CINXE.COM

Radziwiłłowie – Wikipedia, wolna encyklopedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Radziwiłłowie – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"9b6df391-b5d7-4e32-a8b5-6518bbc75568","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Radziwiłłowie","wgTitle":"Radziwiłłowie","wgCurRevisionId":75132714,"wgRevisionId":75132714,"wgArticleId":131452,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-06","Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-04","Radziwiłłowie herbu Trąby"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Radziwiłłowie","wgRelevantArticleId":131452,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Radziwiłłowie_herbu_Trąby","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75132714,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82owie","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q260388", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready", "ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png/1200px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1199"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png/800px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="799"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png/640px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="639"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Radziwiłłowie – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82owie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82owie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Radziwiłłowie rootpage-Radziwiłłowie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Radziwi%C5%82%C5%82owie" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Radziwi%C5%82%C5%82owie" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Radziwi%C5%82%C5%82owie" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Radziwi%C5%82%C5%82owie" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Etymologia_nazwiska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etymologia_nazwiska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etymologia nazwiska</span> </div> </a> <ul id="toc-Etymologia_nazwiska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Linia_na_Goniądzu_i_Medelach" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Linia_na_Goniądzu_i_Medelach"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Linia na Goniądzu i Medelach</span> </div> </a> <ul id="toc-Linia_na_Goniądzu_i_Medelach-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linia_na_Nieświeżu,_Klecku_i_Ołyce" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Linia_na_Nieświeżu,_Klecku_i_Ołyce"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Linia na Nieświeżu, Klecku i Ołyce</span> </div> </a> <ul id="toc-Linia_na_Nieświeżu,_Klecku_i_Ołyce-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Linia_ołycka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Linia_ołycka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>Linia ołycka</span> </div> </a> <ul id="toc-Linia_ołycka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linia_klecka_starsza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Linia_klecka_starsza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2</span> <span>Linia klecka starsza</span> </div> </a> <ul id="toc-Linia_klecka_starsza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linia_klecka_młodsza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Linia_klecka_młodsza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.3</span> <span>Linia klecka młodsza</span> </div> </a> <ul id="toc-Linia_klecka_młodsza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linia_nieświeska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Linia_nieświeska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.4</span> <span>Linia nieświeska</span> </div> </a> <ul id="toc-Linia_nieświeska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Linia_na_Birżach_i_Dubinkach" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Linia_na_Birżach_i_Dubinkach"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Linia na Birżach i Dubinkach</span> </div> </a> <ul id="toc-Linia_na_Birżach_i_Dubinkach-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Radziwiłłowie_w_Prusach" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Radziwiłłowie_w_Prusach"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Radziwiłłowie w Prusach</span> </div> </a> <ul id="toc-Radziwiłłowie_w_Prusach-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Herb_i_motto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Herb_i_motto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Herb i motto</span> </div> </a> <ul id="toc-Herb_i_motto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Religia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Religia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Religia</span> </div> </a> <ul id="toc-Religia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Stosunki_polsko-litewskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Stosunki_polsko-litewskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Stosunki polsko-litewskie</span> </div> </a> <ul id="toc-Stosunki_polsko-litewskie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kuratorzy_sztuki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kuratorzy_sztuki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kuratorzy sztuki</span> </div> </a> <ul id="toc-Kuratorzy_sztuki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gałęzie_rodowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gałęzie_rodowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Gałęzie rodowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Gałęzie_rodowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znani_członkowie_rodu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Znani_członkowie_rodu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Znani członkowie rodu</span> </div> </a> <ul id="toc-Znani_członkowie_rodu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uwagi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uwagi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Uwagi</span> </div> </a> <ul id="toc-Uwagi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Radziwiłłowie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 27 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-27" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">27 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%AC%D9%8A%D9%81%D9%8A" title="آل رادجيفي – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="آل رادجيفي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%8B" title="Радзівілы – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Радзівілы" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%8B" title="Радзівілы – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Радзівілы" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB" title="Радзивил – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Радзивил" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82ov%C3%A9" title="Radziwiłłové – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Radziwiłłové" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Radziwill" title="Radziwill – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Radziwill" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82_family" title="Radziwiłł family – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Radziwiłł family" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Maison_Radziwill" title="Maison Radziwill – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Maison Radziwill" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A9%D7%A4%D7%97%D7%AA_%D7%A8%D7%93%D7%96%D7%99%D7%95%D7%95%D7%99%D7%9C" title="משפחת רדזיוויל – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="משפחת רדזיוויל" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Radvili" title="Radvili – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Radvili" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Radvilos" title="Radvilos – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Radvilos" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82_csal%C3%A1d" title="Radziwiłł család – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Radziwiłł család" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A9%E3%82%B8%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%82%A6%E5%AE%B6" title="ラジヴィウ家 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ラジヴィウ家" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D1%8B" title="Радзивиллы – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Радзивиллы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%99" title="Династија Радзивиљ – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Династија Радзивиљ" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Radvila" title="Radvila – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Radvila" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Radziwiłł – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Radziwiłł" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B8%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B8" title="Радзивіли – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Радзивіли" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E9%BD%90%E7%BB%B4%E4%B9%8C%E5%AE%B6%E6%97%8F" title="拉齐维乌家族 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="拉齐维乌家族" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q260388#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82owie" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Radziwi%C5%82%C5%82owie" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82owie"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82owie"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Radziwi%C5%82%C5%82owie" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Radziwi%C5%82%C5%82owie" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;oldid=75132714" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&amp;page=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;id=75132714&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FRadziwi%25C5%2582%25C5%2582owie"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FRadziwi%25C5%2582%25C5%2582owie"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Radziwi%C5%82%C5%82owie"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&amp;page=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:House_of_Radziwi%C5%82%C5%82" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q260388" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Przekierowano z <a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie_herbu_Tr%C4%85by&amp;redirect=no" class="mw-redirect" title="Radziwiłłowie herbu Trąby">Radziwiłłowie herbu Trąby</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="ImageGroup" style="max-width:255px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Herby Radziwiłłów</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_(1515).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png/240px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png" decoding="async" width="240" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png/360px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png/480px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png 2x" data-file-width="2050" data-file-height="2048" /></a><figcaption>Herb <a href="/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82_I" title="Radziwiłł I">Radziwiłł I</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_II.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_II.svg/240px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_II.svg.png" decoding="async" width="240" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_II.svg/360px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_II.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_II.svg/480px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_II.svg.png 2x" data-file-width="743" data-file-height="779" /></a><figcaption>Herb <a href="/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82_II" title="Radziwiłł II">Radziwiłł II</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_III.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_III.svg/240px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_III.svg.png" decoding="async" width="240" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_III.svg/360px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_III.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_III.svg/480px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_III.svg.png 2x" data-file-width="1043" data-file-height="692" /></a><figcaption>Herb <a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82_III&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Radziwiłł III (strona nie istnieje)">Radziwiłł III</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_IV.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_IV.svg/240px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_IV.svg.png" decoding="async" width="240" height="405" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_IV.svg/360px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_IV.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_IV.svg/480px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_IV.svg.png 2x" data-file-width="409" data-file-height="691" /></a><figcaption>Herb <a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82_IV&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Radziwiłł IV (strona nie istnieje)">Radziwiłł IV</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_V.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_V.svg/240px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_V.svg.png" decoding="async" width="240" height="405" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_V.svg/360px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_V.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_V.svg/480px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_V.svg.png 2x" data-file-width="409" data-file-height="691" /></a><figcaption>Herb <a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82_V&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Radziwiłł V (strona nie istnieje)">Radziwiłł V</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_VI.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_VI.svg/240px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_VI.svg.png" decoding="async" width="240" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_VI.svg/360px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_VI.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_VI.svg/480px-POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_VI.svg.png 2x" data-file-width="723" data-file-height="679" /></a><figcaption>Herb <a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82_VI&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Radziwiłł VI (strona nie istnieje)">Radziwiłł VI</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_COA_Tr%C4%85by.