CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="tr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Türkçe - Vikipedi</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )trwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ocak","Şubat","Mart","Nisan","Mayıs","Haziran","Temmuz","Ağustos","Eylül","Ekim","Kasım","Aralık"],"wgRequestId":"ee27e040-f792-4fd9-b6b3-6722057b0cd0","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Türkçe","wgTitle":"Türkçe","wgCurRevisionId":34213936,"wgRevisionId":34213936,"wgArticleId":1518,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarşiv şablonu wayback bağlantıları","KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi","KB1 bakım: Fazladan yazı: yazar listesi","Webarşiv şablonu archiveis bağlantıları","Ölü dış bağlantıları olan maddeler","KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan","Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler","KB1 hataları: görünmeyen karakterler","ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar", "Kırmızı bağlantıya sahip ana madde şablonu içeren maddeler","Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler","Commons kategori bağlantısı Vikiveri'de tanımlı olan sayfalar","BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","Türkçe"],"wgPageViewLanguage":"tr","wgPageContentLanguage":"tr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Türkçe","wgRelevantArticleId":1518,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":34213936, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"tr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"tr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q256","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ReferenceTooltips", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=tr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Map_of_Turkish_Language.svg/1200px-Map_of_Turkish_Language.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="905"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Map_of_Turkish_Language.svg/800px-Map_of_Turkish_Language.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="603"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Map_of_Turkish_Language.svg/640px-Map_of_Turkish_Language.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="483"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Türkçe - Vikipedi"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//tr.m.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Değiştir" href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedi (tr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//tr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedi Atom beslemesi" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Türkçe rootpage-Türkçe skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">İçeriğe atla</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ana menü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Ana menü </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ana menü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Gezinti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Anasayfa" title="Anasayfayı ziyaret et [z]" accesskey="z">Anasayfa</a></li><li id="n-Hakkımızda" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Hakkımızda</a></li><li id="n-İçindekiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%B6z_at">İçindekiler</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Rastgele" title="Rastgele bir sayfaya gidin [x]" accesskey="x">Rastgele madde</a></li><li id="n-Seçkin-içerik" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Se%C3%A7kin_i%C3%A7erik">Seçkin içerik</a></li><li id="n-Yakınımdakiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Yak%C4%B1n%C4%B1mdakiler">Yakınımdakiler</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Katılım" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Katılım" > <div class="vector-menu-heading"> Katılım </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Deneme_tahtas%C4%B1">Deneme tahtası</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:K%C3%B6y_%C3%A7e%C5%9Fmesi" title="Güncel olaylarla ilgili son bilgiler">Köy çeşmesi</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler" title="Vikide yapılmış son değişikliklerin listesi [r]" accesskey="r">Son değişiklikler</a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Y%C3%BCkle">Dosya yükle</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Topluluk_portali" title="Proje hakkında, neler yapabilirsiniz, ne nerededir">Topluluk portali</a></li><li id="n-shop-text" class="mw-list-item"><a href="//shop.wikimedia.org">Wikimedia dükkânı</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:%C4%B0%C3%A7indekiler" title="Yardım almak için">Yardım</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Anasayfa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-tr.svg" style="width: 6.6875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Özgür Ansiklopedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-tr.svg" width="104" height="13" style="width: 6.5em; height: 0.8125em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C3%96zel:Ara" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f"> Ara </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara" aria-label="Vikipedi üzerinde ara" autocapitalize="sentences" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Kişisel araçlar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Sayfanın yazı tipi boyutunun, genişliğinin ve renginin görünümünü değiştirin" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Görünüm" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Görünüm </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr" class="">Bağış yapın</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir" class="">Hesap oluştur</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o" class="">Oturum aç</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Daha fazla seçenek" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kişisel araçlar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Kişisel araçlar </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Kullanıcı menüsü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr">Bağış yapın</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir"> Hesap oluştur</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o"> Oturum aç</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Çıkış yapmış editörler için sayfalar <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Giri%C5%9F" aria-label="Değişiklik yapma hakkında daha fazla bilgi edinin">daha fazla bilgi</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Katk%C4%B1lar%C4%B1m" title="Bu IP adresinden yapılmış değişiklikler listesi [y]" accesskey="y">Katkılar</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:MesajSayfam" title="Bu IP adresindeki düzenlemeler hakkında tartışma [n]" accesskey="n">Mesaj</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="İçindekiler" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">İçindekiler</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gizle</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Giriş</div> </a> </li> <li id="toc-Sınıflandırma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sınıflandırma"> <div class="vector-toc-text"> 1 Sınıflandırma </div> </a> <ul id="toc-Sınıflandırma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Coğrafi_dağılım" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Coğrafi_dağılım"> <div class="vector-toc-text"> 2 Coğrafi dağılım </div> </a> <button aria-controls="toc-Coğrafi_dağılım-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Coğrafi dağılım alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Coğrafi_dağılım-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Resmî_kullanım" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Resmî_kullanım"> <div class="vector-toc-text"> 2.1 Resmî kullanım </div> </a> <ul id="toc-Resmî_kullanım-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kurumsal_yapı_ve_kullanım" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kurumsal_yapı_ve_kullanım"> <div class="vector-toc-text"> 3 Kurumsal yapı ve kullanım </div> </a> <ul id="toc-Kurumsal_yapı_ve_kullanım-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tarihçe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tarihçe"> <div class="vector-toc-text"> 4 Tarihçe </div> </a> <button aria-controls="toc-Tarihçe-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Tarihçe alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Tarihçe-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ön_Türkçe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ön_Türkçe"> <div class="vector-toc-text"> 4.1 Ön Türkçe </div> </a> <ul id="toc-Ön_Türkçe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eski_Türkçe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eski_Türkçe"> <div class="vector-toc-text"> 4.2 Eski Türkçe </div> </a> <ul id="toc-Eski_Türkçe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eski_Anadolu_Türkçesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eski_Anadolu_Türkçesi"> <div class="vector-toc-text"> 4.3 Eski Anadolu Türkçesi </div> </a> <ul id="toc-Eski_Anadolu_Türkçesi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Osmanlı_Türkçesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Osmanlı_Türkçesi"> <div class="vector-toc-text"> 4.4 Osmanlı Türkçesi </div> </a> <ul id="toc-Osmanlı_Türkçesi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dil_Devrimi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dil_Devrimi"> <div class="vector-toc-text"> 4.5 Dil Devrimi </div> </a> <ul id="toc-Dil_Devrimi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Yazı_sistemleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Yazı_sistemleri"> <div class="vector-toc-text"> 5 Yazı sistemleri </div> </a> <button aria-controls="toc-Yazı_sistemleri-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Yazı sistemleri alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Yazı_sistemleri-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Orhun_ve_Eski_Uygur_alfabeleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Orhun_ve_Eski_Uygur_alfabeleri"> <div class="vector-toc-text"> 5.1 Orhun ve Eski Uygur alfabeleri </div> </a> <ul id="toc-Orhun_ve_Eski_Uygur_alfabeleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Arap_asıllı_Türk_alfabesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Arap_asıllı_Türk_alfabesi"> <div class="vector-toc-text"> 5.2 Arap asıllı Türk alfabesi </div> </a> <ul id="toc-Arap_asıllı_Türk_alfabesi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Diğer_Türk_alfabeleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Diğer_Türk_alfabeleri"> <div class="vector-toc-text"> 5.3 Diğer Türk alfabeleri </div> </a> <ul id="toc-Diğer_Türk_alfabeleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Latin_asıllı_Türk_alfabesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Latin_asıllı_Türk_alfabesi"> <div class="vector-toc-text"> 5.4 Latin asıllı Türk alfabesi </div> </a> <ul id="toc-Latin_asıllı_Türk_alfabesi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Türkçe_ağızları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Türkçe_ağızları"> <div class="vector-toc-text"> 6 Türkçe ağızları </div> </a> <button aria-controls="toc-Türkçe_ağızları-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Türkçe ağızları alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Türkçe_ağızları-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Anadolu_ağızları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Anadolu_ağızları"> <div class="vector-toc-text"> 6.1 Anadolu ağızları </div> </a> <ul id="toc-Anadolu_ağızları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rumeli_ağızları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rumeli_ağızları"> <div class="vector-toc-text"> 6.2 Rumeli ağızları </div> </a> <ul id="toc-Rumeli_ağızları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kıbrıs_ağızları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kıbrıs_ağızları"> <div class="vector-toc-text"> 6.3 Kıbrıs ağızları </div> </a> <ul id="toc-Kıbrıs_ağızları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Diğer_ağızlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Diğer_ağızlar"> <div class="vector-toc-text"> 6.4 Diğer ağızlar </div> </a> <ul id="toc-Diğer_ağızlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Dil_bilgisi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Dil_bilgisi"> <div class="vector-toc-text"> 7 Dil bilgisi </div> </a> <button aria-controls="toc-Dil_bilgisi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Dil bilgisi alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Dil_bilgisi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tarihçe_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tarihçe_2"> <div class="vector-toc-text"> 7.1 Tarihçe </div> </a> <ul id="toc-Tarihçe_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sözcük_türeme_farkı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sözcük_türeme_farkı"> <div class="vector-toc-text"> 7.2 Sözcük türeme farkı </div> </a> <ul id="toc-Sözcük_türeme_farkı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eklerle_tümce_oluşturma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eklerle_tümce_oluşturma"> <div class="vector-toc-text"> 7.3 Eklerle tümce oluşturma </div> </a> <ul id="toc-Eklerle_tümce_oluşturma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Büyük_ve_küçük_ünlü_uyumu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Büyük_ve_küçük_ünlü_uyumu"> <div class="vector-toc-text"> 7.4 Büyük ve küçük ünlü uyumu </div> </a> <ul id="toc-Büyük_ve_küçük_ünlü_uyumu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ses_bilimi_(fonoloji)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ses_bilimi_(fonoloji)"> <div class="vector-toc-text"> 8 Ses bilimi (fonoloji) </div> </a> <button aria-controls="toc-Ses_bilimi_(fonoloji)-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Ses bilimi (fonoloji) alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Ses_bilimi_(fonoloji)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ünsüz_sesler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ünsüz_sesler"> <div class="vector-toc-text"> 8.1 Ünsüz sesler </div> </a> <ul id="toc-Ünsüz_sesler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ünlü_sesler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ünlü_sesler"> <div class="vector-toc-text"> 8.2 Ünlü sesler </div> </a> <ul id="toc-Ünlü_sesler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Türkçede_ses_evrimi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Türkçede_ses_evrimi"> <div class="vector-toc-text"> 8.3 Türkçede ses evrimi </div> </a> <ul id="toc-Türkçede_ses_evrimi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Türkçede_basit_zamanlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Türkçede_basit_zamanlar"> <div class="vector-toc-text"> 9 Türkçede basit zamanlar </div> </a> <button aria-controls="toc-Türkçede_basit_zamanlar-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Türkçede basit zamanlar alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Türkçede_basit_zamanlar-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Geçmiş_zaman" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Geçmiş_zaman"> <div class="vector-toc-text"> 9.1 Geçmiş zaman </div> </a> <ul id="toc-Geçmiş_zaman-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Şimdiki_zaman" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Şimdiki_zaman"> <div class="vector-toc-text"> 9.2 Şimdiki zaman </div> </a> <ul id="toc-Şimdiki_zaman-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gelecek_zaman" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gelecek_zaman"> <div class="vector-toc-text"> 9.3 Gelecek zaman </div> </a> <ul id="toc-Gelecek_zaman-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geniş_zaman" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Geniş_zaman"> <div class="vector-toc-text"> 9.4 Geniş zaman </div> </a> <ul id="toc-Geniş_zaman-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Türkçede_birleşik_zamanlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Türkçede_birleşik_zamanlar"> <div class="vector-toc-text"> 10 Türkçede birleşik zamanlar </div> </a> <button aria-controls="toc-Türkçede_birleşik_zamanlar-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Türkçede birleşik zamanlar alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Türkçede_birleşik_zamanlar-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Görece_Geniş_Zaman" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Görece_Geniş_Zaman"> <div class="vector-toc-text"> 10.1 Görece Geniş Zaman </div> </a> <ul id="toc-Görece_Geniş_Zaman-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Görülen_geçmiş_zaman" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Görülen_geçmiş_zaman"> <div class="vector-toc-text"> 10.2 Görülen geçmiş zaman </div> </a> <ul id="toc-Görülen_geçmiş_zaman-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Duyulan_geçmiş_zaman" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Duyulan_geçmiş_zaman"> <div class="vector-toc-text"> 10.3 Duyulan geçmiş zaman </div> </a> <ul id="toc-Duyulan_geçmiş_zaman-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Şart" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Şart"> <div class="vector-toc-text"> 10.4 Şart </div> </a> <ul id="toc-Şart-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Diğer_birleşik_zamanlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Diğer_birleşik_zamanlar"> <div class="vector-toc-text"> 10.5 Diğer birleşik zamanlar </div> </a> <ul id="toc-Diğer_birleşik_zamanlar-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc--mış_olacak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#-mış_olacak"> <div class="vector-toc-text"> 10.5.1 -mış olacak </div> </a> <ul id="toc--mış_olacak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc--yor_olacak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#-yor_olacak"> <div class="vector-toc-text"> 10.5.2 -yor olacak </div> </a> <ul id="toc--yor_olacak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Söz_varlığı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Söz_varlığı"> <div class="vector-toc-text"> 11 Söz varlığı </div> </a> <button aria-controls="toc-Söz_varlığı-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Söz varlığı alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Söz_varlığı-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Türkçedeki_yabancı_kökenli_sözcükler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Türkçedeki_yabancı_kökenli_sözcükler"> <div class="vector-toc-text"> 11.1 Türkçedeki yabancı kökenli sözcükler </div> </a> <ul id="toc-Türkçedeki_yabancı_kökenli_sözcükler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Öz_Türkçe_Yasakları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Öz_Türkçe_Yasakları"> <div class="vector-toc-text"> 11.2 Öz Türkçe Yasakları </div> </a> <ul id="toc-Öz_Türkçe_Yasakları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Türkçedeki_yabancı_kökenli_sözcüklerin_Türkçe_karşılıkları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Türkçedeki_yabancı_kökenli_sözcüklerin_Türkçe_karşılıkları"> <div class="vector-toc-text"> 11.3 Türkçedeki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıkları </div> </a> <ul id="toc-Türkçedeki_yabancı_kökenli_sözcüklerin_Türkçe_karşılıkları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Türkçeden_diğer_dillere_geçmiş_sözcükler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Türkçeden_diğer_dillere_geçmiş_sözcükler"> <div class="vector-toc-text"> 11.4 Türkçeden diğer dillere geçmiş sözcükler </div> </a> <ul id="toc-Türkçeden_diğer_dillere_geçmiş_sözcükler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Türkçe_sanılan_yabancı_kökenli_sözcükler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Türkçe_sanılan_yabancı_kökenli_sözcükler"> <div class="vector-toc-text"> 11.5 Türkçe sanılan yabancı kökenli sözcükler </div> </a> <ul id="toc-Türkçe_sanılan_yabancı_kökenli_sözcükler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Unutulmuş_sözcükler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Unutulmuş_sözcükler"> <div class="vector-toc-text"> 11.6 Unutulmuş sözcükler </div> </a> <ul id="toc-Unutulmuş_sözcükler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kaynakça" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaynakça"> <div class="vector-toc-text"> 12 Kaynakça </div> </a> <ul id="toc-Kaynakça-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ayrıca_bakınız" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ayrıca_bakınız"> <div class="vector-toc-text"> 13 Ayrıca bakınız </div> </a> <ul id="toc-Ayrıca_bakınız-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dış_bağlantılar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Dış_bağlantılar"> <div class="vector-toc-text"> 14 Dış bağlantılar </div> </a> <ul id="toc-Dış_bağlantılar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > İçindekiler tablosunu değiştir </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Türkçe</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Başka bir dildeki sayfaya gidin. 198 dilde mevcut" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-198" aria-hidden="true" > 198 dil </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%AD%D1%8B%D1%80%D2%9B%D3%99%D0%B0_%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0" title="Аҭырқәа бызшәа - Abhazca" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Аҭырқәа бызшәа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="Abhazca" class="interlanguage-link-target">Аԥсшәа</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Bahsa_Turuki" title="Bahsa Turuki - Açece" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Bahsa Turuki" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="Açece" class="interlanguage-link-target">Acèh</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8B%D1%80%D0%BA%D1%83%D0%B1%D0%B7%D1%8D" title="Тыркубзэ - Adigece" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Тыркубзэ" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="Adigece" class="interlanguage-link-target">Адыгабзэ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Turks" title="Turks - Afrikaanca" lang="af" hreflang="af" data-title="Turks" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaanca" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkische_Sprache" title="Türkische Sprache - İsviçre Almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Türkische Sprache" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsviçre Almancası" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B1%E1%88%AA%E1%8A%AD%E1%88%BD" title="ቱሪክሽ - Amharca" lang="am" hreflang="am" data-title="ቱሪክሽ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Amharca" class="interlanguage-link-target">አማርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Idioma_turco" title="Idioma turco - Aragonca" lang="an" hreflang="an" data-title="Idioma turco" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonca" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="तुर्की भाषा - Angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="तुर्की भाषा" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="Angika" class="interlanguage-link-target">अंगिका</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçkin madde"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="اللغة التركية - Arapça" lang="ar" hreflang="ar" data-title="اللغة التركية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arapça" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A0%DC%AB%DC%A2%DC%90_%DC%9B%DC%98%DC%AA%DC%A9%DC%9D%DC%90" title="ܠܫܢܐ ܛܘܪܩܝܐ - Aramice" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܠܫܢܐ ܛܘܪܩܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramice" class="interlanguage-link-target">ܐܪܡܝܐ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="تركية - Fas Arapçası" lang="ary" hreflang="ary" data-title="تركية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Fas Arapçası" class="interlanguage-link-target">الدارجة</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%83%D9%89" title="توركى - Mısır Arapçası" lang="arz" hreflang="arz" data-title="توركى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Mısır Arapçası" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Turcu" title="Turcu - Asturyasça" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Turcu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturyasça" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA_%D0%BC%D0%B0%D1%86%D3%80" title="Турк мацӀ - Avar dili" lang="av" hreflang="av" data-title="Турк мацӀ" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="Avar dili" class="interlanguage-link-target">Авар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Turkava" title="Turkava - Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Turkava" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target">Kotava</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk_dili" title="Türk dili - Azerbaycan dili" lang="az" hreflang="az" data-title="Türk dili" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaycan dili" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="تورکیه تورکجه‌سی - South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تورکیه تورکجه‌سی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D3%A9%D0%BA_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Төрөк теле - Başkırtça" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Төрөк теле" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Başkırtça" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Basa_Turki" title="Basa Turki - Bali dili" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Basa Turki" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Bali dili" class="interlanguage-link-target">Basa Bali</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Tiakische_Sproch" title="Tiakische Sproch - Bavyera dili" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Tiakische Sproch" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavyera dili" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Torku_kalba" title="Torku kalba - Samogitçe" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Torku kalba" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitçe" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Турэцкая мова - Belarusça" lang="be" hreflang="be" data-title="Турэцкая мова" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarusça" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Турэцкая мова - Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Турэцкая мова" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Турски език - Bulgarca" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Турски език" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgarca" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A4%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%BF_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="তুর্কি ভাষা - Bengalce" lang="bn" hreflang="bn" data-title="তুর্কি ভাষা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengalce" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Turkeg" title="Turkeg - Bretonca" lang="br" hreflang="br" data-title="Turkeg" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretonca" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Turski_jezik" title="Turski jezik - Boşnakça" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Turski jezik" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Boşnakça" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Saro_Turki" title="Saro Turki - Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Saro Turki" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target">Batak Mandailing</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%B3_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BD" title="Түрэг хэлэн - Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Түрэг хэлэн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target">Буряад</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Turc" title="Turc - Katalanca" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Turc" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalanca" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Turco" title="Turco - Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Turco" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target">Chavacano de Zamboanga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/T%C5%AB-%C4%AB-g%C3%AC-ng%E1%B9%B3%CC%84" title="Tū-ī-gì-ngṳ̄ - Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Tū-ī-gì-ngṳ̄" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target">閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D0%BD%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%BE%D0%B9%D0%BD_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D1%82" title="Хункархойн мотт - Çeçence" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Хункархойн мотт" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Çeçence" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Pinulongang_Turko" title="Pinulongang Turko - Sebuano dili" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Pinulongang Turko" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Sebuano dili" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%82%E1%8E%AC%E1%8E%BE_%E1%8E%A7%E1%8F%AC%E1%8F%82%E1%8E%AF%E1%8F%8D%E1%8F%97" title="ᎠᏂᎬᎾ ᎧᏬᏂᎯᏍᏗ - Çerokice" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏂᎬᎾ ᎧᏬᏂᎯᏍᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="Çerokice" class="interlanguage-link-target">ᏣᎳᎩ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="زمانی تورکی - Orta Kürtçe" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زمانی تورکی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Orta Kürtçe" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk_tili" title="Türk tili - Kırım Tatarcası" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Türk tili" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Kırım Tatarcası" class="interlanguage-link-target">Qırımtatarca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Ture%C4%8Dtina" title="Turečtina - Çekçe" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Turečtina" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Çekçe" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/T%C3%ABrecczi_j%C3%A3z%C3%ABk" title="Tërecczi jãzëk - Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Tërecczi jãzëk" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target">Kaszëbsczi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%BA%C4%83_%D1%87%C4%95%D0%BB%D1%85%D0%B8" title="Турккă чĕлхи - Çuvaşça" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Турккă чĕлхи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Çuvaşça" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Tyrceg" title="Tyrceg - Galce" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Tyrceg" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Galce" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tyrkisk_(sprog)" title="Tyrkisk (sprog) - Danca" lang="da" hreflang="da" data-title="Tyrkisk (sprog)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Danca" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkische_Sprache" title="Türkische Sprache - Almanca" lang="de" hreflang="de" data-title="Türkische Sprache" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Almanca" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/T%C4%B1rki" title="Tırki - Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Tırki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Turkoj%C5%A1%C4%87ina" title="Turkojšćina - Aşağı Sorbça" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Turkojšćina" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="Aşağı Sorbça" class="interlanguage-link-target">Dolnoserbski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Boros_Turki" title="Boros Turki - Orta Kadazan" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Boros Turki" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Orta Kadazan" class="interlanguage-link-target">Kadazandusun</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%BA%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1" title="Τουρκική γλώσσα - Yunanca" lang="el" hreflang="el" data-title="Τουρκική γλώσσα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Yunanca" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Turc" title="Turc - Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Turc" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target">Emiliàn e rumagnòl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Turkish_language" title="Turkish language - İngilizce" lang="en" hreflang="en" data-title="Turkish language" data-language-autonym="English" data-language-local-name="İngilizce" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Turka_lingvo" title="Turka lingvo - Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Turka lingvo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Idioma_turco" title="Idioma turco - İspanyolca" lang="es" hreflang="es" data-title="Idioma turco" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="İspanyolca" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrgi_keel" title="Türgi keel - Estonca" lang="et" hreflang="et" data-title="Türgi keel" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estonca" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Turkiera" title="Turkiera - Baskça" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Turkiera" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskça" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبان ترکی استانبولی - Farsça" lang="fa" hreflang="fa" data-title="زبان ترکی استانبولی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Farsça" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Turkin_kieli" title="Turkin kieli - Fince" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Turkin kieli" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fince" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Turkiskt_m%C3%A1l" title="Turkiskt mál - Faroe dili" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Turkiskt mál" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faroe dili" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Turc" title="Turc - Fransızca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Turc" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fransızca" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkisk_spriak" title="Türkisk spriak - Kuzey Frizce" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Türkisk spriak" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Kuzey Frizce" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Turksk" title="Turksk - Batı Frizcesi" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Turksk" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Batı Frizcesi" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Tuircis" title="An Tuircis - İrlandaca" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Tuircis" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="İrlandaca" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk_dili" title="Türk dili - Gagavuzca" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Türk dili" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="Gagavuzca" class="interlanguage-link-target">Gagauz</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Turcais" title="Turcais - İskoç Gaelcesi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Turcais" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="İskoç Gaelcesi" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Lingua_turca" title="Lingua turca - Galiçyaca" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Lingua turca" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galiçyaca" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8A%D9%84%D9%8A_%D8%B2%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ايستامبۊلي زوان - Gilanice" lang="glk" hreflang="glk" data-title="ايستامبۊلي زوان" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilanice" class="interlanguage-link-target">گیلکی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tuykia%C3%B1e%27%E1%BA%BD" title="Tuykiañe'ẽ - Guarani dili" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tuykiañe'ẽ" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Guarani dili" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B8" title="तुर्की भास - Goa Konkanicesi" lang="gom" hreflang="gom" data-title="तुर्की भास" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goa Konkanicesi" class="interlanguage-link-target">गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A4%E0%AB%81%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%B6_%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B7%E0%AA%BE" title="તુર્કિશ ભાષા - Güceratça" lang="gu" hreflang="gu" data-title="તુર્કિશ ભાષા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Güceratça" class="interlanguage-link-target">ગુજરાતી</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Turkish" title="Turkish - Man dili" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Turkish" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Man dili" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Turkanci" title="Turkanci - Hausa dili" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Turkanci" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa dili" class="interlanguage-link-target">Hausa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Th%C3%BA-ng%C3%AD-kh%C3%AC-ng%C3%AE" title="Thú-ngí-khì-ngî - Hakka Çincesi" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Thú-ngí-khì-ngî" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Çincesi" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%A7%D7%99%D7%AA" title="טורקית - İbranice" lang="he" hreflang="he" data-title="טורקית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="İbranice" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%88_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="तुर्कीयाई भाषा - Hintçe" lang="hi" hreflang="hi" data-title="तुर्कीयाई भाषा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hintçe" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Turkish_bhasa" title="Turkish bhasa - Fiji Hintçesi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Turkish bhasa" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hintçesi" class="interlanguage-link-target">Fiji Hindi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Turski_jezik" title="Turski jezik - Hırvatça" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Turski jezik" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Hırvatça" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Turkow%C5%A1%C4%87ina" title="Turkowšćina - Yukarı Sorbça" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Turkowšćina" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="Yukarı Sorbça" class="interlanguage-link-target">Hornjoserbsce</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/T%C3%B6r%C3%B6k_nyelv" title="Török nyelv - Macarca" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Török nyelv" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Macarca" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%84%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Թուրքերեն - Ermenice" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Թուրքերեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Ermenice" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D6%80%D6%84%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Թրքերէն - Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Թրքերէն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target">Արեւմտահայերէն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Jaku_Turki" title="Jaku Turki - Iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Jaku Turki" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="Iban" class="interlanguage-link-target">Jaku Iban</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Turki" title="Bahasa Turki - Endonezce" lang="id" hreflang="id" data-title="Bahasa Turki" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Endonezce" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Pagsasao_a_Turko" title="Pagsasao a Turko - Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Pagsasao a Turko" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Iloko" class="interlanguage-link-target">Ilokano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D1%82" title="Туркий мотт - İnguşça" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Туркий мотт" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="İnguşça" class="interlanguage-link-target">ГӀалгӀай</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Turka_linguo" title="Turka linguo - Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Turka linguo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Tyrkneska" title="Tyrkneska - İzlandaca" lang="is" hreflang="is" data-title="Tyrkneska" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="İzlandaca" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Lingua_turca" title="Lingua turca - İtalyanca" lang="it" hreflang="it" data-title="Lingua turca" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="İtalyanca" class="interlanguage-link-target">İtaliano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%88%E3%83%AB%E3%82%B3%E8%AA%9E" title="トルコ語 - Japonca" lang="ja" hreflang="ja" data-title="トルコ語" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japonca" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Basa_Turki" title="Basa Turki - Cava dili" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Basa Turki" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Cava dili" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="თურქული ენა - Gürcüce" lang="ka" hreflang="ka" data-title="თურქული ენა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Gürcüce" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/T%C3%BArk_tili" title="Túrk tili - Karakalpakça" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Túrk tili" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Karakalpakça" class="interlanguage-link-target">Qaraqalpaqsha</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8B%D1%80%D0%BA%D1%83%D0%B1%D0%B7%D1%8D" title="Тыркубзэ - Kabardeyce" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Тыркубзэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="Kabardeyce" class="interlanguage-link-target">Адыгэбзэ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Turukya_(a%CC%B1lyem)" title="Turukya (a̱lyem) - Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Turukya (a̱lyem)" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tyap" class="interlanguage-link-target">Tyap</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Turki" title="Bahasa Turki - Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Bahasa Turki" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target">Kumoring</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D1%96%D0%BA_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Түрік тілі - Kazakça" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Түрік тілі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazakça" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8A%80%EB%A5%B4%ED%82%A4%EC%98%88%EC%96%B4" title="튀르키예어 - Korece" lang="ko" hreflang="ko" data-title="튀르키예어" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korece" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8E%D1%80%D0%BA_%D0%BA%D1%8B%D0%B2" title="Тюрк кыв - Komi-Permyak" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Тюрк кыв" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="Komi-Permyak" class="interlanguage-link-target">Перем коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%90%DA%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="ترکِچ زبان - Keşmir dili" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ترکِچ زبان" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="Keşmir dili" class="interlanguage-link-target">कॉशुर / کٲشُر</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ziman%C3%AA_tirk%C3%AE" title="Zimanê tirkî - Kürtçe" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zimanê tirkî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Kürtçe" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BA_%D0%BA%D1%8B%D0%B2" title="Турок кыв - Komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Турок кыв" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="Komi" class="interlanguage-link-target">Коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Turkek" title="Turkek - Kernevekçe" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Turkek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Kernevekçe" class="interlanguage-link-target">Kernowek</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%83_%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D1%87%D3%A9%D1%81%D2%AF" title="Анадолу Түркчөсү - Kırgızca" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Анадолу Түркчөсү" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kırgızca" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Lingua_Turcica" title="Lingua Turcica - Latince" lang="la" hreflang="la" data-title="Lingua Turcica" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latince" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Lingua_turkana" title="Lingua turkana - Ladino" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Lingua turkana" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="Ladino" class="interlanguage-link-target">Ladino</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Tierkesch" title="Tierkesch - Lüksemburgca" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Tierkesch" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Lüksemburgca" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%BD%D0%B0%D0%BB_%D0%BC%D0%B0%D0%B7" title="Туркнал маз - Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Туркнал маз" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target">Лакку</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%8C%D1%80%D0%BA_%D1%87%D3%80%D0%B0%D0%BB" title="Туьрк чӀал - Lezgice" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Туьрк чӀал" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="Lezgice" class="interlanguage-link-target">Лезги</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Turces_(lingua)" title="Turces (lingua) - Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Turces (lingua)" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/T%C3%B6rks" title="Törks - Limburgca" lang="li" hreflang="li" data-title="Törks" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgca" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Lengua_t%C3%BCrca" title="Lengua türca - Lombardça" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Lengua türca" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombardça" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%97%E0%BA%B7%E0%BA%81%E0%BB%80%E0%BA%88" title="ພາສາທືກເຈ - Lao dili" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພາສາທືກເຈ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Lao dili" class="interlanguage-link-target">ລາວ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Turk%C5%B3_kalba" title="Turkų kalba - Litvanca" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Turkų kalba" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litvanca" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Turku_valoda" title="Turku valoda - Letonca" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Turku valoda" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Letonca" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C_%D0%BA%D1%8F%D0%BB%D1%8C" title="Туркань кяль - Mokşa dili" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Туркань кяль" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="Mokşa dili" class="interlanguage-link-target">Мокшень</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fiteny_tiorka" title="Fiteny tiorka - Malgaşça" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fiteny tiorka" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malgaşça" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%BE_%D0%B9%D1%8B%D0%BB%D0%BC%D0%B5" title="Турко йылме - Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Турко йылме" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target">Олык марий</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Reo_T%C4%81kei" title="Reo Tākei - Maori dili" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Reo