CINXE.COM

Dodenmars van Bataan - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Dodenmars van Bataan - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"deaa1ff1-3f39-40d2-a955-995c15b5acfa","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Dodenmars_van_Bataan","wgTitle":"Dodenmars van Bataan","wgCurRevisionId":64559850,"wgRevisionId":64559850,"wgArticleId":1301879,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Tweede Wereldoorlog in de Filipijnen","Japanse oorlogsmisdaad"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Dodenmars_van_Bataan","wgRelevantArticleId":1301879,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q555797","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Along_the_March_of_Death.jpg/1200px-Along_the_March_of_Death.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="951"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Along_the_March_of_Death.jpg/800px-Along_the_March_of_Death.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="634"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Along_the_March_of_Death.jpg/640px-Along_the_March_of_Death.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="507"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Dodenmars van Bataan - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Dodenmars_van_Bataan"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Dodenmars_van_Bataan"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Dodenmars_van_Bataan rootpage-Dodenmars_van_Bataan skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/28_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Dodenmars+van+Bataan" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Dodenmars+van+Bataan" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Dodenmars+van+Bataan" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Dodenmars+van+Bataan" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina&#039;s voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-De_val_van_Bataan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#De_val_van_Bataan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>De val van Bataan</span> </div> </a> <ul id="toc-De_val_van_Bataan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_dodenmars" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#De_dodenmars"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>De dodenmars</span> </div> </a> <ul id="toc-De_dodenmars-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_krijgsgevangenenkampen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#De_krijgsgevangenenkampen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>De krijgsgevangenenkampen</span> </div> </a> <ul id="toc-De_krijgsgevangenenkampen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Oorlogstribunaal" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Oorlogstribunaal"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Oorlogstribunaal</span> </div> </a> <ul id="toc-Oorlogstribunaal-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Herdenkingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Herdenkingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Herdenkingen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Herdenkingen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Herdenkingen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Herdenkingen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Filipijnen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Filipijnen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Filipijnen</span> </div> </a> <ul id="toc-Filipijnen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verenigde_Staten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Verenigde_Staten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Verenigde Staten</span> </div> </a> <ul id="toc-Verenigde_Staten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Herdenkingsplaatsen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Herdenkingsplaatsen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Herdenkingsplaatsen</span> </div> </a> <ul id="toc-Herdenkingsplaatsen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Dodenmars van Bataan</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 31 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-31" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">31 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Bataansk%C3%BD_pochod_smrti" title="Bataanský pochod smrti – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Bataanský pochod smrti" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/D%C3%B8dsmarchen_p%C3%A5_Bataan" title="Dødsmarchen på Bataan – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Dødsmarchen på Bataan" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Todesmarsch_von_Bataan" title="Todesmarsch von Bataan – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Todesmarsch von Bataan" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bataan_Death_March" title="Bataan