CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Hertogdom Opper-Lotharingen - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"55220ab4-bba5-47f5-bbac-527aff56bd58","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Hertogdom_Opper-Lotharingen","wgTitle":"Hertogdom Opper-Lotharingen","wgCurRevisionId":67353935,"wgRevisionId":67353935,"wgArticleId":1131849,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Geschiedenis van Lotharingen","Hertogdom"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Hertogdom_Opper-Lotharingen","wgRelevantArticleId":1131849,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Opper-Lotharingen","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Hertogdom_Opper-Lotharingen","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q460774","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Flag_of_Lorraine.svg/1200px-Flag_of_Lorraine.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="720"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Flag_of_Lorraine.svg/800px-Flag_of_Lorraine.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Flag_of_Lorraine.svg/640px-Flag_of_Lorraine.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="384"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Hertogdom Opper-Lotharingen - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Hertogdom_Opper-Lotharingen"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Hertogdom_Opper-Lotharingen"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Hertogdom_Opper-Lotharingen rootpage-Hertogdom_Opper-Lotharingen skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/25_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Hertogdom+Opper-Lotharingen" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Hertogdom+Opper-Lotharingen" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Hertogdom+Opper-Lotharingen" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Hertogdom+Opper-Lotharingen" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ontstaan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontstaan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Ontstaan</span> </div> </a> <ul id="toc-Ontstaan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Huis_Elzas_(1047_tot_1431)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Huis_Elzas_(1047_tot_1431)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Huis Elzas (1047 tot 1431)</span> </div> </a> <ul id="toc-Huis_Elzas_(1047_tot_1431)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Huis_Anjou_(1431-1473)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Huis_Anjou_(1431-1473)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Huis Anjou (1431-1473)</span> </div> </a> <ul id="toc-Huis_Anjou_(1431-1473)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Huis_Lotharingen-Vaudémont_(1473-1736)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Huis_Lotharingen-Vaudémont_(1473-1736)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Huis Lotharingen-Vaudémont (1473-1736)</span> </div> </a> <ul id="toc-Huis_Lotharingen-Vaudémont_(1473-1736)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Stanislaus_Leszczyński_(1737-1766)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stanislaus_Leszczyński_(1737-1766)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Stanislaus Leszczyński (1737-1766)</span> </div> </a> <ul id="toc-Stanislaus_Leszczyński_(1737-1766)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Periode_1790-1870" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Periode_1790-1870"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Periode 1790-1870</span> </div> </a> <ul id="toc-Periode_1790-1870-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vervolg" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vervolg"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Vervolg</span> </div> </a> <ul id="toc-Vervolg-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Indeling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Indeling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Indeling</span> </div> </a> <ul id="toc-Indeling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lotharingen,_Lothier_en_Lorreinen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lotharingen,_Lothier_en_Lorreinen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Lotharingen, Lothier en Lorreinen</span> </div> </a> <ul id="toc-Lotharingen,_Lothier_en_Lorreinen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Hertogdom Opper-Lotharingen</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 5 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-5" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">5 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%9B%D0%BE%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Горна Лотарингия – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Горна Лотарингия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Horn%C3%AD_Lotrinsko" title="Horní Lotrinsko – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Horní Lotrinsko" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Oberlothringen" title="Oberlothringen – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Oberlothringen" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Vojvodstvo_Gornja_Lorena_(Lotaringija)" title="Vojvodstvo Gornja Lorena (Lotaringija) – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Vojvodstvo Gornja Lorena (Lotaringija)" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Ipper-Lotharingen" title="Ipper-Lotharingen – West-Vlaams" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Ipper-Lotharingen" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West-Vlaams" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q460774#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Hertogdom_Opper-Lotharingen" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Hertogdom_Opper-Lotharingen"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Hertogdom_Opper-Lotharingen"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Hertogdom_Opper-Lotharingen" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Hertogdom_Opper-Lotharingen" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&oldid=67353935" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Hertogdom_Opper-Lotharingen&id=67353935&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FHertogdom_Opper-Lotharingen"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FHertogdom_Opper-Lotharingen"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Hertogdom+Opper-Lotharingen"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q460774" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Opper-Lotharingen&redirect=no" class="mw-redirect" title="Opper-Lotharingen">Opper-Lotharingen</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Duché de Lorraine </th></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3">Onderdeel van het <a href="/wiki/Heilige_Roomse_Rijk" title="Heilige Roomse Rijk">Heilige Roomse Rijk</a><br />Vanaf 17e eeuw <i>de facto</i> protectoraat van het <a href="/wiki/Koninkrijk_Frankrijk_(987-1328)" class="mw-redirect" title="Koninkrijk Frankrijk (987-1328)">Koninkrijk Frankrijk</a> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span></span> <table style="width: 100%;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="text-align: left; vertical-align: middle; min-width: 45px;"><a href="/wiki/Hertogdom_Lotharingen" title="Hertogdom Lotharingen">←</a> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_None.svg" class="mw-file-description" title="Hertogdom Lotharingen"><img alt="Hertogdom Lotharingen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Flag_of_None.svg/25px-Flag_of_None.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Flag_of_None.svg/38px-Flag_of_None.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Flag_of_None.svg/50px-Flag_of_None.svg.png 2x" data-file-width="225" data-file-height="150" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align: middle;"><big><b>959 – 1766</b></big> </td> <td style="text-align: right; vertical-align: middle; min-width: 45px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Eerste Franse Republiek"><img alt="Eerste Franse Republiek" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/25px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/38px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/50px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Eerste_Franse_Republiek" title="Eerste Franse Republiek">→</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center;" colspan="3"> </th></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><span></span> <table style="width: 100%; text-align: center;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align: middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Lorraine.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Flag_of_Lorraine.svg/125px-Flag_of_Lorraine.svg.png" decoding="async" width="125" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Flag_of_Lorraine.svg/188px-Flag_of_Lorraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Flag_of_Lorraine.svg/250px-Flag_of_Lorraine.svg.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="216" /></a></span> </td> <td style="vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Blason_Lorraine.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Blason_Lorraine.svg/90px-Blason_Lorraine.svg.png" decoding="async" width="90" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Blason_Lorraine.svg/135px-Blason_Lorraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Blason_Lorraine.svg/180px-Blason_Lorraine.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="660" /></a></span> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Kaart </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Lotharingen-959.svg" class="mw-file-description" title="In oranje: het hertogdom in 959 Rood gestippeld: taalgrens"><img alt="In oranje: het hertogdom in 959 Rood gestippeld: taalgrens" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Lotharingen-959.svg/266px-Lotharingen-959.svg.png" decoding="async" width="266" height="354" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Lotharingen-959.svg/399px-Lotharingen-959.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Lotharingen-959.svg/532px-Lotharingen-959.svg.png 2x" data-file-width="3161" data-file-height="4201" /></a></span> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><small>In oranje: het hertogdom in 959<br />Rood gestippeld: <a href="/wiki/Taalgrens" title="Taalgrens">taalgrens</a></small> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Algemene gegevens </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Hoofdstad" title="Hoofdstad">Hoofdstad</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Nancy" title="Nancy">Nancy</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Taal_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Taal (hoofdbetekenis)">Talen</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Oudfrans" title="Oudfrans">Oudfrans</a>, <a href="/wiki/Oudhoogduits" title="Oudhoogduits">Oudhoogduits</a>, <a href="/wiki/Oudnederlands" title="Oudnederlands">Oudnederlands</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Religie" title="Religie">Religie(s)</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Rooms-katholicisme" class="mw-redirect" title="Rooms-katholicisme">Rooms-katholicisme</a> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Regering </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Regeringsvorm" title="Regeringsvorm">Regeringsvorm</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Hertogdom" title="Hertogdom">Hertogdom</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Staatshoofd" title="Staatshoofd">Staatshoofd</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Lijst_van_heersers_van_(Opper-)Lotharingen" class="mw-redirect" title="Lijst van heersers van (Opper-)Lotharingen">Hertog</a> </td></tr> </tbody></table> <p>Het <b>hertogdom Opper-Lotharingen</b>, oorspronkelijk het hertogdom van de Moezel, later het hertogdom Lotharingen (<i>Duché de Lorraine</i>) genoemd, was in de <a href="/wiki/Middeleeuwen" title="Middeleeuwen">middeleeuwen</a> een bestuursrechtelijk zelfstandig grondgebied rond de <a href="/wiki/Maas_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Maas (hoofdbetekenis)">Maas</a> en de <a href="/wiki/Moezel_(rivier)" title="Moezel (rivier)">Moezel</a> in het huidige Noordoost-<a href="/wiki/Frankrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Frankrijk (hoofdbetekenis)">Frankrijk</a>. Het viel in hoogste instantie onder het gezag van de <a href="/wiki/Heilige_Roomse_Rijk" title="Heilige Roomse Rijk">Duitse keizers</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ontstaan">Ontstaan</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Ontstaan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontstaan"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het hertogdom ontstond als afsplitsing van het veel grotere <a href="/wiki/Hertogdom_Lotharingen" title="Hertogdom Lotharingen">hertogdom Lotharingen</a>, een uitgestrekt grondgebied dat door de Frankische <a href="/wiki/Keizer_Otto_I_de_Grote" title="Keizer Otto I de Grote">keizer Otto I</a> in <a href="/wiki/Leenstelsel_(bestuursvorm)" title="Leenstelsel (bestuursvorm)">leen</a> was gegeven aan zijn broer <a href="/wiki/Bruno_de_Grote" title="Bruno de Grote">Bruno de Grote</a>. Dat hertogdom werd door hem in 959 gesplitst in een noordelijk deel (<a href="/wiki/Neder-Lotharingen" class="mw-redirect" title="Neder-Lotharingen">Neder-Lotharingen</a>) en een zuidelijk deel (Opper-Lotharingen) onder bestuur van respektievelijk <a href="/wiki/Godfried_van_Neder-Lotharingen" title="Godfried van Neder-Lotharingen">Godfried van Metz</a> als markgraaf van Neder-Lotharingen en <a href="/wiki/Frederik_I_van_Lotharingen" title="Frederik I van Lotharingen">Frederik I</a> als <a href="/wiki/Markgraaf" class="mw-redirect" title="Markgraaf">markgraaf</a> van Opper-Lotharingen. Na de dood van Bruno in 965 werd Frederik als hertog voor Opper-Lotharingen erkend, terwijl de functie in Neder-Lotharingen vacant bleef tot 977. </p><p>De twee delen waren van 1033 tot 1044 weer herenigd onder <a href="/wiki/Gozelo_I_van_Lotharingen" title="Gozelo I van Lotharingen">Gozelo I</a>, maar hierna werd de splitsing definitief. Toen Gozelo stierf en twee zonen achterliet, weigerde <a href="/wiki/Keizer_Hendrik_III" title="Keizer Hendrik III">keizer Hendrik III</a> uit militair-strategische overwegingen Opper- en Neder-Lotharingen ook verder weer aan één persoon in leen te geven. Zoon <a href="/wiki/Godfried_II_van_Lotharingen" title="Godfried II van Lotharingen">Godfried</a> volgde daarom in 1044 zijn vader Gozelo I als hertog Godfried II van opvolgde, </p><p>Het hertogdom Opper-Lotharingen werd aanvankelijk <i>hertogdom van de Moezel</i> genoemd. Geleidelijk verloren de hertogen ook daar het gezag over graafschappen die rijksondergeschiktheid zochten of dienden zij gebied in te boeten aan de rijksbisdommen <a href="/wiki/Prinsbisdom_Metz" title="Prinsbisdom Metz">Metz</a>, <a href="/wiki/Prinsbisdom_Toul" title="Prinsbisdom Toul">Toul</a> en <a href="/wiki/Prinsbisdom_Verdun" title="Prinsbisdom Verdun">Verdun</a>. Vanaf de 15e eeuw kwam het hertogdom als rijksleen aan de hertogen van het <a href="/wiki/Huis_Anjou" title="Huis Anjou">Huis Anjou</a> en ging men dit territorium algemeen <i>Lorraine</i> noemen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Huis_Elzas_(1047_tot_1431)"><span id="Huis_Elzas_.281047_tot_1431.29"></span>Huis Elzas (1047 tot 1431)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Huis Elzas (1047 tot 1431)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Huis Elzas (1047 tot 1431)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Keizer Hendrik III besloot in 1047 het hertogdom Opper-Lotharingen aan <a href="/wiki/Adalbert_van_Lotharingen" title="Adalbert van Lotharingen">Adalbert</a> uit het <a href="/wiki/Huis_Elzas" class="mw-redirect" title="Huis Elzas">huis Elzas</a> toe te kennen. Zijn broer <a href="/wiki/Gerard_van_Lotharingen" title="Gerard van Lotharingen">Gerard</a> (1048-1070) schiep de basis van de hertogelijke macht. Hij bouwde de burchten <a href="/wiki/Pr%C3%A9ny" title="Prény">Prény</a> en <a href="/wiki/Nancy" title="Nancy">Nancy</a> en steunde op de abdijen <a href="/wiki/Remiremont" title="Remiremont">Remiremont</a>, St-Dié en St-Evre van Toul enerzijds en St-Pierre en St-Martin van Metz anderzijds. In 1070 werd het <a href="/wiki/Graafschap_Vaud%C3%A9mont" title="Graafschap Vaudémont">graafschap Vaudémont</a> van het hertogdom afgesplitst. </p><p>De hertogen speelde in de dertiende eeuw een secundaire rol. <a href="/wiki/Simon_I_van_Lotharingen" title="Simon I van Lotharingen">Simon I</a> (1115-1139), halfbroer van <a href="/wiki/Keizer_Lotharius_III" title="Keizer Lotharius III">keizer Lotharius III</a> en <a href="/wiki/Mattheus_I_van_Lotharingen" title="Mattheus I van Lotharingen">Mattheus I</a> (1139-1178), zwager van <a href="/wiki/Keizer_Frederik_I" class="mw-redirect" title="Keizer Frederik I">keizer Frederik I</a> waren gedwongen zich te beperken tot het bijleggen van regionale conflicten tussen de abdijen en graafschappen. </p><p>Tussen <a href="/wiki/Simon_II_van_Lotharingen" title="Simon II