CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="eu" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Kataluniako Herrialdea - Wikipedia, entziklopedia askea.</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )euwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","urtarrila","otsaila","martxoa","apirila","maiatza","ekaina","uztaila","abuztua","iraila","urria","azaroa","abendua"],"wgRequestId":"8d5e59d7-17e1-4f54-9362-87be7bf812e6","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Kataluniako_Herrialdea","wgTitle":"Kataluniako Herrialdea","wgCurRevisionId":9865392,"wgRevisionId":9865392,"wgArticleId":54395,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orri guztiak","Betiko hautsitako kanpo estekak dituzten artikuluak","Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orriak from otsaila 2021","Testuan katalana duten artikuluak","Testuan gaztelania duten artikuluak","Testuan okzitaniera duten artikuluak","Testuan arabiera duten artikuluak","Commonskat txantiloiaren mantenimendu bilaketak","Artikulu nabarmenduak", "Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orriak from otsaila 2022","Katalunia"],"wgPageViewLanguage":"eu","wgPageContentLanguage":"eu","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Kataluniako_Herrialdea","wgRelevantArticleId":54395,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eu","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eu"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader": true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q61068789","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ErrefAurrebista","ext.gadget.UkensKonkurranse","ext.gadget.TxikipediaTab","ext.gadget.ArtikuluenKalitatea","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eu&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eu&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eu&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/NASA_Satellite_Catalonia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1275"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/NASA_Satellite_Catalonia.jpg/800px-NASA_Satellite_Catalonia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="850"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/NASA_Satellite_Catalonia.jpg/640px-NASA_Satellite_Catalonia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="680"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Kataluniako Herrialdea - Wikipedia, entziklopedia askea."> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eu.m.wikipedia.org/wiki/Kataluniako_Herrialdea"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (eu)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eu.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kataluniako_Herrialdea"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eu"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom Jarioa" href="/w/index.php?title=Berezi:AzkenAldaketak&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Kataluniako_Herrialdea rootpage-Kataluniako_Herrialdea skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Edukira joan</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Gunea"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu nagusia" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu nagusia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu nagusia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ezkutatu</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nabigazioa </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Azala" title="Azala bisitatu [z]" accesskey="z"><span>Azala</span></a></li><li id="n-Txikipedia" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Txikipedia:Azala"><span>Txikipedia</span></a></li><li id="n-Ikusgela" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Atari:Hezkuntza/Ikusgela"><span>Ikusgela</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Txokoa" title="Proiektuaren inguruan, zer egin dezakezu, non aurkitu nahi duzuna"><span>Txokoa</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:AzkenAldaketak" title="Wikiko azken aldaketen zerrenda. [r]" accesskey="r"><span>Aldaketa berriak</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:Ausazkoa" title="Ausazko orrialde bat kargatu [x]" accesskey="x"><span>Ausazko orria</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Laguntza:Sarrera" title="Aurkitzeko lekua."><span>Laguntza</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Azala" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Entziklopedia askea" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eu.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Berezi:Bilatu" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia(e)n bilatu [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Bilatu</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia wikian bilatu" aria-label="Wikipedia wikian bilatu" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia(e)n bilatu [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Berezi:Bilatu"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Bilatu</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Tresna pertsonalak"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Itxura"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Itxura" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Itxura</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eu.wikipedia.org&uselang=eu" class=""><span>Dohaintza egin</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Berezi:KontuaSortu&returnto=Kataluniako+Herrialdea" title="Kontu bat sortu eta horrekin saioa hastea eskatu nahi genizuke; ez da ezinbestekoa, ordea." class=""><span>Sortu kontua</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Berezi:SaioaHasi&returnto=Kataluniako+Herrialdea" title="Izen ematera gonbidatzen zaitugu. [o]" accesskey="o" class=""><span>Hasi saioa</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Aukera gehiago" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tresna pertsonalak" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Tresna pertsonalak</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eu.wikipedia.org&uselang=eu"><span>Dohaintza egin</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:KontuaSortu&returnto=Kataluniako+Herrialdea" title="Kontu bat sortu eta horrekin saioa hastea eskatu nahi genizuke; ez da ezinbestekoa, ordea."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Sortu kontua</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:SaioaHasi&returnto=Kataluniako+Herrialdea" title="Izen ematera gonbidatzen zaitugu. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Hasi saioa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Izena eman gabeko erabiltzaileentzako orrialdeak <a href="/wiki/Laguntza:Sarrera" aria-label="Artikuluak aldatzeari buruz gehiago ikasi"><span>gehiago ikasi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:NireEkarpenak" title="IP helbide honetatik egindako aldaketen zerrenda [y]" accesskey="y"><span>Ekarpenak</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:NireEztabaida" title="Zure IParen eztabaida [n]" accesskey="n"><span>Eztabaida</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Gunea"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Edukiak" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Edukiak</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ezkutatu</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">⇑ Gora</div> </a> </li> <li id="toc-Izena" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Izena"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Izena</span> </div> </a> <ul id="toc-Izena-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ikur_nazionalak_eta_ospakizunak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ikur_nazionalak_eta_ospakizunak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ikur nazionalak eta ospakizunak</span> </div> </a> <ul id="toc-Ikur_nazionalak_eta_ospakizunak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Geografia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geografia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Geografia azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Geografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Topografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Topografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Topografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Topografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hidrografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hidrografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Hidrografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Hidrografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klima" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Klima"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Klima</span> </div> </a> <ul id="toc-Klima-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Naturguneak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Naturguneak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Naturguneak</span> </div> </a> <ul id="toc-Naturguneak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Banaketa_administratiboa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Banaketa_administratiboa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Banaketa administratiboa</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Banaketa_administratiboa-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Banaketa administratiboa azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Banaketa_administratiboa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Probintziak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Probintziak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Probintziak</span> </div> </a> <ul id="toc-Probintziak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eskualdeak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eskualdeak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Eskualdeak</span> </div> </a> <ul id="toc-Eskualdeak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vegueriak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vegueriak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Vegueriak</span> </div> </a> <ul id="toc-Vegueriak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Udalerriak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Udalerriak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Udalerriak</span> </div> </a> <ul id="toc-Udalerriak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Arango_Harana" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Arango_Harana"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Arango Harana</span> </div> </a> <ul id="toc-Arango_Harana-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Politika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Politika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Politika</span> </div> </a> <ul id="toc-Politika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Demografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Demografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Demografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekonomia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekonomia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ekonomia</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekonomia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Garraioa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Garraioa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Garraioa</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Garraioa-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Garraioa azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Garraioa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Errepide-sarea" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Errepide-sarea"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Errepide-sarea</span> </div> </a> <ul id="toc-Errepide-sarea-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trenbideak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trenbideak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Trenbideak</span> </div> </a> <ul id="toc-Trenbideak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Portuak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Portuak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span>Portuak</span> </div> </a> <ul id="toc-Portuak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Aireportuak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aireportuak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.4</span> <span>Aireportuak</span> </div> </a> <ul id="toc-Aireportuak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Beste_garraiobide_publiko_batzuk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Beste_garraiobide_publiko_batzuk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.5</span> <span>Beste garraiobide publiko batzuk</span> </div> </a> <ul id="toc-Beste_garraiobide_publiko_batzuk-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Polizia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Polizia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Polizia</span> </div> </a> <ul id="toc-Polizia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hizkuntzak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Hizkuntzak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Hizkuntzak</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Hizkuntzak-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Hizkuntzak azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Hizkuntzak-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Katalanaren_ezagutza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Katalanaren_ezagutza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>Katalanaren ezagutza</span> </div> </a> <ul id="toc-Katalanaren_ezagutza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gaztelaniaren_ezagutza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gaztelaniaren_ezagutza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>Gaztelaniaren ezagutza</span> </div> </a> <ul id="toc-Gaztelaniaren_ezagutza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Araneraren_ezagutza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Araneraren_ezagutza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.3</span> <span>Araneraren ezagutza</span> </div> </a> <ul id="toc-Araneraren_ezagutza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Atzerritar_hizkuntzen_ezagutza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Atzerritar_hizkuntzen_ezagutza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.4</span> <span>Atzerritar hizkuntzen ezagutza</span> </div> </a> <ul id="toc-Atzerritar_hizkuntzen_ezagutza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Erabilera" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Erabilera"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.5</span> <span>Erabilera</span> </div> </a> <ul id="toc-Erabilera-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lurraldearen_arabera,_alde_handia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lurraldearen_arabera,_alde_handia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.5.1</span> <span>Lurraldearen arabera, alde handia</span> </div> </a> <ul id="toc-Lurraldearen_arabera,_alde_handia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ohitura_eta_usadioak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ohitura_eta_usadioak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Ohitura eta usadioak</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ohitura_eta_usadioak-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Ohitura eta usadioak azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Ohitura_eta_usadioak-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Jaiegunak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Jaiegunak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>Jaiegunak</span> </div> </a> <ul id="toc-Jaiegunak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kultura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kultura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Kultura</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kultura-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Kultura azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Kultura-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Literatura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>Literatura</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Musika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Musika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.2</span> <span>Musika</span> </div> </a> <ul id="toc-Musika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Artea" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Artea"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.3</span> <span>Artea</span> </div> </a> <ul id="toc-Artea-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zinema" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zinema"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.4</span> <span>Zinema</span> </div> </a> <ul id="toc-Zinema-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Arkitektura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Arkitektura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.5</span> <span>Arkitektura</span> </div> </a> <ul id="toc-Arkitektura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gizateriaren_Ondarea" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gizateriaren_Ondarea"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.6</span> <span>Gizateriaren Ondarea</span> </div> </a> <ul id="toc-Gizateriaren_Ondarea-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zientzia_eta_tekonologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zientzia_eta_tekonologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Zientzia eta tekonologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Zientzia_eta_tekonologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gastronomia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Gastronomia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Gastronomia</span> </div> </a> <ul id="toc-Gastronomia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kirola" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kirola"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Kirola</span> </div> </a> <ul id="toc-Kirola-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hedabideak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Hedabideak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Hedabideak</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Hedabideak-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Erakutsi/ezkutatu Hedabideak azpiatal</span> </button> <ul id="toc-Hedabideak-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Telebista" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Telebista"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.1</span> <span>Telebista</span> </div> </a> <ul id="toc-Telebista-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Prentsa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Prentsa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.2</span> <span>Prentsa</span> </div> </a> <ul id="toc-Prentsa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Irratia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Irratia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.3</span> <span>Irratia</span> </div> </a> <ul id="toc-Irratia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hedabide_eta_ekoiztetxe_taldeak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hedabide_eta_ekoiztetxe_taldeak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.4</span> <span>Hedabide eta ekoiztetxe taldeak</span> </div> </a> <ul id="toc-Hedabide_eta_ekoiztetxe_taldeak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Euskal_diaspora_Katalunian" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Euskal_diaspora_Katalunian"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Euskal diaspora Katalunian</span> </div> </a> <ul id="toc-Euskal_diaspora_Katalunian-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Katalan_ospetsuak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Katalan_ospetsuak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>Katalan ospetsuak</span> </div> </a> <ul id="toc-Katalan_ospetsuak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Iruditegia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Iruditegia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20</span> <span>Iruditegia</span> </div> </a> <ul id="toc-Iruditegia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Erreferentziak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Erreferentziak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">21</span> <span>Erreferentziak</span> </div> </a> <ul id="toc-Erreferentziak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kanpo_estekak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kanpo_estekak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">22</span> <span>Kanpo estekak</span> </div> </a> <ul id="toc-Kanpo_estekak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kanpo_estekak_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kanpo_estekak_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">23</span> <span>Kanpo estekak</span> </div> </a> <ul id="toc-Kanpo_estekak_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Edukiak" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Eduki taularen ikusgarritasuna aldatu" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Eduki taularen ikusgarritasuna aldatu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Kataluniako Herrialdea</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Artikulua soilik hizkuntza honetan existitzen da. Gehitu artikulua beste hizkuntza batean" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hizkuntzak gehitu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span><span class="wb-langlinks-add wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q61068789#sitelinks-wikipedia" title="Hizkuntzen arteko loturak gehitu" class="wbc-editpage">Gehitu loturak</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Izen-tarteak"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kataluniako_Herrialdea" title="Eduki orrialdea ikusi [c]" accesskey="c"><span>Artikulua</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Eztabaida:Kataluniako_Herrialdea" rel="discussion" title="Artikuluari buruzko eztabaida [t]" accesskey="t"><span>Eztabaida</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aldatu hizkuntza aldaera" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">euskara</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Ikusketak"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kataluniako_Herrialdea"><span>Irakurri</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&action=edit" title="Artikulu hau babesturik dago. Bere kodea soilik ikus dezakezu. [e]" accesskey="e"><span>Kodea ikusi</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&action=history" title="Artikulu honen aurreko bertsioak. [h]" accesskey="h"><span>Ikusi historia</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tresnak" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tresnak</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Tresnak</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ezkutatu</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Ekintzak </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Kataluniako_Herrialdea"><span>Irakurri</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&action=edit"><span>Kodea ikusi</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&action=history"><span>Ikusi historia</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Orokorra </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:ZerkLotzenDuHona/Kataluniako_Herrialdea" title="Orri honetaranzko esteka duten wiki orri guztien zerrenda [j]" accesskey="j"><span>Honanzko esteka duten orriak</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:RecentChangesLinked/Kataluniako_Herrialdea" rel="nofollow" title="Orri honetatik esteka duten orrietako azken aldaketak [k]" accesskey="k"><span>Lotutako orrietako aldaketak</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eu" title="Irudiak edo media fitxategiak igo [u]" accesskey="u"><span>Fitxategia igo</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:OrrialdeBereziak" title="Orri berezi guztien zerrenda [q]" accesskey="q"><span>Orri bereziak</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&oldid=9865392" title="Orriaren bertsio honetaranzko esteka iraunkorra"><span>Lotura iraunkorra</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&action=info" title="Orrialde honi buruzko informazio gehiago"><span>Orri honen datuak</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:CiteThisPage&page=Kataluniako_Herrialdea&id=9865392&wpFormIdentifier=titleform" title="Orri honen aipua egiteko moduari buruzko informazioa"><span>Artikulu hau aipatu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feu.wikipedia.org%2Fwiki%2FKataluniako_Herrialdea"><span>URL laburra lortu</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:QrCode&url=https%3A%2F%2Feu.wikipedia.org%2Fwiki%2FKataluniako_Herrialdea"><span>QR kodea jaitsi</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Inprimatu/esportatu </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Kataluniako+Herrialdea"><span>Liburu bat sortu</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:DownloadAsPdf&page=Kataluniako_Herrialdea&action=show-download-screen"><span>Deskargatu PDF formatuan</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&printable=yes" title="Orrialde honen bertsio inprimagarria [p]" accesskey="p"><span>Inprimatzeko bertsioa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Beste proiektuetan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q61068789" title="Datuen biltegi elementu batera lotuta [g]" accesskey="g"><span>Wikidata itema</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Itxura"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Itxura</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ezkutatu</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-3-featured-star" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Artikulu_nabarmenduak" title="Artikulu hau nabarmendua da. Informazio gehiago nahi baduzu, egin klik hemen."><img alt="Artikulu hau nabarmendua da. Informazio gehiago nahi baduzu, egin klik hemen." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/20px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="20" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/40px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Wikipedia, Entziklopedia askea</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eu" dir="ltr"><dl><dd><i>Artikulu hau eskualdeari buruzkoa da. Espainiako autonomia erkidegoari buruzkoarri buruzkoa ikusteko, <a href="/wiki/Kataluniako_Autonomia_Erkidegoa" title="Kataluniako Autonomia Erkidegoa">Kataluniako Autonomia Erkidegoa</a> irakurri. Kataluniako Parlamentuak aldarrikatutako errepublikari buruzkoa ikusteko <a href="/wiki/Kataluniako_Errepublika_(2017)" title="Kataluniako Errepublika (2017)">Kataluniako Errepublika</a> artikulura jo. Eskualde kulturalari buruzko artikulua irakurtzeko, <a href="/wiki/Katalan_Herriak" title="Katalan Herriak">Katalan Herriak</a> artikula duzu.</i></dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:NASA_Satellite_Catalonia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/NASA_Satellite_Catalonia.jpg/250px-NASA_Satellite_Catalonia.jpg" decoding="async" width="250" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/NASA_Satellite_Catalonia.jpg/375px-NASA_Satellite_Catalonia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/NASA_Satellite_Catalonia.jpg/500px-NASA_Satellite_Catalonia.jpg 2x" data-file-width="1124" data-file-height="1194" /></a><figcaption>Kataluniako eskualdearen satelite bidezko irudia</figcaption></figure> <p><b>Katalunia</b> (<a href="/wiki/Katalan" title="Katalan">katalanez</a>: <span lang="ca"><i>Catalunya</i></span>, <a href="/wiki/Gaztelania" title="Gaztelania">gaztelaniaz</a>: <span lang="es"><i>Cataluña</i></span> eta <a href="/wiki/Okzitaniera" title="Okzitaniera">okzitanieraz</a>: <span lang="oc"><i>Catalonha</i></span>) <a href="/wiki/Iberiar_Penintsula" class="mw-redirect" title="Iberiar Penintsula">Iberiar Penintsulako</a> ipar-ekialdean kokatuta dagoen herrialdea da. Gaur egun bere estatus konstituzionala ezbaian dago: <a href="/wiki/Espainiako_Erresuma" class="mw-redirect" title="Espainiako Erresuma">Espainiako Erresumak</a> bere legediaren menpeko <a href="/wiki/Autonomia_erkidego" title="Autonomia erkidego">autonomia erkidegotzat</a> jotzen du; <a href="/wiki/Kataluniako_Generalitatea" title="Kataluniako Generalitatea">Kataluniako Gobernuaren</a> arabera, ordea, <a href="/wiki/Kataluniako_errepublika" class="mw-redirect" title="Kataluniako errepublika">errepublika independentea</a> da, bertako <a href="/wiki/Kataluniako_Parlamentua" title="Kataluniako Parlamentua">Parlamentuak</a> 2017 urriaren 27an onetsi eta aldarrikatu ostean, Estatu berriari <a href="/wiki/Kataluniako_Errepublika_(2017)" title="Kataluniako Errepublika (2017)">Kataluniako Errepublika</a> izena emanez. </p><p>Geografikoki, <a href="/wiki/Mediterraneoa" title="Mediterraneoa">Mediterraneoaren</a> mendebaldean kokatuta dago, <a href="/wiki/Iberiar_penintsula" title="Iberiar penintsula">Iberiar penintsularen</a> ipar-ekialdean, eta mugakide ditu iparraldean <a href="/wiki/Frantzia" title="Frantzia">Frantzia</a> eta <a href="/wiki/Andorra" title="Andorra">Andorra</a>, mendebaldean <a href="/wiki/Aragoi" title="Aragoi">Aragoi</a>, hegoaldean <a href="/wiki/Valentziako_Erkidegoa" title="Valentziako Erkidegoa">Valentziako Erkidegoa</a> eta ekialdean <a href="/wiki/Mediterraneoa" title="Mediterraneoa">Mediterraneo itsasoa</a>. 32.000 km² inguru ditu, eta 7 milioi biztanle. </p><p>Haren Autonomia Estatutuaren arabera, <a href="/wiki/Nazio" title="Nazio">nazio</a> bat da.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hizkuntzaren aldetik (<a href="/wiki/Katalan" title="Katalan">katalana</a>), lotura estua du gainerako <a href="/wiki/Katalan_Herriak" title="Katalan Herriak">Katalan Herriekin</a> (<i><span lang="ca">Països Catalans</span></i>): <a href="/wiki/Andorra" title="Andorra">Andorra</a>, <a href="/wiki/Valentziako_Erkidegoa" title="Valentziako Erkidegoa">Valentziako Erkidegoa</a>, <a href="/wiki/Balear_uharteak" class="mw-redirect" title="Balear uharteak">Balear Uharteak</a>, administratiboki <a href="/wiki/Frantzia" title="Frantzia">Frantziako</a> lurraldea den <a href="/wiki/Ipar_Katalunia" title="Ipar Katalunia">Ipar Katalunia</a>, <a href="/wiki/Aragoi" title="Aragoi">Aragoiko</a> ekialdeko eremu bat (<a href="/wiki/Sartaldeko_Zerrenda" title="Sartaldeko Zerrenda">Sartaldeko Zerrenda</a> edo <i><a href="/wiki/Sartaldeko_Zerrenda" title="Sartaldeko Zerrenda">Franja de Ponent</a></i>) eta <a href="/wiki/Murtziako_Eskualdea" title="Murtziako Eskualdea">Murtziako</a> <a href="/wiki/El_Carxe" title="El Carxe">El Carxe</a> eskualdea. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Izena">Izena</h2></div> <p>Berez <i>Catalunya</i> («Katalunia») izena <a href="/wiki/XII._mendea" title="XII. mendea">XII. mendean</a> <a href="/wiki/Frankoak" title="Frankoak">frankoen</a> itzalpetik piskanaka bereiztuz hasi ziren <a href="/wiki/Hispaniako_Marka" title="Hispaniako Marka">Hispaniako Markako</a> ekialdeko konderri multzoa izendatzeko erabiltzen hasi zen. Gaur egun oraindik <i>Catalunya</i> izenaren jatorria zehaztu gabe dago. Teoria batek dio «gazteluen lurraldea» (<i>terra de castells</i>) izenetik datorrela,<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Castl%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Castlà (sortu gabe)"><i>castlà</i></a> edo gazteluaren agintariaren izenetik eratorria.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Beste teoria batek dioenez, aldiz, <i>Catalunya</i> izena <i>Gotholàndia</i> izenetik datorke, hots, «<a href="/wiki/Godo" title="Godo">godoen</a> lurraldea»; izatez, maiz <a href="/wiki/Franko_(argipena)" class="mw-disambig" title="Franko (argipena)">frankoek</a> katalan lurraldeari nahiz <a href="/wiki/Iberiar_penintsula" title="Iberiar penintsula">Iberiar Penintsulari</a> <i>Gòtia</i> deitzen omen zieten. </p><p><i><b>Talunya</b></i> edo <i><b>Taluniya</b></i> delakoa <a href="/wiki/Lleida" title="Lleida">Lleidatik</a> hurbil zegoen <a href="/wiki/Al-Tagr_al-Ala" title="Al-Tagr al-Ala">Al-Tagr al-Ala</a> musulmanen lurraldeko udalerri baten izena zen. <a href="/wiki/Al-%27Udr%C4%AB" class="mw-redirect" title="Al-'Udrī">Al-'Udrī</a> (1002—1085)<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> historialari eta geografo <a href="/wiki/Musulman" title="Musulman">musulmanak</a> bere <i>Tarsi al-akhbār</i> idazlanean aipatua da. Han jasota dagoenez, udalerria <a href="/wiki/Lleida" title="Lleida">Lleida</a> eta <a href="/wiki/Huesca" title="Huesca">Huescaren</a> artean kokatua zegoen, ondorioz aditu askok gaur egungo <a href="/wiki/Monz%C3%B3n" title="Monzón">Monzón</a> udalerria dela uste dute. Izenak udalerriari <a href="/wiki/Iberiar" title="Iberiar">iberiar</a> jatorria ematen dio. Mairuen garaian, Monzón udalerriak <i>kalat Talunya</i> izeneko <a href="/wiki/Gotorleku" title="Gotorleku">gotorleku</a> edo <a href="/wiki/Gaztelu" title="Gaztelu">gaztelu</a> bat izan zuen (<a href="/wiki/Arabiera" title="Arabiera">arabieraz</a> «gaztelu» = <i><span lang="ar">kalat</span></i>), gaztelu hitza izendatzeko <i>ka-</i> laburdura erabiliz, <i>ka Talulnya</i> litzateke (<a href="/wiki/Euskara" title="Euskara">euskaraz</a> <i>Talunyako gaztelua</i>). Hipotesi horri jarraituz, <a href="/wiki/Arabia" title="Arabia">arabiarrek</a> <a href="/wiki/Hispaniako_Marka" title="Hispaniako Marka">Hispaniako Markan</a> bizi zirenei «<i>ka Talunya</i>-tik haratago bizi direnak» deitzen omen zieten. Arabiar jatorriak, iberiar leku izenaren bitartez, <i>català</i> herritar izenaren eta <i>Catalunya</i> leku izenaren arteko elkarrekikotasun eza azalduko luke.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Beste teoria batzuen arabera, izena kondairazko <a href="/w/index.php?title=Otger_Catal%C3%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Otger Cataló (sortu gabe)">Otger Cataló</a> <a href="/wiki/Germania" title="Germania">germaniar</a> printzearengandik eratorria litzateke, edota <a href="/wiki/Vall%C3%A8s" title="Vallès">Vallès</a> eta <a href="/wiki/Barcelon%C3%A8s" title="Barcelonès">Barcelonès</a> eskualdetako lurretan bizi zen tribuak jasotzen zuen <a href="/wiki/Lazetano" class="mw-redirect" title="Lazetano">Iaketani</a> ezizenetik, <a href="/wiki/Italia" title="Italia">italiarren</a> eraginez <i>katelans</i> izendapenera eraldatu eta handik gaur egungo <i>catalans</i> («katalanak») izenean amaitzeko.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/XIV._mendea" title="XIV. mendea">XIV. mendean</a> <b>Kataluniako Printzerria</b> («<i>Principat</i> <i>de</i> <i>Catalunya</i>») zuzenbide edo lege izendapena agertu zen (<a href="/wiki/Latin" title="Latin">latinez</a> <i>principatus</i>) eta <a href="/w/index.php?title=Katalan_Gorteak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Katalan Gorteak (sortu gabe)">Katalan Gorteen</a> legedipean edo agindupean zegoen lurraldea izendatzeko erabiltzen zen, bertako subiranoa (latinez <i>princeps</i>) <a href="/wiki/Bartzelonako_Etxea" class="mw-redirect" title="Bartzelonako Etxea">Bartzelonako Etxeko</a> erregea zen, formalki erresuma bat izan gabe Gorteek parekatutako lege batzuk zituzten konderri multzo bat zelarik. Nahiz eta Printzerriko lurraldea gerora <a href="/wiki/Aragoiko_koroa" class="mw-redirect" title="Aragoiko koroa">Aragoiko Korora</a> eta ondoren <a href="/wiki/Gaztelako_Erresuma" title="Gaztelako Erresuma">Gaztelako Erresumara</a> batu, eta bere zati bat <a href="/wiki/Frantziako_Erresuma" title="Frantziako Erresuma">Frantziako Erresumak</a> bereganatu zuen (gaur egungo <a href="/wiki/Ipar_Katalunia" title="Ipar Katalunia">Ipar Katalunia</a>), gaur egun oraindik «Printzerri» izendapena autonomia erkidegoa osatzen duten lau probintziak informalki izendatzeko sarritan erabiltzen da. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ikur_nazionalak_eta_ospakizunak">Ikur nazionalak eta ospakizunak</h2></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Senyera_(Pl._Octavi%C3%A0,_S._Cugat_del_Vall%C3%A8s)_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Senyera_%28Pl._Octavi%C3%A0%2C_S._Cugat_del_Vall%C3%A8s%29_01.jpg/190px-Senyera_%28Pl._Octavi%C3%A0%2C_S._Cugat_del_Vall%C3%A8s%29_01.jpg" decoding="async" width="190" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Senyera_%28Pl._Octavi%C3%A0%2C_S._Cugat_del_Vall%C3%A8s%29_01.jpg/285px-Senyera_%28Pl._Octavi%C3%A0%2C_S._Cugat_del_Vall%C3%A8s%29_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Senyera_%28Pl._Octavi%C3%A0%2C_S._Cugat_del_Vall%C3%A8s%29_01.jpg/380px-Senyera_%28Pl._Octavi%C3%A0%2C_S._Cugat_del_Vall%C3%A8s%29_01.