Tākei" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="Maori dili" class="interlanguage-link-target">Māori</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Bahaso_Turki" title="Bahaso Turki - Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Bahaso Turki" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Minangkabau" class="interlanguage-link-target">Minangkabau</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Турски јазик - Makedonca" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Турски јазик" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Makedonca" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B5%8D_%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B7" title="തുർക്കിഷ് ഭാഷ - Malayalam dili" lang="ml" hreflang="ml" data-title="തുർക്കിഷ് ഭാഷ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam dili" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Турк хэл - Moğolca" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Турк хэл" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Moğolca" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%87%EA%AF%94%EA%AF%80%EA%AF%A4%EA%AF%81_%EA%AF%82%EA%AF%A3%EA%AF%9F" title="ꯇꯔꯀꯤꯁ ꯂꯣꯟ - Manipuri dili" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯇꯔꯀꯤꯁ ꯂꯣꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="Manipuri dili" class="interlanguage-link-target">ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="तुर्की भाषा - Marathi dili" lang="mr" hreflang="mr" data-title="तुर्की भाषा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi dili" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BA_%D0%B9%D3%B9%D0%BB%D0%BC%D3%B9" title="Турок йӹлмӹ - Ova Çirmişçesi" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Турок йӹлмӹ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Ova Çirmişçesi" class="interlanguage-link-target">Кырык мары</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Turki" title="Bahasa Turki - Malayca" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bahasa Turki" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Malayca" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%B0%E1%80%9B%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8" title="တူရကီဘာသာစကား - Birman dili" lang="my" hreflang="my" data-title="တူရကီဘာသာစကား" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Birman dili" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Турконь кель - Erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Турконь кель" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Erzya" class="interlanguage-link-target">Эрзянь</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="ایستامبولی ترکی - Mazenderanca" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ایستامبولی ترکی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Mazenderanca" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/T%C3%B6rksche_Spraak" title="Törksche Spraak - Aşağı Almanca" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Törksche Spraak" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Aşağı Almanca" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Turks" title="Turks - Aşağı Saksonca" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Turks" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Aşağı Saksonca" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="तुर्केली भाषा - Nepalce" lang="ne" hreflang="ne" data-title="तुर्केली भाषा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalce" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%B6_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="तर्किश भाषा - Nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="तर्किश भाषा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Nevari" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Turks" title="Turks - Felemenkçe" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Turks" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Felemenkçe" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Tyrkisk" title="Tyrkisk - Norveççe Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Tyrkisk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Norveççe Nynorsk" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tyrkisk" title="Tyrkisk - Norveççe Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tyrkisk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Norveççe Bokmål" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Seturkish" title="Seturkish - Kuzey Sotho dili" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Seturkish" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Kuzey Sotho dili" class="interlanguage-link-target">Sesotho sa Leboa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Turc" title="Turc - Oksitan dili" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Turc" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Oksitan dili" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B3_%C3%A6%D0%B2%D0%B7%D0%B0%D0%B3" title="Туркаг æвзаг - Osetçe" lang="os" hreflang="os" data-title="Туркаг æвзаг" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Osetçe" class="interlanguage-link-target">Ирон</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A4%E0%A9%81%E0%A8%B0%E0%A8%95%E0%A9%80_%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BE" title="ਤੁਰਕੀ ਭਾਸ਼ਾ - Pencapça" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਤੁਰਕੀ ਭਾਸ਼ਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Pencapça" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Turko" title="Turko - Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Turko" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Papiamento" class="interlanguage-link-target">Papiamentu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Turc" title="Turc - Picard Dili" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Turc" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard Dili" class="interlanguage-link-target">Picard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_turecki" title="Język turecki - Lehçe" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Język turecki" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Lehçe" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Lenga_turca" title="Lenga turca - Piyemontece" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Lenga turca" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piyemontece" class="interlanguage-link-target">Piemontèis</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C" title="ترک بولی - Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ترک بولی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D9%8A_%DA%98%D8%A8%D9%87" title="تورکي ژبه - Peştuca" lang="ps" hreflang="ps" data-title="تورکي ژبه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Peştuca" class="interlanguage-link-target">پښتو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADngua_turca" title="Língua turca - Portekizce" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Língua turca" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portekizce" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Turku_simi" title="Turku simi - Keçuva dili" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Turku simi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Keçuva dili" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Lingua_tirca" title="Lingua tirca - Romanşça" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Lingua tirca" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="Romanşça" class="interlanguage-link-target">Rumantsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Turkikani_chib" title="Turkikani chib - Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Turkikani chib" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target">Romani čhib</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Limba_turc%C4%83" title="Limba turcă - Rumence" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Limba turcă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Rumence" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Турецкий язык - Rusça" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Турецкий язык" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusça" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D1%8B%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Турецькый язык - Rusince" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Турецькый язык" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusince" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Igiturukiya" title="Igiturukiya - Kinyarwanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Igiturukiya" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="Kinyarwanda" class="interlanguage-link-target">Ikinyarwanda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BA_%D1%82%D1%8B%D0%BB%D0%B0" title="Туурак тыла - Yakutça" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Туурак тыла" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Yakutça" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9B%E1%B1%A9%E1%B1%A8%E1%B1%A0%E1%B1%A4_%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%A8%E1%B1%A5%E1%B1%A4" title="ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ - Santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="Santali" class="interlanguage-link-target">ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Limba_turca" title="Limba turca - Sardunya dili" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Limba turca" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Sardunya dili" class="interlanguage-link-target">Sardu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Lingua_turca" title="Lingua turca - Sicilyaca" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Lingua turca" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Sicilyaca" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Turkis_leid" title="Turkis leid - İskoçça" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Turkis leid" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="İskoçça" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%AA%D9%8A_%D9%BB%D9%88%D9%84%D9%8A" title="ترڪي ٻولي - Sindhi dili" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ترڪي ٻولي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi dili" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Durkkagiella" title="Durkkagiella - Kuzey Laponcası" lang="se" hreflang="se" data-title="Durkkagiella" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="Kuzey Laponcası" class="interlanguage-link-target">Davvisámegiella</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Turski_jezik" title="Turski jezik - Sırp-Hırvat Dili" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Turski jezik" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Sırp-Hırvat Dili" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AD%E0%B7%94%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%9A%E0%B7%92_%E0%B6%B7%E0%B7%8F%E0%B7%82%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="තුර්කි භාෂාව - Sinhali dili" lang="si" hreflang="si" data-title="තුර්කි භාෂාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Sinhali dili" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Turkish_language" title="Turkish language - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Turkish language" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Ture%C4%8Dtina" title="Turečtina - Slovakça" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Turečtina" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovakça" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Tur%C5%A1%C4%8Dina" title="Turščina - Slovence" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Turščina" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slovence" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Chituruki" title="Chituruki - Şona dili" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Chituruki" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Şona dili" class="interlanguage-link-target">ChiShona</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Af-Turki" title="Af-Turki - Somalice" lang="so" hreflang="so" data-title="Af-Turki" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Somalice" class="interlanguage-link-target">Soomaaliga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha_turke" title="Gjuha turke - Arnavutça" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjuha turke" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Arnavutça" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Турски језик - Sırpça" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Турски језик" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Sırpça" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Basa_Turki" title="Basa Turki - Sunda dili" lang="su" hreflang="su" data-title="Basa Turki" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Sunda dili" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Turkiska" title="Turkiska - İsveççe" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Turkiska" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="İsveççe" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kituruki" title="Kituruki - Svahili dili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kituruki" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Svahili dili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Turecko_godka" title="Turecko godka - Silezyaca" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Turecko godka" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silezyaca" class="interlanguage-link-target">Ślůnski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%AF_%E0%AE%AE%E0%AF%8A%E0%AE%B4%E0%AE%BF" title="துருக்கிய மொழி - Tamilce" lang="ta" hreflang="ta" data-title="துருக்கிய மொழி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamilce" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BD%D0%B8_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BA%D3%A3" title="Забони туркӣ - Tacikçe" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Забони туркӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tacikçe" class="interlanguage-link-target">Тоҷикӣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B5" title="ภาษาตุรกี - Tayca" lang="th" hreflang="th" data-title="ภาษาตุรกี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tayca" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk_dili" title="Türk dili - Türkmence" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Türk dili" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Türkmence" class="interlanguage-link-target">Türkmençe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Wikang_Turko" title="Wikang Turko - Tagalogca" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Wikang Turko" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalogca" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Tyrkij%C9%99_zyvon" title="Tyrkijə zyvon - Talışça" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Tyrkijə zyvon" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talışça" class="interlanguage-link-target">Tolışi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Төрек теле - Tatarca" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Төрек теле" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tatarca" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA_%D0%B4%D1%8B%D0%BB" title="Турк дыл - Tuvaca" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Турк дыл" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="Tuvaca" class="interlanguage-link-target">Тыва дыл</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BA_%D0%BA%D1%8B%D0%BB" title="Турок кыл - Udmurtça" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Турок кыл" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="Udmurtça" class="interlanguage-link-target">Удмурт</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%88%D8%B1%D9%83_%D8%AA%D9%89%D9%84%D9%89" title="تۈرك تىلى - Uygurca" lang="ug" hreflang="ug" data-title="تۈرك تىلى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Uygurca" class="interlanguage-link-target">ئۇيغۇرچە / Uyghurche</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Турецька мова - Ukraynaca" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Турецька мова" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraynaca" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="ترکی زبان - Urduca" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ترکی زبان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urduca" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Turk_tili" title="Turk tili - Özbekçe" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Turk tili" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Özbekçe" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C3%A9ngua_turca" title="Łéngua turca - Venedikçe" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Łéngua turca" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venedikçe" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Turkan_kel%27" title="Turkan kel' - Veps dili" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Turkan kel'" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps dili" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ - Vietnamca" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamca" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk%C3%A4nap%C3%BCk" title="Türkänapük - Volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Türkänapük" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapük" class="interlanguage-link-target">Volapük</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Trouk_(lingaedje)" title="Trouk (lingaedje) - Valonca" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Trouk (lingaedje)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Valonca" class="interlanguage-link-target">Walon</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Tinurkiya" title="Tinurkiya - Varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Tinurkiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Varay" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%9F%E8%80%B3%E5%85%B6%E8%AF%AD" title="土耳其语 - Wu Çincesi" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="土耳其语" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu Çincesi" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%B3%D0%B4%D0%B8%D0%BD_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%BD" title="Түргдин келн - Kalmıkça" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Түргдин келн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="Kalmıkça" class="interlanguage-link-target">Хальмг</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="თურქული ნინა - Megrelce" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="თურქული ნინა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Megrelce" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%A2%D7%A8%D7%A7%D7%99%D7%A9" title="טערקיש - Yidiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="טערקיש" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Yidiş" class="interlanguage-link-target">ייִדיש</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%88d%C3%A8_T%C3%BArk%C3%AC" title="Èdè Túrkì - Yorubaca" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Èdè Túrkì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Yorubaca" class="interlanguage-link-target">Yorùbá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%9F%E8%80%B3%E5%85%B6%E8%AF%AD" title="土耳其语 - Çince" lang="zh" hreflang="zh" data-title="土耳其语" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Çince" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Th%C3%B3%CD%98-n%C3%AD-k%C3%AE-g%C3%AD" title="Thó͘-ní-kî-gí - Min Nan Çincesi" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Thó͘-ní-kî-gí" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan Çincesi" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%9F%E8%80%B3%E5%85%B6%E6%96%87" title="土耳其文 - Kantonca" lang="yue" hreflang="yue" data-title="土耳其文" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonca" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q256#sitelinks-wikipedia" title="Dillerarası bağlantıları değiştir" class="wbc-editpage">Bağlantıları değiştir</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ad alanları"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e" title="İçerik sayfasını göster [c]" accesskey="c">Madde</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tart%C4%B1%C5%9Fma:T%C3%BCrk%C3%A7e" rel="discussion" title="İçerik ile ilgili tartışma [t]" accesskey="t">Tartışma</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Dil varyantını değiştir" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Türkçe </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Görünüm"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e">Oku</a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v">Değiştir</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e">Kaynağı değiştir</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=history" title="Bu sayfanın geçmiş sürümleri [h]" accesskey="h">Geçmişi gör</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Araçlar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Araçlar </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Araçlar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Daha fazla seçenek" > <div class="vector-menu-heading"> Eylemler </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e">Oku</a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v">Değiştir</a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e">Kaynağı değiştir</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=history">Geçmişi gör</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Genel </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SayfayaBa%C4%9Flant%C4%B1lar/T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Bu sayfaya bağlantı vermiş tüm viki sayfalarının listesi [j]" accesskey="j">Sayfaya bağlantılar</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C4%B0lgiliDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler/T%C3%BCrk%C3%A7e" rel="nofollow" title="Bu sayfadan bağlantı verilen sayfalardaki son değişiklikler [k]" accesskey="k">İlgili değişiklikler</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C3%96zelSayfalar" title="Tüm özel sayfaların listesi [q]" accesskey="q">Özel sayfalar</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&oldid=34213936" title="Bu sayfanın bu revizyonuna kalıcı bağlantı">Kalıcı bağlantı</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=info" title="Bu sayfa hakkında daha fazla bilgi">Sayfa bilgisi</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:KaynakG%C3%B6ster&page=T%C3%BCrk%C3%A7e&id=34213936&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu sayfadan nasıl kaynak göstereceği hakkında bilgi">Bu sayfayı kaynak göster</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FT%25C3%25BCrk%25C3%25A7e">Kısaltılmış URL'yi al</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:QrCode&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FT%25C3%25BCrk%25C3%25A7e">Karekodu indir</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Yazdır/dışa aktar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kitap&bookcmd=book_creator&referer=T%C3%BCrk%C3%A7e">Bir kitap oluştur</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:DownloadAsPdf&page=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=show-download-screen">PDF olarak indir</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&printable=yes" title="Bu sayfanın basılmaya uygun sürümü [p]" accesskey="p">Basılmaya uygun görünüm</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Diğer projelerde </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Turkish_language" hreflang="en">Wikimedia Commons</a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://tr.wikibooks.org/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e" hreflang="tr">Vikikitap</a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://tr.wikiquote.org/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e" hreflang="tr">Vikisöz</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q256" title="Veri havuzundaki ilgili ögeye bağlantı [g]" accesskey="g">Vikiveri ögesi</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Görünüm</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gizle</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipedi, özgür ansiklopedi</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="tr" dir="ltr"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bu madde Türkiye Türkçesi hakkındadır. Başlığın diğer anlamları için <a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e_(anlam_ayr%C4%B1m%C4%B1)" class="mw-disambig" title="Türkçe (anlam ayrımı)">Türkçe (anlam ayrımı)</a> sayfasına bakınız.</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28603389">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above" style="color: black; background-color: yellowgreen;">Türkçe</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-subheader font-weight: bold; color: black; background-color: yellowgreen;" style="font-weight: bold; color: black; background-color: yellowgreen;"><big>Türkiye Türkçesi</big></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Telaffuz</th><td class="infobox-data">Türkçe telaffuz: <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ˈtyɾc.t͡ʃe]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Ana dili olanlar</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a>, <a href="/wiki/Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti" title="Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti">KKTC</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Cumhuriyeti" title="Kıbrıs Cumhuriyeti">Kıbrıs</a>, <a href="/wiki/Almanya" title="Almanya">Almanya</a>, <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a>, <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>, <a href="/wiki/Kuzey_Makedonya" title="Kuzey Makedonya">Kuzey Makedonya</a>, <a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a>, <a href="/wiki/Azerbaycan" title="Azerbaycan">Azerbaycan</a>, <a href="/wiki/Romanya" title="Romanya">Romanya</a>, <a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a><a href="#cite_note-1">[1]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Bölge</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti" title="Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti">KKTC</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Cumhuriyeti" title="Kıbrıs Cumhuriyeti">Kıbrıs</a>, <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>, <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a>, <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a>, <a href="/wiki/Bosna-Hersek" title="Bosna-Hersek">Bosna-Hersek</a>, <a href="/wiki/L%C3%BCbnan" title="Lübnan">Lübnan</a>, <a href="/wiki/Macaristan" title="Macaristan">Macaristan</a>, <a href="/wiki/S%C4%B1rbistan" title="Sırbistan">Sırbistan</a>, <a href="/wiki/Suriye" title="Suriye">Suriye</a>, <a href="/wiki/%C3%9Crd%C3%BCn" title="Ürdün">Ürdün</a>, <a href="/wiki/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri" title="Amerika Birleşik Devletleri">ABD</a>, <a href="/wiki/Almanya" title="Almanya">Almanya</a>, <a href="/wiki/Avustralya" title="Avustralya">Avustralya</a>, <a href="/wiki/Avusturya" title="Avusturya">Avusturya</a>, <a href="/wiki/Bel%C3%A7ika" title="Belçika">Belçika</a>, <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k" title="Birleşik Krallık">Birleşik Krallık</a>, <a href="/wiki/Danimarka" title="Danimarka">Danimarka</a>, <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a>, <a href="/wiki/Hollanda" title="Hollanda">Hollanda</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sve%C3%A7" title="İsveç">İsveç</a>, <a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re" title="İsviçre">İsviçre</a>, <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanada</a>, <a href="/wiki/Lihten%C5%9Ftayn" title="Lihtenştayn">Lihtenştayn</a>, <a href="/wiki/Norve%C3%A7" title="Norveç">Norveç</a>, <a href="/wiki/Suudi_Arabistan" title="Suudi Arabistan">Suudi Arabistan</a>, <a href="/wiki/Ah%C4%B1ska_T%C3%BCrkleri" title="Ahıska Türkleri">Ahıska Türklerinin</a> yaşadığı ülkeler. (<a href="/wiki/%C3%96zbekistan" title="Özbekistan">Özbekistan</a>, <a href="/wiki/Kazakistan" title="Kazakistan">Kazakistan</a> v.d.)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Etnisite</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_T%C3%BCrkleri" class="mw-redirect" title="Türkiye Türkleri">Türkiye Türkleri</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Konuşan sayısı</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Anadili" title="Anadili">L1</a>: 84 milyon <a href="/wiki/%C4%B0kinci_dil" title="İkinci dil">L2</a>: 6 milyon  (2018) 90 milyon (<a href="/wiki/Anadil" title="Anadil">L1</a> + <a href="/wiki/%C4%B0kinci_dil" title="İkinci dil">L2</a>)<a href="#cite_note-2">[2]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Dil_ailesi" title="Dil ailesi">Dil ailesi</a></th><td class="infobox-data"><div style="text-align:left;"><a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dilleri</a><a href="#cite_note-3">[3]</a> <ul style="line-height:100%; margin-left:15px;padding-left:0"><li> <a href="/wiki/%C5%9Eaz_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Şaz Türkçesi">Şaz Türkçesi</a><ul style="line-height:100%; margin-left:5px;padding-left:0"><li><a href="/wiki/O%C4%9Fuz_dil_grubu" title="Oğuz dil grubu">Oğuz dil grubu</a> (Güneybatı kolu)<ul style="line-height:100%; margin-left:5px;padding-left:0"><li><a href="/wiki/Bat%C4%B1_O%C4%9Fuz_dilleri" title="Batı Oğuz dilleri">Batı Oğuz kolu</a><a href="#cite_note-glottolog.org-4">[4]</a><ul style="line-height:100%; margin-left:5px;padding-left:0"><li>Türkçe</li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Önceki formlar</th><td class="infobox-data"><div style="text-align:left;"><a href="/wiki/Eski_Anadolu_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Anadolu Türkçesi">Eski Anadolu Türkçesi</a> <ul style="line-height:100%; margin-left:15px;padding-left:0"><li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Osmanlı Türkçesi">Osmanlı Türkçesi</a><ul style="line-height:100%; margin-left:5px;padding-left:0"><li>Türkçe</li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Standart formlar</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%C4%B0stanbul_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="İstanbul Türkçesi">İstanbul Türkçesi</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Diyalektler</th><td class="infobox-data"><div><a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Kıbrıs Türkçesi">Kıbrıs Türkçesi</a></div> <div><a href="/wiki/Karamanl%C4%B1ca" title="Karamanlıca">Karamanlı Türkçesi</a></div> <div><a href="/wiki/T%C3%BCrkmence" title="Türkmence">Irak Türkmen Türkçesi</a></div> <div><a href="/wiki/T%C3%BCrkmence" title="Türkmence">Suriye Türkmen Türkçesi</a></div> <div><a href="/wiki/Rumeli_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" title="Rumeli ağızları">Rumeli Türkçesi</a></div> <div><a href="/wiki/Ah%C4%B1ska_T%C3%BCrkleri" title="Ahıska Türkleri">Ahıska Türkçesi</a></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Yaz%C4%B1_sistemi" title="Yazı sistemi">Yazı sistemi</a></th><td class="infobox-data"><div class="plainlist"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_alfabesi" title="Türk alfabesi">Türk alfabesi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Braille_alfabesi" title="Türk Braille alfabesi">Türk Braille alfabesi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="color: black; background-color: yellowgreen;">Resmî durumu</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Resmî dil</th><td class="infobox-data"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a><a href="#cite_note-5">[5]</a> <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/23px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/35px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/45px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti" title="Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti">Kuzey Kıbrıs</a><a href="#cite_note-6">[6]</a> <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/23px-Flag_of_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/35px-Flag_of_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/45px-Flag_of_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Cumhuriyeti" title="Kıbrıs Cumhuriyeti">Kıbrıs Cumhuriyeti</a><a href="#cite_note-7">[7]</a><a href="#cite_note-8">[8]</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Bölgesel</th><td class="infobox-data"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/23px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/35px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/46px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/Bosna-Hersek" title="Bosna-Hersek">Bosna-Hersek</a><a href="#cite_note-Avrupa_Konseyi-9">[9]</a> <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/23px-Flag_of_Iraq.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/35px-Flag_of_Iraq.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/45px-Flag_of_Iraq.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a> <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Kosovo.svg/21px-Flag_of_Kosovo.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Kosovo.svg/32px-Flag_of_Kosovo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Kosovo.svg/42px-Flag_of_Kosovo.svg.png 2x" data-file-width="840" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a> <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/23px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/35px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/46px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Kuzey_Makedonya" title="Kuzey Makedonya">Kuzey Makedonya</a> <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/23px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/35px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/46px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a> <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/23px-Flag_of_Romania.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/35px-Flag_of_Romania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/45px-Flag_of_Romania.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/Romanya" title="Romanya">Romanya</a><a href="#cite_note-Avrupa_Konseyi-9">[9]</a> <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/23px-Flag_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/35px-Flag_of_Greece.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/45px-Flag_of_Greece.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/w/index.php?title=Dil_denetleyicileri_listesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dil denetleyicileri listesi (sayfa mevcut değil)">Denetleyen</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Dil_Kurumu" title="Türk Dil Kurumu">Türk Dil Kurumu</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="color: black; background-color: yellowgreen;">Dil kodları</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/ISO_639-1" title="ISO 639-1">ISO 639-1</a></th><td class="infobox-data"><tt>tr</tt></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/ISO_639-2" title="ISO 639-2">ISO 639-2</a></th><td class="infobox-data"><tt><a href="https://iso639-3.sil.org/code/tur" class="extiw" title="iso639-3:tur">tur</a></tt></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/ISO_639-3" title="ISO 639-3">ISO 639-3</a></th><td class="infobox-data"><tt><a href="https://iso639-3.sil.org/code/tur" class="extiw" title="iso639-3:tur">tur</a></tt></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/w/index.php?title=Linguasphere_G%C3%B6zlemevi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Linguasphere Gözlemevi (sayfa mevcut değil)">Linguasphere</a></th><td class="infobox-data"><tt><a href="/wiki/O%C4%9Fuz_dilleri" class="mw-redirect" title="Oğuz dilleri">44-AAB-a</a> parçasıdır</tt></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/Dosya:Map_of_Turkish_Language.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Map_of_Turkish_Language.svg/250px-Map_of_Turkish_Language.svg.png" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Map_of_Turkish_Language.svg/375px-Map_of_Turkish_Language.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Map_of_Turkish_Language.svg/500px-Map_of_Turkish_Language.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="386" /></a><div style="text-align:left;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32638653">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend">  Türkçenin resmî dil olduğu ülkeler</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  Türkçenin bölgesel dil olarak tanındığı ülkeler</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  Türkçenin bölgesel dil olarak tanındığı ancak bazı şehirlerde resmî dil olduğu ülkeler</div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below" style="background-color:#ddddff;padding:0.3em 0.5em;text-align:left;line-height:1.3;">Bu sayfa <a href="/wiki/Vikipedi:UFA" class="mw-redirect" title="Vikipedi:UFA">UFA</a> fonetik <a href="/wiki/Unicode" title="Unicode">Unicode</a> semboller içerir. Doğru bir <a href="/wiki/Vikipedi:UFA" class="mw-redirect" title="Vikipedi:UFA">görüntüleme desteğiniz</a> bulunmadığı takdirde, <a href="/w/index.php?title=Mojibake&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mojibake (sayfa mevcut değil)">soru işaretleri, kutular</a> veya diğer <a href="/wiki/Unicode" title="Unicode">Unicode</a> karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">Yardım:IPA</a>.</td></tr></tbody></table> Türkçe ya da Türk dili, <a href="/wiki/G%C3%BCneydo%C4%9Fu_Avrupa" title="Güneydoğu Avrupa">Güneydoğu Avrupa</a> ve <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Asya" title="Batı Asya">Batı Asya</a>'da konuşulan, <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dilleri</a> dil ailesine ait <a href="/wiki/Eklemeli_dil" title="Eklemeli dil">sondan eklemeli</a> bir <a href="/wiki/Dil_(filoloji)" class="mw-redirect" title="Dil (filoloji)">dildir</a>.<a href="#cite_note-:2-10">[10]</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dilleri</a> ailesinin <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_dil_grubu" title="Oğuz dil grubu">Oğuz dilleri</a> grubundan bir <a href="/wiki/Bat%C4%B1_O%C4%9Fuz_dilleri" title="Batı Oğuz dilleri">Batı Oğuz dili</a> olan <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Osmanlı Türkçesi">Osmanlı Türkçesinin</a> devamını oluşturur. Dil, başta <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a> olmak üzere <a href="/wiki/Balkanlar" title="Balkanlar">Balkanlar</a>, <a href="/wiki/Ege_Adalar%C4%B1" title="Ege Adaları">Ege Adaları</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s" title="Kıbrıs">Kıbrıs</a> ve <a href="/wiki/Orta_Do%C4%9Fu" title="Orta Doğu">Orta Doğu</a>'yu kapsayan eski <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a> coğrafyasında konuşulur.<a href="#cite_note-:2-10">[10]</a> <a href="/wiki/Ethnologue" title="Ethnologue">Ethnologue</a>'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 18. dildir.<a href="#cite_note-11">[11]</a> Türkçe, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a>, <a href="/wiki/Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti" title="Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti">Kuzey Kıbrıs</a> ve <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Cumhuriyeti" title="Kıbrıs Cumhuriyeti">Kıbrıs Cumhuriyeti</a>'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.<a href="#cite_note-:2-10">[10]</a> Türkçe, diğer pek çok Türk dili ile de paylaştığı <a href="/wiki/Eklemeli_dil" title="Eklemeli dil">sondan eklemeli olması</a> ve <a class="mw-selflink-fragment" href="#Büyük_ve_küçük_ünlü_uyumu">ünlü uyumu</a> gibi dil bilgisi özellikleri ile karakterize edilir. Dil, <a href="/wiki/C%C3%BCmlenin_%C3%B6geleri" title="Cümlenin ögeleri">tümce yapısı</a> açısından genellikle <a href="/wiki/%C3%96zne-nesne-fiil" title="Özne-nesne-fiil">özne-nesne-yüklem</a> sırasına sahiptir. Almanca, Arapça gibi dillerin aksine <a href="/wiki/Gramatik_cinsiyet" class="mw-redirect" title="Gramatik cinsiyet">gramatik cinsiyetin</a> (erillik, dişilik, cinsiyet ayrımı) bulunmadığı Türkçede, sözcüklerin bir kısmı <a href="/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a>, <a href="/wiki/Fars%C3%A7a" title="Farsça">Farsça</a> ve <a href="/wiki/Frans%C4%B1zca" title="Fransızca">Fransızca</a> gibi yabancı dillerden geçmedir. Ayrıca <a href="/wiki/Azerice" title="Azerice">Azerice</a>, <a href="/wiki/Gagavuzca" title="Gagavuzca">Gagavuzca</a> ve <a href="/wiki/T%C3%BCrkmence" title="Türkmence">Türkmence</a> gibi diğer <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_grubu" class="mw-redirect" title="Oğuz grubu">Oğuz dilleri</a> ile Türkçe yüksek oranda <a href="/wiki/Kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1kl%C4%B1_anla%C5%9F%C4%B1labilirlik" title="Karşılıklı anlaşılabilirlik">karşılıklı anlaşılabilirlik</a> gösterir.<a href="#cite_note-:1-12">[12]</a> Türkçe, 1928'de <a href="/wiki/Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kemal Atatürk">Atatürk</a> önderliğinde gerçekleştirilmiş <a href="/wiki/Harf_Devrimi" title="Harf Devrimi">Harf Devrimi</a>'nden beri <a href="/wiki/Latin_harfleri" title="Latin harfleri">Latin alfabesini</a> temel alan <a href="/wiki/T%C3%BCrk_alfabesi" title="Türk alfabesi">Türk alfabesi</a> ile yazılır. Standart Türkçedeki yazım kuralları, <a href="/wiki/T%C3%BCrk_Dil_Kurumu" title="Türk Dil Kurumu">Türk Dil Kurumu</a> tarafından denetlenir. İstanbul Türkçesi olarak da adlandırılan İstanbul ağzı;<a href="#cite_note-13">[13]</a> Türkçenin <a href="/wiki/Standart_dil" title="Standart dil">standart formudur</a> ve Türkçe <a href="/wiki/Yaz%C4%B1_dili" title="Yazı dili">yazı dili</a>, bu ağzı temel alır. Bununla birlikte <a href="/wiki/G%C3%BCneydo%C4%9Fu_Avrupa" title="Güneydoğu Avrupa">Güneydoğu Avrupa</a> ve <a href="/wiki/Orta_Do%C4%9Fu" title="Orta Doğu">Orta Doğu</a>'da çeşitli <a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Türkçe ağızları">Türkçe şiveleri</a> bulunur ve bu şiveler <a href="/wiki/%C4%B0stanbul_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="İstanbul Türkçesi">İstanbul Türkçesi</a> ile çeşitli <a href="/wiki/Fonem" class="mw-redirect" title="Fonem">ses</a> ve dil bilgisi farklılıklarına sahiptir. <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sınıflandırma">Sınıflandırma</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=1" title="Değiştirilen bölüm: Sınıflandırma" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=1" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Sınıflandırma">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana maddeler: <a href="/wiki/T%C3%BCrki_diller" class="mw-redirect" title="Türki diller">Türki diller</a> ve <a href="/wiki/Bat%C4%B1_O%C4%9Fuz_dilleri" title="Batı Oğuz dilleri">Batı Oğuz dilleri</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana maddeler: <a href="/wiki/Ural-Altay_dil_ailesi" title="Ural-Altay dil ailesi">Ural-Altay dil ailesi</a> ve <a href="/wiki/Altay_dil_ailesi" class="mw-redirect" title="Altay dil ailesi">Altay dil ailesi</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Oghuz_Turkic_Languages_distribution_map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Oghuz_Turkic_Languages_distribution_map.png/320px-Oghuz_Turkic_Languages_distribution_map.png" decoding="async" width="320" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Oghuz_Turkic_Languages_distribution_map.png/480px-Oghuz_Turkic_Languages_distribution_map.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Oghuz_Turkic_Languages_distribution_map.png/640px-Oghuz_Turkic_Languages_distribution_map.png 2x" data-file-width="712" data-file-height="338" /></a><figcaption>Türkçenin diğer Oğuz dilleri içerisindeki dağılımı</figcaption></figure> Türkçe, dil ailesi sınıflandırmasında <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_Avrupa" title="Doğu Avrupa">Doğu Avrupa</a>, <a href="/wiki/Orta_Asya" title="Orta Asya">Orta Asya</a> ve <a href="/wiki/Sibirya" title="Sibirya">Sibirya</a>’da konuşulan 30 kadar yaşayan dili kapsayan<a href="#cite_note-14">[14]</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dilleri</a> ailesine mensuptur ve bu dil ailesinin <a href="/wiki/%C5%9Eaz_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Şaz Türkçesi">Şaz Türkçesi</a> koluna bağlı <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_dil_grubu" title="Oğuz dil grubu">Oğuz dil grubunda</a> yer alır. Oğuz grubu içinde ise <a href="/wiki/Balkan_Gagavuzcas%C4%B1" title="Balkan Gagavuzcası">Rumeli Türkçesi</a> ve <a href="/wiki/Gagavuzca" title="Gagavuzca">Gagavuzca</a> ile birlikte grubun <a href="/wiki/Bat%C4%B1_O%C4%9Fuz_dilleri" title="Batı Oğuz dilleri">Batı kolunu</a> oluşturur.<a href="#cite_note-:03-15">[15]</a> Türk dillerini konuşanların yaklaşık %43 kadar bir kesimi, Türkiye Türkçesini konuşmaktadır.<a href="#cite_note-16">[16]</a> Türkçe dışında <a href="/wiki/Azerice" title="Azerice">Azerice</a>, <a href="/wiki/Ba%C5%9Fkurt%C3%A7a" title="Başkurtça">Başkurtça</a>, <a href="/wiki/%C3%87uva%C5%9F%C3%A7a" title="Çuvaşça">Çuvaşça</a>, <a href="/wiki/Kazan_Tatarcas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kazan Tatarcası">Kazan Tatarcası</a>, <a href="/wiki/Kazak%C3%A7a" title="Kazakça">Kazakça</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1rg%C4%B1zca" title="Kırgızca">Kırgızca</a>, <a href="/wiki/Nogayca" title="Nogayca">Nogayca</a>, <a href="/wiki/%C3%96zbek%C3%A7e" title="Özbekçe">Özbekçe</a>, <a href="/wiki/T%C3%BCrkmence" title="Türkmence">Türkmence</a> ve <a href="/wiki/Yakut%C3%A7a" title="Yakutça">Yakutça</a> Türk dilleri ailesinin en çok konuşulan diğer üyeleridir. Azerice, Gagavuzca, <a href="/wiki/Ka%C5%9Fkayca" title="Kaşkayca">Kaşkayca</a> ve <a href="/wiki/T%C3%BCrkmence" title="Türkmence">Türkmence</a> gibi diğer Oğuz dilleri ile Türkçenin yüksek oranda <a href="/wiki/Kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1kl%C4%B1_anla%C5%9F%C4%B1labilirlik" title="Karşılıklı anlaşılabilirlik">karşılıklı anlaşılabilirlik</a> gösterdiği bulunmuştur.<a href="#cite_note-:1-12">[12]</a> Her ne kadar <a href="/wiki/K%C4%B1p%C3%A7ak_grubu" title="Kıpçak grubu">Kıpçak grubuna</a> üye diller olsa da <a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m_Tatarcas%C4%B1" title="Kırım Tatarcası">Kırım Tatarcası</a> ve <a href="/wiki/Urumca" title="Urumca">Urumca</a> da tarih boyunca <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Osmanlı Türkçesi">Osmanlı Türkçesi</a> gibi Oğuz dilleri ile etkileşimlerinden ötürü Türkiye Türkçesi ile benzerlikler gösterir. Önce <a href="/wiki/Ural-Altay_dil_ailesi" title="Ural-Altay dil ailesi">Ural-Altay dil ailesine</a> mensup olduğu ifade edilen ancak sonrasında <a href="/wiki/Altay_dilleri" title="Altay dilleri">Altay dillerinin</a> bir üyesi olarak sınıflandırılan <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dilleri</a>, günümüzde diğer dil ailelerinden bağımsız bir dil ailesi olduğu kanısı, dil bilimciler arasında giderek daha çok taraftar toplayan bir görüştür.<a href="#cite_note-17">[17]</a><a href="#cite_note-18">[18]</a><a href="#cite_note-19">[19]</a><a href="#cite_note-20">[20]</a><a href="#cite_note-21">[21]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Coğrafi_dağılım">Coğrafi dağılım</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=2" title="Değiştirilen bölüm: Coğrafi dağılım" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=2" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Coğrafi dağılım">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:MapOfTurkishSpeakers.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/MapOfTurkishSpeakers.svg/300px-MapOfTurkishSpeakers.svg.png" decoding="async" width="300" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/MapOfTurkishSpeakers.svg/450px-MapOfTurkishSpeakers.