CINXE.COM

(PDF) “Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno

<!DOCTYPE html> <html > <head> <meta charset="utf-8"> <meta rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/open_search.xml" title="Academia.edu"> <meta content="width=device-width, initial-scale=1" name="viewport"> <meta name="google-site-verification" content="bKJMBZA7E43xhDOopFZkssMMkBRjvYERV-NaN4R6mrs"> <meta name="csrf-param" content="authenticity_token" /> <meta name="csrf-token" content="tToZaanPjo5R4KCUr3LU4oZOBB1t_iFFjkVajIYcC5chdosmagD4LkqyAcEcMf-CioIGNQBA5Nx6hsQ8HIHZ5g" /> <meta name="citation_title" content="“Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno" /> <meta name="citation_journal_title" content="Topoi (Rio de Janeiro)" /> <meta name="citation_author" content="Mateus Henrique De Faria Pereira" /> <meta name="twitter:card" content="summary" /> <meta name="twitter:url" content="https://www.academia.edu/86533668/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno" /> <meta name="twitter:title" content="“Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno" /> <meta name="twitter:description" content="RESUMO O presente artigo parte de debate ocorrido na segunda metade do século XIX na historiografia brasileira a respeito de qual deveria ser o ponto de partida de uma narrativa da história do Brasil: a Europa (por meio do contexto da expansão" /> <meta name="twitter:image" content="https://0.academia-photos.com/10252179/87329615/76008347/s200_mateus_henrique.de_faria_pereira.png" /> <meta property="fb:app_id" content="2369844204" /> <meta property="og:type" content="article" /> <meta property="og:url" content="https://www.academia.edu/86533668/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno" /> <meta property="og:title" content="“Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno" /> <meta property="og:image" content="http://a.academia-assets.com/images/open-graph-icons/fb-paper.gif" /> <meta property="og:description" content="RESUMO O presente artigo parte de debate ocorrido na segunda metade do século XIX na historiografia brasileira a respeito de qual deveria ser o ponto de partida de uma narrativa da história do Brasil: a Europa (por meio do contexto da expansão" /> <meta property="article:author" content="https://ufop.academia.edu/MateusPereira" /> <meta name="description" content="RESUMO O presente artigo parte de debate ocorrido na segunda metade do século XIX na historiografia brasileira a respeito de qual deveria ser o ponto de partida de uma narrativa da história do Brasil: a Europa (por meio do contexto da expansão" /> <title>(PDF) “Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno</title> <link rel="canonical" href="https://www.academia.edu/86533668/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno" /> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=G-5VKX33P2DS"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'G-5VKX33P2DS', { cookie_domain: 'academia.edu', send_page_view: false, }); gtag('event', 'page_view', { 'controller': "single_work", 'action': "show", 'controller_action': 'single_work#show', 'logged_in': 'false', 'edge': 'unknown', // Send nil if there is no A/B test bucket, in case some records get logged // with missing data - that way we can distinguish between the two cases. // ab_test_bucket should be of the form <ab_test_name>:<bucket> 'ab_test_bucket': null, }) </script> <script> var $controller_name = 'single_work'; var $action_name = "show"; var $rails_env = 'production'; var $app_rev = '8a116c19e8726d72e5f38e985ded30eabdbede04'; var $domain = 'academia.edu'; var $app_host = "academia.edu"; var $asset_host = "academia-assets.com"; var $start_time = new Date().getTime(); var $recaptcha_key = "6LdxlRMTAAAAADnu_zyLhLg0YF9uACwz78shpjJB"; var $recaptcha_invisible_key = "6Lf3KHUUAAAAACggoMpmGJdQDtiyrjVlvGJ6BbAj"; var $disableClientRecordHit = false; </script> <script> window.require = { config: function() { return function() {} } } </script> <script> window.Aedu = window.Aedu || {}; window.Aedu.hit_data = null; window.Aedu.serverRenderTime = new Date(1740530808000); window.Aedu.timeDifference = new Date().getTime() - 1740530808000; </script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https://schema.org","@type":"ScholarlyArticle","abstract":"RESUMO O presente artigo parte de debate ocorrido na segunda metade do século XIX na historiografia brasileira a respeito de qual deveria ser o ponto de partida de uma narrativa da história do Brasil: a Europa (por meio do contexto da expansão europeia e das Grandes Navegações) ou a América (descrevendo-se, primeiramente, o território e as populações indígenas). Este debate envolvia a questão de definir os “antecedentes” da história do Brasil, assumindo para a história uma lógica narrativa dotada de implicações. O processo histórico assim escolhido definia um “centro” para a história do Brasil, que poderia ser “interno” (território e populações indígenas) ou “externo” (Europa, ou processo de expansão do capitalismo comercial). Aqui, buscamos analisar as implicações dessa tríade teórica antecedentes-processo-centro na historiografia de formação brasileira à luz, por fim, de reavaliações possíveis do lugar e papel das populações indígenas e da natureza na história.","author":[{"@context":"https://schema.org","@type":"Person","name":"Mateus Henrique De Faria Pereira","url":"https://ufop.academia.edu/MateusPereira"}],"contributor":[],"dateCreated":"2022-09-12","dateModified":"2022-09-12","headline":"“Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno","image":"https://attachments.academia-assets.com/90963641/thumbnails/1.jpg","inLanguage":"pt","keywords":[],"publication":"Topoi (Rio de Janeiro)","publisher":{"@context":"https://schema.org","@type":"Organization","name":"FapUNIFESP (SciELO)"},"sourceOrganization":[{"@context":"https://schema.org","@type":"EducationalOrganization","name":"ufop"}],"thumbnailUrl":"https://attachments.academia-assets.com/90963641/thumbnails/1.jpg","url":"https://www.academia.edu/86533668/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno"}</script><style type="text/css">@media(max-width: 567px){:root{--token-mode: Rebrand;--dropshadow: 0 2px 4px 0 #22223340;--primary-brand: #0645b1;--error-dark: #b60000;--success-dark: #05b01c;--inactive-fill: #ebebee;--hover: #0c3b8d;--pressed: #082f75;--button-primary-fill-inactive: #ebebee;--button-primary-fill: #0645b1;--button-primary-text: #ffffff;--button-primary-fill-hover: #0c3b8d;--button-primary-fill-press: #082f75;--button-primary-icon: #ffffff;--button-primary-fill-inverse: #ffffff;--button-primary-text-inverse: #082f75;--button-primary-icon-inverse: #0645b1;--button-primary-fill-inverse-hover: #cddaef;--button-primary-stroke-inverse-pressed: #0645b1;--button-secondary-stroke-inactive: #b1b1ba;--button-secondary-fill: #eef2f9;--button-secondary-text: #082f75;--button-secondary-fill-press: #cddaef;--button-secondary-fill-inactive: #ebebee;--button-secondary-stroke: #cddaef;--button-secondary-stroke-hover: #386ac1;--button-secondary-stroke-press: #0645b1;--button-secondary-text-inactive: #b1b1ba;--button-secondary-icon: #082f75;--button-secondary-fill-hover: #e6ecf7;--button-secondary-stroke-inverse: #ffffff;--button-secondary-fill-inverse: rgba(255, 255, 255, 0);--button-secondary-icon-inverse: #ffffff;--button-secondary-icon-hover: #082f75;--button-secondary-icon-press: #082f75;--button-secondary-text-inverse: #ffffff;--button-secondary-text-hover: #082f75;--button-secondary-text-press: #082f75;--button-secondary-fill-inverse-hover: #043059;--button-xs-stroke: #141413;--button-xs-stroke-hover: #0c3b8d;--button-xs-stroke-press: #082f75;--button-xs-stroke-inactive: #ebebee;--button-xs-text: #141413;--button-xs-text-hover: #0c3b8d;--button-xs-text-press: #082f75;--button-xs-text-inactive: #91919e;--button-xs-icon: #141413;--button-xs-icon-hover: #0c3b8d;--button-xs-icon-press: #082f75;--button-xs-icon-inactive: #91919e;--button-xs-fill: #ffffff;--button-xs-fill-hover: #f4f7fc;--button-xs-fill-press: #eef2f9;--buttons-button-text-inactive: #91919e;--buttons-button-focus: #0645b1;--buttons-button-icon-inactive: #91919e;--buttons-small-buttons-corner-radius: 16px;--buttons-small-buttons-l-r-padding: 20px;--buttons-small-buttons-height: 48px;--buttons-small-buttons-gap: 8px;--buttons-small-buttons-icon-only-width: 48px;--buttons-small-buttons-icon-size: 20px;--buttons-small-buttons-stroke-default: 1px;--buttons-small-buttons-stroke-thick: 2px;--buttons-large-buttons-l-r-padding: 32px;--buttons-large-buttons-height: 64px;--buttons-large-buttons-icon-only-width: 64px;--buttons-large-buttons-icon-size: 20px;--buttons-large-buttons-gap: 8px;--buttons-large-buttons-corner-radius: 16px;--buttons-large-buttons-stroke-default: 1px;--buttons-large-buttons-stroke-thick: 2px;--buttons-extra-small-buttons-l-r-padding: 8px;--buttons-extra-small-buttons-height: 32px;--buttons-extra-small-buttons-icon-size: 16px;--buttons-extra-small-buttons-gap: 4px;--buttons-extra-small-buttons-corner-radius: 8px;--buttons-stroke-default: 1px;--buttons-stroke-thick: 2px;--background-beige: #f9f7f4;--error-light: #fff2f2;--text-placeholder: #6d6d7d;--stroke-dark: #141413;--stroke-light: #dddde2;--stroke-medium: #535366;--accent-green: #ccffd4;--accent-turquoise: #ccf7ff;--accent-yellow: #f7ffcc;--accent-peach: #ffd4cc;--accent-violet: #f7ccff;--accent-purple: #f4f7fc;--text-primary: #141413;--secondary-brand: #141413;--text-hover: #0c3b8d;--text-white: #ffffff;--text-link: #0645b1;--text-press: #082f75;--success-light: #f0f8f1;--background-light-blue: #f4f7fc;--background-white: #ffffff;--premium-dark: #877440;--premium-light: #f9f6ed;--stroke-white: #ffffff;--inactive-content: #b1b1ba;--annotate-light: #a35dff;--annotate-dark: #824acc;--grid: #eef2f9;--inactive-stroke: #ebebee;--shadow: rgba(34, 34, 51, 0.25);--text-inactive: #6d6d7d;--text-error: #b60000;--stroke-error: #b60000;--background-error: #fff2f2;--background-black: #141413;--icon-default: #141413;--icon-blue: #0645b1;--background-grey: #dddde2;--icon-grey: #b1b1ba;--text-focus: #082f75;--brand-colors-neutral-black: #141413;--brand-colors-neutral-900: #535366;--brand-colors-neutral-800: #6d6d7d;--brand-colors-neutral-700: #91919e;--brand-colors-neutral-600: #b1b1ba;--brand-colors-neutral-500: #c8c8cf;--brand-colors-neutral-400: #dddde2;--brand-colors-neutral-300: #ebebee;--brand-colors-neutral-200: #f8f8fb;--brand-colors-neutral-100: #fafafa;--brand-colors-neutral-white: #ffffff;--brand-colors-blue-900: #043059;--brand-colors-blue-800: #082f75;--brand-colors-blue-700: #0c3b8d;--brand-colors-blue-600: #0645b1;--brand-colors-blue-500: #386ac1;--brand-colors-blue-400: #cddaef;--brand-colors-blue-300: #e6ecf7;--brand-colors-blue-200: #eef2f9;--brand-colors-blue-100: #f4f7fc;--brand-colors-gold-500: #877440;--brand-colors-gold-400: #e9e3d4;--brand-colors-gold-300: #f2efe8;--brand-colors-gold-200: #f9f6ed;--brand-colors-gold-100: #f9f7f4;--brand-colors-error-900: #920000;--brand-colors-error-500: #b60000;--brand-colors-success-900: #035c0f;--brand-colors-green: #ccffd4;--brand-colors-turquoise: #ccf7ff;--brand-colors-yellow: #f7ffcc;--brand-colors-peach: #ffd4cc;--brand-colors-violet: #f7ccff;--brand-colors-error-100: #fff2f2;--brand-colors-success-500: #05b01c;--brand-colors-success-100: #f0f8f1;--text-secondary: #535366;--icon-white: #ffffff;--background-beige-darker: #f2efe8;--icon-dark-grey: #535366;--type-font-family-sans-serif: DM Sans;--type-font-family-serif: Gupter;--type-font-family-mono: IBM Plex Mono;--type-weights-300: 300;--type-weights-400: 400;--type-weights-500: 500;--type-weights-700: 700;--type-sizes-12: 12px;--type-sizes-14: 14px;--type-sizes-16: 16px;--type-sizes-18: 18px;--type-sizes-20: 20px;--type-sizes-22: 22px;--type-sizes-24: 24px;--type-sizes-28: 28px;--type-sizes-30: 30px;--type-sizes-32: 32px;--type-sizes-40: 40px;--type-sizes-42: 42px;--type-sizes-48-2: 48px;--type-line-heights-16: 16px;--type-line-heights-20: 20px;--type-line-heights-23: 23px;--type-line-heights-24: 24px;--type-line-heights-25: 25px;--type-line-heights-26: 26px;--type-line-heights-29: 29px;--type-line-heights-30: 30px;--type-line-heights-32: 32px;--type-line-heights-34: 34px;--type-line-heights-35: 35px;--type-line-heights-36: 36px;--type-line-heights-38: 38px;--type-line-heights-40: 40px;--type-line-heights-46: 46px;--type-line-heights-48: 48px;--type-line-heights-52: 52px;--type-line-heights-58: 58px;--type-line-heights-68: 68px;--type-line-heights-74: 74px;--type-line-heights-82: 82px;--type-paragraph-spacings-0: 0px;--type-paragraph-spacings-4: 4px;--type-paragraph-spacings-8: 8px;--type-paragraph-spacings-16: 16px;--type-sans-serif-xl-font-weight: 400;--type-sans-serif-xl-size: 32px;--type-sans-serif-xl-line-height: 46px;--type-sans-serif-xl-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-lg-font-weight: 400;--type-sans-serif-lg-size: 30px;--type-sans-serif-lg-line-height: 36px;--type-sans-serif-lg-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-md-font-weight: 400;--type-sans-serif-md-line-height: 30px;--type-sans-serif-md-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-md-size: 24px;--type-sans-serif-xs-font-weight: 700;--type-sans-serif-xs-line-height: 24px;--type-sans-serif-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-sans-serif-xs-size: 18px;--type-sans-serif-sm-font-weight: 400;--type-sans-serif-sm-line-height: 32px;--type-sans-serif-sm-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-sm-size: 20px;--type-body-xl-font-weight: 400;--type-body-xl-size: 24px;--type-body-xl-line-height: 36px;--type-body-xl-paragraph-spacing: 0px;--type-body-sm-font-weight: 400;--type-body-sm-size: 14px;--type-body-sm-line-height: 20px;--type-body-sm-paragraph-spacing: 8px;--type-body-xs-font-weight: 400;--type-body-xs-size: 12px;--type-body-xs-line-height: 16px;--type-body-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-body-md-font-weight: 400;--type-body-md-size: 16px;--type-body-md-line-height: 20px;--type-body-md-paragraph-spacing: 4px;--type-body-lg-font-weight: 400;--type-body-lg-size: 20px;--type-body-lg-line-height: 26px;--type-body-lg-paragraph-spacing: 16px;--type-body-lg-medium-font-weight: 500;--type-body-lg-medium-size: 20px;--type-body-lg-medium-line-height: 32px;--type-body-lg-medium-paragraph-spacing: 16px;--type-body-md-medium-font-weight: 500;--type-body-md-medium-size: 16px;--type-body-md-medium-line-height: 20px;--type-body-md-medium-paragraph-spacing: 4px;--type-body-sm-bold-font-weight: 700;--type-body-sm-bold-size: 14px;--type-body-sm-bold-line-height: 20px;--type-body-sm-bold-paragraph-spacing: 8px;--type-body-sm-medium-font-weight: 500;--type-body-sm-medium-size: 14px;--type-body-sm-medium-line-height: 20px;--type-body-sm-medium-paragraph-spacing: 8px;--type-serif-md-font-weight: 400;--type-serif-md-size: 32px;--type-serif-md-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-md-line-height: 40px;--type-serif-sm-font-weight: 400;--type-serif-sm-size: 