CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="kk" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Латын әліпбиі — Уикипедия</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kkwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"ymd","wgMonthNames":["","қаңтар","ақпан","наурыз","сәуір","мамыр","маусым","шілде","тамыз","қыркүйек","қазан","қараша","желтоқсан"],"wgRequestId":"5e4b8b29-030d-44ad-ad3a-a6fe2919c146","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Латын_әліпбиі","wgTitle":"Латын әліпбиі","wgCurRevisionId":3243362,"wgRevisionId":3243362,"wgArticleId":30006,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Уикилендіруі қажет мақалалар","Латын әліпбиі","Латын тілі"],"wgPageViewLanguage":"kk","wgPageContentLanguage":"kk","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Латын_әліпбиі","wgRelevantArticleId":30006,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"kk","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"kk"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8229","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.gadget.FreezeTopRow":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.featured-articles-links","ext.gadget.edittop","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.QuestionForm","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=kk&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=ext.gadget.FreezeTopRow&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Latin_alphabet_world_distribution.svg/1200px-Latin_alphabet_world_distribution.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="616"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Latin_alphabet_world_distribution.svg/800px-Latin_alphabet_world_distribution.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="411"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Latin_alphabet_world_distribution.svg/640px-Latin_alphabet_world_distribution.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="329"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Латын әліпбиі — Уикипедия"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//kk.m.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Өңдеу" href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Уикипедия (kk)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//kk.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.kk"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Уикипедия Atom желісі" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D1%83%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Латын_әліпбиі rootpage-Латын_әліпбиі skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Мазмұнға өту</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Басты мәзір" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Басты мәзір</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Басты мәзір</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">бүйірлік тақтаға жылжыту</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">жасыру</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Шарлау </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="Басты бетті көру [z]" accesskey="z"><span>Басты бет</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%9A%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BC_%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Жоба туралы, мұнда немен айналысуға болатыны туралы, қай жерде не бары туралы"><span>Қауымдастық порталы</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D1%83%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Осы уикидегі жуықтағы өзгерістер тізімі. [r]" accesskey="r"><span>Жуықтағы өзгерістер</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Соңғы бір айдағы басталған беттер тізімі, есім кеңістігі бойынша сүзгілеп көре аласыз."><span>Жаңа беттер</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9A%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BE%D2%9B" title="Кездейсоқ бет жүктеу [x]" accesskey="x"><span>Кездейсоқ бет</span></a></li><li id="n-videolesson" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE_%D1%81%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Уикипедияны үйренуге қатысты YouTube-тағы видео сабақтар"><span>Видео сабақтар</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D0%BD%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Анықтама табу орны."><span>Анықтама</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC" title="Уикипедия қатысушыларының форумы."><span>Форум</span></a></li><li id="n-general-discussion" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83_%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D1%96" title="Flow жұмыс легінде жұмыс істейтін Уикипедияның негізгі талқылау беті [4]" accesskey="4"><span>Талқылау легі</span></a></li><li id="n-telegram" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram" title="Қазақша Уикипедияға қатысты ең маңызды жаңалықтар мен мақалалар"><span>Телеграм арна</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC/%D2%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B_%D1%85%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%83" title="Бұл беттегі қатені хабарлау"><span>Қателер туралы хабарлау</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Уикипедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-kk.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.1875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Қазақша ашық энциклопедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-kk.svg" width="117" height="11" style="width: 7.3125em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%86%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D1%83" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Уикипедия жобасында іздеу [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Іздеу</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Уикипедия жобасынан іздеу" aria-label="Уикипедия жобасынан іздеу" autocapitalize="sentences" title="Уикипедия жобасында іздеу [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Арнайы:Іздеу"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Іздеу</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Жеке құралдар"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Көрініс"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Көрініс" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Көрініс</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_kk.wikipedia.org&uselang=kk" class=""><span>Демеу беру</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D1%82%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B3%D1%96&returnto=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD+%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" title="Біз сізге есептік жазба бастауды және кіруді ұсынамыз,ол міндетті емес." class=""><span>Тіркелу</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96&returnto=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD+%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" title="Кіруіңізді ұсынамыз, ол міндетті емес. [o]" accesskey="o" class=""><span>Кіру</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Басқа баптаулар" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Жеке құралдар" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Жеке құралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Қатысушы мәзірі" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_kk.wikipedia.org&uselang=kk"><span>Демеу беру</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D1%82%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B3%D1%96&returnto=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD+%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" title="Біз сізге есептік жазба бастауды және кіруді ұсынамыз,ол міндетті емес."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Тіркелу</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96&returnto=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD+%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" title="Кіруіңізді ұсынамыз, ол міндетті емес. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Кіру</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Шыққан өңдеушілерге арналған беттер <a href="/wiki/%D0%96%D3%99%D1%80%D0%B4%D0%B5%D0%BC:%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%83" aria-label="Өңдеу туралы көбірек білу"><span>көбірек білу</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%AE%D0%BB%D0%B5%D1%81%D1%96%D0%BC" title="Бұл IP мекенжаймен жасаған өңдемелер тізімі [y]" accesskey="y"><span>Үлесім</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BC" title="Бұл IP мекенжай өңдемелерін талқылау [n]" accesskey="n"><span>Талқылау</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eжабу\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"kk\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"width: 100% ! important; border: solid 1px lightblue; border-radius: 10px; font-size: 120%; text-align: center;\"\u003E\n\u003Cp\u003EҚұрметті оқырман, қазақша Уикипедияның \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram\" title=\"Уикипедия:Telegram\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/25px-Telegram_logo.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/38px-Telegram_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/50px-Telegram_logo.