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/MapOfTurkishSpeakers.svg/600px-MapOfTurkishSpeakers.svg.png 2x" data-file-width="842" data-file-height="358" /></a><figcaption><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Türkiye Türkçesi">Türkçe</a> konuşanların <a href="/wiki/D%C3%BCnya" title="Dünya">dünya</a> üzerinde yayılımı <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  Resmî Dil</div> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a>, <a href="/wiki/Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti" title="Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Cumhuriyeti" title="Kıbrıs Cumhuriyeti">Kıbrıs Cumhuriyeti</a>, <a href="/wiki/Kuzey_Makedonya" title="Kuzey Makedonya">Makedonya</a> (Şehir seviyesinde), <a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a>,<a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a> (Bölgesel) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  1.000.000 dan fazla konuşan</div> <a href="/wiki/Almanya" title="Almanya">Almanya</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  500.000 - 1.000.000 arası konuşan</div> <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a>, <a href="/wiki/Suriye" title="Suriye">Suriye</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  100.000 - 500.000 arası konuşan</div> <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a>, <a href="/wiki/Hollanda" title="Hollanda">Hollanda</a>, <a href="/wiki/Bel%C3%A7ika" title="Belçika">Belçika</a>, <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k" title="Birleşik Krallık">Birleşik Krallık</a>, <a href="/wiki/Avusturya" title="Avusturya">Avusturya</a>, <a href="/wiki/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri" title="Amerika Birleşik Devletleri">ABD</a>, <a href="/wiki/%C3%96zbekistan" title="Özbekistan">Özbekistan</a>,<a href="/wiki/Azerbaycan" title="Azerbaycan">Azerbaycan</a>, <a href="/wiki/Rusya" title="Rusya">Rusya</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  25.000 - 100.000 arası konuşan</div> <a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a>, <a href="/wiki/Avustralya" title="Avustralya">Avustralya</a>, <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanada</a>, <a href="/wiki/Meksika" title="Meksika">Meksika</a>, <a href="/wiki/Rusya" title="Rusya">Rusya</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sve%C3%A7" title="İsveç">İsveç</a>, <a href="/wiki/Danimarka" title="Danimarka">Danimarka</a>, <a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re" title="İsviçre">İsviçre</a>, <a href="/wiki/Romanya" title="Romanya">Romanya</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  25.000 az konuşan/ hiç konuşmayan</div> Kalan ülkeler</figcaption></figure> Türkçe, <a href="/wiki/Balkanlar" title="Balkanlar">Güneydoğu Avrupa</a> ve <a href="/wiki/Orta_Do%C4%9Fu" title="Orta Doğu">Orta Doğu</a>'da yer alan çeşitli ülke ve bölgelerde <a href="/wiki/Ana_dili" class="mw-redirect" title="Ana dili">ana dil</a> veya <a href="/wiki/%C4%B0kinci_dil" title="İkinci dil">ikinci dil</a> olarak konuşulur. Dil, <a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu'nun</a> büyük çoğunluğunda, <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_Trakya" title="Doğu Trakya">Doğu Trakya</a>'da ve <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Adas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kıbrıs Adası">Kıbrıs Adası'nın</a> kuzeyinde çoğunluk tarafından ana dil olarak konuşulmaktadır. Eski <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a> coğrafyasının kapsadığı <a href="/wiki/Suriye" title="Suriye">Kuzey Suriye</a> ve <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a>, bazı <a href="/wiki/Ege_Adalar%C4%B1" title="Ege Adaları">Ege Adaları</a> ve <a href="/wiki/Balkanlar" title="Balkanlar">Balkanların</a> güneyi ve doğusunda yaşayan <a href="/wiki/T%C3%BCrk_az%C4%B1nl%C4%B1klar" class="mw-redirect" title="Türk azınlıklar">Türk azınlıklar</a> da Türkçeyi ana dilleri olarak kullanır. 2006 yılında yürütülmüş bir araştırmaya göre Türkçe, Türkiye'de yaşayan nüfusun %84'ünün ana dilidir.<a href="#cite_note-:3-22">[22]</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_az%C4%B1nl%C4%B1klar" title="Türkiye'deki azınlıklar">Geriye kalan nüfus ise</a>, çoğunluğu <a href="/wiki/K%C3%BCrt%C3%A7e" class="mw-redirect" title="Kürtçe">Kürtçe</a> olacak şekilde <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_konu%C5%9Fulan_diller" title="Türkiye'de konuşulan diller">Türkiye'deki azınlık dillerinden</a> birini ana dilleri olarak benimsemiştir ve Türkçeyi ikinci dilleri olarak kullanırlar.<a href="#cite_note-:3-22">[22]</a> Bu yayılıma ek olarak <a href="/wiki/T%C3%BCrk_diasporas%C4%B1" title="Türk diasporası">Türk diasporasının</a> göç etmiş olduğu bölgelerde de Türkçe konuşurları bulunur. 2 milyondan fazla <a href="/wiki/Almanya%27daki_T%C3%BCrkler" title="Almanya'daki Türkler">Türkçe konuşura</a> sahip olduğu tahmin edilen <a href="/wiki/Almanya" title="Almanya">Almanya</a>'da nüfusun yaklaşık %3'ü Türkçe bilmektedir.<a href="#cite_note-Ethnologue_Turkish-23">[23]</a> Almanya'nın yanı sıra <a href="/wiki/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri" title="Amerika Birleşik Devletleri">ABD</a>, <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a>, <a href="/wiki/Hollanda" title="Hollanda">Hollanda</a>, <a href="/wiki/Avusturya" title="Avusturya">Avusturya</a>, <a href="/wiki/Bel%C3%A7ika" title="Belçika">Belçika</a>, <a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re" title="İsviçre">İsviçre</a> ve <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k" title="Birleşik Krallık">Birleşik Krallık</a> da Türkçe konuşabilen nüfusun yaşadığı önemli bölgelerdir.<a href="#cite_note-Ethnologue_Turkish-23">[23]</a> Göç edilen ülkelerde gerçekleşen <a href="/wiki/Asimilasyon_(sosyoloji)" class="mw-redirect" title="Asimilasyon (sosyoloji)">kültürel asimilasyon</a> sonucunda etnik Türk göçmenlerin yalnızca bir kısmı Türkçeyi <a href="/wiki/Ak%C4%B1c%C4%B1l%C4%B1k" title="Akıcılık">akıcı</a> ve ana dil seviyesinde konuşabilmektedir.<a href="#cite_note-24">[24]</a> Almanya'da 1980'li yıllardan itibaren Türkçe yayın yapan TD1, TFD, ATT, BTT gibi televizyon kanalları kurulmaya başlamıştır ve ZDF, WDR, DW gibi kanallarda Türkçe yayınlara yer verilmektedir.<a href="#cite_note-25">[25]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Resmî_kullanım">Resmî kullanım</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=3" title="Değiştirilen bölüm: Resmî kullanım" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=3" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Resmî kullanım">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a> ve <a href="/wiki/Kuzey_K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk_Cumhuriyeti" title="Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti</a>’nde bu dil ülkenin resmî dilidir.<a href="#cite_note-anayasa-26">[26]</a><a href="#cite_note-27">[27]</a> <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Cumhuriyeti" title="Kıbrıs Cumhuriyeti">Kıbrıs Cumhuriyeti</a>’nde (diğer adıyla Güney Kıbrıs Rum Yönetimi) anayasal olarak Türkçe, <a href="/wiki/Yunanca" title="Yunanca">Yunanca</a> ile beraber resmî dil olarak geçer.<a href="#cite_note-28">[28]</a> 1982 <a href="/wiki/T.C._Anayasas%C4%B1" class="mw-redirect" title="T.C. Anayasası">T.C. Anayasasına</a> göre Türkçe, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye Devleti</a>'nin dilidir. Bu yasa anayasanın Birinci Kısmının Genel Esaslar Bölümünde, 3. Maddede geçer. Aynı zamanda, ilgili bölümde bulunan 4. Maddeye göre bu madde asla değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez.<a href="#cite_note-29">[29]</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33987118">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:left;margin-top:0}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .templatequotecite{padding-left:1.6em}}</style><blockquote class="templatequote">Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. - <a href="/wiki/T.C._Anayasas%C4%B1" class="mw-redirect" title="T.C. Anayasası">T.C. Anayasası</a><a href="#cite_note-anayasa-26">[26]</a></blockquote> Türkçe, diğer <a href="/wiki/T%C3%BCrk_devletleri_listesi" title="Türk devletleri listesi">Türk devletlerinin</a> de üyesi olduğu <a href="/wiki/T%C3%BCrk_Konseyi" class="mw-redirect" title="Türk Konseyi">Türk Konseyi</a> ve <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_T%C3%BCrk_K%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC_Te%C5%9Fkilat%C4%B1" title="Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı">Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı</a> gibi kuruluşlarda resmiyete sahiptir.<a href="#cite_note-30">[30]</a> Kıbrıs Cumhuriyeti ise <a href="/wiki/Avrupa_Birli%C4%9Fi" title="Avrupa Birliği">Avrupa Birliği</a>'nin Türkçeyi 25. <a href="/wiki/Avrupa_Birli%C4%9Fi%27nin_dilleri" title="Avrupa Birliği'nin dilleri">resmî dili</a> olarak kabul etmesi için başvuruda bulunmuştur.<a href="#cite_note-31">[31]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Prizren_(3DilliTabela).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Prizren_%283DilliTabela%29.jpg/250px-Prizren_%283DilliTabela%29.jpg" decoding="async" width="250" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Prizren_%283DilliTabela%29.jpg/375px-Prizren_%283DilliTabela%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Prizren_%283DilliTabela%29.jpg/500px-Prizren_%283DilliTabela%29.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1516" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a> Prizren’de Türkçenin resmî olarak tabelalarda <a href="/wiki/Arnavut%C3%A7a" title="Arnavutça">Arnavutça</a> ve <a href="/wiki/S%C4%B1rp%C3%A7a" title="Sırpça">Sırpça</a> ile beraber kullanımı</figcaption></figure> Türkçe aynı zamanda çeşitli ülkelerde resmî açıdan bölgesel veya <a href="/wiki/Az%C4%B1nl%C4%B1k_dili" title="Azınlık dili">azınlık dili</a> statüsüne sahiptir. <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a>’ın <a href="/wiki/Kerk%C3%BCk_ili" class="mw-redirect" title="Kerkük ili">Kerkük ilinde</a> Türkçe, Kürtçe ve Arapça ile birlikte resmî dildir.<a href="#cite_note-32">[32]</a> <a href="/wiki/Kuzey_Makedonya" title="Kuzey Makedonya">Kuzey Makedonya</a>’nın batısında yer alan <a href="/wiki/Gostivar_Belediyesi" title="Gostivar Belediyesi">Gostivar</a>,<a href="#cite_note-33">[33]</a> <a href="/wiki/Merkez_Jupa_Belediyesi" title="Merkez Jupa Belediyesi">Merkez Jupa</a>,<a href="#cite_note-34">[34]</a> <a href="/wiki/Plasni%C3%A7a_Belediyesi" title="Plasniça Belediyesi">Plasniça</a><a href="#cite_note-35">[35]</a> ve <a href="/wiki/Mavrova_ve_Rostu%C5%9Fa_Belediyesi" title="Mavrova ve Rostuşa Belediyesi">Mavrova ve Rostuşa Belediyesi</a><a href="#cite_note-36">[36]</a> sınırları içinde Türkçe, <a href="/wiki/Makedonca" title="Makedonca">Makedonca</a> ve <a href="/wiki/Arnavut%C3%A7a" title="Arnavutça">Arnavutça</a> ile beraber resmî kullanımdadır.<a href="#cite_note-37">[37]</a> <a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a>’da <a href="/wiki/Prizren_Belediyesi" title="Prizren Belediyesi">Prizren</a>, <a href="/wiki/Mamu%C5%9Fa_Belediyesi" title="Mamuşa Belediyesi">Mamuşa</a>, <a href="/wiki/Gilan_Belediyesi" title="Gilan Belediyesi">Gilan</a>, <a href="/wiki/Mitrovi%C3%A7a_Belediyesi" title="Mitroviça Belediyesi">Mitroviça</a>, <a href="/wiki/Pri%C5%9Ftine_Belediyesi" title="Priştine Belediyesi">Priştine</a> ve <a href="/wiki/V%C4%B1%C3%A7%C4%B1t%C4%B1r%C4%B1n_Belediyesi" title="Vıçıtırın Belediyesi">Vıçıtırın Belediyesi</a> kapsamında Arnavutça, Sırpça ve Türkçe resmî dil statüsüne sahiptir.<a href="#cite_note-AgitBel-38">[38]</a><a href="#cite_note-GilanHaberi-39">[39]</a> Prizren Belediyesi sınırları içinde Türkçenin resmiyeti ise ayrıca herhangi bir ölçütün dışında, Kosova Cumhuriyeti “Dillerin Kullanımı İçin Yasa” kapsamında yasa koruması altındadır.<a href="#cite_note-40">[40]</a> <a href="/wiki/Romanya" title="Romanya">Romanya</a>’da Türkçe, devletin ilgili bölge veya bölgeler için resmî olarak kabul ettiği 14 azınlık dilinden biridir.<a href="#cite_note-41">[41]</a><a href="#cite_note-42">[42]</a> Ayrıca Romanya'da Kanal D Romania, Happy Channel, Acasă ve Timeless Dizi Channel gibi televizyon kanallarında Türkiye'de çekilen diziler alt yazılı olarak Türkçe yayımlanmaktadır.<a href="#cite_note-43">[43]</a><a href="#cite_note-44">[44]</a> Türkçenin önemli konuşur sayısına sahip olduğu ancak devletin ya da bölgenin resmî dili olmadığı yerler de bulunmaktadır. Nüfusunun %10 kadarının anadili Türkçe olan <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a> ile kuzeydoğusunda Türk azınlıkların yaşadığı <a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a> bu bölgelere örnektir.<a href="#cite_note-1900-2011-45">[45]</a> Buna rağmen Türkçe bu bölgelerde medyada, eğitimde ve çeşitli kurumlarda kullanılır. Bulgaristan devlet televizyonunun Türkçe programları vardır. <a href="/wiki/K%C4%B1rcaali" title="Kırcaali">Kırcaali Belediyesi</a> ise iki dilde hizmet verir.<a href="#cite_note-46">[46]</a> <a href="/wiki/Deliorman" title="Deliorman">Deliorman</a> ve <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_Rumeli" title="Doğu Rumeli">Doğu Rumeli</a>'de okullarda seçmeli anadili dersi yer alır. <a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a>'ın <a href="/wiki/%C4%B0ske%C3%A7e" title="İskeçe">İskeçe</a> ve <a href="/wiki/G%C3%BCm%C3%BClcine" title="Gümülcine">Gümülcine</a>'yi de kapsayan <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Trakya" title="Batı Trakya">Batı Trakya</a> bölgesinde yer alan 200'ü aşkın azınlık okulunda ise <a href="/wiki/Yunanca" title="Yunanca">Yunanca</a> ve Türkçe eğitim verilmektedir.<a href="#cite_note-Gov-47">[47]</a> Türkçe, bölgedeki <a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCman_Rumlar" title="Müslüman Rumlar">Müslüman halkın</a> dinî eğitiminde de kullanılmaktadır.<a href="#cite_note-Gov-47">[47]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kurumsal_yapı_ve_kullanım">Kurumsal yapı ve kullanım</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=4" title="Değiştirilen bölüm: Kurumsal yapı ve kullanım" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=4" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kurumsal yapı ve kullanım">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/T%C3%BCrk_Dil_Kurumu" title="Türk Dil Kurumu">Türk Dil Kurumu</a></div> Türkçe, Türkiye'nin ve <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_T%C3%BCrkleri" class="mw-redirect" title="Türkiye Türkleri">Türkiye Türklerinin</a> kurumsal dilidir. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a>'de <a href="/wiki/T%C3%BCrk_Dil_Kurumu" title="Türk Dil Kurumu">Türk Dil Kurumu</a>, Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla 12 Temmuz 1932'de <a href="/wiki/Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kemal Atatürk">Atatürk</a>'ün talimatıyla kurulmuştur. Cemiyetin kurucuları, hepsi de milletvekili ve dönemin tanınmış edebiyatçıları olan <a href="/wiki/Samih_R%C4%B1fat_Horozcu" class="mw-redirect" title="Samih Rıfat Horozcu">Sâmih Rifat</a>, <a href="/wiki/Ru%C5%9Fen_E%C5%9Fref_%C3%9Cnayd%C4%B1n" title="Ruşen Eşref Ünaydın">Ruşen Eşref</a>, <a href="/wiki/Cel%C3%A2l_Sahir_Erozan" title="Celâl Sahir Erozan">Celâl Sahir</a> ve <a href="/wiki/Yakup_Kadri_Karaosmano%C4%9Flu" title="Yakup Kadri Karaosmanoğlu">Yakup Kadri</a>'dir. Kurumun ilk başkanı Sâmih Rifat'tır. Türk Dili Tetkik Cemiyetinin amacı, "Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek" olarak tespit edilmiştir. Atatürk'ün sağlığında, 1932, 1934 ve 1936 yıllarında yapılan üç kurultayda hem Kurumun yönetim organları seçilmiş, hem dil politikası belirlenmiş, hem de bilimsel bildiriler sunulup tartışılmıştır. 26 Eylül-5 Ekim 1932 tarihleri arasında <a href="/wiki/Dolmabah%C3%A7e_Saray%C4%B1" title="Dolmabahçe Sarayı">Dolmabahçe Sarayı</a>'nda yapılan Birinci Türk Dili Kurultayı sonunda Kurumun "Lügat-Istılah, Gramer-Sentaks, Derleme, Lengüistik-Filoloji, Etimoloji, Yayın" adları ile altı kol hâlinde çalışmalarını sürdürmesi kabul edilmiştir. Sonraki kurultaylarda bu kollardan bazıları ayrılmış, bazıları tekrar birleştirilmiş; fakat ana çatı değiştirilmemiştir. 1934'te yapılan kurultayda Cemiyetin adı, Türk Dili Araştırma Kurumu; 1936'daki kurultayda ise Türk Dil Kurumu olmuştur.<a href="#cite_note-TDK_Tarihce-48">[48]</a> Türk Dil Kurumu, Türkçenin imlasının standartlarını belirleme, dil hakkında çeşitli düzeyde çalışmalar yapma gibi konularda faaliyetler yürütür. Günümüzde bu kurum, yalnızca Türkiye değil, dünya çapında Türkçe ve Türkoloji ile ilgili çeşitli çalışmalarda kurumsal yüzü veya akademik mensuplarıyla yer almaktadır. Türk Dil Kurumunun yapısıyla ilgili ilk önemli değişiklik 1951 yılındaki olağanüstü kurultayda yapılmıştır. Atatürk'ün sağlığında Millî Eğitim Bakanının Kurum başkanı olmasını sağlayan tüzük maddesi 1951'de değiştirilmiş; böylece Kurumun devletle bağlantısı koparılmıştır. İkinci önemli yapı değişikliği 1982-1983 yıllarında gerçekleştirilmiştir. 1982'de kabul edilen ve şu anda da yürürlükte olan Anayasa ile Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu, bir Anayasa kuruluşu olan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu çatısı altına alınmış; böylece devletle olan bağlar yeniden ve daha güçlü olarak kurulmuştur.<a href="#cite_note-TDK_Tarihce-48">[48]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarihçe">Tarihçe</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=5" title="Değiştirilen bölüm: Tarihçe" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=5" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tarihçe">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçe, <a href="/wiki/Eski_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Eski Türkçe">Eski Türkçe</a> yazılmış ve <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dillerinin</a> bilinen ilk yazılı kaynağı olan <a href="/wiki/Orhun_Yaz%C4%B1tlar%C4%B1" title="Orhun Yazıtları">Orhun Yazıtları</a> ele alındığında yaklaşık 1.300 yıllık bir tarihe sahiptir. <a href="/wiki/Eski_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Eski Türkçe">Eski Türkçenin</a> de üyesi olduğu <a href="/wiki/%C5%9Eaz_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Şaz Türkçesi">Doğu grubu</a> ile <a href="/wiki/Ogur_%C3%B6be%C4%9Fi" title="Ogur öbeği">Ogur grubuna</a> ait tüm Türk dillerinin ortak atası olan varsayımsal bir <a href="/wiki/%C3%96n_T%C3%BCrk%C3%A7e" class="mw-redirect" title="Ön Türkçe">Ön Türkçenin</a> var olduğu da düşünülmektedir.<a href="#cite_note-:02-49">[49]</a> Türkçe, <a href="/wiki/T%C3%BCrkmence" title="Türkmence">Türkmence</a>, <a href="/wiki/Salarca" title="Salarca">Salarca</a> ve <a href="/wiki/Azerice" title="Azerice">Azericenin</a>, <a href="/wiki/Ana_O%C4%9Fuz_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Ana Oğuz Türkçesi">Ana Oğuzca</a> denilen bir dilden evrilerek oluştuğu varsayılır.<a href="#cite_note-50">[50]</a> Bu ön dilin Türkçeyi oluşturacak batı kolu, 11. ve 15. yüzyıllar arasında <a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklu_Devleti" title="Anadolu Selçuklu Devleti">Anadolu Selçuklu Devleti</a> ile <a href="/wiki/Anadolu_beylikleri" title="Anadolu beylikleri">Anadolu Beylikleri</a> etrafında gelişerek <a href="/wiki/Eski_Anadolu_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Anadolu Türkçesi">Eski Anadolu Türkçesine</a> evrilmiştir. Bu dil dönemi ise yerini, 15. yüzyıldan 19. yüzyıla değin devam edecek <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1ca" title="Osmanlıca">Klasik Osmanlıcaya</a> bırakır. <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1ca" title="Osmanlıca">Yeni Osmanlıca</a>, 19. ve 20. yüzyıllar arasında gelişir. Cumhuriyet Dönemi'nde yapılan reformlar sonucunda ise 20. yüzyıl itibarıyla dilde çeşitli değişiklikler yaşanmıştır ve Batı Türkçesinin üçüncü bölümü olan Türkiye Türkçesine geçilmiştir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ön_Türkçe">Ön Türkçe</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=6" title="Değiştirilen bölüm: Ön Türkçe" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=6" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ön Türkçe">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/%C3%96n_T%C3%BCrk%C3%A7e" class="mw-redirect" title="Ön Türkçe">Ön Türkçe</a></div> <table class="wikitable" style="float:right;"> <tbody><tr> <th>Ön Türkçe </th> <th>Türkçe </th> <th>Çuvaş </th> <th>Karahanlıca </th></tr> <tr> <td>*ben </td> <td>ben, ban- </td> <td>e-pĕ, man- </td> <td>men, man- </td></tr> <tr> <td>*sen </td> <td>sen, san- </td> <td>e-sĕ, sĕn- </td> <td>sen, san- </td></tr> <tr> <td>*an-, *o-l </td> <td>on-, o </td> <td>un-, văl </td> <td>an-, ol </td></tr> <tr> <td>*biŕ </td> <td>biz </td> <td>pir- </td> <td>biz </td></tr> <tr> <td>*siŕ </td> <td>siz </td> <td>sir- </td> <td>siz </td></tr> <tr> <td>*o-lar </td> <td>onlar </td> <td>vĕsen- </td> <td>olar </td></tr></tbody></table> Ön Türkçe, Ana Türkçe veya Proto-Türkçe; <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dilleri</a> ailesinin <a href="/wiki/%C5%9Eaz_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Şaz Türkçesi">Şaz</a> (Doğu) ve <a href="/wiki/Ogur_%C3%B6be%C4%9Fi" title="Ogur öbeği">Oğur</a> (Batı) branşlarına ayrılmadan önceki dönemlerine ait varsayımsal (hipotetik) bir ön dil veya <a href="/wiki/Ana_dil" class="mw-redirect" title="Ana dil">proto-dildir</a>.<a href="#cite_note-:02-49">[49]</a> Türk dillerinde yazılmış tarihi kaynakların büyük bir kısmı, bu ailenin Doğu koluna ait <a href="/wiki/Uygur_grubu" class="mw-redirect" title="Uygur grubu">Karluk</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1p%C3%A7ak_grubu" title="Kıpçak grubu">Kıpçak</a> ve <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_dil_grubu" title="Oğuz dil grubu">Oğuz</a> dilleri ile yazılmıştır. Bilinen en eski Türk dili olan <a href="/wiki/Eski_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Eski Türkçe">Eski Türkçe</a> de bu gruba aittir. Ancak bu gruba ait olmayan <a href="/wiki/Hazarca" title="Hazarca">Hazarca</a>, <a href="/wiki/%C4%B0dil_Bulgarcas%C4%B1" title="İdil Bulgarcası">Bulgarca</a> ve <a href="/wiki/%C3%87uva%C5%9F%C3%A7a" title="Çuvaşça">Çuvaşça</a> gibi Ogur grubu dilleri de vardır. Bu iki grubun ortak bir atadan türediği göz önünde bulundurularak, Ogur dilleri ile Türkiye Türkçesi ve Eski Türkçe dahil tüm Türk dillerinin kökeni Ön Türkçeye dayandırılabilir.<a href="#cite_note-:02-49">[49]</a> Bu dil dönemine ait yazılı kaynakların olmamasından ötürü Ana Türkçe <a href="/wiki/Hipotez" title="Hipotez">varsayımsal</a> bir 'yeniden oluşturulmuş' dildir ve diğer proto diller gibi belirli bir dönemdeki konuşma dili ile birebir aynı değildir.<a href="#cite_note-Johanson67-51">[51]</a> Türk dillerinde görülen *ŕ ve *z ile *ĺ ve *š ayrımları bu dönemde gerçekleşmiştir.<a href="#cite_note-:02-49">[49]</a> Ogur grubu dilleri *ĺ ve *ŕ seslerini benimserken Türkiye Türkçesi gibi geriye kalan tüm Türk dillerinin atası olacak Şaz Türkçesi *z ve *š seslerini benimsemiştir. Aynı anlama gelen "ogur" ve "oğuz" sözcükleri bu ayrıma örnek teşkil etmektedir. Doğu grubu sözcüğün sonunda "z" sesini kullanırken, Batı grubu "r" sesini kullanmaktadır.<a href="#cite_note-:02-49">[49]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eski_Türkçe">Eski Türkçe</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=7" title="Değiştirilen bölüm: Eski Türkçe" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=7" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Eski Türkçe">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Eski_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Eski Türkçe">Eski Türkçe</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Kyzyl_orkhon_inscription.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Kyzyl_orkhon_inscription.jpg/200px-Kyzyl_orkhon_inscription.jpg" decoding="async" width="200" height="475" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Kyzyl_orkhon_inscription.jpg/300px-Kyzyl_orkhon_inscription.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fd/Kyzyl_orkhon_inscription.jpg 2x" data-file-width="337" data-file-height="800" /></a><figcaption>Türk yazısını taşıyan en eski belge <a href="/wiki/K%C4%B1z%C4%B1l_(%C5%9Fehir)" title="Kızıl (şehir)">Kızıl</a> kentinde bulunuyor. Yazılış tarihi 8. yüzyılın başlarına dayanmaktadır.</figcaption></figure> Bilinen en eski Türkçe yazıt olan <a href="/wiki/Orhun_Yaz%C4%B1tlar%C4%B1" title="Orhun Yazıtları">Orhun Yazıtları</a>, <a href="/wiki/Eski_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Eski Türkçe">Eski Türkçe</a> ile yazılmıştır. Bu yazıttan yola çıkılarak Türk dillerinin tarihi 1300 yıl önceye kaynaklandırılmış ancak yazıtlarda kullanılan abecenin gelişmişliği bu dilin daha eski tarihlerde de var olmuş olabileceğine delil oluşturmuştur.<a href="#cite_note-52">[52]</a> Bugünkü <a href="/wiki/Mo%C4%9Folistan" title="Moğolistan">Moğolistan</a>'da Orhun (öz adında Orkun<a href="#cite_note-TVT-53">[53]</a>) ırmağı yakınlarında bulunan <a href="/wiki/K%C3%BCl_Tigin" title="Kül Tigin">Kül Tigin</a> ve <a href="/wiki/Bilge_Ka%C4%9Fan" title="Bilge Kağan">Bilge Kağan</a> yazıtlarından başka, dönemin tanınmış veziri <a href="/wiki/Tonyukuk" title="Tonyukuk">Tonyukuk</a>'un da kendi için diktirdiği <a href="/wiki/Ulan_Bator" class="mw-redirect" title="Ulan Bator">Ulan Bator</a> kenti yakınlarındaki iki taş, Orhun Yazıtları'nın başlıca örnekleridir.<a href="#cite_note-54">[54]</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33987118"><blockquote class="templatequote">Çıgany bodunug bay kıltım, az bodunug üküş kıltım - (Yoksul halkı zengin yaptım, az halkı çok yaptım) - <a href="/wiki/Orhun_Yaz%C4%B1tlar%C4%B1" title="Orhun Yazıtları">Orhun Yazıtları</a><a href="#cite_note-55">[55]</a></blockquote> Eski Türkçe ile ilgili bilgilere <a href="/wiki/Yenisey_Yaz%C4%B1tlar%C4%B1" title="Yenisey Yazıtları">Yenisey Yazıtları</a>’ndan da ulaşılabilir. Eski Türkçe hakkında en kapsamlı bilgiler 9. yüzyılda kağıda yazılmış <a href="/wiki/Irk_Bitig" title="Irk Bitig">Irk Bitig</a> adlı eserin keşfi ile sağlanmıştır.<a href="#cite_note-tekin-1993-9-56">[56]</a> <table border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" align="center"> <caption> </caption> <tbody><tr> <th style="background:#CFCFCF;">Göktürkçe (Eski Türkçe) </th></tr> <tr> <td>Türük Oguz begleri, bodun eşidiŋ. Üze teŋiri basmasar, asra yer telinmeser, Türük bodun iliŋin törüŋin kim artatı udaçı erdi?<a href="#cite_note-Geneticstudy1-57">[57]</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#CFCFCF;">Türkçe </th></tr> <tr> <td>Türk Oğuz beyleri, boyları işitin; üstte gök basmasa, altta yer delinmese, Türk boyları, ilini töreni kim bozabilecek idi? </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eski_Anadolu_Türkçesi">Eski Anadolu Türkçesi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=8" title="Değiştirilen bölüm: Eski Anadolu Türkçesi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=8" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Eski Anadolu Türkçesi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Eski_Anadolu_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Anadolu Türkçesi">Eski Anadolu Türkçesi</a></div> Türkçe, onu kullanan göçebe ve yerleşik kavimlerin <a href="/wiki/Orta_Asya" title="Orta Asya">Orta Asya</a>, <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_Avrupa" title="Doğu Avrupa">Doğu Avrupa</a>, <a href="/wiki/Sibirya" title="Sibirya">Sibirya</a> ve <a href="/wiki/Orta_Do%C4%9Fu" title="Orta Doğu">Orta Doğu</a>'ya doğru göçleriyle yayılmıştır. <a href="/wiki/Div%C3%A2nu_L%C3%BCgati%27t-T%C3%BCrk" class="mw-redirect" title="Divânu Lügati't-Türk">Divânu Lügati't-Türk</a>, Türk dilini anlatan ve bu dilin yetisini göstermek için yazılan ilk <a href="/wiki/S%C3%B6zl%C3%BCk" title="Sözlük">sözlük</a> yapıtıdır ve <a href="/wiki/Ka%C5%9Fgarl%C4%B1_Mahmud" class="mw-redirect" title="Kaşgarlı Mahmud">Kaşgarlı Mahmud</a> tarafından 25 Ocak 1072'de yazılmaya başlanmış ve 10 Şubat 1074'te bitirilmiştir. Bu kitap içinde şu tümce bulunuyor: "Türk dilini öğrenmek çok gerekli bir iş olur.". Yapıt, Türkçenin varsıl dilbilgisi özelliklerini en çarpıcı biçimde yansıtan bir özelliktedir. Türkçenin kullanım alanını genişleten bir başka kişi, <a href="/wiki/Karahanl%C4%B1_Devleti" class="mw-redirect" title="Karahanlı Devleti">Karahanlı Devleti</a>'nin üyesi, ikinci bir Türk ve Türkçe kültür abidesi olan <a href="/wiki/Yusuf_Has_Hacib" title="Yusuf Has Hacib">Yusuf Has Hacib</a>'dir. Yusuf Has Hacib, <a href="/wiki/Kutadgu_Bilig" title="Kutadgu Bilig">Kutadgu Bilig</a> adlı yapıtı ile Türk dil birliğinin diğer önemli yazılı temelini attı. 1069-1070 yıllarında bu Türkçe yapıtı tamamladı. <a href="/wiki/Ahmed_Yesevi" class="mw-redirect" title="Ahmed Yesevi">Ahmed Yesevi</a> 12. yüzyılda Türk dilinde yazdığı "<a href="/wiki/Hikmet" class="mw-redirect" title="Hikmet">Hikmet</a>" adlı şiirleri bir araya getiren <a href="/wiki/T%C3%BCrkler" title="Türkler">Türk</a> <a href="/wiki/Tasavvuf" title="Tasavvuf">tasavvuf</a> edebiyatının bilinen en eski örneklerini içeren kitap ile Türkçenin kullanımını etkiledi. 13. ve 14. yüzyılda yaşamını süren <a href="/wiki/Yunus_Emre" title="Yunus Emre">Yunus Emre</a> Türkçenin, özellikle "Türkçe şiir dilinin" temel ustası ve abidesi olmuştur. Yunus Emre'nin edebiyat tarihi bakımından önemli bir yanı da <a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu</a>'da, Türkçe şiir dilinin öncüsü olması ve tasavvuf sorunlarını yalın ve kolay anlaşılır bir dille söyleyişi nedeniyledir. Şiirlerinin ölçüsü, Türkçenin ses yapısına uygun <a href="/wiki/Aruz" class="mw-redirect" title="Aruz">aruz</a> olmakla birlikte söyleyişi akıcı, sürükleyici bir nitelik taşır. Tasavvufun en güç anlaşılır kavramlarını, Türkçenin ses yapısına uygun biçimde dile getirir; şiirinde, duygu ve düşünce birliğinden oluşan bir derinlik görülür. <a href="/wiki/Hac%C4%B1_Bayram_Veli" class="mw-redirect" title="Hacı Bayram Veli">Hacı Bayram Veli</a> 14-15. yüzyılda Anadolu'da yaşamış Türk mutasavvıf ve şair olarak eserlerini Türkçe olarak yazdı ve Türkçenin kullanımını Anadolu’da önemli biçimde etkiledi. Hacı Bayram Veli, Anadolu'da dil ve kültür birliğinin sağlanması için Türkçe eserler yazılmasında Leme’at ve Gülşen-i Raz gibi eserlerin Türkçeleştirilmesinde etkili olmuş, kendi de halkın anlayacağı dilden <a href="/wiki/Ahmed_Yesevi" class="mw-redirect" title="Ahmed Yesevi">Ahmed Yesevi</a> geleneğine uygun olarak şiirler yazmıştır. Devrinde <a href="/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a> ve <a href="/wiki/Fars%C3%A7a" title="Farsça">Farsça</a> eser vermek revaçta iken, Hacı Bayram Veli’nin halk ile ilişki kurabileceği Türkçeyi tercih etmesi belli bir olgunluğa işaret eder. Bu olgunluk Anadolu’da dil birliğinin sağlanması ve Türk kültürünün egemen olmasıdır. Türkçecilik akımı yandaşlarını da etkilemiş, bu sufiler özellikle Türkçe yapıtlar vermişlerdir. <a href="/w/index.php?title=Yaz%C4%B1c%C4%B1o%C4%9Flu_Muhammed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yazıcıoğlu Muhammed (sayfa mevcut değil)">Yazıcıoğlu Muhammed</a>, <a href="/wiki/E%C5%9Frefo%C4%9Flu_Rumi" class="mw-redirect" title="Eşrefoğlu Rumi">Eşrefoğlu Rumi</a> gibi öğrencilerinin <a href="/w/index.php?title=Envaru%E2%80%99l-A%C5%9F%C4%B1kin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Envaru’l-Aşıkin (sayfa mevcut değil)">Envaru’l-Aşıkin</a>, <a href="/wiki/Muhammediye" title="Muhammediye">Muhammediye</a>, <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCzekkin%C3%BC%E2%80%99n-N%C3%BCfus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müzekkinü’n-Nüfus (sayfa mevcut değil)">Müzekkinü’n-Nüfus</a> gibi eserleri Anadolu'da yıllarca kolaylıkla okunmuş, halkın elinden düşmemiştir. Ayrıca <a href="/wiki/Ak%C5%9Femsettin" class="mw-redirect" title="Akşemsettin">Akşemsettin</a> (1389/1390 - 1460), 15. yüzyılın en büyük sufilerinden biridir ve Türkçe ile, (örnek olarak Hayatın Maddesi ve Tıp adında) çeşitli eserler ortaya koymuştur. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Osmanlı_Türkçesi">Osmanlı Türkçesi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=9" title="Değiştirilen bölüm: Osmanlı Türkçesi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=9" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Osmanlı Türkçesi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Osmanlı Türkçesi">Osmanlı Türkçesi</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Osmanl%C4%B1ca_resimli_dergi-1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Osmanl%C4%B1ca_resimli_dergi-1.JPG/220px-Osmanl%C4%B1ca_resimli_dergi-1.JPG" decoding="async" width="220" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Osmanl%C4%B1ca_resimli_dergi-1.JPG/330px-Osmanl%C4%B1ca_resimli_dergi-1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Osmanl%C4%B1ca_resimli_dergi-1.JPG/440px-Osmanl%C4%B1ca_resimli_dergi-1.JPG 2x" data-file-width="1004" data-file-height="727" /></a><figcaption>1924 yılında Osmanlı Türkçesinde basılmış, "<a href="/wiki/%C4%B0ki_%C3%87ocu%C4%9Fun_Devri%C3%A2lemi" title="İki Çocuğun Devriâlemi">İki Çocuğun Devrialemi</a>" adlı Fransız çocuk kitabından sayfalar</figcaption></figure> Osmanlı Türkçesi, <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a>'nda konuşulmuş, Eski Anadolu Türkçesinin ardılı olan bir dildir. <a href="/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a> ve <a href="/wiki/Fars%C3%A7a" title="Farsça">Farsçadan</a> etkilenmiş bu dönemin Türkçesinde söz varlığının %88'i bu iki dil kaynaklı olmaktadır.<a href="#cite_note-Bertold_Spuler_p_69-58">[58]</a> Buna rağmen dilde kullanılmakta olan Arapça kökenli sözcüklerin kaynağı bu iki dilin birbirleriyle direkt etkileşimi yerine, Farsçaya girmiş ve Farsçalaşmış Arapça kökenli sözcüklerin Osmanlı Türkçesine girmesi ile gerçekleşmiştir.<a href="#cite_note-59">[59]</a><a href="#cite_note-60">[60]</a><a href="#cite_note-61">[61]</a> Türkçe ve Farsçanın etkileşiminin Osmanlı Dönemi öncesinde modern Türklerin atası halkların Kuzeybatı İran bölgesinde bulunduğu dönemde gerçekleştiği düşünülmektedir. Arapça ve Farsçanın etkileri yalnızca alıntı sözcükleri değil, dilin dil bilgisini de önemli ölçüde etkilemiştir.<a href="#cite_note-books.google.nl-62">[62]</a> Alfabe olarak <a href="/wiki/Arap_harfleri" title="Arap harfleri">Arap alfabesinin</a> <a href="/wiki/Fars%C3%A7a" title="Farsça">Farsça</a> ve Türkçe için uyarlanmış bir biçimi kullanılmıştır. Bu dile Osmanlıca denilmesi <a href="/wiki/Tanzimat_D%C3%B6nemi" class="mw-redirect" title="Tanzimat Dönemi">Tanzimat döneminde</a> gerçekleşmiştir.<a href="#cite_note-63">[63]</a> Ancak modern Türkçenin temeli olan, daha az alıntı sözcüğe sahip ve daha az eğitimli, alt sınıf ve kırsal kesimde yaşayan halkın konuştuğu kaba Türkçe ile edebiyat ve devlet işlerinde kullanılmış Osmanlı Türkçesi, tıpkı <a href="/wiki/Latince" title="Latince">Latince</a> ve <a href="/wiki/Halk_Latincesi" title="Halk Latincesi">Halk Latincesinde</a> olduğu gibi düşük bir <a href="/wiki/Kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1kl%C4%B1_anla%C5%9F%C4%B1labilirlik" title="Karşılıklı anlaşılabilirlik">karşılıklı anlaşılabilirlik</a> göstermektedir.<a href="#cite_note-64">[64]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dil_Devrimi">Dil Devrimi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=10" title="Değiştirilen bölüm: Dil Devrimi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=10" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Dil Devrimi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Dil_Devrimi" title="Dil Devrimi">Dil Devrimi</a></div> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye Cumhuriyeti</a>'nin uluslaşma sürecini tamamlayan Türk Devrimi'nin ya da <a href="/wiki/Atat%C3%BCrk_Devrimleri" title="Atatürk Devrimleri">Atatürk devrimlerinin</a> en önemli basamaklarından ilki, Cumhuriyet'in kuruluşundan 5 yıl sonra yapılan Harf Devrimi, ikincisi de Cumhuriyet'in kuruluşundan 9 yıl sonra yapılan Dil Devrimi'dir. Dil Devrimi kısaca, Türkçe ile düşünmeyi, Türkçenin bütün bilim, sanat ve teknik kavramları karşılayacak yolda gelişmesini sağlayan eylemdir. Dil bilimci Kâmile İmer "Dil Devrimi nedir?" sorusunu şöyle yanıtlıyor: <dl><dd>Dili daha çok yerli öğelerin egemen olduğu bir kültür dili durumuna getirmek amacıyla yapılan ve devletin desteğini kazanmış olan ulus çapındaki dili geliştirme eylemine 'dil devrimi' adı verilmektedir.<a href="#cite_note-65">[65]</a></dd></dl> Her insan düşüncesini sözcükler arasında bağ kurarak oluşturduğu tümcelerle aktarır, bu açıdan bakınca Dil Devrimi aynı zamanda düşüncenin yenileşmesidir. "Dil Devrimi'nin gerçekleşmesini sağlayan etkenler, aynı zamanda onun amaçlarını ortaya koymaktadır. Uluslaşma etkeni dili yabancı öğelerden arındırma amacını, diğeri de kültür dili durumuna getirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçların olumlu sonuçlar vermesi, ortaya çıkan ürünlerin toplumun malı olmasına bağlıdır. Devletin desteği olmaksızın dilde yapılan devrim, bireysel bir eylem olarak kalır; topluma mal olmaz. Dil Devrimi'nin hazırlık evresindeki çabalar, bunun en güzel örnekleridir. Türk Dil Devrimi'nin hazırlık evresi olarak nitelendirebileceğimiz ve <a href="/wiki/Tanzimat_Ferman%C4%B1" title="Tanzimat Fermanı">Tanzimat Fermanı</a> ile başlayan dönemdeki dili yalınlaştırma istemi toplumu kapsayamamıştır. Ancak, Cumhuriyet'ten sonra, 1932 yılında devletin öncülüğünde Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin kuruluşuyla dilde yapılan yenilikler, ulus çapında bir eylem olarak topluma mal olmaya başlayagelmiştir."<a href="#cite_note-66">[66]</a> Türkçe, yapı bakımından çok varsıl bir dil olmakla birlikte, dünya üzerinde de hâlâ çok konuşulan bir dildir. Bu varsıllık her ne kadar içinde yabancı sözcükler bulundursa da, bu durum dilde hiçbir bozukluğa yol açmamıştır. Bunun nedeni de, <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı</a>'nın, zamanında barındırdığı azınlıkların olmasıdır. Çünkü bu nedenle dilde çok fazla yabancı "sözcük alış-verişleri" olmuştur. <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th align="left"><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Osmanlı Türkçesi">Osmanlı Türkçesi</a> </th> <th align="left"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Türkiye Türkçesi">Çağdaş Türkçesi</a> </th> <th align="left">Açıklama </th></tr> <tr> <td>müselles</td> <td><a href="/wiki/%C3%9C%C3%A7gen" title="Üçgen">üçgen</a></td> <td>Üç (“3”) ve büyük ihtimalle Fransızca -gone (açı, köşe) ekinden alınma -gen<a href="#cite_note-67">[67]</a> ekiyle türetiliyor. </td></tr> <tr> <td>tayyare</td> <td><a href="/wiki/U%C3%A7ak" title="Uçak">uçak</a></td> <td>Uçmak eyleminden türetilerek yapılıyor. </td></tr> <tr> <td>nispet</td> <td><a href="/wiki/Kesir" title="Kesir">oran</a></td> <td>Modern oran sözcüğü klasik Türkçe or- “kesmek” sözcüğünden türetiliyor. </td></tr> <tr> <td>şimal</td> <td><a href="/wiki/Kuzey" title="Kuzey">kuzey</a></td> <td>“Soğuk, karanlık, gölge” anlamındaki kuz sözünden türetiliyor. </td></tr> <tr> <td>teşrinievvel</td> <td><a href="/wiki/Ekim" title="Ekim">ekim</a></td> <td>Ek- eylemi; ekim hareketinden türetiliyor. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde sonbaharda ekim yapılıyor. </td></tr> <tr> <td>asel</td> <td><a href="/wiki/Bal" title="Bal">bal</a></td> <td>Arapça asel sözcüğü, Türkçe bal sözcüğü ile düzenleniyor. </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Yazı_sistemleri">Yazı sistemleri</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=11" title="Değiştirilen bölüm: Yazı sistemleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=11" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Yazı sistemleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dil_alfabesi" class="mw-redirect" title="Türk dil alfabesi">Türk dil alfabesi</a></div> Türkçe, dili kullanan halkların dünyanın çeşitli bölgelerine yayılması ve buradaki kültürler ile etkileşimleri nedeniyle tarih boyunca pek çok <a href="/wiki/Yaz%C4%B1_sistemi" title="Yazı sistemi">yazı sistemi</a> kullanılarak yazılmıştır. Bilinen en eski Türk alfabesi olan ve 8. yüzyılın başlarına tarihlenen <a href="/wiki/Orhun_alfabesi" class="mw-redirect" title="Orhun alfabesi">Orhun alfabesi</a>, yerini bölgedeki yerel alfabelerden etkilenmiş <a href="/wiki/Eski_Uygur_alfabesi" title="Eski Uygur alfabesi">Eski Uygur alfabesine</a> 10. yüzyıl civarında bırakmıştır.<a href="#cite_note-Sinor_1998_333-68">[68]</a> Daha sonra farklı bölgelere yayılan Türk boyları <a href="/wiki/Kiril_alfabesi" title="Kiril alfabesi">Kiril</a>, <a href="/wiki/Yunan_alfabesi" title="Yunan alfabesi">Yunan</a>, <a href="/wiki/%C4%B0brani_alfabesi" title="İbrani alfabesi">İbrani</a> ve <a href="/wiki/Latin_harfleri" title="Latin harfleri">Latin alfabesi|Latin alfabeleri</a> gibi farklı yazı sistemleri benimsemiştir. Türkiye Türkçesinin de üyesi olduğu <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_dilleri" class="mw-redirect" title="Oğuz dilleri">Oğuz dilleri</a> konuşurları ise <a href="/wiki/T%C3%BCrklerin_%C4%B0slam%27a_ge%C3%A7i%C5%9Fi" title="Türklerin İslam'a geçişi">İslam ile temasları</a> sonucunda Fars-Arap alfabesi asıllı yazı sistemleri geliştirmiştir.<a href="#cite_note-69">[69]</a> Bu alfabe, Türkiye Türkçesi için 1 Kasım 1928 tarihinde kabul edilen <a href="/wiki/T%C3%BCrk_alfabesi" title="Türk alfabesi">Latin esaslı yeni Türk alfabesine</a> geçilinceye dek, dilin konuşurlarının temel yazı sistemi olmuştur. Buna ek olarak, Türkçe konuşulan devletlerde yaşayan, <a href="/wiki/Ermeni_alfabesi" title="Ermeni alfabesi">Ermeni</a>, <a href="/wiki/Yunan_alfabesi" title="Yunan alfabesi">Rum</a>, <a href="/wiki/S%C3%BCryani_alfabesi" title="Süryani alfabesi">Süryani</a>, <a href="/wiki/%C4%B0brani_alfabesi" title="İbrani alfabesi">Musevi</a> ve <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BC_alfabesi" title="Gürcü alfabesi">Gürcüler</a> gibi azınlıklar da kendi milletlerinin alfabelerini kullanarak Türkçe eserler üretmişlerdir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Orhun_ve_Eski_Uygur_alfabeleri">Orhun ve Eski Uygur alfabeleri</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=12" title="Değiştirilen bölüm: Orhun ve Eski Uygur alfabeleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=12" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Orhun ve Eski Uygur alfabeleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <div class="thumb tright"> <div class="thumbinner" style="width:188px;"> <table style="background: transparent; border: 0; padding: 0; margin: 0;" cellspacing="0"> <tbody><tr> <td style="padding: 0; margin: 0;" class="thumbimage"><a href="/wiki/Dosya:Old_Uyghur_alphabet.jpg" class="mw-file-description" title="Sol: Eski Uygur alfabesi ve tekabül ettiği Latin ve Arap harfleri Sağ: Eski Uygurca "Uygur" yazımı"><img alt="Sol: Eski Uygur alfabesi ve tekabül ettiği Latin ve Arap harfleri Sağ: Eski Uygurca "Uygur" yazımı" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Old_Uyghur_alphabet.jpg/120px-Old_Uyghur_alphabet.jpg" decoding="async" width="120" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Old_Uyghur_alphabet.jpg/180px-Old_Uyghur_alphabet.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Old_Uyghur_alphabet.jpg/240px-Old_Uyghur_alphabet.jpg 2x" data-file-width="1740" data-file-height="2476" /></a> </td> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0; width: 2px"> </td> <td style="padding: 0; margin: 0;" class="thumbimage"><a href="/wiki/Dosya:Uighur_native_name.svg" class="mw-file-description" title="Sol: Eski Uygur alfabesi ve tekabül ettiği Latin ve Arap harfleri Sağ: Eski Uygurca "Uygur" yazımı"><img alt="Sol: Eski Uygur alfabesi ve tekabül ettiği Latin ve Arap harfleri Sağ: Eski Uygurca "Uygur" yazımı" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Uighur_native_name.svg/60px-Uighur_native_name.svg.png" decoding="async" width="60" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Uighur_native_name.svg/90px-Uighur_native_name.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Uighur_native_name.svg/120px-Uighur_native_name.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="750" /></a> </td></tr> <tr> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0;" colspan="3"><div class="thumbcaption">Sol: Eski Uygur alfabesi ve tekabül ettiği Latin ve Arap harfleri Sağ: <a href="/wiki/Eski_Uygur_alfabesi" title="Eski Uygur alfabesi">Eski Uygurca</a> "Uygur" yazımı</div> </td></tr></tbody></table> </div> </div> Türkçenin bilinen ilk alfabesi, <a href="/wiki/Orhun_yaz%C4%B1tlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Orhun yazıtları">Orhun Yazıtları</a>'nda da kullanılan ve yaygın adıyla <a href="/wiki/Orhun_alfabesi" class="mw-redirect" title="Orhun alfabesi">Göktürk alfabesi</a> olarak bilinen Orhun alfabesidir. <a href="/wiki/Avrasya" title="Avrasya">Avrasya'da</a> çeşitli örnekleri bulunan <a href="/wiki/Runik_yaz%C4%B1" title="Runik yazı">Runik yazıya</a> benzerliğinden ötürü bazen bu şekilde adlandırıldığı da olmuştur.<a href="#cite_note-Sirin_User-2006-27-70">[70]</a> 8. yüzyılın başlarına tarihlenen yazı sisteminin<a href="#cite_note-71">[71]</a> <a href="/wiki/%C3%87ince_karakterler" class="mw-redirect" title="Çince karakterler">Çin</a> veya <a href="/wiki/So%C4%9Fut_alfabesi" class="mw-redirect" title="Soğut alfabesi">Soğut</a> yazı sistemlerinden etkilenerek oluşturulduğu düşünülmektedir.<a href="#cite_note-72">[72]</a><a href="#cite_note-73">[73]</a> Sağdan sola yazılmış alfabe, <a href="/wiki/G%C3%B6kt%C3%BCrk_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Göktürk Kağanlığı">Göktürk</a> ve <a href="/wiki/Uygur_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Uygur Kağanlığı">Uygur Kağanlıkları</a> tarafından kullanılmış, <a href="/wiki/Karahoca_Uygur_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Karahoca Uygur Krallığı">Karahoca Uygur Krallığı</a> devrinde ise kullanımı ortadan kalkmıştır. <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Tunga_tigin.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Tunga_tigin.svg/900px-Tunga_tigin.svg.png" decoding="async" width="900" height="32" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Tunga_tigin.svg/1350px-Tunga_tigin.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Tunga_tigin.svg/1800px-Tunga_tigin.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="18" /></a><figcaption><a href="/wiki/K%C3%BCl_Tigin_Yaz%C4%B1t%C4%B1" title="Kül Tigin Yazıtı">Kül Tigin yazıtında</a> yer alan ve "Toŋra tegin yoγïnta egirip ölürtümüz" (Türkçe: Tongategin'in cenazesinde) olarak <a href="/wiki/Transliterasyon" title="Transliterasyon">translitere</a> edilen <a href="/wiki/Eski_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Eski Türkçe">Eski Türkçe</a> yazıt</figcaption></figure> <a href="/wiki/Eski_Uygur_alfabesi" title="Eski Uygur alfabesi">Eski Uygur alfabesi</a> ise Türk dillerinin bütün yazı çeşitleri içinde en uzun süre kullanılmış olan yazı sistemlerinden biridir. <a href="/wiki/So%C4%9Fut_alfabesi" class="mw-redirect" title="Soğut alfabesi">Soğut alfabesinin</a> yakın akrabası olan ve <a href="/wiki/Uygur_Ka%C4%9Fanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Uygur Kağanlığı">Eski Uygurlar</a>'ın 840 yılında <a href="/wiki/Turfan" title="Turfan">Turfan</a> bölgesine göçmeleri sonucunda <a href="/wiki/Eski_Uygur_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Uygur Türkçesi">Eski Uygurcaya</a> uyarlanmış alfabe,<a href="#cite_note-Sinor_1998_333-68">[68]</a> 16. yüzyılda Arap asıllı bir alfabe ile değiştirilene kadar <a href="/wiki/Orta_Asya" title="Orta Asya">Orta Asya</a> ve <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>'ın bazı kısımlarında yüzyıllarca kullanılmıştır.<a href="#cite_note-74">[74]</a> Alfabe yukarıdan aşağıya doğru yazılmış ve bir <a href="/wiki/Ebced_hesab%C4%B1" title="Ebced hesabı">ebcedin</a> özelliklerini göstermiştir. Alfabe kullanılarak pek çok <a href="/wiki/Budizm" title="Budizm">Budist</a> ve <a href="/wiki/Maniheizm" title="Maniheizm">Maniheist</a> eser yazılmış,<a href="#cite_note-75">[75]</a> Eski Uygurcaya ilk <a href="/wiki/%C4%B0ncil" title="İncil">İncil</a> çevirileri gerçekleştirilmiştir.<a href="#cite_note-tekin-1993-6-76">[76]</a> <a href="/wiki/Dunhuang_el_yazmalar%C4%B1" title="Dunhuang el yazmaları">Dunhuang el yazmaları</a> da bu alfabede yazılmış metinler içermektedir. <a href="/wiki/D%C3%AEv%C3%A2n%C3%BC_Lug%C3%A2ti%27t-T%C3%BCrk" class="mw-redirect" title="Dîvânü Lugâti't-Türk">Divanü Lügati’t-Türk</a>’te <a href="/wiki/Ka%C5%9Fgarl%C4%B1_Mahmud" class="mw-redirect" title="Kaşgarlı Mahmud">Kaşgarlı Mahmud</a>, Eski Uygur alfabesini, “Türk alfabesi” adıyla anmaktadır.<a href="#cite_note-77">[77]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Arap_asıllı_Türk_alfabesi">Arap asıllı Türk alfabesi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=13" title="Değiştirilen bölüm: Arap asıllı Türk alfabesi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=13" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Arap asıllı Türk alfabesi">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:First_Page_of_Siyer-i_Nebi_(1832),_Ottoman_Turkish_Sira.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/First_Page_of_Siyer-i_Nebi_%281832%29%2C_Ottoman_Turkish_Sira.jpg/220px-First_Page_of_Siyer-i_Nebi_%281832%29%2C_Ottoman_Turkish_Sira.jpg" decoding="async" width="220" height="354" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/First_Page_of_Siyer-i_Nebi_%281832%29%2C_Ottoman_Turkish_Sira.jpg/330px-First_Page_of_Siyer-i_Nebi_%281832%29%2C_Ottoman_Turkish_Sira.