CINXE.COM
Etimologiyası - Azerbaijan.az
<!DOCTYPE html> <html lang="az"> <head> <meta name="robots" content="index, follow" /> <meta charset="UTF-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=0"> <link rel="icon" href="/media/images/favicon.ico" type="image/x-icon"> <meta http-equiv="refresh" content="1800" /> <meta name="csrf-param" content="_csrf-frontend"> <meta name="csrf-token" content="8l3cshoBP-nAxLlfF3RoliONniqETyyTgop5sAeHGb95ycvkA2uzUmTpj4eqbdKZQNY2HGzlE-JIVuuN0m3OQg=="> <title>Etimologiyası - Azerbaijan.az</title> <link href="https://cdnjs.cloudflare.com/ajax/libs/tiny-slider/2.8.5/tiny-slider.css" rel="stylesheet"> <link href="/media/stylesheets/style.css?v=111023v5" rel="stylesheet"> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Analytics --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=UA-152355269-1"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'UA-152355269-1'); </script> </head> <body class="site-related-information"> <a href="#" class="scrollToTop"> <img src="/media/images/totop.png" /> </a> <div class="main-container"> <header> <div class="preheader"> <ul class="list preheader-nav"> <li><a href="/" title="Əsas səhifə"><img src="/media/images/home.png" /></a></li> <li><a href="/about" title="Haqqımızda"><img src="/media/images/about.png" /></a></li> <li> <ul class="list language-nav"> <li><a href="/az/related-information/234">AZ</a></li> <li><a href="/ru/related-information/234">RU</a></li> <li><a href="/en/related-information/234">EN</a></li> </ul> </li> </ul> <div class="lang-temp" id="header-load"></div> </div> <div class="main-nav"> <a href="/"> <span class="azerbaijan">AZƏRBAYCAN</span> </a> <div class="items"> <ul class="list"> <li><a href="/map/index.html?lang=0" class="header-icons header-azmap" target="_blank" title="İnteraktiv xəritə"></a></li> <li><a href="/related-information/251" class="header-icons header-heart" title="Bakı"></a></li> <li><a href="/audios" class="header-icons header-musicnote" title="Musiqi"></a></li> <li><a href="/audio-books" class="header-icons header-audio" title="Audio kitablar"></a></li> <li><a href="/multifilms" class="header-icons header-mults" title="Cizgi filmləri"></a></li> <li><a href="/videos" class="header-icons header-movie" title="Bədii filmlər"></a></li> <li><a href="/physical" class="header-icons header-world" title="Xəritələr"></a></li> <li><a href="/related-information/214" class="header-icons header-airline" title="Turizm"></a></li> <li><a href="/related-information/216" class="header-icons header-guide" title="Mehmanxanalar"></a></li> <li><a href="/information/115" class="header-icons header-phone" title="Kodlar və indekslər"></a></li> <li><a href="/information/201" class="header-icons header-list" title="Təbiət"></a></li> <li><a href="/related-information/260" class="header-icons header-flame" title="Memarlıq"></a></li> <li><a href="/related-information/286" class="header-icons header-bag" title="Bayramlar"></a></li> </ul> </div> <div class="navbar"> <div class="toggler"> <img id="chngimg" onclick="navbarFunc()" onmouseover="this.style.cursor='pointer'" src="/media/images/navbar.png" title="Bütün bölmələr"> </div> </div> </div> <div id="expand"> <div class="menubar"> <div class="menus"> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/100">AZƏRBAYCAN</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/101">Odlar Yurdu - Azərbaycan</a></li> <li><a href="/information/102">Ərazi</a></li> <li><a href="/information/103">Əhali</a></li> <li><a href="/information/104">Siyasi sistem</a></li> <li><a href="/information/105">Konstitusiya</a></li> <li><a href="/information/106">Dövlət rəmzləri</a></li> <li><a