CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ckb" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ئوترێخت - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ckbwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9","٠\t١\t٢\t٣\t٤\t٥\t٦\t٧\t٨\t٩"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","کانوونی دووەم","شوبات","ئازار","نیسان","ئایار","حوزەیران","تەممووز","ئاب","ئەیلوول","تشرینی یەکەم","تشرینی دووەم","کانوونی یەکەم"],"wgRequestId":"144abe09-20d8-47de-91c6-e4868826e748","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ئوترێخت","wgTitle":"ئوترێخت","wgCurRevisionId":1346895,"wgRevisionId":1346895,"wgArticleId":249789,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages with non-numeric formatnum arguments","ھەڵەکانی شێوازی سەرچاوەی ١: پارامەترە نەناسراوە واڵاکان","ئەو پەڕانەی ژێدەری هۆڵەندییان ھەیە (nl)", "ھەڵەکانی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕێکەوتەکان","ئەو وتارانەی پێویستیان بە بەسەرداچوونەوە ھەیە","وێبگەی فەرمی لە ویکیدراوە و ویکیپیدیا جیاوازە","پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە","دەروازەی جوگرافیا/وتارە پەیوەندیدارەکان","دەروازەی دەیەی ٢٠١٠/وتارە پەیوەندیدارەکان","ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە","CS1 Dutch-language sources (nl)","ئەو پۆتانانەی لەسەر ویکیدراوە ھەن","Pages using multiple image with auto scaled images","ئەو پەڕانەی وەرگێڕانی بەسەردانەچووەوەیان ھەیە","ئەو پەڕانەی کێشەیان ھەیە لە پەراوێزەکاندا","Pages using the JsonConfig extension", "ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher","ئەو پەڕانەی ژێدەری چێکییان ھەیە (cs)","ھەموو ئەو وتارانەی پێویستیان بە بەسەرداچوونەوە ھەیە","Interlanguage link template link number","شوێنە ئاوەدانەکان، دامەزرانی سەدەی ١ەم","شوێنە ئاوەدانەکانی ڕاین","شارەکانی ھۆڵەندا","Pages with reference errors that trigger visual diffs"],"wgPageViewLanguage":"ckb","wgPageContentLanguage":"ckb","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ئوترێخت","wgRelevantArticleId":249789,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{ "pageLanguageCode":"ckb","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"ckb"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q803","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading", "ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.CommonsDirect","ext.gadget.cgiircbox","ext.gadget.markAdmins","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.defaultsummaries","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.gadget.NotifCountTitle","ext.gadget.autosign","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents", "ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ckb&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ckb&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ئوترێخت - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ckb.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="دەستکاری" href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپیدیا (ckb)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ckb.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ckb"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="فیدی Atom بۆ ویکیپیدیا" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ئوترێخت rootpage-ئوترێخت skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">بۆ ناوەڕۆک بازبدە</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="پێگە"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="پێڕستی سەرەکی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">پێڕستی سەرەکی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">پێڕستی سەرەکی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">بشارەوە</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ڕێدۆزی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9" title="سەردانی پەڕەی سەرەکی بکە [z]" accesskey="z"><span>دەستپێک</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%95%D9%88%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%85%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="زانیاری پێشینە بەدەست بھێنە دەربارەی بۆنە ھەنووکەییەکان"><span>ڕووداوە ھەنووکەیییەکان</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%BE%DB%95%DA%B5%DA%A9%DB%95%D9%88%D8%AA%D8%8C%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95_%DA%BE%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%95%DA%A9%DB%8C" title="پەڕەیەک بە هەڵکەوت نیشان بدە [x]" accesskey="x"><span>وتارێک بە ھەڵکەوت</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> ھەڵسوکەوت </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%95%D8%AA%DB%8C:%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%95%DB%86%DA%A9" title="شوێنی تێگەیشتن"><span>یارمەتی</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%AA"><span>دەربارەی ویکیپیدیا</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%DB%95%DA%B5%DA%AF%D8%A7" title="سەبارەت بە پڕۆژەکە، چی دەتوانی بکەیت، لە کوێ شتەکان بدۆزیتەوە"><span>دەروازەی کۆمەڵگە</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="لیستی دوایین گۆڕانکارییەکان لەم ویکییەدا [r]" accesskey="r"><span>دوایین گۆڕانکارییەکان</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C"><span>پەڕەی پەیوەندی</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپیدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ckb.svg" style="width: 5.25em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ckb.svg" width="83" height="17" style="width: 5.1875em; height: 1.0625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%AF%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="لە ویکیپیدیا بگەڕێ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>گەڕان</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="لە ویکیپیدیادا بگەڕێ" aria-label="لە ویکیپیدیادا بگەڕێ" autocapitalize="sentences" title="لە ویکیپیدیا بگەڕێ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="تایبەت:گەڕان"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بگەڕێ</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ئامڕازە تاکەکەسییەکان"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ڕواڵەت"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ڕواڵەت" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ڕواڵەت</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ckb.wikipedia.org&uselang=ckb" class=""><span>بەخشین بە ویکیپیدیا</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%98%D9%85%D8%A7%D8%B1&returnto=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" title="تۆ ھان دەدرێیت کە ھەژمارێک دروست بکەیت و بچیتە ژوورەوە، ئەمە سەرەکی نییە بەھەرحاڵ" class=""><span>ھەژمار دروست بکە</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1&returnto=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" title="پێشنیارت پێدەکرێ بچیتە ژوورەوە؛ ھەرچەندە زۆرت لێناکرێ [o]" accesskey="o" class=""><span>بچۆ ژوورەوە</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ھەڵبژاردەی زیاتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ئامڕازە تاکەکەسییەکان" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ئامڕازە تاکەکەسییەکان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ckb.wikipedia.org&uselang=ckb"><span>بەخشین بە ویکیپیدیا</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%DA%98%D9%85%D8%A7%D8%B1&returnto=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" title="تۆ ھان دەدرێیت کە ھەژمارێک دروست بکەیت و بچیتە ژوورەوە، ئەمە سەرەکی نییە بەھەرحاڵ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ھەژمار دروست بکە</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%DA%98%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1&returnto=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" title="پێشنیارت پێدەکرێ بچیتە ژوورەوە؛ ھەرچەندە زۆرت لێناکرێ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>بچۆ ژوورەوە</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ئەو پەڕانەی بۆ ئەو دەستکاریکەرانەن کە لەدەرەوەن <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86" aria-label="زیاتر لەسەر دەستکاریکردن فێر بە"><span>زیاتر فێر بە</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%A8%DB%95%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%85" title="پێڕستی ئەو دەستکارییانەی لەم ناونیشانی ئای-پییەوە کراوە [y]" accesskey="y"><span>بەشدارییەکان</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%84%DB%8E%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%DB%95%D9%85" title="لێدوان لەسەر دەستکارییەکان لەم ئایپی ئەدرەسەوە [n]" accesskey="n"><span>لێدوان</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="پێگە"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ناوەڕۆکەکان" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ناوەڕۆکەکان</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">بشارەوە</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">دەستپێک</div> </a> </li> <li id="toc-مێژوو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مێژوو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١</span> <span>مێژوو</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مێژوو-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی مێژوو بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-مێژوو-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مێژووی_کۆن_(پێش_ساڵی_٦٥٠ی_زایینی)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مێژووی_کۆن_(پێش_ساڵی_٦٥٠ی_زایینی)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.١</span> <span>مێژووی کۆن (پێش ساڵی ٦٥٠ی زایینی)</span> </div> </a> <ul id="toc-مێژووی_کۆن_(پێش_ساڵی_٦٥٠ی_زایینی)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ناوەندی_ئایینی_مەسیحی_لە_هۆلەند_(٦٥٠–١٥٧٩)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ناوەندی_ئایینی_مەسیحی_لە_هۆلەند_(٦٥٠–١٥٧٩)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢</span> <span>ناوەندی ئایینی مەسیحی لە هۆلەند (٦٥٠–١٥٧٩)</span> </div> </a> <ul id="toc-ناوەندی_ئایینی_مەسیحی_لە_هۆلەند_(٦٥٠–١٥٧٩)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-قەشە-شازادەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#قەشە-شازادەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢.١</span> <span>قەشە-شازادەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-قەشە-شازادەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بینا_ئاینیەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#بینا_ئاینیەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢.٢</span> <span>بینا ئاینیەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-بینا_ئاینیەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شاری_ئۆترێخت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#شاری_ئۆترێخت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢.٣</span> <span>شاری ئۆترێخت</span> </div> </a> <ul id="toc-شاری_ئۆترێخت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کۆتایی_هاتنی_سەربەخۆیی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#کۆتایی_هاتنی_سەربەخۆیی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١.٢.٤</span> <span>کۆتایی هاتنی سەربەخۆیی</span> </div> </a> <ul id="toc-کۆتایی_هاتنی_سەربەخۆیی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جوگرافیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جوگرافیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢</span> <span>جوگرافیا</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جوگرافیا-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی جوگرافیا بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-جوگرافیا-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ئاوهەوا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ئاوهەوا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٢.١</span> <span>ئاوهەوا</span> </div> </a> <ul id="toc-ئاوهەوا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-دانیشتوان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#دانیشتوان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣</span> <span>دانیشتوان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-دانیشتوان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی دانیشتوان بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-دانیشتوان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دیمۆگرافیای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دیمۆگرافیای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.١</span> <span>دیمۆگرافیای</span> </div> </a> <ul id="toc-دیمۆگرافیای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دانیشتووان_بەپێی_بنەچە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دانیشتووان_بەپێی_بنەچە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٢</span> <span>دانیشتووان بەپێی بنەچە</span> </div> </a> <ul id="toc-دانیشتووان_بەپێی_بنەچە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ئایین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ئایین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٣</span> <span>ئایین</span> </div> </a> <ul id="toc-ئایین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ناوەندەکانی_دانیشتووان_و_کۆبوونەوە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ناوەندەکانی_دانیشتووان_و_کۆبوونەوە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٣.٤</span> <span>ناوەندەکانی دانیشتووان و کۆبوونەوە</span> </div> </a> <ul id="toc-ناوەندەکانی_دانیشتووان_و_کۆبوونەوە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-دیمەنی_شار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#دیمەنی_شار"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٤</span> <span>دیمەنی شار</span> </div> </a> <ul id="toc-دیمەنی_شار-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-گواستنەوە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#گواستنەوە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥</span> <span>گواستنەوە</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-گواستنەوە-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی گواستنەوە بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-گواستنەوە-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-گواستنەوەی_گشتی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#گواستنەوەی_گشتی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥.١</span> <span>گواستنەوەی گشتی</span> </div> </a> <ul id="toc-گواستنەوەی_گشتی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-شەمەندەفەری_قورس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#شەمەندەفەری_قورس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥.١.١</span> <span>شەمەندەفەری قورس</span> </div> </a> <ul id="toc-شەمەندەفەری_قورس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-گڵۆپی_ترافیكی_شه‌مه‌نده‌فه‌ر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#گڵۆپی_ترافیكی_شه‌مه‌نده‌فه‌ر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥.١.٢</span> <span>گڵۆپی ترافیكی شه‌مه‌نده‌فه‌ر</span> </div> </a> <ul id="toc-گڵۆپی_ترافیكی_شه‌مه‌نده‌فه‌ر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-گواستنەوەی_پاس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#گواستنەوەی_پاس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥.١.٣</span> <span>گواستنەوەی پاس</span> </div> </a> <ul id="toc-گواستنەوەی_پاس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پایسکلسواری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پایسکلسواری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥.٢</span> <span>پایسکلسواری</span> </div> </a> <ul id="toc-پایسکلسواری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ڕێگای_گواستنەوە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ڕێگای_گواستنەوە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥.٣</span> <span>ڕێگای گواستنەوە</span> </div> </a> <ul id="toc-ڕێگای_گواستنەوە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کەشتیوانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کەشتیوانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٥.٤</span> <span>کەشتیوانی</span> </div> </a> <ul id="toc-کەشتیوانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ئابوری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ئابوری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٦</span> <span>ئابوری</span> </div> </a> <ul id="toc-ئابوری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خوێندن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#خوێندن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٧</span> <span>خوێندن</span> </div> </a> <ul id="toc-خوێندن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کەلتور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#کەلتور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٨</span> <span>کەلتور</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-کەلتور-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی کەلتور بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-کەلتور-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مۆزەخانەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مۆزەخانەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٨.١</span> <span>مۆزەخانەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-مۆزەخانەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مۆسیقا_و_بۆنە_و_ئاهەنگەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مۆسیقا_و_بۆنە_و_ئاهەنگەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٨.٢</span> <span>مۆسیقا و بۆنە و ئاهەنگەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-مۆسیقا_و_بۆنە_و_ئاهەنگەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شانۆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شانۆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٨.٣</span> <span>شانۆ</span> </div> </a> <ul id="toc-شانۆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-وەرزش" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#وەرزش"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">٩</span> <span>وەرزش</span> </div> </a> <ul id="toc-وەرزش-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کەسانی_دیار_لە_ئۆترێختەوە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#کەسانی_دیار_لە_ئۆترێختەوە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٠</span> <span>کەسانی دیار لە ئۆترێختەوە</span> </div> </a> <ul id="toc-کەسانی_دیار_لە_ئۆترێختەوە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پەیوەندیە_نێودەوڵەتیەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پەیوەندیە_نێودەوڵەتیەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١</span> <span>پەیوەندیە نێودەوڵەتیەکان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-پەیوەندیە_نێودەوڵەتیەکان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی پەیوەندیە نێودەوڵەتیەکان بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-پەیوەندیە_نێودەوڵەتیەکان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-شارۆچکە_دووانەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شارۆچکە_دووانەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.١</span> <span>شارۆچکە دووانەکان</span> </div> </a> <ul id="toc-شارۆچکە_دووانەکان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پەیوەندییەکانی_تر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پەیوەندییەکانی_تر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١١.٢</span> <span>پەیوەندییەکانی تر</span> </div> </a> <ul id="toc-پەیوەندییەکانی_تر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-سەرچاوەکان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#سەرچاوەکان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٢</span> <span>سەرچاوەکان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-سەرچاوەکان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ژێربەشی سەرچاوەکان بگۆڕە</span> </button> <ul id="toc-سەرچاوەکان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-کتێبنامە" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کتێبنامە"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٢.