CINXE.COM
Tweede Franse Keizerrijk - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Tweede Franse Keizerrijk - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"4dc45ea6-9e5c-40d2-b18a-df8fee65af62","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Tweede_Franse_Keizerrijk","wgTitle":"Tweede Franse Keizerrijk","wgCurRevisionId":67333317,"wgRevisionId":67333317,"wgArticleId":89254,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Tweede Franse Keizerrijk","Geschiedenis van Frankrijk","Historisch land in Frankrijk"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Tweede_Franse_Keizerrijk","wgRelevantArticleId":89254,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":90000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q71092","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/1200px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/800px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/640px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Tweede Franse Keizerrijk - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Tweede_Franse_Keizerrijk"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Tweede_Franse_Keizerrijk"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Tweede_Franse_Keizerrijk rootpage-Tweede_Franse_Keizerrijk skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Tweede+Franse+Keizerrijk" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Tweede+Franse+Keizerrijk" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Tweede+Franse+Keizerrijk" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Tweede+Franse+Keizerrijk" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Ontstaan_van_het_Keizerrijk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontstaan_van_het_Keizerrijk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Ontstaan van het Keizerrijk</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ontstaan_van_het_Keizerrijk-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Ontstaan van het Keizerrijk-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Ontstaan_van_het_Keizerrijk-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Staatsgreep_van_2_december_1851" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Staatsgreep_van_2_december_1851"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Staatsgreep van 2 december 1851</span> </div> </a> <ul id="toc-Staatsgreep_van_2_december_1851-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Grondwet_van_1852" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grondwet_van_1852"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Grondwet van 1852</span> </div> </a> <ul id="toc-Grondwet_van_1852-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Naar_het_Keizerrijk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Naar_het_Keizerrijk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Naar het Keizerrijk</span> </div> </a> <ul id="toc-Naar_het_Keizerrijk-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Autoritaire_Keizerrijk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Autoritaire_Keizerrijk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Autoritaire Keizerrijk</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Autoritaire_Keizerrijk-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Autoritaire Keizerrijk-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Autoritaire_Keizerrijk-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Evolutie_in_het_keizerlijk_bestuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Evolutie_in_het_keizerlijk_bestuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Evolutie in het keizerlijk bestuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Evolutie_in_het_keizerlijk_bestuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Parlementsverkiezingen_van_1857" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Parlementsverkiezingen_van_1857"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Parlementsverkiezingen van 1857</span> </div> </a> <ul id="toc-Parlementsverkiezingen_van_1857-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Aanslag_van_Felice_Orsini" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aanslag_van_Felice_Orsini"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Aanslag van Felice Orsini</span> </div> </a> <ul id="toc-Aanslag_van_Felice_Orsini-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Liberale_Keizerrijk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Liberale_Keizerrijk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Liberale Keizerrijk</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Liberale_Keizerrijk-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Liberale Keizerrijk-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Liberale_Keizerrijk-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Toenemende_problemen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Toenemende_problemen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Toenemende problemen</span> </div> </a> <ul id="toc-Toenemende_problemen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Grondwetswijzigingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grondwetswijzigingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Grondwetswijzigingen</span> </div> </a> <ul id="toc-Grondwetswijzigingen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Parlementsverkiezingen_van_1863" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Parlementsverkiezingen_van_1863"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Parlementsverkiezingen van 1863</span> </div> </a> <ul id="toc-Parlementsverkiezingen_van_1863-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verdere_hervormingen_en_persvrijheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Verdere_hervormingen_en_persvrijheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Verdere hervormingen en persvrijheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Verdere_hervormingen_en_persvrijheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wet-Niel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wet-Niel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Wet-Niel</span> </div> </a> <ul id="toc-Wet-Niel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Parlementsverkiezingen_van_1869" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Parlementsverkiezingen_van_1869"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Parlementsverkiezingen van 1869</span> </div> </a> <ul id="toc-Parlementsverkiezingen_van_1869-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Buitenlands_beleid_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Buitenlands_beleid_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Buitenlands beleid tijdens het Tweede Franse Keizerrijk</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Buitenlands_beleid_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Buitenlands beleid tijdens het Tweede Franse Keizerrijk-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Buitenlands_beleid_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Europese_oorlogen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Europese_oorlogen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Europese oorlogen</span> </div> </a> <ul id="toc-Europese_oorlogen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Krimoorlog" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Krimoorlog"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.1</span> <span>Krimoorlog</span> </div> </a> <ul id="toc-Krimoorlog-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Italiëbeleid_van_Napoleon_III" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Italiëbeleid_van_Napoleon_III"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.2</span> <span>Italiëbeleid van Napoleon III</span> </div> </a> <ul id="toc-Italiëbeleid_van_Napoleon_III-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Koloniale_expansie_en_overzeese_interventies" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Koloniale_expansie_en_overzeese_interventies"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Koloniale expansie en overzeese interventies</span> </div> </a> <ul id="toc-Koloniale_expansie_en_overzeese_interventies-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Frans-Algerije" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Frans-Algerije"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>Frans-Algerije</span> </div> </a> <ul id="toc-Frans-Algerije-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nieuwe_veroveringen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Nieuwe_veroveringen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.2</span> <span>Nieuwe veroveringen</span> </div> </a> <ul id="toc-Nieuwe_veroveringen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Franse_interventie_in_Mexico" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Franse_interventie_in_Mexico"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.3</span> <span>Franse interventie in Mexico</span> </div> </a> <ul id="toc-Franse_interventie_in_Mexico-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Val_van_het_Keizerrijk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Val_van_het_Keizerrijk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Val van het Keizerrijk</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Val_van_het_Keizerrijk-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Val van het Keizerrijk-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Val_van_het_Keizerrijk-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Zwanenzang" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zwanenzang"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Zwanenzang</span> </div> </a> <ul id="toc-Zwanenzang-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Frans-Duitse_Oorlog" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Frans-Duitse_Oorlog"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Frans-Duitse Oorlog</span> </div> </a> <ul id="toc-Frans-Duitse_Oorlog-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Afkondiging_van_de_Derde_Franse_Republiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Afkondiging_van_de_Derde_Franse_Republiek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Afkondiging van de Derde Franse Republiek</span> </div> </a> <ul id="toc-Afkondiging_van_de_Derde_Franse_Republiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Bibliografie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Tweede Franse Keizerrijk</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 67 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-67" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">67 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الفرنسية الثانية – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الإمبراطورية الفرنسية الثانية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Segundu_Imperiu_Franc%C3%A9s" title="Segundu Imperiu Francés – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Segundu Imperiu Francés" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0kinci_Fransa_imperiyas%C4%B1" title="İkinci Fransa imperiyası – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="İkinci Fransa imperiyası" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="ایکینجی فرانسه ایمپراتورلوغو – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایکینجی فرانسه ایمپراتورلوغو" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%8F_%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Другая французская імперыя – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Другая французская імперыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0_%D1%84%D1%80%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Втора френска империя – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Втора френска империя" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Eil_Impalaeriezh_c%27hall" title="Eil Impalaeriezh c'hall – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Eil Impalaeriezh c'hall" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Segon_Imperi_Franc%C3%A8s" title="Segon Imperi Francès – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Segon Imperi Francès" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%95%D9%85%DB%8C_%D9%81%DB%95%DA%95%DB%95%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="ئیمپراتۆریەتیی دووەمی فەڕەنسا – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئیمپراتۆریەتیی دووەمی فەڕەنسا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Druh%C3%A9_Francouzsk%C3%A9_c%C3%ADsa%C5%99stv%C3%AD" title="Druhé Francouzské císařství – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Druhé Francouzské císařství" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Andet_franske_kejserrige" title="Andet franske kejserrige – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Andet franske kejserrige" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Zweites_Kaiserreich" title="Zweites Kaiserreich – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Zweites Kaiserreich" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B5%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B7_%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%91%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1" title="Δεύτερη Γαλλική Αυτοκρατορία – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Δεύτερη Γαλλική Αυτοκρατορία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Second_French_Empire" title="Second French Empire – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Second French Empire" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Dua_Franca_Imperio" title="Dua Franca Imperio – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Dua Franca Imperio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Segundo_Imperio_franc%C3%A9s" title="Segundo Imperio francés – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Segundo Imperio francés" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Prantsuse_teine_keisririik" title="Prantsuse teine keisririik – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Prantsuse teine keisririik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Frantziako_Bigarren_Inperioa" title="Frantziako Bigarren Inperioa – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Frantziako Bigarren Inperioa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="امپراتوری دوم فرانسه – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="امپراتوری دوم فرانسه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ranskan_toinen_keisarikunta" title="Ranskan toinen keisarikunta – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ranskan toinen keisarikunta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Second_Empire" title="Second Empire – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Second Empire" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Segundo_Imperio_Franc%C3%A9s" title="Segundo Imperio Francés – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Segundo Imperio Francés" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A7%D7%99%D7%A1%D7%A8%D7%95%D7%AA_%D7%94%D7%A9%D7%A0%D7%99%D7%99%D7%94" title="הקיסרות השנייה – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="הקיסרות השנייה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A4%BE_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%80%E0%A4%B8%E0%A5%80_%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="दूसरा फ्रांसीसी साम्राज्य – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="दूसरा फ्रांसीसी साम्राज्य" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Drugo_Francusko_Carstvo" title="Drugo Francusko Carstvo – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Drugo Francusko Carstvo" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1sodik_Francia_Cs%C3%A1sz%C3%A1rs%C3%A1g" title="Második Francia Császárság – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Második Francia Császárság" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%80%D5%A4_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ֆրանսիական երկրորդ կայսրություն – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ֆրանսիական երկրորդ կայսրություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kekaisaran_Kedua_Prancis" title="Kekaisaran Kedua Prancis – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Kekaisaran Kedua Prancis" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Duesma_Franca_Imperio" title="Duesma Franca Imperio – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Duesma Franca Imperio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/S%C3%AD%C3%B0ara_franska_keisaraveldi%C3%B0" title="Síðara franska keisaraveldið – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Síðara franska keisaraveldið" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Secondo_Impero_francese" title="Secondo Impero francese – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Secondo Impero francese" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E5%B8%9D%E6%94%BF" title="フランス第二帝政 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="フランス第二帝政" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="საფრანგეთის მეორე იმპერია – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="საფრანგეთის მეორე იმპერია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%94%84%EB%9E%91%EC%8A%A4_%EC%A0%9C2%EC%A0%9C%EA%B5%AD" title="프랑스 제2제국 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="프랑스 제2제국" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Secundum_Imperium_Francicum" title="Secundum Imperium Francicum – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Secundum Imperium Francicum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Antroji_Pranc%C5%ABzijos_imperija" title="Antroji Prancūzijos imperija – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Antroji Prancūzijos imperija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Francijas_Otr%C4%81_imp%C4%93rija" title="Francijas Otrā impērija – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Francijas Otrā impērija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%A6%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Второ Француско Царство – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Второ Француско Царство" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%9A%E0%A5%87_%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A5%87_%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="फ्रान्सचे दुसरे साम्राज्य – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="फ्रान्सचे दुसरे साम्राज्य" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Empayar_Perancis_Kedua" title="Empayar Perancis Kedua – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Empayar Perancis Kedua" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="दोस्रो फ्रान्सेली साम्राज्य – Nepalees" lang="ne" hreflang="ne" data-title="दोस्रो फ्रान्सेली साम्राज्य" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalees" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Det_andre_franske_keiserd%C3%B8mme" title="Det andre franske keiserdømme – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Det andre franske keiserdømme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/II_Cesarstwo_Francuskie" title="II Cesarstwo Francuskie – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="II Cesarstwo Francuskie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AC%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="دوجی فرانسیسی سلطنت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="دوجی فرانسیسی سلطنت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%90_%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%85%D9%87_%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%8A" title="د فرانسې دویمه سترواکي – Pasjtoe" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د فرانسې دویمه سترواکي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pasjtoe" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Segundo_Imp%C3%A9rio_Franc%C3%AAs" title="Segundo Império Francês – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Segundo Império Francês" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Al_Doilea_Imperiu_Francez" title="Al Doilea Imperiu Francez – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Al Doilea Imperiu Francez" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%8F_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Вторая империя – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Вторая империя" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Segundu_Imp%C3%A8riu_frantzesu" title="Segundu Impèriu frantzesu – Sardijns" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Segundu Impèriu frantzesu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Sardijns" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Seicont_French_Empire" title="Seicont French Empire – Schots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Seicont French Empire" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Schots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Drugo_Francusko_Carstvo" title="Drugo Francusko Carstvo – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Drugo Francusko Carstvo" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Second_French_Empire" title="Second French Empire – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Second French Empire" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Druh%C3%A9_franc%C3%BAzske_cis%C3%A1rstvo" title="Druhé francúzske cisárstvo – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Druhé francúzske cisárstvo" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Drugo_francosko_cesarstvo" title="Drugo francosko cesarstvo – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Drugo francosko cesarstvo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%BE_%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D1%86%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Друго француско царство – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Друго француско царство" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Andra_franska_kejsard%C3%B6met" title="Andra franska kejsardömet – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Andra franska kejsardömet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="จักรวรรดิฝรั่งเศสที่สอง – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="จักรวรรดิฝรั่งเศสที่สอง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0kinci_Frans%C4%B1z_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="İkinci Fransız İmparatorluğu – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İkinci Fransız İmparatorluğu" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0_%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%8F" title="Друга французька імперія – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Друга французька імперія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="فرانسیسی سلطنت دوم – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="فرانسیسی سلطنت دوم" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Secondo_Inpero_franseze" title="Secondo Inpero franseze – Venetiaans" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Secondo Inpero franseze" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%87_Nh%E1%BB%8B_%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF_Ph%C3%A1p" title="Đệ Nhị Đế chế Pháp – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đệ Nhị Đế chế Pháp" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%85%B0%E8%A5%BF%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E5%B8%9D%E5%9B%BD" title="法兰西第二帝国 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="法兰西第二帝国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="საფრანგეთიშ მაჟირა იმპერია – Mingreels" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="საფრანგეთიშ მაჟირა იმპერია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingreels" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E8%98%AD%E8%A5%BF%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E5%B8%9D%E5%9C%8B" title="法蘭西第二帝國 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="法蘭西第二帝國" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Hoat-l%C3%A2n-se_T%C4%93-j%C4%AB_T%C3%A8-kok" title="Hoat-lân-se Tē-jī Tè-kok – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hoat-lân-se Tē-jī Tè-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E8%98%AD%E8%A5%BF%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E5%B8%9D%E5%9C%8B" title="法蘭西第二帝國 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="法蘭西第二帝國" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q71092#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Tweede_Franse_Keizerrijk" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tweede_Franse_Keizerrijk"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Tweede_Franse_Keizerrijk"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Tweede_Franse_Keizerrijk" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&oldid=67333317" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Tweede_Franse_Keizerrijk&id=67333317&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FTweede_Franse_Keizerrijk"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FTweede_Franse_Keizerrijk"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Tweede+Franse+Keizerrijk"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Second_French_Empire" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q71092" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Second Empire français </th></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3">keizerrijk </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span></span> <table style="width: 100%;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="text-align: left; vertical-align: middle; min-width: 45px;"><a href="/wiki/Tweede_Franse_Republiek" title="Tweede Franse Republiek">←</a> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France_(1958%E2%80%931976).svg" class="mw-file-description" title="Tweede Franse Republiek"><img alt="Tweede Franse Republiek" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/25px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/38px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/50px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align: middle;"><big><b>1852 – 1870</b></big> </td> <td style="text-align: right; vertical-align: middle; min-width: 45px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France_(1958%E2%80%931976).svg" class="mw-file-description" title="Derde Franse Republiek"><img alt="Derde Franse Republiek" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/25px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/38px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/50px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Derde_Franse_Republiek" title="Derde Franse Republiek">→</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center;" colspan="3"> </th></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><span></span> <table style="width: 100%; text-align: center;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France_(1958%E2%80%931976).