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"512\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Ca href=\"/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram\" title=\"Уикипедия:Telegram\"\u003ETelegram арнасына\u003C/a\u003E жазыла аласыз\n\u003C/p\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Мазмұны" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Мазмұны</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">бүйірлік тақтаға жылжыту</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">жасыру</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Кіріспе</div> </a> </li> <li id="toc-Қазақша_өлшемді_латын_әліпбиі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Қазақша_өлшемді_латын_әліпбиі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Қазақша өлшемді латын әліпбиі</span> </div> </a> <ul id="toc-Қазақша_өлшемді_латын_әліпбиі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дереккөздер" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Дереккөздер"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Дереккөздер</span> </div> </a> <ul id="toc-Дереккөздер-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Мазмұны" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Мазмұнды көрсету/жасыру" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Мазмұнды көрсету/жасыру</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Латын әліпбиі</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Басқа тілдегі мақалаға өту. 177 тілде қолжетімді" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-177" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">177 тіл</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D2%AD%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82" title="Алаҭын алфавит – абхаз тілі" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Алаҭын алфавит" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="абхаз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Latynse_alfabet" title="Latynse alfabet – африкаанс тілі" lang="af" hreflang="af" data-title="Latynse alfabet" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Lateinisches_Alphabet" title="Lateinisches Alphabet – неміс тілі (Швейцария)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Lateinisches Alphabet" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="неміс тілі (Швейцария)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%8B%E1%89%B2%E1%8A%95_%E1%8C%BD%E1%88%95%E1%8D%88%E1%89%B5" title="ላቲን ጽሕፈት – амхар тілі" lang="am" hreflang="am" data-title="ላቲን ጽሕፈት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амхар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_latino" title="Alfabeto latino – арагон тілі" lang="an" hreflang="an" data-title="Alfabeto latino" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/L%C7%A3den_st%C3%A6fr%C5%8Df" title="Lǣden stæfrōf – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Lǣden stæfrōf" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="كتابة لاتينية – араб тілі" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كتابة لاتينية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="араб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%A0%DC%A6%DC%92%DC%9D%DC%AC_%DC%A0%DC%90%DC%9B%DC%9D%DC%A2%DC%9D%DC%90" title="ܐܠܦܒܝܬ ܠܐܛܝܢܝܐ – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܠܦܒܝܬ ܠܐܛܝܢܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9_%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="ألفبائية لاتينية – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ألفبائية لاتينية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%A8_%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF" title="লেটিন লিপি – ассам тілі" lang="as" hreflang="as" data-title="লেটিন লিপি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ассам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Alfabetu_llat%C3%ADn" title="Alfabetu llatín – астурия тілі" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Alfabetu llatín" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%85%D1%8A%D0%B2%D0%B0%D0%B9-%D1%85%D1%8A%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D3%80%D0%B8" title="Латин хъвай-хъвагӀи – авар тілі" lang="av" hreflang="av" data-title="Латин хъвай-хъвагӀи" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="авар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Lat%C4%B1n_qrafikas%C4%B1" title="Latın qrafikası – әзірбайжан тілі" lang="az" hreflang="az" data-title="Latın qrafikası" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="әзірбайжан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="لاتین الیفباسی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="لاتین الیفباسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D1%8B" title="Латин алфавиты – башқұрт тілі" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Латин алфавиты" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башқұрт тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Aksara_latin" title="Aksara latin – бали тілі" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Aksara latin" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="бали тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Lateinischs_Oiphabet" title="Lateinischs Oiphabet – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Lateinischs Oiphabet" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Luot%C4%ABn%C4%97%C5%A1ks_ra%C5%A1ts" title="Luotīnėšks rašts – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Luotīnėšks rašts" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Iskriturang_Latin" title="Iskriturang Latin – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Iskriturang Latin" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82" title="Лацінскі алфавіт – беларусь тілі" lang="be" hreflang="be" data-title="Лацінскі алфавіт" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларусь тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Лацінскі альфабэт – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Лацінскі альфабэт" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Латиница – болгар тілі" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Латиница" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%88" title="लैटिन लिखाई – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="लैटिन लिखाई" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%A8_%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF" title="লাতিন লিপি – бенгал тілі" lang="bn" hreflang="bn" data-title="লাতিন লিপি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Lizherenneg_latin" title="Lizherenneg latin – бретон тілі" lang="br" hreflang="br" data-title="Lizherenneg latin" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Latinica" title="Latinica – босния тілі" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Latinica" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="босния тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Surat_Latin" title="Surat Latin – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Surat Latin" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D2%AF%D0%B7%D1%8D%D0%B3" title="Лата үзэг – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Лата үзэг" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Alfabet_llat%C3%AD" title="Alfabet llatí – каталан тілі" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Alfabet llatí" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/L%C3%A1-d%C4%ADng_c%C3%AA-m%C5%8D%CC%A4" title="Lá-dĭng cê-mō̤ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Lá-dĭng cê-mō̤" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BD_%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%82" title="Латинан абат – шешен тілі" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Латинан абат" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="шешен тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Alpabetong_Latin" title="Alpabetong Latin – себуано тілі" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Alpabetong Latin" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="себуано тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%84%D9%81%D9%88%D8%A8%DB%8E%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ئەلفوبێی لاتین – сорани тілі" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەلفوبێی لاتین" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="сорани тілі" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Alfabetu_latinu" title="Alfabetu latinu – корсика тілі" lang="co" hreflang="co" data-title="Alfabetu latinu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="корсика тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Latin_elifbesi" title="Latin elifbesi – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Latin elifbesi" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Latinka" title="Latinka – чех тілі" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Latinka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чех тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/%C5%81acy%C5%84sczi_alfab%C3%A9t" title="Łacyńsczi alfabét – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Łacyńsczi alfabét" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B0%EA%99%81%D1%8A%D0%B1%D0%BE%D1%83%D0%BA%EA%99%91" title="Латиньска аꙁъбоукꙑ – шіркеулік славян тілі" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Латиньска аꙁъбоукꙑ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="шіркеулік славян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_wyddor_Ladin" title="Yr wyddor Ladin – валлий тілі" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr wyddor Ladin" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валлий тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Det_latinske_alfabet" title="Det latinske alfabet – дат тілі" lang="da" hreflang="da" data-title="Det latinske alfabet" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дат тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Lateinisches_Schriftsystem" title="Lateinisches Schriftsystem – неміс тілі" lang="de" hreflang="de" data-title="Lateinisches Schriftsystem" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="неміс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Alfabey_Latinki" title="Alfabey Latinki – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Alfabey Latinki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE" title="Λατινική γραφή – грек тілі" lang="el" hreflang="el" data-title="Λατινική γραφή" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грек тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Latin_script" title="Latin script – ағылшын тілі" lang="en" hreflang="en" data-title="Latin script" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ағылшын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Latina_alfabeto" title="Latina alfabeto – эсперанто тілі" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Latina alfabeto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_latino" title="Alfabeto latino – испан тілі" lang="es" hreflang="es" data-title="Alfabeto latino" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Ladina_kiri" title="Ladina kiri – эстон тілі" lang="et" hreflang="et" data-title="Ladina kiri" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Latindar_alfabetoa" title="Latindar alfabetoa – баск тілі" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Latindar alfabetoa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баск тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="خط لاتین – парсы тілі" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خط لاتین" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="парсы тілі" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Latinalaiset_aakkoset" title="Latinalaiset aakkoset – фин тілі" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Latinalaiset aakkoset" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%ADnska_stavra%C3%B0i%C3%B0" title="Latínska stavraðið – фарер тілі" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Latínska stavraðið" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="фарер тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Alphabet_latin" title="Alphabet latin – француз тілі" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Alphabet latin" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Latiinsk_alfabeet" title="Latiinsk alfabeet – солтүстік фриз тілі" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Latiinsk alfabeet" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="солтүстік фриз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Alfabet_latin" title="Alfabet latin – фриуль тілі" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Alfabet latin" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="фриуль тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Latynsk_alfabet" title="Latynsk alfabet – батыс фриз тілі" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Latynsk alfabet" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="батыс фриз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Aib%C3%ADtir_Laidineach" title="Aibítir Laidineach – ирланд тілі" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Aibítir Laidineach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ирланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="拉丁字母 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="拉丁字母" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lalfab%C3%A9_laten" title="Lalfabé laten – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lalfabé laten" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Aibidil_Laidinneach" title="Aibidil Laidinneach – шотландиялық гэль тілі" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Aibidil Laidinneach" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="шотландиялық гэль тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_latino" title="Alfabeto latino – галисия тілі" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Alfabeto latino" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галисия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Latina%C3%B1e%27%E1%BA%BD_achegety" title="Latinañe'ẽ achegety – гуарани тілі" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Latinañe'ẽ achegety" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="гуарани тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Romi_Lipiecho_Fuddar" title="Romi Lipiecho Fuddar – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Romi Lipiecho Fuddar" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Abbyrlhit_Romanagh" title="Abbyrlhit Romanagh – мэн тілі" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Abbyrlhit Romanagh" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="мэн тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/L%C3%A2-t%C3%AAn_s%E1%B9%B3-m%C3%BB" title="Lâ-tên sṳ-mû – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Lâ-tên sṳ-mû" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%9C%D7%98%D7%99%D7%A0%D7%99" title="אלפבית לטיני – иврит тілі" lang="he" hreflang="he" data-title="אלפבית לטיני" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="иврит тілі" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%A8_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF" title="रोमन लिपि – хинди тілі" lang="hi" hreflang="hi" data-title="रोमन लिपि" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди тілі" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Roman_akchhar" title="Roman akchhar – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Roman akchhar" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Latinica" title="Latinica – хорват тілі" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Latinica" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хорват тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Latin_%C3%A1b%C3%A9c%C3%A9" title="Latin ábécé – венгр тілі" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Latin ábécé" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгр тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Լատիներենի այբուբեն – армян тілі" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Լատիներենի այբուբեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Alphabeto_latin" title="Alphabeto latin – интерлингва тілі" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Alphabeto latin" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="интерлингва тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Urup_Latin" title="Urup Latin – ибан тілі" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Urup Latin" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ибан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Alfabet_Latin" title="Alfabet Latin – индонезия тілі" lang="id" hreflang="id" data-title="Alfabet Latin" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Sinuratan_a_Latin" title="Sinuratan a Latin – илоко тілі" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Sinuratan a Latin" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="илоко тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82" title="Латиний алапат – ингуш тілі" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Латиний алапат" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ингуш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Latina_alfabeto" title="Latina alfabeto – идо тілі" lang="io" hreflang="io" data-title="Latina alfabeto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Latneskt_stafr%C3%B3f" title="Latneskt stafróf – исланд тілі" lang="is" hreflang="is" data-title="Latneskt stafróf" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_latino" title="Alfabeto latino – итальян тілі" lang="it" hreflang="it" data-title="Alfabeto latino" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="итальян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%83%E1%93%95%E1%93%B4%E1%90%85%E1%91%8E%E1%92%83" title="ᐃᓕᓴᐅᑎᒃ – инуктитут тілі" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐃᓕᓴᐅᑎᒃ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="инуктитут тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A9%E3%83%86%E3%83%B3%E6%96%87%E5%AD%97" title="ラテン文字 – жапон тілі" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ラテン文字" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="жапон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/latmo_lerfu" title="latmo lerfu – ложбан тілі" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="latmo lerfu" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ложбан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Aksara_Latin" title="Aksara Latin – ява тілі" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Aksara Latin" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ява тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ლათინური დამწერლობა – грузин тілі" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ლათინური დამწერლობა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Agemmay_alatini" title="Agemmay alatini – кабил тілі" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Agemmay alatini" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабил тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%82%D1%85%D1%8B%D0%BF%D0%BA%D1%8A%D1%8B%D0%BB%D1%8A%D1%8D" title="Латин тхыпкъылъэ – кабардин тілі" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Латин тхыпкъылъэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="кабардин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Alfabet_Latin" title="Alfabet Latin – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Alfabet Latin" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9E%9A%E1%9E%A1%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9E%B6%E1%9F%86%E1%9E%84" title="អក្សរឡាតាំង – кхмер тілі" lang="km" hreflang="km" data-title="អក្សរឡាតាំង" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="кхмер тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A1%9C%EB%A7%88%EC%9E%90" title="로마자 – корей тілі" lang="ko" hreflang="ko" data-title="로마자" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корей тілі" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82" title="Латин алфавит – қарашай-балқар тілі" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Латин алфавит" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="қарашай-балқар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Alfabeya_lat%C3%AEn%C3%AE" title="Alfabeya latînî – күрд тілі" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Alfabeya latînî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="күрд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Skrypt_Latin" title="Skrypt Latin – корн тілі" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Skrypt Latin" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корн тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B8" title="Латын алфавити – қырғыз тілі" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Латын алфавити" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="қырғыз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Abecedarium_Latinum" title="Abecedarium Latinum – латын тілі" lang="la" hreflang="la" data-title="Abecedarium Latinum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Alefbet_latino" title="Alefbet latino – ладино тілі" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Alefbet latino" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ладино тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%A9ngescht_Alphabet" title="Laténgescht Alphabet – люксембург тілі" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Laténgescht Alphabet" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксембург тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Alfabeta_latina" title="Alfabeta latina – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Alfabeta latina" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Latiens_sjrif" title="Latiens sjrif – лимбург тілі" lang="li" hreflang="li" data-title="Latiens sjrif" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лимбург тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Scritura_latina" title="Scritura latina – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Scritura latina" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Abecee_latin" title="Abecee latin – Ломбард" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Abecee latin" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Ломбард" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Afab%C9%9B%CC%81_ya_lat%C9%9B%CC%81" title="Afabɛ́ ya latɛ́ – лингала тілі" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Afabɛ́ ya latɛ́" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="лингала тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AD%E0%BA%B1%E0%BA%81%E0%BA%AA%E0%BA%AD%E0%BA%99%E0%BA%A5%E0%BA%B2%E0%BA%95%E0%BA%B4%E0%BA%99" title="ອັກສອນລາຕິນ – лаос тілі" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ອັກສອນລາຕິນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаос тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Lotyn%C5%B3_ab%C4%97c%C4%97l%C4%97" title="Lotynų abėcėlė – литва тілі" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Lotynų abėcėlė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литва тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Lat%C4%AB%C5%86u_raksts" title="Latīņu raksts – латыш тілі" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Latīņu raksts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латыш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Alfabet_Latin" title="Alfabet Latin – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Alfabet Latin" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Tarehin-tsoratra_latina" title="Tarehin-tsoratra latina – малагаси тілі" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Tarehin-tsoratra latina" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагаси тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Латиница – македон тілі" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Латиница" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%80%E0%B5%BB_%E0%B4%85%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B2" title="ലത്തീൻ അക്ഷരമാല – малаялам тілі" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ലത്തീൻ അക്ഷരമാല" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаялам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D2%AF%D1%81%D1%8D%D0%B3" title="Латин үсэг – моңғол тілі" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Латин үсэг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="моңғол тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%82%EA%AF%A6%EA%AF%87%EA%AF%A4%EA%AF%9F_%EA%AF%83%EA%AF%8C%EA%AF%A6%EA%AF%9B" title="ꯂꯦꯇꯤꯟ ꯃꯌꯦꯛ – манипури тілі" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯂꯦꯇꯤꯟ ꯃꯌꯦꯛ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="манипури тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%85%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80" title="लॅटिन लिपी – маратхи тілі" lang="mr" hreflang="mr" data-title="लॅटिन लिपी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратхи тілі" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Abjad_Rumi" title="Abjad Rumi – малай тілі" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Abjad Rumi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC" title="လက်တင်အက္ခရာ – бирма тілі" lang="my" hreflang="my" data-title="လက်တင်အက္ခရာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бирма тілі" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D8%B7" title="لاتین خط – мазандеран тілі" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="لاتین خط" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="мазандеран тілі" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Latinmachiy%C5%8Dtlaht%C5%8Dltecpantiliztli" title="Latinmachiyōtlahtōltecpantiliztli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Latinmachiyōtlahtōltecpantiliztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Latinsche_Schrift" title="Latinsche Schrift – төменгі неміс тілі" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Latinsche Schrift" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="төменгі неміс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Latainse_alfabet" title="Latainse alfabet – төменгі саксон тілі" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Latainse alfabet" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="төменгі саксон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%A8_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF" title="रोमन लिपि – непал тілі" lang="ne" hreflang="ne" data-title="रोमन लिपि" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Latijns_schrift" title="Latijns schrift – нидерланд тілі" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Latijns schrift" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нидерланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Det_latinske_alfabetet" title="Det latinske alfabetet – норвегиялық нюнорск тілі" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Det latinske alfabetet" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="норвегиялық нюнорск тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Det_latinske_alfabetet" title="Det latinske alfabetet – норвегиялық букмол тілі" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Det latinske alfabetet" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвегиялық букмол тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Alphabet_latin" title="Alphabet latin – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Alphabet latin" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Alfabet_latin" title="Alfabet latin – окситан тілі" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Alfabet latin" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%A4%E0%A9%80%E0%A8%A8%E0%A9%80_%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%AA%E0%A9%80" title="ਲਾਤੀਨੀ ਲਿਪੀ – пенджаб тілі" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਲਾਤੀਨੀ ਲਿਪੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="пенджаб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Alfabet_latin" title="Alfabet latin – папьяменто тілі" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Alfabet latin" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="папьяменто тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Alfabet_latin" title="Alfabet latin – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Alfabet latin" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Alfabet_%C5%82aci%C5%84ski" title="Alfabet łaciński – поляк тілі" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Alfabet łaciński" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="поляк тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Alfabet_latin" title="Alfabet latin – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Alfabet latin" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="لاطینی لپی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="لاطینی لپی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%86_%D9%84%D9%8A%DA%A9%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="لاتين ليکدود – пушту тілі" lang="ps" hreflang="ps" data-title="لاتين ليکدود" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пушту тілі" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_latino" title="Alfabeto latino – португал тілі" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alfabeto latino" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pwn mw-list-item"><a href="https://pwn.wikipedia.org/wiki/rumazi" title="rumazi – Paiwan" lang="pwn" hreflang="pwn" data-title="rumazi" data-language-autonym="Pinayuanan" data-language-local-name="Paiwan" class="interlanguage-link-target"><span>Pinayuanan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Latin_siq%27i_llumpa" title="Latin siq'i llumpa – кечуа тілі" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Latin siq'i llumpa" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуа тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Latinikano_lekhipen" title="Latinikano lekhipen – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Latinikano lekhipen" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Alfabetul_latin" title="Alfabetul latin – румын тілі" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Alfabetul latin" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Латиница – орыс тілі" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Латиница" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="орыс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%8B%D0%B9_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82" title="Латиньскый алфавіт – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Латиньскый алфавіт" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D1%8B%D1%82%D0%B0" title="Латыын алпабыыта – саха тілі" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Латыын алпабыыта" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="саха тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9E%E1%B1%9F%E1%B1%9B%E1%B1%A4%E1%B1%B1_%E1%B1%A6%E1%B1%9A%E1%B1%A8%E1%B1%9A%E1%B1%AF" title="ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ – сантали тілі" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="сантали тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Alfabetu_latinu" title="Alfabetu latinu – сардин тілі" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Alfabetu latinu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="сардин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Laitin_script" title="Laitin script – шотланд тілі" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Laitin script" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шотланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%B3%DA%AA%D8%B1%D9%BE%D9%BD" title="رومن اسڪرپٽ – синдхи тілі" lang="sd" hreflang="sd" data-title="رومن اسڪرپٽ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="синдхи тілі" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Latiinnala%C5%A1_alfabehta" title="Latiinnalaš alfabehta – солтүстік саам тілі" lang="se" hreflang="se" data-title="Latiinnalaš alfabehta" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="солтүстік саам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Latinica" title="Latinica – серб-хорват тілі" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Latinica" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="серб-хорват тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Latin_script" title="Latin script – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Latin script" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Latinsk%C3%A9_p%C3%ADsmo" title="Latinské písmo – словак тілі" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Latinské písmo" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словак тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Latinica" title="Latinica – словен тілі" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Latinica" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словен тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Farta_laatiinka" title="Farta laatiinka – сомали тілі" lang="so" hreflang="so" data-title="Farta laatiinka" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="сомали тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Shkrimi_latin" title="Shkrimi latin – албан тілі" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Shkrimi latin" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Латиница – серб