CINXE.COM
Galileusz – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Galileusz – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"6a410a18-b6e3-4ce3-8bda-d246a9fb8aaf","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Galileusz","wgTitle":"Galileusz","wgCurRevisionId":75074917,"wgRevisionId":75074917,"wgArticleId":1954,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-07","Szablon odn bez numeru strony","Artykuły z brakującymi przypisami od 2017-09","Astronomowie XVI wieku","Włoscy astronomowie XVII wieku","Włoscy astrologowie","Odkrywcy księżyców","Twórcy instrumentów astronomicznych","Włoscy popularyzatorzy astronomii","Włoscy fizycy XVI wieku","Włoscy fizycy XVII wieku" ,"Włoscy fizycy doświadczalni","Fizycy mechaniczni","Optycy","Termodynamicy","Popularyzatorzy fizyki","Polihistorzy","Włoscy wynalazcy","Włoscy filozofowie XVII wieku","Filozofowie renesansu","Filozofowie XVI wieku","Pisarze nowołacińscy","Ludzie upamiętnieni nazwami jednostek CGS","Osoby upamiętnione nazwami planet","Osoby upamiętnione nazwami grup w matematyce","Osoby upamiętnione nazwami teleskopów","Fizycy upamiętnieni nazwami nagród","Ludzie urodzeni w Pizie","Urodzeni w 1564","Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Pizie","Skazani w procesach inkwizycyjnych","Autorzy umieszczeni na indeksie ksiąg zakazanych","Zmarli w 1642"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Galileusz","wgRelevantArticleId":1954,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams" :{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75074917,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q307","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready", "jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/85/Galileo_by_leoni.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1351"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/85/Galileo_by_leoni.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="901"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="720"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Galileusz – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Galileusz"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Galileusz"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Galileusz rootpage-Galileusz skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Galileusz" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Galileusz" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Galileusz" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Galileusz" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Informacje_ogólne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Informacje_ogólne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Informacje ogólne</span> </div> </a> <ul id="toc-Informacje_ogólne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Galileusz_a_Kościół_katolicki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Galileusz_a_Kościół_katolicki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Galileusz a Kościół katolicki</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Galileusz_a_Kościół_katolicki-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Galileusz a Kościół katolicki</span> </button> <ul id="toc-Galileusz_a_Kościół_katolicki-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Stosunki_z_Kościołem_przed_procesem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stosunki_z_Kościołem_przed_procesem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Stosunki z Kościołem przed procesem</span> </div> </a> <ul id="toc-Stosunki_z_Kościołem_przed_procesem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pierwsze_działania_Inkwizycji_i_późniejsze_stosunki_z_Kościołem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pierwsze_działania_Inkwizycji_i_późniejsze_stosunki_z_Kościołem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Pierwsze działania Inkwizycji i późniejsze stosunki z Kościołem</span> </div> </a> <ul id="toc-Pierwsze_działania_Inkwizycji_i_późniejsze_stosunki_z_Kościołem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Konflikt_z_Kościołem_katolickim" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Konflikt_z_Kościołem_katolickim"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Konflikt z Kościołem katolickim</span> </div> </a> <ul id="toc-Konflikt_z_Kościołem_katolickim-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dzieło_Kopernika_i_Indeks_Ksiąg_Zakazanych" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dzieło_Kopernika_i_Indeks_Ksiąg_Zakazanych"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Dzieło Kopernika i Indeks Ksiąg Zakazanych</span> </div> </a> <ul id="toc-Dzieło_Kopernika_i_Indeks_Ksiąg_Zakazanych-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rzekome_zakazanie_nauczania_heliocentryzmu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rzekome_zakazanie_nauczania_heliocentryzmu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Rzekome zakazanie nauczania heliocentryzmu</span> </div> </a> <ul id="toc-Rzekome_zakazanie_nauczania_heliocentryzmu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Prace_i_stosunki_z_Kościołem_po_pierwszym_procesie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Prace_i_stosunki_z_Kościołem_po_pierwszym_procesie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Prace i stosunki z Kościołem po pierwszym procesie</span> </div> </a> <ul id="toc-Prace_i_stosunki_z_Kościołem_po_pierwszym_procesie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Drugi_proces" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Drugi_proces"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Drugi proces</span> </div> </a> <ul id="toc-Drugi_proces-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Konflikt_z_punktu_widzenia_filozofii_nauki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Konflikt_z_punktu_widzenia_filozofii_nauki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Konflikt z punktu widzenia filozofii nauki</span> </div> </a> <ul id="toc-Konflikt_z_punktu_widzenia_filozofii_nauki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Konsekwencje_konfliktu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Konsekwencje_konfliktu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.9</span> <span>Konsekwencje konfliktu</span> </div> </a> <ul id="toc-Konsekwencje_konfliktu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Wkład_w_rozwój_nauki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wkład_w_rozwój_nauki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Wkład w rozwój nauki</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Wkład_w_rozwój_nauki-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Wkład w rozwój nauki</span> </button> <ul id="toc-Wkład_w_rozwój_nauki-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Fizyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Fizyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Fizyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Fizyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Astronomia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Astronomia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Astronomia</span> </div> </a> <ul id="toc-Astronomia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Technika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Technika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Technika</span> </div> </a> <ul id="toc-Technika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Metodologia_i_filozofia_nauki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Metodologia_i_filozofia_nauki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Metodologia i filozofia nauki</span> </div> </a> <ul id="toc-Metodologia_i_filozofia_nauki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Upamiętnienie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Upamiętnienie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Upamiętnienie</span> </div> </a> <ul id="toc-Upamiętnienie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wybrane_publikacje_Galileusza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wybrane_publikacje_Galileusza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Wybrane publikacje Galileusza</span> </div> </a> <ul id="toc-Wybrane_publikacje_Galileusza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uwagi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uwagi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Uwagi</span> </div> </a> <ul id="toc-Uwagi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Galileusz</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 201 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-201" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">201 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%8B%E1%88%8A%E1%88%8D%E1%8B%AE" title="ጋሊልዮ – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="ጋሊልዮ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B_%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%80" title="गैलिलियो गैलिली – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="गैलिलियो गैलिली" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%88_%D8%BA%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A" title="غاليليو غاليلي – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="غاليليو غاليلي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – arumuński" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="arumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%85%E2%80%99_%E0%A6%97%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A6%BF" title="গেলিলিঅ’ গেলিলি – asamski" lang="as" hreflang="as" data-title="গেলিলিঅ’ গেলিলি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamski" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B2%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B_%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%80" title="गैलीलियो गैलिली – awadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="गैलीलियो गैलिली" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="awadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Galil%C3%A9o_Galil%C3%A9i" title="Galiléo Galiléi – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Galiléo Galiléi" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – ajmara" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="ajmara" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qalileo_Qaliley" title="Qalileo Qaliley – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Qalileo Qaliley" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A6%D9%88_%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A6" title="قالیلئو قالیلئ – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="قالیلئو قالیلئ" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Galil%C3%A9o_Galil%C3%A9i" title="Galiléo Galiléi – balijski" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Galiléo Galiléi" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balijski" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%93_%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%87" title="গ্যালিলিও গ্যালিলেই – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="গ্যালিলিও গ্যালিলেই" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B0_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галілеа Галілей – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Галілеа Галілей" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галілео Галілей – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Галілео Галілей" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – bislama" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislama" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%B1%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%BA%E0%BD%A0%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B1%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%BA%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="གཱ་ལི་ལེའོ་གཱ་ལི་ལེའི། – tybetański" lang="bo" hreflang="bo" data-title="གཱ་ལི་ལེའོ་གཱ་ལི་ལེའི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tybetański" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9,_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE" title="Галилей, Галилео – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Галилей, Галилео" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – korsykański" lang="co" hreflang="co" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsykański" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%DA%AD%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%88_%DA%AD%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A" title="ڭاليليو ڭاليلي – marokański arabski" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ڭاليليو ڭاليلي" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="marokański arabski" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – dolnołużycki" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="dolnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B_%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%80" title="ग्यालिलियो ग्यालिली – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="ग्यालिलियो ग्यालिली" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%82_%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BB%CE%AD%CE%B9" title="Γαλιλαίος Γαλιλέι – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Γαλιλαίος Γαλιλέι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Galilejo" title="Galilejo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Galilejo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – estremadurski" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="estremadurski" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A6%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87" title="گالیلئو گالیله – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="گالیلئو گالیله" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – hindi fidżyjskie" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi fidżyjskie" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Galil%C3%A9e_(savant)" title="Galilée (savant) – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Galilée (savant)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – fulani" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="fulani" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – friulski" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulski" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%BD%E5%88%A9%E7%95%A5" title="伽利略 – gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="伽利略" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%97%E0%AB%85%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AB%8B_%E0%AA%97%E0%AB%85%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%B2%E0%AA%BF" title="ગૅલિલિયો ગૅલિલિ – gudżarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ગૅલિલિયો ગૅલિલિ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gudżarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B0%88%EB%A6%B4%EB%A0%88%EC%98%A4_%EA%B0%88%EB%A6%B4%EB%A0%88%EC%9D%B4" title="갈릴레오 갈릴레이 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="갈릴레오 갈릴레이" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B8_%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B5" title="Գալիլեո Գալիլեյ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գալիլեո Գալիլեյ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B2%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B_%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%80" title="गैलीलियो गैलिली – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="गैलीलियो गैलिली" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – górnołużycki" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="górnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – gorontalo" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="gorontalo" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – ilokano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%9C%D7%99%D7%9C%D7%90%D7%95_%D7%92%D7%9C%D7%99%D7%9C%D7%99%D7%99" title="גלילאו גליליי – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="גלילאו גליליי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Galil%C3%A9e" title="Galilée – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Galilée" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%86%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B3%8B_%E0%B2%97%E0%B3%86%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%BF" title="ಗೆಲಿಲಿಯೋ ಗೆಲಿಲಿ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಗೆಲಿಲಿಯೋ ಗೆಲಿಲಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – pampango" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampango" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98" title="გალილეო გალილეი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="გალილეო გალილეი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – kinya-ruanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="kinya-ruanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – kreolski haitański" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolski haitański" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Galil%C3%A9_(savan)" title="Galilé (savan) – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Galilé (savan)" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – ladyński" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ladyński" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Galilaeus_Galilaei" title="Galilaeus Galilaei – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Galilaeus Galilaei" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilejs" title="Galileo Galilejs – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Galileo Galilejs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – lezgijski" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgijski" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Galil%C4%97jus" title="Galilėjus – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Galilėjus" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – liguryjski" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="liguryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/galileos.galileis" title="galileos.galileis – lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="galileos.galileis" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B_%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%80" title="ग्यालिलियो ग्यालिली – maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="ग्यालिलियो ग्यालिली" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%98" title="Галилео Галилеј – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Галилео Галилеј" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%97%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%8B_%E0%B4%97%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%B2%E0%B4%BF" title="ഗലീലിയോ ഗലീലി – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഗലീലിയോ ഗലീലി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – maltański" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltański" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%85%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B_%E0%A4%97%E0%A5%85%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%80" title="गॅलेलियो गॅलिली – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="गॅलेलियो गॅलिली" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98" title="გალილეო გალილეი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გალილეო გალილეი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%88_%D8%AC%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%89" title="جاليليو جاليلى – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="جاليليو جاليلى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87" title="گالیله – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="گالیله" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%92%EA%AF%A6%EA%AF%82%EA%AF%A4%EA%AF%82%EA%AF%A4%EA%AF%91%EA%AF%A3_%EA%AF%92%EA%AF%A6%EA%AF%82%EA%AF%A4%EA%AF%82%EA%AF%A9" title="ꯒꯦꯂꯤꯂꯤꯑꯣ ꯒꯦꯂꯤꯂꯩ – manipuri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯒꯦꯂꯤꯂꯤꯑꯣ ꯒꯦꯂꯤꯂꯩ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – minangkabu" lang="min" hreflang="min" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabu" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Galileu_Galilei" title="Galileu Galilei – mirandyjski" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Galileu Galilei" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D1%8D%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D1%8D%D0%B9" title="Галилэо Галилэй – moksza" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Галилэо Галилэй" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="moksza" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%9A%E1%80%AD%E1%80%AF" title="ဂယ်လီလီယို – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂယ်လီလီယို" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – fidżijski" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fidżijski" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B_%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%80" title="ग्यालिलियो ग्यालिली – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ग्यालिलियो ग्यालिली" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B_%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%80" title="ग्यालिलियो ग्यालिली – newarski" lang="new" hreflang="new" data-title="ग्यालिलियो ग्यालिली" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newarski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AC%E3%83%AA%E3%83%AC%E3%82%AA%E3%83%BB%E3%82%AC%E3%83%AA%E3%83%AC%E3%82%A4" title="ガリレオ・ガリレイ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ガリレオ・ガリレイ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – neapolitański" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="neapolitański" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9,_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE" title="Галилей, Галилео – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Галилей, Галилео" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%97%E0%AC%BE%E0%AC%B2%E0%AC%BF%E0%AC%B2%E0%AC%BF%E0%AC%93" title="ଗାଲିଲିଓ – orija" lang="or" hreflang="or" data-title="ଗାଲିଲିଓ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="orija" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Galiiliyoo_Galiilii" title="Galiiliyoo Galiilii – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Galiiliyoo Galiilii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%97%E0%A9%88%E0%A8%B2%E0%A9%80%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%93_%E0%A8%97%E0%A9%88%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%B2%E0%A9%80" title="ਗੈਲੀਲਿਓ ਗੈਲਿਲੀ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਗੈਲੀਲਿਓ ਗੈਲਿਲੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88_%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="گلیلیو گلیلی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="گلیلیو گلیلی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%84%DB%8C" title="گاليليو گاليلی – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="گاليليو گاليلی" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Gialiliyo_Gialileyi" title="Gialiliyo Gialileyi – jamajski" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Gialiliyo Gialileyi" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="jamajski" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Galileu_Galilei" title="Galileu Galilei – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Galileu Galilei" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – karakałpacki" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakałpacki" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galiley" title="Galileo Galiley – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Galileo Galiley" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D2%90%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D2%90%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Ґалілео Ґалілей – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Ґалілео Ґалілей" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9,_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE" title="Галилей, Галилео – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Галилей, Галилео" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE" title="Галилей Галилео – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Галилей Галилео" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Ciyalilu.ciyalilay" title="Ciyalilu.ciyalilay – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Ciyalilu.ciyalilay" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9C%E1%B1%9F%E1%B1%9E%E1%B1%A4%E1%B1%9E%E1%B1%A4%E1%B1%AD%E1%B1%9A_%E1%B1%9C%E1%B1%9F%E1%B1%9E%E1%B1%A4%E1%B1%9E%E1%B1%A4" title="ᱜᱟᱞᱤᱞᱤᱭᱚ ᱜᱟᱞᱤᱞᱤ – santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱜᱟᱞᱤᱞᱤᱭᱚ ᱜᱟᱞᱤᱞᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88" title="گیلیلیو – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="گیلیلیو" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Galileu_Galilei" title="Galileu Galilei – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Galileu Galilei" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9C%E0%B7%90%E0%B6%BD%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%9D_%E0%B6%9C%E0%B7%90%E0%B6%BD%E0%B6%BD%E0%B7%93" title="ගැලලියෝ ගැලලී – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="ගැලලියෝ ගැලලී" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A6%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%88_%DA%AF%D8%A6%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A" title="گئليليو گئليلي – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="گئليليو گئليلي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8E%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%95%DB%8C" title="گالیلێو گالیلەی – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="گالیلێو گالیلەی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%98" title="Галилео Галилеј – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Галилео Галилеј" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%B2%E0%AF%80%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AF%8B_%E0%AE%95%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%B2%E0%AE%BF" title="கலீலியோ கலிலி – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கலீலியோ கலிலி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – kabylski" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabylski" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B_%E0%B0%97%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="గెలీలియో గెలీలి – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="గెలీలియో గెలీలి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%AD_%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%B5" title="กาลิเลโอ กาลิเลอี – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="กาลิเลโอ กาลิเลอี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галилео Галилей – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Галилео Галилей" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%86%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B3%8B_%E0%B2%97%E0%B3%86%E0%B2%B2%E0%B2%B2%E0%B2%BF" title="ಗೆಲಿಲಿಯೋ ಗೆಲಲಿ – tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಗೆಲಿಲಿಯೋ ಗೆಲಲಿ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B9,_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BE" title="Галилей, Галилео – tuwiński" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Галилей, Галилео" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuwiński" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галілео Галілей – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Галілео Галілей" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88_%DA%AF%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="گلیلیو گلیلی – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="گلیلیو گلیلی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%89%D9%84%DB%90%D9%8A" title="گالىلېي – ujgurski" lang="ug" hreflang="ug" data-title="گالىلېي" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgurski" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Galilei_Galileo" title="Galilei Galileo – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Galilei Galileo" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – wolapik" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="wolapik" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Galilei_Galileo" title="Galilei Galileo – võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Galilei Galileo" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%BD%E5%88%A9%E7%95%A5" title="伽利略 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="伽利略" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%BD%E5%88%A9%E7%95%A5%C2%B7%E4%BC%BD%E5%88%A9%E8%8E%B1" title="伽利略·伽利莱 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="伽利略·伽利莱" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%9C%D7%A2%D7%90_%D7%92%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%9C%D7%A2%D7%99" title="גאלילעא גאלילעי – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="גאלילעא גאלילעי" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%BD%E5%88%A9%E7%95%A5%C2%B7%E4%BC%BD%E5%88%A9%E8%90%8A" title="伽利略·伽利萊 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="伽利略·伽利萊" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – zelandzki" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="zelandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Gal%C4%97lies_Gal%C4%97liejos" title="Galėlies Galėliejos – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Galėlies Galėliejos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%BD%E5%88%A9%E7%95%A5%C2%B7%E4%BC%BD%E5%88%A9%E8%8E%B1" title="伽利略·伽利莱 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="伽利略·伽利莱" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Galil%C3%A8o_Galil%C3%A8i" title="Galilèo Galilèi – betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Galilèo Galilèi" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Galileo_Galilei" title="Galileo Galilei – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Galileo Galilei" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B3%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B5%89%E2%B5%8D%E2%B5%A2%E2%B5%93_%E2%B4%B3%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B5%89%E2%B5%8D%E2%B5%89" title="ⴳⴰⵍⵉⵍⵢⵓ ⴳⴰⵍⵉⵍⵉ – standardowy marokański tamazight" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴳⴰⵍⵉⵍⵢⵓ ⴳⴰⵍⵉⵍⵉ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="standardowy marokański tamazight" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q307#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Galileusz" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Galileusz" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Galileusz"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Galileusz"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Galileusz" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Galileusz" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&oldid=75074917" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Galileusz&id=75074917&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGalileusz"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGalileusz"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Galileusz"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Galileusz&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Galileusz&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Galileo_Galilei" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Galileusz" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q307" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy astronoma. Zobacz też: <a href="/wiki/Galileo" class="mw-disambig" title="Galileo">inne znaczenia słowa „Galileo”</a> lub statek <a href="/wiki/MF_Galileusz" title="MF Galileusz">MF Galileusz</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Galileusz</div><div class="iboxt-2">Galileo Galilei</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Galileo_by_leoni.jpg" class="mw-file-description" title="Portret Galileusza autorstwa Ottavio Leoni(inne języki) (Florencja, Biblioteca Marucelliana)"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Galileo_by_leoni.jpg/213px-Galileo_by_leoni.jpg" decoding="async" width="213" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Galileo_by_leoni.jpg/320px-Galileo_by_leoni.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Galileo_by_leoni.jpg/426px-Galileo_by_leoni.jpg 2x" data-file-width="533" data-file-height="600" /></a></span><br />Portret Galileusza autorstwa <a href="/w/index.php?title=Ottavio_Leoni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ottavio Leoni (strona nie istnieje)">Ottavio Leoni</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q389768#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q389768">(inne języki)</a></span> (<a href="/wiki/Florencja" title="Florencja">Florencja</a>, Biblioteca Marucelliana) </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce urodzenia </th> <td> <p><span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/15_lutego" title="15 lutego">15 lutego</a> <a href="/wiki/1564" title="1564">1564</a></span> <br /><a href="/wiki/Piza" title="Piza">Piza</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce śmierci </th> <td> <p><span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/8_stycznia" title="8 stycznia">8 stycznia</a> <a href="/wiki/1642" title="1642">1642</a></span> <br /><a href="/wiki/Arcetri" title="Arcetri">Arcetri</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Miejsce spoczynku </th> <td> <p><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Santa_Croce" title="Kościół Santa Croce">Kościół Santa Croce</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Zawód, zajęcie </th> <td> <p>uczony: <a href="/wiki/Astronom" title="Astronom">astronom</a>, <a href="/wiki/Astrologia" title="Astrologia">astrolog</a>, <a href="/wiki/Matematyk" title="Matematyk">matematyk</a>, <a href="/wiki/Fizyk" title="Fizyk">fizyk</a>, <a href="/wiki/Filozofia" title="Filozofia">filozof</a>, <a href="/wiki/In%C5%BCynier" title="Inżynier">inżynier</a>-wynalazca </p> </td></tr> <tr> <th>Narodowość </th> <td> <p><a href="/wiki/W%C5%82osi" title="Włosi">włoska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Alma_Mater" title="Alma Mater">Alma Mater</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Uniwersytet_w_Pizie" title="Uniwersytet w Pizie">Uniwersytet w Pizie</a> </p> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Galileo_Galilei_Signature_2.svg" class="mw-file-description"><img alt="Faksymile" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Galileo_Galilei_Signature_2.svg/130px-Galileo_Galilei_Signature_2.svg.png" decoding="async" width="130" height="57" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Galileo_Galilei_Signature_2.svg/195px-Galileo_Galilei_Signature_2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Galileo_Galilei_Signature_2.svg/260px-Galileo_Galilei_Signature_2.svg.png 2x" data-file-width="140" data-file-height="61" /></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Galileo_Galilei" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Galileo_Galilei" class="extiw" title="commons:Category:Galileo Galilei">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Galileusz" title="Wikicytaty"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Galileusz" class="extiw" title="q:Galileusz">Cytaty w Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Galileusz</b>, właśc. <b>Galileo Galilei</b> (ur. <a href="/wiki/15_lutego" title="15 lutego">15 lutego</a> <a href="/wiki/1564" title="1564">1564</a> w <a href="/wiki/Piza" title="Piza">Pizie</a>, zm. <a href="/wiki/8_stycznia" title="8 stycznia">8 stycznia</a> <a href="/wiki/1642" title="1642">1642</a> w <a href="/wiki/Arcetri" title="Arcetri">Arcetri</a>)<sup id="cite_ref-gal_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-gal-1">[1]</a></sup> – <a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy">włoski</a> uczony: <a href="/wiki/Astronom" title="Astronom">astronom</a>, <a href="/wiki/Astrologia" title="Astrologia">astrolog</a>, <a href="/wiki/Matematyk" title="Matematyk">matematyk</a>, <a href="/wiki/Fizyka_do%C5%9Bwiadczalna" title="Fizyka doświadczalna">fizyk doświadczalny</a>, <a href="/wiki/In%C5%BCynier" title="Inżynier">inżynier</a>-wynalazca i <a href="/wiki/Filozofia_renesansu" title="Filozofia renesansu">filozof</a>, pionier nowożytnej <a href="/wiki/Fizyka" title="Fizyka">fizyki</a> i astronomii oraz <a href="/wiki/Popularyzacja_nauki" title="Popularyzacja nauki">popularyzator</a> tych nauk. W co najmniej dwóch rankingach fizyków znalazł się w pierwszej dziesiątce wszech czasów, a w jednym z nich znalazł się na czwartym miejscu – zaraz za podium obejmującym <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Newtona</a>, <a href="/wiki/Albert_Einstein" title="Albert Einstein">Einsteina</a> i <a href="/wiki/James_Clerk_Maxwell" title="James Clerk Maxwell">Maxwella</a><sup id="cite_ref-BBC_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC-2">[2]</a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. </p><p>Galileusz jest znany i pamiętany głównie jako astronom i <a href="/wiki/Fizyk" title="Fizyk">fizyk</a>, a pośrednio też <a href="/wiki/Filozofia_nauki" title="Filozofia nauki">filozof nauki</a> i <a href="/wiki/Filozofia_religii" title="Filozofia religii">religii</a>. Bronił <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Kopernik" title="Mikołaj Kopernik">kopernikańskiej</a> teorii <a href="/wiki/Heliocentryzm" title="Heliocentryzm">heliocentrycznej</a>, co przyczyniło się do jego konfliktu z <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki" title="Kościół katolicki">Kościołem katolickim</a> i <a href="/wiki/Cenzura" title="Cenzura">cenzurowania</a> tej teorii oraz pism Kopernika przez ponad stulecie. Galileusz prowadził też własne obserwacje astronomiczne – zarówno <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny" title="Układ Słoneczny">Układu Słonecznego</a>, jak i dalszych obiektów. Jako pierwszy zastosował <a href="/wiki/Teleskop" title="Teleskop">teleskop</a> w oglądaniu nieba i skonstruował własną wersję tego urządzenia, inną od pierwotnej konstrukcji <a href="/wiki/Hans_Lipperhey" title="Hans Lipperhey">Lipperheya</a>. Za jego pomocą jako jeden z pierwszych zobaczył <a href="/wiki/Plama_s%C5%82oneczna" title="Plama słoneczna">plamy na Słońcu</a> i dowiódł, że są faktycznie plamami na jego powierzchni, a nie bliskimi <a href="/wiki/Satelita" title="Satelita">satelitami</a> – dowodząc <a href="/wiki/Ruch_obrotowy" title="Ruch obrotowy">ruchu wirowego</a> tego ciała. Odkrył również góry na <a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyc" title="Księżyc">Księżycu</a> i oszacował ich wysokość. Zaobserwował także: </p> <ul><li>fazy <a href="/wiki/Wenus" title="Wenus">Wenus</a> – dowodzące, że ta planeta obiega <a href="/wiki/S%C5%82o%C5%84ce" title="Słońce">Słońce</a>, a nie <a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia">Ziemię</a>;</li> <li>księżyce <a href="/wiki/Jowisz" title="Jowisz">Jowisza</a> – cztery największe, zwane <a href="/wiki/Galileuszowe_ksi%C4%99%C5%BCyce_Jowisza" title="Galileuszowe księżyce Jowisza">galileuszowymi</a>;</li> <li><a href="/wiki/Pier%C5%9Bcienie_Saturna" title="Pierścienie Saturna">pierścienie Saturna</a> – choć nie zidentyfikował ich poprawnie;</li> <li><a href="/wiki/SN_1604" title="SN 1604">Gwiazdę Keplera</a> – dowodząc przez brak <a href="/wiki/Paralaksa" title="Paralaksa">paralaksy</a>, że nie jest to zjawisko atmosferyczne<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>;</li> <li>to, że <a href="/wiki/Droga_Mleczna" title="Droga Mleczna">Droga Mleczna</a> jest skupiskiem wielu gwiazd.