CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>کلیسا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"07a231bd-8c7a-4eaa-b9f5-b98aecc1e35c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"کلیسا","wgTitle":"کلیسا","wgCurRevisionId":40088862,"wgRevisionId":40088862,"wgArticleId":152218,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌هایی که از نوار کناری با پارامتر فرزند استفاده می‌کنند","مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی","پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است","اصطلاحات مسیحی","انواع تشکیلات مسیحی", "کلیساشناسی","کلیساها","مسیحیت"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"کلیسا","wgRelevantArticleId":152218,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":5000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false, "wgWikibaseItemId":"Q34651","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible", "mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/1200px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1268"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/800px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="845"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/640px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="676"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="کلیسا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-کلیسا rootpage-کلیسا skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-کلیسا_در_ایران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کلیسا_در_ایران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>کلیسا در ایران</span> </div> </a> <ul id="toc-کلیسا_در_ایران-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نگارخانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نگارخانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>نگارخانه</span> </div> </a> <ul id="toc-نگارخانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">کلیسا</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۹۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-91" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۹۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kerk_(organisasie)" title="Kerk (organisasie)–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Kerk (organisasie)" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Cirice" title="Cirice–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Cirice" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="الكنيسة المسيحية–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الكنيسة المسيحية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ilesia" title="Ilesia–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Ilesia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Xristianl%C4%B1qda_kils%C9%99" title="Xristianlıqda kilsə–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Xristianlıqda kilsə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7_(%D9%87%D8%A4%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%AA)" title="کیلیسا (هؤرگوت)–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کیلیسا (هؤرگوت)" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Huria" title="Huria–Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Huria" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Хрысьціянская царква–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Хрысьціянская царква" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Ger%C3%A9ja" title="Geréja–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Geréja" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%8A%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_(%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F)" title="Църква (институция)–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Църква (институция)" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9A_(%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%BE)" title="चर्च (संस्था)–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="चर्च (संस्था)" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%97%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE" title="খ্রিস্টান গির্জা–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="খ্রিস্টান গির্জা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Esgl%C3%A9sia_(instituci%C3%B3)" title="Església (institució)–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Església (institució)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DA%B5%DB%8E%D8%B3%D8%A7" title="کڵێسا–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کڵێسا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/C%C3%ADrkev" title="Církev–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Církev" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B8%D1%80%D0%BA%D3%B3" title="Чиркӳ–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Чиркӳ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kirken" title="Kirken–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Kirken" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kirche_(Organisation)" title="Kirche (Organisation)–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Kirche (Organisation)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BA%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Εκκλησία–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Εκκλησία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Ce%E1%B9%A1a" title="Ceṡa–امیلیانو-روما" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Ceṡa" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="امیلیانو-روما" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Christian_Church" title="Christian Church–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Christian Church" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Eklezio" title="Eklezio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Eklezio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Iglesia_(organizaci%C3%B3n)" title="Iglesia (organización)–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Iglesia (organización)" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kirik_(institutsioon)" title="Kirik (institutsioon)–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Kirik (institutsioon)" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Eliza_Kristaua" title="Eliza Kristaua–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Eliza Kristaua" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kirkko" title="Kirkko–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kirkko" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_(organisation)" title="Église (organisation)–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Église (organisation)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Eaglais" title="Eaglais–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Eaglais" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Igrexa_(comunidade)" title="Igrexa (comunidade)–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Igrexa (comunidade)" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/K%C3%AE-tuk_Kau-fi" title="Kî-tuk Kau-fi–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kî-tuk Kau-fi" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%B2%E0%A5%80%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="कलीसिया–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कलीसिया" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kr%C5%A1%C4%87anska_Crkva" title="Kršćanska Crkva–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kršćanska Crkva" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Legliz_(%C3%B2ganizasyon)" title="Legliz (òganizasyon)–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Legliz (òganizasyon)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Egyh%C3%A1z" title="Egyház–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Egyház" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" title="Եկեղեցի–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Եկեղեցի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Ecclesia" title="Ecclesia–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Ecclesia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gereja" title="Gereja–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Gereja" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kirko" title="Kirko–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Kirko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Chiesa_(comunit%C3%A0)" title="Chiesa (comunità)–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Chiesa (comunità)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A_(%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99)" title="教会 (キリスト教)–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="教会 (キリスト教)" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Kristian_Choch" title="Kristian Choch–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Kristian Choch" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%A9ja" title="Gréja–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gréja" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%90%ED%9A%8C" title="교회–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="교회" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Ecclesia" title="Ecclesia–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Ecclesia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Gesa_(Istit%C3%BCziun)" title="Gesa (Istitüziun)–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Gesa (Istitüziun)" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Krik%C5%A1%C4%8Dioni%C5%B3_Ba%C5%BEny%C4%8Dia" title="Krikščionių Bažnyčia–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Krikščionių Bažnyčia" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Krist%C4%ABg%C4%81_bazn%C4%ABca" title="Kristīgā baznīca–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kristīgā baznīca" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Gereja" title="Gereja–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Gereja" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%87%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D0%BD" title="Христийн чуулган–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Христийн чуулган" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%91%D0%BB" title="Костёл–هیل ماری" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Костёл" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="هیل ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eigreija" title="Eigreija–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eigreija" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%AA" title="که‌نیشت–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="که‌نیشت" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Kark_(Organisation)" title="Kark (Organisation)–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Kark (Organisation)" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerk_(instituut)" title="Kerk (instituut)–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kerk (instituut)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kyrkja" title="Kyrkja–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kyrkja" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B8" title="Еклези–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Еклези" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(organizacja)" title="Kościół (organizacja)–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Kościół (organizacja)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Cesa" title="Cesa–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Cesa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="کلیسیا–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کلیسیا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7_(%D8%B9%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%8A_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7)" title="کلیسا (عیسوي کلیسا)–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="کلیسا (عیسوي کلیسا)" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja" title="Igreja–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Igreja" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pwn mw-list-item"><a href="https://pwn.wikipedia.org/wiki/kiukay" title="kiukay–Paiwan" lang="pwn" hreflang="pwn" data-title="kiukay" data-language-autonym="Pinayuanan" data-language-local-name="Paiwan" class="interlanguage-link-target"><span>Pinayuanan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Kiristiyanu_inlisya" title="Kiristiyanu inlisya–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Kiristiyanu inlisya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Biseric%C4%83_(institu%C8%9Bie)" title="Biserică (instituție)–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Biserică (instituție)" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C" title="Христианская церковь–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Христианская церковь" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C" title="Христианска Церковь–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Христианска Церковь" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Creja" title="Creja–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Creja" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Cr%C3%A8sia" title="Crèsia–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Crèsia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Hri%C5%A1%C4%87anska_crkva" title="Hrišćanska crkva–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Hrišćanska crkva" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%92_%E0%B6%86%E0%B6%9C%E0%B6%B8%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B7%83%E0%B6%B7%E0%B7%8F" title="ක්‍රිස්තියානි ආගමික සභා–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ක්‍රිස්තියානි