CINXE.COM
रस - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="new" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>रस - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )newwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "०\t१\t२\t३\t४\t५\t६\t७\t८\t९"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ज्यानुवरी","फेब्रुवरी","मार्च","अप्रिल","मे","जुन","जुलाई","अगस्ट","सेप्टेम्बर","अक्टोबर","नोभेम्बर","डिसेम्बर"],"wgRequestId":"b3d63490-f480-44e7-9b3a-bfacdf0ddd7b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"रस","wgTitle":"रस","wgCurRevisionId":765690,"wgRevisionId":765690,"wgArticleId":85791,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["रस"],"wgPageViewLanguage":"new","wgPageContentLanguage":"new","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"रस","wgRelevantArticleId":85791,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[], "wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"new","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"new"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":5000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q65314261","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready" ,"user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=new&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=new&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=new&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="रस - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//new.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%B8"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="सम्पादन" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (new)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//new.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%B8"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.new"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom feed" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-रस rootpage-रस skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Main menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Main menu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Main menu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Main menu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">hide</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> परिवहन </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%82_%E0%A4%AA%E0%A5%8C" title="Visit the main page [z]" accesskey="z"><span>मू पौ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%A6%E0%A4%AC%E0%A5%81" title="ज्याझ्वःया बारेय्, छिं छु यायेछिं, गन खँ सीकिगु"><span>सामाजिक दबू</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:RecentChanges" title="थ्व विकिया न्हुगु हिलेज्याया धलः। [r]" accesskey="r"><span>न्हूगु हिलेज्या</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Random" title="न्ह्याःगु छगू पौ क्यनादिसँ [x]" accesskey="x"><span>छपु च्वसु क्यनादिसँ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF:%E0%A4%A7%E0%A4%B2%E0%A4%AA%E0%A5%8C%E0%A4%83" title="खँ सीकिगु थाय्।"><span>ग्वाहालि</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:SpecialPages"><span>विशेष पौ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%82_%E0%A4%AA%E0%A5%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-new.svg" style="width: 7.5em; height: 1.75em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-new.svg" width="120" height="17" style="width: 7.5em; height: 1.0625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="विकिपिडियाय् मालादिसं [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>मालादिसँ</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Search Wikipedia" aria-label="Search Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="विकिपिडियाय् मालादिसं [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="विशेष:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">थ्व खँग्वः</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="निजी ज्याभः"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=new.wikipedia.org&uselang=new" class=""><span>दान</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:CreateAccount&returnto=%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="You are encouraged to create an account and log in; however, it is not mandatory" class=""><span>Create account</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:UserLogin&returnto=%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="You are encouraged to log in; however, it is not mandatory [o]" accesskey="o" class=""><span>Log in</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="निजी ज्याभः" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">निजी ज्याभः</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=new.wikipedia.org&uselang=new"><span>दान</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:CreateAccount&returnto=%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="You are encouraged to create an account and log in; however, it is not mandatory"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Create