CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>سلول - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"10a62e85-2c75-424a-996c-6e40c0d64c92","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"سلول","wgTitle":"سلول","wgCurRevisionId":40459450,"wgRevisionId":40459450,"wgArticleId":5913418,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی", "پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است","مقاله‌های با گزیده‌های خراب","چرخه سلولی","زیست‌شناسی سلولی","سلول‌ها","علم در ۱۶۶۵ (میلادی)","کالبدشناسی سلول"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"سلول","wgRelevantArticleId":5913418,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":["extendedconfirmed"],"wgRedirectedFrom":"یاخته","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true}, "wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7868","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready" ,"jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions", "wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Structure_of_animal_cell.JPG/1200px-Structure_of_animal_cell.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="675"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Structure_of_animal_cell.JPG/800px-Structure_of_animal_cell.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="450"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Structure_of_animal_cell.JPG/640px-Structure_of_animal_cell.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="360"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="سلول - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-سلول rootpage-سلول skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-واژه‌شناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#واژه‌شناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>واژه‌شناسی</span> </div> </a> <ul id="toc-واژه‌شناسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منشأ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منشأ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>منشأ</span> </div> </a> <ul id="toc-منشأ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انواع_سلول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انواع_سلول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>انواع سلول</span> </div> </a> <ul id="toc-انواع_سلول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اجزای_درون_یاخته‌ای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اجزای_درون_یاخته‌ای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>اجزای درون یاخته‌ای</span> </div> </a> <ul id="toc-اجزای_درون_یاخته‌ای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ساختارهای_بیرون_از_غشا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ساختارهای_بیرون_از_غشا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>ساختارهای بیرون از غشا</span> </div> </a> <ul id="toc-ساختارهای_بیرون_از_غشا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">سلول</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۷۵ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-175" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۷۵ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sel" title="Sel–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Sel" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Zelle_(Biologie)" title="Zelle (Biologie)–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Zelle (Biologie)" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%85%E1%8B%8B%E1%88%B5" title="ህዋስ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="ህዋስ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Celula" title="Celula–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Celula" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/L%C4%ABfcl%C4%93ofa" title="Līfclēofa–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Līfclēofa" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="कोशिका–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="कोशिका" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="خلية–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="خلية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%8A%D9%82%D8%A9" title="بنيقة–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="بنيقة" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%8A%D9%87" title="خليه–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="خليه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%8B%E0%A6%B7_(%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A7%B1%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8)" title="কোষ (জীৱবিজ্ঞান)–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="কোষ (জীৱবিজ্ঞান)" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/C%C3%A9lula" title="Célula–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Célula" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%8A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BB" title="Лъамел–آواری" lang="av" hreflang="av" data-title="Лъамел" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="آواری" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99" title="Hüceyrə–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Hüceyrə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%AC%D8%B1%D9%87" title="حوجره–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="حوجره" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D2%AF%D2%99%D3%99%D0%BD%D3%99%D0%BA" title="Күҙәнәк–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Күҙәнәк" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/L%C5%8Dstel%C4%97" title="Lōstelė–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Lōstelė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Selula" title="Selula–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Selula" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Клетка–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Клетка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D0%B7%D0%B0" title="Вуза–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Вуза" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Клетка–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Клетка" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B7_(%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8)" title="कोष (जीवविज्ञान)–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="कोष (जीवविज्ञान)" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%B2%E1%80%9C%E1%80%BA" title="သဲလ်–Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="သဲလ်" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%8B%E0%A6%B7_(%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A6%AC%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8)" title="কোষ (জীববিজ্ঞান)–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কোষ (জীববিজ্ঞান)" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BE%B2%E0%BC%8B%E0%BD%95%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BC%8D" title="ཕྲ་ཕུང།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཕྲ་ཕུང།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Kellig" title="Kellig–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Kellig" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/%C4%86elija_(biologija)" title="Ćelija (biologija)–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Ćelija (biologija)" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%81" title="Эс–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Эс" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/C%C3%A8l%C2%B7lula" title="Cèl·lula–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Cèl·lula" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1%CC%A4-b%C3%A0u" title="Sá̤-bàu–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Sá̤-bàu" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Клетка–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Клетка" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95" title="خانە–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="خانە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Bu%C5%88ka" title="Buňka–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Buňka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B9%D1%80%C4%83%D0%BC" title="Пайрăм–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Пайрăм" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cell_(bioleg)" title="Cell (bioleg)–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cell (bioleg)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Celle_(biologi)" title="Celle (biologi)–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Celle (biologi)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Zelle_(Biologie)" title="Zelle (Biologie)–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Zelle (Biologie)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%8D%CF%84%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%BF" title="Κύτταρο–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Κύτταρο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cell_(biology)" title="Cell (biology)–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Cell (biology)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C4%88elo_(biologio)" title="Ĉelo (biologio)–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ĉelo (biologio)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/C%C3%A9lula" title="Célula–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Célula" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Rakk" title="Rakk–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Rakk" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Zelula" title="Zelula–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Zelula" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/C%C3%A9lula" title="Célula–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Célula" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Solu" title="Solu–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Solu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Kykna" title="Kykna–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Kykna" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Cellule_(biologie)" title="Cellule (biologie)–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Cellule (biologie)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/C%C3%A8lula_(biologia)" title="Cèlula (biologia)–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Cèlula (biologia)" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Sel" title="Sel–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Sel" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Cill_(bitheola%C3%ADocht)" title="Cill (bitheolaíocht)–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cill (bitheolaíocht)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9loul_(byoloji)" title="Séloul (byoloji)–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Séloul (byoloji)" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Cealla_(bith-e%C3%B2las)" title="Cealla (bith-eòlas)–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Cealla (bith-eòlas)" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/C%C3%A9lula" title="Célula–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Célula" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%84%DB%8A%D9%84" title="سللۊل–گیلکی" lang="glk" hreflang="glk" data-title="سللۊل" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="گیلکی" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tekoveap%E1%BB%B9i" title="Tekoveapỹi–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tekoveapỹi" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Killag" title="Killag–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Killag" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Se-p%C3%A2u" title="Se-pâu–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Se-pâu" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%90" title="תא–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="תא" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="कोशिका–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कोशिका" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Cell" title="Cell–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Cell" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Stanica" title="Stanica–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Stanica" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Selil" title="Selil–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Selil" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Sejt" title="Sejt–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Sejt" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%BB%D5%AB%D5%BB" title="Բջիջ–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Բջիջ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%BB%D5%AB%D5%BB" title="Բջիջ–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Բջիջ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Cellula_(biologia)" title="Cellula (biologia)–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Cellula (biologia)" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sel_(biologi)" title="Sel (biologi)–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Sel (biologi)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Cellul" title="Cellul–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Cellul" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Selula_(biolohia)" title="Selula (biolohia)–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Selula (biolohia)" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B0%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B3" title="Оагилг–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Оагилг" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Celulo" title="Celulo–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Celulo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Fruma" title="Fruma–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Fruma" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Cellula" title="Cellula–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Cellula" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%B0%E8%83%9E" title="細胞–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="細胞" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Sel_(bailoji)" title="Sel (bailoji)–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Sel (bailoji)" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/ji%27esle" title="ji'esle–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="ji'esle" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/S%C3%A8l_(biologi)" title="Sèl (biologi)–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Sèl (biologi)" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A3%E1%83%AF%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="უჯრედი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="უჯრედი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Kletka" title="Kletka–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Kletka" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Takwatt" title="Takwatt–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Takwatt" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%8D%D1%82%D1%8D" title="Уэтэ–کاباردینی" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Уэтэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="کاباردینی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D1%81%D1%83%D1%88%D0%B0" title="Жасуша–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жасуша" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9E%9F%E1%9E%B7%E1%9E%80%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B8%E1%9E%9C%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6" title="កោសិកាជីវវិទ្យា–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="កោសិកាជីវវិទ្យា" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%80%E0%B2%B5%E0%B2%95%E0%B3%8B%E0%B2%B6" title="ಜೀವಕೋಶ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜೀವಕೋಶ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%84%B8%ED%8F%AC" title="세포–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="세포" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Xane" title="Xane–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Xane" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Kell" title="Kell–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Kell" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Клетка–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Клетка" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Cellula" title="Cellula–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Cellula" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Zell_(Biologie)" title="Zell (Biologie)–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Zell (Biologie)" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D1%8A%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0" title="Жаннакъатта–Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Жаннакъатта" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Клетка–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Клетка" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Selula" title="Selula–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Selula" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Akataffaali" title="Akataffaali–گاندایی" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Akataffaali" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="گاندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Cel_(biologie)" title="Cel (biologie)–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Cel (biologie)" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Cellula" title="Cellula–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Cellula" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%80%E0%BA%8A%E0%BA%A5_(%E0%BA%8A%E0%BA%B5%E0%BA%A7%E0%BA%B0%E0%BA%A7%E0%BA%B4%E0%BA%97%E0%BA%B0%E0%BA%8D%E0%BA%B2)" title="ເຊລ (ຊີວະວິທະຍາ)–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ເຊລ (ຊີວະວິທະຍາ)" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/L%C4%85stel%C4%97" title="Ląstelė–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ląstelė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C5%A0%C5%ABna" title="Šūna–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Šūna" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Sela" title="Sela–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Sela" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%87%D0%B0%D0%BA" title="Илпарчак–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Илпарчак" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Sel_(biologi)" title="Sel (biologi)–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Sel (biologi)" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Клетка–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Клетка" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%B6%E0%B4%82" title="കോശം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കോശം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%81" title="Эс–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Эс" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A5%80" title="पेशी–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="पेशी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Sel_(biologi)" title="Sel (biologi)–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Sel (biologi)" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AC%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ကလာပ်စည်း–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ကလာပ်စည်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%BE%D0%B2%D1%8D%D1%80%D0%B8%D1%86%D1%8F" title="Човэриця–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Човэриця" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="سلول" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Zell_(Biologie)" title="Zell (Biologie)–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Zell (Biologie)" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B7" title="कोष–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="कोष" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Cel_(biologie)" title="Cel (biologie)–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Cel (biologie)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Celle" title="Celle–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Celle" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Celle" title="Celle–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Celle" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/A%C3%AEtre" title="Aître–Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Aître" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Cellula_(biologia)" title="Cellula (biologia)–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Cellula (biologia)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Seelii_(Lubbiyyoo)" title="Seelii (Lubbiyyoo)–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Seelii (Lubbiyyoo)" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%95%E0%AD%8B%E0%AC%B7" title="କୋଷ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="କୋଷ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%8B%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%A3%E0%A9%82" title="ਕੋਸ਼ਾਣੂ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੋਸ਼ਾਣੂ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Cell" title="Cell–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Cell" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%B3rka" title="Komórka–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Komórka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%DB%81" title="خلیہ–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="خلیہ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%98%D9%88%D9%86%DA%A9%D9%87" title="ژونکه–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ژونکه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/C%C3%A9lula" title="Célula–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Célula" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Kawsaykuq" title="Kawsaykuq–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Kawsaykuq" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Celul%C4%83_(biologie)" title="Celulă (biologie)–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Celulă (biologie)" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Celul%C3%A2_(biologie)" title="Celulâ (biologie)–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Celulâ (biologie)" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Клетка–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Клетка" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BD%D0%BA%D0%B0_(%D0%B1%D1%96%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D2%91%D1%96%D1%8F)" title="Бунка (біолоґія)–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Бунка (біолоґія)" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B7:" title="रसकोष:–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="रसकोष:" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BA" title="Саанык–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Саанык" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/C%C3%A8llula" title="Cèllula–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Cèllula" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%8A%D9%88_%DA%AF%DA%BE%D8%B1%DA%99%D9%88" title="جيو گھرڙو–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="جيو گھرڙو" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Sealla" title="Sealla–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Sealla" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C4%86elija_(biologija)" title="Ćelija (biologija)–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ćelija (biologija)" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%9B%E0%B6%BD%E0%B6%BA_(%E0%B6%A2%E0%B7%93%E0%B7%80_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80)" title="සෛලය (ජීව විද්‍යාව)–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="සෛලය (ජීව විද්‍යාව)" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Cell" title="Cell–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Cell" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Bunka" title="Bunka–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Bunka" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Celica" title="Celica–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Celica" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Nyere_(Dzezvipenyu)" title="Nyere (Dzezvipenyu)–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Nyere (Dzezvipenyu)" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Unug" title="Unug–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Unug" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Qeliza" title="Qeliza–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Qeliza" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%8B%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0_(%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0)" title="Ћелија (биологија)–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ћелија (биологија)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/S%C3%A4lle_(Biologie)" title="Sälle (Biologie)–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Sälle (Biologie)" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9l_(biologi)" title="Sél (biologi)–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Sél (biologi)" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Cell" title="Cell–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Cell" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Seli" title="Seli–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Seli" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/sipaw" title="sipaw–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="sipaw" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%89%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%A3%E0%AF%81" title="உயிரணு–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="உயிரணு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%95%E0%B0%A3%E0%B0%82" title="జీవకణం–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="జీవకణం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B2%D1%83%D2%B7%D0%B0%D0%B9%D1%80%D0%B0" title="Ҳуҷайра–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҳуҷайра" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C_(%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2)" title="เซลล์ (ชีววิทยา)–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="เซลล์ (ชีววิทยา)" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/%C3%96%C3%BDj%C3%BCk" title="Öýjük–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Öýjük" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Selula" title="Selula–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Selula" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/H%C3%BCcre" title="Hücre–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hücre" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D2%AF%D0%B7%D3%99%D0%BD%D3%99%D0%BA" title="Күзәнәк–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Күзәнәк" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Клітина–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Клітина" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%DB%81" title="خلیہ–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="خلیہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Hujayra" title="Hujayra–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Hujayra" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Se%C5%82u%C5%82a" title="Sełuła–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Sełuła" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%BF_b%C3%A0o" title="Tế bào–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tế bào" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Si%C3%BCl" title="Siül–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Siül" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Celule" title="Celule–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Celule" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Selul%C3%A1" title="Selulá–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Selulá" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%B0%E8%83%9E" title="細胞–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="細胞" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/I-cell" title="I-cell–خوسایی" lang="xh" hreflang="xh" data-title="I-cell" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="خوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოლი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="თოლი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%A2%D7%9C" title="צעל–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="צעל" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/H%C3%B3r%C3%B3" title="Hóró–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Hóró" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Sibau" title="Sibau–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Sibau" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%BB%86%E8%83%9E" title="细胞–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="细胞" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%B0%E8%83%9E" title="細胞–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="細胞" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/S%C3%A8-pau" title="Sè-pau–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Sè-pau" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%B0%E8%83%9E" title="細胞–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="細胞" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ingqamuzana" title="Ingqamuzana–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ingqamuzana" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7868#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&oldid=40459450" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&id=40459450&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2584%25D9%2588%25D9%2584"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2584%25D9%2588%25D9%2584"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cells" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7868" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(تغییرمسیر از <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87&redirect=no" class="mw-redirect" title="یاخته">یاخته</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Structure_of_animal_cell.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Structure_of_animal_cell.JPG/330px-Structure_of_animal_cell.JPG" decoding="async" width="330" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Structure_of_animal_cell.JPG/495px-Structure_of_animal_cell.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Structure_of_animal_cell.JPG/660px-Structure_of_animal_cell.JPG 2x" data-file-width="3920" data-file-height="2204" /></a><figcaption>ساختار یک سلول جانوری</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:RobertHookeMicrographia1665.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/RobertHookeMicrographia1665.jpg/220px-RobertHookeMicrographia1665.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/RobertHookeMicrographia1665.jpg/330px-RobertHookeMicrographia1665.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/RobertHookeMicrographia1665.jpg/440px-RobertHookeMicrographia1665.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a><figcaption>طراحی یاخته‌های هوک در <a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%A8%E2%80%8C%D9%BE%D9%86%D8%A8%D9%87" title="چوب‌پنبه">چوب‌پنبه</a>، ۱۶۶۵</figcaption></figure> <p><b>سِلّول</b> یا <b>یاخته</b><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Cell</bdi></span>)، (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">فرانسوی</a>: <span lang="fr" title="متن به زبان فرانسوی"><bdi>Cellule</bdi></span>)، (در زبان <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لاتین">لاتین</a> به معنای اتاق کوچک) واحد اصلی ساختاری، عملکردی و بیولوژیکی همهٔ <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">موجودات زنده</a> شناخته شده‌است. سلول‌ها اغلب، کوچک‌ترین واحدهای حیات و به عبارتی واحدهای ساختمانی حیات نامیده می‌شوند. به علم مطالعهٔ یاخته‌ها، <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شناسی سلولی">زیست‌شناسی سلولی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a> سلولی یا سیتولوژی گفته می‌شود. سلول‌ها از <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سیتوپلاسم">سیتوپلاسم</a> محصور در <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B4%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="غشای سلولی">غشای سلولی</a> تشکیل شده‌اند؛ که حاوی بسیاری از <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="زیست‌مولکول">زیست مولکول‌ها</a> مانند <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین‌ها</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئیک اسید">اسیدهای نوکلئیک</a> است.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بیشتر سلول‌های گیاهی و جانوری فقط در زیر <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="میکروسکوپ">میکروسکوپ</a> قابل مشاهده هستند و ابعادی بین ۱ تا ۱۰۰ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%AA%D8%B1_(%DB%8C%DA%A9%D8%A7)" title="میکرومتر (یکا)">میکرومتر</a> دارند. موجودات زنده را می‌توان به عنوان <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="جاندار تک‌سلولی">تک سلولی</a> (متشکل از یک یاخته منفرد مانند <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری‌ها</a>) یا <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="جانداران چندسلولی">چندسلولی</a> (از جمله <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاهان</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a>) طبقه‌بندی کرد. بیشتر موجودات زندهٔ تک سلولی به‌عنوان <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8" title="میکروب">میکرو اُرگانیسم‌ها</a> طبقه‌بندی می‌شوند.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سلول‌ها توسط <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%87%D9%88%DA%A9" title="رابرت هوک">رابرت هوک</a> در سال ۱۶۶۵ میلادی کشف شدند. وی آنها را به دلیل شباهت شان با اتاق‌های <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87" title="صومعه">صومعه ای</a> که <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8" title="راهب">راهب‌های</a> مسیحی در آن، ساکن بودند، سلول نام گذاری کرد. <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="نظریه یاخته">نظریه یاخته</a>، نخستین بار در سال ۱۸۳۹ میلادی توسط <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8_%D8%A7%D8%B4%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%86" title="ماتیاس یاکوب اشلایدن">ماتیاس یاکوب اشلایدن</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%86" title="تئودور شوان">تئودور شوان</a> ارائه شد؛ این <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نظریه">نظریه</a> بیان می‌کند که تمام موجودات زنده از یک تا میلیون‌ها سلول تشکیل شده‌اند و سلول‌ها واحدهای اصلی ساختار و عملکرد در تمام موجودات زنده هستند.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سلول‌ها دست کم از ۳٫۵ میلیارد سال پیش، روی زمین پدیدار شده‌اند.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="واژه‌شناسی"><span id=".D9.88.D8.A7.DA.98.D9.87.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>واژه‌شناسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: واژه‌شناسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>واژه سلول (cell) به معنای <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خانه">خانه</a> است واژه یاخته به عنوان معادل برای واژه سلول انتخاب شده که یکی از معانی آن در <a href="/wiki/%D9%84%D8%BA%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AF%D9%87%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="لغت‌نامه دهخدا">لغت نامه دهخدا</a> همان خانه است.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منشأ"><span id=".D9.85.D9.86.D8.B4.D8.A3"></span>منشأ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: منشأ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="تاریخ فرگشتی حیات">تاریخ فرگشتی حیات</a></div> <p>منشأ سلول‌ها با <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="پیدایش حیات">پیدایش حیات</a> مرتبط است و با پیدایش سلول‌ها، <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="سیر زمانی تاریخ فرگشتی حیات">حیات بر روی کره زمین</a> آغاز شده‌است.<sup id="cite_ref-OrgelLE_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-OrgelLE-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><b>منشأ نخستین سلول</b> </p><p>چندین نظریه در مورد منشأ <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول‌های</a> کوچکی که منجر به آغاز حیات در <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="زمین اولیه (صفحه وجود ندارد)">زمین اولیه</a> شده‌اند وجود دارد. طبق این نظریه‌ها، مولکول‌های کوچک آغازگر حیات، ممکن است به وسیلهٔ <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%86" title="شهاب‌سنگ مارکیسون">شهاب‌سنگ مارکیسون</a> به زمین آمده باشند یا در <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="چاه گرمابی">چاه‌های گرمابی</a> در عمق دریاها یا بر اساس <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%B1%E2%80%93%DB%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="آزمایش میلر–یوری">آزمایش میلر–یوری</a> به واسطهٔ برخورد <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%B9%D9%82%D9%87" class="mw-redirect" title="صاعقه">رعد و برق</a> به سایر مولکول‌ها در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%B3%D9%81%D8%B1" title="اتمسفر">اتمسفر</a> اولیهٔ زمین، پدید آمده باشند.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>داده‌های تجربی کمی در مورد نخستین مولکول‌های ""خودهمانندساز"" یا خودتکثیر شونده وجود دارد. تصور می‌شود <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a> اولین مولکول خود تکرار کننده است، زیرا قادر است هم اطلاعات ژنتیکی را ذخیره کند و هم واکنش‌های شیمیایی را <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="فروکافت">کاتالیز</a> کند. (به <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دنیای آران‌ای">فرضیه دنیای آران‌ای</a> مراجعه کنید)، اما برخی موارد دیگر با پتانسیل بالای همانندسازی خود از جمله <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="پیدایش حیات">فرضیه رس مونتموریونیت</a> یا <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="اسید نوکلئیک پپتید">اسید نوکلئیک پپتید</a> می‌توانند مقدم بر <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a> باشند. </p><p>حداقل ۳/۵ میلیارد سال پیش سلول‌ها پدید آمدند.<sup id="cite_ref-Origin1_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Origin1-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Origin2_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Origin2-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-RavenJohnson2002_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-RavenJohnson2002-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> باور فعلی این است که این سلول‌ها <a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="دگرپروردگی">هتروتروف</a> بودند. <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B4%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="غشای سلولی">غشاهای سلولی</a> اولیه احتمالاً ساده‌تر و قابل نفوذتر از غشای سلول‌های کنونی بودند و تنها یک زنجیره <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%DA%86%D8%B1%D8%A8" title="اسید چرب">اسید چرب</a> در هر <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید">لیپید</a> وجود داشت. لیپیدها به‌طور خودبخودی <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84" title="وزیکول">وزیکولهای</a> دو لایه در آب را تشکیل می‌دهند و می‌توانند بر آران‌ای مقدم باشند اما اولین غشاهای سلولی ابتدایی نیز ممکن است توسط آران‌ای کاتالیزوری تولید شده باشند و حتی پیش از شکل‌گیری، دارای <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پروتئین‌های ساختاری">پروتئین‌های ساختاری</a> مورد نیاز خود باشند.