CINXE.COM
Syllepse — Wikipédia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Syllepse — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"238a9e02-bf69-483e-a5bf-f54b6f59fa40","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Syllepse","wgTitle":"Syllepse","wgCurRevisionId":219776458,"wgRevisionId":219776458,"wgArticleId":53097,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Portail:Linguistique/Articles liés","Portail:Langues/Articles liés","Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés","Portail:Littérature/Articles liés","Figure de style"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Syllepse","wgRelevantArticleId":53097,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1269323","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.gadget.Wdsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Syllepse — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Syllepse"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Syllepse"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Syllepse rootpage-Syllepse skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact"><span>Contact</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Syllepse" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Syllepse" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Syllepse" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Syllepse" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Syllepse_stylistique" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_stylistique"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Syllepse stylistique</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_stylistique-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_grammaticale" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_grammaticale"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Syllepse grammaticale</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Syllepse_grammaticale-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Syllepse grammaticale</span> </button> <ul id="toc-Syllepse_grammaticale-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Syllepse_selon_le_genre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_selon_le_genre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Syllepse selon le genre</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_selon_le_genre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_selon_le_nombre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_selon_le_nombre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Syllepse selon le nombre</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_selon_le_nombre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_selon_le_genre_et_le_nombre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_selon_le_genre_et_le_nombre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Syllepse selon le genre et le nombre</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_selon_le_genre_et_le_nombre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_selon_le_cas_grammatical" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_selon_le_cas_grammatical"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Syllepse selon le cas grammatical</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_selon_le_cas_grammatical-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_l’erreur_grammaticale_à_l’usage_lexicalisé" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#De_l’erreur_grammaticale_à_l’usage_lexicalisé"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>De l’erreur grammaticale à l’usage lexicalisé</span> </div> </a> <ul id="toc-De_l’erreur_grammaticale_à_l’usage_lexicalisé-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Rapports_de_la_syllepse_avec_les_autres_figures" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rapports_de_la_syllepse_avec_les_autres_figures"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Rapports de la syllepse avec les autres figures</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Rapports_de_la_syllepse_avec_les_autres_figures-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Rapports de la syllepse avec les autres figures</span> </button> <ul id="toc-Rapports_de_la_syllepse_avec_les_autres_figures-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Syllepse_et_allégorie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_et_allégorie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Syllepse et allégorie</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_et_allégorie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_et_catachrèse" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_et_catachrèse"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Syllepse et catachrèse</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_et_catachrèse-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_et_anacoluthe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_et_anacoluthe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Syllepse et anacoluthe</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_et_anacoluthe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_et_antanaclase" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_et_antanaclase"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Syllepse et antanaclase</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_et_antanaclase-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_et_métaphore" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_et_métaphore"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Syllepse et métaphore</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_et_métaphore-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_et_zeugma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_et_zeugma"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Syllepse et zeugma</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_et_zeugma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Syllepse_et_jeu_de_mots" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Syllepse_et_jeu_de_mots"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Syllepse et jeu de mots</span> </div> </a> <ul id="toc-Syllepse_et_jeu_de_mots-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voir_aussi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voir_aussi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Voir aussi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Voir_aussi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Voir aussi</span> </button> <ul id="toc-Voir_aussi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Syllepse</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 16 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-16" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">16 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%82_%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%D9%8A" title="تعليق معنوي – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تعليق معنوي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Sil%C2%B7lepsi" title="Sil·lepsi – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sil·lepsi" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Syllepse" title="Syllepse – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Syllepse" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Zeugma#Syllepsis" title="Zeugma – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Zeugma" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Silepso" title="Silepso – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Silepso" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Silepsis" title="Silepsis – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Silepsis" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Silepsi" title="Silepsi – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Silepsi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Silepse" title="Silepse – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Silepse" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Silepsa" title="Silepsa – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Silepsa" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sillessi" title="Sillessi – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Sillessi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Syllepsis" title="Syllepsis – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Syllepsis" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Syllepsis" title="Syllepsis – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Syllepsis" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Silepse" title="Silepse – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Silepse" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B5%D0%BF%D1%81" title="Силлепс – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Силлепс" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Silepsa" title="Silepsa – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Silepsa" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Silepsa" title="Silepsa – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Silepsa" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1269323#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Syllepse" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Syllepse" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Syllepse"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Syllepse"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Syllepse" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Syllepse" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&oldid=219776458" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&page=Syllepse&id=219776458&wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSyllepse"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSyllepse"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&bookcmd=book_creator&referer=Syllepse"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&page=Syllepse&action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syllepse&printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1269323" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/20px-Logo_disambig.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/30px-Logo_disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/40px-Logo_disambig.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="375" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Pour les articles homonymes, voir <a href="/wiki/Syllepse_(homonymie)" class="mw-disambig" title="Syllepse (homonymie)">Syllepse (homonymie)</a>. </p> </div></div> <p>La <b>syllepse</b> (du <a href="/wiki/Grec_ancien" title="Grec ancien">grec ancien</a> : <span class="lang-grc" lang="grc">σύλληψις</span>, <span class="lang-grc-latn" lang="grc-latn"><i>súllēpsis</i></span>, littéralement « action de prendre ensemble, d’embrasser, de comprendre ») est une <a href="/wiki/Figure_de_style" title="Figure de style">figure de style</a> par laquelle le discours répond à la pensée plutôt qu’aux règles grammaticales. Elle est parfois fautive, parfois acceptée et <a href="/wiki/Mot_lexical" title="Mot lexical">lexicalisée</a>. La syllepse est aussi un <a href="/wiki/Trope_(rh%C3%A9torique)" title="Trope (rhétorique)">trope</a> qui associe le sens concret, propre d’un mot et son sens figuré. Elle a ses origines dans l’esprit <a href="/wiki/Synth%C3%A8se" class="mw-disambig" title="Synthèse">synthétique</a> du langage, dans son dynamisme naturel propre à établir des rapports instantanés entre des idées. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Syllepse_stylistique">Syllepse stylistique</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=1" title="Modifier la section : Syllepse stylistique" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=1" title="Modifier le code source de la section : Syllepse stylistique"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La syllepse dite « oratoire » est une figure de style, un <a href="/wiki/Trope_(rh%C3%A9torique)" title="Trope (rhétorique)">trope</a>, qui associe, en une seule et unique fois, le sens propre (ou primitif) et le sens figuré (ou étendu) d’un mot. On rencontre parfois dans des textes modernes plus de deux sens<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Cependant, la structure en est souvent complexe, avec des sens superposés qui rendent aléatoire leur interprétation. La figure, à l’origine micro structurale, devient vite dépendante de la lecture personnelle. </p><p>Dans la phrase <span class="citation">« Je punis un fils autant que je le chéris, car je suis un père »</span>, la syllepse est proche de la <a href="/wiki/Diaphore" title="Diaphore">diaphore</a> (laquelle doit répéter le même mot) et joue sur les deux sens de « père » : le sens propre, le père parent ; et le sens étendu, l'affection paternelle. Ici, à la différence de l'<a href="/wiki/Antanaclase" title="Antanaclase">antanaclase</a>, qui joue sur deux fois le même terme, le mot « père » conserve le même sens de base et non une seconde acception. </p><p>La syllepse qui couple, en quelque sorte, une chose concrète et une chose abstraite s’apparente à l’<a href="/wiki/Hendiadyn" class="mw-redirect" title="Hendiadyn">hendiadyn</a>. Ainsi, dans le vers : <span class="citation">« Penché sur l'onde et sur l'immensité »</span>, <a href="/wiki/Victor_Hugo" title="Victor Hugo">Victor Hugo</a>, volontiers métaphysique, n'a sans doute pas restreint l'idée d'immensité à celle de l'onde. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Syllepse_grammaticale">Syllepse grammaticale</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=2" title="Modifier la section : Syllepse grammaticale" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=2" title="Modifier le code source de la section : Syllepse grammaticale"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Selon <a href="/wiki/%C3%89mile_Littr%C3%A9" title="Émile Littré">Émile Littré</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, la syllepse est une figure de grammaire qui accorde des mots non d’après les règles grammaticales mais d’après une vue particulière de l’esprit. Elle est dite syllepse « grammaticale » car elle concerne le genre, le nombre et, pour le latin, le cas. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_selon_le_genre">Syllepse selon le genre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=3" title="Modifier la section : Syllepse selon le genre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=3" title="Modifier le code source de la section : Syllepse selon le genre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dans la phrase : <span class="citation">« <span style="text-decoration: underline;">Elle</span> avait l’<span style="text-decoration: underline;">air soucieuse</span> »</span>, on peut écrire « l’air soucieux », mais l’accord s’est définitivement rattaché, par syllepse, au <a href="/wiki/Genre_grammatical" title="Genre grammatical">genre</a> du sujet grammatical. La locution verbale « avoir l’air » ne signifie plus que « sembler, paraître ». </p><p>Dans la phrase <span class="citation">« <span style="text-decoration: underline;">Une personne</span> me disait un jour qu’<span style="text-decoration: underline;">il</span> avait une grande joie et confiance en sortant de confession »</span><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, le mot <i>personne</i> est du féminin, mais l'auteur a attribué à ladite personne le genre qui est réellement connu, même quand on ne veut pas la nommer. De même, dans les phrases <span class="citation">« <span style="text-decoration: underline;">Une estafette</span> arriva en trombe. On l'interrogea mais <span style="text-decoration: underline;">il</span> ne voulut parler d'abord qu'au général »</span>, on retrouve cet accord selon le sexe de la personne dont on parle ; de même avec des mots tels que « une sentinelle » qui est généralement un homme, « <a href="/wiki/Le_Petit_Chaperon_rouge" title="Le Petit Chaperon rouge">le Petit Chaperon rouge</a> » qui est une fillette, etc. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_selon_le_nombre">Syllepse selon le nombre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=4" title="Modifier la section : Syllepse selon le nombre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=4" title="Modifier le code source de la section : Syllepse selon le nombre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ce cas de syllepse est fréquent dans la langue courante, mais il est limité le plus souvent à une simple alternative entre l’individu et le collectif, le singulier et le pluriel ; il ne constitue alors que rarement une figure. </p><p>Certains mots comme « la plupart », « beaucoup de », « un certain nombre de »… indiquant exclusivement la quantité ou le nombre demanderont logiquement le pluriel, d’autres se centreront sur une idée de cohésion, d’unité d’action ou d’opinion, etc. et feront pencher nettement pour le singulier. Cette distinction est propre à chaque langue. Par exemple, le <a href="/wiki/Fran%C3%A7ais" title="Français">français</a> utilise le singulier avec « orchestre », là où l’<a href="/wiki/Anglais" title="Anglais">anglais</a> met volontiers le pluriel : « <i><span class="lang-en" lang="en">The orchestra are playing Mozart</span></i> ». En sens inverse, on dira toujours en anglais <span class="citation not_fr_quote" lang="en">« <span class="italique">The United States <span style="text-decoration: underline;">is</span> a great country</span> »</span>, là où le français attendrait l'équivalent de <span class="citation">« Les États-Unis <span style="text-decoration: underline;">sont</span> un grand pays »</span>. </p><p>Cependant, des expressions comme « l’ensemble », « le groupe », « la majorité », « la foule », « le peuple » seront soit unitaires soit multiples. Ainsi dans les exemples suivants : « <i>L’ensemble des enfants s’écrièrent bruyamment</i> »,  « <i>Le chœur des enfants enchaîna le refrain</i> », d’un côté, l’addition des cris fait le tumulte ; de l’autre, l’unisson des voix fait la mélodie. </p> <blockquote> <p>« <i>Il faut envoyer dans les guerres étrangères la jeune noblesse. Ceux-là suffiront.</i> » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/F%C3%A9nelon" title="Fénelon">Fénelon</a></p> <p>L’auteur passe d’un groupe social à un nombre suffisant de ce groupe. </p> <blockquote> <p>« <i>Je ne saurais dire avec quel beau courage <span style="text-decoration: underline;">le peuple</span> belge supporte cette situation angoissante. <span style="text-decoration: underline;">Ils</span> sont terriblement gênés dans leur industrie et dans leur commerce.</i> » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Georges_Duhamel" title="Georges Duhamel">Georges Duhamel</a>, <cite>Positions françaises</cite></p> <p>Ici, Duhamel passe du courage de la nation aux acteurs économiques de cette nation. </p><p><a href="/wiki/Henri_Morier" title="Henri Morier">Morier</a> présente l’exemple connu suivant comme une facilité de versification : </p> <blockquote> <p>« <i>Entre <span style="text-decoration: underline;">le pauvre</span> et vous, vous prendrez Dieu pour juge, <br />Vous souvenant, mon fils, que, caché sous ce lin, <br />Comme <span style="text-decoration: underline;">eux </span>vous fûtes pauvre, et comme <span style="text-decoration: underline;">eux</span> orphelin.</i> » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Jean_Racine" title="Jean Racine">Racine</a>, <cite><a href="/wiki/Athalie_(Racine)" title="Athalie (Racine)">Athalie</a>, IV, 3</cite></p> <p>On peut accréditer le poète d’un effet stylistique efficace puisqu'on constate que les singuliers « le pauvre » et « vous [Éliacin] » soulignent la responsabilité personnelle vis-à-vis du prochain (<i>tu auras Dieu pour juge</i>) tandis que le pluriel s’accorde bien à l’humilité et la bienveillance qui lui sont prônées (« tu as fait partie de ces démunis, ne l’oublie pas »). </p> <blockquote> <p>« <i>Pour <span style="text-decoration: underline;">un pauvre Animal</span>, <br /><span style="text-decoration: underline;">Grenouilles</span>, à mon sens, ne raisonnaient pas mal.</i> » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Jean_de_La_Fontaine" title="Jean de La Fontaine">La Fontaine</a>, <cite><a href="/wiki/Le_Soleil_et_les_Grenouilles" class="mw-disambig" title="Le Soleil et les Grenouilles">Le Soleil et les Grenouilles</a></cite></p> <p>Ici, le poète, en jouant avec ironie sur le nombre grammatical, introduit deux idées <a href="/wiki/Antith%C3%A8se" title="Antithèse">antithétiques</a> : la grenouille comme batracien, d’un ordre animal « inférieur » et « à intelligence réduite » (« pauvre Animal »), et les grenouilles « raisonnables », qui représentent la raison commune à tous les hommes. </p><p>Dans <span class="citation">« <i>Au moment où le Royaume-Uni, l'Espagne <span style="text-decoration: underline;">ou</span> l'Irlande <span style="text-decoration: underline;">éprouvent</span> la fin d'un cycle de croissance…</i> »</span><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> rien n'oblige à mettre le verbe au pluriel avec la conjonction « ou », mais, chaque nation ayant une situation similaire, c'est l'ensemble qui est pris en compte et l'emporte sur le choix d'une seule. La conjonction n'est plus alors considérée comme alternative. </p><p>Dans <span class="citation">« <i>Ne la voyant pas arriver, une mère et sa fille sont revenues sur leurs pas chercher <span style="text-decoration: underline;">leur</span> fille et sœur.</i> »</span> l'adjectif possessif au pluriel représente bien les deux sujets mais il regroupe deux entités qui ne leur sont pas communes sur le plan parental. </p><p>Dans « <i>ce groupe s'entend très bien ensemble</i> », groupe est un nom collectif et l’on comprend que ce sont les personnes qui composent le groupe qui font une entente générale. </p><p>Une syllepse peut être utilisée lors du <a href="/wiki/Tutoiement_et_vouvoiement#En_fran.C3.A7ais" title="Tutoiement et vouvoiement">vouvoiement</a> d'un interlocuteur. C'est une syllepse selon le nombre. Par exemple : </p><p>« <i>Vous m'êtes amical.