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><i><a href="/wiki/Kataluniako_bandera" title="Kataluniako bandera">Senyera</a></i>.</figcaption></figure> <p>Kataluniak estatutuaren arabera hiru ikur nazional nagusi ditu:<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Kataluniako_bandera" title="Kataluniako bandera">Kataluniako bandera edo <i>Senyera</i></a>, <a href="/wiki/Els_Segadors" title="Els Segadors">Els Segadors</a> ereserkia eta <a href="/wiki/Kataluniako_Egun_Nazionala" title="Kataluniako Egun Nazionala">Kataluniako Egun Nazionala edo <i>Diada</i></a>. </p><p><a href="/wiki/Kataluniako_bandera" title="Kataluniako bandera">Kataluniako bandera edo <i>Senyera</i></a> delakoa <a href="/wiki/Bartzelonako_Konderria" title="Bartzelonako Konderria">Bartzelonako kondeen</a> armarriaren ohialerako aldaera da. Nahiz eta bandera honen <a href="/wiki/XIII._mendea" title="XIII. mendea">XIII. mendearen</a> aurreko inolako erreferentziarik topatu ez den izan, <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a> osoko bandera zaharrenetako bat da.<sup id="cite_ref-#1_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-#1-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Katalan bandera bost oihal-zerrenda gorri eta lau horiz osatua dago, denak neurri eta zabalera berberekoak. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Manifestaci%C3%B310J-293.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Manifestaci%C3%B310J-293.JPG/190px-Manifestaci%C3%B310J-293.JPG" decoding="async" width="190" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Manifestaci%C3%B310J-293.JPG/285px-Manifestaci%C3%B310J-293.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Manifestaci%C3%B310J-293.JPG/380px-Manifestaci%C3%B310J-293.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption><a href="/wiki/2010" title="2010">2010eko</a> <a href="/wiki/Kataluniako_Egun_Nazionala" title="Kataluniako Egun Nazionala">Kataluniako Egun Nazionalan</a> ospatutako manifestazioa, <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelonako</a> <a href="/wiki/Gr%C3%A0cia_pasealekua" title="Gràcia pasealekua">Gràcia pasealekuan</a>.</figcaption></figure> <p>Kataluniako ereserkia nazionala <i><a href="/wiki/Els_Segadors" title="Els Segadors">Els Segadors</a></i> da, <a href="/wiki/1899" title="1899">1899an</a> <a href="/w/index.php?title=Emili_Guanyavents&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emili Guanyavents (sortu gabe)">Emili Guanyaventsek</a> idatzia. Aurretik, <a href="/wiki/1892" title="1892">1892an</a> <a href="/w/index.php?title=Francesc_Ali%C3%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francesc Alió (sortu gabe)">Francesc Aliók</a> doinua konposatu zuelarik. Ereserkia honen jatorria <a href="/wiki/1640" title="1640">1640</a>. urteko gertaeratan kokatzen da, katalanak <a href="/wiki/Filipe_IV.a_Espainiakoa" title="Filipe IV.a Espainiakoa">Filipe IV.a Espainiakoaren</a> aurka borrokatu zirenean, bertan katalan nekazari edo baserritarrak (<i>pagesos</i>) ekintza nabarmenak burutu zituztelarik. <a href="/wiki/1993" title="1993">1993ko</a> <a href="/wiki/Otsailaren_25" title="Otsailaren 25">otsailaren 25an</a> <a href="/wiki/Kataluniako_Parlamentua" title="Kataluniako Parlamentua">Kataluniako Parlamentuak</a> ofizialki onartu zuen. </p><p><a href="/wiki/1980" title="1980">1980an</a> Kataluniako Parlamentuak <a href="/wiki/Kataluniako_Egun_Nazionala" title="Kataluniako Egun Nazionala">Kataluniako Egun Nazionala edo <i>Diada Nacional de Catalunya</i></a> jai egun nazional gisa ofizialki berrezarri zuen. Jaiegun Nazionala (<i>Diada Nacional</i>) edota Kataluniako Festa (<i>Festa de Catalunya</i>), urtero <a href="/wiki/Irailaren_11" title="Irailaren 11">irailaren 11an</a> ospatzen da, <a href="/wiki/1714" title="1714">1714an</a> <a href="/wiki/Bartzelonako_setioa_(1713-1714)" title="Bartzelonako setioa (1713-1714)">Bartzelonako setioaren</a> ondoren egun honetan bertan katalanek askatasuna galdu zutela oroitarazten da, gaur egun aldarrikapen ospakizuna eta zapaltzaileen aurkako erresistentziaren oroigarria delarik: berrezartze nazional baten itxaropena.<sup id="cite_ref-#1_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-#1-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Egun honetan kataluniar agintari eta alderdi ezberdinetako ordezkariek <a href="/wiki/Rafael_Casanova" title="Rafael Casanova">Rafael Casanova</a> zenaren monumentuaren aurrean lore eskeintza egiteko ohitura dute. </p><p><a href="/wiki/2012" title="2012">2012ko</a> Kataluniako Jai Nazionalean <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelonako</a> erdigunean <a href="/wiki/2012ko_%22Catalunya,_nou_estat_d%27Europa%22_manifestazioa" title="2012ko "Catalunya, nou estat d'Europa" manifestazioa">"Catalunya, nou estat d'Europa" manifestazio</a> jendetsua ospatu zen, bertan 1,5 milioi lagun inguruk Kataluniako <a href="/wiki/Independentzia" title="Independentzia">independentzia</a> eskatu zutelarik.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Kataluniako_historia" title="Kataluniako historia">Kataluniako historia</a>»</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Vallgorguina-dolmen-6944-01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Vallgorguina-dolmen-6944-01.jpg/220px-Vallgorguina-dolmen-6944-01.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Vallgorguina-dolmen-6944-01.jpg/330px-Vallgorguina-dolmen-6944-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Vallgorguina-dolmen-6944-01.jpg/440px-Vallgorguina-dolmen-6944-01.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="799" /></a><figcaption><i><a href="/wiki/Pedra_Gentil" title="Pedra Gentil">Pedra Gentil</a></i> ("Jentilarri") delako <a href="/wiki/Trikuharri" title="Trikuharri">trikuharria</a>. <a href="/wiki/Vallgorguina" title="Vallgorguina">Vallgorguina</a>, <a href="/wiki/Vall%C3%A8s_Oriental" title="Vallès Oriental">Vallès Oriental</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/K._a._218" class="mw-redirect" title="K. a. 218">K. a. 218</a>. urtean <a href="/wiki/Erromatar_Inperioa" title="Erromatar Inperioa">Erromatar Inperioak</a> gaur egun Katalunia kokatzen den lurraldea konkistatu eta <a href="/wiki/Tarraconense" class="mw-redirect" title="Tarraconense">Tarraconense</a> probintziaren barnean egon zen. <a href="/wiki/V._mendea" title="V. mendea">V. mendean</a> <a href="/wiki/Godo" title="Godo">godoek</a> lurraldea bereganatu eta <a href="/wiki/Toledoko_Erresuma" class="mw-redirect" title="Toledoko Erresuma">Toledoko Erresumaren</a> zati bilakatu zen. </p><p><a href="/wiki/712" title="712">712an</a> <a href="/wiki/Musulman" title="Musulman">musulmanek</a> <a href="/wiki/Bisigodo" title="Bisigodo">bisigodoaj</a> garaitu eta lurraldearen jabe egin ziren, baina mende honen amaieran <a href="/wiki/Franko_(argipena)" class="mw-disambig" title="Franko (argipena)">frankoek</a> <a href="/wiki/Karlomagno" title="Karlomagno">Karlomagnoren</a> babesaz musulmanak lurraldearen iparraldetik kanporatu eta <a href="/wiki/Hispaniako_Marka" title="Hispaniako Marka">Hispaniako Marka</a> osatu zuen.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Gotia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gotia (sortu gabe)">Gotia</a> zeritzon lurralde hau konderrietan antolatu zen, baina <a href="/wiki/Karolingiar_leinua" class="mw-redirect" title="Karolingiar leinua">karolingiar leinua</a> amaitzean bertako kondeek ez zioten errege leinu berriari men egin. <a href="/wiki/Kataluniako_konderriak" title="Kataluniako konderriak">Kataluniako konderri</a> hauek gaur egun <a href="/wiki/Katalunia_Zaharra" title="Katalunia Zaharra">Katalunia Zaharra</a> (<i>Catalunya La Vella</i>) izenez ezagutzen den lurraldea osatu zuten. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Cortes_Catalanas.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Cortes_Catalanas.jpg/170px-Cortes_Catalanas.jpg" decoding="async" width="170" height="244" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Cortes_Catalanas.jpg/255px-Cortes_Catalanas.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Cortes_Catalanas.jpg 2x" data-file-width="280" data-file-height="402" /></a><figcaption>Kataluniako Gorteak irudikatzen dituen <a href="/wiki/XV._mendea" title="XV. mendea">XV. mendeko</a> miniatura.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Bartzelonako_Konderria" title="Bartzelonako Konderria">Bartzelonako kondea</a> zen <a href="/wiki/Erramun_Berenger_IV.a" title="Erramun Berenger IV.a">Ramon Berenguer IV.a Bartzelonakoa</a> inguruko hainbat konderrietaz nagusitu eta <a href="/wiki/1137" title="1137">1137an</a> Aragoiko erregearen alaba zen <a href="/wiki/Petronila_Aragoikoa" title="Petronila Aragoikoa">Petronila Aragoikoaren</a> ezkondu zen, ondorioz bi leinuen arteko batasuna gauzatuz. Haien semea <a href="/wiki/Alfontso_II.a_Aragoikoa" title="Alfontso II.a Aragoikoa">Alfontso II.a Aragoikoa</a>, Aragoiko erregea eta Bartzelonako kondea bilakatu zen, ordurarte elkarren artean ezberdinak ziren katalan konderriak batu zituen, horretarako izaera juridiko eta kulturala zuten hiru agiriez baliatu zelarik: <i><a href="/wiki/Usatici_Barchinonae" class="mw-redirect" title="Usatici Barchinonae">Usatici Barchinonae</a></i> («Bartzelonako Erabilerak»), <i><a href="/w/index.php?title=Liber_domini_regis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liber domini regis (sortu gabe)">Liber domini regis</a></i> («Errege Jabegoaren Liburua») eta <i><a href="/w/index.php?title=Gesta_Comitum_Barchinonensium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gesta Comitum Barchinonensium (sortu gabe)">Gesta Comitum Barchinonensium</a></i> («Bartzelonako Kondearen Balentriak»). Argiri hauek Katalunia <a href="/wiki/Erdi_Aroa" title="Erdi Aroa">Erdi Aroko</a> <a href="/wiki/Estatu" title="Estatu">estatu</a> gisa eratu zuten, lege egitura batasun bat eta kultur erreferentzi amankomunak jasoz, bai eta mugak zehaztuz ere: «<a href="/wiki/Salses" title="Salses">Salsesen</a> hasiz <a href="/wiki/Tortosa" title="Tortosa">Tortosa</a> eta <a href="/wiki/Lleida" title="Lleida">Lleidan</a> amaitzen den lurraldea» («<i>de Salsis usque Dertusam et Ilerdam cum suis finibus</i>»). Administratiboki, Katalunia eskualde izaerako lege egitureketa bat jaso zuen: <a href="/w/index.php?title=Vegueria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vegueria (sortu gabe)">Vegueriak</a> direlaroak, hauetako bakoitzaren veguer edo agintariak erregerearen ordezkariak zirelarik. Katalunia estatuaren sorrera <a href="/wiki/Aragoiko_errege-erreginen_zerrenda" class="mw-redirect" title="Aragoiko errege-erreginen zerrenda">Aragoiko erregearen</a> lege agirietan <i>Cathalonia</i> izendapena agertzen denean adierazia dago, aurreko esanahi geografiko arruntetik eremu politiko eta etniko zehaztu baten izendapena izatera iragan zelarik. </p><p><a href="/wiki/1319" title="1319">1319an</a> <a href="/wiki/Jakue_II.a_Aragoikoa" title="Jakue II.a Aragoikoa">Jakue II.a Aragoikoak</a> <a href="/wiki/Aragoiko_Erresuma" title="Aragoiko Erresuma">Aragoiko Erresuma</a>, <a href="/wiki/Valentziako_Erresuma" title="Valentziako Erresuma">Valentziako Erresuma</a>, <a href="/wiki/Mallorcako_Erresuma" title="Mallorcako Erresuma">Mallorcako Erresuma</a> eta Kataluniaren batasuna finkatu eta estatu ezberdinen arteko batasun ahaltsu baten bidez<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Aragoiko_koroa" class="mw-redirect" title="Aragoiko koroa">Aragoiko Koroa</a> sortu zuen,<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> betiere lurralde bakoitzaren berezitasunak errespetatuz eta elkarren artean antzekoak eta parekideak ziren politika egiturak garatuz: Legebiltzarrak, Generalitateak eta konstituzio sistema. <a href="/wiki/Aragoiko_Etxea" class="mw-redirect" title="Aragoiko Etxea">Aragoiko Etxea</a> zena <a href="/wiki/Trastamara_leinua" class="mw-redirect" title="Trastamara leinua">Trastamara Leinua</a> eta <a href="/wiki/Habsburgo" title="Habsburgo">Habsburgo Leinuarekin</a> elkartzeak ez zuen Aragoiko Koroa osatzen zuten estatuen konstituzio sistema eraldatu. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Els_segadors.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Els_segadors.jpg/220px-Els_segadors.jpg" decoding="async" width="220" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Els_segadors.jpg/330px-Els_segadors.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Els_segadors.jpg/440px-Els_segadors.jpg 2x" data-file-width="1814" data-file-height="1168" /></a><figcaption><a href="/wiki/Segalarien_Gerra" title="Segalarien Gerra">Segalarien Gerra</a> irudikatzen duen <a href="/wiki/1910" title="1910">1910ko</a> <a href="/w/index.php?title=H.Miralles&action=edit&redlink=1" class="new" title="H.Miralles (sortu gabe)">H.Mirallesen</a> margolana.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/1640" title="1640">1640an</a> Olivares kondearen proiektu <a href="/wiki/Zentralismo" title="Zentralismo">zentralistak</a> <a href="/wiki/Segalarien_Gerra" title="Segalarien Gerra">Segalarien Gerra</a> piztu zuen, honen ondorioa <a href="/wiki/Portugalgo_Erresuma" title="Portugalgo Erresuma">Portugalgo Erresumaren</a> banaketa eta <a href="/wiki/Frantziako_Erresuma" title="Frantziako Erresuma">Frantziako Erresumak</a> <a href="/wiki/Rossell%C3%B3" title="Rosselló">Rosselló</a> eta <a href="/wiki/Cerdanya" title="Cerdanya">Cerdanya</a> bereganatzea izan zen.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiako Erresuman</a> <a href="/wiki/Borboi_leinua" class="mw-redirect" title="Borboi leinua">Borboi Leinua</a> erregetzara iristeak <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a> mailan <a href="/wiki/Espainiako_Ondorengotza_Gerra" title="Espainiako Ondorengotza Gerra">Ondorengotza Gerra</a> ekarri zuen eta <a href="/wiki/1705" title="1705">1705an</a> katalan lege sistemaren murrizketak <a href="/w/index.php?title=Monarkia_Katolikoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monarkia Katolikoa (sortu gabe)">Monarkia Katolikoa</a> osatzen zuten estatuen arteko barne gerrak eragin zituen. Gerraren amaieran <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiako Erresumak</a> bere <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a>, <a href="/wiki/Flandria" title="Flandria">Flandria</a>, <a href="/wiki/Menorca" title="Menorca">Menorka</a> eta <a href="/wiki/Gibraltar" title="Gibraltar">Gibraltarreko</a> jabegoak galduaz amaitu zen, bai eta <a href="/wiki/Planta_Berriko_Agiriak" class="mw-redirect" title="Planta Berriko Agiriak">Planta Berriko Agiriak</a> eta <a href="/wiki/Monarkia_absolutu" class="mw-redirect" title="Monarkia absolutu">borboi absolutismoaren</a> ezarketaz. </p><p><a href="/wiki/XIX._mendea" title="XIX. mendea">XIX. mendean</a> zehar jazotako <a href="/wiki/Antzinako_Erregimena" title="Antzinako Erregimena">Antzinako Erregimenaren</a> gainbehera eta <a href="/wiki/Liberalismo" title="Liberalismo">erregimen liberalen</a> ezarketak ez zuen Kataluniaren eta Aragoiko Koroaren gainerako estatuen konstituzio sistema berreskuratzea ekarri, baizik eta <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiako Erresuma</a> erregimen politiko zentralizatu gisa nagusitu zen. Halere, mende honen erdialdera Kataluniako historian garrantzi handia izan zuen <i><a href="/wiki/Renaixen%C3%A7a" title="Renaixença">Renaixença</a></i> («Berpizkudea») izeneko katalan kultur, literatur eta hizkuntzaren aldeko mugimendua eta berpizkundea eman zen, gerora <a href="/wiki/Katalanismo" class="mw-redirect" title="Katalanismo">katalan nazionalismoaren</a> iturbura izango zena. </p><p><a href="/wiki/XX._mendea" title="XX. mendea">XX. mendean</a> zehar <a href="/wiki/Kataluniako_Mankomunitatea" title="Kataluniako Mankomunitatea">Kataluniako Mankomunitatea</a> eta <a href="/wiki/Kataluniako_Generalitatea" title="Kataluniako Generalitatea">Errepublikar Generalitatea</a> bezalako deszentralizazio administratibo saiakerak burutu ziren, baina <a href="/wiki/1978" title="1978">1978an</a> <a href="/wiki/Espainiako_1978ko_konstituzioa" class="mw-redirect" title="Espainiako 1978ko konstituzioa">Espainiako Konstituzioa</a> eta <a href="/w/index.php?title=1979ko_Kataluniako_Estatutua&action=edit&redlink=1" class="new" title="1979ko Kataluniako Estatutua (sortu gabe)">1979ko Kataluniako Estatutua</a> onartu ziren arte, ez zen gaur egungo <a href="/wiki/Autonomia_erkidego" title="Autonomia erkidego">autonomia erkidegoen</a> sistema politiko-administratiboa ezarri. <a href="/w/index.php?title=2006ko_Kataluniako_Autonomia_Estatua&action=edit&redlink=1" class="new" title="2006ko Kataluniako Autonomia Estatua (sortu gabe)">2006ko Kataluniako Autonomia Estatuaren</a> hitzaurrearen arabera «Kataluniako Legebiltzarrak, katalanen sentimendua eta borondatea bilduz, Katalunia <a href="/wiki/Nazio" title="Nazio">nazio</a> gisa definitzen du», nahiz eta gaur egun indarrean dagoen <a href="/wiki/Espainiako_1978ko_konstituzioa" class="mw-redirect" title="Espainiako 1978ko konstituzioa">Espainiako Konstituzioak</a> Kataluniako erralitatea nazionalitate historikora mugatu izan.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Estelada_blava_vertical2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Estelada_blava_vertical2.png/220px-Estelada_blava_vertical2.png" decoding="async" width="220" height="329" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Estelada_blava_vertical2.png/330px-Estelada_blava_vertical2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Estelada_blava_vertical2.png/440px-Estelada_blava_vertical2.png 2x" data-file-width="510" data-file-height="763" /></a><figcaption>Kataluinako Errepublikaren bandera, "Estelada".</figcaption></figure> <p>2017ko urriaren 1ean, kataluniako biztanleek erreferendum bat egin zuten haien etorkizuna erabakitzeko asmoz, nazio bat osatu edo Espainiako Estatuko autonomia bat izaten jarraitzeko. Biztanleak igande hori kaleetan eman zuten beraien etorkizuna erabakitzeko asmoz, berriz, gobernu zentralak milaka Guardia Zibil eta Polizia Nazional bidali zituen espainiako autonomia honetara, aspaldi ikusitako errepresio eta biolentzia bideak erabiliz. Zenbait egun geroago, 2017ko urriaren 27an, Parlamentak Kataluniako independentzia aldarrikatu zuen bozketa batez onetsi eta gero. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geografia">Geografia</h2></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Kataluniako_geografia" title="Kataluniako geografia">Kataluniako geografia</a>»</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Usdesolcat.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Usdesolcat.png/300px-Usdesolcat.png" decoding="async" width="300" height="292" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Usdesolcat.png/450px-Usdesolcat.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Usdesolcat.png/600px-Usdesolcat.png 2x" data-file-width="1375" data-file-height="1338" /></a><figcaption><center><a href="/wiki/2002" title="2002">2002ko</a> lursailen erabilpen ezberdinak adierazten dituen Kataluniako mapa.</center> <table style="border:1px solid #CCCCCC; background-color:transparent;" align="center" width="100%"> <tbody><tr> <td width="30%"> <span style="margin:0px; border-width: 3px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border: 3px solid; border: black; background-color:#fffe85; color:white">    </span> Laborantza lursailak eta soroak</span> <span style="margin:0px; border-width: 3px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border: 3px solid; border: black; background-color:#3285e9; color:white">    </span> Ura</span> </td> <td width="70%"> <span style="margin:0px; border-width: 3px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border: 3px solid; border: black; background-color:#c1c1c1; color:white">    </span> Hareatzak, elurtokiak eta lursail etze edo ez-emankorrak.</span> <span style="margin:0px; border-width: 3px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border: 3px solid; border: black; background-color:#d24944; color:white">    </span> Hiriguneak, herriguneak, industrialdeak eta errepideak.</span> <span style="margin:0px; border-width: 3px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border: 3px solid; border: black; background-color:#a1cb4f; color:white">    </span> Basoak, zelaiak, larreak eta landaredia.</span> </td></tr></tbody></table> </figcaption></figure> <p>Kataluniak 32.000 km² inguruko azalera du. Iparraldean <a href="/wiki/Andorra" title="Andorra">Andorra</a> (65,3 km) eta <a href="/wiki/Frantzia" title="Frantzia">Frantziako</a> <a href="/wiki/Ekialdeko_Pirinioak" title="Ekialdeko Pirinioak">Ekialdeko Pirinioak</a> departamenduarekin muga egiten du, mendebaldean <a href="/wiki/Aragoi" title="Aragoi">Aragoiekin</a> (359,9 km), hegoaldean <a href="/wiki/Valentziako_Erkidegoa" title="Valentziako Erkidegoa">Valentziako Erkidegoarekin</a> (52,9 km) eta ekialdean <a href="/wiki/Mediterraneoa" title="Mediterraneoa">Mediterraneo</a> itsasoarekin. Bere <a href="/wiki/Geografia" title="Geografia">geografia</a> kokapenak <a href="/wiki/Erdi_Aroa" title="Erdi Aroa">Erdi Arotik</a> Mediterraneoko gainerako herrialdeekin nahiz <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europako</a> kontinentearekin harreman oparoak izatez erraztu izan dio. </p><p>Kataluniako azaleraren % 28,7 <a href="/wiki/Nekazaritza" title="Nekazaritza">nekazaritza</a> eta soroetarako erabilia da; % 15,7 <a href="/wiki/Larre" title="Larre">larre</a> eta <a href="/wiki/Larre" title="Larre">zelaiak</a> dira; % l,1 <a href="/wiki/Ibai" title="Ibai">ibaiak</a>; % 43,4 <a href="/wiki/Baso" title="Baso">basoak</a>, % 6,7 hirigune edo herriguneak, eta % 4,6 zehaztu gabeko jardueratarako erabili ohi da.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Topografia">Topografia</h3></div> <p>Kataluniak erlatiboki azalera txikia duela kontuan harturik, aniztasun geografiko nabarmenda du. Bere geografia Mediterraneoko kostaldeak baldintzatzen du, kostalde honek 580 <a href="/wiki/Kilometro" title="Kilometro">kilometro</a> luze ditu, <a href="/wiki/Creus" title="Creus">Creuseko lurmuturretik</a> <a href="/wiki/Ebroren_Deltako_natura_parkea" title="Ebroren Deltako natura parkea">Ebroren Delta</a> ingurura hedatzen da. Kostaldea iparraldetik hegoaldera, zati edo eremu hauetan banatuta dago: <a href="/wiki/Costa_Vermella" title="Costa Vermella">Costa Vermella</a> (<a href="/wiki/Ipar_Katalunia" title="Ipar Katalunia">Ipar Katalunia</a>), <a href="/wiki/Costa_Brava" title="Costa Brava">Costa Brava</a>, <a href="/wiki/Maresmeko_kosta" title="Maresmeko kosta">Costa del Maresme</a>, <a href="/wiki/Garrafeko_kosta" title="Garrafeko kosta">Costa del Garraf</a> eta <a href="/wiki/Costa_Daurada" title="Costa Daurada">Costa Daurada</a>. </p><p>Iparraldean aldiz <a href="/wiki/Pirinioak" title="Pirinioak">Pirinioetako</a> mendilerro eta erliebe garaiak. Katalan erliebean hiru mendilerro nabarmentzen dira:<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/Pirinioak" title="Pirinioak">Pirinioak</a>: Kataluniaren iparraldean kokatua, <a href="/wiki/Iberiar_penintsula" title="Iberiar penintsula">Iberiar penintsula</a> eta <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europako</a> gainerako lurrak lotzen dituen mendilerroa da.</li> <li><a href="/wiki/Katalunia_Kostaldeko_Mendilerroak" title="Katalunia Kostaldeko Mendilerroak">Katalunia Kostaldeko Mendilerroak</a>: Mediterraneoko kostaldeari paraleloki jarraitzen dioten mendilerro eta lautadez osatuak daude.</li> <li><a href="/wiki/Kataluniako_Erdiko_Beheragunea" title="Kataluniako Erdiko Beheragunea">Kataluniako Erdiko Beheragunea</a>: <a href="/wiki/Ebro" title="Ebro">Ebroko Haranaren</a> ekialdeko eremua da.</li></ul> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Els_Encantats.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Els_Encantats.JPG/200px-Els_Encantats.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Els_Encantats.JPG/300px-Els_Encantats.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Els_Encantats.JPG/400px-Els_Encantats.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pirinioak" title="Pirinioak">Pirinioetako</a> mendi nabarmenetakoen artean dauden <a href="/wiki/Els_Encantats" title="Els Encantats">Els Encantats</a> izeneko bi gailurrak eta <a href="/wiki/Sant_Maurici_iboia" title="Sant Maurici iboia">Sant Maurici iboia</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Montserrat_des_del_Bages.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Montserrat_des_del_Bages.jpg/200px-Montserrat_des_del_Bages.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Montserrat_des_del_Bages.jpg/300px-Montserrat_des_del_Bages.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Montserrat_des_del_Bages.jpg/400px-Montserrat_des_del_Bages.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="750" /></a><figcaption><a href="/wiki/Montserrat_(mendia)" title="Montserrat (mendia)">Montserrat</a>.</figcaption></figure> <p>Katalan Pirinioak hegoaldeko edo Espainia aldeko Pirinioen ia erdia dira, Kataluniako iparraldean 200 kilometrotan zehar hedatzen baitira. Usadioz Pirinio Axialetik <a href="/wiki/Pirinioaurrea" title="Pirinioaurrea">Pirinioaurrea</a> mendilerroa bereiztu izan da, hauek mendilerroekiko paraleloak dira, garaiera txikiagokoak, ez hain maldatsuak eta osaketa <a href="/wiki/Geologia" title="Geologia">geologiko</a> ezberdinekoak. Bi mendilerroak mendebaldean ekialdean baina zabalagoak dira, mendebaldean gailur garaienak daudelarik. Kataluniako mendirik garaiena <a href="/wiki/Pallars_Sobir%C3%A0" title="Pallars Sobirà">Pallars Sobirà</a> eskualdeko iparraldean dago eta <a href="/wiki/Pica_d%27Estats" title="Pica d'Estats">Pica d'Estats</a> (3.143 m) delakoa da, gailur honi garaierari dagokionez <a href="/wiki/Frantzia" title="Frantzia">Frantziarekin</a> muga egiten duten <a href="/wiki/Puig_Cedr%C3%B3s" class="mw-redirect" title="Puig Cedrós">Puig Cedrós</a> (2.914 m) eta <a href="/wiki/Puigmal" title="Puigmal">Puigmal</a> (2.910) mendiek jarraitzen diote. los dos en la frontera con Francia. <a href="/wiki/Pirinioaurrea" title="Pirinioaurrea">Pirinioaurrea</a> hainbat mendilerro nabarmentzen dira, adibidez <a href="/w/index.php?title=Cad%C3%AD_mendilerroa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cadí mendilerroa (sortu gabe)">Cadí mendilerroa</a> eta <a href="/wiki/Pedraforca" title="Pedraforca">Pedraforca</a>. </p><p><a href="/wiki/Katalunia_Kostaldeko_Mendilerroak" title="Katalunia Kostaldeko Mendilerroak">Katalunia Kostaldeko Mendilerroak</a> ipar-mendebaldetik hego-mendebalderako norantzan kostaldearekiko paraleloak diren bi mendilerro edo gehiagoz osatuak daude. Bi mendilerro hauek <a href="/wiki/Kataluniako_Itsasertzeko_Mendilerroa" title="Kataluniako Itsasertzeko Mendilerroa">Kataluniako Itsasertzeko Mendilerroa</a> eta <a href="/wiki/Itsasertz_Aurreko_Mendilerroa" title="Itsasertz Aurreko Mendilerroa">Itsasertz Aurreko Mendilerroa</a> dira. Kostaldeko Mendilerroak hedaduraz laburragoak eta garaiera txikiagokoak dira, aldiz Itsasertz Aurreko Mendilerroa hedaduraz zabalagoak nahiz garaieraz handiagoak direlarik. Sistemaren barnean hainbar ordoki eta lautada daude, hauetako handienak Itsasertzeko Sakonunea eta Itsasertz Aurreko Sakonunea direlarik. Kostaldeko Sakonunea delakoa Itsasertzeko Mendilerroaren ekialdean dago, aldiz, Itsasertz Aurreko Sakonunea delakoa barnealdean eta bi mendilerroen artean kokatua dago, <a href="/wiki/Vall%C3%A8s" title="Vallès">Vallès</a> eta <a href="/wiki/Pened%C3%A8s" title="Penedès">Penedès</a> eskualdeetako <a href="/wiki/Arabako_lautada" title="Arabako lautada">lautada</a> edo <a href="/wiki/Ordoki" title="Ordoki">ordokiak</a> osatzen dituelarik. Beste lautada edo ordoki handi batzuk <a href="/wiki/Selva" title="Selva">Selva</a>, <a href="/wiki/Alt_Empord%C3%A0" title="Alt Empordà">Alt Empordà</a> eta <a href="/wiki/Baix_Empord%C3%A0" title="Baix Empordà">Baix Empordà</a> eskualdeetan kokatuak daude. Amaitzeko, Sistemak bere barnean Zeharkako Mendilerroa eta Pirinio Aurreko Mendilerroa ere hartzen ditu,<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Itsas Aurreko Mendilerroaren iparraldean dauden egitura berantiarrak baitira, Pirinioak eta Pirinio Aurreko Mendilerroekin kontaktuan egonik, garaierako ertaineko mendi eta erliebeak sortu zituzten; gainera, lehenbizikoaren kasuan <a href="/wiki/Garrotxa" title="Garrotxa">Garrotxa</a> eskualdeko eremuan <a href="/wiki/Sumendi" title="Sumendi">sumendiak</a> ere sortu zituen. </p><p><a href="/wiki/Kataluniako_Erdiko_Beheragunea" title="Kataluniako Erdiko Beheragunea">Kataluniako Erdiko Beheragunea</a> delakoa <a href="/wiki/Pirinioak" title="Pirinioak">Pirinioak</a> eta <a href="/wiki/Itsasertz_Aurreko_Mendilerroa" title="Itsasertz Aurreko Mendilerroa">Itsasertz Aurreko Mendilerroaren</a> artean kokatua dago. <a href="/wiki/Lleidako_probintzia" title="Lleidako probintzia">Lleidako probintziako</a> hegoaldeko eta <a href="/wiki/Bartzelonako_probintzia" title="Bartzelonako probintzia">Bartzelonako probintziako</a> erdialdeko eskualdeek lurralde hau osatzen dute. Sakonuneko lurraldeak 200 eta 600 metro arteko garaieran kokatuak daude. Pirinioetatik jeisten diren lautada eta urek lurralde hau soroz eta laborantza lursailez oparo bilakatu dute eta bertan ureztatze kanal ugari ere eraiki izan dira. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hidrografia">Hidrografia</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Spain_Ebre_river_in_Miravet.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Spain_Ebre_river_in_Miravet.jpg/220px-Spain_Ebre_river_in_Miravet.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Spain_Ebre_river_in_Miravet.jpg/330px-Spain_Ebre_river_in_Miravet.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Spain_Ebre_river_in_Miravet.jpg/440px-Spain_Ebre_river_in_Miravet.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ebro" title="Ebro">Ebro</a> ibaia <a href="/wiki/Miravet" title="Miravet">Miravet</a> udalerriko lursailetan.</figcaption></figure> <p>Katalunia ia osoki Mediterraneoko isurialdearen barnean dago. Katalan hidrografia sarea bi hidrografia arro nagusitan banatua dago, <a href="/wiki/Ebro" title="Ebro">Ebro</a> arroa eta Kataluniako barnealdeko ibaien arroa, biak ere <a href="/wiki/Mediterraneoa" title="Mediterraneoa">Mediterraneoan</a> isurtzen direlarik. Gainera, <a href="/wiki/Ozeano_Atlantikoa" title="Ozeano Atlantikoa">Atlantikoan</a> isurtzen duen arroa ere badago, <a href="/wiki/Garona" title="Garona">Garona</a> ibaia <a href="/wiki/Arango_harana" title="Arango harana">Arango Haranean</a> iturbura baitu, baina atlantiar isurialdeko arro hau kataluniar lurraldearen % 1,73 besterik ez da. </p><p><a href="/wiki/Hidrografia" title="Hidrografia">Hidrografia</a> sarea bitan banatzen da, bata mendebaldekoa edo Ebrokoa eta bestea kataluniar kostaldean zehar Mediterraneoan urak isurtzen dituen ibai txikiagoez osatutako ekialdea da. Lehenak batez besteko 18.700 *hm3/urteko hornitzen ditu; bigarrenak, aldiz, bataz besteko 2.020 *hm3/urteko besterik ez du hornitzen. Diferentzia hau Ebro ibaiaren ur horniduraren ondorioa da, bere ibaiadar nagusiena <a href="/wiki/Segre_ibaia" title="Segre ibaia">Segre</a> ibaia delarik. Bestalde, Katalunian lurrazpiko ur oparotasun erlatibo bat ere badago, nahiz eta lurraldearen egitura konplexuaren ondorioz eskualdeen ezberdinen desbedintasun edo desorekak ere badauden. Kataluniar Pirinioetan <a href="/wiki/Glaziar" title="Glaziar">glaziar</a> jatorriko <a href="/wiki/Iboi" title="Iboi">iboi</a> txikiak ere badaude, horietako handiena <a href="/wiki/Banyoles_aintzira" title="Banyoles aintzira">Banyoles aintzira</a> delarik. </p><p>Herrialdeko <a href="/wiki/Ibai" title="Ibai">ibairik</a> luzeena <a href="/wiki/Ter_ibaia" title="Ter ibaia">Ter</a> da, eta beste nabarmen batzuk <a href="/wiki/Noguera_Pallaresa" title="Noguera Pallaresa">Noguera Pallaresa</a>, <a href="/wiki/Noguera_Ribagor%C3%A7ana" title="Noguera Ribagorçana">Noguera Ribagorçana</a>, <a href="/wiki/Segre_ibaia" title="Segre ibaia">Segre</a> eta <a href="/wiki/Llobregat" title="Llobregat">Llobregat</a> ditugu. Halaber <a href="/wiki/Ebro" title="Ebro">Ebro</a> ibaia <a href="/wiki/Tarragonako_probintzia" title="Tarragonako probintzia">Tarragonako probintziaren</a> hegoaldean itsasoratzen da. </p><p>Kataluniar kostaldea ia osoki lerrozuzena da, luzeraz 500 kilometro baino gehiago eta elementu geografiko gutxi ditu, horietan nagusienak honako hauek dira: iparraldean <a href="/wiki/Creus" title="Creus">Creus lurmuturra</a> eta <a href="/wiki/Rosesko_golkoa" title="Rosesko golkoa">Rosesko golkoa</a>, eta hegoaldean <a href="/wiki/Ebroren_Deltako_natura_parkea" title="Ebroren Deltako natura parkea">Ebroren delta</a>. Itsasertzeko Mendilerroa itsasazpian urperatzen den lekuetan, bi gunetan egiten du: bata, iparraldean, <a href="/wiki/L%27Estartit" title="L'Estartit">L'Estartit</a> eta <a href="/wiki/Blanes" title="Blanes">Blanes</a> udalerrien artean (<a href="/wiki/Costa_Brava" title="Costa Brava">Costa Brava</a>), eta bestea hegoalderago, <a href="/wiki/Garrafeko_kosta" title="Garrafeko kosta">Garrafeko kostan</a>.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Klima">Klima</h3></div> <p>Kataluniak orokorrean bere <a href="/wiki/Ipar_hemisferio" title="Ipar hemisferio">Ipar Hemisferioko</a> kokapenari dagokion <a href="/wiki/Klima_mediterraneo" title="Klima mediterraneo">klima mediterraneo</a> epela du. Halere, bertan klima aniztasun eta berezitasunak ere badaude. Urteko bataz-besteko klimak Pirinioetako 0 °C-tik kostaldeko 17 °C-ra doa; tenperatura maximoak 43 °C-ra iritsi daitezke (<a href="/wiki/Garrigues" title="Garrigues">Garrigues</a> eskualdean), eta tenperatura minimoak -30 °C-ra (<a href="/wiki/Pirinioak" title="Pirinioak">Pirinioetan</a>). </p><p><a href="/wiki/Euri" title="Euri">Euriari</a> dagokionez, Katalunian bi eremu bereiz daitezke: </p> <ul><li>Katalunia hezea: <a href="/wiki/Pirinioak" title="Pirinioak">Pirinioak</a>, <a href="/wiki/Pirinioaurrea" title="Pirinioaurrea">Pirinioaurrea</a>, <a href="/w/index.php?title=Pirinioazpia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pirinioazpia (sortu gabe)">Pirinioazpia</a> eta <a href="/wiki/Itsasertz_Aurreko_Mendilerroa" title="Itsasertz Aurreko Mendilerroa">Itsasertz Aurreko Mendilerroan</a> dauden zenbait gune menditsuk osatzen dute, bertan euri-jasak urteko 700 mm baino gehiagora ailegatu daitezkelarik.</li> <li>Katalunia idorra: Gainotzeko lurraldea, bertan euri-jasak urteko 700 mm baino ur kopuru gutxiago lagatzen dutelarik.</li></ul> <p>Euri-jasek ekinozio joera izan ohi dute. Mediterraneoan udak lehorrak dira eta udaberriak euria egin ohi du. Pirinioetan, <a href="/wiki/Maiatz" title="Maiatz">maiatzean</a> eta <a href="/wiki/Ekain" title="Ekain">ekainean</a> ugariak izan ohi dira, eta udak orokorrean hezeak. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:L%27Estartit_-_2006_-_12.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/L%27Estartit_-_2006_-_12.JPG/220px-L%27Estartit_-_2006_-_12.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/L%27Estartit_-_2006_-_12.JPG/330px-L%27Estartit_-_2006_-_12.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/L%27Estartit_-_2006_-_12.JPG/440px-L%27Estartit_-_2006_-_12.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption><a href="/wiki/Medes_uharteak" title="Medes uharteak">Medes uharteak</a>, <a href="/wiki/L%27Estartit" title="L'Estartit">L'Estartit</a> herriko hondartzatik ikusita.</figcaption></figure> <p>Tenperaturak nahiz euri-jasak kontuan hartu ezkero, Katalunia hiru klima eremuetan banatzen da: </p> <ul><li><a href="/wiki/Mendiko_klima" class="mw-redirect" title="Mendiko klima">Mendiko klima</a> (<a href="/wiki/Pirinioak" title="Pirinioak">Pirinoetako</a> goi eremuak)</li> <li><a href="/wiki/Klima_ozeaniko" title="Klima ozeaniko">Klima ozeanikoa</a> (<a href="/wiki/Garona" title="Garona">Garonaren</a> ibarra)</li> <li><a href="/wiki/Klima_mediterraneo" title="Klima mediterraneo">Klima mediterraneoa</a> (gainerako lurraldean), hau goi mendiko eta behe mendiko bi eremutan banatzen delarik.