CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Juda eskatologio - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"79de0a17-1f54-4dbb-a7e1-a47258d25a4e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Juda_eskatologio","wgTitle":"Juda eskatologio","wgCurRevisionId":8883476,"wgRevisionId":8883476,"wgArticleId":508655,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Judismo","Kabalo","Eskatologio","Juda teologio"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Juda_eskatologio","wgRelevantArticleId":508655,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}}, "wgStableRevisionId":8883476,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2411408","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready", "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader", "ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Resurrection_of_the_Dead_vision.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="690"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Resurrection_of_the_Dead_vision.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="460"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="368"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Juda eskatologio - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Juda_eskatologio"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Juda_eskatologio"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Juda_eskatologio rootpage-Juda_eskatologio skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Juda+eskatologio" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Juda+eskatologio" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Juda+eskatologio" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Juda+eskatologio" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-La_mesio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#La_mesio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>La mesio</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-La_mesio-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli La mesio subsekcio</span> </button> <ul id="toc-La_mesio-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-En_la_Torao" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#En_la_Torao"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>En la Torao</span> </div> </a> <ul id="toc-En_la_Torao-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-En_Talmudo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#En_Talmudo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>En Talmudo</span> </div> </a> <ul id="toc-En_Talmudo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rabenaj_komentarioj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rabenaj_komentarioj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Rabenaj komentarioj</span> </div> </a> <ul id="toc-Rabenaj_komentarioj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ortodoksa_judismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ortodoksa_judismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Ortodoksa judismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Ortodoksa_judismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Konservema_judismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Konservema_judismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Konservema judismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Konservema_judismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Reformisma_judismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Reformisma_judismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Reformisma judismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Reformisma_judismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rekonstruisma_judismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rekonstruisma_judismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Rekonstruisma judismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Rekonstruisma_judismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mesia_judismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mesia_judismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8</span> <span>Mesia judismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Mesia_judismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sekvonta_mondo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sekvonta_mondo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Sekvonta mondo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Sekvonta_mondo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Sekvonta mondo subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Sekvonta_mondo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Hebrea_Biblio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hebrea_Biblio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Hebrea Biblio</span> </div> </a> <ul id="toc-Hebrea_Biblio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Epoko_de_la_Dua_Templo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Epoko_de_la_Dua_Templo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Epoko de la Dua Templo</span> </div> </a> <ul id="toc-Epoko_de_la_Dua_Templo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Talmuda_vidpunkto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Talmuda_vidpunkto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Talmuda vidpunkto</span> </div> </a> <ul id="toc-Talmuda_vidpunkto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rabena_mezepoka_vidpunkto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rabena_mezepoka_vidpunkto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Rabena mezepoka vidpunkto</span> </div> </a> <ul id="toc-Rabena_mezepoka_vidpunkto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ortodoksa_judismo_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ortodoksa_judismo_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Ortodoksa judismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Ortodoksa_judismo_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Konservativula_judismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Konservativula_judismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Konservativula judismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Konservativula_judismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Reformita_kaj_rekonstrua_judismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Reformita_kaj_rekonstrua_judismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Reformita kaj rekonstrua judismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Reformita_kaj_rekonstrua_judismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Reenkarniĝo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Reenkarniĝo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Reenkarniĝo</span> </div> </a> <ul id="toc-Reenkarniĝo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Notoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Notoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Bibliografio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vidu_ankaŭ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vidu_ankaŭ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Vidu ankaŭ</span> </div> </a> <ul id="toc-Vidu_ankaŭ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Juda eskatologio</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 12 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-12" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">12 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D9%85%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="يوم القيامة في اليهودية — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="يوم القيامة في اليهودية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Escatologia_jueva" title="Escatologia jueva — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Escatologia jueva" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%B2%CF%81%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CF%83%CF%87%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1" title="Εβραϊκή εσχατολογία — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Εβραϊκή εσχατολογία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Jewish_eschatology" title="Jewish eschatology — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Jewish eschatology" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Escatolog%C3%ADa_jud%C3%ADa" title="Escatología judía — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Escatología judía" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="فرجام‌شناسی یهودی — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="فرجام‌شناسی یهودی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Eschatologie_juive" title="Eschatologie juive — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Eschatologie juive" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Escatologia_ebraica" title="Escatologia ebraica — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Escatologia ebraica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Eskat%C3%B4l%C3%B4jia_jiosy" title="Eskatôlôjia jiosy — malagasa" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Eskatôlôjia jiosy" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malagasa" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Escatologia_judaica" title="Escatologia judaica — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Escatologia judaica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%83%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D1%81%D1%85%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Иудейская эсхатология — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Иудейская эсхатология" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%8A%B9%E5%A4%AA%E6%95%99%E6%9C%AB%E4%B8%96%E8%AE%BA" title="犹太教末世论 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="犹太教末世论" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2411408#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Juda_eskatologio" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskuto:Juda_eskatologio" rel="discussion" title="Diskuto pri la artikolo [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Juda_eskatologio"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Juda_eskatologio"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Juda_eskatologio" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Juda_eskatologio" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj" title="Listo de ĉiuj specialaj paĝoj [q]" accesskey="q"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&oldid=8883476" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Juda_eskatologio&id=8883476&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FJuda_eskatologio"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FJuda_eskatologio"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Juda+eskatologio"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Juda_eskatologio&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Jewish_eschatology" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2411408" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><table class="toccolours float-right" id="WSerie_Judaism" style="margin: 0 0 1em 1em; text-align:center; border: 1px solid #aaaaaa; font-size: 90%; width:23em; -moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;"> <tbody><tr> <td><small>Parto de serio</small><br /> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Star_of_David.svg" class="mw-file-description" title="stelo de Davido"><img alt="stelo de Davido" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/45px-Star_of_David.svg.png" decoding="async" width="45" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/68px-Star_of_David.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/90px-Star_of_David.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="693" /></a></span>  <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Menora.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Menora.svg/50px-Menora.svg.png" decoding="async" width="50" height="42" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Menora.svg/75px-Menora.