CINXE.COM

旧約聖書 - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ja" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>旧約聖書 - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )jawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"ja", "wgMonthNames":["","1月","2月","3月","4月","5月","6月","7月","8月","9月","10月","11月","12月"],"wgRequestId":"82cf6db8-cf81-40de-83f3-f659d6bdfd8e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"旧約聖書","wgTitle":"旧約聖書","wgCurRevisionId":103715155,"wgRevisionId":103715155,"wgArticleId":3465,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["外部リンクがリンク切れになっている記事/2025年1月","ISBNマジックリンクを使用しているページ","無効な出典が含まれている記事/2024年","書きかけの節のある項目","出典を必要とする記述のある記事/2024年3月","出典のページ番号が要望されている記事","出典を必要とする節のある記事/2024年3月","FAST識別子が指定されている記事","VIAF識別子が指定されている記事", "CANTICN識別子が指定されている記事","GND識別子が指定されている記事","LCCN識別子が指定されている記事","LNB識別子が指定されている記事","NDL識別子が指定されている記事","NKC識別子が指定されている記事","TDVİA識別子が指定されている記事","旧約聖書","ヘブライ語聖書","紀元前の書籍","神"],"wgPageViewLanguage":"ja","wgPageContentLanguage":"ja","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"旧約聖書","wgRelevantArticleId":3465,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ja","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ja"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true}, "wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q19786","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.PDFLinkIcon":"ready","ext.gadget.RedirectColor":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready", "ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.NormalizeCharWidth","ext.gadget.suppressEnterAtSummaryBox","ext.gadget.checkSignature","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.switcher","ext.gadget.protectionIndicator","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=ext.gadget.PDFLinkIcon%2CRedirectColor&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="旧約聖書 - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ja.m.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="編集" href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ja)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ja.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipediaの Atom フィード" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-旧約聖書 rootpage-旧約聖書 skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">コンテンツにスキップ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="メインメニュー" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="メインメニュー" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">メインメニュー</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">メインメニュー</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> 案内 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="メインページに移動する [z]" accesskey="z"><span>メインページ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B3%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%8B%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BB%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%AB" title="このプロジェクトについて、できること、情報を入手する場所"><span>コミュニティ・ポータル</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E5%87%BA%E6%9D%A5%E4%BA%8B" title="最近の出来事の背景を知る"><span>最近の出来事</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%B0%E3%81%97%E3%81%84%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="最近新規に作成されたページの一覧"><span>新しいページ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0" title="このウィキにおける最近の更新の一覧 [r]" accesskey="r"><span>最近の更新</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%8A%E3%81%BE%E3%81%8B%E3%81%9B%E8%A1%A8%E7%A4%BA" title="無作為に選択されたページを読み込む [x]" accesskey="x"><span>おまかせ表示</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%9C%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="練習用のページ"><span>練習用ページ</span></a></li><li id="n-commonsupload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ja" title="画像やメディアファイルをウィキメディア・コモンズにアップロード"><span>アップロード (ウィキメディア・コモンズ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E7%89%B9%E5%88%A5%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E4%B8%80%E8%A6%A7"><span>特別ページ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-help" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-help" > <div class="vector-menu-heading"> ヘルプ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Help:%E7%9B%AE%E6%AC%A1" title="情報を得る場所"><span>ヘルプ</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BA%95%E6%88%B8%E7%AB%AF" title="プロジェクトについての意見交換"><span>井戸端</span></a></li><li id="n-notice" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%81%8A%E7%9F%A5%E3%82%89%E3%81%9B" title="プロジェクトについてのお知らせ"><span>お知らせ</span></a></li><li id="n-bugreportspage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%83%90%E3%82%B0%E3%81%AE%E5%A0%B1%E5%91%8A" title="ウィキペディア・ソフトウェアのバグ報告"><span>バグの報告</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E9%80%A3%E7%B5%A1%E5%85%88" title="ウィキペディアやウィキメディア財団に関する連絡先"><span>ウィキペディアに関するお問い合わせ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ja.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ja.svg" width="100" height="14" style="width: 6.25em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%A4%9C%E7%B4%A2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索" aria-label="Wikipedia内を検索" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="個人用ツール"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="ページのフォントサイズ、幅、色の外観を変更する" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="表示" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">表示</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ja.wikipedia.org&amp;uselang=ja" class=""><span>寄付</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&amp;returnto=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません" class=""><span>アカウント作成</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&amp;returnto=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o" class=""><span>ログイン</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="その他の操作" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="個人用ツール" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">個人用ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="利用者メニュー" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ja.wikipedia.org&amp;uselang=ja"><span>寄付</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&amp;returnto=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>アカウント作成</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&amp;returnto=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ログイン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ログアウトした編集者のページ <a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%B8%E3%82%88%E3%81%86%E3%81%93%E3%81%9D" aria-label="編集の詳細"><span>もっと詳しく</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E8%87%AA%E5%88%86%E3%81%AE%E6%8A%95%E7%A8%BF%E8%A8%98%E9%8C%B2" title="このIPアドレスからなされた編集の一覧 [y]" accesskey="y"><span>投稿記録</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%88%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="このIPアドレスからなされた編集についての議論 [n]" accesskey="n"><span>トーク</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="目次" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">目次</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">非表示</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ページ先頭</div> </a> </li> <li id="toc-呼称" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#呼称"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>呼称</span> </div> </a> <ul id="toc-呼称-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-内容" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#内容"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>内容</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-内容-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>内容サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-内容-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-天地創造と部族長の物語" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#天地創造と部族長の物語"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>天地創造と部族長の物語</span> </div> </a> <ul id="toc-天地創造と部族長の物語-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-モーセと律法" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#モーセと律法"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>モーセと律法</span> </div> </a> <ul id="toc-モーセと律法-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-歴史記述" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#歴史記述"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>歴史記述</span> </div> </a> <ul id="toc-歴史記述-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-預言者たちの事跡と預言書" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#預言者たちの事跡と預言書"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>預言者たちの事跡と預言書</span> </div> </a> <ul id="toc-預言者たちの事跡と預言書-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-黙示" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#黙示"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.1</span> <span>黙示</span> </div> </a> <ul id="toc-黙示-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-知恵文学" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#知恵文学"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>知恵文学</span> </div> </a> <ul id="toc-知恵文学-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-詩歌" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#詩歌"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>詩歌</span> </div> </a> <ul id="toc-詩歌-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-内容に対する意義付け" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#内容に対する意義付け"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>内容に対する意義付け</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-内容に対する意義付け-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>内容に対する意義付けサブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-内容に対する意義付け-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ユダヤ教" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ユダヤ教"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>ユダヤ教</span> </div> </a> <ul id="toc-ユダヤ教-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-キリスト教" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#キリスト教"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>キリスト教</span> </div> </a> <ul id="toc-キリスト教-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-成立過程" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#成立過程"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>成立過程</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-成立過程-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>成立過程サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-成立過程-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-四資料仮説" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#四資料仮説"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>四資料仮説</span> </div> </a> <ul id="toc-四資料仮説-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ユダヤ教での正典化" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ユダヤ教での正典化"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>ユダヤ教での正典化</span> </div> </a> <ul id="toc-ユダヤ教での正典化-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-キリスト教での正典化" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#キリスト教での正典化"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>キリスト教での正典化</span> </div> </a> <ul id="toc-キリスト教での正典化-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-宗教改革における対立" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#宗教改革における対立"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.1</span> <span>宗教改革における対立</span> </div> </a> <ul id="toc-宗教改革における対立-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-配列と一覧" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#配列と一覧"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>配列と一覧</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-配列と一覧-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>配列と一覧サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-配列と一覧-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-マソラ本文の配列" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#マソラ本文の配列"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>マソラ本文の配列</span> </div> </a> <ul id="toc-マソラ本文の配列-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-七十人訳聖書の配列" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#七十人訳聖書の配列"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>七十人訳聖書の配列</span> </div> </a> <ul id="toc-七十人訳聖書の配列-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-諸教派の旧約聖書配列の一覧" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#諸教派の旧約聖書配列の一覧"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>諸教派の旧約聖書配列の一覧</span> </div> </a> <ul id="toc-諸教派の旧約聖書配列の一覧-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-翻訳" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#翻訳"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>翻訳</span> </div> </a> <ul id="toc-翻訳-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-歴史" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#歴史"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>歴史</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-歴史-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>歴史サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-歴史-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ユダヤ教の聖典と旧約聖書の内容の違い" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ユダヤ教の聖典と旧約聖書の内容の違い"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>ユダヤ教の聖典と旧約聖書の内容の違い</span> </div> </a> <ul id="toc-ユダヤ教の聖典と旧約聖書の内容の違い-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-主な旧約聖書" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#主な旧約聖書"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>主な旧約聖書</span> </div> </a> <ul id="toc-主な旧約聖書-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-脚注" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#脚注"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>脚注</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-脚注-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>脚注サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-脚注-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-注" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#注"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>注</span> </div> </a> <ul id="toc-注-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-出典" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#出典"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>出典</span> </div> </a> <ul id="toc-出典-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-参考文献" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#参考文献"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>参考文献</span> </div> </a> <ul id="toc-参考文献-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-関連資料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#関連資料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>関連資料</span> </div> </a> <ul id="toc-関連資料-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-関連項目" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#関連項目"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>関連項目</span> </div> </a> <ul id="toc-関連項目-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-外部リンク" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#外部リンク"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>外部リンク</span> </div> </a> <ul id="toc-外部リンク-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="目次" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">旧約聖書</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="特定の記事の別の言語版に移動します。 利用可能な言語149件" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-149" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">149の言語版</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Ou_Testament" title="アフリカーンス語: Ou Testament" lang="af" hreflang="af" data-title="Ou Testament" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="アフリカーンス語" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Altes_Testament" title="スイスドイツ語: Altes Testament" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Altes Testament" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="スイスドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A5%E1%88%89%E1%8B%AD_%E1%8A%AA%E1%8B%B3%E1%8A%95" title="アムハラ語: ብሉይ ኪዳን" lang="am" hreflang="am" data-title="ብሉይ ኪዳን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="アムハラ語" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Antigo_Testamento" title="アラゴン語: Antigo Testamento" lang="an" hreflang="an" data-title="Antigo Testamento" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="アラゴン語" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85" title="アラビア語: العهد القديم" lang="ar" hreflang="ar" data-title="العهد القديم" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%95%DC%9D%DC%AC%DC%9D%DC%A9%DC%9D_%DC%A5%DC%AC%DC%9D%DC%A9%DC%AC%DC%90" title="アラム語: ܕܝܬܝܩܝ ܥܬܝܩܬܐ" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܕܝܬܝܩܝ ܥܬܝܩܬܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="アラム語" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85" title="エジプト・アラビア語: العهد القديم" lang="arz" hreflang="arz" data-title="العهد القديم" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="エジプト・アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Vieyu_Testamentu" title="アストゥリアス語: Vieyu Testamentu" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Vieyu Testamentu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="アストゥリアス語" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%80%D0%B8%D1%8F%D0%B1_%D0%9A%D1%8A%D0%BE%D1%82%D3%80%D0%B8" title="アヴァル語: Басрияб КъотӀи" lang="av" hreflang="av" data-title="Басрияб КъотӀи" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="アヴァル語" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8Fhdi-%C9%99tiq" title="アゼルバイジャン語: Əhdi-ətiq" lang="az" hreflang="az" data-title="Əhdi-ətiq" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="アゼルバイジャン語" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D9%82" title="South Azerbaijani: عهد عتیق" lang="azb" hreflang="azb" data-title="عهد عتیق" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D2%AB%D0%BA%D0%B5_%D2%92%D3%99%D2%BB%D0%B5%D0%B4" title="バシキール語: Иҫке Ғәһед" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Иҫке Ғәһед" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="バシキール語" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Oids_Testament" title="バイエルン・オーストリア語: Oids Testament" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Oids Testament" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="バイエルン・オーストリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Sen%C4%81sis_Testam%C4%97nts" title="サモギティア語: Senāsis Testamėnts" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Senāsis Testamėnts" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="サモギティア語" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="ベラルーシ語: Стары Запавет" lang="be" hreflang="be" data-title="Стары Запавет" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ベラルーシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="Belarusian (Taraškievica orthography): Стары Запавет" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Стары Запавет" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Wasiat_Kolot" title="ベタウィ語: Wasiat Kolot" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Wasiat Kolot" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="ベタウィ語" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="ブルガリア語: Стар завет" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Стар завет" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ブルガリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%A8_%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%AE" title="ベンガル語: পুরাতন নিয়ম" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পুরাতন নিয়ম" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ベンガル語" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Testamant_Kozh" title="ブルトン語: Testamant Kozh" lang="br" hreflang="br" data-title="Testamant Kozh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ブルトン語" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Stari_zavjet" title="ボスニア語: Stari zavjet" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Stari zavjet" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ボスニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Antic_Testament" title="カタロニア語: Antic Testament" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Antic Testament" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="カタロニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/G%C3%B4-i%C3%B3k_S%C3%A9ng-g%C4%ADng" title="閩東語: Gô-iók Séng-gĭng" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Gô-iók Séng-gĭng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="閩東語" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Daang_Tugon" title="セブアノ語: Daang Tugon" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Daang Tugon" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="セブアノ語" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%DB%86%D9%86" title="中央クルド語: پەیمانی کۆن" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پەیمانی کۆن" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="中央クルド語" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Anticu_Testamentu" title="コルシカ語: Anticu Testamentu" lang="co" hreflang="co" data-title="Anticu Testamentu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="コルシカ語" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Star%C3%BD_z%C3%A1kon" title="チェコ語: Starý zákon" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Starý zákon" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="チェコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%B2%C4%95_%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB" title="チュヴァシ語: Кивĕ Халал" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Кивĕ Халал" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="チュヴァシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_Hen_Destament" title="ウェールズ語: Yr Hen Destament" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr Hen Destament" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ウェールズ語" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Det_Gamle_Testamente" title="デンマーク語: Det Gamle Testamente" lang="da" hreflang="da" data-title="Det Gamle Testamente" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="デンマーク語" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Altes_Testament" title="ドイツ語: Altes Testament" lang="de" hreflang="de" data-title="Altes Testament" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Ehdo_K%C4%B1han" title="ザザキ語: Ehdo Kıhan" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Ehdo Kıhan" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="ザザキ語" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%AC_%CE%94%CE%B9%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BA%CE%B7" title="ギリシャ語: Παλαιά Διαθήκη" lang="el" hreflang="el" data-title="Παλαιά Διαθήκη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ギリシャ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Old_Testament" title="英語: Old Testament" lang="en" hreflang="en" data-title="Old Testament" data-language-autonym="English" data-language-local-name="英語" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Malnova_Testamento" title="エスペラント語: Malnova Testamento" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Malnova Testamento" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="エスペラント語" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Antiguo_Testamento" title="スペイン語: Antiguo Testamento" lang="es" hreflang="es" data-title="Antiguo Testamento" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="スペイン語" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Vana_testament" title="エストニア語: Vana testament" lang="et" hreflang="et" data-title="Vana testament" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="エストニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Itun_Zaharra" title="バスク語: Itun Zaharra" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Itun Zaharra" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="バスク語" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%87%D8%AF_%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D9%82" title="ペルシア語: عهد عتیق" lang="fa" hreflang="fa" data-title="عهد عتیق" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ペルシア語" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Vanha_testamentti" title="フィンランド語: Vanha testamentti" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Vanha testamentti" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="フィンランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Na_Veiyalayalati_Makawa" title="フィジー語: Na Veiyalayalati Makawa" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Na Veiyalayalati Makawa" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="フィジー語" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Gamla_Testamenti" title="フェロー語: Gamla Testamenti" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Gamla Testamenti" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="フェロー語" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ancien_Testament" title="フランス語: Ancien Testament" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ancien Testament" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="フランス語" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Vecjo_Testament" title="フリウリ語: Vecjo Testament" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Vecjo Testament" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="フリウリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Alde_Testamint" title="西フリジア語: Alde Testamint" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Alde Testamint" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="西フリジア語" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Sean-Tiomna" title="アイルランド語: Sean-Tiomna" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Sean-Tiomna" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="アイルランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Seann_Tiomnadh" title="スコットランド・ゲール語: Seann Tiomnadh" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Seann Tiomnadh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="スコットランド・ゲール語" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Antigo_Testamento" title="ガリシア語: Antigo Testamento" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Antigo Testamento" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ガリシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Adlo_korar" title="Goan Konkani: Adlo korar" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Adlo korar" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/P%C3%BCtchapalaa_Kama%27air%C3%BC" title="ワユ語: Pütchapalaa Kama&#039;airü" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Pütchapalaa Kama&#039;airü" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="ワユ語" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Tsohon_Alkawari" title="ハウサ語: Tsohon Alkawari" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Tsohon Alkawari" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ハウサ語" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Khiu-yok_S%E1%B9%B3n-k%C3%AEn" title="客家語: Khiu-yok Sṳn-kîn" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Khiu-yok Sṳn-kîn" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="客家語" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%99%D7%A9%D7%A0%D7%94" title="ヘブライ語: הברית הישנה" lang="he" hreflang="he" data-title="הברית הישנה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ヘブライ語" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BE_%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE" title="ヒンディー語: पुराना नियम" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पुराना नियम" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ヒンディー語" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Stari_zavjet" title="クロアチア語: Stari zavjet" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Stari zavjet" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Stary_zako%C5%84" title="高地ソルブ語: Stary zakoń" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Stary zakoń" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="高地ソルブ語" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Ansyen_Testaman" title="ハイチ・クレオール語: Ansyen Testaman" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Ansyen Testaman" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ハイチ・クレオール語" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%93sz%C3%B6vets%C3%A9g" title="ハンガリー語: Ószövetség" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ószövetség" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ハンガリー語" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="アルメニア語: Հին Կտակարան" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հին Կտակարան" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="アルメニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Vetere_Testamento" title="インターリングア: Vetere Testamento" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Vetere Testamento" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="インターリングア" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Perjanjian_Lama" title="インドネシア語: Perjanjian Lama" lang="id" hreflang="id" data-title="Perjanjian Lama" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="インドネシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Ancian_Testament" title="インターリング: Ancian Testament" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Ancian Testament" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="インターリング" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Anciena_Testamento" title="イド語: Anciena Testamento" lang="io" hreflang="io" data-title="Anciena Testamento" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="イド語" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Gamla_testamenti%C3%B0" title="アイスランド語: Gamla testamentið" lang="is" hreflang="is" data-title="Gamla