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Stromatolites.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Stromatolites.jpg/220px-Stromatolites.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Stromatolites.jpg/330px-Stromatolites.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Stromatolites.jpg/440px-Stromatolites.jpg 2x" data-file-width="550" data-file-height="371" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA" title="استروماتولیت">استروماتولیت‌ها</a> توسط <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1" title="سیانوباکتر">سیانوباکتری‌ها</a>، که جلبک‌های آبی-سبز نیز نامیده می‌شوند، پشت سر می <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA" title="استروماتولیت">گذارند</a>. آنها قدیمی‌ترین فسیل‌های شناخته شده زندگی روی کره زمین هستند. این فسیل یک میلیارد ساله از <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%84%DB%8C_%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B4%D8%B1" title="پارک ملی گلیشر">پارک ملی یخچال‌های طبیعی</a> آمریکا است.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انواع_سلول"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.D8.B3.D9.84.D9.88.D9.84"></span>انواع سلول</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: انواع سلول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سلول‌ها بر اساس ویژگی‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند: </p><p><b>پروکاریوت</b>: سلول‌هایی که در آن‌ها به علت نداشتن غشایِ هسته موادّ هسته‌ای در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سیتوپلاسم">سیتوپلاسم</a> پراکنده شده‌اند و هسته مشخصی ندارند؛ مانند: <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="باستانیان">آرکی باکترها</a>. </p><p><b>یوکاریوت</b>: سلول‌هایی که هستهٔ مشخصی دارد و غشایی دولایه آن را در بر می‌گیرد؛ مانند: <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاهان</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a>. </p><p>پروکاریوت‌ها شامل باکتری‌ها و آرکیاهای کوچک (که آرکی‌باکتری یا باکتری‌های باستانی هم نامیده شده‌اند)، دو از سه حوزه زندگی است. شکل زیر، یک باستانی است که هر یاخته آن در حدود ۵ میکرون درازا دارد. گونه‌هایی از باستانیان در اعماق اقیانوس‌ها و مغاک‌های ظلمانی کشف شده‌اند و می‌توانند در جایی که حتی ذره‌ای از نور خورشید به آن نفوذ نمی‌کند، زنده بمانند. </p><p>سلول‌های پروکاریوتی اولین شکل زندگی روی کره زمین بودند که با داشتن فرایندهای بیولوژیکی حیاتی از جمله سیگنالینگ یاخته‌ای مشخص می‌شوند. آنها ساده‌تر و کوچک‌تر از یاخته‌های یوکاریوتی هستند و فاقد هسته و اندامک‌های غشادار مثل <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="میتوکندری">میتوکندری</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="کلروپلاست">کلروپلاست</a> هستند. پروکاریوت‌ها دارای یک <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="کروموزوم">کروموزوم</a> اصلی شامل یک DNA حلقوی متصل به غشا است که در تماس مستقیم با سیتوپلاسم است؛ همچنین برخی پروکاریوت‌ها می‌توانند علاوه بر DNA اصلی، مولکول‌های DNA دیگری به نام پلازمید داشته باشند که اتصالی با غشا ندارند؛ اطلاعات این DNAها ویژگی‌های دیگری مثل داشتن <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87" title="پوشینه">کپسول</a> به پروکاریوت می‌دهند. منطقه هسته‌ای موجود در سیتوپلاسم را نوکلئوئید می‌نامند. اکثر پروکاریوت‌ها کوچک‌ترین کل ارگانیسم‌ها از قطر ۰/۵ تا ۲/۰ میکرومتر هستند. شکل زیر ساختاری نمادین از پروکاریوت‌ها است. </p><p>پروکاریوت‌ها می‌توانند با اجماع خود، جمعیت‌های کلنی درست کنند که بسیار به جمعیت‌های پُرسلولی، شبیه هستند. از این موارد می‌توان به بیوفیلم‌ها اشاره کرد. </p><p>گیاهان، حیوانات، قارچ‌ها، قالب‌های لجن (کپک مخاطی (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Slime mold</bdi></span>) نام غیررسمی برای انواع گوناگون جانداران یوکاریوت است که می‌توانند آزادانه به شکل تک سلولی زندگی کنند اما گرد هم می‌آیند و ساختاری چندیاخته‌ای و تناسلی می‌سازند. بیش از ۹۰۰ گونه <a href="/wiki/%DA%A9%D9%BE%DA%A9_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%B7%DB%8C" title="کپک مخاطی">کپک مخاطی</a> در سراسر جهان وجود دارد)، تک سلولی و جلبک‌ها همه یوکاریوتی هستند. تک سلولی‌ها (پروتوزوئات همچنین پروتئاز، پروتئین‌های چندگانه) یک اصطلاح غیررسمی برای تک سلولی‌ها، یوکاریوتی است که به صورت مستقل (غیر انگلی) یا انگلی هستند که از مواد ارگانیک مانند میکروارگانیسم‌های دیگر یا بافت‌های آلی باقی ماندهٔ آلی تغذیه می‌کنند. از دیدگاه تاریخی، پروتوزوها به عنوان «حیواناتی یک یاخته‌ای» مورد توجه قرار گرفتند؛ زیرا آن‌ها اغلب دارای رفتارهای حیوانی مانند جنبش و شکار و عدم وجود دیواره یاخته که در گیاهان و جلبک‌ها یافت می‌شود، هستند. </p><p><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="نظریه یاخته">نظریه سلولی</a> که در سدهٔ پانزدهم میلادی پدید آمد، می‌گوید که همه <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جانداران</a> از یک یا چند سلول تشکیل شده‌اند و همهٔ یاخته‌ها از یاخته‌های پیشین پدید می‌آیند و همهٔ کارکردهای زیستی یک <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جاندار</a> در درون سلول‌ها انجام می‌گیرند. این واحدهای بنیادی حاوی اطلاعات وراثتی لازم برای سامان دادن به کارکرد یاخته و انتقال اطّلاعات به نسل‌های آینده نیز هستند. سلول‌های پیکر <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="جانداران چندسلولی">جانداران چندسلولی</a> در برخی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت‌ها</a> مانند <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="پوست">پوست</a> با <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیوند میان‌یاخته‌ای">پیوند میان سلولی</a> به هم متصل می‌شوند. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Three_cell_growth_types.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Three_cell_growth_types.svg/222px-Three_cell_growth_types.svg.png" decoding="async" width="222" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Three_cell_growth_types.svg/333px-Three_cell_growth_types.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Three_cell_growth_types.svg/444px-Three_cell_growth_types.svg.png 2x" data-file-width="694" data-file-height="700" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوت‌ها</a> با <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="شکافت (زیست‌شناسی)">شکافت باینری</a> تقسیم می‌شوند، در حالی که <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت‌ها</a> با <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="میتوز">میتوز</a> یا <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="میوز">میوز تقسیم می‌شوند</a> .</figcaption></figure><p>مقایسهٔ ویژگی‌های سلول‌های پروکاریوتی و یوکاریوتی </p><table class="wikitable" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"> <tbody><tr> <th> </th> <th><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوت‌ها</a> </th> <th><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> </th></tr> <tr> <th>جانداران تیپیک </th> <td>باکتری‌ها و آرکی باکتری‌ها </td> <td><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ‌ها</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاهان</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">حیوانات</a> </td></tr> <tr> <th>اندازه معمول </th> <td>– ۱–۵ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%AA%D8%B1_(%DB%8C%DA%A9%D8%A7)" title="میکرومتر (یکا)">میکرومتر</a><sup id="cite_ref-CampbellBiology3202_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-CampbellBiology3202-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>– ۱۰–۱۰۰ میکرومتر<sup id="cite_ref-CampbellBiology3202_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-CampbellBiology3202-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>نوع <a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="هسته یاخته">هسته</a> </th> <td><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئوئید">منطقه نوکلئوییدی</a>، بدون هسته واقعی </td> <td>هسته واقعی با غشای دولایه </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">DNA</a> </th> <td><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کروموزوم پروکاریوت دایره ای (صفحه وجود ندارد)">مدور</a> (حلقوی)(معمولاً) </td> <td>مولکول‌های خطی (<a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="کروموزوم">کروموزوم</a>) با <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین‌های</a> <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" title="هیستون">هیستون</a> </td></tr> <tr> <th>سنتز <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">RNA</a> / <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a> </th> <td>همراه با <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سیتوپلاسم">سیتوپلاسم</a> </td> <td><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_(%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9)" title="رونویسی (ژنتیک)">سنتز RNA</a> در هسته، <p><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="ترجمه (زیست‌شناسی)">سنتز پروتئین</a> در سیتوپلاسم </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="میتوکندری">میتوکندری</a> </th> <td>ندارد </td> <td>یک تا چند هزار </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="کلروپلاست">کلروپلاست</a> </th> <td>ندارد </td> <td>در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A8%DA%A9" title="جلبک">جلبک‌ها</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاهان</a> </td></tr> <tr> <th>سازمان </th> <td>معمولاً یاخته‌های منفرد </td> <td>سلول‌های منفرد، کلونی‌ها، ارگانیسم‌های چند سلولی بالاتر با سلول‌های تخصصی </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="تقسیم یاخته">تقسیم یاخته‌ای</a> </th> <td><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="شکافت یاخته">شکاف باینری</a> (تقسیم ساده) </td> <td><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="میتوز">میتوز</a> (شکافت یا جوانه زدن)، <p><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="میوز">میوز</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="کروموزوم">کروموزوم</a> </th> <td>تک کروموزومی </td> <td>بیش از یک کروموزوم </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B4%D8%A7" title="غشا">غشاها</a> </th> <td><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="پوسته یاخته">غشای سلولی</a> </td> <td>غشای سلولی و اندامک‌های مرتبط با غشای غشایی </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اجزای_درون_یاخته‌ای"><span id=".D8.A7.D8.AC.D8.B2.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.D8.B1.D9.88.D9.86_.DB.8C.D8.A7.D8.AE.D8.AA.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>اجزای درون یاخته‌ای</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: اجزای درون یاخته‌ای"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Biological_cell.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/300px-Biological_cell.svg.png" decoding="async" width="300" height="182" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/450px-Biological_cell.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/600px-Biological_cell.svg.png 2x" data-file-width="1466" data-file-height="891" /></a><figcaption>ساختارهای درون یاخته جانوران: (۱) <a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%DA%A9" title="هستک">هستک</a> (۲) <a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="هسته یاخته">هسته</a> (۳) <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم">ریبوزوم</a> (۴) <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84" title="وزیکول">ریزکیسه</a> (وزیکول) (۵) <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="شبکه آندوپلاسمی">شبکه آندوپلاسمی</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D8%B4%D9%86" title="شبکه آندوپلاسمی خشن">زبر</a> (۶) <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%84%DA%98%DB%8C" title="دستگاه گلژی">دستگاه گلژی</a> (۷) <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%84%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="اسکلت سلولی">اسکلت سلولی</a> (سیتواسکلتون) (۸) <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="شبکه آندوپلاسمی">شبکه آندوپلاسمی</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85" class="mw-redirect" title="شبکه آندوپلاسمی نرم">صاف</a> (۹) <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="میتوکندری">میتوکندری</a> (۱۰) <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DA%86%D9%87" class="mw-redirect" title="کریچه">واکوئول</a> (۱۱) <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سیتوپلاسم">سیتوپلاسم</a> (۱۲) <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="لیزوزوم">لیزوزوم</a> (۱۳) <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%A9_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="میانک (زیست‌شناسی)">سانتریول</a></figcaption></figure> <p><b>اندامک‌های یوکاریوتی</b> </p> <ol><li><b><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="شبکه آندوپلاسمی">شبکه آندوپلاسمی</a></b>: شبکه‌ای از لوله‌ها و کیسه‌ها که در سراسر سیتوپلاسم گسترش دارند و بر دو نوع زبر و صاف اند. شبکه <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85" class="mw-redirect" title="شبکه آندوپلاسمی نرم">آندوپلاسمی صاف</a> ریبوزوم ندارد و و در ساخت لیپید نقش دارد. اما <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D8%B4%D9%86" title="شبکه آندوپلاسمی خشن">شبکه آندوپلاسمی زبر</a> با داشتن ریبوزوم در ساخت پروتئین نقش دارد.</li> <li><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%84%DA%98%DB%8C" title="دستگاه گلژی">دستگاه گلژی</a></b>: از کیسه‌هایی تشکیل شده‌است که روی هم قرار می‌گیرند. در بسته‌بندی مواد و ترشح آنها به خارج از یاخته نقش دارد. (به صورت بسته‌های وزیکول)</li> <li><b><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="میتوکندری">میتوکندری</a></b>: دو غشا دارد و کار آن تأمین انرژی یاخته است. درون آن ریبوزوم نیز وجود دارد.