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Menora.svg/100px-Menora.svg.png 2x" data-file-width="732" data-file-height="621" /></a></span><br /> <span style="font-size:larger"><b><a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">Judismo</a></b></span> </p> </td></tr> <tr> <td nowrap="" style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Portalo:Judismo" title="Portalo:Judismo">Portalo</a> | <a href="/wiki/Kategorio:Judismo" title="Kategorio:Judismo">Kategorio</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><a href="/wiki/Judoj" title="Judoj">Judoj</a> · <a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">Judismo</a> · <a href="/wiki/Judismo#Kiu_estas_judo" title="Judismo">Kiu estas judo</a> </th></tr> <tr> <td nowrap="" style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Ortodoksa_judismo" class="mw-redirect" title="Ortodoksa judismo">Ortodoksaj</a> · <a href="/wiki/Konservema_judismo" title="Konservema judismo">Konservema judismo</a> </td></tr> <tr> <td nowrap="" style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Reformisma_Judismo" title="Reformisma Judismo">Progresiva (Reforma - Liberala)</a> · <a href="/wiki/%C4%A4aredim" class="mw-redirect" title="Ĥaredim">Ultraortodoksaj</a> </td></tr> <tr> <td nowrap="" style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Samarianoj" title="Samarianoj">Samarianoj</a> · <a href="/wiki/Fala%C5%9Doj" class="mw-redirect" title="Falaŝoj">Falaŝoj</a> · <a href="/wiki/Karaimoj" title="Karaimoj">Karaimoj</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;">Etnaj grupoj kaj lingvoj </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/A%C5%9Dkenazoj" title="Aŝkenazoj">Aŝkenazoj</a> · <a href="/wiki/Sefardoj" title="Sefardoj">Sefardoj</a> · <a href="/wiki/Mizra%C4%A5oj" title="Mizraĥoj">Mizraĥoj</a> </td></tr> <tr> <td nowrap="" style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Hebrea_lingvo" title="Hebrea lingvo">Hebrea</a> · <a href="/wiki/Jida_lingvo" class="mw-redirect" title="Jida lingvo">Jida</a> · <a href="/wiki/Judhispana_lingvo" title="Judhispana lingvo">Judhispana</a> · <a href="/wiki/Geeza_lingvo" title="Geeza lingvo">Geeza</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><a href="/wiki/Religio" title="Religio">Religio</a> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Dio" title="Dio">Dio</a> · <a href="/wiki/Principoj_de_kredo_en_judismo" title="Principoj de kredo en judismo">Principoj de kredo en judismo</a> · <a href="/wiki/Diaj_nomoj_en_ludismo" class="mw-redirect" title="Diaj nomoj en ludismo">Diaj nomoj</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/613_micvot" class="mw-redirect" title="613 micvot">613 micvot</a> · <a href="/wiki/Hala%C4%A5a" class="mw-redirect" title="Halaĥa">Halaĥa</a> · <a href="/wiki/Le%C4%9Daro_de_Noe" class="mw-redirect" title="Leĝaro de Noe">Leĝaro de Noe</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Mesio" title="Mesio">Mesio</a> · <a class="mw-selflink selflink">Eskatologio</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;">Juda pensado, filozofio kaj etiko </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Juda_religia_filozofio" class="mw-redirect" title="Juda religia filozofio">Juda religia filozofio</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Cedaka" title="Cedaka">Cedaka</a> · <a href="/wiki/Musar" class="mw-redirect" title="Musar">Musar</a> · <a href="/wiki/Koncepto_de_elekteco_en_judismo" class="mw-redirect" title="Koncepto de elekteco en judismo">Elekteco</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/%C4%A4asidismo" title="Ĥasidismo">Ĥasidismo</a> · <a href="/wiki/Kabalo" title="Kabalo">Kabalo</a> · <a href="/wiki/Haskala" title="Haskala">Haskala</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><b>Religiaj tekstoj</b> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">Torao</a> · <a href="/wiki/Tana%C4%A5o" title="Tanaĥo">Tanaĥo</a> · <a href="/wiki/Mi%C5%9Dno" title="Miŝno">Miŝno</a> · <a href="/wiki/Talmudo" title="Talmudo">Talmudo</a> · <a href="/wiki/Midra%C5%9Do" title="Midraŝo">Midraŝo</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Tosefta" title="Tosefta">Tosefta</a> · <a href="/wiki/Mi%C5%9Dne_Tora" title="Miŝne Tora">Miŝne Tora</a> · <a href="/wiki/%C5%9Cul%C4%A5an_Aru%C4%A5" title="Ŝulĥan Aruĥ">Ŝulĥan Aruĥ</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Siduro" title="Siduro">Siduro</a> · <a href="/wiki/Ma%C4%A5zoro" title="Maĥzoro">Maĥzoro</a> · <a href="/wiki/Pijuto" title="Pijuto">Pijuto</a> · <a href="/wiki/Zoharo" title="Zoharo">Zoharo</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><b>La vivciklo, tradicioj kaj kutimoj</b> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Brit_mila" title="Brit mila">Brit mila</a> · <a href="/wiki/Brit_%C5%9Dalom" title="Brit ŝalom">Brit ŝalom</a> · <a href="/wiki/Pidjon_ha-ben" title="Pidjon ha-ben">Pidjon ha-ben</a> · <a href="/wiki/Sim%C4%A5at_Bat" class="mw-redirect" title="Simĥat Bat">Simĥat Bat</a> · <a href="/wiki/Bar-micvo" class="mw-redirect" title="Bar-micvo">Bar-micvo</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/%C5%9Cidu%C4%A5" title="Ŝiduĥ">Ŝiduĥ</a> · <a href="/wiki/Juda_geedzi%C4%9Do" title="Juda geedziĝo">Nupto</a> · <a href="/wiki/Divorco_(Get)" class="mw-redirect" title="Divorco (Get)">Divorco (Get)</a> · <a href="/wiki/Juda_maniero_de_sepultado" class="mw-redirect" title="Juda maniero de sepultado">Sepulto</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Ka%C5%9Drut" class="mw-redirect" title="Kaŝrut">Kaŝrut</a> · <a href="/wiki/Juda_kalendaro" class="mw-redirect" title="Juda kalendaro">Juda kalendaro</a> · <a href="/wiki/Judaj_festotagoj" title="Judaj festotagoj">Judaj festotagoj</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Talito" title="Talito">Talito</a> · <a href="/wiki/Tfilino" class="mw-redirect" title="Tfilino">Tfilino</a> · <a href="/wiki/Cicito" title="Cicito">Cicito</a> · <a href="/wiki/Kipao" title="Kipao">Kipao</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Mezuzo" title="Mezuzo">Mezuzo</a> · <a href="/wiki/Menorao" class="mw-redirect" title="Menorao">Menorao</a> · <a