CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ba" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Халдейҙар — Википедия</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ғинуар","февраль","март","апрель","май","июнь","июль","август","сентябрь","октябрь","ноябрь","декабрь"],"wgRequestId":"d1192230-b756-4067-ada1-aa9159bc4065","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Халдейҙар","wgTitle":"Халдейҙар","wgCurRevisionId":1058795,"wgRevisionId":1058795,"wgArticleId":162546,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Боронғо донъя"],"wgPageViewLanguage":"ba","wgPageContentLanguage":"ba","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Халдейҙар","wgRelevantArticleId":162546,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ba","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ba"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q200969","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.editZeroSection","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.sidebarRelated","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents", "ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ba&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ba&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ba&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png/1200px-D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1352"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png/800px-D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="901"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png/640px-D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="721"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Халдейҙар — Википедия"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ba.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Үҙгәртергә" href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Википедия (ba)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ba.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ba"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Википедия — Atom каналы" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D2%BA%D1%83%D2%A3%D2%93%D1%8B_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Халдейҙар rootpage-Халдейҙар skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Эстәлеккә күсергә</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Төп меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Төп меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Төп меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">йәшерергә</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навигация </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B8%D1%82" title="Баш биткә күсергә [z]" accesskey="z"><span>Баш бит</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%BB%D1%8B_%D0%BA%D2%AF%D1%80%D2%BB%D3%99%D1%82%D0%BA%D0%B5%D1%81"><span>Алфавитлы күрһәткес</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D2%93%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B2%D0%B0%D2%A1%D0%B8%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Ағымдағы ваҡиғалар тураһында белешмә мәғлүмәт"><span>Ағымдағы ваҡиғалар</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-articles" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-articles" > <div class="vector-menu-heading"> Мәҡәләләр </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-featured" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%BA%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Һайланған</span></a></li><li id="n-good" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%AF%D2%A1%D1%88%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Яҡшы</span></a></li><li id="n-quality" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%82%D0%BB%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Сифатлы</span></a></li><li id="n-1000" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82:1000_%D3%99%D2%BB%D3%99%D0%BC%D0%B8%D3%99%D1%82%D0%BB%D0%B5_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99"><span>1 000 мотлаҡ</span></a></li><li id="n-10000" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82:%D0%9C%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%B4%D0%B0"><span>10 000 әһәмиәтле</span></a></li><li id="n-Башҡортнамә" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B0%D1%88%D2%A1%D0%BE%D1%80%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D1%8B%D1%80%D2%93%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%B5%D1%88_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Башҡортнамә</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%AF%D2%A3%D1%8B_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80"><span>Яңы биттәр</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9E%D1%81%D1%80%D0%B0%D2%A1%D0%BB%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99" title="Осраҡлы һайланған битте ҡарарға [x]" accesskey="x"><span>Осраҡлы мәҡәлә</span></a></li><li id="n-URL-ҡыҫҡартыу" class="mw-list-item"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:UrlShortener"><span>URL ҡыҫҡартыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Ҡатнашыу </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99" title="Проект буйынса нимә эшләй алыуығыҙ һәм ҡайҙа нимә барлығы тураһында белешмә"><span>Берләшмә</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%A0%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B9"><span>Ҡоролтай</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D2%BA%D1%83%D2%A3%D2%93%D1%8B_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80" title="Һуңғы үҙгәртеүҙәр исемлеге [r]" accesskey="r"><span>Һуңғы үҙгәртеүҙәр</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%88%D0%BC%D3%99" title="«Википедия» буйынса белешмә"><span>Белешмә</span></a></li><li id="n-sitesupportregional" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%90%D2%93%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B2%D0%B0%D2%A1%D0%B8%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80/%D0%91%D0%B0%D1%88%D2%A1%D0%BE%D1%80%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B4%D0%B8_%D1%8F%D1%80%D2%99%D0%B0%D0%BC"><span>Матди ярҙам</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B8%D1%82" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Википедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ru.