CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="th" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>รัฐ - วิกิพีเดีย</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )thwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "thai","wgMonthNames":["","มกราคม","กุมภาพันธ์","มีนาคม","เมษายน","พฤษภาคม","มิถุนายน","กรกฎาคม","สิงหาคม","กันยายน","ตุลาคม","พฤศจิกายน","ธันวาคม"],"wgRequestId":"574d7270-0dd8-4e2c-9bb9-2621976295d9","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"รัฐ","wgTitle":"รัฐ","wgCurRevisionId":11915544,"wgRevisionId":11915544,"wgArticleId":8065,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","CS1 แหล่งที่มาภาษาอังกฤษ (en)","CS1 maint: bot: original URL status unknown","CS1 maint: url-status", "บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่มกราคม 2011","บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่มีนาคม 2023","หน้าที่ใช้ลิงก์พิเศษ ISBN","หน้าที่ใช้แถบข้างที่มีพารามิเตอร์ child","บทความที่มีข้อความภาษาอังกฤษ","บทความที่มีแม่แบบแฮตโน้ตที่กำหนดเป้าหมายไปยังหน้าที่ไม่มีอยู่","Pages using multiple image with auto scaled images", "บทความวิกิพีเดียรวมการอ้างอิงจากสารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911 โดยมีการอ้างอิงวิกิซอร์ซ","บทความที่มีตัวระบุ BNF","บทความที่มีตัวระบุ BNFdata","บทความที่มีตัวระบุ GND","บทความที่มีตัวระบุ J9U","บทความที่มีตัวระบุ LCCN","บทความที่มีตัวระบุ NDL","บทความที่มีตัวระบุ NKC","บทความที่มีตัวระบุ EMU","บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่March 2023","ปรัชญาการเมือง","รัฐ","การเมือง", "การเมืองการปกครองโดยรัฐ","คำศัพท์ทางรัฐศาสตร์","ชนิดของหน่วยการปกครอง","ภูมิศาสตร์การเมือง"],"wgPageViewLanguage":"th","wgPageContentLanguage":"th","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"รัฐ","wgRelevantArticleId":8065,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"th","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"th"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false, "wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7275","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["architecture","bitness","brands","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready", "ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=th&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=th&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.2"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="รัฐ - วิกิพีเดีย"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//th.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="แก้ไข" href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="วิกิพีเดีย (th)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//th.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.th"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ฟีดอะตอม วิกิพีเดีย" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-รัฐ rootpage-รัฐ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">ข้ามไปเนื้อหา</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ไซต์"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เมนูหลัก" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">เมนูหลัก</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">เมนูหลัก</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ซ่อน</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> การนำทาง </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" title="เยี่ยมชมหน้าหลัก [z]" accesskey="z"><span>หน้าหลัก</span></a></li><li id="n-ask" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A1"><span>ถามคำถาม</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="ค้นหาข้อมูลเบื้องหลังในเหตุการณ์ปัจจุบัน"><span>เหตุการณ์ปัจจุบัน</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1" title="โหลดหน้าแบบสุ่ม [x]" accesskey="x"><span>สุ่มบทความ</span></a></li><li id="n-about" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="ทำความรู้จักวิกิพีเดีย"><span>เกี่ยวกับวิกิพีเดีย</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="วิธีการติดต่อวิกิพีเดีย"><span>ติดต่อเรา</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> มีส่วนร่วม </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D" title="ข้อแนะนำการใช้และแก้ไขวิกิพีเดีย"><span>คำอธิบาย</span></a></li><li id="n-introduction" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99"><span>เริ่มต้นเขียน</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="เกี่ยวกับโครงการ สิ่งที่คุณทำได้ และวิธีการค้นหา"><span>ศาลาประชาคม</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94" title="รายการเปลี่ยนแปลงล่าสุดในวิกินี้ [r]" accesskey="r"><span>ปรับปรุงล่าสุด</span></a></li><li id="n-discord" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94"><span>ดิสคอร์ด</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="วิกิพีเดีย" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-th.svg" style="width: 6.4375em; height: 1.6875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="สารานุกรมเสรี" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-th.svg" width="100" height="18" style="width: 6.25em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%B2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ค้นหาวิกิ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ค้นหา</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ค้นหาใน วิกิพีเดีย" aria-label="ค้นหาใน วิกิพีเดีย" autocapitalize="sentences" title="ค้นหาวิกิ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="พิเศษ:ค้นหา"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ค้นหา</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="เครื่องมือส่วนตัว"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="หน้าตา"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="หน้าตา" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">หน้าตา</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_th.wikipedia.org&uselang=th" class=""><span>บริจาคให้วิกิพีเดีย</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&returnto=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="แนะนำให้คุณสร้างบัญชีและเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ" class=""><span>สร้างบัญชี</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99&returnto=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="แนะนำให้คุณเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ [o]" accesskey="o" class=""><span>เข้าสู่ระบบ</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="ตัวเลือกเพิ่มเติม" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เครื่องมือส่วนตัว" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">เครื่องมือส่วนตัว</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="เมนูผู้ใช้" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_th.wikipedia.org&uselang=th"><span>บริจาคให้วิกิพีเดีย</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&returnto=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="แนะนำให้คุณสร้างบัญชีและเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>สร้างบัญชี</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99&returnto=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="แนะนำให้คุณเข้าสู่ระบบ แต่ไม่บังคับ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>เข้าสู่ระบบ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> หน้าสำหรับผู้แก้ไขที่ออกจากระบบ <a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B3" aria-label="เรียนรู้เพิ่มเกี่ยวกับการแก้ไข"><span>เรียนรู้เพิ่มเติม</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="รายการการแก้ไขจากเลขที่อยู่ไอพีนี้ [y]" accesskey="y"><span>ส่วนร่วม</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="อภิปรายเกี่ยวกับการแก้ไขจากเลขที่อยู่ไอพีนี้ [n]" accesskey="n"><span>คุย</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ไซต์"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="สารบัญ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">สารบัญ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ซ่อน</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">บทนำ</div> </a> </li> <li id="toc-ศัพทมูลวิทยา" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ศัพทมูลวิทยา"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>ศัพทมูลวิทยา</span> </div> </a> <ul id="toc-ศัพทมูลวิทยา-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-คำนิยาม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#คำนิยาม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>คำนิยาม</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-คำนิยาม-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle คำนิยาม subsection</span> </button> <ul id="toc-คำนิยาม-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-องค์ประกอบของรัฐ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#องค์ประกอบของรัฐ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>องค์ประกอบของรัฐ</span> </div> </a> <ul id="toc-องค์ประกอบของรัฐ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รัฐกับประชากร" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#รัฐกับประชากร"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>รัฐกับประชากร</span> </div> </a> <ul id="toc-รัฐกับประชากร-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รัฐกับดินแดน" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#รัฐกับดินแดน"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>รัฐกับดินแดน</span> </div> </a> <ul id="toc-รัฐกับดินแดน-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รัฐกับรัฐบาล" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#รัฐกับรัฐบาล"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>รัฐกับรัฐบาล</span> </div> </a> <ul id="toc-รัฐกับรัฐบาล-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-องค์กรทางการเมืองและกฎหมาย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#องค์กรทางการเมืองและกฎหมาย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>องค์กรทางการเมืองและกฎหมาย</span> </div> </a> <ul id="toc-องค์กรทางการเมืองและกฎหมาย-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-สถานภาพเชิงศีลธรรม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#สถานภาพเชิงศีลธรรม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.1</span> <span><b>สถานภาพเชิงศีลธรรม</b></span> </div> </a> <ul id="toc-สถานภาพเชิงศีลธรรม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-อำนาจอธิปไตย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#อำนาจอธิปไตย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.2</span> <span><b>อำนาจอธิปไตย</b></span> </div> </a> <ul id="toc-อำนาจอธิปไตย-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-รูปแบบของรัฐ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#รูปแบบของรัฐ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>รูปแบบของรัฐ</span> </div> </a> <ul id="toc-รูปแบบของรัฐ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รัฐกับภาคประชาสังคม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#รัฐกับภาคประชาสังคม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>รัฐกับภาคประชาสังคม</span> </div> </a> <ul id="toc-รัฐกับภาคประชาสังคม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-สัญลักษณ์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#สัญลักษณ์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>สัญลักษณ์</span> </div> </a> <ul id="toc-สัญลักษณ์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ความเป็นมา" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ความเป็นมา"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>ความเป็นมา</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ความเป็นมา-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ความเป็นมา subsection</span> </button> <ul id="toc-ความเป็นมา-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-สังคมไร้รัฐในยุคก่อนประวัติศาสตร์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#สังคมไร้รัฐในยุคก่อนประวัติศาสตร์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>สังคมไร้รัฐในยุคก่อนประวัติศาสตร์</span> </div> </a> <ul id="toc-สังคมไร้รัฐในยุคก่อนประวัติศาสตร์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ยุคหินใหม่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ยุคหินใหม่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>ยุคหินใหม่</span> </div> </a> <ul id="toc-ยุคหินใหม่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-สมัยยูเรเซียโบราณ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#สมัยยูเรเซียโบราณ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>สมัยยูเรเซียโบราณ</span> </div> </a> <ul id="toc-สมัยยูเรเซียโบราณ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-สมัยคลาสสิก" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#สมัยคลาสสิก"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>สมัยคลาสสิก</span> </div> </a> <ul id="toc-สมัยคลาสสิก-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-สมัยฟิวดัล" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#สมัยฟิวดัล"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>สมัยฟิวดัล</span> </div> </a> <ul id="toc-สมัยฟิวดัล-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รัฐชาติสมัยใหม่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#รัฐชาติสมัยใหม่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>รัฐชาติสมัยใหม่</span> </div> </a> <ul id="toc-รัฐชาติสมัยใหม่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ subsection</span> </button> <ul id="toc-ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-มุมมองอนาธิปไตย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#มุมมองอนาธิปไตย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>มุมมองอนาธิปไตย</span> </div> </a> <ul id="toc-มุมมองอนาธิปไตย-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-มุมมองทุนนิยมอนาธิปไตย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#มุมมองทุนนิยมอนาธิปไตย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>มุมมองทุนนิยมอนาธิปไตย</span> </div> </a> <ul id="toc-มุมมองทุนนิยมอนาธิปไตย-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-มุมมองแบบลัทธิมากซ์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#มุมมองแบบลัทธิมากซ์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>มุมมองแบบลัทธิมากซ์</span> </div> </a> <ul id="toc-มุมมองแบบลัทธิมากซ์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ลัทธิพหุนิยม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ลัทธิพหุนิยม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>ลัทธิพหุนิยม</span> </div> </a> <ul id="toc-ลัทธิพหุนิยม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-มุมมองเชิงวิพากษ์ร่วมสมัย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#มุมมองเชิงวิพากษ์ร่วมสมัย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>มุมมองเชิงวิพากษ์ร่วมสมัย</span> </div> </a> <ul id="toc-มุมมองเชิงวิพากษ์ร่วมสมัย-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-จักรวาลวิทยาเชิงโครงสร้างโดยรัฐหรือสัจนิยมเชิงโครงสร้างโดยรัฐ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#จักรวาลวิทยาเชิงโครงสร้างโดยรัฐหรือสัจนิยมเชิงโครงสร้างโดยรัฐ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>จักรวาลวิทยาเชิงโครงสร้างโดยรัฐหรือสัจนิยมเชิงโครงสร้างโดยรัฐ</span> </div> </a> <ul id="toc-จักรวาลวิทยาเชิงโครงสร้างโดยรัฐหรือสัจนิยมเชิงโครงสร้างโดยรัฐ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-รัฐปกครองตนเองกับแนวคิดสถาบันนิยมใหม่" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#รัฐปกครองตนเองกับแนวคิดสถาบันนิยมใหม่"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7</span> <span>รัฐปกครองตนเองกับแนวคิดสถาบันนิยมใหม่</span> </div> </a> <ul id="toc-รัฐปกครองตนเองกับแนวคิดสถาบันนิยมใหม่-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ subsection</span> </button> <ul id="toc-ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ทฤษฎีสัญญาประชาคม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ทฤษฎีสัญญาประชาคม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>ทฤษฎีสัญญาประชาคม</span> </div> </a> <ul id="toc-ทฤษฎีสัญญาประชาคม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ทฤษฎีเทวสิทธิราชย์" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ทฤษฎีเทวสิทธิราชย์"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>ทฤษฎีเทวสิทธิราชย์</span> </div> </a> <ul id="toc-ทฤษฎีเทวสิทธิราชย์-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-สิทธิอำนาจนิติธรรม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#สิทธิอำนาจนิติธรรม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>สิทธิอำนาจนิติธรรม</span> </div> </a> <ul id="toc-สิทธิอำนาจนิติธรรม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ความล้มเหลวของรัฐ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ความล้มเหลวของรัฐ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>ความล้มเหลวของรัฐ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ความล้มเหลวของรัฐ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ความล้มเหลวของรัฐ subsection</span> </button> <ul id="toc-ความล้มเหลวของรัฐ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ปัญหาของรัฐล้มเหลว" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ปัญหาของรัฐล้มเหลว"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>ปัญหาของรัฐล้มเหลว</span> </div> </a> <ul id="toc-ปัญหาของรัฐล้มเหลว-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-การเกิดขึ้นของรัฐในสมัยแรก" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#การเกิดขึ้นของรัฐในสมัยแรก"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>การเกิดขึ้นของรัฐในสมัยแรก</span> </div> </a> <ul id="toc-การเกิดขึ้นของรัฐในสมัยแรก-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-การเกิดขึ้นของรัฐในยุคร่วมสมัย" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#การเกิดขึ้นของรัฐในยุคร่วมสมัย"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>การเกิดขึ้นของรัฐในยุคร่วมสมัย</span> </div> </a> <ul id="toc-การเกิดขึ้นของรัฐในยุคร่วมสมัย-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ดูเพิ่ม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ดูเพิ่ม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>ดูเพิ่ม</span> </div> </a> <ul id="toc-ดูเพิ่ม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-อ้างอิง" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#อ้างอิง"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>อ้างอิง</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-อ้างอิง-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle อ้างอิง subsection</span> </button> <ul id="toc-อ้างอิง-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-เชิงอรรถ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#เชิงอรรถ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>เชิงอรรถ</span> </div> </a> <ul id="toc-เชิงอรรถ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-บรรณานุกรม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#บรรณานุกรม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>บรรณานุกรม</span> </div> </a> <ul id="toc-บรรณานุกรม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-อ่านเพิ่ม" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#อ่านเพิ่ม"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>อ่านเพิ่ม</span> </div> </a> <ul id="toc-อ่านเพิ่ม-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-แหล่งข้อมูลอื่น" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#แหล่งข้อมูลอื่น"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>แหล่งข้อมูลอื่น</span> </div> </a> <ul id="toc-แหล่งข้อมูลอื่น-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="สารบัญ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">รัฐ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="ไปที่บทความในภาษาอื่น ซึ่งมีใน 179 ภาษา" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-179" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">179 ภาษา</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Staat" title="Staat – แอฟริกานส์" lang="af" hreflang="af" data-title="Staat" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="แอฟริกานส์" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Staat" title="Staat – เยอรมันสวิส" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Staat" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="เยอรมันสวิส" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%88%AD_%E1%8C%8D%E1%8B%9B%E1%89%B5" title="አገር ግዛት – อัมฮารา" lang="am" hreflang="am" data-title="አገር ግዛት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="อัมฮารา" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Estau" title="Estau – อารากอน" lang="an" hreflang="an" data-title="Estau" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="อารากอน" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9" title="دولة – อาหรับ" lang="ar" hreflang="ar" data-title="دولة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="อาหรับ" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%AC%DC%AA%DC%90" title="ܐܬܪܐ – อราเมอิก" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܬܪܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="อราเมอิก" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9" title="دولة – อาหรับโมร็อกโก" lang="ary" hreflang="ary" data-title="دولة" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="อาหรับโมร็อกโก" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="دوله – อาหรับพื้นเมืองอียิปต์" lang="arz" hreflang="arz" data-title="دوله" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="อาหรับพื้นเมืองอียิปต์" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Est%C3%A1u" title="Estáu – อัสตูเรียส" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Estáu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="อัสตูเรียส" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%87%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%85%D1%8A" title="Пачалихъ – อาวาร์" lang="av" hreflang="av" data-title="Пачалихъ" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="อาวาร์" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/D%C3%B6vl%C9%99t" title="Dövlət – อาเซอร์ไบจาน" lang="az" hreflang="az" data-title="Dövlət" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="อาเซอร์ไบจาน" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A4%D9%88%D9%84%D8%AA" title="دؤولت – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="دؤولت" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82" title="Дәүләт – บัชคีร์" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Дәүләт" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="บัชคีร์" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Stoot" title="Stoot – บาวาเรีย" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Stoot" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="บาวาเรีย" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Valst%C4%ABb%C4%97" title="Valstībė – ซาโมจิเตียน" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Valstībė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ซาโมจิเตียน" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Дзяржава – เบลารุส" lang="be" hreflang="be" data-title="Дзяржава" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="เบลารุส" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Дзяржава – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Дзяржава" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Negeri" title="Negeri – เบตาวี" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Negeri" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="เบตาวี" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8A%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Държава – บัลแกเรีย" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Държава" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="บัลแกเรีย" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Nagara" title="Nagara – บันจาร์" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Nagara" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="บันจาร์" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%B0" title="রাষ্ট্র – บังกลา" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রাষ্ট্র" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="บังกลา" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Stad" title="Stad – เบรตัน" lang="br" hreflang="br" data-title="Stad" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="เบรตัน" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Dr%C5%BEava" title="Država – บอสเนีย" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Država" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="บอสเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D1%81" title="Улас – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Улас" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Estat_(pol%C3%ADtica)" title="Estat (política) – คาตาลัน" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Estat (política)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="คาตาลัน" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%87%D1%85%D1%8C%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D1%85" title="Пачхьалкх – เชเชน" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Пачхьалкх" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="เชเชน" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Estado" title="Estado – เซบู" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Estado" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="เซบู" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%8D%E1%8E%A6%E1%8F%9A%E1%8E%A9" title="ᏍᎦᏚᎩ – เชอโรกี" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏍᎦᏚᎩ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="เชอโรกี" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%95%D9%88%DA%B5%DB%95%D8%AA" title="دەوڵەت – เคิร์ดตอนกลาง" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دەوڵەت" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="เคิร์ดตอนกลาง" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Statu" title="Statu – คอร์ซิกา" lang="co" hreflang="co" data-title="Statu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="คอร์ซิกา" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/St%C3%A1t" title="Stát – เช็ก" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Stát" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="เช็ก" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%84stw%C3%B2" title="Państwò – คาซูเบียน" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Państwò" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="คาซูเบียน" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%82%D1%88%D0%B0%D0%BB%C4%83%D1%85" title="Патшалăх – ชูวัช" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Патшалăх" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ชูวัช" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Gwladwriaeth" title="Gwladwriaeth – เวลส์" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Gwladwriaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="เวลส์" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – เดนมาร์ก" lang="da" hreflang="da" data-title="Stat" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="เดนมาร์ก" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Staat" title="Staat – เยอรมัน" lang="de" hreflang="de" data-title="Staat" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="เยอรมัน" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Dewlete" title="Dewlete – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Dewlete" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – ซอร์เบียตอนล่าง" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Stat" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ซอร์เบียตอนล่าง" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%82" title="Κράτος – กรีก" lang="el" hreflang="el" data-title="Κράτος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="กรีก" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/State_(polity)" title="State (polity) – อังกฤษ" lang="en" hreflang="en" data-title="State (polity)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="อังกฤษ" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C5%9Ctato" title="Ŝtato – เอสเปรันโต" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ŝtato" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="เอสเปรันโต" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Estado" title="Estado – สเปน" lang="es" hreflang="es" data-title="Estado" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="สเปน" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Riik" title="Riik – เอสโตเนีย" lang="et" hreflang="et" data-title="Riik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="เอสโตเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Estatu" title="Estatu – บาสก์" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Estatu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="บาสก์" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Estau" title="Estau – เอกซ์เตรมาดูรา" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Estau" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="เอกซ์เตรมาดูรา" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA" title="دولت – เปอร์เซีย" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دولت" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="เปอร์เซีย" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Leydi" title="Leydi – ฟูลาห์" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Leydi" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="ฟูลาห์" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Valtio" title="Valtio – ฟินแลนด์" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Valtio" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ฟินแลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Riik" title="Riik – โวโร" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Riik" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="โวโร" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89tat" title="État – ฝรั่งเศส" lang="fr" hreflang="fr" data-title="État" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ฝรั่งเศส" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Stoot" title="Stoot – ฟริเซียนเหนือ" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Stoot" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ฟริเซียนเหนือ" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/St%C3%A2t" title="Stât – ฟรูลี" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Stât" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ฟรูลี" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Steat" title="Steat – ฟริเซียนตะวันตก" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Steat" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="ฟริเซียนตะวันตก" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/St%C3%A1t_(polait%C3%AD)" title="Stát (polaití) – ไอริช" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Stát (polaití)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ไอริช" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/L%C3%A9ta" title="Léta – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Léta" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Estado" title="Estado – กาลิเซีย" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Estado" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="กาลิเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tet%C3%A3" title="Tetã – กัวรานี" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tetã" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="กัวรานี" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Jaha" title="Jaha – เฮาซา" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Jaha" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="เฮาซา" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Moku%CA%BB%C4%81ina" title="Mokuʻāina – ฮาวาย" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Mokuʻāina" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="ฮาวาย" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%93%D7%99%D7%A0%D7%94" title="מדינה – ฮิบรู" lang="he" hreflang="he" data-title="מדינה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ฮิบรู" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="राज्य – ฮินดี" lang="hi" hreflang="hi" data-title="राज्य" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ฮินดี" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/State" title="State – ฮินดีฟิจิ" lang="hif" hreflang="hif" data-title="State" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="ฮินดีฟิจิ" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Dr%C5%BEava" title="Država – โครเอเชีย" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Država" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="โครเอเชีย" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – ซอร์เบียตอนบน" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Stat" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="ซอร์เบียตอนบน" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Eta" title="Eta – เฮติครีโอล" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Eta" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="เฮติครีโอล" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%81llam" title="Állam – ฮังการี" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Állam" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ฮังการี" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Պետություն – อาร์เมเนีย" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Պետություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="อาร์เมเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Stato" title="Stato – อินเตอร์ลิงกัว" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Stato" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="อินเตอร์ลิงกัว" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Negara_(pemerintahan)" title="Negara (pemerintahan) – อินโดนีเซีย" lang="id" hreflang="id" data-title="Negara (pemerintahan)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="อินโดนีเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Estado" title="Estado – อีโลโก" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Estado" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="อีโลโก" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%87%D1%87%D0%B0%D1%85%D1%8C%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D1%85%D0%B5" title="Паччахьалкхе – อินกุช" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Паччахьалкхе" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="อินกุช" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Stato" title="Stato – อีโด" lang="io" hreflang="io" data-title="Stato" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="อีโด" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/R%C3%ADki" title="Ríki – ไอซ์แลนด์" lang="is" hreflang="is" data-title="Ríki" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ไอซ์แลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Stato" title="Stato – อิตาลี" lang="it" hreflang="it" data-title="Stato" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="อิตาลี" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BD%E5%AE%B6" title="国家 – ญี่ปุ่น" lang="ja" hreflang="ja" data-title="国家" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ญี่ปุ่น" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Nagara" title="Nagara – ชวา" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Nagara" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ชวา" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D" title="სახელმწიფო – จอร์เจีย" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სახელმწიფო" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="จอร์เจีย" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1mleket" title="Mámleket – การา-กาลพาก" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Mámleket" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="การา-กาลพาก" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Awanak" title="Awanak – กาไบล" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Awanak" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="กาไบล" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D1%8D%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Къэрал – คาบาร์เดีย" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Къэрал" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="คาบาร์เดีย" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Kewiya%C9%A3_%C9%9Bja%C9%96%C9%9B" title="Kewiyaɣ ɛjaɖɛ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Kewiyaɣ ɛjaɖɛ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82" title="Мемлекет – คาซัค" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Мемлекет" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="คาซัค" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B" title="រដ្ឋ – เขมร" lang="km" hreflang="km" data-title="រដ្ឋ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="เขมร" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%AD%EA%B0%80" title="국가 – เกาหลี" lang="ko" hreflang="ko" data-title="국가" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="เกาหลี" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D1%83" title="Канму – โคมิ-เปียร์เมียค" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Канму" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="โคมิ-เปียร์เมียค" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Кърал – คาราไช-บัลคาร์" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Кърал" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="คาราไช-บัลคาร์" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Dewlet" title="Dewlet – เคิร์ด" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Dewlet" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="เคิร์ด" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D1%83" title="Канму – โกมิ" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Канму" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="โกมิ" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – คอร์นิช" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Stat" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="คอร์นิช" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82" title="Мамлекет – คีร์กีซ" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Мамлекет" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="คีร์กีซ" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Civitas" title="Civitas – ละติน" lang="la" hreflang="la" data-title="Civitas" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ละติน" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Staat" title="Staat – ลักเซมเบิร์ก" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Staat" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ลักเซมเบิร์ก" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Staot" title="Staot – ลิมเบิร์ก" lang="li" hreflang="li" data-title="Staot" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ลิมเบิร์ก" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Stato" title="Stato – ลิกูเรีย" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Stato" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ลิกูเรีย" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Stat" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – ลอมบาร์ด" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Stat" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ลอมบาร์ด" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Let%C3%A1" title="Letá – ลิงกาลา" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Letá" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="ลิงกาลา" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%A5%E0%BA%B1%E0%BA%94" title="ລັດ – ลาว" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ລັດ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ลาว" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Valstyb%C4%97" title="Valstybė – ลิทัวเนีย" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Valstybė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ลิทัวเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Valsts" title="Valsts – ลัตเวีย" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Valsts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ลัตเวีย" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Negara" title="Negara – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Negara" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%81%D1%8C" title="Кирдемасторсь – มอคชา" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Кирдемасторсь" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="มอคชา" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fanjakana" title="Fanjakana – มาลากาซี" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fanjakana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="มาลากาซี" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B3%D1%8B%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%88" title="Кугыжаныш – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Кугыжаныш" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Држава – มาซิโดเนีย" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Држава" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="มาซิโดเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="രാഷ്ട്രം – มาลายาลัม" lang="ml" hreflang="ml" data-title="രാഷ്ട്രം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="มาลายาลัม" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Улс – มองโกเลีย" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Улс" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="มองโกเลีย" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="राज्य – มราฐี" lang="mr" hreflang="mr" data-title="राज्य" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="มราฐี" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Negara_(politik)" title="Negara (politik) – มาเลย์" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Negara (politik)" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="มาเลย์" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Stado" title="Stado – มีรันดา" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Stado" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="มีรันดา" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Кирдимастор – เอียร์ซยา" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Кирдимастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="เอียร์ซยา" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Stato" title="Stato – นาโปลี" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Stato" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="นาโปลี" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Staat" title="Staat – เยอรมันต่ำ" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Staat" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="เยอรมันต่ำ" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Staot" title="Staot – แซกซอนใต้" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Staot" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="แซกซอนใต้" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="राज्य – เนวาร์" lang="new" hreflang="new" data-title="राज्य" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="เนวาร์" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Staat_(politiek)" title="Staat (politiek) – ดัตช์" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Staat (politiek)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ดัตช์" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – นอร์เวย์นีนอสก์" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Stat" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="นอร์เวย์นีนอสก์" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – นอร์เวย์บุคมอล" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Stat" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="นอร์เวย์บุคมอล" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/%C3%89tat" title="État – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="État" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Estat" title="Estat – อ็อกซิตัน" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Estat" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="อ็อกซิตัน" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B4" title="Паддзахад – ออสเซเตีย" lang="os" hreflang="os" data-title="Паддзахад" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ออสเซเตีย" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%9C_(%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%9C_%E0%A8%AA%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A8%AC%E0%A9%B0%E0%A8%A7)" title="ਰਾਜ (ਰਾਜ ਪ੍ਰਬੰਧ) – ปัญจาบ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਰਾਜ (ਰਾਜ ਪ੍ਰਬੰਧ)" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="ปัญจาบ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Estado_(politica)" title="Estado (politica) – ปาเปียเมนโต" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Estado (politica)" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="ปาเปียเมนโต" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Staat" title="Staat – เยอรมันพาลาทิเนต" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Staat" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="เยอรมันพาลาทิเนต" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo – โปแลนด์" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Państwo" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="โปแลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – พีดมอนต์" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Stat" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="พีดมอนต์" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="ریاست – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ریاست" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%82" title="Κράτος – พอนติก" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Κράτος" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="พอนติก" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA" title="دولت – พัชโต" lang="ps" hreflang="ps" data-title="دولت" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="พัชโต" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Estado" title="Estado – โปรตุเกส" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Estado" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="โปรตุเกส" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Mama_llaqta" title="Mama llaqta – เคชวา" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Mama llaqta" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="เคชวา" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Stadi" title="Stadi – โรแมนซ์" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Stadi" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="โรแมนซ์" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Stato" title="Stato – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Stato" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – โรมาเนีย" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Stat" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="โรมาเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Statu" title="Statu – อาโรมาเนีย" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Statu" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="อาโรมาเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Государство – รัสเซีย" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Государство" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="รัสเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82" title="Штат – รูซิน" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Штат" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="รูซิน" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BB" title="Ил – ซาคา" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Ил" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="ซาคา" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Istadu" title="Istadu – ซาร์เดญา" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Istadu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ซาร์เดญา" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Statu" title="Statu – ซิซิลี" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Statu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="ซิซิลี" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رياست – สินธิ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="رياست" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="สินธิ" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Dr%C5%BEava" title="Država – เซอร์โบ-โครเอเชีย" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Država" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="เซอร์โบ-โครเอเชีย" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%A2%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B6%BA_(%E0%B6%86%E0%B6%AB%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%94%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%B8%E0%B6%BA)" title="රාජ්‍යය (ආණ්ඩුක්‍රමය) – สิงหล" lang="si" hreflang="si" data-title="රාජ්‍යය (ආණ්ඩුක්‍රමය)" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="สิงหล" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/State" title="State – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="State" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C5%A0t%C3%A1t" title="Štát – สโลวัก" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Štát" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="สโลวัก" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Dr%C5%BEava" title="Država – สโลวีเนีย" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Država" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="สโลวีเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Staat%C3%A2" title="Staatâ – ซามิอีนารี" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Staatâ" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ซามิอีนารี" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Dowlad" title="Dowlad – โซมาลี" lang="so" hreflang="so" data-title="Dowlad" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="โซมาลี" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Shteti" title="Shteti – แอลเบเนีย" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Shteti" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="แอลเบเนีย" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Држава – เซอร์เบีย" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Држава" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="เซอร์เบีย" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Nagara" title="Nagara – ซุนดา" lang="su" hreflang="su" data-title="Nagara" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="ซุนดา" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Stat" title="Stat – สวีเดน" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Stat" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="สวีเดน" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Dola" title="Dola – สวาฮีลี" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Dola" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="สวาฮีลี" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo – ไซลีเซีย" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Państwo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="ไซลีเซีย" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AF%81" title="அரசு – ทมิฬ" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அரசு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ทมิฬ" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D1%82" title="Давлат – ทาจิก" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Давлат" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ทาจิก" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Estado" title="Estado – ตากาล็อก" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Estado" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="ตากาล็อก" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Kantri" title="Kantri – ท็อกพิซิน" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Kantri" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ท็อกพิซิน" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Devlet" title="Devlet – ตุรกี" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Devlet" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ตุรกี" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Tiko" title="Tiko – ซองกา" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Tiko" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="ซองกา" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82" title="Дәүләт – ตาตาร์" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Дәүләт" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="ตาตาร์" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BD" title="Кун – อุดมูร์ต" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Кун" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="อุดมูร์ต" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Держава – ยูเครน" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Держава" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ยูเครน" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="ریاست – อูรดู" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ریاست" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="อูรดู" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Davlat" title="Davlat – อุซเบก" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Davlat" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="อุซเบก" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Stato" title="Stato – เวเนโต้" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Stato" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="เวเนโต้" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Valdkund" title="Valdkund – เวปส์" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Valdkund" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="เวปส์" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nhà nước – เวียดนาม" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Nhà nước" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="เวียดนาม" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Estado" title="Estado – วาเรย์" lang="war" hreflang="war" data-title="Estado" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="วาเรย์" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9ew" title="Réew – โวลอฟ" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Réew" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="โวลอฟ" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BD%EF%BC%88%E6%94%BF%E6%B2%BB%EF%BC%89" title="国（政治） – จีนอู๋" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="国（政治）" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="จีนอู๋" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AC%E1%83%B7%E1%83%A4%E1%83%9D" title="სახენწჷფო – เมเกรเลีย" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="სახენწჷფო" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="เมเกรเลีย" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%93%D7%99%D7%A0%D7%94" title="מדינה – ยิดดิช" lang="yi" hreflang="yi" data-title="מדינה" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ยิดดิช" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Land" title="Land – เซแลนด์" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Land" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="เซแลนด์" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%A1%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B4%BD" title="ⴰⵡⴰⵏⴽ – ทามาไซต์โมร็อกโกมาตรฐาน" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵡⴰⵏⴽ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="ทามาไซต์โมร็อกโกมาตรฐาน" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%8B_(%E6%94%BF%E6%B2%BB%E5%AF%A6%E9%AB%94)" title="國 (政治實體) – จีน" lang="zh" hreflang="zh" data-title="國 (政治實體)" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="จีน" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%8B" title="國 – จีนคลาสสิก" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="國" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="จีนคลาสสิก" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Pang-kok" title="Pang-kok – จีนมินหนาน" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Pang-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="จีนมินหนาน" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%8B" title="國 – กวางตุ้ง" lang="yue" hreflang="yue" data-title="國" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="กวางตุ้ง" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7275#sitelinks-wikipedia" title="แก้ไขลิงก์ข้ามภาษา" class="wbc-editpage">แก้ไขลิงก์</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="เนมสเปซ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="ดูหน้าเนื้อหา [c]" accesskey="c"><span>บทความ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2:%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" rel="discussion" title="อภิปรายเกี่ยวกับหน้าเนื้อหา [t]" accesskey="t"><span>อภิปราย</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เปลี่ยนรูปแบบภาษา" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ไทย</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ดู"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90"><span>อ่าน</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit" title="แก้ไขรหัสต้นฉบับของหน้านี้ [e]" accesskey="e"><span>แก้ไข</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=history" title="แก้ไขเก่าของหน้านี้ [h]" accesskey="h"><span>ดูประวัติ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="หน้าเครื่องมือ"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="เครื่องมือ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">เครื่องมือ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">เครื่องมือ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ซ่อน</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="ตัวเลือกเพิ่มเติม" > <div class="vector-menu-heading"> การกระทำ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90"><span>อ่าน</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit" title="แก้ไขรหัสต้นฉบับของหน้านี้ [e]" accesskey="e"><span>แก้ไข</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=history"><span>ดูประวัติ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ทั่วไป </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="รายการหน้าวิกิทุกหน้าที่ลิงก์มาที่นี่ [j]" accesskey="j"><span>หน้าที่ลิงก์มา</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" rel="nofollow" title="รายการเปลี่ยนแปลงล่าสุดในหน้าที่ลิงก์จากหน้านี้ [k]" accesskey="k"><span>การเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวโยง</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%9B%E0%B9%82%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%94" title="อัปโหลดไฟล์ [u]" accesskey="u"><span>อัปโหลดไฟล์</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9" title="รายการหน้าพิเศษทั้งหมด [q]" accesskey="q"><span>หน้าพิเศษ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&oldid=11915544" title="ลิงก์ถาวรมารุ่นนี้ของหน้านี้"><span>ลิงก์ถาวร</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=info" title="ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับหน้านี้"><span>สารสนเทศหน้า</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87&page=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&id=11915544&wpFormIdentifier=titleform" title="สารสนเทศเกี่ยวกับวิธีการอ้างอิงหน้านี้"><span>อ้างอิงบทความนี้</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fth.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B8%25A3%25E0%25B8%25B1%25E0%25B8%2590"><span>รับยูอาร์แอลแบบสั้น</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:QrCode&url=https%3A%2F%2Fth.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B8%25A3%25E0%25B8%25B1%25E0%25B8%2590"><span>ดาวน์โหลดคิวอาร์โค้ด</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> พิมพ์/ส่งออก </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90"><span>สร้างหนังสือ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:DownloadAsPdf&page=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=show-download-screen"><span>ดาวน์โหลดเป็น PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&printable=yes" title="รุ่นที่พร้อมพิมพ์ของหน้านี้ [p]" accesskey="p"><span>รุ่นพร้อมพิมพ์</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ในโครงการอื่น </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:States" hreflang="en"><span>วิกิมีเดียคอมมอนส์</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7275" title="ลิงก์ไปยังสิ่งนี้ในคลังซึ่งเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ เข้าด้วยกัน [g]" accesskey="g"><span>สิ่งนี้ในวิกิสนเทศ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="หน้าเครื่องมือ"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="หน้าตา"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">หน้าตา</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ย้ายเมนูไปที่แถบด้านข้าง</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ซ่อน</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="th" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9751016">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">สำหรับความหมายอื่น ดูที่ <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90_(%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%A1)" class="mw-disambig" title="รัฐ (แก้ความกำกวม)">รัฐ (แก้ความกำกวม)</a></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9909451">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:#f8f9fa;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile nowraplinks" style="width:22.0em;"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">ส่วนหนึ่งของ<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมวดหมู่:การเมือง">ชุดการเมือง</a></td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="border-top:1px #fafafa solid; border-bottom:1px #fafafa solid; background:#efefef;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="ระบอบการปกครอง">ระบอบการปกครอง</a><br />พื้นฐาน</th></tr><tr><td class="sidebar-above" style="display:block; margin-bottom:0.5em; background:transparent;"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="รายชื่อระบอบการปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">รายชื่อระบอบการปกครอง</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="รายชื่อประเทศตามระบอบการปกครอง">รายชื่อประเทศตามระบอบการปกครอง</a></td></tr><tr><td class="sidebar-content hlist" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid;">บ่อเกิดอำนาจ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9909451"><table class="sidebar nomobile nowraplinks" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ประชาธิปไตย">ประชาธิปไตย</a><br /><small><i>อำนาจของคนส่วนใหญ่</i></small></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%81" title="การจับสลาก">การจับสลาก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%87" title="ประชาธิปไตยโดยตรง">โดยตรง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประชาธิปไตยแบบสังคมนิยม (ไม่มีหน้านี้)">แบบสังคมนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%81%E0%B8%97%E0%B8%99" title="ประชาธิปไตยแบบมีผู้แทน">มีผู้แทน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ประชาธิปไตยสังคมนิยม">สังคมนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ประชาธิปไตยเสรีนิยม">เสรีนิยม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชนิดของประชาธิปไตย (ไม่มีหน้านี้)">อื่น ๆ</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="คณาธิปไตย">คณาธิปไตย</a><br /><small><i>อำนาจของคนส่วนน้อย</i></small></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การปกครองโดยพรรคการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">การปกครองโดยพรรคการเมือง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="กึ่งประชาธิปไตย">กึ่งประชาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="คตินิยมนักวิชาการ">คตินิยมนักวิชาการ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="โจราธิปไตย">โจราธิปไตย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ตุลาการธิปไตย (ไม่มีหน้านี้)">ตุลาการธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="เทวาธิปไตย">เทวาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="คุณธรรมนิยม">ธรรมาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%92%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="พฤฒาธิปไตย">พฤฒาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="วิชญาธิปไตย">วิชญาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="เศรษฐยาธิปไตย">เศรษฐยาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="เสนาธิปไตย">เสนาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อภิชนาธิปไตย">อภิชนาธิปไตย</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อัตตาธิปไตย">อัตตาธิปไตย</a><br /><small><i>อำนาจของผู้เดียว</i></small></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A" title="ทรราช">ทรราช</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="เผด็จการทหาร">เผด็จการทหาร</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94" title="ระบบใช้อำนาจเด็ดขาด">ระบบใช้อำนาจเด็ดขาด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ระบอบเผด็จการ">ระบอบเผด็จการ</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อนาธิปไตย">อนาธิปไตย</a><br /><small><i>อำนาจไม่เป็นของผู้ใด</i></small></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ลัทธิอนาธิปไตย">ลัทธิอนาธิปไตย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมไร้รัฐ (ไม่มีหน้านี้)">สังคมไร้รัฐ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="สมาคมอิสระของผู้ผลิต (ไม่มีหน้านี้)">สมาคมอิสระ</a></li></ul> <hr /></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid;">อุดมการณ์อำนาจ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9909451"><table class="sidebar nomobile nowraplinks" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" class="mw-redirect" title="กษัตริย์นิยม">กษัตริย์นิยม</a> กับ <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="สาธารณรัฐนิยม">สาธารณรัฐนิยม</a><br /><small><i>อุดมการณ์ทางสังคมการเมือง</i></small></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1_(%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99)&action=edit&redlink=1" class="new" title="นิตินิยม (ปรัชญาจีน) (ไม่มีหน้านี้)">นิตินิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B8%B5" title="ระบบกึ่งประธานาธิบดี">ระบบกึ่งประธานาธิบดี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%93%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบบคณะกรรมการ (ไม่มีหน้านี้)">ระบบคณะกรรมการ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B8%B5" title="ระบบประธานาธิบดี">ระบบประธานาธิบดี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="รัฐคอมมิวนิสต์">รัฐคอมมิวนิสต์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐสังคมนิยม (ไม่มีหน้านี้)">รัฐสังคมนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B8%8D" title="ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ">ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B9%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="สมบูรณาญาสิทธิราชย์">สมบูรณาญาสิทธิราชย์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2" title="สาธารณรัฐระบบรัฐสภา">สาธารณรัฐระบบรัฐสภา</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ลัทธิอำนาจนิยม">ลัทธิอำนาจนิยม</a> กับ <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="อิสรนิยม">อิสรนิยม</a><br /><small><i>อุดมการณ์ทางเศรษฐกิจสังคม</i></small></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="คตินิยมการกระจาย (ไม่มีหน้านี้)">คตินิยมการกระจาย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A2" class="mw-redirect" title="ระบบเจ้าขุนมูลนาย">ระบบเจ้าขุนมูลนาย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94" title="ระบบใช้อำนาจเด็ดขาด">ระบบใช้อำนาจเด็ดขาด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%88" title="ระบบรวบอำนาจเบ็ดเสร็จ">ระบบรวบอำนาจเบ็ดเสร็จ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ลัทธิคอมมิวนิสต์">ลัทธิคอมมิวนิสต์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัทธิชนเผ่า (ไม่มีหน้านี้)">ลัทธิชนเผ่า</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ลัทธิฟาสซิสต์">ลัทธิฟาสซิสต์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ลัทธิอาณานิคม">ลัทธิอาณานิคม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="สังคมนิยม">สังคมนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อนาธิปไตย">อนาธิปไตย</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <div class="hlist hlist-separated"><ul><li>ฆราวาสนิยม</li><li>ศาสนานิยม</li></ul></div></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A2" title="รัฐโลกวิสัย">รัฐโลกวิสัย</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐอเทวนิยม (ไม่มีหน้านี้)">รัฐอเทวนิยม</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ศาสนาประจำชาติ">ศาสนาประจำชาติ</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%96%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%99" title="รัฐบาลท้องถิ่น">ท้องถิ่น</a> กับ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิธีการปกครองโลก (ไม่มีหน้านี้)">โลก</a><br /><small><i>อุดมการณ์ทางภูมิวัฒนธรรม</i></small></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ชาตินิยม">ชาตินิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="นครรัฐ">นครรัฐ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐบาลโลก (ไม่มีหน้านี้)">รัฐบาลโลก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐประชาชาติ (ไม่มีหน้านี้)">รัฐประชาชาติ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="โลกนิยม (ไม่มีหน้านี้)">โลกนิยม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="สากลนิยม (ไม่มีหน้านี้)">สากลนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="องค์การระหว่างประเทศ">องค์การระหว่างประเทศ</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid;">โครงสร้างอำนาจ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9909451"><table class="sidebar nomobile nowraplinks" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="คตินิยมรัฐเดี่ยว (ไม่มีหน้านี้)">คตินิยมรัฐเดี่ยว</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4" title="จักรวรรดิ">จักรวรรดิ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B5" title="พรินซิพาลิตี">พรินซิพาลิตี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="รัฐเดี่ยว">รัฐเดี่ยว</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐผู้รับอุปถัมภ์ (ไม่มีหน้านี้)">รัฐผู้รับอุปถัมภ์</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="กษัตริย์หุ่นเชิด (ไม่มีหน้านี้)">กษัตริย์หุ่นเชิด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="เขตอุปราช (ไม่มีหน้านี้)">เขตอุปราช</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%87" title="ดินแดนในภาวะพึ่งพิง">ดินแดนในภาวะพึ่งพิง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%9E" title="ประเทศในเครือจักรภพ">ประเทศในเครือจักรภพ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="รัฐบรรณาการ">รัฐบรรณาการ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%B6%E0%B9%89%E0%B8%99" title="เมืองขึ้น">เมืองขึ้น</a></li> <li><i><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%99" title="รัฐกันชน">รัฐกันชน</a></i></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%B2" title="รัฐในอารักขา">รัฐในอารักขา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="รัฐบริวาร">รัฐบริวาร</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐสมทบ (ไม่มีหน้านี้)">รัฐสมทบ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="รัฐหุ่นเชิด">รัฐหุ่นเชิด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="อาณานิคมปกครองตนเอง (ไม่มีหน้านี้)">อาณานิคมปกครองตนเอง</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="ระบอบสหพันธรัฐ">ระบอบสหพันธรัฐ</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การมอบอำนาจปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">การมอบอำนาจปกครอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สมาพันธรัฐ">สมาพันธรัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สหพันธรัฐ">สหพันธรัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สหภาพเหนือชาติ">สหภาพเหนือชาติ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="อภิรัฐ (ไม่มีหน้านี้)">อภิรัฐ</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88_(%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="อำนาจ (ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ) (ไม่มีหน้านี้)">ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประเทศด้อยอำนาจ (ไม่มีหน้านี้)">ประเทศด้อยอำนาจ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84" title="ประเทศอำนาจนำภูมิภาค">ประเทศอำนาจนำภูมิภาค</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="ประเทศอำนาจปานกลาง">ประเทศอำนาจปานกลาง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88" title="มหาอำนาจ">มหาอำนาจ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88" title="อภิมหาอำนาจ">อภิมหาอำนาจ</a></li></ul></td> </tr></tbody></table> <hr /></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content-with-subgroup hlist" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid;">เกี่ยวข้องกับ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9909451"><table class="sidebar-subgroup"><tbody><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B9%8D%E0%B8%B2%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="การทําให้เป็นประชาธิปไตย (ไม่มีหน้านี้)">การทําให้เป็นประชาธิปไตย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแบ่งเขตการปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">การแบ่งเขตการปกครอง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="การเปลี่ยนผ่านสู่ระบอบประชาธิปไตย (ไม่มีหน้านี้)">การเปลี่ยนผ่านสู่ระบอบประชาธิปไตย</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B8%94%E0%B8%96%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="การถดถอยของประชาธิปไตย (ไม่มีหน้านี้)">การถดถอยของประชาธิปไตย</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ดัชนีประชาธิปไตย">ดัชนีประชาธิปไตย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%9C%E0%B8%AA%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบอบการปกครองลูกผสม (ไม่มีหน้านี้)">ระบอบการปกครองลูกผสม</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below" style="background:#efefef;"> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:A_coloured_voting_box.svg" class="mw-file-description"><img alt="icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/A_coloured_voting_box.svg/16px-A_coloured_voting_box.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/A_coloured_voting_box.svg/24px-A_coloured_voting_box.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/A_coloured_voting_box.svg/32px-A_coloured_voting_box.