</li></ul> <p>Teleskopowe powiększenie pozwoliło też Galileuszowi na nowe, ściślejsze oszacowania <a href="/wiki/Rozmiar_k%C4%85towy" title="Rozmiar kątowy">rozmiaru kątowego</a> gwiazd stałych<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2021-07">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. Zaproponował również nową astronomiczną metodę w <a href="/wiki/Geodezja" title="Geodezja">geodezji</a> – sposób pomiaru <a href="/wiki/D%C5%82ugo%C5%9B%C4%87_geograficzna" title="Długość geograficzna">długości geograficznej</a>, wykorzystujący jako zegar odkryte przez niego księżyce Jowisza. Metoda ta przyczyniła się do udowodnienia przez <a href="/wiki/Ole_R%C3%B8mer" title="Ole Rømer">Rømera</a>, że <a href="/wiki/%C5%9Awiat%C5%82o" title="Światło">światło</a> ma <a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_%C5%9Bwiat%C5%82a" title="Prędkość światła">skończoną prędkość</a>, a także do pierwszego oszacowania tej wielkości przez <a href="/wiki/Christiaan_Huygens" title="Christiaan Huygens">Huygensa</a>. Włoski uczony odrzucał poprawny model <a href="/wiki/Johannes_Kepler" title="Johannes Kepler">Keplera</a> eliptycznych <a href="/wiki/Orbita" title="Orbita">orbit</a> planetarnych, nie zdobył pełnych dowodów heliocentryzmu, bronił go także błędnymi argumentami – jak własny, nieudany model <a href="/wiki/P%C5%82ywy_morskie" title="Pływy morskie">pływów morskich</a> – a pod naciskiem <a href="/wiki/Inkwizycja" title="Inkwizycja">inkwizycji</a> swój kopernikanizm odwołał. Mimo to zakwestionował <a href="/wiki/Teoria_geocentryczna" title="Teoria geocentryczna">geocentryczny</a> model <a href="/wiki/Klaudiusz_Ptolemeusz" title="Klaudiusz Ptolemeusz">Ptolemeusza</a>, przez co był jednym z głównych motorów <a href="/wiki/Przewr%C3%B3t_kopernika%C5%84ski" title="Przewrót kopernikański">przewrotu kopernikańskiego</a> i całej <a href="/wiki/Rewolucja_naukowa" title="Rewolucja naukowa">rewolucji naukowej</a> XVII wieku. </p><p>W fizyce Galileusz zajmował się głównie <a href="/wiki/Mechanika_klasyczna" title="Mechanika klasyczna">mechaniką klasyczną</a>, której był współtwórcą, a także elementami <a href="/wiki/Termodynamika" title="Termodynamika">termodynamiki</a> i <a href="/wiki/Optyka" title="Optyka">optyki</a>. Badał <a href="/wiki/Izochronizm" title="Izochronizm">izochronizm</a> wahadeł, względność ruchu i opracował prototypy <a href="/wiki/Zasady_dynamiki_Newtona#I_zasada_dynamiki_(zasada_bezwładności)" title="Zasady dynamiki Newtona">pierwszej zasady dynamiki</a>, <a href="/wiki/Zasada_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Zasada względności">zasady względności</a> oraz słabej <a href="/wiki/Zasada_r%C3%B3wnowa%C5%BCno%C5%9Bci" title="Zasada równoważności">zasady równoważności</a> – dowodząc, że <a href="/wiki/Spadek_swobodny" title="Spadek swobodny">spadek swobodny</a>, ruch <a href="/wiki/Wahad%C5%82o" title="Wahadło">wahadła</a> itp. ruchy pod wpływem <a href="/wiki/Grawitacja" title="Grawitacja">grawitacji</a> nie zależą od <a href="/wiki/Masa_(fizyka)" title="Masa (fizyka)">masy</a> poruszanego ciała, zgodnie z wcześniejszymi opiniami <a href="/wiki/Jan_Filopon" title="Jan Filopon">Filopona</a> i <a href="/wiki/Simon_Stevin" title="Simon Stevin">Stevina</a>. Tym sposobem obalił koncepcje fizyczne <a href="/wiki/Arystoteles" title="Arystoteles">Arystotelesa</a>, przejęte też przez średniowiecznych <a href="/wiki/Scholastyka_(filozofia)" title="Scholastyka (filozofia)">scholastyków</a> i bronione również w nowożytności. Galileusz antycypował także <a href="/wiki/Brachistochrona" title="Brachistochrona">problem brachistochrony</a>, <a href="/wiki/Analiza_wymiarowa" title="Analiza wymiarowa">analizę wymiarową</a> i <a href="/wiki/Mechanika_o%C5%9Brodk%C3%B3w_ci%C4%85g%C5%82ych" title="Mechanika ośrodków ciągłych">mechanikę ośrodków ciągłych</a>, zwłaszcza <a href="/wiki/Wytrzyma%C5%82o%C5%9B%C4%87_materia%C5%82%C3%B3w" title="Wytrzymałość materiałów">elastomechanikę</a>. Jego prace nad <a href="/wiki/Pompa" title="Pompa">pompami</a> i <a href="/wiki/Pr%C3%B3%C5%BCnia" title="Próżnia">próżnią</a> przyczyniły się do odkrycia <a href="/wiki/Ci%C5%9Bnienie_atmosferyczne" title="Ciśnienie atmosferyczne">ciśnienia atmosferycznego</a> i wynalezienia <a href="/wiki/Barometr" title="Barometr">barometru</a>. Był też konstruktorem <a href="/wiki/Termometr_Galileusza" title="Termometr Galileusza">jednego z pierwszych termometrów</a>, zwanego termoskopem. Usiłował również zmierzyć prędkość światła w <a href="/wiki/Powietrze" title="Powietrze">powietrzu</a>, czemu nie podołał, jednak umożliwił dolne oszacowanie tej wielkości, a podobne metody oparte na lustrach zostały potem skutecznie wykorzystane w XIX w. przez <a href="/wiki/Armand_Fizeau" title="Armand Fizeau">Fizeau</a> i <a href="/wiki/Jean_Bernard_L%C3%A9on_Foucault" title="Jean Bernard Léon Foucault">Foucault</a>. Galileusz popierał też hipotezę <a href="/wiki/Atom" title="Atom">atomów</a>, co również przeczyło <a href="/wiki/Fizyka_(Arystoteles)" title="Fizyka (Arystoteles)">fizyce arystotelejskiej</a> dominującej w jego czasach i mogło się przyczynić do sporu ze <a href="/wiki/Kongregacja_%C5%9Awi%C4%99tego_Oficjum" title="Kongregacja Świętego Oficjum">Świętym Oficjum</a>. </p><p>Jako inżynier Galileusz nie tylko udoskonalił teleskop, pompy i wynalazł termometr. Rozwijał też inne <a href="/wiki/Przyrz%C4%85d_pomiarowy" title="Przyrząd pomiarowy">urządzenia pomiarowe</a>, takie jak <a href="/wiki/Mikroskop" title="Mikroskop">mikroskop</a> czy <a href="/w/index.php?title=Kompas_wojskowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kompas wojskowy (strona nie istnieje)">kompas</a> oraz rozmaite przedmioty użytkowe, opisane dalej. </p><p>Galileusz to nie tylko autor konkretnych odkryć, ale i pionier nowożytnej <a href="/wiki/Metoda_naukowa" title="Metoda naukowa">metody naukowej</a>, opartej na eksperymencie i <a href="/wiki/Modelowanie_matematyczne" title="Modelowanie matematyczne">modelowaniu matematycznym</a>, traktowanych jako pewniejsze niż intuicyjny <a href="/wiki/Rozs%C4%85dek" title="Rozsądek">rozsądek</a>, <a href="/wiki/Spekulacja" title="Spekulacja">spekulacje</a> czy <a href="/wiki/Autorytet" title="Autorytet">autorytet</a>, także autorytet <a href="/wiki/Religia" title="Religia">religijny</a>. Zarazem Galileusz posługiwał się <a href="/wiki/Eksperyment_my%C5%9Blowy" title="Eksperyment myślowy">eksperymentami myślowymi</a>, które również po nim odegrały dużą rolę w rozwoju nauki, m.in. w pracach <a href="/wiki/Albert_Einstein" title="Albert Einstein">Einsteina</a>. Włoski uczony zostawił też po sobie znaczących uczniów jak <a href="/wiki/Evangelista_Torricelli" title="Evangelista Torricelli">Evangelista Torricelli</a>, <a href="/wiki/Vincenzo_Viviani" title="Vincenzo Viviani">Vincenzo Viviani</a> i <a href="/wiki/Bonaventura_Cavalieri" title="Bonaventura Cavalieri">Bonaventura Cavalieri</a>. Wykładał m.in. na uniwersytetach <a href="/wiki/Uniwersytet_w_Pizie" title="Uniwersytet w Pizie">w Pizie</a> i <a href="/wiki/Uniwersytet_Padewski" title="Uniwersytet Padewski">w Padwie</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Informacje_ogólne"><span id="Informacje_og.C3.B3lne"></span>Informacje ogólne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Informacje ogólne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Informacje ogólne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Urodził się w <a href="/wiki/Piza" title="Piza">Pizie</a>. Ojciec, <a href="/wiki/Vincenzo_Galilei" title="Vincenzo Galilei">Vincenzo Galilei</a>, był teoretykiem muzyki, kompozytorem i handlarzem wełną, matką była Giulia Ammannati. Galileo był najstarszym dzieckiem w rodzinie. </p><p>Imię Galileo pochodziło od przodka (Galileo Bonaiuti), który był znanym politykiem, lekarzem i wykładowcą na początku XV wieku – w tym samym czasie rodzina zmieniła nazwisko na Galilei. </p><p>Elementarne wykształcenie pobierał w domu rodzinnym, następnie w wieku 11 lat rozpoczął naukę w szkole zakonnej u jezuitów (walombrozjanów) w klasztorze Santa Maria di Vallombrosa (niedaleko <a href="/wiki/Florencja" title="Florencja">Florencji</a>). Gdy w wieku 15 lat zakomunikował ojcu, że chce zostać mnichem, ten natychmiast zareagował, zabierając go z klasztoru. W 1581 roku, w wieku 17 lat rozpoczął studia na <a href="/wiki/Uniwersytet_w_Pizie" title="Uniwersytet w Pizie">Uniwersytecie w Pizie</a> (medycyna – zgodnie z życzeniem ojca). Studiów tych nie ukończył, gdyż bardziej interesowała go matematyka. Dawał prywatne lekcje matematyki we Florencji i <a href="/wiki/Siena" title="Siena">Sienie</a>. </p><p>W roku 1589 został wykładowcą matematyki na uniwersytecie w Pizie. Następnie w roku 1592 przeniósł się na <a href="/wiki/Uniwersytet_Padewski" title="Uniwersytet Padewski">Uniwersytet w Padwie</a>, gdzie do roku 1610 wykładał <a href="/wiki/Geometria" title="Geometria">geometrię</a>, <a href="/wiki/Mechanika" title="Mechanika">mechanikę</a> i <a href="/wiki/Astronomia" title="Astronomia">astronomię</a>. W późniejszym życiu rozwijał metodę naukową poprzez liczne eksperymenty i obserwacje. </p><p>Galileusz, na podstawie swoich obserwacji, przekonał się o słuszności <a href="/wiki/Heliocentryzm" title="Heliocentryzm">teorii heliocentrycznej</a> <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Kopernik" title="Mikołaj Kopernik">Kopernika</a> w czasie, gdy Kościół bronił <a href="/wiki/Teoria_geocentryczna" title="Teoria geocentryczna">teorii geocentrycznej</a>. </p><p>Nigdy się nie ożenił, ale miał z Mariną Gambą troje dzieci: córki <a href="/wiki/Maria_Celeste" title="Maria Celeste">Virginię</a> (ur. 1600) i Livię (ur. 1601) (które zostały zakonnicami) i syna Vincenzia (ur. 1606). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Galileusz_a_Kościół_katolicki"><span id="Galileusz_a_Ko.C5.9Bci.C3.B3.C5.82_katolicki"></span>Galileusz a Kościół katolicki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Galileusz a Kościół katolicki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Galileusz a Kościół katolicki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stosunki_z_Kościołem_przed_procesem"><span id="Stosunki_z_Ko.C5.9Bcio.C5.82em_przed_procesem"></span>Stosunki z Kościołem przed procesem</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Stosunki z Kościołem przed procesem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Stosunki z Kościołem przed procesem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na początku 1610 roku Galileusz opublikował swoje dzieło <a href="/w/index.php?title=Sidereus_Nuncius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sidereus Nuncius (strona nie istnieje)">Sidereus Nuncius</a>, gdzie opisuje swoje odkrycia: Dostrzegł góry na <a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyc" title="Księżyc">Księżycu</a> oraz odkrył (co przeczy teorii geocentrycznej, a potwierdza heliocentryczną) <a href="/wiki/Faza_Ksi%C4%99%C5%BCyca" title="Faza Księżyca">fazy</a> <a href="/wiki/Wenus" title="Wenus">Wenus</a> i <a href="/wiki/Galileuszowe_ksi%C4%99%C5%BCyce_Jowisza" title="Galileuszowe księżyce Jowisza">księżyce Jowisza</a><sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011535_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011535-5">[5]</a></sup>. Informacja ta dotarła do <a href="/wiki/Jezuici" title="Jezuici">zakonu jezuitów</a>. 10 grudnia 1610 roku jeden z największych matematyków tamtej epoki, jezuita <a href="/wiki/Christoph_Clavius" title="Christoph Clavius">Christopher Clavius</a> napisał do Galileusza, że jezuiccy obserwatorzy nieba potwierdzili jego odkrycia, dlatego zaczął go namawiać do odwiedzenia Rzymu. Galileusz zgodził się i w marcu 1611 roku przyjechał do Rzymu, gdzie został przyjęty z honorami, a papież <a href="/wiki/Pawe%C5%82_V" title="Paweł V">Paweł V</a> udzielił mu długiej audiencji oraz przyjął w poczet członków prestiżowej <a href="/wiki/Papieska_Akademia_Nauk" title="Papieska Akademia Nauk">Akademii Linceańskiej</a>. </p><p>Galileusz w 1612 roku opublikował <i>Traktat o unoszących się ciałach</i>, a w 1613 roku wydał <i>List o plamach na <a href="/wiki/S%C5%82o%C5%84ce" title="Słońce">Słońcu</a></i>. Pomimo dużego sarkazmu w stosunku do arystotelików, Galileusz miał pełne poparcie kardynała <a href="/wiki/Urban_VIII" title="Urban VIII">Maffeo Barberiniego</a>, późniejszego papieża Urbana VIII<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011537_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011537-6">[6]</a></sup>. </p><p>W grudniu 1613 r. książę <a href="/wiki/Kosma_II_Medyceusz" title="Kosma II Medyceusz">Kosma II Medyceusz</a>, który był uczniem Galileusza, zorganizował śniadanie, na którym odbyła się dyskusja o możliwości uzgodnienia teorii heliocentrycznej z Pismem Świętym. Matka księcia, <a href="/wiki/Krystyna_Lotary%C5%84ska" title="Krystyna Lotaryńska">Krystyna Lotaryńska</a>, wyraziła wątpliwość, czy jest to możliwe. Galileusz, zaniepokojony wątpliwością protektorki, napisał list do zaprzyjaźnionego księdza, w którym stwierdzał, że w dyskusjach o problemach przyrodniczych dosłowne znaczenie Pisma Świętego „winno być brane pod uwagę na ostatnim miejscu”<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. Wkrótce potem dominikanin <a href="/w/index.php?title=Tommaso_Caccini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tommaso Caccini (strona nie istnieje)">Tommaso Caccini</a> wygłosił kazanie przeciwko Galileuszowi, w którym stwierdzał, że poglądy Galileusza przeczą przypowieści o <a href="/wiki/Jozue" title="Jozue">Jozuem</a>, który w dolinie Ajalon kazał zatrzymać się słońcu. Był to pierwszy przypadek, gdy stwierdzono, że teoria Kopernika jest heretycka<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011537_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011537-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pierwsze_działania_Inkwizycji_i_późniejsze_stosunki_z_Kościołem"><span id="Pierwsze_dzia.C5.82ania_Inkwizycji_i_p.C3.B3.C5.BAniejsze_stosunki_z_Ko.C5.9Bcio.C5.82em"></span>Pierwsze działania Inkwizycji i późniejsze stosunki z Kościołem</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Pierwsze działania Inkwizycji i późniejsze stosunki z Kościołem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pierwsze działania Inkwizycji i późniejsze stosunki z Kościołem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na Galileusza zostały złożone skargi do Świętej Inkwizycji, w której ojcowie Caccini i Niccolò Lorini zarzucili mu dowolną interpretację Pisma. Inkwizycja Rzymska odrzuciła zarzuty w lutym 1615 roku. Pomimo tego Kardynał Maffeo Barberini, przyszły papież Urban VIII, zalecił Galileuszowi większą rozwagę w niewykraczaniu poza argumenty, którymi posługiwali się <a href="/wiki/Klaudiusz_Ptolemeusz" title="Klaudiusz Ptolemeusz">Ptolemeusz</a> i Kopernik, oraz aby nie wykraczał poza fizykę i matematykę, ponieważ tłumaczenie Pisma jest zastrzeżone dla teologów. Kardynał napisał, że teoria Kopernikańska może być prawdziwa, lecz dopóki nie zostanie udowodniona, nie może być używana do interpretacji Pisma. To stanowisko godziło w obie strony sporu o Galileusza<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011538_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011538-8">[8]</a></sup>. </p><p>W grudniu 1615 roku Galileusz ponownie przyjechał do Rzymu, pomimo rad przyjaciół, którzy tego odradzali. Powodem tego były obawy, że Galileusz zaogniłby sytuację, co się faktycznie stało. Wszędzie, gdzie uczony się pojawiał, głosił, że teoria Kopernika jest prawdziwa, co wielu ludzi oburzało. Dlatego papież Paweł V zadecydował, że sprawę Galileusza i heliocentryzmu powinna zbadać inkwizycja. Tej decyzji sprzeciwił się przyszły papież Urban VIII<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011538_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011538-8">[8]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Konflikt_z_Kościołem_katolickim"><span id="Konflikt_z_Ko.C5.9Bcio.C5.82em_katolickim"></span>Konflikt z Kościołem katolickim</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Konflikt z Kościołem katolickim" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Konflikt z Kościołem katolickim"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Konflikt_Galileusza_z_Ko%C5%9Bcio%C5%82em_katolickim" title="Konflikt Galileusza z Kościołem katolickim">Konflikt Galileusza z Kościołem katolickim</a>.</i></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Galileo_facing_the_Roman_Inquisition.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Galileo_facing_the_Roman_Inquisition.jpg/200px-Galileo_facing_the_Roman_Inquisition.jpg" decoding="async" width="200" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Galileo_facing_the_Roman_Inquisition.jpg/300px-Galileo_facing_the_Roman_Inquisition.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Galileo_facing_the_Roman_Inquisition.jpg/400px-Galileo_facing_the_Roman_Inquisition.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1567" /></a><figcaption><i><a href="/wiki/Galileusz_przed_rzymsk%C4%85_inkwizycj%C4%85" title="Galileusz przed rzymską inkwizycją">Galileusz przed rzymską inkwizycją</a></i>, <a href="/wiki/Cristiano_Banti" title="Cristiano Banti">Cristiano Banti</a></figcaption></figure> <p>24 lutego 1616 <a href="/wiki/Kongregacja_%C5%9Awi%C4%99tego_Oficjum" title="Kongregacja Świętego Oficjum">Święte Oficjum</a> zleciło kwalifikatorom wydanie opinii o dwóch tezach. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat środek" style="width: 65%;"> <blockquote> <p>Pierwsza teza: Słońce stanowi centrum świata i jest całkowicie nieruchome pod względem ruchów lokalnych. </p><p>Cenzura: Teza ta została jednogłośnie uznana za bezsensowną i absurdalną z punktu widzenia filozoficznego i formalnie heretycką (...). </p><p>Druga teza: Ziemia nie stanowi centrum świata, ani nie jest nieruchoma, lecz obraca się zarówno wokół samej siebie, jak i ruchem dobowym. </p><p>Cenzura: Jednogłośnie stwierdzono, że teza ta podlega tej samej cenzurze filozoficznej, z punktu zaś widzenia teologii, jest co najmniej błędem w wierze. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo"><i>Sprawa Galileusza</i>, wybór i redakcja J. Życiński, Wyd. Znak, Kraków 1991, s. 94–95</div> </div> <p>Jednak ostatecznie Kościół zrezygnował z nazywania teorii heliocentrycznej „heretycką”. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>Wedle wszelkich racjonalnych kryteriów teoria heliocentryczna z pewnością nie była heretycka i Inkwizycja usunęła to słowo ze swojego dekretu przeciwko Galileuszowi, zanim go opublikowała. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">Carroll W.H., Historia Chrześcijaństwa Tom IV, Bielany Wrocławskie: Wektory, 2011, s. 539</div> </div> <p>W 1624 roku papież Urban VIII stwierdził również, „że Kościół nigdy nie uznał dzieł Kopernika za heretyckie i tego nie uczyni”<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011586_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011586-9">[9]</a></sup>. </p><p>25 lutego 1616 główny inkwizytor wydał oświadczenie: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>...Jego Świątobliwość nakazał Panu <a href="/wiki/Robert_Bellarmin" title="Robert Bellarmin">kardynałowi Bellarmino</a> wezwać rzeczonego Galileo do siebie i upomnieć go, aby porzucił rzeczoną opinię; w przypadku odmowy posłuszeństwa, Komisarz ma mu nakazać, w obecności notariusza i świadków, aby powstrzymał się całkowicie od nauczania lub obrony tej opinii i doktryny, a nawet od dyskutowania jej; jeżeli nie zgodzi się on na to, należy go uwięzić. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">G. de Santillana, <i>The crime of Galileo</i>, Time Inc., New York 1962, s. 130</div> </div> <p>Jednakże nie zakazano nauczać Galileuszowi heliocentryzmu jako teorii: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>Papież Paweł V polecił kardynałowi Bellarminowi poinformować Galileusza o potępieniu przez Inkwizycję teorii Kopernika i przekazać mu, że nie może już dłużej jej „podtrzymywać” ani „bronić”, czyli podtrzymywać i bronić jej jako z pewnością prawdziwej. Tylko gdyby przeciwstawił się dekretowi i nie oświadczył, że teorię kopernikańską uważa za hipotezę, podlegałby zakazowi jej nauczania. Kardynał Bellarmin zawsze był zwolennikiem nauczania jej jako teorii właśnie, wiedział bowiem, że może okazać się, iż jest słuszna. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">Carroll W.H., Historia Chrześcijaństwa Tom IV, Bielany Wrocławskie: Wektory, 2011, s. 539</div> </div> <p>Później kardynał Bellarmin (ten sam, który również sformułował zarzuty oskarżenia oraz nadzorował proces i egzekucję <a href="/wiki/Giordano_Bruno" title="Giordano Bruno">Giordana Bruno</a><sup id="cite_ref-CITEREFNamer198514_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFNamer198514-10">[10]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFILG2014_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFILG2014-11">[11]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>) w złożonym oświadczeniu zaprzeczył pogłoskom, że Galileusz wyparł się przy nim swoich poglądów oraz że została na niego nałożona pokuta. Powiedział mu tylko, że nie może przedstawiać teorii heliocentrycznej jako faktu<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011539_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011539-12">[12]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dzieło_Kopernika_i_Indeks_Ksiąg_Zakazanych"><span id="Dzie.C5.82o_Kopernika_i_Indeks_Ksi.C4.85g_Zakazanych"></span>Dzieło Kopernika i Indeks Ksiąg Zakazanych</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Dzieło Kopernika i Indeks Ksiąg Zakazanych" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dzieło Kopernika i Indeks Ksiąg Zakazanych"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kongregacja <a href="/wiki/Indeks_ksi%C4%85g_zakazanych" title="Indeks ksiąg zakazanych">Indeksu Ksiąg Zakazanych</a> podzielała opinię kardynała Bellarmina, że teoria heliocentryczna może okazać się prawdziwa. Dlatego nie zakazała dzieła Kopernika, tylko nakazała wstrzymać jego funkcjonowanie, dopóki nie umieści się wstępu informującego, że teoria heliocentryczna nie jest udowodnionym faktem, a jedynie hipotezą<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011539_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011539-12">[12]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rzekome_zakazanie_nauczania_heliocentryzmu">Rzekome zakazanie nauczania heliocentryzmu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Rzekome zakazanie nauczania heliocentryzmu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rzekome zakazanie nauczania heliocentryzmu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> W aktach Galileusza znalazł się niepodpisany dokument, który bezwarunkowo zakazuje nauczania heliocentryzmu. Miało to być zabezpieczenie na wypadek, gdyby Galileusz nie podporządkował się inkwizycji, aby nauczał heliocentryzmu jako teorii, o którym mówił kardynał Bellarmin<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011540_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011540-13">[13]</a></sup>. Dokument ten z <a href="/wiki/26_lutego" title="26 lutego">26 lutego</a> <a href="/wiki/1616" title="1616">1616</a> stwierdzał:<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"></p><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>...rzeczony Galileo, wezwany i będący przed obliczem Pana Kardynała, został, w obecności Jego Przewielebności Michelangelo Seghizzi (...), przez rzeczonego Kardynała ostrzeżony, że wymieniona wyżej opinia jest błędna i upomniany, aby ją porzucił; natychmiast potem, w obecności mojej i świadków, podczas gdy Pan Kardynał był wciąż obecny, rzeczonemu Galileo nakazał i zobowiązał go rzeczony Komisarz, w imieniu Jego Świątobliwości Papieża i całej Kongregacji Urzędu Świętego, aby całkowicie wyrzekł się rzeczonej opinii, że Słońce jest środkiem świata i jest nieruchome, i że Ziemia porusza się; ani nadal jej nie wyznawał, nauczał, albo bronił w jakikolwiek sposób, ustnie albo na piśmie; w przeciwnym wypadku postępowanie będzie wszczęte przeciwko niemu przez Urząd Święty; z którym to nakazem rzeczony Galileo zgodził się i przyrzekł mu być posłusznym. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">G. de Santillana, <i>The crime of Galileo</i>, Time Inc., New York 1962, s. 134</div> </div> <p>Dokument budził jednak olbrzymie wątpliwości i od jego odnalezienia rozpoczęły się zażarte polemiki. Galileusz stwierdził, że nie przypomina sobie, żeby dostał taki zakaz, stoi on też w sprzeczności z zaleceniami Inkwizycji dla Galileusza, oraz z oświadczeniem Kardynała Bellarmina. Wczesna data 26 lutego też budzi ogromne wątpliwości, gdyż 23 postanowiono, a zrealizowano 25 lutego decyzję, aby udzielić Galileuszowi ostrzeżenia oraz zagrozić, że zabroni się mu nauczania teorii Kopernika, jeśli nie zgodzi się przedstawiać jej jako teorii. Dokument nie posiada żadnego wewnętrznego świadectwa, aby Galileusz okazał nieposłuszeństwo, dlatego jest prawdopodobnie fałszywy. Niektórzy podejrzewają, że jakiś inkwizytor niechętny Galileuszowi umieścił go w aktach na własną rękę i bez upoważnienia<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011539–540_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011539–540-14">[14]</a></sup>. Również komisja inkwizycyjna, która przeprowadzała drugi proces Galileusza, nie mogła znaleźć dowodu potwierdzającego, że ten dokument jest autentyczny, dlatego zrezygnowano z procesu o złamanie zakazu nauczania<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011588_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011588-15">[15]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Prace_i_stosunki_z_Kościołem_po_pierwszym_procesie"><span id="Prace_i_stosunki_z_Ko.C5.9Bcio.C5.82em_po_pierwszym_procesie"></span>Prace i stosunki z Kościołem po pierwszym procesie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Prace i stosunki z Kościołem po pierwszym procesie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Prace i stosunki z Kościołem po pierwszym procesie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 1623 Galileusz wydał swoje dzieło „Waga probiercza”, którą zadedykował swojemu przyjacielowi, papieżowi Urbanowi VIII. Praca ta nie rozwijała myśli kopernikańskiej, tylko głosiła teorię atomową. Pomimo to ostro atakował arystotelików<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011586_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011586-9">[9]</a></sup>. </p><p>Urban VIII przyjmował Galileusza z wielkimi honorami i stwierdził, że Kościół nigdy nie potępi teorii Kopernika. Galileusz postanowił więc rozpocząć pracę nad „Dialogiem o dwóch najważniejszych systemach świata”, który miał potwierdzić teorię heliocentryczną. Galileusz wyjechał do Rzymu w 1630 aby zorganizować jej wydanie, pomagał mu w tym mistrz pałacu apostolskiego, dominikanin ojciec Riccardi. Galileusz przekazał też swoją książkę inkwizytorowi, aby ten dał jej imprimatur, czyli zgodę na druk i aprobatę jej wydania. Książka dostała ją, gdyż dominikanin Riccardi przekonał inkwizytora, że Galileusz nie przedstawia w książce teorii heliocentrycznej jako prawdy absolutnej<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011587_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011587-16">[16]</a></sup>. W lutym <a href="/wiki/1632" title="1632">1632</a> roku Galileusz opublikował <i>Dialog o dwóch najważniejszych systemach świata: <a href="/wiki/Teoria_geocentryczna" title="Teoria geocentryczna">ptolemeuszowym</a> i <a href="/wiki/Heliocentryzm" title="Heliocentryzm">kopernikowym</a></i>. Była to ujęta w formie rozmowy rozprawa popularnonaukowa. Podzielona została na 4 rozdziały, odpowiadające czterem dniom dysputy, z których każdy był poświęcony innemu tematowi. W pierwszym dniu omówione zostały zjawiska ziemskie i niebieskie, w drugim – dzienny obrót Ziemi, w trzecim – roczny ruch Ziemi dookoła Słońca, w czwartym – teoria <a href="/wiki/P%C5%82ywy_morskie" title="Pływy morskie">przypływów</a>. Wywody trzech pierwszych rozdziałów były trafne, natomiast teoria przypływów okazała się błędna. Galileusz próbował wyjaśnić to zjawisko jako wynik ruchów Ziemi, zarówno obrotowego, jak i obiegowego wokół Słońca<sup id="cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972236_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRybkaRybka1972236-17">[17]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Drugi_proces">Drugi proces</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Drugi proces" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Drugi proces"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pomimo zapewnień ojca Riccardia okazało się, że książka Galileusza uczy teorii Kopernika jako faktu, na domiar złego do ust jednej z postaci o imieniu Simplicio – co można rozumieć jako „matołek” – włożył słowa papieża Urbana VIII, co było jawną obrazą papieża<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011587_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011587-16">[16]</a></sup>. Papież wpadł z tego powodu w wściekłość, dlatego 16 czerwca 1633 roku papież <a href="/wiki/Urban_VIII" title="Urban VIII">Urban VIII</a> wydał instrukcję dla Kongregacji Urzędu Świętego o następującej treści: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>Sanctissimus rozporządził, że rzeczony Galileo ma być przesłuchany co do jego intencji, nawet z groźbą tortur, a jeśli ją podtrzyma, ma wyprzeć się podejrzewanej u niego herezji na plenarnym zgromadzeniu Kongregacji Urzędu Świętego, potem ma być skazany na uwięzienie według upodobania Świętej Kongregacji i należy mu rozkazać, aby nie rozprawiał nadal, w jakikolwiek sposób, ani w słowach ani w piśmie, o ruchomości Ziemi i stabilności Słońca, w przeciwnym wypadku narazi się na kary za recydywę. Książka zatytułowana Dialogo di Galileo Galilei Linceo ma być zakazana. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">G. de Santillana, <i>The crime of Galileo</i>, Time Inc., New York 1962, s. 317–318</div> </div> <p>Inkwizycja początkowo zastanawiała się, czy nie oskarżyć Galileusza o złamanie zakazu nauczania, gdyż odnaleziono dokument z 1616 roku wskazujący, że taki zakaz nałożono. Ostatecznie uznano, że dokument jest niewiarygodny, dlatego Galileusza oskarżono o złamanie nakazu nauczania heliocentryzmu jako faktu<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011589_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011589-18">[18]</a></sup>. </p><p>Galileusz został wezwany do Rzymu, by stanąć przed sądem, w skład którego wchodzili naukowcy zajmujący się tą samą dziedziną nauki co Galileusz. On sam zamieszkał na koszt Stolicy Apostolskiej w pięciopokojowym mieszkaniu z widokiem na ogrody watykańskie oraz osobą posługującą. W trakcie czterodniowego przesłuchania przedstawił tylko jeden dowód, który miał potwierdzić teorię głoszącą, że to Ziemia krąży wokół Słońca. Był to argument o przypływach i odpływach, który został przez jego sędziów uznany za niewiarygodny. Poza tym argumentem nie potrafił podać żadnego innego (kolejne dowody eksperymentalne pojawiały się później, w miarę doskonalenia technik obserwacyjnych). </p><p>16 czerwca 1633 uznano, że Galileusz jest wysoce podejrzany o herezje – w rozumieniu natury dyscyplinarnej, czyli złamanie zakazu, a nie teologicznej lub doktrynalnej – gdyż nauczał heliocentryzmu jako faktu i zaprzeczał Pismu. Zgodnie z wcześniejszą groźbą Urbana VIII z czasów, w których był jeszcze kardynałem, Galileuszowi zakazano nauczania o heliocentryzmie<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011589_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011589-18">[18]</a></sup>. 22 czerwca 1633 roku Galileusz ubrany w białą koszulę (zwyczajowy strój ukaranych <a href="/wiki/Herezja" title="Herezja">heretyków</a>) został doprowadzony do sali dominikańskiego klasztoru <a href="/w/index.php?title=Santa_Maria_Sopra_Minerva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Santa Maria Sopra Minerva (strona nie istnieje)">Santa Maria Sopra Minerva</a>. Klęcząc w obecności dziesięciu sędziów, wysłuchał wyroku. Trybunał <a href="/wiki/Dykasteria_Nauki_Wiary" title="Dykasteria Nauki Wiary">Rzymskiej Inkwizycji</a> stosunkiem głosów 7 do 3<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[a]</a></sup>, który początkowo skazał 69-letniego wówczas uczonego na dożywotni areszt domowy, jednak ostatecznie wyrok złagodzono do 3 lat więzienia<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011589_18-2" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011589-18">[18]</a></sup>, który spędził najpierw w willi Medyceuszów w Pincio, następnie przeniósł się jako gość do pałacu arcybiskupiego w Siennie, by ostatecznie zamieszkać w willi Arcetri „Il gioiello” („Perła”). W czasie pobytu w niej był odwiedzany zarówno przez naukowców, jak i przez dostojników kościelnych, z którymi prowadził dysputy. Ostatecznie zakaz opuszczania willi został mu uchylony. Drugą częścią kary Galileusza było cotygodniowe odmawianie siedmiu <a href="/wiki/Psalmy_pokutne" title="Psalmy pokutne">psalmów pokutnych</a> przez trzy lata, co czynił nadal po jej zakończeniu z własnej woli. Jednak do końca życia Galileusz pozostawał pod nadzorem Inkwizycji, a miejsce zamieszkania mógł zmieniać jedynie za jej zgodą<sup id="cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972240_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRybkaRybka1972240-20">[19]</a></sup>. Uczony w czasie procesu wyrecytował formułę odwołującą i przeklinającą swoje „błędy”, określającą je jako „obrzydliwe”, unikając surowszej kary; wydrukowany już nakład <i>Dialogu</i> Inkwizycja nakazała spalić, a samo dzieło zostało przez Kościół wpisane na indeks ksiąg zakazanych<sup id="cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972238_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRybkaRybka1972238-21">[20]</a></sup> (zdjęte z indeksu zostało w <a href="/wiki/1835" title="1835">1835</a> roku<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[21]</a></sup>). Warto podkreślić, że Kościół skazał Galileusza za nieposłuszeństwo, a nie za herezje, sama zaś teoria Kopernika również nie została uznana za heretycką<sup id="cite_ref-CITEREFCarroll2011589_18-3" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFCarroll2011589-18">[18]</a></sup>. </p><p>Przez cały okres od wyroku do naturalnej śmierci (9 lat po nim) Galileusz kontynuował również pracę naukową, odkrył <a href="/wiki/Libracja" title="Libracja">librację</a> <a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyc" title="Księżyc">Księżyca</a>. W 1637 stracił wzrok. W 1638 ukazały się słynne <i>Discorsi e dimostrazioni matematiche in torno a due nuove scienze</i> (<i>Rozmowy i dowodzenia matematyczne z zakresu dwóch nowych umiejętności</i>) – najważniejsze dzieło Galileusza, obejmujące jego odkrycia w <a href="/wiki/Mechanika" title="Mechanika">mechanice</a>. Galileusz zmarł 8 stycznia 1642 roku w Arcetri (obecnie część <a href="/wiki/Florencja" title="Florencja">Florencji</a>), w wieku 77 lat. </p><p>W roku 1757 londyński dziennikarz Giuseppe Baretti przypisał Galileuszowi słowa <i><a href="/wiki/Eppur_si_muove" title="Eppur si muove">eppur si muove</a></i> – <i>a jednak się kręci</i>. </p><p> Papież <a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jan Paweł II</a> powołał w 1981 specjalną komisję do zbadania sprawy Galileusza. 31 października 1992 przedstawiono wyniki prac komisji. Jan Paweł II powiedział w tym dniu podczas sesji plenarnej Papieskiej Akademii Nauk z udziałem korpusu dyplomatycznego akredytowanego przy Stolicy Apostolskiej:<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"></p><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>Galileusz, człowiek głęboko wierzący, okazał więcej przenikliwości w tej kwestii (interpretacji Pisma) od swych teologów-adwersarzy. Większość teologów nie wyczuwała formalnej różnicy między Pismem Świętym a jego interpretacją, co doprowadziło ich do niewłaściwego przeniesienia w obszar doktryny wiary kwestii należącej de facto do badań naukowych. Ich błąd tkwił w wyobrażeniu, iż nasza znajomość struktury świata fizycznego była w pewien sposób narzucona przez dosłowny sens Pisma Świętego. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo"><i>Acta Apostolicae Sedis</i>, 85 (1993), s. 772</div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Konflikt_z_punktu_widzenia_filozofii_nauki">Konflikt z punktu widzenia filozofii nauki</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Konflikt z punktu widzenia filozofii nauki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Konflikt z punktu widzenia filozofii nauki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Filozof nauki <a href="/wiki/Paul_Feyerabend" title="Paul Feyerabend">Paul Feyerabend</a> w książce <i><a href="/wiki/Przeciw_metodzie" title="Przeciw metodzie">Przeciw metodzie</a></i> twierdzi: „Kościół w czasach Galileusza nie tylko stosował się do wskazań rozumu, tak jak określano go wówczas i częściowo nawet obecnie, ale brał także pod uwagę etyczne oraz społeczne konsekwencje poglądów Galileusza. Oskarżenie wniesione przezeń przeciwko Galileuszowi było racjonalne i tylko oportunizm oraz brak spojrzenia z perspektywy czasowej mogą powodować żądanie rewizji wyroku”<sup id="cite_ref-CITEREFFeyerabend1996roz._13130_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFFeyerabend1996roz._13130-23">[22]</a></sup>. </p><p>Heliocentryzm nie był wówczas jeszcze teorią powszechnie uznawaną, pomimo faktu, że „większość astronomów stanęła w zasadzie po stronie Galileusza”<sup id="cite_ref-CITEREFOster198223_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFOster198223-24">[23]</a></sup>. Obserwowane ruchy księżyców Jowisza potwierdzały przewidywania <a href="/wiki/Prawa_Keplera" title="Prawa Keplera">praw Keplera</a>, których zastosowanie do opisu ruchów planet usuwało niedoskonałości pierwotnej, kopernikańskiej wersji heliocentryzmu opartego na orbitach kołowych i <a href="/wiki/Epicykl" title="Epicykl">epicyklach</a>. W takiej postaci system Kopernika „pozwalał na znacznie prostsze wyjaśnienie istniejących danych obserwacyjnych”<sup id="cite_ref-CITEREFOster198223_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFOster198223-24">[23]</a></sup>. Naukowcy poszukiwali jednak potwierdzenia ruchu Ziemi poprzez zmierzenie <a href="/wiki/Paralaksa" title="Paralaksa">paralaktycznych</a> przesunięć gwiazd w cyklu rocznym. </p><p><a href="/wiki/Tycho_Brahe" title="Tycho Brahe">Tycho Brahe</a>, usiłując pogodzić wnioski płynące z odkrytych przez Galileusza faz Wenus (co dowodziło, iż okrąża ona Słońce) oraz faktu niezdolności ówczesnej nauki do zaobserwowania <a href="/wiki/Paralaksa#Paralaksa_w_astronomii" title="Paralaksa">rocznych przesunięć kątowych „gwiazd stałych”</a> (co sugerowało brak ruchu orbitalnego Ziemi), zaproponował alternatywny wobec geocentryzmu i heliocentryzmu model budowy <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny" title="Układ Słoneczny">Układu Słonecznego</a>. Według tej koncepcji Ziemia miała być centralnym ciałem wirującym wokół własnej osi. Wokół niej miał krążyć Księżyc i Słońce, zaś wokół Słońca miały krążyć planety: Merkury, Wenus, Mars, Jowisz i Saturn. </p><p>Feyerabend podsumowuje: „Proces Galileusza był jednym z wielu procesów sądowych. Nie wyróżniał się żadnymi szczególnymi właściwościami, być może z wyjątkiem tego, że Galileusza potraktowano dość łagodnie, pomimo kłamstw i prób oszustwa z jego strony”<sup id="cite_ref-CITEREFFeyerabend1996roz._13131_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFFeyerabend1996roz._13131-25">[24]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Konsekwencje_konfliktu">Konsekwencje konfliktu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Konsekwencje konfliktu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Konsekwencje konfliktu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nawet gdyby uznać drugi proces za zawiniony przez Galileusza, to pierwsze potępienie jego twierdzeń w 1616 roku było z punktu widzenia Kościoła katolickiego decyzją błędną. Powstawało wrażenie, że Kościół nie pochwala uczestnictwa w badaniach prowadzonych w dziedzinie nauk przyrodniczych, że spogląda z niedowierzaniem na rezultaty tych badań, a zatem – tak można było z przesadą twierdzić – staje on na drodze postępu. Włoskie akademie rozwiązywały się pod wrażeniem sprawy Galileusza, a nowe towarzystwa naukowe tworzyły się w Paryżu i Londynie, a zatem daleko od Rzymu – i to nie tylko w znaczeniu przestrzeni. W wyniku powolnego oddalania się Kościoła katolickiego od nauk przyrodniczych ucierpiał także kościelny system edukacji, szeroko rozwinięty po Soborze Trydenckim<sup id="cite_ref-CITEREFTüchleBouman1986232_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFTüchleBouman1986232-26">[25]</a></sup>. </p><p>Również w łonie Kościoła katolickiego (wśród duchownych czy teologów) do czasów współczesnych pojawiają się opinie, iż następstwa potępienia Galileusza były wręcz zgubne i długo odczuwane, a nawet do dzisiaj nie całkiem przezwyciężone. Potępienie nie mogło uratować starego obrazu świata ani powstrzymać rozwoju nauki. Miało jednak negatywne skutki dla dalszego rozwoju katolickiej teologii. Nie tylko powstał mit, jakoby Kościół był wrogiem nauki, lecz także uprawiano później teologię wykluczającą owocny dialog z rozwijającymi się naukami przyrodniczymi i z biegiem czasu coraz bardziej uważaną za teologię „obcą światu”<sup id="cite_ref-CITEREFWildiers1985149–150_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWildiers1985149–150-27">[26]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wkład_w_rozwój_nauki"><span id="Wk.C5.82ad_w_rozw.C3.B3j_nauki"></span>Wkład w rozwój nauki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Wkład w rozwój nauki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wkład w rozwój nauki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fizyka">Fizyka</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Fizyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Fizyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jego bardzo ważnym odkryciem było odkrycie <a href="/wiki/Bezw%C5%82adno%C5%9B%C4%87" title="Bezwładność">zjawiska bezwładności</a>. Obaliło ono jedno ze starych błędnych przekonań, bowiem przez stulecia uważano, że jeżeli na ciało nie działają żadne inne ciała lub gdy te oddziaływania wzajemnie się „znoszą”, może ono tylko pozostać w spoczynku, a poruszanie się ze stałą prędkością musi mieć przyczynę w postaci oddziaływania innych ciał lub ciała. Pozornie ten pogląd jest uzasadniony codziennymi obserwacjami. Jednak wykonując różne doświadczenia, Galileusz doszedł do wniosku, że ciało, któremu w wyniku działania innych ciał nadano pewną prędkość, powinno stale poruszać się ruchem jednostajnym prostoliniowym. Udowodnił on, że im mniejsze tarcie, tym mniej zauważalne jest zmniejszanie się prędkości. Wysnuł z tego wniosek, że gdyby nie było tarcia, to ciało wprawione w ruch poruszałoby się dalej ze stałą prędkością. </p><p>Niektóre przekazy<sup id="cite_ref-CITEREFDrake197819-21,_414-416_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFDrake197819-21,_414-416-28">[27]</a></sup> mówią, że w roku 1600 wykonał <a href="/wiki/Dziesi%C4%99%C4%87_najpi%C4%99kniejszych_eksperyment%C3%B3w_z_fizyki#Eksperyment_Galileusza_(rok_1600)_–_spadek_swobodny_ciał_o_różnej_masie" title="Dziesięć najpiękniejszych eksperymentów z fizyki">spektakularny eksperyment</a> dowodzący, że czas trwania spadku swobodnego nie zależy od masy ciała. Galileusz miał tego dokonać, zrzucając różne przedmioty z <a href="/wiki/Krzywa_Wie%C5%BCa_w_Pizie" title="Krzywa Wieża w Pizie">Krzywej Wieży w Pizie</a>. W istocie uczony wykazał tym doświadczeniem niezależność <a href="/wiki/Przyspieszenie_ziemskie" title="Przyspieszenie ziemskie">przyspieszenia ziemskiego</a> od masy. Niektórzy autorzy<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[28]</a></sup> twierdzą jednak, że doświadczenie to nie miało miejsca w rzeczywistości, a był to jedynie <a href="/wiki/Eksperyment_my%C5%9Blowy" title="Eksperyment myślowy">eksperyment myślowy</a>. Jest natomiast pewne, że uczony <a href="/wiki/Dziesi%C4%99%C4%87_najpi%C4%99kniejszych_eksperyment%C3%B3w_z_fizyki#Eksperyment_Galileusza_(rok_1600)_–_obserwacja_ruchu_ciał_staczających_się_z_równi_pochyłej" title="Dziesięć najpiękniejszych eksperymentów z fizyki">badał staczanie się kul po równi pochyłej</a><sup id="cite_ref-CITEREFLedermanTeresi1996_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLedermanTeresi1996-30">[29]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. </p><p>W 1602 roku Galileusz odkrył niezależność <a href="/wiki/Okres_(fizyka)" title="Okres (fizyka)">okresu drgań</a> <a