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/125px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/188px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg/250px-Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td style="vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Coat_of_Arms_Second_French_Empire_(1852%E2%80%931870).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Coat_of_Arms_Second_French_Empire_%281852%E2%80%931870%29.svg/125px-Coat_of_Arms_Second_French_Empire_%281852%E2%80%931870%29.svg.png" decoding="async" width="125" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Coat_of_Arms_Second_French_Empire_%281852%E2%80%931870%29.svg/188px-Coat_of_Arms_Second_French_Empire_%281852%E2%80%931870%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Coat_of_Arms_Second_French_Empire_%281852%E2%80%931870%29.svg/250px-Coat_of_Arms_Second_French_Empire_%281852%E2%80%931870%29.svg.png 2x" data-file-width="1692" data-file-height="2073" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><small>(<a href="/wiki/Vlag_van_Frankrijk" title="Vlag van Frankrijk">Details</a>)</small> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Kaart </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Second_French_Empire.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Second_French_Empire.png/266px-Second_French_Empire.png" decoding="async" width="266" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Second_French_Empire.png/399px-Second_French_Empire.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Second_French_Empire.png/532px-Second_French_Empire.png 2x" data-file-width="1425" data-file-height="625" /></a></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Algemene gegevens </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Hoofdstad" title="Hoofdstad">Hoofdstad</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Taal_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Taal (hoofdbetekenis)">Talen</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Frans" title="Frans">Frans</a>, <a href="/wiki/Frans-Vlaams" title="Frans-Vlaams">Frans-Vlaams</a> (<a href="/wiki/West-Vlaams" title="West-Vlaams">West-Vlaams</a>, <a href="/wiki/Duits" title="Duits">Duits</a>, <a href="/wiki/Arpitaans" class="mw-redirect" title="Arpitaans">Arpitaans</a>, <a href="/wiki/Bretons_(taal)" title="Bretons (taal)">Bretons</a>, <a href="/wiki/Occitaans" title="Occitaans">Occitaans</a>, <a href="/wiki/Baskisch" title="Baskisch">Baskisch</a>, <a href="/wiki/Catalaans" title="Catalaans">Catalaans</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Religie" title="Religie">Religie(s)</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Rooms-katholiek" class="mw-redirect" title="Rooms-katholiek">Rooms-katholiek</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Volkslied_(nationaal_symbool)" title="Volkslied (nationaal symbool)">Volkslied</a> </th> <td colspan="2"><i><a href="/wiki/Partant_pour_la_Syrie" title="Partant pour la Syrie">Partant pour la Syrie</a></i> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Valuta" title="Valuta">Munteenheid</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Franse_frank" title="Franse frank">Franse frank</a> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Regering </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Regeringsvorm" title="Regeringsvorm">Regeringsvorm</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Democratie" title="Democratie">democratie</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Dynastie" title="Dynastie">Dynastie</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Bonaparte" title="Bonaparte">Bonaparte</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Staatshoofd" title="Staatshoofd">Staatshoofd</a> </th> <td colspan="2">keizer <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Regeringsleider" title="Regeringsleider">Regeringsleider</a> </th> <td colspan="2"><i>geen</i> (1852-1870)<br /><a href="/wiki/%C3%89mile_Ollivier_(politicus)" title="Émile Ollivier (politicus)">Émile Ollivier</a> (1870)<br /><a href="/wiki/Charles_Cousin-Montauban" title="Charles Cousin-Montauban">Charles Cousin-Montauban</a> (1870) </td></tr> <tr> <th>Legislatuur </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a><br /><a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> </td></tr> </tbody></table> <table class="toccolours" style="width:250px; float:right; margin-left:2em; clear:right; font-size:85%;"> <tbody><tr> <td style="text-align:center;"><b><a href="/wiki/Geschiedenis_van_Frankrijk" title="Geschiedenis van Frankrijk">Geschiedenis van Frankrijk</a></b> </td></tr> <tr> <td> <hr /> </td></tr> <tr> <td style="padding:5px;"> <p><b>Prehistorie</b><br /> <a href="/wiki/Galli%C3%AB" title="Gallië">Kelten</a> (vanaf 7e eeuw v.Chr.)<br /> </p> <hr /> <p><b>Romeinse tijd</b><br /> <a href="/wiki/Galli%C3%AB" title="Gallië">Romeinen</a> (51 v. Chr.-486)<br /> <a href="/wiki/Franken_(volk)" title="Franken (volk)">Franken</a> (vanaf 287)<br /> </p> <hr /> <p><b><a href="/wiki/Frankrijk_in_de_Middeleeuwen" title="Frankrijk in de Middeleeuwen">Middeleeuwen</a></b><br /> <a href="/wiki/Frankische_Rijk" title="Frankische Rijk">Frankische Rijk</a>: (481-887/8) </p> <dl><dd><a href="/wiki/Merovingen" title="Merovingen">Merovingen</a> (481-751)</dd> <dd><a href="/wiki/Karolingen" title="Karolingen">Karolingen</a> (751-987)</dd></dl> <p><a href="/wiki/West-Franci%C3%AB" title="West-Francië">West-Francië</a> (843-987)<br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/20px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/30px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/40px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> <a href="/wiki/Koninkrijk_Frankrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Koninkrijk Frankrijk (hoofdbetekenis)">Koninkrijk Frankrijk</a>: (987-1791) </p> <dl><dd><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Blason_pays_fr_France_ancien.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Blason_pays_fr_France_ancien.svg/20px-Blason_pays_fr_France_ancien.svg.png" decoding="async" width="20" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Blason_pays_fr_France_ancien.svg/30px-Blason_pays_fr_France_ancien.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Blason_pays_fr_France_ancien.svg/40px-Blason_pays_fr_France_ancien.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="660" /></a></span> <a href="/wiki/Huis_Capet" title="Huis Capet">Capetingen</a> (987-1328)</dd> <dd><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Blason_France_moderne.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Blason_France_moderne.svg/20px-Blason_France_moderne.svg.png" decoding="async" width="20" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Blason_France_moderne.svg/30px-Blason_France_moderne.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Blason_France_moderne.svg/40px-Blason_France_moderne.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="660" /></a></span> <a href="/wiki/Huis_Valois" title="Huis Valois">Valois</a> (1328-1589)</dd></dl> <hr /> <p><b>Vroegmoderne Tijd</b> </p> <dl><dd><a href="/wiki/Ancien_r%C3%A9gime" title="Ancien régime">Ancien régime</a></dd> <dd><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk (ca. 1632–1790).svg"><img alt="Vlag van Frankrijk (ca. 1632–1790).svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/20px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/30px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/40px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> <a href="/wiki/Huis_Bourbon" title="Huis Bourbon">Bourbon</a> (1589-1792)</dd> <dd><a href="/wiki/Franse_Revolutie" title="Franse Revolutie">Franse Revolutie</a> (1789)</dd></dl> <p><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France_(1790%E2%80%931794).svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk (1790–1794).svg"><img alt="Vlag van Frankrijk (1790–1794).svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_France_%281790%E2%80%931794%29.svg/20px-Flag_of_France_%281790%E2%80%931794%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_France_%281790%E2%80%931794%29.svg/30px-Flag_of_France_%281790%E2%80%931794%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_France_%281790%E2%80%931794%29.svg/40px-Flag_of_France_%281790%E2%80%931794%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Koninkrijk_Frankrijk_(1791-1792)" title="Koninkrijk Frankrijk (1791-1792)">Koninkrijk Frankrijk</a> (1791-1792)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Eerste_Franse_Republiek" title="Eerste Franse Republiek">Eerste Republiek</a> (1792-1804)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Eerste_Franse_Keizerrijk" title="Eerste Franse Keizerrijk">Eerste Keizerrijk</a> (1804-1815)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France_(1814%E2%80%931830).svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk (1814-1830).svg"><img alt="Vlag van Frankrijk (1814-1830).svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_France_%281814%E2%80%931830%29.svg/20px-Flag_of_France_%281814%E2%80%931830%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_France_%281814%E2%80%931830%29.svg/30px-Flag_of_France_%281814%E2%80%931830%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_France_%281814%E2%80%931830%29.svg/40px-Flag_of_France_%281814%E2%80%931830%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Restauratie_(Frankrijk)" title="Restauratie (Frankrijk)">Restauratie</a> (1815-1830)<br /> </p> <hr /> <p><b>Moderne Tijd</b><br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Julimonarchie" title="Julimonarchie">Julimonarchie</a> (1830-1848)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Tweede_Franse_Republiek" title="Tweede Franse Republiek">Tweede Republiek</a> (1848-1852)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a class="mw-selflink selflink">Tweede Keizerrijk</a> (1852-1870)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Derde_Franse_Republiek" title="Derde Franse Republiek">Derde Republiek</a> (1870-1940/'46)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Vichy-Frankrijk" title="Vichy-Frankrijk">Vichy-regime</a> (1940-1944)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Voorlopige_Regering_van_de_Franse_Republiek" title="Voorlopige Regering van de Franse Republiek">Voorlopige Regering</a> (1944-1946/47)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Vierde_Franse_Republiek" title="Vierde Franse Republiek">Vierde Republiek</a> (1946-1958)<br /> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Vijfde_Franse_Republiek" title="Vijfde Franse Republiek">Vijfde Republiek</a> (1958-heden) </p> <ul><li><a href="/wiki/Franse_koloniale_rijk" title="Franse koloniale rijk">Franse koloniale rijk</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td> <hr /> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center;"><b>Portaal</b>  <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>  <b><a href="/wiki/Portaal:Frankrijk" title="Portaal:Frankrijk">Frankrijk</a></b><br /><b>Portaal</b>  <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span> <b><a href="/wiki/Portaal:Geschiedenis" title="Portaal:Geschiedenis">Geschiedenis</a></b> </td></tr></tbody></table> <p>Het <b>Tweede Franse Keizerrijk</b> (<a href="/wiki/Frans" title="Frans">Frans</a>: <i>Second Empire</i>) was het politieke en grondwettelijke bestel in <a href="/wiki/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a> tussen 1852 en 1870. Het keizerrijk werd uitgeroepen op 2 december 1852, toen de Franse president <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Lodewijk Napoleon Bonaparte</a> zichzelf tot Keizer der Fransen maakte. Dit regime was de opvolger van de <a href="/wiki/Tweede_Franse_Republiek" title="Tweede Franse Republiek">Tweede Franse Republiek</a> en werd in 1870 opgevolgd door de <a href="/wiki/Derde_Franse_Republiek" title="Derde Franse Republiek">Derde Franse Republiek</a>. </p><p>Sinds de publicatie van het werk <i>L'Histoire de la France contemporaine</i> van de Franse historicus <a href="/wiki/Ernest_Lavisse" title="Ernest Lavisse">Ernest Lavisse</a> wordt het Tweede Franse Keizerrijk geschiedkundig ingedeeld in twee periodes, namelijk het <a href="/wiki/Autoritaire_Keizerrijk" title="Autoritaire Keizerrijk">Autoritaire Keizerrijk</a> (1852-1860) en het <a href="/wiki/Liberale_Keizerrijk" title="Liberale Keizerrijk">Liberale Keizerrijk</a> (1860-1870).<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Aan het Tweede Franse Keizerrijk kwam een einde door de <a href="/wiki/Afkondiging_van_de_Derde_Franse_Republiek" title="Afkondiging van de Derde Franse Republiek">afkondiging van de Derde Franse Republiek</a> op 4 september 1870. Deze afkondiging volgde enkele dagen na de Franse nederlaag in de <a href="/wiki/Slag_bij_Sedan" title="Slag bij Sedan">Slag bij Sedan</a> op 1 en 2 september 1870, wat de definitieve Franse nederlaag betekende in de <a href="/wiki/Frans-Pruisische_Oorlog" class="mw-redirect" title="Frans-Pruisische Oorlog">Frans-Pruisische Oorlog</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ontstaan_van_het_Keizerrijk">Ontstaan van het Keizerrijk</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Ontstaan van het Keizerrijk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontstaan van het Keizerrijk"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Staatsgreep_van_2_december_1851">Staatsgreep van 2 december 1851</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Staatsgreep van 2 december 1851" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Staatsgreep van 2 december 1851"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Staatsgreep_in_Frankrijk_(1851)" title="Staatsgreep in Frankrijk (1851)">Staatsgreep in Frankrijk (1851)</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Cavalerie_rues_paris_(1851).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Cavalerie_rues_paris_%281851%29.jpg/260px-Cavalerie_rues_paris_%281851%29.jpg" decoding="async" width="260" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Cavalerie_rues_paris_%281851%29.jpg/390px-Cavalerie_rues_paris_%281851%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Cavalerie_rues_paris_%281851%29.jpg/520px-Cavalerie_rues_paris_%281851%29.jpg 2x" data-file-width="3696" data-file-height="2688" /></a><figcaption>Cavalerie van generaal <a href="/w/index.php?title=Armand-Octave-Marie_d%E2%80%99Allonville&action=edit&redlink=1" class="new" title="Armand-Octave-Marie d’Allonville (de pagina bestaat niet)">Armand-Octave-Marie d’Allonville</a> in de straten van <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a> tijdens de <a href="/wiki/Staatsgreep_in_Frankrijk_(1851)" title="Staatsgreep in Frankrijk (1851)">staatsgreep van 2 december 1851</a>. <i><a href="/wiki/The_Illustrated_London_News" title="The Illustrated London News">The Illustrated London News</a></i>, 13 december 1851.</figcaption></figure> <p>In <a href="/wiki/1848" title="1848">1848</a> was in de <a href="/wiki/Februarirevolutie_(1848)" title="Februarirevolutie (1848)">Februarirevolutie</a> de <a href="/wiki/Julimonarchie" title="Julimonarchie">Julimonarchie</a> van koning <a href="/wiki/Lodewijk_Filips_van_Frankrijk" class="mw-redirect" title="Lodewijk Filips van Frankrijk">Lodewijk Filips</a> afgezet en vervangen door de <a href="/wiki/Tweede_Franse_Republiek" title="Tweede Franse Republiek">Tweede Franse Republiek</a>. <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Lodewijk Napoleon Bonaparte</a> werd het volgend jaar tot president gekozen. </p><p>De <a href="/wiki/Staatsgreep_in_Frankrijk_(1851)" title="Staatsgreep in Frankrijk (1851)">staatsgreep van 2 december 1851</a> was de directe aanleiding tot de oprichting van het Keizerrijk. President Lodewijk Napoleon Bonaparte en zijn omstaanders pleegden die dag een <a href="/wiki/Zelfcoup" title="Zelfcoup">zelfcoup</a>, die een einde bracht aan de machtsstrijd tussen de <a href="/wiki/Bonapartisme" title="Bonapartisme">bonapartisten</a> en de <a href="/w/index.php?title=Ordepartij&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ordepartij (de pagina bestaat niet)">Ordepartij</a> die was ontstaan na de Februarirevolutie. Waar de <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">republikeinen</a> zich beriepen op de grondwettelijke legaliteit om de Republiek te verdedigen, zagen de bonapartisten de bevolking als de enige bron van legitimiteit.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daarom kondigden zij ook snel na de staatsgreep de herinvoering af van het algemeen stemrecht voor mannen, waar dat voordien beperkt was.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In 1850 werd immers nog een wet aangenomen die het electoraat deed inkrimpen van 9 naar 6 miljoen kiezers en die een vaste verblijfplaats gedurende drie jaar als voorwaarde oplegde om te mogen stemmen. Na de staatsgreep bestendigde president Bonaparte zijn macht door de presidentiële ambtstermijn te verlengen tot 10 jaar. </p><p>De bestendiging van de macht van Lodewijk Napoleon Bonaparte en de invoering van het algemeen stemrecht voor mannen werden aan de bevolking voorgelegd in het <a href="/wiki/Plebisciet_van_20_en_21_december_1851" title="Plebisciet van 20 en 21 december 1851">plebisciet van 20 en 21 december 1851</a>. Burgers konden zich bij wijze van geheime stemming uitspreken, terwijl mensen in dienst van het leger door middel van open registers dienden te stemmen.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze volksraadpleging voltrok zich echter in een context van onderdrukking van de republikeinse oppositie en censuur op kranten die het regime niet genegen waren.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De president kon in deze periode niettemin bogen op enige populariteit onder de bevolking. Mede door steun vanuit de geestelijkheid werden de nieuwe maatregelen, volgens de officiële resultaten van het regime, goedgekeurd met 7.481.231 stemmen voor en 647.292 stemmen tegen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grondwet_van_1852">Grondwet van 1852</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Grondwet van 1852" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Grondwet van 1852"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Franse_grondwet_van_1852" title="Franse grondwet van 1852">Franse grondwet van 1852</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Constitution_fran%C3%A7aise_de_1852.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Constitution_fran%C3%A7aise_de_1852.jpg/260px-Constitution_fran%C3%A7aise_de_1852.jpg" decoding="async" width="260" height="348" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Constitution_fran%C3%A7aise_de_1852.jpg/390px-Constitution_fran%C3%A7aise_de_1852.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Constitution_fran%C3%A7aise_de_1852.jpg/520px-Constitution_fran%C3%A7aise_de_1852.jpg 2x" data-file-width="5471" data-file-height="7332" /></a><figcaption>De tekst van de <a href="/wiki/Franse_grondwet_van_1852" title="Franse grondwet van 1852">Franse grondwet van 1852</a>.</figcaption></figure> <p>Enkele jaren voor de staatsgreep had president Lodewijk Napoleon Bonaparte zijn visie op de <a href="/w/index.php?title=Caesariaanse_democratie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caesariaanse democratie (de pagina bestaat niet)">caesariaanse democratie</a> reeds op papier gezet in zijn werk <i>Des Idées napoléoniennes</i>, waarin hij beschreef dat in een regering in een democratie enkel de leider bestuursmacht toekomt, eerder dan aan het parlement. Hierbij kwamen de bonapartistische ideeën van een autoritair beleid in combinatie met volkssoevereiniteit reeds naar voren.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op grond van dit gedachtegoed werd dan ook de antiparlementaire <a href="/wiki/Franse_grondwet_van_1852" title="Franse grondwet van 1852">Franse grondwet van 1852</a> opgesteld. Deze werd op 14 januari 1852 afgekondigd, zeer kort na de staatsgreep van december 1851 en het plebisciet dat daarop volgde. </p><p>Deze grondwet legde de uitvoerende macht in handen van een president die voor 10 jaar verkozen was en enkel verantwoording verschuldigd was aan het Franse volk, dat hij steeds kon raadplegen met plebiscieten. De invloed van het parlement werd hierdoor sterk verminderd: men ging over van een parlementair naar een plebiscitair regime. </p><p>De president had ook als enige het <a href="/wiki/Recht_van_initiatief" title="Recht van initiatief">wetgevend initiatiefrecht</a>. In deze taak werd hij bijgestaan door de <a href="/wiki/Raad_van_State_(Frankrijk)" title="Raad van State (Frankrijk)">Raad van State</a>, waarvan de keizer de leden (staatsraden) benoemde. Dit orgaan stelde de wetsontwerpen op. Na goedkeuring in het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> bekrachtigde de keizer de wetten en kondigde hij ze af. </p><p>Het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> werd verkozen op basis van algemeen stemrecht voor mannen, maar parlementsleden hadden geen initiatiefrecht. Zij konden enkel wetsontwerpen van de keizer goed- of afkeuren, maar geen eigen wetsvoorstellen neerleggen of wetsontwerpen van de keizer amenderen. De <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> werd niet door de bevolking verkozen. Deze assemblee had de bevoegdheid om zogenaamde <i><a href="/wiki/Senatus_consulta_onder_Napoleon_III" title="Senatus consulta onder Napoleon III">senatus consulta</a></i> (enkelvoud: <i><a href="/wiki/Senatus_consultum" title="Senatus consultum">senatus consultum</a></i>, een verwijzing naar het <a href="/wiki/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinse Rijk</a>) aan te nemen. Deze normen hadden kracht van wet en konden institutionele hervormingen en grondwetswijzigingen doorvoeren. De <a href="/wiki/Lijst_van_senatoren_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Lijst van senatoren tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">senatoren</a> werden immers door de keizer benoemd voor het leven. De <a href="/wiki/Ministeri%C3%ABle_verantwoordelijkheid" title="Ministeriële verantwoordelijkheid">ministeriële verantwoordelijkheid</a> gold bovendien niet ten aanzien van het parlement maar ten aanzien van de keizer. </p><p>De keizer benoemde tevens de rechters en de hoge militaire gezagsdragers, die recht spraken en oorlog voerden in zijn naam. Hij kon tevens de oorlog verklaren en vredes- en handelsverdragen afsluiten. Alvorens in functie te treden diende alle verkozenen en ambtenaren een eed van trouw zweren aan de keizer en aan de grondwet. De pers werd aan banden gelegd. </p><p>Later, op 4 december 1852, werd het Tweede Franse Keizerrijk officieel uitgeroepen en werd president Bonaparte keizer <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a>, precies 48 jaar nadat zijn oom <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon I</a> zich had laten kronen, in een even theatrale vertoning. Hij legde het invoeren van het keizerrijk voor in het <a href="/wiki/Plebisciet_van_21_en_22_november_1852" title="Plebisciet van 21 en 22 november 1852">plebisciet van 21 en 22 november 1852</a>. Deze <a href="/wiki/Volksraadpleging" title="Volksraadpleging">volksraadpleging</a> voltrok zich in een sfeer van angst voor anarchie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Naar_het_Keizerrijk">Naar het Keizerrijk</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Naar het Keizerrijk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Naar het Keizerrijk"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Samen met het invoeren van de nieuwe grondwet evolueerde het statuut van de president van de Republiek in de richting van dat van een monarch: hij ondertekende documenten met de naam "<i>Louis-Napoléon</i>", liet zich aanspreken met Zijne Keizerlijke Hoogheid en zijn beeltenis verscheen op muntstukken en postzegels en de keizerlijke arend deed zijn herintrede in het staatswapen.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het Burgerlijk Wetboek werd herdoopt tot <a href="/wiki/Code_Napol%C3%A9on" title="Code Napoléon">Code Napoléon</a> en 15 augustus, de dag van Sint-Napoleon, werd een nieuwe nationale feestdag.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Entr%C3%A9e_de_l%27Empereur_%C3%A0_Paris,_par_l%27Arc_de_triomphe_de_la_barri%C3%A8re_de_l%27%C3%89toile.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Entr%C3%A9e_de_l%27Empereur_%C3%A0_Paris%2C_par_l%27Arc_de_triomphe_de_la_barri%C3%A8re_de_l%27%C3%89toile.jpg/260px-Entr%C3%A9e_de_l%27Empereur_%C3%A0_Paris%2C_par_l%27Arc_de_triomphe_de_la_barri%C3%A8re_de_l%27%C3%89toile.jpg" decoding="async" width="260" height="359" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Entr%C3%A9e_de_l%27Empereur_%C3%A0_Paris%2C_par_l%27Arc_de_triomphe_de_la_barri%C3%A8re_de_l%27%C3%89toile.jpg/390px-Entr%C3%A9e_de_l%27Empereur_%C3%A0_Paris%2C_par_l%27Arc_de_triomphe_de_la_barri%C3%A8re_de_l%27%C3%89toile.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Entr%C3%A9e_de_l%27Empereur_%C3%A0_Paris%2C_par_l%27Arc_de_triomphe_de_la_barri%C3%A8re_de_l%27%C3%89toile.jpg/520px-Entr%C3%A9e_de_l%27Empereur_%C3%A0_Paris%2C_par_l%27Arc_de_triomphe_de_la_barri%C3%A8re_de_l%27%C3%89toile.jpg 2x" data-file-width="2787" data-file-height="3849" /></a><figcaption>Intrede van president Lodewijk Napoleon onder de <a href="/wiki/Arc_de_Triomphe_(Parijs)" title="Arc de Triomphe (Parijs)">Arc de Triomphe</a> in <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a> na zijn rondreis door Frankrijk eind 1852.</figcaption></figure> <p>Op 29 februari en 14 maart 1852 werden respectievelijk de eerste en de tweede ronde van de <a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1852" title="Franse parlementsverkiezingen 1852">parlementsverkiezingen</a> georganiseerd, waarbij de samenstelling van het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> werd vernieuwd. In het kader van deze stembusgang kregen de prefecten, de vrederechters en de administratie consignes mee om de zogenaamde <i>candidats officiels</i> (officiële kandidaten) te bevoordelen.