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span> <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="สถานีย่อย:การเมือง">สถานีย่อยการเมือง</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10552737">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10552732">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ดู"><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="แม่แบบ:ระบอบการปกครอง"><abbr title="ดูแม่แบบนี้">ด</abbr></a></li><li class="nv-คุย"><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="คุยเรื่องแม่แบบ:ระบอบการปกครอง"><abbr title="อภิปรายแม่แบบนี้">ค</abbr></a></li><li class="nv-แก้"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:EditPage/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="พิเศษ:EditPage/แม่แบบ:ระบอบการปกครอง"><abbr title="แก้ไขแม่แบบนี้">ก</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9909451"><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile nowraplinks" style="width:22.0em;"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">ส่วนหนึ่งของ<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมวดหมู่:การเมือง">ชุดการเมือง</a></td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="border-top:1px #fafafa solid; border-bottom:1px #fafafa solid; background:#efefef;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="การเมือง">การเมือง</a></th></tr><tr><td class="sidebar-above" style="display:block; margin-bottom:0.5em; background:transparent;"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เค้าโครงทางรัฐศาสตร์ (ไม่มีหน้านี้)">เค้าโครง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ดัชนีบทความทางการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">ดัชนี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมวดหมู่:การเมือง">หมวดหมู่</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">หัวข้อหลัก</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="การเมืองในแต่ละประเทศ (ไม่มีหน้านี้)">การเมืองในแต่ละประเทศ</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การเมืองในแต่ละประเทศแบ่งตามเขตการปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">การเมืองแบ่งตามเขตการปกครอง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เค้าโครงทางรัฐศาสตร์ (ไม่มีหน้านี้)">เค้าโครงทางรัฐศาสตร์</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ดัชนีบทความทางการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">ดัชนีบทความทางการเมือง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประวัติศาสตร์การเมือง (ไม่มีหน้านี้)">ประวัติศาสตร์การเมือง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประวัติศาสตร์การเมืองโลก (ไม่มีหน้านี้)">ประวัติศาสตร์การเมืองโลก</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ปรัชญาการเมือง">ปรัชญาการเมือง</a><br /><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เศรษฐศาสตร์การเมือง">เศรษฐศาสตร์การเมือง</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ระบอบการเมือง">ระบอบการเมือง</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="คุณธรรมนิยม">คุณธรรมนิยม</a>・<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="เทวาธิปไตย">เทวาธิปไตย</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="นครรัฐ">นครรัฐ</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ประชาธิปไตย">ประชาธิปไตย</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B8%B5" title="ระบบกึ่งประธานาธิบดี">ระบบกึ่งประธานาธิบดี</a>・<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบบกึ่งรัฐสภา (ไม่มีหน้านี้)">ระบบกึ่งรัฐสภา</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A5" title="ระบบฟิวดัล">ระบบฟิวดัล</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2" title="ระบบรัฐสภา">ระบบรัฐสภา</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B8%B5" title="ระบบประธานาธิบดี">ระบบประธานาธิบดี</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ระบอบเผด็จการ">ระบอบเผด็จการ</a>・<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%9C%E0%B8%AA%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบอบลูกผสม (ไม่มีหน้านี้)">ระบอบลูกผสม</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ราชาธิปไตย">ราชาธิปไตย</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สาธารณรัฐ">สาธารณรัฐ</a>・<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="สหพันธนิยม (ไม่มีหน้านี้)">สหพันธนิยม</a>・<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="อำนวยการนิยม (ไม่มีหน้านี้)">อำนวยการนิยม</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อนาธิปไตย">อนาธิปไตย</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">สาขาวิชา</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="รัฐศาสตร์">รัฐศาสตร์</a> <span style="font-size:85%;">(<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="รายชื่อนักรัฐศาสตร์ (ไม่มีหน้านี้)">นักรัฐศาสตร์</a>)</span><br /><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ">ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ</a> <span style="font-size:85%;">(<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทฤษฎีความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ (ไม่มีหน้านี้)">ทฤษฎี</a>)</span><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การประเมินผลการเลือกตั้ง (ไม่มีหน้านี้)">การประเมินผลการเลือกตั้ง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="การเมืองเปรียบเทียบ (ไม่มีหน้านี้)">การเมืองเปรียบเทียบ</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="การวิเคราะห์นโยบาย (ไม่มีหน้านี้)">การวิเคราะห์นโยบาย</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="จิตวิทยาการเมือง">จิตวิทยาการเมือง</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ปรัชญาการเมือง">ทฤษฎีทางการเมือง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมวิทยาการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">สังคมวิทยาการเมือง</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88" title="การบริหารรัฐกิจ">การบริหารรัฐกิจ</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำมาตยาธิปไตย">อำมาตยาธิปไตย</a> <span style="font-size:85%;">(<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบบราชการระดับปฏิบัติการ (ไม่มีหน้านี้)">ระดับปฏิบัติการ</a>)</span><br /><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="คตินิยมนักวิชาการ">คตินิยมนักวิชาการ</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบบบริหารเฉพาะกิจ (ไม่มีหน้านี้)">ระบบบริหารเฉพาะกิจ</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="นโยบาย (ไม่มีหน้านี้)">นโยบาย</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B0" title="นโยบายสาธารณะ">นโยบายสาธารณะ</a> <span style="font-size:85%;">(<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="หลักนโยบายสาธารณะ (ไม่มีหน้านี้)">หลักการ</a>)</span><br />・<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="นโยบายการต่างประเทศ">นโยบายการต่างประเทศ</a><br />・<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="นโยบายภายในประเทศ (ไม่มีหน้านี้)">นโยบายภายในประเทศ</a>・<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ประชาสังคม">ประชาสังคม</a><br />・<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ผลประโยชน์สาธารณะ (ไม่มีหน้านี้)">ผลประโยชน์สาธารณะ</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">หน่วยงานราชการ</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88" title="การแยกใช้อำนาจ">การแยกใช้อำนาจ</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สภานิติบัญญัติ">สภานิติบัญญัติ</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="อำนาจบริหาร">อำนาจบริหาร</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="อำนาจตุลาการ">อำนาจตุลาการ</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%93%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87" class="mw-redirect" title="คณะกรรมการการเลือกตั้ง">คณะกรรมการการเลือกตั้ง</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">หัวข้อที่เกี่ยวข้อง</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำนาจอธิปไตย">อำนาจอธิปไตย</a> <br /><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หน่วยการเมือง">หน่วยการเมือง</a> / <a class="mw-selflink selflink">รัฐ</a><br />(<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="โพลีเทีย">โพลีเทีย</a> / <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="รัฐชาติ">รัฐชาติ</a> / <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐอารยธรรม (ไม่มีหน้านี้)">รัฐอารยธรรม</a> / <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐเจ้าของดินแดน (ไม่มีหน้านี้)">ดินแดน</a> / <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="องค์การกึ่งรัฐ (ไม่มีหน้านี้)">องค์การกึ่งรัฐ</a> / <a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81" title="ขุนศึก">ขุนศึก</a>)<br /><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ทฤษฎีพฤติกรรมทางการเมือง">ทฤษฎีพฤติกรรมทางการเมือง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชีววิทยาและการวางแนวทางการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">ชีววิทยาและการวางแนวทางการเมือง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="องค์กรทางการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">องค์กรทางการเมือง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="บทวิพากษ์เศรษฐศาสตร์การเมือง (ไม่มีหน้านี้)">บทวิพากษ์เศรษฐศาสตร์การเมือง</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">หมวดย่อย</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การรณรงค์ทางการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">การรณรงค์ทางการเมือง</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87" title="การเลือกตั้ง">การเลือกตั้ง</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%B0%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การลงคะแนน (ไม่มีหน้านี้)">การลงคะแนน</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="พรรคการเมือง">พรรคการเมือง</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5" title="รัฐบาล">รัฐบาล</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%B0%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%99" title="ระบบการลงคะแนน">ระบบการลงคะแนน</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="รายชื่อระบอบการปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">ระบอบการปกครอง</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="ระบอบสหพันธรัฐ">ระบอบสหพันธรัฐ</a><br /><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C" title="อุดมการณ์">อุดมการณ์</a><br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="เอกภาพทางการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">เอกภาพ</a></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below" style="background:#efefef;"> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:A_coloured_voting_box.svg" class="mw-file-description"><img alt="icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/A_coloured_voting_box.svg/16px-A_coloured_voting_box.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/A_coloured_voting_box.svg/24px-A_coloured_voting_box.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/A_coloured_voting_box.svg/32px-A_coloured_voting_box.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span> <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="สถานีย่อย:การเมือง">สถานีย่อยการเมือง</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552732"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ดู"><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="แม่แบบ:แถบด้านข้างการเมือง"><abbr title="ดูแม่แบบนี้">ด</abbr></a></li><li class="nv-คุย"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="คุยเรื่องแม่แบบ:แถบด้านข้างการเมือง (ไม่มีหน้านี้)"><abbr title="อภิปรายแม่แบบนี้">ค</abbr></a></li><li class="nv-แก้"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:EditPage/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%9A%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="พิเศษ:EditPage/แม่แบบ:แถบด้านข้างการเมือง"><abbr title="แก้ไขแม่แบบนี้">ก</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>รัฐ</b> (<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="ภาษาอังกฤษ">อังกฤษ</a>: <span lang="en">state</span>) เป็นหน่วย<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="การเมือง">การเมือง</a>ที่มีบทบาทในการผูกขาดการใช้อำนาจการปกครอง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="สังคม">สังคม</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ประชากร">พลเมือง</a>ภายใน<a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99" title="ดินแดน">ดินแดน</a>ใต้อธิปไตยของตน<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ประกอบกับมีองค์กรอย่าง<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5" title="รัฐบาล">รัฐบาล</a>ที่ทำหน้าที่ในการปกครองรัฐชาติสมัยใหม่<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="ประเทศ">ประเทศ</a>ส่วนใหญ่มักมีรูปแบบการปกครองในลักษณะที่เป็นเอกเทศ โดยมี<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแบ่งรูปแบบการปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">การแบ่งรูปแบบการปกครอง</a>ไว้ ได้แก่ <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7" title="รัฐเดี่ยว">รัฐเดี่ยว</a> หรือ <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สหพันธรัฐ">สหพันธรัฐ</a> ในบริบทของรูปแบบหลังคำว่า "รัฐ" อาจใช้เพื่อนิยามว่าการเมืองการปกครองดังกล่าวอยู่ในลักษณะของรัฐที่มีสิทธิหรืออำนาจในการปกครองในแต่ละพื้นที่ หรือภูมิภาคที่อยู่ภายใต้การรับผิดชอบของตน อำนาจสูงสุดจะมาจาก "รัฐบาลกลาง" หรือ "รัฐบาลสหพันธ์" ซึ่งเกิดจากการรวมตัวกันของหลาย ๆ รัฐ มาประกอบกันเป็น "สหพันธรัฐ" (คำศัพท์อื่น ๆ ที่นำมาใช้แบ่งเขตการปกครองของรัฐบาลกลางอาจเรียกว่า "<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94" title="จังหวัด">จังหวัด</a>" "<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84" title="ภูมิภาค">ภูมิภาค</a>" แล้วแต่ตามที่รัฐได้กำหนดไว้) </p><p>การเกิดขึ้นของรัฐอธิปไตยในสังคมมนุษย์มีมานานหลาย<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A9" title="สหัสวรรษ">สหัสวรรษ</a> ทว่าสังคมมนุษย์ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ยุคก่อนประวัติศาสตร์">ยุคก่อนประวัติศาสตร์</a>โดยส่วนใหญ่มักอาศัยอยู่ในรูปแบบของ "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมไร้รัฐ (ไม่มีหน้านี้)">สังคมไร้รัฐ</a>" รูปแบบของรัฐที่เก่าแก่ที่สุดเกิดขึ้นเมื่อประมาณ 5,500 ปีก่อน<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ประจวบกับ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="พัฒนาการทางสังคม (ไม่มีหน้านี้)">พัฒนาการทางสังคม</a> เช่น <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="การขยายเขตเมือง">การขยายตัวของเมือง</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การประดิษฐ์ระบบการเขียน (ไม่มีหน้านี้)">การประดิษฐ์ระบบการเขียน</a> และ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="การประมวลศาสนาแบบใหม่ (ไม่มีหน้านี้)">การประมวลศาสนาแบบใหม่</a> </p><p>เมื่อเวลาล่วงเลยผ่านไปรัฐแต่ละรัฐต่างก็มีรูปแบบพัฒนาการที่แตกต่างกันออกไป โดยอ้างเหตุผลสำหรับการดำรงอยู่ของรัฐไว้หลากหลายแนวคิด (ไม่ว่าจะเป็น <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="เทวสิทธิราชย์"><i>ทฤษฎีเทวสิทธิ์</i></a> หรือ <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="สัญญาประชาคม"><i>ทฤษฎีสัญญาประชาคม</i></a> ฯลฯ) ปัจจุบัน<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="รัฐชาติ">รัฐชาติสมัยใหม่</a>มักมีรูปแบบการปกครองที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานโดยประชาชนเป็นหลัก<i><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></i> <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A" title="รัฐเอกราช">รัฐอธิปไตย</a>จะต้องได้รับการรับรองซึ่งสิทธิและอำนาจอธิปไตยในการปกครองของ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%81" title="กลุ่มในและกลุ่มนอก">ชนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง</a><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B9%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C" title="รายชื่อรัฐที่ได้รับการรับรองอย่างไม่สมบูรณ์">อย่างถูกต้องตามพฤตินัย</a> รวมถึงจะต้องได้รับ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B9%E0%B8%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="การรับรองทางการทูต (ไม่มีหน้านี้)">การยอมรับจากรัฐเอกราชอื่น</a>อีกเช่นกัน </p><p>คำว่า "รัฐ" ถูกนิยามไว้หลากหลายความหมาย<sup id="cite_ref-Cudworth-2007_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cudworth-2007-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Barrow-1993_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Barrow-1993-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ในข้อนิยามของ <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="มัคส์ เวเบอร์">มัคส์ เวเบอร์</a> (Max Weber) ได้ระบุเอาไว้ว่า "รัฐ" เป็น<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หน่วยการเมือง">องค์กรทางการเมือง</a>รูปแบบหนึ่งที่ทำหน้าที่รักษาและ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การผูกขาดความรุนแรง (ไม่มีหน้านี้)">ผูกขาดอำนาจในการใช้ความรุนแรงอย่างถูกต้องตามกฎหมาย</a> แม้ว่าคำนิยามดังกล่าวจะเป็นเรื่องที่ได้รับการยอมรับโดย<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="สังคม">สามัญ</a><sup id="cite_ref-cudworth-2007_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-cudworth-2007-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-salmon-2008_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-salmon-2008-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> แต่สภาวะไร้รัฐก็มิได้ขัดขวางการดำรงอยู่ของสังคม เช่น <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%AE%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="สมาพันธ์โฮดีโนโชนี (ไม่มีหน้านี้)">สมาพันธ์โฮดีโนโชนี</a> (Haudenosaunee Confederacy) ที่เป็นตัวอย่างของ "รัฐไร้สัญชาติ" ซึ่งมิได้มีสถาบันหรือบทบาททางการเมืองอย่างแท้จริงหรือโดยพฤตินัย<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> การบริหารงานราชการถือเป็นเครื่องมือหลักในการดำเนินกิจการและบทบาทของ<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5" title="รัฐบาล">รัฐบาล</a>ประกอบกับเป็นส่วนหนึ่งในการพิจารณาว่าการดำรงอยู่ของรัฐสมัยใหม่นั้น ๆ<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ว่าประสบความสำเร็จหรือ<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%A7" title="รัฐล้มเหลว">ล้มเหลว</a>มากน้อยเพียงใด<sup id="cite_ref-stewart_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-stewart-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ศัพทมูลวิทยา"><span id=".E0.B8.A8.E0.B8.B1.E0.B8.9E.E0.B8.97.E0.B8.A1.E0.B8.B9.E0.B8.A5.E0.B8.A7.E0.B8.B4.E0.B8.97.E0.B8.A2.E0.B8.B2"></span>ศัพทมูลวิทยา</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=1" title="แก้ไขส่วน: ศัพทมูลวิทยา"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Santi_di_Tito_-_Niccolo_Machiavelli%27s_portrait_headcrop.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Santi_di_Tito_-_Niccolo_Machiavelli%27s_portrait_headcrop.jpg/220px-Santi_di_Tito_-_Niccolo_Machiavelli%27s_portrait_headcrop.jpg" decoding="async" width="220" height="282" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Santi_di_Tito_-_Niccolo_Machiavelli%27s_portrait_headcrop.jpg/330px-Santi_di_Tito_-_Niccolo_Machiavelli%27s_portrait_headcrop.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/27/Santi_di_Tito_-_Niccolo_Machiavelli%27s_portrait_headcrop.jpg 2x" data-file-width="435" data-file-height="557" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%B0_%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5" title="นิกโกเลาะ มาเกียเวลลี">นิกโกเลาะ มาเกียเวลลี</a> (Niccolò Machiavelli) เป็นหนึ่งในบุคคลแรก ๆ ที่นิยามความหมายของคำว่า <i>"รัฐ"</i> โดยระบุไว้ว่า <i>"...ความสามัคคีทางการเมืองของประชาชนจะเพิ่มมากขึ้นเป็นสองเท่า และสามารถที่จะดำรงอยู่รอดได้ ไม่เพียงแค่ต้องพึ่งพาตัวรัฐบาลแต่เพียงเท่านั้น หากแต่ยังขึ้นอยู่กับรูปแบบการปกครองของรัฐบาลอีกด้วย..."</i></figcaption></figure> <p>คำว่า "รัฐ" ในภาษาไทย มาจากคำว่า <i>รฏฺฐ</i> (<i>raṭṭha</i>) แปลว่า แคว้น บ้านเมือง ประเทศ หรือภูมิภาค<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> มีรากร่วมกับคำว่า <i>ราษฺฏฺร</i> (राष्ट्र; <i>rāṣṭra</i>) ในภาษาสันสกฤต<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ขณะที่คำว่า "<i>state</i>" ในภาษาอังกฤษมีรากร่วมกับคำศัพท์ใน<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%9B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ภาษาในทวีปยุโรป (ไม่มีหน้านี้)">ตระกูลภาษายูโรเปียน</a> (ตรงกับคำว่า <i>stato</i> ในภาษาอิตาลี, <i>estado</i> ในภาษาสเปนและภาษาโปรตุเกส, <i>état</i> ในภาษาฝรั่งเศส, <i>Staat</i> ในภาษาเยอรมันและภาษาดัตช์ ฯลฯ) ทุกคำที่กล่าวมาข้างต้นล้วนแต่สืบสร้างมาจากคำว่า <i>status</i> ในภาษาละติน ที่แปลว่า "เงื่อนไข หรือ สถานะ" ซึ่งก็สามารถย้อนความไปถึงคำว่า <i>stare</i> ที่แปลว่า "ยืนหยัด" ซึ่งหมายถึงการคงอยู่หรือความมั่นคงที่แฝงไปด้วยนัยยะของความขลังและความศักดิ์สิทธิ์ในฐานะหน่วยงานทางการเมืองรูปแบบหนึ่ง </p><p>ในฐานะคำนามภาษาอังกฤษ <i>state</i> แปลว่า "เงื่อนไข หรือ สถานะ" โดยมีการบัญญัติความหมายของคำนี้ไว้ก่อนที่จะกลายเป็นศัพท์ทางการเมือง คำ ๆ นี้ปรากฏให้เห็นตั้งแต่ใน<a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="ภาษาอังกฤษสมัยกลาง">ภาษาอังกฤษสมัยกลาง</a>ราว ๆ ค.ศ. 1200 ซึ่งก็หยิบยืมมาจาก<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ภาษาฝรั่งเศสเก่า (ไม่มีหน้านี้)">ภาษาฝรั่งเศสเก่า</a>ที่สืบทอดมาจากภาษาละตินอีกทอดหนึ่ง </p><p>เมื่อมีการฟื้นฟู<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="กฎหมายโรมัน (ไม่มีหน้านี้)">กฎหมายโรมัน</a>ขึ้นในยุโรปราวคริสต์ศตวรรษที่ 14 คำ ๆ นี้ก็มีสถานภาพทางกฎหมาย หมายถึง สถานภาพของบุคคลในสังคม (เช่น "<a href="/wiki/%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ฐานันดรแห่งราชอาณาจักร">ฐานันดรแห่งราชอาณาจักร</a>" อันได้แก่ ขุนนาง สามัญชน และนักบวช) โดยเฉพาะอย่างยิ่งสถานะอันพิเศษของกษัตริย์ผู้มั่งคั่ง สูงศักดิ์ และมีอำนาจสูงสุดเหนือทั้งหมดทั้งปวงภายใต้ราชอาณาจักร นอกจากนี้คำว่า <i>state</i> นี้ยังมีความหมายที่เชื่อมโยงกับแนวคิดของโรมัน (ย้อนกลับไปถึงยุคของ <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%A3" title="กิแกโร">กิแกโร</a>) เกี่ยวกับแนวคิดเรื่อง "<i>status <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Res_publica" class="extiw" title="en:Res publica">rei publicae</a></i>" หรือ "<i>เงื่อนไขสาธารณะ</i>" จนกระทั่งในเวลาต่อมาคำ ๆ นี้ก็ได้มีความหมายที่เปลี่ยนไปจากเดิม โดยมิได้มีบริบทที่หมายถึงสถานภาพของกลุ่มบุคคลใดบุคคลหนึ่งในสังคมอีกต่อไปและเริ่มมีความหมายที่เชื่อมโยงกับกฎระเบียบทางสังคมหรือเครื่องมือในการบังคับใช้กฎหมายโดยรัฐในเวลาต่อมา<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ผลงานของ <a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%B0_%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5" title="นิกโกเลาะ มาเกียเวลลี">มาเกียเวลลี</a> ในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 16 (ตัวอย่างเช่น <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เจ้าผู้ปกครอง">เจ้าผู้ปกครอง</a>) มีส่วนสำคัญในการนิยามความหมายของคำว่า "รัฐ" นิยามที่ระบุไว้ในงานประพันธ์ของมาเกียเวลลีถือว่ามีความหมายที่ค่อนข้างใกล้เคียงกับความหมายของโลกทัศน์สมัยใหม่พอสมควร<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="การแยกศาสนจักรกับอาณาจักร">การแยกความต่างระหว่างศาสนจักรกับรัฐ</a>ยังคงปรากฎให้เห็นตลอดจนถึงศตวรรษที่ 16 เมื่อ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="สิบสามอาณานิคม">รัฐสิบสามอาณานิคมในภูมิภาคอเมริกาเหนือ</a>ได้ระบุถึงสถานภาพของประเทศของตนว่า "state" และในช่วงต้นคริสต์ทศวรรษ 1630 <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_14_%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA" title="พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส">พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส</a> ก็ทรงเคยตรัสวลีหนึ่งขึ้นมาว่า "<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ตัวข้าคือรัฐ (ไม่มีหน้านี้)">ตัวข้าคือรัฐ</a></i>" (<i>L'État, c'est moi</i>) แม้จะไม่มีหลักฐานใดมายืนยันอย่างแน่ชัดแต่ก็มีการจดบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษรในภายหลังตั้งแต่ช่วงปลายคริสตศตวรรษที่ 18<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="คำนิยาม"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.B3.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.A2.E0.B8.B2.E0.B8.A1"></span>คำนิยาม</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=2" title="แก้ไขส่วน: คำนิยาม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ปัจจุบันยังมิได้มี<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ความเห็นพ้องทางวิทยาศาสตร์">ข้อเอกฉันท์ทางวิชาการ</a>อย่างชัดเจนต่อนิยามของคำว่ารัฐ<sup id="cite_ref-Cudworth-2007_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Cudworth-2007-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ความหมายคำว่า "รัฐ" นั้นมีชุดทฤษฎีที่แตกต่างกันไปผ่านการตีความของแต่ละบุคคลแต่ก็ยังมีจุดเชื่อมโยงและมักจะมีความหมายที่ทับซ้อนกันอยู่เสมอตามแต่บริบทของ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8F%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C" title="ปรากฏการณ์">สถานการณ์</a>ทางการเมือง ณ ขณะนั้น<sup id="cite_ref-Barrow-1993_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Barrow-1993-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> หากอ้างอิงตามคำนิยามกระแสหลักของ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B9%84%E0%B8%8A%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="วอลเตอร์ ไชเดิล (ไม่มีหน้านี้)">วอลเตอร์ ไชเดิล</a> (Walter Scheidel) เจ้าตัวได้ระบุว่ารัฐมีลักษณะสำคัญดังต่อไปนี้: "รัฐเป็นสถาบันที่มีอำนาจแบบรวมศูนย์ ซึ่งคอยกำหนดกฎเกณฑ์ต่าง ๆ และใช้อำนาจเหนือประชากรที่อยู่ภายในดินแดนใต้การปกครองของตน เป็นการเปรียบเทียบให้เห็นถึงความต่างทางชนชนชั้นระหว่างผู้ปกครองและผู้ถูกปกครอง รวมถึงความต่างระหว่างองค์ประกอบของเอกราชหรือความมั่นคง ข้อแตกต่างเหล่านี้ส่งผลให้รัฐเป็นหน่วยการเมืองที่มีความแตกต่างไปจากรูปแบบขององค์กรอื่น ๆ ซึ่งมีความมั่นคงทางอำนาจน้อยกว่าอย่างการใช้อำนาจปกครอง"<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ข้อนิยามที่ถูกนำมาอ้างอิงมากที่สุดคือคำจำกัดความของ <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="มัคส์ เวเบอร์">มัคส์ เวเบอร์</a><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-IPE_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-IPE-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ที่ได้นิยามว่ารัฐเป็นองค์กรทางการเมืองภาคบังคับที่มีรัฐบาล ซึ่งคอยทำหน้าที่<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%A8%E0%B8%B9%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="การรวมศูนย์ (ไม่มีหน้านี้)">รวมศูนย์</a>อำนาจและ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การผูกขาดความรุนแรง (ไม่มีหน้านี้)">ผูกขาดการใช้ความรุนแรงอย่างถูกต้องตามกฎหมาย</a>ภายในดินแดนใต้อาณัติของตน<sup id="cite_ref-cudworth-2007_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-cudworth-2007-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-salmon-2008_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-salmon-2008-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ "รัฐเป็นชุมชนของมนุษย์ที่ (ประสบความสำเร็จในการ) อ้างสิทธิ์ผูกขาดการใช้อำนาจทางกายภาพอย่างถูกต้องตามกฎหมายภายใต้ดินแดนของตน"<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>เนื่องจากผู้คนมักสับสนถึงความหมายระหว่างคำว่า "รัฐ" กับ "ชาติ" อยู่อย่างเสมอ ดังนั้นนิยามของคำว่ารัฐจึงต้องแยกออกจากนิยามของคำว่าชาติอย่างชัดเจน โดยปกติแล้ว "รัฐ" หมายถึงหน่วยงานทางการเมืองที่มี<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำนาจอธิปไตย">อำนาจอธิปไตย</a>เหนือดินแดนที่กำหนด และมีลักษณะที่เป็น "นามธรรมทางการเมือง-กฎหมาย" มากกว่า ขณะที่นิยามของคำว่า "ชาติ" จะยึดโยงอยู่กับอัตลักษณ์ทางการเมือง ปัจจัยทางวัฒนธรรม หรือในเชิงประวัติศาสตร์เสียมากกว่า ที่สำคัญคำว่า "ชาติ" มิใช่สิ่งที่มีคุณลักษณะของความเป็นองค์กร เช่น ขอบเขตทางภูมิศาสตร์ ผู้มีอำนาจ หรือเจ้าพนักงาน และจะไม่มีการอ้างสิทธิ์ใด ๆ ในการผูกขาดการใช้อำนาจอย่างถูกต้องตามกฎหมายเหนือประชาชนของตน<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ขณะที่รัฐมีทุกอย่างดังที่เวเบอร์ได้ระบุไว้ ตัวอย่างของรัฐที่ไม่มีการผูกขาดอำนาจการใช้ความรุนแรงสามารถเห็นได้จากกลุ่มประเทศในภูมิภาคแอฟริกา ซึ่งมีความอ่อนแอและขาดประสิทธิภาพในการปกครองตนเองเป็นอย่างมากเนื่องจากขาดปัจจัยอย่างการทำ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1" title="สงคราม">สงคราม</a>กับรัฐภายนอกต่างจากกลุ่มประเทศในภูมิภาคยุโรป<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> เราไม่ควรสับสนระหว่างคำว่ารัฐกับรัฐบาลเนื่องจาก "รัฐบาล" คือ องค์กรที่ได้รับมอบหมายอำนาจให้ดำเนินกิจการใด ๆ ก็ตามในนามของรัฐ รัฐไม่ควรสับสนกับสังคมเพราะ "สังคม" หมายถึง กลุ่มองค์กรที่ถูกจัดตั้งขึ้นผ่านขบวนการเคลื่อนไหวและความเป็นปัจเจกอย่างอิสระ โดยไม่พยายามที่จะตกอยู่ภายใต้อิทธิพลหรือการครอบงำของรัฐ </p><p>นอยเบอร์เกอร์ (Neuberger) ได้เสนอนิยามของคำว่ารัฐที่ต่างไปจากของเวเบอร์เล็กน้อย โดยที่ยังคำนึงถึงคุณลักษณะของความเป็นชาติอยู่เสมอ: รัฐ หมายถึง "การแสดงออกถึงศักยภาพในการรักษาเสถียรภาพของความเป็น (ชาติ) ด้วยความจำเป็นอย่างมั่นคงและถาวร"<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>นิยามของคำว่ารัฐยังคงขึ้นอยู่กับการตั้งคำถามว่ารัฐเกิดขึ้นมาได้อย่างไรและด้วยเหตุอันใด มุมมองแบบสัญญาประชาคมเสนอว่ารัฐเกิดขึ้นมาก็เพื่อให้ประชาชนทุกคนสามารถเข้าถึงผลประโยชน์ของตนจากการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นในสังคมได้<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> หากไม่มีรัฐก็จะเกิดความวุ่นวายขึ้นในสังคม<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ในมุมมองของนักทฤษฎีสัญญาประชาคมมองว่าบทบาทของรัฐจะต้องมุ่งเน้นไปที่การจัดสรรอำนาจและแก้ไขความขัดแย้งในสังคมเพื่อผลประโยชน์ระหว่างบุคคลภายในรัฐ กลับกันในมุมมองของนักปกครองกลับมองว่ารัฐจะต้องมุ่งเน้นไปที่การแก้ไขความไม่ลงรอยกันระหว่างผลประโยชน์ของประชาชนกับผลประโยชน์ของรัฐ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชาลส์ ทิลลี (ไม่มีหน้านี้)">ชาลส์ ทิลลี</a> (Charles Tilly) ได้นำเสนอไปไกลถึงขนาดนิยามว่ารัฐก็ "เปรียบเสมือนองค์กรอาชญากรรมรูปแบบหนึ่งที่คิดจะขู่กรรโชกทรัพย์เราอยู่ตลอดเวลา"<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ทิลลียังเสริมอีกว่ารัฐประกันความคุ้มครองจากตัวเองแก่ประชาชน<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และตั้งคำถามกลับว่าทำไมประชาชนถึงจะต้องไว้ใจรัฐ เพราะในเมื่อประชาชนด้วยกันก็ยังมิอาจไว้วางใจซึ่งกันและกันได้ </p><p>ทิลลีได้ให้คำนิยามกับรัฐต่างๆ ว่าเป็น "องค์กรที่บีบบังคับซึ่งแยกตัวออกจากครัวเรือนหรือกลุ่มเครือญาติเพื่อใช้เรียงลำดับความสำคัญที่ชัดเจนในบางประเด็นเหนือองค์กรอื่น ๆ ทั้งหมดภายในดินแดนที่กว้างขวาง"<sup id="cite_ref-Tilly-1992_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tilly-1992-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> รัฐชาติในที่นี้มิได้หมายถึงเพียงแค่นครรัฐ รัฐโลกวิสัย หรือจักรวรรดิ สำหรับทิลลีร่องรอยของความเป็นรัฐปรากฎให้เห็นในประวัติศาสตร์มนุษยชาติตั้งแต่ 6,000 ปีก่อนคริสตกาลผ่านหลักฐานชั้นต้นอย่างบันทึกทางโบราณคดี และเริ่มปรากฎให้เห็นในยุโรปราว ค.ศ. 990 แต่โดดเด่นขึ้นเป็นพิเศษราว ๆ ค.ศ. 1490 เป็นต้นไป ทิลลีได้กำหนด "กิจกรรมขั้นต่ำที่จำเป็น" ของรัฐไว้ดังนี้: </p> <ol><li><b>การทำสงคราม</b> – "การกำจัดหรือทำให้อิทธิพลของคู่แข่งของตนลดลง"</li> <li><b>การสร้างรัฐ</b> – "การกำจัดหรือทำให้คู่แข่งตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของตน"</li> <li><b>การป้องกัน</b> – "การกำจัดหรือทำให้ศัตรูของรัฐต้องยินยอม"</li> <li><b>การสกัดกั้น</b> – "การได้มาซึ่งปัจจัยในการดำเนินกิจกรรมสามประการแรก"</li> <li><b>การตัดสินใจ</b> – "การระงับข้อพิพาทที่เกิดขึ้นในหมู่ประชาชน"</li> <li><b>การกระจายสินค้า</b> – “การแทรกแซงการจัดสรรสินค้าเพื่อผลประโยชน์ระยะยาวของประชาชน”</li> <li><b>การผลิต</b> – "การควบคุมการสร้างหรือการแปรรูปสินค้าและบริการเพื่อตอบสนองต่อความต้องการของประชาชน"<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Tilly-19853_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tilly-19853-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ol> <p>ที่สำคัญคือทิลลีชี้ให้เห็นว่าสงครามเป็นส่วนสำคัญต่อการสร้างรัฐแต่ก็สามารถทำลายรัฐได้ในเวลาเดียวกัน<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>คำจำกัดความทางวิชาการสมัยใหม่ของรัฐมักควบรวมเกณฑ์ที่ว่ารัฐจะต้องได้รับการยอมรับจากประชาคมระหว่างประเทศ<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ความคิดแบบเสรีนิยมเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่เป็นไปได้ของรัฐโลกวิสัยดังคำกล่าวของ <a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99_%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81" title="จอห์น ล็อก">จอห์น ล็อก</a> (John Locke) ที่ว่า เป้าหมายของ "รัฐ" หรือ "เครือจักรภพ" คือ "การรักษาทรัพย์สิน" (ความเรียงที่สองว่าด้วยการปกครอง) โดยที่คำว่า "ทรัพย์สิน" ในงานของล็อกมิได้เจาะจงเพียงแค่ทรัพย์สินส่วนบุคคลแต่เพียงเท่านั้นแต่ยังรวมถึงชีวิตและเสรีภาพ ด้วยเหตุนี้รัฐจึงเป็นรากฐานสำคัญต่อการรักษาไว้ซึ่งการดำเนินกิจการร่วมกันทางสังคม โดยสร้างแรงจูงใจผ่านการสร้างความมั่งคั่งเพื่อมอบหลักประกันทั้งในด้านของการคุ้มครองชีวิต เสรีภาพ และทรัพย์สินส่วนบุคคลของประชาชน <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A1_%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%98" title="อดัม สมิธ">อดัม สมิธ</a> (Adam Smith) เสนอว่าการจัดสรรทรัพยากรเพื่อ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%8C_(%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="สาธารณประโยชน์ (เศรษฐศาสตร์) (ไม่มีหน้านี้)">สาธารณประโยชน์</a>ถือเป็นบทบาทหลักที่รัฐพึงต้องปฏิบัติ<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> เนื่องจากสินค้าเหล่านี้อาจมิได้รับการจัดสรรอย่างเพียงพอ ทิลลีได้ท้าทายต่อลักษณะของความเป็นรัฐว่าเป็นผลที่เกิดขึ้นจากผลพวงของหลักสัญญาประชาคมหรือการดำเนินกิจการภายใต้เศรษฐกิจแบบตลาดเสรี โดยเขามองว่ารัฐมีลักษณะคล้ายกับไม้กางเขนที่ทำหน้าที่คุ้มครองประชาชนผ่านโครงสร้างของรูปแบบกลุ่มอาชญากร<sup id="cite_ref-Tilly-19852_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tilly-19852-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ขณะที่นักเศรษฐศาสตร์กับนักปรัชญาการเมืองได้วิพากษ์ถึงแนวโน้มการผูกขาดโดยรัฐ<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ตัวอย่างเช่น <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="รอเบิร์ต โนซิก (ไม่มีหน้านี้)">รอเบิร์ต โนซิก</a> (Robert Nozick) ได้ให้เหตุผลว่าการใช้ความรุนแรงโดยธรรมชาติมีแนวโน้มที่จะนำไปสู่การผูกขาดซึ่งอำนาจรัฐ<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ปัญหาที่ทำให้เกิดความสับสนระหว่างข้อนิยามของคำว่า "รัฐ" กับ "รัฐบาล" คือมักถูกใช้เป็นคำพ้องความหมายในการสนทนาทั่วไปหรือแม้แต่วาทกรรมทางวิชาการบางหัวข้อ สรุปแล้วคำนิยามของรัฐชาติถือว่าเป็นตัวแสดงที่มิได้มีตัวตนทางกายภาพตามคุณลักษณะของ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="กฎหมายระหว่างประเทศ">กฎหมายระหว่างประเทศ</a> ขณะที่รัฐบาลถือเป็นองค์กรที่ได้รับการจัดตั้งขึ้นโดยประชาชน<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับรัฐบาลคือการทำหน้าที่เป็นตัวแสดงและหน่วยงานที่ได้รับมอบหมายอำนาจการบริหารงานราชการ<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="องค์ประกอบของรัฐ"><span id=".E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.84.E0.B9.8C.E0.B8.9B.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.81.E0.B8.AD.E0.B8.9A.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90"></span>องค์ประกอบของรัฐ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=3" title="แก้ไขส่วน: องค์ประกอบของรัฐ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>คำนิยามที่เป็นที่ยอมรับโดยทั่วไปอีกประการหนึ่งของรัฐคือคำนิยามที่ระบุไว้ใน<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%82%E0%B8%AD" title="อนุสัญญากรุงมอนเตวิเดโอ">อนุสัญญากรุงมอนเตวิเดโอ</a>ว่าด้วยสิทธิและหน้าที่ของรัฐในปี ค.ศ. 1933 ที่กำหนดว่า "องค์ประกอบของรัฐชาติในฐานะตัวแสดงหนึ่งตามคุณลักษณะของ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="กฎหมายระหว่างประเทศ">กฎหมายระหว่างประเทศ</a>จะต้องมีองค์ประกอบดังต่อไปนี้: </p> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ประชากร">ประชากร</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99" title="ดินแดน">ดินแดน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5" title="รัฐบาล">รัฐบาล</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำนาจอธิปไตย">อำนาจอธิปไตย</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="รัฐกับประชากร"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B8.9B.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.8A.