href="/wiki/Wahad%C5%82o" title="Wahadło">wahadła</a> od <a href="/wiki/Amplituda" title="Amplituda">amplitudy</a> i masy umieszczonej na jego końcu. Wykorzystał tę własność, zwaną <a href="/wiki/Izochronizm" title="Izochronizm">izochronizmem</a> drgań, używając jako pierwszy wahadła do pomiaru czasu<sup id="cite_ref-CITEREFGamow196741_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGamow196741-31">[30]</a></sup>. Zainspirowany tą zasadą <a href="/wiki/Christiaan_Huygens" title="Christiaan Huygens">Christiaan Huygens</a> zbudował w 1656 roku pierwszy <a href="/wiki/Zegar_wahad%C5%82owy" title="Zegar wahadłowy">zegar wahadłowy</a>. Zegary wahadłowe (napędzane siłą grawitacji, sprężyną lub elektromagnesem) były najdokładniejszymi urządzaniami do pomiaru czasu aż do skonstruowania w latach 30. XX wieku <a href="/wiki/Zegar_kwarcowy" title="Zegar kwarcowy">zegarów kwarcowych</a>. </p><p>Galileusz podjął pierwszą próbę zmierzenia <a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_%C5%9Bwiat%C5%82a" title="Prędkość światła">prędkości światła</a><sup id="cite_ref-CITEREFGamow1967167_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGamow1967167-32">[31]</a></sup> oraz zlecił swojemu uczniowi i sekretarzowi <a href="/wiki/Evangelista_Torricelli" title="Evangelista Torricelli">Torricelliemu</a> zajęcie się problemem niemożności wypompowania wody w pompach ssących na wysokość większą niż 10 metrów. Torricelli wywiązał się z zadania, przeprowadzając <a href="/wiki/Do%C5%9Bwiadczenie_Torricellego" title="Doświadczenie Torricellego">doświadczenie</a> z zatopioną na jednym końcu rurką zanurzoną w <a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">rtęci</a>, które wykazało istnienie <a href="/wiki/Ci%C5%9Bnienie_atmosferyczne" title="Ciśnienie atmosferyczne">ciśnienia atmosferycznego</a> i stało się podstawą do skonstruowania <a href="/wiki/Barometr" title="Barometr">barometru</a> rtęciowego<sup id="cite_ref-CITEREFLederman2017_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFLederman2017-33">[32]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Astronomia">Astronomia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Astronomia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Astronomia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 1609 roku Galileusz był jednym z pierwszych, którzy używali <a href="/wiki/Teleskop" title="Teleskop">teleskopu</a> do obserwacji gwiazd, planet i Księżyca. Odkrył <a href="/wiki/Plama_s%C5%82oneczna" title="Plama słoneczna">plamy słoneczne</a>, wydłużony kształt <a href="/wiki/Saturn" title="Saturn">Saturna</a><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34">[33]</a></sup> oraz zauważył, że <a href="/wiki/Droga_Mleczna" title="Droga Mleczna">Droga Mleczna</a> składa się z bardzo wielu słabych gwiazd<sup id="cite_ref-CITEREFKreiner2017_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKreiner2017-35">[34]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. Obserwując Księżyc, zwrócił uwagę na jasne plamy znajdujące się na jego nieoświetlonej części. W miarę jak Księżyc zbliżał się do <a href="/wiki/Pe%C5%82nia" title="Pełnia">pełni</a>, plamy te rosły i łączyły się z obszarami już oświetlonymi przez Słońce. Oznaczało to, że jasne plamy są górami, do których promienie słoneczne docierały wcześniej. Na podstawie długości ich cieni wyliczył również wysokość różnych gór. Zwrócił też uwagę, że niektóre układają się w podłużne łańcuchy, a inne tworzą koła. Odkrył w ten sposób, że Księżyc nie jest idealnie gładką kulą jak to sobie wyobrażali <a href="/wiki/Arystoteles" title="Arystoteles">Arystoteles</a> i <a href="/wiki/Klaudiusz_Ptolemeusz" title="Klaudiusz Ptolemeusz">Ptolemeusz</a><sup id="cite_ref-CITEREFMurdin201056_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFMurdin201056-36">[35]</a></sup>. </p><p>7 stycznia 1610 odkrył księżyce <a href="/wiki/Jowisz" title="Jowisz">Jowisza</a> – <a href="/wiki/Io_(ksi%C4%99%C5%BCyc)" title="Io (księżyc)">Io</a>, <a href="/wiki/Europa_(ksi%C4%99%C5%BCyc)" title="Europa (księżyc)">Europa</a>, <a href="/wiki/Kallisto_(ksi%C4%99%C5%BCyc)" title="Kallisto (księżyc)">Kallisto</a>; 11 stycznia 1610 odkrył kolejny księżyc Jowisza – <a href="/wiki/Ganimedes_(ksi%C4%99%C5%BCyc)" title="Ganimedes (księżyc)">Ganimedesa</a>. Początkowo Galileusz myślał zgodnie z ówczesną wiedzą, że odkrył trzy gwiazdy stałe. Dwie z nich znajdowały się z jednej, trzecia z drugiej strony Jowisza. 8 stycznia wszystkie trzy obiekty znajdowały się po jednej stronie Jowisza, a Galileusz pomyślał, że to planeta przesunęła się w stosunku do wcześniejszej pozycji. Kolejna noc była pochmurna i nie można było prowadzić obserwacji. 10 i 11 stycznia zaobserwował tylko dwie gwiazdy znajdujące się po jednej stronie planety. Wyciągnął stąd wniosek, że trzecia jest przesłonięta przez Jowisza i znajduje się z nim w jednej linii. Kolejnego dnia obserwacji obiekty ułożyły się w nowej konfiguracji – dwie po jednej stronie, trzecia po przeciwnej stronie. Wynik tej obserwacji opisał słowami: <i>Wydaje się, że wokół Jowisza znajdują się trzy ruchome gwiazdy, których nikt dotąd nie widział</i>. 13 i 15 stycznia zaobserwował już równocześnie cztery małe obiekty koło Jowisza. Zgodnie z panującą wtedy teorią Galileusz myślał, że te gwiazdy poruszają się tam i z powrotem po linii prostej, co prowadziło do pytania: W jaki sposób one się mijają? Na podstawie tych obserwacji Galileusz zdał sobie sprawę, że w rzeczywistości obiekty te orbitują wokół Jowisza. Odkrycie księżyców Jowisza stało się argumentem na rzecz teorii heliocentrycznej, dostarczając niezbitych dowodów, że Ziemia nie jest jedynym ciałem niebieskim, wokół którego krążą inne ciała niebieskie<sup id="cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972228,_230_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRybkaRybka1972228,_230-37">[36]</a></sup>. </p><p>Jesienią 1610 odkrył fazy Wenus. Stwierdził, że w największym odchyleniu kątowym Wenus jest w „kwadrze”, a potem zbliżając się do Słońca, dochodzi do „pełni”, aby następnie poprzez drugą „kwadrę” dojść do „nowiu”. Dodatkowo Wenus wydawała się mu najmniejsza, gdy było widać całą jej tarczę, natomiast gdy miała kształt sierpa, była czterokrotnie większa. Zjawiska te są niezbitym dowodem na to, że Wenus okrąża Słońce, co samo przez się stanowiło silny argument za słusznością teorii <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Kopernik" title="Mikołaj Kopernik">Kopernika</a>. Gdyby bowiem Wenus nie obiegała Słońca, ale jak chciał tego <a href="/wiki/Klaudiusz_Ptolemeusz" title="Klaudiusz Ptolemeusz">Ptolemeusz</a>, krążyła po <a href="/wiki/Epicykl" title="Epicykl">epicyklu</a> między Słońcem a Ziemią, to mogłaby być widoczna na niebie co najwyżej jako sierp, nie mogąc nigdy osiągnąć nawet fazy „kwadry”<sup id="cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972233_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRybkaRybka1972233-38">[37]</a></sup>. </p><p>Rysunki Galileusza wskazują, że to on jako pierwszy obserwował <a href="/wiki/Neptun" title="Neptun">Neptuna</a> 28 grudnia 1612 i ponownie 27 stycznia 1613, gdy znajdował się bardzo blisko Jowisza – w <a href="/wiki/Koniunkcja_(astronomia)" title="Koniunkcja (astronomia)">koniunkcji</a> z nim – na nocnym niebie. Za każdym razem błędnie uznawał go za gwiazdę stałą<sup id="cite_ref-Hirschfeld2001_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hirschfeld2001-39">[38]</a></sup>; z tego powodu nie jest uważany za odkrywcę Neptuna. Podczas tych pierwszych obserwacji w grudniu 1612 Neptun nie zmieniał położenia na niebie, ponieważ tego dnia rozpoczął <a href="/wiki/Retrogradacja_(astronomia)" title="Retrogradacja (astronomia)">ruch wsteczny</a>. Ten pozorny ruch do tyłu ma miejsce, gdy Ziemia w swoim ruchu orbitalnym wyprzedza planetę zewnętrzną. W związku z tym, że Neptun dopiero rozpoczynał swój ruch wsteczny, przemieszczenie planety było zbyt powolne i przez to Galileusz nie mógł go zaobserwować swoim małym <a href="/wiki/Teleskop" title="Teleskop">teleskopem</a><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[39]</a></sup>. Jednak w lipcu 2009 fizyk <a href="/wiki/University_of_Melbourne" title="University of Melbourne">University of Melbourne</a> David Jamieson ogłosił nowe dowody wskazujące, że Galileusz miał świadomość, że ta „gwiazda” musiała przemieścić się w stosunku do gwiazd stałych<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41">[40]</a></sup>. </p><p>Odkrycia astronomiczne Galileusza miały epokowe znaczenie – były ważnym wkładem do zwycięstwa teorii Kopernika i umożliwiały dalszy rozwój <a href="/wiki/Astronomia_obserwacyjna" title="Astronomia obserwacyjna">astronomii obserwacyjnej</a> (choć sam Galileusz w wielu przypadkach nie zgadzał się z nowymi poglądami, np. nie zaakceptował odkrycia eliptycznych orbit planet przez <a href="/wiki/Johannes_Kepler" title="Johannes Kepler">Johannesa Keplera</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Technika">Technika</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Technika" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Technika"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W latach 1595–1598, Galileusz udoskonalił tzw. „kompas geometryczny i wojskowy” nadający się do wykorzystania przez mierniczych i wojskowych. Za jego pomocą można było dokładniej ustawiać <a href="/wiki/Dzia%C5%82o" title="Działo">działa</a> do strzału oraz obliczyć odpowiednią ilość prochu dla wystrzelenia danej kuli armatniej. </p><p>Około roku 1606–1607 skonstruował <a href="/wiki/Termometr_Galileusza" title="Termometr Galileusza">termometr</a>. Wykorzystał w nim zależność gęstości ciała od temperatury<sup id="cite_ref-CITEREFKronika199210_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKronika199210-42">[41]</a></sup>. </p><p>W 1610 roku, wykorzystując części teleskopu, skonstruował ulepszony <a href="/wiki/Mikroskop" title="Mikroskop">mikroskop</a>. </p><p>Pozostawił po sobie także wiele projektów wynalazków, których nie zrealizował, jak np.: </p> <ul><li>połączoną świecę z lustrem do odbijania światła wewnątrz budynku,</li> <li>urządzenie do zbioru owoców,</li> <li>przyrząd do pisania przypominający długopis,</li></ul> <p>oraz wiele innych<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2017-09">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Metodologia_i_filozofia_nauki">Metodologia i filozofia nauki</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Metodologia i filozofia nauki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Metodologia i filozofia nauki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Galileusz jako jeden z pierwszych systematycznie stosował metodę doświadczalną w badaniu zjawisk przyrody. Od jego czasów <a href="/wiki/Rozumowanie_indukcyjne" title="Rozumowanie indukcyjne">wnioskowanie indukcyjne</a> z doświadczeń – które nie jest niezawodne, lecz uprawdopodobniające – zastąpiło <a href="/wiki/Teleologia" title="Teleologia">teleologię</a> scholastyków jako przewodnią zasadę nauk przyrodniczych. </p><p>Galileusz jest jednym z najważniejszych <a href="/wiki/Filozofia_przyrody" title="Filozofia przyrody">filozofów przyrody</a> w <a href="/wiki/Filozofia_renesansu" title="Filozofia renesansu">renesansie</a>. W swoich poglądach filozoficznych i naukoznawczych występował przeciw spekulatywnemu rozwiązywaniu zagadnień przyrodoznawczych i zwalczał <a href="/wiki/Arystotelizm" title="Arystotelizm">arystotelizm</a> jako teoretyczną podstawę przyrodoznawstwa. Będąc zwolennikiem nauki opartej na doświadczeniu, równocześnie odcinał się od skrajnego <a href="/wiki/Empiryzm" title="Empiryzm">empiryzmu</a> i głosił, że samo nagromadzenie faktów nie stanowi jeszcze nauki; według Galileusza właściwym zadaniem nauki jest ustalanie prawidłowości następstwa i współwystępowania zdarzeń za pomocą rozumowania opartego na eksperymentowaniu. Chcąc uczynić przyrodoznawstwo nauką ścisłą, położył nacisk na przemiany i matematyczną metodę wyrażania głoszonych twierdzeń; uważał, że podstawą badań przyrodniczych powinny być jedynie właściwości ciał, które można mierzyć i wyrażać w języku matematycznym, a mianowicie – rozmiar, kształt, ilość, ruch. Koncepcja przyrody Galileusza i jego program redukowania właściwości rozpatrywanych przez przyrodoznawstwo do właściwości nierealnych, były ściśle związane z jego własną praktyką badawczą, w której Galileusz opierał się na faktach doświadczalnych, stosował w szerokim zakresie metodę analizy (metoda rezolutywna) i syntezy (metoda kompozytywna) oraz dążył do wprowadzenia metod eksperymentalnych i matematycznych w całej fizyce. </p><p>Galileusz próbował uzgodnić swoje poglądy fizyczne i kosmologiczne z biblijną wizją świata; twierdził, iż <i>Biblia</i> wskazuje drogę do zbawienia, nauki przyrodnicze zaś opisują m.in. ruch <a href="/wiki/Cia%C5%82o_niebieskie" title="Ciało niebieskie">ciał niebieskich</a>; te źródła poznania mają więc odmienne zadania; nie mogą więc pozostawać w sprzeczności. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Upamiętnienie"><span id="Upami.C4.99tnienie"></span>Upamiętnienie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Upamiętnienie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Upamiętnienie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>Terminy naukowe</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Galileuszowe_ksi%C4%99%C5%BCyce_Jowisza" title="Galileuszowe księżyce Jowisza">galileuszowe księżyce Jowisza</a></li> <li><a href="/wiki/Galileoskop" title="Galileoskop">galileoskop</a></li> <li><a href="/wiki/Transformacja_Galileusza" title="Transformacja Galileusza">Transformacja Galileusza</a></li> <li><a href="/wiki/Grupa_Galileusza" title="Grupa Galileusza">Grupa Galileusza</a></li> <li><a href="/wiki/Grawitacyjna_zasada_Galileusza" title="Grawitacyjna zasada Galileusza">Grawitacyjna zasada Galileusza</a></li> <li><a href="/wiki/Galileo_(planeta)" title="Galileo (planeta)">Galileo (planeta)</a></li> <li><a href="/wiki/Gal_(jednostka)" title="Gal (jednostka)">Gal (jednostka)</a></li></ul> <dl><dt>Galileusz jako patron</dt></dl> <p>Galileusz jest patronem wielu instytucji naukowych (zwłaszcza tych związanych z astronomią) i społecznych. Jego imię nosi także jedna z <a href="/wiki/Lo%C5%BCa_wolnomularska#Polskie_loże" title="Loża wolnomularska">lóż masońskich</a> w Polsce. Od 24 listopada 1961 ulica w <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawie</a>, na terenie obecnej dzielnicy <a href="/wiki/Bemowo" title="Bemowo">Bemowo</a>, nosi nazwę ulicy Galileusza<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43">[42]</a></sup>. Ulica Galileusza powstała także w Poznaniu, na <a href="/wiki/Osiedle_im._Miko%C5%82aja_Kopernika_(Pozna%C5%84)" title="Osiedle im. Mikołaja Kopernika (Poznań)">Osiedlu Kopernika</a> (wybudowanym w latach 1976–1984). </p> <dl><dt>Inne nazwy</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Galileo_(system_nawigacyjny)" title="Galileo (system nawigacyjny)">Galileo (system nawigacyjny)</a></li> <li><a href="/wiki/Galileo_(sonda_kosmiczna)" title="Galileo (sonda kosmiczna)">Galileo (sonda kosmiczna)</a></li> <li><a href="/wiki/MF_Galileusz" title="MF Galileusz">MF Galileusz</a></li> <li><a href="/wiki/Galileo_(program_telewizyjny)" title="Galileo (program telewizyjny)">Galileo (program telewizyjny)</a></li> <li><a href="/wiki/Galileo_(serial_telewizyjny)" title="Galileo (serial telewizyjny)">Galileo (serial telewizyjny)</a></li> <li><a href="/wiki/Medal_Galileusza" title="Medal Galileusza">Medal Galileusza</a></li></ul> <dl><dt>Sztuka</dt></dl> <p>Włoski malarz <a href="/wiki/Cristiano_Banti" title="Cristiano Banti">Cristiano Banti</a> w 1857 roku przedstawił obraz <i><a href="/wiki/Galileusz_przed_rzymsk%C4%85_inkwizycj%C4%85" title="Galileusz przed rzymską inkwizycją">Galileusz przed rzymską inkwizycją</a></i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wybrane_publikacje_Galileusza">Wybrane publikacje Galileusza</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Wybrane publikacje Galileusza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wybrane publikacje Galileusza"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Galileo Galilei, <i>Rozmowy i dowodzenia matematyczne w zakresie dwóch nowych umiejętności dotyczących mechaniki i ruchów miejscowych</i>, Warszawa 1930.</li> <li>Galilei Galileo, <i>Dialog o dwu najważniejszych układach świata, ptolemeuszowym i kopernikowym</i>, Warszawa 1962.</li> <li>Galileusz, <i>Fragmenty kopernikańskie</i>, Tarnów 2005.</li> <li>Galilei Galileo, <i>Listy kopernikańskie</i>, Tarnów 2006.</li> <li>Galileo Galilei, <i>Waga probiercza</i>, Kraków 2009.</li> <li>Galileo Galilei, <i>Sidereus nuncius</i>, Wrocław 2010.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/20px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/30px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/40px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Wykaz literatury uzupełniającej: <a href="/wiki/Dyskusja:Galileusz#Literatura_uzupełniająca" title="Dyskusja:Galileusz">Galileusz</a>.</i></div> <ul><li><a href="/wiki/Dziesi%C4%99%C4%87_najpi%C4%99kniejszych_eksperyment%C3%B3w_z_fizyki" title="Dziesięć najpiękniejszych eksperymentów z fizyki">dziesięć najpiękniejszych eksperymentów z fizyki</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uwagi">Uwagi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Uwagi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uwagi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-uwagi ll-script ll-script-uwagi"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Wyrok podpisało jedynie siedmiu sędziów: <a href="/wiki/Felice_Centini" title="Felice Centini">Felice Centini</a>, <a href="/wiki/Berlinghiero_Gessi" title="Berlinghiero Gessi">Berlinghiero Gessi</a>, <a href="/wiki/Guido_Bentivoglio" title="Guido Bentivoglio">Guido Bentivoglio</a>, <a href="/wiki/Fabrizio_Verospi" title="Fabrizio Verospi">Fabrizio Verospi</a>, <a href="/wiki/Desiderio_Scaglia" title="Desiderio Scaglia">Desiderio Scaglia</a>, <a href="/wiki/Marzio_Ginetti" title="Marzio Ginetti">Marzio Ginetti</a> oraz sekretarz Inkwizycji <a href="/wiki/Antonio_Marcello_Barberini" title="Antonio Marcello Barberini">Antonio Marcello Barberini</a>. Przeciwni skazaniu Galileusza byli kardynałowie <a href="/wiki/Gaspar_de_Borja_y_Velasco" title="Gaspar de Borja y Velasco">Gaspar de Borja y Velasco</a>, <a href="/wiki/Laudivio_Zacchia" title="Laudivio Zacchia">Laudivio Zacchia</a> oraz <a href="/wiki/Francesco_Barberini_(1597%E2%80%931679)" title="Francesco Barberini (1597–1679)">Francesco Barberini</a> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://web.archive.org/web/20110111130809/http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/galileo/condemnation.html">[1]</a>.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-gal-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gal_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3903706"><i>Galileusz</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-05-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=Galileusz&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3903706" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-BBC-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BBC_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web" id="CITEREF1999"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/541840.stm">Einstein the greatest</a>. BBC News, 1999-11-29. [dostęp 2021-08-05].</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://physicsworld.com/a/newton-tops-physicsweb-poll/">Newton tops PhysicsWeb poll</a></i>, physicsworld.com, 29 listopada 1999 [dostęp 2021-10-11]</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">W. Shea, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/full/2005ASPC..342...13S">Galileo and the Supernova of 1604</a>, adsabs.harvard.edu, 2005 [dostęp 2021-07-12].</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011535-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011535_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 535.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011537-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011537_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011537_6-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 537.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Adam</span><span class="cite-name-initials" title="Adam" style="display:none">A.</span> </span><span class="cite-lastname">Adamski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Adam</span><span class="cite-name-initials" title="Adam">A.</span></span>, <i>Galileusza listy teologiczne oraz filozofia i teologia nauki</i>, Poznań 2007, s. 59, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788360598795" title="Specjalna:Książki/9788360598795">ISBN <span class="isbn">978-83-60598-79-5</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Adam&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Galileusza+listy+teologiczne+oraz+filozofia+i+teologia+nauki&rft.isbn=978-83-60598-79-5&rft.place=Pozna%C5%84&rft.date=2007&rft.aulast=Adamski" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011538-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011538_8-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011538_8-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 538.