</i> » </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_selon_le_genre_et_le_nombre">Syllepse selon le genre et le nombre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=5" title="Modifier la section : Syllepse selon le genre et le nombre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=5" title="Modifier le code source de la section : Syllepse selon le genre et le nombre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Une syllepse peut porter à la fois sur le genre et le nombre : </p><p>« <i>J'ai appelé la police, mais ils ne sont pas encore arrivés.</i> » </p><p>Le nom « police » est <a href="/wiki/F%C3%A9minin_(grammaire)" class="mw-redirect" title="Féminin (grammaire)">féminin</a> et au <a href="/wiki/Nombre_grammatical" class="mw-redirect" title="Nombre grammatical">singulier</a>. Mais le pronom « ils » est <a href="/wiki/Masculin_(grammaire)" class="mw-redirect" title="Masculin (grammaire)">masculin</a> <a href="/wiki/Nombre_grammatical" class="mw-redirect" title="Nombre grammatical">pluriel</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_selon_le_cas_grammatical">Syllepse selon le cas grammatical</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=6" title="Modifier la section : Syllepse selon le cas grammatical" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=6" title="Modifier le code source de la section : Syllepse selon le cas grammatical"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En <a href="/wiki/Latin" title="Latin">latin</a>, avec plusieurs sujets coordonnés, on accorde souvent le verbe avec le plus proche. <span class="citation">« <i><span class="lang-la" lang="la">Mens enim et ratio et consilium in senibus <span style="text-decoration: underline;">est</span>.</span></i> »</span><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> [En effet, la réflexion, la raison et le jugement <span style="text-decoration: underline;">se rencontre[nt]</span> chez les seniors.] Ici, le verbe « <i><span class="lang-la" lang="la">est</span></i> » concerne seulement « <i><span class="lang-la" lang="la">consilium</span></i> ». </p><p>De même, l’épithète latine s’accorde volontiers avec le nom le plus rapproché. <span class="citation">« <i><span class="lang-la" lang="la">Ardor gaudiumque maximum. Maximus ardor gaudiumque.</span></i> »</span> [Une ardeur et une joie très grandes] ; « <span class="lang-la" lang="la">maximum</span> » se rapporte à « <span class="lang-la" lang="la">gaudium</span> » qui est du genre neutre alors qu'« <span class="lang-la" lang="la">ardor</span> » est du genre masculin (<span class="lang-la" lang="la">maximus</span>). </p><p>Cette construction se retrouve assez fréquemment chez les auteurs classiques français du <a href="/wiki/XVIIe_si%C3%A8cle" title="XVIIe siècle"><abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a>. <a href="/wiki/Nicolas_Boileau" title="Nicolas Boileau">Boileau</a>, dans ses <i>Satires</i>, écrit <span class="citation">« <i>Le duc et le marquis <span style="text-decoration: underline;">se reconnut</span> aux pages</i> »</span>. De même, <a href="/wiki/Pierre_Corneille" title="Pierre Corneille">Corneille</a>, dans « <a href="/wiki/Cinna_(Corneille)" title="Cinna (Corneille)">Cinna</a> », écrit : <span class="citation">« <i>L’heure, le lieu, le bras <span style="text-decoration: underline;">se choisit</span> aujourd’hui.</i> »</span> </p><p>Dans ce vers d’<i><a href="/wiki/Athalie_(Racine)" title="Athalie (Racine)">Athalie</a></i>, de <a href="/wiki/Jean_Racine" title="Jean Racine">Racine</a>, <span class="citation">« <i>Reine, sors, a-t-il dit, de ce lieu redoutable, D’où te <span style="text-decoration: underline;">bannit</span> ton sexe et ton impiété</i> »</span>, on pourrait considérer que Racine commet une faute grammaticale, mais c’est une construction héritée de la langue latine classique et le poète ne fait que suivre l’usage de son époque. Malgré tout, l’effet de syllepse peut aussi jouer en <a href="/wiki/Fran%C3%A7ais" title="Français">français</a>. Mais ici plus encore c'est l’<a href="/wiki/Hyperbate" title="Hyperbate">hyperbate</a> qui se détache car le poète paraît mettre l’accent final sur « impiété », bien plus scandaleuse dans un lieu sacré qu’une simple présence féminine. Cette figure en tous cas semble plus flagrante qu'un possible <a href="/wiki/Hendiadyn" class="mw-redirect" title="Hendiadyn">hendiadyn</a> : « <i>sexe impie</i> » dénoncé par <a href="/wiki/Henri_Morier" title="Henri Morier">Morier</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="De_l’erreur_grammaticale_à_l’usage_lexicalisé"><span id="De_l.E2.80.99erreur_grammaticale_.C3.A0_l.E2.80.99usage_lexicalis.C3.A9"></span>De l’erreur grammaticale à l’usage lexicalisé</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=7" title="Modifier la section : De l’erreur grammaticale à l’usage lexicalisé" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=7" title="Modifier le code source de la section : De l’erreur grammaticale à l’usage lexicalisé"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les fautes d’accord des verbes, par voisinage syntaxique, sont fréquentes dans l'écriture et la conversation. Dans <span class="citation">« <i>un espèce</i> d’animal à fourrure »</span>, le genre du nom <i>espèce</i> adopte le masculin du nom <i>animal</i> qui s’est d’abord imposé à l’esprit. </p><p>Dans <span class="citation">« On voyait entre <span style="text-decoration: underline;">chaque</span> porte une décoration. »</span> on note un raccourci grammaticalement litigieux pour « entre toutes les portes »<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite_crochet">[</span>7<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Le propre de la syllepse, qui apporte un accord sémantique en remplacement d’un accord grammatical, est d’être à la limite de ce qui est fautif ou acceptable, voire couramment lexicalisé, adopté par la langue. La syllepse peut même être admirée, dans le cas de la syllepse poétique, pour son audace, son ingéniosité. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rapports_de_la_syllepse_avec_les_autres_figures">Rapports de la syllepse avec les autres figures</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=8" title="Modifier la section : Rapports de la syllepse avec les autres figures" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=8" title="Modifier le code source de la section : Rapports de la syllepse avec les autres figures"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_et_allégorie"><span id="Syllepse_et_all.C3.A9gorie"></span>Syllepse et allégorie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=9" title="Modifier la section : Syllepse et allégorie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=9" title="Modifier le code source de la section : Syllepse et allégorie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <blockquote> <p>« Homme libre, toujours tu chériras la mer ! <br />La mer est ton miroir ; tu contemples ton âme <br />Dans le déroulement infini de sa lame, … » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Baudelaire" class="mw-redirect" title="Baudelaire">Baudelaire</a>, <cite>L’homme et la mer</cite></p> <p>Au deuxième vers du poème, le poète parle d’un miroir qui paradoxalement ne renvoie pas à l’homme son image, ni conforme ni déformée. La métaphore usuelle du miroir ne peut normalement fonctionner. La mer évoquée est en même temps le miroir et le reflet. L’image est détournée et fait place à une <a href="/wiki/All%C3%A9gorie" title="Allégorie">allégorie</a> qui force une sorte de gémellité psychique de deux entités qui n’ont pas de similitude physique. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_et_catachrèse"><span id="Syllepse_et_catachr.C3.A8se"></span>Syllepse et catachrèse</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=10" title="Modifier la section : Syllepse et catachrèse" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=10" title="Modifier le code source de la section : Syllepse et catachrèse"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Catachr%C3%A8se" title="Catachrèse">catachrèse</a> est le mécanisme qui ressemble le plus à la syllepse grammaticale. Un changement de nombre peut conduire vers une expression idiomatique par contrainte du langage qui n’a pas l’extension adéquate. </p><p> Des termes comme « tout », « ceci », « cela »… ont un sens primitif global, mais ils pourront parfois soit unifier soit multiplier quand il s’agit de choses précédemment ou postérieurement énumérées, comme dans : </p><blockquote> <p>« Les péristyles atteignaient aux frontons ; les volutes se déroulaient entre les colonnades ; des murailles de granit supportaient des cloisons de tuile ; <span style="text-decoration: underline;">tout cela</span> montait <span style="text-decoration: underline;">l’un sur l’autre</span> en se cachant à demi, d’une façon merveilleuse et incompréhensible. » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Gustave_Flaubert" title="Gustave Flaubert">Flaubert</a>, <cite><a href="/wiki/Salammb%C3%B4" title="Salammbô">Salammbô</a></cite></p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_et_anacoluthe">Syllepse et anacoluthe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=11" title="Modifier la section : Syllepse et anacoluthe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=11" title="Modifier le code source de la section : Syllepse et anacoluthe"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <blockquote> <p>« Chaque soir, <span style="text-decoration: underline;">espérant</span> des lendemains épiques, <br />L’<span style="text-decoration: underline;">azur</span> phosphorescent de la mer des Tropiques <br />Enchantait <span style="text-decoration: underline;">leur</span> sommeil d’un mirage doré. » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Jos%C3%A9-Maria_de_Heredia" title="José-Maria de Heredia">José-Maria de Heredia</a> , <cite> Les Conquérants</cite></p> <p>Ici, la syllepse grammaticale permet de rendre lisible l'<a href="/wiki/Anacoluthe" title="Anacoluthe">anacoluthe</a>, en liant « espérant », normalement rattaché au sujet principal, aux capitaines qui espèrent et qui ont « leur sommeil » enchanté, bien qu’ils ne soient pas le sujet grammatical. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_et_antanaclase">Syllepse et antanaclase</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=12" title="Modifier la section : Syllepse et antanaclase" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=12" title="Modifier le code source de la section : Syllepse et antanaclase"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La syllepse est quelquefois confondue avec l’<a href="/wiki/Antanaclase" title="Antanaclase">antanaclase</a> qui joue sur deux fois le même mot avec chaque fois une acception différente et dont l’exemple le plus célèbre est : <span class="citation">« <i>Le cœur a ses raisons que la raison ignore</i> »</span>. </p><p><a href="/wiki/Jean_Racine" title="Jean Racine">Racine</a> fait dire à <a href="/wiki/Andromaque_(Racine)" title="Andromaque (Racine)">Hermione</a> : <span class="citation">« <i>Je percerai <span style="text-decoration: underline;">le cœur</span> que je n’ai pu toucher</i> »</span>, le cœur est pris dans son sens propre d’organe puis dans son sens figuré de siège des sentiments. Hermione veut tuer Pyrrhus puisque l'amour ne l'atteint pas. C'est l’emploi le plus fréquent de la syllepse. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_et_métaphore"><span id="Syllepse_et_m.C3.A9taphore"></span>Syllepse et métaphore</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=13" title="Modifier la section : Syllepse et métaphore" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=13" title="Modifier le code source de la section : Syllepse et métaphore"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <blockquote> <p>« <span style="text-decoration: underline;"><i>Je souffre</i></span><i> tous <span style="text-decoration: underline;">les maux</span> que j’ai faits devant Troie. <br />Vaincu, chargé de fers, de regrets consumé,</i> <br /> <i><span style="text-decoration: underline;">Brûlé</span> de plus de <span style="text-decoration: underline;">feux</span> que je n’en allumé.</i> [allumai] » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Jean_Racine" title="Jean Racine">Racine</a>, <a href="/wiki/Andromaque_(Racine)" title="Andromaque (Racine)">Andromaque</a>, I, 4</p> <p>Ces vers, critiqués par <a href="/wiki/Laharpe" class="mw-disambig" title="Laharpe">Laharpe</a> et <a href="/wiki/Pierre_Fontanier" title="Pierre Fontanier">Pierre Fontanier</a>, sont aujourd’hui admirés. Les maux sont à la fois ceux que l’on fait subir et ceux que l’on subit ; les feux, ceux qui enflamment la passion et ceux qui incendient les bâtiments. Les <a href="/wiki/M%C3%A9taphore" title="Métaphore">métaphores</a> se dédoublent et aboutissent à mettre en regard deux choses venant de plans différents. <a href="/wiki/Leo_Spitzer" title="Leo Spitzer">Leo Spitzer</a> dans son étude sur <a href="/wiki/Jean_Racine" title="Jean Racine">Jean Racine</a> relevait que l'auteur classique y a recours à de nombreuses reprises, et considère par là une forme de maniérisme de son style dramatique. On constate surtout que la syllepse est une figure essentielle de la peinture psychologique. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_et_zeugma">Syllepse et zeugma</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=14" title="Modifier la section : Syllepse et zeugma" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=14" title="Modifier le code source de la section : Syllepse et zeugma"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La syllepse est fréquemment confondue avec le <a href="/wiki/Zeugma_(stylistique)" title="Zeugma (stylistique)">zeugma</a> dont l’exemple type est <span class="citation">« Vêtu de probité candide et de lin blanc<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite_crochet">[</span>8<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> »</span> où « vêtu » a deux compléments, l’un abstrait mais loin d'être le plus adapté (se vêtir d’honnêteté est une image forcée) et l’autre concret qui lui est habituel (fibre textile). </p><p> On peut considérer comme une vraie syllepse ce vers : </p><blockquote> <p>« Le <span style="text-decoration: underline;">jour</span> n’est pas plus <span style="text-decoration: underline;">pur</span> que le fond de mon <span style="text-decoration: underline;">cœur</span>. » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Jean_Racine" title="Jean Racine">Racine</a>, <cite><a href="/wiki/Ph%C3%A8dre_(Racine)" title="Phèdre (Racine)">Phèdre</a></cite></p> <p>Ici l’adjectif « pur » sert de liant à deux idées ou symboles usuels qu’il supporte régulièrement sur le plan sémantique : la pureté matérielle du jour (ciel clair et lumineux) comparée à la pureté morale du personnage (cœur pur). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Syllepse_et_jeu_de_mots">Syllepse et jeu de mots</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=15" title="Modifier la section : Syllepse et jeu de mots" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=15" title="Modifier le code source de la section : Syllepse et jeu de mots"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La syllepse de sens avec ses rapprochements plus ou moins inspirés n’a pas été facilement admise au <a href="/wiki/XVIIIe_si%C3%A8cle" title="XVIIIe siècle"><abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a>. On y craignait la facilité du <a href="/wiki/Jeu_de_mots" title="Jeu de mots">jeu de mots</a>. <a href="/wiki/C%C3%A9sar_Chesneau_Dumarsais" title="César Chesneau Dumarsais">César Chesneau Dumarsais</a> la dénonce : <span class="citation">« [La syllepse] joue trop sur les mots pour ne pas demander bien de la circonspection. »</span><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> </p><p>La syllepse a effectivement servi au mode burlesque comme chez <a href="/wiki/Paul_Scarron" title="Paul Scarron">Paul Scarron</a> : </p> <blockquote> <p>« [Énée et Didon] <br />…beaux amants <br />De qui les <span style="text-decoration: underline;">soupirs enflammés</span> <br />Ont tout <span style="text-decoration: underline;">noirci la cheminée</span>. » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Scarron" class="mw-redirect" title="Scarron">Scarron</a>, <cite>Poésies diverses</cite></p> <p>La syllepse sert la poésie moderne qui s'appuie souvent sur la jonglerie sémantique : </p> <blockquote> <p>« On fait le feu (mais non <br />L’eau, l’air, la terre <br />Ou les nuits, l’orage, le jour) <br />Plutôt : on le fait <br />Sortir du bois. <br /><br />On met le feu (où détruire <br />Ou purifier). <br /><br />Il prend (n’importe <br />Quel objet dans sa langue). » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Jean_Tortel" title="Jean Tortel">Jean Tortel</a>, <cite>Des corps attaqués<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite_crochet">[</span>10<span class="cite_crochet">]</span></a></sup></cite></p> <p>Par une sorte de <a href="/wiki/Pronomination" title="Pronomination">pronomination</a>, en décrivant le feu (faire du feu), l'auteur fait penser au <a href="/wiki/Loup" class="mw-redirect" title="Loup">loup</a> : sortir du bois (feu qui jaillit de brindilles) ; prendre dans sa langue (mettre dans sa gueule et une langue de feu qui prend). </p><p>La syllepse permet de jouer sur l’<a href="/wiki/%C3%89quivoque" title="Équivoque">équivoque</a> : <span class="citation">« Cette cantatrice se donne de grands airs. »</span> (physionomie et chant). Dans <span class="citation">« un cœur à prendre »</span>, il y a deux sens en parlant d'un barbon, veuf fortuné mais cacochyme : célibataire à épouser et organe à prélever. La syllepse est un support aisé des combles qui jouent la plupart du temps sur deux interprétations d’une même locution : <span class="citation">« Le comble d’un agent de police : souffrir de <span style="text-decoration: underline;">troubles de la circulation</span>. »</span> </p><p>Ou les « zolismes » de <a href="/wiki/Rimbaud" class="mw-redirect" title="Rimbaud">Rimbaud</a> selon l’appellation d’Ascione et Chambon<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite_crochet">[</span>11<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> qui ont tenté un décodage partiel du discours du poète dont le sens « caché » est essentiellement érotique. L’obscénité accentue la férocité de la satire qui est fréquente dans l'œuvre de Rimbaud qui a joué constamment avec la syllepse. Lecteur assidu des dictionnaires et des textes les plus variés, passant par le <a href="/wiki/Latin" title="Latin">latin</a>, l’<a href="/wiki/Anglais" title="Anglais">anglais</a>, l’<a href="/wiki/Argot" title="Argot">argot</a>, sans oublier la langue <a href="/wiki/Cercle_des_po%C3%A8tes_Zutiques" class="mw-redirect" title="Cercle des poètes Zutiques">zutique</a>, le poète disait fusionner au point d’en devenir hermétique plusieurs sens dont il déclarait avoir « seul la clé ». </p> <blockquote> <p>« Tisonnant, tisonnant son <span style="text-decoration: underline;">cœur</span> amoureux sous <br />Sa chaste robe noire, heureux, la main gantée, » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Rimbaud" class="mw-redirect" title="Rimbaud">Rimbaud</a>, <cite> <a href="/wiki/Le_Ch%C3%A2timent_de_Tartufe" title="Le Châtiment de Tartufe">Le Châtiment de Tartufe</a></cite></p> <p>Par une volonté iconoclaste le mot « cœur » a une résonance <a href="/wiki/%C3%89rotique" class="mw-redirect" title="Érotique">érotique</a> qu’il est aisé de discerner<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite_crochet">[</span>12<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Son complice des <a href="/wiki/Vilains_Bonshommes" title="Vilains Bonshommes">Vilains Bonshommes</a> semble avertir de la syllepse : </p> <blockquote> <p>« Mais un cœur d’homme, un cœur vivant, un cœur palpable, <br />Fût-il faux, fût-il lâche, <span style="text-decoration: underline;">un cœur</span> ! quoi, <span style="text-decoration: underline;">pas un cœur !</span> » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Paul_Verlaine" title="Paul Verlaine">Verlaine</a>, <cite>Amour</cite></p> <p>Dans le même registre, Rimbaud, latiniste de première force, connaît son vocabulaire : </p> <blockquote> <p>« Noirs de loupes, grêlés, les yeux cerclés de bagues <br />Vertes, leurs doigts boulus crispés à leurs <span style="text-decoration: underline;">fémurs</span>, » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— <a href="/wiki/Rimbaud" class="mw-redirect" title="Rimbaud">Rimbaud</a>, <cite>Les Assis</cite></p> <p>Le latin « <span class="lang-la" lang="la">femur</span> » signifie « la cuisse » et en <a href="/wiki/Fran%C3%A7ais" title="Français">français</a> « l’os de la cuisse ». Rimbaud lui donne évidemment un sens <a href="/wiki/Sexuel" class="mw-redirect" title="Sexuel">sexuel</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=16" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=16" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Georges_Molini%C3%A9" title="Georges Molinié">Georges Molinié</a> en donne un exemple en prose dans son ouvrage.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text">1877, T4.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Blaise_Pascal" title="Blaise Pascal">Blaise Pascal</a>, <i>Pensées</i></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text">Extrait d'un hebdomadaire</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Cic%C3%A9ron" title="Cicéron">Cicéron</a>, « Caton », 67</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text">Morier ; p. 1157</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Henri_Morier" title="Henri Morier">Morier</a>, p. 1156</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Victor_Hugo" title="Victor Hugo">Victor Hugo</a>, in <i><a href="/wiki/La_L%C3%A9gende_des_si%C3%A8cles" title="La Légende des siècles">La Légende des siècles</a></i>, « Booz endormi »</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a> </span><span class="reference-text">Cité par Le Hir, <i>Rhétorique et Stylistique de la Pléiade au Parnasse</i>, <abbr title="Presses Universitaires de France">PUF</abbr>, 1960, p. 143.