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.A3"></span>รัฐกับประชากร</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=4" title="แก้ไขส่วน: รัฐกับประชากร"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ประชากร">ประชากร</a></div> <p>รัฐเป็นสิ่งที่ช่วยชี้ให้เห็นถึงความต่างระหว่างคำว่า "ชาติ" กับ "รัฐชาติ" ออกมาอย่างชัดเจน คำว่า "<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ชาติ">ชาติ</a>" (nation) หมายถึงชุมชนทางวัฒนธรรมและการเมืองโดยประชาชน ขณะที่คำว่า "<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="รัฐชาติ">รัฐชาติ</a>" (nation state) หมายถึงดินแดนที่มีกลุ่มประชากรซึ่งมีชาติพันธุ์เดียวกันและเกี่ยวโยงกับรัฐใดรัฐหนึ่งโดยเฉพาะ </p><p>ขณะที่ "ประชากร" หมายถึง กลุ่มบุคคลผู้ซึ่งอยู่ภายใต้การปกครองของ<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ชาติ">ชาติ</a>นั้น ๆ ที่มารวมตัวกันอยู่ในพื้นที่หรือดินแดนเดียวกันไม่ว่าบุคคลในชาตินั้นจะมีเชื้อชาติเดียวกันหรือไม่ก็ตาม แม้ว่าโลกในศตวรรษที่ 21 จะถือว่ารัฐมีศักยภาพในการเชื่อมโยงพลเมืองภายใต้การปกครองของตนเข้าไว้ด้วยกันแต่ก็มิได้หมายความว่าจุดมุ่งหมายดังกล่าวจะประสบความสำเร็จหรือเป็นเช่นนั้นอยู่เสมอไป หากรัฐหลาย ๆ รัฐสามารถรวมตัวกันให้กลายเป็นประเทศเดียวกันได้ รัฐเหล่านั้นจะถูกเรียกว่า <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐประชาชาติ (ไม่มีหน้านี้)">รัฐประชาชาติ</a> (national state) หรือ <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="รัฐชาติ">รัฐชาติ</a> (nation state) นอกจากนี้ยังมีแนวคิดในเรื่องของ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สัญชาติ">สัญชาติ</a>ที่ทำหน้าที่ระบุว่าบุคคลคนนั้นเป็นพลเมืองของรัฐใดไม่ว่าอำนาจอธิปไตยในการปกครองของรัฐดังกล่าวจะครอบคลุมมากกว่าชาติใดชาติหนึ่งหรือไม่ก็ตาม </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="รัฐกับดินแดน"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B8.94.E0.B8.B4.E0.B8.99.E0.B9.81.E0.B8.94.E0.B8.99"></span>รัฐกับดินแดน</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=5" title="แก้ไขส่วน: รัฐกับดินแดน"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99" title="ดินแดน">ดินแดน</a>ทำหน้าที่ในการกำหนดขอบเขตอำนาจอธิปไตยทางภูมิศาสตร์ของแต่ละรัฐ หลักการสำคัญของความเป็นรัฐชาติสมัยใหม่คือจะต้องมีอาณาเขตหรือดินแดนที่ตั้งอย่างชัดเจนไม่ว่าจะทั้งในทางบก ทางทะเล หรือในทางอากาศ บทบัญญัติของหลักการดังกล่าวเรียกว่า "<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="สิทธิโดยแผ่นดิน">สิทธิโดยแผ่นดิน</a>" </p><p>การกำหนดเขตแดนมิใช่ปัญหาหลักสำหรับ "รัฐโบราณ" หรือ "รัฐจารีต" แต่สำหรับรัฐชาติสมัยใหม่ที่มีอายุยังน้อยก็ยังคงมีปัญหาอยู่บ้างหลายประการกรณีตัวอย่างเช่น การที่อดีตรัฐอาณานิคมหลายรัฐได้รับดินแดนเพิ่มจากเดิมใน<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="สมัยหลังอาณานิคม (ไม่มีหน้านี้)">สมัยหลังอาณานิคม</a>หรือยิ่งไปกว่านั้นในกรณีของ<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%95" title="รัฐหลังสหภาพโซเวียต">อดีตประเทศ</a>ที่เคยอยู่ภายใต้อิทธิพลของ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%95" title="สหภาพโซเวียต">สหภาพโซเวียต</a> เป็นต้น นอกจากนี้การพูดคุยกันถึงองค์ประกอบบางประการของการแบ่งเขตแดนก็ยังคงได้รับการถกเถียงในแวดวงวิชาการอยู่อย่างสม่ำเสมอ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="รัฐกับรัฐบาล"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.9A.E0.B8.B2.E0.B8.A5"></span>รัฐกับรัฐบาล</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=6" title="แก้ไขส่วน: รัฐกับรัฐบาล"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5" title="รัฐบาล">รัฐบาล</a></div> <p>รัฐสามารถแยกความแตกต่างออกจาก<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5" title="รัฐบาล">รัฐบาล</a>ได้ตรงที่ว่า "รัฐ" คือ องค์กร ขณะที่ "รัฐบาล" คือ กลุ่มบุคคลที่เจาะจงโดยเฉพาะ โดยมี<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำมาตยาธิปไตย">ระบบราชการ</a>ที่ควบคุมกลไกในการดำเนินกิจการของรัฐนั้น ๆ ในช่วงเวลาหนึ่ง<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-flint-taylor-137_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-flint-taylor-137-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> กล่าวคือรัฐบาลเป็นเครื่องมือในการใช้อำนาจรัฐ รัฐแต่ละรัฐจะได้รับการบริหารงานโดยรัฐบาลต่าง ๆ ที่สืบทอดกันอย่างต่อเนื่อง<sup id="cite_ref-flint-taylor-137_46-1" class="reference"><a href="#cite_note-flint-taylor-137-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> รัฐเป็นวัตถุทางสังคมที่ไม่มีสาระสำคัญและไม่มีรูปแบบทางกายภาพ ขณะที่รัฐบาลเป็นกลุ่มบุคคลที่มีอำนาจในการดำเนินกิจการในฐานะรัฐบางประการ<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>รัฐบาลที่สืบทอดกันมาในแต่ละสมัยประกอบไปด้วยกลุ่มบุคคลที่มีความเชี่ยวชาญและมีสิทธิพิเศษในการผูกขาดการตัดสินใจทางการเมืองโดยปราศจากการต่อรองทางอำนาจจากองค์กรใดองค์กรหนึ่งหรือประชาชน </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="องค์กรทางการเมืองและกฎหมาย"><span id=".E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.84.E0.B9.8C.E0.B8.81.E0.B8.A3.E0.B8.97.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B9.80.E0.B8.A1.E0.B8.B7.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B9.81.E0.B8.A5.E0.B8.B0.E0.B8.81.E0.B8.8E.E0.B8.AB.E0.B8.A1.E0.B8.B2.E0.B8.A2"></span>องค์กรทางการเมืองและกฎหมาย</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=7" title="แก้ไขส่วน: องค์กรทางการเมืองและกฎหมาย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>องค์กรทางการเมืองและกฎหมายมีวัตถุประสงค์ก็เพื่อรับประกันสถานภาพและความมั่นคงของอำนาจอธิปไตยภายใต้เขตแดนของประเทศนั้น ๆ องค์กรนี้มีลักษณะสำคัญอยู่ทั้งหมดสามประการ ได้แก่: </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="สถานภาพเชิงศีลธรรม"><span id=".E0.B8.AA.E0.B8.96.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B8.A0.E0.B8.B2.E0.B8.9E.E0.B9.80.E0.B8.8A.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B8.A8.E0.B8.B5.E0.B8.A5.E0.B8.98.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.A1"></span><b>สถานภาพเชิงศีลธรรม</b></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=8" title="แก้ไขส่วน: สถานภาพเชิงศีลธรรม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>รัฐเป็นองค์กรที่มี<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4" title="สิทธิ">สิทธิ</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำนาจอธิปไตย">อำนาจ</a>ในการดำรงอยู่ด้วยตัวของมันเองและเป็นอิสระต่อกันภายใต้<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบอบระหว่างประเทศ (ไม่มีหน้านี้)">ระบอบระหว่างประเทศ</a>โดยเฉพาะอย่างยิ่งสิทธิ์ในการปกครองตนเอง การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นภายในองค์ประกอบหลักของรัฐที่มีลักษณะเป็นแบบถาวรจะต้องไม่ส่งผลกระทบต่อเสถียรภาพหรือระยะเวลาในการดำเนินการตัดสินใจของรัฐนั้น ๆ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="อำนาจอธิปไตย"><span id=".E0.B8.AD.E0.B8.B3.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B8.88.E0.B8.AD.E0.B8.98.E0.B8.B4.E0.B8.9B.E0.B9.84.E0.B8.95.E0.B8.A2"></span><b>อำนาจอธิปไตย</b></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=9" title="แก้ไขส่วน: อำนาจอธิปไตย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำนาจอธิปไตย">อำนาจอธิปไตย</a></div> <p>รัฐจะต้องมีอำนาจอธิปไตยในการปกครองตนเอง การได้มาซึ่งอำนาจอธิปไตยจะต้องไม่ขึ้นอยู่กับการดำเนินการจากรัฐอื่นแต่อย่างใดและจะต้องไม่มีกลุ่มหรือองค์กรทางสังคมใดที่มีอำนาจเหนือไปกว่ารัฐ ขอบเขตอำนาจอธิปไตยโดยรัฐจะต้องครอบคลุมทั้งระบอบภายในและระบอบระหว่างประเทศ<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> จะในฐานะรัฐเดี่ยวหรือรัฐสหพันธ์ก็ตาม<sup id="cite_ref-:0_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และอำนาจอธิปไตยก็สามารถถูกจำกัดได้มากน้อยเพียงใดก็ได้ผ่านความสมัครใจ ตัวอย่างเช่น <a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%81" title="หมู่เกาะคุก">หมู่เกาะคุก</a> และ <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%A7" title="ประเทศนีวเว">ประเทศนีวเว</a> ที่ต้องการสิทธิในการดำเนินนโยบายต่างประเทศด้วยตนเอง โดยปราศจากอำนาจการตัดสินใจของ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C" title="ประเทศนิวซีแลนด์">ประเทศนิวซีแลนด์</a> เป็นต้น </p><p>ตามหลักการของ <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="มัคส์ เวเบอร์">มัคส์ เวเบอร์</a> เพื่อให้ได้มาซึ่งสิทธิและความชอบธรรมในการปกครองรัฐจะต้อง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การผูกขาดความรุนแรง (ไม่มีหน้านี้)">ผูกขาดอำนาจในการใช้ความรุนแรง</a> เช่น กิจการของกองทัพ ตำรวจ หรือ อำนาจตุลาการ ที่จะต้องอยู่ภายใต้การดำเนินการและบริหารงานโดยรัฐบาล การใช้อํานาจโดยรัฐสามารถแบ่งออกได้อย่างกว้าง ๆ เป็นทั้งหมดสองประเภทดังนี้: </p> <ul><li><b>อํานาจในการจัดระเบียบสังคม:</b> รัฐสามารถควบคุมกิจกรรมและบทบาทของพลเมืองที่อาศัยอยู่ในดินแดนภายใต้อธิปไตยของตนได้ผ่านการใช้อำนาจนิติบัญญัติหรือในทางกฎหมาย</li> <li><b>อํานาจในการริเริ่มบทบาทการบริหารงานราชการภายในพื้นที่:</b> ตัวอย่างเช่น รัฐสามารถออกแบบและบริหารนโยบายที่เกี่ยวข้องกับสินค้าและการให้บริการแก่ชุมชนได้ โดยบทบาทดังกล่าวมีอิทธิพลสําคัญอย่างมากต่อรัฐที่ปกครองด้วย<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ประชาธิปไตย">ระบอบประชาธิปไตย</a>นับตั้งแต่คริสตศตวรรษที่ 19</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="รูปแบบของรัฐ"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B9.E0.B8.9B.E0.B9.81.E0.B8.9A.E0.B8.9A.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90"></span>รูปแบบของรัฐ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=10" title="แก้ไขส่วน: รูปแบบของรัฐ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ชาลส์ ทิลลี จำแนกรูปแบบของรัฐไว้ทั้งหมดสี่ประเภทดังนี้ ได้แก่ จักรวรรดิ รัฐโลกวิสัย นครรัฐ และรัฐชาติ ตามความเห็นของ <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5_%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B9%8C_(%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ไมเคิล แมนน์ (นักสังคมวิทยา) (ไม่มีหน้านี้)">ไมเคิล แมนน์</a> (Michael Mann) หน้าที่หลักอันเป็นหลักการสากลของรัฐมีทั้งสิ้นสี่ประการ ได้แก่: </p> <ol><li>การรักษาความสงบเรียบร้อยและความมั่นคงภายในชาติ</li> <li>การปกป้องประเทศจากการรุกรานทางการทหาร</li> <li>การทำนุบำรุงรักษาไว้ซึ่งโครงสร้างพื้นฐานทางการสื่อสาร</li> <li>การดำเนินนโยบายกระจายรายได้ทางเศรษฐกิจ<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ol> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%9F_%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="โจเซฟ โคโลเมอร์ (ไม่มีหน้านี้)">โจเซฟ โคโลเมอร์</a> (Josep Colomer) ชี้ให้เห็นถึงความต่างระหว่างคุณลักษณะของจักรวรรดิกับรัฐไว้ดังนี้: </p> <ol><li>จักรวรรดิมีอาณาเขตที่กว้างขวางกว่ารัฐอย่างชัดเจน</li> <li>จักรวรรดิมีอาณาเขตที่ไม่ชัดเจนหรือถาวร ขณะที่รัฐมีขอบเขตที่ชัดเจนและมั่นคง</li> <li>จักรวรรดิมี "ศูนย์กลางทางอำนาจที่หลากหลาย โดยไม่ขึ้นตรงกับดินแดนใดดินแดนหนึ่ง" ขณะที่รัฐมี "ศูนย์กลางทางอำนาจสูงสุดเหนือดินแดนและประชากรภายใต้การปกครองของตนทั้งปวง"</li> <li>จักรวรรดิมีขอบเขตอำนาจตุลาการที่ทับซ้อนกันหลายระดับ ขณะที่รัฐผูกขาดอำนาจตุลาการแต่เพียงผู้เดียวและมีการบังคับใช้กฎหมายที่เป็นมาตรฐานเดียวกันทั้งหมด<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ol> <p>ตามการจำแนกของ <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5_%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ไมเคิล เฮกเตอร์ (ไม่มีหน้านี้)">ไมเคิล เฮกเตอร์</a> (Michael Hechter) และ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1_%E0%B9%84%E0%B8%AD._%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิลเลียม ไอ. บริวสไตน์ (ไม่มีหน้านี้)">วิลเลียม บริวสไตน์</a> (William Brustein) รัฐชาติสมัยใหม่มีคุณลักษณะที่แตกต่างจาก "สันนิบาตแห่งนครรัฐอิสระ จักรวรรดิ สมาพันธรัฐ และสหพันธรัฐตามระบอบประชาธิปไตย" สี่ประการดังนี้: </p> <ol><li>รัฐชาติสมัยใหม่จะต้องแสวงหาความสำเร็จในการขยายอำนาจและควบรวมดินแดนของตนให้อยู่ภายใต้การปกครองเดียวกัน</li> <li>รัฐชาติสมัยใหม่จะต้องประสบความสำเร็จในการควบคุมกิจกรรมทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อนภายใต้ขอบเขตอำนาจอธิปไตยของตน</li> <li>รัฐชาติสมัยใหม่จะต้องสถาปนาสถาบันการปกครองที่แยกออกจากสถาบันทางสังคมรูปแบบอื่นออกอย่างชัดเจน</li> <li>ผู้ถืออำนาจการปกครองของรัฐชาติสมัยใหม่มีศักยภาพในการผูกขาดอำนาจการใช้ความรุนแรงแต่เพียงผู้เดียว<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ol> <p><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ปรัชญาการเมือง">นักปรัชญาการเมือง</a>อาจจำแนกรัฐต่าง ๆ ว่าเป็น "<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A" title="รัฐเอกราช">รัฐอธิปไตย</a>" ก็ต่อเมื่อรัฐเหล่านั้นมิได้ขึ้นตรงหรืออยู่ภายใต้อำนาจการปกครองจากรัฐอื่น ๆ ทั้งในเชิง<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำนาจอธิปไตย">อำนาจอธิปไตย</a>ภายนอกหรือ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%87%E0%B8%B3" title="การใช้อำนาจครอบงำ">การใช้อำนาจครอบงำ</a><sup id="cite_ref-Marek_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-Marek-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> รูปแบบของรัฐที่เกิดจากการรวมตัวกันอยู่เป็นหลาย ๆ รัฐเรียกว่า "<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สหพันธรัฐ">สหพันธรัฐ</a>" เป็นรูปแบบของรัฐที่การบังคับใช้อำนาจอธิปไตยและ<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B8%8D" title="รัฐธรรมนูญ">รัฐธรรมนูญ</a>ขึ้นอยู่กับรัฐบาลส่วนกลางแห่งสหพันธ์ (คล้ายกับ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สมาพันธรัฐ">ระบอบสมาพันธรัฐ</a>ของ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C" title="ประเทศสวิตเซอร์แลนด์">สมาพันธรัฐสวิส</a>) รูปแบบของรัฐดังกล่าวมีความแตกต่างจากรัฐอธิปไตยทั่วไปตรงที่รัฐย่อยในแต่ละรัฐนั้น ๆ ได้ถ่ายโอนอำนาจอธิปไตยบางส่วนของตนไปขึ้นตรงกับ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90#รัฐบาลสหพันธ์" title="สหพันธรัฐ">รัฐบาลสหพันธ์</a>อย่างสมบูรณ์<sup id="cite_ref-oxford-state_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-oxford-state-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ในบางกรณีเราสามารถจำแนกรูปแบบต่าง ๆ ของรัฐได้อย่างง่าย ๆ ตามองค์ประกอบหรือจุดเด่นที่พบเห็นได้ชัด แนวคิดเกี่ยวกับรัฐในทางทฤษฎีหรือในอุดมคติซึ่งยึดโยงกับความเป็น "ชาติ" ได้รับความนิยมอย่างมากในยุโรปช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 20 แต่ไม่ค่อยเกิดขึ้นในภูมิภาคอื่นหรือในช่วงเวลาไล่เลี่ยกัน ในทางตรงกันข้ามรัฐบางรัฐมีความพยายามที่จะสร้างคุณธรรมผ่านการสร้างความหลากหลายทางเชื้อชาติหรือ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐข้ามชาติ (ไม่มีหน้านี้)">ข้ามชาติ</a> (เช่นในกรณีของ<a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2-%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5" title="จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี">จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี</a>กับ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%95" title="สหภาพโซเวียต">สหภาพโซเวียต</a>เป็นต้น) ซึ่งได้เน้นย้ำให้เห็นถึงคุณลักษณะที่เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของพลเมืองทุกคนผ่านการนำเสนอในรูปแบบของ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อัตตาธิปไตย">ระบอบอัตตาธิปไตย</a> <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="เทวสิทธิราชย์">ความชอบธรรมของกษัตริย์</a>หรือ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C" title="อุดมการณ์">อุดมการณ์ทางการเมือง</a> ส่วนรัฐที่ปกครองด้วย<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ลัทธิฟาสซิสต์">ระบอบฟาสซิสต์</a>หรือ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ลัทธิอำนาจนิยม">ระบอบอำนาจนิยม</a>มักส่งเสริมแนวคิดในเรื่อง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="การเหยียดเชื้อชาติเชิงชีวภาพ (ไม่มีหน้านี้)">ความเหนือกว่าทางเชื้อชาติ</a><sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> รัฐที่นิยมชมชอบในระบอบดังกล่าวอาจนำแนวคิดในเรื่องของความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันหรือการไม่แบ่งแยกมานำเสนอ: เช่นระบอบการปกครองแบบ <i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Res_publica" class="extiw" title="en:Res publica">res publica</a></i> ของ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93" title="โรมโบราณ">โรมโบราณ</a> กับ <i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Rzeczpospolita" class="extiw" title="en:Rzeczpospolita">Rzeczpospolita</a></i> ของ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%9E%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C%E2%80%93%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="เครือจักรภพโปแลนด์–ลิทัวเนีย">เครือจักรภพโปแลนด์–ลิทัวเนีย</a> ซึ่งระบอบที่กล่าวมาข้างตนยังมีอิทธิพลสำคัญต่อรูปแบบการปกครองของ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สาธารณรัฐ">สาธารณรัฐ</a>สมัยใหม่มาจนถึงปัจจุบัน </p><p>แนวคิดที่ว่าด้วย "<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A2" title="รัฐโลกวิสัย">รัฐฆราวาส</a>" ซึ่งคอยทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางของศาสนา หรือ "<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="นครรัฐ">นครรัฐ</a>" ที่มีขนาดค่อนข้างเล็ก ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นรูปแบบการปกครองที่ค่อนข้างแพร่หลายและประสบความสำเร็จมาตั้งแต่สมัยโบราณ<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ได้ถูกลดทอนบทบาทและความสำคัญลงในยุคร่วมสมัย นครรัฐขนาดเล็กที่ยังมีเอกราชและอธิปไตยเป็นของตนในโลกสมัยใหม่ ได้แก่ <a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="นครรัฐวาติกัน">นครรัฐวาติกัน</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%81" title="ประเทศโมนาโก">ราชรัฐโมนาโก</a> และ <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ประเทศสิงคโปร์">สาธารณรัฐสิงคโปร์</a> รวมถึงนครรัฐที่รวมตัวกันอยู่ในรูปแบบของสหพันธรัฐตัวอย่างเช่น <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B5" title="รัฐของประเทศเยอรมนี">รัฐของประเทศเยอรมนี</a> หรืออาจเป็นเขตปกครองตนเองที่อยู่ภายใต้อำนาจอธิปไตยที่จำกัดในระดับหนึ่งตัวอย่างเช่น <a href="/wiki/%E0%B8%AE%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%87" title="ฮ่องกง">ฮ่องกง</a> <a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ยิบรอลตาร์">ยิบรอลตาร์</a> และ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A7%E0%B8%95%E0%B8%B2" title="เซวตา">เซวตา</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแบ่งแยกเมือง (ไม่มีหน้านี้)">การแบ่งแยกเมือง</a>หรือการสร้างนครรัฐใหม่ (ทั้งในรูปแบบของรัฐอธิปไตยหรือสหพันธรัฐ) ก็ยังคงมีการหารือกันอยู่ตลอดในช่วงต้นของศตวรรษที่ 21 เช่นในกรณีของ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแบ่งแยกกรุงลอนดอน (ไม่มีหน้านี้)">กรุงลอนดอน</a> เป็นต้น </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="รัฐกับภาคประชาสังคม"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B8.A0.E0.B8.B2.E0.B8.84.E0.B8.9B.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.8A.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.B1.E0.B8.87.E0.B8.84.E0.B8.A1"></span>รัฐกับภาคประชาสังคม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=11" title="แก้ไขส่วน: รัฐกับภาคประชาสังคม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ในความคิดทางการเมืองแบบคลาสสิกรัฐถูกระบุว่าเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนการเมือง สังคมการเมือง และ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ประชาสังคม">ภาคประชาสังคม</a> ขณะที่ความคิดทางการเมืองสมัยใหม่ทำให้<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="รัฐชาติ">รัฐชาติ</a>กลายเป็นสิ่งที่โดดเด่นขึ้นมาในฐานะรูปแบบของสังคมการเมืองภาคประชาสังคมและในรูปแบบของสังคมเศรษฐกิจ<sup id="cite_ref-zaleski_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-zaleski-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ดังนั้นแล้วความเป็นรัฐชาติในชุดความคิดแบบสมัยใหม่ย่อมต้องขัดแย้งกับความเป็นภาคประชาสังคมอย่างแน่นอน<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%AD_%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B5" title="อันโตนีโอ กรัมชี">อันโตนีโอ กรัมชี</a> (Antonio Gramsci) เชื่อว่าภาคประชาสังคมเป็นรากฐานที่สำคัญต่อกิจกรรมทางการเมือง เช่น การสร้างอัตลักษณ์ การต่อสู้ทางอุดมการณ์ การจัดกิจกรรมโดยกลุ่มปัญญาชน หรือ <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%87%E0%B8%B3" title="การใช้อำนาจครอบงำ">การใช้อำนาจครอบงำ</a> และภาคประชาสังคมเองก็ทำหน้าที่เป็นจุดเชื่อมโยงให้กับขอบเขตทางเศรษฐกิจและการเมือง สิ่งที่เกิดขึ้นจากการกระทำร่วมกันของภาคประชาสังคม กรัมชีเรียกสิ่งนี้ว่า "สังคมการเมือง" โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของแนวคิดเรื่องรัฐในฐานะการเมืองว่าการเมืองมิใช่กระบวนการรูปแบบเดียวของการจัดการทางการเมือง แต่เป็นการที่กิจกรรมขององค์กรภาคประชาสังคมที่กำหนดเงื่อนไขกิจกรรมของพรรคการเมืองหรือสถาบันของรัฐ และในทางกลับกันภาคประชาสังคมก็ถูกกำหนดโดยกิจกรรมรูปแบบเหล่านั้นอีกทอดหนึ่ง<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ขณะที่ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B9%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="หลุยส์ อัลตูแซร์ (ไม่มีหน้านี้)">หลุยส์ อัลตูแซร์</a> (Louis Althusser) มีความเห็นแย้งว่าองค์กรภาคประชาสังคมเช่น <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="คริสตจักร">โบสถ์</a> <a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99" title="โรงเรียน">โรงเรียน</a> และ<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A7" title="ครอบครัว">ครอบครัว</a> เป็นส่วนหนึ่งของ "กลไกรัฐเชิงอุดมการณ์" ซึ่งเติมเต็ม "กลไกรัฐที่กดขี่" (เช่น ตำรวจและทหาร) ในการสร้างความสัมพันธ์ทางสังคม<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="เยือร์เกิน ฮาแบร์มาส (ไม่มีหน้านี้)">เยือร์เกิน ฮาแบร์มาส</a> (Jürgen Habermas) ชี้ให้เห็นถึง<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B0" title="ปริมณฑลสาธารณะ">ปริมณฑลสาธารณะ</a>ว่ามีความแตกต่างไปจากปริมณฑลทั่วไปทั้งในทางเศรษฐกิจและการเมือง<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>หากพิจารณาถึงบทบาทของกลุ่มก้อนทางสังคมในจำนวนที่หลากหลาย การพัฒนานโยบายสาธารณะและการเชื่อมโยงระหว่างระบบราชการโดยรัฐกับสถาบันอื่น ๆ การระบุขอบเขตของรัฐอย่างกว้าง ๆ จึงกลายเป็นเรื่องยากมากขึ้น <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%8A%E0%B8%99" title="การโอนกิจการของรัฐเป็นของเอกชน">การแปรรูป</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="การโอนมาเป็นของรัฐ">การโอนกิจการของเอกชนมาเป็นของรัฐ</a> รวมถึงการสร้างหน่วยงาน<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="กฎระเบียบ (ไม่มีหน้านี้)">กำกับดูแล</a>ขึ้นมาใหม่ยังได้เปลี่ยนขอบเขตหน้าที่และบทบาทของรัฐซึ่งเกี่ยวเนื่องกับสังคมด้วย บ่อยครั้งที่สถานภาพขององค์กรเสมือนอิสระจะมีความไม่ชัดเจนจึงทำให้เกิดข้อถกเถียงในหมู่นักรัฐศาสตร์ว่าพวกเขาเป็นส่วนหนึ่งของรัฐหรือภาคประชาสังคมหรือไม่มากน้อยเพียงใด นักรัฐศาสตร์บางคนมักจะพูดถึงเครือข่ายทางนโยบายและการปกครองแบบกระจายอำนาจในสังคมสมัยใหม่มากกว่าจะพูดถึงระบบราชการหรือการควบคุมนโยบายโดยตรงของรัฐ<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="สัญลักษณ์"><span id=".E0.B8.AA.E0.B8.B1.E0.B8.8D.E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.81.E0.B8.A9.E0.B8.93.E0.B9.8C"></span>สัญลักษณ์</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=12" title="แก้ไขส่วน: สัญลักษณ์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="สัญลักษณ์ประจำชาติ (ไม่มีหน้านี้)">สัญลักษณ์ประจำชาติ</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:UN_Members_Flags.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/UN_Members_Flags.JPG/240px-UN_Members_Flags.JPG" decoding="async" width="240" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/UN_Members_Flags.JPG/360px-UN_Members_Flags.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/UN_Members_Flags.JPG/480px-UN_Members_Flags.JPG 2x" data-file-width="1840" data-file-height="1232" /></a><figcaption>ภาพตัวอย่าง<a href="/wiki/%E0%B8%98%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ธงชาติ">ธงชาติ</a>ของกลุ่มประเทศสมาชิกใน<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สหประชาชาติ">สหประชาชาติ</a> โดยปกติแล้วธงชาติมักจะเป็นสัญลักษณ์ที่แสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์ประจำชาติของรัฐอธิปไตยนั้น ๆ</figcaption></figure> <p>สัญลักษณ์ประจำชาติทำหน้าที่แสดงให้เห็นถึง "อัตลักษณ์" และ "ค่านิยม" โดยพื้นฐานของแต่ละรัฐชาติไม่เพียงแต่รัฐที่มีอำนาจอธิปไตยเท่านั้น แต่ยังครอบคลุมถึงประเทศที่ตกอยู่ในสถานภาพอาณานิคมอีกด้วย </p> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B8%82%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="คำขวัญประจำชาติ">คำขวัญประจำชาติ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87_%E0%B9%86" title="ภาพตราแผ่นดินของประเทศต่าง ๆ">ตราอาร์ม</a> หรือ <a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ตราแผ่นดิน">ตราแผ่นดิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%93%E0%B9%8C" title="ตราสัญลักษณ์">ตราสัญลักษณ์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%98%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ธงชาติ">ธงชาติ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="เพลงชาติ">เพลงชาติ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สีประจำชาติ">สีประจำชาติ</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ความเป็นมา"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B9.80.E0.B8.9B.E0.B9.87.E0.B8.99.E0.B8.A1.E0.B8.B2"></span>ความเป็นมา</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=13" title="แก้ไขส่วน: ความเป็นมา"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>การเกิดขึ้นของรัฐในรูปแบบแรกสุดคาดว่าน่าจะเกิดขึ้นเมื่อใดก็ตามที่ผู้ใช้อำนาจมีศักยภาพในการที่จะรวมอำนาจไว้ที่ศูนย์กลางอย่างมีเสถียรภาพ เงื่อนไขที่สำคัญอย่างยิ่งต่อการเกิดขึ้นของรัฐ คือ <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%96%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="การตั้งถิ่นฐาน">การตั้งถิ่นฐานของมนุษย์</a> <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="เกษตรกรรม">การทำเกษตรกรรม</a>เช่น ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ หรือข้าวฟ่าง เนื่องจากเป็นธัญพืชที่สามารถผลิตได้ในปริมาณที่มาก<sup id="cite_ref-Scott-2017_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-Scott-2017-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> หรือแม้แต่การจัดเก็บภาษี การจดบันทึก และการจัดสรรทรัพยากร<sup id="cite_ref-Scott-2017_69-1" class="reference"><a href="#cite_note-Scott-2017-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ทั้งหมดที่กล่าวมาข้างต้นล้วนแต่เป็นส่วนสำคัญที่ช่วยสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนภายในรัฐทั้งสิ้น กล่าวอีกนัยหนึ่งคือเกษตรกรรมเป็นการเปิดทางไปสู่การมี<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ชนชั้นทางสังคม">ชนชั้นทางสังคม</a>ที่ผู้คนในสังคมไม่จำเป็นต้องใช้เวลาส่วนใหญ่ในการดำรงชีพด้วยตนเอง การเขียนจดบันทึกที่สามารถทำให้จดบันทึกรวบรวมรวมข้อมูลสำคัญได้ รวมถึงการวางโครงสร้างของระบบราชการก็เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้อำนาจรัฐสามารถขยายขอบเขตออกไปได้กว้างไกลมากยิ่งขึ้น<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>อารยธรรมโบราณถือกำเนิดขึ้นในบริเวณ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93" title="อียิปต์โบราณ">ภูมิภาคอียิปต์</a>, <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="เมโสโปเตเมีย">เมโสโปเตเมีย</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประวัติศาสตร์อินเดีย">ชมพูทวีป</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99#ยุคก่อนประวัติศาสตร์" title="ประวัติศาสตร์จีน">จีน</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="มีโซอเมริกา">มีโซอเมริกา</a> และใน<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="อารยธรรมแอนดีส (ไม่มีหน้านี้)">บริเวณเทือกเขาแอนดีส</a> ความเป็น "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมไร้รัฐ (ไม่มีหน้านี้)">สังคมไร้รัฐ</a>" ถูกแทนที่ด้วยความเป็น "<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="รัฐชาติ">รัฐประชาชาติ</a><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88" title="สมัยใหม่">สมัยใหม่</a>" ผ่าน<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88_(%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระเบียบโลกใหม่ (รัฐศาสตร์) (ไม่มีหน้านี้)">การจัดระเบียบ</a>ทางการเมืองของสังคมทั่วโลก สังคมโบราณแบบกลุ่มนักล่า <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="คนเก็บของป่าล่าสัตว์">คนเก็บของป่าล่าสัตว์</a> หรือ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมชนเผ่า (ไม่มีหน้านี้)">แบบชนเผ่า</a>ขนาดใหญ่ ทั้งหมดนี้ต่างก็มีรากฐานมาจากวัฒนธรรม<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%9D%E0%B8%B9%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="การต้อนฝูงสัตว์ (ไม่มีหน้านี้)">การต้อนฝูงสัตว์</a>หรือการทำเกษตรกรรมทั้งสิ้น โดยที่งานวิจัยในปัจจุบันก็ยังไม่สามารถระบุช่วงระยะเวลาของสังคมไร้รัฐว่ายาวนานมากน้อยเพียงใดได้อย่างชัดเจน แต่สิ่งที่สามารถชี้ให้เห็นชัดได้คือสังคมรูปแบบไร้รัฐกินระยะเวลายาวนานมานับตั้งแต่<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ยุคก่อนประวัติศาสตร์">ยุคก่อนประวัติศาสตร์</a>หรือแม้แต่ก่อนการเกิดขึ้นของ<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81" title="ประวัติศาสตร์โลก">ยุคประวัติศาสตร์</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="อารยธรรม">อารยธรรม</a>ของมนุษย์อย่างแน่นอน </p><p>องค์กรหลักที่มีสถานภาพและอิทธิพลเทียบเท่ากับสถานภาพของรัฐในสมัยโบราณ ตัวอย่างเช่น องค์กรทางศาสนา โบสถ์ หรือ <a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="นครรัฐ">นครรัฐ</a><sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>นับตั้งแต่ปลายคริสตศตวรรษที่ 19 เป็นต้นมา ที่ดินบนโลกสามารถตั้งถิ่นฐานอยู่อาศัยได้เกือบทั้งหมด โลกถูกแบ่งออกเป็นพื้นที่ที่มีเขตแดนชัดเจนไม่มากก็น้อย โดยมีรัฐต่าง ๆ คอยอ้างสิทธิและอำนาจอธิปไตยในการปกครองเขตแดนของตนทั้งสิ้น ทั้งที่ก่อนหน้าก็ไม่เคยมีผู้อยู่อาศัยหรือผู้ใดอ้างสิทธิ์เหนือดินแดนที่ค่อนข้างใหญ่ขนาดนี้มาก่อน หรืออาจจะมี<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%88" title="ชนร่อนเร่">ชนร่อนเร่</a>อาศัยอยู่แต่ก็มิได้ดำรงชีพรวมตัวกันอยู่เป็นแบบรัฐ อย่างไรก็ตามแม้ว่ารัฐชาติสมัยใหม่จะทำหน้าที่ในการอ้างสิทธิ์เหนือดินแดนของตน แต่ก็ยังมีพื้นที่กว้างใหญ่อีกมาก ตัวอย่างเช่น <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%99" title="ป่าดิบชื้นแอมะซอน">ป่าดิบชื้นแอมะซอน</a>ที่อาจจะมีแค่<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="คนพื้นเมือง">คนพื้นเมือง</a>อาศัยอยู่เพียงกลุ่มเดียวเท่านั้นหรือไม่มีเลย (บ้างก็มิได้มี<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="พลเมืองโดดเดี่ยว (ไม่มีหน้านี้)">ปฏิสัมพันธ์</a>กับผู้คนจากโลกภายนอก) นอกจากนี้ยังมีสิ่งที่เรียกกันว่า "<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%A7" title="รัฐล้มเหลว">รัฐล้มเหลว</a>" ซึ่งเป็นรัฐที่มิได้มีอำนาจในการปกครองดินแดนที่อ้างสิทธิ์ทั้งหมดในทางพฤตินัยหรือในกรณีที่อำนาจของตนถูกท้าทายเป็นปฏิปักษ์ ปัจจุบันประชาคมระหว่างประเทศประกอบด้วย<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A" title="รัฐเอกราช">รัฐอธิปไตย</a>ทั้งสิ้นประมาณ 200 รัฐ ในแต่ละรัฐก็จะมีตัวแทนของตนประจำการอยู่ใน<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สหประชาชาติ">องค์กรสหประชาชาติ</a>ซึ่งทำหน้าที่รักษาสันติภาพและความมั่นคงของตนภายใต้<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ">ระบอบระหว่างประเทศ</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="สังคมไร้รัฐในยุคก่อนประวัติศาสตร์"><span id=".E0.B8.AA.E0.B8.B1.E0.B8.87.E0.B8.84.E0.B8.A1.E0.B9.84.E0.B8.A3.E0.B9.89.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B9.83.E0.B8.99.E0.B8.A2.E0.B8.B8.E0.B8.84.E0.B8.81.E0.B9.88.E0.B8.AD.E0.B8.99.E0.B8.9B.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.A7.E0.B8.B1.E0.B8.95.E0.B8.B4.E0.B8.A8.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.95.E0.B8.A3.E0.B9.8C"></span>สังคมไร้รัฐในยุคก่อนประวัติศาสตร์</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=14" title="แก้ไขส่วน: สังคมไร้รัฐในยุคก่อนประวัติศาสตร์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมไร้รัฐ (ไม่มีหน้านี้)">สังคมไร้รัฐ</a></div> <p>ในประวัติศาสตร์การดำรงอยู่ของมนุษยชาติโดยส่วนใหญ่มักอาศัยอยู่ในรูปแบบ "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมไร้รัฐ (ไม่มีหน้านี้)">สังคมไร้รัฐ</a>" ที่มีลักษณะเฉพาะ คือ ขาดการกระจุกตัวและปรากฎให้เห็นถึง<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ความเหลื่อมล้ำทางสังคม">ความเหลื่อมล้ำ</a>เป็นอย่างมากทั้งใน<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%8D%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88_(%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="อํานาจ (สังคมและการเมือง) (ไม่มีหน้านี้)">เชิงอำนาจ</a>ทางเศรษฐกิจและการเมือง </p><p>นักมานุษยวิทยา ชื่อ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A1_%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทิม อิงโกลด์ (ไม่มีหน้านี้)">ทิม อิงโกลด์</a> (Tim Ingold) ได้ระบุเอาไว้ว่า: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9731963">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 40px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:left;padding-left:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p>ในองค์ความรู้ทางมานุษยวิทยาที่ปัจจุบันค่อนข้างล้าสมัยนั้น ยังไม่เพียงพอที่จะชี้ให้เห็นว่า<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C" title="คนเก็บของป่าล่าสัตว์">คนเก็บของป่าล่าสัตว์</a>รู้สึกอย่างไรกับการอยู่ใน 'สังคมไร้รัฐ' ราวกับว่าชีวิตทางสังคมของพวกเขานั้นขาดหายไปหรือยังไม่สำเร็จมากพอ โดยที่จะต้องรอให้เสร็จสมบูรณ์เสียก่อนผ่านวิวัฒนาการเชิงกลไกโดยรัฐ ในทางกลับกันหลักการสำคัญทางสังคมของคนกลุ่มนั้นดังที่ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ปีแยร์ คลาตส์ (ไม่มีหน้านี้)">ปีแยร์ คลาตส์</a> (Pierre Clastres) ได้กล่าวเอาไว้นั้น โดยพื้นฐานแล้วบุคคลในสังคมไร้รัฐมักจะมี 'ความรู้สึกต่อต้าน' ความเป็นรัฐอยู่เสมอ<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ยุคหินใหม่"><span id=".E0.B8.A2.E0.B8.B8.E0.B8.84.E0.B8.AB.E0.B8.B4.E0.B8.99.E0.B9.83.E0.B8.AB.E0.B8.A1.E0.B9.88"></span>ยุคหินใหม่</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=15" title="แก้ไขส่วน: ยุคหินใหม่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ข้อมูลเพิ่มเติม: <a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88" title="ยุคหินใหม่">ยุคหินใหม่</a> และ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมของรัฐในยุคสำริด (ไม่มีหน้านี้)">สังคมของรัฐในยุคสำริด</a></div> <p>ในช่วง<a href="/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88" title="ยุคหินใหม่">ยุคหินใหม่</a>สังคมมนุษย์มีการปฏิรูปทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจขนานใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นพัฒนาการทางด้าน<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="เกษตรกรรม">เกษตรกรรม</a> การตั้งถิ่นฐานอยู่อย่างเป็นหลักแหล่ง ความหนาแน่นของประชากรที่เพิ่มขึ้น และการใช้เครื่องมือช่วยในการผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่ดูมีความซับซ้อนมากขึ้นกว่าแต่เก่าก่อน<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>นอกจากนี้ยังมีการเพาะปลูกแบบอยู่ประจำเป็นหลักแหล่ง ซึ่งทั้งหมดนี้ก็จะนำไปสู่การพัฒนาแนวคิด<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="สิทธิในทรัพย์สิน (ไม่มีหน้านี้)">สิทธิในทรัพย์สิน</a> <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="การปรับตัวเป็นสัตว์เลี้ยง">การกสิกรรม</a> การเกิดขึ้นของสังคมแบบครอบครัวใหญ่ มีการจัดเตรียมปัจจัยขั้นพื้นฐานสำหรับบุคคลภายนอกครอบครัวอย่างการผลิตอาหารส่วนเกินจำนวนมาก<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ส่งผลให้เกิด<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแบ่งงาน (ไม่มีหน้านี้)">การแบ่งงาน</a>กันมากขึ้นและทำให้ผู้คนมีทักษะอื่น ๆ นอกเหนือไปจากการสรรหาหรือผลิตอาหารได้เอง<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> สถานภาพของรัฐในยุคแรกมีลักษณะของสังคมที่มี<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="การจัดช่วงชั้นทางสังคม">การแบ่งชนชั้น</a>ออกจากกันอย่างชัดเจน โดยมีชนชั้นปกครองที่มีความมั่งคั่งและสิทธิพิเศษเหนือกว่าพลเมืองโดยทั่วไป ซึ่งชนชั้นดังกล่าวก็ตกอยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของ "<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="เจ้าแผ่นดิน">เจ้าผู้ปกครอง</a>" อีกทอดหนึ่ง ชนชั้นปกครองเริ่มสร้างความแตกต่างทางชนชั้นผ่านรูปแบบของสถาปัตยกรรมและขนบธรรมเนียมทางวัฒนธรรมที่ต่างไปจากชนชั้นแรงงานอย่างชัดเจน<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>มีผู้ที่เสนอว่ารัฐแบบรวมศูนย์ในอดีตได้รับการพัฒนาขึ้นเพื่อทำหน้าที่ในการบริหารจัดการระบบสาธารณูปโภคขนาดใหญ่ (เช่น การมีระบบชลประทาน) และเพื่อควบคุมกลไกทางเศรษฐกิจที่ซับซ้อนมากขึ้นตามเวลา ทั้งหมดนี้ชี้ให้เห็นถึงสภาพวิถีชีวิตและการดำรงอยู่ของสังคมที่รวมตัวกันอยู่แบบหลวม ๆ ไม่ซับซ้อน<sup id="cite_ref-Fukuyama-2012_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fukuyama-2012-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Fukuyama-2012a_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fukuyama-2012a-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ปราศจากการแบ่งชนชั้นผ่านการกระจายอำนาจทางการเมืองจากหลายแห่ง<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> แม้ว่าหลักฐานทางโบราณคดีและหลักมานุษยวิทยาสมัยใหม่จะไม่สนับสนุนแนวคิดดังกล่าวก็ตาม </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="สมัยยูเรเซียโบราณ"><span id=".E0.B8.AA.E0.B8.A1.E0.B8.B1.E0.B8.A2.E0.B8.A2.E0.B8.B9.E0.B9.80.E0.B8.A3.E0.B9.80.E0.B8.8B.E0.B8.B5.E0.B8.A2.E0.B9.82.E0.B8.9A.E0.B8.A3.E0.B8.B2.E0.B8.93"></span>สมัยยูเรเซียโบราณ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=16" title="แก้ไขส่วน: สมัยยูเรเซียโบราณ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="เมโสโปเตเมีย">เมโสโปเตเมีย</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93" title="อียิปต์โบราณ">อียิปต์โบราณ</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8" title="อารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุ">อารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุ</a>, และ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="อารยธรรมลุ่มแม่น้ำหวง (ไม่มีหน้านี้)">อารยธรรมลุ่มแม่น้ำหวง</a></div> <p>โดยทั่วไปแล้ว<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="เมโสโปเตเมีย">อารยธรรมเมโสโปเตเมีย</a>ถูกจัดให้เป็น<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="อารยธรรม">อารยธรรม</a>แรกสุดหรือ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%8B%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมซับซ้อน (ไม่มีหน้านี้)">สังคมซับซ้อน</a>แรกสุดของประวัติศาสตร์มนุษยชาติ ซึ่งหมายความว่าอารยธรรมดังกล่าวจะต้องประกอบด้วย<a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3" title="นคร">นคร</a>ต่าง ๆ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแบ่งงาน (ไม่มีหน้านี้)">การแบ่งงาน</a>เต็มเวลา การกระจุกตัวของ<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99" title="ทุน">ทุน</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ (ไม่มีหน้านี้)">ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ</a> ชนชั้นปกครอง ความสัมพันธ์ของชุมชน ซึ่งขึ้นอยู่กับถิ่นที่อยู่มากกว่า<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ความเป็นญาติ">ความเป็นญาติมิตร</a> จะด้วย<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="การค้า">การค้าทางไกล</a> การก่อสร้าง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="สถาปัตยกรรม">สถาปัตยกรรม</a>หรือ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="อนุสรณ์สถาน">อนุสรณ์สถาน</a>ขนาดใหญ่ การมีรูปแบบของ<a href="/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B8%B0" title="ศิลปะ">ศิลปะ</a>และวัฒนธรรมที่มีมาตรฐาน การจดบันทึก <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%93%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="คณิตศาสตร์">คณิตศาสตร์</a> และ<a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="วิทยาศาสตร์">วิทยาศาสตร์</a><sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Wang-2021_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wang-2021-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ทั้งหมดนี้ล้วนส่งผลให้อารยธรรมเมโสโปเตเมียถูกจัดให้เป็นอารยธรรมที่<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="การรู้หนังสือ">มีลายลักษณ์อักษร</a>เป็นแห่งแรกของโลก อิทธิพลของอารยธรรมเมโสโปเตเมียก่อให้เกิดกฎหมายลายลักษณ์อักษรฉบับแรก ๆ ของโลก<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> องค์ความรู้ทางด้านโลหะวิทยาของชาวเมโสโปเตเมียได้รับการเผยแพร่ไปทั่ว<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B9%82%E0%B8%9F%E0%B8%A3-%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ทวีปแอฟโฟร-ยูเรเชีย">ทวีปแอฟโฟร-ยูเรเชีย</a>ตั้งแต่ 3,000 ปีก่อนคริสตกาล นำไปสู่<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="การปฏิวัติทางการทหาร (ไม่มีหน้านี้)">การปฏิวัติทางการทหาร</a>ที่ใช้อาวุธซึ่งทำมาจากทองหรือสัมฤทธิ์เป็นหลัก ส่งผลให้เอื้อต่อการทำสงครามซึ่งจะนำไปสู่การเกิดขึ้นรัฐชาติต่าง ๆ ในเวลาต่อมา<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="สมัยคลาสสิก"><span id=".E0.B8.AA.E0.B8.A1.E0.B8.B1.E0.B8.A2.E0.B8.84.E0.B8.A5.E0.B8.B2.E0.B8.AA.E0.B8.AA.E0.B8.B4.E0.B8.81"></span>สมัยคลาสสิก</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=17" title="แก้ไขส่วน: สมัยคลาสสิก"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประชาธิปไตยแบบเอเธนส์ (ไม่มีหน้านี้)">ประชาธิปไตยแบบเอเธนส์</a> และ <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="สาธารณรัฐโรมัน">สาธารณรัฐโรมัน</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Karl_Theodor_von_Piloty_Murder_of_Caesar_1865.