van Lotharingen">Simon II</a> (1176-1206) en zijn broer <a href="/wiki/Ferry_I_van_Lotharingen" title="Ferry I van Lotharingen">Ferry I</a> ontstond een bittere strijd. Ferry kreeg het gehele <a href="/wiki/Duits" title="Duits">Duitstalige</a> deel van het hertogdom als leen. Onder zijn zoon <a href="/wiki/Ferry_II_van_Lotharingen" title="Ferry II van Lotharingen">Ferry II</a> (1206-1213) werd de eenheid van het hertogdom hersteld. <a href="/wiki/Thiebaut_I_van_Lotharingen" class="mw-redirect" title="Thiebaut I van Lotharingen">Thiebaut I</a> (1213-1220) verenigde een tijd de rijke erfenis van de graven van <a href="/wiki/Graafschap_Dagsburg" title="Graafschap Dagsburg">Dagsburg</a> met zijn bezittingen, maar toen hij in conflict kwam met <a href="/wiki/Keizer_Frederik_II" title="Keizer Frederik II">keizer Frederik II</a> kon hij zich niet handhaven. Hij stierf zonder nakomelingen. </p><p>Hertog <a href="/wiki/Mattheus_II_van_Lotharingen" title="Mattheus II van Lotharingen">Mattheus II</a> (1220-1251), die zich nauw verbond met de graven van <a href="/wiki/Graafschap_Champagne" title="Graafschap Champagne">Champagne</a>, voerde in het hertogdom Franse instellingen in, onder andere de <a href="/wiki/Baljuw" title="Baljuw">baljuwschappen</a>. Sinds 1220 traden er conflicten met het <a href="/wiki/Graafschap_Bar" title="Graafschap Bar">graafschap Bar</a> op. Deze zouden duren tot de vereniging van beide vorstendommen in de vijftiende eeuw. </p><p>De regering van <a href="/wiki/Ferry_III_van_Lotharingen" title="Ferry III van Lotharingen">Ferry III</a> (1251-1303) markeert een belangrijke periode in de vestiging en de consolidatie van de vorstelijke macht, vooral in het noordoostelijke deel, later het <i>baljuwschap van Duitsland</i> genoemd. In Nancy werd onder Ferry III begonnen met de bouw van het slot, maar pas onder <a href="/wiki/Rudolf_van_Lotharingen" title="Rudolf van Lotharingen">Rudolf</a> (1328-1346) kreeg Nancy echt het karakter van een residentie. </p><p>De verheffing van het graafschap Luxemburg tot <a href="/wiki/Hertogdom_Luxemburg" title="Hertogdom Luxemburg">hertogdom Luxemburg</a> in 1354 door <a href="/wiki/Keizer_Karel_IV" title="Keizer Karel IV">keizer Karel IV</a> bracht spanningen met zich mee. Koning <a href="/wiki/Jan_II_van_Frankrijk" title="Jan II van Frankrijk">Jan II van Frankrijk</a> creëerde het <a href="/wiki/Hertogdom_Bar" title="Hertogdom Bar">hertogdom Bar</a> en probeerde de minderjarige <a href="/wiki/Jan_I_van_Lotharingen" title="Jan I van Lotharingen">Jan I</a> aan zich te binden. In 1361 huwde Jan, de dochter van zijn voogd <a href="/wiki/Everhard_II_van_W%C3%BCrttemberg_(graaf)" title="Everhard II van Württemberg (graaf)">Everhard II van Württemberg</a> en werd hij door de keizer beleend met de voogdij van de abdij Remiremont en de stad Toul. Sindsdien waren de hertogen nog wel rijksvorst, maar het hertogdom bezaten zij uit eigen recht. Daarmee was de band tussen het hertogdom en het Heilige Roomse Rijk een stuk losser geworden. Jan I vocht mee aan de zijde van de Franse koningen. Op het einde van zijn leven verzoende hij zich met de <a href="/wiki/Lijst_van_heersers_van_Bourgondi%C3%AB" title="Lijst van heersers van Bourgondië">hertogen van Bourgondië</a>. </p><p>Dat bracht zijn zoon <a href="/wiki/Karel_II_van_Lotharingen" title="Karel II van Lotharingen">Karel II</a> in conflict met <a href="/wiki/Lodewijk_I_van_Orl%C3%A9ans" title="Lodewijk I van Orléans">Lodewijk I van Orléans</a>, broer van koning <a href="/wiki/Karel_VI_van_Frankrijk" title="Karel VI van Frankrijk">Karel VI van Frankrijk</a>. Na de dood van <a href="/wiki/Jan_I_van_Bourgondi%C3%AB" class="mw-redirect" title="Jan I van Bourgondië">Jan zonder Vrees</a> probeerde hij via huwelijkspolitiek zijn positie veilig te stellen. De hertogen van Bar vormden voor het hertogdom Lotharingen een sterke bedreiging. Karel II streefde ernaar de beide hertogdommen te verenigen door zijn dochter Isabella met <a href="/wiki/Ren%C3%A9_I_van_Anjou" title="René I van Anjou">René I van Anjou</a>, de erfgenaam van het hertogdom Bar, te laten huwen. Dit plan werd doorkruist door graaf <a href="/wiki/Anton_van_Vaud%C3%A9mont" title="Anton van Vaudémont">Anton van Vaudémont</a>, doordat hij de hertog van <a href="/wiki/Hertogdom_Bourgondi%C3%AB" title="Hertogdom Bourgondië">Bourgondië</a>, <a href="/wiki/Filips_de_Goede" title="Filips de Goede">Filips de Goede</a> liet ingrijpen, wat resulteerde in de Slag bij <a href="/wiki/Bulgn%C3%A9ville" title="Bulgnéville">Bulgnéville</a> in 1431. De unie van Lotharingen en Bar kon pas onder <a href="/wiki/Ren%C3%A9_II_van_Anjou" class="mw-redirect" title="René II van Anjou">René II van Anjou</a> in 1488 gerealiseerd worden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Huis_Anjou_(1431-1473)"><span id="Huis_Anjou_.281431-1473.29"></span>Huis Anjou (1431-1473)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Huis Anjou (1431-1473)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Huis Anjou (1431-1473)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Herzogtum_Lothringen_1400.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Herzogtum_Lothringen_1400.PNG/260px-Herzogtum_Lothringen_1400.PNG" decoding="async" width="260" height="348" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Herzogtum_Lothringen_1400.PNG/390px-Herzogtum_Lothringen_1400.