account</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:UserLogin&returnto=%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="You are encouraged to log in; however, it is not mandatory [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Log in</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:MyContributions" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:MyTalk" title="Discussion about edits from this IP address [n]" accesskey="n"><span>थ्व IPया निंतिं खँल्हाबल्हा</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contents" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contents</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">hide</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Beginning</div> </a> </li> <li id="toc-खँग्वःयागु_उत्पत्ति_व_छ्येलेज्या" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#खँग्वःयागु_उत्पत्ति_व_छ्येलेज्या"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">१</span> <span>खँग्वःयागु उत्पत्ति व छ्येलेज्या</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-खँग्वःयागु_उत्पत्ति_व_छ्येलेज्या-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle खँग्वःयागु उत्पत्ति व छ्येलेज्या subsection</span> </button> <ul id="toc-खँग्वःयागु_उत्पत्ति_व_छ्येलेज्या-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-उत्पत्ति_व_विकास" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#उत्पत्ति_व_विकास"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">१.१</span> <span>उत्पत्ति व विकास</span> </div> </a> <ul id="toc-उत्पत्ति_व_विकास-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-छ्येलेज्या" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#छ्येलेज्या"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">१.२</span> <span>छ्येलेज्या</span> </div> </a> <ul id="toc-छ्येलेज्या-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-रसया_प्रकार" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#रसया_प्रकार"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">२</span> <span>रसया प्रकार</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-रसया_प्रकार-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle रसया प्रकार subsection</span> </button> <ul id="toc-रसया_प्रकार-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-नवरस" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#नवरस"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">२.१</span> <span>नवरस</span> </div> </a> <ul id="toc-नवरस-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-मेमेगु_रस" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#मेमेगु_रस"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">२.२</span> <span>मेमेगु रस</span> </div> </a> <ul id="toc-मेमेगु_रस-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-लिधंसा" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#लिधंसा"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">३</span> <span>लिधंसा</span> </div> </a> <ul id="toc-लिधंसा-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-स्वयादिसँ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#स्वयादिसँ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">४</span> <span>स्वयादिसँ</span> </div> </a> <ul id="toc-स्वयादिसँ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contents" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table of Contents" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">रस</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="This article exist only in this language. Add the article for other languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Add languages</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span><span class="wb-langlinks-add wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q65314261#sitelinks-wikipedia" title="Add interlanguage links" class="wbc-editpage">Add links</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Namespaces"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="च्वसु-पौ स्वयादिसँ [c]" accesskey="c"><span>पौ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%81%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AC%E0%A4%81%E0%A4%B2%E0%A4%BE:%E0%A4%B0%E0%A4%B8" rel="discussion" title="Discussion about the content page [t]" accesskey="t"><span>खँल्हाबल्हा</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">नेपाल भाषा</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Views"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%B8"><span>ब्वनादिसँ</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit" title="Edit the source code of this page [e]" accesskey="e"><span>सम्पादन</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=history" title="थ्व पौयागु पुलाँगु संस्करण। [h]" accesskey="h"><span>इतिहास स्वयादिसँ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ज्याभः सन्दुक" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ज्याभः सन्दुक</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Tools</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">hide</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%B8"><span>ब्वनादिसँ</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit" title="Edit