CINXE.COM

परमाणु बम - विकिपीडिया

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="hi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>परमाणु बम - विकिपीडिया</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hiwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "०\t१\t२\t३\t४\t५\t६\t७\t८\t९"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","जनवरी","फ़रवरी","मार्च","अप्रैल","मई","जून","जुलाई","अगस्त","सितंबर","अक्टूबर","नवम्बर","दिसम्बर"],"wgRequestId":"61bdb0ca-0532-45a9-8597-ca10c1e9ebe6","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"परमाणु_बम","wgTitle":"परमाणु बम","wgCurRevisionId":6353173,"wgRevisionId":6353173,"wgArticleId":46092,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["वेबआर्काइव टेम्पलेट वेबैक कड़ियाँ","वेबआर्काइव टेम्पलेट आर्काइवइस कड़ियाँ","सुरक्षा","हथियार", "नाभिकीय अस्त्र","नाभिकीय भौतिकी"],"wgPageViewLanguage":"hi","wgPageContentLanguage":"hi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"परमाणु_बम","wgRelevantArticleId":46092,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q12802","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.Numeral_converter","ext.gadget.ShortUrlShare","ext.gadget.ExternalSearch","ext.gadget.switcher","ext.gadget.Prosesize","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hi&amp;modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hi&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hi&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hi&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Nagasakibomb.jpg/1200px-Nagasakibomb.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1434"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Nagasakibomb.jpg/800px-Nagasakibomb.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="956"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Nagasakibomb.jpg/640px-Nagasakibomb.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="765"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="परमाणु बम - विकिपीडिया"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hi.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="संपादित करें" href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="विकिपीडिया (hi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="विकिपीडिया की Atom फ़ीड" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:RecentChanges&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-परमाणु_बम rootpage-परमाणु_बम skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">सामग्री पर जाएँ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="साइट"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="मुख्य मेन्यू" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="मुख्य मेन्यू" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">मुख्य मेन्यू</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">मुख्य मेन्यू</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">साइडबार पर जाएँ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">छुपाएँ</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> परिभ्रमण </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0" title="मुखपृष्ठ पर जाएँ [z]" accesskey="z"><span>मुखपृष्ठ</span></a></li><li id="n-चौपाल" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2"><span>चौपाल</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:RecentChanges" title="विकि में हाल में हुए बदलावों की सूची [r]" accesskey="r"><span>हाल में हुए परिवर्तन</span></a></li><li id="n-हाल-की-घटनाएँ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0:%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B2_%E0%A4%95%E0%A5%80_%E0%A4%98%E0%A4%9F%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%8F%E0%A4%81"><span>हाल की घटनाएँ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9C_%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0" title="परियोजना के बारे में, आप क्या कर सकतें हैं, सहायता कहाँ से लें"><span>समुदाय प्रवेशद्वार</span></a></li><li id="n-निर्वाचित-विषयवस्तु" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B7%E0%A4%AF_%E0%A4%B5%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%81"><span>निर्वाचित विषयवस्तु</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Random" title="किसी एक लेख पर जाएँ [x]" accesskey="x"><span>यादृच्छिक लेख</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0"><span>विशेष पृष्ठ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-योगदान" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-योगदान" > <div class="vector-menu-heading"> योगदान </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-प्रयोगपृष्ठ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%B2"><span>प्रयोगपृष्ठ</span></a></li><li id="n-अनुरोध" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%A7"><span>अनुरोध</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-सहायता" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-सहायता" > <div class="vector-menu-heading"> सहायता </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-सहायता" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A4%E0%A4%BE"><span>सहायता</span></a></li><li id="n-स्वशिक्षा" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BE"><span>स्वशिक्षा</span></a></li><li id="n-अक्सर-पूछे-जाने-वाले-प्रश्न" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%85%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%B0_%E0%A4%AA%E0%A5%82%E0%A4%9B%E0%A5%87_%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A5%87_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%A8"><span>अक्सर पूछे जाने वाले प्रश्न</span></a></li><li id="n-देवनागरी-कैसे-टाइप-करें" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%AE"><span>देवनागरी कैसे टाइप करें</span></a></li><li id="n-दूतावास-(Embassy)" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B8"><span>दूतावास (Embassy)</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="विकिपीडिया" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hi.svg" style="width: 7.5em; height: 1.75em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hi.svg" width="108" height="18" style="width: 6.75em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%96%E0%A5%8B%E0%A4%9C" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="इस विकि में खोजें [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>खोजें</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="विकिपीडिया में खोजें" aria-label="विकिपीडिया में खोजें" autocapitalize="sentences" title="इस विकि में खोजें [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="विशेष:खोज"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">खोजें</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="व्यक्तिगत उपकरण"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="दिखावट"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="पृष्ठ के फ़ॉन्ट का आकार, चौड़ाई और रंग बदलें" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="दिखावट" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">दिखावट</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=hi.wikipedia.org&amp;uselang=hi" class=""><span>दान करें</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%BE_%E0%A4%AC%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%8F%E0%A4%81&amp;returnto=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%AE" title="हमारा सुझाव है की आप खाता बनाएँ और लॉगिन करें, परन्तु यह अनिवार्य नहीं है" class=""><span>खाता बनाएँ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B2%E0%A5%89%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%A8&amp;returnto=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%AE" title="आपको सत्रारम्भ करने के लिए प्रोत्साहित किया जाता है; लेकिन यह अनिवार्य नहीं है [o]" accesskey="o" class=""><span>लॉग-इन करें</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="अन्य विकल्प" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="व्यक्तिगत उपकरण" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">व्यक्तिगत उपकरण</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=hi.wikipedia.org&amp;uselang=hi"><span>दान करें</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%BE_%E0%A4%AC%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%8F%E0%A4%81&amp;returnto=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%AE" title="हमारा सुझाव है की आप खाता बनाएँ और लॉगिन करें, परन्तु यह अनिवार्य नहीं है"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>खाता बनाएँ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B2%E0%A5%89%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%A8&amp;returnto=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%AE" title="आपको सत्रारम्भ करने के लिए प्रोत्साहित किया जाता है; लेकिन यह अनिवार्य नहीं है [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>लॉग-इन करें</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> लॉग-आउट किए गए संपादकों के लिए पृष्ठ <a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A4%E0%A4%BE:%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF" aria-label="संपादन के बारे में अधिक जानें"><span>अधिक जानें</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A5%87_%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="इस आईपी पते से संपादन की सूची [y]" accesskey="y"><span>योगदान</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="इस आईपी एड्रेससे हुए बदलावों के बारे में वार्ता [n]" accesskey="n"><span>वार्ता</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="साइट"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="सामग्री" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">सामग्री</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">साइडबार पर जाएँ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">छुपाएँ</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">शुरुआत</div> </a> </li> <li id="toc-परिचय" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#परिचय"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>परिचय</span> </div> </a> <ul id="toc-परिचय-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-हाइड्रोजन_बम" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#हाइड्रोजन_बम"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>हाइड्रोजन बम</span> </div> </a> <ul id="toc-हाइड्रोजन_बम-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-इन्हें_भी_देखें" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#इन्हें_भी_देखें"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>इन्हें भी देखें</span> </div> </a> <ul id="toc-इन्हें_भी_देखें-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-बाहरी_कड़ियाँ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#बाहरी_कड़ियाँ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>बाहरी कड़ियाँ</span> </div> </a> <ul id="toc-बाहरी_कड़ियाँ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="सामग्री" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="विषयसूची" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="विषयसूची को टॉगल करें" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">विषयसूची को टॉगल करें</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">परमाणु बम</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="दूसरे भाषा में लेख पर जाएँ। 127 भाषाओं में उपलब्ध" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-127" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">127 भाषाएँ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kernwapen" title="Kernwapen – अफ़्रीकी" lang="af" hreflang="af" data-title="Kernwapen" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="अफ़्रीकी" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Kernwaffe" title="Kernwaffe – स्विस जर्मन" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Kernwaffe" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="स्विस जर्मन" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Arma_nucleyar" title="Arma nucleyar – अरागोनी" lang="an" hreflang="an" data-title="Arma nucleyar" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="अरागोनी" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%86%D9%88%D9%88%D9%8A" title="سلاح نووي – अरबी" lang="ar" hreflang="ar" data-title="سلاح نووي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="अरबी" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%86%D9%88%D9%88%D9%89" title="سلاح نووى – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سلاح نووى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Arma_nuclear" title="Arma nuclear – अस्तुरियन" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Arma nuclear" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="अस्तुरियन" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/N%C3%BCv%C9%99_silah%C4%B1" title="Nüvə silahı – अज़रबैजानी" lang="az" hreflang="az" data-title="Nüvə silahı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="अज़रबैजानी" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%86%DA%A9%DB%8C%D8%B1%D8%AF%DA%A9_%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%A8%D9%88" title="چکیردک بومبو – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="چکیردک بومبو" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D1%80%D0%BE_%D2%A1%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Ядро ҡоралы – बशख़िर" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ядро ҡоралы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="बशख़िर" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Kondoul%C4%97nis_g%C4%97nklos" title="Kondoulėnis gėnklos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Kondoulėnis gėnklos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F" title="Ядзерная зброя – बेलारूसी" lang="be" hreflang="be" data-title="Ядзерная зброя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="बेलारूसी" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F" title="Ядзерная зброя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Ядзерная зброя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%BE%D1%80%D1%8A%D0%B6%D0%B8%D0%B5" title="Ядрено оръжие – बुल्गारियाई" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ядрено оръжие" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="बुल्गारियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%BB%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%B0%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%AF%E1%80%99%E1%80%BA" title="နျူးကလီးယားစူခွုမ် – Pa&#039;O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="နျူးကလီးယားစူခွုမ်" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa&#039;O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A3%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%85%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0" title="পারমাণবিক অস্ত্র – बंगाली" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পারমাণবিক অস্ত্র" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="बंगाली" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Arm_nukleel" title="Arm nukleel – ब्रेटन" lang="br" hreflang="br" data-title="Arm nukleel" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ब्रेटन" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Nuklearno_oru%C5%BEje" title="Nuklearno oružje – बोस्नियाई" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Nuklearno oružje" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="बोस्नियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B9_%D0%B7%D1%8D%D0%B1%D1%81%D1%8D%D0%B3" title="Атомой зэбсэг – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Атомой зэбсэг" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Arma_nuclear" title="Arma nuclear – कातालान" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Arma nuclear" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="कातालान" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%80%D0%BE%D1%8C%D1%8A%D0%BD%D0%B0%D0%BD_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B7" title="ХӀоьънан герз – चेचन" lang="ce" hreflang="ce" data-title="ХӀоьънан герз" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="चेचन" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%86%DB%95%DA%A9%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%A9%DB%8C" title="چەکی ناوکی – सोरानी कुर्दिश" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="چەکی ناوکی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="सोरानी कुर्दिश" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Jadern%C3%A1_zbra%C5%88" title="Jaderná zbraň – चेक" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Jaderná zbraň" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="चेक" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%83%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%B0p%D0%BB%D0%B0_%D1%85%C4%95%C3%A7%D0%BF%C4%83%D1%88%D0%B0%D0%BB" title="Нуклонсаpла хĕçпăшал – चूवाश" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Нуклонсаpла хĕçпăшал" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="चूवाश" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Arf_niwclear" title="Arf niwclear – वेल्श" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Arf niwclear" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="वेल्श" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kernev%C3%A5ben" title="Kernevåben – डेनिश" lang="da" hreflang="da" data-title="Kernevåben" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="डेनिश" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="अच्छा लेख"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kernwaffe" title="Kernwaffe – जर्मन" lang="de" hreflang="de" data-title="Kernwaffe" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="जर्मन" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C3%87eka_nukleere" title="Çeka nukleere – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Çeka nukleere" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%85%CF%81%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%8C%CF%80%CE%BB%CE%BF" title="Πυρηνικό όπλο – यूनानी" lang="el" hreflang="el" data-title="Πυρηνικό όπλο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="यूनानी" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_weapon" title="Nuclear weapon – अंग्रेज़ी" lang="en" hreflang="en" data-title="Nuclear weapon" data-language-autonym="English" data-language-local-name="अंग्रेज़ी" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Nuklea_armilo" title="Nuklea armilo – एस्पेरेंतो" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Nuklea armilo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="एस्पेरेंतो" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Arma_nuclear" title="Arma nuclear – स्पेनिश" lang="es" hreflang="es" data-title="Arma nuclear" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="स्पेनिश" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Tuumarelv" title="Tuumarelv – एस्टोनियाई" lang="et" hreflang="et" data-title="Tuumarelv" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="एस्टोनियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Arma_nuklear" title="Arma