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a> </span><span class="reference-text">Cité par M. Aquien.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a> </span><span class="reference-text">Revue « Europe », juin 1973, p. 114-132.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a> </span><span class="reference-text">On le trouve d'ailleurs dans ce sens du <a href="/wiki/XVIIIe_si%C3%A8cle" title="XVIIIe siècle"><abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a> dans le <i>Dictionnaire érotique moderne</i> d'<a href="/wiki/Alfred_Delvau" title="Alfred Delvau">Alfred Delvau</a>, 1850, p. 101.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a> </span><span class="reference-text">La Bible (<a href="/wiki/Vulgate" title="Vulgate">Vulgate</a>, Genèse, 46 : 26) parle de la lignée sortie de la « cuisse » de Jacob, désignant le membre viril d'une façon à peine voilée.</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voir_aussi">Voir aussi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=17" title="Modifier la section : Voir aussi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=17" title="Modifier le code source de la section : Voir aussi"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia :</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="wiktionary"><a href="https://fr.wiktionary.org/wiki/syllepse" class="extiw" title="wikt:syllepse">Syllepse</a>, <span class="nowrap">sur le <span class="project">Wiktionnaire</span></span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=18" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=18" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Nombre_grammatical" class="mw-redirect" title="Nombre grammatical">Nombre grammatical</a></li> <li><a href="/wiki/Genre_grammatical" title="Genre grammatical">Genre grammatical</a></li> <li><a href="/wiki/Accord_(grammaire)" title="Accord (grammaire)">Accord grammatical</a></li> <li><a href="/wiki/Hypallage" title="Hypallage">Hypallage</a>, figure s’approchant de la syllepse</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&veaction=edit&section=19" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syllepse&action=edit&section=19" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="ouvrage" id="Grevisse2011">Maurice <span class="nom_auteur">Grevisse</span> et André <span class="nom_auteur">Goose</span>, <cite class="italique">Le Bon Usage : grammaire française</cite>, Bruxelles/Paris, de Boeck Duculot, <time>2011</time>, <abbr class="abbr" title="quinzième">15<sup>e</sup></abbr> <abbr class="abbr" title="édition">éd.</abbr>, 1666 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-8011-1642-5" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-8011-1642-5"><span class="nowrap">978-2-8011-1642-5</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Le+Bon+Usage&rft.place=Bruxelles%2FParis&rft.pub=de+Boeck+Duculot&rft.edition=15&rft.stitle=grammaire+fran%C3%A7aise&rft.aulast=Grevisse&rft.aufirst=Maurice&rft.au=Goose%2C+Andr%C3%A9&rft.date=2011&rft.tpages=1666&rft.isbn=978-2-8011-1642-5&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Bortolussi2008"><span class="ouvrage" id="Bernard_Bortolussi2008">Bernard <span class="nom_auteur">Bortolussi</span>, <cite class="italique">La grammaire du latin</cite>, <a href="/wiki/Hatier" title="Hatier">Hatier</a>, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « Bescherelle », <time>2008</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+grammaire+du+latin&rft.pub=Hatier&rft.aulast=Bortolussi&rft.aufirst=Bernard&rft.date=2008&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="2006">Sous la direction d’Y. Chevalier et P. Wahl, <cite class="italique">La Syllepse, figure stylistique</cite>, Presses Universitaires de Lyon, <time>2006</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+Syllepse%2C+figure+stylistique&rft.pub=Presses+Universitaires+de+Lyon&rft.date=2006&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span> <div style="margin-left:2em; line-height:1.5;"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fabula.org/actualites/article14234.php">Sommaire et résumé en ligne</a></div></li> <li><span class="ouvrage" id="Morier1998"><span class="ouvrage" id="Henri_Morier1998"><a href="/wiki/Henri_Morier" title="Henri Morier">Henri <span class="nom_auteur">Morier</span></a>, <cite class="italique">Dictionnaire de poétique et de rhétorique</cite>, <abbr title="Presses Universitaires de France">PUF</abbr>, <time>1998</time>, <abbr class="abbr" title="cinquième">5<sup>e</sup></abbr> <abbr class="abbr" title="édition">éd.</abbr><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+de+po%C3%A9tique+et+de+rh%C3%A9torique&rft.pub=%3Cabbr+title%3D%22Presses+Universitaires+de+France%22++%3EPUF%3C%2Fabbr%3E&rft.edition=5&rft.aulast=Morier&rft.aufirst=Henri&rft.date=1998&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></span></li></ul> <ul><li><span class="ouvrage" id="Romeborn2018"><span class="ouvrage" id="Andreas_Romeborn2018">Andreas <span class="nom_auteur">Romeborn</span>, <cite class="italique">La syllepse. Aspects généraux et usage dans l'œuvre de Francis Ponge</cite>, Louvain-la-Neuve, De Boeck Supérieur, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « Champs linguistiques », <time>2018</time>, 251 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-8073-1534-1" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-8073-1534-1"><span class="nowrap">978-2-8073-1534-1</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=5XVJDwAAQBAJ&printsec=frontcover">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+syllepse.+Aspects+g%C3%A9n%C3%A9raux+et+usage+dans+l%27%C5%93uvre+de+Francis+Ponge&rft.place=Louvain-la-Neuve&rft.pub=De+Boeck+Sup%C3%A9rieur&rft.aulast=Romeborn&rft.aufirst=Andreas&rft.date=2018&rft.tpages=251&rft.isbn=978-2-8073-1534-1&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Aquien1993"><span class="ouvrage" id="Michèle_Aquien1993"><a href="/wiki/Mich%C3%A8le_Aquien" title="Michèle Aquien">Michèle <span class="nom_auteur">Aquien</span></a>, <cite class="italique">Dictionnaire de poétique</cite>, LGF, <time>1993</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+de+po%C3%A9tique&rft.pub=LGF&rft.aulast=Aquien&rft.aufirst=Mich%C3%A8le&rft.date=1993&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Molinié1992"><span class="ouvrage" id="Georges_Molinié1992"><a href="/wiki/Georges_Molini%C3%A9" title="Georges Molinié">Georges <span class="nom_auteur">Molinié</span></a>, <cite class="italique">Dictionnaire de rhétorique</cite>, LGF, <time>1992</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+de+rh%C3%A9torique&rft.pub=LGF&rft.aulast=Molini%C3%A9&rft.aufirst=Georges&rft.date=1992&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Fontanier1977"><span class="ouvrage" id="Pierre_Fontanier1977">Pierre <span class="nom_auteur">Fontanier</span>, <cite class="italique">Les Figures du discours</cite>, <a href="/wiki/Groupe_Flammarion" title="Groupe Flammarion">Flammarion</a>, <time>1977</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+Figures+du+discours&rft.pub=Flammarion&rft.aulast=Fontanier&rft.aufirst=Pierre&rft.date=1977&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Marc_Ascione_et_Jean-Pierre_Chambon1973"><span class="nom_auteur">Marc Ascione et Jean-Pierre Chambon</span>, « <cite style="font-style:normal">Les zolismes de Rimbaud</cite> », <i>Revue littéraire mensuelle</i>,‎ <time class="nowrap" datetime="1973" data-sort-value="1973">mai-juin 1973</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Les+zolismes+de+Rimbaud&rft.jtitle=Revue+litt%C3%A9raire+mensuelle&rft.aulast=Marc+Ascione+et+Jean-Pierre+Chambon&rft.date=1973&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></li></ul> <ul><li><span class="ouvrage" id="PellegrinHecquet-Devienne2014"><span class="ouvrage" id="Pierre_PellegrinMyriam_Hecquet-Devienne2014"><a href="/wiki/Pierre_Pellegrin" title="Pierre Pellegrin">Pierre Pellegrin</a> (<abbr class="abbr" title="directeur de publication">dir.</abbr>) et Myriam Hecquet-Devienne, <cite class="italique">Aristote : Œuvres complètes</cite>, <a href="/wiki/Groupe_Flammarion" title="Groupe Flammarion">Éditions Flammarion</a>, <time>2014</time>, 2923 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2081273160" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2081273160"><span class="nowrap">978-2081273160</span></a>)</small>, « <a href="/wiki/R%C3%A9futations_sophistiques" title="Réfutations sophistiques">Réfutations sophistiques</a> », <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 457<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Aristote&rft.pub=%C3%89ditions+Flammarion&rft.stitle=%C5%92uvres+compl%C3%A8tes&rft.aulast=Pellegrin&rft.aufirst=Pierre&rft.au=Myriam+Hecquet-Devienne&rft.date=2014&rft.pages=457&rft.tpages=2923&rft.isbn=978-2081273160&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span></span>.<span class="nowrap" title="Ouvrage utilisé pour la rédaction de l'article"> <span typeof="mw:File"><span><img alt="Ouvrage utilisé pour la rédaction de l'article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/20px-Icon_flat_design_plume.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/30px-Icon_flat_design_plume.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Icon_flat_design_plume.svg/40px-Icon_flat_design_plume.svg.png 2x" data-file-width="330" data-file-height="158" /></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="De_l'Institution_oratoire"><a href="/wiki/Quintilien" title="Quintilien"><span class="nom_auteur">Quintilien</span></a> (<abbr class="abbr" title="traduction">trad.</abbr> Jean Cousin), <cite class="italique">De l'Institution oratoire</cite>, <abbr class="abbr" title="tome">t.</abbr> I, Paris, Les Belles Lettres, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « Budé Série Latine », <time>1989</time>, 392 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-2510-1202-8" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-2510-1202-8"><span class="nowrap">2-2510-1202-8</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=De+l%27Institution+oratoire&rft.place=Paris&rft.pub=Les+Belles+Lettres&rft.aulast=Quintilien&rft.date=1989&rft.tpages=392&rft.isbn=2-2510-1202-8&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="La_Rhétorique_françoise"><a href="/wiki/Antoine_Fouquelin" title="Antoine Fouquelin">Antoine <span class="nom_auteur">Fouquelin</span></a>, <cite class="italique">La Rhétorique françoise</cite>, Paris, A. Wechel, <time>1557</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/Amazon_Standard_Identification_Number" title="Amazon Standard Identification Number">ASIN</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.fr/s/?url=search-alias&lang=fr&field-keywords=B001C9C7IQ">B001C9C7IQ</a></span>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+Rh%C3%A9torique+fran%C3%A7oise&rft.place=Paris&rft.pub=A.