testamentið" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="アイスランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Antico_Testamento" title="イタリア語: Antico Testamento" lang="it" hreflang="it" data-title="Antico Testamento" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="イタリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Prajanjian_Lawas" title="ジャワ語: Prajanjian Lawas" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Prajanjian Lawas" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ジャワ語" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%97%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%90" title="ジョージア語: ძველი აღთქმა" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ძველი აღთქმა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ジョージア語" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1khwukhwop_La%CC%B1p_A%CC%B1nu" title="カタブ語: A̱khwukhwop La̱p A̱nu" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱khwukhwop La̱p A̱nu" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="カタブ語" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BD%D0%B5_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC" title="カザフ語: Көне келісім" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Көне келісім" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="カザフ語" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B9%E0%B2%B3%E0%B3%86_%E0%B2%92%E0%B2%A1%E0%B2%82%E0%B2%AC%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%86" title="カンナダ語: ಹಳೆ ಒಡಂಬಡಿಕೆ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಹಳೆ ಒಡಂಬಡಿಕೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="カンナダ語" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%AC%EC%95%BD%EC%84%B1%EA%B2%BD" title="韓国語: 구약성경" lang="ko" hreflang="ko" data-title="구약성경" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="韓国語" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Peymana_Kevin" title="クルド語: Peymana Kevin" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Peymana Kevin" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="クルド語" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Vetus_Testamentum" title="ラテン語: Vetus Testamentum" lang="la" hreflang="la" data-title="Vetus Testamentum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ラテン語" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Antiko_Testamento" title="ラディノ語: Antiko Testamento" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Antiko Testamento" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ラディノ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Aalt_Testament" title="ルクセンブルク語: Aalt Testament" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Aalt Testament" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ルクセンブルク語" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D1%85_%D0%90%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82" title="ラク語: Бух Аманат" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Бух Аманат" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="ラク語" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Atesta_Vea" title="リングア・フランカ・ノバ: Atesta Vea" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Atesta Vea" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="リングア・フランカ・ノバ" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Antigo_Testamento" title="リグリア語: Antigo Testamento" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Antigo Testamento" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="リグリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Antigh_Testament" title="ロンバルド語: Antigh Testament" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Antigh Testament" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ロンバルド語" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Boy%C3%B3kani_bwa_Kala" title="リンガラ語: Boyókani bwa Kala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Boyókani bwa Kala" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="リンガラ語" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Senasis_Testamentas" title="リトアニア語: Senasis Testamentas" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Senasis Testamentas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="リトアニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Vec%C4%81_Der%C4%ABba" title="ラトビア語: Vecā Derība" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Vecā Derība" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ラトビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Testamenta_Taloha" title="マダガスカル語: Testamenta Taloha" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Testamenta Taloha" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="マダガスカル語" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Kawenata_Tawhito" title="マオリ語: Kawenata Tawhito" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Kawenata Tawhito" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="マオリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="マケドニア語: Стар завет" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Стар завет" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="マケドニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%B4%E0%B4%AF_%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%AE%E0%B4%82" title="マラヤーラム語: പഴയ നിയമം" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പഴയ നിയമം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="マラヤーラム語" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BD_%D0%93%D1%8D%D1%80%D1%8D%D1%8D" title="モンゴル語: Хуучин Гэрээ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Хуучин Гэрээ" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="モンゴル語" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A4%BE_%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="マラーティー語: जुना करार" lang="mr" hreflang="mr" data-title="जुना करार" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="マラーティー語" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Perjanjian_Lama" title="マレー語: Perjanjian Lama" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Perjanjian Lama" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="マレー語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Testment_il-Qadim" title="マルタ語: Testment il-Qadim" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Testment il-Qadim" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="マルタ語" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%93%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%99%E1%80%9F%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ミャンマー語: ဓမ္မဟောင်းကျမ်း" lang="my" hreflang="my" data-title="ဓမ္မဟောင်းကျမ်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ミャンマー語" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Oolde_Testement" title="オランダ低ザクセン語: Oolde Testement" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Oolde Testement" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="オランダ低ザクセン語" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8B_%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="ネパール語: पुरानो करार" lang="ne" hreflang="ne" data-title="पुरानो करार" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ネパール語" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Amabu%27ulali_Sif%C3%B6f%C3%B6na" title="ニアス語: Amabu&#039;ulali Siföföna" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Amabu&#039;ulali Siföföna" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="ニアス語" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Oude_Testament" title="オランダ語: Oude Testament" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Oude Testament" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="オランダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Det_gamle_testamentet" title="ノルウェー語(ニーノシュク): Det gamle testamentet" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Det gamle testamentet" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ノルウェー語(ニーノシュク)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Det_gamle_testamentet" title="ノルウェー語(ブークモール): Det gamle testamentet" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Det gamle testamentet" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ノルウェー語(ブークモール)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Vu%C3%BB_Testament" title="ノルマン語: Vuû Testament" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Vuû Testament" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="ノルマン語" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Ancian_Testament" title="オック語: Ancian Testament" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Ancian Testament" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="オック語" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A9%81%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%A3%E0%A8%BE_%E0%A8%A8%E0%A9%87%E0%A8%AE" title="パンジャブ語: ਪੁਰਾਣਾ ਨੇਮ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪੁਰਾਣਾ ਨੇਮ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="パンジャブ語" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Viu_Testamint" title="ピカルディ語: Viu Testamint" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Viu Testamint" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="ピカルディ語" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Stary_Testament" title="ポーランド語: Stary Testament" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Stary Testament" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ポーランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DB%81%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%81_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="Western Punjabi: عہد نامہ قدیم" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="عہد نامہ قدیم" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%88%DA%93_%D8%AA%DA%93%D9%88%D9%86" title="パシュトゥー語: زوړ تړون" lang="ps" hreflang="ps" data-title="زوړ تړون" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="パシュトゥー語" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Antigo_Testamento" title="ポルトガル語: Antigo Testamento" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Antigo Testamento" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ポルトガル語" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/%C3%91awpa_Rimanakuy" title="ケチュア語: Ñawpa Rimanakuy" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ñawpa Rimanakuy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ケチュア語" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Vegl_Testament" title="ロマンシュ語: Vegl Testament" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Vegl Testament" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="ロマンシュ語" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Vechiul_Testament" title="ルーマニア語: Vechiul Testament" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Vechiul Testament" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ルーマニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%82%D1%85%D0%B8%D0%B9_%D0%97%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="ロシア語: Ветхий Завет" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ветхий Завет" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ロシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Isezerano_rya_Kera" title="キニアルワンダ語: Isezerano rya Kera" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Isezerano rya Kera" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="キニアルワンダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%B3%D1%8D_%D0%AB%D0%B9%D0%B0%D0%B0%D1%85" title="サハ語: Эргэ Ыйаах" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Эргэ Ыйаах" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="サハ語" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Anticu_Tistamentu" title="シチリア語: Anticu Tistamentu" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Anticu Tistamentu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="シチリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Auld_Testament" title="スコットランド語: Auld Testament" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Auld Testament" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="スコットランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Boares_testameanta" title="北サーミ語: Boares testameanta" lang="se" hreflang="se" data-title="Boares testameanta" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="北サーミ語" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Fini_Testament" title="サンゴ語: Fini Testament" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Fini Testament" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="サンゴ語" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Stari_zavjet" title="セルボ・クロアチア語: Stari zavjet" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Stari zavjet" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="セルボ・クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%90%E0%B6%BB%E0%B6%AB%E0%B7%92_%E0%B6%9C%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%94%E0%B6%B8" title="シンハラ語: පැරණි ගිවිසුම" lang="si" hreflang="si" data-title="පැරණි ගිවිසුම" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="シンハラ語" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Old_Testament" title="シンプル英語: Old Testament" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Old Testament" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="シンプル英語" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Star%C3%BD_z%C3%A1kon" title="スロバキア語: Starý zákon" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Starý zákon" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="スロバキア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Stara_zaveza" title="スロベニア語: Stara zaveza" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Stara zaveza" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="スロベニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/%CA%BBO_le_Feagaiga_Tuai" title="サモア語: ʻO le Feagaiga Tuai" lang="sm" hreflang="sm" data-title="ʻO le Feagaiga Tuai" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="サモア語" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Testamende_Yekare" title="ショナ語: Testamende Yekare" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Testamende Yekare" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ショナ語" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Axdigii_Hore" title="ソマリ語: Axdigii Hore" lang="so" hreflang="so" data-title="Axdigii Hore" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="ソマリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Bes%C3%ABlidhja_e_Vjet%C3%ABr" title="アルバニア語: Besëlidhja e Vjetër" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Besëlidhja e Vjetër" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="アルバニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8_%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="セルビア語: Стари завет" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Стари завет" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="セルビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Oold_T%C3%A4stam%C3%A4nt" title="ザーターフリジア語: Oold Tästamänt" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Oold Tästamänt" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="ザーターフリジア語" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="おすすめ記事"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Gamla_testamentet" title="スウェーデン語: Gamla testamentet" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Gamla testamentet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="スウェーデン語" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Agano_la_Kale" title="スワヒリ語: Agano la Kale" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Agano la Kale" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="スワヒリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%B4%E0%AF%88%E0%AE%AF_%E0%AE%8F%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%81" title="タミル語: பழைய ஏற்பாடு" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பழைய ஏற்பாடு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="タミル語" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A1" title="タイ語: พันธสัญญาเดิม" lang="th" hreflang="th" data-title="พันธสัญญาเดิม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="タイ語" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Lumang_Tipan" title="タガログ語: Lumang Tipan" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Lumang Tipan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="タガログ語" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Olpela_Testamen" title="トク・ピシン語: Olpela Testamen" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Olpela Testamen" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="トク・ピシン語" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Eski_Ahit" title="トルコ語: Eski Ahit" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Eski Ahit" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="トルコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Faufaa_Tahito" title="タヒチ語: Faufaa Tahito" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Faufaa Tahito" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="タヒチ語" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B9_%D0%97%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82" title="ウクライナ語: Старий Завіт" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Старий Завіт" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ウクライナ語" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DB%81%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%81_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="ウルドゥー語: عہد نامہ قدیم" lang="ur" hreflang="ur" data-title="عہد نامہ قدیم" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ウルドゥー語" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Qadimgi_Ahd" title="ウズベク語: Qadimgi Ahd" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Qadimgi Ahd" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ウズベク語" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Vanh_Zavet" title="ヴェプス語: Vanh Zavet" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Vanh Zavet" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="ヴェプス語" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BB%B1u_%C6%AF%E1%BB%9Bc" title="ベトナム語: Cựu Ước" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cựu Ước" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ベトナム語" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/V%C3%AE_Testamint" title="ワロン語: Vî Testamint" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Vî Testamint" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="ワロン語" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/D%C3%A1an_nga_Ginsabutan" title="ワライ語: Dáan nga Ginsabutan" lang="war" hreflang="war" data-title="Dáan nga Ginsabutan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ワライ語" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A7%E7%BA%A6%E5%9C%A3%E7%BB%8F" title="呉語: 旧约圣经" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="旧约圣经" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="呉語" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="メグレル語: ჯვეში აპიანი" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ჯვეში აპიანი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="メグレル語" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1j%E1%BA%B9%CC%80m%C3%BA_L%C3%A1%C3%A9l%C3%A1%C3%A9" title="ヨルバ語: Májẹ̀mú Láéláé" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Májẹ̀mú Láéláé" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ヨルバ語" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Ouwe_Testamant" title="ゼーラント語: Ouwe Testamant" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Ouwe Testamant" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="ゼーラント語" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A7%E7%BA%A6%E5%9C%A3%E7%BB%8F" title="中国語: 旧约圣经" lang="zh" hreflang="zh" data-title="旧约圣经" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="中国語" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%A1%94%E7%B4%8D%E8%B5%AB" title="漢文: 塔納赫" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="塔納赫" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="漢文" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/K%C5%AB-iok_S%C3%A8ng-keng" title="閩南語: Kū-iok Sèng-keng" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kū-iok Sèng-keng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="閩南語" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%88%8A%E7%B4%84%E8%81%96%E7%B6%93" title="広東語: 舊約聖經" lang="yue" hreflang="yue" data-title="舊約聖經" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="広東語" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q19786#sitelinks-wikipedia" title="言語間リンクを編集" class="wbc-editpage">リンクを編集</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="名前空間"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="本文を閲覧 [c]" accesskey="c"><span>ページ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" rel="discussion" title="本文ページについての議論 [t]" accesskey="t"><span>ノート</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="別の言語に切り替える" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">日本語</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="表示"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=history" title="このページの過去の版 [h]" accesskey="h"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ツール" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ツール</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="その他の操作" > <div class="vector-menu-heading"> 操作 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=history"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> 全般 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E5%85%83/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="ここにリンクしている全ウィキページの一覧 [j]" accesskey="j"><span>リンク元</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E9%96%A2%E9%80%A3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0%E7%8A%B6%E6%B3%81/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" rel="nofollow" title="このページからリンクしているページの最近の更新 [k]" accesskey="k"><span>関連ページの更新状況</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ja.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:ファイルのアップロード" title="ファイルをアップロードする [u]" accesskey="u"><span>ファイルをアップロード</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;oldid=103715155" title="このページのこの版への固定リンク"><span>この版への固定リンク</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=info" title="このページについての詳細情報"><span>ページ情報</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%93%E3%81%AE%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%82%92%E5%BC%95%E7%94%A8&amp;page=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;id=103715155&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="このページの引用方法"><span>このページを引用</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E6%2597%25A7%25E7%25B4%2584%25E8%2581%2596%25E6%259B%25B8"><span>短縮URLを取得する</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E6%2597%25A7%25E7%25B4%2584%25E8%2581%2596%25E6%259B%25B8"><span>QRコードをダウンロード</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> 印刷/書き出し </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%96%E3%83%83%E3%82%AF&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span>ブックの新規作成</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:DownloadAsPdf&amp;page=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=show-download-screen"><span>PDF 形式でダウンロード</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;printable=yes" title="このページの印刷用ページ [p]" accesskey="p"><span>印刷用バージョン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> 他のプロジェクト </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Old_Testament" hreflang="en"><span>コモンズ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q19786" title="関連付けられたデータリポジトリ項目へのリンク [g]" accesskey="g"><span>ウィキデータ項目</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">表示</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">非表示</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ja" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r103029389">.mw-parser-output .sidebar{width:auto;max-width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:107%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:640px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}body.skin--responsive .mw-parser-output .sidebar a>img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar nomobile nowraplinks noprint" style="width: 200px;"><tbody><tr><th class="sidebar-title"><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="キリスト教">キリスト教</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Golden_Christian_Cross.svg" class="mw-file-description" title="キリスト教の十字架"><img alt="キリスト教の十字架" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Golden_Christian_Cross.svg/80px-Golden_Christian_Cross.svg.png" decoding="async" width="80" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Golden_Christian_Cross.svg/120px-Golden_Christian_Cross.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Golden_Christian_Cross.svg/160px-Golden_Christian_Cross.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="1052" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-above"> <p><a href="/wiki/Category:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="Category:キリスト教">関連記事</a> </p> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="box-sizing:border-box;width:100%;font-size:95%;padding:4px;border:1px solid #AAAAAA; margin-bottom:5px;"><div class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:100%;line-height:1.6;font-weight:bold;text-align:left;;text-align:center; background:white">原理</div><div class="mw-collapsible-content" style="text-align:left;;text-align:center; font-weight:normal"> <p><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%82%B9%EF%BC%9D%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88" class="mw-redirect" title="イエス=キリスト">イエス=キリスト</a><br /> <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E3%81%AE%E9%99%8D%E8%AA%95" title="キリストの降誕">降誕</a> <a href="/wiki/%E5%8D%81%E5%AD%97%E6%9E%B6" title="十字架">十字架</a> <a href="/wiki/%E5%BE%A9%E6%B4%BB_(%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99)" title="復活 (キリスト教)">復活</a><br /> <a href="/wiki/%E4%BD%BF%E5%BE%92" title="使徒">使徒</a> <a href="/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A_(%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99)" title="教会 (キリスト教)">教会</a> <a href="/wiki/%E8%81%96%E4%BC%9D" title="聖伝">聖伝</a><br /> </p> </div></div> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="box-sizing:border-box;width:100%;font-size:95%;padding:4px;border:1px solid #AAAAAA; margin-bottom:5px;"><div class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:100%;line-height:1.6;font-weight:bold;text-align:left;;text-align:center; background:white"><a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8" title="聖書">聖書</a></div><div class="mw-collapsible-content" style="text-align:left;;text-align:center; font-weight:normal"> <p><a class="mw-selflink selflink">旧約聖書</a> <a href="/wiki/%E6%96%B0%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新約聖書">新約聖書</a><br /> <a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E6%AD%A3%E5%85%B8" title="聖書正典">聖書正典</a> <a href="/wiki/%E5%A4%96%E5%85%B8" title="外典">外典</a> <br /> </p> </div></div> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="box-sizing:border-box;width:100%;font-size:95%;padding:4px;border:1px solid #AAAAAA; margin-bottom:5px;"><div class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:100%;line-height:1.6;font-weight:bold;text-align:left;;text-align:center; background:white"><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E7%A5%9E%E5%AD%A6" title="キリスト教神学">神学</a></div><div class="mw-collapsible-content" style="text-align:left;;text-align:center; font-weight:normal"> <p><a href="/wiki/%E4%B8%89%E4%BD%8D%E4%B8%80%E4%BD%93" title="三位一体">三位一体</a><br /> (<a href="/wiki/%E7%88%B6%E3%81%AA%E3%82%8B%E7%A5%9E" title="父なる神">父なる神</a>・<a href="/wiki/%E7%A5%9E%E3%81%AE%E5%AD%90" title="神の子">神の子</a>・<a href="/wiki/%E8%81%96%E9%9C%8A" title="聖霊">聖霊</a>) </p> </div></div> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="box-sizing:border-box;width:100%;font-size:95%;padding:4px;border:1px solid #AAAAAA; margin-bottom:5px;"><div class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:100%;line-height:1.6;font-weight:bold;text-align:left;;text-align:center; background:white">歴史と伝統</div><div class="mw-collapsible-content" style="text-align:left;;text-align:center; font-weight:normal"> <p><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2" title="キリスト教の歴史">キリスト教の歴史</a> <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E5%B9%B4%E8%A1%A8" title="キリスト教年表">年表</a><br /> <a href="/wiki/%E5%88%9D%E4%BB%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="初代教会">初代教会</a> <a href="/wiki/%E5%85%AC%E4%BC%9A%E8%AD%B0" title="公会議">公会議</a> <a href="/wiki/%E4%BF%A1%E6%9D%A1" title="信条">信条</a><br /> <a href="/wiki/%E6%9D%B1%E8%A5%BF%E6%95%99%E4%BC%9A%E3%81%AE%E5%88%86%E8%A3%82" title="東西教会の分裂">大シスマ</a> <a href="/wiki/%E5%8D%81%E5%AD%97%E8%BB%8D" title="十字軍">十字軍</a> <a href="/wiki/%E5%AE%97%E6%95%99%E6%94%B9%E9%9D%A9" title="宗教改革">宗教改革</a><br /> </p> </div></div> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="box-sizing:border-box;width:100%;font-size:95%;padding:4px;border:1px solid #AAAAAA; margin-bottom:5px;"><div class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:100%;line-height:1.6;font-weight:bold;text-align:left;;text-align:center; background:white"><a href="/wiki/%E6%9D%B1%E6%96%B9%E6%95%99%E4%BC%9A" title="東方教会">東方教会</a></div><div class="mw-collapsible-content" style="text-align:left;;text-align:center; font-weight:normal"> <p><a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a><br /> <a href="/wiki/%E6%9D%B1%E6%96%B9%E8%AB%B8%E6%95%99%E4%BC%9A" title="東方諸教会">東方諸教会</a><br /> <a href="/wiki/%E6%9D%B1%E6%96%B9%E5%85%B8%E7%A4%BC%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E6%95%99%E4%BC%9A" title="東方典礼カトリック教会">東方典礼カトリック教会</a><br /> </p> </div></div> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="box-sizing:border-box;width:100%;font-size:95%;padding:4px;border:1px solid #AAAAAA; margin-bottom:5px;"><div class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:100%;line-height:1.6;font-weight:bold;text-align:left;;text-align:center; background:white"><a href="/wiki/%E8%A5%BF%E6%96%B9%E6%95%99%E4%BC%9A" title="西方教会">西方教会</a></div><div class="mw-collapsible-content" style="text-align:left;;text-align:center; font-weight:normal"> <p><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E6%95%99%E4%BC%9A" title="カトリック教会">カトリック教会</a><br /> <a href="/wiki/%E8%81%96%E5%85%AC%E4%BC%9A" title="聖公会">聖公会</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%86%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88" title="プロテスタント">プロテスタント</a><br /> <a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%8A%E3%83%90%E3%83%97%E3%83%86%E3%82%B9%E3%83%88" title="アナバプテスト">再洗礼派</a> <a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%BC%E3%83%86%E3%83%AB%E6%95%99%E4%BC%9A" title="ルーテル教会">ルター派</a> <a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%83%B4%E3%82%A1%E3%83%B3%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="カルヴァン主義">カルヴァン主義</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%97%E3%83%86%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E4%BC%9A" title="バプテスト教会">バプテスト</a> <a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%BD%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%83%88" title="メソジスト">メソジスト</a> <a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%8D%E3%82%B9%E6%95%99%E4%BC%9A" title="ホーリネス教会">ホーリネス</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%83%97%E3%83%AB%E3%82%B9" title="ディサイプルス">ディサイプルス</a> <a href="/wiki/%E8%81%96%E9%9C%8A%E6%B4%BE" title="聖霊派">聖霊派</a> <a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%B3%E3%82%B9%E3%83%86%E6%B4%BE" title="ペンテコステ派">ペンテコステ派</a><br /> <a href="/wiki/%E8%87%AA%E7%94%B1%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E7%A5%9E%E5%AD%A6" title="自由主義神学">自由主義</a> <a href="/wiki/%E6%96%B0%E6%AD%A3%E7%B5%B1%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="新正統主義">新正統主義</a> <a href="/wiki/%E7%A4%BE%E4%BC%9A%E6%B4%BE" title="社会派">社会派</a><br /> <a href="/wiki/%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="福音主義">福音主義</a> <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E6%A0%B9%E6%9C%AC%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="キリスト教根本主義">根本主義</a> <a href="/wiki/%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E6%B4%BE" title="福音派">福音派</a><br /> </p> </div></div> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="box-sizing:border-box;width:100%;font-size:95%;padding:4px;border:1px solid #AAAAAA; margin-bottom:5px;"><div class="skin-nightmode-reset-color" style="font-size:100%;line-height:1.6;font-weight:bold;text-align:left;;text-align:center; background:white">話題</div><div class="mw-collapsible-content" style="text-align:left;;text-align:center; font-weight:normal"> <p><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E8%AB%B8%E6%95%99%E6%B4%BE%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="キリスト教諸教派の一覧">教派</a> <a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%AD%E3%83%A5%E3%83%A1%E3%83%8B%E3%82%BA%E3%83%A0" title="エキュメニズム">エキュメニズム</a><br /> <a href="/wiki/%E8%AA%AC%E6%95%99" title="説教">説教</a> <a href="/wiki/Category:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E3%81%AE%E7%A5%88%E3%82%8A" title="Category:キリスト教の祈り">祈り</a> <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E9%9F%B3%E6%A5%BD" title="キリスト教音楽">音楽</a> <a href="/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A%E6%9A%A6" title="教会暦">暦</a><br /> <a href="/wiki/Category:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E3%81%AE%E7%A4%BC%E6%8B%9D%E3%83%BB%E5%85%B8%E7%A4%BC%E3%83%BB%E5%A5%89%E7%A5%9E%E7%A4%BC" title="Category:キリスト教の礼拝・典礼・奉神礼">礼拝・典礼・奉神礼</a><br /> </p> </div></div></td></tr><tr><td class="sidebar-below"> <a href="/wiki/Portal:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="Portal:キリスト教">キリスト教 ポータル</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r103358373">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline-block;word-break:keep-all}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd:after,.mw-parser-output .hlist li:after{content:" ·\a0 ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist-pipe dd:after,.mw-parser-output .hlist-pipe li:after{content:" |\a0 ";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist-hyphen dd:after,.mw-parser-output .hlist-hyphen li:after{content:" -\a0 ";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist-comma dd:after,.mw-parser-output .hlist-comma li:after{content:"、";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist-slash dd:after,.mw-parser-output .hlist-slash li:after{content:" /\a0 ";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd:last-child:after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child:after,.mw-parser-output .hlist li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child:before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child:before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child:before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child:before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child:before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child:before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child:before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child:before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child:before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child:after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child:after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child:after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child:after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child:after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child:after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child:after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child:after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child:after{content:")\a0 ";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li:before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child:before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child:before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child:before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r96787822">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:75%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:88%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:88%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/Template:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="Template:キリスト教"><abbr title="参照先のページを表示します。">表</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="Template‐ノート:キリスト教"><abbr title="参照先のノートを表示します。">話</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99&amp;action=edit"><abbr title="参照先のページを編集します。">編</abbr></a></li><li class="nv-hist"><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99&amp;action=history"><abbr title="参照先のページの履歴を表示します。">歴</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r103029389" /><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile nowraplinks"><tbody><tr><th class="sidebar-title" style="padding:0 0.2em; font-size:150%; font-weight:normal;"><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA" title="ユダヤ人">ユダヤ人</a><small>および</small><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="ユダヤ教">ユダヤ教</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Star_of_David.svg" class="mw-file-description" title="Star of David"><img alt="Star of David" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/55px-Star_of_David.svg.png" decoding="async" width="55" height="64" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/83px-Star_of_David.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/110px-Star_of_David.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="693" /></a></span><span style="padding-left: 15px;">&#160;</span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Menora.svg" class="mw-file-description" title="Menorah"><img alt="Menorah" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Menora.svg/55px-Menora.svg.png" decoding="async" width="55" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Menora.svg/83px-Menora.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Menora.svg/110px-Menora.svg.png 2x" data-file-width="732" data-file-height="621" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;"><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="ユダヤ教">宗教</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%84%E3%83%AF%E3%83%BC" title="ミツワー">ミツワー</a> (<a href="/wiki/613%E3%81%AE%E3%83%9F%E3%83%84%E3%83%AF%E3%83%BC" title="613のミツワー">613</a>)<br /> <a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%8F%E3%83%BC" title="ハラーハー">ハラーハー</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E5%AE%89%E6%81%AF%E6%97%A5" title="安息日">安息日</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99%E3%81%AE%E7%A5%9D%E7%A5%AD%E6%97%A5" title="ユダヤ教の祝祭日">ユダヤ教の祝祭日</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%9F%E3%83%84%E3%83%AF%E3%83%BC" title="バル・ミツワー">バル・ミツワー</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%90%E3%83%A9" title="カバラ">カバラ</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%B3%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%82%B0" title="ミンハーグ">ミンハーグ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%8A%E3%82%B4%E3%83%BC%E3%82%B0" title="シナゴーグ">シナゴーグ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%93" title="ラビ">ラビ</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;"><a href="/wiki/Category:%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99%E6%96%87%E6%9B%B8" title="Category:ユダヤ教文書">テキスト</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%8A%E3%83%8F" class="mw-redirect" title="タナハ">タナハ</a> (<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a>・<a href="/wiki/%E9%A0%90%E8%A8%80%E8%80%85" title="預言者">預言者</a>・<a href="/wiki/%E8%AB%B8%E6%9B%B8" title="諸書">諸書</a>)<br /><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%83%A0%E3%83%BC%E3%83%89" title="タルムード">タルムード</a> (<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%8A%E3%83%BC" title="ミシュナー">ミシュナー</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%BC" title="ゲマーラー">ゲマーラー</a>)<br /><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%89%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A5" title="ミドラーシュ">ミドラーシュ</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%8D%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%88%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%BC" title="ミシュネー・トーラー">ミシュネー・トーラー</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%82%BE%E3%83%BC%E3%83%8F%E3%83%AB" title="ゾーハル">ゾーハル</a> &#160;<b>&#183;</b>&#32;<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E8%B5%A4%E3%81%84%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="赤いユダヤ人 (存在しないページ)">赤いユダヤ人</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Red_Jews" class="extiw" title="en:Red Jews">英語版</a>)</span></span></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;"><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA" title="ユダヤ人">民族・名称</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%B1%E3%83%8A%E3%82%B8%E3%83%A0" title="アシュケナジム">アシュケナジム</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%AB%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%A0" title="セファルディム">セファルディム</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%BA%E3%83%A9%E3%83%92%E3%83%A0" title="ミズラヒム">ミズラヒム</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%83%9E%E3%83%8B%E3%82%AA%E3%83%83%E3%83%88" title="ロマニオット">ロマニオット</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%A1%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA" title="イエメン・ユダヤ人">イエメン・ユダヤ人</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%99%E3%82%BF%E3%83%BB%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB" title="ベタ・イスラエル">ベタ・イスラエル</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%8F%E3%83%A9%E3%83%BB%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA" title="ブハラ・ユダヤ人">ブハラ・ユダヤ人</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<br /> <a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AB%E3%82%B8%E3%83%BC%E3%83%A0" title="グルジーム">グルジーム</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E5%B1%B1%E5%B2%B3%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA" title="山岳ユダヤ人">山岳ユダヤ人</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%99%E3%83%8D%E3%83%BB%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB" title="ベネ・イスラエル">ベネ・イスラエル</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%B6%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ハザール">ハザール</a><br /> <a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%82%A2%E4%BA%BA" title="サマリア人">サマリア人</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%A4%E3%83%BC" title="アリーヤー">アリーヤー</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;"><a href="/wiki/Category:%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99%E3%81%AE%E5%AE%97%E6%B4%BE" title="Category:ユダヤ教の宗派">宗派</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%AA%E3%82%B5%E3%82%A4%E6%B4%BE" title="ファリサイ派">ファリサイ派</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E7%86%B1%E5%BF%83%E5%85%9A" title="熱心党">熱心党</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%89%E3%82%AB%E3%82%A4%E6%B4%BE" title="サドカイ派">サドカイ派</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%83%E3%82%BB%E3%83%8D%E6%B4%BE" title="エッセネ派">エッセネ派</a>(古代)<br /><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%A9%E3%82%A4%E6%B4%BE" title="カライ派">カライ派</a>(8世紀)&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A3%E3%83%96%E3%82%BF%E3%82%A4%E6%B4%BE" title="シャブタイ派">シャブタイ派</a>(17世紀)<br /> <a href="/wiki/%E6%AD%A3%E7%B5%B1%E6%B4%BE_(%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99)" title="正統派 (ユダヤ教)">正統派</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E4%BF%9D%E5%AE%88%E6%B4%BE_(%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99)" title="保守派 (ユダヤ教)">保守派</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E5%86%8D%E5%BB%BA%E6%B4%BE_(%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99)" title="再建派 (ユダヤ教)">再建派</a>(20世紀)<br /><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%B7%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%BA%E3%83%A0" title="ハシディズム">ハシディズム</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E8%B6%85%E6%AD%A3%E7%B5%B1%E6%B4%BE_(%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99)" title="超正統派 (ユダヤ教)">超正統派</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E7%8F%BE%E4%BB%A3%E6%AD%A3%E7%B5%B1%E6%B4%BE%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="現代正統派ユダヤ教">現代正統派ユダヤ教</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;"><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E8%AB%B8%E8%AA%9E" title="ユダヤ諸語">言語</a>・学問</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E" title="ヘブライ語">ヘブライ語</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E8%AA%9E" title="イディッシュ語">イディッシュ語</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%83%8E%E8%AA%9E" title="ラディーノ語">ラディーノ語</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32; <a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E3%83%BB%E3%82%A2%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2%E8%AA%9E%E7%BE%A4" title="ユダヤ・アラビア語群">ユダヤ・アラビア語群</a><br /><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E5%AD%A6" title="ユダヤ学">ユダヤ学</a>&#160;-&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%B9%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%BC" title="ハスカーラー">ハスカーラー</a></span></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;">歴史</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB" title="古代イスラエル">古代イスラエル</a>&#160;-&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AB%E3%82%B5%E3%83%AC%E3%83%A0%E7%A5%9E%E6%AE%BF" title="エルサレム神殿">エルサレム神殿</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%93%E3%83%AD%E3%83%B3%E6%8D%95%E5%9B%9A" title="バビロン捕囚">バビロン捕囚</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%B9%E3%83%A2%E3%83%B3%E6%9C%9D" title="ハスモン朝">ハスモン朝</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%98%E3%83%89%E3%83%AA%E3%83%B3" title="サンヘドリン">サンヘドリン</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AD%E3%83%87%E6%9C%9D" title="ヘロデ朝">ヘロデ朝</a><br /> <a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%88%A6%E4%BA%89" title="ユダヤ戦争">ユダヤ戦争</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%82%AF%E3%83%90%E3%81%AE%E4%B9%B1" title="バル・コクバの乱">バル・コクバの乱</a><br /><a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%BC" title="ゲットー">ゲットー</a>(<a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%82%A7%E3%83%8D%E3%83%84%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%83%BB%E3%82%B2%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%BC" title="ヴェネツィア・ゲットー">ヴェネツィア</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%9E%E3%83%BB%E3%82%B2%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%BC" title="ローマ・ゲットー">ローマ</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%83%95%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%BB%E3%82%B2%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%BC" title="フランクフルト・ゲットー">フランクフルト</a>)<br /><a href="/wiki/%E5%AE%AE%E5%BB%B7%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA" title="宮廷ユダヤ人">宮廷ユダヤ人</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%82%B9%E3%83%81%E3%83%A3%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%89%E5%AE%B6" title="ロスチャイルド家">ロスチャイルド家</a><br /><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%83%95%E3%82%A9%E3%82%A2%E5%AE%A3%E8%A8%80" title="バルフォア宣言">バルフォア宣言</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B9%E5%A7%94%E4%BB%BB%E7%B5%B1%E6%B2%BB%E9%A0%98%E3%83%91%E3%83%AC%E3%82%B9%E3%83%81%E3%83%8A" title="イギリス委任統治領パレスチナ">イギリス委任統治領パレスチナ</a><br /><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AC%E3%82%B9%E3%83%81%E3%83%8A%E5%95%8F%E9%A1%8C" title="パレスチナ問題">パレスチナ問題</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E5%98%86%E3%81%8D%E3%81%AE%E5%A3%81%E4%BA%8B%E4%BB%B6" title="嘆きの壁事件">嘆きの壁事件</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%A4%E3%82%B7%E3%83%BC%E3%83%B3%E4%BA%8B%E4%BB%B6" title="デイル・ヤシーン事件">デイル・ヤシーン事件</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><br /> <a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB" title="イスラエル">イスラエル</a> (<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2" title="イスラエルの歴史">歴史</a>)&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%9D%B1%E6%88%A6%E4%BA%89" title="中東戦争">中東戦争</a></span></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;"><a href="/wiki/%E5%8F%8D%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="反ユダヤ主義">反ユダヤ主義</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E6%B0%91%E8%A1%86%E5%8D%81%E5%AD%97%E8%BB%8D" title="民衆十字軍">民衆十字軍</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E8%A1%80%E3%81%AE%E4%B8%AD%E5%82%B7" title="血の中傷">血の中傷</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%99%E3%83%AB%E3%82%BD" title="コンベルソ">コンベルソ</a><br /><a href="/wiki/%E3%83%89%E3%83%AC%E3%83%95%E3%83%A5%E3%82%B9%E4%BA%8B%E4%BB%B6" title="ドレフュス事件">ドレフュス事件</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%82%B0%E3%83%AD%E3%83%A0" title="ポグロム">ポグロム</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%AA%E3%83%BB%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%AF%E4%BA%8B%E4%BB%B6" title="レオ・フランク事件">レオ・フランク事件</a><br /><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%82%AA%E3%83%B3%E8%B3%A2%E8%80%85%E3%81%AE%E8%AD%B0%E5%AE%9A%E6%9B%B8" title="シオン賢者の議定書">シオン賢者の議定書</a>&#160;-&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E8%83%8C%E5%BE%8C%E3%81%AE%E4%B8%80%E7%AA%81%E3%81%8D" title="背後の一突き">背後の一突き</a><br /><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E6%99%B6%E3%81%AE%E5%A4%9C" title="水晶の夜">水晶の夜</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA%E5%95%8F%E9%A1%8C%E3%81%AE%E6%9C%80%E7%B5%82%E7%9A%84%E8%A7%A3%E6%B1%BA" title="ユダヤ人問題の最終的解決">ユダヤ人問題の最終的解決</a><br /><a href="/wiki/%E5%BC%B7%E5%88%B6%E5%8F%8E%E5%AE%B9%E6%89%80" title="強制収容所">強制収容所</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%88" title="ホロコースト">ホロコースト</a><br /><a href="/wiki/%E5%8F%8D%E3%82%B7%E3%82%AA%E3%83%8B%E3%82%BA%E3%83%A0" title="反シオニズム">反シオニズム</a>&#160;-</span>&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%A0%E3%81%A8%E5%8F%8D%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="イスラームと反ユダヤ主義">イスラームと反ユダヤ主義</a></span></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;">法令</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%83%A5%E3%83%AB%E3%83%B3%E3%83%99%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%B3%95" title="ニュルンベルク法">ニュルンベルク法</a>&#160;-&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%82%BD%E6%B3%95" title="ゲソ法">ゲソ法</a></span></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="border-top:1px solid #aaa; background:transparent; text-align:left; padding-left:5px; padding-top:3px;">政治</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="padding-bottom:0.6em;"><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%82%AA%E3%83%8B%E3%82%BA%E3%83%A0" title="シオニズム">シオニズム</a>&#160;-&#32;<span class="nowrap"><a href="/wiki/%E4%B8%96%E7%95%8C%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA%E4%BC%9A%E8%AD%B0" title="世界ユダヤ人会議">世界ユダヤ人会議</a><br /><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB%E3%81%AE%E6%94%BF%E6%B2%BB" title="イスラエルの政治">イスラエルの政治</a>&#160;<b>&#183;</b>&#32;<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB%E3%81%AE%E6%94%BF%E5%85%9A" title="イスラエルの政党">イスラエルの政党</a></span></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r103358373" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r96787822" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/Template:Jews_and_Judaism_sidebar" title="Template:Jews and Judaism sidebar"><abbr title="参照先のページを表示します。">表</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:Jews_and_Judaism_sidebar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:Jews and Judaism sidebar (存在しないページ)"><abbr title="参照先のノートを表示します。">話</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template:Jews_and_Judaism_sidebar&amp;action=edit"><abbr title="参照先のページを編集します。">編</abbr></a></li><li class="nv-hist"><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template:Jews_and_Judaism_sidebar&amp;action=history"><abbr title="参照先のページの履歴を表示します。">歴</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r103029389" /><table class="sidebar nomobile nowraplinks" style="width:18em"><tbody><tr><th class="sidebar-title"><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%81%96%E6%9B%B8" class="mw-redirect" title="ヘブライ聖書">ヘブライ聖書</a><br />または<br /><a class="mw-selflink selflink">旧約聖書</a></th></tr><tr><td class="sidebar-above"> 詳細は<a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E6%AD%A3%E5%85%B8" title="聖書正典">聖書正典</a>を参照</td></tr><tr><th class="sidebar-heading" style="text-align:left"> <a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="ユダヤ教">ユダヤ教</a>、<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%86%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88" title="プロテスタント">プロテスタント</a>、<br /><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E6%95%99%E4%BC%9A" title="カトリック教会">カトリック教会</a>、<a href="/wiki/%E6%9D%B1%E6%96%B9%E6%95%99%E4%BC%9A" title="東方教会">東方教会</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left"> <div class="NavFrame" style="border:none; text-align: left"> <div class="NavHead" style="background:transparent; text-align:left; font-weight:normal"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a></li></ul></div> <div class="NavContent"> <dl><dd><a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">出エジプト</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レビ</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命</a></dd></dl> </div></div> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2%E8%A8%98" title="ヨシュア記">ヨシュア</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB%E8%A8%98" title="士師記">士師</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%84%E8%A8%98" title="ルツ記">ルツ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル 1, 2</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王 1, 2</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌 1, 2</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%98%E3%83%9F%E3%83%A4%E8%A8%98" title="ネヘミヤ記">ネヘミヤ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98" title="エステル記">エステル</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%96%E8%A8%98" title="ヨブ記">ヨブ</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a>/<a href="/wiki/%E8%81%96%E8%A9%A0" class="mw-redirect" title="聖詠">聖詠</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%AE%B4%E8%A8%80" title="箴言">箴言</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%98%E3%83%AC%E3%83%88%E3%81%AE%E8%A8%80%E8%91%89" title="コヘレトの言葉">コヘレトの言葉</a>(伝道の書)</li> <li><a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="イザヤ書">イザヤ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="エレミヤ書">エレミヤ</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%93%80%E6%AD%8C" title="哀歌">哀歌</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BC%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="エゼキエル書">エゼキエル</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニエル</a></li></ul> <div class="NavFrame" style="border:none; text-align:left"> <div class="NavHead" style="background:transparent; text-align:left; font-weight:normal"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%8D%81%E4%BA%8C%E5%B0%8F%E9%A0%90%E8%A8%80%E6%9B%B8" title="十二小預言書">十二小預言書</a></li></ul></div> <div class="NavContent"> <dl><dd><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%82%BB%E3%82%A2%E6%9B%B8" title="ホセア書">ホセア</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ヨエル書">ヨエル</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A2%E3%82%B9%E6%9B%B8" title="アモス書">アモス</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%90%E3%83%87%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="オバデヤ書">オバデヤ</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8A%E6%9B%B8" title="ヨナ書">ヨナ</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AB%E6%9B%B8" title="ミカ書">ミカ</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%9B%E3%83%A0%E6%9B%B8" title="ナホム書">ナホム</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%90%E3%82%AF%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="ハバクク書">ハバクク</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%8B%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼファニヤ書">ゼファニヤ</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%AC%E3%82%A4%E6%9B%B8" title="ハガイ書">ハガイ</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%82%AB%E3%83%AA%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼカリヤ書">ゼカリヤ</a></dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%A9%E3%82%AD%E6%9B%B8" title="マラキ書">マラキ</a></dd></dl> </div></div></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="text-align:left"> ユダヤ教とプロテスタントが除外</th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left"> <div> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%93%E3%83%88%E8%A8%98" title="トビト記">トビト</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%88%E8%A8%98" title="ユディト記">ユディト</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカバイ 1, 2</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%9F%A5%E6%81%B5%E3%81%AE%E6%9B%B8" title="知恵の書">知恵</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A9%E6%9B%B8" title="シラ書">シラ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="バルク書">バルク 1</a>、含 <a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E3%81%AE%E6%89%8B%E7%B4%99" title="エレミヤの手紙">エレミヤの手紙</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8%E8%A3%9C%E9%81%BA" title="ダニエル書補遺">ダニエル書補遺</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98%E8%A3%9C%E9%81%BA" title="エステル記補遺">エステル記補遺</a></li></ul> </div></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="text-align:left"> 東方正教会が含む</th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left"> <div> <ul><li><a href="/wiki/%E7%AC%AC1%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E6%9B%B8" title="第1エズラ書">エズラ 1</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカバイ 3, 4</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%8A%E3%82%BB%E3%81%AE%E7%A5%88%E3%82%8A" title="マナセの祈り">マナセの祈り</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E8%A9%A9%E7%AF%87%E7%AC%AC151%E7%AF%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="詩篇第151篇 (存在しないページ)">詩篇第151篇</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Psalm_151" class="extiw" title="en:Psalm 151">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="text-align:left"> <a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%82%B7%E3%82%A2%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="ロシア正教会">ロシア正教会</a>と<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%81%E3%82%AA%E3%83%94%E3%82%A2%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="エチオピア正教会">エチオピア正教会</a>が含む</th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left"> <div> <ul><li><a href="/wiki/%E7%AC%AC2%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E6%9B%B8" class="mw-redirect" title="第2エズラ書">エズラ 2</a></li></ul> </div></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="text-align:left"> エチオピア正教会が含む</th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left"> <div> <ul><li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E7%AC%AC4%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="第4バルク書 (存在しないページ)">バルク 4</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/4_Baruch" class="extiw" title="en:4 Baruch">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%99%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ヨベル書">ヨベル</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%8E%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="エノク書">エノク</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%A1%E3%82%AB%E3%83%93%E3%82%A2%E3%83%B3_1-3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="メカビアン 1-3 (存在しないページ)">メカビアン 1-3</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Meqabyan" class="extiw" title="en:Meqabyan">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="text-align:left"> <a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%82%B7%E3%82%BF%E8%A8%B3" title="ペシタ訳">ペシッタ訳</a>聖書が含む</th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left"> <div> <ul><li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E8%A9%A9%E7%AF%87%E7%AC%AC152-155%E7%AF%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="詩篇第152-155篇 (存在しないページ)">詩篇第152-155篇</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Psalms_152%E2%80%93155" class="extiw" title="en:Psalms 152–155">英語版</a>)</span></span></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E7%AC%AC2%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="第2バルク書 (存在しないページ)">バルク 2</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/2_Baruch" class="extiw" title="en:2 Baruch">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="text-align:left"> <a href="/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E6%95%99%E4%BC%9A%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%96%E8%AA%9E" class="mw-redirect" title="古代教会スラブ語">古代教会スラブ語</a>聖書が含む</th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left"> <div> <ul><li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E7%AC%AC3%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="第3バルク書 (存在しないページ)">バルク 3</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/3_Baruch" class="extiw" title="en:3 Baruch">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r103358373" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r96787822" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/Template:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="Template:旧約聖書"><abbr title="参照先のページを表示します。">表</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="Template‐ノート:旧約聖書"><abbr title="参照先のノートを表示します。">話</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit"><abbr title="参照先のページを編集します。">編</abbr></a></li><li class="nv-hist"><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=history"><abbr title="参照先のページの履歴を表示します。">歴</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>旧約聖書</b>(きゅうやくせいしょ、<a href="/wiki/%E8%8B%B1%E8%AA%9E" title="英語">英語</a>&#58; <span lang="en">Old Testament</span>)は、一般的に<a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="ユダヤ教">ユダヤ教</a>および<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="キリスト教">キリスト教</a>の<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E5%85%B8" title="正典">正典</a>とされる書物を指す。