CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Internationaal recht - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"f8be0ec1-e018-4479-a2cb-b9dd731b67d6","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Internationaal_recht","wgTitle":"Internationaal recht","wgCurRevisionId":65016806,"wgRevisionId":65016806,"wgArticleId":25890,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken","Internationaal recht","Politicologie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Internationaal_recht","wgRelevantArticleId":25890,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q4394526","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Internationaal recht - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Internationaal_recht"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Internationaal_recht"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Internationaal_recht rootpage-Internationaal_recht skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Internationaal+recht" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Internationaal+recht" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Internationaal+recht" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Internationaal+recht" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Onderscheid_met_internationaal_privaatrecht" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Onderscheid_met_internationaal_privaatrecht"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Onderscheid met internationaal privaatrecht</span> </div> </a> <ul id="toc-Onderscheid_met_internationaal_privaatrecht-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Subjecten_van_internationaal_publiekrecht" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Subjecten_van_internationaal_publiekrecht"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Subjecten van internationaal publiekrecht</span> </div> </a> <ul id="toc-Subjecten_van_internationaal_publiekrecht-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Handhaving" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Handhaving"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Handhaving</span> </div> </a> <ul id="toc-Handhaving-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rechtsbronnen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rechtsbronnen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Rechtsbronnen</span> </div> </a> <ul id="toc-Rechtsbronnen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis_van_het_internationaal_recht" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis_van_het_internationaal_recht"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Geschiedenis van het internationaal recht</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis_van_het_internationaal_recht-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis van het internationaal recht-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis_van_het_internationaal_recht-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Grondleggers" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grondleggers"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Grondleggers</span> </div> </a> <ul id="toc-Grondleggers-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Internationaal recht</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 88 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-88" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">88 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Internasionale_reg" title="Internasionale reg – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Internasionale reg" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/V%C3%B6lkerrecht" title="Völkerrecht – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Völkerrecht" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A" title="قانون دولي – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="قانون دولي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%89" title="القانون الدولى – Egyptisch Arabisch" lang="arz" hreflang="arz" data-title="القانون الدولى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptisch Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Derechu_internacional" title="Derechu internacional – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Derechu internacional" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Beyn%C9%99lxalq_h%C3%BCquq" title="Beynəlxalq hüquq – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Beynəlxalq hüquq" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D9%82%D9%88%D9%82%D9%88" title="میلتلرآراسی حوقوقو – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="میلتلرآراسی حوقوقو" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Міжнароднае права – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Міжнароднае права" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Міжнароднае права – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Міжнароднае права" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE" title="Международно право – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Международно право" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A8" title="আন্তর্জাতিক আইন – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আন্তর্জাতিক আইন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Me%C4%91unarodno_pravo" title="Međunarodno pravo – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Međunarodno pravo" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Dret_internacional" title="Dret internacional – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Dret internacional" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8E%D9%88%D8%AF%DB%95%D9%88%DA%B5%DB%95%D8%AA%DB%8C" title="یاسای نێودەوڵەتی – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="یاسای نێودەوڵەتی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Mezin%C3%A1rodn%C3%AD_pr%C3%A1vo" title="Mezinárodní právo – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mezinárodní právo" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%C4%95%D0%BD%D1%87%D0%B5_%D1%82%D0%B8%D0%B2%C4%95%C3%A7-%D0%B8%D1%80%C4%95%D0%BA%C4%95" title="Тĕнче тивĕç-ирĕкĕ – Tsjoevasjisch" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Тĕнче тивĕç-ирĕкĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tsjoevasjisch" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cyfraith_ryngwladol" title="Cyfraith ryngwladol – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cyfraith ryngwladol" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Folkeret" title="Folkeret – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Folkeret" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/V%C3%B6lkerrecht" title="Völkerrecht – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Völkerrecht" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/H%C4%B1quqo_miyan%C5%9Faran" title="Hıquqo miyanşaran – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Hıquqo miyanşaran" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AD%CF%82_%CE%94%CE%AF%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BF" title="Διεθνές Δίκαιο – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Διεθνές Δίκαιο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/International_law" title="International law – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="International law" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Internacia_juro" title="Internacia juro – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Internacia juro" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Derecho_internacional_p%C3%BAblico" title="Derecho internacional público – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Derecho internacional público" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Rahvusvaheline_%C3%B5igus" title="Rahvusvaheline õigus – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Rahvusvaheline õigus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Nazioarteko_zuzenbide" title="Nazioarteko zuzenbide – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Nazioarteko zuzenbide" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84" title="حقوق بین‌الملل – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="حقوق بین‌الملل" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kansainv%C3%A4linen_oikeus" title="Kansainvälinen oikeus – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kansainvälinen oikeus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Droit_international" title="Droit international – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Droit international" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Fulkenrocht" title="Fulkenrocht – Noord-Fries" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Fulkenrocht" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Noord-Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Dl%C3%AD_idirn%C3%A1isi%C3%BAnta" title="Dlí idirnáisiúnta – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Dlí idirnáisiúnta" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Dereito_internacional" title="Dereito internacional – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Dereito internacional" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A9%D7%A4%D7%98_%D7%91%D7%99%D7%9F-%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99_%D7%A4%D7%95%D7%9E%D7%91%D7%99" title="משפט בין-לאומי פומבי – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="משפט בין-לאומי פומבי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A7%E0%A4%BF" title="अन्तरराष्ट्रीय विधि – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अन्तरराष्ट्रीय विधि" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Me%C4%91unarodno_pravo" title="Međunarodno pravo – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Međunarodno pravo" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Nemzetk%C3%B6zi_jog" title="Nemzetközi jog – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Nemzetközi jog" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84" title="Միջազգային իրավունք – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Միջազգային իրավունք" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Hukum_internasional" title="Hukum internasional – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Hukum internasional" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Al%C3%BEj%C3%B3%C3%B0ar%C3%A9ttur" title="Alþjóðaréttur – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Alþjóðaréttur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Diritto_internazionale" title="Diritto internazionale – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Diritto internazionale" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E6%B3%95" title="国際法 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="国際法" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="საერთაშორისო სამართალი – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="საერთაშორისო სამართალი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Xal%C4%B1qaral%C4%B1q_huq%C4%B1q" title="Xalıqaralıq huqıq – Karakalpaks" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Xalıqaralıq huqıq" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Karakalpaks" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D2%9B%D2%B1%D2%9B%D1%8B%D2%9B" title="Халықаралық құқық – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Халықаралық құқық" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%AD%EC%A0%9C%EB%B2%95" title="국제법 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="국제법" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Hiq%C3%BBqa_navnetewey%C3%AE" title="Hiqûqa navneteweyî – Koerdisch" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Hiqûqa navneteweyî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BB_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA_%D1%83%D0%BA%D1%83%D0%BA" title="Эл аралык укук – Kirgizisch" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Эл аралык укук" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kirgizisch" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Ius_gentium" title="Ius gentium – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Ius gentium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Volkerrech" title="Volkerrech – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Volkerrech" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Tarptautin%C4%97_teis%C4%97" title="Tarptautinė teisė – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Tarptautinė teisė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Starptautisk%C4%81s_ties%C4%ABbas" title="Starptautiskās tiesības – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Starptautiskās tiesības" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Hukum_antarobanso" title="Hukum antarobanso – Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Hukum antarobanso" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%93%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE" title="Меѓународно право – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Меѓународно право" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0_%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%AE%E0%B4%82" title="അന്താരാഷ്ട്ര നിയമം – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അന്താരാഷ്ട്ര നിയമം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%BE%D0%BD_%D1%83%D0%BB%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D1%8D%D1%80%D1%85_%D0%B7%D2%AF%D0%B9" title="Олон улсын эрх зүй – Mongools" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Олон улсын эрх зүй" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongools" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Undang-undang_antarabangsa" title="Undang-undang antarabangsa – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Undang-undang antarabangsa" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Dritt_Internazzjonali" title="Dritt Internazzjonali – Maltees" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Dritt Internazzjonali" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="Maltees" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Folkeretten" title="Folkeretten – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Folkeretten" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Folkerett" title="Folkerett – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Folkerett" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Drech_internacional" title="Drech internacional – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Drech internacional" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%8C%E0%A8%AE%E0%A8%BE%E0%A8%82%E0%A8%A4%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%A8%E0%A9%82%E0%A9%B0%E0%A8%A8" title="ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਾਨੂੰਨ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਾਨੂੰਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_mi%C4%99dzynarodowe" title="Prawo międzynarodowe – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Prawo międzynarodowe" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DA%93%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%84_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86" title="نړیوال قانون – Pasjtoe" lang="ps" hreflang="ps" data-title="نړیوال قانون" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pasjtoe" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Direito_internacional" title="Direito internacional – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Direito internacional" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Drept_interna%C8%9Bional" title="Drept internațional – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Drept internațional" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE" title="Международное право – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Международное право" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Me%C4%91unarodno_pravo" title="Međunarodno pravo – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Međunarodno pravo" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BB_%E0%B6%B1%E0%B7%93%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%BA" title="ජාත්‍යන්තර නීතිය – Singalees" lang="si" hreflang="si" data-title="ජාත්‍යන්තර නීතිය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Singalees" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/International_law" title="International law – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="International law" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mednarodno_pravo" title="Mednarodno pravo – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mednarodno pravo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Ligji_nd%C3%ABrkomb%C3%ABtar" title="Ligji ndërkombëtar – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Ligji ndërkombëtar" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%92%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE" title="Међународно право – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Међународно право" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Internationell_r%C3%A4tt" title="Internationell rätt – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Internationell rätt" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Sheria_ya_kimataifa" title="Sheria ya kimataifa – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Sheria ya kimataifa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B2%D1%83%D2%9B%D1%83%D2%9B%D0%B8_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D3%A3" title="Ҳуқуқи байналмилалӣ – Tadzjieks" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҳуқуқи байналмилалӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tadzjieks" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="กฎหมายระหว่างประเทศ – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="กฎหมายระหว่างประเทศ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Uluslararas%C4%B1_hukuk" title="Uluslararası hukuk – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Uluslararası hukuk" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D1%85%D0%BE%D0%BA%D1%83%D0%BA" title="Халыкара хокук – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Халыкара хокук" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE" title="Міжнародне право – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Міжнародне право" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Xalqaro_huquq" title="Xalqaro huquq – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Xalqaro huquq" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Lu%E1%BA%ADt_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Luật quốc tế – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Luật quốc tế" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Balaod_pankanasodnon" title="Balaod pankanasodnon – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Balaod pankanasodnon" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BD%E9%99%85%E6%B3%95" title="国际法 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="国际法" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ერეფოშქაშე სამართალი – Mingreels" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ერეფოშქაშე სამართალი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingreels" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A2%D7%9C%D7%A7%D7%A2%D7%A8%D7%A8%D7%A2%D7%9B%D7%98" title="פעלקעררעכט – Jiddisch" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פעלקעררעכט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisch" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BD%E9%99%85%E6%B3%95" title="国际法 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="国际法" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kok-ch%C3%A8-hoat" title="Kok-chè-hoat – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kok-chè-hoat" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%90%AC%E5%9C%8B%E5%85%AC%E6%B3%95" title="萬國公法 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="萬國公法" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4394526#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Internationaal_recht" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Internationaal_recht" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Internationaal_recht"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Internationaal_recht"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Internationaal_recht" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Internationaal_recht" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&oldid=65016806" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Internationaal_recht&id=65016806&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FInternationaal_recht"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FInternationaal_recht"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Internationaal+recht"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Internationaal_recht&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:International_law" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://nl.wikinews.org/wiki/Categorie:Internationaal_recht" hreflang="nl"><span>Wikinieuws</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikisource mw-list-item"><a href="https://nl.wikisource.org/wiki/Hoofdportaal:Recht/Internationaal_recht" hreflang="nl"><span>Wikisource</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4394526" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table cellpadding="1" cellspacing="0" style="width:270px; float:right; clear:right; position:relative; margin:0 0 1em 1em; border:1px #396BAD solid;background:white;"> <tbody><tr> <td><div align="center" style="padding-top:5px;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Lady_justice_standing.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Lady_justice_standing.png/50px-Lady_justice_standing.png" decoding="async" width="50" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Lady_justice_standing.png/75px-Lady_justice_standing.