CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Pabianice – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"34d49244-7954-4ef2-a22f-6e4ccbc6d4bd","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Pabianice","wgTitle":"Pabianice","wgCurRevisionId":75304174,"wgRevisionId":75304174,"wgArticleId":51480,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Strony używające rozszerzenia EasyTimeline","Artykuły z brakującymi przypisami od 2022-10","Zalążki sekcji artykułów","Artykuły z brakującymi przypisami od 2009-04","Artykuły z brakującymi przypisami od 2011-09","Pabianice","Miasta kapituły katedralnej krakowskiej","Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku","Miasta w województwie łódzkim","Prywatne miasta duchowne I Rzeczypospolitej (województwo sieradzkie)", "Miejscowości odznaczone Orderem Sztandaru Pracy I klasy","Ziemia sieradzka","Ziemia łęczycko-sieradzka"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Pabianice","wgRelevantArticleId":51480,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75304174,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgCoordinates":{"lat":51.664444,"lon":19.355556},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition" :"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q158589","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.timeline.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready", "skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns", "ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.timeline.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.6"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1d/Pabianice_centrum.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1d/Pabianice_centrum.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Pabianice_centrum.jpg/640px-Pabianice_centrum.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Pabianice – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Pabianice"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Pabianice"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Pabianice rootpage-Pabianice skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Pabianice" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Pabianice" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Pabianice" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Pabianice" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Położenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Położenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Położenie</span> </div> </a> <ul id="toc-Położenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sąsiednie_gminy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sąsiednie_gminy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Sąsiednie gminy</span> </div> </a> <ul id="toc-Sąsiednie_gminy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Początki_osady" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Początki_osady"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Początki osady</span> </div> </a> <ul id="toc-Początki_osady-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pabianice_wsią_kościelną" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pabianice_wsią_kościelną"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Pabianice wsią kościelną</span> </div> </a> <ul id="toc-Pabianice_wsią_kościelną-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Powstanie_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Powstanie_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Powstanie miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Powstanie_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Własność_kościelna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Własność_kościelna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Własność kościelna</span> </div> </a> <ul id="toc-Własność_kościelna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Miasto_w_I_Rzeczypospolitej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Miasto_w_I_Rzeczypospolitej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Miasto w I Rzeczypospolitej</span> </div> </a> <ul id="toc-Miasto_w_I_Rzeczypospolitej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Upadek_miasta_w_XVII_i_XVIII_w." class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Upadek_miasta_w_XVII_i_XVIII_w."> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Upadek miasta w XVII i XVIII w.</span> </div> </a> <ul id="toc-Upadek_miasta_w_XVII_i_XVIII_w.-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Miasto_w_Królestwie_Polskim" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Miasto_w_Królestwie_Polskim"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Miasto w Królestwie Polskim</span> </div> </a> <ul id="toc-Miasto_w_Królestwie_Polskim-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Miasto_trzech_nacji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Miasto_trzech_nacji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8</span> <span>Miasto trzech nacji</span> </div> </a> <ul id="toc-Miasto_trzech_nacji-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Niemcy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Niemcy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8.1</span> <span>Niemcy</span> </div> </a> <ul id="toc-Niemcy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Żydzi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Żydzi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8.2</span> <span>Żydzi</span> </div> </a> <ul id="toc-Żydzi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-II_wojna_światowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#II_wojna_światowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.9</span> <span>II wojna światowa</span> </div> </a> <ul id="toc-II_wojna_światowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Czasy_współczesne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Czasy_współczesne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.10</span> <span>Czasy współczesne</span> </div> </a> <ul id="toc-Czasy_współczesne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Demografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Demografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Architektura_i_urbanistyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Architektura_i_urbanistyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Architektura i urbanistyka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Architektura_i_urbanistyka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Architektura i urbanistyka</span> </button> <ul id="toc-Architektura_i_urbanistyka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dzielnice_i_osiedla" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dzielnice_i_osiedla"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Dzielnice i osiedla</span> </div> </a> <ul id="toc-Dzielnice_i_osiedla-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Gospodarka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Gospodarka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Gospodarka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gospodarka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Gospodarka</span> </button> <ul id="toc-Gospodarka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przemysł" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Przemysł</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Edukacja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Edukacja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Edukacja</span> </div> </a> <ul id="toc-Edukacja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Media_lokalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Media_lokalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Media lokalne</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Media_lokalne-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Media lokalne</span> </button> <ul id="toc-Media_lokalne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Prasa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Prasa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Prasa</span> </div> </a> <ul id="toc-Prasa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Telewizja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Telewizja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Telewizja</span> </div> </a> <ul id="toc-Telewizja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Sport</span> </div> </a> <ul id="toc-Sport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wypoczynek_–_Kąpielisko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Wypoczynek_–_Kąpielisko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Wypoczynek – Kąpielisko</span> </div> </a> <ul id="toc-Wypoczynek_–_Kąpielisko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wspólnoty_wyznaniowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Wspólnoty_wyznaniowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Wspólnoty wyznaniowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Wspólnoty_wyznaniowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_zbiorowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_zbiorowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Transport zbiorowy</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Transport_zbiorowy-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Transport zbiorowy</span> </button> <ul id="toc-Transport_zbiorowy-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Komunikacja_miejska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Komunikacja_miejska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>Komunikacja miejska</span> </div> </a> <ul id="toc-Komunikacja_miejska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kolej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kolej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.2</span> <span>Kolej</span> </div> </a> <ul id="toc-Kolej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ochrona_przyrody" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ochrona_przyrody"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Ochrona przyrody</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ochrona_przyrody-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Ochrona przyrody</span> </button> <ul id="toc-Ochrona_przyrody-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pomniki_przyrody" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pomniki_przyrody"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>Pomniki przyrody</span> </div> </a> <ul id="toc-Pomniki_przyrody-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Honorowi_obywatele_miasta_Pabianic" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Honorowi_obywatele_miasta_Pabianic"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Honorowi obywatele miasta Pabianic</span> </div> </a> <ul id="toc-Honorowi_obywatele_miasta_Pabianic-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Inne_osoby_związane_z_Pabianicami" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Inne_osoby_związane_z_Pabianicami"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Inne osoby związane z Pabianicami</span> </div> </a> <ul id="toc-Inne_osoby_związane_z_Pabianicami-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Miasta_partnerskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Miasta_partnerskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Miasta partnerskie</span> </div> </a> <ul id="toc-Miasta_partnerskie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Pabianice</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 47 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-47" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">47 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Pabianice" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B1%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B5" title="Пабьянице – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Пабьянице" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B1%E2%80%99%D1%8F%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B" title="Паб’яніцы – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Паб’яніцы" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B1%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B5" title="Пабянице – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Пабянице" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Pabianice_(kapital_sa_powiat)" title="Pabianice (kapital sa powiat) – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Pabianice (kapital sa powiat)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – dolnołużycki" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="dolnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%B5" title="Παμπιανίτσε – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Παμπιανίτσε" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Pabianice" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B3%D9%87" title="پابیانیتسه – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پابیانیتسه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – górnołużycki" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="górnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%A6%D7%94" title="פביאניצה – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="פביאניצה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Pabja%C5%86ice" title="Pabjaņice – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Pabjaņice" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Pabianic%C4%97s" title="Pabianicės – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Pabianicės" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B1%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B5" title="Пабьянице – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Пабьянице" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B1%D1%98%D0%B0%D1%9A%D0%B8%D1%86%D0%B5" title="Пабјањице – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Пабјањице" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B1%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B5" title="Пабьянице – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Пабьянице" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%8D%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%81%E0%B8%8B" title="ปาเบียญิตแซ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ปาเบียญิตแซ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B1%27%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%86%D1%96" title="Паб'яниці – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Паб'яниці" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Pabianice" title="Pabianice – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Pabianice" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%95%E6%AF%94%E4%BA%9E%E5%B0%BC%E9%87%87" title="帕比亞尼采 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="帕比亞尼采" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q158589#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Pabianice" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Pabianice" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Pabianice"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Pabianice"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Pabianice" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Pabianice" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&oldid=75304174" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Pabianice&id=75304174&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FPabianice"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FPabianice"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Pabianice"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Pabianice&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pabianice&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Pabianice" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Pabianice" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Pabianice" hreflang="pl"><span>Wikipodróże</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q158589" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Pabianice&params=51.664444444444_N_19.355555555556_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 51°39′52″N 19°21′20″E"><span class="latitude">51°39′52″N</span> <span class="longitude">19°21′20″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 51,664444 19,355556"><span class="latitude">51,664444</span> <span class="longitude">19,355556</span></span></span></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/28px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/42px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/56px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="900" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;">Zobacz w indeksie <i>Słownika geograficznego Królestwa Polskiego</i> hasło <b><a href="/wiki/Wikipedia:Skarbnica_Wikipedii/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego/Pabianice" title="Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Pabianice">Pabianice</a></b> </td></tr></tbody></table> <div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: <a href="/wiki/Pabianice_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Pabianice (ujednoznacznienie)">Pabianice (ujednoznacznienie)</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Pabianice</div> </caption> <tbody><tr style="background:#eee; color:black; text-align:center; font-style:italic; border-bottom:1px solid #aaa;"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Miasta_w_Polsce" title="Miasta w Polsce">miasto</a> i <a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">gmina</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_centrum.jpg" class="mw-file-description" title="Centrum Pabianic, ulica Zamkowa"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Pabianice_centrum.jpg/240px-Pabianice_centrum.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Pabianice_centrum.jpg/360px-Pabianice_centrum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Pabianice_centrum.jpg/480px-Pabianice_centrum.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span><br />Centrum Pabianic, ulica Zamkowa </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_Pabianice_COA.svg" class="mw-file-description"><img alt="Herb" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/POL_Pabianice_COA.svg/100px-POL_Pabianice_COA.svg.png" decoding="async" width="100" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/POL_Pabianice_COA.svg/150px-POL_Pabianice_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/POL_Pabianice_COA.svg/200px-POL_Pabianice_COA.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="817" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_Pabianice_flag.svg" class="mw-file-description"><img alt="Flaga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/POL_Pabianice_flag.svg/100px-POL_Pabianice_flag.svg.png" decoding="async" width="100" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/POL_Pabianice_flag.svg/150px-POL_Pabianice_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/POL_Pabianice_flag.svg/200px-POL_Pabianice_flag.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Herb_Pabianic" title="Herb Pabianic">Herb</a> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Flaga_Pabianic" class="mw-redirect" title="Flaga Pabianic">Flaga</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></span></span> </span><a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Podział administracyjny Polski">Województwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_1_flag.svg/22px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_1_flag.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_1_flag.svg/33px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_1_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_1_flag.svg/44px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_1_flag.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie" title="Województwo łódzkie">łódzkie</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Powiat_(Polska)" title="Powiat (Polska)">Powiat</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Powiat_pabianicki" title="Powiat pabianicki">pabianicki</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Aglomeracja" title="Aglomeracja">Aglomeracja</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Aglomeracja_%C5%82%C3%B3dzka" title="Aglomeracja łódzka">łódzka</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data założenia </th> <td> <p>X/XI w. </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prawa_miejskie" title="Prawa miejskie">Prawa miejskie</a> </th> <td> <p>1297 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prezydent_miasta" title="Prezydent miasta">Prezydent</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Grzegorz_Mackiewicz" title="Grzegorz Mackiewicz">Grzegorz Mackiewicz</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pole_powierzchni" title="Pole powierzchni">Powierzchnia</a> </th> <td> <p>32,99<sup id="cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-PopulacjaPowierzchnia-1">[1]</a></sup> km² </p> </td></tr> <tr> <th>Wysokość </th> <td> <p>174–203 m n.p.m. </p> </td></tr> <tr> <th>Populacja <small>(30.06.2024)</small><br />• liczba ludności<br />• gęstość </th> <td> <p><br />60 268<sup id="cite_ref-Populacja2024_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Populacja2024-2">[2]</a></sup><br />1826,9 os./km² </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Plan_numeracji_krajowej" title="Plan numeracji krajowej">Strefa numeracyjna</a> </th> <td> <p>42 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kod_pocztowy" title="Kod pocztowy">Kod pocztowy</a> </th> <td> <p>95–200 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Polskie_tablice_rejestracyjne" class="extiw" title="s:Polskie tablice rejestracyjne">Tablice rejestracyjne</a> </th> <td> <p>EPA </p> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie powiatu pabianickiego</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna powiatu pabianickiego"><img alt="Mapa konturowa powiatu pabianickiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pabianice”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Powiat_pabianicki_location_map.png/238px-Powiat_pabianicki_location_map.png" decoding="async" width="238" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Powiat_pabianicki_location_map.png/357px-Powiat_pabianicki_location_map.