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Karl_Theodor_von_Piloty_Murder_of_Caesar_1865.jpg/235px-Karl_Theodor_von_Piloty_Murder_of_Caesar_1865.jpg" decoding="async" width="235" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Karl_Theodor_von_Piloty_Murder_of_Caesar_1865.jpg/353px-Karl_Theodor_von_Piloty_Murder_of_Caesar_1865.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Karl_Theodor_von_Piloty_Murder_of_Caesar_1865.jpg/470px-Karl_Theodor_von_Piloty_Murder_of_Caesar_1865.jpg 2x" data-file-width="1848" data-file-height="1156" /></a><figcaption>ภาพวาดหมู่ของวุฒิสมาชิกโรมันขณะกำลังหารืออยู่กับ <a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%AA_%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="จูเลียส ซีซาร์">จูเลียส ซีซาร์</a> (Julius Caesar) ผู้เผด็จการแห่ง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="สาธารณรัฐโรมัน">สาธารณรัฐโรมัน</a></figcaption></figure> <p>แม้ว่ารูปแบบของรัฐจะมีตัวตนอยู่ก่อนการมาถึงของอาณาจักรกรีกโบราณ แต่ก็เป็นที่รู้กันว่าชาวกรีกเป็นอานารยชนกลุ่มแรก ๆ ที่ได้กำหนด<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ปรัชญาการเมือง">ปรัชญาการเมือง</a>ที่ว่าด้วยรัฐไว้อย่างชัดเจน โดยได้วิเคราะห์และจำแนกถึงโครงสร้างของสถาบันทางการเมืองไว้อย่างเป็นเหตุเป็นผล ซึ่งในยุคก่อนหน้ามีการอธิบายรูปแบบของรัฐต่าง ๆ และให้เหตุผลไว้เพียงแค่ในแง่ของหลักการทางศาสนาแต่เพียงเท่านั้น<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>นวัตกรรมทางการเมืองที่สำคัญหลายประการใน<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%81" title="สมัยคลาสสิก">สมัยคลาสสิก</a>มีจุดกำเนิดมาจาก<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%8B%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93" title="กรีซโบราณ">นครรัฐกรีก</a>และ<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93" title="โรมโบราณ">สาธารณรัฐโรมัน</a> นครรัฐกรีกก่อนคริสตศตวรรษที่ 4 ได้มอบ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประชาธิปไตยแบบเอเธนส์ (ไม่มีหน้านี้)">สิทธิความเป็นพลเมือง</a>ให้แก่ประชากรของตนอย่างเสรี และใน<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="เอเธนส์">กรุงเอเธนส์</a>สิทธิเหล่านี้ก็ได้<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประชาธิปไตยแบบเอเธนส์ (ไม่มีหน้านี้)">ถูกควบรวม</a>เข้ากับรูปแบบการปกครองที่เป็น<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%87" title="ประชาธิปไตยโดยตรง">ประชาธิปไตยโดยตรง</a> ซึ่งจะเป็นรากฐานที่สำคัญที่สุดให้กับชุดความคิดและประวัติศาสตร์ทางการเมืองในสมัยปัจจุบัน </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="สมัยฟิวดัล"><span id=".E0.B8.AA.E0.B8.A1.E0.B8.B1.E0.B8.A2.E0.B8.9F.E0.B8.B4.E0.B8.A7.E0.B8.94.E0.B8.B1.E0.B8.A5"></span>สมัยฟิวดัล</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=18" title="แก้ไขส่วน: สมัยฟิวดัล"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A5" title="ระบบฟิวดัล">ระบบฟิวดัล</a> และ <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="สมัยกลาง">สมัยกลาง</a></div> <p>ในสมัยกลางของยุโรป รัฐได้รับการจัดตั้งขึ้นตามหลักการของ "ระบบศักดินาสวามิภักดิ์" หรือ "<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A5" title="ระบบฟิวดัล">ระบบฟิวดัล</a>" ผ่านความสัมพันธ์ระหว่าง<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="ชนชั้นขุนนาง">ชนชั้นขุนนาง</a>กับ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ข้าราชบริพาร (ไม่มีหน้านี้)">ข้าราชบริพาร</a>กลายเป็นศูนย์กลางของการจัดระเบียบทางสังคมแบบใหม่ที่นำไปสู่การพัฒนาลำดับชั้นทางสังคมที่เข้มข้นและเห็นเด่นชัดมากยิ่งขึ้น<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ความขัดแย้งในเรื่องของการจัดเก็บภาษีระหว่างกษัตริย์และชนชั้นต่าง ๆ ในสังคม (โดยเฉพาะชนชั้นนำและประชาชนทั่วไป) ทำให้เกิดสิ่งที่เรียกว่า "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="บรรษัทนิยมโดยรัฐ (ไม่มีหน้านี้)">บรรษัทนิยมโดยรัฐ</a>" หรือ การถือครองที่ดินขึ้นในสมัยปัจจุบัน ซึ่งมีลักษณะเฉพาะ คือ มีรัฐสภาไว้สำหรับรวบรวมกลุ่มบุคคลสำคัญในสังคมเพื่อทำหน้าที่เจรจากับกษัตริย์ทั้งในเรื่องของกฎหมายและเศรษฐกิจ ภายใต้โครงสร้างของระเบียบ<a href="/wiki/%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ฐานันดรแห่งราชอาณาจักร">ฐานันดรแห่งราชอาณาจักร</a> การปกครองรูปแบบดังกล่าวส่งผลให้อุดมการณ์ของรัฐบ้างก็เป็นไปตามแนวทางของสภา บ้างก็ตกอยู่ภายใต้การครอบงำของกษัตริย์ ซึ่งทั้งหมดก็นำไปสู่การรวมศูนย์อำนาจทั้งในเชิงนิติบัญญัติและอำนาจทางการทหารที่มากยิ่งขึ้น ระบอบดังกล่าวเริ่มก่อตัวขึ้นในช่วงต้นของศตวรรษที่ 15 การรวมศูนย์อำนาจรูปแบบนี้ก่อให้เกิดระบอบการปกครองโดยรัฐที่เรียกกันว่า "<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B9%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="สมบูรณาญาสิทธิราชย์">สมบูรณาญาสิทธิ์</a>" </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="รัฐชาติสมัยใหม่"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.8A.E0.B8.B2.E0.B8.95.E0.B8.B4.E0.B8.AA.E0.B8.A1.E0.B8.B1.E0.B8.A2.E0.B9.83.E0.B8.AB.E0.B8.A1.E0.B9.88"></span>รัฐชาติสมัยใหม่</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=19" title="แก้ไขส่วน: รัฐชาติสมัยใหม่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%B1%E0%B8%97" title="บรรษัท">บรรษัท</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B8%8D" title="รัฐธรรมนูญ">รัฐธรรมนูญ</a>, <a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%8C" title="โลกาภิวัตน์">โลกาภิวัตน์</a>, <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88" title="เสรีนิยมใหม่">เสรีนิยมใหม่</a>, และ <a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำมาตยาธิปไตย">อำมาตยาธิปไตย</a></div> <p>การสร้างความเป็นหนึ่งอันเดียวกันทางด้านวัฒนธรรมในระดับชาติมีส่วนสำคัญอย่างยิ่งต่อการเกิดขึ้นของระบบรัฐชาติสมัยใหม่ นับตั้งแต่ในสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์แต่ละรัฐต่างก็ได้รับการสถาปนาจัดตั้งขึ้นตามพื้นฐาน<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ชาติ">ระดับชาติ</a>เสียเป็นส่วนใหญ่ อย่างไรก็ตามแนวคิดเรื่อง <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐประชาชาติ (ไม่มีหน้านี้)">รัฐประชาชาติ</a> (national state) ก็มิได้มีความหมายเหมือนกับคำว่า <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="รัฐชาติ">รัฐชาติ</a> (nation state) เสียทีเดียว แม้แต่ในสังคมที่มี<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="เชื้อชาติ">เชื้อชาติ</a>เดียวกันเสียเป็นส่วนใหญ่ก็มิได้หมายความว่าจะต้องมีการติดต่อสื่อสารหรือมีปฏิสัมพันธ์กันอย่างสมบูรณ์ภายในรัฐหรือชาติเสมอไป ดังนั้นหน้าที่และบทบาทของรัฐคือการส่งเสริม "<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ชาตินิยม">ลัทธิชาตินิยม</a>" อย่างแข็งขัน โดยเน้นไปที่การกำหนดสัญลักษณ์ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำหน้าที่เป็นอัตลักษณ์ประจำชาติ </p><p>ชาลส์ ทิลลี ได้ให้เหตุผลว่าจำนวนรัฐทั้งหมดในภูมิภาคยุโรปตะวันตกลดลงอย่างรวดเร็วตั้งแต่สมัยกลางตอนปลายไปจนถึงสมัยใหม่ตอนต้นในระหว่าง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%B6%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="การก่อตัวขึ้นของรัฐ (ไม่มีหน้านี้)">กระบวนการก่อตัวขึ้นของรัฐ</a><sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ขณะที่งานวิจัยอื่น ๆ ได้โต้แย้งว่าการลดลงของรัฐในยุโรปตะวันตกนั้นเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจริงหรือไม่อย่างไร<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ส่วน <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81" title="เอ็ดมันด์ เบิร์ก">เอ็ดมันด์ เบิร์ก</a> (Edmund Burke) ได้เคยแสดงความเห็นไว้ว่า "รัฐที่ปราศจากหนทางในการเปลี่ยนแปลงบางประการ ก็ปราศจากหนทางในการอนุรักษ์" (ภาพสะท้อนเกี่ยวกับการปฏิวัติในประเทศฝรั่งเศส)<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81_%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="เฮนดริก สปรูอิต (ไม่มีหน้านี้)">เฮนดริก สปรูอิต</a> (Hendrik Spruyt) ได้ชี้ให้เห็นว่าการเมืองในยุคของรัฐชาติสมัยใหม่นั้นมีความแตกต่างจากการเมืองในยุคก่อนอยู่สองประเด็นหลัก ได้แก่: </p> <ol><li>รัฐชาติสมัยใหม่มีศักยภาพในการแทรกแซงสถานภาพทางสังคมที่อยู่ภายใต้การปกครองของตนมากขึ้น</li> <li>รัฐชาติสมัยใหม่ได้รับการสนับสนุนโดยหลักการของอธิปไตยทางกฎหมายระหว่างประเทศและความเท่าเทียมกันทางกฎหมายโดยรัฐ</li></ol> <p>ลักษณะทั้งสองนี้เริ่มปรากฏให้เห็นตั้งแต่สมัยกลางตอนปลายแต่รูปแบบของรัฐชาติสมัยใหม่ใช้เวลาหลายศตวรรษกว่าจะบรรลุผลได้อย่างมั่นคง ลักษณะอื่นนอกเหนือจากนี้ของรัฐชาติสมัยใหม่ก็คือ รัฐเหล่านี้มีแนวโน้มที่จะให้ความสำคัญกับการเมืองในระดับชาติ ซึ่งมีความเป็นเป็นเอกภาพและมี<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="อำนาจที่ชอบธรรมด้วยกฎหมาย (ไม่มีหน้านี้)">ระบบราชการที่มีเหตุผลอย่างถูกต้องตามกฎหมาย</a>เสียมากกว่า<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ความเสมอภาคของอำนาจอธิปไตยไม่ได้กลายเป็นส่วนหนึ่งในการเมืองระดับโลกอย่างสมบูรณ์ จนกระทั่งหลัง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="สงครามโลกครั้งที่สอง">สงครามโลกครั้งที่สอง</a>ท่ามกลางกระแสของการปลดปล่อยรัฐอาณานิคม <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A1_%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="อดัม เกอตาชิว (ไม่มีหน้านี้)">อดัม เกอตาชิว</a> ได้ระบุเอาไว้ว่ากว่าที่จะมีการรับรองอธิปไตยของประชาชนผ่านบริบททางกฎหมายระหว่างประเทศขึ้นก็ต้องรอจนกว่าจะมีปฏิญญาสากลว่าด้วยการให้อิสรภาพแก่ประเทศและประชาชนภายใต้อาณานิคมใน ค.ศ. 1960<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> นักประวัติศาสตร์ <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%99_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เจน เบอร์แบงก์ (ไม่มีหน้านี้)">เจน เบอร์แบงก์</a> และ <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81_%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เฟรเดอริก คูเปอร์ (ไม่มีหน้านี้)">เฟรเดอริก คูเปอร์</a> ได้ชี้ให้เห็นว่า <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B9%87%E0%B8%AA%E0%B8%97%E0%B9%8C%E0%B8%9F%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบบเว็สท์ฟาเลิน (ไม่มีหน้านี้)">ระบบอธิปไตยแบบเว็สท์ฟาเลิน</a> – เป็นแนวคิดที่แสดงให้เห็นถึงขอบเขตอำนาจรัฐที่มีความเป็นเอกภาพและมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างรัฐอย่างทัดเทียมกัน – "ทั้งหมดที่กล่าวมานี้เกี่ยวข้องกับสนธิสัญญาในปี ค.ศ. 1948 มากกว่าสนธิสัญญาที่ร่างขึ้นในปี ค.ศ. 1648"<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ"><span id=".E0.B8.97.E0.B8.A4.E0.B8.A9.E0.B8.8E.E0.B8.B5.E0.B8.A7.E0.B9.88.E0.B8.B2.E0.B8.94.E0.B9.89.E0.B8.A7.E0.B8.A2.E0.B8.88.E0.B8.B8.E0.B8.94.E0.B8.A1.E0.B8.B8.E0.B9.88.E0.B8.87.E0.B8.AB.E0.B8.A1.E0.B8.B2.E0.B8.A2.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90"></span>ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=20" title="แก้ไขส่วน: ทฤษฎีว่าด้วยจุดมุ่งหมายของรัฐ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ดูเพิ่ม: <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="บรรษัทนิยม (ไม่มีหน้านี้)">บรรษัทนิยม</a> และ <a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%99" title="ทฤษฎีอติชน">ทฤษฎีอติชน</a></div> <p>ทฤษฎีทางการเมืองที่ว่าด้วยรัฐโดยส่วนใหญ่สามารถแบ่งออกเป็นทั้งหมดได้สองประเภท ทฤษฎีแรกเรียกว่า "<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="เสรีนิยม">เสรีนิยม</a>" กับ "<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="อนุรักษนิยม">อนุรักษนิยม</a>" ซึ่งปฏิบัติต่อระบบเศรษฐกิจแบบ<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ทุนนิยม">ทุนนิยม</a>ตามแบบแผนที่กำหนด จากนั้นจึงมุ่งเน้นไปที่บทบาทและหน้าที่ของรัฐในสังคมระบอบทุนนิยม ทฤษฎีเหล่านี้มีแนวโน้มที่จะมองว่ารัฐเป็นตัวแทนขององค์กรที่เป็นกลาง ซึ่งแยกออกจากกรอบของสังคมและเศรษฐกิจอย่างชัดเจน ในทางกลับกันทฤษฎีที่สองอย่าง "<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C" title="ลัทธิมากซ์">มากซิสต์</a>" และ "<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อนาธิปไตย">อนาธิปไตย</a>" กลับมองว่าการเมืองเป็นสิ่งที่มีความใกล้ชิดกับความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก โดยเน้นย้ำไปที่ความสัมพันธ์ระหว่าง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="อำนาจทางเศรษฐกิจ (ไม่มีหน้านี้)">อำนาจทางเศรษฐกิจ</a>และ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="อำนาจทางการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">อำนาจทางการเมือง</a>เป็นหลัก ทฤษฎีเหล่านี้มักมองว่ารัฐเป็นแค่เครื่องมือของกลุ่มผลประโยชน์กลุ่มใดกลุ่มหนึ่งที่ต้องการสนองผลประโยชน์เพื่อชนชั้นนำทางสังคมเสียเป็นส่วนใหญ่ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="มุมมองอนาธิปไตย"><span id=".E0.B8.A1.E0.B8.B8.E0.B8.A1.E0.B8.A1.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B8.98.E0.B8.B4.E0.B8.9B.E0.B9.84.E0.B8.95.E0.B8.A2"></span>มุมมองอนาธิปไตย</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=21" title="แก้ไขส่วน: มุมมองอนาธิปไตย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ลัทธิอนาธิปไตย">ลัทธิอนาธิปไตย</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Anti-capitalism_color%E2%80%94_Restored.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Anti-capitalism_color%E2%80%94_Restored.png/220px-Anti-capitalism_color%E2%80%94_Restored.png" decoding="async" width="220" height="277" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Anti-capitalism_color%E2%80%94_Restored.png/330px-Anti-capitalism_color%E2%80%94_Restored.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Anti-capitalism_color%E2%80%94_Restored.png/440px-Anti-capitalism_color%E2%80%94_Restored.png 2x" data-file-width="2382" data-file-height="3000" /></a><figcaption>โปสเตอร์ <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81" title="คนงานอุตสาหกรรมแห่งโลก">IWW</a> ว่าด้วย "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="พีระมิดของระบบทุนนิยม (ไม่มีหน้านี้)">พีระมิดของระบบทุนนิยม</a>" (<i>Pyramid of Capitalist System</i>) (<abbr title="ประมาณ">ป.</abbr><span style="white-space:nowrap;"> 1911</span>) ที่บรรยายถึงมุมมอง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="การวิพากษ์วิจารณ์ระบอบทุนนิยม (ไม่มีหน้านี้)">การต่อต้านระบอบทุนนิยม</a>ที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานทางสถิติ/โครงสร้างของสังคมทุนนิยม</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ลัทธิอนาธิปไตย">ลัทธิอนาธิปไตย</a>เป็น<a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ปรัชญาการเมือง">ปรัชญาการเมือง</a>ที่ถือว่ารัฐและลำดับชั้นทางสังคมนั้นเป็นสิ่งไม่จำเป็นและเป็นภัยต่อสังคม ลัทธิดังกล่าวสนับสนุนแนวคิด<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมไร้รัฐ (ไม่มีหน้านี้)">สังคมไร้รัฐ</a>หรือ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อนาธิปไตย">สังคมแบบอนาธิปไตย</a> ซึ่งเป็นสังคมที่เน้นไปที่การจัดการและปกครองด้วยตนเองผ่านรากฐานที่ตั้งอยู่บนสถาบันหรือสหกรณ์โดยสมัครใจ </p><p>ลัทธิอนาธิปไตยเชื่อว่ารัฐเป็นเครื่องมือในการครอบงำและการปราบปรามโดยธรรมชาติมิว่าผู้ใดจะเป็นผู้ปกครองก็ตาม ผู้นิยมลัทธิอนาธิปไตยตั้งข้อสังเกตว่ารัฐมีอำนาจ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การผูกขาดความรุนแรง (ไม่มีหน้านี้)">ผูกขาดการใช้ความรุนแรงตามกฎหมาย</a> ซึ่งต่างไปจากแนวคิดของลัทธิมากซ์ พวกอนาธิปไตยเชื่อว่าการปฏิวัติยึดอำนาจรัฐไม่ควรเป็นแค่เป้าหมายทางการเมืองเพียงอย่างเดียวแต่เชื่อว่าลัทธิอนาธิปไตยจะต้องรื้อถอนกลไกของความเป็นรัฐออกไปให้หมดพร้อมกับสร้างความสัมพันธ์ทางสังคมชุดอื่นขึ้นมา โดยมิตั้งอยู่บนพื้นฐานของอำนาจรัฐแต่อย่างใด<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ผู้ที่นิยม<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัทธิอนาธิปไตยคริสเตียน (ไม่มีหน้านี้)">ลัทธิอนาธิปไตยคริสเตียน</a>หลายคน ดังเช่น <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8C%E0%B8%B1%E0%B8%81_%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฌัก แอลูล (ไม่มีหน้านี้)">ฌัก แอลูล</a> (Jacques Ellul) ได้เคยเปรียบสถานภาพของอำนาจรัฐและการเมืองไว้ในหนังสือวิวรณ์ของตนว่าเป็นสิ่งที่<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%88%E0%B8%89%E0%B8%B2%E0%B8%99_(%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="เดรัจฉาน (วิวรณ์) (ไม่มีหน้านี้)">เดรัจฉาน</a>ต่อสังคมเป็นอย่างมาก<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="มุมมองทุนนิยมอนาธิปไตย"><span id=".E0.B8.A1.E0.B8.B8.E0.B8.A1.E0.B8.A1.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.97.E0.B8.B8.E0.B8.99.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.A2.E0.B8.A1.E0.B8.AD.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B8.98.E0.B8.B4.E0.B8.9B.E0.B9.84.E0.B8.95.E0.B8.A2"></span>มุมมองทุนนิยมอนาธิปไตย</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=22" title="แก้ไขส่วน: มุมมองทุนนิยมอนาธิปไตย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทุนนิยมอนาธิปไตย (ไม่มีหน้านี้)">ทุนนิยมอนาธิปไตย</a></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทุนนิยมอนาธิปไตย (ไม่มีหน้านี้)">นักทุนนิยมอนาธิปไตย</a> เช่น <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B9%8C_%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="เมอร์เรย์ ร็อธบาร์ด (ไม่มีหน้านี้)">เมอร์เรย์ ร็อธบาร์ด</a> (Murray Rothbard) ได้เสนอและจำแนกข้อสรุปเกี่ยวกับกลไกของรัฐในมุมมองแบบอนาธิปไตยไว้ด้วยเหตุผลที่ต่างกัน<sup id="cite_ref-Rothbard-1970_104-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rothbard-1970-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> โดยปกติแล้วหลักการที่ผู้นิยมลัทธิอนาธิปไตยยึดถือมากที่สุดมีทั้งหมด 2 ประการได้แก่ "ความยินยอม" และ "การไม่ริเริ่มในสิ่งใด"<sup id="cite_ref-Long-2013_105-0" class="reference"><a href="#cite_note-Long-2013-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ความยินยอมในทฤษฎีทุนนิยมอนาธิปไตยกำหนดให้บุคคลต้องยินยอมต่อขอบเขตอำนาจของรัฐอย่างชัดเจน เว้นแต่ <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1#ความยินยอมโดยปริยาย" title="สัญญาประชาคม"><i>ความยินยอมโดยปริยายของล็อก</i></a> (<i>Lockean tacit consent</i>) ความยินยอมดังกล่าวมีโอกาสที่จะก่อให้เกิด<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแบ่งแยกดินแดน (ไม่มีหน้านี้)">การแบ่งแยกดินแดน</a>ซึ่งเป็นปฏิปักษ์ต่อแนวความคิดเกี่ยวกับการผูกขาดการใช้อำนาจความรุนแรงโดยรัฐ<sup id="cite_ref-Rothbard-1970_104-1" class="reference"><a href="#cite_note-Rothbard-1970-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> การผูกขาดอำนาจแบบบีบบังคับถือว่าเป็นสิ่งที่จะต้องถูกแยกออกจากการไม่ริเริ่มการใช้กำลังอย่างชัดเจน เนื่องจากจะต้องใช้กำลังเพื่อป้องกันมิให้กลุ่มบุคคลอื่นเสนอบริการแบบเดียวกับที่นักอนาธิปไตยเป็น นักทุนนิยมอนาธิปไตยมีชุดความเชื่อพื้นฐานที่ว่าการแทนที่อำนาจผูกขาดโดยรัฐด้วยการให้บริการที่มีสิทธิ์แข่งขันนั้นเป็นสิ่งจำเป็นในบริบทเชิงบรรทัดฐานและความยุติธรรมต่อสังคม<sup id="cite_ref-Long-2013_105-1" class="reference"><a href="#cite_note-Long-2013-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>นักทุนนิยมอนาธิปไตยเชื่อว่า<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%B1%E0%B8%99_(%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแข่งขัน (เศรษฐศาสตร์) (ไม่มีหน้านี้)">การแข่งขัน</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%8A%E0%B8%99" title="การโอนกิจการของรัฐเป็นของเอกชน">การโอนกิจการของรัฐมาเป็นของเอกชน</a>จะส่งผลในทางที่ดีให้กับมูลค่าทางการตลาดและเศรษฐกิจมากกว่า เมอร์เรย์ ร็อธบาร์ด ได้ระบุเหตุผลของตนไว้ในหนังสือชื่อ <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99_%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88_%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="แรงงาน เศรษฐกิจ และรัฐ (ไม่มีหน้านี้)"><i>อำนาจและการตลาด</i></a> (<i>Power and Market</i>) ว่าหน้าที่และกิจการใด ๆ ของรัฐบาลจะสามารถบรรลุผลได้ดีกว่าหากหน้าที่นั้นตกอยู่ภายใต้การดำเนินการของตัวแสดงที่เป็นเอกชน โดยที่อำนาจดังกล่าวจะต้องครอบคลุมตั้งแต่อำนาจในการป้องกันประเทศ สิทธิ์ในการผลิตหรือควบคุมสาธารณูปโภคพื้นฐาน และการดำเนินคดีทางกฎหมาย<sup id="cite_ref-Rothbard-1970_104-2" class="reference"><a href="#cite_note-Rothbard-1970-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="มุมมองแบบลัทธิมากซ์"><span id=".E0.B8.A1.E0.B8.B8.E0.B8.A1.E0.B8.A1.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B9.81.E0.B8.9A.E0.B8.9A.E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.97.E0.B8.98.E0.B8.B4.E0.B8.A1.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.8B.E0.B9.8C"></span>มุมมองแบบลัทธิมากซ์</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=23" title="แก้ไขส่วน: มุมมองแบบลัทธิมากซ์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทฤษฎีว่าด้วยรัฐของมากซ์ (ไม่มีหน้านี้)">ทฤษฎีว่าด้วยรัฐของมากซ์</a></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8843471/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{text-align:left;background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption-center{text-align:center;background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;text-align:center}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tright"><div class="thumbinner" style="width:327px;max-width:327px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:160px;max-width:160px"><div class="thumbimage" style="height:226px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Karl_Marx_001.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/158px-Karl_Marx_001.jpg" decoding="async" width="158" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/237px-Karl_Marx_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/316px-Karl_Marx_001.jpg 2x" data-file-width="1428" data-file-height="2048" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="width:163px;max-width:163px"><div class="thumbimage" style="height:226px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Engels.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Engels.jpg/161px-Engels.jpg" decoding="async" width="161" height="226" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Engels.jpg/242px-Engels.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/71/Engels.jpg 2x" data-file-width="300" data-file-height="422" /></a></span></div></div></div><div class="trow" style="display:flex"><div class="thumbcaption">(จากซ้ายไปขวา): <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="คาร์ล มาคส์">คาร์ล มากซ์</a> (Karl Marx) <abbr title="ประมาณ">ป.</abbr><span style="white-space:nowrap;"> 1875</span> และ <a href="/wiki/%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="ฟรีดริช เอ็งเงิลส์">ฟรีดริช เอ็งเงิลส์</a> (Friedrich Engels) <abbr title="ประมาณ">ป.</abbr><span style="white-space:nowrap;"> 1887</span></div></div></div></div> <p><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="คาร์ล มาคส์">มากซ์</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="ฟรีดริช เอ็งเงิลส์">เอ็งเงิลส์</a>มีอุดมการณ์ที่ชัดเจนต่อแนวคิดคอมมิวนิสต์ว่าจะต้องเป็น "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมไร้ชนชั้น (ไม่มีหน้านี้)">สังคมที่ปราศจากชนชั้น</a>" ความเป็นรัฐจะต้อง "<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2-%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ลัทธิอนาธิปไตย-คอมมิวนิสต์">สูญสลาย</a>" ไป และถูกแทนที่ด้วย "การจัดสรรทรัพยากรด้วยตนเอง" แต่เพียงเท่านั้น<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> โดยอ้างอิงจากรูปแบบของรัฐในอดีตหรือที่ยังหลงเหลืออยู่ผ่านมุมมองเชิงวิเคราะห์และยุทธวิธี แต่ทั้งหมดที่กล่าวมานั้นก็มิใช่รูปแบบเดียวกับ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมนิยมยูโทเปีย (ไม่มีหน้านี้)">สังคมนิยมยูโทเปีย</a>ไปเสียหมดซะทีเดียว โดยปกติแล้วกลุ่มบุคคลที่พิจารณาว่าตนเป็นผู้นิยมลัทธิมากซ์จะต้องเป็นผู้ที่มิได้ถืออำนาจรัฐและไม่ตกอยู่ภายใต้สถานการณ์ของการจัดสรรรูปแบบโดยสถาบันทางสังคมอย่างแท้จริง หากอ้างอิงตาม<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C" title="ลัทธิมากซ์">หลักหรือขอบเขตที่สมเหตุสมผล</a>แล้วจะพบว่ามิได้มี "ทฤษฎีว่าด้วยรัฐโดยมากซ์" แต่เพียงรูปแบบเดียว เนื่องจากแนวคิดของลัทธิมากซ์ที่อ้างว่ามีความแตกต่างกันไปหลากหลายทฤษฎีทั้งหมดแล้วล้วนแต่ได้รับการพัฒนาและต่อยอดโดยกลุ่มผู้นิยมลัทธิมากซ์ทั้งสิ้น<sup id="cite_ref-flint-taylor-139_108-0" class="reference"><a href="#cite_note-flint-taylor-139-108"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>งานเขียนในยุคแรก ๆ ของมากซ์เปรียบภาพของรัฐกระฎุมพีไว้ว่าเป็นดั่งปรสิตที่จัดตั้งขึ้นโดยอยู่บน<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฐานและโครงสร้างส่วนบน (ไม่มีหน้านี้)">ฐานและโครงสร้างส่วนบน</a>ทาง<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88" title="เศรษฐกิจ">เศรษฐกิจ</a>ที่บริหารงานขัดกับผลประโยชน์ของสาธารณะ นอกจากนี้มากซ์ยังได้ระบุไว้อีกว่าสถานภาพของรัฐนั้นเป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของ<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ชนชั้นทางสังคม">ชนชั้นทางสังคม</a>โดยทั่วไปที่ทำหน้าที่เป็นผู้ควบคุมและปราบปรามการต่อสู้ทางชนชั้น พร้อมกับเป็นเครื่องมืออันจะนำไปสู่การเถลิงขึ้นสู่อำนาจทางการเมืองและการครอบงำโดยกลุ่มชนชั้นผู้ปกครอง<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ใน <i><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์">แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์</a></i> (<i>The Communist Manifesto</i>) ซึ่งเป็นงานเขียนของมากซ์เองก็ได้ระบุเอาไว้ว่ารัฐเปรียบเสมือนเป็น "คณะกรรมการสำหรับการบริหารกิจการโดยทั่วไปของ<a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8E%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B5" title="ชนชั้นกระฎุมพี">กลุ่มชนชั้นกระฎุมพี</a>"<sup id="cite_ref-flint-taylor-139_108-1" class="reference"><a href="#cite_note-flint-taylor-139-108"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>สำหรับนักทฤษฎีมาร์กซิสต์บทบาทของรัฐกระฎุมพีสมัยใหม่ถูกกำหนดขึ้นโดยหน้าที่ของมันเองผ่านระเบียบของทุนนิยมสากล <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%8C%E0%B8%9F_%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ราล์ฟ มิลิแบนด์ (ไม่มีหน้านี้)">ราล์ฟ มิลิแบนด์</a> (Ralph Miliband) เสนอว่าชนชั้นปกครองใช้รัฐเป็นเครื่องมือในการครอบงำทางสังคมโดยอาศัยความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล ระหว่างเจ้าหน้าที่รัฐที่มีภูมิหลังเดียวกันกับกลุ่มชนชั้นนายทุน ด้วยเหตุดังกล่าวนี้เองที่ส่งผลให้เจ้าหน้าที่รัฐสามารถแสวงหาผลประโยชน์ร่วมกันกับกลุ่มนายทุนได้ผ่านความสัมพันธ์ทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองรูปแบบต่าง ๆ </p><p>ทฤษฎีว่าด้วยรัฐของ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%AD_%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B5" title="อันโตนีโอ กรัมชี">กรัมชี</a>ชี้ให้เห็นว่ารัฐเป็นแค่สถาบันทางสังคมรูปแบบหนึ่งที่คอยสนับสนุนและรักษา<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%87%E0%B8%B3" title="การใช้อำนาจครอบงำ">อำนาจการครอบงำ</a>ของกลุ่มชนชั้นปกครอง และอำนาจรัฐเองก็ได้รับการสนับสนุนผ่านความเป็น<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%90%E0%B8%B4_(%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="มิจฉาทิฐิ (ลัทธิมากซ์) (ไม่มีหน้านี้)">มิจฉาทิฐิ</a>ของสถาบันภาคประชาสังคมอย่าง ดังเช่น โบสถ์ โรงเรียน หรือ สื่อมวลชนอีกทอดหนึ่ง<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ลัทธิพหุนิยม"><span id=".E0.B8.A5.E0.B8.B1.E0.B8.97.E0.B8.98.E0.B8.B4.E0.B8.9E.E0.B8.AB.E0.B8.B8.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.A2.E0.B8.A1"></span>ลัทธิพหุนิยม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=24" title="แก้ไขส่วน: ลัทธิพหุนิยม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>แนวคิดแบบ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1_(%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="พหุนิยม (ทฤษฎีการเมือง) (ไม่มีหน้านี้)">พหุนิยม</a>เป็นแนวคิดที่มีมุมมองต่อสังคมว่าเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจากการช่วงชิงอำนาจทางการเมืองระหว่างกลุ่มบุคคลหรือองค์กรต่าง ๆ ในสังคม และมีมุมมองต่อรัฐว่าเป็นองค์กรทางการเมืองที่เป็นกลาง ซึ่งคอยทำหน้าที่แสดงเจตจำนงของกลุ่มผลประโยชน์กลุ่มใดก็ตามที่สามารถครอบงำกระบวนการเลือกตั้งได้<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="โรเบิร์ต ดาห์ล (ไม่มีหน้านี้)">โรเบิร์ต ดาห์ล</a> (Robert Dahl) ได้พัฒนาทฤษฎีว่าด้วยรัฐในแนวคิดแบบพหุนิยมไว้ว่ารัฐบาลเป็นเพียงแค่เวทีที่เป็นกลางสำหรับ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="กลุ่มผลประโยชน์ (ไม่มีหน้านี้)">การแสวงหาผลประโยชน์</a>โดยมีหน่วยงานส่วนอื่น ๆ ของรัฐคอยทำหน้าที่เป็นกลุ่มผลประโยชน์ทางการเมืองอีกชุดหนึ่ง ด้วยอำนาจที่จัดสรรไว้ให้มีการแข่งขันในสังคมนี้เองนโยบายโดยรัฐจึงเป็นแค่ผลผลิตของการเจรจาต่อรองที่เกิดขึ้นอย่างซ้ำไปซ้ำมา แม้ว่าแนวคิดพหุนิยมจะตระหนักถึงการมีอยู่ของความไม่เท่าเทียมกันในสังคมแต่ในทางกลับกันภาคประชาสังคมก็มีสิทธิและเสรีภาพในการวิพากษ์วิจารณ์รัฐ นอกจากนี้แนวคิดแบบพหุนิยมยังได้เสนอแนะว่าการกระทำของรัฐประชาธิปไตยยุคใหม่เป็นผลมาจากแรงกดดันที่ถูกใช้งานโดยกลุ่มผลประโยชน์ต่าง ๆ ที่ได้รับการจัดตั้งขึ้นมา ดาห์ลเรียกระบอบการปกครองของรัฐประเภทนี้ว่า "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%9E%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ระบอบพหุนิยม (ไม่มีหน้านี้)">ระบอบพหุนิยม</a>"<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>แนวคิดแบบพหุนิยมได้ถูกท้าทายถึงการมีอยู่เป็นอย่างมากเนื่องจากไม่ได้รับการสนับสนุนจากหลักฐานเชิงประจักษ์ จากการสำรวจจะพบว่าบุคคลากรส่วนใหญ่ที่มีสิทธิในการดำรงตำแหน่งผู้นำระดับสูงมักมาจากชนชั้นหรือฐานันดรที่สูงส่งและร่ำรวย นักวิพากษ์สายพหุนิยมมักอ้างว่าประสงค์ของรัฐมีหน้าที่เป็นแค่ตรายางในการรักษาผลประโยชน์ของชนชั้นนำทางสังคมมากกว่าที่จะรับใช้ผลประโยชน์ของทุกชนชั้นในสังคมอย่างเท่าเทียมกัน<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="มุมมองเชิงวิพากษ์ร่วมสมัย"><span id=".E0.B8.A1.E0.B8.B8.E0.B8.A1.E0.B8.A1.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B9.80.E0.B8.8A.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B8.A7.E0.B8.B4.E0.B8.9E.E0.B8.B2.E0.B8.81.E0.B8.A9.E0.B9.8C.E0.B8.A3.E0.B9.88.E0.B8.A7.E0.B8.A1.E0.B8.AA.E0.B8.A1.E0.B8.B1.E0.B8.A2"></span>มุมมองเชิงวิพากษ์ร่วมสมัย</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=25" title="แก้ไขส่วน: มุมมองเชิงวิพากษ์ร่วมสมัย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="เยือร์เกิน ฮาแบร์มาส (ไม่มีหน้านี้)">เยือร์เกิน ฮาแบร์มาส</a> มีมุมมองต่อกลไกที่ตั้งอยู่บนฐานและโครงสร้างส่วนบนของสำนักมาร์กซิสต์ที่ใช้เพื่ออธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างรัฐและเศรษฐกิจว่าเป็นสิ่งที่เรียบง่ายเกินไป ฮาแบร์มาสรู้สึกว่ารัฐสมัยใหม่มีบทบาทสำคัญอย่างมากต่อการวางรากฐานที่สำคัญทางเศรษฐกิจ ตัวอย่างก็เช่น บทบาทในการควบคุมกิจกรรมทางเศรษฐกิจ การเป็นผู้ผลิตและผู้บริโภคทางเศรษฐกิจรายใหญ่ผ่านนโยบายอย่าง<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="รัฐสวัสดิการ">รัฐสวัสดิการ</a>แบบแจกจ่ายซ้ำ ซึ่งกิจกรรมรูปแบบดังกล่าวก็เป็นการจัดสรรโครงสร้างทางเศรษฐกิจแบบองค์รวม ดังนั้นจุดมุ่งหมายของรัฐในมุมมองของฮาแบร์มาสจึงไม่สมควรที่จะถูกประเมินค่าว่าเป็นแค่การตอบสนองอย่างอดทนอดกลั้นต่อผลประโยชน์ของแต่ละชนชั้นทางเศรษฐกิจเพียงอย่างเดียว<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>118<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>119<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%8A%E0%B8%A5_%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%81" title="มีแชล ฟูโก">มีแชล ฟูโก</a> (Michel Foucault) มีมุมมองต่อทฤษฎีการเมืองสมัยใหม่ว่าถูกเน้นไปที่ศูนย์กลางทางอำนาจของรัฐมากเกินไป กล่าวคือฟูโกเชื่อว่าทฤษฎีการเมืองมุ่งเน้นความสนใจไปที่สถาบันทางการเมืองซึ่งมีความเป็นเป็นนามธรรมมากเกินไปและไม่เพียงพอต่อทฤษฎีเชิงปฏิบัติของฝั่งรัฐบาล ดังนั้นในความเห็นของฟูโก "รัฐ" จึงมิใช่สาระสำคัญ เขาเชื่อว่าแทนที่จะพยายามทำความเข้าใจในกิจกรรมของรัฐบาลผ่านการวิเคราะห์คุณสมบัติของความเป็นรัฐ (ในเชิงนามธรรมที่ได้รับการประกอบสร้างขึ้นใหม่) กลับกันนักทฤษฎีการเมืองควรทำหน้าที่ตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงในแนวทางภาคปฏิบัติของรัฐบาลเพื่อทำความเข้าใจต่อการเปลี่ยนแปลงในสภาพธรรมชาติของรัฐเสียจะดีกว่า<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>120<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">[</span>121<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122"><span class="cite-bracket">[</span>122<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ฟูโกได้พัฒนาแนวคิดเรื่อง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ความเป็นรัฐบาล (ไม่มีหน้านี้)">ความเป็นรัฐบาล</a>ขึ้น โดยคำนึงถึง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B9%8D%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B9%E0%B8%A5_(%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลําดับวงศ์ตระกูล (ปรัชญา) (ไม่มีหน้านี้)">ลำดับวงศ์ตระกูลของรัฐ</a>เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการพิจารณาหรือทำความเข้าใจในการปกครองที่เป็นปัจเจก ซึ่งสามารถมีอิทธิพลต่อบทบาทและหน้าที่โดยรวมของรัฐได้<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123"><span class="cite-bracket">[</span>123<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Michel_Foucault_1974_Brasil.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Michel_Foucault_1974_Brasil.jpg/200px-Michel_Foucault_1974_Brasil.jpg" decoding="async" width="200" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Michel_Foucault_1974_Brasil.jpg/300px-Michel_Foucault_1974_Brasil.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Michel_Foucault_1974_Brasil.jpg/400px-Michel_Foucault_1974_Brasil.jpg 2x" data-file-width="414" data-file-height="492" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%8A%E0%B8%A5_%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%81" title="มีแชล ฟูโก">มีแชล ฟูโก</a> (Michel Foucault) มีมุมมองต่อบทบาทของรัฐว่า "<i>...บางทีรัฐอาจไม่ได้เป็นอะไรที่มีความสลักสำคัญไปมากกว่าความเป็นจริงที่ประกอบสร้างขึ้นจนจับต้องได้ยากเลย ไม่แน่ความเป็นรัฐอาจถูกนิยามไว้ในแวดวงที่คับแคบกว่าที่พวกเราหลายคนคิดไว้ก็ได้...</i>"</figcaption></figure> <p>ฟูโกได้ให้เหตุผลว่าเทคโนโลยีเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ความเป็นรัฐสามารถเข้าถึงพลเมืองได้ง่ายมากยิ่งขึ้น โดยเสนอว่ารัฐเป็นเครื่องมือหนึ่งในการสำแดงอำนาจทางเทคโนโลยีหรือระบบอำนาจที่มีหลายหัว ดังนั้นแนวคิดของฟูโกจึงเป็นการให้เหตุผลหรือน้ำหนักแก่จุดมุ่งหมายของความเป็นรัฐ แทนที่จะมีมุมมองต่ออำนาจอธิปไตยว่าเป็นสิ่งที่สมควรจะต้องถูกขจัดไปแบบเดียวกันกับมุมมองแบบ<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C" title="ลัทธิมากซ์">ลัทธิมากซ์</a>หรือแบบ<a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อนาธิปไตย">อนาธิปไตย</a> เนื่องจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์ได้ถูกหยิบยืมนำไปใช้เป็นเครื่องมือในการออกแบบนโยบายของรัฐ ส่งผลให้ฟูโกมีมุมมองต่อการเกิดขึ้นของสาขาวิชาอย่าง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%84%E0%B8%93%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิทยาศาสตร์คณิตศาสตร์ (ไม่มีหน้านี้)">วิทยาศาสตร์คณิตศาสตร์</a>และ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%93%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="สถิติทางคณิตศาสตร์ (ไม่มีหน้านี้)">สถิติทางคณิตศาสตร์</a>ว่าสามารถทำให้เรามีความเข้าใจต่อกลไกทางเทคโนโลยีที่ส่งผลต่อเป้าหมายหรือความสำเร็จของรัฐนั้น ๆ ได้อย่างไร ที่สำคัญฟูโกก็ยังย้ำให้เห็นว่าการเกิดขึ้นของรัฐชาติสมัยใหม่มิใช่อุบัติเหตุทางประวัติศาสตร์แต่เป็นผลผลิตโดยเจตนา ซึ่งรัฐสมัยใหม่จะต้องเสนอตัวเข้ามารับผิดชอบหรือจัดการ เช่นการเกิดขึ้นของระบอบตำรวจ (ส่วนหนึ่งของ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ความมั่งคั่งของรัฐ (ไม่มีหน้านี้)">ความมั่งคั่งของรัฐ</a>) การอนุญาตให้พลเมืองเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของ <i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="กฎหมายชนต่างชาติ (ไม่มีหน้านี้)">ระบอบกฎหมายชนต่างชาติ</a></i> (<i>jus gentium</i>) จนกลายเป็นส่วนหนึ่งของ <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ประชาสังคม"><i>ความเป็นประชาสังคม</i></a> (<i>civitas</i>) หลังจากที่ถูกแบ่งแยกออกจากสังคมมนุษย์อย่างจงใจมาเป็นเวลานานนับหลายพันปี<sup id="cite_ref-Michel-2007_124-0" class="reference"><a href="#cite_note-Michel-2007-124"><span class="cite-bracket">[</span>124<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ดังนั้นแล้วประชาธิปไตยในมุมมองของฟูโกจึงมิได้เป็นแค่การลงคะแนนเสียงเลือกตั้งที่ถูกจัดขึ้นอย่างซ้ำแล้วซ้ำเล่าดังที่นักปฏิวัติทางการเมืองหรือนักปรัชญาการเมืองมักมีภาพในหัวว่าเป็นแค่การเรียกร้องสิทธิเสรีภาพทางการเมืองหรือแสวงหาการยอมรับจาก 'ชนชั้นปกครอง' แต่อย่างใด ฟูโกยืนยันว่าทฤษดีดังกล่าวเป็นผลสำเร็จจากความพยายามในการเปลี่ยนผ่านทางเทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การถ่ายโอนอำนาจการปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">การถ่ายโอนอำนาจการปกครอง</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B9%8D%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="เสถียรภาพทางอํานาจ (ไม่มีหน้านี้)">เสถียรภาพทางอํานาจ</a> และ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="การออกจากกรอบแนวคิดของศาสนจักร (ไม่มีหน้านี้)">การออกจากกรอบแนวคิดของศาสนจักร</a> ทั้งหมดนี้นำไปสู่ความชอบธรรมทางการเมืองที่ได้รับการยอมรับจากทุกภาคส่วนของสังคม กล่าวคือพลเมืองทุกคนมีสิทธิ์ที่จะตื่นรู้และตระหนักถึงสิทธิทางการเมืองของตนได้ ตัวอย่างเช่น 'สิทธิในการเลือกตั้ง' ซึ่งเป็นการเลือกผู้แทนของตนให้ขึ้นมาดำรงตำแหน่งเป็นประมุขทางการเมืองของรัฐที่มีคุณสมบัติเป็นรัฐประชาธิปไตย ฟูโกมองว่าระบอบดังกล่าวเป็นรูปแบบของ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชีวอำนาจ (ไม่มีหน้านี้)">ชีวอำนาจ</a>แบบใหม่<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span class="cite-bracket">[</span>125<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>126<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> และเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางการเมืองสมัยใหม่ ฟูโกเรียกระบอบดังกล่าวว่า "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชีวการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">ระบอบชีวการเมือง</a>" </p><p><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%AA_%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="นิโกส ปูลันจัส (ไม่มีหน้านี้)">นิโกส ปูลันจัส</a> (Nicos Poulantzas) เป็นนักทฤษฎี<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัทธินีโอมากซ์ (ไม่มีหน้านี้)">นีโอมากซ์</a>ชาวกรีกคนสำคัญ แนวคิดส่วนใหญ่ของเขาได้รับอิทธิพลมาจากงานเขียนของกรัมชี ปูลันจัสเสนอว่า 'รัฐทุนนิยม' มิได้กระทำการเพียงแค่ในนามของชนชั้นปกครองแต่เพียงกลุ่มเดียว และเมื่อเป็นเช่นนั้นจริงก็มิจำเป็นที่จะต้องกระทำอยู่อย่างนั้นเสมอไป เนื่องจากการกระทำดังกล่าวจะต้องได้รับการไตร่ตรองอย่างถี่ถ้วนจากเจ้าพนักงานของรัฐ แต่ก็ด้วยลักษณะ '<a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="โครงสร้างนิยม">เชิงโครงสร้าง</a>' อีกเช่นกันที่ได้กำหนดให้โครงสร้างของรัฐจะต้องได้รับการพิทักษ์เพื่อให้แน่ใจว่าผลประโยชน์ระยะยาวของทุนจะมีความสำคัญเหนือกว่าสิ่งอื่นใดอยู่อย่างเสมอ แนวคิดหลักของปูลันจัสสนับสนุนต่องานเขียนสายลัทธิมากซ์เกี่ยวกับแนวคิดที่ว่าด้วย "การปกครองตนเองเชิงสัมพัทธ์" โดยรัฐ ขณะที่งานเขียนของเขามักจะเกี่ยวข้องกับ 'การปกครองตนเองโดยรัฐ' ดังนั้นผลงานของปูลันจัสจึงมีความสำคัญในแง่ของการทำให้งานเขียนสายลัทธิมากซ์มีความเด่นชัดมากขึ้นและเป็นการขยายขอบเขตของงานประพันธ์ที่ว่าด้วยรัฐในมุมมองแบบมาร์กซิสต์ให้กว้างไกลมากยิ่งขึ้น ขณะเดียวกันงานเขียนของเขาก็ถูกวิพากษ์วิจารณ์เช่นกันว่ายึดติดกับกรอบของ 'กลไกเชิงโครงสร้างนิยม' มากเกินไป </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="จักรวาลวิทยาเชิงโครงสร้างโดยรัฐหรือสัจนิยมเชิงโครงสร้างโดยรัฐ"><span id=".E0.B8.88.E0.B8.B1.E0.B8.81.E0.B8.A3.