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/db/Lady_justice_standing.png 2x" data-file-width="98" data-file-height="172" /></a></span> </p> </div> </td></tr> <tr style="border:1px #396BAD solid;"> <td align="center"><b>Internationaal recht</b> </td></tr> <tr> <td> <table width="266px;"> <tbody><tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:left; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:left; background:white;"> <p><a href="https://nl.wikisource.org/wiki/Hoofdportaal:Internationale_verdragen" class="extiw" title="s:Hoofdportaal:Internationale verdragen"><b>Verdragen</b></a> </p> </div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:white;"> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:left; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:left; background:white;"> <p><b><a href="/wiki/Geneefse_Conventies" title="Geneefse Conventies">Geneefse Conventies</a></b> </p> </div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:white;"> <ul><li><a href="/wiki/Eerste_Geneefse_Conventie" title="Eerste Geneefse Conventie">GC I</a></li> <li><a href="/wiki/Tweede_Geneefse_Conventie" title="Tweede Geneefse Conventie">GC II</a></li> <li><a href="/wiki/Derde_Geneefse_Conventie" title="Derde Geneefse Conventie">GC III</a></li> <li><a href="/wiki/Vierde_Geneefse_Conventie" title="Vierde Geneefse Conventie">GC IV</a></li> <li><a href="/wiki/Eerste_Aanvullend_Protocol_bij_de_Conventies_van_Gen%C3%A8ve" title="Eerste Aanvullend Protocol bij de Conventies van Genève">A.P. I</a></li> <li><a href="/wiki/Tweede_Aanvullend_Protocol_bij_de_Conventies_van_Gen%C3%A8ve" title="Tweede Aanvullend Protocol bij de Conventies van Genève">A.P. II</a></li> <li><a href="/wiki/Derde_Aanvullend_Protocol_bij_de_Conventies_van_Gen%C3%A8ve" title="Derde Aanvullend Protocol bij de Conventies van Genève">A.P. III</a></li></ul> </div> </div> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:left; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:left; background:white;"> <p><b><a href="/wiki/Haagse_Conventie" title="Haagse Conventie">Haagse Conventies</a></b> </p> </div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:white;"> <ul><li><a href="/wiki/Haags_Adoptieverdrag" title="Haags Adoptieverdrag">Haags Adoptieverdrag</a></li> <li><a href="/wiki/Haags_Kinderbeschermingsverdrag_1961" title="Haags Kinderbeschermingsverdrag 1961">Haags Kinderbeschermingsverdrag 1961</a></li> <li><a href="/wiki/Haags_Kinderontvoeringsverdrag" title="Haags Kinderontvoeringsverdrag">Haags Kinderontvoeringsverdrag</a></li> <li><a href="/wiki/Haags_Kinderbeschermingsverdrag_1996" title="Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996">Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996</a></li> <li><a href="/wiki/Haagse_Regels" title="Haagse Regels">Haagse Regels</a></li> <li><a href="/wiki/Landoorlogreglement" title="Landoorlogreglement">Landoorlogreglement</a></li></ul> </div> </div> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:left; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:left; background:white;"> <p><b><a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a></b> </p> </div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:white;"> <ul><li><a href="/wiki/Handvest_van_de_Verenigde_Naties" title="Handvest van de Verenigde Naties">VN-Handvest</a></li> <li><a href="/wiki/Verdrag_betreffende_de_status_van_vluchtelingen" title="Verdrag betreffende de status van vluchtelingen">Vluchtelingenverdrag</a></li> <li><a href="/wiki/Internationaal_Verdrag_inzake_de_uitbanning_van_alle_vormen_van_rassendiscriminatie" title="Internationaal Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie">Anti-discriminatieverdrag</a></li> <li><a href="/wiki/Internationaal_verdrag_inzake_burgerrechten_en_politieke_rechten" title="Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten">IVBPR</a></li> <li><a href="/wiki/Internationaal_Verdrag_inzake_economische,_sociale_en_culturele_rechten" title="Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten">IVESCR</a></li> <li><a href="/wiki/Verdrag_inzake_de_uitbanning_van_alle_vormen_van_discriminatie_van_vrouwen" title="Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen">Anti-vrouwendiscriminatieverdrag</a></li> <li><a href="/wiki/VN-Zeerechtverdrag" title="VN-Zeerechtverdrag">VN-Zeerechtverdrag</a></li> <li><a href="/wiki/Verdrag_inzake_de_rechten_van_het_kind" title="Verdrag inzake de rechten van het kind">Kinderrechtenverdrag</a></li></ul> </div> </div> </div> </div> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:left; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:left; font-size:88%; background:white;"> <p><b>Gerechtshoven</b> </p> </div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:white;"> <ul><li>Internationaal <ul><li><a href="/wiki/Internationaal_Gerechtshof" title="Internationaal Gerechtshof">Internationaal Gerechtshof</a></li> <li><a href="/wiki/Internationaal_Strafhof" title="Internationaal Strafhof">Internationaal Strafhof</a></li> <li><a href="/wiki/Permanent_Hof_van_Arbitrage" title="Permanent Hof van Arbitrage">Permanent Hof van Arbitrage</a></li> <li><a href="/wiki/Permanent_Hof_van_Internationale_Justitie" title="Permanent Hof van Internationale Justitie">Permanent Hof van Internationale Justitie</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> <ul><li><a href="/wiki/Europees_Hof_voor_de_Rechten_van_de_Mens" title="Europees Hof voor de Rechten van de Mens">Europees Hof voor de Rechten van de Mens</a></li> <li><a href="/wiki/Hof_van_de_Europese_Vrijhandelsassociatie" title="Hof van de Europese Vrijhandelsassociatie">Hof van de Europese Vrijhandelsassociatie</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a> <ul><li><a href="/wiki/Hof_van_Justitie_van_de_Europese_Unie" title="Hof van Justitie van de Europese Unie">Hof van Justitie van de Europese Unie</a></li> <li><a href="/wiki/Gerecht_(Europese_Unie)" title="Gerecht (Europese Unie)">Gerecht</a></li> <li><a href="/wiki/Gerecht_voor_ambtenarenzaken_van_de_Europese_Unie" title="Gerecht voor ambtenarenzaken van de Europese Unie">Gerecht voor ambtenarenzaken van de Europese Unie</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Amerika_(werelddelen)" title="Amerika (werelddelen)">Amerikaans</a> <ul><li><a href="/wiki/Inter-Amerikaans_Hof_voor_de_Rechten_van_de_Mens" title="Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens">Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens</a></li></ul></li></ul> </div> </div> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:left; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:left; font-size:88%; background:white;"> <p><b>Tribunalen</b> </p> </div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:white;"> <ul><li><a href="/wiki/Internationaal_hof" title="Internationaal hof">Tribunalen</a> <ul><li><a href="/wiki/Cambodjatribunaal" title="Cambodjatribunaal">Cambodja</a></li> <li><a href="/wiki/Joegoslavi%C3%ABtribunaal" title="Joegoslaviëtribunaal">Joegoslavië</a></li> <li><a href="/wiki/Libanontribunaal" title="Libanontribunaal">Libanon</a></li> <li><a href="/wiki/Oost-Timortribunaal" title="Oost-Timortribunaal">Oost-Timor</a></li> <li><a href="/wiki/Rwandatribunaal" title="Rwandatribunaal">Rwanda</a></li> <li><a href="/wiki/Speciaal_Hof_voor_Sierra_Leone" title="Speciaal Hof voor Sierra Leone">Sierra Leone</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> <ul><li><a href="/wiki/Proces_van_Neurenberg" title="Proces van Neurenberg">Neurenberg, hoofdproces</a></li> <li><a href="/wiki/IG_Farbenproces" title="IG Farbenproces">Neurenberg, IG Farben</a></li> <li><a href="/wiki/Processen_van_Neurenberg" title="Processen van Neurenberg">Neurenberg, overigen</a></li> <li><a href="/wiki/Proces_van_Tokio" title="Proces van Tokio">Tokio</a></li></ul></li></ul> </div> </div> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:left; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:left; font-size:88%; background:white;"> <p><b>Organisaties</b> </p> </div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:white;"> <ul><li><a href="/wiki/Haagsche_Academie_voor_Internationaal_Recht" title="Haagsche Academie voor Internationaal Recht">Haagsche Academie voor Internationaal Recht</a></li> <li><a href="/wiki/Haagse_Conferentie_voor_Internationaal_Privaatrecht" title="Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht">Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht</a></li> <li><a