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011586-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011586_9-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011586_9-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 586.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFNamer198514-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFNamer198514_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFNamer1985">Namer 1985 ↓</a></span>, s. 14.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFILG2014-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFILG2014_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFILG2014">ILG 2014 ↓</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011539-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011539_12-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011539_12-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 539.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011540-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011540_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 540.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011539–540-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011539–540_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 539–540.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011588-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011588_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 588.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011587-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011587_16-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011587_16-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 587.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRybkaRybka1972236-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972236_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRybkaRybka1972">Rybka i Rybka 1972 ↓</a></span>, s. 236.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFCarroll2011589-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011589_18-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011589_18-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011589_18-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFCarroll2011589_18-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFCarroll2011">Carroll 2011 ↓</a></span>, s. 589.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRybkaRybka1972240-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972240_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRybkaRybka1972">Rybka i Rybka 1972 ↓</a></span>, s. 240.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRybkaRybka1972238-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972238_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRybkaRybka1972">Rybka i Rybka 1972 ↓</a></span>, s. 238.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110127193530/http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/galileo/galileochronology.html">Trial of Galileo Galilei</a>. law.umkc.edu. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/galileo/galileochronology.html">tego adresu</a> (2011-01-27)].</cite>.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFFeyerabend1996roz._13130-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFFeyerabend1996roz._13130_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFFeyerabend1996">Feyerabend 1996 ↓</a></span>, roz. 13, s. 130.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFOster198223-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFOster198223_24-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFOster198223_24-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFOster1982">Oster 1982 ↓</a></span>, s. 23.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFFeyerabend1996roz._13131-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFFeyerabend1996roz._13131_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFFeyerabend1996">Feyerabend 1996 ↓</a></span>, roz. 13, s. 131.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFTüchleBouman1986232-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFTüchleBouman1986232_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFTüchleBouman1986">Tüchle i Bouman 1986 ↓</a></span>, s. 232.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWildiers1985149–150-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWildiers1985149–150_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWildiers1985">Wildiers 1985 ↓</a></span>, s. 149–150.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFDrake197819-21,_414-416-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFDrake197819-21,_414-416_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFDrake1978">Drake 1978 ↓</a></span>, s. 19-21, 414-416.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Zgodnie z biografią Galileusza autorstwa Jamesa Restona Jr. pt. <i>Galileusz</i> (wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 1998, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8371801173" title="Specjalna:Książki/8371801173">ISBN <span class="isbn">83-71-80117-3</span></a>), Galileusz nigdy nie przeprowadził eksperymentu ze zrzucaniem kul z krzywej wieży. Rozważał tylko taką możliwość a sam fakt nigdy nie zaszedł.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLedermanTeresi1996-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLedermanTeresi1996_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLedermanTeresi1996">Lederman i Teresi 1996 ↓</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGamow196741-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGamow196741_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGamow1967">Gamow 1967 ↓</a></span>, s. 41.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGamow1967167-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGamow1967167_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGamow1967">Gamow 1967 ↓</a></span>, s. 167.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFLederman2017-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFLederman2017_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFLederman2017">Lederman 2017 ↓</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://teleskopy.pl/historia_teleskopu.html"><i>Historia teleskopów - historia odkrycia praw optyki, pierwsze konstrukcje teleskopów</i></a> [online], teleskopy.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2022-09-17]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Historia+teleskop%C3%B3w+-+historia+odkrycia+praw+optyki%2C+pierwsze+konstrukcje+teleskop%C3%B3w&rft_id=https%3A%2F%2Fteleskopy.pl%2Fhistoria_teleskopu.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKreiner2017-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKreiner2017_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKreiner2017">Kreiner 2017 ↓</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFMurdin201056-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFMurdin201056_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFMurdin2010">Murdin 2010 ↓</a></span>, s. 56.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRybkaRybka1972228,_230-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972228,_230_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRybkaRybka1972">Rybka i Rybka 1972 ↓</a></span>, s. 228, 230.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRybkaRybka1972233-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRybkaRybka1972233_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRybkaRybka1972">Rybka i Rybka 1972 ↓</a></span>, s. 233.</span> </li> <li id="cite_note-Hirschfeld2001-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hirschfeld2001_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Alan Hirschfeld: <i>Parallax: The Race to Measure the Cosmos</i>. Nowy Jork: Henry Holt, 2001. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0805071334" title="Specjalna:Książki/0805071334">ISBN <span class="isbn">0-8050-7133-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Parallax%3A+The+Race+to+Measure+the+Cosmos&rft.aulast=Hirschfeld&rft.aufirst=Alan&rft.pub=Henry+Holt&rft.place=Nowy+Jork&rft.isbn=0-8050-7133-4"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Mark Littmann: <i>Planets Beyond, Exploring the Outer Solar System</i>. Courier Dover Publications, 2004, s. 216–217. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0486436020" title="Specjalna:Książki/0486436020">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">0-486-43602-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Planets+Beyond%2C+Exploring+the+Outer+Solar+System&rft.aulast=Littmann&rft.aufirst=Mark&rft.pub=Courier+Dover+Publications&rft.pages=216%E2%80%93217&rft.isbn=0486436020"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Robert Roy Britt: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.msnbc.msn.com/id/31835303">Galileo discovered Neptune, new theory claims</a>. MSNBC News, 2009. [dostęp 2009-11-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKronika199210-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKronika199210_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKronika1992">Kronika 1992 ↓</a></span>, s. 10.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">Uchwała nr 28 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 24 listopada 1961 r. w sprawie nadania nazw ulicom, "Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, Warszawa, dnia 20 grudnia 1961 r., nr 22, poz. 96, s. 3.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Książki</b> </p> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFCarroll2011">Warren H. Carroll: <i>Historia Chrześcijaństwa</i>. T. IV. Bielany Wrocławskie: Wektory, 2011.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Historia+Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwa&rft.aulast=Carroll&rft.aufirst=Warren+H.&rft.pub=Wektory&rft.place=Bielany+Wroc%C5%82awskie"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFFeyerabend1996"><a href="/wiki/Paul_Feyerabend" title="Paul Feyerabend">Paul K. Feyerabend</a>: <i>Przeciw metodzie</i>. Wrocław: Siedmioróg, 1996. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8386685913" title="Specjalna:Książki/8386685913">ISBN <span class="isbn">83-86685-91-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Przeciw+metodzie&rft.aulast=Feyerabend&rft.aufirst=Paul+K.&rft.pub=Siedmior%C3%B3g&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.isbn=83-86685-91-3"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFGamow1967"><a href="/wiki/George_Gamow" title="George Gamow">George Gamow</a>: <i>Biografia fizyki</i>. <a href="/wiki/Barbara_Wojtowicz-Natanson" title="Barbara Wojtowicz-Natanson">Barbara Wojtowicz-Natanson</a> (tłum). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1967. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/878933859">878933859</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biografia+fizyki&rft.aulast=Gamow&rft.aufirst=George&rft.pub=Wiedza+Powszechna&rft.place=Warszawa&rft_id=info:oclcnum/878933859"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFLedermanTeresi1996"><a href="/wiki/Leon_Lederman" title="Leon Lederman">Leon Max Lederman</a>, Dick Teresi: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wiw.pl/fizyka/boskaczastka/Esej.asp?base=r&cp=1&ce=22">Boska cząstka: jeśli Wszechświat jest odpowiedzią, jak brzmi pytanie?”</a></i>. Warszawa: <a href="/wiki/Pr%C3%B3szy%C5%84ski_i_S-ka" title="Prószyński i S-ka">Prószyński i S-ka</a>, 1996. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8386868104" title="Specjalna:Książki/8386868104">ISBN <span class="isbn">83-86868-10-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Boska+cz%C4%85stka%3A+je%C5%9Bli+Wszech%C5%9Bwiat+jest+odpowiedzi%C4%85%2C+jak+brzmi+pytanie%3F%E2%80%9D&rft.aulast=Lederman&rft.aufirst=Leon+Max&rft.pub=%5B%5BPr%C3%B3szy%C5%84ski+i+S-ka%5D%5D&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-86868-10-4&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wiw.pl%2Ffizyka%2Fboskaczastka%2FEsej.asp%3Fbase%3Dr%26cp%3D1%26ce%3D22"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFMurdin2010">Paul Murdin: <i>Tajemnice Wszechświata. Jak odkrywaliśmy kosmos</i>. Warszawa: Albatros, 2010. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788376590677" title="Specjalna:Książki/9788376590677">ISBN <span class="isbn">978-83-7659-067-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Tajemnice+Wszech%C5%9Bwiata.+Jak+odkrywali%C5%9Bmy+kosmos&rft.aulast=Murdin&rft.aufirst=Paul&rft.date=2010&rft.pub=Albatros&rft.place=Warszawa&rft.isbn=978-83-7659-067-7"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFNamer1985">Èmile Namer: <i>Sprawa Galileusza</i>. Adam Galica (tłum.). Warszawa: Czytelnik, 1985. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8307011361" title="Specjalna:Książki/8307011361">ISBN <span class="isbn">83-07-01136-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sprawa+Galileusza&rft.aulast=Namer&rft.aufirst=%C3%88mile&rft.pub=Czytelnik&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-07-01136-1"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFOster1982">Ludwig Oster: <i>Astronomia współczesna</i>. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Astronomia+wsp%C3%B3%C5%82czesna&rft.aulast=Oster&rft.aufirst=Ludwig&rft.pub=Pa%C5%84stwowe+Wydawnictwo+Naukowe&rft.place=Warszawa"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFRybkaRybka1972"><a href="/wiki/Eugeniusz_Rybka" title="Eugeniusz Rybka">Eugeniusz Rybka</a>, <a href="/wiki/Przemys%C5%82aw_Rybka" title="Przemysław Rybka">Przemysław Rybka</a>: <i>Kopernik – człowiek i myśl</i>. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1972. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/11973232">11973232</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kopernik+%E2%80%93+cz%C5%82owiek+i+my%C5%9Bl&rft.aulast=Rybka&rft.aufirst=Eugeniusz&rft.pub=Wiedza+Powszechna&rft.place=Warszawa&rft_id=info:oclcnum/11973232"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFTüchleBouman1986">Herman Tüchle, C.A. Bouman: <i>Historia Kościoła</i>. T. III. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1986. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321107451" title="Specjalna:Książki/8321107451">ISBN <span class="isbn">83-211-0745-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Historia+Ko%C5%9Bcio%C5%82a&rft.aulast=T%C3%BCchle&rft.aufirst=Herman&rft.pub=Instytut+Wydawniczy+PAX&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-211-0745-1"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFWildiers1985">Norbert Max Wildiers OFM Cap: <i>Obraz świata a teologia: od średniowiecza do dzisiaj</i>. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1985. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/832110522X" title="Specjalna:Książki/832110522X">ISBN <span class="isbn">83-211-0522-X</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Obraz+%C5%9Bwiata+a+teologia%3A+od+%C5%9Bredniowiecza+do+dzisiaj&rft.aulast=Wildiers+OFM+Cap&rft.aufirst=Norbert+Max&rft.pub=Instytut+Wydawniczy+PAX&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-211-0522-X"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFDrake1978">Stillman Drake: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/galileoatwork00stil">Galileo at Work: His Scientific Biography</a></i>. Chicago: University of Chicago Press, 1978. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780226162263" title="Specjalna:Książki/9780226162263">ISBN <span class="isbn">978-0-226-16226-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Galileo+at+Work%3A+His+Scientific+Biography&rft.aulast=Drake&rft.aufirst=Stillman&rft.pub=University+of+Chicago+Press&rft.place=Chicago&rft.isbn=978-0-226-16226-3&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgalileoatwork00stil"></span></cite></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_%C5%BByci%C5%84ski" title="Józef Życiński">Józef Życiński</a> (red.), <i>Sprawa Galileusza</i>, Kraków 1991.</li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFKronika1992"><i>Kronika techniki</i>. Warszawa: Wydawnictwo Kronika, 1992.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kronika+techniki&rft.pub=Wydawnictwo+Kronika&rft.place=Warszawa"></span></cite></li></ul> <p><b>Strony internetowe</b> </p> <ul><li><cite class="citation web" id="CITEREFKreiner2017">Jerzy M. Kreiner: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wiw.pl/astronomia/0002-historia.asp">Astronomia nowożytna</a>. [w:] <i>Historia astronomii</i> [on-line]. Wirtualny Wszechświat, 2017. [dostęp 2017-03-10].</cite></li> <li><cite class="citation web" id="CITEREFLederman2017"><a href="/wiki/Leon_Max_Lederman" class="mw-redirect" title="Leon Max Lederman">Leon Lederman</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wiw.pl/fizyka/boskaczastka/Esej.asp?base=r&cp=1&ce=44">Człowiek, który odkrył 20 centymetrów niczego</a>. [w:] <i>Boska cząstka</i> [on-line]. Wirtualny Wszechświat, 2017. [dostęp 2017-02-20].</cite></li> <li><cite class="citation web" id="CITEREFILG2014"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brewiarz.katolik.pl/czytelnia/swieci/09-17a.php3">Święty Robert Bellarmin, biskup i doktor Kościoła</a>. Internetowa Liturgia Godzin, 2014-08-31. [dostęp 2017-08-20]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Galileusz&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>Polskojęzyczne</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wilanow-palac.pl/korespondencja_wladyslawa_iv_z_galileuszem.html">Korespondencja Władysława IV z Galileuszem</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.loza-galileusz.pl/">Strona internetowa Loży Wolnomularskiej Galileusz</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://polona.pl/search/?query=Galileo_Galilei&filters=creator:%22Galilei,_Galileo_(1564--1642)%22,public:1,hasTextContent:0">Dzieła Galileusza</a> w bibliotece <a href="/wiki/Polona" title="Polona">Polona</a></li></ul> <dl><dt>Obcojęzyczne</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://xoomer.virgilio.it/ilgalilei/index.html">Teksty Galileo Galilei</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku włoskim (italiano)">wł.</abbr>)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="https://archive.is/20130428174941/http://www.zwoje-scrolls.com/zwoje25/text19p.htm">https://archive.is/20130428174941/http://www.zwoje-scrolls.com/zwoje25/text19p.htm</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.intratext.com/Catalogo/Autori/AUT158.HTM">Galileusz Utwory</a></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110205102331/http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/galileo/galileoaccount.html">The Trial of Galileo by Doug Linder (2002)</a>. law.umkc.edu. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/galileo/galileoaccount.html">tego adresu</a> (2011-02-05)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation open-access"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Peter</span><span class="cite-name-initials" title="Peter" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Machamer</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Peter</span><span class="cite-name-initials" title="Peter">P.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://plato.stanford.edu/entries/galileo/"><i>Galileo Galilei</i></a>, [w:] <a href="/wiki/Stanford_Encyclopedia_of_Philosophy" title="Stanford Encyclopedia of Philosophy">Stanford Encyclopedia of Philosophy</a>, CSLI, <a href="/wiki/Uniwersytet_Stanforda" title="Uniwersytet Stanforda">Stanford University</a>, 10 maja 2017<span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1095-5054">1095-5054</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2018-08-07]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.aufirst=Peter&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%5B%5BStanford+Encyclopedia+of+Philosophy%5D%5D&rft.issn=1095-5054&rft.atitle=Galileo+Galilei&rft.date=2017-05-10&rft.aulast=Machamer&rft_id=https%3A%2F%2Fplato.stanford.edu%2Fentries%2Fgalileo%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Galileo/">Galileusz</a> w <a href="/wiki/MacTutor_History_of_Mathematics_archive" title="MacTutor History of Mathematics archive">MacTutor History of Mathematics archive</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span> [dostęp 2021-07-12].</li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji"><img alt="Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/8px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/12px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/16px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></span></span> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rep.routledge.com/articles/biographical/galilei-galileo-1564-1642/v-1">Galilei, Galileo (1564–1642)</a></i> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>, <a href="/wiki/Routledge_Encyclopedia_of_Philosophy" title="Routledge Encyclopedia of Philosophy">Routledge Encyclopedia of Philosophy</a>, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-08].