Death March – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Bataan Death March" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Marcha_de_la_Muerte_de_Bata%C3%A1n" title="Marcha de la Muerte de Bataán – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Marcha de la Muerte de Bataán" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%A2%D9%86" title="راه‌پیمایی مرگ باتاآن – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="راه‌پیمایی مرگ باتاآن" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Bataanin_kuolemanmarssi" title="Bataanin kuolemanmarssi – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Bataanin kuolemanmarssi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Marche_de_la_mort_de_Bataan" title="Marche de la mort de Bataan – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Marche de la mort de Bataan" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Deademars_fan_Bataan" title="Deademars fan Bataan – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Deademars fan Bataan" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%A2%D7%93%D7%AA_%D7%94%D7%9E%D7%95%D7%95%D7%AA_%D7%91%D7%91%D7%98%D7%90%D7%9F" title="צעדת המוות בבטאן – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="צעדת המוות בבטאן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B0%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D6%80%D5%A9_%D4%B2%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%81" title="Մահվան երթ Բաթաանից – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մահվան երթ Բաթաանից" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Pawai_Kematian_Bataan" title="Pawai Kematian Bataan – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Pawai Kematian Bataan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Marcia_della_morte_di_Bataan" title="Marcia della morte di Bataan – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Marcia della morte di Bataan" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%90%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%B3%E6%AD%BB%E3%81%AE%E8%A1%8C%E9%80%B2" title="バターン死の行進 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="バターン死の行進" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A8%E1%83%98" title="ბატაანის სასიკვდილო მარში – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბატაანის სასიკვდილო მარში" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A3%BD%EC%9D%8C%EC%9D%98_%EB%B0%94%ED%83%84_%ED%96%89%EC%A7%84" title="죽음의 바탄 행진 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="죽음의 바탄 행진" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Bataanas_N%C4%81ves_mar%C5%A1s" title="Bataanas Nāves maršs – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Bataanas Nāves maršs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/D%C3%B8dsmarsjen_fra_Bataan" title="Dødsmarsjen fra Bataan – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Dødsmarsjen fra Bataan" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Bataa%C5%84ski_marsz_%C5%9Bmierci" title="Bataański marsz śmierci – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Bataański marsz śmierci" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Marcha_da_Morte_de_Bataan" title="Marcha da Morte de Bataan – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Marcha da Morte de Bataan" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mar%C8%99ul_mor%C8%9Bii_din_Bataan" title="Marșul morții din Bataan – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Marșul morții din Bataan" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%88_%D1%81%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B8" title="Батаанский марш смерти – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Батаанский марш смерти" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Bataan_Death_March" title="Bataan Death March – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Bataan Death March" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Bataanski_pohod_smrti" title="Bataanski pohod smrti – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Bataanski pohod smrti" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/D%C3%B6dsmarschen_fr%C3%A5n_Bataan" title="Dödsmarschen från Bataan – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Dödsmarschen från Bataan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="การเดินมรณะบาตาอัน – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="การเดินมรณะบาตาอัน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Martsa_ng_Kamatayan_sa_Bataan" title="Martsa ng Kamatayan sa Bataan – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Martsa ng Kamatayan sa Bataan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Bataan_%C3%B6l%C3%BCm_y%C3%BCr%C3%BCy%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Bataan ölüm yürüyüşü – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Bataan ölüm