the source code of this page [e]" accesskey="e"><span>सम्पादन</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=history"><span>इतिहास स्वयादिसँ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> General </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:WhatLinksHere/%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="थन स्वाइगु सकल विकिपौया धलः [j]" accesskey="j"><span>थन छु स्वाइ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:RecentChangesLinked/%E0%A4%B0%E0%A4%B8" rel="nofollow" title="थ्व पौ नाप स्वाःगु पौतेगु न्हुगु हिलेज्या [k]" accesskey="k"><span>Related changes</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=new" title="किपा वा माध्यम फाइल अपलोड यानादिसँ [u]" accesskey="u"><span>फाइल अपलोड</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&oldid=765690" title="थ्व पौस थ्व संस्करणया पर्मानेन्ट लिङ्क"><span>स्थायी स्वापु(लिंक)</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=info" title="More information about this page"><span>Page information</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:CiteThisPage&page=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&id=765690&wpFormIdentifier=titleform" title="Information on how to cite this page"><span>थ्व च्वसुयागु लिधँसा (Cite) कयादिसँ</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnew.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25B8"><span>Get shortened URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnew.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25B8"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Print/export </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Book&bookcmd=book_creator&referer=%E0%A4%B0%E0%A4%B8"><span>Create a book</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:DownloadAsPdf&page=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=show-download-screen"><span>Download as PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&printable=yes" title="थ्व पौया ध्वायेज्युगु संस्करण [p]" accesskey="p"><span>ध्वायेज्यूगु संस्करण</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In other projects </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q65314261" title="Link to connected data repository item [g]" accesskey="g"><span>Wikidata item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">hide</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">विकिपिडिया नं</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="new" dir="ltr"><p><b>रस</b> धाःगु <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="काव्य शास्त्र (पौ मदु)">काव्य शास्त्र</a>य् <a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B5" class="mw-redirect" title="भाव">भाव</a> उज्जागर यायेगु कलाया भाग ख। रस, <a href="/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0" class="mw-disambig" title="अलङ्कार">अलङ्कार</a> व <a href="/wiki/%E0%A4%9B%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6" title="छन्द">छन्द</a> छुं नं काव्यया आधारभूत शिला ख। मनुया नुगलय् दयेकिगु थी-थी भाव कथं रस थी-थी प्रकारया जुइ। <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="नाट्य शास्त्रम् (पौ मदु)">नाट्य शास्त्रम्</a> धाःगु प्राचीन संस्कृत ग्रन्थय् रसतयेगु वर्णन यानातःगु दु। उकिलि ८ता रस वर्णित दु। लिपा थुकिलि १ता रस तना दयेकूगु <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%A8%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="नवरस (पौ मदु)">नवरस</a> धाःगु खँग्वः सिक्क हे प्रसिद्ध जुल। थुकिलि लिपा मेमेगु रस तयेगु ज्या धाःसा जुया हे च्वन। </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="खँग्वःयागु_उत्पत्ति_व_छ्येलेज्या"><span id=".E0.A4.96.E0.A4.81.E0.A4.97.E0.A5.8D.E0.A4.B5.E0.A4.83.E0.A4.AF.E0.A4.BE.E0.A4.97.E0.A5.81_.E0.A4.89.E0.A4.A4.E0.A5.8D.E0.A4.AA.E0.A4.A4.E0.A5.8D.E0.A4.A4.E0.A4.BF_.E0.A4.B5_.E0.A4.9B.E0.A5.8D.E0.A4.AF.E0.A5.87.E0.A4.B2.E0.A5.87.E0.A4.9C.E0.A5.8D.E0.A4.AF.E0.A4.BE"></span>खँग्वःयागु उत्पत्ति व छ्येलेज्या</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&section=1" title="खण्ड सम्पादन: खँग्वःयागु उत्पत्ति व छ्येलेज्या"><span>सम्पादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="उत्पत्ति_व_विकास"><span id=".E0.A4.89.E0.A4.A4.E0.A5.8D.E0.A4.AA.E0.A4.A4.E0.A5.8D.E0.A4.A4.E0.A4.BF_.E0.A4.B5_.E0.A4.B5.E0.A4.BF.E0.A4.95.E0.A4.BE.E0.A4.B8"></span>उत्पत्ति व विकास</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&section=2" title="खण्ड सम्पादन: उत्पत्ति व विकास"><span>सम्पादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>थ्व खँग्वयागु छ्येलेज्या दक्ले न्ह्य संस्कृतय् जुगु ख। लिपा थ्व खँग्वयागु <a href="/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%AE_%E0%A4%96%E0%A4%81%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B5" class="mw-redirect" title="तत्सम खँग्व">तत्सम खँग्व</a>या रुपे यक्व भासे, यक्व कथलं छ्येलेज्या जुल। </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="छ्येलेज्या"><span id=".E0.A4.9B.E0.A5.8D.E0.A4.AF.E0.A5.87.E0.A4.B2.E0.A5.87.E0.A4.9C.E0.A5.8D.E0.A4.AF.E0.A4.BE"></span>छ्येलेज्या</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&section=3" title="खण्ड सम्पादन: छ्येलेज्या"><span>सम्पादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>थ्व