nuklear – बास्क" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Arma nuklear" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="बास्क" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="جنگ‌افزار هسته‌ای – फ़ारसी" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جنگ‌افزار هسته‌ای" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="फ़ारसी" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ydinase" title="Ydinase – फ़िनिश" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ydinase" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="फ़िनिश" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Arme_nucl%C3%A9aire" title="Arme nucléaire – फ़्रेंच" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Arme nucléaire" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="फ़्रेंच" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Kearnwapen" title="Kearnwapen – पश्चिमी फ़्रिसियाई" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Kearnwapen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="पश्चिमी फ़्रिसियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Airm_n%C3%BAicl%C3%A9acha" title="Airm núicléacha – आयरिश" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Airm núicléacha" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="आयरिश" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E6%AD%A6%E5%99%A8" title="核武器 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="核武器" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Arm_nikl%C3%A9y%C3%A8r" title="Arm nikléyèr – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Arm nikléyèr" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Arma_nuclear" title="Arma nuclear – गैलिशियन" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Arma nuclear" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="गैलिशियन" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mboka_oipur%C3%BAva_tumingue%27a_mbaretekue" title="Mboka oipurúva tumingue&#039;a mbaretekue – गुआरानी" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mboka oipurúva tumingue&#039;a mbaretekue" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="गुआरानी" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A3%E0%A5%81%E0%A4%AC%E0%A5%89%E0%A4%82%E0%A4%AC" title="अणुबॉंब – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="अणुबॉंब" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Makaman_nukiliya" title="Makaman nukiliya – हौसा" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Makaman nukiliya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="हौसा" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%A9%D7%A7_%D7%92%D7%A8%D7%A2%D7%99%D7%A0%D7%99" title="נשק גרעיני – हिब्रू" lang="he" hreflang="he" data-title="נשק גרעיני" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="हिब्रू" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Parmanu_hathiyaar" title="Parmanu hathiyaar – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Parmanu hathiyaar" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nuklearno_oru%C5%BEje" title="Nuklearno oružje – क्रोएशियाई" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Nuklearno oružje" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="क्रोएशियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Nukle%C3%A1ris_fegyver" title="Nukleáris fegyver – हंगेरियाई" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Nukleáris fegyver" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="हंगेरियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A6%D5%A5%D5%B6%D6%84" title="Միջուկային զենք – आर्मेनियाई" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Միջուկային զենք" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="आर्मेनियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Arma_nuclear" title="Arma nuclear – इंटरलिंगुआ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Arma nuclear" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="इंटरलिंगुआ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Senjata_nuklir" title="Senjata nuklir – इंडोनेशियाई" lang="id" hreflang="id" data-title="Senjata nuklir" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="इंडोनेशियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Nukleal_armo" title="Nukleal armo – इडौ" lang="io" hreflang="io" data-title="Nukleal armo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="इडौ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Kjarnorkuvopn" title="Kjarnorkuvopn – आइसलैंडिक" lang="is" hreflang="is" data-title="Kjarnorkuvopn" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="आइसलैंडिक" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Arma_nucleare" title="Arma nucleare – इतालवी" lang="it" hreflang="it" data-title="Arma nucleare" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="इतालवी" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E5%85%B5%E5%99%A8" title="核兵器 – जापानी" lang="ja" hreflang="ja" data-title="核兵器" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="जापानी" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Nyuuklier_wepan" title="Nyuuklier wepan – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Nyuuklier wepan" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gaman_nuklir" title="Gaman nuklir – जावानीज़" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gaman nuklir" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="जावानीज़" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="ბირთვული იარაღი – जॉर्जियाई" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბირთვული იარაღი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="जॉर्जियाई" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D2%9B%D0%B0%D1%80%D1%83" title="Ядролық қару – कज़ाख़" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ядролық қару" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="कज़ाख़" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A3%E0%B3%81_%E0%B2%B6%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಪರಮಾಣು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ – कन्नड़" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪರಮಾಣು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="कन्नड़" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%B5%EB%AC%B4%EA%B8%B0" title="핵무기 – कोरियाई" lang="ko" hreflang="ko" data-title="핵무기" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="कोरियाई" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%87eka_nukleer%C3%AE" title="Çeka nukleerî – कुर्दिश" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Çeka nukleerî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="कुर्दिश" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BA_%D0%BA%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Ядролук курал – किर्गीज़" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Ядролук курал" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="किर्गीज़" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Arma_nuclearia" title="Arma nuclearia – लैटिन" lang="la" hreflang="la" data-title="Arma nuclearia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="लैटिन" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Atomwaff" title="Atomwaff – लग्ज़मबर्गी" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Atomwaff" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="लग्ज़मबर्गी" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Arma_nuclear" title="Arma nuclear – लॉमबर्ड" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Arma nuclear" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="लॉमबर्ड" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AD%E0%BA%B2%E0%BA%A7%E0%BA%B8%E0%BA%94%E0%BA%99%E0%BA%B4%E0%BA%A7%E0%BB%80%E0%BA%84%E0%BA%A5%E0%BA%8D" title="ອາວຸດນິວເຄລຍ – लाओ" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ອາວຸດນິວເຄລຍ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="लाओ" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Branduolinis_ginklas" title="Branduolinis ginklas – लिथुआनियाई" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Branduolinis ginklas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="लिथुआनियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kodoliero%C4%8Di" title="Kodolieroči – लातवियाई" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kodolieroči" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="लातवियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Bom_atom" title="Bom atom – मिनांग्काबाउ" lang="min" hreflang="min" data-title="Bom atom" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="मिनांग्काबाउ" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%88%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B6%D1%98%D0%B5" title="Јадрено оружје – मकदूनियाई" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Јадрено оружје" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="मकदूनियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A7%E0%B4%82" title="ആണവായുധം – मलयालम" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആണവായുധം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="मलयालम" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D3%A9%D0%BC%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B7%D1%8D%D0%B2%D1%81%D1%8D%D0%B3" title="Цөмийн зэвсэг – मंगोलियाई" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Цөмийн