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Zij dienden dan ook alles in het werk te stellen om de verkiezing van deze officiële kandidaten te faciliteren, door hen te subsidiëren, gunsten te verlenen, kiesfraude te plegen, alsook door intimidatie van overige, niet-officiële kandidaten van de oppositie en door het uitoefenen van druk van de notabelen op hun ondergeschikten. Officiële kandidaten waren kandidaten die werden gesteund vanuit het bonapartistische regime. Hoewel deze praktijken niet nieuw waren in Frankrijk, werden ze bij deze verkiezingen wel op een grotere schaal toegepast. Bij deze stembusgang kregen de officiële kandidaten 5.200.000 stemmen achter hun naam, terwijl de oppositiekandidaten 800.000 stemmen kregen. Onder de verkozenen van de oppositie bevonden zich 35 legitimisten (waarvan er drie officiële kandidaten waren), 18 onafhankelijke conservatieven, 17 <a href="/wiki/Royalisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Royalisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">orleanisten (royalisten)</a>, drie <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">republikeinen</a> en twee liberale katholieken. De drie republikeinse verkozenen, <a href="/wiki/Hippolyte_Carnot" title="Hippolyte Carnot">Hippolyte Carnot</a>, <a href="/wiki/Eug%C3%A8ne_Cavaignac" class="mw-redirect" title="Eugène Cavaignac">Eugène Cavaignac</a> en <a href="/wiki/Jacques-Louis_H%C3%A9non" title="Jacques-Louis Hénon">Jacques-Louis Hénon</a>, weigerden de eed van trouw aan de keizer en de grondwet te zweren en konden derhalve geen zitting nemen in het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a>.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Om de slaagkansen van het uitroepen van het keizerrijk af te toetsen, ondernam president Lodewijk Napoleon vanaf 1 september 1852 een reis doorheen gans Frankrijk. Met deze rondreis kon hij ook het enthousiasme van de Fransen tonen in het buitenland. In het najaar van 1852 kwam de president opnieuw aan in <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>, waar hij onder de <a href="/wiki/Arc_de_Triomphe_(Parijs)" title="Arc de Triomphe (Parijs)">Arc de Triophe</a> met keizerlijke allures werd ontvangen. </p><p>Op 7 november 1852 werd in de <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> de keizerlijke waardigheid ingevoerd in de grondwet door middel van een <i><a href="/wiki/Senatus_consulta_onder_Napoleon_III" title="Senatus consulta onder Napoleon III">senatus consultum</a></i> dat werd goedgekeurd met 86 stemmen voor en één stem tegen. Twee weken later, op 21 en 22 november 1852, werd deze grondwetswijziging in een nieuw plebisciet voorgelegd aan de bevolking, waarbij 7.824.149 mensen voor stemden, 253.149 tegenstemden en twee miljoen mensen zich onthielden. In de departementen <a href="/wiki/Vend%C3%A9e_(departement)" title="Vendée (departement)">Vendée</a>, <a href="/wiki/Maine-et-Loire" title="Maine-et-Loire">Maine-et-Loire</a>, <a href="/wiki/Morbihan" title="Morbihan">Morbihan</a> en <a href="/wiki/Bouches-du-Rh%C3%B4ne" title="Bouches-du-Rhône">Bouches-du-Rhône</a> lag het aantal onthoudingen zelfs hoger dan 40%. Hierdoor werd het invoeren van de keizerlijke waardigheid in de grondwet goedgekeurd door de bevolking. Vanaf 2 december 1852 liet president Lodewijk Napoleon Bonaparte zich voortaan <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a>, keizer der Fransen noemen, exact één jaar na de staatsgreep, 47 jaar na de Franse overwinning in de <a href="/wiki/Slag_bij_Austerlitz" title="Slag bij Austerlitz">Slag bij Austerlitz</a> en 48 jaar na de <a href="/wiki/Kroning_van_Napoleon" title="Kroning van Napoleon">kroning van Napoleon I</a> in 1804. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Autoritaire_Keizerrijk">Autoritaire Keizerrijk</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Autoritaire Keizerrijk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Autoritaire Keizerrijk"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Autoritaire_Keizerrijk" title="Autoritaire Keizerrijk">Autoritaire Keizerrijk</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Evolutie_in_het_keizerlijk_bestuur">Evolutie in het keizerlijk bestuur</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Evolutie in het keizerlijk bestuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Evolutie in het keizerlijk bestuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hoewel de staatsorganisatie van het Tweede Franse Keizerrijk sterk leek op die van het <a href="/wiki/Eerste_Franse_Keizerrijk" title="Eerste Franse Keizerrijk">Eerste Franse Keizerrijk</a> van <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon I</a> (1804-1815), waren er enkele fundamenteel verschillende uitgangspunten. De taak van het Tweede Keizerrijk, zo stelde <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a>, was de bevolking te leiden naar gerechtigheid en eeuwige vrede. Als voorstander van het algemeen stemrecht voor mannen en als criticus voor <a href="/wiki/Oligarchie" title="Oligarchie">oligarchische regimes</a> in het recente Franse verleden die de sociale kwesties negeerde, legde Napoleon III er zich op toe beleid te voeren volgens de "<i>napoleontische ideeën</i>", met name volgens het gedachtegoed waarmee ook zijn oom Napoleon Bonaparte Frankrijk had bestuurd. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Franz_Xaver_Winterhalter_Napoleon_III.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Franz_Xaver_Winterhalter_Napoleon_III.jpg/260px-Franz_Xaver_Winterhalter_Napoleon_III.jpg" decoding="async" width="260" height="405" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Franz_Xaver_Winterhalter_Napoleon_III.jpg/390px-Franz_Xaver_Winterhalter_Napoleon_III.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Franz_Xaver_Winterhalter_Napoleon_III.jpg/520px-Franz_Xaver_Winterhalter_Napoleon_III.jpg 2x" data-file-width="898" data-file-height="1400" /></a><figcaption><i><a href="/wiki/Portret_van_Napoleon_III" title="Portret van Napoleon III">Portret van Napoleon III</a></i>, <a href="/wiki/Franz_Xaver_Winterhalter" title="Franz Xaver Winterhalter">Franz Xaver Winterhalter</a>, 1855.</figcaption></figure> <p>Zijn uitvoerende macht oefende <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> uit met de hulp van twee organen: zijn persoonlijk kabinet en zijn regering. Tot 1864 was <a href="/wiki/Jean-Fran%C3%A7ois_Mocquard" title="Jean-François Mocquard">Jean-François Mocquard</a> zijn kabinetschef. Het keizerlijke kabinet werd verder samengesteld uit vertrouwelingen van de keizer. In zijn regering, gedurende meer dan 16 jaar de <a href="/wiki/Regering-Bonaparte_III" title="Regering-Bonaparte III">regering-Bonaparte III</a>, benoemde de keizer eveneens medestanders, die elk verantwoordelijk werden over een ander departement en die verantwoording diende af te leggen aan de keizer, en niet aan het parlement, zoals dat in het heden meestal het geval is in een democratie.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>noot 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De <a href="/wiki/Regering-Bonaparte_III" title="Regering-Bonaparte III">regeringen Bonaparte III</a> en <a href="/wiki/Regering-Bonaparte_IV" title="Regering-Bonaparte IV">Bonaparte</a> kenden overigens geen eerste minister, daar zij volledig werden geleid door de keizer.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>noot 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Waar de ministers weinig marge kenden om tegen het beleid van de keizer in te gaan, zat dat enigszins anders ten aanzien van de leden van de <a href="/wiki/Raad_van_State_(Frankrijk)" title="Raad van State (Frankrijk)">Raad van State</a>. Deze staatsraden werden door de keizer benoemd, maar hadden veelal reeds gediend onder de orleanistische (royalistische) administratie die voor 1848 aan de macht was in Frankrijk. Hoewel de Raad van State vooral als raadplegingsorgaan was opgevat, waren de staatsraden niet snel geneigd om mee te gaan in de sociale politiek van de keizer en gingen zij geregeld in tegen het beleid dat door de regering werd voorgesteld, door soms hun voorstellen sterk te amenderen. Maatregelen zoals de afschaffing van het <a href="/w/index.php?title=Werkmansboekje&action=edit&redlink=1" class="new" title="Werkmansboekje (de pagina bestaat niet)">werkmansboekje</a>, het invoeren van een systeem van verzekeringen voor landbouwers of het vastleggen van een vaste broodprijs zouden botsen op weerstand binnen de Raad van State, waarbij Napoleon III niet geneigd leek staatsraden af te zetten en te vervangen door meer getrouwe medestanders, hoewel hij daartoe de macht had.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a>, dat bestond uit 270 verkozen volksvertegenwoordigers, hield slechts drie maanden per jaar zitting. De volksvertegenwoordigers konden geen eigen wetsvoorstellen indienen of wetsontwerpen van de keizer amenderen, konden niet zelf hun voorzitter kiezen (ook deze werd door de keizer benoemd), konden niet in detail over de begroting stemmen, noch de regering interpelleren of vragen stellen aan de ministers. De enige bevoegdheid die het Wetgevend Lichaam had was het zonder meer goed- of afkeuren van wetten en budgettaire voorzieningen.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Napoleon III en de bonapartisten waren immers van mening dat er geen concurrerende wil van het volk kon bestaan, met aan de ene kant de volkswil uitgedrukt door het parlement en aan de andere kant de volkswil die werd geuit in plebiscieten en die werd vertegenwoordigd door de keizer, die was gelegitimeerd op grond van algemeen stemrecht.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze caesariaanse opvatting van democratie zorgde er dan ook voor dat wetgevende verkiezingen een zeldzaamheid bleven (met verkiezingen om de zes jaar) en verklaarde het systeem van officiële kandidaten.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De kiesomschrijvingen werden bovendien zodanig ingericht dat de liberale (oppositie)stemmen in de steden aan gewicht zouden verliezen in vergelijking met de stemmen op het platteland. </p><p>Tot de <a href="/wiki/Jaren_1860" class="mw-redirect" title="Jaren 1860">jaren 1860</a> kon Napoleon III is voornamelijk steunen op de burgerij en de katholieke geestelijkheid. Het ontbrak aan een gestructureerde bonapartistische partij, maar de keizer werd niettemin gesteund door gelijkgezinde omstaanders. De ene steunde de keizer oprecht, de andere deed het al meer uit opportunisme. De keizer, die zich bewust was van deze verscheidenheid in zijn entourage, liet zich op een dag ontvallen: "<i>Quel gouvernement que le mien! L'Impératrice est légitimiste, Napoléon-Jérôme républicain, Morny, orléaniste; je suis moi-même socialiste. Il n'y a de bonapartiste que Persigny: mais Persigny est fou!</i>"<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>vertaling 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Naast zijn halfbroer <a href="/wiki/Charles_de_Morny" title="Charles de Morny">Charles de Morny</a> en zijn kabinetschef <a href="/wiki/Victor_de_Persigny" title="Victor de Persigny">Victor de Persigny</a> was ook <a href="/wiki/Eug%C3%A8ne_Rouher" title="Eugène Rouher">Eugène Rouher</a> een van zijn naaste vertrouwelingen. Rouher zou uitgroeien tot een onofficiële vice-keizer of eerste minister.<sup id="cite_ref-Antonetti276_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Antonetti276-19"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional center"> <li class="gallerycaption">Vertrouwelingen van keizer Napoleon III</li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Pierson,_Pierre_Louis_-_Duc_de_Morny.jpg" class="mw-file-description" title="Charles de Morny."><img alt="Charles de Morny." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Pierson%2C_Pierre_Louis_-_Duc_de_Morny.jpg/80px-Pierson%2C_Pierre_Louis_-_Duc_de_Morny.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Pierson%2C_Pierre_Louis_-_Duc_de_Morny.jpg/120px-Pierson%2C_Pierre_Louis_-_Duc_de_Morny.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Pierson%2C_Pierre_Louis_-_Duc_de_Morny.jpg/160px-Pierson%2C_Pierre_Louis_-_Duc_de_Morny.jpg 2x" data-file-width="388" data-file-height="580" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Charles_de_Morny" title="Charles de Morny">Charles de Morny</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Persigny.jpg" class="mw-file-description" title="Victor de Persigny."><img alt="Victor de Persigny." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Persigny.jpg/75px-Persigny.jpg" decoding="async" width="75" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Persigny.jpg/112px-Persigny.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Persigny.jpg/150px-Persigny.jpg 2x" data-file-width="370" data-file-height="593" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Victor_de_Persigny" title="Victor de Persigny">Victor de Persigny</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Eug%C3%A8ne_Rouher_Pierson_BNF_Gallica.jpg" class="mw-file-description" title="Eugène Rouher."><img alt="Eugène Rouher." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Eug%C3%A8ne_Rouher_Pierson_BNF_Gallica.jpg/97px-Eug%C3%A8ne_Rouher_Pierson_BNF_Gallica.jpg" decoding="async" width="97" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Eug%C3%A8ne_Rouher_Pierson_BNF_Gallica.jpg/145px-Eug%C3%A8ne_Rouher_Pierson_BNF_Gallica.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Eug%C3%A8ne_Rouher_Pierson_BNF_Gallica.jpg/193px-Eug%C3%A8ne_Rouher_Pierson_BNF_Gallica.jpg 2x" data-file-width="1003" data-file-height="1244" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Eug%C3%A8ne_Rouher" title="Eugène Rouher">Eugène Rouher</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Mocquard_ILN.jpg" class="mw-file-description" title="Jean-François Mocquard."><img alt="Jean-François Mocquard." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Mocquard_ILN.jpg/94px-Mocquard_ILN.jpg" decoding="async" width="94" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Mocquard_ILN.jpg/141px-Mocquard_ILN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Mocquard_ILN.jpg/188px-Mocquard_ILN.jpg 2x" data-file-width="555" data-file-height="708" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Jean-Fran%C3%A7ois_Mocquard" title="Jean-François Mocquard">Jean-François Mocquard</a>.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Parlementsverkiezingen_van_1857">Parlementsverkiezingen van 1857</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Parlementsverkiezingen van 1857" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Parlementsverkiezingen van 1857"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Histoire_illustr%C3%A9e_du_Second_Empire_-_Les_abus_de_la_candidature_officielle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Histoire_illustr%C3%A9e_du_Second_Empire_-_Les_abus_de_la_candidature_officielle.jpg/260px-Histoire_illustr%C3%A9e_du_Second_Empire_-_Les_abus_de_la_candidature_officielle.jpg" decoding="async" width="260" height="386" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Histoire_illustr%C3%A9e_du_Second_Empire_-_Les_abus_de_la_candidature_officielle.jpg/390px-Histoire_illustr%C3%A9e_du_Second_Empire_-_Les_abus_de_la_candidature_officielle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Histoire_illustr%C3%A9e_du_Second_Empire_-_Les_abus_de_la_candidature_officielle.jpg/520px-Histoire_illustr%C3%A9e_du_Second_Empire_-_Les_abus_de_la_candidature_officielle.jpg 2x" data-file-width="835" data-file-height="1241" /></a><figcaption>"<i>Misbruik van de officiële kandidaatstelling</i>". Gravure uit het werk <i>Histoire illustrée du Second Empire</i> van <a href="/w/index.php?title=Taxile_Delord&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taxile Delord (de pagina bestaat niet)">Taxile Delord</a>.</figcaption></figure> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1857" title="Franse parlementsverkiezingen 1857">Franse parlementsverkiezingen 1857</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>De eerstvolgende verkiezingen ter hernieuwing van het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> vonden plaats in juni 1857. De officiële kandidaten, die door het keizerlijke regime werden gesteund, verkregen 85% van de stemmen (5.500.000 stemmen), terwijl de overige 15% van de stemmen (665.000 stemmen) verdeeld waren onder de oppositie, die bestond uit de <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">republikeinen</a>, <a href="/wiki/Royalisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Royalisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">royalisten</a> en de <a href="/w/index.php?title=Legitimisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Legitimisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk (de pagina bestaat niet)">legitimisten</a>. Twee miljoen kiezers kwamen niet opdagen. Vooral in de grote steden, zoals in Parijs, behaalde de republikeinse oppositie veel stemmen. De republikeinse verkozenen <a href="/wiki/Hippolyte_Carnot" title="Hippolyte Carnot">Hippolyte Carnot</a>, <a href="/wiki/Michel_Goudchaux" title="Michel Goudchaux">Michel Goudchaux</a> en <a href="/wiki/Louis_Eug%C3%A8ne_Cavaignac" title="Louis Eugène Cavaignac">Louis Eugène Cavaignac</a> weigerden opnieuw de eed af te leggen, waardoor zij weerom niet konden zetelen in het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a>. Bij de aanvullende verkiezingen van 1858 geraakten vijf republikeinen verkozen: <a href="/wiki/Jules_Favre" title="Jules Favre">Jules Favre</a>, <a href="/wiki/Ernest_Picard" title="Ernest Picard">Ernest Picard</a>, <a href="/wiki/Jacques-Louis_H%C3%A9non" title="Jacques-Louis Hénon">Jacques-Louis Hénon</a>, <a href="/wiki/Alfred_Darimon" title="Alfred Darimon">Alfred Darimon</a> en <a href="/wiki/%C3%89mile_Ollivier_(politicus)" title="Émile Ollivier (politicus)">Émile Ollivier</a>. Zij legden wel de eed af en gingen de geschiedenis in als <i>Les Cinq</i> (<i>De Vijf</i>).<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Door deze groei van de republikeinen zag keizer Napoleon III af van het voornemen om het algemeen stemrecht ter discussie te stellen, wat nochtans in zijn entourage werd geopperd. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aanslag_van_Felice_Orsini">Aanslag van Felice Orsini</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Aanslag van Felice Orsini" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Aanslag van Felice Orsini"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Aanslag_op_Napoleon_III" title="Aanslag op Napoleon III">Aanslag op Napoleon III</a> en <a href="/wiki/Felice_Orsini" title="Felice Orsini">Felice Orsini</a> voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Vittori_-_L%27attentat_d%27Orsini_devant_la_fa%C3%A7ade_de_l%27Op%C3%A9ra_le_14_janvier_1858.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Vittori_-_L%27attentat_d%27Orsini_devant_la_fa%C3%A7ade_de_l%27Op%C3%A9ra_le_14_janvier_1858.jpg/300px-Vittori_-_L%27attentat_d%27Orsini_devant_la_fa%C3%A7ade_de_l%27Op%C3%A9ra_le_14_janvier_1858.jpg" decoding="async" width="300" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Vittori_-_L%27attentat_d%27Orsini_devant_la_fa%C3%A7ade_de_l%27Op%C3%A9ra_le_14_janvier_1858.jpg/450px-Vittori_-_L%27attentat_d%27Orsini_devant_la_fa%C3%A7ade_de_l%27Op%C3%A9ra_le_14_janvier_1858.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Vittori_-_L%27attentat_d%27Orsini_devant_la_fa%C3%A7ade_de_l%27Op%C3%A9ra_le_14_janvier_1858.jpg/600px-Vittori_-_L%27attentat_d%27Orsini_devant_la_fa%C3%A7ade_de_l%27Op%C3%A9ra_le_14_janvier_1858.jpg 2x" data-file-width="5100" data-file-height="3120" /></a><figcaption>Voorstelling van de mislukte aanslag op Napoleon III op 14 januari 1858.</figcaption></figure> <p>De <a href="/wiki/Aanslag_op_Napoleon_III" title="Aanslag op Napoleon III">mislukte aanslag op keizer Napoleon III en keizerin Eugénie</a> door <a href="/wiki/Felice_Orsini" title="Felice Orsini">Felice Orsini</a> op 14 januari 1858 in <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a> had tot gevolg dat het keizerlijke regime verhardde in zijn repressie ten aanzien van politieke tegenstanders.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Verscheidene hoge functionarissen binnen het regime werden bovendien ontslagen, zoals bijvoorbeeld de politiek verantwoordelijke minister van Binnenlandse Zaken <a href="/wiki/Adolphe_Billault" title="Adolphe Billault">Adolphe Billault</a>, die werd vervangen door <a href="/wiki/Charles-Marie-Esprit_Espinasse" title="Charles-Marie-Esprit Espinasse">Charles-Marie-Esprit Espinasse</a>. </p><p>Enkele weken na de aanslag, op 1 februari, werd in het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> een wetsontwerp neergelegd voor de <a href="/wiki/Wet_op_de_algemene_veiligheid" title="Wet op de algemene veiligheid">wet op de algemene veiligheid</a>. Deze controversiële wet liet toe om gevangenisstraffen op te leggen aan politieke tegenstanders van het keizerlijke regime, maar ook om personen zonder proces te arresteren en te verbannen of te deporteren indien zij sinds 1848 waren veroordeeld voor politieke misdrijven of misdrijven tegen de persoon van de keizer.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De wet op de algemene veiligheid zou in het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> worden goedgekeurd met 221 stemmen voor, met 24 stemmen tegen en met 14 onthoudingen. In de <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> stemde enkel <a href="/wiki/Lijst_van_senatoren_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Lijst van senatoren tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">senator</a> <a href="/wiki/Patrice_de_Mac_Mahon" title="Patrice de Mac Mahon">Patrice de Mac Mahon</a> tegen de wet.<sup id="cite_ref-Milza447_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Milza447-23"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Na de afkondiging van de wet maakte minister Espinasse er aanvankelijk veelvuldig gebruik van, maar reeds vanaf maart 1858 zou zij voor het laatst worden toegepast.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In totaal werden 450 mensen opgesloten of gedeporteerd naar onder meer <a href="/wiki/Frans-Algerije" title="Frans-Algerije">Frans-Algerije</a>. De meesten onder hen werden op 15 augustus 1859 vrijgelaten, nadat keizer Napoleon III algemene amnestie had verleend na de Franse overwinning in de <a href="/wiki/Tweede_Italiaanse_Onafhankelijkheidsoorlog" title="Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog">Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog</a>.<sup id="cite_ref-Milza447_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-Milza447-23"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Enkele politieke bannelingen, zoals onder meer <a href="/wiki/Ballingschap_van_Victor_Hugo" title="Ballingschap van Victor Hugo">Victor Hugo</a> en <a href="/w/index.php?title=Edgar_Quinet_(historicus)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edgar Quinet (historicus) (de pagina bestaat niet)">Edgar Quinet</a> weigerden echter om van deze amnestie gebruik te maken en bleven ook nadien in ballingschap leven. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liberale_Keizerrijk">Liberale Keizerrijk</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Liberale Keizerrijk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Liberale Keizerrijk"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Liberale_Keizerrijk" title="Liberale Keizerrijk">Liberale Keizerrijk</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Toenemende_problemen">Toenemende problemen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Toenemende problemen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Toenemende problemen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Michel_Chevalier.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Michel_Chevalier.jpg/260px-Michel_Chevalier.jpg" decoding="async" width="260" height="338" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Michel_Chevalier.jpg/390px-Michel_Chevalier.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Michel_Chevalier.jpg 2x" data-file-width="454" data-file-height="591" /></a><figcaption><a href="/wiki/Michel_Chevalier_(politicus)" title="Michel Chevalier (politicus)">Michel Chevalier</a>, onderhandelaar van het <a href="/wiki/Cobden-Chevalierverdrag" title="Cobden-Chevalierverdrag">Cobden-Chevalierverdrag</a> in 1860.</figcaption></figure> <p>Tijdens de <a href="/wiki/Jaren_1860" class="mw-redirect" title="Jaren 1860">jaren 1860</a> nam het Tweede Franse Keizerrijk een meer liberale wending en evolueerde het <a href="/wiki/Autoritaire_Keizerrijk" title="Autoritaire Keizerrijk">Autoritaire Keizerrijk</a> naar het <a href="/wiki/Liberale_Keizerrijk" title="Liberale Keizerrijk">Liberale Keizerrijk</a>. Geleidelijk aan werd de censuur verminderd en werd het recht op vergadering verruimd en ook de algemene amnestie in 1859 kaderde binnen deze liberalisering. Onder invloed van hertog <a href="/wiki/Charles_de_Morny" title="Charles de Morny">Charles de Morny</a> evolueerde het Keizerrijk verder naar een <a href="/wiki/Parlementair_systeem" title="Parlementair systeem">parlementair regime</a>. De geleidelijke liberalisering van het Keizerrijk versterkte echter ook de verschillende oppositiestrekkingen, zoals de <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">republikeinen</a>, de <a href="/wiki/Royalisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Royalisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">royalisten</a> en de rechtse clerus. Terwijl de republikeinen en de liberalen het Italiëbeleid en het handelsbeleid van de keizer steunden (met in het bijzonder de Franse betrokkenheid in de <a href="/wiki/Tweede_Italiaanse_Onafhankelijkheidsoorlog" title="Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog">Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog</a> en het <a href="/wiki/Cobden-Chevalierverdrag" title="Cobden-Chevalierverdrag">Cobden-Chevalierverdrag</a> uit 1860, het vrijhandelsakkoord tussen Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk), stonden vooral de katholieken (vanwege de simultane ondergang van de <a href="/wiki/Pauselijke_Staten" class="mw-redirect" title="Pauselijke Staten">Pauselijke Staten</a>) en de industriëlen (vanwege het handelsverdrag) weigerachtig tegenover het beleid van Napoleon III.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze oppositiestemmen werden met name belichaamd in dagbladen zoals <i><a href="/wiki/L%27Univers" title="L'Univers">L'Univers</a></i> van <a href="/wiki/Louis_Veuillot" title="Louis Veuillot">Louis Veuillot</a>. Ook na de <a href="/wiki/Franse_interventie_in_Syri%C3%AB" title="Franse interventie in Syrië">Franse interventie in Syrië</a> in 1860, die uitdraaide in het voordeel van de lokale christenen, bleven de katholieken zich verzetten tegen het keizerlijke beleid. Een en ander zette keizer Napoleon III ertoe aan om zijn beleid over een andere boeg te gooien.