١</span> <span>کتێبنامە</span> </div> </a> <ul id="toc-کتێبنامە-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-بەستەری_دەرەکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#بەستەری_دەرەکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">١٣</span> <span>بەستەری دەرەکی</span> </div> </a> <ul id="toc-بەستەری_دەرەکی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ناوەڕۆکەکان" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="خشتەی ناوەڕۆکەکان بگۆڕە" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">خشتەی ناوەڕۆکەکان بگۆڕە</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ئوترێخت</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="بڕۆ بۆ وتارێک بە زمانێکی تر. بە ١٢٠ زمان بەردەستە" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-120" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">١٢٠ زمان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(bajar)" title="Utrecht (bajar) – کوردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Utrecht (bajar)" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کوردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(munisipaliteit)" title="Utrecht (munisipaliteit) – ئەفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Utrecht (munisipaliteit)" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ئەفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A2%E1%8B%8D%E1%89%B5%E1%88%A8%E1%88%95%E1%89%B5" title="ኢውትረሕት – ئەمھەری" lang="am" hreflang="am" data-title="ኢውትረሕት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ئەمھەری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئاراگۆنی" lang="an" hreflang="an" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="ئاراگۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/%C3%86ttreocum" title="Ættreocum – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Ættreocum" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D8%AA" title="أترخت – عەرەبی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أترخت" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عەرەبی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%98%DC%9B%DC%AA%DC%9D%DC%9F%DC%9B_(%DC%A1%DC%95%DC%9D%DC%A2%DC%AC%DC%90)" title="ܐܘܛܪܝܟܛ (ܡܕܝܢܬܐ) – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܘܛܪܝܟܛ (ܡܕܝܢܬܐ)" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D8%AA" title="اوتريخت – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اوتريخت" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئاستۆری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ئاستۆری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Utrext" title="Utrext – ئازەربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Utrext" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ئازەربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – بالی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D1%8D%D1%85%D1%82" title="Утрэхт – بیلاڕووسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Утрэхт" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بیلاڕووسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D1%8D%D1%85%D1%82_(%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B4)" title="Утрэхт (горад) – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Утрэхт (горад)" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – بۆلگاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بۆلگاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%89%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E2%80%8C" title="ইউট্রেখ্ট‌ – بەنگلادێشی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইউট্রেখ্ট‌" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بەنگلادێشی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(k%C3%AAr)" title="Utrecht (kêr) – برێتونی" lang="br" hreflang="br" data-title="Utrecht (kêr)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برێتونی" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – كاتالۆنی" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="كاتالۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Gemeente_Utrecht" title="Gemeente Utrecht – سێبوانۆ" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Gemeente Utrecht" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سێبوانۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – چێکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چێکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(dinas)" title="Utrecht (dinas) – وێلزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Utrecht (dinas)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="وێلزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – دانماركی" lang="da" hreflang="da" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانماركی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئەڵمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ئەڵمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CF%85%CF%84%CF%81%CE%AD%CF%87%CF%84%CE%B7" title="Ουτρέχτη – یۆنانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ουτρέχτη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یۆنانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئینگلیزی" lang="en" hreflang="en" data-title="Utrecht" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ئینگلیزی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Utre%C4%A5to_(urbo)" title="Utreĥto (urbo) – ئێسپیرانتۆ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Utreĥto (urbo)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ئێسپیرانتۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئیسپانی" lang="es" hreflang="es" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ئیسپانی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئیستۆنی" lang="et" hreflang="et" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ئیستۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D8%AA" title="اوترخت – فارسی" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اوترخت" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="فارسی" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – فینلەندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فینلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – فەرۆیی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فەرۆیی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – فەرەنسی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فەرەنسی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Utr%C3%A8ct" title="Utrèct – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Utrèct" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Northern Frisian" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Northern Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Utert_(st%C3%AAd)" title="Utert (stêd) – فریسیی ڕۆژاوا" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Utert (stêd)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسیی ڕۆژاوا" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(cathair)" title="Utrecht (cathair) – ئیرلەندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Utrecht (cathair)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ئیرلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – گه‌لیكی سكۆتله‌ندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گه‌لیكی سكۆتله‌ندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – گالیسی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(caayr)" title="Utrecht (caayr) – مانکی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Utrecht (caayr)" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانکی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%95%D7%98%D7%A8%D7%9B%D7%98" title="אוטרכט – عیبری" lang="he" hreflang="he" data-title="אוטרכט" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عیبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%89%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%9A" title="उट्रेच – هیندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="उट्रेच" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هیندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(grad)" title="Utrecht (grad) – كرواتی" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Utrecht (grad)" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="كرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – کریولی هائیتی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="کریولی هائیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(v%C3%A1ros)" title="Utrecht (város) – هەنگاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Utrecht (város)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="هەنگاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%88%D6%82%D5%BF%D6%80%D5%A5%D5%AD%D5%BF_(%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D6%84)" title="Ուտրեխտ (համայնք) – ئەرمەنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ուտրեխտ (համայնք)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ئەرمەنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئینترلینگووا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ئینترلینگووا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Utrecht,_Utrecht" title="Utrecht, Utrecht – ئیندۆنیزی" lang="id" hreflang="id" data-title="Utrecht, Utrecht" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ئیندۆنیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئینتەرلیگ" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ئینتەرلیگ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئیدۆ" lang="io" hreflang="io" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ئیدۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئیسلەندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ئیسلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئیتالی" lang="it" hreflang="it" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ئیتالی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A6%E3%83%88%E3%83%AC%E3%83%92%E3%83%88" title="ユトレヒト – ژاپۆنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ユトレヒト" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gemeente_Utrecht" title="Gemeente Utrecht – جاڤایی" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gemeente Utrecht" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاڤایی" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%98" title="უტრეხტი – گۆرجستانی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="უტრეხტი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گۆرجستانی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – کازاخی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="کازاخی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%84%ED%8A%B8%EB%A0%88%ED%9D%90%ED%8A%B8" title="위트레흐트 – كۆری" lang="ko" hreflang="ko" data-title="위트레흐트" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="كۆری" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – كرگیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="كرگیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Traiectum_ad_Rhenum" title="Traiectum ad Rhenum – لاتینی" lang="la" hreflang="la" data-title="Traiectum ad Rhenum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتینی" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – لوکسەمبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوکسەمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Utrech_(stad)" title="Utrech (stad) – لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Utrech (stad)" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Utrechtas" title="Utrechtas – لیتوانی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Utrechtas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Utrehta" title="Utrehta – لێتۆنی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Utrehta" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لێتۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – ماكێدۆنی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="ماكێدۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – مەنگۆلی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مەنگۆلی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%89%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%A4_(%E0%A4%B6%E0%A4%B9%E0%A4%B0)" title="उट्रेख्त (शहर) – ماراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="उट्रेख्त (शहर)" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="ماراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(Utrecht)" title="Utrecht (Utrecht) – مالیزی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Utrecht (Utrecht)" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%9B%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7" title="ယူးထရက်မြို့ – میانماری" lang="my" hreflang="my" data-title="ယူးထရက်မြို့" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="میانماری" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Low German" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Low German" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad) – Low Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Utrecht (stad)" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Low Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad) – هۆڵەندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Utrecht (stad)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هۆڵەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – نەرویژیی نینۆرسک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نەرویژیی نینۆرسک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – نەرویژیی بۆکمال" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نەرویژیی بۆکمال" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(vila)" title="Utrecht (vila) – ئۆکسیتانی" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Utrecht (vila)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ئۆکسیتانی" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – ئۆسێتی" lang="os" hreflang="os" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ئۆسێتی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – پاپیامێنتۆ" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامێنتۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – پۆڵەندی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="پۆڵەندی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D8%AA" title="یوترخت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="یوترخت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA" title="اوتریخت – پەشتوو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اوتریخت" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پەشتوو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Utreque" title="Utreque – پورتوگالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Utreque" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پورتوگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – کێچوا" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کێچوا" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ڕۆمانی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ڕۆمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – ڕووسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ڕووسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – سکۆتس" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="سکۆتس" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – سێربۆكرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="سێربۆكرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(city)" title="Utrecht (city) – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Utrecht (city)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – سلۆڤاكی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="سلۆڤاكی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – سلۆڤێنی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="سلۆڤێنی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Magaalada_Utrecht" title="Magaalada Utrecht – سۆمالی" lang="so" hreflang="so" data-title="Magaalada Utrecht" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سۆمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ئەڵبانی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ئەڵبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – سربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="سربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – سرانان تۆنگۆ" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="سرانان تۆنگۆ" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – سویدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سویدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – سواهیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواهیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%89%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%B0%E0%AF%86%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%8D" title="உத்ரெக்ட் – تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="உத்ரெக்ட்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ยูเทรกต์ – تایلەندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ยูเทรกต์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلەندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(%C5%9Fehir)" title="Utrecht (şehir) – تورکی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Utrecht (şehir)" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="تورکی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Үтрехт – تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Үтрехт" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82" title="Утрехт – ئۆكراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Утрехт" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ئۆكراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA" title="یوتریخت – ئۆردوو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="یوتریخت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ئۆردوو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Utrext" title="Utrext – ئوزبەکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Utrext" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ئوزبەکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Utreht" title="Utreht – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Utreht" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – ڤیەتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ڤیەتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad) – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Utrecht (stad)" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(zif)" title="Utrecht (zif) – ڤۆلاپووک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Utrecht (zif)" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ڤۆلاپووک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Utraik" title="Utraik – والوون" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Utraik" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والوون" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Utrecht" title="Utrecht – وارای" lang="war" hreflang="war" data-title="Utrecht" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارای" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%8E%E8%84%B1%E8%8E%B1%E8%B5%AB%E8%84%B1" title="于脱莱赫脱 – Wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="于脱莱赫脱" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Utrecht_(geme%C3%AAnte)" title="Utrecht (gemeênte) – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Utrecht (gemeênte)" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B9%8C%E5%BE%97%E5%8B%92%E6%94%AF" title="乌得勒支 – چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="乌得勒支" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%83%8F%E5%BE%B7%E5%8B%92%E6%94%AF" title="烏德勒支 – کانتۆنی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="烏德勒支" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتۆنی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q803#sitelinks-wikipedia" title="بەستەرەکانی نێوانویکی دەستکاری بکە" class="wbc-editpage">دەستکاریی گرێدانەکان</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="شوێنناوەکان"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" title="بینینی پەڕەی ناوەڕۆک [c]" accesskey="c"><span>وتار</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8E%DA%98:%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" rel="discussion" title="وتووێژ سەبارەت بە پەڕەی ناوەڕۆک [t]" accesskey="t"><span>وتووێژ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">کوردی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بینینەکان"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA"><span>خوێندنەوە</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit" title="کۆدی سەرچاوەی ئەم پەڕەیە دەستکاری بکە [e]" accesskey="e"><span>دەستکاری</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=history" title="وەشانەکانی پێشووی ئەم پەڕەیە [h]" accesskey="h"><span>مێژوو</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ئامرازەکانی پەڕە"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ئامرازەکان" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ئامرازەکان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ئامرازەکان</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">بشارەوە</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> کردەوەکان </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA"><span>خوێندنەوە</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit" title="کۆدی سەرچاوەی ئەم پەڕەیە دەستکاری بکە [e]" accesskey="e"><span>دەستکاری</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=history"><span>مێژوو</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> گشتی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%DA%86%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%95_%D8%A8%DB%8E%D8%B1%DB%95/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" title="پێڕستی ھەموو پەڕەکانی ویکی کە بەستەر دراون بۆ ئێرە [j]" accesskey="j"><span>بەستەرەکان بە ئێرەوە</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:RecentChangesLinked/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" rel="nofollow" title="دوایین گۆڕانکارییەکان لەو پەڕانە کە بەگرەوە گرێ دراون [k]" accesskey="k"><span>گۆڕانکارییە پەیوەندیدارەکان</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ckb" title="پەڕگەکان بار بکە [u]" accesskey="u"><span>پەڕگەیەک بار بکە</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%BE%DB%95%DA%95%DB%95_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پێڕستی ھەموو پەڕە تایبەتەکان [q]" accesskey="q"><span>پەڕە تایبەتەکان</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&oldid=1346895" title="بەستەری ھەمیشەیی بۆ ئەم پێداچوونەوەیەی ئەم پەڕەیە"><span>بەستەری ھەمیشەیی</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=info" title="زانیاری زیاتر لەبارەی ئەم پەڕەیەوە"><span>زانیاریی پەڕە</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:CiteThisPage&page=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&id=1346895&wpFormIdentifier=titleform" title="زانیاری سەبارەت بە چۆنیەتیی بە ژێدەر کردنی ئەم پەڕە"><span>ئەم پەڕەیە بکە بە ژێدەر</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fckb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A6%25D9%2588%25D8%25AA%25D8%25B1%25DB%258E%25D8%25AE%25D8%25AA"><span>بەستەری کورتکراوە بەدەست بێنە</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:QrCode&url=https%3A%2F%2Fckb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A6%25D9%2588%25D8%25AA%25D8%25B1%25DB%258E%25D8%25AE%25D8%25AA"><span>کۆدی کیوئاڕ داگرە</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> چاپکردن/ھەناردەکردن </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA"><span>دروستکردنی کتێبێک</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:DownloadAsPdf&page=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=show-download-screen"><span>داگرتن بە PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&printable=yes" title="وەشانی چاپی ئەم پەڕەیە [p]" accesskey="p"><span>وەشانی ئامادەی چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> لە پڕۆژەکانی تر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Utrecht_(city)" hreflang="en"><span>ویکیمیدیا کۆمنز</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q803" title="بەستەر بۆ بەندی خەزێنەی دراوەی پەیوەندیدار [g]" accesskey="g"><span>بەندی ویکیدراوە</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ئامرازەکانی پەڕە"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ڕواڵەت"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ڕواڵەت</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">بخە لاتەنیشت</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">بشارەوە</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ckb" dir="rtl"><table class="box-بەسەرداچوونەوە plainlinks metadata ambox ambox-style ambox-Copy_edit" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Commons-emblem-copyedit.svg/40px-Commons-emblem-copyedit.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Commons-emblem-copyedit.svg/60px-Commons-emblem-copyedit.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Commons-emblem-copyedit.svg/80px-Commons-emblem-copyedit.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">لەوانەیە ئەم وتارە <b>پێویستی بە بەسەرداچوونەوەی ڕێزمان، ڕێنووس، یان شێواز بێت</b>.<span class="hide-when-compact"> دەتوانیت بە <a class="external text" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit">دەستکاریکردنی ئەم وتارە</a> یارمەتی بدەیت.</span><small class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%95%D8%AA%DB%8C:%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%95%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86" title="یارمەتی:لابردنی داڕێژەکانی ڕاگرتن">فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت</a></small>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <p><b>ئوترێخت</b> ( <span class="rt-commentedText nowrap"><span class="IPA nopopups noexcerpt"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:IPA/English" class="extiw" title="en:Help:IPA/English">/<span style="border-bottom:1px dotted"><span title="/ˈ/: primary stress follows">ˈ</span><span title="/j/: 'y' in 'yes'">j</span><span title="/uː/: 'oo' in 'goose'">uː</span><span title="'t' in 'tie'">t</span><span title="'r' in 'rye'">r</span><span title="/ɛ/: 'e' in 'dress'">ɛ</span><span title="'k' in 'kind'">k</span><span title="'t' in 'tie'">t</span></span>/</a></span></span> <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%95%D8%AA%DB%8C:Pronunciation_respelling_key&action=edit&redlink=1" class="new" title="یارمەتی:Pronunciation respelling key (ئەم پەڕەیە نییە)"><i title="English pronunciation respelling"><span style="font-size:90%">YOO</span>-trekt</i></a>, <sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><small>ھۆڵەندی: </small><span title="Representation in the International Phonetic Alphabet (IPA)" class="IPA"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:IPA/Dutch" class="extiw" title="en:Help:IPA/Dutch">[ˈytrɛxt]</a></span><small class="nowrap"> (<span class="unicode" style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:260_Utrecht.ogg" title="سەبارەت بەم پەڕگەیە"><img alt="سەبارەت بەم پەڕگەیە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Loudspeaker-rtl.png/11px-Loudspeaker-rtl.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Loudspeaker-rtl.png/17px-Loudspeaker-rtl.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Loudspeaker-rtl.png/22px-Loudspeaker-rtl.png 2x" data-file-width="120" data-file-height="120" /></a></span> <a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/260_Utrecht.ogg" class="internal" title="260 Utrecht.ogg">گوێگرتن</a></span>)</small>، شێوەزاری ئۆترێخت : <small></small><span title="Representation in the International Phonetic Alphabet (IPA)" class="IPA"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/WP:IPA" class="extiw" title="en:WP:IPA">/ˈytʁɛχ</a>/</span>) چوارەم گەورەترین شاری <a href="/wiki/%DA%BE%DB%86%DA%B5%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="ھۆڵەندا">هۆڵەندایە</a> و هەروەها پایتەخت و پڕ دانیشتووترین شاری پارێزگای ئۆترێختە. <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شارەوانی">شارەوانی</a> ئۆترێخت دەکەوێتە بەشی ڕۆژهەڵاتی شارۆچکەی ڕاندستاد، لە ناوەندی ویشکانی هۆڵەندا، و هارزویلێنس ، ڤلۆتن ئێن دی مێرن لەخۆدەگرێت. ژمارەی دانیشتووانی تا ھەتا ڕێکەوتی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١<sup class="plainlinks noprint asof-tag update" style="display:none;"><a class="external text" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit">[نوێکردنەوە]</a></sup> ٣٦١ هەزار و ٦٩٩ کەسە. <sup id="cite_ref-opendata.cbs.nl_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-opendata.cbs.nl-3"><span class="cite-bracket">[</span>٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ناوەندە کۆنەکەی شاری ئۆترێخت چەندین بینا و پێکهاتەی تێدایە، کە چەندینیان دەگەڕێتەوە بۆ ساڵەکانی ١٠٠٠ بۆ ١٣٠٠ی دوای لەدایکبوونی مەسیح. لە سەدەی هەشتەوە ناوەندی ئایینی هۆلەند بووە. لە ساڵی ١٥٧٩ یەکێتی ئۆترێخت لە شارەکەدا واژۆ کرا بۆ دانانی بناغەکانی <a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%BE%DB%86%DA%B5%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="کۆماری ھۆڵەندا">کۆماری هۆڵەندا</a>. ئۆترێخت گرنگترین شاری هۆڵەندا بوو تا سەردەمی زێڕینی هۆڵەندا، کاتێک <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%85%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="ئەمستەردام">ئەمستردام</a> وەک ناوەندی ڕۆشنبیری وڵاتەکە و پڕ دانیشتووترین شار پێشی ئوترێختی دایەوە. </p><p>زانکۆی ئۆترێخت، کە گەورەترین زانکۆیە لە هۆلەند، لەم شارەیە، هەروەها چەندین دامەزراوەی دیکەی خوێندنی باڵا دەکەوێتە شاری ئوترێختەوە. بەهۆی پێگە ناوەندییەکەی لەناو هۆلەندا، ناوەندێکی گرنگە بۆ گواستنەوەی شەمەندەفەر و ڕێگاوبان؛ قەرەباڵغترین وێستگەی شەمەندەفەری لە هۆڵەندا هەیە، بە ناوی ئوترێخت سێنترال. لە دوای ئەمستردام، زۆرترین بۆنە کولتوورییەکان لە ئوترێخت ئەنجام دەدرێت. <sup id="cite_ref-Umon_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Umon-4"><span class="cite-bracket">[</span>٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مێژوو"><span id=".D9.85.DB.8E.DA.98.D9.88.D9.88"></span>مێژوو</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=1" title="دەستکاریکردنی بەش: مێژوو"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مێژووی_کۆن_(پێش_ساڵی_٦٥٠ی_زایینی)"><span id=".D9.85.DB.8E.DA.98.D9.88.D9.88.DB.8C_.DA.A9.DB.86.D9.86_.28.D9.BE.DB.8E.D8.B4_.D8.B3.D8.A7.DA.B5.DB.8C_.D9.A6.D9.A5.D9.A0.DB.8C_.D8.B2.D8.A7.DB.8C.DB.8C.D9.86.DB.8C.29"></span>مێژووی کۆن (پێش ساڵی ٦٥٠ی زایینی)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=2" title="دەستکاریکردنی بەش: مێژووی کۆن (پێش ساڵی ٦٥٠ی زایینی)"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Traiectum_-_Wttecht_-_Utrecht_(Atlas_van_Loon).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Traiectum_-_Wttecht_-_Utrecht_%28Atlas_van_Loon%29.jpg/220px-Traiectum_-_Wttecht_-_Utrecht_%28Atlas_van_Loon%29.jpg" decoding="async" width="220" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Traiectum_-_Wttecht_-_Utrecht_%28Atlas_van_Loon%29.jpg/330px-Traiectum_-_Wttecht_-_Utrecht_%28Atlas_van_Loon%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Traiectum_-_Wttecht_-_Utrecht_%28Atlas_van_Loon%29.jpg/440px-Traiectum_-_Wttecht_-_Utrecht_%28Atlas_van_Loon%29.jpg 2x" data-file-width="5274" data-file-height="4085" /></a><figcaption> نەخشەی ئۆترێختی ساڵی ١٦٥٢</figcaption></figure> <p>هەرچەندە هەندێک بەڵگە هەیە لەسەر نیشتەجێبوونی دێرین لە ناوچەی ئۆترێخت، کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%85%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="سەردەمی بەردین">سەردەمی بەرد</a> (نزیکەی ٢٢٠٠ پێش زایین) و نیشتەجێبوون لە <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%86%D9%86%D8%B2" title="سەردەمی برۆنز">سەردەمی برۆنزی</a> (نزیکەی ١٨٠٠-٨٠٠ پێش زایین)، <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بەرواری دامەزراندنی شارەکە بەزۆری پەیوەندی بە دروستکردنی قەڵایەکی <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%DA%95%DB%86%D9%85%DB%8C" title="ئیمپراتۆریەتیی ڕۆمی">ڕۆمانیەوە</a> هەیە، کە ڕەنگە لە دەوروبەری ساڵی ٥٠ی زایینی دروستکرابێت. زنجیرەیەک قەڵای لەو جۆرە دروستکران دوای ئەوەی ئیمپراتۆری ڕۆمانی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="کلاودیوس">کلۆدیۆس</a> بڕیاریدا کە ئیمپراتۆریەتەکە نابێت بەرەو باکوور فراوانتر بێت. بۆ چەسپاندنی سنوورەکە، هێڵی بەرگری لایمز جێرمانیکس دروستکرا<sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بەدرێژایی لقە سەرەکییەکەی ڕووباری <a href="/wiki/%DA%95%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="ڕاین">ڕاین</a>، کە لەو سەردەمەدا ڕێگایەکی باکووریتری تێدەپەڕاند (ئێستا بە کرۆم ڕاین ناسراوە) بە بەراورد بە ڕەوتی ئەمڕۆی ڕاین. ئەم قەڵایانە بە شێوەیەک دیزاین کرابوون کە کۆمەڵێک لە نزیکەی ٥٠٠ سەربازی ڕۆمانی لەخۆبگرن. لە نزیک قەڵاکە، دانیشتوان گەشەیان کرد، کە پێکهاتبوون لە پیشەوانان و بازرگانان و ژن و منداڵەکانی سەربازان. </p><p>لە سەردەمی ڕۆمەکاندا، ناوی قەڵای ئۆترێخت <i>Traiectum</i> بوو<i>.</i> ترایکتۆم بوو بە ترێختی هۆڵەندی؛ لەگەڵ U لە هۆڵەندی کۆن "uut" (خوارڕووبار)، کە بۆ جیاکردنەوەی ئوترێخت لەگەڵ <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA" title="ماستریخت">ماستریخت</a> زیادکراوە.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لە بەڵگەنامە فەرمییەکانی سەدەی ١١دا، بە لاتینی بە ناوی Ultra Traiectum ناسێندرا. لە دەوروبەری ساڵی ٢٠٠دا، دیوارە دارەکانی قەڵاکە گۆڕدران بە دیواری بەردی تافی لەبەر بەهێزییەکەی، <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پاشماوەی ئەو دیوارانە هێشتا لە ژێر بیناکانی دەوروبەری گۆڕەپانی دۆمدا دەدۆزرێتەوە. </p><p>لە ناوەڕاستی سەدەی سێیەمەوە، <a href="/wiki/%D8%AE%DB%95%DA%B5%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%DB%8E%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خەڵکانی جێرمانی">هۆزە جێرمانییەکان</a> بە بەردەوامی هێرشیان دەکردە سەر خاکەکانی ڕۆم. دوای نزیکەی ساڵی ٢٧٥ ڕۆمەکان نەیانتوانی سنووری باکوور بپارێزن و ئۆترێخت جێهێڵدرا.<sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> زانیارییەکی کەم لەبارەی ماوەی ٢٧٠ تا ٦٥٠ەوە هەیە. بۆ یەکەمجار دوای چەند سەدەیەک دوای ڕۆشتنی ڕۆمەکان جارێکی دیکە باسی ئۆترێخت دەکرێتەوە. لە ژێر کاریگەریی گەشەسەندنی هێزی فرانکەکاندا، لە سەردەمی داگۆبێرتی یەکەم لە سەدەی حەوتەمدا، کڵێسایەک لەناو دیوارەکانی قەڵای ڕۆمانیدا دروستکرا.<sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لە ململانێ سنوورییە بەردەوامەکاندا لەگەڵ فریزییەکان، ئەم کڵێسایە لەناوچوو. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ناوەندی_ئایینی_مەسیحی_لە_هۆلەند_(٦٥٠–١٥٧٩)"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.88.DB.95.D9.86.D8.AF.DB.8C_.D8.A6.D8.A7.DB.8C.DB.8C.D9.86.DB.8C_.D9.85.DB.95.D8.B3.DB.8C.D8.AD.DB.8C_.D9.84.DB.95_.D9.87.DB.86.D9.84.DB.95.D9.86.D8.AF_.28.D9.A6.D9.A5.D9.A0.E2.80.93.D9.A1.D9.A5.D9.A7.D9.A9.29"></span>ناوەندی ئایینی مەسیحی لە هۆلەند (٦٥٠–١٥٧٩)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=3" title="دەستکاریکردنی بەش: ناوەندی ئایینی مەسیحی لە هۆلەند (٦٥٠–١٥٧٩)"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Dom_in_Utrecht_-_panoramio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Dom_in_Utrecht_-_panoramio.jpg/220px-Dom_in_Utrecht_-_panoramio.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Dom_in_Utrecht_-_panoramio.jpg/330px-Dom_in_Utrecht_-_panoramio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Dom_in_Utrecht_-_panoramio.jpg/440px-Dom_in_Utrecht_-_panoramio.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1068" /></a><figcaption> تاوەری دۆم لە ناوەندی شاری ئۆترێختەوە دەبینرێت. ئەو بەشەی کە ماوە لە کەنیسەی سەینت مارتن بە تاوەرەکەوە نەبەستراوەتە لە دوای داڕمانی ناوەندەکە لە ساڵی ١٦٧٤ بەهۆی زریانێکەوە.</figcaption></figure> <p>لە ناوەڕاستی سەدەی حەوتەمدا، موژدەبەرە بەریتانی و ئینگلیزی و ئێرلەندییەکان دەستیان کرد بە هەوڵی گۆڕانکاریی ئایینی لە ناو فریسییەکاندا. پاپا سێرجیۆسی یەکەم سانت ویلیبرۆردۆسی وەک قەشەی فریزییەکان دەستنیشان کرد. بەگشتی ماوەی سەرۆکایەتی ویلیبرۆردوس بە سەرەتای قەشەیی ئۆترێخت دادەنرێت. <sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لە ساڵی ٧٢٣، چارڵز مارتێل، سەرکردەی فرانکەکان، قەڵای ئۆترێخت و زەویەکانی دەورووبەری وەک بنکەی قەشەکان ناساند و بەخشیی بەوان. لەو کاتەوە، ئۆترێخت بووە بە یەکێک لە کاریگەرترین کورسییەکانی دەسەڵات بۆ کەنیسەی کاتۆلیکی لە هۆلەند. قەشە سەرەکییەکانی ئۆترێخت لە سنووری نائارامی باکووری ئیمپراتۆریەتی کارۆلینجیا جێگیر بوون. جگە لەوەش شاری ئۆترێخت کێبڕکێی لە ناوەندی بازرگانی نزیک دۆریستاد هەبوو. <sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-4" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دوای ڕووخانی دۆریستاد لە دەوروبەری ساڵی ٨٥٠، ئۆترێخت بووە یەکێک لە گرنگترین شارەکانی هۆلەند. <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>١٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گرنگیی ئۆترێخت وەک ناوەندێکی ئایینی مەسیحی بە هەڵبژاردنی ئادریان فلۆرێنزون بۆیێنس دەردەکەوێت، کە لەدایکبووی ئۆترێختە و لە ساڵی ١٥٢٢ وەک <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D8%A7" title="پاپا">پاپا</a> هەڵبژێردراوە (دوا پاپای غەیرە ئیتاڵی پێش <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE_%D8%AC%DB%86%D9%86_%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%95%D9%85" title="پاپ جۆن پۆلی دووەم">یۆحەنا پاوڵی دووەم</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="قەشە-شازادەکان"><span id=".D9.82.DB.95.D8.B4.DB.95-.D8.B4.D8.A7.D8.B2.D8.A7.D8.AF.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>قەشە-شازادەکان</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=4" title="دەستکاریکردنی بەش: قەشە-شازادەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کاتێک فەرمانڕەواکانی فرانک سیستەمی <a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%DB%95%DA%AF%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C" title="دەرەبەگایەتی">فیۆدالیزمیان</a> دامەزراند، قەشەکانی ئۆترێخت وەک قەشەی شازادە هاتنە سەر دەسەڵاتی جیهانی. <sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-5" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> خاکی ئەسقەفەکان نەک هەر پارێزگا مۆدێرنەکەی ئۆترێخت (نێدەرستیخت، 'ستیختی خوارەوە')ی لەخۆگرتبوو، بەڵکوو بەرەو باکووری ڕۆژهەڵاتیش درێژبووبووەوە. ململانێی فیۆداڵی <a href="/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%AF%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="سەدەکانی ناوین">سەدەکانی ناوەڕاست</a> کاریگەری زۆری لەسەر ئۆترێخت هەبوو. قەشە-شازادەکان لە ململانێیەکی بەردەوامدا لەگەڵ کانتەکانی هۆلەند و دوکەکانی گێلدەرز بەشدار بوون. <sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>١١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ناوچەی ڤێلووێ لەلایەن گوێلدەرزەوە دەستی بەسەردا گیرا، بەڵام ناوچەیەکی فراوان لە پارێزگای مۆدێرنی ئۆڤێریسێل وەکوو ئۆڤەرستیخت مابووەوە. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="بینا_ئاینیەکان"><span id=".D8.A8.DB.8C.D9.86.D8.A7_.D8.A6.D8.A7.DB.8C.D9.86.DB.8C.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>بینا ئاینیەکان</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=5" title="دەستکاریکردنی بەش: بینا ئاینیەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>چەندین کڵێسا و خانەقا لە ناو شاری ئۆترێخت، یان نزیک لە شاری ئۆترێخت دروستکران. باڵادەستترینیان کڵێسای سانت مارتن بوو، کە لەناو قەڵای کۆنی ڕۆمانیدا بوو. دروستکردنی بینای گۆتیکی لە ساڵی ١٢٥٤ دەستیپێکرد، هۆکاری سەرەکیی ئەمەش ئەوە بوو کە کە بیناسازییە ڕۆمانییەکانی پێشووتر بەهۆی ئاگرکەوتنەوە زیانێکی زۆریان بەرکەوتبوو. کوایەر و ترانسێپت لە ساڵی ١٣٢٠ تەواو بوون و دواتر دەست بە دروستکردنی تاوەری دۆم کرا. <sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-6" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دوا بەش کە دروستکرا ناڤۆکی ناوەندی بوو، لە ساڵی ١٤٢٠. بەڵام تا ئەو کاتە تەمەنی کڵێسا گەورەکان کۆتایی هاتبوو و خراپبوونی باری دارایی ڕێگری لە تەواوبوونی ئەم پرۆژە گەورەیە کرد.<sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-7" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> جگە لە کڵێساکە چوار کڵێسای کۆلێژی لە ئۆترێخت هەبوون: کڵێسای سانت سالڤاتۆر (لە سەدەی ١٦دا ڕووخێنرا)، کە لەسەر گۆڕەپانی دۆم بوو، مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەرەتای سەدەی هەشتەم. <sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>١٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سەینت <a href="/wiki/%DB%8C%DB%95%D8%AD%DB%8C%D8%A7" title="یەحیا">جۆن</a> (یانسکێرک)، مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ١٠٤٠؛ <sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>١٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سەینت پیتەر، کە لە ساڵی ١٠٣٩ دەست کرا بە دروستکردنی<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>١٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و بینای کڵێسای <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%DB%95%D9%85" title="مریەم">سانت مەری</a> کە لە دەوروبەری ساڵی ١٠٩٠ دەستی پێکرد (لە سەرەتای سەدەی نۆزدەهەمدا ڕووخێنرا). <sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>١٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>جگە لەم بینایانە کە سەر بە ئەسقەف بوون، چوار کڵێسای پەرستگای دیکە لە شارەکەدا دروستکران: جاکۆبیکەرک ( تایبەتە بە سەینت جەیمس )، کە لە سەدەی ١١ دامەزراوە، لەگەڵ کڵێسای گۆتیکی ئێستا کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی ١٤؛ <sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>١٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بورکێرک (گەڕەک-کڵێسا)ی پەرستگای سەدەی ١١ لە ناوەندی شارەکە؛ نیکۆلایچرچ (تایبەت کراوە بە سانت نیکۆلاس )، لە سەدەی دوازدەهەمەوە، <sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>١٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و سەدەی ١٣ی گێرتێکێرک (تایبەت کراوە بە سانت گێرترودی نیڤێڵز ). <sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>١٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="شاری_ئۆترێخت"><span id=".D8.B4.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.D8.A6.DB.86.D8.AA.D8.B1.DB.8E.D8.AE.D8.AA"></span>شاری ئۆترێخت</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=6" title="دەستکاریکردنی بەش: شاری ئۆترێخت"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هەڵکەوتەی لە کەناری ڕووباری ڕاین ڕێگەی دا ئۆترێخت ببێتە ناوەندێکی بازرگانی گرنگ لە باکووری هۆلەند. ئەم شارۆچکە گەشەسەندووە لەلایەن هێنریی پێنجەمەوە لە ٢ی حوزەیرانی ١١٢٢ مافی شاری پێبەخشرا. کاتێک کە ڕەوتی سەرەکی ڕاین بەرەو باشوور ڕۆیشت، ئەو تەرکە کۆنەی دەریاکە، کە هێشتا بە دڵی شارۆچکەکەدا دەڕژا، زیاتر <a href="/wiki/%D9%86%DB%86%DA%A9%DB%95%D9%86%D8%AF" title="نۆکەند">کەناڵی</a> بوو.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>١٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لەسەر کەناراوەکان، شوێنی هەڵگرتن ( <i>werfkelders</i> ) دروستکرابوون، لەسەریان شەقامی سەرەکی، لەنێویاندا خانوو، دروستکرا. کەناراوەکان و ژێرزەمینەکان لە سەکۆیەکەوە لە ئاستی ئاودا دەستیانپێدەگەیشترا، پلیکانەکان لە ئاستی شەقامەوە دادەبەزن بۆ ئەوەی پێکهاتەیەکی ناوازە پێکبهێنن. <sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>nb ١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>٢٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پەیوەندی نێوان قەشە کە کۆنترۆڵی زۆرێک لە زەویەکانی دەرەوەی شارەکەی دەکرد و هاوڵاتیانی ئۆترێخت هەمیشە ئاسان نەبوو.<sup id="cite_ref-20eUtrecht_6-8" class="reference"><a href="#cite_note-20eUtrecht-6"><span class="cite-bracket">[</span>٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بۆ نموونە قەشە کرۆم ڕاین لە Wijk bij Duurstede بەنداوکرد بۆ ئەوەی زەوی و زارەکانی لە لافاو بپارێزێت. ئەمەش هەڕەشەی لە کەشتیوانی بۆ شارەکە کرد و وایکرد شاری ئۆترێخت دروستکردنی کەناڵێک ڕاسپێرێت بۆ دڵنیابوون لە بەردەوامیی بازرگانیی کەشتیوانی لە شارەکە، دەرەنجام ڤارتس ڕاین دروستکرا، کە ئۆترێخت بە هۆڵاندز ئایسل لە ئایسلستاین دەبەستێتەوە. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="کۆتایی_هاتنی_سەربەخۆیی"><span id=".DA.A9.DB.86.D8.AA.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D9.87.D8.A7.D8.AA.D9.86.DB.8C_.D8.B3.DB.95.D8.B1.D8.A8.DB.95.D8.AE.DB.86.DB.8C.DB.8C"></span>کۆتایی هاتنی سەربەخۆیی</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=7" title="دەستکاریکردنی بەش: کۆتایی هاتنی سەربەخۆیی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لە ساڵی ١٥٢٨، قەشە دەسەڵاتی عەلمانی بەسەر هەردوو نێدەر و ئۆڤەرستیختدا لەدەستدا—کە شاری ئۆترێختیشی لەخۆگرتبوو—و چارڵی پێنجەم، ئیمپراتۆری ڕۆمانی پیرۆز دەسەڵاتی گرتە دەست. چارڵی پێنجەم حەڤدە پارێزگای (کە دەکاتە بێنێلۆکسی ئێستا و بەشەکانی باکووری فەرەنسا)ی وەک یەکێتییەکی کەسی تێکەڵ کرد. ئەمەش کۆتایی بە قەشە-شازادەی ئۆترێخت هێنا، چوونکە حوکمڕانی عەلمانی ئاغایەتی ئۆترێخت جێگەی گرتەوە. دەسەڵاتی ئایینی لەلای قەشەدا مابووەوە، هەرچەندە چارڵی پێنجەم مافی دانانی قەشە نوێیەکانی بەدەستهێنابوو. لە ساڵی ١٥٥٩دا ئەسقەفەی ئۆترێخت بەرزکرایەوە بۆ ئەسقەفە سەرەکییەکان بۆ ئەوەی ببێتە ناوەندی ئایینی پارێزگای کەنیسەکانی باکوور لە حەڤدە پارێزگاکەدا. </p><p>گۆڕان لە سەربەخۆییەوە بۆ بەشێکی تاڕادەیەک بچووک لە یەکێتییەکی گەورەتر بە ئاسانی قبووڵ نەکرا. بۆ دامرکاندنەوەی ڕاپەڕینەکان، چارڵی پێنجەم خەباتی دەکرد بۆ ئەوەی دەسەڵاتی خۆی بەسەر هاوڵاتیانی شارەکەدا بسەپێنێت، کە پێشووتر خەباتیان کردووە بۆ بەدەستهێنانی ئاستێکی دیاریکراو لە سەربەخۆیی لە قەشەکان و ئامادە نەبوون ئەمە بدەنە دەست ئاغایەکی نوێ. قەڵای ڤرێدنبێرگ کە بە قورسی قەڵادار بوو، بۆ ئەوە دروستکرابوو کە سەربازگەیەکی گەورە لەخۆبگرێت کە ئەرکی سەرەکیی کۆنترۆڵکردنی شارەکە بوو. قەڵاکە کەمتر لە ٥٠ ساڵ بەرگەی گرت، دواتر لە قۆناغە سەرەتاییەکانی ڕاپەڕینی هۆلەندی ڕووخێنرا. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جوگرافیا"><span id=".D8.AC.D9.88.DA.AF.