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A5.E0.B8.A7.E0.B8.B4.E0.B8.97.E0.B8.A2.E0.B8.B2.E0.B9.80.E0.B8.8A.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B9.82.E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B8.87.E0.B8.AA.E0.B8.A3.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B9.82.E0.B8.94.E0.B8.A2.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.AB.E0.B8.A3.E0.B8.B7.E0.B8.AD.E0.B8.AA.E0.B8.B1.E0.B8.88.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.A2.E0.B8.A1.E0.B9.80.E0.B8.8A.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B9.82.E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B8.87.E0.B8.AA.E0.B8.A3.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B9.82.E0.B8.94.E0.B8.A2.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90"></span>จักรวาลวิทยาเชิงโครงสร้างโดยรัฐหรือสัจนิยมเชิงโครงสร้างโดยรัฐ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=26" title="แก้ไขส่วน: จักรวาลวิทยาเชิงโครงสร้างโดยรัฐหรือสัจนิยมเชิงโครงสร้างโดยรัฐ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ทฤษฎีนี้ยึดถือว่าเป็นจักรวาลมีโครงสร้างเพียงแค่รูปแบบเดียว ความเป็นจริงทางประวัติศาสตร์ที่ก่อตัวขึ้นในสังคมมีลักษณะเฉพาะก็ด้วยสิทธิที่ได้รับการจัดสรรอย่างมีรูปแบบหรือได้รับการตกผลึกผ่านอำนาจตามลำดับชั้นและความชอบธรรมทางกฎหมายอย่างมีแบบแผน โดยมีการแบ่งชนชั้นทางสังคมและเศรษฐกิจที่ถูกกำหนดไว้อย่างดี รวมถึงยังมีองค์กรทางเศรษฐกิจและสังคมที่มีพลวัตและแม่นยำประกอบกับองค์การทางศาสนาใดศาสนาหนึ่ง (หรือหลายองค์กร) ที่อ้างถึงความชอบธรรมในอำนาจและมีสิทธิในการเผยแพร่หรือแสดงออกสู่สังคมก็เพื่อสนับสนุนความเชื่อทางศาสนาของแต่ละบุคคลและเพื่อการได้รับการยอมรับจากมหาชน รูปแบบของจักรวาลวิทยาเชิงโครงสร้างได้วิวัฒนาการไปในลักษณะที่เป็น<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%8F%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทฤษฎีวัฏจักร (ไม่มีหน้านี้)">วัฏจักร</a> โดยนำเสนอสองช่วงประวัติศาสตร์ที่แตกต่างกัน ได้แก่ ระยะการค้าขาย หรือ "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมเปิด (ไม่มีหน้านี้)">สังคมเปิด</a>" และ ระยะศักดินา หรือ "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมปิด (ไม่มีหน้านี้)">สังคมปิด</a>" ลักษณะเฉพาะที่แตกต่างกันอย่างมากรูปแบบแบบนี้เองที่ช่วยแยกความแตกต่างเชิงอารยธรรมของมนุษย์ออกจากกันได้เป็นสองระดับ ซึ่งไม่เคยมีจุดสิ้นสุดแต่สลับเปลี่ยนกันไปมาเป็นวัฏจักร ลักษณะเฉพาะที่แตกต่างกันในแต่ละระดับของทั้งสองระยะนี้ถือว่าเป็นความก้าวหน้า (ในลักษณะที่จะต้องฝักใฝ่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งอย่างเป็นอิสระ โดยปราศจากคุณค่าที่แท้จริงของความเป็นอยู่ที่ดี ระดับของเสรีภาพและความเท่าเทียมที่พึงได้รับและตระหนักได้ รวมถึงความเป็นไปได้อย่างเป็นรูปธรรมในการบรรลุไปสู่ความก้าวหน้าในระดับอารยธรรม) แม้ว่าจะมาจากกลุ่มที่มีการศึกษาและความพร้อมทางสติปัญญามากกว่ากลุ่มอื่น ๆ ในสังคมของทั้งสองช่วงประวัติศาสตร์ก็ตาม<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>127<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="รัฐปกครองตนเองกับแนวคิดสถาบันนิยมใหม่"><span id=".E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.9B.E0.B8.81.E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.95.E0.B8.99.E0.B9.80.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.81.E0.B8.B1.E0.B8.9A.E0.B9.81.E0.B8.99.E0.B8.A7.E0.B8.84.E0.B8.B4.E0.B8.94.E0.B8.AA.E0.B8.96.E0.B8.B2.E0.B8.9A.E0.B8.B1.E0.B8.99.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.A2.E0.B8.A1.E0.B9.83.E0.B8.AB.E0.B8.A1.E0.B9.88"></span>รัฐปกครองตนเองกับแนวคิดสถาบันนิยมใหม่</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=27" title="แก้ไขส่วน: รัฐปกครองตนเองกับแนวคิดสถาบันนิยมใหม่"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="แนวคิดสถาบันนิยมใหม่ (ไม่มีหน้านี้)">แนวคิดสถาบันนิยมใหม่</a></div> <p>นักทฤษฎีรัฐปกครองตนเองเชื่อว่า "รัฐ" เป็นองค์กรที่ปฏิเสธอิทธิพลทางสังคมและเศรษฐกิจจากโลกภายนอกและมุ่งแสวงหาผลประโยชน์ต่อตนเองแต่เพียงเท่านั้น<sup id="cite_ref-sklair-2004-139-140_128-0" class="reference"><a href="#cite_note-sklair-2004-139-140-128"><span class="cite-bracket">[</span>128<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>งานเขียนเกี่ยวกับแนวคิดสถาบันนิยมใหม่ เช่น ผลงานของ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%B2_%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ธีดา สก็อตส์โพล (ไม่มีหน้านี้)">ธีดา สก็อชโพล</a> (Theda Skocpol) ได้ระบุเอาไว้ว่าตัวแสดงของรัฐมีความเป็นอิสระในการดำเนินกิจการและบทบาทของรัฐอย่างมาก กล่าวอีกนัยหนึ่ง คือ บุคลากรของรัฐต่างก็มีผลประโยชน์เป็นของตนเอง และสามารถที่จะดำเนินกิจการใด ๆ ก็ตามได้อย่างอิสระ โดยปราศจากอิทธิพลของผู้มีบทบาทในสังคม (บ้างก็ย้อนแย้งกัน) เนื่องจากรัฐมีศักยภาพมากพอในการควบคุมผ่านวิธีการบังคับขู่เข็ญ และเมื่อกลุ่มองค์กรหลายกลุ่มในภาคประชาสังคมจำเป็นที่จะต้องพึ่งพารัฐในการบรรลุเป้าหมายใด ๆ ที่พวกเขาไม่สามารถดำเนินการได้ด้วยตนเอง บุคลากรของรัฐนั้นจึงจะสามารถกำหนดความพึงพอใจทั้งต่อตนเองและต่อภาคประชาสังคมได้ไม่มากก็น้อยในระดับหนึ่ง </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ"><span id=".E0.B8.97.E0.B8.A4.E0.B8.A9.E0.B8.8E.E0.B8.B5.E0.B8.A7.E0.B9.88.E0.B8.B2.E0.B8.94.E0.B9.89.E0.B8.A7.E0.B8.A2.E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.8A.E0.B8.AD.E0.B8.9A.E0.B8.98.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.A1.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90"></span>ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=28" title="แก้ไขส่วน: ทฤษฎีว่าด้วยความชอบธรรมของรัฐ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1_(%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C)" title="ความชอบธรรม (รัฐศาสตร์)">ความชอบธรรม (รัฐศาสตร์)</a></div> <p>โดยปกติแล้วรัฐต่าง ๆ มักอ้างสิทธิ์ต่อ<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1_(%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C)" title="ความชอบธรรม (รัฐศาสตร์)">ความชอบธรรมทางการเมือง</a>เพื่อรักษาสิทธิ์ในการใช้อำนาจเหนือพลเมืองที่อยู่ภายใต้การปกครองของตนทั้งสิ้น<sup id="cite_ref-vincent-1992-43_129-0" class="reference"><a href="#cite_note-vincent-1992-43-129"><span class="cite-bracket">[</span>129<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">[</span>130<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span class="cite-bracket">[</span>131<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ทฤษฎีสัญญาประชาคม"><span id=".E0.B8.97.E0.B8.A4.E0.B8.A9.E0.B8.8E.E0.B8.B5.E0.B8.AA.E0.B8.B1.E0.B8.8D.E0.B8.8D.E0.B8.B2.E0.B8.9B.E0.B8.A3.E0.B8.B0.E0.B8.8A.E0.B8.B2.E0.B8.84.E0.B8.A1"></span>ทฤษฎีสัญญาประชาคม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=29" title="แก้ไขส่วน: ทฤษฎีสัญญาประชาคม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="สัญญาประชาคม">สัญญาประชาคม</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Leviathan_frontispiece_cropped_British_Library.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Leviathan_frontispiece_cropped_British_Library.jpg/220px-Leviathan_frontispiece_cropped_British_Library.jpg" decoding="async" width="220" height="351" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Leviathan_frontispiece_cropped_British_Library.jpg/330px-Leviathan_frontispiece_cropped_British_Library.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Leviathan_frontispiece_cropped_British_Library.jpg/440px-Leviathan_frontispiece_cropped_British_Library.jpg 2x" data-file-width="1930" data-file-height="3078" /></a><figcaption>หน้าปกแรกของหนังสือ '<a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B8%98%E0%B8%B1%E0%B8%99_(%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="เลอไวอะธัน (หนังสือของฮอบส์) (ไม่มีหน้านี้)"><i>เลอไวอะธัน</i></a>' (<i>Leviathan</i>; ค.ศ. 1651) เขียนโดย <a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="ทอมัส ฮอบส์">ทอมัส ฮอบส์</a> (Thomas Hobbes)</figcaption></figure> <p>มีผู้ที่เสนอทฤษฎีสัญญาประชาคมไว้หลากหลายรูปแบบ เพื่อสร้างความชอบธรรมให้แก่รัฐและก็เพื่ออธิบายถึงกระบวนการก่อเกิดขึ้นของรัฐ ทัศนะหลักของทฤษฎีนี้ คือ "<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สภาพธรรมชาติ">สภาพธรรมชาติ</a>" ที่กระตุ้นให้ผู้คนแสวงหาถึงกระบวนการเกิดขึ้นของรัฐ นักปรัชญาชาวอังกฤษนามว่า <a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="ทอมัส ฮอบส์">ทอมัส ฮอบส์</a> (Thomas Hobbes) ได้อธิบายถึงลักษณะโดยรวมของสภาพธรรมชาติว่ามีความ "โดดเดี่ยว, แร้นแค้น, โสโครก, ป่าเถื่อน และเห็นแก่ตัว" (<i>เลอไวอะธัน</i>; <i>บทที่ 13–14</i>)<sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132"><span class="cite-bracket">[</span>132<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> แต่กลับกัน <a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99_%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81" title="จอห์น ล็อก">จอห์น ล็อก</a> มีมุมมองต่อสภาพธรรมชาติในเชิงบวกมากกว่า และไม่เห็นด้วยอย่างยิ่งต่อแนวคิดในเรื่องของการเสื่อมถอยของสภาพธรรมชาติ แม้จะยอมรับว่าโดยธรรมชาติแล้วมนุษย์นั้นมิอาจที่จะมีคุณภาพชีวิตที่เท่าเทียมกันได้ แต่ตัวล็อกเองก็ได้หยิบยกประเด็นในเรื่องของ "<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99" title="สิทธิมนุษยชน">สิทธิมนุษยชน</a>" ที่มิอาจแบ่งแยกออกจากสังคมมนุษย์มาโต้แย้งได้อีกเช่นกัน สิทธิที่สำคัญที่สุดประการหนึ่งในมุมมองของล็อก คือ "สิทธิในทรัพย์สิน" โดยล็อกได้ให้ให้เหตุผลว่าสิทธิในทรัพย์สินเป็นสิทธิหลักที่ยังมิได้รับการคุ้มครองอย่างเพียงพอในสภาพธรรมชาติ นักทฤษฎีสัญญาประชาคมมักอ้างถึง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="สิทธิธรรมชาติและสิทธิทางกฎหมาย">สิทธิธรรมชาติ</a>อยู่เสมอก็เพื่อสนับสนุนและรักษาความชอบธรรมให้กับทฤษฎีเหล่านี้ กล่าวคือพลเมืองทุกคนจำต้องยอมสละสิทธิบางอย่างเพื่อให้รัฐสามารถสถาปนาอำนาจการปกครองได้<sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span class="cite-bracket">[</span>133<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span class="cite-bracket">[</span>134<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> เมื่อเป็นเช่นนั้นแล้วทฤษฎีสัญญาประชาคมก็จะสามารถวางรากฐานความชอบธรรมให้แก่ตัวรัฐบาลเอง โดยที่ความชอบธรรมนั้นจะมั่นคงและถาวรได้ก็ต้องขึ้นอยู่กับความยินยอมจากผู้ถูกปกครอง การให้เหตุผลในลักษณะนี้ถูกระบุไว้อย่างชัดเจนใน<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="คำประกาศอิสรภาพสหรัฐ">คำประกาศอิสรภาพสหรัฐ</a> เมื่อ ค.ศ. 1776 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ทฤษฎีเทวสิทธิราชย์"><span id=".E0.B8.97.E0.B8.A4.E0.B8.A9.E0.B8.8E.E0.B8.B5.E0.B9.80.E0.B8.97.E0.B8.A7.E0.B8.AA.E0.B8.B4.E0.B8.97.E0.B8.98.E0.B8.B4.E0.B8.A3.E0.B8.B2.E0.B8.8A.E0.B8.A2.E0.B9.8C"></span>ทฤษฎีเทวสิทธิราชย์</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=30" title="แก้ไขส่วน: ทฤษฎีเทวสิทธิราชย์"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="เทวสิทธิราชย์">เทวสิทธิราชย์</a></div> <p>การเกิดขึ้นของระบบรัฐชาติสมัยใหม่มีอิทธิพลที่สำคัญอย่างมากต่อกระบวนการเปลี่ยนแปลงความคิดทางการเมือง โดยเฉพาะความเข้าใจในเรื่องของการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างทางอำนาจและการปกครองอันชอบด้วยกฎหมายโดยรัฐ ผู้ที่สมาทานต่อ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B9%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="สมบูรณาญาสิทธิราชย์">ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์</a>ในยุคสมัยใหม่ตอนต้น ได้แก่ <a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="ทอมัส ฮอบส์">ทอมัส ฮอบส์</a> และ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8C%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87_%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฌ็อง โบแดง (ไม่มีหน้านี้)">ฌ็อง โบแดง</a> (Jean Bodin) ทั้งสองเป็นบุคคลสำคัญที่สนับสนุน<a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="เทวสิทธิราชย์">ทฤษฎีเทวสิทธิราชย์</a>ด้วยการชี้ให้เห็นว่าการได้มาซึ่งอำนาจและความชอบธรรมของกษัตริย์ควรได้รับการพิสูจน์โดยประชาชนโดยเฉพาะฮอบส์ที่มีมุมมองต่ออำนาจและความชอบธรรมว่ามิใช่แค่อำนาจระหว่างประชาชนด้วยกันเองแต่เพียงเท่านั้น อำนาจทางการเมืองควรเป็นสิ่งที่มีความชอบธรรมในตัวของมันเองอยู่แล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับอำนาจที่มาจากปัจเจกบุคคล (ระบุเอาไว้ในช่วง<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="สงครามกลางเมืองอังกฤษ">สงครามกลางเมืองอังกฤษ</a>) ทั้งฮอบส์และโบแดงต่างก็คิดว่าตนกำลังปกป้องอำนาจของสถาบันกษัตริย์หาใช่การสนับสนุนระบอบประชาธิปไตยแต่อย่างใด ทว่าแนวคิดเรื่องธรรมชาติของอำนาจอธิปไตยที่พวกเขาเสนอนั้นกลับกลายเป็นสิ่งที่ถูกปฏิเสธอย่างหนักจากสายตาของผู้ที่เชื่อว่าพระมหากษัตริย์ทรงเป็นผู้ที่มีพระราชอำนาจสูงสุดโดยสมบูรณ์อยู่แล้ว เช่น เซอร์ <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="รอเบิร์ต ฟิลเมอร์ (ไม่มีหน้านี้)">รอเบิร์ต ฟิลเมอร์</a> (Sir Robert Filmer) ที่มีมุมมองต่อแนวคิดเทวสิทธิราชย์ว่าเป็นภัยต่อความมั่นคงของกษัตริย์เนื่องจากเป็นแนวคิดที่มีสิทธิ์เปิดโอกาสให้นำไปสู่การเรียกร้องประชาธิปไตยได้ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="สิทธิอำนาจนิติธรรม"><span id=".E0.B8.AA.E0.B8.B4.E0.B8.97.E0.B8.98.E0.B8.B4.E0.B8.AD.E0.B8.B3.E0.B8.99.E0.B8.B2.E0.B8.88.E0.B8.99.E0.B8.B4.E0.B8.95.E0.B8.B4.E0.B8.98.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.A1"></span>สิทธิอำนาจนิติธรรม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=31" title="แก้ไขส่วน: สิทธิอำนาจนิติธรรม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="สิทธิอำนาจนิติธรรม (ไม่มีหน้านี้)">สิทธิอำนาจนิติธรรม</a></div> <p>ในงานเขียนของ <a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="มัคส์ เวเบอร์">มัคส์ เวเบอร์</a> ได้ระบุถึงที่มาของสิทธิอำนาจอันนำไปสู่ความชอบธรรมทางการเมืองไว้ทั้งหมด 3 ประการดังนี้: </p> <ul><li><b>ประการแรก:</b> <b>สิทธิอำนาจตามประเพณี (legitimacy based on traditional grounds)</b> – เป็นความชอบธรรมที่เกิดจากชุดความคิดที่ว่าสิ่งต่าง ๆ ควรเป็นไปตามกฎหรือธรรมเนียมปฏิบัติอย่างที่เคยเป็นมาตั้งแต่อดีต อีกทั้งผู้ที่ใช้อำนาจปกครองภายใต้อำนาจเหล่านี้เองก็มีสิทธิในการเรียกร้องอำนาจโดยชอบด้วยกฎหมายอีกเช่นกัน</li> <li><b>ประการที่สอง:</b> <b>สิทธิอำนาจบารมี</b> <b>(legitimacy based on charismatic)</b> – การอุทิศตนให้กับผู้นำหรือกลุ่มบุคคลที่มีภาพลักษณ์ว่าเป็นบุคคลสำคัญหรือมีคุณธรรมอย่างยิ่ง โดยอำนาจรูปแบบดังกล่าวจะเกิดขึ้นผ่านความเชื่อมั่นศรัทธาหลังจากที่อำนาจตามประเพณีหรืออำนาจนิติธรรมเสื่อมความนิยมลงแต่เพียงเท่านั้น</li> <li><b>ประการที่สาม:</b> <b><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="สิทธิอำนาจนิติธรรม (ไม่มีหน้านี้)">สิทธิอำนาจนิติธรรม</a> (rational-legal authority)</b> – มีที่มาจากความเชื่อที่ว่ากลุ่มผลประโยชน์บางกลุ่มได้รับอำนาจในลักษณะที่ถูกต้องตามกฎหมายและสมเหตุสมผลตามประมวลกฎหมายลายลักษณ์อักษรเฉพาะ เวเบอร์เชื่อว่ารัฐสมัยใหม่มีลักษณะเฉพาะคือสิทธิ์ในการยื่นอุทธรณ์ต่อผู้มีอำนาจทางกฎหมายที่มีเหตุและผลในการปกครอง<sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span class="cite-bracket">[</span>135<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-136" class="reference"><a href="#cite_note-136"><span class="cite-bracket">[</span>136<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-137" class="reference"><a href="#cite_note-137"><span class="cite-bracket">[</span>137<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ความล้มเหลวของรัฐ"><span id=".E0.B8.84.E0.B8.A7.E0.B8.B2.E0.B8.A1.E0.B8.A5.E0.B9.89.E0.B8.A1.E0.B9.80.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.A7.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90"></span>ความล้มเหลวของรัฐ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=32" title="แก้ไขส่วน: ความล้มเหลวของรัฐ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9751016"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">บทความหลัก: <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%A7" title="รัฐล้มเหลว">รัฐล้มเหลว</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Fragile_States_Index_2023.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Fragile_States_Index_2023.svg/320px-Fragile_States_Index_2023.svg.png" decoding="async" width="320" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Fragile_States_Index_2023.svg/480px-Fragile_States_Index_2023.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Fragile_States_Index_2023.svg/640px-Fragile_States_Index_2023.svg.png 2x" data-file-width="2754" data-file-height="1398" /></a><figcaption>ดัชนีความเสี่ยงต่อการเป็น<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%A7" title="รัฐล้มเหลว">รัฐล้มเหลว</a>ในแต่ละประเทศเมื่อ ค.ศ. 2023 <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9222223">.mw-parser-output .div-col{margin-top:0.3em;column-width:30em}.mw-parser-output .div-col-small{font-size:90%}.mw-parser-output .div-col-rules{column-rule:1px solid #aaa}.mw-parser-output .div-col dl,.mw-parser-output .div-col ol,.mw-parser-output .div-col ul{margin-top:0}.mw-parser-output .div-col li,.mw-parser-output .div-col dd{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="div-col" style="column-width: 9em;vertical-align:top; text-align:left;"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10692483">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#6a0900; color:white;"> </span> เตือนภัยสูงมาก (111-120)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#c01e00; color:white;"> </span> เตือนภัยกว่า (101-110)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#ff5500; color:black;"> </span> เตือนภัย (91-100)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#ff8201; color:black;"> </span> ระวังมาก (81-90)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#ffba00; color:black;"> </span> ระวังกว่า (71-80)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#f5ff00; color:black;"> </span> ระวัง (61-70)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#c8ff00; color:black;"> </span> มั่นคง (51-60)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#88d100; color:black;"> </span> มั่นคงกว่า (41-50)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#128200; color:white;"> </span> มั่นคงมาก (31-40)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#005203; color:white;"> </span> ยั่งยืน (21-30)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#003602; color:white;"> </span> ยั่งยืนมาก (0-20)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10692483"><div class="legend"><span class="legend-color mw-no-invert" style="background-color:#d9d9d9; color:black;"> </span> ไม่มีข้อมูล</div> </div></figcaption></figure> <p>รัฐบางรัฐถูกระบุว่าเป็น "รัฐบอบบาง" หรือ "รัฐล้มเหลว" <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เดวิด ซามูเอลส์ (ไม่มีหน้านี้)">เดวิด ซามูเอลส์</a> (David Samuels) ได้ระบุเอาไว้ว่า "ความล้มเหลวของรัฐจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่ออำนาจอธิปไตยเหนือดินแดนที่อ้างสิทธิ์ทั้งหลายได้พังทลายลงหรือมิสามารถบริหารปกครองได้อย่างมีประสิทธิภาพ"<sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span class="cite-bracket">[</span>138<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> นักรัฐศาสตร์หลาย ๆ คน ทั้งซามูเอลส์ และ <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%88_%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AA._%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="โจ เอส. มิกแดล (ไม่มีหน้านี้)">โจ เอส. มิกแดล</a> (Joel S. Migdal) ได้สำรวจและจัดแบ่งเงื่อนไขในการเกิดขึ้นของรัฐล้มเหลวเหล่านี้ว่ามีความแตกต่างจากรัฐในโลกตะวันตกที่มี "เสถียรภาพ" มากกว่าอย่างไร และสถานภาพของการเป็นประเทศกำลังพัฒนามีผลอย่างไรต่อพัฒนาการทางเศรษฐกิจของประเทศดังกล่าว </p><p>ซามูเอลส์ ได้แนะนำแนวคิดเกี่ยวกับ<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ศักยภาพของรัฐ (ไม่มีหน้านี้)">ศักยภาพของรัฐ</a>เพื่อใช้อ้างอิงถึงขอบเขตความสามารถในการบรรลุบทบาทขั้นพื้นฐานของรัฐ เช่น การรักษาความปลอดภัย การบังคับใช้กฎหมาย การรักษาความสงบเรียบร้อย และการให้บริการสาธารณะ หากไม่สามารถบรรลุวัตถุประสงค์ดังกล่าวได้รัฐเหล่านั้นก็จะถือว่าเป็นรัฐล้มเหลว หรือแม้แต่ <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เจฟฟรีย์ เฮิบสต์ (ไม่มีหน้านี้)">เจฟฟรีย์ เฮิบสต์</a> (Jeffrey Herbst) ที่ได้เสริมแนวคิดนี้ โดยระบุไว้ว่า "ความล้มเหลวของรัฐเป็นผลมาจากการที่สถาบันเหล่านั้นมีความอ่อนแอหรือไม่มีอำนาจโดยแท้จริง ซึ่งหมายความว่ารัฐเหล่านั้นปราศจากความชอบธรรมในการปกครอง เนื่องด้วยรัฐเหล่านั้นมิสามารถบริหาร ปกครอง หรือรักษาความปลอดภัยและความสงบเรียบร้อยภายในสังคมได้" อย่างไรก็ดี <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%99_%E0%B8%94%E0%B8%B5._%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="สตีเฟน ดี. แครสเนอร์ (ไม่มีหน้านี้)">สตีเฟน ดี. แครสเนอร์</a> (Stephen D. Krasner) ก็ได้ให้ความเห็นไว้อีกว่า "ความล้มเหลวของรัฐหาใช่ผลลัพธ์ของสถาบันที่อ่อนแอเพียงอย่างเดียว แต่การเกิดขึ้นของรัฐล้มเหลวนั้นเป็นปรากฏการณ์ที่มีความซับซ้อนแตกต่างกันไปแล้วแต่ตามแต่ละบริบทและสภาวะการณ์ของแต่ละพื้นที่ ด้วยเหตุนี้เราจึงไม่ควรวิเคราะห์ถึงการเกิดขึ้นของรัฐล้มเหลวผ่านบริบทและความเข้าใจที่เรียบง่ายหรือตื้นเขินเกินไป" </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ปัญหาของรัฐล้มเหลว"><span id=".E0.B8.9B.E0.B8.B1.E0.B8.8D.E0.B8.AB.E0.B8.B2.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B8.A5.E0.B9.89.E0.B8.A1.E0.B9.80.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B8.A7"></span>ปัญหาของรัฐล้มเหลว</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=33" title="แก้ไขส่วน: ปัญหาของรัฐล้มเหลว"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ความล้มเหลวของรัฐเป็นภัยคุกคามที่สำคัญต่อเสถียรภาพและความมั่นคงของการเมืองโลก เนื่องจากรัฐล้มเหลวมีความเสี่ยงที่จะนำไปสู่<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="การก่อการร้าย">การก่อการร้าย</a>และความขัดแย้งภายในสังคม นอกจากนี้ความล้มเหลวของรัฐยังเป็นอุปสรรคต่อวิถีของประชาธิปไตย เนื่องจากรัฐเหล่านั้นมักประสบกับความรุนแรงทางการเมืองอย่าง<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ระบอบเผด็จการ">การปกครองแบบเผด็จการ</a>และ<a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99" title="สิทธิมนุษยชน">การละเมิดสิทธิมนุษยชน</a>ในหลาย ๆ ครั้ง แม้ว่าจะมีการถกเถียงกันอย่างมากเกี่ยวกับผลกระทบโดยตรงต่อความล้มเหลวโดยรัฐ แต่ผลกระทบทางอ้อมก็ควรได้รับการเน้นย้ำอีกเช่นกัน ความล้มเหลวโดยรัฐอาจนำไปสู่การหลั่งไหลของผู้ลี้ภัยและความขัดแย้งข้ามพรมแดน ขณะเดียวกันก็กลายเป็นแหล่งหลบภัยสำหรับกลุ่มอาชญากรหรือกลุ่มหัวรุนแรงอีกด้วย เพื่อที่จะแก้ไขและป้องกันปัญหาเหล่านี้ในอนาคตรัฐจึงต้องมุ่งเน้นไปที่การสร้างสถาบันที่มีความเข้มแข็ง เช่น การส่งเสริมความหลากหลาย การพัฒนาทางเศรษฐกิจ และการแก้ไขปัญหาการใช้ความรุนแรงภายในรัฐ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="การเกิดขึ้นของรัฐในสมัยแรก"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.B4.E0.B8.94.E0.B8.82.E0.B8.B6.E0.B9.89.E0.B8.99.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B9.83.E0.B8.99.E0.B8.AA.E0.B8.A1.E0.B8.B1.E0.B8.A2.E0.B9.81.E0.B8.A3.E0.B8.81"></span>การเกิดขึ้นของรัฐในสมัยแรก</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=34" title="แก้ไขส่วน: การเกิดขึ้นของรัฐในสมัยแรก"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>เพื่อให้เข้าใจถึงการเกิดขึ้นของรัฐที่ล้มเหลว เดวิด ซามูเอลส์ ได้ทำการการเปรียบเทียบปัจจัยในการเกิดขึ้นของรัฐชาติที่ตั้งอยู่ในยุโรปช่วง<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_1600&action=edit&redlink=1" class="new" title="คริสตทศวรรษที่ 1600 (ไม่มีหน้านี้)">คริสตทศวรรษที่ 1600</a> กับ<a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B8%A8%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_20" title="คริสต์ศตวรรษที่ 20">คริสตศตวรรษที่ 20</a> โดยระบุเอาไว้ว่า "รัฐบาลจะต้องอนุญาตให้พลเมืองของตนมีสิทธิ์หรือส่วนร่วมในการดำเนินการแก้ไขปัญหาของชาติ ขณะที่ประชาชนก็ต้องยินยอมต่อการใช้อำนาจที่มีสิทธิ์บังคับใช้เหนือตน การจัดระเบียบทางสังคมประเภทนี้จำเป็นต้องลดความชอบธรรมของการปกครองรูปแบบดั้งเดิมลง (เช่น หน่วยงานทางศาสนา) และแทนที่ด้วยการสร้างความชอบธรรมผ่านการปกครอง โดยปราศจากการยึดโยงต่อตัวบุคคลใดบุคคลหนึ่ง การที่รัฐบาลกลางมีอำนาจอธิปไตยที่เพิ่มมากขึ้นนี้เองก็จะส่งผลให้องค์กรอย่าง<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ราชการ">ระบบราชการ</a>มีความซับซ้อนมากขึ้นตามมา" </p><p>การเปลี่ยนผ่านไปสู่ความเป็นรัฐสมัยใหม่ในภูมิภาคยุโรปเกิดขึ้นเมื่อราว ๆ ค.ศ. 1600 ประจวบกับปัจจัยต่าง ๆ เช่น พัฒนาการของเทคโนโลยีอาวุธสงครามที่เป็นส่วนสำคัญในการเร่งปฏิกิริยาให้รัฐชาติสมัยใหม่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการเก็บภาษีหรือการรวมอำนาจรัฐเข้าสู่ศูนย์กลาง ทั้งหมดนี้ก็เพื่อให้รัฐมีประสิทธิภาพในการคุ้มครองตนเองจากภัยคุกคามอื่น ๆ นอกจากนี้พัฒนาการทางด้านผลผลิตทางการเกษตร (อันเป็นผลมาจากการปรับปรุงคุณภาพการผลิต) ทำให้ระบบสาธารณสุขมีประสิทธิภาพที่มากขึ้น ส่งผลให้สามารถรักษาคุณภาพชีวิตของพลเมืองได้มากขึ้นตามมา การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมดังกล่าวส่งผลให้อำนาจรัฐมิได้ขึ้นตรงหรือยึดโยงอยู่กับระบอบเก่า ดังเช่น "<a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ราชาธิปไตย">สถาบันกษัตริย์</a>" อีกต่อไป และทั้งหมดนี้ก็ได้ปูทางไปสู่การเกิดขึ้นของรัฐชาติสมัยใหม่ในท้ายที่สุด<sup id="cite_ref-Samuels_139-0" class="reference"><a href="#cite_note-Samuels-139"><span class="cite-bracket">[</span>139<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="การเกิดขึ้นของรัฐในยุคร่วมสมัย"><span id=".E0.B8.81.E0.B8.B2.E0.B8.A3.E0.B9.80.E0.B8.81.E0.B8.B4.E0.B8.94.E0.B8.82.E0.B8.B6.E0.B9.89.E0.B8.99.E0.B8.82.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.E0.B8.B1.E0.B8.90.E0.B9.83.E0.B8.99.E0.B8.A2.E0.B8.B8.E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B9.88.E0.B8.A7.E0.B8.A1.E0.B8.AA.E0.B8.A1.E0.B8.B1.E0.B8.A2"></span>การเกิดขึ้นของรัฐในยุคร่วมสมัย</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=35" title="แก้ไขส่วน: การเกิดขึ้นของรัฐในยุคร่วมสมัย"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Scramble-for-Africa-1880-1913-v2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Scramble-for-Africa-1880-1913-v2.png/330px-Scramble-for-Africa-1880-1913-v2.png" decoding="async" width="330" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Scramble-for-Africa-1880-1913-v2.png/495px-Scramble-for-Africa-1880-1913-v2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Scramble-for-Africa-1880-1913-v2.png/660px-Scramble-for-Africa-1880-1913-v2.png 2x" data-file-width="2280" data-file-height="1130" /></a><figcaption>เปรียบเทียบเขตแดนใน<a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="ทวีปแอฟริกา">ทวีปแอฟริกา</a>ระหว่าง ค.ศ. 1880 และใน ค.ศ. 1913</figcaption></figure> <p>ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดขึ้นของรัฐชาติสมัยใหม่ในสมัยปัจจุบันนั้นมีความต่างไปจากปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดขึ้นของรัฐชาติที่ตั้งอยู่ในยุโรป หลาย ๆ <a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="ประเทศ">ประเทศ</a>ในสมัยปัจจุบันขาดประสิทธิภาพในการจัดเก็บและใช้ประโยชน์จากภาษีของประชาชน ปัญหาที่เกิดขึ้น ก็เช่น <a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="การทุจริตทางการเมือง">การทุจริต</a> การหลีกเลี่ยงภาษี และความเติบโตทางเศรษฐกิจที่เชื่องช้า เป็นต้น ปัญหาทั้งหมดนี้เป็นสิ่งที่ไม่ปรากฎให้เห็นในภูมิภาคยุโรป การเกิดขึ้นของรัฐชาติสมัยใหม่ในสมัยปัจจุบันโดยมากล้วนแต่เกิดขึ้นผ่านบริบทของความขัดแย้งระหว่างประเทศที่มีขอบเขตชัดเจน ส่งผลให้รัฐเหล่านี้มีแรงจูงใจในการจัดเก็บภาษีที่ต่ำและหันไปนิยมใช้จ่ายทางการทหารเสียมากกว่า อีกปัจจัยหนึ่งคือรัฐเหล่านี้ล้วนเป็นผลพวงที่เกิดขึ้นจาก "<a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ลัทธิอาณานิคม">ลัทธิอาณานิคม</a>" ส่งผลให้รัฐเหล่านี้กลายเป็นสถาบันที่ถูกออกแบบโครงสร้างมาเพื่อให้เจ้าอาณานิคมแสวงหาผลประโยชน์จนนำไปสู่สถานะประเทศยากจน ซึ่งก็ส่งผลให้เกิดความยุ่งยากในการสร้างชาติตามมา นอกจากนี้การล่าอาณานิคมของมหาอำนาจในยุโรปยังเป็นการกำหนดเส้นเขตแดนระหว่างประเทศตามอำเภอใจทั้งที่ในแต่ละพื้นที่หรือแต่ละเขตแดนต่างก็มีกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีอัตลักษณ์ วัฒนธรรม หรือความเชื่อที่แตกต่างกันออกไปแต่กลับต้องมาอยู่ภายใต้ชายคาเดียวกัน เมื่อมีกรณีแบบนี้เกิดขึ้นจึงส่งผลให้เกิดอุปสรรคต่อการสร้างความพึงพอใจและความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันให้กับทุกภาคส่วนในสังคม เนื่องจากรัฐบางรัฐเองก็มีความต้องการที่จะช่วงชิงและกำหนดอัตลักษณ์ทางการเมืองให้เป็นไปในแนวทางที่ตนต้องการอีกเช่นกัน<sup id="cite_ref-Samuels_139-1" class="reference"><a href="#cite_note-Samuels-139"><span class="cite-bracket">[</span>139<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>มิกแดลได้นำเสนอประเด็นนี้ผ่านกรอบของเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ว่าการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมอย่างเฉียบพลันในประเทศโลกที่สามระหว่างยุคของ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="การปฏิวัติอุตสาหกรรม">การปฏิวัติอุตสาหกรรม</a>เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่สำคัญอย่างมากต่อการเกิดขึ้นของรัฐล้มเหลว การขยายตัวของ<a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="การค้าระหว่างประเทศ">ระบบการค้าระหว่างประเทศ</a>ที่เริ่มต้นขึ้นราว ๆ ค.ศ. 1850 นำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงทางสังคมในภูมิภาคเอเชีย แอฟริกา และละตินอเมริกา </p><p>การขยายตัวตัวของระบอบการค้าระหว่างประเทศมีวัตถุประสงค์ก็เพื่อเป็นฐานไว้สำหรับผลิตสินค้าเพื่อรองรับกับความต้องการของตลาดในภูมิภาคยุโรป การเปลี่ยนแปลงลักษณะนี้ประกอบไปด้วย: </p> <ul><li><b>การปฏิรูปกฎหมายกรรมสิทธิ์ที่ดิน:</b> มีวัตถุประสงค์ก็เพื่อบูรณาการที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย์ให้สัมพันธ์กับตลาดเศรษฐกิจระหว่างประเทศมากขึ้น</li> <li><b>การเพิ่มการเก็บภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง:</b> ทั้งของเกษตรกรและเจ้าของที่ดินรายย่อย โดยเก็บภาษีเหล่านี้ไว้ในรูปแบบเงินสดแทนที่จะเป็นในรูปแบบเดิม</li> <li><b>การพัฒนาระบบคมนาคมสมัยใหม่:</b> เช่นการคมนาคมทางรถไฟที่ทำให้ใช้เวลาและต้นทุนในการผลิตและส่งออกสินค้าลดลง</li></ul> <p>การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวนอกจากจะมีผลต่อโครงสร้างทางสังคมรูปแบบเดิมแล้วยังส่งผลให้สถาบันทางสังคมที่มีอยู่แต่เดิมเสื่อมโทรมลง กลายเป็นการเปิดทางไปสู่การสร้างสถาบันทางสังคมรูปแบบใหม่ ๆ โดยไม่มีเหตุอันใดที่จะทำให้กลุ่มประเทศเหล่านี้ต้องเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับชาติ<sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span class="cite-bracket">[</span>140<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> นอกจากนี้การขยายตัวของรูปแบบทางสังคมดังกล่าวยังก่อให้เกิดตรรกะทางการเมืองที่ว่ารัฐจะต้องมี "ผู้นำที่เข้มแข็ง" ในระดับหนึ่ง ซึ่งเป็นผู้ที่มีศักยภาพและความสามารถมากพอที่จะท้าทายอำนาจอธิปไตยของรัฐและพร้อมสร้างผลประโยชน์ให้กับชาติผ่านการเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้างและสถาบันดังที่กล่าวมาข้างต้น ความเห็นทั้งหมดที่มิกแดลได้นำเสนอมานี้จึงชี้ให้เห็นว่าการกระจายอำนาจผ่านการควบคุมทางโครงสร้างและสถาบันทางสังคมเป็นอุปสรรคที่สำคัญอย่างยิ่งต่อพัฒนาการที่เข้มแข็งของรัฐ<sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141"><span class="cite-bracket">[</span>141<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ดูเพิ่ม"><span id=".E0.B8.94.E0.B8.B9.E0.B9.80.E0.B8.9E.E0.B8.B4.E0.B9.88.E0.B8.A1"></span>ดูเพิ่ม</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=36" title="แก้ไขส่วน: ดูเพิ่ม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="การควบคุมโดยพลเรือน">การควบคุมโดยพลเรือน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81" title="ขุนศึก">ขุนศึก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8" title="ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ">ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="นิติธรรม">นิติธรรม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="รัฐนิยม">รัฐนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="รัฐหุ่นเชิด">รัฐหุ่นเชิด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐอารยธรรม (ไม่มีหน้านี้)">รัฐอารยธรรม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8_%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99_%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B8%87" title="รายชื่อประเทศ ดินแดน และเมืองหลวง">รายชื่อประเทศ ดินแดน และเมืองหลวง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สหภาพเหนือชาติ">สหภาพเหนือชาติ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="อาณานิคม">อาณานิคม</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="อ้างอิง"><span id=".E0.B8.AD.E0.B9.89.E0.B8.B2.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.B4.E0.B8.87"></span>อ้างอิง</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=37" title="แก้ไขส่วน: อ้างอิง"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="เชิงอรรถ"><span id=".E0.B9.80.E0.B8.8A.E0.B8.B4.E0.B8.87.E0.B8.AD.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.96"></span>เชิงอรรถ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=38" title="แก้ไขส่วน: เชิงอรรถ"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 25em; -webkit-column-width: 25em; column-width: 25em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">คำนิยามที่ 7 (น.): "ประชาชนคือผู้ที่มีสิทธิในการถือครองที่ดินและทรัพย์สินภายในดินแดนหรือประเทศชาติของตน"; คำนิยามที่ 10 (น.): "<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="องค์การเมือง (ไม่มีหน้านี้)">องค์การเมือง</a>ที่จัดขึ้นก็เพื่อสิทธิในการปกครองด้วย<a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%8D%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="อํานาจพลเรือน (ไม่มีหน้านี้)">อํานาจของพลเรือน</a> (มีความแตกต่างจาก <i><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="คริสตจักร">คริสตจักร</a></i>)"; คำนิยามที่ 16 (น.): "วัตถุหรือสิ่งของใด ๆ ก็ตามที่เกี่ยวข้องกับรัฐบาลกลางหรือหน่วยงานที่มีอำนาจ" -Webster's New Universal Unabridged Dictionary, Random House/Barnes and Noble, <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/9780760702888" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9780760702888</a>, pp. 1860-1861.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Black's Law Dictionary</i>, ฉบับแก้ไขปรับปรุงครั้งที่สี่. (1968). West Publishing Co.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Uricich v. Kolesar</i>, 54 Ohio App. 309, 7 N.E. 2d 413.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10205087">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFแซนเดอฟอร์ด2018" class="citation journal cs1">แซนเดอฟอร์ด, เดวิด เอส. (พฤษภาคม 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5990841">"Organizational complexity and demographic scale in primary states"</a>. <i>Royal Society Open Science</i>. <b>5</b> (5): 171137. <a href="/wiki/Bibcode_(identifier)" class="mw-redirect" title="Bibcode (identifier)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2018RSOS....571137S">2018RSOS....571137S</a>. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1098%2Frsos.171137">10.1098/rsos.171137</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="เข้าถึงได้ฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5990841">5990841</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29892345">29892345</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Royal+Society+Open+Science&rft.atitle=Organizational+complexity+and+demographic+scale+in+primary+states&rft.volume=5&rft.issue=5&rft.pages=171137&rft.date=2018-05&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5990841%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F29892345&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frsos.171137&rft_id=info%3Abibcode%2F2018RSOS....571137S&rft.aulast=%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AA.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5990841&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFวิมเมอร์ไฟน์สไตน์2010" class="citation journal cs1">วิมเมอร์, แอนเดรียส; ไฟน์สไตน์, ยูวัล (ตุลาคม 2010). "The Rise of the Nation-State across the World, 1816 to 2001". <i>American Sociological Review</i>. <b>75</b> (5): 764–790. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F0003122410382639">10.1177/0003122410382639</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:10075481">10075481</a>. <q>ผลลัพธ์ระดับโลกนี้—การยอมรับของรูปแบบรัฐชาติที่เกือบจะเป็นสากล</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Sociological+Review&rft.atitle=The+Rise+of+the+Nation-State+across+the+World%2C+1816+to+2001&rft.volume=75&rft.issue=5&rft.pages=764-790&rft.date=2010-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F0003122410382639&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A10075481%23id-name%3DS2CID&rft.aulast=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%AA&rft.au=%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%99%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%A5&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Cudworth-2007-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Cudworth-2007_6-0">6.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Cudworth-2007_6-1">6.1</a></sup></span> <span class="reference-text">คัดเวิร์ธ et al., 2007: p. 1</span> </li> <li id="cite_note-Barrow-1993-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Barrow-1993_7-0">7.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Barrow-1993_7-1">7.1</a></sup></span> <span class="reference-text">แบร์โรว์, 1993: pp. 9–10</span> </li> <li id="cite_note-cudworth-2007-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-cudworth-2007_8-0">8.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-cudworth-2007_8-1">8.1</a></sup></span> <span class="reference-text">คัดเวิร์ธ et al., 2007: p. 95</span> </li> <li id="cite_note-salmon-2008-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-salmon-2008_9-0">9.