href="/information/107">Azərbaycan dili</a></li> <li><a href="/information/108">Azərbaycanda din</a></li> <li><a href="/information/109">Milli valyuta</a></li> <li><a href="/information/110">Paytaxt</a></li> <li><a href="/information/115">Kodlar və indekslər</a></li> <li><a href="/information/111">Qan yaddaşı</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/200">TƏBİƏT</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/201">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/202">Relyef</a></li> <li><a href="/information/203">Geoloji quruluş</a></li> <li><a href="/information/204">İqlim</a></li> <li><a href="/information/205">Bitki örtüyü</a></li> <li><a href="/information/206">Heyvanlar aləmi</a></li> <li><a href="/information/207">Xəzər dənizi</a></li> <li><a href="/information/208">Daxili sular</a></li> <li><a href="/information/209">Ekologiya və təbiətin mühafizəsi</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/300">TARİX</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/301">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/302">Ən qədim dövr</a></li> <li><a href="/information/303">Azərbaycanın dövlətçilik tarixi</a></li> <li><a href="/information/304">Tarixi xəritələr</a></li> <li><a href="/information/305">Tarixi sənədlər</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/400">İQTİSADİYYAT</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/401">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/402">Strateji yol xəritələri</a></li> <li><a href="/information/403">Azərbaycanın enerji siyasəti</a></li> <li><a href="/information/404">Sənaye</a></li> <li><a href="/information/405">Kənd təsərrüfatı</a></li> <li><a href="/information/407">Regional inkişaf</a></li> <li><a href="/information/408">Xarici ticarət</a></li> <li><a href="/information/409">Bank sistemi</a></li> <li><a href="/information/410">İnvestisiyalar</a></li> <li><a href="/information/411">Nəqliyyat</a></li> <li><a href="/information/412">Azərbaycan - 2030</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/500">MƏDƏNİYYƏT</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/510">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/501">Ədəbiyyat</a></li> <li><a href="/information/511">Kitab evləri</a></li> <li><a href="/information/502">Musiqi</a></li> <li><a href="/information/503">Teatr</a></li> <li><a href="/information/504">Kino</a></li> <li><a href="/information/505">Cizgi filmləri</a></li> <li><a href="/information/506">Təsviri incəsənət</a></li> <li><a href="/information/507">Memarlıq</a></li> <li><a href="/information/508">Xalq sənətkarlığı</a></li> <li><a href="/information/512">Muzeylər</a></li> <li><a href="/information/509">Kulinariya</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/600">CƏMİYYƏT</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/615">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/601">Azərbaycanın Ümummilli Lideri</a></li> <li><a href="/information/602">İctimai təşkilatlar</a></li> <li><a href="/information/603">Siyasi partiyalar</a></li> <li><a href="/information/604">KİV</a></li> <li><a href="/information/605">Azərbaycan elmi</a></li> <li><a href="/information/606">Təhsil</a></li> <li><a href="/information/607">Səhiyyə</a></li> <li><a href="/information/608">İdman</a></li> <li><a href="/information/609">Gənclər</a></li> <li><a href="/information/610">Turizm</a></li> <li><a href="/information/611">Azərbaycan diasporu</a></li> <li><a href="/information/612">Bayramlar</a></li> <li><a href="/information/613">Fəxri xiyaban</a></li> <li><a href="/information/614">Ordu quruculuğu</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/700">DÖVLƏT