24px;--type-serif-sm-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-sm-line-height: 26px;--type-serif-lg-font-weight: 400;--type-serif-lg-size: 48px;--type-serif-lg-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-lg-line-height: 52px;--type-serif-xs-font-weight: 400;--type-serif-xs-size: 18px;--type-serif-xs-line-height: 24px;--type-serif-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-xl-font-weight: 400;--type-serif-xl-size: 48px;--type-serif-xl-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-xl-line-height: 58px;--type-mono-md-font-weight: 400;--type-mono-md-size: 22px;--type-mono-md-line-height: 24px;--type-mono-md-paragraph-spacing: 0px;--type-mono-lg-font-weight: 400;--type-mono-lg-size: 40px;--type-mono-lg-line-height: 40px;--type-mono-lg-paragraph-spacing: 0px;--type-mono-sm-font-weight: 400;--type-mono-sm-size: 14px;--type-mono-sm-line-height: 24px;--type-mono-sm-paragraph-spacing: 0px;--spacing-xs-4: 4px;--spacing-xs-8: 8px;--spacing-xs-16: 16px;--spacing-sm-24: 24px;--spacing-sm-32: 32px;--spacing-md-40: 40px;--spacing-md-48: 48px;--spacing-lg-64: 64px;--spacing-lg-80: 80px;--spacing-xlg-104: 104px;--spacing-xlg-152: 152px;--spacing-xs-12: 12px;--spacing-page-section: 80px;--spacing-card-list-spacing: 48px;--spacing-text-section-spacing: 64px;--spacing-md-xs-headings: 40px;--corner-radius-radius-lg: 16px;--corner-radius-radius-sm: 4px;--corner-radius-radius-md: 8px;--corner-radius-radius-round: 104px}}@media(min-width: 568px)and (max-width: 1279px){:root{--token-mode: Rebrand;--dropshadow: 0 2px 4px 0 #22223340;--primary-brand: #0645b1;--error-dark: #b60000;--success-dark: #05b01c;--inactive-fill: #ebebee;--hover: #0c3b8d;--pressed: #082f75;--button-primary-fill-inactive: #ebebee;--button-primary-fill: #0645b1;--button-primary-text: #ffffff;--button-primary-fill-hover: #0c3b8d;--button-primary-fill-press: #082f75;--button-primary-icon: #ffffff;--button-primary-fill-inverse: #ffffff;--button-primary-text-inverse: #082f75;--button-primary-icon-inverse: #0645b1;--button-primary-fill-inverse-hover: #cddaef;--button-primary-stroke-inverse-pressed: #0645b1;--button-secondary-stroke-inactive: #b1b1ba;--button-secondary-fill: #eef2f9;--button-secondary-text: #082f75;--button-secondary-fill-press: #cddaef;--button-secondary-fill-inactive: #ebebee;--button-secondary-stroke: #cddaef;--button-secondary-stroke-hover: #386ac1;--button-secondary-stroke-press: #0645b1;--button-secondary-text-inactive: #b1b1ba;--button-secondary-icon: #082f75;--button-secondary-fill-hover: #e6ecf7;--button-secondary-stroke-inverse: #ffffff;--button-secondary-fill-inverse: rgba(255, 255, 255, 0);--button-secondary-icon-inverse: #ffffff;--button-secondary-icon-hover: #082f75;--button-secondary-icon-press: #082f75;--button-secondary-text-inverse: #ffffff;--button-secondary-text-hover: #082f75;--button-secondary-text-press: #082f75;--button-secondary-fill-inverse-hover: #043059;--button-xs-stroke: #141413;--button-xs-stroke-hover: #0c3b8d;--button-xs-stroke-press: #082f75;--button-xs-stroke-inactive: #ebebee;--button-xs-text: #141413;--button-xs-text-hover: #0c3b8d;--button-xs-text-press: #082f75;--button-xs-text-inactive: #91919e;--button-xs-icon: #141413;--button-xs-icon-hover: #0c3b8d;--button-xs-icon-press: #082f75;--button-xs-icon-inactive: #91919e;--button-xs-fill: #ffffff;--button-xs-fill-hover: #f4f7fc;--button-xs-fill-press: #eef2f9;--buttons-button-text-inactive: #91919e;--buttons-button-focus: #0645b1;--buttons-button-icon-inactive: #91919e;--buttons-small-buttons-corner-radius: 16px;--buttons-small-buttons-l-r-padding: 20px;--buttons-small-buttons-height: 48px;--buttons-small-buttons-gap: 8px;--buttons-small-buttons-icon-only-width: 48px;--buttons-small-buttons-icon-size: 20px;--buttons-small-buttons-stroke-default: 1px;--buttons-small-buttons-stroke-thick: 2px;--buttons-large-buttons-l-r-padding: 32px;--buttons-large-buttons-height: 64px;--buttons-large-buttons-icon-only-width: 64px;--buttons-large-buttons-icon-size: 20px;--buttons-large-buttons-gap: 8px;--buttons-large-buttons-corner-radius: 16px;--buttons-large-buttons-stroke-default: 1px;--buttons-large-buttons-stroke-thick: 2px;--buttons-extra-small-buttons-l-r-padding: 8px;--buttons-extra-small-buttons-height: 32px;--buttons-extra-small-buttons-icon-size: 16px;--buttons-extra-small-buttons-gap: 4px;--buttons-extra-small-buttons-corner-radius: 8px;--buttons-stroke-default: 1px;--buttons-stroke-thick: 2px;--background-beige: #f9f7f4;--error-light: #fff2f2;--text-placeholder: #6d6d7d;--stroke-dark: #141413;--stroke-light: #dddde2;--stroke-medium: #535366;--accent-green: #ccffd4;--accent-turquoise: #ccf7ff;--accent-yellow: #f7ffcc;--accent-peach: #ffd4cc;--accent-violet: #f7ccff;--accent-purple: #f4f7fc;--text-primary: #141413;--secondary-brand: #141413;--text-hover: #0c3b8d;--text-white: #ffffff;--text-link: #0645b1;--text-press: #082f75;--success-light: #f0f8f1;--background-light-blue: #f4f7fc;--background-white: #ffffff;--premium-dark: #877440;--premium-light: #f9f6ed;--stroke-white: #ffffff;--inactive-content: #b1b1ba;--annotate-light: #a35dff;--annotate-dark: #824acc;--grid: #eef2f9;--inactive-stroke: #ebebee;--shadow: rgba(34, 34, 51, 0.25);--text-inactive: #6d6d7d;--text-error: #b60000;--stroke-error: #b60000;--background-error: #fff2f2;--background-black: #141413;--icon-default: #141413;--icon-blue: #0645b1;--background-grey: #dddde2;--icon-grey: #b1b1ba;--text-focus: #082f75;--brand-colors-neutral-black: #141413;--brand-colors-neutral-900: #535366;--brand-colors-neutral-800: #6d6d7d;--brand-colors-neutral-700: #91919e;--brand-colors-neutral-600: #b1b1ba;--brand-colors-neutral-500: #c8c8cf;--brand-colors-neutral-400: #dddde2;--brand-colors-neutral-300: #ebebee;--brand-colors-neutral-200: #f8f8fb;--brand-colors-neutral-100: #fafafa;--brand-colors-neutral-white: #ffffff;--brand-colors-blue-900: #043059;--brand-colors-blue-800: #082f75;--brand-colors-blue-700: #0c3b8d;--brand-colors-blue-600: #0645b1;--brand-colors-blue-500: #386ac1;--brand-colors-blue-400: #cddaef;--brand-colors-blue-300: #e6ecf7;--brand-colors-blue-200: #eef2f9;--brand-colors-blue-100: #f4f7fc;--brand-colors-gold-500: #877440;--brand-colors-gold-400: #e9e3d4;--brand-colors-gold-300: #f2efe8;--brand-colors-gold-200: #f9f6ed;--brand-colors-gold-100: #f9f7f4;--brand-colors-error-900: #920000;--brand-colors-error-500: #b60000;--brand-colors-success-900: #035c0f;--brand-colors-green: #ccffd4;--brand-colors-turquoise: #ccf7ff;--brand-colors-yellow: #f7ffcc;--brand-colors-peach: #ffd4cc;--brand-colors-violet: #f7ccff;--brand-colors-error-100: #fff2f2;--brand-colors-success-500: #05b01c;--brand-colors-success-100: #f0f8f1;--text-secondary: #535366;--icon-white: #ffffff;--background-beige-darker: #f2efe8;--icon-dark-grey: #535366;--type-font-family-sans-serif: DM Sans;--type-font-family-serif: Gupter;--type-font-family-mono: IBM Plex Mono;--type-weights-300: 300;--type-weights-400: 400;--type-weights-500: 500;--type-weights-700: 700;--type-sizes-12: 12px;--type-sizes-14: 14px;--type-sizes-16: 16px;--type-sizes-18: 18px;--type-sizes-20: 20px;--type-sizes-22: 22px;--type-sizes-24: 24px;--type-sizes-28: 28px;--type-sizes-30: 30px;--type-sizes-32: 32px;--type-sizes-40: 40px;--type-sizes-42: 42px;--type-sizes-48-2: 48px;--type-line-heights-16: 16px;--type-line-heights-20: 20px;--type-line-heights-23: 23px;--type-line-heights-24: 24px;--type-line-heights-25: 25px;--type-line-heights-26: 26px;--type-line-heights-29: 29px;--type-line-heights-30: 30px;--type-line-heights-32: 32px;--type-line-heights-34: 34px;--type-line-heights-35: 35px;--type-line-heights-36: 36px;--type-line-heights-38: 38px;--type-line-heights-40: 40px;--type-line-heights-46: 46px;--type-line-heights-48: 48px;--type-line-heights-52: 52px;--type-line-heights-58: 58px;--type-line-heights-68: 68px;--type-line-heights-74: 74px;--type-line-heights-82: 82px;--type-paragraph-spacings-0: 0px;--type-paragraph-spacings-4: 4px;--type-paragraph-spacings-8: 8px;--type-paragraph-spacings-16: 16px;--type-sans-serif-xl-font-weight: 400;--type-sans-serif-xl-size: 42px;--type-sans-serif-xl-line-height: 46px;--type-sans-serif-xl-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-lg-font-weight: 400;--type-sans-serif-lg-size: 32px;--type-sans-serif-lg-line-height: 36px;--type-sans-serif-lg-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-md-font-weight: 400;--type-sans-serif-md-line-height: 34px;--type-sans-serif-md-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-md-size: 28px;--type-sans-serif-xs-font-weight: 700;--type-sans-serif-xs-line-height: 25px;--type-sans-serif-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-sans-serif-xs-size: 20px;--type-sans-serif-sm-font-weight: 400;--type-sans-serif-sm-line-height: 30px;--type-sans-serif-sm-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-sm-size: 24px;--type-body-xl-font-weight: 400;--type-body-xl-size: 24px;--type-body-xl-line-height: 36px;--type-body-xl-paragraph-spacing: 0px;--type-body-sm-font-weight: 400;--type-body-sm-size: 14px;--type-body-sm-line-height: 20px;--type-body-sm-paragraph-spacing: 8px;--type-body-xs-font-weight: 400;--type-body-xs-size: 12px;--type-body-xs-line-height: 16px;--type-body-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-body-md-font-weight: 400;--type-body-md-size: 16px;--type-body-md-line-height: 20px;--type-body-md-paragraph-spacing: 4px;--type-body-lg-font-weight: 400;--type-body-lg-size: 20px;--type-body-lg-line-height: 26px;--type-body-lg-paragraph-spacing: 16px;--type-body-lg-medium-font-weight: 500;--type-body-lg-medium-size: 20px;--type-body-lg-medium-line-height: 32px;--type-body-lg-medium-paragraph-spacing: 16px;--type-body-md-medium-font-weight: 500;--type-body-md-medium-size: 16px;--type-body-md-medium-line-height: 20px;--type-body-md-medium-paragraph-spacing: 4px;--type-body-sm-bold-font-weight: 700;--type-body-sm-bold-size: 14px;--type-body-sm-bold-line-height: 20px;--type-body-sm-bold-paragraph-spacing: 8px;--type-body-sm-medium-font-weight: 500;--type-body-sm-medium-size: 14px;--type-body-sm-medium-line-height: 20px;--type-body-sm-medium-paragraph-spacing: 8px;--type-serif-md-font-weight: 400;--type-serif-md-size: 40px;--type-serif-md-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-md-line-height: 48px;--type-serif-sm-font-weight: 400;--type-serif-sm-size: 28px;--type-serif-sm-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-sm-line-height: 32px;--type-serif-lg-font-weight: 400;--type-serif-lg-size: 58px;--type-serif-lg-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-lg-line-height: 68px;--type-serif-xs-font-weight: 400;--type-serif-xs-size: 18px;--type-serif-xs-line-height: 24px;--type-serif-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-xl-font-weight: 400;--type-serif-xl-size: 74px;--type-serif-xl-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-xl-line-height: 82px;--type-mono-md-font-weight: 400;--type-mono-md-size: 22px;--type-mono-md-line-height: 24px;--type-mono-md-paragraph-spacing: 0px;--type-mono-lg-font-weight: 400;--type-mono-lg-size: 40px;--type-mono-lg-line-height: 40px;--type-mono-lg-paragraph-spacing: 0px;--type-mono-sm-font-weight: 400;--type-mono-sm-size: 14px;--type-mono-sm-line-height: 24px;--type-mono-sm-paragraph-spacing: 0px;--spacing-xs-4: 4px;--spacing-xs-8: 8px;--spacing-xs-16: 16px;--spacing-sm-24: 24px;--spacing-sm-32: 32px;--spacing-md-40: 40px;--spacing-md-48: 48px;--spacing-lg-64: 64px;--spacing-lg-80: 80px;--spacing-xlg-104: 104px;--spacing-xlg-152: 152px;--spacing-xs-12: 12px;--spacing-page-section: 104px;--spacing-card-list-spacing: 48px;--spacing-text-section-spacing: 80px;--spacing-md-xs-headings: 40px;--corner-radius-radius-lg: 16px;--corner-radius-radius-sm: 4px;--corner-radius-radius-md: 8px;--corner-radius-radius-round: 104px}}@media(min-width: 1280px){:root{--token-mode: Rebrand;--dropshadow: 0 2px 4px 0 #22223340;--primary-brand: #0645b1;--error-dark: #b60000;--success-dark: #05b01c;--inactive-fill: #ebebee;--hover: #0c3b8d;--pressed: #082f75;--button-primary-fill-inactive: #ebebee;--button-primary-fill: #0645b1;--button-primary-text: #ffffff;--button-primary-fill-hover: #0c3b8d;--button-primary-fill-press: #082f75;--button-primary-icon: #ffffff;--button-primary-fill-inverse: #ffffff;--button-primary-text-inverse: #082f75;--button-primary-icon-inverse: #0645b1;--button-primary-fill-inverse-hover: #cddaef;--button-primary-stroke-inverse-pressed: #0645b1;--button-secondary-stroke-inactive: #b1b1ba;--button-secondary-fill: #eef2f9;--button-secondary-text: #082f75;--button-secondary-fill-press: #cddaef;--button-secondary-fill-inactive: #ebebee;--button-secondary-stroke: #cddaef;--button-secondary-stroke-hover: #386ac1;--button-secondary-stroke-press: #0645b1;--button-secondary-text-inactive: #b1b1ba;--button-secondary-icon: #082f75;--button-secondary-fill-hover: #e6ecf7;--button-secondary-stroke-inverse: #ffffff;--button-secondary-fill-inverse: rgba(255, 255, 255, 0);--button-secondary-icon-inverse: #ffffff;--button-secondary-icon-hover: #082f75;--button-secondary-icon-press: #082f75;--button-secondary-text-inverse: #ffffff;--button-secondary-text-hover: #082f75;--button-secondary-text-press: #082f75;--button-secondary-fill-inverse-hover: #043059;--button-xs-stroke: #141413;--button-xs-stroke-hover: #0c3b8d;--button-xs-stroke-press: #082f75;--button-xs-stroke-inactive: #ebebee;--button-xs-text: #141413;--button-xs-text-hover: #0c3b8d;--button-xs-text-press: #082f75;--button-xs-text-inactive: #91919e;--button-xs-icon: #141413;--button-xs-icon-hover: #0c3b8d;--button-xs-icon-press: #082f75;--button-xs-icon-inactive: #91919e;--button-xs-fill: #ffffff;--button-xs-fill-hover: #f4f7fc;--button-xs-fill-press: #eef2f9;--buttons-button-text-inactive: #91919e;--buttons-button-focus: #0645b1;--buttons-button-icon-inactive: #91919e;--buttons-small-buttons-corner-radius: 16px;--buttons-small-buttons-l-r-padding: 20px;--buttons-small-buttons-height: 48px;--buttons-small-buttons-gap: 8px;--buttons-small-buttons-icon-only-width: 48px;--buttons-small-buttons-icon-size: 20px;--buttons-small-buttons-stroke-default: 1px;--buttons-small-buttons-stroke-thick: 2px;--buttons-large-buttons-l-r-padding: 32px;--buttons-large-buttons-height: 64px;--buttons-large-buttons-icon-only-width: 64px;--buttons-large-buttons-icon-size: 20px;--buttons-large-buttons-gap: 8px;--buttons-large-buttons-corner-radius: 16px;--buttons-large-buttons-stroke-default: 1px;--buttons-large-buttons-stroke-thick: 2px;--buttons-extra-small-buttons-l-r-padding: 8px;--buttons-extra-small-buttons-height: 32px;--buttons-extra-small-buttons-icon-size: 16px;--buttons-extra-small-buttons-gap: 4px;--buttons-extra-small-buttons-corner-radius: 8px;--buttons-stroke-default: 1px;--buttons-stroke-thick: 2px;--background-beige: #f9f7f4;--error-light: #fff2f2;--text-placeholder: #6d6d7d;--stroke-dark: #141413;--stroke-light: #dddde2;--stroke-medium: #535366;--accent-green: #ccffd4;--accent-turquoise: #ccf7ff;--accent-yellow: #f7ffcc;--accent-peach: #ffd4cc;--accent-violet: #f7ccff;--accent-purple: #f4f7fc;--text-primary: #141413;--secondary-brand: #141413;--text-hover: #0c3b8d;--text-white: #ffffff;--text-link: #0645b1;--text-press: #082f75;--success-light: #f0f8f1;--background-light-blue: #f4f7fc;--background-white: #ffffff;--premium-dark: #877440;--premium-light: #f9f6ed;--stroke-white: #ffffff;--inactive-content: #b1b1ba;--annotate-light: #a35dff;--annotate-dark: #824acc;--grid: #eef2f9;--inactive-stroke: #ebebee;--shadow: rgba(34, 34, 51, 0.25);--text-inactive: #6d6d7d;--text-error: #b60000;--stroke-error: #b60000;--background-error: #fff2f2;--background-black: #141413;--icon-default: #141413;--icon-blue: #0645b1;--background-grey: #dddde2;--icon-grey: #b1b1ba;--text-focus: #082f75;--brand-colors-neutral-black: #141413;--brand-colors-neutral-900: #535366;--brand-colors-neutral-800: #6d6d7d;--brand-colors-neutral-700: #91919e;--brand-colors-neutral-600: #b1b1ba;--brand-colors-neutral-500: #c8c8cf;--brand-colors-neutral-400: #dddde2;--brand-colors-neutral-300: #ebebee;--brand-colors-neutral-200: #f8f8fb;--brand-colors-neutral-100: #fafafa;--brand-colors-neutral-white: #ffffff;--brand-colors-blue-900: #043059;--brand-colors-blue-800: #082f75;--brand-colors-blue-700: #0c3b8d;--brand-colors-blue-600: #0645b1;--brand-colors-blue-500: #386ac1;--brand-colors-blue-400: #cddaef;--brand-colors-blue-300: #e6ecf7;--brand-colors-blue-200: #eef2f9;--brand-colors-blue-100: #f4f7fc;--brand-colors-gold-500: #877440;--brand-colors-gold-400: #e9e3d4;--brand-colors-gold-300: #f2efe8;--brand-colors-gold-200: #f9f6ed;--brand-colors-gold-100: #f9f7f4;--brand-colors-error-900: #920000;--brand-colors-error-500: #b60000;--brand-colors-success-900: #035c0f;--brand-colors-green: #ccffd4;--brand-colors-turquoise: #ccf7ff;--brand-colors-yellow: #f7ffcc;--brand-colors-peach: #ffd4cc;--brand-colors-violet: #f7ccff;--brand-colors-error-100: #fff2f2;--brand-colors-success-500: #05b01c;--brand-colors-success-100: #f0f8f1;--text-secondary: #535366;--icon-white: #ffffff;--background-beige-darker: #f2efe8;--icon-dark-grey: #535366;--type-font-family-sans-serif: DM Sans;--type-font-family-serif: Gupter;--type-font-family-mono: IBM Plex Mono;--type-weights-300: 300;--type-weights-400: 400;--type-weights-500: 500;--type-weights-700: 700;--type-sizes-12: 12px;--type-sizes-14: 14px;--type-sizes-16: 16px;--type-sizes-18: 18px;--type-sizes-20: 20px;--type-sizes-22: 22px;--type-sizes-24: 24px;--type-sizes-28: 28px;--type-sizes-30: 30px;--type-sizes-32: 32px;--type-sizes-40: 40px;--type-sizes-42: 42px;--type-sizes-48-2: 48px;--type-line-heights-16: 16px;--type-line-heights-20: 20px;--type-line-heights-23: 23px;--type-line-heights-24: 24px;--type-line-heights-25: 25px;--type-line-heights-26: 26px;--type-line-heights-29: 29px;--type-line-heights-30: 30px;--type-line-heights-32: 32px;--type-line-heights-34: 34px;--type-line-heights-35: 35px;--type-line-heights-36: 36px;--type-line-heights-38: 38px;--type-line-heights-40: 40px;--type-line-heights-46: 46px;--type-line-heights-48: 48px;--type-line-heights-52: 52px;--type-line-heights-58: 58px;--type-line-heights-68: 68px;--type-line-heights-74: 74px;--type-line-heights-82: 82px;--type-paragraph-spacings-0: 0px;--type-paragraph-spacings-4: 4px;--type-paragraph-spacings-8: 8px;--type-paragraph-spacings-16: 16px;--type-sans-serif-xl-font-weight: 400;--type-sans-serif-xl-size: 42px;--type-sans-serif-xl-line-height: 46px;--type-sans-serif-xl-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-lg-font-weight: 400;--type-sans-serif-lg-size: 32px;--type-sans-serif-lg-line-height: 38px;--type-sans-serif-lg-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-md-font-weight: 400;--type-sans-serif-md-line-height: 34px;--type-sans-serif-md-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-md-size: 28px;--type-sans-serif-xs-font-weight: 700;--type-sans-serif-xs-line-height: 25px;--type-sans-serif-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-sans-serif-xs-size: 20px;--type-sans-serif-sm-font-weight: 400;--type-sans-serif-sm-line-height: 30px;--type-sans-serif-sm-paragraph-spacing: 16px;--type-sans-serif-sm-size: 24px;--type-body-xl-font-weight: 400;--type-body-xl-size: 24px;--type-body-xl-line-height: 36px;--type-body-xl-paragraph-spacing: 0px;--type-body-sm-font-weight: 400;--type-body-sm-size: 14px;--type-body-sm-line-height: 20px;--type-body-sm-paragraph-spacing: 8px;--type-body-xs-font-weight: 400;--type-body-xs-size: 12px;--type-body-xs-line-height: 16px;--type-body-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-body-md-font-weight: 400;--type-body-md-size: 16px;--type-body-md-line-height: 20px;--type-body-md-paragraph-spacing: 4px;--type-body-lg-font-weight: 400;--type-body-lg-size: 20px;--type-body-lg-line-height: 26px;--type-body-lg-paragraph-spacing: 16px;--type-body-lg-medium-font-weight: 500;--type-body-lg-medium-size: 20px;--type-body-lg-medium-line-height: 32px;--type-body-lg-medium-paragraph-spacing: 16px;--type-body-md-medium-font-weight: 500;--type-body-md-medium-size: 16px;--type-body-md-medium-line-height: 20px;--type-body-md-medium-paragraph-spacing: 4px;--type-body-sm-bold-font-weight: 700;--type-body-sm-bold-size: 14px;--type-body-sm-bold-line-height: 20px;--type-body-sm-bold-paragraph-spacing: 8px;--type-body-sm-medium-font-weight: 500;--type-body-sm-medium-size: 14px;--type-body-sm-medium-line-height: 20px;--type-body-sm-medium-paragraph-spacing: 8px;--type-serif-md-font-weight: 400;--type-serif-md-size: 40px;--type-serif-md-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-md-line-height: 48px;--type-serif-sm-font-weight: 400;--type-serif-sm-size: 28px;--type-serif-sm-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-sm-line-height: 32px;--type-serif-lg-font-weight: 400;--type-serif-lg-size: 58px;--type-serif-lg-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-lg-line-height: 68px;--type-serif-xs-font-weight: 400;--type-serif-xs-size: 18px;--type-serif-xs-line-height: 24px;--type-serif-xs-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-xl-font-weight: 400;--type-serif-xl-size: 74px;--type-serif-xl-paragraph-spacing: 0px;--type-serif-xl-line-height: 82px;--type-mono-md-font-weight: 400;--type-mono-md-size: 22px;--type-mono-md-line-height: 24px;--type-mono-md-paragraph-spacing: 0px;--type-mono-lg-font-weight: 400;--type-mono-lg-size: 40px;--type-mono-lg-line-height: 40px;--type-mono-lg-paragraph-spacing: 0px;--type-mono-sm-font-weight: 400;--type-mono-sm-size: 14px;--type-mono-sm-line-height: 24px;--type-mono-sm-paragraph-spacing: 0px;--spacing-xs-4: 4px;--spacing-xs-8: 8px;--spacing-xs-16: 16px;--spacing-sm-24: 24px;--spacing-sm-32: 32px;--spacing-md-40: 40px;--spacing-md-48: 48px;--spacing-lg-64: 64px;--spacing-lg-80: 80px;--spacing-xlg-104: 104px;--spacing-xlg-152: 152px;--spacing-xs-12: 12px;--spacing-page-section: 152px;--spacing-card-list-spacing: 48px;--spacing-text-section-spacing: 80px;--spacing-md-xs-headings: 40px;--corner-radius-radius-lg: 16px;--corner-radius-radius-sm: 4px;--corner-radius-radius-md: 8px;--corner-radius-radius-round: 104px}}</style><link rel="stylesheet" media="all" href="//a.academia-assets.com/assets/single_work_page/loswp-fd2fcde21889491abfafcac2e33d795c8d15f5c18207be857e53e09b77f94215.css" /><link rel="stylesheet" media="all" href="//a.academia-assets.com/assets/design_system/body-170d1319f0e354621e81ca17054bb147da2856ec0702fe440a99af314a6338c5.css" /><link rel="stylesheet" media="all" href="//a.academia-assets.com/assets/design_system/button-8c9ae4b5c8a2531640c354d92a1f3579c8ff103277ef74913e34c8a76d4e6c00.css" /><link rel="stylesheet" media="all" href="//a.academia-assets.com/assets/design_system/heading-95367dc03b794f6737f30123738a886cf53b7a65cdef98a922a98591d60063e3.css" /><link rel="stylesheet" media="all" href="//a.academia-assets.com/assets/design_system/text_button-d1941ab08e91e29ee143084c4749da4aaffa350a2ac6eec2306b1d7a352d911a.css" /><link crossorigin="" href="https://fonts.gstatic.com/" rel="preconnect" /><link href="https://fonts.googleapis.com/css2?family=DM+Sans:ital,opsz,wght@0,9..40,100..1000;1,9..40,100..1000&amp;family=Gupter:wght@400;500;700&amp;family=IBM+Plex+Mono:wght@300;400&amp;family=Material+Symbols+Outlined:opsz,wght,FILL,GRAD@20,400,0,0&amp;display=swap" rel="stylesheet" /> </head> <body> <div id='react-modal'></div> <div class="js-upgrade-ie-banner" style="display: none; text-align: center; padding: 8px 0; background-color: #ebe480;"><p style="color: #000; font-size: 12px; margin: 0 0 4px;">Academia.edu no longer supports Internet Explorer.</p><p style="color: #000; font-size: 12px; margin: 0;">To browse Academia.edu and the wider internet faster and more securely, please take a few seconds to&nbsp;<a href="https://www.academia.edu/upgrade-browser">upgrade your browser</a>.</p></div><script>// Show this banner for all versions of IE if (!!window.MSInputMethodContext || /(MSIE)/.test(navigator.userAgent)) { document.querySelector('.js-upgrade-ie-banner').style.display = 'block'; }</script> <div class="bootstrap login"><div class="modal fade login-modal" id="login-modal"><div class="login-modal-dialog modal-dialog"><div class="modal-content"><div class="modal-header"><button class="close close" data-dismiss="modal" type="button"><span aria-hidden="true">&times;</span><span class="sr-only">Close</span></button><h4 class="modal-title text-center"><strong>Log In</strong></h4></div><div class="modal-body"><div class="row"><div class="col-xs-10 col-xs-offset-1"><button class="btn btn-fb btn-lg btn-block btn-v-center-content" id="login-facebook-oauth-button"><svg style="float: left; width: 19px; line-height: 1em; margin-right: .3em;" aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fab" data-icon="facebook-square" class="svg-inline--fa fa-facebook-square fa-w-14" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 448 512"><path fill="currentColor" d="M400 32H48A48 48 0 0 0 0 80v352a48 48 0 0 0 48 48h137.25V327.69h-63V256h63v-54.64c0-62.15 37-96.48 93.67-96.48 27.14 0 55.52 4.84 55.52 4.84v61h-31.27c-30.81 0-40.42 19.12-40.42 38.73V256h68.78l-11 71.69h-57.78V480H400a48 48 0 0 0 48-48V80a48 48 0 0 0-48-48z"></path></svg><small><strong>Log in</strong> with <strong>Facebook</strong></small></button><br /><button class="btn btn-google btn-lg btn-block btn-v-center-content" id="login-google-oauth-button"><svg style="float: left; width: 22px; line-height: 1em; margin-right: .3em;" aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fab" data-icon="google-plus" class="svg-inline--fa fa-google-plus fa-w-16" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 512 512"><path fill="currentColor" d="M256,8C119.1,8,8,119.1,8,256S119.1,504,256,504,504,392.9,504,256,392.9,8,256,8ZM185.3,380a124,124,0,0,1,0-248c31.3,0,60.1,11,83,32.3l-33.6,32.6c-13.2-12.9-31.3-19.1-49.4-19.1-42.9,0-77.2,35.5-77.2,78.1S142.3,334,185.3,334c32.6,0,64.9-19.1,70.1-53.3H185.3V238.1H302.2a109.2,109.2,0,0,1,1.9,20.7c0,70.8-47.5,121.2-118.8,121.2ZM415.5,273.8v35.5H380V273.8H344.5V238.3H380V202.8h35.5v35.5h35.2v35.5Z"></path></svg><small><strong>Log in</strong> with <strong>Google</strong></small></button><br /><style type="text/css">.sign-in-with-apple-button { width: 100%; height: 52px; border-radius: 3px; border: 1px solid black; cursor: pointer; } .sign-in-with-apple-button > div { margin: 0 auto; / This centers the Apple-rendered button horizontally }</style><script src="https://appleid.cdn-apple.com/appleauth/static/jsapi/appleid/1/en_US/appleid.auth.js" type="text/javascript"></script><div class="sign-in-with-apple-button" data-border="false" data-color="white" id="appleid-signin"><span &nbsp;&nbsp;="Sign Up with Apple" class="u-fs11"></span></div><script>AppleID.auth.init({ clientId: 'edu.academia.applesignon', scope: 'name email', redirectURI: 'https://www.academia.edu/sessions', state: "c9d15033083a4f074b08f6204e3f24a519985a52c845c7d2b57c97ea0ec01f17", });</script><script>// Hacky way of checking if on fast loswp if (window.loswp == null) { (function() { const Google = window?.Aedu?.Auth?.OauthButton?.Login?.Google; const Facebook = window?.Aedu?.Auth?.OauthButton?.Login?.Facebook; if (Google) { new Google({ el: '#login-google-oauth-button', rememberMeCheckboxId: 'remember_me', track: null }); } if (Facebook) { new Facebook({ el: '#login-facebook-oauth-button', rememberMeCheckboxId: 'remember_me', track: null }); } })(); }</script></div></div></div><div class="modal-body"><div class="row"><div class="col-xs-10 col-xs-offset-1"><div class="hr-heading login-hr-heading"><span class="hr-heading-text">or</span></div></div></div></div><div class="modal-body"><div class="row"><div class="col-xs-10 col-xs-offset-1"><form class="js-login-form" action="https://www.academia.edu/sessions" accept-charset="UTF-8" method="post"><input type="hidden" name="authenticity_token" value="WFgbcBt_hS5qK-K8E5-pHeElGEQdHFseDeRRh4gb8qvMFIk_2LDzjnF5Q-mg3IJ97ekabHCinof5J883EoYg2g" autocomplete="off" /><div class="form-group"><label class="control-label" for="login-modal-email-input" style="font-size: 14px;">Email</label><input class="form-control" id="login-modal-email-input" name="login" type="email" /></div><div class="form-group"><label class="control-label" for="login-modal-password-input" style="font-size: 14px;">Password</label><input class="form-control" id="login-modal-password-input" name="password" type="password" /></div><input type="hidden" name="post_login_redirect_url" id="post_login_redirect_url" value="https://www.academia.edu/86533668/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno" autocomplete="off" /><div class="checkbox"><label><input type="checkbox" name="remember_me" id="remember_me" value="1" checked="checked" /><small style="font-size: 12px; margin-top: 2px; display: inline-block;">Remember me on this computer</small></label></div><br><input type="submit" name="commit" value="Log In" class="btn btn-primary btn-block btn-lg js-login-submit" data-disable-with="Log In" /></br></form><script>typeof window?.Aedu?.recaptchaManagedForm === 'function' && window.Aedu.recaptchaManagedForm( document.querySelector('.js-login-form'), document.querySelector('.js-login-submit') );</script><small style="font-size: 12px;"><br />or <a data-target="#login-modal-reset-password-container" data-toggle="collapse" href="javascript:void(0)">reset password</a></small><div class="collapse" id="login-modal-reset-password-container"><br /><div class="well margin-0x"><form class="js-password-reset-form" action="https://www.academia.edu/reset_password" accept-charset="UTF-8" method="post"><input type="hidden" name="authenticity_token" value="jkO1F2mWQ4ohSrVxFu6aVuKVVLF3JjicVtG9Iu7ZJt0aDydYqlk1KjoYFCSlrbE27llWmRqY_QWiEiOSdET0rA" autocomplete="off" /><p>Enter the email address you signed up with and we&#39;ll email you a reset link.