CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>پروتئین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"998f3434-370f-4a40-83e6-723830ee0ea7","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"پروتئین","wgTitle":"پروتئین","wgCurRevisionId":40649260,"wgRevisionId":40649260,"wgArticleId":25744,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","مقاله‌های نیازمند بازنویسی ویکی‌پدیا از ژوئیه ۲۰۲۴","همه مقاله‌های نیازمند بازنویسی", "مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","پیوند رده انبار در ویکی‌داده است","مقاله‌های با گزیده‌های خراب","Pages using the JsonConfig extension","پروتئومیکس","پروتئین‌ها","زیست‌شناسی مولکولی","زیست‌مولکول‌ها","ژنتیک","علوم تغذیه"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"پروتئین","wgRelevantArticleId":25744,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search": true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8054","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready", "jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Myoglobin.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1214"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/800px-Myoglobin.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="810"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/640px-Myoglobin.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="648"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="پروتئین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-پروتئین rootpage-پروتئین skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-ساختار_پروتئین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ساختار_پروتئین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>ساختار پروتئین</span> </div> </a> <ul id="toc-ساختار_پروتئین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اسیدآمینه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اسیدآمینه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>اسیدآمینه</span> </div> </a> <ul id="toc-اسیدآمینه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پروتئین_شیر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتئین_شیر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>پروتئین شیر</span> </div> </a> <ul id="toc-پروتئین_شیر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پروتئین_گوشت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتئین_گوشت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>پروتئین گوشت</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-پروتئین_گوشت-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های پروتئین گوشت</span> </button> <ul id="toc-پروتئین_گوشت-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سفیده_تخم_مرغ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سفیده_تخم_مرغ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>سفیده تخم مرغ</span> </div> </a> <ul id="toc-سفیده_تخم_مرغ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زرده_تخم_مرغ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#زرده_تخم_مرغ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>زرده تخم مرغ</span> </div> </a> <ul id="toc-زرده_تخم_مرغ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پروتئین_گندم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتئین_گندم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>پروتئین گندم</span> </div> </a> <ul id="toc-پروتئین_گندم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خالص‌سازی_پروتئین‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#خالص‌سازی_پروتئین‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>خالص‌سازی پروتئین‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-خالص‌سازی_پروتئین‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پروتئین‌سازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتئین‌سازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>پروتئین‌سازی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-پروتئین‌سازی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های پروتئین‌سازی</span> </button> <ul id="toc-پروتئین‌سازی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-رونویسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#رونویسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>رونویسی</span> </div> </a> <ul id="toc-رونویسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ترجمه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ترجمه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۲</span> <span>ترجمه</span> </div> </a> <ul id="toc-ترجمه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تغییرات_پس_از_ترجمه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تغییرات_پس_از_ترجمه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۳</span> <span>تغییرات پس از ترجمه</span> </div> </a> <ul id="toc-تغییرات_پس_از_ترجمه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پروتئین‌های_بدن_انسان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتئین‌های_بدن_انسان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>پروتئین‌های بدن انسان</span> </div> </a> <ul id="toc-پروتئین‌های_بدن_انسان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کارکردهای_سلولی_پروتئین‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کارکردهای_سلولی_پروتئین‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>کارکردهای سلولی پروتئین‌ها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-کارکردهای_سلولی_پروتئین‌ها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های کارکردهای سلولی پروتئین‌ها</span> </button> <ul id="toc-کارکردهای_سلولی_پروتئین‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-آنزیم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آنزیم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۱</span> <span>آنزیم</span> </div> </a> <ul id="toc-آنزیم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پادتن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پادتن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۲</span> <span>پادتن</span> </div> </a> <ul id="toc-پادتن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-علامت_دهی_سلولی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#علامت_دهی_سلولی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۳</span> <span>علامت دهی سلولی</span> </div> </a> <ul id="toc-علامت_دهی_سلولی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پروتئین‌های_ساختمانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتئین‌های_ساختمانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۴</span> <span>پروتئین‌های ساختمانی</span> </div> </a> <ul id="toc-پروتئین‌های_ساختمانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پروتئین_و_بیماری‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتئین_و_بیماری‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>پروتئین و بیماری‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-پروتئین_و_بیماری‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پروتئین‌ها_در_رژیم_غذایی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتئین‌ها_در_رژیم_غذایی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>پروتئین‌ها در رژیم غذایی</span> </div> </a> <ul id="toc-پروتئین‌ها_در_رژیم_غذایی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بازیافت_پروتئین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بازیافت_پروتئین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>بازیافت پروتئین</span> </div> </a> <ul id="toc-بازیافت_پروتئین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">پروتئین</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۶۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-161" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۶۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%AFen" title="Proteïen–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Proteïen" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Protein" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Proteína" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%8A%D9%86" title="بروتين–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بروتين" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%8A%D9%86" title="پروتين–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="پروتين" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%8A%D9%86" title="بروتين–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="بروتين" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%B8%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A7%B0" title="মাংসসাৰ–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="মাংসসাৰ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Proteína" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Z%C3%BClallar" title="Zülallar–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Zülallar" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پروتئین" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%A1%D2%BB%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Аҡһымдар–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Аҡһымдар" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Prot%C3%A9in" title="Protéin–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Protéin" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Balt%C4%ABms" title="Baltīms–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Baltīms" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Protina" title="Protina–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Protina" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8F%D0%BB%D0%BA%D1%96" title="Бялкі–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Бялкі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8F%D0%BB%D0%BA%D1%96" title="Бялкі–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Бялкі" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%BD" title="Протеин–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Протеин" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9F%E0%A5%80%E0%A4%A8" title="प्रोटीन–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="प्रोटीन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Parot%C3%A9in" title="Parotéin–بانجاری" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Parotéin" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="بانجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ပရိုတေင်း–Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ပရိုတေင်း" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%A8" title="প্রোটিন–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="প্রোটিন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Protein" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Bjelan%C4%8Devine" title="Bjelančevine–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Bjelančevine" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Protein" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%B3" title="Уураг–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Уураг" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%AFna" title="Proteïna–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Proteïna" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/L%C3%A2ung-b%C4%83h-c%C3%A9k" title="Lâung-băh-cék–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Lâung-băh-cék" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%88" title="Белокаш–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Белокаш" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Protina_(kimika)" title="Protina (kimika)–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Protina (kimika)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%93%E1%8E%B5%E1%8F%A5%E1%8F%8D%E1%8F%97%E1%8F%8D%E1%8E%A9" title="ᎠᏓᎵᏥᏍᏗᏍᎩ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏓᎵᏥᏍᏗᏍᎩ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="پرۆتین–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پرۆتین" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/B%C3%ADlkovina" title="Bílkovina–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Bílkovina" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D1%80%D1%80%D0%B8" title="Шурри–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Шурри" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Protein" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Protein" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Protein" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8" title="प्रोटिन–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="प्रोटिन" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%95%DE%B0%DE%83%DE%AE%DE%93%DE%A9%DE%82%DE%B0" title="ޕްރޮޓީން–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޕްރޮޓީން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B5%CE%90%CE%BD%CE%B7" title="Πρωτεΐνη–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Πρωτεΐνη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Protein" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Proteino" title="Proteino–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Proteino" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Proteína" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Valgud" title="Valgud–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Valgud" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Proteina" title="Proteina–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Proteina" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Proteína" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Proteiini" title="Proteiini–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Proteiini" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Protein" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Prot%C3%A9ine" title="Protéine–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Protéine" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Proteiin" title="Proteiin–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Proteiin" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Aaiwyt_(stof)" title="Aaiwyt (stof)–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Aaiwyt (stof)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%B3it%C3%A9in" title="Próitéin–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Próitéin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%B2tain" title="Pròtain–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Pròtain" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Proteína" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Proteína" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Proteen" title="Proteen–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Proteen" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A0n-pha%CC%8Dk-ch%E1%B9%B3t" title="Thàn-pha̍k-chṳt–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Thàn-pha̍k-chṳt" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%97%D7%9C%D7%91%D7%95%D7%9F" title="חלבון–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="חלבון" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9F%E0%A5%80%E0%A4%A8" title="प्रोटीन–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="प्रोटीन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Protein" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Bjelan%C4%8Devine" title="Bjelančevine–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Bjelančevine" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Pwoteyin" title="Pwoteyin–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Pwoteyin" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Feh%C3%A9rje" title="Fehérje–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Fehérje" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Սպիտակուցներ–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սպիտակուցներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Proteina" title="Proteina–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Proteina" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–ایبانی" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Protein" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ایبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Protein" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Protina" title="Protina–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Protina" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%88" title="Белокаш–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Белокаш" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Proteino" title="Proteino–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Proteino" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%B3t%C3%ADn" title="Prótín–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Prótín" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Proteine" title="Proteine–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Proteine" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%91%E3%82%AF%E8%B3%AA" title="タンパク質–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="タンパク質" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Prot%C3%A9in" title="Protéin–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Protéin" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ცილები–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ცილები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%9B%D1%83%D1%8B%D0%B7" title="Ақуыз–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ақуыз" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%8B%E0%B2%9F%E0%B3%80%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಪ್ರೋಟೀನ್–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪ್ರೋಟೀನ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8B%A8%EB%B0%B1%EC%A7%88" title="단백질–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="단백질" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%9B%D9%88%D9%B9%DB%8C%D9%96%D9%86" title="پرٛوٹیٖن–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="پرٛوٹیٖن" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%AEn" title="Proteîn–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Proteîn" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Protin" title="Protin–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Protin" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%BA" title="Белок–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Белок" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Proteina" title="Proteina–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Proteina" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Protein" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B0%D1%80" title="Ладзар–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Ладзар" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Protena" title="Protena–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Protena" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%AFne" title="Proteïne–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Proteïne" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Pruteina" title="Pruteina–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Pruteina" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%82%E0%BA%A5%E0%BB%80%E0%BA%95%E0%BA%AD%E0%BA%B4%E0%BA%99" title="ປະໂລເຕອິນ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະໂລເຕອິນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Baltymai" title="Baltymai–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Baltymai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Olbaltumvielas" title="Olbaltumvielas–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Olbaltumvielas" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%B4teinina" title="Prôteinina–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Prôteinina" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Белковина–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Белковина" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="മാംസ്യം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മാംസ്യം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%B3_(%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%83%D0%BB)" title="Уураг (молекул)–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Уураг (молекул)" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A5%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A5%87" title="प्रथिने–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="प्रथिने" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Protein" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ပရိုတိန်း–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ပရိုတိန်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D0%BE%D0%B2%D1%82" title="Ашовт–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Ашовт" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="پروتین–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="پروتین" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Protein" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8" title="प्रोटिन–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="प्रोटिन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8" title="प्रोटिन–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="प्रोटिन" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Eiwitten" title="Eiwitten–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Eiwitten" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Protein" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Protein" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Proteine" title="Proteine–Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Proteine" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%AFna" title="Proteïna–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Proteïna" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Burqata" title="Burqata–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Burqata" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AA%E0%AD%81%E0%AC%B7%E0%AD%8D%E0%AC%9F%E0%AC%BF%E0%AC%B8%E0%AC%BE%E0%AC%B0" title="ପୁଷ୍ଟିସାର–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ପୁଷ୍ଟିସାର" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%8B%E0%A8%9F%E0%A9%80%E0%A8%A8" title="ਪ੍ਰੋਟੀਨ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪ੍ਰੋਟੀਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Protina" title="Protina–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Protina" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Bia%C5%82ka" title="Białka–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Białka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%B9%DB%8C%D9%86" title="پروٹین–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پروٹین" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%BC%D9%8A%D9%86" title="پروټين–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="پروټين" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Proteína" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Prutina" title="Prutina–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Prutina" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Protein%C4%83" title="Proteină–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Proteină" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BA%D0%B8" title="Белки–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Белки" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B5%D1%96%D0%BD" title="Протеін–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Протеін" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%BD" title="Протеин–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Протеин" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Pruti%C3%ACna" title="Prutiìna–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Prutiìna" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Protein" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%BD%D9%8A%D9%86" title="پروٽين–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="پروٽين" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Protein" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%A7%E0%B7%93%E0%B6%B1%E0%B7%8A" title="ප්‍රෝටීන්–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ප්‍රෝටීන්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Protein" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Bielkovina" title="Bielkovina–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Bielkovina" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Beljakovina" title="Beljakovina–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Beljakovina" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Borotiin" title="Borotiin–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Borotiin" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Proteina" title="Proteina–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Proteina" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%BD" title="Протеин–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Протеин" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Oaiwiete" title="Oaiwiete–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Oaiwiete" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Prot%C3%A9in" title="Protéin–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Protéin" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Protein" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Protini" title="Protini–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Protini" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%B0%E0%AE%A4%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="புரதம்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="புரதம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="మాంసకృత్తులు–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="మాంసకృత్తులు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%84%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D2%B3%D0%BE" title="Сафедаҳо–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Сафедаҳо" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="โปรตีน–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="โปรตีน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Belok" title="Belok–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Belok" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Protina" title="Protina–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Protina" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Protein" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D1%81%D1%8B%D0%BC" title="Аксым–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Аксым" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%BA" title="Белок–تووایی" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Белок" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="تووایی" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D0%BB%D0%BA%D0%B8" title="Білки–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Білки" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%B9%DB%8C%D9%86" title="پروٹین–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پروٹین" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Proteinlar" title="Proteinlar–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Proteinlar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Proteine" title="Proteine–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Proteine" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Protein" title="Protein–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Protein" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Prote%C3%AFne" title="Proteïne–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Proteïne" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Proteyene" title="Proteyene–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Proteyene" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Protina" title="Protina–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Protina" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%9B%8B%E7%99%BD%E8%B4%A8" title="蛋白质–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="蛋白质" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%83%D1%80%D1%83%D0%B3" title="Ууруг–قلموقی" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Ууруг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="قلموقی" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ცილეფი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ცილეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A8%D7%90%D7%98%D7%A2%D7%90%D7%99%D7%9F" title="פראטעאין–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פראטעאין" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%9B%8B%E7%99%BD%E8%B4%A8" title="蛋白质–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="蛋白质" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%8A" title="朊–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="朊" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Nn%CC%84g-pe%CC%8Dh-chit" title="Nn̄g-pe̍h-chit–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Nn̄g-pe̍h-chit" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%9B%8B%E7%99%BD%E8%B3%AA" title="蛋白質–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="蛋白質" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Isakhamzimba" title="Isakhamzimba–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Isakhamzimba" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8054#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&oldid=40649260" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&id=40649260&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%25BE%25D8%25B1%25D9%2588%25D8%25AA%25D8%25A6%25DB%258C%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%25BE%25D8%25B1%25D9%2588%25D8%25AA%25D8%25A6%25DB%258C%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Proteins" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8054" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-بازنویسی plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Crystal_Clear_app_kedit.