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Herzogtum_Lothringen_1400.PNG/520px-Herzogtum_Lothringen_1400.PNG 2x" data-file-width="659" data-file-height="883" /></a><figcaption>Het hertogdom Lotharingen (blauw) rond 1400</figcaption></figure> <p>Na de <a href="/wiki/Slag_bij_Bulgn%C3%A9ville" title="Slag bij Bulgnéville">slag bij Bulgnéville</a> in 1431 werd René I als gevangene van hertog Filips de Goede van Bourgondië in <a href="/wiki/Dijon" title="Dijon">Dijon</a> opgesloten. Tijdens zijn gevangenschap overleden zijn broer <a href="/wiki/Lodewijk_III_van_Anjou" title="Lodewijk III van Anjou">Lodewijk III van Anjou</a> (1434) en diens vrouw (1435), waardoor hij koning van <a href="/wiki/Koninkrijk_Napels" title="Koninkrijk Napels">Napels</a> werd. De hertog van Bourgondië hield nu een koning gevangen en hij verhoogde de losprijs tot ongekende hoogte. Na zijn vrijlating in 1437 ontbrandde de strijd opnieuw. In deze periode werden de prinsbisdommen Toul en Verdun gedwongen een <a href="/wiki/Koninkrijk_Frankrijk_(1328-1589)" class="mw-redirect" title="Koninkrijk Frankrijk (1328-1589)">Frans</a> protectoraat te accepteren. In 1452 stond René het hertogdom Lotharingen af aan zijn zoon <a href="/wiki/Jan_II_van_Lotharingen" title="Jan II van Lotharingen">Jan II</a>. Bij een poging om de kroon van <a href="/wiki/Aragon_(koninkrijk)" class="mw-redirect" title="Aragon (koninkrijk)">Aragon</a> te verwerven overleed deze in 1470 in Barcelona. Met hertog <a href="/wiki/Nicolaas_I_van_Lotharingen" title="Nicolaas I van Lotharingen">Nicolaas</a> stierf deze tak van het huis Anjou in 1473 uit. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Huis_Lotharingen-Vaudémont_(1473-1736)"><span id="Huis_Lotharingen-Vaud.C3.A9mont_.281473-1736.29"></span>Huis Lotharingen-Vaudémont (1473-1736)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Huis Lotharingen-Vaudémont (1473-1736)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Huis Lotharingen-Vaudémont (1473-1736)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Toen René II (1473-1508) de hertogelijke troon besteeg, leefde zijn grootvader van moeders zijde, René I nog. Zijn grootvader van vaders zijde was Anton van Vaudémont. Zijn beide grootvaders waren dus de gezworen tegenstanders van 1431. De troonsbestijging leverde hem echter nog niet het hertogdom op, want hertog <a href="/wiki/Karel_de_Stoute" title="Karel de Stoute">Karel de Stoute</a> van Bourgondië bezette het land, dat hij nodig had bij zijn plannen om het Lotharingse <a href="/wiki/Midden-Franci%C3%AB" title="Midden-Francië">Middenrijk</a> van de Karolingers te herstellen. De <a href="/wiki/Slag_bij_Nancy" title="Slag bij Nancy">slag bij Nancy</a> in 1477 maakte een einde aan deze bezetting, zodat de toestand zich kon normaliseren. Inmiddels had René I het hertogdom Bar in 1476 aan zijn kleinzoon overgedragen, zodat beide hertogdommen nu in één hand verenigd waren. René II slaagde er niet in de andere vorstendommen van René I te verwerven. De hertogen zouden voortaan wel de titels voeren die bij deze aanspraken hoorden. De hertog voerde een anti-<a href="/wiki/Huis_Habsburg" title="Huis Habsburg">Habsburgse</a> politiek, wat onder andere tot uiting kwam in zijn band met het <a href="/wiki/Hertogdom_Gelre" title="Hertogdom Gelre">hertogdom Gelre</a>. In 1499 en 1506 werd het <a href="/wiki/Graafschap_Bl%C3%A2mont" title="Graafschap Blâmont">graafschap Blâmont</a> verworven van de <a href="/wiki/Vorstendom_Salm" title="Vorstendom Salm">graven van Salm</a>. </p><p>Met het <a href="/w/index.php?title=Verdrag_van_Nuremberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Verdrag van Nuremberg (de pagina bestaat niet)">verdrag van Nuremberg</a> van 1542 slaagde <a href="/wiki/Anton_van_Lotharingen" title="Anton van Lotharingen">Anton van Lotharingen</a>, dat Lotharingen tot zelfstandig hertogdom werd verklaard, dat noch bij het Heilige Roomse Rijk, noch bij Frankrijk hoorde. </p><p><a href="/wiki/Karel_III_van_Lotharingen" title="Karel III van Lotharingen">Karel III van Lotharingen</a> was slechts twee jaar oud toen zijn vader <a href="/wiki/Frans_I_van_Lotharingen" title="Frans I van Lotharingen">Frans I van Lotharingen</a> stierf. Eerst was zijn moeder <a href="/wiki/Christina_van_Denemarken_(1521-1590)" title="Christina van Denemarken (1521-1590)">Christina</a> en daarna zijn oom <a href="/wiki/Nicolaas_van_Lotharingen" title="Nicolaas van Lotharingen">Nicolaas van Lotharingen</a> regent. Nicolaas was <a href="/wiki/Prinsbisdom_Metz" title="Prinsbisdom Metz">prins-bisschop van Metz</a> en van <a href="/wiki/Prinsbisdom_Verdun" title="Prinsbisdom Verdun">Verdun</a>. In 1546 werd <a href="/wiki/Hattonch%C3%A2tel" title="Hattonchâtel">Hattonchâtel</a> bij het prinsbisdom Verdun gevoegd. Karel, die opgroeide aan het Franse hof, kwam in 1559 aan de macht. </p><p>Koning <a href="/wiki/Hendrik_II_van_Frankrijk" title="Hendrik II van Frankrijk">Hendrik II van Frankrijk</a>, die tijdens zijn jeugd vier jaar gevangen zat in Spanje, was belust op wraak, de <a href="/wiki/Italiaanse_Oorlog_(1551-1559)" title="Italiaanse Oorlog (1551-1559)">Italiaanse Oorlog (1551-1559)</a>. Met het <a href="/wiki/Verdrag_van_Chambord" title="Verdrag van Chambord">Verdrag van Chambord</a> (1552) sloot hij met <a href="/wiki/Maurits_van_Saksen_(1521-1553)" title="Maurits van Saksen (1521-1553)">Maurits van Saksen</a>, leider van de Duitse <a href="/wiki/Reformatie" title="Reformatie">reformaten</a>, een overeenkomst waarbij Hendrik II het rijks<a href="/wiki/Vicaris" title="Vicaris">vicariaat</a> kreeg over de rijkssteden en vervolgens werden de <a href="/wiki/Trois-%C3%89v%C3%AAch%C3%A9s" title="Trois-Évêchés">drie prinsbisdommen</a> Metz, Toul en Verdun (als enclaves binnen Lotharingen gelegen) onder Frans protectoraat gesteld. Dit werd bekrachtigd door het <a href="/wiki/Bestand_van_Vaucelles" title="Bestand van Vaucelles">bestand van Vaucelles</a> in 1556. </p><p>Eventjes kwam Karel III in de schijnwerpers, toen hij mogelijks Frans troon kandidaat werd na de moord op <a href="/wiki/Hendrik_III_van_Frankrijk" title="Hendrik III van Frankrijk">Hendrik III van Frankrijk</a>. De plooien werden glad gestreken met het huwelijk van zijn zoon en