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-salmon-2008_9-1">9.1</a></sup></span> <span class="reference-text">แซลมอน, 2008: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ayz0kWKhKacC&pg=PA54">p. 54</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160515192733/https://books.google.com/books?id=ayz0kWKhKacC&pg=PA54">เก็บถาวร</a> 15 พฤษภาคม 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/sociology-and-social-reform/sociology-general-terms-and-concepts/stateless">"Stateless Society | Encyclopedia.com"</a>. <i>www.encyclopedia.com</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.encyclopedia.com&rft.atitle=Stateless+Society+%26%23124%3B+Encyclopedia.com&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.encyclopedia.com%2Fsocial-sciences-and-law%2Fsociology-and-social-reform%2Fsociology-general-terms-and-concepts%2Fstateless&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Black's Law Dictionary</i>, ฉบับแก้ไขปรับปรุงครั้งที่สี่ (1968). West Publishing Co.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Uricich v. Kolesar</i>, 54 Ohio App. 309, 7 N.E. 2d 413.</span> </li> <li id="cite_note-stewart-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-stewart_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแพทริก2007" class="citation journal cs1">แพทริก, สจวร์ต (10 ธันวาคม 2007). "<span class="cs1-kern-left"></span>'Failed' States and Global Security: Empirical Questions and Policy Dilemmas". <i>International Studies Review</i>. <b>9</b> (4): 644–662. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1468-2486.2007.00728.x">10.1111/j.1468-2486.2007.00728.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=International+Studies+Review&rft.atitle=%27Failed%27+States+and+Global+Security%3A+Empirical+Questions+and+Policy+Dilemmas&rft.volume=9&rft.issue=4&rft.pages=644-662&rft.date=2007-12-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1468-2486.2007.00728.x&rft.aulast=%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81&rft.aufirst=%E0%B8%AA%E0%B8%88%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a class="external text" href="https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=ra%E1%B9%AD%E1%B9%ADha&oldid=72812505">"raṭṭha"</a>, <i>วิกิพจนานุกรม, สารานุกรมเสรี</i> (ภาษาอังกฤษ), 2023-04-25<span class="reference-accessdate">, สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2024-03-13</span></span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%2C+%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5&rft.atitle=ra%E1%B9%AD%E1%B9%ADha&rft.date=2023-04-25&rft_id=https%3A%2F%2Fen.wiktionary.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3Dra%25E1%25B9%25AD%25E1%25B9%25ADha%26oldid%3D72812505&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a class="external text" href="https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0&oldid=78033210">"राष्ट्र"</a>, <i>วิกิพจนานุกรม, สารานุกรมเสรี</i> (ภาษาอังกฤษ), 2024-02-09<span class="reference-accessdate">, สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2024-03-13</span></span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%2C+%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5&rft.atitle=%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0&rft.date=2024-02-09&rft_id=https%3A%2F%2Fen.wiktionary.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B7%25E0%25A5%258D%25E0%25A4%259F%25E0%25A5%258D%25E0%25A4%25B0%26oldid%3D78033210&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">สกินเนอร์, 1989: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=1QrSKH_Q5M8C&pg=PA134">p.134</a></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">บ็อบบิโอ, 1989: <a href="//archive.org/details/democracydictato00bobb/page/57" class="extiw" title="iarchive:democracydictato00bobb/page/57">pp.57–58</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160430221141/https://books.google.com/books?id=4AE8ur83g8AC&pg=PA57">"สำเนาที่เก็บถาวร"</a>. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-04-30<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2023-10-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%9A%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A3&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D4AE8ur83g8AC%26pg%3DPA57&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:Cite_web" title="แม่แบบ:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="หมวดหมู่:CS1 maint: bot: original URL status unknown">ลิงก์</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">เซ. เด. แอร์ฮาร์ท, <i>Betrachtungen über Leopolds des Weisen Gesetzgebung in Toscana</i>, Richter, 1791, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=q5hDAAAAcAAJ&pg=PA30">p. 30</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180119120324/https://books.google.ch/books?id=q5hDAAAAcAAJ&pg=PA30">เก็บถาวร</a> 19 มกราคม 2018 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a>. ได้รับการยอมรับว่าเป็นหลักฐานชั้นต้นในศตวรรษที่ 19 โดย ฌ็อง เอเตียง ฟร็องซัว มาริญี ว่า <i>พระมหากษัตริย์ทรงกระทำผิดมิได้: Le roi ne peut jamais avoit tort, le roi ne peut mal faire</i>, Le Normant, 1818 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=P6gnAQAAMAAJ&pg=PA12">p. 12</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180119120711/https://books.google.ch/books?id=P6gnAQAAMAAJ&pg=PA12">เก็บถาวร</a> 19 มกราคม 2018 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFไชเดิล2013" class="citation book cs1">ไชเดิล, วอลเตอร์ (2013). "Studying the State". <a rel="nofollow" class="external text" href="http://oxfordhandbooks.com/view/10.1093/oxfordhb/9780195188318.001.0001/oxfordhb-9780195188318-e-2"><i>The Oxford Handbook of the State in the Ancient Near East and Mediterranean</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด. pp. 5–58. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Foxfordhb%2F9780195188318.013.0002">10.1093/oxfordhb/9780195188318.013.0002</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0195188318" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0195188318"><bdi>978-0195188318</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Studying+the+State&rft.btitle=The+Oxford+Handbook+of+the+State+in+the+Ancient+Near+East+and+Mediterranean&rft.pages=5-58&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&rft.date=2013&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Foxfordhb%2F9780195188318.013.0002&rft.isbn=978-0195188318&rft.aulast=%E0%B9%84%E0%B8%8A%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A5&rft.aufirst=%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft_id=http%3A%2F%2Foxfordhandbooks.com%2Fview%2F10.1093%2Foxfordhb%2F9780195188318.001.0001%2Foxfordhb-9780195188318-e-2&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFดูว์บรอยล์,_เบอนัว2010" class="citation book cs1">ดูว์บรอยล์, เบอนัว (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=qBXvK0EkTcwC&pg=PA189"><i>Human Evolution and the Origins of Hierarchies: The State of Nature</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. p. 189. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-76948-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-76948-8"><bdi>978-0-521-76948-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160504025631/https://books.google.com/books?id=qBXvK0EkTcwC&pg=PA189">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 4 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Human+Evolution+and+the+Origins+of+Hierarchies%3A+The+State+of+Nature&rft.pages=189&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-521-76948-8&rft.au=%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%A5%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DqBXvK0EkTcwC%26pg%3DPA189&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFกอร์ดอน,_สก็อตต์2002" class="citation book cs1">กอร์ดอน, สก็อตต์ (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=5OTyH71czwsC&pg=PA4"><i>Controlling the State: Constitutionalism from Ancient Athens to Today</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทลัยฮาร์วาร์ด. p. 4. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-674-00977-6" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-674-00977-6"><bdi>978-0-674-00977-6</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160503110808/https://books.google.com/books?id=5OTyH71czwsC&pg=PA4">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Controlling+the+State%3A+Constitutionalism+from+Ancient+Athens+to+Today&rft.pages=4&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-674-00977-6&rft.au=%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%99%2C+%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D5OTyH71czwsC%26pg%3DPA4&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-IPE-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-IPE_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเฮย์2001" class="citation book cs1">เฮย์, โคลิน (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=lSmU3aXWIAYC&pg=PA1469"><i>Routledge Encyclopedia of International Political Economy</i></a>. นิวยอร์ก: Routledge. pp. 1469–1474. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/0-415-14532-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/0-415-14532-5"><bdi>0-415-14532-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160503043603/https://books.google.com/books?id=lSmU3aXWIAYC&pg=PA1469">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Routledge+Encyclopedia+of+International+Political+Economy&rft.place=%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81&rft.pages=1469-1474&rft.pub=Routledge&rft.date=2001&rft.isbn=0-415-14532-5&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%A2%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DlSmU3aXWIAYC%26pg%3DPA1469&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFโดโนแวน,_จอห์น_ซี.1993" class="citation book cs1">โดโนแวน, จอห์น ซี. (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=6YxnWSrZJWsC&pg=PA20"><i>ประชาชน อำนาจ และการเมือง: ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับรัฐศาสตร์</i></a>. โรว์มัน & ลิทเทิลฟีลด์. p. 20. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8226-3025-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8226-3025-8"><bdi>978-0-8226-3025-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160508231143/https://books.google.com/books?id=6YxnWSrZJWsC&pg=PA20">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 8 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%99+%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%3A+%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.pages=20&rft.pub=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99+%26+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%9F%E0%B8%B5%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C&rft.date=1993&rft.isbn=978-0-8226-3025-8&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A7%E0%B8%99%2C+%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99+%E0%B8%8B%E0%B8%B5.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D6YxnWSrZJWsC%26pg%3DPA20&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFชอว์,_มาร์ติน2003" class="citation book cs1">ชอว์, มาร์ติน (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=nwcSTPnTbOYC&pg=PA59"><i>War and genocide: organized killing in modern society</i></a>. ไวลีย์-แบล็กเวลล์. p. 59. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7456-1907-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7456-1907-1"><bdi>978-0-7456-1907-1</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160603203544/https://books.google.com/books?id=nwcSTPnTbOYC&pg=PA59">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 มิถุนายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=War+and+genocide%3A+organized+killing+in+modern+society&rft.pages=59&rft.pub=%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C-%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=2003&rft.isbn=978-0-7456-1907-1&rft.au=%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DnwcSTPnTbOYC%26pg%3DPA59&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเวเบอร์1991" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">เวเบอร์, มัคส์ (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Y_pqZS5q72UC&dq=%22is+a+human+community+that+%28successfully%29+claims+the+monopoly+of+the+legitimate+use+of+physical+force+within+a+given+territory.%22&pg=PA78"><i>From Max Weber: Essays in Sociology</i></a> (ภาษาอังกฤษ). Psychology Press. p. 78. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-06056-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-06056-1"><bdi>978-0-415-06056-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=From+Max+Weber%3A+Essays+in+Sociology&rft.pages=78&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=1991&rft.isbn=978-0-415-06056-1&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DY_pqZS5q72UC%26dq%3D%2522is%2Ba%2Bhuman%2Bcommunity%2Bthat%2B%2528successfully%2529%2Bclaims%2Bthe%2Bmonopoly%2Bof%2Bthe%2Blegitimate%2Buse%2Bof%2Bphysical%2Bforce%2Bwithin%2Ba%2Bgiven%2Bterritory.%2522%26pg%3DPA78&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสุภาพ2537" class="citation web cs1">สุภาพ, จรูญ (2537). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search-library.parliament.go.th/cgi-bin/koha/opac-imageviewer.pl?biblionumber=7827">"หลักรัฐศาสตร์ ฉบับพื้นฐาน"</a>. <i>search-library.parliament.go.th</i> (3rd ed.). สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช จำกัด. p. 15.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=search-library.parliament.go.th&rft.atitle=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%E0%B8%89%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99&rft.pages=15&rft.date=2537&rft.aulast=%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E&rft.aufirst=%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%8D&rft_id=https%3A%2F%2Fsearch-library.parliament.go.th%2Fcgi-bin%2Fkoha%2Fopac-imageviewer.pl%3Fbiblionumber%3D7827&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:Cite_web" title="แม่แบบ:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: url-status (<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_maint:_url-status" title="หมวดหมู่:CS1 maint: url-status">ลิงก์</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเฮิบส์1990" class="citation journal cs1">เฮิบส์, เจฟฟรีย์ (1990). "สงครามและรัฐในแอฟริกา". <i>International Security</i>. <b>14</b> (4): 117–139. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F2538753">10.2307/2538753</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2538753">2538753</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:153804691">153804691</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=International+Security&rft.atitle=%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2&rft.volume=14&rft.issue=4&rft.pages=117-139&rft.date=1990&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A153804691%23id-name%3DS2CID&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2538753%23id-name%3DJSTOR&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F2538753&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFนอยเบอร์เกอร์1977" class="citation journal cs1">นอยเบอร์เกอร์, เบนยามิน (1977). "รัฐและชาติในความคิดของชาวแอฟริกัน". <i>Journal of African Studies</i>. <b>4</b> (2): 199–205. <a href="/wiki/OCLC_(identifier)" class="mw-redirect" title="OCLC (identifier)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/772703025">772703025</a>. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><a href="/w/index.php?title=ProQuest_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ProQuest (identifier) (ไม่มีหน้านี้)">ProQuest</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.proquest.com/docview/1303256827">1303256827</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+African+Studies&rft.atitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.volume=4&rft.issue=2&rft.pages=199-205&rft.date=1977&rft_id=info%3Aoclcnum%2F772703025&rft.aulast=%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cato.org/sites/cato.org/files/pubs/pdf/arguments-for-liberty.pdf">Arguments for Liberty</a> <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (March 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gutenberg.org/files/3207/3207-h/3207-h.htm">"โครงการกูเทินแบร์ค e-book เลอไวอะธัน, โดย ทอมัส ฮอบส์"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%84+e-book+%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B8%98%E0%B8%B1%E0%B8%99%2C+%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2+%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA+%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gutenberg.org%2Ffiles%2F3207%2F3207-h%2F3207-h.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:Cite_web" title="แม่แบบ:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: url-status (<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_maint:_url-status" title="หมวดหมู่:CS1 maint: url-status">ลิงก์</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFคลาร์กโกลเดอร์โกลเดอร์2018" class="citation book cs1">คลาร์ก, วิลเลียม รอเบิตส์; โกลเดอร์, แม็ตต์; โกลเดอร์, โซนา นาเดนิเช็ก (2018). <i>รากฐานของการเมืองเปรียบเทียบ</i>. CQ Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-5063-6074-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-5063-6074-4"><bdi>978-1-5063-6074-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A&rft.pub=CQ+Press&rft.date=2018&rft.isbn=978-1-5063-6074-4&rft.aulast=%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81&rft.aufirst=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1+%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%87%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%99%E0%B8%B2+%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B9%87%E0%B8%81&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (March 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">อนันทนาธร, กษิดิศ (2563). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pr.tu.ac.th/pridi/pridi63/files/downloads/pridi-or-th-pridi63.pdf">"ปรีดีบรรณานุสรณ์ ๒๕๖๓: มรดกของปรีดี พนมยงค์"</a>. <i>pr.tu.ac.th/pridi/pridi63</i> (1st ed.).โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. p.214</span> </li> <li id="cite_note-Tilly-1992-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tilly-1992_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFทิลลี1992" class="citation book cs1">ทิลลี, ชาลส์ (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/coercioncapitale0000till"><i>Coercion, Capital, and European States, AD 990-1992</i></a>. แบล็กเวลล์. pp. 1–2. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-55786-067-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-55786-067-5"><bdi>978-1-55786-067-5</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC_(identifier)" class="mw-redirect" title="OCLC (identifier)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/1148616089">1148616089</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Coercion%2C+Capital%2C+and+European+States%2C+AD+990-1992&rft.pages=1-2&rft.pub=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=1992&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1148616089&rft.isbn=978-1-55786-067-5&rft.aulast=%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5&rft.aufirst=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcoercioncapitale0000till&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFทิลลี1992" class="citation book cs1">ทิลลี, ชาลส์ (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/coercioncapitale0000till"><i>Coercion, Capital, and European States, AD 990-1992</i></a>. แบล็กเวลล์. pp. 96–97. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-55786-067-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-55786-067-5"><bdi>978-1-55786-067-5</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC_(identifier)" class="mw-redirect" title="OCLC (identifier)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/1148616089">1148616089</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Coercion%2C+Capital%2C+and+European+States%2C+AD+990-1992&rft.pages=96-97&rft.pub=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=1992&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1148616089&rft.isbn=978-1-55786-067-5&rft.aulast=%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5&rft.aufirst=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcoercioncapitale0000till&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Tilly-19853-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tilly-19853_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFทิลลี1985" class="citation book cs1">ทิลลี, ชาลส์ (1985). "War Making and State Making as Organized Crime". <i>Bringing the State Back in</i>. pp. 169–191. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2Fcbo9780511628283.008">10.1017/cbo9780511628283.008</a>. <a href="/w/index.php?title=Hdl_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hdl (identifier) (ไม่มีหน้านี้)">hdl</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="//hdl.handle.net/2027.42%2F51028">2027.42/51028</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-30786-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-30786-4"><bdi>978-0-521-30786-4</bdi></a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:153680512">153680512</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=War+Making+and+State+Making+as+Organized+Crime&rft.btitle=Bringing+the+State+Back+in&rft.pages=169-191&rft.date=1985&rft_id=info%3Ahdl%2F2027.42%2F51028&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A153680512%23id-name%3DS2CID&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2Fcbo9780511628283.008&rft.isbn=978-0-521-30786-4&rft.aulast=%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5&rft.aufirst=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFทิลลี1992" class="citation book cs1">ทิลลี, ชาลส์ (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/coercioncapitale0000till"><i>Coercion, Capital, and European States, AD 990-1992</i></a>. แบล็กเวลล์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-55786-067-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-55786-067-5"><bdi>978-1-55786-067-5</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC_(identifier)" class="mw-redirect" title="OCLC (identifier)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/1148616089">1148616089</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Coercion%2C+Capital%2C+and+European+States%2C+AD+990-1992&rft.pub=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=1992&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1148616089&rft.isbn=978-1-55786-067-5&rft.aulast=%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5&rft.aufirst=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcoercioncapitale0000till&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (March 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสแตรง1991" class="citation journal cs1">สแตรง, เดวิด (1991). "Anomaly and commonplace in European political expansion: realist and institutional accounts". <i>องค์การระหว่างประเทศ</i>. <b>45</b> (2): 143–162. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2FS002081830003304X">10.1017/S002081830003304X</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:154734299">154734299</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8&rft.atitle=Anomaly+and+commonplace+in+European+political+expansion%3A+realist+and+institutional+accounts&rft.volume=45&rft.issue=2&rft.pages=143-162&rft.date=1991&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS002081830003304X&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A154734299%23id-name%3DS2CID&rft.aulast=%E0%B8%AA%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%87&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสมิธ1776" class="citation book cs1">สมิธ, อดัม (1776). <i>การสอบสวนธรรมชาติและสาเหตุแห่งความมั่งคั่งของประชาชาติ</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4&rft.date=1776&rft.aulast=%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%98&rft.aufirst=%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A1&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (March 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-Tilly-19852-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tilly-19852_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFทิลลี1985" class="citation book cs1">ทิลลี, ชาลส์ (1985). "การสร้างสงครามและการสร้างรัฐในฐานะองค์กรอาชญากรรม". <i>การนำรัฐกลับเข้ามา</i>. pp. 169–191. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2Fcbo9780511628283.008">10.1017/cbo9780511628283.008</a>. <a href="/w/index.php?title=Hdl_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hdl (identifier) (ไม่มีหน้านี้)">hdl</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="//hdl.handle.net/2027.42%2F51028">2027.42/51028</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-30786-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-30786-4"><bdi>978-0-521-30786-4</bdi></a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:153680512">153680512</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B2&rft.pages=169-191&rft.date=1985&rft_id=info%3Ahdl%2F2027.42%2F51028&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A153680512%23id-name%3DS2CID&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2Fcbo9780511628283.008&rft.isbn=978-0-521-30786-4&rft.aulast=%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5&rft.aufirst=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFโฮลคอมบ์2004" class="citation journal cs1">โฮลคอมบ์, แรนดัลล์ จี. (2004). "Government: Unnecessary but Inevitable". <i>The Independent Review</i>. <b>8</b> (3): 325–342. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/24562462">24562462</a>. <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:Gale&action=edit&redlink=1" class="new" title="แม่แบบ:Gale (ไม่มีหน้านี้)">แม่แบบ:Gale</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Independent+Review&rft.atitle=Government%3A+Unnecessary+but+Inevitable&rft.volume=8&rft.issue=3&rft.pages=325-342&rft.date=2004&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F24562462%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=%E0%B9%82%E0%B8%AE%E0%B8%A5%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C+%E0%B8%88%E0%B8%B5.&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFโนซิก1974" class="citation book cs1">โนซิก, รอเบิร์ต (1974). <i>อนาธิปไตย รัฐ และยูโทเปีย</i>. อ็อกซ์ฟอร์ด: แบล็กเวลล์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/063119780X" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/063119780X"><bdi>063119780X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2+%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2&rft.place=%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&rft.pub=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=1974&rft.isbn=063119780X&rft.aulast=%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%81&rft.aufirst=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (March 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFรอบินสัน2013" class="citation journal cs1">รอบินสัน, เอ็ดเวิร์ด ฮีธ (สิงหาคม 2013). "The Distinction Between State and Government: The Distinction Between State and Government". <i>Geography Compass</i>. <b>7</b> (8): 556–566. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fgec3.12065">10.1111/gec3.12065</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Geography+Compass&rft.atitle=The+Distinction+Between+State+and+Government%3A+The+Distinction+Between+State+and+Government&rft.volume=7&rft.issue=8&rft.pages=556-566&rft.date=2013-08&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fgec3.12065&rft.aulast=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94+%E0%B8%AE%E0%B8%B5%E0%B8%98&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">ครอว์เฟิร์ด, เจ. (2007) <i>The Creation of States in International Law</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด.<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (March 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFบีลีย์1999" class="citation book cs1"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Frank_Bealey" class="extiw" title="en:Frank Bealey">บีลีย์, แฟรงก์</a>, บ.ก. (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=6EuKLlzYoTMC&pg=PA147">"government"</a>. <i>The Blackwell dictionary of political science: a user's guide to its terms</i>. ไวลีย์-แบล็กเวลล์. p. 147. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-631-20695-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-631-20695-8"><bdi>978-0-631-20695-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160516012636/https://books.google.com/books?id=6EuKLlzYoTMC&pg=PA147">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 16 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=government&rft.btitle=The+Blackwell+dictionary+of+political+science%3A+a+user%27s+guide+to+its+terms&rft.pages=147&rft.pub=%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C-%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-631-20695-8&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D6EuKLlzYoTMC%26pg%3DPA147&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text">ซาร์ตเวลล์, 2008: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=bk-aaMVGKO0C&pg=PA25">p. 25</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160623220736/https://books.google.com/books?id=bk-aaMVGKO0C&pg=PA25">เก็บถาวร</a> 23 มิถุนายน 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-flint-taylor-137-46"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-flint-taylor-137_46-0">46.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-flint-taylor-137_46-1">46.1</a></sup></span> <span class="reference-text">Flint & Taylor, 2007: p. 137</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">รอบินสัน, อี.เอ็ช. 2013. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf">The Distinction Between State and Government.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131102130436/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf">เก็บถาวร</a> 2 พฤศจิกายน 2013 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a> The Geography Compass 7(8): pp. 556–566.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text">หัวข้อแรกใน <a href="https://th.wikisource.org/wiki/Montevideo_Convention" class="extiw" title="s:Montevideo Convention">Montevideo Convention</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:0-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:0_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text">หัวข้อที่สองใน <a href="https://th.wikisource.org/wiki/Montevideo_Convention" class="extiw" title="s:Montevideo Convention">Montevideo Convention</a>.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแมนน์1992" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">แมนน์, ไมเคิล (1992) [1988]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=gkd5QgAACAAJ&q=States,+War,+and+Capitalism:+Studies+in+Political+Sociology"><i>States, War and Capitalism: Studies in Political Sociology</i></a> (ภาษาอังกฤษ). แบล็กเวลล์. pp. 14–15. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-631-18509-3" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-631-18509-3"><bdi>978-0-631-18509-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=States%2C+War+and+Capitalism%3A+Studies+in+Political+Sociology&rft.pages=14-15&rft.pub=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=1992&rft.isbn=978-0-631-18509-3&rft.aulast=%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dgkd5QgAACAAJ%26q%3DStates%2C%2BWar%2C%2Band%2BCapitalism%3A%2BStudies%2Bin%2BPolitical%2BSociology&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFโคโลเมอร์2017" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">โคโลเมอร์, โจเซฟ เอ็ม. (2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://oxfordre.com/politics/view/10.1093/acrefore/9780190228637.001.0001/acrefore-9780190228637-e-608">"Empires Versus States"</a>. <i>Oxford Research Encyclopedia of Politics</i> (ภาษาอังกฤษ). <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Facrefore%2F9780190228637.013.608">10.1093/acrefore/9780190228637.013.608</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-19-022863-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-19-022863-7"><bdi>978-0-19-022863-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Oxford+Research+Encyclopedia+of+Politics&rft.atitle=Empires+Versus+States&rft.date=2017&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Facrefore%2F9780190228637.013.608&rft.isbn=978-0-19-022863-7&rft.aulast=%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%9F+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%A1.&rft_id=https%3A%2F%2Foxfordre.com%2Fpolitics%2Fview%2F10.1093%2Facrefore%2F9780190228637.001.0001%2Facrefore-9780190228637-e-608&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:Cite_web" title="แม่แบบ:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: url-status (<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_maint:_url-status" title="หมวดหมู่:CS1 maint: url-status">ลิงก์</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเฮกเตอร์บริวสไตน์1980" class="citation journal cs1">เฮกเตอร์, ไมเคิล; บริวสไตน์, วิลเลียม (1980). "Regional Modes of Production and Patterns of State Formation in Western Europe". <i>American Journal of Sociology</i>. <b>85</b> (5): 1061–1094. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086%2F227125">10.1086/227125</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2778891">2778891</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:143853058">143853058</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Journal+of+Sociology&rft.atitle=Regional+Modes+of+Production+and+Patterns+of+State+Formation+in+Western+Europe&rft.volume=85&rft.issue=5&rft.pages=1061-1094&rft.date=1980&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A143853058%23id-name%3DS2CID&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2778891%23id-name%3DJSTOR&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F227125&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5&rft.au=%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Marek-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Marek_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFมาเร็ก1954" class="citation book cs1">มาเร็ก, คริสตินา (1954). <i>Identity and Continuity of States in Public International Law</i>. Library Droz. p. 178. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-2-600-04044-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-2-600-04044-0"><bdi>978-2-600-04044-0</bdi></a>. <q>มีแนวคิดว่าจำเป็นต้องอ้างอิงจากรายงานของ Lytton เนื่องจากอาจเป็นคำนิยามที่สมบูรณ์ที่สุดและครบถ้วนที่สุดเกี่ยวกับสิ่งเป็นอิสระ 'ตามหลักความเป็นจริง' ที่สมเหตุสมผล เช่นนิยามของคำว่า รัฐหุ่นเชิด</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Identity+and+Continuity+of+States+in+Public+International+Law&rft.pages=178&rft.pub=Library+Droz&rft.date=1954&rft.isbn=978-2-600-04044-0&rft.aulast=%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%81&rft.aufirst=%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B2&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-oxford-state-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-oxford-state_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFธอมป์สัน1995" class="citation journal cs1">ธอมป์สัน, เดลลา, บ.ก. (1995). "state". <i>Concise Oxford English Dictionary</i> (9th ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด. <q><b>3</b> (รวมถึง <b>รัฐ</b> ด้วย) <b>ก.</b> ชุมชนการเมืองที่จัดตั้งขึ้นภายใต้รัฐบาลเดียว เครือจักรภพ; ประเทศชาติ <b>ข.