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Powiat_pabianicki_location_map.png/476px-Powiat_pabianicki_location_map.png 2x" data-file-width="1330" data-file-height="1330" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:54.287822383204%;left:71.425615559693%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=51.664444444444_N_19.355555555556_E_type:city_" title="Pabianice"><img alt="Pabianice" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;right:5px;text-align:right;float:right"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Pabianice</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Polski</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Polski"><img alt="Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pabianice”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/238px-Poland_adm_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/357px-Poland_adm_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/476px-Poland_adm_location_map.svg.png 2x" data-file-width="861" data-file-height="837" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:54.393162393162%;left:51.921079958463%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=51.664444444444_N_19.355555555556_E_type:city_" title="Pabianice"><img alt="Pabianice" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:106px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Pabianice</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie województwa łódzkiego</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna województwa łódzkiego"><img alt="Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pabianice”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/%C5%81%C3%B3d%C5%BA_Voivodeship_location_map.svg/238px-%C5%81%C3%B3d%C5%BA_Voivodeship_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/%C5%81%C3%B3d%C5%BA_Voivodeship_location_map.svg/357px-%C5%81%C3%B3d%C5%BA_Voivodeship_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/%C5%81%C3%B3d%C5%BA_Voivodeship_location_map.svg/476px-%C5%81%C3%B3d%C5%BA_Voivodeship_location_map.svg.png 2x" data-file-width="934" data-file-height="891" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:47.039254823686%;left:50.198412698413%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=51.664444444444_N_19.355555555556_E_type:city_" title="Pabianice"><img alt="Pabianice" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:110px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Pabianice</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Pabianice&params=51.664444444444_N_19.355555555556_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 51°39′52″N 19°21′20″E"><span class="latitude">51°39′52″N</span> <span class="longitude">19°21′20″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 51,664444 19,355556"><span class="latitude">51,664444</span> <span class="longitude">19,355556</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/TERC" title="TERC">TERC</a> (<a href="/wiki/TERYT" title="TERYT">TERYT</a>) </th> <td> <p>1008021 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/SIMC" title="SIMC">SIMC</a> </th> <td> <p>0959079 </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); border-top:1px solid #aaa;"><div style="text-align:center;"><b>Urząd miejski</b></div>ul. Zamkowa 16<br />95-200 Pabianice </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pabianice" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pabianice" class="extiw" title="commons:Category:Pabianice">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Pabianice" title="Wikipodróże"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/28px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/42px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/56px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Pabianice" class="extiw" title="voy:Pabianice">Informacje w Wikipodróżach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:Pabianice" title="Wikinews"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/28px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="28" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/42px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/56px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:Pabianice" class="extiw" title="n:Kategoria:Pabianice">Wiadomości w Wikinews</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Pabianice" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Pabianice" class="extiw" title="wikt:Pabianice">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; border-top: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1)"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.um.pabianice.pl">Strona internetowa</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; border-top:1px solid #aaa;"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nowy-bip.um.pabianice.pl/">BIP</a> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Pabianice</b> – <a href="/wiki/Miasto" title="Miasto">miasto</a> w <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie" title="Województwo łódzkie">województwie łódzkim</a>, siedziba <a href="/wiki/Powiat_pabianicki" title="Powiat pabianicki">powiatu pabianickiego</a>. Drugie co do liczby mieszkańców miasto <a href="/wiki/Aglomeracja_%C5%82%C3%B3dzka" title="Aglomeracja łódzka">aglomeracji łódzkiej</a>. Pabianice należą do <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Miast_Polskich" title="Związek Miast Polskich">Związku Miast Polskich</a>. Pod względem powierzchni miasto znajduje się na 10. pozycji w województwie łódzkim, a 150. w Polsce. Były miastem duchownym<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup> <a href="/wiki/Krakowska_Kapitu%C5%82a_Katedralna" title="Krakowska Kapituła Katedralna">kapituły katedralnej krakowskiej</a> w powiecie szadkowskim <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_sieradzkie_(I_Rzeczpospolita)" title="Województwo sieradzkie (I Rzeczpospolita)">województwa sieradzkiego</a> w końcu XVI wieku<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>. <a href="/wiki/Patron_(chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo)" title="Patron (chrześcijaństwo)">Patronem</a> miasta jest <a href="/wiki/Maksymilian_Maria_Kolbe" title="Maksymilian Maria Kolbe">św. Maksymilian Maria Kolbe</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup>. </p><p>Według danych <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">GUS</a> z 31 grudnia 2020, Pabianice liczyły 63 945 mieszkańców i były pod względem liczby ludności trzecim (po <a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łodzi</a> oraz <a href="/wiki/Piotrk%C3%B3w_Trybunalski" title="Piotrków Trybunalski">Piotrkowie Trybunalskim</a>) miastem w województwie łódzkim, a 60. <a href="/wiki/Dane_statystyczne_o_miastach_w_Polsce" title="Dane statystyczne o miastach w Polsce">spośród najludniejszych miast w Polsce</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Położenie"><span id="Po.C5.82o.C5.BCenie"></span>Położenie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Położenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Położenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Dobrzynka_i_Formownia,_Pabianice.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Dobrzynka_i_Formownia%2C_Pabianice.jpg/200px-Dobrzynka_i_Formownia%2C_Pabianice.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Dobrzynka_i_Formownia%2C_Pabianice.jpg/300px-Dobrzynka_i_Formownia%2C_Pabianice.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Dobrzynka_i_Formownia%2C_Pabianice.jpg/400px-Dobrzynka_i_Formownia%2C_Pabianice.jpg 2x" data-file-width="4487" data-file-height="3365" /></a><figcaption>Rzeka <a href="/wiki/Dobrzynka_(dop%C5%82yw_Neru)" title="Dobrzynka (dopływ Neru)">Dobrzynka</a> płynąca pomiędzy dawnymi obiektami fabrycznymi</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_las_miejski.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Pabianice_las_miejski.jpg/200px-Pabianice_las_miejski.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Pabianice_las_miejski.jpg/300px-Pabianice_las_miejski.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Pabianice_las_miejski.jpg/400px-Pabianice_las_miejski.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Park Wolności</figcaption></figure> <p>Pabianice leżą w zespole miejskim <a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łodzi</a>. Obszar miasta obejmuje 32,99 km² co stanowi 6,7% powierzchni <a href="/wiki/Powiat_pabianicki" title="Powiat pabianicki">powiatu pabianickiego</a> i charakteryzuje się wydłużeniem w kierunku równoleżnikowym rozciągającym się na równinie. Najniższy punkt miasta jest położony nad rzeką <a href="/wiki/Dobrzynka_(dop%C5%82yw_Neru)" title="Dobrzynka (dopływ Neru)">Dobrzynką</a>, przy północnej granicy Pabianic, jego wysokość wynosi 174 m n.p.m. Najwyższy punkt jest zlokalizowany na południe od lasu miejskiego z wysokością 203 m n.p.m. Pabianice graniczą z Łodzią oraz gminami <a href="/wiki/Dobro%C5%84_(gmina)" title="Dobroń (gmina)">Dobroń</a>, <a href="/wiki/Ksawer%C3%B3w_(gmina)" title="Ksawerów (gmina)">Ksawerów</a>, <a href="/wiki/Pabianice_(gmina_wiejska)" title="Pabianice (gmina wiejska)">Pabianice</a> i <a href="/wiki/Rzg%C3%B3w_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim)" title="Rzgów (gmina w województwie łódzkim)">Rzgów</a>. </p><p>Pod względem historycznym Pabianice leżą w dawnej <a href="/wiki/Ziemia_sieradzka" title="Ziemia sieradzka">ziemi sieradzkiej</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. </p><p>Procentowy podział gleb w mieście pod względem struktury użytkowania: </p> <ul><li>użytki rolne: 48,5%</li> <li>grunty zurbanizowane i zabudowane: 32,2%</li> <li>tereny komunikacyjne: 9,5%</li> <li>użytki leśne: 8,9%</li> <li>grunty pod wodami i tereny różne: 0,9%<sup id="cite_ref-bip_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-bip-8">[8]</a></sup></li></ul> <p>Pabianice są położone w kredowej niecce łódzkiej, wypełnionej osadami lodowcowymi i aluwialnymi gdzie występują gleby <a href="/wiki/Piasek" title="Piasek">piaskowe</a> i <a href="/wiki/Gleby_bielicowe" title="Gleby bielicowe">bielicowe</a> (klasa V i VI) oraz <a href="/wiki/Mady" title="Mady">gleby aluwialne</a> i <a href="/wiki/Gleby_organiczne" title="Gleby organiczne">mułowo-bagienne</a> klasy IV oraz gleby III klasy zajmujące ok. 9,7% terenu<sup id="cite_ref-bip_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-bip-8">[8]</a></sup>. W granicach miasta i gminy wiejskiej jest kilka <a href="/wiki/%C5%BBwirownia" title="Żwirownia">żwirowisk</a> oraz odkrywek <a href="/wiki/Glina_zwa%C5%82owa" title="Glina zwałowa">gliny zwałowej</a>, przy których budowano miejscowe <a href="/wiki/Cegielnia" title="Cegielnia">cegielnie</a>. Cegielnia zlokalizowana przy ul. Rzgowskiej posiadała własną <a href="/wiki/Kolej_w%C4%85skotorowa" title="Kolej wąskotorowa">kolejkę wąskotorową</a><sup id="cite_ref-pabianice.tv_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-pabianice.tv-9">[9]</a></sup><sup id="cite_ref-index_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-index-10">[10]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sąsiednie_gminy"><span id="S.C4.85siednie_gminy"></span>Sąsiednie gminy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Sąsiednie gminy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sąsiednie gminy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Dobro%C5%84_(gmina)" title="Dobroń (gmina)">Dobroń</a>, <a href="/wiki/Ksawer%C3%B3w_(gmina)" title="Ksawerów (gmina)">Ksawerów</a>, <a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">miasto Łódź</a>, <a href="/wiki/Pabianice_(gmina_wiejska)" title="Pabianice (gmina wiejska)">Pabianice (gmina wiejska)</a>, <a href="/wiki/Rzg%C3%B3w_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim)" title="Rzgów (gmina w województwie łódzkim)">Rzgów</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Początki_osady"><span id="Pocz.C4.85tki_osady"></span>Początki osady</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Początki osady" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Początki osady"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pabianice powstały zapewne na przełomie X i XI w. jako niewielka śródleśna osada nad rzeczką <a href="/wiki/Dobrzynka_(dop%C5%82yw_Neru)" title="Dobrzynka (dopływ Neru)">Dobrzynką</a>, dopływem Neru. Z tego też okresu pochodzi nazwa miejscowości, której założycielem był prawdopodobnie człowiek noszący imię <a href="/wiki/Fabian" title="Fabian">Fabian</a> (Pabian), dość popularne w sąsiednich Czechach. Z czasem zapomniano o prawdziwym znaczeniu nazwy i piszący pod koniec XIX w. miejscowy dziejopisarz <a href="/wiki/Maksymilian_Baruch" title="Maksymilian Baruch">Maksymilian Baruch</a> na podstawie miejscowych legend wywnioskował, że pierwotna nazwa brzmiała Pobawianice lub Pobijanice od zabawy w tutejszych lasach książąt i polowaniach (bijania) na dziką zwierzynę. Zupełnie inną wersją było wzięcie miana od skądinąd nieznanej księżnej o imieniu Pabianka, która miała być tak szpetnej urody, że musiano ją ukrywać przed ludźmi. Wedle miejscowej legendy, aby ukryć brzydotę przed postronnymi udawała się na modlitwy do kościoła św. Mateusza z odległego o kilkadziesiąt metrów zamku podziemnym przejściem, prowadzącym pod obecną ul. Zamkową<sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196818-19_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196818-19-11">[11]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pabianice_wsią_kościelną"><span id="Pabianice_wsi.C4.85_ko.C5.9Bcieln.C4.85"></span>Pabianice wsią kościelną</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Pabianice wsią kościelną" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pabianice wsią kościelną"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pomnik_Jana_D%C5%82ugosza_w_Pabianicach.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Pomnik_Jana_D%C5%82ugosza_w_Pabianicach.jpg/220px-Pomnik_Jana_D%C5%82ugosza_w_Pabianicach.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Pomnik_Jana_D%C5%82ugosza_w_Pabianicach.jpg/330px-Pomnik_Jana_D%C5%82ugosza_w_Pabianicach.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Pomnik_Jana_D%C5%82ugosza_w_Pabianicach.jpg/440px-Pomnik_Jana_D%C5%82ugosza_w_Pabianicach.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a><figcaption>Pomnik <a href="/wiki/Jan_D%C5%82ugosz" title="Jan Długosz">Jana Długosza</a> w przy <a href="/wiki/Dw%C3%B3r_obronny" title="Dwór obronny">dworze obronnym</a> kapituły krakowskiej w Pabianicach</figcaption></figure> <p>Początkowo wieś była własnością księcia. Dopiero w II poł. XII w. stała się posiadłością kościoła <a href="/wiki/Krak%C3%B3w" title="Kraków">krakowskiego</a>. Źródła wiążą to wydarzenie z księżniczką <a href="/wiki/Czechy" title="Czechy">czeską</a> Judytą – pierwszą żoną <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_I_Herman" title="Władysław I Herman">Władysława Hermana</a>. Powodem darowizny osady Pabianice wraz z okolicą zwaną Chropy (nazwa ta oznacza tereny podmokłe, bagienne), miała być według tradycji chęć złożenia wotum w celu wybłagania narodzin potomka (para książęca mogła się cieszyć 25 sierpnia 1085 lub 1086 z narodzin <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_III_Krzywousty" title="Bolesław III Krzywousty">Bolesława III Krzywoustego</a>). Położone w dużej odległości od Krakowa Pabianice przez następne stulecia przeżywały stagnację. Jak napisał w swojej kronice kanonik krakowski <a href="/wiki/Jan_D%C5%82ugosz" title="Jan Długosz">Jan Długosz</a>: „częściej (okolice – przyp.) zwierz dziki za legowisko obierał, aniżeli dotykał pług rolnika”<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2022-10">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Powstanie_miasta">Powstanie miasta</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Powstanie miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Powstanie miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_dwor.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Pabianice_dwor.jpg/250px-Pabianice_dwor.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Pabianice_dwor.jpg/375px-Pabianice_dwor.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Pabianice_dwor.jpg/500px-Pabianice_dwor.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Dwór obronny w Pabianicach. Dawne centrum administracyjne włości pabianickich</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_kosciol_mateusz.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Pabianice_kosciol_mateusz.jpg/200px-Pabianice_kosciol_mateusz.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Pabianice_kosciol_mateusz.jpg/300px-Pabianice_kosciol_mateusz.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Pabianice_kosciol_mateusz.jpg/400px-Pabianice_kosciol_mateusz.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Mateusza_Aposto%C5%82a_i_Ewangelisty_i_%C5%9Bw._Wawrzy%C5%84ca_M%C4%99czennika_w_Pabianicach" title="Kościół św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty i św. Wawrzyńca Męczennika w Pabianicach">Kościół pw. św. Mateusza w Pabianicach</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_dom_tkacza.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Pabianice_dom_tkacza.jpg/200px-Pabianice_dom_tkacza.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Pabianice_dom_tkacza.jpg/300px-Pabianice_dom_tkacza.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Pabianice_dom_tkacza.jpg/400px-Pabianice_dom_tkacza.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Zabytkowy, unikatowy Dom Tkaczy w Pabianicach przy ulicy Św. Jana</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_stary_rynek.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Pabianice_stary_rynek.jpg/250px-Pabianice_stary_rynek.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Pabianice_stary_rynek.jpg/375px-Pabianice_stary_rynek.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Pabianice_stary_rynek.jpg/500px-Pabianice_stary_rynek.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Stary Rynek w Pabianicach – centrum średniowiecznego miasta. Stracił na znaczeniu w XIX wieku, kiedy na zachód od niego powstało Nowe Miasto</figcaption></figure> <p>Sytuacja zmieniła się diametralnie na przełomie XIII i XIV w., kiedy siedziba zarządu dóbr kompleksu kapituły w <a href="/wiki/Ziemia_sieradzka" title="Ziemia sieradzka">ziemi sieradzkiej</a> została umiejscowiona właśnie w Pabianicach. Wkrótce rozpoczęto też starania o możliwość lokowania tutaj miasta. Kiedy to się dokładnie stało, nie wiadomo, gdyż dokumenty lokacyjne spłonęły jeszcze w XVI w. Wprawdzie zgodę na założenie miasta wydał na ręce <a href="/wiki/Biskupi_krakowscy" title="Biskupi krakowscy">biskupa krakowskiego</a> <a href="/wiki/Jan_Muskata" title="Jan Muskata">Jana Muskaty</a> jeszcze <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_I_%C5%81okietek" title="Władysław I Łokietek">Władysław Łokietek</a> w 1297, jednak cel ten udało się zrealizować prawdopodobnie dopiero w połowie XIV w <sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196820_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196820-12">[12]</a></sup>. Badacze najczęściej przyjmują lata 1342–1354, czyli równolegle z powstaniem tutejszej parafii. Pierwsze wzmianki źródeł o Pabianicach jako mieście pochodzą z końca XIV w <sup id="cite_ref-CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903157;_328-329_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903157;_328-329-13">[13]</a></sup>. Wiadomo, że Pabianice wraz z lokacją otrzymało prawo do dwóch dni targowych – wtorek i piątek, co korzystnie wpłynęło na interesy ówczesnych mieszczan, oraz do dwóch jarmarków w dniu św. Mateusza 24 lutego i św. Wawrzyńca 3 czerwca. Zatwierdził je i dodał do nich trzeci w dniu św. Filipa i Jakuba 1 maja w 1549 król <a href="/wiki/Zygmunt_II_August" title="Zygmunt II August">Zygmunt August</a><sup id="cite_ref-CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903160_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903160-14">[14]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196844_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196844-15">[15]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Własność_kościelna"><span id="W.C5.82asno.C5.9B.C4.87_ko.C5.9Bcielna"></span>Własność kościelna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Własność kościelna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Własność kościelna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pabianice pozostały własnością kościelną kapituły krakowskiej. Do końca XVI w. kompleks ten obejmował dwa miasteczka (także <a href="/wiki/Rzg%C3%B3w" title="Rzgów">Rzgów</a>) oraz 51 wsi. W celu pomnożenia dochodów kapituła często decydowała się oddawać w zamian za opłaty swoje posiadłości w dzierżawę. <a href="/wiki/Tenutariusz" class="mw-redirect" title="Tenutariusz">Tenutariuszami</a> (dzierżawcami) byli najczęściej duchowni, wywodzący się zresztą na ogół z kapituły krakowskiej, choć ze względu na ich liczne obowiązki zatrzymujące ich w stolicy, ich rolę przejmowali czasami świeccy starostowie. Własność kościelna utrzymała się na ziemi pabianickiej aż do końca istnienia I Rzeczypospolitej. Po 1793 zostały sekularyzowane przez Prusaków, stając się ekonomią rządową<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2022-10">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Miasto_w_I_Rzeczypospolitej">Miasto w I Rzeczypospolitej</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Miasto w I Rzeczypospolitej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Miasto w I Rzeczypospolitej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pabianice nie były dużą miejscowością. W okresie najlepszej prosperity polskich miast, na przełomie XVI i XVII w., miasteczko osiągnęło liczbę tylko 1100 mieszkańców. Był to jednak znacznie lepszy rezultat niż mogła się pochwalić pobliska <a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łódź</a>. Miasteczko ówczesne posiadało wyłącznie zabudowę drewnianą, zlokalizowaną wzdłuż starego traktu, biegnącego z <a href="/wiki/Krak%C3%B3w" title="Kraków">Krakowa</a> do <a href="/wiki/%C5%81%C4%99czyca" title="Łęczyca">Łęczycy</a> (jest to obecna ulica Warszawska, dawniej zwana Piotrkowską). Jak to miało miejsce w większości niedużych ośrodków miejskich, ludność zajmowała się głównie uprawą ziemi. Także tutaj dało się jednak zauważyć wiele instytucji typowych dla miasta, jak drewniany ratusz poświadczony źródłowo w 1533. Właśnie w II poł. XVI w. zbudowano najcenniejsze pabianickie zabytki w stylu renesansowym – <a href="/wiki/Dw%C3%B3r_obronny" title="Dwór obronny">dwór obronny</a> tenutariuszy dóbr pabianickich (wzniesiony w latach 1565–1571) oraz kościół parafialny św. Mateusza (1583–1588). Architektem obu obiektów był najprawdopodobniej <a href="/w/index.php?title=Ambro%C5%BCy_W%C5%82och&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ambroży Włoch (strona nie istnieje)">Ambroży Włoch</a> natomiast wykonawcą <a href="/w/index.php?title=Wawrzyniec_Lorek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wawrzyniec Lorek (strona nie istnieje)">Wawrzyniec Lorek</a>, któremu kapituła krakowska w zamian za budowę przyznała dom na Nowym Mieście w Pabianicach. W mur kościoła od strony północnej wmurowano fragment portalu rozebranej wieży mostowej z pierwotnym herbem Pabianic. </p><p>W mieście istniały cechy rzemieślników m.in. kołodziejów, kowali, piekarzy, rzeźników, sukienników, szewców, kuśnierzy i białoskórników (wytwórców zamszu). Przywilej cechowy ww. cechów nadany został 31 sierpnia 1553 przez kapitułę, a potwierdził go dwa lata później <a href="/wiki/Zygmunt_II_August" title="Zygmunt II August">Zygmunt August</a><sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196842_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196842-16">[16]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Upadek_miasta_w_XVII_i_XVIII_w.">Upadek miasta w XVII i XVIII w.