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/First_Page_of_Siyer-i_Nebi_%281832%29%2C_Ottoman_Turkish_Sira.jpg/440px-First_Page_of_Siyer-i_Nebi_%281832%29%2C_Ottoman_Turkish_Sira.jpg 2x" data-file-width="1357" data-file-height="2181" /></a><figcaption>Arap asıllı alfabe ile <a href="/wiki/Siyer-i_Nebi" title="Siyer-i Nebi">Siyer-i Nebi</a> örneği</figcaption></figure> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_alfabesi" title="Osmanlı alfabesi">Osmanlı alfabesi</a></div> 9. yüzyıl civarlarından 20. yüzyılın başlarına dek, yaklaşık 1000 yıl boyunca Türkçe, <a href="/wiki/Arap_harfleri" title="Arap harfleri">Arap alfabesi|Arap asıllı alfabeler</a> kullanılarak yazılmıştır. Müslümanlığı benimsemeye başlayan Türk boyları, bu yüzyıllar içinde bu alfabeyi kullanmaya başlamış ve 13. yüzyıl dolaylarında artık bu alfabe, Müslüman Türk boyları arasında ortak bir alfabe özelliği kazanmıştır. Türkçeyi yazmak için kullanılmış bu yazı sistemi her ne kadar Arap alfabesi asıllı olsa da, Arapçada bulunmayan “j, ç, ŋ, p” gibi sesleri içermesinden ötürü <a href="/wiki/Arap_harfleri" title="Arap harfleri">Arap alfabesi</a> ile aynı değildir. <a href="/wiki/Uygur_Arap_yaz%C4%B1s%C4%B1" title="Uygur Arap yazısı">Uygurlar</a> ve <a href="/wiki/%C4%B0ran_Azerileri" title="İran Azerileri">İran Azeriler</a> gibi bazı Türki halklar hâlen Arap alfabesi kökenli yazı sistemleri kullanmaktadır.<a href="#cite_note-78">[78]</a><a href="#cite_note-omniglot-79">[79]</a> Arap asıllı bir alfabe kullanmış olan <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a>'nda alfabenin üzerinde birtakım düzenleme ve eklemeler yapılarak <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_alfabesi" title="Osmanlı alfabesi">Osmanlı alfabesi</a> denilen bir alfabe kullanılmıştır. Bu yazı sistemi, <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1ca" title="Osmanlıca">Osmanlıcanın</a> <a href="/wiki/Fars%C3%A7a" title="Farsça">Farsça</a> ve <a href="/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a> dillerinden alınma söz varlığını yazmak için uygun olmak ile birlikte, dildeki Türkçe kökenli sözcükleri yazarken pek çok zorluk getirmekteydi. Arapça sessiz harfler bakımından zengin, sesli harflerin kullanımı bakımından ise fakir bir dil iken, Türkçe bunun tam tersi özellikler göstermektedir. Bunun sonucunda Arap asıllı Türk alfabesi Türkçede yer alan pek çok <a href="/wiki/Fonem" class="mw-redirect" title="Fonem">fonemi</a> (ses birimi) uygun bir şekilde temsil etmemektedir. Türkçede yer alan bir ses için Arap asıllı alfabede 4 farklı harf bulunurken, kimi sesler için ise sesi temsil edecek uygun bir harf bulunmamaktadır. Özellikle <a href="/wiki/Telgraf" title="Telgraf">telgraf</a> ve <a href="/wiki/Matbaac%C4%B1l%C4%B1k" title="Matbaacılık">matbaanın</a> 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaygınlaşması ile Arap asıllı Türk alfabesinin Türkçede yer alan sesleri temsil edememesi daha da büyük bir sorun hâline geldi.<a href="#cite_note-Zürcher-188-80">[80]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Diğer_Türk_alfabeleri">Diğer Türk alfabeleri</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=14" title="Değiştirilen bölüm: Diğer Türk alfabeleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=14" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Diğer Türk alfabeleri">kaynağı değiştir</a>]</div> Osmanlı Devleti sınırları içinde yaşayan ve konuşma dili olarak Türkçeyi kullanan <a href="/wiki/Ermeniler" title="Ermeniler">Ermenilerin</a> bir kısmı günlük hayatlarında ve edebiyatta <a href="/wiki/Ermeni_alfabesi" title="Ermeni alfabesi">Ermeni harfli</a> bir yazı sistemi kullanmıştır. <a href="/wiki/Ermeni_harfli_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Ermeni harfli Türkçe">Ermeni harfli Türkçe</a> alfabesi Anadolu Ermenicesi de denilen <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Ermenicesi" title="Batı Ermenicesi">Batı Ermenicesinin</a> alfabesini baz alır; ancak Ermeni diline özgü olan Ծ Ձ Ց harfleri Türkçe yazarken kullanılmaz. Bu şekilde yazılmış oldukça fazla eser bulunmaktadır ve alfabe <a href="/wiki/Tanzimat_edebiyat%C4%B1" title="Tanzimat edebiyatı">Tanzimat sonrası Osmanlı Devleti</a>'nin en önemli azınlık yazı sistemi olarak nitelendirilmiştir.<a href="#cite_note-:0-81">[81]</a> Özellikle <a href="/wiki/Ermeni_Katolik_Kilisesi" title="Ermeni Katolik Kilisesi">Katolik</a> ve daha az bir şekilde <a href="/w/index.php?title=Ermeni_Protestan_Kilisesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ermeni Protestan Kilisesi (sayfa mevcut değil)">Protestan Ermeniler</a> tarafından kullanılmış bu alfabe, <a href="/wiki/Vartan_Pa%C5%9Fa" title="Vartan Paşa">Vartan Paşa</a> tarafından yazılmış ve ilk Türkçe roman olan <a href="/wiki/Akabi_Hik%C3%A2yesi" title="Akabi Hikâyesi">Akabi Hikâyesi</a>'nin yazıldığı alfabe de olmuştur.<a href="#cite_note-:0-81">[81]</a> 1841 yılında yazılmış Türkçe İncil de Ermeni harfli Türkçe eserlerden biridir. Bu eserlere Türkiye'nin çeşitli kütüphanelerinde ulaşmak mümkündür.<a href="#cite_note-82">[82]</a><a href="#cite_note-83">[83]</a> Bunun yanında <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Paris</a> ve <a href="/wiki/Venedik" title="Venedik">Venedik</a>'in yanında bulunan St. Lazar adasında da bu eserlere ait kütüphaneler bulunmaktadır.<a href="#cite_note-84">[84]</a><a href="#cite_note-85">[85]</a> Osmanlı döneminde <a href="/wiki/Karamanl%C4%B1ca" title="Karamanlıca">Karamanlıca</a> ismi verilen bir Anadolu Türkçesi benimsemiş; ancak dinen <a href="/wiki/Rum_Ortodoks_Kilisesi" title="Rum Ortodoks Kilisesi">Rum Ortodoks Kilisesi</a>'ne bağlı bir halk olan <a href="/wiki/Karaman_Rumlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Karaman Rumları">Karamanlılar</a>, Türkçeyi Yunan alfabesi kullanarak yazmışlardır. Halk, kullandıkları <a href="/wiki/Yunan_alfabesi" title="Yunan alfabesi">Helen alfabesi</a> ile gazete, dinî metin ve edebî eserler gibi çeşitli Türkçe metinler ortaya koymuştur.<a href="#cite_note-86">[86]</a> Türkçe ve Azerice dillerinde yazılmış; ancak <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BC_alfabesi" title="Gürcü alfabesi">Gürcü alfabeleri</a> kullanılmış 18. yüzyıla tarihlenen tıbbi ve dinî pek çok metin ile Türkçe-Gürcüce sözlükler de bulunmaktadır.<a href="#cite_note-87">[87]</a> <a href="/wiki/%C4%B0brani_alfabesi" title="İbrani alfabesi">İbranî alfabesi</a> ile yazılmış Yahudi Türkçesinin ise ilk örnekleri 16. yüzyıla uzanmaktadır; ancak diğer azınlık alfabeleri ile yazılmış Türkçe metinlerin aksine bu yazıtların ana amacı, o dönemde <a href="/wiki/Yahudi_%C4%B0spanyolcas%C4%B1" title="Yahudi İspanyolcası">Yahudi İspanyolcası</a> konuşmuş Osmanlı Musevilerine Türkçe öğretmektir.<a href="#cite_note-88">[88]</a> <a href="/wiki/S%C3%BCryani_alfabesi" title="Süryani alfabesi">Süryani alfabesi</a> ile yazılmış Türkçe dua, şiir ve gazeteler de bulunmaktadır.<a href="#cite_note-89">[89]</a><a href="#cite_note-90">[90]</a><ul class="gallery mw-gallery-packed-overlay"> <li class="gallerybox" style="width: 70.666666666667px"> <div class="thumb" style="width: 68.666666666667px;"><a href="/wiki/Dosya:Armeno-Turkish_Old_Testament.png" class="mw-file-description" title="Ermeni harfli Türkçe Eski Ahit, 1841 (Transliterasyon: Ahd-i Atikten On Yedi Kitap, yani Doğuş Kitabından Ester Kitabına dek)"><img alt="Ermeni harfli Türkçe Eski Ahit, 1841 (Transliterasyon: Ahd-i Atikten On Yedi Kitap, yani Doğuş Kitabından Ester Kitabına dek)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Armeno-Turkish_Old_Testament.png/103px-Armeno-Turkish_Old_Testament.png" decoding="async" width="69" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Armeno-Turkish_Old_Testament.png/155px-Armeno-Turkish_Old_Testament.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Armeno-Turkish_Old_Testament.png/207px-Armeno-Turkish_Old_Testament.png 2x" data-file-width="590" data-file-height="1024" /></a></div> <div class="gallerytextwrapper" style="width: 49px"><div class="gallerytext">Ermeni harfli Türkçe <a href="/wiki/Eski_Ahit" title="Eski Ahit">Eski Ahit</a>, 1841 (<a href="/wiki/Transliterasyon" title="Transliterasyon">Transliterasyon</a>: Ahd-i Atikten On Yedi Kitap, yani Doğuş Kitabından Ester Kitabına dek)</div> </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><a href="/wiki/Dosya:Sille_Agia_Eleni_Inscription.jpg" class="mw-file-description" title="Yunan harfleri ile yazılmış, 1883 tarihli Karamanlı Türkçesi kilise yazısı, Sille"><img alt="Yunan harfleri ile yazılmış, 1883 tarihli Karamanlı Türkçesi kilise yazısı, Sille" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Sille_Agia_Eleni_Inscription.jpg/270px-Sille_Agia_Eleni_Inscription.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Sille_Agia_Eleni_Inscription.jpg/405px-Sille_Agia_Eleni_Inscription.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Sille_Agia_Eleni_Inscription.jpg/540px-Sille_Agia_Eleni_Inscription.jpg 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2592" /></a></div> <div class="gallerytextwrapper" style="width: 160px"><div class="gallerytext">Yunan harfleri ile yazılmış, 1883 tarihli <a href="/wiki/Karamanl%C4%B1ca" title="Karamanlıca">Karamanlı Türkçesi</a> kilise yazısı, <a href="/wiki/Sille" title="Sille">Sille</a></div> </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 76.666666666667px"> <div class="thumb" style="width: 74.666666666667px;"><a href="/wiki/Dosya:Turkish_New_Testament_in_Greek_alphabet.png" class="mw-file-description" title="Yunan harfli Türkçe Yeni Ahit, 1873 (Transliterasyon: İncili Şerif, yani Ahd-i Cedid)"><img alt="Yunan harfli Türkçe Yeni Ahit, 1873 (Transliterasyon: İncili Şerif, yani Ahd-i Cedid)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Turkish_New_Testament_in_Greek_alphabet.png/112px-Turkish_New_Testament_in_Greek_alphabet.png" decoding="async" width="75" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Turkish_New_Testament_in_Greek_alphabet.png/168px-Turkish_New_Testament_in_Greek_alphabet.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Turkish_New_Testament_in_Greek_alphabet.png/224px-Turkish_New_Testament_in_Greek_alphabet.png 2x" data-file-width="638" data-file-height="1024" /></a></div> <div class="gallerytextwrapper" style="width: 55px"><div class="gallerytext">Yunan harfli Türkçe <a href="/wiki/Yeni_Ahit" title="Yeni Ahit">Yeni Ahit</a>, 1873 (<a href="/wiki/Transliterasyon" title="Transliterasyon">Transliterasyon</a>: İncili Şerif, yani Ahd-i Cedid)</div> </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 80px"> <div class="thumb" style="width: 78px;"><a href="/wiki/Dosya:Trilingual_Lebanese_newspaper.png" class="mw-file-description" title="Süryani alfabesi ile, Süryanice, Arapça ve Türkçe dillerinde yazılmış Lübnan menşeli Leshono d’Umtho gazetesi, 1928"><img alt="Süryani alfabesi ile, Süryanice, Arapça ve Türkçe dillerinde yazılmış Lübnan menşeli Leshono d’Umtho gazetesi, 1928" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Trilingual_Lebanese_newspaper.png/117px-Trilingual_Lebanese_newspaper.png" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Trilingual_Lebanese_newspaper.png/175px-Trilingual_Lebanese_newspaper.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Trilingual_Lebanese_newspaper.png/234px-Trilingual_Lebanese_newspaper.png 2x" data-file-width="665" data-file-height="1024" /></a></div> <div class="gallerytextwrapper" style="width: 58px"><div class="gallerytext">Süryani alfabesi ile, <a href="/wiki/S%C3%BCryanice" title="Süryanice">Süryanice</a>, <a href="/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a> ve Türkçe dillerinde yazılmış <a href="/wiki/L%C3%BCbnan" title="Lübnan">Lübnan</a> menşeli Leshono d’Umtho gazetesi, 1928</div> </div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Latin_asıllı_Türk_alfabesi">Latin asıllı Türk alfabesi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=15" title="Değiştirilen bölüm: Latin asıllı Türk alfabesi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=15" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Latin asıllı Türk alfabesi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/T%C3%BCrk_alfabesi" title="Türk alfabesi">Türk alfabesi</a></div><figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Ataturk-September_20,_1928.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Ataturk-September_20%2C_1928.jpg/180px-Ataturk-September_20%2C_1928.jpg" decoding="async" width="180" height="261" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Ataturk-September_20%2C_1928.jpg/270px-Ataturk-September_20%2C_1928.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Ataturk-September_20%2C_1928.jpg/360px-Ataturk-September_20%2C_1928.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="1162" /></a><figcaption><a href="/wiki/Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kemal Atatürk">Atatürk</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrk_alfabesi" title="Türk alfabesi">yeni Türk alfabesini</a> tanıtırken, <a href="/wiki/Kayseri" title="Kayseri">Kayseri</a>, 20 Eylül 1928 (Fransız L'Illustration dergisi)</figcaption></figure> 1 Kasım 1928 tarihinde, eski Arap asıllı Türk alfabesinin yerine, Latin yazısından Türkçe için uyarlanan bu 29 harfli alfabe kabul edilmiştir. <a href="/wiki/Harf_Devrimi" title="Harf Devrimi">Harf Devrimi</a>, Türkiye'de bu kanunun kabul edilmesi ve yeni alfabenin yerleştirilmesi sürecine genel olarak verilen isimdir. Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Balkanlarda Türkçe için bu alfabe kullanılır. Türk alfabesinin içeriği, <a href="/wiki/Latin_harfleri" title="Latin harfleri">Latin harflerini</a> yazı sistemlerinde kullanan diğer ülkelerin alfabeleriyle birebir aynı olmayıp Türk dilinin seslerini karşılamaları amacıyla türetilmiş harfleri bulundurmaktadır (<a href="/wiki/%C3%87" title="Ç">Ç</a>, <a href="/wiki/%C5%9E" title="Ş">Ş</a>, <a href="/wiki/%C4%9E" title="Ğ">Ğ</a>, <a href="/wiki/I" title="I">I</a>, <a href="/wiki/%C4%B0" title="İ">İ</a>, <a href="/wiki/%C3%96" title="Ö">Ö</a>, <a href="/wiki/%C3%9C" title="Ü">Ü</a>). Ayrıca ISO temel Latin alfabesinde yer alan <a href="/wiki/I_(temel_Latin)" title="I (temel Latin)">I</a>, <a href="/wiki/Q" title="Q">Q</a>, <a href="/wiki/W" title="W">W</a> ve <a href="/wiki/X" title="X">X</a> harfleri Latin asıllı Türk alfabesinde yer almaz. Alfabede genellikle her bir harf bir <a href="/wiki/Fonem" class="mw-redirect" title="Fonem">foneme</a> eş değerdir; ancak bazı harfler birden fazla sesi teşkil edebilir. Buna örnek olarak 'e' harfinin "gelmek" sözcüğünün ilk hecesinde /æ/ sesini, son hecesinde ise /e/ sesini teşkil etmesi verilebilir. Türk alfabesindeki harflerin okunuşları bazı Batı dillerindeki harflerin okunuşlarından da farklıdır. Örneğin <a href="/wiki/C" title="C">C</a> harfinin okunuşu Türkçede <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">/d͡ʒ/</a> iken İngilizcede <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">/ˈsiː/</a> olarak okunabilir.<a href="#cite_note-91">[91]</a><center> <table class="wikitable" style="text-align:center"> <tbody><tr> <td bgcolor="#EFEFEF" colspan="29"><a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_harf" class="mw-redirect" title="Büyük harf">Büyük harfler</a> </td></tr> <tr> <td width="15"><a href="/wiki/A" title="A">A</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/B" title="B">B</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/C" title="C">C</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/%C3%87" title="Ç">Ç</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/D" title="D">D</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/E" title="E">E</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/F" title="F">F</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/G" title="G">G</a> </td> <td width="15"><a href="/wiki/%C4%9E" title="Ğ">Ğ</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/H" title="H">H</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/I" title="I">I</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/%C4%B0" title="İ">İ</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/J" title="J">J</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/K" title="K">K</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/L" title="L">L</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/M" title="M">M</a> </td> <td width="15"><a href="/wiki/N" title="N">N</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/O" title="O">O</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/%C3%96" title="Ö">Ö</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/P" title="P">P</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/R" title="R">R</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/S" title="S">S</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/%C5%9E" title="Ş">Ş</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/T" title="T">T</a> </td> <td width="15"><a href="/wiki/U" title="U">U</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/%C3%9C" title="Ü">Ü</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/V" title="V">V</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/Y" title="Y">Y</a></td> <td width="15"><a href="/wiki/Z" title="Z">Z</a> </td></tr> <tr> <td bgcolor="#EFEFEF" colspan="29"><a href="/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_harf" class="mw-redirect" title="Küçük harf">Küçük harfler</a> </td></tr> <tr> <td>a</td> <td>b</td> <td>c</td> <td>ç</td> <td>d</td> <td>e</td> <td>f</td> <td>g </td> <td>ğ</td> <td>h</td> <td>ı</td> <td>i</td> <td>j</td> <td>k</td> <td>l</td> <td>m </td> <td>n</td> <td>o</td> <td>ö</td> <td>p</td> <td>r</td> <td>s</td> <td>ş</td> <td>t </td> <td>u</td> <td>ü</td> <td>v</td> <td>y</td> <td>z </td></tr> <tr> <td bgcolor="#EFEFEF" colspan="29">Not: Aslında kanuna göre “i” harfi, “ı” harfinden önce gelmesine rağmen yaygın ve yerleşmiş olan sıraya göre önce “ı”, sonra “i” gelmektedir.<a href="#cite_note-92">[92]</a> </td></tr></tbody></table> </center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Türkçe_ağızları">Türkçe ağızları</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=16" title="Değiştirilen bölüm: Türkçe ağızları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=16" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türkçe ağızları">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Türkçe ağızları">Türkçe ağızları</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Turkey_Turkish_dialects_map_(Main_subgroups)_tr.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Turkey_Turkish_dialects_map_%28Main_subgroups%29_tr.jpg/420px-Turkey_Turkish_dialects_map_%28Main_subgroups%29_tr.jpg" decoding="async" width="420" height="297" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Turkey_Turkish_dialects_map_%28Main_subgroups%29_tr.jpg/630px-Turkey_Turkish_dialects_map_%28Main_subgroups%29_tr.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Turkey_Turkish_dialects_map_%28Main_subgroups%29_tr.jpg/840px-Turkey_Turkish_dialects_map_%28Main_subgroups%29_tr.jpg 2x" data-file-width="4961" data-file-height="3508" /></a><figcaption>Ana <a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Türkçe ağızları">Türkçe ağız gruplarının</a> coğrafi dağılımı</figcaption></figure> Günümüzdeki standart Türkçe, İstanbul'da konuşulan Türkçe ağzı örnek alınarak oluşturulmuştur.<a href="#cite_note-93">[93]</a> Bu "<a href="/wiki/%C4%B0stanbul_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="İstanbul Türkçesi">İstanbul Türkçesi</a>", Türkçeyi yazarken ve konuşurken model teşkil etmektedir ve kullanımı 1910'larda <a href="/wiki/Ziya_G%C3%B6kalp" title="Ziya Gökalp">Ziya Gökalp</a> ve <a href="/wiki/%C3%96mer_Seyfettin" title="Ömer Seyfettin">Ömer Seyfettin</a> gibi <a href="/wiki/T%C3%BCrk_edebiyat%C4%B1" title="Türk edebiyatı">Türk yazarlar</a> tarafından önerilmiştir.<a href="#cite_note-94">[94]</a> Buna rağmen günümüzde modern <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye Cumhuriyeti</a>'ni de kapsayan tarihî <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a> coğrafyasında hâlâ konuşulmaya devam eden Türkçe ağız ve lehçeleri bulunmakta ve bu ağızlar özellikleri bakımından çeşitli gruplara ayrılmaktadır. Bu gruplara, kendi içlerinde de alt gruplara ayrılan <a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu</a>, <a href="/wiki/Rumeli" title="Rumeli">Rumeli</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_Cumhuriyeti" title="Kıbrıs Cumhuriyeti">Kıbrıs</a>, <a href="/wiki/Suriye" title="Suriye">Suriye</a> ve <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a> diyalekt bölgeleri dahildir. Ağızlar arasında bulunan bazı farklılıkların nedeni, bölgeye göre <a href="/wiki/Lazca" title="Lazca">Lazca</a>, <a href="/wiki/Azerice" title="Azerice">Azerice</a>, <a href="/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a>, <a href="/wiki/K%C3%BCrt%C3%A7e" class="mw-redirect" title="Kürtçe">Kürtçe</a> veya <a href="/wiki/Yunanca" title="Yunanca">Yunancanın</a> bölgede konuşulan Türkçeye olan etkileridir.<a href="#cite_note-Brendemoen-95">[95]</a> Türkçenin bu alt dil grupları Türk araştırmacılar tarafından <a href="/wiki/%C5%9Eive" title="Şive">şive</a> veya <a href="/wiki/A%C4%9F%C4%B1z_(dilbilim)" title="Ağız (dilbilim)">ağız</a> olarak adlandırılıyor. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Anadolu_ağızları">Anadolu ağızları</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=17" title="Değiştirilen bölüm: Anadolu ağızları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=17" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Anadolu ağızları">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Anadolu_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" title="Anadolu ağızları">Anadolu ağız bölgesi</a>, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a>’nin <a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu</a> topraklarını içerir.<a href="#cite_note-Karahan1-96">[96]</a> Türkçe konuşan en büyük ve nüfusça en yoğun bölge olan Anadolu, içinde yer alan ana ağız grupları bakımından Doğu Grubu, Kuzeydoğu Grubu ve Batı Grubu olarak üçe ayrılır.<a href="#cite_note-Karahan1-96">[96]</a> Prof. Dr. Leylâ Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması adlı çalışması <a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu</a> ağızları üzerine yapılmış en geniş akademik çalışmadır. Anadolu'da özellikle <a href="/wiki/Karadeniz_B%C3%B6lgesi" title="Karadeniz Bölgesi">Karadeniz Bölgesi</a>, <a href="/wiki/G%C3%BCneydo%C4%9Fu_Anadolu_B%C3%B6lgesi" title="Güneydoğu Anadolu Bölgesi">Güneydoğu Bölgesi</a> ve <a href="/wiki/Ege_B%C3%B6lgesi" title="Ege Bölgesi">Ege Bölgesi</a>'nde ağız farklılıkları belirgindir; ancak bu ağızlar, küçük yaşlardan itibaren eğitimde yazı dilinin kullanımı, basın-yayın gibi bazı nedenlerle yavaş yavaş kaybolmaktadır. Ağızlar arasında pek çok ses değişimi vardır. Anadolu ağızlarında"açık e" (/<a href="/wiki/%C6%8E" title="Ǝ">ǝ</a>/), "hırıltılı h" (/<a href="/w/index.php?title=%E1%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ḫ (sayfa mevcut değil)">ḫ</a>/) ve "öndamaksıl n" (/<a href="/w/index.php?title=%C5%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ŋ (sayfa mevcut değil)">ŋ</a>/) sesleri, İstanbul ağzında bulunmamaktadır. <a href="/wiki/Ege" class="mw-redirect" title="Ege">Ege</a> ağızlarında /r/ sesi kaybolmuştur: var-vā gibi. <a href="/wiki/%C4%B0%C3%A7_Anadolu_B%C3%B6lgesi" title="İç Anadolu Bölgesi">Orta Anadolu</a> ağızlarında /k/ sesi, /g/ olmuş (Konya-Gonya, keçi-geçi), p-b ses değişimi de yaşanmıştır (piliç-biliç). <a href="/wiki/Kayseri" title="Kayseri">Kayseri</a> yöresinde ö-ü sesleri değişmiştir: öküz-oküz gibi. Doğu ve güneydoğu ağzında ise Arapçaya özgü, alem-a'lem gibi gırtlak sesleri bulunmaktadır. <a href="/wiki/Karadeniz" title="Karadeniz">Karadeniz</a> ağızlarında b-p değişimi görülür: bunu-puni. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rumeli_ağızları">Rumeli ağızları</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=18" title="Değiştirilen bölüm: Rumeli ağızları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=18" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Rumeli ağızları">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçenin ağızlarından <a href="/wiki/Rumeli_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" title="Rumeli ağızları">Rumeli kolu</a> ana ağız grupları bakımından Doğu Rumeli ve Batı Rumeli olarak ikiye ayrılır.<a href="#cite_note-Nemeth-97">[97]</a> Ayrıca bu ağız yörelere göre <a href="/wiki/Gagavuzca" title="Gagavuzca">Gagavuzca</a> ile benzer veya aynı özellikler taşımaktadır.<a href="#cite_note-Ethnologue-98">[98]</a> Batı Rumeli kolunun özellikleri <a href="/wiki/Gyula_N%C3%A9meth" title="Gyula Németh">Gyula Németh</a>’in “Bulgaristan Türk Ağızlarının Sınıflandırılması Üzerine” adlı makalesinde, 8 maddede gösterilmiştir. Sonrasında birçok çalışmada da bu madde açıklaması benimsenmiş, uygulanmıştır. Batı Rumeli sahasının coğrafi sınırları <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a>’da <a href="/wiki/Tuna" title="Tuna">Tuna</a>’nın hemen güneyindeki <a href="/wiki/Lom" title="Lom">Lom</a>’dan doğuya doğru <a href="/wiki/Vra%C3%A7a" class="mw-redirect" title="Vraça">Vraça</a>, <a href="/wiki/Sofya" title="Sofya">Sofya</a>, <a href="/wiki/Samokov" title="Samokov">Samokov</a>’dan doğuya doğru ilerleyip <a href="/wiki/K%C3%B6stendil" title="Köstendil">Köstendil</a>’e uzanır. Ayrıca <a href="/wiki/Kuzey_Makedonya" title="Kuzey Makedonya">Makedonya</a>, <a href="/wiki/Arnavutluk" title="Arnavutluk">Arnavutluk</a>, <a href="/wiki/Bosna-Hersek" title="Bosna-Hersek">Bosna-Hersek</a> ve <a href="/wiki/S%C4%B1rbistan" title="Sırbistan">Sırbistan</a>'da <a href="/wiki/Adakale" title="Adakale">Adakale</a>'yi uç olarak kapsar.<a href="#cite_note-Nemeth-97">[97]</a> <a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a> da Batı Rumeli Türkçesinin içinde yer alır. Doğu Rumeli ağız bölgesi ise Batı Rumeli’nin doğusunda kalan bütün alanı kapsar. <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a>’da <a href="/wiki/Lom" title="Lom">Lom</a>, <a href="/wiki/Vra%C3%A7a" class="mw-redirect" title="Vraça">Vraça</a>, <a href="/wiki/Sofya" title="Sofya">Sofya</a>, <a href="/wiki/Samokov" title="Samokov">Samokov</a> ve <a href="/wiki/K%C3%B6stendil" title="Köstendil">Köstendil</a> şehirlerinin doğusundan itibaren ülkenin tamamı, <a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a>, <a href="/wiki/Kuzey_Makedonya" title="Kuzey Makedonya">Makedonya</a>’nın güney kesimleri ve <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a>’nin <a href="/wiki/Trakya" title="Trakya">Trakya</a>’sı (Doğu Trakya) bu sahanın içindedir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kıbrıs_ağızları">Kıbrıs ağızları</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=19" title="Değiştirilen bölüm: Kıbrıs ağızları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=19" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kıbrıs ağızları">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Kıbrıs Türkçesi">Kıbrıs ağızları</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s" title="Kıbrıs">Kıbrıs</a>'ta, daha ziyade yerli <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrkleri" title="Kıbrıs Türkleri">Kıbrıs Türklerinin</a> konuştuğu, Türkçe ağzıdır. Türkiye'nin <a href="/wiki/Ta%C5%9Feli" title="Taşeli">Taşeli</a> yöresi ağzıyla (<a href="/wiki/Alanya" title="Alanya">Alanya</a> - <a href="/wiki/Anamur" title="Anamur">Anamur</a> - <a href="/wiki/Ayd%C4%B1nc%C4%B1k,_Mersin" title="Aydıncık, Mersin">Aydıncık</a>) benzerlik gösterir. Kıbrıs ağızlarıyla ilgili ilk bilimsel çalışma <a href="/wiki/Hasan_Eren" title="Hasan Eren">Hasan Eren</a>’in 1963 yılındaki bildirisidir.<a href="#cite_note-99">[99]</a> Eren 1959 yılında adada yapmış olduğu üç aylık bir araştırma gezisi sırasında bazı köylerden derlediği malzeme yardımıyla Kıbrıs ağzının kökeni meselesini ele almıştır. Eren’in görüşüne göre Kıbrıs ağzının oluşumunda önce Konya ve yöresi, sonra da Antalya, İçel, Alanya gibi yerlerden yapılan göçler rol oynamıştır. Bu durum, <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1-Venedik_Sava%C5%9F%C4%B1_(1570-1573)" title="Osmanlı-Venedik Savaşı (1570-1573)">adanın Osmanlı egemenliğine geçmesinden</a> sonra Kıbrıs’a gönderilen Türk nüfus hakkındaki tarihi belgelerle de örtüşür.<a href="#cite_note-100">[100]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Diğer_ağızlar">Diğer ağızlar</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=20" title="Değiştirilen bölüm: Diğer ağızlar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=20" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Diğer ağızlar">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Suriye_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" title="Suriye ağızları">Suriye sahası</a>, Türkçenin Batı Grubu ve çoklukla Doğu Grubu ağızlarına benzeyen bir ağız bölgesidir. Bu bölge, Suriye Türklerinin ağızlarının konuşulduğu alt ağız bölgesidir. Standart dil olarak Türkiye Türkçesi yazı dili kullanımdadır. Suriye bölgesi konusunda ağız çalışmaları beklenen düzeyin altındadır. <a href="/wiki/Irak_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" title="Irak ağızları">Irak sahası</a>, Türkçe ile <a href="/wiki/Azerice" title="Azerice">Azericenin</a> sınırdaş oldukları bir sahadır. <a href="/wiki/Kerk%C3%BCk" title="Kerkük">Kerkük</a>, <a href="/wiki/Musul" title="Musul">Musul</a>, <a href="/wiki/Telafer" title="Telafer">Telafer</a> gibi yerleşim yerlerinde konuşulur. Standart dil olarak Türkçenin yazı dili kullanımdadır. Kafkaslar’ın batı sahası için de benzer durum söz konusu edilmiştir. Gürcistan ve Ermenistan’ın yer aldığı bu saha da iki büyük Oğuz grubunun kesişim alanındadır. <table class="wikitable mw-collapsible prettytable"> <caption>Örnek Metinler </caption> <tbody><tr> <th width="130">Yazı Dili </th> <th width="130">Batı Rumeli Kuzey Makedonya-Kosova </th> <th width="130">Doğu Rumeli Rodoplar (Bulgaristan-Yunanistan) </th> <th width="130">Karadeniz </th> <th width="130">Güneydoğu Anadolu </th> <th width="130">Ege </th></tr> <tr> <td>gidiyorum</td> <td>gideym/cideym</td> <td>gityirin</td> <td>kitéyrım/cideyrum</td> <td>gidirem</td> <td>gidiveyom </td></tr> <tr> <td>ağladığım kadar</td> <td>agladıgım ka'</td> <td>ağladığım gıda(nı)</td> <td>āladuğum kadar</td> <td>ağladıgım gadar</td> <td>ağladığım gadā </td></tr> <tr> <td>görmüş</td> <td>gürmiş/cürmiş</td> <td>gȫmüş</td> <td>körmiş</td> <td>görmiş</td> <td>görmüş/gȫmüş </td></tr> <tr> <td>güzel kız</td> <td>güzel/cüzel kız</td> <td>güzel gız</td> <td>küzel kiz</td> <td>gözel gız</td> <td>güzel gız </td></tr> <tr> <td>ne yapacakmış?</td> <td>n’yapacak imiş?</td> <td>ni yapçāmış?</td> <td>n'ābaçāmiş?</td> <td>ne yapcahmış?</td> <td>n’apıvēcēmiş? </td></tr> <tr> <td>yağmura mı bakıyorsun?</td> <td>yagmura mi bakaysın</td> <td>yağmıra mı bakyısın?</td> <td>yāmora mi pakayisun?</td> <td>yagmıra mı bagıyorsun</td> <td>yağmıra mı bakıyoñ </td></tr> <tr> <td>koşacağım</td> <td>koşacim/koşacagım</td> <td>kaşçan</td> <td>koşacağum/koşeceem</td> <td>goşacağam</td> <td>goşçem </td></tr> <tr> <td colspan="6" style="text-align: center;">Not: Harf ve sözcükler temsilîdir. Seslerde değişiklik olabilir. </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dil_bilgisi">Dil bilgisi</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=21" title="Değiştirilen bölüm: Dil bilgisi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=21" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Dil bilgisi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e_dil_bilgisi" class="mw-redirect" title="Türkçe dil bilgisi">Türkçe dil bilgisi</a></div> Dil bilgisi ya da gramer, bir <a href="/wiki/Dil_(filoloji)" class="mw-redirect" title="Dil (filoloji)">dilin</a> <a href="/wiki/Ses" title="Ses">ses</a>, biçim ve <a href="/wiki/C%C3%BCmle" title="Cümle">cümle</a> yapısını inceleyip, kurallarını saptayan bir <a href="/wiki/Bilim" title="Bilim">bilim</a> dalıdır. Türkçe bu hususta <a href="/wiki/Eklemeli_dil" title="Eklemeli dil">sondan eklemeli bir dildir</a> ve dilde pek çok <a href="/wiki/Son_ek" title="Son ek">son ek</a> kullanılmaktadır. Bir sözcükte birden fazla ek yer alabilir ve bu ekler <a href="/wiki/Yap%C4%B1m_eki" title="Yapım eki">yapım ekleri</a> ve <a href="/wiki/%C3%87ekim_ekleri" class="mw-redirect" title="Çekim ekleri">çekim ekleri</a> olmak üzere iki kategoriye ayrılır. <a href="/wiki/Yap%C4%B1m_ekleri" class="mw-redirect" title="Yapım ekleri">Yapım ekleri</a>, isimlerden ve sıfatlardan fiil, fiillerden de isim ve sıfat üretmek için kullanılır.<a href="#cite_note-aygün-101">[101]</a> <a href="/wiki/%C3%87ekim_ekleri" class="mw-redirect" title="Çekim ekleri">Çekim ekleri</a> ise sözcüğün anlamında değişikliğe yol açmadan sözcüğün hali, <a href="/wiki/%C3%87o%C4%9Ful_eki" title="Çoğul eki">sayısı</a>, <a href="/wiki/%C4%B0yelik_eki" title="İyelik eki">kişisi</a> gibi özelliklerini belirtir. Dilin eklemeli olma özelliği, Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdanmışsınızcasına gibi pek çok uzun sözcüğün yaratılmasına olanak sağlamaktadır. Bu kadar uzun sözcükler bir istisna olsa da, günlük hayatta ve medyada uzun sözcüklere sıklıkla rastlanılmaktadır. Dilde bulunan tek yerli <a href="/wiki/%C3%96n_ek" title="Ön ek">ön ek</a> ise, <a href="/wiki/Aliterasyon" title="Aliterasyon">aliterasyon</a> ile oluşturulan, sımsıcak ve masmavi gibi bir özelliği kuvvetlendirici eklerden oluşur. Türkçede doğru tümce yapısı, özne, tümleç, yüklem biçimindedir; ancak Türkçe esnek bir dildir.<a href="#cite_note-102">[102]</a> Bu yüzden günlük yaşamda devrik tümceler sıklıkla kullanılır. Örneğin, "Bugün yazılı sınav olacağız." tümcesine eşdeğer "Yazılı sınav olacağız, bugün." tümcesi kurulabilir. Bu tür tümceler daha şiirsel anlatıma sahiptir. Türkçede kısa yoldan anlatım da ön plandadır. Örneğin, "sobayı yak." derken "sobanın içindeki odun ve kömürleri yak." anlamındadır. Bunun dilbilgisindeki adı "<a href="/wiki/Ad_aktarmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Ad aktarması">ad aktarması</a>"dır.<a href="#cite_note-103">[103]</a> Türkçede kişi adılları altı tanedir. Örneğin Türkçede, ben, sen, o, biz, siz, onlar biçimindedir. Türkçedeki önemli bir başka özellik, "siz" adılının kibar olarak 2. tekil kişiyi (sen) belirtmesidir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tarihçe_2">Tarihçe</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=22" title="Değiştirilen bölüm: Tarihçe" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=22" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tarihçe">kaynağı değiştir</a>]</div> Bir Türk dilinin dilbilgisi hakkında tarihteki ilk kaynağın <a href="/wiki/K%C3%A2%C5%9Fgarl%C4%B1_Mahmud" title="Kâşgarlı Mahmud">Kaşgarlı Mahmud</a>'un 11. yüzyılda yazdığı düşünülen “<a href="/wiki/Kit%C3%A2bu_Cev%C3%A2hir%C3%BC%27n-Nahv_fi_Lugati%27t-T%C3%BCrk" class="mw-redirect" title="Kitâbu Cevâhirü'n-Nahv fi Lugati't-Türk">Kitâbu Cevâhirü’n-nahv</a>” adlı kitabı olduğu varsayılmaktadır; ancak günümüzde yapıt hâlâ bulunmamıştır.<a href="#cite_note-104">[104]</a> Türkçe yazılmış ilk dilbilgisi kitabı <a href="/wiki/Bergamal%C4%B1_Kadr%C3%AE" title="Bergamalı Kadrî">Bergamalı Kadri</a>'nin “<a href="/wiki/M%C3%BCyessiret%C3%BC%27l-Ul%C3%BBm" title="Müyessiretü'l-Ulûm">Müyessiretü’l-Ulûm</a>” (1559) adlı yapıtıdır. Yapıtta örnekler Türkçedir, fakat dil kuralları Arapçanın kurallarına uydurulmuştur. <a href="/wiki/Tanzimat_edebiyat%C4%B1" title="Tanzimat edebiyatı">Tanzimat</a> döneminde başta <a href="/wiki/Ahmed_Cevdet_Pa%C5%9Fa" title="Ahmed Cevdet Paşa">Ahmet Cevdet</a> (1851) ve Fuat Paşa'nın (1865) kitaplarında <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1ca" title="Osmanlıca">Osmanlıcanın</a> yapısı göz önünde tutulmuştur. 1908'de ilan edilen <a href="/wiki/%C4%B0kinci_Me%C5%9Frutiyet" title="İkinci Meşrutiyet">Meşrutiyet'ten</a> sonra, <a href="/wiki/Cahit_S%C4%B1tk%C4%B1_Taranc%C4%B1" title="Cahit Sıtkı Tarancı">Hüseyin Cahit</a>’in “<a href="/w/index.php?title=Sarf_ve_Nahiv&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sarf ve Nahiv (sayfa mevcut değil)">Sarf ve Nahiv</a>” adlı eserinin dilbilgisi konusunda önemli bir yeri vardır. Bu kitapta Fransızca dilbilgisinin etkisi görülür. <a href="/wiki/Cumhuriyet_d%C3%B6nemi_T%C3%BCrk_edebiyat%C4%B1" title="Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı">Cumhuriyet Döneminin</a> ilk esaslı dilbilgisi kitabı, <a href="/wiki/%C4%B0brahim_Necmi_Dilmen" title="İbrahim Necmi Dilmen">İbrahim Necmi Dilmen</a>’in 1939 tarihli “Türkçe Gramer” adlı yapıtıdır. 1940′tan sonra pek çok Türkçe dilbilgisi kitabı yazılmıştır. Bunlardan önemli olanları: <a href="/wiki/Tahsin_Banguo%C4%9Flu" title="Tahsin Banguoğlu">Tahsin Banguoğlu</a>’nun “<a href="/w/index.php?title=Ana_Hatlar%C4%B1yla_T%C3%BCrk_Grameri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ana Hatlarıyla Türk Grameri (sayfa mevcut değil)">Ana Hatlarıyla Türk Grameri</a>” (1940), <a href="/wiki/Tahir_Nejat_Gencan" title="Tahir Nejat Gencan">Tahir Nejat Gencan</a>’ın “Dilbilgisi” (1950-1954) ve <a href="/wiki/Muharrem_Ergin" title="Muharrem Ergin">Muharrem Ergin</a>’in “Türkçe Dil Bilgisi”dir (1958) <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sözcük_türeme_farkı">Sözcük türeme farkı</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=23" title="Değiştirilen bölüm: Sözcük türeme farkı" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=23" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Sözcük türeme farkı">kaynağı değiştir</a>]</div> Özelliği gereği sona eklemeli bir dil olduğundan Türkçede basit bir kökten çok sayıda sözcük türetmek mümkündür. Bu özelliğin bulunmadığı <a href="/wiki/Hint-Avrupa_dil_ailesi" title="Hint-Avrupa dil ailesi">Hint-Avrupa dilleri</a> kolundan gelen İngilizce, Almanca ve İspanyolca aşağıda Türkçe ile karşılaştırılmıştır. <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;; background-color:#8DEEEE"> <tbody><tr> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">Türkçe </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">İngilizce </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">Almanca </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">İspanyolca </th></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">Göz </td> <td>eye</td> <td>Auge</td> <td>ojo </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">Gözlük </td> <td>eyeglasses</td> <td>Brille</td> <td>gafas </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">Gözlükçü </td> <td>optician: someone who sells glasses</td> <td>Augenoptiker, Brillenverkäufer</td> <td>óptico, vendedor de gafas </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">Gözlükçülük </td> <td>the business of selling glasses</td> <td>Das Geschäft des Brillenverkaufes, Der Beruf des Augenoptikers</td> <td>óptica, tienda donde se venden gafas </td></tr> </tbody></table> Ve eylemden türeme: <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;; background-color:#8DEEEE"> <tbody><tr> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">Türkçe </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">İngilizce </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">Almanca </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">İspanyolca </th></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">yat- </td> <td>lay down</td> <td>lege (dich) hin, schlafe!</td> <td>acostarse </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">yatır- </td> <td>lay down [that is, cause to lie down]</td> <td>lege an</td> <td>acostar [a alguien] </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">yatırım </td> <td>instance of laying down: investment</td> <td>Investition</td> <td>inversión </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">yatırımcı </td> <td>depositor, investor</td> <td>Kapitalanleger, Investor</td> <td>spónsor, inversor </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">yatırımcılık </td> <td>to be an investor</td> <td>ein Investor sein</td> <td>ser un inversor </td></tr> </tbody></table> Yeni sözcükler ayrıca var olan iki eski sözcüğün birleşmesi ile de yaratılır. Bu, Türkçe ve Almanca ile İngilizcenin paylaştığı bir ayrıklık benzerliği oluşturur. Altta bazı örnekler: <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Türkçe </th> <th>İngilizce </th> <th>yeni sözcükleri oluşturan temel sözcükler </th> <th>Açıklama </th></tr> <tr> <td>pazartesi </td> <td>Monday </td> <td>pazar ("Sunday") ve ertesi ("after") </td> <td>pazardan sonra </td></tr> <tr> <td>bilgisayar </td> <td>computer </td> <td>bilgi ("information") ve say- ("to count") </td> <td>bilgi sayıcı </td></tr> <tr> <td>gökdelen </td> <td>skyscraper </td> <td>gök ("sky") ve del- ("to pierce") </td> <td>gök delici </td></tr> <tr> <td>başparmak </td> <td>thumb </td> <td>baş ("prime") ve parmak ("finger") </td> <td>birincil parmak </td></tr> <tr> <td>önyargı </td> <td>prejudice </td> <td>ön ("pre/proto") ve yargı ("splitting; judgement") </td> <td>önyargı </td></tr> <tr> <td>kahvaltı </td> <td>breakfast </td> <td>kahve ("coffée") ve alt </td> <td>kahveden önce (yenilen yemek) </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eklerle_tümce_oluşturma">Eklerle tümce oluşturma</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=24" title="Değiştirilen bölüm: Eklerle tümce oluşturma" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=24" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Eklerle tümce oluşturma">kaynağı değiştir</a>]</div> Diğer yaygın olarak konuşulan dillerle karşılaştırıldığında, daha az sayıda sözcük ve harf ile daha çok bilgi aktarmak olanaklıdır. Diğer pek çok dilde olmayan bir özelliğe göre, bir sözcük köküne ekler ekleyerek, tek sözcüklü tümce oluşturulabilir. <table> <tbody><tr> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">Türkçe </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">İngilizce </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">Almanca </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">İspanyolca </th> <th align="center" style="background-color:#8DEEEE">Hollandaca </th></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">ev </td> <td>house</td> <td>Haus</td> <td>casa</td> <td>huis </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">evde </td> <td>at home, within the house</td> <td>zu Hause</td> <td>en casa</td> <td>thuis </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">eviniz </td> <td>your house</td> <td>Ihr Haus</td> <td>su casa</td> <td>jullie huis </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">evinizde </td> <td>at your house</td> <td>in Ihrem Hause</td> <td>en su casa</td> <td>in jullie huis </td></tr> <tr> <td style="background-color:#E0FFFF">evinizdeyiz </td> <td>we are at your house</td> <td>wir sind in Ihrem Hause</td> <td>estamos en su casa</td> <td>wij zijn in jullie huis </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Büyük_ve_küçük_ünlü_uyumu">Büyük ve küçük ünlü uyumu</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=25" title="Değiştirilen bölüm: Büyük ve küçük ünlü uyumu" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=25" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Büyük ve küçük ünlü uyumu">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana maddeler: <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_%C3%BCnl%C3%BC_uyumu" title="Büyük ünlü uyumu">Büyük ünlü uyumu</a> ve <a href="/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_%C3%BCnl%C3%BC_uyumu" title="Küçük ünlü uyumu">Küçük ünlü uyumu</a></div> Türkçede <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_%C3%BCnl%C3%BC_uyumu" title="Büyük ünlü uyumu">büyük ünlü uyumu</a> ve <a href="/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_%C3%BCnl%C3%BC_uyumu" title="Küçük ünlü uyumu">küçük ünlü uyumu</a> olarak bilinen iki ünlü uyumu vardır. En yaygın ve kapsamlı olan, büyük ünlü uyumudur. Küçük ünlü uyumu, Türkçede genelde geçerli iken diğer Türk dillerinde bu uyum pek aranmaz zira küçük ünlü uyumu, ileri ve keyfî bir uyum düzeyidir. Büyük ünlü uyumu konusunda kural dışı kalan çok az sözcük mevcuttur ki, bunların büyük bir kısmı yabancı kökenli sözcüklerdir. İstisna oluşturan birkaç sözcük de, köken bakımıyla Türkçe olup uyum dışına çıkan sözlerdir: elma (<< alma); ücra (<< uçra) gibi. Bu kurala göre Türkçede bir sözcüğün ilk hecesinde <a href="/wiki/%C3%9Cnl%C3%BC_(dilbilim)" title="Ünlü (dilbilim)">kalın bir ünlü</a> (a, ı, o, u) varsa, izleyen hecelerde de kalın heceler; <a href="/wiki/%C3%9Cnl%C3%BC_(dilbilim)" title="Ünlü (dilbilim)">ince bir ünlü</a> (e, i, ö, ü) varsa, izleyen hecelerde de ince ünlüler yer alır. Küçük ünlü uyumunda sözcüğün ilk hecesi düz ünlüyle başlamışsa (a, e, ı, i) diğer hecelerde düz ünlüyle devam eder. Örnek: <ul><li>büyük ünlü uyumu: balta - baltalar; arı - arılar; top - toplar; uçak - uçaklar</li> <li>küçük ünlü uyumu: ev - evler; istek - istekler; örtü - örtüler; ünlü - ünlüler</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ses_bilimi_(fonoloji)">Ses bilimi (fonoloji)</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=26" title="Değiştirilen bölüm: Ses bilimi (fonoloji)" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=26" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ses bilimi (fonoloji)">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede iki adet <a href="/wiki/Ses" title="Ses">ses</a> ya da <a href="/wiki/Fonem" class="mw-redirect" title="Fonem">fonem</a> grubu vardır. Bunlardan ilki <a href="/wiki/A%C4%9F%C4%B1z" title="Ağız">ağızdan</a> sürekli ve engelsiz çıkan ünlü seslerdir. Türkçede dokuz adet ünlü ses bulunur. Bunlar /<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_ince_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC_(merkezlenmi%C5%9F)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı ince yuvarlak ünlü (merkezlenmiş) (sayfa mevcut değil)">ä</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Orta-kapal%C4%B1_ince_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-kapalı ince düz ünlü (sayfa mevcut değil)">e</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Orta-a%C3%A7%C4%B1k_ince_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-açık ince düz ünlü (sayfa mevcut değil)">ɛ</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_ince_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı ince düz ünlü (sayfa mevcut değil)">i</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_kal%C4%B1n_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı kalın düz ünlü (sayfa mevcut değil)">ɯ</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Orta-kapal%C4%B1_kal%C4%B1n_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-kapalı kalın yuvarlak ünlü (sayfa mevcut değil)">o</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Orta-kapal%C4%B1_ince_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-kapalı ince yuvarlak ünlü (sayfa mevcut değil)">ø</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_kal%C4%B1n_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı kalın yuvarlak ünlü (sayfa mevcut değil)">u</a>/, /<a href="/wiki/Kapal%C4%B1_ince_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC" class="mw-redirect" title="Kapalı ince yuvarlak ünlü">y</a>/ sesleridir. Bunlardan beşi ince, dördü kalındır. Bunlardan, /<a href="/w/index.php?title=Orta-a%C3%A7%C4%B1k_ince_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-açık ince düz ünlü (sayfa mevcut değil)">ɛ</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Orta-kapal%C4%B1_ince_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-kapalı ince düz ünlü (sayfa mevcut değil)">e</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_ince_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı ince düz ünlü (sayfa mevcut değil)">i</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Orta-kapal%C4%B1_ince_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-kapalı ince yuvarlak ünlü (sayfa mevcut değil)">ø</a>/ ve /<a href="/wiki/Kapal%C4%B1_ince_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC" class="mw-redirect" title="Kapalı ince yuvarlak ünlü">y</a>/ sesleri, ince seslerdir. Diğer /<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_ince_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC_(merkezlenmi%C5%9F)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı ince yuvarlak ünlü (merkezlenmiş) (sayfa mevcut değil)">ä</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_kal%C4%B1n_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı kalın düz ünlü (sayfa mevcut değil)">ɯ</a>/, /<a href="/w/index.php?title=Orta-kapal%C4%B1_kal%C4%B1n_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-kapalı kalın yuvarlak ünlü (sayfa mevcut değil)">o</a>/ ve /<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_kal%C4%B1n_yuvarlak_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı kalın yuvarlak ünlü (sayfa mevcut değil)">u</a>/ sesleri ise kalın seslerdir. Türkçede bulunan diğer bir <a href="/wiki/Ses" title="Ses">ses</a> grubu ise ünsüz seslerdir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ünsüz_sesler">Ünsüz sesler</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=27" title="Değiştirilen bölüm: Ünsüz sesler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=27" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ünsüz sesler">kaynağı değiştir</a>]</div> <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <caption>Türkçe Standart Ünsüz Sesler </caption> <tbody><tr> <th> </th> <th colspan="2">Dudaksı </th> <th colspan="2">Dişcil </th> <th colspan="2">Yarı Dişcil </th> <th colspan="2">Ön Damaksıl </th> <th colspan="2">Arka Damaksıl </th> <th colspan="2">Gırtlaksıl </th></tr> <tr align="center"> <th>Genizcil </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[m]</a> </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[n]</a> </td> <td colspan="2"> </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ņ]</a> </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ŋ]</a> </td> <td colspan="2"> </td></tr> <tr align="center"> <th>Süreksiz </th> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[p]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[b]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[t]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[d]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[t͡ʃ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[d͡ʒ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[kʲ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ɡʲ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[k]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ɡ]</a> </td> <td colspan="2"> </td></tr> <tr align="center"> <th>Sürtünmeli </th> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[f]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[v]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[s]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[z]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ʃ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ʒ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ķ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ģ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[q]</a> </td> <td rowspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ɰ]</a> </td> <td><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[h]</a> </td> <td> </td></tr> <tr align="center"> <th>Sürekli </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[w]</a> </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ɫ]</a> </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[l]</a> </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[j]</a> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr align="center"> <th>Titrek </th> <td colspan="2"> </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:IPA" title="Yardım:IPA">[ɾ]</a> </td> <td colspan="2"> </td> <td colspan="2"> </td> <td colspan="2"> </td> <td colspan="2"> </td></tr></tbody></table> Türk dilleri arasında bazı ses farklılıkları vardır. Örneğin arka damaksıl genizcil n sesi olan [ŋ] sesi Türkiye Türkçesinde, Azerbaycancada ve bazı diğer Türk dillerinde yoktur. Buna rağmen [ŋ] Öz Türkçe bir sestir. İlk Türkçede bu ses /nk/ olarak geçer. Bazı örnekleri şunlardır: menke (baŋa), bunk (buŋ), tenkri (taŋrı), -nink (-niŋ)... Zaman içinde düşen [g] sesi [ŋ] sesinin de yok olmasını sağlamıştır. Bir başka farklılık ise [ʒ] sesidir. Diğer Türk dillerinde bu ses bulunmaz; ancak Kazakçada bu durum farklıdır. Öz Türkçe /j/ sesleri, yani "y" sesleri [ʒ] yani "j" seslerine dönüşür. Örneğin: yok → joq, yıl → jıl, yay → jay... Aynı durum Kırgızca için de geçerlidir. Türkçede [d͡ʒ] yani "c" sesi olmamasına rağmen Kırgızcada baştaki [j] yani "y" sesleri bu sese dönüşmüştür. Örneğin: yol → col, yıldız → cıldız... Bunun dışında bâzı sesler ise yalnızca Türkiye Türkçesi ve Azerbaycanca, Türkmence gibi daha batıda ve Oğuz öbeği içerisindeki dillere özgü sesler vardır. Örneğin ince ünlülerle kullanılan "ğ" sesi /ʝ/ ve kalın ünlülerle kullanılan "ğ" sesi /ɣ/ Öz Türkçede bulunmaz. Buna rağmen Oğuz grubu dillerde bulunur. Bu seslerin tümü "g" yani /ɟ/ sesinden gelir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ünlü_sesler">Ünlü sesler</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=28" title="Değiştirilen bölüm: Ünlü sesler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=28" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ünlü sesler">kaynağı değiştir</a>]</div> <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <caption>Türkçe Standart Ünlü Sesler </caption> <tbody><tr> <th></th> <th colspan="2">İnce</th> <th></th> <th colspan="2">Kalın </th></tr> <tr> <th></th> <th> Düz </th> <th>Yuvarlak</th> <th></th> <th> Düz </th> <th>Yuvarlak </th></tr> <tr> <th>Açık </th> <td>i</td> <td>ü</td> <td></td> <td>ı</td> <td>u </td></tr> <tr> <th>Kapalı </th> <td>e</td> <td>ö</td> <td></td> <td>a</td> <td>o </td></tr> </tbody></table> Eski Türkçede uzun ünlü bulunduğuna dair ortaya konan çalışmalar bulunmakla birlikte bugünkü Türkçede Arapça ve Farsça gibi dillerden alınan sözler ve hakan, hatun, yarın, niçin gibi bazı istisnalar dışında uzun ünlülü sözcük bulunmaz.