</li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Ludzie_upami%C4%99tnieni_nazwami_jednostek_CGS" title="Szablon:Ludzie upamiętnieni nazwami jednostek CGS"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Ludzie_upami%C4%99tnieni_nazwami_jednostek_CGS&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Ludzie upamiętnieni nazwami jednostek CGS (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Ludzie_upami%C4%99tnieni_nazwami_jednostek_CGS&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Ludzie upamiętnieni nazwami <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_jednostek_miar_CGS" title="Układ jednostek miar CGS">jednostek CGS</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">jednostki <a href="/wiki/Mechanika" title="Mechanika">mechaniczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Galileusz</a> (<a href="/wiki/Gal_(jednostka)" title="Gal (jednostka)">gal</a>: Gal)</li> <li><a href="/wiki/Jean_Louis_Marie_Poiseuille" title="Jean Louis Marie Poiseuille">Jean Louis Marie Poiseuille</a> (<a href="/wiki/Puaz" title="Puaz">puaz</a>: P)</li> <li><a href="/wiki/George_Gabriel_Stokes" title="George Gabriel Stokes">George Gabriel Stokes</a> (<a href="/wiki/Stokes_(jednostka)" title="Stokes (jednostka)">stokes</a>: St)</li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">jednostki <a href="/wiki/Oddzia%C5%82ywanie_elektromagnetyczne" title="Oddziaływanie elektromagnetyczne">elektromagnetyczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Jean-Baptiste_Biot" title="Jean-Baptiste Biot">Jean-Baptiste Biot</a> (<a href="/wiki/Biot_(jednostka_miary)" title="Biot (jednostka miary)">biot</a>: Bi)</li> <li><a href="/wiki/Benjamin_Franklin" title="Benjamin Franklin">Benjamin Franklin</a> (<a href="/wiki/Franklin_(jednostka)" title="Franklin (jednostka)">franklin</a>: Fr)</li> <li><a href="/wiki/Carl_Friedrich_Gauss" title="Carl Friedrich Gauss">Carl Friedrich Gauss</a> (<a href="/wiki/Gaus" title="Gaus">gaus</a>: G, Gs)</li> <li><a href="/wiki/James_Clerk_Maxwell" title="James Clerk Maxwell">James Clerk Maxwell</a> (<a href="/wiki/Makswel" title="Makswel">makswel</a>: Mx)</li> <li><a href="/wiki/Hans_Christian_%C3%98rsted" title="Hans Christian Ørsted">Hans Christian Ørsted</a> (<a href="/wiki/Ersted" title="Ersted">ersted</a>: Oe)</li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Mechanika_klasyczna" title="Szablon:Mechanika klasyczna"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Mechanika_klasyczna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Mechanika klasyczna (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Mechanika_klasyczna&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Mechanika_klasyczna" title="Mechanika klasyczna">Mechanika klasyczna</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">działy</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Dynamika_(fizyka)" title="Dynamika (fizyka)">dynamika</a></li> <li><a href="/wiki/Kinematyka" title="Kinematyka">kinematyka</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_nieba" title="Mechanika nieba">mechanika nieba</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_o%C5%9Brodk%C3%B3w_ci%C4%85g%C5%82ych" title="Mechanika ośrodków ciągłych">mechanika ośrodków ciągłych</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dynamika_bry%C5%82y_sztywnej&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dynamika bryły sztywnej (strona nie istnieje)">dynamika bryły sztywnej</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_statystyczna" title="Mechanika statystyczna">mechanika statystyczna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mechanika_stosowana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mechanika stosowana (strona nie istnieje)">mechanika stosowana</a></li> <li><a href="/wiki/Statyka" title="Statyka">statyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">formalizmy</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Zasady_dynamiki_Newtona" title="Zasady dynamiki Newtona">Newtona</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_Lagrange%E2%80%99a" title="Mechanika Lagrange’a">Lagrange’a</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_Hamiltona" title="Mechanika Hamiltona">Hamiltona</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wielko%C5%9B%C4%87_fizyczna" title="Wielkość fizyczna">wielkości</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">kinematyczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Czas" title="Czas">czas</a></li> <li><a href="/wiki/Przyspieszenie" title="Przyspieszenie">przyspieszenie</a></li> <li><a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87" title="Prędkość">prędkość</a></li> <li><a href="/wiki/Szybko%C5%9B%C4%87" title="Szybkość">szybkość</a></li> <li><a href="/wiki/Przemieszczenie_(fizyka)" title="Przemieszczenie (fizyka)">przemieszczenie</a></li> <li><a href="/wiki/Przyspieszenie_k%C4%85towe" title="Przyspieszenie kątowe">przyspieszenie kątowe</a></li> <li><a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_k%C4%85towa" title="Prędkość kątowa">prędkość kątowa</a></li> <li><a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_obrotowa" title="Prędkość obrotowa">prędkość obrotowa</a></li> <li><a href="/wiki/Pulsacja" title="Pulsacja">pulsacja</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">dynamiczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Energia" title="Energia">energia</a> <ul><li><a href="/wiki/Energia_kinetyczna" title="Energia kinetyczna">energia kinetyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Energia_potencjalna" title="Energia potencjalna">energia potencjalna</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Masa_(fizyka)" title="Masa (fizyka)">masa</a></li> <li><a href="/wiki/Moc" title="Moc">moc</a></li> <li><a href="/wiki/Moment_bezw%C5%82adno%C5%9Bci" title="Moment bezwładności">moment bezwładności</a></li> <li><a href="/wiki/Moment_p%C4%99du" title="Moment pędu">moment pędu</a></li> <li><a href="/wiki/Moment_si%C5%82y" title="Moment siły">moment siły</a> / <a href="/wiki/Moment_(fizyka)" title="Moment (fizyka)">moment</a></li> <li><a href="/wiki/Pop%C4%99d_(fizyka)" title="Popęd (fizyka)">popęd</a></li> <li><a href="/wiki/Praca_(fizyka)" title="Praca (fizyka)">praca</a></li> <li><a href="/wiki/Zasada_Lagrange%E2%80%99a" title="Zasada Lagrange’a">praca wirtualna</a></li> <li><a href="/wiki/P%C4%99d_(fizyka)" title="Pęd (fizyka)">pęd</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C5%82a" title="Siła">siła</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">rodzaje <a href="/wiki/Ruch_(fizyka)" title="Ruch (fizyka)">ruchu</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ruch_jednostajny_prostoliniowy" title="Ruch jednostajny prostoliniowy">jednostajny prostoliniowy</a></li> <li><a href="/wiki/Ruch_harmoniczny" title="Ruch harmoniczny">harmoniczny</a> <ul><li><a href="/wiki/Klasyczny_oscylator_harmoniczny" title="Klasyczny oscylator harmoniczny">oscylator harmoniczny</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ruch_obrotowy" title="Ruch obrotowy">obrotowy</a></li> <li><a href="/wiki/Wahad%C5%82o" title="Wahadło">wahadło</a></li> <li><a href="/wiki/Wibracje" title="Wibracje">wibracje</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Zjawisko" title="Zjawisko">zjawiska</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bezw%C5%82adno%C5%9B%C4%87" title="Bezwładność">bezwładność</a></li> <li><a href="/wiki/Grawitacja" title="Grawitacja">grawitacja</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C5%82a_do%C5%9Brodkowa" title="Siła dośrodkowa">siła dośrodkowa</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C5%82a_bezw%C5%82adno%C5%9Bci" title="Siła bezwładności">siła bezwładności</a> <ul><li><a href="/wiki/Si%C5%82a_od%C5%9Brodkowa" title="Siła odśrodkowa">siła odśrodkowa</a></li> <li><a href="/wiki/Efekt_Coriolisa" title="Efekt Coriolisa">siła Coriolisa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Tarcie_(fizyka)" title="Tarcie (fizyka)">tarcie</a></li> <li><a href="/wiki/T%C5%82umienie" title="Tłumienie">tłumienie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne pojęcia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Bry%C5%82a_sztywna" title="Bryła sztywna">bryła sztywna</a></li> <li><a href="/wiki/Kinematyczne_r%C3%B3wnanie_ruchu" title="Kinematyczne równanie ruchu">kinematyczne równanie ruchu</a></li> <li><a href="/wiki/O%C5%9B_obrotu" title="Oś obrotu">oś obrotu</a></li> <li><a href="/wiki/Para_si%C5%82" title="Para sił">para sił</a></li> <li><a href="/wiki/Przestrze%C5%84_(fizyka)" title="Przestrzeń (fizyka)">przestrzeń</a></li> <li><a href="/wiki/Punkt_materialny" title="Punkt materialny">punkt materialny</a></li> <li><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_odniesienia" title="Układ odniesienia">układ odniesienia</a> <ul><li><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_inercjalny" title="Układ inercjalny">inercjalny</a></li> <li><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_nieinercjalny" title="Układ nieinercjalny">nieinercjalny</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Prawa_fizyki" title="Prawa fizyki">prawa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Zasady_dynamiki_Newtona" title="Zasady dynamiki Newtona">zasady dynamiki Newtona</a></li> <li><a href="/wiki/Zasada_d%E2%80%99Alemberta" title="Zasada d’Alemberta">zasada d’Alemberta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=R%C3%B3wnania_Eulera_(dynamika_bry%C5%82y_sztywnej)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Równania Eulera (dynamika bryły sztywnej) (strona nie istnieje)">równania Eulera (dynamika bryły sztywnej)</a></li> <li><a href="/wiki/Prawo_powszechnego_ci%C4%85%C5%BCenia" title="Prawo powszechnego ciążenia">prawo powszechnego ciążenia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Uog%C3%B3lnienie" title="Uogólnienie">uogólnienia</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Szczeg%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Szczególna teoria względności">szczególna teoria względności</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_kwantowa" title="Mechanika kwantowa">mechanika kwantowa</a> <ul><li><a href="/wiki/Relatywistyczna_mechanika_kwantowa" title="Relatywistyczna mechanika kwantowa">relatywistyczna mechanika kwantowa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kwantowa_teoria_pola" title="Kwantowa teoria pola">kwantowa teoria pola</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Naukowiec" title="Naukowiec">uczeni</a> według<br />daty narodzin</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a9_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/XVI_wiek" title="XVI wiek">XVI wiek</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Galileusz</a></li> <li><a href="/wiki/Kartezjusz" class="mw-redirect" title="Kartezjusz">Kartezjusz</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/XVII_wiek" title="XVII wiek">XVII wiek</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Jeremiah_Horrocks" title="Jeremiah Horrocks">Jeremiah Horrocks</a></li> <li><a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Isaac Newton</a></li> <li><a href="/wiki/Pierre_Louis_Maupertuis" title="Pierre Louis Maupertuis">Pierre Louis Maupertuis</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/XVIII_wiek" title="XVIII wiek">XVIII wiek</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Leonhard_Euler" title="Leonhard Euler">Leonhard Euler</a></li> <li><a href="/wiki/Alexis_Clairaut" title="Alexis Clairaut">Alexis Clairaut</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_le_Rond_d%E2%80%99Alembert" title="Jean le Rond d’Alembert">Jean le Rond d’Alembert</a></li> <li><a href="/wiki/Joseph_Louis_Lagrange" title="Joseph Louis Lagrange">Joseph Louis Lagrange</a></li> <li><a href="/wiki/Pierre_Simon_de_Laplace" title="Pierre Simon de Laplace">Pierre Simon de Laplace</a></li> <li><a href="/wiki/Sim%C3%A9on_Denis_Poisson" title="Siméon Denis Poisson">Siméon Denis Poisson</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9_4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/XIX_wiek" title="XIX wiek">XIX wiek</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/William_Rowan_Hamilton" title="William Rowan Hamilton">William Rowan Hamilton</a></li> <li><a href="/wiki/Henri_Poincar%C3%A9" title="Henri Poincaré">Henri Poincaré</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Rownia_tarcie.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Rownia_tarcie.svg/120px-Rownia_tarcie.svg.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Rownia_tarcie.svg/180px-Rownia_tarcie.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Rownia_tarcie.svg/240px-Rownia_tarcie.svg.png 2x" data-file-width="715" data-file-height="715" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Szczeg%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Szablon:Szczególna teoria względności"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Szczeg%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Dyskusja szablonu:Szczególna teoria względności"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Szczeg%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Szczeg%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Szczególna teoria względności">Szczególna teoria względności</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">pojęcia<br />podstawowe</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_%C5%9Bwiat%C5%82a" title="Prędkość światła">prędkość światła w próżni</a> (<i>c</i>)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Jednokierunkowa_pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_%C5%9Bwiat%C5%82a" title="Jednokierunkowa prędkość światła">jednokierunkowa prędkość światła</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/R%C3%B3wnoczesno%C5%9B%C4%87" title="Równoczesność">równoczesność</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Synchronizacja_zegar%C3%B3w" title="Synchronizacja zegarów">synchronizacja zegarów</a> <ul><li><a href="/wiki/Synchronizacja_absolutna" title="Synchronizacja absolutna">absolutna</a></li> <li><a href="/wiki/Synchronizacja_standardowa" title="Synchronizacja standardowa">standardowa</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a1_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_odniesienia" title="Układ odniesienia">układ odniesienia</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_inercjalny" title="Układ inercjalny">układ inercjalny</a></li> <li><a href="/wiki/Zasady_dynamiki_Newtona" title="Zasady dynamiki Newtona">pierwsza zasada dynamiki</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Aksjomat" title="Aksjomat">postulaty</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Zasada_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Zasada względności">zasada względności</a></li> <li><a href="/wiki/Niezmiennik_relatywistyczny" title="Niezmiennik relatywistyczny">niezmienniczosć</a> <i><a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_%C5%9Bwiat%C5%82a" title="Prędkość światła">c</a></i></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Transformacja_wsp%C3%B3%C5%82rz%C4%99dnych" title="Transformacja współrzędnych">przekształcenia<br />współrzędnych</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Transformacja_Galileusza" title="Transformacja Galileusza">Galileusza</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Grupa_Galileusza" title="Grupa Galileusza">grupa Galileusza</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Transformacja_Lorentza" title="Transformacja Lorentza">Lorentza</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Czynnik_Lorentza" title="Czynnik Lorentza">czynnik Lorentza</a></li> <li><a href="/wiki/Grupa_Poincar%C3%A9go" title="Grupa Poincarégo">grupa Poincarégo</a> <ul><li><a href="/wiki/Grupa_Lorentza" title="Grupa Lorentza">grupa Lorentza</a></li></ul></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Zjawisko" title="Zjawisko">zjawiska</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kinematyka" title="Kinematyka">kinetyczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wz%C3%B3r_Lorentza" title="Wzór Lorentza">skrócenie Lorentza</a> <ul><li><a href="/wiki/Paradoks_drabiny" title="Paradoks drabiny">paradoks drabiny</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/R%C3%B3wnoczesno%C5%9B%C4%87" title="Równoczesność">względność jednoczesności</a></li> <li><a href="/wiki/Dylatacja_czasu" title="Dylatacja czasu">dylatacja czasu</a> <ul><li><a href="/wiki/Paradoks_bli%C5%BAni%C4%85t" title="Paradoks bliźniąt">paradoks bliźniąt</a></li> <li><a href="/wiki/Podr%C3%B3%C5%BCowanie_w_czasie" title="Podróżowanie w czasie">podróże w przyszłość</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Relatywistyczny_efekt_Dopplera" title="Relatywistyczny efekt Dopplera">relatywistyczny efekt Dopplera</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Precesja_Thomasa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Precesja Thomasa (strona nie istnieje)">precesja Thomasa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paradoks_Bella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paradoks Bella (strona nie istnieje)">paradoks Bella</a></li> <li><a href="/wiki/Paradoks_Ehrenfesta" title="Paradoks Ehrenfesta">paradoks Ehrenfesta</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Dynamika_(fizyka)" title="Dynamika (fizyka)">dynamiczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Masa_relatywistyczna" title="Masa relatywistyczna">masa relatywistyczna</a> <ul><li><a href="/wiki/Masa_spoczynkowa" title="Masa spoczynkowa">masa spoczynkowa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/R%C3%B3wnowa%C5%BCno%C5%9B%C4%87_masy_i_energii" title="Równoważność masy i energii">równoważność masy i energii</a> <ul><li><a href="/wiki/Deficyt_masy" title="Deficyt masy">deficyt masy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Si%C5%82a_Lorentza" title="Siła Lorentza">siła Lorentza</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">typy cząstek<br />według prędkości</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Tardion" title="Tardion">tardion</a></li> <li><a href="/wiki/Lukson" title="Lukson">lukson</a></li> <li><a href="/wiki/Tachion" title="Tachion">tachion</a></li> <li><a href="/wiki/Cz%C4%85stka_relatywistyczna" title="Cząstka relatywistyczna">cząstka relatywistyczna</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_nad%C5%9Bwietlna" title="Prędkość nadświetlna">prędkości<br />nadświetlne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Grom_fotoniczny" title="Grom fotoniczny">grom fotoniczny</a></li> <li><a href="/wiki/Masa_urojona" title="Masa urojona">masa urojona</a></li> <li><a href="/wiki/Podr%C3%B3%C5%BCowanie_w_czasie" title="Podróżowanie w czasie">podróże w przeszłość</a> <ul><li><a href="/wiki/Paradoks_dziadka" title="Paradoks dziadka">paradoks dziadka</a></li> <li><a href="/wiki/Tachionowy_antytelefon" title="Tachionowy antytelefon">tachionowy antytelefon</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">formalizm<br /><a href="/wiki/Czasoprzestrze%C5%84" title="Czasoprzestrzeń">czasoprzestrzenny</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a7_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">pojęcia podstawowe</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Zdarzenie_czasoprzestrzenne" title="Zdarzenie czasoprzestrzenne">zdarzenie czasoprzestrzenne</a></li> <li><a href="/wiki/Linia_%C5%9Bwiata" title="Linia świata">linia świata</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Czasoprzestrze%C5%84_Minkowskiego" title="Czasoprzestrzeń Minkowskiego">czasoprzestrzeń Minkowskiego</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Czterowektor" title="Czterowektor">czterowektor</a> <ul><li><a href="/wiki/Czterop%C4%99d" title="Czteropęd">czteropęd</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Interwa%C5%82_czasoprzestrzenny" title="Interwał czasoprzestrzenny">interwał czasoprzestrzenny</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Diagram_czasoprzestrzenny" title="Diagram czasoprzestrzenny">diagram czasoprzestrzenny</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Sto%C5%BCek_%C5%9Bwietlny" title="Stożek świetlny">stożek świetlny</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row">dowody<br /><a href="/wiki/Do%C5%9Bwiadczenie" title="Doświadczenie">doświadczalne</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a8_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">poprzedzające STW</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Aberracja_%C5%9Bwiat%C5%82a" title="Aberracja światła">aberracja światła</a></li> <li><a href="/wiki/Eksperyment_Fizeau" title="Eksperyment Fizeau">eksperyment Fizeau</a></li> <li><a href="/wiki/Do%C5%9Bwiadczenie_Michelsona-Morleya" title="Doświadczenie Michelsona-Morleya">doświadczenie Michelsona-Morleya</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Koroboracja" title="Koroboracja">koroboracje</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Do%C5%9Bwiadczenie_Kennedy%E2%80%99ego-Thorndike%E2%80%99a" title="Doświadczenie