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ирекле энциклопедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ba.svg" width="118" height="11" style="width: 7.375em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%AD%D2%99%D0%BB%D3%99%D2%AF" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Википедия эсендә эҙләү [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Эҙләү</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Википедия эсендә эҙләү" aria-label="Википедия эсендә эҙләү" autocapitalize="sentences" title="Википедия эсендә эҙләү [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Махсус:Эҙләү"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Эҙләргә</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Шәхси ҡоралдар"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Уҡыу көйләүҙәре"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Измените внешний вид страницы, размер, ширину и цвет шрифта." > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Уҡыу көйләүҙәре" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Уҡыу көйләүҙәре</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=ba" class=""><span>Иғәнә</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%98%D2%AB%D3%99%D0%BF_%D1%8F%D2%99%D1%8B%D1%83%D1%8B_%D1%8F%D2%BB%D0%B0%D1%83&returnto=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80" title="Мотлаҡ булмаһа ла, иҫәп яҙмаһы төҙөргә һәм системала танылырға тәҡдим итәбеҙ" class=""><span>Теркәлеү</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%83&returnto=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80" title="Бында теркәлеү үтергә була, әммә мотлаҡ түгел [o]" accesskey="o" class=""><span>Танылыу</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Күберәк мөмкинлектәр" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Шәхси ҡоралдар" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Шәхси ҡоралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Ҡатнашыусы менюһы" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=ba"><span>Иғәнә</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%98%D2%AB%D3%99%D0%BF_%D1%8F%D2%99%D1%8B%D1%83%D1%8B_%D1%8F%D2%BB%D0%B0%D1%83&returnto=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80" title="Мотлаҡ булмаһа ла, иҫәп яҙмаһы төҙөргә һәм системала танылырға тәҡдим итәбеҙ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Теркәлеү</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%83&returnto=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80" title="Бында теркәлеү үтергә була, әммә мотлаҡ түгел [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Танылыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Танылмаған мөхәррирҙәр өсөн бит <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A0%D3%99%D1%85%D0%B8%D0%BC_%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D2%99" aria-label="Мөхәррирләү тураһында ентеклерәк"><span>Күберәк белергә</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D3%A8%D0%BB%D3%A9%D1%88%D3%A9%D0%BC" title="Был IP-адрестан яһалған төҙәтеүҙәр [y]" accesskey="y"><span>Өлөш</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D3%98%D2%A3%D0%B3%D3%99%D0%BC%D3%99_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BC" title="IP-адресығыҙ өсөн фекер алышыу бите [n]" accesskey="n"><span>Фекер алышыу</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eйәшерергә\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ba\" dir=\"ltr\"\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Йөкмәткеһе" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Йөкмәткеһе</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">йәшерергә</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Башы</div> </a> </li> <li id="toc-Тарихы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Тарихы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Тарихы</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Тарихы-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Тарихы бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Тарихы-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Бабилияны_яулау" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Бабилияны_яулау"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Бабилияны яулау</span> </div> </a> <ul id="toc-Бабилияны_яулау-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Яңы_Бабил_батшалығы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Яңы_Бабил_батшалығы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Яңы Бабил батшалығы</span> </div> </a> <ul id="toc-Яңы_Бабил_батшалығы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Халдей_жрецтары" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Халдей_жрецтары"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Халдей жрецтары</span> </div> </a> <ul id="toc-Халдей_жрецтары-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Һылтанмалар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Һылтанмалар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Һылтанмалар</span> </div> </a> <ul id="toc-Һылтанмалар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Иҫкәрмәләр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Иҫкәрмәләр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Иҫкәрмәләр</span> </div> </a> <ul id="toc-Иҫкәрмәләр-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Йөкмәткеһе" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Йөкмәткене күрһәтергә/йәшерергә" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Йөкмәткене күрһәтергә/йәшерергә</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Халдейҙар</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Икенсе телдәге мәҡәләгә күсегеҙ. 57 телдә уҡырға була" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-57" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">57 тел</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Galde%C3%ABrs" title="Galdeërs — африкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Galdeërs" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%84%D8%AF%D9%88" title="كلدو — арабский" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كلدو" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабский" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%9F%DC%A0%DC%95%DC%9D%DC%90_%DC%A5%DC%AC%DC%9D%DC%A9%DC%90" title="ܟܠܕܝܐ ܥܬܝܩܐ — арамейский" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܟܠܕܝܐ ܥܬܝܩܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="арамейский" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Caldea" title="Caldea — астурийский" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Caldea" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурийский" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Xaldeyl%C9%99r" title="Xaldeylər — азербайджанский" lang="az" hreflang="az" data-title="Xaldeylər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербайджанский" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%AF%D9%87" title="کلده — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کلده" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%96" title="Халдзеі — белорусский" lang="be" hreflang="be" data-title="Халдзеі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="белорусский" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Халдейска династия — болгарский" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Халдейска династия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгарский" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Caldea" title="Caldea — каталанский" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Caldea" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталанский" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Chaldea" title="Chaldea — чешский" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Chaldea" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чешский" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Халдейсем — чувашский" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Халдейсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чувашский" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Chald%C3%A4er" title="Chaldäer — немецкий" lang="de" hreflang="de" data-title="Chaldäer" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="немецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B1%CE%BB%CE%B4%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CE%B9" title="Χαλδαίοι — греческий" lang="el" hreflang="el" data-title="Χαλδαίοι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="греческий" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Chaldea" title="Chaldea — английский" lang="en" hreflang="en" data-title="Chaldea" data-language-autonym="English" data-language-local-name="английский" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C4%A4aldeoj" title="Ĥaldeoj — эсперанто" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ĥaldeoj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Caldea" title="Caldea — испанский" lang="es" hreflang="es" data-title="Caldea" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испанский" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kaldealased" title="Kaldealased — эстонский" lang="et" hreflang="et" data-title="Kaldealased" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонский" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kaldea" title="Kaldea — баскский" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kaldea" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскский" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%AF%D9%87" title="کلده — персидский" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کلده" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="персидский" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kaldea" title="Kaldea — финский" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kaldea" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="финский" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Chald%C3%A9e" title="Chaldée — французский" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Chaldée" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="французский" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Caldea" title="Caldea — галисийский" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Caldea" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галисийский" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%A9%D7%93%D7%99%D7%9D" title="כשדים — иврит" lang="he" hreflang="he" data-title="כשדים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="иврит" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kaldeja" title="Kaldeja — хорватский" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kaldeja" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хорватский" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kh%C3%A1ldok" title="Kháldok — венгерский" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kháldok" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгерский" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%B2%D5%A4%D5%A5%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Քաղդեացիներ — армянский" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Քաղդեացիներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянский" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kasdim" title="Kasdim — индонезийский" lang="id" hreflang="id" data-title="Kasdim" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезийский" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Caldei" title="Caldei — итальянский" lang="it" hreflang="it" data-title="Caldei" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="итальянский" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%83%87%E3%82%A2" title="カルデア — японский" lang="ja" hreflang="ja" data-title="カルデア" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японский" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ქალდეელები — грузинский" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ქალდეელები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузинский" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B9%BC%EB%8D%B0%EC%95%84" title="칼데아 — корейский" lang="ko" hreflang="ko" data-title="칼데아" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корейский" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Халдейлер — киргизский" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Халдейлер" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="киргизский" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Chald%C4%97jai" title="Chaldėjai — литовский" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Chaldėjai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литовский" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Kaldea" title="Kaldea — малагасийский" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Kaldea" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагасийский" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Chaldee%C3%ABn" title="Chaldeeën — нидерландский" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Chaldeeën" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нидерландский" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kaldea" title="Kaldea — нюнорск" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kaldea" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нюнорск" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kaldea" title="Kaldea — норвежский букмол" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kaldea" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвежский букмол" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Chaldejczycy" title="Chaldejczycy — польский" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Chaldejczycy" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польский" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کلدانی — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کلدانی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Caldeia" title="Caldeia — португальский" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Caldeia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португальский" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Caldeea" title="Caldeea — румынский" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Caldeea" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынский" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B8" title="Халдеи — русский" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Халдеи" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="русский" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kaldeja" title="Kaldeja — сербскохорватский" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kaldeja" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сербскохорватский" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kaldeja" title="Kaldeja — словенский" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kaldeja" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словенский" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%98%D0%B0" title="Халдеја — сербский" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Халдеја" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сербский" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kaldeen" title="Kaldeen — шведский" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kaldeen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведский" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AE%9F%E0%AE%BF%E0%AE%AF_%E0%AE%A8%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="சாலடிய நாகரிகம் — тамильский" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சாலடிய நாகரிகம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамильский" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="แคลเดีย — тайский" lang="th" hreflang="th" data-title="แคลเดีย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайский" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Caldea" title="Caldea — тагалог" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Caldea" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="тагалог" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kaldea" title="Kaldea — турецкий" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kaldea" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%97" title="Халдеї — украинский" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Халдеї" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украинский" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%DB%81" title="کالدیہ — урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کالدیہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Xaldeylar" title="Xaldeylar — узбекский" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Xaldeylar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбекский" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Chaldea" title="Chaldea — вьетнамский" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chaldea" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнамский" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Caldea" title="Caldea — варай" lang="war" hreflang="war" data-title="Caldea" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%BF%A6%E5%8B%92%E5%BA%95" title="迦勒底 — у" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="迦勒底" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="у" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%BF%A6%E5%8B%92%E5%BA%95" title="迦勒底 — китайский" lang="zh" hreflang="zh" data-title="迦勒底" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="китайский" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q200969#sitelinks-wikipedia" title="Башҡа телдәргә һылтанмаларҙы төҙәтеү" class="wbc-editpage">Һылтанмаларҙы төҙәтергә</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Исем арауыҡтары"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80" title="Эстәлек битен ҡарау [c]" accesskey="c"><span>Бит</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%B5%D2%AF:%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80" rel="discussion" title="Биттең эстәлеге тураһында фекерләшеү [t]" accesskey="t"><span>Фекер алышыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Телде үҙгәртергә" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">башҡортса</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Ҡарауҙар"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80"><span>Уҡыу</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&veaction=edit" title="Был битте үҙгәртеү [v]" accesskey="v"><span>Үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit" title="Биттең сығанаҡ кодын үҙгәртеү [e]" accesskey="e"><span>Кодты үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=history" title="Биттең төҙәтеүҙәр журналы [h]" accesskey="h"><span>Тарих</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ҡоралдар"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ҡоралдар" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ҡоралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ҡоралдар</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">йәшерергә</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Күберәк мөмкинлектәр" > <div class="vector-menu-heading"> Ғәмәлдәр </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80"><span>Уҡыу</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&veaction=edit" title="Был битте үҙгәртеү [v]" accesskey="v"><span>Үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit" title="Биттең сығанаҡ кодын үҙгәртеү [e]" accesskey="e"><span>Кодты үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=history"><span>Тарих</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Дөйөм </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%91%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80" title="Был биткә һылтанған барлыҡ биттәрҙең исемлеге [j]" accesskey="j"><span>Был биткә һылтанмалар</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%91%D3%99%D0%B9%D0%BB%D0%B5_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80" rel="nofollow" title="Был бит һылтанған биттәрҙәге һуңғы үҙгәртеүҙәр [k]" accesskey="k"><span>Бәйле үҙгәртеүҙәр</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80" title="Барлыҡ махсус биттәр исемлеге [q]" accesskey="q"><span>Махсус биттәр</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&oldid=1058795" title="Биттең был өлгөһөнә даими һылтанма"><span>Даими һылтанма</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=info" title="Был бит тураһында ентекләберәк"><span>Бит мәғлүмәттәре</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A6%D0%B8%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0&page=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&id=1058795&wpFormIdentifier=titleform" title="Был биттән нисек өҙөмтә яһау тураһында мәғлүмәт"><span>Биттән өҙөмтә яһарға</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fba.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A5%25D0%25B0%25D0%25BB%25D0%25B4%25D0%25B5%25D0%25B9%25D2%2599%25D0%25B0%25D1%2580"><span>Ҡыҫҡа URL алыу</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:QrCode&url=https%3A%2F%2Fba.