yürüyüşü" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%88_%D0%A1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%82%D1%96_%D0%B7_%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%83" title="Марш Смерті з Батаану – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Марш Смерті з Батаану" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Cu%E1%BB%99c_h%C3%A0nh_qu%C3%A2n_ch%E1%BA%BFt_ch%C3%B3c_Bataan" title="Cuộc hành quân chết chóc Bataan – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cuộc hành quân chết chóc Bataan" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E4%B8%B9%E6%AD%BB%E4%BA%A1%E8%A1%8C%E5%86%9B" title="巴丹死亡行军 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="巴丹死亡行军" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q555797#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dodenmars_van_Bataan" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Dodenmars_van_Bataan" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dodenmars_van_Bataan"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Dodenmars_van_Bataan"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Dodenmars_van_Bataan" title="Lijst met alle pagina&#039;s die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Dodenmars_van_Bataan" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina&#039;s waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina&#039;s [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;oldid=64559850" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&amp;page=Dodenmars_van_Bataan&amp;id=64559850&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FDodenmars_van_Bataan"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FDodenmars_van_Bataan"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Dodenmars+van+Bataan"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&amp;page=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Bataan_Death_March" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q555797" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Along_the_March_of_Death.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Along_the_March_of_Death.jpg/260px-Along_the_March_of_Death.jpg" decoding="async" width="260" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Along_the_March_of_Death.jpg/390px-Along_the_March_of_Death.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Along_the_March_of_Death.jpg/520px-Along_the_March_of_Death.jpg 2x" data-file-width="1392" data-file-height="1103" /></a><figcaption>Krijgsgevangen tijdens de mars van Bataan naar het gevangenenkamp in mei 1942.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Bataan_Death_March_route_vector.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Bataan_Death_March_route_vector.svg/260px-Bataan_Death_March_route_vector.svg.png" decoding="async" width="260" height="313" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Bataan_Death_March_route_vector.svg/390px-Bataan_Death_March_route_vector.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Bataan_Death_March_route_vector.svg/520px-Bataan_Death_March_route_vector.svg.png 2x" data-file-width="315" data-file-height="379" /></a><figcaption>Route van de dodenmars van Bataan. Het gedeelte San Fernando-Capas werd per spoor afgelegd</figcaption></figure> <p>De <b>dodenmars van Bataan</b> of <b>Bataan-dodenmars</b> vond plaats in de <a href="/wiki/Filipijnen" title="Filipijnen">Filipijnen</a> in <a href="/wiki/1942" title="1942">1942</a>. De 101 kilometer lange mars tussen <a href="/wiki/Mariveles" title="Mariveles">Mariveles</a> en <a href="/w/index.php?title=Camp_O%27Donnell&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Camp O&#39;Donnell (de pagina bestaat niet)">Camp O'Donnell</a><sup id="cite_ref-Britannica_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> werd later betiteld als een Japanse oorlogsmisdaad. Ze gebeurde na afloop van de drie maanden durende <a href="/wiki/Slag_om_Bataan" title="Slag om Bataan">Slag om Bataan</a>, een beslissend onderdeel tijdens de <a href="/wiki/Slag_om_de_Filipijnen_(1941-1942)" title="Slag om de Filipijnen (1941-1942)">Slag om de Filipijnen</a> in de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a>. Na de overgave van de geallieerde troepenmacht bestaande uit Amerikaanse en Filipijnse strijdkrachten werden de ongeveer 72.000 tot 75.000 <a href="/wiki/Krijgsgevangene" title="Krijgsgevangene">krijgsgevangenen</a> gedwongen om zich lopend te verplaatsen naar de krijgsgevangenenkampen. </p><p>De tocht werd veel gevangenen fataal als gevolg van fysieke mishandelingen door de strijdkrachten van het <a href="/wiki/Japanse_Keizerrijk" class="mw-redirect" title="Japanse Keizerrijk">Japanse Keizerrijk</a>. Onthoofdingen, het doorsnijden van de keel en het bij het voorbijgaan doodschieten waren de meest voorkomende praktijken. Deze waren nog genadig vergeleken met het steken met een bajonet, verkrachting, het opensnijden van de buik, het in elkaar slaan met de achterkant van een geweer en het opzettelijk onthouden van eten en drinken tijdens de bijna continu voortdurende mars van een week door de tropische hitte. Wanneer men viel was men ten dode opgeschreven. Dat gold ook bij het uiten van protest of ongenoegen. </p><p>Het precieze dodental als gevolg tijdens de mars is niet bekend. Er zijn historici die spreken van 6.000 tot 11.000 slachtoffers. Anderen hebben berekend dat zo'n 18.000 krijgsgevangenen de kampen nooit bereikt hebben. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_val_van_Bataan">De val van Bataan</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Bewerk dit kopje: De val van Bataan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit&amp;section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: De val van Bataan"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na een drie maanden durende strijd op <a href="/wiki/Bataan" title="Bataan">Bataan</a> gaven ongeveer 75.000 geallieerde manschappen onder leiding van generaal-majoor <a href="/wiki/Edward_King" title="Edward King">Edward P. King</a> zich op <a href="/wiki/9_april" title="9 april">9 april</a> <a href="/wiki/1942" title="1942">1942</a> over aan het Japanse leger van 54.000 man onder leiding van luitenant-generaal <a href="/wiki/Masaharu_Homma" title="Masaharu Homma">Masaharu Homma</a>. </p><p>De logistieke planning van het vervoer van de krijgsgevangenen van <a href="/wiki/Mariveles" title="Mariveles">Mariveles</a> in de provincie Bataan naar het krijgsgevangenenkamp <a href="/w/index.php?title=Camp_O%27Donnell&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Camp O&#39;Donnell (de pagina bestaat niet)">Camp O'Donnell</a> in de provincie <a href="/wiki/Tarlac" title="Tarlac">Tarlac</a> werd zo'n tien dagen voor de beslissende Japanse aanval in handen gelegd van generaal-majoor <a href="/w/index.php?title=Yoshitake_Kawane&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yoshitake Kawane (de pagina bestaat niet)">Yoshitake Kawane</a>. De Japanners wilden de gevangenen zo snel mogelijk van Bataan verwijderen om zich voor te bereiden op de beslissende aanval op <a href="/wiki/Corregidor" title="Corregidor">Corregidor</a>. Ze hadden echter verwacht dat de gevechten nog zouden voortduren, waren voorbereid op ongeveer 25.000 gevangenen en waren daarom niet in staat en vermoedelijk ook niet van zins om de drie keer zo grote groep op een humane manier te transporteren. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_dodenmars">De dodenmars</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Bewerk dit kopje: De dodenmars" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit&amp;section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: De dodenmars"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bij dageraad op 9 april 1942 gaf generaal-majoor <a href="/wiki/Edward_King" title="Edward King">Edward P. King</a> de troepenmacht van de geallieerden die onder zijn leiding stond (66.000 Filipino's, 1000 Chinese Filipino's en 11.796 Amerikanen) over aan de Japanners, tegen de orders van de generaals <a href="/wiki/Douglas_MacArthur" title="Douglas MacArthur">Douglas MacArthur</a> en <a href="/w/index.php?title=Jonathan_Wainwright&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jonathan Wainwright (de pagina bestaat niet)">Jonathan Wainwright</a> in. Hij vroeg aan kolonel Motoo Nakayamam of zijn hongerende en veelal zieke mannen goed behandeld zouden worden. Hierop antwoordde deze: "Wij zijn geen barbaren". </p><p>De route begon in <a href="/wiki/Mariveles" title="Mariveles">Mariveles</a>, aan de zuidpunt van het Bataan-schiereiland. Door de slechte sanitaire omstandigheden aldaar braken ziektes als <a href="/wiki/Dysenterie" title="Dysenterie">dysenterie</a> uit.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Vanaf Bataan moest eerst 88 kilometer worden gelopen naar <a href="/wiki/San_Fernando_(Pampanga)" title="San Fernando (Pampanga)">San Fernando</a> in de provincie <a href="/wiki/Pampanga" title="Pampanga">Pampanga</a>. Vervolgens werden de gevangenen met de trein naar <a href="/wiki/Capas" title="Capas">Capas</a> gebracht, van waaruit het nog 13 kilometer lopen was tot de eindbestemming: <a href="/w/index.php?title=Camp_O%27Donnell&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Camp O&#39;Donnell (de pagina bestaat niet)">Camp O'Donnell</a>, een <a href="/wiki/Concentratiekamp" title="Concentratiekamp">concentratiekamp</a> voor Amerikaanse en Filipijnse krijgsgevangenen.