</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Upadek miasta w XVII i XVIII w." class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Upadek miasta w XVII i XVIII w."><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Od końca XVI w. miasto zaczęło powoli tracić na znaczeniu, nawet w skali regionalnej. Przyczyniły się to tego klęski żywiołowe (częste pożary i epidemie) oraz wojny niszczące miasto. We znaki dał się wtedy zwłaszcza fakt braku murów miejskich, przez co Pabianice stanowiły łatwy łup dla przeciągających oddziałów wojskowych, często również nieopłacanych polskich. W końcu XVIII w. Pabianice zamieszkiwało już tylko 482 mieszkańców, w tym 15 Żydów. Były więc miastem tylko z nazwy<sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968101-102_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968101-102-17">[17]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Miasto_w_Królestwie_Polskim"><span id="Miasto_w_Kr.C3.B3lestwie_Polskim"></span>Miasto w Królestwie Polskim</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Miasto w Królestwie Polskim" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Miasto w Królestwie Polskim"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_przadki.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Pabianice_przadki.jpg/250px-Pabianice_przadki.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Pabianice_przadki.jpg/375px-Pabianice_przadki.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Pabianice_przadki.jpg/500px-Pabianice_przadki.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>„Prządki” – rzeźba umieszczona na dawnym biurze zakładów <a href="/w/index.php?title=Dom_firmy_%E2%80%9EKrusche_%E2%80%93_Ender%E2%80%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dom firmy „Krusche – Ender” (strona nie istnieje)">Krusche & Ender</a>, stała się symbolem Pabianic</figcaption></figure> <p>Okres stagnacji, jaką przeżywały Pabianice, minął bezpowrotnie wraz z utworzeniem <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Polskie_(kongresowe)" title="Królestwo Polskie (kongresowe)">Królestwa Polskiego</a> (1815) i włączeniem miasta do <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_kaliskie_(Kr%C3%B3lestwo_Polskie)" title="Województwo kaliskie (Królestwo Polskie)">województwa kaliskiego</a><sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968104_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968104-18">[18]</a></sup>. Nowy polski rząd przeznaczył okolicę pod rozbudowę przemysłu włókienniczego i sukienniczego w <a href="/wiki/Kalisko-mazowiecki_okr%C4%99g_przemys%C5%82owy" title="Kalisko-mazowiecki okręg przemysłowy">kalisko-mazowieckim okręgu przemysłowym</a><sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968109_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968109-19">[19]</a></sup>. Sprzyjała temu obfitość lasów, wód i gruntów rządowych. Powstający przemysł ściągnął do Pabianic osadników. Początkowo przybywali głównie mieszkańcy okolicznych miejscowości, po 1825 zaczęli się pojawiać osadnicy spoza Królestwa Polskiego. Wykwalifikowanych tkaczy i sukienników zachęcano do przyjazdu darmowymi działkami budowlanymi oraz ulgami podatkowymi. Dzięki temu liczba ludności szybko rosła. W latach 1823–1824 zdecydowano przeprowadzić regulację urbanistyczną Pabianic, tworząc tzw. Nowe Miasto, z osobnym Rynkiem (obecnie stoi tu <a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82dzielczy_Dom_Handlowy_%E2%80%9ETrzy_Korony%E2%80%9D" title="Spółdzielczy Dom Handlowy „Trzy Korony”">dom towarowy „Trzy Korony”</a>). Główną arterią komunikacyjną stała się ulica Szosowa (obecnie ul. Zamkowa). </p><p>Okazją do błyskawicznego rozwoju Pabianic był kryzys w sukiennictwie, spowodowany wprowadzeniem w 1832 granicy celnej między Królestwem Polskim a Rosją. Umożliwiło to dynamiczny rozwój produkcji tkanin bawełnianych. Kolejne ważne daty w rozwoju tutejszego przemysłu to 1851, gdy zniesiono bariery celne między Królestwem z Rosją (otwarcie rynków zbytu dla wyrobów bawełnianych) oraz 1864, gdy uwłaszczono chłopów (dopływ taniej siły roboczej). Największym zakładem przemysłowym Pabianic było wówczas przedsiębiorstwo włókiennicze Krusche-Ender, które zatrudniało pod koniec XIX w. 4000 robotników. W 1913 było ono czwartym co do wielkości zakładem włókienniczym w kraju. Liczba ludności Pabianic rosła nieustannie. Tylko w drugiej połowie XIX w. – ośmiokrotnie. U progu <a href="/wiki/I_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="I wojna światowa">I wojny światowej</a> w 1914 miasto zamieszkiwało już 48 000 mieszkańców. Pabianice stały się jednym z większych przemysłowych miast w Królestwie (szóste miejsce pod względem liczby zatrudnionych robotników)<sup id="cite_ref-Obiecanej_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Obiecanej-20">[20]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Miasto_trzech_nacji">Miasto trzech nacji</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Miasto trzech nacji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Miasto trzech nacji"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pabianice, podobnie jak Łódź, stały się w XIX w. miastem wielokulturowym. Oprócz Polaków istotną rolę odgrywali w nim Niemcy i Żydzi. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Niemcy">Niemcy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Niemcy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Niemcy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Niemcy_w_Pabianicach" title="Niemcy w Pabianicach">Niemcy w Pabianicach</a>.</i></div> <p>W Pabianicach oprócz żywiołu polskiego od końca XVIII w. zaczęli się pojawiać również osadnicy <a href="/wiki/Niemcy_(nar%C3%B3d)" title="Niemcy (naród)">niemieccy</a> i <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">żydowscy</a>. Przybysze z Niemiec osiedlali się i budowali swoje siedziby oraz fabryki głównie na Nowym Mieście i byli to z reguły specjaliści branży włókienniczej (tkacze, prządkowie, farbiarze). Dała się jednak zauważyć pewna specyfika – w przeciwieństwie do innych ośrodków zagłębia włókienniczego do Pabianic tłumnie przyjeżdżali oprócz <a href="/wiki/Luteranizm" title="Luteranizm">luteran</a> z <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">Prus</a> i zaboru pruskiego, czy <a href="/wiki/Saksonia" title="Saksonia">Saksonii</a> również niemieccy <a href="/wiki/Katolicyzm" title="Katolicyzm">katolicy</a> z <a href="/wiki/Bawaria" title="Bawaria">Bawarii</a>, <a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austrii</a>, czy ze <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%85sk" title="Śląsk">Śląska</a>. W 1848 r. odsetek protestantów (głównie Niemców) w mieście osiągnął największy pułap 34%, następnie w związku z napływem ze wsi do przemysłu ludności polskiej stan ten sukcesywnie malał (spadł do 10% w 1914). Zmiany w proporcjach ludnościowych dokonywały się też na skutek szybkiej polonizacji części przybyszów (np. rodzina <a href="/wiki/Maksymilian_Maria_Kolbe" title="Maksymilian Maria Kolbe">św. Maksymiliana Kolbego</a>). Spory procent mieszkańców miasteczka stanowili również wyznawcy innych kościołów reformowanych zwłaszcza <a href="/wiki/Kalwinizm" title="Kalwinizm">kalwini</a> (ich główny zbór znajdował się w pobliskim <a href="/wiki/Zel%C3%B3w" title="Zelów">Zelowie</a>) i <a href="/wiki/Bracia_morawscy" title="Bracia morawscy">bracia morawscy</a> (członkami tego kościoła byli założyciele zakładów przemysłowych – <a href="/wiki/Rudolf_Kindler" title="Rudolf Kindler">Rudolf Kindler</a> oraz <a href="/wiki/Bogumi%C5%82_i_Beniamin_Krusche" title="Bogumił i Beniamin Krusche">Beniamin Krusche</a>). Nabożeństwa dla miejscowych luteran początkowo odprawiane były w pabianickim zamku<sup id="cite_ref-Obiecanej_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-Obiecanej-20">[20]</a></sup>. </p><p>Dopiero później (w latach 1827–1831) na rogu ulicy Zamkowej i Kilińskiego wybudowano <a href="/wiki/Parafia_Ewangelicko-Augsburska_w_Pabianicach" title="Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pabianicach">kościół ewangelicko-augsburski</a> (rozbudowany w latach 1875–1876). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Żydzi"><span id=".C5.BBydzi"></span>Żydzi</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Żydzi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Żydzi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tablica_synagoga_(Pabianice).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Tablica_synagoga_%28Pabianice%29.jpg/220px-Tablica_synagoga_%28Pabianice%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Tablica_synagoga_%28Pabianice%29.jpg/330px-Tablica_synagoga_%28Pabianice%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Tablica_synagoga_%28Pabianice%29.jpg/440px-Tablica_synagoga_%28Pabianice%29.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a><figcaption>Tablica upamiętniająca rozebraną w latach 60. XX wieku synagogę w Pabianicach przy ul. Bóźnicznej 4 (tablicę umieszczono na budynku przy ul. Bóźnicznej 6)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_kirkut.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Pabianice_kirkut.jpg/220px-Pabianice_kirkut.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Pabianice_kirkut.jpg/330px-Pabianice_kirkut.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Pabianice_kirkut.jpg/440px-Pabianice_kirkut.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Cmentarz_%C5%BCydowski_w_Pabianicach" title="Cmentarz żydowski w Pabianicach">Cmentarz żydowski w Pabianicach</a></figcaption></figure> <p>Pabianice, jako miasteczko należące do kapituły krakowskiej, miało przywilej zakazujący Żydom osiedlania się w granicach grodu. Poszedł on w zapomnienie w XIX w. podczas gwałtownego uprzemysławiania miasta, choć formalnie dopiero w 1862 zezwolono Żydom zamieszkać w Pabianicach. Osadnictwo żydowskie w latach 30. XIX w. było już tak liczne, że w 1836 zdecydowano się na założenie gminy wyznaniowej żydowskiej. Od 1847 Żydzi mieli już własną bożnicę na Starym Mieście przy ulicy Bóżniczej 4. Została ona zburzona po drugiej wojnie światowej w 1960 przez władze miasta pod pretekstem utworzenia niezbędnego targowiska. Do 2022 jedynym upamiętnieniem była tablica nieznanego pochodzenia z błędną informacją, że jej zburzenia dokonali <a href="/wiki/Narodowy_socjalizm" class="mw-redirect" title="Narodowy socjalizm">naziści</a>. Żydzi stanowili w 1849 15% mieszkańców Pabianic, a w 1939–18%. Zajmowali się głównie handlem, rzemiosłami i finansami. Kilka rodzin żydowskich dołączyło do grona zamożnych przemysłowców, a kilku z nich było radnymi. Mieli swoje ośrodki nauczania i wydawali swoją gazetę. Tworzyli silną grupę <a href="/wiki/Chasydyzm" title="Chasydyzm">chasydów</a><sup id="cite_ref-pabianice_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-pabianice-21">[21]</a></sup>. W roku 2022 z inicjatywy lokalnych społeczników po raz pierwszy od 80 lat została przywrócona pamięć o ludności żydowskiej miasta Pabianic. Została zmieniona tablica w miejscu, gdzie znajdowała się synagoga przy ulicy Bóżniczej 4, oraz powstał mural z synagogą zburzoną ponad pół wieku temu. U zbiegu ulicy Zamkowej i Wyspiańskiego, w miejscu byłego boiska Krusche-Ender, na którym Żydzi przed wywiezieniem do <a href="/wiki/Ghetto_Litzmannstadt" title="Ghetto Litzmannstadt">Litzmannstadt</a> i do <a href="/wiki/Che%C5%82mno_(powiat_kolski)" title="Chełmno (powiat kolski)">obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem</a> przez kilka dni stali w deszczu, znajduje się miejsce upamiętnienia pabianickich Żydów<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[22]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="II_wojna_światowa"><span id="II_wojna_.C5.9Bwiatowa"></span>II wojna światowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: II wojna światowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: II wojna światowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobne artykuły: <a href="/wiki/Kraj_Warty" title="Kraj Warty">Kraj Warty</a>, <a href="/wiki/Heim_ins_Reich" title="Heim ins Reich">Heim ins Reich</a> i <a href="/wiki/Wysiedlenia_Polak%C3%B3w_z_rejencji_kaliskiej_i_%C5%82%C3%B3dzkiej" title="Wysiedlenia Polaków z rejencji kaliskiej i łódzkiej">Wysiedlenia Polaków z rejencji kaliskiej i łódzkiej</a>.</i></div> <p>Pierwsze niemieckie bomby spadły na Pabianice 3 września 1939, niszcząc domy na Starym Mieście i Bugaju. Zginęło kilkudziesięciu mieszkańców. Miasta broniły: <a href="/wiki/72_Pu%C5%82k_Piechoty_(II_RP)" title="72 Pułk Piechoty (II RP)">72. Pułk Piechoty</a> i <a href="/wiki/15_Pu%C5%82k_Piechoty_%E2%80%9EWilk%C3%B3w%E2%80%9D" title="15 Pułk Piechoty „Wilków”">15. Pułk Piechoty „Wilków”</a>. Poniosły one ciężkie straty, głównie za sprawą dywersantów pochodzących najczęściej z miejscowej mniejszości niemieckiej, między innymi zabicie obsługi <a href="/wiki/37_mm_armata_przeciwpancerna_Bofors" title="37 mm armata przeciwpancerna Bofors">działka przeciwpancernego</a> broniącego wejścia do miasta od ulicy Łaskiej)<sup id="cite_ref-CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie1998257-260_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie1998257-260-23">[23]</a></sup>. Dywersanci wskazywali hitlerowcom miejsca zgrupowań polskich żołnierzy, transporty wojskowe i magazyny z zaopatrzeniem dla armii, drogi obejścia linii obronnych. Miejsca te bombardowały <a href="/wiki/Luftwaffe" title="Luftwaffe">hitlerowskie samoloty</a>. Dywersanci urządzali też zasadzki na mniejsze oddziały polskich żołnierzy. 8 września do Pabianic wkroczyły wojska niemieckie. </p><p>Okupacja przyniosła zagładę mieszkającej w Pabianicach ludności żydowskiej. W lutym 1940 na Starym Mieście Niemcy utworzyli getto. W grudniu 1940 przebywało w nim ok. 9 tys. Żydów<sup id="cite_ref-Pilichowski378_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pilichowski378-24">[24]</a></sup>. W dniach 16–18 maja 1942 getto zostało zlikwidowane<sup id="cite_ref-Pilichowski378_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-Pilichowski378-24">[24]</a></sup>. 5600 osób dwoma transportami wysłano do <a href="/wiki/Ghetto_Litzmannstadt" title="Ghetto Litzmannstadt">Litzmannstadt Ghetto</a>, kilkadziesiąt (głównie osoby starsze, chore oraz dzieci) rozstrzelano na miejscu, a pozostałych wywieziono do <a href="/wiki/Che%C5%82mno_(powiat_kolski)" title="Chełmno (powiat kolski)">obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem</a><sup id="cite_ref-Pilichowski378_24-2" class="reference"><a href="#cite_note-Pilichowski378-24">[24]</a></sup>. Jedynym dziś śladem bytności ludności żydowskiej w Pabianicach są <a href="/wiki/Macewa" title="Macewa">macewy</a> na cmentarzu na zachodnich rubieżach miasta<sup id="cite_ref-pabianice_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-pabianice-21">[21]</a></sup>. </p><p>Pabianice zostały wcielone do <a href="/wiki/III_Rzesza" title="III Rzesza">III Rzeszy</a> (znalazły się w tzw. <a href="/wiki/Kraj_Warty" title="Kraj Warty">Kraju Warty</a>) i przeznaczone do całkowitej <a href="/wiki/Germanizacja" title="Germanizacja">germanizacji</a>. Miasto otrzymało nazwę <i>Burgstadt</i>, ulice i place – niemieckich patronów. W listopadzie 1939 zamknięto polskie szkoły i instytucje, w dalszej kolejności planując wysiedlenie całej polskiej ludności na wschód<sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968327_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968327-25">[25]</a></sup>. Wielu Polaków w tym również dzieci deportowano do Rzeszy na przymusowe roboty<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26">[26]</a></sup>. Władze okupacyjne usunęły Polaków z lepszych domów w centrum miasta. Ludność zmuszano do pracy w zakładach włókienniczych produkujących głównie tkaniny na mundury i bieliznę dla niemieckich żołnierzy.<br /> Planowano również gruntowną przebudowę miasta, by odpowiadało ono niemieckim standardom. W 1941 w zachodniej części Pabianic Niemcy rozpoczęli budowę dzielnicy mieszkaniowej dla niemieckich kolonistów. Nadano jej nazwę <i>Neue Heimat</i> („Nowa Ojczyzna”). Projekt ten do końca wojny zrealizowano jedynie częściowo<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2022-10">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p><p>Obok konspiracji związanej ze <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Walki_Zbrojnej" title="Związek Walki Zbrojnej">ZWZ</a> (a potem <a href="/wiki/Armia_Krajowa" title="Armia Krajowa">AK</a>) w mieście działała też konspiracyjna <a href="/wiki/Gwardia_Ludowa" title="Gwardia Ludowa">Gwardia Ludowa</a> utworzona tu w lipcu 1942. Przeprowadziła ona szereg akcji sabotażowych. W lutym 1943 podłożono ogień pod magazyn przędzy w zakładach Kruschego i Endera. Wywołano również pożar w Warsztatach Obsługi Technicznej i Sprzętu Drogowego (przy ul. Partyzanckiej). W listopadzie tego roku przecięto połączenia telefoniczne na linii Łódź–Kalisz, a także uszkodzono linię wysokiego napięcia, co spowodowało długotrwałą przerwę w dostawach prądu dla pabianickich zakładów<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27">[27]</a></sup>. </p><p>Nocą z 19 na 20 stycznia 1945 do Pabianic wkroczyły wojska <a href="/wiki/1_Front_Bia%C5%82oruski" title="1 Front Białoruski">1 Frontu Białoruskiego</a> pod dowództwem marsz. <a href="/wiki/Gieorgij_%C5%BBukow" title="Gieorgij Żukow">Gieorgija Żukowa</a>. Uciekających Niemców bombardowały radzieckie samoloty, a radzieckich żołnierzy i polską ludność cywilną – niemieckie, zabijając kilkaset osób i obracając w ruiny budynki w centrum miasta. Niemcy zdążyli zniszczyć największe tkalnie i zakłady mechaniczne<sup id="cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968344-345_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968344-345-28">[28]</a></sup>. </p><p>Wieczorem 11 czerwca 1945 podziemie antybolszewickie opanowało budynek Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy ulicy Wandy Wasilewskiej (Gdańskiej) i uwolniło bez wystrzału 10 więźniów (6 byłych akowców)<sup id="cite_ref-CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie19989-18_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie19989-18-29">[29]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Czasy_współczesne"><span id="Czasy_wsp.C3.B3.C5.82czesne"></span>Czasy współczesne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Czasy współczesne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Czasy współczesne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_bugaj.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Pabianice_bugaj.jpg/220px-Pabianice_bugaj.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Pabianice_bugaj.jpg/330px-Pabianice_bugaj.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Pabianice_bugaj.jpg/440px-Pabianice_bugaj.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>„Manhattan” na pabianickim osiedlu Bugaj</figcaption></figure> <p>Pabianiccy Żydzi zostali wymordowani przez niemieckich nazistów w okresie <a href="/wiki/Zag%C5%82ada_%C5%BByd%C3%B3w" title="Zagłada Żydów">Holocaustu</a>, nieliczni ocaleni po wojnie wyemigrowali do Izraela. Niemcy, którzy nie uciekli w 1945 przed Armią Czerwoną, musieli kilka lat później przymusowo opuścić swe domy i wyjechać. Przejęte przez państwo wielkie fabryki po wojnie znacznie rozbudowywano, powstawały też nowe. Rozwinął się przemysł chemiczny i elektrotechniczny, w 1966 miasto zostało odznaczone Orderem Sztandaru Pracy I klasy<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30">[30]</a></sup>. W zachodniej oraz południowej części miasta zbudowane osiedla bloków – Piaski i Bugaj. <a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski_(1975%E2%80%931998)" title="Podział administracyjny Polski (1975–1998)">W latach 1975–1998</a> miasto administracyjnie należało do ówczesnego <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_(1975%E2%80%931998)" title="Województwo łódzkie (1975–1998)">województwa łódzkiego</a>. Obecne Pabianice to ponad 60-tysięczne miasto, w którym dominuje handel<sup id="cite_ref-raport_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-raport-31">[31]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografia">Demografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Demografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Demografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dane o ludności z dnia 31 grudnia 2023<sup id="cite_ref-populacja2023_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-populacja2023-32">[32]</a></sup>: </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Opis </th> <th colspan="2">Ogółem </th> <th colspan="2">Kobiety </th> <th colspan="2">Mężczyźni </th></tr> <tr> <td>Jednostka </td> <td>osób </td> <td>% </td> <td>osób </td> <td>% </td> <td>osób </td> <td>% </td></tr> <tr> <td>Populacja </td> <td style="font-weight:bold; text-align:right">60 598 </td> <td style="font-weight:bold;">100 </td> <td style="text-align:right">32 669 </td> <td style="font-weight:bold;">53,91 </td> <td style="text-align:right">27 929 </td> <td style="font-weight:bold;">46,09 </td></tr> <tr> <td>Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) </td> <td style="font-weight:bold; text-align:right">9100 </td> <td style="font-weight:bold;">15,02 </td> <td style="text-align:right">4491 </td> <td style="font-weight:bold;">7,41 </td> <td style="text-align:right">4609 </td> <td style="font-weight:bold;">7,61 </td></tr> <tr> <td>Wiek produkcyjny (18–65 lat) </td> <td style="font-weight:bold; text-align:right">34 000 </td> <td style="font-weight:bold;">56,11 </td> <td style="text-align:right">16 217 </td> <td style="font-weight:bold;">26,76 </td> <td style="text-align:right">17 783 </td> <td style="font-weight:bold;">29,35 </td></tr> <tr> <td>Wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) </td> <td style="font-weight:bold; text-align:right">17 498 </td> <td style="font-weight:bold;">28,88 </td> <td style="text-align:right">11 961 </td> <td style="font-weight:bold;">19,74 </td> <td style="text-align:right">5537 </td> <td style="font-weight:bold;">9,14 </td></tr></tbody></table> <ul><li>Piramida wieku mieszkańców Pabianic</li></ul> <p><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Piramida_wieku_Pabianice.