CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Pismo chińskie – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"d9588638-eabe-4086-bf76-2d69ac6d32c8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Pismo_chińskie","wgTitle":"Pismo chińskie","wgCurRevisionId":74466699,"wgRevisionId":74466699,"wgArticleId":9264,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon IPA do sprawdzenia","Artykuły z błędnymi numerami ISBN","Byłe Artykuły na Medal","Język chiński","Pismo chińskie"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Pismo_chińskie","wgRelevantArticleId":9264,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74466699,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8201","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022", "ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Hanzi.svg/1200px-Hanzi.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Hanzi.svg/800px-Hanzi.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Hanzi.svg/640px-Hanzi.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Pismo chińskie – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Pismo_chi%C5%84skie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Pismo_chi%C5%84skie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Pismo_chińskie rootpage-Pismo_chińskie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Pismo+chi%C5%84skie" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Pismo+chi%C5%84skie" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Pismo+chi%C5%84skie" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Pismo+chi%C5%84skie" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Etymologia_i_rodzaje_znaków" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etymologia_i_rodzaje_znaków"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etymologia i rodzaje znaków</span> </div> </a> <ul id="toc-Etymologia_i_rodzaje_znaków-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Słowniki_i_uporządkowanie_znaków" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Słowniki_i_uporządkowanie_znaków"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Słowniki i uporządkowanie znaków</span> </div> </a> <ul id="toc-Słowniki_i_uporządkowanie_znaków-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ortografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ortografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Ortografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Ortografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Interpunkcja_i_kierunek_pisania" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Interpunkcja_i_kierunek_pisania"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Interpunkcja i kierunek pisania</span> </div> </a> <ul id="toc-Interpunkcja_i_kierunek_pisania-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wymowa_znaków" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wymowa_znaków"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Wymowa znaków</span> </div> </a> <ul id="toc-Wymowa_znaków-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaligrafia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaligrafia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kaligrafia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kaligrafia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Kaligrafia</span> </button> <ul id="toc-Kaligrafia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kaligrafowanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaligrafowanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Kaligrafowanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaligrafowanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Style_kaligrafii" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Style_kaligrafii"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Style kaligrafii</span> </div> </a> <ul id="toc-Style_kaligrafii-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Najsłynniejsze_dzieło_kaligraficzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Najsłynniejsze_dzieło_kaligraficzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Najsłynniejsze dzieło kaligraficzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Najsłynniejsze_dzieło_kaligraficzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Współczesne_odmiany_pisma_chińskiego" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Współczesne_odmiany_pisma_chińskiego"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Współczesne odmiany pisma chińskiego</span> </div> </a> <ul id="toc-Współczesne_odmiany_pisma_chińskiego-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ewolucja_i_historyczne_odmiany_pisma_chińskiego" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ewolucja_i_historyczne_odmiany_pisma_chińskiego"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ewolucja i historyczne odmiany pisma chińskiego</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ewolucja_i_historyczne_odmiany_pisma_chińskiego-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Ewolucja i historyczne odmiany pisma chińskiego</span> </button> <ul id="toc-Ewolucja_i_historyczne_odmiany_pisma_chińskiego-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chronologia_ewolucji_pisma_chińskiego" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chronologia_ewolucji_pisma_chińskiego"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Chronologia ewolucji pisma chińskiego</span> </div> </a> <ul id="toc-Chronologia_ewolucji_pisma_chińskiego-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historyczne_rodzaje_pisma_oparte_na_piśmie_chińskim" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Historyczne_rodzaje_pisma_oparte_na_piśmie_chińskim"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Historyczne rodzaje pisma oparte na piśmie chińskim</span> </div> </a> <ul id="toc-Historyczne_rodzaje_pisma_oparte_na_piśmie_chińskim-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Pismo_a_języki_chińskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pismo_a_języki_chińskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Pismo a języki chińskie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Pismo_a_języki_chińskie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Pismo a języki chińskie</span> </button> <ul id="toc-Pismo_a_języki_chińskie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dyglosja_i_znaki_regionalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dyglosja_i_znaki_regionalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Dyglosja i znaki regionalne</span> </div> </a> <ul id="toc-Dyglosja_i_znaki_regionalne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znaki_a_pismo_alfabetyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Znaki_a_pismo_alfabetyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Znaki a pismo alfabetyczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Znaki_a_pismo_alfabetyczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Historyczna,_psychologiczna_i_społeczna_rola_pisma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historyczna,_psychologiczna_i_społeczna_rola_pisma"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Historyczna, psychologiczna i społeczna rola pisma</span> </div> </a> <ul id="toc-Historyczna,_psychologiczna_i_społeczna_rola_pisma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pismo_a_druk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pismo_a_druk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Pismo a druk</span> </div> </a> <ul id="toc-Pismo_a_druk-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wikipedia_w_językach_chińskich" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wikipedia_w_językach_chińskich"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Wikipedia w językach chińskich</span> </div> </a> <ul id="toc-Wikipedia_w_językach_chińskich-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Pismo chińskie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 135 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-135" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">135 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Chinese_karakter" title="Chinese karakter – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Chinese karakter" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Chinesische_Schrift" title="Chinesische Schrift – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Chinesische Schrift" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%BB%E1%8B%AD%E1%8A%93_%E1%8C%BD%E1%88%95%E1%8D%88%E1%89%B5" title="የቻይና ጽሕፈት – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="የቻይና ጽሕፈት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B7%D8%B9_%D8%B5%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="مقاطع صينية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مقاطع صينية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Escritura_chinesa" title="Escritura chinesa – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Escritura chinesa" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9A%E0%A7%80%E0%A6%A8%E0%A6%BE_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A7%B1%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A7%B0" title="চীনা ভাৱচিত্ৰ – asamski" lang="as" hreflang="as" data-title="চীনা ভাৱচিত্ৰ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamski" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Car%C3%A1uteres_chinos" title="Caráuteres chinos – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Caráuteres chinos" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/China%C3%B1e%27%E1%BA%BD_raiku%C3%A9ra" title="Chinañe'ẽ raikuéra – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Chinañe'ẽ raikuéra" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C3%87in_yaz%C4%B1s%C4%B1" title="Çin yazısı – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Çin yazısı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="چین یازیسی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="چین یازیسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9A%E0%A7%80%E0%A6%A8%E0%A6%BE_%E0%A6%85%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%B0" title="চীনা অক্ষর – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="চীনা অক্ষর" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Aksara_Cina" title="Aksara Cina – banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Aksara Cina" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0n-j%C4%AB" title="Hàn-jī – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hàn-jī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%A0%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D1%8F%D2%99%D1%8B%D1%83%D1%8B" title="Ҡытай яҙыуы – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ҡытай яҙыуы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%BE" title="Кітайскае пісьмо – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Кітайскае пісьмо" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%BE" title="Кітайскае пісьмо – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Кітайскае пісьмо" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Китайска логограма – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Китайска логограма" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Kin%C3%A4sische_Schrift" title="Kinäsische Schrift – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Kinäsische Schrift" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%B2%E0%BD%82" title="རྒྱ་ཡིག – tybetański" lang="bo" hreflang="bo" data-title="རྒྱ་ཡིག" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tybetański" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kinesko_pismo" title="Kinesko pismo – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kinesko pismo" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Sinalun" title="Sinalun – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Sinalun" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%B4_%D2%AF%D0%B7%D1%8D%D0%B3" title="Хитад үзэг – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Хитад үзэг" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Escriptura_xinesa" title="Escriptura xinesa – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Escriptura xinesa" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Sinulatang_Ininsik" title="Sinulatang Ininsik – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Sinulatang Ininsik" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C4%8C%C3%ADnsk%C3%A9_znaky" title="Čínské znaky – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Čínské znaky" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0nz%C3%AC" title="Hànzì – shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Hànzì" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Arwyddlun_Tsieineaidd" title="Arwyddlun Tsieineaidd – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Arwyddlun Tsieineaidd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kinesisk_skrift" title="Kinesisk skrift – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Kinesisk skrift" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Chinesische_Schrift" title="Chinesische Schrift – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Chinesische Schrift" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Hiina_kiri" title="Hiina kiri – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Hiina kiri" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B9%CE%BD%CE%B5%CE%B6%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B5%CF%82" title="Κινεζικοί χαρακτήρες – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Κινεζικοί χαρακτήρες" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Chinese_characters" title="Chinese characters – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Chinese characters" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Caracteres_chinos" title="Caracteres chinos – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Caracteres chinos" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C4%88ina_skribo" title="Ĉina skribo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ĉina skribo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Txinatar_karaktere" title="Txinatar karaktere – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Txinatar karaktere" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="نویسه‌های چینی – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نویسه‌های چینی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Chaena_akchhar" title="Chaena akchhar – hindi fidżyjskie" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Chaena akchhar" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi fidżyjskie" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Kinversk_tekn" title="Kinversk tekn – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Kinversk tekn" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Caract%C3%A8res_chinois" title="Caractères chinois – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Caractères chinois" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Sineeske_karakters" title="Sineeske karakters – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Sineeske karakters" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0nz%C3%AC" title="Hànzì – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Hànzì" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Escrita_chinesa" title="Escrita chinesa – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Escrita chinesa" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%AD%97" title="字 – gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="字" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Hon-s%E1%B9%B3" title="Hon-sṳ – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Hon-sṳ" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%9C%EC%9E%90" title="한자 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="한자" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Չինական գիր – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Չինական գիր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9A%E0%A5%80%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="चीनी भावचित्र – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="चीनी भावचित्र" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kinesko_pismo" title="Kinesko pismo – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kinesko pismo" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Karkarakter_nga_Insik" title="Karkarakter nga Insik – ilokano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Karkarakter nga Insik" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Aksara_Han" title="Aksara Han – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Aksara Han" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/K%C3%ADnverskir_stafir" title="Kínverskir stafir – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Kínverskir stafir" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Caratteri_cinesi" title="Caratteri cinesi – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Caratteri cinesi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%AA%D7%91_%D7%A1%D7%99%D7%A0%D7%99" title="כתב סיני – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="כתב סיני" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Aksara_Cinten" title="Aksara Cinten – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Aksara Cinten" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%B0" title="Къытай джазма – karaczajsko-bałkarski" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Къытай джазма" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaczajsko-bałkarski" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ჩინური დამწერლობა – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ჩინური