CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="af" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Apartheid - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )afwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Januarie","Februarie","Maart","April","Mei","Junie","Julie","Augustus","September","Oktober","November","Desember"],"wgRequestId":"b9ebc5a1-1375-46ba-8c44-6896bdd648fb","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Apartheid","wgTitle":"Apartheid","wgCurRevisionId":2680478,"wgRevisionId":2680478,"wgArticleId":5510,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["AS1-bronne in Engels (en)","Voorbladartikels","Apartheid","Geskiedenis van Namibië","Geskiedenis van Suid-Afrika","Menseregte"],"wgPageViewLanguage":"af","wgPageContentLanguage":"af","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Apartheid","wgRelevantArticleId":5510,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"af","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"af"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11409","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles": "ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming", "ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=af&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=af&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=af&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/12/ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1099"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/12/ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="733"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg/640px-ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="586"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Apartheid - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//af.m.wikipedia.org/wiki/Apartheid"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (af)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//af.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://af.wikipedia.org/wiki/Apartheid"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.af"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atoomvoer" href="/w/index.php?title=Spesiaal:Onlangse_wysigings&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Apartheid rootpage-Apartheid skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Gaan na inhoud</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Werf"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofkieslys" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofkieslys</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofkieslys</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">skuif na kantbalk</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">versteek</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigasie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Tuisblad" title="Besoek die Tuisblad [z]" accesskey="z"><span>Tuisblad</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gebruikersportaal" title="Meer oor die projek, wat jy kan doen, nuttige skakels"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Geselshoekie" title="Agtergrondinligting oor aktuele sake"><span>Geselshoekie</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Onlangse_wysigings" title="'n Lys van onlangse wysigings [r]" accesskey="r"><span>Onlangse wysigings</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Lukraak" title="Laai 'n lukrake bladsye [x]" accesskey="x"><span>Lukrake bladsy</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Vind meer uit oor iets"><span>Hulp</span></a></li><li id="n-Sandput" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Sandput"><span>Sandput</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Tuisblad" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-af.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Spesiaal:Soek" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Deursoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Soek</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Deursoek Wikipedia" aria-label="Deursoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Deursoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spesiaal:Soek"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Soek</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlike gereedskap"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Voorkoms"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Voorkoms" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Voorkoms</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_af.wikipedia.org&uselang=af" class=""><span>Skenkings</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Spesiaal:SkepRekening&returnto=Apartheid" title="U word aangemoedig om 'n gebruiker te skep en aan te meld, hoewel dit nie verpligtend is nie." class=""><span>Skep gebruiker</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Spesiaal:Teken_in&returnto=Apartheid" title="U word aangemoedig om aan te meld. Dit is egter nie verpligtend nie. [o]" accesskey="o" class=""><span>Meld aan</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opsies" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlike gereedskap" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlike gereedskap</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_af.wikipedia.org&uselang=af"><span>Skenkings</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:SkepRekening&returnto=Apartheid" title="U word aangemoedig om 'n gebruiker te skep en aan te meld, hoewel dit nie verpligtend is nie."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Skep gebruiker</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:Teken_in&returnto=Apartheid" title="U word aangemoedig om aan te meld. Dit is egter nie verpligtend nie. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Meld aan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Bladsye vir uitgemelde redakteurs <a href="/wiki/Hulp:Inleiding" aria-label="Leer meer oor redigering"><span>leer meer</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Mybydrae" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Bydraes</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Mybespreking" title="Bespreking oor bydraes van hierdie IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Bespreking</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Werf"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">skuif na kantbalk</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">versteek</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inleiding</div> </a> </li> <li id="toc-Die_stryd_teen_apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Die_stryd_teen_apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Die stryd teen apartheid</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Die_stryd_teen_apartheid-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Wissel Die stryd teen apartheid subafdeling</span> </button> <ul id="toc-Die_stryd_teen_apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Apartheidswetgewing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Apartheidswetgewing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Apartheidswetgewing</span> </div> </a> <ul id="toc-Apartheidswetgewing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Passiewe_verset_teen_apartheid_in_die_1950's" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Passiewe_verset_teen_apartheid_in_die_1950's"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Passiewe verset teen apartheid in die 1950's</span> </div> </a> <ul id="toc-Passiewe_verset_teen_apartheid_in_die_1950's-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gewapende_verset_en_onderdrukking_in_die_1960's" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gewapende_verset_en_onderdrukking_in_die_1960's"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Gewapende verset en onderdrukking in die 1960's</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gewapende_verset_en_onderdrukking_in_die_1960's-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Wissel Gewapende verset en onderdrukking in die 1960's subafdeling</span> </button> <ul id="toc-Gewapende_verset_en_onderdrukking_in_die_1960's-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sharpeville" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sharpeville"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Sharpeville</span> </div> </a> <ul id="toc-Sharpeville-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gewapende_verset" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gewapende_verset"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Gewapende verset</span> </div> </a> <ul id="toc-Gewapende_verset-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Die_Rivonia-verhoor" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Die_Rivonia-verhoor"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Die Rivonia-verhoor</span> </div> </a> <ul id="toc-Die_Rivonia-verhoor-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Binnelandse_verset_teen_apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Binnelandse_verset_teen_apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Binnelandse verset teen apartheid</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Binnelandse_verset_teen_apartheid-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Wissel Binnelandse verset teen apartheid subafdeling</span> </button> <ul id="toc-Binnelandse_verset_teen_apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Die_Swart_Bewussynsbeweging" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Die_Swart_Bewussynsbeweging"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Die Swart Bewussynsbeweging</span> </div> </a> <ul id="toc-Die_Swart_Bewussynsbeweging-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Jeugonluste_—_1976" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Jeugonluste_—_1976"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Jeugonluste — 1976</span> </div> </a> <ul id="toc-Jeugonluste_—_1976-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Weerstand_deur_werkersorganisasies" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Weerstand_deur_werkersorganisasies"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Weerstand deur werkersorganisasies</span> </div> </a> <ul id="toc-Weerstand_deur_werkersorganisasies-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Onderdrukking_van_apartheidsteenstand" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Onderdrukking_van_apartheidsteenstand"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Onderdrukking van apartheidsteenstand</span> </div> </a> <ul id="toc-Onderdrukking_van_apartheidsteenstand-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Die_rol_van_vroue_in_die_stryd_teen_apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Die_rol_van_vroue_in_die_stryd_teen_apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Die rol van vroue in die stryd teen apartheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Die_rol_van_vroue_in_die_stryd_teen_apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wêreldreaksie_teen_apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wêreldreaksie_teen_apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Wêreldreaksie teen apartheid</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Wêreldreaksie_teen_apartheid-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Wissel Wêreldreaksie teen apartheid subafdeling</span> </button> <ul id="toc-Wêreldreaksie_teen_apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Suid-Afrika_en_Afrika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Suid-Afrika_en_Afrika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Suid-Afrika en Afrika</span> </div> </a> <ul id="toc-Suid-Afrika_en_Afrika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Suid-Afrika_en_die_res_van_die_wêreld" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Suid-Afrika_en_die_res_van_die_wêreld"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Suid-Afrika en die res van die wêreld</span> </div> </a> <ul id="toc-Suid-Afrika_en_die_res_van_die_wêreld-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Die_opbou_van_nuwe_identiteite_in_Suid-Afrika_in_die_90's" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Die_opbou_van_nuwe_identiteite_in_Suid-Afrika_in_die_90's"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Die opbou van nuwe identiteite in Suid-Afrika in die 90's</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Die_opbou_van_nuwe_identiteite_in_Suid-Afrika_in_die_90's-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Wissel Die opbou van nuwe identiteite in Suid-Afrika in die 90's subafdeling</span> </button> <ul id="toc-Die_opbou_van_nuwe_identiteite_in_Suid-Afrika_in_die_90's-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Die_tydperk_vóór_die_1994-verkiesing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Die_tydperk_vóór_die_1994-verkiesing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Die tydperk vóór die 1994-verkiesing</span> </div> </a> <ul id="toc-Die_tydperk_vóór_die_1994-verkiesing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Suid-Afrika_se_eerste_demokratiese_verkiesing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Suid-Afrika_se_eerste_demokratiese_verkiesing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Suid-Afrika se eerste demokratiese verkiesing</span> </div> </a> <ul id="toc-Suid-Afrika_se_eerste_demokratiese_verkiesing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Apartheidtydlyn" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Apartheidtydlyn"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Apartheidtydlyn</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Apartheidtydlyn-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Wissel Apartheidtydlyn subafdeling</span> </button> <ul id="toc-Apartheidtydlyn-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Voorloop_tot_Apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Voorloop_tot_Apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Voorloop tot Apartheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Voorloop_tot_Apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Apartheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Einde_van_Apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Einde_van_Apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span>Einde van Apartheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Einde_van_Apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Verwysings" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verwysings"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Verwysings</span> </div> </a> <ul id="toc-Verwysings-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bronnelys" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bronnelys"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Bronnelys</span> </div> </a> <ul id="toc-Bronnelys-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verdere_leesstof_ter_verklaring_van_apartheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verdere_leesstof_ter_verklaring_van_apartheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Verdere leesstof ter verklaring van apartheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Verdere_leesstof_ter_verklaring_van_apartheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksterne_skakels" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksterne_skakels"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Eksterne skakels</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksterne_skakels-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wissel die inhoudsopgawe" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wissel die inhoudsopgawe</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Apartheid</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Gaan na 'n artikel in 'n ander taal. Beskikbaar in 138 tale" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-138" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">138 tale</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Switserse Duits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Switserse Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Aragonees" lang="an" hreflang="an" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonees" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A6" title="रंगभेद – Angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="रंगभेद" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="Angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1%D9%8A_%D9%81%D9%8A_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A5%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A7" title="الفصل العنصري في جنوب إفريقيا – Arabies" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الفصل العنصري في جنوب إفريقيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabies" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D8%AF" title="لأپارتايد – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لأپارتايد" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%87%D9%8A%D8%AF" title="ابارتهيد – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ابارتهيد" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%AC%E0%A7%88%E0%A6%B7%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AF_%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="বৰ্ণবৈষম্য নীতি – Assamees" lang="as" hreflang="as" data-title="বৰ্ণবৈষম্য নীতি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Assamees" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Asturies" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturies" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Azerbeidjans" lang="az" hreflang="az" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidjans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="آپارتاید – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آپارتاید" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Baskir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Baskir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Apartheids" title="Apartheids – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Apartheids" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8D%D1%96%D0%B4" title="Апартэід – Belarussies" lang="be" hreflang="be" data-title="Апартэід" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussies" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8D%D1%96%D0%B4" title="Апартэід – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Апартэід" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Апартейд – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Апартейд" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%9F" title="আপার্টহাইট – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আপার্টহাইট" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Bosnies" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnies" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Katalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Tsjetsjeens" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tsjetsjeens" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="ئەپارتاید – Sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەپارتاید" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Korsikaans" lang="co" hreflang="co" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="Korsikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Tsjeggies" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjeggies" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Wallies" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Wallies" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CE%B1%CF%81%CF%84%CF%87%CE%AC%CE%B9%CE%BD%CF%84" title="Απαρτχάιντ – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Απαρτχάιντ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Apartheid" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Apartismo" title="Apartismo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Apartismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Estnies" lang="et" hreflang="et" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estnies" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Baskies" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskies" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="آپارتاید – Persies" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آپارتاید" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Persies" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="voorbladartikel"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Faroëes" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faroëes" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Cinedheighilt" title="Cinedheighilt – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cinedheighilt" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Skotse Gallies" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Skotse Gallies" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Galisies" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galisies" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%A8%D7%98%D7%94%D7%99%D7%99%D7%93" title="אפרטהייד – Hebreeus" lang="he" hreflang="he" data-title="אפרטהייד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeus" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A6_%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="रंगभेद नीति – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="रंगभेद नीति" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Kroaties" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroaties" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Haïtiaans" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Haïtiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" title="Ապարտհեյդ – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ապարտհեյդ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Indonesies" lang="id" hreflang="id" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesies" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/A%C3%B0skilna%C3%B0arstefnan_%C3%AD_Su%C3%B0ur-Afr%C3%ADku" title="Aðskilnaðarstefnan í Suður-Afríku – Yslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Aðskilnaðarstefnan í Suður-Afríku" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Yslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%98%E3%82%A4%E3%83%88" title="アパルトヘイト – Japannees" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アパルトヘイト" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japannees" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="აპართეიდი – Georgies" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აპართეიდი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgies" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%85%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Апартхейд – Kabardiaans" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Апартхейд" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="Kabardiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Kazaks" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazaks" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%ED%8C%8C%EB%A5%B4%ED%8A%B8%ED%97%A4%EC%9D%B4%ED%8A%B8" title="아파르트헤이트 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아파르트헤이트" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Karachay-Balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="Karachay-Balkar" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%90%D9%85%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B2" title="نسلی اِمتیاز – Kasjmirs" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نسلی اِمتیاز" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="Kasjmirs" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Apartheed" title="Apartheed – Keuls" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Apartheed" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="Keuls" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Koerdies" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdies" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Kornies" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Kornies" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Kirgisies" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kirgisies" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Latyn" lang="la" hreflang="la" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latyn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Ladino" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="Ladino" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Luxemburgs" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxemburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B3%D1%8C%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Апартгьейд – Lezghies" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Апартгьейд" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="Lezghies" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Apartheidas" title="Apartheidas – Litaus" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Apartheidas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litaus" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Aparte%C4%ABds" title="Aparteīds – Letties" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Aparteīds" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Letties" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%85%D0%B5%D1%98%D0%B4" title="Апартхејд – Masedonies" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Апартхејд" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Masedonies" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം – Malabaars" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malabaars" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Mongools" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongools" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BF%E0%A4%A3_%E0%A4%86%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%80%E0%A4%B2_%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A6" title="दक्षिण आफ्रिकेमधील वर्णभेद – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दक्षिण आफ्रिकेमधील वर्णभेद" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Mirandees" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Mirandees" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF" title="အသားအရောင်ခွဲခြားမှု – Birmaans" lang="my" hreflang="my" data-title="အသားအရောင်ခွဲခြားမှု" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Birmaans" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="آپارتاید – Masanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آپارتاید" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Masanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Nederduits" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Nederduits" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Nedersaksies" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Nedersaksies" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A5%87%E0%A4%88%E0%A4%A1" title="अपार्थेईड – Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="अपार्थेईड" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Apartheid_in_Zuid-Afrika" title="Apartheid in Zuid-Afrika – Nederlands" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Apartheid in Zuid-Afrika" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Nederlands" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Nuwe Noors" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Nuwe Noors" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Boeknoors" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Boeknoors" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Noord-Sotho" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Noord-Sotho" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Oksitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Oksitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Appaartaayidii" title="Appaartaayidii – Oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Appaartaayidii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B0%E0%A9%B0%E0%A8%97_%E0%A8%AD%E0%A9%87%E0%A8%A6" title="ਰੰਗ ਭੇਦ – Pandjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਰੰਗ ਭੇਦ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Pandjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88" title="اپارتھائیڈ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اپارتھائیڈ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D8%AF" title="اپارتايد – Pasjtoe" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اپارتايد" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pasjtoe" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Russies" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russies" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D1%96%D0%B4" title="Апартеід – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Апартеід" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – Sakhaans" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Sakhaans" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Sardinies" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Sardinies" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Sisiliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Sisiliaans" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%D9%8A_%D9%85%D8%AA%DA%80%D9%8A%D8%AF_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%8A_%D9%86%D9%8A%D8%AA%D9%8A" title="نسلي متڀيد واري نيتي – Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="نسلي متڀيد واري نيتي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Serwo-Kroaties" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Serwo-Kroaties" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Sloweens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloweens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Aparteidi" title="Aparteidi – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Aparteidi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%85%D0%B5%D1%98%D0%B4" title="Апартхејд – Serwies" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Апартхејд" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Serwies" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Sundanees" lang="su" hreflang="su" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Sundanees" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Sweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Sweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%86%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%A9%E0%AE%BE%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%87%E0%AE%A9%E0%AE%B5%E0%AF%8A%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="தென்னாபிரிக்காவின் இனவொதுக்கல் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தென்னாபிரிக்காவின் இனவொதுக்கல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%A7" title="การถือผิว – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="การถือผิว" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Turkmeens" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Turkmeens" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D1%97%D0%B4" title="Апартеїд – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Апартеїд" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88" title="اپارتھائیڈ – Oerdoe" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اپارتھائیڈ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Oerdoe" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Viëtnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Viëtnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%97%E9%9D%9E%E7%A7%8D%E6%97%8F%E9%9A%94%E7%A6%BB" title="南非种族隔离 – Wu-Sjinees" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="南非种族隔离" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu-Sjinees" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="აპართეიდი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="აპართეიდი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%98%D7%94%D7%99%D7%99%D7%93" title="אפארטהייד – Jiddisj" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אפארטהייד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisj" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%81p%C3%A1rt%C3%A1%C3%ACd%C3%AC" title="Ápártáìdì – Yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ápártáìdì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%97%E9%9D%9E%E7%A8%AE%E6%97%8F%E9%9A%94%E9%9B%A2" title="南非種族隔離 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="南非種族隔離" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%97%E9%9D%9E%E7%A8%AE%E6%97%8F%E9%9A%94%E9%9B%A2" title="南非種族隔離 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="南非種族隔離" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/L%C3%A2m-hui_Chi%C3%B3ng-cho%CC%8Dk_Keh-l%C4%AB" title="Lâm-hui Chióng-cho̍k Keh-lī – Min Nan-Sjinees" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Lâm-hui Chióng-cho̍k Keh-lī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan-Sjinees" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%97%E9%9D%9E%E7%A8%AE%E6%97%8F%E9%9A%94%E9%9B%A2" title="南非種族隔離 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="南非種族隔離" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Uhlelo_lobandlululo" title="Uhlelo lobandlululo – Zoeloe" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Uhlelo lobandlululo" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Zoeloe" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11409#sitelinks-wikipedia" title="Wysig skakels tussen tale" class="wbc-editpage">Wysig skakels</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimtes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Apartheid" title="Bekyk die inhoudbladsy [c]" accesskey="c"><span>Bladsy</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bespreking:Apartheid" rel="discussion" title="Bespreking oor die inhoudbladsy [t]" accesskey="t"><span>Bespreking</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Verander taalvariant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Afrikaans</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergawes"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Apartheid"><span>Lees</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Apartheid&action=edit" title="Hierdie bladsy is beskerm. U kan die bronteks besigtig. [e]" accesskey="e"><span>Wys bronteks</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Apartheid&action=history" title="Ouer weergawes van hierdie bladsy [h]" accesskey="h"><span>Wys geskiedenis</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gereedskap" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Gereedskap</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Gereedskap</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">skuif na kantbalk</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">versteek</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Apartheid"><span>Lees</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Apartheid&action=edit"><span>Wys bronteks</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Apartheid&action=history"><span>Wys geskiedenis</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Skakels_hierheen/Apartheid" title="'n Lys bladsye wat hierheen skakel [j]" accesskey="j"><span>Skakels hierheen</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:OnlangseVeranderingsMetSkakels/Apartheid" rel="nofollow" title="Onlangse wysigings aan bladsye wat vanaf hierdie bladsy geskakel is [k]" accesskey="k"><span>Verwante veranderings</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesiaal:Spesiale_bladsye" title="'n Lys van al die spesiale bladsye [q]" accesskey="q"><span>Spesiale bladsye</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Apartheid&oldid=2680478" title="'n Permanente skakel na hierdie weergawe van die bladsy"><span>Permanente skakel</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Apartheid&action=info" title="More information about this page"><span>Bladinligting</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:CiteThisPage&page=Apartheid&id=2680478&wpFormIdentifier=titleform" title="Inligting oor hoe u hierdie bladsy kan verwys"><span>Haal dié blad aan</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faf.wikipedia.org%2Fwiki%2FApartheid"><span>Kry verkorte URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Faf.wikipedia.org%2Fwiki%2FApartheid"><span>Laai QR-kode af</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Druk/uitvoer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Apartheid"><span>Skep boek</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesiaal:DownloadAsPdf&page=Apartheid&action=show-download-screen"><span>Laai af as PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Apartheid&printable=yes" title="Drukbare weergawe van hierdie bladsy [p]" accesskey="p"><span>Drukbare weergawe</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Ander projekte </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Apartheid" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11409" title="Skakel na gekonnekteerde databank item [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Voorkoms"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Voorkoms</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">skuif na kantbalk</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">versteek</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">in Wikipedia, die vrye ensiklopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="af" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg/220px-ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg" decoding="async" width="220" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg/330px-ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg/440px-ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg 2x" data-file-width="665" data-file-height="609" /></a><figcaption>'n Bord wat rasseklassifikasie in die Apartheidsjare aangedui het.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:DurbanSign1989.