тілі" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Латиница" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="серб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Latiensk_Alphabet" title="Latiensk Alphabet – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Latiensk Alphabet" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Alfab%C3%A9t_Latin" title="Alfabét Latin – сундан тілі" lang="su" hreflang="su" data-title="Alfabét Latin" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сундан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Latinska_alfabetet" title="Latinska alfabetet – швед тілі" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Latinska alfabetet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швед тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Alfabeti_ya_Kilatini" title="Alfabeti ya Kilatini – суахили тілі" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Alfabeti ya Kilatini" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахили тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B2%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%80%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%8E%E0%AE%B4%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="இலத்தீன் எழுத்துகள் – тамил тілі" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இலத்தீன் எழுத்துகள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамил тілі" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%82%D0%B8_%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%BD%D3%A3" title="Хати лотинӣ – тәжік тілі" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Хати лотинӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="тәжік тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="อักษรละติน – тай тілі" lang="th" hreflang="th" data-title="อักษรละติน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Sulat_Latin" title="Sulat Latin – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Sulat Latin" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Latin_alpabet" title="Latin alpabet – ток-писин тілі" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Latin alpabet" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ток-писин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Latin_harfleri" title="Latin harfleri – түрік тілі" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Latin harfleri" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="түрік тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Latin_%C3%A4lifbas%C4%B1" title="Latin älifbası – татар тілі" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Latin älifbası" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%89%D9%86_%D8%A6%DB%95%D9%84%D9%89%DA%A7%D8%A8%DB%95%D8%B3%D9%89" title="لاتىن ئەلىڧبەسى – ұйғыр тілі" lang="ug" hreflang="ug" data-title="لاتىن ئەلىڧبەسى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ұйғыр тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B5_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%BE" title="Латинське письмо – украин тілі" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Латинське письмо" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7" title="لاطینی رسم الخط – урду тілі" lang="ur" hreflang="ur" data-title="لاطینی رسم الخط" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду тілі" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Lotin_alifbosi" title="Lotin alifbosi – өзбек тілі" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Lotin alifbosi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="өзбек тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Latinan_kirjami%C5%A1t" title="Latinan kirjamišt – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Latinan kirjamišt" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%AF_Latinh" title="Chữ Latinh – вьетнам тілі" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chữ Latinh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Alfabet_lat%C3%A9n" title="Alfabet latén – валлон тілі" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Alfabet latén" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="валлон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Linatin_nga_abakadahan" title="Linatin nga abakadahan – варай тілі" lang="war" hreflang="war" data-title="Linatin nga abakadahan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="拉丁字母 – қытай тілі (У)" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="拉丁字母" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="қытай тілі (У)" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%B1%D0%B8%D1%87%D0%B8%D0%B3" title="Латин бичиг – қалмақ тілі" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Латин бичиг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="қалмақ тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90" title="ლათინური ჭარალუა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ლათინური ჭარალუა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9C%D7%90%D7%98%D7%99%D7%99%D7%A0%D7%99%D7%A9%D7%A2%D7%A8_%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%90%D7%91%D7%A2%D7%98" title="לאטיינישער אלפאבעט – идиш тілі" lang="yi" hreflang="yi" data-title="לאטיינישער אלפאבעט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="идиш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B4%B3%E2%B5%8E%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%A2_%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%9C%E2%B5%89%E2%B5%8F%E2%B5%89" title="ⴰⴳⵎⵎⴰⵢ ⴰⵍⴰⵜⵉⵏⵉ – марокколық стандартты тамазигхт тілі" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⴳⵎⵎⴰⵢ ⴰⵍⴰⵜⵉⵏⵉ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="марокколық стандартты тамазигхт тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="拉丁字母 – қытай тілі" lang="zh" hreflang="zh" data-title="拉丁字母" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="қытай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="拉丁字母 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="拉丁字母" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/L%C3%B4-m%C3%A1-j%C4%AB" title="Lô-má-jī – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Lô-má-jī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="拉丁字母 – кантон тілі" lang="yue" hreflang="yue" data-title="拉丁字母" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8229#sitelinks-wikipedia" title="Тіларалық сілтемелерді өңдеу" class="wbc-editpage">Сілтемелерді өңдеу</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ат кеңістіктері"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" title="Мазмұн бетін көру [c]" accesskey="c"><span>Бет</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83:%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" rel="discussion" title="Мағлұмат бетті талқылау [t]" accesskey="t"><span>Талқылау</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Тіл нұсқасын ауыстыру" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">kk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Көріністер"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96"><span>Оқу</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&veaction=edit" title="Бұл бетті өңдеу [v]" accesskey="v"><span>Өңдеу</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=edit" title="Бұл беттің қайнар мәтінін өңдеу [e]" accesskey="e"><span>Қайнарын өңдеу</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=history" title="Бұл беттін соңғы нұсқалары. [h]" accesskey="h"><span>Өңделу тарихы</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Құралдар" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Құралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Құралдар</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">бүйірлік тақтаға жылжыту</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">жасыру</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Әрекеттер </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96"><span>Оқу</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&veaction=edit" title="Бұл бетті өңдеу [v]" accesskey="v"><span>Өңдеу</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=edit" title="Бұл беттің қайнар мәтінін өңдеу [e]" accesskey="e"><span>Қайнарын өңдеу</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=history"><span>Өңделу тарихы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Жалпы </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9C%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" title="Мұнда сілтейтін барлық бет тізімі [j]" accesskey="j"><span>Мұнда сілтейтін беттер</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A1%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%96%D2%A3_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" rel="nofollow" title="Осы жерден сілтенген беттердің жуықтағы өзгерістері [k]" accesskey="k"><span>Қатысты өзгерістер</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Барлық арнайы беттер тізімі [q]" accesskey="q"><span>Арнайы беттер</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&oldid=3243362" title="Мына беттің осы нұсқасының тұрақты сілтемесі"><span>Тұрақты сілтеме</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=info" title="Бұл бет туралы көбірек мәлімет"><span>Бет ақпараты</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:CiteThisPage&page=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&id=3243362&wpFormIdentifier=titleform" title="Бұл беттен қалай дәйексөз алуға болатыны туралы мәлімет"><span>Беттен дәйексөз алу</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fkk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259B%25D0%25B0%25D1%2582%25D1%258B%25D0%25BD_%25D3%2599%25D0%25BB%25D1%2596%25D0%25BF%25D0%25B1%25D0%25B8%25D1%2596"><span>URL мекенжайын қысқарту</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:QrCode&url=https%3A%2F%2Fkk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259B%25D0%25B0%25D1%2582%25D1%258B%25D0%25BD_%25D3%2599%25D0%25BB%25D1%2596%25D0%25BF%25D0%25B1%25D0%25B8%25D1%2596"><span>QR код жүктеу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" > <div class="vector-menu-heading"> Баспа/экспорт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="electron-print_pdf" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:DownloadAsPdf&page=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=show-download-screen"><span>PDF ретінде жүктеп алу</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Бұл беттің басып шығаруға арналған нұсқасы [p]" accesskey="p"><span>Басып шығару нұсқасы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Басқа жобаларда </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Latin_alphabet" hreflang="en"><span>Ортаққор</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8229" title="Сілтеме дерек қойма данасымен байланысқан [g]" accesskey="g"><span>Уикидерек элементі</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Көрініс"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Көрініс</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">бүйірлік тақтаға жылжыту</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">жасыру</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="kk" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Latin_alphabet_world_distribution.