დამწერლობა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%B6%D0%B0%D0%B7%D1%83%D1%8B" title="Қытай жазуы – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Қытай жазуы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Ideografow_chinek" title="Ideografow chinek – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Ideografow chinek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mwandiko_wa_Kichina" title="Mwandiko wa Kichina – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mwandiko wa Kichina" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Karakt%C3%A8r_chinwa" title="Karaktèr chinwa – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Karaktèr chinwa" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%B6%D0%B0%D0%B7%D1%83%D1%83%D1%81%D1%83" title="Кытай жазуусу – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Кытай жазуусу" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Carateri_cinesc" title="Carateri cinesc – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Carateri cinesc" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%95%E0%BA%BB%E0%BA%A7%E0%BA%AD%E0%BA%B1%E0%BA%81%E0%BA%AA%E0%BA%AD%E0%BA%99%E0%BA%88%E0%BA%B5%E0%BA%99" title="ຕົວອັກສອນຈີນ – laotański" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ຕົວອັກສອນຈີນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laotański" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Character_Sinicus" title="Character Sinicus – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Character Sinicus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C4%B6%C4%ABnie%C5%A1u_rakstz%C4%ABmes" title="Ķīniešu rakstzīmes – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ķīniešu rakstzīmes" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kin%C5%B3_ra%C5%A1tas" title="Kinų raštas – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kinų raštas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/zdosible%27u" title="zdosible'u – lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="zdosible'u" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Carater_chines" title="Carater chines – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Carater chines" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%ADnai_%C3%ADr%C3%A1s" title="Kínai írás – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kínai írás" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BC%D0%BE" title="Кинеско писмо – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Кинеско писмо" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Sin%C3%B4grama" title="Sinôgrama – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Sinôgrama" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9A%E0%B5%88%E0%B4%A8%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="ചൈനീസ് അക്ഷരം – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ചൈനീസ് അക്ഷരം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90" title="ჩინური ჭარალუა – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ჩინური ჭარალუა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%B2_%D8%B5%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="رموز صيني – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="رموز صيني" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Tulisan_Cina" title="Tulisan Cina – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Tulisan Cina" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%88%EA%AF%A5%EA%AF%80%EA%AF%A4_%EA%AF%83%EA%AF%8C%EA%AF%A6%EA%AF%9B" title="ꯈꯥꯀꯤ ꯃꯌꯦꯛ – manipuri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯈꯥꯀꯤ ꯃꯌꯦꯛ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/H%C3%A1ng-c%C3%AA" title="Háng-cê – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Háng-cê" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%B4_%D2%AF%D1%81%D1%8D%D0%B3" title="Хятад үсэг – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Хятад үсэг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%9B%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="တရုတ်စာလုံးများ – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="တရုတ်စာလုံးများ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Chinees_schrift" title="Chinees schrift – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Chinees schrift" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF" title="चिनिया लिपि – newarski" lang="new" hreflang="new" data-title="चिनिया लिपि" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newarski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%BC%A2%E5%AD%97" title="漢字 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="漢字" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B9%D0%BE%D0%B7%D0%B0" title="Цийн йоза – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Цийн йоза" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Sjineesk_skraft" title="Sjineesk skraft – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Sjineesk skraft" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kinesiske_tegn" title="Kinesiske tegn – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kinesiske tegn" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Hanzi" title="Hanzi – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Hanzi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Escritura_chinesa" title="Escritura chinesa – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Escritura chinesa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Xitoy_yozuvi" title="Xitoy yozuvi – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Xitoy yozuvi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9A%E0%A9%80%E0%A8%A8%E0%A9%80_%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%AA%E0%A9%80" title="ਚੀਨੀ ਲਿਪੀ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਚੀਨੀ ਲਿਪੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7" title="چینی رسم الخط – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="چینی رسم الخط" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9E%9A%E1%9E%85%E1%9E%B7%E1%9E%93" title="អក្សរចិន – khmerski" lang="km" hreflang="km" data-title="អក្សរចិន" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="khmerski" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Car%C3%A0ter_cin%C3%A8is" title="Caràter cinèis – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Caràter cinèis" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Chineesche_Schriftteken" title="Chineesche Schriftteken – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Chineesche Schriftteken" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Sinograma" title="Sinograma – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sinograma" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C3%87in_yazuv%C4%B1" title="Çin yazuvı – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Çin yazuvı" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Caracter_chinez" title="Caracter chinez – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Caracter chinez" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D1%94_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%8F" title="Китайськоє писаня – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Китайськоє писаня" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%BE" title="Китайское письмо – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Китайское письмо" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%B1%D0%B8%D1%87%D0%B8%D0%B3%D1%8D" title="Кытай бичигэ – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Кытай бичигэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Cheenese_chairacter" title="Cheenese chairacter – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Cheenese chairacter" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Simbole_kineze" title="Simbole kineze – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Simbole kineze" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A0%E0%B7%93%E0%B6%B1_%E0%B6%85%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%82%E0%B6%BB" title="චීන අක්ෂර – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="චීන අක්ෂර" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Chinese_characters" title="Chinese characters – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Chinese characters" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D9%8A%D9%86%D9%8A_%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7" title="چيني رسم الخط – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="چيني رسم الخط" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C4%8C%C3%ADnske_p%C3%ADsmo" title="Čínske písmo – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Čínske písmo" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kitajska_pisava" title="Kitajska pisava – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kitajska pisava" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Chi%C5%84ski_szrajb%C5%AFnek" title="Chiński szrajbůnek – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Chiński szrajbůnek" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="پیتی چینی – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پیتی چینی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BC%D0%BE" title="Кинеско писмо – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Кинеско писмо" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kinesko_pismo" title="Kinesko pismo – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kinesko pismo" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Aksara_Tionghoa" title="Aksara Tionghoa – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Aksara Tionghoa" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="polecany artykuł"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kiinan_kirjoitusj%C3%A4rjestelm%C3%A4" title="Kiinan kirjoitusjärjestelmä – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kiinan kirjoitusjärjestelmä" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kinesiska_tecken" title="Kinesiska tecken – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kinesiska tecken" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%80%E0%AE%A9_%E0%AE%8E%E0%AE%B4%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AF%81%E0%AE%B1%E0%AF%88" title="சீன எழுத்துமுறை – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சீன எழுத்துமுறை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Iskkiln_icinwiyn" title="Iskkiln icinwiyn – tashelhiyt" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Iskkiln icinwiyn" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="tashelhiyt" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%83%D1%8B" title="Кытай язуы – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Кытай язуы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9A%E0%B1%88%E0%B0%A8%E0%B1%80%E0%B0%B8%E0%B1%8D_%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%BF" title="చైనీస్ లిపి – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="చైనీస్ లిపి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="อักษรจีน – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="อักษรจีน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87in_karakterleri" title="Çin karakterleri – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Çin karakterleri" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Китайська писемність – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Китайська писемність" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7" title="چینی رسم الخط – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="چینی رسم الخط" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Sawgun" title="Sawgun – czuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Sawgun" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="czuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chữ Hán" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%BC%A2%E5%AD%97" title="漢字 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="漢字" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Tsino_nga_agi" title="Tsino nga agi – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Tsino nga agi" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B1%89%E5%AD%97" title="汉字 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="汉字" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%99%D7%A0%D7%A2%D7%96%D7%99%D7%A9%D7%A2_%D7%A9%D7%A8%D7%99%D7%A4%D7%98" title="כינעזישע שריפט – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="כינעזישע שריפט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%BC%A2%E5%AD%97" title="漢字 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="漢字" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Karakter%C3%AA_%C3%87inki" title="Karakterê Çinki – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Karakterê Çinki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/K%C4%97n%C4%97%C5%A1ks_ra%C5%A1ts" title="Kėnėšks rašts – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Kėnėšks rašts" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B1%89%E5%AD%97" title="汉字 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="汉字" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Leter_Cina" title="Leter Cina – batak toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Leter Cina" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="batak toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Surat_Cino" title="Surat Cino – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Surat Cino" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Tulisan_China" title="Tulisan China – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Tulisan China" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B4%B3%E2%B5%8E%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%A2_%E2%B4%B0%E2%B5%9B%E2%B5%89%E2%B5%8F%E2%B5%A1%E2%B5%89" title="ⴰⴳⵎⵎⴰⵢ ⴰⵛⵉⵏⵡⵉ – standardowy marokański tamazight" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⴳⵎⵎⴰⵢ ⴰⵛⵉⵏⵡⵉ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="standardowy marokański tamazight" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8201#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Pismo_chi%C5%84skie" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Pismo_chi%C5%84skie" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Pismo_chi%C5%84skie"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Pismo_chi%C5%84skie"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Pismo_chi%C5%84skie" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Pismo_chi%C5%84skie" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&oldid=74466699" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Pismo_chi%C5%84skie&id=74466699&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FPismo_chi%25C5%2584skie"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FPismo_chi%25C5%2584skie"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Pismo+chi%C5%84skie"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Pismo_chi%C5%84skie&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Chinese_characters" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8201" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Pismo chińskie</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Hanzi.svg" class="mw-file-description" title="Napis „znaki Han”. Po lewej stronie w formie tradycyjnej, po prawej – w uproszczonej."><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Hanzi.svg/240px-Hanzi.svg.png" decoding="async" width="240" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Hanzi.svg/360px-Hanzi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Hanzi.svg/480px-Hanzi.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="350" /></a></span><br />Napis „znaki <a href="/wiki/Chi%C5%84czycy_Han" title="Chińczycy Han">Han</a>”. Po lewej stronie w formie tradycyjnej, po prawej – w uproszczonej. </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background:#d0d0d0; color:black; font-weight:normal; font-style:italic;">Nazwa <a href="/wiki/J%C4%99zyk_chi%C5%84ski" title="Język chiński">chińska</a> </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="iboxtab ibox-inner"> <tbody><tr> <th><a href="/wiki/Uproszczone_pismo_chi%C5%84skie" title="Uproszczone pismo chińskie">Pismo uproszczone</a> </th> <td style="font-size:130%; padding-top:1px; padding-bottom:1px;"> <p>汉字 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tradycyjne_pismo_chi%C5%84skie" title="Tradycyjne pismo chińskie">Pismo tradycyjne</a> </th> <td style="font-size:130%; padding-top:1px; padding-bottom:1px;"> <p>漢字 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Hanyu_pinyin" title="Hanyu pinyin">Hanyu pinyin</a> </th> <td> <p>hànzì </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Wade-Giles" title="Wade-Giles">Wade-Giles</a> </th> <td> <p>han-tzŭ </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pe%CC%8Dh-%C5%8De-j%C4%AB" title="Pe̍h-ōe-jī">Pe̍h-ōe-jī</a> </th> <td> <p>hàn-jī </p> </td></tr> <tr> <th>Wymowa (<a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_alfabet_fonetyczny" title="Międzynarodowy alfabet fonetyczny">IPA</a>) </th> <td> <p><span title="To jest transkrypcja fonetyczna IPA" class="IPA nounderlines" style="font-family: 'Cambria','DejaVu Sans','Doulos SIL','Lucida Grande','Segoe UI','Arial Unicode MS','Adobe Pi Std','Lucida Sans Unicode','Chrysanthi Unicode',Code2000,Gentium,GentiumAlt,'TITUS Cyberbit Basic','Bitstream Vera Sans','Bitstream Cyberbit','Hiragino Kaku Gothic Pro','Matrix Unicode',sans-serif;"><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_alfabet_fonetyczny" title="Międzynarodowy alfabet fonetyczny">/</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_szczelinowa_mi%C4%99kkopodniebienna_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska szczelinowa miękkopodniebienna bezdźwięczna">x</a><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_alfabet_fonetyczny" title="Międzynarodowy alfabet fonetyczny">â</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_nosowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska nosowa dziąsłowa dźwięczna">n</a><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_alfabet_fonetyczny" title="Międzynarodowy alfabet fonetyczny">.