खँग्वयागु छ्येलेज्या संस्कृतय् व संस्कृत नाप स्वापू दुगु व संस्कृत नं बुया वगु भाषे जुगु खने दु। </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="रसया_प्रकार"><span id=".E0.A4.B0.E0.A4.B8.E0.A4.AF.E0.A4.BE_.E0.A4.AA.E0.A5.8D.E0.A4.B0.E0.A4.95.E0.A4.BE.E0.A4.B0"></span>रसया प्रकार</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&section=4" title="खण्ड सम्पादन: रसया प्रकार"><span>सम्पादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A4%BF" class="mw-redirect" title="भरतमुनि">भरतमुनि</a>या नांजाःगु सफू <a href="/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="नाट्यशास्त्रम्">नाट्यशास्त्रम्</a>य् ८ता रसतयेगु वर्णन यानातःगु दु। थ्व सफू २०० ईपू निसें २०० इसंया दुने च्वःगु अनुमान दु। नाट्यशास्त्र अनुसार सकल रसतयेगु थःथःगु द्यः व रंग दु। थ्व सफू कथं ४ जु रस दु। दसु-<a href="/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="हास्य रस">हास्य रस</a> <a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%83%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="शृङ्गार रस">शृङ्गार रसं</a> पिहांवइ। ग्याना च्वंम्ह (<a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%AF%E0%A4%AE%E0%A5%8D" class="mw-redirect" title="भयम्">भयम्</a> भाव) मनुया रंग हाकु जुइ धाःसा तं चायाच्वंम्ह मनुया रंग ह्याःगु जुइ। भरतमुनिं थ्व सिद्धान्त पलिस्था यानादिल<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>१<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%83%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="शृङ्गार रस">शृङ्गार रस</a> (<a href="/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="रति">रति</a> भाव, <a href="/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A3" title="नारायण">नारायण</a> द्यः, हल्का वांगु रंग)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="हास्य रस">हास्य रस</a> (<a href="/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A4%83" class="mw-redirect" title="हासः">हासः</a> भाव, <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="प्रमात (पौ मदु)">प्रमात</a> द्यः, तुयु रंग)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%8C%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B0_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="रौद्र रस">रौद्र रस</a> (<a href="/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%A7" title="क्रोध">क्रोध</a> भाव, <a href="/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="रुद्र">रुद्र</a> द्यः, ह्यांगु रंग)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%81%E0%A4%A3_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="करुण रस">करुण रस</a> (<a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%83" class="mw-redirect" title="शोकः">शोकः</a> भाव, <a href="/wiki/%E0%A4%AF%E0%A4%AE" title="यम">यम</a> द्यः, खरानी रंग)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%80%E0%A4%AD%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="बीभत्स रस">बीभत्स रस</a> (<a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A5%81%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="जुगुप्सा (पौ मदु)">जुगुप्सा</a> भाव, <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%83" title="महाद्यः">महाद्यः</a> द्यः, वचु रंग)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%95_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="भयानक रस">भयानक रस</a> (<a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%AF%E0%A4%AE%E0%A5%8D" class="mw-redirect" title="भयम्">भयम्</a> भाव, <a href="/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B2" title="काल">काल</a> द्यः, हाकु रंग)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A5%80%E0%A4%B0_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="वीर रस">वीर रस</a> (<a href="/wiki/%E0%A4%89%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%B9" title="उत्साह">उत्साह</a> भाव, <a href="/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B0" class="mw-redirect" title="इन्द्र">इन्द्र</a> द्यः, म्हासुसे रंग)</li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%AD%E0%A5%81%E0%A4%A4_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="अद्भुत रस">अद्भुत रस</a> (<a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%AF%E0%A4%83" title="विस्मयः">विस्मयः</a> भाव, <a href="/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="ब्रह्मा">ब्रह्मा</a> द्यः, म्हासु रंग)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="नवरस"><span id=".E0.A4.A8.E0.A4.B5.E0.A4.B0.E0.A4.B8"></span>नवरस</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&section=5" title="खण्ड सम्पादन: नवरस"><span>सम्पादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>थ्व ८ता मू रसय् लिपा शान्त रस तना नवरस दयावल। थ्व रस ६ निसें १०गु शताब्दीतक्क तयेगु कि मतयेगु धका विवाद जूगु खनेदु। लिपा, थ्व रस तना नवरस दयावल। थ्व रसया विवरण थ्व कथं दु- </p> <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4_%E0%A4%B0%E0%A4%B8" title="शान्त रस">शान्त रस</a> (शान्त भाव, विष्णु द्यः, तुयु रंग)</li></ul> <p>थ्व रसयात अभिनवगुप्तं मेमेगु रस स्वाइगु सुकाया रुपय् वर्णन यानादिगु दु। </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="मेमेगु_रस"><span id=".E0.A4.AE.E0.A5.87.E0.A4.AE.E0.A5.87.E0.A4.97.E0.A5.81_.E0.A4.B0.E0.A4.B8"></span>मेमेगु