「旧約聖書」は『<a href="/wiki/%E6%96%B0%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新約聖書">新約聖書</a>』も正典とするキリスト教の使用する呼称で、ユダヤ教ではこの名称は使われず、正式名称として『<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">律法</a>(トーラー)、<a href="/wiki/%E9%A0%90%E8%A8%80%E6%9B%B8" class="mw-redirect" title="預言書">預言書</a>(ネビイーム)と<a href="/wiki/%E8%AB%B8%E6%9B%B8" title="諸書">諸書</a>(ケスビーム)』が用いられ<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template nowrap">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E5%8F%AF%E8%83%BD%E6%80%A7" title="Wikipedia:検証可能性"><span title="この記述には出典が示されていますが無効です。(2024年3月)">出典無効</span></a></i>&#93;</sup>、日常的にはその頭文字をとって『<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%8A%E3%83%8F" class="mw-redirect" title="タナハ">タナハ</a>』あるいは読誦を意味する「<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%83%BC" class="mw-redirect" title="ミクラー">ミクラー</a>」と呼ばれる<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。『旧約聖書』は原則として<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E" title="ヘブライ語">ヘブライ語</a>で記載され、一部に<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A9%E3%83%A0%E8%AA%9E" title="アラム語">アラム語</a>で記載されている。 </p><p><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%A0%E6%95%99" title="イスラム教">イスラム教</a>では「タウラー」(トーラー、律法)と「ザブール」(<a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a>)を<a href="/wiki/%E5%95%93%E5%85%B8" title="啓典">啓典</a>としてその正統性を認めている<sup id="cite_ref-諸啓典への信仰_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-諸啓典への信仰-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="呼称"><span id=".E5.91.BC.E7.A7.B0"></span>呼称</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=1" title="節を編集: 呼称"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>『旧約聖書』とは、『<a href="/wiki/%E6%96%B0%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新約聖書">新約聖書</a>』の『<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%83%88%E3%81%AE%E4%BF%A1%E5%BE%92%E3%81%B8%E3%81%AE%E6%89%8B%E7%B4%99%E4%BA%8C" title="コリントの信徒への手紙二">コリントの信徒への手紙二</a>』3章14節などの「<b>旧い契約</b>」という言葉をもとに、<a href="/wiki/2%E4%B8%96%E7%B4%80" title="2世紀">2世紀</a>頃から<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E5%BE%92" title="キリスト教徒">キリスト教徒</a>によって用いられ始めた呼称である。これは古い契約の書が旧約聖書であって、新しい契約が新約聖書という意味であり、『旧約聖書』という表現はサルディスのメリトン(190年)に見られ、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%81%AE%E3%82%AF%E3%83%AC%E3%83%A1%E3%83%B3%E3%82%B9" title="アレクサンドリアのクレメンス">アレクサンドリアのクレメンス</a>がよく用いている<sup id="cite_ref-FOOTNOTE和田1986137_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE和田1986137-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。しかし、キリスト教側の観点でしかないために最近では『<b>ユダヤ教聖書</b>』、『<b><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E%E8%81%96%E6%9B%B8" title="ヘブライ語聖書">ヘブライ語聖書</a></b>』、『<b>ヘブライ語聖典</b>』などと呼ばれることもある。 </p><p><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="ユダヤ教">ユダヤ教</a>においては、トーラー、ネビイーム、ケトゥビームの頭文字、TNKに母音を付した『<b><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%8A%E3%83%8F" class="mw-redirect" title="タナハ">タナハ</a></b>』と呼ばれる他、『<b>ミクラー</b>(<b>Miqra</b>):朗誦するもの』と呼ばれることもある。ミクラーは<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AB%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%83%B3" title="クルアーン">クルアーン</a>と語源を同じくしている<sup id="cite_ref-FOOTNOTE山我2003III-Vなど『聖書時代史_旧約篇』_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE山我2003III-Vなど『聖書時代史_旧約篇』-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="内容"><span id=".E5.86.85.E5.AE.B9"></span>内容</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=2" title="節を編集: 内容"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>『旧約聖書』の内容は<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB_(%E6%B0%91%E6%97%8F)" title="イスラエル (民族)">古代イスラエル人</a>・<a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E4%BA%BA" title="ユダヤ人">ユダヤ人</a>の思想活動すべてを網羅するごとく多岐に渡っている。以下に旧約聖書に含まれる文書の概略を記す。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="天地創造と部族長の物語"><span id=".E5.A4.A9.E5.9C.B0.E5.89.B5.E9.80.A0.E3.81.A8.E9.83.A8.E6.97.8F.E9.95.B7.E3.81.AE.E7.89.A9.E8.AA.9E"></span>天地創造と部族長の物語</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=3" title="節を編集: 天地創造と部族長の物語"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>旧約聖書の冒頭が<a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a>である。その冒頭では神が7日間で世界を創り、楽園に男と女(<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%80%E3%83%A0%E3%81%A8%E3%82%A4%E3%83%96" class="mw-redirect" title="アダムとイブ">アダムとイブ</a>)を住まわせたが、彼らが蛇の誘惑によって禁忌を犯したので楽園を追放されたという、神による<a href="/wiki/%E5%A4%A9%E5%9C%B0%E5%89%B5%E9%80%A0" title="天地創造">天地創造</a>と人間の堕落が語られる(創世記1-3)。以下、<a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a>には最初の殺人である<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%81%A8%E3%82%A2%E3%83%99%E3%83%AB" title="カインとアベル">カインとアベル</a>の兄弟の話(創世記4:1-16)、<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%82%A2%E3%81%AE%E7%AE%B1%E8%88%9F" class="mw-redirect" title="ノアの箱舟">ノアの箱舟</a>(創世記6:5-9:17)、<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%99%E3%83%AB%E3%81%AE%E5%A1%94" title="バベルの塔">バベルの塔</a>(創世記11:1-9)などの物語が続いていく。 </p><p>続いて<a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a>には、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%8F%E3%83%A0" title="アブラハム">アブラハム</a>・<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B5%E3%82%AF" title="イサク">イサク</a>・<a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%82%B3%E3%83%96_(%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8)" title="ヤコブ (旧約聖書)">ヤコブ</a>の3代の族長の物語が記されている(創世記12-36)。<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%8F%E3%83%A0" title="アブラハム">アブラハム</a>は<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%93%E3%83%AD%E3%83%8B%E3%82%A2" title="バビロニア">バビロニア</a>から出発して、<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%8A%E3%83%B3" title="カナン">カナン</a>(現在のイスラエル/パレスチナ)にやってきた遊牧民の族長であり、神から祝福を受け諸民族の父になるという約束を与えられた(創世記12:2)。<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B5%E3%82%AF" title="イサク">イサク</a>はアブラハムの息子であり、彼にも子孫が栄える旨が神から約束されている(創世記26:24)。さらにその息子が<a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%82%B3%E3%83%96_(%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8)" title="ヤコブ (旧約聖書)">ヤコブ</a>であり、彼と契約を結んだ神はヤコブとその子孫にカナンの土地を与えると約束している。ヤコブはこの契約で<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB" title="イスラエル">イスラエル</a>と改名し、彼の子孫はイスラエル人と呼ばれるようになった(創世記32:29、35:10)。ヤコブは12人の男子および数人の女子をもうけたが、男子それぞれがイスラエル十二氏族の長とされている(創世記29-30)。つまりヤコブがイスラエル/ユダヤ人の始祖である。 </p><p>創世記には、この族長の3代記に続けてヤコブの末子の<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%BB%E3%83%95_(%E3%83%A4%E3%82%B3%E3%83%96%E3%81%AE%E5%AD%90)" title="ヨセフ (ヤコブの子)">ヨセフ</a>の物語が記されている(創世記37-50)。兄たちに殺されかけて<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88" title="エジプト">エジプト</a>に奴隷として売り飛ばされながら、夢の解き明かし<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>と実力で立身出世してエジプトの宰相にまで登りつめ、飢饉に苦しむようになった父と兄たちをエジプトに呼び寄せて救う話である。創世記では、これらの他に悪徳の町である<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%89%E3%83%A0%E3%81%A8%E3%82%B4%E3%83%A2%E3%83%A9" title="ソドムとゴモラ">ソドムとゴモラ</a>の滅亡(創世記18:20-19:28)、ヤコブと神の使者との格闘などの話(創世記32:23-33)が有名である。 </p><p>また創世記には、多くの系図が含まれておりイスラエル周辺部族の縁起等も語られている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="モーセと律法"><span id=".E3.83.A2.E3.83.BC.E3.82.BB.E3.81.A8.E5.BE.8B.E6.B3.95"></span>モーセと律法</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=4" title="節を編集: モーセと律法"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a>は以上で終わり、物語は<a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">出エジプト記</a>につながっていく。前述のヨセフの時代にエジプトに移住していたイスラエル人達は、王朝が変ったために、やがて迫害されるようになる(出エジプト1:1-14)。そこに、エジプト人として教育を受けた<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB" title="モーセ">モーセ</a>(出エジプト2:1-10)が、神から召命を受けて立ち上がり(出エジプト3:1-4:17)イスラエル人たちを率いてエジプトを脱出し(出エジプト5:1-15:21)、神が族長ヤコブに約束した「乳と蜜の流れる」カナンの地を目指しながら40年間<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%8A%E3%82%A4%E5%8D%8A%E5%B3%B6" title="シナイ半島">シナイ半島</a>で放浪する(出エジプト15:22-40:38、民数記)。モーセが数々の奇跡でエジプト王を威嚇し(出エジプト7:8-11:10)、追跡するエジプト軍を逃れるために海を二つに割ってその間を通っていくシーン(出エジプト13:17-30)などは有名であり、映像化もされている。現在も続くユダヤ教の行事、たとえば<a href="/wiki/%E9%81%8E%E8%B6%8A%E3%81%97%E7%A5%AD" class="mw-redirect" title="過越し祭">過越祭</a>/除酵祭、<a href="/wiki/%E4%BB%AE%E5%BA%B5%E3%81%AE%E7%A5%AD" class="mw-redirect" title="仮庵の祭">仮庵祭</a>などはこの出エジプトおよび荒野流浪の故事にちなむものとされており、ユダヤ文化の中でも特別で象徴的な位置を占める物語である<sup id="cite_ref-FOOTNOTE加藤61–64『旧約聖書の誕生』_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE加藤61–64『旧約聖書の誕生』-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%8A%E3%82%A4%E5%B1%B1" title="シナイ山">シナイ山</a>でモーセとイスラエル人は神から<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E3%81%AE%E5%8D%81%E6%88%92" title="モーセの十戒">十戒</a>を授かり(出エジプト20:1-16)、他にも様々な祭儀規定や倫理規定、法律が言い渡される(出エジプト19:1-34:35)。十戒は多神教の禁止や<a href="/wiki/%E5%81%B6%E5%83%8F%E5%B4%87%E6%8B%9D" title="偶像崇拝">偶像崇拝</a>の禁止に始まり、殺人・姦淫・窃盗を禁止し、父母への敬愛や隣人愛などの倫理を規定するものであるが、この十戒を基にして神はイスラエル人全体と契約を結ぶ。このシナイ山での契約は、ユダヤ教の重要な原点のひとつとされている。「ヤーウェ(<a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%83%8F%E3%82%A6%E3%82%A7" title="ヤハウェ">ヤハウェ</a>)」という神の名はモーセの召命時に初めて明かされ(出エジプト3:13-15)、モーセ以前には「アブラハムの神」「イサクの神」「ヤコブの神」という呼ばれ方でしか知られていなかった部族の神が、名前を明かした状態で民衆全体と契約を結んだのである。 </p><p><a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">出エジプト記</a>の他にも<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レビ記</a>、<a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数記</a>、<a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a>には、おびただしい量の法律、倫理規定、禁忌規定、祭祀規定が記されており、これらをまとめて<a href="/wiki/%E5%BE%8B%E6%B3%95" class="mw-disambig" title="律法">律法</a>(トーラー、原義は「教え」)と呼ぶ。たとえば法律としては「ある人の牛が隣人の牛を突いて死なせた場合、生きている方の牛を売って折半し、死んだほうの牛も折半する」など細かな規定に及んでいる(出エジプト21:35)。倫理規定としては「自分自身を愛するように隣人を愛しなさい」(レビ19:18)など、禁忌規定としては豚食や鱗のない魚を食べることの禁止(レビ記11章、申命記14章など)であるとか子ヤギの肉を乳で煮てはいけない(申命14:21)だとかの細かな食物規定であり、祭祀については祭壇の寸法までが細かに指示されている(出エジプト25-28章)。<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レビ記</a>、<a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数記</a>、<a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a>は物語よりは律法の記載がほとんどであり、ユダヤ教の伝統では創世記から申命記までの五書全体を律法と呼んでいる。また、これらの律法はモーセが神から伝えられたものであるし、五書自体もモーセ自身が執筆したという聖書自身の記述と伝承があったために<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a>という呼ばれ方がなされていた。イエス・キリストも「モーセの律法」と呼んだとされる<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template nowrap">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E5%8F%AF%E8%83%BD%E6%80%A7" title="Wikipedia:検証可能性"><span title="この記述には出典が示されていますが無効です。(2024年3月)">出典無効</span></a></i>&#93;</sup>。 </p><p><a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a>の最後で<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%AB%E3%83%80%E3%83%B3%E5%B7%9D" title="ヨルダン川">ヨルダン川</a>東岸から約束の地であるカナンを遠く望んだモーセは、そこでヨシュアを後継者に指名して後、モアブの地で没する。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="歴史記述"><span id=".E6.AD.B4.E5.8F.B2.E8.A8.98.E8.BF.B0"></span>歴史記述</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=5" title="節を編集: 歴史記述"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a>から続けて、<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2%E8%A8%98" title="ヨシュア記">ヨシュア記</a>では<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2" title="ヨシュア">ヨシュア</a>に率いられたイスラエル人たちによってカナンの諸都市が攻略され、そこに移住していく様子が描かれる。角笛を吹き鳴らすと<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AA%E3%82%B3%E3%81%AE%E5%A3%81" title="エリコの壁">城壁</a>が崩れ落ちた(ヨシュア記6:20)とされる<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AA%E3%82%B3%E3%81%AE%E6%88%A6%E3%81%84" title="エリコの戦い">エリコへの攻略</a>(ヨシュア記2-6)などが有名。 </p><p>ヨシュアに続いて、<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%83%9C%E3%83%A9" title="デボラ">デボラ</a>(士師記4-5)、<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%87%E3%82%AA%E3%83%B3" title="ギデオン">ギデオン</a>(士師記6-8)、<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%BD%E3%83%B3" title="サムソン">サムソン</a>(士師記13-16)といった軍事指導者が続いていくのだが、彼らは<a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB" title="士師">士師</a>と称され、部族連合体であったイスラエル人たちの裁判官と軍事指導者の役割を兼ねていた。また、軍事判断によって神の意向を民に伝えていたことから彼らは<a href="/wiki/%E9%A0%90%E8%A8%80%E8%80%85" title="預言者">預言者</a>でもある。これらの士師たちの活躍を描いたのが<a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB%E8%A8%98" title="士師記">士師記</a>であり、女性の間諜によって髪を切られて力を失って殺される<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%BD%E3%83%B3" title="サムソン">サムソン</a>の話などが有名である。 </p><p>最後の<a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB" title="士師">士師</a>が<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB" title="サムエル">サムエル</a>である。ここで物語は<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a>に移り、イスラエル部族連合体が王制国家に移行する様子が描かれている。民衆の要求に応えて渋々ながらではあるがサムエルは<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%82%A6%E3%83%AB" title="サウル">サウル</a>を王に指名するのである(サムエル上9-10)。 </p><p><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%82%A6%E3%83%AB" title="サウル">サウル</a>は<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%A2%E3%83%B3%E4%BA%BA" class="mw-redirect" title="アンモン人">アンモン人</a>や<a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%83%86%E4%BA%BA" title="ペリシテ人">ペリシテ人</a>との戦争に勝つなど功績をあげるが(サムエル上11-14)、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%9E%E3%83%AC%E3%82%AF%E4%BA%BA" title="アマレク人">アマレク人</a>との戦いで神の意に背いたためにサムエルから遠ざけられた(サムエル上15)。<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%82%A6%E3%83%AB" title="サウル">サウル</a>に次いでサムエルから王に指名されるのが羊飼いであった<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%93%E3%83%87" title="ダビデ">ダビデ</a>である(サムエル上16:1-13)。サウルとダビデとの確執は詳細に描かれるが(サムエル上16-30)、最後にサウルは戦死して(サムエル上31)、ダビデが王国を継ぐことになる。 </p><p><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%93%E3%83%87" title="ダビデ">ダビデ</a>はまず南部のユダの王となり(サムエル下2:1-7)、次いで北部のイスラエルの王となった(サムエル下5:1-5)。そして<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AB%E3%82%B5%E3%83%AC%E3%83%A0" title="エルサレム">エルサレム</a>に遷都し(サムエル下5:6-12)、外敵を破って(サムエル下5:17-25,8:1-14など)、王国を確立して旧約聖書中最大の賛辞を受けている王である。また、<a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a>に収められた歌の多くはダビデの作になるものとされており、文武に秀で神に愛でられた王として描かれている。<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a>はこのダビデ王の治世までを描いており、そこから先は<a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>に渡される。なお、キリスト教の旧約聖書でサミュエル記の前に挿入されている<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%84%E8%A8%98" title="ルツ記">ルツ記</a>は外国人であったルツがダビデの曽祖父ボアズに嫁ぐ話で、キリストの贖い(買い戻し)の型であるとされる。 </p><p>王国はダビデの息子の<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%AD%E3%83%A2%E3%83%B3" title="ソロモン">ソロモン</a>王の時代に最盛期を迎える。彼はダビデがエルサレムに運び込んだ「契約の箱」を安置するための壮麗な神殿を建築してユダヤ教の中心地としてのエルサレムを確立し、次いで自らのために豪華な宮殿を造営した。旧約聖書ではその富の噂を聞きつけて遠国からの献納が絶えなかったとしている。その中では<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%90%E3%81%AE%E5%A5%B3%E7%8E%8B" title="シバの女王">シバの女王</a>の来訪などが有名であろう(列王上10章、歴代下9章)。新約聖書の中でも「ソロモン王の栄華」といった言葉が登場する。またソロモンは知恵に優れた者とされており、格言集である<a href="/wiki/%E7%AE%B4%E8%A8%80" title="箴言">箴言</a>はソロモン王に帰せられている。しかし、ソロモンは神殿や宮殿の造営を過酷な課税で賄っていたために、ことに北部の反感を買った(列王上12:4など)。王の死後、北部のイスラエル王国と南部のユダ王国に分裂することになる。 </p><p><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>はこの後、南北の王朝史を綴っていくことになる。それによれば、北部のイスラエル王国は短命な王朝が相次ぎ最後には<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%82%A2" title="アッシリア">アッシリア</a>に滅ぼされてしまう。また南部ユダ王国ではダビデ王の血筋が続くものの最後には<a href="/wiki/%E6%96%B0%E3%83%90%E3%83%93%E3%83%AD%E3%83%8B%E3%82%A2" title="新バビロニア">バビロニア</a>に滅ぼされ、神殿は破壊されて多数の国民が連行されてしまう(<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%93%E3%83%AD%E3%83%B3%E6%8D%95%E5%9B%9A" title="バビロン捕囚">バビロン捕囚</a>)。ユダ王国では、宗教改革が行われたことが伝えられており、ヨシア王の時代にモーセの律法が再発見されたという(列王下22章)。 </p><p><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌</a>は<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a>と<a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>と内容的に重複する歴史書であるが、南王国の立場から書かれていて、北王国については何も書かれていない。 </p><p>バビロン捕囚での様子は旧約聖書の歴史書には記されず、預言書の中から窺い知るしかない。<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="イザヤ書">イザヤ書</a>や<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="エレミヤ書">エレミヤ書</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BC%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="エゼキエル書">エゼキエル書</a>、原<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニエル書</a>がバビロン捕囚の時代に編纂されたと推定されており、流謫の嘆きが語られているし、<a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a>の中にも捕囚時代が反映しているとされる歌が収められている(<a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87137%E7%AF%87" class="mw-redirect" title="詩篇137篇">詩篇137</a>:1-6)。また、<a href="/wiki/%E5%93%80%E6%AD%8C" title="哀歌">哀歌</a>はエルサレム陥落を嘆いたとされる歌をまとめたものである。 </p><p>やがてバビロニアが<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B1%E3%83%A1%E3%83%8D%E3%82%B9%E6%9C%9D" title="アケメネス朝">ペルシャ</a>に滅ぼされると、ユダヤへの帰還活動が始まる。<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ記</a>によれば第一次帰還が<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A5%E3%83%AD%E3%82%B9%E5%A4%A7%E7%8E%8B" class="mw-redirect" title="キュロス大王">キュロス王</a>の布告で実施されるのだが、他民族の抵抗により神殿復興は叶わなかった。<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%AC%E3%82%A4%E3%82%AA%E3%82%B91%E4%B8%96" title="ダレイオス1世">ダレイオス1世</a>の時代になって神殿建設が許可され、エルサレム神殿は復興する。その後、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%82%BF%E3%82%AF%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%82%AF%E3%82%BB%E3%82%B91%E4%B8%96" title="アルタクセルクセス1世">アルタクセルクセス王</a>の時代に「モーセの律法に詳しい書記官」である<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9" title="エズラ">エズラ</a>がペルシャ帝国からエルサレムに派遣されて、ペルシャ王の「献酌官」<a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%98%E3%83%9F%E3%83%A4" title="ネヘミヤ">ネヘミヤ</a>と共にモーセの律法の復興運動を起こしたことが<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ記</a>、<a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%98%E3%83%9F%E3%83%A4%E8%A8%98" title="ネヘミヤ記">ネヘミヤ記</a>で描かれている。エズラは外国人との結婚を無効宣告し、ユダヤ人の純化運動を進めた。ここで復興された神殿が<a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%B9%E3%83%A2%E3%83%B3%E7%8E%8B%E6%9C%9D" class="mw-redirect" title="ハスモン王朝">ハスモン王朝</a>時代に拡張され、イエスの時代に至っている。 </p><p>キリスト教の旧約聖書にある<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98" title="エステル記">エステル記</a>は、この時期にペルシャ王の后になったユダヤ人女性エステルについての挿話である。 </p><p>以上、旧約聖書における歴史記述を概観したが、王国時代の歴史記述が最も詳しく、バビロン捕囚以後の歴史は断片的にしか語られていない。<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AD%E3%83%89%E3%83%88%E3%82%B9" title="ヘロドトス">ヘロドトス</a>の『歴史』で有名な<a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%83%A3%E6%88%A6%E4%BA%89" class="mw-redirect" title="ペルシャ戦争">ペルシャ戦争</a>も、ユダヤは軍隊の通行路に当たっていたと考えられるが、旧約聖書では全く言及されておらず、歴史記述が途切れている。 </p><p>例外として、ヘレニズム時代の<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%98%E3%83%AC%E3%83%88%E3%81%AE%E8%A8%80%E8%91%89" title="コヘレトの言葉">コヘレトの言葉</a>、<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニエル書</a>、<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E6%88%A6%E4%BA%89" title="マカバイ戦争">マカバイ戦争</a>とハスモン朝の勃興を描いた<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカバイ記</a>がある。ペルシャが<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%80%E3%83%BC%E5%A4%A7%E7%8E%8B" class="mw-redirect" title="アレクサンダー大王">アレクサンダー大王</a>によって滅ぼされるとユダヤは大王の死後に成立した<a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%AC%E3%82%A6%E3%82%B3%E3%82%B9%E6%9C%9D" title="セレウコス朝">セレウコス朝</a>の支配下に入るのだが、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%AA%E3%82%B3%E3%82%B94%E4%B8%96%E3%82%A8%E3%83%94%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%8D%E3%82%B9" title="アンティオコス4世エピファネス">アンティオコス4世</a>はエルサレム神殿を略奪し、ユダヤ教を迫害したためにハスモン家の主導で反乱が起こる。ユダヤ人はこの反乱によって再独立を果たし、ハスモン王朝が成立するのである。新約聖書に登場する<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AD%E3%83%87%E5%A4%A7%E7%8E%8B" title="ヘロデ大王">ヘロデ大王</a>もハスモン王朝に連なっている。なお、このマカバイ記はユダヤ教やプロテスタントでは<a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E6%AD%A3%E5%85%B8" title="聖書正典">聖書正典</a>とされておらず、<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E6%95%99%E4%BC%9A" title="カトリック教会">カトリック教会</a>や<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a>が正典とする<a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AD%A3%E5%85%B8" title="第二正典">第二正典</a>の一つである。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="預言者たちの事跡と預言書"><span id=".E9.A0.90.E8.A8.80.E8.80.85.E3.81.9F.E3.81.A1.E3.81.AE.E4.BA.8B.E8.B7.A1.E3.81.A8.E9.A0.90.E8.A8.80.E6.9B.B8"></span>預言者たちの事跡と預言書</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=6" title="節を編集: 預言者たちの事跡と預言書"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101304250">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%;font-size:90%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style><table class="box-節スタブ plainlinks metadata ambox mbox-small-left ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Wiki_letter_w_cropped.svg" class="mw-file-description"><img alt="[icon]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/20px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png" decoding="async" width="20" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/30px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/40px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png 2x" data-file-width="44" data-file-height="31" /></a></span></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">この節の<a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit">加筆</a>が望まれています。</div></td></tr></tbody></table> <p><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>では王朝史の他に、主に北部イスラエル王国で活躍した預言者たちの様子が描かれている。<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AA%E3%83%A4" title="エリヤ">エリヤ</a>、その弟子である<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%83%A3" title="エリシャ">エリシャ</a>、あるいは<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A2%E3%82%B9" class="mw-disambig" title="アモス">アモス</a>、<a href="/w/index.php?title=%E3%83%9B%E3%82%BB%E3%82%A2_(%E9%A0%90%E8%A8%80%E8%80%85)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ホセア (預言者) (存在しないページ)">ホセア</a>といった預言者たちは宮廷に属さず、在野にあって神からの言葉を吐き鋭く王政を批判した。預言者たちの批判とは、国家と民衆が神を忘れて偶像崇拝に陥っているとするものである。また<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AB_(%E9%A0%90%E8%A8%80%E8%80%85)" title="ミカ (預言者)">ミカ</a>は南部ユダ王国において神殿が破壊されることを予言した。 </p><p>そもそも旧約聖書では出エジプト記の時代から、(1)民衆が神を忘れて偶像崇拝に走り、(2)それを神が見て怒るが、(3)義人が神と民衆の間をとりなす、というパターンが繰り返されてきたが、列王記以降の預言者たちの事跡もこれをなぞっている。 </p><p>旧約聖書の中で三大預言者と呼ばれているのは<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4" title="イザヤ">イザヤ</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4" title="エレミヤ">エレミヤ</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BC%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%AB" title="エゼキエル">エゼキエル</a>であり、ことにイザヤは大部の<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="イザヤ書">イザヤ書</a>を残している。 </p><p>旧約聖書にはこの他に12小預言書として、ホセア書、ヨエル書、アモス書、オバデヤ書、ヨナ書、ミカ書、ナホム書、ハバクク書、ゼファニヤ書、ハガイ書、ゼカリヤ書、マラキ書などが収められている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="黙示"><span id=".E9.BB.99.E7.A4.BA"></span>黙示</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=7" title="節を編集: 黙示"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>預言書には、世界の終末と神による新時代の到来を、特異なビジョンで描き出すことがしばしば行われた。イザヤ書24-27章、34-35章、65-66章、ゼカリヤ書9-14章、ヨエル書などにそういった記述が認められるが、もっとも有名なものはダニエル書である。この黙示の記述は新約聖書の時代にも及んでおり、福音書の中にも終末予言が現れ(マルコ13章、マタイ24章、ルカ21:5-33)、<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8F%E3%83%8D%E9%BB%99%E7%A4%BA%E9%8C%B2" class="mw-redirect" title="ヨハネ黙示録">ヨハネ黙示録</a>なども書かれた。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="知恵文学"><span id=".E7.9F.A5.E6.81.B5.E6.96.87.E5.AD.A6"></span>知恵文学</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=8" title="節を編集: 知恵文学"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E7%AE%B4%E8%A8%80" title="箴言">箴言</a>は教訓集・格言集であり、1章1節に「イスラエルの王、ダビデの子、ソロモンの箴言」とあり、<a href="/wiki/%E4%BC%9D%E9%81%93%E8%80%85%E3%81%AE%E6%9B%B8" class="mw-redirect" title="伝道者の書">伝道者の書</a>・<a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a>と共に<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%AD%E3%83%A2%E3%83%B3" title="ソロモン">ソロモン</a>によって書かれたと伝統的に考えられている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="詩歌"><span id=".E8.A9.A9.E6.AD.8C"></span>詩歌</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=9" title="節を編集: 詩歌"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a>などには、古い歌に由来すると推定されるものが散見されるが(たとえば、ミリヤムの歌、デボラの歌など)、イスラエル王国時代になると<a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a>、<a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a>などに多くの詩歌がまとめて編集されるようになった。<a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a>はその多くがダビデの作、<a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a>はソロモンの作と伝えられているが、実際には様々な著者の作品が時間をかけて編纂されてきたものであろうと批判的な学者は推測している<sup class="noprint Template-Fact">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%80%8C%E8%A6%81%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%80%8D%E3%82%92%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%9F%E6%96%B9%E3%81%B8" title="Wikipedia:「要出典」をクリックされた方へ"><span title="この記述には信頼できる情報源の提示が求められています。(2024年3月)">要出典</span></a></i>&#93;</sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。ユダヤ教・キリスト教の典礼に今も用いられており、ヨーロッパの近代文学にも影響を与えた。なお、<a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a>は恋愛歌であり、開放的な描写も多い<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。しかし、ユダヤ教は伝統的にこれをユダヤ民族に対する神の愛と解釈し、キリスト教は教会に対するキリストの愛と解釈してきた。<a href="/wiki/%E5%93%80%E6%AD%8C" title="哀歌">哀歌</a>はエルサレム陥落と神殿破壊を嘆く歌であり、伝統的に<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4" title="エレミヤ">エレミヤ</a>の作であるとされている<sup class="noprint Template-Fact">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%80%8C%E8%A6%81%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%80%8D%E3%82%92%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%9F%E6%96%B9%E3%81%B8" title="Wikipedia:「要出典」をクリックされた方へ"><span title="この記述には信頼できる情報源の提示が求められています。(2024年3月)">要出典</span></a></i>&#93;</sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="内容に対する意義付け"><span id=".E5.86.85.E5.AE.B9.E3.81.AB.E5.AF.BE.E3.81.99.E3.82.8B.E6.84.8F.E7.BE.A9.E4.BB.98.E3.81.91"></span>内容に対する意義付け</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=10" title="節を編集: 内容に対する意義付け"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ユダヤ教"><span id=".E3.83.A6.E3.83.80.E3.83.A4.E6.95.99"></span>ユダヤ教</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=11" title="節を編集: ユダヤ教"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="ユダヤ教">ユダヤ教</a>にとっては、『(旧約)聖書』は唯一の正典であり、現在も行動を律する文字通りの法である。民族の歴史を伝え、イスラエルの地を民族の故地とする精神的な基盤を与え、行為と歴史の両面において文化的な一体性を与える書でもある。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="キリスト教"><span id=".E3.82.AD.E3.83.AA.E3.82.B9.E3.83.88.E6.95.99"></span>キリスト教</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=12" title="節を編集: キリスト教"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>対して、将来にユダヤを復興するメシア王を約束する『旧約聖書』を、キリスト教徒は<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%BB%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88" title="イエス・キリスト">イエス・キリスト</a>の出現を約束する救済史として読む。『旧約聖書』の代名詞にも使われる「律法」はもはやキリスト教徒の戒律ではないが、キリスト教徒にとっては『旧約聖書』の完成がイエス・キリストとその使信であり依然として重要な意義をもっているとされている。 </p><p>旧約聖書は「律法と預言者と諸書」、「律法と預言者と詩篇」(<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%81%AB%E3%82%88%E3%82%8B%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E6%9B%B8" title="ルカによる福音書">ルカ</a>24:44)、「律法」(<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%81%AB%E3%82%88%E3%82%8B%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E6%9B%B8" title="マタイによる福音書">マタイ</a>5:17-18、<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8F%E3%83%8D%E3%81%AB%E3%82%88%E3%82%8B%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E6%9B%B8" title="ヨハネによる福音書">ヨハネ</a>10:34)と呼ばれていた。