<sup id="cite_ref-Antonetti276_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-Antonetti276-19"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grondwetswijzigingen">Grondwetswijzigingen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Grondwetswijzigingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Grondwetswijzigingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na het decreet van 24 november 1860 en nadat de <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> de <i><a href="/wiki/Senatus_consulta_onder_Napoleon_III" title="Senatus consulta onder Napoleon III">senatus consulta</a></i> van 2 februari en 31 december 1861 goedkeurde, werd het <a href="/wiki/Franse_grondwet_van_1852" title="Franse grondwet van 1852">Franse grondwet van 1852</a> aangepast om liberale hervormingen door te voeren.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> en het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> verkregen een beperkt <a href="/wiki/Recht_van_interpellatie" title="Recht van interpellatie">interpellatierecht</a> en de mogelijkheden om wetsontwerpen te amenderen werden uitgebreid. Bovendien werd er bepaald dat de verslagen van de debatten van het Wetgevend Lichaam dienden te worden gedrukt en verspreid onder het publiek. Keizer Napoleon III rekende erop dat deze maatregelen de katholieke oppositie terug dichter bij zijn regime zou brengen. Ook de manier waarop de begroting werd gestemd, werd aangepast. In plaats van het goedkeuren van één globale begroting werd de begroting voortaan opgemaakt per ministerieel departement, wat de controlemogelijkheden door het parlement op de regering en de administratie verruimde. De werking van de staatsmachten ging hierdoor meer lijken op de werking van een <a href="/wiki/Constitutionele_monarchie" title="Constitutionele monarchie">constitutionele monarchie</a>.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Rond deze periode kende het Tweede Franse Keizerrijk zijn hoogtepunt. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Parlementsverkiezingen_van_1863">Parlementsverkiezingen van 1863</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Parlementsverkiezingen van 1863" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Parlementsverkiezingen van 1863"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1863" title="Franse parlementsverkiezingen 1863">Franse parlementsverkiezingen 1863</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Adolphe_Thiers_by_Disd%C3%A9ri,_Paris-crop.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Adolphe_Thiers_by_Disd%C3%A9ri%2C_Paris-crop.jpg/260px-Adolphe_Thiers_by_Disd%C3%A9ri%2C_Paris-crop.jpg" decoding="async" width="260" height="403" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Adolphe_Thiers_by_Disd%C3%A9ri%2C_Paris-crop.jpg/390px-Adolphe_Thiers_by_Disd%C3%A9ri%2C_Paris-crop.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Adolphe_Thiers_by_Disd%C3%A9ri%2C_Paris-crop.jpg/520px-Adolphe_Thiers_by_Disd%C3%A9ri%2C_Paris-crop.jpg 2x" data-file-width="641" data-file-height="993" /></a><figcaption><a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Adolphe Thiers</a>.</figcaption></figure> <p>De parlementsverkiezingen van 1863 voor het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> voltrokken zich in een periode waarin het Tweede Franse Keizerrijk te kampen had met economische moeilijkheden die hoofdzakelijk het gevolg waren van slechte oogsten in de landbouwsector en de crisis in de Franse textielsector. Rond deze periode woedde immers in de <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> de <a href="/wiki/Amerikaanse_Burgeroorlog" title="Amerikaanse Burgeroorlog">Amerikaanse Burgeroorlog</a>, een <a href="/wiki/Frankrijk_in_de_Amerikaanse_Burgeroorlog" title="Frankrijk in de Amerikaanse Burgeroorlog">conflict waarin Frankrijk officieel neutraal bleef</a>. Als gevolg van de zeeblokkade van de Zuidelijke havens door de Noordelijke troepen van Amerikaans president <a href="/wiki/Abraham_Lincoln" title="Abraham Lincoln">Abraham Lincoln</a> was er immers een tekort aan <a href="/wiki/Katoen" title="Katoen">katoen</a> ontstaan in Frankrijk. Hierdoor stapelden de faillissementen in deze sector zich op, wat leidde tot meer werkloosheid.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bij de parlementsverkiezingen stelden meer dan 300 aanhangers van de oppositie zich kandidaat. De meeste onder hen waren <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">republikeinen</a>. Meer dan voordien kwam het tot een samenwerking tussen deze republikeinen en de <a href="/wiki/Royalisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Royalisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">royalisten</a>, zoals bijvoorbeeld in Parijs, waar beide oppositiestrekkingen opkwamen onder een weliswaar door de republikeinen gedomineerde gezamenlijke lijst met als kopman de voormalige eerste minister en latere president <a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Adolphe Thiers</a>.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze samenwerking heette de <a href="/wiki/Liberale_Unie_(Frankrijk)" title="Liberale Unie (Frankrijk)">Liberale Unie</a>. Thiers zou zich in het bijzonder laten opmerken door zijn <a href="/wiki/Toespraak_over_de_noodzakelijke_vrijheden" title="Toespraak over de noodzakelijke vrijheden">toespraak over de noodzakelijke vrijheden</a> in 1864. </p><p>Bij de verkiezingen van 1863 verkregen de bonapartistische officiële kandidaten 5.308.000 stemmen ofwel 251 zetels en de oppositie 1.954.000 stemmen ofwel 32 zetels (17 republikeinen en 15 onafhankelijken, waaronder Thiers). De bonapartisten verkregen weerom een grote meerderheid van de zetels, maar verloren er wel in vergelijking met de vorige verkiezingen. Enkele bekende persoonlijkheden binnen de oppositie, zoals <a href="/wiki/Charles_de_R%C3%A9musat" title="Charles de Rémusat">Charles de Rémusat</a> en <a href="/wiki/Charles_de_Montalembert" title="Charles de Montalembert">Charles de Montalembert</a> werden evenwel niet verkozen. In het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> vormden de gematigde republikeinen en liberale bonapartisten samen de <a href="/wiki/Derde_Partij_(Frankrijk)" title="Derde Partij (Frankrijk)">Derde Partij</a> (<i>Tiers Parti</i>).<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Binnen deze fractie was <a href="/wiki/%C3%89mile_Ollivier_(politicus)" title="Émile Ollivier (politicus)">Émile Ollivier</a> de kopman. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:P_boudet_4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/P_boudet_4.jpg/260px-P_boudet_4.jpg" decoding="async" width="260" height="283" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/P_boudet_4.jpg/390px-P_boudet_4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/P_boudet_4.jpg/520px-P_boudet_4.jpg 2x" data-file-width="828" data-file-height="902" /></a><figcaption><a href="/wiki/Paul_Boudet_(politicus)" title="Paul Boudet (politicus)">Paul Boudet</a>.</figcaption></figure> <p>Opnieuw werd duidelijk dat er in de grootsteden verschillend werd gestemd dan in de kleine steden met minder dan 40.000 inwoners en op het platteland.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In de grootsteden stemde de bevolking namelijk vooral op de oppositie, in tegenstelling tot elders, waar de bonapartisten meer stemmen haalden. Waar bij vorige parlementsverkiezingen onder het Tweede Franse Keizerrijk enkel de verkozenen een <a href="/wiki/Eed" title="Eed">eed</a> van trouw aan de <a href="/wiki/Franse_grondwet_van_1852" title="Franse grondwet van 1852">Franse grondwet van 1852</a> en de keizer dienden te zweren, moesten vanaf 1858 niet enkel de verkozenen, maar ook alle kandidaten deze eed zweren. </p><p>Na de verkiezingen vonden meerdere herschikkingen plaats in de <a href="/wiki/Regering-Bonaparte_III" title="Regering-Bonaparte III">regering-Bonaparte III</a>. Onder meer minister van Staat <a href="/wiki/Alexandre_Colonna-Walewski" title="Alexandre Colonna-Walewski">Alexandre Colonna-Walewski</a> en minister van Binnenlandse Zaken <a href="/wiki/Victor_de_Persigny" title="Victor de Persigny">Victor de Persigny</a> werden vervangen. Nochtans werden zij gesteund door keizerin <a href="/wiki/Eug%C3%A9nie_de_Montijo" title="Eugénie de Montijo">Eugénie</a>, daar zij net als hen een voorstander was van het zogenaamde <a href="/wiki/Autoritaire_Keizerrijk" title="Autoritaire Keizerrijk">Autoritaire Keizerrijk</a> en zich verzette tegen de democratische hervormingen die werden doorgevoerd onder invloed van <a href="/wiki/Charles_de_Morny" title="Charles de Morny">Charles de Morny</a>, die dichter bij keizer <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> stond. Na de herschikking van de regering werd <a href="/wiki/Eug%C3%A8ne_Rouher" title="Eugène Rouher">Eugène Rouher</a> de sterke man binnen de regering, wat hem de bijnaam <i>vice-keizer</i> zou opleveren. Enkele nieuwe namen in de regering waren de antiklerikale protestantse advocaat en vrijmetselaar <a href="/wiki/Paul_Boudet_(politicus)" title="Paul Boudet (politicus)">Paul Boudet</a>, die de Persigny opvolgde als minister van Binnenlandse Zaken, de <a href="/wiki/Saint-simonisme" title="Saint-simonisme">saint-simonistische</a> industrieel <a href="/wiki/Armand_B%C3%A9hic" title="Armand Béhic">Armand Béhic</a>, die de tot minister van Staat gepromoveerde Rouher verving als minister van Landbouw en de liberale historicus <a href="/w/index.php?title=Victor_Duruy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victor Duruy (de pagina bestaat niet)">Victor Duruy</a>, die minister van Openbaar Onderwijs en Kerkelijke Zaken werd.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De democratische hervormingen die sinds de jaren 1860 geleidelijk werden ingevoerd en zouden leiden tot het <a href="/wiki/Liberale_Keizerrijk" title="Liberale Keizerrijk">Liberale Keizerrijk</a> zorgden voor een geleidelijke breuk tussen de autoritaire bonapartisten en de pragmatisch-gematigde bonapartisten. Deze tweedracht kon echter niet door de oppositie worden uitgespeeld. Het meer risicovolle buitenlands beleid van het Tweede Franse Keizerrijk in dezelfde periode, met onder meer de onsuccesvolle <a href="/wiki/Franse_interventie_in_Mexico" title="Franse interventie in Mexico">Franse interventie in Mexico</a> (1861-1867), zorgde ervoor dat het opgebouwde krediet van het Keizerrijk geleidelijk afbrokkelde. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Verdere_hervormingen_en_persvrijheid">Verdere hervormingen en persvrijheid</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Verdere hervormingen en persvrijheid" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Verdere hervormingen en persvrijheid"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Belangrijke_wetten_van_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Belangrijke wetten van het Tweede Franse Keizerrijk">Belangrijke wetten van het Tweede Franse Keizerrijk</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Het <a href="/wiki/Senatus_consulta_onder_Napoleon_III#Liberale_Keizerrijk_(1860-1870)" title="Senatus consulta onder Napoleon III"><i>senatus consultum</i> van 18 juli 1866</a> paste de <a href="/wiki/Franse_grondwet_van_1852" title="Franse grondwet van 1852">Franse grondwet van 1852</a> weerom aan en voerde de regeling in dat over grondwetswijzigingen enkel nog mocht worden gedebatteerd in de <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> en door de <a href="/wiki/Raad_van_State_(Frankrijk)" title="Raad van State (Frankrijk)">Raad van State</a> verworpen amendementen voortaan door het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> konden worden heropgenomen om alsnog te worden behandeld. De macht van de Raad van State en het monopolie van deze instelling op het formuleren van wetsontwerpen werd hierdoor voor een eerste maal licht ingeperkt. Het monopolistisch initiatiefrecht zou echter pas werkelijk worden doorbroken na de na de <a href="/wiki/Interpellatie_van_de_116_volksvertegenwoordigers" title="Interpellatie van de 116 volksvertegenwoordigers">Interpellatie van de 116 volksvertegenwoordigers</a> en een nieuwe grondwetswijziging door het <i>senatus consultum</i> van 8 september 1869, minder dan een jaar voor de val van het Tweede Franse Keizerrijk. Sinds deze grondwetswijziging rustte het initiatiefrecht niet langer exclusief bij de keizer en diens Raad van State, maar werd het gedeeld met het Wetgevend Lichaam. </p><p>In januari 1867 kondigde keizer Napoleon III nieuwe "nuttige hervormingen" en een "nieuwe uitbreiding van de openbare vrijheden" aan. Bij decreet van 31 januari 1867 verkregen de <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> en het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> het volwaardig <a href="/wiki/Recht_van_interpellatie" title="Recht van interpellatie">interpellatierecht</a>. </p><p>Aanvankelijk diende de Franse pers zich te houden aan een waarborgsysteem, waarbij men geld in waarborg diende neer te leggen dat men enkel op voorwaarde van "goed gedrag" en mits het voldoen aan de waarschuwingsregeling kon terugkrijgen. De waarschuwingsregeling hield in dat de pers vooraf aan de publicatie van gevoelige artikels deze artikels door middel van een verzoekschrift diende voor te leggen aan het regime. Het verschijnen van kranten die zich niet naar deze waarschuwingsregels hielden, konden tijdelijk worden opgeschort of verboden. Boeken werden onderworpen aan een systeem van censuur. De <a href="/w/index.php?title=Wet_van_11_mei_1868_op_de_pers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet van 11 mei 1868 op de pers (de pagina bestaat niet)">wet van 11 mei 1868 op de pers</a> schafte alle preventieve maatregelen omtrent de pers af: het systeem van voorafgaandelijke toestemmingen werd afgeschaft. Als gevolg hiervan verschenen er meer oppositiekranten, die voornamelijk republikeinsgezind waren. </p><p>De <a href="/w/index.php?title=Wet_op_6_juni_1868_op_het_recht_van_vergadering&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wet op 6 juni 1868 op het recht van vergadering (de pagina bestaat niet)">wet op 6 juni 1868 op het recht van vergadering</a> schafte vervolgens alle voorafgaandelijke toestemmingen omtrent openbare bijeenkomsten af, met uitzondering van bijeenkomsten over religieuze of politieke thema's. Verkiezingsbijeenkomsten vielen evenwel niet onder deze uitzonderingen en werden volledig vrijgemaakt.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Keizer Napoleon III hoopte vergeefs dat hij door deze persvrijheid en vrijheid van vergadering zijn persoonlijke bewegingsvrijheid kon behouden. Hij speelde echter in de kaart van zijn politieke tegenstanders. Terwijl de hervormingen de bonapartisten onderling verdeelden, konden ze de tegenkanting van de oppositie tegen het Tweede Franse Keizerrijk immers niet intomen. Verschillende gebeurtenissen zouden aantonen dat het <a href="/wiki/Republicanisme" title="Republicanisme">republicanisme</a> niet te verzoenen viel met het keizerlijke regime. Het gaat dan onder meer over het verschijnen van de werken <i><a href="/wiki/Les_Ch%C3%A2timents" title="Les Châtiments">Les Châtiments</a></i> van banneling <a href="/wiki/Victor_Hugo" title="Victor Hugo">Victor Hugo</a>, <i>L'électeur libre</i> van <a href="/wiki/Jules_Ferry" title="Jules Ferry">Jules Ferry</a>, <i><a href="/wiki/Le_R%C3%A9veil_(Frankrijk)" title="Le Réveil (Frankrijk)">Le Réveil</a></i> van <a href="/w/index.php?title=Charles_Delescluzes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Delescluzes (de pagina bestaat niet)">Charles Delescluzes</a>, <i><a href="/w/index.php?title=La_Lanterne&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Lanterne (de pagina bestaat niet)">La Lanterne</a></i> van <a href="/wiki/Henri_Rochefort" title="Henri Rochefort">Henri Rochefort</a>, de nationale intekening ten voordele van een monument van <a href="/w/index.php?title=Alphonse_Baudin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alphonse Baudin (de pagina bestaat niet)">Alphonse Baudin</a><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>noot 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en het pleidooi van <a href="/wiki/L%C3%A9on_Gambetta" title="Léon Gambetta">Léon Gambetta</a> op het persproces van Charles Delescluze. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wet-Niel">Wet-Niel</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Wet-Niel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Wet-Niel"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Mar%C3%A9chal_Adolphe_Niel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Mar%C3%A9chal_Adolphe_Niel.jpg/260px-Mar%C3%A9chal_Adolphe_Niel.jpg" decoding="async" width="260" height="317" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Mar%C3%A9chal_Adolphe_Niel.jpg/390px-Mar%C3%A9chal_Adolphe_Niel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Mar%C3%A9chal_Adolphe_Niel.jpg/520px-Mar%C3%A9chal_Adolphe_Niel.jpg 2x" data-file-width="729" data-file-height="890" /></a><figcaption>Minister van Oorlog <a href="/wiki/Adolphe_Niel" title="Adolphe Niel">Adolphe Niel</a>, naar wie de wet werd genoemd.</figcaption></figure> <p>De opeenvolging van tegenslagen voor de Fransen in hun buitenlands beleid in de periode 1866-1867 en de vrees voor een gewapend conflict zetten keizer Napoleon III ertoe aan een legerhervorming door te voeren. Aan de mislukte <a href="/wiki/Franse_interventie_in_Mexico" title="Franse interventie in Mexico">Franse interventie in Mexico</a> kwam immers een einde door de vernederende terugtrekking van de Franse troepen, terwijl in het kader van de <a href="/wiki/Risorgimento" title="Risorgimento">Risorgimento</a>, de Italiaanse eenwording, een bondgenootschap leek te ontstaan tussen het jonge <a href="/wiki/Koninkrijk_Itali%C3%AB_(1861-1946)" title="Koninkrijk Italië (1861-1946)">Italië</a> en de opkomende Europese grootmacht <a href="/wiki/Pruisen" title="Pruisen">Pruisen</a>. Bovendien had de Franse keizerlijke diplomatie zich in de <a href="/wiki/Luxemburgse_kwestie" title="Luxemburgse kwestie">Luxemburgse kwestie</a> belachelijk gemaakt voor heel Europa. In dezelfde periode probeerde de Oostenrijkse kanselier <a href="/wiki/Ferdinand_von_Beust" title="Ferdinand von Beust">Ferdinand von Beust</a> een alliantie op de been te brengen tussen het <a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">Keizerrijk Oostenrijk</a> en het Tweede Franse Keizerrijk om een dam op te werpen tegen de gemeenschappelijke vijand <a href="/wiki/Pruisen" title="Pruisen">Pruisen</a>.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>noot 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Keizer Napoleon III weigerde in deze alliantie te stappen op aanraden van zijn attaché in <a href="/wiki/Berlijn" title="Berlijn">Berlijn</a> <a href="/w/index.php?title=Eug%C3%A8ne_Stoffel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eugène Stoffel (de pagina bestaat niet)">Eugène Stoffel</a>, die aangaf dat Pruisen zich hier niet zomaar bij zou neerleggen. Wel besloot de keizer een verregaande legerhervorming door te voeren. Het wetsontwerp hiertoe stelde een hervorming van de rekrutering voorop, waarbij ongelijkheden en onrechtvaardigheden zoals de lottrekking, en versterkte de militaire opleiding. Deze Wet-Niel werd echter fors geamendeerd in het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a>, wat maakte dat zij uiteindelijk werd aangenomen met zoveel wijzigingen ten opzichte van het originele wetsontwerp dat de wet inefficiënt werd.<sup id="cite_ref-Antonetti279_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Antonetti279-37"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Parlementsverkiezingen_van_1869">Parlementsverkiezingen van 1869</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Parlementsverkiezingen van 1869" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Parlementsverkiezingen van 1869"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1869" title="Franse parlementsverkiezingen 1869">Franse parlementsverkiezingen 1869</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Hoewel de bonapartisten bij de parlementsverkiezingen van 1869 met 4.600.000 stemmen nog steeds een meerderheid hadden, kwam de oppositie met 3.300.000 stemmen en meerderheden in de grootsteden weerom sterker uit de stembusslag. In de <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijse</a> wijk <a href="/wiki/Belleville_(Parijs)" title="Belleville (Parijs)">Belleville</a> bijvoorbeeld had de republikeinse opposant <a href="/wiki/L%C3%A9on_Gambetta" title="Léon Gambetta">Léon Gambetta</a> veel succes met zijn <a href="/wiki/Programma_van_Belleville" title="Programma van Belleville">Programma van Belleville</a>. In het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> zakte de autoritaire bonapartisten weg tot 97 zetels en was de <a href="/wiki/Derde_Partij_(Frankrijk)" title="Derde Partij (Frankrijk)">Derde Partij</a> van <a href="/wiki/%C3%89mile_Ollivier_(politicus)" title="Émile Ollivier (politicus)">Émile Ollivier</a> de grote winnaar van de verkiezingen met 125 zetels. Daarmee werd deze partij de grootste oppositiepartij, na de royalisten (41 zetels) en de republikeinen (30 zetels).<sup id="cite_ref-Antonetti279_37-1" class="reference"><a href="#cite_note-Antonetti279-37"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Een nieuwe factor in deze verkiezingsuitslag is evenwel de grote vooruitgang van de republikeinen onder de arbeidersklasse, waarvan voor het eerst een meerderheid stemde op republikeinse kandidaten. Dit werd als een mislukking beschouwd van het sociale beleid dat keizer Napoleon III had willen voeren. De eendracht tussen de <a href="/wiki/Proletarisch_internationalisme" title="Proletarisch internationalisme">internationalisten</a> en de republikeinse burgerij werd hierdoor een voldongen feit. </p><p>Bovendien braken er na de verkiezingen straatgevechten uit, iets wat in 15 jaar niet meer was gebeurd. Na de verkiezingen interpelleerde een groot deel van de volksvertegenwoordigers de keizer met de oproep tot verdere democratische hervormingen. De aanleiding van deze zogenaamde <a href="/wiki/Interpellatie_van_de_116_volksvertegenwoordigers" title="Interpellatie van de 116 volksvertegenwoordigers">Interpellatie van de 116 volksvertegenwoordigers</a> was de <a href="/w/index.php?title=Schietpartij_in_Br%C3%BBl%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schietpartij in Brûlé (de pagina bestaat niet)">schietpartij in Brûlé</a>, in <a href="/wiki/La_Ricamarie" title="La Ricamarie">La Ricamarie</a>, nabij <a href="/wiki/Saint-%C3%89tienne" title="Saint-Étienne">Saint-Étienne</a>, waarbij het leger een staking wilde breken en op 16 juni 1869 veertien personen doodschoot. Napoleon III zag zich genoodzaakt nieuwe hervormingen door te voeren. Met het <a href="/wiki/Senatus_consulta_onder_Napoleon_III#Liberale_Keizerrijk_(1860-1870)" title="Senatus consulta onder Napoleon III"><i>senatus consultum</i> van 8 september 1869</a> verkreeg het Wetgevend Lichaam een volwaardig wetgevend initiatiefrecht. Een andere belangrijke vernieuwing was het ontslag van de voltallige <a href="/wiki/Regering-Bonaparte_III" title="Regering-Bonaparte III">regering-Bonaparte III</a> en de aanstelling van de nieuwe regering <a href="/wiki/Regering-Bonaparte_IV" title="Regering-Bonaparte IV">regering-Bonaparte IV</a>. Nooit eerder in het bestaan van het keizerrijk had er zulke ingrijpende herschikking van de regering plaatsgehad. </p> <table class="wikitable" style="margin-left:auto; margin-right:auto; text-align:right;"> <caption>Vergelijkende tabel van de verkiezingsresultaten tijdens het Tweede Keizerrijk.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <th scope="col" colspan="2">Verkiezingen </th> <th scope="col">Aantal kiezers </th> <th scope="col">Bonapartisten </th> <th scope="col">Oppositie </th> <th scope="col">Onthoudingen </th></tr> <tr> <td bgcolor="#008000">  </td> <td align="center"><a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1852" title="Franse parlementsverkiezingen 1852">1852</a> </td> <td>9.836.000 </td> <td>5.248.000 </td> <td>810.000 </td> <td>3.613.000 </td></tr> <tr> <td bgcolor="#008000">  </td> <td align="center"><a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1857" title="Franse parlementsverkiezingen 1857">1857</a> </td> <td>9.490.000 </td> <td>5.471.000 </td> <td>665.000 </td> <td>3.372.000 </td></tr> <tr> <td bgcolor="#008000">  </td> <td align="center"><a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1863" title="Franse parlementsverkiezingen 1863">1863</a> </td> <td>9.938.000 </td> <td>5.308.000 </td> <td>1.954.000 </td> <td>2.714.000 </td></tr> <tr> <td bgcolor="#008000">  </td> <td align="center"><a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1869" title="Franse parlementsverkiezingen 1869">1869</a> </td> <td>10.417.000 </td> <td>4.438.000 </td> <td>3.355.000 </td> <td>2.291.000 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Buitenlands_beleid_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk">Buitenlands beleid tijdens het Tweede Franse Keizerrijk</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Buitenlands beleid tijdens het Tweede Franse Keizerrijk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Buitenlands beleid tijdens het Tweede Franse Keizerrijk"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Europese_oorlogen">Europese oorlogen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Europese oorlogen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Europese oorlogen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Napoleon III hield er net als zijn oom <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon Bonaparte</a> een ambitieus buitenlands beleid op na. Hij keek daarom ook persoonlijk toe op dit buitenlandbeleid en de werking van de Franse diplomatie. Keizer Napoleon III zou tijdens zijn regeerperiode streven naar een Europa van grote industriestaten die onderling samenwerkten door het afsluiten van vrijhandelsverdragen. </p><p>Sinds de val van het <a href="/wiki/Eerste_Franse_Keizerrijk" title="Eerste Franse Keizerrijk">Eerste Franse Keizerrijk</a> en het <a href="/wiki/Congres_van_Wenen" title="Congres van Wenen">Congres van Wenen</a> in 1815 was Frankrijk op diplomatiek vlak een tweederangsstaat geworden. Het eerste doel van Napoleon III was dan ook om Frankrijk opnieuw een vooraanstaande rol te laten spelen op het Europese continent. Tegelijkertijd probeerde hij de grootmachten die zich destijds in Wenen anti-Frans hadden opgesteld, tegen elkaar op te zetten. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Krimoorlog">Krimoorlog</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Krimoorlog" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Krimoorlog"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Krimoorlog" title="Krimoorlog">Krimoorlog</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Vernet_-_La_prise_de_Malakoff.