</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarto-szczelinowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarto-szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna">ts</a><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_alfabet_fonetyczny" title="Międzynarodowy alfabet fonetyczny">ɨ̂/</a></span> </p> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-top:1px solid #aaa; spacing:0px; padding:0px; height:0px;"> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Chinese_characters" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Chinese_characters" class="extiw" title="commons:Chinese characters">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Pismo chińskie</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_chi%C5%84ski" title="Język chiński">chiń.</a> <i>hànzì</i>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_japo%C5%84ski" title="Język japoński">jap.</a> <i>kanji</i>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_korea%C5%84ski" title="Język koreański">kor.</a> <i>hancha</i>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wietnamski" title="Język wietnamski">wiet.</a> <em lang="vi">hán tự</em>) – sylabowe <a href="/wiki/Pismo_logograficzne" title="Pismo logograficzne">pismo logograficzne</a> (<a href="/wiki/Ideogram" title="Ideogram">ideograficzno</a>-<a href="/wiki/Fonetyzacja" title="Fonetyzacja">fonetyczne</a>), stworzone najwcześniej 8 tys. lat temu, a najpóźniej 4,5 tys. lat temu w <a href="/wiki/Chiny" class="mw-redirect" title="Chiny">Chinach</a>, zaadaptowane do zapisu innych <a href="/wiki/J%C4%99zyk_(mowa)" title="Język (mowa)">języków</a> <a href="/wiki/Azja_Wschodnia" title="Azja Wschodnia">Azji Wschodniej</a>, obecnie przede wszystkim <a href="/wiki/J%C4%99zyk_japo%C5%84ski" title="Język japoński">japońskiego</a>. </p><p>Pismo chińskie składa się ze <a href="/wiki/Sinogram_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Sinogram (językoznawstwo)">znaków</a>, które w <a href="/wiki/J%C4%99zyk_chi%C5%84ski" title="Język chiński">językach chińskich</a> na ogół odpowiadają<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup> poszczególnym <a href="/wiki/Sylaba" title="Sylaba">sylabom</a>, dlatego nazywa się je także <i>pismem logosylabowym</i> lub <i>monosylabowym</i>. Przeważająca większość znaków ma również odrębne znaczenie jako <a href="/wiki/Wyraz" title="Wyraz">wyraz</a> (<a href="/wiki/S%C5%82owo" title="Słowo">słowo</a>) lub <a href="/wiki/Morfem" title="Morfem">morfem</a>. <a href="/wiki/Lekcja_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Lekcja (językoznawstwo)">Lekcja</a> każdego z nich może się bardzo różnić w zależności od <a href="/wiki/Dialekt" title="Dialekt">dialektu</a> lub <a href="/wiki/J%C4%99zyk_(mowa)" title="Język (mowa)">języka</a> użytkownika, jednak jego znaczenie pozostaje na ogół niezmienne. Na przykład znak „człowiek” – <a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/%E4%BA%BA" class="extiw" title="wikt:人">人</a>, może być odczytany jako <i>rén</i> (<a href="/wiki/Standardowy_j%C4%99zyk_mandary%C5%84ski" title="Standardowy język mandaryński">mand.</a>), <i>yan⁴</i> (<a href="/wiki/Standardowy_j%C4%99zyk_kanto%C5%84ski" title="Standardowy język kantoński">kant.</a>), <i>jîn, lîn, lâng</i> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_minna%C5%84ski" title="Język minnański">minnan</a>), <i>hito, jin, nin</i> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_japo%C5%84ski" title="Język japoński">jap.</a>), <i>in</i> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_korea%C5%84ski" title="Język koreański">kor.</a>) albo <i>nhân</i> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_wietnamski" title="Język wietnamski">wietn.</a>). </p><p>Pismo chińskie jest systemem <a href="/wiki/Kod" title="Kod">otwartym</a>, co oznacza, że ciągle powstają nowe znaki. W XX wieku wymyślono np. odrębne znaki dla <a href="/wiki/Pierwiastek_chemiczny" title="Pierwiastek chemiczny">pierwiastków chemicznych</a>. System jest pozbawiony jednego, uznawanego powszechnie uporządkowania, którym cechują się <a href="/wiki/Alfabet" title="Alfabet">alfabety</a> (np. od Α do Ω), dlatego spotykane czasem określenie „alfabet chiński” jest nieścisłe, chyba że chodzi o <a href="/wiki/Bopomofo" title="Bopomofo">bopomofo</a>. </p><p>Chińskie pismo jest również <a href="/wiki/Pismo_z%C5%82o%C5%BCone" title="Pismo złożone">systemem złożonym</a>, w którym znak z reprezentowanym słowem może łączyć zasada semantyczna, fonetyczna, albo obie naraz. Dlatego nazywanie go <i><a href="/wiki/Pismo_ideograficzne" title="Pismo ideograficzne">pismem ideograficznym</a></i> lub <i>pismem obrazkowym</i> jest również nieporozumieniem. </p><p>Najobszerniejszy chiński słownik – Słownik Wariantów Znakowych (異體字字典 yìtǐzì zìdiǎn) – zawiera 106 330 znaków<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>. 3500 najczęściej używanych znaków stanowi objętościowo 99,48% współczesnych tekstów<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. Kampania wyplenienia analfabetyzmu zakładała, że rolnicy powinni znać 1500 najczęstszych znaków, a pracownicy miast, przedsiębiorstw i innych instytucji 2000 znaków<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>. Cele dla obu grup społecznych zostały wyznaczone w myśl wypowiedzi <a href="/wiki/Mao_Zedong" title="Mao Zedong">Mao Zedonga</a>, któremu są przypisywane słowa: "Każdy musi znać od 1500 do 2000 znaków"<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. Pismo obejmuje również własny <a href="/wiki/Chi%C5%84skie_liczebniki" title="Chińskie liczebniki">system cyfr</a> oraz pozwala na <a href="/wiki/Sinizacja" title="Sinizacja">sinizację</a> nazw obcych na zasadzie m.in. <a href="/wiki/Transkrypcja_na_chi%C5%84ski" title="Transkrypcja na chiński">podobieństwa fonetycznego</a>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Liang%27s_calligraphy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Liang%27s_calligraphy.jpg/190px-Liang%27s_calligraphy.jpg" decoding="async" width="190" height="345" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/96/Liang%27s_calligraphy.jpg 1.5x" data-file-width="264" data-file-height="480" /></a><figcaption>Umiejętność kaligrafowania łączyła kiedyś i fascynowała wszystkich wykształconych Chińczyków. Ten tekst kaligrafował <a href="/wiki/Liang_Qichao" title="Liang Qichao">Liang Qichao</a>, jeden z najbardziej wpływowych intelektualistów pierwszej połowy <a href="/wiki/XX_wiek" title="XX wiek">XX wieku</a>.</figcaption></figure> <p>Poczynając od końca lat 50. XX w. w <a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">Chinach Ludowych</a> ok. 50% znaków zostało uproszczonych, co miało ułatwić ich naukę i przyczynić się do likwidacji analfabetyzmu. <a href="/wiki/Uproszczone_pismo_chi%C5%84skie" title="Uproszczone pismo chińskie">Uproszczone pismo chińskie</a> przerwało jednak ewolucyjną ciągłość wielu znaków. Dobrze wykształceni ludzie nadal uczą się <a href="/wiki/Tradycyjne_pismo_chi%C5%84skie" title="Tradycyjne pismo chińskie">pisma tradycyjnego</a>, które mimo reformy pełni w ChRL funkcję reprezentacyjną i jest używane na wizytówkach, szyldach, w malarstwie i kaligrafii. </p><p>Ze względu na wielki szacunek, jakim otaczano w cesarskich Chinach zapisany papier i osoby posługujące się pismem, znaki pisma chińskiego na Zachodzie bywają – analogicznie do najstarszej formy pisma egipskiego – nazywane <i><a href="/wiki/Hieroglify" title="Hieroglify">hieroglifami</a></i> (<i>święte znaki</i>). We Francji jest używana nazwa „sinogramy” (sinogrammes – <i>znaki chińskie</i>). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etymologia_i_rodzaje_znaków"><span id="Etymologia_i_rodzaje_znak.C3.B3w"></span>Etymologia i rodzaje znaków</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Etymologia i rodzaje znaków" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Etymologia i rodzaje znaków"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pismo chińskie jest <a href="/wiki/Pismo_z%C5%82o%C5%BCone" title="Pismo złożone">systemem złożonym</a>, tzn. występują w nim znaki, które z reprezentowanym <a href="/wiki/Wyraz" title="Wyraz">wyrazem</a> łączy znaczenie (zasada semantyczna), wymowa (zasada fonetyczna), albo znaczenie i wymowa jednocześnie. Relacje te opisał już na początku II w. n.e. <a href="/wiki/Xu_Shen" title="Xu Shen">Xu Shen</a>, autor słownika <a href="/wiki/Etymologia" title="Etymologia">etymologicznego</a> <i><a href="/wiki/Shuowen_Jiezi" title="Shuowen Jiezi">Shuowen Jiezi</a></i> wydanego w 121 r. Wyróżnił on sześć kategorii znaków: <a href="/wiki/Piktogram" title="Piktogram">piktogramy</a>, <a href="/wiki/Ideogram" title="Ideogram">ideogramy</a>, znaki złożone, <a href="/wiki/Piktofonogram" title="Piktofonogram">piktofonogramy</a>, pomyłki i zapożyczenia fonetyczne (patrz niżej). </p><p>Chociaż piktogramy i ideogramy są uważane za pierwsze chronologicznie, stanowią one dziś nie więcej niż 5% znaków. Przeszło 95% znaków to złożenia czysto semantyczne bądź semantyczno-fonetyczne. Określanie pisma chińskiego jako wyłącznie ideograficznego to częsty błąd, pojawiający się w wielu opracowaniach encyklopedycznych, wynikający z niewielkiej wiedzy redaktorów zachodnich nt. pisma chińskiego. </p><p>Podział Xu Shena obowiązuje do dziś, aczkolwiek można go uzupełnić. Wyróżnia się następujące rodzaje znaków: </p> <ul><li>znaki powstałe w oparciu o zasadę semantyczną – są czasem nazywane <a href="/wiki/Ideogram" title="Ideogram">ideogramami</a>, co jest nieprecyzyjne, bo można wśród nich wyróżnić trzy podgrupy: <ul><li><a href="/wiki/Piktogram" title="Piktogram">piktogramy</a> (象形字 <i>xiàngxíngzì</i>) – w umowny sposób przedstawiające obiekty i zjawiska świata fizycznego (np. 人 <i>człowiek</i>, 子 <i>dziecko</i>, 口 <i>usta</i>, 日 <i>słońce</i>, 山 <i>góra</i>, 川 <i>rzeka</i>, 豖 <i>świnia</i>, 目 <i>oko</i>, 心 <i>serce</i>, 雨 <i>deszcz</i>, 田 <i>pole</i>, 木 <i>drzewo</i>, 龜 <i>żółw</i>);</li> <li><a href="/wiki/Ideogram" title="Ideogram">ideogramy</a> (指事字, <i>zhǐshìzì</i>) – w umowny sposób przedstawiające idee i pojęcia abstrakcyjne (一 <i>jeden</i>, 二 <i>dwa</i>, 三 <i>trzy</i>, 上 <i>góra</i>, 下 <i>dół</i>, 中 <i>środek</i>, 凸 <i>wypukły</i>, 凹 <i>wklęsły</i>, 力 <i>siła (pług)</i>);</li> <li>znaki złożone (會意字, <i>huìyìzì</i>) – powstałe z dwóch, trzech, a nawet czterech innych znaków prostych:</li></ul></li></ul> <dl><dd><dl><dd>„kobieta i dziecko” 好 <i>dobry, dobrze</i>;</dd> <dd>„kobieta pod dachem” 安 <i>spokój, cisza, pokój</i>;</dd> <dd>„słońce i księżyc” 明 <i>jasny, <a href="/wiki/Dynastia_Ming" title="Dynastia Ming">dynastia Ming</a></i>;</dd> <dd>„świnia pod dachem” 家 <i>dom, rodzina</i>;</dd> <dd>„pole i serce” 思 <i>myśl, myśleć</i>;</dd> <dd>„krowa pod dachem” 牢 <i>zagroda, więzienie</i>;</dd> <dd>„deszcz i pole” 雷 <i>błyskawica</i>;</dd> <dd>„pole i siła” 男 <i>mężczyzna</i>;</dd> <dd>„strzała, dzida i butelka” 醫 <i>medycyna</i>.</dd></dl></dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Hxkm.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Hxkm.jpg/200px-Hxkm.jpg" decoding="async" width="200" height="223" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Hxkm.jpg 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="334" /></a><figcaption>Kaligraficzny rebus, w którym autor z kilku znaków zrobił jeden. Biorąc za środek znak 子, można go przeczytać zgodnie z ruchem wskazówek zegara jako „孔孟好學” (<i>Dobrze jest studiować [nauki] <a href="/wiki/Konfucjusz" title="Konfucjusz">Konfucjusza</a> i <a href="/wiki/Mencjusz" title="Mencjusz">Mencjusza</a></i>).</figcaption></figure> <ul><li>znaki używane w oparciu o zasadę fonetyczną wywodzą się m.in. z pierwszej grupy, ale w nowym użyciu nie mają nic wspólnego z pierwotnie reprezentowanym pojęciem; można je podzielić na dwie podgrupy: <ul><li>zapożyczenia fonetyczne wewnątrz pisma chińskiego (假借字, <i>jiǎjièzì</i>) – na wczesnym etapie jego rozwoju problem tworzenia nowych znaków, szczególnie dla pojęć abstrakcyjnych, rozwiązywano dzięki <a href="/wiki/Homofonia_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Homofonia (językoznawstwo)">homofonii</a>; na przykład, homofonem rzeczownika „słoń”（象, xiàng) był czasownik/przymiotnik „podobny do” co spowodowało, że zaczęto używać znaku 象 także w tym drugim znaczeniu; dziś zapisywane jest ono piktofonogramem z <a href="/wiki/Klucz_(pismo_chi%C5%84skie)" title="Klucz (pismo chińskie)">kluczem</a> <i>„człowiek”</i> 像; pamiątką po tym zapożyczeniu pozostaje rozszerzone <a href="/wiki/Pole_semantyczne" title="Pole semantyczne">pole semantyczne</a> znaku 象, który dziś oznacza nie tylko „słonia”, ale także m.in. „kształt, formę, wygląd”; zjawisko zapożyczeń fonetycznych występuje nadal m.in. w przypadku wulgaryzmów, które w piśmie chińskim są <a href="/wiki/Tabu" title="Tabu">tabu</a>; np. znak 鸟 (niǎo, <i>ptak</i>) jest używany jako zamiennik dla 屌 (diǎo), który jest wulgarnym określeniem <a href="/wiki/Pr%C4%85cie" title="Prącie">członka</a>;</li> <li>kalki fonetyczne z języków obcych – w tym przypadku za pomocą jednego lub kilku znaków próbuje się przybliżyć użytkownikowi chińskiego pisma wymowę obcego wyrazu, nazwiska itd.; w przeszłości zapożyczeń na tej zasadzie dokonywano m.in. z <a href="/wiki/Sanskryt" title="Sanskryt">sanskrytu</a> (w związku z importem <a href="/wiki/Buddyzm" title="Buddyzm">buddyzmu</a> do Chin), dziś głównie z <a href="/wiki/J%C4%99zyk_angielski" title="Język angielski">angielskiego</a>; znaczenia pojedynczych znaków są na ogół pomijane; <i>patrz też: <a href="/wiki/Transkrypcja_na_chi%C5%84ski" title="Transkrypcja na chiński">Transkrypcja na chiński</a></i>;</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Piktofonogram" title="Piktofonogram">piktofonogramy</a> (形聲字, <i>xíngshēngzì</i>) – złożenia, w których jeden element pełni funkcję semantyczną (podpowiada znaczenie), a drugi fonetyczną (podpowiada wymowę); pojawiły się już za czasów dynastii <a href="/wiki/Dynastia_Shang" title="Dynastia Shang">Shang</a>, a obecnie to największa i najszybciej rozwijająca się grupa, stanowiąca około 70% używanych na co dzień znaków; jej istnienie sprawia, że nie można pisma chińskiego w całości zaklasyfikować jako <i>pisma obrazkowego</i>; <ul><li>przykładowy wspólny element semantyczny: rozpatrzmy znaki zawierające ideogram 土 (<i>ziemia</i>), jako element semantyczny: 地 <i>ziemia, miejsce, grunt</i>; 壇 <i>ołtarz</i>; 境 <i>granica, terytorium</i>; 塘 <i>staw, zbiornik wodny, cysterna</i>; 墓 <i>grób, grobowiec</i></li> <li>przykładowy wspólny element fonetyczny: dla porównania znak 平 (píng; <i>równy, spokojny</i>) pełni funkcję fonetyczną w identycznie wymawianych znakach: 評 (z <a href="/wiki/Klucz_(pismo_chi%C5%84skie)" title="Klucz (pismo chińskie)">kluczem</a> „język, mowa”) <i>sądzić, krytykować</i>; 坪 (z kluczem „ziemia”) <i>równina</i>; 苹 (z kluczem „roślina”) <i>jabłko, jabłoń</i> (znak uproszczony); 鮃 (z kluczem „ryba”) <i>podgatunek flądry (Chascanopsetta lugubris lugubris)</i>; 萍 (z kluczami „roślina” i „woda”) <i>rzęsa (na wodzie)</i>; od początku element fonetyczny wskazywał jednak tylko przybliżone podobieństwo wymowy, a ewolucja fonologii języka chińskiego spowodowała, że znaki z tym samym elementem często obecnie różnią się znacznie w wymowie; np. seria znaków z elementem fonetycznym 工 gōng <i>praca</i> zawiera m.in. następujące znaki: 江 jiāng <i>rzeka</i>, 紅 hóng <i>czerwony</i>, 扛 káng <i>nieść na ramieniu</i>, 缸 gāng <i>rodzaj naczynia, słój</i>, 空 kōng <i>pusty</i>;</li></ul></li></ul> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Bingfengsanchi.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Bingfengsanchi.png/200px-Bingfengsanchi.png" decoding="async" width="200" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Bingfengsanchi.png/300px-Bingfengsanchi.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Bingfengsanchi.png/400px-Bingfengsanchi.png 2x" data-file-width="940" data-file-height="340" /></a><figcaption>Chińskie <a href="/wiki/Przys%C5%82owie" title="Przysłowie">przysłowie</a>: „lód o grubości trzech stóp nie bierze się z jednego mroźnego dnia”</figcaption></figure> <ul><li>znaki, które nie mieszczą się w powyższej typologii, to: <ul><li>pomyłki (轉注字, <i>Zhuǎnzhùzì</i>) – znaki, które wyewoluowały na skutek pomyłek, określanych czasem jako <a href="/wiki/Dryf_semantyczny" title="Dryf semantyczny">dryf semantyczny</a> lub <a href="/w/index.php?title=Dryf_fonetyczny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dryf fonetyczny (strona nie istnieje)">fonetyczny</a>; np. 考 (kǎo) „sprawdzać” oraz 老 (lǎo) „stary” pierwotnie były jednym znakiem, oznaczającym „starszą osobę”;</li> <li>znaki zapożyczone spoza pisma chińskiego – kategoria rzadko wymieniana przez językoznawców chińskich; jest to wąska grupa, której najciekawszym przykładem jest <a href="/wiki/Swastyka" title="Swastyka">卍</a> (<a href="/wiki/Hanyu_pinyin" title="Hanyu pinyin">pinyin</a>: wàn), indyjski symbol pomyślności, który przywędrował do Chin razem z <a href="/wiki/Buddyzm" title="Buddyzm">buddyzmem</a>; inne znaki zapożyczone pochodzić mogą ze starożytnych chińskich <a href="/wiki/Totem_(religia)" title="Totem (religia)">totemów</a> i <a href="/wiki/Klan_(antropologia)" title="Klan (antropologia)">klanowych</a> symboli identyfikacyjnych; w XX wieku dokonał się proces zapożyczenia m.in. <a href="/wiki/Cyfry_arabskie" title="Cyfry arabskie">cyfr arabskich</a> i rozpoczął się proces zapożyczania do chińskiego liter <a href="/wiki/Alfabet_%C5%82aci%C5%84ski" title="Alfabet łaciński">alfabetu łacińskiego</a>; zapoczątkował go <a href="/wiki/Lu_Xun" title="Lu Xun">Lu Xun</a>, ojciec nowoczesnej literatury chińskiej i autor m.in. „Prawdziwej historii A Q” (阿Q正传), w której użył litery „Q” jako symbolu typowego Chińczyka, bo przypomina ona głowę z warkoczem; w dzisiejszym chińskim takie zapożyczenia nie są nagminne, ale jest ich całkiem sporo, np. 卡拉OK to po chińsku <i><a href="/wiki/Karaoke" title="Karaoke">karaoke</a></i>; K2峰 – <i>szczyt <a href="/wiki/K2" title="K2">K2</a></i>; J.K.罗琳 – <i><a href="/wiki/J.K._Rowling" title="J.K. Rowling">Joanne Rowling</a></i>; proces ten rozpoczął się na zamerykanizowanym <a href="/wiki/Republika_Chi%C5%84ska" title="Republika Chińska">Tajwanie</a>, ale łatwo przewidzieć, że wraz z upowszechnieniem się znajomości angielskiego w ludnej ChRL, zjawisko inkorporacji alfabetu łacińskiego do pisma chińskiego będzie się nasilać.</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Słowniki_i_uporządkowanie_znaków"><span id="S.C5.82owniki_i_uporz.C4.85dkowanie_znak.C3.B3w"></span>Słowniki i uporządkowanie znaków</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Słowniki i uporządkowanie znaków" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Słowniki i uporządkowanie znaków"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ze względu na to, że liczba znaków jest teoretycznie nieograniczona, a różne słowniki zawierają od kilku do kilkudziesięciu tysięcy znaków, w piśmie chińskim – w przeciwieństwie do <a href="/wiki/Alfabet" title="Alfabet">alfabetów</a> – nie istnieje jedna metoda uszeregowania znaków. Współczesne słowniki chińskiego pisma są porządkowane najczęściej według zasady fonetycznej i zawierają skorowidze odwołujące się do innych zasad. </p><p>Można wyróżnić następujące metody porządkowania znaków: </p> <ul><li>metoda fonetyczna – dziś większość słowników wydawanych w ChRL i na Zachodzie ułożona jest właśnie w oparciu o tę zasadę; odwołuje się ona do transkrypcji <a href="/wiki/Hanyu_pinyin" title="Hanyu pinyin">pinyin</a> (dawniej <a href="/wiki/Wade-Giles" title="Wade-Giles">Wade-Giles</a>), a znaki ułożone są alfabetycznie według <a href="/wiki/Lekcja_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Lekcja (językoznawstwo)">lekcji</a> w języku <a href="/wiki/Standardowy_j%C4%99zyk_mandary%C5%84ski" title="Standardowy język mandaryński">mandaryńskim</a>; w słownikach tajwańskich często jest stosowana kolejność chińskiego alfabetu <a href="/wiki/Bopomofo" title="Bopomofo">bopomofo</a>; w przypadku słowników <a href="/wiki/Standardowy_j%C4%99zyk_kanto%C5%84ski" title="Standardowy język kantoński">kantońskiego</a> stosuje się m.in. transkrypcję Yale; w przypadku japońskich słowników <a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">kanji</a> znaki układane są alfabetycznie według ich wymowy w <a href="/wiki/Kana_(pismo)" title="Kana (pismo)">kanie</a>, a w słownikach rosyjskich według zapisu w <a href="/wiki/System_Palladiusza" title="System Palladiusza">systemie Palladiusza</a>; metoda fonetyczna ma jedną poważną wadę: żeby znaleźć znak, trzeba znać jego poprawną wymowę</li> <li><a href="/wiki/Klucz_(pismo_chi%C5%84skie)" title="Klucz (pismo chińskie)">klucze</a> – według niej najczęściej opracowuje się skorowidze, według których można wyszukać znak o nieznanej wymowie; znaki przypisuje się do tzw. <a href="/wiki/Klucz_(pismo_chi%C5%84skie)" title="Klucz (pismo chińskie)">kluczy</a>, których na ogół wyróżnia się obecnie ok. 200; same klucze są uporządkowane według liczby kresek, podobnie jak znaki pod konkretnym kluczem</li> <li>liczba kresek – znaki układa się od liczących jedną kreskę (np. 一), potem dwie, trzy itd.; najbardziej skomplikowane liczą powyżej 50 kresek; ze względu na wielką liczbę współczesnych znaków metoda ta nie jest stosowana samodzielnie, lecz jako metoda pomocnicza</li> <li>kształt kresek – kreski porządkuje się od najprostszych do najbardziej skomplikowanych, a znaki układa według kształtu pierwszej lub dwu pierwszych kresek; pod każdą z takich kombinacji znaki porządkuje się według liczby kresek</li> <li>metoda czterech rogów – według kształtu pojedynczych kresek i złożeń do trzech kresek w czterech rogach konkretnego znaku; różnym elementom przypisano kody od 0 do 9, dlatego każdy znak można zakodować za pomocą czterech cyfr.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ortografia">Ortografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Ortografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ortografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chinese_characters-12_basic_strokes.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Chinese_characters-12_basic_strokes.png/200px-Chinese_characters-12_basic_strokes.png" decoding="async" width="200" height="505" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Chinese_characters-12_basic_strokes.png 1.5x" data-file-width="201" data-file-height="508" /></a><figcaption>Obecnie wyróżnia się 12 podstawowych kresek</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Ortografia" title="Ortografia">Ortografia</a> pisma chińskiego obejmuje kształt oraz kolejność stawianych kresek, których wyróżnia się obecnie 12 rodzajów – od kropki do połączenia kreski poziomej i pionowej. Prawidłowo wykreślony znak powinien dać się wpisać w kwadrat. Chociaż niektóre rodzaje kresek mają kształt łuku, w piśmie chińskim – w przeciwieństwie do japońskiego czy koreańskiego – na ogół nie występują kształty okrągłe. Wyjątkiem mogą być ozdobne czcionki oraz <a href="/wiki/Pismo_trawiaste" title="Pismo trawiaste">pismo trawiaste</a>. </p><p>W ostatniej, historycznej odmianie chińskiej pisma, tzw. <a href="/wiki/Pismo_wzorcowe" title="Pismo wzorcowe">wzorcowej</a>, do studiowania zasad ortograficznych służył znak „<a href="/wiki/Osiem_Zasad_Znaku_Yong" title="Osiem Zasad Znaku Yong">Yong</a>”. Wyróżniano wówczas osiem podstawowych kresek (patrz: <a href="/wiki/Pismo_wzorcowe" title="Pismo wzorcowe">pismo wzorcowe</a>). </p><p>Zasady kreślenia znaków są następujące: </p> <ul><li>od lewej do prawej;</li> <li>z góry na dół;</li> <li>od środka do zewnątrz.</li></ul> <p>Przestrzeganie tych zasad (nie są one bezwzględne) pozwala na stosunkowo łatwe napisanie poprawnie wyglądających znaków. Ich złamanie może mieć poważne konsekwencje m.in. dla: </p> <ul><li><a href="/wiki/Kaligrafia" title="Kaligrafia">kaligrafii</a> – znak wykreślony niepoprawnie jest określany jako brzydki;</li> <li>komunikacji – kreślenie znaków palcem po wewnętrznej stronie dłoni to sposób komunikacji między osobami, które nie znają <a href="/wiki/Standardowy_j%C4%99zyk_mandary%C5%84ski" title="Standardowy język mandaryński">standardowego mandaryńskiego</a>, a potrafią pisać; za pomocą tej metody ludzie wykształceni pokazują sobie, o jakie pojęcie im chodzi;</li> <li>wprowadzania znaków do urządzeń elektronicznych – wiele modeli chińskich <a href="/wiki/Palmtop" title="Palmtop">palmtopów</a> czy elektronicznych słowników obsługuje się rysikiem dzięki systemowi odręcznego rozpoznawania pisma (<a href="/wiki/Optyczne_rozpoznawanie_znak%C3%B3w" title="Optyczne rozpoznawanie znaków">OCR</a>); programy do OCR można również zainstalować na <a href="/wiki/Komputer_osobisty" title="Komputer osobisty">PC</a> i używać ich z tabliczką graficzną; chińskie programy OCR działają w oparciu o prawidłową kolejność i kierunek stawiania kresek i błędna pisownia może doprowadzić do rozpoznania innego znaku niż zamierzony;</li> <li>korzystania ze słowników – znajomość zasad ortograficznych pozwala przy napotkaniu nowego znaku obliczyć liczbę kresek, które się na niego składają, a liczba i kształt kresek to jedna z zasad, według których układa się słowniki.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Interpunkcja_i_kierunek_pisania">Interpunkcja i kierunek pisania</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Interpunkcja i kierunek pisania" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Interpunkcja i kierunek pisania"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Do początków XX wieku nie używano znaków interpunkcyjnych, jednak sporadycznie już od wczesnej starożytności pojawiały się różne znaki oddzielające jednostki syntaktyczne. Od czasów dynastii <a href="/wiki/Dynastia_Han" title="Dynastia Han">Han</a> uczeni opracowujący pisane już wówczas trudno zrozumiałym językiem teksty przedhanowskie stosowali niekiedy znaki interpunkcyjne, od których wywodzą się dzisiejsza chińska kropka (。) i przecinek używany przy wyliczeniach (、). </p><p>W dzisiejszym chińskim stosuje się znaki interpunkcyjne takie jak <a href="/wiki/Przecinek" title="Przecinek">przecinek</a> (，), <a href="/wiki/Kropka" title="Kropka">kropka</a> (。), kreska (－), <a href="/wiki/Znak_zapytania" title="Znak zapytania">znak zapytania</a> (？), <a href="/wiki/Wykrzyknik" title="Wykrzyknik">wykrzyknik</a> (！) itd. Przy wyliczeniach stosuje się odrębny rodzaj przecinka (、). Nadal jednak nie stosuje się odstępów między wyrazami, dlatego prawidłowy podział tekstu w czasie czytania nastręcza wiele problemów osobom uczącym się chińskiego, bo współczesne wyrazy mogą się składać z dwu, trzech i więcej sylab (a więc i znaków). </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Yong.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Yong.png/200px-Yong.png" decoding="async" width="200" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Yong.png/300px-Yong.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Yong.png/400px-Yong.png 2x" data-file-width="424" data-file-height="426" /></a><figcaption>Prawidłowa kolejność stawiania kresek w znaku 永 (yong, <i>wieczny</i>) Patrz: <a href="/wiki/Pismo_wzorcowe" title="Pismo wzorcowe">Pismo wzorcowe</a>.</figcaption></figure> <p>Istnieją trzy sposoby grupowania znaków: </p> <ul><li>„z góry na dół”, w kolumnach od prawa do lewa – tradycyjny sposób pisania, wywodzący się czasów przed wynalezieniem <a href="/wiki/Papier" title="Papier">papieru</a>, kiedy wykreślano znaki jeden pod drugim np. na bambusowych deszczułkach</li> <li>„poziomo od prawej do lewej” – tradycyjny, komplementarny do zapisu pionowego, najczęściej w ten sposób ułożone są napisy na tablicach w zabytkowych pałacach i świątyniach w miejscach, gdzie zapis pionowy wyglądałby nieestetycznie lub się nie mieścił, dziś stosunkowo rzadko spotykany; pojawia się niekiedy w napisach na pojazdach, umieszczanych tak, by napis czytało się od przodu pojazdu – z prawej strony pojazdu kolejność znaków jest od prawej do lewej, z lewej – od lewej do prawej;</li> <li>„poziomo od lewej do prawej” – analogiczny do stosowanego na Zachodzie; stosowany w przeważającej większości publikacji w ChRL, na Tajwanie i w Hongkongu spotykany równie często, jak tradycyjny zapis pionowy.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wymowa_znaków"><span id="Wymowa_znak.C3.B3w"></span>Wymowa znaków</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Wymowa znaków" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wymowa znaków"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wiele chińskich znaków nie odzwierciedla związku między reprezentowanym pojęciem a odpowiadającym mu słowem języka mówionego, dlatego wymowa rzadziej używanych znaków stanowi problem. W znakach piktofonetycznych związek ten mógł osłabnąć ze względu na <a href="/wiki/Ewolucja_j%C4%99zyka" title="Ewolucja języka">ewolucję języka</a>, toteż Chińczycy od dawna wymyślali różne metody notowania brzmienia znaków w słownikach: </p> <ul><li>„duruo” （讀若/读若）– czyli <i>czytaj jak</i>, to najstarsza metoda przybliżania wymowy; do przybliżania wymowy rzadziej używanych znaków (A) używano znaków najpopularniejszych (B) według schematu: <i>A czytaj jak B</i> (A讀若B)</li> <li>„fanqie” (反切) – to ulepszenie metody <i>duruo</i>; polega ono na użyciu dwu znaków pomocniczych; z pierwszego bierze się nagłos wyjaśnianego znaku, a z drugiego wygłos (rym). Na przykład znak <i>wschód</i> (東, dong) możemy oddać jako połączenie znaków <i>cnota</i> (德, <b>d</b>e) oraz <i>czerwony</i> (紅, h<b>ong</b>). Całość zapisuje się jako 東德紅切.</li></ul> <p>Te metody długo wystarczały Chińczykom. W Japonii, gdzie przyjęto pismo chińskie do diametralnie odmiennego języka, do notowania wymowy znaków tworzono pomocnicze systemy pisma (patrz: <a href="/wiki/Man%E2%80%99y%C5%8Dgana" title="Man’yōgana">man’yōgana</a>), z których wyewoluowały dzisiejsze <a href="/wiki/Kana_(pismo)" title="Kana (pismo)">kana</a>. W XX wieku stworzono w Chinach za przykładem Japończyków pomocniczy alfabet <a href="/wiki/Bopomofo" title="Bopomofo">bopomofo</a>. Dziś jest on jednak używany tylko na Tajwanie. </p><p>Pojawienie się Europejczyków i wynalazek <a href="/wiki/Alfabet_%C5%82aci%C5%84ski" title="Alfabet łaciński">alfabetu łacińskiego</a> dostarczyły nowej metody notowania brzmienia znaków. W XX wieku największą popularność zdobyła brytyjska <a href="/wiki/Wade-Giles" title="Wade-Giles">transkrypcja Wade’a-Gilesa</a>, którą pod koniec lat 70. zaczęła wypierać chińska <a href="/wiki/Hanyu_pinyin" title="Hanyu pinyin">hanyu pinyin</a>. Dziś pinyin jest stosowany m.in. w książkach dla dzieci. Dzięki niemu mali Chińczycy uczą się wymowy nowych znaków i oswajają z alfabetem łacińskim. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaligrafia">Kaligrafia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Kaligrafia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kaligrafia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Kaligrafia_chi%C5%84ska" title="Kaligrafia chińska">Kaligrafia chińska</a>.</i></div></li></ul> <p>Chińczycy zawsze przykładali wielką wagę do eleganckiego wyglądu pisma. <a href="/wiki/Kaligrafia" title="Kaligrafia">Kaligrafia</a> jest w <a href="/wiki/Chiny" class="mw-redirect" title="Chiny">Chinach</a> traktowana na równi z innymi dziedzinami sztuki, a dzieła kaligraficzne cieszą się poważaniem i zainteresowaniem kolekcjonerów. Granice między kaligrafią, poezją i malarstwem często się zacierają. Bardzo popularna w chińskiej sztuce forma to wykaligrafowany wiersz na obrazie łączącym się z jego treścią. Razem z pismem przejęto z Chin zamiłowanie do kaligrafii także w Korei, Japonii i Wietnamie, gdzie wypracowano własne szkoły kaligraficzne. </p><p>Wyrazistość i elegancja znaków to niezmienne zasady kaligrafii. Zmieniały się natomiast techniki pisarskie. </p> <ul><li>Najstarszym sposobem pisania było rycie znaków, na tzw. kościach wróżebnych, potem w kamieniu czy na bambusowych deszczułkach. Piękne pisanie ćwiczono wówczas na posypywanych piaskiem tabliczkach.</li> <li>Swoją kwadratową formę chińskie znaki zawdzięczają pisaniu na jedwabiu, bo tylko proste linie nie marszczą tej tkaniny.</li> <li>Po wynalezieniu papieru upowszechniła się metoda pisania tuszem, za pomocą pędzelka sporządzonego z bambusowego kijka i włosia.</li> <li>Dziś Chińczycy posługują się długopisami lub komputerami. Ta druga metoda jest o tyle niebezpieczna, że nie wymaga dokładnego pamiętania kształtu znaku, co najmłodszym pokoleniom grozi „kaligraficznym analfabetyzmem”.</li></ul> <p>W czasach dynastii <a href="/wiki/Dynastia_Tang" title="Dynastia Tang">Tang</a> umiejętność kaligrafowania była kryterium przyjęcia do służby urzędniczej. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kaligrafowanie">Kaligrafowanie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Kaligrafowanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kaligrafowanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O tym, że kaligrafię należy traktować jako dziedzinę twórczości artystycznej, zaświadczają wskazówki, które zawarł w swoim dziele <a href="/w/index.php?title=Cai_Yong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cai Yong (strona nie istnieje)">Cai Yong</a> (II w. n.e.): </p><p><i>Przed przystąpieniem do pisania należy przegnać z głowy wszelkie smutne myśli. Trzeba być w dobrym nastroju i czuć się swobodnym. Przed zaczęciem pisania należy przez pewien czas oddać się rozmyślaniom. Gdy umysł jest czymś zajęty, nie można dobrze pisać, nawet posługując się najlepszymi pędzelkami. Gdy umysł jest wypoczęty, ruch pędzelka jest swobodny i w ten sposób uzyskuje się wspaniałe znaki.</i> </p><p><i>Gdy się pisze, trzeba, by każdy znak miał swój odrębny wygląd. Inaczej mówiąc, wygląd nakreślonego znaku winien pozwolić na poznanie uczuć, jakie on zawiera, myśli radosnych lub smutnych, które wzbudza. Czasem znak winien być jak ptak, który odlatuje. Czasem jak miecze krzyżujące się jak strzała w locie. Czasem jak burze grzmiące, jak groźnie pomrukujące wulkany, innym zaś razem jak przepływające chmury lub jak błyszczące gwiazdy. Wreszcie każdy ze znaków winien odzwierciedlać właściwą osobowość jakiegoś istnienia lub przedmiotu. Oto co można nazwać kaligrafią.</i> </p><p>[...] <i>Aby znaki były dobre, muszą one być naturalne. Kiedy chce się nakreślić linię pionową, trzeba rozpocząć od skierowania pędzelka lekko ku górze, a następnie pociągnąć kreskę ku dołowi. Gdy już dojdzie się do końca linii, trzeba znów trochę skierować pędzelek ku górze. Wedle tej zasady należy kreślić każdą linię. W ten sposób znaki zyskają siłę i wigor. Aby tak móc pisać, włosie pędzelka musi być niezwykle giętkie.</i> </p><p><b>Cytat za</b>: Mieczysław J. Künstler, <i>Pismo Chińskie</i>, PIW, Warszawa 1970, s. 148–150 </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SunXindeFolding.jpg" class="mw-file-description" title="Rozwijanie papieru. W chińskiej kaligrafii używa się papieru cienkiego, chłonącego wodę."><img alt="Rozwijanie papieru. W chińskiej kaligrafii używa się papieru cienkiego, chłonącego wodę." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/SunXindeFolding.jpg/90px-SunXindeFolding.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/SunXindeFolding.jpg/135px-SunXindeFolding.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/SunXindeFolding.jpg/180px-SunXindeFolding.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="1280" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Rozwijanie papieru. W chińskiej kaligrafii używa się papieru cienkiego, chłonącego wodę.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SunXindeStarting.jpg" class="mw-file-description" title="Kaligrafowanie. Pędzel powinien być prowadzony prostopadle do papieru."><img alt="Kaligrafowanie. Pędzel powinien być prowadzony prostopadle do papieru." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/SunXindeStarting.jpg/120px-SunXindeStarting.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/SunXindeStarting.jpg/180px-SunXindeStarting.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/SunXindeStarting.jpg/240px-SunXindeStarting.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kaligrafowanie. Pędzel powinien być prowadzony prostopadle do papieru.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SunXindeOAI.jpg" class="mw-file-description" title="Mówi się, że dobry artysta pracuje całym ciałem i całą duszą."><img alt="Mówi się, że dobry artysta pracuje całym ciałem i całą duszą." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/SunXindeOAI.jpg/78px-SunXindeOAI.jpg" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/SunXindeOAI.jpg/117px-SunXindeOAI.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/SunXindeOAI.jpg/156px-SunXindeOAI.jpg 2x" data-file-width="636" data-file-height="976" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Mówi się, że dobry artysta pracuje całym ciałem i całą duszą.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SunXindeCalligraphy.jpg" class="mw-file-description" title="Tematem kaligrafii bardzo często jest poezja. Tym razem jest to wiersz z epoki Tang..."><img alt="Tematem kaligrafii bardzo często jest poezja. Tym razem jest to wiersz z epoki Tang..." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/SunXindeCalligraphy.jpg/90px-SunXindeCalligraphy.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/SunXindeCalligraphy.jpg/135px-SunXindeCalligraphy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/SunXindeCalligraphy.jpg/180px-SunXindeCalligraphy.jpg 2x" data-file-width="702" data-file-height="934" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Tematem kaligrafii bardzo często jest poezja. Tym razem jest to wiersz z epoki <a href="/wiki/Dynastia_Tang" title="Dynastia Tang">Tang</a>...</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:ChineseCalligraphySunXinde.jpg" class="mw-file-description" title="...opowiadający o wspólnym piciu wina i podziwianiu kwiatów peonii."><img alt="...opowiadający o wspólnym piciu wina i podziwianiu kwiatów peonii." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/ChineseCalligraphySunXinde.jpg/90px-ChineseCalligraphySunXinde.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/ChineseCalligraphySunXinde.jpg/135px-ChineseCalligraphySunXinde.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/ChineseCalligraphySunXinde.jpg/180px-ChineseCalligraphySunXinde.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="1280" /></a></span></div> <div class="gallerytext">...opowiadający o wspólnym piciu wina i podziwianiu kwiatów peonii.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:ChineseSeal.jpg" class="mw-file-description" title="Czarny tusz do pędzla, czerwony – do pieczęci."><img alt="Czarny tusz do pędzla, czerwony – do pieczęci." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/ChineseSeal.jpg/90px-ChineseSeal.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/ChineseSeal.jpg/135px-ChineseSeal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/ChineseSeal.jpg/180px-ChineseSeal.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="1280" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Czarny tusz do pędzla, czerwony – do pieczęci.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SunXindeSeal.jpg" class="mw-file-description" title="Jeszcze tylko przystawienie pieczęci autora..."><img alt="Jeszcze tylko przystawienie pieczęci autora..." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/SunXindeSeal.jpg/75px-SunXindeSeal.jpg" decoding="async" width="75" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/SunXindeSeal.jpg/112px-SunXindeSeal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/SunXindeSeal.jpg/149px-SunXindeSeal.jpg 2x" data-file-width="457" data-file-height="733" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Jeszcze tylko przystawienie pieczęci autora...</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SunXindeLiuYuxi.jpg" class="mw-file-description" title="...i gotowe."><img alt="...i gotowe." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/SunXindeLiuYuxi.jpg/94px-SunXindeLiuYuxi.jpg" decoding="async" width="94" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/SunXindeLiuYuxi.jpg/142px-SunXindeLiuYuxi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/SunXindeLiuYuxi.jpg/189px-SunXindeLiuYuxi.jpg 2x" data-file-width="797" data-file-height="1012" /></a></span></div> <div class="gallerytext">...i gotowe.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Style_kaligrafii">Style kaligrafii</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Style kaligrafii" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Style kaligrafii"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wyróżnia się kilka klasycznych stylów kaligrafii, przy czym zasadniczo różnice między nimi sprowadzają się do kształtu linii (kanciaste/krągłe, grube/cienkie) oraz stopnia <a href="/wiki/Abstrakcja_(sztuka)" title="Abstrakcja (sztuka)">abstrakcyjności</a> znaku. Ten ostatni wyraża się zwykle przez prędkość pisania (efekt „zamaszystości”) i tendencję do pisania kształtów składających się z wielu kresek jednym pociągnięciem instrumentu piszącego. W skrajnych przypadkach piszący może jednym pociągnięciem napisać kształt zawierający nominalnie kilkanaście kresek. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Najsłynniejsze_dzieło_kaligraficzne"><span id="Najs.C5.82ynniejsze_dzie.C5.82o_kaligraficzne"></span>Najsłynniejsze dzieło kaligraficzne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Najsłynniejsze dzieło kaligraficzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Najsłynniejsze dzieło kaligraficzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Za najsłynniejsze chińskie dzieło kaligraficzne uchodzi <i><b>Rękopis z Altany Orchidei</b></i> stworzony przez <a href="/wiki/Wang_Xizhi" title="Wang Xizhi">Wang Xizhi</a> w 353 r. Wiąże się z nim legenda z czasów dynastii <a href="/wiki/Dynastia_Tang" title="Dynastia Tang">Tang</a>, kiedy w Chinach zapanowała moda na kolekcjonowanie antyków. Cesarz <a href="/wiki/Tang_Taizong" title="Tang Taizong">Taizong</a> usłyszał, że ów rękopis posiada mnich Biancai, który twierdził jednak, że dzieło zaginęło w czasie wojen. Wysłany przez władcę uczony <a href="/wiki/Konfucjanizm" title="Konfucjanizm">konfucjański</a> Xiao Yi podstępem skłonił mnicha do pokazania <i>Rękopisu</i>, a następnie go ukradł, za co otrzymał awans w hierarchii urzędniczej. Mnich w ramach rekompensaty dostał dary i posiadłości. Cesarz Taizong nakazał wyrycie licznych kopii dzieła w kamieniu, a sam – według legendy – zabrał oryginał do grobu. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70384462">.mw-parser-output .szablon-duza-grafika{display:flex}@media(max-width:720px){body.skin-minerva .mw-parser-output .szablon-duza-grafika{display:block}}</style><div class="thumb szablon-duza-grafika" style="max-width:1010px; margin-left: auto; margin-right:auto;"> <div class="thumbinner"><div class="noresize" style="overflow:auto; overflow-y:display; overflow-x:auto;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:LantingXu.jpg" class="mw-file-description" title="Rękopis z Altany Orchidei – kopia"><img alt="Rękopis z Altany Orchidei – kopia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/LantingXu.jpg/1000px-LantingXu.jpg" decoding="async" width="1000" height="328" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/LantingXu.jpg/1500px-LantingXu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/LantingXu.jpg/2000px-LantingXu.jpg 2x" data-file-width="4513" data-file-height="1480" /></a></span></div><div class="thumbcaption"><i>Rękopis z Altany Orchidei</i> – kopia</div> </div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Współczesne_odmiany_pisma_chińskiego"><span id="Wsp.C3.B3.C5.82czesne_odmiany_pisma_chi.C5.84skiego"></span>Współczesne odmiany pisma chińskiego</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Współczesne odmiany pisma chińskiego" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Współczesne odmiany pisma chińskiego"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chinese_character_%E9%BE%8D_-_Dragon-Syaoran.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Chinese_character_%E9%BE%8D_-_Dragon-Syaoran.png/300px-Chinese_character_%E9%BE%8D_-_Dragon-Syaoran.png" decoding="async" width="300" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Chinese_character_%E9%BE%8D_-_Dragon-Syaoran.png/450px-Chinese_character_%E9%BE%8D_-_Dragon-Syaoran.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Chinese_character_%E9%BE%8D_-_Dragon-Syaoran.png/600px-Chinese_character_%E9%BE%8D_-_Dragon-Syaoran.png 2x" data-file-width="650" data-file-height="501" /></a><figcaption>Formy znaku <a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/%E9%BE%99" class="extiw" title="wikt:龙">lóng</a> (smok) w historycznych, kaligraficznych i typograficznych odmianach pisma chińskiego; dwa górne rzędy przedstawiają pismo <a href="/wiki/Tradycyjne_pismo_chi%C5%84skie" title="Tradycyjne pismo chińskie">tradycyjne</a>; dolny – <a href="/wiki/Uproszczone_pismo_chi%C5%84skie" title="Uproszczone pismo chińskie">uproszczone</a>.</figcaption></figure> <p>Ważniejsze współcześnie używane odmiany to: </p> <ul><li><a href="/wiki/Tradycyjne_pismo_chi%C5%84skie" title="Tradycyjne pismo chińskie">tradycyjne pismo chińskie</a> – składa się ze znaków używanych w praktycznie niezmienionej formie przez ostatnie ponad 2 tys. lat; ma status pisma urzędowego na <a href="/wiki/Republika_Chi%C5%84ska" title="Republika Chińska">Tajwanie</a>, w <a href="/wiki/Hongkong" title="Hongkong">Hongkongu</a> i <a href="/wiki/Makau" title="Makau">Makau</a></li> <li><a href="/wiki/Uproszczone_pismo_chi%C5%84skie" title="Uproszczone pismo chińskie">uproszczone pismo chińskie</a> – powstałe na skutek reformy zapoczątkowanej pod koniec lat 50. w <a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">ChRL</a>; uproszczono ponad 50% znaków; jako pismo urzędowe jest używane także w <a href="/wiki/Singapur" title="Singapur">Singapurze</a>; jego rola systematycznie rośnie, bo znajomość pisma uproszczonego ułatwia mieszkańcom Hongkongu, Makau i Tajwanu robienie interesów na kontynencie</li> <li><a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">kanji</a> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_japo%C5%84ski" title="Język japoński">japońskie</a>) – chińskie znaki zaadaptowane na potrzeby <a href="/wiki/J%C4%99zyk_japo%C5%84ski" title="Język japoński">języka japońskiego</a>, używane obok japońskich <a href="/wiki/Sylabariusz" title="Sylabariusz">sylabariuszy</a> <a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a> i <a href="/wiki/Katakana" title="Katakana">katakana</a>; wraz z adaptacją część znaków zmieniła znaczenie; ponadto obok lekcji chińskiej i japońskiej, mogą mieć one także lekcję sinojapońską, czyli wymowę chińską przybliżoną dla użytkownika języka japońskiego</li> <li><a href="/wiki/Hancha" title="Hancha">hancha</a> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_korea%C5%84ski" title="Język koreański">koreańskie</a>) – chińskie znaki zaadaptowane na potrzeby <a href="/wiki/J%C4%99zyk_korea%C5%84ski" title="Język koreański">języka koreańskiego</a>, używane obok koreańskiego <a href="/wiki/Alfabet" title="Alfabet">alfabetu</a> <a href="/wiki/Hangul" title="Hangul">hangul</a>; adaptacja do zapisu koreańskiego wpłynęła na hancha w sposób analogiczny, jak to się stało w przypadku kanji.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ewolucja_i_historyczne_odmiany_pisma_chińskiego"><span id="Ewolucja_i_historyczne_odmiany_pisma_chi.C5.84skiego"></span>Ewolucja i historyczne odmiany pisma chińskiego</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Ewolucja i historyczne odmiany pisma chińskiego" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ewolucja i historyczne odmiany pisma chińskiego"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Według legendy pismo wynalazł <a href="/wiki/Cangjie" title="Cangjie">Cangjie</a>, urzędnik na dworze <a href="/wiki/Huang_Di" title="Huang Di">Żółtego cesarza</a>. Według innej wersji pismo wynalazł <a href="/wiki/Fuxi" title="Fuxi">Fuxi</a>. W rzeczywistości proces jego powstawania mógł się już zacząć nawet 8 tys. lat temu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chronologia_ewolucji_pisma_chińskiego"><span id="Chronologia_ewolucji_pisma_chi.C5.84skiego"></span>Chronologia ewolucji pisma chińskiego</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Chronologia ewolucji pisma chińskiego" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Chronologia ewolucji pisma chińskiego"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Powstanie_pisma_chi%C5%84skiego" title="Powstanie pisma chińskiego">Powstanie pisma chińskiego</a> – przynajmniej 4,5 tys. lat temu. Najstarszy zabytek pisma chińskiego znaleziono w starożytnych ruinach w <a href="/wiki/Pingliangtai" title="Pingliangtai">Pingliangtai</a> w prowincji <a href="/wiki/Henan" title="Henan">Henan</a>. Jest to czarny ceramiczny fragment kołowrotka z białymi znakami, liczący około 4500 lat.</li> <li><a href="/wiki/Napisy_na_ko%C5%9Bciach_wr%C3%B3%C5%BCebnych" title="Napisy na kościach wróżebnych">Napisy na kościach wróżebnych</a> – inskrypcje na skorupach żółwi i kościach zwierzęcych wykonywane podczas <a href="/wiki/Wr%C3%B3%C5%BCenie" title="Wróżenie">procesu wróżenia</a> w epoce <a href="/wiki/Dynastia_Shang" title="Dynastia Shang">Shang</a>; ponieważ znaki ryto ostrym narzędziem, miały one proste, surowe kształty. Zidentyfikowano ok. 3 tys. znaków. W użyciu pojawiło się 3,5–3,2 tys. lat temu.</li> <li><a href="/wiki/Napisy_na_br%C4%85zach" title="Napisy na brązach">Napisy na brązach</a> – napisy na naczyniach z brązu pochodzących z epok <a href="/wiki/Dynastia_Shang" title="Dynastia Shang">Shang</a> i <a href="/wiki/Dynastia_Zhou" title="Dynastia Zhou">Zhou</a>; znaki mają łagodniejsze, choć wyraziste kształty. Pojawiają się kilkaset lat po inskrypcjach wróżebnych.</li> <li><a href="/wiki/Pismo_wielkopiecz%C4%99ciowe" title="Pismo wielkopieczęciowe">Pismo wielkopieczęciowe</a> – pismo używane w państwie <a href="/wiki/Pa%C5%84stwo_Qin" class="mw-redirect" title="Państwo Qin">Qin</a> przed zjednoczeniem Chin, które stało się podstawą dla ujednoliconego systemu pisma w <a href="/wiki/Historia_Chin" title="Historia Chin">Cesarstwie Chińskim</a>. Powstało w ok. VIII w. p.n.e. Jego znaki ryto za pomocą rylca na paskach wygładzonego <a href="/wiki/Bambus" title="Bambus">bambusa</a>. Pod koniec epoki <a href="/wiki/Dynastia_Zhou" title="Dynastia Zhou">Zhou</a> wynaleziono <a href="/wiki/P%C4%99dzel_pisarski" title="Pędzel pisarski">pędzel pisarski</a>, którym pisano na bambusie, jak i na <a href="/wiki/Jedwab" title="Jedwab">jedwabiu</a>.</li> <li><a href="/wiki/Pismo_ma%C5%82opiecz%C4%99ciowe" title="Pismo małopieczęciowe">Pismo małopieczęciowe</a> – ujednolicone, ozdobne pismo wprowadzone po zjednoczeniu Chin za rządów <a href="/wiki/Qin_Shi_Huang" title="Qin Shi Huang">Qin Shi Huangdi</a>, czyli pierwszego cesarza w III w. p.n.e.</li> <li><a href="/wiki/Pismo_kancelaryjne" title="Pismo kancelaryjne">Pismo kancelaryjne</a> – wprowadzone do szerokiego użytku u schyłku Zachodniej Dynastii Han. Od niego wywodzą się kolejne odmiany pisma. Pojawiło się równolegle z pismem małopieczęciowym w III w. p.n.e., ale było bardziej dopasowane do pisania pędzlem. Niedługo po jego wprowadzeniu wynaleziono <a href="/wiki/Papier" title="Papier">papier</a>, który zastąpiły dotychczasowe materiały. Ważniejsze teksty ryto w kamieniu według wzoru wykaligrafowanego na papierze.</li></ul> <p><b>Uwaga:</b> <a href="/wiki/Pismo_kancelaryjne" title="Pismo kancelaryjne">Pismo kancelaryjne</a> kończy ewolucję pisma chińskiego jako systemu znaków (aż do uproszczenia w latach 1950.); poniższe kategorie to zasadniczo <i>style kaligraficzne</i>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Pismo_trawiaste" title="Pismo trawiaste">Pismo trawiaste</a> – ozdobny, uproszczony styl pisma stosowany w <a class="mw-selflink-fragment" href="#Kaligrafia">kaligrafii</a> od ok. I-II wieku.</li> <li><a href="/wiki/Pismo_bie%C5%BC%C4%85ce" title="Pismo bieżące">Pismo bieżące</a> – odmiana uproszczona, pośrednia między pismem trawiastym i kancelaryjnym, powstała ok. I-II wieku.</li> <li><a href="/wiki/Pismo_wzorcowe" title="Pismo wzorcowe">Pismo wzorcowe</a> – obowiązująca do dziś odmiana chińskiego pisma, utrwalona w VII w. za czasów dynastii <a href="/wiki/Dynastia_Tang" title="Dynastia Tang">Tang</a>.</li></ul> <table cellpadding="15" cellspacing="0" summary="Ewolucja pisma chińskie" border="1"> <caption>Tabela 1. <i>Ewolucja pisma chińskiego na przykładzie piktogramu <a href="/wiki/Ko%C5%84" class="mw-redirect" title="Koń">koń</a></i> </caption> <tbody><tr align="center"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:%E9%A6%AC-oracle.