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/DurbanSign1989.jpg/220px-DurbanSign1989.jpg" decoding="async" width="220" height="375" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/DurbanSign1989.jpg/330px-DurbanSign1989.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/DurbanSign1989.jpg/440px-DurbanSign1989.jpg 2x" data-file-width="587" data-file-height="1000" /></a><figcaption>Kennisgewing op Durbanstrand in Engels, Afrikaans en Zoeloe, wat aandui dat die strand gereserveer is vir gebruik deur die witrassegroep.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Apartheid.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Apartheid.jpg/220px-Apartheid.jpg" decoding="async" width="220" height="435" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Apartheid.jpg/330px-Apartheid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Apartheid.jpg/440px-Apartheid.jpg 2x" data-file-width="803" data-file-height="1586" /></a><figcaption>'n Rasse beperkingsbord op 'n strand in <a href="/wiki/Muizenberg" title="Muizenberg">Muizenberg</a> in Valsbaai. "Net blankes" — nie-blankes en honde was verbode.</figcaption></figure> <p><b>Apartheid</b>, soms geëufemiseer tot <b>afsonderlike ontwikkeling</b>, verwys na 'n politieke bestel, ideologie en beleid wat op rasseklassifikasie gegrond is en tussen <a href="/wiki/1948" title="1948">1948</a> en <a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a> as amptelike beleid in <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> gegeld het. Die woord <i>apartheid</i> dui oorspronklik op 'n toestand van apart of afgesonder wees. Met die implementering van die Nuwe Benadering van <a href="/wiki/Pieter_Willem_Botha" title="Pieter Willem Botha">P.W. Botha</a> in <a href="/wiki/1984" title="1984">1984</a> na afloop van die referendum in <a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a>, is 'n beleid van magsdeling daargestel waarmee tentatiewe stappe gedoen is om ander groepe by die regering te betrek. Dit het egter steeds die swart meerderheid uitgesluit en is deur die meeste mense in Suid-Afrika en in die buiteland verwerp. Onder apartheid is lede van verskillende rasse geskei en is swart mense stemreg binne die sogenaamde "wit" Suid-Afrika ontsê. Die invoer van die beleid veroorsaak oneindige leed aan miljoene Suid-Afrikaners deur gedwonge verskuiwings, beperkings op beweging, indiensneming en gewelddadige onderdrukking van die vryheidstryd. Vele ander wette en reëlings soos die <a href="/wiki/Groepsgebiedewet" title="Groepsgebiedewet">Groepsgebiedewet</a>, <a href="/wiki/Ontugwet" title="Ontugwet">Ontugwet</a> en die <a href="/wiki/Wet_op_Afsonderlike_Geriewe" title="Wet op Afsonderlike Geriewe">Wet op Afsonderlike Geriewe</a> dra by tot die daaglikse vernedering van swart en gekleurde mense. </p><p>In 'n manifes van dr <a href="/wiki/Dani%C3%ABl_Fran%C3%A7ois_Malan" title="Daniël François Malan">Daniël François Malan</a> (leier van die <a href="/wiki/Nasionale_Party" title="Nasionale Party">Nasionale Party</a> 1948–1954) op die vooraand van die algemene verkiesing in eersgenoemde jaar, word die term <i>apartheid</i> vir die eerste keer gebruik om die beleid van die Nasionale Party aan te dui. Daarmee wou die Party die voortbestaan van die afsonderlike identiteit van elke ras in Suid-Afrika verseker. Blankes, Indiërs, swartes en bruines sou afsonderlik naas mekaar tot ontwikkeling gebring word. </p><p>Die negatiewe element van hierdie beleid en die verloop daarvan is hoofsaaklik die diskriminasie teen sogenaamde nie-blankes. Dit het duidelik geword dat die politieke mag sedert 1948 die <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europese</a> (wit) groepe bevoordeel het, terwyl die ander groepe afgesonder is ten opsigte van politieke deelname, en deelname aan maatskaplike voordele en ekonomiese bedrywighede. Ten opsigte van die swart mense was die verklaarde beleid om die vernaamste etniese groepe te skei in hulle eie gebiede. Hulle moes daar as selfversorgende eenhede ontwikkel. Die gebiede was egter nie geskik vir die vorming van volwaardige state nie en finansiering deur die <a href="/w/index.php?title=Apartheidsregering&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apartheidsregering (bladsy bestaan nie)">Apartheidsregering</a> was onvoldoende om die Groot Apartheid-visie te verwesenlik. </p><p>Verskeie woordsamestellings het ontstaan om aanduidend te wees van stelsels wat die gevolg van apartheid was: apartheidsregering, met sy apartheidspolitiek en apartheidsbeleid; apartheidspolisie en apartheidsweermag. Die term dra in die algemeen 'n skeldende ondertoon, juis omdat die uitoefening van die apartheidsbeleid tot soveel onreg en lyding binne die onderdrukte groep gelei het. </p><p>In <a href="/wiki/Engeland" title="Engeland">Engeland</a> het simpatiseerders met die lot van die onderdrukte groepe in <a href="/wiki/1969" title="1969">1969</a> onder leiding van die anti-apartheidsaktivis <a href="/wiki/Peter_Hain" title="Peter Hain">Peter Hain</a>, 'n bybetekenis geskep: "apart hate" is gebruik om aan te dui dat daar 'n element van haat geheers het om 'n onderdrukte groep in die Suid-Afrikaanse sosiaal-politieke bedeling te vestig. Hierdie verwikkeling het die wêreld soos 'n veldbrand getref en die uitwerking was uiters nadelig vir die Suid-Afrikaanse regering, wat vertrou het op eufemismes, gebore uit 'n beleid van segregasie, om sy politieke ontwerp van swart <a href="/wiki/Tuisland" class="mw-redirect" title="Tuisland">tuislande</a> en <a href="/wiki/Selfbeskikking" title="Selfbeskikking">selfbeskikking</a> in afgesonderde state te bevorder. </p><p>Die fokus op apartheid het wêreldwyd só 'n oorweldigende gevolg gehad, dat die term spoedig opgeneem is as <a href="/wiki/Leenwoord" title="Leenwoord">leenwoord</a> in ander tale, eerder as om nuutskeppings te maak. </p><p>Die apartheidtydvak kom finaal tot 'n einde met die <a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_algemene_verkiesing_van_1994" title="Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 1994">eerste nie-rassige algemene verkiesing in Suid-Afrika</a> in 1994, wat oortuigend deur die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> gewen word. Die verkiesing word gevolg deur die inhuldiging van <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a> as Suid-Afrika se eerste swart president en die saamstel van 'n regering van nasionale eenheid waarin die leiers van die vernaamste opposisiepartye, die <a href="/wiki/Nasionale_Party" title="Nasionale Party">Nasionale Party</a> en die <a href="/wiki/IVP" class="mw-redirect" title="IVP">IVP</a>, adjunkpresidentsposte en ander kabinetposte beklee. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Die_stryd_teen_apartheid">Die stryd teen apartheid</h2></div> <p>In <a href="/wiki/Mei" title="Mei">Mei</a> 1948 wen die <a href="/wiki/Nasionale_Party" title="Nasionale Party">Nasionale Party</a> onder leiding van <a href="/wiki/Dr._D.F._Malan" class="mw-redirect" title="Dr. D.F. Malan">dr. D.F. Malan</a> die verkiesing en word die beleid van apartheid van stapel gestuur. Die Nasionale Party se beleid het ten doel gehad om deur middel van rasseskeiding die mag in die hande van die wit bevolking — en in besonder die <a href="/wiki/Afrikaners" title="Afrikaners">Afrikaners</a> — te hou. 'n Hele reeks wette is uitgevaardig wat afsonderlike ontwikkeling op ekonomiese, politieke, geografiese en sosiale vlak sou verseker. Dit was die begin van die apartheidsera wat van 1948 tot <a href="/wiki/April" title="April">April</a> 1994 sou duur, toe die eerste algemene demokratiese verkiesing in Suid-Afrika gehou is. Die mees dramatiese wetgewing ná <a href="/wiki/1950" title="1950">1950</a> was eerstens die <a href="/wiki/Groepsgebiedewet" title="Groepsgebiedewet">Groepsgebiedewet</a>, wat later deur middel van verdere wetgewing uitgebrei sou word. Dit het daarop neergekom dat sekere gebiede vir elke bevolkingsgroep gereserveer sou word. Swart mense kon net met spesiale toestemming in die <a href="/wiki/Stad" title="Stad">stede</a> woon, en ook net in gebiede wat vir hulle geoormerk was. Die Tuislandbeleid sou hieruit voortvloei: swart mense is hul burgerlike regte ontneem en is saam met sekere stamme in gebiede ver van hul woon- en werkomgewing gegroepeer. Dit was die motivering vir die verpligte dra van pasboeke. Hierdie drastiese wetgewing het 'n gevoel van minderwaardigheid by swart mense gekweek en sou gou daarna gevoelens van haat en wraak by organisasies soos die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> ontlok. In <a href="/wiki/1951" title="1951">1951</a> het die Wet op die Afsonderlike Verteenwoordiging van Kiesers die swart en bruin kiesers in die <a href="/wiki/Kaap" title="Kaap">Kaap</a> van die kieserslyste verwyder. Die Hooggeregshof het hierdie wysiging van 'n bykans 100 jaar oue wet in <a href="/wiki/1952" title="1952">1952</a> onkonstitusioneel verklaar aangesien dit nie deur 'n tweederdemeerderheid goedgekeur is nie. Die regering se reaksie hierop was om 'n nuwe wet te aanvaar ingevolge waarvan 'n tweederdestem nie meer nodig was om wetgewing te wysig nie. Die bevinding van die Hooggeregshof is dus eenvoudig omseil. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Apartheidswetgewing">Apartheidswetgewing</h3></div> <ul><li><a href="/wiki/Wet_op_Verbod_van_Gemengde_Huwelike" title="Wet op Verbod van Gemengde Huwelike">Wet op Verbod van Gemengde Huwelike</a></li> <li><a href="/wiki/Ontugwet" title="Ontugwet">Ontugwet</a></li> <li><a href="/wiki/Wet_op_Bevolkingsregistrasie" title="Wet op Bevolkingsregistrasie">Wet op Bevolkingsregistrasie</a></li> <li><a href="/wiki/Groepsgebiedewet" title="Groepsgebiedewet">Groepsgebiedewet</a></li> <li><a href="/wiki/Sensuurwet_(Apartheid)" class="mw-redirect" title="Sensuurwet (Apartheid)">Sensuurwet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_die_Afsonderlike_Verteenwoordiging_van_Kiesers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op die Afsonderlike Verteenwoordiging van Kiesers (bladsy bestaan nie)">Wet op die Afsonderlike Verteenwoordiging van Kiesers</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_die_Voorkoming_van_Onregmatige_Plakkery&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op die Voorkoming van Onregmatige Plakkery (bladsy bestaan nie)">Wet op die Voorkoming van Onregmatige Plakkery</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_Bantoe-owerhede&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op Bantoe-owerhede (bladsy bestaan nie)">Wet op Bantoe-owerhede</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Naturellewet_(Afskaffing_van_Passe_en_Ko%C3%B6rdinering_van_Dokumente)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naturellewet (Afskaffing van Passe en Koördinering van Dokumente) (bladsy bestaan nie)">Naturellewet (Afskaffing van Passe en Koördinering van Dokumente)</a></li> <li><a href="/wiki/Wet_op_Bantoe-onderwys" title="Wet op Bantoe-onderwys">Wet op Bantoe-onderwys</a></li> <li><a href="/wiki/Wet_op_Afsonderlike_Geriewe" title="Wet op Afsonderlike Geriewe">Wet op Afsonderlike Geriewe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_die_Hervestiging_van_Naturelle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op die Hervestiging van Naturelle (bladsy bestaan nie)">Wet op die Hervestiging van Naturelle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_die_Ontwikkeling_van_Groepsgebiede&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op die Ontwikkeling van Groepsgebiede (bladsy bestaan nie)">Wet op die Ontwikkeling van Groepsgebiede</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Naturelle-_(Verbod_op_Interdikte)_Wet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naturelle- (Verbod op Interdikte) Wet (bladsy bestaan nie)">Naturelle- (Verbod op Interdikte) Wet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_Bantoebeleggingskorporasie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op Bantoebeleggingskorporasie (bladsy bestaan nie)">Wet op Bantoebeleggingskorporasie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_Gemeenskaplike_Kleurlingreservate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op Gemeenskaplike Kleurlingreservate (bladsy bestaan nie)">Wet op Gemeenskaplike Kleurlingreservate</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_die_Behoud_van_Kleurlinggebiede&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op die Behoud van Kleurlinggebiede (bladsy bestaan nie)">Wet op die Behoud van Kleurlinggebiede</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wet_op_Stedelike_Bantoerade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op Stedelike Bantoerade (bladsy bestaan nie)">Wet op Stedelike Bantoerade</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Passiewe_verset_teen_apartheid_in_die_1950's"><span id="Passiewe_verset_teen_apartheid_in_die_1950.27s"></span>Passiewe verset teen apartheid in die 1950's</h2></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:ZK_Matthews.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/af/thumb/a/a7/ZK_Matthews.jpg/200px-ZK_Matthews.jpg" decoding="async" width="200" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/af/thumb/a/a7/ZK_Matthews.jpg/300px-ZK_Matthews.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/af/thumb/a/a7/ZK_Matthews.jpg/400px-ZK_Matthews.jpg 2x" data-file-width="629" data-file-height="754" /></a><figcaption>Prof. <a href="/wiki/Z.K._Matthews" title="Z.K. Matthews">Z.K. Matthews</a>, Kaaplandse leier van die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a>.</figcaption></figure> <p>Vir geleerde en professionele swart mense was die manier waarop hulle deur die regering behandel is, eenvoudig onaanvaarbaar. Hulle het gevoel dat hulle minderwaardig behandel en verneder is deur 'n regering wat geen gehoor gegee het aan die aandrang, sowel binnelands as buitelands, om die beleid van apartheid af te skaf nie. Politieke organisasies soos die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a>, die <a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_Kommunistiese_Party" title="Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party">Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party</a> (SAKP), die <i><a href="/wiki/Pan_Africanist_Congress" class="mw-redirect" title="Pan Africanist Congress">Pan Africanist Congress</a></i> (PAC) van <a href="/wiki/Robert_Sobukwe" title="Robert Sobukwe">Robert Sobukwe</a> wat in <a href="/wiki/1959" title="1959">1959</a> van die ANC weggebreek het, die <i>South African Students Organisation</i> (SASO) en die <i><a href="/wiki/National_Union_of_South_African_Students" title="National Union of South African Students">National Union of South African Students</a></i> (NUSAS) was almal deel van die protesveldtog teen apartheid. </p><p>Die ANC, wat verreweg die meeste ondersteuners gehad het, het in <a href="/wiki/1949" title="1949">1949</a> 'n plan van aksie van stapel laat loop om vir swart mense verteenwoordiging op nasionale regeringsvlak te kry. Die veldtog van passiewe verset sou die volgende vorme aanneem: </p> <ul><li><i>Publieke ongehoorsaamheid</i>: die pasboeke sou nie meer gedra word nie.</li> <li><i>Stakings</i>: wegbly-aksies sou die ekonomie knou.</li> <li><i>Geen samewerking nie</i>: die boodskap aan die regering was dat hulle ingesluit moes word anders sou hulle nie onderhandel nie.</li> <li><i>Boikotte</i>: hulle sou saamstaan om Suid-Afrikaanse <a href="/wiki/Sakeonderneming" class="mw-redirect" title="Sakeonderneming">sakeondernemings</a> te boikot.</li> <li><i>Massa-optogte</i>: openbare protesoptogte sou gereël word.</li></ul> <p>In 1949 is dr. James Moroka tot president-generaal van die ANC verkies, en <a href="/wiki/Walter_Sisulu" title="Walter Sisulu">Walter Sisulu</a> van die ANC se Youth League tot sekretaris-generaal. Die ANC het <a href="/wiki/1_Mei" title="1 Mei">1 Mei</a> <a href="/wiki/1950" title="1950">1950</a> tot <a href="/wiki/Vryheidsdag" title="Vryheidsdag">Vryheidsdag</a> verklaar ter herdenking van die Vryheidsdag van die Kommunistiese Party in <a href="/wiki/Rusland" title="Rusland">Rusland</a> in <a href="/wiki/1917" title="1917">1917</a>. Hulle het hul ondersteuners aangemoedig om op daardie dag van die werk weg te bly en die helfte van die arbeidsmag aan die <a href="/wiki/Witwatersrand" title="Witwatersrand">Witwatersrand</a> het daardie dag nie vir werk opgedaag nie. Polisieoptrede teen die stakers het tot die dood van agttien werkers gelei. </p><p>Aangesien die ANC die ondersteuning van die <a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_Kommunistiese_Party" title="Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party">Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party</a> geniet het, het die regering in 1950 besluit om die <a href="/w/index.php?title=Wet_op_die_Onderdrukking_van_Kommunisme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op die Onderdrukking van Kommunisme (bladsy bestaan nie)">Wet op die Onderdrukking van Kommunisme</a> te publiseer wat alle bedrywighede van dié party aan bande sou lê. Die Russiese Konsulaat in <a href="/wiki/Pretoria" title="Pretoria">Pretoria</a> is in <a href="/wiki/1956" title="1956">1956</a> gesluit en alle diplomatieke bande tussen <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> en die <a href="/wiki/U.S.S.R." class="mw-redirect" title="U.S.S.R.">U.S.S.R.</a> is verbreek. </p><p>In 'n brief aan dr. <a href="/wiki/D.F._Malan" class="mw-redirect" title="D.F. Malan">D.F. Malan</a> het swart, Kleurling- en Indiër-weerstandsorganisasies die regering versoek om die volgende diskriminerende wette af te skaf: </p> <ul><li>Die <a href="/wiki/Groepsgebiedewet" title="Groepsgebiedewet">Groepsgebiedewet</a> wat bepaal het dat sekere gebiede vir sekere rassegroepe geproklameer sou word en dat geen lid van 'n ander ras daar mag woon nie.</li> <li>Die <a href="/w/index.php?title=Wet_op_die_Onderdrukking_van_Kommunisme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op die Onderdrukking van Kommunisme (bladsy bestaan nie)">Wet op die Onderdrukking van Kommunisme</a> wat alle kommunistiese bedrywighede in Suid-Afrika verbied het.</li> <li>Die <a href="/w/index.php?title=Wet_op_Bantoe-owerhede&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op Bantoe-owerhede (bladsy bestaan nie)">Wet op Bantoe-owerhede</a> wat voorsiening gemaak het vir bepaalde etniese groepe om in hul eie tuislande te bly.</li> <li>Die Pasboekwet wat alle swart mense verplig het om te alle tye 'n pasboek of identiteitsdokument te dra.</li> <li>Die <a href="/wiki/Wet_op_Bantoe-onderwys" title="Wet op Bantoe-onderwys">Wet op Bantoe-onderwys</a> wat aan die regering beheer oor die inhoud en medium van onderrig vir swart mense gegee het.</li> <li>Die Wet op Aparte Stemreg wat uitsluitlik aan witmense stemreg gegee het.