href="/wiki/%C5%9Cofaro" title="Ŝofaro">Ŝofaro</a> · <a href="/wiki/Sefer_Tora" title="Sefer Tora">Sefer Tora</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><b>Signifaj figuroj de judismo</b> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Abraham" title="Abraham">Abraham</a> · <a href="/wiki/Isaak" class="mw-redirect" title="Isaak">Isaak</a> · <a href="/wiki/Jakobo" title="Jakobo">Jakobo</a> · <a href="/wiki/Moseo" title="Moseo">Moseo</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Salomono" title="Salomono">Salomono</a> · <a href="/wiki/Davido" title="Davido">Davido</a> · <a href="/wiki/Elija" title="Elija">Elija</a> · <a href="/wiki/Aaron" class="mw-redirect" title="Aaron">Aaron</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Majmonido" title="Majmonido">Majmonido</a> · <a href="/wiki/Na%C4%A5manides" title="Naĥmanides">Naĥmanides</a> · <a href="/wiki/Ra%C5%9Di" class="mw-redirect" title="Raŝi">Raŝi</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Baal_%C5%9Cem_Tov" title="Baal Ŝem Tov">Baal Ŝem Tov</a> · <a href="/wiki/Gaon_de_Vilno" class="mw-redirect" title="Gaon de Vilno">Gaon de Vilno</a> · <a href="/wiki/Maharal" class="mw-redirect" title="Maharal">Maharal</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><b>Religiaj konstruaĵoj kaj institutoj</b> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Templo_de_Jerusalemo" title="Templo de Jerusalemo">Templo</a> · <a href="/wiki/Sinagogo" title="Sinagogo">Sinagogo</a> · <a href="/wiki/Je%C5%9Divo" title="Jeŝivo">Jeŝivo</a> · <a href="/wiki/Bejt_midra%C5%9D" class="mw-redirect" title="Bejt midraŝ">Bejt midraŝ</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Rabeno" title="Rabeno">Rabeno</a> · <a href="/wiki/%C4%A4azan" title="Ĥazan">Ĥazan</a> · <a href="/wiki/Dajan" class="mw-redirect" title="Dajan">Dajan</a> · <a href="/wiki/Gaon" title="Gaon">Gaon</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Kohen" class="mw-redirect" title="Kohen">Kohen (pastro)</a> · <a href="/wiki/Ma%C5%9Dgia%C4%A5" title="Maŝgiaĥ">Maŝgiaĥ</a> · <a href="/wiki/Gabaj" title="Gabaj">Gabaj</a> · <a href="/wiki/%C5%9Co%C4%A5et" class="mw-redirect" title="Ŝoĥet">Ŝoĥet</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Mohel" title="Mohel">Mohel</a> · <a href="/wiki/Bejt_din" class="mw-redirect" title="Bejt din">Bejt din</a> · <a href="/wiki/Ro%C5%9D_je%C5%9Diva" title="Roŝ jeŝiva">Roŝ jeŝiva</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><b><a href="/wiki/Juda_liturgio" class="mw-redirect" title="Juda liturgio">Juda liturgio</a></b> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/%C5%9Cema_Jisra%E2%80%99el" class="mw-redirect" title="Ŝema Jisra’el">Ŝema</a> · <a href="/wiki/Amida" title="Amida">Amida</a> · <a href="/wiki/Kadi%C5%9D" class="mw-redirect" title="Kadiŝ">Kadiŝ</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Minhag" title="Minhag">Minhag</a> · <a href="/wiki/Minjan" title="Minjan">Minjan</a> · <a href="/wiki/Nosa%C4%A5" class="mw-redirect" title="Nosaĥ">Nosaĥ</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/%C5%9Ca%C4%A5arit" title="Ŝaĥarit">Ŝaĥarit</a> · <a href="/wiki/Min%C4%A5a" title="Minĥa">Minĥa</a> · <a href="/wiki/Ma%E2%80%99ariv" class="mw-redirect" title="Ma’ariv">Ma’ariv</a> · <a href="/wiki/Ne%E2%80%99ila" class="mw-redirect" title="Ne’ila">Ne’ila</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><b><a href="/wiki/Historio_de_judoj" class="mw-redirect" title="Historio de judoj">Historio de judoj</a></b> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Antikva_historio_de_Izraelo" class="mw-redirect" title="Antikva historio de Izraelo">Antikva historio de Izraelo</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Historio_de_judoj_en_mezepoko" title="Historio de judoj en mezepoko">Historio de judoj en mezepoko</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Historio_de_judoj_en_novepoko" class="mw-redirect" title="Historio de judoj en novepoko">Historio de judoj en novepoko</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#ccccff; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0 5px 0 5px;"><b>Proksimaj temoj</b> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #ffffff;"><a href="/wiki/Antisemitismo" title="Antisemitismo">Antisemitismo</a> · <a href="/wiki/Holoka%C5%ADsto" title="Holokaŭsto">Holokaŭsto</a> · <a href="/wiki/Israelo" title="Israelo">Israelo</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Filosemitismo" title="Filosemitismo">Filosemitismo</a> · <a href="/wiki/Cionismo" title="Cionismo">Cionismo</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0 5px 0 5px; background: #edf3fe;"><a href="/wiki/Abrahama_religio" title="Abrahama religio">Abrahama religio</a> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Resurrection_of_the_Dead_vision.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Resurrection_of_the_Dead_vision.jpg/310px-Resurrection_of_the_Dead_vision.jpg" decoding="async" width="310" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Resurrection_of_the_Dead_vision.jpg 1.5x" data-file-width="348" data-file-height="200" /></a><figcaption>resurekto de la mortintoj, <a href="/wiki/Fresko" title="Fresko">fresko</a> en la <a href="/wiki/Sinagogo" title="Sinagogo">sinagogo</a> de <a href="/wiki/Dura_Europos" title="Dura Europos">Dura Europos</a> (komence de la <a href="/wiki/1-a_jarcento" title="1-a jarcento">1-a jarcento a.K.</a>,).</figcaption></figure> <p>Por <b>hebrea eskatologio</b> aŭ pli ĝuste <b>juda eskatologio</b> oni intencas la teman amplekson <a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">hebrea religio</a>, koncernantaj la <a href="/wiki/Mesianismo" title="Mesianismo">hebrean mesianismon</a>, <a href="/wiki/Senmorteco" title="Senmorteco">transvivan vivon</a> kaj <a href="/wiki/Revivi%C4%9Do" title="Reviviĝo">resurekton de la mortintoj</a>. La vorto “eskatologio” (intencita kiel parolado pri la <a href="/wiki/Fino" title="Fino">fino</a>), kutime estas areo de la <a href="/wiki/Teologio" title="Teologio">teologio</a> kaj de la <a href="/wiki/Filozofio" title="Filozofio">filozofio</a> kiu esploras, racimetode la mondfinon, la lastan homan destinon. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_mesio">La mesio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: La mesio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: La mesio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La vorto "mesio" <a href="/wiki/Hebrea_lingvo" title="Hebrea lingvo">hebree</a>: <i>Mashiach</i> (aŭ <i>Moshiach</i>) refererencas al biblia koncepto kiu interpretiĝas kiel unktito, oleito. La termino estas uzata precipe por indiki tute homan gvidanton, posteulo de <a href="/wiki/Davido" title="Davido">Davido</a> kiu regos en iu estonta tempo. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="En_la_Torao">En la <a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">Torao</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: En la Torao" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: En la Torao"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Multaj el la rekvizitoj specifigitaj en la tekstoj koncernantaj la mesion, estas tiuj kiuj brilos dum la promesita mesia reĝado: </p> <ul><li>La <a href="/wiki/Sinedrio" title="Sinedrio">Sinedrio</a> estos reestablita (Jesaja 1, 26)</li> <li>La fariĝintan reĝon la lideroj de la nacioj serĉos por esti gviditaj (Jesaja 2, 4)</li> <li>La tuta mondo adoptos la Unikan Dion de Israelo (Jesaja 2,17)</li> <li>Li descendos de reĝo <a href="/wiki/Davido" title="Davido">Davido</a> (Jesaja 11, 1) tra la gento de <a href="/wiki/Salomono" title="Salomono">Salomono</a> (1Kronikoj 22, 8-10)</li> <li>La mesio estos homo de tiu mondo, observanta judo "diotima" (Jesaja 11, 2)</li> <li>La malbono kaj tiraneco ne povos rezisti antaŭ lia regado (Jesaja 11,4)</li> <li>La scio pri Dio plenumos la mondon (Jesaja 11, 9)</li> <li>Li akceptos kaj altiros personojn de la tuta mondo (Jesaja 11, 10)</li> <li>Ĉiuj <a href="/wiki/Izraelidoj" title="Izraelidoj">Izraelidoj</a> estos revenigitaj al la [[Izraela Lando (Jesaja 11,12)</li> <li>La morto estos venkita por ĉiam (Jesaja 25, 6)</li> <li>Ne plu estos malsato kaj malsanoj, kaj la morto malaperos (Jesaja 25, 8)</li> <li><a href="/wiki/Resurekto_de_la_korpo" title="Resurekto de la korpo">Resurekto de la korpo</a> estos proklamata (Jesaja 26, 19)</li> <li>La <a href="/wiki/Judoj" title="Judoj">Judoj</a> esprimos eternajn ĝojon kaj feliĉon (Jesaja 51, 11)</li> <li>Li estos mesaĝisto de paco (Jesaja 53, 7)</li> <li>La popoloj de la mondo rigardos al la judoj por akiri spiritan gvidon (Zeĥarja (libro)| Zeĥarja]] 8, 23)</li> <li>Li perfektigos la tutan mondon por kune servi al Dio (Sofonio 3, 9)</li> <li>Li prenos la neproduktivajn terojn kaj ili igos abunde fruktodonajn (Jesaja, Amos, Ezekielo 36, 29-30, Jesaja 11, 6-9)</li> <li>ktp</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="En_Talmudo">En Talmudo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: En Talmudo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: En Talmudo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En la babilona <a href="/wiki/Talmudo" title="Talmudo">Talmudo</a> troviĝas longa diskuto pri la eventoj koncernantaj la revenon de la mesio; sed la opinioj referencas al posthebreaj judoj. Tiu teksto diras:”Kiam vi vidos la generacioj enabisiĝi ĉiam pli, vi atendu la mesion ĉar estas skribate (ĉu Jesaja?) – la popolon afliktitan vi savos -“. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rabenaj_komentarioj">Rabenaj komentarioj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Rabenaj komentarioj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Rabenaj komentarioj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La rabenaj komentarioj esprimitaj en <a href="/wiki/Midra%C5%9Do" title="Midraŝo">midraŝoj</a> kaj alitipaj dokumento de la moderna kaj nuntempa epokoj kutime sekvas la tradician interpreton pri la mesio, ankaŭ post la evento <a href="/wiki/Jesuo_Kristo" title="Jesuo Kristo">Jesuo Kristo</a>. Ekzemple, rabeno <a href="/wiki/Maimonido" class="mw-redirect" title="Maimonido">Maimonido</a> komentis pri la mesio lin senigante el emfazo de la elementoj miraklaj kaj transcendaj; temus pri reĝo honesta kaj reganta kun justeco ktp. Ekzistis ankaŭ la mezepoka <a href="/wiki/Kabalo" title="Kabalo">kabala</a>, interpreto tiom riĉa je elementoj ordinaraj kaj eksterordinaraj rilate la estontan mesion kiom fora el la bibliaj datenoj. </p><p>Ĉi-sube videblas la vidpunktoj rilate la mesion de la nuntempaj judoj: </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ortodoksa_judismo">Ortodoksa judismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Ortodoksa judismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ortodoksa judismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kredi je la estonta mesio, kiel persono posteulo de la <a href="/wiki/Davido" title="Davido">davida gento</a> estas unu el la ne preterlaseblaj principoj de la kredo de la ortodoksa judismo, kaj ankaŭ unu el la 13 kredaj principoj formulitaj de <a href="/wiki/Maimonido" class="mw-redirect" title="Maimonido">Maimonido</a>. Iuj regantoj de tiu juda grupo opinias ke tiu ĉi epoko enkondukos al supernaturaj eventoj kiuj kulminos per la <a href="/wiki/Resurekto_de_la_korpo" title="Resurekto de la korpo">resurekto de la korpo</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Konservema_judismo">Konservema judismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Konservema judismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Konservema judismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ankaŭ tiu grupo prezentas diversajn vidpuntojn, konservemajn tamen la sekvan matricon: spite de iliaj inklino atendi la restaŭradon de la davida epoko kun davida elaĉetinto kaj liturgie preĝi por plifruigi tiun eventon, la konservativulaj Judoj tendencas akcepti la ideon de la mesia erao, nome: “La mesio povas ne esti homa ulo. La ideo de mesio povus esti nur simbolo de la elaĉeto de la homaro el la malbono de la mondo pere de la konscio laŭ kiu ĉiu ulo kaj ulino devas agadi kiel se el ili dependus la sorto de la mondo: en tiu kazo la mondo certe pliboniĝas kaj elaĉetiĝas. Kaj ili trovas, kiel la aliaj grupoj, biblian fundamenton en la Biblio kaj en la juda tradicio<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Reformisma_judismo">Reformisma judismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Reformisma judismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Reformisma judismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Reformisma_judismo" class="mw-redirect" title="Reformisma judismo">reformisma judismo</a> ĝenerale akordas kun la plej liberala perspektivo de la konservativuloj pri estonta <a href="/w/index.php?title=Mesia_erao&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mesia erao (paĝo ne ekzistas)">mesia erao</a> anstataŭ pri persona mesio, Puŝite de sia filozofia pozicio, la reformita grupo – male ol tiu konservativula – ŝanĝis la tradiciajn preĝojn enŝovante "Elaĉeton" en la loko de "Elaĉetinto", forigante ankaŭ la alvokojn por la restaŭrado de la domo de Davido. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rekonstruisma_judismo">Rekonstruisma judismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: Rekonstruisma judismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Rekonstruisma judismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Rekonstruisma_judismo" title="Rekonstruisma judismo">rekonstruisma judismo</a> refutas la ideojn jen pri persona mesio jen pri mesia erao die establita. Ĝi, tamen, instruas ke la homaj estuloj povas kontribui al pli feliĉa sekvonta mondo. Kiel la reformita judismo, ankaŭ tiu rekonstrua modifis la tradiciajn preĝojn por ke ne eblis pensigi al persona mesio. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mesia_judismo">Mesia judismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Mesia judismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Mesia judismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Mesiaj_Hebreoj" title="Mesiaj Hebreoj">mesia judismo</a> aŭ mesia hebreismo nomiĝas la religia hebrea movado, kies membroj rekonas en Jesuo la Nazareta la Mesion resurektinta kaj dia Savanto. Tial, ili adheras al la kristanismo kun la konfeso pri la Triunuo en Dio kaj kredo je Jesuo (Yeshua), Difilo homfariĝinta. Iuj franĝoj, tamen, malakceptas la kredon je la Triunuo, sed la grupoj de Mesiaj Hebreoj ilin taksas ne jam komprenantaj la veran pozicion kaj anoncon de Jesuo. </p><p>La Mesiaj Hebreoj estas akre kontraŭataj kaj flankenmetitaj en la israela ŝtato, kaj ankaŭ en aliaj mondaj regionoj, kiel en Usono. Multaj el ili simpatias al evangeliismo kaj al la katolika eklezio. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sekvonta_mondo">Sekvonta mondo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Sekvonta mondo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Sekvonta mondo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Ezekiel_Vision_Dura-Europos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Ezekiel_Vision_Dura-Europos.jpg/220px-Ezekiel_Vision_Dura-Europos.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Ezekiel_Vision_Dura-Europos.jpg/330px-Ezekiel_Vision_Dura-Europos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Ezekiel_Vision_Dura-Europos.jpg/440px-Ezekiel_Vision_Dura-Europos.jpg 2x" data-file-width="460" data-file-height="299" /></a><figcaption><i>Vizio de Ekekielo</i>, <a href="/wiki/Fresko" title="Fresko">Fresko</a> en la <a href="/w/index.php?title=Sinagogo_de&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinagogo de (paĝo ne ekzistas)">sinagogo de</a> <a href="/wiki/Dura_Europos" title="Dura Europos">Dura Europos</a> (100 jaroin a. K.).</figcaption></figure> <p>Kvankam judismo koncentriĝas sur la valoro de la surtera mondo (<i>Olam Ha'zeh</i> — "Tiu ĉi mondo"), la tuta klasika judismo postulas <a href="/wiki/Transmondo" class="mw-redirect" title="Transmondo">transmondon</a>, kiu diratas <i>ha-'olam ha-ba</i><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (la "sekvonta/venonta mondo", <a href="/wiki/Hebrea_lingvo" title="Hebrea lingvo">hebree</a> <span class="lang-he" lang="he">העולם הבא</span>, indikas konceptojn pri <a href="/wiki/Edena_%C4%9Dardeno" title="Edena ĝardeno">Edena ĝardeno</a> aŭ <a href="/wiki/Paradizo" title="Paradizo">Paradizo</a> kaj <a href="/wiki/Geheno" title="Geheno">geheno</a><i>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></i> </p><p>Ĉe la ortodoksa judismo, ĉiu ajn ne-judo kiu vivas laŭ la leĝoj de <a href="/wiki/Noa" title="Noa">Noa</a> estas konsiderata "<a href="/wiki/Justuloj_inter_la_popoloj" title="Justuloj inter la popoloj">justa gojo</a>" (<i>Al kiu estos donita loko en la sekvonta mondo. <sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></i> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hebrea_Biblio">Hebrea Biblio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: Hebrea Biblio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Hebrea Biblio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Tana%C4%A5o" title="Tanaĥo">Tanaĥo</a> (hebrea biblio), laŭ interpreto de la <a href="/wiki/Sanhedrin" class="mw-redirect" title="Sanhedrin">Sanhedrin</a>, entenas nombrajn referencojn pri la <a href="/wiki/Resurekto_de_la_korpo" title="Resurekto de la korpo">resurekto de la korpo</a> <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La frazo, tamen, <i>ha-'olam ha-ba</i>, (<a href="/wiki/Hebrea_lingvo" title="Hebrea lingvo">hebree</a> <span class="lang-he" lang="he">העולם הבא</span>, La sekvonta mondo ne ĉeestas en la hebrea biblio. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Epoko_de_la_Dua_Templo">Epoko de la <a href="/wiki/Dua_Templo" title="Dua Templo">Dua Templo</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Epoko de la Dua Templo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Epoko de la Dua Templo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Epoke de la <a href="/wiki/Dua_Templo" title="Dua Templo">Dua Templo</a>. Pli precize la situacio sin montris disvolvigita: aperto ni konfesis la senmortecon de la animo kaj ankaŭ la rsurekton. <a href="/wiki/Fariseoj" title="Fariseoj">Fariseoj</a> konfesis resurekton, <a href="/wiki/Esenoj" title="Esenoj">Esenoj</a> akceptis la senmortecon dum <a href="/wiki/Sadukeoj" title="Sadukeoj">Sadukeoj</a> konfesis nriun el la du <sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La popola religieco estas esprimita ankaŭ de la sinteno de la patrino de en la <a href="/wiki/2-a_libro_de_Makabeoj" class="mw-redirect" title="2-a libro de Makabeoj">2-a libro de Makabeoj</a> kiu helpas la filojn akcepti la morton ĉar rezultos la dia rekompenco. Ankaŭ la magiaj <a href="/wiki/Papiruso" title="Papiruso">papirusoj</a> kaj <a href="/wiki/Apokrifoj" title="Apokrifoj">Apokrifoj</a> de la <a href="/wiki/Malnova_Testamento" title="Malnova Testamento">Malnova Testamento</a> respegulas tiun diversecon.