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Crystal_Clear_app_kedit.svg/40px-Crystal_Clear_app_kedit.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Crystal_Clear_app_kedit.svg/60px-Crystal_Clear_app_kedit.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Crystal_Clear_app_kedit.svg/80px-Crystal_Clear_app_kedit.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله ممکن است برای مطابقت با <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه">استانداردهای کیفی ویکی‌پدیا</a> نیازمند <b>بازنویسی</b> باشد.<span class="hide-when-compact"> شما هم می‌توانید <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit">در بازنویسی این مقاله کمک کنید</a>. <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="بحث:پروتئین">صفحهٔ بحث</a> ممکن است حاوی پیشنهادهایی باشد.</span> <span class="date-container"><i>(<span class="date">ژوئیه ۲۰۲۴</span>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Myoglobin.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/200px-Myoglobin.png" decoding="async" width="200" height="202" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/300px-Myoglobin.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/400px-Myoglobin.png 2x" data-file-width="1159" data-file-height="1173" /></a><figcaption>نمایشی سه‌بعدی از ساختار <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="میوگلوبین">میوگلوبین</a>، که در آن <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8C%DA%86_%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%A7" title="مارپیچ آلفا">مارپیچ‌های آلفا</a> به صورت رنگی نشان داده شده‌اند. این پروتئین نخستین پروتئینی بوده ساختار آن توسط <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" class="mw-redirect" title="بلورنگاری پرتو ایکس">بلورنگاری پرتو ایکس</a> تعیین شد.</figcaption></figure> <p><b>پرُوتِئین</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">protein</span></span>) از مهم‌ترین اجزای بدن است که نقش‌های بسیار حیاتی و مهمی در بدن دارد. این مواد از بهم چسبیدن زنجیره‌های <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="آمینواسید">آمینواسیدی</a> تشکیل شده‌اند که براساس نوع پروتئین، تعداد این آمینواسیدها می‌تواند تا چند هزار نیز برسد. پروتئین‌ها طبق نوع و محل حضورشان عملکرد متفاوتی دارند، از جمله این وظایف می‌توان به فعالیت <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیمی</a> به منظور <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2" class="mw-redirect" title="کاتالیز">کاتالیز</a> فرایند، شناسایی میکروب‌ها و سلول‌های سرطانی، انتقال موادی مانند گازهای تنفسی و سیگنال‌دهی اشاره کرد این ماده جز <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="زیست‌مولکول">مولکول‌های زیستی</a> محسوب می‌شود. </p><p>پروتئین‌ها مانند زنجیری از یک کلاف <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D9%85" title="حجم">سه‌بعدی</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="بسپار">بسپارهایی</a> هستند که از ترکیب <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسید آمینه">اسیدهای آمینه</a> حاصل می‌شوند. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسید آمینه">اسیدهای آمینه</a> مثل یک زنجیر خطی توسط <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="پیوند پپتیدی">پیوند پپتیدی</a> میان گروه‌های کربوکسیل و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86_(%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C)" title="آمین (شیمی)">آمین</a> مجاور به یکدیگر متصل می‌شوند تا یک <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C_%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="پلی پپتید">پلی پپتید</a> را به وجود بیاورند. </p><p>ترتیب <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسید آمینه">اسیدهای آمینه</a> در یک پروتئین توسط <a href="/wiki/%DA%98%D9%86" title="ژن">ژن</a> مشخص می‌شود. اگرچه کد ژنتیک ۲۰ تا اسید آمینه استاندارد را معرفی می‌کند، اما در بعضی از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اندامگان">اندامگان‌ها</a> (ارگانیسم‌ها) کد ژنتیک شامل <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="سلنوسیستئین">سلنوسیستئین</a> و در بعضی از <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="آرکی‌باکتری">آرکی‌باکتری‌ها</a> <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="پیرولیزین">پیرولیزین</a> می‌باشد. گاهی در پروتئین‌ها دگرگونی به وجود می‌آید: یا قبل از آنکه پروتئین بتواند به وظایفش در <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یاخته">یاخته</a> عمل کند یا به عنوان قسمتی از مکانیسم بازرسی. پروتئین‌ها معمولاًبه یکدیگر می‌پیوندند تا یک وظیفه‌ای را با یکدیگر انجام دهند که این خود باعث استوار شدن پروتئین می‌شود. چون ترتیب‌های نامحدودی در توالی و طول زنجیره <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسید آمینه">اسید آمینه‌ها</a> در تولید پروتئین‌ها وجود دارد، از این رو انواع بی‌شماری از پروتئین‌ها نیز می‌توانند وجود داشته باشند.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پروتئین‌های <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یاخته">درون‌یاخته‌ای</a> در بخشی از <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a> به نام <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم">ریبوزوم</a> توسط <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a> (RNA) ساخته می‌شوند. </p><p>در ژانویه ۲۰۱۵ (بهمن ۱۳۹۳) دانشمندان <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="آمریکا">آمریکایی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیایی</a> موفق به <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="بازیافت">بازیافت</a> پروتئین شدند. آنان با استفاده از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87" title="اوره">اوره</a> و نوعی <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B2%D9%86" class="mw-redirect" title="همزن">همزن</a> مخصوص، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85_%D9%85%D8%B1%D8%BA" class="mw-redirect" title="تخم مرغ">تخم مرغ</a> آب‌پز را دوباره به تخم مرغ خام تبدیل کردند.<sup id="cite_ref-bbc.co.uk_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbc.co.uk-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ساختار_پروتئین"><span id=".D8.B3.D8.A7.D8.AE.D8.AA.D8.A7.D8.B1_.D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86"></span><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ساختار پروتئین">ساختار پروتئین</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: ساختار پروتئین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>ساختار پروتئین</b> یا ساختمان پروتئین به ساختاری گفته می‌شود که پروتئین به خود می‌گیرد. پروتئین دارای چهار نوع ساختار می‌باشد. </p> <ul><li><b>ساختار اول:</b> به توالی پروتئین که به صورت رشته‌ای از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسید آمینه">اسیدهای آمینه</a> می‌باشد گفته می‌شود. پروتئین‌ها <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%B1" class="mw-redirect" title="پلی‌مر">پلی‌مرهایی</a> خطی از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسید آمینه">اسیدهای آمینه</a> هستند که با <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="پیوند پپتیدی">پیوند پپتیدی</a> بهم متصل شده‌اند.</li> <li><b>ساختار دوم:</b> به نظم‌های موضعی گفته می‌شود که پروتئین در حین <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="تاشدگی پروتئین">تاشدگی</a> به خود می‌گیرد. ساختار دوم پروتئین‌ها خود به چند دسته تقسیم می‌شود:<figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:5CPAgood.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/5CPAgood.png" decoding="async" width="264" height="339" class="mw-file-element" data-file-width="264" data-file-height="339" /></a><figcaption> ساختار دوم قسمتی از یک پروتئین؛ <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8C%DA%86_%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%A7" title="مارپیچ آلفا">مارپیچ آلفا</a> به رنگ خاکستری و <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87_%D8%A8%D8%AA%D8%A7" title="صفحه بتا">صفحه بتا</a> به رنگ قرمز نمایش داده شده</figcaption></figure> <ul><li><b><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8C%DA%86_%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%A7" title="مارپیچ آلفا">مارپیچ آلفا</a></b> ساده‌ترین و انعطاف‌پذیرترین ترتیب، کونفرماسیونی مارپیچی و راست گرد بود به نام <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8C%DA%86_%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%A7" title="مارپیچ آلفا">مارپیچ آلفا</a>. مارپیچ آلفا یکی از ساختارهای دوم رایج در پروتئین‌ها است. <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8C%DA%86_%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%A7" title="مارپیچ آلفا">مارپیچ آلفا</a> یک مارپیچ راست‌گرد است که ساختار آن هر ۴/۵ <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85" title="آنگستروم">آنگستروم</a> یک‌بار تکرار می‌شود. در هر دو مارپیچ آلفا، ۶/۳ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسید آمینه">اسید آمینه</a> وجود دارد؛ یعنی هر ۵/۱ <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85" title="آنگستروم">آنگستروم</a> یک اسید آمینه در طول <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8C%DA%86_%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%A7" title="مارپیچ آلفا">مارپیچ آلفا</a> قرار می‌گیرد. هر گروه کربوکسیل و آمین در مارپیچ آلفا با اسید آمینه‌ای با فاصله چهار تا از خود، دارای باند هیدروژنی می‌باشد و این الگو در سراسر مارپیچ، غیر از چهار اسیدآمینه در دو انتهای آن تکرار شده‌است.</li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87_%D8%A8%D8%AA%D8%A7" title="صفحه بتا">صفحه‌های بتا</a></b>: ساختار صفحه‌های بتا، ساختار دوم بسیار کشیده و چین‌دار می‌باشد. یکی از تفاوت‌های مهم صفحه‌های بتا با مارپیچ آلفا این است که اسیدآمینه‌هایی که معمولاً در ساختار اول زنجیره پروتئینی با فاصله زیاد از هم قرارگرفته‌اند، برای تشکیل این ساختار در مجاورت یکدیگر قرار می‌گیرند بنابراین صفحه‌های بتا تمایل به سختی داشته و انعطاف‌پذیری ناچیزی دارند. پیوندهای هیدروژنی بین‌رشته‌ای که میان گروه‌های CO یک رشته بتا و NH رشته بتای مجاور ایجاد می‌شوند، به صفحات بتا پایداری می‌بخشند و باعث می‌شوند که این صفحات ظاهری زیگزاگ داشته باشند.</li></ul></li> <li><b>ساختار سوم:</b> حالت سه‌بعدی که پروتئین بعد از پیچش به خود می‌گیرد گفته می‌شود.</li> <li><b>ساختار چهارم:</b> حالت قرارگیری چند پروتئین در فضا کنار یکدیگر. بیشتر پروتئین‌ها از پیوند زنجیرهای پلی پپتیدی مشابه یا متفاوت ساخته شده‌اند، اتصال بین زنجیرها توسط پیوندهای ضعیف تری برقرار می‌گردد. این ساختار ترتیب قرارگرفتن زیر واحدهای یک پروتئین را شرح می‌دهد و نقش مهمی در توضیح چگونگی شرکت پروتئین در <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="واکنش‌های شیمیایی">واکنش‌های شیمیایی</a> دارد.</li></ul> <p>روش‌های تعیین ساختار پروتئین، کشف ساختار سوم و چهارم یک پروتئین راهنمای بسیار مهمی برای تعیین کارکرد این پروتئین است. از روش‌های معمول می‌توان به <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D9%87_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" class="mw-redirect" title="پراش اشعه ایکس">پراش اشعه ایکس</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="تشدید مغناطیسی هسته">تشدید مغناطیسی هسته</a> اشاره کرد<این دو روش اطلاعات اتمی خوبی دربارهٔ ساختار پروتئین مورد نظر جمع‌آوری می‌کنند. </p><p><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%B4" title="پراش">پراش</a> (تفرق) <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D9%87_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" class="mw-redirect" title="اشعه ایکس">اشعه ایکس</a> روشی برای مطالعهٔ <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF" title="ساختار مواد">ساختار مواد</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1" title="بلور">بلوری</a> است که در سال <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="۱۹۱۲ میلادی">۱۹۱۲ میلادی</a> توسط <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%88%D9%87" class="mw-redirect" title="فون لاوه">فون لاوه</a> کشف شد و توسط <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DA%AF" title="ویلیام هنری براگ">ویلیام هنری براگ</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DA%AF" title="ویلیام لورنس براگ">ویلیام لورنس براگ</a> برای بررسی <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1" title="بلور">بلورها</a> بکار گرفته شد. </p><p>cryo-electron microscopy روش دیگری است برای مطالعه ساختار پروتئین که معمولاً در دمای نزدیک به <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="نیتروژن">نیتروژن</a> مایع انجام می‌شود. </p><p><b><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="بلورنگاری الکترونی">بلورنگاری الکترونی</a></b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">Electron crystallography</span></span>) روشی برای تعیین آرایش اتم‌ها در جامدات به وسیله <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="میکروسکوپ الکترونی">میکروسکوپ الکترونی</a> است. این روش می‌تواند مکملی برای <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88-%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" class="mw-redirect" title="بلورنگاری پرتو-ایکس">بلورنگاری پرتو-ایکس</a> روی پروتئین‌هایی (مانند <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86_%D8%BA%D8%B4%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="پروتئین غشائی">پروتئین‌های غشائی</a>) که به راحتی نمی‌توانند <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="کریستال">کریستال</a> سه‌بعدی لازم برای این کار را تشکیل بدهند، دانست. </p><p><b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="بانک داده پروتئین">بانک داده پروتئین</a></b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">Protein Data Bank</span></span>) (به اختصار <b>PDB</b>) منبعی برای داده‌های ساختار سه‌بعدی پروتئین‌ها و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="اسید نوکلئیک">اسیدهای نوکلئیک</a> است. این داده‌ها عموماً توسط <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88-%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" class="mw-redirect" title="بلورنگاری پرتو-ایکس">بلورنگاری پرتو-ایکس</a> یا بیناب‌نمایی ان‌ام‌آر به دست می‌آیند و توسط <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="زیست‌شناس">زیست‌شناس‌ها</a> یا <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شیمی">زیست‌شیمی‌پیشه‌ها</a> از سراسر دنیا برای دسترس عموم آن‌جا گذاشته می‌شوند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اسیدآمینه"><span id=".D8.A7.D8.B3.DB.8C.D8.AF.D8.A2.D9.85.DB.8C.D9.86.D9.87"></span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسیدآمینه">اسیدآمینه</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: اسیدآمینه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از۲۰نوع <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسیدآمینه">اسیدآمینه</a> ۹نوع اسید آمینه ضروری است. </p><p>مقدار اسید آمینه ضروری و قابلیت دسترسی آن کیفیت پروتئین را مشخص می‌کند تخم مرغ باکیفیت‌ ترین پروتئین را دارد و اارزش بیولوژیکی ان ۱۰۰است. پروتئین <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیب زمینی">سیب زمینی</a> کم ولی با کیفیت و معادل <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85_%D9%85%D8%B1%D8%BA" class="mw-redirect" title="تخم مرغ">تخم مرغ</a> است<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پروتئین_شیر"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86_.D8.B4.DB.8C.D8.B1"></span>پروتئین <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C)" title="شیر (خوراکی)">شیر</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: پروتئین شیر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B2%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="کازئین">کازئین</a> :که <a href="/wiki/%D9%81%D8%B3%D9%81%D9%88%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="فسفوپروتئین">فسفوپروتئین</a>(pp)هستند </p><p>پروتئین <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85" class="mw-disambig" title="سرم">سرم</a>:بتالاکتوگلوبولین. الفالاکتوالبومین. <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ایمونوگلوبولین">ایمونوگلوبولین</a>. <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86" title="آلبومین">آلبومین‌های</a> سرم </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پروتئین_گوشت"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86_.DA.AF.D9.88.D8.B4.D8.AA"></span>پروتئین <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA" title="گوشت">گوشت</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: پروتئین گوشت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دو نوع رشته پروتئینی دربافت پیوندی وجود دارد رشته‌های کلاژن و کشسان هستند رشته‌های کلاژن باعث افزایش مقاومت بافت می‌شوند </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سفیده_تخم_مرغ"><span id=".D8.B3.D9.81.DB.8C.D8.AF.D9.87_.D8.AA.D8.AE.D9.85_.D9.85.D8.B1.D8.BA"></span>سفیده تخم مرغ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: سفیده تخم مرغ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اووالبومین <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86" title="کونالبومین">کونالبومین</a> اووکولوئید <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="لیزوزیم">لیزوزیم</a> اووموسین اویدین بازدارنده <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%D8%A7%D8%B2" title="پروتئاز">پروتئاز</a> فلاووپروتئین اپوپروتئین </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="زرده_تخم_مرغ"><span id=".D8.B2.D8.B1.D8.AF.D9.87_.D8.AA.D8.AE.D9.85_.D9.85.D8.B1.D8.BA"></span>زرده تخم مرغ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: زرده تخم مرغ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لیوتین و فسویتین <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%D9%88%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="لیپوپروتئین">لیپوپروتئینها</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پروتئین_گندم"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86_.DA.AF.D9.86.D8.AF.D9.85"></span>پروتئین <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%85" title="گندم">گندم</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: پروتئین گندم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86" title="آلبومین">آلبومین</a>. <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="گلوبولین">گلوبولین</a>. <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="گلیادین">گلیادین</a>. <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%AA%D9%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="گلوتنین">گلوتنین</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خالص‌سازی_پروتئین‌ها"><span id=".D8.AE.D8.A7.D9.84.D8.B5.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C_.D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>خالص‌سازی پروتئین‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: خالص‌سازی پروتئین‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="خالص‌سازی پروتئین">خالص‌سازی پروتئین</a> شامل یک سری مراحل می‌باشد که برای مجزا کردن یک نوع پروتئین از پروتئین‌های مختلط استفاده می‌شود. خالص‌سازی امری حیاتی برای توصیف وظیفه، ساختار و فعل و انفعالات پروتئین مورد نظر می‌باشد. این کار معمولاً با یک <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت</a> زیستی یا کشت میکروبی آغاز می‌شود. <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول‌ها</a> از <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یاخته">یاخته</a> جدا شده و سپس پروتئین‌ها از دیگر <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول‌های</a> <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یاخته">یاخته‌ای</a> جدا می‌شوند. در انتها پروتئین مورد نظر از دیگر پروتئین‌ها جدا می‌شود.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پروتئین‌سازی"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>پروتئین‌سازی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: پروتئین‌سازی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از اطلاعات موجود در <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a> برای ساختن پروتئین‌ها استفاده می‌شود، اما جایگاه <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a> در <a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect mw-disambig" title="هسته">هسته</a> و جایگاه پروتئین‌سازی در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سیتوپلاسم">سیتوپلاسم</a> است. اندازه‌گیری‌ها نشان داده‌اند که در <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یاخته">یاخته‌هایی</a> که در آن‌ها فعالیت پروتئین‌سازی چندان شدید نیست، مقدار <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a> نیز کم است. از طرف دیگر، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a> هم در هسته یافت می‌شود و هم در سیتوپلاسم. بر این اساس دانشمندان به این نتیجه رسیدند که <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a> اطلاعات را از <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a> به <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ریبوزوم‌ها">ریبوزوم‌ها</a> حمل می‌کند. به این نوع <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a> که اطلاعات را از <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a> به <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ریبوزوم‌ها">ریبوزوم‌ها</a> حمل می‌کند، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="آران‌ای پیک">آران‌ای پیک</a> یا پیامبر(mRNA) می‌گویند. نوعی دیگر <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%82%D9%84" class="mw-redirect" title="آران‌ای ناقل">آران‌ای ناقل</a> (tRNA) است که <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسیدهای آمینه">اسیدهای آمینه</a> را به <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم">ریبوزوم</a> منتقل می‌کند، تا <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم">ریبوزوم</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسیدهای آمینه">اسیدهای آمینه</a> را بر اساس اطلاعات موجود در mRNA کنار یکدیگر ردیف کند. نوع دیگر <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85%DB%8C" title="آران‌ای ریبوزومی">آران‌ای ریبوزومی</a> (rRNA) است که در ساختار <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم">ریبوزوم‌ها</a> شرکت دارد. </p><p>برای ساخت پروتئین در <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یاخته">یاخته</a> مراحل زیر باید انجام شود: </p> <ol><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a> باید <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="رونویسی">رونویسی</a> شود.</li> <li>mRNA از هسته خارج می‌شود و وارد <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سیتوپلاسم">سیتوپلاسم</a> می‌شود.</li> <li>در <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم">ریبوزوم</a> mRNA به پروتئین <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87" title="ترجمه">ترجمه</a> می‌شود.</li> <li>پس از ترجمه، تغییرات بیشتری در پروتئین ساخته شده به وجود می‌آید.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="رونویسی"><span id=".D8.B1.D9.88.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3.DB.8C"></span>رونویسی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: رونویسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ساخته شدن mRNA از روی DNA را <b>رونویسی</b> می‌گویند که با کمک آنزیم <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="آران‌ای پلی‌مراز">آران‌ای پلی‌مراز</a> (RNA polymerase) انجام می‌شود. سلول‌های <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوتی</a> فقط یک نوع آنزیم RNA پلی‌مراز دارند. در سلول‌های <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوتی</a> سه نوع آنزیم RNA پلی‌مراز یافت شده‌است که آن‌ها را با علامت‌های I و II و III مشخص می‌کنند. </p> <ul><li><a href="/wiki/RNA_%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2_I" class="mw-redirect" title="RNA پلی‌مراز I">RNA پلی‌مراز I</a> فقط رونویسی ژن‌های rRNA را انجام می‌دهد.</li> <li><a href="/wiki/RNA_%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2_II" class="mw-redirect" title="RNA پلی‌مراز II">RNA پلی‌مراز II</a> رونویسی پیشسازهای mRNAها و نیز برخی از RNAهای کوچک را انجام می‌دهد.</li> <li><a href="/wiki/RNA_%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2_III" class="mw-redirect" title="RNA پلی‌مراز III">RNA پلی‌مراز III</a> رونویسی ژن‌های tRNA و نیز برخی از RNAهای کوچک را کاتالیز می‌کند.</li></ul> <p>مراحل رونویسی: </p> <ul><li><b>مرحلهٔ ۱</b>: رونویسی با اتصال <b>RNA پلی‌مراز</b> به قسمتی از ژن به نام <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2_%DA%98%D9%86" class="mw-redirect" title="راه انداز ژن">راه انداز ژن</a> (promoter) شروع می‌شود. <b>راه انداز</b>، قسمتی از DNA است که به RNA پلی‌مراز امکان می‌دهد رونویسی را از محل صحیح آغاز کند و مثلاً این کار را از وسط ژن شروع نکند. راه‌اندازی در نزدیکی <b>جایگاه آغاز رونویسی</b> (initiation site) قرار دارد. جایگاه آغاز رونویسی، به اولین <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئوتید">نوکلئوتیدی</a> از DNA گفته می‌شود که رونویسی می‌شود.</li> <li><b>مرحلهٔ ۲</b>: RNA پلی‌مراز دو رشتهٔ DNA را از یکدیگر باز می‌کند.</li> <li><b>مرحلهٔ ۳</b>: RNA پلی‌مراز هم چون قطاری که روی ریل حرکت می‌کند، در طول نوکلئوتیدهای DNA به حرکت در می‌آید و در مقابل هر یک از دئوکسی ریبو نوکلئوتیدهای DNA، ریبونوکلئوتید مکمل را قرار می‌دهد و به علاوه، هر <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="ریبونوکلئوتید">ریبونوکلئوتید</a> جدید را به ریبونوکلئوتید قبلی وصل می‌کند. در رونویسی نیز از همان قوانین جفت شدن بازها که در همانندسازی DNA به کار می‌رود، استفاده می‌شود. تنها تفاوت این است که در مقابل دئوکسی نوکلئوتید A (<a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آدنین">آدنین</a> دار) در DNA، ریبونوکلئوتید U (یوراسیل دار) در RNA قرار می‌گیرد.</li> <li><b>مرحلهٔ ۴</b>: RNA پلی‌مراز، DNA و mRNA تازه ساخته شده، پس از رونویسی <b>جایگاه پایان رونویسی</b> (termination site)، از یکدیگر جدا می‌شوند و مولکول mRNA برای مرحله بعدی یعنی <b>ترجمه</b>، آزاد می‌شود.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ترجمه"><span id=".D8.AA.D8.B1.D8.AC.D9.85.D9.87"></span>ترجمه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: ترجمه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اطلاعات در <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a> به صورت رمز ۳ تایی وجود دارد یعنی هر ۳ <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئوتید">نوکلئوتید</a> معرف ۱ رمز و هر رمز معرف ۱ اسید آمینه‌است. پس از رونویسی mRNA از هسته خارج می‌شود و در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سیتوپلاسم">سیتوپلاسم</a> به کمک نوع دیگر آران‌ای به نام تی‌آران‌ای (tRNA) اسید آمینه را به هم متصل می‌کند. tRNA روی mRNA متصل می‌شود و طبق رمزهای tRNA, mRNA اسید آمینه‌ها را کنار هم می‌گذارد؛ و در آخر زنجیرهٔ <a href="/wiki/%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="پپتید">پپتیدی</a> به وجود می‌آید. به این مرحله ترجمه پروتئین گفته می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تغییرات_پس_از_ترجمه"><span id=".D8.AA.D8.BA.DB.8C.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D8.AA_.D9.BE.D8.B3_.D8.A7.D8.B2_.D8.AA.D8.B1.D8.AC.D9.85.D9.87"></span>تغییرات پس از ترجمه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: تغییرات پس از ترجمه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>گاه پس از تولید پروتئین بر اثر فعالیت سایر آنزیم‌ها با ایجاد یا شکستن پیوندها تغییراتی در پروتئین ساخته شده صورت می‌گیرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پروتئین‌های_بدن_انسان"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A8.D8.AF.D9.86_.D8.A7.D9.86.D8.B3.D8.A7.D9.86"></span>پروتئین‌های بدن انسان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: پروتئین‌های بدن انسان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پروتئین‌های بدن انسان به سه گروه اصلی پروتئین‌های غشایی (غشای سلول)، پروتئین‌های حلقوی و پروتئین‌های ساختاری یا فیبروز (مانند <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%DA%98%D9%86" title="کلاژن">کلاژن</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="کراتین">کراتین</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="الاستین">الاستین</a>) تقسیم می‌شوند. پروتئین‌های حلقوی شامل دو گروه اصلی <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="گلوبین">گلوبین‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86" title="آلبومین">آلبومینها</a> هستند. گلوبین‌ها مانند <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%88%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="هموگلوبین">هموگلوبین</a>، <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="میوگلوبین">میوگلوبین</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="گلوبولین">گلوبولین‌ها</a>. </p><p>سه پروتئین اصلی خون عبارتند از <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="گلوبولین">گلوبولین‌ها</a>، آلبومین‌ها و <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%DA%98%D9%86" title="فیبرینوژن">فیبرینوژن</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کارکردهای_سلولی_پروتئین‌ها"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.DA.A9.D8.B1.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B3.D9.84.D9.88.D9.84.DB.8C_.D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>کارکردهای سلولی پروتئین‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: کارکردهای سلولی پروتئین‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:1ytu_argonaute_dsrna.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/1ytu_argonaute_dsrna.png/220px-1ytu_argonaute_dsrna.png" decoding="async" width="220" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/1ytu_argonaute_dsrna.png/330px-1ytu_argonaute_dsrna.