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Naturguneak">Naturguneak</h3></div> <p><a href="/wiki/1990" title="1990">1990an</a> kataluniar gobernuak Naturaren Babeserako Kontseilua sortu zuen, <a href="/wiki/Natura" title="Natura">natura</a> eta <a href="/wiki/Paisaia" title="Paisaia">paisaiaren</a> babesaren inguruko organu aholku-emailea, kataluniar ingurune-naturala ezagutu, ikertu, babestu eta kudeatzeko asmoz. Katalunia osoan hamar parke natural daude: <a href="/wiki/Goi-Pirinioko_Parke_Naturala" class="mw-redirect" title="Goi-Pirinioko Parke Naturala">Goi-Pirinioko Parke Naturala</a>, <a href="/w/index.php?title=Empord%C3%A0ko_padurak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Empordàko padurak (sortu gabe)">Empordàko padurak</a>, <a href="/w/index.php?title=Cad%C3%AD-Moixer%C3%B3ko_Parke_Naturala&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cadí-Moixeróko Parke Naturala (sortu gabe)">Cadí-Moixeróko Parke Naturala</a>, <a href="/wiki/Creus" title="Creus">Creuseko lurmuturra</a>, <a href="/w/index.php?title=Ports_de_Tortosa-Beseit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ports de Tortosa-Beseit (sortu gabe)">Ports de Tortosa-Beseit</a>, <a href="/w/index.php?title=Montsenyko_Parke_Naturala&action=edit&redlink=1" class="new" title="Montsenyko Parke Naturala (sortu gabe)">Montsenyko Parke Naturala</a>, <a href="/wiki/Montserrat_(mendia)" title="Montserrat (mendia)">Montserrat</a>, <a href="/wiki/Sant_Lloren%C3%A7_del_Munt" title="Sant Llorenç del Munt">Sant Llorenç del Munt</a>, <a href="/w/index.php?title=Montsanteko_mendilerroa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Montsanteko mendilerroa (sortu gabe)">Montsanteko mendilerroa</a>, <a href="/wiki/Garrafeko_parkea" title="Garrafeko parkea">Garrafeko parkea</a> eta <a href="/wiki/Garrotxako_Sumendi-Lurraldearen_Parke_Naturala" title="Garrotxako Sumendi-Lurraldearen Parke Naturala">Garrotxako Sumendi-Lurraldearen Parke Naturala</a>; parke natural bat: <a href="/wiki/Aig%C3%BCestortes_eta_San_Maurizioko_Parke_Naturala" class="mw-redirect" title="Aigüestortes eta San Maurizioko Parke Naturala">Aigüestortes eta San Maurizioko Parke Naturala</a>; natura-erreserba bat: <a href="/w/index.php?title=Llobregateko_delta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Llobregateko delta (sortu gabe)">Llobregateko delta</a>; eta itsas-erreserba bat: <a href="/wiki/Medes_uharteak" title="Medes uharteak">Medes uharteak</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Banaketa_administratiboa">Banaketa administratiboa</h2></div> <p>Katalunia lurraldeei dagokionez probintzietan antolatua dago. <a href="/wiki/2006" title="2006">2006ko</a> Autonomia Estatutuak Kataluniako banaketa administratiboa hiru mailetan ezarri zuen: udalerriak, eskualdeak eta <a href="/w/index.php?title=Vegueria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vegueria (sortu gabe)">vegueria</a> direlakoak. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Probintziak">Probintziak</h3></div> <p>Katalunia honako lau probintzia hauetan banaturik dago: </p> <table class="wikitaula"> <tbody><tr valign="top"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Catalunya%2BProv%2BCatal%C3%A0.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Catalunya%2BProv%2BCatal%C3%A0.jpg/250px-Catalunya%2BProv%2BCatal%C3%A0.jpg" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Catalunya%2BProv%2BCatal%C3%A0.jpg/375px-Catalunya%2BProv%2BCatal%C3%A0.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Catalunya%2BProv%2BCatal%C3%A0.jpg/500px-Catalunya%2BProv%2BCatal%C3%A0.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="1150" /></a></span> </td> <td> <p><br /> </p> <ul><li><a href="/wiki/Bartzelonako_probintzia" title="Bartzelonako probintzia">Bartzelonako probintzia</a>: 5.507.813 biztanle (<a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a>)</li></ul> <dl><dd><ul><li>Hiriburua: <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a>, 1.615.448 biztanle (<a href="/wiki/2011" title="2011">2011</a>)</li></ul></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/Tarragonako_probintzia" title="Tarragonako probintzia">Tarragonako probintzia</a>: 805.789 biztanle (<a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a>)</li></ul> <dl><dd><ul><li>Hiriburua: <a href="/wiki/Tarragona" title="Tarragona">Tarragona</a>, 134.085 biztanle (<a href="/wiki/2011" title="2011">2011</a>)</li></ul></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/Gironako_probintzia" title="Gironako probintzia">Gironako probintzia</a>: 752.026 biztanle (<a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a>)</li></ul> <dl><dd><ul><li>Hiriburua: <a href="/wiki/Girona" title="Girona">Girona</a>, 96.722 biztanle (<a href="/wiki/2011" title="2011">2011</a>)</li></ul></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/Lleidako_probintzia" title="Lleidako probintzia">Lleidako probintzia</a>: 439.253 biztanle (<a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a>)</li></ul> <dl><dd><ul><li>Hiriburua: <a href="/wiki/Lleida" title="Lleida">Lleida</a>, 138.416 biztanle (<a href="/wiki/2011" title="2011">2011</a>)</li></ul></dd></dl> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eskualdeak">Eskualdeak</h3></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Kataluniako_eskualdeak" title="Kataluniako eskualdeak">Kataluniako eskualdeak</a>»</div> <p>Katalunia 41 eskualdetan banatuta dago gaur egun. Historikoki, <a href="/wiki/1936" title="1936">1936an</a> hasi zen indarrean banaketa administratibo hura, <a href="/wiki/Francisco_Franco" title="Francisco Franco">Francisco Franco</a> diktadoreak etenda hiru urte geroago geratu bazen ere. Atzera <a href="/wiki/1987" title="1987">1987tik</a> indarrean dago. Gaur egungo Kataluniako eskualdeak honako hauek dira: </p> <table class="wikitaula"> <tbody><tr valign="top"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Catalunya%2BComarques%2BCatal%C3%A0.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Catalunya%2BComarques%2BCatal%C3%A0.jpg/500px-Catalunya%2BComarques%2BCatal%C3%A0.jpg" decoding="async" width="500" height="499" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Catalunya%2BComarques%2BCatal%C3%A0.jpg/750px-Catalunya%2BComarques%2BCatal%C3%A0.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Catalunya%2BComarques%2BCatal%C3%A0.jpg/1000px-Catalunya%2BComarques%2BCatal%C3%A0.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="1150" /></a></span> </td> <td> <ul><li><a href="/wiki/Alt_Camp" title="Alt Camp">Alt Camp</a></li> <li><a href="/wiki/Alt_Empord%C3%A0" title="Alt Empordà">Alt Empordà</a></li> <li><a href="/wiki/Alt_Pened%C3%A8s" title="Alt Penedès">Alt Penedès</a></li> <li><a href="/wiki/Alt_Urgell" title="Alt Urgell">Alt Urgell</a></li> <li><a href="/wiki/Alta_Ribagor%C3%A7a" title="Alta Ribagorça">Alta Ribagorça</a></li> <li><a href="/wiki/Anoia_(Katalunia)" title="Anoia (Katalunia)">Anoia</a></li> <li><a href="/wiki/Arango_harana" title="Arango harana">Arango harana</a></li> <li><a href="/wiki/Bages" title="Bages">Bages</a></li> <li><a href="/wiki/Baix_Camp" title="Baix Camp">Baix Camp</a></li> <li><a href="/wiki/Baix_Ebre" title="Baix Ebre">Baix Ebre</a></li> <li><a href="/wiki/Baix_Empord%C3%A0" title="Baix Empordà">Baix Empordà</a></li> <li><a href="/wiki/Baix_Llobregat" title="Baix Llobregat">Baix Llobregat</a></li> <li><a href="/wiki/Baix_Pened%C3%A8s" title="Baix Penedès">Baix Penedès</a></li> <li><a href="/wiki/Baixa_Cerdanya" title="Baixa Cerdanya">Baixa Cerdanya</a></li> <li><a href="/wiki/Barcelon%C3%A8s" title="Barcelonès">Barcelonès</a></li> <li><a href="/wiki/Bergued%C3%A0" title="Berguedà">Berguedà</a></li> <li><a href="/wiki/Conca_de_Barber%C3%A0" title="Conca de Barberà">Conca de Barberà</a></li> <li><a href="/wiki/Garraf" title="Garraf">Garraf</a></li> <li><a href="/wiki/Garrigues" title="Garrigues">Garrigues</a></li> <li><a href="/wiki/Garrotxa" title="Garrotxa">Garrotxa</a></li> <li><a href="/wiki/Giron%C3%A8s" title="Gironès">Gironès</a></li></ul> </td> <td> <ul><li><a href="/wiki/Maresme" title="Maresme">Maresme</a></li> <li><a href="/wiki/Montsi%C3%A0" title="Montsià">Montsià</a></li> <li><a href="/wiki/Noguera" title="Noguera">Noguera</a></li> <li><a href="/wiki/Osona" title="Osona">Osona</a></li> <li><a href="/wiki/Pallars_Juss%C3%A0" title="Pallars Jussà">Pallars Jussà</a></li> <li><a href="/wiki/Pallars_Sobir%C3%A0" title="Pallars Sobirà">Pallars Sobirà</a></li> <li><a href="/wiki/Pla_de_l%27Estany" title="Pla de l'Estany">Pla de l'Estany</a></li> <li><a href="/wiki/Pla_d%27Urgell" title="Pla d'Urgell">Pla d'Urgell</a></li> <li><a href="/wiki/Priorat" title="Priorat">Priorat</a></li> <li><a href="/wiki/Ribera_d%27Ebre" title="Ribera d'Ebre">Ribera d'Ebre</a></li> <li><a href="/wiki/Ripoll%C3%A8s" title="Ripollès">Ripollès</a></li> <li><a href="/wiki/Segarra" title="Segarra">Segarra</a></li> <li><a href="/wiki/Segri%C3%A0" title="Segrià">Segrià</a></li> <li><a href="/wiki/Selva" title="Selva">Selva</a></li> <li><a href="/wiki/Solson%C3%A8s" title="Solsonès">Solsonès</a></li> <li><a href="/wiki/Tarragon%C3%A8s" title="Tarragonès">Tarragonès</a></li> <li><a href="/wiki/Terra_Alta" title="Terra Alta">Terra Alta</a></li> <li><a href="/wiki/Urgell" title="Urgell">Urgell</a></li> <li><a href="/wiki/Vall%C3%A8s_Occidental" title="Vallès Occidental">Vallès Occidental</a></li> <li><a href="/wiki/Vall%C3%A8s_Oriental" title="Vallès Oriental">Vallès Oriental</a></li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vegueriak">Vegueriak</h3></div> <p><a href="/w/index.php?title=Vegueria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vegueria (sortu gabe)">Vegueria</a> aintzinako Kataluniako lurralde banaketa bat da, gaur egun oraindik mantentzen delarik. Vegueria bat, eskualde jakin batetarako udalerrien arteko agintea eta berezko izaera duen tokian-tokiko elkarlan erakunde gisa definitzen da, <a href="/wiki/2006" title="2006">2006ko</a> Autonomia Estatutuaren arabera <a href="/wiki/Kataluniako_Generalitatea" title="Kataluniako Generalitatea">Kataluniako Generalitateak</a> bere zerbitzuen antolakuntzarako aukeratu zuen eskualde banaketa da. Bere interesen kudeaketarako autonomia ere badu. Veguerien administrazioa diputazioak ordezkatzen dituzten Veguerien Kontseiluen ardura da. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Udalerriak">Udalerriak</h3></div> <p><a href="/wiki/2006" title="2006">2006ko</a> Autonomia Estatutuak udalerria gai publikoekiko dagokionez tokian-tokiko komunitatearen bertako oinarrizko erakundea eta funtsezko baliabide gisa definitzen du. Gainera, bere eskumenean erabileraren autonomia eta interesen kudeaketa bermatzen dizkio. Katalunian denera 947 udalerri daude. Erakunde hauen azpitik deszentralizatutako udal erakundeak daude, hauek nolabaiteko autonomia ere badute eta herrietan jardun ohi dira, baina betiere dagozkien udalerrien agindupean; gaur egun Katalunian denera 58 daude. </p><p>Katalunian biztanle gehien dituzten udalerri edo hiriak honako hauek dira: </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Observatori_Fabra_-_Vista_des_del_Tibidabo_-_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Observatori_Fabra_-_Vista_des_del_Tibidabo_-_2.jpg/220px-Observatori_Fabra_-_Vista_des_del_Tibidabo_-_2.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Observatori_Fabra_-_Vista_des_del_Tibidabo_-_2.jpg/330px-Observatori_Fabra_-_Vista_des_del_Tibidabo_-_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Observatori_Fabra_-_Vista_des_del_Tibidabo_-_2.jpg/440px-Observatori_Fabra_-_Vista_des_del_Tibidabo_-_2.jpg 2x" data-file-width="1936" data-file-height="1288" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a>.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Lleida_-_La_Seu_Vella_(des_de_Cappont).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Lleida_-_La_Seu_Vella_%28des_de_Cappont%29.jpg/220px-Lleida_-_La_Seu_Vella_%28des_de_Cappont%29.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Lleida_-_La_Seu_Vella_%28des_de_Cappont%29.jpg/330px-Lleida_-_La_Seu_Vella_%28des_de_Cappont%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Lleida_-_La_Seu_Vella_%28des_de_Cappont%29.jpg/440px-Lleida_-_La_Seu_Vella_%28des_de_Cappont%29.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption><a href="/wiki/Lleida" title="Lleida">Lleida</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Tarragona9.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Tarragona9.jpg/220px-Tarragona9.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Tarragona9.jpg/330px-Tarragona9.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Tarragona9.jpg/440px-Tarragona9.jpg 2x" data-file-width="669" data-file-height="436" /></a><figcaption><a href="/wiki/Tarragona" title="Tarragona">Tarragona</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Girona_panoramic.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Girona_panoramic.JPG/220px-Girona_panoramic.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Girona_panoramic.JPG/330px-Girona_panoramic.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Girona_panoramic.JPG/440px-Girona_panoramic.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption><a href="/wiki/Girona" title="Girona">Girona</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Conselh_Generau_d%27Aran_2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Conselh_Generau_d%27Aran_2.JPG/220px-Conselh_Generau_d%27Aran_2.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Conselh_Generau_d%27Aran_2.JPG/330px-Conselh_Generau_d%27Aran_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Conselh_Generau_d%27Aran_2.JPG/440px-Conselh_Generau_d%27Aran_2.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption><a href="/wiki/Arango_Kontseilu_Nagusia" title="Arango Kontseilu Nagusia">Arango Kontseilu Nagusia</a> edo <a href="/wiki/Arango_Kontseilu_Nagusia" title="Arango Kontseilu Nagusia">Conselh Generau d'Aran</a> erakundearen egoitza.</figcaption></figure> <center> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th style="background: #e3e3e3;">Postua </th> <th style="background: #e3e3e3;">Udalerria </th> <th style="background: #e3e3e3;">Eskualdea </th> <th style="background: #e3e3e3;">Biztanleria<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td>1 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Escut_de_Barcelona.svg" class="mw-file-description" title="Escut de Barcelona"><img alt="Escut de Barcelona" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Escut_de_Barcelona.svg/20px-Escut_de_Barcelona.svg.png" decoding="async" width="20" height="32" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Escut_de_Barcelona.svg/30px-Escut_de_Barcelona.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Escut_de_Barcelona.svg/40px-Escut_de_Barcelona.svg.png 2x" data-file-width="602" data-file-height="970" /></a></span> <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a> </td> <td><a href="/wiki/Barcelon%C3%A8s" title="Barcelonès">Barcelonès</a> </td> <td>1.619.337 </td></tr> <tr> <td>2 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Spain.Hospitalet.de.Llobregat.Escudo.svg" class="mw-file-description" title="Escut de l'Hospitalet de Llobregat"><img alt="Escut de l'Hospitalet de Llobregat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Spain.Hospitalet.de.Llobregat.Escudo.svg/20px-Spain.Hospitalet.de.Llobregat.Escudo.svg.png" decoding="async" width="20" height="29" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Spain.Hospitalet.de.Llobregat.Escudo.svg/30px-Spain.Hospitalet.de.Llobregat.Escudo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Spain.Hospitalet.de.Llobregat.Escudo.svg/40px-Spain.Hospitalet.de.Llobregat.Escudo.svg.png 2x" data-file-width="232" data-file-height="339" /></a></span> <a href="/wiki/L%27Hospitalet_de_Llobregat" title="L'Hospitalet de Llobregat">L'Hospitalet de Llobregat</a> </td> <td><a href="/wiki/Barcelon%C3%A8s" title="Barcelonès">Barcelonès</a> </td> <td>258.642 </td></tr> <tr> <td>3 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Escut_de_Badalona.svg" class="mw-file-description" title="Escut de Badalona"><img alt="Escut de Badalona" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Escut_de_Badalona.svg/20px-Escut_de_Badalona.svg.png" decoding="async" width="20" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Escut_de_Badalona.svg/30px-Escut_de_Badalona.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Escut_de_Badalona.svg/40px-Escut_de_Badalona.svg.png 2x" data-file-width="974" data-file-height="1029" /></a></span> <a href="/wiki/Badalona" title="Badalona">Badalona</a> </td> <td><a href="/wiki/Barcelon%C3%A8s" title="Barcelonès">Barcelonès</a> </td> <td>218.886 </td></tr> <tr> <td>4 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Escut_de_Terrassa.svg" class="mw-file-description" title="Terrassa"><img alt="Terrassa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Escut_de_Terrassa.svg/20px-Escut_de_Terrassa.svg.png" decoding="async" width="20" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Escut_de_Terrassa.svg/30px-Escut_de_Terrassa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Escut_de_Terrassa.svg/40px-Escut_de_Terrassa.svg.png 2x" data-file-width="602" data-file-height="841" /></a></span> <a href="/wiki/Terrassa" title="Terrassa">Terrassa</a> </td> <td><a href="/wiki/Vall%C3%A8s_Occidental" title="Vallès Occidental">Vallès Occidental</a> </td> <td>212.724 </td></tr> <tr> <td>5 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Escut_de_Sabadell.svg" class="mw-file-description" title="Sabadell"><img alt="Sabadell" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Escut_de_Sabadell.svg/20px-Escut_de_Sabadell.svg.png" decoding="async" width="20" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Escut_de_Sabadell.svg/30px-Escut_de_Sabadell.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Escut_de_Sabadell.svg/40px-Escut_de_Sabadell.svg.png 2x" data-file-width="602" data-file-height="841" /></a></span> <a href="/wiki/Sabadell" title="Sabadell">Sabadell</a> </td> <td><a href="/wiki/Vall%C3%A8s_Occidental" title="Vallès Occidental">Vallès Occidental</a> </td> <td>207.338 </td></tr> <tr> <td>6 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Escut_de_Tarragona.svg" class="mw-file-description" title="Tarragona"><img alt="Tarragona" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Escut_de_Tarragona.svg/20px-Escut_de_Tarragona.svg.png" decoding="async" width="20" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Escut_de_Tarragona.svg/30px-Escut_de_Tarragona.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Escut_de_Tarragona.svg/40px-Escut_de_Tarragona.svg.png 2x" data-file-width="357" data-file-height="627" /></a></span> <a href="/wiki/Tarragona" title="Tarragona">Tarragona</a> </td> <td><a href="/wiki/Tarragon%C3%A8s" title="Tarragonès">Tarragonès</a> </td> <td>140.184 </td></tr> <tr> <td>7 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Escudo_de_L%C3%A9rida.svg" class="mw-file-description" title="Lleida"><img alt="Lleida" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Escudo_de_L%C3%A9rida.svg/20px-Escudo_de_L%C3%A9rida.svg.png" decoding="async" width="20" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Escudo_de_L%C3%A9rida.svg/30px-Escudo_de_L%C3%A9rida.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Escudo_de_L%C3%A9rida.svg/40px-Escudo_de_L%C3%A9rida.svg.png 2x" data-file-width="603" data-file-height="835" /></a></span> <a href="/wiki/Lleida" title="Lleida">Lleida</a> </td> <td><a href="/wiki/Segri%C3%A0" title="Segrià">Segrià</a> </td> <td>137.387 </td></tr> <tr> <td>8 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Escut_de_Matar%C3%B3.svg" class="mw-file-description" title="Mataró"><img alt="Mataró" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Escut_de_Matar%C3%B3.svg/20px-Escut_de_Matar%C3%B3.svg.png" decoding="async" width="20" height="32" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Escut_de_Matar%C3%B3.svg/30px-Escut_de_Matar%C3%B3.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Escut_de_Matar%C3%B3.svg/40px-Escut_de_Matar%C3%B3.svg.png 2x" data-file-width="605" data-file-height="975" /></a></span> <a href="/wiki/Matar%C3%B3" title="Mataró">Mataró</a> </td> <td><a href="/wiki/Maresme" title="Maresme">Maresme</a> </td> <td>122.905 </td></tr> <tr> <td>9 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Coat_of_Arms_of_Santa_Coloma_de_Gramenet.svg" class="mw-file-description" title="Santa Coloma de Gramenet"><img alt="Santa Coloma de Gramenet" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Coat_of_Arms_of_Santa_Coloma_de_Gramenet.svg/20px-Coat_of_Arms_of_Santa_Coloma_de_Gramenet.svg.png" decoding="async" width="20" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Coat_of_Arms_of_Santa_Coloma_de_Gramenet.svg/30px-Coat_of_Arms_of_Santa_Coloma_de_Gramenet.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Coat_of_Arms_of_Santa_Coloma_de_Gramenet.svg/40px-Coat_of_Arms_of_Santa_Coloma_de_Gramenet.svg.png 2x" data-file-width="850" data-file-height="954" /></a></span> <a href="/wiki/Santa_Coloma_de_Gramenet" title="Santa Coloma de Gramenet">Santa Coloma de Gramenet</a> </td> <td><a href="/wiki/Barcelon%C3%A8s" title="Barcelonès">Barcelonès</a> </td> <td>120.060 </td></tr> <tr> <td>10 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Ct_reus-emblem.png" class="mw-file-description" title="Reus"><img alt="Reus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Ct_reus-emblem.png/20px-Ct_reus-emblem.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Ct_reus-emblem.png/30px-Ct_reus-emblem.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Ct_reus-emblem.png/40px-Ct_reus-emblem.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span> <a href="/wiki/Reus" title="Reus">Reus</a> </td> <td><a href="/wiki/Baix_Camp" title="Baix Camp">Baix Camp</a> </td> <td>106.622 </td></tr> <tr> <td>11 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Spain.Girona.Escut.Timbrat.svg" class="mw-file-description" title="Girona"><img alt="Girona" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Spain.Girona.Escut.Timbrat.svg/20px-Spain.Girona.Escut.Timbrat.svg.png" decoding="async" width="20" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Spain.Girona.Escut.Timbrat.svg/30px-Spain.Girona.Escut.Timbrat.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Spain.Girona.Escut.Timbrat.svg/40px-Spain.Girona.Escut.Timbrat.svg.png 2x" data-file-width="340" data-file-height="557" /></a></span> <a href="/wiki/Girona" title="Girona">Girona</a> </td> <td><a href="/wiki/Giron%C3%A8s" title="Gironès">Gironès</a> </td> <td>96.236 </td></tr></tbody></table> </center> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Arango_Harana">Arango Harana</h3></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Arango_Harana" class="mw-redirect" title="Arango Harana">Arango Harana</a>»</div> <p><a href="/wiki/Arango_harana" title="Arango harana">Arango Harana</a> eskualdeak bere lurraldeko gai publikoak kudeatzeko lege erregimen berezia eta autonomia du. Bertako aginte erakundea <a href="/wiki/Arango_Kontseilu_Nagusia" title="Arango Kontseilu Nagusia">Conselh Generau d'Aran</a> da («<a href="/wiki/Arango_Kontseilu_Nagusia" title="Arango Kontseilu Nagusia">Arango Kontseilu Nagusia</a>»), hau honako kide eta organuz osatua dago: <i>Síndic</i> («Sindikoa»), <i>Plen des Conselhèrs</i> («Kontseilarien Batzarra»), <i>Conselhères Generaus</i> («Kontseilari Nagusiak») eta <i>Comission d'Auditors de Comdes</i> («Kontu Auditoreen Batzordea»). <i>Síndic</i> delakoa, ordezkari gorenena da eta Generalitateak Arango Haranean duen ordezkaria. Eskualde honetako berezko hizkuntza <a href="/wiki/Aranera" title="Aranera">aranera</a> da, Katalunian ere ofiziala delarik. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Politika">Politika</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Flickr_-_Converg%C3%A8ncia_Democr%C3%A0tica_de_Catalunya_-_Debat_de_Pol%C3%ADtica_General_-_Parlament_de_Catalunya_(7).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flickr_-_Converg%C3%A8ncia_Democr%C3%A0tica_de_Catalunya_-_Debat_de_Pol%C3%ADtica_General_-_Parlament_de_Catalunya_%287%29.jpg/220px-Flickr_-_Converg%C3%A8ncia_Democr%C3%A0tica_de_Catalunya_-_Debat_de_Pol%C3%ADtica_General_-_Parlament_de_Catalunya_%287%29.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flickr_-_Converg%C3%A8ncia_Democr%C3%A0tica_de_Catalunya_-_Debat_de_Pol%C3%ADtica_General_-_Parlament_de_Catalunya_%287%29.jpg/330px-Flickr_-_Converg%C3%A8ncia_Democr%C3%A0tica_de_Catalunya_-_Debat_de_Pol%C3%ADtica_General_-_Parlament_de_Catalunya_%287%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flickr_-_Converg%C3%A8ncia_Democr%C3%A0tica_de_Catalunya_-_Debat_de_Pol%C3%ADtica_General_-_Parlament_de_Catalunya_%287%29.jpg/440px-Flickr_-_Converg%C3%A8ncia_Democr%C3%A0tica_de_Catalunya_-_Debat_de_Pol%C3%ADtica_General_-_Parlament_de_Catalunya_%287%29.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="853" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kataluniako_Parlamentua" title="Kataluniako Parlamentua">Kataluniako Parlamentua</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:RJ-Barcelona2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/RJ-Barcelona2.jpg/220px-RJ-Barcelona2.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/RJ-Barcelona2.jpg/330px-RJ-Barcelona2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/RJ-Barcelona2.jpg/440px-RJ-Barcelona2.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kataluniako_Generalitatearen_Jauregia" title="Kataluniako Generalitatearen Jauregia">Kataluniako Generalitatearen Jauregia</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Espainiako_1978ko_konstituzioa" class="mw-redirect" title="Espainiako 1978ko konstituzioa">Espainiako 1978ko konstituzioak</a> Kataluniako autonomia erkidegoak nazionalitate gisa bere autogobernua izan dezan bermatzen du. Kataluniako oinarrizko erakunde araua <a href="/w/index.php?title=2006ko_Kataluniako_Autonomia_Estatutua&action=edit&redlink=1" class="new" title="2006ko Kataluniako Autonomia Estatutua (sortu gabe)">2006ko Kataluniako Autonomia Estatutua</a> da. Estatutu honen arabera, Kataluniako autogobernua politikoki <a href="/wiki/Kataluniako_Generalitatea" title="Kataluniako Generalitatea">Kataluniako Generalitatearen</a> aginte eta administraziopean antolatzen da. Kataluniako Generalitatea honako gobernu erakunde hauek osatzen dute:<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/Kataluniako_Parlamentua" title="Kataluniako Parlamentua">Kataluniako Parlamentua</a> («<i>Parlament</i> <i>de</i> <i>Catalunya</i>»): Kataluniar gobernuko <a href="/wiki/Botere_legegile" title="Botere legegile">botere legegilea</a> da. Legebiltzar honetan eztabaida politikoa gauzatuz gain, gobernuaren ekintza politikoa kontrolatu eta bultzatzen da. Bere ahalmenen artean, legebiltzarrak Generalitatearen aurrekontuak onartzen ditu. Gutxienez 100 legebiltzarkide edo diputatuz eta gehienez 150ez osatua dago, hauek lau urtero alderdi ezberdinen zerrenda itxiekin ordezkaritza proportzional bidez hautatuak izan ohi dira.</li></ul> <ul><li><a href="/wiki/Kataluniako_Generalitateko_presidenteen_zerrenda" class="mw-redirect" title="Kataluniako Generalitateko presidenteen zerrenda">Generalitateko Presidentzia</a> («<i>Presidència</i> <i>de</i> <i>la</i> <i>Generalitat</i>»): <a href="/wiki/Kataluniako_Generalitateko_presidenteen_zerrenda" class="mw-redirect" title="Kataluniako Generalitateko presidenteen zerrenda">Generalitateko Presidentea</a> buru duela. Presidentea Generalitatearen ordezkari gorenena da, bai eta <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiako estatuak</a> Katalunian duen ordezkari nagusia ere. Bere eginkizuna Kataluniar Generalitatearen ekintzak zuzentzea da, hortaz Kataluniako Agintaritzaren <a href="/wiki/Botere_betearazle" title="Botere betearazle">botere betereazlearen</a> ordezkaria da.</li></ul> <ul><li><a href="/wiki/Kataluniako_Generalitatea" title="Kataluniako Generalitatea">Kataluniako Gobernua edo Kontseilu Exekutiboa</a> («<i>Govern o Consell Executiu de Catalunya</i>»): Kataluniako Gobernua edo Kontseilu Exekutiboa delakoa Generalitatearen ekintza politikoa eta administrazioa zuzentzen duen kide anitzeko organu gorena da. Gobernuaren burua Generalitateko presidentea da, lehen kontseilaria eta beste kontseilari batzuk dira. Honen arabera, Gobernuaren eskumen nagusiak hezkuntza, osasuna eta kulturaren ingurukoak dira. Generalitatearen finantzaketa Kataluniako Autonomia Estatutua eta Autonomia Erkidegoen Finantzaketaren Lege Organikoak arautzen du.</li></ul> <p>Erakunde hauetaz gain, Generalitateko beste erakundeak Parlamentuak berak sortzen dituenak ere badira. Berme eta kontrol organu gisa, horiek ere gaur egun Generalitatea osatzen dute: <a href="/w/index.php?title=S%C3%ADndic_de_Greuges_de_Catalunya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Síndic de Greuges de Catalunya (sortu gabe)"><i>Síndic de Greuges de Catalunya</i></a> («Kataluniako Kalteordainen Sindikoa»), kataluniar hiritar guztien eskubide eta askatasunen bermatzailea da (<a href="/wiki/Euskal_Autonomia_Erkidegoko_Arartekoa" title="Euskal Autonomia Erkidegoko Arartekoa">Euskadiko Arartekoaren</a> parekidea); <a href="/w/index.php?title=Sindicatura_de_Comptes_de_Catalunya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sindicatura de Comptes de Catalunya (sortu gabe)"><i>Sindicatura de Comptes de Catalunya</i></a> («Kataluniako Kontuen Sindikatura»), organu honek Kataluniako erakunde publikoen ekonomia kontuak kontrolatzen ditu; eta <a href="/w/index.php?title=Consell_de_Garanties_Estatut%C3%A0ries&action=edit&redlink=1" class="new" title="Consell de Garanties Estatutàries (sortu gabe)"><i>Consell de Garanties Estatutàries</i></a> («Estatutuaren Bermen Kontseilua»), Generalitatearen xedapenak Kataluniako Estatutua eta Espainiako Estatuaren Konstituzioaren arabera egokitu daitezen arduartzen da. </p><p><a href="/wiki/2006" title="2006">2006ko</a> Estatutuaren arabera Kataluniako <a href="/wiki/Botere_legegile" title="Botere legegile">botere legegile</a> Kataluniako Justizia Auzitegi Gorenean datza. Justizia Auzitegi Goren honen eskumenak erankudeetako hainbat mailetako baliabide eta prozedurak ezagutzean datza, honen bidez Estautuak onartutako eskubideak aitortu eta bete daitezen zainduz. Dena dela, maila jurisdikzional, zibil, nahiz auzi administratibo eta sozialetan eskuduna da, eta baita etorkizunean sortu daitezkeen beste batzuetan ere. </p><p>Gobernuak Kataluniako Generalitatea osatzen du. Kataluniako Gobernuaren hiriburua <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a> da eta egoitza <a href="/wiki/Kataluniako_Generalitatearen_Jauregia" title="Kataluniako Generalitatearen Jauregia">Kataluniako Generalitatearen Jauregian</a> du. <a href="/wiki/Demokrazia" title="Demokrazia">Demokrazia</a> garaian, <a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a>–<a href="/wiki/2003" title="2003">2003</a> bitartean Generalitateko Presidentea <a href="/wiki/Konbergentzia_eta_Batasuna" title="Konbergentzia eta Batasuna">CIU</a> alderdiko <a href="/wiki/Jordi_Pujol" title="Jordi Pujol">Jordi Pujol i Soley</a> politikaria izan zen, honi <a href="/wiki/2003" title="2003">2003</a>–<a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a> bitartean <a href="/wiki/Kataluniako_Sozialisten_Alderdia" title="Kataluniako Sozialisten Alderdia">PSCko</a> <a href="/wiki/Pasqual_Maragall" title="Pasqual Maragall">Pasqual Maragall i Mirak</a> jarraitu zion, ondoren, <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>–<a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a> artean <a href="/wiki/Kataluniako_Sozialisten_Alderdia" title="Kataluniako Sozialisten Alderdia">PSCko</a> <a href="/wiki/Jos%C3%A9_Montilla" title="José Montilla">José Montilla Aguilera</a> izan zen, eta azkenik <a href="/wiki/2010" title="2010">2010ko</a> <a href="/wiki/Azaroaren_20" title="Azaroaren 20">azaroaren 20ko</a> hauteskundeetatik aurrera eta gaurko egunez Generalitateko Presidentea <a href="/wiki/Konbergentzia_eta_Batasuna" title="Konbergentzia eta Batasuna">CIUko</a> <a href="/wiki/Artur_Mas" title="Artur Mas">Artur Mas i Gavarró</a> da. </p><p><a href="/wiki/2014" title="2014">2014ko</a> <a href="/wiki/Urriaren_1" title="Urriaren 1">urriaren 1ean</a>, onartu zen <a href="/wiki/Homofobia" title="Homofobia">homofobiaren</a> aurkako legea Kataluniako Parlamentuan; aitzindaria zen <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europan</a>. Jarrera homofobikoak ez ziren ezerezean geratuko, izan ere, zigorgarriak izango ziren<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografia">Demografia</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Densitat_poblaci%C3%B3_comarques_catalanes-absolut_(2006).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Densitat_poblaci%C3%B3_comarques_catalanes-absolut_%282006%29.svg/220px-Densitat_poblaci%C3%B3_comarques_catalanes-absolut_%282006%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Densitat_poblaci%C3%B3_comarques_catalanes-absolut_%282006%29.svg/330px-Densitat_poblaci%C3%B3_comarques_catalanes-absolut_%282006%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Densitat_poblaci%C3%B3_comarques_catalanes-absolut_%282006%29.svg/440px-Densitat_poblaci%C3%B3_comarques_catalanes-absolut_%282006%29.svg.png 2x" data-file-width="487" data-file-height="377" /></a><figcaption>Kataluniako eskualdeetako biztanleria guztiaren dentsitatea.</figcaption></figure> <p>Kataluniako biztanleriak gaur egun 7 milioiko langa gainditu du.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kataluniako Estastistika Institutuaren arabera, <a href="/wiki/2005" title="2005">2005ean</a> Kataluniak 6.995.206 biztanle zituen (<a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiako</a> biztanleen % 15,9). Horietatik 603.636 (% 8,9) atzerritarrak ziren, Espainiako atzerritar biztanleen % 22,3 izanik. 1,5 miloi herritar inguru <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a> hiriburuan bizi dira (Kataluniako biztanleen % 22,8), eta Bartzelonako Hirigunean, berriz, 5 milioi lagun bizi dira (Kataluniako biztanleen % 72,7). Beraz, <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europako</a> hirigune jendetsuenetako bat da. Aldiz, Katalunian biztanle gutxien dituzten eremuak Pirinioetako eskualdeak dira. </p><p>Kataluniako 2,5 milioi biztanle Bartzelona hiriburuaren inguruko 25 kilometroko erradioan bizi dira. Hirigunearen lehenbiziko eraztunaren barnean honako hiriak hauek daude: <a href="/wiki/L%27Hospitalet_de_Llobregat" title="L'Hospitalet de Llobregat">Hospitalet de Llobregat</a>, <a href="/wiki/Badalona" title="Badalona">Badalona</a>, <a href="/wiki/Santa_Coloma_de_Gramenet" title="Santa Coloma de Gramenet">Santa Coloma de Gramenet</a> eta <a href="/wiki/Cornell%C3%A0_de_Llobregat" title="Cornellà de Llobregat">Cornellà</a>. Aldiz, bigarren eraztunaren barnean hiri eta udalerri hauek daude: <a href="/wiki/Terrassa" title="Terrassa">Terrassa</a>, <a href="/wiki/Sabadell" title="Sabadell">Sabadell</a>, <a href="/wiki/Montcada_i_Reixac" title="Montcada i Reixac">Montcada i Reixac</a>, <a href="/wiki/Granollers" title="Granollers">Granollers</a>, <a href="/wiki/Martorell" title="Martorell">Martorell</a>, <a href="/wiki/Molins_de_Rei" title="Molins de Rei">Molins de Rei</a>, <a href="/wiki/Sant_Feliu_de_Llobregat" title="Sant Feliu de Llobregat">Sant Feliu de Llobregat</a>, <a href="/wiki/Gav%C3%A0" title="Gavà">Gavà</a> eta <a href="/wiki/Castelldefels" title="Castelldefels">Castelldefels</a>. </p><p><a href="/wiki/XX._mendea" title="XX. mendea">XX. mendean</a> zehar Kataluniak hainbat etorkin-samalda hartu ditu. <a href="/wiki/1900" title="1900">1900ean</a> Kataluniako biztanleria bi milioikoa zen. <a href="/wiki/1960ko_hamarkada" title="1960ko hamarkada">1960ko hamarkadan</a>, berriz, jada bost milioi biztanle zituen; hazkunde hori ez zen berezko leherketa <a href="/wiki/Demografia" title="Demografia">demografiko</a> baten ondorioz bakarrik gertatu, gehienbat <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiatik</a> jasotako immigrazioari esker jazo zen, bereziki <a href="/wiki/Andaluzia" title="Andaluzia">Andaluzia</a>, <a href="/wiki/Murtzia" title="Murtzia">Murtzia</a> eta <a href="/wiki/Extremadura" title="Extremadura">Extremadurako</a> etorkinei esker. <a href="/wiki/1990eko_hamarkada" title="1990eko hamarkada">1990ko hamarkadan</a> bigarren etorkin-samalda ailegatu zen, hori Espainiako herritarrek barik, atzerriko etorkinek osatu zuten nagusiki. </p><p><a href="/wiki/2005" title="2005">2005eko</a> <a href="/wiki/Jaiotza_tasa" class="mw-redirect" title="Jaiotza tasa">jaiotza tasa</a> % 11,6 zen, eta <a href="/wiki/Heriotza-tasa" title="Heriotza-tasa">heriotza-tasa</a> % 8,9.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Biztanleriaren hazkunde tasa % 2 zen. Adin piramideari dagokionez, talderik ugariena 20-50 urte bitartean dutenena da, eta europar ongizate-gizarte gehienetan gertatzen denaren antzera, biztanleriaren zahartze nabarmena antzematen da (adinduen kopurua gero eta handiagoa da),<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> bizi-itxaropena handituz eta langa 80 urtetan ipiniz.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ekonomia">Ekonomia</h2></div> <p><a href="/wiki/XIX._mendea" title="XIX. mendea">XIX. mendetik</a> Katalunia <a href="/wiki/Oihal" class="mw-redirect" title="Oihal">oihalgintza</a> industrial usadio handia duen herrialdea izan da. Gaur egun, Kataluniako ekonomia sektore nagusienak <a href="/wiki/Industria" title="Industria">industria</a>, <a href="/wiki/Turismo" title="Turismo">turismoa</a> eta <a href="/wiki/Zerbitzu_(ekonomia)" title="Zerbitzu (ekonomia)">zerbitzuak</a> dira. <a href="/wiki/1995" title="1995">1995</a>–<a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a> bitarteko urteko bataz-besteko hazkundea espainiar bataz-bestekoaren azpitik edon zen. Halere, <a href="/wiki/2005" title="2005">2005an</a> % 3,3 hazi zen, espainiar bataz-bestekoaren portzentaia berdinean eta europar bataz-bestekoaren gainetik. Iturri berdinen arabera, Katalunia bere <a href="/wiki/Barne_produktu_gordin" title="Barne produktu gordin">Barne produktu gordina</a> <a href="/w/index.php?title=Erosteko_ahalmen_parekotasun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erosteko ahalmen parekotasun (sortu gabe)">erosteko ahalmen parekotasunari</a> dagokionez, erkidego autonomien sailkapenean laugarrena zen. Izan ere, Espainiako BPG osoaren % 18,8 zen, industria sektorearen BPGaren % 25,5, eta zerbitzu sektorearen BPGaren % 17,5.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/2005" title="2005">2005an</a> Kataluniako <a href="/wiki/Langabezia" title="Langabezia">langabezia</a> tasa % 6,6 zen. </p><p><a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a>. urtean Kataluniako BPGaren hazkundea oso nabarmen murriztuz joan zen: <a href="/wiki/2007" title="2007">2007ko</a> urte arteko hazkundea % 3,6 izan zen, 2008ko lehenbiziko hiruhilekoa % 2,5, eta bigarren hiruhilekoa % 1,5. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:050529_Barcelona_130.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/050529_Barcelona_130.jpg/210px-050529_Barcelona_130.jpg" decoding="async" width="210" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/050529_Barcelona_130.jpg/315px-050529_Barcelona_130.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/050529_Barcelona_130.jpg/420px-050529_Barcelona_130.jpg 2x" data-file-width="2304" data-file-height="1728" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelonako</a> <a href="/wiki/Avinguda_Diagonal" title="Avinguda Diagonal">Avinguda Diagonal</a> etorbidean dagoen <a href="/wiki/La_Caixa" title="La Caixa">La Caixaren</a> eraikina.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/2005" title="2005">2005eko</a> Espainia osoko goi teknologiako esportazioak kontuan hartuta, Kataluniakoak % 34,6 ziren. Urte berean, Kataluniako inportazioak espainiar Estatu osoko % 29 ziren, eta esportaziak berriz % 26,8. Urte hartako espainiar Estatuko <a href="/wiki/Ikerkuntza_eta_garapena" title="Ikerkuntza eta garapena">ikerkuntza eta garapenako (I+G)</a> gastuen % 22,8 Katalunian gauzatu ziren. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:F%C3%A0brica_SEAT_Martorell.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/F%C3%A0brica_SEAT_Martorell.JPG/200px-F%C3%A0brica_SEAT_Martorell.JPG" decoding="async" width="200" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/F%C3%A0brica_SEAT_Martorell.JPG/300px-F%C3%A0brica_SEAT_Martorell.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/F%C3%A0brica_SEAT_Martorell.JPG/400px-F%C3%A0brica_SEAT_Martorell.JPG 2x" data-file-width="1888" data-file-height="1267" /></a><figcaption><a href="/wiki/Martorell" title="Martorell">Martorell</a> udalerriko <a href="/wiki/SEAT" title="SEAT">SEAT</a> <a href="/wiki/Automobilgintza" title="Automobilgintza">automobilgintza</a> lantegiaren aireko ikuspegia.</figcaption></figure> <p>Bestalde, Katalunia <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiako</a> lehenbiziko helmuga turistikoa da; <a href="/wiki/2005" title="2005">2005an</a> <a href="/wiki/Urtarril" title="Urtarril">urtarrila</a> eta <a href="/wiki/Azaro" title="Azaro">azaroaren</a> artean 13,2 milioi turista bertaratu ziren, Espainiara iritsitakoen % 25,3: urte bakar batean, % 12,7ko hazkundea. Kataluniako turismogune garrantzitsuenak <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a> hiribura, <a href="/wiki/Costa_Brava" title="Costa Brava">Costa Bravako</a> hondartzak, Bartzelonako kostaldeko hondatzak (<a href="/wiki/Matar%C3%B3" title="Mataró">Matarótik</a> hasi eta <a href="/wiki/Vilanova_i_la_Geltr%C3%BA" title="Vilanova i la Geltrú">Vilanova i la Geltrú</a> arteraino) eta <a href="/wiki/Tarragonako_probintzia" title="Tarragonako probintzia">Tarragonako probintziako</a> <a href="/wiki/Costa_Daurada" title="Costa Daurada">Costa Doradako</a> hondartzak dira, bai eta <a href="/wiki/Pirinioak" title="Pirinioak">Pirinioetako</a> <a href="/wiki/Eski" title="Eski">eski-estazioak</a> ere: <a href="/wiki/Vaqu%C3%A8ira-Beret" class="mw-redirect" title="Vaquèira-Beret">Vaquèira-Beret</a>, <a href="/w/index.php?title=La_Molina&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Molina (sortu gabe)">La Molina</a>, <a href="/w/index.php?title=Espot_Esqu%C3%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Espot Esquí (sortu gabe)">Espot Esquí</a>, <a href="/w/index.php?title=La_Masella&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Masella (sortu gabe)">La Masella</a>, <a href="/wiki/Port_Ain%C3%A9" title="Port Ainé">Port Ainé</a>, <a href="/wiki/N%C3%BAria_harana" title="Núria harana">Vall de Núria</a>, <a href="/wiki/Bo%C3%AD_Ta%C3%BCll" title="Boí Taüll">Boí Taüll</a>, <a href="/w/index.php?title=Port_del_Comte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Port del Comte (sortu gabe)">Port del Comte</a>, <a href="/w/index.php?title=Rasos_de_Peguera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rasos de Peguera (sortu gabe)">Rasos de Peguera</a>, <a href="/w/index.php?title=Tavascan_Pleta_del_Prat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tavascan Pleta del Prat (sortu gabe)">Tavascan Pleta del Prat</a> eta <a href="/w/index.php?title=Vallter_2000&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vallter 2000 (sortu gabe)">Vallter 2000</a>. </p><p>Kataluniako etxebizitzen salneurria <a href="/wiki/Hego_Euskal_Herria" title="Hego Euskal Herria">Hego Euskal Herria</a> eta <a href="/wiki/Madrilgo_Erkidegoa" title="Madrilgo Erkidegoa">Madrilgo Erkidegoarekin</a> batera Espainiar Estatu guztiko garestienetakoa da. <a href="/wiki/2005" title="2005">2005an</a> metro karratuko 3.397 <a href="/wiki/Euro" title="Euro">euro</a> ordaintzen zen, <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelonako</a> hiria <a href="/wiki/Donostia" title="Donostia">Donostia</a> eta <a href="/wiki/Madril" title="Madril">Madrilekin</a> batera Espainian etxebizitza bat erosteko hiririk garestienen artean sailkatzen zen. Halere, <a href="/wiki/2005" title="2005">2005an</a> Espainiar Estatu guztiko hiririk garestiena Bartzelona zen, bataz-beste metro karratu bakoitza 3.700 eurotan zegoelarik. </p><p><a href="/wiki/Finantzak" title="Finantzak">Finantzei</a> dagokionez, Kataluniako <a href="/wiki/Aurrezki_kutxa" title="Aurrezki kutxa">aurrezki kutxen</a> usadioa eta arrakasta nabarmendu behar da. Espainiako 46 aurrezki kutxetatik 10 kataluniarrak dira. Horien artean bereziki <a href="/wiki/La_Caixa" title="La Caixa">La Caixa</a> nabarmentzen da, bai eta <a href="/wiki/Caixa_Catalunya" title="Caixa Catalunya">Caixa Catalunya</a> ere. <a href="/wiki/Banku" title="Banku">Bankuen</a> artean, Kataluniako garrantzitsuena <a href="/wiki/Banco_de_Sabadell" class="mw-redirect" title="Banco de Sabadell">Banco de Sabadell</a> da, Espainiar Estatuko laugarren banku talde handiena delarik. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Garraioa">Garraioa</h2></div> <p>Katalunia bai lurrez, nahiz itsasoz, zein airez ederki komunikatua dago. Lurrez heltzeko <a href="/wiki/Autobide" title="Autobide">autopista</a>, <a href="/wiki/Autobide" title="Autobide">autobide</a>, <a href="/wiki/Errepide" title="Errepide">errepide</a> eta <a href="/wiki/Trenbide" title="Trenbide">trenbide</a> sare zabala du. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Errepide-sarea">Errepide-sarea</h3></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Peatge_de_Martorell_Catalunya.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Peatge_de_Martorell_Catalunya.JPG/200px-Peatge_de_Martorell_Catalunya.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Peatge_de_Martorell_Catalunya.JPG/300px-Peatge_de_Martorell_Catalunya.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Peatge_de_Martorell_Catalunya.JPG/400px-Peatge_de_Martorell_Catalunya.JPG 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption><a href="/wiki/AP-7" title="AP-7">AP-7</a> autopistaren ordainlekuak <a href="/wiki/Martorell" title="Martorell">Martorell</a> udalerriaren parean.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Autopista_Peatge_C32_Sitges.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Autopista_Peatge_C32_Sitges.JPG/200px-Autopista_Peatge_C32_Sitges.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Autopista_Peatge_C32_Sitges.JPG/300px-Autopista_Peatge_C32_Sitges.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Autopista_Peatge_C32_Sitges.JPG/400px-Autopista_Peatge_C32_Sitges.JPG 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption><a href="/wiki/C-32" title="C-32">C-32</a> autopista eta <a href="/wiki/Garraf" title="Garraf">Garrafeko</a> tunelak, <a href="/wiki/Sitges" title="Sitges">Sitges</a> inguruan.</figcaption></figure> <p>Kataluniak <a href="/wiki/Automobil" title="Automobil">autoak</a> igaro daitezkeen 12.000 kilometro luzeko errepide-sarea du, nahiz eta horietako 10.843 kilometro norantza bakoitzeko bide bakarrekoak izan. Errepide-sare horretako 962 kilometro <a href="/wiki/Autobide" title="Autobide">autopistak</a> dira (665 bidesaria ordainduz eta 307 kilometro dohainik). 12.000 kilometro horietatik, 5.600 kilometro jabetzakoak dira, bai Kataluniako Generalitatea edota Aldundi Pronbintzialen jabetzakoak, bestalde, 1.955 kilometro <a href="/wiki/Espainiako_Sustapen_Ministerioa" title="Espainiako Sustapen Ministerioa">Espainiako Sustapen Ministerioaren</a> jabetzakoak dira. </p><p>Autopista sarearen egitura Bartzelonan zentralizatua dago: </p> <ul><li><a href="/wiki/AP-7" title="AP-7">AP-7</a>: Kataluniako autopista garrantzitsuena da, «Mediterraneoko Autopista» izenez ezaguna, honek Katalunia zeharkatzen du, alde batetik <a href="/wiki/Gironako_probintzia" title="Gironako probintzia">Gironako probintzian</a> barna <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a> eta <a href="/wiki/La_Jonquera" title="La Jonquera">La Jonquera</a> elkarlotuz, eta bestaldetik <a href="/wiki/Tarragonako_probintzia" title="Tarragonako probintzia">Tarragonako probintzian</a> barna Bartzelona eta <a href="/wiki/Valentzia" title="Valentzia">Valentzia</a> elkarlotuz. <a href="/wiki/AP-7" title="AP-7">AP-7</a> autopistak sahiesbide baten bitartez Bartzelona hiritik igarotzea saihesten du, <a href="/wiki/Molins_de_Rei" title="Molins de Rei">Molins de Rei</a> eta <a href="/wiki/Montmel%C3%B3" title="Montmeló">Montmeló</a> udalerriak elkarlotuz. Errepide hau, <a href="/w/index.php?title=B-30&action=edit&redlink=1" class="new" title="B-30 (sortu gabe)">B-30a</a>, Bartzelonako hirugarren ingurabidea da eta <a href="/wiki/Vall%C3%A8s" title="Vallès">Vallès</a> eskualdea iparraldetik hegoalderako norantzan zeharkatzen du.</li> <li><a href="/wiki/AP-2" title="AP-2">AP-2</a>: autopista honek <a href="/wiki/Lleidako_probintzia" title="Lleidako probintzia">Lleidako probintzian</a> barna Bartzelona eta <a href="/wiki/Zaragoza" title="Zaragoza">Zaragoza</a> hiriak elkarlotzen, ibilgailu trafiko kopuruari dagokionez Kataluniako bigarren autopista da, eta <a href="/wiki/Euskal_Herria" title="Euskal Herria">Euskal Herritik</a> Kataluniara datozten <a href="/wiki/Euskaldun" title="Euskaldun">euskaldunen</a> ibilgailuen ohiko sarbidea da.</li> <li><a href="/wiki/C-32" title="C-32">C-32</a>: autopista hau «Pau Casalsen Autopista» izenez ere ezagutzen da, Bartzelona eta <a href="/wiki/El_Vendrell" title="El Vendrell">El Vendrell</a> udalerriak elkarlotzen ditu, <a href="/wiki/Garrafeko_Parkea" class="mw-redirect" title="Garrafeko Parkea">Garrafeko Parkeko</a> kostaldeko errepidearen tunelak sahiesten dituelarik. Denera 56,3 kilometroko luzera du eta bi ordainleku dituenez, Europako autopista garestiena da. Bartzelona hiriburutik <a href="/wiki/Palafolls" title="Palafolls">Palafolls</a> udalerrira doan autopista ere C-32 gisa izendatu ohi da, «Maresmeko Autopista» izendapenaz ezagutzen delarik.</li> <li><a href="/w/index.php?title=C-25&action=edit&redlink=1" class="new" title="C-25 (sortu gabe)">C-25</a>: autopista honek <a href="/wiki/Riudellots_de_la_Selva" title="Riudellots de la Selva">Riudellots de la Selva</a> (<a href="/wiki/Gironako_probintzia" title="Gironako probintzia">Girona</a>) eta <a href="/wiki/Cervera" class="mw-disambig" title="Cervera">Cervera</a> (<a href="/wiki/Lleidako_probintzia" title="Lleidako probintzia">Lleida</a>) udalerriak elkarlotu eta Bartzelona hiriburua zeharkatzea ekidinez. Denera 153 kilometro luze ditu eta «Zehar-Ardatza» izenez ezagutzen da («<i>Eje</i> <i>Transversal</i>»).</li> <li><a href="/w/index.php?title=C-15&action=edit&redlink=1" class="new" title="C-15 (sortu gabe)">C-15</a>: «Ardatz-Diagonal» izenez ezagutzen da («<i>Eje</i> <i>Diagonal</i>»), <a href="/wiki/Manresa" title="Manresa">Manresa</a> udalerria, <a href="/wiki/Vilanova_i_la_Geltr%C3%BA" title="Vilanova i la Geltrú">Vilanova i la Geltrú</a> udalerria eta <a href="/wiki/Mediterraneoa" title="Mediterraneoa">Mediterraneo</a> itsasoa elkarlotzen ditu.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trenbideak">Trenbideak</h3></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Barcelona.Estacio.Sants.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Barcelona.Estacio.Sants.jpg/200px-Barcelona.Estacio.Sants.jpg" decoding="async" width="200" height="129" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Barcelona.Estacio.Sants.jpg/300px-Barcelona.Estacio.Sants.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Barcelona.Estacio.Sants.jpg/400px-Barcelona.Estacio.Sants.jpg 2x" data-file-width="1893" data-file-height="1221" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bartzelona-Sants_geltokia" class="mw-redirect" title="Bartzelona-Sants geltokia">Bartzelona-Sants geltokia</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Estaci%C3%B3_de_Fran%C3%A7a_Barcelona_Catalonia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Estaci%C3%B3_de_Fran%C3%A7a_Barcelona_Catalonia.jpg/200px-Estaci%C3%B3_de_Fran%C3%A7a_Barcelona_Catalonia.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Estaci%C3%B3_de_Fran%C3%A7a_Barcelona_Catalonia.jpg/300px-Estaci%C3%B3_de_Fran%C3%A7a_Barcelona_Catalonia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Estaci%C3%B3_de_Fran%C3%A7a_Barcelona_Catalonia.jpg/400px-Estaci%C3%B3_de_Fran%C3%A7a_Barcelona_Catalonia.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><a href="/wiki/Frantziako_geltokia_(Bartzelona)" title="Frantziako geltokia (Bartzelona)">Frantziako geltokia</a>, <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a>.</figcaption></figure> <p>Katalunia izan zen <a href="/wiki/Iberiar_penintsula" title="Iberiar penintsula">Iberiar penintsulan</a> <a href="/wiki/Trenbide" title="Trenbide">trenbidea</a> ezarri zen lehenbiziko lekua, hain zuzen ere, <a href="/wiki/1848" title="1848">1848ko</a> <a href="/wiki/Urriaren_28" title="Urriaren 28">urriaren 28an</a> Batzelona eta <a href="/wiki/Matar%C3%B3" title="Mataró">Mataró</a> udalerriaren arteko linea inauguratu zenean, denera 28,4 kilometroko luzera zuelarik. Hurrengo urteetan zehar eta <a href="/wiki/XX._mendea" title="XX. mendea">XX. mendea</a> hasi aurretik Katalunian 1.000 kilometro trenbide eraiki ziren (ia gaur egungo kataluniar trenbide-sarearen % 80), Bartzelona eta kataluniar hiri nagusiak elkarlotzen zituzten ibilbideak hedatuz. Trenbide gehienak <a href="/wiki/Enpresaburu" title="Enpresaburu">enpresaburuen</a> kapital pribatuaren bidez finantziatuak izan ziren, heuren merkantziak eta produktuen garraioa hiriburura lehen bai lehen ailegatzeko asmoz. </p><p>Gaur egun, nahiz eta <a href="/wiki/Tren" title="Tren">trenak</a> etengabe zaharberrituak izan, trenbide-sarea orain dela ehun urtekoaren ia berdina da, Bartzelonan oso zentralizatua dagoen egitura duelarik. Trenbide ibilibide nagusienak bi dira: </p> <ul><li>Kostaldekoa, <a href="/wiki/Frantzia" title="Frantzia">Frantziatik</a> <a href="/wiki/Valentziako_Erkidegoa" title="Valentziako Erkidegoa">Valentziako Erkidegora</a> doana.</li> <li>Bartzelona eta <a href="/wiki/Zaragoza" title="Zaragoza">Zaragoza</a> elkarlotzen dituena: <a href="/wiki/Manresa" title="Manresa">Manresa</a> udalerria iraganez eta <a href="/wiki/Lleidako_probintzia" title="Lleidako probintzia">Lleidako probintzian</a> barna. Ibilbide hau <a href="/wiki/Euskal_Herria" title="Euskal Herria">Euskal Herritik</a> Kataluniara joan-etorrian dabiltzanak erabili ohi dute.</li></ul> <p>Kataluniako trenbideen jabeak <a href="/wiki/Administrador_de_Infraestructuras_Ferroviarias" title="Administrador de Infraestructuras Ferroviarias">ADIF</a> eta <a href="/wiki/Ferrocarrils_de_la_Generalitat_de_Catalunya" title="Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya">Kataluniako Generalitatearen Trenak</a> dira («Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya»). Eragileei dagokionez, Katalunian jardun ohi duten tren-konpainiak <a href="/wiki/Renfe_Operadora" title="Renfe Operadora">Renfe Operadora</a> eta <a href="/wiki/Ferrocarrils_de_la_Generalitat_de_Catalunya" title="Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya">FGC</a> dira. </p><p><a href="/wiki/2008" title="2008">2008ko</a> lehenbiziko hilabeteetan zehar, <a href="/wiki/Bartzelona-Sants_geltokia" class="mw-redirect" title="Bartzelona-Sants geltokia">Bartzelona-Sants geltokira</a> <a href="/wiki/Abiadura_handiko_tren" class="mw-redirect" title="Abiadura handiko tren">Abiadura Handiko Trenaren</a> martxan jarri zen, hiru linea zerbitzatzen dituelarik: Bartzelona – Madril, Bartzelona – Sevilla eta Bartzelona – Málaga. Datozen urteetan abiadura handiko linea Frantziako mugara luzatuko da, han aurrera jarraitu eta gaur egungo abiadura handiko frantziar trenbide-sareakin lotuko da, ondorioz Bartzelona eta <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Paris</a> hiriak elkarlotuko direlarik. </p><p>Bestalde, <a href="/wiki/2005" title="2005">2005ko</a> <a href="/wiki/Abendu" title="Abendu">abenduan</a> Kataluniako Generalitateak 1.100 kilometro trenbide linea berri eraikiko zituela iragarri zuen, horietatik 200 kilometro burdinbide arruntak eta 800 kilometro abiadura handiko burdinbideak, hauek kataluniar hiriak zeharka elkarlotuko dituztelarik. <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>–<a href="/wiki/2026" title="2026">2026</a> bitartean gauzatuko den egitasmo horrek 25.000 miloi eurotako inbertsioa ekarriko omen du. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Portuak">Portuak</h3></div> <p>Kataluniako bi portu garrantzitsuenak pasaiari nahiz merkantzien kopuruari dagokionez <a href="/wiki/Bartzelonako_portua" title="Bartzelonako portua">Bartzelonakoa</a> eta <a href="/wiki/Tarragonako_portua" title="Tarragonako portua">Tarragonakoa</a> dira. Gainera, <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiako</a> nahiz <a href="/wiki/Mediterraneoa" title="Mediterraneoa">Mediterraneoko</a> portu garrantzitsuenetakoak dira. </p><p>Bestalde, Kataluniako kostaldean zehar portu ugari daude: bai <a href="/wiki/Arrantza" title="Arrantza">arrantza-portuak</a>, bai <a href="/wiki/Kirol-portu" title="Kirol-portu">kirol-portuak</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aireportuak">Aireportuak</h3></div> <p>Katalunian honako aireportu hauek daude: </p> <ul><li><a href="/wiki/Bartzelona-El_Prat_aireportua" class="mw-redirect" title="Bartzelona-El Prat aireportua">Bartzelona-El Prat aireportua</a>: Bartzelona hiritik hamabost kilometrotara dago, Kataluniako aireportu garrantzitsuena da eta Espainiako bigarrena. Aireportu honek bi terminal ditu, T1a eta T2a, urteko 55 milioi bidaiarientzako gaitasuna duelarik.</li> <li><a href="/wiki/Girona-Costa_Brava_aireportua" title="Girona-Costa Brava aireportua">Girona-Costa Brava aireportua</a>: bereziki kostu baxuko konpainiek erabili ohi dute, <a href="/wiki/Costa_Brava" title="Costa Brava">Costa Bravara</a> doazen turisten helmuga da.</li> <li><a href="/wiki/Reusko_aireportua" title="Reusko aireportua">Reusko aireportua</a>: Tarragonako probintziako turismoari begira eraiki zen. Bartzelona hiritik ordu batera dago.</li> <li><a href="/wiki/Sabadelleko_aireportua" title="Sabadelleko aireportua">Sabadelleko aireportua</a>: Ez du hegaldi komertzialik, hegaldi orokorrerako erabili ohi da.</li> <li><a href="/wiki/Lleida-Alguaire_aireportua" class="mw-redirect" title="Lleida-Alguaire aireportua">Lleida-Alguaire aireportua</a>: <a href="/wiki/2010" title="2010">2010an</a> inauguratua.</li> <li><a href="/wiki/Seu_d%27Urgelleko_aireportua" class="mw-redirect" title="Seu d'Urgelleko aireportua">Seu d'Urgelleko aireportua</a>: <a href="/wiki/1984" title="1984">1984an</a> itxia eta <a href="/wiki/2010" title="2010">2010an</a> berrirekia.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Beste_garraiobide_publiko_batzuk">Beste garraiobide publiko batzuk</h3></div> <p>Katalunian dagoen <a href="/wiki/Metro" title="Metro">metro</a>-sare bakarra <a href="/wiki/Bartzelonako_metroa" title="Bartzelonako metroa">Bartzelonako metroa</a> da, honek hiriburuko barruti eta auzoak elkarlotzeaz gain, Bartzelona hiriburua bera bere inguruko hiriekin lotzen du: <a href="/wiki/L%27Hospitalet_de_Llobregat" title="L'Hospitalet de Llobregat">Hospitalet de Llobregat</a>, <a href="/wiki/Cornell%C3%A0_de_Llobregat" title="Cornellà de Llobregat">Cornellà de Llobregat</a>, <a href="/wiki/Santa_Coloma_de_Gramenet" title="Santa Coloma de Gramenet">Santa Coloma de Gramenet</a>, <a href="/wiki/Badalona" title="Badalona">Badalona</a>, <a href="/wiki/Sant_Boi_de_Llobregat" title="Sant Boi de Llobregat">Sant Boi de Llobregat</a> eta <a href="/wiki/Montcada_i_Reixac" title="Montcada i Reixac">Montcada i Reixac</a>. Gaur egun bederatzi linea martxan daude, <a href="/wiki/Transports_Metropolitans_de_Barcelona" title="Transports Metropolitans de Barcelona">TMB</a> eta <a href="/wiki/Ferrocarrils_de_la_Generalitat_de_Catalunya" title="Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya">FGC</a> konpainiek kudeatzen dituztelarik. Bartzelonako probintzian <a href="/wiki/Tranbia" title="Tranbia">tranbia</a> ere badago (<a href="/wiki/Tram#Trambaix" class="mw-redirect" title="Tram">Trambaix</a> eta <a href="/wiki/Tram#Trambesòs" class="mw-redirect" title="Tram">Trambesòs</a>), bai eta <a href="/w/index.php?title=Bizikleta_alokairu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bizikleta alokairu (sortu gabe)">bizikleta alokairuko</a> sistema bat ere. </p><p>Bestalde, kataluniar udalerri guztietan <a href="/wiki/Autobus" title="Autobus">autobus</a>-sare edo zerbitzu bikain bat ere badago. </p><p><br /> </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Barcelona_port.jpg" class="mw-file-description" title="Bartzelonako portua."><img alt="Bartzelonako portua." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Barcelona_port.jpg/120px-Barcelona_port.jpg" decoding="async" width="120" height="58" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Barcelona_port.jpg/180px-Barcelona_port.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Barcelona_port.jpg/240px-Barcelona_port.jpg 2x" data-file-width="2701" data-file-height="1299" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Bartzelonako_portua" title="Bartzelonako portua">Bartzelonako portua</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Tarragona_station_overview.jpg" class="mw-file-description" title="Tarragonako portua."><img alt="Tarragonako portua." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Tarragona_station_overview.jpg/120px-Tarragona_station_overview.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Tarragona_station_overview.jpg/180px-Tarragona_station_overview.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Tarragona_station_overview.jpg/240px-Tarragona_station_overview.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Tarragonako_portua" title="Tarragonako portua">Tarragonako portua</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:El_Prat.png" class="mw-file-description" title="Bartzelona-El Prat aireportuaren aireko ikuspegia."><img alt="Bartzelona-El Prat aireportuaren aireko ikuspegia." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/El_Prat.png/120px-El_Prat.png" decoding="async" width="120" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/El_Prat.png/180px-El_Prat.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/El_Prat.png/240px-El_Prat.png 2x" data-file-width="319" data-file-height="262" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Bartzelona-El_Prat_aireportua" class="mw-redirect" title="Bartzelona-El Prat aireportua">Bartzelona-El Prat aireportuaren</a> aireko ikuspegia.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Terminal_B.JPG" class="mw-file-description" title="Bartzelona-El Prat aireportuko T2B terminalaren kanpoaldeko irudia."><img alt="Bartzelona-El Prat aireportuko T2B terminalaren kanpoaldeko irudia." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Terminal_B.JPG/120px-Terminal_B.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Terminal_B.JPG/180px-Terminal_B.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Terminal_B.JPG/240px-Terminal_B.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Bartzelona-El_Prat_aireportua" class="mw-redirect" title="Bartzelona-El Prat aireportua">Bartzelona-El Prat aireportuko</a> T2B terminalaren kanpoaldeko irudia.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Estaci%C3%B3_de_Sarri%C3%A0.JPG" class="mw-file-description" title="Bartzelonako metroaren Sarrià auzoko geltokia."><img alt="Bartzelonako metroaren Sarrià auzoko geltokia." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Estaci%C3%B3_de_Sarri%C3%A0.JPG/120px-Estaci%C3%B3_de_Sarri%C3%A0.JPG" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Estaci%C3%B3_de_Sarri%C3%A0.JPG/180px-Estaci%C3%B3_de_Sarri%C3%A0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Estaci%C3%B3_de_Sarri%C3%A0.JPG/240px-Estaci%C3%B3_de_Sarri%C3%A0.JPG 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Bartzelonako_metroa" title="Bartzelonako metroa">Bartzelonako metroaren</a> <a href="/wiki/Sarri%C3%A0" title="Sarrià">Sarrià</a> auzoko geltokia.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Estacio_Lleida-Pirineus.jpg" class="mw-file-description" title="Lleida Pirineus geltokia."><img alt="Lleida Pirineus geltokia." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Estacio_Lleida-Pirineus.jpg/120px-Estacio_Lleida-Pirineus.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Estacio_Lleida-Pirineus.jpg/180px-Estacio_Lleida-Pirineus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Estacio_Lleida-Pirineus.jpg/240px-Estacio_Lleida-Pirineus.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Lleida_Pirineus_geltokia" class="mw-redirect" title="Lleida Pirineus geltokia">Lleida Pirineus geltokia</a>.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Polizia">Polizia</h2></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:BRIMO_agents_i_furgoneta.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/BRIMO_agents_i_furgoneta.jpg/100px-BRIMO_agents_i_furgoneta.jpg" decoding="async" width="100" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/BRIMO_agents_i_furgoneta.jpg/150px-BRIMO_agents_i_furgoneta.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/BRIMO_agents_i_furgoneta.jpg/200px-BRIMO_agents_i_furgoneta.jpg 2x" data-file-width="983" data-file-height="1363" /></a><figcaption><a href="/wiki/Mossos_d%27Esquadra" title="Mossos d'Esquadra">Mossos d'Esquadrako</a> oinezko bikotea.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Catalunya-MossoDEsquadraEnVestitDeGala.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Catalunya-MossoDEsquadraEnVestitDeGala.jpg/120px-Catalunya-MossoDEsquadraEnVestitDeGala.jpg" decoding="async" width="120" height="234" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Catalunya-MossoDEsquadraEnVestitDeGala.jpg/180px-Catalunya-MossoDEsquadraEnVestitDeGala.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Catalunya-MossoDEsquadraEnVestitDeGala.jpg/240px-Catalunya-MossoDEsquadraEnVestitDeGala.jpg 2x" data-file-width="302" data-file-height="588" /></a><figcaption>Ekitaldietarako jantzita doan <a href="/wiki/Mossos_d%27Esquadra" title="Mossos d'Esquadra">Mossos d'Esquadra</a> bat.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Unitat_de_Transit_cotxe_patrulla.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Unitat_de_Transit_cotxe_patrulla.jpg/180px-Unitat_de_Transit_cotxe_patrulla.jpg" decoding="async" width="180" height="95" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Unitat_de_Transit_cotxe_patrulla.jpg/270px-Unitat_de_Transit_cotxe_patrulla.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Unitat_de_Transit_cotxe_patrulla.jpg/360px-Unitat_de_Transit_cotxe_patrulla.jpg 2x" data-file-width="1229" data-file-height="649" /></a><figcaption>Mossos d'Esquadraren patruila-autoa.</figcaption></figure> <p>Kataluniak bere berezko polizia du, <a href="/wiki/Mossos_d%27Esquadra" title="Mossos d'Esquadra">Mossos d'Esquadra</a> direlakoak, bere jatorria <a href="/wiki/XVIII._mendea" title="XVIII. mendea">XVIII. mendean</a> dago eta <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europako</a> polizia zibil zaharrenakoen artean kokatzen da. <a href="/wiki/1980" title="1980">1980tik</a> aurrera Kataluniako Generalitatearen agindupean dago, eta <a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a>–<a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a> bitartean Katalunia osoan <a href="/wiki/Guardia_Zibila" title="Guardia Zibila">Goardia Zibila</a> eta <a href="/wiki/Espainiako_Polizia_Nazionala" title="Espainiako Polizia Nazionala">Espainiako Polizia</a> ordezkatuz hedakuntza prozesua gauzatu zuen. Halere, Espainiar Estatuak Katalunian eginkizun zehatz batzuk burutzeko polizia agente kopuru mugatu bat mantentzen du: portu, aireportu, kostaldeak eta mugak zainketa, atzerritarren erregimen orokorra, nortasun agirien kudeatzea, arma, droga eta lehegailuen trafikoaren aurkako borroka, Estatuaren babespen fiskala eta Espainiako Konstituzioak ezartzen dituen beste hainbat funtzio. </p><p>Segurtasunari dagokionez, Kataluniako udalerri bakoitzean tokian-tokiko udalaren agindupeko udaltzaingoak daude («<i>Policia</i> <i>Local</i>»). Gaur egun 200 udaltzaingo inguru daude. Udaltzaingo bakoitza jatorri zibila erakunde armatua da eta egitura jerarkizatua duen antolamendua du. Leku batzuetan izen ezberdina ere badute, adibidez <a href="/wiki/El_Vendrell" title="El Vendrell">El Vendrell</a> udalerrian «Udal Polizia» (<i>Policía Municipal</i>) eta <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a> hiriburuan «<a href="/wiki/Gu%C3%A0rdia_Urbana_de_Barcelona" title="Guàrdia Urbana de Barcelona">Bartzelonako Hiri Goardia</a>» (<i><a href="/wiki/Gu%C3%A0rdia_Urbana_de_Barcelona" title="Guàrdia Urbana de Barcelona">Guàrdia Urbana de Barcelona</a></i>). </p><p>Heuren eginkizunak honako hauek dira: </p> <ul><li>Udalerrietako udal agintariei babesa eskeini, eta udalaren eraikin eta instalakuntza ofizialak zaindu.</li> <li>Hirigune eta herriguneetako trafikoa zuzendu eta kontrolatu, betiere ezarritako zirkulazio edo trafiko arauen arabera.</li> <li>Hirigune eta herriguneetan jazotako trafiko istripuetako atestatuak bideratzea.</li> <li>Polizia administratiboa, ordenantzeei dagokionez, bere eskumenen barnean dauden udal bandoak eta xedapenak jakinarazi eta betearaztea.</li> <li>Polizia judizialaren eginkizunetan parte hartzea.</li> <li>Istripu, hondamendi edo ezbehar publikoetan laguntza eskeintzea, legeek horretarako aurreikusia duten moduan babes zibileko planen exekuzioaren arabera parte hartuz.</li> <li>Segurtasun batzarretan ezarritako elkarlan esparruaren arabera ekintza deliktiboak ekiditeko dauden izapide eta ekintzak betearazi eta gauzatzea.</li> <li>Eremu publikoak zaintzea eta Espainiako Estatuaren Indar eta Segurtasun-Gorputzekin nahiz Erkidego Autonomoetako Poliziekin elkarlanean manifestazioetan babes lanetan jardutea eta giza kontzetrazio handien ordenaren mantenimendua, horretarako deituak baldin badira.</li> <li>Gatazka edo liskar pribatuen konponbidean laguntza eskeintzea, helburu horretarako deituak baldin badira.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hizkuntzak">Hizkuntzak</h2></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Katalan" title="Katalan">Katalan</a>», «<a href="/wiki/Aranera" title="Aranera">Aranera</a>» eta «<a href="/wiki/Gaztelania" title="Gaztelania">Gaztelania</a>»</div> <p>Kataluniako berezko hizkuntza katalana da; salbuespena <a href="/wiki/Arango_harana" title="Arango harana">Arango Harana</a> da, bertan aranera mintzatzen baita. Katalana nahiz Espainiar Estatuko hizkuntza ofiziala den gaztelania Kataluniako lurralde osoan hizkuntza ofizialak dira. Arango Haranan mintzatzen den aranera, <a href="/wiki/Okzitaniera" title="Okzitaniera">okzitanieraren</a> dialektoa da eta Katalunian ofizialtasuna du. Kataluniako Estatistika Institutuaren arabera, kataluniarren % 36k eguneroko bizitzan katalana hizkuntza nagusi gisa erabili ohi du, % 46k gaztelania, % 12k biak eta % 0,03k <a href="/wiki/Aranera" title="Aranera">aranera</a>. Biztanleen % 6k eguneroko bizitzan beste hizkuntza batzuk eabili ohi ditu.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/2013" title="2013">2013ko</a> datuen arabera, Kataluniako biztanleen % 94k ulertzen du katalana, eta % 80 katalanez hitz egiteko gai da. Erabilerari dagokionez, % 50,7 gaztelaniaz mintzo da nagusiki, eta % 36,3 katalanez.<sup id="cite_ref-cd_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Katalanaren_ezagutza">Katalanaren ezagutza</h3></div> <p><a href="/wiki/2007" title="2007">2007ko</a> datuen arabera,<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kataluniako biztanleen % 93,8k katalanez ondo edota hala-hola badaki, nahiz eta soilik katalanen % 31,6ren ama hizkuntza den eta % 37,2 hizkuntza horrekin identifikatua sentitzen den.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Honako taula honek Kataluniako katalanaren erabilpena adierazten du: </p> <table class="wikitable"> <caption>Katalana </caption> <tbody><tr> <th>Ezagutza </th> <th>Pertsonak </th> <th>Portzentaia </th></tr> <tr> <th>Ulertu </th> <td>6.610.202 </td> <td>% 93,8 </td></tr> <tr> <th>Mintzatu </th> <td>5.331.000 </td> <td>% 75,6 </td></tr> <tr> <th>Irakurri </th> <td>5.143.100 </td> <td>% 73,0 </td></tr> <tr> <th>Idatzi </th> <td>3.967.500 </td> <td>% 56,3 </td></tr> <tr> <th>2 urtez gaindiko biztanleria </th> <td>7.049.900 </td> <td>% 100 </td></tr></tbody></table> <p><a href="/wiki/2013" title="2013">2013ko</a> datuen arabera, herritarren % 94,3k ulertzen du katalana, eta % 80,4k hitz egiten du. % 82,4k irakur dezake, eta % 60,4k idatzi ere bai. Ama hizkuntzari dagokionez: % 55 kataluniarrena gaztelania da, % 31rena katalana (2003an, % 36rena). Inkestaren arabera, 2.530.000 pertsona prest daude katalana ikasteko edo ezagutza hobetzeko, edozein arlotan. Kataluniako biztanleen % 40 inguruk, beraz, katalana hobeto jakin nahiko luke. Ezagutzari dagokionez, katalanak urratsak ematen jarraitzen du<sup id="cite_ref-cd_31-1" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gaztelaniaren_ezagutza">Gaztelaniaren ezagutza</h3></div> <p><a href="/wiki/2008" title="2008">2008an</a> Kataluniako Estatistika Institutuak bere webgunean argitaratutako datu ofizialen arabera, Kataluniako hizkuntza mintzatuena <a href="/wiki/Gaztelania" title="Gaztelania">gaztelania</a> zen, katalana ama hizkuntza,<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> identifikazio hizkuntza<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> edota eguneroko edo ohiko hizkuntza gisa gainditzen zuelarik.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable"> <caption>Gaztelania </caption> <tbody><tr> <th>Ezagutza </th> <th>Pertsonak </th> <th>Portzentaia </th></tr> <tr> <th>Ulertu </th> <td>6.973.500 </td> <td>% 99,0 </td></tr> <tr> <th>Mintzatu </th> <td>6.793.900 </td> <td>% 96,4 </td></tr> <tr> <th>Irakurri </th> <td>6.440.300 </td> <td>% 91,4 </td></tr> <tr> <th>Idatzi </th> <td>6.258.200 </td> <td>% 88,8 </td></tr> <tr> <th>2 urtez gorako biztanleria </th> <td>7.049.900 </td> <td>% 100 </td></tr></tbody></table> <p>Iturria: Idescat. Demografia inkesta<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/2013" title="2013">2013ko</a> datuen arabera, gaztelaniari dagokionez, populazioaren % 95ek baino gehiagok erantzun du gai dela gaztelania ulertzeko, hitz egiteko, idazteko eta irakurtzeko.<sup id="cite_ref-cd_31-2" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Araneraren_ezagutza">Araneraren ezagutza</h3></div> <p>Honako taula honek <a href="/wiki/Arango_harana" title="Arango harana">Arango Haranan</a> araneraren ezagutzari buruzko datuak adierazten ditu (<a href="/wiki/2001" title="2001">2001an</a>). Portzentaiak eskualde honetako biztanleriarekin bat datoz, ez Kataluniako biztanleriarekin. </p> <table class="wikitable"> <caption>Araneraren ezagutza<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>Ezagutza </th> <th>Pertsonak </th> <th>Portzentaia </th></tr> <tr> <th>Ulertu </th> <td>6.712 </td> <td>% 88,88 </td></tr> <tr> <th>Mintzatu </th> <td>4.700 </td> <td>% 62,24 </td></tr> <tr> <th>Irakurri </th> <td>4.413 </td> <td>% 58,44 </td></tr> <tr> <th>Idatzi </th> <td>2.016 </td> <td>% 26,69 </td></tr></tbody></table> <p><a href="/wiki/2013" title="2013">2013ko</a> datuetan jasota dagoenez, <a href="/wiki/Arango_Harana" class="mw-redirect" title="Arango Harana">Val d’Araneko</a> biztanleen % 80k ulertzen du, % 56k hitz egiten du, eta % 35ek idazten ere badaki. Katalanarekin ez bezala, aranerari dagokionez etxeko transmisioak eta erabilerak huts egiten du, eta hezkuntza da hizkuntzari eusteko bide nagusia. Ondorioz, 30 urtetik beherakoak dira <a href="/wiki/Okzitaniera" title="Okzitaniera">okzitanieraz</a> idazten eta irakurtzen ondoen dakitenak, baina 65 urtetik gorakoak dira, nagusiki, okzitanieraz hitz egiten dutenak.