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_COA_Tr%C4%85by.svg/240px-POL_COA_Tr%C4%85by.svg.png" decoding="async" width="240" height="323" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_COA_Tr%C4%85by.svg/360px-POL_COA_Tr%C4%85by.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_COA_Tr%C4%85by.svg/480px-POL_COA_Tr%C4%85by.svg.png 2x" data-file-width="727" data-file-height="977" /></a><figcaption>Herb <a href="/wiki/Tr%C4%85by_(herb_szlachecki)" title="Trąby (herb szlachecki)">Trąby</a> </figcaption></figure></div></div><p><b>Radziwiłłowie</b> – <a href="/wiki/Polska" title="Polska">polski</a> <a href="/wiki/R%C3%B3d" title="Ród">ród</a> <a href="/wiki/Magnat" title="Magnat">magnacki</a>, pochodzący z terenów dawnego <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Litewskie" title="Wielkie Księstwo Litewskie">Wielkiego Księstwa Litewskiego</a>. Członkowie tej rodziny przez większość swojej historii używali różnych odmian książęcych herbu <a href="/wiki/Tr%C4%85by_(herb_szlachecki)" title="Trąby (herb szlachecki)">Trąby</a>. </p><p>Potomkowie Radziwiłłów żyją do dziś w Polsce. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etymologia_nazwiska">Etymologia nazwiska</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Edytuj sekcję: Etymologia nazwiska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Etymologia nazwiska"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/28px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/42px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/56px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="900" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;">Zobacz w indeksie <i>Słownika geograficznego Królestwa Polskiego</i> hasło <b><a href="/wiki/Wikipedia:Skarbnica_Wikipedii/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego/Radziwi%C5%82%C5%82" title="Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Radziwiłł">Radziwiłł</a></b> </td></tr></tbody></table> <p>Polskie formy Radziwiłł lub Radźwił (patronimiki Radziwiłłowic(z), Radźwiłowic(z)) mogą pochodzić od pierwotnie <a href="/wiki/J%C4%99zyk_bia%C5%82oruski" title="Język białoruski">białoruskiego</a> <i>Radzivil</i>, czyli <a href="/wiki/Derywat_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Derywat (językoznawstwo)">derywatu</a> na <i>il</i> od podstawy <i>Radziv-</i>, pochodzącej ze skróconej formy imienia <i><a href="/wiki/Radziwon_(imi%C4%99)" title="Radziwon (imię)">Radzivón</a></i> (z <i>v</i> usuwającym <a href="/wiki/Rozziew" title="Rozziew">rozziew</a> od cerkiewnego <i><a href="/wiki/Herodion_(imi%C4%99)" title="Herodion (imię)">Rodi.ón</a></i>, analogicznie jak <i>Larivón</i> od <i>Lari.ón</i> (<i><a href="/wiki/Hilarion" title="Hilarion">Ilarión</a></i>) czy <i>Ljavónt</i> od (<i><a href="/wiki/Leon_(imi%C4%99)" title="Leon (imię)">Le.ón</a></i>), i podobnie jak <i>Stanil</i> od <i><a href="/wiki/Stanis%C5%82aw" title="Stanisław">Stanislav</a></i>. Do <a href="/wiki/J%C4%99zyk_litewski" title="Język litewski">litewskiego</a> byłyby przejęte jako <i>Radzivìlas</i>, <i>Radzvilà</i><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nazwa Radziwiłł po raz pierwszy występuje w dokumencie <a href="/wiki/Unia_wile%C5%84sko-radomska" title="Unia wileńsko-radomska">unii polsko-litewskiej</a> z 1401 roku<sup id="cite_ref-:11_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-:11-2">[2]</a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>, choć jako nazwisko zostało przyjęte dopiero przez <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82owicz" title="Mikołaj Radziwiłłowicz">Mikołaja Radziwiłłowicza</a><sup id="cite_ref-:22_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-:22-4">[4]</a></sup>. <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82owicz" title="Mikołaj Radziwiłłowicz">Mikołaj</a>, jako jedyny spadkobierca swego ojca, <a href="/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82_O%C5%9Bcikowicz" title="Radziwiłł Ościkowicz">Radziwiłła Ościkowicza</a>, posiadł ogromny majątek. Kolejne otrzymane nadania <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">ziemskie</a> z ręki <a href="/wiki/W%C5%82adcy_Litwy" class="mw-redirect" title="Władcy Litwy">Wielkiego Księcia Litewskiego</a> i majątek wniesiony przez żonę przy zawarciu <a href="/wiki/Ma%C5%82%C5%BCe%C5%84stwo" title="Małżeństwo">małżeństwa</a> (będącej bogatą dziedziczką <a href="/wiki/Moniwidowie_herbu_Leliwa" title="Moniwidowie herbu Leliwa">Moniwidów</a>), dodatkowo powiększyły status <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">dóbr</a> Mikołaja Radziwiłłowicza. Swój dorobek rozdysponował między trzech synów, którzy stali się protoplastami trzech głównych linii <a href="/wiki/R%C3%B3d" title="Ród">rodowych</a> Radziwiłłów<sup id="cite_ref-:32_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Linia_na_Goniądzu_i_Medelach"><span id="Linia_na_Goni.C4.85dzu_i_Medelach"></span>Linia na Goniądzu i Medelach</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Edytuj sekcję: Linia na Goniądzu i Medelach" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linia na Goniądzu i Medelach"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Goni%C4%85dz" title="Goniądz">Goniądz</a> znalazł się w rodzinie Radziwiłłów na skutek konfiskaty <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">ziem</a> <a href="/wiki/Micha%C5%82_Gli%C5%84ski" title="Michał Gliński">Michałowi Glińskiemu</a> po jego rzekomej zdradzie, a następnie przekazany <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Amor" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Amor">Mikołajowi Radziwiłłowi</a> zwanemu <i>„Amorem”.</i> <a href="/wiki/Miadzio%C5%82_(miasto)" title="Miadzioł (miasto)">Medele</a> natomiast wniosła mu jego żona Elżbieta Sakowicz podczas <a href="/wiki/%C5%9Alub" title="Ślub">zaślubin</a><sup id="cite_ref-:32_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. Główna rezydencja tej gałęzi mieściła się w nieistniejącym już zamku w Goniądzu. Zamek ucierpiał podczas wojen ze <a href="/wiki/Szwedzi" title="Szwedzi">Szwedami</a>, do dzisiaj nie ma śladu po jego dawnym założeniu<sup id="cite_ref-:7_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. Mikołaj, który podobnie jak ojciec sprawował urzędy <a href="/wiki/Wojewodowie_wile%C5%84scy" title="Wojewodowie wileńscy">wojewody wileńskiego</a> i <a href="/wiki/Kanclerz_wielki_litewski" title="Kanclerz wielki litewski">kanclerza wielkiego litewskiego</a>, udał się w 1515 roku do <a href="/wiki/Wiede%C5%84" title="Wiedeń">Wiednia</a> na zjazd <a href="/wiki/Habsburgowie" title="Habsburgowie">Habsburgów</a> i <a href="/wiki/Jagiellonowie" title="Jagiellonowie">Jagiellonów</a>, jako <a href="/wiki/Dyplomata" title="Dyplomata">przedstawiciel dyplomatyczny</a> reprezentujący <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Litewskie" title="Wielkie Księstwo Litewskie">Litwę</a>. Misja ta przyniosła mu nadanie przez władcę <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">Świętego Cesarstwa Rzymskiego (S.I.R.)</a>, <a href="/wiki/Maksymilian_I_Habsburg" title="Maksymilian I Habsburg">Maksymiliana I Habsburga</a>, dziedzicznego tytułu <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99" title="Książę">księcia</a> na Goniądzu i <a href="/wiki/Miadzio%C5%82_(miasto)" title="Miadzioł (miasto)">Medelach</a><sup id="cite_ref-:32_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. </p><p>Dalszy rozwój tej linii Radziwiłłów nie nastąpił, gdyż wygasła już w następnym pokoleniu<sup id="cite_ref-:32_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-4" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Amor" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Amor">Mikołaj Radziwiłł</a> miał trzech synów; <a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82_(zm._1531)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stanisław Radziwiłł (zm. 1531) (strona nie istnieje)">Stanisława Radziwiłła</a> (zmarłego w 1531 roku bezdzietnie), <a href="/wiki/Jan_II_Radziwi%C5%82%C5%82" class="mw-redirect" title="Jan II Radziwiłł">Jana Radziwiłła</a> (zmarłego w 1542 roku, pozostawił po sobie trzy córki) i <a href="/w/index.php?title=Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_(zm._1546)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mikołaj Radziwiłł (zm. 1546) (strona nie istnieje)">Mikołaja Radziwiłła</a> (<a href="/wiki/Biskupi_%C5%BCmudzcy" title="Biskupi żmudzcy">biskupa żmudzkiego</a> zmarłego 11 listopada 1546 roku, który ze względu na pełnioną przez siebie rolę dostojnika kościelnego nie mógł mieć dzieci)<sup id="cite_ref-:8_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-:8-9">[9]</a></sup><sup id="cite_ref-:9_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-:9-10">[10]</a></sup><sup id="cite_ref-:10_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-:10-11">[11]</a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[a]</a></sup>. </p><p>Wnuczki <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Amor" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Amor">Mikołaja Radziwiłła</a> <i>„Amora”</i> i córki <a href="/wiki/Jan_II_Radziwi%C5%82%C5%82" class="mw-redirect" title="Jan II Radziwiłł">Jana Radziwiłła</a> wniosły dane <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">majętności</a> w posiadanie innych rodów, głównie <a href="/wiki/Kiszkowie_herbu_D%C4%85browa" title="Kiszkowie herbu Dąbrowa">Kiszków</a><sup id="cite_ref-:7_6-5" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Linia_na_Nieświeżu,_Klecku_i_Ołyce"><span id="Linia_na_Nie.C5.9Bwie.C5.BCu.2C_Klecku_i_O.C5.82yce"></span>Linia na Nieświeżu, Klecku i Ołyce</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Edytuj sekcję: Linia na Nieświeżu, Klecku i Ołyce" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linia na Nieświeżu, Klecku i Ołyce"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">Ołykę</a> i <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieśwież</a> wniosła do rodziny Radziwiłłów, Hanna Kiszka, podczas zaślubin z <a href="/wiki/Jan_I_Radziwi%C5%82%C5%82" class="mw-redirect" title="Jan I Radziwiłł">Janem I Mikołajem Radziwiłłem</a><sup id="cite_ref-:32_5-4" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-6" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. </p><p>Większość jego majątku odziedziczył starszy z synów, <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Czarny" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Czarny">Mikołaj V Krzysztof Radziwiłł</a> zwany <i>„Czarnym”</i>, bo młodszy, <a href="/wiki/Jan_III_Radziwi%C5%82%C5%82" class="mw-redirect" title="Jan III Radziwiłł">Jan III Radziwiłł</a>, zmarł bezpotomnie<sup id="cite_ref-:32_5-5" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-7" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. Mikołaj V Krzysztof Radziwiłł pozyskał dodatkowo <a href="/wiki/Kleck" title="Kleck">Kleck</a> w połowie XVI wieku jako podarek od króla <a href="/wiki/Zygmunt_II_August" title="Zygmunt II August">Zygmunta II Augusta</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[12]</a></sup>. Będąc <a href="/wiki/Dyplomata" title="Dyplomata">przedstawicielem dyplomatycznym</a> reprezentującym <a href="/wiki/Rzeczpospolita_Obojga_Narod%C3%B3w" title="Rzeczpospolita Obojga Narodów">Rzeczpospolitą</a> za pośrednictwem wspomnianego wcześniej króla Zygmunta II Augusta w misjach do <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">Świętego Cesarstwa Rzymskiego</a>, uzyskał od cesarza <a href="/wiki/Karol_V_Habsburg" title="Karol V Habsburg">Karola V Habsburga</a> nadanie dziedzicznych tytułów <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99" title="Książę">książęcych</a> – dla siebie i swego bezdzietnego brata <a href="/wiki/Jan_III_Radziwi%C5%82%C5%82" class="mw-redirect" title="Jan III Radziwiłł">Jana III Radziwiłła</a> na <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a> i <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">Ołyce</a>, a dla kuzyna, <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Rudy" title="Mikołaj Radziwiłł Rudy">Mikołaja IV Radziwiłła</a> zwanego <i>„Rudym”</i> – na <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birżach</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinkach</a><sup id="cite_ref-:32_5-6" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-8" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. </p> <p><a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Czarny" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Czarny">Mikołaj V Krzysztof Radziwiłł</a> miał czterech spadkobierców; <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Krzysztof_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Mikołaj Krzysztof Radziwiłł">Mikołaja VII Krzysztofa Radziwiłła</a>, <a href="/wiki/Jerzy_Radziwi%C5%82%C5%82_(kardyna%C5%82)" title="Jerzy Radziwiłł (kardynał)">Jerzego II Radziwiłła</a>, <a href="/w/index.php?title=Wojciech_II_Radziwi%C5%82%C5%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wojciech II Radziwiłł (strona nie istnieje)">Wojciecha II Radziwiłła</a> i <a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_II_Radziwi%C5%82%C5%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stanisław II Radziwiłł (strona nie istnieje)">Stanisława II Radziwiłła</a>. Jeden z nich, <a href="/wiki/Jerzy_Radziwi%C5%82%C5%82_(kardyna%C5%82)" title="Jerzy Radziwiłł (kardynał)">Jerzy</a>, został księdzem. W 1586 r. z inicjatywy Mikołaja VII Krzysztofa Radziwiłła (najstarszego z synów <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Czarny" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Czarny">Mikołaja V Krzysztofa Radziwiłła</a>) zawarte zostało między nim a jego braćmi (bez udziału <a href="/wiki/Jerzy_Radziwi%C5%82%C5%82_(kardyna%C5%82)" title="Jerzy Radziwiłł (kardynał)">Jerzego</a>, który jako ksiądz nie mógł zapewnić <a href="/wiki/Spadkobierca" title="Spadkobierca">sukcesora</a> swym posiadłościom) porozumienie dotyczące podziału <a href="/wiki/Wo%C5%82ost" title="Wołost">włości</a>, a także nowego rodzaju prawo (tzw. „<a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynacja rodowa</a>”) mające na celu zabezpieczyć ich główne dobra przed ewentualnym rozdrobnieniem i przejściem w obce ręce. Dobra te nie miały być dzielone między spadkobierców, ale dziedziczone przez najstarszych synów, a w braku bezpośrednich sukcesorów, miały przechodzić w posiadanie krewnych z bocznych linii rodu, z wykluczeniem kobiet. Dobra objęte <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynacją</a> nie mogły być obciążane długami, ani nie wolno było ich sprzedać. <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">Ordynacja</a> z 1586 r., zatwierdzona potem przez sejm, była na ziemiach <a href="/wiki/Rzeczpospolita_Obojga_Narod%C3%B3w" title="Rzeczpospolita Obojga Narodów">Rzeczypospolitej</a> pierwszą trwałą tego typu instytucją. Nowe postanowienia Radziwiłłów doprowadziły do powstania trzech <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynacji</a>, osobnej dla każdego z braci. <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Krzysztof_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Mikołaj Krzysztof Radziwiłł">Mikołaj VII Krzysztof Radziwiłł</a> został ordynatem (czyli