href="/wiki/Institut_de_Droit_International" title="Institut de Droit International">Institut de Droit International</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nobel_prize_medal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/12px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/18px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/24px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span></li> <li><a href="/wiki/Interparlementaire_Unie" title="Interparlementaire Unie">Interparlementaire Unie</a></li> <li><a href="/wiki/The_Hague_Forum_for_Judicial_Expertise" title="The Hague Forum for Judicial Expertise">The Hague Forum for Judicial Expertise</a></li> <li><a href="/wiki/T.M.C._Asser_Instituut" title="T.M.C. Asser Instituut">T.M.C. Asser Instituut</a></li> <li><a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a></li> <li><a href="/wiki/Volkenbond" title="Volkenbond">Volkenbond</a></li></ul> </div> </div> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:left; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:left; font-size:88%; background:white;"> <p><b>Geschiedenis</b> </p> </div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:white;"> <ul><li><a href="/wiki/Oudheid_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Oudheid (hoofdbetekenis)">Oudheid</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Ius_gentium" title="Ius gentium">Ius gentium</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/16e_eeuw" title="16e eeuw">16e eeuw</a> <ul><li><a href="/wiki/Jean_Bodin" title="Jean Bodin">Jean Bodin</a></li> <li><a href="/wiki/Francisco_Su%C3%A1rez" title="Francisco Suárez">Francisco Suárez</a></li> <li><a href="/wiki/Fernando_Vazquez_de_Menchaca" title="Fernando Vazquez de Menchaca">Fernando Vazquez de Menchaca</a></li> <li><a href="/wiki/Francisco_de_Vitoria" title="Francisco de Vitoria">Francisco de Vitoria</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/17e_eeuw" title="17e eeuw">17e eeuw</a> <ul><li><a href="/wiki/Hugo_de_Groot_(rechtsgeleerde)" title="Hugo de Groot (rechtsgeleerde)">Hugo de Groot</a> <ul><li><i><a href="/wiki/De_iure_belli_ac_pacis" title="De iure belli ac pacis">De iure belli ac pacis</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Mare_liberum" title="Mare liberum">Mare liberum</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Samuel_von_Pufendorf" title="Samuel von Pufendorf">Samuel von Pufendorf</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/18e_eeuw" title="18e eeuw">18e eeuw</a> <ul><li><a href="/wiki/Emer_de_Vattel" title="Emer de Vattel">Emer de Vattel</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Le_droit_des_gens_(Vattel)" title="Le droit des gens (Vattel)">Le droit des gens</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Cornelis_van_Bijnkershoek" title="Cornelis van Bijnkershoek">Cornelis van Bijnkershoek</a></li> <li><a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a></li> <li><a href="/wiki/Francis_Lieber" title="Francis Lieber">Francis Lieber</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Lieber_Code" title="Lieber Code">Lieber Code</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Georg_Friedrich_von_Martens" title="Georg Friedrich von Martens">Georg Friedrich von Martens</a></li> <li><a href="/wiki/Charles-Ir%C3%A9n%C3%A9e_Castel" title="Charles-Irénée Castel">Abbé de Saint-Pierre</a></li> <li><a href="/wiki/Christian_Wolff_(filosoof)" title="Christian Wolff (filosoof)">Christian Wolff</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/19e_eeuw" title="19e eeuw">19e eeuw</a> <ul><li><a href="/wiki/Jeremy_Bentham" title="Jeremy Bentham">Jeremy Bentham</a></li> <li><a href="/wiki/Tobias_Asser" title="Tobias Asser">Tobias Asser</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nobel_prize_medal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/12px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/18px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/24px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span></li> <li><a href="/wiki/William_Randal_Cremer" title="William Randal Cremer">William Randal Cremer</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nobel_prize_medal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/12px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/18px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/24px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span></li> <li><a href="/wiki/Guillaume-Henri_Dufour" class="mw-redirect" title="Guillaume-Henri Dufour">Guillaume-Henri Dufour</a></li> <li><a href="/wiki/Henri_Dunant" title="Henri Dunant">Henri Dunant</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nobel_prize_medal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/12px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/18px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/24px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span></li> <li><a href="/wiki/Gustave_Rolin-Jaequemyns" title="Gustave Rolin-Jaequemyns">Gustave Rolin-Jaequemyns</a></li> <li><a href="/wiki/Gustave_Moynier" title="Gustave Moynier">Gustave Moynier</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/20e_eeuw" title="20e eeuw">20e eeuw</a> <ul><li><a href="/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Passy" title="Frédéric Passy">Frédéric Passy</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nobel_prize_medal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/12px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/18px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/24px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span></li> <li><a href="/wiki/Paul_Henri_Balluet_d%27Estournelles_de_Constant" title="Paul Henri Balluet d'Estournelles de Constant">Paul d'Estournelles de Constant</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nobel_prize_medal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/12px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/18px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/24px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span></li> <li><a href="/wiki/Elihu_Root" title="Elihu Root">Elihu Root</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nobel_prize_medal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/12px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/18px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/24px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span></li> <li><a href="/wiki/Woodrow_Wilson" title="Woodrow Wilson">Woodrow Wilson</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nobel_prize_medal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/12px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/18px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/24px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span> <ul><li><i><a href="/wiki/Veertien_Punten" title="Veertien Punten">Veertien Punten</a></i></li></ul></li></ul></li></ul> </div> </div> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Internationaal recht</b> is meestal <b>internationaal publiekrecht</b>, <b>volkenrecht</b> of <b>volkerenrecht</b>,<sup id="cite_ref-ai_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-ai-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> het <a href="/wiki/Recht" title="Recht">recht</a> dat geldt tussen <a href="/wiki/Staat_(politiek)" title="Staat (politiek)">staten</a> onderling. Binnen het internationaal recht vormt het <a href="/wiki/Recht_van_de_Europese_Unie" title="Recht van de Europese Unie">Europees recht</a> een zodanig eigen categorie dat de bestudering ervan een zelfstandige discipline is. </p><p>Internationaal recht mag niet worden verward met <a href="/wiki/Rechtsvergelijking" title="Rechtsvergelijking">rechtsvergelijking</a>, waarbij verschillend nationaal recht met elkaar wordt vergeleken. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Onderscheid_met_internationaal_privaatrecht">Onderscheid met internationaal privaatrecht</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Onderscheid met internationaal privaatrecht" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Onderscheid met internationaal privaatrecht"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hoewel internationaal <a href="/wiki/Privaatrecht" title="Privaatrecht">privaatrecht</a> ook onderdeel uitmaakt van het internationaal recht, wordt meestal het internationaal <a href="/wiki/Publiekrecht" title="Publiekrecht">publiekrecht</a> bedoeld als over internationaal recht gesproken wordt. Het <a href="/wiki/Internationaal_privaatrecht" title="Internationaal privaatrecht">internationaal privaatrecht</a> omvat de regels die binnen een nationaal rechtsbestel moeten worden toegepast om te kunnen bepalen welk recht van toepassing is op een (privaatrechtelijke) aangelegenheid waarbij personen van meerdere <a href="/wiki/Nationaliteit" title="Nationaliteit">nationaliteiten</a> betrokken zijn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Subjecten_van_internationaal_publiekrecht">Subjecten van internationaal publiekrecht</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Subjecten van internationaal publiekrecht" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Subjecten van internationaal publiekrecht"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Als <a href="/wiki/Rechtssubject" title="Rechtssubject">rechtssubject</a> van het internationale recht gelden in de eerste plaats <a href="/wiki/Staat_(politiek)" title="Staat (politiek)">staten</a>. Het is het recht van de staten onderling. Daarnaast bezitten van oudsher een aantal internationale organisaties zoals de <a href="/wiki/Maltezer_orde" class="mw-redirect" title="Maltezer orde">Maltezer orde</a> en de <a href="/wiki/Heilige_Stoel" title="Heilige Stoel">Heilige Stoel</a> internationale rechtssubjectiviteit. Dit geldt ook voor het <a href="/wiki/Rode_Kruis" title="Rode Kruis">Rode Kruis</a>. In de twintigste eeuw is men daarnaast in bepaalde gevallen ook natuurlijke personen en rechtspersonen gaan rekenen tot subjecten van internationaal recht. Hierbij kan gedacht worden aan personen die, verdacht van <a href="/wiki/Oorlogsmisdrijf" title="Oorlogsmisdrijf">oorlogsmisdrijven</a>, berecht worden voor internationale hoven, zoals bij de <a href="/wiki/Neurenbergse_processen" class="mw-redirect" title="Neurenbergse processen">Neurenbergse processen</a> of voor het <a href="/wiki/Joegoslavi%C3%AB-tribunaal" class="mw-redirect" title="Joegoslavië-tribunaal">Joegoslavië-tribunaal</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Handhaving">Handhaving</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Handhaving" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Handhaving"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het volkenrecht ontbreekt in de meeste gevallen een orgaan dat de regels kan handhaven en dus kan optreden tegen schending van de regels. Staten zullen dan zelf maatregelen moeten treffen, bijvoorbeeld door het treffen van sancties, zoals een <a href="/w/index.php?title=Handelsboycot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Handelsboycot (de pagina bestaat niet)">handelsboycot</a>. Dergelijke unilaterale vormen van <a href="/wiki/Rechtshandhaving" title="Rechtshandhaving">rechtshandhaving</a> komen feitelijk neer op eigenrichting, een vorm van rechtshandhaving die in het nationale recht doorgaans niet toegestaan is. Is sprake van een (dreigende) schending van de internationale vrede en veiligheid, dan is er wel een internationaal orgaan bevoegd om op te treden, namelijk de <a href="/wiki/Veiligheidsraad_van_de_Verenigde_Naties" title="Veiligheidsraad van de Verenigde Naties">Veiligheidsraad</a> van de <a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a>. Dit orgaan kan dan dwangmaatregelen treffen. Die zijn bindend voor alle staten en kunnen onder andere het inzetten van troepen inhouden. Er is ook een aantal <a href="/wiki/Internationaal_hof" title="Internationaal hof">internationale gerechtshoven</a> die door staten dan wel in het algemeen dan wel ten aanzien van een bepaald geschil of misdrijf worden erkend, waaronder: </p> <ul><li>het <a href="/wiki/Permanent_Hof_van_Arbitrage" title="Permanent Hof van Arbitrage">Permanent Hof van Arbitrage</a>, <a href="/wiki/Arbitrage_(conflict)" title="Arbitrage (conflict)">arbitrage</a> van internationale geschillen, <a href="/wiki/Vredesconferentie_van_Den_Haag" class="mw-redirect" title="Vredesconferentie van Den Haag">Verdrag voor de vreedzame beslechting van internationale geschillen</a></li> <li>het <a href="/wiki/Internationaal_Gerechtshof" title="Internationaal Gerechtshof">Internationaal Gerechtshof</a>, geschillen tussen staten, een van de zes hoofdorganen van de VN volgens het <a href="/wiki/Handvest_van_de_Verenigde_Naties" title="Handvest van de Verenigde Naties">Handvest van de Verenigde Naties</a></li> <li>het <a href="/wiki/Internationaal_Strafhof" title="Internationaal Strafhof">Internationaal Strafhof</a>, vervolging van individuen, <a href="/wiki/Statuut_van_Rome" class="mw-redirect" title="Statuut van Rome">statuut van Rome</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rechtsbronnen">Rechtsbronnen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Rechtsbronnen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Rechtsbronnen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het internationaal publiekrecht kent verschillende rechtsbronnen. Een uitputtende lijst bestaat niet, maar aangenomen wordt dat de bronnen die in het Statuut van het Internationale Gerechtshof genoemd worden een weerspiegeling vormen van de internationale rechtsbronnen. In artikel 38 van het Statuut worden genoemd: </p> <ul><li><a href="/wiki/Verdrag" title="Verdrag">Internationale verdragen</a>;</li> <li><a href="/w/index.php?title=Internationale_gewoonterecht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internationale gewoonterecht (de pagina bestaat niet)">Internationale gewoonterecht</a> (Engels: Customary international law);</li> <li>De door beschaafde naties erkende algemene rechtsbeginselen;</li></ul> <p>Als hulpmiddelen noemt artikel 38 ook nog twee subsidiaire bronnen: </p> <ul><li><a href="/wiki/Jurisprudentie" title="Jurisprudentie">Rechterlijke beslissingen</a>;</li> <li><a href="/wiki/Doctrine#Internationaal_recht" title="Doctrine">De opvattingen van de meest bevoegde schrijvers der verschillende naties</a>;</li></ul> <p>Als alternatieve rechtsbron voegt lid 2 van artikel 38 toe: </p> <ul><li><i>Ex aequo et bono</i> (het billijkheidsbeginsel).</li></ul> <p>Daarnaast gelden besluiten van internationale organisaties ook als rechtsbron voor de staten die partij zijn bij de betreffende organisatie. Ook worden eenzijdige handelingen en verklaringen van staten vaak als rechtsbron genoemd. Het internationaal gerechtshof heeft deze bron in de Franse kernproef-zaak onder voorwaarden erkend, daarbij is voornamelijk doorslaggevend of een staat de bedoeling had zichzelf aan zijn verklaring te binden.