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/1ytu_argonaute_dsrna.png/440px-1ytu_argonaute_dsrna.png 2x" data-file-width="1020" data-file-height="1115" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>رفتار سلولی و تمام فعالیت‌هایی که در سلول انجام می‌شود بر عهده پروتئین‌ها است. همه پروتئین‌ها با هم <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4" title="برهم‌کنش">برهم‌کنش</a> دارند و تقریباً می‌توان گفت که همه پروتئین‌ها اثر خود را با همکاری پروتئین‌های دیگر در سلول اعمال می‌کنند و هیچ پروتئینی نیست که در یاخته به تنهایی عمل کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آنزیم"><span id=".D8.A2.D9.86.D8.B2.DB.8C.D9.85"></span><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: آنزیم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>زیمایه</b> یا آنزیم یک ماده <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C" class="mw-disambig" title="آلی">آلی</a> است که یک <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فرایند شیمیایی">فرایند شیمیایی</a> را در یک <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="سازواره">سازواره</a> یا موجود زنده تقویت یا تضعیف می‌کند ولی خودش دگرگون نمی‌شود. به عبارت دیگر آنزیم‌ها <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%DA%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="کاتالیزگر">کاتالیزگرهای</a> فرایندهای زیستی هستند و نسبت به کاتالیزگرهای غیر زیستی کارایی بسیار بالایی دارند. اغلب آنزیم‌ها ساختار پروتئینی دارند، به غیر از انواع محدودی از آن‌ها که از جنس ریبونوکلئیک اسید هستند؛ مانند <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="ریبوزیم">ریبوزیم‌ها</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پادتن"><span id=".D9.BE.D8.A7.D8.AF.D8.AA.D9.86"></span><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%AA%D9%86" title="پادتن">پادتن</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: پادتن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پادتَن یا آنتی‌بادی پروتئینی است که <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a> بدن از آن استفاده می‌کند تا اجسام بیگانه همچون باکتری و ویروس را پیدا کرده و خنثی سازد. هر پادتن یک پادگن ویژه را در هدف خود تشخیص می‌دهد. پادتن‌ها در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="ایمنی هومورال">ایمنی هومورال</a> دفاع اختصاصی توسط <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="پلاسموسیت">پلاسموسیت‌ها</a> تشکیل می‌شوند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="علامت_دهی_سلولی"><span id=".D8.B9.D9.84.D8.A7.D9.85.D8.AA_.D8.AF.D9.87.DB.8C_.D8.B3.D9.84.D9.88.D9.84.DB.8C"></span>علامت دهی سلولی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: علامت دهی سلولی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سلول‌ها به یکدیگر پیام‌هایی می‌دهند (به‌صورت شیمیایی یا الکتریکی) که به‌واسطهٔ این پیام‌ها با هم صحبت کرده و ارتباط برقرار می‌نمایند و اعمال خود را هماهنگ می‌کنند. از معروف‌ترین پیام‌رسان‌های شیمیایی «<a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86" title="هورمون">هورمون</a>» ها هستند. هورمون ماده‌ای شیمیایی است که در غدد درون‌ریز ساخته شده و به داخل جریان خون می‌ریزد. این ماده روی سلول‌های هدف گیرنده دارد و با نشستن روی آن اعمال سلول را تغییر می‌دهد. گیرنده‌های هورمون‌های امینو اسیدی در روی سلول‌های هدف قرار دارد. هورمون‌ها گاهی از یک غده در یک نقطه از بدن ترشح می‌شوند و اثر خود را در نقطه‌ای دورتر اعمال می‌کنند. هورمون‌ها و پیام‌رسان‌های شیمیایی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. برخی از هورمون‌ها توانایی عبور از غشای سلولی و ورود به سلول را دارند و برخی دیگر نمی‌توانند از غشا عبور کنند. دستهٔ اخیر گیرنده‌هایی در سطح سلول دارند که پس از اتصال به آن‌ها، پیام خود را با واسطهٔ چندین مولکول دیگر به داخل سلول منتقل می‌کنند. برخی از این واسطه‌ها را «پیام‌رسان ثانویه» می‌گویند (<a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ورارسانی پیام">ورارسانی پیام</a>). از معروف‌ترین «سیستم‌های پیام‌رسانی ثانویه» سیستم «<a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="جی‌پروتئین">جی‌پروتئینها</a>» است. این سیستم در مدار بسیاری از هورمون‌ها دیده می‌شود.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پروتئین‌های_ساختمانی"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B3.D8.A7.D8.AE.D8.AA.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="پروتئین‌های ساختمانی">پروتئین‌های ساختمانی</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: پروتئین‌های ساختمانی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سلول‌های موجودات پرسلولی توسط انواعی از ملکول‌های پروتئینی و غیر پروتئینی به یکدیگر چسبیده باقی می‌مانند. این اتصال‌های گوناگون است که سلول‌های یک بافت را در کنار هم و بافت‌های مجاور را در کنار هم نگه‌می‌دارد. این پروتئین‌ها در سازمان بندی سلول نقش دارند مثل: <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="اکتین">اکتین</a> و <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="میوزین">میوزین</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پروتئین_و_بیماری‌ها"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86_.D9.88_.D8.A8.DB.8C.D9.85.D8.A7.D8.B1.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>پروتئین و بیماری‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: پروتئین و بیماری‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در سطح مولکولی، کلیه مکانیسم‌های زیستی سلول‌ها توسط پروتئین‌ها انجام می‌شود. پروتئین‌ها با ارتباط با یکدیگر به‌طور دقیق و بسیار کنترل شده‌ای وظایف خود را انجام می‌دهند. اساس مولکولی اغلب بیماری‌ها، بروز نقص یا تداخل در این کارکرد عادی پروتئین‌ها، که از طریق آن مکانیسم‌های زیستی سلولی را انجام می‌دهند، می‌باشد. اگر کار پروتئین‌ها از <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" class="mw-redirect" title="حالت طبیعی">حالت طبیعی</a> خارج شود می‌توانند باعث بروز بیماری‌های مختلف شوند. از جمله این بیماری‌ها <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="سرطان">سرطان</a> است. </p><p><b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="پریون">پریون</a></b> یکی از پروتئین‌هایی است که به‌طور عادی در <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول‌های</a> عصبی بیان می‌شود. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4" title="جهش">جهش</a> در این پروتئین می‌تواند باعث تغییر ساختار این پروتئین شده به‌طوری‌که پروتئین جهش یافته می‌تواند مجتمع شده و پلاک‌های پروتئینی را در سلول‌های عصبی ایجاد کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پروتئین‌ها_در_رژیم_غذایی"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D8.AF.D8.B1_.D8.B1.DA.98.DB.8C.D9.85_.D8.BA.D8.B0.D8.A7.DB.8C.DB.8C"></span>پروتئین‌ها در رژیم غذایی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: پروتئین‌ها در رژیم غذایی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>مقاله اصلی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پروتئین‌ها در رژیم غذایی">پروتئین‌ها در رژیم غذایی</a></i><br /> پروتئین‌ها مواد مغذی اصلی هر سلول زنده هستند. در ساختمان آن‌ها نه تنها کربن، هیدروژن و اکسیژن وجود دارد، بلکه ازت و گاهی گوگرد نیز موجود می‌باشد. پروتئین‌ها مسئول انجام اعمال گوناگونی هستند. نقش آن‌ها از تشکیل ماده انقباضی عضلات گرفته تا ساختن بعضی از هورمون‌ها، آنزیم‌ها و آنتی‌بادی‌ها، تبدیل انرژی شیمیایی به کار و انتقال اکسیژن و هیدروژن متنوع می‌باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بازیافت_پروتئین"><span id=".D8.A8.D8.A7.D8.B2.DB.8C.D8.A7.D9.81.D8.AA_.D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.D8.A6.DB.8C.D9.86"></span>بازیافت پروتئین</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: بازیافت پروتئین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در ژانویه ۲۰۱۵ (بهمن ۱۳۹۳) دانشمندان <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="آمریکا">آمریکایی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیایی</a> موفق شدند با استفاده از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87" title="اوره">اوره</a> و نوعی <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B2%D9%86" class="mw-redirect" title="همزن">همزن</a> مخصوص، تخم مرغ آب‌پز را دوباره به تخم مرغ خام تبدیل کنند. برای این کار ابتدا با استفاده از اوره سفیده جامد و پخته تخم مرغ را تبدیل به مایع کردند، اما هنوز رشته‌های پروتئین به نحوی نامطلوب در هم پیچیده بودند. برای رفع این مشکل دانشمندان با یک همزن مخصوص که جریان گردابی ایجاد می‌کرد به تدریج رشته‌های پروتئین را از هم باز و به آرامی جدا کردند تا اینکه دوباره در ساختاری مناسب تا بخورند. بازیافت پروتئین کاری گرانقیمت است و حدود چهار روز طول می‌کشد چون در واقع باید عملی مثل <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2" title="دیالیز">دیالیز</a>، البته در سطح <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکولی</a>، انجام شود اما روش جدید در عرض چند دقیقه به نتیجه می‌رسد. این کار مثل این است که تای <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86" title="پیراهن">پیراهنی</a> را که بد تا شده باز کنیم، آن را اتو کنیم و چین و چروک‌های ناخواسته را از بین ببریم و بعد دوباره آن را تا کنیم.<sup id="cite_ref-bbc.co.uk_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-bbc.co.uk-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اسید آمینه">اسید آمینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%DA%86%D8%B4_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="پیچش پروتئین">پیچش پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="تولید پپتید">تولید پپتید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="پروتئومیک">پروتئومیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ساختار پروتئین">ساختار پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="فاکتور رونویسی ژنتیکی">فاکتور رونویسی ژنتیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3" title="پروتئین‌های خانواده ساکس">پروتئین‌های خانواده ساکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="پروتئین‌های خانواده سی‌دی‌ایکس">پروتئین‌های خانواده سی‌دی‌ایکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="پروتئین‌کافت">پروتئین‌کافت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">آران‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم">ریبوزوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86_%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="پروتئین پی‌جی‌پی">پروتئین پی‌جی‌پی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="سیتوکین">سیتوکین</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Proteins">http://en.wikipedia.org/wiki/Proteins</a></span> </li> <li id="cite_note-bbc.co.uk-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bbc.co.uk_2-0">۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bbc.co.uk_2-1">۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/science/2015/01/150127_me_scientists_unboil_an_egg">دانشمندان </a><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%BA" title="تخم‌مرغ">تخم‌مرغ</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2" title="آب‌پز">آب‌پز</a> را دوباره به تخم‌مرغ خام تبدیل کردند بی‌بی‌سی فارسی</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">شیمی مواد غذایی جان ام. دمان ص69-70</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Protein_purification">http://en.wikipedia.org/wiki/Protein_purification</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110701112325/http://roshd.ir/Default.aspx?tabid=300&EntryID=707&SSOReturnPage=Check&Rand=0">«رشد> فعالیت‌های علمی> المپیاد زیست> مسابقه - سیگنال‌های سلولی (مسابقهٔ شمارهٔ بیست)»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://roshd.ir/Default.aspx?tabid=300&EntryID=707&SSOReturnPage=Check&Rand=0">اصلی</a> در ۱ ژوئیه ۲۰۱۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۹ مارس ۲۰۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B1%D8%B4%D8%AF%3E+%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%3E+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%3E+%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87+-+%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D9%86%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C+%28%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87%D9%94+%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%29&rft_id=http%3A%2F%2Froshd.ir%2FDefault.aspx%3Ftabid%3D300%26EntryID%3D707%26SSOReturnPage%3DCheck%26Rand%3D0&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> </ol></div> <ul><li><cite id="CITEREFآلبرت_لنینگر،_مایکل_کاکس،_دیویدلی_نلسون1385" class="citation">آلبرت لنینگر، مایکل کاکس، دیویدلی نلسون (<bdi>۱۳۸۵</bdi>)، <i>اصول بیوشیمی لنینجر</i>، ترجمهٔ رضا محمدی، آییژ، <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-8397-05-8" title="ویژه:منابع کتاب/964-8397-05-8"><bdi>۹۶۴-۸۳۹۷-۰۵-۸</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84+%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C+%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%D8%AC%D8%B1&rft.pub=%D8%A2%DB%8C%DB%8C%DA%98&rft.date=1385&rft.isbn=---&rft.au=%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA+%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%8C+%D9%85%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%84+%DA%A9%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%8C+%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF%D9%84%DB%8C+%D9%86%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li></ul> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li>Amino Acids and Peptides by G. C. Barrett and D. T. Elmore- Cambridge University Press, 1998- UK</li></ul> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Proteins" class="extiw" title="commons:Category:Proteins">پروتئین</a></span> موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="موضوعات_پروتئین" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#e7dcc3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="الگو:موضوعات پروتئین"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:موضوعات پروتئین (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:موضوعات پروتئین"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="موضوعات_پروتئین" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">موضوعات پروتئین</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: AntiqueWhite">فرآیندها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="زیست‌ساخت پروتئین">زیست‌ساخت پروتئین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیرایش پسارونویسی (صفحه وجود ندارد)">پیرایش پسارونویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="تاشدگی پروتئین">تاشدگی پروتئین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Protein_targeting&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protein targeting (صفحه وجود ندارد)">Protein targeting</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%D9%88%D9%85" title="پروتئوم">پروتئوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="روش‌های پروتئینی">روش‌های پروتئینی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: AntiqueWhite">ساختار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ساختار پروتئین">ساختار پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="دومین پروتئین">دومین پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%85" title="پروتئازوم">پروتئازوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پویایی پروتئین">پویایی پروتئین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color: AntiqueWhite">انواع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_types_of_proteins&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of types of proteins (صفحه وجود ندارد)">List of types of proteins</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست پروتئین‌ها (صفحه وجود ندارد)">فهرست پروتئین‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86_%D8%BA%D8%B4%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="پروتئین غشائی">پروتئین غشائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="پروتئینهای حلقوی">پروتئینهای حلقوی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="گلوبولین">گلوبولین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86" title="آلبومین">آلبومین</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="پروتئینهای ساختاری">Fibrous protein</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2" style="background-color: AntiqueWhite"><div></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="text-align:center;"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الگو:ناوبری‌های خانواده‌های بیوشیمیایی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بحث الگو:ناوبری‌های خانواده‌های بیوشیمیایی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ناوبری‌های خانواده‌های بیوشیمیایی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="نمایه_خانواده‌های_بیوشیمیایی" style="font-size:114%;margin:0 4em">نمایه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="الگو:متابولیسم">خانواده‌های</a> <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="بیوشیمی">بیوشیمیایی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="الگو:کربوهیدرات‌ها">کربوهیدرات‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="الگو:الکل‌ها">الکل‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D9%84%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="الگو:گلیکوپروتئین‌ها">گلیکوپروتئین‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D9%84%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="الگو:گلیکوزیدها">گلیکوزیدها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="الگو:لیپیدها">لیپیدها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="الگو:ایکوزانوئیدها">ایکوزانوئیدها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D8%B1%D8%A8" title="الگو:اسیدهای چرب">اسیدهای چرب</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DA%86%D8%B1%D8%A8" title="الگو:واسطه‌های متابولیسمی اسیدچرب">واسطه‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="الگو:لیپیدها">گلیسریدها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B3%D9%81%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="الگو:فسفولیپیدها">فسفولیپیدها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="الگو:اسفنگولیپیدها">اسفنگولیپیدها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="الگو:واسطه‌های کلسترولی و استروئیدی">استروئیدها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="الگو:نوکلئیک اسیدها">نوکلئیک اسیدها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%D8%A7%D8%B2_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%8C_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%AF_%D9%88_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="الگو:باز نوکلئوتیدی، نوکلئوتید و نوکلئوزیدها">باز نوکلئوتیدی، نوکلئوتید و نوکلئوزیدها</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="الگو:واسطه‌های متابولیک نوکلئوتیدی">واسطه‌ها</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="الگو:موضوعات پروتئین">موضوع‌های پروتئین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="الگو:اسیدهای آمینه">آمینواسیدها</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="الگو:واسطه‌های متابولیسمی آمینواسید">واسطه‌ها</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="text-align:center;;width:1%">دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="الگو:تتراپیرول‌ها">تتراپیرول‌ها</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%87%D9%85" title="الگو:واسطه‌های سوخت و سازی هم">واسطه‌ها</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="الگو:ناوبری‌های طبقه‌بندی پروتئین‌ها"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:ناوبری‌های طبقه‌بندی پروتئین‌ها (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ناوبری‌های طبقه‌بندی پروتئین‌ها"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="نمایه_پروتئین‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em">نمایه <a class="mw-selflink selflink">پروتئین‌ها</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">توصیف</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="الگو:موضوعات پروتئین">موضوعات پروتئین‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B4%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="الگو:سایر پروتئین‌های غشائی">سایر پروتئین‌های غشائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%88%DB%8C" title="الگو:پروتئینهای حلقوی">پروتئینهای حلقوی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="الگو:آنزیم‌ها">آنزیم‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Carrier_proteins&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Carrier proteins (صفحه وجود ندارد)">carrier</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Antibodies&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Antibodies (صفحه وجود ندارد)">Antibodies</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Fibrous_proteins&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Fibrous proteins (صفحه وجود ندارد)">Fibrous</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="بیان_ژن" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="الگو:بیان ژن"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:بیان ژن (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:بیان ژن"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="بیان_ژن" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="بیان ژن">بیان ژن</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژنتیک">مقدمه‌ای بر زنتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رمز ژنتیکی">رمز ژنتیکی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="قاعده اصلی زیست‌شناسی مولکولی">جریان عمومی</a>:</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">پروتئین</a> → <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="آران‌ای پیام‌رسان">آران‌ای</a> → <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D9%85_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="دگم مرکزی زیست‌شناسی مولکولی">انتقال‌های ویژه</a>:</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای پلیمراز وابسته به آران‌ای">RNA → RNA</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="آنزیم وارونویس">آنزیم وارونویس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="پریون">پریون</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_(%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9)" title="رونویسی (ژنتیک)">رونویسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bacterial_transcription&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bacterial transcription (صفحه وجود ندارد)">Bacterial</a> / <a href="/w/index.php?title=Archaeal_transcription&action=edit&redlink=1" class="new" title="Archaeal transcription (صفحه وجود ندارد)">Archaeal</a> / <a href="/w/index.php?title=Eukaryotic_transcription&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eukaryotic transcription (صفحه وجود ندارد)">Eukaryotic</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازه رونویسی">سازه رونویسی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="آران‌ای پلی‌مراز">آران‌ای پلی‌مراز</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%AA%D8%B1_(%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9)" class="mw-redirect" title="پروموتر (ژنتیک)">پروموتر</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="اصلاح پس از رونویسی">اصلاح پس از رونویسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Precursor_mRNA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Precursor mRNA (صفحه وجود ندارد)">hnRNA</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%87%DA%A9%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%27%DB%B5" title="کلاهک‌گذاری '۵">کلاهک‌گذاری '۵</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پیرایش آران‌ای">پیرایش آران‌ای</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%A2%D8%AF%D9%86%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="چندآدنینی‌شدن">چندآدنینی‌شدن</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="ترجمه (زیست‌شناسی)">ترجمه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="ترجمه (زیست‌شناسی)">ترجمه (زیست‌شناسی)</a> / <a href="/w/index.php?title=Archaeal_translation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Archaeal translation (صفحه وجود ندارد)">Archaeal</a> / <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="ترجمه یوکاریوتی">Eukaryotic</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%85" title="ریبوزوم">ریبوزوم</a></i>, <i><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84" title="آران‌ای حامل">آران‌ای حامل</a></i>, <i><a href="/w/index.php?title=Ribosome-nascent_chain_complex&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ribosome-nascent chain complex (صفحه وجود ندارد)">Ribosome-nascent chain complex (RNC)</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیرایش پسارونویسی (صفحه وجود ندارد)">پیرایش پسارونویسی</a> (<i>functional groups, peptides, structural changes</i>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" class="mw-redirect" title="ساماندهی بیان ژن">ساماندهی بیان ژن</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="وراژنتیک">وراژنتیک</a> <ul><li><i><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="نقش‌پذیری ژنی">نقش‌پذیری ژنی</a></i></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Transcriptional_regulation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transcriptional regulation (صفحه وجود ندارد)">transcriptional regulation</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویرایش پسارونویسی">ویرایش پسارونویسی</a> (<i><a href="/w/index.php?title=P-bodies&action=edit&redlink=1" class="new" title="P-bodies (صفحه وجود ندارد)">sequestration</a></i>, <i><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="پیرایش دگرسان">پیرایش دگرسان</a></i>, <i><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ریزآران‌ای">ریزآران‌ای</a></i>)</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_(%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تنظیم ترجمه (ژنتیک) (صفحه وجود ندارد)">تنظیم ترجمه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Post-translational_regulation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Post-translational regulation (صفحه وجود ندارد)">post-translational regulation</a> (<i><a href="/wiki/%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="فسفرگیری">فسفرگیری</a></i>, <i><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="پروتئین‌کافت">پروتئین‌کافت</a></i>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="شیمی_خوراک" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="الگو:شیمی خوراک"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:شیمی خوراک (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:شیمی خوراک"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="شیمی_خوراک" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="شیمی خوراک">شیمی خوراک</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D9%88%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="افزودنی غذایی">افزودنی‌های غذایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="کربوهیدرات">کربوهیدرات‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="رنگ‌های خوراکی">رنگ‌های خوراکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D8%B1%D8%A8_%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="اسیدهای چرب ضروری">اسیدهای چرب ضروری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B9%D9%85%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87" title="طعم‌دهنده">طعم‌دهنده‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Food_fortification&action=edit&redlink=1" class="new" title="Food fortification (صفحه وجود ندارد)">Fortification</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید">لیپیدها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%BA%D8%B0%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="مواد مغذی معدنی">مواد مغذی معدنی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">پروتئین‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ویتامین">ویتامین‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="آزمایش_پزشکی:_رنج_مرجع،_آزمایش_ادرار_(CPT_81000–81099)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="الگو:آزمایش‌های ادرار"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:آزمایش‌های ادرار (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:آزمایش‌های ادرار"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="آزمایش_پزشکی:_رنج_مرجع،_آزمایش_ادرار_(CPT_81000–81099)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="آزمایش پزشکی">آزمایش پزشکی</a>: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%AC_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9" title="رنج مرجع">رنج مرجع</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="آزمایش ادرار">آزمایش ادرار</a> (<a href="/w/index.php?title=Current_Procedural_Terminology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Current Procedural Terminology (صفحه وجود ندارد)">CPT</a> 81000–81099)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#BBEEBB;"><a class="mw-selflink selflink">پروتئین‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_(%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88)" title="آلبومین (دارو)">آلبومین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="میوگلوبین">میوگلوبین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%DB%8C" title="اچ‌سی‌جی">اچ‌سی‌جی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="لکوسیت استراز">لکوسیت استراز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آزمایش بارداری">آزمایش بارداری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#BBEEBB;"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="مولکول کوچک">مولکول‌های کوچک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%A7%D9%85_%DA%A9%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اجسام کتونی">اجسام کتونی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2" title="گلوکز">گلوکز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%DA%98%D9%86" title="اوروبیلینوژن">اوروبیلینوژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="بیلی‌روبین">بیلی‌روبین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کراتینین">کراتینین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#BBEEBB;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84_%D8%AE%D9%88%D9%86%DB%8C" title="سلول