</li></ul> <p>Dr. Malan is in die brief gedreig dat protesvergaderings gehou sou word indien die wette nie afgeskaf word nie. Malan het egter volgehou dat wetsoortreders swaar gestraf sou word. Die Uitdagingsbeweging (<i>Defiance Campaign</i>) is op <a href="/wiki/26_Junie" title="26 Junie">26 Junie</a> <a href="/wiki/1952" title="1952">1952</a> geloods toe duisende swart mense die paswet oortree het, gebiede wat "Slegs Blankes" gemerk was, betree het, of aangedring het op diens by poskantoortoonbanke waar slegs witmense bedien is. In <a href="/wiki/Oktober" title="Oktober">Oktober</a> 1952 het die versetoptredes 'n hoogtepunt bereik. Meer as 8 000 betogers is gearresteer, maar hulle het geweier om borggeld te betaal. Die gevolg was dat baie tronke twee of drie maande lank tot oorlopens toe vol was, na gelang van die straf wat opgelê is. Botsings wat met geweld gepaard gegaan het, het veral in die <a href="/wiki/Oos-Kaap" title="Oos-Kaap">Oos-Kaap</a> plaasgevind. Verskeie betogers het hul lewens verloor, maar dit het ook tot die dood van onskuldige burgerlikes gelei. Een van die skokkendste voorvalle was die dood van 'n <a href="/wiki/Katolieke" class="mw-redirect" title="Katolieke">Katolieke</a> non. Die vasberadenheid van die ANC om die owerheid openlik te konfronteer het die beeld van die ANC verander. Groot getalle mense wat voorheen bloot simpatiek gesind was teenoor die ANC, het nou by die ANC aangesluit en die ledetal het van 7 000 tot 100 000 gegroei. </p><p>Die apartheidsbeleid is hewig deur die internasionale gemeenskap gekritiseer en die VVO het striemende aanvalle teen Suid-Afrika se binnelandse beleid geloods. Die <a href="/wiki/Kaapland" class="mw-redirect" title="Kaapland">Kaaplandse</a> leier van die ANC, prof. Z.K. Matthews, het op <a href="/wiki/26_Junie" title="26 Junie">26 Junie</a> <a href="/wiki/1955" title="1955">1955</a> by <a href="/wiki/Kliptown" title="Kliptown">Kliptown</a> naby <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburg</a> 'n <i>Congress of the People</i> gehou, gesamentlik aangebied deur die <i>Indian Congress</i>, die <i>South African Coloured People's Organization</i> en die <i><a href="/wiki/COSATU" title="COSATU">South African Congress of Trade Unions</a></i>. Die <a href="/wiki/Vryheidsmanifes" title="Vryheidsmanifes">Vryheidsmanifes</a> (<i>Freedom Charter</i>) is tydens dié kongres aanvaar. Dit was gebaseer op die <i>American Declaration of Independence</i> van <a href="/wiki/1776" title="1776">1776</a>, wat gelyke seggenskap in die regering, regverdige verdeling van rykdom, gelykheid in die oë van die reg en gelyke regte vir almal bepleit. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gewapende_verset_en_onderdrukking_in_die_1960's"><span id="Gewapende_verset_en_onderdrukking_in_die_1960.27s"></span>Gewapende verset en onderdrukking in die 1960's</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sharpeville">Sharpeville</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Dr_HF_Verwoerd.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/af/thumb/a/ae/Dr_HF_Verwoerd.jpg/200px-Dr_HF_Verwoerd.jpg" decoding="async" width="200" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/af/thumb/a/ae/Dr_HF_Verwoerd.jpg/300px-Dr_HF_Verwoerd.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/af/thumb/a/ae/Dr_HF_Verwoerd.jpg/400px-Dr_HF_Verwoerd.jpg 2x" data-file-width="1088" data-file-height="1417" /></a><figcaption>Dr. <a href="/wiki/Hendrik_Verwoerd" title="Hendrik Verwoerd">Hendrik Verwoerd</a>.</figcaption></figure> <p>Een van die donkerste dae in die geskiedenis van <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> was die <a href="/wiki/Sharpeville-slagting" title="Sharpeville-slagting">Sharpeville-slagting</a> in <a href="/wiki/1960" title="1960">1960</a>. Ongeveer 10 000 swart mense het op <a href="/wiki/21_Maart" title="21 Maart">21 Maart</a> <a href="/wiki/1960" title="1960">1960</a> hul pasboeke verbrand en na die <a href="/wiki/Polisie" title="Polisie">polisiekantoor</a> in <a href="/wiki/Sharpeville" title="Sharpeville">Sharpeville</a>, 'n woonbuurt buite <a href="/wiki/Vereeniging" title="Vereeniging">Vereeniging</a>, gestap. Die betogers het teen die draadheining wat die polisie omring, begin druk, en weens die druk van agter af het die heining meegegee. Die polisie het op die betogers begin skiet en chaos het losgebars. Baie van die betogers is van agter geskiet terwyl hulle besig was om te vlug. Altesaam 69 betogers is doodgeskiet en 180 is gewond. </p><p>In <a href="/wiki/Langa" title="Langa">Langa</a>, 'n swart woonbuurt in <a href="/wiki/Kaapstad" title="Kaapstad">Kaapstad</a> (naby <a href="/wiki/Pinelands" title="Pinelands">Pinelands</a>), het 'n soortgelyke voorval plaasgevind toe die polisie op betogers skiet. Twee betogers het gesterf. Hierdie voorval is gevolg deur 'n noodtoestand en die inperking van die ANC en PAC. Duisende swart mense is in hegtenis geneem. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gewapende_verset">Gewapende verset</h3></div> <p>Die <a href="/wiki/Nasionale_Party" title="Nasionale Party">Nasionale Party</a> se reaksie op die <a href="/wiki/Sharpeville-slagting" title="Sharpeville-slagting">Sharpeville-slagting</a> was een van sy mees drastiese stappe in die implementering van apartheid: miljoene swart mense sou uit sogenaamde "swart gebiede" verwyder en in sogenaamde <a href="/wiki/Etniese_tuisland" class="mw-redirect" title="Etniese tuisland">etniese tuislande</a> hervestig word. Elke tuisland kon self besluit oor hul lewenswyse en -standaard, en politieke en sosiale regte. Hierdie idealistiese droom van <a href="/wiki/Hendrik_Verwoerd" title="Hendrik Verwoerd">Hendrik Verwoerd</a> sou miljoene mense van mekaar vervreem en 'n uiters negatiewe invloed op Suid-Afrika se <a href="/wiki/Ekonomie" title="Ekonomie">ekonomie</a> hê. </p><p>Op <a href="/wiki/5_Oktober" title="5 Oktober">5 Oktober</a> <a href="/wiki/1960" title="1960">1960</a> is 'n referendum gehou waaraan net wit kiesers kon deelneem en waartydens die minderheidsregering van die <a href="/wiki/Unie_van_Suid-Afrika" title="Unie van Suid-Afrika">Unie</a> besluit het om 'n <a href="/wiki/Republiek" title="Republiek">republiek</a> te word na aanleiding van 'n geringe meerderheid van ja op die vraag of die Unie 'n republiek moet word. Dit is deur 'n algemene verkiesing in <a href="/wiki/1961" title="1961">1961</a> gevolg, op grond waarvan Verwoerd se Nasionale Party die mag onder die wit kiesers behou het. Op <a href="/wiki/31_Mei" title="31 Mei">31 Mei</a> <a href="/wiki/1961" title="1961">1961</a> het Suid-Afrika amptelik 'n republiek geword en aan die <a href="/wiki/Statebond" class="mw-redirect" title="Statebond">Statebond</a> onttrek. In <a href="/wiki/1962" title="1962">1962</a> is die sogenaamde "Sabotasiewet" deur die parlement goedgekeur wat alle opposisie teen die apartheidsbeleid óf verban óf onwettig verklaar het. Die ANC en PAC het besluit dat passiewe verset nie langer die manier was om die regering tot sy sinne te bring nie en dat aktiewe militêre optrede nodig was. Sowel die ANC as die PAC het militêre vleuels geskep, naamlik die ANC se <i><a href="/wiki/Umkhonto_we_Sizwe" title="Umkhonto we Sizwe">Umkhonto we Sizwe</a></i> ("die Spies van die Nasie") en die PAC se <i>Poqo</i> ("gesuiwerdes"). Waar die organisasies hulle voorheen op passiewe verset toegespits het, sou die militêre vleuels voortaan 'n gewapende stryd voer. Enige persoon, ongeag ras of geslag, kon 'n lid van <i>Umkhonto we Sizwe</i> word en die oogmerk was die <a href="/wiki/Sabotasie" title="Sabotasie">sabotasie</a> van belangrike instellings soos <a href="/wiki/Sasol" class="mw-redirect" title="Sasol">Sasol</a>, <a href="/wiki/Eskom" title="Eskom">Eskom</a> en regeringsgeboue. Die hoofkwartier van <i>Umkhonto we Sizwe</i> was op die plaas Liliesleaf in <a href="/wiki/Rivonia" title="Rivonia">Rivonia</a> geleë, destyds ongeveer 20 <a href="/wiki/Kilometer" title="Kilometer">km</a> buite <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburg</a>. </p><p><i>Poqo</i> was 'n militêre organisasie wat die regering deur middel van <a href="/wiki/Terreur" title="Terreur">terreurdade</a> soos sabotasie en intimidasie wou dwing om apartheid op te hef. Die leier, <a href="/wiki/Robert_Sobukwe" title="Robert Sobukwe">Robert Sobukwe</a>, is tydens die noodtoestand in hegtenis geneem en vir drie jaar tronk toe gestuur. Potlako Leballo, die waarnemende leier, het die name van sy lede tydens 'n nuuskonferensie in <a href="/wiki/Maseru" title="Maseru">Maseru</a>, <a href="/wiki/Lesotho" title="Lesotho">Lesotho</a>, bekend gemaak. Die name is aan die <a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_Polisie" class="mw-redirect" title="Suid-Afrikaanse Polisie">Suid-Afrikaanse Polisie</a> oorhandig en ongeveer 10 000 ondersteuners van <i>Poqo</i> is in hegtenis geneem. </p><p>Die <a href="/wiki/African_Resistance_Movement" title="African Resistance Movement">African Resistance Movement</a> (ARM) het ook met 'n sabotasieveldtog begin waarvan die mees opspraakwekkende voorval die ontploffing by die <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburgse</a> stasie was toe John Harris 'n bom daar geplant het. Een persoon het gesterf en 14 is beseer toe die bom tydens spitstyd op die stasie afgegaan het. Harris is later in hegtenis geneem en tereggestel; die eerste wit persoon wat ter dood veroordeel is as gevolg van terreurdaad in die stryd teen apartheid. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Die_Rivonia-verhoor">Die Rivonia-verhoor</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Palace_of_Justice,_Church_Square,_pretoria.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Palace_of_Justice%2C_Church_Square%2C_pretoria.JPG/220px-Palace_of_Justice%2C_Church_Square%2C_pretoria.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Palace_of_Justice%2C_Church_Square%2C_pretoria.JPG/330px-Palace_of_Justice%2C_Church_Square%2C_pretoria.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Palace_of_Justice%2C_Church_Square%2C_pretoria.JPG/440px-Palace_of_Justice%2C_Church_Square%2C_pretoria.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption><a href="/wiki/Paleis_van_Justisie,_Pretoria" title="Paleis van Justisie, Pretoria">Paleis van Justisie, Pretoria</a> waar die <a href="/wiki/Rivonia-verhoor" title="Rivonia-verhoor">Rivonia-verhoor</a> in 1963/4 plaasgevind het.</figcaption></figure> <p>Die polisie het in <a href="/wiki/Julie" title="Julie">Julie</a> <a href="/wiki/1963" title="1963">1963</a> 'n <a href="/wiki/Klopjag" class="mw-disambig" title="Klopjag">klopjag</a> op die hoofkwartier van <i>Umkhonto we Sizwe</i> in <a href="/wiki/Rivonia" title="Rivonia">Rivonia</a> uitgevoer. Belangrike dokumente is gebuit en lede is daarvan aangekla dat hulle buitelandse steun gewerf het om die regering van <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> tot 'n val te bring, betrokke was by die beplanning van dade van sabotasie, en die oogmerke van die SAKP bevorder het. In <a href="/wiki/1964" title="1964">1964</a> is <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a>, <a href="/wiki/Govan_Mbeki" title="Govan Mbeki">Govan Mbeki</a>, <a href="/wiki/Walter_Sisulu" title="Walter Sisulu">Walter Sisulu</a>, <a href="/wiki/Ahmed_Kathrada" title="Ahmed Kathrada">Ahmed Kathrada</a>, <a href="/w/index.php?title=Elias_Motswaledi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elias Motswaledi (bladsy bestaan nie)">Elias Motswaledi</a>, <a href="/w/index.php?title=Raymond_Mhlaba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raymond Mhlaba (bladsy bestaan nie)">Raymond Mhlaba</a>, <a href="/w/index.php?title=Andrew_Mhlangeni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andrew Mhlangeni (bladsy bestaan nie)">Andrew Mhlangeni</a> en <a href="/w/index.php?title=Dennis_Goldberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dennis Goldberg (bladsy bestaan nie)">Dennis Goldberg</a> tydens die <a href="/wiki/Rivonia-verhoor" title="Rivonia-verhoor">Rivonia-verhoor</a> skuldig bevind aan sabotasie, <a href="/wiki/Terrorisme" title="Terrorisme">terrorisme</a> en verraad, en lewenslange tronkstraf opgelê. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Binnelandse_verset_teen_apartheid">Binnelandse verset teen apartheid</h2></div> <p>Alhoewel die Wet op Bantoe-owerhede voorsiening gemaak het vir die afsonderlike ontwikkeling van elke etniese bevolkingsgroep en dit in 'n mate deur swart mense aanvaar is, is al die ander apartheidswette deur die meerderheid swart mense verwerp. Die Wet op Bantoe-owerhede het voorsiening gemaak vir <a href="/wiki/Tuisland" class="mw-redirect" title="Tuisland">tuislande</a>. Volgens hierdie beleid het elke swart stam of etniese groep 'n stuk grond ontvang. Elke stam kon hierdie tuisland of onafhanklike staat ontwikkel. Alhoewel hierdie state onafhanklik was, was hulle op finansiële gebied geheel en al afhanklik van die Suid-Afrikaanse regering. In die praktyk het dit daarop neergekom dat 13% van die land opsygesit is vir 75% van die land se bevolking. <a href="/wiki/Transkei" title="Transkei">Transkei</a>, <a href="/wiki/Bophuthatswana" title="Bophuthatswana">Bophuthatswana</a>, <a href="/wiki/Ciskei" title="Ciskei">Ciskei</a> en <a href="/wiki/Venda" class="mw-disambig" title="Venda">Venda</a> het tussen <a href="/wiki/1976" title="1976">1976</a> en <a href="/wiki/1981" title="1981">1981</a> hul volledige onafhanklikheid verkry, alhoewel die internasionale gemeenskap nie hierdie onafhanklikheid erken het nie. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:South_Africa_racial_map,_1979.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/South_Africa_racial_map%2C_1979.gif/220px-South_Africa_racial_map%2C_1979.gif" decoding="async" width="220" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/South_Africa_racial_map%2C_1979.gif/330px-South_Africa_racial_map%2C_1979.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/South_Africa_racial_map%2C_1979.gif/440px-South_Africa_racial_map%2C_1979.gif 2x" data-file-width="940" data-file-height="735" /></a><figcaption>Etniese verdeling en <a href="/wiki/Bantoestan" title="Bantoestan">Bantoestans</a> in Suid-Afrika 1979.</figcaption></figure> <p>Die tuislande wat aan die verskillende etniese groepe toegeken is: </p> <ul><li>Die <a href="/wiki/Xhosas" title="Xhosas">Xhosas</a> in die huidige <a href="/wiki/Oos-Kaap" title="Oos-Kaap">Oos-Kaap</a> se tuislande was die <a href="/wiki/Transkei" title="Transkei">Transkei</a> en die <a href="/wiki/Ciskei" title="Ciskei">Ciskei</a> (onafhanklikheid is op <a href="/wiki/26_Oktober" title="26 Oktober">26 Oktober</a> <a href="/wiki/1976" title="1976">1976</a> en <a href="/wiki/1_Augustus" title="1 Augustus">1 Augustus</a> <a href="/wiki/1981" title="1981">1981</a> onderskeidelik toegeken).</li> <li>Die <a href="/wiki/Zoeloes" title="Zoeloes">Zoeloes</a> in die huidige <a href="/wiki/KwaZulu-Natal" title="KwaZulu-Natal">KwaZulu-Natal</a> se tuisland was <a href="/wiki/KwaZulu" title="KwaZulu">KwaZulu</a>.</li> <li>Die <a href="/wiki/Swazi%27s" title="Swazi's">Swazi's</a> se tuisland in die huidige <a href="/wiki/Mpumalanga" title="Mpumalanga">Mpumalanga</a> was <a href="/wiki/KaNgwane" title="KaNgwane">KaNgwane</a>.</li> <li>Die <a href="/wiki/Basotho" title="Basotho">Suid-Sotho</a> in die <a href="/wiki/Vrystaat" title="Vrystaat">Vrystaat</a> se tuisland was Basotho-<a href="/wiki/QwaQwa" class="mw-redirect" title="QwaQwa">QwaQwa</a> (selfregering is op 1 November <a href="/wiki/1974" title="1974">1974</a> verleen).</li> <li>Die <a href="/wiki/Tswanas" title="Tswanas">Tswanas</a> in die vêrre <a href="/wiki/Noord-Kaap" title="Noord-Kaap">Noord-Kaap</a> en huidige <a href="/wiki/Noordwes" title="Noordwes">Noordwesprovinsie</a> se tuisland was <a href="/wiki/Bophuthatswana" title="Bophuthatswana">Bophuthatswana</a> (hul onafhanklikheid is op 6 Desember <a href="/wiki/1977" title="1977">1977</a> toegeken).</li> <li>Die <a href="/wiki/Noord-Sotho%27s" title="Noord-Sotho's">Noord-Sotho's</a> in die huidige <a href="/wiki/Limpopo" title="Limpopo">Limpopoprovinsie</a> se tuisland was <a href="/wiki/Lebowa" title="Lebowa">Lebowa</a> (selfregering is op 2 Oktober <a href="/wiki/1972" title="1972">1972</a> verleen).</li> <li>Die <a href="/wiki/Vendas" title="Vendas">Vendas</a> in die huidige Limpopoprovinsie se tuisland was <a href="/wiki/Venda_(tuisland)" title="Venda (tuisland)">Venda</a> (hul onafhanklikheid is op <a href="/wiki/13_September" title="13 September">13 September</a> <a href="/wiki/1979" title="1979">1979</a> toegeken).</li> <li>Die <a href="/wiki/Tsongas" title="Tsongas">Tsongas</a> of Sjangaan se tuisland in die huidige Mpumalanga en Limpopoprovinsies was <a href="/wiki/Gazankulu" title="Gazankulu">Gazankulu</a> (selfregerend in <a href="/wiki/1973" title="1973">1973</a>).</li> <li>Die <a href="/wiki/Ndebele_(stam)" title="Ndebele (stam)">Ndebeles</a> se tuisland in Mpumalanga en die huidige <a href="/wiki/Gauteng" title="Gauteng">Gauteng</a> was <a href="/wiki/KwaNdebele" title="KwaNdebele">KwaNdebele</a> (selfregerend in April 1981).</li></ul> <p>Swart mense wat permanent in die vier onafhanklike state gewoon het en hul Suid-Afrikaanse burgerskap verloor het, kon slegs in die stedelike gebiede van Suid-Afrika toegelaat word indien daar vir hulle werk beskikbaar was. In só 'n geval moes hulle as arbeiders op 'n jaarlikse hernieubare kontrak in Suid-Afrika werk. Swart mense wat in die res van Suid-Afrika in die sogenaamde "wit" gebiede gewoon het, het swaar gebuk gegaan onder die ander apartheidswette. Die verset teen die wette was aanvanklik positief, maar later het dit die vorm van gewapende verset aangeneem wat met geweld gepaard gegaan het. Dit het ook gelei tot die <a href="/wiki/Swartbewussynsbeweging" title="Swartbewussynsbeweging">Swartbewussynsbeweging</a> wat uitgekring het tot 'n nasionale versetbeweging teen apartheid. Op internasionale vlak is groot druk op die regering van Suid-Afrika uitgeoefen om sy binnelandse beleid van 'n klein minderheid wat 'n groot meerderheid regeer, op te hef. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Die_Swart_Bewussynsbeweging">Die Swart Bewussynsbeweging</h3></div> <p>'n Dwingende behoefte onder swart mense aan politieke regte en erkenning vir hul prestasies het in 1969 in die Swart Bewussynsbeweging gestalte gekry. In 1969 is 'n organisasie deur 'n groep swart studente gestig met die doel om swart slagoffers van rassisme te verenig en te verseker dat hul belange bevorder word. Een van die stigterslede was die 22-jarige mediese student <a href="/wiki/Steve_Biko" title="Steve Biko">Steve Biko</a>, wat ook die <i>South African Students Organisation</i> (SASO) as 'n aparte groep van die <i>National Union of South African Students</i> (NUSAS) gestig het omdat hy geglo het dat NUSAS deur witmense beheer word. Biko het ook die <i>Black People's Convention</i> (BPC) begin om alle rassegroepe wat slagoffers van apartheid was, te verenig. Die regering het aanvanklik sulke organisasies verwelkom en het selfs gehelp om soortgelyke liggame te stig. In <a href="/wiki/1971" title="1971">1971</a> skryf Biko: </p> <table cellpadding="10" style="border-collapse:collapse; background-color: var(--background-color-base); color:var( --color-base ) border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="20" valign="top"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Cquote1.