ආගමික සභා" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Christian_Church" title="Christian Church–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Christian Church" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Cerkev_(organizacija)" title="Cerkev (organizacija)–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Cerkev (organizacija)" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%88%D1%9B%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Хришћанска црква–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Хришћанска црква" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kyrkan" title="Kyrkan–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kyrkan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kanisa" title="Kanisa–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kanisa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/kiwkay" title="kiwkay–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="kiwkay" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%B5%E0%AE%A4%E0%AF%8D_%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%AA%E0%AF%88" title="கிறித்தவத் திருச்சபை–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கிறித்தவத் திருச்சபை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/kyokay" title="kyokay–Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="kyokay" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%B8_%D0%BC%D0%B0%D1%81%D0%B5%D2%B3%D3%A3" title="Калисои масеҳӣ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Калисои масеҳӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="คริสตจักร–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="คริสตจักร" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Simbahan" title="Simbahan–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Simbahan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kilise_(%C3%B6rg%C3%BCt)" title="Kilise (örgüt)–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kilise (örgüt)" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Xristian_%C3%87irk%C3%A4we" title="Xristian Çirkäwe–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Xristian Çirkäwe" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Християнська церква–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Християнська церква" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="کلیسیا–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کلیسیا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%C3%A1o_h%E1%BB%99i_Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Giáo hội Kitô giáo–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Giáo hội Kitô giáo" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A" title="教会–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="教会" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A" title="教会–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="教会" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/K%C3%A0u-h%C5%8De" title="Kàu-hōe–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kàu-hōe" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E6%9C%83" title="教會–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="教會" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Isonto" title="Isonto–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Isonto" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q34651#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&oldid=40088862" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&id=40088862&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25DA%25A9%25D9%2584%25DB%258C%25D8%25B3%25D8%25A7"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25DA%25A9%25D9%2584%25DB%258C%25D8%25B3%25D8%25A7"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q34651" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">با <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7_(%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86)" title="کلیسا (ساختمان)">کلیسا (ساختمان)</a> اشتباه نشود.</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">بخشی از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="رده:مسیحیت">سلسله مقالات</a> در مورد:</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="padding:0.2em; background:#efefef;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37969212">.mw-parser-output .divbox{padding:1em;margin:0.5em}.mw-parser-output .divbox .divbox-heading{width:auto;margin-left:auto;margin-right:auto;font-weight:bold;text-align:center}.mw-parser-output .divbox-amber{background-color:#ffffcc;border:1px solid #663300}.mw-parser-output .divbox-berk{background-color:#b78727;border:1px solid #0f4d92}.mw-parser-output .divbox-black{background-color:black;border:1px solid white;color:white;font-weight:bold}.mw-parser-output .divbox-bloodred{background-color:#ff3333;border:1px solid #cc0000;font-weight:bold}.mw-parser-output .divbox-blue{background-color:#dee;border:1px solid #0000cc}.mw-parser-output .divbox-brown{background-color:#f2deb8;border:1px solid #663300}.mw-parser-output .divbox-darkgreen{background-color:#006a4d;color:#ffffff;border:4px solid #ffffff;border-radius:5em;box-shadow:0.1em 0.1em 0.5em rgba(0,0,0,0.75)}.mw-parser-output .divbox-docgreen{background-color:#ecfcf4;border:1px solid #aaaaaa}.mw-parser-output .divbox-double{background-color:inherit;border:1px double #000000;letter-spacing:0.5em}.mw-parser-output .divbox-email{font-weight:bold;margin-left:2em;border:black solid 1px;border-style:dotted solid dotted solid;background:palegreen}.mw-parser-output .divbox-fawn{border:1px solid #cd853f;background-color:#fff8dc;border-radius:10px}.mw-parser-output .divbox-forest{background-color:#b5dbaf;border:1px solid #006633}.mw-parser-output .divbox-gold{background-color:#cc0;border:1px solid #f00}.mw-parser-output .divbox-gray,.mw-parser-output .divbox-grey{background-color:#eeeeee;border:1px solid #999999}.mw-parser-output .divbox-gray99,.mw-parser-output .divbox-grey99{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #dddddd}.mw-parser-output .divbox-grayh,.mw-parser-output .divbox-greyh{background:transparent;border:solid 4px lightgray;border-left:none;border-right:none;color:gray}.mw-parser-output .divbox-green{background-color:#ccffcc;border:1px solid #009900}.mw-parser-output .divbox-greenv{background:transparent;border:solid 8px lightgreen;border-top:none;border-bottom:none}.mw-parser-output .divbox-ivory{border:1px solid #0000ff;background-color:#fffff0;border-radius:10px}.mw-parser-output .divbox-lavender{background-color:#e6e6fa;font-size:11pt;border:1px solid #7d00b3}.mw-parser-output .divbox-lightblue{background-color:#f0f8ff;border:1px solid #7cb9e8}.mw-parser-output .divbox-lilac{background-color:#c8a2c8;border:1px solid silver}.mw-parser-output .divbox-n{border:7px solid #0ff0ff;background-color:#f0fff0;border-radius:25px}.mw-parser-output .divbox-navy{background-color:#aadbe0;border:1px solid #00477b}.mw-parser-output .divbox-none{border:1px hidden}.mw-parser-output .divbox-nyanza{background-color:#e9ffdb;font-size:11pt;border:1px solid #7d00b3}.mw-parser-output .divbox-orange{background-color:#ffdeb5;border:1px solid #ff6600}.mw-parser-output .divbox-plain{background-color:inherit;border:1px solid #000000}.mw-parser-output .divbox-purple{background-color:#ffdaff;border:1px solid #7d00b3}.mw-parser-output .divbox-red{background-color:#ffcccc;border:1px solid #cc0000}.mw-parser-output .divbox-sia{background-color:#cccccc;border:1px solid #6881b9}.mw-parser-output .divbox-siaaa{background-color:#d5dceb;border:1px solid #6881b9}.mw-parser-output .divbox-simar{background-color:#f2deb8;border:4px solid #810541;border-radius:5em}.mw-parser-output .divbox-teal{background-color:#008080;border:1px solid #40e0d0}.mw-parser-output .divbox-thistle{background-color:#d8bfd8;font-size:11pt;border:1px solid #7d00b3}.mw-parser-output .divbox-tt{background-color:transparent;color:darkblue;border:1px solid grey}.mw-parser-output .divbox-wdl{background-color:#cee3f6;border:1px solid #cee3f6}.mw-parser-output .divbox-white{background-color:#ffffff;border:1px solid #000000}.mw-parser-output .divbox-wordperfect{background-color:blue;color:white;border:1px solid #0000cc}.mw-parser-output .divbox-email,.mw-parser-output .divbox-tt,.mw-parser-output .divbox-wordperfect{font-family:monospace,monospace}.mw-parser-output .divbox-yellow{background-color:#ffffcc;border:1px solid #ffcc00}</style></td></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef;text-align:center;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="عیسی از دیدگاه مسیحیان">عیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD" title="مسیح">مسیح</a></li></ul></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%AA_%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ولادت عیسی">ولادت عیسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ministry_of_Jesus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ministry of Jesus (صفحه وجود ندارد)">Ministry</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="تصلیب عیسی">تصلیب عیسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B2_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD" title="رستاخیز مسیح">رستاخیز مسیح</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef;text-align:center;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کتاب مقدس">کتاب مقدس</a></li><li>بنیان‌ها</li></ul></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D9%82" title="عهد عتیق">عهد عتیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="عهد جدید">عهد جدید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%AA_(%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA)" title="بشارت (مسیحیت)">بشارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="حکم کتاب مقدس">حکم کتاب مقدس</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">کلیسا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Creed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Creed (صفحه وجود ندارد)">Creed</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=New_Covenant&action=edit&redlink=1" class="new" title="New Covenant (صفحه وجود ندارد)">New Covenant</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="الهیات مسیحی">الهیات</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=God_in_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="God in Christianity (صفحه وجود ندارد)">God</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AB%D9%84%DB%8C%D8%AB" title="تثلیث">تثلیث</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%AF%D8%B1" title="خدای پدر">خدای پدر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Son_of_God_(Christianity)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Son of God (Christianity) (صفحه وجود ندارد)">Son</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="روح‌القدس در مسیحیت">روح‌القدس در مسیحیت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="الهیات دفاعی">الهیات دفاعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B3%D9%84_%D8%AA%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="غسل تعمید">غسل تعمید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مسیح‌شناسی">مسیح‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="تاریخ الهیات مسیحی">تاریخ الهیات مسیحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="هیئت‌های تبلیغی مسیحی">هیئت‌های تبلیغی مسیحی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Salvation_in_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salvation in Christianity (صفحه وجود ندارد)">Salvation</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef;text-align:center;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="تاریخ مسیحیت">تاریخچه</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Christian_tradition&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian tradition (صفحه وجود ندارد)">سنت</a></li></ul></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="حواریون">حواریون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B7%D8%B1%D8%B3" title="پطرس">پطرس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%B3_%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84" title="پولس رسول">پولس رسول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="مریم">مریم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="تاریخ مسیحیت">تاریخ مسیحیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="پدران کلیسا">پدران کلیسا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="کنستانتین بزرگ">کنستانتین بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="شورای سراسری مسیحیت">شورای سراسری مسیحیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آگوستین">آگوستین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D9%88_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="جدایی شرق و غرب">جدایی شرق و غرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="جنگ‌های صلیبی">جنگ‌های صلیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A2%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="توماس آکویناس">توماس آکویناس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اصلاحات پروتستانی">اصلاحات پروتستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1" title="مارتین لوتر">مارتین لوتر</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content-with-subgroup"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef;text-align:center;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" class="mw-redirect" title="مذهب مسیحی">مذاهب</a></li><li>گروه‌ها</li></ul></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40023308"><table class="sidebar-subgroup"><tbody><tr><th class="sidebar-heading" style="padding-bottom:0;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مسیحیت غربی">مسیحیت غربی</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="کلیسای کاتولیک">کلیسای کاتولیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پروتستانتیسم">پروتستانتیسم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ادونتیسم">ادونتیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="آناباپتیست">آناباپتیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="انگلیکان">انگلیکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="باپتیست">باپتیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="مسیحیت انجیلی">مسیحیت انجیلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Holiness_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Holiness movement (صفحه وجود ندارد)">قداست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="لوتریانیسم">لوتریانیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="متدیسم">متدیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="کلیسای موراوی">کلیسای موراوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%B7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پنطیکاستیسم">پنطیکاستیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="کوئیکرها">کوئیکرها</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کالوینیسم">کالوینیسم</a></li></ul></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="padding-bottom:0;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="مسیحیت شرقی">مسیحیت شرقی</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="کلیسای کاتولیک شرقی">کلیسای کاتولیک شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس شرقی">کلیسای ارتدکس شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="مسیحیت پروتستان شرقی">مسیحیت پروتستان شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="کلیسای ارتدکس مشرقی">کلیسای ارتدکس مشرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="کلیسای مشرق">کلیسای مشرق</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="padding-bottom:0;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="استعادیه">استعادیه</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D9%87" title="شاهدان یهوه">شاهدان یهوه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جنبش قدیسان آخرالزمان">جنبش قدیسان آخرالزمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Iglesia_ni_Cristo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iglesia ni Cristo (صفحه وجود ندارد)">Iglesia ni Cristo</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef;text-align:center;">موضوعات مرتبط</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="هنر مسیحی">هنر مسیحی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Criticism_of_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Criticism of Christianity (صفحه وجود ندارد)">Criticism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="نهضت وحدت کلیساها">نهضت وحدت کلیساها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="موسیقی مسیحی">موسیقی مسیحی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christianity_and_other_religions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christianity and other religions (صفحه وجود ندارد)">Other religions</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2_(%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA)" title="نماز (مسیحیت)">نماز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%B8%D9%87" title="موعظه">موعظه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christian_symbolism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian symbolism (صفحه وجود ندارد)">Symbolism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christian_worship&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian worship (صفحه وجود ندارد)">Worship</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:P_christianity.svg" class="mw-file-description" title="Christian cross"><img alt="Christian cross" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/20px-P_christianity.svg.png" decoding="async" width="20" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/30px-P_christianity.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/40px-P_christianity.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="درگاه:مسیحیت">درگاه:مسیحیت</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="الگو:مسیحیت"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="بحث الگو:مسیحیت"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مسیحیت"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40023308"><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks plainlist"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">بخشی از یک <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="رده:ارتدکس شرقی">مجموعه</a> درباره</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="font-size:140%;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس شرقی">کلیسای ارتدکس شرقی</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg" class="mw-file-description" title="Christ Pantocrator (Deesis mosaic detail)"><img alt="Christ Pantocrator (Deesis mosaic detail)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/140px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg" decoding="async" width="140" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/210px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg/280px-Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg 2x" data-file-width="2744" data-file-height="2900" /></a></span><div class="sidebar-caption"><span style="font-size:90%;">Mosaic of <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%84" title="مسیح متعال">مسیح متعال</a>, <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7_%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%87" title="ایا صوفیه">ایا صوفیه</a></span></div></td></tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background-color:gold"> بررسی اجمالی</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان کلیسای ارتدکس شرقی (صفحه وجود ندارد)">سازمان کلیسای ارتدکس شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="الهیات ارتدوکس شرقی">الهیات ارتدوکس شرقی</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخ شرق الهیات ارتدکس (صفحه وجود ندارد)">تاریخ الهیات</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبادت ارتدکس شرقی (صفحه وجود ندارد)"> نیایش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخ کلیسای ارتدکس شرقی (صفحه وجود ندارد)">تاریخ کلیسا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="هفت‌آیین">هفت‌آیین</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%B3(%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تئوس(الاهیات مسیحی شرقی) (صفحه وجود ندارد)"> دیدگاه نجات</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="تئوتوکوس">تئوتوکوس</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="تمثال (دین)">تمثال (دین)</a></li></ul> </div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">پیش‌زمینه</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="تصلیب عیسی">تصلیب عیسی</a> / <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B2_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD" title="رستاخیز مسیح">رستاخیز مسیح</a> / <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%AC_%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="عروج عیسی">عروج عیسی</a></div></li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">کلیسا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C" title="خلافت رسولی">خلافت رسولی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1_%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="چهار علامت کلیسا (صفحه وجود ندارد)">چهار علامت کلیسا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3" title="ارتدکس">ارتدکس</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/w/index.php?title=Organization_of_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Organization of the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">سازمان‌دهی</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتوسفالی (صفحه وجود ندارد)">اتوسفالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="پاتریارک‌نشین">پاتریارک‌نشین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ecumenical_Patriarch_of_Constantinople&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ecumenical Patriarch of Constantinople (صفحه وجود ندارد)">Ecumenical Patriarch</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%82%D9%81%DB%8C" title="نظام اسقفی">نظام اسقفی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Canon_law_of_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Canon law of the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Canon law</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="روحانی">روحانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bishop_(Eastern_Orthodox_Church)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bishop (Eastern Orthodox Church) (صفحه وجود ندارد)">Bishops</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Priesthood_(Orthodox_Church)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Priesthood (Orthodox Church) (صفحه وجود ندارد)">Priests</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B3" title="شماس">شماس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Christian_monasticism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Christian monasticism (صفحه وجود ندارد)">Monasticism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Degrees_of_Eastern_Orthodox_monasticism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Degrees of Eastern Orthodox monasticism (صفحه وجود ندارد)">Degrees of monasticism</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/w/index.php?title=Autocephaly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Autocephaly (صفحه وجود ندارد)">Autocephalous</a> jurisdictions</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content">Autocephalous Churches who are officially part of the communion: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%82%D8%B3%D8%B7%D9%86%D8%B7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="پاتریارک‌نشین جهانی قسطنطنیه">پاتریارک‌نشین جهانی قسطنطنیه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="کلیسای ارتدکس یونانی اسکندریه">کلیسای ارتدکس یونانی اسکندریه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B7%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="کلیسای ارتدکس یونانی انطاکیه">کلیسای ارتدکس یونانی انطاکیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="کلیسای ارتدکس یونانی اورشلیم (صفحه وجود ندارد)">کلیسای ارتدکس یونانی اورشلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس روسی">کلیسای ارتدکس روسی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس گرجی">کلیسای ارتدکس گرجی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B5%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس صربی">کلیسای ارتدکس صربی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس رومانی">کلیسای ارتدکس رومانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کلیسای ارتدکس بلغارستان">کلیسای ارتدکس بلغارستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="کلیسای قبرس (صفحه وجود ندارد)">کلیسای قبرس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="کلیسای یونان">کلیسای یونان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس آلبانی">کلیسای ارتدکس آلبانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کلیسای ارتدکس لهستان (صفحه وجود ندارد)">کلیسای ارتدکس لهستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DA%A9_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کلیسای ارتدکس سرزمین‌های چک و اسلواکی (صفحه وجود ندارد)">کلیسای ارتدکس سرزمین‌های چک و اسلواکی</a></li></ul> </div> <p>Autocephaly recognized universally <i>de facto</i>, by some autocephalous Churches <i>de jure</i>: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="کلیسای ارتدکس در آمریکا">کلیسای ارتدکس در آمریکا</a></li></ul> </div> <p>Autocephaly recognized by Constantinople and 3 other autocephalous Churches: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="کلیسای ارتدکس اوکراین">کلیسای ارتدکس اوکراین</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">Noncanonical jurisdictions</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%87%D9%86" title="باورمندان کهن">باورمندان کهن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spiritual_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spiritual Christianity (صفحه وجود ندارد)">Spiritual Christianity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=True_Orthodoxy&action=edit&redlink=1" class="new" title="True Orthodoxy (صفحه وجود ندارد)">True Orthodoxy</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Catacomb_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catacomb Church (صفحه وجود ندارد)">Catacomb Church</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Old_Calendarists&action=edit&redlink=1" class="new" title="Old Calendarists (صفحه وجود ندارد)">Old Calendarists</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=American_Orthodox_Catholic_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Orthodox Catholic Church (صفحه وجود ندارد)">American Orthodox Catholic Church</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=American_World_Patriarchs&action=edit&redlink=1" class="new" title="American World Patriarchs (صفحه وجود ندارد)">American World Patriarchs</a></li></ul> </div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Organization_of_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Organization of the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">ملی</a> churches:</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><ul><li><a href="/w/index.php?title=Abkhazian_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abkhazian Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Abkhazia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Belarusian_Autocephalous_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belarusian Autocephalous Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Belarus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orthodox_Church_in_Italy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orthodox Church in Italy (صفحه وجود