<sup id="cite_ref-Britannica_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Een groot deel van de krijgsgevangenen werd voor het begin van de voettocht naar hun krijgsgevangenenkamp eerst beroofd van de meeste elementaire benodigdheden en eigendommen. Daarna begon de ruim 100 kilometer lange voettocht over slechte wegen. Duizenden mannen stierven onderweg aan de gevolgen van ziekten, uithongering, <a href="/wiki/Dehydratie_(geneeskunde)" title="Dehydratie (geneeskunde)">uitdroging</a>, <a href="/wiki/Zonnesteek" title="Zonnesteek">zonnesteek</a>, onbehandelde wonden en executies. De gevangenen kregen nauwelijks te eten of te drinken. Wie water of voedsel vond of kreeg van de bevolking, en dit in bijzijn van de bewakers nuttigde, werd mishandeld of gedood. Lokale bewoners die gevangenen hielpen konden op een soortgelijke behandeling rekenen. De slechte sanitaire omstandigheden waren in veel gevallen de doodsoorzaak, waardoor een ziekte als <a href="/wiki/Dysenterie" title="Dysenterie">dysenterie</a> zich kon verspreiden. In de tijdelijke kampen bivakkeerden de gevangenen tussen de lijken van de gestorvenen. De tocht werd op de voet gevolgd door Japanse doodseskaders die de gevangenen die waren gevallen en achterblijvers doodschoten. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Anti-Japan2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Anti-Japan2.png/240px-Anti-Japan2.png" decoding="async" width="240" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Anti-Japan2.png/360px-Anti-Japan2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Anti-Japan2.png/480px-Anti-Japan2.png 2x" data-file-width="890" data-file-height="1108" /></a><figcaption>Het nieuws van de misstanden tijdens de mars wekte woede op in de VS, zoals deze propagandaposter laat zien</figcaption></figure> <p>Enkele krijgsgevangenen waren zo gelukkig dat ze per truck naar San Fernando reisden. Ook deze mannen moesten echter nog een lang stuk lopen. De gevangenen werden veelvuldig geslagen en de meeste gevangenen die vielen, werden geëxecuteerd of achtergelaten om dood te gaan. </p><p>Ongeveer 54.000 van de 72.000 gevangenen bereikten de bestemming. Omdat vele duizenden mannen erin slaagden om aan hun bewakers te ontsnappen is het moeilijk om een exact dodental te bepalen. Naar schatting kwamen tijdens de dodenmars van Bataan 5.000 - 10.000 Filipino's en 600 - 650 Amerikanen om het leven voordat ze Camp O'Donnell bereikten.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_krijgsgevangenenkampen">De krijgsgevangenenkampen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Bewerk dit kopje: De krijgsgevangenenkampen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit&amp;section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: De krijgsgevangenenkampen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Op <a href="/wiki/6_juni" title="6 juni">6 juni</a> 1942 werd de Filipijnse soldaten amnestie verleend door de Japanners en vrijgelaten. De Amerikaanse gevangenen bleven echter vastzitten. Na verloop van tijd werden ze overgeplaatst naar kampen buiten de Filipijnen. Dit proces begon met de verplaatsing van Amerikaanse gevangenen van Camp O'Donnell naar <a href="/wiki/Cabanatuan" title="Cabanatuan">Cabanatuan</a>. Hiervandaan werden ze onder slechte omstandigheden met schepen vervoerd naar kampen in Japan, Korea en <a href="/wiki/Mantsjoerije" title="Mantsjoerije">Mantsjoerije</a>. In januari 1945 werden de laatste 511 krijgsgevangen die nog vastzaten in Cabanatuan door een speciale actie van de Amerikanen bevrijd. Deze aanval kwam bekend te staan als <i>The Great Raid</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Oorlogstribunaal">Oorlogstribunaal</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Bewerk dit kopje: Oorlogstribunaal" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit&amp;section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Oorlogstribunaal"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na de overgave van Japan in 1945 veroordeelde een commissie van de geallieerden generaal Homma voor oorlogsmisdaden, waaronder de dodenmars van Bataan en de daarop volgende misstanden in Camp O'Donnell en Cabanatuan. De generaal, die op het moment van de dodenmars volledig in beslag genomen werd door de verovering van het laatste geallieerde bolwerk in de Filipijnen (<a href="/wiki/Corregidor" title="Corregidor">Corregidor</a>), bracht als verdediging naar voren dat hij niet bekend was het met feit dat het dodental zo hoog was, tot twee maanden na de gebeurtenissen. Desondanks werd Homma veroordeeld en op 3 april 1946 geëxecuteerd. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Herdenkingen">Herdenkingen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Bewerk dit kopje: Herdenkingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit&amp;section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Herdenkingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Filipijnen">Filipijnen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Bewerk dit kopje: Filipijnen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit&amp;section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Filipijnen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Elk jaar worden op 9 april de gevangengenomen soldaten geëerd op <i><a href="/w/index.php?title=Araw_ng_Kagitingan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Araw ng Kagitingan (de pagina bestaat niet)">Araw ng Kagitingan</a></i> ("Dag