HAKİMİYYƏTİ</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/707">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/702">İcra hakimiyyəti</a></li> <li><a href="/information/701">Qanunvericilik hakimiyyəti</a></li> <li><a href="/information/706">Məhkəmə hakimiyyəti</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/800">BEYNƏLXALQ ƏMƏKDAŞLIQ</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/806">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/801">Xarici siyasət strategiyası</a></li> <li><a href="/information/802">Azərbaycan beynəlxalq təşkilatlarda</a></li> <li><a href="/information/804">Azərbaycanın dünya ölkələrindəki səfirlikləri</a></li> <li><a href="/information/805">Dünya ölkələrinin Azərbaycandakı səfirlikləri</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item" style="margin-right: 0px; border: none;"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/900" style="margin-right: 0px;">QARABAĞ</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/901">Qarabağ tarixi</a></li> <li><a href="/information/902">Qarabağ problemi və erməni məsələsi</a></li> <li><a href="/information/903">Erməni təcavüzü</a></li> <li><a href="/information/904">Xocalı soyqırımı</a></li> <li><a href="/information/905">Humanitar fəlakət</a></li> <li><a href="/information/906">Erməni terrorizmi</a></li> <li><a href="/information/907">İşğalın ağır sosial-iqtisadi nəticələri</a></li> <li><a href="/information/908">Tarixi sənədlər</a></li> <li><a href="/information/910">Münaqişənin sona çatması</a></li> <li><a href="/information/911">Böyük Qayıdış</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </header> <section class="submenus" style="border-bottom: 0px;"> <h1 class="page-header"> <a href="/information/200">Təbiət</a> </h1> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" version="1.1" id="Capa_1" x="0px" y="0px" width="14px" height="22px" viewBox="0 0 22.062 22.062" style="enable-background:new 0 0 22.062 22.062; margin: 0 7px -4px 7px;" xml:space="preserve"><g> <path d="M17.294,9.443L8.459,0.608c-0.812-0.811-2.138-0.811-2.945,0L4.775,1.345c-0.81,0.81-0.81,2.136,0,2.944l6.742,6.743 l-6.742,6.741c-0.81,0.811-0.81,2.137,0,2.943l0.737,0.737c0.81,0.811,2.136,0.811,2.945,0l8.835-8.836 c0.435-0.435,0.628-1.018,0.597-1.589C17.922,10.46,17.729,9.877,17.294,9.443z" fill="#931933"/> </g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g> </svg> <h2 class="info-second-title"> <a href="/information/207">Xəzər dənizi</a> </h2> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" version="1.1" id="Capa_1" x="0px" y="0px" width="12px" height="12px" viewBox="0 0 22.062 22.062" style="enable-background:new 0 0 22.062 22.062; margin: 0 7px -1px 7px;" xml:space="preserve"><g> <path d="M17.294,9.443L8.459,0.608c-0.812-0.811-2.138-0.811-2.945,0L4.775,1.345c-0.81,0.81-0.81,2.136,0,2.944l6.742,6.743 l-6.742,6.741c-0.81,0.811-0.81,2.137,0,2.943l0.737,0.737c0.81,0.811,2.136,0.811,2.945,0l8.835-8.836 c0.435-0.435,0.628-1.018,0.597-1.589C17.922,10.46,17.729,9.877,17.294,9.443z" fill="#931933"/> </g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g> </svg> <h3 class='info-third-title'> Etimologiyası </h3> <ul class="list"> <li class=''><a href="/information/201">Ümumi məlumat</a></li> <li class=''><a href="/information/202">Relyef</a></li> <li class=''><a href="/information/203">Geoloji quruluş</a></li> <li class=''><a href="/information/204">İqlim</a></li> <li class=''><a href="/information/205">Bitki örtüyü</a></li> <li class=''><a href="/information/206">Heyvanlar aləmi</a></li> <li class='active'><a href="/information/207">Xəzər dənizi</a></li> <li class=''><a href="/information/208">Daxili sular</a></li> <li class=''><a