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A5%25D0%25B0%25D0%25BB%25D0%25B4%25D0%25B5%25D0%25B9%25D2%2599%25D0%25B0%25D1%2580"><span>QR код алыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Баҫтырыу/сығарыу </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:Collection&bookcmd=book_creator&referer=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80"><span>Китап төҙөү</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:DownloadAsPdf&page=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=show-download-screen"><span>PDF форматында йөкләү</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&printable=yes" title="Биттең ҡағыҙға баҫтырыу өсөн өлгөһө [p]" accesskey="p"><span>Баҫтырыу өлгөһө</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Башҡа проекттарҙа </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chaldea" hreflang="en"><span>Викимилек</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q200969" title="Мәғлүмәт һаҡлағысына бәйле элементҡа һылтанма [g]" accesskey="g"><span>Викимәғлүмәт элементы</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ҡоралдар"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Уҡыу көйләүҙәре"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Уҡыу көйләүҙәре</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">йәшерергә</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ba" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1278674">.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка{width:23em}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-above{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);font-weight:bold;font-size:120%;text-align:center}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-original,.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-image{text-align:center}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-label{width:9em;background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);text-align:left;padding-left:.4em;padding-right:.4em}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-split{vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-below{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);text-align:center}.mw-parser-output .ts-Универсальная_карточка-error{background:var(--background-color-destructive-subtle,#ffe9e5);border:1px solid var(--border-color-error,#9f3526);text-align:center}</style> <table cellspacing="2" class="infobox ts-Универсальная_карточка"> <tbody><tr><td colspan="2" class="infobox-above ts-Универсальная_карточка-above">Халдейҙар</td></tr> <tr><th class="infobox-label ts-Универсальная_карточка-label">Нигеҙләү датаһы</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q200969$1715db58-4f47-f16c-65ba-98f6e21d46b9" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P571"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/w/index.php?title=%D0%91._%D1%8D._%D1%82._X_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Б. э. т. X быуат (был бит юҡ)">Б. э. т. X быуат</a></span></span></td></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-image ts-Универсальная_карточка-image"><span data-wikidata-claim-id="Q200969$57582463-4209-652e-6c38-2119ce47dd65" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png" class="mw-file-description"><img alt="Рәсем" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png/274px-D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png" decoding="async" width="274" height="309" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png/411px-D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png/548px-D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png 2x" data-file-width="1534" data-file-height="1728" /></a></span></span></span></td></tr> <tr><th class="infobox-label ts-Универсальная_карточка-label">Ғәмәлдән сыҡҡан дата</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q200969$741a3f10-4f30-9d28-c2cc-f5e1f9308f02" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P576"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">650 б.э.т.</span></span></td></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-below ts-Универсальная_карточка-below"><span data-wikidata-claim-id="Q200969$a0ca061a-4375-0ca0-4a2c-a0b3af8abfdf" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chaldea" title="commons:Category:Chaldea"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chaldea" class="extiw" title="commons:Category:Chaldea">Халдейҙар Викимилектә</a></span></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>Халдейҙар </b> (бабилса <i>Kaldu</i>, ивр. כַּשְׂדִּים — <i>Касдим</i>, <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Грек теле">грек.</a> <span lang="el"><span style="font-family: new athena unicode, athena, gentium, code2000, palatino linotype, serif; font-size: 110%;">Χαλδαίοι</span></span>) — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Месопотамия">Месопотамияның</a> көньяғында, <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%B3%D1%80" title="Тигр">Тигр</a> һәм <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%84%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Евфрат">Евфрат</a> йылғаларының тамағында <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%8B_%D2%A1%D1%83%D0%BB%D1%82%D1%8B%D2%93%D1%8B" title="Фарсы ҡултығы">Фарсы ҡултығының</a> төньяҡ-көнсығыш ярында беҙҙең эраға тиклем X—IV быуаттарҙа йәшәгән семит ҡәбиләләре. <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Вавилон">Бабилды</a> алыу өсөн <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Ассирия">Ассирия</a> менән даими һуғыштар алып барғандар. Беҙҙең эраға тиклем 626—536  йылдарҙа Бабилда <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D0%BB_%D0%B1%D0%B0%D1%82%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Бабил батшалары">халдей династияһы</a> хакимлыҡ итә, Яңы Бабил батшалығына нигеҙ һала<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Арами телендә һөйләшәләр<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. «Халдейҙар» һүҙе (үҙ телдәрендә — «касдим», <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D2%93%D0%BE_%D0%B9%D3%99%D2%BB%D2%AF%D0%B4_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Боронғо йәһүд теле (был бит юҡ)">бор.-йәһ.</a> <span style="font-family: 'Guttman Drogolin';"><span lang="hbo">כשדים</span>‎</span>) <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Библия">Библияла</a>  бер нисә тапҡыр телгә алына — мәҫәлән, Аввакум (<a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0_%D0%90%D0%B2%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Книга пророка Аввакума (был бит юҡ)">Авв. </a><a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0_%D0%90%D0%B2%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B0#1:6" class="extiw" title="s:Книга пророка Аввакума">1:6</a>) һәм Йермияһу пәйғәмбәрҙәр тарафынан (<a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0_%D0%98%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Книга пророка Иеремии (был бит юҡ)">Иер. </a><a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0_%D0%98%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D0%B8#32:42" class="extiw" title="s:Книга пророка Иеремии">32:42</a>), йәнә Йүдит Китабында (<a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%98%D1%83%D0%B4%D0%B8%D1%84%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Книга Иудифи (был бит юҡ)">Иудифь. </a><a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%98%D1%83%D0%B4%D0%B8%D1%84%D0%B8#5:6" class="extiw" title="s:Книга Иудифи">5:6</a>) һәм башҡа урындарҙа. </p><p>Һуңыраҡ <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Вавилон">Бабилдағы</a> жрецтар кастаһын ғына халдей тип йөрөтә башлайҙар. Улар астрономияны белгән була, аҙағыраҡ астрономия астрологиянан айырып ҡарала башлағас, <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D2%93%D0%BE_%D0%A0%D0%B8%D0%BC" title="Боронғо Рим">Боронғо Римда</a> йондоҙҙарға ҡарап киләсәкте әйтеүселәрҙе халдей тип йөрөтәләр. Шулай уҡ сихырсыларҙы, тылсымсыларҙы, күҙ быуыусыларҙы, күрәҙәселәрҙе һәм астрологтарҙы ла халдей тиер булалар. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Тарихы"><span id=".D0.A2.D0.B0.D1.80.D0.B8.D1.85.D1.8B"></span>Тарихы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&veaction=edit&section=1" title="Тарихы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit&section=1" title="Тарихы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Chaldea_-_Map_-_The_Countries_around_Chaldea.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Chaldea_-_Map_-_The_Countries_around_Chaldea.png/350px-Chaldea_-_Map_-_The_Countries_around_Chaldea.png" decoding="async" width="350" height="254" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Chaldea_-_Map_-_The_Countries_around_Chaldea.png/525px-Chaldea_-_Map_-_The_Countries_around_Chaldea.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Chaldea_-_Map_-_The_Countries_around_Chaldea.png 2x" data-file-width="632" data-file-height="458" /></a><figcaption>Халдея (<i>Chaldea,</i> хәҙерге <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D2%A1" title="Ираҡ">Ираҡ</a> биләмәһендә)</figcaption></figure> <p>Тәү башлап халдейҙар б.э.т. 878 йылда ассирий батшаһы Ашшурназирпал II анналдарында телгә алына. Улар <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%8B_%D2%A1%D1%83%D0%BB%D1%82%D1%8B%D2%93%D1%8B" title="Фарсы ҡултығы">Фарсы ҡултығы</a> буйында, <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%B3%D1%80" title="Тигр">Тигр</a> менән <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%84%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Евфрат">Евфрат</a> йылғаларының түбәнге ағымында йәшәй. Алты халдей ҡәбиләһе (<i>бит</i>) булғанлығы билдәле. Б.э.т. IX быуатта халдейҙар <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Бабилия">Бабилияның</a> көньяғын ҡулға төшөрә һәм төньяҡҡа үтеп инә башлай, боронғо аккад / бабил мәҙәниәтен һәм динен дә үҙләштерә бара. Бөтә халдей ҡәбиләләре ярымкүсмә тормош алып бара һәм малсылыҡ (<a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%98%D0%BE%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Книга Иова (был бит юҡ)">Иов. </a><a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%98%D0%BE%D0%B2%D0%B0#1:17" class="extiw" title="s:Книга Иова">1:17</a>), балыҡсылыҡ, ер эшкәртеү менән йәшәй. Улар ырыу-ырыу булып, юлбашсыларының етәкселеге аҫтында көн итә, уларҙың исемдәре шына яҙмаларҙа һаҡланған: </p> <ul><li><i>Бит-Якин</i> (<a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Элам">Элам</a> сигендәге ҡәбилә),</li> <li><i>Бит-Дакури</i> (иң ҙур ҡәбилә),</li> <li><i>Бит-Амукани</i>,</li> <li><i>Бит-Адини</i>,</li> <li><i>Бит-Шилини</i> һәм <i>Бит-Ша’алли</i><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>,</li></ul> <p>улар бер-береһенән дә, Көньяҡ Бабилды эләктерергә тырышҡан ассирийҙарҙан да бойондороҡһоҙ йәшәргә ынтылған. Көньяҡ Бабилды касситтар <i>Кардуниаш</i> («Карду иле», йәғни халдейҙар иле), ә ассирийҙар Kaldu иле тип йөрөткән. </p><p>Ассирия батшаһы Салманасар III б.э.т. 851 йылда халдей кенәздәре Бит-Дакури, Бит-Амукани һәм Бит-Якинды яһаҡ түләргә мәжбүр итә. Ассирия батшалары Шамши-Адад V һәм Адад-нирари III һуғыштар менән диңгеҙ буйы халдей кенәздәрен яһаҡ түләүгә ултыртырға тырыша. </p><p>Б.э.т. 744 йылда ассирий батшаһы Тиглатпаласар III (б.э.т. 745  — б.э.т. 727) <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Бабилия">Бабилияға</a> бәреп инә һәм уның яҡлы халдей ҡәбиләләрен дә ҡыйрата һәм <a href="/wiki/%D0%A8%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Шумер">Шумер</a> менән <a href="/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%BA%D0%B0%D0%B4" title="Аккад">Аккад</a> батшаһы тигән титул ала. <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Бабилия">Бабилия</a> <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Ассирия">Ассирияға</a> буйһонорға мәжбүр була. Бабилия ҡалаларындағы жрецтар, чиновниктар һәм сауҙагәрҙәр яйлап ассирий хакимлығының төп нигеҙенә әүерелә, ә илдең бойондороҡһоҙлоғо өсөн көрәш халдейҙар һәм ҡала халҡының түбәнге ҡатламдары ҡарамағына ҡала. Б.э.т. 732 йылда бабил династияһының өҙөлөүе Ассирия, халдейҙар һәм <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Элам">Элам</a> араһында бабил мираҫы өсөн көрәш утын ҡабыҙа. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Бабилияны_яулау"><span id=".D0.91.D0.B0.D0.B1.D0.B8.D0.BB.D0.B8.D1.8F.D0.BD.D1.8B_.D1.8F.D1.83.D0.BB.D0.B0.D1.83"></span><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Бабилия">Бабилияны</a> яулау</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&veaction=edit&section=2" title="Бабилияны яулау бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit&section=2" title="Бабилияны яулау бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Кенәз Бит-Амуккани Укин-Цир <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Вавилон">Бабилды</a> баҫып ала һәм унда өс йыл батшалыҡ итә, әммә ассирий батшаһы Тиглатпалассар III арамиҙар баш ҡалаһы <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%81%D0%BA" title="Дамаск">Дамаскты</a> ҡамай. Уны баҫып алғас, ассирий батшаһы халдей Набуушабшиға ҡаршы китә: кенәз Бит-Шилини үҙенең Саррабану ҡалаһы диуары буйында аҫылған була. Закиру Бит-Шаалль ярандары менән бергә ҡулға алына, Укин-Цир оҙайлы ҡамауҙан һуң үҙенең ҡәлғәһе Сапеянан баш тартырға тейеш була. Баласу бит-дакур һәм Мардук-апла-иддин бит-якин кенәздәре яһаҡ түләй. Тиглатпалассар Бабилия тажын кейә һәм Пулу тигән исем ала; артабан вариҫы Салманасар V лә унан күрмәксе Улулай тигән исем ала. </p><p>Артабан Аассирияның ҡеүәте бөтә, халдейҙар иһә б.э.т. VIII аҙағына боронғо <a href="/wiki/%D0%A3%D1%80" title="Ур">Ур</a>, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%BF%D0%BF%D1%83%D1%80" title="Ниппур">Ниппур</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%88_(%D0%A8%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%80)" title="Киш (Шумер)">Киш</a>, <a href="/wiki/%D3%98%D0%BB-%D0%9A%D2%AF%D1%84%D3%99" title="Әл-Күфә">Әл-Кәүфә</a> һәм <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BF%D0%BF%D0%B0%D1%80" title="Сиппар">Сиппар</a> ҡалаларында килеп сыға. Улар берләшергә була. Хаким Бит-Якин халдей батшаһы тигән титулды ала. Улулай үлгәндән һуң ассирий хакимлығын ҡаршы халдей батшаһы Мардук-апла-иддин II күтәрелә һәм, <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Вавилон">Бабилды</a> алып, унда 12 йыл идара итә (.