Kennedy’ego-Thorndike’a">doświadczenie Kennedy’ego-Thorndike’a</a></li> <li><a href="/wiki/Do%C5%9Bwiadczenie_Ivesa-Stillwella" title="Doświadczenie Ivesa-Stillwella">doświadczenie Ivesa-Stillwella</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Historia_fizyki" title="Historia fizyki">dzieje</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Przes%C5%82anki_powstania_szczeg%C3%B3lnej_teorii_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Przesłanki powstania szczególnej teorii względności">przesłanki powstania szczególnej teorii względności</a></li> <li><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_preferowany" title="Układ preferowany">układ preferowany</a> <ul><li><a href="/wiki/Eter_(fizyka)" title="Eter (fizyka)">eter</a></li> <li><a href="/wiki/Teoria_eteru_Lorentza" title="Teoria eteru Lorentza">teoria eteru Lorentza</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Teorie_emisji" title="Teorie emisji">teorie emisji</a></li></ul> </td></tr><tr class="a10"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Naukowiec" title="Naukowiec">uczeni</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a10_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Prekursor_(osoba)" title="Prekursor (osoba)">prekursorzy</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/George_Biddell_Airy" title="George Biddell Airy">George Airy</a></li> <li><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Arago" title="François Arago">François Arago</a></li> <li><a href="/wiki/George_Francis_Fitzgerald" title="George Francis Fitzgerald">George FitzGerald</a></li> <li><a href="/wiki/Armand_Fizeau" title="Armand Fizeau">Armand Fizeau</a></li> <li><a href="/wiki/Augustin_Jean_Fresnel" title="Augustin Jean Fresnel">Augustin Fresnel</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Galileo Galilei</a></li> <li><a href="/wiki/Hendrik_Lorentz" title="Hendrik Lorentz">Hendrik Lorentz</a></li> <li><a href="/wiki/Albert_Michelson" title="Albert Michelson">Albert Michelson</a></li> <li><a href="/wiki/Edward_Morley" title="Edward Morley">Edward Morley</a></li> <li><a href="/wiki/Henri_Poincar%C3%A9" title="Henri Poincaré">Henri Poincaré</a></li></ul> </td></tr><tr class="a10_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Autor" title="Autor">autor</a> i kontynuatorzy</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Albert_Einstein" title="Albert Einstein">Albert Einstein</a></li> <li><a href="/wiki/Hermann_Minkowski" title="Hermann Minkowski">Hermann Minkowski</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a11"><th class="navbox-group opis" scope="row">powiązane teorie</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a11_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Fizyka_klasyczna" title="Fizyka klasyczna">klasyczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Mechanika_klasyczna" title="Mechanika klasyczna">mechanika klasyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Klasyczna_teoria_pola" title="Klasyczna teoria pola">klasyczna teoria pola</a> <ul><li><a href="/wiki/Elektrodynamika_klasyczna" title="Elektrodynamika klasyczna">elektrodynamika klasyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Og%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Ogólna teoria względności">ogólna teoria względności</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a11_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Mechanika_kwantowa" title="Mechanika kwantowa">kwantowe</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Mechanika_kwantowa" title="Mechanika kwantowa">mechanika kwantowa</a> <ul><li><a href="/wiki/Paradoks_EPR" title="Paradoks EPR">paradoks EPR</a></li> <li><a href="/wiki/Relatywistyczna_mechanika_kwantowa" title="Relatywistyczna mechanika kwantowa">relatywistyczna mechanika kwantowa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kwantowa_teoria_pola" title="Kwantowa teoria pola">kwantowa teoria pola</a> <ul><li><a href="/wiki/Efekt_Unruha" title="Efekt Unruha">efekt Unruha</a></li></ul></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Sr1.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Sr1.svg/120px-Sr1.svg.png" decoding="async" width="120" height="93" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Sr1.svg/180px-Sr1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Sr1.svg/240px-Sr1.svg.png 2x" data-file-width="401" data-file-height="312" /></a></span><br /><br /><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle E={\sqrt {(mc^{2})^{2}+(pc)^{2}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>E</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>m</mi> <msup> <mi>c</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <mo>+</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>p</mi> <mi>c</mi> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle E={\sqrt {(mc^{2})^{2}+(pc)^{2}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/baef7ce9099c5b13f8a0cc149ca734159e89f245" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.671ex; width:22.043ex; height:4.843ex;" alt="{\displaystyle E={\sqrt {(mc^{2})^{2}+(pc)^{2}}}}"></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-p"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">osoba</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000121178199">0000000121178199</a></span></li><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/2470550">2470550</a></span></li><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Union_List_of_Artist_Names" class="extiw" title="en:Union List of Artist Names">ULAN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=&role=&nation=&subjectid=500318087">500318087</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n79003254">n79003254</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118537229">118537229</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00440426">00440426</a></span></li><li><a href="/wiki/LIBRIS" title="LIBRIS">LIBRIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/katalogisering/zw9ccf7h4zlxqv4">zw9ccf7h4zlxqv4</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11903931b">11903931b</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/026879255">026879255</a></span></li><li><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Servizio_bibliotecario_nazionale" class="extiw" title="it:Servizio bibliotecario nazionale">SBN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.sbn.it/af/CFIV004372">CFIV004372</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Australii" title="Biblioteka Narodowa Australii">NLA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35109969">35109969</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/jn19990002534">jn19990002534</a></span></li><li><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Digitale_Bibliotheek_voor_de_Nederlandse_Letteren" class="extiw" title="nl:Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren">DBNL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=gali003">gali003</a></span></li><li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="ru:Российская государственная библиотека">RSL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aleph.rsl.ru/F?func=find-b&find_code=SYS&adjacent=Y&local_base=RSL11&request=000036118">000036118</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aleph.rsl.ru/F?func=find-b&find_code=SYS&adjacent=Y&local_base=RSL11&request=000036117">000036117</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX1003156">XX1003156</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Rumunii" title="Biblioteka Narodowa Rumunii">BNR</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://alephnew.bibnat.ro:8991/F?func=find-b&request=000084939&find_code=SYS&adjacent=Y&local_base=NLR10">000084939</a></span></li><li><a href="/wiki/Holenderska_Biblioteka_Narodowa" title="Holenderska Biblioteka Narodowa">NTA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/doc/thes/p068386087">068386087</a></span></li><li><a href="/wiki/BIBSYS" title="BIBSYS">BIBSYS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90104651">90104651</a></span></li><li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E5%9B%BD%E9%AB%98%E7%AD%89%E6%95%99%E8%82%B2%E6%96%87%E7%8C%AE%E4%BF%9D%E9%9A%9C%E7%B3%BB%E7%BB%9F" class="extiw" title="zh:中国高等教育文献保障系统">CALIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://opac.calis.edu.cn/aopac/ajsp/detail.jsp?actionfrom=1&actl=CAL++n2004330978%23">n2004330978</a></span></li><li><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/CiNii" class="extiw" title="jp:CiNii">CiNii</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA00584910">DA00584910</a></span></li><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Open_Library" class="extiw" title="en:Open Library">Open Library</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://openlibrary.org/books/OL1287184A">OL1287184A</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_(Warszawa)" title="Biblioteka Narodowa (Warszawa)">PLWABN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810675951505606">9810675951505606</a></span></li><li><a href="/wiki/NUKAT" title="NUKAT">NUKAT</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nukat.edu.pl/aut/n%20%2096209598">n96209598</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007261576605171">987007261576605171</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Portugalii" title="Biblioteka Narodowa Portugalii">PTBNP</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://urn.bn.pt/nca/unimarc-authorities/txt?id=28512">28512</a></span></li><li><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A0leg_d%27autoritats_de_noms_i_t%C3%ADtols_de_Catalunya" class="extiw" title="ca:Catàleg d'autoritats de noms i títols de Catalunya">CANTIC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a10089263">a10089263</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_%C5%81otwy" title="Biblioteka Narodowa Łotwy">LNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000030304&P_CON_LNG=ENG">000030304</a></span></li><li><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nacionalna_i_sveu%C4%8Dili%C5%A1na_knji%C5%BEnica_u_Zagrebu" class="extiw" title="hr:Nacionalna i sveučilišna knjižnica u Zagrebu">NSK</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalog.nsk.hr/F/?func=direct&doc_number=000035945&local_base=nsk10">000035945</a></span></li><li><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/CONOR" class="extiw" title="sl:CONOR">CONOR</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plus.cobiss.si/opac7/conor/18815587">18815587</a></span></li><li><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Chile" class="extiw" title="es:Biblioteca Nacional de Chile">BNC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bncatalogo.cl/F?func=direct&local_base=red10&doc_number=000034475">000034475</a></span></li><li><a href="/wiki/Grecka_Biblioteka_Narodowa" title="Grecka Biblioteka Narodowa">ΕΒΕ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.nlg.gr/resource/authority/record65297">65297</a></span></li><li><a href="/wiki/Brazylijska_Biblioteka_Narodowa" title="Brazylijska Biblioteka Narodowa">BLBNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://acervo.bn.br/sophia_web/autoridade/detalhe/000201654">000201654</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Korei" title="Biblioteka Narodowa Korei">KRNLK</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librarian.nl.go.kr/LI/contents/L20101000000.do?id=KAC199609594">KAC199609594</a></span></li><li><a href="/wiki/Litewska_Biblioteka_Narodowa_im._Martynasa_Ma%C5%BEvydasa" title="Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa">LIH</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lnb.libis.lt/simpleSearch.do?doSearch=1&AI001=LNB%3AV%2A316847%3B%3DBP">LNB:V*316847;=BP</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3903706.html">3903706</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Galileo-Galilei">biography/Galileo-Galilei</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/galileo-galilei">galileo-galilei</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/la-rivoluzione-scientifica-i-protagonisti-galileo-galilei_%28Storia-della-Scienza%29">la-rivoluzione-scientifica-i-protagonisti-galileo-galilei_(Storia-della-Scienza)</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/galilee-1564-1642/">galilee-1564-1642</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/galilee-reperes-chronologiques/">galilee-reperes-chronologiques</a></span></li> <li><a href="/wiki/Stanford_Encyclopedia_of_Philosophy" title="Stanford Encyclopedia of Philosophy">SEP</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plato.stanford.edu/entries/galileo/">galileo</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/galileo-galilei">galileo-galilei</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Galileo_Galilei">Galileo_Galilei</a></span></li> <li><a href="/wiki/Visuotin%C4%97_lietuvi%C5%B3_enciklopedija" title="Visuotinė lietuvių enciklopedija">VLE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vle.lt/straipsnis/galileo-galilei/">galileo-galilei</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0028770.xml">0028770</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=Galileo_Galilei">Galileo_Galilei</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=21093">21093</a></span></li></ul> </div><div class="normdaten-andere"><div>Identyfikatory zewnętrzne:</div> <ul><li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1563" class="extiw" title="d:Property:P1563">MacTutor</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Galileo/">Galileo</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Galileusz&oldid=75074917">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Galileusz&oldid=75074917</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Astronomowie_XVI_wieku" title="Kategoria:Astronomowie XVI wieku">Astronomowie XVI wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:W%C5%82oscy_astronomowie_XVII_wieku" title="Kategoria:Włoscy astronomowie XVII wieku">Włoscy astronomowie XVII wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:W%C5%82oscy_astrologowie" title="Kategoria:Włoscy astrologowie">Włoscy astrologowie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Odkrywcy_ksi%C4%99%C5%BCyc%C3%B3w" title="Kategoria:Odkrywcy księżyców">Odkrywcy księżyców</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Tw%C3%B3rcy_instrument%C3%B3w_astronomicznych" title="Kategoria:Twórcy instrumentów astronomicznych">Twórcy instrumentów astronomicznych</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:W%C5%82oscy_popularyzatorzy_astronomii" title="Kategoria:Włoscy popularyzatorzy astronomii">Włoscy popularyzatorzy astronomii</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:W%C5%82oscy_fizycy_XVI_wieku" title="Kategoria:Włoscy fizycy XVI wieku">Włoscy fizycy XVI wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:W%C5%82oscy_fizycy_XVII_wieku" title="Kategoria:Włoscy fizycy XVII wieku">Włoscy fizycy XVII wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:W%C5%82oscy_fizycy_do%C5%9Bwiadczalni" title="Kategoria:Włoscy fizycy doświadczalni">Włoscy fizycy doświadczalni</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Fizycy_mechaniczni" title="Kategoria:Fizycy mechaniczni">Fizycy mechaniczni</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Optycy" title="Kategoria:Optycy">Optycy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Termodynamicy" title="Kategoria:Termodynamicy">Termodynamicy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Popularyzatorzy_fizyki" title="Kategoria:Popularyzatorzy fizyki">Popularyzatorzy fizyki</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Polihistorzy" title="Kategoria:Polihistorzy">Polihistorzy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:W%C5%82oscy_wynalazcy" title="Kategoria:Włoscy wynalazcy">Włoscy wynalazcy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:W%C5%82oscy_filozofowie_XVII_wieku" title="Kategoria:Włoscy filozofowie XVII wieku">Włoscy filozofowie XVII wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Filozofowie_renesansu" title="Kategoria:Filozofowie renesansu">Filozofowie renesansu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Filozofowie_XVI_wieku" title="Kategoria:Filozofowie XVI wieku">Filozofowie XVI wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pisarze_nowo%C5%82aci%C5%84scy" title="Kategoria:Pisarze nowołacińscy">Pisarze nowołacińscy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_upami%C4%99tnieni_nazwami_jednostek_CGS" title="Kategoria:Ludzie upamiętnieni nazwami jednostek CGS">Ludzie upamiętnieni nazwami jednostek CGS</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_upami%C4%99tnione_nazwami_planet" title="Kategoria:Osoby upamiętnione nazwami planet">Osoby upamiętnione nazwami planet</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_upami%C4%99tnione_nazwami_grup_w_matematyce" title="Kategoria:Osoby upamiętnione nazwami grup w matematyce">Osoby upamiętnione nazwami grup w matematyce</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_upami%C4%99tnione_nazwami_teleskop%C3%B3w" title="Kategoria:Osoby upamiętnione nazwami teleskopów">Osoby upamiętnione nazwami teleskopów</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Fizycy_upami%C4%99tnieni_nazwami_nagr%C3%B3d" title="Kategoria:Fizycy upamiętnieni nazwami nagród">Fizycy upamiętnieni nazwami nagród</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_urodzeni_w_Pizie" title="Kategoria:Ludzie urodzeni w Pizie">Ludzie urodzeni w Pizie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Urodzeni_w_1564" title="Kategoria:Urodzeni w 1564">Urodzeni w 1564</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_i_studenci_Uniwersytetu_w_Pizie" title="Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Pizie">Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Pizie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Skazani_w_procesach_inkwizycyjnych" title="Kategoria:Skazani w procesach inkwizycyjnych">Skazani w procesach inkwizycyjnych</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Autorzy_umieszczeni_na_indeksie_ksi%C4%85g_zakazanych" title="Kategoria:Autorzy umieszczeni na indeksie ksiąg zakazanych">Autorzy umieszczeni na indeksie ksiąg zakazanych</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Zmarli_w_1642" title="Kategoria:Zmarli w 1642">Zmarli w 1642</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2021-07" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-07">Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-07</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_odn_bez_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon odn bez numeru strony">Szablon odn bez numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2017-09" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2017-09">Artykuły z brakującymi przypisami od 2017-09</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 29 paź 2024, 07:43.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Galileusz&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-xr9px","wgBackendResponseTime":230,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.897","walltime":"1.318","ppvisitednodes":{"value":20627,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":147179,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":26401,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":15,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":63344,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":13,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1053.646 1 -total"," 21.48% 226.282 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 18.46% 194.513 1 Szablon:Biogram_infobox"," 14.36% 151.287 12 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 11.84% 124.701 14 Szablon:Cytuj_książkę"," 10.75% 113.284 1 Szablon:Ludzie_upamiętnieni_nazwami_jednostek_CGS"," 10.66% 112.281 1 Szablon:Przypisy"," 10.13% 106.779 39 Szablon:Odn"," 9.36% 98.663 5 Szablon:Infobox_projekt"," 8.87% 93.410 2 Szablon:Pierwszy_niepusty"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.459","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7119232,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\nbrak etykiety i wyłączone linki = \"Q7270875\"\nparent:title = \"Szablon:Biogram infobox\"\nframe.args.pagename = nil\nframe.args.namespace = nil\npagename = nil\nnamespace = 0\ntitle = Galileusz\nno match infobox.*iogram infobox\nno pattern 2\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-745f94f9f8-twfmk","timestamp":"20241119220537","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Galileusz","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Galileusz","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q307","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q307","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-09-20T13:28:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/85\/Galileo_by_leoni.jpg","headline":"w\u0142oski fizyk i astronom, pionier nowo\u017cytnej fizyki i astronomii teleskopowej"}</script> </body> </html>