зэвсэг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="मंगोलियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="अण्वस्त्र – मराठी" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अण्वस्त्र" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="मराठी" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Senjata_nuklear" title="Senjata nuklear – मलय" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Senjata nuklear" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="मलय" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Arma_nukleari" title="Arma nukleari – माल्टीज़" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Arma nukleari" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="माल्टीज़" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%8F%E1%80%AF%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%B0_%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%80%E1%80%BA" title="အဏုမြူ လက်နက် – बर्मीज़" lang="my" hreflang="my" data-title="အဏုမြူ လက်နက်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="बर्मीज़" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Karnwapen" title="Karnwapen – निचला जर्मन" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Karnwapen" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="निचला जर्मन" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE" title="परमाणु बम – नेपाली" lang="ne" hreflang="ne" data-title="परमाणु बम" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="नेपाली" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%A3%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%83" title="आणविक ल्वाभः – नेवाड़ी" lang="new" hreflang="new" data-title="आणविक ल्वाभः" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="नेवाड़ी" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kernwapen" title="Kernwapen – डच" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kernwapen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="डच" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Atomv%C3%A5pen" title="Atomvåpen – नॉर्वेजियाई नॉयनॉर्स्क" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Atomvåpen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="नॉर्वेजियाई नॉयनॉर्स्क" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kjernefysiske_v%C3%A5pen" title="Kjernefysiske våpen – नॉर्वेजियाई बोकमाल" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kjernefysiske våpen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="नॉर्वेजियाई बोकमाल" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/%C5%81eetsoh_bee%CA%BCeld%C7%AB%C7%ABhtsoh_bee%CA%BCal%C4%AF%CC%81%C4%AF%CC%81h" title="Łeetsoh beeʼeldǫǫhtsoh beeʼalį́į́h – नवाहो" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Łeetsoh beeʼeldǫǫhtsoh beeʼalį́į́h" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="नवाहो" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Arma_nucleara" title="Arma nucleara – ओसीटान" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Arma nucleara" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ओसीटान" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cdinsodavehkeh" title="Üdinsodavehkeh – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Üdinsodavehkeh" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A8%BF%E0%A8%8A%E0%A8%95%E0%A8%B2%E0%A9%80_%E0%A8%AC%E0%A9%B0%E0%A8%AC" title="ਨਿਊਕਲੀ ਬੰਬ – पंजाबी" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨਿਊਕਲੀ ਬੰਬ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="पंजाबी" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Kernwaffe" title="Kernwaffe – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Kernwaffe" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Bro%C5%84_j%C4%85drowa" title="Broń jądrowa – पोलिश" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Broń jądrowa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="पोलिश" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%B9%D9%85_%D8%A8%D9%85%D8%A8" title="ایٹم بمب – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ایٹم بمب" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%8A_%D9%88%D8%B3%D9%84%DB%90" title="هستوي وسلې – पश्तो" lang="ps" hreflang="ps" data-title="هستوي وسلې" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="पश्तो" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Bomba_nuclear" title="Bomba nuclear – पुर्तगाली" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Bomba nuclear" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="पुर्तगाली" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/I%C3%B1uku_huk%27i_ay%C3%B1i" title="Iñuku huk&#039;i ayñi – क्वेचुआ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Iñuku huk&#039;i ayñi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="क्वेचुआ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Arm%C4%83_nuclear%C4%83" title="Armă nucleară – रोमानियाई" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Armă nucleară" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="रोमानियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B6%D0%B8%D0%B5" title="Ядерное оружие – रूसी" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ядерное оружие" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="रूसी" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="अण्वस्त्रम् – संस्कृत" lang="sa" hreflang="sa" data-title="अण्वस्त्रम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="संस्कृत" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A6%D9%BD%D9%85_%D8%A8%D9%85" title="ائٽم بم – सिंधी" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ائٽم بم" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="सिंधी" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Nuklearno_oru%C5%BEje" title="Nuklearno oružje – सेर्बो-क्रोएशियाई" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Nuklearno oružje" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="सेर्बो-क्रोएशियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%82%E0%B7%8A%E0%B6%A7%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B6%85%E0%B7%80%E0%B7%92" title="න්‍යෂ්ටික අවි – सिंहली" lang="si" hreflang="si" data-title="න්‍යෂ්ටික අවි" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="सिंहली" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Nuclear_weapon" title="Nuclear weapon – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Nuclear weapon" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Jadrov%C3%A1_zbra%C5%88" title="Jadrová zbraň – स्लोवाक" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Jadrová zbraň" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="स्लोवाक" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Jedrsko_oro%C5%BEje" title="Jedrsko orožje – स्लोवेनियाई" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Jedrsko orožje" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="स्लोवेनियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Zvombo_zveShomwe" title="Zvombo zveShomwe – शोणा" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Zvombo zveShomwe" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="शोणा" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Arma_b%C3%ABrthamore" title="Arma bërthamore – अल्बानियाई" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Arma bërthamore" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="अल्बानियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%83%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%BE_%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%B6%D1%98%D0%B5" title="Нуклеарно оружје – सर्बियाई" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Нуклеарно оружје" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="सर्बियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/K%C3%A4%C3%A4denwoape" title="Käädenwoape – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Käädenwoape" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Pakarang_nuklir" title="Pakarang nuklir – सुंडानी" lang="su" hreflang="su" data-title="Pakarang nuklir" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="सुंडानी" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/K%C3%A4rnvapen" title="Kärnvapen – स्वीडिश" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kärnvapen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="स्वीडिश" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Bomu_la_nyuklia" title="Bomu la nyuklia – स्वाहिली" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Bomu la nyuklia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="स्वाहिली" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%A3%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B0%E0%AF%81_%E0%AE%86%E0%AE%AF%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="அணுக்கரு ஆயுதங்கள் – तमिल" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அணுக்கரு ஆயுதங்கள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="तमिल" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A3%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A7%E0%B0%82" title="అణ్వాయుధం – तेलुगू" lang="te" hreflang="te" data-title="అణ్వాయుధం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="तेलुगू" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D1%84%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D2%B3%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D3%A3" title="Ҷангафзори ҳастаӣ – ताजिक" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҷангафзори ҳастаӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ताजिक" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B8%E0%B8%98%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="อาวุธนิวเคลียร์ – थाई" lang="th" hreflang="th" data-title="อาวุธนิวเคลียร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="थाई" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Sandatang_nukleyar" title="Sandatang nukleyar – टैगलॉग" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Sandatang nukleyar" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="टैगलॉग" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/N%C3%BCkleer_silah" title="Nükleer silah – तुर्की" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Nükleer silah" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="तुर्की" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%BE%D0%BC-%D1%82%D3%A9%D1%88_%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Атом-төш коралы – तातार" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Атом-төш коралы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="तातार" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F" title="Ядерна зброя – यूक्रेनियाई" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ядерна зброя" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="यूक्रेनियाई" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%DB%81%D8%B1%DB%8C_%DB%81%D8%AA%DA%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="جوہری ہتھیار – उर्दू" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جوہری ہتھیار" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="उर्दू" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yadro_quroli" title="Yadro quroli – उज़्बेक" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yadro quroli" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="उज़्बेक" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/V%C5%A9_kh%C3%AD_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Vũ khí hạt nhân – वियतनामी" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Vũ khí hạt nhân" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="वियतनामी" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Armas_Nukleyar" title="Armas Nukleyar – वारै" lang="war" hreflang="war" data-title="Armas Nukleyar" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="वारै" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E6%AD%A6%E5%99%A8" title="核武器 – वू चीनी" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="核武器" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="वू चीनी" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბირთვული ანჯარი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ბირთვული ანჯარი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%95%D7%A7%D7%9C%D7%A2%D7%90%D7%A8%D7%A2%D7%A8_%D7%95%D7%95%D7%90%D7%A4%D7%9F" title="נוקלעארער וואפן – यहूदी" lang="yi" hreflang="yi" data-title="נוקלעארער וואפן" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="यहूदी" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E6%AD%A6%E5%99%A8" title="核武器 – चीनी" lang="zh" hreflang="zh" data-title="核武器" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="चीनी" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/He%CC%8Dk-ch%C3%BA_b%C3%BA-kh%C3%AC" title="He̍k-chú bú-khì – मिन नान" lang="nan" hreflang="nan" data-title="He̍k-chú bú-khì" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="मिन नान" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E6%AD%A6" title="核武 – कैंटोनीज़" lang="yue" hreflang="yue" data-title="核武" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="कैंटोनीज़" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12802#sitelinks-wikipedia" title="अंतरभाषा कड़ियाँ संपादित करें" class="wbc-editpage">कड़ियाँ संपादित करें</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="नामस्थान"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE" title="सामग्री वाला पृष्ठ देखें [c]" accesskey="c"><span>लेख</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE" rel="discussion" title="सामग्री पृष्ठ के बारे में वार्तालाप [t]" accesskey="t"><span>संवाद</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="भाषा का प्रकार बदलें" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">हिन्दी</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="प्रदर्शन"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE"><span>पढ़ें</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=edit" title="इस पृष्ठ के स्रोत कोड को संपादित करें [e]" accesskey="e"><span>सम्पादित करें</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=history" title="इस पृष्ठ के पुराने अवतरण [h]" accesskey="h"><span>इतिहास देखें</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="पृष्ठ उपकरण"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="उपकरण" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">उपकरण</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">उपकरण</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">साइडबार पर जाएँ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">छुपाएँ</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> क्रियाएँ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE"><span>पढ़ें</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=edit" title="इस पृष्ठ के स्रोत कोड को संपादित करें [e]" accesskey="e"><span>सम्पादित करें</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=history"><span>इतिहास देखें</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> सामान्य </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%95%E0%A4%A1%E0%A4%BC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%81/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE" title="यहाँ का हवाला देने वाले सभी विकि पन्नों की सूची [j]" accesskey="j"><span>यहाँ क्या जुड़ता है</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:RecentChangesLinked/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE" rel="nofollow" title="यहाँ जुड़े हुए सभी पन्नों में हुए हाल के बदलाव [k]" accesskey="k"><span>पृष्ठ से जुड़े बदलाव</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//hi.wikipedia.org/wiki/विकिपीडिया:अपलोड" title="फ़ाइल अपलोड करें [u]" accesskey="u"><span>चित्र अपलोड करें</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;oldid=6353173" title="पृष्ठ के इस संस्करण की स्थायी कड़ी"><span>स्थायी कड़ी</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=info" title="इस पृष्ठ के बारे में अधिक जानकारी"><span>पृष्ठ की जानकारी</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:CiteThisPage&amp;page=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;id=6353173&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="इस पृष्ठ को उद्धृत करने के बारे में जानकारी"><span>यह लेख उद्धृत करें</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fhi.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A4%25AA%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25AE%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25A3%25E0%25A5%2581_%25E0%25A4%25AC%25E0%25A4%25AE"><span>संक्षिप्त URL प्राप्त करें</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fhi.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A4%25AA%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25AE%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25A3%25E0%25A5%2581_%25E0%25A4%25AC%25E0%25A4%25AE"><span>Download QR code</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//hi.wikipedia.org/s/xki" title="शेयर करने के लिए ये छोटा यू॰आर॰एल कॉपी करें"><span>छोटा यू॰आर॰एल</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> मुद्रण/निर्यात </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%95&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%AE"><span>पुस्तक बनायें</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:DownloadAsPdf&amp;page=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=show-download-screen"><span>पीडीएफ़ रूप डाउनलोड करें</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;printable=yes" title="इस पृष्ठका छपानेलायक अवतरण [p]" accesskey="p"><span>प्रिन्ट करने लायक</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> दूसरे परियोजनाओं में </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Nuclear_weapons" hreflang="en"><span>विकिमीडिया कॉमन्स</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://hi.wikiquote.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%85%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" hreflang="hi"><span>विकिसूक्ति</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12802" title="संबद्ध डेटा रिपॉज़िटरी आयटम की कड़ी [g]" accesskey="g"><span>विकिडेटा आयटम</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="पृष्ठ उपकरण"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="दिखावट"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">दिखावट</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">साइडबार पर जाएँ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">छुपाएँ</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hi" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Nagasakibomb.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Nagasakibomb.jpg/200px-Nagasakibomb.jpg" decoding="async" width="200" height="239" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Nagasakibomb.jpg/300px-Nagasakibomb.