ندارد)">Italy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Independent_Orthodox_Churches_in_Montenegro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Independent Orthodox Churches in Montenegro (صفحه وجود ندارد)">Montenegro</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Macedonian_Orthodox_Church_%E2%80%93_Ohrid_Archbishopric&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macedonian Orthodox Church – Ohrid Archbishopric (صفحه وجود ندارد)">North Macedonia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Turkish_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Turkish Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Turkey</a></li></ul></li></ul> </div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%82%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تلفیق‌گرایی">تلفیق‌گرایی</a> churches:</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Evangelical_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evangelical Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Evangelical Orthodox</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Communion_of_Western_Orthodox_Churches&action=edit&redlink=1" class="new" title="Communion of Western Orthodox Churches (صفحه وجود ندارد)">Western Orthodoxy</a></li></ul> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><ul><li><a href="/w/index.php?title=Celtic_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Celtic Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Celts</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=French_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="French Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">France</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orthodox_Church_of_the_Gauls&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orthodox Church of the Gauls (صفحه وجود ندارد)">Gaul</a></li></ul></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="شورای سراسری مسیحیت">شورای سراسری مسیحیت</a>s</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=First_seven_ecumenical_councils&action=edit&redlink=1" class="new" title="First seven ecumenical councils (صفحه وجود ندارد)">First Seven Ecumenical Councils</a>:</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="شورای نخست نیقیه">شورای نخست نیقیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B3%D8%B7%D9%86%D8%B7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="اولین شورای قسطنطنیه">اولین شورای قسطنطنیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%81%D8%B3%D9%88%D8%B3" title="شورای افسوس">شورای افسوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86" title="شورای خلقیدون">شورای خلقیدون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Second_Council_of_Constantinople&action=edit&redlink=1" class="new" title="Second Council of Constantinople (صفحه وجود ندارد)">Fifth</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B3%D8%B7%D9%86%D8%B7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="سومین شورای قسطنطنیه">سومین شورای قسطنطنیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C%D9%87" title="شورای دوم نیقیه">شورای دوم نیقیه</a></li></ul> </div> <ul><li>Other possible ecumenical councils:</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fourth_Council_of_Constantinople_(Eastern_Orthodox)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fourth Council of Constantinople (Eastern Orthodox) (صفحه وجود ندارد)">Eighth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fifth_Council_of_Constantinople&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fifth Council of Constantinople (صفحه وجود ندارد)">Ninth</a></li></ul> </div> <ul><li>Other important councils:</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Quinisext_Council&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quinisext Council (صفحه وجود ندارد)">Quinisext Council</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Synod_of_Jassy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Synod of Jassy (صفحه وجود ندارد)">Jassy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Great_Moscow_Synod&action=edit&redlink=1" class="new" title="Great Moscow Synod (صفحه وجود ندارد)">Moscow</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Synod_of_Jerusalem_(1672)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Synod of Jerusalem (1672) (صفحه وجود ندارد)">Jerusalem</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">تاریخچه</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="پدران کلیسا">پدران کلیسا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pentarchy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pentarchy (صفحه وجود ندارد)">Pentarchy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="امپراتوری بیزانس">امپراتوری بیزانس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christianization_of_Bulgaria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christianization of Bulgaria (صفحه وجود ندارد)">Christianization of Bulgaria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christianization_of_Kievan_Rus%27&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christianization of Kievan Rus' (صفحه وجود ندارد)">Christianization of Kievan Rus'</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D9%88_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="جدایی شرق و غرب">جدایی شرق و غرب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Russian_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the Russian Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Russia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Eastern_Orthodox_Church_under_the_Ottoman_Empire&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the Eastern Orthodox Church under the Ottoman Empire (صفحه وجود ندارد)">Ottoman Empire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Orthodoxy_in_North_America&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Orthodoxy in North America (صفحه وجود ندارد)">North America</a></li> <li>Moscow–Constantinople schism <ul><li><a href="/w/index.php?title=15th%E2%80%9316th_century_Moscow%E2%80%93Constantinople_schism&action=edit&redlink=1" class="new" title="15th–16th century Moscow–Constantinople schism (صفحه وجود ندارد)">15th–16th c.</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1996_Moscow%E2%80%93Constantinople_schism&action=edit&redlink=1" class="new" title="1996 Moscow–Constantinople schism (صفحه وجود ندارد)">1996</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88-%D9%82%D8%B3%D8%B7%D9%86%D8%B7%D9%86%DB%8C%D9%87_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B8" title="جدایی مسکو-قسطنطنیه ۲۰۱۸">جدایی مسکو-قسطنطنیه ۲۰۱۸</a></li></ul></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="الهیات ارتدوکس شرقی">الهیات ارتدوکس شرقی</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_Eastern_Orthodox_theology&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of Eastern Orthodox theology (صفحه وجود ندارد)">History of Eastern Orthodox theology</a> <ul><li><small>(<a href="/w/index.php?title=History_of_Eastern_Orthodox_theology_in_the_20th_century&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of Eastern Orthodox theology in the 20th century (صفحه وجود ندارد)">20th century (Neo-Palamism)</a>)</small></li></ul></li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="الهیات سلبی">الهیات سلبی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chrismation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chrismation (صفحه وجود ندارد)">Chrismation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christian_contemplation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian contemplation (صفحه وجود ندارد)">Contemplative prayer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Essence%E2%80%93energies_distinction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Essence–energies distinction (صفحه وجود ندارد)">Essence vs. Energies</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="هسیچاسم">هسیچاسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AB%D9%84%DB%8C%D8%AB" title="تثلیث">تثلیث</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hypostatic_union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hypostatic union (صفحه وجود ندارد)">Hypostatic union</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="تمثال (دین)">تمثال (دین)</a>s</li> <li><a href="/w/index.php?title=Metousiosis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metousiosis (صفحه وجود ندارد)">Metousiosis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mystical_theology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mystical theology (صفحه وجود ندارد)">Mystical theology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C%D9%87" title="اعتقادنامه نیقیه">اعتقادنامه نیقیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nepsis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nepsis (صفحه وجود ندارد)">Nepsis</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Economy_(religion)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Economy (religion) (صفحه وجود ندارد)">Oikonomia</a></i> vs <i><a href="/w/index.php?title=Akribeia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akribeia (صفحه وجود ندارد)">Akribeia</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ousia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ousia (صفحه وجود ندارد)">Ousia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palamism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palamism (صفحه وجود ندارد)">Palamism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Philokalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philokalia (صفحه وجود ندارد)">Philokalia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phronema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phronema (صفحه وجود ندارد)">Phronema</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Orthodox_view_of_sin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Orthodox view of sin (صفحه وجود ندارد)">Sin</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Theosis_(Eastern_Christian_theology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theosis (Eastern Christian theology) (صفحه وجود ندارد)">Theosis</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="تئوتوکوس">تئوتوکوس</a></i></li></ul> </div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Theological_differences_between_the_Catholic_Church_and_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theological differences between the Catholic Church and the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Differences from the Catholic Church</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Orthodox_teaching_regarding_the_Filioque&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Orthodox teaching regarding the Filioque (صفحه وجود ندارد)">Opposition to the Filioque</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Orthodox_opposition_to_papal_supremacy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Orthodox opposition to papal supremacy (صفحه وجود ندارد)">Opposition to papal supremacy</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/w/index.php?title=Eastern_Orthodox_worship&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Orthodox worship (صفحه وجود ندارد)">Liturgy and worship</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Divine_Liturgy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Divine Liturgy (صفحه وجود ندارد)">Divine Liturgy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Divine_Service_(Eastern_Orthodoxy)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Divine Service (Eastern Orthodoxy) (صفحه وجود ندارد)">Divine Services</a></li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Akathist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akathist (صفحه وجود ندارد)">Akathist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Apolytikion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apolytikion (صفحه وجود ندارد)">Apolytikion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Artos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Artos (صفحه وجود ندارد)">Artos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ectenia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ectenia (صفحه وجود ندارد)">Ectenia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Euchologion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Euchologion (صفحه وجود ندارد)">Euchologion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Holy_water_in_Eastern_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Holy water in Eastern Christianity (صفحه وجود ندارد)">Holy Water</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Iconostasis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iconostasis (صفحه وجود ندارد)">Iconostasis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jesus_Prayer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jesus Prayer (صفحه وجود ندارد)">Jesus Prayer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kontakion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kontakion (صفحه وجود ندارد)">Kontakion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Entrance_(liturgical)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Entrance (liturgical) (صفحه وجود ندارد)">Liturgical entrances</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liturgical_fan_in_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liturgical fan in the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Liturgical fans</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lity_in_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lity in the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Lity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memorial_service_in_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Memorial service in the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Memorial