właścicielem ordynacji) na <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a>, <a href="/w/index.php?title=Wojciech_II_Radziwi%C5%82%C5%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wojciech II Radziwiłł (strona nie istnieje)">Wojciech II Radziwiłł</a> ordynatem na <a href="/wiki/Kleck" title="Kleck">Klecku</a>, a <a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_II_Radziwi%C5%82%C5%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stanisław II Radziwiłł (strona nie istnieje)">Stanisław II Radziwiłł</a> ordynatem na <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">Ołyce</a><sup id="cite_ref-:32_5-7" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-9" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. </p><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Ordynacje_Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3w_herbu_Tr%C4%85by" title="Ordynacje Radziwiłłów herbu Trąby">Ordynacje Radziwiłłów herbu Trąby</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Linia_ołycka"><span id="Linia_o.C5.82ycka"></span>Linia ołycka</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Edytuj sekcję: Linia ołycka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linia ołycka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Drugim <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynatem</a> po <a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_II_Radziwi%C5%82%C5%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stanisław II Radziwiłł (strona nie istnieje)">Stanisławie II Radziwille</a> był zgodnie z zasadą jego pierwszy syn, ten jednak zmarł za młodu<i><sup id="cite_ref-:32_5-8" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-10" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup><sup id="cite_ref-:5_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-:5-14">[13]</a></sup></i>. Majątek przeszedł więc w posiadanie jego brata, <a href="/wiki/Albrycht_Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Albrycht Stanisław Radziwiłł">Wojciecha Stanisława Albrycht Radziwiłła</a>, będącego trzecim ordynatem. Linia jednak wygasła jeszcze w tym pokoleniu z powodu bezpotomnej śmierci <a href="/wiki/Albrycht_Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Albrycht Stanisław Radziwiłł">Wojciecha</a>. <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">Ordynację</a> <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">ołycką</a> odziedziczyli potomkowie jego stryja, <a href="/wiki/Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_(podkanclerzy_litewski)" class="mw-redirect" title="Michał Kazimierz Radziwiłł (podkanclerzy litewski)">Michała II Kazimierza Radziwiłła</a>, ówczesnego <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynata</a> na <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a><i><sup id="cite_ref-:32_5-9" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-11" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup></i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Linia_klecka_starsza">Linia klecka starsza</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Edytuj sekcję: Linia klecka starsza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linia klecka starsza"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Utrzymała się o kilkadziesiąt lat dłużej, niż <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynacja</a> <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">ołycka</a>, ale jej egzystencja była stale zagrożona z powodu małej liczby potomków kolejnych <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynatów</a> i ich przeważnie słabego zdrowia. Po bezpotomnej śmierci w 1690 r. czwartego <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynata</a> na <a href="/wiki/Kleck" title="Kleck">Klecku</a>, <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Stanisław Kazimierz Radziwiłł">Stanisława III Kazimierza Radziwiłła</a>, ta ordynacja również przeszła w ręce potomków <a href="/wiki/Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_(podkanclerzy_litewski)" class="mw-redirect" title="Michał Kazimierz Radziwiłł (podkanclerzy litewski)">Michała II Kazimierza Radziwiłła</a>, ordynata <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">nieświeskiego</a><i><sup id="cite_ref-:32_5-10" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-12" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup></i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Linia_klecka_młodsza"><span id="Linia_klecka_m.C5.82odsza"></span>Linia klecka młodsza</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Edytuj sekcję: Linia klecka młodsza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linia klecka młodsza"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Po bezpotomnej śmierci <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Stanisław Kazimierz Radziwiłł">Stanisława III Kazimierza Radziwiłła</a> w roku 1648, <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynację</a> <a href="/wiki/Kleck" title="Kleck">klecką</a> objął <a href="/wiki/Dominik_Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Dominik Mikołaj Radziwiłł">Dominik I Mikołaj Radziwiłł</a> wywodzący się z linii <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">nieświeskiej</a>. Zapoczątkowana przez niego młodsza linia na Klecku przeobraziła się na trzy inne gałęzie wywodzące się od jego trzech synów. Od najstarszego z nich <a href="/w/index.php?title=Jan_Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jan Mikołaj Radziwiłł (strona nie istnieje)">Jana Mikołaja Radziwiłła</a> pochodzi gałąź „ordynacka”, w posiadaniu której znalazły się z biegiem czasu wszystkie inne <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynacje</a> radziwiłłowskie, od <a href="/wiki/Micha%C5%82_Antoni_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Michał Antoni Radziwiłł">Michała III Antoniego Radziwiłła</a> powstała gałąź na <a href="/wiki/Szyd%C5%82owiec" title="Szydłowiec">Szydłowcu</a> i <a href="/wiki/Po%C5%82oneczka" title="Połoneczka">Połoneczce</a>, a od <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Faustyn_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Mikołaj Faustyn Radziwiłł">Mikołaja XI Faustyna Radziwiłła</a> – gałąź na <a href="/wiki/Zdzi%C4%99cio%C5%82" title="Zdzięcioł">Zdzięciole</a> i <a href="/wiki/Berdycz%C3%B3w" title="Berdyczów">Berdyczowie</a><i><sup id="cite_ref-:32_5-11" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-13" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup></i>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Dw%C3%B3r_Radziwi%C5%82%C5%82monty.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Dw%C3%B3r_Radziwi%C5%82%C5%82monty.jpg/220px-Dw%C3%B3r_Radziwi%C5%82%C5%82monty.jpg" decoding="async" width="220" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Dw%C3%B3r_Radziwi%C5%82%C5%82monty.jpg/330px-Dw%C3%B3r_Radziwi%C5%82%C5%82monty.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Dw%C3%B3r_Radziwi%C5%82%C5%82monty.jpg/440px-Dw%C3%B3r_Radziwi%C5%82%C5%82monty.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="301" /></a><figcaption>Dwór Radziwiłłmonty, od 1660 siedziba ordynacki kleckiej.</figcaption></figure> <p>Siedzibą ordynacji kleckiej był do 1600 zamek w Klecku, a gdy ten spłonął, siedziba została przeniesiona do pobliskich Radzwiłłmontów. Ostatnim Radzwiłłem, który traktatował Radzwiłłmonty jako swoją siedzibę był książę <a href="/wiki/Leon_Hieronim_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Leon Hieronim Radziwiłł">Leon</a> (1805-1885)<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[14]</a></sup>, X ordynat na klecku, syn <a href="/wiki/Ludwik_Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Ludwik Mikołaj Radziwiłł">Ludwika Mikołaja</a> i <a href="/wiki/Marianna_Wodzi%C5%84ska_ks._Radziwi%C5%82%C5%82owa" title="Marianna Wodzińska ks. Radziwiłłowa">Marianny z Wodzińskich</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Linia_nieświeska"><span id="Linia_nie.C5.9Bwieska"></span>Linia nieświeska</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Edytuj sekcję: Linia nieświeska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linia nieświeska"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Nesvisium.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Nesvisium.jpg/219px-Nesvisium.jpg" decoding="async" width="219" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Nesvisium.jpg/329px-Nesvisium.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Nesvisium.jpg/438px-Nesvisium.jpg 2x" data-file-width="4984" data-file-height="2510" /></a><figcaption><a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieśwież</a> i zamek, 1604 r.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4._%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4._%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/200px-%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4._%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4._%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/300px-%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4._%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4._%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/400px-%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4._%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="424" /></a><figcaption><a href="/wiki/Zamek_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu" title="Zamek w Nieświeżu">Zamek w Nieświeżu</a>, 2013 r.</figcaption></figure> <p>Pierwszy <a href="/wiki/Ordynacja_rodowa" title="Ordynacja rodowa">ordynat</a> <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">nieświeski</a>, <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Krzysztof_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Mikołaj Krzysztof Radziwiłł">Mikołaj VII Krzysztof Radziwiłł</a> zwany <i>„Sierotką”</i>. wybudował <a href="/wiki/Zamek_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu" title="Zamek w Nieświeżu">zamek w Nieświeżu</a>, fundował liczne kościoły i klasztory, w tym <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Bo%C5%BCego_Cia%C5%82a_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu" title="Kościół Bożego Ciała w Nieświeżu">Kościół Bożego Ciała w Nieświeżu</a>, jeden z pierwszych kościołów barokowych ówcześnie znajdujących się na ziemiach <a href="/wiki/Rzeczpospolita_Obojga_Narod%C3%B3w" title="Rzeczpospolita Obojga Narodów">Rzeczypospolitej</a>. Ulokował w nim kaplicę grobową Radziwiłłów, szczególnie przez nich cenione miejsce pochówku aż do XX w. W <a href="/wiki/Zamek_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu" title="Zamek w Nieświeżu">zamku nieświeskim</a> zapoczątkował tworzenie galerii portretów członków rodu i gromadzenie biblioteki, w której składano obok druków także rękopisy i różne pamiątki historyczne<i><sup id="cite_ref-:32_5-12" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-14" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup></i>. </p><p>Spośród dziewięciorga jego dzieci wieku dorosłego dożyło czterech synów. Trzech z nich zeszło ze świata bezpotomnie. <i>„Sierotka”</i> miał coraz większe problemy ze zdrowiem, pomimo tego faktu jako jedyny z braci zapewnił kontynuację rodu Radziwiłłów, która istnieje aż po dziś dzień<i><sup id="cite_ref-:32_5-13" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-15" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup></i>. </p><p> W 1926 r. <a href="/wiki/Zamek_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu" title="Zamek w Nieświeżu">zamek w Nieświeżu</a> odwiedził <a href="/wiki/Marsza%C5%82ek_Polski" title="Marszałek Polski">marszałek</a> <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski" title="Józef Piłsudski">Józef Piłsudski</a><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[15]</a></sup>. Kilka lat później podczas trwania <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> w 1939 roku został utracony przez Radziwiłłów. Działania wojenne doprowadziły <a href="/wiki/Zamek_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu" title="Zamek w Nieświeżu">zamek</a> do ruiny. Obecnie jest zlokalizowany na <a href="/wiki/Bia%C5%82oru%C5%9B" title="Białoruś">Białorusi</a>, został zrekonstruowany i pełni funkcję <a href="/wiki/Muzeum" title="Muzeum">placówki muzealnej</a>, został również wpisany na <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO</a><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[16]</a></sup>. </p><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Zamek_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu" title="Zamek w Nieświeżu">Zamek w Nieświeżu</a>.</i></div><p>Jednym z obecnie żyjących znanych przedstawicieli linii <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">nieświeskiej</a> jest <a href="/wiki/Konstanty_Radziwi%C5%82%C5%82_(ur._1958)" title="Konstanty Radziwiłł (ur. 1958)">Konstanty Mikołaj Radziwiłł</a>, <a href="/wiki/Polacy" title="Polacy">polski</a> lekarz i polityk<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[17]</a></sup>.</p><ul class="gallery mw-gallery-nolines center"> <li class="gallerybox" style="width: 225px"> <div class="thumb" style="width: 220px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wizyta_marsza%C5%82ka_J%C3%B3zefa_Pi%C5%82sudskiego_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu_(22-327-2).jpg" class="mw-file-description" title="Bankiet wydany przez Radziwiłłów podczas pobytu Józefa Piłsudskiego w Nieświeżu, 1926 r."><img alt="Bankiet wydany przez Radziwiłłów podczas pobytu Józefa Piłsudskiego w Nieświeżu, 1926 r." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Wizyta_marsza%C5%82ka_J%C3%B3zefa_Pi%C5%82sudskiego_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu_%2822-327-2%29.jpg/204px-Wizyta_marsza%C5%82ka_J%C3%B3zefa_Pi%C5%82sudskiego_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu_%2822-327-2%29.jpg" decoding="async" width="204" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Wizyta_marsza%C5%82ka_J%C3%B3zefa_Pi%C5%82sudskiego_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu_%2822-327-2%29.jpg/305px-Wizyta_marsza%C5%82ka_J%C3%B3zefa_Pi%C5%82sudskiego_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu_%2822-327-2%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Wizyta_marsza%C5%82ka_J%C3%B3zefa_Pi%C5%82sudskiego_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu_%2822-327-2%29.jpg/407px-Wizyta_marsza%C5%82ka_J%C3%B3zefa_Pi%C5%82sudskiego_w_Nie%C5%9Bwie%C5%BCu_%2822-327-2%29.jpg 2x" data-file-width="3500" data-file-height="2580" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Bankiet wydany przez Radziwiłłów podczas pobytu <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski" title="Józef Piłsudski">Józefa Piłsudskiego</a> w <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a>, 1926 r.