旧約聖書と<a href="/wiki/%E6%96%B0%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新約聖書">新約聖書</a>を合わせて「律法と預言者および福音と使徒」(アレキサンドリアのクレメンス、<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%83%AB%E3%83%88%E3%82%A5%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%8C%E3%82%B9" title="テルトゥリアヌス">テルトゥリアヌス</a>)、「律法と福音」(クラウディウス、アポリナリウス、エイレナイオス)と呼ぶ表現があり、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%A6%E3%82%B0%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%8C%E3%82%B9" title="アウグスティヌス">アウグスティヌス</a>が引用した<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%AA%E3%82%AD%E3%82%A2%E3%81%AE%E3%82%A4%E3%82%B0%E3%83%8A%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%AA%E3%82%B9" title="アンティオキアのイグナティオス">イグナティウス</a>の「新約聖書は、旧約聖書の中に隠されており、旧約聖書は、新約聖書の中に現わされている。」ということばは有名である<sup id="cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p><a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a>で祈る伝統は古くからあった。これは、<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a>が<a href="/wiki/%E8%81%96%E8%A9%A0" class="mw-redirect" title="聖詠">聖詠</a>と呼ぶものである。旧約時代に詩篇は歌われていたが、今日でも<a href="/w/index.php?title=%E8%A9%A9%E7%AF%87%E6%AD%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="詩篇歌 (存在しないページ)">詩篇歌</a>があり、<a href="/wiki/%E6%94%B9%E9%9D%A9%E6%B4%BE%E6%95%99%E4%BC%9A" title="改革派教会">改革派教会</a>には<a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A5%E3%83%8D%E3%83%BC%E3%83%96%E8%A9%A9%E7%AF%87%E6%AD%8C" title="ジュネーブ詩篇歌">ジュネーブ詩篇歌</a>がある<sup id="cite_ref-FOOTNOTE森川『フランス・プロテスタント』_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE森川『フランス・プロテスタント』-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>キリストを知るまでは神を知ることは出来ないので、旧約は不必要だとする見解に対し、<a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%94%B9%E9%9D%A9%E6%B4%BE%E6%95%99%E4%BC%9A" title="日本キリスト改革派教会">日本キリスト改革派教会</a>の創立者である<a href="/wiki/%E5%B2%A1%E7%94%B0%E7%A8%94" title="岡田稔">岡田稔</a><a href="/wiki/%E7%89%A7%E5%B8%AB" title="牧師">牧師</a>は次のように述べている。 </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r86501635">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 40px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:left;padding-left:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><div>「キリスト教の宣教の最初は旧約聖書の知識がある人に福音が伝えられたため、イエス・キリストが救い主であると伝えればよかったが、真の神を知らない異教徒の日本人に福音伝道するためには、旧約聖書が必要である」</div><div class="templatequotecite">&#8212;<cite><sup id="cite_ref-FOOTNOTE岡田『キリストの教会』_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE岡田『キリストの教会』-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</cite></div></blockquote> <p><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E7%A5%9E%E5%AD%A6%E6%A0%A1" title="中央神学校">中央神学校</a>のチャップマン教授は、「旧約聖書には異教の偶像崇拝について書かれてあるが、戦前の教派はその旧約聖書の知識を欠いていたために、神社を参拝する偶像崇拝に対してもろかった」と指摘する<sup id="cite_ref-FOOTNOTE1971『中央神学校の回想』_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE1971『中央神学校の回想』-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。チャップマン教授は日本で旧約聖書の大切さを早くに主張した<sup id="cite_ref-FOOTNOTE中村『日本における福音派の歴史』_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE中村『日本における福音派の歴史』-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p><a href="/wiki/%E5%AE%97%E6%95%99%E6%94%B9%E9%9D%A9" title="宗教改革">宗教改革</a>者、<a href="/wiki/%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%82%BF%E3%83%B3" title="ピューリタン">ピューリタン</a>などは旧約聖書から説教を行ったが、<a href="/wiki/%E9%AB%98%E7%AD%89%E6%89%B9%E8%A9%95" title="高等批評">高等批評</a>、<a href="/wiki/%E8%87%AA%E7%94%B1%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E7%A5%9E%E5%AD%A6" title="自由主義神学">自由主義神学</a>の影響により、今日では旧約聖書から説教することが少なくなっていると言われる<sup id="cite_ref-FOOTNOTEロイドジョンズ中台2008_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEロイドジョンズ中台2008-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template nowrap">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B#出典の示し方" title="Wikipedia:出典を明記する"><span title="この文献のどこを出典としているのか、該当するページ番号の特定が求められています。(2025年1月)">要ページ番号</span></a></i>&#93;</sup>。これを反映して、日本の旧約聖書のみの一冊版聖書は新日本聖書刊行会による「聖書 新改訳2017」のKindle版と日本聖書協会による新共同訳のKindle版しかなく<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>、紙媒体の旧約聖書のみの出版は途絶えている。かつては旧約聖書のみの関根正雄訳<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>や旧約聖書のみの新改訳第3版が一冊で出されていた。正教会は旧約聖書のみの分売を薦めていない。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="成立過程"><span id=".E6.88.90.E7.AB.8B.E9.81.8E.E7.A8.8B"></span>成立過程</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=13" title="節を編集: 成立過程"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E5%85%B8%E5%8C%96" title="正典化">正典化</a>」を参照</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101304250" /><table class="box-出典の明記 plainlinks metadata ambox mbox-small-left ambox-content ambox-出典の明記" role="presentation" style="width:auto;"><tbody><tr><td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/50px-Question_book-4.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/75px-Question_book-4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/100px-Question_book-4.svg.png 2x" data-file-width="262" data-file-height="204" /></span></span></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>この節は<a href="/wiki/Wikipedia:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E5%8F%AF%E8%83%BD%E6%80%A7" title="Wikipedia:検証可能性">検証可能</a>な<a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BF%A1%E9%A0%BC%E3%81%A7%E3%81%8D%E3%82%8B%E6%83%85%E5%A0%B1%E6%BA%90" title="Wikipedia:信頼できる情報源">参考文献や出典</a>が全く示されていないか、不十分です。</b><span class="hide-when-compact"> <a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B" title="Wikipedia:出典を明記する">出典を追加</a>して記事の信頼性向上にご協力ください。<small>(<a href="/wiki/Template:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%81%AE%E6%98%8E%E8%A8%98/doc" title="Template:出典の明記/doc">このテンプレートの使い方</a>)</small><br /><small><span class="plainlinks">出典検索<a href="/wiki/Template:Find_sources_mainspace" title="Template:Find sources mainspace"><sup>?</sup></a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&amp;as_eq=wikipedia&amp;q=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22&amp;num=50">"旧約聖書"</a>&#160;–&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&amp;q=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22&amp;tbm=nws">ニュース</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&amp;tbs=bks:1&amp;q=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22">書籍</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.co.jp/scholar?num=100&amp;hl=ja&amp;q=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22">スカラー</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/opensearch/search?lang=ja&amp;q=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22&amp;range=2&amp;count=200&amp;sortorder=1&amp;type=0">CiNii</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstage.jst.go.jp/result/global/-char/ja?globalSearchKey=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22">J-STAGE</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ndlsearch.ndl.go.jp/api/openurl?any=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22">NDL</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dlib.jp/?q=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22">dlib.jp</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://jpsearch.go.jp/csearch/jps-cross?csid=jps-cross&amp;keyword=%22%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%22">ジャパンサーチ</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/">TWL</a></span></small></span> <span class="date-container"><i>(<span class="date"><span title="2024年3月">2024年3月</span></span>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <p>『旧約聖書』は断続的かつ長い期間に渡り、立場の異なる多くの人々や学派のようなグループが関わり、何度も大きな増補・改訂・編纂が行われ、その過程はかなり複雑なものであったとも推測されるが、異論もあり、いまだに定説を見ないのが現状である。聖書の記述には誤りが無いと信じるプロテスタントの<a href="/wiki/%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E6%B4%BE" title="福音派">福音派</a>は、旧約聖書は聖書記者によって書かれた時から正典としての権威を持っていたと認め<sup id="cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>、<a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a>4:2「私があなたがたに命じることばに、つけ加えてはならない。また減らしてはならない」という記述等から、増補・改訂はなかったとする。一方、<a href="/wiki/%E8%87%AA%E7%94%B1%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E7%A5%9E%E5%AD%A6" title="自由主義神学">自由主義神学</a>(リベラル)では聖書は段階的に正典化されていったとする<sup id="cite_ref-FOOTNOTE新聖書辞典_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE新聖書辞典-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template nowrap">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B#リンク切れの回避と修復" title="Wikipedia:出典を明記する"><span title="外部リンクがリンク切れとなっています。(2025年1月)">リンク切れ</span></a></i>&#93;</sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTE尾山『キリスト者の和解と一致』_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE尾山『キリスト者の和解と一致』-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="四資料仮説"><span id=".E5.9B.9B.E8.B3.87.E6.96.99.E4.BB.AE.E8.AA.AC"></span>四資料仮説</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=14" title="節を編集: 四資料仮説"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E6%96%87%E6%9B%B8%E4%BB%AE%E8%AA%AC" title="文書仮説">文書仮説</a>」および「<a href="/wiki/%E9%AB%98%E7%AD%89%E6%89%B9%E8%A9%95" title="高等批評">高等批評</a>」を参照</div> <p>歴史的キリスト教会が、<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB" title="モーセ">モーセ</a>を記者であるとしてきた<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a>(<a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a>・<a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">出エジプト記</a>・<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レビ記</a>・<a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数記</a>・<a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a>)に関しては、それを否定する<a href="/wiki/%E6%96%87%E6%9B%B8%E4%BB%AE%E8%AA%AC" title="文書仮説">四資料仮説</a>が19世紀より唱えられ、リベラル派の旧約聖書学の標準学説として知られている<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。ただし、この四資料仮説はあくまで仮説に過ぎず、細部に至るまで完全に合意されたものではない。近年においては、例えば日本基督教団出版による創世記注解がこの仮説に立たないと明言するなど、<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%86%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88" title="メインライン・プロテスタント">プロテスタント主流派</a>(メインライン)においても退けられつつある<sup id="cite_ref-FOOTNOTE月本日本基督教団出『創世記注解』_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE月本日本基督教団出『創世記注解』-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ユダヤ教での正典化"><span id=".E3.83.A6.E3.83.80.E3.83.A4.E6.95.99.E3.81.A7.E3.81.AE.E6.AD.A3.E5.85.B8.E5.8C.96"></span>ユダヤ教での正典化</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=15" title="節を編集: ユダヤ教での正典化"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="ユダヤ教">ユダヤ教</a>では、<a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%88%A6%E4%BA%89" title="ユダヤ戦争">ユダヤ戦争</a>後にユダヤ教を再編した<a href="/wiki/1%E4%B8%96%E7%B4%80" title="1世紀">1世紀</a>の終わりごろの<a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%83%A0%E3%83%8B%E3%82%A2%E4%BC%9A%E8%AD%B0" title="ヤムニア会議">ヤムニア会議</a>で正典が確認された。この<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E" title="ヘブライ語">ヘブライ語</a>本文を、<a href="/wiki/8%E4%B8%96%E7%B4%80" title="8世紀">8世紀</a>以降、マソラ学者が母音記号等を加えて編集したものが<b><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%BD%E3%83%A9%E6%9C%AC%E6%96%87" title="マソラ本文">マソラ本文</a></b>で、全24書である。現在のところ、これを印刷体で出版した頭字語BHS<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>が最も標準的なテキストとして利用されている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="キリスト教での正典化"><span id=".E3.82.AD.E3.83.AA.E3.82.B9.E3.83.88.E6.95.99.E3.81.A7.E3.81.AE.E6.AD.A3.E5.85.B8.E5.8C.96"></span>キリスト教での正典化</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=16" title="節を編集: キリスト教での正典化"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>これとは別に、紀元前250年頃から<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%82%A2%E8%AA%9E" title="ギリシア語">ギリシア語</a>に翻訳された<b><a href="/wiki/%E4%B8%83%E5%8D%81%E4%BA%BA%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="七十人訳聖書">七十人訳聖書</a></b>(セプトゥアギンタ)があるが、現代残されている複数の写本はその数が一致しているわけではない<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%82%A6%E3%83%AD" title="パウロ">パウロ</a>を含めたキリスト教徒が日常的に用い、新約聖書に引用されているのも主としてこのギリシア語の七十人訳であり、<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="キリスト教">キリスト教</a>は伝統的にこれを正典として扱ってきた。マソラ本文と<a href="#七十人訳聖書">七十人訳聖書</a>では構成と配列が異なる。 </p><p><a href="/wiki/%E6%9D%B1%E6%96%B9%E6%95%99%E4%BC%9A" title="東方教会">東方教会</a>も<a href="/wiki/%E8%A5%BF%E6%96%B9%E6%95%99%E4%BC%9A" title="西方教会">西方教会</a>も長らくこの七十人訳聖書を旧約聖書の<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E5%85%B8%E5%8C%96" title="正典化">正典</a>と基本的にみなしてきたが、その配列や数え方には一部異なるものがある。また西方教会では、正教会が正典とみなす文書の一部を<a href="/wiki/%E5%A4%96%E5%85%B8" title="外典">外典</a>とした。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="宗教改革における対立"><span id=".E5.AE.97.E6.95.99.E6.94.B9.E9.9D.A9.E3.81.AB.E3.81.8A.E3.81.91.E3.82.8B.E5.AF.BE.E7.AB.8B"></span>宗教改革における対立</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=17" title="節を編集: 宗教改革における対立"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E6%95%99%E4%BC%9A" title="カトリック教会">カトリック教会</a>は<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%AA%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%83%88%E5%85%AC%E4%BC%9A%E8%AD%B0" title="トリエント公会議">トリエント公会議</a>(<a href="/wiki/1546%E5%B9%B4" title="1546年">1546年</a>)で<a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%83%AB%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%82%BF" class="mw-redirect" title="ヴルガータ">ヴルガータ</a>がカトリック教会の公式聖書であると確認し、正典として旧約46巻、新約27巻をあげた。これは伝承によるとされる<sup id="cite_ref-FOOTNOTE和田1986189–190_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE和田1986189–190-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。カトリック教会は、プロテスタントが文書を取り除いたとする<sup id="cite_ref-FOOTNOTEマクグラス高柳2000194_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEマクグラス高柳2000194-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。カトリック教会が聖書に対する外的権威を「<a href="/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A_(%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99)" title="教会 (キリスト教)">教会</a>が付与」したとするのに対し、プロテスタント教会は「聖書の内的権威を教会が承認」したと考えている<sup id="cite_ref-FOOTNOTEマクグラス神代2002224_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEマクグラス神代2002224-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-4" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>その後、<a href="/wiki/16%E4%B8%96%E7%B4%80" title="16世紀">16世紀</a>の<a href="/wiki/%E5%AE%97%E6%95%99%E6%94%B9%E9%9D%A9" title="宗教改革">宗教改革</a>時に<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%AB%E3%82%BF%E3%83%BC" title="マルティン・ルター">マルティン・ルター</a>が聖書を<a href="/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E8%AA%9E" title="ドイツ語">ドイツ語</a>に翻訳するにあたり、それまで使われていた<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%86%E3%83%B3%E8%AA%9E" title="ラテン語">ラテン語</a>の聖書(<a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%83%AB%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%82%BF" class="mw-redirect" title="ヴルガータ">ヴルガータ</a>)からではなく<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E" title="ヘブライ語">ヘブライ語</a>原典から直接翻訳したため、ヘブライ語聖書に含まれる文書のみを内容とした聖書ができあがった。この「ヘブライ語聖書に含まれる文書のみを内容とした聖書」は、その後多くの<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%86%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88" title="プロテスタント">プロテスタント</a>諸派に受け継がれることになった。プロテスタント教会は、原語のヘブライ語で書かれた旧約聖書のみが<a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E5%8E%9F%E5%85%B8" title="聖書原典">聖書原典</a>にあるとして認めている<sup id="cite_ref-FOOTNOTE『ウェストミンスター信仰告白講解』_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE『ウェストミンスター信仰告白講解』-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTE宇田『現代福音主義神学』_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE宇田『現代福音主義神学』-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>プロテスタントが「<a href="/wiki/%E5%A4%96%E5%85%B8" title="外典">外典</a>」として排除する書物の一部は、カトリック教会と<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%AD%E3%83%A5%E3%83%A1%E3%83%8B%E3%82%BA%E3%83%A0" title="エキュメニズム">エキュメニカル派</a>の共同訳である『<a href="/wiki/%E6%96%B0%E5%85%B1%E5%90%8C%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新共同訳聖書">新共同訳聖書</a>』では「<a href="/wiki/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%E7%B6%9A%E7%B7%A8" title="旧約聖書続編">旧約聖書続編</a>」として掲載されている。 </p> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E7%BF%BB%E8%A8%B3" title="聖書翻訳">聖書翻訳</a>」および「<a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E8%AA%9E%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="日本語訳聖書">日本語訳聖書</a>」も参照</div> <p>これに対して、ロシア正教会は、旧約50巻新約27巻の計77巻で聖書を構成している<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="配列と一覧"><span id=".E9.85.8D.E5.88.97.E3.81.A8.E4.B8.80.E8.A6.A7"></span>配列と一覧</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=18" title="節を編集: 配列と一覧"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="マソラ本文の配列"><span id=".E3.83.9E.E3.82.BD.E3.83.A9.E6.9C.AC.E6.96.87.E3.81.AE.E9.85.8D.E5.88.97"></span>マソラ本文の配列</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=19" title="節を編集: マソラ本文の配列"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>以下の区分に従い、分類また配列する。 </p> <ul><li>律法(<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a>)(トーラー、原義は「教え」)</li> <li>預言者(ネビーイーム) <ul><li>前の預言者</li> <li>後の預言者 <ul><li>小預言者</li></ul></li></ul></li> <li>諸書(ケスービーム) <ul><li>真理(エメス)</li> <li>巻物(メギロース)</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="七十人訳聖書の配列"><span id=".E4.B8.83.E5.8D.81.E4.BA.BA.E8.A8.B3.E8.81.96.E6.9B.B8.E3.81.AE.E9.85.8D.E5.88.97"></span>七十人訳聖書の配列</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=20" title="節を編集: 七十人訳聖書の配列"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span class="anchor" id="七十人訳聖書"></span><span class="anchor" id="七十人訳聖書の配列"></span> <a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%BD%E3%83%A9%E6%9C%AC%E6%96%87" title="マソラ本文">マソラ本文</a>と若干分類法が異なり、そのため配列も異なっている。「歴史書」は<a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99" title="ユダヤ教">ユダヤ教</a>聖書の前の預言者・後の預言者・巻物に対応し、加えてユダヤ教で旧約外典とするものを含む。またユダヤ教で認める書でも「補遺」とされるユダヤ教にない部分を含むものがある。<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a>と<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E6%95%99%E4%BC%9A" title="カトリック教会">カトリック教会</a>では、伝統的に<a href="/wiki/%E4%B8%83%E5%8D%81%E4%BA%BA%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="七十人訳聖書">七十人訳聖書</a>の配列に基づいた聖書を使用してきた。詳しくは下記の<a href="#諸教派の旧約聖書配列の一覧">表</a>を参照。 </p> <ul><li>モーセ五書</li> <li>歴史書</li> <li>教訓書(知恵書)</li> <li>預言書 <ul><li>大預言書</li> <li><a href="/wiki/%E5%8D%81%E4%BA%8C%E5%B0%8F%E9%A0%90%E8%A8%80%E6%9B%B8" title="十二小預言書">小預言書</a><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>31<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="諸教派の旧約聖書配列の一覧"><span id=".E8.AB.B8.E6.95.99.E6.B4.BE.E3.81.AE.E6.97.A7.E7.B4.84.E8.81.96.E6.9B.B8.E9.85.8D.E5.88.97.E3.81.AE.E4.B8.80.E8.A6.A7"></span>諸教派の旧約聖書配列の一覧</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=21" title="節を編集: 諸教派の旧約聖書配列の一覧"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" style="text-align:center;" cellpadding="2" cellspacing="2"> <tbody><tr> <th>ユダヤ教</th> <th>正教会</th> <th>カトリック<sup id="cite_ref-hyou1_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou1-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></th> <th>プロテスタント </th></tr> <tr style="background-color:white;"> <td><a href="/wiki/%E5%BE%8B%E6%B3%95" class="mw-disambig" title="律法">律法</a>(トーラー)</td> <td colspan="3"><a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ccf;"> <td><a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ccf;"> <td><a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">出エジプト記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">エギペトを出づる記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">出エジプト記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">出エジプト記</a></td> </tr> <tr style="background-color:#ccf;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レビ記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レヴィト記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レビ記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レビ記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ccf;"> <td><a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数記</a></td> <td><a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数記</a></td> <td><a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数記</a></td> <td><a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ccf;"> <td><a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a></td> <td><a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">復傳律令</a></td> <td><a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a></td> <td><a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a> </td></tr> <tr style="background-color:white;"> <td>預言者(ネビーイーム):<br />前の預言者</td> <td colspan="3">歴史書 </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2%E8%A8%98" title="ヨシュア記">ヨシュア記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2%E8%A8%98" title="ヨシュア記">イイスス・ナビン記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2%E8%A8%98" title="ヨシュア記">ヨシュア記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2%E8%A8%98" title="ヨシュア記">ヨシュア記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB%E8%A8%98" title="士師記">士師記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB%E8%A8%98" title="士師記">士師記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB%E8%A8%98" title="士師記">士師記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB%E8%A8%98" title="士師記">士師記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td style="background-color:#555;"></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%84%E8%A8%98" title="ルツ記">ルフ記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%84%E8%A8%98" title="ルツ記">ルツ記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%84%E8%A8%98" title="ルツ記">ルツ記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">列王記</a>第一巻</td> <td><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a>上</td> <td><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a>上 </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">列王記</a>第二巻</td> <td><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a>下</td> <td><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a>下 </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>第三巻</td> <td><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>上</td> <td><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>上 </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>第四巻</td> <td><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>下</td> <td><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a>下 </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td rowspan="22" style="background-color:#555;"></td> <td><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌略</a>第一巻</td> <td><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌</a>上</td> <td><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌</a>上 </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌略</a>第二巻<sup id="cite_ref-hyou2_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou2-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌</a>下</td> <td><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌</a>下 </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E7%AC%AC1%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E6%9B%B8" title="第1エズラ書">エズドラ第一巻</a><sup id="cite_ref-hyou3_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou3-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td style="background-color:#555;"></td> <td style="background-color:#555;"> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズドラ第二巻</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%98%E3%83%9F%E3%83%A4%E8%A8%98" title="ネヘミヤ記">ネーミヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%98%E3%83%9F%E3%83%A4%E8%A8%98" title="ネヘミヤ記">ネヘミヤ記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%98%E3%83%9F%E3%83%A4%E8%A8%98" title="ネヘミヤ記">ネヘミヤ記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%93%E3%83%88%E8%A8%98" title="トビト記">トビト書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%93%E3%83%88%E8%A8%98" title="トビト記">トビト記</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td rowspan="2" style="background-color:#555;"> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%88%E8%A8%98" title="ユディト記">イウヂヒ書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-2" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%88%E8%A8%98" title="ユディト記">ユディト記</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-3" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98" title="エステル記">エスフィル書</a><sup id="cite_ref-hyou5_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou5-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98" title="エステル記">エステル記</a><sup id="cite_ref-hyou5_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-hyou5-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98" title="エステル記">エステル記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカウェイ記</a>第一巻<sup id="cite_ref-hyou4_42-4" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカバイ記</a>1<sup id="cite_ref-hyou4_42-5" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td rowspan="4" style="background-color:#555;"> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカウェイ記</a>第二巻<sup id="cite_ref-hyou4_42-6" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカバイ記</a>2<sup id="cite_ref-hyou4_42-7" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカウェイ記</a>第三巻<sup id="cite_ref-hyou6_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou6-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td rowspan="2" style="background-color:#555;"> </td></tr> <tr style="background-color:#fc9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカバイ記</a>4<sup id="cite_ref-hyou6_44-1" class="reference"><a href="#cite_note-hyou6-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr style="background-color:white;"> <td colspan="3">知恵文学 </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%96%E8%A8%98" title="ヨブ記">イオフ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%96%E8%A8%98" title="ヨブ記">ヨブ記</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%96%E8%A8%98" title="ヨブ記">ヨブ記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/wiki/%E8%81%96%E8%A9%A0" class="mw-redirect" title="聖詠">聖詠</a><sup id="cite_ref-hyou7_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou7-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩編</a></td> <td><a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a> </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/w/index.php?title=%E3%82%AA%E3%83%87%E3%82%B9%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="オデス書 (存在しないページ)">オデス書</a><sup id="cite_ref-hyou6_44-2" class="reference"><a href="#cite_note-hyou6-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-hyou8_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou8-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td style="background-color:#555;"></td> <td style="background-color:#555"> </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/wiki/%E7%AE%B4%E8%A8%80" title="箴言">箴言</a></td> <td><a href="/wiki/%E7%AE%B4%E8%A8%80" title="箴言">箴言</a></td> <td><a href="/wiki/%E7%AE%B4%E8%A8%80" title="箴言">箴言</a> </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%98%E3%83%AC%E3%83%88%E3%81%AE%E8%A8%80%E8%91%89" title="コヘレトの言葉">伝道書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%98%E3%83%AC%E3%83%88%E3%81%AE%E8%A8%80%E8%91%89" title="コヘレトの言葉">コヘレトの言葉</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%98%E3%83%AC%E3%83%88%E3%81%AE%E8%A8%80%E8%91%89" title="コヘレトの言葉">伝道の書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌(諸歌の歌)</a></td> <td><a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a></td> <td><a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a> </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/wiki/%E7%9F%A5%E6%81%B5%E3%81%AE%E6%9B%B8" title="知恵の書">ソロモンの知恵書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-8" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E7%9F%A5%E6%81%B5%E3%81%AE%E6%9B%B8" title="知恵の書">知恵の書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-9" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td rowspan="3" style="background-color:#555;"> </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A9%E6%9B%B8" title="シラ書">シラフの子イイススの知恵書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-10" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A9%E6%9B%B8" title="シラ書">シラ書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-11" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr style="background-color:#9f9;"> <td><a href="/w/index.php?title=%E3%82%BD%E3%83%AD%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%81%AE%E8%A9%A9%E7%AF%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ソロモンの詩篇 (存在しないページ)">ソロモンの詩篇</a><sup id="cite_ref-hyou6_44-3" class="reference"><a href="#cite_note-hyou6-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td style="background-color:#555;"> </td></tr> <tr style="background-color:white;"> <td>預言者(ネビーイーム):<br />後の預言者</td> <td colspan="3">大預言書<i></i> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="イザヤ書">イザヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="イザヤ書">イサイヤの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="イザヤ書">イザヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="イザヤ書">イザヤ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="エレミヤ書">エレミヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="エレミヤ書">イエレミヤの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="エレミヤ書">エレミヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="エレミヤ書">エレミヤ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td rowspan="3" style="background-color:#555;"></td> <td><a href="/wiki/%E5%93%80%E6%AD%8C" title="哀歌">哀歌</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%93%80%E6%AD%8C" title="哀歌">哀歌</a></td> <td><a