<a href="#cite_note-105">[105]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Türkçede_ses_evrimi">Türkçede ses evrimi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=29" title="Değiştirilen bölüm: Türkçede ses evrimi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=29" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türkçede ses evrimi">kaynağı değiştir</a>]</div> Türk dillerinde <a href="/wiki/Zaman" title="Zaman">zaman</a> içinde değişen belli başlı <a href="/wiki/Ses" title="Ses">sesler</a> vardır. İlk Türkçeden bu yana değişimi olağan olan <a href="/wiki/Evrim" title="Evrim">evrimler</a> olduğu gibi değişimi olağan olmayanları da vardır.<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a> <ul><li>Eski Türkçede ilk ve son <a href="/wiki/Ses" title="Ses">sesteki</a> -b- ve -b sesleri -w- ve -w seslerine dönüşür. Buna bir örnek: eb (<a href="/wiki/G%C3%B6kt%C3%BCrk%C3%A7e" title="Göktürkçe">Göktürkçe</a>) → ew (<a href="/wiki/Uygurca" title="Uygurca">Uygurca</a> → ev (<a href="/wiki/O%C4%9Fuzca" class="mw-redirect" title="Oğuzca">Oğuzca</a>) Ayrıca burada görüldüğü gibi, -b sesinden gelen -w sesleri zamanla -v seslerine dönüşebilir. Baştaki b- sesleri w- sesine dönüşmez.</li> <li>Türkçedeki en büyük ses değişimlerinden biri d>y değişimidir. Eski Türkçede bulunan neredeyse bütün -d- ve -d sesleri, -y- ve -y seslerine dönüşmüştür, buna rağmen d- sesleri kalmıştır. Bu değişme birçok Türk diyalektinde gerçekleşmiştir. Buna örnek: édgü (<a href="/wiki/Eski_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Eski Türkçe">Eski Türkçe</a>) → éyü → iyi, adrı (<a href="/wiki/Eski_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Eski Türkçe">Eski Türkçe</a>) → ayrı (<a href="/wiki/O%C4%9Fuzca" class="mw-redirect" title="Oğuzca">Oğuzca</a>)<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede ŋ>n dönüşümü vardır. Ancak bu dönüşüm yalnızca Batı Türkçeleri içindir. <a href="/wiki/Azerbaycan_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Azerbaycan Türkçesi">Azerbaycan Türkçesi</a>, <a href="/w/index.php?title=Balkan_T%C3%BCrk%C3%A7esi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Balkan Türkçesi (sayfa mevcut değil)">Balkan Türkçesi</a>, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Türkiye Türkçesi">Türkiye Türkçesi</a> ve diğer batı lehçeler dışında /ŋ/ sesleri korunmuştur ve hâlâ kullanılmaktadır. (örneğin: geliniz (<a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Türkiye Türkçesi">Türkiye Türkçesi</a>), geliŋiz <a href="/wiki/T%C3%BCrkmence" title="Türkmence">Türkmence</a>) Bu evrime örnekler: biŋ- → bin-, soŋ → son, beŋiz → beniz... Aynı zamanda, yine batı lehçeleri için olan ŋ>m dönüşümü vardır; ancak bu evrim asla kökte olmaz. Her zaman türemiş veya birleşik sözcüklerde olur. Örneğin: koŋşu → komşu, toŋuz → domuz, köŋlek → gömlek<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede é>i, i>é, é>e, e>i sesleri birbirine dönüşür. Bu üç ses arasında en açık olanı /é/ (/<a href="/w/index.php?title=Orta-a%C3%A7%C4%B1k_ince_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta-açık ince düz ünlü (sayfa mevcut değil)">ɛ</a>/), en kapalı olanı ise /i/ (/<a href="/w/index.php?title=Kapal%C4%B1_ince_d%C3%BCz_%C3%BCnl%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalı ince düz ünlü (sayfa mevcut değil)">i</a>/) idir. Bu dönüşümlerden e>i dönüşümü direkt değildir. Yani ses direkt e>i biçiminde olmaz. Buradaki /e/ sesi önce /é/, daha sonra /i/ sesine dönüşür. Ancak bu evrim çok hızlı olduğundan yazılı kaynaklarda belirtilmez. Bu yüzden böyle geçer. Bu evrime örnekler: éyi → iyi; bir- → ver-; béş → beş; eşit- → işit-<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede k- sesleri g- seslerine dönüşür. Örneğin: kel- → gel-, kit- → git-, kök → gök<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede t- sesleri d- seslerine dönüşür. Örneğin: tag → dağ, til → dil, tök- → dök-<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede b- sesleri v- seslerine dönüşür. Örneğin: bar- → var, bir- → vir- → ver-, bar → var<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede b- sesleri p- seslerine dönüşür. Örneğin: barmak → parmak, büre → pire, buŋar → pınar<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede -g sesleri -ğ seslerine, sonra -v seslerine dönüşür. Örneğin: kog- → koğ- → kov-, tög- → döğ- → döv-<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede ü sesleri i seslerine dönüşür. Örneğin: düz- → diz-, büre → pire<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede o sesleri u seslerine dönüşür. Örneğin: oyan- → uyan-, yokaru → yukarı, bodun → budun → buyun<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede ö sesleri ü seslerine dönüşür. Örneğin: közel → güzel, kökerçin → güvercin<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede ü sesleri e seslerine dönüşür. Örneğin: törü → töre, töpü → tepe<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li> <li>Türkçede u sesleri a seslerine dönüşür. Örneğin: boguz → boğaz<a href="#cite_note-Trkljss-106">[106]</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Türkçede_basit_zamanlar">Türkçede basit zamanlar</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=30" title="Değiştirilen bölüm: Türkçede basit zamanlar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=30" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türkçede basit zamanlar">kaynağı değiştir</a>]</div> <table class="wikitable" style="float:right;"> <caption>Türkçede Geçmiş Zaman Tablosu: (-dı) </caption> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>git- </th> <th>gel- </th> <th>ara- </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>git-ti-m </td> <td>gel-di-m </td> <td>ara-dı-m </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>git-ti-n </td> <td>gel-di-n </td> <td>ara-dı-n </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>git-ti </td> <td>gel-di </td> <td>ara-dı </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>git-ti-k </td> <td>gel-di-k </td> <td>ara-dı-k </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>git-ti-niz </td> <td>gel-di-niz </td> <td>ara-dı-nız </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>git-ti-ler </td> <td>gel-di-ler </td> <td>ara-dı-lar </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Geçmiş_zaman">Geçmiş zaman</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=31" title="Değiştirilen bölüm: Geçmiş zaman" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=31" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Geçmiş zaman">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçedeki geçmiş zaman işlevi iki ayrı ek ile yapılır. Bunlardan ilki, görülen geçmiş zaman olarak, bir eylemin artık sona ermiş olduğunu anlatmak için, şu an itibarıyla anlamındaki "Di" sözcüğünün bir son ek hâline gelmesiyle -dı, -di, -du, -dü; -tı, -ti, -tu, -tü şekilleriyle yapılır ve ikincisi öğrenilen geçmiş zaman olarak haberdar etmek anlamındaki "Muş-mak" fiilinin bir son ek hâline gelmesiyle -mış, -miş, -muş, -müş şekilleriyle yapılır. Bu şekil çokluğunun nedeni Türkiye Türkçesinde ileri düzeydeki ünlü ve ünsüz uyumudur. (Örneğin, gel- eylemine -di eklenip geldi oluşturulurken, git- eylemine -ti eklenip gitti kurulur. Bu örneklerin ilkindeki “l” ünsüzü “d”yi kabul ederken, “e” ünlüsü de “i”yi kabul etmiştir. İkinci örnekteki “t” ünsüzü ise d yerine “t”yi kabul etmekte ve “i” ünlüsü de “i”yi kabul ederek eklenmektedir.) Öğrenilen geçmiş zaman (-mış, -miş, -muş, -müş) tümceye öğrenilmişlik, duyulmuşluk, haberdar edilmişlik anlamı katmaktadır. Görülen geçmiş zaman (-dı, -di, -du, -dü; -tı, -ti, -tu, -tü) ise tümceye görülen bir sonuç bilgisi vermektedir. Zaman ekinden sonra kişi eki gelir: de-di-m, yetiş-ti-k, sor-du-lar vb.<a href="#cite_note-Geneticstudy25-107">[107]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Şimdiki_zaman">Şimdiki zaman</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=32" title="Değiştirilen bölüm: Şimdiki zaman" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=32" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Şimdiki zaman">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkiye Türkçesinde şimdiki zamanlı bir tümce kurabilmek için eylem kökünün sonuna “-yor” eki getirilir. Geniş Türkçe coğrafyası içinde yalnızca Türkiye Türkçesinde bulunan bu ek, tarihî nedenlerden ötürü tek şekillidir (sadece -yor): geliyor, bakıyor, düşüyor, soruyor vb. Bu ek aslında bir ek değildir. İlk Türkçe bu ek "yor-mak" fiilinden gelen ve o an için hangi eylemle uğraşıldığını anlatmak için kullanılan bir ektir. Örneğin "geliyorum" demek için "kel-i yorur-u-men" derlerdi. Burada "kel-", "gel-" anlamında, "i" "hakkında" anlamında, "u" "işaret zamiri" olarak ve "men" ise "ben" anlamındadır. Zaman içinde çok kullanılan bu yapı Türkçenin sondan eklemeli olması nedeniyle ekleşmiştir. Ancak her zaman "-yor" biçiminde kalır.<a href="#cite_note-TVT-53">[53]</a> “-yor” eki, eylemlerden sonra gelirken; ekle eylem arasına, kalın-ince durumuna göre "hakkında" anlamında bir yardımcı ses alır: gel-i-yor, dur-u-yor vb. Ünlü ile biten eylemlerde bu ünlü harf yardımcı sese dönüşür. Bu tür durumda yalnızca ek okunur: de-i-yor > diyor, başla-ı-yor > başlıyor, susa-ı-yor > susuyor vb. Bu şimdiki zaman eki, hem şekli hem kullanım tarzı açısından, Türkiye Türkçesinde ayrıklı bir özelliğe sahiptir. Zaman ekinden sonra kişi eki gelir: seslen-i-yor-uz, dur-u-yor-um vb.<a href="#cite_note-Geneticstudy25-107">[107]</a> -mekte -makta ekleri de tümceye şimdiki zaman anlamını kazandırır. Ders çalışmaktayım. Seni düşünmekteyim. Türkçede Şimdiki Zaman Tablosu (-yor): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>git- </th> <th>gel- </th> <th>ara- </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>gid-i-yor-um </td> <td>gel-i-yor-um </td> <td>arı-yor-um </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>gid-iyor-sun </td> <td>gel-i-yor-sun </td> <td>arı-yor-sun </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>gid-iyor </td> <td>gel-i-yor </td> <td>arı-yor </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>gid-iyor-uz </td> <td>gel-i-yor-uz </td> <td>arı-yor-uz </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>gid-iyor-sunuz </td> <td>gel-i-yor-sunuz </td> <td>arı-yor-sunuz </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>gid-iyor-lar </td> <td>gel-i-yor-lar </td> <td>arı-yor-lar </td></tr></tbody></table> Türkçede Şimdiki Zaman Tablosu (-makta): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>git- </th> <th>gel- </th> <th>ara- </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>git-mekte-y-im </td> <td>gel-mekte-y-im </td> <td>ara-makta-y-ım </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>git-mekte-sin </td> <td>gel-mekte-sin </td> <td>ara-makta-sın </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>git-mekte </td> <td>gel-mekte </td> <td>ara-makta </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>git-mekte-y-iz </td> <td>gel-mekte-y-iz </td> <td>ara-makta-y-ız </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>git-mekte-siniz </td> <td>gel-mekte-siniz </td> <td>ara-makta-sınız </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>git-mekte-ler </td> <td>gel-mekte-ler </td> <td>ara-makta-lar </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gelecek_zaman">Gelecek zaman</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=33" title="Değiştirilen bölüm: Gelecek zaman" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=33" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Gelecek zaman">kaynağı değiştir</a>]</div> İlk Türkçe bu zaman ekleri "Çak-mak" ve "Çek-mek" fiillerinden gelen eklerdir. "-A-cak" ve "-e-cek," şekilleri ile yapılır. Ünsüzden sonra ek doğrudan gelirken, ünlü ile biten eylemlere eklenmeden önce, yardımcı ünsüz olarak “y” harfiyle başlar.<a href="#cite_note-Geneticstudy25-107">[107]</a> Türkçede Gelecek Zaman Tablosu (-acak): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>git- </th> <th>gel- </th> <th>ara- </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>gid-e-ceğ-im </td> <td>gel-e-ceğ-im </td> <td>ara-ya-cağ-ım </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>gid-e-cek-sin </td> <td>gel-e-cek-sin </td> <td>ara-ya-cak-sın </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>gid-e-cek </td> <td>gel-e-ceğ </td> <td>ara-ya-cak </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>gid-e-ceğ-iz </td> <td>gel-e-ceğ-iz </td> <td>ara-ya-cağ-ız </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>gid-e-cek-siniz </td> <td>gel-e-cek-siniz </td> <td>ara-ya-cak-sınız </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>gid-e-cek-ler </td> <td>gel-e-cek-ler </td> <td>ara-ya-cak-lar </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Geniş_zaman">Geniş zaman</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=34" title="Değiştirilen bölüm: Geniş zaman" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=34" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Geniş zaman">kaynağı değiştir</a>]</div> Eski Türkçe bu zaman ekleri "Var-mak" ve "Er-mek" fiillerinden gelen eklerdir. Öznenin bir eylemi yapma ihtimalinin var olduğunu veya bu imkâna ermiş olduğunu yani bu fiili işleme imkânına sahip olunduğunu ifade eder. (Yap-a-Var-sen) >Yaparsın = yapma şansın var veya (Git-e-Er-ler) > Giderler = gitme imkanına erdiler, gitme fırsatı elde ettiler anlamındadır. Türkiye Türkçesinde geniş zaman eylem sonuna -r, -er, -ar ek şekillerinden biri getirilerek oluşturulur.<a href="#cite_note-Geneticstudy25-107">[107]</a> Türkçede Geniş Zaman Tablosu (-r): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>git- </th> <th>gel- </th> <th>ara- </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>gid-e-r-im </td> <td>gel-i-r-im </td> <td>ara-r-ım </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>gid-e-r-sin </td> <td>gel-i-r-sin </td> <td>ara-r-sın </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>gid-e-r </td> <td>gel-i-r </td> <td>ara-r </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>gid-e-r-iz </td> <td>gel-i-r-iz </td> <td>ara-r-ız </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>gid-e-r-siniz </td> <td>gel-i-r-siniz </td> <td>ara-r-sınız </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>gid-e-r-ler </td> <td>gel-i-r-ler </td> <td>ara-r-lar </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Türkçede_birleşik_zamanlar">Türkçede birleşik zamanlar</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=35" title="Değiştirilen bölüm: Türkçede birleşik zamanlar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=35" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türkçede birleşik zamanlar">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede <a href="/wiki/Zaman" title="Zaman">zamanlar</a> çok çeşitlidir ve varlıklıdır. Yalnızca bir <a href="/wiki/Zaman" title="Zaman">zaman</a> belirtmek zorunda olmazsınız. Türkçede bunun için <a href="/wiki/Ek_eylem" class="mw-redirect" title="Ek eylem">ek eylem</a> yapısı vardır. Türkçede <a href="/wiki/Ek_eylem" class="mw-redirect" title="Ek eylem">ek eylem</a> dört ayrı çekimlidir. Bunlardan biri <a href="/wiki/Ek" title="Ek">ek</a> olarak kullanılan "'-dir'", diğerleri ise "'idi'", "'imiş'", "'ise'" olmaktadır. Bunların <a href="/wiki/4_(say%C4%B1)" title="4 (sayı)">dördü</a> de “olmak” (İlk Türkçede “bolmak”) anlamına gelen i- eyleminden gelir. Bu eylemin İlk Türkçede durumu "er-" biçimindedir, <a href="/wiki/Zaman" title="Zaman">zamanla</a> "i-" biçiminde kalmıştır. Türkçede <a href="/wiki/Ek" title="Ek">ek</a> <a href="/wiki/Fiil" title="Fiil">eylem</a> için "olmak" eylemi kullanılmaz. Çünkü bu <a href="/wiki/Fiil" title="Fiil">eylem</a>, <a href="/wiki/Yard%C4%B1mc%C4%B1_eylem" class="mw-redirect" title="Yardımcı eylem">yardımcı eylem</a> olarak kullanılır, bunun yerine "er-" eylemi ek eylem olarak kullanılır. Bu yüzden kullanılmaz ancak kullanılması anlamsız kalmaz.<a href="#cite_note-108">[108]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Görece_Geniş_Zaman">Görece Geniş Zaman</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=36" title="Değiştirilen bölüm: Görece Geniş Zaman" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=36" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Görece Geniş Zaman">kaynağı değiştir</a>]</div> İlk Türkçe bu ek "Dur-mak" fiilnden gelen bir ektir. Resmî dilde sadece üçüncü tekil ve üçüncü çoğul şahıs eki olarak sürecin böyle devam ettiğini anlatır ve bir kesinlik ifade eder. Günlük dilde ise sürecin böyle göründüğünü anlatır ve sadece bir tahmin ifade eder. Türkçede herhangi bir zamanın genişini (-dir) eki yapar. Türkçede Görece Geniş Zaman Tablosu (yaz-): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>Şimdiki Zaman </th> <th>Görülen Geçmiş Zaman </th> <th>Duyulan Geçmiş Zaman </th> <th>Gelecek Zaman </th> <th>Geniş Zaman </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>yaz-ı-yor-um-dur </td> <td>yaz-dı-m-dır </td> <td>yaz-mış-ım-dır </td> <td>yaz-acağ-ım-dır </td> <td>yaz-a-r-ım-dır </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>yaz-ı-yor-sun-dur </td> <td>yaz-dı-n-dır </td> <td>yaz-mış-sın-dır </td> <td>yaz-acak-sın-dır </td> <td>yaz-a-r-sın-dır </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>yaz-ı-yor-dur </td> <td>yaz-dı-dır </td> <td>yaz-mış-dır </td> <td>yaz-acak-dır </td> <td>yaz-a-r-dır </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>yaz-ı-yor-uz-dur </td> <td>yaz-dı-k-dır </td> <td>yaz-mış-ız-dır </td> <td>yaz-acağ-ız-dır </td> <td>yaz-a-r-ız-dır </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>yaz-ı-yor-sunuz-dur </td> <td>yaz-dı-nız-dır </td> <td>yaz-mış-sınız-dır </td> <td>yaz-acak-sınız-dır </td> <td>yaz-a-r-sınız-dır </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>yaz-ı-yor-lar-dır </td> <td>yaz-dı-lar-dır </td> <td>yaz-mış-lar-dır </td> <td>yaz-acak-lar-dır </td> <td>yaz-a-r-lar-dır </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Görülen_geçmiş_zaman">Görülen geçmiş zaman</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=37" title="Değiştirilen bölüm: Görülen geçmiş zaman" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=37" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Görülen geçmiş zaman">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede herhangi bir zamanın görülen geçmişini "idi" yapar. Ancak bu ekleşebilir de. Örneğin "yazmış idi" yerine "yazmıştı" kullanılabilir. Böyle ekli kullanım günlük yaşamda daha çok kullanılır; ancak yazı dilinde "idi" biçiminde geçebilir. Türkçede Görülen Geçmiş Zaman Tablosu (yaz-): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>Şimdiki Zaman </th> <th>Görülen Geçmiş Zaman </th> <th>Duyulan Geçmiş Zaman </th> <th>Gelecek Zaman </th> <th>Geniş Zaman </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>yaz-ı-yor-(du-m) (idi-m) </td> <td>yaz-dı (-y-dı-m) (idi-m) </td> <td>yaz-mış-(tı-m) (idi-m) </td> <td>yaz-acak-(tı-m) (idi-m) </td> <td>yaz-a-r-(dı-m) (idi-m) </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>yaz-ı-yor-(du-n) (idi-n) </td> <td>yaz-dı (-y-dı-n) (idi-n) </td> <td>yaz-mış-(tı-n) (idi-n) </td> <td>yaz-acak-(tı-n) (idi-n) </td> <td>yaz-a-r-(dı-n) (idi-n) </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>yaz-ı-yor-(du) (idi) </td> <td>yaz-dı (-y-dı) (idi) </td> <td>yaz-mış-(tı) (idi) </td> <td>yaz-acak-(tı) (idi) </td> <td>yaz-a-r-(dı) (idi) </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>yaz-ı-yor-(du-k) (idi-k) </td> <td>yaz-dı (-y-dı-k) (idi-k) </td> <td>yaz-mış-(tı-k) (idi-k) </td> <td>yaz-acak-(tı-k) (idi-k) </td> <td>yaz-a-r-(dı-k) (idi-k) </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>yaz-ı-yor-(du-nuz) (idi-niz) </td> <td>yaz-dı (-y-dı-nız) (idi-niz) </td> <td>yaz-mış-(tı-nız) (idi-niz) </td> <td>yaz-acak-(tı-nız) (idi-niz) </td> <td>yaz-a-r-(dı-nız) (idi-niz) </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>yaz-ı-yor-(lar-dı) (-lar idi) </td> <td>yaz-dı (-y-dı-lar) (-lar idi) </td> <td>yaz-mış-(lar-dı) (-lar idi) </td> <td>yaz-acak-(lar-dı) (-laridi) </td> <td>yaz-a-r-(lar-dı) (-lar idi) </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Duyulan_geçmiş_zaman">Duyulan geçmiş zaman</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=38" title="Değiştirilen bölüm: Duyulan geçmiş zaman" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=38" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Duyulan geçmiş zaman">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede herhangi bir zamanın görülen geçmişini "imiş" yapar. Ancak bu ekleşebilir de. Örneğin "yazmış imiş" yerine "yazmışmış" kullanılabilir. Böyle ekli kullanım günlük yaşamda daha çok kullanılır; ancak yazı dilinde "imiş" biçiminde geçebilir. Türkçede Duyulan Geçmiş Zaman Tablosu (yaz-): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>Şimdiki Zaman </th> <th>Görülen Geçmiş Zaman </th> <th>Duyulan Geçmiş Zaman </th> <th>Gelecek Zaman </th> <th>Geniş Zaman </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>yaz-ı-yor-(muş-um) (imiş-im) </td> <td>yaz-dı (-y-mış-ım) (imiş-im) </td> <td>yaz-mış-(mış-ım) (imiş-im) </td> <td>yaz-acak-(mış-ım) (imiş-im) </td> <td>yaz-a-r-(mış-ım) (imiş-im) </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>yaz-ı-yor-(muş-sun) (imiş-sin) </td> <td>yaz-dı (-y-mış-sın) (imiş-sin) </td> <td>yaz-mış-(mış-sın) (imiş-sin) </td> <td>yaz-acak-(mış-sın) (imiş-sin) </td> <td>yaz-a-r-(mış-sın) (imiş-sin) </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>yaz-ı-yor-(muş) (imiş) </td> <td>yaz-dı (-y-mış) (imiş) </td> <td>yaz-mış-(mış) (imiş) </td> <td>yaz-acak-(mış) (imiş) </td> <td>yaz-a-r-(mış) (imiş) </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>yaz-ı-yor-(muş-uz) (imiş-iz) </td> <td>yaz-dı (-y-mış-ız) (imiş-iz) </td> <td>yaz-mış-(mış-ız) (imiş-iz) </td> <td>yaz-acak-(mış-ız) (imiş-iz) </td> <td>yaz-a-r-(mış-ız) (imiş-iz) </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>yaz-ı-yor-(muş-sunuz) (imiş-siniz) </td> <td>yaz-dı (-y-mış-sınız) (imiş-siniz) </td> <td>yaz-mış-(mış-sınız) (imiş-siniz) </td> <td>yaz-acak-(mış-sınız) (imiş-siniz) </td> <td>yaz-a-r-(mış-sınız) (imiş-siniz) </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>yaz-ı-yor-(lar- mış) (-lar imiş) </td> <td>yaz-dı (-lar-mış) (-lar imiş) </td> <td>yaz-mış-(mış-lar) (imiş-ler) </td> <td>yaz-acak-(mış-lar) (imiş-ler) </td> <td>yaz-a-r-(mış-lar) (imiş-ler) </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Şart">Şart</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=39" title="Değiştirilen bölüm: Şart" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=39" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Şart">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede herhangi bir zamanın görülen geçmişini "ise" yapar. Ancak bu ekleşebilir de. Örneğin "yazmış ise" yerine "yazmışsa" kullanılabilir. Böyle ekli kullanım günlük yaşamda daha çok kullanılır; ancak yazı dilinde "ise" biçiminde geçebilir. Türkçede Şart Tablosu (yaz-): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>Şimdiki Zaman </th> <th>Görülen Geçmiş Zaman </th> <th>Duyulan Geçmiş Zaman </th> <th>Gelecek Zaman </th> <th>Geniş Zaman </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>yaz-ı-yor-(sa-m) (ise-m) </td> <td>yaz-dı (-y-sa-m) (ise-m) </td> <td>yaz-mış-(sa-m) (ise-m) </td> <td>yaz-acak-(sa-m) (ise-m) </td> <td>yaz-a-r-(sa-m) (ise-m) </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>yaz-ı-yor-(sa-n) (ise-n) </td> <td>yaz-dı (-y-sa-n) (ise-n) </td> <td>yaz-mış-(sa-n) (ise-n) </td> <td>yaz-acak-(sa-n) (ise-n) </td> <td>yaz-a-r-(sa-n) (ise-n) </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>yaz-ı-yor-(sa) (ise) </td> <td>yaz-dı (-y-sa) (ise) </td> <td>yaz-mış-(sa) (ise) </td> <td>yaz-acak-(sa) (ise) </td> <td>yaz-a-r-(sa) (ise) </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>yaz-ı-yor-(sa-k) (ise-k) </td> <td>yaz-dı (-y-sa-k) (ise-k) </td> <td>yaz-mış-(sa-k) (ise-k) </td> <td>yaz-acak-(sa-k) (ise-k) </td> <td>yaz-a-r-(sa-k) (ise-k) </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>yaz-ı-yor-(sa-nız) (ise-niz) </td> <td>yaz-dı (-y-sa-nız) (ise-niz) </td> <td>yaz-mış-(sa-nız) (ise-niz) </td> <td>yaz-acak-(sa-nız) (ise-niz) </td> <td>yaz-a-r-(sa-nız) (ise-niz) </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>yaz-ı-yor-(lar-sa) (-lar ise) </td> <td>yaz-dı (-lar-sa) (-lar ise) </td> <td>yaz-mış-(lar-sa) (-lar ise) </td> <td>yaz-acak-(sa-lar) (ise-ler) </td> <td>yaz-a-r-(sa-lar) (ise-ler) </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Diğer_birleşik_zamanlar">Diğer birleşik zamanlar</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=40" title="Değiştirilen bölüm: Diğer birleşik zamanlar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=40" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Diğer birleşik zamanlar">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede birleşik zamanlı yapan "i-" eyleminin yanında aynı anlamda "ol-" eylemi de görev yapar. Hiçbir zaman "-yor" ve "-acak" eklerini almayan "i-" eyleminin bu eksikliğini "ol-" eylemi doldurur. Örneğin "gitmiş iyorlar" yerine "gitmiş oluyorlar" kullanılır.<a href="#cite_note-109">[109]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="-mış_olacak">-mış olacak</h4>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=41" title="Değiştirilen bölüm: -mış olacak" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=41" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: -mış olacak">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede birleşik zaman yapan "ol-" eyleminin görevlerinden biri "-mış olmak" yapmaktır. Buna göre eylem duyulan geçmiş zamana göre çekimlenir, daha sonra olacak eylemini alır ki bu yüklem olur, sonra kişi eki koyulur. Türkçede -mış olacak Tablosu (yaz-): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>Olumlu </th> <th>Olumsuz </th> <th>Soru </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>yaz-mış ol-acağ-ım </td> <td>yaz-ma-mış ol-acağ-ım </td> <td>yaz-mış ol-acak mı-y-ım? </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>yaz-mış ol-acak-sın </td> <td>yaz-ma-mış ol-acak-sın </td> <td>yaz-mış ol-acak mı-sın? </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>yaz-mış ol-acak </td> <td>yaz-ma-mış ol-acak </td> <td>yaz-mış ol-acak mı? </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>yaz-mış ol-acağ-ız </td> <td>yaz-ma-mış ol-acağ-ız </td> <td>yaz-mış ol-acak mı-y-ız? </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>yaz-mış ol-acak-sınız </td> <td>yaz-ma-mış ol-acak-sınız </td> <td>yaz-mış ol-acak mı-sınız? </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>yaz-mış ol-acak-lar </td> <td>yaz-ma-mış ol-acak-lar </td> <td>yaz-mış ol-acak-lar mı? </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="-yor_olacak">-yor olacak</h4>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=42" title="Değiştirilen bölüm: -yor olacak" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=42" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: -yor olacak">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede birleşik zaman yapan "ol-" eyleminin görevlerinden bir diğeri "-yor olmak" yapmaktır. Buna göre eylem şimdiki geçmiş zamana göre çekimlenir, daha sonra olacak eylemini alır ki bu yüklem olur, sonra kişi eki koyulur. Bu biçimde çekimlenen eylemler "gelecek zaman" anlamı vermezler; ancak gelecek zaman içerisinde yapılıyor olacağını belirtir. Bu da bir iş kılışın, oluşun veya durumun gelecekte yapılıyor olacağını gösterir. Türkçede -mış olacak Tablosu (yaz-): <table border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"> <tbody><tr> <th>Kişi </th> <th>Olumlu </th> <th>Olumsuz </th> <th>Soru </th></tr> <tr> <td>1. Tekil Kişi (Ben) </td> <td>yaz-ı-yor ol-acağ-ım </td> <td>yaz-mı-yor ol-acağ-ım </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak mı-y-ım? </td></tr> <tr> <td>2. Tekil Kişi (Sen) </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak-sın </td> <td>yaz-mı-yor ol-acak-sın </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak mı-sın? </td></tr> <tr> <td>3. Tekil Kişi (O) </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak </td> <td>yaz-mı-yor ol-acak </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak mı? </td></tr> <tr> <td>1. Çoğul Kişi (Biz) </td> <td>yaz-ı-yor ol-acağ-ız </td> <td>yaz-mı-yor ol-acağ-ız </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak mı-y-ız? </td></tr> <tr> <td>2. Çoğul Kişi (Siz) </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak-sınız </td> <td>yaz-mı-yor ol-acak-sınız </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak mı-sınız? </td></tr> <tr> <td>3. Çoğul Kişi (Onlar) </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak-lar </td> <td>yaz-mı-yor ol-acak-lar </td> <td>yaz-ı-yor ol-acak-lar mı? </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Söz_varlığı">Söz varlığı</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=43" title="Değiştirilen bölüm: Söz varlığı" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=43" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Söz varlığı">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e_s%C3%B6z_varl%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Türkçe söz varlığı (sayfa mevcut değil)">Türkçe söz varlığı</a></div> <a href="/wiki/%C3%96t%C3%BCken_Ne%C5%9Friyat" title="Ötüken Neşriyat">Ötüken Neşriyat</a>'ın hazırladığı Ötüken Türkçe Sözlük'te <a href="/wiki/G%C3%B6kt%C3%BCrk%C3%A7e" title="Göktürkçe">Göktürkçe</a>, <a href="/wiki/Eski_Uygur_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Uygur Türkçesi">Eski Uygurca</a>, <a href="/wiki/Karahanl%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Karahanlı Türkçesi">Hakaniye Türkçesi</a>, <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_dil_grubu" title="Oğuz dil grubu">Oğuzca</a>, <a href="/wiki/Eski_Anadolu_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Eski Anadolu Türkçesi">Eski Anadolu Türkçesi</a>, <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1ca" title="Osmanlıca">Osmanlıca</a>, Çağdaş Türkiye Türkçesi ile Anadolu, <a href="/wiki/Rumeli_a%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1" title="Rumeli ağızları">Rumeli</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1br%C4%B1s_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Kıbrıs Türkçesi">Kıbrıs</a> ve Kerkük ağızlarından alınan toplam 316.000 sözcük bulunmaktadır.<a href="#cite_note-110">[110]</a> 20 Ekim 2008 tarihinde 6. Uluslararası Türk Dili Kurultayı’nın açılışında dönemin başbakanı <a href="/wiki/Recep_Tayyip_Erdo%C4%9Fan" title="Recep Tayyip Erdoğan">Recep Tayyip Erdoğan</a> tarafından 616.767 söz varlığı içeren <a href="/w/index.php?title=B%C3%BCy%C3%BCk_T%C3%BCrk%C3%A7e_S%C3%B6zl%C3%BCk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Büyük Türkçe Sözlük (sayfa mevcut değil)">Büyük Türkçe Sözlük</a> çalışması <a href="/wiki/T%C3%BCrk_Dil_Kurumu" title="Türk Dil Kurumu">Türk Dil Kurumu</a> sitesi üzerinden sanal ortamda kullanıma açıldı.<a href="#cite_note-111">[111]</a><a href="#cite_note-112">[112]</a> Türk Dil Kurumunun tüm sözlüklerini bir araya getiren bu sözlük Güncel Türkçe Sözlük yanı sıra 1948-2008 yılları arası yayımlanmış tüm Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüklerini, Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğünü, Yer Adları Sözlüğünü, Kişi Adları Sözlüğünü, Atasözleri ve Deyimler Sözlüğünü, Türkçede Batı Kökenli Kelimeler Sözlüğünü, Türk Lehçeleri Sözlüğünü, Tarama Sözlüğünü, Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğünü ve Zıt Anlamlı Kelimeler Sözlüğünü içermekteydi.<a href="#cite_note-113">[113]</a> 2009 yılında dönemin Türk Dil Kurumu başkanı <a href="/wiki/%C5%9E%C3%BCkr%C3%BC_Hal%C3%BBk_Akal%C4%B1n" title="Şükrü Halûk Akalın">Şükrü Haluk Akalın</a> Büyük Türkçe Sözlük'ün kitap olarak basılacağını duyurdu. Kitap ön hazırlıkları sırasında Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, Türkçede Batı Kökenli Kelimeler Sözlüğü, Türk Lehçeleri Sözlüğü, Tarama Sözlüğü ve Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü çalışmadan çıkartılarak söz varlığı sayısı 570.723'e düşürüldü.<a href="#cite_note-114">[114]</a><a href="#cite_note-115">[115]</a><a href="#cite_note-116">[116]</a> 2012 yılında Şükrü Haluk Akalın'ın Türk Dil Kurumu başkanlığı görevinden ayrılmasıyla Büyük Türkçe Sözlük'ün kitap çalışması devam etmedi. 2019 yılında Türk Dil Kurumu başkanı <a href="/wiki/G%C3%BCrer_G%C3%BClsevin" title="Gürer Gülsevin">Gürer Gülsevin</a> tarafından yürütülen yeni genel ağ ve yeni çevrimiçi sözlük sayfasına geçiş çalışmaları sırasında Büyük Türkçe Sözlük'ün sanal ortamdaki kullanımı sonlandırıldı ve bu sözlük ile ilgili bilgiler Türk Dil Kurumu sitesinden kaldırıldı. Türk Dil Kurumu tarafından dilde yaşayan gelişmelerin yansıtıldığı Güncel Türkçe Sözlük'ün 2023 yılındaki 12. baskısında 64.994 kelime ve 33.744 deyim, atasözü, birleşik fiil ve birleşik ifade olmak üzere toplam 98.738 madde, 132.548 açıklama ve Türk edebiyatından seçilmiş 45.362 örnek cümle bulunmaktadır.<a href="#cite_note-117">[117]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Türkçedeki_yabancı_kökenli_sözcükler">Türkçedeki yabancı kökenli sözcükler</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=44" title="Değiştirilen bölüm: Türkçedeki yabancı kökenli sözcükler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=44" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türkçedeki yabancı kökenli sözcükler">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçenin ulaşılabilen en eski kaynaklarındaki (Orhun Yazıtları) yabancı sözcük oranı 1%’in altındaydı.<a href="#cite_note-118">[118]</a> Uygurlardan günümüze gelen metinlerde Çin, Sogot, Sanskrit dilleri gibi birçok yabancı dilden Türkçeye giren kelimelerin oranı %2 ile %5 arasındadır. İslamiyet’in kabulünden itibaren Türkçedeki yabancı unsurlar eserden esere farklılık göstermek üzere artmıştır.<a href="#cite_note-dergipark.org.tr-119">[119]</a> 11. yüzyıla ait Kutadgu Bilig’de bu oran %1,9 dolayındadır. Kutadgu Bilig’den 150-200 yıl sonra yazıldığı anlaşılan Atebetü’l Hakayık’ta yabancı kelime oranı %20’ye yükselmiştir. Eski Anadolu Türkçesine gelindiğinde ise yabancı kelime oranları Yunus Emre’de %13, Aşık Paşa’nın Garibnâmesi’nde %20, Ahmet Fakih’in Çarhnâmesi’nde %28’dir. 15. yüzyıl sonları ve 16. yüzyılın başlarında başlayan Yeni Türkçe (Osmanlı Türkçesi) döneminde Arapça ve Farsça kelimeler Türk dilinde ağırlık kazanmıştır. Bu dönemde yabancı kelimeler <a href="/wiki/Divan_Edebiyat%C4%B1" class="mw-redirect" title="Divan Edebiyatı">Divan Edebiyatı</a> temsilcilerinden Bâkî’de %65, Nef‘î’de %60 ve Nâbî’de %54’e yükselir. Tanzimat döneminde ise Namık Kemal’de %62, Şemsettin Sami’de %64, Ahmet Mithat’ta %57 düzeyindedir. Bu oranlar 1965’e kadar %25’e düşmüştür.<a href="#cite_note-120">[120]</a> 1931 yılında, yani Türk Dil Kurumu kurulmadan bir yıl önce gazetelerde haber dilinde %35 oranında Türkçe kökenli sözcük kullanılmışken 1933'te, yani TDK kurulduktan bir yıl sonra, bu oran %44'e ulaşmış, 1936'da ise %48 olmuştur. Türkçe sözcüklerin oranı 1946'da %57'ye ulaşmıştır. 1950'den başlayarak Türkiye'de de dil, politikaya araç edilir olmuş; bu bağlamda öncelikle 1945’te Türkçeleştirilmiş bulunan Anayasa metni yürürlükten kaldırılarak Teşkilât-ı Esasiye Kanunu metni yürürlüğe konmuştur. Bu dönemden başlayarak sağ eğilimli hükûmetler daha çok Osmanlıca, sol eğilimli olanlar da Türkçe kökenli öğeler kullanır olmuşlardır. Türkçe sözcüklerin oranı 1951’de %51’e düşmüş ve 1956'da da aynı oranda (% 51) kullanılmıştır. 1956 yılında Akşam gazetesinde ortalama %54.3 oranında Türkçe sözcük kullanılırken Hürriyet gazetesinde aynı yılda %43 oranında Türkçe sözcük kullanılmıştır. 1961'de %56'ya, 1965'te %60.5'e yükselmiştir. 1977 yılında Cumhuriyet gazetesinde %75.5, Tercüman gazetesinde %66.5 oranında Türkçe sözcük kullanılmışken 1980 yılında Cumhuriyet gazetesinde %81, Tercüman gazetesinde %72 oranında Türkçe sözcük kullanılmıştır. Sonuçta her iki gazetenin Türkçe sözcük kullanımında %9 oranında bir fark ortaya çıkmaktadır, ancak gazete haber dilinde kullanılan Türkçe sözcüklerin ortalama oranı %70'in üstüne çıkmıştır. Tercüman gazetesindeki 1985-1990 yıllan arasında % 68.5 ile %70.3 arasında Türkçe sözcük kullanılmışken aynı dönemde Cumhuriyet gazetesindeki haberlerde %71.5 ile %74.1 arasında Türkçe sözcük kullanılmıştır. Bir başka deyişle bu dönemde Tercüman'da %69.6, Cumhuriyet’te ise %72 oranında Türkçe sözcük kullanılmıştır. Böylece 1950'lerde başlayan ve gazetelerin haber dillerinde %9-11 arasında değişen bir farka dayanarak sürdürülen "Osmanlıca-(Öz) Türkçe" savaşımı, 1985-1990 döneminde değişik tutumlar arasındaki farkın %2.4'e inmesiyle sona ermiştir.<a href="#cite_note-121">[121]</a> Osmanlı döneminde basılan <a href="/wiki/Kam%C3%BBs-%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%AE" title="Kamûs-ı Türkî">Kamus-ı Türkî</a>, <a href="/wiki/Lugat-i_N%C3%A2c%C3%AE" title="Lugat-i Nâcî">Lügat-i Naci</a>, Mükemmel Osmanlı Lügati, Resimli Kâmûs-i Osmânî, Mükemmel Kamus-I Osmanî, Türk Lügati ve Cumhuriyet döneminde basılan Yeni Türkçe Lügat, Büyük Osmanlıca-Türkçe Sözlük, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügât, Osmanlıca-Türkçe Sözlük, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Sözlük, Osmanlıca Türkçe Lügât, Hayat Büyük Türk Sözlüğü, TDK Türkçe Sözlük, Büyük Türkçe Sözlük ve <a href="/wiki/Misalli_B%C3%BCy%C3%BCk_T%C3%BCrk%C3%A7e_S%C3%B6zl%C3%BCk" title="Misalli Büyük Türkçe Sözlük">Misalli Büyük Türkçe Sözlük</a> incelenerek yapılan çalışmada sadece ana/kök kelimeler dikkate alınarak sözcük kökenlerinin Osmanlıca sözlüklerde %62'si Arapça, %21'i Farsça, %13'ü Türkçe ve %4'ü batı dillerinden olduğu; Türkçe sözlüklerde ise %38'i Arapça, %36'sı Türkçe, %16'sı Batı dillerinden, %10'u Farsça olduğu tespit edilmiştir. Türk Dil Kurumu’nun 1998 tarihli 9. baskı Türkçe Sözlüğü'ndeki kelimelerin ana/kök halleri dikkate alınarak yapılan çalışmada ise %35'inin Arapça, %34'ünün batı dilleri, %24'ünün Türkçe, %7'sinin Farsça olduğu sonucuna varılmıştır.<a href="#cite_note-biyikli2-122">[122]</a> Türk Dil Kurumunun 1988 tarihli 8. baskı Türkçe Sözlüğü üzerine yapılan başka bir incelemede sözlükte yer alan kelimelerden 29.942'sinin Türkçe, 13.244'ün ise yabancı kökenli olduğu tespit edilmiştir. Türkçe kökenli kelimelerin genel toplam içindeki oranı %69.3, yabancı kökenli kelimelerin genel toplam içindeki oranı ise %30.6'dır. En çok 6914 sözcük ile Fransızca, daha sonra 3174 Arapça ve 1850 Farsça sözcük vardır.<a href="#cite_note-123">[123]</a> 2005 tarihli 10. baskı Türkçe Sözlük’teki sözlerin kökenlerine ait sayısal döküm Türk Dil Kurumu tarafından 6463 Arapça, 4974 Fransızca, 1374 Farsça, 632 İtalyanca, 538 İngilizce, 399 Yunanca, 147 Latince kelime olarak açıklanmıştır.<a href="#cite_note-124">[124]</a> Bu açıklamadan yola çıkılarak Türkçe Sözlük’teki kelimelerin %85.58'i Türkçe iken; %5.83'ü Arapça, %4.73'ü Fransızca, %1.22'si Farsça, %0.43'ü İngilizce, %0.36'sı Rumca kökenli olduğu varsayılmaktadır.<a href="#cite_note-dergipark.org.tr-119">[119]</a> 11. ve 12. baskı Türkçe Sözlükler için Türk Dil Kurumu’nun kelime kökenlerine ilişkin sayısal dökümü bulunmamaktadır. Her ne kadar <a href="/wiki/Dil_Devrimi" title="Dil Devrimi">Atatürk'ün dil devrimi</a> ile Türkçe, kökeni Arapça ve Farsça olan sözcüklerden arındırılmaya çalışıldıysa da, dil devriminin politik etkenlerle aksamasından ötürü bu iki dilden sözcükler, Fransızca sözcüklerle birlikte Türkçe sözlüğünün önemli bir bölümünü oluşturmayı sürdürmektedir. Ancak <a href="/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a> ve <a href="/wiki/Fars%C3%A7a" title="Farsça">Farsçadan</a> gelmiş sözcüklerin bir bölümü o denli Türkçeleşmiştir ki <a href="/wiki/Araplar" title="Araplar">Arap</a> veya <a href="/wiki/Farslar" title="Farslar">Fars</a> dilindeki durumundan oldukça farklıdır ve kimi sözcüklerin anlamı da farklılaşmıştır.[<a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">kaynak belirtilmeli</a>] Anlam farklılığına sahip Türkçedeki yabancı sözcükler: <ul><li>Arapçadan dilimize geçmiş Aramice/Süryanice kökenli ‘’millet’’ sözcüğü Arapçada “dini cemaat” anlamında iken Türkçede “ulus” anlamındadır.<a href="#cite_note-125">[125]</a></li> <li>Farsçadan Türkçeye geçmiş ‘’tenha’’ sözcüğü Farsçada “yalnız kişi” anlamındayken Türkçede “ıssız yer” anlamı kazanmıştır.</li> <li>Arapçada “tecavüz” sözcüğü “haddi aşma” anlamındayken Türkçede daha çok “ırza saldırı” anlamını kazanmıştır.</li> <li>Farsçada “mert” sözcüğü “erkek” anlamındayken Türkçede “yiğit kişi” anlamındadır.</li> <li>Arapçada “ihanet” sözcüğü aşağılama anlamındayken Türkçede “hıyanet etme”, “aldatma” anlamındadır.</li> <li>Fransızcadan Türkçeye geçen Latince kökenli “torpil” sözcüğü “su altı bombası” anlamındayken Türkçede “kayırılan kişi” anlamı kazanmıştır.</li> <li>Fransızcada “jön” sözcüğü “genç” anlamındayken Türkçede “başrol erkek oyuncu” anlamı kazanmıştır.</li> <li>Arapçada “tehlike”, “yıkım” anlamındayken Türkçede “mahvolma olasılığı” anlamındadır.</li> <li>Arapçada “teklif”, “sorumluluk” ve “zahmet yükleme” anlamındayken Türkçede “önerme” anlamı kazanmıştır.</li> <li>Arapçada “tuhaf”, “hediyeler” anlamındayken Türkçede “değişik, gülünç” anlamı kazanmıştır.</li></ul> Yabancı kökenli sözcüklerden bazı örnekler: <ul><li>Arapçadan: insan, asker, hain</li> <li>Farsçadan: ateş, rüzgâr, düşman</li> <li>Fransızcadan: kuzen, kuaför, hoparlör, detay, anten, tuvalet, polis</li> <li>İtalyancadan: politika, fanila, kundura</li> <li>İngilizceden: pikap, video, çita, medya, sandviç</li> <li>Yunancadan: liman, kiraz</li> <li>Almancadan: şalter, general, panzer</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Öz_Türkçe_Yasakları">Öz Türkçe Yasakları</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=45" title="Değiştirilen bölüm: Öz Türkçe Yasakları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=45" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Öz Türkçe Yasakları">kaynağı değiştir</a>]</div> 1983 yılında Türk Dil Kurumunun dernek tüzel kişiliğine son verilmesiyle <a href="/wiki/%C3%96z_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Öz Türkçe">Öz Türkçecilik</a> çalışmaları durduruldu. 20 Aralık 1984 tarihinde <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_Radyo_Televizyon_Kurumu" title="Türkiye Radyo Televizyon Kurumu">TRT</a> Genel Müdürü <a href="/wiki/Tunca_Toskay" title="Tunca Toskay">Tunca Toskay</a>; dibilimci Hamza Zülfikar ve <a href="/wiki/Ahmet_Bican_Ercilasun" title="Ahmet Bican Ercilasun">Ahmet Bican Ercilasun</a> danışmanlığında yönetim kurul kararı ile dil devrimi ve sonrasında türetilmiş anlatı, bellek, benzeti, betimlemek, deneyim, devrim, doğa, ekin, esin, etkin, gereksinim, görsel, imge, karşın, kuram, kuşku, olanak, örneğin, öykü, özgür, özveri, sanal, sınav, ulus, yanıt, yapay, yapıt, yaşam gibi 205 sözcüğü yasaklayan gizli bir karar yayımladı ve bunu TRT'nin tüm birim ve müdürlüklerine iletti.<a href="#cite_note-126">[126]</a> Daha sonra bu yasaklı sözcükler listesi <a href="/wiki/Mill%C3%AE_E%C4%9Fitim_Bakanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_(T%C3%BCrkiye)" title="Millî Eğitim Bakanlığı (Türkiye)">Millî Eğitim Bakanlığı</a>, <a href="/wiki/Emniyet_Genel_M%C3%BCd%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Emniyet Genel Müdürlüğü">Emniyet Genel Müdürlüğü</a>, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_%C4%B0statistik_Kurumu" title="Türkiye İstatistik Kurumu">Devlet İstatistik Enstitüsü</a> gibi diğer kurumların kitap, broşür ve kurum içi yazışmalarında da uygulanmaya başlandı.