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 225px"> <div class="thumb" style="width: 220px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_3.jpg" class="mw-file-description" title="Marszałek Józef Piłsudski z członkami rodziny książąt Radziwiłłów i innymi gośćmi wchodzi do fary w Nieświeżu"><img alt="Marszałek Józef Piłsudski z członkami rodziny książąt Radziwiłłów i innymi gośćmi wchodzi do fary w Nieświeżu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_3.jpg/204px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_3.jpg" decoding="async" width="204" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_3.jpg/306px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_3.jpg/409px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_3.jpg 2x" data-file-width="942" data-file-height="692" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Marszałek <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski" title="Józef Piłsudski">Józef Piłsudski</a> z członkami rodziny książąt Radziwiłłów i innymi gośćmi wchodzi do <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_farny" title="Kościół farny">fary</a> w <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 225px"> <div class="thumb" style="width: 220px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Marszalek_Jozef_Pilsudski_(czwarty_z_lewej)_w_otoczeniu_czlonkow_rodziny_Radziwilow_podczas_nabozenstwa_w_kosciele_farnym_-_Nieswiz_-_1926_AD.jpg" class="mw-file-description" title="Józef Piłsudski w otoczeniu członków rodziny Radziwiłłów podczas nabożeństwa w kościele farnym"><img alt="Józef Piłsudski w otoczeniu członków rodziny Radziwiłłów podczas nabożeństwa w kościele farnym" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Marszalek_Jozef_Pilsudski_%28czwarty_z_lewej%29_w_otoczeniu_czlonkow_rodziny_Radziwilow_podczas_nabozenstwa_w_kosciele_farnym_-_Nieswiz_-_1926_AD.jpg/114px-Marszalek_Jozef_Pilsudski_%28czwarty_z_lewej%29_w_otoczeniu_czlonkow_rodziny_Radziwilow_podczas_nabozenstwa_w_kosciele_farnym_-_Nieswiz_-_1926_AD.jpg" decoding="async" width="114" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Marszalek_Jozef_Pilsudski_%28czwarty_z_lewej%29_w_otoczeniu_czlonkow_rodziny_Radziwilow_podczas_nabozenstwa_w_kosciele_farnym_-_Nieswiz_-_1926_AD.jpg/171px-Marszalek_Jozef_Pilsudski_%28czwarty_z_lewej%29_w_otoczeniu_czlonkow_rodziny_Radziwilow_podczas_nabozenstwa_w_kosciele_farnym_-_Nieswiz_-_1926_AD.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Marszalek_Jozef_Pilsudski_%28czwarty_z_lewej%29_w_otoczeniu_czlonkow_rodziny_Radziwilow_podczas_nabozenstwa_w_kosciele_farnym_-_Nieswiz_-_1926_AD.jpg/228px-Marszalek_Jozef_Pilsudski_%28czwarty_z_lewej%29_w_otoczeniu_czlonkow_rodziny_Radziwilow_podczas_nabozenstwa_w_kosciele_farnym_-_Nieswiz_-_1926_AD.jpg 2x" data-file-width="607" data-file-height="797" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski" title="Józef Piłsudski">Józef Piłsudski</a> w otoczeniu członków rodziny Radziwiłłów podczas nabożeństwa w <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_farny" title="Kościół farny">kościele farnym</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 225px"> <div class="thumb" style="width: 220px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC.jpg" class="mw-file-description" title="Piłsudski przy sarkofagu Stanisława Wilhelma Radziwiłła, poległego w 1920 r. w czasie ofensywy kijowskiej, dekoruje go krzyżem Virtutti Militari"><img alt="Piłsudski przy sarkofagu Stanisława Wilhelma Radziwiłła, poległego w 1920 r. w czasie ofensywy kijowskiej, dekoruje go krzyżem Virtutti Militari" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC.jpg/214px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC.jpg" decoding="async" width="214" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC.jpg/322px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC.jpg/429px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="672" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski" title="Józef Piłsudski">Piłsudski</a> przy sarkofagu <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Wilhelm_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Stanisław Wilhelm Radziwiłł">Stanisława Wilhelma Radziwiłła</a>, poległego w 1920 r. w czasie ofensywy kijowskiej, dekoruje go krzyżem <a href="/wiki/Order_Virtuti_Militari" title="Order Virtuti Militari">Virtutti Militari</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 225px"> <div class="thumb" style="width: 220px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_4.jpg" class="mw-file-description" title="Przyjazd Józefa Piłsudskiego z Nieświeża do Warszawy w dniu 26 października 1926 r."><img alt="Przyjazd Józefa Piłsudskiego z Nieświeża do Warszawy w dniu 26 października 1926 r." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_4.jpg/207px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_4.jpg" decoding="async" width="207" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_4.jpg/311px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_4.jpg/414px-Pi%C5%82sudski_Nie%C5%9Bwie%C5%BC_4.jpg 2x" data-file-width="709" data-file-height="514" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Przyjazd <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski" title="Józef Piłsudski">Józefa Piłsudskiego</a> z <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeża</a> do <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawy</a> w dniu 26 października 1926 r.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Linia_na_Birżach_i_Dubinkach"><span id="Linia_na_Bir.C5.BCach_i_Dubinkach"></span>Linia na Birżach i Dubinkach</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Edytuj sekcję: Linia na Birżach i Dubinkach" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linia na Birżach i Dubinkach"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Posiadlosci_magnaterii_w_XVI-XVII_w.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Posiadlosci_magnaterii_w_XVI-XVII_w.svg/260px-Posiadlosci_magnaterii_w_XVI-XVII_w.svg.png" decoding="async" width="260" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Posiadlosci_magnaterii_w_XVI-XVII_w.svg/390px-Posiadlosci_magnaterii_w_XVI-XVII_w.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Posiadlosci_magnaterii_w_XVI-XVII_w.svg/520px-Posiadlosci_magnaterii_w_XVI-XVII_w.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1193" /></a><figcaption>Posiadłości ziemskie Radziwiłłów w I Rzeczypospolitej (niebieski) na tle posiadłości innych rodów magnackich</figcaption></figure> <p>Linia ta wywodzi się od <a href="/wiki/Jerzy_Radziwi%C5%82%C5%82_Herkules" class="mw-redirect" title="Jerzy Radziwiłł Herkules">Jerzego I Radziwiłła</a>, zwanego <i>„Herkulesem”</i>. Włości <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birże</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinki</a> odziedziczył po ojcu, <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82owicz" title="Mikołaj Radziwiłłowicz">Mikołaju Radziwiłłowiczu</a>. Następnie, prawie cały ten majątek odziedziczył syn <a href="/wiki/Jerzy_Radziwi%C5%82%C5%82_Herkules" class="mw-redirect" title="Jerzy Radziwiłł Herkules">Jerzego</a>, <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Rudy" title="Mikołaj Radziwiłł Rudy">Mikołaj IV Radziwiłł</a> zwany „<i>Rudym”</i>, który został obdarzony w 1547 r. tytułem <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99" title="Książę">księcia</a> <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">Świętego Cesarstwa Rzymskiego</a> na <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birżach</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinkach</a>, dzięki <a href="/wiki/Pose%C5%82_(dyplomacja)" title="Poseł (dyplomacja)">poselstwu</a> swego brata stryjecznego <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Czarny" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Czarny">Mikołaja V Krzysztofa Radziwiłła</a> zwanego <i>„Czarnym”</i>. Mikołaj IV Radziwiłł miał dwóch synów; <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_(1546%E2%80%931589)" title="Mikołaj Radziwiłł (1546–1589)">Mikołaja VI Radziwiłła</a>, będącego późniejszym dziedzicem min. <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki"><u>Dubinek</u></a>, oraz <a href="/wiki/Krzysztof_Radziwi%C5%82%C5%82_Piorun" class="mw-redirect" title="Krzysztof Radziwiłł Piorun">Krzysztofa I Mikołaja Radziwiłła</a> zwanego <i>„Piorunem”</i>, późniejszego dziedzica min. <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże"><u>Birży</u></a><u><sup id="cite_ref-:32_5-14" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-16" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup></u>. Jednakże jedyny syn Mikołaja VI Radziwiłła – <a href="/wiki/Jerzy_Radziwi%C5%82%C5%82_(kasztelan_trocki)" class="mw-redirect" title="Jerzy Radziwiłł (kasztelan trocki)">Jerzy III Radziwiłł</a> zmarł bezdzietnie. Na mocy wcześniej ustalonego układu o wzajemnym dziedziczeniu dóbr w razie bezpotomnej śmierci, synowie Krzysztofa I Mikołaja Radziwiłła; <a href="/wiki/Janusz_Radziwi%C5%82%C5%82_(1579%E2%80%931620)" title="Janusz Radziwiłł (1579–1620)">Janusz VI Radziwiłł</a>, <a href="/w/index.php?title=Miko%C5%82aj_VIII_Radziwi%C5%82%C5%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mikołaj VIII Radziwiłł (strona nie istnieje)">Mikołaj VIII Radziwiłł</a> i <a href="/wiki/Krzysztof_II_Radziwi%C5%82%C5%82" class="mw-redirect" title="Krzysztof II Radziwiłł">Krzysztof II Radziwiłł</a> w spadku oprócz <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birży</a> pozyskali jeszcze Dubinki i inne <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">ziemie</a><sup id="cite_ref-:32_5-15" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-17" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. </p><p><a href="/w/index.php?title=Miko%C5%82aj_VIII_Radziwi%C5%82%C5%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mikołaj VIII Radziwiłł (strona nie istnieje)">Mikołaj VIII Radziwiłł</a> zmarł bezpotomnie, <a href="/wiki/Janusz_Radziwi%C5%82%C5%82_(1579%E2%80%931620)" title="Janusz Radziwiłł (1579–1620)">Janusz VI Radziwiłł</a> przekazał część swojego majątku synowi, <a href="/wiki/Bogus%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Bogusław Radziwiłł">Bogusławowi I Radziwiłłowi</a>, a <a href="/wiki/Krzysztof_II_Radziwi%C5%82%C5%82" class="mw-redirect" title="Krzysztof II Radziwiłł">Krzysztof II Radziwiłł</a> swojemu synowi, <a href="/wiki/Janusz_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Janusz Radziwiłł">Januszowi I Radziwiłłowi</a>. W spadku po <a href="/wiki/Janusz_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Janusz Radziwiłł">Januszu</a> majątek otrzymała jego córka <a href="/wiki/Anna_Maria_Radziwi%C5%82%C5%82owa" class="mw-redirect" title="Anna Maria Radziwiłłowa">Anna VI Maria Radziwiłł</a><sup id="cite_ref-:32_5-16" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-18" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. <a href="/wiki/Anna_Maria_Radziwi%C5%82%C5%82owa" class="mw-redirect" title="Anna Maria Radziwiłłowa">Anna</a> była jedynym żyjącym dzieckiem <a href="/wiki/Janusz_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Janusz Radziwiłł">Janusza</a>, jako że syn zmarł będąc jeszcze niemowlęciem<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[18]</a></sup>. </p><p>Z powodu trudnej sytuacji w jakiej znaleźli się Radziwiłłowie, dotyczącą możliwości utracenia <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">ziem</a> posiadanych przez <a href="/wiki/Anna_Maria_Radziwi%C5%82%C5%82owa" class="mw-redirect" title="Anna Maria Radziwiłłowa">Annę VI Marię Radziwiłł</a> na rzecz innego rodu (gdyż córki, zgodnie z ówczesnymi zasadami, nie mogły przedłużać rodu, jedynie stawały się częścią innego po zaślubinach), poślubiła brata stryjecznego swego ojca, <a href="/wiki/Bogus%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Bogusław Radziwiłł">Bogusława I Radziwiłła</a>, który stał się w wyniku tego małżeństwa panem wszystkich majętności linii na <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birżach</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinkach</a>. Wielkie kompleksy tego majątku (najważniejsze z nich to <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże"><u>Birże</u></a>, <u><a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinki</a></u>, <a href="/wiki/Kiejdany" title="Kiejdany">Kiejdany</a>, <a href="/wiki/S%C5%82uck" title="Słuck">Słuck</a>, <a href="/wiki/Kopyl" title="Kopyl">Kopyl</a>, <a href="/wiki/Wi%C5%BCuny" title="Wiżuny">Wiżuny</a>, <a href="/wiki/Newel" class="mw-disambig" title="Newel">Newel</a>, <a href="/wiki/Siebie%C5%BC" title="Siebież">Siebież</a>, <a href="/wiki/W%C4%99gr%C3%B3w" title="Węgrów">Węgrów</a>, <a href="/wiki/Starawie%C5%9B" title="Starawieś">Starawieś</a>) rozciągały się w województwach <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_nowogr%C3%B3dzkie_(I_Rzeczpospolita)" title="Województwo nowogródzkie (I Rzeczpospolita)">nowogródzkim</a>, <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_trockie" title="Województwo trockie">trockim</a>, <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_wile%C5%84skie_(I_Rzeczpospolita)" title="Województwo wileńskie (I Rzeczpospolita)">wileńskim</a>, <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_witebskie" title="Województwo witebskie">witebskim</a>, <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_podlaskie_(I_Rzeczpospolita)" title="Województwo podlaskie (I Rzeczpospolita)">podlaskim</a> i na <a href="/wiki/%C5%BBmud%C5%BA" title="Żmudź">Żmudzi</a>. Miarą znaczenia, a nawet popularności <a href="/wiki/Bogus%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Bogusław Radziwiłł">Bogusława</a> w <a href="/wiki/Rzeczpospolita_Obojga_Narod%C3%B3w" title="Rzeczpospolita Obojga Narodów">Rzeczypospolitej</a>, było wysunięcie jego kandydatury do korony polskiej w czasie <a href="/wiki/Bezkr%C3%B3lewie" title="Bezkrólewie">bezkrólewia</a> w 1669 roku. Wtedy nadszedł jednak już kres jego życia. Dwa lata wcześniej zmarła też jego żona, <a href="/wiki/Anna_Maria_Radziwi%C5%82%C5%82owa" class="mw-redirect" title="Anna Maria Radziwiłłowa">Anna Maria Radziwiłł</a>, podczas porodu ich córki, <a href="/wiki/Ludwika_Karolina_Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3wna" class="mw-redirect" title="Ludwika Karolina Radziwiłłówna">Ludwiki Karoliny Radziwiłł</a><sup id="cite_ref-:32_5-17" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-19" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. </p><p>Od początku życia <a href="/wiki/Ludwika_Karolina_Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3wna" class="mw-redirect" title="Ludwika Karolina Radziwiłłówna">Ludwiki Karoliny Radziwiłł</a> wielu kandydatów krajowych i zagranicznych ze względu na posiadany przez nią ogromny majątek starało się o jej względy. Zaręczyła się nawet z <a href="/wiki/Kr%C3%B3lewicz" title="Królewicz">królewiczem</a> <a href="/wiki/Jakub_Sobieski" title="Jakub Sobieski">Jakubem Sobieskim</a>, jednak niespodziewanie poślubiła księcia <a href="/wiki/Neuburg_an_der_Donau" title="Neuburg an der Donau">neuburskiego</a> <a href="/wiki/Karol_III_Filip_Wittelsbach" title="Karol III Filip Wittelsbach">Karola III Filipa Wittelsbacha</a>. Skandal ten wywołał w <a href="/wiki/Rzeczpospolita_Obojga_Narod%C3%B3w" title="Rzeczpospolita Obojga Narodów">Rzeczypospolitej</a> burzę. Ludwika pozostawała poza zasięgiem jakichkolwiek represji, ale skoro na ziemiach <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Litewskie" title="Wielkie