</p><div class="form-group"><input class="form-control" name="email" type="email" /></div><input class="btn btn-primary btn-block g-recaptcha js-password-reset-submit" data-sitekey="6Lf3KHUUAAAAACggoMpmGJdQDtiyrjVlvGJ6BbAj" type="submit" value="Email me a link" /></form></div></div><script> require.config({ waitSeconds: 90 })(["https://a.academia-assets.com/assets/collapse-45805421cf446ca5adf7aaa1935b08a3a8d1d9a6cc5d91a62a2a3a00b20b3e6a.js"], function() { // from javascript_helper.rb $("#login-modal-reset-password-container").on("shown.bs.collapse", function() { $(this).find("input[type=email]").focus(); }); }); </script> </div></div></div><div class="modal-footer"><div class="text-center"><small style="font-size: 12px;">Need an account?&nbsp;<a rel="nofollow" href="https://www.academia.edu/signup">Click here to sign up</a></small></div></div></div></div></div></div><script>// If we are on subdomain or non-bootstrapped page, redirect to login page instead of showing modal (function(){ if (typeof $ === 'undefined') return; var host = window.location.hostname; if ((host === $domain || host === "www."+$domain) && (typeof $().modal === 'function')) { $("#nav_log_in").click(function(e) { // Don't follow the link and open the modal e.preventDefault(); $("#login-modal").on('shown.bs.modal', function() { $(this).find("#login-modal-email-input").focus() }).modal('show'); }); } })()</script> <div id="fb-root"></div><script>window.fbAsyncInit = function() { FB.init({ appId: "2369844204", version: "v8.0", status: true, cookie: true, xfbml: true }); // Additional initialization code. if (window.InitFacebook) { // facebook.ts already loaded, set it up. window.InitFacebook(); } else { // Set a flag for facebook.ts to find when it loads. window.academiaAuthReadyFacebook = true; } };</script> <div id="google-root"></div><script>window.loadGoogle = function() { if (window.InitGoogle) { // google.ts already loaded, set it up. window.InitGoogle("331998490334-rsn3chp12mbkiqhl6e7lu2q0mlbu0f1b"); } else { // Set a flag for google.ts to use when it loads. window.GoogleClientID = "331998490334-rsn3chp12mbkiqhl6e7lu2q0mlbu0f1b"; } };</script> <div class="header--container" id="main-header-container"><div class="header--inner-container header--inner-container-ds2"><div class="header-ds2--left-wrapper"><div class="header-ds2--left-wrapper-inner"><a data-main-header-link-target="logo_home" href="https://www.academia.edu/"><img class="hide-on-desktop-redesign" style="height: 24px; width: 24px;" alt="Academia.edu" src="//a.academia-assets.com/images/academia-logo-redesign-2015-A.svg" width="24" height="24" /><img width="145.2" height="18" class="hide-on-mobile-redesign" style="height: 24px;" alt="Academia.edu" src="//a.academia-assets.com/images/academia-logo-redesign-2015.svg" /></a><div class="header--search-container header--search-container-ds2"><form class="js-SiteSearch-form select2-no-default-pills" action="https://www.academia.edu/search" accept-charset="UTF-8" method="get"><svg style="width: 14px; height: 14px;" aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fas" data-icon="search" class="header--search-icon svg-inline--fa fa-search fa-w-16" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 512 512"><path fill="currentColor" d="M505 442.7L405.3 343c-4.5-4.5-10.6-7-17-7H372c27.6-35.3 44-79.7 44-128C416 93.1 322.9 0 208 0S0 93.1 0 208s93.1 208 208 208c48.3 0 92.7-16.4 128-44v16.3c0 6.4 2.5 12.5 7 17l99.7 99.7c9.4 9.4 24.6 9.4 33.9 0l28.3-28.3c9.4-9.4 9.4-24.6.1-34zM208 336c-70.7 0-128-57.2-128-128 0-70.7 57.2-128 128-128 70.7 0 128 57.2 128 128 0 70.7-57.2 128-128 128z"></path></svg><input class="header--search-input header--search-input-ds2 js-SiteSearch-form-input" data-main-header-click-target="search_input" name="q" placeholder="Search" type="text" /></form></div></div></div><nav class="header--nav-buttons header--nav-buttons-ds2 js-main-nav"><button class="ds2-5-button ds2-5-button--secondary js-header-login-url header-button-ds2 header-login-ds2 hide-on-mobile-redesign react-login-modal-opener" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;login-button--header&quot;}" rel="nofollow">Log In</button><button class="ds2-5-button ds2-5-button--secondary header-button-ds2 hide-on-mobile-redesign react-login-modal-opener" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;signup-button--header&quot;}" rel="nofollow">Sign Up</button><button class="header--hamburger-button header--hamburger-button-ds2 hide-on-desktop-redesign js-header-hamburger-button"><div class="icon-bar"></div><div class="icon-bar" style="margin-top: 4px;"></div><div class="icon-bar" style="margin-top: 4px;"></div></button></nav></div><ul class="header--dropdown-container js-header-dropdown"><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/login" rel="nofollow">Log In</a></li><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/signup" rel="nofollow">Sign Up</a></li><li class="header--dropdown-row js-header-dropdown-expand-button"><button class="header--dropdown-button">more<svg aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fas" data-icon="caret-down" class="header--dropdown-button-icon svg-inline--fa fa-caret-down fa-w-10" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 320 512"><path fill="currentColor" d="M31.3 192h257.3c17.8 0 26.7 21.5 14.1 34.1L174.1 354.8c-7.8 7.8-20.5 7.8-28.3 0L17.2 226.1C4.6 213.5 13.5 192 31.3 192z"></path></svg></button></li><li><ul class="header--expanded-dropdown-container"><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/about">About</a></li><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/press">Press</a></li><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/documents">Papers</a></li><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/terms">Terms</a></li><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/privacy">Privacy</a></li><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/copyright">Copyright</a></li><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://www.academia.edu/hiring"><svg aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fas" data-icon="briefcase" class="header--dropdown-row-icon svg-inline--fa fa-briefcase fa-w-16" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 512 512"><path fill="currentColor" d="M320 336c0 8.84-7.16 16-16 16h-96c-8.84 0-16-7.16-16-16v-48H0v144c0 25.6 22.4 48 48 48h416c25.6 0 48-22.4 48-48V288H320v48zm144-208h-80V80c0-25.6-22.4-48-48-48H176c-25.6 0-48 22.4-48 48v48H48c-25.6 0-48 22.4-48 48v80h512v-80c0-25.6-22.4-48-48-48zm-144 0H192V96h128v32z"></path></svg>We&#39;re Hiring!</a></li><li class="header--dropdown-row"><a class="header--dropdown-link" href="https://support.academia.edu/hc/en-us"><svg aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fas" data-icon="question-circle" class="header--dropdown-row-icon svg-inline--fa fa-question-circle fa-w-16" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 512 512"><path fill="currentColor" d="M504 256c0 136.997-111.043 248-248 248S8 392.997 8 256C8 119.083 119.043 8 256 8s248 111.083 248 248zM262.655 90c-54.497 0-89.255 22.957-116.549 63.758-3.536 5.286-2.353 12.415 2.715 16.258l34.699 26.31c5.205 3.947 12.621 3.008 16.665-2.122 17.864-22.658 30.113-35.797 57.303-35.797 20.429 0 45.698 13.148 45.698 32.958 0 14.976-12.363 22.667-32.534 33.976C247.128 238.528 216 254.941 216 296v4c0 6.627 5.373 12 12 12h56c6.627 0 12-5.373 12-12v-1.333c0-28.462 83.186-29.647 83.186-106.667 0-58.002-60.165-102-116.531-102zM256 338c-25.365 0-46 20.635-46 46 0 25.364 20.635 46 46 46s46-20.636 46-46c0-25.365-20.635-46-46-46z"></path></svg>Help Center</a></li><li class="header--dropdown-row js-header-dropdown-collapse-button"><button class="header--dropdown-button">less<svg aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fas" data-icon="caret-up" class="header--dropdown-button-icon svg-inline--fa fa-caret-up fa-w-10" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 320 512"><path fill="currentColor" d="M288.662 352H31.338c-17.818 0-26.741-21.543-14.142-34.142l128.662-128.662c7.81-7.81 20.474-7.81 28.284 0l128.662 128.662c12.6 12.599 3.676 34.142-14.142 34.142z"></path></svg></button></li></ul></li></ul></div> <script src="//a.academia-assets.com/assets/webpack_bundles/fast_loswp-bundle-a8cebfa5410eee4d2599baaf77c4fba93defa9158ebefe91aa0838b4135a896f.js" defer="defer"></script><script>window.loswp = {}; window.loswp.author = 10252179; window.loswp.bulkDownloadFilterCounts = {}; window.loswp.hasDownloadableAttachment = true; window.loswp.hasViewableAttachments = true; // TODO: just use routes for this window.loswp.loginUrl = "https://www.academia.edu/login?post_login_redirect_url=https%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F86533668%2F_Por_onde_deve_come%25C3%25A7ar_se_a_hist%25C3%25B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno%3Fauto%3Ddownload"; window.loswp.translateUrl = "https://www.academia.edu/login?post_login_redirect_url=https%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F86533668%2F_Por_onde_deve_come%25C3%25A7ar_se_a_hist%25C3%25B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno%3Fshow_translation%3Dtrue"; window.loswp.previewableAttachments = [{"id":90963641,"identifier":"Attachment_90963641","shouldShowBulkDownload":false}]; window.loswp.shouldDetectTimezone = true; window.loswp.shouldShowBulkDownload = true; window.loswp.showSignupCaptcha = false window.loswp.willEdgeCache = false; window.loswp.work = {"work":{"id":86533668,"created_at":"2022-09-12T10:51:36.851-07:00","from_world_paper_id":214867319,"updated_at":"2022-09-14T16:35:49.406-07:00","_data":{"abstract":"RESUMO O presente artigo parte de debate ocorrido na segunda metade do século XIX na historiografia brasileira a respeito de qual deveria ser o ponto de partida de uma narrativa da história do Brasil: a Europa (por meio do contexto da expansão europeia e das Grandes Navegações) ou a América (descrevendo-se, primeiramente, o território e as populações indígenas). Este debate envolvia a questão de definir os “antecedentes” da história do Brasil, assumindo para a história uma lógica narrativa dotada de implicações. O processo histórico assim escolhido definia um “centro” para a história do Brasil, que poderia ser “interno” (território e populações indígenas) ou “externo” (Europa, ou processo de expansão do capitalismo comercial). Aqui, buscamos analisar as implicações dessa tríade teórica antecedentes-processo-centro na historiografia de formação brasileira à luz, por fim, de reavaliações possíveis do lugar e papel das populações indígenas e da natureza na história.","publisher":"FapUNIFESP (SciELO)","publication_name":"Topoi (Rio de Janeiro)"},"document_type":"paper","pre_hit_view_count_baseline":null,"quality":"high","language":"pt","title":"“Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno","broadcastable":true,"draft":null,"has_indexable_attachment":true,"indexable":true}}["work"]; window.loswp.workCoauthors = [10252179]; window.loswp.locale = "en"; window.loswp.countryCode = "SG"; window.loswp.cwvAbTestBucket = ""; window.loswp.designVariant = "ds_vanilla"; window.loswp.fullPageMobileSutdModalVariant = "control"; window.loswp.useOptimizedScribd4genScript = false; window.loginModal = {}; window.loginModal.appleClientId = 'edu.academia.applesignon'; window.userInChina = "false";</script><script defer="" src="https://accounts.google.com/gsi/client"></script><div class="ds-loswp-container"><div class="ds-work-card--grid-container"><div class="ds-work-card--container js-loswp-work-card"><div class="ds-work-card--cover"><div class="ds-work-cover--wrapper"><div class="ds-work-cover--container"><button class="ds-work-cover--clickable js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;swp-splash-paper-cover&quot;,&quot;attachmentId&quot;:90963641,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;}"><img alt="First page of ““Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno”" class="ds-work-cover--cover-thumbnail" src="https://0.academia-photos.com/attachment_thumbnails/90963641/mini_magick20220912-1-3l5z3o.png?1663005273" /><img alt="PDF Icon" class="ds-work-cover--file-icon" src="//a.academia-assets.com/images/single_work_splash/adobe_icon.svg" /><div class="ds-work-cover--hover-container"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 20px" translate="no">download</span><p>Download Free PDF</p></div><div class="ds-work-cover--ribbon-container">Download Free PDF</div><div class="ds-work-cover--ribbon-triangle"></div></button></div></div></div><div class="ds-work-card--work-information"><h1 class="ds-work-card--work-title">“Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno</h1><div class="ds-work-card--work-authors ds-work-card--detail"><a class="ds-work-card--author js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-md ds2-5-body-link" data-author-id="10252179" href="https://ufop.academia.edu/MateusPereira"><img alt="Profile image of Mateus Henrique De Faria Pereira" class="ds-work-card--author-avatar" src="https://0.academia-photos.com/10252179/87329615/76008347/s65_mateus_henrique.de_faria_pereira.png" />Mateus Henrique De Faria Pereira</a></div><div class="ds-work-card--detail"><p class="ds-work-card--detail ds2-5-body-sm">Topoi (Rio de Janeiro)</p><div class="ds-work-card--work-metadata"><div class="ds-work-card--work-metadata__stat"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 20px" translate="no">visibility</span><p class="ds2-5-body-sm" id="work-metadata-view-count">…</p></div><div class="ds-work-card--work-metadata__stat"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 20px" translate="no">description</span><p class="ds2-5-body-sm">24 pages</p></div><div class="ds-work-card--work-metadata__stat"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 20px" translate="no">link</span><p class="ds2-5-body-sm">1 file</p></div></div><script>(async () => { const workId = 86533668; const worksViewsPath = "/v0/works/views?subdomain_param=api&amp;work_ids%5B%5D=86533668"; const getWorkViews = async (workId) => { const response = await fetch(worksViewsPath); if (!response.ok) { throw new Error('Failed to load work views'); } const data = await response.json(); return data.views[workId]; }; // Get the view count for the work - we send this immediately rather than waiting for // the DOM to load, so it can be available as soon as possible (but without holding up // the backend or other resource requests, because it's a bit expensive and not critical). const viewCount = await getWorkViews(workId); const updateViewCount = (viewCount) => { try { const viewCountNumber = parseInt(viewCount, 10); if (viewCountNumber === 0) { // Remove the whole views element if there are zero views. document.getElementById('work-metadata-view-count')?.parentNode?.remove(); return; } const commaizedViewCount = viewCountNumber.toLocaleString(); const viewCountBody = document.getElementById('work-metadata-view-count'); if (!viewCountBody) { throw new Error('Failed to find work views element'); } viewCountBody.textContent = `${commaizedViewCount} views`; } catch (error) { // Remove the whole views element if there was some issue parsing. document.getElementById('work-metadata-view-count')?.parentNode?.remove(); throw new Error(`Failed to parse view count: ${viewCount}`, error); } }; // If the DOM is still loading, wait for it to be ready before updating the view count. if (document.readyState === "loading") { document.addEventListener('DOMContentLoaded', () => { updateViewCount(viewCount); }); // Otherwise, just update it immediately. } else { updateViewCount(viewCount); } })();</script></div><p class="ds-work-card--work-abstract ds-work-card--detail ds2-5-body-md">RESUMO O presente artigo parte de debate ocorrido na segunda metade do século XIX na historiografia brasileira a respeito de qual deveria ser o ponto de partida de uma narrativa da história do Brasil: a Europa (por meio do contexto da expansão europeia e das Grandes Navegações) ou a América (descrevendo-se, primeiramente, o território e as populações indígenas). Este debate envolvia a questão de definir os “antecedentes” da história do Brasil, assumindo para a história uma lógica narrativa dotada de implicações. O processo histórico assim escolhido definia um “centro” para a história do Brasil, que poderia ser “interno” (território e populações indígenas) ou “externo” (Europa, ou processo de expansão do capitalismo comercial). Aqui, buscamos analisar as implicações dessa tríade teórica antecedentes-processo-centro na historiografia de formação brasileira à luz, por fim, de reavaliações possíveis do lugar e papel das populações indígenas e da natureza na história.