href="/wiki/%E5%93%80%E6%AD%8C" title="哀歌">哀歌</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="バルク書">ワルフの預言書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-12" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="バルク書">バルク書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-13" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-hyou9_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou9-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td rowspan="2" style="background-color:#555;"> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E3%81%AE%E6%89%8B%E7%B4%99" title="エレミヤの手紙">イエレミヤの達書</a><sup id="cite_ref-hyou4_42-14" class="reference"><a href="#cite_note-hyou4-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-hyou9_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-hyou9-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BC%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="エゼキエル書">エゼキエル書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BC%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="エゼキエル書">イエゼキイリの預言</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BC%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="エゼキエル書">エゼキエル書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BC%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="エゼキエル書">エゼキエル書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td style="background-color:#555;"></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニイルの預言</a><sup id="cite_ref-hyou10_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou10-48"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニエル書</a><sup id="cite_ref-hyou10_48-1" class="reference"><a href="#cite_note-hyou10-48"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニエル書</a> </td></tr> <tr style="background-color:white;"> <td>小預言者</td> <td colspan="3"><a href="/wiki/%E5%8D%81%E4%BA%8C%E5%B0%8F%E9%A0%90%E8%A8%80%E6%9B%B8" title="十二小預言書">小預言書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%82%BB%E3%82%A2%E6%9B%B8" title="ホセア書">ホセア書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%82%BB%E3%82%A2%E6%9B%B8" title="ホセア書">オシヤの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%82%BB%E3%82%A2%E6%9B%B8" title="ホセア書">ホセア書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%82%BB%E3%82%A2%E6%9B%B8" title="ホセア書">ホセア書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ヨエル書">ヨエル書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ヨエル書">イオイリの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ヨエル書">ヨエル書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ヨエル書">ヨエル書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A2%E3%82%B9%E6%9B%B8" title="アモス書">アモス書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A2%E3%82%B9%E6%9B%B8" title="アモス書">アモスの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A2%E3%82%B9%E6%9B%B8" title="アモス書">アモス書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A2%E3%82%B9%E6%9B%B8" title="アモス書">アモス書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%90%E3%83%87%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="オバデヤ書">オバデヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%90%E3%83%87%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="オバデヤ書">アウディヤの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%90%E3%83%87%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="オバデヤ書">オバデヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%90%E3%83%87%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="オバデヤ書">オバデヤ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8A%E6%9B%B8" title="ヨナ書">ヨナ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8A%E6%9B%B8" title="ヨナ書">イオナの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8A%E6%9B%B8" title="ヨナ書">ヨナ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8A%E6%9B%B8" title="ヨナ書">ヨナ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AB%E6%9B%B8" title="ミカ書">ミカ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AB%E6%9B%B8" title="ミカ書">ミヘイの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AB%E6%9B%B8" title="ミカ書">ミカ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AB%E6%9B%B8" title="ミカ書">ミカ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%9B%E3%83%A0%E6%9B%B8" title="ナホム書">ナホム書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%9B%E3%83%A0%E6%9B%B8" title="ナホム書">ナウムの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%9B%E3%83%A0%E6%9B%B8" title="ナホム書">ナホム書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%9B%E3%83%A0%E6%9B%B8" title="ナホム書">ナホム書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%90%E3%82%AF%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="ハバクク書">ハバクク書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%90%E3%82%AF%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="ハバクク書">アウワクムの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%90%E3%82%AF%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="ハバクク書">ハバクク書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%90%E3%82%AF%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="ハバクク書">ハバクク書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%8B%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼファニヤ書">ゼファニヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%8B%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼファニヤ書">ソフォニヤの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%8B%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼファニヤ書">ゼファニヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%8B%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼファニヤ書">ゼファニヤ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%AC%E3%82%A4%E6%9B%B8" title="ハガイ書">ハガイ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%AC%E3%82%A4%E6%9B%B8" title="ハガイ書">アゲイの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%AC%E3%82%A4%E6%9B%B8" title="ハガイ書">ハガイ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%AC%E3%82%A4%E6%9B%B8" title="ハガイ書">ハガイ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%82%AB%E3%83%AA%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼカリヤ書">ゼカリヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%82%AB%E3%83%AA%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼカリヤ書">ゼカリヤの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%82%AB%E3%83%AA%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼカリヤ書">ゼカリヤ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%82%AB%E3%83%AA%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼカリヤ書">ゼカリヤ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#f9f;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%A9%E3%82%AD%E6%9B%B8" title="マラキ書">マラキ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%A9%E3%82%AD%E6%9B%B8" title="マラキ書">マラヒヤの預言書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%A9%E3%82%AD%E6%9B%B8" title="マラキ書">マラキ書</a></td> <td><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%A9%E3%82%AD%E6%9B%B8" title="マラキ書">マラキ書</a> </td></tr> <tr style="background-color:white;"> <td><a href="/wiki/%E8%AB%B8%E6%9B%B8" title="諸書">諸書</a><br />(ケスービーム)</td> <td rowspan="14" style="background-color:#555;"></td> <td rowspan="14" style="background-color:#555;"></td> <td rowspan="14" style="background-color:#555;"> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td>真理(エメス) </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E7%AE%B4%E8%A8%80" title="箴言">箴言</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%96%E8%A8%98" title="ヨブ記">ヨブ記</a> </td></tr> <tr style="background-color:white;"> <td>巻物(メギロース) </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%84%E8%A8%98" title="ルツ記">ルツ記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E5%93%80%E6%AD%8C" title="哀歌">哀歌</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%98%E3%83%AC%E3%83%88%E3%81%AE%E8%A8%80%E8%91%89" title="コヘレトの言葉">コヘレトの言葉</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98" title="エステル記">エステル記</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニエル書</a> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ記</a>+<a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%98%E3%83%9F%E3%83%A4%E8%A8%98" title="ネヘミヤ記">ネヘミヤ記</a><sup id="cite_ref-hyou11_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-hyou11-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>表 11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr style="background-color:#ff9;"> <td><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌</a> </td></tr></tbody></table> <dl><dd>表注</dd></dl> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-hyou1-39"><b><a href="#cite_ref-hyou1_39-0">^</a></b> <span class="reference-text">現在の日本のカトリック教会では<a href="/wiki/%E6%96%B0%E5%85%B1%E5%90%8C%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新共同訳聖書">新共同訳聖書</a>を公式に<a href="/wiki/%E5%85%B8%E7%A4%BC" title="典礼">典礼</a>で使用しており、その配列は本表のプロテスタントと同じで、そこに含まれない<a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AD%A3%E5%85%B8" title="第二正典">第二正典</a>部分は『<a href="/wiki/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%E7%B6%9A%E7%B7%A8" title="旧約聖書続編">旧約聖書続編</a>』として旧約聖書正典の後ろに掲載されている。</span> </li> <li id="cite_note-hyou2-40"><b><a href="#cite_ref-hyou2_40-0">^</a></b> <span class="reference-text">正教会の聖書では、カトリックとプロテスタントにはない「結び」がある。</span> </li> <li id="cite_note-hyou3-41"><b><a href="#cite_ref-hyou3_41-0">^</a></b> <span class="reference-text">カトリックとプロテスタントでは正典に含まれていないが、新共同訳聖書には『<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ記</a>(<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%82%A2%E8%AA%9E" title="ギリシア語">ギリシア語</a>)』として掲載されている。</span> </li> <li id="cite_note-hyou4-42">^ <a href="#cite_ref-hyou4_42-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-7"><sup><i><b>h</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-8"><sup><i><b>i</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-9"><sup><i><b>j</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-10"><sup><i><b>k</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-11"><sup><i><b>l</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-12"><sup><i><b>m</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-13"><sup><i><b>n</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou4_42-14"><sup><i><b>o</b></i></sup></a> <span class="reference-text">プロテスタントの旧約聖書には含まれない<a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AD%A3%E5%85%B8" title="第二正典">第二正典</a>である。</span> </li> <li id="cite_note-hyou5-43">^ <a href="#cite_ref-hyou5_43-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou5_43-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">正教会とカトリックの『エステル記』には、プロテスタント版に含まない103節がある。(『<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98%E8%A3%9C%E9%81%BA" title="エステル記補遺">エステル記補遺</a>』)</span> </li> <li id="cite_note-hyou6-44">^ <a href="#cite_ref-hyou6_44-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou6_44-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou6_44-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou6_44-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text">カトリックとプロテスタントの聖書には含まれない。</span> </li> <li id="cite_note-hyou7-45"><b><a href="#cite_ref-hyou7_45-0">^</a></b> <span class="reference-text">正教会は詩篇が1つ多い。この1篇はダビデに帰され、カフィズマには含まれない。</span> </li> <li id="cite_note-hyou8-46"><b><a href="#cite_ref-hyou8_46-0">^</a></b> <span class="reference-text">オデス書は『<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%8A%E3%82%BB%E3%81%AE%E7%A5%88%E3%82%8A" title="マナセの祈り">マナセの祈り</a>』を含む。これはカトリックとプロテスタントでは正典としていない。</span> </li> <li id="cite_note-hyou9-47">^ <a href="#cite_ref-hyou9_47-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou9_47-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">カトリックの聖書では、『<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="バルク書">バルク書</a>』は第6章(『<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E3%81%AE%E6%89%8B%E7%B4%99" title="エレミヤの手紙">エレミヤの手紙</a>』)を含む。正教会の聖書は、『イエレミヤの達書』(エレミヤの手紙)は『ワルフの預言書』(バルク書)と独立している。</span> </li> <li id="cite_note-hyou10-48">^ <a href="#cite_ref-hyou10_48-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hyou10_48-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">正教会とカトリックでは、『<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニエル書</a>』はプロテスタント版にはない3つの章がある。それは『アザルヤの祈りと三人の若者の賛歌』『スザンナ』『ベルと竜』で、<a href="/wiki/%E6%96%B0%E5%85%B1%E5%90%8C%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新共同訳聖書">新共同訳聖書</a>ではこれらを『<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8%E8%A3%9C%E9%81%BA" title="ダニエル書補遺">ダニエル書補遺</a>』として掲載している。</span> </li> <li id="cite_note-hyou11-49"><b><a href="#cite_ref-hyou11_49-0">^</a></b> <span class="reference-text">ユダヤ教(<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%BD%E3%83%A9%E6%9C%AC%E6%96%87" title="マソラ本文">マソラ本文</a>)では1書に数える。</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="翻訳"><span id=".E7.BF.BB.E8.A8.B3"></span>翻訳</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=22" title="節を編集: 翻訳"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E7%BF%BB%E8%A8%B3" title="聖書翻訳">聖書翻訳</a>」を参照</div> <p>『旧約聖書』の翻訳は紀元前から行われており、そのような古い翻訳を古代訳という。古代訳は、現存するどの<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E" title="ヘブライ語">ヘブライ語</a>写本よりも古く、当時の解釈だけでなく、テキストそのものを推察する上でも貴重な資料となる。 </p><p>『旧約聖書』の翻訳で、現在知られている最も古いものは<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A9%E3%83%A0%E8%AA%9E" title="アラム語">アラム語</a>聖書である。これは捕囚期後、当時のパレスチナで日用語となったアラム語にヘブライ語聖書を翻訳したものである。ついで紀元前4世紀から2世紀までに、<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%82%A2%E8%AA%9E" title="ギリシア語">ギリシア語</a>への翻訳が<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AA%E3%82%A2" title="アレクサンドリア">アレクサンドリア</a>でなされた。これが「<a href="/wiki/%E4%B8%83%E5%8D%81%E4%BA%BA%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="七十人訳聖書">七十人訳聖書</a>(セプトゥアギンタ 、LXX)」である。<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="キリスト教">キリスト教</a>成立後、七十人訳はキリスト教徒の聖書という印象がつよまると、ユダヤ教内部で新たなギリシア語翻訳を求める動きが起き、いくつかのギリシア語翻訳が作られた。またこの時期、<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%82%A2%E8%AA%9E" title="シリア語">シリア語</a>訳の聖書も作られた。 </p><p>またキリスト教の中で、主に<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%86%E3%83%B3%E8%AA%9E" title="ラテン語">ラテン語</a>を使うグループのためにラテン語訳が作られた。これを「古ラテン語訳」という。<a href="/wiki/%E3%83%92%E3%82%A8%E3%83%AD%E3%83%8B%E3%83%A0%E3%82%B9" title="ヒエロニムス">ヒエロニムス</a>は、ヘブライ語から翻訳したラテン語翻訳聖書を作り、これがラテン教会では公式の翻訳として認められた。ヒエロニムスの翻訳を「<a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%83%AB%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%82%BF" class="mw-redirect" title="ヴルガータ">ヴルガータ</a>」という。また中世初期には<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A5%E3%83%AA%E3%83%AD%E3%82%B9_(%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%B4%E3%81%AE%EF%BC%88%E4%BA%9C%EF%BC%89%E4%BD%BF%E5%BE%92)" title="キュリロス (スラヴの(亜)使徒)">キュリロス</a>と<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%83%88%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%AA%E3%82%B9_(%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%B4%E3%81%AE%EF%BC%88%E4%BA%9C%EF%BC%89%E4%BD%BF%E5%BE%92)" title="メトディオス (スラヴの(亜)使徒)">メトディオス</a>によって<a href="/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E6%95%99%E4%BC%9A%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%B4%E8%AA%9E" title="古代教会スラヴ語">教会スラブ語</a>訳が作られた。 </p><p>また中世盛期から末期にかけて、<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9" title="フランス">フランス</a>や<a href="/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84" title="ドイツ">ドイツ</a>など西ヨーロッパでは近代語訳の『聖書』が作られたが、これは教会で公認されなかったこと、複製の難しさなどからあまり広まらなかった。中世末期から近世初期の主な翻訳者には、<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%95" class="mw-redirect" title="ウィクリフ">ウィクリフ</a>、<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%A9%E3%82%B9%E3%83%A0%E3%82%B9" class="mw-redirect" title="エラスムス">エラスムス</a>、<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%AB%E3%82%BF%E3%83%BC" title="マルティン・ルター">ルター</a>、<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%83%B4%E3%82%A1%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="カルヴァン">カルヴァン</a>などがある。その後、『聖書』の翻訳は主にプロテスタント圏で盛んになり、その必要に後押しされるように、本文批評の発展に伴う校訂版テキストの整備が進んだ。近代に入ると、カトリックでも『聖書』の読書が奨励されるようになったことに伴い、各国語で翻訳がなされるようになった。なお、『聖書』は世界で最も様々な言語に翻訳された書物であり、『新約聖書』に関しては<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%A4%E3%83%8C%E8%AA%9E" title="アイヌ語">アイヌ語</a>や<a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%82%BB%E3%83%B3%E8%AA%9E" title="ケセン語">ケセン語</a>にも翻訳されている。 </p><p>なおユダヤ人は、非キリスト教的な『聖書』翻訳の必要性から、上記とは系統を異にする独自の翻訳された『聖書』を持っている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="歴史"><span id=".E6.AD.B4.E5.8F.B2"></span>歴史</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=23" title="節を編集: 歴史"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ユダヤ教の聖典と旧約聖書の内容の違い"><span id=".E3.83.A6.E3.83.80.E3.83.A4.E6.95.99.E3.81.AE.E8.81.96.E5.85.B8.E3.81.A8.E6.97.A7.E7.B4.84.E8.81.96.E6.9B.B8.E3.81.AE.E5.86.85.E5.AE.B9.E3.81.AE.E9.81.95.E3.81.84"></span>ユダヤ教の聖典と旧約聖書の内容の違い</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=24" title="節を編集: ユダヤ教の聖典と旧約聖書の内容の違い"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ユダヤ教の聖典<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="noprint Template-Fact">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%80%8C%E8%A6%81%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%80%8D%E3%82%92%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%9F%E6%96%B9%E3%81%B8" title="Wikipedia:「要出典」をクリックされた方へ"><span title="この記述には信頼できる情報源の提示が求められています。(2024年3月)">要出典</span></a></i>&#93;</sup>をキリスト教は、名称を旧(ふるい)約束の意味に変えて用いている<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。しかし、<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%81%96%E6%9B%B8" class="mw-redirect" title="ヘブライ聖書">ヘブライ聖書</a>では、前十世紀ころのヤハウェ信仰が拝一神教であったのに対して、キリスト教が現在用いている旧約聖書では、前十世紀ころのヤハウェ信仰が唯一神教となっている<a href="/wiki/%E7%BF%BB%E8%A8%B3" title="翻訳">翻訳</a>の違いがある。前十世紀ころのヤハウェとの契約を意味する旧約とは、モーセの十戒を中心とした律法であると見た場合、違った風に訳された神の言葉をキリスト者自身の都合に合わせて旧い約束であるとしていると見ることも出来る<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注 10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="主な旧約聖書"><span id=".E4.B8.BB.E3.81.AA.E6.97.A7.E7.B4.84.E8.81.96.E6.9B.B8"></span>主な旧約聖書</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=25" title="節を編集: 主な旧約聖書"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>旧新約聖書</dt></dl> <ul><li>『聖書 聖書協会共同訳』日本聖書協会 訳(日本聖書協会、2018年)</li> <li>『聖書 新改訳』新日本聖書刊行会 訳(いのちのことば社、2018年)</li> <li>『聖書 口語訳』日本聖書協会 訳(日本聖書協会、2015年)</li> <li>『聖書 文語訳』日本聖書協会 訳(日本聖書協会、1992年)</li> <li>『聖書 原文校訂による口語訳』フランシスコ会聖書研究所 訳(サンパウロ、2011年)</li> <li>『聖書 旧約・新約』フエデリコ・バルバロ 訳(講談社、1980年)</li></ul> <dl><dt>旧約聖書</dt></dl> <ul><li>『聖詠経』ハリストス正教会本会 訳(ハリストス正教会本会、1901年)</li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF岩波書店2004">旧約聖書翻訳委員会 訳『旧約聖書』。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span>(岩波書店、全4巻、2004年-)</li></ul> <dl><dt>英語日本語対訳旧新約聖書</dt></dl> <ul><li>『ダイグロットバイブル』(日本聖書協会、2016年):新共同訳+ESV(English Standard Version)</li> <li>『バイリンガル聖書』(いのちのことば社、2015年):新改訳+ESV</li></ul> <dl><dt>ヘブライ語日本語対訳旧約聖書</dt></dl> <ul><li>『ヘブライ語聖書対訳シリーズ』全45巻、ミルトス・ヘブライ文化研究所 編(ミルトス、1990年-)逐語訳</li></ul> <dl><dt>ヘブライ語旧約聖書</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%93%E3%83%96%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%BB%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%AB%E3%83%BB%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%88%E3%82%A5%E3%83%83%E3%83%88%E3%82%AC%E3%83%AB%E3%83%86%E3%83%B3%E3%82%B7%E3%82%A2" title="ビブリア・ヘブライカ・シュトゥットガルテンシア">Biblia Hebraica Stuttgartensia</a>(Deutsche Bibelstiftung、1977年)</li></ul> <dl><dt>ラテン語訳旧新約聖書</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%83%AB%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%82%BF" class="mw-redirect" title="ヴルガータ">Biblia sacra&#160;: iuxta Vulgatam versionem</a>(Deutsche Bibelgesellschaft、2007年)通称「ヴルガータ」</li></ul> <dl><dt>七十人訳旧約聖書</dt></dl> <ul><li>秦剛平 訳『七十人訳ギリシア語聖書(第1期:モーセ五書)』全5巻(河出書房新社、2002年-)</li> <li>秦剛平 訳『七十人訳ギリシア語聖書(第2期:その他)』全9巻(青土社、2016年-)</li></ul> <dl><dt>ギリシア語七十人訳旧約聖書</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%97%E3%83%88%E3%82%A5%E3%82%A2%E3%82%AE%E3%83%B3%E3%82%BF" class="mw-redirect" title="セプトゥアギンタ">Septuaginta&#160;: id est Vetus Testamentum Graece iuxta LXX interpretes</a>(Deutsche Bibelgesellschaft、2006年)通称「セプトゥアギンタ」</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="脚注"><span id=".E8.84.9A.E6.B3.A8"></span>脚注</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=26" title="節を編集: 脚注"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" style="float:right; font-size:90%;">[<a href="/wiki/Help:%E8%84%9A%E6%B3%A8/%E8%AA%AD%E8%80%85%E5%90%91%E3%81%91" title="Help:脚注/読者向け"><span title="この欄の操作法">脚注の使い方</span></a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="注"><span id=".E6.B3.A8"></span>注</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=27" title="節を編集: 注"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text">「新約聖書」が無かった時代の<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%BB%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88" title="イエス・キリスト">イエス</a>の聖書に対する言及として『<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%82%AB%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E6%9B%B8" class="mw-redirect" title="ルカ福音書">ルカ福音書</a>』24章44節に「(前略)モーセの律法と預言書と詩篇とに、わたしについて書いてあることは、(後略)<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>」とある。</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">イスラム教は「タウラー」(トーラー)などについてユダヤ教徒などによる改竄を主張している<sup id="cite_ref-諸啓典への信仰_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-諸啓典への信仰-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">詩篇は前300年頃にはおおよそ編纂されていたとされてきたが、今なお定説を見ない<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text">恋愛歌である雅歌の一節。「恋しい方はミルラの匂い袋/私の乳房のあいだで夜を過ごします」「あの人が左の腕をわたしの頭の下に伸べ/右の腕でわたしを抱いてくださればよいのに」「衣を脱いでしまったのに/どうしてまた着られましょう」「秘められたところは丸い杯/かぐわしい酒に満ちている。/腹はゆりに囲まれた小麦の山。/乳房は二匹の小鹿、双子のかもしか。」</span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text">フリードマン『旧約聖書を推理する』序章部で四資料仮説の要約史が読める<sup id="cite_ref-FOOTNOTEフリードマン松本1989『旧約聖書を推理する』_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEフリードマン松本1989『旧約聖書を推理する』-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text">BHSとは<i><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%86%E3%83%B3%E8%AA%9E" title="ラテン語">ラテン語</a>&#58; <span lang="la">Biblia Hebraica Stuttgartensia</span></i>の頭字語、発行は1967年/1977年。 <ul><li>Biblia Hebraica Stuttgartensia #2:Quell, G.&#160;; Rudolph, Wilhelm&#160;; Rüger, Hans Peter. <i>Exodus et Leviticus</i>. Editio secunda emendata / opera H.P. Rüger. Deutsche Bibelgesellschaft, 1967, <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101121245">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation.cs-ja1 q,.mw-parser-output .citation.cs-ja2 q{quotes:"「""」""『""』"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:var(--color-success,#3a3);margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/3438052024" title="特別:文献資料/3438052024">3438052024</a>. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA19282885">BA19282885</a>.</li> <li>Biblia Hebraica Stuttgartensia、#5:Boer, Pieter Arie Hendrik de&#160;; Rudolph, Wilhelm&#160;; Rüger, Hans Peter. Liber Samuelis、Editio secunda emendata / opera W. Rudolph et H.P. Rüger、Deutsche Bibelgesellschaft、1967、3438052059、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA19284530">BA19284530</a>.</li> <li>Biblia Hebraica Stuttgartensia、#6:Jepsen, Alfred&#160;; Rudolph, Wilhelm&#160;; Rüger, Hans Peter. Liber Regum、Editio secunda emendata / opera W. Rudolph et H.P. Rüger、Deutsche Bibelgesellschaft、1967、3438052067、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA19284643">BA19284643</a>.</li> <li>Biblia Hebraica Stuttgartensia、#7:Thomas, D. Winton&#160;; Rudolph, Wilhelm&#160;; Rüger, Hans Peter. Liber Jesaiae、Editio secunda emendata / opera W. Rudolph et H.P. Rüger、Deutsche Bibelgesellschaft、1967, <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/3438052075" title="特別:文献資料/3438052075">3438052075</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA19284712">BA19284712</a>.</li> <li>Biblia Hebraica Stuttgartensia、#9:Rudolph, Wilhelm&#160;; Rüger, Hans Peter. Liber Ezechiel、Editio secunda emendata / opera W. Rudolph et H.P. Rüger、Deutsche Bibelstiftung、1967, <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/3438052091" title="特別:文献資料/3438052091">3438052091</a>. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA19285318">BA19285318</a>.</li> <li>Biblia Hebraica Stuttgartensia、#13:Robinson, Theodore Henry&#160;; Rudolph, Wilhelm&#160;; Rüger, Hans Peter. Megilloth、Editio secunda emendata / opera W. Rudolph et H.P. Rüger、Deutsche Bibelgesellschaft、1967、343805213X、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA19285883">BA19285883</a>. </li></ul> </span></li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%82%A1%E3%83%81%E3%82%AB%E3%83%B3%E5%86%99%E6%9C%AC" class="mw-redirect" title="ヴァチカン写本">ヴァチカン写本</a>(紀元350年)は<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカバイ記</a>1、2を含まず、<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ記</a>(ギリシア語)を含んでいる。<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%8A%E3%82%A4%E5%86%99%E6%9C%AC" title="シナイ写本">シナイ写本</a>(紀元350年)は<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="バルク書">バルク書</a>を含まず、マカバイ記4を含んでいる。<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AA%E3%83%A4%E5%86%99%E6%9C%AC" class="mw-redirect" title="アレクサンドリヤ写本">アレクサンドリヤ写本</a>(紀元450年)はエズラ記とマカバイ4を含んでいる<sup id="cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text">ユダヤ教にとっては、『聖書』は唯一の正典であり、現在も行動を律する文字通りの法である。民族の歴史を伝え、イスラエルの地を民族の故地とする精神的な基盤を与え、行為と歴史の両面において文化的な一体性を与える書でもある。</span> </li> <li id="cite_note-54"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b> <span class="reference-text"> <ul><li>他の神々が、あなたのためにわたしの面前にあってはならない<sup id="cite_ref-FOOTNOTE岩波書店2000_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE岩波書店2000-52"><span class="cite-bracket">&#91;</span>33<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template nowrap">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B#リンク切れの回避と修復" title="Wikipedia:出典を明記する"><span title="外部リンクがリンク切れとなっています。(2025年1月)">リンク切れ</span></a></i>&#93;</sup></li> <li>あなたはわたしのほかに、なにものをも神としてはならない<sup id="cite_ref-FOOTNOTE聖書&amp;#91;口語&amp;#93;日本聖書協会1955旧約聖書出エジプト記20:3_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE聖書&amp;#91;口語&amp;#93;日本聖書協会1955旧約聖書出エジプト記20:3-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template nowrap">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B#リンク切れの回避と修復" title="Wikipedia:出典を明記する"><span title="外部リンクがリンク切れとなっています。(2025年1月)">リンク切れ</span></a></i>&#93;</sup>。</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-55"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b> <span class="reference-text">また、カトリック教会において使用される十戒には、偶像崇拝の禁止の項目がない。<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E3%81%AE%E5%8D%81%E6%88%92" title="モーセの十戒">モーセの十戒</a>を参照。</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="出典"><span id=".E5.87.BA.E5.85.B8"></span>出典</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=28" title="節を編集: 出典"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:auto; -webkit-column-count:auto; column-count:auto; -moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text">「<a rel="nofollow" class="external text" href="https://kotobank.jp/word/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8-52219">旧約聖書</a>」『<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%AA%E3%82%BF%E3%83%8B%E3%82%AB%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E5%A4%A7%E7%99%BE%E7%A7%91%E4%BA%8B%E5%85%B8" title="ブリタニカ国際大百科事典">ブリタニカ国際大百科事典</a> 小項目事典』<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%AA%E3%82%BF%E3%83%8B%E3%82%AB%E3%83%BB%E3%82%B8%E3%83%A3%E3%83%91%E3%83%B3" title="ブリタニカ・ジャパン">ブリタニカ・ジャパン</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%88%E3%83%90%E3%83%B3%E3%82%AF" title="コトバンク">コトバンク</a>。2023年3月15日閲覧。</span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">『<a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8_%E5%8F%A3%E8%AA%9E%E8%A8%B3" title="聖書 口語訳">口語訳聖書</a>』</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">「<a rel="nofollow" class="external text" href="https://kotobank.jp/word/%E3%82%BF%E3%83%8A%E3%83%8F-1362277">世界大百科事典内のタナハの言及</a>」『<a href="/wiki/%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E7%99%BE%E7%A7%91%E4%BA%8B%E5%85%B8" title="世界大百科事典">世界大百科事典</a>』<a href="/wiki/%E5%B9%B3%E5%87%A1%E7%A4%BE" title="平凡社">平凡社</a>、コトバンク。2023年3月15日閲覧。</span> </li> <li id="cite_note-諸啓典への信仰-5">^ <a href="#cite_ref-諸啓典への信仰_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-諸啓典への信仰_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.islamreligion.com/jp/articles/36/">諸啓典への信仰</a>”.&#32;<i>IslamReligion.com</i>.&#32;<span title="">2018年11月7日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE和田1986137-7"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE和田1986137_7-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF和田1986">和田 1986</a>, p.&#160;137.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE山我2003III-Vなど『聖書時代史_旧約篇』-8"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE山我2003III-Vなど『聖書時代史_旧約篇』_8-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF山我2003">山我 2003</a>, pp.&#160;III-Vなど, 『聖書時代史 旧約篇』.</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wordproject.org/bibles/jp/01/40.htm#0">創世記40:6〜創世記41:46</a>”.&#32;<i>聖書日本語-旧約聖書  </i>.&#32;<span title="">2025年2月11日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE加藤61–64『旧約聖書の誕生』-10"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE加藤61–64『旧約聖書の誕生』_10-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF加藤">加藤</a>, pp.&#160;61–64, 『旧約聖書の誕生』.</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">新約聖書、ルカ24:44、ヨハネ7:23</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">『新版 総説 旧約聖書』 日本キリスト教団出版局、<a href="/wiki/2007%E5%B9%B4" title="2007年">2007年</a>、<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784818406377" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-4-8184-0637-7</a>、p.427-428 などを参照。</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』-15">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF尾山">尾山</a>, 『聖書の権威』.