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Nagasakibomb.jpg/400px-Nagasakibomb.jpg 2x" data-file-width="3245" data-file-height="3877" /></a><figcaption> सन् १९४५ में जापान के नागासाकी पर गिराये बम से उत्पन्न कुकुरमुता के सदृश बादल - ये बादल बम के गिरने के स्थान से लगभग १८ किमी उपर तक उठे थे।</figcaption></figure> <p><b>परमाणु बम</b>(परमाणु-अस्त्र) या <b>नाभिकीय अस्त्र</b> एक विस्फोटक उपकरण है जो <a href="/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%85%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="नाभिकीय अभिक्रिया">नाभिकीय अभिक्रिया</a>ओं से अपनी विनाशकारी शक्ति प्राप्त करता है, या तो <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%96%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%A8" title="विखंडन">विखण्डन</a> (<a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%96%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="विखण्डनास्त्र (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">विखण्डन</a>) या विखण्डन और <a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B2%E0%A4%AF%E0%A4%A8" class="mw-redirect" title="संलयन">संलयन</a> प्रतिक्रियाओं (<a href="/w/index.php?title=%E0%A4%89%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%BE_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%85%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="उष्मा परमाणु अस्त्र (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">तापनाभिकि अस्त्र</a>) का संयोजन, <a href="/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%8B%E0%A4%9F" title="नाभिकीय विस्फोट">नाभिकीय विस्फोट</a> का उत्पादन करता है। दोनों प्रकार के बम अपेक्षाकृत कम मात्रा में पदार्थ से बड़ी मात्रा में ऊर्जा छोड़ते हैं। </p><p>परमाणु बम के पहले परीक्षण में लगभग 20,000 टन <a href="/wiki/%E0%A4%9F%E0%A5%80%E0%A4%8F%E0%A4%A8%E0%A4%9F%E0%A5%80" class="mw-redirect" title="टीएनटी">टीएनटी</a> के समतुल्य ऊर्जा जारी हुई। पहले उष्णपरमाण्वस्त्र (हाइड्रोजन बम) के परीक्षण ने लगभग 10 मिलियन टन टीएनटी के समतुल्य ऊर्जा जारी की। परमाणु अस्त्र (बम)की उत्पाद 10 टन टीएनटी (W54) और <a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%AC%E0%A4%AE" title="जार बम">जार बॉम्ब</a>&#160;के लिए 50 मेगाटन के बीच थी। 270 किलोग्राम जितना कम वजन वाला थर्मोन्यूक्लियर हथियार 1.2 मेगाटन से अधिक टीएनटी के समतुल्य ऊर्जा छोड़ सकता है। आज के समय के परमाणु बम्ब ज्यादा खतरनाक है </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="परिचय"><span id=".E0.A4.AA.E0.A4.B0.E0.A4.BF.E0.A4.9A.E0.A4.AF"></span>परिचय</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=edit&amp;section=1" title="अनुभाग सम्पादित करें: परिचय"><span>संपादित करें</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>परमाणु बम में विस्फुटित होने वाला पदार्थ <a href="/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE" title="यूरेनियम">यूरेनियम</a> या <a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE" title="प्लूटोनियम">प्लुटोनियम</a> होता है। यूरेनियम या प्लुटोनियम के <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%96%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="परमाणु विखंडन (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">परमाणु विखंडन</a> (Fission) से ही शाक्ति प्राप्त होती है। इसके लिए परमाणु के केंद्रक (nucleus) में <a href="/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%89%E0%A4%A8" title="न्यूट्रॉन">न्यूट्रॉन</a> (neutron) से प्रहार किया जाता है। इस प्रहार से ही बहुत बड़ी मात्रा में ऊर्जा प्राप्त होती है। इस प्रक्रम को भौतिक विज्ञानी <a href="/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%96%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%A8" class="mw-redirect" title="नाभिकीय विखंडन">नाभिकीय विखंडन</a> (nuclear fission) कहते हैं। परमाणु के नाभिक के अभ्यंतर में जो न्यूट्रॉन होते हैं उन्हीं से न्यूट्रान मुक्त होते हैं। ये न्यूट्रॉन अन्य परमाणुओं पर प्रहार करते हैं और उनसे फिर विखंडन होता है। ये फिर अन्य परमाणुओं का विखंडन करते हैं। इस प्रकार शृंखला क्रियाएँ आरंभ होती हैं। परमाणु बम की अनियंत्रित शृंखला क्रियाओं के फलस्वरूप भीषण प्रचंडता के साथ परमाणु का विस्फोट होता है। </p><p>यूरेनियम के कई <a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95" title="समस्थानिक">समस्थानिक</a> ज्ञात हैं। सामान्य यूरेनियम में 99.3 प्रतिशत यू-238 (U-238) और 0.7 प्रतिशत यू-235 (U-235) रहते हैं। यू-238 का विखंडन उतनी सरलता से नहीं होता जितनी सरलता से यू-235 का विखंडन होता है। यू-235 में यू-238 की अपेक्षा तीन न्यूट्रॉन कम रहते हैं। न्यूट्रॉन की इस कमी के कारण ही यू-235 का विखंडन सरलता से होता है। </p><p>अन्य विखंडनीय पदार्थ जो परमाणु बम में काम आते हैं वे यू-233 और प्लुटोनियम-239 हैं। परमाणु विस्फोट के लिए विखंडनीय पदार्थ की <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B9%E0%A4%A4%E0%A4%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="क्रांतिक संहति (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">क्रांतिक संहति</a> (critical mass) आवश्यक होती है। शृंखला क्रिया के चालू करने के लिए क्रांतिक संहति न्यूनतम मात्रा है। यदि विखंडनीय पदार्थ की मात्रा क्रांतिक संहति से कम है तो न्यूट्रॉन केवल धुर्रधुर्र करता रहेगा। मात्रा के धीरे धीरे बढ़ाने से एक समय ऐसी अवस्था आएगी जब कम से कम एक उन्मुक्त न्यूट्रॉन एक नए परमाणु पर प्रहार कर उसका विखंडन कर देगा। ऐसी स्थिति पहुँचने पर विखंडन क्रिया स्वत: चलने लगती है। <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B9%E0%A4%A4%E0%A4%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="क्रांतिक संहति (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">क्रांतिक संहति</a> की मात्रा गोपनीय है। जो राष्ट्र परमाणु बम बनाते है वे ही जानते हैं और दूसरों को बतलाते नहीं। </p><p>यदि यू-235 की <a href="/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B5%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="क्रांतिक द्रव्यमान">क्रांतिक संहति</a> 20 पाउंड है तो दस दस पाउंड दो जगह लेने से शृंखला क्रिया चालू नहीं होगी। 20 पाउंड को एक साथ लेने से ही शृंखलाक्रिया चालू होगी। शृंखलाक्रिया में न्यूट्रॉन की संख्या बड़ी शीघ्रता से बढ़ती है। </p><p>परमाणु बम में विखंडन से यूरेनियम और उसे निकटवर्ती अन्य पदार्थों का ताप बड़ी शीघ्रता से ऊपर उठता है। धात्विक यूरेनियम बड़ी ऊँची दाब और ताप पर तापदीप्त गैस में परिणत हो जाता है। विस्फोटक पिंड का ताप 10,00,00,000° से. तक उठ जाता है। इतने ऊँचे ताप पर यूरेनियम की <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%A5%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A5%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="थापी (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">थापी</a> (tamper) हट जाती है। तब सारा पिंड बड़ी प्रचंडता से विस्फुटित होता है। परमाणु बम के विस्फुटित होने पर <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A4_%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%87%E0%A4%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="आधात तरंगें (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">आधात तरंगें</a> (Shock waves) उत्पन्न होती हैं जो ध्वनि की गति से भी अधिक गति से चारों ओर फैलती है। जब परमाणु बम को पृथ्वीतल के ऊपर विस्फुटित किया जाता है तो तरंगें पृथ्वीतल से टकराकर ऊपर उठती हैं और नया आघात उत्पन्न करती हैं जो ऊपर और नीचे तीव्रता से फैलता है। विस्फोट (Bomb blast) का केंद्र तत्काल तप्त होकर निर्वात उत्पन्न करता है। निर्वात भरने के लिए आसपास की ठंडी हवाएँ दौड़ती है। इस प्रकार परमाणु बम से घरों पर आघात पड़ने से वे टूट जाते हैं। </p><p>विस्फोटी यूरेनियम अन्य तत्वों में बदल जाता है, उससे रेडियो ऐक्टिवेधी किरणें निकलकर जीवित कोशिकाओं को आक्रांत कर उन्हें नष्ट कर देती हैं। बम का विनाशीकारी कार्य (1) आघात तरंगों, (2) वेधी किरणों तथा (3) अत्यधिक ऊष्मा उत्पादन के कारण होता है। </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="हाइड्रोजन_बम"><span id=".E0.A4.B9.E0.A4.BE.E0.A4.87.E0.A4.A1.E0.A5.8D.E0.A4.B0.E0.A5.8B.E0.A4.9C.E0.A4.A8_.E0.A4.AC.E0.A4.AE"></span>हाइड्रोजन बम</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=edit&amp;section=2" title="अनुभाग सम्पादित करें: हाइड्रोजन बम"><span>संपादित करें</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>हाइड्रोजन बम परमाणु बम का एक प्रकार है। हाइड्रोजन बम या एच-बम (H-Bomb) अधिक शक्तिशाली परमाणु बम होता है। इसमें हाइड्रोजन के समस्थानिक <a href="/wiki/%E0%A4%A1%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A5%80%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE" title="ड्यूटीरियम">ड्यूटीरियम</a> (deuterium) और <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ट्राइटिरियम (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">ट्राइटिरियम</a> की आवश्यकता पड़ती है। परमाणुओं के संलयन करने (fuse) से बम का विस्फोट होता है। इस संलयन के लिए बड़े ऊँचे, ताप, लगभग 500,00,000° सें. की आवश्यकता पड़ती है। यह ताप सूर्य के ऊष्णतम भाग के ताप से बहुत ऊँचा है। परमाणु बम द्वारा ही इतना ऊँचा ताप प्राप्त किया जा सकता है। <a href="/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" class="mw-redirect" title="अमेरिका">अमेरिका</a>, <a href="/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1" class="mw-redirect" title="इंग्लैंड">इंग्लैंड</a>, <a href="/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%82%E0%A4%B8" title="रूस">रूस</a>, <a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A5%80%E0%A4%A8" title="चीन">चीन</a> व <a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत">भारत</a> ने हाइड्रोजन बम का परीक्षण किया। माना जा रहा हा कि <a href="/wiki/%E0%A4%89%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%B0_%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="उत्तर कोरिया">उत्तर कोरिया</a> ने भी ऐसा खतरनाक बम बनाया है। </p><p>जब परमाणु बम आवश्यक ताप उत्पन्न करता है तभी हाइड्रोजन परमाणु <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B2%E0%A4%AF%E0%A4%BF%E0%A4%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="संलयित (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">संलयित</a> (fuse) होते हैं। इस <a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B2%E0%A4%AF%E0%A4%A8" class="mw-redirect" title="संलयन">संलयन</a> (fusion) से ऊष्मा और शक्तिशाली किरणें उत्पन्न होती हैं जो हाइड्रोजन को हीलियम में बदल देती हैं। 