van de moed"), ook wel bekend als "Bataan Day". Deze dag is een nationale feestdag in de Filipijnen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Verenigde_Staten">Verenigde Staten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Bewerk dit kopje: Verenigde Staten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit&amp;section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Verenigde Staten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De dodenmars van Bataan wordt jaarlijks herdacht door een mars op <a href="/w/index.php?title=White_Sands_Missile_Range&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="White Sands Missile Range (de pagina bestaat niet)">White Sands Missile Range</a>, net buiten de plaats <a href="/wiki/Las_Cruces" title="Las Cruces">Las Cruces</a> in <a href="/wiki/New_Mexico" title="New Mexico">New Mexico</a>. Aan de mars over 26,2 <a href="/wiki/Mijl" title="Mijl">mijl</a> doen tot 4000 deelnemers van militaire eenheden uit de VS en andere landen mee. Enkele overlevenden van de dodenmars wachten de deelnemers aan het eind op.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Ook in <a href="/wiki/Minnesota" title="Minnesota">Minnesota</a> worden jaarlijks marsen gehouden ter nagedachtenis aan de deelnemers van de dodenmars van Bataan. De marsen over 10 en 20 mijl worden georganiseerd door de 194e compagnie van de Minnesota Army National Guard (dat in het najaar van 1941 in de Filipijnen gelegerd was) en staan open voor iedereen die eraan mee wil doen. De slachtoffers worden herdacht tijdens een sluitingsceremonie. </p><p>In <a href="/wiki/Maywood_(Illinois)" title="Maywood (Illinois)">Maywood</a> (<a href="/wiki/Illinois_(staat)" title="Illinois (staat)">Illinois</a>) wordt al sinds 1942 op de tweede zondag in september een herdenking gehouden voor de gevangengenomen soldaten uit Maywood en omgeving die meeliepen in de dodenmars.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Herdenkingsplaatsen">Herdenkingsplaatsen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Bewerk dit kopje: Herdenkingsplaatsen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;action=edit&amp;section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Herdenkingsplaatsen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>In <a href="/wiki/Capas" title="Capas">Capas</a> is een herdenkingsmonument gebouwd naast Camp O'Donnell.</li> <li>Ook in <a href="/wiki/Bataan" title="Bataan">Bataan</a> is een herdenkingsmonument genaamd <b>Dambana ng Kagitingan</b> ("Shrine of Valor"), als herinnering aan deze gebeurtenis. Bij dit complex behoort ook een herdenkingskruis van 92 meter hoogte.</li> <li>De Bataan Bridge in <a href="/wiki/Carlsbad_(New_Mexico)" title="Carlsbad (New Mexico)">Carlsbad</a> (<a href="/wiki/New_Mexico" title="New Mexico">New Mexico</a>) herdenkt de slachtoffers van de dodenmars.</li> <li>De Bataan-Corregidor Memorial Bridge in <a href="/wiki/Chicago" title="Chicago">Chicago</a> (<a href="/wiki/Illinois_(staat)" title="Illinois (staat)">Illinois</a>) herdenkt zowel de verdedigers van Bataan en Corregidor als de slachtoffers van de mars.</li> <li>De Bataan Memorial Highway in <a href="/wiki/Indiana" title="Indiana">Indiana</a>, SR 38 van <a href="/wiki/Richmond_(Indiana)" title="Richmond (Indiana)">Richmond</a> naar <a href="/wiki/Lafayette_(Indiana)" title="Lafayette (Indiana)">Lafayette</a>.</li> <li>Highway-70, door zuidelijk New Mexico is hernoemd in Bataan Memorial Highway.</li> <li>Een standbeeld voor Amerikaanse en Filipijnse overlevenden is te vinden in Veterans Memorial Park in <a href="/wiki/Las_Cruces" title="Las Cruces">Las Cruces</a> (<a href="/wiki/New_Mexico" title="New Mexico">New Mexico</a>).</li> <li>Het standbeeld "A Tribute To Courage" in <a href="/wiki/Kissimmee" title="Kissimmee">Kissimmee</a> (<a href="/wiki/Florida_(staat)" title="Florida (staat)">Florida</a>) op de hoek van Lakeshore Boulevard en Monument Avenue. Er wordt een scène uit de dodenmars afgebeeld. Een Amerikaanse en een Filipijnse soldaat ondersteunen elkaar, terwijl ze water aangeboden krijgen van een Filipijnse vrouw.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li>Bataan Elementary School in <a href="/wiki/Port_Clinton_(Ohio)" title="Port Clinton (Ohio)">Port Clinton</a>, <a href="/wiki/Ohio_(staat)" title="Ohio (staat)">Ohio</a> herdenkt de 32 mannen uit de omgeving van Port Clinton die slachtoffer waren van de mars.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><b>Referenties</b></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-Britannica-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Britannica_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Britannica_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/55717/Bataan-Death-March#84289">Bataan Death March</a>, <i><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a> - Online</i></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Stanley Sandler</span>: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.nl/books?id=K-027Yrx12UC&amp;pg=PA159&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=true">World War II in the Pacific</a></i>, blz. 159 (via <a href="/wiki/Google_Books" title="Google Books">Google Books</a>)</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080514223319/http://home.pacbell.net/fbaldie/In_Retrospect.html">Bataan, Corregidor, and the Death March: In Retrospect</a>.