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.D8.A7"></span>جوگرافیا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=8" title="دەستکاریکردنی بەش: جوگرافیا"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ئاوهەوا"><span id=".D8.A6.D8.A7.D9.88.D9.87.DB.95.D9.88.D8.A7"></span>ئاوهەوا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=9" title="دەستکاریکردنی بەش: ئاوهەوا"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ئۆترێخت کەشوهەوای زەریای مامناوەندی هەیە ( <a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%8E%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D9%88%D9%88%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8E%D9%86" title="پۆلێنکردنی ئاووھەوای کوپێن">Köppen</a> : <i>Cfb</i> ) هاوشێوەی هەموو <a href="/wiki/%DA%BE%DB%86%DA%B5%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="ھۆڵەندا">هۆلەند</a>. </p> <table class="wikitable collapsible" style="width:90%; text-align:center; font-size:90%; line-height: 1.2em; margin:auto;"> <tbody><tr> <th colspan="14">زانیاریی کەشوھەوا بۆ «<a href="/w/index.php?title=De_Bilt&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Bilt (ئەم پەڕەیە نییە)">De Bilt</a>» </th></tr> <tr> <th>مانگی زایینی </th> <th>١ </th> <th>٢ </th> <th>٣ </th> <th>٤ </th> <th>٥ </th> <th>٦ </th> <th>٧ </th> <th>٨ </th> <th>٩ </th> <th>١٠ </th> <th>١١ </th> <th>١٢ </th> <th style="border-right-width:medium">ساڵ </th></tr> <tr> <th height="16">بەرزترین پلەی تۆمارکراو </th> <td style="background: #FFB56C; color:#000000;">١٥٫١<br /> (٥٩) </td> <td style="background: #FF9B38; color:#000000;">١٨٫٩<br /> (٦٦) </td> <td style="background: #FF7900; color:#000000;">٢٣٫٩<br /> (٧٥) </td> <td style="background: #FF5600; color:#000000;">٢٨٫٩<br /> (٨٤) </td> <td style="background: #FF3600; color:#000000;">٣٣٫٦<br /> (٩٢) </td> <td style="background: #FF2000; color:#000000;">٣٦٫٨<br /> (٩٨) </td> <td style="background: #FF1B00; color:#000000;">٣٧٫٥<br /> (١٠٠) </td> <td style="background: #FF2A00; color:#000000;">٣٥٫٣<br /> (٩٦) </td> <td style="background: #FF3200; color:#000000;">٣٤٫٢<br /> (٩٤) </td> <td style="background: #FF6600; color:#000000;">٢٦٫٧<br /> (٨٠) </td> <td style="background: #FF9D3B; color:#000000;">١٨٫٧<br /> (٦٦) </td> <td style="background: #FFB46A; color:#000000;">١٥٫٣<br /> (٦٠) </td> <td style="background: #FF1B00; color:#000000; border-right-width:medium">٣٧٫٥<br /> (١٠٠) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی بەرزترین پلە </th> <td style="background: #FFF3E8; color:#000000;">٦٫١<br /> (٤٣) </td> <td style="background: #FFEDDC; color:#000000;">٧٫٠<br /> (٤٥) </td> <td style="background: #FFD5AC; color:#000000;">١٠٫٥<br /> (٥١) </td> <td style="background: #FFB871; color:#000000;">١٤٫٨<br /> (٥٩) </td> <td style="background: #FF9F40; color:#000000;">١٨٫٣<br /> (٦٥) </td> <td style="background: #FF8D1C; color:#000000;">٢٠٫٩<br /> (٧٠) </td> <td style="background: #FF7E00; color:#000000;">٢٣٫١<br /> (٧٤) </td> <td style="background: #FF8001; color:#000000;">٢٢٫٩<br /> (٧٣) </td> <td style="background: #FF9730; color:#000000;">١٩٫٥<br /> (٦٧) </td> <td style="background: #FFB871; color:#000000;">١٤٫٨<br /> (٥٩) </td> <td style="background: #FFD9B4; color:#000000;">٩٫٩<br /> (٥٠) </td> <td style="background: #FFEFE0; color:#000000;">٦٫٧<br /> (٤٤) </td> <td style="background: #FFB974; color:#000000; border-right-width:medium">١٤٫٥٤<br /> (٥٨٫٣) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی ڕۆژانە </th> <td style="background: #FAFAFF; color:#000000;">٣٫٦<br /> (٣٨) </td> <td style="background: #FBFBFF; color:#000000;">٣٫٩<br /> (٣٩) </td> <td style="background: #FFF1E3; color:#000000;">٦٫٥<br /> (٤٤) </td> <td style="background: #FFD9B4; color:#000000;">٩٫٩<br /> (٥٠) </td> <td style="background: #FFC184; color:#000000;">١٣٫٤<br /> (٥٦) </td> <td style="background: #FFAF5F; color:#000000;">١٦٫١<br /> (٦١) </td> <td style="background: #FFA042; color:#000000;">١٨٫٢<br /> (٦٥) </td> <td style="background: #FFA347; color:#000000;">١٧٫٨<br /> (٦٤) </td> <td style="background: #FFB872; color:#000000;">١٤٫٧<br /> (٥٨) </td> <td style="background: #FFD2A6; color:#000000;">١٠٫٩<br /> (٥٢) </td> <td style="background: #FFEDDC; color:#000000;">٧٫٠<br /> (٤٥) </td> <td style="background: #FDFDFF; color:#000000;">٤٫٢<br /> (٤٠) </td> <td style="background: #FFD5AC; color:#000000; border-right-width:medium">١٠٫٥٢<br /> (٥١) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی کەمترین پلە </th> <td style="background: #EBEBFF; color:#000000;">٠٫٩<br /> (٣٤) </td> <td style="background: #EAEAFF; color:#000000;">٠٫٧<br /> (٣٣) </td> <td style="background: #F3F3FF; color:#000000;">٢٫٤<br /> (٣٦) </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٤٫٥<br /> (٤٠) </td> <td style="background: #FFE6CE; color:#000000;">٨٫٠<br /> (٤٦) </td> <td style="background: #FFD3A8; color:#000000;">١٠٫٨<br /> (٥١) </td> <td style="background: #FFC489; color:#000000;">١٣٫٠<br /> (٥٥) </td> <td style="background: #FFC790; color:#000000;">١٢٫٥<br /> (٥٥) </td> <td style="background: #FFD9B3; color:#000000;">١٠٫٠<br /> (٥٠) </td> <td style="background: #FFEDDB; color:#000000;">٧٫١<br /> (٤٥) </td> <td style="background: #FBFBFF; color:#000000;">٣٫٩<br /> (٣٩) </td> <td style="background: #EFEFFF; color:#000000;">١٫٦<br /> (٣٥) </td> <td style="background: #FFF2E6; color:#000000; border-right-width:medium">٦٫٢٨<br /> (٤٣٫٣) </td></tr> <tr> <th height="16">کەمترین پلەی تۆمارکراو </th> <td style="background: #6060FF; color:#FFFFFF;">−٢٤٫٨<br /> (−١٣) </td> <td style="background: #7272FF; color:#000000;">−٢١٫٦<br /> (−٧) </td> <td style="background: #9999FF; color:#000000;">−١٤٫٤<br /> (٦) </td> <td style="background: #C3C3FF; color:#000000;">−٦٫٦<br /> (٢٠) </td> <td style="background: #D2D2FF; color:#000000;">−٣٫٧<br /> (٢٥) </td> <td style="background: #E7E7FF; color:#000000;">٠٫٢<br /> (٣٢) </td> <td style="background: #F7F7FF; color:#000000;">٣٫٢<br /> (٣٨) </td> <td style="background: #FBFBFF; color:#000000;">٣٫٨<br /> (٣٩) </td> <td style="background: #E2E2FF; color:#000000;">−٠٫٧<br /> (٣١) </td> <td style="background: #BCBCFF; color:#000000;">−٧٫٨<br /> (١٨) </td> <td style="background: #9999FF; color:#000000;">−١٤٫٤<br /> (٦) </td> <td style="background: #8D8DFF; color:#000000;">−١٦٫٦<br /> (٢) </td> <td style="background: #6060FF; color:#FFFFFF; border-right-width:medium">−٢٤٫٨<br /> (−١٣) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بارین">بارین</a> میلیمەتر </th> <td style="background: #96FF96; color:#000000;">٧٠٫٣<br /> (٢٫٧٧) </td> <td style="background: #97FF97; color:#000000;">٦٢٫٧<br /> (٢٫٤٧) </td> <td style="background: #A9FFA9; color:#000000;">٥٧٫٤<br /> (٢٫٢٦) </td> <td style="background: #BFFFBF; color:#000000;">٤١٫١<br /> (١٫٦٢) </td> <td style="background: #A7FFA7; color:#000000;">٥٨٫٩<br /> (٢٫٣٢) </td> <td style="background: #93FF93; color:#000000;">٧٠٫١<br /> (٢٫٧٦) </td> <td style="background: #80FF80; color:#000000;">٨٤٫٨<br /> (٣٫٣٤) </td> <td style="background: #83FF83; color:#000000;">٨٣٫١<br /> (٣٫٢٧) </td> <td style="background: #87FF87; color:#000000;">٧٧٫٥<br /> (٣٫٠٥) </td> <td style="background: #86FF86; color:#000000;">٨٠٫٧<br /> (٣٫١٨) </td> <td style="background: #84FF84; color:#000000;">٧٩٫٧<br /> (٣٫١٤) </td> <td style="background: #82FF82; color:#000000;">٨٣٫٤<br /> (٣٫٢٨) </td> <td style="background: #93FF93; color:#000000; border-right-width:medium">٨٤٩٫٧<br /> (٣٣٫٤٦) </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی ژمارەی ڕۆژەکانی بارین <span style="font-size:90%;" class="nowrap">(≥ ١ mm)</span> </th> <td style="background: #6A6AFF; color:#000000;">١٢ </td> <td style="background: #7676FF; color:#000000;">١٠ </td> <td style="background: #7777FF; color:#000000;">١١ </td> <td style="background: #8C8CFF; color:#000000;">٩ </td> <td style="background: #8383FF; color:#000000;">١٠ </td> <td style="background: #7F7FFF; color:#000000;">١٠ </td> <td style="background: #8383FF; color:#000000;">١٠ </td> <td style="background: #8383FF; color:#000000;">١٠ </td> <td style="background: #7272FF; color:#000000;">١١ </td> <td style="background: #6A6AFF; color:#000000;">١٢ </td> <td style="background: #5959FF; color:#FFFFFF;">١٣ </td> <td style="background: #6A6AFF; color:#000000;">١٢ </td> <td style="background: #7676FF; color:#000000; border-right-width:medium">١٣٠ </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی ژمارەی ڕۆژە بەفراوییەکان </th> <td style="background: #B4B4FF; color:#000000;">٦ </td> <td style="background: #ADADFF; color:#000000;">٦ </td> <td style="background: #CDCDFF; color:#000000;">٤ </td> <td style="background: #E5E5FF; color:#000000;">٢ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #FFFFFF; color:#000000;">٠ </td> <td style="background: #E5E5FF; color:#000000;">٢ </td> <td style="background: #C1C1FF; color:#000000;">٥ </td> <td style="background: #E4E4FF; color:#000000; border-right-width:medium">٢٥ </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8E%DB%8C_%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شێی ڕێژەیی (ئەم پەڕەیە نییە)">شێی ڕێژەیی</a> (٪) </th> <td style="background: #0000B1; color:#FFFFFF;">٨٧ </td> <td style="background: #0000BC; color:#FFFFFF;">٨٤ </td> <td style="background: #0000C8; color:#FFFFFF;">٨١ </td> <td style="background: #0000DF; color:#FFFFFF;">٧٥ </td> <td style="background: #0000DF; color:#FFFFFF;">٧٥ </td> <td style="background: #0000DB; color:#FFFFFF;">٧٦ </td> <td style="background: #0000D7; color:#FFFFFF;">٧٧ </td> <td style="background: #0000CF; color:#FFFFFF;">٧٩ </td> <td style="background: #0000BC; color:#FFFFFF;">٨٤ </td> <td style="background: #0000B5; color:#FFFFFF;">٨٦ </td> <td style="background: #0000A9; color:#FFFFFF;">٨٩ </td> <td style="background: #0000A9; color:#FFFFFF;">٨٩ </td> <td style="background: #0000C5; color:#FFFFFF; border-right-width:medium">٨١٫٨ </td></tr> <tr> <th height="16">نێونجی مانگانەی <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D8%AA%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سەعاتەکانی ھەتاوی بوون (ئەم پەڕەیە نییە)">سەعاتەکانی ھەتاوی بوون</a> </th> <td style="background: #797979; color:#FFFFFF;">٦٦٫٦ </td> <td style="background: #ACAC99; color:#000000;">٨٩٫٦ </td> <td style="background: #BFBF2A; color:#000000;">١٣٩٫٤ </td> <td style="background: #D6D600; color:#000000;">١٨٩٫٢ </td> <td style="background: #DBDB00; color:#000000;">٢١٧٫٥ </td> <td style="background: #DADA00; color:#000000;">٢٠٧٫١ </td> <td style="background: #DADA00; color:#000000;">٢١٣٫٩ </td> <td style="background: #D6D600; color:#000000;">١٩٦٫٣ </td> <td style="background: #C7C700; color:#000000;">١٥٢٫٨ </td> <td style="background: #B6B661; color:#000000;">١١٩٫٣ </td> <td style="background: #7F7F7F; color:#FFFFFF;">٦٧٫٤ </td> <td style="background: #656565; color:#FFFFFF;">٥٥٫٥ </td> <td style="background: #C2C219; color:#000000; border-right-width:medium">١٬٧١٤٫٦ </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:95%;">سەرچاوەی یەکەم: <a href="/w/index.php?title=Royal_Netherlands_Meteorological_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Royal Netherlands Meteorological Institute (ئەم پەڕەیە نییە)">Royal Netherlands Meteorological Institute</a> (1991–2020 normals, snowy days normals for 1971–2000)<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>٢١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center; font-size:95%;">سەرچاوەی دووەم: <a href="/w/index.php?title=Royal_Netherlands_Meteorological_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Royal Netherlands Meteorological Institute (ئەم پەڕەیە نییە)">Royal Netherlands Meteorological Institute</a> (1901–present extremes)<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>٢٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دانیشتوان"><span id=".D8.AF.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.B4.D8.AA.D9.88.D8.A7.D9.86"></span>دانیشتوان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=10" title="دەستکاریکردنی بەش: دانیشتوان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Utrecht_population_pyramid.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Utrecht_population_pyramid.svg/220px-Utrecht_population_pyramid.svg.png" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Utrecht_population_pyramid.svg/330px-Utrecht_population_pyramid.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Utrecht_population_pyramid.svg/440px-Utrecht_population_pyramid.svg.png 2x" data-file-width="2623" data-file-height="2103" /></a><figcaption> هەرەمی دانیشتوانی ئۆترێخت لە ساڵی ٢٠٢٢</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دیمۆگرافیای"><span id=".D8.AF.DB.8C.D9.85.DB.86.DA.AF.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.D8.A7.DB.8C"></span>دیمۆگرافیای</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=11" title="دەستکاریکردنی بەش: دیمۆگرافیای"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="toccolours" style="width:15em;border-spacing: 0;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 0.5em 0;"><tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style="padding:0.25em">دانیشتوانی مێژوویییانە</th></tr><tr style="font-size:95%"><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px;width:3em">ساڵ</th><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px 2px;text-align:right"><abbr title="دانیشتوان">دان.</abbr></th><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px;text-align:right"><abbr title="Percent change">±%</abbr></th></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1400</th><td style="text-align:right;padding:1px">١٣٬٠٠٠</td><td style="text-align:right;padding:1px">—    </td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1481</th><td style="text-align:right;padding:1px">١٧٬٢٥٠</td><td style="text-align:right;padding:1px">+32.7%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1577</th><td style="text-align:right;padding:1px">٢٧٬٥٠٠</td><td style="text-align:right;padding:1px">+59.4%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1623</th><td style="text-align:right;padding:1px">٣٠٬٠٠٠</td><td style="text-align:right;padding:1px">+9.1%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">1670</th><td style="text-align:right;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">٣٠٬٠٠٠</td><td style="text-align:right;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">+0.0%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1748</th><td style="text-align:right;padding:1px">٢٥٬٢٤٤</td><td style="text-align:right;padding:1px">−15.9%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1795</th><td style="text-align:right;padding:1px">٣٢٬٢٩٤</td><td style="text-align:right;padding:1px">+27.9%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1900</th><td style="text-align:right;padding:1px">١٠٢٬٠٨٦</td><td style="text-align:right;padding:1px">+216.1%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1910</th><td style="text-align:right;padding:1px">١١٩٬٠٠٦</td><td style="text-align:right;padding:1px">+16.6%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">1920</th><td style="text-align:right;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">١٣٨٬٣٣٤</td><td style="text-align:right;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">+16.2%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1930</th><td style="text-align:right;padding:1px">١٥٣٬٢٠٨</td><td style="text-align:right;padding:1px">+10.8%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1940</th><td style="text-align:right;padding:1px">١٦٥٬٠٢٩</td><td style="text-align:right;padding:1px">+7.7%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1950</th><td style="text-align:right;padding:1px">١٩٣٬١٩٠</td><td style="text-align:right;padding:1px">+17.1%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1960</th><td style="text-align:right;padding:1px">٢٥٤٬١٨٦</td><td style="text-align:right;padding:1px">+31.6%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">1970</th><td style="text-align:right;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">٢٧٩٬٠٠٠</td><td style="text-align:right;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">+9.8%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1980</th><td style="text-align:right;padding:1px">٢٣٦٬٢٠٨</td><td style="text-align:right;padding:1px">−15.3%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1990</th><td style="text-align:right;padding:1px">٢٣٠٬٦٧٦</td><td style="text-align:right;padding:1px">−2.3%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">2000</th><td style="text-align:right;padding:1px">٢٣٣٬٦٦٧</td><td style="text-align:right;padding:1px">+1.3%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">2010</th><td style="text-align:right;padding:1px">٣٠٧٬٠٨١</td><td style="text-align:right;padding:1px">+31.4%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">2011</th><td style="text-align:right;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">٣١٢٬٦٣٤</td><td style="text-align:right;padding:1px;border-bottom:1px solid #bbbbbb">+1.8%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">2019</th><td style="text-align:right;padding:1px">٣٥٧٬١٧٩</td><td style="text-align:right;padding:1px">+14.2%</td></tr></tbody></table><p>ژمارەی دانیشتوانی شاری ئۆترێخت لە ساڵی ٢٠٢٢دا ٣٦١ هەزار و ٩٢٤ کەس بووە. شارەوانییەکی گەشەسەندووە و پێشبینی دەکرێت تا ساڵی ٢٠٢٥ ژمارەی دانیشتووانی ٣٩٢ هەزار کەس تێپەڕێنێت <sup id="cite_ref-bevolkingutrecht_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-bevolkingutrecht-24"><span class="cite-bracket">[</span>٢٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لە مانگی تشرینی دووەمی ٢٠١٩دا، ژمارەی دانیشتوانی شاری ئۆترێخت ٣٥٧ هەزار و ١٧٩ کەس بوو. <sup id="cite_ref-opendata.cbs.nl_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-opendata.cbs.nl-3"><span class="cite-bracket">[</span>٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ئۆترێخت دانیشتووانێکی گەنجی هەیە، زۆرینەی دانیشتووانان تەمەنیان لە نێوان ٢٠ بۆ ٣٠ ساڵاندایە، هۆکاری ئەمەش بوونی زانکۆیەکی گەورەی وەکوو زانکۆی ئوترێختە. نزیکەی ٥٢٪ی دانیشتووانەکەی لە ڕەگەزی مێن، ٤٨٪ لە ڕەگەزی نێر. زۆربەی ماڵەکان (٥٢.٥٪) لە ئۆترێخت ماڵی کەسانی سەڵتن. نزیکەی ٢٩٪ی ئەو کەسانەی لە ئۆترێخت دەژین یان هاوسەرگیریان کردووە، یان <a href="/wiki/%DB%8C%DB%95%DA%A9%DB%8E%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="یەکێتیی شارستانی">یەکێتیی شارستانیان</a> هەیە. نزیکەی ٣٪ی دانیشتوانی شاری ئۆترێخت جیابوونەتەوە. <sup id="cite_ref-bevolkingutrecht_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-bevolkingutrecht-24"><span class="cite-bracket">[</span>٢٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دانیشتووان_بەپێی_بنەچە"><span id=".D8.AF.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.B4.D8.AA.D9.88.D9.88.D8.A7.D9.86_.D8.A8.DB.95.D9.BE.DB.8E.DB.8C_.D8.A8.D9.86.DB.95.DA.86.DB.95"></span>دانیشتووان بەپێی بنەچە</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=12" title="دەستکاریکردنی بەش: دانیشتووان بەپێی بنەچە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>٢٠٢٠ <sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>٢٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th> <th>ژمارەکان </th> <th>٪ </th></tr> <tr> <th>بەبێ پاشخانی کۆچی ئەم دواییە </th> <td>٢٢٨ هەزار و ٥٠٢ </td> <td>٦٣.٩٪ </td></tr> <tr> <th>پاشخانی کۆچی ڕۆژئاوایی </th> <td>٤٣ هەزار و ٥١١ </td> <td>١٢.١٧٪ </td></tr> <tr> <th>پاشخانی کۆچی غەیرە ڕۆژئاوایی </th> <td>٨٥ هەزار و ٥٨٤ </td> <td>٢٣.٩٣٪ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%A8" title="مەغریب">مەغریب</a> </td> <td>٣١ هەزار و ٤٢٩ </td> <td>٨.٧٩٪ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیا</a> </td> <td>١٤،٢١٠ </td> <td>٣.٩٧٪ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%86%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%A7" title="ئیندۆنیزیا">ئەندەنوسیا</a> </td> <td>٧٩٢٣ کەس </td> <td>٢.٢٢٪ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85" title="سورینام">سورینام</a> </td> <td>٧٧٧١ کەس </td> <td>٢.١٧٪ </td></tr> <tr> <td>ئەنتیلەکانی هۆڵەندا و <a href="/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="ئارووبا">ئاروبا</a> </td> <td>٢٩٠٧ </td> <td>٠.٨١٪ </td></tr> <tr> <td>کۆی گشتی </td> <td>٣٥٧ هەزار و ٥٩٧ </td> <td>١٠٠٪ </td></tr></tbody></table> <p>باوانی ٦٢,٨٪ی دانیشتوانی ئۆترێخت لە هۆلەند لەدایکبوون. نزیکەی ١٢.٤٪ی دانیشتووان لە کەسانێک پێکهاتوون کە پێشینەی کۆچکردنیان لەم دواییانەدا لە وڵاتانی <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%DA%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%95%DB%86%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جیھانی ڕۆژاوایی">ڕۆژئاواوە</a> هاتووە، لەکاتێکدا ٢٤.٨٪ی دانیشتووانەکە لانیکەم یەک دایک یان باوکیان هەیە کە 'بە ڕەچەڵەک غەیرە ڕۆژئاواییە' (8.8٪ لە مەغریبەوە، 4٪ تورکیا، 3٪ سورینام و کاریبی هۆڵەندی و 9.1٪ی وڵاتانی دیکە). <sup id="cite_ref-bevolkingutrecht_24-2" class="reference"><a href="#cite_note-bevolkingutrecht-24"><span class="cite-bracket">[</span>٢٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="infobox" style="float:left;"> <tbody><tr> <th colspan="2">ژمارەی دانیشتوانی شاری ئۆترێخت بەپێی وڵاتی لەدایکبوونی دایک و باوکی هاووڵاتیان (٢٠٢٢). ئەوانەی کە پێشینەیەکی تێکەڵاویان هەیە لە گروپەکانی 'نا هۆڵەندی'دا دەژمێردرێن. <sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>٢٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <th><b>وڵات/خاک</b> </th> <th><b>دانیشتوان</b> </th></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%DA%BE%DB%86%D9%84%DB%95%D9%86%D8%AF" title="ھۆلەند"><img alt="ھۆلەند" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/22px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/33px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/44px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></img> <a href="/wiki/%DA%BE%DB%86%DA%B5%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="ھۆڵەندا">هۆڵەندا</a> </td> <td style="text-align:right;">227,343 (62,8%) </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%A8" title="مەغریب"><img alt="مەغریب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/22px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/33px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/44px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></img> <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%A8" title="مەغریب">مەغریب</a> </td> <td style="text-align:right;">30,656 (8.8%) </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا"><img alt="تورکیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/22px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/33px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/44px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span></img> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="تورکیا">تورکیا</a> </td> <td style="text-align:right;">13,988 (4.%) </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%86%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%A7" title="ئیندۆنیزیا"><img alt="ئیندۆنیزیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/22px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/33px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/44px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></img> <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%86%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%A7" title="ئیندۆنیزیا">ئەندەنوسیا</a> </td> <td style="text-align:right;">8,014 (2.3%) </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85" title="سورینام"><img alt="سورینام" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_Suriname.svg/22px-Flag_of_Suriname.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_Suriname.svg/33px-Flag_of_Suriname.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_Suriname.svg/44px-Flag_of_Suriname.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></img> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85" title="سورینام">سورینام</a> </td> <td style="text-align:right;">7,827 (3%) </td></tr> <tr> <td>ئی تر </td> <td style="text-align:right;">59,655 (20,7%) </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ئایین"><span id=".D8.A6.D8.A7.DB.8C.DB.8C.D9.86"></span>ئایین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=13" title="دەستکاریکردنی بەش: ئایین"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ئۆترێخت لە سەدەی هەشتەمەوە ناوەندی ئایینی هۆلەند بووە. لە ئێستادا شوێنی قەشە سەرەکییەکەی میترۆپۆلیتانی ئۆترێختە کە باڵاترین سەرکردەی ڕۆمانی کاتۆلیکی هۆڵەندییە.