Księstwo Litewskie">litewskich</a> i <a href="/wiki/Korona_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Korona Królestwa Polskiego">koronnych</a> posiadała ogromne <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">dobra</a> rodziców, planowano pozbawienie jej tych <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">dóbr</a>. Danym majątkiem zainteresowane były jednak niektóre <a href="/wiki/R%C3%B3d" title="Ród">rody</a> <a href="/wiki/Magnat" title="Magnat">magnackie</a>, zwłaszcza Radziwiłłowie pochodzący z linii <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">nieświeskiej</a> i <a href="/wiki/Sapiehowie_herbu_Lis" class="mw-redirect" title="Sapiehowie herbu Lis">Sapiehowie</a>, które dążyły do wejścia w ich posiadanie, przeszkadzając sobie przy tym wzajemnie. Po kilku latach <a href="/wiki/Ludwika_Karolina_Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3wna" class="mw-redirect" title="Ludwika Karolina Radziwiłłówna">Ludwika Karolina Radziwiłł</a> zmarła, zostawiając tylko jedną córkę. Zażarte spory zostały zakończone ostatecznie dopiero w okolicach roku 1740, zwycięstwem Radziwiłłów. Od tamtej pory <a href="/wiki/Maj%C4%85tek_ziemski" title="Majątek ziemski">ziemie</a> należące do Radziwiłłów wywodzących się z linii na <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birżach</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinkach</a> przeszły w posiadanie Radziwiłłów wywodzących się z linii na <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a> i <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">Ołyce</a><sup id="cite_ref-:32_5-18" class="reference"><a href="#cite_note-:32-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-:7_6-20" class="reference"><a href="#cite_note-:7-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Radziwiłłowie_w_Prusach"><span id="Radziwi.C5.82.C5.82owie_w_Prusach"></span>Radziwiłłowie w Prusach</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Edytuj sekcję: Radziwiłłowie w Prusach" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Radziwiłłowie w Prusach"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> Po <a href="/wiki/III_rozbi%C3%B3r_Polski" title="III rozbiór Polski">III rozbiorze Rzeczypospolitej</a>, zachodnia i północna część <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polski</a> znalazła się w obrębie <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">Królestwa Prus</a>. Wielu <a href="/wiki/Magnateria_polska" class="mw-redirect" title="Magnateria polska">polskich magnatów</a> postanowiło zdobyć dla swoich <a href="/wiki/R%C3%B3d" title="Ród">rodów</a> dobrą pozycję pod <a href="/wiki/Zab%C3%B3r_pruski" title="Zabór pruski">zaborem</a>. Część Radziwiłłów była spokrewniona z <a href="/wiki/Hohenzollernowie" title="Hohenzollernowie">Hohenzollernami</a> (np. <a href="/wiki/Wilhelm_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Wilhelm Radziwiłł">Wilhelm Paweł Radziwiłł</a> syn <a href="/w/index.php?title=Ludwika_Hohenzollern&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ludwika Hohenzollern (strona nie istnieje)">Ludwiki Hohenzollern</a>) posiadali znaczne wpływy na dworze <a href="/wiki/Prusy_(pa%C5%84stwo)" title="Prusy (państwo)">pruskim</a> i odgrywali pewną rolę w obozie centrum <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">niemieckiego</a>. W <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlinie</a> znajdował się nawet pałac Radziwiłłów, przekształcony później w <a href="/wiki/Stara_Kancelaria_Rzeszy" title="Stara Kancelaria Rzeszy">Kancelarię Rzeszy</a>, budynek nie przetrwał jednak do czasów obecnych<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20">[19]</a></sup>. </p><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Stara_Kancelaria_Rzeszy" title="Stara Kancelaria Rzeszy">Stara Kancelaria Rzeszy</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Herb_i_motto">Herb i motto</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Edytuj sekcję: Herb i motto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Herb i motto"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny,_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B,_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_(XVII).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg/200px-Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg" decoding="async" width="200" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg/300px-Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg/400px-Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg 2x" data-file-width="690" data-file-height="554" /></a><figcaption>Mikołaj Radziwiłł Czarny otrzymuje od cesarza tytuł <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99_%C5%9Awi%C4%99tego_Cesarstwa_Rzymskiego" title="Książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego">książęcy</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Krystyn_O%C5%9Bcik_z_Kiernowa" class="mw-redirect" title="Krystyn Ościk z Kiernowa">Ościk Krystyn Syrpuciowicz</a>, przodek rodu Radziwiłłów, znalazł się wśród osób, które otrzymały i przyjęły <a href="/wiki/God%C5%82o" title="Godło">godło</a> zwane <a href="/wiki/Tr%C4%85by_(herb_szlachecki)" title="Trąby (herb szlachecki)">Trąby</a> po <a href="/wiki/Unia_horodelska" title="Unia horodelska">Unii horodelskiej</a> w 1413 roku<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21">[20]</a></sup><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[21]</a></sup>. Godło to stało się później <a href="/wiki/Herb" title="Herb">herbem</a> dziedzicznym Radziwiłłów. W 1518 r. władca <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">Świętego Cesarstwa Rzymskiego (S.I.R.)</a>, <a href="/wiki/Maksymilian_I_Habsburg" title="Maksymilian I Habsburg">Maksymilian I</a>, po <a href="/wiki/Zjazd_wiede%C5%84ski" title="Zjazd wiedeński">kongresie jagiellońsko-habsburskim w Wiedniu</a> obdarzył syna <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82owicz" title="Mikołaj Radziwiłłowicz">Mikołaja Radziwiłłowicza</a>, <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Amor" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Amor">Mikołaja II Radziwiłła</a> tytułem <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99_%C5%9Awi%C4%99tego_Cesarstwa_Rzymskiego" title="Książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego">Reichsfürst</a> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_polski" title="Język polski">pol.</a>: <i>Cesarski Książę</i>) z <a href="/wiki/Goni%C4%85dz" title="Goniądz">Goniądza</a> i <a href="/wiki/Miadzio%C5%82_(miasto)" title="Miadzioł (miasto)">Medelii</a><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23">[22]</a></sup><sup id="cite_ref-:6_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-:6-24">[23]</a></sup>. Mikołaj II Radziwiłł otrzymał także rozszerzony, bardziej uroczysty herb: czarnego orła, na którego piersi znajduje się tarcza z <a href="/wiki/Tr%C4%85by_(herb_szlachecki)" title="Trąby (herb szlachecki)">Trąbami</a> i innymi herbami. Motto rodziny brzmi: „Bóg nam radzi” (<a href="/wiki/Bia%C5%82oru%C5%9B" title="Białoruś">biał</a>: <i>Бог нам раіць</i>)<sup id="cite_ref-Ostrowski_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ostrowski-25">[24]</a></sup><sup id="cite_ref-:12_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-:12-26">[25]</a></sup>. </p><p>W 1547 roku <a href="/wiki/Karol_V_Habsburg" title="Karol V Habsburg">Karol V</a>, <a href="/wiki/Cesarz_rzymski_(%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie)" title="Cesarz rzymski (Święte Cesarstwo Rzymskie)">cesarz rzymski</a>, nadał <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Czarny" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Czarny">Mikołajowi V Krzysztofowi Radziwiłłowi</a> zwanemu <i>„Czarnym”</i> i jego bratu <a href="/wiki/Jan_II_Radziwi%C5%82%C5%82" class="mw-redirect" title="Jan II Radziwiłł">Janowi II Radziwiłłowi</a><sup id="cite_ref-:13_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-:13-27">[26]</a></sup> dziedziczny tytuł <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99_%C5%9Awi%C4%99tego_Cesarstwa_Rzymskiego" title="Książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego">Reichsfürst</a> na <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a> i <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">Ołyce</a><sup id="cite_ref-:6_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-:6-24">[23]</a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28">[27]</a></sup>; a ich kuzynowi <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Rudy" title="Mikołaj Radziwiłł Rudy">Mikołajowi IV Radziwiłłowi</a> zwanemu <i>„Rudym”</i><sup id="cite_ref-:13_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-:13-27">[26]</a></sup> na <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birżach</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinkach</a><sup id="cite_ref-:6_24-2" class="reference"><a href="#cite_note-:6-24">[23]</a></sup>. W tym samym roku <a href="/wiki/Kr%C3%B3l_Polski" title="Król Polski">król polski</a> <a href="/wiki/Zygmunt_II_August" title="Zygmunt II August">Zygmunt II August</a> poślubił <a href="/wiki/Barbara_Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3wna" title="Barbara Radziwiłłówna">Barbarę I Radziwiłł</a> i zatwierdził te tytuły w 1549 roku<sup id="cite_ref-:12_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-:12-26">[25]</a></sup>. Tak wysoki tytuł był rzadkością wśród <a href="/wiki/Szlachta" title="Szlachta">szlachty</a>: zaledwie pięć <a href="/wiki/Szlachta_w_Polsce" title="Szlachta w Polsce">polskich rodzin</a>, w tym Radziwiłłowie, otrzymało od <a href="/wiki/Cesarz_rzymski_(%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie)" title="Cesarz rzymski (Święte Cesarstwo Rzymskie)">cesarza</a> tytuł <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99_%C5%9Awi%C4%99tego_Cesarstwa_Rzymskiego" title="Książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego">książęcy</a><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[28]</a></sup>. </p><p> Istnieją różne warianty <a href="/wiki/Tr%C4%85by_(herb_szlachecki)" title="Trąby (herb szlachecki)">herbu Trąby</a> przypisywanego różnym przedstawicielom rodziny Radziwiłłów<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30">[29]</a></sup></p><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Radziwi%C5%82%C5%82_Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99" class="mw-redirect" title="Radziwiłł Książę">Radziwiłł Książę</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Religia">Religia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Edytuj sekcję: Religia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Religia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:The_Radziwill_Bible.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/The_Radziwill_Bible.jpg/200px-The_Radziwill_Bible.jpg" decoding="async" width="200" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/The_Radziwill_Bible.jpg/300px-The_Radziwill_Bible.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/The_Radziwill_Bible.jpg/400px-The_Radziwill_Bible.jpg 2x" data-file-width="3018" data-file-height="3348" /></a><figcaption>„<a href="/wiki/Biblia_brzeska" title="Biblia brzeska">Biblia brzeska</a>”, zdjęcie z 2019 roku</figcaption></figure> <p>Początkowo dwie gałęzie Radziwiłłów przeszły na <a href="/wiki/Kalwinizm" title="Kalwinizm">kalwinizm</a>. Linia na <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a>, <a href="/wiki/Kleck" title="Kleck">Klecku</a> i <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">Ołyce</a>, pozostawała <a href="/wiki/Kalwinizm" title="Kalwinizm">kalwinistami</a> przez dwa pokolenia, aż dzieci <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Czarny" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Czarny">Mikołaja V Krzysztofa Radziwiłła</a> zwanego <i>„Czarnym”</i> przeszły na <a href="/wiki/Katolicyzm" title="Katolicyzm">katolicyzm</a> przed końcem wieku. Linia na <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birżach</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinkach</a> pozostała w wierze <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">protestanckiej</a> aż do jej wygaśnięcia sto lat później<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31">[30]</a></sup>. </p><p> Zarówno <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Czarny" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Czarny">Mikołaj <i>„Czarny”</i></a>, jak i <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Rudy" title="Mikołaj Radziwiłł Rudy">Mikołaj IV Radziwiłł</a> zwany <i>„Rudym”</i> byli gorliwymi promotorami i aktywnymi uczestnikami <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">religii protestanckiej</a> w <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Litewskie" title="Wielkie Księstwo Litewskie">Wielkim Księstwie Litewskim</a>. <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Czarny" class="mw-redirect" title="Mikołaj Radziwiłł Czarny">Mikołaj V Krzysztof Radziwiłł</a> ufundował przetłumaczenie pierwszej wersji <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Biblii</a> <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">protestanckiej</a> na <a href="/wiki/J%C4%99zyk_polski" title="Język polski">język polski</a><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32">[31]</a></sup> zatytułowanej „<a href="/wiki/Biblia_brzeska" title="Biblia brzeska">Biblią Brzeską</a>” (zwana też „Biblią Radziwiłłowską”), ukazała się w mieście <a href="/wiki/Brze%C5%9B%C4%87" title="Brześć">Brześć</a> w 1564 r. Jego śmierć w 1565 r. była postrzegana jako poważna strata dla protestanckiej sprawy na <a href="/wiki/Litwa" title="Litwa">Litwie</a>. Jednak Mikołaj IV Radziwiłł kontynuował dzieło kuzyna, zakładając i podarowując ziemię kilku kościołom i szkołom<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33">[32]</a></sup>. </p><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Biblia_brzeska" title="Biblia brzeska">Biblia brzeska</a>.