<sup id="cite_ref-cd_31-3" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Atzerritar_hizkuntzen_ezagutza">Atzerritar hizkuntzen ezagutza</h3></div> <p><a href="/wiki/2011" title="2011">2011ko</a> <a href="/wiki/Martxo" title="Martxo">martxoan</a> Kataluniako Estatistika Insititutuak eta Komunikazioaren Barometroak kataluniar gizartean hizkuntzen erabilpena eta ezagutzari buruz elkarlanean argitaratu zuten ikerketaren emaitzak honako hauek dira:<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Ezagutza </th> <th>Katalana </th> <th>Gaztelania </th> <th>Ingelesa </th> <th>Frantsesa </th> <th>Arabiera </th> <th>Beste batzuk </th></tr> <tr> <th>Ulertu </th> <td>% 95,3 </td> <td>% 99,9 </td> <td>% 24,1 </td> <td>% 13,2 </td> <td>% 3,1 </td> <td>% 9,6 </td></tr> <tr> <th>Mintzatu </th> <td>% 77,5 </td> <td>% 99,8 </td> <td>% 18,8 </td> <td>% 10,8 </td> <td>% 3,0 </td> <td>% 8,5 </td></tr> <tr> <th>Idatzi </th> <td>% 60,6 </td> <td>% 99,0 </td> <td>% 15,8 </td> <td>% 8,2 </td> <td>% 2,6 </td> <td>% 6,7 </td></tr></tbody></table> <p><a href="/wiki/2013" title="2013">2013ko</a> datuen arabera, <a href="/wiki/Ingeles" title="Ingeles">ingelesa</a> % 38,4k ulertzen du, % 31k hitz egiten du, eta % 34k irakurtzen. <a href="/wiki/Frantses" title="Frantses">Frantsesa</a>, berriz, % 25ek ulertzen du, eta % 16k hitz egiten. Gainera, Katalunian bizi diren 662.300 herritarrek beste hizkuntzaren bat dauka ama hizkuntza. Hurrenkera honetan: <a href="/wiki/Arabiera" title="Arabiera">arabiera</a> (151.700 pertsona), <a href="/wiki/Errumaniera" title="Errumaniera">errumaniera</a> (56.100); <a href="/wiki/Amazigera" title="Amazigera">amazigera</a> (41.800), frantsesa (38.800); galiziera (33.200) eta <a href="/wiki/Errusiera" title="Errusiera">errusiera</a> (31.900)<sup id="cite_ref-cd_31-4" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Erabilera">Erabilera</h3></div> <p><a href="/wiki/2013" title="2013">2013an</a> aurkeztutako datuen arabera, <a href="/wiki/Gaztelania" title="Gaztelania">gaztelaniaren</a> erabilera igo egin da azken bost urtean: 2003an % 47ko erabilera, 2008an % 46koa eta 2013an % 50ekoa. Katalanaren erabilerari dagokionez, herritarren % 35,6ren ohiko hizkuntza da; duela 10 urte baino gutxiago (2003an % 46), baina duela 5 urte baino apur bat gehitxoago (2008an % 35,6).<sup id="cite_ref-cd_31-5" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ferran Mascarell <a href="/wiki/Kultura" title="Kultura">kultura</a> sailburuak aurkeztu zituen datuok, eta baita zenbait ondorio eta iritzi eman ere. Mascarellen arabera, datuak azaltzeko orduan (eta batez ere katalanak izan duen atzerakada azaltzeko), eragin nabarmena izan dute Hego Ameriketatik heldutako 700.000 erdal hiztunak. <a href="/wiki/Atzerri" class="mw-redirect" title="Atzerri">Atzerrian</a> jaiotako biztanleak 2003an % 9 ziren; 2013an, ostera, % 17,5. Dena den, eta globalizazioaren eragina ere handia izan arren, <i>katalanak normalizaziorantz urratsak ematen jarraitzen du</i> eta <i>katalana erakargarria da herritarrentzat, eta hizkuntza ikasteko eta erabiltzeko gogoa nabari da herritarren artean. Belaunaldi berriek usu erabiltzen dute lagunekin</i><sup id="cite_ref-cd_31-6" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Katalanaren erabilera nagusi da Kataluniako eskualderik gehienetan, eta katalana gaztelania baino gehiago erabiltzen da, bai ikaskideen artean, baita lan munduan ere. Txostenean emandako datu eta ondorioen artean azpimarratzen da, gainera, ama hizkuntza katalana ez dutenen artean, 3.000.000 herritarrek katalana ikasi duela, eta 600.000 lagunentzat ohiko hizkuntza bihurtu dela. Bestalde, belaunaldien arteko transmisio linguistikoa katalanaren aldekoa da, 6 puntuko aldearekin (hau da, seme-alabekin katalanez hitz egiten duen herritarren kopurua handiagoa da, gurasoekin mintzo dena baino).<sup id="cite_ref-cd_31-7" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lurraldearen_arabera,_alde_handia"><span id="Lurraldearen_arabera.2C_alde_handia"></span>Lurraldearen arabera, alde handia</h4></div> <p><a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelonako</a> metropolia da katalanez gutxien hitz egiten den ingurua, % 27,8, duela 10 urte baino 10 puntu gutxiago (2003an % 37,1). <a href="/wiki/Gaztelania" title="Gaztelania">Gaztelaniaren</a> erabilera, aldiz, % 60 da. Katalan gehien egiten den eskualdea, aldiz, <a href="/w/index.php?title=Terres_de%27l_Ebre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Terres de'l Ebre (sortu gabe)">Terres de'l Ebre</a> da (% 74), eta jarraian <a href="/w/index.php?title=Terres_de_Ponent&action=edit&redlink=1" class="new" title="Terres de Ponent (sortu gabe)">Terres de Ponent</a> (% 62), <a href="/w/index.php?title=Alt_Pirineu_i_Aran&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alt Pirineu i Aran (sortu gabe)">Alt Pirineu i Aran</a> (% 61,3), eta Comerques Gironines (% 51,5).<sup id="cite_ref-cd_31-8" class="reference"><a href="#cite_note-cd-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ohitura_eta_usadioak">Ohitura eta usadioak</h2></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/San_Jurgi_Eguna" class="mw-redirect" title="San Jurgi Eguna">San Jurgi Eguna</a>»</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:3d10_fm_de_vilafranca.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/3d10_fm_de_vilafranca.jpg/200px-3d10_fm_de_vilafranca.jpg" decoding="async" width="200" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/3d10_fm_de_vilafranca.jpg/300px-3d10_fm_de_vilafranca.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/3d10_fm_de_vilafranca.jpg/400px-3d10_fm_de_vilafranca.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="960" /></a><figcaption><a href="/wiki/Vilafranca_del_Pened%C3%A8s" title="Vilafranca del Penedès">Vilafranca del Penedès</a> udalerriko <a href="/wiki/Casteller" class="mw-redirect" title="Casteller">castellerren</a> <i>hirutan hamarreko</i> dorrea.</figcaption></figure> <p>Kataluniako dantza nazionala <a href="/wiki/Sardana" title="Sardana">Sardana</a> da. Borobil batean dantzatu ohi den dantza bat da, bertan dantzariak eskutik heldutzen dira, eta ahal bada gizona-emakumea-gizona-emakumez ordena jarraituz... dantzari guztiak biribilaren erdira begiratuz dantzatzen direlarik. <a href="/w/index.php?title=Ball_de_bastons&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ball de bastons (sortu gabe)"><i>Ball de bastons</i></a> («Makil-dantza») eta <a href="/w/index.php?title=Terres_de_l%27Ebre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Terres de l'Ebre (sortu gabe)">Terres de l'Ebre</a> eskualdeko <a href="/wiki/Jota" class="mw-disambig" title="Jota">jota</a> ere kataluniar dantza herrikoiak dira, gainera kataluniar kostaldean <a href="/w/index.php?title=Havanera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Havanera (sortu gabe)">havanerak</a> abesteko ohitura dago, <a href="/wiki/Calella_de_Palafrugell" title="Calella de Palafrugell">Calella de Palafrugell</a> herriko havanera lehiaketa nabarmentzen delarik. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Santjordi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Santjordi.jpg/200px-Santjordi.jpg" decoding="async" width="200" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Santjordi.jpg/300px-Santjordi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Santjordi.jpg/400px-Santjordi.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="898" /></a><figcaption><a href="/wiki/Arrosa_(argipena)" class="mw-disambig" title="Arrosa (argipena)">Larrosa</a> saltokia <i><a href="/wiki/San_Jurgi_Eguna" class="mw-redirect" title="San Jurgi Eguna">Sant Jordi Egunean ("San Jurgi Eguna")</a></i>.</figcaption></figure> <p>Kataluniar adierazpen nabarmena eta nazioartean oso ezaguna dena <a href="/wiki/Casteller" class="mw-redirect" title="Casteller">Casteller</a> delakoa da (giza-dorreak), jatorria <a href="/wiki/Tarragonako_probintzia" title="Tarragonako probintzia">Tarragonako probintziako</a> <a href="/w/index.php?title=Camp_de_Tarragona&action=edit&redlink=1" class="new" title="Camp de Tarragona (sortu gabe)">Camp de Tarragona</a> eskualdean du eta Kataluniako beste eskualde batzuetara ere zabaldu da. Casteller lehiaketen partaideak nork egitura garai eta hobeagoak gauzatzen dituen lehiatzen dira, egitura hauen gailurrean mutiko edo neskato bat igo eta besoa altxatzen duelarik. </p><p><a href="/wiki/Apirilaren_23" title="Apirilaren 23">Apirilaren 23an</a> <i><a href="/wiki/San_Jurgi_Eguna" class="mw-redirect" title="San Jurgi Eguna">Sant Jordi Eguna</a></i> («San Jurgi Eguna») ospatu ohi da, Kataluniako Santu Zaindaria. Jaiegun hau senide, lagun eta bikoteen artean <a href="/wiki/Arrosa_(argipena)" class="mw-disambig" title="Arrosa (argipena)">larrosa</a> bat eta <a href="/wiki/Liburu" title="Liburu">liburu</a> bat elkar oparituz ospatu ohi da. </p><p><a href="/wiki/Ekainaren_23" title="Ekainaren 23">Ekainaren 23an</a>, Sant Joan eguneko bijilia ospatu ohi da. Antzinako ohitura herrikoiaren arabera, <a href="/wiki/Deabru" class="mw-redirect mw-disambig" title="Deabru">deabruak</a>, madarikazioak eta beste hainbat ezbehar usatzeko <a href="/wiki/Su" title="Su">suak</a> piztu ohi dira. Gainera, egun honetan <a href="/w/index.php?title=Coca_(opila)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coca (opila) (sortu gabe)">coca</a> jan eta <a href="/wiki/Cava" title="Cava">cava</a> edaten da. </p><p><a href="/wiki/2010" title="2010">2010eko</a> <a href="/wiki/Uztailaren_28" title="Uztailaren 28">uztailaren 28an</a> Katalunian <a href="/wiki/Zezenketa" title="Zezenketa">zezenketak</a> desagertarazteko legea onartu zen. Lege berri hau <a href="/wiki/2012" title="2012">2012ko</a> <a href="/wiki/Urtarrilaren_1" title="Urtarrilaren 1">urtarrilaren 1an</a> indarrean sartu zen, Lege Ekimen Herrikoi baten ondorioz hasi zelarik, bertan 180.000 lagunek zezenketen debekuaren alde sinatu zutelarik.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Kataluniako usadio herrikoairen arabera <a href="/wiki/Eguberria" title="Eguberria">eguberrietan</a> pertsonairik nabarmenena <i><a href="/wiki/Ti%C3%B3_de_Nadal" title="Tió de Nadal">Tió de Nadal</a></i> da («Eguberritako Enborra»), haur nahiz helduei oparoak banatzen dizkien <a href="/wiki/Zurtoin" title="Zurtoin">enborra</a>, <a href="/wiki/Euskal_Herria" title="Euskal Herria">Euskal Herriko</a> <a href="/wiki/Olentzero" title="Olentzero">Olentzeroaren</a> nolabaiteko parekidea. Antzina enbor honi su ematen zitzaion, gaur egun ordea ez zaio surik ematen eta opariak "kaka eginaraziz" ematera derrigortzen zaio. Bestalde, eguberrietako beste kataluniar irudi ospetsua <i><a href="/wiki/Caganer" title="Caganer">Caganer</a></i> delakoa da. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Jaiegunak">Jaiegunak</h3></div> <p>Kataluniak urtean 15 jaiegun ditu: bederatzi jaiegun Espainiako Estatuaren Administrazio Nagusiak ezarritakoak dira, beste bost jaiegun Kataluniako Generalitateak jarriak dira, eta azken jaieguna udalerri bakoitzeko santu zaindariaren ohorez ospatu ohi da. Udalerri bakoitzeko jaiegunaz kanpo, gainerako hamalau jaiegunak honako hauek dira: </p> <table> <tbody><tr> <td valign="top"> <ul><li><a href="/wiki/Urtarrilaren_1" title="Urtarrilaren 1">Urtarrilaren 1a</a>: <a href="/wiki/Urteberri-egun" class="mw-redirect" title="Urteberri-egun">Urteberri Eguna</a>.</li> <li><a href="/wiki/Urtarrilaren_6" title="Urtarrilaren 6">Urtarrilaren 6a</a>: <a href="/wiki/Errege_Magoak" title="Errege Magoak">Errege Eguna</a>.</li> <li><a href="/wiki/Maiatzaren_1" title="Maiatzaren 1">Maiatzaren 1a</a>: <a href="/wiki/Langileen_Nazioarteko_Eguna" title="Langileen Nazioarteko Eguna">Langileen Nazioarteko Eguna</a>.</li> <li><a href="/wiki/Aste_Nagusia" class="mw-disambig" title="Aste Nagusia">Aste Nagusia</a>: <a href="/wiki/Ostiral_Santua" title="Ostiral Santua">Ostiral Santua</a>.</li> <li><a href="/wiki/Aste_Nagusia" class="mw-disambig" title="Aste Nagusia">Aste Nagusia</a>: <a href="/wiki/Pazkoa" title="Pazkoa">Pazko Astelehena</a>.</li> <li><a href="/wiki/Ekainaren_24" title="Ekainaren 24">Ekainaren 24a</a>: <a href="/wiki/Donibane_jaia" title="Donibane jaia">Donibane Jaia</a>.</li> <li><a href="/wiki/Abuztuaren_15" title="Abuztuaren 15">Abuztuaren 15a</a>: <a href="/wiki/Mariaren_Jasokundea" class="mw-redirect" title="Mariaren Jasokundea">Mariaren Jasokunde</a>.</li></ul> </td> <td valign="top"> <ul><li><a href="/wiki/Irailaren_11" title="Irailaren 11">Irailaren 11a</a>: <a href="/wiki/Kataluniako_Egun_Nazionala" title="Kataluniako Egun Nazionala">Kataluniako Egun Nazionala</a>.</li> <li><a href="/wiki/Urriaren_12" title="Urriaren 12">Urriaren 12a</a>: <a href="/wiki/Espainiako_Egun_Nazionala" title="Espainiako Egun Nazionala">Espainiako Egun Nazionala</a>.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Azaroaren_1" title="Azaroaren 1">Azaroaren 1a</a>: <a href="/wiki/Santu_Guztien_Eguna" title="Santu Guztien Eguna">Domu Santu Eguna</a>.</li> <li><a href="/wiki/Abenduaren_6" title="Abenduaren 6">Abenduaren 6a</a>: <a href="/wiki/Espainiako_1978ko_konstituzioa" class="mw-redirect" title="Espainiako 1978ko konstituzioa">Espainiako Konstituzioaren Eguna</a>.</li> <li><a href="/wiki/Abenduaren_8" title="Abenduaren 8">Abenduaren 8a</a>: Maria Sortzez Garbia.</li> <li><a href="/wiki/Abenduaren_25" title="Abenduaren 25">Abenduaren 25a</a>: <a href="/wiki/Eguberria" title="Eguberria">Eguberria</a>.</li> <li><a href="/wiki/Abenduaren_26" title="Abenduaren 26">Abenduaren 26a</a>: Doneztebe Eguna.</li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kultura">Kultura</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Literatura">Literatura</h3></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Katalunierazko_literatura" class="mw-redirect" title="Katalunierazko literatura">Katalunierazko literatura</a>»</div> <p><a href="/wiki/Katalanezko_literatura" title="Katalanezko literatura">Katalunierazko literaturak</a> bi urrezko aro bizi zain ditu: lehenbizikoa <a href="/wiki/XIII._mendea" title="XIII. mendea">XIII</a>–<a href="/wiki/XIV._mendea" title="XIV. mendea">XIV. mendean</a> izan zen, <a href="/wiki/Joanot_Martorell" title="Joanot Martorell">Joanot Martorell</a> <a href="/wiki/Valentziako_probintzia" title="Valentziako probintzia">valentziar</a> idazlearen zaldun-eleberriekin eta <a href="/wiki/Ausi%C3%A0s_March" title="Ausiàs March">Ausiàs March</a> valentziar olerkariarekin, bai eta <a href="/wiki/Ramon_Llull" title="Ramon Llull">Ramon Llull</a> idazle <a href="/wiki/Mallorca" title="Mallorca">mallorkarrarekin</a>. Bigarren urrezko aroa <a href="/wiki/XIX._mendea" title="XIX. mendea">XIX. mendean</a> gauzatutako <a href="/wiki/Renaixen%C3%A7a" title="Renaixença"><i>Renaixença</i> («Berpizkudea»)</a> izeneko kataluniar kultura eta politika mugimenduarekin. Aro honetan honako idazle hauek nabarmendu ziren: <a href="/wiki/Jacinto_Verdaguer," class="mw-redirect" title="Jacinto Verdaguer,">Jacinto Verdaguer,</a> <a href="/wiki/Narciso_Oller" class="mw-redirect" title="Narciso Oller">Narciso Oller</a>, <a href="/wiki/Joan_Maragall" title="Joan Maragall">Joan Maragall</a> eta <a href="/wiki/%C3%80ngel_Guimer%C3%A0" title="Àngel Guimerà">Àngel Guimerà</a>. <a href="/wiki/XX._mendea" title="XX. mendea">XX. mendean</a> zehar <a href="/wiki/Noucentisme" title="Noucentisme">Noucentisme</a> eta <a href="/wiki/Abangoardismo" title="Abangoardismo">Abangoardismo</a> mugimenduak garatu ziren, bertan honako olerkari hauek nabarmendu zirelarik: <a href="/w/index.php?title=Josep_Carnero&action=edit&redlink=1" class="new" title="Josep Carnero (sortu gabe)">Josep Carnero</a>, <a href="/w/index.php?title=Carles_Orilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carles Orilla (sortu gabe)">Carles Orilla</a> eta <a href="/wiki/Josep_Vicen%C3%A7_Foix" title="Josep Vicenç Foix">Josep Vicenç Foix i Mas</a>. <a href="/wiki/Espainiako_Gerra_Zibila" title="Espainiako Gerra Zibila">Espainiako Gerra Zibilan</a> zehart eta <a href="/wiki/Frankismo" title="Frankismo">Diktadura Frankistaren</a> aroan <a href="/wiki/Josep_Pla" title="Josep Pla">Josep Pla</a>, <a href="/wiki/Merc%C3%A8_Rodoreda" title="Mercè Rodoreda">Mercè Rodoreda</a> eta <a href="/wiki/Salvador_Espriu" title="Salvador Espriu">Salvador Espriu</a> nabarmendu ziren. Gaur egungo katalunierazko idazle nabarmenen artean honako hauek daude: <a href="/wiki/Quim_Monz%C3%B3" title="Quim Monzó">Quim Monzo</a>, <a href="/wiki/Merc%C3%A8_Rodoreda" title="Mercè Rodoreda">Mercè Rodoreda</a>... </p><p><a href="/wiki/Gaztelania" title="Gaztelania">Gaztelaniaz</a> idatzi duten kataluniar idazle nabarmenak honako hauek dira: <a href="/wiki/Manuel_V%C3%A1zquez_Montalb%C3%A1n" title="Manuel Vázquez Montalbán">Manuel Vázquez Montalbán</a>, <a href="/wiki/Terenci_Moix" title="Terenci Moix">Terenci Moix</a> (gaztelaniaz nahiz katalanez), <a href="/wiki/Jos%C3%A9_Agust%C3%ADn_Goytisolo" title="José Agustín Goytisolo">José Agustín Goytisolo</a>, <a href="/wiki/Luis_Goytisolo" title="Luis Goytisolo">Luis Goytisolo</a> eta <a href="/wiki/Juan_Goytisolo" title="Juan Goytisolo">Juan Goytisolo</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Musika">Musika</h3></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Kataluniako_musika" title="Kataluniako musika">Kataluniako musika</a>» eta «<a href="/wiki/Katalunierazko_musika" class="mw-redirect" title="Katalunierazko musika">Katalunierazko musika</a>»</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Llu%C3%ADs_Llach.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Llu%C3%ADs_Llach.jpg/220px-Llu%C3%ADs_Llach.jpg" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Llu%C3%ADs_Llach.jpg/330px-Llu%C3%ADs_Llach.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Llu%C3%ADs_Llach.jpg/440px-Llu%C3%ADs_Llach.jpg 2x" data-file-width="1289" data-file-height="976" /></a><figcaption><a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Llach" title="Lluís Llach">Lluís Llach</a> kantautorea.</figcaption></figure> <p>Kataluniako kultur arlo sendoenetako bat <a href="/wiki/Musika" title="Musika">musika</a> da, bai urte osoan burutu ohi diren ekitaldi eta musika emanaldien kopuruarengatik, nahiz musikagune sare zabalarengatik, bai eta Katalunian dauden musikagile, musikari, abeslari eta musika talde kopuru ugaria dela eta. </p> <ul><li>Musikagileak: Nazioartean ohiartzun handiena lortu duten kataluniar konposatzaileak <a href="/wiki/Pau_Casals" title="Pau Casals">Pau Casals</a>, <a href="/wiki/Isaac_Alb%C3%A9niz" title="Isaac Albéniz">Isaac Albéniz</a> eta <a href="/wiki/Enrique_Granados" title="Enrique Granados">Enrique Granados</a> izan dira, halere, <a href="/wiki/XX._mendea" title="XX. mendea">XX. mendean</a> beste askoren artean <a href="/wiki/Xavier_Cugat" title="Xavier Cugat">Xavier Cugat</a>, <a href="/w/index.php?title=Xavier_Montsalvatge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xavier Montsalvatge (sortu gabe)">Xavier Montsalvatge</a>, <a href="/w/index.php?title=Pascal_Comelade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pascal Comelade (sortu gabe)">Pascal Comelade</a>, <a href="/wiki/Tete_Montoli%C3%BA" class="mw-redirect" title="Tete Montoliú">Tete Montoliú</a> eta <a href="/w/index.php?title=Federico_Mompou&action=edit&redlink=1" class="new" title="Federico Mompou (sortu gabe)">Federico Mompou</a> ere nabarmendu dira.</li></ul> <ul><li>Kantautoreak: Batez ere <a href="/wiki/XX._mendea" title="XX. mendea">XX. mendearen</a> bigarren erdialdean ugari izan ziren, eta bereziki <a href="/wiki/Katalan" title="Katalan">katalanezko</a> abestigintzan, <i><a href="/wiki/Nova_Can%C3%A7%C3%B3" title="Nova Cançó">Nova Cançó</a></i> mugimenduari esker. Arlo honetan <a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Llach" title="Lluís Llach">Lluís Llach</a>, <a href="/wiki/Joan_Manuel_Serrat" title="Joan Manuel Serrat">Joan Manuel Serrat</a> eta <a href="/w/index.php?title=Francesc_P%C3%AD_de_la_Serra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francesc Pí de la Serra (sortu gabe)">Francesc Pí de la Serra</a>. Gaztelaniaz aldiz, Serrat bera (katalanez eta gaztelaniaz abestuz), <a href="/wiki/Luis_Eduardo_Aute" title="Luis Eduardo Aute">Luis Eduardo Aute</a> edota <a href="/w/index.php?title=Manolo_Garc%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manolo García (sortu gabe)">Manolo García</a> nabarmendu izan dira.</li></ul> <ul><li>Abeslari eta musika taldeak: <a href="/wiki/Pau_Casals" title="Pau Casals">Pau Casals</a> biolontxelo-jolea eta <a href="/wiki/Alicia_de_Larrocha" title="Alicia de Larrocha">Alicia de Larrocha</a> piano-jolea <a href="/wiki/Musika_klasiko" title="Musika klasiko">musika klasiko</a> arloan nabarmendu dira. <a href="/wiki/Montserrat_Caball%C3%A9" title="Montserrat Caballé">Montserrat Caballe</a>, <a href="/wiki/Josep_Carreras" title="Josep Carreras">Josep Carreras</a>, <a href="/wiki/Vict%C3%B2ria_dels_%C3%80ngels" class="mw-redirect" title="Victòria dels Àngels">Victòria dels Àngels</a> eta <a href="/w/index.php?title=Jaume_Aragall&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jaume Aragall (sortu gabe)">Jaume Aragall</a> abeslariak <a href="/wiki/Opera" title="Opera">opera</a> arloan.</li></ul> <dl><dd><a href="/wiki/1990eko_hamarkada" title="1990eko hamarkada">1990eko hamarkadan</a> gailendu zen <a href="/wiki/Kataluniar_rock" class="mw-redirect" title="Kataluniar rock">kataluniar rock</a> mugimenduan <a href="/wiki/Els_Pets" title="Els Pets">Els Pets</a>, <a href="/wiki/Sopa_de_Cabra" title="Sopa de Cabra">Sopa de Cabra</a> edota <a href="/w/index.php?title=Sau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sau (sortu gabe)">Sau</a> musika taldeak eta <a href="/wiki/Quimi_Portet" title="Quimi Portet">Quimi Portet</a> abeslariak nabarmendu ziren, <a href="/wiki/Katalan" title="Katalan">katalanezko</a> <a href="/wiki/Pop" title="Pop">pop</a>-<a href="/wiki/Rock" title="Rock">rock</a> zuzpertu zutelarik. Kataluniako <a href="/wiki/Gaztelania" title="Gaztelania">gaztelaniazko</a> musika talde eta abeslari ospetsuen artean honako hauek daude: <a href="/w/index.php?title=Los_S%C3%ADrex&action=edit&redlink=1" class="new" title="Los Sírex (sortu gabe)">Los Sírex</a>, <a href="/w/index.php?title=Santab%C3%A1rbara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Santabárbara (sortu gabe)">Santabárbara</a>, <a href="/w/index.php?title=Loquillo_y_Los_Trogloditas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Loquillo y Los Trogloditas (sortu gabe)">Loquillo y Los Trogloditas</a> (<a href="/wiki/Loquillo" title="Loquillo">Loquillo</a> abeslaria kide dela), <a href="/wiki/El_%C3%9Altimo_de_la_Fila" title="El Último de la Fila">El Último de la Fila</a> (<a href="/w/index.php?title=Manolo_Garc%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manolo García (sortu gabe)">Manolo García</a> kantautorea kide dela), <a href="/wiki/Jarabe_de_Palo" title="Jarabe de Palo">Jarabe de Palo</a>, <a href="/w/index.php?title=Los_Rebeldes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Los Rebeldes (sortu gabe)">Los Rebeldes</a>, <a href="/wiki/Sergio_Dalma" title="Sergio Dalma">Sergio Dalma</a> eta <a href="/wiki/M%C3%B3nica_Naranjo" title="Mónica Naranjo">Mónica Naranjo</a>. <i><a href="/wiki/Rumba_catalana" class="mw-redirect" title="Rumba catalana">Rumba catalana</a></i> deritzon musika mugimendua ere eman zen, bertako musika talde eta abeslari ospetsuenak honako hauek izan zirelarik: <a href="/w/index.php?title=El_Pesca%C3%ADlla&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Pescaílla (sortu gabe)">El Pescaílla</a>, <a href="/wiki/Peret" title="Peret">Peret</a>, <a href="/wiki/Gato_P%C3%A9rez" title="Gato Pérez">Gato Pérez</a>, <a href="/w/index.php?title=Los_Manolos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Los Manolos (sortu gabe)">Los Manolos</a> eta <a href="/wiki/Estopa" title="Estopa">Estopa</a>, azken hauek kataluniar errunba eta pop-rocka elkar nahasiz.</dd></dl> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Estopa_2008.06.13_007.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Estopa_2008.06.13_007.jpg/220px-Estopa_2008.06.13_007.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Estopa_2008.06.13_007.jpg/330px-Estopa_2008.06.13_007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Estopa_2008.06.13_007.jpg/440px-Estopa_2008.06.13_007.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></a><figcaption><a href="/wiki/Estopa" title="Estopa">Estopa</a> bikotea.</figcaption></figure> <ul><li>Musikaguneak: Kataluniako musikagune garrantzitsuenak Bartzelona hiriburuan daude. Haien artean honako hauek nabarmentzen dira: <a href="/wiki/El_Liceu" title="El Liceu">El Liceu antzokia</a>, <a href="/wiki/Kataluniar_Musikaren_Jauregia" title="Kataluniar Musikaren Jauregia">Kataluniar Musikaren Jauregia</a>, <a href="/wiki/L%27Auditori" title="L'Auditori">L'Auditori</a> (<a href="/w/index.php?title=Bartzelonako_eta_Kataluniako_Orkestra_Nazionala&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bartzelonako eta Kataluniako Orkestra Nazionala (sortu gabe)">Bartzelonako eta Kataluniako Orkestra Nazionalaren</a> egoitza) eta <a href="/wiki/Kataluniako_Antzoki_Nazionala" title="Kataluniako Antzoki Nazionala">Kataluniako Antzoki Nazionala</a>. <a href="/wiki/Pop" title="Pop">Pop</a> edota <a href="/wiki/Rock" title="Rock">rock</a> musika emanaldi eta kontzertu jendetsuenak <a href="/wiki/Palau_Sant_Jordi" title="Palau Sant Jordi">Palau Sant Jordi</a>, <a href="/w/index.php?title=Bartzelonako_Kirol_Jauregia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bartzelonako Kirol Jauregia (sortu gabe)">Bartzelonako Kirol Jauregian</a>, nahiz <a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Companys_Olinpiar_Estadioa" title="Lluís Companys Olinpiar Estadioa">Lluís Companys Olinpiar Estadioa</a> eta <a href="/wiki/Camp_Nou" title="Camp Nou">Camp Nou</a> estadioetan ospatu ohi dira.</li></ul> <ul><li>Musika jarduerak: Maiz ospatu ohi diren musika emanaldi eta kontzertuez gain, bartzelonar eszenatoki nagusienetan musika jarduerak programatu eta Kataluniako hainbat tokitan ere nazioarteko musika jarduerak egon ohi dira. Bartzelona hirian honako hauek nabarmentzen dira: <a href="/w/index.php?title=Festival_Primavera_Sound&action=edit&redlink=1" class="new" title="Festival Primavera Sound (sortu gabe)">Festival Primavera Sound</a> (musika elektronikoa, urtero <a href="/wiki/Maiatz" title="Maiatz">maiatzeko</a> hiru egunetan), <a href="/wiki/S%C3%B3nar" title="Sónar">Sónar Jaialdia</a> (musika elektronikoa eta multimedia, <a href="/wiki/Ekain" title="Ekain">ekainean</a>) eta <a href="/w/index.php?title=Festival_Grec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Festival Grec (sortu gabe)">Festival Grec</a> (eklektikoagoa, <a href="/wiki/Uztail" title="Uztail">uztailean</a> hiriburuko hainbat eszenatokitan ospatu ohi da).</li></ul> <dl><dd>Bartzelona hiritik kanpira honako musika jaialdi hauek nabarmentzen dira: <a href="/w/index.php?title=Viceko_Zuzeneko_Musikaren_Jaialdia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viceko Zuzeneko Musikaren Jaialdia (sortu gabe)">Viceko Zuzeneko Musikaren Jaialdia</a>, <a href="/w/index.php?title=Pereladako_Jaialdia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pereladako Jaialdia (sortu gabe)">Pereladako Jaialdia</a>, <a href="/w/index.php?title=Terrassako_Jazzaldia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Terrassako Jazzaldia (sortu gabe)">Terrassako Jazzaldia</a>, <a href="/w/index.php?title=Tarragonako_Nazioarteko_Dixieland_Jaialdia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarragonako Nazioarteko Dixieland Jaialdia (sortu gabe)">Tarragonako Nazioarteko Dixieland Jaialdia</a> eta <a href="/w/index.php?title=El_Vendrelleko_Nazioarteko_Pau_Casals_Musika_Jaialdia&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Vendrelleko Nazioarteko Pau Casals Musika Jaialdia (sortu gabe)">El Vendrelleko Nazioarteko Pau Casals Musika Jaialdia</a>. Urteroko beste jarduera garrantzitsu bat Kataluniako Nazioarteko Diskoaren Azoka da.</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Artea">Artea</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:050529_Barcelona_135.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/050529_Barcelona_135.jpg/220px-050529_Barcelona_135.jpg" decoding="async" width="220" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/050529_Barcelona_135.jpg/330px-050529_Barcelona_135.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/050529_Barcelona_135.jpg/440px-050529_Barcelona_135.jpg 2x" data-file-width="1452" data-file-height="932" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kataluniako_Arte_Museo_Nazionala" title="Kataluniako Arte Museo Nazionala">Kataluniako Arte Museo Nazionalaren</a> egoitza den <a href="/wiki/Palau_Nacional_(Bartzelona)" title="Palau Nacional (Bartzelona)">Jauregi Nazionala</a>. <a href="/wiki/Montju%C3%AFc" title="Montjuïc">Montjuïc</a>, <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a>.</figcaption></figure> <p>Nazioartean ospe handiena duten kataluniar margolariak honako hauek dira: <a href="/wiki/Salvador_Dal%C3%AD" title="Salvador Dalí">Salvador Dalí</a>, <a href="/wiki/Joan_Mir%C3%B3" title="Joan Miró">Joan Miró</a> eta <a href="/wiki/Antoni_T%C3%A0pies" title="Antoni Tàpies">Antoni Tàpies</a>, guztiak <a href="/wiki/XX._mendea" title="XX. mendea">XX. mendekoak</a>. <a href="/wiki/Pablo_Picasso" title="Pablo Picasso">Pablo Picasso</a> <a href="/wiki/M%C3%A1laga" title="Málaga">malagarra</a> denboraldi batez Kataluniako margolaritza giroari estuki loturik egon zen, gaztaroan <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelonan</a> bizi izan baitzen, bertan artista gisa hazi eta <a href="/wiki/Kubismo" title="Kubismo">kubismo</a> estilosna margotzen hasi zelarik. Arte Plastikoen munduan heuren aztarna laga duten beste kataluniar margolari batzuk <a href="/wiki/Ramon_Casas" title="Ramon Casas">Ramon Casas</a>, <a href="/wiki/Josep_Maria_Subirachs" title="Josep Maria Subirachs">Josep Maria Subirachs</a> edota <a href="/wiki/Mari%C3%A0_Fortuny" title="Marià Fortuny">Marià Fortuny</a> izan dira. </p><p>Kataluniako margolaritza museo garrantzitsuenak honako hauek dira: <a href="/w/index.php?title=Dal%C3%AD_Antzoki-Museoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dalí Antzoki-Museoa (sortu gabe)">Dalí Antzoki-Museoa</a> (<a href="/wiki/Figueres" title="Figueres">Figueres</a> udalerrian), el <a href="/wiki/Museo_Picasso_de_Barcelona" class="mw-redirect" title="Museo Picasso de Barcelona">Museo Picasso de Barcelona</a>, <a href="/w/index.php?title=Antoni_T%C3%A0pies_Fundazioa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antoni Tàpies Fundazioa (sortu gabe)">Antoni Tàpies Fundazioa</a>, <a href="/wiki/Joan_Mir%C3%B3_Fundazioa" class="mw-redirect" title="Joan Miró Fundazioa">Joan Miró Fundazioa</a>, <a href="/wiki/Kataluniako_Arte_Museo_Nazionala" title="Kataluniako Arte Museo Nazionala">Kataluniako Arte Museo Nazionala</a>, <a href="/w/index.php?title=Bartzelonako_Arte_Garaikideko_Museoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bartzelonako Arte Garaikideko Museoa (sortu gabe)">Bartzelonako Arte Garaikideko Museoa</a>, <a href="/w/index.php?title=Bartzelonako_Kultura_Garaikidearen_Zentrua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bartzelonako Kultura Garaikidearen Zentrua (sortu gabe)">Bartzelonako Kultura Garaikidearen Zentrua</a> eta <a href="/w/index.php?title=CaixaForum_Barcelona&action=edit&redlink=1" class="new" title="CaixaForum Barcelona (sortu gabe)">CaixaForum Barcelona</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zinema">Zinema</h3></div> <p>Katalanez azken urteotan egindako pelikulen artean azpimarratzekoak dira «<a href="/wiki/Pa_negre" class="mw-redirect" title="Pa negre">Pa negre</a>» (Agustí Villaronga, <a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a>) eta «<a href="/wiki/Estiu_1993" title="Estiu 1993">Estiu 1993</a>» (Carla Simón, <a href="/wiki/2017" title="2017">2017</a>), besteak beste. <a href="/wiki/Cesc_Gay" title="Cesc Gay">Cesc Gay</a> dugu zinema zuzendari eta gidoigileen artean emankorrenetarikoa («Hotel Room» 1998an, «A la ciutat» 2003an, «V.O.S.» 2009an eta «Truman» 2015ean beste batzuen artean). Eta mundu mailan ospe handia bereganatu dute beste zuzendari batzuk, <a href="/wiki/Vicente_Aranda" title="Vicente Aranda">Vicente Aranda</a>, <a href="/wiki/Isabel_Coixet" title="Isabel Coixet">Isabel Coixet</a>, <a href="/wiki/Bigas_Luna" title="Bigas Luna">Bigas Luna</a>, <a href="/wiki/Ventura_Pons" title="Ventura Pons">Ventura Pons</a> eta <a href="/wiki/Jaime_Rosales" title="Jaime Rosales">Jaime Rosales</a>, beste hainbaten artean. Aktore ezagunen zerrenda ere luzea da, esate baterako <a href="/wiki/Rosa_Maria_Sard%C3%A0" title="Rosa Maria Sardà">Rosa Maria Sardà</a>, <a href="/wiki/M%C3%B3nica_Randall" title="Mónica Randall">Mónica Randall</a>, <a href="/wiki/Emma_Cohen" title="Emma Cohen">Emma Cohen</a>, <a href="/wiki/Assumpta_Serna" title="Assumpta Serna">Assumpta Serna</a>, <a href="/wiki/Silvia_Mars%C3%B3" class="mw-redirect" title="Silvia Marsó">Silvia Marsó</a>, <a href="/wiki/Eduard_Fern%C3%A1ndez" title="Eduard Fernández">Eduard Fernández</a>, <a href="/wiki/Fernando_Guill%C3%A9n_Cuervo" title="Fernando Guillén Cuervo">Fernando Guillén Cuervo</a>, <a href="/wiki/Vicky_Pe%C3%B1a" title="Vicky Peña">Vicky Peña</a>, <a href="/wiki/Laia_Marull" title="Laia Marull">Laia Marull</a> eta <a href="/w/index.php?title=Vicenta_N%27Dongo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vicenta N'Dongo (sortu gabe)">Vicenta N'Dongo</a>. </p><p><a href="/wiki/Gaud%C3%AD_Sariak" title="Gaudí Sariak">Gaudí Sariak</a> dira bestela prestigio handienak Katalunia mailan. Azkenik, <a href="/wiki/Sitgeseko_Zinemaldia" title="Sitgeseko Zinemaldia">Sitgeseko Zinemaldia</a> Europa mailan nabarmenena da zinema fantastikoaren kategorian. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Arkitektura">Arkitektura</h3></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Mas_fabregas_del_bosc-ametlladelvalles.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Mas_fabregas_del_bosc-ametlladelvalles.jpg/200px-Mas_fabregas_del_bosc-ametlladelvalles.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Mas_fabregas_del_bosc-ametlladelvalles.jpg/300px-Mas_fabregas_del_bosc-ametlladelvalles.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Mas_fabregas_del_bosc-ametlladelvalles.jpg/400px-Mas_fabregas_del_bosc-ametlladelvalles.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="533" /></a><figcaption>Mas Fabregas del Bosc <a href="/wiki/Masia" title="Masia">masia</a> (<a href="/wiki/L%27Ametlla_del_Vall%C3%A8s" title="L'Ametlla del Vallès">L'Ametlla del Vallès</a>).</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Arkitektura" title="Arkitektura">Arkitekturari</a> dagokionez, Katalunian Europan nagusi ziren hainbat arkitektur estilo garatu eta herrialde honetara moldatu izan dira., bertako <a href="/wiki/Eliza_(eraikina)" title="Eliza (eraikina)">eliza</a>, <a href="/wiki/Monasterio" title="Monasterio">monasterio</a> eta <a href="/wiki/Katedrala" title="Katedrala">katedraletan</a> aztarna laga duelarik, bai <a href="/wiki/Arkitektura_erromaniko" title="Arkitektura erromaniko">erromaniko estiloko</a> eraikinak (adibide onenak Gòtia eta <a href="/wiki/Hispaniako_Marka" title="Hispaniako Marka">Hispaniar Markako</a> lurraldekoak) eta <a href="/wiki/Arkitektura_gotikoa" title="Arkitektura gotikoa">gotiko estiloko</a> eraikinak dira (adibide onenak <a href="/wiki/Katalunia_Berria" title="Katalunia Berria">Katalunia Berriko</a> hirietan topa daitezke). <a href="/wiki/XIX._mendea" title="XIX. mendea">XIX. mendean</a> <a href="/wiki/Art_Nouveau" title="Art Nouveau">modernismoak</a> kataluniar arte nazionala bereganatu zuen, bereziki apaindura arteari zegokionez. Kataluniako arkitektuek nazioarteko goraipamena jaso zuten, haien artean ospetsuenak honako hauek izan zirelarik: <a href="/wiki/Antoni_Gaud%C3%AD" title="Antoni Gaudí">Antoni Gaudí</a>, <a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Dom%C3%A8nech" title="Lluís Domènech">Lluís Domènech i Montaner</a> eta <a href="/wiki/Josep_Puig_i_Cadafalch" title="Josep Puig i Cadafalch">Josep Puig i Cadafalch</a>. <a href="/wiki/Arkitektura_arrazionalista" class="mw-redirect" title="Arkitektura arrazionalista">Arrazionalismo arkitektonikoari</a> dagokionez, <a href="/wiki/Josep_Llu%C3%ADs_Sert" title="Josep Lluís Sert">Josep Lluís Sert</a>, <a href="/w/index.php?title=Torres_Clav%C3%A9o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Torres Clavéo (sortu gabe)">Torres Clavéo</a> eta beste hainbat arkitekto nabarmendu ziren. Oraintxuki, beste askoren artean <a href="/w/index.php?title=Josep_Antoni_Coderch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Josep Antoni Coderch (sortu gabe)">Josep Antoni Coderch</a> eta <a href="/wiki/Ricard_Bofill" class="mw-redirect" title="Ricard Bofill">Ricard Bofill</a> hirigileak nabarmen dira. </p><p>Kataluniar landa arkitektura herrikoiari edo <a href="/wiki/Landetxe" title="Landetxe">landetxeei</a> dagokionez, kataluniar eraikin nabarmen edo ezagunena <a href="/wiki/Masia" title="Masia">masia</a> da (<a href="/wiki/Euskal_Herria" title="Euskal Herria">Euskal Herriko</a> <a href="/wiki/Baserri" title="Baserri">baserrien</a> nolabaiteko parekidea). Masiak Kataluniako <a href="/wiki/Landa_ingurune" class="mw-redirect" title="Landa ingurune">landa inguruneetan</a> non-nahi topa daitezke, <a href="/wiki/Nekazaritza" title="Nekazaritza">nekazari</a> edo <a href="/wiki/Artzaintza" title="Artzaintza">artzainen</a> esparru sakabanatuko eraikin tipikoa eta herriguneetatik aldenduta. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gizateriaren_Ondarea">Gizateriaren Ondarea</h3></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Sant_Climent_de_Ta%C3%BCll.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Sant_Climent_de_Ta%C3%BCll.jpg/200px-Sant_Climent_de_Ta%C3%BCll.