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Latin_alphabet_world_distribution.svg/350px-Latin_alphabet_world_distribution.svg.png" decoding="async" width="350" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Latin_alphabet_world_distribution.svg/525px-Latin_alphabet_world_distribution.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Latin_alphabet_world_distribution.svg/700px-Latin_alphabet_world_distribution.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="263" /></a><figcaption>Мына сызбанұсқада латын әліпбиінің әлемде таралуы көрсетілген. Қою-жасылмен латын әліпбиі ресми (немесе де-факто ресми) жазу болатын елдер; ал ашық-жасылмен — латын әліпбиі басқа жазулармен қатар пайдаланатын елдер көрсетілген.</figcaption></figure> <p><b>Латын әліпбиі</b>, әлемде кеңінен қолданылады<sup id="cite_ref-source1_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-source1-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-source2_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-source2-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Б.з.б. 7 ғасырда <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC" title="Рим">Римде</a> <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA" class="mw-redirect" title="Грек">грек</a> және <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%82%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Этруск әліпбиі (мұндай бет жоқ)">этруск әліпбиінің</a> тармағы ретінде пайда болып, б.з. 1 ғасырында қалыптасты. Жазу оңнан солға немесе солдан оңға қарай (<i>бустрофедон бойынша</i>) жазылып, бағыты әрдайым алмасып отырған. Б.з.б. 4 ғасырдан бастап жазу тек солдан оңға қарай жазылды, алғаш 20 <a href="/wiki/%D3%98%D1%80%D1%96%D0%BF" title="Әріп">әріп</a> болды. Әліпбиге б.з.б. 230-жылдары <i>G</i>, <i>Y</i> және <i>Z</i> әріптері енген, соңғы екеуі грек тілінен кірген сөздер үшін алынған, ал <i>J</i>, <i>U</i>, <i>W</i> әріптерінің қолданылуы қайта өркендеу дәуіріне жатады. Орта ғасырда Латын әліпбиі <a href="/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еуропа">Еуропаға</a> тарады, <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Африка">Африка</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Америка">Америка</a> және <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия">Азия</a> халықтары пайдаланды. Латын сөздерін оқуға негізделген әріп таңбалары қалыптасты. Қазіргі латын әліпбиінде 25 әріп бар. Дауысты дыбыстар созылыңқы және қысқа айтылады, осыған байланысты сөздердің мағынасы өзгереді: līber — тәуелсіз, liber — кітап. Латын әліпбиінде алты <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D1%84%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B3" title="Монофтонг">монофтонг</a> (<i>жалаң дауысты</i>) — <i>а, е, і, о, u, у,</i> сондай-ақ екі <a href="/wiki/%D0%94%D0%B8%D1%84%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B3" title="Дифтонг">дифтонг</a> (<i>қос дауысты</i>) — <i>аu, еu</i> бар. Үш диграф (қос таңбалы) -- <i>ae, oe, ue</i> бар. <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%83%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B4%D1%8B%D0%B1%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Дауысты дыбыстар">Дауысты дыбыстардың</a> санына, орналасу тәртібіне байланысты сөзге екпін түседі, буындар да осы негізде жабық (<i>дауыссызға бітсе</i>) және ашық (<i>дауыстыға немесе дифтонгқа аяқталса</i>) болып бөлінеді. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Қазақша_өлшемді_латын_әліпбиі"><span id=".D2.9A.D0.B0.D0.B7.D0.B0.D2.9B.D1.88.D0.B0_.D3.A9.D0.BB.D1.88.D0.B5.D0.BC.D0.B4.D1.96_.D0.BB.D0.B0.D1.82.D1.8B.D0.BD_.D3.99.D0.BB.D1.96.D0.BF.D0.B1.D0.B8.D1.96"></span>Қазақша өлшемді латын әліпбиі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&veaction=edit&section=1" title="Бөлімді өңдеу: Қазақша өлшемді латын әліпбиі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Қазақша өлшемді латын әліпбиі"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="standard" style="text-align: center;"> <tbody><tr> <td colspan="6"><b>Негізгі таңбалар</b> </td></tr> <tr class="bright"> <td colspan="2">Латынша</td> <td colspan="2">Кирил-қазақша </td></tr> <tr class="shadow"> <td>Басылуы</td> <td>Жазылуы</td> <td>Аталуы</td> <td>Оқылуы </td></tr> <tr> <td>A a</td> <td><i>A a</i></td> <td>а</td> <td>а </td></tr> <tr> <td>B b</td> <td><i>B b</i></td> <td>бы</td> <td>б </td></tr> <tr> <td>C c</td> <td><i>C c</i></td> <td>шы</td> <td>ш </td></tr> <tr> <td>D d</td> <td><i>D d</i></td> <td>ды</td> <td>д </td></tr> <tr> <td>E e</td> <td><i>E e</i></td> <td>е</td> <td>е </td></tr> <tr> <td>F f</td> <td><i>F f</i></td> <td>еф</td> <td>ф </td></tr> <tr> <td>G g</td> <td><i>G g</i></td> <td>гі</td> <td>г </td></tr> <tr> <td>H h</td> <td><i>H h</i></td> <td>һа</td> <td>һ </td></tr> <tr> <td>I i</td> <td><i>I i</i></td> <td>і</td> <td>і, (ы) </td></tr> <tr> <td>J j</td> <td><i>J j</i></td> <td>жі</td> <td>ж </td></tr> <tr> <td>K k</td> <td><i>K k</i></td> <td>кі</td> <td>к </td></tr> <tr> <td>L l</td> <td><i>L l</i></td> <td>ел</td> <td>л </td></tr> <tr> <td>M m</td> <td><i>M m</i></td> <td>ем</td> <td>м </td></tr> <tr> <td>N n</td> <td><i>N n</i></td> <td>ен</td> <td>н </td></tr> <tr> <td>O o</td> <td><i>O o</i></td> <td>o</td> <td>o </td></tr> <tr> <td>P p</td> <td><i>P p</i></td> <td>пы</td> <td>п </td></tr> <tr> <td>Q q</td> <td><i>Q q</i></td> <td>қу</td> <td>қ </td></tr> <tr> <td>R r</td> <td><i>R r</i></td> <td>ер</td> <td>р </td></tr> <tr> <td>S s</td> <td><i>S s</i></td> <td>ес</td> <td>с </td></tr> <tr> <td>T t</td> <td><i>T t</i></td> <td>ті</td> <td>т </td></tr> <tr> <td>U u</td> <td><i>U u</i></td> <td>ұ</td> <td>ұ </td></tr> <tr> <td>V v</td> <td><i>V v</i></td> <td>вый</td> <td>в </td></tr> <tr> <td>W w</td> <td><i>W w</i></td> <td>дабылу</td> <td>у </td></tr> <tr> <td>X x</td> <td><i>X x</i></td> <td>ғы</td> <td>ғ </td></tr> <tr> <td>Y y</td> <td><i>Y y</i></td> <td>ай</td> <td>й, (и) </td></tr> <tr> <td>Z z</td> <td><i>Z z</i></td> <td>зет</td> <td>з </td></tr></tbody></table> <p><br /> </p> <table class="standard" style="text-align: center;"> <tbody><tr> <td colspan="6"><b> Қосымша таңбалар </b> </td></tr> <tr class="bright"> <td>Құрама</td> <td>Ықшам</td> <td>Аталуы</td> <td>Оқылуы </td></tr> <tr> <td colspan="6"><b> Қазақ дыбыстарына арналған құрамалар </b> </td></tr> <tr> <td>AE</td> <td>Ää</td> <td>ә</td> <td>ә </td></tr> <tr> <td>OE</td> <td>Öö</td> <td>ө</td> <td>ө </td></tr> <tr> <td>UE</td> <td>Üü</td> <td>ү</td> <td>ү </td></tr> <tr> <td>NH</td> <td>Ŋŋ</td> <td>ың</td> <td>ң </td></tr> <tr> <td>I`</td> <td>Ĭ ĭ</td> <td>ы</td> <td>ы </td></tr> <tr> <td></td> <td>`</td> <td>жуандық</td> <td> </td></tr> <tr> <td colspan="6"><b> Орыс дыбыстарына арналған құрамалар </b> </td></tr> <tr> <td>CC</td> <td></td> <td></td> <td>щ </td></tr> <tr> <td>CH</td> <td></td> <td></td> <td>ч </td></tr> <tr> <td>KH</td> <td></td> <td></td> <td>х </td></tr> <tr> <td>TS</td> <td></td> <td></td> <td>ц </td></tr> <tr> <td>YA</td> <td></td> <td></td> <td>я </td></tr> <tr> <td>YW</td> <td></td> <td></td> <td>ю </td></tr> <tr> <td>YO</td> <td></td> <td></td> <td>ё </td></tr> <tr> <td colspan="6"><b> (2) Халықаралық қолданыстағы қосалқы құрамалар </b> </td></tr> <tr> <td>GH</td> <td></td> <td></td> <td>ғ </td></tr> <tr> <td>PH</td> <td></td> <td></td> <td>ф </td></tr> <tr> <td>SH</td> <td></td> <td></td> <td>ш </td></tr></tbody></table> <p>Дыбыс құраудың халықаралық қосалқы баламалары gh, ph, sh халықаралық жағдайларға ғана қолданылады. </p><p>Толықтыру: </p><p>1) Жуандық <b>«`»</b> белгісі <b>«i»</b> таңбасына қойылып, жуан [ы] дыбысын беруге арналған. <i>М: ti`nh [тың], i`s [ыс], mi`s [мыс], mi`y [мый] т.б.</i> «q», «x», «o», «u», «a», «i`» дыбыстары бар жуан буынды сөздерде, қазақ тілінің үндестік заңы бойынша, жуандық белгiсi <b>«`»</b> қойылмай жазылады, ал оқылғанда [ы] болып оқылады. <i>М: qisqa [қысқа], uzin [ұзын], xilim [ғылым], alim [алым], qorim [қорым], i`risti [ырысты]. t.b.;</i> </p><p>2) Бір буындағы бір дыбыс беретін екі дауысты дыбысты диграф деп атайды. Олар: <b>«ae»</b> [ә] aera [әра] мыңжылдық, <b>«ое»</b> [ө] poena [пөна] жаза және <b>«ue»</b> [ү] true [трү] шындық. Егер әріптер тіркесін яғни диграфтарды бөлек оқу қажет болса, екінші әріптің үстінен қос нүкте [ ¨ ] (трема ) немесе ұзақтық белгісі [ ‾ ] қойылады, мысалы: poёta немесе poēta [поета] ақын. Ал қазақ тілінде олардың арасына айыру белгісін <b>«’»</b> қойу арқылы бөлек оқуға болады. <i>М: po’eta, po’ema, a’edon, т.б.</i> Латын тіліндегі қостаңбалы (диграф) <b>«ae»</b>, <b>«oe»</b>, <b>«ue»</b> дауысты дыбыстарының дыбысталуы қазақшадағы [ә], [ө], [ү] дыбыстарының дәл өзі. Бұл дыбыстар қазақ тілінде көбінесе бірінші буында келетіндіктен, диграф арқылы бейнелеу сөздің көлеміне онша әсер ете қоймайды. <i>М: oezen, koel, daerya, kuen, tuen, Aebic, Aeset т.б.;</i> </p><p>3) Қазақ тілінде, тіпті <a href="/wiki/%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D1%82_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D1%82%D2%B1%D1%80%D1%81%D1%8B%D0%BD%D2%B1%D0%BB%D1%8B" title="Ахмет Байтұрсынұлы">А.Байтұрсынұлының</a> «Төте жазу» әліпбесінде [и] дыбысы болмаған Шынтуайтында [и] дыбысы қазақтың [ і ] дыбысымен орны сәйкес келуі керек. Бұл дыбыс өзбек, ұйғыр, татар тілдерінде [и] болып келеді. Сондықтан тілімізге артық [и] дыбысы мен таңбасын қазақ тілінен шығарып тастаған жөн. </p><p>4) <b>"y"</b> және <b>"z"</b> әріптері <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Грек тілі">грек тілінен</a> енген сөздерде кездеседі. Бұнда біз грек тілі вариантын ескермей, <a href="/wiki/%D0%90%D2%93%D1%8B%D0%BB%D1%88%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Ағылшын тілі">ағылшын тілі</a> вариантына жүгінгеніміз жөн. Латыншадағы <b>«y»</b> таңбасы қазақшадағы дауысты-дауыссыз [й] мен [и] ге бiрдей қолданылады. Қазақ тіліндегі <b>«r», «w», «y», «z»</b> дыбыс таңбаларының алдында табиғи түрде [і]-[ы] дыбыстары жасырын сақталған. Сондықтан бұл таңбалардың дауыссыз дыбыстармен [і]-[ы] дыбыстарынсыз тікелей тіркесіп келулеріне болады. Алайда, тіліміздің нақтылығын арттыру үшін, түбір сөздердің бірінші буынында жуан-жіңішкеліктері мен еріндік езуліктерін дәл көрсетіп жазған жөн. М: s`yliq, uw, uwis, kyw, jetisw, Jetis`w, swret, tyim, t`yim, kelw, aedeby, qi`ltyma, Atraw, qzil, qarz, traektr, t.b. </p><p>5) <b>«і»</b> таңбасы шет тілдерінен енген сөздерде, дауысты дыбыстармен тіркесіп келгенде [й] болып дыбысталады. <i>М: Italia [ыталия], Russia [рұссия], Francia [франшия];</i> </p><p>6) Халықаралық өлшемге келтіру үшін, жер-су аттары мен адам есімдеріндегі ғ, ш, ф дыбыстарын құрама таңбалардың қосалқы баламалары (2) арқылы таңбалауға да болады. <i>М: Manghistaw, Ghalim, Qaraghandi, Shi`mkent, Pharyza, Aebish т.