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Piramida_wieku_Pabianice.png/600px-Piramida_wieku_Pabianice.png" decoding="async" width="600" height="268" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Piramida_wieku_Pabianice.png/900px-Piramida_wieku_Pabianice.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Piramida_wieku_Pabianice.png/1200px-Piramida_wieku_Pabianice.png 2x" data-file-width="1889" data-file-height="845" /></a></span> </p> <div class="timeline-wrapper"><map name="timeline_bppohcqiuhckvm9q7a9dx10twvamebz"></map><img usemap="#timeline_bppohcqiuhckvm9q7a9dx10twvamebz" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/pl/timeline/bppohcqiuhckvm9q7a9dx10twvamebz.png" /></div><p><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33">[33]</a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34">[34]</a></sup><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35">[35]</a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36">[36]</a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Architektura_i_urbanistyka">Architektura i urbanistyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Architektura i urbanistyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Architektura i urbanistyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/20px-Wiki_letter_w.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/30px-Wiki_letter_w.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/40px-Wiki_letter_w.svg.png 2x" data-file-width="44" data-file-height="44" /></span></span> </span><i>Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pabianice&action=edit">rozbuduj ją</a></span>.</i></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_tkalnia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Pabianice_tkalnia.jpg/150px-Pabianice_tkalnia.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Pabianice_tkalnia.jpg/225px-Pabianice_tkalnia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Pabianice_tkalnia.jpg/300px-Pabianice_tkalnia.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Dawna, monumentalna, neogotycka tkalnia zakładów Krusche & Ender.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_kosciol_nmp.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Pabianice_kosciol_nmp.jpg/150px-Pabianice_kosciol_nmp.jpg" decoding="async" width="150" height="216" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Pabianice_kosciol_nmp.jpg/225px-Pabianice_kosciol_nmp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Pabianice_kosciol_nmp.jpg/300px-Pabianice_kosciol_nmp.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="1150" /></a><figcaption>Największy w mieście, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_R%C3%B3%C5%BCa%C5%84cowej_w_Pabianicach" title="Kościół Najświętszej Maryi Panny Różańcowej w Pabianicach">kościół pw. Najświętszej Marii Panny</a> w Pabianicach</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_-_kosciol_ewangelicki.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Pabianice_-_kosciol_ewangelicki.jpg/150px-Pabianice_-_kosciol_ewangelicki.jpg" decoding="async" width="150" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Pabianice_-_kosciol_ewangelicki.jpg/225px-Pabianice_-_kosciol_ewangelicki.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Pabianice_-_kosciol_ewangelicki.jpg/300px-Pabianice_-_kosciol_ewangelicki.jpg 2x" data-file-width="1868" data-file-height="2524" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bwi%C4%99tych_Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Pabianicach" title="Kościół świętych Piotra i Pawła w Pabianicach">Ewangelicki kościół diecezjalny św. Piotra i Pawła</a> w Pabianicach</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Zabytki_Pabianic" class="mw-redirect" title="Zabytki Pabianic">Zabytki Pabianic</a>.</i></div> <p>Zabytki<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37">[37]</a></sup>: </p> <ol><li>Dwór obronny kapituły krakowskiej z 1571, ul. Stary Rynek 1;</li> <li><a href="/wiki/Sztuka_roma%C5%84ska" title="Sztuka romańska">Romańsko</a> - <a href="/wiki/Gotyk" title="Gotyk">gotycko</a> - <a href="/wiki/Renesans" title="Renesans">renesansowy</a> <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Mateusza_Aposto%C5%82a_i_Ewangelisty_i_%C5%9Bw._Wawrzy%C5%84ca_M%C4%99czennika_w_Pabianicach" title="Kościół św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty i św. Wawrzyńca Męczennika w Pabianicach">kościół św. Mateusza</a> z 1583-1588, ul. Stary Rynek 22;</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bwi%C4%99tych_Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Pabianicach" title="Kościół świętych Piotra i Pawła w Pabianicach">Kościół ewangelicki św. Piotra i św. Pawła</a> (diecezjalny) z 1827-1831 przy ul. Zamkowej 8;</li> <li>Drewniany dom tkaczy z 1830, ul. św. Jana 20;</li> <li>Dom z 1830, ul. Zamkowa 21;</li> <li>Dom z 1830, ul. Zamkowa 23;</li> <li><a href="/wiki/Cmentarz_%C5%BCydowski_w_Pabianicach" title="Cmentarz żydowski w Pabianicach">Cmentarz żydowski</a>, I połowa XIX w. - ul. Jana Pawła II 57;</li> <li>Zabudowania fabryczne zakładów bawełnianych „Krusche-Ender” (w Polsce Ludowej ZPB im. Rewolucji 1905 r.), II połowa XIX w. - ul. Zamkowa 4;</li> <li>Dawne biuro zakładów „Krusche-Ender” z rzeźbą „Prządki” przy ulicy Zamkowej 3, II połowa XIX w.;</li> <li>Dawny pałac rodziny Enderów, ul. Piłsudskiego 2, II połowa XIX w.;</li> <li>Dawny pałac Rudolfa Kindlera zbudowany po 1880 przy ul. Zamkowa 26 – obecnie siedziba Urzędu Skarbowego;</li> <li>Dom z 1885, ul. Piotra Skargi 78;</li> <li>Dom z 1893, ul. Piłsudskiego 12;</li> <li>Willa z ogrodem z 1905, ul. Piłsudskiego 14;</li> <li>Kaplica cmentarna Kindlerów (mauzoleum) z 1913, ul. Ewangelicka.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dzielnice_i_osiedla">Dzielnice i osiedla</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Dzielnice i osiedla" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dzielnice i osiedla"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Stare Miasto, Centrum, Bugaj, Piaski, Karniszewice, Klimkowizna, Jutrzkowice, Wola Zaradzyńska Nowa, J. Salwy, Marii Konopnickiej, Jana Pawła II, Mikołaja Kopernika, Dąbrowa, Rypułtowice, Czyryczyn (dawn. Sereczyn), Karolew, Nowa Wieś. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gospodarka">Gospodarka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Gospodarka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gospodarka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przemysł"><span id="Przemys.C5.82"></span>Przemysł</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Przemysł" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_-_Pabia_-_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Pabianice_-_Pabia_-_01.jpg/200px-Pabianice_-_Pabia_-_01.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Pabianice_-_Pabia_-_01.jpg/300px-Pabianice_-_Pabia_-_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Pabianice_-_Pabia_-_01.jpg/400px-Pabianice_-_Pabia_-_01.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Budynek dawnych Zakładów Odzieżowych Pabia</figcaption></figure> <p>W okresie powojennym Pabianice, tuż po Gliwicach, posiadały największą liczbę różnorodnych gałęzi przemysłu w Polsce<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2022-10">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. Okres nowego rozwoju gospodarczego po 1989 roku w znacznym stopniu zmienił strukturę własnościową zakładów przemysłowych. Tereny produkcyjne po nacjonalizacji przemysłu w Polsce po <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojnie światowej</a> stały się własnością Skarbu Państwa lub spółdzielni. Obecnie zdecydowana większość przedsiębiorstw w Pabianicach należy do prywatnych inwestorów<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2022-10">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p><p>W 2003 niemal cała działalność produkcyjna nadal odbywała się na obszarach powstałych, zorganizowanych i zagospodarowanych w poprzednich okresach kształtowania <a href="/wiki/Przemys%C5%82" title="Przemysł">przemysłu</a> w mieście. Kumulują się one w trzech strefach<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2009-04">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>: </p> <ul><li>stara dzielnica przemysłowa</li> <li>nowa dzielnica przemysłowa</li> <li>obszary przy linii kolejowej</li></ul> <p>Przejście z <a href="/wiki/Gospodarka_planowa" title="Gospodarka planowa">gospodarki centralnie planowanej</a> do <a href="/wiki/Gospodarka_rynkowa" title="Gospodarka rynkowa">gospodarki wolnorynkowej</a> spowodowało, że wiele zakładów przemysłowych w Pabianicach podupadło, a liczne <a href="/wiki/Przedsi%C4%99biorstwo" title="Przedsiębiorstwo">przedsiębiorstwa</a> zlikwidowano (zakłady przemysłu bawełnianego Pamotex, fabryka maszyn drogowych Madro, zakłady przemysłu wełnianego Pawelana). </p><p><a href="/wiki/Sytuacja_kryzysowa" title="Sytuacja kryzysowa">Kryzys</a> wielkich zakładów przemysłowych, a zwłaszcza kombinatów włókienniczych, skutkował kurczeniem się powierzchni terenów przemysłowych, które pod koniec lat 80. XX w. obejmowały 158 <a href="/wiki/Hektar" title="Hektar">ha</a>. W 2003 powierzchnia tych terenów zmalała do 136 ha. Znaczny wpływ na to miało przeznaczenie wielohektarowych działek dawnych terenów fabrycznych pod budowę centrów handlowo-usługowych. </p><p>Mimo upadku wielu zakładów przemysłowych, nadal dominuje <a href="/wiki/Przemys%C5%82_lekki" title="Przemysł lekki">przemysł lekki</a>. Jednak ważne miejsce w strukturze gałęziowej zajmują: <a href="/wiki/Przemys%C5%82_chemiczny" title="Przemysł chemiczny">przemysł chemiczny</a> (zakłady farmaceutyczne Polfa, fabryka leków Aflofarm), <a href="/wiki/Przemys%C5%82_spo%C5%BCywczy" title="Przemysł spożywczy">spożywczy</a> (Zakłady Mięsne Pamso SA) oraz <a href="/wiki/Przemys%C5%82_elektromaszynowy" title="Przemysł elektromaszynowy">elektromaszynowy</a> (fabryka żarówek Philips). Różnorodność gałęziowa sprawiła, że <a href="/wiki/Przemys%C5%82" title="Przemysł">przemysł</a> pabianicki nie popadł w stan głębokiego kryzysu<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2022-10">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p><p>Radykalne zmiany zaszły w strukturze wielkości zakładów. W 1989 w mieście było ok. 180 państwowych i spółdzielczych zakładów przemysłowych, w których pracowało około 30 tys. osób<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2009-04">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p><p>W 2003 działało 8477 <a href="/wiki/Przedsi%C4%99biorstwo" title="Przedsiębiorstwo">przedsiębiorstw</a> zatrudniających ok. 32,96 tys. pracowników<sup id="cite_ref-raport_31-1" class="reference"><a href="#cite_note-raport-31">[31]</a></sup>, a w 2006 było zarejestrowanych 8554 podmiotów gospodarki narodowej, w których pracowało ok. 29,15 tys. osób<sup id="cite_ref-raport_31-2" class="reference"><a href="#cite_note-raport-31">[31]</a></sup>. </p><p>Struktura działalności gospodarczej Pabianic w 2006 roku<sup id="cite_ref-raport_31-3" class="reference"><a href="#cite_note-raport-31">[31]</a></sup>: </p> <ul><li>Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów i art. użytku domowego 34,16%</li> <li>przetwórstwo przemysłowe 18,21%</li> <li>obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 11,85%</li> <li>budownictwo 8,79%</li> <li>transport, gospodarka magazynowa, łączność 7,55%</li> <li>działalność usługowa społeczna, komunalna i indywidualna, pozostała 6,01%</li> <li>pozostałe gałęzie 13,42%.</li></ul> <p>Po 2003 upadały kolejne zakłady lub były prywatyzowane ewentualnie przekształcane w spółki. Dochód budżetu w 2010 na mieszkańca wyniósł 2062,52 zł<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38">[38]</a></sup>, pięć lat później w 2015 dochód ten wyniósł 2431,27 zł na mieszkańca<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39">[39]</a></sup>, a w 2020 roku 1868,64 zł. na osobę<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[40]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Edukacja">Edukacja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Edukacja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Edukacja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Szkoła Podstawowa nr 1 im. <a href="/wiki/Konrad_Pr%C3%B3szy%C5%84ski" title="Konrad Prószyński">Kazimierza Promyka</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 2 im. <a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jana Pawła II</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 3 im. <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Kopernik" title="Mikołaj Kopernik">Mikołaja Kopernika</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 5 im. <a href="/wiki/Grzegorz_Piramowicz" title="Grzegorz Piramowicz">Grzegorza Piramowicza</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 8 im. <a href="/wiki/Jadwiga_Wajs%C3%B3wna" title="Jadwiga Wajsówna">Jadwigi Wajsówny</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 9 z oddziałami integracyjnymi im. <a href="/wiki/Jan_D%C5%82ugosz" title="Jan Długosz">Jana Długosza</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 13 im. <a href="/wiki/Stefania_Sempo%C5%82owska" title="Stefania Sempołowska">Stefanii Sempołowskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Szko%C5%82a_Podstawowa_nr._14_im._Stanis%C5%82awa_Staszica_w_Pabianicach" title="Szkoła Podstawowa nr. 14 im. Stanisława Staszica w Pabianicach">Szkoła Podstawowa nr. 14 im. Stanisława Staszica</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 15 im. <a href="/wiki/Armia_Krajowa" title="Armia Krajowa">Armii Krajowej</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 16 z oddziałami integracyjnymi im. <a href="/wiki/Tadeusz_Ko%C5%9Bciuszko" title="Tadeusz Kościuszko">Tadeusza Kościuszki</a></li> <li>Szkoła Podstawowa nr 17 im. <a href="/wiki/Ma%C5%82gorzata_Kozera-Gliszczy%C5%84ska" title="Małgorzata Kozera-Gliszczyńska">Małgorzaty Kozery-Gliszczyńskiej</a></li> <li>Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia</li> <li>Zespół Szkół nr 1 im. <a href="/wiki/Jan_Kili%C5%84ski" title="Jan Kiliński">Jana Kilińskiego</a></li> <li>Zespół Szkół nr 2 im. prof. <a href="/wiki/Janusz_Groszkowski" title="Janusz Groszkowski">Janusza Groszkowskiego</a></li> <li>Zespół Szkół nr 3 im. Legionistów miasta Pabianic</li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_Szk%C3%B3%C5%82_Specjalnych_nr_5_w_Pabianicach" title="Zespół Szkół Specjalnych nr 5 w Pabianicach">Zespół Szkół Specjalnych</a></li> <li>„Optima” Zespół Szkół Prywatnych (dawniej „Heureka”)</li> <li>Branżowa Szkoła I i II Stopnia, Liceum Ogólnokształcące Ce-Erudio</li> <li><a href="/wiki/I_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_im._J%C4%99drzeja_%C5%9Aniadeckiego_w_Pabianicach" title="I Liceum Ogólnokształcące im. Jędrzeja Śniadeckiego w Pabianicach">I Liceum Ogólnokształcące im. Jędrzeja Śniadeckiego</a></li> <li><a href="/wiki/II_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_im._Kr%C3%B3lowej_Jadwigi_w_Pabianicach" title="II Liceum Ogólnokształcące im. Królowej Jadwigi w Pabianicach">II Liceum Ogólnokształcące im. Królowej Jadwigi</a></li> <li>Prywatne Liceum Ogólnokształcące im. św. <a href="/wiki/Wincenty_a_Paulo" title="Wincenty a Paulo">Wincentego à Paulo</a></li> <li>Policealna Szkoła „Awangarda” w Pabianicach</li> <li>Policealna Szkoła Medyczna EduMedica w Pabianicach</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Media_lokalne">Media lokalne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Media lokalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Media lokalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Prasa">Prasa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Prasa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Prasa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Obecnie: <ul><li>„Życie Pabianic” – tygodnik, ukazuje się we wtorki</li> <li>„Nowe Życie Pabianic” – pismo, ukazuje się we wtorki</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pabianicki_Tygodnik_Reklamowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pabianicki Tygodnik Reklamowy (strona nie istnieje)">Pabianicki Tygodnik Reklamowy</a> – pismo bezpłatne ogłoszeniowe</li> <li><a href="/w/index.php?title=Bli%C5%BCej_Ciebie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bliżej Ciebie (strona nie istnieje)">Bliżej Ciebie</a> – tygodnik, ukazuje się w soboty jako dodatek do łódzkiego Expressu Ilustrowanego</li> <li><a href="/wiki/Pabianiciana" title="Pabianiciana">Pabianiciana</a> – rocznik dotyczący historii i kultury miasta</li> <li>Portal miejski zyciepabianic.pl</li> <li>Portal informacyjny EPAinfo</li> <li>Portal informacyjny tuPabianice</li></ul></li> <li>Dawniej: <ul><li>„<a href="/wiki/Puls_Pabianic" title="Puls Pabianic">Puls Pabianic</a>” – bezpłatny tygodnik, ukazujący się w latach 2005–2007</li> <li>„Gazeta Pabianicka. Niezależny tygodnik miejski”, wydawany w latach 1990–1996</li> <li>„Moje Miasto Pabianice” – tygodnik wydawany od września 2008 do grudnia 2012 roku</li> <li>„PabiaNICE” – miesięcznik (ukazywał się w trzeci piątek miesiąca) wydawany od września 2015 do listopada 2016</li> <li>Portal informacyjny pabiaNICE.tv (wrzesień 2015 – sierpień 2022)<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41">[41]</a></sup></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Telewizja">Telewizja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=24" title="Edytuj sekcję: Telewizja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=24" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Telewizja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Obecnie: <ul><li>Pro-MOK – lokalna, Miejskiego Ośrodka Kultury, nadaje w latach 2003 – nadal</li></ul></li> <li>Dawniej: <ul><li>TVK TOP (Telewizja Osiedlowa Pabianice) – lokalna („piracka” do czasu otrzymania koncesji przez Gosat-Media) – w latach 1993–1995 w sieci UPC Pabianice (wówczas Gosat-Service Wrocław o. Pabianice)</li> <li>TV Gosat-Media – lokalna z siedzibą we Wrocławiu – w latach 1995–2003 w sieci Gosat-Service (w tym czasie zmiana właściciela kablówki) następnie Polska TV Kablowa potem UPC o/Pabianice</li> <li>TV TOP (Telewizja o Pabianicach) – prywatna – w latach 2007–2008 w sieci UPC Pabianice</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sport">Sport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=25" title="Edytuj sekcję: Sport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=25" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Koszyk%C3%B3wka" title="Koszykówka">Koszykówka</a>: </p> <ul><li>Grot Alles Pabianice (Dawniej Hartmann, PTK, Włókniarz) żeński klub koszykówki, obecnie gra w kobiecej 1 lidze A.</li></ul> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Koszykarki_W%C5%82%C3%B3kniarza_Pabianice" title="Kategoria:Koszykarki Włókniarza Pabianice">Koszykarki Włókniarza Pabianice</a>.</i></div> <p>Uks korona badminton <a href="/wiki/Futbol_ameryka%C5%84ski" title="Futbol amerykański">Futbol amerykański</a>: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Wilki_Pabianice&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wilki Pabianice (strona nie istnieje)">Wilki Pabianice</a>.</li></ul> <p><a href="/wiki/Pi%C5%82ka_r%C4%99czna" title="Piłka ręczna">Piłka ręczna</a>: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=SPR_Pabiks_Pabianice_%E2%80%93_Stowarzyszenie_Pi%C5%82ki_R%C4%99cznej_Pabiks_Pabianice&action=edit&redlink=1" class="new" title="SPR Pabiks Pabianice – Stowarzyszenie Piłki Ręcznej Pabiks Pabianice (strona nie istnieje)">SPR Pabiks Mag-Mar Pabianice – Stowarzyszenie Piłki Ręcznej Pabiks Pabianice</a> (II liga)</li></ul> <p><a href="/wiki/Pi%C5%82ka_no%C5%BCna" title="Piłka nożna">Piłka nożna</a>: </p> <ul><li><a href="/wiki/W%C5%82%C3%B3kniarz_Pabianice" title="Włókniarz Pabianice">MUKS Włókniarz Pabianice</a> (<a href="/wiki/Klasa_okr%C4%99gowa_(grupa_%C5%82%C3%B3dzka)" title="Klasa okręgowa (grupa łódzka)">Klasa okręgowa, gr. Łódź</a>).</li> <li><a href="/wiki/PTC_Pabianice" title="PTC Pabianice">Pabianickie Towarzystwo Cyklistów</a> (Klasa A, gr. Łódź III).</li></ul> <p><a href="/wiki/Bieg_na_orientacj%C4%99" title="Bieg na orientację">Bieg na orientację</a>: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=UKS_Azymut_Pabianice&action=edit&redlink=1" class="new" title="UKS Azymut Pabianice (strona nie istnieje)">UKS Azymut Pabianice</a> (I liga).</li></ul> <p><a href="/wiki/Strzelectwo" title="Strzelectwo">Strzelectwo sportowe</a>: </p> <ul><li>PKSOW LOK „Walter”.</li></ul> <p><a href="/wiki/Rugby_(sport)" title="Rugby (sport)">Rugby 7</a>: </p> <ul><li>Fabrykanci Pabianice RC.</li></ul> <p><a href="/wiki/Pi%C5%82ka_siatkowa" title="Piłka siatkowa">Piłka siatkowa</a>: </p> <ul><li>Energia Pabianice</li></ul> <p><a href="/wiki/Brazylijskie_jiu-jitsu" title="Brazylijskie jiu-jitsu">Brazylijskie Jiu-Jitsu</a> </p> <ul><li>Gracie Barra Team Draculino Pabianice</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wypoczynek_–_Kąpielisko"><span id="Wypoczynek_.E2.80.93_K.C4.85pielisko"></span>Wypoczynek – Kąpielisko</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=26" title="Edytuj sekcję: Wypoczynek – Kąpielisko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=26" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wypoczynek – Kąpielisko"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Wodny_plac_zabaw_na_Lewitynie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Wodny_plac_zabaw_na_Lewitynie.jpg/220px-Wodny_plac_zabaw_na_Lewitynie.