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE森川『フランス・プロテスタント』-16"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE森川『フランス・プロテスタント』_16-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF森川">森川</a>, 『フランス・プロテスタント』.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE岡田『キリストの教会』-17"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE岡田『キリストの教会』_17-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF岡田">岡田</a>, 『キリストの教会』.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE1971『中央神学校の回想』-18"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE1971『中央神学校の回想』_18-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF1971">1971</a>, 『中央神学校の回想』.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE中村『日本における福音派の歴史』-19"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE中村『日本における福音派の歴史』_19-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF中村">中村</a>, 『日本における福音派の歴史』.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEロイドジョンズ中台2008-20"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEロイドジョンズ中台2008_20-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFロイドジョンズ中台2008">ロイドジョンズ &amp; 中台 2008</a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.seisho.or.jp/announcement/1896/">お知らせ</a>”.&#32;<i>www.seisho.or.jp</i>.&#32; 新日本聖書刊行会&#32;(2019年1月16日).&#32;<span title="">2020年7月11日</span>閲覧。&#160;“旧約聖書と新約聖書に分かれており、価格はそれぞれ(後略)。”</cite></span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text">関根 正雄『旧約聖書』(創元新社、1949年)』<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN02589105">BN02589105</a>。関根 正雄、松木 治三郎、武田 清子『戦争と平和について』(新教出版社〈基督教論叢〉、1950年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN14793947">BN14793947</a>。</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE新聖書辞典-23"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE新聖書辞典_23-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF新聖書辞典">新聖書辞典</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE尾山『キリスト者の和解と一致』-24"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE尾山『キリスト者の和解と一致』_24-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF尾山">尾山</a>, 『キリスト者の和解と一致』.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEフリードマン松本1989『旧約聖書を推理する』-25"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEフリードマン松本1989『旧約聖書を推理する』_25-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFフリードマン松本1989">フリードマン &amp; 松本 1989</a>, 『旧約聖書を推理する』.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE月本日本基督教団出『創世記注解』-27"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE月本日本基督教団出『創世記注解』_27-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF月本">月本</a>, 日本基督教団出『創世記注解』.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE和田1986189–190-30"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE和田1986189–190_30-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF和田1986">和田 1986</a>, pp.&#160;189–190.</span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://history.hanover.edu/early/TRENT.html">The Council of Trent</a>”&#32;(英語).&#32;<span title="">2019年1月10日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEマクグラス高柳2000194-32"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEマクグラス高柳2000194_32-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFマクグラス高柳2000">マクグラス &amp; 高柳 2000</a>, p.&#160;194.</span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text">後掲の一覧を参照のこと<sup id="cite_ref-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』_15-3" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTE尾山『聖書の権威』-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEマクグラス神代2002224-34"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEマクグラス神代2002224_34-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFマクグラス神代2002">マクグラス &amp; 神代 2002</a>, p.&#160;224.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE『ウェストミンスター信仰告白講解』-35"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE『ウェストミンスター信仰告白講解』_35-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF『ウェストミンスター信仰告白講解』">『ウェストミンスター信仰告白講解』</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE宇田『現代福音主義神学』-36"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE宇田『現代福音主義神学』_36-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF宇田">宇田</a>, 『現代福音主義神学』.</span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190110133042/http://www.nisso.net/shosai/201112/k7364.asp">正教会版ロシア語訳旧新約聖書</a>”.&#32; www.nisso.net.&#32;<span title="">2019年1月10日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text">関根 正雄『十二小預言書&#160;: 旧約聖書』上巻、下巻(岩波書店〈岩波文庫・青-409-410〉、1967年)。<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4003380193" title="特別:文献資料/4003380193">4003380193</a>, <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4003380207" title="特別:文献資料/4003380207">4003380207</a><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN01973389">BN01973389</a>。</span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bible.or.jp/know/know01.html">日本聖書協会、聖書を知る</a></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE岩波書店2000-52"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE岩波書店2000_52-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF岩波書店2000">岩波書店 2000</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTE聖書&amp;#91;口語&amp;#93;日本聖書協会1955旧約聖書出エジプト記20:3-53"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTE聖書&amp;#91;口語&amp;#93;日本聖書協会1955旧約聖書出エジプト記20:3_53-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREF聖書[口語]日本聖書協会1955">聖書 &amp; [口語]日本聖書協会 1955</a>, 旧約聖書出エジプト記20:3.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="参考文献"><span id=".E5.8F.82.E8.80.83.E6.96.87.E7.8C.AE"></span>参考文献</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=29" title="節を編集: 参考文献"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>脚注の書誌情報、主な執筆者、編者の順。 </p> <ul><li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF岩波書店2004">「補注、用語解説」『新約聖書』岩波書店、2004年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.btitle=%E8%A3%9C%E6%B3%A8%E3%80%81%E7%94%A8%E8%AA%9E%E8%A7%A3%E8%AA%AC&amp;rft.atitle=%E6%96%B0%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;rft.date=2004&amp;rft.pub=%E5%B2%A9%E6%B3%A2%E6%9B%B8%E5%BA%97&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF">泉田 昭『新聖書辞典』いのちのことば社。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E6%96%B0%E8%81%96%E6%9B%B8%E8%BE%9E%E5%85%B8&amp;rft.aulast=%E6%B3%89%E7%94%B0+%E6%98%AD&amp;rft.au=%E6%B3%89%E7%94%B0+%E6%98%AD&amp;rft.pub=%E3%81%84%E3%81%AE%E3%81%A1%E3%81%AE%E3%81%93%E3%81%A8%E3%81%B0%E7%A4%BE&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span> <ul><li>1985年、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4264007062" title="特別:文献資料/4264007062">4264007062</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN00902410">BN00902410</a>。</li> <li>2014年、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784264032571" title="特別:文献資料/9784264032571">9784264032571</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BB1696023X">BB1696023X</a></li></ul></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF『ウェストミンスター信仰告白講解』">矢内 昭二『<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%9F%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E4%BF%A1%E4%BB%B0%E5%91%8A%E7%99%BD" title="ウェストミンスター信仰告白">ウェストミンスター信仰告白</a>講解』<a href="/wiki/%E6%96%B0%E6%95%99%E5%87%BA%E7%89%88%E7%A4%BE" title="新教出版社">新教出版社</a>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%5B%5B%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%9F%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E4%BF%A1%E4%BB%B0%E5%91%8A%E7%99%BD%5D%5D%E8%AC%9B%E8%A7%A3&amp;rft.aulast=%E7%9F%A2%E5%86%85+%E6%98%AD%E4%BA%8C&amp;rft.au=%E7%9F%A2%E5%86%85+%E6%98%AD%E4%BA%8C&amp;rft.pub=%5B%5B%E6%96%B0%E6%95%99%E5%87%BA%E7%89%88%E7%A4%BE%5D%5D&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span> <ul><li>『ウェストミンスター信仰告白講解&#160;: わたしたちの信仰告白』(新教出版社〈新教新書148〉、1969年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BB16780158">BB16780158</a>。</li> <li>『ウェストミンスター信仰告白講解』第1版第5刷(新教出版社〈新教新書255〉、1999)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4400542556" title="特別:文献資料/4400542556">4400542556</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA45681312">BA45681312</a>。</li></ul></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF宇田"><a href="/wiki/%E5%AE%87%E7%94%B0%E9%80%B2" title="宇田進">宇田進</a>『現代福音主義神学』<a href="/wiki/%E3%81%84%E3%81%AE%E3%81%A1%E3%81%AE%E3%81%93%E3%81%A8%E3%81%B0%E7%A4%BE" title="いのちのことば社">いのちのことば社</a>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E7%8F%BE%E4%BB%A3%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E7%A5%9E%E5%AD%A6&amp;rft.aulast=%E5%AE%87%E7%94%B0%E9%80%B2&amp;rft.au=%E5%AE%87%E7%94%B0%E9%80%B2&amp;rft.pub=%5B%5B%E3%81%84%E3%81%AE%E3%81%A1%E3%81%AE%E3%81%93%E3%81%A8%E3%81%B0%E7%A4%BE%5D%5D&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span> <ul><li>宇田 進『総説現代福音主義神学』(いのちのことば社、2002年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4264020492" title="特別:文献資料/4264020492">4264020492</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA58962187">BA58962187</a>。</li> <li>宇田 進『総説現代福音主義神学』第2版(いのちのことば社、2005年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4264020492" title="特別:文献資料/4264020492">4264020492</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA77834901">BA77834901</a>。別題『Contemporary introduction to evangelical theology』。</li></ul></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF岡田"><a href="/wiki/%E5%B2%A1%E7%94%B0%E7%A8%94" title="岡田稔">岡田稔</a>『キリストの教会』小峯書店、1970年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E3%81%AE%E6%95%99%E4%BC%9A&amp;rft.aulast=%E5%B2%A1%E7%94%B0%E7%A8%94&amp;rft.au=%E5%B2%A1%E7%94%B0%E7%A8%94&amp;rft.date=1970&amp;rft.pub=%E5%B0%8F%E5%B3%AF%E6%9B%B8%E5%BA%97&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN1526719X">BN1526719X</a>。 <ul><li>改版改題。岡田 稔『キリストの教会』(いのちのことば社〈岡田稔著作集4〉、1993年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4264014190" title="特別:文献資料/4264014190">4264014190</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN09399389">BN09399389</a>。</li></ul></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF尾山"><a href="/wiki/%E5%B0%BE%E5%B1%B1%E4%BB%A4%E4%BB%81" title="尾山令仁">尾山令仁</a>『クリスチャンの和解と一致』地引網出版〈地引網新書002〉、2007年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%81%E3%83%A3%E3%83%B3%E3%81%AE%E5%92%8C%E8%A7%A3%E3%81%A8%E4%B8%80%E8%87%B4&amp;rft.aulast=%E5%B0%BE%E5%B1%B1%E4%BB%A4%E4%BB%81&amp;rft.au=%E5%B0%BE%E5%B1%B1%E4%BB%A4%E4%BB%81&amp;rft.date=2007&amp;rft.series=%E5%9C%B0%E5%BC%95%E7%B6%B2%E6%96%B0%E6%9B%B8002&amp;rft.pub=%E5%9C%B0%E5%BC%95%E7%B6%B2%E5%87%BA%E7%89%88&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784901634144" title="特別:文献資料/9784901634144">9784901634144</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA81617022">BA81617022</a>。</li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF尾山">尾山令仁『聖書の権威』(再版)<a href="/w/index.php?title=%E7%BE%8A%E7%BE%A4%E7%A4%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="羊群社 (存在しないページ)">羊群社</a>、100頁。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E8%81%96%E6%9B%B8%E3%81%AE%E6%A8%A9%E5%A8%81&amp;rft.aulast=%E5%B0%BE%E5%B1%B1%E4%BB%A4%E4%BB%81&amp;rft.au=%E5%B0%BE%E5%B1%B1%E4%BB%A4%E4%BB%81&amp;rft.pages=100%E9%A0%81&amp;rft.edition=%E5%86%8D%E7%89%88&amp;rft.pub=%5B%5B%E7%BE%8A%E7%BE%A4%E7%A4%BE%5D%5D&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span> <ul><li>初版は、<a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%86%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88%E8%81%96%E6%9B%B8%E4%BF%A1%E4%BB%B0%E5%90%8C%E7%9B%9F" title="日本プロテスタント聖書信仰同盟">日本プロテスタント聖書信仰同盟</a>の出版物。</li></ul></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF加藤">加藤隆『旧約聖書の誕生』<a href="/wiki/%E7%AD%91%E6%91%A9%E6%9B%B8%E6%88%BF" title="筑摩書房">筑摩書房</a>、2008年、61-64頁。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%E3%81%AE%E8%AA%95%E7%94%9F&amp;rft.aulast=%E5%8A%A0%E8%97%A4%E9%9A%86&amp;rft.au=%E5%8A%A0%E8%97%A4%E9%9A%86&amp;rft.date=2008&amp;rft.pages=61-64%E9%A0%81&amp;rft.pub=%5B%5B%E7%AD%91%E6%91%A9%E6%9B%B8%E6%88%BF%5D%5D&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/978-4-480-84717-1" title="特別:文献資料/978-4-480-84717-1">978-4-480-84717-1</a></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF加藤">加藤隆『一神教の誕生&#160;: ユダヤ教からキリスト教へ』講談社〈講談社現代新書1609〉、2002年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E4%B8%80%E7%A5%9E%E6%95%99%E3%81%AE%E8%AA%95%E7%94%9F+%3A+%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E6%95%99%E3%81%8B%E3%82%89%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E3%81%B8&amp;rft.aulast=%E5%8A%A0%E8%97%A4%E9%9A%86&amp;rft.au=%E5%8A%A0%E8%97%A4%E9%9A%86&amp;rft.date=2002&amp;rft.series=%E8%AC%9B%E8%AB%87%E7%A4%BE%E7%8F%BE%E4%BB%A3%E6%96%B0%E6%9B%B81609&amp;rft.pub=%E8%AC%9B%E8%AB%87%E7%A4%BE&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784061496095" title="特別:文献資料/9784061496095">9784061496095</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA56799788">BA56799788</a>。</li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book">ジョアン・コメイ東洋書林、1996年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=&amp;rft.aulast=%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%A1%E3%82%A4&amp;rft.au=%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%A1%E3%82%A4&amp;rft.date=1996&amp;rft.pub=%E6%9D%B1%E6%B4%8B%E6%9B%B8%E6%9E%97&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF『岩波キリスト教辞典』2003">黒川知文、山我哲雄、関根清三『岩波キリスト教辞典』岩波書店、2003年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E5%B2%A9%E6%B3%A2%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E8%BE%9E%E5%85%B8&amp;rft.aulast=%E9%BB%92%E5%B7%9D%E7%9F%A5%E6%96%87&amp;rft.au=%E9%BB%92%E5%B7%9D%E7%9F%A5%E6%96%87&amp;rft.au=%E5%B1%B1%E6%88%91%E5%93%B2%E9%9B%84&amp;rft.au=%E9%96%A2%E6%A0%B9%E6%B8%85%E4%B8%89&amp;rft.date=2003&amp;rft.pub=%E5%B2%A9%E6%B3%A2%E6%9B%B8%E5%BA%97&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span> <ul><li>黒川知文「エルサレム」の項目、P158。</li> <li>関根清三「旧約聖書」の項目、P274。</li> <li>宮本久雄「捕囚」の項目、P1037。</li> <li>山我哲雄「拝一神教」の項目、P869。</li></ul></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF1971">中央神学校史編集委員会 編『中央神学校の回想:日本プロテスタント史の一資料として』中央神学校同窓会、聖燈社(発売)、1971年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E7%A5%9E%E5%AD%A6%E6%A0%A1%E3%81%AE%E5%9B%9E%E6%83%B3%EF%BC%9A%E6%97%A5%E6%9C%AC%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%86%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88%E5%8F%B2%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%B3%87%E6%96%99%E3%81%A8%E3%81%97%E3%81%A6&amp;rft.date=1971&amp;rft.pub=%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E7%A5%9E%E5%AD%A6%E6%A0%A1%E5%90%8C%E7%AA%93%E4%BC%9A%E3%80%81%E8%81%96%E7%87%88%E7%A4%BE%EF%BC%88%E7%99%BA%E5%A3%B2%EF%BC%89&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN15131799">BN15131799</a>。</li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF月本">月本昭男&#32;著、日本基督教団・宣教委員会「"現代の宣教"のための聖書注解書」刊行委員会&#32;編『創世記注解』日本基督教団出版局(発売)、1996年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98%E6%B3%A8%E8%A7%A3&amp;rft.aulast=%E6%9C%88%E6%9C%AC%E6%98%AD%E7%94%B7&amp;rft.au=%E6%9C%88%E6%9C%AC%E6%98%AD%E7%94%B7&amp;rft.date=1996&amp;rft.pub=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%9F%BA%E7%9D%A3%E6%95%99%E5%9B%A3%E5%87%BA%E7%89%88%E5%B1%80%EF%BC%88%E7%99%BA%E5%A3%B2%EF%BC%89&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span> <ul><li>(日本基督教団・宣教委員会「"現代の宣教"のための聖書注解書」刊行委員会リーフ・バイブル・コンメンタリーシリーズ 、1996年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4990019733" title="特別:文献資料/4990019733">4990019733</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN14329633">BN14329633</a>。</li></ul></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF中村"><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%9D%91%E6%95%8F" title="中村敏">中村敏</a>『日本における福音派の歴史&#160;: もう一つの日本キリスト教史』いのちのことば社、2000年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E3%81%AB%E3%81%8A%E3%81%91%E3%82%8B%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E6%B4%BE%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2+%3A+%E3%82%82%E3%81%86%E4%B8%80%E3%81%A4%E3%81%AE%E6%97%A5%E6%9C%AC%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E5%8F%B2&amp;rft.aulast=%E4%B8%AD%E6%9D%91%E6%95%8F&amp;rft.au=%E4%B8%AD%E6%9D%91%E6%95%8F&amp;rft.date=2000&amp;rft.pub=%E3%81%84%E3%81%AE%E3%81%A1%E3%81%AE%E3%81%93%E3%81%A8%E3%81%B0%E7%A4%BE&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREFフリードマン松本1989">R・E・フリードマン&#32;著、松本英昭 訳『旧約聖書を推理する』海青社、1989年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%E3%82%92%E6%8E%A8%E7%90%86%E3%81%99%E3%82%8B&amp;rft.aulast=R%E3%83%BBE%E3%83%BB%E3%83%95%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%9E%E3%83%B3&amp;rft.au=R%E3%83%BBE%E3%83%BB%E3%83%95%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%9E%E3%83%B3&amp;rft.date=1989&amp;rft.pub=%E6%B5%B7%E9%9D%92%E7%A4%BE&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4-906165-28-1" title="特別:文献資料/4-906165-28-1">4-906165-28-1</a></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREFマクグラス高柳2000">A・E・マクグラス&#32;著、高柳俊一 訳『宗教改革の思想』<a href="/wiki/%E6%95%99%E6%96%87%E9%A4%A8" title="教文館">教文館</a>、2000年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E5%AE%97%E6%95%99%E6%94%B9%E9%9D%A9%E3%81%AE%E6%80%9D%E6%83%B3&amp;rft.aulast=A%E3%83%BBE%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%82%AF%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%82%B9&amp;rft.au=A%E3%83%BBE%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%82%AF%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%82%B9&amp;rft.date=2000&amp;rft.pub=%5B%5B%E6%95%99%E6%96%87%E9%A4%A8%5D%5D&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4-7642-7194-X" title="特別:文献資料/4-7642-7194-X">4-7642-7194-X</a></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREFマクグラス神代2002"><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%82%AF%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%82%B9" title="アリスター・マクグラス">アリスター・マクグラス</a>&#32;著、神代 真砂実 訳『キリスト教神学入門』教文館、2002年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E7%A5%9E%E5%AD%A6%E5%85%A5%E9%96%80&amp;rft.aulast=%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%82%AF%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%82%B9&amp;rft.au=%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%82%AF%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%82%B9&amp;rft.date=2002&amp;rft.pub=%E6%95%99%E6%96%87%E9%A4%A8&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784764272033" title="特別:文献資料/9784764272033">9784764272033</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA5543121X">BA5543121X</a>。</li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF森川"><a href="/w/index.php?title=%E6%A3%AE%E5%B7%9D%E7%94%AB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="森川甫 (存在しないページ)">森川甫</a>『フランス・プロテスタント:苦難と栄光の歩み&#160;: ユグノー戦争、ナント勅令、荒野の教会』西部中会文書委員会、1999年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%83%BB%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%86%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88%EF%BC%9A%E8%8B%A6%E9%9B%A3%E3%81%A8%E6%A0%84%E5%85%89%E3%81%AE%E6%AD%A9%E3%81%BF+%3A+%E3%83%A6%E3%82%B0%E3%83%8E%E3%83%BC%E6%88%A6%E4%BA%89%E3%80%81%E3%83%8A%E3%83%B3%E3%83%88%E5%8B%85%E4%BB%A4%E3%80%81%E8%8D%92%E9%87%8E%E3%81%AE%E6%95%99%E4%BC%9A&amp;rft.aulast=%E6%A3%AE%E5%B7%9D%E7%94%AB&amp;rft.au=%E6%A3%AE%E5%B7%9D%E7%94%AB&amp;rft.date=1999&amp;rft.pub=%E8%A5%BF%E9%83%A8%E4%B8%AD%E4%BC%9A%E6%96%87%E6%9B%B8%E5%A7%94%E5%93%A1%E4%BC%9A&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4880771023" title="特別:文献資料/4880771023">4880771023</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA40957802">BA40957802</a>。</li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book">山我哲雄『新聖書辞典』<a href="/wiki/%E3%81%84%E3%81%AE%E3%81%A1%E3%81%AE%E3%81%93%E3%81%A8%E3%81%B0%E7%A4%BE" title="いのちのことば社">いのちのことば社</a>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E6%96%B0%E8%81%96%E6%9B%B8%E8%BE%9E%E5%85%B8&amp;rft.aulast=%E5%B1%B1%E6%88%91%E5%93%B2%E9%9B%84&amp;rft.au=%E5%B1%B1%E6%88%91%E5%93%B2%E9%9B%84&amp;rft.pub=%5B%5B%E3%81%84%E3%81%AE%E3%81%A1%E3%81%AE%E3%81%93%E3%81%A8%E3%81%B0%E7%A4%BE%5D%5D&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span>▲発行年</li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF山我2003"><a href="/wiki/%E5%B1%B1%E6%88%91%E5%93%B2%E9%9B%84" title="山我哲雄">山我哲雄</a>『聖書時代史 旧約篇』<a href="/wiki/%E5%B2%A9%E6%B3%A2%E6%9B%B8%E5%BA%97" title="岩波書店">岩波書店</a>〈岩波現代文庫〉、2003年、III-Vほか頁。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E8%81%96%E6%9B%B8%E6%99%82%E4%BB%A3%E5%8F%B2+%E6%97%A7%E7%B4%84%E7%AF%87&amp;rft.aulast=%E5%B1%B1%E6%88%91%E5%93%B2%E9%9B%84&amp;rft.au=%E5%B1%B1%E6%88%91%E5%93%B2%E9%9B%84&amp;rft.date=2003&amp;rft.series=%E5%B2%A9%E6%B3%A2%E7%8F%BE%E4%BB%A3%E6%96%87%E5%BA%AB&amp;rft.pages=III-V%E3%81%BB%E3%81%8B%E9%A0%81&amp;rft.pub=%5B%5B%E5%B2%A9%E6%B3%A2%E6%9B%B8%E5%BA%97%5D%5D&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4-00-600098-7" title="特別:文献資料/4-00-600098-7">4-00-600098-7</a></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREFロイドジョンズ中台2008">マーティン・ロイドジョンズ、Lloyd-Jones, David Martyn&#32;著、中台孝雄 訳『旧約聖書から福音を語る』いのちのことば社、2008年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8%E3%81%8B%E3%82%89%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E3%82%92%E8%AA%9E%E3%82%8B&amp;rft.aulast=%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%AD%E3%82%A4%E3%83%89%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%82%BA&amp;rft.au=%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%AD%E3%82%A4%E3%83%89%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%82%BA&amp;rft.au=Lloyd-Jones%2C+David+Martyn&amp;rft.date=2008&amp;rft.pub=%E3%81%84%E3%81%AE%E3%81%A1%E3%81%AE%E3%81%93%E3%81%A8%E3%81%B0%E7%A4%BE&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784264026129" title="特別:文献資料/9784264026129">9784264026129</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA84771390">BA84771390</a>。</li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREF和田1986"><a href="/wiki/%E5%92%8C%E7%94%B0%E5%B9%B9%E7%94%B7" title="和田幹男">和田幹男</a>『私たちにとって聖書とは何なのか:現代カトリック聖書霊感論序説』<a href="/wiki/%E5%A5%B3%E5%AD%90%E3%83%91%E3%82%A6%E3%83%AD%E4%BC%9A" title="女子パウロ会">女子パウロ会</a>、1986年。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E7%A7%81%E3%81%9F%E3%81%A1%E3%81%AB%E3%81%A8%E3%81%A3%E3%81%A6%E8%81%96%E6%9B%B8%E3%81%A8%E3%81%AF%E4%BD%95%E3%81%AA%E3%81%AE%E3%81%8B%EF%BC%9A%E7%8F%BE%E4%BB%A3%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E8%81%96%E6%9B%B8%E9%9C%8A%E6%84%9F%E8%AB%96%E5%BA%8F%E8%AA%AC&amp;rft.aulast=%E5%92%8C%E7%94%B0%E5%B9%B9%E7%94%B7&amp;rft.au=%E5%92%8C%E7%94%B0%E5%B9%B9%E7%94%B7&amp;rft.date=1986&amp;rft.pub=%5B%5B%E5%A5%B3%E5%AD%90%E3%83%91%E3%82%A6%E3%83%AD%E4%BC%9A%5D%5D&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8"><span style="display: none;">&#160;</span></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/478960229X" title="特別:文献資料/478960229X">478960229X</a><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN04411840">BN04411840</a>。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="関連資料"><span id=".E9.96.A2.E9.80.A3.E8.B3.87.E6.96.99"></span>関連資料</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=30" title="節を編集: 関連資料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>脚注に未使用の資料、発行年順。 </p> <ul><li><a href="/wiki/%E6%A6%8A%E5%8E%9F%E5%BA%B7%E5%A4%AB" title="榊原康夫">榊原康夫</a>『旧約聖書の写本と翻訳』(<a href="/wiki/%E3%81%84%E3%81%AE%E3%81%A1%E3%81%AE%E3%81%93%E3%81%A8%E3%81%B0%E7%A4%BE" title="いのちのことば社">いのちのことば社</a>、<a href="/wiki/1972%E5%B9%B4" title="1972年">1972年</a>)<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4264000238" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-264-00023-8</a></li> <li>石田友雄・木田献一・左近淑・西村俊昭・野本真也 共著『総説旧約聖書』(<a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%9F%BA%E7%9D%A3%E6%95%99%E5%9B%A3" title="日本基督教団">日本基督教団</a>出版局、1984年)<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4818420255" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-8184-2025-5</a></li> <li>榊原康夫『旧約聖書の生い立ちと成立 増補改訂版』(いのちのことば社、1994年)<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4264015014" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-264-01501-4</a></li> <li>E・ヴュルトヴァイン(鍋谷堯爾・本間敏雄 訳)『旧約聖書の本文研究 「ビブリア・ヘブライカ」入門』(日本基督教団出版局、1997年)<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4818401927" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-8184-0192-7</a></li> <li>左近淑『旧約聖書緒論講義』(教文館、1998年)<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4764226073" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-7642-2607-3</a></li> <li>榊原康夫『旧約聖書の生い立ちと成立 増補改訂版』(いのちのことば社、1994年)<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4264015014" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-264-01501-4</a></li></ul> <dl><dt>正教会における聖書名について</dt></dl> <p>コストロマの主教プラトン 著(Platon, Metropolitan of Moscow)、堀江 訳 </p> <ul><li><a href="/wiki/%E4%BC%9D%E6%95%99%E5%B8%AB" title="伝教師">伝教師</a>パウェル松井 編『「正教会入門」 - <a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a>と<a href="/wiki/%E6%A9%9F%E5%AF%86_(%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A)" title="機密 (正教会)">機密</a> - 』(<a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%82%B3%E3%83%A9%E3%82%A4%E5%A0%82" title="ニコライ堂">東京復活大聖堂教会</a>、1878年(明治10年))……※但し当記事内容と配列・内容に相違がある。</li> <li>プラトン 著、堀江 復 訳『正教定理略解 』(正教会、1877年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA35316660">BA35316660</a>。 <ul><li>プラトン 著、堀江 復 訳『正教定理略解』訂正2版(正教会、1883年)明治16年)<a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.11501%2F824711">10.11501/824711</a>、国立国会図書館、インターネット公開、遠隔複写不可(NDL)、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA4620424X">BA4620424X</a>。<a href="/wiki/%E5%9B%BD%E7%AB%8B%E5%9B%BD%E4%BC%9A%E5%9B%B3%E6%9B%B8%E9%A4%A8#書誌データの提供" title="国立国会図書館">全国書誌番号</a>:<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a rel="nofollow" class="external text" href="//id.ndl.go.jp/jpno/40050004">40050004</a>。</li></ul></li> <li>プラトン 著、堀江 復 訳『修身神学』(正教会、1881年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA60596387">BA60596387</a>。 <ul><li>プラトン 著、堀江 復 訳『修身神学』3版(正教会、1890年)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245" /><a href="/wiki/NCID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NCID (識別子)">NCID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/ncid/BA39088943">BA39088943</a>。</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="関連項目"><span id=".E9.96.A2.E9.80.A3.E9.A0.85.E7.9B.AE"></span>関連項目</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=31" title="節を編集: 関連項目"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>50音順。 </p> <div class="div-col columns column-count column-count-" style="-moz-column-count:; -webkit-column-count:; column-count:; -moz-column-width: 18em; -webkit-column-width: 18em; column-width: 18em;"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%B2%A9%E6%B3%A2%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="岩波訳聖書">岩波訳聖書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%83%9E%E3%83%88%E3%83%AA%E3%82%A2" title="ゲマトリア">ゲマトリア</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8" title="聖書">聖書</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%AC%BD%E5%AE%9A%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="欽定訳聖書">欽定訳聖書</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%81%BD%E5%85%B8" title="偽典">偽典</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%8F%A3%E8%AA%9E%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="口語訳聖書">口語訳聖書</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%96%B0%E6%94%B9%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新改訳聖書">新改訳聖書</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%96%B0%E5%85%B1%E5%90%8C%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新共同訳聖書">新共同訳聖書</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%96%87%E8%AA%9E%E8%A8%B3%E8%81%96%E6%9B%B8" title="文語訳聖書">文語訳聖書</a> </li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E5%AD%A6" title="聖書学">聖書学</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%81%96%E5%85%B8" title="聖典">聖典</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%BC" title="トーラー">トーラー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%84%E3%83%AF%E3%83%BC" title="ミツワー">ミツワー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%80%E3%83%A4%E3%81%AE%E7%A5%9E%E8%A9%B1" title="ユダヤの神話">ユダヤの神話</a></li></ul> <dl><dt>一覧記事</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%84%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7" class="mw-redirect" title="ミツワーの一覧">ミツワーの一覧</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E3%81%AE%E7%99%BB%E5%A0%B4%E4%BA%BA%E7%89%A9%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="聖書の登場人物の一覧">聖書の登場人物の一覧</a> </li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="外部リンク"><span id=".E5.A4.96.E9.83.A8.E3.83.AA.E3.83.B3.E3.82.AF"></span>外部リンク</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;section=32" title="節を編集: 外部リンク"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r94202605">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox noprint" style="width:22em;"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/38px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="38" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/57px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/76px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist" style="font-size:100%;">ウィキソースに<b><a href="https://ja.wikisource.org/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8" class="extiw" title="s:聖書">旧約聖書</a></b>の日本語訳があります。</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r94202605" /><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox noprint" style="width:22em;"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist" style="font-size:100%;">ウィキメディア・コモンズには、<b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Old_Testament?uselang=ja">旧約聖書</a></span></b>に関連するカテゴリがあります。