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/20px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/40px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Black consciousness is in essence the realisation by the black man of the need to rally together with his brothers around the cause of their subjection — the blackness of their skin — and to operate as a group in order to rid themselves of the shackles that bind them to perpetual servitude.<br /><div align="right"><small><b>— Steve Biko</b></small></div> </td> <td valign="bottom"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Cquote2.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/20px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/40px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <p>Biko het die term "Nie-Blankes" verwerp omdat dit na 'n "nie-iets" verwys en voorgestel dat die swart mense van <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> liefs as "Swartes" (<i>Blacks</i>) bekend moes staan. SASO het die belangrikheid van eendragtigheid onder die gekleurde volke van die land teen wit oorheersing beklemtoon. Hulle het die regering se tuislandbeleid verwerp aangesien dit volgens hulle verdeeldheid onder die swartes veroorsaak het — 'n uitspraak wat sterk deur die leiers van die verskillende tuislande veroordeel is. </p><p>Biko en ander leiers van die BPC is in 1974 ingevolge die <a href="/w/index.php?title=Wet_op_Terrorisme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op Terrorisme (bladsy bestaan nie)">Wet op Terrorisme</a> gevange geneem op aanklag dat hulle onrus onder studente van swart <a href="/wiki/Universiteit" title="Universiteit">universiteite</a> aangestig het. Steve Biko is in September 1977 oorlede terwyl hy in aanhouding was. </p><p>Die Swart Bewussynsbeweging het by gemeenskapsprojekte soos klinieke, kleuterskole en geletterdheidsprogramme betrokke geraak ten einde hul idees ook na plattelandse gebiede te versprei. Dit het in 1972 verskeie opvoedundige, kultuur- en geloofsorganisasies bymekaar gebring wat saam die beweging versterk het. Die Swart Bewussynsbeweging het wye steun onder geleerde swart mense en swart sakemanne geniet. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Jeugonluste_—_1976"><span id="Jeugonluste_.E2.80.94_1976"></span>Jeugonluste — 1976</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Tom_Moses_(Robben_Island).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Tom_Moses_%28Robben_Island%29.jpg/220px-Tom_Moses_%28Robben_Island%29.jpg" decoding="async" width="220" height="274" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Tom_Moses_%28Robben_Island%29.jpg/330px-Tom_Moses_%28Robben_Island%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Tom_Moses_%28Robben_Island%29.jpg/440px-Tom_Moses_%28Robben_Island%29.jpg 2x" data-file-width="3163" data-file-height="3941" /></a><figcaption>Tom Moses, voormalige politieke gevangene op <a href="/wiki/Robbeneiland" title="Robbeneiland">Robbeneiland</a> (1976–1985).<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Toe hierdie foto in 2014 geneem is, was Moses 'n toergids op Robbeneiland.</figcaption></figure> <p>'n Groot aantal jeugorganisasies het in die sewentigerjare onder die leerders van hoërskole, die werkende en die werklose jeug ontstaan. Die groepe was aanvanklik klein en onbeduidend. Die sterkste groep was die <i>Soweto Representative Council</i> wat in 1976 op die voorgrond getree het. Die jeug is polities gemotiveer deur die Swart Bewussynsbeweging, die <i>Black People's Convention</i> en ervare ANC-lede wat as gevolg van die verbanning van die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> ondergronds bedrywig was. Belangrike strukture is egter gevestig, wat die grondslag gelê het vir die studente-oproere wat in <a href="/wiki/Junie" title="Junie">Junie</a> 1976 in <a href="/wiki/Soweto" title="Soweto">Soweto</a>, 'n swart woonbuurt buite <a href="/wiki/Johannesburg" title="Johannesburg">Johannesburg</a>, begin het. </p><p>Op <a href="/wiki/16_Junie" title="16 Junie">16 Junie</a> <a href="/wiki/1976" title="1976">1976</a> het hierdie goedgeorganiseerde jeugstrukture grootskaalse onluste in Soweto laat uitbreek. Duisende leerders het deur die strate van Soweto gemarsjeer en teen die verpligte gebruik van <a href="/wiki/Afrikaans" title="Afrikaans">Afrikaans</a> as medium op skool betoog. Hul slagkrete was "Weg met Afrikaans!" en "Viva Azania!", en plundery was aan die orde van die dag. Die polisie is ook met klippe bestook. Toe die polisie nie die jeugdiges met <a href="/wiki/Traangas" title="Traangas">traangas</a> uitmekaar kon jaag nie, het hulle begin skiet en 700 jongmense het gesterf. Honderde leerders is dood in die botsings met die polisie, en die beelde wat die wêreld ingestuur is van polisie wat met lewendige ammunisie op skoolkinders vuur, het skokgolwe deur die internasionale gemeenskap laat trek. Hierdie opstande het gou na ander dele van die land versprei en ook na die Kleurlinggemeenskappe aan die <a href="/wiki/Witwatersrand" title="Witwatersrand">Witwatersrand</a> en aan die <a href="/wiki/Kaap" title="Kaap">Kaap</a> oorgespoel. Die jeugonluste het na die res van Suid-Afrika uitgebrei. Swart werkers uit die tuislande wat op 'n kontrakbasis in Suid-Afrika gewerk het, het uit vrees dat hulle hul werk kon verloor soms wreed teen die jeugdiges opgetree. Die Swart Bewussynsbeweging is in <a href="/wiki/Oktober" title="Oktober">Oktober</a> 1977 verban in 'n poging om 'n einde te maak aan die onluste. Die beweging het egter bly voortbestaan ten spyte van die verbanning, aangesien dit op sy eie strukture staatgemaak het. Die vrede is eers in <a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a> herstel nadat die grondliggende oorsaak van die onluste, naamlik die onderwysstelsel, indringend ondersoek en gewysig is. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Weerstand_deur_werkersorganisasies">Weerstand deur werkersorganisasies</h3></div> <p>Ten spyte van die opbloei in die <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrikaanse</a> <a href="/wiki/Ekonomie" title="Ekonomie">ekonomie</a> in die jare 1964 tot 1972 het die swart werkers weinig daarby gebaat (moet bevestig word!). Die pryse van verbruikersgoedere het skerp gestyg, terwyl werkers se salarisse en lone konstant gebly het (moet bevestig word, inflasie was baie laag weens lae werkloosheid). Dit het tot arbeidsonrus gelei wat weer tot stakings gelei het (moet bevestig word, onrus is aangejaag deur buitelandse en ANC invloed). Die eerste suksesvolle staking het in <a href="/wiki/Natal" class="mw-disambig" title="Natal">Natal</a> plaasgevind. Toe die werkers se lone as gevolg daarvan verbeter het, het dit werkers van ander bedrywe aangespoor om ook te staak. Daar is spoedig besef dat dit 'n magtige wapen was. 'n Verdere kenmerk van hierdie vroegste stakings was dat individue nie namens die werkers met die werkgewers gaan onderhandel het nie, om te voorkom dat die werkgewers en die polisie die leiers kan uitsonder en benadeel . Stakings het ook na die <a href="/wiki/Witwatersrand" title="Witwatersrand">Witwatersrand</a> uitgebrei en het later deur die hele land versprei. Nuwe onafhanklike en ongeregistreerde <a href="/wiki/Vakbond" title="Vakbond">vakbonde</a> is gestig om die <a href="/w/index.php?title=Wet_op_die_Skikking_van_Swart_Arbeidsgeskille&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op die Skikking van Swart Arbeidsgeskille (bladsy bestaan nie)">Wet op die Skikking van Swart Arbeidsgeskille</a>, wat swart werkers verbied het om aan georganiseerde stakings deel te neem, omseil het. </p><p>Die <i><a href="/w/index.php?title=Trade_Union_Council_of_South_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trade Union Council of South Africa (bladsy bestaan nie)">Trade Union Council of South Africa</a></i> (TUCSA) het in 1973 besluit om parallelle vakbonde te stig ten einde die nuwe swart werkersunies te beheer. Dit het egter misluk omdat die werkers nie vertroue daarin gehad het nie. Die eerste suksesvolle swart vakbond in Suid-Afrika was die <a href="/w/index.php?title=Nasionale_Unie_van_Mynwerkers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nasionale Unie van Mynwerkers (bladsy bestaan nie)">Nasionale Unie van Mynwerkers</a> (NUM) wat in <a href="/wiki/1982" title="1982">1982</a> tot stand gekom het. Die <i><a href="/wiki/Congress_of_South_African_Trade_Unions" class="mw-redirect" title="Congress of South African Trade Unions">Congress of South African Trade Unions</a></i> (COSATU) het in Desember 1985 tot stand gekom, en is vandag nog die koördineerder van die meeste <a href="/wiki/Vakbond" title="Vakbond">vakbonde</a> in <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Onderdrukking_van_apartheidsteenstand">Onderdrukking van apartheidsteenstand</h3></div> <p>Sedert <a href="/wiki/D.F._Malan" class="mw-redirect" title="D.F. Malan">D.F. Malan</a> die <a href="/wiki/Nasionale_Party" title="Nasionale Party">Nasionale Party</a> in 1948 tot oorwinning gelei en aan bewind gekom het met die beleid van rasseskeiding, het die <a href="/wiki/Eerste_minister" title="Eerste minister">eerste ministers</a> van <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> die beleid streng toegepas en enige weerstand deur middel van wetgewing onderdruk. Malan het in <a href="/wiki/November" title="November">November</a> <a href="/wiki/1954" title="1954">1954</a> afgetree, waarna adv. <a href="/wiki/J.G._Strijdom" class="mw-redirect" title="J.G. Strijdom">J.G. Strijdom</a> eerste minister geword het. Ná Strijdom se dood op <a href="/wiki/24_Augustus" title="24 Augustus">24 Augustus</a> <a href="/wiki/1958" title="1958">1958</a> het dr. <a href="/wiki/H.F._Verwoerd" class="mw-redirect" title="H.F. Verwoerd">H.F. Verwoerd</a> eerste minister geword. Verwoerd het die eerste aanslag op sy lewe op <a href="/wiki/9_April" title="9 April">9 April</a> <a href="/wiki/1960" title="1960">1960</a> deur <a href="/wiki/David_Pratt" class="mw-redirect" title="David Pratt">David Pratt</a> tydens die Randse Paasskou oorlewe, maar is op <a href="/wiki/6_September" title="6 September">6 September</a> <a href="/wiki/1966" title="1966">1966</a> deur <a href="/wiki/Demetrios_Tsafendas" title="Demetrios Tsafendas">Demetrios Tsafendas</a> in sy bank in die <a href="/wiki/Volksraad_van_Suid-Afrika" title="Volksraad van Suid-Afrika">Volksraadsaal</a> met 'n dolk doodgesteek. </p><p>Adv. <a href="/wiki/B.J._Vorster" class="mw-redirect" title="B.J. Vorster">B.J. Vorster</a> het daarna eerste minister van Suid-Afrika geword. Ná sy bedanking in September <a href="/wiki/1978" title="1978">1978</a> weens gesondheidsredes, het mnr. <a href="/wiki/P.W._Botha" class="mw-redirect" title="P.W. Botha">P.W. Botha</a> die eerste uitvoerende president van die land geword. Tydens sy bewindstydperk is daar begin om die beleid van apartheid te verslap — die eerste stap in die proses wat uiteindelik tot 'n nuwe <a href="/w/index.php?title=Konstitusie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konstitusie (bladsy bestaan nie)">konstitusie</a> sou lei. Mnr. <a href="/wiki/F.W._de_Klerk" class="mw-redirect" title="F.W. de Klerk">F.W. de Klerk</a>, wat ná mnr. Botha tot president verkies is, het die land tot volle hervorming gelei, wat deur die algemene demokratiese verkiesing van 1994 verwesenlik sou word. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Die_rol_van_vroue_in_die_stryd_teen_apartheid">Die rol van vroue in die stryd teen apartheid</h2></div> <p>Vroeg in die vyftigerjare het die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> se <i>Women's League</i> (ANCWL) in toenemende mate die weerstandsaktiwiteite ondersteun. <a href="/wiki/Vrou" title="Vrou">Vroue</a> het veral aktief aan die <i>Defiance Campaign</i> deelgeneem, optogte en boikotte in die gemeenskappe ondersteun, saam die stryd teen swart onderwys gestry en betrokke geraak by die organisasie van kongresse soos die <i>Congress of People</i>. </p><p>Die belangrikste rol wat die vroue egter in die stryd teen apartheid gespeel het, was die beweging teen die uitreiking van pasboeke vir vroue. 'n Groot aantal optogte deur vroue is in dorpe en stede dwarsdeur Suid-Afrika gereël. Die belangrikste optog het op <a href="/wiki/9_Augustus" title="9 Augustus">9 Augustus</a> <a href="/wiki/1956" title="1956">1956</a> plaasgevind toe 20 000 vroue deur die strate van <a href="/wiki/Pretoria" title="Pretoria">Pretoria</a> na die <a href="/wiki/Uniegebou" title="Uniegebou">Uniegebou</a> gemarsjeer het om 'n petisie teen die verpligte dra van pasboeke aan die eertydse eerste minister, <a href="/wiki/J.G._Strijdom" class="mw-redirect" title="J.G. Strijdom">J.G. Strijdom</a>, te oorhandig. Alhoewel hy dit nie in ontvangs geneem het nie, het die vroue duisende petisievorms voor sy deur gelaat. Die beweging teen die uitreiking van pasboeke vir vroue het tot 1960 voortgeduur, toe die regering tóg die Wet op die Dra van Pasboeke op vroue van toepassing gemaak het en hulle verplig is om pasboeke te dra. </p><p>Vroue het aan verskeie ander optredes deelgeneem in die jare 1955 tot 1959. In Cato Ridge aan die buitewyke van <a href="/wiki/Durban" title="Durban">Durban</a> het 'n groot aantal vroue in opstand gekom teen die munisipaliteit wat sorghumbier vervaardig het en dit in biersale aan die mans verkoop het. Die vroue is belet om ook bier te maak. Toe die onluste ernstige afmetings begin aanneem en die vroue begin om die biersale aan die brand te steek, is die opstand wreed deur die <a href="/wiki/Polisie" title="Polisie">polisie</a> onderdruk. Vroue was ook aktief betrokke by die massaverset wat gevolg het op die verpligte verskuiwing van mense van <a href="/wiki/Cato_Manor" title="Cato Manor">Cato Manor</a> na <a href="/w/index.php?title=Kwa-Mashu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwa-Mashu (bladsy bestaan nie)">Kwa-Mashu</a> in 1960. </p><p>Vroue se deelname aan die versetbewegings was egter nie net tot stedelike gebiede beperk nie. Onluste deur vroue aangespoor het gedurende die tydperk 1956 tot 1960 regoor <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> voorgekom. Op <a href="/wiki/Zeerust" title="Zeerust">Zeerust</a> in die huidige <a href="/wiki/Noordwes" title="Noordwes">Noordwesprovinsie</a> het duisende vroue geweier om hul pasboeke te dra en het hulle dit in die openbaar op 'n hoop gegooi en aan die brand gesteek. Hoofmanne wat die regering ondersteun het, is ook aangeval. Die polisie het die opstand deur middel van 'n skrikbewind van arrestasies en hardhandige optrede onderdruk. Sowat 2 000 swart mense het oor die grens na <a href="/wiki/Botswana" title="Botswana">Botswana</a> gevlug. </p><p>In <a href="/wiki/KwaZulu-Natal" title="KwaZulu-Natal">KwaZulu-Natal</a> was sowat 20 000 vroue betrokke by versetbewegings teen onder andere die volgende wette: </p> <ul><li>Die Pasboekwette van toepassing op vroue;</li> <li>Die Wet op die Beperking van Veegetalle wat bepaal het dat swart boere slegs 'n beperkte aantal beeste mag aanhou;</li> <li>Die Wet op Eiendomsreg wat bepaal het dat swart boere nie grond mag besit nie.</li></ul> <p>Van die plaaslike hoofmanne en amptenare in die diens van die staat was ook rede vir die verset en het teikens van die oproeriges geword. Protesvergaderings is gehou en het uitgeloop op klipgooiery na polisievoertuie en optogte na polisiestasies, howe, en regeringskantore. Ongeveer 1 000 vroue is gearresteer. </p><p>Die swart vroue van <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> het die weerstandsbewegings aktief ondersteun. Daar was egter ook wit vroue wat hulle simpatie met die weerstandsbewegings getoon het deur deel te neem aan die aktiwiteite van die <i><a href="/wiki/Black_Sash" title="Black Sash">Black Sash</a></i>. Lede van die <i>Black Sash</i> het met swart serpe oor die skouer stil wag gestaan by amptelike geleenthede wat deur kabinetslede bygewoon is. Hulle het ook protesvergaderings georganiseer, straatoptogte gereël en versoekskrifte aan kabinetslede voorgelê. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wêreldreaksie_teen_apartheid"><span id="W.C3.AAreldreaksie_teen_apartheid"></span>Wêreldreaksie teen apartheid</h2></div> <p>Die tydperk van 20 jaar tussen 1960 en 1980 is gekenmerk deur die ontwaking van Afrika-nasionalisme wat tot gevolg gehad het dat verskeie Afrikastate hul onafhanklikheid verkry het en hul plek in die internasionale gemeenskap ingeneem het. Die proses van dekolonisasie in <a href="/wiki/Afrika" title="Afrika">Afrika</a> was op dreef. Tydens hierdie periode het <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> as 'n Afrikaland wat deur 'n wit minderheid regeer is, eenkant gestaan. Die kritiek deur ander Afrikalande op die land se binnelandse beleid het ál hoe feller geword. Talle onafhanklike Afrikastate het lid van wêreldorganisasies soos die <a href="/wiki/Verenigde_Volke" class="mw-redirect" title="Verenigde Volke">Verenigde Volke</a>-organisasie (<a href="/wiki/VVO" class="mw-redirect" title="VVO">VVO</a>) geword. Die toenemende druk wat deur hierdie organisasie op Suid-Afrika toegepas is, het daartoe gelei dat Suid-Afrika teen 1980 op politieke, ekonomiese en sportgebied so te sê geheel en al van die res van die wêreld geïsoleer was. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Suid-Afrika_en_Afrika">Suid-Afrika en Afrika</h3></div> <p>Suid-Afrika se lidmaatskap van die <a href="/wiki/Statebond" class="mw-redirect" title="Statebond">Statebond</a> het in 1961 verval, wat beteken het dat Suid-Afrika se handelsbande met invloedryke Afrikalande verbreek is. Die enigste Afrikastate wat nog hul handelsbande met Suid-Afrika behou het, was die <a href="/wiki/Portugal" title="Portugal">Portugese</a> kolonies <a href="/wiki/Mosambiek" title="Mosambiek">Mosambiek</a> en <a href="/wiki/Angola" title="Angola">Angola</a>. </p><p>In 1963 is die <a href="/wiki/Organisasie_vir_Afrika-eenheid" title="Organisasie vir Afrika-eenheid">Organisasie vir Afrika-eenheid</a> (OAE) gestig en dié organisasie het Suid-Afrika se binnelandse beleid van apartheid en rassediskriminasie (rassisme) skerp gekritiseer. Verskeie lande, onder andere <a href="/wiki/Nigeri%C3%AB" title="Nigerië">Nigerië</a> en <a href="/wiki/Zimbabwe" title="Zimbabwe">Zimbabwe</a>, wou wél diplomatieke bande met Suid-Afrika smee, maar Suid-Afrika het die aanbod van die hand gewys. Die OAE het opstande ondersteun om die rassistiese regering van Suid-Afrika omver te werp. Vyandelike aanslae in die vorm van <a href="/wiki/Terrorisme" title="Terrorisme">terreuraanvalle</a> is teen die land gerig, gerugsteun deur <a href="/wiki/Rusland" title="Rusland">Rusland</a> en <a href="/wiki/China" class="mw-disambig" title="China">China</a> wat die <a href="/wiki/Kommunisme" title="Kommunisme">kommunistiese</a> bewegings van wapens en ammunisie voorsien het en ook opleiding verskaf het. </p><p>Tydens sy bewind as eerste minister het <a href="/wiki/B.J._Vorster" class="mw-redirect" title="B.J. Vorster">B.J. Vorster</a> 'n nuwe beleid van gesprekvoering of dialoog met ander Afrikalande gevolg. Malawi was die eerste land om in <a href="/wiki/1967" title="1967">1967</a> formele diplomatieke bande met Suid-Afrika te smee. Hierdie stap het hewige kritiek deur die OAE uitgelok en daar is aangedring op hul skorsing uit die OAE. Vorster het in 1974 die <a href="/wiki/Ivoorkus" title="Ivoorkus">Ivoorkus</a>, <a href="/wiki/Senegal" title="Senegal">Senegal</a>, <a href="/wiki/Gaboen" title="Gaboen">Gaboen</a>, <a href="/wiki/Botswana" title="Botswana">Botswana</a> en die destydse <a href="/wiki/Rhodesi%C3%AB" title="Rhodesië">Rhodesië</a> besoek. Ná 'n staatsgreep in <a href="/wiki/Portugal" title="Portugal">Portugal</a>, wat die dekolonisasieproses van Portugal se Afrika-kolonies aan die gang gesit het, het Mosambiek en Angola hul onafhanklikheid verkry. Suid-Afrika het 'n hand van vriendskap na Mosambiek uitgesteek – die voorloper van die <a href="/wiki/Verdrag_van_Nkomati" title="Verdrag van Nkomati">Nkomati-vredesverdrag</a> wat in 1984 tussen Suid-Afrika en Mosambiek gesluit is. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Suid-Afrika_en_die_res_van_die_wêreld"><span id="Suid-Afrika_en_die_res_van_die_w.C3.AAreld"></span>Suid-Afrika en die res van die wêreld</h3></div> <p>Ten spyte van die Suid-Afrikaanse regering se pogings om die land se beeld in die buiteland te bevorder, is weinig sukses behaal. Gebeure soos die <a href="/wiki/Sharpeville-slagting" title="Sharpeville-slagting">Sharpeville-insident</a> en die Soweto-onluste het tot gevolg gehad dat die land net verder deur die internasionale gemeenskap geïsoleer is. Die <a href="/wiki/VVO" class="mw-redirect" title="VVO">VVO</a> het ekonomiese sanksies teen Suid-Afrika ingestel wat behels het dat geen ander lidland van die <a href="/wiki/VVO" class="mw-redirect" title="VVO">VVO</a> met Suid-Afrika handel mag dryf nie. Buitelandse beleggers het egter óf hul <a href="/wiki/Aandeel" title="Aandeel">aandele</a> in Suid-Afrikaanse <a href="/wiki/Sakeonderneming" class="mw-redirect" title="Sakeonderneming">sakeondernemings</a> verkoop óf hul beleggings aan Suid-Afrika onttrek. </p><p>Tog het sekere lande ekonomiese sanksies teen Suid-Afrika tot hul eie voordeel gebruik. Met <a href="/wiki/Denemarke" title="Denemarke">Denemarke</a> en <a href="/wiki/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> wat die EEG (Europese Ekonomiese Gemeenskap) probeer oortuig het om sanksies teen Suid-Afrika in te stel, het vernaamlik <a href="/wiki/Frankryk" title="Frankryk">Frankryk</a>, Denemarke en <a href="/wiki/Brittanje" class="mw-redirect" title="Brittanje">Brittanje</a> uiteindelik 'n steenkoolboikot aanvaar.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nederland het wel, maar dit was wetlik omseilbaar. Met Frankryk, Denemarke en Brittanje as direkte steenkoolinvoerders uitgeskakel, word 700% meer Suid-Afrikaanse steenkool tussen 1982 en 1987 in Rotterdam deur Nederland ingevoer. Alleenhandel as middelman het gevolg. Die steenkool is verwerk, 'n ander naam gegee, en dit is teen groot winste aan Frankryk en Brittanje verkoop, sowel as aan sy eie <i>anti-apartheidsbondgenoot</i>, Denemarke.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Anti-apartheidsoptogte is regdeur die Westerse wêreld gehou. Suid-Afrika is ook op die gebied van internasionale <a href="/wiki/Sport" title="Sport">sport</a> geïsoleer. Geen amptelike nasionale span kon in die buiteland aan sportbyeenkomste deelneem nie. Dit het 'n nadelige invloed op sportontwikkeling in Suid-Afrika gehad aangesien daar nie meer blootstelling aan internasionale mededinging was nie. </p><p>Sekere oorsese lande het hul diplomatieke bande met Suid-Afrika verbreek. Die <a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_Lugdiens" title="Suid-Afrikaanse Lugdiens">Suid-Afrikaanse Lugdiens</a> is landingsregte in sekere lande geweier, en selfs op vermaaklikheidsgebied is sanksies teen Suid-Afrikaanse teatergeselskappe ingestel. Musiekgroepe soos <a href="/wiki/U2" title="U2">U2</a> en Simple Minds het die Suid-Afrikaanse regering openlik gekritiseer in die lirieke van hul liedjies. </p><p>Die Suid-Afrikaanse regering het onder leiding van president <a href="/wiki/P.W._Botha" class="mw-redirect" title="P.W. Botha">P.W. Botha</a> tentatiewe stappe in die rigting van die opheffing van apartheid gemaak. Beide in Suid-Afrika en in die buiteland is daar egter gevoel dat daar te min te laat gedoen is. Op <a href="/wiki/15_Augustus" title="15 Augustus">15 Augustus</a> <a href="/wiki/1985" title="1985">1985</a> hou Botha die berugte sogenaamde <a href="/wiki/Rubicon-toespraak" title="Rubicon-toespraak">Rubicon-toespraak</a> in <a href="/wiki/Durban" title="Durban">Durban</a>. Die toespraak is met groot afwagting ingewag en daar is verwag dat 'n belangrike aankondiging in terme van beleidsverandering gemaak sou word.<sup id="cite_ref-TIME_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-TIME-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Botha sê dan ook in sy toespraak dat <i>"I believe that we are today crossing the Rubicon in South Africa."</i> Hy maak egter geen noemenswaardige aankondigings nie. 'n Woorvoerder van die <a href="/wiki/Verenigde_Koninkryk" title="Verenigde Koninkryk">Britse regering</a> het verklaar dat daar "aansienlike teleurstelling" met Botha se toespraak was, met 'n soortgelyke uitspraak deur <a href="/wiki/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a> terwyl 'n Franse amptenaar gesê het dat die Suid-Afrikaanse situasie "aanhou om ons te ontstel."<sup id="cite_ref-TIME_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-TIME-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> en ander anti-apartheidsbewegings verwerp die toespraak ook en die organisasie beskryf dit as 'n arrogante herbevestiging dat die apartheidstelsel onveranderd sou voortgaan.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Die gebrek aan daadwerklike stappe in die ophef van apartheid en die instel van volle demokrasie lei daartoe dat die Rand se waarde dramaties val en dat Suid-Afrika se oorblywende Westerse bondgenote, insluitend die <a href="/wiki/VSA" class="mw-redirect" title="VSA">VSA</a>, ook sanksies instel. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Die_opbou_van_nuwe_identiteite_in_Suid-Afrika_in_die_90's"><span id="Die_opbou_van_nuwe_identiteite_in_Suid-Afrika_in_die_90.27s"></span>Die opbou van nuwe identiteite in Suid-Afrika in die 90's</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Die_tydperk_vóór_die_1994-verkiesing"><span id="Die_tydperk_v.C3.B3.C3.B3r_die_1994-verkiesing"></span>Die tydperk vóór die 1994-verkiesing</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:F._W._de_Klerk_2012.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/F._W._de_Klerk_2012.jpg/220px-F._W._de_Klerk_2012.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/F._W._de_Klerk_2012.jpg/330px-F._W._de_Klerk_2012.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b6/F._W._de_Klerk_2012.jpg 2x" data-file-width="423" data-file-height="564" /></a><figcaption><a href="/wiki/Frederik_Willem_de_Klerk" title="Frederik Willem de Klerk">F.W. de Klerk</a> – staatspresident 1989-1994.</figcaption></figure> <p>Op <a href="/wiki/14_September" title="14 September">14 September</a> <a href="/wiki/1989" title="1989">1989</a> het mnr. <a href="/wiki/F.W._de_Klerk" class="mw-redirect" title="F.W. de Klerk">F.W. de Klerk</a> mnr. <a href="/wiki/P.W._Botha" class="mw-redirect" title="P.W. Botha">P.W. Botha</a> opgevolg as staatspresident van Suid-Afrika. De Klerk het homself verbind tot 'n fundamentele verandering van Suid-Afrika se binnelandse beleid en het dadelik begin om apartheid af te takel. Afgesien van die normale regeringsbedrywighede soos die opstel van 'n begroting en wetgewing, het hy onderneem om ook <a href="/wiki/Buitelandse_betrekkinge" class="mw-redirect" title="Buitelandse betrekkinge">buitelandse betrekkinge</a> te verbeter, staatsadministrasie te rasionaliseer en ekonomiese groei te bevorder. Die verswakte ekonomie weens internasionale saksies, grootskaalse <a href="/wiki/Armoede" title="Armoede">armoede</a> onder veral stedelike swart mense en die politieke vyandskap waarin Suid-Afrika met die res van die wêreld geleef het, is alles dinge wat president De Klerk die hoof moes bied. </p><p>Politieke gevangenes wat ingevolge die Wet op die Onderdrukking van Kommunisme in tronke was, is op <a href="/wiki/10_Oktober" title="10 Oktober">10 Oktober</a> <a href="/wiki/1989" title="1989">1989</a> vrygelaat. Op <a href="/wiki/2_Februarie" title="2 Februarie">2 Februarie</a> <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> het F.W. de Klerk sy beroemde toespraak gelewer waarin hy die regering van Suid-Afrika onomwonde tot politieke verandering verbind het. Die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> en <a href="/wiki/SAKP" class="mw-redirect" title="SAKP">SAKP</a>, wat tot op daardie stadium nog verbode organisasies in Suid-Afrika was, is ontban. <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a>, wat in 1964 lewenslank tronk toe gestuur is en allerweë as die leier van die ANC bestempel is, is op <a href="/wiki/11_Februarie" title="11 Februarie">11 Februarie</a> <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> vrygelaat. </p><p>Die onderhandelingsproses om Suid-Afrika van 'n apartheidsbestel in 'n ten volle demokratiese staat te omskep waar elke stemgeregtigde kon stem afgesien van velkleur, ras of geslag, sou in drie fases plaasvind, naamlik: </p> <ul><li>Tentatiewe onderhandelinge waartydens daar voelers uitgesteek is om met al die rolspelers te onderhandel.</li> <li>Die opstel van gestruktureerde onderhandelinge waar die proses van onderhandeling beplan en bepaal is.</li> <li>Die stigting van 'n onderhandelingsforum met die oog op die <a href="/wiki/Konvensie_vir_%27n_Demokratiese_Suid-Afrika_(KODESA)" class="mw-redirect" title="Konvensie vir 'n Demokratiese Suid-Afrika (KODESA)">Konvensie vir 'n Demokratiese Suid-Afrika (KODESA)</a>.</li></ul> <p>Die eerste werklike onderhandelinge het op <a href="/wiki/2_Mei" title="2 Mei">2</a> tot <a href="/wiki/4_Mei" title="4 Mei">4 Mei</a> <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> plaasgevind met die Groote Schuur-minuut tussen die regering en die ANC. Hierdie historiese byeenkoms het by <a href="/wiki/Groote_Schuur" title="Groote Schuur">Groote Schuur</a>, die ampswoning van <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> se vorige eerste ministers in <a href="/wiki/Kaapstad" title="Kaapstad">Kaapstad</a>, plaasgevind. Enkele aanhalings uit hierdie minuut lei soos volg: </p> <table cellpadding="10" style="border-collapse:collapse; background-color: var(--background-color-base); color:var( --color-base ) border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="20" valign="top"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Cquote1.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/20px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/40px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Die regering en die ANC het ooreengekom om hulle gesamentlik te verbind tot die beëindiging van die bestaande klimaat van geweld en intimidasie, van watter kan ook al, asook tot stabiliteit en 'n vreedsame onderhandelingsproses<br /> </td> <td valign="bottom"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Cquote2.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/20px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/40px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <table cellpadding="10" style="border-collapse:collapse; background-color: var(--background-color-base); color:var( --color-base ) border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="20" valign="top"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Cquote1.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/20px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/40px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Doeltreffende kommunikasiekanale sal tussen die regering en die ANC geskep word om geweld en intimidasie, van watter kan ook al, doeltreffend in bedwang te hou.<br /> </td> <td valign="bottom"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Cquote2.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/20px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/40px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <p>'n Tweede stap in die onderhandelingsproses tussen die twee hoofpartye, naamlik die regering (die <a href="/wiki/Nasionale_Party" title="Nasionale Party">Nasionale Party</a>) en die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a>, het op <a href="/wiki/6_Augustus" title="6 Augustus">6 Augustus</a> <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> plaasgevind tydens die <a href="/w/index.php?title=Pretoria-minuut&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pretoria-minuut (bladsy bestaan nie)">Pretoria-minuut</a> en vordering is gemaak op die weg na volskaalse onderhandelinge tussen ál die betrokke partye in Suid-Afrika. Die hele proses is gekenmerk deur diepgaande verskille tussen die onderskeie partye, wat tot wydverspreide geweld gelei het. 'n Groot aantal mense het hul lewens verloor en die regering moes by verskeie geleenthede drasties ingryp om die geweld te onderdruk. </p><p>In <a href="/wiki/Januarie" title="Januarie">Januarie</a> <a href="/wiki/1991" title="1991">1991</a> het die ANC ingestem dat 'n veelpartykonferensie byeengeroep kon word. Op <a href="/wiki/20_Desember" title="20 Desember">20 Desember</a> dieselfde jaar het die konferensie, wat as die <a href="/wiki/Konvensie_vir_%27n_Demokratiese_Suid-Afrika_(KODESA)" class="mw-redirect" title="Konvensie vir 'n Demokratiese Suid-Afrika (KODESA)">Konvensie vir 'n Demokratiese Suid-Afrika (KODESA)</a> bekend sou staan, by die Wêreldhandelsentrum in <a href="/wiki/Kemptonpark" title="Kemptonpark">Kemptonpark</a> naby die <a href="/wiki/Johannesburgse_Internasionale_Lughawe" class="mw-redirect" title="Johannesburgse Internasionale Lughawe">Johannesburgse Internasionale Lughawe</a> plaasgevind. Twintig verskillende politieke partye en entiteite het daaraan deelgeneem, maar 'n aantal regse partye soos die <a href="/wiki/Konserwatiewe_Party" title="Konserwatiewe Party">Konserwatiewe Party</a>, <a href="/wiki/Afrikaner-Weerstandsbeweging" class="mw-redirect" title="Afrikaner-Weerstandsbeweging">Afrikaner-Weerstandsbeweging</a> en die <a href="/wiki/Herstigte_Nasionale_Party" title="Herstigte Nasionale Party">Herstigte Nasionale Party</a>, asook 'n paar radikaal linkse partye soos die <a href="/wiki/Pan_Africanist_Congress" class="mw-redirect" title="Pan Africanist Congress">Pan Africanist Congress</a> (PAC), die <a href="/wiki/Azanian_People%27s_Organization" class="mw-redirect" title="Azanian People's Organization">Azanian People's Organization</a> en die Black Consciousness Movement, het die vergadering geboikot. </p><p>Kodesa I is gevolg deur Kodesa II, wat op <a href="/wiki/15_Mei" title="15 Mei">15 Mei</a> <a href="/wiki/1992" title="1992">1992</a> begin het. Die verskillende werksgroepe wat by Kodesa II gevorm is, moes sekere sleutelkwessies ondersoek en oplossings vind sodat 'n grondwetlike raamwerk wat die basis van die oorgangsgrondwet van <a href="/wiki/1993" title="1993">1993</a> sou vorm, geformuleer kon word. In dieselfde jaar het 26 afvaardigings verder onderhandel tydens die Veelparty-onderhandelingsforum in <a href="/wiki/Kaapstad" title="Kaapstad">Kaapstad</a> en die tussentydse grondwet wat op <a href="/wiki/22_Desember" title="22 Desember">22 Desember</a> <a href="/wiki/1993" title="1993">1993</a> deur die parlement aanvaar is, opgestel. Die <a href="/wiki/Onafhanklike_Verkiesingskommissie" class="mw-redirect" title="Onafhanklike Verkiesingskommissie">Onafhanklike Verkiesingskommissie</a> (OVK), wat daarvoor verantwoordelik was om 'n <a href="/wiki/Infrastruktuur" title="Infrastruktuur">infrastruktuur</a> vir 'n algemene verkiesing in Suid-Afrika daar te stel, is intussen deur die regering gestig. Die verkiesingsdatum is op <a href="/wiki/27_April" title="27 April">27 April</a> <a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a> vasgestel. Vyf partye — die <a href="/wiki/Konserwatiewe_Party" title="Konserwatiewe Party">Konserwatiewe Party</a>, <a href="/wiki/Inkatha_Vryheidsparty" class="mw-redirect" title="Inkatha Vryheidsparty">Inkatha Vryheidsparty</a> en verteenwoordigers van die <a href="/wiki/Ciskei" title="Ciskei">Ciskei</a>-, <a href="/wiki/Bophuthatswana" title="Bophuthatswana">Bophuthatswana</a>- en <a href="/wiki/KwaZulu" title="KwaZulu">KwaZulu</a>-regerings — het nie met die verkiesingsdatum saamgestem nie en het hulle aan die onderhandelinge onttrek om 'n nuwe organisasie, die Vryheidsalliansie, te stig. </p><p>Ondersteuners van die ANC in <a href="/wiki/Bophuthatswana" title="Bophuthatswana">Bophuthatswana</a> het teen die regering se besluit in opstand gekom en dit het tot 'n onstabiele situasie gelei. Die Suid-Afrikaanse regering het die <a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_Weermag" title="Suid-Afrikaanse Weermag">Suid-Afrikaanse Weermag</a> (SAW) op gereedheidsgrondslag geplaas om die orde in Bophuthatswana te herstel. Intussen het president <a href="/wiki/Lucas_Mangope" title="Lucas Mangope">Mangope</a>, die leier van Bophuthatswana, die hulp van sy bondgenoot in die Vryheidsalliansie, generaal <a href="/wiki/Constand_Viljoen" title="Constand Viljoen">Constand Viljoen</a> van die <a href="/wiki/Afrikaner_Volksfront" title="Afrikaner Volksfront">Afrikaner Volksfront</a>, ingeroep om die vrede te herstel. Die AWB onder leiding van <a href="/wiki/Eugene_Terre%27Blanche" class="mw-redirect" title="Eugene Terre'Blanche">Eugene Terre'Blanche</a> het hulle geroepe gevoel om sélf die orde in Bophuthatswana te herstel en het die land binnegedring. Daar was 'n konfrontasie tussen die AWB en die soldate van Bophuthatswana, wat tot die dood van twee AWB-lede gelei het. Hierdie twee lede is koelbloedig voor internasionale televisiekameras doodgeskiet. Die toestand in Bophuthatswana is onder beheer gebring. Mangope is oorreed om uit te tree en twee administrateurs is aangestel ten einde die verkiesing ook daar vreedsaam en regverdig te laat geskied. Die <a href="/wiki/Ciskei" title="Ciskei">Ciskeise</a> leier, Oupa Qgozo, is op 'n soortgelyke wyse vervang, en nadat Viljoen van die Vryheidsalliansie weggebreek het en die <a href="/wiki/Vryheidsfront" class="mw-redirect" title="Vryheidsfront">Vryheidsfront</a> gestig het, was ál die lede van die Vryheidsalliansie met die uitsondering van die <a href="/wiki/Inkatha-Vryheidsparty" title="Inkatha-Vryheidsparty">Inkatha-Vryheidsparty</a> bereid om deel te neem, en het 'n ooreenkoms bereik met verteenwoordigers van die <a href="/wiki/IVP" class="mw-redirect" title="IVP">IVP</a> waarvolgens laasgenoemde ook aan die verkiesing sou deelneem. Alles was nou gereed vir die eerste algemene demokratiese verkiesing wat op 27 April 1994 sou plaasvind. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Suid-Afrika_se_eerste_demokratiese_verkiesing">Suid-Afrika se eerste demokratiese verkiesing</h2></div> <dl><dd><i>Hoofartikel: <a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_algemene_verkiesing_van_1994" title="Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 1994">Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 1994</a></i></dd></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:Nelson_Mandela-2008_(edit).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg/220px-Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg" decoding="async" width="220" height="261" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg/330px-Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg/440px-Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg 2x" data-file-width="657" data-file-height="778" /></a><figcaption>Nelson Mandela – staatspresident 1994–1999.</figcaption></figure> <p>Sowat 19,5 miljoen Suid-Afrikaners het aan die verkiesing op <a href="/wiki/27_April" title="27 April">27</a> en <a href="/wiki/28_April" title="28 April">28 April</a> <a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a> deelgeneem om 'n nuwe Regering van Nasionale Eenheid te kies. Meer as 9 000 stembusse is dwarsoor Suid-Afrika opgerig en baie verskillende partye het op nasionale en provinsiale vlak deelgeneem. Die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> het die verkiesing gewen deur om en by 63% van die stemme op hom te verenig. <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a>, as leier van die ANC, het die president van die land geword. Die <a href="/wiki/Nasionale_Party" title="Nasionale Party">Nasionale Party</a> het die tweede hoogste aantal stemme, naamlik byna 21%, gekry, en het die juniorvennoot in die Regering van Nasionale Eenheid (RNE) geword. </p><p>Die ANC, wat in <a href="/wiki/1912" title="1912">1912</a> slegs as 'n organisasie vir die verteenwoordiging van swart mense in Suid-Afrika gestig is, wat in 1962 tot 'n verbode organisasie verklaar en uit die land verban is, en wat in 1990 as 'n politieke party in Suid-Afrika hertoegelaat is, vorm sedert 1994 die regering van Suid-Afrika. <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a> is as die eerste swart president van Suid-Afrika ingehuldig. Dit was Mandela se taak as president van Suid-Afrika, asook <a href="/wiki/Thabo_Mbeki" title="Thabo Mbeki">Thabo Mbeki</a> en <a href="/wiki/F.W._de_Klerk" class="mw-redirect" title="F.W. de Klerk">F.W. de Klerk</a> as mede-adjunkpresidente van die nuwe Regering van Nasionale Eenheid om, soos vooraf tydens die onderhandelinge besluit is, 'n kabinet saam te stel. Dit sou die land vir die tydperk van 1994 tot 1999, wanneer die volgende verkiesing sou plaasvind, regeer. Een van die belangrikste take van die Regering van Nasionale Eenheid was die opstel van 'n nuwe <a href="/wiki/Grondwet" title="Grondwet">grondwet</a>, wat binne twee jaar ná die aanvang van die RNE aanvaar moes word. Die grondwet van 'n land word as die hoogste gesag en reg in die land beskou en enige regsvoorskrif of optrede wat daarmee in stryd is, is ongeldig. Dit is elke landsburger se plig om op hoogte te wees van sy/haar regte deur kennis te dra van die grondwet. Die grondwet van die <a href="/wiki/Republiek_van_Suid-Afrika" class="mw-redirect" title="Republiek van Suid-Afrika">Republiek van Suid-Afrika</a> is op <a href="/wiki/8_Mei" title="8 Mei">8 Mei</a> <a href="/wiki/1996" title="1996">1996</a> formeel deur die parlement goedgekeur en op <a href="/wiki/11_Oktober" title="11 Oktober">11 Oktober</a> <a href="/wiki/1996" title="1996">1996</a> deur die Grondwetlike Vergadering tot sy huidige vorm gewysig. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Apartheidtydlyn">Apartheidtydlyn</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Voorloop_tot_Apartheid">Voorloop tot Apartheid</h3></div> <ul><li><a href="/wiki/1652" title="1652">1652</a> – <a href="/wiki/Jan_van_Riebeeck" title="Jan van Riebeeck">Jan van Riebeeck</a> land aan die <a href="/wiki/Kaap_die_Goeie_Hoop" title="Kaap die Goeie Hoop">Kaap die Goeie Hoop</a>, rasgemengde huwelike geduld en gewettig onder die bewind van die <a href="/wiki/VOC" class="mw-redirect" title="VOC">VOC</a>.</li> <li><a href="/wiki/1809" title="1809">1809</a> – Drie jaar ná die tweede Britse bewindsoorname onder die beleid van goewerneur Caledon word paswette ingestel wat die <a href="/wiki/Khoisan" title="Khoisan">Khoisan</a> verbied om sonder geskrewe toestemming buite die gebiede te trek wat aan hul toegesê is.</li> <li><a href="/wiki/1828" title="1828">1828</a> – Die paswette wat die <a href="/wiki/Khoisan" title="Khoisan">Khoisan</a> raak, word afgeskaf.</li> <li><a href="/wiki/1865" title="1865">1865</a> – Sir <a href="/wiki/Theophilus_Shepstone" title="Theophilus Shepstone">Theophilus Shepstone</a> verklaar dat swart mense in Natal nie mag stem nie.</li> <li><a href="/wiki/1891" title="1891">1891</a> – Die <a href="/wiki/Oranje-Vrystaat" title="Oranje-Vrystaat">Oranje-Vrystaat</a> verbied mense van <a href="/wiki/Asi%C3%AB" title="Asië">Asiatiese</a> afkoms om in die republiek te woon<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/1894" title="1894">1894</a> – Cecil John Rhodes verhoed die kleurling Krom Hendriks om deel te neem aan 'n <a href="/wiki/Krieket" title="Krieket">kriekettoer</a> van die Kaapse span na Engeland.</li> <li><a href="/wiki/1902" title="1902">1902</a> – Die Verdrag van Vereeniging kondig die einde van die <a href="/wiki/Tweede_Vryheidsoorlog" title="Tweede Vryheidsoorlog">Tweede Vryheidsoorlog</a> aan.</li> <li><a href="/wiki/1903" title="1903">1903</a> – Alfred Milner rig Sanac ("South African Native Affairs Commission") op.</li> <li><a href="/wiki/1905" title="1905">1905</a> – Die bevindinge van Sanac word gepubliseer. Hedendaagse akademici herken die bloudruk van rasgebaseerde segregasie (1910–1948) sowel as apartheid (tot 1990) daarin.</li> <li>1905 – Alfred Milner stel verpligte segregasie vir Kaapse skole in.</li> <li><a href="/wiki/1907" title="1907">1907</a> – Die Suid-Afrika-Wet, wat deur die Britse Parlement bekragtig is ná samesprekinge tussen die twee voormalige kolonies en twee voormalige Boererepublieke, bepaal dat slegs persone van Europese herkoms tot die Parlement verkies mag word.</li> <li><a href="/wiki/1910" title="1910">1910</a> – Die <a href="/wiki/Unie_van_Suid-Afrika" title="Unie van Suid-Afrika">Unie van Suid-Afrika</a> kom tot stand met <a href="/wiki/Uniewording" title="Uniewording">Uniewording</a>.</li> <li><a href="/wiki/1913" title="1913">1913</a> – Die <i><a href="/wiki/Natives_Land_Act_van_1913" class="mw-redirect" title="Natives Land Act van 1913">Natives Land Act van 1913</a></i> word ingestel wat privaat eienaarskap van eiendom deur swart mense verbied.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Apartheid">Apartheid</h3></div> <ul><li>1948 – Die <a href="/wiki/Nasionale_Party" title="Nasionale Party">Nasionale Party</a> kom aan bewind.</li> <li>1949 – <a href="/wiki/Wet_op_Verbod_van_Gemengde_Huwelike" title="Wet op Verbod van Gemengde Huwelike">Wet op Verbod van Gemengde Huwelike</a>, afsonderlike toue by poskantore vir blankes en nie-blankes.</li> <li>1950 – <a href="/wiki/Wet_op_Bevolkingsregistrasie" title="Wet op Bevolkingsregistrasie">Bevolkingsregistrasie</a>-, <a href="/wiki/Groepsgebiedewet" title="Groepsgebiedewet">Groepsgebiede</a>-, Onderdrukking van kommunisme en Immoraliteitswette ingestel.</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/L%C3%AAer:ChristTheKing.BaptistryMural.1972.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/ChristTheKing.BaptistryMural.1972.JPG/220px-ChristTheKing.BaptistryMural.1972.JPG" decoding="async" width="220" height="339" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/ChristTheKing.BaptistryMural.1972.JPG/330px-ChristTheKing.BaptistryMural.1972.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/ChristTheKing.BaptistryMural.1972.JPG/440px-ChristTheKing.BaptistryMural.1972.JPG 2x" data-file-width="2104" data-file-height="3240" /></a><figcaption>Doopvont van <i>The Church of Christ the King</i>, <a href="/wiki/Sophiatown" title="Sophiatown">Sophiatown</a>. Voordat die gemeenskap van Sophiatown in 1955 verplaas is, het die kerk hulle gedien.</figcaption></figure> <ul><li>1951 – <a href="/wiki/Wet_op_Afsonderlike_verteenwoordiging_van_kiesers" title="Wet op Afsonderlike verteenwoordiging van kiesers">Wet op Afsonderlike verteenwoordiging van kiesers</a>, Wet op Bantoe-owerhede.</li> <li><a href="/wiki/1953" title="1953">1953</a> – <a href="/wiki/Wet_op_Afsonderlike_Geriewe" title="Wet op Afsonderlike Geriewe">Wet op Afsonderlike Geriewe</a> ingestel.</li> <li>1954 – Die Tomlinson-kommissie lê die <a href="/wiki/Tomlinson-verslag" title="Tomlinson-verslag">Tomlinson-verslag</a> voor waarin aanbeveel word dat afsonderlike ontwikkeling as landsbeleid aanvaar word. Die verslag beveel aan dat meer as R200 miljoen in die volgende tien jaar belê moet word vir die ontwikkeling van Swart gebiede. Die Wet op die Hervestiging van Naturelle word aanvaar.</li> <li>1955 – <a href="/wiki/25_Junie" title="25 Junie">25 Junie</a> tot <a href="/wiki/26_Junie" title="26 Junie">26 Junie</a>: Soveel as 2884 afgevaardigdes woon die Congress of the People (1955) in <a href="/wiki/Kliptown" title="Kliptown">Kliptown</a> by waar die <a href="/wiki/Vryheidsmanifes" title="Vryheidsmanifes">Vryheidsmanifes</a> (Engels: <i>Freedom Charter</i>) aangeneem word. Wet op die Ontwikkeling van Groepsgebiede word aanvaar</li> <li>1956 – Apartheid op busdienste toegepas. Naturelle- (Verbod op Interdikte) Wet word aanvaar</li> <li>1959 – Wet op die Bantoebeleggingskorporasie</li> <li>1960 – 69 swart mense word doodgeskiet en 180 gewond tydens die Sharpeville-voorval</li> <li>1961 – Wet op gemeenskaplike Kleurlingreservate, Wet op behoud van Kleurlinggebiede, Wet op Stedelike Bantoerade. <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>1966 – <a href="/wiki/Distrik_Ses" title="Distrik Ses">Distrik Ses</a> in <a href="/wiki/Kaapstad" title="Kaapstad">Kaapstad</a> word as blanke gebied verklaar. Ongeveer 150 000 anderskleuriges word teësinnig elders hervestig.</li> <li>1976 – Die <a href="/wiki/1976_Skoliereopstand" class="mw-redirect" title="1976 Skoliereopstand">1976 Skoliereopstand</a> word gewelddadig toe die polisie traangas en honde gebruik teen skoolkinders wat teen <a href="/wiki/Afrikaans" title="Afrikaans">Afrikaans</a> as voertaal in swart skole betoog. Talle kinders, waaronder <a href="/wiki/Hector_Petersen" class="mw-redirect" title="Hector Petersen">Hector Petersen</a>, word deur die polisie doodgeskiet.</li> <li>1977 – Die Theron-kommissie bevind dat die <a href="/wiki/Westminsterstelsel" class="mw-redirect" title="Westminsterstelsel">Westminsterstelsel</a> 'n hindernis is tot goeie regering in 'n multikulturele en plurale samelewing soos <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a> en maak grondwetlike aanbevelings.</li> <li>1984 – Na die 'Ja' stem in 'n referendum onder wit kiesers word 'n nuwe grondwet en die driekamerparlement in plek gestel.</li> <li>1985 – Na onluste wat in September 1984 uitbreek nie onder beheer gebring kan word nie, word die Eerste noodtoestand in <a href="/wiki/Julie" title="Julie">Julie</a> 1985 afgekondig.</li> <li><a href="/wiki/1986" title="1986">1986</a> – In Junie word 'n nuwe noodtoestand afgekondig wat streng beperkings op die <a href="/wiki/Media" class="mw-disambig" title="Media">media</a> plaas. Jong swart mense bekend as die <i><a href="/wiki/Comrades" class="mw-redirect" title="Comrades">comrades</a></i> begin ander swart mense, wat daarvan verdink word dat hulle met die apartheidsregering saamwerk of nie by die stryd daarteen wil aansluit nie, doodmaak.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Einde_van_Apartheid">Einde van Apartheid</h3></div> <ul><li><a href="/wiki/1987" title="1987">1987</a> – 'n Groep gematigde <a href="/wiki/Afrikaans" title="Afrikaans">Afrikaanssprekendes</a> ontmoet <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a>-leiers tydens die <a href="/wiki/Dakar-beraad" title="Dakar-beraad">Dakar-beraad</a>.</li> <li>1990 – Op <a href="/wiki/2_Februarie" title="2 Februarie">2 Februarie</a> kondig <a href="/wiki/Staatspresident_van_Suid-Afrika" title="Staatspresident van Suid-Afrika">President</a> <a href="/wiki/Frederik_Willem_de_Klerk" title="Frederik Willem de Klerk">F.W. de Klerk</a> by die opening van die parlement aan dat die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> en ander groepe ontperk sou word en dat <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a> vrygelaat sou word.</li> <li>1990 – Op <a href="/wiki/11_Februarie" title="11 Februarie">11 Februarie</a> word anti-apartheidstryder <a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a>, vir 27 jaar lank 'n politieke gevangene, uit die <a href="/wiki/Victor_Verster-gevangenis" class="mw-redirect" title="Victor Verster-gevangenis">Victor Verster-gevangenis</a> in die <a href="/wiki/Paarl" title="Paarl">Paarl</a>, <a href="/wiki/Suid-Afrika" title="Suid-Afrika">Suid-Afrika</a>, vrygelaat.</li> <li>1991 – Die <a href="/wiki/KODESA" class="mw-redirect" title="KODESA">KODESA</a>-samesprekinge begin op <a href="/wiki/20_Desember" title="20 Desember">20 Desember</a>.</li> <li>1992 – Wit Suid-Afrikaners stem op <a href="/wiki/18_Maart" title="18 Maart">18 Maart</a> in 'n omstrede <a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_referendum_van_1992" title="Suid-Afrikaanse referendum van 1992">referendum</a> met 'n oorweldigende meerderheid (68,6%) ten gunste van volgehoue samesprekings vir die daarstel van 'n volwaardige demokrasie in Suid-Afrika.</li> <li>1994 – Eerste nie-rassige, demokratiese verkiesing. Die <a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a> kom aan bewind. Suid-Afrika word die enigste land in die wêreld waar wetgewing soos regstellende aksie ten gunste van die meerderheid in plek gesit word. Rasseklassifikasie duur voort met die gevolglike benadeling van sekere rassegroepe.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verwysings">Verwysings</h2></div> <div class="reflist columns references-column-count references-column-count-2" style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2205490">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:9px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png");background-image:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg");background-repeat:no-repeat;background-size:12px;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170105134146/http://v1.sahistory.org.za/pages//people/lives-of-courage/pages/wall/prisoners/robbenisland/prisoner_robben_M.html">"List of Robben Island political prisoners"</a> (in Engels). South African History Online. Geargiveer vanaf <a rel="nofollow" class="external text" href="http://v1.sahistory.org.za/pages//people/lives-of-courage/pages/wall/prisoners/robbenisland/prisoner_robben_M.html">die oorspronklike</a> op 5 Januarie 2017<span class="reference-accessdate">. Besoek op <span class="nowrap">14 November</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=List+of+Robben+Island+political+prisoners&rft.pub=South+African+History+Online&rft_id=http%3A%2F%2Fv1.sahistory.org.za%2Fpages%2F%2Fpeople%2Flives-of-courage%2Fpages%2Fwall%2Fprisoners%2Frobbenisland%2Fprisoner_robben_M.html&rfr_id=info%3Asid%2Faf.wikipedia.org%3AApartheid" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2205490"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1986/09/17/2/13.html">"Steenkool bly uit sanksie-pakket EEG kom ooreen oor SA stappe"</a>. <a href="/wiki/Die_Burger" title="Die Burger">Die Burger</a> (bladsy 2). 17 September 1986. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20120709230640/http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1986/09/17/2/13.html">Geargiveer</a> vanaf die oorspronklike op 9 Julie 2012<span class="reference-accessdate">. Besoek op <span class="nowrap">16 Maart</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Steenkool+bly+uit+sanksie-pakket+EEG+kom+ooreen+oor+SA+stappe&rft.date=1986-09-17&rft_id=http%3A%2F%2F152.111.1.87%2Fargief%2Fberigte%2Fdieburger%2F1986%2F09%2F17%2F2%2F13.html&rfr_id=info%3Asid%2Faf.wikipedia.org%3AApartheid" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2205490"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20120710194208/http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1988/08/08/7/27.html">"EEG-lande kry baie meer SA steenkool"</a>. <a href="/wiki/Die_Burger" title="Die Burger">Die Burger</a> (bladsy 7). 8 Augustus 1988. Geargiveer vanaf <a rel="nofollow" class="external text" href="http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1988/08/08/7/27.html">die oorspronklike</a> op 10 Julie 2012<span class="reference-accessdate">. Besoek op <span class="nowrap">16 Maart</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=EEG-lande+kry+baie+meer+SA+steenkool&rft.date=1988-08-08&rft_id=http%3A%2F%2F152.111.1.87%2Fargief%2Fberigte%2Fdieburger%2F1988%2F08%2F08%2F7%2F27.html&rfr_id=info%3Asid%2Faf.wikipedia.org%3AApartheid" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-TIME-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-TIME_4-0">4,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-TIME_4-1">4,1</a></sup></span> <span class="reference-text">GEORGE RUSSELL, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/">TIME</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130516192126/http://www.time.com/">Geargiveer</a> 16 Mei 2013 op <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1074739-1,00.html">Manifesto for Disappointment</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090919033855/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1074739-1,00.html">Geargiveer</a> 19 September 2009 op <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, besoek op 9 Augustus 2007</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/ANC" class="mw-redirect" title="ANC">ANC</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.anc.org.za/ancdocs/pr/1980s/pr850816.html">RESPONSE TO PW BOTHA'S 'RUBICON' SPEECH</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090412044749/http://www.anc.org.za/ancdocs/pr/1980s/pr850816.html">Geargiveer</a> 12 April 2009 op <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, besoek op 9 Augustus 2007</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sahistory.org.za/pages/chronology/special-chrono/mainframe-antiindian.html">Anti-Indian Legislation</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061002052005/http://www.sahistory.org.za/pages/chronology/special-chrono/mainframe-antiindian.html">Geargiveer</a> 2 Oktober 2006 op <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> op <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sahistory.org.za/">SOUTH AFRICAN HISTORY ONLINE</a> besoek op 12 November 2006</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2205490"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060926053738/http://myweb.absamail.co.za/jsduplessis/Selfbestuur/Apartheid.htm">"Apartheid"</a>. Geargiveer vanaf <a rel="nofollow" class="external text" href="http://myweb.absamail.co.za/jsduplessis/Selfbestuur/Apartheid.htm">die oorspronklike</a> op 26 September 2006<span class="reference-accessdate">. Besoek op <span class="nowrap">12 November</span> 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Apartheid&rft_id=http%3A%2F%2Fmyweb.absamail.co.za%2Fjsduplessis%2FSelfbestuur%2FApartheid.