1922 ई. में पहले पहल पता लगा था कि हाइड्रोजन परमाणु के विस्फोट से बहुत अधिक ऊर्जा उत्पन्न हो सकती है। </p><p>1932 में <a href="/wiki/%E0%A4%A1%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9F%E0%A5%80%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE" title="ड्यूटीरियम">ड्यूटीरियम</a> नामक भारी हाइड्रोजन का और 1934 ई. में <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ट्राइटिरियम (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">ट्राइटिरियम</a> (ट्रिशियम) नामक भारी हाइड्रोजन का आविष्कार हुआ। 1950 ई. में <a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%A4_%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="संयुक्त राज्य अमेरिका">संयुक्त राज्य अमरीका</a> के राष्ट्रपति ट्रु मैन ने हाइड्रोजन बम तैयार करने का आदेश दिया। इसके लिए 1951 ई. में साउथ कैरोलिना में एक बड़े कारखाने की स्थापना हुई। 1953 ई. में राष्ट्रपति आइजेनहाबर ने घोषणा की थी कि TNT के लाखों टन के बराबर हाइड्रोजन बम तैयार हो गया है। 1955 ई. में <a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%A4_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%98" title="सोवियत संघ">सोवियत संघ</a> ने हाइड्रोजन बम का परीक्षण किया। <a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A5%80%E0%A4%A8" title="चीन">चीन</a> और <a href="/wiki/%E0%A4%AB%E0%A4%BC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="फ़्रान्स">फ्रांस</a> ने भी हाइड्रोजन बम के विस्फोट किए हैं। </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="इन्हें_भी_देखें"><span id=".E0.A4.87.E0.A4.A8.E0.A5.8D.E0.A4.B9.E0.A5.87.E0.A4.82_.E0.A4.AD.E0.A5.80_.E0.A4.A6.E0.A5.87.E0.A4.96.E0.A5.87.E0.A4.82"></span>इन्हें भी देखें</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=edit&amp;section=3" title="अनुभाग सम्पादित करें: इन्हें भी देखें"><span>संपादित करें</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%88%E0%A4%A8%E0%A4%B9%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A4%A8_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A4%BE" title="मैनहट्टन परियोजना">मैनहट्टन परियोजना</a> (Manhattan Project)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%A3" title="परमाणु परीक्षण">नाभिकीय परीक्षण</a> (Nuclear testing)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%AD%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80" title="नाभिकीय भौतिकी">नाभिकीय भौतिकी</a> (Nuclear physics)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%96%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A4%A8" title="विखण्डन">नाभिकीय विखण्डन</a> (Nuclear fission)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B2%E0%A4%AF%E0%A4%A8" title="नाभिकीय संलयन">नाभिकीय संलयन</a> (Nuclear fusion)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AD%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%A0%E0%A5%80" title="परमाणु भट्ठी">नाभिकीय भट्ठी</a> (Nuclear reactor)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="बाहरी_कड़ियाँ"><span id=".E0.A4.AC.E0.A4.BE.E0.A4.B9.E0.A4.B0.E0.A5.80_.E0.A4.95.E0.A4.A1.E0.A4.BC.E0.A4.BF.E0.A4.AF.E0.A4.BE.E0.A4.81"></span>बाहरी कड़ियाँ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;action=edit&amp;section=4" title="अनुभाग सम्पादित करें: बाहरी कड़ियाँ"><span>संपादित करें</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>सामान्य</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070301105632/http://nuclearweaponarchive.org/">Nuclear Weapon Archive from Carey Sublette</a> is a reliable source of information and has links to other sources and an informative <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6HcjwAD6N?url=http://nuclearweaponarchive.org/Nwfaq/Nfaq0.html">FAQ</a>.</li> <li>The <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090218220718/http://fas.org/">Federation of American Scientists</a> provide solid information on weapons of mass destruction, including <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090404100454/http://fas.org/nuke/">nuclear weapons</a> and their <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061028051350/http://www.fas.org/nuke/intro/nuke/effects.htm">effects</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20010302000827/http://alsos.wlu.edu/">Alsos Digital Library for Nuclear Issues</a> – contains many resources related to nuclear weapons, including a historical and technical overview and searchable bibliography of web and print resources.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060208044120/http://www.newscientist.com/channel/mech-tech/nuclear">Everything you wanted to know about nuclear technology</a>&#160;&#8211; Provided by <i><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82_%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%82%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%9F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="न्यू साइंटिस्ट (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">New Scientist</a></i>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080610135151/http://digital.library.unt.edu/govdocs/crs/search.tkl?q=nuclear+weapons&amp;search_crit=title&amp;search=Search&amp;date1=Anytime&amp;date2=Anytime&amp;type=form">Congressional Research Service (CRS) Reports regarding Nuclear weapons</a></li> <li>Video archive of <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sonicbomb.com/modules.php?name=Content&amp;pa=showpage&amp;pid=39">US, Soviet, UK, Chinese and French Nuclear Weapon Testing</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20121205014623/http://sonicbomb.com/modules.php?name=Content&amp;pa=showpage&amp;pid=39">Archived</a> 2012-12-05 at <a href="/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%B5_%E0%A4%A1%E0%A5%89%E0%A4%9F_%E0%A4%9F%E0%A5%81%E0%A4%A1%E0%A5%87" title="आर्काइव डॉट टुडे">आर्काइव डॉट टुडे</a> at <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sonicbomb.com">sonicbomb.com</a></li></ul> <dl><dt>ऐतिहासिक</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090209155804/http://atomicarchive.com/History/mp/index.shtml">The Manhattan Project: Making the Atomic Bomb</a> at AtomicArchive.com</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090115230637/https://www.lanl.gov/history/">Los Alamos National Laboratory&#160;&#8211; History</a> (U.S. nuclear history)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161110215743/http://www.pbs.org/wgbh/amex/bomb/"><i>Race for the Superbomb</i></a>, PBS website on the history of the H-bomb</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091029031355/http://www.nv.doe.gov/library/photos/default.htm">U.S. nuclear test photographs</a> from the DOE Nevada Site Office</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091029031510/http://www.nv.doe.gov/library/films/default.htm">U.S. nuclear test film clips</a> from the DOE Nevada Site Office</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.voshn.com">Recordings of recollections of the victims of Hiroshima and Nagasaki</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210322065839/http://www.voshn.com/">Archived</a> 2021-03-22 at the <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%95_%E0%A4%AE%E0%A4%B6%E0%A5%80%E0%A4%A8" title="वेबैक मशीन">वेबैक मशीन</a></li></ul> <dl><dt>प्रभाव</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080219195652/http://www.peoplesarchive.com/browse/movies/2220/en/off/"><i>Hans Bethe talking about his shock of seeing the after effects of Hiroshima</i></a> on <a href="/w/index.php?title=Peoples_Archive&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Peoples Archive (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">Peoples Archive</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080208075330/http://www.fas.org/main/content.jsp?formAction=297&amp;contentId=367">Nuclear weapon simulator for several major US cities</a>, from Federation of American Scientists</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090216184207/http://meyerweb.com/eric/tools/gmap/hydesim.html">HYDESim: High-Yield Detonatonation Effects Simulator</a> Another Nuclear weapon simulator with a few more features based on the "The Effects of Nuclear Weapons", 3rd Edition, by Samuel Glasstone and Philip J. Dolan.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071213135306/http://www.fas.org/main/content.jsp?formAction=297&amp;contentId=426">Fallout Calculator for various regions</a>, from Federation of American Scientists</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090223170850/http://www.atomicarchive.com/Example/index.shtml">Example scenarios</a> – Two scenarios of a nuclear explosion on two United States cities, from AtomicArchive.com</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070503164241/http://www.bomb-shelter.net/nuclear-warfare-weapons-effects">Effects of Nuclear weapons</a> These tables describe the effects of various nuclear blast sizes. All figures are for 15&#160;मील/घंटा (24&#160;किमी/घंटा) winds. Thermal burns represent injuries to an unprotected person. The legend describes the data.