service</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_Eternal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Memory Eternal (صفحه وجود ندارد)">Memory Eternal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Omophorion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omophorion (صفحه وجود ندارد)">Omophorion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bowing_in_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bowing in the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Eastern Orthodox bowing</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marriage_in_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marriage in the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Eastern Orthodox marriage</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Praxis_(Byzantine_Rite)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Praxis (Byzantine Rite) (صفحه وجود ندارد)">Praxis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paraklesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paraklesis (صفحه وجود ندارد)">Paraklesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D8%A7%DA%A9" title="سلام عید پاک">سلام عید پاک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paschal_Homily&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paschal Homily (صفحه وجود ندارد)">Paschal Homily</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paschal_troparion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paschal troparion (صفحه وجود ندارد)">Paschal troparion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prayer_rope&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prayer rope (صفحه وجود ندارد)">Prayer rope</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prosphora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prosphora (صفحه وجود ندارد)">Prosphora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russian_Orthodox_bell_ringing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russian Orthodox bell ringing (صفحه وجود ندارد)">Russian bell ringing</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Semantron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Semantron (صفحه وجود ندارد)">Semantron</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sign_of_the_cross&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sign of the cross (صفحه وجود ندارد)">Sign of the cross</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sticheron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sticheron (صفحه وجود ندارد)">Sticheron</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Troparion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Troparion (صفحه وجود ندارد)">Troparion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vestment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vestment (صفحه وجود ندارد)">Vestments</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thurible&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thurible (صفحه وجود ندارد)">Use of incense</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/w/index.php?title=Eastern_Orthodox_liturgical_calendar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Orthodox liturgical calendar (صفحه وجود ندارد)">Liturgical calendar</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Paschal_cycle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paschal cycle (صفحه وجود ندارد)">Paschal cycle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Great_feasts_in_the_Eastern_Orthodox_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Great feasts in the Eastern Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">12 Great Feasts</a></li> <li>Other feasts:</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Feast_of_Orthodoxy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Feast of Orthodoxy (صفحه وجود ندارد)">Feast of Orthodoxy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="شفاعت تئوتوکوس">شفاعت تئوتوکوس</a></li></ul> </div> <ul><li>The four fasting periods:</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Nativity_Fast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nativity Fast (صفحه وجود ندارد)">Nativity Fast</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="روزه بزرگ">روزه بزرگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Apostles%27_Fast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apostles' Fast (صفحه وجود ندارد)">Apostles' Fast</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="به خواب رفتن مریم مقدس">به خواب رفتن مریم مقدس</a> Fast</li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">چهره‌های اصلی</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="آتاناسیوس">آتاناسیوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%85_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="افرایم سوری">افرایم سوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%84_%D9%82%DB%8C%D8%B5%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="بازیل قیصریه">بازیل قیصریه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cyril_of_Jerusalem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cyril of Jerusalem (صفحه وجود ندارد)">Cyril of Jerusalem</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B2%D9%86%D9%88%D8%B3" title="گریگوری نازیانزنوس">گریگوری نازیانزنوس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="گریگوری نیسا">گریگوری نیسا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%85" title="جان کریسوستوم">جان کریسوستوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سیریل اسکندریه">سیریل اسکندریه</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AD%D9%86%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%85%DB%8C" title="یوحنا السلمی">یوحنا السلمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87" title="ماکسیموس اعتراف‌گیرنده">ماکسیموس اعتراف‌گیرنده</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AD%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82" title="یوحنای دمشق">یوحنای دمشق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theodore_the_Studite&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodore the Studite (صفحه وجود ندارد)">Theodore the Studite</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="کاسیا">کاسیا</a>ni</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="سیریل و متودی مقدس">سیریل و متودی مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="فوتیوس اول">فوتیوس اول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gregory_Palamas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gregory Palamas (صفحه وجود ندارد)">Gregory Palamas</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">سایر موضوعات</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Orthodox_church_architecture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Orthodox church architecture (صفحه وجود ندارد)">Architecture</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Encyclical_of_the_Eastern_Patriarchs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Encyclical of the Eastern Patriarchs (صفحه وجود ندارد)">Encyclical of the Eastern Patriarchs</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russian_Orthodox_cross&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russian Orthodox cross (صفحه وجود ندارد)">Orthodox cross</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_Eastern_Orthodox_saint_titles&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Eastern Orthodox saint titles (صفحه وجود ندارد)">Saint titles</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Orthodoxy_by_country&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Orthodoxy by country (صفحه وجود ندارد)">Statistics by country</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="الگو:کناری کلیسای ارتدکس شرقی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کناری کلیسای ارتدکس شرقی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کناری کلیسای ارتدکس شرقی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p>واژه <i><b>کلیسا</b></i> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یونانی">یونانی</a>: <span lang="el" title="متن به زبان یونانی"><bdi>εκκλησία</bdi></span>) به گردهمایی و اجتماع انسان‌هایی که با یک‌دیگر جمع شده‌اند و عقاید <a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8" title="مذهب">مذهبی</a> مشترکی دارند، اشاره می‌کند اما در اصطلاح به مکان عبادت <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مسیحیان">مسیحیان</a> یا جامعه مذهبی مسیحی گفته می‌شود. <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%B1%D9%85" class="mw-redirect" title="کلیسای کاتولیک رم">کلیسای کاتولیک رم</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس روسی">کلیسای ارتدکس روسی</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کلیسای انگلستان">کلیسای انگلستان</a> دارای نظام اسقفی هستند که در آن اختیارات کلیسا در دست <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%82%D9%81" title="اسقف">اسقفها</a> و روحانیون است. در کلیساهای جماعتی، مرجع نهایی تصمیم‌گیری در کلیسا جماعت محلی است. در کلیساهای مشایخی سیستم اداره کلیسا از طرف جماعت محلی به هیئت رهبران یا مشایخ واگذار می‌گردد و تصمیمات از طریق پارلمان و شورا اتخاذ می‌شود. </p><p>کلیسای <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86_%D9%BE%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="سن پتر">سن پتر</a> در <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="واتیکان">واتیکان</a>، کلیسای <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7" class="mw-redirect" title="کلیسای سامبا">سامبا</a> در <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="تفلیس">تفلیس</a>، پایتخت <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> دومین کلیسای بزرگ جهان،<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="کلیسای جامع سنت جان">کلیسای جامع سنت جان</a> در <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="نیویورک">نیویورک</a> و کلیسای <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="باسیلیسیا (صفحه وجود ندارد)">باسیلیسیا</a> در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="ساحل عاج">ساحل عاج</a> از بزرگ‌ترین کلیساهای جهان هستند. <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ایاصوفیه">ایاصوفیه</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84" title="استانبول">استانبول</a> کنونی در سال <a href="/wiki/%DB%B5%DB%B3%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۵۳۷ (میلادی)">۵۳۷</a> بزرگ‌ترین کلیسای <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="جهان">جهان</a> به‌شمار می‌رفت. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کلیسا_در_ایران"><span id=".DA.A9.D9.84.DB.8C.D8.B3.D8.A7_.D8.AF.D8.B1_.D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>کلیسا در ایران</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: کلیسا در ایران"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>با توجه به همزیستی باستانی مسیحیان و مسلمانان در ایران، کلیساهای متعددی نیز در خاک <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> بنا شده‌است. قدیمیترین کلیسای ایران <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="کلیسای ننه‌مریم">کلیسای ننه‌مریم</a> یا کلیسای مریم مقدس در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87" title="ارومیه">ارومیه</a> است. برخی از تاریخ‌شناسان این کلیسا را دومین کلیسای بزرگ جهان پس از کلیسای «بیت‌لحم» فلسطین می‌دانند. کلیسای «<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="کلیسای ننه‌مریم">ننه‌مریم</a>» نه نیمکت دارد و نه جای‌گاهی برای اعتراف و وعظ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%DB%8C%D8%B4" title="کشیش">کشیش</a>. در ورودی به صحن، کم‌ارتفاع است. به نحوی که هنگام ورود بایستی سر خود را به پایین خم کرد.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نگارخانه"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>نگارخانه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: نگارخانه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional center"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Column_of_Simeon_Syria.jpg" class="mw-file-description" title="کلیسای شمعون در شهر حلب در سوریه از قدیمی‌ترین کلیساهای جهان است."><img alt="کلیسای شمعون در شهر حلب در سوریه از قدیمی‌ترین کلیساهای جهان است." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Column_of_Simeon_Syria.jpg/120px-Column_of_Simeon_Syria.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Column_of_Simeon_Syria.jpg/180px-Column_of_Simeon_Syria.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Column_of_Simeon_Syria.jpg/240px-Column_of_Simeon_Syria.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%B9%D9%88%D9%86_%D8%BA%DB%8C%D9%88%D8%B1" title="کلیسای شمعون غیور">کلیسای شمعون</a> در شهر <a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D8%A8" title="حلب">حلب</a> در <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a> از قدیمی‌ترین کلیساهای جهان است.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hamme-BE-Zogge-%C3%A9glise-06.JPG" class="mw-file-description" title="نمای داخلی یک کلیسا در بلژیک"><img alt="نمای داخلی یک کلیسا در بلژیک" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Hamme-BE-Zogge-%C3%A9glise-06.JPG/120px-Hamme-BE-Zogge-%C3%A9glise-06.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Hamme-BE-Zogge-%C3%A9glise-06.JPG/180px-Hamme-BE-Zogge-%C3%A9glise-06.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Hamme-BE-Zogge-%C3%A9glise-06.JPG/240px-Hamme-BE-Zogge-%C3%A9glise-06.JPG 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a></span></div> <div class="gallerytext">نمای داخلی یک کلیسا در بلژیک</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Brompton_Oratory_Nave_2,_London,_UK_-_Diliff.jpg" class="mw-file-description" title="سالن شبستان کلیسایی در لندن"><img alt="سالن شبستان کلیسایی در لندن" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Brompton_Oratory_Nave_2%2C_London%2C_UK_-_Diliff.jpg/120px-Brompton_Oratory_Nave_2%2C_London%2C_UK_-_Diliff.jpg" decoding="async" width="120" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Brompton_Oratory_Nave_2%2C_London%2C_UK_-_Diliff.jpg/180px-Brompton_Oratory_Nave_2%2C_London%2C_UK_-_Diliff.