</p><div class="ds-work-card--button-container"><button class="ds2-5-button js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;continue-reading-button--work-card&quot;,&quot;attachmentId&quot;:90963641,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;workUrl&quot;:&quot;https://www.academia.edu/86533668/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno&quot;}">See full PDF</button><button class="ds2-5-button ds2-5-button--secondary js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;download-pdf-button--work-card&quot;,&quot;attachmentId&quot;:90963641,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;workUrl&quot;:&quot;https://www.academia.edu/86533668/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno&quot;}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 20px" translate="no">download</span>Download PDF</button></div><div class="ds-signup-banner-trigger-container"><div class="ds-signup-banner-trigger ds-signup-banner-trigger-control"></div></div><div class="ds-signup-banner ds-signup-banner-control"><div id="ds-signup-banner-close-button"><button class="ds2-5-button ds2-5-button--secondary ds2-5-button--inverse"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 20px" translate="no">close</span></button></div><div class="ds-signup-banner-ctas" data-impression-entity-id="86533668" data-impression-entity-type="2" data-impression-source="signup-banner"><img src="//a.academia-assets.com/images/academia-logo-capital-white.svg" /><h4 class="ds2-5-heading-serif-sm">Sign up for access to the world's latest research</h4><button class="ds2-5-button ds2-5-button--inverse ds2-5-button--full-width js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;signup-banner&quot;}">Sign up for free<span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 20px" translate="no">arrow_forward</span></button></div><div class="ds-signup-banner-divider"></div><div class="ds-signup-banner-reasons"><div class="ds-signup-banner-reasons-item"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 24px" translate="no">check</span><span>Get notified about relevant papers</span></div><div class="ds-signup-banner-reasons-item"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 24px" translate="no">check</span><span>Save papers to use in your research</span></div><div class="ds-signup-banner-reasons-item"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 24px" translate="no">check</span><span>Join the discussion with peers</span></div><div class="ds-signup-banner-reasons-item"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 24px" translate="no">check</span><span>Track your impact</span></div></div></div><script>(() => { // Set up signup banner show/hide behavior: // 1. If the signup banner trigger (a 242px-high* invisible div underneath the 'See Full PDF' / 'Download PDF' buttons) // is already fully scrolled above the viewport, show the banner by default // 2. If the signup banner trigger is fully visible, show the banner // 3. If the signup banner trigger has even a few pixels scrolled below the viewport, hide the banner // // * 242px is the empirically determined height of the signup banner. It's better to be a bit taller than // necessary than too short, so it's fine that the mobile (small breakpoint) banner is shorter. // First check session storage for the signup banner's visibility state const signupBannerHidden = sessionStorage.getItem('ds-signup-banner-hidden'); if (signupBannerHidden === 'true') { return; } const signupBanner = document.querySelector('.ds-signup-banner'); const signupBannerTrigger = document.querySelector('.ds-signup-banner-trigger'); if (!signupBannerTrigger) { window.Sentry.captureMessage("Signup banner trigger not found"); return; } let footerShown = false; window.addEventListener('load', () => { const rect = signupBannerTrigger.getBoundingClientRect(); // If page loaded up already scrolled below the trigger (via scroll restoration), show the banner by default if (rect.bottom < 0) { footerShown = true; signupBanner.classList.add('ds-signup-banner-visible'); } }); // Wait for trigger to fully enter viewport before showing banner (ensures PDF CTAs are never covered by banner) const observer = new IntersectionObserver((entries) => { entries.forEach(entry => { if (entry.isIntersecting && !footerShown) { footerShown = true; signupBanner.classList.add('ds-signup-banner-visible'); } else if (!entry.isIntersecting && footerShown) { if (signupBannerTrigger.getBoundingClientRect().bottom > 0) { footerShown = false; signupBanner.classList.remove('ds-signup-banner-visible'); } } }); }); observer.observe(signupBannerTrigger); // Set up signup banner close button event handler: const signupBannerCloseButton = document.querySelector('#ds-signup-banner-close-button'); signupBannerCloseButton.addEventListener('click', () => { signupBanner.classList.remove('ds-signup-banner-visible'); observer.unobserve(signupBannerTrigger); // Store the signup banner's visibility state in session storage sessionStorage.setItem('ds-signup-banner-hidden', 'true'); }); })();</script></div></div></div><div data-auto_select="false" data-client_id="331998490334-rsn3chp12mbkiqhl6e7lu2q0mlbu0f1b" data-doc_id="90963641" data-landing_url="https://www.academia.edu/86533668/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno" data-login_uri="https://www.academia.edu/registrations/google_one_tap" data-moment_callback="onGoogleOneTapEvent" id="g_id_onload"></div><div class="ds-top-related-works--grid-container"><div class="ds-related-content--container ds-top-related-works--container"><h2 class="ds-related-content--heading">Related papers</h2><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="0" data-entity-id="111998331" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/111998331/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno_Pedro_Afonso_Crist%C3%B3v%C3%A3o_dos_Santos_Mateus_Henrique_de_Faria_Pereira_Thiago_Lima_Nicodemo">“Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno – Pedro Afonso Cristóvão dos Santos; Mateus Henrique de Faria Pereira; Thiago Lima Nicodemo</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="281698675" href="https://ufrj.academia.edu/RevistaTopoi">Topoi. Revista de História</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Topoi. Revista de História, 2022</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">O presente artigo parte de debate ocorrido na segunda metade do século XIX na historiografia brasileira a respeito de qual deveria ser o ponto de partida de uma narrativa da história do Brasil: a Europa (por meio do contexto da expansão europeia e das Grandes Navegações) ou a América (descrevendo-se, primeiramente, o território e as populações indígenas). Este debate envolvia a questão de definir os “antecedentes” da história do Brasil, assumindo para a história uma lógica narrativa dotada de implicações. O processo histórico assim escolhido definia um “centro” para a história do Brasil, que poderia ser “interno” (território e populações indígenas) ou “externo” (Europa, ou processo de expansão do capitalismo comercial). Aqui, buscamos analisar as implicações dessa tríade teórica antecedentes-processo-centro na historiografia de formação brasileira à luz, por fim, de reavaliações possíveis do lugar e papel das populações indígenas e da natureza na história.</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;“Por onde deve começar-se a história do Brasil?”: eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno – Pedro Afonso Cristóvão dos Santos; Mateus Henrique de Faria Pereira; Thiago Lima Nicodemo&quot;,&quot;attachmentId&quot;:109366759,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/111998331/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno_Pedro_Afonso_Crist%C3%B3v%C3%A3o_dos_Santos_Mateus_Henrique_de_Faria_Pereira_Thiago_Lima_Nicodemo&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/111998331/_Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_hist%C3%B3ria_do_Brasil_eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno_Pedro_Afonso_Crist%C3%B3v%C3%A3o_dos_Santos_Mateus_Henrique_de_Faria_Pereira_Thiago_Lima_Nicodemo"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="1" data-entity-id="83520478" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/83520478/Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_historia_do_Brasil_Eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno_Topoi_2022">Por onde deve começar-se a historia do Brasil? Eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno. Topoi, 2022</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="10252179" href="https://ufop.academia.edu/MateusPereira">Mateus Henrique De Faria Pereira</a><span>, </span><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="15537624" href="https://unicamp.academia.edu/ThiagoNicodemo">Thiago Nicodemo</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Topoi , 2022</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">O presente artigo parte de debate ocorrido na segunda metade do século XIX na historiografia brasileira a respeito de qual deveria ser o ponto de partida de uma narrativa da história do Brasil: a Europa (por meio do contexto da expansão europeia e das Grandes Navegações) ou a América (descrevendo-se, primeiramente, o território e as populações indígenas). Este debate envolvia a questão de definir os “antecedentes” da história do Brasil, assumindo para a história uma lógica narrativa dotada de implicações. O processo histórico assim escolhido definia um “centro” para a história do Brasil, que poderia ser “interno” (território e popula- ções indígenas) ou “externo” (Europa, ou processo de expansão do capitalismo comercial). Aqui, buscamos analisar as implicações dessa tríade teórica antecedentes-processo-centro na historiografia de formação brasileira à luz, por fim, de reavaliações possíveis do lugar e papel das populações indígenas e da natureza na história.</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Por onde deve começar-se a historia do Brasil? Eurocentrismo, historiografia e o Antropoceno. Topoi, 2022&quot;,&quot;attachmentId&quot;:88836086,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/83520478/Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_historia_do_Brasil_Eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno_Topoi_2022&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/83520478/Por_onde_deve_come%C3%A7ar_se_a_historia_do_Brasil_Eurocentrismo_historiografia_e_o_Antropoceno_Topoi_2022"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="2" data-entity-id="40155248" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/40155248/TEORIA_ESCRITA_E_ENSINO_DA_HIST%C3%93RIA_AL%C3%89M_OU_AQU%C3%89M_DO_EUROCENTRISMO">TEORIA, ESCRITA E ENSINO DA HISTÓRIA: ALÉM OU AQUÉM DO EUROCENTRISMO</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="5754609" href="https://uerj.academia.edu/GuilhermeMoerbeck">Guilherme Moerbeck</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Transversos, 2019</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">Apresentação para a revista Transversos</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;TEORIA, ESCRITA E ENSINO DA HISTÓRIA: ALÉM OU AQUÉM DO EUROCENTRISMO&quot;,&quot;attachmentId&quot;:60374398,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/40155248/TEORIA_ESCRITA_E_ENSINO_DA_HIST%C3%93RIA_AL%C3%89M_OU_AQU%C3%89M_DO_EUROCENTRISMO&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/40155248/TEORIA_ESCRITA_E_ENSINO_DA_HIST%C3%93RIA_AL%C3%89M_OU_AQU%C3%89M_DO_EUROCENTRISMO"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="3" data-entity-id="74081259" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/74081259/Explorando_O_Eurocentrismo_Nos_Manuais_Portugueses_De_Hist%C3%B3ria">Explorando O Eurocentrismo Nos Manuais Portugueses De História</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="5222702" href="https://uc-pt.academia.edu/SilviaMaeso">Silvia Maeso</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Estudos de Sociologia, 2010</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">In this article, we present an analytical approach developed under the investigation project “Race” and Africa in Portugal: a study about history school manuals. We particularly explore the construction of a Eurocentric view of national/European history resulting from an epistemology based on a teleological conception of historical time and the design of a geography based on the dichotomy center/peripheries. In order to do so, we propose three analytical lines: (i) the employment of space/time for the construction of a logical historical narrative; (ii) the use of the national democratic State as the paradigm of political, social and economic administration; (iii) the naturalization of relations of power and violence, as a way of producing a narrative depoliticized of certain crucial processes (such as slavery or Christianization). Next, we analyze the implications of this framework for education, by arguing that the prevalence of a positivist epistemology – which proposes an approa...