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Naast deze bronnen wordt er ook een verschil gemaakt naar het karakter van de bronnen. Sommige bronnen hebben daarbij een karakter dat afwijkt van de normale regels, het gaat daarbij om onder andere: </p> <ul><li><i><a href="/wiki/Ius_cogens" class="mw-redirect" title="Ius cogens">Ius cogens</a></i>. Artikel 53 Weens Verdragenverdrag omschrijft een <i>ius cogens</i>-norm als: <i>een norm die aanvaard en erkend is door de internationale gemeenschap van Staten in haar geheel als een norm, waarvan geen afwijking is toegestaan en die slechts kan worden gewijzigd door een latere norm van algemeen volkenrecht van dezelfde aard.</i> Het gaat hier dus om dwingend recht.</li> <li><i><a href="/wiki/Erga_omnes" title="Erga omnes">Erga omnes</a></i>. In de Barcelona Traction-zaak maakt het Internationaal Gerechtshof dit verschil tussen verplichtingen die een staat alleen bindt in relatie tot een andere staat en verplichtingen van staten die tegenover iedereen (<i>erga omnes</i>) gelden.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <p>Van deze bronnen spelen verdragen de belangrijkste rol, omdat het staten (en internationale organisaties) de mogelijkheid geeft zo nauwkeurig mogelijk afspraken vast te leggen. In veel opzichten lijkt een verdrag dan ook op een contract in de nationale rechtsorde. </p><p>In de meeste landen moet een internationaal verdrag door de <a href="/wiki/Volksvertegenwoordiging" title="Volksvertegenwoordiging">volksvertegenwoordiging</a> uitdrukkelijk of <a href="/wiki/Stilzwijgende_aanvaarding" title="Stilzwijgende aanvaarding">stilzwijgend</a> worden goedgekeurd. Daarna vindt ratificatie door de staat zelf plaats. Daarna zijn de verdragsstaten zowel intern (tegenover de burgers) als extern (tegenover de andere verdragsstaten) gebonden. </p><p>Staten kunnen echter ook gebonden worden aan andere normen dan verdragen. De meest voorkomende is het gewoonterecht, een bron die in het <a href="/wiki/Nederlands_recht" title="Nederlands recht">Nederlands recht</a> een veel geringere rol heeft. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis_van_het_internationaal_recht">Geschiedenis van het internationaal recht</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis van het internationaal recht" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis van het internationaal recht"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hoewel er van internationaal publiekrecht in de moderne zin pas echt kan worden gesproken vanaf ongeveer de 16e eeuw, gaan veel <a href="/wiki/Rechtsgeschiedenis" title="Rechtsgeschiedenis">rechtshistorici</a> terug tot de <a href="/wiki/Griekse" class="mw-redirect" title="Griekse">Griekse</a> en <a href="/wiki/Oude_Rome" title="Oude Rome">Romeinse</a> tijd, waarbij de oorsprong van het moderne volkenrecht wordt gezocht in het Griekse publiekrecht en het Romeinse concept van <a href="/wiki/Ius_gentium" title="Ius gentium">ius gentium</a>, het recht dat de betrekkingen tussen Romeinse en niet-Romeinse burgers regelde. </p><p>Pas sinds de <a href="/wiki/Vrede_van_M%C3%BCnster" title="Vrede van Münster">Vrede van Münster</a> in 1648 (waarin het principe van de <a href="/wiki/Soeverein" class="mw-redirect" title="Soeverein">staatssoevereiniteit</a> zou zijn neergelegd) wordt echt gesproken van internationaal recht. Hoewel dit feitelijk niet het geval is, is het moderne begrip van staatssoevereiniteit wel pas sinds de laatste helft van de zeventiende eeuw tot ontwikkeling gekomen. Op dit begrip is het gehele moderne volkenrecht gestoeld. </p><p>Niettemin kunnen de eerste aanzetten tot ontwikkeling van dit begrip al eerder worden aangetroffen, en wel in de werken van de Spaanse theologen <a href="/wiki/Francisco_de_Vitoria" title="Francisco de Vitoria">Francisco de Vitoria</a> (1480-1546) en <a href="/wiki/Francisco_Su%C3%A1rez" title="Francisco Suárez">Francisco Suárez</a> (1548-1617) en vooral de Spaanse jurist <a href="/wiki/Fernando_Vazquez_de_Menchaca" title="Fernando Vazquez de Menchaca">Fernando Vazquez de Menchaca</a> (1512-1569) uit de 16e eeuw. In 1625 volgt <a href="/wiki/Hugo_de_Groot_(rechtsgeleerde)" title="Hugo de Groot (rechtsgeleerde)">Hugo Grotius</a> met zijn <i><a href="/wiki/De_iure_belli_ac_pacis" title="De iure belli ac pacis">De iure belli ac pacis</a></i>, de eerste systematische uiteenzetting van het volkenrecht, vooral gericht op het recht van oorlog en vrede. Grotius is echter ook belangrijk daar hij het volkenrecht gedeeltelijk ontdoet van zijn <a href="/wiki/Natuurrecht" title="Natuurrecht">natuurrechtelijke</a> basis, en erkent dat staten onderling ook recht kunnen creëren (ius voluntarium). </p><p>In de 17e en 18e eeuw bleef in de wetenschap vooral het <a href="/wiki/Natuurrecht" title="Natuurrecht">natuurrecht</a> dominant, onder andere in de geschriften van <a href="/wiki/Samuel_von_Pufendorf" title="Samuel von Pufendorf">Samuel von Pufendorf</a> en <a href="/wiki/Christian_Wolff_(rechtsgeleerde)" class="mw-redirect" title="Christian Wolff (rechtsgeleerde)">Christian Wolff</a>, maar in de tweede helft komt er een kentering in de richting van het <a href="/wiki/Positivisme" title="Positivisme">positivisme</a>, dat de juridische doctrine afleidt uit de statenpraktijk in plaats van uit algemene <a href="/wiki/Categorie_(classificatie)" class="mw-redirect" title="Categorie (classificatie)">categorieën</a> of <a href="/wiki/Axioma" title="Axioma">axioma</a>'s. Daarnaast kwam het internationale recht tijdens de 18e eeuw steeds meer onder druk te staan vanwege de gespannen verhoudingen tussen grootmachten zoals <a href="/wiki/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a>, <a href="/wiki/Pruisen" title="Pruisen">Pruisen</a>, <a href="/wiki/Koninkrijk_Groot-Brittanni%C3%AB" title="Koninkrijk Groot-Brittannië">Groot-Brittannië</a>, <a href="/wiki/Rusland" title="Rusland">Rusland</a> en <a href="/wiki/Oostenrijk" title="Oostenrijk">Oostenrijk</a>. De spanning tussen de principes van het recht en de noodzaak van machtspolitiek komt goed naar voren in <a href="/wiki/Emer_de_Vattel" title="Emer de Vattel">Emer de Vattels</a> <i><a href="/wiki/Du_Droit_des_Gens" class="mw-redirect" title="Du Droit des Gens">Du Droit des Gens</a></i> (1758). <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a> pleit daarom aan het einde van de eeuw in zijn geschriften <i><a href="/wiki/Zum_ewigen_Frieden" title="Zum ewigen Frieden">Zum ewigen Frieden</a></i> (1795) en de <i>Metaphysik der Sitten</i> (1797) voor een nieuwe basis voor het volkenrecht. </p><p>Vanaf 1850 is op deelgebieden de opkomst van internationale organisaties waar te nemen. Er wordt gestreefd naar geschillenbeslechting en bepaalde regels van internationaal gewoonterecht worden gecodificeerd. Maar in de politieke praktijk viert het <a href="/wiki/Nationalisme" title="Nationalisme">nationalisme</a> hoogtij. Er is dan ook veel verzet als de Russische tsaar in 1899 en 1907 de <a href="/wiki/Haagse_vredesconferenties" class="mw-redirect" title="Haagse vredesconferenties">Haagse vredesconferenties</a> bijeenroept. Beperkingen aan het <a href="/wiki/Oorlogsrecht" title="Oorlogsrecht">oorlogsrecht</a> en <a href="/w/index.php?title=Internationaal_Hof_van_Arbitrage&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internationaal Hof van Arbitrage (de pagina bestaat niet)">internationale arbitrage</a> zijn echter wel eerste stappen op de ontwikkelingen van de <a href="/wiki/20e_eeuw" title="20e eeuw">20e eeuw</a>. </p><p>Na de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> werd een poging gedaan om het internationale recht een nieuwe basis te geven, wat echter niet mogelijk bleek. Het <a href="/wiki/Handvest_van_de_Verenigde_Naties" title="Handvest van de Verenigde Naties">Handvest van de Verenigde Naties</a> (1945) bevestigde de internationale