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Talmuda_vidpunkto">Talmuda vidpunkto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Talmuda vidpunkto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Talmuda vidpunkto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Mi%C5%9Dno" title="Miŝno">miŝno</a> (ĉ. la jaro <a href="/wiki/200" title="200">200</a>) citas la kredon je la <a href="/wiki/Resurekto_de_la_korpo" title="Resurekto de la korpo">Resurekto de la korpo</a>, kaj asertas, ke tiuj, kiuj neas ĝin, ne havas lokon en la venonta mondo.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rabena_mezepoka_vidpunkto">Rabena mezepoka vidpunkto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Rabena mezepoka vidpunkto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Rabena mezepoka vidpunkto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La transtomba vivo estas subtenata, ĝenerale de la juda rabena rakontaroj, midraŝoj, kaj aliaj literaturaĵoj. Ili ofte pridiskutas la naturon kaj la formon de tiu vivo.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ortodoksa_judismo_2">Ortodoksa judismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Ortodoksa judismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ortodoksa judismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tiu grupo subtenas la principon de la korpa resurekto kaj puŝas por ke tion aperas la liturgiaj preĝoj. <br /><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Konservativula_judismo">Konservativula judismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Konservativula judismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Konservativula judismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/w/index.php?title=Konservativula_judismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konservativula judismo (paĝo ne ekzistas)">Konservativula judismo</a> tenas ja jes, la saman principon de la korpa resurekto, sed diversaj el ili ĝin interpretas metafore kaj ne laŭlitere. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Reformita_kaj_rekonstrua_judismo">Reformita kaj rekonstrua judismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=17" title="Redakti sekcion: Reformita kaj rekonstrua judismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=17" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Reformita kaj rekonstrua judismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tiuj judismoj modifis la tradiciajn referencojn al la resurekto de la mortintoj ŝanĝante la esprimon ‘’<i>(kiu donas la vivon al la mortintoj)</i> en (kiu donas la vivon al ĉiuj). Tiu grupo konfesas ĉiukaze la kredon je la vivo post la morto. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Reenkarniĝo"><span id="Reenkarni.C4.9Do"></span>Reenkarniĝo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=18" title="Redakti sekcion: Reenkarniĝo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=18" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Reenkarniĝo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Reenkarni%C4%9Do" title="Reenkarniĝo">reenkarniĝo</a> estis kaj estas ĝenerale malakceptita, kvankam konfesata kiel mistika kredero ĉe iuj. Kaj foje ĝi estas citita en kelka listo de la kredaj principoj <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notoj">Notoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=19" title="Redakti sekcion: Notoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=19" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Notoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text">Emet ve-Emunah: <i>Statement of Principles of Conservative Judaism</i>, The Rabbinical Assembly, NY, pp. 28–32</span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text">Craig L. Blomberg, Sung Wook Chung, <i>A case for historic premillennialism</i>, 2009: "En iuj fontoj, Olam Ha-Ba estas asociita al instruoj pri la elaĉeto kaj resurekto, sed aliloke Olam Ha-Ba estas imagita kiel transtomba regno.</span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text">"Oni devas vivi la surteran vivon en ĝia ĉeesto ĉar la korpo restas ĉi tie sed la animo daŭrigas ekzisti"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.simpletoremember.com/vitals/jewish-afterlife-beliefs.htm"><i>Jewish Afterlife Beliefs</i> su SimpleToRemember.com</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"><i>Encyclopedia Talmudit</i> <a href="/wiki/Hebrea_lingvo" title="Hebrea lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">hebree</span></a>, Israele, 5741/1981, <i>s.v.</i> "Ben Noah", spec. l'interpretazione di Maimonide e le relative note.</span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Jacob_Neusner" title="Jacob Neusner">Jacob Neusner</a>, <i>The Documentary History of Judaism and Its Recent Interpreters</i>, 2012, p. 138: - "... En la Skriboj, provo pri la rsurekto estas eltirita el diversaj pasaĵoj: <a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Eliro</a> 15, 1; <a href="/wiki/Josuo" class="mw-disambig" title="Josuo">Josuo</a> 8, 30; 1Reĝoj 11, 7; <a href="/wiki/Psalmo" title="Psalmo">Psalmoj</a> 84, 5; <a href="/wiki/Readmono" title="Readmono">Readmono</a> 33, 6; <a href="/wiki/Jesaja" class="mw-redirect" title="Jesaja">Jesaja</a> 52, 8: <a href="/wiki/Danielo_(profeto)" title="Danielo (profeto)">Danielo</a> 22, 2; 13. La tombo kaj la kaj la sino estas citataj…."