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Brompton_Oratory_Nave_2%2C_London%2C_UK_-_Diliff.jpg/240px-Brompton_Oratory_Nave_2%2C_London%2C_UK_-_Diliff.jpg 2x" data-file-width="8043" data-file-height="5527" /></a></span></div> <div class="gallerytext">سالن شبستان کلیسایی در لندن</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Albi_cathedral_-_choir_and_choir_screen.jpg" class="mw-file-description" title="معماری داخلی یک کلیسا"><img alt="معماری داخلی یک کلیسا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Albi_cathedral_-_choir_and_choir_screen.jpg/120px-Albi_cathedral_-_choir_and_choir_screen.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Albi_cathedral_-_choir_and_choir_screen.jpg/180px-Albi_cathedral_-_choir_and_choir_screen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Albi_cathedral_-_choir_and_choir_screen.jpg/240px-Albi_cathedral_-_choir_and_choir_screen.jpg 2x" data-file-width="3192" data-file-height="2394" /></a></span></div> <div class="gallerytext">معماری داخلی یک کلیسا</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%E1%B2%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3_05.jpg" class="mw-file-description" title="کلیسا سنت نینو در تفلیس گرجستان"><img alt="کلیسا سنت نینو در تفلیس گرجستان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/%E1%B2%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3_05.jpg/120px-%E1%B2%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3_05.jpg" decoding="async" width="120" height="68" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/%E1%B2%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3_05.jpg/180px-%E1%B2%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3_05.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/%E1%B2%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3_05.jpg/240px-%E1%B2%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3_05.jpg 2x" data-file-width="5312" data-file-height="2988" /></a></span></div> <div class="gallerytext">کلیسا سنت نینو در تفلیس گرجستان</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Vincent_van_Gogh_-_The_Church_in_Auvers-sur-Oise,_View_from_the_Chevet_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description" title="کلیسای اوور اثر ونسان ون گوگ"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Vincent_van_Gogh_-_The_Church_in_Auvers-sur-Oise%2C_View_from_the_Chevet_-_Google_Art_Project.jpg/93px-Vincent_van_Gogh_-_The_Church_in_Auvers-sur-Oise%2C_View_from_the_Chevet_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="93" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Vincent_van_Gogh_-_The_Church_in_Auvers-sur-Oise%2C_View_from_the_Chevet_-_Google_Art_Project.jpg/139px-Vincent_van_Gogh_-_The_Church_in_Auvers-sur-Oise%2C_View_from_the_Chevet_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Vincent_van_Gogh_-_The_Church_in_Auvers-sur-Oise%2C_View_from_the_Chevet_-_Google_Art_Project.jpg/186px-Vincent_van_Gogh_-_The_Church_in_Auvers-sur-Oise%2C_View_from_the_Chevet_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="3434" data-file-height="4433" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B1" title="کلیسای اوور">کلیسای اوور</a> اثر <a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%86_%DA%AF%D9%88%DA%AF" title="ونسان ون گوگ">ونسان ون گوگ</a></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C" title="ساختمان‌های مذهبی">ساختمان‌های مذهبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%B3_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="ناقوس کلیسا">ناقوس کلیسا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%85%DA%A9%D8%AA_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="نیمکت کلیسا">نیمکت کلیسا</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Christianity" class="extiw" title="commons:Category:Christianity">کلیسا</a></span> موجود است.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" class="extiw" title="q:کلیسا">کلیسا</a></b></i> در ویکی‌گفتاورد موجود است.</div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304102056/http://www.bestandfirst.net/">«Best and First»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bestandfirst.net/">اصلی</a> در ۴ مارس ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲ اکتبر ۲۰۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Best+and+First&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bestandfirst.net%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150401181408/http://radiokoocheh.com/article/81656">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://radiokoocheh.com/article/81656">اصلی</a> در ۱ آوریل ۲۰۱۵<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۸ مارس ۲۰۱۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fradiokoocheh.com%2Farticle%2F81656&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div></div> <ul><li><cite id="CITEREFیاردون_سیز1380" class="citation">یاردون سیز (<bdi>۱۳۸۰</bdi>)، <i>دانشنامه کتاب مقدس</i>، ترجمهٔ بهرام محمدیان، تهران: روز نو، ص. <bdi>۱۹۱۲</bdi></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B2%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D8%B1%D9%88%D8%B2+%D9%86%D9%88&rft.date=1380&rft.au=%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%B2&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFجیمز_هاکس1375" class="citation">جیمز هاکس (<bdi>۱۳۷۵</bdi>)، <i>قاموس کتاب مقدس</i>، ترجمهٔ عبدالله شیبانی، تهران: اساطیر، ص. <bdi>۱۱۴</bdi></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%82%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B1%DB%B4%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1&rft.date=1375&rft.au=%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2+%D9%87%D8%A7%DA%A9%D8%B3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="شخصیّت‌ها_و_اَعلامِ_قرآنی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C" title="الگو:شخصیت‌ها و اعلام قرآنی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C" title="بحث الگو:شخصیت‌ها و اعلام قرآنی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:شخصیت‌ها و اعلام قرآنی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="شخصیّت‌ها_و_اَعلامِ_قرآنی" style="font-size:114%;margin:0 4em">شخصیّت‌ها و اَعلامِ <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآنی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible expanded navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="شخصیت‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em">شخصیت‌ها</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل‌های حیات <div>فراانسانی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله">خداوند (الله)</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%AF%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85#نام‌ها_و_صفات_تصریح_شده_در_قرآن" title="نام‌های خدا در اسلام">نام‌ها و صفات بیان شده در قرآن</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87" title="فرشته">فرشتگان</a><div><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87" title="فرشته">(ملائکه)</a></div></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="جبرئیل">جَبرَئیل (جِبریل، روح‌الأمین)</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="روح‌القدس">روح‌القُدُس</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="عزرائیل">مَلَک‌ُالموت</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="میکائیل">میکائیل (میکال)</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA_%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA" title="هاروت و ماروت">هاروت و ماروت</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AD_(%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="روح (فرشته) (صفحه وجود ندارد)">فرشته روح</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="دیو">دیو‌ها</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="ابلیس">اِبلیس</a> یا <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="شیطان">شَیطان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="عفریت">عِفریت</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دیگران</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86" title="جن">جن</a>  •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="حورالعین">حورٌ عین</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="غلمان">غِلمان و وِلدان</a> </p> </div> </td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="پیامبر">پیامبران</a> و<div><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84" title="رسول">فرستادگان</a> الهی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نام بُرده شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="آدم در اسلام">آدم</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85" title="ابراهیم">اِبراهیم (خلیل‌الله)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="ادریس">اِدریس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82" title="اسحاق">اِسحاق</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84" title="اسماعیل">اِسماعیل (ذبیح‌الله)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="الیاس">اِلیاس (اِلیاسین)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%B9" title="الیسع">اَلْیَسَع</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A8" title="ایوب">اَیّوب</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF" title="داوود">داوود</a> •  <a href="/wiki/%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%81%D9%84" title="ذوالکفل">ذوالکِفل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="زکریا">زَکریّا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="سلیمان">سُلیمان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%DB%8C%D8%A8" title="شعیب">شُعیب</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD" title="صالح">صالِح</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="عزیر">عُزَیر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D9%BE%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85)" class="mw-redirect" title="عمران (پدر مریم)">عِمران (پدر مریم)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="عیسی در اسلام">عیسیٰ مَسیح (روح‌الله)</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B7" title="لوط">لوط</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="محمد">محمّد</a> یا احمد •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="موسی">موسیٰ (کلیم‌الله)</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AD" title="نوح">نوح</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86" title="هارون">هارون</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%AF_(%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1)" title="هود (پیامبر)">هود</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C" title="یحیی">یَحییٰ</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8" title="یعقوب">یَعقوب (اسرائیل)</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81" title="یوسف">یوسُف</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3" title="یونس">یونُس (ذو النّون، صاحِبِ الحوت)</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشاره شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7_(%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1)" title="ارمیا (پیامبر)">اِرمیا بن حلقیّا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="سموئیل">سَموئیل (اُشْموئیل)</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B4%D8%B9_%D8%A8%D9%86_%D9%86%D9%88%D9%86" title="یوشع بن نون">یوشَع بن نون</a> </p> </div> </td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">افراد نیک <div>(پیش از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a>)</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نام بُرده شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%86" title="ذوالقرنین">ذو القَرنَین</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="طالوت">طالوت</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%82%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85" title="لقمان حکیم">لُقمان</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="مریم">مَریَم</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشاره شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="آسیه">همسر فرعون‏</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B5%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="آصف بن برخیا">آصِف بن بَرخیا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%82%DB%8C%D8%B3" title="بلقیس">ملکه سَبَأ</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86" title="بنیامین">بِنیامین</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%B9%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="جادوگران فرعون">جادوگران فرعون</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="مؤمن یاسین">مؤمن آل‌یاسین‏</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B6%D8%B1" title="خضر">«بنده خدا»</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B9%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="شمعون الصفا">شَمعون الصَّفا (شمعون فطرس)</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%81%D9%86%D8%A7" title="کالب بن یوفنا">کالِب بن یوفَنّا (همراه یوشع)</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A2%D9%84%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D8%B9%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="مؤمن آل‌فرعون">مؤمن آل‌فرعون</a> </p> </div> </td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دیگر افراد <div>(پیش از اسلام)</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نام بُرده شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%B1" title="آزر">آزَر (عموی ابراهیم)</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AA" title="جالوت">جالوت</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="سامری">سامِریّ</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B9%D9%88%D9%86" title="فرعون">فِرعون</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86" title="قارون">قارون</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_(%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86)" title="هامان (شخصیت