</i></div><p>Późniejsi potomkowie rodu Radziwiłłów byli gorliwymi wyznawcami <a href="/wiki/Katolicyzm" title="Katolicyzm">katolicyzmu</a>, niekiedy aktywnie zwalczającymi protestantyzm<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34">[33]</a></sup>. </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Stosunki_polsko-litewskie">Stosunki polsko-litewskie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Edytuj sekcję: Stosunki polsko-litewskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Stosunki polsko-litewskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Krzysztof_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Mikołaj Krzysztof Radziwiłł">Mikołaj Krzysztof Radziwiłł</a> i <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Radziwi%C5%82%C5%82_Rudy" title="Mikołaj Radziwiłł Rudy">Mikołaj Radziwiłł</a> „rudy” zdobyli stanowisko dominujące w stosunku do innych <a href="/wiki/Magnat" title="Magnat">magnatów</a> i <a href="/wiki/Szlachta" title="Szlachta">szlachty</a> i stali się najzaciętszymi obrońcami odrębności <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Litewskie" title="Wielkie Księstwo Litewskie">Wielkiego Księstwa Litewskiego</a> od <a href="/wiki/Korona_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Korona Królestwa Polskiego">Korony Królestwa Polskiego</a>. Po ich śmierci członkowie rodu Radziwiłłów utrzymali dawną potęgę oraz przeszli na <a href="/wiki/Katolicyzm" title="Katolicyzm">katolicyzm</a>. W XVII w. byli w dalszym ciągu rzecznikami separatyzmu litewskiego i wydali kilku rokoszan<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2021-06">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p><p>Z powodu swojej potęgi Radziwiłłowie mogli sobie pozwolić na prowadzenie polityki sprzecznej z wolą władców <a href="/wiki/Korona_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Korona Królestwa Polskiego">Rzeczypospolitej</a>. Podczas <a href="/wiki/Potop_szwedzki" title="Potop szwedzki">potopu szwedzkiego</a>, <a href="/wiki/Janusz_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Janusz Radziwiłł">Janusz</a> i <a href="/wiki/Bogus%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Bogusław Radziwiłł">Bogusław</a> Radzwiłłowie (pochodzący z linii na <a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birżach</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinkach</a>) próbowali zerwać <a href="/wiki/Unia_polsko-litewska" title="Unia polsko-litewska">unię</a> <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Litewskie" title="Wielkie Księstwo Litewskie">Litwy</a> z <a href="/wiki/Korona_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Korona Królestwa Polskiego">Koroną</a> i uznali <a href="/wiki/Protektorat" title="Protektorat">protektorat</a> <a href="/wiki/Szwecja" title="Szwecja">Szwecji</a> nad <a href="/wiki/Litwa" title="Litwa">Litwą</a>. Jednak wystąpiła przeciwko nim gałąź Radziwiłłów pochodzących z linii na <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">Ołyce</a> i <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35">[34]</a></sup>. </p><p>Jednakże, w okresie międzywojennym silnie identyfikowali się z <a href="/wiki/Rzeczpospolita_Polska" title="Rzeczpospolita Polska">Rzecząpospolitą Polską</a> i federacyjnymi marzeniami <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski" title="Józef Piłsudski">Józefa Piłsudskiego</a>. Podczas II wojny światowej walczyli z okupantem niemieckim<sup id="cite_ref-:14_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-:14-36">[35]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kuratorzy_sztuki">Kuratorzy sztuki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Edytuj sekcję: Kuratorzy sztuki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kuratorzy sztuki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chopin_concert.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Chopin_concert.jpg/250px-Chopin_concert.jpg" decoding="async" width="250" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Chopin_concert.jpg/375px-Chopin_concert.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Chopin_concert.jpg/500px-Chopin_concert.jpg 2x" data-file-width="1320" data-file-height="798" /></a><figcaption><a href="/wiki/Henryk_Siemiradzki" title="Henryk Siemiradzki">Henryk Siemiradzki</a>, „<i>Chopin u księcia Radziwiłła”.</i></figcaption></figure> <p>Posiadłości Radziwiłłów na przestrzeni czasu służyły jako artystyczne salony, na które uczęszczali zarówno arystokraci, jak i sami artyści. <a href="/wiki/Antoni_Henryk_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Antoni Henryk Radziwiłł">Antoni Radziwiłł</a> organizował cotygodniowe wieczory muzyczne oraz pomagał przy produkcji niezależnych sztuk teatralnych<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37">[36]</a></sup>. Pomiędzy rokiem 1822 a 1824, wybudował rezydencję w <a href="/wiki/Antonin_(wie%C5%9B_w_powiecie_ostrowskim)" title="Antonin (wieś w powiecie ostrowskim)">Antoninie</a> według projektu niemieckiego architekta, <a href="/wiki/Karl_Friedrich_Schinkel" title="Karl Friedrich Schinkel">Karla Friedricha Schinkel</a>, która służyła mu jako letnia rezydencja, przeznaczona na polowania. W swoim późniejszym życiu Antoni Radziwiłł przeprowadził się do <a href="/wiki/Antonin_(wie%C5%9B_w_powiecie_ostrowskim)" title="Antonin (wieś w powiecie ostrowskim)">Antonina</a> wraz ze swoją małżonką, <a href="/wiki/Luiza_Pruska_(1770%E2%80%931836)" class="mw-redirect" title="Luiza Pruska (1770–1836)">Fryderyką von Hohenzollern</a> i dwoma córkami; Wandą i <a href="/wiki/Eliza_Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3wna" title="Eliza Radziwiłłówna">Elizą</a>. Antoni Radziwiłł miał wiele kontaktów wśród europejskich muzycznych elit i z czasem przeobraził <a href="/wiki/Antonin_(wie%C5%9B_w_powiecie_ostrowskim)" title="Antonin (wieś w powiecie ostrowskim)">Antonin</a> w ważną lokalizację na mapie <a href="/wiki/Europa" title="Europa">europejskich</a> muzyków, miejscowość odwiedzali między innymi; <a href="/wiki/Niccol%C3%B2_Paganini" title="Niccolò Paganini">Niccolò Paganini</a>, <a href="/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe" title="Johann Wolfgang von Goethe">Johann Wolfgang von Goethe</a>, <a href="/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin">Fryderyk Chopin</a> i <a href="/wiki/Ludwig_van_Beethoven" title="Ludwig van Beethoven">Ludwig van Beethoven</a>. <a href="/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin">Chopin</a> udzielał lekcji muzyki córce Radziwiłła, Wandzie<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38">[37]</a></sup>. Podczas swoich licznych pobytów w danej posiadłości Chopin skomponował <a href="/wiki/Introdukcja_i_Polonez_(Chopin)" title="Introdukcja i Polonez (Chopin)">Poloneza op. 3</a> oraz <a href="/wiki/Trio_fortepianowe_(Chopin)" title="Trio fortepianowe (Chopin)">Trio op. 8</a>, zadedykował je <a href="/wiki/Antoni_Henryk_Radziwi%C5%82%C5%82" title="Antoni Henryk Radziwiłł">Antoniemu Radziwiłłowi</a>, który wspierał go finansowo. Wizyty <a href="/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin">Chopina</a> na salonach Radziwiłła zostały udokumentowane przez <a href="/wiki/Henryk_Siemiradzki" title="Henryk Siemiradzki">Henryka Siemieradzkiego</a> na heliograwiurze z 1888 r., zatytułowanej <i>„Chopin u księcia Radziwiłła”</i><sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2021-04">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p><p>W 1840 r., swój pobyt w <a href="/wiki/Antonin_(wie%C5%9B_w_powiecie_ostrowskim)" title="Antonin (wieś w powiecie ostrowskim)">Antoninie</a>, <a href="/wiki/Fryderyk_Chopin" title="Fryderyk Chopin">Chopin</a> opisać miał następującymi słowami<sup id="cite_ref-:15_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-:15-39">[38]</a></sup>: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>„Było to w Poznańskiem, w otoczonym wielkimi lasami zamku księcia Radziwiłła, w nielicznym, ale bardzo doborowym towarzystwie. Rano polowaliśmy, wieczorem muzykowaliśmy.”</i> </p> </blockquote> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gałęzie_rodowe"><span id="Ga.C5.82.C4.99zie_rodowe"></span>Gałęzie rodowe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Edytuj sekcję: Gałęzie rodowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gałęzie rodowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><small>Schemat drzewa, przedstawiający <a href="/wiki/Stopie%C5%84_pokrewie%C5%84stwa" title="Stopień pokrewieństwa">linie</a> oraz <a href="/wiki/Stopie%C5%84_pokrewie%C5%84stwa" title="Stopień pokrewieństwa">gałęzie</a> rodu Radziwiłłów<sup id="cite_ref-:42_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-:42-40">[39]</a></sup>.</small></p><center> <small><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70210831">.mw-parser-output .familytree td{background:white;color:black}html.enable-dark-skin .mw-parser-output .familytree td{background:#303030;color:rgb(216,216,216)}</style> <table class="familytree" cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;"><b>Radziwiłłowie</b></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;"><a href="/wiki/O%C5%9Bcikowicze" title="Ościkowicze">Ościkowicze</a><br /><small>(† początek XVII w.)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Linia na<br /><a href="/wiki/Goni%C4%85dz" title="Goniądz">Goniądzu</a> i <a href="/wiki/Miadzio%C5%82_(miasto)" title="Miadzioł (miasto)">Medelach</a><br /><small>(† 1542 r.)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Linia na<br /><a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">Nieświeżu</a>, <a href="/wiki/Kleck" title="Kleck">Klecku</a> i <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">Ołyce</a></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Linia na<br /><a href="/wiki/Bir%C5%BCe" title="Birże">Birżach</a> i <a href="/wiki/Dubinki" title="Dubinki">Dubinkach</a><br /><small>(† 1669 r.)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Gałąź <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwie%C5%BC" title="Nieśwież">nieświeska</a></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Gałąź <a href="/wiki/Kleck" title="Kleck">klecka</a> (starsza)<br /><small>(† 1690 r.)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Gałąź <a href="/wiki/O%C5%82yka" title="Ołyka">ołycka</a><br /><small>(† 1656 r.)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Odnoga <a href="/wiki/Galicja_(Europa_%C5%9Arodkowa)" title="Galicja (Europa Środkowa)">galicyjska</a><br /><small>(† 1938 r.)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Gałąź <a href="/wiki/Kleck" title="Kleck">klecka</a> (młodsza)</td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Gałąź <a href="/wiki/Hrabiowie_szyd%C5%82owieccy" title="Hrabiowie szydłowieccy">szydłowiecka</a><small><br />(nie wygasła)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Gałąź berdyczowska<br /><small>(† 1883 r.)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;">&#160;</span></div></td></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Odnoga nieborowska i szpanowska<small><br />(† 1903 r.)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Gałąź ordynacka<small><br />(nie wygasła)</small></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td rowspan="2" colspan="2"></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> </tbody></table></small></center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Znani_członkowie_rodu"><span id="Znani_cz.C5.82onkowie_rodu"></span>Znani członkowie rodu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Edytuj sekcję: Znani członkowie rodu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Znani członkowie rodu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Zobacz też: <a href="/wiki/Drzewo_genealogiczne_Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3w_herbu_Tr%C4%85by" title="Drzewo genealogiczne Radziwiłłów herbu Trąby">Drzewo genealogiczne Radziwiłłów herbu Trąby</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%B3d_herbowy" title="Ród herbowy">ród herbowy</a></li> <li><a href="/wiki/Polskie_rody_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99ce" class="mw-redirect" title="Polskie rody książęce">lista polskich rodów książęcych</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uwagi">Uwagi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Edytuj sekcję: Uwagi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uwagi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-uwagi ll-script ll-script-uwagi"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Przyjąć można zatem dzień 11 listopada 1546 roku za datę wymarcia linii na Goniądzu i Medelach w liniach męskich.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;action=edit&amp;section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Wojciech Smoczyński, <i>Nazwy osobowe „litewskie”</i>, [w:] Aleksandra Cieślikowa (red.), <i>Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Część 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii</i>, Kraków 2002, s. 25.</span> </li> <li id="cite_note-:11-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:11_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bozeigrzysko.pl/o-grze/rody-magnackie.html"><i>Rody magnackie &#x7c; Boże Igrzysko: Magnaci</i></a> [online], bozeigrzysko.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-13]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Rody+magnackie+%7C+Bo%C5%BCe+Igrzysko%3A+Magnaci&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbozeigrzysko.pl%2Fo-grze%2Frody-magnackie.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Kazimierz</span><span class="cite-name-initials" title="Kazimierz" style="display:none">K.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Bartoszewicz</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Kazimierz</span><span class="cite-name-initials" title="Kazimierz">K.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sbc.org.pl/Content/158103/radziwillowie.pdf"><i>Radziwiłłowie</i></a> [online]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Kazimierz&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;rft.aulast=Bartoszewicz&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fsbc.org.pl%2FContent%2F158103%2Fradziwillowie.pdf" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:22-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:22_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Edmund</span><span class="cite-name-initials" title="Edmund" style="display:none">E.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Radziszewski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Edmund</span><span class="cite-name-initials" title="Edmund">E.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.przygodzice.pl/asp/pliki/2012.02.22/otg_radziwill_strona_gminy.pdf"><i>Radziwiłłowie Wielkopolscy</i></a> [online], 2009<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Edmund&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Radziwi%C5%82%C5%82owie+Wielkopolscy&amp;rft.date=2009&amp;rft.aulast=Radziszewski&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.przygodzice.pl%2Fasp%2Fpliki%2F2012.02.22%2Fotg_radziwill_strona_gminy.pdf" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:32-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:32_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-9">j</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-10">k</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-11">l</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-12">m</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-13">n</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-14">o</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-15">p</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-16">q</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-17">r</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:32_5-18">s</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Sławomir</span><span class="cite-name-initials" title="Sławomir" style="display:none">S.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Górzyński</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Sławomir</span><span class="cite-name-initials" title="Sławomir">S.