б.</i> </p><p>7) Бас әріптен <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Латын тілі">латын тілінде</a> адам есімдері (Iulia, Marcus, Caesar), географиялық атаулар (Roma, Europa, Italia), халықтардың атаулары (Latini, Romanus, Graeci )және зат есімнен жасалған сын есімдер жазылады (lingua Latina, theatrum Graecum, philosophus Romanus, nation Polona); </p><p>8) Бір буындағы екі дауысты дыбыс дифтонг деп аталады. Латын тілінде екі дифтонг бар. Олар: <b>«au»</b> [ау] және <b>«eu»</b> [еу]. <i>М: Eu-ro-pa [еуропа] Еуропа, causa [кауза] себеп;</i> 9) Латынның <b>«c»</b> таңбасы «<a href="/wiki/Codex_Cumanicus" class="mw-redirect" title="Codex Cumanicus">Codex Cumanicus»</a> әдебиетіндегі қолданылуы қыпшақ тіліндегі [ш] дыбысы. Соған негізделіп, [ш] фонемасын белгілеген жөн. Латын тілінде классикалық кезеңде Сс әрпі тек қана [к] болып оқылады. Содан "g" әрпі келіп шыққан болатын. Сондықтан оны біздің [ғ] фонемамызға беруге болар еді. Алайда, XIII ғасырдағы «<a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%83%D1%81" class="mw-redirect" title="Кодекс куманикус">Кодекс куманикус»</a> әдебиеттерінде ол көбінесе [ш] фонемасына қолданылған болатын. Қазіргі бірталай түркі халықтарында ол [ж] немесе [ч] фонемасына қолданылады. Сондықтан оны біздің [ш] фонемамызға берген жөн; </p><p>10) Ал латындағы <b>«х»</b> таңбасының қолдануына келсек, ол латынның классикалық түрінде [кс] немесе ұяң түрде [гз] болып дыбысталады. Бізде ондай дыбыс жоқ. Бір жағынан біз кирилицаның «х» әрпіне үйреніп қалғанбыз, ал екінші жағынан [кс] және [гс] дыбысы өзіміздің [ғ] фонемамызға біршама жақын. Сосын, XIII ғасырғы «<a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%83%D1%81" class="mw-redirect" title="Кодекс куманикус">Кодекс куманикус»</a> әдебиеттерінде ол көбінесе қыпшақ тілінің [ғ] фонемасына қолданылған болатын. Сондықтан бұл әріпті [ғ] фонемамызға қолданғанымыз жөн; </p><p>11) Латыншадағы <b>«h»</b> таңбасы <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Қазақ тілі">қазақ тіліндегі</a> [һ] фонемасын белгілеуге арнадым. Бұл дыбыс қазақ тілінде сирек кездесіп, жиі қолданылмағанымен, құрама дыбыстарды жасауда ол өте қажет дыбыс таңбасы болып табылады. Сондықтан кез келген жағдайда бұл дыбысты қысқартуға немесе басқа дыбысқа пайдалануға болмайды. Таза өзін сақтау сөзсіз керек. <i>М: sh, gh, th, ch, ph, nh, kh, zh, xh;</i> </p><p>12) Қолдан келген жағдайда [ә], [ө], [ү], [ң], [ы] дыбыстарына құрама таңбалардың ықшам түрін қолдануға да болады. <i>М: Äset (Aeset), änci (aenci), ädemi (aedemi), saŋlaq (sanhlaq), taŋ (tanh), Öskemen (Oeskemen), öner (oener), Ĭdĭrĭs (I’diris), sĭmbat (si’mbat), Sĭxanaq (Si`xanaq), Ürimci (Uerimci), ülken (uelken), üstel (uestel) т.б.;</i> </p><p>13) Орыс тілінен енген «е» [йе] дыбыс таңбасы латыншада <b>«ye»</b> болып жазылады. <i>М: Sansizbayev, Yelyena, Yevgyeniy, Qazanbayeva, Aytbayev, Tsaryeva, Yekatyeriyna t.b.</i> </p><p><b>"К"</b> әрпі ертеде ғайып болған; кейбір қысқартуларда ғана кездеседі, мысалы "K" немесе KAL – Kalendae – календалар сөзінің қысқаша нұсқасы, календалар деп әр айдың алғашқы күнін атаған. Сол себепті оны өзіміздің [к] фонемамызға қолданғанымыз жөн. </p><p><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BB%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Классикалық латын тілі">Классикалық латын тілі</a> кезеңінде <b>"u"</b> және <b>"i"</b> әріптері [u], [i] дауысты әріптерін және [v], [j] дауыссыз әріптерін белгілеу үшін қолданылған себебі <b>"v"</b>, <b>"j"</b> әріптері алфавитке ХVІ ғасырда ғана енгізілген. Көп басылымдарда <b>"j"</b> әріпінің орнына <b>"і"</b> әрпі қолданылады. Сондықтан сөздіктерде iam және jam, iniectum және injectum нұсқаларын кездестіруге болады. Ал әлемдік ауқымға келсек, өте мөте ағылшын тілі факторын ескерсек, <b>"j"</b> әрпі тек [ж] фонемасын береді. <i>М: Jonson [жонсон].</i> </p><p><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Герман тілдері">Герман тілдеріндегі</a> <b>"w"</b> әрпі ХІ ғасырда енгізілген. Ол <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Герман тілдері">герман тілдеріндегі</a> дауыссыз [у] фонемасын белгілеу үшін енгізілген. Сондықтан оны өзіміздегі [у] фонемасын беогілеген жөн. </p><p>Дауыссыздар <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Латын тілі">латын тілінде</a> muta (p,b,t,d,c,g) және liquida (l,r) болып бөлінеді. </p><p>Әрине, айта кеткім келетіні - латынның тілдік заңдылығына белгілі дәрежеде үйлескенімізбен, оған бүтіндей үйлесуіміз мүмкін емес. Сондықтан дәнін алып қауызын тастауымыз керек сиақты. </p><p>Бірнеше тұрақты әріптер тіркесін есте сақтау қажет. Олар: </p><p><b>* ph</b> [ф] болып оқылады <i>philosophus [философұс] философия;</i> </p><p><b>* rh</b> [р] болып оқылады <i>rhetor [ретор] ритор;</i> </p><p><b>* th</b> [т] болып оқылады <i>theatrum [театрұм] театр ;</i> </p><p><b>* ch</b> [х] болып оқылады <i>pulcher [пұлхер] әдемі;</i> </p><p><b>* sch</b> [сх] болып оқылады <i>schola [схола] мектеп;</i> </p><p><b>* qu</b> [құ] болып оқылады <i>aqua [ақұа] су.</i> </p><p>Классикалық кезеңде ti барлық жерде [ти] болып оқылған. Мысалы ratio [ратио] сана, scientia [скиентиа] білім. Ngu әріптер тіркесі дауысты әріптердің алдында [нгв], дауыссыз әріптердің алдында [нги] болып оқылады. Мысалы: lingua [лингұа] тіл, angulus [ангұлұс] бұрыш, longus [лонгұс] ұзын, unguis [унгүис] тырнақ. </p><p>Классикалық кезеңде S дауысты әріптердің ортасында тұрса [c] болып оқылған. Ал оның латын тілінің дамуының соңғы кезеңіндегі өзгерістерін бұл жерде ескермейміз. </p><p>Біздің латын тіл мәдениетімен қатынасымыз да сонау ертеден-ақ басталған. Оның бір бұлжытпас айғағы - <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9A%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%83%D1%81" title="Кодекс Куманикус">Кодекс Куманикус</a> (лат. <a href="/wiki/Codex_Cumanicus" class="mw-redirect" title="Codex Cumanicus">Codex Cumanіcus</a>), «<a href="/wiki/%D2%9A%D1%8B%D0%BF%D1%88%D0%B0%D2%9B_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Қыпшақ тілі">Қыпшақ тілінің</a> сөздігі» – қыпшақ тілінде жазылған діни мәтіндер мен сөздіктерден тұратын кітап, бұл еңбектің түпнұсқасы 1294 жылы латынның готикалық көне қарпімен жазылған. Екі бөлімнен тұрады. Ал бұның аударылмаған түп нұсқасын оқысаңыз, кәдімгі қазақша. </p><p>XIII ғасырда жазылған «<a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%83%D1%81" class="mw-redirect" title="Кодекс куманикус">Кодекс куманикус»</a> шығармалары латын әліпбиінде жазылған болатын: </p><p>1) kkce ulaxim kgnde semirir. Ol xowun (көкше ұлағым көгенде семірір. Ол ғоуұн. p.73) </p><p>2) Olturganim oba yer basqanim baqir canaq (Олтұрғаным оба йер басқаным иақыр шанақ. Ол үзеңгі.) </p><p>3) (CC, 120/145) Yazda yavli/yawli toqmaq yatir. Ol kirpi-dir. (Йазда йаулы тоқмақ йатыр. Ол кірпідір) </p><p>4) (CC, 119/143) aq kmening avzu yoq. Ol yumurtqa (Ақ кеменің аузы йоқ. Ол йұмұртқа) </p><p>5) (CC,120/145) burunsiz buz teser. Ol qoy bogu. (Бұрұнсыз бұз тесер. Ол қой богұ) </p><p>Қазақтың өлшемді латын әліпбиін жасауда ең алдымен осы «<a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%83%D1%81" class="mw-redirect" title="Кодекс куманикус">Кодекс куманикус»</a>-қа көбірек мән берілді: </p><p>1) Koekce ulaxim koegende semirir. Ol xowun; </p><p>2) Olturxanim oba yer, basqanim baqir canaq; </p><p>3) Yazda yawli toqmaq yatir. Ol kirpi-dir; </p><p>4) Aq kemeninh awzi yoq. Ol yumurtqa; </p><p>5) Burunsiz buz teser. Ol qoy boxu. </p><p>Мен бұл әліппенің атын «өлшемді» деп атаған себебім: әдетте өлшем деген сөз стандард деген сөздің қазақша баламасы болып келеді. Яғни бұл әліппе тек қана стантандардты латын әліпбесінің негізінде жасалғандықтан, «Қазақтың өлшемді (стандардты) әліппесі» деп аталды. Өркен Тоқтарұлы. </p><p>Barliq adamdar t`wmisinan azat jaene qadr-qasyeti men quqiqtari tenh bolip duenyege keledi. Adamdarxa aqil-parasat, ar-ojdan berilgen, sondiqtan olar br-brimen tuwistiq, bawirmaldiq qarim-qatinas jasawlari tyis. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Keyboard-qz.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Keyboard-qz.png/220px-Keyboard-qz.png" decoding="async" width="220" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Keyboard-qz.png/330px-Keyboard-qz.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Keyboard-qz.png/440px-Keyboard-qz.png 2x" data-file-width="1944" data-file-height="912" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><br /> </p><p><b>Ықшам түрінде:</b> </p><p><b>Arĭstanbaydĭŋ muqĭcĭ</b> </p> <pre> Törtbaq, teke köz, calbar bet qaranĭ körseŋ, bul Arĭstanbaydĭŋ Muqĭcĭ eken de qoy. Muqĭc ekenin sezdirwge özi de qumar. Qĭzmet basĭndaxĭ adamdĭ körse, cĭrxalap sonĭŋ maŋĭnan cĭqpaydĭ. </pre> <p>– Jaqsĭ keldiŋ, cĭraxĭm, seni körwge qumar bolĭp otĭr edik, – dep öziŋe jastĭq qoya seni maqtay söyleytini de bar. – Keŋes ökimetiniŋ jumĭsĭna qasĭq qanĭm qalxanca dayĭnmĭn! – dep belsendilik körsetetini de bar. </p> <pre> Onda da tüsine almay tomĭrĭqtĭq isteseŋ: </pre> <p>Arĭstanbaydĭŋ Muqĭcĭ deytin belsendi kedeyiŋ men bolamĭn! – dep tösin qaxĭp qoywdan da tayĭnbaydĭ. </p> <pre> Osĭnĭŋ bärin jawdĭrsa, «Muqĭc osĭ eken xoy» – dep öziŋ de qol qoyasĭŋ. Men Muqĭctĭ birinci ret awĭldĭq keŋeste kezdestirdim. Awĭldĭŋ belsendilerin, komsomoldarĭn jynap alĭp kolkhozdĭŋ öndiris josparĭn istep jatqanbĭz. Ekpinimen seŋ buzxanday bolĭp birew kirip keldi. </pre> <p>– Älgi ökil qayda? Siz bolasĭz ba? – dep maxan töne tüsti. </p> <pre> Al jumĭsĭŋĭz... </pre> <p>– Jumĭsĭm: belsendi kedey edim. Osĭ eldegi «Arĭstanbaydĭŋ Muqĭcĭ» deytin men bolamĭn. Batĭraqtar körisinen kolkhozĭmĭzxa orĭn kelgen eken, soxan meni jiber desem, bastĭxĭmĭz jibermeydi. Bastĭxĭmĭz oŋbaxan neme: Äkesiniŋ äkesi Bädel qajĭxa barxan kisi. Özin tüsirtip tastamasam bolmas... Tüsine almay qayta surap edim. Muqĭc cataqqa saldĭ. – Sizdiŋ munĭŋĭz «törecildik», munĭŋĭz «oŋcĭl men solcĭldĭq»! Men izdenetin jerdi bilem, sizdiŋ üstiŋizden de izdene alamĭn, – deydi Muqĭc. </p> <pre> Kolkhoz öz jumĭsĭna özi ye, cetten kelgen ökil bylep-töstey berse, kolkhoz jumĭs istey ala ma. Men osĭ jaxdaydĭ aytayĭn desem, Muqĭcĭm: </pre> <p>Munĭŋĭz asĭra siltew! – dep calqayaqtaydĭ. Birew qysĭnsĭz jala japsa, isiŋ aq bolsa da betiŋ bir küreŋ tartpaqcĭ xoy. </p> <pre> Muqĭc ketken soŋ otĭrxan joldastardan söz tartĭp körip edim, birine-biri qarap jaltaqtastĭ. Nege