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/%E9%A6%AC-oracle.svg/60px-%E9%A6%AC-oracle.svg.png" decoding="async" width="60" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/%E9%A6%AC-oracle.svg/90px-%E9%A6%AC-oracle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/%E9%A6%AC-oracle.svg/120px-%E9%A6%AC-oracle.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:%E9%A6%AC-bronze.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/%E9%A6%AC-bronze.svg/60px-%E9%A6%AC-bronze.svg.png" decoding="async" width="60" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/%E9%A6%AC-bronze.svg/90px-%E9%A6%AC-bronze.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/%E9%A6%AC-bronze.svg/120px-%E9%A6%AC-bronze.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:%E9%A6%AC-bigseal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/%E9%A6%AC-bigseal.svg/60px-%E9%A6%AC-bigseal.svg.png" decoding="async" width="60" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/%E9%A6%AC-bigseal.svg/90px-%E9%A6%AC-bigseal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/%E9%A6%AC-bigseal.svg/120px-%E9%A6%AC-bigseal.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:%E9%A6%AC-seal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/%E9%A6%AC-seal.svg/60px-%E9%A6%AC-seal.svg.png" decoding="async" width="60" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/%E9%A6%AC-seal.svg/90px-%E9%A6%AC-seal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/%E9%A6%AC-seal.svg/120px-%E9%A6%AC-seal.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></td> <td><span style="font-size: 36px">馬</span> </td> <td><span style="font-size: 36px">马</span> </td></tr> <tr valign="top" align="center"> <td><small><a href="/wiki/Napisy_na_ko%C5%9Bciach_wr%C3%B3%C5%BCebnych" title="Napisy na kościach wróżebnych">Napisy na kościach wróżebnych</a></small> </td> <td><small><a href="/wiki/Napisy_na_br%C4%85zach" title="Napisy na brązach">Napisy na brązach</a></small></td> <td><small><a href="/wiki/Pismo_wielkopiecz%C4%99ciowe" title="Pismo wielkopieczęciowe">Pismo wielkopieczęciowe</a></small> </td> <td><small><a href="/wiki/Pismo_ma%C5%82opiecz%C4%99ciowe" title="Pismo małopieczęciowe">Pismo małopieczęciowe</a></small> </td> <td><small><a href="/wiki/Pismo_wzorcowe" title="Pismo wzorcowe">Pismo wzorcowe</a> i <a href="/wiki/Tradycyjne_pismo_chi%C5%84skie" title="Tradycyjne pismo chińskie">tradycyjne</a></small> </td> <td><small><a href="/wiki/Uproszczone_pismo_chi%C5%84skie" title="Uproszczone pismo chińskie">Pismo uproszczone</a></small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Historyczne_rodzaje_pisma_oparte_na_piśmie_chińskim"><span id="Historyczne_rodzaje_pisma_oparte_na_pi.C5.9Bmie_chi.C5.84skim"></span>Historyczne rodzaje pisma oparte na piśmie chińskim</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Historyczne rodzaje pisma oparte na piśmie chińskim" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historyczne rodzaje pisma oparte na piśmie chińskim"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Map-Chinese_Characters.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Map-Chinese_Characters.png/450px-Map-Chinese_Characters.png" decoding="async" width="450" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Map-Chinese_Characters.png/675px-Map-Chinese_Characters.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Map-Chinese_Characters.png/900px-Map-Chinese_Characters.png 2x" data-file-width="1971" data-file-height="1269" /></a><figcaption>Geograficzno-kulturowy zasięg pisma chińskiego obejmuje m.in. dzisiejszą <a href="/wiki/Mongolia" title="Mongolia">Mongolię</a>, <a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82wysep_Korea%C5%84ski" title="Półwysep Koreański">Półwysep Koreański</a>, <a href="/wiki/Singapur" title="Singapur">Singapur</a>, <a href="/wiki/Republika_Chi%C5%84ska" title="Republika Chińska">Tajwan</a>, <a href="/wiki/Wietnam" title="Wietnam">Wietnam</a> i <a href="/wiki/Wyspy_Japo%C5%84skie" title="Wyspy Japońskie">Wyspy Japońskie</a>.</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_n%C3%B4m" title="Chữ nôm">Chữ nôm</a> – pismo piktofonetyczne oparte na wymowie <a href="/wiki/J%C4%99zyk_wietnamski" title="Język wietnamski">wietnamskiej</a>, używane w północnym <a href="/wiki/Wietnam" title="Wietnam">Wietnamie</a> w XIV-XX wieku.</li> <li><a href="/wiki/Pismo_kita%C5%84skie" title="Pismo kitańskie">pismo kitańskie</a> – używane przez lud <a href="/wiki/Kitanowie" title="Kitanowie">Kitanów</a>, który panował nad północą Chin w X-XII w.</li> <li><a href="/wiki/Pismo_d%C5%BCurd%C5%BCe%C5%84skie" title="Pismo dżurdżeńskie">Pismo dżurdżeńskie</a> – używane przez <a href="/wiki/D%C5%BCurd%C5%BCeni" title="Dżurdżeni">Dżurdżenów</a>, którzy w XII wieku opanowali północne Chiny.</li> <li><a href="/wiki/Pismo_tanguckie" title="Pismo tanguckie">Pismo tanguckie</a> – pismo <a href="/wiki/Tanguci" title="Tanguci">tanguckiego</a> państwa <a href="/wiki/Xixia" title="Xixia">Xixia</a> leżącego w środkowym biegu <a href="/wiki/Huang_He" title="Huang He">Huang He</a>, zniszczonego w XIII w. przez <a href="/wiki/Czyngis-chan" title="Czyngis-chan">Czyngis Chana</a>.</li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCshu" title="Nüshu">Nüshu</a> – jedyne na świecie pismo kobiet, używane w kilku powiatach w Środkowych Chinach. Ostatnia użytkowniczka zmarła w 2004 r.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pismo_a_języki_chińskie"><span id="Pismo_a_j.C4.99zyki_chi.C5.84skie"></span>Pismo a języki chińskie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Pismo a języki chińskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pismo a języki chińskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W przeszłości pismo chińskie używane było do zapisu następujących języków: </p> <ul><li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_starochi%C5%84ski" title="Język starochiński">język starochiński</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_%C5%9Bredniochi%C5%84ski" title="Język średniochiński">język średniochiński</a></li> <li><a href="/wiki/Klasyczny_j%C4%99zyk_chi%C5%84ski" title="Klasyczny język chiński">klasyczny język chiński</a></li> <li><a href="/wiki/Baihua" title="Baihua">baihua</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dyglosja_i_znaki_regionalne">Dyglosja i znaki regionalne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Dyglosja i znaki regionalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dyglosja i znaki regionalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pismo chińskie służy do zapisywania dziesiątków różnorodnych współczesnych <a href="/wiki/J%C4%99zyk_chi%C5%84ski" title="Język chiński">chińskich języków</a>. Jednak zapis większości z nich stosowany jest niemal wyłącznie w publikacjach językoznawczych, a ich użytkownicy korzystają w formie pisanej z opartego na <a href="/wiki/Standardowy_j%C4%99zyk_mandary%C5%84ski" title="Standardowy język mandaryński">języku ogólnonarodowym</a> języka literackiego, który często bardzo się różni od <a href="/wiki/J%C4%99zyk_potoczny" class="mw-redirect" title="Język potoczny">potocznego języka</a> używanego na co dzień. Taka <i>dwujęzyczność</i> jest określana jako <a href="/wiki/Dyglosja" title="Dyglosja">dyglosja</a>. Mimo prowadzonej od pół wieku nauki w szkołach, w języku ogólnonarodowym mówi mniej, niż 60% społeczeństwa<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. </p><p>W piśmie chińskim specyficzne <a href="/wiki/Regionalizm_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Regionalizm (językoznawstwo)">regionalizmy</a> z dialektów/języków zapisuje się czasem odrębnymi znakami, które przy zapisie języka ogólnonarodowego nie są używane. Aż kilkaset takich znaków używa się przy zapisie <a href="/wiki/Standardowy_j%C4%99zyk_kanto%C5%84ski" title="Standardowy język kantoński">języka kantońskiego</a>, który jest najczęściej używanym na piśmie chińskim językiem innym niż język literacki, przede wszystkim w Hongkongu. Dla użytkownika ogólnonarodowego języka chińskiego tekst kantoński może być w wielu miejscach niezrozumiały. Z tego też powodu powstała odrębna <a href="/wiki/Kanto%C5%84ska_Wikipedia" title="Kantońska Wikipedia">Kantońska Wikipedia</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Znaki_a_pismo_alfabetyczne">Znaki a pismo alfabetyczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Znaki a pismo alfabetyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Znaki a pismo alfabetyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Niektóre dialekty/języki mają również <a href="/w/index.php?title=Latynizacja_(konwersja_pisma)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Latynizacja (konwersja pisma) (strona nie istnieje)">zlatynizowaną</a> formę zapisu. Najlepszym przykładem jest tu <a href="/wiki/J%C4%99zyk_minna%C5%84ski" title="Język minnański">język minnański</a>, który doczekał się również swojej wersji <a href="/wiki/Minna%C5%84ska_Wikipedia" title="Minnańska Wikipedia">Wikipedii</a>. </p><p><a href="/wiki/Hanyu_pinyin" title="Hanyu pinyin">Hanyu pinyin</a>, latynizacja języka ogólnonarodowego, pełni jednak tylko funkcje pomocnicze w słownikach, podręcznikach dla dzieci i cudzoziemców, oraz przy romanizacji chińskich nazw i nazwisk. Dzieje się tak dlatego, że w języku ogólnonarodowym występuje dużo więcej <a href="/wiki/Homofonia_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Homofonia (językoznawstwo)">homofonów</a>, niż w przypadku <a href="/wiki/J%C4%99zyk_minna%C5%84ski" title="Język minnański">minnańskiego</a>, bo w toku ewolucji języki mandaryńskie utraciły większość <a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska" title="Spółgłoska">spółgłosek</a> w wygłosie. Z tej też przyczyny, tekst w pinyinie jest zbyt wieloznaczny, a Chiny raczej nie porzucą swojego skomplikowanego systemu pisma, co kilkakrotnie planowano, żeby zmniejszyć stopień <a href="/wiki/Analfabetyzm" title="Analfabetyzm">analfabetyzmu</a>. Jako dowód na problematyczność latynizacji języka chińskiego jest przytaczany wiersz <i><a href="/wiki/O_Shi_Shi,_kt%C3%B3ry_jada%C5%82_lwy" title="O Shi Shi, który jadał lwy">O Shi Shi, który jadał lwy</a></i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historyczna,_psychologiczna_i_społeczna_rola_pisma"><span id="Historyczna.2C_psychologiczna_i_spo.C5.82eczna_rola_pisma"></span>Historyczna, psychologiczna i społeczna rola pisma</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Historyczna, psychologiczna i społeczna rola pisma" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historyczna, psychologiczna i społeczna rola pisma"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chineseprimer3.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Chineseprimer3.png/190px-Chineseprimer3.png" decoding="async" width="190" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Chineseprimer3.png/285px-Chineseprimer3.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Chineseprimer3.png/380px-Chineseprimer3.png 2x" data-file-width="835" data-file-height="1273" /></a><figcaption>Fragment chińskiego <a href="/wiki/Elementarz" title="Elementarz">elementarza</a> z <a href="/wiki/1436" title="1436">1436</a> r.; w środkowym rzędzie od dołu widać kolejno <a href="/wiki/Kamie%C5%84_pisarski" title="Kamień pisarski">kamień pisarski</a> (硯), <a href="/wiki/P%C4%99dzel_pisarski" title="Pędzel pisarski">pędzel</a> (筆), <a href="/wiki/Tusz_(farba)" title="Tusz (farba)">tusz</a> (墨) i <a href="/wiki/Papier" title="Papier">papier</a> (紙), czyli <a href="/wiki/Cztery_skarby_gabinetu" title="Cztery skarby gabinetu">cztery skarby gabinetu</a>.</figcaption></figure> <ul><li><b>Rola unifikacyjna.</b> Uważa się, że zunifikowane pismo – takie samo niezależnie od dialektu/języka użytkownika – ułatwiło zarządzanie krajem o rozmiarach porównywalnych z <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europą</a> i znacznie od niej ludniejszym. O ile <a href="/wiki/Cesarstwo_Rzymskie" title="Cesarstwo Rzymskie">Cesarstwo rzymskie</a> rozpadło się na szereg państw, a z łaciny wyewoluował szereg odrębnych języków, o tyle Chiny – mimo silnych tendencji regionalistycznych – nadal pozostają jednym państwem, w którym obowiązuje jeden rodzaj pisma, wyjąwszy systemy używane przez mniejszości narodowe, np. <a href="/wiki/Pismo_dongba" title="Pismo dongba">pismo dongba</a>.</li> <li><b>Wpływ na ewolucję języka.</b> Brak silnego związku z brzmieniem języka w mniejszym stopniu niż alfabet ograniczał ewolucję języka mówionego. Stąd m.in. różnice między współczesnymi chińskimi dialektami i językami.</li> <li><b>Pismo a praca mózgu i nauka</b> Według niektórych badań neurofizjologicznych używanie chińskiego pisma angażuje – w przeciwieństwie do pisma alfabetycznego – obie półkule mózgowe, co ma się przyczyniać m.in. do niewielkiej przewagi w testach <a href="/wiki/Iloraz_inteligencji" title="Iloraz inteligencji">IQ</a>, którą osiągają Chińczycy w porównaniu z Europejczykami<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. <a href="/wiki/Marshall_McLuhan" title="Marshall McLuhan">Marshall McLuhan</a> i część historyków uważa, że alfabet, który jest zbudowany na zasadzie analitycznej, przyczynił się do rozwoju zachodniej nauki. Pismo chińskie, traktujące wyrazy i pojęcia holistycznie, miało za to przekładać się na <a href="/wiki/Holizm" title="Holizm">holizm</a> chińskiej filozofii i hamować rozwój analitycznej nauki (patrz też: <a href="/wiki/Joseph_Needham" title="Joseph Needham">Wielkie Pytanie Needhama</a>).</li> <li><b>Pismo a zapamiętywanie.</b> Trudny proces nauki pisma chińskiego wyrabia pamięć. Niektórzy badacze uważają, że dzięki temu wykształceni Chińczycy przeciętnie osiągają lepsze wyniki w zadaniach pamięciowych od użytkowników pisma alfabetycznego.</li> <li><b>Analfabetyzm.</b> W Chinach ok. 15% osób powyżej 15 roku życia (szacunek <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">UNESCO</a> z 2000 r.) to analfabeci. Nie są oni kompletnymi analfabetami, bo mogą znać nawet kilkadziesiąt czy nawet kilkaset podstawowych znaków, m.in. cyfr, są jednak nimi według standardów chińskich. Przyczyną jest brak równego dostępu do szkół, szczególnie na wsi. Chociaż jest on zagwarantowany w konstytucji ChRL, to wielu ubogich rodzin na wsi nie stać na zakup przyborów szkolnych, opłacenie dojazdu i utrzymywanie nieproduktywnej osoby w gospodarstwie. Rozwiązaniem tego problemu zajmuje się <a href="/w/index.php?title=Projekt_Nadzieja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Projekt Nadzieja (strona nie istnieje)">Projekt Nadzieja</a> (希望工程), w myśl którego ofiarodawca może jednemu dziecku pokryć roczny koszt nauki.</li> <li><b>Poziomy znajomości pisma.</b> Biorąc pod uwagę liczbę znaków współczesnych i historycznych, chińskiego pisma nie można się nauczyć w całości, tak jak alfabetu. Użytkowników pisma chińskiego cechuje różny stopień „alfabetyzmu”, tzn. im osoba bardziej wykształcona, tym więcej zna znaków. Zjawisko to przekłada się m.in. na prasę i rynek wydawniczy. Chińskie „bulwarówki” i popularne publikacje starają się ograniczać pulę używanych znaków do ok. 3 – 5 tys.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pismo_a_druk">Pismo a druk</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Pismo a druk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pismo a druk"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pierwsze masowe odbitki tekstów wykonywano w Chinach już od VIII wieku z kamiennych tablic techniką <a href="/wiki/Estampa%C5%BC" title="Estampaż">estampażu</a>. Po wynalezieniu <a href="/wiki/Druk" title="Druk">druku</a> ok. <a href="/wiki/VII_wiek" title="VII wiek">VII w.