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>٢٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>٢٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پارێزگای کەنیسەکەی هەموو شانشینەکە دەگرێتەوە. </p><p>ئامارەکانی ساڵی ٢٠١٣ نیشانی دەدەن کە گەورەترین ئایین ئایینی مەسیحییە و 28%ی دانیشتووانەکەی مەسیحین، لە دوای ئەویش ئیسلام دێت بە 9.9% لە ساڵی 2016 و ئایینی هیندۆسی بە 0.8%. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ناوەندەکانی_دانیشتووان_و_کۆبوونەوە"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.88.DB.95.D9.86.D8.AF.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.AF.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.B4.D8.AA.D9.88.D9.88.D8.A7.D9.86_.D9.88_.DA.A9.DB.86.D8.A8.D9.88.D9.88.D9.86.DB.95.D9.88.DB.95"></span>ناوەندەکانی دانیشتووان و کۆبوونەوە</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=14" title="دەستکاریکردنی بەش: ناوەندەکانی دانیشتووان و کۆبوونەوە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>شاری ئوترێخت بەسەر ١٠ گەڕەکدا دابەشکراوە، کە هەموویان ئەنجومەنی گەڕەک و سەنتەری خزمەتگوزاری تایبەت بە کاروباری مەدەنی خۆیان هەیە. </p> <ol><li>بینێنستاد</li> <li>ئۆوست</li> <li>لایدس ڕاین</li> <li>وێست</li> <li>ئۆڤەرڤێخت</li> <li>زاود</li> <li>نۆردئۆوست</li> <li>زاودوێست</li> <li>نۆردوێست</li> <li>ڤلوتن-دی مێرن</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دیمەنی_شار"><span id=".D8.AF.DB.8C.D9.85.DB.95.D9.86.DB.8C_.D8.B4.D8.A7.D8.B1"></span>دیمەنی شار</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=15" title="دەستکاریکردنی بەش: دیمەنی شار"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Panorama_Utrecht.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Panorama_Utrecht.jpg/220px-Panorama_Utrecht.jpg" decoding="async" width="220" height="54" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Panorama_Utrecht.jpg/330px-Panorama_Utrecht.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Panorama_Utrecht.jpg/440px-Panorama_Utrecht.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="690" /></a><figcaption> پانۆراما</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Utrecht_Canals_-_July_2006.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Utrecht_Canals_-_July_2006.jpg/220px-Utrecht_Canals_-_July_2006.jpg" decoding="async" width="220" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Utrecht_Canals_-_July_2006.jpg/330px-Utrecht_Canals_-_July_2006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Utrecht_Canals_-_July_2006.jpg/440px-Utrecht_Canals_-_July_2006.jpg 2x" data-file-width="4756" data-file-height="2447" /></a><figcaption> ئاودەخراخت ('کەناڵی کۆن') لە ناوەڕاستی ئۆترێخت</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Utrecht_Oude_Gracht_Hamburgerbrug_(LOC).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Utrecht_Oude_Gracht_Hamburgerbrug_%28LOC%29.jpg/220px-Utrecht_Oude_Gracht_Hamburgerbrug_%28LOC%29.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Utrecht_Oude_Gracht_Hamburgerbrug_%28LOC%29.jpg/330px-Utrecht_Oude_Gracht_Hamburgerbrug_%28LOC%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Utrecht_Oude_Gracht_Hamburgerbrug_%28LOC%29.jpg/440px-Utrecht_Oude_Gracht_Hamburgerbrug_%28LOC%29.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="758" /></a><figcaption> ئاودەخراخت لە ١٨٩٠کاندا</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Utrecht_Canals_Aerial_View_-_July_2006.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Utrecht_Canals_Aerial_View_-_July_2006.jpg/220px-Utrecht_Canals_Aerial_View_-_July_2006.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Utrecht_Canals_Aerial_View_-_July_2006.jpg/330px-Utrecht_Canals_Aerial_View_-_July_2006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Utrecht_Canals_Aerial_View_-_July_2006.jpg/440px-Utrecht_Canals_Aerial_View_-_July_2006.jpg 2x" data-file-width="4172" data-file-height="5553" /></a><figcaption> دیمەنی ئاودەخراخت لە تاوەری دۆمەوە</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:DomtorenUitzichtIn2009.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/DomtorenUitzichtIn2009.jpg/220px-DomtorenUitzichtIn2009.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/DomtorenUitzichtIn2009.jpg/330px-DomtorenUitzichtIn2009.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/DomtorenUitzichtIn2009.jpg/440px-DomtorenUitzichtIn2009.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a><figcaption> دیمەنێکی ئاسمانی ئۆترێخت لە تاوەری دۆمەوە</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="گواستنەوە"><span id=".DA.AF.D9.88.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.86.DB.95.D9.88.DB.95"></span>گواستنەوە</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=16" title="دەستکاریکردنی بەش: گواستنەوە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="گواستنەوەی_گشتی"><span id=".DA.AF.D9.88.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.86.DB.95.D9.88.DB.95.DB.8C_.DA.AF.D8.B4.D8.AA.DB.8C"></span>گواستنەوەی گشتی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=17" title="دەستکاریکردنی بەش: گواستنەوەی گشتی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بەهۆی شوێنی ناوەندییەوە، ئوترێخت بە باشی بە باقی هۆلەند بەستراوەتەوە و تۆڕێکی گواستنەوەی گشتی گەشەسەندوو و باشی هەیە. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="شەمەندەفەری_قورس"><span id=".D8.B4.DB.95.D9.85.DB.95.D9.86.D8.AF.DB.95.D9.81.DB.95.D8.B1.DB.8C_.D9.82.D9.88.D8.B1.D8.B3"></span>شەمەندەفەری قورس</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=18" title="دەستکاریکردنی بەش: شەمەندەفەری قورس"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:2015-08_utrecht_cs_02.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/2015-08_utrecht_cs_02.JPG/220px-2015-08_utrecht_cs_02.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/2015-08_utrecht_cs_02.JPG/330px-2015-08_utrecht_cs_02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/2015-08_utrecht_cs_02.JPG/440px-2015-08_utrecht_cs_02.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption> وێستگەی شەمەندەفەری ئوترێخت سێنتراڵ.</figcaption></figure> <p>ئوترێخت سێنتڕاڵ وێستگەی سەرەکی شەمەندەفەری ئۆترێختە و گەورەترین وێستگەی شەمەندەفەرە لە وڵاتەکەدا. خزمەتگوزاری بەردەوامی نێوان شارەکان بۆ هەموو شارە گەورەکانی هۆڵەندا هەیە، لەوانەش خزمەتگوزاری ڕاستەوخۆ بۆ فڕۆکەخانەی شیفۆڵ . Utrecht Centraal وێستگەیەکە لەسەر خزمەتگوزاری شەوانە, خزمەتگوزارییەکی تەواوی شەو پێشکەش دەکات بۆ (لە نێوان ئەوانی تردا) فڕۆکەخانەی شیفۆڵ، ئەمستردام و ڕۆتەردام، حەوت ڕۆژ لە هەفتەیەکدا. خزمەتگوزارییەکانی ئینتەرسیتی ئێکسپرێسی نێودەوڵەتی (ICE) بۆ ئەڵمانیا لە ڕێگەی ئارنهێمەوە پەیوەندی دەکەن لە ئۆترێخت سێنتڕاڵ. هەروەها شەمەندەفەرە ناوخۆییە ئاساییەکان بۆ هەموو ناوچەکانی دەوروبەری ئۆترێخت لە ئۆترێخت سێنتڕاڵەوە دەڕۆن؛ و خزمەتگوزاری چەند وێستگەیەکی بچووکتر: ئوترێخت لونێتن ; ئوترێخت ڤارتش ڕین ; ئۆترێخت ئۆڤەرڤێخت ; ئۆترێخت لیدش ڕین ; ئوترێخت تێرویجد ; ئوترێخت زویلین و ڤلیوتێن . وێستگەیەکی پێشووی ئوترێخت مالیبان لە ساڵی 1939 داخراوە و لەو کاتەوە گۆڕاوە بۆ مۆزەخانەی هێڵی ئاسنی هۆڵەندا . </p><p>ئۆترێخت شوێنی بارەگای سەرەکی کۆمپانیای Nederlandse Spoorwegen (بە ئینگلیزی: <i>Dutch Railways</i> )ە، کە گەورەترین کۆمپانیای شەمەندەفەرە لە هۆڵەندا، و ProRail کە کۆمپانیایەکی دەوڵەتییە و بەرپرسیارە لە دروستکردن و پاراستنی ژێرخانی شەمەندەفەری وڵاتەکە. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="گڵۆپی_ترافیكی_شه‌مه‌نده‌فه‌ر"><span id=".DA.AF.DA.B5.DB.86.D9.BE.DB.8C_.D8.AA.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.D9.83.DB.8C_.D8.B4.D9.87.E2.80.8C.D9.85.D9.87.E2.80.8C.D9.86.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D9.81.D9.87.E2.80.8C.D8.B1"></span>گڵۆپی ترافیكی شه‌مه‌نده‌فه‌ر</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=19" title="دەستکاریکردنی بەش: گڵۆپی ترافیكی شه‌مه‌نده‌فه‌ر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هێڵی شەمەندەفەری ئوترێخت پلانێکی شەمەندەفەری سووکە کە لە ئۆترێخت سێنتڕاڵەوە بەرەو باشوور دەڕوات تا دەگاتە گەڕەکی ئیجسێلشتاین و کانالینیلاند و لۆمبۆک و نیۆڤیگێن . سنێلترام لە ساڵی 1983 دەستی بە کارکردن کردووە و لە ئێستادا لەلایەن کۆمپانیای تایبەتی گواستنەوەی Qbuzz بەڕێوەدەبرێت. لە ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٩ هێڵی نوێی ترام بۆ ئویتف دەستی بە کارکردن کرد، کە پەیوەندییەکی ڕاستەوخۆی ترانزێتی بەکۆمەڵ لە وێستگەی ناوەندییەوە بۆ کەمپی سەرەکی زانکۆی ئۆترێخت دروستکرد. <sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>٢٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="گواستنەوەی_پاس"><span id=".DA.AF.D9.88.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.86.DB.95.D9.88.DB.95.DB.8C_.D9.BE.D8.A7.D8.B3"></span>گواستنەوەی پاس</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=20" title="دەستکاریکردنی بەش: گواستنەوەی پاس"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>وێستگەی سەرەکی پاسی ناوخۆیی و ناوچەیی ئۆترێخت دەکەوێتە تەنیشت وێستگەی شەمەندەفەری ئۆترێخت سێنتڕاڵ، لە دەروازەکانی ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوا. بەهۆی نۆژەنکردنەوە و کاری بیناسازی بەرفراوان لە وێستگەی شەمەندەفەرەکەدا، وێستگەکانی پاسەکانی وێستگەکە زۆرجار گۆڕانکارییان بەسەردا دێت. وەک یاسایەکی گشتی پاسەکانی بەرەو ڕۆژئاوا لە وێستگەی پاسەکانەوە لە دەروازەی ڕۆژئاواوە دەڕۆن، پاسەکانی دیکە لە وێستگەی لای ڕۆژهەڵاتەوە. پاسە ناوخۆییەکان لە ئۆترێخت لەلایەن Qbuzz ; خزمەتگوزارییەکانی بریتین لە خزمەتگوزارییەکی فرێکوێنسی بەرز بۆ ناوچەی زانکۆی ئویتۆف . بەلەمی پاسە ناوخۆییەکان یەکێکە لە پاکترینەکانی ئەوروپا، تەنها پاسەکان بەکاردەهێنن کە لەگەڵ ستانداردی یۆرۆ-VIدا دەگونجێت هەروەها پاسی کارەبایی بۆ گواستنەوەی ناو شارەکان. پاسە ناوچەییەکان لە شارەکەوە لەلایەن کۆمپانیای ئاریڤا و کۆنێکشن بەڕێوەدەبرێن . </p><p>هەروەها وێستگەی شەمەندەفەری ئۆترێخت سێنتڕاڵ لەلایەن خزمەتگوزارییە سەرتاسەرییە ئەوروپییەکانی یۆرۆلاینەکانەوە خزمەتگوزاری پێشکەش دەکرێت. جگە لەوەش، وەک شوێنی ڕۆشتن و هاتنی زۆرێک لە کۆمپانیاکانی ڕاهێنەر کاردەکات کە خزمەت بە هاوینەهەواری پشووەکان دەکەن لە ئیسپانیا و فەرەنسا- و لە زستاندا لە <a href="/wiki/%D9%86%DB%95%D9%85%D8%B3%D8%A7" title="نەمسا">نەمسا</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%B3" title="سویس">سویسرا</a> . </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پایسکلسواری"><span id=".D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.B3.DA.A9.D9.84.D8.B3.D9.88.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>پایسکلسواری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=21" title="دەستکاریکردنی بەش: پایسکلسواری"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>وەک زۆربەی شارەکانی هۆڵەندا، ئۆترێخت تۆڕێکی بەرفراوانی ڕێڕەوی پاسکیلەکانی هەیە، ئەمەش وایکردووە پاسکیلسواری سەلامەت و بەناوبانگ بێت. 33 % گەشتەکانی ناو شارەکە بە پاسکیلن، زیاتر لە هەر شێوازێکی تری گواستنەوە. <sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>٢٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (بۆ نموونە ئۆتۆمبێلەکان 30%ی گەشتەکان پێکدەهێنن). پاسکیل لەلایەن گەنج و پیرەوە بەکاردەهێنرێت، هەروەها لەلایەن تاک و خێزانەکانەوە. زۆربەیان پاسکیلێکی تەقلیدی و ڕاست و چوارچێوەی پۆڵاین، گێڕەکانیان کەمن. هەروەها پاسکیلی سەتڵ هەیە بۆ هەڵگرتنی بار وەک خواردنی خواردن یان منداڵی بچووک. بەشێکی بەهۆی ئەو چوونە ژوورەوەیە کە پاسکیلەکان دابینی دەکەن، 100%ی دانیشتووان لە شارێکی 15 خولەکیدا دەژین و زیاتر لە 90% دەتوانن لە ماوەی 10 خولەکدا بگەنە جۆرە سەرەکییەکانی مەبەست. <sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>٣٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لە ساڵی ٢٠١٤ ئەنجومەنی شار بڕیاریدا گەورەترین وێستگەی وەستانی پاسکیل لە جیهاندا دروست بکات، لە نزیک وێستگەی شەمەندەفەری ناوەندی . <sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>٣١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ئەم بیناسازییە سێ نهۆمییە بە ٤٨ یۆرۆ مەزەندە دەکرێت ملیۆن و ١٢ هەزار و ٥٠٠ پاسکیل هەڵدەگرێت. دواجار وێستگەی وەستانی پاسکیل لە 19ی ئابی 2019 کرایەوە <sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>٣٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ڕێگای_گواستنەوە"><span id=".DA.95.DB.8E.DA.AF.D8.A7.DB.8C_.DA.AF.D9.88.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.86.DB.95.D9.88.DB.95"></span>ڕێگای گواستنەوە</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=22" title="دەستکاریکردنی بەش: ڕێگای گواستنەوە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ئۆترێخت بە باشی پەیوەستە بە تۆڕی ڕێگاوبانی هۆڵەندا. دوو لە گرنگترین ڕێگا سەرەکییەکان خزمەت بە شاری ئۆترێخت دەکەن: ڕێگاکانی ئۆتۆمبێلی A12 و A2 <a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%85%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="ئەمستەردام">ئەمستردام</a> و ئارنهێم و لاهای و <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA" title="ماستریخت">ماستریخت</a> و هەروەها بەلجیکا و ئەڵمانیا بەیەکەوە دەبەستنەوە. ڕێگا سەرەکییەکانی دیکەی ناوچەکە بریتین لە ڕێگای ئەلمێر – برێدا A27 و Utrecht– Groningen A28 . <sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>٣٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بەهۆی زیادبوونی هاتوچۆ و پلانی شارە کۆنەکان، قەرەباڵغی هاتوچۆ دیاردەیەکی باو و ئاساییە لە ئۆترێخت و دەوروبەری، کە دەبێتە هۆی بەرزبوونەوەی ئاستی <a href="/wiki/%D9%85%DB%95%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B3%D8%A8%D9%88%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7" title="مەترسیەکانی پیسبونی ھەوا">پیسکەرەکانی هەوا</a> . ئەمەش بووەتە هۆی مشتومڕێکی پڕ لە سۆز لە شارەکەدا سەبارەت بە باشترین ڕێگا بۆ باشترکردنی کوالێتی هەوای شارەکە. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کەشتیوانی"><span id=".DA.A9.DB.95.D8.B4.D8.AA.DB.8C.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>کەشتیوانی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=23" title="دەستکاریکردنی بەش: کەشتیوانی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ئۆترێخت بەندەرێکی پیشەسازی هەیە کە دەکەوێتە سەر ڕێگای ئەمستردام-ریجنکانال . تێرمیناڵی کۆنتێنەرەکە توانای 80 هەزار کۆنتێنەری هەیە لە ساڵێکدا. لە ساڵی ٢٠٠٣دا بەندەرەکە ئاسانکاری بۆ گواستنەوەی چوار ملیۆن تۆن باری کرد؛ زۆربەیان خۆڵ و قەراغ و پێو و عەلوە. <sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>٣٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سەرەڕای ئەوەش، هەندێک گەشتی گەشتیاری بە بەلەم لە شوێنە جیاوازەکانەوە لەسەر ئۆدێگرات ڕێکدەخرێن؛ و شارەکە لە ڕێگەی شلەمەنیەکانەوە بەستراوەتەوە بە ڕێگاکانی کەشتیوانی گەشتیارییەوە. <sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>٣٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>٣٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>٣٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ئابوری"><span id=".D8.A6.D8.A7.D8.A8.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>ئابوری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=24" title="دەستکاریکردنی بەش: ئابوری"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Utrecht_de_inktpot_september_2003.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Utrecht_de_inktpot_september_2003.jpg/220px-Utrecht_de_inktpot_september_2003.jpg" decoding="async" width="220" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Utrecht_de_inktpot_september_2003.jpg/330px-Utrecht_de_inktpot_september_2003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/75/Utrecht_de_inktpot_september_2003.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="489" /></a><figcaption> ' <a href="/w/index.php?title=De_Inktpot&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Inktpot (ئەم پەڕەیە نییە)">De Inktpot</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> (<a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Inktpot" class="extiw" title="nl:De Inktpot">nl</a>)</span> ' ("The Inkpot") لەگەڵ UFO ساختە</figcaption></figure> <p>پیشەسازی بەرهەمهێنان بەشێکی بچووک لە ئابووری ئۆترێخت پێکدەهێنێت. ئابووری ئۆترێخت بەشێکی زۆری پەیوەستە بەو چەند دامەزراوە گەورەیەی کە دەکەونە ناو شارەکەوە. ناوەندی تۆڕی هێڵی ئاسنی هۆڵەندییە و شوێنی ئۆفیسی سەرەکی کۆمپانیای نێدەرلاندس سپۆرڤیگنە . بارەگای سەرەکی کۆمپانیای پرۆڕێل لە شاری <i><a href="/w/index.php?title=De_Inktpot&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Inktpot (ئەم پەڕەیە نییە)">De Inktpot</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> (<a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Inktpot" class="extiw" title="nl:De Inktpot">nl</a>)</span></i> (The Inkwell)، گەورەترین بینای خشت لە هۆڵەندا <sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>٣٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ("UFO" کە لەسەر ڕووبەرەکەی هاتووە لە بەرنامەیەکی هونەری لە ساڵی ٢٠٠٠ سەرچاوەی گرتووە). ڕابۆبانک, بانکێکی گەورەیە، بارەگا سەرەکییەکەی لە ئۆترێختە. <sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>٣٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خوێندن"><span id=".D8.AE.D9.88.DB.8E.D9.86.D8.AF.D9.86"></span>خوێندن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=25" title="دەستکاریکردنی بەش: خوێندن"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Utrecht-Uithof,_from_CambridgeLaan_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Utrecht-Uithof%2C_from_CambridgeLaan_01.jpg/220px-Utrecht-Uithof%2C_from_CambridgeLaan_01.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Utrecht-Uithof%2C_from_CambridgeLaan_01.jpg/330px-Utrecht-Uithof%2C_from_CambridgeLaan_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Utrecht-Uithof%2C_from_CambridgeLaan_01.jpg/440px-Utrecht-Uithof%2C_from_CambridgeLaan_01.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption> دیمەنێک لە کەمپی پارکە زانستییەکەی زانکۆی ئۆترێخت . بینای ناو سەنتەری کتێبخانە.</figcaption></figure> <p>ئۆترێخت میوانداری چەندین دامەزراوەی گەورەی خوێندنی باڵا دەکات. دیارترینیان زانکۆی ئۆترێختە (est. 1636)، گەورەترین زانکۆی <a href="/wiki/%DA%BE%DB%86%DA%B5%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="ھۆڵەندا">هۆڵەندا</a> کە ٣٠,٤٤٩ خوێندکاری تێدایە ( ھەتا ڕێکەوتی ٢٠١٢<sup class="plainlinks noprint asof-tag update" style="display:none;"><a class="external text" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit">[نوێکردنەوە]</a></sup> </link></link> ). زانکۆکە بەشێکی لە ناوەوەی شارەکە و هەروەها لە ناوچەی کەمپی ئویتۆف ، لە لای ڕۆژهەڵاتی شارەکە دامەزراوە. بەپێی ڕیزبەندی زانکۆکانی زانکۆی شەنگەهای جیائۆتنگ لە ساڵی ٢٠١٤، لە پلەی ٥٧ باشترین زانکۆی جیهانە. <sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>٤٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هەروەها زانکۆی زۆر بچووکی توێژینەوەی مرۆڤدۆستی لە ئۆترێختدا هەیە کە نزیکەی ٤٠٠ خوێندکاری تێدایە. <sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>٤١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ئوترێخت ماڵی یەکێکە لە شوێنەکانی قوتابخانەی TIAS بۆ بازرگانی و کۆمەڵگا, کە گرنگی بە پەروەردەی بەڕێوەبردنی دوای ئەزموون دەدات و گەورەترین قوتابخانەی بەڕێوەبردنە لە جۆری خۆی لە هۆڵەندا. لە ساڵی ٢٠٠٨دا، پرۆگرامی جێبەجێکاری MBA لەلایەن <i>فاینانشیاڵ تایمزەوە</i> بە ٢٤هەمین باشترین پرۆگرامی جیهان هەڵسەنگێندرا. <sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>٤٢<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>هەروەها ئۆترێخت شوێنی دوو دامەزراوەی گەورەی دیکەی خوێندنی باڵایە: زانکۆی پیشەیی هۆگێسکوڵ ئۆترێخت (٣٧ هەزار خوێندکار)، <sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>٤٣<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کە شوێنەکانی لە شارەکەدا و کەمپی ئویتۆف؛ و قوتابخانەی هونەری HKU Utrecht (3000 خوێندکار). </p><p>قوتابخانە زۆرن بۆ خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی، ڕێگە بە دایک و باوکان دەدەن لە فەلسەفە و ئایینە جیاوازەکانی قوتابخانەکەدا هەڵبژێرن وەک ئەوەی لە سیستەمی قوتابخانەکانی هۆڵەندادا هەیە. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کەلتور"><span id=".DA.A9.DB.95.D9.84.D8.AA.D9.88.D8.B1"></span>کەلتور</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=26" title="دەستکاریکردنی بەش: کەلتور"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Miffy_Statue_in_Utrecht.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Miffy_Statue_in_Utrecht.jpg/220px-Miffy_Statue_in_Utrecht.jpg" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Miffy_Statue_in_Utrecht.jpg/330px-Miffy_Statue_in_Utrecht.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/85/Miffy_Statue_in_Utrecht.jpg 2x" data-file-width="395" data-file-height="276" /></a><figcaption> پەیکەری میفی لە Nijntjepleintje لە ئۆترێخت</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Rietveld_Schr%C3%B6derhuis_HayKranen-20.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Rietveld_Schr%C3%B6derhuis_HayKranen-20.JPG/220px-Rietveld_Schr%C3%B6derhuis_HayKranen-20.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Rietveld_Schr%C3%B6derhuis_HayKranen-20.JPG/330px-Rietveld_Schr%C3%B6derhuis_HayKranen-20.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Rietveld_Schr%C3%B6derhuis_HayKranen-20.JPG/440px-Rietveld_Schr%C3%B6derhuis_HayKranen-20.JPG 2x" data-file-width="4515" data-file-height="3010" /></a><figcaption> ماڵی ڕیتڤێڵد شرۆدەر لە ساڵی ١٩٢٤</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Kariatiden_Winkel_van_Sinkel.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Kariatiden_Winkel_van_Sinkel.JPG/220px-Kariatiden_Winkel_van_Sinkel.JPG" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Kariatiden_Winkel_van_Sinkel.JPG/330px-Kariatiden_Winkel_van_Sinkel.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Kariatiden_Winkel_van_Sinkel.JPG/440px-Kariatiden_Winkel_van_Sinkel.JPG 2x" data-file-width="2112" data-file-height="2816" /></a><figcaption> کاریتیدەکان لە وینکڵ ڤان سینکڵ</figcaption></figure> <p>شاری ئۆترێخت ژیانێکی کولتووری چالاکانەی هەیە، لە هۆڵەنداش لە دوای ئەمستردام لە پلەی دووەمدایە. <sup id="cite_ref-Umon_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Umon-4"><span class="cite-bracket">[</span>٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> چەندین شانۆ و کۆمپانیای شانۆ هەیە. شانۆی سەرەکی شارەکە لە ساڵی ١٩٤١ لەلایەن دودۆکەوە دروستکراوە . جگە لە شانۆکان، ژمارەیەکی زۆر سینەما هەیە کە سێ سینەما ئارتهاوسیشیان تێدایە. ئۆترێخت میوانداری <a href="/w/index.php?title=Early_Music_Festival&action=edit&redlink=1" class="new" title="Early Music Festival (ئەم پەڕەیە نییە)">فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی مۆسیقای سەرەتایی</a> (فێستیڤاڵی ئۆدێ موزیک، بۆ مۆسیقا پێش ساڵی ١٨٠٠) و فێستیڤاڵی فیلمی هۆڵەندا دەکات. شارەکە هۆڵێکی گرنگی مۆسیقای کلاسیکی هەیە ڤرێدنبێرگ (١٩٧٩ لەلایەن هێرمان هێرتزبێرگەر ). ئاکۆستیکەکەی لە باشترین هۆڵەکانی مۆسیقای ڕەسەنی سەدەی بیستەم دادەنرێت. </link><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[ <i><span title="This claim needs references to reliable sources. (March 2015)">citation needed</span></i> ]</sup> هۆڵی مۆسیقای ڕەسەنی ڤرێدنبێرگ وەک بەشێک لە پلانی گەشەپێدانی ناوچەی وێستگەی گەورەتر پەرەی پێدراوە و لە ساڵی ٢٠١٤ هۆڵی زیادەی بەدەستهێناوە کە ڕێگەی بە یەکگرتنی لەگەڵ یانەی ڕۆکی تیڤۆلی و جازپۆدیۆمی SJU دا. لە سەرانسەری شارەکەدا چەندین شوێنی تری مۆسیقا هەیە. گەنجانی مۆسیقاژەن لە کۆنسێرڤاتۆری کە بەشێکە لە قوتابخانەی هونەری ئۆترێخت پەروەردە دەکرێن . مۆزەخانەیەکی تایبەتمەند هەیە کە ئامێری مۆسیقا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی دەژەنێت. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Prins_Clausbrug_vanuit_NO_bekeken.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Prins_Clausbrug_vanuit_NO_bekeken.JPG/220px-Prins_Clausbrug_vanuit_NO_bekeken.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Prins_Clausbrug_vanuit_NO_bekeken.JPG/330px-Prins_Clausbrug_vanuit_NO_bekeken.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Prins_Clausbrug_vanuit_NO_bekeken.JPG/440px-Prins_Clausbrug_vanuit_NO_bekeken.JPG 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption> پرینس کلاوسبرۆگ لە ئەودیوی کەناڵی ئەمستردام-ڕاین</figcaption></figure> <p>لە شاری ئۆترێخت گەلەری هونەری زۆرن. هەروەها چەندین بناغە هەیە بۆ پاڵپشتی هونەر و هونەرمەندان. ڕاهێنانی هونەرمەندان لە قوتابخانەی هونەری ئۆترێخت ئەنجام دەدرێت . مۆزەخانەی سەنتەری چەندین پێشانگای لەسەر هونەر هەیە، لەوانە پێشانگایەکی هەمیشەیی لەسەر کارەکانی وێنەکێشی نیشتەجێی ئۆترێخت دیک برۆنا, کە بە دروستکردنی میفی ("Nijntje"، بە زمانی هۆڵەندی) ناسراوە. BAK, basis voor actuele kunst پێشانگای هونەری هاوچەرخ و بۆنە گشتیەکان پێشکەش دەکات، هەروەها پرۆگرامی فیلۆشیپ بۆ ئەو کەسانەی کە بەشدارن لە هونەرە هاوچەرخەکان، تیۆری و چالاکییەکان. هەرچەندە هونەری سەر شەقام لە ئۆترێخت نایاساییە، بەڵام وێنەی ئوترێختسێ کابوتەر کە وێنەی گنۆمێکە بە کڵاوی سوورەوە، لە ساڵی ٢٠٠٤ بووە دیمەنێکی باو <sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>٤٤<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هەروەها ئۆترێخت یەکێک لە شوێنە گرینگەکانی تەلارسازی مۆدێرن لەخۆدەگرێت، ماڵی ڕیتڤێڵد شرۆدەر لە ساڵی ١٩٢٤ کە لە لیستی <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AC%DB%8C%DA%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8E%D8%B3%DA%A9%DB%86" title="میراتی جیھانیی یوونێسکۆ">میراتی جیهانی</a> یونسکۆدا هاتووە. </p><p>هەموو شەممەیەک، کۆشکێک نامەیەکی دیکە بۆ <i>نامەکانی ئۆترێخت</i> زیاد دەکات، کە شیعرێکی بێکۆتایە لە بەردی قیرتاوەکانی ئۆدێ گراخت لە ئۆترێخت. لەگەڵ <i>نامەکاندا</i> ، ئۆترێخت پەیکەرێکی کۆمەڵایەتی هەیە وەک شوێنەوارێکی گەشەسەندوو کە بۆ سوودی خەڵکی داهاتوو دروستکراوە. </p><p>بۆ بەرەوپێشبردنی کولتوور، شاری ئۆترێخت یەکشەممەی کولتووری ڕێکدەخات. لە کاتی یەکشەممەیەکی بابەتییەوە، چەند ڕێکخراوێک بەرنامەیەک دروست دەکەن کە کراوە دەبێت بۆ هەموو کەسێک بەبێ، یان بە کرێی وەرگرتن زۆر کەمکراوە. هەروەها دەستپێشخەری بۆ هونەرمەندانی ئاماتۆر هەیە. شارەکە پاڵپشتی ڕێکخراوێک دەکات بۆ پەروەردەی ئاماتۆر لە هونەردا کە ئامانج لێی هەموو دانیشتووانەکەیە (Utrechts Centrum voor de Kunsten)، هەروەها زانکۆکە بۆ ستاف و خوێندکارەکانی. سەرەڕای ئەوەش چەندین دەستپێشخەری تایبەتیش هەیە. ئەنجومەنی شارەکە کووپن بۆ داشکاندن بۆ ئەو دانیشتووانە دابین دەکات کە ئاسوودەژیانی وەردەگرن بۆ ئەوەی لەگەڵ زۆرێک لە دەستپێشخەرییەکاندا بەکاربهێنرێن. </p><p>لە ساڵی ٢٠١٧، ئۆترێخت وەک شاری ئەدەبیاتی یونسکۆ دەستنیشانکرا. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مۆزەخانەکان"><span id=".D9.85.DB.86.D8.B2.DB.95.D8.AE.D8.A7.D9.86.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>مۆزەخانەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=27" title="دەستکاریکردنی بەش: مۆزەخانەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Aanzicht_op_de_westgevel_van_bouwdeel_1_-_Utrecht_-_20234880_-_RCE.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Aanzicht_op_de_westgevel_van_bouwdeel_1_-_Utrecht_-_20234880_-_RCE.jpg/220px-Aanzicht_op_de_westgevel_van_bouwdeel_1_-_Utrecht_-_20234880_-_RCE.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Aanzicht_op_de_westgevel_van_bouwdeel_1_-_Utrecht_-_20234880_-_RCE.jpg/330px-Aanzicht_op_de_westgevel_van_bouwdeel_1_-_Utrecht_-_20234880_-_RCE.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Aanzicht_op_de_westgevel_van_bouwdeel_1_-_Utrecht_-_20234880_-_RCE.jpg/440px-Aanzicht_op_de_westgevel_van_bouwdeel_1_-_Utrecht_-_20234880_-_RCE.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="3077" /></a><figcaption> دویتس هویس لە نیسانی ساڵی ١٩٨٢</figcaption></figure> <p>ئۆترێخت چەندین مۆزەخانەی بچووکتر و گەورەتری هەیە. زۆرێک لەوانە دەکەونە بەشی باشووری شارۆچکە کۆنەکە کە مۆزەخانەی کوارتییە </p> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مۆسیقا_و_بۆنە_و_ئاهەنگەکان"><span id=".D9.85.DB.86.D8.B3.DB.8C.D9.82.D8.A7_.D9.88_.D8.A8.DB.86.D9.86.DB.95_.D9.88_.D8.A6.D8.A7.D9.87.DB.95.D9.86.DA.AF.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>مۆسیقا و بۆنە و ئاهەنگەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=28" title="دەستکاریکردنی بەش: مۆسیقا و بۆنە و ئاهەنگەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>شارەکە چەندین شوێنی مۆسیقای هەیە وەک TivoliVredenburg, تیڤلی هێلینگ, ACU, Moira, ئێکۆ، دیبیز و ڕاسا. ئۆترێخت میوانداری فێستیڤاڵی ساڵانەی ئوترێخت ئێرلی میوزیک دەکات (فێستیڤاڵی ئۆدێ موزیک). <sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>٤٥<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> چەندین چاپی Thunderdome کە بۆنەیەکی گەورەی مۆسیقای گابەرە، لە Jaarbeurs Utrecht بەڕێوەچوو. هەروەها شارەکە لەوێ میوانداری فێستیڤاڵی مۆسیقی ترانس ئینێرجی دەکات. هەموو هاوینێک فێستیڤاڵی <i>تاریکی هاوینە</i> بەڕێوە دەچێت، کە ئاهەنگی کولتوور و <a href="/wiki/%DA%AF%DB%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%DA%95%DB%86%DA%A9" title="گۆتیک ڕۆک">مۆسیقای</a> گۆتیکییە. <sup id="cite_ref-Brandon_Hartley_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Brandon_Hartley-47"><span class="cite-bracket">[</span>٤٦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لە مانگی تشرینی دووەمدا ڕۆژنامەی Le Guess Who؟ فێستیڤاڵ، کە گرنگی بە ئیندی ڕۆک و ئارت ڕۆک و ڕۆکی تاقیکاری دەدات، لە زۆرێک لە شوێنەکانی شارەکەدا بەڕێوەدەچێت. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شانۆ"><span id=".D8.B4.D8.A7.D9.86.DB.86"></span>شانۆ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=29" title="دەستکاریکردنی بەش: شانۆ"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لە شارەکەدا دوو شانۆی سەرەکی هەیە، <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%86%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%DA%A9%DB%95%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="شانۆی کیکەر (ئەم پەڕەیە نییە)">شانۆی کیکەر</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> (<a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%86%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%DA%A9%DB%95%D8%B1" class="extiw" title="nl:شانۆی کیکەر">nl</a>)</span> <sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>٤٧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%A8%DB%95%D8%B1%DA%AF_%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ستادسخاوبەرگ ئوترێخت (ئەم پەڕەیە نییە)">ستادسخاوبەرگ ئوترێخت</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> (<a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%A8%DB%95%D8%B1%DA%AF_%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="extiw" title="nl:ستادسخاوبەرگ ئوترێخت">nl</a>)</span> . <sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>٤٨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دی پاراد، فێستیڤاڵێکی شانۆی گەشتیارییە، لە هاویندا لە ئۆترێخت نمایش دەکات. هەروەها شارەکە میوانداری فێستیڤاڵی ساڵانەی ئان دی وێرف دەکات کە هەڵبژاردنی شانۆی نێودەوڵەتی هاوچەرخ پێشکەش دەکات، لەگەڵ هونەرە بینراوەکان، هونەری گشتی و مۆسیقا. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="وەرزش"><span id=".D9.88.DB.95.D8.B1.D8.B2.D8.B4"></span>وەرزش</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=30" title="دەستکاریکردنی بەش: وەرزش"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" title="یانەی ئوترێخت">یانەی ئوترێخت</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کەسانی_دیار_لە_ئۆترێختەوە"><span id=".DA.A9.DB.95.D8.B3.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.AF.DB.8C.D8.A7.D8.B1_.D9.84.DB.95_.D8.A6.DB.86.D8.AA.D8.B1.DB.8E.D8.AE.D8.AA.DB.95.D9.88.DB.95"></span>کەسانی دیار لە ئۆترێختەوە</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=31" title="دەستکاریکردنی بەش: کەسانی دیار لە ئۆترێختەوە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95:Geboortehuis_van_Paus_Adriaan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Geboortehuis_van_Paus_Adriaan.jpg/220px-Geboortehuis_van_Paus_Adriaan.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Geboortehuis_van_Paus_Adriaan.jpg/330px-Geboortehuis_van_Paus_Adriaan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Geboortehuis_van_Paus_Adriaan.jpg/440px-Geboortehuis_van_Paus_Adriaan.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="1024" /></a><figcaption> شوێنی لەدایکبوونی پاپا ئادریان شەشەم</figcaption></figure> <p>بەدرێژایی چەندین ساڵ، کەسانی بەناوبانگ لە ئۆترێخت لەدایک بوون و/یان گەورە بوون. لە بەناوبانگترین ئوترێختەرەکان بریتین لە: </p> <ul><li>پاپا ئادریان شەشەم (١٤٥٩-١٥٢٣)، سەرۆکی کەنیسەی کاسۆلیکی</li> <li>لویس ئەندریسن (١٩٣٩-٢٠٢١)، ئاوازدانەر</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%86_%DA%A4%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86" title="مارکۆ ڤان باستن">مارکۆ ڤان باستن</a> (لەدایکبووی ١٩٦٤)، یاریزانی تۆپی پێ</li> <li>دیک برۆنا (1927–2017)، نووسەر و وێنەکێش ( Miffy )</li> <li>CHD دەنگدان دەکڕێت (١٨١٧-١٨٩٠)، کەشناسی ( یاسای دەنگدان دەکڕێت )</li> <li>تیۆ ڤان دۆسبورگ (١٨٨٣-١٩٣١)، نیگارکێش و هونەرمەند ( بزووتنەوەی دی ستیل )</li> <li>کارێل دۆرمان (١٨٨٩-١٩٤٢)، دەریاوانی دواوە ( شەڕی دەریای جاڤا )</li> <li>پاوڵ فێنتێنەر ڤان ڤلیسینگن (١٩٤١-٢٠٠٦)، بازرگان و خێرخوازی</li> <li>ئەنتۆن گیسینک (١٩٣٤-٢٠١٠)، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%86" title="جودۆ">جودۆکا</a> ، یەکەم پاڵەوانی جیهانی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%86" title="جودۆ">جودۆی</a> غەیرە ژاپۆنی</li> <li>ڕیک دی گویەر (١٩٢٥-٢٠١١)، ئەکتەر، نووسەر، کۆمیدی و گۆرانیبێژ</li> <li>سیلڤیا کریستێل (١٩٥٢-٢٠١٢)، ئەکتەر ( <i>ئیمانوێل</i> )</li> <li>گێریت ڕیتڤێڵد (١٨٨٨-١٩٦٤)، دیزاینەر و تەلارساز ( بزووتنەوەی دی ستیل )</li> <li>دافنی شیپەرز (لەدایکبووی ١٩٩٢)، یاریزانی ئۆڵۆمپی خێرا/هەفتاتلۆن</li> <li>هێرمان ڤان ڤین (لەدایکبووی ١٩٤٥)، ئەکتەر، مۆسیقاژەن، گۆرانیبێژ و ئاوازدانەر و نووسەری کتێبی <i>ئەلفڕێد جەی کواک</i></li> <li>ویل ڤێلدێرس-ڤلاسبلۆم (١٩٣٠-٢٠١٩)، یەکەم ژنە ئەندامی ئەنجومەنی شارەوانی لە ئۆترێخت</li> <li>جەیسن ویلنیس لەدایکبووی ساڵی ١٩٩٠، هونەرمەندی جەنگی تێکەڵاو و پاڵەوانی پێشووی کیک بۆکسێنی کێشی ناوەڕاستی گلۆری</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پەیوەندیە_نێودەوڵەتیەکان"><span id=".D9.BE.DB.95.DB.8C.D9.88.DB.95.D9.86.D8.AF.DB.8C.DB.95_.D9.86.DB.8E.D9.88.D8.AF.DB.95.D9.88.DA.B5.DB.95.D8.AA.DB.8C.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>پەیوەندیە نێودەوڵەتیەکان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=32" title="دەستکاریکردنی بەش: پەیوەندیە نێودەوڵەتیەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شارۆچکە_دووانەکان"><span id=".D8.B4.D8.A7.D8.B1.DB.86.DA.86.DA.A9.DB.95_.D8.AF.D9.88.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>شارۆچکە دووانەکان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=33" title="دەستکاریکردنی بەش: شارۆچکە دووانەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ئۆترێخت دووانەیە لەگەڵ: </p> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%A7" title="نیکاراگوا"><img alt="نیکاراگوا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Nicaragua.svg/22px-Flag_of_Nicaragua.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Nicaragua.svg/33px-Flag_of_Nicaragua.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Nicaragua.svg/44px-Flag_of_Nicaragua.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=%D9%84%DB%8C%DB%86%D9%86_(%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="لیۆن (نیکاراگوا) (ئەم پەڕەیە نییە)">لیۆن</a>، نیکاراگوا</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%DA%A9%DB%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%8C%DA%A9" title="کۆماری چیک"><img alt="کۆماری چیک" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%DB%86" title="برنۆ">برنۆ</a>، چێک ڕیپەبلیک<sup id="cite_ref-Brno_twinnings_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-Brno_twinnings-50"><span class="cite-bracket">[</span>٤٩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Brno_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-Brno-51"><span class="cite-bracket">[</span>٥٠<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%86%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%A7" title="ئیندۆنیزیا"><img alt="ئیندۆنیزیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/22px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/33px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/44px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8E%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="پێکانبارو (ئەم پەڕەیە نییە)">پێکانبارو</a>، ئیندۆنیژا</li> <li>پێشووتر <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A6%DB%95%DA%B5%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ئەڵمانیا"><img alt="ئەڵمانیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%DA%BE%D8%A7%D9%86%DB%86%D9%81%DB%95%D8%B1" title="ھانۆفەر">هانۆڤەر</a>، ئەڵمانیا، لە بەینی ١٩٧٠ و ١٩٧٦</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پەیوەندییەکانی_تر"><span id=".D9.BE.DB.95.DB.8C.D9.88.DB.95.D9.86.D8.AF.DB.8C.DB.8C.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.AA.D8.B1"></span>پەیوەندییەکانی تر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=34" title="دەستکاریکردنی بەش: پەیوەندییەکانی تر"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%95_%DB%8C%DB%95%DA%A9%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ویلایەتە یەکگرتووەکان"><img alt="ویلایەتە یەکگرتووەکان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D8%B1%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%8C_%D8%A6%DB%86%D8%B1%DB%8C%DA%AF%DB%86%D9%86" title="پۆرتلاند، ئۆریگۆن">پۆرتلاند، ئۆریگۆنی</a> ویلایەتە یەکگرتووەکان وەک هاوڕێی ئوترێخت ناسراوە. <sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>٥١<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سەرچاوەکان"><span id=".D8.B3.DB.95.D8.B1.DA.86.D8.A7.D9.88.DB.95.DA.A9.D8.A7.D9.86"></span>سەرچاوەکان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=35" title="دەستکاریکردنی بەش: سەرچاوەکان"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1215796">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1314163">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain;padding:0 1em 0 0}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#085;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}</style><cite id="CITEREFJones2011" class="citation cs1"><a href="/w/index.php?title=Daniel_Jones_(phonetician)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daniel Jones (phonetician) (ئەم پەڕەیە نییە)">Jones، Daniel</a> (2011). <i><a href="/w/index.php?title=English_Pronouncing_Dictionary&action=edit&redlink=1" class="new" title="English Pronouncing Dictionary (ئەم پەڕەیە نییە)">Cambridge English Pronouncing Dictionary</a></i> (18یەم ed.). Cambridge University Press. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/978-0-521-15255-6" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/978-0-521-15255-6"><bdi>978-0-521-15255-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cambridge+English+Pronouncing+Dictionary&rft.edition=18%DB%8C%DB%95%D9%85&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2011&rft.isbn=978-0-521-15255-6&rft.aulast=Jones&rft.aufirst=Daniel&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:Citation" title="داڕێژە:Citation">citation</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">بیرخستنەوەکە پارامەترێکی نەناسراوی ھەیە: <code class="cs1-code">|(empty string)=</code> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#param_unknown_empty" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">یارمەتی</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFWells2008" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=John_C._Wells&action=edit&redlink=1" class="new" title="John C. Wells (ئەم پەڕەیە نییە)">Wells، John C.</a> (2008). <i>Longman Pronunciation Dictionary</i> (3یەم ed.). Longman. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/978-1-4058-8118-0" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/978-1-4058-8118-0"><bdi>978-1-4058-8118-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Longman+Pronunciation+Dictionary&rft.edition=3%DB%8C%DB%95%D9%85&rft.pub=Longman&rft.date=2008&rft.isbn=978-1-4058-8118-0&rft.aulast=Wells&rft.aufirst=John+C.&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-opendata.cbs.nl-3"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-opendata.cbs.nl_3-0"><sup><i><b>ئ</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-opendata.cbs.nl_3-1"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37230ned/table?ts=1578685738191">«CBS Statline»</a>. لە ٣ی ئابی ٢٠١٧ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170803035505/https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37230ned/table?ts=1578685738191">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CBS+Statline&rft_id=https%3A%2F%2Fopendata.cbs.nl%2Fstatline%2F%23%2FCBS%2Fnl%2Fdataset%2F37230ned%2Ftable%3Fts%3D1578685738191&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Umon-4"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-Umon_4-0"><sup><i><b>ئ</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Umon_4-1"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFGemeente_Utrecht" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Gemeente Utrecht. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160206065523/http://www.utrecht.nl/images/Secretarie/Bestuursinformatie/Publicaties2007/UM2007/UtrechtMonitor2007.pdf">«Utrecht Monitor 2007»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (بە هۆڵەندی). لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.utrecht.nl/images/Secretarie/Bestuursinformatie/Publicaties2007/UM2007/UtrechtMonitor2007.pdf">ڕەسەنەکە</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> لە ٦ی شوباتی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Utrecht+Monitor+2007&rft.au=Gemeente+Utrecht&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.utrecht.nl%2Fimages%2FSecretarie%2FBestuursinformatie%2FPublicaties2007%2FUM2007%2FUtrechtMonitor2007.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.utrecht.nl/smartsite.dws?id=163711">«Gemeente Utrecht, Geschiedenis Utrecht voor 1528»</a>. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081016132507/http://www.utrecht.nl/smartsite.dws?id=163711">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٨ی ئەیلوولی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Gemeente+Utrecht%2C+Geschiedenis+Utrecht+voor+1528&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.utrecht.nl%2Fsmartsite.dws%3Fid%3D163711&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20eUtrecht-6"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-0"><sup><i><b>ئ</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-1"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-2"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-3"><sup><i><b>پ</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-4"><sup><i><b>ت</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-5"><sup><i><b>ج</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-6"><sup><i><b>چ</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-7"><sup><i><b>ح</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-20eUtrecht_6-8"><sup><i><b>خ</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFde_Bruin1999" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">de Bruin، R.E. (1999). <i>Twintig eeuwen Utrecht, korte geschiedenis van de stad</i> (بە هۆڵەندی). Utrecht: SPOU & Het Utrechts Archief. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/90-5479-040-7" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/90-5479-040-7"><bdi>90-5479-040-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Twintig+eeuwen+Utrecht%2C+korte+geschiedenis+van+de+stad&rft.place=Utrecht&rft.pub=SPOU+%26+Het+Utrechts+Archief&rft.date=1999&rft.isbn=90-5479-040-7&rft.aulast=de+Bruin&rft.aufirst=R.E.&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFHet_Utrechts_Archief" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Het Utrechts Archief. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hetutrechtsarchief.nl/werkstukken/onderwerpen/ontstaan-utrecht">«Het ontstaan van de stad Utrecht (tot 100)»</a> (بە هۆڵەندی). لە ٢ی ئایاری ٢٠٠٩ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090502015136/http://www.hetutrechtsarchief.nl/werkstukken/onderwerpen/ontstaan-utrecht">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Het+ontstaan+van+de+stad+Utrecht+%28tot+100%29&rft.au=Het+Utrechts+Archief&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hetutrechtsarchief.nl%2Fwerkstukken%2Fonderwerpen%2Fontstaan-utrecht&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFvan_der_Sijs2001" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">van der Sijs، Nicoline (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dbnl.org/tekst/sijs002chro01_01/sijs002chro01_01_0010.htm"><i>Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen</i></a> (بە هۆڵەندی). Amsterdam / Antwerp. p. 100. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/90-204-2045-3" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/90-204-2045-3"><bdi>90-204-2045-3</bdi></a>. لە 29 December 2008 لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081229085936/http://www.dbnl.org/tekst/sijs002chro01_01/sijs002chro01_01_0010.htm">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە <span class="nowrap">21 October</span> 2009 ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chronologisch+woordenboek.