href="/information/209">Ekologiya və təbiətin mühafizəsi</a></li> </ul> <ul class="list sublist"> <li class='active'><a href="/related-information/234">Etimologiyası</a></li> <li class=''><a href="/related-information/22">Formalaşması və fiziki-coğrafi səciyyəsi</a></li> <li class=''><a href="/related-information/23">Sahillərin quruluşu və adaları</a></li> <li class=''><a href="/related-information/24">Körfəzləri, çayları və limanları</a></li> <li class=''><a href="/related-information/25">İqlimi</a></li> <li class=''><a href="/related-information/27">Təbii resursları</a></li> </ul> </section> <section class="section article"> <article> <div id="titlebox" style="margin: 0px; overflow: hidden; display: table; width: 550px; height: 14px; padding-top: 10px; color: rgb(70, 70, 70); font-family: Tahoma; font-size: 12px;"> <div id="titlename" style="margin: 0px; overflow: hidden; color: rgb(43, 43, 43); font-variant-numeric: normal; font-variant-east-asian: normal; line-height: normal; font-stretch: normal; height: 100%; width: 500px; padding-left: 3px; font-weight: bold; display: inline; text-align: justify;"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">ETİMOLOGİYASI</span></span></div> </div> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Yer kürəsinin ən böyük gölü — Xəzər dənizi vahid Avroasiya materikinin iki böyük hissəsinin sərhəddində, geniş materik depressiyasında yerləşmişdir. O, həm də, bizim planetin ən böyük qapalı su tutarıdır.<img alt="" src="https://azerbaijan.az/uploads/news-files/melumatlar/X%C9%99z%C9%99r%20d%C9%99nizi-etimologiya/Sea.jpg" style="float:right; height:248px; margin:10px; width:500px" /></span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Xəzər dənizi haqqında ən qədim məlumatlara Assuriya gil qablarının üzərindəki yazılarda rast gəlinir və o, Cənub dənizi adlanır. Yunan tarix və coğrafiyaçısı Hekatey Miletskinin (e.ə.VI əsr) əsərlərində bu dəniz Kaspiy və Hirkan kimi adlanır. Birinci etnonim o zaman dənizin cənub-qərb sahillərində, müasir Azərbaycanın ərazisində yaşamış Kaspi xalqının adı ilə əlaqədardır. İkinci ad dənizin cənub-şərq küncündə yerləşmiş Hirkan ölkəsindən (farsca "canavarlar ölkəsi" deməkdir) yaranmışdır. Hər iki ad Herodot tərəfindən də istifadə olunur (e.ə.V əsr). Daha sonrakı qədim müəlliflər bu adlarla yanaşı Alban (albanlar etnonimi ilə əlaqədardır), Coşqun və Hirkan dənizi adlarını işlədirlər. Qədim rus əlyazmaları abidələrində Xəzər dənizi Göy (Monqol-Türklərdən götürülmüşdür), Xarəzm (Amudərya çayının aşağı vadisində yerləşən və ərazisi Xəzər dənizinə qədər uzanan Xarəzm dövləti ilə bağlı), Xvalın, Dərbənd və s. kimi adlandırılır. Xəzər ətrafında yaşayan xalqlar da bu dənizə müxtəlif adlar vermişlər, məsələn: ruslar-Xvalın, tatarlar-Ağ Dəniz, türklər-Kiçik Dəniz, çinlilər-Si Hay, yəni Qərb dənizi. Venesiya Respublikasının 1474-1477-ci illərdə İrandakı səfiri A.Kontarini onu Bakı dənizi adlandırmışdır. Rusiyada Kaspiy adı XVI əsrin əvvəllərində meydana gəlmişdir. Xəzər ətrafında yerləşmiş digər ölkələrdə bu su hövzəsi: Azərbaycanda-Xəzər (Xəzərlər V-X əsrlərdə dənizin şimal-qərb sahillərində məskunlaşmış türkdilli millətdir), İranda Mazandaran, Qazaxıstanda və Türkmənistanda Kaspiy dənizi kimi adlandırılmışdır. Bütövlükdə, müxtəlif vaxtlarda, müxtəlif xalqlar Xəzərə 70-ə qədər ad vermişlər.</span></span></p> </article> </section> <footer> <div class="menubar footer-container" id="footer-load"></div> </footer> </div> <script src="/assets/110dab23/jquery.js"></script> <script src="https://cdnjs.cloudflare.com/ajax/libs/tiny-slider/2.8.5/min/tiny-slider.js"></script> <script src="/media/javascripts/script.js?v=280823"></script> </body> </html>