</a> n.e. zaczęto drukować teksty z matryc drzeworytniczych. Zapotrzebowanie, szczególnie na teksty religijne (w tym – zaklęcia), było ogromne. Wysiłek wykonywania matryc się opłacał, bo niektóre publikacje już w VIII i IX wieku osiągały nakład setek tysięcy, a nawet miliona egzemplarzy<sup id="cite_ref-CITEREFTemple1994111–112_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFTemple1994111–112-9">[9]</a></sup>. </p><p>W latach 1041–1048 kowal nazwiskiem <a href="/wiki/Bi_Sheng" title="Bi Sheng">Bi Sheng</a> wynalazł ruchomą <a href="/wiki/Czcionka" title="Czcionka">czcionkę</a>, którą wypalał z <a href="/wiki/Glina" title="Glina">gliny</a>. Na początku <a href="/wiki/XIV_wiek" title="XIV wiek">XIV wieku</a> urzędnik z <a href="/wiki/Dynastia_Yuan" title="Dynastia Yuan">epoki Yuan</a>, <a href="/w/index.php?title=Wang_Zhen_(mandaryn)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wang Zhen (mandaryn) (strona nie istnieje)">Wang Zhen</a>, użył jako pierwszy czcionki drewnianej (do druku swego <i>Traktatu o rolnictwie</i>). Razem z czcionkami z nowego materiału Wang wymyślił system ich sortowania i klasyfikowania<sup id="cite_ref-CITEREFTemple1994114–115_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFTemple1994114–115-10">[10]</a></sup>. Niedługo później zaczęto używać czcionek z <a href="/wiki/Br%C4%85zy" title="Brązy">brązu</a>. Metalowe ruchome czcionki osiągnęły najwyższy rozkwit na początku <a href="/wiki/XV_wiek" title="XV wiek">XV wieku</a> w <a href="/wiki/Korea" title="Korea">Korei</a>. </p><p>Uważa się, że ruchoma czcionka nie wywołała w Chinach takiej rewolucji jak w Europie, bo ze względu na liczbę znaków korzystanie z niej było niewiele mniej pracochłonne, niż przygotowanie litej matrycy z całą stroną tekstu<sup id="cite_ref-CITEREFTemple1994114_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFTemple1994114-11">[11]</a></sup>. Spekuluje się, że do Europy wynalazek trafił zapewne za pośrednictwem <a href="/wiki/Mongo%C5%82owie" title="Mongołowie">Mongołów</a>, lub poprzez <a href="/wiki/Bliski_Wsch%C3%B3d" title="Bliski Wschód">Bliski Wschód</a>; np. w <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Persji</a> pod koniec <a href="/wiki/XIII_wiek" title="XIII wiek">XIII wieku</a> drukowano chińską metodą papierowe pieniądze<sup id="cite_ref-CITEREFTemple1994115_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFTemple1994115-12">[12]</a></sup>. W połowie <a href="/wiki/XV_wiek" title="XV wiek">XV</a> wieku druk ruchomą czcionką wynalazł niezależnie od wcześniejszych chińskich pomysłów <a href="/wiki/Johannes_Gutenberg" title="Johannes Gutenberg">Johannes Gutenberg</a> (patrz: <a href="/wiki/Historia_druku" title="Historia druku">Historia druku</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;">Zobacz kategorię <a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Kategoria:Znak_chi%C5%84ski" class="extiw" title="wikt:Kategoria:Znak chiński"><b> znaków chińskich</b></a> w Wikisłowniku </td></tr></tbody></table> <ul><li><a href="/wiki/Chi%C5%84skie_w%C4%99ze%C5%82ki" title="Chińskie węzełki">chińskie pismo węzełkowe</a></li> <li><a href="/wiki/Systemy_pisma_CJK" title="Systemy pisma CJK">systemy pisma CJK</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_japo%C5%84skie" title="Pismo japońskie">pismo japońskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_z%C5%82o%C5%BCone" title="Pismo złożone">pismo złożone</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wikipedia_w_językach_chińskich"><span id="Wikipedia_w_j.C4.99zykach_chi.C5.84skich"></span>Wikipedia w językach chińskich</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Wikipedia w językach chińskich" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wikipedia w językach chińskich"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a class="external text" href="https://zh.wikipedia.org">Wikipedia w standardowym języku mandaryńskim</a> – Od października 2002 r.; początkowo istniały odrębne wersje w piśmie tradycyjnym i uproszczonym. Dla dobra projektu, żeby nie dopuścić do powstawania dwu nieskoordynowanych wersji haseł, podjęto decyzję o połączeniu obu tych wersji i wprowadzono automatyczną konwersję między obiema formami pisma. Ponieważ jednak Wikipedia, jako niezależne źródło informacji, jest blokowana przez <a href="/wiki/Komunizm" title="Komunizm">komunistyczne</a> władze <a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">ChRL</a>, czytanie Wikipedii w Chinach wymaga korzystania z oprogramowania obchodzącego państwowe blokady (patrz: <a href="/wiki/Cenzura_Internetu_w_Chi%C5%84skiej_Republice_Ludowej" title="Cenzura Internetu w Chińskiej Republice Ludowej">Cenzura Internetu w ChRL</a>).</li> <li><a class="external text" href="https://zh-min-nan.wikipedia.org">Wikipedia po minnańsku</a> – otwarta wiosną 2006 r.</li> <li><a class="external text" href="https://zh-yue.wikipedia.org">Wikipedia po kantońsku</a> – otwarta latem 2006 r.</li> <li><a class="external text" href="https://zh-classical.wikipedia.org/">Wikipedia w języku klasycznym</a> – otwarta jesienią 2006 r.; <a href="/wiki/Klasyczny_j%C4%99zyk_chi%C5%84ski" title="Klasyczny język chiński">klasyczny</a> pełni w Chinach mniej więcej taką rolę, jak w Europie <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łacina</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Wyjątkiem mogą być m.in. słowa w <a href="/wiki/Dialekt_peki%C5%84ski" title="Dialekt pekiński">dialekcie pekińskim</a>, w którym występuje tzw. <a href="/wiki/Rotyczno%C5%9B%C4%87" title="Rotyczność">rotyczność</a>, polegająca na dodaniu do <a href="/wiki/Fazy_artykulacyjne_wyrazu" title="Fazy artykulacyjne wyrazu">wygłosu</a> <a href="/wiki/G%C5%82oska" title="Głoska">głoski</a> -r zapisywanej znakiem „儿”; słowo „drzwi” 门 (mén) ma wówczas postać 门儿 (mér), a zatem jest dwuznakowe i jednosylabowe.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dict.variants.moe.edu.tw/variants/rbt/page_content3.rbt?pageId=2981893">Ogólne informacje edytorskie tajwańskiego Słownika Wariantów Znakowych.</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://baike.baidu.com/item/%E7%8E%B0%E4%BB%A3%E6%B1%89%E8%AF%AD%E5%B8%B8%E7%94%A8%E5%AD%97%E8%A1%A8/8922402#6">Hasło "Lista powszechnie używanych słów we współczesnym chińskim" w encyklopedii internetowej Baike.</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131031163818/http://www.fjedu.gov.cn/html/2008/04/266047_33511.html?uni=33d3c5cb-56be-414c-8345-b1f833299812">Komunikat Komisji Edukacji Narodowej w sprawie próbnego wdrożenia programu nauczania w celu wyeliminowania analfabetyzmu</a>. fjedu.gov.cn. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fjedu.gov.cn/html/2008/04/266047_33511.html?uni=33d3c5cb-56be-414c-8345-b1f833299812">tego adresu</a> (2013-10-31)].</cite>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Mao</span><span class="cite-name-initials" title="Mao" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Zedong</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Mao</span><span class="cite-name-initials" title="Mao">M.</span></span>, <i>Manuskrypty Mao Zedonga od założenia ChRL (建国以来毛泽东文稿 Jiànguó yǐlái Máo Zédōng wéngǎo)</i>, t. 5, luty 1991, s. 481<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Mao&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Manuskrypty+Mao+Zedonga+od+za%C5%82o%C5%BCenia+ChRL+%28%E5%BB%BA%E5%9B%BD%E4%BB%A5%E6%9D%A5%E6%AF%9B%E6%B3%BD%E4%B8%9C%E6%96%87%E7%A8%BF+Ji%C3%A0ngu%C3%B3+y%C7%90l%C3%A1i+M%C3%A1o+Z%C3%A9d%C5%8Dng+w%C3%A9ng%C7%8Eo%29&rft.date=1991-02&rft.aulast=Zedong" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku chińskim (中文)">chiń.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="odcinek" style="font-style:normal"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=-898awmQmEw">Ile jest chińskich znaków?</a></i>.  [dostęp 2022-07-03].</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.is/pu0x">statystyka populacji osób mówiących różnymi językami/dialektami chińskimi</a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rlynn.co.uk/">prywatna strona prof. Richarda Lynna, badacza IQ</a>.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFTemple1994111–112-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFTemple1994111–112_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFTemple1994">Temple 1994 ↓</a></span>, s. 111–112.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFTemple1994114–115-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFTemple1994114–115_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFTemple1994">Temple 1994 ↓</a></span>, s. 114–115.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFTemple1994114-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFTemple1994114_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFTemple1994">Temple 1994 ↓</a></span>, s. 114.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFTemple1994115-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFTemple1994115_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFTemple1994">Temple 1994 ↓</a></span>, s. 115.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFFitzgerald1974">Charles Patrick Fitzgerald: <i>Chiny. Zarys historii kultury</i>. Warszawa: PIW, 1974.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chiny.+Zarys+historii+kultury&rft.aulast=Fitzgerald&rft.aufirst=Charles+Patrick&rft.date=1974&rft.pub=PIW&rft.place=Warszawa"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFKünstler1970">Mieczysław Jerzy Künstler: <i>Pismo chińskie</i>. Warszawa: <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">PWN</a>, 1970.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Pismo+chi%C5%84skie&rft.aulast=K%C3%BCnstler&rft.aufirst=Mieczys%C5%82aw+Jerzy&rft.date=1970&rft.pub=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%7CPWN%5D%5D&rft.place=Warszawa"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREF1993">Li Leyi: <i>Tracing the roots of Chinese characters: 500 cases</i>. Beijing: Beijing Language and Culture University Press, 1993. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/7561902042" title="Specjalna:Książki/7561902042">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">7-5619-0204-2</span></a>, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9787561902042" title="Specjalna:Książki/9787561902042">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-7-5619-0204-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Tracing+the+roots+of+Chinese+characters%3A+500+cases&rft.au=Li+Leyi&rft.date=1993&rft.pub=Beijing+Language+and+Culture+University+Press&rft.place=Beijing"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFSłupski2001">Zbigniew Słupski: <i>Wczesne piśmiennictwo chińskie</i>. Warszawa: Agade, 2001. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8387111201" title="Specjalna:Książki/8387111201">ISBN <span class="isbn">83-87111-20-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Wczesne+pi%C5%9Bmiennictwo+chi%C5%84skie&rft.aulast=S%C5%82upski&rft.aufirst=Zbigniew&rft.date=2001&rft.pub=Agade&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-87111-20-1"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFTemple1994">Robert Temple: <i>Geniusz Chin: 3000 lat nauki, odkryć i wynalazków</i>. Warszawa: Ars Polona, 1994. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8385889356" title="Specjalna:Książki/8385889356">ISBN <span class="isbn isbn-usprawiedliwiony" title="Nieprawidłowa cyfra kontrolna w numerze ISBN-10">83-85889-35-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Geniusz+Chin%3A+3000+lat+nauki%2C+odkry%C4%87+i+wynalazk%C3%B3w&rft.aulast=Temple&rft.aufirst=Robert&rft.date=1994&rft.pub=Ars+Polona&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-85889-35-6"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREF1993">王宏源: <i>汉字资源入门</i>. Pekin: 华语言教学出版社, 1993.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E6%B1%89%E5%AD%97%E8%B5%84%E6%BA%90%E5%85%A5%E9%97%A8&rft.au=%E7%8E%8B%E5%AE%8F%E6%BA%90&rft.date=1993&rft.pub=%E5%8D%8E%E8%AF%AD%E8%A8%80%E6%95%99%E5%AD%A6%E5%87%BA%E7%89%88%E7%A4%BE&rft.place=Pekin"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREF1994">Yin Binyong: <i>Modern Chinese characters</i>. Beijing: Sinolingua, 1994. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/7800521672" title="Specjalna:Książki/7800521672">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">7-80052-167-2</span></a>, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9787800521676" title="Specjalna:Książki/9787800521676">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-7-80052-167-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Modern+Chinese+characters&rft.au=Yin+Binyong&rft.date=1994&rft.pub=Sinolingua&rft.place=Beijing"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chine-culture.com/pl/chi%C5%84ski/s%C5%82ownika-j%C4%99zyka-chi%C5%84skiego.php">Chinese-polski / polsko-chiński słownik online</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chine-culture.com/pl/chi%C5%84skiej-kaligrafii/model-chi%C5%84skiej-kaligrafii.php">Modele kaligrafii</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zhongwen.com">Słownik chińsko-angielski Zhongwen.com</a> – strona zawiera również kilka książek zintegrowanych ze słownikiem;</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chinalanguage.com/CCDICT/">Chinese Character Dictionary</a> – duży chińsko-angielski słownik znaków, z wymową w kilku językach chińskich oraz wymową sinojapońską i sinokoreańską;</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mandarintools.com/">Strona Mandarintools</a> – zawiera kilka średniej wielkości słowników i kilka przydatnych narzędzi;</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iciba.com/">Aiciba.com</a> – duży słownik chińsko-chiński/chińsko-angielski i angielsko-chiński przygotowany przez firmę Jinshan.</li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100105014444/http://www.w-sieci.2-0.pl/kraj/lekcja.htm">Informacje o języku</a>. w-sieci.2-0.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.w-sieci.2-0.pl/kraj/lekcja.htm">tego adresu</a> (2010-01-05)].</cite></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Pismo_chi%C5%84skie" title="Szablon:Pismo chińskie"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Pismo_chi%C5%84skie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Pismo chińskie (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Pismo_chi%C5%84skie&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a class="mw-selflink selflink">Odmiany pisma chińskiego</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Powstanie_pisma_chi%C5%84skiego" title="Powstanie pisma chińskiego">Powstanie pisma chińskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Napisy_na_ko%C5%9Bciach_wr%C3%B3%C5%BCebnych" title="Napisy na kościach wróżebnych">Napisy na kościach wróżebnych</a></li> <li><a href="/wiki/Napisy_na_br%C4%85zach" title="Napisy na brązach">Napisy na brązach</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_wielkopiecz%C4%99ciowe" title="Pismo wielkopieczęciowe">Pismo wielkopieczęciowe</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_ma%C5%82opiecz%C4%99ciowe" title="Pismo małopieczęciowe">Pismo małopieczęciowe</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_kancelaryjne" title="Pismo kancelaryjne">Pismo kancelaryjne</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_trawiaste" title="Pismo trawiaste">Pismo trawiaste</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_bie%C5%BC%C4%85ce" title="Pismo bieżące">Pismo bieżące</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_wzorcowe" title="Pismo wzorcowe">Pismo wzorcowe</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCshu" title="Nüshu">Nüshu</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">W innych krajach</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_n%C3%B4m" title="Chữ nôm">Wietnam</a></li> <li><a href="/wiki/Hancha" title="Hancha">Korea</a></li> <li><a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">Japonia</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_kita%C5%84skie" title="Pismo kitańskie">Liao (X–XII w.)</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_d%C5%BCurd%C5%BCe%C5%84skie" title="Pismo dżurdżeńskie">Jin (XII–XII w.)</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_tanguckie" title="Pismo tanguckie">Xixia (XI–XIV w.)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Współczesne odmiany</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Tradycyjne_pismo_chi%C5%84skie" title="Tradycyjne pismo chińskie">Pismo tradycyjne</a></li> <li><a href="/wiki/Uproszczone_pismo_chi%C5%84skie" title="Uproszczone pismo chińskie">Pismo uproszczone</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Zobacz też</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Systemy_pisma_CJK" title="Systemy pisma CJK">Systemy pisma CJK</a></li> <li><a href="/wiki/Sinogram_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Sinogram (językoznawstwo)">Sinogramy</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:%E6%B0%B8-order.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/%E6%B0%B8-order.gif/40px-%E6%B0%B8-order.gif" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/%E6%B0%B8-order.gif/60px-%E6%B0%B8-order.