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Wodny_plac_zabaw_na_Lewitynie.jpg/330px-Wodny_plac_zabaw_na_Lewitynie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Wodny_plac_zabaw_na_Lewitynie.jpg/440px-Wodny_plac_zabaw_na_Lewitynie.jpg 2x" data-file-width="4128" data-file-height="2322" /></a><figcaption>Wodny plac zabaw na Lewitynie</figcaption></figure> <p>Lewityn, Businka, POSTIW, MOSiR – różne nazwy kojarzące się z jednym miejscem – ulicą Bugaj 110. Są to rozległe stawy przylegające do osiedla Bugaj będące przez lata wypoczynkowym zapleczem Pabianic. W 1936 zakupił je Aleksander Lewitin, oczyścił, zarybił i po zainstalowaniu piaszczystej plaży wraz z zapleczem (szatnie damskie i męskie, bufet) udostępnił jako miejskie kąpielisko z łódkami i kajakami<sup id="cite_ref-lewityn_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-lewityn-42">[42]</a></sup><sup id="cite_ref-wody-pabianiczanie_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-wody-pabianiczanie-43">[43]</a></sup>. </p><p>Lewitinowie byli właścicielami tego miejsca do 1946, kiedy w wyniku reformy rolnej stawy zostały im odebrane. W latach 50. XX w. miejsce, które zaczęło być nazywane przez mieszkańców „Lewitynem”, weszło w skład <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowe_gospodarstwo_rolne" title="Państwowe gospodarstwo rolne">Państwowych Gospodarstw Rolnych</a>, a pod koniec dekady przekazano je Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej. Teren stawów zagospodarowany miał być jako teren wypoczynkowy. Fundusze na ten cel znalazły się dopiero w latach 60., kiedy podobne obiekty powstawały w różnych ośrodkach miejskich. Lokalizacja doskonale się do tego nadawała. Przylegała do powstającego osiedla Bugaj, ale była jeszcze na uboczu miasta. Prace budowlane były prowadzone w latach 1963–1966. W lipcu 1966 nastąpiło uroczyste otwarcie <i>Miejskiego Ośrodka Sportu, Turystyki i Wypoczynku</i> mimo nieukończonych prac budowlanych piętrowego budynku z zapleczem gospodarczym, kawiarnią „Turkus” i tarasem. Pierwszą kierowniczką „Lewityna” została <a href="/wiki/Jadwiga_Wajs%C3%B3wna" title="Jadwiga Wajsówna">Jadwiga Wajs-Marcinkiewicz</a>, polska lekkoatletka i przedwojenna zdobywczyni medali olimpijskich w Los Angeles i Berlinie<sup id="cite_ref-lewityn_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-lewityn-42">[42]</a></sup><sup id="cite_ref-wody-pabianiczanie_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-wody-pabianiczanie-43">[43]</a></sup>. </p><p>Po kilkudziesięciu latach ośrodek popadł w ruinę<sup id="cite_ref-lewityn_42-2" class="reference"><a href="#cite_note-lewityn-42">[42]</a></sup>. W ramach rewitalizacji obiektu w 2019 wybudowano <i>Wodny plac zabaw na Lewitynie</i>, którego budynek stoi na miejscu dawnej kawiarni „Turkus” i jest atrakcją dla dzieci w wieku 3–14 lat<sup id="cite_ref-naszemiasto_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-naszemiasto-44">[44]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wspólnoty_wyznaniowe"><span id="Wsp.C3.B3lnoty_wyznaniowe"></span>Wspólnoty wyznaniowe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=27" title="Edytuj sekcję: Wspólnoty wyznaniowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=27" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wspólnoty wyznaniowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_-_Kolbe_-_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Pabianice_-_Kolbe_-_01.jpg/200px-Pabianice_-_Kolbe_-_01.jpg" decoding="async" width="200" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Pabianice_-_Kolbe_-_01.jpg/300px-Pabianice_-_Kolbe_-_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Pabianice_-_Kolbe_-_01.jpg/400px-Pabianice_-_Kolbe_-_01.jpg 2x" data-file-width="2406" data-file-height="1671" /></a><figcaption>Kościół rzymskokatolicki św. Maksymiliana Kolbego w Pabianicach</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_-_Kosciol_Mariawitow_-_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Pabianice_-_Kosciol_Mariawitow_-_01.jpg/200px-Pabianice_-_Kosciol_Mariawitow_-_01.jpg" decoding="async" width="200" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Pabianice_-_Kosciol_Mariawitow_-_01.jpg/300px-Pabianice_-_Kosciol_Mariawitow_-_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Pabianice_-_Kosciol_Mariawitow_-_01.jpg/400px-Pabianice_-_Kosciol_Mariawitow_-_01.jpg 2x" data-file-width="2172" data-file-height="1761" /></a><figcaption>Kościół starokatolicki mariawitów Przenajświętszego Sakramentu w Pabianicach</figcaption></figure> <p>Na terenie Pabianic działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2022-10">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki_w_Polsce" title="Kościół katolicki w Polsce">Kościół rzymskokatolicki</a> <ul><li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Mateusza_Aposto%C5%82a_i_Ewangelisty_i_%C5%9Bw._Wawrzy%C5%84ca_M%C4%99czennika_w_Pabianicach" title="Parafia św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty i św. Wawrzyńca Męczennika w Pabianicach">Parafia św. Mateusza i św. Wawrzyńca</a></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_R%C3%B3%C5%BCa%C5%84cowej_w_Pabianicach" title="Parafia Najświętszej Maryi Panny Różańcowej w Pabianicach">Parafia Najświętszej Maryi Panny Różańcowej</a></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Awi%C4%99tego_Maksymiliana_Marii_Kolbego_w_Pabianicach" title="Parafia Świętego Maksymiliana Marii Kolbego w Pabianicach">Parafia św. Maksymiliana Marii Kolbego</a></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Awi%C4%99tego_Floriana_w_Pabianicach" title="Parafia Świętego Floriana w Pabianicach">Parafia św. Floriana</a></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Chrystusa_Kr%C3%B3la_w_Pabianicach" title="Parafia Chrystusa Króla w Pabianicach">Parafia Chrystusa Króla Wszechświata</a></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Mi%C5%82osierdzia_Bo%C5%BCego_w_Pabianicach" title="Parafia Miłosierdzia Bożego w Pabianicach">Parafia Miłosierdzia Bożego</a></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Tr%C3%B3jcy_Przenaj%C5%9Bwi%C4%99tszej_w_Pabianicach" title="Parafia Trójcy Przenajświętszej w Pabianicach">Parafia Trójcy Przenajświętszej</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Starokatolicki_Mariawit%C3%B3w_w_RP" title="Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP">Kościół Starokatolicki Mariawitów</a> <ul><li><a href="/wiki/Parafia_Przenaj%C5%9Bwi%C4%99tszego_Sakramentu_w_Pabianicach" title="Parafia Przenajświętszego Sakramentu w Pabianicach">Parafia Przenajświętszego Sakramentu</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicko-Augsburski_w_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej">Kościół Ewangelicko-Augsburski</a> <ul><li><a href="/wiki/Parafia_Ewangelicko-Augsburska_w_Pabianicach" title="Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pabianicach">Parafia św. Piotra i św. Pawła</a> – <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bwi%C4%99tych_Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Pabianicach" title="Kościół świętych Piotra i Pawła w Pabianicach">Kościół ewangelicko-augsburski św. Piotra i Pawła</a> (diecezjalny)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicko-Metodystyczny_w_RP" title="Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w RP">Kościół Ewangelicko-Metodystyczny</a> <ul><li><a href="/wiki/Parafia_Ewangelicko-Metodystyczna_Dobrego_Pasterza_w_Pabianicach" title="Parafia Ewangelicko-Metodystyczna Dobrego Pasterza w Pabianicach">Parafia Dobrego Pasterza</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_w_RP" title="Kościół Zielonoświątkowy w RP">Kościół Zielonoświątkowy</a> <ul><li>Zbór Kościoła Zielonoświątkowego</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Polski_Autokefaliczny_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Prawos%C5%82awny" title="Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny">Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny</a> <ul><li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Aleksandra_Newskiego_w_%C5%81odzi" title="Parafia św. Aleksandra Newskiego w Łodzi">Parafia św. Aleksandra Newskiego</a> w Łodzi; na terenie Pabianic nabożeństwa są odprawiane raz w miesiącu w kościele mariawickim przy ul. Targowej 21<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45">[45]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Chrystusowy_w_RP" title="Kościół Chrystusowy w RP">Kościół Chrystusowy</a> „Genesis Nova”<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46">[46]</a></sup></li> <li>Chrześcijański Kościół „Dobra Nowina”<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2011-09">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiadkowie_Jehowy" title="Świadkowie Jehowy">Świadkowie Jehowy</a>: <ul><li>zbór Pabianice-Bugaj</li> <li>zbór Pabianice–Południe</li> <li>zbór Pabianice–Północ (<a href="/wiki/Sala_kr%C3%B3lestwa" title="Sala królestwa">Sala Królestwa</a> ul. Polna 5–7)<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47">[47]</a></sup><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48">[48]</a></sup>.</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Transport_zbiorowy">Transport zbiorowy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=28" title="Edytuj sekcję: Transport zbiorowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=28" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport zbiorowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Komunikacja_miejska">Komunikacja miejska</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=29" title="Edytuj sekcję: Komunikacja miejska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=29" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Komunikacja miejska"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Transport_zbiorowy_w_Pabianicach" title="Transport zbiorowy w Pabianicach">Transport zbiorowy w Pabianicach</a>.</i></div> <p>Początki komunikacji miejskiej w Pabianicach sięgają 1901, kiedy otwarto linię <a href="/wiki/Tramwaj" title="Tramwaj">tramwajową</a> Pabianice-Łódź. Tramwaj dojeżdżał jedynie do przedmieścia. Linia była przedłużana w latach 1905, 1924 i 1940 aż w końcu biegła całą główną ulicą miasta – do stacji kolejowej. W 1968 przedłużono linię tramwajową do pętli <i>Wiejska</i> i wybudowano skrętnię <i>Duży Skręt</i><sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2022-10">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p><p>Do 1972 ponad 20-kilometrowa linia <a href="/wiki/Tramwaj" title="Tramwaj">tramwajowa</a> była jedynym środkiem komunikacji miejskiej. 19 lipca 1972 <a href="/wiki/Miejskie_Przedsi%C4%99biorstwo_Komunikacyjne_%E2%80%93_%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź">MPK Łódź</a> postawił pierwsze przystanki i wprowadził kursy autobusów miejskich linii 1, a 17 stycznia 1977 uruchomił linię 2 obejmujące nowe dzielnice. Od 1984 w szybkim tempie powstawały kolejne linie autobusowe na których kursowały <a href="/wiki/Ikarus_260" title="Ikarus 260">Ikarusy 260</a> i <a href="/wiki/Jelcz" title="Jelcz">Jelcze</a><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49">[49]</a></sup>. </p><p>W 1992 pabianickie linie autobusowe obsługiwane przez MPK Łódź przejęło przedsiębiorstwo <a href="/wiki/Miejski_Zak%C5%82ad_Komunikacyjny_w_Pabianicach" title="Miejski Zakład Komunikacyjny w Pabianicach">MZK Pabianice</a>, które wprowadziło swoje bilety, wymieniło autobusy na nowocześniejsze jelcze. We flocie było 12 Manów NL 202, 14 Solarisów Urbino 12 i 3 Jelcze M081MB. Autobusy zmieniły barwy z czerwono-białych na niebiesko-żółte (kolor <a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim" title="Flagi gmin w województwie łódzkim">flagi Pabianic</a>). W 2004 linię tramwajową 41 (Pabianice-Łódź: plac Niepodległości) zastąpiono linią 11 – z Pabianic przez Łódź do Zgierza. Linia 11 jest komercyjna. Po eksperymencie polegającym na zatrudnieniu konduktorów, w tramwajach zamontowano automaty sprzedające bilety. W 2007 rozpoczęto przebudowę torowiska linii 11 w ramach projektu „Tramwaj Regionalny”, współfinansowanego z funduszy Unii Europejskiej. W III etapie remont ma objąć obszar Pabianic. Obecnie linia 11 przebiega tylko w Łodzi. Do Pabianic kursował tramwaj linii P, a od 1 sierpnia 2010 ponownie kursuje na linii 41 należąca do Lokalnego Transportu Zbiorowego miasta Łodzi. Jeździ on od przystanku „Wiejska/Łaska” w Pabianicach do Placu Niepodległości w Łodzi. Nowością są bilety czasowe, które wprowadzono na tej linii. Od 14 maja 2017 do 31 października 2017 kursowanie tramwaju było zawieszone i wprowadzona była autobusowa komunikacja zastępcza Z41<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50">[50]</a></sup>. W dniu 1 grudnia 2019 rozpoczęła się inwestycja w której zostały wyremontowane drogi i infrastruktura tramwajowa, dlatego do marca 2020 tramwaj dojeżdżał tylko do przystanku przy ulicy Cegielnianej w Ksawerowie. Dalej autobus linii Z41 jechał aż do przystanku „Wiejska/Łaska”. Od lipca 2020 przez 3 lata na całej trasie od ulicy Wiejskiej do <a href="/wiki/Plac_Niepodleg%C5%82o%C5%9Bci_w_%C5%81odzi" title="Plac Niepodległości w Łodzi">placu Niepodległości</a> kursował autobus<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51">[51]</a></sup>. Od 1 lipca 2023 po ukończeniu remontu torowiska została przywrócona linia tramwajowa 41. W związku z przywróceniem tej linii została zlikwidowana zastępcza linia Z41 oraz tramwaj linii Z17 który uzupełniał kursy na <a href="/wiki/Ulica_Pabianicka_w_%C5%81odzi" title="Ulica Pabianicka w Łodzi">ulicy Pabianickiej</a> w <a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łodzi</a><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52">[52]</a></sup>. </p><p>Przez Pabianice przebiegają <a href="/wiki/Droga_krajowa" title="Droga krajowa">drogi krajowe</a> oraz <a href="/wiki/Drogi_wojew%C3%B3dzkie_w_Polsce" title="Drogi wojewódzkie w Polsce">drogi wojewódzkie</a>: </p><p><b>Drogi krajowe:</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Droga_ekspresowa_S8_(Polska)" title="Droga ekspresowa S8 (Polska)"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: #ED2224; font-weight: bold; border-radius:0.2em">S8</span></a> Południowa obwodnica Pabianic</li> <li><a href="/wiki/Droga_ekspresowa_S14_(Polska)" title="Droga ekspresowa S14 (Polska)"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: #ED2224; font-weight: bold; border-radius:0.2em">S14</span></a> Zachodnia obwodnica Pabianic</li></ul> <p><b>Drogi wojewódzkie:</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_482" title="Droga wojewódzka nr 482"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">482</span></a> węzeł Bralin <a href="/wiki/Droga_ekspresowa_S8_(Polska)" title="Droga ekspresowa S8 (Polska)">S8</a> – <a href="/wiki/Wierusz%C3%B3w" title="Wieruszów">Wieruszów</a> – <a href="/wiki/Z%C5%82oczew" title="Złoczew">Złoczew</a> – <a href="/wiki/Sieradz" title="Sieradz">Sieradz</a> – <a href="/wiki/%C5%81ask" title="Łask">Łask</a> – Pabianice – <a href="/wiki/Ksawer%C3%B3w_(powiat_pabianicki)" title="Ksawerów (powiat pabianicki)">Ksawerów</a> - <a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łódź</a> (rondo Henryka Pietrzaka) <a href="/wiki/Droga_krajowa_nr_14_(Polska)" title="Droga krajowa nr 14 (Polska)">DK14</a><sup id="cite_ref-Targeo_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-Targeo-53">[53]</a></sup><sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54">[54]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_485" title="Droga wojewódzka nr 485"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">485</span></a> <a href="/wiki/Be%C5%82chat%C3%B3w" title="Bełchatów">Bełchatów</a> – <a href="/wiki/Wadlew" title="Wadlew">Wadlew</a> – Pabianice</li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_714" title="Droga wojewódzka nr 714"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">714</span></a> węzeł Zgierz Zachód <a href="/wiki/Droga_ekspresowa_S14_(Polska)" title="Droga ekspresowa S14 (Polska)">S14</a> – <a href="/wiki/Aleksandr%C3%B3w_%C5%81%C3%B3dzki" title="Aleksandrów Łódzki">Aleksandrów Łódzki</a> – <a href="/wiki/Konstantyn%C3%B3w_%C5%81%C3%B3dzki" title="Konstantynów Łódzki">Konstantynów Łódzki</a> – węzeł Pabianice Północ <a href="/wiki/Droga_ekspresowa_S14_(Polska)" title="Droga ekspresowa S14 (Polska)">S14</a> – Pabianice – <a href="/wiki/Rzg%C3%B3w" title="Rzgów">Rzgów</a> – <a href="/wiki/Kurowice_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie)" title="Kurowice (województwo łódzkie)">Kurowice</a> <a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_713" title="Droga wojewódzka nr 713">DW713</a><sup id="cite_ref-Targeo_53-1" class="reference"><a href="#cite_note-Targeo-53">[53]</a></sup>.</li></ul> <p><br /> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pabianice_dworzec_PKP_02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Pabianice_dworzec_PKP_02.jpg/200px-Pabianice_dworzec_PKP_02.jpg" decoding="async" width="200" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Pabianice_dworzec_PKP_02.jpg/300px-Pabianice_dworzec_PKP_02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Pabianice_dworzec_PKP_02.jpg/400px-Pabianice_dworzec_PKP_02.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1592" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pabianice_(stacja_kolejowa)" title="Pabianice (stacja kolejowa)">Dworzec kolejowy w Pabianicach</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kolej">Kolej</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=30" title="Edytuj sekcję: Kolej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=30" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kolej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na terenie miasta Pabianice znajduje się <a href="/wiki/Stacja_kolejowa" title="Stacja kolejowa">stacja kolejowa</a> <a href="/wiki/Pabianice_(stacja_kolejowa)" title="Pabianice (stacja kolejowa)">Pabianice</a> (otwarta w 1902 r., mająca kategorię dworca regionalnego) oraz <a href="/wiki/Przystanek_osobowy" title="Przystanek osobowy">przystanek kolejowy</a> <a href="/wiki/Pabianice_P%C3%B3%C5%82nocne" title="Pabianice Północne">Pabianice Północne</a>, otwarty 10 grudnia 2023 r. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ochrona_przyrody">Ochrona przyrody</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=31" title="Edytuj sekcję: Ochrona przyrody" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=31" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ochrona przyrody"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pomniki_przyrody">Pomniki przyrody</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=32" title="Edytuj sekcję: Pomniki przyrody" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=32" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pomniki przyrody"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Nazwa </th> <th>Obwód na wys. 1,3 m (cm) </th> <th>Wysokość (m) </th> <th>Lokalizacja </th> <th>Data wpisu </th> <th>Sprawujący nadzór </th> <th>Podstawa prawna </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/D%C4%85b_szypu%C5%82kowy" title="Dąb szypułkowy">Dąb szypułkowy</a> </td> <td>333 </td> <td>18 m (korona 12 m) </td> <td>cmentarz ewangelicko-augsburski ul. Ewangelicka </td> <td>10.01.1990 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/548/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Cmentarza Ewangelicko-Augsburskiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4400), Zarządzenie Nr 8/90 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 10 stycznia 1990 r. Dz. Urz. Woj. Łódzkiego Nr 3, poz. 24 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Lipa_drobnolistna" title="Lipa drobnolistna">Lipa drobnolistna</a> </td> <td>426 </td> <td>30 m (korona 15 m) </td> <td>cmentarz ewangelicko-augsburski ul. Ewangelicka </td> <td>10.01.1990 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/548/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Cmentarza Ewangelicko-Augsburskiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj.. Łódzkiego poz. 4400), Zarządzenie Nr 8/90 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 10 stycznia 90. Dz. Urz. Woj. Łódzkiego Nr 3, poz. 24 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Modrzew_europejski" title="Modrzew europejski">Modrzew europejski</a> </td> <td>285 </td> <td>15 m (korona 8 m) </td> <td>cmentarz ewangelicko-augsburski ul. Ewangelicka </td> <td>10.01.1990 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/548/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 r. w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Cmentarza Ewangelicko-Augsburskiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj.. Łódzkiego poz. 4400), Zarządzenie Nr 8/90 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 10 stycznia 90. Dz. Urz. Woj. Łódzkiego Nr 3, poz. 24 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Lipa_drobnolistna" title="Lipa drobnolistna">Lipa drobnolistna</a> </td> <td>320 </td> <td>20 </td> <td>Parafia rzymskokatolicka św. Floriana, ul. Warszawska 34 </td> <td>12.11.1993 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/547/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Bulwaru im. F. Krusche nad rzeką Dobrzynką, Placu przykościelnego przy ul. Warszawskiej 34 oraz Parku im. J. Słowackiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4399), Rozporządzenie Nr 10/93 Wojewody Łódzkiego z dnia 12 listopada 1993 r. w sprawie uznania niektórych tworów przyrody na terenie województwa łódzkiego za pomniki przyrody i ochrony tych pomników </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Lipa_drobnolistna" title="Lipa drobnolistna">Lipa drobnolistna</a> </td> <td>283 </td> <td>20 </td> <td>Parafia rzymskokatolicka św. Floriana, ul. Warszawska 34 </td> <td>12.11.1993 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/547/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Bulwaru im. F. Krusche nad rzeką Dobrzynką, Placu przykościelnego przy ul. Warszawskiej 34 oraz Parku im. J. Słowackiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4399), Rozporządzenie Nr 10/93 Wojewody Łódzkiego z dnia 12 listopada 1993 r. w sprawie uznania niektórych tworów przyrody na terenie województwa łódzkiego za pomniki przyrody i ochrony tych pomników </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Modrzew_europejski" title="Modrzew europejski">Modrzew europejski</a> </td> <td>251 </td> <td>15 </td> <td>Parafia rzymskokatolicka św. Floriana, ul. Warszawska 34 </td> <td>12.11.1993 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/547/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Bulwaru im. F. Krusche nad rzeką Dobrzynką, Placu przykościelnego przy ul. Warszawskiej 34 oraz Parku im. J. Słowackiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4399), Rozporządzenie Nr 10/93 Wojewody Łódzkiego z dnia 12 listopada 1993 r. w sprawie uznania niektórych tworów przyrody na terenie