</span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Jacob_Neusner" title="Jacob Neusner">Jacob Neusner</a>, Alan Jeffery Avery-Peck (curatori), <i>Judaism in Late Antiquity: Part Four: Death, Life-After-Death</i>, 2000, p. 187 III. THE DEAD SEA SCROLLS 8. DEATH, RESURRECTION, AND LIFE AFTER DEATH IN THE QUMRAN THE DEAD SEA SCROLLS, capitolo di Philip R. Davies, <a href="/w/index.php?title=Universit%C3%A0_di_Sheffield&action=edit&redlink=1" class="new" title="Università di Sheffield (paĝo ne ekzistas)">Università di Sheffield</a>. "En la malfrua Dua Templo la konvinkoj pri la destino de la individuo estis diversaj</span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text">Jacob Neusner, ‘’Religion, literature, and society in ancient Israel, formative Christianity and Judaism’’, University Press of America, Volume 2, 1987.</span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Mishnah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mishnah (paĝo ne ekzistas)">Mishnah</a> <a href="/wiki/Sanhedrin" class="mw-redirect" title="Sanhedrin">Sanhedrin</a> 10:1, Talmud Sanhedrin 90a.</span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.faqs.org/faqs/judaism/FAQ/06-Jewish-Thought/">"Jewish Thought" (6/12)</a>, sur <i>soc.culture.jewish</i>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text">Oni vidu en la romanoj kaj rakontoj de la <a href="/wiki/Nobel-premio" title="Nobel-premio">Nobel-premiito</a> <a href="/wiki/Isaac_Bashevis_Singer" title="Isaac Bashevis Singer">Isaac Bashevis Singer</a>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografio">Bibliografio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=20" title="Redakti sekcion: Bibliografio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=20" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bibliografio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=E._P._Sanders&action=edit&redlink=1" class="new" title="E. P. Sanders (paĝo ne ekzistas)">Sanders, E.P.</a> "Paul and Palestinian Judaism". Fortress Press. (Christian perspective on Judaism)</li> <li><a href="/w/index.php?title=N.T._Wright&action=edit&redlink=1" class="new" title="N.T. Wright (paĝo ne ekzistas)">Wright, N.T.</a> "The New Testament and the People of God". Fortress Press: 1992. (Christian perspective on Judaism)</li> <li>Yitzchak Blau "Body and Soul: <i>Tehiyyat ha-Metim</i> and <i>Gilgulim</i> in Medieval and Modern Philosophy", <i>The <a href="/wiki/Torah" class="mw-redirect" title="Torah">Torah</a> U-Madda Journal</i>, Volume 10, 2001 (Modern Orthodox perspective)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vidu_ankaŭ"><span id="Vidu_anka.C5.AD"></span>Vidu ankaŭ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&veaction=edit&section=21" title="Redakti sekcion: Vidu ankaŭ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Juda_eskatologio&action=edit&section=21" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vidu ankaŭ"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Biblia_kronologio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biblia kronologio (paĝo ne ekzistas)">Biblia kronologio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biblia_kosmologio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biblia kosmologio (paĝo ne ekzistas)">Biblia kosmologio</a></li> <li><a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">Judismo</a></li> <li><a href="/wiki/Juda_filozofio" title="Juda filozofio">Juda filozofio</a></li> <li><a href="/wiki/Profeta%C4%B5o" title="Profetaĵo">Hebrea profetaĵo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tria_Templo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tria Templo (paĝo ne ekzistas)">Tria Templo</a></li> <li><a href="/wiki/Senmorteco" title="Senmorteco">Senmorteco</a></li> <li><a href="/wiki/Resurekto_de_la_korpo" title="Resurekto de la korpo">Resurekto de la korpo</a></li></ul> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eschatology?uselang=eo">Kategorio Juda eskatologio en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span> </li></ul> </div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Juda_eskatologio&oldid=8883476">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Juda_eskatologio&oldid=8883476</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Judismo" title="Kategorio:Judismo">Judismo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Kabalo" title="Kategorio:Kabalo">Kabalo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Eskatologio" title="Kategorio:Eskatologio">Eskatologio</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Juda_teologio" title="Kategorio:Juda teologio">Juda teologio</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 19:27, 10 okt. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Juda_eskatologio&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-869cr","wgBackendResponseTime":155,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.186","walltime":"0.485","ppvisitednodes":{"value":441,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":8943,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":80,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":7,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":4504,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 137.914 1 -total"," 51.97% 71.670 1 Ŝablono:Projektoj"," 23.95% 33.024 2 Ŝablono:Lang-he"," 10.89% 15.016 1 Ŝablono:Referencoj"," 6.58% 9.072 1 Ŝablono:Judismo"," 3.47% 4.780 1 Ŝablono:He"," 2.22% 3.059 1 Ŝablono:Kesta_ombro"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.028","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1320260,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-xtjc6","timestamp":"20241116235015","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Juda eskatologio","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Juda_eskatologio","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2411408","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2411408","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2015-01-02T08:54:12Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d7\/Resurrection_of_the_Dead_vision.jpg"}</script> </body> </html>