+Wechel&rft.aulast=Fouquelin&rft.aufirst=Antoine&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Des_tropes"><a href="/wiki/C%C3%A9sar_Chesneau_Dumarsais" title="César Chesneau Dumarsais">César <span class="nom_auteur">Chesneau Dumarsais</span></a>, <cite class="italique">Des tropes ou Des différents sens dans lesquels on peut prendre un même mot dans une même langue</cite>, Impr. de Delalain, <time>1816</time> (<abbr class="abbr" title="réimpression">réimpr.</abbr> Nouvelle édition augmentée de la <i>Construction oratoire</i>, par l’abbé Batteux), 362 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/Amazon_Standard_Identification_Number" title="Amazon Standard Identification Number">ASIN</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.fr/s/?url=search-alias&lang=fr&field-keywords=B001CAQJ52">B001CAQJ52</a></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=ECCoiSUWERYC&pg=PA362&lpg=PA362">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Des+tropes+ou+Des+diff%C3%A9rents+sens+dans+lesquels+on+peut+prendre+un+m%C3%AAme+mot+dans+une+m%C3%AAme+langue&rft.pub=Impr.+de+Delalain&rft.aulast=Chesneau+Dumarsais&rft.aufirst=C%C3%A9sar&rft.date=1816&rft.tpages=362&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.fr%2Fbooks%3Fid%3DECCoiSUWERYC%26pg%3DPA362%26lpg%3DPA362&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Les_Figures_du_discours"><a href="/wiki/Pierre_Fontanier" title="Pierre Fontanier">Pierre <span class="nom_auteur">Fontanier</span></a>, <cite class="italique">Les Figures du discours</cite>, Paris, Flammarion, <time>1977</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-0808-1015-4" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-0808-1015-4"><span class="nowrap">2-0808-1015-4</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dijon.iufm.fr/static/site-lettres/TRESORS/100/index.htm#debut">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+Figures+du+discours&rft.place=Paris&rft.pub=Flammarion&rft.aulast=Fontanier&rft.aufirst=Pierre&rft.date=1977&rft.isbn=2-0808-1015-4&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="BacryLes_figures_de_style">Patrick <span class="nom_auteur">Bacry</span>, <cite class="italique">Les Figures de style et autres procédés stylistiques</cite>, Paris, Belin, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « Collection Sujets », <time>1992</time>, 335 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-7011-1393-8" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-7011-1393-8"><span class="nowrap">2-7011-1393-8</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+Figures+de+style+et+autres+proc%C3%A9d%C3%A9s+stylistiques&rft.place=Paris&rft.pub=Belin&rft.aulast=Bacry&rft.aufirst=Patrick&rft.date=1992&rft.tpages=335&rft.isbn=2-7011-1393-8&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Gradus"><a href="/wiki/Bernard_Dupriez" title="Bernard Dupriez">Bernard <span class="nom_auteur">Dupriez</span></a>, <cite class="italique">Gradus, les procédés littéraires</cite>, Paris, 10/18, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « Domaine français », <time>2003</time>, 540 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-2640-3709-1" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-2640-3709-1"><span class="nowrap">2-2640-3709-1</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Gradus%2C+les+proc%C3%A9d%C3%A9s+litt%C3%A9raires&rft.place=Paris&rft.pub=10%2F18&rft.aulast=Dupriez&rft.aufirst=Bernard&rft.date=2003&rft.tpages=540&rft.isbn=2-2640-3709-1&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="FLes_figures_de_style">Catherine <span class="nom_auteur">Fromilhague</span>, <cite class="italique">Les Figures de style</cite>, Paris, Armand Colin, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « 128 Lettres », 2010 (<abbr class="abbr" title="première">1<sup>re</sup></abbr>  <abbr class="abbr" title="édition">éd.</abbr> nathan, 1995), 128 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-2003-5236-3" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-2003-5236-3"><span class="nowrap">978-2-2003-5236-3</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+Figures+de+style&rft.place=Paris&rft.pub=Armand+Colin&rft.aulast=Fromilhague&rft.aufirst=Catherine&rft.date=1995&rft.tpages=128&rft.isbn=978-2-2003-5236-3&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Drp"><a href="/wiki/Georges_Molini%C3%A9" title="Georges Molinié">Georges <span class="nom_auteur">Molinié</span></a> et Michèle <span class="nom_auteur">Aquien</span>, <cite class="italique">Dictionnaire de rhétorique et de poétique</cite>, Paris, LGF - Livre de Poche, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « Encyclopédies d’aujourd’hui », <time>1996</time>, 350 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-2531-3017-6" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-2531-3017-6"><span class="nowrap">2-2531-3017-6</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+de+rh%C3%A9torique+et+de+po%C3%A9tique&rft.place=Paris&rft.pub=LGF+-+Livre+de+Poche&rft.aulast=Molini%C3%A9&rft.aufirst=Georges&rft.au=Aquien%2C+Mich%C3%A8le&rft.date=1996&rft.tpages=350&rft.isbn=2-2531-3017-6&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Dr">Michel <span class="nom_auteur">Pougeoise</span>, <cite class="italique">Dictionnaire de rhétorique</cite>, Paris, Armand Colin, <time>2001</time>, 228 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>, 16 <abbr class="abbr" title="centimètre">cm</abbr> × 24 <abbr class="abbr" title="centimètre">cm</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-2002-5239-7" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-2002-5239-7"><span class="nowrap">978-2-2002-5239-7</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+de+rh%C3%A9torique&rft.place=Paris&rft.pub=Armand+Colin&rft.aulast=Pougeoise&rft.aufirst=Michel&rft.date=2001&rft.tpages=228&rft.isbn=978-2-2002-5239-7&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Ir"><a href="/wiki/Olivier_Reboul_(philosophe)" title="Olivier Reboul (philosophe)">Olivier <span class="nom_auteur">Reboul</span></a>, <cite class="italique">Introduction à la rhétorique</cite>, Paris, Presses universitaires de France, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « Premier cycle », <time>1991</time>, 256 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>, 15 <abbr class="abbr" title="centimètre">cm</abbr> × 22 <abbr class="abbr" title="centimètre">cm</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-1304-3917-9" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-1304-3917-9"><span class="nowrap">2-1304-3917-9</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Introduction+%C3%A0+la+rh%C3%A9torique&rft.place=Paris&rft.pub=Presses+universitaires+de+France&rft.aulast=Reboul&rft.aufirst=Olivier&rft.date=1991&rft.tpages=256&rft.isbn=2-1304-3917-9&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Dtl">Hendrik <span class="nom_auteur">Van Gorp</span>, Dirk <span class="nom_auteur">Delabastita</span>, Georges <span class="nom_auteur">Legros</span>, <a href="/wiki/Rainier_Grutman" title="Rainier Grutman">Rainier <span class="nom_auteur">Grutman</span></a> <i><abbr class="abbr" title="et alii (et d’autres)">et al.</abbr></i>, <cite class="italique">Dictionnaire des termes littéraires</cite>, Paris, Honoré Champion, <time>2005</time>, 533 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-7453-1325-6" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-7453-1325-6"><span class="nowrap">978-2-7453-1325-6</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+des+termes+litt%C3%A9raires&rft.place=Paris&rft.pub=Honor%C3%A9+Champion&rft.aulast=Van+Gorp&rft.aufirst=Hendrik&rft.au=Delabastita%2C+Dirk&rft.au=Legros%2C+Georges&rft.au=Grutman%2C+Rainier&rft.date=2005&rft.tpages=533&rft.isbn=978-2-7453-1325-6&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Rhétorique_générale"><span class="nom_auteur"><a href="/wiki/Groupe_%C2%B5" title="Groupe µ">Groupe µ</a></span>, <cite class="italique"><a href="/wiki/Rh%C3%A9torique_g%C3%A9n%C3%A9rale" title="Rhétorique générale">Rhétorique générale</a></cite>, Paris, Larousse, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « Langue et langage », <time>1970</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Rh%C3%A9torique+g%C3%A9n%C3%A9rale&rft.place=Paris&rft.pub=Larousse&rft.aulast=Groupe+%C2%B5&rft.date=1970&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Dfs">Nicole <span class="nom_auteur">Ricalens-Pourchot</span>, <cite class="italique">Dictionnaire des figures de style</cite>, Paris, Armand Colin, <time>2003</time>, 218 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-200-26457-7" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-200-26457-7"><span class="nowrap">2-200-26457-7</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+des+figures+de+style&rft.place=Paris&rft.pub=Armand+Colin&rft.aulast=Ricalens-Pourchot&rft.aufirst=Nicole&rft.date=2003&rft.tpages=218&rft.isbn=2-200-26457-7&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Ltl">Michel <span class="nom_auteur">Jarrety</span> (<abbr class="abbr" title="directeur de publication">dir.</abbr>), <cite class="italique">Lexique des termes littéraires</cite>, Paris, Le Livre de poche, <time>2010</time>, 475 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-253-06745-0" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-253-06745-0"><span class="nowrap">978-2-253-06745-0</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Lexique+des+termes+litt%C3%A9raires&rft.place=Paris&rft.pub=Le+Livre+de+poche&rft.aulast=Jarrety&rft.aufirst=Michel&rft.date=2010&rft.tpages=475&rft.isbn=978-2-253-06745-0&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyllepse"></span></span>.</li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style="text-align:center;background:#d0f0d0;"><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Figure_de_style" title="Modèle:Palette Figure de style"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a> · <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Figure_de_style&action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Speech_bubble.svg/25px-Speech_bubble.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Speech_bubble.svg/38px-Speech_bubble.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Speech_bubble.svg/50px-Speech_bubble.