</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Explorando O Eurocentrismo Nos Manuais Portugueses De História&quot;,&quot;attachmentId&quot;:82362380,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/74081259/Explorando_O_Eurocentrismo_Nos_Manuais_Portugueses_De_Hist%C3%B3ria&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/74081259/Explorando_O_Eurocentrismo_Nos_Manuais_Portugueses_De_Hist%C3%B3ria"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="4" data-entity-id="76341026" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/76341026/Implica%C3%A7%C3%A3o_da_for%C3%A7a_do_eurocentrismo_no_curr%C3%ADculo_de_um_curso_de_licenciatura_em_Hist%C3%B3ria_que_espa%C3%A7o_%C3%A9_reservado_%C3%A0_hist%C3%B3ria_negra_e_ind%C3%ADgena">Implicação da força do eurocentrismo no currículo de um curso de licenciatura em História: que espaço é reservado à história negra e indígena?</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="109514157" href="https://independent.academia.edu/Jos%C3%A9Bonif%C3%A1cioAlvesdaSilva">José Bonifácio Alves da Silva</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Revista Pedagógica, 2018</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">O artigo apresenta a implicação da força do eurocentrismo no espaço reservado às histórias das populações negras e indígenas no currículo de um curso de licenciatura em história de uma universidade pública do estado do Paraná. O projeto pedagógico do curso, observações em aulas das diferentes disciplinas e entrevistas com docentes e discentes trouxeram as questões que foram analisadas. Afetadas pela superiorização da brancura e pelo eurocentrismo, histórias indígenas e negras eram situadas como temáticas com menores relevâncias na formação de professores de história investigada, por causa do pouco espaço disponibilizado no currículo para o estudo dessas histórias. Entretanto, ocasionalmente, ocorrem algumas iniciativas de inserir debates a respeito da história negra e indígena, mas também, consequentemente, acerca das relações étnico-raciais pelas quais o currículo está atravessado.</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Implicação da força do eurocentrismo no currículo de um curso de licenciatura em História: que espaço é reservado à história negra e indígena?&quot;,&quot;attachmentId&quot;:84078354,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/76341026/Implica%C3%A7%C3%A3o_da_for%C3%A7a_do_eurocentrismo_no_curr%C3%ADculo_de_um_curso_de_licenciatura_em_Hist%C3%B3ria_que_espa%C3%A7o_%C3%A9_reservado_%C3%A0_hist%C3%B3ria_negra_e_ind%C3%ADgena&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/76341026/Implica%C3%A7%C3%A3o_da_for%C3%A7a_do_eurocentrismo_no_curr%C3%ADculo_de_um_curso_de_licenciatura_em_Hist%C3%B3ria_que_espa%C3%A7o_%C3%A9_reservado_%C3%A0_hist%C3%B3ria_negra_e_ind%C3%ADgena"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="5" data-entity-id="84332729" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/84332729/LOCALIZANDO_A_HIST%C3%93RIA_DO_ANTROPOCENO_O_CASO_DO_BRASIL_2022_">LOCALIZANDO A HISTÓRIA DO ANTROPOCENO: O CASO DO BRASIL (2022)</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="28360525" href="https://ufrj.academia.edu/Jos%C3%A9AugustoP%C3%A1dua">José-Augusto Pádua</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">2022</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">Artigo publicado no livro Os Mil Nomes de Gaia: Do Antropoceno à Idade da Terra, Vol. 1, organizado por Déborah Danowski, Eduardo Viveiros de Castro e Rafael Saldanha. Rio de Janeiro: Machado, 2022.</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;LOCALIZANDO A HISTÓRIA DO ANTROPOCENO: O CASO DO BRASIL (2022)&quot;,&quot;attachmentId&quot;:89392451,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/84332729/LOCALIZANDO_A_HIST%C3%93RIA_DO_ANTROPOCENO_O_CASO_DO_BRASIL_2022_&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/84332729/LOCALIZANDO_A_HIST%C3%93RIA_DO_ANTROPOCENO_O_CASO_DO_BRASIL_2022_"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="6" data-entity-id="70923602" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/70923602/Resenha_O_nascimento_do_Brasil_releituras_a_partir_da_antropologia_hist%C3%B3rica">Resenha - O nascimento do Brasil: releituras a partir da antropologia histórica</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="111079559" href="https://museunacional-ufrj.academia.edu/MarliseRosa">Marlise Rosa</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Boletim do Museu Paraense Emílio Goeldi Ciências Humanas, 2017</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">O livro &quot;O nascimento do Brasil e outros ensaios: &#39;pacificação&#39;, regime tutelar e formação de alteridades&quot;, organizado pelo antropólogo João Pacheco de Oliveira Filho, reúne artigos de sua autoria, escritos em diferentes momentos de sua carreira. Professor-titular de Etnologia no Programa de Pós-Graduação em Antropologia Social, do Museu Nacional da Universidade Federal do Rio de Janeiro (MN-UFRJ), com mais de quatro décadas de experiência em pesquisas sobre povos indígenas da Amazônia e do Nordeste, nos últimos anos vem desenvolvendo estudos relacionados à antropologia do colonialismo e à antropologia histórica, concentrando-se, principalmente, no processo de formação nacional, na historiografia, em museus e em coleções etnográficas. Nesta obra, resultado destas reflexões, o autor nos apresenta, além de um denso prefácio, outros nove textos, nos quais busca &quot;[...] reexaminar criticamente as interpretações atribuídas à presença indígena, explicitando as múltiplas formas de agência e participação que as populações autóctones tiveram na construção da nação&quot; (p. 7). Por meio deste</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Resenha - O nascimento do Brasil: releituras a partir da antropologia histórica&quot;,&quot;attachmentId&quot;:80474312,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/70923602/Resenha_O_nascimento_do_Brasil_releituras_a_partir_da_antropologia_hist%C3%B3rica&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/70923602/Resenha_O_nascimento_do_Brasil_releituras_a_partir_da_antropologia_hist%C3%B3rica"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="7" data-entity-id="40975111" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/40975111/De_mentes_atadas_se_condiciona_o_saber_eurocentrismo_e_colonialidade_no_ensino_de_Hist%C3%B3ria">De mentes atadas se condiciona o saber: eurocentrismo e colonialidade no ensino de História</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="2466204" href="https://ufrn.academia.edu/Cau%C3%AAAlmeidaGalv%C3%A3o">Cauê Almeida Galvão</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Educação no Século XXI -Volume 44 -Prática Pedagógica, 2019</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">Este artigo se propõe a debater os elementos constituídos como padrão oficial do ensino de História a partir da Base Nacional Curricular Comum (BNCC), em específico do currículo do sétimo e oitavo ano do ensino fundamental. Se parte do pressuposto da importância do processo de desconstrução eurocêntrica contido nos padrões de ensino, por se entender a necessidade de difusão dos elementos que vem sendo construídos a partir da discussão teórico-crítica da colonialidade do saber, poder e ser. Essa teoria, é fruto de uma luta de desconstrução epistêmica consolidada no seio da América Latina, e pode propiciar uma revolução teórica no sentido que imprimimos, entendemos e transpassamos em sala de aula como padrão normativo do que deve ser ensinado desde o padrão normativo da BNCC, assim como dos padrões eurocentrados aos quais a maior parte dos docentes do ensino básico foram formados. Por isso, esse artigo tem a intenção de refletir para avançar, entendendo a potência contida na construção teórica e propiciando elementos para fazerem parte do processo de ensino-aprendizagem da sala de aula por meio de questionamentos centrais e perspectivas distintas ao que se propõe a BNCC. Palavras-chaves: Ensino de História; Colonialidade; BNCC.</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;De mentes atadas se condiciona o saber: eurocentrismo e colonialidade no ensino de História&quot;,&quot;attachmentId&quot;:61257488,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/40975111/De_mentes_atadas_se_condiciona_o_saber_eurocentrismo_e_colonialidade_no_ensino_de_Hist%C3%B3ria&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/40975111/De_mentes_atadas_se_condiciona_o_saber_eurocentrismo_e_colonialidade_no_ensino_de_Hist%C3%B3ria"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="8" data-entity-id="111526805" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/111526805/O_Antropoceno_na_perspectiva_da_an%C3%A1lise_hist%C3%B3rica_uma_introdu%C3%A7%C3%A3o_2023_">O Antropoceno na perspectiva da análise histórica: uma introdução (2023)</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="28360525" href="https://ufrj.academia.edu/Jos%C3%A9AugustoP%C3%A1dua">José-Augusto Pádua</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">TOPOI, 2023</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;O Antropoceno na perspectiva da análise histórica: uma introdução (2023)&quot;,&quot;attachmentId&quot;:109040461,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/111526805/O_Antropoceno_na_perspectiva_da_an%C3%A1lise_hist%C3%B3rica_uma_introdu%C3%A7%C3%A3o_2023_&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/111526805/O_Antropoceno_na_perspectiva_da_an%C3%A1lise_hist%C3%B3rica_uma_introdu%C3%A7%C3%A3o_2023_"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-wsj-grid-card" data-collection-position="9" data-entity-id="120964453" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-wsj-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/120964453/Entrevista_com_Katherine_Blouin_A_Hist%C3%B3ria_Antiga_para_al%C3%A9m_do_Eurocentrismo_indigenizando_o_ensino_e_a_pesquisa">Entrevista com Katherine Blouin. A História Antiga para além do Eurocentrismo: indigenizando o ensino e a pesquisa</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-wsj-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="2778658" href="https://ufrpe.academia.edu/UiranGebaradaSilva">Uiran Gebara da Silva</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Revista História Hoje</p><p class="ds-related-work--abstract ds2-5-body-sm">Esta entrevista compõe o dossiê Antiguidade na Cultura Histórica: experiênciasescolares e públicas da Revista História Hoje. Este dossiê foi motivado,por um lado, pelos desdobramentos recentes na educação básica brasileira –instituição de uma base comum curricular nacional e a reforma do EnsinoMédio, numa disposição transversal das disciplinas de Humanidades (Filosofia,Sociologia, História) – e, por outro, pelos avanços nas pesquisas sobre ensinode História Antiga.O ensino superior brasileiro recebeu grande influência do modelo francêse, neste contexto, o campo da História em particular foi dependente dahistoriografia francesa, antes da recente imposição da linguagem e do padrãode pesquisa anglo-saxões.Para atuar como professor de História para alunos de 11 a 17 anos, deve--se ter a graduação em História, que dura em média 4 anos. O curso é compostopor disciplinas geralmente divididas em três grupos: primeiro, disciplinasque apresentam os eventos e processos sociais de sociedades pa...</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Entrevista com Katherine Blouin. A História Antiga para além do Eurocentrismo: indigenizando o ensino e a pesquisa&quot;,&quot;attachmentId&quot;:115954916,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/120964453/Entrevista_com_Katherine_Blouin_A_Hist%C3%B3ria_Antiga_para_al%C3%A9m_do_Eurocentrismo_indigenizando_o_ensino_e_a_pesquisa&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-wsj-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/120964453/Entrevista_com_Katherine_Blouin_A_Hist%C3%B3ria_Antiga_para_al%C3%A9m_do_Eurocentrismo_indigenizando_o_ensino_e_a_pesquisa"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div></div></div><div class="ds-sticky-ctas--wrapper js-loswp-sticky-ctas hidden"><div class="ds-sticky-ctas--grid-container"><div class="ds-sticky-ctas--container"><button class="ds2-5-button js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;continue-reading-button--sticky-ctas&quot;,&quot;attachmentId&quot;:90963641,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;workUrl&quot;:null}">See full PDF</button><button class="ds2-5-button ds2-5-button--secondary js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;download-pdf-button--sticky-ctas&quot;,&quot;attachmentId&quot;:90963641,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;workUrl&quot;:null}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 20px" translate="no">download</span>Download PDF</button></div></div></div><div class="ds-below-fold--grid-container"><div class="ds-work--container js-loswp-embedded-document"><div class="attachment_preview" data-attachment="Attachment_90963641" style="display: none"><div class="js-scribd-document-container"><div class="scribd--document-loading js-scribd-document-loader" style="display: block;"><img alt="Loading..." src="//a.academia-assets.com/images/loaders/paper-load.gif" /><p>Loading Preview</p></div></div><div style="text-align: center;"><div class="scribd--no-preview-alert js-preview-unavailable"><p>Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.