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Sant_Climent_de_Ta%C3%BCll.jpg/300px-Sant_Climent_de_Ta%C3%BCll.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Sant_Climent_de_Ta%C3%BCll.jpg/400px-Sant_Climent_de_Ta%C3%BCll.jpg 2x" data-file-width="1469" data-file-height="1102" /></a><figcaption><a href="/wiki/Sant_Climent_de_Ta%C3%BCll" class="mw-redirect" title="Sant Climent de Taüll">Sant Climent de Taüll</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Sagrada_Familia_03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Sagrada_Familia_03.jpg/115px-Sagrada_Familia_03.jpg" decoding="async" width="115" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Sagrada_Familia_03.jpg/173px-Sagrada_Familia_03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Sagrada_Familia_03.jpg/230px-Sagrada_Familia_03.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3456" /></a><figcaption><a href="/wiki/Familia_Santuaren_tenplua" title="Familia Santuaren tenplua">Familia Santuaren tenpluaren</a> atari nagusia.</figcaption></figure> <p>Katalunia <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">UNESCO</a> erakundearen <a href="/wiki/Gizateriaren_ondare" title="Gizateriaren ondare">Gizateriaren Ondarea</a> diren monumentu eta eraikin ugariren kokalekua da. Zerrenda horretara gehitu zen lehenbiziko eraikinak <a href="/wiki/1984" title="1984">1984an</a> <a href="/wiki/Antoni_Gaud%C3%AD" title="Antoni Gaudí">Antoni Gaudíren</a> <a href="/wiki/Arkitektura" title="Arkitektura">arkitektur lan</a> <a href="/wiki/Art_Nouveau" title="Art Nouveau">modernistak</a> izan ziren, denak izendapen berdineko multzoan bateratu zirelarik. Arkitektur lan hauek honako hauek dira: <a href="/wiki/G%C3%BCell_parkea" title="Güell parkea">Güell parkea</a>, <a href="/wiki/G%C3%BCell_jauregia" title="Güell jauregia">Güell jauregia</a>, <a href="/wiki/Mil%C3%A0_Etxea" title="Milà Etxea">Milà Etxea</a>, <a href="/wiki/Familia_Santuaren_tenplua" title="Familia Santuaren tenplua">Familia Santuaren tenplua</a>, <a href="/wiki/Vicens_Etxea" title="Vicens Etxea">Vicens Etxea</a>, <a href="/wiki/Batll%C3%B3_Etxea" title="Batlló Etxea">Batlló Etxea</a> eta <a href="/wiki/G%C3%BCell_kolonia" class="mw-redirect" title="Güell kolonia">Güell kolonia</a> dira. <a href="/wiki/1991" title="1991">1991an</a> zerrenda honi <a href="/wiki/Pobleteko_monasterioa" title="Pobleteko monasterioa">Pobleteko monasterioa</a> gehitu zitzaion, bertan <a href="/wiki/Aragoiko_koroa" class="mw-redirect" title="Aragoiko koroa">Aragoiko Koroaren</a> errege ugariren hilobiak daudelarik. Zazpi urte beranduago, <a href="/w/index.php?title=Iberiar_penintsulako_Mediterraneoko_arkuko_labar-pintura&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iberiar penintsulako Mediterraneoko arkuko labar-pintura (sortu gabe)">Iberiar penintsulako Mediterraneoko arkuko labar-pinturaren</a> izendapenean Mediterraneoko kostaldean zehar hedatzen diren <a href="/wiki/Labar_artea" class="mw-redirect" title="Labar artea">labar-pinturako</a> kokaleku gehitu ziren, tartean Katalunian kokatutakoak. <a href="/wiki/2007" title="2007">2007an</a> <a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Dom%C3%A8nech" title="Lluís Domènech">Lluís Domènech</a> arkitektoak eraikitako <a href="/wiki/Kataluniar_Musikaren_Jauregia" title="Kataluniar Musikaren Jauregia">Kataluniar Musikaren Jauregia</a> eta <a href="/wiki/Sant_Pau_Ospitalea" title="Sant Pau Ospitalea">Sant Pau Ospitalea</a> eraikin <a href="/wiki/Art_Nouveau" title="Art Nouveau">modernistak</a> multzo berdinean bateratu eta zerrendari gehitu zitzaizkion. <a href="/wiki/2000" title="2000">2000an</a> zerrendari bi multzo beri gehitu zitzaizkion: <a href="/wiki/La_Vall_de_Bo%C3%ADko_eliza_erromanikoak" title="La Vall de Boíko eliza erromanikoak">La Vall de Boíko eliza erromanikoak</a> eta <a href="/wiki/Tarraco" title="Tarraco">Tarracoko Arkeologia Multzoa</a>. <a href="/wiki/2005" title="2005">2005an</a> azken gehikuntza egin zen, <a href="/w/index.php?title=Bergako_patum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bergako patum (sortu gabe)">Bergako patum</a> ospakizuna, Gizateriaren Ahozko eta Materiagabe Ondarea izendatu zelarik. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zientzia_eta_tekonologia">Zientzia eta tekonologia</h2></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Barcelona.Museu.de.la.Ciencia.Cartel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Barcelona.Museu.de.la.Ciencia.Cartel.jpg/200px-Barcelona.Museu.de.la.Ciencia.Cartel.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Barcelona.Museu.de.la.Ciencia.Cartel.jpg/300px-Barcelona.Museu.de.la.Ciencia.Cartel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Barcelona.Museu.de.la.Ciencia.Cartel.jpg/400px-Barcelona.Museu.de.la.Ciencia.Cartel.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1360" /></a><figcaption>Zientziaren Museoaren kartela, gaur egun <a href="/w/index.php?title=CosmoCaixa_Barcelona&action=edit&redlink=1" class="new" title="CosmoCaixa Barcelona (sortu gabe)">CosmoCaixa Barcelona</a> museoa dena.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Eduard_Punset.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Eduard_Punset.jpg/150px-Eduard_Punset.jpg" decoding="async" width="150" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Eduard_Punset.jpg/225px-Eduard_Punset.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Eduard_Punset.jpg/300px-Eduard_Punset.jpg 2x" data-file-width="1880" data-file-height="1846" /></a><figcaption><a href="/wiki/Eduard_Punset" title="Eduard Punset">Eduard Punset</a> kataluniar zientzia-hedatzailea.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Zientzia" title="Zientzia">Zientzia</a> eta <a href="/wiki/Teknologia" title="Teknologia">teknologia</a> ikerketa luzaroan Kataluniako <a href="/wiki/Industria" title="Industria">industria</a> eta <a href="/wiki/Ekonomia" title="Ekonomia">ekonomiaren</a> oinarrietako bat izan da. Kataluniako zientzialari garrantzitsuenetako batzuk honak hauek dira: <a href="/wiki/Narc%C3%ADs_Monturiol" class="mw-redirect" title="Narcís Monturiol">Narcís Monturiol</a>, <a href="/w/index.php?title=Josep_Comas_i_Sol%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Josep Comas i Solà (sortu gabe)">Josep Comas i Solà</a> astronomoa, <a href="/w/index.php?title=Eduard_Fontser%C3%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eduard Fontserè (sortu gabe)">Eduard Fontserè</a> klimatologoa eta <a href="/wiki/Joan_Or%C3%B3" title="Joan Oró">Joan Oró</a> biokimikaria. Ekonomia alorrean <a href="/w/index.php?title=Andreu_Mas-Colell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andreu Mas-Colell (sortu gabe)">Andreu Mas-Colell</a> ekonomilaria nabarmentzen da. Bestalde, <a href="/wiki/Eduard_Punset" title="Eduard Punset">Eduard Punset</a> abokatu, ekonomilari eta zientzialariak <a href="/wiki/Telebista" title="Telebista">telebistan</a>, <a href="/wiki/Irrati_(hedabidea)" title="Irrati (hedabidea)">irratian</a> nahiz aldizkarietan zientziaren hedapenaren alde burututako lana ere goraipagarria da. </p><p>Gaur egun, kataluniar gobernuak nahiz kataluniar enpresa pribatuek zientzia eta teknologia ikerketak bultzatu asmoz inbertsio ekonomiko handiak gauzatzen ari dira, ez bakarrik <a href="/wiki/Unibertsitate" title="Unibertsitate">unibertsitateetan</a> baita ikerketa erakunde pribatuetan ere. Betebehar honetan Kataluniako Zientzia Ikerketen Goi Kontzeilua nabarmentzen da («Consell Superior d'Investigacions Científiques de Catalunya»). </p><p>Zentzu honetan, eraiki berria den Bartzelonako Biomedikuntza Ikerketaren Parkea nabarmentzen da, biomedikuntza arloan Europa osoko garrantzitsuena dena, bai eta Bartzelonako 22@ auzoaren proiektua, honetan europar teknologia arloko enpresa aurreratu eta gorenen instalakuntza bultzarazi nahi da. <a href="/wiki/Cerdanyola_del_Vall%C3%A8s" title="Cerdanyola del Vallès">Cerdanyola del Vallès</a> udalerrian ere <a href="/wiki/Sinkrotroi" title="Sinkrotroi">Sinkrotron</a> bat martxan jarri nahi zen.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Terrassa" title="Terrassa">Terrassa</a> udalerrian <a href="/w/index.php?title=Kataluniako_Zientzia_eta_Teknikaren_Museoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kataluniako Zientzia eta Teknikaren Museoa (sortu gabe)">Kataluniako Zientzia eta Teknikaren Museoa</a> dago eta Bartzelona hiriburuan <a href="/w/index.php?title=CosmoCaixa_Barcelona&action=edit&redlink=1" class="new" title="CosmoCaixa Barcelona (sortu gabe)">CosmoCaixa Barcelona</a> museoa, antzina Zientziaren Museoa deitzen zena. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gastronomia">Gastronomia</h2></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:La_Boqueria.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/La_Boqueria.JPG/250px-La_Boqueria.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/La_Boqueria.JPG/375px-La_Boqueria.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/La_Boqueria.JPG/500px-La_Boqueria.JPG 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a> hiriburuko <a href="/wiki/La_Boqueria" title="La Boqueria">La Boqueria</a> merkatua.</figcaption></figure> <p>Kataluniako gastronomiak usadio handia du. Jada <a href="/wiki/XV._mendea" title="XV. mendea">XV. mendeko</a> agirietan berau osatzen duten plateretako batzuk deskribatzen dira. Itsasoa, mendia nahiz baratzako produktu ugariz osatua dago. Kataluniar sukaldaritza <a href="/wiki/Arrain" title="Arrain">arrain</a> gisatuz eginiriko plater asko ditu, esate baterako, <a href="/w/index.php?title=Suquet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suquet (sortu gabe)">suquet</a> edota <a href="/w/index.php?title=Sarsuela_de_peix&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sarsuela de peix (sortu gabe)">sarsuela de peix</a>, <a href="/wiki/Escudella" title="Escudella">escudella</a> (eltzekoa), <a href="/wiki/Cal%C3%A7otada" title="Calçotada">calçotada</a> eta <a href="/wiki/Salvitxada" title="Salvitxada">salvitxada</a>. Katalunian usadio handiko jakia <a href="/wiki/Pa_amb_tom%C3%A0quet" title="Pa amb tomàquet">Pa amb tomàquet</a> delakoa da, hots, <a href="/wiki/Haragi" title="Haragi">haragiz</a> nahiz <a href="/wiki/Hestebete" title="Hestebete">hestebeteez</a> osatutako plateren lagungarria den <a href="/wiki/Ogi" title="Ogi">ogi</a> eta <a href="/wiki/Tomate" title="Tomate">tomatezko</a> ogitartekoa. Kataluniar sukaldaritzako saltsa nabarmenenak <a href="/wiki/Alioli" title="Alioli">Alioli</a> eta <a href="/wiki/Romesco" class="mw-redirect" title="Romesco">romesco</a> saltsak dira. </p><p><a href="/wiki/Osona" title="Osona">Osona</a> eskualden egiten diren <a href="/wiki/Hestebete" title="Hestebete">hestebete</a> moten ugaritasuna azpimarragarria da, bereziki <a href="/w/index.php?title=Viceko_fuet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viceko fuet (sortu gabe)">Viceko fueta</a>. Katalunian nahiz Kataluniatik kanpo oso ezagunak diren <a href="/wiki/Butifarra" title="Butifarra">butifarrak</a> hainbat osagaiez eginak daude. </p><p><a href="/wiki/Gozogintza" title="Gozogintza">Gozogintzari</a> dagokionez, honako hauek nabarmentzen dira: <a href="/wiki/Kataluniar_krema" class="mw-redirect" title="Kataluniar krema">kataluniar krema</a>, <a href="/wiki/Coca_de_Sant_Joan" title="Coca de Sant Joan">Coca de Sant Joan</a> opila, bereziki <a href="/wiki/Azaro" title="Azaro">azaroan</a> egin eta jaten diren <a href="/wiki/Panellet" title="Panellet">panellets</a> opilak, <a href="/w/index.php?title=Menjar_blanc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Menjar blanc (sortu gabe)">Menjar blanc</a> delakoa, etab. </p><p>Katalunia <a href="/wiki/Ardo" title="Ardo">ardo</a> ekoiztaile garrantzitsua izateagatik ere nabarmentzen da. <a href="/wiki/Pened%C3%A9s" class="mw-redirect" title="Penedés">Penedés</a>, <a href="/wiki/Alella" title="Alella">Alella</a>, <a href="/wiki/Priorat" title="Priorat">Priorat</a> eta <a href="/wiki/Segre_ibaia" title="Segre ibaia">Segre</a> eskualdeak ardo mota ugariren ekoizpen-lekuak dira. Kataluniako ardo ezagun eta esportatuena Penedés eskualdeko <a href="/wiki/Cava" title="Cava">cava</a> da, cava ekoizle nagusiak <a href="/wiki/Freixenet" title="Freixenet">Freixenet</a> eta <a href="/wiki/Codorn%C3%ADu" title="Codorníu">Codorníu</a> enpresa familiarrak direlarik. Bestalde, Kataluniako beste edari <a href="/wiki/Alkoholdun" class="mw-redirect" title="Alkoholdun">alkoholdun</a> eta ez hain ezaguna <a href="/wiki/Ratafia" title="Ratafia">Ratafia</a> da. </p><p>Katalunian Espainiako autonomia erkidego eta eskualde guztietako sukaldaritzak eskeintzen dituen jatetxea daudela adierazgarria da, bai eta nazioarteko sukaldaritza ere. Katalunian jatetxe kopuru eta sukaldaritza aniztasun gehien dituen hiria Bartzelona den arren, jatetxe prestigiotsu eta "Michelin izar" gehien dituzten jatetxeak hiriburutik kanpo daude: <a href="/wiki/Ferran_Adri%C3%A0" title="Ferran Adrià">Ferran Adrià</a> sukaldariaren <i><a href="/wiki/El_Bulli" title="El Bulli">El Bulli</a></i> jatetxea (<a href="/wiki/Roses" title="Roses">Roses</a>, <a href="/wiki/Gironako_probintzia" title="Gironako probintzia">Gironako probintzia</a>), <a href="/wiki/Carme_Ruscalleda" title="Carme Ruscalleda">Carme Ruscalleda</a> sukaldariaren <i>Sant Pau</i> jatetxea (<a href="/wiki/Sant_Pol_de_Mar" title="Sant Pol de Mar">Sant Pol de Mar</a>, <a href="/wiki/Bartzelonako_probintzia" title="Bartzelonako probintzia">Bartzelonako probintzia</a> eta <a href="/wiki/Santi_Santamaria" title="Santi Santamaria">Santi Santamaria</a> sukaldaria zenaren <i><a href="/wiki/Can_Fabes" title="Can Fabes">Can Fabes</a></i> jatetxea (<a href="/wiki/Sant_Celoni" title="Sant Celoni">Sant Celoni</a>, Bartzelonako probintzia). Beste kataluniar sukaldari nabarmen bat <a href="/wiki/Sergi_Arola" title="Sergi Arola">Sergi Arola</a> da. </p><p><br /> </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Pan_con_Tumaca.jpg" class="mw-file-description" title="Pa amb tomàquet ogitartekoak."><img alt="Pa amb tomàquet ogitartekoak." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Pan_con_Tumaca.jpg/120px-Pan_con_Tumaca.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Pan_con_Tumaca.jpg/180px-Pan_con_Tumaca.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Pan_con_Tumaca.jpg/240px-Pan_con_Tumaca.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="683" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Pa_amb_tom%C3%A0quet" title="Pa amb tomàquet">Pa amb tomàquet</a> ogitartekoak.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Catalan_allioli.jpg" class="mw-file-description" title="Alioli saltsa."><img alt="Alioli saltsa." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Catalan_allioli.jpg/120px-Catalan_allioli.jpg" decoding="async" width="120" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Catalan_allioli.jpg/180px-Catalan_allioli.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Catalan_allioli.jpg/240px-Catalan_allioli.jpg 2x" data-file-width="605" data-file-height="555" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Alioli" title="Alioli">Alioli</a> saltsa.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Butifarra_blanca_y_negra.jpg" class="mw-file-description" title="Butifarra zuri eta beltzez osatutako tapa."><img alt="Butifarra zuri eta beltzez osatutako tapa." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Butifarra_blanca_y_negra.jpg/120px-Butifarra_blanca_y_negra.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Butifarra_blanca_y_negra.jpg/180px-Butifarra_blanca_y_negra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Butifarra_blanca_y_negra.jpg/240px-Butifarra_blanca_y_negra.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Butifarra" title="Butifarra">Butifarra</a> zuri eta beltzez osatutako <a href="/wiki/Tapa" class="mw-redirect mw-disambig" title="Tapa">tapa</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Glass_of_Cava.jpg" class="mw-file-description" title="Cava kopa bat."><img alt="Cava kopa bat." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Glass_of_Cava.jpg/42px-Glass_of_Cava.jpg" decoding="async" width="42" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Glass_of_Cava.jpg/63px-Glass_of_Cava.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Glass_of_Cava.jpg/84px-Glass_of_Cava.jpg 2x" data-file-width="127" data-file-height="363" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Cava_(ardoa)" title="Cava (ardoa)">Cava</a> kopa bat.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Crema_Catalana_(7_Portes).jpg" class="mw-file-description" title="Kataluniar krema."><img alt="Kataluniar krema." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Crema_Catalana_%287_Portes%29.jpg/120px-Crema_Catalana_%287_Portes%29.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Crema_Catalana_%287_Portes%29.jpg/180px-Crema_Catalana_%287_Portes%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Crema_Catalana_%287_Portes%29.jpg/240px-Crema_Catalana_%287_Portes%29.jpg 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2592" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Kataluniar_krema" class="mw-redirect" title="Kataluniar krema">Kataluniar krema</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Panellets_(surtido).jpg" class="mw-file-description" title="panellets opilak."><img alt="panellets opilak." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Panellets_%28surtido%29.jpg/120px-Panellets_%28surtido%29.jpg" decoding="async" width="120" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Panellets_%28surtido%29.jpg/180px-Panellets_%28surtido%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Panellets_%28surtido%29.jpg/240px-Panellets_%28surtido%29.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1019" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Panellet" title="Panellet">panellets</a> opilak.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kirola">Kirola</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Camp_Nou_aerial_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Camp_Nou_aerial_%28cropped%29.jpg/220px-Camp_Nou_aerial_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Camp_Nou_aerial_%28cropped%29.jpg/330px-Camp_Nou_aerial_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Camp_Nou_aerial_%28cropped%29.jpg/440px-Camp_Nou_aerial_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="1826" data-file-height="1186" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bartzelona_Futbol_Kluba" title="Bartzelona Futbol Kluba">Bartzelona Futbol Klubaren</a> egoitza eta jokolekua den <a href="/wiki/Camp_Nou" title="Camp Nou">Camp Nou</a> estadioaren aireko ikuspegia, bertan talde honen leloa irakur daiteke: <i>Talde Bat Baino Gehiago</i> ("Mes Que Un Club").</figcaption></figure> <p>Katalunia <a href="/wiki/Kirol" title="Kirol">kirol</a> usadio handia duen herrialdea da, bereziki <a href="/wiki/XIX._mendea" title="XIX. mendea">XIX. mendearen</a> amaieraldetik hasita, data honetan kirol arlo askotako kataluniar talde eta elkarte handiak sortu baitziren. Kirolik sustraituenak <a href="/wiki/Futbol" title="Futbol">futbola</a>, <a href="/wiki/Saskibaloi" title="Saskibaloi">saskibaloia</a>, <a href="/wiki/Tenis" title="Tenis">tenisa</a>, <a href="/wiki/Hockey" title="Hockey">hockey</a> dira. Katalunian <a href="/wiki/Eski" title="Eski">eskiarekiko</a> dagoen zaletasuna ere azpimarragarria da, Kataluniar Pirinioetan eski-estazio ugari daudelarik. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:BCN-EstadiOlimpic-4860.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/BCN-EstadiOlimpic-4860.jpg/220px-BCN-EstadiOlimpic-4860.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/BCN-EstadiOlimpic-4860.jpg/330px-BCN-EstadiOlimpic-4860.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/BCN-EstadiOlimpic-4860.jpg/440px-BCN-EstadiOlimpic-4860.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a><figcaption><a href="/wiki/1992ko_Udako_Olinpiar_Jokoak" title="1992ko Udako Olinpiar Jokoak">1992ko Bartzelonako Udako Olinpiar Jokoak</a> ospatu ziren <a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Companys_Olinpiar_Estadioa" title="Lluís Companys Olinpiar Estadioa">Lluís Companys Olinpiar Estadioa</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:F1_Circuit_de_Catalunya_-_Tribuna.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/F1_Circuit_de_Catalunya_-_Tribuna.jpg/220px-F1_Circuit_de_Catalunya_-_Tribuna.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/F1_Circuit_de_Catalunya_-_Tribuna.jpg/330px-F1_Circuit_de_Catalunya_-_Tribuna.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/F1_Circuit_de_Catalunya_-_Tribuna.jpg/440px-F1_Circuit_de_Catalunya_-_Tribuna.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="982" /></a><figcaption><a href="/wiki/Montmel%C3%B3" title="Montmeló">Montmeló</a> udalerrian dagoen <a href="/wiki/Circuit_de_Catalunya" class="mw-redirect" title="Circuit de Catalunya">Circuit de Catalunya</a>, <a href="/wiki/1_Formula" title="1 Formula">1 Formula</a> eta <a href="/wiki/MotoGP" title="MotoGP">MotoGPko</a> <a href="/wiki/Espainiako_Sari_Nagusia" title="Espainiako Sari Nagusia">Espainiako Sari Nagusiaren</a> egoitza.</figcaption></figure> <p>Kataluniako futbol talde ospetsuenak <a href="/wiki/Bartzelona_Futbol_Kluba" title="Bartzelona Futbol Kluba">Bartzelona Futbol Kluba</a> eta <a href="/wiki/Reial_Club_Deportiu_Espanyol" title="Reial Club Deportiu Espanyol">Reial Club Deportiu Espanyol</a> dira, biek <a href="/wiki/Espainiako_futbol_ligako_lehen_maila" title="Espainiako futbol ligako lehen maila">Espainiako futbol ligako lehen mailan</a> jokatu ohi dutelarik. Beste futbol talde garrantzitsuak <a href="/wiki/Espainiako_futbol_ligako_bigarren_maila" title="Espainiako futbol ligako bigarren maila">Espainiako futbol ligako bigarren mailan</a> jokatu ohi duten <a href="/wiki/Centre_d%27Esports_Sabadell" title="Centre d'Esports Sabadell">Centre d'Esports Sabadell Futbol Club</a> eta <a href="/wiki/Girona_F%C3%BAtbol_Club" class="mw-redirect" title="Girona Fútbol Club">Girona Futbol Club</a> taldeak dira. Bartzelona Futbol Kluba Espainiako futbol ligako lehen mailako 21 txapelketa irabazi ditu, lau <a href="/wiki/UEFAko_Txapeldunen_Liga" title="UEFAko Txapeldunen Liga">UEFAko Txapeldunen Liga</a>, 26 <a href="/wiki/Futboleko_Espainiako_Errege_Kopa" title="Futboleko Espainiako Errege Kopa">Futboleko Espainiako Errege Kopa</a> eta beste hainbat titulu garrantzitsu ere, <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a> nahiz munduko futbol talde garrantzitsuenetako bat delarik. <a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a>-<a href="/wiki/2009" title="2009">2009ko</a> denboraldia nabarmentzen da, bertan <a href="/wiki/Bartzelona_Futbol_Kluba" title="Bartzelona Futbol Kluba">Bartzelona Futbol Klubak</a> jokoan zeuden txapelketa guztiak irabazi baizituen (<a href="/wiki/Espainiako_futbol_ligako_lehen_maila" title="Espainiako futbol ligako lehen maila">Espainiako futbol ligako lehen maila</a>, <a href="/wiki/Futboleko_Espainiako_Errege_Kopa" title="Futboleko Espainiako Errege Kopa">Futboleko Espainiako Errege Kopa</a>, <a href="/wiki/UEFAko_Txapeldunen_Liga" title="UEFAko Txapeldunen Liga">UEFAko Txapeldunen Liga</a>, <a href="/wiki/Futboleko_Espainiako_Superkopa" class="mw-redirect" title="Futboleko Espainiako Superkopa">Futboleko Espainiako Superkopa</a> eta <a href="/wiki/FIFAren_Kluben_arteko_Munduko_Kopa" title="FIFAren Kluben arteko Munduko Kopa">FIFAren Kluben arteko Munduko Kopa</a>), urte berean balentria hori lortu zuen lehenbiziko futbol taldea bilakatu zelarik. </p><p><a href="/wiki/Kataluniako_futbol_selekzioa" title="Kataluniako futbol selekzioa">Kataluniako futbol selekzio</a> bat badago, baina <a href="/wiki/Euskal_Herriko_futbol_selekzioa" title="Euskal Herriko futbol selekzioa">Euskal Herriko futbol selekzioaren</a> antzera oraingoz ez du ofizialtasunak lortu ahal izan. </p><p>Kataluniako gaur egungo <a href="/wiki/Saskibaloi" title="Saskibaloi">saskibaloi</a> talde garrantzitsuenak honako hauek dira: <a href="/wiki/FC_Barcelona_(saskibaloia)" title="FC Barcelona (saskibaloia)">FC Barcelona</a>, <a href="/wiki/Club_Joventut_de_Badalona" title="Club Joventut de Badalona">Club Joventut de Badalona</a>, <a href="/wiki/Basquet_Manresa" class="mw-redirect" title="Basquet Manresa">Basquet Manresa</a> eta <a href="/w/index.php?title=Girona_B%C3%A0squet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Girona Bàsquet (sortu gabe)">Girona Bàsquet</a>. </p><p>Kataluniak nazioarteko kirol txapelketa eta lehiaketa ugari antolatu izan ditu: <a href="/wiki/1992ko_Udako_Olinpiar_Jokoak" title="1992ko Udako Olinpiar Jokoak">1992ko Udako Olinpiar Jokoak</a> Bartzelona hirian ospatu ziren, <a href="/wiki/1955" title="1955">1955an</a> <a href="/wiki/Mediterraneoko_Jokoak" title="Mediterraneoko Jokoak">Mediterraneoko Jokoen</a> egoitza izan zen, <a href="/wiki/Munduko_Atletismo_Txapelketa" title="Munduko Atletismo Txapelketa">Munduko Atletismo Txapelketa</a>, <a href="/wiki/EuroBasket" title="EuroBasket">EuroBasket</a> eta <a href="/wiki/Munduko_Igeriketa_Txapelketa" title="Munduko Igeriketa Txapelketa">Munduko Igeriketa Txapelketaren</a> egoitza izana da, gainera Bartzelona hiria <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainian</a> ospatutako <a href="/wiki/1982ko_Munduko_Futbol_Txapelketa" title="1982ko Munduko Futbol Txapelketa">1982ko Munduko Futbol Txapelketako</a> egoitzetako bat ere izan zen. <a href="/wiki/1_Formula" title="1 Formula">1 Formula</a> eta <a href="/wiki/MotoGP" title="MotoGP">MotoGPko</a> <a href="/wiki/Espainiako_Sari_Nagusia" title="Espainiako Sari Nagusia">Espainiako Sari Nagusia</a> <a href="/wiki/Montmel%C3%B3" title="Montmeló">Montmeló</a> udalerrian dagoen <a href="/wiki/Circuit_de_Catalunya" class="mw-redirect" title="Circuit de Catalunya">Circuit de Catalunyan</a> ospatu ohi dira, bai eta <a href="/wiki/Kataluniako_Rallya" title="Kataluniako Rallya">Kataluniako Rallya</a> ere (Costa Brava Rallya). </p><p>Kataluniako hamabi kirol federazio nazioarteko kirol federazioen onarpena dute eta ofizialak dira. Kataluniar federazio hauek hamalau kirol disziplinetan heuren selekzioak dituzte, haietako bat bera ere ez da olinpiarra, baina nazioarteko txapelketetan Katalunia ordezkatuz modu ofizialean lehiatzen dira. Hamalau katalunia selekzio ofizial horiek honako kirol hauetakoak dira: <a href="/wiki/Areto-futbol" title="Areto-futbol">areto-futbola</a>, <a href="/w/index.php?title=Corfbol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Corfbol (sortu gabe)">corfbola</a>, <a href="/w/index.php?title=Pitch_%26_putt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pitch & putt (sortu gabe)">pitch & putt</a>, <a href="/wiki/Australiar_futbol" title="Australiar futbol">australiar futbola</a>, <a href="/wiki/Kulturismo" title="Kulturismo">kulturismoa</a>, <a href="/wiki/Taekwondo" title="Taekwondo">taekwondoa</a>, <a href="/w/index.php?title=Twirling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Twirling (sortu gabe)">twirling</a>, <a href="/wiki/Kickboxing" title="Kickboxing">kickboxing</a>, <a href="/wiki/Karate" title="Karate">karatea</a>, <a href="/w/index.php?title=Icestock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Icestock (sortu gabe)">icestock</a>, <a href="/w/index.php?title=Raquetball&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raquetball (sortu gabe)">raquetball</a>, <a href="/wiki/Mendi_lasterketa" title="Mendi lasterketa">mendi lasterketa</a>, <a href="/wiki/Mendiko_eski" class="mw-redirect" title="Mendiko eski">mendiko eskia</a> eta <a href="/wiki/Eskalada" title="Eskalada">eskalada</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hedabideak">Hedabideak</h2></div> <p>Katalunia <a href="/wiki/Espainia" title="Espainia">Espainiar Estatuan</a> hedabide gehien dituen <a href="/wiki/Autonomia_erkidego" title="Autonomia erkidego">autonomia erkidegoa</a> da, bai ikusentzunezkoa zein idatzizkoak. <a href="/wiki/Katalan" title="Katalan">Katalan</a> nahiz <a href="/wiki/Gaztelania" title="Gaztelania">gaztelaniaz</a> hedabide ugari daude, baita <a href="/wiki/Eleaniztasun" title="Eleaniztasun">elebidunak</a> ere. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Telebista">Telebista</h3></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:TV3.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/TV3.svg/120px-TV3.svg.png" decoding="async" width="120" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/TV3.svg/180px-TV3.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/TV3.svg/240px-TV3.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="432" /></a><figcaption><a href="/wiki/TV3" title="TV3">TV3</a> telebista kateko ikurra.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Televisi%C3%B3_de_Catalunya" class="mw-redirect" title="Televisió de Catalunya">Televisió de Catalunya</a>, Kataluniako Autonomia Erkidegoko telebista publikoa eta Kataluniako telebista talde garrantzitsuena da. Emankizun guztiak katalanez ematen ditu, eta sei kate ditu: <a href="/wiki/TV3" title="TV3">TV3</a>, <a href="/wiki/El_33" title="El 33">El 33</a> (lehen <a href="/wiki/El_33" title="El 33">Canal 33</a> deitua), <a href="/wiki/3/24" title="3/24">3/24</a> (24 orduko albiste katea), <a href="/wiki/Esport_3" title="Esport 3">Esport3</a> (kirol katea) eta <a href="/wiki/Canal_Super3" title="Canal Super3">Canal Super3</a>/<a href="/wiki/3XL" title="3XL">3XL</a> (haur eta gazteentzako kateak). TV3 kateak espainiar estatuko katalanezko telebista-kateekin lehiatzen da: bai <a href="/wiki/Radiotelevisi%C3%B3n_Espa%C3%B1ola" title="Radiotelevisión Española">Televisión Española</a> telebista pubikoa (katalanezko saioak <a href="/wiki/Sant_Cugat_del_Vall%C3%A8s" title="Sant Cugat del Vallès">Sant Cugat del Vallès</a> udalerriko estudioetan ekoizten dituelarik), nahiz telebista pribatuekin: <a href="/wiki/Telecinco" title="Telecinco">Tele 5</a>, <a href="/wiki/Antena_3" title="Antena 3">Antena 3</a>, <a href="/wiki/Cuatro" title="Cuatro">Cuatro</a> eta <a href="/wiki/LaSexta" title="LaSexta">La Sexta</a>. Telebista pribatu horietako azkenak Bartzelonan du egoitza nagusia; beste hirurek, berriz, egoitza nagusiak <a href="/wiki/Madril" title="Madril">Madrilen</a> dituzte, eta lurralde ordezkaritzak dituzte Katalunian, katalanezko saioak bertatik aireratzeko. </p><p>Ikuslego kopuru apalagoa duten beste kataluniar telebista-kate batzuk honako hauek dira: <a href="/w/index.php?title=8tv&action=edit&redlink=1" class="new" title="8tv (sortu gabe)">8tv</a> (katalanez aireratzen den <a href="/w/index.php?title=Grupo_God%C3%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grupo Godó (sortu gabe)">Grupo Godó</a> taldearen katea), <a href="/w/index.php?title=Canal_Catal%C3%A0_de_Televisi%C3%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Canal Català de Televisió (sortu gabe)">Canal Català de Televisió</a> eta <a href="/wiki/Bar%C3%A7a_TV" title="Barça TV">Barça TV</a>. Bestalde, eskualde, hiri nahiz tokiko katalan eta gaztelaniazko telebista-kate ugari daude; guzti horien adibide nabarmenena hiriburuan ikus daitekeen <a href="/wiki/Barcelona_Televisi%C3%B3" class="mw-redirect" title="Barcelona Televisió">Barcelona Televisió</a> katea da (katalanez dihardu). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Prentsa">Prentsa</h3></div> <p>Kataluniako egunkari eta aldizkari argitaratzaile-talde nagusiak <a href="/w/index.php?title=Grupo_God%C3%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grupo Godó (sortu gabe)">Grupo Godó</a> eta <a href="/wiki/Grupo_Zeta" title="Grupo Zeta">Grupo Zeta</a> dira. Talde horietako bakoitza albiste orokorrak, kirol albisteak, nahiz gai orokorretako albisteak dakartzaten egunkari eta aldizkari ugariren jabe da. </p><p>Katalunian bi egunkari nagusiak <i><a href="/wiki/El_Peri%C3%B3dico_de_Catalunya" title="El Periódico de Catalunya">El Periódico de Catalunya</a></i> (<a href="/wiki/Grupo_Zeta" title="Grupo Zeta">Grupo Zetaren</a> jabetzakoa, katalan eta gaztelaniazko argitalpen banakin) eta <i><a href="/wiki/La_Vanguardia" title="La Vanguardia">La Vanguardia</a></i> (<a href="/w/index.php?title=Grupo_God%C3%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grupo Godó (sortu gabe)">Grupo Godó</a> taldearen jabetzakoa eta gaztelaniaz osoki argitaratua) dira. Bi egunkari horiek dute Katalunian irakurle kopuru eta hedapen handiena. Bestalde, katalan hiztunen artean ongi sustraitua daude <i><a href="/wiki/El_Punt_Avui" title="El Punt Avui">El Punt Avui</a></i> eta <i><a href="/w/index.php?title=Ara_(egunkaria)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ara (egunkaria) (sortu gabe)">Ara</a></i> egunkariak. Bartzelona, Tarragona, Girona eta Lleidako probintzietan katalanezko tokian tokiko egunkari ugari ere badaude, garrantzitsuenak honako hauek dira: <i><a href="/wiki/El_9_Nou" title="El 9 Nou">El 9 Nou</a></i>, <i><a href="/wiki/El_Punt" title="El Punt">El Punt</a></i>, <i><a href="/wiki/Diari_Segre" title="Diari Segre">Diari Segre</a></i>, <i><a href="/wiki/Regi%C3%B3_7" title="Regió 7">Regió 7</a></i>, <i><a href="/wiki/Diari_de_Girona" title="Diari de Girona">Diari de Girona</a></i> eta <i><a href="/w/index.php?title=Diari_de_Tarragona&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diari de Tarragona (sortu gabe)">Diari de Tarragona</a></i>. </p><p>Kirol albisteei dagokienez, Kataluniako bi egunkari garrantzitsuenak <i><a href="/wiki/Sport" title="Sport">Sport</a></i> (Grupo Zeta) eta <i><a href="/wiki/Mundo_Deportivo" title="Mundo Deportivo">El Mundo Deportivo</a></i> (Grupo Godó) dira, biak ere Bartzelona hiriburuan argitaratuak, osoki gaztelaniaz. Aldiz, katalanez <i><a href="/w/index.php?title=El_9_Esportiu&action=edit&redlink=1" class="new" title="El 9 Esportiu (sortu gabe)">El 9 Esportiu</a></i> egunkaria nabarmentzen da. </p><p>Kataluniako egunkari edo hedabide digitalen artean garrantzitsuena <i><a href="/wiki/VilaWeb" title="VilaWeb">VilaWeb</a></i> da. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Irratia">Irratia</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fitxategi:Catalunya_R%C3%A0dio_Sant_Jordi_2009.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Catalunya_R%C3%A0dio_Sant_Jordi_2009.jpg/220px-Catalunya_R%C3%A0dio_Sant_Jordi_2009.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Catalunya_R%C3%A0dio_Sant_Jordi_2009.jpg/330px-Catalunya_R%C3%A0dio_Sant_Jordi_2009.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Catalunya_R%C3%A0dio_Sant_Jordi_2009.jpg/440px-Catalunya_R%C3%A0dio_Sant_Jordi_2009.jpg 2x" data-file-width="2032" data-file-height="1524" /></a><figcaption><a href="/wiki/Catalunya_R%C3%A0dio" title="Catalunya Ràdio">Catalunya Ràdio</a> irrati-kateko <i>Hem de parlar</i> ("Mintzatu behar dugu") irratsaioaren zuzeneko emanaldia, <a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a> hiriko <a href="/wiki/Katalunia_plaza_(Bartzelona)" title="Katalunia plaza (Bartzelona)">Kataluniako plazan</a>, <a href="/wiki/2009" title="2009">2009ko</a> <a href="/wiki/San_Jurgi_Eguna" class="mw-redirect" title="San Jurgi Eguna">Sant Jordi Egunean</a>.</figcaption></figure> <p>Katalunian entzule gehien dituen irrati-katea <a href="/wiki/Catalunya_R%C3%A0dio" title="Catalunya Ràdio">Catalunya Ràdio</a>, <a href="/w/index.php?title=Corporaci%C3%B3_Catalana_de_Mitjans_Audiovisuals&action=edit&redlink=1" class="new" title="Corporació Catalana de Mitjans Audiovisuals (sortu gabe)">Corporació Catalana de Mitjans Audiovisuals</a> erakundearen jabetzako irrati-katea. Hedabideen Ikerketa Orokorraren azken txostenaren arabera 570.000 entzule inguru zituen, honek entzule kopuruari dagokionez, Espainiar Estatuko bosgarren irrati-katea bilakatzen duen, nahiz eta Kataluniako lurraldean eta katalanez bakarrik aireratzen den. Erakunde honek 24 orduz albisteak ematen dituen beste irrati-kate bat ere badu, <a href="/w/index.php?title=Catalunya_Informaci%C3%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catalunya Informació (sortu gabe)">Catalunya Informació</a> delakoa. </p><p>Katalunian entzule kopuruari dagokionez bigarren postuan dagoen irrati-katea <a href="/wiki/SER" title="SER">Cadena SER</a> da, <a href="/w/index.php?title=Radio_Barcelona&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radio Barcelona (sortu gabe)">Radio Barcelona</a> bere Kataluniako irrati-kate nagusia delarik (Espainian nahiz Katalunian sortu zen lehenbiziko irrati-katea). Jada, entzuke kopuru gutxiagoz gainerako irrati-kateak daude: lauek katalanez osoki aireratzen dira, <a href="/w/index.php?title=COM_R%C3%A0dio&action=edit&redlink=1" class="new" title="COM Ràdio (sortu gabe)">COM Ràdio</a> (Bartzelonako Aldundiaren jabetzako irrati-kate publikoa), <a href="/wiki/RAC_1" class="mw-redirect" title="RAC 1">RAC 1</a> (Grupo Godó), <a href="/wiki/R%C3%A0dio_4" title="Ràdio 4">Ràdio 4</a> eta <a href="/w/index.php?title=Onda_Rambla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Onda Rambla (sortu gabe)">Onda Rambla</a>; gainera gaztelaniaz osoki aireratzen diren Espainiar Estatuko irrati-kateak ere entzun ohi dira: <a href="/wiki/Radio_Nacional_de_Espa%C3%B1a" title="Radio Nacional de España">Radio Nacional de España</a>, <a href="/wiki/COPE" title="COPE">Cadena COPE</a>, <a href="/wiki/Onda_Cero" title="Onda Cero">Onda Cero</a> eta <a href="/wiki/Punto_Radio" title="Punto Radio">Punto Radio</a>. </p><p>Kataluniak hirugarren sektoreko<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> irrati-kateak ere baditu (irabazi-asmorik gabekoak), heuren burua kudeatzen duten <a href="/w/index.php?title=Radio_Pica55&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radio Pica55 (sortu gabe)">Radio Pica55</a><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> eta <a href="/w/index.php?title=Radio_Bronka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radio Bronka (sortu gabe)">Radio Bronka</a> irrati-kateak ezagunenak direlarik. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hedabide_eta_ekoiztetxe_taldeak">Hedabide eta ekoiztetxe taldeak</h3></div> <p>Katalunia hedabide talde indartsuen egoitza edo kokalekua da, ikusentzunezko arloan nahiz prentsa arloan, liburuen eta aldizkarien argitaratzean, eta zinemagintzan dagokionez ere bai. Azpimagarrienak <a href="/w/index.php?title=Grupo_God%C3%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grupo Godó (sortu gabe)">Grupo Godó</a>, <a href="/wiki/Grupo_Planeta" title="Grupo Planeta">Grupo Planeta</a> eta <a href="/wiki/Grupo_Zeta" title="Grupo Zeta">Grupo Zeta</a> dira. Ikusentzunezko arloari dagokionez, <a href="/w/index.php?title=Gestmusic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gestmusic (sortu gabe)">Gestmusic</a>, <a href="/w/index.php?title=El_Terrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Terrat (sortu gabe)">El Terrat</a> eta <a href="/w/index.php?title=Mediapro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mediapro (sortu gabe)">Mediapro</a> ekoiztetxeak nabarmentzen dira. <a href="/w/index.php?title=Corporaci%C3%B3_Catalana_de_Mitjans_Audiovisuals&action=edit&redlink=1" class="new" title="Corporació Catalana de Mitjans Audiovisuals (sortu gabe)">Corporació Catalana de Mitjans Audiovisuals</a> enpresa publikoa ere nabarmentzekoa da, hedabide askoren jabetza izateaz gain, <a href="/wiki/Televisi%C3%B3n_de_Catalu%C3%B1a" class="mw-redirect" title="Televisión de Cataluña">Televisión de Cataluña</a> telebista-katea eta <a href="/wiki/Catalunya_R%C3%A0dio" title="Catalunya Ràdio">Catalunya Ràdio</a> irrati-katearen jabea baita. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Euskal_diaspora_Katalunian">Euskal diaspora Katalunian</h2></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Bartzelonako_Euskal_Etxea" title="Bartzelonako Euskal Etxea">Bartzelonako Euskal Etxea</a>»</div> <p>Hiri horretako <a href="/wiki/Ciutat_Vella" title="Ciutat Vella">Ciutat Vella</a> barrutian dago <a href="/wiki/Bartzelonako_Euskal_Etxea" title="Bartzelonako Euskal Etxea">Bartzelonako Euskal Etxea</a>, Bartzelona hiriko nahiz Kataluniako <a href="/wiki/Euskal_diaspora" title="Euskal diaspora">euskal diasporaren</a> topaleku. </p><p>Bartzelonako Euskal Etxea <a href="/wiki/1979" title="1979">1979</a>. urtean jaio zen, bertako <a href="/wiki/Euskaldun" title="Euskaldun">euskaldun</a> eta <a href="/wiki/Katalan_herria" title="Katalan herria">katalanak</a> elkartzeko leku bat sortzeko nahiarekin. Orduz geroztik Katalunian euskal kultura hedatuz lanean aritu da, horretarako ekintza-sorta ederra eskainiz: kontzertuak, antzerkia, euskara ikastaroak, liburu-aurkezpenak, hitzaldiak, euskal tradizioko jai nagusien ospakizunak (<a href="/wiki/Donostiako_Danborrada" title="Donostiako Danborrada">San Sebastian Eguna</a>, <a href="/wiki/Santa_Agata_jaia" title="Santa Agata jaia">Santa Ageda Eguna</a>, <a href="/wiki/San_Tomas_jaia" title="San Tomas jaia">Santo Tomas Eguna</a>…), <a href="/wiki/Euskal_musika_tradizionala" title="Euskal musika tradizionala">euskal musikaren instrumentu tradizionalen</a> tailerrak, <a href="/wiki/Euskal_dantzak" title="Euskal dantzak">euskal dantzak</a>… </p><p>Gainera euskaldunak eta katalanak elkarrekin topatzeko lekua ere bada, hain zuzen ere jatetxearen atzean dagoen txokoari esker. Bertan zer edo zer edan ahal duzu prezio herrikoietan, <a href="/wiki/Euskal_Herria" title="Euskal Herria">Euskal Herriko</a> egunkari eta aldizkariak irakurri, <a href="/wiki/ETB_Sat" title="ETB Sat">ETB Sat</a> bitartez <a href="/wiki/Futbol" title="Futbol">futbol</a> eta <a href="/wiki/Pilota" class="mw-redirect" title="Pilota">pilota</a> partiduak ikusi ahalko daitezke eta honetaz gain formatu txikiko ekitaldi kulturalez ere gozatu ahal daiteke (kontzertuak, <a href="/wiki/Antzerki" title="Antzerki">antzerkia</a>, hitzaldiak…) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Katalan_ospetsuak">Katalan ospetsuak</h2></div> <div style="font-style: italic; padding-left: 2em; margin-bottom: 0.5em;">Sakontzeko, irakurri: «<a href="/wiki/Katalan_(herria)" class="mw-redirect" title="Katalan (herria)">Katalan (herria)</a>»</div> <table border="0" cellpadding="2"> <tbody><tr valign="top"> <td> <ul><li><a href="/wiki/Rafael_Casanova" title="Rafael Casanova">Rafael Casanova</a> (<a href="/wiki/1660" title="1660">1660</a>-<a href="/wiki/1743" title="1743">1743</a>), Bartzelonako agintaria eta defendatzailea.</li> <li><a href="/wiki/Joan_Prim" title="Joan Prim">Joan Prim</a> (<a href="/wiki/1814" title="1814">1814</a>-<a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a>), militarra eta politikaria.</li> <li><a href="/wiki/Jacint_Verdaguer" title="Jacint Verdaguer">Jacint Verdaguer</a> (<a href="/wiki/1845" title="1845">1845</a>-<a href="/wiki/1902" title="1902">1902</a>), olerkaria.</li> <li><a href="/wiki/Antoni_Gaud%C3%AD" title="Antoni Gaudí">Antoni Gaudí</a> (<a href="/wiki/1852" title="1852">1852</a>-<a href="/wiki/1926" title="1926">1926</a>), arkitektoa.</li> <li><a href="/wiki/Francesc_Maci%C3%A0" title="Francesc Macià">Francesc Macià</a> (<a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a>-<a href="/wiki/1933" title="1933">1933</a>), poltikaria.</li> <li><a href="/wiki/Isaac_Alb%C3%A9niz" title="Isaac Albéniz">Isaac Albéniz</a> (<a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a>-<a href="/wiki/1909" title="1909">1909</a>), musikagilea eta piano-jotzailea.</li> <li><a href="/wiki/Josep_Puig_i_Cadafalch" title="Josep Puig i Cadafalch">Josep Puig i Cadafalch</a> (<a href="/wiki/1867" title="1867">1867</a>-<a href="/wiki/1956" title="1956">1956</a>), arkitektoa, historialaria eta politikaria.</li> <li><a href="/wiki/Pompeu_Fabra" title="Pompeu Fabra">Pompeu Fabra</a> (<a href="/wiki/1868" title="1868">1868</a>-<a href="/wiki/1948" title="1948">1948</a>, hizkuntzalaria.</li> <li><a href="/wiki/Enric_Prat_de_la_Riba" title="Enric Prat de la Riba">Enric Prat de la Riba</a> (<a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a>-<a href="/wiki/1917" title="1917">1917</a>), politikaria eta abokatua.</li> <li><a href="/wiki/Pau_Casals" title="Pau Casals">Pau Casals</a> (<a href="/wiki/1876" title="1876">1876</a>-<a href="/wiki/1973" title="1973">1973</a>), txelo-jolea, pedagogoa, musika zuzendaria eta konposatzailea.</li> <li><a href="/wiki/Francesc_Camb%C3%B3" title="Francesc Cambó">Francesc Cambó</a> (<a href="/wiki/1876" title="1876">1876</a>-<a href="/wiki/1947" title="1947">1947</a>), politikaria, abokatua eta finantziaria.</li> <li><a href="/wiki/Joan_Gamper" title="Joan Gamper">Joan Gamper</a> (<a href="/wiki/1877" title="1877">1877</a>-<a href="/wiki/1830" title="1830">1830</a>), <a href="/wiki/Suitza" title="Suitza">suitzar</a> jatorriko kirolaria eta <a href="/wiki/Bartzelona_Futbol_Kluba" title="Bartzelona Futbol Kluba">Bartzelona Futbol Klubaren</a> sortzailea.</li> <li><a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Companys" title="Lluís Companys">Lluís Companys</a> (<a href="/wiki/1882" title="1882">1882</a>-<a href="/wiki/1940" title="1940">1940</a>), politikaria eta Kataluniako presidentea.</li> <li><a href="/wiki/Charlie_Rivel" title="Charlie Rivel">Charlie Rivel</a> (<a href="/wiki/1896" title="1896">1896</a>-<a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a>), pailazoa.</li> <li><a href="/wiki/Josep_Pla" title="Josep Pla">Josep Pla</a> (<a href="/wiki/1897" title="1897">1897</a>-<a href="/wiki/1981" title="1981">1981</a>), idazlea.</li> <li><a href="/wiki/Josep_Tarradellas" title="Josep Tarradellas">Josep Tarradellas</a> (<a href="/wiki/1899" title="1899">1899</a>-<a href="/wiki/1988" title="1988">1988</a>), politikaria eta Kataluniako presidentea.</li> <li><a href="/wiki/Xavier_Cugat" title="Xavier Cugat">Xavier Cugat</a> (<a href="/wiki/1900" title="1900">1900</a>-<a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>), musikaria, margolaria eta artista polifazetikoa.</li> <li><a href="/wiki/Jaume_Vicens_i_Vives" title="Jaume Vicens i Vives">Jaume Vicens i Vives</a> (<a href="/wiki/1910" title="1910">1910</a>-<a href="/wiki/1960" title="1960">1960</a>), historialaria.</li> <li><a href="/wiki/Salvador_Espriu" title="Salvador Espriu">Salvador Espriu</a> (<a href="/wiki/1913" title="1913">1913</a>-<a href="/wiki/1985" title="1985">1985</a>), olerkaria.</li> <li><a href="/wiki/Antoni_T%C3%A0pies" title="Antoni Tàpies">Antoni Tàpies</a> (<a href="/wiki/1923" title="1923">1923</a>-<a href="/wiki/2012" title="2012">2012</a>), margolaria.</li> <li><a href="/wiki/Mary_Santpere" title="Mary Santpere">Mary Santpere</a> (<a href="/wiki/1917" title="1917">1917</a>-<a href="/wiki/1982" title="1982">1982</a>), aktorea.</li> <li><a href="/wiki/Vicente_Ferrer_i_Moncho" title="Vicente Ferrer i Moncho">Vicente Ferrer i Moncho</a> (<a href="/wiki/1920" title="1920">1920</a>-<a href="/wiki/2009" title="2009">2009</a>), misiolari jesuita/laikoa eta filantropoa.</li></ul> </td> <td> <ul><li><a href="/wiki/Juan_Antonio_Samaranch" title="Juan Antonio Samaranch">Juan Antonio Samaranch</a> (<a href="/wiki/1920" title="1920">1920</a>-<a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a>), hockey jokalari, politikari, enpresaburua eta Nazioarteko Olinpiar Batzordeko presidentea.</li> <li><a href="/wiki/Josep_Maria_Subirachs" title="Josep Maria Subirachs">Josep Maria Subirachs</a> (<a href="/wiki/1927" title="1927">1927</a>-), eskultorea eta margolaria.</li> <li><a href="/wiki/Miguel_Poblet" title="Miguel Poblet">Miguel Poblet</a> (<a href="/wiki/1928" title="1928">1928</a>-), txirrindularia.</li> <li><a href="/wiki/Eva_Forest" title="Eva Forest">Eva Forest</a> (<a href="/wiki/1928" title="1928">1928</a>-<a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a>), idazlea eta argitaratzailea.</li> <li><a href="/wiki/Jordi_Pujol" title="Jordi Pujol">Jordi Pujol</a> (<a href="/wiki/1930" title="1930">1930</a>-), abokatua, politikaria eta Kataluniako presidentea.</li> <li><a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Maria_Xirinacs" title="Lluís Maria Xirinacs">Lluís Maria Xirinacs</a> (<a href="/wiki/1932" title="1932">1932</a>-<a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a>), politikaria eta apaiz ohia.</li> <li><a href="/wiki/Montserrat_Caball%C3%A9" title="Montserrat Caballé">Montserrat Caballé</a> (<a href="/wiki/1933" title="1933">1933</a>-), sopranoa.</li> <li><a href="/wiki/Luis_Goytisolo" title="Luis Goytisolo">Luis Goytisolo</a> (<a href="/wiki/1935" title="1935">1935</a>-), idazlea.</li> <li><a href="/wiki/Eduard_Punset" title="Eduard Punset">Eduard Punset</a> (<a href="/wiki/1936" title="1936">1936</a>-), abokatua, ekonomilaria eta zientzia hedatzailea.</li> <li><a href="/wiki/Manuel_V%C3%A1zquez_Montalb%C3%A1n" title="Manuel Vázquez Montalbán">Manuel Vázquez Montalbán</a> (<a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a>-<a href="/wiki/2003" title="2003">2003</a>), idazlea eta kazetaria.</li> <li><a href="/wiki/Pasqual_Maragall" title="Pasqual Maragall">Pasqual Maragall i Mira</a> (<a href="/wiki/1941" title="1941">1941</a>-), politikaria, Bartzelonako alkatea eta Kataluniako presidentea.</li> <li><a href="/wiki/Eugenio_(umorista)" title="Eugenio (umorista)"><i>Eugenio</i>, Eugeni Jofra Bofarull</a> (<a href="/wiki/1941" title="1941">1941</a>-<a href="/wiki/2001" title="2001">2001</a>), umorista.</li> <li><a href="/wiki/Terenci_Moix" title="Terenci Moix">Terenci Moix</a> (<a href="/wiki/1942" title="1942">1942</a>-<a href="/wiki/2003" title="2003">2003</a>), idazlea.</li> <li><a href="/wiki/Joan_Manuel_Serrat" title="Joan Manuel Serrat">Joan Manuel Serrat</a> (<a href="/wiki/1943" title="1943">1943</a>-), kantautorea.</li> <li><a href="/wiki/Llu%C3%ADs_Llach" title="Lluís Llach">Lluís Llach</a> (<a href="/wiki/1948" title="1948">1948</a>-), kantautorea.</li> <li><a href="/wiki/Josep_Carreras" title="Josep Carreras">Josep Carreras</a> (<a href="/wiki/1946" title="1946">1946</a>-), tenorea.</li> <li><a href="/wiki/Salvador_Puig" class="mw-redirect" title="Salvador Puig">Salvador Puig</a> (<a href="/wiki/1948" title="1948">1948</a>-<a href="/wiki/1974" title="1974">1974</a>), anarkista.</li> <li><a href="/wiki/Jordi_Estadella" title="Jordi Estadella">Jordi Estadella</a> (<a href="/wiki/1848" title="1848">1848</a>-<a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a>), kazetaria, gastronomoa, irrati esataria, telebista aurkezlea eta bikoiztailea.</li> <li><a href="/wiki/Quim_Monz%C3%B3" title="Quim Monzó">Quim Monzó</a> (<a href="/wiki/1952" title="1952">1952</a>-), idazlea, itzultzailea eta kazetaria.</li> <li><a href="/wiki/Josep_Llu%C3%ADs_Carod-Rovira" title="Josep Lluís Carod-Rovira">Josep Lluís Carod-Rovira</a> (<a href="/wiki/1952" title="1952">1952</a>-), politikaria.</li> <li><a href="/wiki/Josep_Cun%C3%AD" title="Josep Cuní">Josep Cuní</a> (<a href="/wiki/1953" title="1953">1953</a>-), telebista aurkezlea eta irrati esataria.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Manolo_Garc%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manolo García (sortu gabe)">Manolo García</a> (<a href="/wiki/1955" title="1955">1955</a>-), abeslaria, konposatzailea, margolaria eta <i><a href="/wiki/El_%C3%9Altimo_de_la_Fila" title="El Último de la Fila">El Último de la Fila</a></i> musika taldeko kidea.</li> <li><a href="/wiki/Jos%C3%A9_Montilla" title="José Montilla">José Montilla</a> (<a href="/wiki/1955" title="1955">1955</a>-), <a href="/wiki/Andaluzia" title="Andaluzia">andaluziar</a> jatorriko politikaria eta Kataluniako presidentea.</li> <li><a href="/wiki/Artur_Mas" title="Artur Mas">Artur Mas</a> (<a href="/wiki/1956" title="1956">1956</a>-), politikaria eta Kataluniako presidentea.</li> <li><a href="/wiki/Javier_Sard%C3%A0" title="Javier Sardà">Javier Sardà</a> (<a href="/wiki/1956" title="1956">1956</a>-), kazetaria, irrati esataria eta telebista aurkezlea.</li> <li><a href="/wiki/Santi_Santamaria" title="Santi Santamaria">Santi Santamaria</a> (<a href="/wiki/1957" title="1957">1957</a>-<a href="/wiki/2011" title="2011">2011</a>), sukaldaria.</li></ul> </td> <td> <ul><li><a href="/wiki/Silvia_Munt" class="mw-redirect" title="Silvia Munt">Silvia Munt</a> (<a href="/wiki/1957" title="1957">1957</a>-), aktorea.</li> <li><a href="/wiki/Quimi_Portet" title="Quimi Portet">Quimi Portet</a> (<a href="/wiki/1957" title="1957">1957</a>-), musikaria eta abeslaria.</li> <li><a href="/wiki/Jordi_Hurtado" title="Jordi Hurtado">Jordi Hurtado</a> (<a href="/wiki/1957" title="1957">1957</a>-), telebista aurkezlea eta bikoiztailea.</li> <li><a href="/wiki/Julia_Otero" title="Julia Otero">Julia Otero</a> (<a href="/wiki/1959" title="1959">1959</a>-), <a href="/wiki/Galiziar" title="Galiziar">galiziar</a> jatorriko kazetaria, irrati esataria eta telebista aurkezlea.</li> <li><a href="/wiki/Isabel_Coixet" title="Isabel Coixet">Isabel Coixet</a> (<a href="/wiki/1960" title="1960">1960</a>-), zinemagilea.</li> <li><a href="/wiki/Ferran_Adri%C3%A0" title="Ferran Adrià">Ferran Adrià</a> (<a href="/wiki/1962" title="1962">1962</a>-), sukaldaria.</li> <li><a href="/wiki/Jordi_Villacampa" title="Jordi Villacampa">Jordi Villacampa</a> (<a href="/wiki/1963" title="1963">1963</a>-), saskibaloi jokalaria.</li> <li><a href="/wiki/Andreu_Buenafuente" title="Andreu Buenafuente">Andreu Buenafuente</a> (<a href="/wiki/1965" title="1965">1965</a>-), telebista aurkezlea, ekoizlea eta umorista.</li> <li><a href="/wiki/Neus_Asensi" title="Neus Asensi">Neus Asensi</a> (<a href="/wiki/1965" title="1965">1965</a>-), aktorea.</li> <li><a href="/wiki/Sergi_L%C3%B3pez_i_Ayats" class="mw-redirect" title="Sergi López i Ayats">Sergi López i Ayats</a> (<a href="/wiki/1965" title="1965">1965</a>-), aktorea.</li> <li><a href="/wiki/Albert_Pla" title="Albert Pla">Albert Pla</a> (<a href="/wiki/1966" title="1966">1966</a>-), kantautorea.</li> <li><a href="/wiki/Melchor_Mauri" class="mw-redirect" title="Melchor Mauri">Melchor Mauri</a> (<a href="/wiki/1966" title="1966">1966</a>-), txirrindularia.</li> <li><a href="/wiki/Jaume_Balaguer%C3%B3" title="Jaume Balagueró">Jaume Balagueró</a> (<a href="/wiki/1968" title="1968">1968</a>-), zinemagilea.</li> <li><a href="/wiki/Sergi_Arola" title="Sergi Arola">Sergi Arola</a> (<a href="/wiki/1968" title="1968">1968</a>-), sukaldaria.</li> <li><a href="/wiki/Ariadna_Gil" title="Ariadna Gil">Ariadna Gil</a> (<a href="/wiki/1969" title="1969">1969</a>-), aktorea.</li> <li><a href="/wiki/Arantxa_S%C3%A1nchez_Vicario" title="Arantxa Sánchez Vicario">Arantxa Sánchez Vicario</a> (<a href="/wiki/1971" title="1971">1971</a>-), tenislaria.</li> <li><a href="/wiki/Josep_Guardiola" title="Josep Guardiola">Josep Guardiola</a> (<a href="/wiki/1971" title="1971">1971</a>-), futbolari ohia eta entrenatzailea.</li> <li><a href="/wiki/Txe_Arana" title="Txe Arana">Txe Arana</a> (<a href="/wiki/1972" title="1972">1972</a>-), aktorea.</li> <li><a href="/wiki/Reyes_Est%C3%A9vez" title="Reyes Estévez">Reyes Estévez</a> (<a href="/wiki/1976" title="1976">1976</a>-), atleta.</li> <li><a href="/wiki/Carles_Puyol" title="Carles Puyol">Carles Puyol</a> (<a href="/wiki/1978" title="1978">1978</a>-), futbolaria.</li> <li><a href="/wiki/Daniel_Br%C3%BChl" title="Daniel Brühl">Daniel Brühl</a> (<a href="/wiki/1978" title="1978">1978</a>-), aktorea.</li> <li><a href="/wiki/Xavi_Hern%C3%A1ndez" title="Xavi Hernández">Xavi Hernández</a> (<a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a>-), futbolaria.</li> <li><a href="/wiki/Pau_Gasol" title="Pau Gasol">Pau Gasol</a> (<a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a>-), saskibaloi jokalaria.</li> <li><a href="/wiki/Marc_Gasol" title="Marc Gasol">Marc Gasol</a> (<a href="/wiki/1985" title="1985">1985</a>-), saskibaloi jokalaria.</li> <li><a href="/wiki/Gerard_Piqu%C3%A9" title="Gerard Piqué">Gerard Piqué</a> (<a href="/wiki/1987" title="1987">1987</a>-), futbolaria.</li> <li><a href="/wiki/Cesc_F%C3%A0bregas" title="Cesc Fàbregas">Cesc Fàbregas</a> (<a href="/wiki/1987" title="1987">1987</a>-), futbolaria.</li> <li><a href="/wiki/K%C3%ADlian_Jornet" title="Kílian Jornet">Kílian Jornet</a> (<a href="/wiki/1987" title="1987">1987</a>-), mendi lasterkaria.</li> <li><a href="/wiki/Bojan_Krki%C4%87" title="Bojan Krkić">Bojan Krkić</a> (<a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>-), futbolaria.</li> <li><a href="/wiki/Ricky_Rubio" title="Ricky Rubio">Ricky Rubio</a> (<a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>-), saskibaloi jokalaria.</li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Iruditegia">Iruditegia</h2></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:BCN01.JPG" class="mw-file-description" title="Bartzelona."><img alt="Bartzelona." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/BCN01.JPG/120px-BCN01.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/BCN01.JPG/180px-BCN01.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/BCN01.JPG/240px-BCN01.JPG 2x" data-file-width="2304" data-file-height="1728" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Bartzelona" title="Bartzelona">Bartzelona</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Ansicht_4.JPG" class="mw-file-description" title="Sitges."><img alt="Sitges." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Ansicht_4.JPG/120px-Ansicht_4.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Ansicht_4.JPG/180px-Ansicht_4.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Ansicht_4.JPG/240px-Ansicht_4.JPG 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Sitges" title="Sitges">Sitges</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Ajuntament_Igualada.jpg" class="mw-file-description" title="Igualada udalerriko udaletxea eta enparantza."><img alt="Igualada udalerriko udaletxea eta enparantza." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ajuntament_Igualada.jpg/120px-Ajuntament_Igualada.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ajuntament_Igualada.jpg/180px-Ajuntament_Igualada.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ajuntament_Igualada.jpg/240px-Ajuntament_Igualada.jpg 2x" data-file-width="972" data-file-height="648" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Igualada" title="Igualada">Igualada</a> udalerriko udaletxea eta enparantza.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Ajuntament_de_Ripoll_i_pla%C3%A7a.JPG" class="mw-file-description" title="Ripoll udalerriko udaletxea."><img alt="Ripoll udalerriko udaletxea." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Ajuntament_de_Ripoll_i_pla%C3%A7a.JPG/120px-Ajuntament_de_Ripoll_i_pla%C3%A7a.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Ajuntament_de_Ripoll_i_pla%C3%A7a.JPG/180px-Ajuntament_de_Ripoll_i_pla%C3%A7a.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Ajuntament_de_Ripoll_i_pla%C3%A7a.JPG/240px-Ajuntament_de_Ripoll_i_pla%C3%A7a.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Ripoll" title="Ripoll">Ripoll</a> udalerriko udaletxea.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Calella_de_Palafrugell.jpg" class="mw-file-description" title="Calella de Palafrugell."><img alt="Calella de Palafrugell." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Calella_de_Palafrugell.jpg/120px-Calella_de_Palafrugell.jpg" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Calella_de_Palafrugell.jpg/179px-Calella_de_Palafrugell.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Calella_de_Palafrugell.jpg/239px-Calella_de_Palafrugell.jpg 2x" data-file-width="2491" data-file-height="2500" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Calella_de_Palafrugell" title="Calella de Palafrugell">Calella de Palafrugell</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Aerea_estany_de_banyoles.png" class="mw-file-description" title="Banyoles."><img alt="Banyoles." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Aerea_estany_de_banyoles.png/120px-Aerea_estany_de_banyoles.png" decoding="async" width="120" height="77" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Aerea_estany_de_banyoles.png/180px-Aerea_estany_de_banyoles.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Aerea_estany_de_banyoles.png/240px-Aerea_estany_de_banyoles.png 2x" data-file-width="2362" data-file-height="1523" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Banyoles" title="Banyoles">Banyoles</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Estany_Tort_de_Peguera-1.jpg" class="mw-file-description" title="Aigüestortes eta San Maurizioko Parke Naturala."><img alt="Aigüestortes eta San Maurizioko Parke Naturala." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Estany_Tort_de_Peguera-1.jpg/120px-Estany_Tort_de_Peguera-1.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Estany_Tort_de_Peguera-1.jpg/180px-Estany_Tort_de_Peguera-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Estany_Tort_de_Peguera-1.jpg/240px-Estany_Tort_de_Peguera-1.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Aig%C3%BCestortes_eta_San_Maurizioko_Parke_Naturala" class="mw-redirect" title="Aigüestortes eta San Maurizioko Parke Naturala">Aigüestortes eta San Maurizioko Parke Naturala</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Panoramica_de_Cervera_(1).jpg" class="mw-file-description" title="Cervera."><img alt="Cervera." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Panoramica_de_Cervera_%281%29.jpg/120px-Panoramica_de_Cervera_%281%29.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Panoramica_de_Cervera_%281%29.jpg/180px-Panoramica_de_Cervera_%281%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Panoramica_de_Cervera_%281%29.jpg/240px-Panoramica_de_Cervera_%281%29.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Cervera" class="mw-disambig" title="Cervera">Cervera</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Placa_Major_Olot_at_town_festival_2008.jpg" class="mw-file-description" title="Olot udalerriko enparantza nagusia jaietan."><img alt="Olot udalerriko enparantza nagusia jaietan." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Placa_Major_Olot_at_town_festival_2008.jpg/120px-Placa_Major_Olot_at_town_festival_2008.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Placa_Major_Olot_at_town_festival_2008.jpg/180px-Placa_Major_Olot_at_town_festival_2008.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Placa_Major_Olot_at_town_festival_2008.jpg/240px-Placa_Major_Olot_at_town_festival_2008.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Olot" title="Olot">Olot</a> udalerriko enparantza nagusia jaietan.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:La_Seu_d%27Urgell_(Torre_Solsona).JPG" class="mw-file-description" title="La Seu d'Urgell."><img alt="La Seu d'Urgell." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/La_Seu_d%27Urgell_%28Torre_Solsona%29.JPG/120px-La_Seu_d%27Urgell_%28Torre_Solsona%29.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/La_Seu_d%27Urgell_%28Torre_Solsona%29.JPG/180px-La_Seu_d%27Urgell_%28Torre_Solsona%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/La_Seu_d%27Urgell_%28Torre_Solsona%29.JPG/240px-La_Seu_d%27Urgell_%28Torre_Solsona%29.JPG 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/La_Seu_d%27Urgell" title="La Seu d'Urgell">La Seu d'Urgell</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Pened%C3%A8s_montserrat02.jpg" class="mw-file-description" title="Penedès eskualdeko mahastiak eta atzealdean Montserrat mendilerroa."><img alt="Penedès eskualdeko mahastiak eta atzealdean Montserrat mendilerroa." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Pened%C3%A8s_montserrat02.jpg/120px-Pened%C3%A8s_montserrat02.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Pened%C3%A8s_montserrat02.jpg/180px-Pened%C3%A8s_montserrat02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Pened%C3%A8s_montserrat02.jpg/240px-Pened%C3%A8s_montserrat02.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1200" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Pened%C3%A8s" title="Penedès">Penedès</a> eskualdeko <a href="/wiki/Mahatsondo" title="Mahatsondo">mahastiak</a> eta atzealdean <a href="/wiki/Montserrat" class="mw-disambig" title="Montserrat">Montserrat</a> mendilerroa.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Empuriabrava2.JPG" class="mw-file-description" title="Empuriabrava."><img alt="Empuriabrava." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Empuriabrava2.JPG/120px-Empuriabrava2.JPG" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Empuriabrava2.JPG/180px-Empuriabrava2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Empuriabrava2.JPG/240px-Empuriabrava2.JPG 2x" data-file-width="2500" data-file-height="1666" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Empuriabrava" title="Empuriabrava">Empuriabrava</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:LLEIDA_AMB_LA_SEU_VELLA_AL_CENTRE.jpg" class="mw-file-description" title="Lleida."><img alt="Lleida." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/LLEIDA_AMB_LA_SEU_VELLA_AL_CENTRE.jpg/120px-LLEIDA_AMB_LA_SEU_VELLA_AL_CENTRE.jpg" decoding="async" width="120" height="57" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/LLEIDA_AMB_LA_SEU_VELLA_AL_CENTRE.jpg/180px-LLEIDA_AMB_LA_SEU_VELLA_AL_CENTRE.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/LLEIDA_AMB_LA_SEU_VELLA_AL_CENTRE.jpg/240px-LLEIDA_AMB_LA_SEU_VELLA_AL_CENTRE.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="1563" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Lleida" title="Lleida">Lleida</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Paisaje_del_Montseny_en_Oto%C3%B1o.jpg" class="mw-file-description" title="Montsenyko Parke Naturala udazkenean."><img alt="Montsenyko Parke Naturala udazkenean." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Paisaje_del_Montseny_en_Oto%C3%B1o.jpg/120px-Paisaje_del_Montseny_en_Oto%C3%B1o.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Paisaje_del_Montseny_en_Oto%C3%B1o.jpg/180px-Paisaje_del_Montseny_en_Oto%C3%B1o.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Paisaje_del_Montseny_en_Oto%C3%B1o.jpg/240px-Paisaje_del_Montseny_en_Oto%C3%B1o.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=Montsenyko_Parke_Naturala&action=edit&redlink=1" class="new" title="Montsenyko Parke Naturala (sortu gabe)">Montsenyko Parke Naturala</a> udazkenean.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Vic_panor%C3%A0mica.jpg" class="mw-file-description" title="Vic udalerriko enparantza nagusia."><img alt="Vic udalerriko enparantza nagusia." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Vic_panor%C3%A0mica.jpg/120px-Vic_panor%C3%A0mica.jpg" decoding="async" width="120" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Vic_panor%C3%A0mica.jpg/180px-Vic_panor%C3%A0mica.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Vic_panor%C3%A0mica.jpg/240px-Vic_panor%C3%A0mica.jpg 2x" data-file-width="1589" data-file-height="400" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Vic" title="Vic">Vic</a> udalerriko enparantza nagusia.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:MontserratMonastery01.jpg" class="mw-file-description" title="Montserrateko monasterioa."><img alt="Montserrateko monasterioa." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/MontserratMonastery01.jpg/120px-MontserratMonastery01.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/MontserratMonastery01.jpg/180px-MontserratMonastery01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/MontserratMonastery01.jpg/240px-MontserratMonastery01.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Montserrateko_monasterioa" title="Montserrateko monasterioa">Montserrateko monasterioa</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Nuria13.jpg" class="mw-file-description" title="Nuriáko harana eta santutegia."><img alt="Nuriáko harana eta santutegia." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Nuria13.jpg/120px-Nuria13.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Nuria13.jpg/180px-Nuria13.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Nuria13.jpg/240px-Nuria13.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/N%C3%BAria_harana" title="Núria harana">Nuriáko harana eta santutegia</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Escala1.jpg" class="mw-file-description" title="L'Escala."><img alt="L'Escala." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Escala1.jpg/120px-Escala1.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Escala1.jpg/180px-Escala1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Escala1.jpg/240px-Escala1.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/L%27Escala" title="L'Escala">L'Escala</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Berga_des_de_Queralt.jpg" class="mw-file-description" title="Berga."><img alt="Berga." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Berga_des_de_Queralt.jpg/120px-Berga_des_de_Queralt.jpg" decoding="async" width="120" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Berga_des_de_Queralt.jpg/180px-Berga_des_de_Queralt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Berga_des_de_Queralt.jpg/240px-Berga_des_de_Queralt.jpg 2x" data-file-width="2184" data-file-height="1302" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Berga" title="Berga">Berga</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Balaguer_Pla%C3%A7a_del_Mercadal_Catalonia.jpg" class="mw-file-description" title="Balaguer udalerriko merkatuaren plaza."><img alt="Balaguer udalerriko merkatuaren plaza." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Balaguer_Pla%C3%A7a_del_Mercadal_Catalonia.jpg/120px-Balaguer_Pla%C3%A7a_del_Mercadal_Catalonia.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Balaguer_Pla%C3%A7a_del_Mercadal_Catalonia.jpg/180px-Balaguer_Pla%C3%A7a_del_Mercadal_Catalonia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Balaguer_Pla%C3%A7a_del_Mercadal_Catalonia.jpg/240px-Balaguer_Pla%C3%A7a_del_Mercadal_Catalonia.jpg 2x" data-file-width="1224" data-file-height="918" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Balaguer" title="Balaguer">Balaguer</a> udalerriko merkatuaren plaza.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Cadaques.JPG" class="mw-file-description" title="Cadaqués."><img alt="Cadaqués." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Cadaques.JPG/120px-Cadaques.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Cadaques.JPG/180px-Cadaques.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Cadaques.JPG/240px-Cadaques.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Cadaqu%C3%A9s" title="Cadaqués">Cadaqués</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Vielha_vistas.JPG" class="mw-file-description" title="Vielha, Arango Harana."><img alt="Vielha, Arango Harana." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Vielha_vistas.JPG/120px-Vielha_vistas.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Vielha_vistas.JPG/180px-Vielha_vistas.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Vielha_vistas.JPG/240px-Vielha_vistas.JPG 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Vielha" title="Vielha">Vielha</a>, <a href="/wiki/Arango_harana" title="Arango harana">Arango Harana</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Catalonia-Terra_Alta-Gandesa.jpg" class="mw-file-description" title="Gandesa, Terra Alta."><img alt="Gandesa, Terra Alta." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Catalonia-Terra_Alta-Gandesa.jpg/120px-Catalonia-Terra_Alta-Gandesa.jpg" decoding="async" width="120" height="49" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Catalonia-Terra_Alta-Gandesa.jpg/180px-Catalonia-Terra_Alta-Gandesa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Catalonia-Terra_Alta-Gandesa.jpg/240px-Catalonia-Terra_Alta-Gandesa.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="407" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Gandesa" title="Gandesa">Gandesa</a>, <a href="/wiki/Terra_Alta" title="Terra Alta">Terra Alta</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Delta_del_Ebro_Anedes.JPG" class="mw-file-description" title="Ahateak Ebroren Deltako Natura Parkean."><img alt="Ahateak Ebroren Deltako Natura Parkean." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Delta_del_Ebro_Anedes.JPG/120px-Delta_del_Ebro_Anedes.JPG" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Delta_del_Ebro_Anedes.JPG/180px-Delta_del_Ebro_Anedes.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Delta_del_Ebro_Anedes.JPG/240px-Delta_del_Ebro_Anedes.JPG 2x" data-file-width="1000" data-file-height="667" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Ahate" title="Ahate">Ahateak</a> <a href="/wiki/Ebroren_Deltako_natura_parkea" title="Ebroren Deltako natura parkea">Ebroren Deltako Natura Parkean</a>.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Erreferentziak">Erreferentziak</h2></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text"><span class="citation"> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></span> <span class="citation"><i>Estatut d'Autonomia de Catalunya</i> (Parlament de Catalunya) <span class="reference-accessdate"><small>(Noiz kontsultatua: 2010-10-29)</small></span><br />Aipua: «Primero.- Cataluña es una nación.»</span>.</span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text"><span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gencat.cat/catalunya/cat/historia/historia2.htm">Kataluniaren osaketa</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110711063307/http://neni.galeon.com/aficiones1345631.html">Katalunia eta katalanari buruzko bitxikeriak</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dialnet.unirioja.es/servlet/fichero_articulo?codigo=1342520&orden=0">Kataluniako Etimologia</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.cat/books?id=nrGpXHsfL3UC&printsec=frontcover&hl=ca#v=onepage&q&f=false">Textos i Estudis de Cultura Catalana. Història. Miquel Coll i Alentorn. Curial Edicions Catalanes. Publicacions de l'Abadia de Montserrat. 185. orr. 2011ko irailaren 9a.</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.cat/books?id=nrGpXHsfL3UC&hl=ca">Textos i Estudis de Cultura Catalana: Història. Coll i Alentorn, Miquel. Curial/Abadia de Montserrat. Bartzelona. 1992, 185. orr. isbn=9788478262997</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140904181645/http://www.padi.cat:8080/wayback/20080508080410/www.histocat.cat/pdf/talaiotic_1.pdf">El Misteri de la Paraula Cathalunya</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090125231454/http://gencat.net/generalitat/cat/estatut/titol_preliminar.htm#a8">Símbols de Catalunya</a></span> </li> <li id="cite_note-#1-9">↑ <a href="#cite_ref-#1_9-0"><sup><b>a</b></sup></a> <a href="#cite_ref-#1_9-1"><sup><b>b</b></sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gencat.cat/catalunya/cat/simbols.htm">Els Símbols Nacionals</a> Generalitat de Catalunya</span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eitb.eus/eu/bideoak/osoa/951639/diada-katalunian-bideoa--manifestazioa-jendetsua-bartzelonan/">Milaka lagun bildu dira independentziaren alde, Bartzelonan. Eitb.com. 2009ko irailaren 11a.