województwa łódzkiego za pomniki przyrody i ochrony tych pomników </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Jesion_wynios%C5%82y" title="Jesion wyniosły">Jesion wyniosły</a> </td> <td>346 </td> <td>16 </td> <td>park im. J. Słowackiego dz. Nr 193/4 (P-9) </td> <td>12.11.1993 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/547/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Bulwaru im. F. Krusche nad rzeką Dobrzynką, Placu przykościelnego przy ul. Warszawskiej 34 oraz Parku im. J. Słowackiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4399), Rozporządzenie Nr 10/93 Wojewody Łódzkiego z dnia 12 listopada 1993 r. w sprawie uznania niektórych tworów przyrody na terenie województwa łódzkiego za pomniki przyrody i ochrony tych pomników </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Kasztanowiec_pospolity" title="Kasztanowiec pospolity">Kasztanowiec zwyczajny</a> </td> <td>378 </td> <td>20 </td> <td>park im. J. Słowackiego dz. Nr 216 (P-9) </td> <td>12.11.1993 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/547/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Bulwaru im. F. Krusche nad rzeką Dobrzynką, Placu przykościelnego przy ul. Warszawskiej 34 oraz Parku im. J. Słowackiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4399), Rozporządzenie Nr 10/93 Wojewody Łódzkiego z dnia 12 listopada 1993 r. w sprawie uznania niektórych tworów przyrody na terenie województwa łódzkiego za pomniki przyrody i ochrony tych pomników </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Platan_klonolistny" title="Platan klonolistny">Platan klonolistny</a> </td> <td>332 </td> <td>21 </td> <td>park im. J. Słowackiego dz. Nr 216 (P-9) </td> <td>12.11.1993 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLIV/547/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 5 września 2013 w sprawie pomników przyrody rosnących na terenie Bulwaru im. F. Krusche nad rzeką Dobrzynką, Placu przykościelnego przy ul. Warszawskiej 34 oraz Parku im. J. Słowackiego w Pabianicach (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4399), Rozporządzenie Nr 10/93 Wojewody Łódzkiego z dnia 12 listopada 1993 r. w sprawie uznania niektórych tworów przyrody na terenie województwa łódzkiego za pomniki przyrody i ochrony tych pomników </td></tr> <tr> <td>Szpaler 47 <a href="/wiki/D%C4%85b_szypu%C5%82kowy" title="Dąb szypułkowy">dębów szypułkowych</a> </td> <td>175–332 </td> <td>10–25 m </td> <td>ul. Zagajnikowa </td> <td>28.09.2005 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLV/586/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 15 października 2013 zmieniająca uchwałę Nr LI/458/05 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 28 września 2005 r. w sprawie uznania za pomnik przyrody (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4748), Uchwała Nr LI/458/05 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 28 września 2005 r.w sprawie uznania za pomnik przyrody </td></tr> <tr> <td>Aleja dębowa – 63 drzew, z czego 50 szt. – <a href="/wiki/D%C4%85b_szypu%C5%82kowy" title="Dąb szypułkowy">dąb szypułkowy</a>, 13 szt. – <a href="/wiki/D%C4%85b_czerwony" title="Dąb czerwony">dąb czerwony</a> </td> <td>146–273 </td> <td> </td> <td>„Pabianickie Centrum Medyczne” Sp. z o.o. w Pabianicach ul. Jana Pawła II 68 </td> <td>27.12.2006 </td> <td>Prezydent Miasta Pabianic </td> <td>Uchwała NR XLV/587/13 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 15 października 2013 zmieniająca uchwałę Nr IV/36/06 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 27 grudnia 2006 r. w sprawie uznania dębów za pomnik przyrody (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego poz. 4749), Uchwała Nr IV/36/06 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 27 grudnia 2006 w sprawie uznania za pomnik przyrody </td></tr></tbody></table> <p><small><sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55">[55]</a></sup></small> <small><sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56">[56]</a></sup></small> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Honorowi_obywatele_miasta_Pabianic">Honorowi obywatele miasta Pabianic</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=33" title="Edytuj sekcję: Honorowi obywatele miasta Pabianic" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=33" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Honorowi obywatele miasta Pabianic"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Janusz_Alwasiak" title="Janusz Alwasiak">Janusz Alwasiak</a></li> <li><a href="/wiki/Aleksander_Arkuszy%C5%84ski" title="Aleksander Arkuszyński">Aleksander Arkuszyński</a></li> <li><a href="/wiki/Bohdan_Bejze" title="Bohdan Bejze">Bohdan Bejze</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Berner" title="Jan Berner">Jan Berner</a></li> <li><a href="/wiki/Marian_Borkowski" title="Marian Borkowski">Marian Borkowski</a></li> <li><a href="/wiki/Norbert_Hans" title="Norbert Hans">Norbert Hans</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jan Paweł II</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Janusz_Janto%C5%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Janusz Jantoń (strona nie istnieje)">Janusz Jantoń</a></li> <li><a href="/wiki/Rados%C5%82aw_Januszkiewicz" title="Radosław Januszkiewicz">Radosław Januszkiewicz</a></li> <li><a href="/wiki/Lucjan_Jaroszka" title="Lucjan Jaroszka">Lucjan Jaroszka</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Kaczmarek_(1920%E2%80%932011)" title="Jan Kaczmarek (1920–2011)">Jan Kaczmarek</a></li> <li><a href="/wiki/Ryszard_Kaczorowski" title="Ryszard Kaczorowski">Ryszard Kaczorowski</a></li> <li><a href="/wiki/Jerzy_Kasperski" title="Jerzy Kasperski">Jerzy Kasperski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Janusz_Koziara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Janusz Koziara (strona nie istnieje)">Janusz Koziara</a></li> <li><a href="/wiki/Henryk_Langierowicz" title="Henryk Langierowicz">Henryk Langierowicz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zygmunt_Lubo%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zygmunt Luboński (strona nie istnieje)">Zygmunt Luboński</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Andrzej_Moszura&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andrzej Moszura (strona nie istnieje)">Andrzej Moszura</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ryszard_Olszewski_(dziekan)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ryszard Olszewski (dziekan) (strona nie istnieje)">Ryszard Olszewski</a></li> <li><a href="/wiki/Milena_Piotrowska" title="Milena Piotrowska">Milena Piotrowska</a></li> <li><a href="/wiki/Wojciech_Stec" title="Wojciech Stec">Wojciech Stec</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Szuba" title="Jan Szuba">Jan Szuba</a></li> <li><a href="/wiki/Jadwiga_Wajs%C3%B3wna" title="Jadwiga Wajsówna">Jadwiga Wajs-Marcinkiewicz</a></li> <li><a href="/wiki/Zdzis%C5%82aw_Wlaz%C5%82owicz" title="Zdzisław Wlazłowicz">Zdzisław Wlazłowicz</a></li></ul> <p><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57">[57]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Inne_osoby_związane_z_Pabianicami"><span id="Inne_osoby_zwi.C4.85zane_z_Pabianicami"></span>Inne osoby związane z Pabianicami</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=34" title="Edytuj sekcję: Inne osoby związane z Pabianicami" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=34" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Inne osoby związane z Pabianicami"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Henryk_Stenzel" title="Henryk Stenzel">Henryk Stenzel</a> (1899–1980), paleontolog, urodzony w Pabianicach<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58">[58]</a></sup><sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59">[59]</a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Miasta_partnerskie">Miasta partnerskie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=35" title="Edytuj sekcję: Miasta partnerskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=35" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Miasta partnerskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th width="30%">Miasto partnerskie </th> <th width="30%">Państwo </th> <th width="40%">Data zawarcia porozumienia </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Rakiszki" title="Rakiszki">Rakiszki</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/22px-Flag_of_Lithuania.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/33px-Flag_of_Lithuania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/44px-Flag_of_Lithuania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Litwa" title="Litwa">Litwa</a> </td> <td>19 czerwca 1998 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Plauen" title="Plauen">Plauen</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a> </td> <td>25 kwietnia 2005 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Kerepes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kerepes (strona nie istnieje)">Kerepes</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/22px-Flag_of_Hungary.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/33px-Flag_of_Hungary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/44px-Flag_of_Hungary.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/W%C4%99gry" title="Węgry">Węgry</a> </td> <td>30 maja 2009 </td></tr></tbody></table> <p>Od 3 lipca 2016 Pabianice utrzymywały kontakty partnerskie z <a href="/wiki/Warasz" title="Warasz">Kuźniecowskiem</a> na <a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukrainie</a><sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60">[60]</a></sup>. 28 marca 2018 współpraca między miastami została zerwana z powodu kontrowersji wywołanych gloryfikowaniem przez Kuźniecowsk <a href="/wiki/Stepan_Bandera" title="Stepan Bandera">Stepana Bandery</a> i <a href="/wiki/Roman_Szuchewycz" title="Roman Szuchewycz">Romana Szuchewycza</a>, przywódców ukraińskich grup nacjonalistycznych<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61">[61]</a></sup><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62">[62]</a></sup>. </p><p>W 2022, w związku z <a href="/wiki/Inwazja_Rosji_na_Ukrain%C4%99" title="Inwazja Rosji na Ukrainę">rosyjską agresją na Ukrainę</a>, Pabianice zerwały trwającą od 2002 współpracę z miastem <a href="/wiki/Gusiew" title="Gusiew">Gusiew</a> w <a href="/wiki/Obw%C3%B3d_kr%C3%B3lewiecki" title="Obwód królewiecki">obwodzie królewieckim</a><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63">[63]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=36" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=36" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Cmentarz_ewangelicki_w_Pabianicach" title="Cmentarz ewangelicki w Pabianicach">Cmentarz ewangelicki w Pabianicach</a></li> <li><a href="/wiki/Cmentarz_mariawicki_w_Pabianicach" title="Cmentarz mariawicki w Pabianicach">Cmentarz mariawicki w Pabianicach</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=37" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=37" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-PopulacjaPowierzchnia-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-roku,7,21.html"><i>Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku</i></a> [online], Główny Urząd Statystyczny, 22 lipca 2024<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2024-07-22&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Powierzchnia+i+ludno%C5%9B%C4%87+w+przekroju+terytorialnym+w+2024+roku&rft_id=https%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fpowierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-roku%2C7%2C21.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Populacja2024-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Populacja2024_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-r-stan-w-dniu-30-06,6,37.html"><i>Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2024 r. (stan w dniu 30.06)</i></a> [online], Główny Urząd Statystyczny, 15 października 2024<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-28]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2024-10-15&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ludno%C5%9B%C4%87.+Stan+i+struktura+ludno%C5%9Bci+oraz+ruch+naturalny+w+przekroju+terytorialnym+w+2024+r.+%28stan+w+dniu+30.06%29&rft_id=https%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-r-stan-w-dniu-30-06%2C6%2C37.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Przeszłość administracyjna ziem województwa łódzkiego, w: Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego, Łódź 1929, s. 15.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy</i>, Warszawa 1998, s. 68.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.katolik.pl/sw--maksymilian-patronem-pabianic,20262,794,news.html">Patron miasta</a>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.polskawliczbach.pl/Miasta"><i>Lista miast w Polsce (spis miast, mapa miast, liczba ludności, powierzchnia, wyszukiwarka)</i></a> [online], Polska w liczbach<span class="accessdate"> [dostęp 2021-08-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Lista+miast+w+Polsce+%28spis+miast%2C+mapa+miast%2C+liczba+ludno%C5%9Bci%2C+powierzchnia%2C+wyszukiwarka%29&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.polskawliczbach.pl%2FMiasta" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Michał Baliński, Tymoteusz Lipiński: <i>Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana</i>, Tom I. Nakładem S. Orgelbranda Księgarza, Warszawa 1843, s. 212.</span> </li> <li id="cite_note-bip-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bip_8-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bip_8-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bip.um.pabianice.pl/uchwala/20345/uchwala-nr-lxxii-696-23">Uchwała Rady Miejskiej LXXII/696/23</a>. 2023-11-29. s. 72. [dostęp 2023-12-06]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-pabianice.tv-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pabianice.tv_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pabianice.tv/techniczne-ciekawostki-pabianic-cegielnia-przy-ulicy-rzgowskiej/">techniczne ciekawostki Pabianic: Cegielnia przy ulicy Rzgowskiej</a>. 750mm.pl. [dostęp 2022-07-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-index-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-index_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://750mm.pl/index.php?topic=80.0;wap2">Pabianicka Kolejka Cegielniana – wspomnienia</a>. 750mm.pl. [dostęp 2022-07-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196818-19-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196818-19_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 18-19.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196820-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196820_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 20.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903157;_328-329-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903157;_328-329_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903">M. Baruch - Monografia 1903 ↓</a></span>, s. 157; 328-329.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903160-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903160_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903">M. Baruch - Monografia 1903 ↓</a></span>, s. 160.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196844-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196844_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 44.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196842-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic196842_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 42.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968101-102-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968101-102_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 101-102.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968104-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968104_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 104.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968109-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968109_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 109.</span> </li> <li id="cite_note-Obiecanej-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Obiecanej_20-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Obiecanej_20-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Niemieckimi śladami po „Ziemi Obiecanej”. praca zbiorowa pod redakcją Krystyny Radziszewskiej, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 1997, s-175-176, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8387080438" title="Specjalna:Książki/8387080438">ISBN <span class="isbn">83-87080-43-8</span></a>.</span> </li> <li id="cite_note-pabianice-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-pabianice_21-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pabianice_21-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.zyciepabianic.pl/informacje/pabianice/pabianice-zapomnialy-o-zydach.html">Przed wojną w naszym mieście mieszkało dziewięć tysięcy Żydów. Dziś nikt o nich nie pamięta</a>. www.zyciepabianic.pl. [dostęp 2022-07-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Grażyna Grabowska: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.zyciepabianic.pl/informacje/historia/dlugim-szeregiem-szli-bici-i-poniewierani.html#:~:text=Sobota%2C%2016%20maja%201942%20roku,(16%20procent%20ludności%20miasta).">Długim szeregiem szli. Bici i poniewierani</a>. www.zyciepabianic.pl. [dostęp 2023-08-27]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie1998257-260-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie1998257-260_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie1998">Roman Kubiak - My Pabianiczanie 1998 ↓</a></span>, s. 257-260.</span> </li> <li id="cite_note-Pilichowski378-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Pilichowski378_24-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Pilichowski378_24-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Pilichowski378_24-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Czesław Pilichowski: <i>Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny</i>. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 378. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8301000651" title="Specjalna:Książki/8301000651">ISBN <span class="isbn">83-01-00065-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Obozy+hitlerowskie+na+ziemiach+polskich+1939%E2%80%931945.+Informator+encyklopedyczny&rft.aulast=Pilichowski&rft.aufirst=Czes%C5%82aw&rft.date=1979&rft.pub=Pa%C5%84stwowe+Wydawnictwo+Naukowe&rft.pages=378&rft.isbn=83-01-00065-1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968327-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968327_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 327.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Jeremiasz Krzesiński, <i>Deportacje dzieci pabianickich na roboty przymusowe do Niemiec w latach 1941–1945</i>, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8387749966" title="Specjalna:Książki/8387749966">ISBN <span class="isbn">83-87749-96-6</span></a>.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">Andrzej Czerkawski, Tadeusz Jurga, <i>Dla Ciebie Ojczyzno</i>, Wydawnictwo „<a href="/wiki/Sport_i_Turystyka" title="Sport i Turystyka">Sport i Turystyka</a>” 1970, s. 222.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968344-345-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968344-345_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968">Gryzelda Missalowa - Dzieje Pabianic 1968 ↓</a></span>, s. 344-345.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie19989-18-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie19989-18_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie1998">Roman Kubiak - My Pabianiczanie 1998 ↓</a></span>, s. 9-18.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Wojciech Jankowski, <i>Mały przewodnik po Polsce</i>, Wydawnictwo <a href="/wiki/Sport_i_Turystyka" title="Sport i Turystyka">Sport i Turystyka</a>, Warszawa 1983 <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321723292" title="Specjalna:Książki/8321723292">ISBN <span class="isbn">83-217-2329-2</span></a>, s. 216.</span> </li> <li id="cite_note-raport-31"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-raport_31-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-raport_31-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-raport_31-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-raport_31-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120104060847/http://www.um.pabianice.pl/load/informator/raport_o_stanie_miasta.pdf">Raport o stanie miasta 2006</a>. um.pabianice.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.um.pabianice.pl/load/informator/raport_o_stanie_miasta.pdf">tego adresu</a> (2012-01-04)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-populacja2023-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-populacja2023_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2023-r-stan-w-dniu-31-12,6,36.html"><i>Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2023 r. Tabl.12</i></a> [online], GUS<span class="accessdate"> [dostęp 2024-05-06]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ludno%C5%9B%C4%87.+Stan+i+struktura+ludno%C5%9Bci+oraz+ruch+naturalny+w+przekroju+terytorialnym+w+2023+r.+Tabl.12&rft_id=https%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2023-r-stan-w-dniu-31-12%2C6%2C36.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_VII/804"><i>Pabianice</i></a>, [w:] <a href="/wiki/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"><i>Słownik geograficzny Królestwa Polskiego</i></a>, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 804<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzny+Kr%C3%B3lestwa+Polskiego&rft.atitle=Pabianice&rft.place=Warszawa&rft.date=1886" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XV_cz.2/428"><i>Pabianice</i></a>, [w:] <a href="/wiki/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"><i>Słownik geograficzny Królestwa Polskiego</i></a>, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 428<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzny+Kr%C3%B3lestwa+Polskiego&rft.atitle=Pabianice&rft.place=Warszawa&rft.date=1902" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Slupskie_Studia_Historyczne/Slupskie_Studia_Historyczne-r2014-t20/Slupskie_Studia_Historyczne-r2014-t20-s119-150/Slupskie_Studia_Historyczne-r2014-t20-s119-150.pdf">Ludność Pabianic w świetle spisów powszechnych z 30 IX 1921 r. i 9 XII 1931 r</a>. Słupskie Studia Historyczne 2014. [dostęp 2023-12-11]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.pabianice.pl/artykul/347/1868/historia-miasta">Historia miasta „Państwo pabiańskie”</a>. „Urząd Miasta Pabianic”. [dostęp 2024-02-11]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bip.um.pabianice.pl/uchwala/20345/uchwala-nr-lxxii-696-23">Uchwała Rady Miejskiej LXXII/696/23</a>. 