</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bible.or.jp/read/vers_search.html">聖書本文検索</a> - <a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E8%81%96%E6%9B%B8%E5%8D%94%E4%BC%9A" title="日本聖書協会">日本聖書協会</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.seisho.or.jp/biblesearch/">聖句検索</a> - <a href="/wiki/%E6%96%B0%E6%97%A5%E6%9C%AC%E8%81%96%E6%9B%B8%E5%88%8A%E8%A1%8C%E4%BC%9A" title="新日本聖書刊行会">新日本聖書刊行会</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://biblehub.com/">Bible Hub</a> - 多言語聖書検索</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sacred-texts.com/bib/tan/index.htm">レニングラード写本 ヘブライ語旧約原典</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110308210743/http://yagitani.jpn.cx/kurihon/kurihon08.htm">邦訳聖書 書名対照表</a> - <a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%82%A4%E3%83%90%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9E%E3%82%B7%E3%83%B3" title="ウェイバックマシン">ウェイバックマシン</a>(2011年3月8日アーカイブ分) - くりホン</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblica.com/bible/jcb/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98/1/">創世記 1 – Japanese Contemporary Bible (JCB)</a> | <a href="/wiki/%E3%83%93%E3%83%96%E3%83%AA%E3%82%AB" title="ビブリカ">Biblica</a> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090306234619/http://www.ibsstl.org/bibles/japanese/">Japanese Bible (c) International Bible Society</a> - <a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%82%A4%E3%83%90%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9E%E3%82%B7%E3%83%B3" title="ウェイバックマシン">ウェイバックマシン</a>(2009年3月6日アーカイブ分) - リビングバイブル日本語版 &lt; 国際聖書協会 (International Bible Society: IBS)</li></ul></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161003084526/http://dtime.jp/">聖書検索DTWorks - 新改訳・新共同訳・英語等対応</a> - <a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%82%A4%E3%83%90%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9E%E3%82%B7%E3%83%B3" title="ウェイバックマシン">ウェイバックマシン</a>(2016年10月3日アーカイブ分)</li> <li>『<a rel="nofollow" class="external text" href="//kotobank.jp/word/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8">旧約聖書</a>』 - <a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%88%E3%83%90%E3%83%B3%E3%82%AF" title="コトバンク">コトバンク</a></li></ul> <div class="navbox" aria-labelledby="20px&amp;#124;キリスト教キリスト教" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99_%E6%A8%AA" title="Template:キリスト教 横"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99_%E6%A8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:キリスト教 横 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99_%E6%A8%AA&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99_%E6%A8%AA&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="20px&amp;#124;キリスト教キリスト教" style="font-size:110%;margin:0 6em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Gold_Christian_Cross_no_Red.svg" class="mw-file-description" title="キリスト教"><img alt="キリスト教" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Gold_Christian_Cross_no_Red.svg/20px-Gold_Christian_Cross_no_Red.svg.png" decoding="async" width="20" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Gold_Christian_Cross_no_Red.svg/30px-Gold_Christian_Cross_no_Red.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Gold_Christian_Cross_no_Red.svg/40px-Gold_Christian_Cross_no_Red.svg.png 2x" data-file-width="805" data-file-height="1052" /></a></span><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="キリスト教">キリスト教</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"> <a href="/wiki/%E5%AE%97%E6%95%99" title="宗教">宗教</a> - <a href="/wiki/Portal:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="Portal:キリスト教">Portal:キリスト教</a> - <a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B8%E3%82%A7%E3%82%AF%E3%83%88:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="プロジェクト:キリスト教">プロジェクト:キリスト教</a></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8" title="聖書">聖書</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a class="mw-selflink selflink">旧約聖書</a> - <a href="/wiki/%E6%96%B0%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="新約聖書">新約聖書</a>(<a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E3%81%AE%E7%99%BB%E5%A0%B4%E4%BA%BA%E7%89%A9%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="聖書の登場人物の一覧">聖書の登場人物の一覧</a> - <a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E3%81%AB%E7%99%BB%E5%A0%B4%E3%81%99%E3%82%8B%E5%9C%B0%E5%90%8D%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="聖書に登場する地名一覧">聖書に登場する地名一覧</a>)- <a href="/wiki/%E8%81%96%E6%9B%B8%E6%AD%A3%E5%85%B8" title="聖書正典">聖書正典</a> - <a href="/wiki/%E5%A4%96%E5%85%B8" title="外典">外典</a> </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A_(%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99)" title="教会 (キリスト教)">教会</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E8%AB%B8%E6%95%99%E6%B4%BE%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="キリスト教諸教派の一覧">教派</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E6%9D%B1%E6%96%B9%E6%95%99%E4%BC%9A" title="東方教会">東方教会</a>(<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a> - <a href="/wiki/%E6%9D%B1%E6%96%B9%E8%AB%B8%E6%95%99%E4%BC%9A" title="東方諸教会">東方諸教会</a>)、<a href="/wiki/%E8%A5%BF%E6%96%B9%E6%95%99%E4%BC%9A" title="西方教会">西方教会</a>(<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E6%95%99%E4%BC%9A" title="カトリック教会">カトリック</a> - <a href="/wiki/%E8%81%96%E5%85%AC%E4%BC%9A" title="聖公会">聖公会</a> - <a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%86%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88" title="プロテスタント">プロテスタント</a> - <a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%8A%E3%83%90%E3%83%97%E3%83%86%E3%82%B9%E3%83%88" title="アナバプテスト">アナバプテスト</a>)、その他(<a href="/wiki/%E6%96%B0%E5%AE%97%E6%95%99#キリスト教系" title="新宗教">キリスト教系新宗教</a>) </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">称号・役職</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E8%81%96%E8%81%B7%E8%80%85#キリスト教における聖職者" title="聖職者">聖職</a>(<a href="/wiki/%E5%8F%B8%E7%A5%AD" title="司祭">司祭</a> - <a href="/wiki/%E7%A5%9E%E7%88%B6" title="神父">神父</a> - <a href="/wiki/%E4%BF%AE%E9%81%93%E5%A3%AB" title="修道士">修道士</a>)、正教会(<a href="/wiki/%E7%A5%9E%E5%93%81_(%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A%E3%81%AE%E8%81%96%E8%81%B7)" title="神品 (正教会の聖職)">神品</a> - <a href="/wiki/%E6%95%99%E8%A1%86" title="教衆">教衆</a>)、カトリック(<a href="/wiki/%E6%95%99%E7%9A%87" title="教皇">教皇</a> - <a href="/wiki/%E6%9E%A2%E6%A9%9F%E5%8D%BF" title="枢機卿">枢機卿</a> - <a href="/wiki/%E5%8F%B8%E6%95%99" title="司教">司教</a>)、プロテスタントの<a href="/wiki/%E6%95%99%E5%BD%B9%E8%80%85" title="教役者">教職者</a>(<a href="/wiki/%E7%89%A7%E5%B8%AB" title="牧師">牧師</a> - <a href="/wiki/%E4%BC%9D%E9%81%93%E8%80%85" title="伝道者">伝道者</a> - <a href="/wiki/%E5%AE%A3%E6%95%99%E5%B8%AB" title="宣教師">宣教師</a>) </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">施設</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A%E5%A0%82" title="教会堂">教会堂</a> - <a href="/wiki/%E4%BF%AE%E9%81%93%E9%99%A2" title="修道院">修道院</a> </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A%E6%9A%A6" title="教会暦">祭日</a>と<a href="/wiki/%E7%A4%BC%E6%8B%9D" title="礼拝">礼拝</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E4%B8%BB%E6%97%A5" title="主日">主日</a> - <a href="/wiki/%E5%BE%A9%E6%B4%BB%E7%A5%AD" title="復活祭">復活祭</a>/<a href="/wiki/%E5%BE%A9%E6%B4%BB%E5%A4%A7%E7%A5%AD" title="復活大祭">復活大祭</a> - <a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%B3%E3%82%B9%E3%83%86" title="ペンテコステ">ペンテコステ</a> - <a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%9E%E3%82%B9" title="クリスマス">クリスマス</a> - <a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%B5" title="ミサ">ミサ</a>/<a href="/wiki/%E8%81%96%E4%BD%93%E7%A4%BC%E5%84%80" title="聖体礼儀">聖体礼儀</a> - <a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B3%E3%83%B3" title="イコン">イコン</a> - <a href="/wiki/%E8%81%96%E6%AD%8C" title="聖歌">聖歌</a>/<a href="/wiki/%E8%B3%9B%E7%BE%8E%E6%AD%8C" title="賛美歌">賛美歌</a> - <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E9%9F%B3%E6%A5%BD" title="キリスト教音楽">音楽</a> - <a href="/wiki/Category:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E3%81%AE%E7%A4%BC%E6%8B%9D%E3%83%BB%E5%85%B8%E7%A4%BC%E3%83%BB%E5%A5%89%E7%A5%9E%E7%A4%BC" title="Category:キリスト教の礼拝・典礼・奉神礼">礼拝・典礼・奉神礼</a> - <a href="/wiki/Category:%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E5%9C%8F%E3%81%AE%E5%B9%B4%E4%B8%AD%E8%A1%8C%E4%BA%8B" title="Category:キリスト教圏の年中行事">年中行事</a> </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E7%A7%98%E8%B7%A1" title="秘跡">秘跡</a>/<a href="/wiki/%E6%A9%9F%E5%AF%86_(%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A)" title="機密 (正教会)">機密</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E6%B4%97%E7%A4%BC" title="洗礼">洗礼</a> - <a href="/wiki/%E8%81%96%E4%BD%93" title="聖体">聖体</a> - <a href="/wiki/%E8%81%96%E9%A4%90" title="聖餐">聖餐</a> - <a href="/wiki/%E5%A0%85%E4%BF%A1" title="堅信">堅信/傅膏</a> - <a href="/wiki/%E5%91%8A%E8%A7%A3" title="告解">告解/痛悔</a> - <a href="/wiki/%E5%8F%99%E9%9A%8E" title="叙階">叙階/神品</a> - <a href="/wiki/%E7%97%85%E8%80%85%E3%81%AE%E5%A1%97%E6%B2%B9" title="病者の塗油">病者の塗油/聖傅</a> - <a href="/wiki/%E7%B5%90%E5%A9%9A#キリスト教" title="結婚">婚姻/婚配</a> </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">歴史</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E8%81%96%E4%BC%9D" title="聖伝">聖伝</a> - <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2" title="キリスト教の歴史">通史</a> - <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E5%B9%B4%E8%A1%A8" title="キリスト教年表">年表</a> - <a href="/wiki/%E5%8E%9F%E5%A7%8B%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="原始キリスト教">原始キリスト教</a> - <a href="/wiki/%E5%88%9D%E6%9C%9F%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="初期キリスト教">初期キリスト教</a> - <a href="/wiki/%E5%88%9D%E4%BB%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="初代教会">初代教会</a> - <a href="/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E6%9C%AB%E6%9C%9F%E3%81%AE%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="古代末期のキリスト教">古代末期のキリスト教</a> - <a href="/wiki/%E4%B8%AD%E4%B8%96%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%91%E3%81%AB%E3%81%8A%E3%81%91%E3%82%8B%E6%95%99%E4%BC%9A%E3%81%A8%E5%9B%BD%E5%AE%B6" title="中世ヨーロッパにおける教会と国家">中世ヨーロッパにおける教会と国家</a> - <a href="/wiki/%E6%95%99%E7%9A%87%E9%A0%98" title="教皇領">教皇領</a> - <a href="/wiki/%E6%9D%B1%E8%A5%BF%E6%95%99%E4%BC%9A%E3%81%AE%E5%88%86%E8%A3%82" title="東西教会の分裂">東西教会の分裂</a> - <a href="/wiki/%E5%8F%99%E4%BB%BB%E6%A8%A9%E9%97%98%E4%BA%89" title="叙任権闘争">叙任権闘争</a> - <a href="/wiki/%E6%95%99%E4%BC%9A%E6%94%B9%E9%9D%A9" title="教会改革">教会改革</a> - <a href="/wiki/%E5%AE%97%E6%95%99%E6%94%B9%E9%9D%A9" title="宗教改革">宗教改革</a> - <a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%91%E3%81%AB%E3%81%8A%E3%81%91%E3%82%8B%E6%94%BF%E6%95%99%E5%88%86%E9%9B%A2%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2" title="ヨーロッパにおける政教分離の歴史">ヨーロッパにおける政教分離の歴史</a> - <a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E5%90%88%E8%A1%86%E5%9B%BD%E3%81%AB%E3%81%8A%E3%81%91%E3%82%8B%E6%94%BF%E6%95%99%E5%88%86%E9%9B%A2%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2" title="アメリカ合衆国における政教分離の歴史">アメリカ合衆国における政教分離の歴史</a> - <a href="/wiki/%E6%94%BF%E6%95%99%E5%88%86%E9%9B%A2" class="mw-redirect" title="政教分離">政教分離</a> </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">用語</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E7%94%A8%E8%AA%9E%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="キリスト教用語一覧">用語一覧</a> - <a href="/wiki/%E6%95%99%E6%B4%BE%E5%88%A5%E3%81%AE%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99%E7%94%A8%E8%AA%9E%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="教派別のキリスト教用語一覧">教派別のキリスト教用語一覧</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="モーセ五書(トーラー)" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="Template:モーセ五書"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:モーセ五書 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="モーセ五書(トーラー)" style="font-size:110%;margin:0 6em"><a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a>(<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%BC" title="トーラー">トーラー</a>)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">五書</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E5%89%B5%E4%B8%96%E8%A8%98" title="創世記">創世記</a>|<a href="/wiki/%E5%87%BA%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88%E8%A8%98" title="出エジプト記">出エジプト記</a>|<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%93%E8%A8%98" title="レビ記">レビ記</a>|<a href="/wiki/%E6%B0%91%E6%95%B0%E8%A8%98" title="民数記">民数記</a>|<a href="/wiki/%E7%94%B3%E5%91%BD%E8%A8%98" title="申命記">申命記</a> </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%91%97%E8%80%85" class="mw-redirect" title="著者">著者</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB" title="モーセ">モーセ</a> </p> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">関連項目</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E%E8%81%96%E6%9B%B8" title="ヘブライ語聖書">ヘブライ語聖書</a>(<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%8A%E3%83%8F" class="mw-redirect" title="タナハ">タナハ</a>)|<a class="mw-selflink selflink">旧約聖書</a>|<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%84%E3%83%AF%E3%83%BC" title="ミツワー">ミツワー</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="歴史書・知恵文学・預言書(旧約聖書のモーセ五書以外)" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E6%97%A7%E7%B4%842" title="Template:旧約2"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E6%97%A7%E7%B4%842&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:旧約2 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%97%A7%E7%B4%842&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%97%A7%E7%B4%842&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="歴史書・知恵文学・預言書(旧約聖書のモーセ五書以外)" style="font-size:110%;margin:0 6em">歴史書・知恵文学・預言書(<a class="mw-selflink selflink">旧約聖書</a>の<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB%E4%BA%94%E6%9B%B8" title="モーセ五書">モーセ五書</a>以外)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">歴史書</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">基本</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2%E8%A8%98" title="ヨシュア記">ヨシュア記</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A3%AB%E5%B8%AB%E8%A8%98" title="士師記">士師記</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%84%E8%A8%98" title="ルツ記">ルツ記</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%AB%E8%A8%98" title="サムエル記">サムエル記</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%88%97%E7%8E%8B%E8%A8%98" title="列王記">列王記</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%AD%B4%E4%BB%A3%E8%AA%8C" title="歴代誌">歴代誌</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BA%E3%83%A9%E8%A8%98" title="エズラ記">エズラ記</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%98%E3%83%9F%E3%83%A4%E8%A8%98" title="ネヘミヤ記">ネヘミヤ記</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AB%E8%A8%98" title="エステル記">エステル記</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF" class="mw-redirect" title="カトリック">カトリック</a>版・<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a>版に収録</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%93%E3%83%88%E8%A8%98" title="トビト記">トビト記</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%88%E8%A8%98" title="ユディト記">ユディト記</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%90%E3%82%A4%E8%A8%98" title="マカバイ記">マカバイ記</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">知恵文学</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">基本</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%96%E8%A8%98" title="ヨブ記">ヨブ記</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A9%A9%E7%AF%87" title="詩篇">詩篇</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%AE%B4%E8%A8%80" title="箴言">箴言</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%98%E3%83%AC%E3%83%88%E3%81%AE%E8%A8%80%E8%91%89" title="コヘレトの言葉">コヘレトの言葉</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%9B%85%E6%AD%8C" title="雅歌">雅歌</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF" class="mw-redirect" title="カトリック">カトリック</a>版に収録</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E7%9F%A5%E6%81%B5%E3%81%AE%E6%9B%B8" title="知恵の書">知恵の書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A9%E6%9B%B8" title="シラ書">シラ書</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a>版に収録</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E3%82%AA%E3%83%87%E3%82%B9%E6%9B%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="オデス書 (存在しないページ)">オデス書</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E3%82%BD%E3%83%AD%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%81%AE%E8%A9%A9%E7%AF%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ソロモンの詩篇 (存在しないページ)">ソロモンの詩篇</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">大預言書</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">基本</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B6%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="イザヤ書">イザヤ書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="エレミヤ書">エレミヤ書</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%93%80%E6%AD%8C" title="哀歌">哀歌</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%BC%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="エゼキエル書">エゼキエル書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ダニエル書">ダニエル書</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF" class="mw-redirect" title="カトリック">カトリック</a>版・<a href="/wiki/%E6%AD%A3%E6%95%99%E4%BC%9A" title="正教会">正教会</a>版に収録</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="バルク書">バルク書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AC%E3%83%9F%E3%83%A4%E3%81%AE%E6%89%8B%E7%B4%99" title="エレミヤの手紙">エレミヤの手紙</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E5%8D%81%E4%BA%8C%E5%B0%8F%E9%A0%90%E8%A8%80%E6%9B%B8" title="十二小預言書">小預言書</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%82%BB%E3%82%A2%E6%9B%B8" title="ホセア書">ホセア書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%A8%E3%83%AB%E6%9B%B8" title="ヨエル書">ヨエル書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A2%E3%82%B9%E6%9B%B8" title="アモス書">アモス書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%90%E3%83%87%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="オバデヤ書">オバデヤ書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8A%E6%9B%B8" title="ヨナ書">ヨナ書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AB%E6%9B%B8" title="ミカ書">ミカ書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%9B%E3%83%A0%E6%9B%B8" title="ナホム書">ナホム書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%90%E3%82%AF%E3%82%AF%E6%9B%B8" title="ハバクク書">ハバクク書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%8B%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼファニヤ書">ゼファニヤ書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%AC%E3%82%A4%E6%9B%B8" title="ハガイ書">ハガイ書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BC%E3%82%AB%E3%83%AA%E3%83%A4%E6%9B%B8" title="ゼカリヤ書">ゼカリヤ書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%A9%E3%82%AD%E6%9B%B8" title="マラキ書">マラキ書</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">関連項目</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E%E8%81%96%E6%9B%B8" title="ヘブライ語聖書">ヘブライ語聖書</a>(<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%8A%E3%83%8F" class="mw-redirect" title="タナハ">タナハ</a>)|<a class="mw-selflink selflink">旧約聖書</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="典拠管理データベース_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=ウィキデータを編集&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q19786#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;ウィキデータを編集" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="典拠管理データベース_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=ウィキデータを編集&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q19786#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;ウィキデータを編集" style="font-size:110%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Help:%E5%85%B8%E6%8B%A0%E7%AE%A1%E7%90%86" title="Help:典拠管理">典拠管理データベース</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q19786#identifiers" title="ウィキデータを編集"><img alt="ウィキデータを編集" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">全般</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1808092/">FAST</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/185083399">VIAF</a></span> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/4388149296279480670005">2</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">国立図書館</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cantic.bnc.cat/registre/981058512463806706">カタルーニャ</a></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="Bibel. Altes Testament"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4001515-4">ドイツ</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n79054379">アメリカ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&amp;local_base=lnc10&amp;doc_number=000088332&amp;P_CON_LNG=ENG">ラトビア</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00570432">日本</a></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="Bible."><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=unn2006374712&amp;CON_LNG=ENG">チェコ</a></abbr></span> <ul><li><span class="uid"><abbr title="Bible. Ukrajinsky"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=unn20221152932&amp;CON_LNG=ENG">2</a></abbr></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">その他</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/ahd-i-atik">İslâm Ansiklopedisi</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <ol class="references"> <li id="cite_note-FOOTNOTEコメイ1996『旧約聖書人名事典』-56"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEコメイ1996『旧約聖書人名事典』_56-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFコメイ1996">コメイ 1996</a>, 『旧約聖書人名事典』.</span> </li> </ol> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.eqiad.main‐57b95d8fb6‐vw7bh Cached time: 20250212044048 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 1.050 seconds Real time usage: 1.297 seconds Preprocessor visited node count: 33705/1000000 Post‐expand include size: 309646/2097152 bytes Template argument size: 52815/2097152 bytes Highest expansion depth: 26/100 Expensive parser function count: 20/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 155950/5000000 bytes Lua time usage: 0.322/10.000 seconds Lua memory usage: 4853893/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1076.455 1 -total 17.45% 187.836 23 Template:Cite_book 16.39% 176.381 23 Template:Citation/core-ja-jp 13.27% 142.801 2 Template:Sidebar 12.34% 132.801 1 Template:キリスト教 10.41% 112.083 21 Template:ISBN2 8.72% 93.863 51 Template:Catalog_lookup_link 8.31% 89.494 2 Template:Ambox 7.55% 81.266 29 Template:NCID 6.22% 67.000 3 Template:Reflist --> <!-- Saved in parser cache with key jawiki:pcache:3465:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250212044048 and revision id 103715155. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">「<a dir="ltr" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=旧約聖書&amp;oldid=103715155">https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=旧約聖書&amp;oldid=103715155</a>」から取得</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%AB%E3%83%86%E3%82%B4%E3%83%AA" title="特別:カテゴリ">カテゴリ</a>: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="Category:旧約聖書">旧約聖書</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E%E8%81%96%E6%9B%B8" title="Category:ヘブライ語聖書">ヘブライ語聖書</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E7%B4%80%E5%85%83%E5%89%8D%E3%81%AE%E6%9B%B8%E7%B1%8D" title="Category:紀元前の書籍">紀元前の書籍</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E7%A5%9E" title="Category:神">神</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">隠しカテゴリ: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E5%A4%96%E9%83%A8%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%81%8C%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E5%88%87%E3%82%8C%E3%81%AB%E3%81%AA%E3%81%A3%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2025%E5%B9%B41%E6%9C%88" title="Category:外部リンクがリンク切れになっている記事/2025年1月">外部リンクがリンク切れになっている記事/2025年1月</a></li><li><a href="/wiki/Category:ISBN%E3%83%9E%E3%82%B8%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%92%E4%BD%BF%E7%94%A8%E3%81%97%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="Category:ISBNマジックリンクを使用しているページ">ISBNマジックリンクを使用しているページ</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E7%84%A1%E5%8A%B9%E3%81%AA%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%81%8C%E5%90%AB%E3%81%BE%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2024%E5%B9%B4" title="Category:無効な出典が含まれている記事/2024年">無効な出典が含まれている記事/2024年</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E6%9B%B8%E3%81%8D%E3%81%8B%E3%81%91%E3%81%AE%E7%AF%80%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E9%A0%85%E7%9B%AE" title="Category:書きかけの節のある項目">書きかけの節のある項目</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%A8%E3%81%99%E3%82%8B%E8%A8%98%E8%BF%B0%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2024%E5%B9%B43%E6%9C%88" title="Category:出典を必要とする記述のある記事/2024年3月">出典を必要とする記述のある記事/2024年3月</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%81%AE%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E7%95%AA%E5%8F%B7%E3%81%8C%E8%A6%81%E6%9C%9B%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:出典のページ番号が要望されている記事">出典のページ番号が要望されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%A8%E3%81%99%E3%82%8B%E7%AF%80%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2024%E5%B9%B43%E6%9C%88" title="Category:出典を必要とする節のある記事/2024年3月">出典を必要とする節のある記事/2024年3月</a></li><li><a href="/wiki/Category:FAST%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:FAST識別子が指定されている記事">FAST識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:VIAF%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:VIAF識別子が指定されている記事">VIAF識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:CANTICN%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:CANTICN識別子が指定されている記事">CANTICN識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:GND%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:GND識別子が指定されている記事">GND識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:LCCN%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:LCCN識別子が指定されている記事">LCCN識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:LNB%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:LNB識別子が指定されている記事">LNB識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:NDL%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:NDL識別子が指定されている記事">NDL識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:NKC%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:NKC識別子が指定されている記事">NKC識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:TDV%C4%B0A%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:TDVİA識別子が指定されている記事">TDVİA識別子が指定されている記事</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> 最終更新 2025年2月12日 (水) 04:40 (日時は<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E5%80%8B%E4%BA%BA%E8%A8%AD%E5%AE%9A#mw-prefsection-rendering" title="特別:個人設定">個人設定</a>で未設定ならば<a href="/wiki/%E5%8D%94%E5%AE%9A%E4%B8%96%E7%95%8C%E6%99%82" title="協定世界時">UTC</a>)。</li> <li id="footer-info-copyright">テキストは<a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja">クリエイティブ・コモンズ 表示-継承ライセンス</a>のもとで利用できます。追加の条件が適用される場合があります。詳細については<a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">利用規約</a>を参照してください。</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ja">プライバシー・ポリシー</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%AB%E3%81%A4%E3%81%84%E3%81%A6">ウィキペディアについて</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%85%8D%E8%B2%AC%E4%BA%8B%E9%A0%85">免責事項</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">行動規範</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">開発者</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ja.wikipedia.org">統計</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieに関する声明</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ja.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">モバイルビュー</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">旧約聖書</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>149の言語版</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>話題を追加</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.canary-584c5c58c-nxd52","wgBackendResponseTime":194,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.050","walltime":"1.297","ppvisitednodes":{"value":33705,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":309646,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":52815,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":26,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":20,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":155950,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1076.455 1 -total"," 17.45% 187.836 23 Template:Cite_book"," 16.39% 176.381 23 Template:Citation/core-ja-jp"," 13.27% 142.801 2 Template:Sidebar"," 12.34% 132.801 1 Template:キリスト教"," 10.41% 112.083 21 Template:ISBN2"," 8.72% 93.863 51 Template:Catalog_lookup_link"," 8.31% 89.494 2 Template:Ambox"," 7.55% 81.266 29 Template:NCID"," 6.22% 67.000 3 Template:Reflist"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.322","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4853893,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.eqiad.main-57b95d8fb6-vw7bh","timestamp":"20250212044048","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u65e7\u7d04\u8056\u66f8","url":"https:\/\/ja.wikipedia.org\/wiki\/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q19786","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q19786","author":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u30d7\u30ed\u30b8\u30a7\u30af\u30c8\u3078\u306e\u8ca2\u732e\u8005"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u8ca1\u56e3","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-03-05T08:39:19Z","dateModified":"2025-02-12T04:40:43Z","headline":"\u30e6\u30c0\u30e4\u6559\u304a\u3088\u3073\u30ad\u30ea\u30b9\u30c8\u6559\u306e\u6b63\u5178"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10