&#32;Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2008-05-14">14 mei 2008</span>.&#32;Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2007-09-27">27 september 2007</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bataanmarch.com/">Website Bataan Memorial Death March</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mbdo.org/">Website van de Maywood Bataan Day Organization</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110319153421/http://bcmf.us/">Informatie over het standbeeld "A tribute to courage"</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080531142249/http://www.idarupp.org/bataan.php">Informatie over naamgeving van Bataan Elementary School</a></span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Fall_of_the_Philippines" class="extiw" title="commons:Fall of the Philippines">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Fall_of_the_Philippines" class="extiw" title="commons:Fall of the Philippines">Fall of the Philippines</a></b></i> op <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a>.</div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Japanse_kampen_en_oorlogsmisdaden_tijdens_de_Tweede_Wereldoorlog" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_jappenkampen" title="Sjabloon:Navigatie jappenkampen"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_jappenkampen&amp;action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Japanse_kampen_en_oorlogsmisdaden_tijdens_de_Tweede_Wereldoorlog" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Lijst_van_jappenkampen" title="Lijst van jappenkampen">Japanse kampen</a> en oorlogsmisdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog</div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Kampen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Lijst_van_jappenkampen" title="Lijst van jappenkampen">Lijst van jappenkampen</a> · <a href="/wiki/Jappenkampen_in_Nederlands-Indi%C3%AB" title="Jappenkampen in Nederlands-Indië">Jappenkampen in Nederlands-Indië</a> · <a href="/wiki/Kamp_Batu_Lintang" title="Kamp Batu Lintang">Kamp Batu Lintang</a> · <a href="/wiki/Kampili" title="Kampili">Kampili</a> · <a href="/wiki/Banyubiru_(Semarang)" title="Banyubiru (Semarang)">Banjoebiroe</a> · <a href="/wiki/Muntilan" title="Muntilan">Muntilan</a> · <a href="/wiki/Kamp_Tjideng" title="Kamp Tjideng">Tjideng</a> · <a href="/wiki/Cimahi_(stad)" title="Cimahi (stad)">Tjimahi</a> · <a href="/w/index.php?title=Dodenmarsen_van_Sandakan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dodenmarsen van Sandakan (de pagina bestaat niet)">Sandakan</a> · <a href="/w/index.php?title=Gevangenis_van_Changi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gevangenis van Changi (de pagina bestaat niet)">Gevangenis van Changi</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Spoorlijnen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Dodenspoorlijn" class="mw-redirect" title="Dodenspoorlijn">Dodenspoorlijn</a> · <a href="/wiki/Pakanbaroe-spoorweg" title="Pakanbaroe-spoorweg">Pakanbaroe-spoorweg</a> · <a href="/wiki/Birmaweg" title="Birmaweg">Birmaweg</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b>Oorlogsmisdaden:</b></span></td><td class="rechts"><a href="/w/index.php?title=Dodenmarsen_van_Sandakan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dodenmarsen van Sandakan (de pagina bestaat niet)">Dodenmarsen van Sandakan</a> · <a class="mw-selflink selflink">Dodenmars van Bataan</a> · <a href="/wiki/Slachting_op_Banka" title="Slachting op Banka">Slachting op Banka</a> · <a href="/wiki/Troostmeisje" title="Troostmeisje">Troostmeisjes</a> · <a href="/wiki/Zaak_Haga" title="Zaak Haga">Zaak Haga</a> · <a href="/wiki/Japans_helleschip" title="Japans helleschip">Japans helleschip</a> · <a href="/wiki/Tjisalak_(schip,_1917)" title="Tjisalak (schip, 1917)">Tjisalak</a> · <a href="/w/index.php?title=Massamoord_te_Babar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Massamoord te Babar (de pagina bestaat niet)">Massamoord te Babar</a> · <a href="/w/index.php?title=Serum-affaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Serum-affaire (de pagina bestaat niet)">Serum-affaire</a> · <a href="/w/index.php?title=Dampit-affaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dampit-affaire (de pagina bestaat niet)">Dampit-affaire</a> · <a href="/w/index.php?title=Glodok-affaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Glodok-affaire (de pagina bestaat niet)">Glodok-affaire</a> · <a