2023-11-29. s. 24. [dostęp 2023-12-10]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.is/6Tz5">Najbiedniejsze polskie miasta</a>. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://biznes.pl/wiadomosci/kraj/najbiedniejsze-polskie-miasta,5152892,12053840,foto-detal.html">tego adresu</a>].</cite></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://epainfo.pl/bogacimy-sie/">Pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota”</a>.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gov.pl/web/finanse/wskazniki-dochodow-podatkowych-gmin-powiatow-i-wojewodztw-na-2022-r%7C">Wskaźniki dochodów podatkowych gmin</a>.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pabianice.tv/redakcja/redakcja-o-nas/"><i>O portalu</i></a> [online], Pabianice – portal informacyjny, wiadomości – pabianice.tv<span class="accessdate"> [dostęp 2022-08-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=O+portalu&rft_id=https%3A%2F%2Fpabianice.tv%2Fredakcja%2Fredakcja-o-nas%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-lewityn-42"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-lewityn_42-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-lewityn_42-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-lewityn_42-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.pabianice.pl/artykul/110/3183/lewityn">Lewityn</a>. um.pabianice.pl. [dostęp 2022-07-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-wody-pabianiczanie-43"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-wody-pabianiczanie_43-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wody-pabianiczanie_43-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.zyciepabianic.pl/informacje/historia/wody-pabianiczanie-chca-sie-kapac-w-dobrzynce-i-stawach-pana-aleksandra-lewityna.html">Wody! Pabianiczanie chcą się kąpać w Dobrzynce i stawie pana Aleksandra Lewityna</a>. www.zyciepabianic.pl. [dostęp 2022-07-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-naszemiasto-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-naszemiasto_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pabianice.naszemiasto.pl/wodny-plac-zabaw-na-lewitynie-tak-bylo-na-otwarciu-zdjecia/ar/c1-7768826">Wodny plac zabaw na Lewitynie. Tak było na otwarciu</a>. www.zyciepabianic.pl. [dostęp 2022-07-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Dionizy</span><span class="cite-name-initials" title="Dionizy" style="display:none">D.</span> </span><span class="cite-lastname">Awksietijuk</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Dionizy</span><span class="cite-name-initials" title="Dionizy">D.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://diecezjalp.cerkiew.pl/akafist-w-pabianicach/"><i>Akafist w Pabianicach</i></a> [online], diecezjalp.cerkiew.pl, 25 września 2021<span class="accessdate"> [dostęp 2021-09-25]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Dionizy&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Akafist+w+Pabianicach&rft.date=2021-09-25&rft.aulast=Awksietijuk&rft_id=https%3A%2F%2Fdiecezjalp.cerkiew.pl%2Fakafist-w-pabianicach%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-lastname">Redakcja</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nowezyciepabianic.pl/2022/01/29/oto-nowa-wspolnota/"><i>Oto nowa wspólnota</i></a> [online], Nowe Życie Pabianic, 29 stycznia 2022<span class="accessdate"> [dostęp 2023-05-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Oto+nowa+wsp%C3%B3lnota&rft.date=2022-01-29&rft.aulast=Redakcja&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nowezyciepabianic.pl%2F2022%2F01%2F29%2Foto-nowa-wspolnota%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">Dane według <cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://apps.jw.org/ui/P/meeting-search.html#/weekly-meetings"><i>wyszukiwarki zborów</i></a>, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy <a href="/wiki/Jw.org" title="Jw.org">jw.org</a><span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-28]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=na+oficjalnej+stronie+%C5%9Awiadk%C3%B3w+Jehowy+%5B%5Bjw.org%5D%5D&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=wyszukiwarki+zbor%C3%B3w&rft_id=https%3A%2F%2Fapps.jw.org%2Fui%2FP%2Fmeeting-search.html%23%2Fweekly-meetings" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nowezyciepabianic.pl/2022/06/27/pabianiccy-swiadkowie-jehowy-wznawiaja-publiczna-dzialalnosc/"><i>Pabianiccy Świadkowie wznawiają publiczną działalność</i></a> [online], nowezyciepabianic.pl, 27 czerwca 2022<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2022-06-27&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Pabianiccy+%C5%9Awiadkowie+wznawiaj%C4%85+publiczn%C4%85+dzia%C5%82alno%C5%9B%C4%87&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nowezyciepabianic.pl%2F2022%2F06%2F27%2Fpabianiccy-swiadkowie-jehowy-wznawiaja-publiczna-dzialalnosc%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://komunikacjapabianice.pl/historia_a.php">Historia komunikacji w Pabianicach</a>.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zyciepabianic.pl/wydarzenia/miasto/nasze-sprawy/wraca-tramwaj.html">Wraca tramwaj</a>.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Przemek</span><span class="cite-name-initials" title="Przemek" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Jach</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Przemek</span><span class="cite-name-initials" title="Przemek">P.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://epainfo.pl/po-3-latach-wraca-tramwaj-41-jest-data-pierwszego-kursu/"><i>Data pierwszego kursu tramwaju. Od kiedy trwał remont ?</i></a> [online], Pabianice - portal informacyjny, 1 czerwca 2023<span class="accessdate"> [dostęp 2023-07-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Przemek&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Data+pierwszego+kursu+tramwaju.+Od+kiedy+trwa%C5%82+remont+%3F&rft.date=2023-06-01&rft.aulast=Jach&rft_id=https%3A%2F%2Fepainfo.pl%2Fpo-3-latach-wraca-tramwaj-41-jest-data-pierwszego-kursu%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mpk.lodz.pl/rozklady/wholemessage.jsp?articleId=31112"><i>Rozkłady jazdy - MPK-Łódź Spółka z o.o.</i></a> [online], mpk.lodz.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-07-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Rozk%C5%82ady+jazdy+-+MPK-%C5%81%C3%B3d%C5%BA+Sp%C3%B3%C5%82ka+z+o.o.&rft_id=https%3A%2F%2Fmpk.lodz.pl%2Frozklady%2Fwholemessage.jsp%3FarticleId%3D31112" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Targeo-53"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Targeo_53-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Targeo_53-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.targeo.pl">Mapa Targeo.pl</a></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.pl/maps/@51.6989407,19.4119588,18z">Mapa Google.pl</a></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170904062145/http://um.pabianice.pl/uploads/files/ochrona/pomniki_3_01_14.pdf">Tabela pomników przyrody</a>. um.pabianice.pl. [dostęp 2017-09-03]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://um.pabianice.pl/uploads/files/ochrona/pomniki_3_01_14.pdf">tego adresu</a> (2017-09-04)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nowy-bip.um.pabianice.pl/uchwala/1928/uchwala-nr-xxvi-348-16">Uchwała Rady Miasta nr XXVI/348/16</a></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://um.pabianice.pl/artykuly/360/honorowi-obywatele-miasta-pabianic">Honorowi Obywatele Miasta Pabianic</a> um.pabianice.pl [dostęp 2020-06-27]</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.pabianice.pl/artykul/110/65/profesor-stenzel"><i>Profesor Stenzel - Wyłowione z "sieci" - www.um.pabianice.pl - Oficjalny portal</i></a> [online], um.pabianice.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Profesor+Stenzel+-+Wy%C5%82owione+z+%22sieci%22+-+www.um.pabianice.pl+-+Oficjalny+portal&rft_id=https%3A%2F%2Fum.pabianice.pl%2Fartykul%2F110%2F65%2Fprofesor-stenzel" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Texas State Historical</span><span class="cite-name-initials" title="Texas State Historical" style="display:none">T.S.H.</span> </span><span class="cite-lastname">Association</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Texas State Historical</span><span class="cite-name-initials" title="Texas State Historical">T.S.H.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tshaonline.org/handbook/entries/stenzel-henryk-bronislaw"><i>Stenzel, Henryk Bronislaw</i></a> [online], Texas State Historical Association<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Texas+State+Historical&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Stenzel%2C+Henryk+Bronislaw&rft.aulast=Association&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tshaonline.org%2Fhandbook%2Fentries%2Fstenzel-henryk-bronislaw" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://epainfo.pl/pod-jedna-bandera-czyli-kontrowersje-ws-partnerstwa/"><i>Pod jedną banderą, czyli kontrowersje ws. partnerstwa</i></a>, „epa.info”, 29 czerwca 2016<span class="accessdate"> [dostęp 2018-11-13]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2016-06-29&rft.jtitle=epa.info&rft.atitle=Pod+jedn%C4%85+bander%C4%85%2C+czyli+kontrowersje+ws.+partnerstwa&rft_id=https%3A%2F%2Fepainfo.pl%2Fpod-jedna-bandera-czyli-kontrowersje-ws-partnerstwa%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://epainfo.pl/koniec-wspolpracy-miasto-zrywa-umowe/"><i>Koniec współpracy. Miasto zrywa umowę</i></a>, „epa.info”, 22 marca 2018<span class="accessdate"> [dostęp 2018-11-13]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2018-03-22&rft.jtitle=epa.info&rft.atitle=Koniec+wsp%C3%B3%C5%82pracy.+Miasto+zrywa+umow%C4%99&rft_id=https%3A%2F%2Fepainfo.pl%2Fkoniec-wspolpracy-miasto-zrywa-umowe%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Logonet Sp. z o.o. w</span><span class="cite-name-initials" title="Logonet Sp. z o.o. w" style="display:none">L.S.</span> </span><span class="cite-lastname">Bydgoszczy</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Logonet Sp. z o.o. w</span><span class="cite-name-initials" title="Logonet Sp. z o.o. w">L.S.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bip.um.pabianice.pl/uchwala/13223/uchwala-nr-liii-675-18"><i>Uchwała nr LIII/675/18</i></a> [online], bip.um.pabianice.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2018-11-13]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Logonet+Sp.+z+o.o.+w&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Uchwa%C5%82a+nr+LIII%2F675%2F18&rft.aulast=Bydgoszczy&rft_id=https%3A%2F%2Fbip.um.pabianice.pl%2Fuchwala%2F13223%2Fuchwala-nr-liii-675-18" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lodz.tvp.pl/58814320/pabianice-zerwaly-wspolprace-z-rosyjskim-miastem-gusiew"><i>Pabianice zerwały współpracę z rosyjskim miastem Gusiew</i></a>, „lodz.tvp.pl”, 2 marca 2022<span class="accessdate"> [dostęp 2022-02-28]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2022-03-02&rft.jtitle=lodz.tvp.pl&rft.atitle=Pabianice+zerwa%C5%82y+wsp%C3%B3%C5%82prac%C4%99+z+rosyjskim+miastem+Gusiew&rft_id=https%3A%2F%2Flodz.tvp.pl%2F58814320%2Fpabianice-zerwaly-wspolprace-z-rosyjskim-miastem-gusiew" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=38" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=38" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFM._Baruch_-_Monografia1903"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">M.</span><span class="cite-name-initials" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Baruch</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">M.</span><span class="cite-name-initials">M.</span></span>, <i>Pabianice, Rzgów i wsie okoliczne. Monografia historyczna dawnych dóbr kapituły krakowskiej w Sieradzkiem i Łęczyckiem.</i>, Warszawa 1903<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=M.&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Pabianice%2C+Rzg%C3%B3w+i+wsie+okoliczne.+Monografia+historyczna+dawnych+d%C3%B3br+kapitu%C5%82y+krakowskiej+w+Sieradzkiem+i+%C5%81%C4%99czyckiem.&rft.place=Warszawa&rft.date=1903&rft.aulast=Baruch" style="display:none"> </span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFRoman_Kubiak_-_My_Pabianiczanie1998"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Roman</span><span class="cite-name-initials" title="Roman" style="display:none">R.</span> </span><span class="cite-lastname">Kubiak</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Roman</span><span class="cite-name-initials" title="Roman">R.</span></span>, <i>My Pabianiczanie</i>, wyd. I, Agencja Dziennikarzy, 2019, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788394565916" title="Specjalna:Książki/9788394565916">ISBN <span class="isbn">978-83-945659-1-6</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.edition=I&rft.aufirst=Roman&rft.aulast=Kubiak&rft.date=2019&rft.isbn=978-83-945659-1-6&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=My+Pabianiczanie&rft.pub=Agencja+Dziennikarzy" style="display:none"> </span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFGryzelda_Missalowa_-_Dzieje_Pabianic1968"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Gryzelda</span><span class="cite-name-initials" title="Gryzelda" style="display:none">G.</span> </span><span class="cite-lastname">Missalowa</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Gryzelda</span><span class="cite-name-initials" title="Gryzelda">G.</span></span> (red.), <i>Dzieje Pabianic</i>, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1968<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Gryzelda&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Dzieje+Pabianic&rft.place=%C5%81%C3%B3d%C5%BA&rft.pub=Wydawnictwo+%C5%81%C3%B3dzkie&rft.date=1968&rft.aulast=Missalowa" style="display:none"> </span>.</cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&veaction=edit&section=39" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pabianice&action=edit&section=39" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sztetl.org.pl/pl/article/pabianice/5,historia/">Historia społeczności żydowskiej w Pabianicach</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pabianicki.net.pl/">Prywatna strona prezentująca Pabianice i powiat pabianicki</a></li> <li><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_VII/804"><i>Pabianice</i></a>, [w:] <a href="/wiki/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"><i>Słownik geograficzny Królestwa Polskiego</i></a>, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 804<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzny+Kr%C3%B3lestwa+Polskiego&rft.atitle=Pabianice&rft.place=Warszawa&rft.date=1886" style="display:none"> </span>.</cite></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego" title="Szablon:Miasta województwa łódzkiego"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Miasta województwa łódzkiego (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Miasta województwa <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie" title="Województwo łódzkie">łódzkiego</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta na prawach powiatu</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łódź</a></li> <li><a href="/wiki/Piotrk%C3%B3w_Trybunalski" title="Piotrków Trybunalski">Piotrków Trybunalski</a></li> <li><a href="/wiki/Skierniewice" title="Skierniewice">Skierniewice</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta powiatowe</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Be%C5%82chat%C3%B3w" title="Bełchatów">Bełchatów</a></li> <li><a href="/wiki/Brzeziny" title="Brzeziny">Brzeziny</a></li> <li><a href="/wiki/Kutno" title="Kutno">Kutno</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81ask" title="Łask">Łask</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81%C4%99czyca" title="Łęczyca">Łęczyca</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81owicz" title="Łowicz">Łowicz</a></li> <li><a href="/wiki/Opoczno" title="Opoczno">Opoczno</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Pabianice</a></li> <li><a href="/wiki/Paj%C4%99czno" title="Pajęczno">Pajęczno</a></li> <li><a href="/wiki/Podd%C4%99bice" title="Poddębice">Poddębice</a></li> <li><a href="/wiki/Radomsko" title="Radomsko">Radomsko</a></li> <li><a href="/wiki/Rawa_Mazowiecka" title="Rawa Mazowiecka">Rawa Mazowiecka</a></li> <li><a href="/wiki/Sieradz" title="Sieradz">Sieradz</a></li> <li><a href="/wiki/Tomasz%C3%B3w_Mazowiecki" title="Tomaszów Mazowiecki">Tomaszów Mazowiecki</a></li> <li><a href="/wiki/Wielu%C5%84" title="Wieluń">Wieluń</a></li> <li><a href="/wiki/Wierusz%C3%B3w" title="Wieruszów">Wieruszów</a></li> <li><a href="/wiki/Zdu%C5%84ska_Wola" title="Zduńska Wola">Zduńska Wola</a></li> <li><a href="/wiki/Zgierz" title="Zgierz">Zgierz</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta gminne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Aleksandr%C3%B3w_%C5%81%C3%B3dzki" title="Aleksandrów Łódzki">Aleksandrów Łódzki</a></li> <li><a href="/wiki/Bia%C5%82acz%C3%B3w" title="Białaczów">Białaczów</a></li> <li><a href="/wiki/Bia%C5%82a_Rawska" title="Biała Rawska">Biała Rawska</a></li> <li><a href="/wiki/B%C5%82aszki" title="Błaszki">Błaszki</a></li> <li><a href="/wiki/Boles%C5%82awiec_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie)" title="Bolesławiec (województwo łódzkie)">Bolesławiec</a></li> <li><a href="/wiki/Bolim%C3%B3w" title="Bolimów">Bolimów</a></li> <li><a href="/wiki/D%C4%85browice" title="Dąbrowice">Dąbrowice</a></li> <li><a href="/wiki/Drzewica_(miasto)" title="Drzewica (miasto)">Drzewica</a></li> <li><a href="/wiki/Dzia%C5%82oszyn" title="Działoszyn">Działoszyn</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82owno" title="Głowno">Głowno</a></li> <li><a href="/wiki/Grab%C3%B3w" title="Grabów">Grabów</a></li> <li><a href="/wiki/Inow%C5%82%C3%B3dz" title="Inowłódz">Inowłódz</a></li> <li><a href="/wiki/Je%C5%BC%C3%B3w" title="Jeżów">Jeżów</a></li> <li><a href="/wiki/Kamie%C5%84sk" title="Kamieńsk">Kamieńsk</a></li> <li><a href="/wiki/Kiernozia" title="Kiernozia">Kiernozia</a></li> <li><a href="/wiki/Koluszki" title="Koluszki">Koluszki</a></li> <li><a href="/wiki/Konstantyn%C3%B3w_%C5%81%C3%B3dzki" title="Konstantynów Łódzki">Konstantynów Łódzki</a></li> <li><a href="/wiki/Kro%C5%9Bniewice" title="Krośniewice">Krośniewice</a></li> <li><a href="/wiki/Lutomiersk" title="Lutomiersk">Lutomiersk</a></li> <li><a href="/wiki/Lutut%C3%B3w" title="Lututów">Lututów</a></li> <li><a href="/wiki/Osjak%C3%B3w" title="Osjaków">Osjaków</a></li> <li><a href="/wiki/Ozork%C3%B3w" title="Ozorków">Ozorków</a></li> <li><a href="/wiki/Parz%C4%99czew" title="Parzęczew">Parzęczew</a></li> <li><a href="/wiki/Pi%C4%85tek_(miasto)" title="Piątek (miasto)">Piątek</a></li> <li><a href="/wiki/Przedb%C3%B3rz" title="Przedbórz">Przedbórz</a></li> <li><a href="/wiki/Rozprza" title="Rozprza">Rozprza</a></li> <li><a href="/wiki/Rzg%C3%B3w" title="Rzgów">Rzgów</a></li> <li><a href="/wiki/Stryk%C3%B3w" title="Stryków">Stryków</a></li> <li><a href="/wiki/Sulej%C3%B3w" title="Sulejów">Sulejów</a></li> <li><a href="/wiki/Szadek" title="Szadek">Szadek</a></li> <li><a href="/wiki/Tuszyn" title="Tuszyn">Tuszyn</a></li> <li><a href="/wiki/Ujazd_(powiat_tomaszowski)" title="Ujazd (powiat tomaszowski)">Ujazd</a></li> <li><a href="/wiki/Uniej%C3%B3w" title="Uniejów">Uniejów</a></li> <li><a href="/wiki/Warta_(miasto)" title="Warta (miasto)">Warta</a></li> <li><a href="/wiki/Wolb%C3%B3rz" title="Wolbórz">Wolbórz</a></li> <li><a href="/wiki/Zel%C3%B3w" title="Zelów">Zelów</a></li> <li><a href="/wiki/Z%C5%82oczew" title="Złoczew">Złoczew</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBarn%C3%B3w" title="Żarnów">Żarnów</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBychlin" title="Żychlin">Żychlin</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_COA.svg" class="mw-file-description" title="Herb województwa łódzkiego"><img alt="Herb województwa łódzkiego" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_COA.svg/60px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_COA.svg.png" decoding="async" width="60" height="74" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_COA.svg/90px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_COA.svg/120px-POL_wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_COA.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="919" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Pabianice" title="Szablon:Pabianice"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Pabianice&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Pabianice (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Pabianice&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a class="mw-selflink selflink">Pabianice</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Części miasta wg <a href="/wiki/TERYT" title="TERYT">TERYT</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Jutrzkowice" title="Jutrzkowice">Jutrzkowice</a></li> <li><a href="/wiki/Karniszewice" title="Karniszewice">Karniszewice</a></li> <li><a href="/wiki/Karolew_(Pabianice)" title="Karolew (Pabianice)">Karolew</a></li> <li><a href="/wiki/Klimkowizna" title="Klimkowizna">Klimkowizna</a></li> <li><a href="/wiki/M%C5%82odzieniaszek" title="Młodzieniaszek">Młodzieniaszek</a></li> <li><a href="/wiki/Rypu%C5%82towice" title="Rypułtowice">Rypułtowice</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stare_Miasto_(Pabianice)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stare Miasto (Pabianice) (strona nie istnieje)">Stare Miasto</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bugaj_(Pabianice)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bugaj (Pabianice) (strona nie istnieje)">Bugaj</a></li> <li><a href="/wiki/D%C4%85browa_(Pabianice)" title="Dąbrowa (Pabianice)">Dąbrowa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Konstytucji_3_Maja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Konstytucji 3 Maja (strona nie istnieje)">Osiedle Konstytucji 3 Maja</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pabianice-Ruda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pabianice-Ruda (strona nie istnieje)">Pabianice-Ruda</a></li> <li><a href="/wiki/Sereczyn" title="Sereczyn">Sereczyn</a></li> <li><a href="/wiki/Wola_Zaradzy%C5%84ska_Nowa" title="Wola Zaradzyńska Nowa">Wola Zaradzyńska Nowa</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_Pabianice_COA.svg" class="mw-file-description" title="Herb Pabianic"><img alt="Herb Pabianic" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/POL_Pabianice_COA.svg/45px-POL_Pabianice_COA.svg.png" decoding="async" width="45" height="49" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/POL_Pabianice_COA.svg/68px-POL_Pabianice_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/POL_Pabianice_COA.svg/90px-POL_Pabianice_COA.