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Vernet_-_La_prise_de_Malakoff.jpg/260px-Vernet_-_La_prise_de_Malakoff.jpg" decoding="async" width="260" height="395" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Vernet_-_La_prise_de_Malakoff.jpg/390px-Vernet_-_La_prise_de_Malakoff.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Vernet_-_La_prise_de_Malakoff.jpg/520px-Vernet_-_La_prise_de_Malakoff.jpg 2x" data-file-width="749" data-file-height="1138" /></a><figcaption><i>La prise de Malakoff</i> door <a href="/wiki/Horace_Vernet" title="Horace Vernet">Horace Vernet</a> uit 1858. Een Britse officier groet de Franse generaal <a href="/wiki/Patrice_de_Mac_Mahon" title="Patrice de Mac Mahon">Patrice de Mac Mahon</a> op de <a href="/wiki/Redoute" title="Redoute">redoute</a> van Malachov.</figcaption></figure> <p>Tijdens de <a href="/wiki/Krimoorlog" title="Krimoorlog">Krimoorlog</a>, die duurde van 1853 tot 1856, wist Napoleon III voor het eerst de invloed van Frankrijk binnen Europa te vergroten en zijn visie aangaande buitenlands beleid uit te werken. Door de Franse deelname in de coalitie met het <a href="/wiki/Ottomaanse_Rijk" title="Ottomaanse Rijk">Ottomaanse Rijk</a>, het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_van_Groot-Brittanni%C3%AB_en_Ierland" title="Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland">Verenigd Koninkrijk</a> en <a href="/wiki/Koninkrijk_Sardini%C3%AB" title="Koninkrijk Sardinië">Piëmont-Sardinië</a> tegen het <a href="/wiki/Keizerrijk_Rusland" title="Keizerrijk Rusland">Russische Keizerrijk</a> wist Frankrijk zich immers uit zijn militair en diplomatiek isolement te bevrijden dat reeds bestond sinds het begin van de 19e eeuw als gevolg van de <a href="/wiki/Franse_revolutionaire_en_napoleontische_oorlogen" title="Franse revolutionaire en napoleontische oorlogen">Coalitieoorlogen</a> van keizer <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon Bonaparte</a>. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk vonden elkaar vanwege hun gedeelde belangen aangaande het Ottomaanse Rijk: Frankrijk wilde zijn invloed op Egypte verruimen om er in het bijzonder de plannen voor de bouw van het <a href="/wiki/Suezkanaal" title="Suezkanaal">Suezkanaal</a> uit te voeren, terwijl het Verenigd Koninkrijk zijn handelsroutes naar <a href="/wiki/Brits-Indi%C3%AB" title="Brits-Indië">Brits-Indië</a> wilde veiligstellen. Nadat de oorlog tussen de Turken en de Russen was uitgebroken in oktober 1853, verklaarden op hun beurt de Fransen en de Britten de oorlog aan de Russen op 27 maart 1854. </p><p>Op diplomatiek vlak had de Krimoorlog gunstige gevolgen voor Frankrijk. Keizer Napoleon III wist immers toenadering te vinden tot het Verenigd Koninkrijk terwijl tegelijkertijd de Britse banden met het <a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">Keizerrijk Oostenrijk</a> en het <a href="/wiki/Keizerrijk_Rusland" title="Keizerrijk Rusland">Keizerrijk Rusland</a> vertroebelden. </p><p>Na de <a href="/wiki/Slag_aan_de_Alma" title="Slag aan de Alma">Slag aan de Alma</a> (20 september 1854), de vernietiging van de Russische vloot in <a href="/wiki/Sebastopol" title="Sebastopol">Sebastopol</a> en de <a href="/wiki/Slag_bij_Malachov" title="Slag bij Malachov">Slag bij Malachov</a> (7 september 1855) capituleerde de Russen, waardoor de Brits-Franse overwinning een feit was. Niettemin sneuvelden 95.000 Franse soldaten, waarvan er 75.000 omkwamen tijdens de <a href="/wiki/Belegering_van_Sebastopol_(1854-1855)" title="Belegering van Sebastopol (1854-1855)">Belegering van Sebastopol</a>. Onder meer de Franse legerarts <a href="/wiki/Lucien_Baudens" title="Lucien Baudens">Lucien Baudens</a> werd tijdens de Krimoorlog getroffen door tyfus, waaraan hij uiteindelijk zou overlijden in 1857. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Edouard_Dubufe_Congr%C3%A8s_de_Paris.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Edouard_Dubufe_Congr%C3%A8s_de_Paris.jpg/260px-Edouard_Dubufe_Congr%C3%A8s_de_Paris.jpg" decoding="async" width="260" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Edouard_Dubufe_Congr%C3%A8s_de_Paris.jpg/390px-Edouard_Dubufe_Congr%C3%A8s_de_Paris.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Edouard_Dubufe_Congr%C3%A8s_de_Paris.jpg/520px-Edouard_Dubufe_Congr%C3%A8s_de_Paris.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1192" /></a><figcaption>De onderhandelaars van de <a href="/wiki/Vrede_van_Parijs_(1856)" title="Vrede van Parijs (1856)">Vrede van Parijs</a>. <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois-Adolphe_de_Bourqueney" title="François-Adolphe de Bourqueney">François-Adolphe de Bourqueney</a> staat centraal achteraan, met zijn rechterarm leunend op een stoel. <a href="/wiki/Alexandre_Colonna-Walewski" title="Alexandre Colonna-Walewski">Alexandre Colonna-Walewski</a> zit in de tweede zetel vooraan.</figcaption></figure> <p>Na de Russische capitulatie vonden de vredesbesprekingen plaats in <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>. De Franse onderhandelaars in deze gesprekken waren de diplomaat en latere <a href="/wiki/Lijst_van_senatoren_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Lijst van senatoren tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">senator</a> <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois-Adolphe_de_Bourqueney" title="François-Adolphe de Bourqueney">François-Adolphe de Bourqueney</a> en minister van Buitenlandse Zaken <a href="/wiki/Alexandre_Colonna-Walewski" title="Alexandre Colonna-Walewski">Alexandre Colonna-Walewski</a>. </p><p>Het afsluiten van de <a href="/wiki/Vrede_van_Parijs_(1856)" title="Vrede van Parijs (1856)">Vrede van Parijs</a> en de geboorte van zijn zoon en troonopvolger <a href="/wiki/Napoleon_Eug%C3%A8ne_Lodewijk_Bonaparte" title="Napoleon Eugène Lodewijk Bonaparte">Napoleon Eugène Lodewijk Bonaparte</a> in dezelfde periode waren persoonlijke overwinningen voor keizer Napoleon III, die het aanzien van Frankrijk en het keizerlijk regime konden vergroten. De Fransen en de Britten wisten van de Russen te verkrijgen dat zij de onafhankelijkheid van het Ottomaanse Rijk erkenden. Zij konden bovendien de onafhankelijkheid van de vorstendommen <a href="/wiki/Vorstendom_Moldavi%C3%AB" title="Vorstendom Moldavië">Moldavië</a> en <a href="/wiki/Walachije" title="Walachije">Walachije</a> van het Ottomaanse Rijk en de vrij doorvaart over de <a href="/wiki/Donau" title="Donau">Donau</a> en de <a href="/wiki/Zwarte_Zee" title="Zwarte Zee">Zwarte Zee</a> uit de brand slepen. </p><p>Moldavië en Walachije zouden zich later verenigen in een personele unie onder het koningschap van <a href="/wiki/Alexander_Jan_Cuza" title="Alexander Jan Cuza">Alexander Jan Cuza</a>. In 1881 zou hieruit het <a href="/wiki/Koninkrijk_Roemeni%C3%AB" title="Koninkrijk Roemenië">Koninkrijk Roemenië</a> ontstaan. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Italiëbeleid_van_Napoleon_III"><span id="Itali.C3.ABbeleid_van_Napoleon_III"></span>Italiëbeleid van Napoleon III</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Italiëbeleid van Napoleon III" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Italiëbeleid van Napoleon III"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Ugolini%CC%A0-Ritratto_di_Re_Vittorio_Emanuele_II.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Ugolini%CC%A0-Ritratto_di_Re_Vittorio_Emanuele_II.jpg/260px-Ugolini%CC%A0-Ritratto_di_Re_Vittorio_Emanuele_II.jpg" decoding="async" width="260" height="326" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Ugolini%CC%A0-Ritratto_di_Re_Vittorio_Emanuele_II.jpg/390px-Ugolini%CC%A0-Ritratto_di_Re_Vittorio_Emanuele_II.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Ugolini%CC%A0-Ritratto_di_Re_Vittorio_Emanuele_II.jpg/520px-Ugolini%CC%A0-Ritratto_di_Re_Vittorio_Emanuele_II.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="1004" /></a><figcaption><a href="/wiki/Victor_Emanuel_II_van_Itali%C3%AB" title="Victor Emanuel II van Italië">Victor Emmanuel II</a>, koning van Piëmont-Sardinië en later koning van Italië.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Camillo_Benso_di_Cavour_1864_by_Francesco_Hayez_041.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Camillo_Benso_di_Cavour_1864_by_Francesco_Hayez_041.jpg/260px-Camillo_Benso_di_Cavour_1864_by_Francesco_Hayez_041.jpg" decoding="async" width="260" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Camillo_Benso_di_Cavour_1864_by_Francesco_Hayez_041.jpg/390px-Camillo_Benso_di_Cavour_1864_by_Francesco_Hayez_041.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Camillo_Benso_di_Cavour_1864_by_Francesco_Hayez_041.jpg/520px-Camillo_Benso_di_Cavour_1864_by_Francesco_Hayez_041.jpg 2x" data-file-width="3117" data-file-height="3833" /></a><figcaption><a href="/wiki/Camillo_Benso_di_Cavour" title="Camillo Benso di Cavour">Camillo Benso di Cavour</a>, eerste minister van Piëmont-Sardinië.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Napol%C3%A9on_III_%C3%A0_la_bataille_de_Solf%C3%A9rino..jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Napol%C3%A9on_III_%C3%A0_la_bataille_de_Solf%C3%A9rino..jpg/260px-Napol%C3%A9on_III_%C3%A0_la_bataille_de_Solf%C3%A9rino..jpg" decoding="async" width="260" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Napol%C3%A9on_III_%C3%A0_la_bataille_de_Solf%C3%A9rino..jpg/390px-Napol%C3%A9on_III_%C3%A0_la_bataille_de_Solf%C3%A9rino..jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Napol%C3%A9on_III_%C3%A0_la_bataille_de_Solf%C3%A9rino..jpg/520px-Napol%C3%A9on_III_%C3%A0_la_bataille_de_Solf%C3%A9rino..jpg 2x" data-file-width="1359" data-file-height="795" /></a><figcaption><a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> tijdens de <a href="/wiki/Slag_bij_Solferino" title="Slag bij Solferino">Slag bij Solferino</a> (1859) door <a href="/wiki/Jean-Louis-Ernest_Meissonier" title="Jean-Louis-Ernest Meissonier">Jean-Louis-Ernest Meissonier</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Napoleon_iii_visit_genoa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Napoleon_iii_visit_genoa.jpg/260px-Napoleon_iii_visit_genoa.jpg" decoding="async" width="260" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Napoleon_iii_visit_genoa.jpg/390px-Napoleon_iii_visit_genoa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Napoleon_iii_visit_genoa.jpg/520px-Napoleon_iii_visit_genoa.jpg 2x" data-file-width="3726" data-file-height="1422" /></a><figcaption><a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> in <a href="/wiki/Genua_(stad)" title="Genua (stad)">Genua</a> (1859) door <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A9odore_Gudin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Théodore Gudin (de pagina bestaat niet)">Théodore Gudin</a>.</figcaption></figure> <p>Het Italiëbeleid van Napoleon III was gericht ten voordele van de <a href="/wiki/Risorgimento" title="Risorgimento">Risorgimento</a> (de eenmaking van <a href="/wiki/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a>) en ten nadele van de invloed van het <a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">Keizerrijk Oostenrijk</a> en leverde Frankrijk ook territoriale uitbreidingen op, toen in 1860 het <a href="/wiki/Graafschap_Nizza" title="Graafschap Nizza">graafschap Nice</a> en het <a href="/wiki/Hertogdom_Savoye" title="Hertogdom Savoye">hertogdom Savoye</a> werden geannexeerd als gevolg van het <a href="/wiki/Verdrag_van_Turijn_(1860)" title="Verdrag van Turijn (1860)">Verdrag van Turijn</a>. </p><p>Keizer Napoleon III, zelf een voormalige <i><a href="/wiki/Carbonari" title="Carbonari">carbonaro</a></i> en dus voorstander van de Italiaanse eenmaking, zou vanuit het idee van het <a href="/wiki/Zelfbeschikkingsrecht" title="Zelfbeschikkingsrecht">zelfbeschikkingsrecht</a> voor de volkeren een beleid voeren dat gericht was tegen Oostenrijk en de Oostenrijkse invloed op het <a href="/wiki/Apennijns_Schiereiland" title="Apennijns Schiereiland">Apennijns Schiereiland</a>. Op het grondgebied van het hedendaagse <a href="/wiki/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a> bestond op dat moment immers nog geen Italiaanse eenheidsstaat, maar kende men er verschillende kleinere koninkrijken, hertogdommen enzovoort. </p><p>Een Frans militair ingrijpen in de regio bleef aanvankelijk uit, daar dit te riskant werd bevonden: dit zou immers afbreuk doen aan de macht van de paus, die toen niet alleen een religieuze leider was maar ook het staatshoofd van de <a href="/wiki/Kerkelijke_Staat" title="Kerkelijke Staat">Kerkelijke Staat</a>. Bovendien werd gevreesd voor de kost en de economische en budgettaire impact van zulk militair ingrijpen. </p><p>De mislukte <a href="/wiki/Aanslag_op_Napoleon_III" title="Aanslag op Napoleon III">aanslag op Napoleon III</a> door de Italiaanse revolutionair <a href="/wiki/Felice_Orsini" title="Felice Orsini">Felice Orsini</a> zou echter een kentering teweegbrengen in het Franse standpunt ten aanzien van de kwestie Italië. Napoleon III zou zich voortaan meer gaan toeleggen op de <a href="/wiki/Risorgimento" title="Risorgimento">Risorgimento</a>, de Italiaanse eenmaking, wat al snel leidde tot hechtere banden met het naburige <a href="/wiki/Koninkrijk_Sardini%C3%AB" title="Koninkrijk Sardinië">Piëmont-Sardinië</a>.<sup id="cite_ref-Savoie18602_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Savoie18602-39"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Franse overwinning in de <a href="/wiki/Krimoorlog" title="Krimoorlog">Krimoorlog</a> en het verhoogde geopolitieke gewicht van Frankrijk maakten een Franse rol in de Risorgimento mede mogelijk. </p><p>Op 21 juli 1858 volgde de <a href="/wiki/Ontmoeting_van_Plombi%C3%A8res" title="Ontmoeting van Plombières">Ontmoeting van Plombières</a>, een geheime vergadering van keizer Napoleon III met <a href="/wiki/Camillo_Benso_di_Cavour" title="Camillo Benso di Cavour">Camillo Benso di Cavour</a>, de eerste minister van Piëmont-Sardinië. De keizer deed hem het voorstel om de oprichting van een nieuw koninkrijk in <a href="/wiki/Noord-Itali%C3%AB" title="Noord-Italië">Noord-Italië</a> te steunen, in ruil voor de Franse annexatie van de gebieden Nice en Savoye en het behoud van de wereldlijke macht van de paus in de Kerkelijke Staat. Dit voorstel is een voorbeeld van de <a href="/wiki/Drinkgeldpolitiek" title="Drinkgeldpolitiek">drinkgeldpolitiek</a> van de keizer, waarbij hij voor Frankrijk gebiedsuitbreidingen wenste te verkrijgen in ruil voor militaire steun.<sup id="cite_ref-Savoie18602_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-Savoie18602-39"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het was daarom niet zo zeer de bedoeling van Napoleon III om één staat op te richten over het volledige Italiaanse schiereiland, maar eerder om de volkeren in Noord-Italië te verenigen en er een einde te maken aan de Oostenrijkse bezetting (met name de volkeren van <a href="/wiki/Koninkrijk_Sardini%C3%AB" title="Koninkrijk Sardinië">Piëmont-Sardinië</a>, <a href="/wiki/Koninkrijk_Lombardije-Veneti%C3%AB" title="Koninkrijk Lombardije-Venetië">Lombardije-Venetie</a>, <a href="/wiki/Parma_(provincie)" title="Parma (provincie)">Parma</a> en <a href="/wiki/Modena_(provincie)" title="Modena (provincie)">Modena</a>), alsook om in het zuiden een apart koninkrijk op te richten (<a href="/wiki/Groothertogdom_Toscane" title="Groothertogdom Toscane">Toscane</a>, <a href="/wiki/Marche_(Itali%C3%AB)" class="mw-redirect" title="Marche (Italië)">Marche</a>, <a href="/wiki/Umbri%C3%AB" title="Umbrië">Umbrië</a>, <a href="/wiki/Rome_(stad)" title="Rome (stad)">Rome</a> en <a href="/wiki/Lazio" title="Lazio">Latium</a>) en dit naast het <a href="/wiki/Koninkrijk_Napels" title="Koninkrijk Napels">Koninkrijk Napels</a>.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Frankrijk en Piëmont-Sardinië sloten een vriendschapsverdrag op 28 januari 1859 en <a href="/wiki/Napoleon_Jozef_Karel_Paul_Bonaparte" title="Napoleon Jozef Karel Paul Bonaparte">Napoleon Jozef Karel Paul Bonaparte</a>, een neef van de Franse keizer, huwde op 30 januari 1859 met <a href="/wiki/Maria_Clothilde_van_Savoye" title="Maria Clothilde van Savoye">Clothilde</a>, een dochter van koning <a href="/wiki/Victor_Emanuel_II_van_Itali%C3%AB" title="Victor Emanuel II van Italië">Victor Emanuel II</a>.<sup id="cite_ref-Savoie18602_39-2" class="reference"><a href="#cite_note-Savoie18602-39"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Dessin_R%C3%A9ception_Tuilleries_(1860).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Dessin_R%C3%A9ception_Tuilleries_%281860%29.jpg/260px-Dessin_R%C3%A9ception_Tuilleries_%281860%29.jpg" decoding="async" width="260" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Dessin_R%C3%A9ception_Tuilleries_%281860%29.jpg/390px-Dessin_R%C3%A9ception_Tuilleries_%281860%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Dessin_R%C3%A9ception_Tuilleries_%281860%29.jpg/520px-Dessin_R%C3%A9ception_Tuilleries_%281860%29.jpg 2x" data-file-width="3477" data-file-height="2569" /></a><figcaption>Napoleon III ontving op 21 maart 1860 een Piëmontese delegatie onder leiding van <a href="/w/index.php?title=Am%C3%A9d%C3%A9e_Greyfi%C3%A9_de_Bellecombe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amédée Greyfié de Bellecombe (de pagina bestaat niet)">Amédée Greyfié de Bellecombe</a> op het <a href="/wiki/Tuilerie%C3%ABnpaleis" title="Tuilerieënpaleis">Tuilerieënpaleis</a>.</figcaption></figure> <p>Met het oog op een eventueel Frans militair optreden verzekerde Napoleon III zich vooraf van de Russische en Britse neutraliteit eens het tot een oorlog zou komen tegen Oostenrijk. Nadat op 26 april 1859 inderdaad oorlog uitbrak, kwam Frankrijk zijn verdragsengagementen ten aanzien van Piëmont-Sardinië ook effectief na, wat betekende dat Frankrijk in deze <a href="/wiki/Tweede_Italiaanse_Onafhankelijkheidsoorlog" title="Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog">Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog</a> stapte. Keizer Napoleon III nam persoonlijk het opperbevel over het Franse leger op zich. Na de <a href="/wiki/Slag_bij_Montebello_(1859)" title="Slag bij Montebello (1859)">Slag bij Montebello</a> (20 mei 1859), de <a href="/wiki/Slag_bij_Palestro" title="Slag bij Palestro">Slag bij Palestro</a> (31 mei 1859), de <a href="/wiki/Slag_bij_Magenta" title="Slag bij Magenta">Slag bij Magenta</a> (4 juni 1859) en de <a href="/wiki/Slag_bij_Solferino" title="Slag bij Solferino">Slag bij Solferino</a> (24 juni 1859) besloot hij evenwel om verdere gevechten op te schorten vanwege de forse Franse verliezen. Bovendien vreesde hij dat de strijd zou vastlopen en mobiliseerde <a href="/wiki/Pruisen" title="Pruisen">Pruisen</a> zijn troepen op 6 juni 1859. Na topoverleg tussen de Franse keizer Napoleon III en de Oostenrijkse keizer <a href="/wiki/Frans_Jozef_I_van_Oostenrijk" title="Frans Jozef I van Oostenrijk">Frans Jozef</a> werd op 12 juli 1859 de <a href="/wiki/Wapenstilstand_van_Villafranca" title="Wapenstilstand van Villafranca">Wapenstilstand van Villafranca</a> afgesloten. Later, in november 1859, volgde het <a href="/wiki/Verdrag_van_Z%C3%BCrich" title="Verdrag van Zürich">Verdrag van Zürich</a>, waarbij Oostenrijk afstand deed van Lombarije, maar Venetië wist te behouden. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Italia_1843-fr.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Italia_1843-fr.png/260px-Italia_1843-fr.png" decoding="async" width="260" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Italia_1843-fr.png/390px-Italia_1843-fr.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Italia_1843-fr.png/520px-Italia_1843-fr.png 2x" data-file-width="885" data-file-height="909" /></a><figcaption>Het Italiaanse schiereiland ten tijde van de <a href="/wiki/Risorgimento" title="Risorgimento">Risorgimento</a>. Het <a href="/wiki/Graafschap_Nizza" title="Graafschap Nizza">graafschap Nice</a> en het <a href="/wiki/Hertogdom_Savoye" title="Hertogdom Savoye">hertogdom Savoye</a>, in het noordwesten, werden door Frankrijk geannexeerd na het <a href="/wiki/Verdrag_van_Turijn_(1860)" title="Verdrag van Turijn (1860)">Verdrag van Turijn</a>.</figcaption></figure> <p>De oorlog in Italië leverde Frankrijk enkele gebiedsuitbreidingen op. Zoals vooraf was afgesproken verwierf Frankrijk in 1860 het <a href="/wiki/Graafschap_Nizza" title="Graafschap Nizza">graafschap Nice</a> en het <a href="/wiki/Hertogdom_Savoye" title="Hertogdom Savoye">hertogdom Savoye</a> als gevolg van het <a href="/wiki/Verdrag_van_Turijn_(1860)" title="Verdrag van Turijn (1860)">Verdrag van Turijn</a>. In dit verdrag werd ook de annexatie van Toscane, Parma en Modena door Piëmont-Sardinië geregeld.<sup id="cite_ref-Savoie18602_39-3" class="reference"><a href="#cite_note-Savoie18602-39"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De exacte nieuwe grenzen werden aanvankelijk nog niet vastgelegd en de uitwerking van dit verdrag werd gekoppeld aan de goedkeuring van de bevolking. Vooral de inwoners van het graafschap Nice stonden eerder terughoudend tegenover de Franse annexatie. De twee volksvertegenwoordigers in het parlement van Piëmont-Sardinië uit deze streek die in maart 1860 werden verkozen, <a href="/wiki/Giuseppe_Garibaldi" title="Giuseppe Garibaldi">Giuseppe Garibaldi</a> en <a href="/w/index.php?title=Carlo_Laurenti_Robaudi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlo Laurenti Robaudi (de pagina bestaat niet)">Carlo Laurenti Robaudi</a> waren bovendien felle tegenstanders van de annexatie. Koning Victor Emanuel II steunde de gebiedsoverdracht wel. In het <a href="/w/index.php?title=Plebisciet_van_15_en_16_april_1860&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plebisciet van 15 en 16 april 1860 (de pagina bestaat niet)">plebisciet van 15 en 16 april 1860</a> sprak met 83% uiteindelijk toch een meerderheid van de bevolking van Nice zich uit ten voordele van de annexatie door Frankrijk. Ook in Savoye stemde een meerderheid voor de annexatie, hoewel er ook stemmen opgingen die het idee van een onafhankelijke staat of samenvoeging bij het naburige <a href="/wiki/Zwitserland" title="Zwitserland">Zwitserland</a> genegen waren.<sup id="cite_ref-Savoie18602_39-4" class="reference"><a href="#cite_note-Savoie18602-39"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 14 juni 1860 volgde de officiële annexatie, door de oprichting van de departementen <a href="/wiki/Savoie_(departement)" title="Savoie (departement)">Savoie</a> en <a href="/wiki/Haute-Savoie" title="Haute-Savoie">Haute-Savoie</a>. Een jaar later, in 1861, werden ook de vrije steden <a href="/wiki/Menton" title="Menton">Menton</a> en <a href="/wiki/Roquebrune-Cap-Martin" title="Roquebrune-Cap-Martin">Roquebrune-Cap-Martin</a> Frans in gevolge het <a href="/wiki/Frans-Monegaskisch_Verdrag_(1861)" title="Frans-Monegaskisch Verdrag (1861)">Frans-Monegaskisch Verdrag van 1861</a>. De Monegaskische prins <a href="/wiki/Karel_III_van_Monaco" title="Karel III van Monaco">Karel III</a> zag hierdoor zijn grondgebied aanzienlijk inkrimpen, maar kreeg in ruil de som van vier miljoen frank. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Valledesdappes_1862.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Valledesdappes_1862.jpg/300px-Valledesdappes_1862.jpg" decoding="async" width="300" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Valledesdappes_1862.jpg/450px-Valledesdappes_1862.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7c/Valledesdappes_1862.jpg 2x" data-file-width="594" data-file-height="343" /></a><figcaption>Deze kaart werd als bijlage aan het <a href="/wiki/Verdrag_van_Dappes" title="Verdrag van Dappes">Verdrag van Dappes</a> gehecht en toont in detail de gebiedsruil tussen <a href="/wiki/Zwitserland" title="Zwitserland">Zwitserland</a> en <a href="/wiki/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a> die zich naar aanleiding van dit verdrag voltrok. De rode lijn is de nieuwe grens, de groene lijn de oude.</figcaption></figure> <p>De annexatie van Savoye rakelde de Franse aanspraken op de <a href="/w/index.php?title=Dappesvallei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dappesvallei (de pagina bestaat niet)">Dappesvallei</a> weerom op. Dit gebied in de Frans-Zwitserse grensregio werd door Frankrijk geannexeerd ten tijde van het <a href="/wiki/Eerste_Franse_Keizerrijk" title="Eerste Franse Keizerrijk">Eerste Franse Keizerrijk</a> in 1802. Het <a href="/wiki/Congres_van_Wenen" title="Congres van Wenen">Congres van Wenen</a> kende het grondgebied in 1815 opnieuw toe aan de <a href="/wiki/Confederatie_van_de_XXII_kantons" title="Confederatie van de XXII kantons">Zwitserse Confederatie</a>. Frankrijk bleef evenwel aanspraken op het gebied formuleren. Hoewel het betwiste gebied niet zeer groot was, was het van groot militair en strategisch belang, aangezien het op de route lag tussen Frankrijk en Piëmont-Sardinië. In 1862 formuleerde Frankrijk dan ook een voorstel van grondruil, waarbij zowel Frankrijk als <a href="/wiki/Zwitserland" title="Zwitserland">Zwitserland</a> gebieden zouden afstaan en verwerven. De Zwitsers gingen in op dit voorstel, waarna er in <a href="/wiki/Bern_(stad)" title="Bern (stad)">Bern</a> werd onderhandeld. Namens Zwitserland was bondspresident <a href="/wiki/Jakob_St%C3%A4mpfli" title="Jakob Stämpfli">Jakob Stämpfli</a> de hoofdonderhandelaar. Namens Frankrijk was dat <a href="/w/index.php?title=Louis-F%C3%A9lix-%C3%89tienne_de_Turgot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louis-Félix-Étienne de Turgot (de pagina bestaat niet)">Louis-Félix-Étienne de Turgot</a>, de Franse ambassadeur in Zwitserland. Op 8 december 1862 werd uiteindelijk het <a href="/wiki/Verdrag_van_Dappes" title="Verdrag van Dappes">Verdrag van Dappes</a> afgesloten en was de gebiedsruil een feit.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>noot 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ondanks de Franse overwinning wist Napoleon III met gemengde gevoelens terug te blikken op zijn Italiëbeleid. De Franse militaire successen en de zwakke positie van de Franse diplomatie aangaande Italië na de oorlog hadden de Oostenrijkse en Pruisische vijandigheid ten aanzien van Frankrijk enkel maar vergroot, terwijl Italië niet onmiddellijk tot een stevige bondgenoot wist uit te groeien. Het staken van de militaire interventie en het Oostenrijkse behoud van Venetië als gevolg daarvan, was dan weer een teleurstelling voor bondgenoot Piëmont-Sardinië. </p><p>Op binnenlands vlak leverde het Italiëbeleid Napoleon III tegenkanting op vanwege de <a href="/wiki/Ultramontanisme" title="Ultramontanisme">ultramontane</a> katholieken. De Italiaanse eenmaking vormde immers een bedreiging voor het voortbestaan van de <a href="/wiki/Kerkelijke_Staat" title="Kerkelijke Staat">Kerkelijke Staat</a> onder gezag van de <a href="/wiki/Paus" title="Paus">paus</a>. Om hun steun te herwinnen ondernam de keizer tussen augustus 1860 en juni 1861 de <a href="/wiki/Franse_interventie_in_Syri%C3%AB" title="Franse interventie in Syrië">Franse interventie in Syrië</a> nadat daar duizenden christenen waren uitgemoord.