juridische verhoudingen waarin het staatssoevereiniteitsbegrip centraal bleef staan. </p><p>In de geschiedenis van het volkenrecht zijn (vooral volgens enkele Duitse auteurs zoals <a href="/wiki/Wilhelm_Grewe" title="Wilhelm Grewe">Wilhelm Grewe</a> en Karl-Heinz Ziegler) verschillende periodes te onderscheiden, zoals het Spaanse tijdvak (1494-1648), het Franse tijdvak (1648-1789/1815), het Engelse tijdvak (1789/1815-1919) en de moderne tijd, beheerst door de Verenigde Staten. </p><p>Vaak zijn nieuwe tijdvakken in deze geschiedenis verbonden aan grote verdragen, die de nieuwe verhoudingen voor onbepaalde tijd vastleggen. Zo zijn er de eerdergenoemde verdragen van <a href="/wiki/Vrede_van_Westfalen" title="Vrede van Westfalen">Westfalen</a> (1648), de verdragen van <a href="/wiki/Vrede_van_Rijswijk" title="Vrede van Rijswijk">Rijswijk</a> (1697) en <a href="/wiki/Vrede_van_Utrecht_(1713)" title="Vrede van Utrecht (1713)">Utrecht</a> (1713), <a href="/wiki/Congres_van_Wenen" title="Congres van Wenen">Wenen</a> (1814-1815), <a href="/wiki/Vrede_van_Versailles_(1919)" class="mw-redirect" title="Vrede van Versailles (1919)">Versailles</a> (1919) en San Francisco (Handvest van de Verenigde Naties, 1945). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grondleggers">Grondleggers</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Grondleggers" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Grondleggers"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Hugo_de_Groot_(rechtsgeleerde)" title="Hugo de Groot (rechtsgeleerde)">Hugo de Groot</a></li> <li><a href="/wiki/Gottfried_Wilhelm_Leibniz" title="Gottfried Wilhelm Leibniz">Gottfried Wilhelm Leibniz</a></li> <li><a href="/wiki/Samuel_von_Pufendorf" title="Samuel von Pufendorf">Samuel von Pufendorf</a></li> <li><a href="/wiki/Emer_de_Vattel" title="Emer de Vattel">Emer de Vattel</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatuur">Literatuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Literatuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Literatuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span style="font-variant:small-caps;">Koskenniemi, M.</span> (2001): <i>The Gentle Civilizer of Nations. The Rise and Fall of International Law, 1870–1960</i>. <a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/0521548098" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0521548098</a></li> <li><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Pieter_Kooijmans" title="Pieter Kooijmans">Kooijmans, P.H.</a></span> (2002): <i>Internationaal publiekrecht in vogelvlucht</i>, Kluwer</li> <li><span style="font-variant:small-caps;">Orakhelashvili, A.</span> (ed.) (2011): <i>Research Handbook on the Theory and History of International Law</i>, 2011. <a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/0857932950" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0857932950</a></li> <li><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Andr%C3%A9_Nollkaemper" title="André Nollkaemper">Nollkaemper, A.</a></span> (2018): <i>Kern van het internationaal publiekrecht</i>, Boom</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Internationaal_recht&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Rechten_van_de_Mens" class="mw-redirect" title="Rechten van de Mens">Rechten van de Mens</a></li> <li><a href="/wiki/Universele_Verklaring_van_de_Rechten_van_de_Mens" title="Universele Verklaring van de Rechten van de Mens">Universele Verklaring van de Rechten van de Mens</a></li> <li><a href="/wiki/Internationaal_strafrecht" title="Internationaal strafrecht">internationaal strafrecht</a></li> <li><a href="/wiki/Internationaal_humanitair_recht" title="Internationaal humanitair recht">Internationaal humanitair recht</a></li> <li><a href="/wiki/Internationaal_privaatrecht" title="Internationaal privaatrecht">Internationaal privaatrecht</a></li> <li><a href="/wiki/Internationale_rechtshulp" title="Internationale rechtshulp">Internationale rechtshulp</a></li> <li><a href="/wiki/Internationale_gemeenschap" title="Internationale gemeenschap">Internationale gemeenschap</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-ai-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ai_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amnesty.nl/encyclopedie/internationaal-recht-internationale-rechtspraak-tribunalen-en-mensenrechten"><i>Internationaal recht, internationale rechtspraak en tribunalen.</i></a> Amnesty International (maart 2022 bekeken)<br />"Internationaal recht is ten eerste het straf- en privaatrecht tussen staten (ook volkenrecht genoemd) en ten tweede het recht dat boven nationaal recht gaat.". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230425204054/https://www.amnesty.nl/encyclopedie/internationaal-recht-internationale-rechtspraak-tribunalen-en-mensenrechten">Gearchiveerd</a> op 25 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150924052916/http://www.icj-cij.org/docket/files/59/6159.pdf">Internationaal Gerechtshof, 20 december 1974, Nieuw-Zeeland t. Frankrijk 'Nuclear Tests'</a>, par. 46</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131017165556/http://www.icj-cij.org/docket/files/50/5387.pdf">Internationaal Gerechtshof, 5 februari 1970, België t. Spanje 'Barcelona Traction'</a>, par. 33.</span> </li> </ol></div></div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Internationaal_recht&oldid=65016806">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Internationaal_recht&oldid=65016806</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Internationaal_recht" title="Categorie:Internationaal recht">Internationaal recht</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Politicologie" title="Categorie:Politicologie">Politicologie</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorie: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Pagina%27s_die_ISBN_magische_links_gebruiken" title="Categorie:Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken">Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 8 aug 2023 om 18:38.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Internationaal_recht&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-f9ddp","wgBackendResponseTime":183,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.070","walltime":"0.103","ppvisitednodes":{"value":347,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":8396,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":206,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":7,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3777,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 48.226 1 -total"," 66.02% 31.840 1 Sjabloon:Appendix"," 61.87% 29.837 1 Sjabloon:References"," 21.69% 10.458 1 Sjabloon:Zijbalk_Internationaal_Recht"," 20.34% 9.809 2 Sjabloon:En"," 13.72% 6.617 2 Sjabloon:Taalaanduiding"," 6.95% 3.351 2 Sjabloon:Fr"," 4.81% 2.319 4 Sjabloon:Aut"," 4.13% 1.991 1 Sjabloon:Infobox/afbeeldingbreedte"," 3.14% 1.512 2 Sjabloon:Infobox/breedte"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.002","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":584298,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-64476968cd-lbv5h","timestamp":"20241102132425","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Internationaal recht","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Internationaal_recht","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4394526","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4394526","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-10-24T10:21:37Z","dateModified":"2023-08-08T17:38:49Z"}</script> </body> </html>