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="226" /></span></span> <span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Figure_de_style" title="Figure de style">Figures de style</a></div></th> </tr> <tr> <td class="navbox-banner" style="text-align:center;background:#d0f0d0;" colspan="2"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Liste_des_figures_de_style" title="Liste des figures de style">Liste des figures de style</a></li> <li><a href="/wiki/Stylistique" title="Stylistique">Stylistique</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Rh%C3%A9torique" title="Rhétorique">Rhétorique</a></li> <li><a href="/wiki/Trope_(rh%C3%A9torique)" title="Trope (rhétorique)">Trope</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <td class="navbox-list" style="" colspan="2"><table class="navbox-columns-table" style="text-align:left;margin:0px;width:100%;"><tbody><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="text-align:center; background:#b6d0b6;background:#ffffff;"><b> </b></td><td class="navbox-abovebelow" colspan="1" style="text-align:center; background:#b6d0b6;"><b>Graphique</b></td><td class="navbox-abovebelow" colspan="1" style="text-align:center; background:#b6d0b6;"><b>Phonique</b></td><td class="navbox-abovebelow" colspan="1" style="text-align:center; background:#b6d0b6;"><b>Morphosyntaxique</b></td><td class="navbox-abovebelow" colspan="1" style="text-align:center; background:#b6d0b6;"><b>Sémantique</b></td></tr><tr style="vertical-align:top;"><td rowspan="5" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;background:#b6e6b6;;width:10em;"><div> <p><i><b>Transformation</b></i> </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;background:#b6d0b6;;width:10em;"><div> <p><b>identique</b> </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;background:#9cdd9c;;width:10em;"><div> <p>Répétition </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Figure_d%C3%A9rivative" title="Figure dérivative">Figure dérivative</a></li> <li><a href="/wiki/Isocolie" title="Isocolie">Isocolie</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Allit%C3%A9ration" title="Allitération">Allitération</a></li> <li><a href="/wiki/Assonance" title="Assonance">Assonance</a></li> <li><a href="/wiki/Contre-assonance" title="Contre-assonance">Contre-assonance</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89cho_(rh%C3%A9torique)" title="Écho (rhétorique)">Écho</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Hom%C3%A9ot%C3%A9leute" title="Homéotéleute">Homéotéleute</a></li> <li><a href="/wiki/Onomatop%C3%A9e" title="Onomatopée">Onomatopée</a></li> <li><a href="/wiki/Par%C3%A9ch%C3%A8se" title="Paréchèse">Paréchèse</a></li> <li><a href="/wiki/Prosonomasie" title="Prosonomasie">Prosonomasie</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Accumulation_(rh%C3%A9torique)" title="Accumulation (rhétorique)">Accumulation</a></li> <li><a href="/wiki/Anaphore_(rh%C3%A9torique)" title="Anaphore (rhétorique)">Anaphore</a></li> <li><a href="/wiki/Annomination" title="Annomination">Annomination</a></li> <li><a href="/wiki/Antanaclase" title="Antanaclase">Antanaclase</a></li> <li><a href="/wiki/Concat%C3%A9nation" title="Concaténation">Concaténation</a></li> <li><a href="/wiki/Conglobation" title="Conglobation">Conglobation</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89panalepse" title="Épanalepse">Épanalepse</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89panaphore" title="Épanaphore">Épanaphore</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/%C3%89panadiplose" title="Épanadiplose">Épanadiplose</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89panode" title="Épanode">Épanode</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89piphore" title="Épiphore">Épiphore</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89pizeuxe" title="Épizeuxe">Épizeuxe</a></li> <li><a href="/wiki/Expolition" title="Expolition">Expolition</a></li> <li><a href="/wiki/Figure_%C3%A9tymologique" title="Figure étymologique">Figura etymologica</a></li> <li><a href="/wiki/Hom%C3%A9optote" title="Homéoptote">Homéoptote</a></li> <li><a href="/wiki/Isocolon" title="Isocolon">Isocolon</a></li> <li><a href="/wiki/Palilogie" title="Palilogie">Palilogie</a></li> <li><a href="/wiki/Paronymie" title="Paronymie">Paronomase</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Polyptote" title="Polyptote">Polyptote</a></li> <li><a href="/wiki/Symploque" title="Symploque">Symploque</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A9matisation" title="Thématisation">Thématisation</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Adynaton" title="Adynaton">Adynaton</a></li> <li><a href="/wiki/Allusion" title="Allusion">Allusion</a></li> <li><a href="/wiki/Anadiplose" title="Anadiplose">Anadiplose</a></li> <li><a href="/wiki/Autocat%C3%A9gor%C3%A8me" title="Autocatégorème">Autocatégorème</a></li> <li><a href="/wiki/Autocorrection" title="Autocorrection">Autocorrection</a></li> <li><a href="/wiki/Clich%C3%A9" title="Cliché">Cliché</a></li> <li><a href="/wiki/Hyperbole_(rh%C3%A9torique)" title="Hyperbole (rhétorique)">Hyperbole</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A9taphore_fil%C3%A9e" title="Métaphore filée">Métaphore filée</a></li> <li><a href="/wiki/Parrh%C3%A9sie" title="Parrhésie">Parrhésie</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%A9rissologie" title="Périssologie">Périssologie</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A9bus_(figure_de_style)" title="Phébus (figure de style)">Phébus</a></li> <li><a href="/wiki/Lieu_commun" title="Lieu commun">Poncif</a></li> <li><a href="/wiki/Redondance_(linguistique)" title="Redondance (linguistique)">Redondance</a></li> <li><a href="/wiki/Lieu_commun" title="Lieu commun">Topos</a></li></ul> </div> </div></td></tr><tr style="vertical-align:top;"><td rowspan="4" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;background:#b6d0b6;width:10em;"><div> <p><b>non identique</b> </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;background:#9cdd9c;width:10em;"><div> <p>Addition,<br />adjonction </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Acrostiche" title="Acrostiche">Acrostiche</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89penth%C3%A8se" title="Épenthèse">Épenthèse</a></li> <li><a href="/wiki/Paragoge" title="Paragoge">Paragoge</a></li> <li><a href="/wiki/Proth%C3%A8se_(linguistique)" title="Prothèse (linguistique)">Prosthèse</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <p><a href="/wiki/Cacophonie" title="Cacophonie">Cacophonie</a> </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Accumulation_(rh%C3%A9torique)" title="Accumulation (rhétorique)">Accumulation</a></li> <li><a href="/wiki/Anadiplose" title="Anadiplose">Anadiplose</a></li> <li><a href="/wiki/Ant%C3%A9piphore" title="Antépiphore">Antépiphore</a></li> <li><a href="/wiki/Anticlimax" title="Anticlimax">Anticlimax</a></li> <li><a href="/wiki/Aux%C3%A8se" title="Auxèse">Auxèse</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89num%C3%A9ration" title="Énumération">Énumération</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/%C3%89panadiplose" title="Épanadiplose">Épanadiplose</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89piphon%C3%A8me" title="Épiphonème">Épiphonème</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89piphore" title="Épiphore">Épiphore</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/%C3%89piphrase" title="Épiphrase">Épiphrase</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89pith%C3%A9tisme" title="Épithétisme">Épithétisme</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89pitrochasme" title="Épitrochasme">Épitrochasme</a></li> <li><a href="/wiki/Gradation" title="Gradation">Gradation</a></li> <li><a href="/wiki/Hyperhypotaxe" title="Hyperhypotaxe">Hyperhypotaxe</a></li> <li><a href="/wiki/Hypotaxe" title="Hypotaxe">Hypotaxe</a></li> <li><a href="/wiki/Mot-valise" title="Mot-valise">Mot-valise</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%A9ologisme" title="Néologisme">Néologisme</a></li> <li><a href="/wiki/Paradoxisme_(rh%C3%A9torique)" title="Paradoxisme (rhétorique)">Paradoxisme</a></li> <li><a href="/wiki/Paraphrase" title="Paraphrase">Paraphrase</a></li> <li><a href="/wiki/Parembole" title="Parembole">Parembole</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%A9riphrase" title="Périphrase">Périphrase</a></li> <li><a href="/wiki/Polysynd%C3%A8te" title="Polysyndète">Polysyndète</a></li> <li><a href="/wiki/Pronomination" title="Pronomination">Pronomination</a></li> <li><a href="/wiki/Suspension_(rh%C3%A9torique)" title="Suspension (rhétorique)">Suspension</a></li> <li><a href="/wiki/Synchise" title="Synchise">Synchise</a></li> <li><a href="/wiki/Tapinose" title="Tapinose">Tapinose</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Amphigouri" title="Amphigouri">Amphigouri</a></li> <li><a href="/wiki/Antilogie_(rh%C3%A9torique)" title="Antilogie (rhétorique)">Antilogie</a></li> <li><a href="/wiki/Chleuasme" title="Chleuasme">Chleuasme</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Comparaison_(rh%C3%A9torique)" title="Comparaison (rhétorique)">Comparaison</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89panorthose" title="Épanorthose">Épanorthose</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Hypotypose" title="Hypotypose">Hypotypose</a></li> <li><a href="/wiki/Oxymore" title="Oxymore">Oxymore</a></li> <li><a href="/wiki/Paradoxe" title="Paradoxe">Paradoxe</a></li> <li><a href="/wiki/Pl%C3%A9onasme" title="Pléonasme">Pléonasme</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9gression_(rh%C3%A9torique)" title="Régression (rhétorique)">Régression</a></li> <li><a href="/wiki/Tautologie_(rh%C3%A9torique)" title="Tautologie (rhétorique)">Tautologie</a></li> <li><a href="/wiki/Lapalissade" title="Lapalissade">Truisme</a></li></ul> </div> </div></td></tr><tr style="vertical-align:top;"><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;background:#9cdd9c;;width:10em;"><div> <p>Effacement,<br />suppression </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Apocope" title="Apocope">Apocope</a></li> <li><a href="/wiki/Lipogramme" title="Lipogramme">Lipogramme</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Aph%C3%A9r%C3%A8se_(linguistique)" title="Aphérèse (linguistique)">Aphérèse</a></li> <li><a href="/wiki/Apocope" title="Apocope">Apocope</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89lision" title="Élision">Élision</a></li> <li><a href="/wiki/Syncope_(linguistique)" title="Syncope (linguistique)">Syncope</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Asynd%C3%A8te" title="Asyndète">Asyndète</a></li> <li><a href="/wiki/Ellipse_(rh%C3%A9torique)" title="Ellipse (rhétorique)">Ellipse</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89pitrochasme" title="Épitrochasme">Épitrochasme</a></li> <li><a href="/wiki/Parataxe" title="Parataxe">Parataxe</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Syllepse</a></li> <li><a href="/wiki/Zeugma_(stylistique)" title="Zeugma (stylistique)">Zeugma</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Allusion" title="Allusion">Allusion</a></li> <li><a href="/wiki/Amphibologie" title="Amphibologie">Amphibologie</a></li> <li><a