э.т. 721—б.э.т. 710 йылдар), ул <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Элам">Элам</a> батшаһы Хумбанигашҡа таяна һәм Ассирия батшаһы Саргон II-нең <a href="/wiki/%D0%A1%D2%AF%D1%80%D0%B8%D3%99" title="Сүриә">Сүриәлә</a> һәм <a href="/wiki/%D3%98%D1%80%D0%BC%D3%99%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Әрмәнстан">Әрмәнстанда</a> кисергән ҡыйынлыҡтарынан файҙалана. Ул Ассирияға ҡаршы берләшмә төҙөргә тырыша, хатта Йәһүҙиә батшаһы Езекияға ла сапҡындарын ебәрә. Ләкин бабилдар халдей кенәзенең хакимлығына эләгергә теләмәй. Мардук-апла-иддинды еңгән (710) Саргон II-не бабилдар еңеүсе итеп ҡаршылай. Мардук-апла-иддин <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Элам">Эламға</a> ҡаса, ләкин б.э.т. 710 йылда Саргон II вафат булғандан һуң Бабил тәхетен яңынан яулай. Был юлы ул 9 ай ғына батшалыҡ итә, уны ассирийҙар <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%88_(%D0%A8%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%80)" title="Киш (Шумер)">Киш</a> эргәһендә тар-мар итә, ул үҙе тағы ҡасып ҡотола. Халдейҙар Месопотамия уртаһынан ҡыуыла. Мардук-апла-иддиндың б.э.т 700 йылда Бабилды йәнә баҫып алырға маташыуы уңышһыҙ тамамлана. Ул диңгеҙ буйына (боронғо <a href="/wiki/%D0%A8%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Шумер">Шумер</a>), унан Эламға ҡаса. Мардук-апла-иддиндан үс алыу маҡсатында ассирий батшаһы Синаххериб Фарсы ҡултығында махсус рәүештә флот төҙөтә һәм ғәскәрҙәрен ебәреп, халдей кенәзе бәләкәй генә биләмә алып йәшәп ятҡан Элам яр буйын ҡыйрата. Әммә әсирҙәр араһында Мардук-апла-иддин булмай сыға, күрәһең, ассирийҙар килгәнсе ул үҙ үлеме менән үлеп өлгөргән булғандыр. </p><p>Был ваҡытта халдей Мушезиб-Мардук (грек. Μεσησιμόρδακος) Бабилды ала һәм Элам менән вассаллыҡ мөнәсәбәттәре ҡора, уның яҡлауын Эсгила ғибәҙәтханаһы хазиналарын биреп һатып ала (б.э.т. 692—б.э.т. 689 йылдар). Әшнәләр Синахериб ғәскәре менән Тигрҙағы Халулала б.э.т. 691 йылда бәрелешә, ҡан ҡойғос алыш бер яҡҡа ла еңеү килтермәй, ләкин Элам батшаһы Хумпаннимендың көтмәгәндә вафат булыуы хәлде икенсе яҡҡа бороп ебәрә. Бабил алына һәм емертелә, тәхеткә ултырған Ассархаддон тиҙҙән Меродах-Баладандың улы Набу-зиру-киниш-лишир менән бәрелешә. Эламға ҡыуылған Набу-зиру-киниш-лишир тиҙән үлтерелә. Ҡәрҙәше Наид-Мардук үҙ ирке менән буйһона һәм Бит-Якинда вассал тип иғлан ителә. Б.э.т. 677 йылда Бит-дакур кенәзе Шамаш-ибни баш күтәрә, әммә әсирлеккә алына һәм тоғро Набу-Шаллим менән алмаштырыла. </p><p>Шамашшумукиндың Ашшурбанапалға ҡаршы ихтилалында халдейҙар беренсеһенең яғында була һәм ул ҡолатылғас та тиҙ генә баш һалмай. Тулыһынса еңелгәс, уларҙың кенәзе, Меродах-Баладандың ейәне Набу-бель-шуме Эламға ҡасырға уйлаһа ла, тотолоуҙан ҡурҡып, үҙ-үҙен үлтерә. Б.э.т. 648 йылдан һуң Бабилиялағы бөтә халдей кенәзлектәре юҡҡа сығарыла. Көньяҡта Ассирия провинция идаралығы урынлаштырыла, уның башында туртан Бэл-ибни тора. Бабилияла «халдей» этнонимы ҡулланыуҙан сығарыла. Халдейҙар менән вабилдар араһындағы этник ҡаршылыҡ бөтөрөлә. Бабиллашҡан халдейҙар ил халҡының күпселеген тәшкил итә. Шунлыҡтан күрше илдәрҙең халыҡтары бабилдарҙы халдей тип йөрөтә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Яңы_Бабил_батшалығы"><span id=".D0.AF.D2.A3.D1.8B_.D0.91.D0.B0.D0.B1.D0.B8.D0.BB_.D0.B1.D0.B0.D1.82.D1.88.D0.B0.D0.BB.D1.8B.D2.93.D1.8B"></span>Яңы Бабил батшалығы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&veaction=edit&section=3" title="Яңы Бабил батшалығы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit&section=3" title="Яңы Бабил батшалығы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Б.э.т. 625 йылдан алып Бабилда Набопалассар батшалыҡ итә, ул Яңы Бабилда халдей халдейской династияһының башында тора. Набопаласар Урукты ала (б.э.т. 616 йыл), шунан мидийҙар ярҙамы менән Ассирияның боронғо баш ҡалаһы Ашшурҙы яулай (б.э.т. 614 йыл). Б.э.т. 612 йылда Набопаласар, скифтар һәм мидийҙар менән берләшеп, Ассирия баш ҡалаһы <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Ниневия">Ниневияны</a> баҫып ала. </p><p>Бер нисә тиҫтә йыл буйы халдейҙар Яңы Бабил державаһының башында була, уны Навуходоносор, Йәһүҙиә батшалығын буйһондороп, тағы ла киңәйтә. Боронғо донъяла һуңғы тапҡыр бөйөк семит <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Монархия">монархияһын</a> ҡора. Библияла Навуходоносор «Халдей батшаһы» (<a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Паралипоменон (был бит юҡ)">2Пар. </a><a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%BD#36:17" class="extiw" title="s:Вторая книга Паралипоменон">36:17</a>) тип исемләнә. Ҡала төҙөкләндерелә, нығытыла, ләкин халдейҙар династияһы тәхетте һаҡлап ҡала алмай, «бабил» Набонид Бабилдың һуңғы батшаһы була (б.э.т. 556—539). Халдей батшалығын фарсыларҙың ябырылыуы ер йөҙөнән юҡ итә. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Халдей_жрецтары"><span id=".D0.A5.D0.B0.D0.BB.D0.B4.D0.B5.D0.B9_.D0.B6.D1.80.D0.B5.D1.86.D1.82.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Халдей жрецтары</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&veaction=edit&section=4" title="Халдей жрецтары бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit&section=4" title="Халдей жрецтары бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Бабил жрец астрономияһы һәм астрологияһы боронғо донъяла киң билдәлеһе була. Страбон дүрт бөйөк «халдей» астрономын атай, улар — Киден, Набуриан, Судин һәм Селевкиянан Селевк. Эллинизм осоронда халдей һүҙе Бабил жрецтарын аңлата. Ктесий буйынса, халдейҙар <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Мысыр">Мысырҙа</a> жрецтар кастаһын ойошторған һәм уларға алла менән әҙәм хикмәттәрен өйрәткән Бел менән килгән. Халдейҙар, сихырсылар, друидтар, брахмандар менән ҡуша, жрец фәлсәфәселәре бөтә донъяның аҡыл эйәләре булып таныла. Уларҙы астрологияға <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия">астрономияға</a> нигеҙ һалыусылар тип беләләр, йәндең үлемһеҙлеген дә донъяға улар һөйләй, шулай уҡ улар <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Математика">математик</a>, натуралист, теософ һәм башҡалар булараҡ таныла. Хатта уларҙы <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм">Зороастр диненә</a> лә ҡағылышлы тип иҫәпләйҙәр һәм халдейҙарҙы уның уҡыусыһы тип иғлан итәләр. </p><p>Был дандан файҙаланып, донъя буйлап үҙен халдей тип танытҡан бик күп шарлатандар сәйәхәт итә. Халдейҙарҙың оккультистик мәктәптәре күпләп асыла. Тиберий Родоста Фрасилл тигән берәүҙән <i>Scientiam Chaldaeorum artis</i> (Tac. Ann. VI, 20) өйрәнә, әммә һуңынан 16 йылда халдейҙарҙы Римдан ҡыуа һәм астрология китаптарын таратыуҙы тыя. Халдейҙар императорҙарҙың һарайҙарында һәм аристократия араһында йылы урындар таба, ә төпкөл провинцияларҙа халыҡтың хөрәфттәргә ышаныуынан файҙаланып халыҡты талай (у Gell. 14, 1: «Adversus eos, qui Ch. appellantur»). </p><p>Әлеге ваҡытта <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Месопотамия">месопотам</a> һәм <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран">фарсы</a> христиандары халдей һәм сиро-халдей тигән атама аҫтында билдәле. Улар православиела тора, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC" title="Рим">Рим</a> менән бер унияға инә (Халдей католик сиркәүе). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Һылтанмалар"><span id=".D2.BA.D1.8B.D0.BB.D1.82.D0.B0.D0.BD.D0.BC.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Һылтанмалар</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&veaction=edit&section=5" title="Һылтанмалар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit&section=5" title="Һылтанмалар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Халдеи/Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона/<a class="external autonumber" href="https://ru.wikisource.org/wiki/ЭСБЕ/Халдеи">[1]</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Иҫкәрмәләр"><span id=".D0.98.D2.AB.D0.BA.D3.99.D1.80.D0.BC.D3.99.D0.BB.D3.99.D1.80"></span>Иҫкәрмәләр</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&veaction=edit&section=6" title="Иҫкәрмәләр бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&action=edit&section=6" title="Иҫкәрмәләр бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style=""> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>А. Крюковских.</i> <span data-wikidata-qualifier-id="P248">Халдеи</span> // <a rel="nofollow" class="external text" href="http://interpretive.ru/dictionary/461/word/haldei">Словарь исторических терминов</a>. — 1998.</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0_%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B8%D0%BB%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Книга пророка Даниила (был бит юҡ)">Дан. </a><a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0_%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B8%D0%BB%D0%B0#2:4" class="extiw" title="s:Книга пророка Даниила">2:4</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="und"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history.vuzlib.net/book_o014_page_19.html">Очерк истории. Вавилона</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" title="телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(билдәһеҙ)</span></span>. <small>Дата обращения: 30 декабрь 2010.</small> <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110728061010/http://www.history.vuzlib.net/book_o014_page_19.html">Архивировано</a> 28 июль 2011 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2011 йыл 28 июль <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110728061010/http://www.history.vuzlib.net/book_o014_page_19.html">архивланған</a>.</span></small></span> </li> </ol> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">«<a dir="ltr" href="https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Халдейҙар&oldid=1058795">https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Халдейҙар&oldid=1058795</a>» битенән алынған</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Махсус:Категориялар">Категория</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D2%93%D0%BE_%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%8A%D1%8F" title="Категория:Боронғо донъя">Боронғо донъя</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Был бит һуңғы тапҡыр 00:07 12 август 2021 үҙгәртелгән.</li> <li id="footer-info-copyright">Текст <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> буйынса рөхсәт ителгән; өҫтәмә шарттар ҡулланылыуы мөмкин. Тулыраҡ мәғлүмәт алыу өсөн, <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Ҡулланыу шарттарын</a> ҡарағыҙ.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ru">Сер һаҡлау сәйәсәте</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A2%D0%B0%D1%81%D1%83%D0%B8%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0">Википедия тураһында</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%AF%D1%83%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%88_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%83">Яуаплылыҡтан баш тартыу</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Тәртип кодексы</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Эшләүселәр</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ba.wikipedia.org">Статистика</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie ҡулланыу тураһында белдереү</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ba.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобиль версия</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-694cf4987f-wmzgh","wgBackendResponseTime":129,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.268","walltime":"0.894","ppvisitednodes":{"value":4364,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":53938,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10961,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":31,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3391,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":5,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 585.450 1 -total"," 82.10% 480.671 1 Ҡалып:Ук"," 50.37% 294.911 1 Ҡалып:Wikidata"," 46.79% 273.926 1 Ҡалып:Сначала_имя"," 13.36% 78.206 1 Ҡалып:Иҫкәрмәләр"," 9.52% 55.731 1 Ҡалып:Str_find"," 9.01% 52.762 1 Ҡалып:Str_find/logic"," 8.40% 49.155 1 Ҡалып:Cite_web"," 6.19% 36.224 199 Ҡалып:Str_left"," 2.49% 14.553 1 Ҡалып:Книга"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.173","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6013618,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype time of P571 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype commonsMedia of P18 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P576 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P373 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-745f94f9f8-wtvvs","timestamp":"20241120040031","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0425\u0430\u043b\u0434\u0435\u0439\u0499\u0430\u0440","url":"https:\/\/ba.wikipedia.org\/wiki\/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D2%99%D0%B0%D1%80","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q200969","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q200969","author":{"@type":"Organization","name":"\u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0430 \u043f\u0440\u043e\u0435\u043a\u0442\u0442\u0430\u0440\u044b\u043d\u0434\u0430 \u04a1\u0430\u0442\u043d\u0430\u0448\u044b\u0443\u0441\u044b\u043b\u0430\u0440"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0430 \u0424\u043e\u043d\u0434\u044b","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2020-08-31T07:36:57Z","dateModified":"2021-08-12T00:07:01Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0f\/D547-_Anciennes_villes_de_la_Chald%C3%A9e._-L2-Ch_3.png","headline":"\u0431\u043e\u0440\u043e\u043d\u0493\u043e \u041c\u0435\u0441\u043e\u043f\u043e\u0442\u0430\u043c\u0438\u044f\u043b\u0430 \u0439\u04d9\u0448\u04d9\u0433\u04d9\u043d \u0445\u0430\u043b\u044b\u04a1"}</script> </body> </html>