<a href="#cite_note-127">[127]</a><a href="#cite_note-128">[128]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Türkçedeki_yabancı_kökenli_sözcüklerin_Türkçe_karşılıkları"><a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7edeki_yabanc%C4%B1_k%C3%B6kenli_s%C3%B6zc%C3%BCklerin_T%C3%BCrk%C3%A7e_kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1klar%C4%B1" title="Türkçedeki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıkları">Türkçedeki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıkları</a></h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=46" title="Değiştirilen bölüm: Türkçedeki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıkları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=46" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türkçedeki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıkları">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede öze dönüş ve öz Türkçeyi koruma çalışmaları neticesinde Türk Dil Kurumu tarafından birçok yabancı kelimenin Türkçe karşılıkları önerilmiştir. Örnekler: <ul><li>Arapça "kelime" yerine Türkçe "sözcük".</li> <li>Arapça "cevap" yerine Türkçe "yanıt".</li> <li>Arapça "vazife" yerine Türkçe "görev".</li> <li>Fransızca "aksiyon" yerine Türkçe "eylem".</li> <li>Fransızca "aktör" yerine Türkçe "oyuncu".</li> <li>Fransızca "aktif" yerine Türkçe "etkin".</li> <li>Farsça "çehre" yerine Türkçe "yüz".</li> <li>Farsça "ahenk" yerine Türkçe "uyum".</li> <li>Farsça "beste" yerine Türkçe "ezgi".</li> <li>Farsça “arzu” yerine Türkçe "istek".</li> <li>İngilizce "selfie" yerine Türkçe "özçekim".</li> <li>Arapça "zaman" yerine Türkçe "süre".</li> <li>Arapça "vatan" yerine Türkçe "yurt".</li> <li>İngilizce "update" yerine Türkçe "güncelleme".</li> <li>İtalyanca "abluka" yerine Türkçe "kuşatma".</li> <li>Farsça "nankör" yerine Türkçe "iyilikbilmez".</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Türkçeden_diğer_dillere_geçmiş_sözcükler">Türkçeden diğer dillere geçmiş sözcükler</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=47" title="Değiştirilen bölüm: Türkçeden diğer dillere geçmiş sözcükler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=47" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türkçeden diğer dillere geçmiş sözcükler">kaynağı değiştir</a>]</div> Diğer dillere geçmiş sözcüklerin hepsi Türki kökenli olmamakla birlikte Osmanlı'nın etkisiyle <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Osmanlı Türkçesi">Osmanlı Türkçesi</a> Balkan, Kafkas ve Orta Doğu coğrafyasında yaşamış Yunan, Ermeni, Slav ve Arnavut halklarının dilleri üzerinde önemli etkiler bırakmıştır. Osmanlı Türkçesi aracılığıyla birçok Arapça ve Farsça sözcük de diğer dillere geçmiştir ve bunlar ilgili dillerde Türkçe olarak bilinir. Türkçenin imparatorluk dili olmasının, çok sayıda komşu ülkeye sözcük vermesine neden olduğunu belirten Dr. Günay Karağaaç, Türkçe Verintiler Sözlüğü adlı çalışmasında diğer dillere geçen 20 binden fazla sözcük olduğunu belirtmiştir.<a href="#cite_note-129">[129]</a> Sırpçada 9000, Ermenicede 4260, Bulgarcada 3500, Farsça<a href="#cite_note-130">[130]</a><a href="#cite_note-131">[131]</a>, Rumence, Arnavutça ve Yunancada 3000, Rusçada 2500, Arapça<a href="#cite_note-132">[132]</a><a href="#cite_note-133">[133]</a><a href="#cite_note-134">[134]</a><a href="#cite_note-135">[135]</a> ve Macarcada 2000, Ukraynacada 800, İngilizcede 470, Çincede 300, İtalyancada 146, Almancada 166, Urducada 227 ve Çekçede 248 Türk dili kökenli sözcük olduğunu belirtmiştir.<a href="#cite_note-136">[136]</a><a href="#cite_note-137">[137]</a> Diğer dillerdeki Türkçe kökenli sözcüklerden bazı örnekler:<a href="#cite_note-138">[138]</a> <ul><li>ağa: Arapça "agha", Farsça "āğāy", Ermenice "աղա (aġa)",</li> <li>paşa: Arapça "basha", Farsça "pâšâ", İngilizce "pasha", Yunanca "πασάς (pasás)", Rusça "паша́ (pašá)"</li> <li>bey: Arapça "بَاي (bāy)", Yunanca "μπέης (béis)", Ermenice "բեկ (bek)", Çince "巴依 (Bā yī)”</li> <li>döner/çevirme: Arapça "shawarma"</li> <li>abla: Arapça "ابلة (abḷa)"</li> <li>bacı: Farsça "بَاجِی (bājī)"</li> <li>ütü: Arapça "أوتي (uwti)"</li> <li>düğme: Arapça "دقمة (diqma)"</li> <li>döşek: Arapça "دوشك (došak)"</li> <li>oda: Arapça "أوضة (ʔōḍa)", Yunanca "οντάς (ontás)", Kürtçe "ode", Arnavutça "odë"</li> <li>yavaş yavaş: Arapça "يَواش يَواش (yawāš yawāš)"</li> <li>bayrak: Arapça "بَيْرَق (bayraq)", Ermenice "պայրախ (payrax)", Farsça "بیرق (beyraq)", Sırpça “ба̀рја̄к”</li> <li>bıçak: Macarca "bicska"</li> <li>cacık: Yunanca "tzatziki", Ermenice "čačəx", Arapça "jajīk",</li> <li>çaprak: Almanca "Schabracke"</li> <li>dilmaç (çevirmen): Almanca "Dolmetscher"</li> <li>dolma: İngilizce "dolma", Yunanca "dolmadaki", Arapça "ḍulma", Ermenice "tolma", Gürcüce "ṭolma"</li> <li>köşk: Slavca, Almanca "Kiosk"</li> <li>ordu: Almanca, İngilizce ve Fransızca "Horde", Arapça "عُرْضِيّ (ʕurḍiyy)", Çince "甌脫 (Ōu tuō), Urduca " اردو (urdū)"</li> <li>yelek: İngilizce ve Fransızca "gilet", İspanyolca "gileco, jaleco, chaleco", Arapça "jalikah"</li> <li>yoğurt: İngilizce "yoghurt", Fransızca "yaourt", Almanca "Joghurt", İspanyolca "yogur", Yunanca "yiaorti"</li> <li>baklava: Arapça "بَقْلَاوَة (baqlāwa)", Ermenice "փախլավա (pʻaxlava)", Yunanca "μπακλαβάς (baklavás)"</li> <li>konak: Ermenice "խոնախ (xonax)", İngilizce "konak", Yunanca "κονάκι (konáki)", Arnavutça "konák"</li> <li>kavurma: Arapça " قَاوُرْمَة (qāwurma)", Farsça "قاورمه (qāwurma)", Ermenice "ղավուրմա (ġavurma)"</li> <li>kurşun: Ermenice "խուռշին (xuṙšin)", Sırpça "ку̀ршум"</li> <li>oyun: Ermenice "օյին (ōyin)", Arapça "ايون (ʔuyun)", Gürcüce "ოინი (oini)"</li> <li>çavuş: Arapça "جَاوِيش (jāwīš)", İngilizce "chiaus", Yunanca "τσαούσης (tsaoúsis)", Farsça "چاوش(čâvuš)", Sırpça "ча̏ӯш"</li> <li>tetik: Arapça "تتك (tatak, titik)"</li> <li>bölük: Arapça "بُلُوك (bulūk)", Ermenice "բոլուկ (boluk)", Arnavutça "bylyk"</li> <li>tek: Arapça "تك (tekk)", Farsça "تک (tak)", Ermenice "թաք (tʻakʻ)"</li> <li>saçma: Farsça "ساچمه (sâčme)", Kürtçe "saçme"</li> <li>kuzu: Arapça " قُوزِي (qūzī)", Ermenice "խուզի (xuzi)"</li> <li>kaymak: İngilizce "kaymak", Yunanca "καϊμάκι (kaïmáki)", Farsça "قیماق (qeymâq)", Rusça "каймак (kajmak)"</li> <li>merak: Yunanca "μεράκι (meráki)", Ermenice "մէռաք (mēṙakʻ)"</li> <li>yaka: Arapça "يَاقَة (yāqa)", Yunanca "γιακάς (giakás)", Arnavutça " jakë"</li> <li>doğru: Arapça "دغري (duḡri)", İbranice "דוגרי (duḡri)"</li> <li>dayı: Farsça "دایی"</li> <li>takım: Arapça "طَاقِم (ṭāqim)", Kürtçe "taqim"</li> <li>kaldırım: Yunanca "καλντερίμι n (kalnterím)"</li> <li>sancak: Arapça "سَنْجَق (sanjaq)", İngilizce "sanjak", İtalyanca "sangiacco", Fransızca "sandjak"</li> <li>süngü: Arapça "سُونْكِيّ (sunkiyy)", Ermenice "սո̈ւնկո̈ւ (sünkü)"</li> <li>ata: Farsça "اتا", Çince "爹 (Diē)"</li> <li>oturak: Farsça "اتراق"</li> <li>ocak: Farsça "اجاق (ojâq)", Yunanca "τζάκι (tzáki)",</li> <li>Arslan: Farsça "ارسلان (arsalân)", Arapça "أَصْلَان ya da أرسلان (aṣlān)", Ermenice "ասլան (aslan)"</li> <li>Armağan: Farsça "ارمغان (armağân)"</li> <li>kıyma: Yunanca "κιμάς (kimás)", Farsça "قیمه (qime)", İngilizce "keema"</li> <li>ayran: Arapça "عَيْرَان (ʕayrān)", Yunanca "αριάνι (ariáni)", Leh.e "ajran", İngilizce "airan"</li> <li>yaprak: Kürtçe "yaprakh", Arapça "يبرق (yabraʔ)", Ermenice "յափրախ (yapʻrax)"</li> <li>buz: Arapça “بُوظَة/booza (dondurma)”</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Türkçe_sanılan_yabancı_kökenli_sözcükler">Türkçe sanılan yabancı kökenli sözcükler</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=48" title="Değiştirilen bölüm: Türkçe sanılan yabancı kökenli sözcükler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=48" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türkçe sanılan yabancı kökenli sözcükler">kaynağı değiştir</a>]</div> Bazı Türkçe kökenli kabul edilen sözcüklerin, Sevan Nişanyan gibi çeşitli kişiler tarafından yabancı kökenli oldukları iddia ediliyor. Özellikle <a href="/wiki/So%C4%9Fdca" title="Soğdca">Soğdcadan</a> birtakım alıntı gerçekleştiği sanılıyor ya da tersine Türkçeden Soğdcaya. Bu durumda kimin kimden alıntı yaptığı kesinlik kazanmamıştır, başka bir olasılık ise karşılıklı etkilenme de söz konusu olduğudur. Bu durum, Eski Türkler ve Soğdların iç içe yaşadıklarından kaynaklanabilir. Bunun yanında Toharca, Orta Farsça ve Türkçe karşılıklı etkilenme olduğu öngörülüyor. Çin’de Uygur Türklerinin yaşadığı ve özerkliğe sahip olan <a href="/wiki/Sincan_Uygur_%C3%96zerk_B%C3%B6lgesi" title="Sincan Uygur Özerk Bölgesi">Sincan</a> (Doğu Türkistan) bölgesinde <a href="/wiki/%C4%B0rani_diller" class="mw-redirect" title="İrani diller">İrani</a> olan Partça, Orta Farsça, Soğdca ve Sakaca dillerinden yazı buluntular<a href="#cite_note-139">[139]</a> tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra <a href="/wiki/Hint-Avrupa_dilleri" class="mw-redirect" title="Hint-Avrupa dilleri">Hint-Avrupa</a> dil ailesinin içinde ayrı gruba ait olan Toharcadan da yazılar bulunmuştur. Türkçe olmadığı sanılan sözcüklerin kökleri hakkında yaklaşımlar: <table class="prettytable" style="font-size:10px;"> <tbody><tr bgcolor="#F2F2F2"> <td style="font-size:11px;">Sözcük</td> <td style="font-size:11px;">Köken</td> <td style="font-size:11px;">Etimolojik Kaynak </td></tr> <tr> <td>akşam</td> <td>Soğdca: χşām</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=ak%C5%9Fam">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185317/http://www.nisanyansozluk.com/?k=ak%C5%9Fam">arşivlendi</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iacd.or.kr/pdf/journal/13/Binder16.pdf">Süer Eker (sayfa 244)</a> 1 Mart 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110301132707/http://www.iacd.or.kr/pdf/journal/13/Binder16.pdf">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>acun</td> <td>Soğdca: ajūn (oku: acūn)</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=acun">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185012/http://www.nisanyansozluk.com/?k=acun">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>bağış</td> <td>Yeni Farsça/Orta Farsça: baχş</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=ba%C4%9F%C4%B1%C5%9F">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185336/http://www.nisanyansozluk.com/?k=ba%C4%9F%C4%B1%C5%9F">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>bayram</td> <td>Orta Farsça: paδrām, Soğdca: patrām</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=bayram">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185237/http://www.nisanyansozluk.com/?k=bayram">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>borç</td> <td>Soğdca: pūrç</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=bor%C3%A7">Sevan Nişanyan</a> 20 Kasım 2012 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121120195143/http://www.nisanyansozluk.com/?k=bor%C3%A7">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>esen</td> <td>Yeni Farsça/Orta Farsça: āsān</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=esen">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185248/http://www.nisanyansozluk.com/?k=esen">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>kadın</td> <td>Soğdca: χwatēn</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=kad%C4%B1n">Sevan Nişanyan (1)</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714184924/http://www.nisanyansozluk.com/?k=kad%C4%B1n">arşivlendi</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nisanyansozluk.com/search.asp?w=hatun">Sevan Nişanyan (2)</a>[<a href="/wiki/Vikipedi:D%C4%B1%C5%9F_ba%C4%9Flant%C4%B1lar#Ölü_dış_bağlantılar_için_ne_yapılabilir?" title="Vikipedi:Dış bağlantılar">ölü/kırık bağlantı</a>] <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iacd.or.kr/pdf/journal/13/Binder16.pdf">Süer Eker (sayfa 260)</a> 1 Mart 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110301132707/http://www.iacd.or.kr/pdf/journal/13/Binder16.pdf">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>pis</td> <td>Yeni Farsça: pīs, Avesta: paesa-</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=pis">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185027/http://www.nisanyansozluk.com/?k=pis">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>yardım</td> <td>Türkçe,<a href="#cite_note-140">[140]</a><a href="#cite_note-141">[141]</a> Yeni Farsça: yārīdan</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nisanyansozluk.com/?k=yard%C4%B1m">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185140/http://www.nisanyansozluk.com/?k=yard%C4%B1m">arşivlendi</a>. </td></tr> </tbody></table> Bu sözcüklerin kökenleri hakkında farklı değerlendirmeler için Hasan Eren'in köken bilimi çalışmalarına da bakılabilir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Unutulmuş_sözcükler">Unutulmuş sözcükler</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=49" title="Değiştirilen bölüm: Unutulmuş sözcükler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=49" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Unutulmuş sözcükler">kaynağı değiştir</a>]</div> Türkçede çok sayıda unutulan ve daha günlük hayatta kullanılmayan ya da yalnızca özel terimlerde kullanılan saf Türkçe sözcükler vardır. Bu sözcükler TDK tarafından sonradan türetilmiş sözcüklerle karıştırılmamalı. Bunlar Orta Çağ'da da kullanılmaktaydı ve bugünkü yabancı uyruklu sözcükler için karşılık olarak alınabilir. TDK bu sözcüklerin çoğunu eskimiş olarak tanımlar. Bazı örnekler: <table class="prettytable" style="font-size:10px;"> <tbody><tr bgcolor="#F2F2F2"> <td style="font-size:11px;">Özgeleşmiş1 Türkçe</td> <td style="font-size:11px;">Öz Türkçe</td> <td style="font-size:11px;">Kökensel Kaynak </td></tr> <tr> <td>ateş (Farsça)</td> <td>od</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110829030128/http://tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=od">TDK</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nisanyansozluk.com/?k=od">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185032/http://nisanyansozluk.com/?k=od">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>ayna (Farsça)</td> <td>gözgü</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110829030224/http://tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=g%c3%b6zg%c3%bc">TDK</a> </td></tr> <tr> <td>cam (Farsça)</td> <td>sırça</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110921151246/http://www.tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF05A79F75456518CA&Kelime=s%C4%B1r%C3%A7a">TDK</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nisanyansozluk.com/?k=s%C4%B1r%C3%A7a">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714184851/http://nisanyansozluk.com/?k=s%C4%B1r%C3%A7a">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>damat (Farsça)</td> <td>güveyi</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5a6752ed7c4937.55620164">TDK</a> </td></tr> <tr> <td>hasta (Farsça)</td> <td>sayrı</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110829030200/http://tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=sayr%c4%b1">TDK</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nisanyansozluk.com/?k=sayr%C4%B1">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185139/http://nisanyansozluk.com/?k=sayr%C4%B1">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>hoş (Farsça)</td> <td>yahşı</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110829030137/http://tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=yah%c5%9fi">TDK</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nisanyansozluk.com/?k=yah%C5%9Fi">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714184920/http://nisanyansozluk.com/?k=yah%C5%9Fi">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>rüzgâr (Farsça)</td> <td>yel</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110829030209/http://tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=yel">TDK</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nisanyansozluk.com/?k=yel">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714184822/http://nisanyansozluk.com/?k=yel">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>sonbahar (bahar Farsça)</td> <td>güz</td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110829030151/http://tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=g%c3%bcz">TDK</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nisanyansozluk.com/?k=g%C3%BCz">Sevan Nişanyan</a> 14 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110714185010/http://nisanyansozluk.com/?k=g%C3%BCz">arşivlendi</a>. </td></tr> <tr> <td>ilkbahar (bahar Farsça) </td> <td>yaz </td> <td>Tdk<a href="#cite_note-142">[142]</a> </td></tr></tbody></table> 1 Özge (T.) sözcük anlamı 'başka'dır. Burada kullanımı 'yabancı'dır. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaynakça">Kaynakça</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=50" title="Değiştirilen bölüm: Kaynakça" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=50" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kaynakça">kaynağı değiştir</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32805677">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-count:2}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-count:3}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">^</a> <cite class="kaynak kitap">Taylor & Francis Group (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=NI1G_9j1AhcC&pg=PT134&dq=1999+census+azerbaijan+turkish">Eastern Europe, Russia and Central Asia 2004</a> (İngilizce). Routledge. s. 114. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-1-85743-187-2" title="Özel:KitapKaynakları/978-1-85743-187-2">978-1-85743-187-2</a>. Erişim tarihi: 26 Mart 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Eastern+Europe%2C+Russia+and+Central+Asia+2004&rft.pages=114&rft.pub=Routledge&rft.date=2003&rft.isbn=978-1-85743-187-2&rft.au=Taylor+%26+Francis+Group&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DNI1G_9j1AhcC%26pg%3DPT134%26dq%3D1999%2Bcensus%2Bazerbaijan%2Bturkish&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ethnologue.com/language/tur/">"Turkish Ethnologue"</a>. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230309084647/https://www.ethnologue.com/language/tur/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Turkish+Ethnologue&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ethnologue.com%2Flanguage%2Ftur%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">^</a> Katzner, Kenneth (2002). Languages of the World(Third ed.). Routledge. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9780415250047" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-415-25004-7</a>. </li> <li id="cite_note-glottolog.org-4"><a href="#cite_ref-glottolog.org_4-0">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190603131733/https://glottolog.org/resource/languoid/id/nucl1301">"Arşivlenmiş kopya"</a>. 3 Haziran 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://glottolog.org/resource/languoid/id/nucl1301">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ar%C5%9Fivlenmi%C5%9F+kopya&rft_id=https%3A%2F%2Fglottolog.org%2Fresource%2Flanguoid%2Fid%2Fnucl1301&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141105224559/http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf">"Türkiye Cumhuriyeti Anayasası"</a> (PDF). <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_B%C3%BCy%C3%BCk_Millet_Meclisi" title="Türkiye Büyük Millet Meclisi">Türkiye Büyük Millet Meclisi</a>. 5 Kasım 2014 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrkiye+Cumhuriyeti+Anayasas%C4%B1&rft.pub=T%C3%BCrkiye+B%C3%BCy%C3%BCk+Millet+Meclisi&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tbmm.gov.tr%2Fanayasa%2Fanayasa_2011.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.incb.org/pdf/e/list/green.pdf">"Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası"</a> (PDF). <a href="/wiki/KKTC_Cumhuriyet_Meclisi" class="mw-redirect" title="KKTC Cumhuriyet Meclisi">KKTC Cumhuriyet Meclisi</a>. 7 Eylül 2005 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050907150136/http://www.incb.org/pdf/e/list/green.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kuzey+K%C4%B1br%C4%B1s+T%C3%BCrk+Cumhuriyeti+Anayasas%C4%B1&rft.pub=KKTC+Cumhuriyet+Meclisi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.incb.org%2Fpdf%2Fe%2Flist%2Fgreen.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303204039/http://www.presidency.gov.cy/presidency/presidency.nsf/all/1003AEDD83EED9C7C225756F0023C6AD/$file/CY_Constitution.pdf">"The Constitution of the Republic of Cyprus (İngilizce)"</a> (PDF). Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 3 Mart 2016 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.presidency.gov.cy/presidency/presidency.nsf/all/1003AEDD83EED9C7C225756F0023C6AD/$file/CY_Constitution.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Constitution+of+the+Republic+of+Cyprus+%3Cspan+style%3D%22font-size%3A0.95em%3B+font-weight%3Abold%3B+color%3Ainherit%3B%22%3E%28%C4%B0ngilizce%29%3C%2Fspan%3E&rft.pub=K%C4%B1br%C4%B1s+Cumhuriyeti+Cumhurba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.presidency.gov.cy%2Fpresidency%2Fpresidency.nsf%2Fall%2F1003AEDD83EED9C7C225756F0023C6AD%2F%24file%2FCY_Constitution.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2098.html#cy">"Languages of Cyprus (İngilizce)"</a>. <a href="/wiki/The_World_Factbook" title="The World Factbook">The World Factbook</a>. 2011. 4 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160704142711/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2098.html#cy">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Languages+of+Cyprus+%3Cspan+style%3D%22font-size%3A0.95em%3B+font-weight%3Abold%3B+color%3Ainherit%3B%22%3E%28%C4%B0ngilizce%29%3C%2Fspan%3E&rft.pub=The+World+Factbook&rft.date=2011&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Ffields%2F2098.html%23cy&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Avrupa_Konseyi-9">^ <a href="#cite_ref-Avrupa_Konseyi_9-0">a</a> <a href="#cite_ref-Avrupa_Konseyi_9-1">b</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?NT=148&CM=8&DF=23/01/05&CL=ENG&VL=1">"List of declarations made with respect to treaty No. 148:European Charter for Regional or Minority Languages"</a>. <a href="/wiki/Avrupa_Konseyi" title="Avrupa Konseyi">Avrupa Konseyi</a>. 28 Temmuz 2015. 14 Ekim 2015 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151014064329/http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?NT=148&CM=8&DF=23%2F01%2F05&CL=ENG&VL=1">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=List+of+declarations+made+with+respect+to+treaty+No.+148%3AEuropean+Charter+for+Regional+or+Minority+Languages&rft.pub=Avrupa+Konseyi&rft.date=2015-07-28&rft_id=http%3A%2F%2Fconventions.coe.int%2FTreaty%2FCommun%2FListeDeclarations.asp%3FNT%3D148%26CM%3D8%26DF%3D23%2F01%2F05%26CL%3DENG%26VL%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-:2-10">^ <a href="#cite_ref-:2_10-0">a</a> <a href="#cite_ref-:2_10-1">b</a> <a href="#cite_ref-:2_10-2">c</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191120062928/https://www.omniglot.com/writing/turkish.htm">"Turkish language"</a>. www.omniglot.com. 20 Kasım 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.omniglot.com/writing/turkish.htm">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.omniglot.com&rft.atitle=Turkish+language&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.omniglot.com%2Fwriting%2Fturkish.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ethnologue.com/insights/ethnologue200/">"What are the top 200 most spoken languages?"</a>. Ethnologue. 2023. 18 Haziran 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230618002011/https://www.ethnologue.com/insights/ethnologue200/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ethnologue&rft.atitle=What+are+the+top+200+most+spoken+languages%3F&rft.date=2023&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ethnologue.com%2Finsights%2Fethnologue200%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-:1-12">^ <a href="#cite_ref-:1_12-0">a</a> <a href="#cite_ref-:1_12-1">b</a> "Language Materials Project: Turkish". UCLAInternational Institute, Center for World Languages. February 2007. Retrieved 2007-04-26. </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=281">""İstanbul Türkçesi" konulu deneme yarışması ödül töreni"</a>. <a href="/wiki/TDK" class="mw-redirect" title="TDK">TDK</a>. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181004190003/http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=281">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=TDK&rft.atitle=%22%C4%B0stanbul+T%C3%BCrk%C3%A7esi%22+konulu+deneme+yar%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1+%C3%B6d%C3%BCl+t%C3%B6reni&rft_id=http%3A%2F%2Ftdk.gov.tr%2Findex.php%3Foption%3Dcom_content%26view%3Darticle%26id%3D281&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=90009">Raymond G. Jr. Gordon, Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition. Language Family Trees - Altaic</a> 10 Mart 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070310214102/http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=90009">arşivlendi</a>. Ethnologue.com (İngilizce) </li> <li id="cite_note-:03-15"><a href="#cite_ref-:03_15-0">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160703193602/https://glottolog.org/resource/languoid/id/west2406">"Glottolog 4.2.1 - West Oghuz"</a>. glottolog.org. 3 Temmuz 2016 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://glottolog.org/resource/languoid/id/west2406">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=glottolog.org&rft.atitle=Glottolog+4.2.1+-+West+Oghuz&rft_id=https%3A%2F%2Fglottolog.org%2Fresource%2Flanguoid%2Fid%2Fwest2406&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">^</a> Kenneth Katzner, Languages of the World, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160209002804/http://pbi.fkip.untad.ac.id/wp-content/uploads/2014/09/Languages-of-the-World-by-Kenneth-Katzner.pdf">Third Edition</a>, Routledge, An imprint of Taylor & Francis Books Ltd., 2002, p. 18. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9780415250047" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-415-25004-7</a> (İngilizce) <table class="cquote pullquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; background-color: transparent; width: auto;"> <tbody><tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: inherit; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“ </td> <td style="vertical-align: top; border: none; color: inherit; padding: 4px 10px;">The Turkic languages are a homogeneous group of about 20 languages, which are for the most part mutually intelligible. The most important, of course, is Turkish, which accounts for about 40 percent of all Turkic speakers. </td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: inherit; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">” </td></tr> </tbody></table> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">^</a> "While 'Altaic' is repeated in encyclopedias and handbooks most specialists in these languages no longer believe that the three traditional supposed Altaic groups, Turkic, Mongolian and Tungusic, are related." Lyle Campbell & Mauricio J. Mixco, A Glossary of Historical Linguistics (2007, University of Utah Press), pg. 7. </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">^</a> "When cognates proved not to be valid, Altaic was abandoned, and the received view now is that Turkic, Mongolian, and Tungusic are unrelated." Johanna Nichols, Linguistic Diversity in Space and Time (1992, Chicago), pg. 4. </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">^</a> "Careful examination indicates that the established families, Turkic, Mongolian, and Tungusic, form a linguistic area (called Altaic)... Sufficient criteria have not been given that would justify talking of a genetic relationship here." R.M.W. Dixon, The Rise and Fall of Languages (1997, Cambridge), pg. 32. </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">^</a> "...[T]his selection of features does not provide good evidence for common descent" and "we can observe convergence rather than divergence between Turkic and Mongolic languages--a pattern than is easily explainable by borrowing and diffusion rather than common descent", Asya Pereltsvaig, Languages of the World, An Introduction (2012, Cambridge) has a good discussion of the Altaic hypothesis (pp. 211-216). </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">^</a> Zeynep Korkmaz, Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007, s. LXVII. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9751616433" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 975-16-1643-3</a> </li> <li id="cite_note-:3-22">^ <a href="#cite_ref-:3_22-0">a</a> <a href="#cite_ref-:3_22-1">b</a> <cite class="kaynak report">"Etnik Kimlikler: Anadil [Ethnic Identitites: Mother Tongue]". <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf">Toplumsal Yapı Araştırması 2006 [Social Structure Research 2006]</a> (PDF). KONDA. Eylül 2006. s. 19. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170215004933/http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 29 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=report&rft.btitle=Toplumsal+Yap%C4%B1+Ara%C5%9Ft%C4%B1rmas%C4%B1+2006+%5BSocial+Structure+Research+2006%5D&rft.pages=19&rft.pub=KONDA&rft.date=2006-09&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.konda.com.tr%2Ftr%2Fraporlar%2F2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Ethnologue_Turkish-23">^ <a href="#cite_ref-Ethnologue_Turkish_23-0">a</a> <a href="#cite_ref-Ethnologue_Turkish_23-1">b</a> <cite class="kaynak web"><a href="/wiki/Ethnologue" title="Ethnologue">Gordon, Raymond G., Jr. (ed.)</a> (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tur">"Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition. Report for language code:tur (Turkish)"</a>. 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121112154743/https://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tur">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 4 Eylül 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ethnologue%3A+Languages+of+the+World%2C+Fifteenth+edition.+Report+for+language+code%3Atur+%28Turkish%29&rft.date=2005&rft.au=Gordon%2C+Raymond+G.%2C+Jr.+%28ed.%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ethnologue.com%2Fshow_language.asp%3Fcode%3Dtur&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988"> KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) KB1 bakım: Fazladan yazı: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Fazladan_yaz%C4%B1:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Fazladan yazı: yazar listesi">link</a>) </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">^</a> e.g. citations given in Cindark, Ibrahim/Aslan, Sema (2004): <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pub.ids-mannheim.de/autoren/ids/cindarkibrahim.html">Deutschlandtürkisch?</a> 12 Nisan 2013 tarihinde <a href="/wiki/Archive.is" class="mw-redirect" title="Archive.is">Archive.is</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20130412080152/http://pub.ids-mannheim.de/autoren/ids/cindarkibrahim.html">arşivlendi</a>. Institut für Deutsche Sprache, page 3. </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">^</a> Emine Sırmalı (2015), Entegrasyon sürecinde medyanın paralel toplum üzerindeki rolü (Almanya özelinde bir araştırma), Yüksek Lisans Tezi </li> <li id="cite_note-anayasa-26">^ <a href="#cite_ref-anayasa_26-0">a</a> <a href="#cite_ref-anayasa_26-1">b</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tc_anayasasi.maddeler?p3=3">"1982 Tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 3. Maddesi"</a>. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_B%C3%BCy%C3%BCk_Millet_Meclisi" title="Türkiye Büyük Millet Meclisi">TBMM</a>. 10 Mayıs 2003 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20030510113818/http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tc_anayasasi.maddeler?p3=3">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=TBMM&rft.atitle=1982+Tarihli+T%C3%BCrkiye+Cumhuriyeti+Anayasas%C4%B1%27n%C4%B1n+3.+Maddesi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tbmm.gov.tr%2Fdevelop%2Fowa%2Ftc_anayasasi.maddeler%3Fp3%3D3&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cm.gov.ct.tr/">"Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi"</a>. cm.gov.ct.tr. 10 Haziran 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240610222936/https://cm.gov.ct.tr/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=cm.gov.ct.tr&rft.atitle=Kuzey+K%C4%B1br%C4%B1s+T%C3%BCrk+Cumhuriyeti+Cumhuriyet+Meclisi&rft_id=https%3A%2F%2Fcm.gov.ct.tr%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.presidency.gov.cy/presidency/presidency.nsf/all/1003AEDD83EED9C7C225756F0023C6AD/$file/CY_Constitution.pdf?openelement">Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası</a> 3 Kasım 2013 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131103050430/http://www.presidency.gov.cy/presidency/presidency.nsf/all/1003AEDD83EED9C7C225756F0023C6AD/$file/CY_Constitution.pdf?openelement">arşivlendi</a>. Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı (İngilizce) </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tc_anayasasi.maddeler?p3=4">"1982 Tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 4. Maddesi"</a>. tbmm.gov.tr. 23 Ocak 2004 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20040123175329/http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tc_anayasasi.maddeler?p3=4">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=tbmm.gov.tr&rft.atitle=1982+Tarihli+T%C3%BCrkiye+Cumhuriyeti+Anayasas%C4%B1%27n%C4%B1n+4.+Maddesi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tbmm.gov.tr%2Fdevelop%2Fowa%2Ftc_anayasasi.maddeler%3Fp3%3D4&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121024060432/http://www.turkkon.org/docs/02_a_NahcivanAnlasmasi_Turkce.pdf">"Turk Dili Konusan Ulkeler Isbirligi Konseyi'nin Kurulmasina Dair Nahcivan Anlasmasi"</a> (PDF). Turkkon.org. 24 Ekim 2012 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.turkkon.org/docs/02_a_NahcivanAnlasmasi_Turkce.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Turk+Dili+Konusan+Ulkeler+Isbirligi+Konseyi%27nin+Kurulmasina+Dair+Nahcivan+Anlasmasi&rft.pub=Turkkon.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.turkkon.org%2Fdocs%2F02_a_NahcivanAnlasmasi_Turkce.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">^</a> <cite class="kaynak haber">Kanter, James (4 Ocak 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2017/01/04/world/what-in-the-world/eu-official-languages.html">"As the E.U.'s Language Roster Swells, So Does the Burden"</a>. The New York Times (İngilizce). <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0362-4331">0362-4331</a>. 28 Ekim 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191028230241/https://www.nytimes.com/2017/01/04/world/what-in-the-world/eu-official-languages.html">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=As+the+E.U.%E2%80%99s+Language+Roster+Swells%2C+So+Does+the+Burden&rft.date=2017-01-04&rft.issn=0362-4331&rft.aulast=Kanter&rft.aufirst=James&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2017%2F01%2F04%2Fworld%2Fwhat-in-the-world%2Feu-official-languages.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://haber5.com/dunya/kerkukte-turkce-artik-resmi-dil">“Kerkük’te Türkçe artık resmî dil!”</a> 28 Ocak 2013 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130128015635/http://haber5.com/dunya/kerkukte-turkce-artik-resmi-dil">arşivlendi</a>. Haber5 (22.12.2008) </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.milliyet.com.tr/2005/06/12/dunya/dun07.html">“Makedonya Gostivar’da Türkçe resmi dil”</a> 23 Ocak 2009 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090123005527/http://www.milliyet.com.tr/2005/06/12/dunya/dun07.html">arşivlendi</a>. Milliyet (12.06.2005) </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.haber3.com/keipa-heyetinin-makedonya-ziyareti-istanbul-esenler-belediyesi-ile-makedonyanin--1502886h.htm">“KEİPA heyetinin Makedonya ziyareti…”</a> 4 Temmuz 2014 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140704041600/http://www.haber3.com/keipa-heyetinin-makedonya-ziyareti-istanbul-esenler-belediyesi-ile-makedonyanin--1502886h.htm">arşivlendi</a>. Haber3 (09.09.2012) </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arhiva.zels.org.mk/adresar2006/en/pdf/66%20plasnica_eng.pdf">Directory of Municipalities in the Republic of Macedonia: Municipality of Plasnica</a>[<a href="/wiki/Vikipedi:D%C4%B1%C5%9F_ba%C4%9Flant%C4%B1lar#Ölü_dış_bağlantılar_için_ne_yapılabilir?" title="Vikipedi:Dış bağlantılar">ölü/kırık bağlantı</a>] Makedonya Uluslararası İş Birliği Merkezi (İngilizce) </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arhiva.zels.org.mk/adresar2006/en/pdf/55%20mavrovorostuse_eng.pdf">Directory of Municipalities in the Republic of Macedonia: Municipality of Mavrovo and Rostushe</a>[<a href="/wiki/Vikipedi:D%C4%B1%C5%9F_ba%C4%9Flant%C4%B1lar#Ölü_dış_bağlantılar_için_ne_yapılabilir?" title="Vikipedi:Dış bağlantılar">ölü/kırık bağlantı</a>] Makedonya Uluslararası İş Birliği Merkezi (İngilizce) </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arhiva.zels.org.mk/adresar2006/en/pdf/24%20vranestica_eng.pdf">Directory of Municipalities in the Republic of Macedonia: Municipality of Vraneshtica</a>[<a href="/wiki/Vikipedi:D%C4%B1%C5%9F_ba%C4%9Flant%C4%B1lar#Ölü_dış_bağlantılar_için_ne_yapılabilir?" title="Vikipedi:Dış bağlantılar">ölü/kırık bağlantı</a>] Makedonya Uluslararası İş Birliği Merkezi (İngilizce) </li> <li id="cite_note-AgitBel-38"><a href="#cite_ref-AgitBel_38-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.osce.org/kosovo/32762">Implementation of the Law on the Use of Languages by Kosovo Municipalities</a> 1 Eylül 2012 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120901212712/http://www.osce.org/kosovo/32762">arşivlendi</a>. AGİT (İngilizce) </li> <li id="cite_note-GilanHaberi-39"><a href="#cite_ref-GilanHaberi_39-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.haberler.com/kosova-nin-gilan-sehrinde-turkce-resmi-dil-oldu-haberi/">Gilan şehrinde Türkçe resmî dil oldu</a> 28 Temmuz 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110728152226/http://www.haberler.com/kosova-nin-gilan-sehrinde-turkce-resmi-dil-oldu-haberi/">arşivlendi</a>. İHA </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gazetazyrtare.com/e-gov/index.php?option=com_content&task=view&id=56&Itemid=28&lang=tr">Yasa No. 02/L-37: Dillerin Kullanımı İçin Yasa</a> 30 Ağustos 2014 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140830142312/http://www.gazetazyrtare.com/e-gov/index.php?option=com_content&task=view&id=56&Itemid=28&lang=tr">arşivlendi</a>. Kosova Cumhuriyeti Resmî Gazetesi </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://conventions.coe.int/treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?NT=148&CM=&DF=&CL=ENG&VL=1">Romania: “The provisions of the Charter shall apply to the following minority languages used on the territory of Romania”</a> 23 Haziran 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070623234606/http://conventions.coe.int/treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?NT=148&CM=&DF=&CL=ENG&VL=1">arşivlendi</a>. Avrupa Konseyi (İngilizce) </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=RO">"Romania : Languages of Romania"</a>. Ethnologue.com. 19 Şubat 1999. 31 Ocak 2013 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130131170434/http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=RO">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 28 Ocak 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ethnologue.com&rft.atitle=Romania+%3A+Languages+of+Romania&rft.date=1999-02-19&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ethnologue.com%2Fshow_country.asp%3Fname%3DRO&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">^</a> Andra Stana, 15/01/2022, TVMANIA, Ce seriale turcești sunt acum pe TDC România? </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">^</a> Ruxandra Dinca, 07/06/2022, TVMANIA, 12 seriale turcești cumpărate și în România, pe care încă le așteptăm la televizor </li> <li id="cite_note-1900-2011-45"><a href="#cite_ref-1900-2011_45-0">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180408192602/http://censusresults.nsi.bg/Census/Reports/1/2/R7.aspx">"Население по местоживеене, пол и етническа група"</a> [Population by place of residence, sex and ethnic group]. Censusresults.nsi.bg (Bulgarca). 1900–2011. 8 Nisan 2018 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://censusresults.nsi.bg/Census/Reports/1/2/R7.aspx">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Censusresults.nsi.bg&rft.atitle=%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D0%BE+%D0%BC%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B6%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%B5%D0%BD%D0%B5%2C+%D0%BF%D0%BE%D0%BB+%D0%B8+%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0+%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%B0&rft.date=1900%2F2011&rft_id=http%3A%2F%2Fcensusresults.nsi.bg%2FCensus%2FReports%2F1%2F2%2FR7.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080928143851/http://www.kardjali.bg/tr/?pid=5,1">"Kırcaali Belediyesi resmî internet sitesi"</a>. 28 Eylül 2008 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kardjali.bg/tr/?pid=5,1">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=K%C4%B1rcaali+Belediyesi+resm%C3%AE+internet+sitesi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kardjali.bg%2Ftr%2F%3Fpid%3D5%2C1&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Gov-47">^ <a href="#cite_ref-Gov_47-0">a</a> <a href="#cite_ref-Gov_47-1">b</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hri.org/MFA/foreign/musmingr.htm">"ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑ ΘΡΑΚΗΣ"</a>. www.hri.org. 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190518195547/http://www.hri.org/MFA/foreign/musmingr.htm">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 24 Mart 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.hri.org&rft.atitle=%CE%9C%CE%9F%CE%A5%CE%A3%CE%9F%CE%A5%CE%9B%CE%9C%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%9A%CE%97+%CE%9C%CE%95%CE%99%CE%9F%CE%9D%CE%9F%CE%A4%CE%97%CE%A4%CE%91+%CE%98%CE%A1%CE%91%CE%9A%CE%97%CE%A3&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hri.org%2FMFA%2Fforeign%2Fmusmingr.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-TDK_Tarihce-48">^ <a href="#cite_ref-TDK_Tarihce_48-0">a</a> <a href="#cite_ref-TDK_Tarihce_48-1">b</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=77">Tarihçe</a> 15 Ocak 2013 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130115133123/http://tdk.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=77">arşivlendi</a>. Türk Dil Kurumu resmî internet sitesi </li> <li id="cite_note-:02-49">^ <a href="#cite_ref-:02_49-0">a</a> <a href="#cite_ref-:02_49-1">b</a> <a href="#cite_ref-:02_49-2">c</a> <a href="#cite_ref-:02_49-3">d</a> <a href="#cite_ref-:02_49-4">e</a> <cite class="kaynak kitap">Johanson, Lars; Johanson, Éva Ágnes Csató (29 Nisan 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.de/books?id=Z7i5CAAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=history+of+turkic&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwiJ9OeKl8rlAhULZlAKHTaWCCMQ6AEINDAB#v=onepage&q=history%20of%20turkic&f=false">The Turkic Languages</a> (İngilizce). Routledge. s. 69. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9781136825279" title="Özel:KitapKaynakları/9781136825279">9781136825279</a>. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210414231920/https://books.google.de/books?id=Z7i5CAAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=history+of+turkic&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwiJ9OeKl8rlAhULZlAKHTaWCCMQ6AEINDAB#v=onepage&q=history%20of%20turkic&f=false">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 2 Kasım 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Turkic+Languages&rft.pages=69&rft.pub=Routledge&rft.date=2015-04-29&rft.isbn=9781136825279&rft.aulast=Johanson&rft.aufirst=Lars&rft.au=Johanson%2C+%C3%89va+%C3%81gnes+Csat%C3%B3&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.de%2Fbooks%3Fid%3DZ7i5CAAAQBAJ%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3Dhistory%2Bof%2Bturkic%26hl%3Dtr%26sa%3DX%26ved%3D0ahUKEwiJ9OeKl8rlAhULZlAKHTaWCCMQ6AEINDAB%23v%3Donepage%26q%3Dhistory%2520of%2520turkic%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">^</a> <cite class="kaynak kitap">Boeschoten, Hendrik; Stein, Heidi (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.de/books?id=C7n7dOkmOJUC&pg=PA174&dq=proto-oghuz&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwiD4NexksrlAhUD2aQKHV0fD_MQ6AEIKTAA#v=onepage&q=proto-oghuz&f=false">Einheit und Vielfalt in der türkischen Welt: Materialien der 5. Deutschen Turkologenkonferenz, Universität Mainz, 4.-7. Oktober 2002</a> (Almanca). Otto Harrassowitz Verlag. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9783447054768" title="Özel:KitapKaynakları/9783447054768">9783447054768</a>. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210414231922/https://books.google.de/books?id=C7n7dOkmOJUC&pg=PA174&dq=proto-oghuz&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwiD4NexksrlAhUD2aQKHV0fD_MQ6AEIKTAA#v=onepage&q=proto-oghuz&f=false">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 2 Kasım 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Einheit+und+Vielfalt+in+der+t%C3%BCrkischen+Welt%3A+Materialien+der+5.+Deutschen+Turkologenkonferenz%2C+Universit%C3%A4t+Mainz%2C+4.-7.+Oktober+2002&rft.pub=Otto+Harrassowitz+Verlag&rft.date=2007&rft.isbn=9783447054768&rft.aulast=Boeschoten&rft.aufirst=Hendrik&rft.au=Stein%2C+Heidi&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.de%2Fbooks%3Fid%3DC7n7dOkmOJUC%26pg%3DPA174%26dq%3Dproto-oghuz%26hl%3Dtr%26sa%3DX%26ved%3D0ahUKEwiD4NexksrlAhUD2aQKHV0fD_MQ6AEIKTAA%23v%3Donepage%26q%3Dproto-oghuz%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Johanson67-51"><a href="#cite_ref-Johanson67_51-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.uk/books?id=U1009DRu_vMC&pg=PA67&lpg=PA67&dq=%22proto+turkic%22&source=bl&ots=ClxTW3-h1f&sig=JyjavAcdUSZRyxuBQyWnY5PE4b0&hl=en&sa=X&ei=Gk8IUdLiHsnA0QWEtIGwCQ&ved=0CFQQ6AEwBQ#v=onepage&q=%22proto%20turkic%22&f=false">The Turkic Languages</a> <a href="/wiki/Lars_Johanson" title="Lars Johanson">Lars Johanson</a>. s 67. 1998. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0415082005" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-415-08200-5</a> </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">^</a> Türkiye Türkçesinin Dünü, Bugünü, Yarını - Prof. Dr. Doğan Aksan - Bilgi - s.28 </li> <li id="cite_note-TVT-53">^ <a href="#cite_ref-TVT_53-0">a</a> <a href="#cite_ref-TVT_53-1">b</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170724192249/http://turkcesivarken.com/gokturkce/">"Türkçesi Varken Göktürkçe"</a>. 24 Temmuz 2017 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://turkcesivarken.com/gokturkce/">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk%C3%A7esi+Varken+G%C3%B6kt%C3%BCrk%C3%A7e&rft_id=http%3A%2F%2Fturkcesivarken.com%2Fgokturkce%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">^</a> Türkiye Türkçesinin Dünü, Bugünü, Yarını - Prof. Dr. Doğan Aksan - Bilgi - s.29 </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">^</a> Türkiye'de Dil Planlaması: Türk Dil Devrimi - Kâmile İmer - s. 36 </li> <li id="cite_note-tekin-1993-9-56"><a href="#cite_ref-tekin-1993-9_56-0">^</a> <a href="#CITEREFTekin1993">Tekin 1993</a>, ss. 9, 11 and 19 </li> <li id="cite_note-Geneticstudy1-57"><a href="#cite_ref-Geneticstudy1_57-0">^</a> Prof. Dr. Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Kül Tigin Abidesi, Doğu Yüzü, 18-19. Satır, Boğaziçi Yayınları, s. 16 </li> <li id="cite_note-Bertold_Spuler_p_69-58"><a href="#cite_ref-Bertold_Spuler_p_69_58-0">^</a> Bertold Spuler. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=rD1vvympVtsC&pg=PA68">Persian Historiography & Geography</a> 22 Mart 2017 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170322014914/https://books.google.com/books?id=rD1vvympVtsC&pg=PA68">arşivlendi</a>. Pustaka Nasional Pte Ltd <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9971774887" title="Özel:KitapKaynakları/9971774887">9971774887</a> p. 69 </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">^</a> <a href="/w/index.php?title=Percy_Smythe,_8th_Viscount_Strangford&action=edit&redlink=1" class="new" title="Percy Smythe, 8th Viscount Strangford (sayfa mevcut değil)">Percy Ellen Algernon Frederick William Smythe Strangford</a>, <a href="/w/index.php?title=Percy_Smythe,_6th_Viscount_Strangford&action=edit&redlink=1" class="new" title="Percy Smythe, 6th Viscount Strangford (sayfa mevcut değil)">Percy Clinton Sydney Smythe Strangford</a>, <a href="/w/index.php?title=Lady_Strangford&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lady Strangford (sayfa mevcut değil)">Emily Anne Beaufort Smythe Strangford</a>, “<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=b4cQAAAAIAAJ&pg=PA46&dq=arabic+words+in+Turkish+persian+ottoman&lr=#PPA46,M1">Original Letters and Papers of the late Viscount Strangford upon Philological and Kindred Subjects</a> 21 Mart 2017 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170321225442/https://books.google.com/books?id=b4cQAAAAIAAJ&pg=PA46&dq=arabic+words+in+Turkish+persian+ottoman&lr=#PPA46,M1">arşivlendi</a>.”, Published by Trübner, 1878. pg. 46: “The Arabic words in Turkish have all decidedly come through a Persian channel. I can hardly think of an exception, except in quite late days, when Arabic words have been used in Turkish in a different sense from that borne by them in Persian.” </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">^</a> M. Şükrü Hanioğlu, “A Brief History of the Late Ottoman Empire”, Published by Princeton University Press, 2008. p. 34: “It employed a predominant Turkish syntax, but was heavily influenced by Persian and (initially through Persian) Arabic. </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">^</a> Pierre A. MacKay, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/pss/147397">The Fountain at Hadji Mustapha</a>," Hesperia, Vol. 36, No. 2 (Apr. - Jun., 1967), pp. 193-195: "The immense Arabic contribution to the lexicon of Ottoman Turkish came rather through Persian than directly, and the sound of Arabic words in Persian syntax would be far more familiar to a Turkish ear than correct Arabic". </li> <li id="cite_note-books.google.nl-62"><a href="#cite_ref-books.google.nl_62-0">^</a> Korkut Bugday. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=8HPZBAAAQBAJ&pg=PR15&dq=persian+language+in+ottoman+empire&hl=nl&sa=X&ved=0CFkQ6AEwCGoVChMI8uCGn4_JyAIVinAaCh0hEwxy#v=onepage&q=persian%20language%20in%20ottoman%20empire&f=false">An Introduction to Literary Ottoman</a> Routledge, 5 dec. 2014 <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-1134006557" title="Özel:KitapKaynakları/978-1134006557">978-1134006557</a> p XV. </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">^</a> <cite id="CITEREFKerslake1998" class="kaynak">Kerslake, Celia (1998), "Ottoman Turkish", Lars Johanson, Éva Á. Csató (Ed.), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=VHzDngEACAAJ&dq=isbn:0415082005&hl=&cd=1&source=gbs_api">Turkic Languages</a> (İngilizce), New York: Routledge, s. 108, <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0415082005" title="Özel:KitapKaynakları/0415082005">0415082005</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Ottoman+Turkish&rft.btitle=Turkic+Languages&rft.place=New+York&rft.pages=108&rft.pub=Routledge&rft.date=1998&rft.isbn=0415082005&rft.aulast=Kerslake&rft.aufirst=Celia&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DVHzDngEACAAJ%26dq%3Disbn%3A0415082005%26hl%3D%26cd%3D1%26source%3Dgbs_api&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988"> KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Edit%C3%B6rler_parametresini_kullanan" title="Kategori:KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan">link</a>) </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">^</a> <a href="/w/index.php?title=Misha_Glenny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Misha Glenny (sayfa mevcut değil)">Glenny, Misha</a>. The Balkans - Nationalism, War, and the Great Powers, 1804-1999, Penguin, New York 2001. p. 99. </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">^</a> (Dilde Değişme ve Gelişme Açısından Türk Dil Devrimi, TDK Yayınları, Ankara, 1976, s. 31 ve ötesi) </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">^</a> (Agy, s. 32) </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111105091944/http://www.nisanyansozluk.com/?k=%C3%BC%C3%A7gen">"Arşivlenmiş kopya"</a>. 5 Kasım 2011 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nisanyansozluk.com/?k=%C3%BC%C3%A7gen">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ar%C5%9Fivlenmi%C5%9F+kopya&rft_id=https%3A%2F%2Fnisanyansozluk.com%2F%3Fk%3D%25C3%25BC%25C3%25A7gen&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Sinor_1998_333-68">^ <a href="#cite_ref-Sinor_1998_333_68-0">a</a> <a href="#cite_ref-Sinor_1998_333_68-1">b</a> <cite id="CITEREFSinor1998" class="kaynak">Sinor, D. (1998), "Chapter 13 - Language situation and scripts", Asimov, M.S.; Bosworth, C.E. (Ed.), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=ELrRr0L8UOsC&printsec=frontcover&dq=isbn:8120815963&hl=&cd=1&source=gbs_api">History of Civilisations of Central Asia</a> (İngilizce), 4 part II, UNESCO Publishing, s. 333, <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/81-208-1596-3" title="Özel:KitapKaynakları/81-208-1596-3">81-208-1596-3</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Chapter+13+-+Language+situation+and+scripts&rft.btitle=History+of+Civilisations+of+Central+Asia&rft.pages=333&rft.pub=UNESCO+Publishing&rft.date=1998&rft.isbn=81-208-1596-3&rft.aulast=Sinor&rft.aufirst=D.&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DELrRr0L8UOsC%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3Disbn%3A8120815963%26hl%3D%26cd%3D1%26source%3Dgbs_api&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">^</a> Elizabeth A. Zachariadou, "Turkomans", in <a href="/w/index.php?title=Alexander_P._Kazhdan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexander P. Kazhdan (sayfa mevcut değil)">Alexander P. Kazhdan</a>, ed., The Oxford Dictionary of Byzantium (Oxford University Press, 1991). </li> <li id="cite_note-Sirin_User-2006-27-70"><a href="#cite_ref-Sirin_User-2006-27_70-0">^</a> Hatice Şirin User, Başlangıçtan Günümüze Türk Yazı Sistemleri, Akçağ, Ankara 2006, s. 27. </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">^</a> Scharlipp, Wolfgang (2000). An Introduction to the Old Turkish Runic Inscriptions. Verlag auf dem Ruffel, Engelschoff. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-3-933847-00-3" title="Özel:KitapKaynakları/978-3-933847-00-3">978-3-933847-00-3</a>. </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">^</a> Turks, A. Samoylovitch, First Encyclopaedia of Islam: 1913-1936, Vol. VI, (Brill, 1993), 911. </li> <li id="cite_note-73"><a href="#cite_ref-73">^</a> <cite class="kaynak kitap">Mabry, Tristan James (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=8xtrBgAAQBAJ&pg=PA1">Nationalism, Language, and Muslim Exceptionalism</a> (İngilizce). University of Pennsylvania Press. s. 109. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-8122-4691-9" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-8122-4691-9">978-0-8122-4691-9</a>. 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200807001138/https://books.google.com/books?id=8xtrBgAAQBAJ&pg=PA1">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 27 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nationalism%2C+Language%2C+and+Muslim+Exceptionalism&rft.pages=109&rft.pub=University+of+Pennsylvania+Press&rft.date=2015&rft.isbn=978-0-8122-4691-9&rft.aulast=Mabry&rft.aufirst=Tristan+James&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D8xtrBgAAQBAJ%26pg%3DPA1&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">^</a> Pandey, Anshuman. (2019). L2/19-016 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicode.org/L2/L2019/19016-old-uyghur.pdf">Revised proposal to encode Old Uyghur in Unicode.</a> 13 Haziran 2019 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190613185633/http://www.unicode.org/L2/L2019/19016-old-uyghur.pdf">arşivlendi</a>. </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200519141042/http://hk.plm.org.cn/e_book/xz-11348.pdf/">"西域、敦煌文献所见回鹊之佛经翻译"</a>. 19 Mayıs 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hk.plm.org.cn/e_book/xz-11348.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E8%A5%BF%E5%9F%9F%E3%80%81+%E6%95%A6%E7%85%8C%E6%96%87%E7%8C%AE%E6%89%80%E8%A7%81%E5%9B%9E%E9%B9%8A%E4%B9%8B%E4%BD%9B%E7%BB%8F%E7%BF%BB%E8%AF%91&rft_id=http%3A%2F%2Fhk.plm.org.cn%2Fe_book%2Fxz-11348.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-tekin-1993-6-76"><a href="#cite_ref-tekin-1993-6_76-0">^</a> <a href="#CITEREFTekin1993">Tekin 1993</a>, s. 6 </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">^</a> Besim Atalay, Divanü Lügati't-Türk. Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2006: <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9751604052" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 975-16-0405-2</a> </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">^</a> <cite class="kaynak web">electricpulp.com. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/azerbaijan-viii">"AZERBAIJAN viii. Azeri Turkish – Encyclopaedia Iranica"</a>. www.iranicaonline.org. 11 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190511212524/http://www.iranicaonline.org/articles/azerbaijan-viii">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 24 Ocak 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.iranicaonline.org&rft.atitle=AZERBAIJAN+viii.+Azeri+Turkish+%E2%80%93+Encyclopaedia+Iranica&rft.au=electricpulp.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranicaonline.org%2Farticles%2Fazerbaijan-viii&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-omniglot-79"><a href="#cite_ref-omniglot_79-0">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191106005429/https://omniglot.com/writing/uyghur.htm">"Uyghur language, alphabets and pronunciation"</a>. www.omniglot.com. 6 Kasım 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.omniglot.com/writing/uyghur.htm">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.omniglot.com&rft.atitle=Uyghur+language%2C+alphabets+and+pronunciation&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.omniglot.com%2Fwriting%2Fuyghur.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Zürcher-188-80"><a href="#cite_ref-Zürcher-188_80-0">^</a> <a href="/wiki/Erik-Jan_Z%C3%BCrcher" title="Erik-Jan Zürcher">Zürcher, Erik Jan</a>. Turkey: a modern history, p. 188. I.B.Tauris, 2004. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-1-85043-399-6" title="Özel:KitapKaynakları/978-1-85043-399-6">978-1-85043-399-6</a> </li> <li id="cite_note-:0-81">^ <a href="#cite_ref-:0_81-0">a</a> <a href="#cite_ref-:0_81-1">b</a> <cite class="kaynak kitap">Shane Brennan, Marc Herzog (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.de/books?id=-eiTBQAAQBAJ&pg=PA200&dq=armeno-turkish+sample&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwiBy43K8rzlAhWSaVAKHWy-BjAQ6AEINTAB#v=onepage&q=armeno-turkish%20sample&f=false">Turkey and the Politics of National Identity: Social, Economic and Cultural Transformation</a> (İngilizce). Bloomsbury Publishing. s. 200. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9780857724793" title="Özel:KitapKaynakları/9780857724793">9780857724793</a>. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210414231309/https://books.google.de/books?id=-eiTBQAAQBAJ&pg=PA200&dq=armeno-turkish+sample&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwiBy43K8rzlAhWSaVAKHWy-BjAQ6AEINTAB#v=onepage&q=armeno-turkish%20sample&f=false">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 27 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Turkey+and+the+Politics+of+National+Identity%3A+Social%2C+Economic+and+Cultural+Transformation&rft.pages=200&rft.pub=Bloomsbury+Publishing&rft.date=2014&rft.isbn=9780857724793&rft.au=Shane+Brennan%2C+Marc+Herzog&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.de%2Fbooks%3Fid%3D-eiTBQAAQBAJ%26pg%3DPA200%26dq%3Darmeno-turkish%2Bsample%26hl%3Dtr%26sa%3DX%26ved%3D0ahUKEwiBy43K8rzlAhWSaVAKHWy-BjAQ6AEINTAB%23v%3Donepage%26q%3Darmeno-turkish%2520sample%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170213164204/http://www.dr.com.tr/kitap/ermeni-harfli-turkce-kitaplar-ve-sureli-yayinlar-bibliyografyasi/hasmik-a-stepanyan/egitim-basvuru/dilbilimi-etimoloji/urunno=0000000722584">"Ermeni Harfli Türkçe Kitaplar ve Süreli Yayınlar Bibliyografyası"</a>. dr. 13 Şubat 2017 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dr.com.tr/kitap/ermeni-harfli-turkce-kitaplar-ve-sureli-yayinlar-bibliyografyasi/hasmik-a-stepanyan/egitim-basvuru/dilbilimi-etimoloji/urunno=0000000722584">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ermeni+Harfli+T%C3%BCrk%C3%A7e+Kitaplar+ve+S%C3%BCreli+Yay%C4%B1nlar+Bibliyografyas%C4%B1&rft.pub=dr&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dr.com.tr%2Fkitap%2Fermeni-harfli-turkce-kitaplar-ve-sureli-yayinlar-bibliyografyasi%2Fhasmik-a-stepanyan%2Fegitim-basvuru%2Fdilbilimi-etimoloji%2Furunno%3D0000000722584&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170213090451/http://ilef.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/id_2_2_5.pdf">"Çifte Maduniyet, Çifte İşlev: Ermeni Harfli Türkçe Basında Dil ve Kimlik"</a> (PDF). Murat Cankara. 13 Şubat 2017 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ilef.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/id_2_2_5.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C3%87ifte+Maduniyet%2C+%C3%87ifte+%C4%B0%C5%9Flev%3A+Ermeni+Harfli+T%C3%BCrk%C3%A7e+Bas%C4%B1nda+Dil+ve+Kimlik&rft.pub=Murat+Cankara&rft_id=http%3A%2F%2Filef.ankara.edu.tr%2Fwp-content%2Fuploads%2Fid_2_2_5.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mfa.gr/turkey/tr/consulate-general-in-istanbul/news/ermeni-harfli-turkce-yayinlar-2.html">"Ermeni Harfli Türkçe Yayınlar"</a>. mfa.gr. 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170213090250/http://www.mfa.gr/turkey/tr/consulate-general-in-istanbul/news/ermeni-harfli-turkce-yayinlar-2.html">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 12 Şubat 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ermeni+Harfli+T%C3%BCrk%C3%A7e+Yay%C4%B1nlar&rft.pub=mfa.gr&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mfa.gr%2Fturkey%2Ftr%2Fconsulate-general-in-istanbul%2Fnews%2Fermeni-harfli-turkce-yayinlar-2.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170213163547/http://tdid.ege.edu.tr/files/dergi_13/13.pdf">"Ermeni Harfli ir Türkçe Sözlük"</a> (PDF). ege.edu.tr. 13 Şubat 2017 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tdid.ege.edu.tr/files/dergi_13/13.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ermeni+Harfli+ir+T%C3%BCrk%C3%A7e+S%C3%B6zl%C3%BCk&rft.pub=ege.edu.tr&rft_id=http%3A%2F%2Ftdid.ege.edu.tr%2Ffiles%2Fdergi_13%2F13.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">^</a> Zuhal,KÜLTÜRAL,"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://turkolojimakaleleri.page.tl/GREK-HARFL%26%23304%3B-KARAMANLICA-K%26%23304%3BTABELERDEK%26%23304%3B-ALINTI--Oe-%26%23286%3BELER--Ue-ZER%26%23304%3BNE.htm">GREK HARFLİ KARAMANLICA KİTABELERDEKİ ALINTI ÖĞELER ÜZERİNE</a> 16 Şubat 2016 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160216053302/http://turkolojimakaleleri.page.tl/GREK-HARFL%26%23304%3B-KARAMANLICA-K%26%23304%3BTABELERDEK%26%23304%3B-ALINTI--Oe-%26%23286%3BELER--Ue-ZER%26%23304%3BNE.htm">arşivlendi</a>.",<a rel="nofollow" class="external text" href="http://turkolojimakaleleri.page.tl">Türkoloji Makaleleri</a> 31 Mart 2016 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160331061903/http://turkolojimakaleleri.page.tl/">arşivlendi</a>. </li> <li id="cite_note-87"><a href="#cite_ref-87">^</a> <cite id="CITEREFBoeschotenRentzsch" class="kaynak kitap">Boeschoten, Hendrik; Rentzsch, Julian ((Ed.)). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=XtW6cox7CIUC&pg=PA137">"Turkish texts in Georgian script: Sociolinguistic and ethno-linguistic aspects"</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=XtW6cox7CIUC&printsec=frontcover&dq=isbn:9783447061131&hl=&cd=1&source=gbs_api">Turcology in Mainz</a> (İngilizce). Otto Harrassowitz Verlag. ss. 144-145. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-3-447-06113-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-3-447-06113-1">978-3-447-06113-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Turkish+texts+in+Georgian+script%3A+Sociolinguistic+and+ethno-linguistic+aspects&rft.btitle=Turcology+in+Mainz&rft.pages=144-145&rft.pub=Otto+Harrassowitz+Verlag&rft.isbn=978-3-447-06113-1&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DXtW6cox7CIUC%26pg%3DPA137&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-88"><a href="#cite_ref-88">^</a> <cite class="kaynak dergi">Mignon, Laurent (1 Ocak 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brill.com/view/book/edcoll/9789004297357/B9789004297357_024.xml">"Judeo-Turkish"</a>. Handbook of Jewish Languages (İngilizce). ss. 634-640. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1163/9789004297357_024">10.1163/9789004297357_024</a>. 28 Ekim 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191028183005/https://brill.com/view/book/edcoll/9789004297357/B9789004297357_024.xml">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Judeo-Turkish&rft.pages=634-640&rft.date=2016-01-01&rft_id=info%3Adoi%2F10.1163%2F9789004297357_024&rft.aulast=Mignon&rft.aufirst=Laurent&rft_id=https%3A%2F%2Fbrill.com%2Fview%2Fbook%2Fedcoll%2F9789004297357%2FB9789004297357_024.xml&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-89"><a href="#cite_ref-89">^</a> <cite class="kaynak dergi">Hazar, Mehmet (Kış 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt4/sayi16_pdf/hazar_mehmet_vd.pdf">"Mardin Süryanilerine ait Süryani harfleriyle yazılmış birkaç Türkçe metin üzerine"</a> (PDF). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 4 (16). 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200215060042/http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt4/sayi16_pdf/hazar_mehmet_vd.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 28 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Mardin+S%C3%BCryanilerine+ait+S%C3%BCryani+harfleriyle+yaz%C4%B1lm%C4%B1%C5%9F+birka%C3%A7+T%C3%BCrk%C3%A7e+metin+%C3%BCzerine&rft.date=2011&rft.aulast=Hazar&rft.aufirst=Mehmet&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sosyalarastirmalar.com%2Fcilt4%2Fsayi16_pdf%2Fhazar_mehmet_vd.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-90"><a href="#cite_ref-90">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191028180606/https://blogs.bl.uk/asian-and-african/2016/12/a-rose-by-any-other-name-turkish-in-its-various-apparitions.html">"A Rose by Any Other Name: Turkish in its Various Apparitions"</a>. blogs.bl.uk. British Library. 28 Ekim 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://blogs.bl.uk/asian-and-african/2016/12/a-rose-by-any-other-name-turkish-in-its-various-apparitions.html">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=blogs.bl.uk&rft.atitle=A+Rose+by+Any+Other+Name%3A+Turkish+in+its+Various+Apparitions&rft_id=https%3A%2F%2Fblogs.bl.uk%2Fasian-and-african%2F2016%2F12%2Fa-rose-by-any-other-name-turkish-in-its-various-apparitions.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-91"><a href="#cite_ref-91">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/1030.pdf">"Arşivlenmiş kopya"</a> (PDF). 1 Haziran 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190601073812/http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/1030.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 2 Kasım 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ar%C5%9Fivlenmi%C5%9F+kopya&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.resmigazete.gov.tr%2Farsiv%2F1030.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">^</a> <cite class="kaynak web">Bakanlar Kurulu Kararı (1 Kasım 1928). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mevzuat.meb.gov.tr/html/112.html">"TÜRK HARFLERİNİN KABUL VE TATBİKİ HAKKINDA KANUN"</a>. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304072959/http://mevzuat.meb.gov.tr/html/112.html">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%9CRK+HARFLER%C4%B0N%C4%B0N+KABUL+VE+TATB%C4%B0K%C4%B0+HAKKINDA+KANUN&rft.date=1928-11-01&rft.au=Bakanlar+Kurulu+Karar%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fmevzuat.meb.gov.tr%2Fhtml%2F112.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">^</a> <cite class="kaynak ansiklopedi">Campbell, George (1995). "Turkish". Concise compendium of the world's languages. Londra: Routledge. s. 547.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Turkish&rft.btitle=Concise+compendium+of+the+world%27s+languages&rft.place=Londra&rft.pages=547&rft.pub=Routledge&rft.date=1995&rft.aulast=Campbell&rft.aufirst=George&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.milliyet.com.tr/-magazin-1628628/">"En iyi İstanbul Türkçesini kim konuşur?"</a>. Milliyet. 11 Kasım 2018 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181111073331/http://www.milliyet.com.tr/-magazin-1628628/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 30 Aralık 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Milliyet&rft.atitle=En+iyi+%C4%B0stanbul+T%C3%BCrk%C3%A7esini+kim+konu%C5%9Fur%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.milliyet.com.tr%2F-magazin-1628628%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Brendemoen-95"><a href="#cite_ref-Brendemoen_95-0">^</a> <cite id="CITEREFBrendemoen1996" class="kaynak dergi">Brendemoen, B. (1996). "Conference on Turkish in Contact, Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS) in the Humanities and Social Sciences, Wassenaar, 5–6 February 1996".</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Conference+on+Turkish+in+Contact%2C+Netherlands+Institute+for+Advanced+Study+%28NIAS%29+in+the+Humanities+and+Social+Sciences%2C+Wassenaar%2C+5%E2%80%936+February+1996&rft.date=1996&rft.aulast=Brendemoen&rft.aufirst=B.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Karahan1-96">^ <a href="#cite_ref-Karahan1_96-0">a</a> <a href="#cite_ref-Karahan1_96-1">b</a> Leylâ Karahan, Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1996, s. 1-2. </li> <li id="cite_note-Nemeth-97">^ <a href="#cite_ref-Nemeth_97-0">a</a> <a href="#cite_ref-Nemeth_97-1">b</a> Gyula Németh, “Bulgaristan Türk Ağızlarının Sınıflandırılması Üzerine”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1981-1982, Ankara 1983, s. 119. </li> <li id="cite_note-Ethnologue-98"><a href="#cite_ref-Ethnologue_98-0">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bgx">"Ethnologue entry for Balkan Gagauz Turkish"</a>. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121011192207/http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bgx">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ethnologue+entry+for+Balkan+Gagauz+Turkish&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ethnologue.com%2Fshow_language.asp%3Fcode%3Dbgx&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">^</a> Hasan Eren (1963), "Kıbrıs'ta Türkler ve Türk Dili", Onuncu Türk Dili Kurultayı Bildirileri, Ankara, s. 37-50. </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160909150906/http://turkoloji.cu.edu.tr/DILBILIM/nurettin_demir_kibris_imis.pdf">"Nurettin Demir (2002), Kıbrıs Ağızlarında imiş Hakkında, Bilig - Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 23, 129-139"</a> (PDF). 9 Eylül 2016 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://turkoloji.cu.edu.tr/DILBILIM/nurettin_demir_kibris_imis.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Nurettin+Demir+%282002%29%2C+K%C4%B1br%C4%B1s+A%C4%9F%C4%B1zlar%C4%B1nda+imi%C5%9F+Hakk%C4%B1nda%2C+Bilig+-+T%C3%BCrk+D%C3%BCnyas%C4%B1+Sosyal+Bilimler+Dergisi+23%2C+129-139&rft_id=http%3A%2F%2Fturkoloji.cu.edu.tr%2FDILBILIM%2Fnurettin_demir_kibris_imis.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-aygün-101"><a href="#cite_ref-aygün_101-0">^</a> <cite class="kaynak dergi">Aygün, Mehmet (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/arsiv/cilt10/sayi2/051-064.pdf">"Türkçedeki -lık Eki ve Bu Ekin Almancadaki Karşılık ve Veriliş Şekilleri"</a> (PDF). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt 10 (2 bas.). ss. 51-64. 1 Eylül 2014 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140901195804/http://web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/arsiv/cilt10/sayi2/051-064.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 29 Nisan 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk%C3%A7edeki+-l%C4%B1k+Eki+ve+Bu+Ekin+Almancadaki+Kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1k+ve+Verili%C5%9F+%C5%9Eekilleri&rft.pages=51-64&rft.edition=2&rft.date=2000&rft.aulast=Ayg%C3%BCn&rft.aufirst=Mehmet&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.firat.edu.tr%2Fsosyalbil%2Fdergi%2Farsiv%2Fcilt10%2Fsayi2%2F051-064.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-102"><a href="#cite_ref-102">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160305015746/http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/kadim/k24.htm">"Asya Kök Dili Kuralları"</a>. 5 Mart 2016 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/kadim/k24.htm">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Asya+K%C3%B6k+Dili+Kurallar%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.astroset.com%2Fbireysel_gelisim%2Fkadim%2Fk24.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-103"><a href="#cite_ref-103">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sosbil.aku.edu.tr/dergi/VIII2/bayram.pdf">"Ad Aktarması Yapısındaki Öfke Göstergeleri"</a> (PDF).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ad+Aktarmas%C4%B1+Yap%C4%B1s%C4%B1ndaki+%C3%96fke+G%C3%B6stergeleri&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sosbil.aku.edu.tr%2Fdergi%2FVIII2%2Fbayram.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988"> Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (<a href="/wiki/Kategori:Ar%C5%9Fivlenmesi_gereken_ba%C4%9Flant%C4%B1ya_sahip_kaynak_%C5%9Fablonu_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler">link</a>) [<a href="/wiki/Vikipedi:D%C4%B1%C5%9F_ba%C4%9Flant%C4%B1lar#Ölü_dış_bağlantılar_için_ne_yapılabilir?" title="Vikipedi:Dış bağlantılar">ölü/kırık bağlantı</a>] </li> <li id="cite_note-104"><a href="#cite_ref-104">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.turkiyegazetesi.com.tr/Genel/a358536.aspx">"Kayıp kitaba bin altın"</a>. turkiyegazetesi.com.tr. 17 Aralık 2007. 26 Ekim 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191026140034/http://www.turkiyegazetesi.com.tr/Genel/a358536.aspx">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 10 Mart 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kay%C4%B1p+kitaba+bin+alt%C4%B1n&rft.pub=turkiyegazetesi.com.tr&rft.date=2007-12-17&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.turkiyegazetesi.com.tr%2FGenel%2Fa358536.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-105"><a href="#cite_ref-105">^</a> Talat Tekin, Türk Dillerinde Birincil Uzun Ünlüler </li> <li id="cite_note-Trkljss-106">^ <a href="#cite_ref-Trkljss_106-0">a</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-1">b</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-2">c</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-3">d</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-4">e</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-5">f</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-6">g</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-7">h</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-8">i</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-9">j</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-10">k</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-11">l</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-12">m</a> <a href="#cite_ref-Trkljss_106-13">n</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170329042305/http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/jale_ozturk_ses_degisikligi_arkaik_sekiller.pdf">"Ses Değişikliği Geçiren Sözcüklerin Yazı Dilindeki Eski Şekilleri, Dr. Jale Öztürk, PDF"</a> (PDF). 29 Mart 2017 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/jale_ozturk_ses_degisikligi_arkaik_sekiller.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ses+De%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi+Ge%C3%A7iren+S%C3%B6zc%C3%BCklerin+Yaz%C4%B1+Dilindeki+Eski+%C5%9Eekilleri%2C+Dr.+Jale+%C3%96zt%C3%BCrk%2C+PDF&rft_id=http%3A%2F%2Fturkoloji.cu.edu.tr%2FYENI%2520TURK%2520DILI%2Fjale_ozturk_ses_degisikligi_arkaik_sekiller.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Geneticstudy25-107">^ <a href="#cite_ref-Geneticstudy25_107-0">a</a> <a href="#cite_ref-Geneticstudy25_107-1">b</a> <a href="#cite_ref-Geneticstudy25_107-2">c</a> <a href="#cite_ref-Geneticstudy25_107-3">d</a> Prof. Dr. Muharrem Ergin, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayını, İstanbul, 2002 </li> <li id="cite_note-108"><a href="#cite_ref-108">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160719100407/http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/suleyman_efendioglu_ali_osman_solmaz_birlesik_zamanlar_uzerine.pdf">"Süleyman Efendioğlu, Birleşik Zamanlar Üzerine, PDF"</a> (PDF). 19 Temmuz 2016 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/suleyman_efendioglu_ali_osman_solmaz_birlesik_zamanlar_uzerine.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=S%C3%BCleyman+Efendio%C4%9Flu%2C+Birle%C5%9Fik+Zamanlar+%C3%9Czerine%2C+PDF&rft_id=http%3A%2F%2Fturkoloji.cu.edu.tr%2FYENI%2520TURK%2520DILI%2Fsuleyman_efendioglu_ali_osman_solmaz_birlesik_zamanlar_uzerine.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-109"><a href="#cite_ref-109">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160719100407/http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/suleyman_efendioglu_ali_osman_solmaz_birlesik_zamanlar_uzerine.pdf">"Süleyman Efendioğlu, Birleşik Zamanlar Üzerine, -yor olacak, -miş olacak bölümleri"</a> (PDF). 19 Temmuz 2016 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/suleyman_efendioglu_ali_osman_solmaz_birlesik_zamanlar_uzerine.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=S%C3%BCleyman+Efendio%C4%9Flu%2C+Birle%C5%9Fik+Zamanlar+%C3%9Czerine%2C+-yor+olacak%2C+-mi%C5%9F+olacak+b%C3%B6l%C3%BCmleri&rft_id=http%3A%2F%2Fturkoloji.cu.edu.tr%2FYENI%2520TURK%2520DILI%2Fsuleyman_efendioglu_ali_osman_solmaz_birlesik_zamanlar_uzerine.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.otuken.com.tr/otuken-turkce-sozluk">"Ötüken Türkçe Sözlük"</a>. Ötüken Neşriyat. 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210228221706/https://www.otuken.com.tr/otuken-turkce-sozluk">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C3%96t%C3%BCken+T%C3%BCrk%C3%A7e+S%C3%B6zl%C3%BCk&rft.pub=%C3%96t%C3%BCken+Ne%C5%9Friyat&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.otuken.com.tr%2Fotuken-turkce-sozluk&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081025032038/http://tdkterim.gov.tr:80/bts/#">"Büyük Türkçe Sözlük"</a>. Türk Dil Kurumu. 25 Ekim 2008 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tdkterim.gov.tr/bts/">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=B%C3%BCy%C3%BCk+T%C3%BCrk%C3%A7e+S%C3%B6zl%C3%BCk&rft.pub=T%C3%BCrk+Dil+Kurumu&rft_id=http%3A%2F%2Ftdkterim.gov.tr%2Fbts%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">^</a> <cite class="kaynak web">Altıncı Uluslararası Türk Dili Kurultayı<a rel="nofollow" class="external text" href="https://tdk.gov.tr/tdk/kurumsal/vii-uluslararasi-turk-dili-kurultayi-2/">"Uluslararası Türk Dili Kurultayları Tarihçesi"</a>. Türk Dil Kurumu. 19 Eylül 2012. 22 Eylül 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230922154242/https://tdk.gov.tr/tdk/kurumsal/vii-uluslararasi-turk-dili-kurultayi-2/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2024. <q>Başbakan Recep Tayyip Erdoğan konuşmasının ardından ...617 bin söz varlığı ile Türk dilinin en geniş kapsamlı sözlüğü Büyük Türkçe Sözlük ...sanal ortamda kullanıma açıldı.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Uluslararas%C4%B1+T%C3%BCrk+Dili+Kurultaylar%C4%B1+Tarih%C3%A7esi&rft.pub=T%C3%BCrk+Dil+Kurumu&rft.date=2012-09-19&rft_id=https%3A%2F%2Ftdk.gov.tr%2Ftdk%2Fkurumsal%2Fvii-uluslararasi-turk-dili-kurultayi-2%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081027071828/http://www.tdk.gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF31A7A9B636A9F752">"Büyük Türkçe Sözlük"</a>. Türk Dil Kurumu. 27 Ekim 2008 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tdk.gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF31A7A9B636A9F752">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=B%C3%BCy%C3%BCk+T%C3%BCrk%C3%A7e+S%C3%B6zl%C3%BCk&rft.pub=T%C3%BCrk+Dil+Kurumu&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tdk.gov.tr%2FTR%2FBelgeGoster.aspx%3FF6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF31A7A9B636A9F752&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">^</a> <cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ntv.com.tr/turkiye/570-bin-sozcuk-dev-sozlukte-toplaniyor,nj3QeJL7zUaXyxlZEAiA4Q">"570 bin sözcük dev sözlükte toplanıyor"</a>. NTV. 30 Ocak 2009. 12 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230812103225/https://www.ntv.com.tr/turkiye/570-bin-sozcuk-dev-sozlukte-toplaniyor,nj3QeJL7zUaXyxlZEAiA4Q">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=570+bin+s%C3%B6zc%C3%BCk+dev+s%C3%B6zl%C3%BCkte+toplan%C4%B1yor&rft.pub=NTV&rft.date=2009-01-30&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ntv.com.tr%2Fturkiye%2F570-bin-sozcuk-dev-sozlukte-toplaniyor%2Cnj3QeJL7zUaXyxlZEAiA4Q&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">^</a> <cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turk-dilinin-570-bin-sozcugu-dev-sozlukte-toplaniyor-37994">"Türk dilinin 570 bin sözcüğü dev sözlükte toplanıyor"</a>. Cumhuriyet Gazetesi. 29 Ocak 2009. 20 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240720165625/https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turk-dilinin-570-bin-sozcugu-dev-sozlukte-toplaniyor-37994">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk+dilinin+570+bin+s%C3%B6zc%C3%BC%C4%9F%C3%BC+dev+s%C3%B6zl%C3%BCkte+toplan%C4%B1yor&rft.pub=Cumhuriyet+Gazetesi&rft.date=2009-01-29&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cumhuriyet.com.tr%2Fhaber%2Fturk-dilinin-570-bin-sozcugu-dev-sozlukte-toplaniyor-37994&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-116"><a href="#cite_ref-116">^</a> <cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://m.haberturk.com/kultur-sanat/haber-amp/124605-turkcenin-gucu-gorulecek">"Türkçe'nin gücü görülecek"</a>. HaberTürk. 29 Ocak 2009. 20 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240720165625/https://m.haberturk.com/kultur-sanat/haber-amp/124605-turkcenin-gucu-gorulecek">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk%C3%A7e%27nin+g%C3%BCc%C3%BC+g%C3%B6r%C3%BClecek&rft.pub=HaberT%C3%BCrk&rft.date=2009-01-29&rft_id=https%3A%2F%2Fm.haberturk.com%2Fkultur-sanat%2Fhaber-amp%2F124605-turkcenin-gucu-gorulecek&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://emagaza-tdk.ayk.gov.tr/detay/2093/turkce-sozluk-12-baski-2023/">"Türkçe Sözlük 12. baskı"</a>. Türk Dil Kurumu Yayınları. 2023. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-975-17-5397-7" title="Özel:KitapKaynakları/978-975-17-5397-7">978-975-17-5397-7</a>. 20 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240720165626/https://emagaza-tdk.ayk.gov.tr/detay/2093/turkce-sozluk-12-baski-2023/">arşivlendi</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk%C3%A7e+S%C3%B6zl%C3%BCk+12.+bask%C4%B1&rft.pub=T%C3%BCrk+Dil+Kurumu+Yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=2023&rft.isbn=978-975-17-5397-7&rft_id=https%3A%2F%2Femagaza-tdk.ayk.gov.tr%2Fdetay%2F2093%2Fturkce-sozluk-12-baski-2023%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-118"><a href="#cite_ref-118">^</a> <cite class="kaynak web">Hüseyin Ersoy. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://turkoloji.cu.edu.tr/DILBILIM/huseyin_ersoy_yabanci_sozcukler_sozlukbilimsel_calisma.pdf">"Türkçedeki Yabancı Sözcüklerin Kullanım Alanı Bilgileri Ve Düşündürdükleri (Sözlükbilimsel Bir Çalışma)"</a> (PDF). 16 Haziran 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240616124518/https://turkoloji.cu.edu.tr/DILBILIM/huseyin_ersoy_yabanci_sozcukler_sozlukbilimsel_calisma.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 16 Haziran 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk%C3%A7edeki+Yabanc%C4%B1+S%C3%B6zc%C3%BCklerin+Kullan%C4%B1m+Alan%C4%B1+Bilgileri+Ve+D%C3%BC%C5%9F%C3%BCnd%C3%BCrd%C3%BCkleri+%28S%C3%B6zl%C3%BCkbilimsel+Bir+%C3%87al%C4%B1%C5%9Fma%29&rft_id=https%3A%2F%2Fturkoloji.cu.edu.tr%2FDILBILIM%2Fhuseyin_ersoy_yabanci_sozcukler_sozlukbilimsel_calisma.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-dergipark.org.tr-119">^ <a href="#cite_ref-dergipark.org.tr_119-0">a</a> <a href="#cite_ref-dergipark.org.tr_119-1">b</a> <cite class="kaynak web">Ali Çiçek (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/67837">"TÜRKÇENİN SON YÜZYILDAKİ DEĞİŞİM SÜRECİ ÜZERİNE BİR İNCELEME"</a>. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%9CRK%C3%87EN%C4%B0N+SON+Y%C3%9CZYILDAK%C4%B0+DE%C4%9E%C4%B0%C5%9E%C4%B0M+S%C3%9CREC%C4%B0+%C3%9CZER%C4%B0NE+B%C4%B0R+%C4%B0NCELEME&rft.pub=Erzincan+%C3%9Cniversitesi+E%C4%9Fitim+Fak%C3%BCltesi+Dergisi&rft.date=2011&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Ftr%2Fdownload%2Farticle-file%2F67837&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988"> Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (<a href="/wiki/Kategori:Ar%C5%9Fivlenmesi_gereken_ba%C4%9Flant%C4%B1ya_sahip_kaynak_%C5%9Fablonu_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler">link</a>) </li> <li id="cite_note-120"><a href="#cite_ref-120">^</a> <cite class="kaynak web">Fatih ERBAY (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/258207">"TÜRKÇE SÖZLÜK'ÜN İLK VE SON BASKISINDAKİ BATI KÖKENLİ KELİMELERE DAİR"</a>. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 15 Haziran 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240615201741/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/258207">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 15 Haziran 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%9CRK%C3%87E+S%C3%96ZL%C3%9CK%E2%80%99%C3%9CN+%C4%B0LK+VE+SON+BASKISINDAK%C4%B0+BATI+K%C3%96KENL%C4%B0+KEL%C4%B0MELERE+DA%C4%B0R&rft.pub=Sel%C3%A7uk+%C3%9Cniversitesi+T%C3%BCrkiyat+Ara%C5%9Ft%C4%B1rmalar%C4%B1+Dergisi&rft.date=2002&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Ftr%2Fdownload%2Farticle-file%2F258207&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-121"><a href="#cite_ref-121">^</a> <cite class="kaynak web">Kamile imer. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dad.boun.edu.tr/tr/download/article-file/273972">"Cumhuriyet Döneminde Türkçenin Özleştirilmesi Üzerine Düşünceler"</a>. Ankara Üniversitesi. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220810204042/http://dad.boun.edu.tr/tr/download/article-file/273972">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cumhuriyet+D%C3%B6neminde+T%C3%BCrk%C3%A7enin+%C3%96zle%C5%9Ftirilmesi+%C3%9Czerine+D%C3%BC%C5%9F%C3%BCnceler&rft.pub=Ankara+%C3%9Cniversitesi&rft_id=http%3A%2F%2Fdad.boun.edu.tr%2Ftr%2Fdownload%2Farticle-file%2F273972&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  54. harf sırasında bulunan <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">|başlık=</code> parametresi line feed character içeriyor (<a href="/wiki/Yard%C4%B1m:KB1_hatalar%C4%B1#invisible_char" title="Yardım:KB1 hataları">yardım</a>) </li> <li id="cite_note-biyikli2-122"><a href="#cite_ref-biyikli2_122-0">^</a> <cite class="kaynak web">Mustafa BIYIKLI (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180727211312/http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/BIYIKLI-Mustafa-OSMANLICA-A%C3%87ISINDAN-ARAP-HARFL%C4%B0-VE-LAT%C4%B0N-HARFL%C4%B0-T%C3%9CRK%C3%87E-L%C3%9CGATLERDE-VE-S%C3%96ZL%C3%9CKLERDE-KEL%C4%B0MELER%C4%B0N-KAR%C5%9EILA%C5%9ETIRMALI-ANAL%C4%B0ZLER%C4%B0.pdf">"Osmanlıca Açısından Arap Harfli Ve Latin Harfli Türkçe Lügatlerde ve Sözlüklerde Kelimelerin Karşılaştırmalı Analizleri"</a> (PDF). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları. 27 Temmuz 2018 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/BIYIKLI-Mustafa-OSMANLICA-A%C3%87ISINDAN-ARAP-HARFL%C4%B0-VE-LAT%C4%B0N-HARFL%C4%B0-T%C3%9CRK%C3%87E-L%C3%9CGATLERDE-VE-S%C3%96ZL%C3%9CKLERDE-KEL%C4%B0MELER%C4%B0N-KAR%C5%9EILA%C5%9ETIRMALI-ANAL%C4%B0ZLER%C4%B0.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2020.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Osmanl%C4%B1ca+A%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan+Arap+Harfli+Ve+Latin+Harfli+T%C3%BCrk%C3%A7e+L%C3%BCgatlerde+ve+S%C3%B6zl%C3%BCklerde+Kelimelerin+Kar%C5%9F%C4%B1la%C5%9Ft%C4%B1rmal%C4%B1+Analizleri&rft.place=Ankara&rft.pub=Atat%C3%BCrk+K%C3%BClt%C3%BCr%2C+Dil+ve+Tarih+Y%C3%BCksek+Kurumu+Yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=2011&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ayk.gov.tr%2Fwp-content%2Fuploads%2F2015%2F01%2FBIYIKLI-Mustafa-OSMANLICA-A%25C3%2587ISINDAN-ARAP-HARFL%25C4%25B0-VE-LAT%25C4%25B0N-HARFL%25C4%25B0-T%25C3%259CRK%25C3%2587E-L%25C3%259CGATLERDE-VE-S%25C3%2596ZL%25C3%259CKLERDE-KEL%25C4%25B0MELER%25C4%25B0N-KAR%25C5%259EILA%25C5%259ETIRMALI-ANAL%25C4%25B0ZLER%25C4%25B0.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-123"><a href="#cite_ref-123">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isamveri.org/pdfdrg/D01673/1999_4/1999_4_YILDIZO.pdf">"Dilimizdeki Arapça Ve Farsça Kelimelerde Görülen Fonetik Değişimler"</a> (PDF). 13 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240713194414/https://isamveri.org/pdfdrg/D01673/1999_4/1999_4_YILDIZO.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Dilimizdeki+Arap%C3%A7a+Ve+Fars%C3%A7a+Kelimelerde+G%C3%B6r%C3%BClen+Fonetik+De%C4%9Fi%C5%9Fimler&rft_id=https%3A%2F%2Fisamveri.org%2Fpdfdrg%2FD01673%2F1999_4%2F1999_4_YILDIZO.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-124"><a href="#cite_ref-124">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110929114554/http://www.tdk.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF1A46C5FBFA979D0C">"TÜRKÇE SÖZLÜK (2005)'TEKİ SÖZLERİN KÖKENLERİNE AİTSAYISAL DÖKÜM"</a>. Türk Dil Kurumu. 17 Şubat 2007. 29 Ekim 2011 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tdk.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF1A46C5FBFA979D0C">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%9CRK%C3%87E+S%C3%96ZL%C3%9CK+%282005%29%E2%80%99TEK%C4%B0+S%C3%96ZLER%C4%B0N+K%C3%96KENLER%C4%B0NE+A%C4%B0TSAYISAL+D%C3%96K%C3%9CM&rft.pub=T%C3%BCrk+Dil+Kurumu&rft.date=2007-02-17&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tdk.gov.tr%2FTR%2FGenel%2FBelgeGoster.aspx%3FF6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF1A46C5FBFA979D0C&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nisanyansozluk.com/kelime/millet">"millet"</a>. Nişanyan Sözlük. 26 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240726201729/https://www.nisanyansozluk.com/kelime/millet">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ni%C5%9Fanyan+S%C3%B6zl%C3%BCk&rft.atitle=millet&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nisanyansozluk.com%2Fkelime%2Fmillet&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-126"><a href="#cite_ref-126">^</a> <cite class="kaynak haber">Erhan AKYILDIZ (9 Nisan 1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://egazete.cumhuriyet.com.tr//Archive/CUMHURIYET/GAZETE_ARSIVI/1985/4/9/884465D9-8274-4133-B434-E0F79001CD22_3241097_6.jpeg">"Yasak sözcüklerin listesi önce haftalık bir gazetede yer aldı"</a>. Cumhuriyet Gazetesi. s. 6. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20231223143913/https://egazete.cumhuriyet.com.tr//Archive/CUMHURIYET/GAZETE_ARSIVI/1985/4/9/884465D9-8274-4133-B434-E0F79001CD22_3241097_6.jpeg">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Yasak+s%C3%B6zc%C3%BCklerin+listesi+%C3%B6nce+haftal%C4%B1k+bir+gazetede+yer+ald%C4%B1&rft.pages=6&rft.pub=Cumhuriyet+Gazetesi&rft.date=1985-04-09&rft_id=https%3A%2F%2Fegazete.cumhuriyet.com.tr%2F%2FArchive%2FCUMHURIYET%2FGAZETE_ARSIVI%2F1985%2F4%2F9%2F884465D9-8274-4133-B434-E0F79001CD22_3241097_6.jpeg&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">^</a> <cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://egazete.cumhuriyet.com.tr//Archive/CUMHURIYET/GAZETE_ARSIVI/1985/9/17/5AC5893A-BF37-49B0-8883-8E7770917525_3241115_16.jpeg">"Milli Eğitim'de Sözcük Yasağı"</a>. Cumhuriyet Gazetesi. 17 Eylül 1985. s. 16. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20231223143915/https://egazete.cumhuriyet.com.tr//Archive/CUMHURIYET/GAZETE_ARSIVI/1985/9/17/5AC5893A-BF37-49B0-8883-8E7770917525_3241115_16.jpeg">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Milli+E%C4%9Fitim%27de+S%C3%B6zc%C3%BCk+Yasa%C4%9F%C4%B1&rft.pages=16&rft.pub=Cumhuriyet+Gazetesi&rft.date=1985-09-17&rft_id=https%3A%2F%2Fegazete.cumhuriyet.com.tr%2F%2FArchive%2FCUMHURIYET%2FGAZETE_ARSIVI%2F1985%2F9%2F17%2F5AC5893A-BF37-49B0-8883-8E7770917525_3241115_16.jpeg&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">^</a> <cite class="kaynak web">Hüseyin CANERİK (8 Nisan 2021). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://huseyincanerik.com/index.php/424-205-turkce-sozcugu-yasaklayan-akademisyenler-profesor-oldu-unutulan-turkce-yasaginin-oykusu">"205 Türkçe Sözcüğü Yasaklayan Akademisyenler Profesör Oldu - Unutulan Türkçe Yasağının Öyküsü"</a>. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20231223143914/https://huseyincanerik.com/index.php/424-205-turkce-sozcugu-yasaklayan-akademisyenler-profesor-oldu-unutulan-turkce-yasaginin-oykusu">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=205+T%C3%BCrk%C3%A7e+S%C3%B6zc%C3%BC%C4%9F%C3%BC+Yasaklayan+Akademisyenler+Profes%C3%B6r+Oldu+-+Unutulan+T%C3%BCrk%C3%A7e+Yasa%C4%9F%C4%B1n%C4%B1n+%C3%96yk%C3%BCs%C3%BC&rft.date=2021-04-08&rft_id=https%3A%2F%2Fhuseyincanerik.com%2Findex.php%2F424-205-turkce-sozcugu-yasaklayan-akademisyenler-profesor-oldu-unutulan-turkce-yasaginin-oykusu&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-129"><a href="#cite_ref-129">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.haber3.com/guncel/turkceden-yabanci-dillere-gecen-kelimeler-haberi-253091">"Türkçe'den yabancı dillere geçen kelimeler"</a>. 13 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240713175506/https://www.haber3.com/guncel/turkceden-yabanci-dillere-gecen-kelimeler-haberi-253091">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk%C3%A7e%27den+yabanc%C4%B1+dillere+ge%C3%A7en+kelimeler&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.haber3.com%2Fguncel%2Fturkceden-yabanci-dillere-gecen-kelimeler-haberi-253091&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-130"><a href="#cite_ref-130">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/157893">"Yaşayan Arapça ve Farsçadaki Türkçe Kelimeler Üzerine Notlar /"</a>. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200324183354/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/157893">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ya%C5%9Fayan+Arap%C3%A7a+ve+Fars%C3%A7adaki+T%C3%BCrk%C3%A7e+Kelimeler+%C3%9Czerine+Notlar+%2F&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Ftr%2Fdownload%2Farticle-file%2F157893&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-131"><a href="#cite_ref-131">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/172964">"Yeni Fariside Türk Unsurları /"</a>. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200325113845/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/172964">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Yeni+Fariside+T%C3%BCrk+Unsurlar%C4%B1+%2F&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Ftr%2Fdownload%2Farticle-file%2F172964&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-132"><a href="#cite_ref-132">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=eGIhPSgD2vtgZic-E8JA3w&no=V6cjxhZjPeXMezL9Ybx-iQ">"Arapçanın muhtelif lehçelerinde Türkçe unsurlar /"</a>. 