href="/wiki/Antiphrase" title="Antiphrase">Antiphrase</a></li> <li><a href="/wiki/Aphorisme" title="Aphorisme">Aphorisme</a></li> <li><a href="/wiki/Apophtegme" title="Apophtegme">Apophtegme</a></li> <li><a href="/wiki/Aposiop%C3%A8se" title="Aposiopèse">Aposiopèse</a></li> <li><a href="/wiki/Ellipse_(rh%C3%A9torique)" title="Ellipse (rhétorique)">Brachylogie</a></li> <li><a href="/wiki/Euph%C3%A9misme" title="Euphémisme">Euphémisme</a></li> <li><a href="/wiki/Gnomisme" title="Gnomisme">Gnomisme</a></li> <li><a href="/wiki/Kakemphaton" title="Kakemphaton">Kakemphaton</a></li> <li><a href="/wiki/Parabole_(rh%C3%A9torique)" title="Parabole (rhétorique)">Parabole</a></li> <li><a href="/wiki/Pr%C3%A9t%C3%A9rition" title="Prétérition">Prétérition</a></li></ul> </div> </div></td></tr><tr style="vertical-align:top;"><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;background:#9cdd9c;;width:10em;"><div> <p>Déplacement,<br />réarrangement </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Anagramme" title="Anagramme">Anagramme</a></li> <li><a href="/wiki/Antim%C3%A9tabole" title="Antimétabole">Antimétathèse</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <p><a href="/wiki/Palindrome" title="Palindrome">Palindrome</a> </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Anastrophe" title="Anastrophe">Anastrophe</a></li> <li><a href="/wiki/Antilab%C3%A8" title="Antilabè">Antilabe</a></li> <li><a href="/wiki/Antim%C3%A9tabole" title="Antimétabole">Antimétabole</a></li> <li><a href="/wiki/Chiasme" title="Chiasme">Chiasme</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89nallage" title="Énallage">Énallage</a></li> <li><a href="/wiki/Hendiadys" title="Hendiadys">Hendiadys</a></li> <li><a href="/wiki/Hypallage" title="Hypallage">Hypallage</a></li> <li><a href="/wiki/Hyperbate" title="Hyperbate">Hyperbate</a></li> <li><a href="/wiki/Subnexion" title="Subnexion">Hypozeuxe</a></li> <li><a href="/wiki/Inversion_(linguistique)" title="Inversion (linguistique)">Inversion</a></li> <li><a href="/wiki/Parall%C3%A9lisme_(rh%C3%A9torique)" title="Parallélisme (rhétorique)">Parallélisme</a></li> <li><a href="/wiki/Hyperbate#Variante_:_la_tmèse_rhétorique" title="Hyperbate">Tmèse</a></li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Analepse" title="Analepse">Analepse</a></li> <li><a href="/wiki/Antiparastase" title="Antiparastase">Antiparastase</a></li> <li><a href="/wiki/Antith%C3%A8se" title="Antithèse">Antithèse</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Apostrophe_(rh%C3%A9torique)" title="Apostrophe (rhétorique)">Apostrophe</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89panorthose" title="Épanorthose">Épanorthose</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A9talepse" title="Métalepse">Métalepse</a></li> <li><a href="/wiki/Prolepse" title="Prolepse">Prolepse</a></li></ul> </div> </div></td></tr><tr style="vertical-align:top;"><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;background:#9cdd9c;;width:10em;"><div> <p>Remplacement,<br />substitution </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <p>  </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <p>  </p> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Anacoluthe" title="Anacoluthe">Anacoluthe</a></li> <li><a href="/wiki/Anacoluthe" title="Anacoluthe">Anantapodoton</a></li> <li><a href="/wiki/Ast%C3%A9isme" title="Astéisme">Astéisme</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Constructio ad sensum</a></li> <li><a href="/wiki/Sol%C3%A9cisme" title="Solécisme">Solécisme</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Syllepse</a></li> <li><a href="/wiki/Verbiage" title="Verbiage">Verbigération</a> (ou <a href="/wiki/Logorrh%C3%A9e" title="Logorrhée">logorrhée</a>, ou <a href="/wiki/Verbiage" title="Verbiage">verbiage</a>)</li></ul> </div> </div></td><td rowspan="" colspan="" style="padding:0px;vertical-align:middle; text-align:center;;;width:10em;"><div> <div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/All%C3%A9gorie" title="Allégorie">Allégorie</a></li> <li><a href="/wiki/Antonomase" title="Antonomase">Antonomase</a></li> <li><a href="/wiki/Circonlocution" title="Circonlocution">Circonlocution</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Digression" title="Digression">Digression</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89thop%C3%A9e" title="Éthopée">Éthopée</a></li> <li><a href="/wiki/Hypotypose" title="Hypotypose">Hypotypose</a></li> <li><a href="/wiki/Ironie" title="Ironie">Ironie</a></li> <li><a href="/wiki/Litote" title="Litote">Litote</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%A9risme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mérisme (page inexistante)">Mérisme</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A9talepse" title="Métalepse">Métalepse</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A9taphore" title="Métaphore">Métaphore</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A9tonymie" title="Métonymie">Métonymie</a></li> <li><a href="/wiki/Personnification" title="Personnification">Personnification</a></li> <li><a href="/wiki/Prosopographie" title="Prosopographie">Prosopographie</a></li> <li><a href="/wiki/Prosopop%C3%A9e" title="Prosopopée">Prosopopée</a></li> <li><a href="/wiki/Question_rh%C3%A9torique" title="Question rhétorique">Question rhétorique</a></li> <li><a href="/wiki/Prosopop%C3%A9e" title="Prosopopée">Prosopopée</a> (ou <a href="/wiki/Prosopop%C3%A9e" title="Prosopopée">Sermocination</a>)</li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9ification" title="Réification">Réification</a> (ou <a href="/wiki/Chosification" class="mw-redirect" title="Chosification">Chosification</a>)</li> <li><a href="/wiki/Symbole" title="Symbole">Symbole</a></li> <li><a href="/wiki/Synecdoque" title="Synecdoque">Synecdoque</a></li></ul> </div> </div></td></tr></tbody></table></td> </tr> </tbody></table> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Linguistique" title="Portail de la linguistique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Logo_language.svg/24px-Logo_language.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Logo_language.svg/36px-Logo_language.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Logo_language.svg/48px-Logo_language.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Linguistique" title="Portail:Linguistique">Portail de la linguistique</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Litt%C3%A9rature" title="Portail de la littérature"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/VictorHugosmallColor.png/24px-VictorHugosmallColor.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ac/VictorHugosmallColor.png 1.5x" data-file-width="25" data-file-height="25" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Litt%C3%A9rature" title="Portail:Littérature">Portail de la littérature</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐67794785f5‐d56pg Cached time: 20250301044152 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.423 seconds Real time usage: 0.525 seconds Preprocessor visited node count: 6185/1000000 Post‐expand include size: 215647/2097152 bytes Template argument size: 55023/2097152 bytes Highest expansion depth: 22/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 5875/5000000 bytes Lua time usage: 0.130/10.000 seconds Lua memory usage: 5474338/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 401.695 1 -total 25.07% 100.687 23 Modèle:Ouvrage 14.16% 56.898 1 Modèle:Bibliographie_des_figures_de_style 13.43% 53.948 1 Modèle:Palette 12.02% 48.274 1 Modèle:Palette_Figure_de_style 11.39% 45.737 1 Modèle:Méta_palette_de_navigation 8.97% 36.046 1 Modèle:Voir_homonymes 8.58% 34.460 1 Modèle:Portail 8.52% 34.213 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note 8.30% 33.353 1 Modèle:Méta_palette_de_navigation/Tableau --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:53097:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250301044152 and revision id 219776458. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de « <a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Syllepse&oldid=219776458">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Syllepse&oldid=219776458</a> ».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Figure_de_style" title="Catégorie:Figure de style">Figure de style</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Linguistique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Linguistique/Articles liés">Portail:Linguistique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Langues/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Langues/Articles liés">Portail:Langues/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Sciences_humaines_et_sociales/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés">Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Litt%C3%A9rature/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Littérature/Articles liés">Portail:Littérature/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 26 octobre 2024 à 17:54.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a> : les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a> ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Syllepse" title="Spécial:Citer/Syllepse">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Syllepse&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Syllepse</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>16 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-64b5bb4b79-kcvmf","wgBackendResponseTime":203,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.423","walltime":"0.525","ppvisitednodes":{"value":6185,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":215647,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":55023,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":22,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":5875,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 401.695 1 -total"," 25.07% 100.687 23 Modèle:Ouvrage"," 14.16% 56.898 1 Modèle:Bibliographie_des_figures_de_style"," 13.43% 53.948 1 Modèle:Palette"," 12.02% 48.274 1 Modèle:Palette_Figure_de_style"," 11.39% 45.737 1 Modèle:Méta_palette_de_navigation"," 8.97% 36.046 1 Modèle:Voir_homonymes"," 8.58% 34.460 1 Modèle:Portail"," 8.52% 34.213 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note"," 8.30% 33.353 1 Modèle:Méta_palette_de_navigation/Tableau"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.130","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5474338,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-67794785f5-d56pg","timestamp":"20250301044152","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Syllepse","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Syllepse","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1269323","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1269323","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-02-22T01:17:21Z","dateModified":"2024-10-26T16:54:23Z","headline":"figure de style"}</script> </body> </html>