+De+ouderdom+en+herkomst+van+onze+woorden+en+betekenissen&rft.place=Amsterdam+%2F+Antwerp&rft.pages=100&rft.date=2001&rft.isbn=90-204-2045-3&rft.aulast=van+der+Sijs&rft.aufirst=Nicoline&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dbnl.org%2Ftekst%2Fsijs002chro01_01%2Fsijs002chro01_01_0010.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:Cite_book" title="داڕێژە:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: <code class="cs1-code">|access-date=</code> و <code class="cs1-code">|archive-date=</code> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#bad_date" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">یارمەتی</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher (<a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%95%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8E%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C_%D9%A1:_location_missing_publisher&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher (ئەم پەڕەیە نییە)">بەستەر</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFKloosterman2010" class="citation book cs1">Kloosterman، R.P.J. (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.utrecht.nl/images/DSO/monumenten/publicaties/Basisrapportages_Archeologie/BRArch_41_Lichte_Gaard/BrArch41_Lichte_Gaard.pdf"><i>Lichte Gaard 9. Archeologisch onderzoek naar het castellum en het bisschoppelijk paleis. Basisrapportage archeologie 41</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. StadsOntwikkeling gemeente Utrecht. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/978-90-73448-39-1" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/978-90-73448-39-1"><bdi>978-90-73448-39-1</bdi></a>. لە 6 December 2013 لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131206203657/http://www.utrecht.nl/images/DSO/monumenten/publicaties/Basisrapportages_Archeologie/BRArch_41_Lichte_Gaard/BrArch41_Lichte_Gaard.pdf">ئەرشیڤ کراوە</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span><span class="reference-accessdate">. لە <span class="nowrap">15 February</span> 2011 ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Lichte+Gaard+9.+Archeologisch+onderzoek+naar+het+castellum+en+het+bisschoppelijk+paleis.+Basisrapportage+archeologie+41&rft.pub=StadsOntwikkeling+gemeente+Utrecht&rft.date=2010&rft.isbn=978-90-73448-39-1&rft.aulast=Kloosterman&rft.aufirst=R.P.J.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.utrecht.nl%2Fimages%2FDSO%2Fmonumenten%2Fpublicaties%2FBasisrapportages_Archeologie%2FBRArch_41_Lichte_Gaard%2FBrArch41_Lichte_Gaard.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:Cite_book" title="داڕێژە:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: <code class="cs1-code">|access-date=</code> و <code class="cs1-code">|archive-date=</code> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:CS1_errors#bad_date" class="extiw" title="en:Help:CS1 errors">یارمەتی</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFvan_der_Tuuk2005" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">van der Tuuk، Luit (2005). «Denen in Dorestad». لە van der Eerden، Ria؛ et al. (eds.). <i>Jaarboek Oud Utrecht 2005</i> (بە هۆڵەندی). Utrecht: SPOU. pp. 5–40. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/90-71108-24-4" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/90-71108-24-4"><bdi>90-71108-24-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Denen+in+Dorestad&rft.btitle=Jaarboek+Oud+Utrecht+2005&rft.place=Utrecht&rft.pages=5-40&rft.pub=SPOU&rft.date=2005&rft.isbn=90-71108-24-4&rft.aulast=van+der+Tuuk&rft.aufirst=Luit&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFJanssen2002" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Janssen، H.P.H. (2002). <i>Geschiedenis van de Middeleeuwen</i> (بە هۆڵەندی) (12th ed.). Utrecht: Aula. pp. 289–296. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/90-274-5377-2" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/90-274-5377-2"><bdi>90-274-5377-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Geschiedenis+van+de+Middeleeuwen&rft.place=Utrecht&rft.pages=289-296&rft.edition=12th&rft.pub=Aula&rft.date=2002&rft.isbn=90-274-5377-2&rft.aulast=Janssen&rft.aufirst=H.P.H.&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFStöver1997" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Stöver، R.J. (1997). <i>De Salvator- of Oudmunsterkerk te Utrecht, Stichtingsmonument van het bisdom Utrecht</i> (بە هۆڵەندی). Utrecht.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=De+Salvator-+of+Oudmunsterkerk+te+Utrecht%2C+Stichtingsmonument+van+het+bisdom+Utrecht&rft.place=Utrecht&rft.date=1997&rft.aulast=St%C3%B6ver&rft.aufirst=R.J.&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:Cite_book" title="داڕێژە:Cite book">cite book</a>}}</code>: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher (<a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%95%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8E%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C_%D9%A1:_location_missing_publisher&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher (ئەم پەڕەیە نییە)">بەستەر</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071230083733/http://www.janskerkutrecht.nl/">«Janskerk Informatie»</a>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.janskerkutrecht.nl/">ڕەسەنەکە</a> لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٧ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Janskerk+Informatie&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.janskerkutrecht.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.planetware.com/utrecht/st-pieterskerk-nl-ut-piet.htm">«Sint Pieterskerk Utrecht»</a>. لە ٣ی ئازاری ٢٠٠٨ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080303170005/http://www.planetware.com/utrecht/st-pieterskerk-nl-ut-piet.htm">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Sint+Pieterskerk+Utrecht&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.planetware.com%2Futrecht%2Fst-pieterskerk-nl-ut-piet.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFHaverkate1985" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Haverkate، H.M. (1985). <i>Een kerk van papier. De geschiedenis van de voormalige Mariakerk te Utrecht</i> (بە هۆڵەندی). Zutphen, the Netherlands.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Een+kerk+van+papier.+De+geschiedenis+van+de+voormalige+Mariakerk+te+Utrecht&rft.place=Zutphen%2C+the+Netherlands&rft.date=1985&rft.aulast=Haverkate&rft.aufirst=H.M.&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%95%DB%8E%DA%98%DB%95:Cite_book" title="داڕێژە:Cite book">cite book</a>}}</code>: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher (<a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%95%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8E%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C_%D9%A1:_location_missing_publisher&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher (ئەم پەڕەیە نییە)">بەستەر</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jacobikerk.nl/">«Jacobikerk»</a>. لە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080109205733/http://www.jacobikerk.nl/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Jacobikerk&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jacobikerk.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nicolaikerk.nl/">«Nicolaikerk»</a>. لە ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٧ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071224223244/http://www.nicolaikerk.nl/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Nicolaikerk&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nicolaikerk.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.geertekerk.nl/">«Geertekerk – Remonstrantse Gemeente Utrecht»</a>. لە ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٧ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071205235942/http://www.geertekerk.nl/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Geertekerk+%E2%80%93+Remonstrantse+Gemeente+Utrecht&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.geertekerk.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081016132529/http://www.utrecht.nl/smartsite.dws?id=168424">«De Utrechtse (Werven»</a> (بە هۆڵەندی). Gemeente Utrecht. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.utrecht.nl/smartsite.dws?id=168424">ڕەسەنەکە</a> لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=De+Utrechtse+%28Werven&rft.pub=Gemeente+Utrecht&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.utrecht.nl%2Fsmartsite.dws%3Fid%3D168424&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hetutrechtsarchief.nl/atlantis_treffers.asp?trefwoord=werven">«Historic wharf photos from the Utrecht City Archive»</a>. Utrecht City Archive<span class="reference-accessdate">. لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Historic+wharf+photos+from+the+Utrecht+City+Archive&rft.pub=Utrecht+City+Archive&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hetutrechtsarchief.nl%2Fatlantis_treffers.asp%3Ftrefwoord%3Dwerven&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.klimaatatlas.nl/tabel/stationsdata/klimtab_8110_260.pdf">«Klimaattabel De Bilt, langjarige gemiddelden, tijdvak 1981–2010»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (بە هۆڵەندی). <a href="/w/index.php?title=Royal_Netherlands_Meteorological_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Royal Netherlands Meteorological Institute (ئەم پەڕەیە نییە)">Royal Netherlands Meteorological Institute</a>. لە ٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131207002117/http://www.klimaatatlas.nl/tabel/stationsdata/klimtab_8110_260.pdf">ئەرشیڤ کراوە</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span><span class="reference-accessdate">. لە ٩ی ئەیلوولی ٢٠١٣ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Klimaattabel+De+Bilt%2C+langjarige+gemiddelden%2C+tijdvak+1981%E2%80%932010&rft.pub=Royal+Netherlands+Meteorological+Institute&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.klimaatatlas.nl%2Ftabel%2Fstationsdata%2Fklimtab_8110_260.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.weergegevens.nl/">«Maandrecords De Bilt»</a> (بە هۆڵەندی). <a href="/w/index.php?title=Royal_Netherlands_Meteorological_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Royal Netherlands Meteorological Institute (ئەم پەڕەیە نییە)">Royal Netherlands Meteorological Institute</a>. لە ٥ی حوزەیرانی ٢٠١٦ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160605081444/http://www.weergegevens.nl/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٩ی ئایاری ٢٠١٦ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Maandrecords+De+Bilt&rft.pub=Royal+Netherlands+Meteorological+Institute&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.weergegevens.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-bevolkingutrecht-24"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-bevolkingutrecht_24-0"><sup><i><b>ئ</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-bevolkingutrecht_24-1"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-bevolkingutrecht_24-2"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFGemeente_Utrecht" class="citation web cs1">Gemeente Utrecht. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arquivo.pt/wayback/20091015030852/http://www.utrecht.nl/smartsite.dws?id=278616">«Utrechts onderzoek en cijfers»</a>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.utrecht.nl/smartsite.dws?id=278616">ڕەسەنەکە</a> لە ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Utrechts+onderzoek+en+cijfers&rft.au=Gemeente+Utrecht&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.utrecht.nl%2Fsmartsite.dws%3Fid%3D278616&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37713/table">«CBS Statline»</a>. <i>opendata.cbs.nl</i> (بە هۆڵەندی)<span class="reference-accessdate">. لە ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=opendata.cbs.nl&rft.atitle=CBS+Statline&rft_id=https%3A%2F%2Fopendata.cbs.nl%2Fstatline%2F%23%2FCBS%2Fnl%2Fdataset%2F37713%2Ftable&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=37713&D1=0-8&D2=0&D3=1-2,6-55&D4=603&D5=l&HDR=T,G4&STB=G1,G3,G2&VW=T">«CBS StatLine – Bevolking; leeftijd, herkomstgroepering, geslacht en regio, 1 januari»</a>. لە ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٧ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170630224048/http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=37713&D1=0-8&D2=0&D3=1-2,6-55&D4=603&D5=l&HDR=T,G4&STB=G1,G3,G2&VW=T">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٨ی ئابی ٢٠١٧ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CBS+StatLine+%E2%80%93+Bevolking%3B+leeftijd%2C+herkomstgroepering%2C+geslacht+en+regio%2C+1+januari&rft_id=http%3A%2F%2Fstatline.cbs.nl%2FStatweb%2Fpublication%2F%3FDM%3DSLNL%26PA%3D37713%26D1%3D0-8%26D2%3D0%26D3%3D1-2%2C6-55%26D4%3D603%26D5%3Dl%26HDR%3DT%2CG4%26STB%3DG1%2CG3%2CG2%26VW%3DT&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aartsbisdom.nl/">«Aartsbisdom Utrecht»</a> (بە هۆڵەندی). لە ٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210130092121/https://www.aartsbisdom.nl/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٧ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Aartsbisdom+Utrecht&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aartsbisdom.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101004021841/http://www.katholieknederland.nl/">«Katholiek Nederland»</a> (بە هۆڵەندی). لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.katholieknederland.nl/">ڕەسەنەکە</a> لە ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٧ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Katholiek+Nederland&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.katholieknederland.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101029163732/http://www.railwaygazette.com/nc/news/single-view/view/qbuzz-wins-utrecht-sneltram-concession.html">«Railway Gazette: Qbuzz wins Utrecht sneltram concession»</a>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.railwaygazette.com/nc/news/single-view/view/qbuzz-wins-utrecht-sneltram-concession.html">ڕەسەنەکە</a> لە ٢٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Railway+Gazette%3A+Qbuzz+wins+Utrecht+sneltram+concession&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.railwaygazette.com%2Fnc%2Fnews%2Fsingle-view%2Fview%2Fqbuzz-wins-utrecht-sneltram-concession.html&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://blog.zeit.de/gruenegeschaefte/files/2010/05/2008-06-11-utrecht_city_document-ditewig.pdf">«Microsoft Word - Utrecht city document.doc»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. لە ٢٣ی شوباتی ٢٠١٥ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150223173828/http://blog.zeit.de/gruenegeschaefte/files/2010/05/2008-06-11-utrecht_city_document-ditewig.pdf">ئەرشیڤ کراوە</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span><span class="reference-accessdate">. لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٤ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Microsoft+Word+-+Utrecht+city+document.doc&rft_id=http%3A%2F%2Fblog.zeit.de%2Fgruenegeschaefte%2Ffiles%2F2010%2F05%2F2008-06-11-utrecht_city_document-ditewig.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFKnap2023" class="citation journal cs1">Knap، Elizabeth (December 2023). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.urbmob.2022.100043">«A composite X-minute city cycling accessibility metric and its role in assessing spatial and socioeconomic inequalities – A case study in Utrecht, the Netherlands»</a>. <i>Journal of Urban Mobility</i>. <b>3</b>: 100043. <a href="/w/index.php?title=Doi_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doi (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">doi</a>:<span class="id-lock-free" title="بە خۆڕایی بەردەستە"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.urbmob.2022.100043">10.1016/j.urbmob.2022.100043</a></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Urban+Mobility&rft.atitle=A+composite+X-minute+city+cycling+accessibility+metric+and+its+role+in+assessing+spatial+and+socioeconomic+inequalities+%E2%80%93+A+case+study+in+Utrecht%2C+the+Netherlands&rft.volume=3&rft.pages=100043&rft.date=2023-12&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.urbmob.2022.100043&rft.aulast=Knap&rft.aufirst=Elizabeth&rft_id=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.1016%252Fj.urbmob.2022.100043&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dutchnews.nl/news/archives/2014/04/utrecht_to_build_worlds_bigges">«Utrecht to build world's biggest bike park – for 12,500 bikes – DutchNews.nl»</a>. <i>DutchNews.nl</i>. ٢٧ی نیسانی ٢٠١٤. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠١٥ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150329220826/http://www.dutchnews.nl/news/archives/2014/04/utrecht_to_build_worlds_bigges">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠١٥ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=DutchNews.nl&rft.atitle=Utrecht+to+build+world%27s+biggest+bike+park+%E2%80%93+for+12%2C500+bikes+%E2%80%93+DutchNews.nl&rft.date=2014-04-27&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dutchnews.nl%2Fnews%2Farchives%2F2014%2F04%2Futrecht_to_build_worlds_bigges&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bicycledutch.wordpress.com/2019/08/20/finally-fully-open-utrechts-huge-bicycle-parking-garage/">«Finally fully open: Utrecht's huge bicycle parking garage»</a>. <i>Bicycle Dutch</i>. ٢٠ی ئابی ٢٠١٩. لە ٦ی شوباتی ٢٠٢٣ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230206092552/https://bicycledutch.wordpress.com/2019/08/20/finally-fully-open-utrechts-huge-bicycle-parking-garage/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٦ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Bicycle+Dutch&rft.atitle=Finally+fully+open%3A+Utrecht%27s+huge+bicycle+parking+garage&rft.date=2019-08-20&rft_id=https%3A%2F%2Fbicycledutch.wordpress.com%2F2019%2F08%2F20%2Ffinally-fully-open-utrechts-huge-bicycle-parking-garage%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.autosnelwegen.nl/">«Autosnelwegen.nl»</a>. Autosnelwegen.nl. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠١٠ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100329095027/http://www.autosnelwegen.nl/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ١٣ی نیسانی ٢٠١١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Autosnelwegen.nl&rft.pub=Autosnelwegen.nl&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.autosnelwegen.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ctu.net/">«Container Terminal Utrecht»</a>. Ctu.net. لە ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١١ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110106005145/http://www.ctu.net/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ١٣ی نیسانی ٢٠١١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Container+Terminal+Utrecht&rft.pub=Ctu.net&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ctu.net%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFMartijn_Elsinghorst" class="citation web cs1">Martijn Elsinghorst. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724171937/http://vareninutrecht.nl/index.php?page=lp_rondvaart_utrecht">«Rondvaart Utrecht»</a>. Vareninutrecht.nl. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://vareninutrecht.nl/index.php?page=lp_rondvaart_utrecht">ڕەسەنەکە</a> لە ٢٤ی تەممووزی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ١٣ی نیسانی ٢٠١١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Rondvaart+Utrecht&rft.pub=Vareninutrecht.nl&rft.au=Martijn+Elsinghorst&rft_id=http%3A%2F%2Fvareninutrecht.nl%2Findex.php%3Fpage%3Dlp_rondvaart_utrecht&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.schuttevaer.com/">«50 JAAR REDERIJ»</a>. Schuttevaer. لە ١٩ی نیسانی ٢٠١١ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110419231854/http://www.schuttevaer.com/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ١٣ی نیسانی ٢٠١١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=50+JAAR+REDERIJ&rft.pub=Schuttevaer&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.schuttevaer.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110624031321/http://inutrechtuit.nl/leuk_en_doen/lovers_rondvaart.html">«Lovers Rondvaart – In Utrecht uit – de uitagenda over uitgaan restaurants in Utrecht»</a>. Inutrechtuit.nl. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.inutrechtuit.nl/leuk_en_doen/lovers_rondvaart.html">ڕەسەنەکە</a> لە ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ١٣ی نیسانی ٢٠١١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Lovers+Rondvaart+%E2%80%93+In+Utrecht+uit+%E2%80%93+de+uitagenda+over+uitgaan+restaurants+in+Utrecht&rft.pub=Inutrechtuit.nl&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.inutrechtuit.nl%2Fleuk_en_doen%2Flovers_rondvaart.html&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usine-utrecht.nl/inktpot-prorail-ns-hoofdkantoor/">«De administratiegebouwen van de spoorwegen te Utrecht»</a> (بە هۆڵەندی). ١٥ی شوباتی ٢٠١٦. لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191223144903/http://www.usine-utrecht.nl/inktpot-prorail-ns-hoofdkantoor/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ١٠ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=De+administratiegebouwen+van+de+spoorwegen+te+Utrecht&rft.date=2016-02-15&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.usine-utrecht.nl%2Finktpot-prorail-ns-hoofdkantoor%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rabobank.nl/over-ons/toezicht/">«Toezicht - Rabobank»</a>. <i>rabobank.nl</i> (بە هۆڵەندی). لە ١٠ی نیسانی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200410233238/https://www.rabobank.nl/over-ons/toezicht/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ١٠ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=rabobank.nl&rft.atitle=Toezicht+-+Rabobank&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.rabobank.nl%2Fover-ons%2Ftoezicht%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150403235146/http://www.shanghairanking.com/World-University-Rankings/Utrecht-University.html">«World-University-Rankings»</a>. <i>www.shanghairanking.com</i>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shanghairanking.com/World-University-Rankings/Utrecht-University.html">ڕەسەنەکە</a> لە ٣ی نیسانی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٣٠ی ئازاری ٢٠١٥ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.shanghairanking.com&rft.atitle=World-University-Rankings&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.shanghairanking.com%2FWorld-University-Rankings%2FUtrecht-University.html&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130116205642/http://www.uvh.nl/organisatie/over-de-universiteit">«About the University of Humanistic Studies (Dutch)»</a>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uvh.nl/organisatie/over-de-universiteit">ڕەسەنەکە</a> لە ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٢٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=About+the+University+of+Humanistic+Studies+%28Dutch%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.uvh.nl%2Forganisatie%2Fover-de-universiteit&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFFinancial_Times" class="citation web cs1">Financial Times. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080229061100/http://rankings.ft.com/emba-rankings">«FT.com»</a>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rankings.ft.com/emba-rankings">ڕەسەنەکە</a> لە ٢٩ی شوباتی ٢٠٠٨ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=FT.com&rft.au=Financial+Times&rft_id=http%3A%2F%2Frankings.ft.com%2Femba-rankings&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFHogeschool_Utrecht" class="citation web cs1">Hogeschool Utrecht. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120718052752/http://hu.nl/Jaarverslag/Kengetallen.aspx">«Kengetallen HU Jaarverslag»</a>. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hu.nl/Jaarverslag/Kengetallen.aspx">ڕەسەنەکە</a> لە ١٨ی تەممووزی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٧ی ئابی ٢٠١٢ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kengetallen+HU+Jaarverslag&rft.au=Hogeschool+Utrecht&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hu.nl%2FJaarverslag%2FKengetallen.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://utrechtsekabouter.weebly.com/">«Home»</a>. <i>weebly.com</i>. لە ٢ی نیسانی ٢٠١٥ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150402162238/http://utrechtsekabouter.weebly.com/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠١٥ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=weebly.com&rft.atitle=Home&rft_id=http%3A%2F%2Futrechtsekabouter.weebly.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.oudemuziek.nl/home/">«OudeMuziek :: Home»</a>. Oudemuziek.nl. لە ١٧ی تەممووزی ٢٠١٤ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140717020856/http://www.oudemuziek.nl/home/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٤ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=OudeMuziek+%3A%3A+Home&rft.pub=Oudemuziek.nl&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oudemuziek.nl%2Fhome%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Brandon_Hartley-47"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Brandon_Hartley_47-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFHartley2011" class="citation web cs1">Hartley، Brandon (September 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://anotherworldblog.wordpress.com/2011/09/01/when-the-goths-have-their-picnic/">«When the Goths Have Their Picnic»</a>. Another World Blog. لە ٢٥ی نیسانی ٢٠١٢ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120425051649/http://anotherworldblog.wordpress.com/2011/09/01/when-the-goths-have-their-picnic/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=When+the+Goths+Have+Their+Picnic&rft.pub=Another+World+Blog&rft.date=2011-09&rft.aulast=Hartley&rft.aufirst=Brandon&rft_id=http%3A%2F%2Fanotherworldblog.wordpress.com%2F2011%2F09%2F01%2Fwhen-the-goths-have-their-picnic%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theaterkikker.nl/">«theaterkikker.nl»</a>. theaterkikker.nl. لە ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠١٤ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140627052135/http://www.theaterkikker.nl/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٤ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=theaterkikker.nl&rft.pub=theaterkikker.nl&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theaterkikker.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stadsschouwburg-utrecht.nl/">«stadsschouwburg-utrecht.nl»</a>. stadsschouwburg-utrecht.nl. لە ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٤ لە ڕەسەنەکەوە <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140625054840/http://www.stadsschouwburg-utrecht.nl/">ئەرشیڤ کراوە</a><span class="reference-accessdate">. لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٤ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=stadsschouwburg-utrecht.nl&rft.pub=stadsschouwburg-utrecht.nl&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.stadsschouwburg-utrecht.nl%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Brno_twinnings-50"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Brno_twinnings_50-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160115084015/http://www2.brno.cz/index.php?lan=en&nav01=2222&nav02=1249">«City of Brno Foreign Relations – Statutory city of Brno»</a> (بە چێکی). City of Brno. 2003. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.brno.cz/index.php?lan=en&nav01=2222&nav02=1249">ڕەسەنەکە</a> لە ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٦ی ئەیلوولی ٢٠١١ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=City+of+Brno+Foreign+Relations+%E2%80%93+Statutory+city+of+Brno&rft.pub=City+of+Brno&rft.date=2003&rft_id=http%3A%2F%2Fwww2.brno.cz%2Findex.php%3Flan%3Den%26nav01%3D2222%26nav02%3D1249&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Brno-51"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Brno_51-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110523100252/http://www2.brno.cz/index.php?nav02=1985&nav01=34&nav03=1010&nav04=1016&nav05=1249&nav06=1272">«Brno – Partnerská města»</a> (بە چێکی). City of Brno. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brno.cz/index.php?nav02=1985&nav01=34&nav03=1010&nav04=1016&nav05=1249&nav06=1272">ڕەسەنەکە</a> لە ٢٣ی ئایاری ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ١٧ی تەممووزی ٢٠٠٩ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Brno+%E2%80%93+Partnersk%C3%A1+m%C4%9Bsta&rft.pub=City+of+Brno&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.brno.cz%2Findex.php%3Fnav02%3D1985%26nav01%3D34%26nav03%3D1010%26nav04%3D1016%26nav05%3D1249%26nav06%3D1272&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150527135739/http://sister-cities.org/interactive-map/Portland%2C%20Oregon">«Portland, Oregon»</a>. Washington, DC, US: Sister Cities International. لە <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sister-cities.org/interactive-map/Portland,%20Oregon">ڕەسەنەکە</a> لە ٢٧ی ئایاری ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە<span class="reference-accessdate">. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٥ ھێنراوە</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Portland%2C+Oregon&rft.place=Washington%2C+DC%2C+US&rft.pub=Sister+Cities+International&rft_id=http%3A%2F%2Fsister-cities.org%2Finteractive-map%2FPortland%2C%2520Oregon&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کتێبنامە"><span id=".DA.A9.D8.AA.DB.8E.D8.A8.D9.86.D8.A7.D9.85.DB.95"></span>کتێبنامە</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=36" title="دەستکاریکردنی بەش: کتێبنامە"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1314163"><cite id="CITEREFLourens1997" class="citation book cs1">Lourens، Piet (1997). <i>Inwonertallen van Nederlandse steden ca. 1300–1800</i>. Amsterdam: NEHA. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ئەم پەڕەیە نییە)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8/9057420082" title="تایبەت:سەرچاوەکانی کتێب/9057420082"><bdi>9057420082</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Inwonertallen+van+Nederlandse+steden+ca.+1300%E2%80%931800&rft.place=Amsterdam&rft.pub=NEHA&rft.date=1997&rft.isbn=9057420082&rft.aulast=Lourens&rft.aufirst=Piet&rfr_id=info%3Asid%2Fckb.wikipedia.org%3A%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA" class="Z3988"></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بەستەری_دەرەکی"><span id=".D8.A8.DB.95.D8.B3.D8.AA.DB.95.D8.B1.DB.8C_.D8.AF.DB.95.D8.B1.DB.95.DA.A9.DB.8C"></span>بەستەری دەرەکی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&action=edit&section=37" title="دەستکاریکردنی بەش: بەستەری دەرەکی"><span>دەستکاری</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="official-website"><span class="url"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.utrecht.nl/english/">وێبگەی فەرمی</a></span></span></li></ul> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;color:#000"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist">کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Utrecht_(city)" class="extiw" title="commons:Category:Utrecht (city)">ئوترێخت</a></b></i> تێدایە.</td></tr> </tbody></table> <ul class="bandeau-portail وێنۆچکەکان" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="دەروازە:جوگرافیا"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/29px-Terrestrial_globe.svg.png" decoding="async" width="29" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/43px-Terrestrial_globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Terrestrial_globe.svg/58px-Terrestrial_globe.svg.png 2x" data-file-width="321" data-file-height="312" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="دەروازە:جوگرافیا">دەروازەی جوگرافیا</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AF%DB%95%DB%8C%DB%95%DB%8C_%D9%A2%D9%A0%D9%A1%D9%A0" title="دەروازە:دەیەی ٢٠١٠"><img alt="ھێمای دەروازە" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Kurdish_picture_for_portalss765.png/32px-Kurdish_picture_for_portalss765.png" decoding="async" width="32" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Kurdish_picture_for_portalss765.png/48px-Kurdish_picture_for_portalss765.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Kurdish_picture_for_portalss765.png/64px-Kurdish_picture_for_portalss765.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="720" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95:%D8%AF%DB%95%DB%8C%DB%95%DB%8C_%D9%A2%D9%A0%D9%A1%D9%A0" title="دەروازە:دەیەی ٢٠١٠">دەروازەی دەیەی ٢٠١٠</a></span></li></ul> <p><br /><span class="error mw-ext-cite-error" lang="ckb" dir="rtl">ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگەکانی <code><ref></code> بۆ گرووپێک بەناوی «nb» ھەن، بەڵام ھیچ تاگێکی ھاوتای <code><references group="nb"/></code> نەدۆزرایەوە</span> </p>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">وەرگیراو لە «<a dir="ltr" href="https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=ئوترێخت&oldid=1346895">https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=ئوترێخت&oldid=1346895</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="تایبەت:پۆلەکان">پۆلەکان</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_using_the_JsonConfig_extension&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:Pages using the JsonConfig extension (ئەم پەڕەیە نییە)">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%95%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8E%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C_%D9%A1:_location_missing_publisher&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher (ئەم پەڕەیە نییە)">ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: location missing publisher</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%BE%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%98%DB%8E%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%8E%DA%A9%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95_(cs)&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:ئەو پەڕانەی ژێدەری چێکییان ھەیە (cs) (ئەم پەڕەیە نییە)">ئەو پەڕانەی ژێدەری چێکییان ھەیە (cs)</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%D9%85%D9%88%D9%88_%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%BE%DB%8E%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%D8%A7%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95" title="پۆل:ھەموو ئەو وتارانەی پێویستیان بە بەسەرداچوونەوە ھەیە">ھەموو ئەو وتارانەی پێویستیان بە بەسەرداچوونەوە ھەیە</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:Interlanguage_link_template_link_number&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:Interlanguage link template link number (ئەم پەڕەیە نییە)">Interlanguage link template link number</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95_%D8%A6%D8%A7%D9%88%DB%95%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%95%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%AF%DB%95%DB%8C_%D9%A1%DB%95%D9%85" title="پۆل:شوێنە ئاوەدانەکان، دامەزرانی سەدەی ١ەم">شوێنە ئاوەدانەکان، دامەزرانی سەدەی ١ەم</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95_%D8%A6%D8%A7%D9%88%DB%95%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%95%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی ڕاین">شوێنە ئاوەدانەکانی ڕاین</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%BE%DB%86%DA%B5%DB%95%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="پۆل:شارەکانی ھۆڵەندا">شارەکانی ھۆڵەندا</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_with_reference_errors_that_trigger_visual_diffs&action=edit&redlink=1" class="new" title="پۆل:Pages with reference errors that trigger visual diffs (ئەم پەڕەیە نییە)">Pages with reference errors that trigger visual diffs</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">پۆلە شاردراوەکان: <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_with_non-numeric_formatnum_arguments" title="پۆل:Pages with non-numeric formatnum arguments">Pages with non-numeric formatnum arguments</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%DA%B5%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8E%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C_%D9%A1:_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%95%D8%AA%D8%B1%DB%95_%D9%86%DB%95%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%95_%D9%88%D8%A7%DA%B5%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:ھەڵەکانی شێوازی سەرچاوەی ١: پارامەترە نەناسراوە واڵاکان">ھەڵەکانی شێوازی سەرچاوەی ١: پارامەترە نەناسراوە واڵاکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%BE%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%98%DB%8E%D8%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D9%87%DB%86%DA%B5%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95_(nl)" title="پۆل:ئەو پەڕانەی ژێدەری هۆڵەندییان ھەیە (nl)">ئەو پەڕانەی ژێدەری هۆڵەندییان ھەیە (nl)</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%DA%B5%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8E%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DA%86%D8%A7%D9%88%DB%95%DB%8C_%D9%A1:_%DA%95%DB%8E%DA%A9%DB%95%D9%88%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:ھەڵەکانی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕێکەوتەکان">ھەڵەکانی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕێکەوتەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%BE%DB%8E%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%D8%A7%DA%86%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95" title="پۆل:ئەو وتارانەی پێویستیان بە بەسەرداچوونەوە ھەیە">ئەو وتارانەی پێویستیان بە بەسەرداچوونەوە ھەیە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%88%DB%8E%D8%A8%DA%AF%DB%95%DB%8C_%D9%81%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%8C_%D9%84%DB%95_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%95_%D9%88_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95" title="پۆل:وێبگەی فەرمی لە ویکیدراوە و ویکیپیدیا جیاوازە">وێبگەی فەرمی لە ویکیدراوە و ویکیپیدیا جیاوازە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D9%BE%DB%86%D9%84%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%85%D9%86%D8%B2_%D8%A8%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%DB%86%D9%85%D8%A7%DA%B5%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%95%DA%AF%DB%95%DA%B5_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پۆل:پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە">پۆلی کۆمنز بە بەستەری خۆماڵیی یەکسان لەگەڵ ویکیدراوە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی جوگرافیا/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی جوگرافیا/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C_%D8%AF%DB%95%DB%8C%DB%95%DB%8C_%D9%A2%D9%A0%D9%A1%D9%A0/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95_%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پۆل:دەروازەی دەیەی ٢٠١٠/وتارە پەیوەندیدارەکان">دەروازەی دەیەی ٢٠١٠/وتارە پەیوەندیدارەکان</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%DA%BE%DB%95%D9%85%D9%88%D9%88_%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%88%DA%B5%DB%8C_%D8%AF%DB%95%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%95%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95" title="پۆل:ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە">ھەموو ئەو وتارانەی تووڵی دەروازەیان بەکارھێناوە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:CS1_Dutch-language_sources_(nl)" title="پۆل:CS1 Dutch-language sources (nl)">CS1 Dutch-language sources (nl)</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%BE%DB%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%84%DB%95%D8%B3%DB%95%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%95_%DA%BE%DB%95%D9%86" title="پۆل:ئەو پۆتانانەی لەسەر ویکیدراوە ھەن">ئەو پۆتانانەی لەسەر ویکیدراوە ھەن</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:Pages_using_multiple_image_with_auto_scaled_images" title="پۆل:Pages using multiple image with auto scaled images">Pages using multiple image with auto scaled images</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%BE%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%D9%88%DB%95%D8%B1%DA%AF%DB%8E%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%B3%DB%95%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%86%D9%88%D9%88%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95" title="پۆل:ئەو پەڕانەی وەرگێڕانی بەسەردانەچووەوەیان ھەیە">ئەو پەڕانەی وەرگێڕانی بەسەردانەچووەوەیان ھەیە</a></li><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%86%D9%84:%D8%A6%DB%95%D9%88_%D9%BE%DB%95%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%A9%DB%8E%D8%B4%DB%95%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%BE%DB%95%DB%8C%DB%95_%D9%84%DB%95_%D9%BE%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8E%D8%B2%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="پۆل:ئەو پەڕانەی کێشەیان ھەیە لە پەراوێزەکاندا">ئەو پەڕانەی کێشەیان ھەیە لە پەراوێزەکاندا</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ئەم پەڕەیە دواجار لە ‏٢١:١٧ی ‏١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ نوێ کراوەتەوە.</li> <li id="footer-info-copyright">دەق لەژێر <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> لەبەردەستە؛ لەوانەیە مەرجی تریشی پێوە ببێت. بۆ وردەکاری <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">مەرجەکانی بەکارھێنان</a> ببینە.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاسەتی تایبەتێتی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%95%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%95%D8%AA">دەربارەی ویکیپیدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%86%DB%95%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86">نابەرپرسییەکان</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">پەرەپێدەران</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ckb.wikipedia.org">ئامارەکان</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ڕوونکردنەوەی کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ckb.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">بینینی مۆبایلی</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6dfcdd5ff5-wjc7k","wgBackendResponseTime":245,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.462","walltime":"1.633","ppvisitednodes":{"value":5358,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":167287,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3005,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":186355,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1462.571 1 -total"," 68.23% 997.937 1 داڕێژە:Reflist"," 41.08% 600.843 41 داڕێژە:بیرخستنەوەی_وێب"," 12.80% 187.194 1 داڕێژە:Cite_EPD"," 12.53% 183.217 1 داڕێژە:Citation"," 9.85% 143.992 9 داڕێژە:Cite_book"," 5.40% 78.989 1 داڕێژە:Weather_box"," 4.15% 60.669 1 داڕێژە:بەسەرداچوونەوە"," 4.14% 60.481 1 داڕێژە:Official_website"," 3.28% 47.929 1 داڕێژە:تووڵی_دەروازە"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.050","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6932099,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","600","56.6"],["?","120","11.3"],["\u003Cمۆدیوول:Citation/CS1:813\u003E","40","3.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","40","3.8"],["\u003Cmw.lua:194\u003E","40","3.8"],["\u003Cmw.language.lua:62\u003E","20","1.9"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","20","1.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","20","1.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","20","1.9"],["numConv \u003Cمۆدیوول:Numeral_converter2:12\u003E","20","1.9"],["[others]","120","11.3"]]},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-6fdd9f9b88-2hzcs","timestamp":"20241130211542","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0626\u0648\u062a\u0631\u06ce\u062e\u062a","url":"https:\/\/ckb.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8E%D8%AE%D8%AA","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q803","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q803","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2024-03-11T14:02:54Z","dateModified":"2024-10-16T21:17:06Z"}</script> </body> </html>