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tot aan het einde van het Keizerrijk in 1870 zou hij bovendien Franse troepen gekazerneerd houden in <a href="/wiki/Rome_(stad)" title="Rome (stad)">Rome</a>, om zo de laatste wereldlijke macht van de paus te beschermen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Koloniale_expansie_en_overzeese_interventies">Koloniale expansie en overzeese interventies</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Koloniale expansie en overzeese interventies" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Koloniale expansie en overzeese interventies"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Jean-Leon_Gerome_001.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Jean-Leon_Gerome_001.JPG/260px-Jean-Leon_Gerome_001.JPG" decoding="async" width="260" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Jean-Leon_Gerome_001.JPG/390px-Jean-Leon_Gerome_001.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Jean-Leon_Gerome_001.JPG/520px-Jean-Leon_Gerome_001.JPG 2x" data-file-width="2000" data-file-height="984" /></a><figcaption>Ontvangst van de <a href="/wiki/Thailand" title="Thailand">Siamese</a> ambassadeur door keizer <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> en keizerin <a href="/wiki/Eug%C3%A9nie_de_Montijo" title="Eugénie de Montijo">Eugénie</a> in de grote balzaal van het <a href="/wiki/Kasteel_van_Fontainebleau" title="Kasteel van Fontainebleau">kasteel van Fontainebleau</a>, 27 juni 1861. Schilderij van <a href="/wiki/Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me" title="Jean-Léon Gérôme">Jean-Léon Gérôme</a>, 1864.</figcaption></figure> <p>Bij zijn aantreden als keizer erfde <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> een eerder bescheiden Frans overzees imperium, dat bestond uit <a href="/wiki/Frans-Algerije" title="Frans-Algerije">Frans-Algerije</a>, <a href="/wiki/Martinique" title="Martinique">Martinique</a>, <a href="/wiki/Guadeloupe" title="Guadeloupe">Guadeloupe</a>, <a href="/wiki/Frans-Guyana" title="Frans-Guyana">Frans-Guyana</a>, <a href="/wiki/Saint-Pierre_en_Miquelon" title="Saint-Pierre en Miquelon">Saint-Pierre en Miquelon</a>, <a href="/wiki/R%C3%A9union" title="Réunion">Réunion</a>, <a href="/wiki/Mayotte" title="Mayotte">Mayotte</a>, de <a href="/wiki/Frans-Indi%C3%AB" title="Frans-Indië">factorijen in Indië</a> en enkele kleinere eilanden, zoals in <a href="/wiki/Frans-Polynesi%C3%AB" title="Frans-Polynesië">Frans-Polynesië</a>.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hoewel de keizer de kolonies aanvankelijk zag als een last<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en er geen specifiek koloniaal beleid op nahield, zou dit tijdens zijn regeerperiode volledig omkeren, onder invloed van het <a href="/wiki/Saint-simonisme" title="Saint-simonisme">saint-simonisme</a>. Bij de val van het Tweede Franse Keizerrijk in 1870 zou het Franse koloniale imperium uiteindelijk drie keer zo groot zijn dan bij de oprichting van het Tweede Franse Keizerrijk in 1852. Napoleon III zou immers beginnen aansturen op een expansionistisch beleid van overzeese interventies, zowel vanwege het prestige dat dit met zich meebracht als met het doel tegemoet te komen aan de expansionistische opinie bij onder andere het leger en de katholieken. Ook het Franse initiatief tot de bouw van het <a href="/wiki/Suezkanaal" title="Suezkanaal">Suezkanaal</a> in <a href="/wiki/Egypte_(land)" title="Egypte (land)">Egypte</a> (1859-1869) onder leiding van <a href="/wiki/Ferdinand_de_Lesseps" title="Ferdinand de Lesseps">Ferdinand de Lesseps</a> en van <a href="/w/index.php?title=Prosper_Enfantin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prosper Enfantin (de pagina bestaat niet)">Prosper Enfantin</a> kaderde binnen de koloniale expansie. In 1854 werd de Franse koloniale administratie volledig hervormd op initiatief van de keizer, wat in 1858 leidde tot de oprichting van het Ministerie van Algerije en Kolonies. In het kader van de koloniale expansie werd de Franse marine bovendien gemoderniseerd, met onder meer de bouw van een vijftigtal nieuwe <a href="/wiki/Slagschip" title="Slagschip">slagschepen</a> en <a href="/wiki/Stoomboot" title="Stoomboot">stoomschepen</a> die instonden voor het troepenvervoer. </p><p>Als grote voorstander van <a href="/wiki/Vrijhandel" title="Vrijhandel">vrijhandel</a> en ondanks felle oppositie tegen deze maatregel, voerde Napoleon III de regel in dat de <a href="/wiki/Franse_koloni%C3%ABn" class="mw-redirect" title="Franse koloniën">Franse koloniën</a> vrij handel mochten voeren met andere landen onder gelijkaardige douaneregels zoals die golden op het Franse vasteland.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Frans-Algerije">Frans-Algerije</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: Frans-Algerije" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Frans-Algerije"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Alg%C3%A9rie_fr.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Alg%C3%A9rie_fr.jpg/260px-Alg%C3%A9rie_fr.jpg" decoding="async" width="260" height="229" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Alg%C3%A9rie_fr.jpg/390px-Alg%C3%A9rie_fr.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Alg%C3%A9rie_fr.jpg/520px-Alg%C3%A9rie_fr.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2645" /></a><figcaption>Kaart van Frans-Algerije.</figcaption></figure> <p>Hoewel hij aanvankelijk niet veel aandacht besteedde aan de Franse overzeese gebieden, zou keizer Napoleon III zich na enige jaren specifiek toeleggen op <a href="/wiki/Frans-Algerije" title="Frans-Algerije">Frans-Algerije</a>.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Franse dominantie over <a href="/wiki/Algerije" title="Algerije">Algerije</a> was bovendien nog geen verworvenheid. Na de <a href="/wiki/Staatsgreep_in_Frankrijk_(1851)" title="Staatsgreep in Frankrijk (1851)">staatsgreep van 2 december 1851</a> had immers een meerderheid van de kiezers tegen deze bestendiging van de macht door Napoleon III gestemd in het <a href="/wiki/Plebisciet_van_20_en_21_december_1851" title="Plebisciet van 20 en 21 december 1851">plebisciet van 20 en 21 december 1851</a>. </p><p>In september 1860, als hij al acht jaar keizer is, bezocht keizer Napoleon III Frans-Algerije voor het eerst. Door zijn bezoek aan de overzeese kolonie besloot de keizer zich voortaan meer toe te legen op het bestuur van dit gebied. Na zijn terugkeer naar Frankrijk was een van zijn eerste initiatieven het afschaffen van het Ministerie van Algerije en Kolonies, dat pas in 1858 was opgericht. Het beheer van Algerije werd voortaan ondergebracht bij het ministerie van Oorlog, terwijl het beheer van de kolonies voortaan onder het ministerie van Marine viel. De keizer schafte het ministerie af en plaatste Algerije onder militair bestuur omdat hij niet akkoord ging met hoe Algerije door de burgerlijke administratie werd bestuurd en hoe er ten aanzien van de lokale moslimbevolking werd opgetreden.<sup id="cite_ref-Pillorget_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pillorget-47"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Abd-EL-Kader-And-Napoleon-III.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Abd-EL-Kader-And-Napoleon-III.jpg/260px-Abd-EL-Kader-And-Napoleon-III.jpg" decoding="async" width="260" height="196" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Abd-EL-Kader-And-Napoleon-III.jpg/390px-Abd-EL-Kader-And-Napoleon-III.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Abd-EL-Kader-And-Napoleon-III.jpg/520px-Abd-EL-Kader-And-Napoleon-III.jpg 2x" data-file-width="1970" data-file-height="1483" /></a><figcaption><a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> stelt de Algerijnse rebellenleider <a href="/wiki/Abd_al-Kader" title="Abd al-Kader">Abd al-Kader</a> in vrijheid op het <a href="/wiki/Kasteel_van_Amboise" title="Kasteel van Amboise">Kasteel van Amboise</a> op 16 oktober 1852.</figcaption></figure> <p>Napoleon III hield in deze periode de oprichting voor ogen van een Arabisch koninkrijk, bestuurd vanuit <a href="/wiki/Damascus" title="Damascus">Damascus</a> door emir <a href="/wiki/Abd_al-Kader" title="Abd al-Kader">Abd al-Kader</a>. Abd al-Kader was een voormalige Algerijnse rebellenleider die in 1852 door de Fransen werd vrijgelaten en sindsdien in Syrië verbleef. Dit Arabisch koninkrijk zou bovendien onder bescherming worden geplaatst door de Keizer der Fransen.<sup id="cite_ref-Rivet_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rivet-48"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In het licht van dit voornemen dat men in 1862 in Frans-Algerije de gelijkheid invoerde tussen de lokale bevolkingen en de Europeanen. Napoleon III aanschouwde Algerije immers niet als een kolonie, maar als een Arabisch koninkrijk. In een brief aan gouverneur-generaal van Frans-Algerije <a href="/wiki/Aimable_P%C3%A9lissier" title="Aimable Pélissier">Aimable Pélissier</a> van 7 februari 1863 schreef hij: "<i>Les indigènes ont, comme les colons, un droit égal à ma protection, et je suis aussi bien l'Empereur des Arabes que l'Empereur des Français</i>".<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>vertaling 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze visie van de keizer werd niet gedeeld door de Franse legerleiding en de kolonialen in Algerije. </p><p>Bij wijze van symbolische daad kende Napoleon III het <a href="/wiki/Legioen_van_Eer" title="Legioen van Eer">Legioen van Eer</a> toe aan Abd al-Kader, terwijl <a href="/w/index.php?title=Isma%C3%BFl_Urbain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ismaÿl Urbain (de pagina bestaat niet)">Ismaÿl Urbain</a> rond die periode het boek <i>l’Algérie pour les Algériens</i> (<i>Algerije voor de Algerijnen</i>) publiceerde, een boek waarin hij het keizerlijke idee van een Arabisch koninkrijk steunde. </p><p>Bij een tweede bezoek van keizer Napoleon III aan Algerije in de lente van 1865 lanceerde hij dan de piste van een <a href="/wiki/Personele_unie" title="Personele unie">personele unie</a> tussen Frankrijk en Algerije, met <a href="/wiki/Oostenrijk-Hongarije" title="Oostenrijk-Hongarije">Oostenrijk-Hongarije</a> en de band tussen het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_van_Groot-Brittanni%C3%AB_en_Ierland" title="Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland">Verenigd Koninkrijk</a> en de <a href="/wiki/Canadese_Confederatie" title="Canadese Confederatie">Canadese Confederatie</a> als voorbeeld.<sup id="cite_ref-Pillorget_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-Pillorget-47"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bovendien stelde de keizer een deling van Algerije voorop, waarbij de Algerijnse kusten zouden worden toegewezen aan de Franse kolonialen en het zuidelijk gedeelte van Algerije en de <a href="/wiki/Sahara" title="Sahara">Sahara</a> door de Franse bezetter zouden worden verlaten.<sup id="cite_ref-Rivet_48-1" class="reference"><a href="#cite_note-Rivet-48"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In deze periode vaardigde de <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> enkele <i><a href="/wiki/Senatus_consulta_onder_Napoleon_III" title="Senatus consulta onder Napoleon III">senatus consulta</a></i> uit omtrent Frans-Algerije. Het <i>senatus consultum</i> van 22 april 1863 bevatte een wetgevend kader in verband met het grondbezit, om zo de grondgebieden van de volksstammen beter te beschermen en onwettelijke confiscaties tegen te gaan. Het <i>senatus consultum</i> van 14 juli 1865 kende de Franse nationaliteit alsook burgerlijke en politieke rechten toe aan de lokale bevolking van Algerije, op voorwaarde dat deze afstand zouden doen van hun religieuze wetten. In het bijzonder dienden zij afstand te doen van <a href="/wiki/Polygamie" title="Polygamie">polygamie</a>, van de <a href="/wiki/Echtscheiding" title="Echtscheiding">echtscheiding</a> (wat toen verboden was in Frankrijk) en van het islamitische erfrechtstelsel.<sup id="cite_ref-Rivet_48-2" class="reference"><a href="#cite_note-Rivet-48"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bovendien wilde Napoleon III een eigen grondwet voor Algerije invoeren.<sup id="cite_ref-Pillorget_47-2" class="reference"><a href="#cite_note-Pillorget-47"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De meeste van deze keizerlijke voornemens omtrent Algerije werden nooit gerealiseerd vanwege enerzijds de forse tegenstand van de Franse kolonialen, die het Tweede Franse Keizerrijk van Napoleon III meestal niet gunstig gezind waren, en anderzijds vanwege de hongersnood die in Algerije zou heersen op het einde van de <a href="/wiki/Jaren_1860" class="mw-redirect" title="Jaren 1860">jaren 1860</a>. Het idee tot oprichting van een Arabisch koninkrijk werd definitief afgevoerd in 1869.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Nieuwe_veroveringen">Nieuwe veroveringen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Nieuwe veroveringen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Nieuwe veroveringen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Faidherbearmee.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Faidherbearmee.JPG/260px-Faidherbearmee.JPG" decoding="async" width="260" height="334" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Faidherbearmee.JPG/390px-Faidherbearmee.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Faidherbearmee.JPG/520px-Faidherbearmee.JPG 2x" data-file-width="1938" data-file-height="2487" /></a><figcaption><a href="/wiki/Louis_Faidherbe" title="Louis Faidherbe">Louis Faidherbe</a>.</figcaption></figure> <p>Rond de <a href="/wiki/Jaren_1850" class="mw-redirect" title="Jaren 1850">jaren 1850</a> versterkten de Fransen hun invloed in <a href="/wiki/West-Afrika" title="West-Afrika">West-Afrika</a>, en meer bepaald in het huidige <a href="/wiki/Senegal" title="Senegal">Senegal</a>, waar het land al sinds lang handelsnederzettingen had aan de kusten van de <a href="/wiki/Atlantische_Oceaan" title="Atlantische Oceaan">Atlantische Oceaan</a>.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>noot 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Franse kolonel <a href="/wiki/Louis_Faidherbe" title="Louis Faidherbe">Louis Faidherbe</a> was er gouverneur-generaal tussen 1854 en 1865.<sup id="cite_ref-Anceau372_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-Anceau372-54"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Na de <a href="/wiki/Aanval_op_het_fort_van_Medina" title="Aanval op het fort van Medina">oprichting van het fort van Medina</a> door de troepen van Faidherbe in 1857 verwierf Frankrijk de volledige controle over de <a href="/wiki/S%C3%A9n%C3%A9gal" title="Sénégal">Sénégalrivier</a>. Door toedoen van de Franse handelaar <a href="/w/index.php?title=Joseph_Lambert&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joseph Lambert (de pagina bestaat niet)">Joseph Lambert</a> uit <a href="/wiki/Mauritius_(land)" title="Mauritius (land)">Mauritius</a> verwierf Frankrijk in dezelfde periode invloed over het eiland <a href="/wiki/Madagaskar" title="Madagaskar">Madagaskar</a> en over de <a href="/wiki/Comoren_(eilandengroep)" title="Comoren (eilandengroep)">Comoren</a>. In 1862 verwierf Frankrijk bovendien <a href="/wiki/Nieuw-Caledoni%C3%AB_(gebiedsdeel)" title="Nieuw-Caledonië (gebiedsdeel)">Nieuw-Caledonië</a>. In hetzelfde jaar kocht het in het huidige <a href="/wiki/Djibouti_(land)" title="Djibouti (land)">Djibouti</a> de regio <a href="/wiki/Obock_(regio)" title="Obock (regio)">Obock</a> aan, wat een strategische zet was in het kader van de latere bouw van het <a href="/wiki/Suezkanaal" title="Suezkanaal">Suezkanaal</a>. </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Tweede_Opiumoorlog" title="Tweede Opiumoorlog">Tweede Opiumoorlog</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Na onder andere verscheidene moorden op Europese missionarissen en de inbeslagname van Europese koopvaardijschepen in het <a href="/wiki/Verre_Oosten" title="Verre Oosten">Verre Oosten</a>, zetten de Fransen en de Britten een <a href="/wiki/Strafexpeditie" title="Strafexpeditie">strafexpeditie</a> op, de <a href="/wiki/Tweede_Opiumoorlog" title="Tweede Opiumoorlog">Tweede Opiumoorlog</a>. Na hun overwinning in de <a href="/wiki/Tweede_Slag_bij_Canton" title="Tweede Slag bij Canton">Tweede Slag bij Canton</a> in december 1857 zette de Frans-Britse vloot koers richting <a href="/wiki/Peking" title="Peking">Peking</a>, waar ze nochtans zware verliezen leden. Met een versterkte troepenmacht wisten de Fransen en de Britten de Chinezen alsnog te verslaan, wat leidde tot een vernieuwd handelsverdrag, het <a href="/wiki/Verdrag_van_Tianjin" title="Verdrag van Tianjin">Verdrag van Tianjin</a>. Tegelijkertijd werd het <a href="/wiki/Zomerpaleis_(Peking)" title="Zomerpaleis (Peking)">Zomerpaleis</a> in Peking leeggeroofd en werden vele kunstschatten overgebracht naar het <a href="/wiki/Kasteel_van_Fontainebleau" title="Kasteel van Fontainebleau">Kasteel van Fontainebleau</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Prise_de_Saigon_18_Fevrier_1859_Antoine_Morel-Fatio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Prise_de_Saigon_18_Fevrier_1859_Antoine_Morel-Fatio.jpg/260px-Prise_de_Saigon_18_Fevrier_1859_Antoine_Morel-Fatio.jpg" decoding="async" width="260" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Prise_de_Saigon_18_Fevrier_1859_Antoine_Morel-Fatio.jpg/390px-Prise_de_Saigon_18_Fevrier_1859_Antoine_Morel-Fatio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Prise_de_Saigon_18_Fevrier_1859_Antoine_Morel-Fatio.jpg/520px-Prise_de_Saigon_18_Fevrier_1859_Antoine_Morel-Fatio.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1147" /></a><figcaption>Inname van Saigon door de Frans-Spaanse vloot op 17 februari 1958.</figcaption></figure> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Frans-Spaanse_veldtocht_in_Cochin-China" title="Frans-Spaanse veldtocht in Cochin-China">Frans-Spaanse veldtocht in Cochin-China</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Nadat ook in <a href="/wiki/Vietnam" title="Vietnam">Vietnam</a>, en in het bijzonder in <a href="/wiki/Cochin-China" class="mw-redirect" title="Cochin-China">Cochin-China</a> Franse missionarissen werden vermoord, kwam het er tot een Frans-Spaanse <a href="/wiki/Strafexpeditie" title="Strafexpeditie">strafexpeditie</a>. De Frans-Spaanse vloot <a href="/wiki/Beleg_van_Gia_%C4%90%E1%BB%8Bnh" title="Beleg van Gia Định">bombardeerde Saigon</a> in februari 1859. Met het <a href="/wiki/Verdrag_van_Saigon" title="Verdrag van Saigon">Verdrag van Saigon</a> van 5 juni 1862 verwierf Frankrijk vervolgens <a href="/wiki/Frans-Cochin-China" class="mw-redirect" title="Frans-Cochin-China">Frans-Cochin-China</a>. Een jaar later sloot Frankrijk bovendien een akkoord met koning <a href="/wiki/Norodom_van_Cambodja" class="mw-redirect" title="Norodom van Cambodja">Norodom van Cambodja</a> tot oprichting van het <a href="/w/index.php?title=Frans_protectoraat_in_Cambodja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frans protectoraat in Cambodja (de pagina bestaat niet)">Frans protectoraat in Cambodja</a>, om zo een antwoord te bieden op de territoriale uitbreidingsambities van de Vietnamese <a href="/wiki/Nguyen-dynastie" title="Nguyen-dynastie">Nguyen-dynastie</a> of vanuit <a href="/wiki/Thailand" title="Thailand">Siam</a>. In 1866 was een <a href="/wiki/Franse_strafexpeditie_naar_Korea" title="Franse strafexpeditie naar Korea">strafexpeditie naar Korea</a> na de moord van een aantal Franse missionarissen, maar deze expeditie leverde niets op. In ruil voor de Siamese erkenning van het Frans protectoraat stemde Frankrijk er vervolgens in 1867 mee in om Cambodja niet te annexeren en de aanspraken op de Siamese provincies <a href="/wiki/Battambang_(provincie)" title="Battambang (provincie)">Battambang</a> en <a href="/wiki/Angkor_(stad)" title="Angkor (stad)">Angkor</a> in te trekken.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>noot 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ten tijde van het Tweede Franse Keizerrijk groeide het <a href="/wiki/Franse_koloni%C3%ABn" class="mw-redirect" title="Franse koloniën">Franse koloniale imperium</a> aanzienlijk in omvang. Waar de Fransen in 1851 beschikten over een overzees rijk van minder dan 300.000 km², wisten zij dit tegen 1870 meer dan te verdrievoudigen tot meer dan 1.000.000 km² in 1870.<sup id="cite_ref-Anceau372_54-1" class="reference"><a href="#cite_note-Anceau372-54"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Franse_interventie_in_Mexico">Franse interventie in Mexico</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Franse interventie in Mexico" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Franse interventie in Mexico"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Franse_interventie_in_Mexico" title="Franse interventie in Mexico">Franse interventie in Mexico</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Aan het begin van de <a href="/wiki/Jaren_1860" class="mw-redirect" title="Jaren 1860">jaren 1860</a> was <a href="/wiki/Mexico_(land)" title="Mexico (land)">Mexico</a> een verdeeld en instabiel land dat op de rand stond van een burgeroorlog. De Mexicaanse Staat, die sterk was verarmd, besloot op 17 juli 1861 om de afbetalingen aan zijn internationale schuldeisers <a href="/wiki/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a>, <a href="/wiki/Koninkrijk_Spanje_(1716-1873)" title="Koninkrijk Spanje (1716-1873)">Spanje</a> en het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_van_Groot-Brittanni%C3%AB_en_Ierland" title="Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland">Verenigd Koninkrijk</a> op te schorten.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Retrato_de_Benito_Ju%C3%A1rez,_1861-1862.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Retrato_de_Benito_Ju%C3%A1rez%2C_1861-1862.png/260px-Retrato_de_Benito_Ju%C3%A1rez%2C_1861-1862.png" decoding="async" width="260" height="313" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Retrato_de_Benito_Ju%C3%A1rez%2C_1861-1862.png/390px-Retrato_de_Benito_Ju%C3%A1rez%2C_1861-1862.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ac/Retrato_de_Benito_Ju%C3%A1rez%2C_1861-1862.png 2x" data-file-width="424" data-file-height="511" /></a><figcaption><a href="/wiki/Benito_Juarez" class="mw-redirect" title="Benito Juarez">Benito Juarez</a>, de liberale president van Mexico en fel tegenstander van de Franse interventie en keizer <a href="/wiki/Maximiliaan_van_Mexico" title="Maximiliaan van Mexico">Maximiliaan van Mexico</a>.</figcaption></figure> <p>Na het Franse succes in de Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog zag keizer <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> in Mexico een nieuwe militaire opportuniteit. Hij wilde er een regime vestigen dat op politiek en op economisch vlak nauw bij Frankrijk aan zou leunen. Een solide staat in <a href="/wiki/Centraal-Amerika" title="Centraal-Amerika">Centraal-Amerika</a> zou bovendien de <a href="/w/index.php?title=Uitbreiding_van_de_Verenigde_Staten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uitbreiding van de Verenigde Staten (de pagina bestaat niet)">uitbreiding van de Verenigde Staten</a> kunnen stuiten.<sup id="cite_ref-Yon_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-Yon-57"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook zou een verhoogde Franse invloed in deze regio de Franse industrie ten goede komen vanwege de vele grondstoffen die deze regio rijk was. De keizer was zich daarenboven bewust van het geostrategische belang van de <a href="/wiki/Landengte_van_Panama" title="Landengte van Panama">Landengte van Panama</a>.<sup id="cite_ref-Bruley_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bruley-58"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Michel_Chevalier_(politicus)" title="Michel Chevalier (politicus)">Michel Chevalier</a>, de economische raadgever van de keizer, beschouwde diens Mexicaanse plannen als "visionair en modern". Keizerin Eugènie was het project dan weer genegen omdat het een grote katholieke monarchie zou doen ontstaan die zich zou kunnen afzetten tegen de protestantse republiek die de Verenigde Staten was en die als een <a href="/wiki/Domino-effect" title="Domino-effect">domino-effect</a> zou kunnen leiden tot de oprichting van nieuwe koninkrijken in <a href="/wiki/Zuid-Amerika" title="Zuid-Amerika">Zuid-Amerika</a> met Europese koningen op de troon.<sup id="cite_ref-Bruley_58-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bruley-58"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Dell%27Acqua_Ernennung_Maximilians_zum_Kaiser_Mexikos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Dell%27Acqua_Ernennung_Maximilians_zum_Kaiser_Mexikos.jpg/260px-Dell%27Acqua_Ernennung_Maximilians_zum_Kaiser_Mexikos.jpg" decoding="async" width="260" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Dell%27Acqua_Ernennung_Maximilians_zum_Kaiser_Mexikos.jpg/390px-Dell%27Acqua_Ernennung_Maximilians_zum_Kaiser_Mexikos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Dell%27Acqua_Ernennung_Maximilians_zum_Kaiser_Mexikos.jpg/520px-Dell%27Acqua_Ernennung_Maximilians_zum_Kaiser_Mexikos.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="688" /></a><figcaption>Aartshertog <a href="/wiki/Maximiliaan_van_Mexico" title="Maximiliaan van Mexico">Maximiliaan van Oostenrijk</a> krijgt de Mexicaanse keizerskroon aangeboden. Schilderij van <a href="/wiki/Cesare_Dell%27Acqua" title="Cesare Dell'Acqua">Cesare Dell'Acqua</a> uit 1867.</figcaption></figure> <p>Onder het officiële mom de Franse economische belangen in Mexico te waarborgen, sloten Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Spanje een militaire alliantie. De eerste troepen van de alliantie landden in Mexico op 8 december 1861. De wanorde die de <a href="/wiki/Amerikaanse_Burgeroorlog" title="Amerikaanse Burgeroorlog">Amerikaanse Burgeroorlog</a> met zich meebracht in de <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> deed immers een uitgelezen kans ontstaan om een Franse voet aan de grond te krijgen in Mexico. Aanvankelijke onderhandelingen tussen de Europeanen en de Mexicaanse regering, die nochtans hadden geleid tot de <a href="/w/index.php?title=Conventie_van_Soledad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conventie van Soledad (de pagina bestaat niet)">Conventie van Soledad</a>, leidden uiteindelijk tot niets. Tegen april 1862 hadden de Britten en de Spanjaarden zich uit Mexico teruggetrokken, waarna enkel de Fransen overbleven. </p><p>Na de belangrijke <a href="/w/index.php?title=Slag_bij_Las_Cumbres&action=edit&redlink=1" class="new" title="Slag bij Las Cumbres (de pagina bestaat niet)">Slag bij Las Cumbres</a> op 28 april 1862 en de <a href="/wiki/Slag_bij_Puebla" title="Slag bij Puebla">Slag bij Puebla</a> op 5 mei 1862 werd de hoofdstad <a href="/wiki/Mexico-Stad" title="Mexico-Stad">Mexico-Stad</a> op 7 juni 1863 door de Fransen ingenomen. <a href="/wiki/Benito_Ju%C3%A1rez" title="Benito Juárez">Benito Juárez</a>, de president van de Mexicaanse Republiek, vluchtte naar <a href="/wiki/San_Luis_Potos%C3%AD_(stad)" title="San Luis Potosí (stad)">San Luis Potosí</a>, waar hij zijn regering en zijn militair hoofdkwartier hervestigde, en riep de bevolking op tot verzet tegen de Fransen.