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090303172410/http://www.atomicarchive.com/Effects/index.shtml">Effects of nuclear weapons</a> from AtomicArchive.com</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090227073933/http://www.princeton.edu/~globsec/publications/effects/effects.shtml"><i>The Effects of Nuclear Weapons</i></a> by <a href="/w/index.php?title=Samuel_Glasstone&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Samuel Glasstone (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">Samuel Glasstone</a> and <a href="/w/index.php?title=Philip_J._Dolan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Philip J. Dolan (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">Philip J. Dolan</a> (1977 edn.)&#160;&#8211; an official text of the US government on weapons effects which is generally considered definitive</li></ul> <dl><dt>मुद्दे</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090106072512/http://us.oneworld.net/article/archive/7565">"The Nuclear Weapons Debate"</a> - OneWorld.net's <i>Perspectives</i> Magazine, May 2005</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090410191207/http://www.neis.org/literature/Brochures/weapcon.htm">"Nuclear Power and Nuclear Weapons: Making the Connections"</a>&#160;&#8211; an article about the connections between nuclear power and nuclear weapons development by an anti-nuclear group.</li> <li><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080515172145/http://www.oism.org/nwss/">Nuclear War Survival Skills</a></i> is a public domain text about civil defense.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190614184318/https://www.ippnw.org/">IPPNW: International Physicians for the Prevention of Nuclear War</a>&#160;&#8211; <a href="/w/index.php?title=Nobel_Peace_Prize&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nobel Peace Prize (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">Nobel Peace Prize-winning</a> organization with information about the medical consequences of nuclear weapons, war and militarization.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090217152046/http://thebulletin.org/"><i>Bulletin of the Atomic Scientists</i></a>&#160;&#8211; Magazine founded in 1945 by Manhattan Project scientists. Covers nuclear weapons proliferation and many other global security issues. See <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060928023542/http://www.thebulletin.org/nuclear_weapons_data/">this page</a> for comprehensive data on nuclear weapons worldwide.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060307133445/https://www.brookings.edu/fp/projects/nucwcost/50.htm">50 Facts About U.S. Nuclear Weapons</a>&#160;&#8211; Largest, smallest, number, cost, etc.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161215103736/http://nuclearfiles.org/">Nuclear Files.org</a> covers the history of nuclear weapons and explores the political, legal and ethical challenges of the Nuclear Age.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080807142309/http://ucsusa.org/global_security/nuclear_weapons/">Union of Concerned Scientists</a>&#160;&#8211; Nuclear Policy, weapons, testing, technical issues, and arms control.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090921153602/http://www.ipsnews.net/new_focus/nuclear/index.asp">Nuclear Ambitions - The World's Deadly Arsenal</a> - Independent news on issues relating to nuclear weapons and disarmament by the news agency <a href="/w/index.php?title=Inter_Press_Service&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Inter Press Service (पृष्ठ मौजूद नहीं है)">Inter Press Service</a></li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.codfw.main‐8576c8d8bf‐nmbmc Cached time: 20250128153529 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.062 seconds Real time usage: 0.083 seconds Preprocessor visited node count: 93/1000000 Post‐expand include size: 1334/2097152 bytes Template argument size: 0/2097152 bytes Highest expansion depth: 4/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 0/5000000 bytes Lua time usage: 0.021/10.000 seconds Lua memory usage: 1970166/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 51.884 1 -total 47.91% 24.858 2 साँचा:Webarchive 47.21% 24.493 1 साँचा:Convert 3.55% 1.844 8 साँचा:Ndash --> <!-- Saved in parser cache with key hiwiki:pcache:46092:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250128153627 and revision id 6353173. Rendering was triggered because: edit-page --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=परमाणु_बम&amp;oldid=6353173">https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=परमाणु_बम&amp;oldid=6353173</a>" से प्राप्त</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%81" title="विशेष:श्रेणियाँ">श्रेणियाँ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%AC%E0%A4%86%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%B5_%E0%A4%9F%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%9F_%E0%A4%86%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%B5%E0%A4%87%E0%A4%B8_%E0%A4%95%E0%A4%A1%E0%A4%BC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%81" title="श्रेणी:वेबआर्काइव टेम्पलेट आर्काइवइस कड़ियाँ">वेबआर्काइव टेम्पलेट आर्काइवइस कड़ियाँ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%B8%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="श्रेणी:सुरक्षा">सुरक्षा</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%B9%E0%A4%A5%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="श्रेणी:हथियार">हथियार</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%85%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="श्रेणी:नाभिकीय अस्त्र">नाभिकीय अस्त्र</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%AD%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80" title="श्रेणी:नाभिकीय भौतिकी">नाभिकीय भौतिकी</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">छुपी हुई श्रेणी: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%AC%E0%A4%86%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%B5_%E0%A4%9F%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%9F_%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%95_%E0%A4%95%E0%A4%A1%E0%A4%BC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%81" title="श्रेणी:वेबआर्काइव टेम्पलेट वेबैक कड़ियाँ">वेबआर्काइव टेम्पलेट वेबैक कड़ियाँ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> अन्तिम परिवर्तन 15:35, 28 जनवरी 2025।</li> <li id="footer-info-copyright">यह सामग्री <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">क्रियेटिव कॉमन्स ऍट्रीब्यूशन/शेयर-अलाइक लाइसेंस</a> के तहत उपलब्ध है; अन्य शर्ते लागू हो सकती हैं। विस्तार से जानकारी हेतु देखें <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">उपयोग की शर्तें</a></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">गोपनीयता नीति</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%87_%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%82">विकिपीडिया के बारे में</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A3_%E0%A4%85%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A5%80%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A4%A3">अस्वीकरण</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">विकासक</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hi.wikipedia.org">सांख्यिकी</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">कुकी का वर्णन</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">मोबाइल दृश्य</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>खोजें</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="विकिपीडिया में खोजें"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="विशेष:खोज"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">खोजें</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="सामग्री" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="विषयसूची को टॉगल करें" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">विषयसूची को टॉगल करें</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">परमाणु बम</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>127 भाषाएँ</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>विषय जोड़ें</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-w8nmp","wgBackendResponseTime":151,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.062","walltime":"0.083","ppvisitednodes":{"value":93,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":1334,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":4,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 51.884 1 -total"," 47.91% 24.858 2 साँचा:Webarchive"," 47.21% 24.493 1 साँचा:Convert"," 3.55% 1.844 8 साँचा:Ndash"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.021","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1970166,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-8576c8d8bf-nmbmc","timestamp":"20250128153529","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u092a\u0930\u092e\u093e\u0923\u0941 \u092c\u092e","url":"https:\/\/hi.wikipedia.org\/wiki\/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%AE","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12802","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12802","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-09-02T05:57:56Z","dateModified":"2025-01-28T15:35:29Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e0\/Nagasakibomb.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10