قرآن)">هامان</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشاره شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="ابرهه بن صباح">ابرهه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%AA_%D9%86%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="بخت نصر">بُختُ‌نَصَّر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B5%DB%8C%D8%B5%D8%A7" title="برصیصا">بَرصیصا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%B9%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B9%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="بلعم باعورا">بَلعَم باعورا</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%81%D8%A7%D8%B1" title="پوتیفار">عزیز مصر</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="پولس">پولس</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7" title="زلیخا">زن عزیز مصر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="شداد">شَدّاد</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B9%D9%88%D9%86" title="شمعون">شَمعون بن یعقوب‏</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="قدار بن سالف (صفحه وجود ندارد)">قاتلان ناقه صالح (قدار بن سالف</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B5%D8%AF%D8%B9_%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D9%87%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="مصدع بن دهر (صفحه وجود ندارد)">مصدع بن دهر (مصدع بن مهرج)</a>) •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%AF" title="نمرود">نمرود</a> </p> </div> </td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">افراد نام بُرده شده<div>(پس‌از اسلام)</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%87%D8%A8" title="ابولهب">ابولَهَب</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%AB%D9%87" title="زید بن حارثه">زید</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">منسوبان پیامبران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">منسوبان نیکِ‌<div>تصریح‌شده</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="الیصابات">همسر زکریّا</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%A7" title="حوا">همسر آدم</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="ساره">همسر ابراهیم، مادر اسحاق</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="صفورا">همسر موسی</a> و <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="لیا">خواهر زن موسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="میریام">خواهر موسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="هابیل">پسر آدم</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D8%AF" title="یوکابد">مادر موسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%B7" title="دختران لوط">دختران لوط</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">منسوبانِ‌نیکِ‌<div>تصریح‌نشده</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابیونا (صفحه وجود ندارد)">مادر ابراهیم</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%82%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85" title="لقمان حکیم">پسر لقمان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A7_(%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85)" title="حنا (مادر مریم)">مادر مریم</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF#فرزندان" title="محمد">دختران محمد</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%84" title="راحل">همسر یعقوب</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A8" title="ایوب">همسر ایّوب</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%85%D8%AE%D8%A7_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="شمخا بنت أنوش (صفحه وجود ندارد)">مادر نوح</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D9%BE%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C)" title="عمران (پدر موسی)">عِمران (پدر موسی)</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%85%DA%A9" title="لمک">لمِک بن مَتْوشَلَخ (پدر نوح)</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1" title="هاجر">کنیز ابراهیم، مادر اسماعیل</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دیگر منسوبان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%DB%8C%D9%84" title="ام‌جمیل">زن ابولهب</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="قابیل">پسر آدم</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%B9%D8%A7%D9%86_(%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF_%D9%86%D9%88%D8%AD)" class="mw-redirect" title="کنعان (فرزند نوح)">پسر نوح</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B7" title="لوط">همسر لوط</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AD" title="نوح">همسر نوح</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="همسران و فرزندان محمد">همسران محمد</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81" title="یوسف">برادران یوسُف</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="سلیمان">فرزند سلیمان (جسد مرده)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A8" title="ایوب">فرزندان ایّوب</a> </p> </div> </td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="گروه‌ها_و_قبیله‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em">گروه‌ها و قبیله‌ها</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="قومیت">اقوام</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%DB%8C%D9%84%D9%87" title="قبیله">قبایل</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نام بُرده شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D8%B3" title="اصحاب رس">اصحاب رَسّ</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="روم باستان">رومیان</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="قریش">قُریش</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="بنی‌اسرائیل">بنی‌اسرائیل</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="مردم عرب">عرب</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AC%D9%85" title="عجم">عجم</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="الیاس">قوم اِلیاس (اِلیاسین)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85" title="ابراهیم">قوم ابراهیم</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%B9" title="قوم تبع">قوم تُبَّع</a> •  <a href="/wiki/%D8%AB%D9%85%D9%88%D8%AF" title="ثمود">قوم ثَمود (قوم صالح، اصحاب حِجر)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%DB%8C%D8%A8" title="شعیب">قوم شُعیب</a> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="مدین">اصحاب مَدیَن (اهل مدین)</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصحاب ایکه (صفحه وجود ندارد)">اصحاب اَیکه</a>) •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سبایی‌ها">قوم سَبَأ</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%AF" title="عاد">قوم عاد (قوم هود)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%88_%DA%AF%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="سدوم و گموراه">قوم لوط (مؤتفکات)</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AD" title="نوح">قوم نوح</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3" title="یونس">قوم یونُس</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A3%D8%AC%D9%88%D8%AC_%D9%88_%D9%85%D8%A3%D8%AC%D9%88%D8%AC" title="یأجوج و مأجوج">یأجوج و مأجوج</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشاره شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="ایرانیان در قرآن">ایرانیان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="امویان">بنی امیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%B8%D9%87" title="بنی‌قریظه">بنی قُریظه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%82%DB%8C%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B9" title="بنی‌قینقاع">بنی قَینُقاع</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B6%DB%8C%D8%B1" title="بنی‌نضیر">بنی نَضیر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85" title="بنی‌هاشم">بنی‌هاشم</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82" title="عمالیق">عمالقه</a> </p> </div> </td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">گروه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نام بُرده شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%B7" title="اسباط">اسباط</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسباط اسرائیل">اسباط بنی‌اسرائیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AF%D9%88%D8%AF_(%D9%86%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86)#داستان_اصحاب_اخدود_در_قرآن" title="اخدود (نجران)">اصحاب اخدود</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصحاب الجنة (صفحه وجود ندارد)">اصحاب الجنة (صاحبان باغ سوخته)</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D8%A8%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصحاب سبت (صفحه وجود ندارد)">اصحاب سبت</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%AD" title="کشتی نوح">اصحاب سفینه نوح</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%84" title="عام‌الفیل">اصحاب فیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%D9%82%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="اصحاب قریه">اصحاب قریه (اصحاب یاسین)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%87%D9%81" title="اصحاب کهف">اصحاب کهف</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%87%D9%81" title="اصحاب کهف">رقیم</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="اهل بیت">اهل‌بیت</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="مدینه">اهل یَثرب</a> یا <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="مدینه">اهل مدینه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="حواری">حواریان (انصار عیسی)</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقبای بنی‌اسرائیل (صفحه وجود ندارد)">نقبای بنی‌اسرائیل</a> <br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85" title="ابراهیم">آل‌ابراهیم</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF" title="داوود">آل‌داوود</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D9%BE%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85)" class="mw-redirect" title="عمران (پدر مریم)">آل‌عمران</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B7" title="لوط">آل‌لوط</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="موسی">آل‌موسی</a> و <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86" title="هارون">آل‌هارون</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8" title="یعقوب">آل‌یعقوب</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AD" title="نوح">اهل نوح</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="اولوالعزم">پیامبران اولوا العَزْم</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشاره شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%81%D9%87" title="اصحاب صفه">اصحاب صُفّه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%D8%B9%D9%82%D8%A8%D9%87" title="اصحاب عقبه">اصحاب عقبه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D9%82%D8%A8%D8%A7" title="مسجد قبا">اهل قبا</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D9%87" title="مکه">اهل مکّه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">امت اسلام (امت محمد)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3" title="اوس">اوس</a> و <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B2%D8%B1%D8%AC" title="خزرج">خزرج</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="مهاجرین">مهاجرین</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1" title="انصار">انصار</a> •  حزب‌الله •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B7%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="قبطی‌ها">قبطیان (آل‌فرعون، قوم فرعون)</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">گروه‌های<div><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="دین">دینی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%B0%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="ذمی">اهل ذِمّه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="اهل کتاب">اهل کتاب</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="مندائیان">صابئان</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%B1" title="کافر">کافران</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%88%D8%B3" title="مجوس">مَجوس (زرتشتیان)</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمانان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="شرک (دین)">مشرکان</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82" class="mw-redirect" title="نفاق">منافقان</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">نصاری (اهل انجیل، مسیحیان)</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="یهودی">یهود</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="حاخام">اَحبار (عالمان یهود)</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ربانی (صفحه وجود ندارد)">رَبّانیّون (عالمان دین)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8" title="راهب">رَهبان (عابدان و زاهدان مسیحی)</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%DB%8C%D8%B4" title="کشیش">قِسّیسین (عالمان مسیحی)</a> </p> </div> </td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="مکان‌ها،_موجودیت‌ها_و_رویدادها" style="font-size:114%;margin:0 4em">مکان‌ها، موجودیت‌ها و رویدادها</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مکان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نام بُرده شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%82%D8%A7%D9%81_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" title="احقاف (سرزمین)">اَحقاف</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="سرزمین مقدس">ارض مقدس</a>(<a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="فلسطین">فلسطین</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" title="شام (سرزمین)">شام</a>) •  ارم •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D8%B7%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="باب حطه (صفحه وجود ندارد)">باب حطه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84_(%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="بابل (دولت‌شهر)">بابِل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1_(%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" title="بدر (شهر عربستان)">بَدر</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%B1_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="حجر (سرزمین)">حِجر</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%86" title="حنین">حُنَین</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="رس (شهر)">رَسّ</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%A7" title="سبا">سَبَأ</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="کوه سینا">طور سینا (طور سینین، کوه طور)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="صحرای عرفات">عرفات</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="مشعر الحرام (صفحه وجود ندارد)">مشعر الحرام</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B9%D8%A8%D9%87" title="کعبه">کعبه (بیت الحرام، بیت العتیق)</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="کوه جودی">کوه جودی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87" title="کوه صفا و مروه">کوه صفا</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87" title="کوه صفا و مروه">مروه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86_(%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86)" title="مجمع البحرین (قرآن)">مجمع البحرین</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="مدین">مَدیَن</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="مدینه">مدینه</a> (پیشتر <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="مدینه">یَثرب</a>) •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%B5%DB%8C" title="مسجدالاقصی">مسجد الأقصیٰ</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="مسجدالحرام">مسجد الحرام</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%B6%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="مسجد ضرار">مسجد ضِرار</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مِصر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85" title="مقام ابراهیم">مقام ابراهیم</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D9%87" title="مکه">مَکّه (بَکّه، بَلَد الأمین، اُمّ‌القریٰ)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%88_%DA%AF%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="سدوم و گموراه">مؤتفکة (سدوم)</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B7%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="وادی طوی (صفحه وجود ندارد)">وادیِ طُویٰ</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشاره شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B7%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="انطاکیه">انطاکیه</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="انتاکیه">انتاکیه</a>) •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%87" title="ایله">ایله</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="شداد">بهشت شَدّاد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اورشلیم">بیت المقدس</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7" title="اریحا">اریحا</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="میان‌رودان">بین‌النهرین</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84" title="حجر اسماعیل">حِجْرِ اِسماعیل</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%AF" title="حجرالاسود">حَجَرُ الأسوَد</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%AD_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="صلح حدیبیه">حُدَیبیّه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="دار الندوة (صفحه وجود ندارد)">دار الندوة</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="رود اردن">رود اردن</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="رود فلسطین (صفحه وجود ندارد)">رود فلسطین</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84" title="نیل">رود نیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%86#سد_ذوالقرنین" title="ذوالقرنین">سدِّ ذو القَرنین</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D9%85%D8%A3%D8%B1%D8%A8" title="سد مأرب">سدّ مَأرِب</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="شبه‌جزیره سینا">صحرای سینا</a> و <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="صحرای تیه">تیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81" title="طائف">طائف</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B1%D8%A7" title="غار حرا">غار حَرا</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%AB%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="غار ثور (صفحه وجود ندارد)">غار ثور</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%87%D9%81" title="اصحاب کهف">غار اصحاب کهف</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D9%82%D8%A8%D8%A7" title="مسجد قبا">مسجد قُبا</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="مسجد النبی">مسجد النبی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7" title="نینوا">نینوا</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%B9%D8%A7%D9%86_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87)" class="mw-redirect" title="کنعان (منطقه)">کنعان</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مکان‌های دینی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a class="mw-selflink selflink">بیعه (کلیسا)</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%87" title="کنیسه">صَلات (کنیسه، کنشت)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87" title="صومعه">صومعه (دِیر)</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF" title="محراب مسجد">مِحراب</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF" title="مسجد">مسجد</a> </p> </div> </td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موجوداتِ<div>مادّیِ<div>غیرانسان</div></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="کتاب آسمانی">کتاب‌های آسمانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84" title="انجیل">اِنجیل عیسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="تورات">تورات (صُحُف موسی)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D9%88%D8%B1" title="زبور">زَبور داوود</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D9%81_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85" title="صحف ابراهیم">صُحُف ابراهیم</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قَرآن محمّد</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">حیوانات</a> منسوب</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84" title="ابابیل">ابابیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DA%AF_%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%87%D9%81" class="mw-redirect" title="سگ اصحاب کهف">سگ اصحاب کهف</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD" title="صالح">شتر صالح</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%82%D8%B1%D9%87_(%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87)#علت_نام‌گذاری" class="mw-redirect" title="بقره (سوره)">گاو بنی اسرائیل</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="گوساله سامری">گوساله سامری</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3" title="یونس">ماهی یونس</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="سلیمان">هدهد سلیمان</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشیای منسوب</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="الواح موسی (صفحه وجود ندارد)">الواح موسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AA_%D8%B9%D9%87%D8%AF" title="تابوت عهد">تابوت بنی اسرائیل (صندوق عهد)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%82%DB%8C%D8%B3" title="بلقیس">تخت بلقیس</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%87_%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9" title="میوه ممنوع">درخت ممنوعه آدم</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D9%84#صور_اسرافیل" title="اسرافیل">صور اسرافیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="عصای موسی">عصای موسی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%AD" title="کشتی نوح">کشتی نوح</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%A6%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مائده آسمانی (صفحه وجود ندارد)">مائده آسمانی حواریون</a> </p> </div> </td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="بت‌پرستی">بُت‌های</a> نام‌بُرده‌شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B9%D9%84" title="بعل">بَعل</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA_(%D8%A8%D8%AA)" title="لات (بت)">لات</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C" title="عزی">عُزّیٰ</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%AA_(%D8%A8%D8%AA)" title="منات (بت)">مَنات</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D8%AF" title="ود">وَدّ</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="سواع (صفحه وجود ندارد)">سُواع</a>، <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%BA%D9%88%D8%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="یغوث (صفحه وجود ندارد)">یَغوث</a>، <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B9%D9%88%D9%82" title="یعوق">یَعوق</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B3%D8%B1_(%D8%A8%D8%AA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="نسر (بت) (صفحه وجود ندارد)">نَسر</a> •  (<a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A8%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="جبت (صفحه وجود ندارد)">جِبت</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="جباریت">طاغوت</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="انصاب (صفحه وجود ندارد)">اَنصاب</a>) </p> </div> </td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رویدادها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><div></div></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B9" title="حجةالوداع">حجةالوداع</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%AD_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="صلح حدیبیه">صلح حدیبیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B6%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="عمرةالقضا (صفحه وجود ندارد)">عمرةالقضا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1_%D8%AE%D9%85" title="رویداد غدیر خم">غدیر خم</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%AD%D8%AF" title="غزوه احد">غزوه اُحُد</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%88%D9%87_%D8%AE%D9%86%D8%AF%D9%82" title="غزوه خندق">غزوه اَحزاب (خندق)</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%88%D9%87_%D8%A8%D8%AF%D8%B1" title="غزوه بدر">غزوه بَدر</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%88%D9%87_%D8%AA%D8%A8%D9%88%DA%A9" title="غزوه تبوک">غزوه تبوک</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%88%D9%87_%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%86" title="غزوه حنین">غزوه حُنَین</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%88%D9%87_%D8%AE%DB%8C%D8%A8%D8%B1" title="غزوه خیبر">غزوه خیبر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%AA%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="عملیات فتح‌المبین">فتح المبین</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D9%85%DA%A9%D9%87" title="فتح مکه">فتح مکه</a> •  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="لیلة المبیت">لیلةالمبیت</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%DA%A9" title="افک">ماجرای افک</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%87" title="رویداد مباهله">مباهله</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="یوم الدار">یوم‌الدار</a> </p> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><div> </div><b>یادداشت:</b> ترتیب نام‌ها بر اساس حروف الفباست. آن‌چه در پرانتز جلوی هر نام آمده است، اکثراً نام‌ها یا صفات دیگری است که در قرآن برای آن نام ذکر شده است؛ یا نسبت آن شخص.</div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=کلیسا&oldid=40088862">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=کلیسا&oldid=40088862</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="رده:اصطلاحات مسیحی">اصطلاحات مسیحی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="رده:انواع تشکیلات مسیحی">انواع تشکیلات مسیحی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:کلیساشناسی">کلیساشناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="رده:کلیساها">کلیساها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="رده:مسیحیت">مسیحیت</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از نوار کناری با پارامتر فرزند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از نوار کناری با پارامتر فرزند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان یونانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است">پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۹ اوت ۲۰۲۴ ساعت ۱۶:۳۹ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-75x7q","wgBackendResponseTime":135,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.749","walltime":"1.033","ppvisitednodes":{"value":2613,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":271221,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":14454,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":110496,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 764.933 1 -total"," 23.18% 177.347 1 الگو:مسیحیت"," 23.16% 177.151 13 الگو:Navbox"," 16.27% 124.476 1 الگو:به_یونانی"," 16.19% 123.875 1 الگو:پانویس"," 15.92% 121.800 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 15.65% 119.677 1 الگو:Lang"," 13.26% 101.445 2 الگو:یادکرد_وب"," 13.19% 100.922 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"," 12.61% 96.496 1 الگو:پروژه_خواهر"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.423","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":17770718,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-697b7966c5-97dp7","timestamp":"20241126165111","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u06a9\u0644\u06cc\u0633\u0627","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q34651","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q34651","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-08-27T09:39:19Z","dateModified":"2024-08-19T16:39:49Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/6d\/Christ_Pantocrator_mosaic_from_Hagia_Sophia_2744_x_2900_pixels_3.1_MB.jpg","headline":"\u062c\u0627\u0645\u0639\u0647 \u0648\u0641\u0627\u062f\u0627\u0631\u0627\u0646\u06cc \u06a9\u0647 \u0627\u06cc\u0645\u0627\u0646 \u062e\u0648\u062f \u0631\u0627 \u0628\u0647 \u0639\u06cc\u0633\u06cc \u0645\u0633\u06cc\u062d \u0645\u06cc \u06af\u0648\u06cc\u0646\u062f"}</script> </body> </html>