opvolger <a href="/wiki/Hendrik_II_van_Lotharingen" title="Hendrik II van Lotharingen">Hendrik II van Lotharingen</a> met de zus van de nieuwe Franse koning <a href="/wiki/Hendrik_IV_van_Frankrijk" title="Hendrik IV van Frankrijk">Hendrik van Navarra</a>, <a href="/wiki/Catherine_de_Bourbon_(1559-1604)" title="Catherine de Bourbon (1559-1604)">Catherina van Bourbon</a>. </p><p>Hendrik II die geen mannelijke opvolgers had, werd opgevolgd door zijn neef <a href="/wiki/Karel_IV_van_Lotharingen" title="Karel IV van Lotharingen">Karel IV van Lotharingen</a>. <a href="/wiki/Kardinaal_de_Richelieu" title="Kardinaal de Richelieu">Kardinaal de Richelieu</a>, raadsman van koning <a href="/wiki/Lodewijk_XIII_van_Frankrijk" title="Lodewijk XIII van Frankrijk">Lodewijk XIII van Frankrijk</a>, had het plan om de oostgrenzen van het koninkrijk uit te breiden naar de <a href="/wiki/Rijn" title="Rijn">Rijn</a>, waardoor Lotharingen, de <a href="/wiki/Elzas" title="Elzas">Elzas</a> en de <a href="/wiki/Franche-Comt%C3%A9" title="Franche-Comté">Franche-Comté</a> door Frankrijk dreigden veroverd te worden. Dit dwong Karel om de kant te kiezen van de vijanden van Richelieu, de <a href="/wiki/Katholieke_Liga_(1609)" title="Katholieke Liga (1609)">Katholieke Liga</a>. In 1631, 1632 en 1633 vielen de Fransen het hertogdom binnen. Na het ondertekenen van het <a href="/wiki/Verdrag_van_Charmes" title="Verdrag van Charmes">Verdrag van Charmes</a> trad Karel IV af ten gunste van zijn broer, kardinaal <a href="/wiki/Nicolaas_II_Frans_van_Lotharingen" class="mw-redirect" title="Nicolaas II Frans van Lotharingen">Nicolaas Frans</a>. Kort na zijn aanduiding als hertog van Lotharingen abdiceerde zijn broer Nicolaas II en ging hij in ballingschap leven. Karel werd hierdoor opnieuw hertog van Lotharingen, maar dan wel 25 jaar lang in ballingschap. </p><p>In de <a href="/wiki/Vrede_van_M%C3%BCnster" title="Vrede van Münster">Vrede van Münster</a> van 1648, die het einde betekende van de <a href="/wiki/Dertigjarige_Oorlog" title="Dertigjarige Oorlog">Dertigjarige Oorlog</a>, werd het hertogdom Lotharingen niet opgenomen. Artikel 70 van de <a href="/wiki/Vrede_van_M%C3%BCnster" title="Vrede van Münster">Vrede van Münster</a> van 1648 droeg de drie rijkssteden en de drie bisdommen ook formeel aan Frankrijk over. Een regeling werd uitgesteld tot er vrede gesloten zou worden <a href="/wiki/Frans-Spaanse_Oorlog_(1635-1659)" title="Frans-Spaanse Oorlog (1635-1659)">tussen Frankrijk en Spanje</a>. In 1659 sloten Frankrijk en Spanje de <a href="/wiki/Vrede_van_de_Pyrenee%C3%ABn" title="Vrede van de Pyreneeën">Vrede van de Pyreneeën</a>, waarbij ook Lotharingen werd teruggegeven aan de hertog. De steden <a href="/wiki/Clermont-en-Argonne" title="Clermont-en-Argonne">Clermont</a>, <a href="/wiki/Stenay" title="Stenay">Stenay</a>, <a href="/wiki/Jametz" title="Jametz">Jametz</a> en <a href="/wiki/Dun-sur-Meuse" title="Dun-sur-Meuse">Dun</a> gingen daarbij verloren aan Frankrijk, de vesting Nancy moest worden gesloopt. In 1661 verlieten de Fransen het hertogdom en kon Karel naar zijn land terugkeren. In 1670 palmden de Fransen, onder <a href="/wiki/Lodewijk_XIV_van_Frankrijk" title="Lodewijk XIV van Frankrijk">Lodewijk XIV van Frankrijk</a> het land terug in en vluchtte hij naar Duitsland. </p><p>Hij werd opgevolgd door zijn neef <a href="/wiki/Karel_V_van_Lotharingen" title="Karel V van Lotharingen">Karel V</a>. Karel V zou nooit in het bezit komen van het hertogdom, want toen hij in 1690 overleed, was Lotharingen nog steeds door Frankrijk bezet. In 1667 werd het <a href="/wiki/Markgraafschap_Nomeny" title="Markgraafschap Nomeny">markgraafschap Nomeny</a> en Hattonchâtel gesticht. Met dit markgraafschap hadden de hertogen voortaan een zetel en een stem in de <a href="/wiki/Rijksdag_(Heilige_Roomse_Rijk)" title="Rijksdag (Heilige Roomse Rijk)">Rijksdag</a>. In de <a href="/wiki/Vrede_van_Nijmegen" title="Vrede van Nijmegen">Vrede van Nijmegen</a> van 1679 bleef de Lotharingse kwestie open omdat de Franse voorwaarden onacceptabel voor de hertog waren. </p><p>Pas met de <a href="/wiki/Vrede_van_Rijswijk" title="Vrede van Rijswijk">Vrede van Rijswijk</a> van 1697 kwam een eind aan de Franse bezetting, waardoor <a href="/wiki/Leopold_van_Lotharingen" class="mw-redirect" title="Leopold van Lotharingen">Leopold</a> in het bezit van het land kwam. Bij het uitbreken van de <a href="/wiki/Spaanse_Successieoorlog" title="Spaanse Successieoorlog">Spaanse Successieoorlog</a> (1702-1713) werd <a href="/wiki/Nancy" title="Nancy">Nancy</a> opnieuw door de Fransen bezet. Hij maakte van het <a href="/wiki/Kasteel_van_Lun%C3%A9ville" title="Kasteel van Lunéville">Kasteel van Lunéville</a> zijn nieuwe residentie, hertog Leopold bleef in het land en het eigen bestuur bleef functioneren. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stanislaus_Leszczyński_(1737-1766)"><span id="Stanislaus_Leszczy.C5.84ski_.281737-1766.29"></span>Stanislaus Leszczyński (1737-1766)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Stanislaus Leszczyński (1737-1766)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Stanislaus Leszczyński (1737-1766)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na de dood van hertog Leopold in 1729 werd hij opgevolgd door zijn zoon Frans III (de latere <a href="/wiki/Keizer_Frans_I_Stefan" title="Keizer Frans I Stefan">keizer Frans I Stefan</a>). Deze verbleef niet in het hertogdom, maar in de Habsburgse monarchie, waar hij stadhouder van <a href="/wiki/Koninklijk_Hongarije_(1526-1867)" title="Koninklijk Hongarije (1526-1867)">Hongarije</a> was. Toen in 1733 de <a href="/wiki/Poolse_Successieoorlog" title="Poolse Successieoorlog">Poolse Successieoorlog</a> uitbrak werd het hertogdom weer door Frankrijk bezet. Vervolgens werd Lotharingen de inzet van