</li> <li><b><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="لیزوزوم">لیزوزوم</a></b>: کیسه‌ایست که آنزیم‌های فراوان برای تجزیه مواد دارد.</li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%84" title="سانتریول">سانتریول</a></b>: از یک جفت استوانه عمود برهم تشکیل شده‌است و در تقسیم یاخته‌ای نقش دارد. (البته به عقیده برخی سانتریول و ریبوزوم به دلیل نداشتن غشا جز <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="اندامک">اندامک</a> نیستند و ساختار می‌باشند)</li> <li><b><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84" title="وزیکول">وزیکول (ریزکیسه)</a></b>: کیسه ای است که در جابجایی مواد نقش دارد. (<a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="درون‌بری">آندوسیتوز</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="برون‌رانی">اگزوسیتوز</a>)</li> <li><b><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A6%D9%84" title="واکوئل">واکوئل</a></b>: وظیفه کریچه جمع‌آوری آب و مواد غذایی و مواد دفعی است و سپس ان‌ها را ذخیره می‌کند.</li> <li><b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D9%88%D9%85" title="پراکسی‌زوم">پراکسی‌زوم</a></b>: اندامکی که فعالیت اکسیدازی دارد.</li></ol> <p><b>مشترک در یوکاریوت و پروکاریوت‌ها</b> </p><p><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم"><b>ریبوزوم‌ها</b></a>: ساختارهای بدون <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B4%D8%A7%D8%A1" class="mw-redirect" title="غشاء">غشای</a> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سیتوپلاسم">سیتوپلاسمی</a> در همه <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یاخته">سلول‌های</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوتی</a> و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوتی</a> است که مجموعه‌ای پیچیده از <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a> هستند.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ریبوزوم‌ها در سال ۱۹۷۴ به‌وسیله <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="جرج امیل پالاده">جرج امیل پالاده</a> کشف شده‌اند. این ساختارها را دانه‌های پالاده نیز می‌نامند. از آنجا که سنتز <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین‌ها</a> به‌وسیله ریبوزوم‌ها صورت می‌گیرد اهمیت زیادی دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ساختارهای_بیرون_از_غشا"><span id=".D8.B3.D8.A7.D8.AE.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86_.D8.A7.D8.B2_.D8.BA.D8.B4.D8.A7"></span>ساختارهای بیرون از غشا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: ساختارهای بیرون از غشا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بسیاری از یاخته‌ها ساختارهایی دارند که به‌طور کامل یا جزئی در خارج از غشای یاخته‌ای قرار دارند. این ساختارها توسط <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="غشاء نیمه‌تراوا">غشای یاخته‌ای نیمه نفوذپذیر</a> در برابر محیط خارجی محافظت نمی‌شوند. </p><p><b><span style="font-size: 120%;">دیواره یاخته‌ای</span></b> </p><p>بسیاری از انواع یاخته‌های پروکاریوتی و یوکاریوتی، <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="دیواره سلول">دیواره یاخته‌ای</a> دارند. دیواره یاخته‌ای از یاخته به صورت مکانیکی و شیمیایی در مقابل محیط خارجی مراقبت می‌کند و یک لایه اضافی برای محافظت از غشای یاخته‌ای است. انواع مختلفی از یاخته‌ها دارای دیواره یاخته‌ای هستند. این دیواره‌ها بر اساس نوع یاخته، از مواد مختلفی تشکیل می‌شوند. دیواره‌های یاخته‌ای گیاهی در درجه اول از <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%D8%B2" title="سلولز">سلولز</a> تشکیل شده‌اند، دیواره یاخته‌ای <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ‌ها</a> از <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="کیتین">کیتین</a> ساخته شده‌اند و دیواره‌های یاخته <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتریایی</a> از <a href="/wiki/%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF%D9%88%DA%AF%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پپتیدوگلیکان">پپتیدوگلیکان</a> ساخته شده‌اند. </p><p><b>کپسول</b> </p><p><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87" title="پوشینه">کپسول</a> ژلاتینی، خارج از غشای یاخته‌ای و دیواره یاخته‌ای برخی از باکتری‌ها وجود دارد. کپسول ممکن است همانند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%BE%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%88%DA%A9_%D9%86%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="استرپتوکوک نومونیا">استرپتوکوک نومونیا</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D9%86%D9%86%DA%98%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%B3" title="نایسریا مننژیتیدیس">نایسریا مننژیتیدیس</a> از جنس <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="پلی‌ساکارید">پلی‌ساکارید</a> باشد یا همانند <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3" title="باسیلوس آنتراسیس">باسیلوس آنتراسیس</a> از جنس <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C_%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="پلی پپتید">پلی پپتید</a> باشد و ممکن است مانند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%BE%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="استرپتوکوک">استرپتوکوک‌ها</a>، از جنس <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="هیالورونیک اسید">هیالورونیک اسید</a> باشد. کپسول‌ها با پروتکل‌های <a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%DA%AF" title="رنگ">رنگ آمیزی</a> عادی مشخص نمی‌شوند اما توسط <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مرکب هندی">جوهر هند</a> یا <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%84%D9%88" title="متیل بلو">متیل آبی</a> به‌دلیل ایجاد کنتراست بیشتر بین یاخته‌ها قابل شناسایی هستند.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><b>فلاژلا (تاژک)</b> </p><p><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DA%98%DA%A9" title="تاژک">تاژک‌ها</a> اندامک‌هایی برای تحرک یاخته‌ای هستند. فلاژل باکتریایی از سیتوپلاسم شروع و پس از غشای یاخته‌ای به دیواره یاخته‌ای ختم می‌شود. آنها از نظر طبیعی پروتئین‌های طولانی و ضخیمی دارند. نوع دیگری از تاژک‌ها در گونه‌های کهن یافت می‌شود و یک نوع متفاوت در یوکاریوت‌ها یافت می‌شود. </p><p>فلاژلاها درون غشای سیتوپلاسمی قرارگرفته‌اند و در طول غشای سلولی امتداد یافته‌اند و به صورت یک رشته بلند ظاهر می‌شوند. فلاژلا شامل تعدادی پروتئین از جمله فلاژلین می‌باشد. فلاژلا با چرخیدن شبیه ملخ یک هواپیما موجب حرکت سلول باکتری می‌شود. رشته‌های محوری در اسپیروکت‌ها نیز عملکردی مشابه فلاژلا دارند. پروتئین‌های انتقالی در فضای پری پلاسمیک یا غشای سلولی به منابع غذایی مثل قندها و آمینو اسیدها متصل می‌شوند و موجب متیلاسیون بقیه پروتئین‌های غشای سلول می‌شوند که در نهایت حرکت باکتری توسط فلاژلا صورت می‌گیرد. </p><p><b>مویک (Fimbriae)</b> </p><p><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%DB%8C%DA%A9" title="مویک">مویک</a> یا پیلی (Pilus) یک رشته کوتاه، نازک و مو مانند است که در سطح باکتری‌ها یافت می‌شود. مویک از پروتئینی به نام pilin (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86" title="آنتی‌ژن">آنتی‌ژن</a>) تشکیل شده و وظیفه اتصال باکتری‌ها به گیرنده‌های خاص، روی یاخته‌های دیگر را بر عهده دارد. انواع خاصی از پیلی وجود دارد که در <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DB%8C%D9%88%D8%BA%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="هم‌یوغی باکتریایی">هم‌یوغی باکتریایی</a> نقش دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیوند میان‌یاخته‌ای">پیوند میان‌سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="کروموزوم">کروموزوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="آنتی‌اکسیدان">آنتی‌اکسیدان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="خزان یاخته‌ای">خزان سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87_%D8%AA%D8%AE%D9%85" class="mw-redirect" title="یاخته تخم">سلول تخم (زیگوت)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تک‌یاختگان">تک سلولی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="فیزیولوژی">فیزیولوژی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFفرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی" class="citation web">فرهنگستان زبان و ادب فارسی. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wiki.apll.ir/word/index.php/Cell">«Cell»</a><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۴ اسفند ۱۴۰۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cell&rft.au=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwiki.apll.ir%2Fword%2Findex.php%2FCell&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFAlbertsJohnsonLewisRaff2002" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Alberts, Bruce; Johnson, Alexander; Lewis, Julian; Raff, Martin; Roberts, Keith; Walter, Peter (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26863/">"Cell Movements and the Shaping of the Vertebrate Body"</a>. <i>Molecular Biology of the Cell. 4th edition</i> (به انگلیسی).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Molecular+Biology+of+the+Cell.+4th+edition&rft.atitle=Cell+Movements+and+the+Shaping+of+the+Vertebrate+Body&rft.date=2002&rft.aulast=Alberts&rft.aufirst=Bruce&rft.au=Johnson%2C+Alexander&rft.au=Lewis%2C+Julian&rft.au=Raff%2C+Martin&rft.au=Roberts%2C+Keith&rft.au=Walter%2C+Peter&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2FNBK26863%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/248399628">«An estimation of the number of cells in the human body»</a>. <i>researchgate.net</i>. <bdi>نوامبر ۲۰۱۳</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۷ اکتبر ۲۰۲۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=researchgate.net&rft.atitle=An+estimation+of+the+number+of+cells+in+the+human+body&rft.date=2013-11&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.researchgate.net%2Fpublication%2F248399628&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchopf2006" class="citation journal cs1">Schopf, J. William (2006-06-29). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16754604/">"Fossil evidence of Archaean life"</a>. <i>Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences</i>. <b>361</b> (1470): 869–885. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1098%2Frstb.2006.1834">10.1098/rstb.2006.1834</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0962-8436">0962-8436</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1578735">1578735</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16754604">16754604</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Philosophical+Transactions+of+the+Royal+Society+of+London.+Series+B%2C+Biological+Sciences&rft.atitle=Fossil+evidence+of+Archaean+life&rft.volume=361&rft.issue=1470&rft.pages=869-885&rft.date=2006-06-29&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1578735%23id-name%3DPMC&rft.issn=0962-8436&rft_id=info%3Apmid%2F16754604&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frstb.2006.1834&rft.aulast=Schopf&rft.aufirst=J.+William&rft_id=https%3A%2F%2Fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2F16754604%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301926807001209">"Evidence of Archean life: Stromatolites and microfossils"</a>. <i>Precambrian Research</i> (به انگلیسی). <b>158</b> (3–4): 141–155. 2007-10-05. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.precamres.2007.04.009">10.1016/j.precamres.2007.04.009</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0301-9268">0301-9268</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Precambrian+Research&rft.atitle=Evidence+of+Archean+life%3A+Stromatolites+and+microfossils&rft.volume=158&rft.issue=3%E2%80%934&rft.pages=141-155&rft.date=2007-10-05&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.precamres.2007.04.009&rft.issn=0301-9268&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sciencedirect.com%2Fscience%2Farticle%2Fabs%2Fpii%2FS0301926807001209&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://chap.sch.ir/sites/default/files/lbooks/1399-1400/40/C110216.pdf"><i>زیست‌شناسی (۱) - علوم تجربی، پایه دهم</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%28%DB%B1%29+-+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%8C+%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87+%D8%AF%D9%87%D9%85&rft_id=http%3A%2F%2Fchap.sch.ir%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Flbooks%2F1399-1400%2F40%2FC110216.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-OrgelLE-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-OrgelLE_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOrgel1998" class="citation journal cs1">Orgel LE (December 1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_trends-in-biochemical-sciences_1998-12_23_12/page/491">"The origin of life – a review of facts and speculations"</a>. <i>Trends in Biochemical Sciences</i>. <b>23</b> (12): 491–95. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0968-0004%2898%2901300-0">10.1016/S0968-0004(98)01300-0</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0968-0004">0968-0004</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9868373">9868373</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Trends+in+Biochemical+Sciences&rft.atitle=The+origin+of+life+%E2%80%93+a+review+of+facts+and+speculations&rft.volume=23&rft.issue=12&rft.pages=491-95&rft.date=1998-12&rft.issn=0968-0004&rft_id=info%3Apmid%2F9868373&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0968-0004%2898%2901300-0&rft.aulast=Orgel&rft.aufirst=LE&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_trends-in-biochemical-sciences_1998-12_23_12%2Fpage%2F491&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGriffiths2007" class="citation journal cs1">Griffiths, Gareth (December 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17971839/">"Cell evolution and the problem of membrane topology"</a>. <i>Nature Reviews. Molecular Cell Biology</i>. <b>8</b> (12): 1018–1024. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnrm2287">10.1038/nrm2287</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1471-0080">1471-0080</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17971839">17971839</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Reviews.+Molecular+Cell+Biology&rft.atitle=Cell+evolution+and+the+problem+of+membrane+topology&rft.volume=8&rft.issue=12&rft.pages=1018-1024&rft.date=2007-12&rft.issn=1471-0080&rft_id=info%3Apmid%2F17971839&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnrm2287&rft.aulast=Griffiths&rft.aufirst=Gareth&rft_id=https%3A%2F%2Fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2F17971839%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Origin1-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Origin1_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchopfKudryavtsevCzajaTripathi2007" class="citation journal cs1">Schopf JW, Kudryavtsev AB, Czaja AD, Tripathi AB (2007). "Evidence of Archean life: Stromatolites and microfossils". <i>Precambrian Research</i>. <b>158</b> (3–4): 141–55. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DA%A9%D8%AF" title="بیبکد">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2007PreR..158..141S">2007PreR..158..141S</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.precamres.2007.04.009">10.1016/j.precamres.2007.04.009</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Precambrian+Research&rft.atitle=Evidence+of+Archean+life%3A+Stromatolites+and+microfossils&rft.volume=158&rft.issue=3%E2%80%934&rft.pages=141-55&rft.date=2007&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.precamres.2007.04.009&rft_id=info%3Abibcode%2F2007PreR..158..141S&rft.aulast=Schopf&rft.aufirst=JW&rft.au=Kudryavtsev%2C+AB&rft.au=Czaja%2C+AD&rft.au=Tripathi%2C+AB&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Origin2-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Origin2_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchopf2006" class="citation journal cs1">Schopf JW (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1578735">"Fossil evidence of Archaean life"</a>. <i>Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci</i>. <b>29</b> (361(1470)): 869–885. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1098%2Frstb.2006.1834">10.1098/rstb.2006.1834</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1578735">1578735</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16754604">16754604</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Philos+Trans+R+Soc+Lond+B+Biol+Sci&rft.atitle=Fossil+evidence+of+Archaean+life&rft.volume=29&rft.issue=361%281470%29&rft.pages=869-885&rft.date=2006&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1578735%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F16754604&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frstb.2006.1834&rft.aulast=Schopf&rft.aufirst=JW&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1578735&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-RavenJohnson2002-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-RavenJohnson2002_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRavenJohnson2002" class="citation book cs1">Raven, Peter Hamilton; Johnson, George Brooks (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biologyrave00rave"><i>Biology</i></a>. McGraw-Hill Education. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biologyrave00rave/page/68">68</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-07-112261-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-07-112261-0"><bdi>978-0-07-112261-0</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 July</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology&rft.pages=68&rft.pub=McGraw-Hill+Education&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-07-112261-0&rft.aulast=Raven&rft.aufirst=Peter+Hamilton&rft.au=Johnson%2C+George+Brooks&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiologyrave00rave&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGriffiths2007" class="citation journal cs1">Griffiths G (December 2007). "Cell evolution and the problem of membrane topology". <i>Nature Reviews. Molecular Cell Biology</i>. <b>8</b> (12): 1018–24. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnrm2287">10.1038/nrm2287</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17971839">17971839</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Reviews.+Molecular+Cell+Biology&rft.atitle=Cell+evolution+and+the+problem+of+membrane+topology&rft.volume=8&rft.issue=12&rft.pages=1018-24&rft.date=2007-12&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnrm2287&rft_id=info%3Apmid%2F17971839&rft.aulast=Griffiths&rft.aufirst=G&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-CampbellBiology3202-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CampbellBiology3202_13-0">۱۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CampbellBiology3202_13-1">۱۳٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation book cs1"><i>Campbell Biology—Concepts and Connections</i>. Pearson Education. 2009. p. 320.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Campbell+Biology%E2%80%94Concepts+and+Connections&rft.pages=320&rft.pub=Pearson+Education&rft.date=2009&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130507094245/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/About/primer/genetics_cell.html">«What is a Cell»</a>. <i>web.archive.org</i>. <bdi>۲۰۱۳-۰۵-۰۷</bdi>. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ مه ۲۰۱۳<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۰۴-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=web.archive.org&rft.atitle=What+is+a+Cell&rft.date=2013-05-07&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2FAbout%2Fprimer%2Fgenetics_cell.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA:%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="رده:نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی">رده</a>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=N2GU-DYKkk0C&pg=PA87&lpg=PA87&dq=Prokaryotic+india+ink#v=onepage&q=india%20ink"><i>Prokaryotes</i></a>. Newnes. Apr 11, 1996. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-08-098473-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-08-098473-5"><bdi>978-0-08-098473-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Prokaryotes&rft.pub=Newnes&rft.date=1996-04-11&rft.isbn=978-0-08-098473-5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DN2GU-DYKkk0C%26pg%3DPA87%26lpg%3DPA87%26dq%3DProkaryotic%2Bindia%2Bink%23v%3Donepage%26q%3Dindia%2520ink&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cell_biology" class="extiw" title="commons:Category:Cell biology">سلول</a></span> موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سلسله_مراتب_حیات" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="الگو:سازماندهی زیستی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سازماندهی زیستی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سازماندهی زیستی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سلسله_مراتب_حیات" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سازماندهی زیستی">سلسله مراتب حیات</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="wrap"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a> > <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="زیست‌بوم">زیست‌بوم</a> > <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="اکوسیستم">اکوسیستم</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جامعه زیستی">جامعه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_(%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C)" class="mw-redirect" title="جمعیت (بیولوژی)">جمعیت</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جاندار</a> > <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه زیستی">دستگاه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D9%88_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عضو (کالبدشناسی)">عضو</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت</a> > <a class="mw-selflink selflink">سلول</a> > <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="اندامک">اندامک</a> > <a href="/w/index.php?title=Macromolecular_assembly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macromolecular assembly (صفحه وجود ندارد)">گردایش ماکرومولکولی</a> > <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="درشت‌مولکول">درشت‌مولکول</a> > <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="زیست‌مولکول">زیست‌مولکول</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زیست‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" class="mw-redirect" title="الگو:Biology nav"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Biology nav (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Biology nav"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زیست‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بررسی اجمالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></li> <li>خواص (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a>, <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="زیست‌شناسی رشد">زیست‌شناسی رشد</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="سازه">سازه</a>, <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a>, <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AB%D9%84" title="تولیدمثل">تولیدمثل</a>, <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%DA%A9_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C)" title="محرک (فیزیولوژی)">محرک (فیزیولوژی)</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سازماندهی زیستی">سازماندهی زیستی</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a> > <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a> > <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="اندامک">اندامک</a> > <a class="mw-selflink selflink">سلول</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D9%88_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عضو (کالبدشناسی)">عضو (کالبدشناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه زیستی">دستگاه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جاندار</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جمعیت (زیست‌شناسی)">جمعیت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جامعه زیستی">جامعه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بوم‌سازگان">بوم‌سازگان</a> > <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فروکاست‌گرایی">فروکاست‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85)" title="برآمدگی (فلسفه علم)">برآمدگی (فلسفه علم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مکانیک‌گرایی">مکانیک‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="روش علمی">روش علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="نظریه علمی">نظریه علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="قانون علمی">قانون علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%A7" title="داوری همتا">داوری همتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_biology_journals&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of biology journals (صفحه وجود ندارد)">Biology journals</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایه شیمیایی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="آمینو اسید">آمینو اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="کربوهیدرات">کربوهیدرات</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پیوند شیمیایی">پیوند شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عنصر شیمیایی">عنصر شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید">لیپید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ماده (فیزیک)">ماده (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="زیست‌شناسی کوانتومی">زیست‌شناسی کوانتومی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%D8%B1" title="مونومر">مونومر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئیک اسید">نوکلئیک اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="ترکیب آلی">ترکیب آلی</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86" title="پی‌اچ">پی‌اچ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1" title="پلیمر">پلیمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">سلول</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="آدنوزین تری‌فسفات">آدنوزین تری‌فسفات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="چرخه سلول">چرخه سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="نظریه یاخته">نظریه یاخته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="پیام‌رسانی سلولی">پیام‌رسانی سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="تنفس سلولی">تنفس سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="تخمیر">تخمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="میوز">میوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="میتوز">میتوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فتوسنتز">فتوسنتز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژنتیک">ژنتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اپی‌ژنتیک">اپی‌ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی">زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="بیان