रस</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&section=6" title="खण्ड सम्पादन: मेमेगु रस"><span>सम्पादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>नवरसय् लिपा मेमेगु रस नं तनेमाःगु विचाः वल। थुकिलि मू रस थ्व कथं दु- </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="वात्सल्य रस (पौ मदु)">वात्सल्य रस</a> (वात्सल्य भाव, मां-अबुया मतिना)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AD%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BF_%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="भक्ति रस (पौ मदु)">भक्ति रस</a> (भक्ति भाव)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="लिधंसा"><span id=".E0.A4.B2.E0.A4.BF.E0.A4.A7.E0.A4.82.E0.A4.B8.E0.A4.BE"></span>लिधंसा</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&section=7" title="खण्ड सम्पादन: लिधंसा"><span>सम्पादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal" id="Reference-Ghosh-2002">Ghosh, Manomohan (2002). <i>Natyasastra</i>.</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="स्वयादिसँ"><span id=".E0.A4.B8.E0.A5.8D.E0.A4.B5.E0.A4.AF.E0.A4.BE.E0.A4.A6.E0.A4.BF.E0.A4.B8.E0.A4.81"></span>स्वयादिसँ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&section=8" title="खण्ड सम्पादन: स्वयादिसँ"><span>सम्पादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B5" class="mw-redirect" title="भाव">भाव</a></li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐76d7f9c6cd‐nlw7g Cached time: 20250213151737 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.018 seconds Real time usage: 0.026 seconds Preprocessor visited node count: 202/1000000 Post‐expand include size: 449/2097152 bytes Template argument size: 80/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 440/5000000 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 8.113 1 -total 100.00% 8.113 1 Template:लिधंसा 38.49% 3.123 1 Template:Cite_book --> <!-- Saved in parser cache with key newwiki:pcache:85791:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250213151737 and revision id 765690. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Retrieved from "<a dir="ltr" href="https://new.wikipedia.org/w/index.php?title=रस&oldid=765690">https://new.wikipedia.org/w/index.php?title=रस&oldid=765690</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Categories" title="विशेष:Categories">पुच</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%9A%E0%A4%83:%E0%A4%B0%E0%A4%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="पुचः:रस (पौ मदु)">रस</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> This page was last edited on ५ मार्च २०१३, at ०१:४१.</li> <li id="footer-info-copyright">Text is available under the <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a>; additional terms may apply. See <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Terms of Use</a> for details.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">दुबिस्ता नियम</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%96%E0%A4%81:%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%8D">विकिपिडियायागु बारेय्</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A3_%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B8">डिस्क्लेमर्स</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Developers</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/new.wikipedia.org">Statistics</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//new.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%B8&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobile view</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>मालादिसँ</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Search Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="विशेष:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">थ्व खँग्वः</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Contents" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">रस</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>Add languages</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Add topic</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6455b7c8bf-stthl","wgBackendResponseTime":170,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.018","walltime":"0.026","ppvisitednodes":{"value":202,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":449,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":80,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":440,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 8.113 1 -total","100.00% 8.113 1 Template:लिधंसा"," 38.49% 3.123 1 Template:Cite_book"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-76d7f9c6cd-nlw7g","timestamp":"20250213151737","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0930\u0938","url":"https:\/\/new.wikipedia.org\/wiki\/%E0%A4%B0%E0%A4%B8","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q65314261","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q65314261","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-03-08T22:32:45Z","dateModified":"2013-03-05T01:41:25Z"}</script> </body> </html>