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faf.wikipedia.org%3AApartheid" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bronnelys">Bronnelys</h2></div> <ul><li><i>Geskiedenis van Suid-Afrika</i>: Van der Walt en Ander, Nasou Beperk, Tweede uitgawe</li> <li><i>Sosiale Wetenskappe</i>: Bateleur-paneel, Bateleur-boeke, Eerste uitgawe</li> <li><i>Vyfhonderd Jaar Suid-Afrikaanse Geskiedenis</i>: C.F.J. Muller e.a., Academica.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verdere_leesstof_ter_verklaring_van_apartheid">Verdere leesstof ter verklaring van apartheid</h2></div> <ul><li>Rhoodie, N.J. & Venter, H.J. 1959. Die apartheidsgedagte: ’n sosio-historiese uiteensetting van sy ontstaan en ontwikkeling. Kaapstad: HAUM. 271 p.</li> <li>Rhoodie, N.J., <i>red.</i> 1972. South African dialogue. Johannesburg: McGraw-Hill. 611 p.</li> <li>Rhoodie, N.J. 1966. Apartheid en partnership: ’n rasse-sosiologiese ontleding van afsonderlike volksontwikkeling en vennootskap, met besondere verwysing na die motiewe vir hierdie beleidsisteme. Kaapstad: Academica. 420 p.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksterne_skakels">Eksterne skakels</h2></div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-base, #fff);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist">Wikimedia Commons bevat media in verband met <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Apartheid" class="extiw" title="commons:Category:Apartheid">Apartheid</a></b></i>.</td></tr></tbody></table> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-base, #fff);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Wiktionary-logo-en-v2.svg/40px-Wiktionary-logo-en-v2.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Wiktionary-logo-en-v2.svg/60px-Wiktionary-logo-en-v2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Wiktionary-logo-en-v2.svg/80px-Wiktionary-logo-en-v2.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist">Sien <i><b><a href="https://af.wiktionary.org/wiki/apartheid" class="extiw" title="wikt:apartheid">apartheid</a></b></i> in Wiktionary, die vrye woordeboek.</td></tr></tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unhchr.ch/Huridocda/Huridoca.nsf/0/0aa73ef6e3accb82802567910035f237?Opendocument">Implementering van die Internasionale Konvensie oor die Onderdrukking en Straf van die Misdaad van Apartheid</a> Verslag van die <a href="/wiki/Verenigde_Nasies" title="Verenigde Nasies">Verenigde Nasies</a> <span style="font-family:sans-serif; font-weight:bold; font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);" title="Taal: Engels">(<span style="border-bottom: 1px dotted var(--color-subtle, #54595d);">en</span>) </span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.apartheidmuseum.org/">Die Apartheidmuseum in Johannesburg</a> <span style="font-family:sans-serif; font-weight:bold; font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);" title="Taal: Engels">(<span style="border-bottom: 1px dotted var(--color-subtle, #54595d);">en</span>) </span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dacpm.org/"><i>Direct Action Centre for Peace and Memory</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100804053015/http://www.dacpm.org/">Geargiveer</a> 4 Augustus 2010 op <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <span style="font-family:sans-serif; font-weight:bold; font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);" title="Taal: Engels">(<span style="border-bottom: 1px dotted var(--color-subtle, #54595d);">en</span>) </span></li></ul> <div style="display:none; right:10px;" class="metadata topicon nopopups" id="featured-star"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Voorbladartikel" title="Hierdie artikel is gekies as 'n voorbladartikel. Klik gerus hier vir meer inligting."><img alt="Hierdie artikel is gekies as 'n voorbladartikel. Klik gerus hier vir meer inligting." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/15px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/23px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Artikels_oor_Namibië" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-lees"><a href="/wiki/Sjabloon:Artikels_oor_Namibi%C3%AB" title="Sjabloon:Artikels oor Namibië"><abbr title="Lees hierdie sjabloon" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">l</abbr></a></li><li class="nv-bespreek"><a href="/w/index.php?title=Sjabloonbespreking:Artikels_oor_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sjabloonbespreking:Artikels oor Namibië (bladsy bestaan nie)"><abbr title="Bespreek hierdie sjabloon" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">b</abbr></a></li><li class="nv-wysig"><a class="external text" href="https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Artikels_oor_Namibi%C3%AB&action=edit"><abbr title="Wysig hierdie sjabloon" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">w</abbr></a></li></ul></div><div id="Artikels_oor_Namibië" style="font-size:114%;margin:0 4em">Artikels oor <a href="/wiki/Namibi%C3%AB" title="Namibië">Namibië</a> </div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Geskiedenis_van_Namibi%C3%AB" title="Geskiedenis van Namibië">Geskiedenis</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Duits-Suidwes-Afrika" title="Duits-Suidwes-Afrika">Duits-Suidwes-Afrika</a></li> <li><a href="/wiki/Namibiese_volksmoord_1904-1908" title="Namibiese volksmoord 1904-1908">Volksmoord van die Herero</a></li> <li><a href="/wiki/Suidwes-Afrika-veldtog" title="Suidwes-Afrika-veldtog">Eerste Wêreldoorlog</a></li> <li><a href="/wiki/Suidwes-Afrika" title="Suidwes-Afrika">Mandaat en okkupasie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bantoestans_in_Suidwes-Afrika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bantoestans in Suidwes-Afrika (bladsy bestaan nie)">Bantoestans</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Apartheid</a></li> <li><a href="/wiki/SWAPO" title="SWAPO">SWAPO</a></li> <li><a href="/wiki/Suid-Afrikaanse_Grensoorlog" title="Suid-Afrikaanse Grensoorlog">Suid-Afrikaanse Grensoorlog</a></li> <li><a href="/wiki/Namibiese_Onafhanklikheidsoorlog" title="Namibiese Onafhanklikheidsoorlog">Onafhanklikheidsoorlog</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tripartite_Accord_(Angola)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tripartite Accord (Angola) (bladsy bestaan nie)">Tripartite Accord</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kaprivi-konflik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaprivi-konflik (bladsy bestaan nie)">Kaprivi-konflik</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vlag_van_Namibi%C3%AB" title="Vlag van Namibië"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/100px-Flag_of_Namibia.svg.png" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/150px-Flag_of_Namibia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/200px-Flag_of_Namibia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Geografie_van_Namibi%C3%AB" title="Geografie van Namibië">Geografie</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Streke_van_Namibi%C3%AB" class="mw-redirect" title="Streke van Namibië">Streke</a></li> <li><a href="/wiki/Lys_van_stede_en_dorpe_in_Namibi%C3%AB" title="Lys van stede en dorpe in Namibië">Stede</a></li> <li><a href="/wiki/Lys_van_nedersettings_in_Namibi%C3%AB" title="Lys van nedersettings in Namibië">Nedersettings</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geologie_van_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geologie van Namibië (bladsy bestaan nie)">Geologie</a></li> <li><a href="/wiki/Groot_Eskarp,_Suider-Afrika" title="Groot Eskarp, Suider-Afrika">Groot Eskarp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lys_van_eilande_van_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lys van eilande van Namibië (bladsy bestaan nie)">Eilande</a></li> <li><a href="/wiki/Kalahari" title="Kalahari">Kalahari</a></li> <li><a href="/wiki/Namibwoestyn" title="Namibwoestyn">Namibwoestyn</a></li> <li><a href="/wiki/Lys_van_ekostreke_van_Namibi%C3%AB" title="Lys van ekostreke van Namibië">Ekostreke</a></li> <li><a href="/wiki/Lys_van_nasionale_parke_van_Namibi%C3%AB" title="Lys van nasionale parke van Namibië">Beskermde gebiede</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Communal_Wildlife_Conservancies_in_Namibia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Communal Wildlife Conservancies in Namibia (bladsy bestaan nie)">Natuurbewaring</a></li> <li><a href="/wiki/Natuurlewe_van_Namibi%C3%AB" title="Natuurlewe van Namibië">Natuurlewe</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Politiek_van_Namibi%C3%AB" title="Politiek van Namibië">Politiek</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kiesafdelings_van_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kiesafdelings van Namibië (bladsy bestaan nie)">Kiesafdelings</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Grondwet_van_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grondwet van Namibië (bladsy bestaan nie)">Grondwet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Verkiesings_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Verkiesings in Namibië (bladsy bestaan nie)">Verkiesings</a></li> <li><a href="/wiki/Buitelandse_betrekkinge_van_Namibi%C3%AB" title="Buitelandse betrekkinge van Namibië">Buitelandse betrekkinge</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Namibiese_Verdedigingsmag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Namibiese Verdedigingsmag (bladsy bestaan nie)">Weermag</a></li> <li><a href="/wiki/Parlement_van_Namibi%C3%AB" title="Parlement van Namibië">Parlement</a> <ul><li><a href="/wiki/Nasionale_Raad_van_Namibi%C3%AB" title="Nasionale Raad van Namibië">Raad (hoërhuis)</a></li> <li><a href="/wiki/Nasionale_Vergadering_van_Namibi%C3%AB" title="Nasionale Vergadering van Namibië">Vergadering (laerhuis)</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lys_van_politieke_partye_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lys van politieke partye in Namibië (bladsy bestaan nie)">Politieke partye</a></li> <li><a href="/wiki/President_van_Namibi%C3%AB" title="President van Namibië">President</a></li> <li><a href="/wiki/Eerste_minister_van_Namibi%C3%AB" title="Eerste minister van Namibië">Eerste minister</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Konstitusionele_Hof_van_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konstitusionele Hof van Namibië (bladsy bestaan nie)">Konstitusionele Hof</a></li> <li><a href="/wiki/Namibi%C3%AB,_Land_van_die_Dapper" class="mw-redirect" title="Namibië, Land van die Dapper">Volkslied</a></li> <li><a href="/wiki/Wapen_van_Namibi%C3%AB" title="Wapen van Namibië">Wapen</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ekonomie_van_Namibi%C3%AB" title="Ekonomie van Namibië">Ekonomie</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Landbou_in_Namibi%C3%AB" title="Landbou in Namibië">Landbou</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lys_van_maatskappye_van_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lys van maatskappye van Namibië (bladsy bestaan nie)">Maatskappye</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Grondhervorming_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grondhervorming in Namibië (bladsy bestaan nie)">Grondhervorming</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mynbou_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mynbou in Namibië (bladsy bestaan nie)">Mynbou</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lys_van_staatsbeheerde_instellings_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lys van staatsbeheerde instellings in Namibië (bladsy bestaan nie)">Staatsbeheerde instellings</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Namibiese_Effektebeurs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Namibiese Effektebeurs (bladsy bestaan nie)">Effektebeurs</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Belasting_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belasting in Namibië (bladsy bestaan nie)">Belasting</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Telekommunikasie_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telekommunikasie in Namibië (bladsy bestaan nie)">Telekommunikasie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Toerisme_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Toerisme in Namibië (bladsy bestaan nie)">Toerisme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vervoer_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vervoer in Namibië (bladsy bestaan nie)">Vervoer</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Samelewing</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Namibiese_kookkuns&action=edit&redlink=1" class="new" title="Namibiese kookkuns (bladsy bestaan nie)">Kookkuns</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kategorie:Namibiese_kultuur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategorie:Namibiese kultuur (bladsy bestaan nie)">Kultuur</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Demografie_van_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demografie van Namibië (bladsy bestaan nie)">Demografie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Onderwys_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Onderwys in Namibië (bladsy bestaan nie)">Onderwys</a></li> <li><a href="/wiki/Kategorie:Etniese_groepe_in_Namibi%C3%AB" title="Kategorie:Etniese groepe in Namibië">Etniese groepe</a></li> <li><a href="/wiki/Vlag_van_Namibi%C3%AB" title="Vlag van Namibië">Vlag</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gesondheidsorg_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gesondheidsorg in Namibië (bladsy bestaan nie)">Gesondheid</a></li> <li><a href="/wiki/Tale_van_Namibi%C3%AB" title="Tale van Namibië">Tale</a></li> <li><a href="/wiki/Lys_van_Namibi%C3%ABrs" title="Lys van Namibiërs">Lys van Namibiërs</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Media_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Media in Namibië (bladsy bestaan nie)">Media</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Musiek_van_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Musiek van Namibië (bladsy bestaan nie)">Musiek</a></li> <li><a href="/wiki/Openbare_vakansiedae_in_Namibi%C3%AB" class="mw-redirect" title="Openbare vakansiedae in Namibië">Openbare vakansiedae</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religie_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religie in Namibië (bladsy bestaan nie)">Religie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sport_in_Namibi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sport in Namibië (bladsy bestaan nie)">Sport</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><a href="/wiki/Kategorie:Namibi%C3%AB" title="Kategorie:Namibië">Kategorie</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ontsluit van "<a dir="ltr" href="https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Apartheid&oldid=2680478">https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Apartheid&oldid=2680478</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Spesiaal:Kategorie%C3%AB" title="Spesiaal:Kategorieë">Kategorieë</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorie:Apartheid" title="Kategorie:Apartheid">Apartheid</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Geskiedenis_van_Namibi%C3%AB" title="Kategorie:Geskiedenis van Namibië">Geskiedenis van Namibië</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Geskiedenis_van_Suid-Afrika" title="Kategorie:Geskiedenis van Suid-Afrika">Geskiedenis van Suid-Afrika</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Menseregte" title="Kategorie:Menseregte">Menseregte</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Versteekte kategorieë: <ul><li><a href="/wiki/Kategorie:AS1-bronne_in_Engels_(en)" title="Kategorie:AS1-bronne in Engels (en)">AS1-bronne in Engels (en)</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Voorbladartikels" title="Kategorie:Voorbladartikels">Voorbladartikels</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Die bladsy is laas op 25 Junie 2024 om 18:02 bygewerk.</li> <li id="footer-info-copyright">Die teks is beskikbaar onder die lisensie <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Erkenning-Insgelyks Deel</a>. Aanvullende voorwaardes kan moontlik ook van toepassing wees. Sien die <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Algemene Voorwaardes</a> vir meer inligting.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privaatheidsbeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Oor">Inligting oor Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Voorwaardes">Vrywaring</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragskode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org">Statistieke</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Koekieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//af.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Apartheid&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Selfoonweergawe</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-795c86c559-psgwd","wgBackendResponseTime":180,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.291","walltime":"0.447","ppvisitednodes":{"value":2005,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":54685,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":8510,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":20,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":18855,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 296.838 1 -total"," 39.14% 116.196 1 Sjabloon:Verwysings"," 28.69% 85.155 2 Sjabloon:Cite_web"," 26.18% 77.702 1 Sjabloon:CommonsKategorie"," 25.16% 74.693 1 Sjabloon:Artikels_oor_Namibië"," 23.81% 70.685 1 Sjabloon:Artikels_oor_'n_land"," 23.00% 68.272 1 Sjabloon:Commons"," 22.50% 66.781 2 Sjabloon:Susterprojek"," 22.27% 66.117 5 Sjabloon:Navigasieboks"," 16.55% 49.136 2 Sjabloon:Sykas"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.094","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3829519,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-598c47c764-g4d97","timestamp":"20241118233012","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Apartheid","url":"https:\/\/af.wikipedia.org\/wiki\/Apartheid","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11409","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11409","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-07-16T11:38:57Z","dateModified":"2024-06-25T18:02:44Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/12\/ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg","headline":"politieke bestel, ideologie en beleid gegrond op rasseklassifikasie"}</script> </body> </html>