</p></div></div></div></div><div class="ds-sidebar--container js-work-sidebar"><div class="ds-related-content--container"><h2 class="ds-related-content--heading">Related papers</h2><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="0" data-entity-id="10150551" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/10150551/Do_que_%C3%A9ramos_para_o_que_somos_Por_que_o_nosso_passado_s%C3%B3_come%C3%A7a_em_1500_com_a_chegada_dos_europeus_Est%C3%A1_na_hora_de_irmos_al%C3%A9m_em_busca_dos_primeiros_brasileiros">Do que éramos para o que somos: Por que o nosso passado só começa em 1500, com a chegada dos europeus? Está na hora de irmos além, em busca dos primeiros brasileiros</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="3436058" href="https://unicamp.academia.edu/PedroPauloAFunari">Pedro Paulo A . Funari</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Do que éramos para o que somos: Por que o nosso passado só começa em 1500, com a chegada dos europeus? Está na hora de irmos além, em busca dos primeiros brasileiros&quot;,&quot;attachmentId&quot;:36258639,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/10150551/Do_que_%C3%A9ramos_para_o_que_somos_Por_que_o_nosso_passado_s%C3%B3_come%C3%A7a_em_1500_com_a_chegada_dos_europeus_Est%C3%A1_na_hora_de_irmos_al%C3%A9m_em_busca_dos_primeiros_brasileiros&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/10150551/Do_que_%C3%A9ramos_para_o_que_somos_Por_que_o_nosso_passado_s%C3%B3_come%C3%A7a_em_1500_com_a_chegada_dos_europeus_Est%C3%A1_na_hora_de_irmos_al%C3%A9m_em_busca_dos_primeiros_brasileiros"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="1" data-entity-id="104346218" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/104346218/Hist%C3%B3ria_Do_Eurocentrismo_Na_Hist%C3%B3ria_Intelectual">História Do Eurocentrismo Na História Intelectual</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="101291890" href="https://independent.academia.edu/Andr%C3%A9LuanMacedo">André Luan Macedo</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">2020</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;História Do Eurocentrismo Na História Intelectual&quot;,&quot;attachmentId&quot;:104101723,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/104346218/Hist%C3%B3ria_Do_Eurocentrismo_Na_Hist%C3%B3ria_Intelectual&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/104346218/Hist%C3%B3ria_Do_Eurocentrismo_Na_Hist%C3%B3ria_Intelectual"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="2" data-entity-id="50140373" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/50140373/A_HISTORIOGRAFIA_SOBRE_O_ANTROPOCENO_PERSPECTIVAS_NARRATIVAS_E_TE%C3%93RICAS">A HISTORIOGRAFIA SOBRE O ANTROPOCENO: PERSPECTIVAS NARRATIVAS E TEÓRICAS</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="8532890" href="https://efoa.academia.edu/WalterLowande">Walter F F Lowande</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Anais do 31º Simpósio Nacional da ANPUH, 2021</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;A HISTORIOGRAFIA SOBRE O ANTROPOCENO: PERSPECTIVAS NARRATIVAS E TEÓRICAS&quot;,&quot;attachmentId&quot;:68237898,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/50140373/A_HISTORIOGRAFIA_SOBRE_O_ANTROPOCENO_PERSPECTIVAS_NARRATIVAS_E_TE%C3%93RICAS&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/50140373/A_HISTORIOGRAFIA_SOBRE_O_ANTROPOCENO_PERSPECTIVAS_NARRATIVAS_E_TE%C3%93RICAS"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="3" data-entity-id="47471554" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/47471554/O_pioneirismo_na_terra_sem_Deus_sem_Rei_sem_Lei_eurocentrismo_e_interculturalidade_desde_o_sul_do_Brasil">O pioneirismo na terra &quot;sem Deus, sem Rei, sem Lei&quot;: eurocentrismo e interculturalidade desde o sul do Brasil</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="142859061" href="https://independent.academia.edu/BaoCarlosEduardo">Carlos Eduardo Bao</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Tese de Doutorado (UFSC), 2019</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;O pioneirismo na terra \&quot;sem Deus, sem Rei, sem Lei\&quot;: eurocentrismo e interculturalidade desde o sul do Brasil&quot;,&quot;attachmentId&quot;:66547048,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/47471554/O_pioneirismo_na_terra_sem_Deus_sem_Rei_sem_Lei_eurocentrismo_e_interculturalidade_desde_o_sul_do_Brasil&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/47471554/O_pioneirismo_na_terra_sem_Deus_sem_Rei_sem_Lei_eurocentrismo_e_interculturalidade_desde_o_sul_do_Brasil"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="4" data-entity-id="15504741" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/15504741/O_Tempo_da_Ruptura_do_Mundo_Antropoceno_e_Capital">O Tempo da Ruptura do Mundo: &#39;Antropoceno&#39; e Capital</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="4142226" href="https://kingston.academia.edu/LuhunaCarvalho">Luhuna Carvalho</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;O Tempo da Ruptura do Mundo: &#39;Antropoceno&#39; e Capital&quot;,&quot;attachmentId&quot;:38701452,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/15504741/O_Tempo_da_Ruptura_do_Mundo_Antropoceno_e_Capital&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/15504741/O_Tempo_da_Ruptura_do_Mundo_Antropoceno_e_Capital"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="5" data-entity-id="50381936" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/50381936/Notas_sobre_o_eurocentrismo_no_Brasil">Notas sobre o eurocentrismo no Brasil</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="157929335" href="https://independent.academia.edu/ReichertEmannuel">Emannuel Reichert</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Revista Espaco Academico, 2011</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Notas sobre o eurocentrismo no Brasil&quot;,&quot;attachmentId&quot;:68393120,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/50381936/Notas_sobre_o_eurocentrismo_no_Brasil&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/50381936/Notas_sobre_o_eurocentrismo_no_Brasil"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="6" data-entity-id="34813199" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/34813199/ENSINO_DE_HIST%C3%93RIA_REFORMAS_DO_ENSINO_E_PERCEP%C3%87%C3%95ES_DA_ANTIGUIDADE_APONTAMENTOS_A_PARTIR_DA_ATUAL_CONJUNTURA_BRASILEIRA">ENSINO DE HISTÓRIA, REFORMAS DO ENSINO E PERCEPÇÕES DA ANTIGUIDADE: APONTAMENTOS A PARTIR DA ATUAL CONJUNTURA BRASILEIRA</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="2652717" href="https://ufpb.academia.edu/PriscillaGontijo">Priscilla Gontijo</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;ENSINO DE HISTÓRIA, REFORMAS DO ENSINO E PERCEPÇÕES DA ANTIGUIDADE: APONTAMENTOS A PARTIR DA ATUAL CONJUNTURA BRASILEIRA&quot;,&quot;attachmentId&quot;:54671991,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/34813199/ENSINO_DE_HIST%C3%93RIA_REFORMAS_DO_ENSINO_E_PERCEP%C3%87%C3%95ES_DA_ANTIGUIDADE_APONTAMENTOS_A_PARTIR_DA_ATUAL_CONJUNTURA_BRASILEIRA&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/34813199/ENSINO_DE_HIST%C3%93RIA_REFORMAS_DO_ENSINO_E_PERCEP%C3%87%C3%95ES_DA_ANTIGUIDADE_APONTAMENTOS_A_PARTIR_DA_ATUAL_CONJUNTURA_BRASILEIRA"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="7" data-entity-id="71314740" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/71314740/Entre_Horizontes_e_Sedimentos_o_Impacto_do_Antropoceno_na_Hist%C3%B3ria_a_partir_de_Chakrabarty_e_seus_Interlocutores">Entre Horizontes e Sedimentos: o Impacto do Antropoceno na História a partir de Chakrabarty e seus Interlocutores</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="778450" href="https://fiocruz.academia.edu/GabrielLopes">Gabriel Lopes</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Historia Ambiental Latinoamericana y Caribeña (HALAC) revista de la Solcha</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Entre Horizontes e Sedimentos: o Impacto do Antropoceno na História a partir de Chakrabarty e seus Interlocutores&quot;,&quot;attachmentId&quot;:80711676,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/71314740/Entre_Horizontes_e_Sedimentos_o_Impacto_do_Antropoceno_na_Hist%C3%B3ria_a_partir_de_Chakrabarty_e_seus_Interlocutores&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/71314740/Entre_Horizontes_e_Sedimentos_o_Impacto_do_Antropoceno_na_Hist%C3%B3ria_a_partir_de_Chakrabarty_e_seus_Interlocutores"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="8" data-entity-id="49210643" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/49210643/Programa_Os_mundos_do_Antropoceno_e_suas_hist%C3%B3rias">Programa: Os mundos do Antropoceno e suas histórias</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="6044924" href="https://unirio.academia.edu/RodrigoTurin">Rodrigo Turin</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Programa: Os mundos do Antropoceno e suas histórias&quot;,&quot;attachmentId&quot;:67644523,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/49210643/Programa_Os_mundos_do_Antropoceno_e_suas_hist%C3%B3rias&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/49210643/Programa_Os_mundos_do_Antropoceno_e_suas_hist%C3%B3rias"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="9" data-entity-id="83941962" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/83941962/Sociologia_Hist%C3%B3rica_e_Teoria_P%C3%B3s_Colonial_duas_estrat%C3%A9gias_para_desafiar_o_eurocentrismo">Sociologia Histórica e Teoria Pós-Colonial: duas estratégias para desafiar o eurocentrismo</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="42722087" href="https://goldsmiths.academia.edu/SSeth">Sanjay Seth</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">2016</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Sociologia Histórica e Teoria Pós-Colonial: duas estratégias para desafiar o eurocentrismo&quot;,&quot;attachmentId&quot;:89127862,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/83941962/Sociologia_Hist%C3%B3rica_e_Teoria_P%C3%B3s_Colonial_duas_estrat%C3%A9gias_para_desafiar_o_eurocentrismo&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/83941962/Sociologia_Hist%C3%B3rica_e_Teoria_P%C3%B3s_Colonial_duas_estrat%C3%A9gias_para_desafiar_o_eurocentrismo"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="10" data-entity-id="36290297" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/36290297/O_poss%C3%ADvel_Eurocentrismo_de_Alexander_e_Luhmann_breve_introdu%C3%A7%C3%A3o_ao_debate_p%C3%B3s_de_colonial">O (possível) Eurocentrismo de Alexander e Luhmann: breve introdução ao debate pós (de)colonial</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="5198289" href="https://independent.academia.edu/Ljunqueira">Leonardo Q Guarinello</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;O (possível) Eurocentrismo de Alexander e Luhmann: breve introdução ao debate pós (de)colonial&quot;,&quot;attachmentId&quot;:56196515,&quot;attachmentType&quot;:&quot;docx&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/36290297/O_poss%C3%ADvel_Eurocentrismo_de_Alexander_e_Luhmann_breve_introdu%C3%A7%C3%A3o_ao_debate_p%C3%B3s_de_colonial&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/36290297/O_poss%C3%ADvel_Eurocentrismo_de_Alexander_e_Luhmann_breve_introdu%C3%A7%C3%A3o_ao_debate_p%C3%B3s_de_colonial"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="11" data-entity-id="33373218" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/33373218/Al%C3%A9m_do_eurocentrismo_trajet%C3%B3ria_de_teorias_sist%C3%AAmicas_da_hist%C3%B3ria_das_civiliza%C3%A7%C3%B5es_no_s%C3%A9culo_XX">Além do eurocentrismo: trajetória de teorias sistêmicas da história das civilizações no século XX</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="32096383" href="https://iff.academia.edu/GuilhermeVieiraDias">Guilherme Vieira Dias</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Além do eurocentrismo: trajetória de teorias sistêmicas da história das civilizações no século XX&quot;,&quot;attachmentId&quot;:53429817,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/33373218/Al%C3%A9m_do_eurocentrismo_trajet%C3%B3ria_de_teorias_sist%C3%AAmicas_da_hist%C3%B3ria_das_civiliza%C3%A7%C3%B5es_no_s%C3%A9culo_XX&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/33373218/Al%C3%A9m_do_eurocentrismo_trajet%C3%B3ria_de_teorias_sist%C3%AAmicas_da_hist%C3%B3ria_das_civiliza%C3%A7%C3%B5es_no_s%C3%A9culo_XX"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="12" data-entity-id="50252047" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/50252047/A_Fran%C3%A7a_Ant%C3%A1rtica_e_a_cria%C3%A7%C3%A3o_de_padr%C3%B5es_narrativos_sobre_o_Brasil_e_os_brasileiros">A França Antártica e a criação de padrões narrativos sobre o Brasil e os brasileiros</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="122451264" href="https://independent.academia.edu/JeanMarcelCarvalhoFranca">Jean Marcel Carvalho Franca</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">2008</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;A França Antártica e a criação de padrões narrativos sobre o Brasil e os brasileiros&quot;,&quot;attachmentId&quot;:68307088,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/50252047/A_Fran%C3%A7a_Ant%C3%A1rtica_e_a_cria%C3%A7%C3%A3o_de_padr%C3%B5es_narrativos_sobre_o_Brasil_e_os_brasileiros&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/50252047/A_Fran%C3%A7a_Ant%C3%A1rtica_e_a_cria%C3%A7%C3%A3o_de_padr%C3%B5es_narrativos_sobre_o_Brasil_e_os_brasileiros"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="13" data-entity-id="43214215" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/43214215/_Historicidade_acronia_e_materialidade_nas_culturas_no_Brasil_colonial_Arte_n%C3%A3o_Europeia_conex%C3%B5es_historiogr%C3%A1ficas_a_partir_do_Brasil_Trans_Virginia_Abreu_Borges_Felipe_Vi%C3%A9gas_Gabriel_Vallad%C3%A3o_Silva_Eds_Claudia_Mattos_Patr%C3%ADcia_Dalcanale_S%C3%A3o_Paulo_Editora_Esta%C3%A7%C3%A3o_Liberdade_2020_29_42">“Historicidade, acronia e materialidade nas culturas no Brasil colonial,” Arte não Europeia: conexões historiográficas a partir do Brasil. Trans. Virginia Abreu Borges, Felipe Viégas, Gabriel Valladão Silva. Eds. Claudia Mattos, Patrícia Dalcanale. São Paulo: Editora Estação Liberdade 2020, 29-42.</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="26665083" href="https://chapman.academia.edu/AmyBuono">Amy Buono</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;“Historicidade, acronia e materialidade nas culturas no Brasil colonial,” Arte não Europeia: conexões historiográficas a partir do Brasil. Trans. Virginia Abreu Borges, Felipe Viégas, Gabriel Valladão Silva. Eds. Claudia Mattos, Patrícia Dalcanale. São Paulo: Editora Estação Liberdade 2020, 29-42.