</a> </span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.berria.eus/paperekoa/1593/002/001/2012-09-12/independentziaren-aldarria.htm">Independentziaren aldarria. Berria.info. 2012ko irailaren 12a.</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060525213437/http://es.encarta.msn.com/encyclopedia_761556976_4/Catalunya_Catalu%C3%B1a.html#s13">Cataluña. es.encarta.msn.com Historia. MSN Encarta gaztelaniaz. 2009ko irailaren 27a.</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text"><i>"El impulso decisivo vino de la mano de Jaime II, que con gran habilidad transformó la unión dinàstica en una federación de Estados, todavía imperfecta, pero de gran efectividad, sobre todo cara a la proyección mediterránea de la Corona, utilizando para ello las Cortes particulares de cada Estado, delimitando las fronteras entre ellos, y dotándolos de administraciones y gobiernos similares, aunque conservando sus particularidades fiscales, monetarias o judiciales. Como señaló E. Sarasa (La Corona de Aragón en la Edad Media, Zaragoza, 2001) "la dualidad monarquía común y diversidad territorial parece que fue la clave del éxito de la Corona de Aragón como realidad histórica, al margen de las denominaciones aplicadas por algunos autores (Imperio catalano-aragonés, Confederación catalano-aragonesa, Condes-Reyes, etc.). En tiempos de Jaime II "Corona de Aragón" (Corona Aragonie) era la denominación habitual para el dominio real. La monarquía cohesionaría la actuación exterior de los tres Estados, cuyos objetivos eran similares, pero siempre tratando de equilibrar las fuerzas centrales y las periféricas; de modo que para fortalecer el conjunto, Jaime II promovió en la Cortes de Tarragona -en 1319- el Privilegio de Unión, proclamando la indivisibilidd de los tres Estados que integraban la Corona de Aragón, y en el juramento real se introdujo la fórmula de mantener íntegra y unida la Corona. En definitiva, La Corona de Aragón era la Corona del rey. No olvidemos, por lo demás, que la Corona de Aragón no fue sólo una construcción política, sinó también una potencia mercantil, marítima y cultural de primer orden en el Mediterráneo, cuyo éxito se basó en el papel de la monarquía como institución indiscutible y aglutinadora, posición que se afirmó en el tránsito de los siglos XIII y XIV, precisamenet durante el reinado del rey Justo."</i> Hinojosa Montalvo, José; Jaime II y el esplendor de la Corona de Aragón; 268-269. orr.</span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110720110650/http://www.seacex.es/Spanish/Publicaciones/126/corona_aragon_08_03_expan.pdf">«La expansión: el Casal d'Aragó (1213-1412) / L'expansió: el Casal d'Aragó (1213-1412)»</a>, en <a href="/w/index.php?title=Ernest_Belenguer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ernest Belenguer (sortu gabe)">Ernest Belenguer</a>, Felipe V. Garín Llombart y Carmen Morte García, <i>La Corona de Aragón. El poder y la imagen de la Edad Media a la Edad Moderna (siglos XII - XVIII)</i>, Sociedad Estatal para la Acción Cultural Exterior (SEACEX), Generalitat Valenciana y Ministerio de Cultura de España - Lunwerg, 2006. <a href="/wiki/Berezi:BookSources/84-9785-261-3" title="Berezi:BookSources/84-9785-261-3">ISBN 84-9785-261-3</a>: <i>"Entre los siglos XII y XIV, la documentación poco habla de Corona de Aragón y más del <a href="/wiki/Aragoiko_koroa" class="mw-redirect" title="Aragoiko koroa">Casal d'Aragó</a>, si bien la expresión de Corona de Aragón ya se observa con Jaime el Justo, prevaleciendo así el título jerárquico del reino por delante del de condado y principado.|Belenguer, Garín Llombart y Carmen Morte, «La expansión: el Casal d'Aragó (1213-1412) / L'expansió: el Casal d'Aragó (1213-1412)», </i>op. cit<i>. 2006.</i></span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050918195527/http://www.smae.diplomatie.gouv.fr/choiseul/ressource/pdf/D16590001.pdf">Pirinioetako Akordioaren testu osoa</a> Frantziako Artxibategi Nazionalera transkribatua (<a href="/wiki/PDF" title="PDF">PDFen</a>) <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Frantsesez dago aipu honen iturburua"><b>(Frantsesez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090130095532/http://gencat.net/generalitat/cat/estatut/preambul.htm">Preàmbul de l'Estatut d'Autonomia de Catalunya - Kataluniako Autonomia Estatutuaren hitzaurrea.</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090113202534/http://www15.gencat.net/pres_catalunya_dades/AppPHP/cat/territori.htm#territori">Quin tipus de territori tenim?</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.grec.cat/cgibin/heccl2.pgm?USUARI=&SESSIO=&PGMORI=&NDCHEC=0224004">El Relleu</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Esteka_hautsia" class="mw-redirect" title="Wikipedia:Esteka hautsia"><span title=" Data honetatik dago hautsita esteka: otsaila 2022">Betiko hautsitako esteka</span></a></i>]</span></sup></i>, "Grup Enciclopèdia Catalana". Kontsulta data: 2007ko abenduaren 26a. <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <span class="reference-text">Jordi Sacasas i Lluís, <i>Geografía de Catalunya</i>, Publicacions L'Abadia de Montserrat. <a href="/wiki/Berezi:BookSources/978-84-8415-915-5" title="Berezi:BookSources/978-84-8415-915-5">ISBN 978-84-8415-915-5</a></span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://es.encarta.msn.com/encyclopedia_761556976_1____4/Catalunya_Catalu%C3%B1a.html#s4">Catalunya</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Esteka_hautsia" class="mw-redirect" title="Wikipedia:Esteka hautsia"><span title=" Data honetatik dago hautsita esteka: otsaila 2021">Betiko hautsitako esteka</span></a></i>]</span></sup>. MSN Encarta. Sarrera data: 2008ko azaroaren 26a. <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101118110601/http://www.ine.es/jaxi/menu.do?L=0&type=pcaxis&path=%2Ft20%2Fe260%2Fa2009%2F&file=pcaxis&N=">2009ko INEren eguneratzea</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090125232106/http://www.gencat.net/generalitat/cat/estatut/titol_2.htm">De les institucions</a> Estatut d'Autonomia de Catalunya, 2006 <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> <span class="reference-text">Gurutze Izagirre, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171011021745/http://www.berria.eus/paperekoa/1974/020/001/2014-10-02/isuna_homofobiari.htm">«Isuna homofobiari»</a>, <i>Berria</i>, 2014-10-02</span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idescat.net/dequavi/?TC=444&V0=1&V1=1">IDESCAT</a></span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idescat.net/territ/BasicTerr?TC=5&V0=3&V1=3&V3=914&V4=917&ALLINFO=TRUE&PARENT=1&CTX=B">Moviment Natural. Fecunditat</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idescat.net/territ/BasicTerr?TC=5&V0=3&V1=3&V3=914&V4=918&ALLINFO=TRUE&PARENT=1&CTX=B">Moviment natural. Mortalitat</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idescat.net/territ/BasicTerr?TC=5&V0=3&V1=3&V3=914&V4=915&ALLINFO=TRUE&PARENT=1&CTX=B">Estructura per edats, envelliment i dependència. Sèrie temporal</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gencat.cat/catalunya/cat/poblacio.htm">La població de Catalunya</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090719132200/http://www.cidem.com/catalonia/en/about/facts/index.jsp">Facts and Figures</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Ingelesez dago aipu honen iturburua"><b>(Ingelesez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idescat.cat/dequavi/Dequavi?TC=444&V0=15&V1=2">Usos lingüístics. Llengua inicial, d'identificació i habitual. Anuari estadístic de Catalunya. Idescat. 2008</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-cd-31">↑ <a href="#cite_ref-cd_31-0"><sup><b>a</b></sup></a> <a href="#cite_ref-cd_31-1"><sup><b>b</b></sup></a> <a href="#cite_ref-cd_31-2"><sup><b>c</b></sup></a> <a href="#cite_ref-cd_31-3"><sup><b>d</b></sup></a> <a href="#cite_ref-cd_31-4"><sup><b>e</b></sup></a> <a href="#cite_ref-cd_31-5"><sup><b>f</b></sup></a> <a href="#cite_ref-cd_31-6"><sup><b>g</b></sup></a> <a href="#cite_ref-cd_31-7"><sup><b>h</b></sup></a> <a href="#cite_ref-cd_31-8"><sup><b>i</b></sup></a> <span class="reference-text">Aitor Sarasua, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sustatu.eus/asarasua/1409040928">«Kataluniako inkesta soziolinguistikoa (2013), zenbait datu»</a>, <i>Sustatu</i>, 2014-10-15, CC-BY-SA lizentzia</span> </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www20.gencat.cat/portal/site/Llengcat/menuitem.b318de7236aed0e7a129d410b0c0e1a0/?vgnextoid=13d54e17d7993210VgnVCM1000008d0c1e0aRCRD&vgnextchannel=13d54e17d7993210VgnVCM1000008d0c1e0aRCRD&vgnextfmt=default">Dades oficials de la Secretaria de Política Lingüística</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141023234255/http://www20.gencat.cat/portal/site/Llengcat/menuitem.b318de7236aed0e7a129d410b0c0e1a0/?vgnextoid=d5349cede4c43210VgnVCM1000008d0c1e0aRCRD&vgnextchannel=d5349cede4c43210VgnVCM1000008d0c1e0aRCRD&vgnextfmt=default">Estadística d'usos Lingüístics a Catalunya</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.idescat.cat/territ/BasicTerr?TC=5&V0=3&V1=3&V3=3313&V4=3314&ALLINFO=TRUE&PARENT=25&CTX=B">[1]</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.idescat.cat/territ/BasicTerr?TC=5&V0=3&V1=3&V3=3319&V4=3320&ALLINFO=TRUE&PARENT=25&CTX=B">[2]</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.idescat.cat/territ/BasicTerr?TC=5&V0=3&V1=3&V3=3325&V4=3326&ALLINFO=TRUE&PARENT=25&CTX=B">[3]</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.idescat.cat/territ/BasicTerr?TC=5&V0=3&V1=3&V3=2523&V4=2568&ALLINFO=TRUE&PARENT=1&CTX=B">[4]</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www20.gencat.cat/docs/Llengcat/Documents/Altres/Arxius/aran_cens.pdf">Cens lingüístic de l'aranès de 2001</a></span> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.avui.cat/noticia/article/2-societat/5-societat/391204-el-catala-mes-atractiu.html">El català, més atractiu</a>, <a href="/wiki/Avui" title="Avui">Avui</a> egunkaria, 2011ko apirilaren 1a. <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120305123803/http://www.cronica.cat/noticia/Catalunya_diu_adeu_a_les_corrides_de_toros">Catalunya diu adéu a les corrides de toros</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100929170329/http://avui.elpunt.cat/noticia/article/3-politica/17-politica/200585-catalunya-prohibeix-les-corrides-de-toros-a-partir-del-2012.html">Catalunya prohibeix les corrides de toros a partir del 2012</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.congreso.es/constitucion/ficheros/leyes_espa/l_018_1987.pdf">Ley 18/1987, de 7 de octubre, que establece el día de la Fiesta Nacional de España en el 12 de octubre</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eldebat.cat/cast/viewer.php?IDN=28992">Se inaugura el Sincrotrón Alba en Cerdanyola del Vallés</a> (Diari digital de Catalunya) <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100921214651/http://medagonzalez.es/text/ley_uteca_y_tercer_sector.pdf"><i>La Ley UTECA y el Tercer Sector de la Comunicación: comparativa internacional de las fallas de la legislación española audiovisual y respuesta de la sociedad civil</i></a>. Meda González, Miriam. 2010. Trabajo Fin de Máster del Máster en Comunicación con fines sociales: estrategias y campañas de la Universidad de Valladolid. <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110604033421/http://video.google.com/videoplay?docid=1376021545260073798">Érase una vez una radio libre</a>. Radio Pica irrati-kateak eginiriko bideoa. <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kanpo_estekak">Kanpo estekak</h2></div> <table style="clear: right; float: right; margin: 4px 0 4px 1em; width: 233px; font-size: 88%; line-height: 1.25em; border:1px solid #aaa; background-color:#f9f9f9;"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text" style=""><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Azala?uselang=eu">Wikimedia Commons</a>en</span> badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search/Kataluniako_Herrialdea" class="extiw" title="commons:Special:Search/Kataluniako Herrialdea">Kataluniako Herrialdea</a></b></i></td> </tr> </tbody></table> <table style="clear: right; float: right; margin: 4px 0 4px 1em; width: 233px; font-size: 88%; line-height: 1.25em; border:1px solid #aaa; background-color:#f9f9f9;"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Caoandanielinblueaboutw.svg/39px-Caoandanielinblueaboutw.svg.png" decoding="async" width="39" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Caoandanielinblueaboutw.svg/58px-Caoandanielinblueaboutw.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Caoandanielinblueaboutw.svg/77px-Caoandanielinblueaboutw.svg.png 2x" data-file-width="31" data-file-height="32" /></span></span></td> <td class="mbox-text" style=""><a href="/wiki/Euskarazko_Wikipedia" class="mw-redirect" title="Euskarazko Wikipedia">Euskarazko Wikipedian</a> bada atari bat, gai hau duena:<br /><b><a href="/wiki/Atari:Katalunia" title="Atari:Katalunia">Katalunia</a></b></td> </tr> </tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gencat.cat/">Generalitatearen webgunea</a> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Katalanez dago aipu honen iturburua"><b>(Katalanez)</b></span> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Ingelesez dago aipu honen iturburua"><b>(Ingelesez)</b></span> <span style="cursor: help; font-size: 90%; font-family: bold; color: gray" title="Gaztelaniaz dago aipu honen iturburua"><b>(Gaztelaniaz)</b></span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.catalunya.com/">Kataluniako Turismo Bulegoaren webgunea</a> (eleanitza)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://wiki.vilaweb.cat/index.php/Llista_de_casos_de_catalanof%C3%B2bia_-_D%C3%A8cada_de_1970">datu-base katalanofobia</a></li></ul> <p><br /> </p> <table class="navbox collapsible autocollapse" style="clear: both; width: 100%; text-align: center; padding: 0; border:1px solid #aaa; background-color:#f9f9f9; color: #111; font-size: 95%; margin-bottom: 0;" align="center"> <tbody><tr> <th width="100%" style="padding-top: 0.2em; padding-bottom: 0.2em; background: #ccccff"><a href="/wiki/Katalan_Herriak" title="Katalan Herriak">Katalan Herriak</a> </th></tr> <tr> <td colspan="3" align="center" style="font-size: 90%; padding: 0.5em 1em; background:white"> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Silueta_dels_Pa%C3%AFsos_Catalans.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Silueta_dels_Pa%C3%AFsos_Catalans.svg/50px-Silueta_dels_Pa%C3%AFsos_Catalans.svg.png" decoding="async" width="50" height="54" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Silueta_dels_Pa%C3%AFsos_Catalans.svg/75px-Silueta_dels_Pa%C3%AFsos_Catalans.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Silueta_dels_Pa%C3%AFsos_Catalans.svg/100px-Silueta_dels_Pa%C3%AFsos_Catalans.svg.png 2x" data-file-width="488" data-file-height="529" /></a><figcaption></figcaption></figure><br /> <p><a href="/wiki/Katalunia" class="mw-redirect" title="Katalunia">Katalunia</a> • <a href="/wiki/Ipar_Katalunia" title="Ipar Katalunia">Ipar Katalunia</a> • <a href="/wiki/Valentziako_Erkidegoa" title="Valentziako Erkidegoa">Valentziako Erkidegoa</a> • <a href="/wiki/Balear_Uharteak" class="mw-redirect" title="Balear Uharteak">Balear Uharteak</a> • <a href="/wiki/Andorra" title="Andorra">Andorra</a> • <a href="/wiki/Sartaldeko_Zerrenda" title="Sartaldeko Zerrenda">Sartaldeko Zerrenda</a> • <a href="/wiki/L%27Alguer" title="L'Alguer">L'Alguer</a> • <a href="/wiki/El_Carxe" title="El Carxe">El Carxe</a> </p> </td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9236167">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9236165">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Europako_estaturik_gabeko_nazioak_eta_herrialdeak" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9236167"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9235565">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ikusi"><a href="/wiki/Txantiloi:Navbox" title="Txantiloi:Navbox"><abbr title="Txantiloi hau ikusi" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">i</abbr></a></li><li class="nv-eztabaida"><a href="/w/index.php?title=Txantiloi_eztabaida:Navbox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Txantiloi eztabaida:Navbox (sortu gabe)"><abbr title="Txantiloi hau eztabaidatu" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">e</abbr></a></li><li class="nv-aldatu"><a class="external text" href="https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Txantiloi:Navbox&action=edit"><abbr title="Txantiloi hau aldatu" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">a</abbr></a></li></ul></div><div id="Europako_estaturik_gabeko_nazioak_eta_herrialdeak" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Estaturik_gabeko_nazio" title="Estaturik gabeko nazio">Europako estaturik gabeko nazioak eta herrialdeak</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Flag_of_Valle_d%27Aosta.svg/22px-Flag_of_Valle_d%27Aosta.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Flag_of_Valle_d%27Aosta.svg/33px-Flag_of_Valle_d%27Aosta.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Flag_of_Valle_d%27Aosta.svg/44px-Flag_of_Valle_d%27Aosta.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Aostako_Harana" title="Aostako Harana">Aostako Harana</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_Brittany.svg/22px-Flag_of_Brittany.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_Brittany.svg/33px-Flag_of_Brittany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_Brittany.svg/44px-Flag_of_Brittany.svg.png 2x" data-file-width="1350" data-file-height="900" /></span></span> </span><a href="/wiki/Bretainia" title="Bretainia">Bretainia</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/22px-Flag_of_Scotland.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/33px-Flag_of_Scotland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/44px-Flag_of_Scotland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Eskozia" title="Eskozia">Eskozia</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_Basque_Country.svg/22px-Flag_of_the_Basque_Country.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_Basque_Country.svg/33px-Flag_of_the_Basque_Country.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_Basque_Country.svg/44px-Flag_of_the_Basque_Country.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="560" /></span></span> </span><a href="/wiki/Euskal_Herria" title="Euskal Herria">Euskal Herria</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Flag_of_the_Faroe_Islands.svg/22px-Flag_of_the_Faroe_Islands.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Flag_of_the_Faroe_Islands.svg/33px-Flag_of_the_Faroe_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Flag_of_the_Faroe_Islands.svg/44px-Flag_of_the_Faroe_Islands.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/Faroeak" title="Faroeak">Faroeak</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_Flanders.svg/22px-Flag_of_Flanders.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_Flanders.svg/33px-Flag_of_Flanders.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Flag_of_Flanders.svg/44px-Flag_of_Flanders.svg.png 2x" data-file-width="941" data-file-height="627" /></span></span> </span><a href="/wiki/Flandria" title="Flandria">Flandria</a> · <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Flag_of_Gagauzia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Flag_of_Gagauzia.svg/20px-Flag_of_Gagauzia.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Flag_of_Gagauzia.svg/30px-Flag_of_Gagauzia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Flag_of_Gagauzia.svg/40px-Flag_of_Gagauzia.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/wiki/Gagauzia" title="Gagauzia">Gagauzia</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flag_of_Wales.svg/22px-Flag_of_Wales.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flag_of_Wales.svg/33px-Flag_of_Wales.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flag_of_Wales.svg/44px-Flag_of_Wales.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></span></span> </span><a href="/wiki/Gales" title="Gales">Gales</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Galicia.svg/22px-Flag_of_Galicia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Galicia.svg/33px-Flag_of_Galicia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Galicia.svg/44px-Flag_of_Galicia.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></span></span> </span><a href="/wiki/Galizia" title="Galizia">Galizia</a> · <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Four_Provinces_Flag.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Four_Provinces_Flag.svg/25px-Four_Provinces_Flag.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Four_Provinces_Flag.svg/38px-Four_Provinces_Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Four_Provinces_Flag.svg/50px-Four_Provinces_Flag.svg.png 2x" data-file-width="1320" data-file-height="680" /></a></span> <a href="/wiki/Irlanda" title="Irlanda">Irlanda</a>** · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Katalunia" title="Katalunia"><img alt="Katalunia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Catalonia.svg/22px-Flag_of_Catalonia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Catalonia.svg/33px-Flag_of_Catalonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Catalonia.svg/44px-Flag_of_Catalonia.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span></span> <a href="/wiki/Katalan_Herriak" title="Katalan Herriak">Katalan Herriak</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Flag_of_Cornwall.svg/22px-Flag_of_Cornwall.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Flag_of_Cornwall.svg/33px-Flag_of_Cornwall.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Flag_of_Cornwall.svg/44px-Flag_of_Cornwall.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/Kornualles" title="Kornualles">Kornualles</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Flag_of_Corsica.svg/22px-Flag_of_Corsica.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Flag_of_Corsica.svg/33px-Flag_of_Corsica.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Flag_of_Corsica.svg/44px-Flag_of_Corsica.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="450" /></span></span> </span><a href="/wiki/Korsika" title="Korsika">Korsika</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Sami_flag.svg/22px-Sami_flag.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Sami_flag.svg/33px-Sami_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Sami_flag.svg/44px-Sami_flag.svg.png 2x" data-file-width="808" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/S%C3%A1pmi" title="Sápmi">Laponia</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Flag_of_the_Isle_of_Mann.svg/22px-Flag_of_the_Isle_of_Mann.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Flag_of_the_Isle_of_Mann.svg/33px-Flag_of_the_Isle_of_Mann.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Flag_of_the_Isle_of_Mann.svg/44px-Flag_of_the_Isle_of_Mann.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/Man" title="Man">Man</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Occitania_%28with_star%29.svg/22px-Flag_of_Occitania_%28with_star%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Occitania_%28with_star%29.svg/33px-Flag_of_Occitania_%28with_star%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Occitania_%28with_star%29.svg/44px-Flag_of_Occitania_%28with_star%29.svg.png 2x" data-file-width="798" data-file-height="531" /></span></span> </span><a href="/wiki/Okzitania" title="Okzitania">Okzitania</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Sardinia.svg/22px-Flag_of_Sardinia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Sardinia.svg/33px-Flag_of_Sardinia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Sardinia.svg/44px-Flag_of_Sardinia.svg.png 2x" data-file-width="895" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Sardinia" title="Sardinia">Sardinia</a> * <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Flag_of_Upper_Silesia.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Flag_of_Upper_Silesia.png/20px-Flag_of_Upper_Silesia.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Flag_of_Upper_Silesia.png/30px-Flag_of_Upper_Silesia.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Flag_of_Upper_Silesia.png/40px-Flag_of_Upper_Silesia.png 2x" data-file-width="1199" data-file-height="765" /></a></span> <a href="/wiki/Silesia_Garaia" title="Silesia Garaia">Silesia Garaia</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Sicily_%28revised%29.svg/22px-Flag_of_Sicily_%28revised%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Sicily_%28revised%29.svg/33px-Flag_of_Sicily_%28revised%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Sicily_%28revised%29.svg/44px-Flag_of_Sicily_%28revised%29.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="530" /></span></span> </span><a href="/wiki/Sizilia" title="Sizilia">Sizilia</a> · <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Flag_of_Wallonia.svg/22px-Flag_of_Wallonia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Flag_of_Wallonia.svg/33px-Flag_of_Wallonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Flag_of_Wallonia.svg/44px-Flag_of_Wallonia.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/Valonia" title="Valonia">Valonia</a> * <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fitxategi:Flag_of_South_Tyrol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Flag_of_South_Tyrol.svg/20px-Flag_of_South_Tyrol.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Flag_of_South_Tyrol.svg/30px-Flag_of_South_Tyrol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Flag_of_South_Tyrol.svg/40px-Flag_of_South_Tyrol.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Hego_Tirol" class="mw-redirect" title="Hego Tirol">Hego Tirol</a> * <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Frisian_flag.svg/22px-Frisian_flag.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Frisian_flag.svg/33px-Frisian_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Frisian_flag.svg/44px-Frisian_flag.svg.png 2x" data-file-width="910" data-file-height="630" /></span></span> </span><a href="/wiki/Frisia" title="Frisia">Frisia</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><ul><li>Irlandaren 3/4ak barne hartzen dituen <a href="/wiki/Irlandako_Errepublika" class="mw-redirect" title="Irlandako Errepublika">Irlandako Errepublika</a> estatua badago, baina ez du herrialde edo uhartea osoa barne hartzen.</li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9236167"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9236165"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="22x20px&#124;border_&#124;alt=Espainia&#124;link=Espainia_Espainiako_autonomia_erkidegoak" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9236167"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9235565"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ikusi"><a href="/wiki/Txantiloi:Navbox" title="Txantiloi:Navbox"><abbr title="Txantiloi hau ikusi" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">i</abbr></a></li><li class="nv-eztabaida"><a href="/w/index.php?title=Txantiloi_eztabaida:Navbox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Txantiloi eztabaida:Navbox (sortu gabe)"><abbr title="Txantiloi hau eztabaidatu" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">e</abbr></a></li><li class="nv-aldatu"><a class="external text" href="https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Txantiloi:Navbox&action=edit"><abbr title="Txantiloi hau aldatu" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">a</abbr></a></li></ul></div><div id="22x20px&#124;border_&#124;alt=Espainia&#124;link=Espainia_Espainiako_autonomia_erkidegoak" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Espainia" title="Espainia"><img alt="Espainia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/22px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/33px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/44px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span></span> <a href="/wiki/Autonomia_erkidego" title="Autonomia erkidego">Espainiako autonomia erkidegoak</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Autonomia erkidegoak</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Andaluzia" title="Andaluzia">Andaluzia</a> · <a href="/wiki/Aragoi" title="Aragoi">Aragoi</a> · <a href="/wiki/Asturiasko_Printzerria" title="Asturiasko Printzerria">Asturiasko Printzerria</a> · <a href="/wiki/Balearrak" title="Balearrak">Balear Uharteak</a> · <a href="/wiki/Errioxako_Autonomia_Erkidegoa" title="Errioxako Autonomia Erkidegoa">Errioxa</a> · <a href="/wiki/Euskal_Autonomia_Erkidegoa" title="Euskal Autonomia Erkidegoa">Euskal Autonomia Erkidegoa</a> · <a href="/wiki/Extremadura" title="Extremadura">Extremadura</a> · <a href="/wiki/Galizia" title="Galizia">Galizia</a> · <a href="/wiki/Gaztela_eta_Leon" title="Gaztela eta Leon">Gaztela eta Leon</a> · <a href="/wiki/Gaztela-Mantxa" title="Gaztela-Mantxa">Gaztela-Mantxa</a> · <a href="/wiki/Kanariak" title="Kanariak">Kanariak</a> · <a href="/wiki/Kantabria" title="Kantabria">Kantabria</a> · <a href="/wiki/Katalunia" class="mw-redirect" title="Katalunia">Katalunia</a> · <a href="/wiki/Madrilgo_Erkidegoa" title="Madrilgo Erkidegoa">Madrilgo Erkidegoa</a> · <a href="/wiki/Murtziako_Eskualdea" title="Murtziako Eskualdea">Murtziako Eskualdea</a> · <a href="/wiki/Nafarroako_Foru_Erkidegoa" class="mw-redirect" title="Nafarroako Foru Erkidegoa">Nafarroa</a> · <a href="/wiki/Valentziako_Erkidegoa" title="Valentziako Erkidegoa">Valentziako Erkidegoa</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Autonomia hiriak</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Ceuta" title="Ceuta">Ceuta</a> · <a href="/wiki/Melilla" title="Melilla">Melilla</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Bestelako lurrak</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Afrika_iparraldeko_espainiar_subiranotasuneko_lurrak" title="Afrika iparraldeko espainiar subiranotasuneko lurrak">Afrika iparraldeko espainiar subiranotasuneko uharteak</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kanpo_estekak_2">Kanpo estekak</h2></div> <div style="clear:both;"></div><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7786466">.mw-parser-output .mw-authority-control{margin-top:1.5em}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox hr:last-child{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox+.mw-mf-linked-projects{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control,.mw-parser-output .mw-mf-linked-projects{border:1px solid #a2a9b1;font-size:88%}.mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects ul li{margin-bottom:0}</style><div class="mw-authority-control"><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9236167"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9236165"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Autoritate_kontrola" style="width: inherit;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Autoritate_kontrola" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Laguntza:Autoritate_kontrola" title="Laguntza:Autoritate kontrola">Autoritate kontrola</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b>Wikimedia proiektuak</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datuak:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q61068789" class="extiw" title="wikidata:Q61068789">Q61068789</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div class="mw-mf-linked-projects hlist"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datuak:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q61068789" class="extiw" title="wikidata:Q61068789">Q61068789</a></span></li></ul> </div></div> <p class="mw-empty-elt"> </p>    </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ErrefAurrebista\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetak\u003E.");});</script><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&oldid=9865392">https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&oldid=9865392</a>"(e)tik eskuratuta</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Berezi:Kategoriak" title="Berezi:Kategoriak">Kategoriak</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:Wikipedia:Kanpo_esteka_hautsiak_dituzten_orriak_from_otsaila_2022&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orriak from otsaila 2022 (sortu gabe)">Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orriak from otsaila 2022</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Katalunia" title="Kategoria:Katalunia">Katalunia</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ezkutuko kategoriak: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Wikipedia:Kanpo_esteka_hautsiak_dituzten_orri_guztiak" title="Kategoria:Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orri guztiak">Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orri guztiak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Betiko_hautsitako_kanpo_estekak_dituzten_artikuluak" title="Kategoria:Betiko hautsitako kanpo estekak dituzten artikuluak">Betiko hautsitako kanpo estekak dituzten artikuluak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Wikipedia:Kanpo_esteka_hautsiak_dituzten_orriak_from_otsaila_2021" title="Kategoria:Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orriak from otsaila 2021">Wikipedia:Kanpo esteka hautsiak dituzten orriak from otsaila 2021</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Testuan_katalana_duten_artikuluak" title="Kategoria:Testuan katalana duten artikuluak">Testuan katalana duten artikuluak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Testuan_gaztelania_duten_artikuluak" title="Kategoria:Testuan gaztelania duten artikuluak">Testuan gaztelania duten artikuluak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Testuan_okzitaniera_duten_artikuluak" title="Kategoria:Testuan okzitaniera duten artikuluak">Testuan okzitaniera duten artikuluak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Testuan_arabiera_duten_artikuluak" title="Kategoria:Testuan arabiera duten artikuluak">Testuan arabiera duten artikuluak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Commonskat_txantiloiaren_mantenimendu_bilaketak" title="Kategoria:Commonskat txantiloiaren mantenimendu bilaketak">Commonskat txantiloiaren mantenimendu bilaketak</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artikulu_nabarmenduak" title="Kategoria:Artikulu nabarmenduak">Artikulu nabarmenduak</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Orriaren azken aldaketa: 31 uztaila 2024, 14:59.</li> <li id="footer-info-copyright">Testua <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eu">Creative Commons Aitortu-PartekatuBerdin 4.0 lizentziari</a> jarraituz erabil daiteke; baliteke beste klausularen batzuk ere aplikatu behar izatea. Xehetasunen berri izateko, ikus <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">erabilera-baldintzak</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Pribazitate politika</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Laguntza:Wikipediari_buruz">Wikipediari buruz</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Erantzukizunen_mugaketa_orokorra">Lege oharra</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Garatzaileak</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eu.wikipedia.org">Estatistikak</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie adierazpena</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eu.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Kataluniako_Herrialdea&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mugikorreko bista</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-6f8kn","wgBackendResponseTime":165,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.751","walltime":"1.481","ppvisitednodes":{"value":6453,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":62258,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":9480,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":21,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":80579,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 656.421 1 -total"," 27.81% 182.542 2 Txantiloi:Navbox"," 27.40% 179.881 1 Txantiloi:Europako_estaturik_gabeko_herrialdeak"," 16.17% 106.136 1 Txantiloi:Erreferentzia_zerrenda"," 14.65% 96.185 10 Txantiloi:Category_handler"," 12.14% 79.720 17 Txantiloi:Bandera"," 9.05% 59.383 1 Txantiloi:Commonskat"," 8.75% 57.410 5 Txantiloi:Lang"," 8.73% 57.310 2 Txantiloi:Sister"," 8.30% 54.498 3 Txantiloi:Language_with_name"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.102","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1639328,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-rs8zq","timestamp":"20241122112743","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Kataluniako Herrialdea","url":"https:\/\/eu.wikipedia.org\/wiki\/Kataluniako_Herrialdea","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q61068789","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q61068789","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-09-20T11:12:47Z","dateModified":"2024-07-31T13:59:29Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/39\/NASA_Satellite_Catalonia.jpg"}</script> </body> </html>