</span></span><span class="cite-at-al" title="Sławomir Górzyński, Jolanta Grala, Włodzimierz Piwkowski, Violetta Urbaniak, Teresa Zielińska"> i inni</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070128165923/http://ww.dig.com.pl/pdf/Radziwillowie.pdf"><i>Radziwiłłowie herbu Trąby</i></a> [online], 1996<span class="accessdate"> [dostęp 2006-11-28]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ww.dig.com.pl/pdf/Radziwillowie.pdf">adresu</a> 2007-01-28]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=S%C5%82awomir&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Radziwi%C5%82%C5%82owie+herbu+Tr%C4%85by&amp;rft.date=1996&amp;rft.aulast=G%C3%B3rzy%C5%84ski&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fww.dig.com.pl%2Fpdf%2FRadziwillowie.pdf" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:7-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:7_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-9">j</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-10">k</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-11">l</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-12">m</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-13">n</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-14">o</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-15">p</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-16">q</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-17">r</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-18">s</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-19">t</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:7_6-20">u</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kresy.genealodzy.pl/gub_wil_87/radziwil.htm"><i>Stankiewicz Waldeemar, potyczki z genealogią</i></a> [online], kresy.genealodzy.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-13]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Stankiewicz+Waldeemar%2C+potyczki+z+genealogi%C4%85&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fkresy.genealodzy.pl%2Fgub_wil_87%2Fradziwil.htm" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Edmund</span><span class="cite-name-initials" title="Edmund" style="display:none">E.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Radziszewski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Edmund</span><span class="cite-name-initials" title="Edmund">E.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.przygodzice.pl/asp/pliki/2012.02.22/otg_radziwill_strona_gminy.pdf"><i>Radziwiłłowie wielkopolscy</i></a> [online], 22 lutego 2012<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Edmund&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Radziwi%C5%82%C5%82owie+wielkopolscy&amp;rft.date=2012-02-22&amp;rft.aulast=Radziszewski&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.przygodzice.pl%2Fasp%2Fpliki%2F2012.02.22%2Fotg_radziwill_strona_gminy.pdf" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ruinyizamki.pl/podlaskie/goniadz.html"><i>goniadz</i></a> [online], www.ruinyizamki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-13]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=goniadz&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ruinyizamki.pl%2Fpodlaskie%2Fgoniadz.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:8-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:8_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sejm-wielki.pl/b/4.15.1"><i>Jan ks. Radziwiłł h. Trąby</i></a> [online], Sejm-Wielki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Jan+ks.+Radziwi%C5%82%C5%82+h.+Tr%C4%85by&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sejm-wielki.pl%2Fb%2F4.15.1" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:9-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:9_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sejm-wielki.pl/b/1.1432.15"><i>Stanisław ks. Radziwiłł h. Trąby</i></a> [online], Sejm-Wielki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Stanis%C5%82aw+ks.+Radziwi%C5%82%C5%82+h.+Tr%C4%85by&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sejm-wielki.pl%2Fb%2F1.1432.15" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:10-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:10_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sejm-wielki.pl/b/dw.2752"><i>Mikołaj ks. Radziwiłł h. Trąby</i></a> [online], Sejm-Wielki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Miko%C5%82aj+ks.+Radziwi%C5%82%C5%82+h.+Tr%C4%85by&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sejm-wielki.pl%2Fb%2Fdw.2752" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://polesie.org/981/kleck-miasto-na-dawnej-granicy/"><i>Kleck. Miasto na dawnej granicy &#x7c; Echa Polesia</i></a> [online], polesie.org<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-14]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Kleck.+Miasto+na+dawnej+granicy+%7C+Echa+Polesia&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fpolesie.org%2F981%2Fkleck-miasto-na-dawnej-granicy%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:5-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:5_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sejm-wielki.pl/b/dw.4149"><i>Stanisław ks. Radziwiłł h. Trąby</i></a> [online], Sejm-Wielki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Stanis%C5%82aw+ks.+Radziwi%C5%82%C5%82+h.+Tr%C4%85by&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sejm-wielki.pl%2Fb%2Fdw.4149" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dworypogranicza.pl/index.php/bialorus/83-radziwillmonty"><i>Radziwiłłmonty</i></a> [online], dworypogranicza.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Radziwi%C5%82%C5%82monty&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdworypogranicza.pl%2Findex.php%2Fbialorus%2F83-radziwillmonty" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-lastname">ŚWIATOWID „Ilustrowany kurjer tygodniowy”</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/218721/PDF/NDIGCZAS001744_1926_045.pdf"><i>Marszałek Piłsudski w Nieświeżu</i></a>, 6 listopada 1926<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Marsza%C5%82ek+Pi%C5%82sudski+w+Nie%C5%9Bwie%C5%BCu&amp;rft.date=1926-11-06&amp;rft.aulast=%C5%9AWIATOWID+%E2%80%9EIlustrowany+kurjer+tygodniowy%E2%80%9D&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fjbc.bj.uj.edu.pl%2FContent%2F218721%2FPDF%2FNDIGCZAS001744_1926_045.pdf" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://polonika.pl/polonik-tygodnia/zamek-radziwillow-w-nieswiezu-na-bialorusi"><i>Zamek Radziwiłłów w Nieświeżu na Białorusi &#x7c; Instytut Polonika</i></a> [online], Polonika<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-14]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Zamek+Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3w+w+Nie%C5%9Bwie%C5%BCu+na+Bia%C5%82orusi+%7C+Instytut+Polonika&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fpolonika.pl%2Fpolonik-tygodnia%2Fzamek-radziwillow-w-nieswiezu-na-bialorusi" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I001531"><i>Konstanty Mikołaj ks. Radziwiłł na Nieświeżu h. Trąby</i></a> [online], Sejm-Wielki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-14]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Konstanty+Miko%C5%82aj+ks.+Radziwi%C5%82%C5%82+na+Nie%C5%9Bwie%C5%BCu+h.+Tr%C4%85by&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sejm-wielki.pl%2Fb%2Fcz.I001531" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sejm-wielki.pl/b/dw.8766"><i>Janusz ks. Radziwiłł h. Trąby</i></a> [online], Sejm-Wielki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-13]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Janusz+ks.+Radziwi%C5%82%C5%82+h.+Tr%C4%85by&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sejm-wielki.pl%2Fb%2Fdw.8766" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kurierhistoryczny.pl/artykul/pruscy-radziwillowie,156"><i>Pruscy Radziwiłłowie</i></a> [online], Kurier Historyczny<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Pruscy+Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fkurierhistoryczny.pl%2Fartykul%2Fpruscy-radziwillowie%2C156" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archiwum.rp.pl/artykul/931280-Herby-i-roszczenia--litewskich-panow.html"><i>Herby i roszczenia litewskich panów – Archiwum Rzeczpospolitej</i></a> [online], archiwum.rp.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Herby+i+roszczenia+litewskich+pan%C3%B3w+%E2%80%93+Archiwum+Rzeczpospolitej&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchiwum.rp.pl%2Fartykul%2F931280-Herby-i-roszczenia--litewskich-panow.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Poznań Supercomputing and Networking Center-dL</span><span class="cite-name-initials" title="Poznań Supercomputing and Networking Center-dL" style="display:none">P.S.N.C.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Team</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Poznań Supercomputing and Networking Center-dL</span><span class="cite-name-initials" title="Poznań Supercomputing and Networking Center-dL">P.S.N.C.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fbc.pionier.net.pl/"><i>Portret Mikołaja I Radziwiłła (1366-1466?), postaci legendarnej</i></a> [online], FBC<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Pozna%C5%84+Supercomputing+and+Networking+Center-dL&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Portret+Miko%C5%82aja+I+Radziwi%C5%82%C5%82a+%281366-1466%3F%29%2C+postaci+legendarnej&amp;rft.aulast=Team&amp;rft_id=http%3A%2F%2Ffbc.pionier.net.pl%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Daniel</span><span class="cite-name-initials" title="Daniel" style="display:none">D.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Stone</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Daniel</span><span class="cite-name-initials" title="Daniel">D.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=LFgB_l4SdHAC&amp;q=astikas&amp;redir_esc=y#v=snippet&amp;q=astikas&amp;f=false"><i>The Polish-Lithuanian State, 1386-1795</i></a>, University of Washington Press, 2001, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780295980935" title="Specjalna:Książki/9780295980935">ISBN&#160;<span class="isbn">978-0-295-98093-5</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Daniel&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+Polish-Lithuanian+State%2C+1386-1795&amp;rft.isbn=978-0-295-98093-5&amp;rft.pub=University+of+Washington+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.aulast=Stone&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.pl%2Fbooks%3Fid%3DLFgB_l4SdHAC%26q%3Dastikas%26redir_esc%3Dy%23v%3Dsnippet%26q%3Dastikas%26f%3Dfalse" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-:6-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:6_24-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_24-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:6_24-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Stanisław</span><span class="cite-name-initials" title="Stanisław" style="display:none">S.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Mackiewicz</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Stanisław</span><span class="cite-name-initials" title="Stanisław">S.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=8xI1AAAAIAAJ&amp;q=Dom+Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3w&amp;redir_esc=y"><i>Dom Radziwiłłów</i></a>, Czytelnik, 1990, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788307019710" title="Specjalna:Książki/9788307019710">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-07-01971-0</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Stanis%C5%82aw&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Dom+Radziwi%C5%82%C5%82%C3%B3w&amp;rft.isbn=978-83-07-01971-0&amp;rft.pub=Czytelnik&amp;rft.date=1990&amp;rft.aulast=Mackiewicz&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.pl%2Fbooks%3Fid%3D8xI1AAAAIAAJ%26q%3DDom%2BRadziwi%25C5%2582%25C5%2582%25C3%25B3w%26redir_esc%3Dy" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-Ostrowski-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ostrowski_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Juliusz_Karol_Ostrowski" title="Juliusz Karol Ostrowski">Juliusz Karol&#32;Ostrowski</a>:&#32;<i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=231&amp;dirids=1">Księga herbowa rodów polskich</a></i>.&#32;T.&#32;2.&#32;Warszawa&#58;&#32;Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza,&#32;1906,&#32;s.&#32;301–303.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Ksi%C4%99ga+herbowa+rod%C3%B3w+polskich&amp;rft.aulast=Ostrowski&amp;rft.aufirst=Juliusz+Karol&amp;rft.date=1906&amp;rft.pub=G%C5%82%C3%B3wny+sk%C5%82ad+ksi%C4%99garnia+antykwarska+B.+Bolcewicza&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.pages=301%E2%80%93303&amp;rft_id=http%3A%2F%2Febuw.uw.edu.pl%2Fdlibra%2Fdoccontent%3Fid%3D231%26dirids%3D1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-:12-26"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:12_26-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:12_26-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120531033335/http://www.nesvizh-zapovednik.by/page-508-en.html"><i>The history of the Radzivills’ family</i></a> [online], web.archive.org, 31 maja 2012<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-16]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nesvizh-zapovednik.by/page-508-en.html">adresu</a> 2012-05-31]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.date=2012-05-31&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+history+of+the+Radzivills%E2%80%99+family&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nesvizh-zapovednik.by%2Fpage-508-en.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:13-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:13_27-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:13_27-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Edmundas</span><span class="cite-name-initials" title="Edmundas" style="display:none">E.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Rimša</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Edmundas</span><span class="cite-name-initials" title="Edmundas">E.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Lietuvos Heraldikos komisija prie</span><span class="cite-name-initials" title="Lietuvos Heraldikos komisija prie" style="display:none">L.H.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Respublikos</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Lietuvos Heraldikos komisija prie</span><span class="cite-name-initials" title="Lietuvos Heraldikos komisija prie">L.H.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=bnwWAQAAIAAJ&amp;q=radvila&amp;redir_esc=y"><i>The Heraldry of Lithuania</i></a>, Baltos lankos, 1998, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9789986861348" title="Specjalna:Książki/9789986861348">ISBN&#160;<span class="isbn">978-9986-861-34-8</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Edmundas&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+Heraldry+of+Lithuania&amp;rft.isbn=978-9986-861-34-8&amp;rft.pub=Baltos+lankos&amp;rft.date=1998&amp;rft.aulast=Rim%C5%A1a&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.pl%2Fbooks%3Fid%3DbnwWAQAAIAAJ%26q%3Dradvila%26redir_esc%3Dy" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jerzy Jan</span><span class="cite-name-initials" title="Jerzy Jan" style="display:none">J.J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Lerski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Jerzy Jan</span><span class="cite-name-initials" title="Jerzy Jan">J.J.