خونی">سلول‌های خونی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%84_%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B2" title="گلبول قرمز">گلبول قرمز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%84_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="گلبول سفید">گلبول سفید</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#BBEEBB;">ویژگی‌های شیمیایی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Urine_specific_gravity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Urine specific gravity (صفحه وجود ندارد)">Urine specific gravity</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ایزوستنوریا">ایزوستنوریا</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Urine_osmolality&action=edit&redlink=1" class="new" title="Urine osmolality (صفحه وجود ندارد)">Urine osmolality</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86" title="پی‌اچ">پی‌اچ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Urine_anion_gap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Urine anion gap (صفحه وجود ندارد)">Urine anion gap</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#BBEEBB;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Urinary_cast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Urinary cast (صفحه وجود ندارد)">Urinary casts</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background: transparent; padding: 0px;"><div></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="الگو:ناوبری‌های دستگاه ادراری"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:ناوبری‌های دستگاه ادراری (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ناوبری‌های دستگاه ادراری"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="نمایه_دستگاه_ادراری" style="font-size:114%;margin:0 4em">نمایه <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دستگاه ادراری">دستگاه ادراری</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">توصیف</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="الگو:دستگاه ادراری">الگو:دستگاه ادراری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%87" title="الگو:فیزیولوژی کلیه">الگو:فیزیولوژی کلیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Development_of_the_urinary_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Development of the urinary system (صفحه وجود ندارد)">Development</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">بیماری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Water-electrolyte_imbalance_and_acid-base_imbalance&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Water-electrolyte imbalance and acid-base imbalance (صفحه وجود ندارد)">Electrolyte and acid-base</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Congenital_malformations_of_urinary_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Congenital malformations of urinary system (صفحه وجود ندارد)">Congenital</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Urologic_neoplasia&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Urologic neoplasia (صفحه وجود ندارد)">Neoplasms and cancer</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="الگو:بیماری کلیوی">الگو:بیماری کلیوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="الگو:علامت بیماری دستگاه اداری">الگو:علامت بیماری دستگاه اداری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="الگو:آزمایش‌های ادرار">الگو:آزمایش‌های ادرار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="الگو:آزمایش‌های ادرار">الگو:آزمایش‌های ادرار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="الگو:آزمایش خون بیوشیمی بالینی">الگو:آزمایش خون بیوشیمی بالینی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">درمان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Urologic_procedures&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Urologic procedures (صفحه وجود ندارد)">Procedures</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Urologicals,_including_antispasmodics&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Urologicals, including antispasmodics (صفحه وجود ندارد)">Drugs</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Drugs_for_treatment_of_hyperkalemia_and_hyperphosphatemia&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Drugs for treatment of hyperkalemia and hyperphosphatemia (صفحه وجود ندارد)">potassium and phosphate</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Intravenous_therapy&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Intravenous therapy (صفحه وجود ندارد)">Intravenous fluids</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ساختار_زیست‌مولکولی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:lightblue;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="الگو:ساختار زیست‌مولکولی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:ساختار زیست‌مولکولی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ساختار زیست‌مولکولی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ساختار_زیست‌مولکولی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ساختار زیست‌مولکولی (صفحه وجود ندارد)">ساختار زیست‌مولکولی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:lightblue;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ساختار پروتئین">ساختار پروتئین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ساختار اولیه پروتئین">ساختار اولیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ساختار دوم پروتئین">ساختار دوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Protein_tertiary_structure&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protein tertiary structure (صفحه وجود ندارد)">ساختار سوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ساختار چهارم پروتئین">ساختار چهارم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="ساختار پروتئین">ساختار پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پیش‌بینی ساختار پروتئین">پیش‌بینی ساختار پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="طراحی پروتئین">طراحی پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B4%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84" title="بازشدگی تعادل">بازشدگی تعادل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:lightblue;;width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ساختار نوکلئیک اسیدی (صفحه وجود ندارد)">ساختار نوکلئیک اسیدی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9" title="توالی اسید نوکلئیک">توالی اسید نوکلئیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9" title="ساختار دوم اسید نوکلئیک">ساختار دوم اسید نوکلئیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nucleic_acid_tertiary_structure&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleic acid tertiary structure (صفحه وجود ندارد)">Tertiary</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nucleic_acid_quaternary_structure&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleic acid quaternary structure (صفحه وجود ندارد)">Quaternary</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nucleic_acid_structure_determination&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleic acid structure determination (صفحه وجود ندارد)">Determination</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nucleic_acid_structure_prediction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleic acid structure prediction (صفحه وجود ندارد)">Prediction</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nucleic_acid_design&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleic acid design (صفحه وجود ندارد)">Design</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nucleic_acid_thermodynamics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nucleic acid thermodynamics (صفحه وجود ندارد)">Thermodynamics</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:lightblue;;width:1%">همچنین ببینید</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="دومین پروتئین">دومین پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="مهندسی پروتئین">مهندسی پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%85" title="پروتئازوم">پروتئازوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئیک اسید">نوکلئیک اسید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">DNA</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="آران‌ای">RNA</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%81_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="موتیف ساختاری">موتیف ساختاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%BE%DB%8C%DA%86_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9" title="مارپیچ دورشته‌ای اسید نوکلئیک">مارپیچ دورشته‌ای اسید نوکلئیک</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="آمینواسیدهای_پروتئین‌زا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:آمینواسیدهای پروتئین‌زا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:آمینواسیدهای پروتئین‌زا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:آمینواسیدهای پروتئین‌زا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="آمینواسیدهای_پروتئین‌زا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7" title="اسید آمینه پروتئین‌زا">آمینواسیدهای پروتئین‌زا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعات عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="پپتید">پپتید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رمز ژنتیکی">رمز ژنتیکی</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:L-amino_acid_any.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/L-amino_acid_any.png/182px-L-amino_acid_any.png" decoding="async" width="182" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/L-amino_acid_any.png/273px-L-amino_acid_any.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/L-amino_acid_any.png/364px-L-amino_acid_any.png 2x" data-file-width="728" data-file-height="640" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">براساس ویژگی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ترکیبات آلیفاتیک">آلیفاتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="آمینواسید شاخه‌دار">آمینواسید شاخه‌دار</a> (<a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="والین">والین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ایزولوسین">ایزولوسین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86_(%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87)" title="لوسین (اسید آمینه)">لوسین</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="متیونین">متیونین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آلانین">آلانین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="پرولین">پرولین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="گلیسین">گلیسین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B5%D9%84%D8%AA_%D8%A2%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="خصلت آروماتیکی">آروماتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%DB%8C%D9%84_%D8%A2%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="فنیل آلانین">فنیل آلانین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="تیروزین">تیروزین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86" title="تریپتوفان">تریپتوفان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="هیستیدین">هیستیدین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="قطبیت شیمیایی">قطبیت</a>, خنثی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%98%DB%8C%D9%86" title="آسپاراژین">آسپاراژین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86" title="گلوتامین">گلوتامین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%86_(%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87)" title="سرین (اسید آمینه)">سرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="ترئونین">ترئونین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بار مثبت (p<i>K</i><sub>a</sub>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="لیزین">لیزین</a> (≈10.8)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آرژینین">آرژینین</a> (≈12.5)</li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="هیستیدین">هیستیدین</a> (≈6.1)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بار منفی (p<i>K</i><sub>a</sub>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اسید آسپارتیک">اسید آسپارتیک</a> (≈3.9)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="اسید گلوتامیک">اسید گلوتامیک</a> (≈4.1)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="سیستئین">سیستئین</a> (≈8.3)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="تیروزین">تیروزین</a> (≈10.1)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div>انواع <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="آمینواسید">آمینواسید</a>: <ul><li>پروتئین‌زا</li> <li>ضروری</li> <li>غیرپروتئین‌زا</li> <li>کتوژنیک</li> <li>گلوکوژنیک</li> <li>Imino acids</li> <li>D-amino acids</li> <li>Dehydroamino acids</li></ul></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زیست‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" class="mw-redirect" title="الگو:Biology nav"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Biology nav (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Biology nav"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زیست‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بررسی اجمالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></li> <li>خواص (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a>, <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="زیست‌شناسی رشد">زیست‌شناسی رشد</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="سازه">سازه</a>, <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a>, <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AB%D9%84" title="تولیدمثل">تولیدمثل</a>, <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%DA%A9_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C)" title="محرک (فیزیولوژی)">محرک (فیزیولوژی)</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سازماندهی زیستی">سازماندهی زیستی</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a> > <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a> > <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="اندامک">اندامک</a> > <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D9%88_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عضو (کالبدشناسی)">عضو (کالبدشناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه زیستی">دستگاه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جاندار</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جمعیت (زیست‌شناسی)">جمعیت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جامعه زیستی">جامعه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بوم‌سازگان">بوم‌سازگان</a> > <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فروکاست‌گرایی">فروکاست‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85)" title="برآمدگی (فلسفه علم)">برآمدگی (فلسفه علم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مکانیک‌گرایی">مکانیک‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="روش علمی">روش علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="نظریه علمی">نظریه علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="قانون علمی">قانون علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%A7" title="داوری همتا">داوری همتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_biology_journals&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of biology journals (صفحه وجود ندارد)">Biology journals</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایه شیمیایی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="آمینو اسید">آمینو اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="کربوهیدرات">کربوهیدرات</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پیوند شیمیایی">پیوند شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عنصر شیمیایی">عنصر شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید">لیپید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ماده (فیزیک)">ماده (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="زیست‌شناسی کوانتومی">زیست‌شناسی کوانتومی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%D8%B1" title="مونومر">مونومر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئیک اسید">نوکلئیک اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="ترکیب آلی">ترکیب آلی</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86" title="پی‌اچ">پی‌اچ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1" title="پلیمر">پلیمر</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">پروتئین</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="آدنوزین تری‌فسفات">آدنوزین تری‌فسفات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="چرخه سلول">چرخه سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="نظریه یاخته">نظریه یاخته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="پیام‌رسانی سلولی">پیام‌رسانی سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="تنفس سلولی">تنفس سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="تخمیر">تخمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="میوز">میوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="میتوز">میتوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فتوسنتز">فتوسنتز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژنتیک">ژنتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اپی‌ژنتیک">اپی‌ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی">زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="بیان ژن">بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="تنظیم بیان ژن">تنظیم بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85" title="ژنوم">ژنوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84" title="قوانین مندل">قوانین مندل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="اصلاح پس از رونویسی">اصلاح پس از رونویسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="فرگشت">فرگشت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="اولین شواهد حیات">اولین شواهد حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کارکرد (زیست‌شناسی)">کارکرد (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="رانش ژن">رانش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="شارش ژن">شارش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تاریخ حیات">تاریخ حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="کلان‌فرگشت">کلان‌فرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="خردفرگشت">خردفرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4" title="جهش">جهش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="انتخاب طبیعی">انتخاب طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تبارزایی">تبارزایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گونه‌زایی">گونه‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)">آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تنوع زیستی">تنوع زیستی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آرکی‌ها">آرکی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A8%DA%A9" title="جلبک">جلبک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل گیاه <br />و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA_(%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="روپوست (گیاه‌شناسی)">روپوست (گیاه‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84" title="گل">گل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="بافت زمینه">بافت زمینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="برگ">برگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%B4" title="بافت آبکش">بافت آبکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82%D9%87" title="ساقه">ساقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="ریشه">ریشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جوانه">جوانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آوندداران">آوندداران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بافت آوندی">بافت آوندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="بافت چوبی">بافت چوبی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل حیوانی<br /> و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" title="تنفس">تنفس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه گردش خون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="دستگاه درون‌ریز">دستگاه درون‌ریز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه گوارش انسان">دستگاه گوارش انسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Internal_environment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internal environment (صفحه وجود ندارد)">Internal environment</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دستگاه ماهیچه‌ای">دستگاه ماهیچه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="دستگاه عصبی">دستگاه عصبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="دستگاه تناسلی">دستگاه تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="دستگاه تنفسی">دستگاه تنفسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%98%D8%A6%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="چرخه بیوژئوشیمی">چرخه بیوژئوشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="برهم‌کنش زیستی">برهم‌کنش زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="زیست‌بوم">زیست‌بوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اقلیم">اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="تغییر اقلیم">تغییر اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جامعه (بوم‌شناسی)">جامعه (بوم‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">زیست‌شناسی حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="بوم‌شناسی اکوسیستم">بوم‌شناسی اکوسیستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="زیستگاه">زیستگاه</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="کنام">کنام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="میکروبیوم‌ها">میکروبیوم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="بوم‌شناسی جمعیت">بوم‌شناسی جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="منبع (زیست‌شناسی)">منبع (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/140px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="140" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/210px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/280px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_research_methods_in_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of research methods in biology (صفحه وجود ندارد)">Research <br /> methods</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های<br /> آزمایشگاهی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژنتیک">مهندسی ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="تراریختی">تراریختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%B2_%DA%98%D9%84" title="الکتروفورز ژل">الکتروفورز ژل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کروماتوگرافی">کروماتوگرافی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Centrifugation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centrifugation (صفحه وجود ندارد)">Centrifugation</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="کشت سلول">کشت سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="توالی‌یابی دی‌ان‌ای">توالی‌یابی دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ریزآرایه دی‌ان‌ای">ریزآرایه دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="پروتئین فلورسنت سبز">پروتئین فلورسنت سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C)" title="وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)">وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B4_%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="سنجش آنزیمی">سنجش آنزیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="خالص‌سازی پروتئین">خالص‌سازی پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="روش لکه غربی">روش لکه غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="روش لکه شمالی">روش لکه شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%86" title="لکه‌گذاری ساترن">لکه‌گذاری ساترن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="اندونوکلئازهای محدودکننده">اندونوکلئازهای محدودکننده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="واکنش زنجیره‌ای پلیمراز">واکنش زنجیره‌ای پلیمراز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Two-hybrid_screening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Two-hybrid screening (صفحه وجود ندارد)">Two-hybrid screening</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="درون‌تنی">درون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="برون‌تنی">برون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="درون‌رایانه‌ای">درون‌رایانه‌ای</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های میدانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Belt_transect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belt transect (صفحه وجود ندارد)">Belt transect</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mark_and_recapture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark and recapture (صفحه وجود ندارد)">mark and recapture</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AD%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%81_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="منحنی کشف گونه">منحنی کشف گونه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شاخه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="error">Section 'Branches' not found</div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of biology (صفحه وجود ندارد)">Biology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_botanical_terms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of botanical terms (صفحه وجود ندارد)">Botanical terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of ecology (صفحه وجود ندارد)">Ecological terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_plant_morphology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of plant morphology (صفحه وجود ندارد)">Plant morphology terms</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:Biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:Biology (صفحه وجود ندارد)">درگاه Biology</a></span></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی">رده:زیست‌شناسی</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Commons</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی">ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=پروتئین&oldid=40649260">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=پروتئین&oldid=40649260</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Pages_using_the_JsonConfig_extension&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Pages using the JsonConfig extension (صفحه وجود ندارد)">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="رده:پروتئومیکس">پروتئومیکس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:پروتئین‌ها">پروتئین‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی مولکولی">زیست‌شناسی مولکولی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:زیست‌مولکول‌ها">زیست‌مولکول‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="رده:ژنتیک">ژنتیک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87" title="رده:علوم تغذیه">علوم تغذیه</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D8%A7%D8%B2_%DA%98%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%87_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B4" title="رده:مقاله‌های نیازمند بازنویسی ویکی‌پدیا از ژوئیه ۲۰۲۴">مقاله‌های نیازمند بازنویسی ویکی‌پدیا از ژوئیه ۲۰۲۴</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:همه مقاله‌های نیازمند بازنویسی">همه مقاله‌های نیازمند بازنویسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکی‌داده است">پیوند رده انبار در ویکی‌داده است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رده:مقاله‌های با گزیده‌های خراب">مقاله‌های با گزیده‌های خراب</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۲ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۸:۲۵ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-nhjc4","wgBackendResponseTime":167,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.517","walltime":"0.754","ppvisitednodes":{"value":1857,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":186063,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":868,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":79506,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 576.177 1 -total"," 41.67% 240.109 17 الگو:Navbox"," 17.48% 100.697 1 الگو:پروتئین‌ها"," 16.26% 93.665 3 الگو:به_انگلیسی"," 16.12% 92.897 1 الگو:پانویس"," 15.98% 92.100 3 الگو:به_زبان_دیگر"," 15.61% 89.967 3 الگو:Lang"," 13.66% 78.724 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"," 13.12% 75.618 1 الگو:پروژه_خواهر"," 12.82% 73.881 1 الگو:Side_box"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.298","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":17054522,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-7556f8b5dd-q726x","timestamp":"20241122082527","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u067e\u0631\u0648\u062a\u0626\u06cc\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8054","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8054","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-02-17T11:56:27Z","dateModified":"2024-11-22T08:25:26Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/60\/Myoglobin.png","headline":"\u0645\u0648\u0644\u06a9\u0648\u0644 \u0632\u06cc\u0633\u062a\u06cc \u062d\u0627\u0648\u06cc \u0632\u0646\u062c\u06cc\u0631\u0647\u200c\u0647\u0627\u06cc\u06cc \u0627\u0632 \u0627\u0633\u06cc\u062f \u0622\u0645\u06cc\u0646\u0647"}</script> </body> </html>