aytpaysĭŋdar? Aytsaŋdarcĭ, – dedi Dosan deytin batĭraq. </pre> <p>– Öziŋ nege aytpaysĭŋ? – dep, bĭlayxĭlarĭ oxan tüylikti. </p> <pre> Dosan jan-jaxĭna birer qarap aldĭ da, Muqĭctĭŋ ketkenine äbden közi jetip: </pre> <p>– Muqĭctĭŋ osĭ erkelegeni jeter. Muqĭctĭŋ kümanĭn acw kerek! Munĭŋ kim ekenin bilesiŋder me? – dedi. – Bilemiz xoy, – dep otĭrxandar kürsindi. </p> <pre> Söz aralap ketti. Jumĭs tĭxĭz. Egis bastalxalĭ jatĭr. Jospardĭ bügin qaytsek te bitirw kerek. Muqĭc jayĭndaxĭ äŋgime ekinci kezekke ĭsĭrĭlĭp qala berdi. </pre> <p>Beyimbet Maylĭn “Aristanbaydĭnh muqĭcĭ” cĭxarmasĭnan üzindi. </p><p><br /> <b>Құрама түрінде:</b> </p><p><b>Aristanbaydinh muqici</b> </p> <pre> Toertbaq, teke koez, calbar bet qarani koersenh, bul Aristanbaydinh Muqici eken de qoy. Muqic ekenin sezdrwge oezi de qumar. Qzmet basindaxi adamdi koerse, crxalap soninh manhinan ciqpaydi. </pre> <p>– Jaqsi keldinh, craxim, seni koerwge qumar bolip otr edik, – dep oezinhe jastiq qoya seni maqtay soeyleytini de bar. – Kenhes oekimetininh jumisina qasiq qanim qalxanca dayinmin! – dep belsendilik koersetetini de bar. </p> <pre> Onda da tuesine almay tomriqtiq istesenh: </pre> <p>Aristanbaydinh Muqici deytin belsendi kedeyinh men bolamin! – dep toesin qaxip qoywdan da tayinbaydi. </p> <pre> Osininh baerin jawdrsa, «Muqic osi eken xoy» – dep oezinh de qol qoyasinh. Men Muqicti brinci ret awildiq kenheste kezdestrdim. Awildinh belsendilerin, koemsomoldarin jynap alip koelkhozdinh oendris josparin istep jatqanbz. Ekpinimen senh buzxanday bolip brew krip keldi. </pre> <p>– Aelgi oekil qayda? Sz bolasz ba? – dep maxan toene tuesti. </p> <pre> Al jumisinhz... </pre> <p>– Jumisim: belsendi kedey edim. Osi eldegi «Aristanbaydinh Muqici» deytin men bolamin. Batraqtar koerisinen koelkhozimzxa orin kelgen eken, soxan meni jiber desem, bastiximz jibermeydi. Bastiximz onhbaxan neme: Aekesininh aekesi Baedel qajixa barxan kisi. Oezin tuesrtip tastamasam bolmas... Tuesine almay qayta surap edim. Muqic cataqqa saldi. – Szdinh muninhz «toerecildik», muninhz «onhcil men solcildiq»! Men izdenetin jerdi bilem, szdinh uestinhzden de izdene alamin, – deydi Muqic. </p> <pre> Koelkhoz oez jumisina oezi ye, cetten kelgen oekil bylep-toestey berse, koelkhoz jumis istey ala ma. Men osi jaxdaydi aytayin desem, Muqicim: </pre> <p>Muninhz asra siltew! – dep calqayaqtaydi. Brew qysinsz jala japsa, isinh aq bolsa da betinh br kuerenh tartpaqci xoy. </p> <pre> Muqic ketken sonh otrxan joldastardan soez tartip koerip edim, brine-bri qarap jaltaqtasti. Nege aytpaysinhdar? Aytsanhdarci, – dedi Dosan deytin batraq. </pre> <p>– Oezinh nege aytpaysinh? – dep, bilayxilari oxan tueylikti. </p> <pre> Dosan jan-jaxina brer qarap aldi da, Muqictinh ketkenine aebden koezi jetip: </pre> <p>– Muqictinh osi erkelegeni jeter. Muqictinh kuemanin acw kerek! Muninh kim ekenin bilesinhder me? – dedi. – Bilemz xoy, – dep otrxandar kuersindi. </p> <pre> Soez aralap ketti. Jumis tixz. Egis bastalxali jatr. Jospardi buegin qaytsek te bitrw kerek. Muqic jayindaxi aenhgime ekinci kezekke i`srilip qala berdi. </pre> <p>Beyimbet Maylin “Aristanbaydinh muqici” cixarmasinan uezindi. </p><p><br /> <b>Кирилше:</b> </p><p><b>Арыстанбайдың мұқышы</b> </p> <pre> Төртбақ, теке көз, шалбар бет қараны көрсең, бұл Арыстанбайдың Мұқышы екен де қой. Мұқыш екенін сездіруге өзі де құмар. Қызмет басындағы адамды көрсе, шырғалап соның маңынан шықпайды. </pre> <p>– Жақсы келдің, шырағым, сені көруге құмар болып отыр едік, – деп өзіңе жастық қоя сені мақтай сөйлейтіні де бар. – Кеңес өкіметінің жұмысына қасық қаным қалғанша дайынмын! – деп белсенділік көрсететіні де бар. </p> <pre> Онда да түсіне алмай томырықтық істесең: </pre> <p>Арыстанбайдың Мұқышы дейтін белсенді кедейің мен боламын! – деп төсін қағып қоюдан да тайынбайды. </p> <pre> Осының бәрін жаудырса, «Мұқыш осы екен ғой» – деп өзің де қол қоясың. Мен Мұқышты бірінші рет ауылдық кеңесте кездестірдім. Ауылдың белсенділерін, комсомолдарын жинап алып колхоздың өндіріс жоспарын істеп жатқанбыз. Екпінімен сең бұзғандай болып біреу кіріп келді. </pre> <p>– Әлгі өкіл қайда? Сіз боласыз ба? – деп маған төне түсті. </p> <pre> Ал жұмысыңыз... </pre> <p>– Жұмысым: белсенді кедей едім. Осы елдегі «Арыстанбайдың Мұқышы» дейтін мен боламын. Батырақтар көрісінен колхозымызға орын келген екен, соған мені жібер десем, бастығымыз жібермейді. Бастығымыз оңбаған неме: Әкесінің әкесі Бәдел қажыға барған кісі. Өзін түсіртіп тастамасам болмас... Түсіне алмай қайта сұрап едім. Мұқыш шатаққа салды. – Сіздің мұныңыз «төрешілдік», мұныңыз «оңшыл мен солшылдық»! Мен ізденетін жерді білем, сіздің үстіңізден де іздене аламын, – дейді Мұқыш. </p> <pre> Колхоз өз жұмысына өзі ие, шеттен келген өкіл билеп-төстей берсе, колхоз жұмыс істей ала ма. Мен осы жағдайды айтайын десем, Мұқышым: </pre> <p>Мұныңыз асыра сілтеу! – деп шалқаяқтайды. Біреу қисынсыз жала жапса, ісің ақ болса да бетің бір күрең тартпақшы ғой. </p> <pre> Мұқыш кеткен соң отырған жолдастардан сөз тартып көріп едім, біріне-бірі қарап жалтақтасты. Неге айтпайсыңдар? Айтсаңдаршы, – деді Досан дейтін батырақ. </pre> <p>– Өзің неге айтпайсың? – деп, былайғылары оған түйлікті. </p> <pre> Досан жан-жағына бірер қарап алды да, Мұқыштың кеткеніне әбден көзі жетіп: </pre> <p>– Мұқыштың осы еркелегені жетер. Мұқыштың күманын ашу керек! Мұның кім екенін білесіңдер ме? – деді. – Білеміз ғой, – деп отырғандар күрсінді. </p> <pre> Сөз аралап кетті. Жұмыс тығыз. Егіс басталғалы жатыр. Жоспарды бүгін қайтсек те бітіру керек. Мұқыш жайындағы әңгіме екінші кезекке ысырылып қала берді. </pre> <p><br /> </p><p>Бейімбет Майлин "Арыстанбайдың мұқышы" шығармасынан үзінді. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дереккөздер"><span id=".D0.94.D0.B5.D1.80.D0.B5.D0.BA.D0.BA.D3.A9.D0.B7.D0.B4.D0.B5.D1.80"></span>Дереккөздер</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&veaction=edit&section=2" title="Бөлімді өңдеу: Дереккөздер" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Дереккөздер"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol class="references"> <li id="cite_note-source1-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-source1_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Дирингер Д., Алфавит, М., 1963</span> </li> <li id="cite_note-source2-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-source2_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Добиаш-Рождественская О.А., История письма в средние века, М.—Л., 1963.</span> </li> </ol> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/40px-Ambox_wikify.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/60px-Ambox_wikify.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/80px-Ambox_wikify.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><span class="mbox-text-span"><b>Бұл мақаланы Уикипедия <a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B4%D1%96%D2%A3_%D0%BD%D0%B5%D0%B3%D1%96%D0%B7%D0%B3%D1%96_%D1%81%D0%B8%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%96" title="Уикипедия:Уикидің негізгі синтаксисі">сапа талаптарына</a> лайықты болуы үшін <a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%80%D1%83" title="Уикипедия:Уикилендіру">уикилендіру</a> қажет.</b><span class="hide-when-compact"></span><span class="hide-when-compact"></span></span></td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">«<a dir="ltr" href="https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Латын_әліпбиі&oldid=3243362">https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Латын_әліпбиі&oldid=3243362</a>» бетінен алынған</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Арнайы:Санаттар">Санаттар</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" title="Санат:Латын әліпбиі">Латын әліпбиі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Санат:Латын тілі">Латын тілі</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Жасырын санат: <ul><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96_%D2%9B%D0%B0%D0%B6%D0%B5%D1%82_%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Санат:Уикилендіруі қажет мақалалар">Уикилендіруі қажет мақалалар</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Бұл беттің соңғы рет өзгертілген кезі: 2023 ж. желтоқсанның 4, 15:43.</li> <li id="footer-info-copyright">Мәтін <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike лицензиясы</a> аясында қолжетімді; қосымша шарттар қолданылуы мүмкін. Бұл сайтты қолдану арқылы <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Қолдану шарты</a> және <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Құпиялық саясатымен</a> келісесіз. Wikipedia® <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> коммерциялық емес ұйымының тіркелген сауда маркасы.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Құпиялық саясаты</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B">Уикипедия туралы</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%96%D0%B0%D1%83%D0%B0%D0%BF%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%81_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83">Жауапкершіліктен бас тарту</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Тәртіп кодексі</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Әзірлеушілер</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/kk.wikipedia.org">Статистикалар</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie мәлімдемесі</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//kk.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобильді көрініс</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-r7ggm","wgBackendResponseTime":182,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.093","walltime":"0.357","ppvisitednodes":{"value":87,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":2037,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":5,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":836,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 47.163 1 -total","100.00% 47.163 1 Үлгі:Wikify"," 92.26% 43.513 1 Үлгі:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.017","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":813895,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-554bb6b4dc-6bt5s","timestamp":"20241127133758","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u041b\u0430\u0442\u044b\u043d \u04d9\u043b\u0456\u043f\u0431\u0438\u0456","url":"https:\/\/kk.wikipedia.org\/wiki\/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8229","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8229","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2011-04-07T22:44:39Z","dateModified":"2023-12-04T10:43:12Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/f4\/Latin_alphabet_world_distribution.svg"}</script> </body> </html>