href="/w/index.php?title=Madoera-affaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Madoera-affaire (de pagina bestaat niet)">Madoera-affaire</a> · <a href="/w/index.php?title=Vuurpijlaffaires&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vuurpijlaffaires (de pagina bestaat niet)">Vuurpijlaffaires</a> · <a href="/w/index.php?title=Plantersaffaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Plantersaffaire (de pagina bestaat niet)">Plantersaffaire</a> · <a href="/w/index.php?title=Hilgersaffaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hilgersaffaire (de pagina bestaat niet)">Hilgersaffaire</a> · <a href="/w/index.php?title=Algemeen_Landbouw_Syndicaat-affaire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Algemeen Landbouw Syndicaat-affaire (de pagina bestaat niet)">Algemeen Landbouw Syndicaat-affaire</a> · <a href="/w/index.php?title=Spoorwegaffaires&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Spoorwegaffaires (de pagina bestaat niet)">Spoorwegaffaires</a> · <a href="/w/index.php?title=Wilhelmus-affaires&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wilhelmus-affaires (de pagina bestaat niet)">Wilhelmus-affaires</a> · <a href="/w/index.php?title=Japanse_aanval_op_de_Behar_en_moord_op_de_bemanning&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Japanse aanval op de Behar en moord op de bemanning (de pagina bestaat niet)">Japanse aanval op de Behar en moord op de bemanning</a> · <a href="/w/index.php?title=Massamoord_op_de_Kei-eilanden&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Massamoord op de Kei-eilanden (de pagina bestaat niet)">Massamoord op de Kei-eilanden</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐77c8488b9d‐fqtwm Cached time: 20241125134404 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.119 seconds Real time usage: 0.155 seconds Preprocessor visited node count: 842/1000000 Post‐expand include size: 12161/2097152 bytes Template argument size: 4591/2097152 bytes Highest expansion depth: 10/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 6670/5000000 bytes Lua time usage: 0.004/10.000 seconds Lua memory usage: 625225/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 94.412 1 -total 55.07% 51.991 1 Sjabloon:Appendix 52.42% 49.495 1 Sjabloon:References 37.82% 35.710 1 Sjabloon:Navigatie_jappenkampen 35.57% 33.584 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar 14.88% 14.053 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel 14.14% 13.349 2 Sjabloon:En 11.26% 10.629 1 Sjabloon:Citeer_web 9.56% 9.028 1 Sjabloon:Taalaanduiding 6.95% 6.558 1 Sjabloon:Commons --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:1301879-0!dateformat=default and timestamp 20241125134404 and revision id 64559850. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;oldid=64559850">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;oldid=64559850</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Tweede_Wereldoorlog_in_de_Filipijnen" title="Categorie:Tweede Wereldoorlog in de Filipijnen">Tweede Wereldoorlog in de Filipijnen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Japanse_oorlogsmisdaad" title="Categorie:Japanse oorlogsmisdaad">Japanse oorlogsmisdaad</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 24 jun 2023 om 13:30.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia&#174; is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Dodenmars_van_Bataan&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-jmzbs","wgBackendResponseTime":155,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.119","walltime":"0.155","ppvisitednodes":{"value":842,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":12161,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4591,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":6670,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 94.412 1 -total"," 55.07% 51.991 1 Sjabloon:Appendix"," 52.42% 49.495 1 Sjabloon:References"," 37.82% 35.710 1 Sjabloon:Navigatie_jappenkampen"," 35.57% 33.584 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar"," 14.88% 14.053 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 14.14% 13.349 2 Sjabloon:En"," 11.26% 10.629 1 Sjabloon:Citeer_web"," 9.56% 9.028 1 Sjabloon:Taalaanduiding"," 6.95% 6.558 1 Sjabloon:Commons"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.004","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":625225,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-77c8488b9d-fqtwm","timestamp":"20241125134404","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Dodenmars van Bataan","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Dodenmars_van_Bataan","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q555797","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q555797","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-05-26T14:34:20Z","dateModified":"2023-06-24T12:30:41Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d9\/Along_the_March_of_Death.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10