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/%E6%B0%B8-order.gif/80px-%E6%B0%B8-order.gif 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Pisma_%C5%9Bwiata" title="Szablon:Pisma świata"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Pisma_%C5%9Bwiata" title="Dyskusja szablonu:Pisma świata"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Pisma_%C5%9Bwiata&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Pismo" title="Pismo">Pisma świata</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Alfabet" title="Alfabet">Alfabetyczne</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Pismo_dwuszeregowe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pismo dwuszeregowe (strona nie istnieje)">dwuszeregowe</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Cyrylica" title="Cyrylica">cyrylica</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_grecki" title="Alfabet grecki">greckie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_lustrzane" title="Pismo lustrzane">lustrzane</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_%C5%82aci%C5%84ski" title="Alfabet łaciński">łacińskie</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_ormia%C5%84ski" title="Alfabet ormiański">ormiańskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Pismo_jednoszeregowe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pismo jednoszeregowe (strona nie istnieje)">jednoszeregowe</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Aurebesh" title="Aurebesh">aurebesh</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_awestyjski" title="Alfabet awestyjski">awestyjskie</a></li> <li><a href="/wiki/Cirth" title="Cirth">cirth</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_deseret" title="Alfabet deseret">deseret</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_etruski" title="Alfabet etruski">etruskie</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82agolica" title="Głagolica">głagolica</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_gocki" title="Alfabet gocki">gockie</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_koptyjski" title="Alfabet koptyjski">koptyjskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_mand%C5%BCurskie" title="Pismo mandżurskie">mandżurskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_mongolskie" title="Pismo mongolskie">mongolskie</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_klingo%C5%84ski" title="Język klingoński">pIQaD</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_ogamiczne" title="Pismo ogamiczne">ogamiczne</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_orcho%C5%84skie" title="Pismo orchońskie">orchońskie</a></li> <li><a href="/wiki/Rowasz" title="Rowasz">rowasz</a></li> <li><a href="/wiki/Runy" title="Runy">runiczne</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_ugarycki" title="Alfabet ugarycki">ugaryckie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Pismo_dwuszeregowe_i_jednoszeregowe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pismo dwuszeregowe i jednoszeregowe (strona nie istnieje)">dwuszeregowe i jednoszeregowe</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Pisma_gruzi%C5%84skie" title="Pisma gruzińskie">gruzińskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Pismo_nielinearne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pismo nielinearne (strona nie istnieje)">nielinearne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Hangul" title="Hangul">hangul</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Abd%C5%BCad" title="Abdżad">Spółgłoskowe (abdżady)</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Alfabet_arabski" title="Alfabet arabski">arabskie</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_aramejski" title="Alfabet aramejski">aramejskie</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_fenicki" title="Alfabet fenicki">fenickie</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_hebrajski" title="Alfabet hebrajski">hebrajskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_jawi" title="Pismo jawi">jawi</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_pahlawi" title="Pismo pahlawi">pahlawi</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_perski" title="Alfabet perski">perskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_po%C5%82udniowoarabskie" title="Pismo południowoarabskie">południowoarabskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_protosynajskie" title="Pismo protosynajskie">protosynajskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_sogdyjskie" title="Pismo sogdyjskie">sogdyjskie</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_syryjski" title="Alfabet syryjski">syryjskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_ujgurskie" title="Pismo ujgurskie">ujgurskie</a></li> <li><a href="/wiki/Tengwar" title="Tengwar">tengwar</a></li> <li><a href="/wiki/Tifinagh" title="Tifinagh">tifinagh</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Pismo_p%C3%B3%C5%82alfabetyczne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pismo półalfabetyczne (strona nie istnieje)">Półalfabetyczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bopomofo" title="Bopomofo">bopomofo</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Pismo_alfabetyczno-sylabiczne" title="Pismo alfabetyczno-sylabiczne">Alfabetyczno-sylabiczne (abugidy)</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Indyjskie_alfabety_sylabiczne" title="Indyjskie alfabety sylabiczne">indyjskie</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Protopismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protopismo (strona nie istnieje)">protopisma</a> i <a href="/w/index.php?title=Ksenopismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ksenopismo (strona nie istnieje)">ksenopismo</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Brahmi" title="Brahmi">brahmi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bhattiprolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bhattiprolu (strona nie istnieje)">bhattiprolu</a></li> <li><a href="/wiki/Grantha" title="Grantha">grantha</a></li> <li><a href="/wiki/Kharoszthi" title="Kharoszthi">kharoszthi</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_siddham" title="Pismo siddham">siddham</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4_1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">północne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Pismo_dewanagari" title="Pismo dewanagari">dewanagari</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_bengalskie" title="Pismo bengalskie">bengalskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_gud%C5%BCarati" title="Pismo gudżarati">gudżarati</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_gurmukhi" title="Pismo gurmukhi">gurmukhi</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_orija" title="Pismo orija">orija</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_phags-pa" title="Pismo phags-pa">phags-pa</a></li> <li><a href="/wiki/Sojombo" title="Sojombo">sojombo</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Aarada" title="Śarada">śarada</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_tybeta%C5%84skie" title="Pismo tybetańskie">tybetańskie</a></li> <li><a href="/wiki/Varang_kshiti" title="Varang kshiti">varang kshiti</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4_1_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">południowe</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Pismo_birma%C5%84skie" title="Pismo birmańskie">birmańskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_jawajskie" title="Pismo jawajskie">jawajskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_kadamba" title="Pismo kadamba">kadamba</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_kannada" title="Pismo kannada">kannada</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_khmerskie" title="Pismo khmerskie">khmerskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_laota%C5%84skie" title="Pismo laotańskie">laotańskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_malajalam" title="Pismo malajalam">malajalam</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_syngaleskie" title="Pismo syngaleskie">syngaleskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_tamilskie" title="Pismo tamilskie">tamilskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_tajskie" title="Pismo tajskie">tajskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_telugu" title="Pismo telugu">telugu</a></li> <li><a href="/wiki/Vatteluttu" title="Vatteluttu">vatteluttu</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Pismo_etiopskie" title="Pismo etiopskie">etiopskie</a></li> <li><a href="/wiki/Abugidy_kanadyjskie" title="Abugidy kanadyjskie">kanadyjskie (indiańsko-eskimoskie)</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_meroickie" title="Pismo meroickie">meroickie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_sogdyjskie" title="Pismo sogdyjskie">sogdyjskie</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Sylabariusz" title="Sylabariusz">Sylabiczne</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a5_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">dalekowschodnie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Pismo_geba" title="Pismo geba">geba</a></li> <li><a href="/wiki/Hiragana" title="Hiragana">hiragana</a></li> <li><a href="/wiki/Katakana" title="Katakana">katakana</a></li> <li><a href="/wiki/Man%E2%80%99y%C5%8Dgana" title="Man’yōgana">man’yōgana</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCshu" title="Nüshu">nüshu</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_yi" title="Pismo yi">yi</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Afaka" title="Afaka">afaka</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_bamum" title="Pismo bamum">bamum</a></li> <li><a href="/wiki/Sylabariusz_cypryjski" title="Sylabariusz cypryjski">cypryjskie</a></li> <li><a href="/wiki/Sylabariusz_czirokeski" title="Sylabariusz czirokeski">czirokeskie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_linearne_A" title="Pismo linearne A">linearne A</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_linearne_B" title="Pismo linearne B">linearne B</a></li> <li><a href="/wiki/Sylabariusz_mende" title="Sylabariusz mende">mende</a></li> <li><a href="/wiki/Sylabariusz_vai" title="Sylabariusz vai">vai</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Pismo_logograficzne" title="Pismo logograficzne">Logograficzne</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a6_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">bliskowschodnie (mezopotamskie)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Pismo_klinowe" title="Pismo klinowe">klinowe (sumeryjskie, akadyjskie, hetyckie, elamickie, perskie)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">bliskowschodnie (<a href="/wiki/Pisma_egipskie" title="Pisma egipskie">egipskie</a>)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Demotyka" title="Demotyka">demotyka</a></li> <li><a href="/wiki/Hieratyka" title="Hieratyka">hieratyka</a></li> <li><a href="/wiki/Hieroglify" title="Hieroglify">hieroglify</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">dalekowschodnie (<a href="/wiki/Sinogram_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Sinogram (językoznawstwo)">sinogramy</a>)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">chińskie</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_n%C3%B4m" title="Chữ nôm">chữ nôm</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_dongba" title="Pismo dongba">dongba</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_d%C5%BCurd%C5%BCe%C5%84skie" title="Pismo dżurdżeńskie">dżurdżeńskie</a></li> <li><a href="/wiki/Hancha" title="Hancha">hancha</a></li> <li><a href="/wiki/Kanji" title="Kanji">kanji</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_kita%C5%84skie" title="Pismo kitańskie">kitańskie</a></li> <li><a href="/wiki/Sawndip" title="Sawndip">sawndip</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_tanguckie" title="Pismo tanguckie">tanguckie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_4"><th class="navbox-group opis" scope="row">mezoamerykańskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pismo_Aztek%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pismo Azteków (strona nie istnieje)">azteckie</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_Maj%C3%B3w" title="Pismo Majów">majańskie</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Nieodczytane (nieznana struktura)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Dysk_z_Fajstos" title="Dysk z Fajstos">dysk z Fajstos</a></li> <li><a href="/wiki/Cywilizacja_doliny_Indusu#Pismo_i_język" title="Cywilizacja doliny Indusu">z doliny Indusu</a></li> <li><a href="/wiki/Rongorongo" title="Rongorongo">rongorongo</a></li> <li><a href="/wiki/Manuskrypt_Wojnicza" title="Manuskrypt Wojnicza">manuskrypt Wojnicza</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row">Protopisma</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Pismo_piktograficzne" title="Pismo piktograficzne">pismo piktograficzne</a></li> <li><a href="/wiki/Kipu" title="Kipu">kipu</a></li> <li><a href="/wiki/Pismo_protosynajskie" title="Pismo protosynajskie">protosynajskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row">Alfabety fonetyczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_alfabet_fonetyczny" title="Międzynarodowy alfabet fonetyczny">międzynarodowy alfabet fonetyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Slawistyczny_alfabet_fonetyczny" title="Slawistyczny alfabet fonetyczny">slawistyczny alfabet fonetyczny</a></li> <li><a href="/wiki/X-SAMPA" title="X-SAMPA">X-SAMPA</a></li> <li><a href="/wiki/Kirshenbaum" title="Kirshenbaum">kirshenbaum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alfabet_Shawa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfabet Shawa (strona nie istnieje)">shavian</a></li></ul> </td></tr><tr class="a10"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Pseudoalfabet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pseudoalfabet (strona nie istnieje)">Pseudoalfabety</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Alfabet_Braille%E2%80%99a" title="Alfabet Braille’a">Braille’a</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_fonetyczny_ICAO" title="Alfabet fonetyczny ICAO">alfabet fonetyczny ICAO</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_Moona" title="Alfabet Moona">Moona</a></li> <li><a href="/wiki/Kod_Morse%E2%80%99a" title="Kod Morse’a">Morse'a</a></li> <li><a href="/wiki/Alfabet_semaforowy" title="Alfabet semaforowy">semaforowy</a></li> <li><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_kod_sygna%C5%82owy" title="Międzynarodowy kod sygnałowy">Międzynarodowy kod sygnałowy</a></li> <li><a href="/wiki/Stenografia" title="Stenografia">stenografia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a11"><th class="navbox-group opis" scope="row">Zapis liczb</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Cyfry_arabskie" title="Cyfry arabskie">cyfry arabskie</a></li> <li><a href="/wiki/Rzymski_system_zapisywania_liczb" title="Rzymski system zapisywania liczb">cyfry rzymskie</a></li> <li><a href="/wiki/Cyfry_hinduskie" title="Cyfry hinduskie">cyfry hinduskie</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%C5%84skie_liczebniki" title="Chińskie liczebniki">cyfry chińskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a12"><th class="navbox-group opis" scope="row">Projekty ideograficzne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bliss_(pismo)" title="Bliss (pismo)">bliss</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%C3%A9osigne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Néosigne (strona nie istnieje)">néosigne</a></li> <li><a href="/wiki/SignWriting" title="SignWriting">SignWriting</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:RomanA-01.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/RomanA-01.svg/45px-RomanA-01.svg.png" decoding="async" width="45" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/RomanA-01.svg/68px-RomanA-01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/RomanA-01.svg/90px-RomanA-01.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="55" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:%E6%9B%B8.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/%E6%9B%B8.svg/45px-%E6%9B%B8.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/%E6%9B%B8.svg/68px-%E6%9B%B8.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/%E6%9B%B8.svg/90px-%E6%9B%B8.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-s"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Pismo_logograficzne" title="Pismo logograficzne">pismo logograficzne</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85139098">sh85139098</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4443074-7">4443074-7</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph128217">ph128217</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007558293505171">987007558293505171</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_%C5%81otwy" title="Biblioteka Narodowa Łotwy">LNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000170620&P_CON_LNG=ENG">000170620</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Chinese-writing">topic/Chinese-writing</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2070308">2070308</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0151770.xml">0151770</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pismo_chińskie&oldid=74466699">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pismo_chińskie&oldid=74466699</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:J%C4%99zyk_chi%C5%84ski" title="Kategoria:Język chiński">Język chiński</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pismo_chi%C5%84skie" title="Kategoria:Pismo chińskie">Pismo chińskie</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_IPA_do_sprawdzenia" title="Kategoria:Szablon IPA do sprawdzenia">Szablon IPA do sprawdzenia</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_b%C5%82%C4%99dnymi_numerami_ISBN" title="Kategoria:Artykuły z błędnymi numerami ISBN">Artykuły z błędnymi numerami ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:By%C5%82e_Artyku%C5%82y_na_Medal" title="Kategoria:Byłe Artykuły na Medal">Byłe Artykuły na Medal</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 2 sie 2024, 11:23.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Pismo_chi%C5%84skie&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-74cc59cb9d-jnglj","wgBackendResponseTime":149,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.680","walltime":"0.932","ppvisitednodes":{"value":7241,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":82946,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":15677,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":34153,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":4,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 707.758 1 -total"," 21.12% 149.501 1 Szablon:Nazwa_wschodnioazjatycka_infobox"," 20.60% 145.806 7 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 19.43% 137.541 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 17.83% 126.192 1 Szablon:Pismo_chińskie"," 14.29% 101.114 7 Szablon:Cytuj_książkę"," 7.12% 50.421 1 Szablon:Przypisy"," 6.46% 45.725 3 Szablon:Infobox_projekt"," 5.58% 39.509 1 Szablon:Pierwszy_niepusty"," 5.14% 36.375 1 Szablon:Infobox_tytuł"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.323","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5801174,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-qwxqd","timestamp":"20241128060804","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Pismo chi\u0144skie","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Pismo_chi%C5%84skie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8201","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8201","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-12-16T15:24:30Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/99\/Hanzi.svg"}</script> </body> </html>