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">George J.</span><span class="cite-name-initials" title="George J." style="display:none">G.J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Lerski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">George J.</span><span class="cite-name-initials" title="George J.">G.J.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Halina T.</span><span class="cite-name-initials" title="Halina T." style="display:none">H.T.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Lerski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Halina T.</span><span class="cite-name-initials" title="Halina T.">H.T.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=S6aUBuWPqywC&amp;q=Historical+dictionary+of+Poland,+966-1945&amp;redir_esc=y#v=snippet&amp;q=Historical%20dictionary%20of%20Poland,%20966-1945&amp;f=false"><i>Historical Dictionary of Poland, 966-1945</i></a>, Greenwood Publishing Group, 1996, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780313260070" title="Specjalna:Książki/9780313260070">ISBN&#160;<span class="isbn">978-0-313-26007-0</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Jerzy+Jan&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Historical+Dictionary+of+Poland%2C+966-1945&amp;rft.isbn=978-0-313-26007-0&amp;rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&amp;rft.date=1996&amp;rft.aulast=Lerski&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.pl%2Fbooks%3Fid%3DS6aUBuWPqywC%26q%3DHistorical%2Bdictionary%2Bof%2BPoland%2C%2B966-1945%26redir_esc%3Dy%23v%3Dsnippet%26q%3DHistorical%2520dictionary%2520of%2520Poland%2C%2520966-1945%26f%3Dfalse" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081017140251/http://www.pgsa.org/Heraldry/polelith.php"><i>PGSA – Heraldry and Nobility</i></a> [online], web.archive.org, 17 października 2008<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-16]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pgsa.org/Heraldry/polelith.php">adresu</a> 2008-10-17]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.date=2008-10-17&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=PGSA+%E2%80%93+Heraldry+and+Nobility&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pgsa.org%2FHeraldry%2Fpolelith.php" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Kamil</span><span class="cite-name-initials" title="Kamil" style="display:none">K.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Wójcikowski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Kamil</span><span class="cite-name-initials" title="Kamil">K.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Robert</span><span class="cite-name-initials" title="Robert" style="display:none">R.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Fidura</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Robert</span><span class="cite-name-initials" title="Robert">R.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.slawatycze.pl/asp/pliki/zmiana_herbu/uzasadnienie_heraldyczno-historyczne_projektow_symboli_gminy_slawatycze.pdf"><i>Uzasadnienie heraldyczno-historyczne projektów symboli gminy Sławatycze</i></a> [online], marzec 2015<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Kamil&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Uzasadnienie+heraldyczno-historyczne+projekt%C3%B3w+symboli+gminy+S%C5%82awatycze&amp;rft.date=2015-03&amp;rft.aulast=W%C3%B3jcikowski&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.slawatycze.pl%2Fasp%2Fpliki%2Fzmiana_herbu%2Fuzasadnienie_heraldyczno-historyczne_projektow_symboli_gminy_slawatycze.pdf" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-lastname">y</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.org/details/sketchreligious01krasgoog"><i>Sketch of the Religious History of the Slavonic Nations: By Count Valerian Krasinski</i></a>, Johnstone and Hunter, 1851<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Sketch+of+the+Religious+History+of+the+Slavonic+Nations%3A+By+Count+Valerian+Krasinski&amp;rft.pub=Johnstone+and+Hunter&amp;rft.date=1851&amp;rft.aulast=y&amp;rft_id=http%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsketchreligious01krasgoog" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=7rUOAQAAIAAJ&amp;q=radziwill+religion&amp;pg=PA111&amp;redir_esc=y#v=snippet&amp;q=radziwill%20religion&amp;f=false"><i>The American Quarterly Register</i></a>, American Education Society., 1832<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+American+Quarterly+Register&amp;rft.pub=American+Education+Society.&amp;rft.date=1832&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.pl%2Fbooks%3Fid%3D7rUOAQAAIAAJ%26q%3Dradziwill%2Breligion%26pg%3DPA111%26redir_esc%3Dy%23v%3Dsnippet%26q%3Dradziwill%2520religion%26f%3Dfalse" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">John</span><span class="cite-name-initials" title="John" style="display:none">J.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">McClintock</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">John</span><span class="cite-name-initials" title="John">J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=ZysrAAAAYAAJ&amp;q=radziwill+religion&amp;pg=PA339&amp;redir_esc=y#v=snippet&amp;q=radziwill%20religion&amp;f=false"><i>Cyclopaedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature</i></a>, Harper &amp; brothers, 1889<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=John&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Cyclopaedia+of+Biblical%2C+Theological%2C+and+Ecclesiastical+Literature&amp;rft.pub=Harper+%26+brothers&amp;rft.date=1889&amp;rft.aulast=McClintock&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.pl%2Fbooks%3Fid%3DZysrAAAAYAAJ%26q%3Dradziwill%2Breligion%26pg%3DPA339%26redir_esc%3Dy%23v%3Dsnippet%26q%3Dradziwill%2520religion%26f%3Dfalse" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-lastname">H.M.</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Historyczny/Przeglad_Historyczny-r1911-t12-n1/Przeglad_Historyczny-r1911-t12-n1-s1-10/Przeglad_Historyczny-r1911-t12-n1-s1-10.pdf"><i>Przegląd Historyczny – M.K. Radziwill „Sierotka”</i></a> [online]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aulast=H.M.&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Przegl%C4%85d+Historyczny+%E2%80%93+M.K.+Radziwill+%E2%80%9ESierotka%E2%80%9D&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbazhum.muzhp.pl%2Fmedia%2F%2Ffiles%2FPrzeglad_Historyczny%2FPrzeglad_Historyczny-r1911-t12-n1%2FPrzeglad_Historyczny-r1911-t12-n1-s1-10%2FPrzeglad_Historyczny-r1911-t12-n1-s1-10.pdf" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/polacy-ratujacy-zydow/68886,Zasady-w-czasach-pogwalcenia-zasad-Radziwillowie-w-XX-wieku.html"><i>Zasady w czasach pogwałcenia zasad. Radziwiłłowie w XX wieku</i></a> [online], Przystanek Historia<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Zasady+w+czasach+pogwa%C5%82cenia+zasad.+Radziwi%C5%82%C5%82owie+w+XX+wieku&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fprzystanekhistoria.pl%2Fpa2%2Ftematy%2Fpolacy-ratujacy-zydow%2F68886%2CZasady-w-czasach-pogwalcenia-zasad-Radziwillowie-w-XX-wieku.html" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:14-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:14_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://l24.lt/pl/kultura-pl/item/98855-ksiazeta-radziwillowie-do-dzis-wierni-tradycjom-wielkiego-ksiestwa-litewskiego"><i>Książęta Radziwiłłowie. Do dziś wierni tradycjom Wielkiego Księstwa Litewskiego</i></a> [online], l24.lt<span class="accessdate"> [dostęp 2021-04-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99ta+Radziwi%C5%82%C5%82owie.+Do+dzi%C5%9B+wierni+tradycjom+Wielkiego+Ksi%C4%99stwa+Litewskiego&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fl24.lt%2Fpl%2Fkultura-pl%2Fitem%2F98855-ksiazeta-radziwillowie-do-dzis-wierni-tradycjom-wielkiego-ksiestwa-litewskiego" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Witold</span><span class="cite-name-initials" title="Witold" style="display:none">W.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Banach</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Witold</span><span class="cite-name-initials" title="Witold">W.</span></span>, <i>Radziwiłłowie. Burzliwe losy słynnego rodu</i>, Wydawnictwo Poznanskie, 2017, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788379768066" title="Specjalna:Książki/9788379768066">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-7976-806-6</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Witold&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Radziwi%C5%82%C5%82owie.+Burzliwe+losy+s%C5%82ynnego+rodu&amp;rft.isbn=978-83-7976-806-6&amp;rft.pub=Wydawnictwo+Poznanskie&amp;rft.date=2017&amp;rft.aulast=Banach" style="display:none">&#160;</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Fryderyk Chopin</span><span class="cite-name-initials" title="Fryderyk Chopin" style="display:none">F.Ch.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Institute</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Fryderyk Chopin</span><span class="cite-name-initials" title="Fryderyk Chopin">F.Ch.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://en.chopin.nifc.pl/chopin/places/poland/id/746"><i>Chopin’s Poland</i></a>, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, 2018<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Fryderyk+Chopin&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Chopin%E2%80%99s+Poland&amp;rft.pub=Narodowy+Instytut+Fryderyka+Chopina&amp;rft.date=2018&amp;rft.aulast=Institute&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fen.chopin.nifc.pl%2Fchopin%2Fplaces%2Fpoland%2Fid%2F746" style="display:none">&#160;</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-:15-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:15_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/polacy-ratujacy-zydow/68886,Zasady-w-czasach-pogwalcenia-zasad-Radziwillowie-w-XX-wieku.html"><i>Zasady w czasach pogwałcenia zasad. Radziwiłłowie w XX wieku</i></a> [online], Przystanek Historia<span class="accessdate"> [dostęp 2021-04-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Zasady+w+czasach+pogwa%C5%82cenia+zasad.+Radziwi%C5%82%C5%82owie+w+XX+wieku&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fprzystanekhistoria.pl%2Fpa2%2Ftematy%2Fpolacy-ratujacy-zydow%2F68886%2CZasady-w-czasach-pogwalcenia-zasad-Radziwillowie-w-XX-wieku.html" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:42-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:42_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Michał</span><span class="cite-name-initials" title="Michał" style="display:none">M.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Czechowski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Michał</span><span class="cite-name-initials" title="Michał">M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.s1354735-90700.home-whs.pl/NOBLE_gen/radziwil0.htm"><i>RADZIWIŁŁOWIE, OSTIKOWIE, schemat drzewa genealogicznego</i></a> [online], www.s1354735-90700.home-whs.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-03-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Micha%C5%82&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=RADZIWI%C5%81%C5%81OWIE%2C+OSTIKOWIE%2C+schemat+drzewa+genealogicznego&amp;rft.aulast=Czechowski&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.s1354735-90700.home-whs.pl%2FNOBLE_gen%2Fradziwil0.htm" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-k"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a>&#160;(<span class="description">polski ród szlachecki</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/84243236">84243236</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/js2005269364">js2005269364</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/3488833">3488833</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/radziwill">radziwill</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Radziwiłłowie&amp;oldid=75132714">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Radziwiłłowie&amp;oldid=75132714</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Radziwi%C5%82%C5%82owie_herbu_Tr%C4%85by" title="Kategoria:Radziwiłłowie herbu Trąby">Radziwiłłowie herbu Trąby</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablony_cytowania_%E2%80%93_problemy_%E2%80%93_cytuj_%E2%80%93_strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Kategoria:Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna">Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2021-06" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-06">Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-06</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2021-04" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-04">Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-04</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 4 lis 2024, 11:45.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Radziwi%C5%82%C5%82owie&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-74cc59cb9d-sfjn8","wgBackendResponseTime":178,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.781","walltime":"0.922","ppvisitednodes":{"value":30737,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":152315,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":48321,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":11,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":64881,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":3,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 742.958 1 -total"," 41.52% 308.503 1 Szablon:Przypisy"," 34.66% 257.485 37 Szablon:Cytuj"," 18.29% 135.906 16 Szablon:Familytree"," 15.73% 116.849 16 Szablon:Familytree/step2"," 11.70% 86.937 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 5.63% 41.814 1 Szablon:Cytat"," 3.98% 29.580 1 Szablon:ISG"," 3.85% 28.570 7 Szablon:Ikona"," 3.43% 25.468 1 Szablon:Projekt_siostrzany"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.234","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4351818,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-84d8f4b96-dqhj2","timestamp":"20241117171216","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Radziwi\u0142\u0142owie","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Radziwi%C5%82%C5%82owie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q260388","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q260388","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-02-25T20:34:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/59\/POL_COA_Radziwi%C5%82%C5%82_I_%281515%29.png","headline":"Polski r\u00f3d magnacki"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10