een ingewikkelde ruil. Hertog Frans III huwde in 1736 met <a href="/wiki/Maria_Theresia_van_Oostenrijk_(1717-1780)" title="Maria Theresia van Oostenrijk (1717-1780)">Maria Theresia</a>, de erfgename van Oostenrijk. Toen <a href="/wiki/Gian_Gastone_de%27_Medici" title="Gian Gastone de' Medici">Gian Gastone de' Medici</a>, de laatste heerser over het <a href="/wiki/Groothertogdom_Toscane" title="Groothertogdom Toscane">groothertogdom Toscane</a> in 1737 stierf, ging het hertogdom ging in 1737 naar <a href="/wiki/Stanislaus_Leszczy%C5%84ski" title="Stanislaus Leszczyński">Stanislaus Leszczyński</a>, de afgezette koning van <a href="/wiki/Pools-Litouwse_Gemenebest" title="Pools-Litouwse Gemenebest">Polen</a>, wiens dochter met de Franse koning <a href="/wiki/Lodewijk_XV_van_Frankrijk" title="Lodewijk XV van Frankrijk">Lodewijk XV</a> was getrouwd, en het groothertogdom Toscane ging naar Frans III. Na een lang en zeer welvarend bewind overleed de laatste hertog van Lotharingen in 1766. Volgens een afspraak met zijn schoonzoon ging Lotharingen toen naar Frankrijk. Het werd een Franse provincie met een speciaal statuut tot aan de <a href="/wiki/Franse_Revolutie" title="Franse Revolutie">Franse Revolutie</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Periode_1790-1870">Periode 1790-1870</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Periode 1790-1870" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Periode 1790-1870"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tijdens de <a href="/wiki/Eerste_Franse_Republiek" title="Eerste Franse Republiek">Eerste Franse Republiek</a> werd Lotharingen opgedeeld in vier departementen : <a href="/wiki/Meurthe_(departement)" title="Meurthe (departement)"> Meurthe</a>, <a href="/wiki/Meuse" title="Meuse">Meuse</a>, <a href="/wiki/Moselle_(departement)" title="Moselle (departement)">Moselle</a> en <a href="/wiki/Vosges" title="Vosges">Vosges</a>. Onder <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon Bonaparte</a> genoot Lotharingen van materiële welvaart door handel met het geannexeerde België en de doorvoer van troepen naar Duitsland. Het was een kalme en voorspoedige periode. Na de val van Napoleon verliepen de zaken minder rooskleurig. Met het <a href="/wiki/Verdrag_van_Parijs_(1815)" title="Verdrag van Parijs (1815)">Verdrag van Parijs (1815)</a> verloor Frankrijk, <a href="/wiki/Saarbr%C3%BCcken" title="Saarbrücken">Saarbrücken</a> en <a href="/wiki/Landkreis_Saarlouis" title="Landkreis Saarlouis">Saarlouis</a>. Het departement Moselle bleef tot 1818 bezet. </p><p>De periode 1830-1870 verliep voor Lotharingen voorspoedig, al waren er spanningen tussen rechts katholieken en links antiklerikalen. De transportinfrastructuur werd fel verbeterd door onder andere de ingebruikname van de lijn Parijs-Straatsburg (1849 - 1852) en het Marne-Rijnkanaal in 1853. De industriële revolutie bereikte Lotharingen met de komst van de familie Wendel en de staal industrie. Aan de vooravond van de <a href="/wiki/Frans-Duitse_Oorlog" title="Frans-Duitse Oorlog">oorlog van 1870</a> was Lotharingen de eerste ijzerproducent van Frankrijk, met 30% van de nationale productie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vervolg">Vervolg</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Vervolg" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Vervolg"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i><a href="/wiki/Elzas-Lotharingen" title="Elzas-Lotharingen">Elzas-Lotharingen</a></i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Indeling">Indeling</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Indeling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Indeling"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Oorspronkelijk bestonden er drie baljuwschappen: </p> <ol><li>het Franse baljuwschap te Nancy</li> <li>het baljuwschap van de Vogezen te Mirecourt</li> <li>het Duitse baljuwschap, achtereenvolgens te <a href="/wiki/Wallerfangen" title="Wallerfangen">Wallerfangen</a> (Frans:Vaudrevange), Sarreguemines en Dieuze</li></ol> <p>In 1698 werd er een vierde baljuwschap afgesplitst van het Franse te Lunéville. Het oorspronkelijke baljuwschap voerde daarna de naam baljuwschap Nancy. </p><p>In 1751 werd de administratieve indeling ingrijpend gewijzigd. De hertog stelde de volgende 35 baljuwschappen in voor de hertogdommen Lotharingen en Bar: </p> <ol><li><a href="/wiki/Nancy" title="Nancy">Nancy</a></li> <li><a href="/wiki/Lun%C3%A9ville" title="Lunéville">Lunéville</a></li> <li><a href="/wiki/Bl%C3%A2mont" title="Blâmont">Blâmont</a></li> <li><a href="/wiki/Rosi%C3%A8res-aux-Salines" title="Rosières-aux-Salines">Rosières-aux-Salines</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%A9zelise" title="Vézelise">Vézelise</a></li> <li><a href="/wiki/Nomeny" title="Nomeny">Nomeny</a></li> <li><a href="/wiki/Pont-%C3%A0-Mousson_(plaats)" title="Pont-à-Mousson (plaats)">Pont-à-Mousson</a></li> <li><a href="/wiki/Mirecourt" title="Mirecourt">Mirecourt</a></li> <li><a href="/wiki/Charmes_(Vosges)" title="Charmes (Vosges)">Charmes</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%A2tel-sur-Moselle" title="Châtel-sur-Moselle">Châtel-sur-Moselle</a></li> <li><a href="/wiki/Darney" title="Darney">Darney</a></li> <li><a href="/wiki/Bourmont" title="Bourmont">Bourmont</a> (hertogdom Bar)</li> <li><a href="/wiki/Neufch%C3%A2teau_(Frankrijk)" title="Neufchâteau (Frankrijk)">Neufchâteau</a></li> <li><a href="/wiki/Saint-Di%C3%A9" class="mw-redirect" title="Saint-Dié">Saint-Dié</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89pinal" title="Épinal">Épinal</a></li> <li><a href="/wiki/Bruy%C3%A8res_(Frankrijk)" title="Bruyères (Frankrijk)">Bruyères</a></li> <li><a href="/wiki/Remiremont" title="Remiremont">Remiremont</a></li> <li><a