<sup id="cite_ref-Ezran_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ezran-59"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Llegada_del_Emperador_Maximiliano_y_la_Emperatriz_Carlota_al_puerto_de_Veracru,_M%C3%A9xico.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Llegada_del_Emperador_Maximiliano_y_la_Emperatriz_Carlota_al_puerto_de_Veracru%2C_M%C3%A9xico.jpg/260px-Llegada_del_Emperador_Maximiliano_y_la_Emperatriz_Carlota_al_puerto_de_Veracru%2C_M%C3%A9xico.jpg" decoding="async" width="260" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Llegada_del_Emperador_Maximiliano_y_la_Emperatriz_Carlota_al_puerto_de_Veracru%2C_M%C3%A9xico.jpg/390px-Llegada_del_Emperador_Maximiliano_y_la_Emperatriz_Carlota_al_puerto_de_Veracru%2C_M%C3%A9xico.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Llegada_del_Emperador_Maximiliano_y_la_Emperatriz_Carlota_al_puerto_de_Veracru%2C_M%C3%A9xico.jpg/520px-Llegada_del_Emperador_Maximiliano_y_la_Emperatriz_Carlota_al_puerto_de_Veracru%2C_M%C3%A9xico.jpg 2x" data-file-width="794" data-file-height="573" /></a><figcaption>Aankomst van keizer <a href="/wiki/Maximiliaan_van_Mexico" title="Maximiliaan van Mexico">Maximiliaan van Mexico</a> en keizerin <a href="/wiki/Charlotte_van_Belgi%C3%AB" title="Charlotte van België">Charlotte van België</a> in <a href="/wiki/Veracruz_(stad)" title="Veracruz (stad)">Veracruz</a> op 28 mei 1864.</figcaption></figure> <p>In juli 1863 besloot een groep notabelen binnen de conservatieve partij van Mexico een monarchistische regering te vormen, onder leiding van een katholieke vorst uit Europa. De keizerskroon van Mexico boden ze aan aan aartshertog <a href="/wiki/Maximiliaan_van_Mexico" title="Maximiliaan van Mexico">Maximiliaan van Oostenrijk</a>, een broer van keizer <a href="/wiki/Frans_Jozef_I_van_Oostenrijk" title="Frans Jozef I van Oostenrijk">Frans Jozef I van Oostenrijk</a>. De keizerskroon werd aan een <a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">Oostenrijker</a> aangeboden om de banden tussen Frankrijk en Oostenrijk weer aan te halen, nadat beide landen enkele jaren eerder nog vijanden waren in de <a href="/wiki/Tweede_Italiaanse_Onafhankelijkheidsoorlog" title="Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog">Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog</a>. Na een jaar lang aarzelen aanvaardde Maximiliaan het voorstel. Het <a href="/wiki/Tweede_Mexicaanse_Keizerrijk" title="Tweede Mexicaanse Keizerrijk">Tweede Mexicaanse Keizerrijk</a> werd uitgeroepen op 10 april 1864, zij het dat dit keizerrijk in de feiten een <a href="/wiki/Vazalstaat" title="Vazalstaat">vazalstaat</a> werd van Frankrijk en Maximiliaan slechts een marionettenkeizer was van de Fransen. Op 28 mei 1864 zou keizer Maximiliaan in <a href="/wiki/Veracruz_(stad)" title="Veracruz (stad)">Veracruz</a> voor het eerst voet aan wal zetten in zijn nieuwe keizerrijk. Maximiliaans echtgenote, prinses <a href="/wiki/Charlotte_van_Belgi%C3%AB" title="Charlotte van België">Charlotte van België</a> (de dochter van koning <a href="/wiki/Leopold_I_van_Belgi%C3%AB" title="Leopold I van België">Leopold I van België</a> en zus van koning <a href="/wiki/Leopold_II_van_Belgi%C3%AB" title="Leopold II van België">Leopold II van België</a>), werd keizerin van Mexico. </p><p>Keizer Maximiliaan regeerde in de praktijk slechts over een deel van het Mexicaanse grondgebied. Streken zoals <a href="/wiki/Oaxaca_(staat)" title="Oaxaca (staat)">Oaxaca</a> of de haven van <a href="/wiki/Matamoros_(Tamaulipas)" title="Matamoros (Tamaulipas)">Matamoros</a> stonden niet onder controle van het keizerlijk regime. Verscheidene gouverneurs bleven president Benito Juárez trouw. Juárez zelf zag zich een tweede maal genoodzaakt te vluchten voor het keizerlijke regime. Hij verliet San Luis Potosí en vestigde zich in <a href="/wiki/Monterrey" title="Monterrey">Monterrey</a>, in het noordoosten van Mexico.<sup id="cite_ref-Ezran_59-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ezran-59"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Emperador_Maximiliano_I_de_Mexico.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Emperador_Maximiliano_I_de_Mexico.jpg/260px-Emperador_Maximiliano_I_de_Mexico.jpg" decoding="async" width="260" height="406" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Emperador_Maximiliano_I_de_Mexico.jpg/390px-Emperador_Maximiliano_I_de_Mexico.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Emperador_Maximiliano_I_de_Mexico.jpg/520px-Emperador_Maximiliano_I_de_Mexico.jpg 2x" data-file-width="2032" data-file-height="3170" /></a><figcaption><a href="/wiki/Maximiliaan_van_Mexico" title="Maximiliaan van Mexico">Maximiliaan van Oostenrijk</a>, keizer van Mexico.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Empress_Charlotte_of_Mexico_(Hearst_Castle).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Empress_Charlotte_of_Mexico_%28Hearst_Castle%29.jpg/260px-Empress_Charlotte_of_Mexico_%28Hearst_Castle%29.jpg" decoding="async" width="260" height="344" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Empress_Charlotte_of_Mexico_%28Hearst_Castle%29.jpg/390px-Empress_Charlotte_of_Mexico_%28Hearst_Castle%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9d/Empress_Charlotte_of_Mexico_%28Hearst_Castle%29.jpg 2x" data-file-width="468" data-file-height="620" /></a><figcaption><a href="/wiki/Charlotte_van_Belgi%C3%AB" title="Charlotte van België">Charlotte van België</a>, keizerin van Mexico.</figcaption></figure> <p>Keizer Napoleon III werd er zich intussen van bewust dat er geen verder potentieel lag in de verdere Franse militaire aanwezigheid in Mexico. Hij besloot hierop zijn troepen definitief terug te trekken.<sup id="cite_ref-Yon_57-1" class="reference"><a href="#cite_note-Yon-57"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Aan generaal <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Achille_Bazaine" title="François Achille Bazaine">François Achille Bazaine</a> gaf de keizer daarom de opdracht aan te sturen op een vredesakkoord met de liberale republikeinen van Juárez. De Franse pogingen om vredesgesprekken op te zetten zouden echter tot niets leiden, onder andere door de <a href="/w/index.php?title=Guerillia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guerillia (de pagina bestaat niet)">guerilliatactiek</a> die de republikeinen erop nahielden, alsook door het gegeven dat keizer Maximiliaan het vertrouwen van de Mexicaanse bevolking niet wist te winnen en al gauw een onpopulair imago kreeg. Juárez daarentegen werd beschouwd als een nieuwe <a href="/wiki/Sim%C3%B3n_Bol%C3%ADvar" title="Simón Bolívar">Simón Bolívar</a> en groeide uit tot een symbool van het verzet tegen de Fransen en hun marionettenkeizerrijk. Hij verwierf een heldenstatus als verdediger van de onafhankelijkheid en werd bovendien gesteund door de naburige <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a>.<sup id="cite_ref-Ezran_59-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ezran-59"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Toen de Fransen in februari 1865 het republikeinse bolwerk Oaxaca alsnog wisten te veroveren, werden duizenden Mexicanen die men krijgsgevangen had gemaakt al snel weer vrijgelaten vanwege een gebrek aan mogelijkheden om hen vast te houden. Een meerderheid onder hen zou zich nadien aansluiten bij de republikeinse troepen van Juárez. </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Frankrijk_in_de_Amerikaanse_Burgeroorlog" title="Frankrijk in de Amerikaanse Burgeroorlog">Frankrijk in de Amerikaanse Burgeroorlog</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>In april 1865 kwam er na vier jaar een einde aan de <a href="/wiki/Amerikaanse_Burgeroorlog" title="Amerikaanse Burgeroorlog">Amerikaanse Burgeroorlog</a>. Frankrijk had zich in deze oorlog <a href="/wiki/Frankrijk_in_de_Amerikaanse_Burgeroorlog" title="Frankrijk in de Amerikaanse Burgeroorlog">steeds een neutrale houding aangenomen</a>, zij het dat een meerderheid aan het keizerlijke hof de Zuiderlingen en dus de deling van de Verenigde Staten genegen waren.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Frankrijk erkende de Zuiderlijke <a href="/wiki/Geconfedereerde_Staten_van_Amerika" title="Geconfedereerde Staten van Amerika">Geconfedereerde Staten van Amerika</a> als oorlogsvoerende natie, wat hen net zoals de Noorderlijke <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> in de mogelijkheid stelde om wapens te kopen, leningen af te sluiten en een erkende marine te hebben. Vertegenwoordigers van de Confederatie, zoals <a href="/w/index.php?title=Alexander_Slidell_Mackenzie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexander Slidell Mackenzie (de pagina bestaat niet)">Alexander</a> en <a href="/w/index.php?title=John_Slidell&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Slidell (de pagina bestaat niet)">John Slidell</a>, werden hartelijk ontvangen aan het hof. Keizer Napoleon III erkende bovendien het zelfbeschikkingsrecht van de Zuiderlingen. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Manet_Maximilian.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Manet_Maximilian.jpg/260px-Manet_Maximilian.jpg" decoding="async" width="260" height="216" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Manet_Maximilian.jpg/390px-Manet_Maximilian.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Manet_Maximilian.jpg/520px-Manet_Maximilian.jpg 2x" data-file-width="5743" data-file-height="4772" /></a><figcaption><i><a href="/wiki/De_Executie_van_Maximiliaan" title="De Executie van Maximiliaan">De Executie van Maximiliaan</a></i>. Schilderij van <a href="/wiki/%C3%89douard_Manet" title="Édouard Manet">Édouard Manet</a> uit 1868. Let op de gelijkenis tussen de meest rechtse schutter en keizer <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a>, waarmee Manet hem verweet keizer Maximiliaan in de steek te hebben gelaten.</figcaption></figure> <p>Na de Burgeroorlog voerde de Verenigde Staten de zogenaamde <a href="/wiki/Monroedoctrine" title="Monroedoctrine">Monroedoctrine</a> uit, waarmee het land zich keerde tegen elke vorm van Europese bemoeienis op het westelijk halfrond en die aanleiding gaf tot een meer directe steun van de troepen en het regime van Juárez.<sup id="cite_ref-Bruley_58-2" class="reference"><a href="#cite_note-Bruley-58"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Een en ander speelde daardoor niet in het voordeel van de Fransen en het Mexicaanse keizerlijke regime van Maximiliaan. Door de nieuwe Amerikaanse houding in de Mexicaanse kwestie keerden voor het eerst de oorlogskansen voor de Fransen, die tot dan toe militair de overhand wisten te behouden.<sup id="cite_ref-Ezran_59-3" class="reference"><a href="#cite_note-Ezran-59"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken <a href="/wiki/William_Seward" title="William Seward">William Seward</a> maakte Napoleon III formeel duidelijk dat zijn land de <a href="/wiki/Franse_interventie_in_Mexico" title="Franse interventie in Mexico">Franse interventie tegen de republikeinse Mexicaanse regering van Juárez</a> niet steunde en eiste de terugtrekking van de Franse troepen. Deze uitdrukkelijke steun van de Amerikanen voor het republikeinse regime van Juárez (dat overigens nooit van het Mexicaanse grondgebied kon worden verdreven)<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> alsook de oplopende kosten van de militaire interventie<sup id="cite_ref-Yon_57-2" class="reference"><a href="#cite_note-Yon-57"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en de opeenvolgende overwinningen van de republikeinse troepen zetten de Franse keizer Napoleon III er op 15 januari 1866 toe aan de Franse troepen binnen de 18 maanden uit Mexico terug te trekken, met uitzondering van het <a href="/wiki/Vreemdelingenlegioen" title="Vreemdelingenlegioen">Vreemdelingenlegioen</a>. In februari 1867 vertrok het laatste Franse oorlogsschip vanuit Mexico. De Franse terugtrekking betekende de doodsteek voor het keizerrijk van Maximiliaan, die overigens weigerde af te treden. Keizerin <a href="/wiki/Charlotte_van_Belgi%C3%AB" title="Charlotte van België">Charlotte</a> verliet keizer Maximiliaan en het tanende keizerrijk in Mexico om bij Europese koningshuizen en bij de paus steun te zoeken voor haar zaak. Ze zou haar echtgenoot nooit meer terugzien. De marionettenkeizer werd immers na de <a href="/wiki/Beleg_van_Quer%C3%A9taro" title="Beleg van Querétaro">Beleg van Querétaro</a> gevangengenomen door republikeinen en op 19 juni 1867 door een vuurpeloton geëxecuteerd.<sup id="cite_ref-Bruley_58-3" class="reference"><a href="#cite_note-Bruley-58"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Door deze executie van de broer van de Oostenrijkse keizer mislukten overigens ook de pogingen van Napoleon III tot toenadering met het <a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">Keizerrijk Oostenrijk</a>.<sup id="cite_ref-Gaillard_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gaillard-65"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Van de 38.493 manschappen die Frankrijk had ingezet in Mexico overleden er 6.654 aan hun oorlogsverwondingen of aan ziekte. Naast de Franse troepen waren overigens ook 450 manschappen ter beschikking gesteld door de Egyptische <a href="/wiki/Khedive" class="mw-redirect" title="Khedive">khedive</a>. Daarenboven dienden 7.000 manschappen uit <a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">Oostenrijk</a> aan Franse zijde, alsook een <a href="/w/index.php?title=Belgisch_vrijwilligerskorps_in_Mexico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belgisch vrijwilligerskorps in Mexico (de pagina bestaat niet)">Belgisch vrijwilligerskorps</a> van 2.000 manschappen, dat de veiligheid van keizerin Charlotte diende te waarborgen.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Val_van_het_Keizerrijk">Val van het Keizerrijk</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=24" title="Bewerk dit kopje: Val van het Keizerrijk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Val van het Keizerrijk"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zwanenzang">Zwanenzang</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=25" title="Bewerk dit kopje: Zwanenzang" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Zwanenzang"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:%C3%89mile_Ollivier_1870.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/%C3%89mile_Ollivier_1870.jpg/260px-%C3%89mile_Ollivier_1870.jpg" decoding="async" width="260" height="418" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/%C3%89mile_Ollivier_1870.jpg/390px-%C3%89mile_Ollivier_1870.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/%C3%89mile_Ollivier_1870.jpg/520px-%C3%89mile_Ollivier_1870.jpg 2x" data-file-width="828" data-file-height="1331" /></a><figcaption>Émile Ollivier.</figcaption></figure> <p>Op 2 januari 1870 benoemde keizer Napoleon III <a href="/wiki/%C3%89mile_Ollivier_(politicus)" title="Émile Ollivier (politicus)">Émile Ollivier</a> tot eerste minister van de nieuwe <a href="/wiki/Regering-Ollivier" title="Regering-Ollivier">regering-Ollivier</a>. Voor het eerst sinds de oprichting van het keizerrijk in 1852 kende Frankrijk opnieuw een eerste minister: voordien bestond deze functie niet en werd de regering rechtstreeks geleid door de keizer. Ollivier behoorde tot de <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">republikeinse oppositie</a>, was een van <i>Les Cinq</i> en behoorde tot de <a href="/wiki/Derde_Partij_(Frankrijk)" title="Derde Partij (Frankrijk)">Derde Partij</a> (<i>Tiers Parti</i>). Hij vormde een regering met centrumrechtse liberale bonapartisten en de centrumlinkse royalisten. In zijn regering zetelden geen (rechtse) autoritaire bonapartisten noch (linkse) republikeinen. Ollivier werd naast regeringsleider ook minister van Justitie en Kerkelijke Zaken. </p><p>Dat een gematigde republikein de regering ging leiden, maakte evenwel geen einde aan de republikeinse oppositie tegen het keizerlijke regime. Men weigerde compromissen en streefde resoluut naar het omverwerpen van het keizerrijk. De moord op journalist <a href="/w/index.php?title=Victor_Noir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victor Noir (de pagina bestaat niet)">Victor Noir</a> door <a href="/wiki/Pierre_Napoleon_Bonaparte" title="Pierre Napoleon Bonaparte">Pierre Napoleon Bonaparte</a>, een neef van keizer Napoleon III, leidde tot rellen, die echter uitdraaiden op een mislukking. </p><p>Émile Ollivier overtuigde keizer Napoleon III ervan door te gaan op het elan van democratische hervormingen binnen het <a href="/wiki/Liberale_Keizerrijk" title="Liberale Keizerrijk">Liberale Keizerrijk</a>, om alzo een semi-parlementair systeem uit te bouwen. Het systeem van <a href="/w/index.php?title=Officieel_kandidaat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Officieel kandidaat (de pagina bestaat niet)">officiële kandidaten</a> bij de verkiezingen voor het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> werd afgeschaft. Prefect <a href="/wiki/Georges-Eug%C3%A8ne_Haussmann" title="Georges-Eugène Haussmann">Georges-Eugène Haussmann</a>, die te autoritair werd geacht, werd op 5 januari 1870 de laan uitgestuurd. </p><p>Op 20 april nam de <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> een <i><a href="/wiki/Senatus_consulta_onder_Napoleon_III" title="Senatus consulta onder Napoleon III">senatus consultum</a></i> waarbij de <a href="/wiki/Ministeri%C3%ABle_verantwoordelijkheid" title="Ministeriële verantwoordelijkheid">ministeriële verantwoordelijkheid</a> ten aanzien van het parlement werd ingevoerd. Ministers waren voortaan verantwoording verschuldigd aan het parlement en niet langer aan de keizer. Deze grondwetswijziging werd bekrachtigd door het <a href="/wiki/Plebisciet_van_8_mei_1870" title="Plebisciet van 8 mei 1870">plebisciet van 8 mei 1870</a>. </p><p>Deze nieuwe democratische hervormingen wisten het voortbestaan van het keizerrijk echter niet te consolideren en bleken de zwanenzang van het Tweede Franse Keizerrijk. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Frans-Duitse_Oorlog">Frans-Duitse Oorlog</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=26" title="Bewerk dit kopje: Frans-Duitse Oorlog" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=26" title="De broncode bewerken van de sectie: Frans-Duitse Oorlog"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Frans-Duitse_Oorlog" title="Frans-Duitse Oorlog">Frans-Duitse Oorlog</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Aanvankelijk werd in de <a href="/wiki/Lage_Landen_(staatkunde)" class="mw-redirect" title="Lage Landen (staatkunde)">Lage Landen</a> gevreesd voor een monsterverbond tussen het op eenwording afkoersende <a href="/wiki/Duitse_Keizerrijk" title="Duitse Keizerrijk">Duitsland</a> onder <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a> en Frankrijk, waarbij Europese invloedssferen bepaald zouden worden. In <a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a> brak echter de <a href="/wiki/Frans-Pruisische_Oorlog" class="mw-redirect" title="Frans-Pruisische Oorlog">Frans-Pruisische Oorlog</a> uit: Napoleon had zich zeer onverstandig laten provoceren door Bismarck, die wist dat hij wel een oorlog kon riskeren. De nieuwe machtsverhoudingen in Europa werden snel duidelijk. Frankrijk werd in enkele maanden verslagen. </p><p>Na de Franse nederlaag riep de Pruisische overwinnaar op 18 januari 1871 het <a href="/wiki/Duitse_Keizerrijk" title="Duitse Keizerrijk">Duitse Keizerrijk</a> uit in de <a href="/wiki/Spiegelzaal_(kasteel_van_Versailles)" title="Spiegelzaal (kasteel van Versailles)">Spiegelzaal</a> van het <a href="/wiki/Paleis_van_Versailles" class="mw-redirect" title="Paleis van Versailles">Paleis van Versailles</a>, wat voor de Fransen een bijkomende vernedering was. In dezelfde zaal zou na de nederlaag van het Duitse Keizerrijk in de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> het voor Duitsland nadelige <a href="/wiki/Verdrag_van_Versailles_(1919)" title="Verdrag van Versailles (1919)">Verdrag van Versailles</a> worden afgesloten in 1919. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Afkondiging_van_de_Derde_Franse_Republiek">Afkondiging van de Derde Franse Republiek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=27" title="Bewerk dit kopje: Afkondiging van de Derde Franse Republiek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=27" title="De broncode bewerken van de sectie: Afkondiging van de Derde Franse Republiek"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Afkondiging_van_de_Derde_Franse_Republiek" title="Afkondiging van de Derde Franse Republiek">Afkondiging van de Derde Franse Republiek</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Exterior_of_Corps_legislatif.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Exterior_of_Corps_legislatif.jpg/260px-Exterior_of_Corps_legislatif.jpg" decoding="async" width="260" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Exterior_of_Corps_legislatif.jpg/390px-Exterior_of_Corps_legislatif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Exterior_of_Corps_legislatif.jpg/520px-Exterior_of_Corps_legislatif.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="617" /></a><figcaption><i>L'annonce de l'abolition du régime impérial devant le palais du corps législatif à Paris, le 4 septembre 1870</i>. Schilderij van <a href="/w/index.php?title=Jacques_Guiaud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacques Guiaud (de pagina bestaat niet)">Jacques Guiaud</a> en <a href="/w/index.php?title=Jules_Didier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jules Didier (de pagina bestaat niet)">Jules Didier</a>, <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>, <a href="/wiki/Mus%C3%A9e_Carnavalet" title="Musée Carnavalet">Musée Carnavalet</a>. De menigte voor het parlementsgebouw in <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>, waar het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> aanvankelijk vergaderde over de afzetting van de keizer en de afkondiging van de republiek.</figcaption></figure> <p>Na de Franse nederlaag in de <a href="/wiki/Slag_bij_Sedan" title="Slag bij Sedan">Slag bij Sedan</a> en de overgave van keizer Napoleon III aan Pruisen ontstond er een machtsvacuüm. De laatste entiteit die het Keizerrijk in stand hield, het leger, was immers verslagen, waardoor ook deze laatste steunpilaar wegviel. Terwijl keizerin Eugénie zich in het <a href="/wiki/Tuilerie%C3%ABnpaleis" title="Tuilerieënpaleis">Tuilerieënpaleis</a> bevond, de volksvertegenwoordigers een afwachtende houding aannamen en de <a href="/wiki/Regering-Cousin-Montauban" title="Regering-Cousin-Montauban">regering-Cousin-Montauban</a> van <a href="/wiki/Charles_Cousin-Montauban" title="Charles Cousin-Montauban">Charles Cousin-Montauban</a> iedere autoriteit had verloren, werd de kans op een revolte steeds groter. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gambetta_proclaiming_the_Republic_of_France_-_Project_Gutenberg_eText_16910.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Gambetta_proclaiming_the_Republic_of_France_-_Project_Gutenberg_eText_16910.jpg/260px-Gambetta_proclaiming_the_Republic_of_France_-_Project_Gutenberg_eText_16910.jpg" decoding="async" width="260" height="341" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Gambetta_proclaiming_the_Republic_of_France_-_Project_Gutenberg_eText_16910.jpg/390px-Gambetta_proclaiming_the_Republic_of_France_-_Project_Gutenberg_eText_16910.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Gambetta_proclaiming_the_Republic_of_France_-_Project_Gutenberg_eText_16910.jpg/520px-Gambetta_proclaiming_the_Republic_of_France_-_Project_Gutenberg_eText_16910.jpg 2x" data-file-width="975" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Op 4 september 1870 kondigde <a href="/wiki/L%C3%A9on_Gambetta" title="Léon Gambetta">Léon Gambetta</a> de republiek af vanop het balkon van het <a href="/wiki/Stadhuis_van_Parijs" title="Stadhuis van Parijs">stadhuis van Parijs</a>.</figcaption></figure> <p>Op 4 september 1870 voltrok zich in het <a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> in <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijs</a> een woelige vergadering, waarbij het <a href="/wiki/Palais_Bourbon" title="Palais Bourbon">Palais Bourbon</a>, het parlementsgebouw, uiteindelijk werd bestormd door de bevolking, wat het parlementair debat onmogelijk maakte. Nadien volgde de <a href="/wiki/Afkondiging_van_de_Derde_Franse_Republiek" title="Afkondiging van de Derde Franse Republiek">afkondiging van de Derde Franse Republiek</a> vanop het balkon van het <a href="/wiki/Stadhuis_van_Parijs" title="Stadhuis van Parijs">stadhuis van Parijs</a> door <a href="/wiki/L%C3%A9on_Gambetta" title="Léon Gambetta">Léon Gambetta</a>. Keizerin Eugénie zag zich genoodzaakt te vluchten uit het Tuilerieënpaleis en samen met de Oostenrijkse en Italiaanse ambassadeurs wist ze onder te duiken bij haar Amerikaanse tandarts. De keizerin zou later in <a href="/wiki/Deauville_(plaats)" title="Deauville (plaats)">Deauville</a> inschepen naar <a href="/wiki/Engeland" title="Engeland">Engeland</a>, waar ze werd herenigd met haar zoon <a href="/wiki/Napoleon_Eug%C3%A8ne_Lodewijk_Bonaparte" title="Napoleon Eugène Lodewijk Bonaparte">Napoleon Eugène Lodewijk Bonaparte</a>. Napoleon III bevond zich op dat moment nog in Pruisische krijgsgevangenschap. De ex-keizer, die een <a href="/wiki/Niersteen" title="Niersteen">niersteenpatiënt</a> was, zou in Engeland in ballingschap overlijden op 9 januari 1873 aan de gevolgen van een chirurgische ingreep. Lange tijd nadien zou zijn persoonlijkheid verbonden blijven aan de nederlaag in Sedan, het verlies van <a href="/wiki/Elzas-Lotharingen" title="Elzas-Lotharingen">Elzas-Lotharingen</a> en de herstelbetalingen van vijf miljard goudfranken. </p><p>Na de afkondiging van de Derde Franse Republiek namen de <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">republikeinen</a> definitief de macht over van de <a href="/wiki/Bonapartisme" title="Bonapartisme">bonapartisten</a>. De Derde Franse Republiek zou het eerste echt stabiele en langdurige politieke regime worden in Frankrijk sinds het begin van de <a href="/wiki/Franse_Revolutie" title="Franse Revolutie">Franse Revolutie</a> in 1789 en zou blijven bestaan tot de <a href="/wiki/Slag_om_Frankrijk" title="Slag om Frankrijk">Slag om Frankrijk</a> in 1940. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=28" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=28" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Tijdlijn_van_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Tijdlijn van het Tweede Franse Keizerrijk">Tijdlijn van het Tweede Franse Keizerrijk</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografie">Bibliografie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&veaction=edit&section=29" title="Bewerk dit kopje: Bibliografie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&section=29" title="De broncode bewerken van de sectie: Bibliografie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;">Anceau, Éric</span>, <i>Napoléon III, un Saint-Simon à cheval</i>, Parijs, Tallandier, 2008.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;">Choisel, Francis</span>, <i> La Deuxième République et le Second Empire au jour le jour</i>, Parijs, CNRS Éditions, 2015.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;">Girard, Louis</span>, <i>Napoléon III</i>, Parijs, Fayard, 1986 (<span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/2-213-01820-0" title="Speciaal:Boekbronnen/2-213-01820-0">ISBN 2-213-01820-0</a></span>).</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;">Tulard, Jean</span> (ed.), <i>Dictionnaire du Second Empire</i>, Parijs, Fayard, 1995, 1348 p.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;">Yon, Jean-Claude</span>, <i>Le Second Empire: Politique, société, culture</i>, Parijs, Armand Colin, 2004, 255 p. (<span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/2-200-26482-8" title="Speciaal:Boekbronnen/2-200-26482-8">ISBN 2-200-26482-8</a></span>).</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Tweede_Franse_Keizerrijk"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Sjabloon:Navigatie Tweede Franse Keizerrijk"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Tweede_Franse_Keizerrijk" class="navigatie-titel"><a class="mw-selflink selflink">Tweede Franse Keizerrijk</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Algemeen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Tijdlijn_van_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Tijdlijn van het Tweede Franse Keizerrijk">Tijdlijn</a> · <a href="/wiki/Autoritaire_Keizerrijk" title="Autoritaire Keizerrijk">Autoritaire Keizerrijk</a> · <a href="/wiki/Liberale_Keizerrijk" title="Liberale Keizerrijk">Liberale Keizerrijk</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Keizerlijke familie:</b></td><td class="rechts">keizer <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a> · keizerin <a href="/wiki/Eug%C3%A9nie_de_Montijo" title="Eugénie de Montijo">Eugénie de Montijo</a> · kroonprins <a href="/wiki/Napoleon_Eug%C3%A8ne_Lodewijk_Bonaparte" title="Napoleon Eugène Lodewijk Bonaparte">Napoleon Eugène Lodewijk Bonaparte</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Oprichting:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Staatsgreep_in_Frankrijk_(1851)" title="Staatsgreep in Frankrijk (1851)">Staatsgreep van 1851</a> · <a href="/wiki/Franse_grondwet_van_1852" title="Franse grondwet van 1852">Franse grondwet van 1852</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Parlement:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Wetgevend_Lichaam_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Wetgevend Lichaam (Tweede Franse Keizerrijk)">Wetgevend Lichaam</a> (<i><a href="/wiki/Lijst_van_volksvertegenwoordigers_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Lijst van volksvertegenwoordigers tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">lijst van de volksvertegenwoordigers</a></i>) · <a href="/wiki/Senaat_(Tweede_Franse_Keizerrijk)" title="Senaat (Tweede Franse Keizerrijk)">Senaat</a> (<i><a href="/wiki/Lijst_van_senatoren_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Lijst van senatoren tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">lijst van de senatoren</a></i>)</td></tr><tr><td class="links"><b>Regeringen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Regering-Bonaparte_III" title="Regering-Bonaparte III">Bonaparte III</a> · <a href="/wiki/Regering-Bonaparte_IV" title="Regering-Bonaparte IV">Bonaparte IV</a> · <a href="/wiki/Regering-Ollivier" title="Regering-Ollivier">Ollivier</a> · <a href="/wiki/Regering-Cousin-Montauban" title="Regering-Cousin-Montauban">Cousin-Montauban</a> · (<i><a href="/wiki/Regeringen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Regeringen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">overzicht</a></i>)</td></tr><tr><td class="links"><b>Verkiezingen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1852" title="Franse parlementsverkiezingen 1852">1852</a> · <a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1857" title="Franse parlementsverkiezingen 1857">1857</a> · <a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1863" title="Franse parlementsverkiezingen 1863">1863</a> · <a href="/wiki/Franse_parlementsverkiezingen_1869" title="Franse parlementsverkiezingen 1869">1869</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Plebiscieten:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Plebisciet_van_20_en_21_december_1851" title="Plebisciet van 20 en 21 december 1851">1851</a> · <a href="/wiki/Plebisciet_van_21_en_22_november_1852" title="Plebisciet van 21 en 22 november 1852">1852</a> · <a href="/wiki/Plebisciet_van_8_mei_1870" title="Plebisciet van 8 mei 1870">1870</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Oppositie:</b></td><td class="rechts"><a href="/w/index.php?title=Legitimisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Legitimisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk (de pagina bestaat niet)">Legitimisten</a> · <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">Republikeinen</a> · <a href="/wiki/Royalisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Royalisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">Royalisten</a> (<i><a href="/w/index.php?title=Politieke_stromingen_in_het_Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Politieke stromingen in het Tweede Franse Keizerrijk (de pagina bestaat niet)">overzicht</a></i>)</td></tr><tr><td class="links"><b>Oorlogen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Krimoorlog" title="Krimoorlog">Krimoorlog</a> · <a href="/wiki/Tweede_Italiaanse_Onafhankelijkheidsoorlog" title="Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog">Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog</a> · <a href="/wiki/Franse_interventie_in_Syri%C3%AB" title="Franse interventie in Syrië">Franse interventie in Syrië</a> · <a href="/wiki/Franse_interventie_in_Mexico" title="Franse interventie in Mexico">Franse interventie in Mexico</a> · <a href="/wiki/Frans-Duitse_Oorlog" title="Frans-Duitse Oorlog">Frans-Duitse Oorlog</a> · (<i><a href="/wiki/Lijst_van_oorlogen_en_veldslagen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Lijst van oorlogen en veldslagen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">overzicht</a></i>)</td></tr><tr><td class="links"><b>Val:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Afkondiging_van_de_Derde_Franse_Republiek" title="Afkondiging van de Derde Franse Republiek">Afkondiging van de Derde Franse Republiek</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <p><b>Bronnen</b> </p> <ul><li>Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Second_Empire?oldid=">Second Empire</a> op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a> valt. Zie de <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Second_Empire?action=history">bewerkingsgeschiedenis</a></span> aldaar.<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r66936091">.mw-parser-output .error-bronvermelding{color:#ff0000;font-weight:bold}.mw-parser-output .error-bronvermelding span{font-size:larger}</style></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;">Anceau, É.</span>, <i>Napoléon III, un Saint-Simon à cheval</i>, Tallandier, 2008.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;">Antonetti, G.</span>, <i>Histoire contemporaine politique et sociale</i>, Parijs, PUF, 1986, 527 p. (<span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/2-13-039596-1" title="Speciaal:Boekbronnen/2-13-039596-1">ISBN 2-13-039596-1</a></span>).</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;">Milza, P.</span>, <i>Napoléon III</i>, Perrin, 2006.</li></ul> <hr /> <p><b>Noten</b> </p> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Ook in het <a href="/wiki/Duitse_Keizerrijk" title="Duitse Keizerrijk">Duitse Keizerrijk</a> (1871-1918), dat net na de val van het Tweede Franse Keizerrijk zou ontstaan, dienden de ministers verantwoording af te leggen aan de keizer en niet aan het parlement, zoals dat op dat moment bijvoorbeeld in België reeds lang het geval was.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Pas in 1870, in het jaar van de val van het Tweede Franse Keizerrijk, zouden er twee regeringen ontstaan die werden geleid door een eerste minister. Het ging om de <a href="/wiki/Regering-Ollivier" title="Regering-Ollivier">regering-Ollivier</a> onder leiding van eerste minister <a href="/wiki/%C3%89mile_Ollivier_(politicus)" title="Émile Ollivier (politicus)">Émile Ollivier</a> (2 januari tot 10 augustus 1870) en de <a href="/wiki/Regering-Cousin-Montauban" title="Regering-Cousin-Montauban">regering-Cousin-Montauban</a> onder leiding van eerste minister <a href="/wiki/Charles_Cousin-Montauban" title="Charles Cousin-Montauban">Charles Cousin-Montauban</a> (10 augustus tot 4 september 1870).</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Alphonse_Baudin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alphonse Baudin (de pagina bestaat niet)">Alphonse Baudin</a> was een volksvertegenwoordiger die op de barricades werd vermoord tijdens de <a href="/wiki/Staatsgreep_in_Frankrijk_(1851)" title="Staatsgreep in Frankrijk (1851)">staatsgreep van 2 december 1851</a>, toen hij opkwam tegen deze <a href="/wiki/Zelfcoup" title="Zelfcoup">zelfcoup</a> van de latere keizer <a href="/wiki/Napoleon_III" title="Napoleon III">Napoleon III</a>.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">Oostenrijk</a> verloor in deze periode, in 1866, de <a href="/wiki/Oostenrijks-Pruisische_Oorlog" title="Oostenrijks-Pruisische Oorlog">Oostenrijks-Pruisische Oorlog</a> van Pruisen.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">In de <a href="/wiki/Preambule" title="Preambule">preambule</a> van het <a href="/wiki/Verdrag_van_Dappes" title="Verdrag van Dappes">Verdrag van Dappes</a> verwees men overigens naar de historische twisten tussen beide landen omtrent het gebied: "animés du désir de mettre un terme aux discussions existantes depuis 1815, entre la Suisse et la France, au sujet de la possession de la vallée des Dappes (vervuld van verlangen om een einde te maken aan de sinds 1815 bestaande twisten tussen Zwitserland en Frankrijk omtrent het bezit van de Dappesvallei)".</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">De Fransen waren overigens niet de enige Europeanen die in deze streek handelsposten oprichtten. België bijvoorbeeld had in de omgeving de <a href="/wiki/Belgische_kolonie_aan_de_Rio_Nu%C3%B1ez" title="Belgische kolonie aan de Rio Nuñez">Belgische kolonie aan de Rio Nuñez</a> en voerde samen met de Fransen de <a href="/wiki/Incident_aan_de_Rio_Nu%C3%B1ez" title="Incident aan de Rio Nuñez">Slag bij Boké</a> uit in 1849.</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Battambang_(provincie)" title="Battambang (provincie)">Battambang</a> en <a href="/wiki/Angkor_(stad)" title="Angkor (stad)">Angkor</a> zouden in in 1907 weerom naar Cambodja gaan.</span> </li> </ol></div> <hr /> <p><b>Vertalingen</b> </p> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">"<i>Wat een regering heb ik toch! De <a href="/wiki/Eug%C3%A9nie_de_Montijo" title="Eugénie de Montijo">Keizerin</a> is <a href="/w/index.php?title=Legitimisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Legitimisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk (de pagina bestaat niet)">legitimist</a>, <a href="/wiki/Napoleon_Jozef_Karel_Paul_Bonaparte" title="Napoleon Jozef Karel Paul Bonaparte">Napoléon-Jérôme</a> is <a href="/wiki/Republikeinen_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Republikeinen tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">republikein</a>, <a href="/wiki/Charles_de_Morny" title="Charles de Morny">Morny</a> <a href="/wiki/Royalisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Royalisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk">orleanist</a>, ikzelf ben <a href="/w/index.php?title=Socialisten_tijdens_het_Tweede_Franse_Keizerrijk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Socialisten tijdens het Tweede Franse Keizerrijk (de pagina bestaat niet)">socialist</a>. Enkel <a href="/wiki/Victor_de_Persigny" title="Victor de Persigny">Persigny</a> is een <a href="/wiki/Bonapartisme" title="Bonapartisme">bonapartist</a>: maar Persigny is gek!</i>"</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">"<i>De inlandse bevolkingen hebben, net zoals de kolonialen, evenveel recht op mijn bescherming en ik ben evengoed de Keizer der Arabieren als de Keizer der Fransen.</i>"</span> </li> </ol></div> <hr /> <p><b>Referenties</b> </p> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Antonetti</span>, 1986, p. 269.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/w/index.php?title=Marcel_Morabito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marcel Morabito (de pagina bestaat niet)">Morabito, M.</a></span> en <span style="font-variant:small-caps;"><a href="/w/index.php?title=Daniel_Bourmaud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daniel Bourmaud (de pagina bestaat niet)">Bourmaud, D.</a></span>, <i>Histoire constitutionnelle et politique de la France (1789-1958)</i>, Montchrestien, Domat Droit Public, Parijs, 1998, p. 245.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Rémond, R.</span>, <i>Les Droites en France</i>, Aubier, 1982, p. 110.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Anceau</span>, 2008, p. 194.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Anceau</span>, 2008, p. 193.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 297.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 276-278.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/w/index.php?title=Sudhir_Hazareesingh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sudhir Hazareesingh (de pagina bestaat niet)">Hazareesingh, Sudir</a></span>, <i>La Saint-Napoléon, Quand le 14 Juillet se fêtait le 15 Août</i>, vertaald uit het Engels door Guillaume Villeneuve, Tallandier, Parijs, 2007, 294 p. (<span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-2-84734-404-2" title="Speciaal:Boekbronnen/978-2-84734-404-2">ISBN 978-2-84734-404-2</a></span>).</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 279.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 280.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 298.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 299-301.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 303.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 302.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Rosanvallon, P.</span>, <i>La démocratie inachevée: histoire de la souveraineté du peuple en France</i>, Parijs, Gallimard, 2000, p. 187.</span> </li> <li id="cite_note-Antonetti276-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Antonetti276_19-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Antonetti276_19-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Antonetti</span>, 1986, p. 276.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 320-321.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 444.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 446.</span> </li> <li id="cite_note-Milza447-23"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Milza447_23-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Milza447_23-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 447.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 448.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 559-560.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 459.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 468-470.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 564.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 568.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Yon</span>, 2004, p. 61.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 584-585.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 568-569.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Girard</span>, 1986, p. 362-363.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Antonetti</span>, 1986, p. 278.</span> </li> <li id="cite_note-Antonetti279-37"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Antonetti279_37-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Antonetti279_37-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Antonetti</span>, 1986, p. 278-279.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <span style="font-variant:small-caps;"><a href="/w/index.php?title=Alain_Plessis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alain Plessis (de pagina bestaat niet)">Plessis, A.</a></span>, <i>De la fête impériale au mur des fédérés, 1852-1871</i>, Seuil, 1979, p. 209.</span> </li> <li id="cite_note-Savoie18602-39"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Savoie18602_39-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Savoie18602_39-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Savoie18602_39-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Savoie18602_39-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Savoie18602_39-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.wikiwix.com/cache/20051026000000/http://www.polytechnique.fr/eleves/binets/xpassion/article.php?id=21">"1860 en Savoie: Le rattachement à la France"</a>, <i>Revue des élèves de l'École polytechnique</i>, nr. 39.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 412-414.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Anceau</span>, 2008, p. 389.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Anceau</span>, 2008, p. 371.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Anceau</span>, 2008, p. 367.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 626.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 627.</span> </li> <li id="cite_note-Pillorget-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Pillorget_47-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Pillorget_47-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Pillorget_47-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Pillorget, R.</span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190117154214/http://www.napoleontrois.fr/dotclear/index.php?post%2F2008%2F02%2F16%2F259-napoleon-iii-un-visionnaire-pour-lalgerie">Napoléon III : un visionnaire pour l’Algérie</a>" in <i>Historia</i>, nr. 633.</span> </li> <li id="cite_note-Rivet-48"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Rivet_48-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Rivet_48-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Rivet_48-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Rivet, D.</span>, "Le rêve arabe de Napoléon III" in <i>L'Histoire</i> nr. 140, januari 1991.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190619154948/https://www.philisto.fr/doc-102-lettre-de-napoleon-iii-sur-l-algerie.html">Lettre de l’Empereur au Maréchal Pélissier, gouverneur général de l’Algérie</a></i>, 7 februari 1863.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mjp.univ-perp.fr/france/sc1865-0714.htm">Sénatus-consulte sur l'état des personnes et la naturalisation en Algérie du 14 juillet 1865</a></i>.</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milza</span>, 2006, p. 631.</span> </li> <li id="cite_note-Anceau372-54"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Anceau372_54-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Anceau372_54-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Anceau</span>, 2008, p. 372.</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Anceau</span>, 2008, p. 393.</span> </li> <li id="cite_note-Yon-57"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Yon_57-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Yon_57-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Yon_57-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Yon, J.-C.</span>, <i>Le Second Empire</i>, Armand Colin, 2004, p. 92.</span> </li> <li id="cite_note-Bruley-58"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Bruley_58-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bruley_58-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bruley_58-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bruley_58-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Bruley, Y.</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=http%3A%2F%2Fwww.historia.fr%2Fcontent%2Frecherche%2Farticle%3Fid%3D18807">"Le rêve mexicain de Napoléon III vire au cauchemar"</a> in <i>Historia</i>.</span> </li> <li id="cite_note-Ezran-59"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Ezran_59-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ezran_59-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ezran_59-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ezran_59-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Ezran, M.</span>, <i>Benito Juarez : Héros national mexicain</i>, L'Harmattan, 2000, p. 143.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Sainlaude, S.</span>, <i>Le gouvernement impérial et la guerre de Sécession</i>, Parijs, L'Harmattan, 2011.</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Sainlaude, S.</span>, <i>La France et la Confédération sudiste</i>, Parijs, L'Harmattan, 2011.</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Parkes, H. B.</span>, <i>Histoire du Mexique</i>, Payot, Parijs, p. 269-285.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Castelot, A.</span>, <i>Maximilien et Charlotte du Mexique, la tragédie de l'ambition</i>, Librairie Académique Perrin, Parijs.</span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Orozco Linares, F.</span>, <i>Gobernantes de Mexico</i>, p. 336-356, Panorama Editorial, Mexico, 1985.</span> </li> <li id="cite_note-Gaillard-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gaillard_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Gaillard, J.-M.</span>, "Sedan, 1870 : l'effondrement d'un rêve européen" in <i>L'Histoire</i>, nr 211.</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.histoiredumonde.net/Expedition-du-Mexique-1861-1867.html">Expédition du Mexique 1861-1867</a></i>, Histoire du Monde.</span> </li> </ol></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Second_French_Empire#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Second French Empire">Tweede Franse Keizerrijk</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐64476968cd‐zc98n Cached time: 20241102120211 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.396 seconds Real time usage: 0.555 seconds Preprocessor visited node count: 5638/1000000 Post‐expand include size: 51149/2097152 bytes Template argument size: 17423/2097152 bytes Highest expansion depth: 11/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 41801/5000000 bytes Lua time usage: 0.007/10.000 seconds Lua memory usage: 751853/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 255.517 1 -total 22.26% 56.867 1 Sjabloon:Appendix 17.76% 45.387 3 Sjabloon:References 17.39% 44.425 1 Sjabloon:Infobox_historisch_land 15.74% 40.223 1 Sjabloon:Infobox_generiek 13.68% 34.957 1 Sjabloon:Navigatie_Tweede_Franse_Keizerrijk 12.38% 31.640 1 Sjabloon:Navigatie 9.36% 23.928 1 Sjabloon:Commonscat 8.10% 20.687 1 Sjabloon:Zusterproject_box 7.19% 18.360 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:89254-0!canonical and timestamp 20241102120211 and revision id 67333317. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&oldid=67333317">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&oldid=67333317</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Tweede_Franse_Keizerrijk" title="Categorie:Tweede Franse Keizerrijk">Tweede Franse Keizerrijk</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_Frankrijk" title="Categorie:Geschiedenis van Frankrijk">Geschiedenis van Frankrijk</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Historisch_land_in_Frankrijk" title="Categorie:Historisch land in Frankrijk">Historisch land in Frankrijk</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 6 apr 2024 om 21:24.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Tweede_Franse_Keizerrijk&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-h78vk","wgBackendResponseTime":180,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.396","walltime":"0.555","ppvisitednodes":{"value":5638,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":51149,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":17423,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":41801,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 255.517 1 -total"," 22.26% 56.867 1 Sjabloon:Appendix"," 17.76% 45.387 3 Sjabloon:References"," 17.39% 44.425 1 Sjabloon:Infobox_historisch_land"," 15.74% 40.223 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 13.68% 34.957 1 Sjabloon:Navigatie_Tweede_Franse_Keizerrijk"," 12.38% 31.640 1 Sjabloon:Navigatie"," 9.36% 23.928 1 Sjabloon:Commonscat"," 8.10% 20.687 1 Sjabloon:Zusterproject_box"," 7.19% 18.360 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.007","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":751853,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-64476968cd-zc98n","timestamp":"20241102120211","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Tweede Franse Keizerrijk","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Tweede_Franse_Keizerrijk","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q71092","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q71092","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-09-21T08:51:57Z","dateModified":"2024-04-06T20:24:32Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/34\/Flag_of_France_%281958%E2%80%931976%29.svg","headline":"historisch land"}</script> </body> </html>