ژن">بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="تنظیم بیان ژن">تنظیم بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85" title="ژنوم">ژنوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84" title="قوانین مندل">قوانین مندل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="اصلاح پس از رونویسی">اصلاح پس از رونویسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="فرگشت">فرگشت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="اولین شواهد حیات">اولین شواهد حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کارکرد (زیست‌شناسی)">کارکرد (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="رانش ژن">رانش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="شارش ژن">شارش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تاریخ حیات">تاریخ حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="کلان‌فرگشت">کلان‌فرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="خردفرگشت">خردفرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4" title="جهش">جهش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="انتخاب طبیعی">انتخاب طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تبارزایی">تبارزایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گونه‌زایی">گونه‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)">آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تنوع زیستی">تنوع زیستی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آرکی‌ها">آرکی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A8%DA%A9" title="جلبک">جلبک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل گیاه <br />و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA_(%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="روپوست (گیاه‌شناسی)">روپوست (گیاه‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84" title="گل">گل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="بافت زمینه">بافت زمینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="برگ">برگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%B4" title="بافت آبکش">بافت آبکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82%D9%87" title="ساقه">ساقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="ریشه">ریشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جوانه">جوانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آوندداران">آوندداران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بافت آوندی">بافت آوندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="بافت چوبی">بافت چوبی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل حیوانی<br /> و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" title="تنفس">تنفس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه گردش خون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="دستگاه درون‌ریز">دستگاه درون‌ریز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه گوارش انسان">دستگاه گوارش انسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Internal_environment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internal environment (صفحه وجود ندارد)">Internal environment</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دستگاه ماهیچه‌ای">دستگاه ماهیچه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="دستگاه عصبی">دستگاه عصبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="دستگاه تناسلی">دستگاه تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="دستگاه تنفسی">دستگاه تنفسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%98%D8%A6%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="چرخه بیوژئوشیمی">چرخه بیوژئوشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="برهم‌کنش زیستی">برهم‌کنش زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="زیست‌بوم">زیست‌بوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اقلیم">اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="تغییر اقلیم">تغییر اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جامعه (بوم‌شناسی)">جامعه (بوم‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">زیست‌شناسی حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="بوم‌شناسی اکوسیستم">بوم‌شناسی اکوسیستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="زیستگاه">زیستگاه</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="کنام">کنام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="میکروبیوم‌ها">میکروبیوم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="بوم‌شناسی جمعیت">بوم‌شناسی جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="منبع (زیست‌شناسی)">منبع (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/140px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="140" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/210px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/280px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_research_methods_in_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of research methods in biology (صفحه وجود ندارد)">Research <br /> methods</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های<br /> آزمایشگاهی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژنتیک">مهندسی ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="تراریختی">تراریختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%B2_%DA%98%D9%84" title="الکتروفورز ژل">الکتروفورز ژل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کروماتوگرافی">کروماتوگرافی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Centrifugation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centrifugation (صفحه وجود ندارد)">Centrifugation</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="کشت سلول">کشت سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="توالی‌یابی دی‌ان‌ای">توالی‌یابی دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ریزآرایه دی‌ان‌ای">ریزآرایه دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="پروتئین فلورسنت سبز">پروتئین فلورسنت سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C)" title="وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)">وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B4_%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="سنجش آنزیمی">سنجش آنزیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="خالص‌سازی پروتئین">خالص‌سازی پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="روش لکه غربی">روش لکه غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="روش لکه شمالی">روش لکه شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%86" title="لکه‌گذاری ساترن">لکه‌گذاری ساترن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="اندونوکلئازهای محدودکننده">اندونوکلئازهای محدودکننده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="واکنش زنجیره‌ای پلیمراز">واکنش زنجیره‌ای پلیمراز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Two-hybrid_screening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Two-hybrid screening (صفحه وجود ندارد)">Two-hybrid screening</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="درون‌تنی">درون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="برون‌تنی">برون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="درون‌رایانه‌ای">درون‌رایانه‌ای</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های میدانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Belt_transect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belt transect (صفحه وجود ندارد)">Belt transect</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mark_and_recapture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark and recapture (صفحه وجود ندارد)">mark and recapture</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AD%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%81_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="منحنی کشف گونه">منحنی کشف گونه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شاخه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="error">Section 'Branches' not found</div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of biology (صفحه وجود ندارد)">Biology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_botanical_terms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of botanical terms (صفحه وجود ندارد)">Botanical terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of ecology (صفحه وجود ندارد)">Ecological terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_plant_morphology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of plant morphology (صفحه وجود ندارد)">Plant morphology terms</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:Biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:Biology (صفحه وجود ندارد)">درگاه Biology</a></span></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی">رده:زیست‌شناسی</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Commons</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی">ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ساختارهای_آلی_خودهمتاسازی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="text-align: center;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="الگو:ساختارهای آلی خودجایگزین‌گری"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:ساختارهای آلی خودجایگزین‌گری (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ساختارهای آلی خودجایگزین‌گری"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ساختارهای_آلی_خودهمتاسازی" style="font-size:114%;margin:0 4em">ساختارهای آلی <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="خودهمتاسازی">خودهمتاسازی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align: center;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="باستانیان">باستانیان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B4%D8%AE%D8%B5" title="طبقه‌بندی نامشخص">طبقه‌بندی نامشخص</a></i> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Parakaryon_myojinensis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parakaryon myojinensis (صفحه وجود ندارد)">Parakaryon myojinensis</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biological_dark_matter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biological dark matter (صفحه وجود ندارد)">Biological dark matter</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align: center;;width:1%;background:#CEDAF2;"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="دی‌ان‌ای ویروس">دی‌ان‌ای ویروس</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Giant_virus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giant virus (صفحه وجود ندارد)">Giant virus</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="دی‌ان‌ای ویروس">دی‌ان‌ای ویروس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Double-stranded_RNA_viruses&action=edit&redlink=1" class="new" title="Double-stranded RNA viruses (صفحه وجود ندارد)">dsRNA virus</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="آران‌ای ویروس">آران‌ای ویروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="آران‌ای ویروس">آران‌ای ویروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="رتروویروس">رتروویروس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=DsDNA-RT_virus&action=edit&redlink=1" class="new" title="DsDNA-RT virus (صفحه وجود ندارد)">DsDNA-RT virus</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align: center;;width:1%;background:#CEDAF2;"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="طبقه‌بندی ویروس‌ها">طبقه‌بندی ویروس‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7em;text-align: center;;background:#CEDAF2;"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF" title="ویروئید">ویروئید</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Pospiviroidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pospiviroidae (صفحه وجود ندارد)">Pospiviroidae</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Avsunviroidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avsunviroidae (صفحه وجود ندارد)">Avsunviroidae</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7em;text-align: center;;background:#CEDAF2;"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%DA%A9%D9%85%DA%A9%DB%8C" title="ویروس کمکی">ویروس کمکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;;background:#CEDAF2;"><a href="/w/index.php?title=Satellite_(biology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Satellite (biology) (صفحه وجود ندارد)">Satellite</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>ssRNA satellite virus</li> <li>dsDNA satellite virus (<a href="/w/index.php?title=Virophage&action=edit&redlink=1" class="new" title="Virophage (صفحه وجود ندارد)">Virophage</a>)</li> <li>ssDNA satellite virus</li> <li>ssDNA satellite</li> <li>dsRNA satellite</li> <li>ssRNA satellite (<a href="/w/index.php?title=Virusoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Virusoid (صفحه وجود ندارد)">Virusoid</a>)</li> <li>Satellite-like nucleic acids <ul><li>RNA</li> <li>DNA</li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;;background:#CEDAF2;">Other</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Defective_interfering_particle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Defective interfering particle (صفحه وجود ندارد)">Defective interfering particle</a> <ul><li>RNA</li> <li>DNA</li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7em;text-align: center;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="پریون">پریون</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="پریون">پریون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fungal_prion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fungal prion (صفحه وجود ندارد)">Fungal prion</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align: center;;width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئیک اسید">نوکلئیک اسید</a><br />خودجایگزین‌گری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7em;text-align: center;"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DA%A9_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="عناصر متحرک ژنتیکی">عناصر متحرک ژنتیکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Mobilome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mobilome (صفحه وجود ندارد)">Mobilome</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%81%D9%82%DB%8C_%DA%98%D9%86" title="انتقال افقی ژن">انتقال افقی ژن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genomic_island&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genomic island (صفحه وجود ندارد)">Genomic island</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AC%D8%A7%D8%B4%D8%AF%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازه جابجاشدنی">سازه جابجاشدنی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%BE%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86" title="رتروترانسپوزون">رتروترانسپوزون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=DNA_transposon&action=edit&redlink=1" class="new" title="DNA transposon (صفحه وجود ندارد)">Class II or DNA transposon</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="پلاسمید">پلاسمید</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fertility_factor_(bacteria)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fertility factor (bacteria) (صفحه وجود ندارد)">Fertility</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=R-factor&action=edit&redlink=1" class="new" title="R-factor (صفحه وجود ندارد)">Resistance</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Colicin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Colicin (صفحه وجود ندارد)">Col</a></li> <li>Degradative</li> <li><a href="/w/index.php?title=Virulence_factor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Virulence factor (صفحه وجود ندارد)">Virulence</a>/<a href="/w/index.php?title=Ti_plasmid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ti plasmid (صفحه وجود ندارد)">Ti</a></li> <li>Cryptic</li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cosmid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cosmid (صفحه وجود ندارد)">Cosmid</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fosmid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fosmid (صفحه وجود ندارد)">Fosmid</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DA%98%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="فاژمید">فاژمید</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Group_I_catalytic_intron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Group I catalytic intron (صفحه وجود ندارد)">Group I intron</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Group_II_intron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Group II intron (صفحه وجود ندارد)">Group II intron</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7em;text-align: center;">Other aspects</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="همانندسازی">همانندسازی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=RNA-dependent_RNA_polymerase&action=edit&redlink=1" class="new" title="RNA-dependent RNA polymerase (صفحه وجود ندارد)">RNA replication</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="کروموزوم">کروموزوم</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Linear_chromosome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Linear chromosome (صفحه وجود ندارد)">Linear</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%88%DB%8C" title="کروموزوم حلقوی">کروموزوم حلقوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85%DB%8C" title="دی‌ان‌ای خارج کروموزومی">دی‌ان‌ای خارج کروموزومی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85" title="ژنوم">ژنوم</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86" title="ژن">ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%B9%D9%81_%D8%B4%D8%AF%D9%86_%DA%98%D9%86" title="مضاعف شدن ژن">مضاعف شدن ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%85%D8%B2" title="دی‌ان‌ای بی‌رمز">دی‌ان‌ای بی‌رمز</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%D8%B4_%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="مکان آغازش همتاسازی">مکان آغازش همتاسازی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Replicon_(genetics)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Replicon (genetics) (صفحه وجود ندارد)">Replicon</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endogenous_viral_element&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endogenous viral element (صفحه وجود ندارد)">Endogenous viral element</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="پروویروس">پروویروس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prophage&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prophage (صفحه وجود ندارد)">Prophage</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endogenous_retrovirus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endogenous retrovirus (صفحه وجود ندارد)">Endogenous retrovirus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transpoviron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transpoviron (صفحه وجود ندارد)">Transpoviron</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Repeated_sequence_(DNA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Repeated sequence (DNA) (صفحه وجود ندارد)">Repeated sequences in DNA</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tandem_repeat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tandem repeat (صفحه وجود ندارد)">Tandem repeat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interspersed_repeat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interspersed repeat (صفحه وجود ندارد)">Interspersed repeat</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align: center;;width:1%"><a href="/w/index.php?title=Endosymbiont&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endosymbiont (صفحه وجود ندارد)">Endosymbiosis</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="میتوکندری">میتوکندری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Mitosome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mitosome (صفحه وجود ندارد)">Mitosome</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="هیدروژنوزوم">هیدروژنوزوم</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%87" title="دیسه">دیسه</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="کلروپلاست">کلروپلاست</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="کروموپلاست">کروموپلاست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="جرونتوپلاست">جرونتوپلاست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="لوکوپلاست">لوکوپلاست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Apicoplast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apicoplast (صفحه وجود ندارد)">Apicoplast</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kappa_organism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kappa organism (صفحه وجود ندارد)">Kappa organism</a></li> <li>Organs <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bacteriome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bacteriome (صفحه وجود ندارد)">Bacteriome</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trophosome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trophosome (صفحه وجود ندارد)">Trophosome</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align: center;;width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="پیدایش حیات">پیدایش حیات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="جهان‌نیای پایانی">جهان‌نیای پایانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="اولین شواهد حیات">اولین شواهد حیات</a></li> <li>?<a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دنیای آران‌ای">دنیای آران‌ای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="ریبوزیم">ریبوزیم</a></li></ul></li> <li>†<a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%84" title="پروتوسل">پروتوسل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AA" title="کواسروات">کواسروات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Proteinoid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Proteinoid (صفحه وجود ندارد)">Proteinoid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sulphobes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sulphobes (صفحه وجود ندارد)">Sulphobe</a></li> <li>Research <ul><li><a href="/w/index.php?title=Model_lipid_bilayer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Model lipid bilayer (صفحه وجود ندارد)">Model lipid bilayer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jeewanu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeewanu (صفحه وجود ندارد)">Jeewanu</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align: center;;width:1%">همچنین ببینید</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جاندار</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">سلول</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="تقسیم سلول">تقسیم سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="سلول مصنوعی">سلول مصنوعی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Non-cellular_life&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non-cellular life (صفحه وجود ندارد)">Non-cellular life</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Synthetic_virology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Synthetic virology (صفحه وجود ندارد)">Synthetic virus</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%82%D9%84_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="ناقل ویروسی">ناقل ویروسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Helper_dependent_virus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helper dependent virus (صفحه وجود ندارد)">Helper dependent virus</a></li></ul></li> <li>?<a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="نانوباکتری">نانوباکتری</a></li> <li>?<a href="/w/index.php?title=Nanobe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nanobe (صفحه وجود ندارد)">Nanobe</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="یاخته سرطانی">یاخته سرطانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D8%A7" title="هلا">هلا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%82%D9%84%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87" title="سرطان منتقل‌شونده">سرطان منتقل‌شونده</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سلول&oldid=40459450">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سلول&oldid=40459450</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="رده:چرخه سلولی">چرخه سلولی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی سلولی">زیست‌شناسی سلولی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:سلول‌ها">سلول‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B6%DB%B6%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:علم در ۱۶۶۵ (میلادی)">علم در ۱۶۶۵ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="رده:کالبدشناسی سلول">کالبدشناسی سلول</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA:%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="رده:نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی">نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است">پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رده:مقاله‌های با گزیده‌های خراب">مقاله‌های با گزیده‌های خراب</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۳ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۹:۲۰ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-7fhq8","wgBackendResponseTime":164,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.808","walltime":"1.029","ppvisitednodes":{"value":1910,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":124840,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1441,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":76237,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 869.741 1 -total"," 46.45% 403.960 1 الگو:پانویس"," 24.76% 215.371 8 الگو:Cite_journal"," 21.06% 183.171 8 الگو:Navbox"," 16.19% 140.784 3 الگو:به_زبان_دیگر"," 16.18% 140.699 1 الگو:به_انگلیسی"," 15.84% 137.729 3 الگو:Lang"," 11.90% 103.473 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"," 11.40% 99.156 1 الگو:پروژه_خواهر"," 11.32% 98.473 3 الگو:یادکرد_وب"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.578","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":24333048,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-744c7589dd-tc5f6","timestamp":"20241125102225","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0633\u0644\u0648\u0644","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7868","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7868","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-08-07T14:29:54Z","dateModified":"2024-10-13T19:20:23Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/a7\/Structure_of_animal_cell.JPG","headline":"\u0648\u0627\u062d\u062f \u0627\u0633\u0627\u0633\u06cc \u0633\u0627\u062e\u062a\u0627\u0631\u06cc\u060c \u0639\u0645\u0644\u06a9\u0631\u062f\u06cc \u0648 \u0628\u06cc\u0648\u0644\u0648\u0698\u06cc\u06a9\u06cc \u062c\u0627\u0646\u062f\u0627\u0631\u0627\u0646"}</script> </body> </html>