&quot;,&quot;attachmentId&quot;:72762997,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/43214215/_Historicidade_acronia_e_materialidade_nas_culturas_no_Brasil_colonial_Arte_n%C3%A3o_Europeia_conex%C3%B5es_historiogr%C3%A1ficas_a_partir_do_Brasil_Trans_Virginia_Abreu_Borges_Felipe_Vi%C3%A9gas_Gabriel_Vallad%C3%A3o_Silva_Eds_Claudia_Mattos_Patr%C3%ADcia_Dalcanale_S%C3%A3o_Paulo_Editora_Esta%C3%A7%C3%A3o_Liberdade_2020_29_42&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/43214215/_Historicidade_acronia_e_materialidade_nas_culturas_no_Brasil_colonial_Arte_n%C3%A3o_Europeia_conex%C3%B5es_historiogr%C3%A1ficas_a_partir_do_Brasil_Trans_Virginia_Abreu_Borges_Felipe_Vi%C3%A9gas_Gabriel_Vallad%C3%A3o_Silva_Eds_Claudia_Mattos_Patr%C3%ADcia_Dalcanale_S%C3%A3o_Paulo_Editora_Esta%C3%A7%C3%A3o_Liberdade_2020_29_42"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="14" data-entity-id="3828122" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/3828122/C%C3%89TICA_HISTORIOGRAFIA_DO_FUTURO_O_RETRATO_TR%C3%81GICO_DA_UTOPIA_CIENTIFICISTA_BRASILEIRA_EM_O_ALIENISTA">CÉTICA HISTORIOGRAFIA DO FUTURO: O RETRATO TRÁGICO DA UTOPIA CIENTIFICISTA BRASILEIRA EM O ALIENISTA</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="4692453" href="https://unb.academia.edu/GabrielVRochaPinezi">Gabriel Pinezi</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;CÉTICA HISTORIOGRAFIA DO FUTURO: O RETRATO TRÁGICO DA UTOPIA CIENTIFICISTA BRASILEIRA EM O ALIENISTA&quot;,&quot;attachmentId&quot;:42707866,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/3828122/C%C3%89TICA_HISTORIOGRAFIA_DO_FUTURO_O_RETRATO_TR%C3%81GICO_DA_UTOPIA_CIENTIFICISTA_BRASILEIRA_EM_O_ALIENISTA&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/3828122/C%C3%89TICA_HISTORIOGRAFIA_DO_FUTURO_O_RETRATO_TR%C3%81GICO_DA_UTOPIA_CIENTIFICISTA_BRASILEIRA_EM_O_ALIENISTA"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="15" data-entity-id="120740186" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/120740186/Pensar_com_e_Fora_do_Antropoceno_Modos_de_conhecer_e_narrar_a_partir_da_Amaz%C3%B4nia">Pensar com e Fora do Antropoceno: Modos de conhecer e narrar a partir da Amazônia</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="25729369" href="https://ufmg.academia.edu/QueitonCarmo">Queiton Carmo</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Pensar com e Fora do Antropoceno: Modos de conhecer e narrar a partir da Amazônia, 2023</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Pensar com e Fora do Antropoceno: Modos de conhecer e narrar a partir da Amazônia&quot;,&quot;attachmentId&quot;:115795342,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/120740186/Pensar_com_e_Fora_do_Antropoceno_Modos_de_conhecer_e_narrar_a_partir_da_Amaz%C3%B4nia&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/120740186/Pensar_com_e_Fora_do_Antropoceno_Modos_de_conhecer_e_narrar_a_partir_da_Amaz%C3%B4nia"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="16" data-entity-id="54653643" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/54653643/O_Antropoceno_como_Regime_de_Historicidade">O Antropoceno como Regime de Historicidade</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="48853433" href="https://ufc.academia.edu/M%C3%A1rioMartins">Mário Martins</a><span>, </span><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="43025" href="https://ufsc.academia.edu/AlfredoRicardoSilvaLopes">Alfredo Ricardo Silva Lopes</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Revista Brasileira de História &amp; Ciências Sociais</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;O Antropoceno como Regime de Historicidade&quot;,&quot;attachmentId&quot;:70914836,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/54653643/O_Antropoceno_como_Regime_de_Historicidade&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/54653643/O_Antropoceno_como_Regime_de_Historicidade"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="17" data-entity-id="36976494" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/36976494/O_PENSAMENTO_HIST%C3%93RICO_BRASILEIRO_RELA%C3%87%C3%95ES_COM_VERTENTES_EUROP%C3%89IAS_E_AMERICANAS_TEND%C3%8ANCIAS_TEM%C3%81TICAS_E_TE%C3%93RICAS_RECENTES_1">O PENSAMENTO HISTÓRICO BRASILEIRO: RELAÇÕES COM VERTENTES EUROPÉIAS E AMERICANAS; TENDÊNCIAS TEMÁTICAS E TEÓRICAS RECENTES 1</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="84943799" href="https://unespar.academia.edu/TEMHISTORIA">TEM HISTORIA</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;O PENSAMENTO HISTÓRICO BRASILEIRO: RELAÇÕES COM VERTENTES EUROPÉIAS E AMERICANAS; TENDÊNCIAS TEMÁTICAS E TEÓRICAS RECENTES 1&quot;,&quot;attachmentId&quot;:56925697,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/36976494/O_PENSAMENTO_HIST%C3%93RICO_BRASILEIRO_RELA%C3%87%C3%95ES_COM_VERTENTES_EUROP%C3%89IAS_E_AMERICANAS_TEND%C3%8ANCIAS_TEM%C3%81TICAS_E_TE%C3%93RICAS_RECENTES_1&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/36976494/O_PENSAMENTO_HIST%C3%93RICO_BRASILEIRO_RELA%C3%87%C3%95ES_COM_VERTENTES_EUROP%C3%89IAS_E_AMERICANAS_TEND%C3%8ANCIAS_TEM%C3%81TICAS_E_TE%C3%93RICAS_RECENTES_1"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="18" data-entity-id="127496948" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/127496948/JAMAIS_FOMOS_DECOLONIAIS_A_cr%C3%ADtica_%C3%A0_hist%C3%B3ria_euroc%C3%AAntrica_na_historiografia_do_ensino_de_Hist%C3%B3ria_a_partir_das_apropria%C3%A7%C3%B5es_e_interlocu%C3%A7%C3%B5es_com_as_teorias_p%C3%B3scoloniais_e_o_pensamento_decolonial_2015_2024">JAMAIS FOMOS DECOLONIAIS A crítica à história eurocêntrica na historiografia do ensino de História a partir das apropriações e interlocuções com as teorias póscoloniais e o pensamento decolonial (2015-2024</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="3495247" href="https://unesp.academia.edu/ThiagoBelieiro">Thiago G Belieiro</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;JAMAIS FOMOS DECOLONIAIS A crítica à história eurocêntrica na historiografia do ensino de História a partir das apropriações e interlocuções com as teorias póscoloniais e o pensamento decolonial (2015-2024&quot;,&quot;attachmentId&quot;:121221335,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/127496948/JAMAIS_FOMOS_DECOLONIAIS_A_cr%C3%ADtica_%C3%A0_hist%C3%B3ria_euroc%C3%AAntrica_na_historiografia_do_ensino_de_Hist%C3%B3ria_a_partir_das_apropria%C3%A7%C3%B5es_e_interlocu%C3%A7%C3%B5es_com_as_teorias_p%C3%B3scoloniais_e_o_pensamento_decolonial_2015_2024&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/127496948/JAMAIS_FOMOS_DECOLONIAIS_A_cr%C3%ADtica_%C3%A0_hist%C3%B3ria_euroc%C3%AAntrica_na_historiografia_do_ensino_de_Hist%C3%B3ria_a_partir_das_apropria%C3%A7%C3%B5es_e_interlocu%C3%A7%C3%B5es_com_as_teorias_p%C3%B3scoloniais_e_o_pensamento_decolonial_2015_2024"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="19" data-entity-id="35821852" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/35821852/Para_Al%C3%A9m_do_Antropocentrismo_uma_proposta_de_reflex%C3%A3o">Para Além do Antropocentrismo: uma proposta de reflexão</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="5245012" href="https://ucam-br.academia.edu/SandraKiefer">Sandra F . W A G N E R Kiefer</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;Para Além do Antropocentrismo: uma proposta de reflexão&quot;,&quot;attachmentId&quot;:55699043,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/35821852/Para_Al%C3%A9m_do_Antropocentrismo_uma_proposta_de_reflex%C3%A3o&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/35821852/Para_Al%C3%A9m_do_Antropocentrismo_uma_proposta_de_reflex%C3%A3o"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="20" data-entity-id="82816457" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/82816457/Hist%C3%B3ria_da_historiografia_e_perspectiva_global_um_di%C3%A1logo_poss%C3%ADvel">História da historiografia e perspectiva global: um diálogo possível?</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="459731" href="https://ufrgs.academia.edu/JurandirMalerba">Jurandir Malerba</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Esboços: histórias em contextos globais, 2019</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;História da historiografia e perspectiva global: um diálogo possível?&quot;,&quot;attachmentId&quot;:88395379,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/82816457/Hist%C3%B3ria_da_historiografia_e_perspectiva_global_um_di%C3%A1logo_poss%C3%ADvel&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/82816457/Hist%C3%B3ria_da_historiografia_e_perspectiva_global_um_di%C3%A1logo_poss%C3%ADvel"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="21" data-entity-id="615236" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/615236/NOVOS_BRASILIANISTAS_TEMAS_DE_HIST%C3%93RIA_DO_BRASIL_NA_HISTORIOGRAFIA_NORTE_AMERICANA_RECENTE">NOVOS BRASILIANISTAS; TEMAS DE HISTÓRIA DO BRASIL NA HISTORIOGRAFIA NORTE-AMERICANA RECENTE</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="76923" href="https://ufpr.academia.edu/Andr%C3%A9Joanilho">André Joanilho</a><span>, </span><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="5465860" href="https://universidadeestadualdelondrina.academia.edu/Cl%C3%A1udioDeNipoti">Cláudio DeNipoti</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Revista de História Regional, 2007</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;NOVOS BRASILIANISTAS; TEMAS DE HISTÓRIA DO BRASIL NA HISTORIOGRAFIA NORTE-AMERICANA RECENTE&quot;,&quot;attachmentId&quot;:3288289,&quot;attachmentType&quot;:&quot;&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/615236/NOVOS_BRASILIANISTAS_TEMAS_DE_HIST%C3%93RIA_DO_BRASIL_NA_HISTORIOGRAFIA_NORTE_AMERICANA_RECENTE&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/615236/NOVOS_BRASILIANISTAS_TEMAS_DE_HIST%C3%93RIA_DO_BRASIL_NA_HISTORIOGRAFIA_NORTE_AMERICANA_RECENTE"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="22" data-entity-id="60963695" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/60963695/O_Brasil_e_os_brasis_no_Antropoceno_bifurca%C3%A7%C3%B5es_%C3%A0_vista">O Brasil e os brasis no Antropoceno: bifurcações à vista</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="73130727" href="https://independent.academia.edu/MarrasStelio">Stelio Marras</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">Revista do Instituto de Estudos Brasileiros</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;O Brasil e os brasis no Antropoceno: bifurcações à vista&quot;,&quot;attachmentId&quot;:74177716,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/60963695/O_Brasil_e_os_brasis_no_Antropoceno_bifurca%C3%A7%C3%B5es_%C3%A0_vista&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/60963695/O_Brasil_e_os_brasis_no_Antropoceno_bifurca%C3%A7%C3%B5es_%C3%A0_vista"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="23" data-entity-id="313828" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/313828/_2009_O_eurocentrismo_est%C3%A1_em_toda_parte_sobre_orientalismos_ocidentalismos_e_outras_imprecis%C3%B5es_geogr%C3%A1ficas">(2009) O eurocentrismo está em toda parte: sobre orientalismos, ocidentalismos e outras imprecisões geográficas</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="241108" href="https://ufba.academia.edu/LeoName">Leo Name</a></div><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;(2009) O eurocentrismo está em toda parte: sobre orientalismos, ocidentalismos e outras imprecisões geográficas&quot;,&quot;attachmentId&quot;:36586947,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/313828/_2009_O_eurocentrismo_est%C3%A1_em_toda_parte_sobre_orientalismos_ocidentalismos_e_outras_imprecis%C3%B5es_geogr%C3%A1ficas&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/313828/_2009_O_eurocentrismo_est%C3%A1_em_toda_parte_sobre_orientalismos_ocidentalismos_e_outras_imprecis%C3%B5es_geogr%C3%A1ficas"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div><div class="ds-related-work--container js-related-work-sidebar-card" data-collection-position="24" data-entity-id="111513899" data-sort-order="default"><a class="ds-related-work--title js-related-work-grid-card-title ds2-5-body-md ds2-5-body-link" href="https://www.academia.edu/111513899/O_ENSINO_DE_HIST%C3%93RIA_ANTIGA_NO_BRASIL_TRAJET%C3%93RIA_E_DESAFIOS">O ENSINO DE HISTÓRIA ANTIGA NO BRASIL: TRAJETÓRIA E DESAFIOS</a><div class="ds-related-work--metadata"><a class="js-related-work-grid-card-author ds2-5-body-sm ds2-5-body-link" data-author-id="66778612" href="https://ufrrj.academia.edu/BrunoOgeda">Bruno Ogeda</a></div><p class="ds-related-work--metadata ds2-5-body-xs">2023</p><div class="ds-related-work--ctas"><button class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-swp-download-button" data-signup-modal="{&quot;location&quot;:&quot;wsj-grid-card-download-pdf-modal&quot;,&quot;work_title&quot;:&quot;O ENSINO DE HISTÓRIA ANTIGA NO BRASIL: TRAJETÓRIA E DESAFIOS&quot;,&quot;attachmentId&quot;:109031360,&quot;attachmentType&quot;:&quot;pdf&quot;,&quot;work_url&quot;:&quot;https://www.academia.edu/111513899/O_ENSINO_DE_HIST%C3%93RIA_ANTIGA_NO_BRASIL_TRAJET%C3%93RIA_E_DESAFIOS&quot;,&quot;alternativeTracking&quot;:true}"><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">download</span><span class="ds2-5-text-link__content">Download free PDF</span></button><a class="ds2-5-text-link ds2-5-text-link--inline js-related-work-grid-card-view-pdf" href="https://www.academia.edu/111513899/O_ENSINO_DE_HIST%C3%93RIA_ANTIGA_NO_BRASIL_TRAJET%C3%93RIA_E_DESAFIOS"><span class="ds2-5-text-link__content">View PDF</span><span class="material-symbols-outlined" style="font-size: 18px" translate="no">chevron_right</span></a></div></div></div></div></div></div><div class="footer--content"><ul class="footer--main-links hide-on-mobile"><li><a href="https://www.academia.edu/about">About</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/press">Press</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/documents">Papers</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/topics">Topics</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/hiring"><svg style="width: 13px; height: 13px; position: relative; bottom: -1px;" aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fas" data-icon="briefcase" class="svg-inline--fa fa-briefcase fa-w-16" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 512 512"><path fill="currentColor" d="M320 336c0 8.84-7.16 16-16 16h-96c-8.84 0-16-7.16-16-16v-48H0v144c0 25.6 22.4 48 48 48h416c25.6 0 48-22.4 48-48V288H320v48zm144-208h-80V80c0-25.6-22.4-48-48-48H176c-25.6 0-48 22.4-48 48v48H48c-25.6 0-48 22.4-48 48v80h512v-80c0-25.6-22.4-48-48-48zm-144 0H192V96h128v32z"></path></svg>&nbsp;<strong>We&#39;re Hiring!</strong></a></li><li><a href="https://support.academia.edu/hc/en-us"><svg style="width: 12px; height: 12px; position: relative; bottom: -1px;" aria-hidden="true" focusable="false" data-prefix="fas" data-icon="question-circle" class="svg-inline--fa fa-question-circle fa-w-16" role="img" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 512 512"><path fill="currentColor" d="M504 256c0 136.997-111.043 248-248 248S8 392.997 8 256C8 119.083 119.043 8 256 8s248 111.083 248 248zM262.655 90c-54.497 0-89.255 22.957-116.549 63.758-3.536 5.286-2.353 12.415 2.715 16.258l34.699 26.31c5.205 3.947 12.621 3.008 16.665-2.122 17.864-22.658 30.113-35.797 57.303-35.797 20.429 0 45.698 13.148 45.698 32.958 0 14.976-12.363 22.667-32.534 33.976C247.128 238.528 216 254.941 216 296v4c0 6.627 5.373 12 12 12h56c6.627 0 12-5.373 12-12v-1.333c0-28.462 83.186-29.647 83.186-106.667 0-58.002-60.165-102-116.531-102zM256 338c-25.365 0-46 20.635-46 46 0 25.364 20.635 46 46 46s46-20.636 46-46c0-25.365-20.635-46-46-46z"></path></svg>&nbsp;<strong>Help Center</strong></a></li></ul><ul class="footer--research-interests"><li>Find new research papers in:</li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Physics">Physics</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Chemistry">Chemistry</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Biology">Biology</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Health_Sciences">Health Sciences</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Ecology">Ecology</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Earth_Sciences">Earth Sciences</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Cognitive_Science">Cognitive Science</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Mathematics">Mathematics</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/Documents/in/Computer_Science">Computer Science</a></li></ul><ul class="footer--legal-links hide-on-mobile"><li><a href="https://www.academia.edu/terms">Terms</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/privacy">Privacy</a></li><li><a href="https://www.academia.edu/copyright">Copyright</a></li><li>Academia &copy;2025</li></ul></div> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10