href="/wiki/Dieuze" title="Dieuze">Dieuze</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%A2teau-Salins" title="Château-Salins">Château-Salins</a></li> <li><a href="/wiki/Sarreguemines" title="Sarreguemines">Sarreguemines</a></li> <li><a href="/wiki/Bitche" title="Bitche">Bitche</a></li> <li><a href="/wiki/Lixheim" title="Lixheim">Lixheim</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A9n%C3%A9trange" title="Fénétrange">Fénétrange</a></li> <li><a href="/wiki/Boulay-Moselle" title="Boulay-Moselle">Boulay</a></li> <li><a href="/wiki/Bouzonville" title="Bouzonville">Bouzonville</a></li> <li>Schaumburg (zetel te <a href="/wiki/Tholey" title="Tholey">Tholey</a>)</li> <li><a href="/wiki/Commercy" title="Commercy">Commercy</a></li> <li><a href="/wiki/Saint-Mihiel" title="Saint-Mihiel">Saint-Mihiel</a>(hertogdom Bar)</li> <li><a href="/wiki/Thiaucourt-Regni%C3%A9ville" title="Thiaucourt-Regniéville">Thiaucourt</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89tain" title="Étain">Étain</a></li> <li><a href="/wiki/Briey_(Frankrijk)" title="Briey (Frankrijk)">Briey</a></li> <li><a href="/wiki/Longuyon" title="Longuyon">Longuyon</a> (hertogdom Bar)</li> <li><a href="/wiki/Villers-la-Montagne" title="Villers-la-Montagne">Villers-la-Montagne</a> (hertogdom Bar)</li> <li><a href="/wiki/Bar-le-Duc_(Meuse)" class="mw-redirect" title="Bar-le-Duc (Meuse)">Bar-le-Duc</a> (hertogdom Bar)</li> <li><a href="/wiki/La_Marche_(Frankrijk)" title="La Marche (Frankrijk)">La Marche</a> (hertogdom Bar)</li></ol> <p>Daarnaast was er nog een baljuw voor Merzig-Saargau, een gebied dat Lotharingen gemeenschappelijk met het keurvorstendom Trier bezat. Het werd op 1 juli 1778 verdeeld.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lotharingen,_Lothier_en_Lorreinen"><span id="Lotharingen.2C_Lothier_en_Lorreinen"></span>Lotharingen, Lothier en Lorreinen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Lotharingen, Lothier en Lorreinen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Lotharingen, Lothier en Lorreinen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De huidige Franse <a href="/wiki/Lotharingen_(Frankrijk)" class="mw-redirect" title="Lotharingen (Frankrijk)">regio Lotharingen</a> moet niet worden verward met het oorspronkelijke hertogdom van die naam, dat veel groter was. De regio komt grotendeels overeen met het vroegere Opper-Lotharingen, terwijl Neder-Lotharingen het grootste deel van het huidige <a href="/wiki/Belgi%C3%AB_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="België (hoofdbetekenis)">België</a>, <a href="/wiki/Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederland (hoofdbetekenis)">Nederland</a>, <a href="/wiki/Luxemburg_(land)" title="Luxemburg (land)">Luxemburg</a> en delen van <a href="/wiki/Duitsland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Duitsland (hoofdbetekenis)">Duitsland</a> omvatte. Het <a href="/wiki/Hertogdom_Brabant" title="Hertogdom Brabant">hertogdom Brabant</a> werd beschouwd als een voortzetting van het hertogdom <a href="/wiki/Lothier" title="Lothier">Lothier</a>. Neder-Lotharingen werd in het Nederlands soms aangeduid als <i>Lorreinen</i>, maar in het Frans kan <i>la Lorraine</i> zowel slaan op Opper-Lotharingen als op het hele Lotharingen (in het Frans ook <i>Lotharingie</i> genoemd) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Lijst_van_heersers_van_Lotharingen" class="mw-redirect" title="Lijst van heersers van Lotharingen">Lijst van heersers van (Opper-)Lotharingen</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Encarta - Encyclopedie (1993-2002) s.v. <i>Lotharingen [geschiedenis]</i>. Microsoft Corporation/Het Spectrum.</span> </li> </ol></div></div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&oldid=67353935">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&oldid=67353935</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_Lotharingen" title="Categorie:Geschiedenis van Lotharingen">Geschiedenis van Lotharingen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Hertogdom" title="Categorie:Hertogdom">Hertogdom</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 11 apr 2024 om 01:16.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Hertogdom_Opper-Lotharingen&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7dfb9d98f5-nqrtd","wgBackendResponseTime":153,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.115","walltime":"0.409","ppvisitednodes":{"value":1460,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":9805,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4533,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":460,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 94.112 1 -total"," 70.57% 66.417 1 Sjabloon:Infobox_historisch_land"," 64.57% 60.772 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 35.97% 33.852 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding"," 21.84% 20.553 1 Sjabloon:Appendix"," 19.21% 18.075 1 Sjabloon:References"," 4.53% 4.266 1 Sjabloon:Zie_ook"," 4.14% 3.899 1 Sjabloon:Infobox/afbeeldingbreedte"," 2.49% 2.345 1 Sjabloon:Anker"," 2.17% 2.043 1 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.002","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":586379,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-64cd99f567-cmjnr","timestamp":"20241125170531","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Hertogdom Opper-Lotharingen","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Hertogdom_Opper-Lotharingen","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q460774","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q460774","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-12-14T15:52:33Z","dateModified":"2024-04-11T00:16:55Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b6\/Flag_of_Lorraine.svg"}</script> </body> </html>