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="817" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Powiat_pabianicki" title="Szablon:Powiat pabianicki"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Powiat_pabianicki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Powiat pabianicki (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Powiat_pabianicki&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Powiat_pabianicki" title="Powiat pabianicki">Powiat pabianicki</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Miasto" title="Miasto">Miasta</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Konstantyn%C3%B3w_%C5%81%C3%B3dzki" title="Konstantynów Łódzki">Konstantynów Łódzki</a></li> <li><a href="/wiki/Lutomiersk" title="Lutomiersk">Lutomiersk</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Pabianice</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">Gminy miejskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Konstantyn%C3%B3w_%C5%81%C3%B3dzki" title="Konstantynów Łódzki">Konstantynów Łódzki</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Pabianice</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_miejsko-wiejska" title="Gmina miejsko-wiejska">Gmina miejsko-wiejska</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Lutomiersk_(gmina)" title="Lutomiersk (gmina)">Lutomiersk</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_wiejska" title="Gmina wiejska">Gminy wiejskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/D%C5%82ut%C3%B3w_(gmina)" title="Dłutów (gmina)">Dłutów</a></li> <li><a href="/wiki/Dobro%C5%84_(gmina)" title="Dobroń (gmina)">Dobroń</a></li> <li><a href="/wiki/Ksawer%C3%B3w_(gmina)" title="Ksawerów (gmina)">Ksawerów</a></li> <li><a href="/wiki/Pabianice_(gmina_wiejska)" title="Pabianice (gmina wiejska)">Pabianice</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_powiat_pabianicki_COA_1.svg" class="mw-file-description" title="Herb powiatu pabianickiego"><img alt="Herb powiatu pabianickiego" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/POL_powiat_pabianicki_COA_1.svg/50px-POL_powiat_pabianicki_COA_1.svg.png" decoding="async" width="50" height="57" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/POL_powiat_pabianicki_COA_1.svg/75px-POL_powiat_pabianicki_COA_1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/POL_powiat_pabianicki_COA_1.svg/100px-POL_powiat_pabianicki_COA_1.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="852" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Powiat_%C5%82aski_(dawny)" title="Szablon:Powiat łaski (dawny)"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Powiat_%C5%82aski_(dawny)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Powiat łaski (dawny) (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Powiat_%C5%82aski_(dawny)&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Powiat_%C5%82aski" title="Powiat łaski">Powiat łaski</a> (1867–1975)</div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li>Siedziba powiatu – <a href="/wiki/%C5%81ask" title="Łask">Łask</a></li></ul> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo" title="Województwo">Przynależność wojewódzka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Gubernia_piotrkowska" title="Gubernia piotrkowska">gubernia piotrkowska</a> (1867–1915)</li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_(II_Rzeczpospolita)" title="Województwo łódzkie (II Rzeczpospolita)">woj. łódzkie (II RP)</a> (1919–1939)</li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie_(1945%E2%80%931975)" title="Województwo łódzkie (1945–1975)">woj. łódzkie</a> (1945–1975)</li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">Miasta</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Lutomiersk" title="Lutomiersk">Lutomiersk</a> (do 1870)</li> <li><a href="/wiki/%C5%81ask" title="Łask">Łask</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Pabianice</a> (do 1951 <a href="/wiki/Powiat_grodzki" title="Powiat grodzki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/Szczerc%C3%B3w" title="Szczerców">Szczerców</a> (do 1870)</li> <li><a href="/wiki/Widawa_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie)" title="Widawa (województwo łódzkie)">Widawa</a> (do 1870)</li> <li><a href="/wiki/Zel%C3%B3w" title="Zelów">Zelów</a> (od 1957)</li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Dawne_osiedla_w_Polsce" title="Dawne osiedla w Polsce">Osiedla</a> (1954–1972)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Kolumna-Las" title="Kolumna-Las">Kolumna</a> (1959–1972)</li> <li><a href="/wiki/Zel%C3%B3w" title="Zelów">Zelów</a> (do 1957)</li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_wiejska" title="Gmina wiejska">Gminy wiejskie</a><br />(1867–1954 i 1973–1975)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Ba%C5%82ucz_(gmina)" title="Bałucz (gmina)">Bałucz</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Buczek_(gmina)" title="Buczek (gmina)">Buczek</a></li> <li><a href="/wiki/Chociw_(gmina)" title="Chociw (gmina)">Chociw</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/D%C4%85browa_Rusiecka_(gmina)" title="Dąbrowa Rusiecka (gmina)">Dąbrowa Rusiecka</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/D%C4%85browa_Widawska_(gmina)" title="Dąbrowa Widawska (gmina)">Dąbrowa Widawska</a> (do 1930)</li> <li><a href="/wiki/D%C5%82ut%C3%B3w_(gmina)" title="Dłutów (gmina)">Dłutów</a></li> <li><a href="/wiki/Dobro%C5%84_(gmina)" title="Dobroń (gmina)">Dobroń</a> (od 1929)</li> <li><a href="/wiki/Dzbanki_(gmina)" title="Dzbanki (gmina)">Dzbanki</a> (do 1930)</li> <li><a href="/wiki/G%C3%B3rka_Pabianicka_(gmina)" title="Górka Pabianicka (gmina)">Górka Pabianicka</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Ksawer%C3%B3w_(gmina)" title="Ksawerów (gmina)">Ksawerów</a> (1953–1954)</li> <li><a href="/wiki/Lutomiersk_(gmina)" title="Lutomiersk (gmina)">Lutomiersk</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/%C5%81ask_(gmina)" title="Łask (gmina)">Łask</a> (do 1953 i od 1973)</li> <li><a href="/wiki/Pabianice_(gmina_wiejska)" title="Pabianice (gmina wiejska)">Pabianice</a> (od 1973)</li> <li><a href="/wiki/Pruszk%C3%B3w_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim)" title="Pruszków (gmina w województwie łódzkim)">Pruszków</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/S%C4%99dziejowice_(gmina)" title="Sędziejowice (gmina)">Sędziejowice</a> (od 1931)</li> <li><a href="/wiki/Szczerc%C3%B3w_(gmina)" title="Szczerców (gmina)">Szczerców</a> (1930–1954)</li> <li><a href="/wiki/Widawa_(gmina)" title="Widawa (gmina)">Widawa</a> (od 1930)</li> <li><a href="/wiki/Widzew_(gmina)" title="Widzew (gmina)">Widzew</a> (do 1953)</li> <li><a href="/wiki/Wiewi%C3%B3rczyn_(gmina)" title="Wiewiórczyn (gmina)">Wiewiórczyn</a> (1953–1954)</li> <li><a href="/wiki/Wodzierady_(gmina)" title="Wodzierady (gmina)">Wodzierady</a></li> <li><a href="/wiki/Wola_W%C4%99%C5%BCykowa_(gmina)" title="Wola Wężykowa (gmina)">Wola Wężykowa</a> (do 1931)</li> <li><a href="/wiki/Wygie%C5%82z%C3%B3w_(gmina)" title="Wygiełzów (gmina)">Wygiełzów</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Wymys%C5%82%C3%B3w_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim)" title="Wymysłów (gmina w województwie łódzkim)">Wymysłów</a> (do 1929)</li> <li><a href="/wiki/Zapolice_(gmina)" title="Zapolice (gmina)">Zapolice</a></li> <li><a href="/wiki/Zel%C3%B3w_(gmina)" title="Zelów (gmina)">Zelów</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gromada_(podzia%C5%82_administracyjny)" title="Gromada (podział administracyjny)">Gromady</a><br />(1954–1972)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ba%C5%82ucz_(gromada)" title="Bałucz (gromada)">Bałucz</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Barycz_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Barycz (gromada w powiecie łaskim)">Barycz</a> (1954–1957)</li> <li><a href="/wiki/Brodnia_(gromada)" title="Brodnia (gromada)">Brodnia</a> (1954–1968)</li> <li><a href="/wiki/Brzyk%C3%B3w_(gromada)" title="Brzyków (gromada)">Brzyków</a> (1957–1972)</li> <li><a href="/wiki/Buczek_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Buczek (gromada w powiecie łaskim)">Buczek</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Chech%C5%82o_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Chechło (gromada w powiecie łaskim)">Chechło</a> (1954–1958)</li> <li><a href="/wiki/Chociw_(gromada)" title="Chociw (gromada)">Chociw</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Chorzesz%C3%B3w_(gromada)" title="Chorzeszów (gromada)">Chorzeszów</a> (1954–1959)</li> <li><a href="/wiki/Czestk%C3%B3w_(gromada)" title="Czestków (gromada)">Czestków</a> (1954–1959)</li> <li><a href="/wiki/D%C4%85browa_Widawska_(gromada)" title="Dąbrowa Widawska (gromada)">Dąbrowa Widawska</a> (1956–1958)</li> <li><a href="/wiki/D%C5%82ut%C3%B3w_(gromada)" title="Dłutów (gromada)">Dłutów</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Dobro%C5%84_(gromada)" title="Dobroń (gromada)">Dobroń</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Dzbanki_(gromada)" title="Dzbanki (gromada)">Dzbanki</a> (1957–57)</li> <li><a href="/wiki/Gorczyn_(gromada)" title="Gorczyn (gromada)">Gorczyn</a> (1954–1957)</li> <li><a href="/wiki/G%C3%B3rka_Pabianicka_(gromada)" title="Górka Pabianicka (gromada)">Górka Pabianicka</a> (1959–1972)</li> <li><a href="/wiki/Grabia_(gromada)" title="Grabia (gromada)">Grabia</a> (1954–1959)</li> <li><a href="/wiki/Kociszew_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Kociszew (gromada w powiecie łaskim)">Kociszew</a> (<a href="/wiki/Powiat_piotrkowski" title="Powiat piotrkowski">←</a> 1956–1968)</li> <li><a href="/wiki/Kodra%C5%84_(gromada)" title="Kodrań (gromada)">Kodrań</a> (1954–1961 <a href="/wiki/Powiat_paj%C4%99cza%C5%84ski" title="Powiat pajęczański">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/Kolumna-Las_(gromada)" title="Kolumna-Las (gromada)">Kolumna-Las</a> (1954–1959)</li> <li><a href="/wiki/Ksawer%C3%B3w_(gromada)" title="Ksawerów (gromada)">Ksawerów</a> (1954–1958 <a href="/wiki/Powiat_%C5%82%C3%B3dzki" title="Powiat łódzki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/Kwiatkowice_(gromada)" title="Kwiatkowice (gromada)">Kwiatkowice</a> (1954–1968)</li> <li><a href="/wiki/Ldza%C5%84_(gromada)" title="Ldzań (gromada)">Ldzań</a> (1954–1958)</li> <li><a href="/wiki/Lutomiersk_(gromada)" title="Lutomiersk (gromada)">Lutomiersk</a> (1954–1957 <a href="/wiki/Powiat_%C5%82%C3%B3dzki" title="Powiat łódzki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/%C5%81askowice_(gromada)" title="Łaskowice (gromada)">Łaskowice</a> (1954–1958)</li> <li><a href="/wiki/Marzenin_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Marzenin (gromada w powiecie łaskim)">Marzenin</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Mierz%C4%85czka_Du%C5%BCa_(gromada)" title="Mierzączka Duża (gromada)">Mierzączka Duża</a> (1954–1958)</li> <li><a href="/wiki/Ochle_(gromada)" title="Ochle (gromada)">Ochle</a> (1954–1968)</li> <li><a href="/wiki/Okup_Wielki_(gromada)" title="Okup Wielki (gromada)">Okup Wielki</a> (1954–1968)</li> <li><a href="/wiki/Osieczno_(gromada)" title="Osieczno (gromada)">Osieczno</a> (1954–1957)</li> <li><a href="/wiki/Paprotnia_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Paprotnia (gromada w powiecie łaskim)">Paprotnia</a> (1954–1968)</li> <li><a href="/wiki/Pawlikowice_(gromada)" title="Pawlikowice (gromada)">Pawlikowice</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Petrykozy_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Petrykozy (gromada w powiecie łaskim)">Petrykozy</a> (1954–1958)</li> <li><a href="/wiki/Podule_(gromada)" title="Podule (gromada)">Podule</a> (1954–1959)</li> <li><a href="/wiki/Porszewice_(gromada)" title="Porszewice (gromada)">Porszewice</a> (1954–1958)</li> <li><a href="/wiki/Po%C5%BCd%C5%BCenice_(gromada)" title="Pożdżenice (gromada)">Pożdżenice</a> (1954–1968)</li> <li><a href="/wiki/Pruszk%C3%B3w_(gromada)" title="Pruszków (gromada)">Pruszków</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Przat%C3%B3w_(gromada)" title="Przatów (gromada)">Przatów</a> (1954–1961)</li> <li><a href="/wiki/Rembiesz%C3%B3w_(gromada)" title="Rembieszów (gromada)">Rembieszów</a> (1954–58)</li> <li><a href="/wiki/Restarzew_Cmentarny_(gromada)" title="Restarzew Cmentarny (gromada)">Restarzew Cmentarny</a> (1954–1961)</li> <li><a href="/wiki/Rusiec_(gromada)" title="Rusiec (gromada)">Rusiec</a> (1954–1961 <a href="/wiki/Powiat_paj%C4%99cza%C5%84ski" title="Powiat pajęczański">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/S%C4%99dziejowice_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Sędziejowice (gromada w powiecie łaskim)">Sędziejowice</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Siedlce_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Siedlce (gromada w powiecie łaskim)">Siedlce</a> (1954–1968)</li> <li><a href="/wiki/Szczercowska_Wie%C5%9B_(gromada)" title="Szczercowska Wieś (gromada)">Szczercowska Wieś</a> (1954–1957)</li> <li><a href="/wiki/Szczerc%C3%B3w_(gromada)" title="Szczerców (gromada)">Szczerców</a> (1954–1961 <a href="/wiki/Powiat_be%C5%82chatowski" title="Powiat bełchatowski">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/Walewice_(gromada)" title="Walewice (gromada)">Walewice</a> (1954–1966)</li> <li><a href="/wiki/Widawa_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Widawa (gromada w powiecie łaskim)">Widawa</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Wielka_Wie%C5%9B_(gromada_w_powiecie_%C5%82askim)" title="Wielka Wieś (gromada w powiecie łaskim)">Wielka Wieś</a> (1954–1956)</li> <li><a href="/wiki/Wiewi%C3%B3rczyn_(gromada)" title="Wiewiórczyn (gromada)">Wiewiórczyn</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Wodzierady_(gromada)" title="Wodzierady (gromada)">Wodzierady</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Wola_Kleszczowa_(gromada)" title="Wola Kleszczowa (gromada)">Wola Kleszczowa</a> (1954–1957)</li> <li><a href="/wiki/Wola_Wi%C4%85zowa_(gromada)" title="Wola Wiązowa (gromada)">Wola Wiązowa</a> (1954–1961 <a href="/wiki/Powiat_paj%C4%99cza%C5%84ski" title="Powiat pajęczański">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/Wrzeszczewice_(gromada)" title="Wrzeszczewice (gromada)">Wrzeszczewice</a> (1954–1961)</li> <li><a href="/wiki/Wygie%C5%82z%C3%B3w_(gromada)" title="Wygiełzów (gromada)">Wygiełzów</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Zapolice_(gromada)" title="Zapolice (gromada)">Zapolice</a> (1954–1972)</li> <li><a href="/wiki/Zel%C3%B3w_(gromada_1954)" title="Zelów (gromada 1954)">Zelów</a> (1954)</li> <li><a href="/wiki/Zel%C3%B3w_(gromada_1968%E2%80%931972)" title="Zelów (gromada 1968–1972)">Zelów</a> (1968–1972)</li> <li><a href="/wiki/Zofi%C3%B3wka_(gromada_w_powiecie_%C5%82%C3%B3dzkim)" title="Zofiówka (gromada w powiecie łódzkim)">Zofiówka</a> (1954–1956 <a href="/wiki/Powiat_%C5%82%C3%B3dzki" title="Powiat łódzki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/%C5%BBytowice_(gromada)" title="Żytowice (gromada)">Żytowice</a> (1954–1961)</li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-g"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">gmina miejska</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4460622-9">4460622-9</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge748906">ge748906</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007567221205171">987007567221205171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Pabianice">place/Pabianice</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Pabianice">Pabianice</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pabianice&oldid=75304174">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pabianice&oldid=75304174</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Pabianice" title="Kategoria:Pabianice">Pabianice</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_kapitu%C5%82y_katedralnej_krakowskiej" title="Kategoria:Miasta kapituły katedralnej krakowskiej">Miasta kapituły katedralnej krakowskiej</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_Polsce_lokowane_w_XIII_wieku" title="Kategoria:Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku">Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim" title="Kategoria:Miasta w województwie łódzkim">Miasta w województwie łódzkim</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Prywatne_miasta_duchowne_I_Rzeczypospolitej_(wojew%C3%B3dztwo_sieradzkie)" title="Kategoria:Prywatne miasta duchowne I Rzeczypospolitej (województwo sieradzkie)">Prywatne miasta duchowne I Rzeczypospolitej (województwo sieradzkie)</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miejscowo%C5%9Bci_odznaczone_Orderem_Sztandaru_Pracy_I_klasy" title="Kategoria:Miejscowości odznaczone Orderem Sztandaru Pracy I klasy">Miejscowości odznaczone Orderem Sztandaru Pracy I klasy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ziemia_sieradzka" title="Kategoria:Ziemia sieradzka">Ziemia sieradzka</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ziemia_%C5%82%C4%99czycko-sieradzka" title="Kategoria:Ziemia łęczycko-sieradzka">Ziemia łęczycko-sieradzka</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Strony_u%C5%BCywaj%C4%85ce_rozszerzenia_EasyTimeline" title="Kategoria:Strony używające rozszerzenia EasyTimeline">Strony używające rozszerzenia EasyTimeline</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2022-10" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2022-10">Artykuły z brakującymi przypisami od 2022-10</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Zal%C4%85%C5%BCki_sekcji_artyku%C5%82%C3%B3w" title="Kategoria:Zalążki sekcji artykułów">Zalążki sekcji artykułów</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2009-04" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2009-04">Artykuły z brakującymi przypisami od 2009-04</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2011-09" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2011-09">Artykuły z brakującymi przypisami od 2011-09</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 20 lis 2024, 13:03.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Pabianice&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-746fb5b8df-22fw9","wgBackendResponseTime":177,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.874","walltime":"1.589","ppvisitednodes":{"value":15491,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":170074,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":28772,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":19,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":87622,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":3,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1091.357 1 -total"," 18.18% 198.369 1 Szablon:Polskie_miasto_infobox"," 15.01% 163.790 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 10.98% 119.874 4 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 10.43% 113.815 1 Szablon:Miasta_województwa_łódzkiego"," 10.29% 112.326 19 Szablon:Cytuj"," 9.30% 101.477 14 Szablon:Cytuj_stronę"," 4.80% 52.349 1 Szablon:Infobox_mapa_lokalizacyjna"," 4.09% 44.625 1 Szablon:Infobox_dwie_grafiki"," 3.83% 41.797 1 Szablon:Infobox_2x2_dodaj"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.389","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6042331,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"51°39′52″N 19°21′20″E\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Polskie miasto infobox\",\n [\"geohack\"] = \"type:city\",\n}\nmap = \"powiat pabianicki\"\nmap = \"łódzkie\"\nmap = \"Polska\"\nmap = \"powiat pabianicki\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Pabianice”\",\n [\"description\"] = \"Pabianice\",\n [\"latitude\"] = 51.664444444444,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=51.664444444444_N_19.355555555556_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 19.355555555556,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"po prawej\",\n [\"rx\"] = 169.99296503207,\n [\"ry\"] = 129.20501727203,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 71.425615559693,\n [\"y\"] = 54.287822383204,\n}\nmap = \"Polska\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Pabianice”\",\n [\"description\"] = \"Pabianice\",\n [\"latitude\"] = 51.664444444444,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=51.664444444444_N_19.355555555556_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 19.355555555556,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"w centrum\",\n [\"rx\"] = 123.57217030114,\n [\"ry\"] = 125.84720450281,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 51.921079958463,\n [\"y\"] = 54.393162393162,\n}\nmap = \"łódzkie\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Pabianice”\",\n [\"description\"] = \"Pabianice\",\n [\"latitude\"] = 51.664444444444,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=51.664444444444_N_19.355555555556_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 19.355555555556,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"w centrum\",\n [\"rx\"] = 119.47222222222,\n [\"ry\"] = 106.79925374091,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 50.198412698413,\n [\"y\"] = 47.039254823686,\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"epa info\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"epa info\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"lodz tvp pl\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-56cb5d5667-vdnpp","timestamp":"20241213063712","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Pabianice","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Pabianice","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q158589","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q158589","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-04-06T23:27:36Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/1d\/Pabianice_centrum.jpg","headline":"miasto i gmina w wojew\u00f3dztwie \u0142\u00f3dzkim"}</script> </body> </html>