13 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240713192434/https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=eGIhPSgD2vtgZic-E8JA3w&no=V6cjxhZjPeXMezL9Ybx-iQ">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Arap%C3%A7an%C4%B1n+muhtelif+leh%C3%A7elerinde+T%C3%BCrk%C3%A7e+unsurlar+%2F&rft_id=https%3A%2F%2Ftez.yok.gov.tr%2FUlusalTezMerkezi%2FtezDetay.jsp%3Fid%3DeGIhPSgD2vtgZic-E8JA3w%26no%3DV6cjxhZjPeXMezL9Ybx-iQ&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-133"><a href="#cite_ref-133">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1141919">"Irak Arapçasına Geçen ve Anlam Kaymasına Uğrayan Bazı Türkçe Kelimeler /"</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Irak+Arap%C3%A7as%C4%B1na+Ge%C3%A7en+ve+Anlam+Kaymas%C4%B1na+U%C4%9Frayan+Baz%C4%B1+T%C3%BCrk%C3%A7e+Kelimeler+%2F&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Fen%2Fdownload%2Farticle-file%2F1141919&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  61. harf sırasında bulunan <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">|başlık=</code> parametresi line feed character içeriyor (<a href="/wiki/Yard%C4%B1m:KB1_hatalar%C4%B1#invisible_char" title="Yardım:KB1 hataları">yardım</a>)Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (<a href="/wiki/Kategori:Ar%C5%9Fivlenmesi_gereken_ba%C4%9Flant%C4%B1ya_sahip_kaynak_%C5%9Fablonu_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler">link</a>) </li> <li id="cite_note-134"><a href="#cite_ref-134">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1555602">"BAŞKA DİLDE YAŞAMAK: ARAP DİLİNDE YAŞAYAN TÜRKÇE KELİME VE YAPILAR"</a>. 29 Kasım 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20231129122426/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1555602">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=BA%C5%9EKA+D%C4%B0LDE+YA%C5%9EAMAK%3A+ARAP+D%C4%B0L%C4%B0NDE+YA%C5%9EAYAN+T%C3%9CRK%C3%87E+KEL%C4%B0ME+VE+YAPILAR&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Fen%2Fdownload%2Farticle-file%2F1555602&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  42. harf sırasında bulunan <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">|başlık=</code> parametresi line feed character içeriyor (<a href="/wiki/Yard%C4%B1m:KB1_hatalar%C4%B1#invisible_char" title="Yardım:KB1 hataları">yardım</a>) </li> <li id="cite_note-135"><a href="#cite_ref-135">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://acikerisim.uludag.edu.tr/server/api/core/bitstreams/98896604-4417-4797-be95-58571af9ffdc/content">"SUDAN ARAPÇASINDA TÜRKÇEDEN GEÇEN KELİMELER VE BU KELİMELERİN SUDANLI ÖĞRENCİLERİN TÜRKÇE ÖĞRENİMİNE YANSIMASI"</a>. 13 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240713193303/https://acikerisim.uludag.edu.tr/server/api/core/bitstreams/98896604-4417-4797-be95-58571af9ffdc/content">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=SUDAN+ARAP%C3%87ASINDA+T%C3%9CRK%C3%87EDEN+GE%C3%87EN+KEL%C4%B0MELER+VE+BU+KEL%C4%B0MELER%C4%B0N+SUDANLI+%C3%96%C4%9ERENC%C4%B0LER%C4%B0N+T%C3%9CRK%C3%87E+%C3%96%C4%9EREN%C4%B0M%C4%B0NE+YANSIMASI&rft_id=https%3A%2F%2Facikerisim.uludag.edu.tr%2Fserver%2Fapi%2Fcore%2Fbitstreams%2F98896604-4417-4797-be95-58571af9ffdc%2Fcontent&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  50. harf sırasında bulunan <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">|başlık=</code> parametresi line feed character içeriyor (<a href="/wiki/Yard%C4%B1m:KB1_hatalar%C4%B1#invisible_char" title="Yardım:KB1 hataları">yardım</a>) </li> <li id="cite_note-136"><a href="#cite_ref-136">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gzt.com/lugat/turkceden-diger-dillere-gecen-kelimeler-3549686">"Türkçe'den diğer dillere geçen kelimeler"</a>. 13 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240713175507/https://www.gzt.com/lugat/turkceden-diger-dillere-gecen-kelimeler-3549686">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk%C3%A7e%27den+di%C4%9Fer+dillere+ge%C3%A7en+kelimeler&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gzt.com%2Flugat%2Fturkceden-diger-dillere-gecen-kelimeler-3549686&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-137"><a href="#cite_ref-137">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/karaagac_01.pdf">"Türkçenin Dünya Dillerine Etkisi"</a> (PDF). 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230903043721/https://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/karaagac_01.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrk%C3%A7enin+D%C3%BCnya+Dillerine+Etkisi&rft_id=https%3A%2F%2Fturkoloji.cu.edu.tr%2FYENI%2520TURK%2520DILI%2Fkaraagac_01.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-138"><a href="#cite_ref-138">^</a> <cite class="kaynak web"><a class="external text" href="https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Ottoman_Turkish_terms_inherited_from_Proto-Turkic">"Category:Ottoman Turkish terms inherited from Proto-Turkic"</a>. 21 Eki 2020. 13 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240713212225/https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Ottoman_Turkish_terms_inherited_from_Proto-Turkic">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2024 – Wiktionary vasıtasıyla.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Category%3AOttoman+Turkish+terms+inherited+from+Proto-Turkic&rft.date=2020-10-21&rft_id=https%3A%2F%2Fen.wiktionary.org%2Fwiki%2FCategory%3AOttoman_Turkish_terms_inherited_from_Proto-Turkic&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-139"><a href="#cite_ref-139">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090114111157/http://pom.bbaw.de/turfan/start.php?aufl=1280">"Arşivlenmiş kopya"</a>. 14 Ocak 2009 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pom.bbaw.de/turfan/start.php?aufl=1280">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ar%C5%9Fivlenmi%C5%9F+kopya&rft_id=http%3A%2F%2Fpom.bbaw.de%2Fturfan%2Fstart.php%3Faufl%3D1280&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-140"><a href="#cite_ref-140">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tdkterim.gov.tr/bts/">Güncel TÜrkçe Sözlük "yardım"</a> 28 Mart 2013 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130328002715/http://tdkterim.gov.tr/bts/">arşivlendi</a>. TDK </li> <li id="cite_note-141"><a href="#cite_ref-141">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.otukensozluk.com/AnaSayfa.aspx?e=qEA_x0F_cEWAZOWrlBTNP0wm/1SuVTai0Vm3rlPhAyOFMOg_x7F_">Türkçe Sözlük "yardım"</a> 31 Ekim 2016 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161031085309/http://www.otukensozluk.com/AnaSayfa.aspx?e=qEA_x0F_cEWAZOWrlBTNP0wm%2F1SuVTai0Vm3rlPhAyOFMOg_x7F_">arşivlendi</a>. Ötüken Neşriyat </li> <li id="cite_note-142"><a href="#cite_ref-142">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190306044817/http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5c7b2b812ef7e0.01251825">"Arşivlenmiş kopya"</a>. 6 Mart 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5c7b2b812ef7e0.01251825">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ar%C5%9Fivlenmi%C5%9F+kopya&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tdk.gov.tr%2Findex.php%3Foption%3Dcom_bts%26arama%3Dkelime%26guid%3DTDK.GTS.5c7b2b812ef7e0.01251825&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AT%C3%BCrk%C3%A7e" class="Z3988">  </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ayrıca_bakınız">Ayrıca bakınız</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=51" title="Değiştirilen bölüm: Ayrıca bakınız" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=51" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ayrıca bakınız">kaynağı değiştir</a>]</div> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7enin_ses_%C3%B6zellikleri" title="Türkçenin ses özellikleri">Türkçenin ses özellikleri</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dilleri</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7edeki_yabanc%C4%B1_k%C3%B6kenli_s%C3%B6zc%C3%BCklerin_T%C3%BCrk%C3%A7e_kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1klar%C4%B1" title="Türkçedeki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıkları">Türkçedeki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıkları</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7edeki_Fars%C3%A7a_k%C3%B6kenli_kelimeler_listesi" class="mw-redirect" title="Türkçedeki Farsça kökenli kelimeler listesi">Türkçedeki Farsça kökenli kelimeler listesi</a></li> <li><a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7e_Olimpiyatlar%C4%B1" title="Uluslararası Türkçe Olimpiyatları">Uluslararası Türkçe Olimpiyatları</a></li> <li><a href="/wiki/En_uzun_T%C3%BCrk%C3%A7e_kelime" title="En uzun Türkçe kelime">En uzun Türkçe kelime</a></li> <li><a href="/wiki/Yabanc%C4%B1_dil_olarak_T%C3%BCrk%C3%A7e_e%C4%9Fitimi" title="Yabancı dil olarak Türkçe eğitimi">Yabancı dil olarak Türkçe eğitimi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7enin_verintileri" title="Türkçenin verintileri">Türkçenin verintileri</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%96z_T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Öz Türkçe">Öz Türkçe</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dış_bağlantılar">Dış bağlantılar</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&veaction=edit&section=52" title="Değiştirilen bölüm: Dış bağlantılar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&action=edit&section=52" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Dış bağlantılar">kaynağı değiştir</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33560057">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33560105">@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sistersitebox{display:none!important}}</style><div class="side-box side-box-right"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33560075">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Wiktionary-logo-tr.png/33px-Wiktionary-logo-tr.png" decoding="async" width="33" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Wiktionary-logo-tr.png/49px-Wiktionary-logo-tr.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Wiktionary-logo-tr.png/66px-Wiktionary-logo-tr.png 2x" data-file-width="391" data-file-height="474" /></div> <div class="side-box-text plainlist">Vikisözlük'te <a href="https://tr.wiktionary.org/wiki/tr:Kategori:T%C3%BCrk%C3%A7e_s%C3%B6zc%C3%BCkler" class="extiw" title="wikt:tr:Kategori:Türkçe sözcükler">Kategori:Türkçe sözcükler</a> ile ilgili tanım bulabilirsiniz.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33560057"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33560105"><div class="side-box side-box-right"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33560075"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons'ta <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Turkish_language" class="extiw" title="commons:Category:Turkish language">Türkçe</a> ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tdk.org.tr">Türk Dil Kurumu</a>21 Ağustos 2008 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080821102433/http://tdk.org.tr/lehceler/Default1.aspx">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131220065655/http://tdkterim.gov.tr/bts/">Türk Dil Kurumu - Büyük Türkçe Sözlük</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120120193209/http://tdkterim.gov.tr/ttas/">Türk Dil Kurumu - Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071007041602/http://www.tdk.org.tr/TR/AdArama.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF0BF5B4755D05B9EB">Türk Dil Kurumu - Kişi Adları Sözlüğü</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110720075856/http://www.tdk.org.tr/lehceler/">Türk Dil Kurumu - Türk Lehçeleri Sözlüğü</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070818194600/http://tdkterim.gov.tr/bati/">Türk Dil Kurumu - Türkçede Batı Kökenli Sözcükler Sözlüğü</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sozluk.gov.tr/">Türkçe Sözlük</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Çağdaş_Türk_dilleri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r25548259">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrk_dilleri" title="Şablon:Türk dilleri"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:T%C3%BCrk_dilleri" title="Şablon tartışma:Türk dilleri"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:T%C3%BCrk_dilleri&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Çağdaş_Türk_dilleri" style="font-size:114%;margin:0 4em">Çağdaş <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dilleri" title="Türk dilleri">Türk dilleri</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Anadil" title="Anadil">Ön diller</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%96n_T%C3%BCrk%C3%A7e" class="mw-redirect" title="Ön Türkçe">Ön Türkçe</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ogur_%C3%B6be%C4%9Fi" title="Ogur öbeği">Ogur</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%87uva%C5%9F%C3%A7a" title="Çuvaşça">Çuvaşça</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%C5%9Eaz_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Şaz Türkçesi">Şaz Türkçesi</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:yellowgreen;;width:1%"><a href="/wiki/Uygur_grubu" class="mw-redirect" title="Uygur grubu">Karluk</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Eynuca" title="Eynuca">Eynuca</a>1</li> <li><a href="/wiki/%C4%B0li_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="İli Türkçesi">İli Türkçesi</a>2</li> <li><a href="/wiki/Lop_dili" title="Lop dili">Lop dili</a>2</li> <li><a href="/wiki/%C3%96zbek%C3%A7e" title="Özbekçe">Özbekçe</a></li> <li><a href="/wiki/Uygurca" title="Uygurca">Uygurca</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:yellowgreen;;width:1%"><a href="/wiki/K%C4%B1p%C3%A7ak_grubu" title="Kıpçak grubu">Kıpçak</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Altayca" title="Altayca">Altayca</a></li> <li><a href="/wiki/Baraba_dili" title="Baraba dili">Baraba dili</a>2</li> <li><a href="/wiki/Ba%C5%9Fkurt%C3%A7a" title="Başkurtça">Başkurtça</a></li> <li><a href="/wiki/Dobruca_Tatarcas%C4%B1" title="Dobruca Tatarcası">Dobruca Tatarcası</a></li> <li><a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m_Tatarcas%C4%B1" title="Kırım Tatarcası">Kırım Tatarcası</a></li> <li><a href="/wiki/Kara%C3%A7ay-Balkarca" title="Karaçay-Balkarca">Karaçay-Balkarca</a></li> <li><a href="/wiki/Karakalpak%C3%A7a" title="Karakalpakça">Karakalpakça</a></li> <li><a href="/wiki/Karayca" title="Karayca">Karayca</a></li> <li><a href="/wiki/Kazak%C3%A7a" title="Kazakça">Kazakça</a></li> <li><a href="/wiki/K%C4%B1rg%C4%B1zca" title="Kırgızca">Kırgızca</a></li> <li><a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m%C3%A7ak%C3%A7a" title="Kırımçakça">Kırımçakça</a></li> <li><a href="/wiki/Kumuk%C3%A7a" title="Kumukça">Kumukça</a></li> <li><a href="/wiki/Nogayca" title="Nogayca">Nogayca</a></li> <li><a href="/wiki/Sibirce" class="mw-redirect" title="Sibirce">Sibirce</a></li> <li><a href="/wiki/Tatarca" title="Tatarca">Tatarca</a></li> <li><a href="/wiki/Urumca" title="Urumca">Urumca</a>3</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:yellowgreen;;width:1%"><a href="/wiki/O%C4%9Fuz_dil_grubu" title="Oğuz dil grubu">Oğuz</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Af%C5%9Farca" title="Afşarca">Afşarca</a>2</li> <li><a href="/wiki/Azerice" title="Azerice">Azerice</a></li> <li><a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m_Tatarcas%C4%B1" title="Kırım Tatarcası">Kırım Tatarcası</a> (<a href="/wiki/Romanya_Tatarcas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Romanya Tatarcası">Romanya Tatarcası</a>)</li> <li><a href="/wiki/Gagavuzca" title="Gagavuzca">Gagavuzca</a></li> <li><a href="/wiki/Horasan_T%C3%BCrk%C3%A7esi" title="Horasan Türkçesi">Horasan Türkçesi</a>2</li> <li><a href="/wiki/Ka%C5%9Fkayca" title="Kaşkayca">Kaşkayca</a></li> <li><a href="/wiki/Pe%C3%A7enek%C3%A7e" title="Peçenekçe">Peçenekçe</a>3</li> <li><a href="/wiki/Salarca" title="Salarca">Salarca</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Türkçe</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkmence" title="Türkmence">Türkmence</a></li> <li><a href="/wiki/Urumca" title="Urumca">Urumca</a>3</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:yellowgreen;;width:1%"><a href="/wiki/Argu_grubu" title="Argu grubu">Argu</a>3</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Hala%C3%A7%C3%A7a" title="Halaçça">Halaçça</a>2</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:yellowgreen;;width:1%"><a href="/wiki/Sibirya_T%C3%BCrk_dilleri" title="Sibirya Türk dilleri">Sibirya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bat%C4%B1_Yugurca" class="mw-redirect" title="Batı Yugurca">Batı Yugurca</a>3</li> <li><a href="/wiki/%C3%87ul%C4%B1mca" title="Çulımca">Çulımca</a></li> <li><a href="/wiki/Dolganca" title="Dolganca">Dolganca</a></li> <li><a href="/wiki/Fuy%C3%BC_G%C4%B1rg%C4%B1s_dili" title="Fuyü Gırgıs dili">Fuyü Gırgıs dili</a>2</li> <li><a href="/wiki/Hakas%C3%A7a" title="Hakasça">Hakasça</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Eorca" title="Şorca">Şorca</a></li> <li><a href="/wiki/Tofaca" title="Tofaca">Tofaca</a></li> <li><a href="/wiki/Tuvaca" title="Tuvaca">Tuvaca</a></li> <li><a href="/wiki/Yakut%C3%A7a" title="Yakutça">Yakutça</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>Notlar: 1 İki farklı dilin karışımı ile oluşmuş melez diller. 2 Yazı dili olmayan diller. 3 Sınıflandırılması tartışmalı diller.</div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="22x20px&#124;border_&#124;alt=Türkiye&#124;link=Türkiye_Türkiye_konuları" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiye_konular%C4%B1" title="Şablon:Türkiye konuları"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:T%C3%BCrkiye_konular%C4%B1" title="Şablon tartışma:Türkiye konuları"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiye_konular%C4%B1&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="22x20px&#124;border_&#124;alt=Türkiye&#124;link=Türkiye_Türkiye_konuları" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye"><img alt="Türkiye" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/22px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/33px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/44px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a> konuları</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="center"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_tarihi" title="Türkiye tarihi">Türkiye tarihi</a>  <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r34219444">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style>(<a href="/wiki/T%C3%BCrk_tarihinin_zaman_%C3%A7izelgesi" title="Türk tarihinin zaman çizelgesi">Zaman çizelgesi</a>)</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks hlist navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Erken tarih</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Anadolu_Sel%C3%A7uklu_Devleti" title="Anadolu Selçuklu Devleti">Anadolu Selçuklu Devleti</a></li> <li><a href="/wiki/Anadolu_beylikleri" title="Anadolu beylikleri">Anadolu beylikleri</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu_kurulu%C5%9F_d%C3%B6nemi" title="Osmanlı İmparatorluğu kuruluş dönemi">Kuruluş dönemi</a></li> <li><a href="/wiki/Fetret_Devri" title="Fetret Devri">Fetret Devri</a></li> <li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu_y%C3%BCkselme_d%C3%B6nemi" title="Osmanlı İmparatorluğu yükselme dönemi">Yükselme dönemi</a></li> <li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu_duraklama_d%C3%B6nemi" title="Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi">Duraklama dönemi</a> (1683-1827)</li> <li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu_reform_d%C3%B6nemi" title="Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi">Reform dönemi</a> (1828-1908)</li> <li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu_da%C4%9F%C4%B1lma_d%C3%B6nemi" title="Osmanlı İmparatorluğu dağılma dönemi">Dağılma dönemi</a> (1908-1922)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Cumhuriyet</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1" title="Türk Kurtuluş Savaşı">Kurtuluş Savaşı</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_siyasi_tarihi" title="Türkiye siyasi tarihi">Türkiye siyasi tarihi</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_tek_partili_d%C3%B6nem" title="Türkiye'de tek partili dönem">Tek partili dönem</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_%C3%A7ok_partili_d%C3%B6nem" title="Türkiye'de çok partili dönem">Çok partili dönem</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Konusuna göre</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_anayasal_s%C3%BCre%C3%A7" title="Türkiye'de anayasal süreç">Anayasal</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_asker%C3%AE_tarihi" title="Türk askerî tarihi">Askerî</a> (<a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_kat%C4%B1ld%C4%B1%C4%9F%C4%B1_sava%C5%9Flar_listesi" title="Türkiye'nin katıldığı savaşlar listesi">Savaşları</a>)</li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_ekonomi_tarihi" title="Türkiye ekonomi tarihi">Ekonomi</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="navbox-image" rowspan="6" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><a href="/wiki/Dosya:Emblem_of_Turkey.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Emblem_of_Turkey.svg/110px-Emblem_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="110" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Emblem_of_Turkey.svg/165px-Emblem_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Emblem_of_Turkey.svg/220px-Emblem_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="373" /></a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Siyaset ve <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_h%C3%BCk%C3%BBmeti" title="Türkiye hükûmeti">yönetim</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_cumhurba%C5%9Fkan%C4%B1" title="Türkiye cumhurbaşkanı">Cumhurbaşkanı</a> <ul><li><a href="/wiki/Cumhurba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_kararnamesi" title="Cumhurbaşkanlığı kararnamesi">Kararname</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_cumhurba%C5%9Fkan%C4%B1_yard%C4%B1mc%C4%B1s%C4%B1" title="Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı">Cumhurbaşkanı yardımcısı</a></li> <li><a href="/wiki/Cumhurba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_Kabinesi" title="Cumhurbaşkanlığı Kabinesi">Cumhurbaşkanlığı Kabinesi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_bakanl%C4%B1klar" title="Türkiye'deki bakanlıklar">Bakanlıklar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_d%C4%B1%C5%9F_ili%C5%9Fkileri" title="Türkiye'nin dış ilişkileri">Dış ilişkiler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_insan_haklar%C4%B1" title="Türkiye'de insan hakları">İnsan hakları</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_K%C3%BCrtlere_y%C3%B6nelik_insan_haklar%C4%B1_ihlalleri" title="Türkiye'de Kürtlere yönelik insan hakları ihlalleri">Kürtler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_LGBT_haklar%C4%B1" title="Türkiye'de LGBT hakları">LGBT</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_B%C3%BCy%C3%BCk_Millet_Meclisi" title="Türkiye Büyük Millet Meclisi">Meclis</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_se%C3%A7imler" title="Türkiye'de seçimler">Seçimler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_vicdani_ret" title="Türkiye'de vicdani ret">Vicdani ret</a></li></ul> </div><table class="nowraplinks hlist navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_yarg%C4%B1_te%C5%9Fkilat%C4%B1" title="Türkiye'de yargı teşkilatı">Yargı teşkilatı</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_Cumhuriyeti_Anayasas%C4%B1" title="Türkiye Cumhuriyeti Anayasası">Anayasa</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_Cumhuriyeti_Anayasa_Mahkemesi" title="Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi">Anayasa Mahkemesi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_kolluk_kuvvetleri" title="Türkiye'deki kolluk kuvvetleri">Kolluk kuvvetleri</a></li> <li><a href="/wiki/T.C._Resm%C3%AE_Gazete" title="T.C. Resmî Gazete">Resmî Gazete</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_siyaset" title="Türkiye'de siyaset">Siyaset</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Atat%C3%BCrk%C3%A7%C3%BCl%C3%BCk" class="mw-redirect" title="Atatürkçülük">Atatürkçülük</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_%C3%BCniter_devlet" title="Türkiye'de üniter devlet">Üniter devlet</a></li> <li><a href="/wiki/Kuvvetler_ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1#Türkiye" title="Kuvvetler ayrılığı">Kuvvetler ayrılığı</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_Avrupa_Birli%C4%9Fi_%C3%BCyelik_s%C3%BCreci" title="Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci">AB süreci</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_derin_devlet" title="Türkiye'de derin devlet">Derin devlet</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_laiklik" title="Türkiye'de laiklik">Laiklik</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_liberalizm" title="Türkiye'de liberalizm">Liberalizm</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_muhafazak%C3%A2rl%C4%B1k" title="Türkiye'de muhafazakârlık">Muhafazakârlık</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_anar%C5%9Fizm" title="Türkiye'de anarşizm">Anarşizm</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_kom%C3%BCnizm" title="Türkiye'de komünizm">Komünizm</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_antikom%C3%BCnizm" title="Türkiye'de antikomünizm">Antikomünizm</a></li> <li><a href="/wiki/Yeni_Osmanl%C4%B1c%C4%B1l%C4%B1k" title="Yeni Osmanlıcılık">Yeni Osmanlıcılık</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_modeli" title="Türk modeli">Türk modeli</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_siyasi_partiler_listesi" title="Türkiye'deki siyasi partiler listesi">Siyasi partiler</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_eski_siyasi_partiler_listesi" title="Türkiye'deki eski siyasi partiler listesi">Eski</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_yasa_d%C4%B1%C5%9F%C4%B1_siyasi_partiler_listesi" title="Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler listesi">Yasa dışı</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Demokratik_a%C3%A7%C4%B1l%C4%B1m" title="Demokratik açılım">Demokratik açılım</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_enerji_politikas%C4%B1" title="Türkiye'nin enerji politikası">Enerji politikası</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_yolsuzluk" title="Türkiye'de yolsuzluk">Yolsuzluk</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Silahl%C4%B1_Kuvvetleri" title="Türk Silahlı Kuvvetleri">Ordu</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Kara_Kuvvetleri" title="Türk Kara Kuvvetleri">Kara Kuvvetleri</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Hava_Kuvvetleri" title="Türk Hava Kuvvetleri">Hava Kuvvetleri</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Deniz_Kuvvetleri" title="Türk Deniz Kuvvetleri">Deniz Kuvvetleri</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_savunma_sanayi" class="mw-redirect" title="Türkiye savunma sanayi">Savunma sanayi</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_co%C4%9Frafyas%C4%B1" title="Türkiye coğrafyası">Coğrafya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_adalar_listesi" title="Türkiye'deki adalar listesi">Adalar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_akarsular_listesi" title="Türkiye'deki akarsular listesi">Akarsular</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_burunlar_listesi" title="Türkiye'deki burunlar listesi">Burunlar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_b%C3%BCy%C3%BCk%C5%9Fehir_belediyeleri" title="Türkiye'de büyükşehir belediyeleri">Büyükşehirler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_%C5%9Fehirlerin_karde%C5%9F_%C5%9Fehirleri_listesi" title="Türkiye'deki şehirlerin kardeş şehirleri listesi">Kardeş şehirler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_co%C4%9Frafi_b%C3%B6lgeleri" title="Türkiye'nin coğrafi bölgeleri">Coğrafi bölgeler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_%C3%A7evre_sorunlar%C4%B1" title="Türkiye'de çevre sorunları">Çevre sorunları</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_hava_kirlili%C4%9Fi" title="Türkiye'de hava kirliliği">Hava kirliliği</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_iklim_de%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi" title="Türkiye'de iklim değişikliği">İklim değişikliği</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_da%C4%9Flar_listesi" title="Türkiye'deki dağlar listesi">Dağlar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_g%C3%B6ller_listesi" title="Türkiye'deki göller listesi">Göller</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_il%C3%A7eleri" title="Türkiye'nin ilçeleri">İlçeler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_illeri" title="Türkiye'nin illeri">İller</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_k%C3%B6rfezler_listesi" title="Türkiye'deki körfezler listesi">Körfezler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_yar%C4%B1madalar_listesi" title="Türkiye'deki yarımadalar listesi">Yarımadalar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_yerle%C5%9Fim_yerleri_listesi" title="Türkiye'deki yerleşim yerleri listesi">Yerleşim yerleri</a></li> <li>Koruma alanları <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_D%C3%BCnya_Miraslar%C4%B1_listesi" title="Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi">Dünya Mirasları</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_mill%C3%AE_parklar_listesi" title="Türkiye'deki millî parklar listesi">Millî parklar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_Ramsar_alanlar%C4%B1_listesi" title="Türkiye'deki Ramsar alanları listesi">Ramsar alanları</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_tabiat_an%C4%B1tlar%C4%B1_listesi" title="Türkiye'deki tabiat anıtları listesi">Tabiat anıtları</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_tabiat_parklar%C4%B1_listesi" title="Türkiye'deki tabiat parkları listesi">Tabiat parkları</a></li></ul></li></ul> </div><table class="nowraplinks hlist navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Yerler" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Yerler</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu</a></li> <li><a href="/wiki/Do%C4%9Fu_Trakya" title="Doğu Trakya">Trakya</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Rivieras%C4%B1" title="Türk Rivierası">Türk Rivierası</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_ekonomisi" title="Türkiye ekonomisi">Ekonomi</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Avrupa_Birli%C4%9Fi-T%C3%BCrkiye_G%C3%BCmr%C3%BCk_Birli%C4%9Fi" title="Avrupa Birliği-Türkiye Gümrük Birliği">AB Gümrük Birliği</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_bankalar_listesi" title="Türkiye'deki bankalar listesi">Bankalar</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_Cumhuriyet_Merkez_Bankas%C4%B1" title="Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası">Merkez Bankası</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Borsa_%C4%B0stanbul" title="Borsa İstanbul">Borsa</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BCneydo%C4%9Fu_Anadolu_Projesi" title="Güneydoğu Anadolu Projesi">Güneydoğu Anadolu Projesi</a></li> <li><a href="/wiki/Tasarruf_Mevduat%C4%B1_Sigorta_Fonu" title="Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu">Mevduatı Koruma </a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_liras%C4%B1" title="Türk lirası">Para birimi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_enflasyon" title="Türkiye'de enflasyon">Enflasyon</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_sanayi" title="Türkiye'de sanayi">Sanayi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_merkezli_%C5%9Firketler_listesi" title="Türkiye merkezli şirketler listesi">Şirketler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_tar%C4%B1m" title="Türkiye'de tarım">Tarım</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_turizm" title="Türkiye'de turizm">Turizm</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_ula%C5%9F%C4%B1m" title="Türkiye'de ulaşım">Ulaşım</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_Cumhuriyeti_Devlet_Demiryollar%C4%B1" title="Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları">Demiryolları</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_Hava_Yollar%C4%B1" title="Türk Hava Yolları">Havayolları</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_merkezli_havayolu_%C5%9Firketleri_listesi" class="mw-redirect" title="Türkiye merkezli havayolu şirketleri listesi">Liste</a></li></ul></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Toplum</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_e%C4%9Fitim" title="Türkiye'de eğitim">Eğitim</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_atanamayan_%C3%B6%C4%9Fretmenler" title="Türkiye'de atanamayan öğretmenler">Atanamayan öğretmenler</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_konu%C5%9Fulan_diller" title="Türkiye'de konuşulan diller">Diller</a> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Türkçe</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_%C4%B1rk%C3%A7%C4%B1l%C4%B1k" title="Türkiye'de ırkçılık">Irkçılık</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_antisemitizm" title="Türkiye'de antisemitizm">Yahudiler</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_Arap_kar%C5%9F%C4%B1tl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Türkiye'deki Arap karşıtlığı">Araplar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_Suriyeli_kar%C5%9F%C4%B1tl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Türkiye'deki Suriyeli karşıtlığı">Suriyeliler</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_su%C3%A7" title="Türkiye'de suç">Suç</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_kad%C4%B1n_cinayeti" title="Türkiye'de kadın cinayeti">Kadın cinayeti</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_lin%C3%A7" title="Türkiye'de linç">Linç</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_ter%C3%B6rizm" title="Türkiye'de terörizm">Terörizm</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_intihar_sald%C4%B1r%C4%B1lar%C4%B1_listesi" title="Türkiye'deki intihar saldırıları listesi">İntihar saldırıları</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_g%C3%B6steriler_ve_protestolar_listesi" title="Türkiye'deki gösteriler ve protestolar listesi">Protestolar</a></li></ul> </div><table class="nowraplinks hlist navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrk_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC" title="Türk kültürü">Kültür</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_resm%C3%AE_tatiller" title="Türkiye'deki resmî tatiller">Resmi tatiller</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_adlar%C4%B1" title="Türk adları">Adlar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_bas%C4%B1n" title="Türkiye'de basın">Basın</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_m%C3%BCzi%C4%9Fi" title="Türk müziği">Müzik</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_m%C3%BCzik_sans%C3%BCr%C3%BC" title="Türkiye'de müzik sansürü">Sansür</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_edebiyat%C4%B1" title="Türk edebiyatı">Edebiyat</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_folkloru" title="Türk folkloru">Türk folkloru</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_festivaller_listesi" title="Türkiye'deki festivaller listesi">Festivaller</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_festival_yasaklar%C4%B1" title="Türkiye'de festival yasakları">Yasaklar</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_halk_oyunlar%C4%B1" title="Türk halk oyunları">Halk oyunları</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_mutfa%C4%9F%C4%B1" title="Türk mutfağı">Mutfak</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_sanat%C4%B1" title="Türk sanatı">Sanat</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_sinemas%C4%B1" title="Türk sineması">Sinema</a></li> <li>Mimari <ul><li><a href="/wiki/Erken_d%C3%B6nem_Anadolu_T%C3%BCrk_mimarisi" title="Erken dönem Anadolu Türk mimarisi">Erken dönem Anadolu</a></li> <li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_mimarisi" title="Osmanlı mimarisi">Osmanlı</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_mimarl%C4%B1k" title="Türkiye'de mimarlık">Türkiye</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_%C3%BCniversiteler" title="Türkiye'de üniversiteler">Üniversiteler</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_%C3%BCniversiteler_listesi" title="Türkiye'deki üniversiteler listesi">Liste</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_din" title="Türkiye'de din">Din</a> <ul><li><a href="/wiki/Diyanet_%C4%B0%C5%9Fleri_Ba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Diyanet İşleri Başkanlığı">Diyanet İşleri Başkanlığı</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_%C4%B0slam" title="Türkiye'de İslam">İslam</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_Hristiyanl%C4%B1k" title="Türkiye'de Hristiyanlık">Hristiyanlık</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_Yahudilik" title="Türkiye'de Yahudilik">Yahudilik</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_dinsizlik" title="Türkiye'de dinsizlik">Dinsizlik</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_medya" title="Türkiye'de medya">Medya</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_televizyon" title="Türkiye'de televizyon">Televizyon</a> (<a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_yay%C4%B1n_yapan_televizyon_kanallar%C4%B1_listesi" title="Türkiye'de yayın yapan televizyon kanalları listesi">Liste</a>)</li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_radyo" title="Türkiye'de radyo">Radyo</a> (<a href="/wiki/Kategori:T%C3%BCrkiye_radyo_kanallar%C4%B1" title="Kategori:Türkiye radyo kanalları">Liste</a>)</li> <li><a href="/wiki/Kategori:T%C3%BCrkiye_gazeteleri" title="Kategori:Türkiye gazeteleri">Gazeteler</a> (<a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_yay%C4%B1mlanan_gazeteler_listesi" title="Türkiye'de yayımlanan gazeteler listesi">Liste</a>)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_sigara" title="Türkiye'de sigara">Sigara</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_spor" title="Türkiye'de spor">Spor</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_tiyatrosu" title="Türk tiyatrosu">Tiyatro</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_kumar" title="Türkiye'de kumar">Kumar</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_demografisi" title="Türkiye demografisi">Demografi</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.5em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkler" title="Türkler">Türkler</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_bilim_insanlar%C4%B1_listesi" title="Türk bilim insanları listesi">Türk bilim insanları</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_az%C4%B1nl%C4%B1klar" title="Türkiye'deki azınlıklar">Azınlıklar</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_diasporas%C4%B1" title="Türk diasporası">Diaspora</a> <ul><li><a href="/wiki/Avrupa%27daki_T%C3%BCrkler" title="Avrupa'daki Türkler">Avrupa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27ye_g%C3%B6%C3%A7ler" title="Türkiye'ye göçler">Göç</a></li> <li><a href="/wiki/Muhacir" title="Muhacir">Muhacir</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_ulusal_sembolleri" title="Türkiye'nin ulusal sembolleri">Semboller</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_armas%C4%B1" title="Türkiye arması">Arma</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_bayra%C4%9F%C4%B1" title="Türk bayrağı">Bayrak</a> (<a href="/wiki/T%C3%BCrk_bayraklar%C4%B1_listesi" title="Türk bayrakları listesi">Liste</a>)</li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_Cumhurba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_Forsu" title="Türkiye Cumhurbaşkanlığı Forsu">Cumhurbaşkanlığı Forsu</a></li> <li><a href="/wiki/Egemenlik_kay%C4%B1ts%C4%B1z_%C5%9Farts%C4%B1z_milletindir" title="Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir">Kuruluş ilkesi</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0stikl%C3%A2l_Mar%C5%9F%C4%B1" title="İstiklâl Marşı">Ulusal marş</a></li> <li><a href="/wiki/Hilal_ve_y%C4%B1ld%C4%B1z" title="Hilal ve yıldız">Hilal ve yıldız</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiye_Cumhuriyeti_Kimlik_Kart%C4%B1" title="Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı">Kimlik kartı</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_pasaportu" title="Türk pasaportu">Pasaport</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/wiki/Vikiproje:T%C3%BCrkiye" title="Vikiproje:Türkiye">Vikiproje</a></li> <li><a href="/wiki/Kategori:T%C3%BCrkiye" title="Kategori:Türkiye">Kategori</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q256&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q256&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Otorite_kontrol%C3%BC" title="Otorite kontrolü">Otorite kontrolü</a> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q256" title="Bunu Vikiveri'de düzenleyin"><img alt="Bunu Vikiveri'de düzenleyin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%B0spanya_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="İspanya Millî Kütüphanesi">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX534899">XX534899</a></li> <li><a href="/wiki/Fransa_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Fransa Millî Kütüphanesi">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11955194j">cb11955194j</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11955194j">(data)</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCmle%C5%9Fik_Otorite_Dosyas%C4%B1" title="Tümleşik Otorite Dosyası">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4120079-2">4120079-2</a></li> <li><a href="/wiki/Kongre_K%C3%BCt%C3%BCphanesi_Kontrol_Numaras%C4%B1" title="Kongre Kütüphanesi Kontrol Numarası">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85138883">sh85138883</a></li> <li><a href="/wiki/Letonya_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Letonya Millî Kütüphanesi">LNB</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000078181&P_CON_LNG=ENG">000078181</a></li> <li><a href="/wiki/Mill%C3%AE_Diyet_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Millî Diyet Kütüphanesi">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00573335">00573335</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87ek_Cumhuriyeti_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Çek Cumhuriyeti Millî Kütüphanesi">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph126797&CON_LNG=ENG">ph126797</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0srail_Ulusal_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="İsrail Ulusal Kütüphanesi">NLI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007556031905171">987007556031905171</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türkçe&oldid=34213936">https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türkçe&oldid=34213936</a>" sayfasından alınmıştır</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C3%96zel:Kategoriler" title="Özel:Kategoriler">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Kategori:Türkçe">Türkçe</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kategoriler: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Webar%C5%9Fiv_%C5%9Fablonu_wayback_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1" title="Kategori:Webarşiv şablonu wayback bağlantıları">Webarşiv şablonu wayback bağlantıları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Fazladan_yaz%C4%B1:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Fazladan yazı: yazar listesi">KB1 bakım: Fazladan yazı: yazar listesi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Webar%C5%9Fiv_%C5%9Fablonu_archiveis_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1" title="Kategori:Webarşiv şablonu archiveis bağlantıları">Webarşiv şablonu archiveis bağlantıları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:%C3%96l%C3%BC_d%C4%B1%C5%9F_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1_olan_maddeler" title="Kategori:Ölü dış bağlantıları olan maddeler">Ölü dış bağlantıları olan maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Edit%C3%B6rler_parametresini_kullanan" title="Kategori:KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan">KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Ar%C5%9Fivlenmesi_gereken_ba%C4%9Flant%C4%B1ya_sahip_kaynak_%C5%9Fablonu_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler">Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:KB1_hatalar%C4%B1:_g%C3%B6r%C3%BCnmeyen_karakterler" title="Kategori:KB1 hataları: görünmeyen karakterler">KB1 hataları: görünmeyen karakterler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:ISBN_sihirli_ba%C4%9Flant%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1_kullanan_sayfalar" title="Kategori:ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar">ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:K%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1_ba%C4%9Flant%C4%B1ya_sahip_ana_madde_%C5%9Fablonu_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Kırmızı bağlantıya sahip ana madde şablonu içeren maddeler">Kırmızı bağlantıya sahip ana madde şablonu içeren maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kaynaks%C4%B1z_anlat%C4%B1mlar_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler">Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Commons_kategori_ba%C4%9Flant%C4%B1s%C4%B1_Vikiveri%27de_tan%C4%B1ml%C4%B1_olan_sayfalar" title="Kategori:Commons kategori bağlantısı Vikiveri'de tanımlı olan sayfalar">Commons kategori bağlantısı Vikiveri'de tanımlı olan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:BNE_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:BNF_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:GND_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:LCCN_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:LNB_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NDL_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NKC_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NLI_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Sayfa en son 12.19, 14 Kasım 2024 tarihinde değiştirildi.</li> <li id="footer-info-copyright">Metin <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı</a> altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/tr">Kullanım Şartlarını</a> ve <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/tr">Gizlilik Politikasını</a> kabul etmiş olursunuz. Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> tescilli markasıdır. </li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik politikası</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Vikipedi hakkında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedi:Genel_sorumluluk_reddi">Sorumluluk reddi</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kuralları</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Geliştiriciler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/tr.wikipedia.org">İstatistikler</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Çerez politikası</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//tr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=T%C3%BCrk%C3%A7e&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil görünüm</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-q4llr","wgBackendResponseTime":244,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.456","walltime":"2.061","ppvisitednodes":{"value":10250,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":343739,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":14383,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":26,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":176375,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1430.254 1 -total"," 43.40% 620.745 1 Şablon:Kaynakça"," 19.54% 279.410 67 Şablon:Web_kaynağı"," 15.12% 216.257 1 Şablon:Dil_bilgi_kutusu"," 11.98% 171.397 1 Şablon:Bilgi_kutusu"," 7.60% 108.656 1 Şablon:Commons_kategori"," 6.09% 87.102 6 Şablon:Kitap_kaynağı"," 5.83% 83.377 7 Şablon:Dolaşım"," 3.91% 55.871 1 Şablon:Kaynak_belirt"," 3.77% 53.902 6 Şablon:Category_handler"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.603","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5071959,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-plf4j","timestamp":"20241123095429","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"T\u00fcrk\u00e7e","url":"https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/T%C3%BCrk%C3%A7e","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q256","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q256","author":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia projelerine katk\u0131da bulunanlar"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-05-17T09:22:22Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/de\/Map_of_Turkish_Language.svg","headline":"T\u00fcrk halk\u0131n\u0131n O\u011fuz T\u00fcrk\u00e7esi dili"}</script> </body> </html>