</b> ชุมชนดังกล่าวซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสหพันธ์สาธารณรัฐ ตัวอย่างก็เช่น สหรัฐอเมริกา เป็นต้น</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Concise+Oxford+English+Dictionary&rft.atitle=state&rft.date=1995&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFลองเกอริช2010" class="citation book cs1">ลองเกอริช, ปีเตอร์ (2010). <i>Holocaust: The Nazi Persecution and Murder of the Jews</i>. อ็อกซ์ฟอร์ด; นิวยอร์ก: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-19-280436-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-19-280436-5"><bdi>978-0-19-280436-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Holocaust%3A+The+Nazi+Persecution+and+Murder+of+the+Jews&rft.place=%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94%3B+%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-19-280436-5&rft.aulast=%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A&rft.aufirst=%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%81" title="เอเธนส์ยุคคลาสสิก">เอเธนส์</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%88" title="คาร์เธจ">คาร์เธจ</a>, <a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%93" title="โรมโบราณ">กรุงโรม</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%94" title="สาธารณรัฐนอฟโกรอด">นอฟโกรอด</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9B%E0%B8%B6%E0%B8%AA%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="สาธารณรัฐปึสคอฟ (ไม่มีหน้านี้)">ปึสคอฟ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประวัติศาสตร์ฮัมบวร์ค (ไม่มีหน้านี้)">ฮัมบวร์ค</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="รัฐเบรเมิน">เบรเมิน</a>, <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95" title="เสรีนครแฟรงก์เฟิร์ต">แฟรงก์เฟิร์ต</a>, <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%84" title="เสรีนครลือเบ็ค">ลือเบ็ค</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="สาธารณรัฐฟลอเรนซ์ (ไม่มีหน้านี้)">ฟลอเรนซ์</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%8B%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="สาธารณรัฐปิซา (ไม่มีหน้านี้)">ปิซา</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B2" title="สาธารณรัฐเจโนวา">เจโนวา</a>, <a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA" title="สาธารณรัฐเวนิส">เวนิส</a>, <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B9%8C%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%8A" title="เสรีนครดันท์ซิช">ดันท์ซิช</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="เสรีนครฟิยูเม (ไม่มีหน้านี้)">ฟิยูเม</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B9%E0%B8%8B%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="สาธารณรัฐรากูซา (ไม่มีหน้านี้)">ดูบรอฟนิก</a>.</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text">ตัวอย่างเช่น: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFพาสเตอร์1997" class="citation book cs1">พาสเตอร์, แจ็ก (1997). "3: The Early Hellenistic Period". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=AGeHDna_9dwC"><i>Land and Economy in Ancient Palestine</i></a>. ลอนดอน: Routledge (ตีพิมพ์ 2013). p. 32. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-134-72264-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-134-72264-8"><bdi>978-1-134-72264-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161219161745/https://books.google.com/books?id=AGeHDna_9dwC">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 19 ธันวาคม 2016<span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2017-02-14</span></span>. <q>แนวคิดเรื่องกรุงเยรูซาเล็มในฐานะรัฐเทวาธิปไตยมีความคล้ายคลึงกับกลุ่มรัฐโลกวิสัยในเอเชียน้อยและจักรวรรดิซิลูซิด แต่เป็นการเปรียบเทียบที่ไม่เหมาะสมเอาเสียเลย [...] รอสตอฟแซฟฟ์ เรียกแคว้นยูดาห์ว่าเป็นรัฐเทวาธิปไตย แม้ว่าจะมีคำจำกัดความของตัวมันเองที่ทำหน้าที่กำหนดเงื่อนไขของความเป็นเจ้าอาณาเขตและองค์กรของรัฐก็ตาม [...] เฮงเงิลยังอ้างอีกว่าแคว้นยูดาห์เป็นรัฐฆราวาส โดยไม่แยแสต่อหลักฐานที่พึงปรากฎว่าราชวงศ์ปโตเลมีแทบจะไม่สามารถทนทานต่อสถานการณ์เช่นนี้ได้</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=3%3A+The+Early+Hellenistic+Period&rft.btitle=Land+and+Economy+in+Ancient+Palestine&rft.place=%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%99&rft.pages=32&rft.pub=Routledge&rft.date=1997&rft.isbn=978-1-134-72264-8&rft.aulast=%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%81%E0%B8%88%E0%B9%87%E0%B8%81&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DAGeHDna_9dwC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-zaleski-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-zaleski_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFซาเลสกี2008" class="citation journal cs1">ซาเลสกี, พาเวล (2008). "Tocqueville on Civilian Society: A Romantic Vision of the Dichotomic Structure of Social Reality". <i>Archiv für Begriffsgeschichte</i>. <b>50</b>: 260–266. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.28937%2F9783787336746_12">10.28937/9783787336746_12</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/24360940">24360940</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:261197955">261197955</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Archiv+f%C3%BCr+Begriffsgeschichte&rft.atitle=Tocqueville+on+Civilian+Society%3A+A+Romantic+Vision+of+the+Dichotomic+Structure+of+Social+Reality&rft.volume=50&rft.pages=260-266&rft.date=2008&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A261197955%23id-name%3DS2CID&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F24360940%23id-name%3DJSTOR&rft_id=info%3Adoi%2F10.28937%2F9783787336746_12&rft.aulast=%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B5&rft.aufirst=%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเอเรนเบิร์ก,_จอห์น1999" class="citation book cs1">เอเรนเบิร์ก, จอห์น (1999). "ภาคประชาสังคมกับรัฐ". <span class="cs1-lock-registration" title="ต้องสมัครสมาชิกแบบฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/civilsocietycrit0000ehre"><i>ภาคประชาสังคม: ประวัติศาสตร์เชิงวิพากษ์ของแนวคิด</i></a></span>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยนิวยอร์ก. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/civilsocietycrit0000ehre/page/109">109</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8147-2207-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8147-2207-7"><bdi>978-0-8147-2207-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.btitle=%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%3A+%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94&rft.pages=109&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-8147-2207-7&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%2C+%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcivilsocietycrit0000ehre&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFกวิราช,_สุทิปตะ2001" class="citation book cs1">กวิราช, สุทิปตะ (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=AOnRSNob2O8C&pg=PA291">"In search of civil society"</a>. ใน กวิราช, สุทิปตะ; ขิลณานิ, สุนิล (บ.ก.). <i>ภาคประชาสังคม: ประวัติศาสตร์และความเป็นไปได้</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. pp. 291–293. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-00290-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-00290-5"><bdi>978-0-521-00290-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160501185609/https://books.google.com/books?id=AOnRSNob2O8C&pg=PA291">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 1 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=In+search+of+civil+society&rft.btitle=%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%3A+%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89&rft.pages=291-293&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-521-00290-5&rft.au=%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%2C+%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B8%95%E0%B8%B0&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DAOnRSNob2O8C%26pg%3DPA291&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFรีฟ,_แอนดรูว์2001" class="citation book cs1">รีฟ, แอนดรูว์ (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=a29qBofx8Y8C&pg=PA158">"Civil society"</a>. ใน โจนส์, อาร์.เจย์. แบร์รี (บ.ก.). <i>Routledge Encyclopedia of International Political Economy: Entries P–Z</i>. เทย์เลอร์ & แฟรนซิส. pp. 158–160. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-24352-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-24352-0"><bdi>978-0-415-24352-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160623201355/https://books.google.com/books?id=a29qBofx8Y8C&pg=PA158">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 23 มิถุนายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Civil+society&rft.btitle=Routledge+Encyclopedia+of+International+Political+Economy%3A+Entries+P%E2%80%93Z&rft.pages=158-160&rft.pub=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%26+%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-415-24352-0&rft.au=%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%9F%2C+%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%A7%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Da29qBofx8Y8C%26pg%3DPA158&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแซสซูน,_แอนน์_โชว์สแต็ก2000" class="citation book cs1">แซสซูน, แอนน์ โชว์สแต็ก (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=gZQJgfmplQoC&pg=PA70"><i>Gramsci and contemporary politics: beyond pessimism of the intellect</i></a>. Psychology Press. p. 70. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-16214-2" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-16214-2"><bdi>978-0-415-16214-2</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160503105634/https://books.google.com/books?id=gZQJgfmplQoC&pg=PA70">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Gramsci+and+contemporary+politics%3A+beyond+pessimism+of+the+intellect&rft.pages=70&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-415-16214-2&rft.au=%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%AA%E0%B8%8B%E0%B8%B9%E0%B8%99%2C+%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B9%8C+%E0%B9%82%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%81&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DgZQJgfmplQoC%26pg%3DPA70&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเอาเจลลี,_เอ็นริโกเมอร์ฟีย์,_เคร็ก_เอ็น.1993" class="citation book cs1">เอาเจลลี, เอ็นริโก & เมอร์ฟีย์, เคร็ก เอ็น. (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Opkof1vyDAgC&pg=PA129">"Gramsci and international relations: a general perspective with examples from recent US policy towards the Third World"</a>. ใน จิลล์, สตีเฟน (บ.ก.). <i>Gramsci, historical materialism and international relations</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. p. 129. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-43523-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-43523-9"><bdi>978-0-521-43523-9</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160502034756/https://books.google.com/books?id=Opkof1vyDAgC&pg=PA129">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 2 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Gramsci+and+international+relations%3A+a+general+perspective+with+examples+from+recent+US+policy+towards+the+Third+World&rft.btitle=Gramsci%2C+historical+materialism+and+international+relations&rft.pages=129&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=1993&rft.isbn=978-0-521-43523-9&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5%2C+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%81&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%9F%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%81+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%99.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DOpkof1vyDAgC%26pg%3DPA129&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเฟอร์เรตเตอร์,_ลุค2006" class="citation book cs1">เฟอร์เรตเตอร์, ลุค (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=fn0ZLu27jVoC&pg=PA85"><i>หลุยส์ อัลตูแซร์</i></a>. เทย์เลอร์ & แฟรนซิส. p. 85. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-32731-2" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-32731-2"><bdi>978-0-415-32731-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B9%8C+%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B9%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.pages=85&rft.pub=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%26+%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-415-32731-2&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%84&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dfn0ZLu27jVoC%26pg%3DPA85&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฟลีชา,_แรมอน2009" class="citation book cs1">ฟลีชา, แรมอน (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=hD3qp2tvrLcC&pg=PA330">"The Educative City and Critical Education"</a>. ใน Apple, Michael W.; และคณะ (บ.ก.). <i>The Routledge international handbook of critical education</i>. เทย์เลอร์ & แฟรนซิส. p. 330. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-95861-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-95861-5"><bdi>978-0-415-95861-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+Educative+City+and+Critical+Education&rft.btitle=The+Routledge+international+handbook+of+critical+education&rft.pages=330&rft.pub=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%26+%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-415-95861-5&rft.au=%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%8A%E0%B8%B2%2C+%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DhD3qp2tvrLcC%26pg%3DPA330&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text">มาเลเชวิช, 2002: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Lc_nMFoGcYkC&pg=PA16">p. 16</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160723035005/https://books.google.com/books?id=Lc_nMFoGcYkC&pg=PA16">เก็บถาวร</a> 23 กรกฎาคม 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFมอร์โรว์,_เรย์มอนด์_อัลเลนทอร์เรส,_คาร์ลอส_อัลเบอร์โต2002" class="citation book cs1">มอร์โรว์, เรย์มอนด์ อัลเลน & ทอร์เรส, คาร์ลอส อัลเบอร์โต (2002). <span class="cs1-lock-registration" title="ต้องสมัครสมาชิกแบบฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/readingfreirehab0000morr"><i>Reading Freire and Habermas: critical pedagogy and transformative social change</i></a></span>. Teacher's College Press. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/readingfreirehab0000morr/page/77">77</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8077-4202-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8077-4202-0"><bdi>978-0-8077-4202-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Reading+Freire+and+Habermas%3A+critical+pedagogy+and+transformative+social+change&rft.pages=77&rft.pub=Teacher%27s+College+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-8077-4202-0&rft.au=%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C+%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%99&rft.au=%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%AA%2C+%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%AA+%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%95&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Freadingfreirehab0000morr&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแคร์,_อันเนอ_เมทเทอ2004" class="citation book cs1">แคร์, อันเนอ เมทเทอ (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=AY5SIsf1nI4C"><i>ธรรมาภิบาล</i></a>. ไวลีย์-แบล็กเวลล์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7456-2979-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7456-2979-7"><bdi>978-0-7456-2979-7</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160611003517/https://books.google.com/books?id=AY5SIsf1nI4C">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 11 มิถุนายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5&rft.pub=%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C-%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-7456-2979-7&rft.au=%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%AD+%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%AD&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DAY5SIsf1nI4C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span> -- <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (มกราคม 2011)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-Scott-2017-69"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Scott-2017_69-0">69.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Scott-2017_69-1">69.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสก็อตต์2017" class="citation book cs1">สก็อตต์, เจมส์ ซี. (2017). <i>Against the Grain: A Deep History of the Earliest States</i>. Yale University Press. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2Fj.ctv1bvnfk9">10.2307/j.ctv1bvnfk9</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-300-18291-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-300-18291-0"><bdi>978-0-300-18291-0</bdi></a>. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/j.ctv1bvnfk9">j.ctv1bvnfk9</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:158193062">158193062</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Against+the+Grain%3A+A+Deep+History+of+the+Earliest+States&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=2017&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2Fj.ctv1bvnfk9&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A158193062%23id-name%3DS2CID&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2Fj.ctv1bvnfk9%23id-name%3DJSTOR&rft.isbn=978-0-300-18291-0&rft.aulast=%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%8C+%E0%B8%8B%E0%B8%B5.&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (มีนาคม 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFคาร์เนย์โร1970" class="citation journal cs1">คาร์เนย์โร, รอเบิร์ต แอล. (1970). "ทฤษฎีการเกิดขึ้นของรัฐ". <i>Science</i>. <b>169</b> (3947): 733–738. <a href="/wiki/Bibcode_(identifier)" class="mw-redirect" title="Bibcode (identifier)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1970Sci...169..733C">1970Sci...169..733C</a>. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.169.3947.733">10.1126/science.169.3947.733</a>. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1729765">1729765</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17820299">17820299</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:11536431">11536431</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science&rft.atitle=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%B6%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.volume=169&rft.issue=3947&rft.pages=733-738&rft.date=1970&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A11536431%23id-name%3DS2CID&rft_id=info%3Abibcode%2F1970Sci...169..733C&rft_id=info%3Apmid%2F17820299&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.169.3947.733&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1729765%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%A3&rft.aufirst=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95+%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A5.&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFอัลเลน1997" class="citation journal cs1">อัลเลน, รอเบิร์ต ซี (เมษายน 1997). "Agriculture and the Origins of the State in Ancient Egypt". <i>Explorations in Economic History</i>. <b>34</b> (2): 135–154. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1006%2Fexeh.1997.0673">10.1006/exeh.1997.0673</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Explorations+in+Economic+History&rft.atitle=Agriculture+and+the+Origins+of+the+State+in+Ancient+Egypt&rft.volume=34&rft.issue=2&rft.pages=135-154&rft.date=1997-04&rft_id=info%3Adoi%2F10.1006%2Fexeh.1997.0673&rft.aulast=%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%99&rft.aufirst=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95+%E0%B8%8B%E0%B8%B5&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFบอร์กันโอลส์สันพัตเตอร์แมน2021" class="citation journal cs1">บอร์กัน, โออานา; โอลส์สัน, โอลา; พัตเตอร์แมน, หลุยส์ (ตุลาคม 2021). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ueaeprints.uea.ac.uk/id/eprint/80065/1/Accepted_Manuscript.pdf">"Transition to agriculture and first state presence: A global analysis"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Explorations in Economic History</i>. <b>82</b>: 101404. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.eeh.2021.101404">10.1016/j.eeh.2021.101404</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Explorations+in+Economic+History&rft.atitle=Transition+to+agriculture+and+first+state+presence%3A+A+global+analysis&rft.volume=82&rft.pages=101404&rft.date=2021-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.eeh.2021.101404&rft.aulast=%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.aufirst=%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%2C+%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B2&rft.au=%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%2C+%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fueaeprints.uea.ac.uk%2Fid%2Feprint%2F80065%2F1%2FAccepted_Manuscript.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFอาห์เม็ดสตาซาเวจ2020" class="citation journal cs1">อาห์เม็ด, อาลี ที.; สตาซาเวจ, เดวิด (พฤษภาคม 2020). "ต้นกำเนิดของประชาธิปไตยในยุคแรก". <i>American Political Science Review</i>. <b>114</b> (2): 502–518. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2FS0003055419000741">10.1017/S0003055419000741</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:29671869">29671869</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Political+Science+Review&rft.atitle=%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%81&rft.volume=114&rft.issue=2&rft.pages=502-518&rft.date=2020-05&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS0003055419000741&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A29671869%23id-name%3DS2CID&rft.aulast=%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B9%87%E0%B8%94&rft.aufirst=%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B5+%E0%B8%97%E0%B8%B5.&rft.au=%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%88%2C+%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเมย์ชาร์โมอัฟนีแมน2017" class="citation journal cs1">เมย์ชาร์, โจรัม; โมอัฟ, โอเมอร์; นีแมน, ซวิกา (สิงหาคม 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ageconsearch.umn.edu/record/269317/files/twerp_1129_moav.pdf">"ภูมิศาสตร์ ความโปร่งใส และสถาบัน"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>American Political Science Review</i>. <b>111</b> (3): 622–636. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2FS0003055417000132">10.1017/S0003055417000132</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:134526725">134526725</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Political+Science+Review&rft.atitle=%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%AA+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.volume=111&rft.issue=3&rft.pages=622-636&rft.date=2017-08&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS0003055417000132&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A134526725%23id-name%3DS2CID&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%9F%2C+%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%2C+%E0%B8%8B%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2&rft_id=https%3A%2F%2Fageconsearch.umn.edu%2Frecord%2F269317%2Ffiles%2Ftwerp_1129_moav.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFบัว2015" class="citation book cs1">บัว, คาลส์ (2015). <i>ความสงบเรียบร้อยทางการเมืองและความไม่เท่าเทียมกัน</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-107-08943-3" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-107-08943-3"><bdi>978-1-107-08943-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=2015&rft.isbn=978-1-107-08943-3&rft.aulast=%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%A7&rft.aufirst=%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (มีนาคม 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสเปนเซอร์2010" class="citation journal cs1">สเปนเซอร์, ชาลส์ เอส. (20 เมษายน 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2867764">"การขยายดินแดนและการก่อตัวของรัฐขั้นปฐมภูมิ"</a>. <i>Proceedings of the National Academy of Sciences</i>. <b>107</b> (16): 7119–7126. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="เข้าถึงได้ฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.1002470107">10.1073/pnas.1002470107</a></span>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="เข้าถึงได้ฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2867764">2867764</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20385804">20385804</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%82%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%90%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4&rft.volume=107&rft.issue=16&rft.pages=7119-7126&rft.date=2010-04-20&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2867764%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F20385804&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.1002470107&rft.aulast=%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AA.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2867764&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแบ็กก์2019" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">แบ็กก์, สเวอร์ (2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=NqqbDwAAQBAJ"><i>State Formation in Europe, 843–1789: A Divided World</i></a> (ภาษาอังกฤษ). Routledge. p. 139. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-429-58953-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-429-58953-9"><bdi>978-0-429-58953-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=State+Formation+in+Europe%2C+843%E2%80%931789%3A+A+Divided+World&rft.pages=139&rft.pub=Routledge&rft.date=2019&rft.isbn=978-0-429-58953-9&rft.aulast=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DNqqbDwAAQBAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFIngold,_Tim1999" class="citation book cs1">Ingold, Tim (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=5eEASHGLg3MC&pg=PA408">"On the social relations of the hunter-gatherer band"</a>. ใน Lee, Richard B.; Daly, Richard Heywood (บ.ก.). <i>The Cambridge encyclopedia of hunters and gatherers</i>. Cambridge University Press. p. 408. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-57109-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-57109-8"><bdi>978-0-521-57109-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160517144312/https://books.google.com/books?id=5eEASHGLg3MC&pg=PA408">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 17 May 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=On+the+social+relations+of+the+hunter-gatherer+band&rft.btitle=The+Cambridge+encyclopedia+of+hunters+and+gatherers&rft.pages=408&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-521-57109-8&rft.au=Ingold%2C+Tim&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D5eEASHGLg3MC%26pg%3DPA408&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFชอว์,_เอียนเจมสัน,_รอเบิร์ต2002" class="citation book cs1">ชอว์, เอียน & เจมสัน, รอเบิร์ต (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=zmvNogJO2ZgC&pg=PA423">"Neolithic"</a>. <i>A dictionary of archaeology</i> (6th ed.). ไวลีย์-แบล็กเวลล์. p. 423. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-631-23583-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-631-23583-5"><bdi>978-0-631-23583-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160424124249/https://books.google.com/books?id=zmvNogJO2ZgC&pg=PA423">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 เมษายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Neolithic&rft.btitle=A+dictionary+of+archaeology&rft.pages=423&rft.edition=6th&rft.pub=%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C-%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-631-23583-5&rft.au=%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%2C+%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DzmvNogJO2ZgC%26pg%3DPA423&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฮัสสัน,_เอ็ฟ.เอ.2007" class="citation book cs1">ฮัสสัน, เอ็ฟ.เอ. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=8tMxW_7geWUC&pg=PA186">"The Lie of History: Nation-States and the Contradictions of Complex Societies"</a>. ใน คอนสตันซา, รอเบิร์ต; และคณะ (บ.ก.). <i>Sustainability or collapse?: an integrated history and future of people on earth</i>. สำนักพิมพ์สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์. p. 186. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-262-03366-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-262-03366-4"><bdi>978-0-262-03366-4</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160502003901/https://books.google.com/books?id=8tMxW_7geWUC&pg=PA186">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 2 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+Lie+of+History%3A+Nation-States+and+the+Contradictions+of+Complex+Societies&rft.btitle=Sustainability+or+collapse%3F%3A+an+integrated+history+and+future+of+people+on+earth&rft.pages=186&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft.date=2007&rft.isbn=978-0-262-03366-4&rft.au=%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%2C+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%9F.%E0%B9%80%E0%B8%AD.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D8tMxW_7geWUC%26pg%3DPA186&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text">สก็อตต์, 2009: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=oiLYu2-uc8IC&pg=PT29">p. 29</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160505021415/https://books.google.com/books?id=oiLYu2-uc8IC&pg=PT29">เก็บถาวร</a> 5 พฤษภาคม 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแลงเกอร์,_อีริก_ดี.สเตินส์,_ปีเตอร์_เอ็น.1994" class="citation book cs1">แลงเกอร์, อีริก ดี. & สเตินส์, ปีเตอร์ เอ็น. (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kkIeyCEedrsC&pg=PA28">"ระบบการทำเกษตร"</a>. ใน สเตินส์, ปีเตอร์ เอ็น. (บ.ก.). <i>Encyclopedia of social history</i>. เทย์เลอร์ & แฟรนซิส. p. 28. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8153-0342-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8153-0342-8"><bdi>978-0-8153-0342-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160604000323/https://books.google.com/books?id=kkIeyCEedrsC&pg=PA28">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 4 มิถุนายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%95%E0%B8%A3&rft.btitle=Encyclopedia+of+social+history&rft.pages=28&rft.pub=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%26+%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft.date=1994&rft.isbn=978-0-8153-0342-8&rft.au=%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81+%E0%B8%94%E0%B8%B5.&rft.au=%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%99.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkkIeyCEedrsC%26pg%3DPA28&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFโคเฮน,_รอนัลด์1978" class="citation book cs1">โคเฮน, รอนัลด์ (1978). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=sMoLhNQ9KRoC&pg=PA36">"State Origins: A Reappraisal"</a>. <i>The Early State</i>. วอลเตอร์ ดี กรุยเตอร์. p. 36. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-90-279-7904-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-90-279-7904-9"><bdi>978-90-279-7904-9</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160430061210/https://books.google.com/books?id=sMoLhNQ9KRoC&pg=PA36">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 เมษายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=State+Origins%3A+A+Reappraisal&rft.btitle=The+Early+State&rft.pages=36&rft.pub=%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%E0%B8%94%E0%B8%B5+%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.date=1978&rft.isbn=978-90-279-7904-9&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%99%2C+%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DsMoLhNQ9KRoC%26pg%3DPA36&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Fukuyama-2012-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Fukuyama-2012_84-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฟุกุยามะ2012" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">ฟุกุยามะ, แฟรนซิส (2012-03-27). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=i9xRAQAAMAAJ&q=origins+of+political+order+amazon"><i>The Origins of Political Order: From Prehuman Times to the French Revolution</i></a> (ภาษาอังกฤษ). Farrar, Straus and Giroux. p. 70. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-374-53322-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-374-53322-9"><bdi>978-0-374-53322-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Origins+of+Political+Order%3A+From+Prehuman+Times+to+the+French+Revolution&rft.pages=70&rft.pub=Farrar%2C+Straus+and+Giroux&rft.date=2012-03-27&rft.isbn=978-0-374-53322-9&rft.aulast=%E0%B8%9F%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B0&rft.aufirst=%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Di9xRAQAAMAAJ%26q%3Dorigins%2Bof%2Bpolitical%2Border%2Bamazon&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Fukuyama-2012a-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Fukuyama-2012a_85-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฟุกุยามะ2012" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">ฟุกุยามะ, แฟรนซิส (2012-03-27). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=i9xRAQAAMAAJ&q=origins+of+political+order+amazon"><i>The Origins of Political Order: From Prehuman Times to the French Revolution</i></a> (ภาษาอังกฤษ). Farrar, Straus and Giroux. p. 70. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-374-53322-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-374-53322-9"><bdi>978-0-374-53322-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Origins+of+Political+Order%3A+From+Prehuman+Times+to+the+French+Revolution&rft.pages=70&rft.pub=Farrar%2C+Straus+and+Giroux&rft.date=2012-03-27&rft.isbn=978-0-374-53322-9&rft.aulast=%E0%B8%9F%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B0&rft.aufirst=%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Di9xRAQAAMAAJ%26q%3Dorigins%2Bof%2Bpolitical%2Border%2Bamazon&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFโรเซอเวลต์,_แอนนา_ซี.1999" class="citation book cs1">โรเซอเวลต์, แอนนา ซี. (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=hxqgDcCrzjkC&pg=PA266">"The Maritime, Highland, Forest Dynamic and the Origins of Complex Culture"</a>. ใน ซาโลมอน, แฟรงก์; ชวาทซ์, สจวร์ต บี. (บ.ก.). <i>Cambridge history of the Native peoples of the Americas: South America, Volume 3</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. pp. 266–267. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-63075-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-63075-7"><bdi>978-0-521-63075-7</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160624045250/https://books.google.com/books?id=hxqgDcCrzjkC&pg=PA266">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 มิถุนายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+Maritime%2C+Highland%2C+Forest+Dynamic+and+the+Origins+of+Complex+Culture&rft.btitle=Cambridge+history+of+the+Native+peoples+of+the+Americas%3A+South+America%2C+Volume+3&rft.pages=266-267&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-521-63075-7&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B2+%E0%B8%8B%E0%B8%B5.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DhxqgDcCrzjkC%26pg%3DPA266&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแมนน์,_ไมเคิล1986" class="citation book cs1">แมนน์, ไมเคิล (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=eA23bY_bIsoC&pg=PA73">"The emergence of stratification, states, and multi-power-actor civilization in Mesopotamia"</a>. <i>The sources of social power: A history of power from the beginning to A. D. 1760, Volume 1</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-31349-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-31349-0"><bdi>978-0-521-31349-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160425020841/https://books.google.com/books?id=eA23bY_bIsoC&pg=PA73">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 25 เมษายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+emergence+of+stratification%2C+states%2C+and+multi-power-actor+civilization+in+Mesopotamia&rft.btitle=The+sources+of+social+power%3A+A+history+of+power+from+the+beginning+to+A.+D.+1760%2C+Volume+1&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=1986&rft.isbn=978-0-521-31349-0&rft.au=%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DeA23bY_bIsoC%26pg%3DPA73&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Wang-2021-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wang-2021_88-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFหวัง2021" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">หวัง, หยูหัว (2021). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ingentaconnect.com/content/cuny/cp/pre-prints/content-jcpo_54108;jsessionid=635ms3i1ubui8.x-ic-live-01">"State-in-Society 2.0: Toward Fourth-Generation Theories of the State"</a>. <i>การเมืองเปรียบเทียบ</i> (ภาษาอังกฤษ). <b>54</b>: 175–198. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.5129%2F001041521x16184035797221">10.5129/001041521x16184035797221</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:235847848">235847848</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A&rft.atitle=State-in-Society+2.0%3A+Toward+Fourth-Generation+Theories+of+the+State&rft.volume=54&rft.pages=175-198&rft.date=2021&rft_id=info%3Adoi%2F10.5129%2F001041521x16184035797221&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A235847848%23id-name%3DS2CID&rft.aulast=%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87&rft.aufirst=%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ingentaconnect.com%2Fcontent%2Fcuny%2Fcp%2Fpre-prints%2Fcontent-jcpo_54108%3Bjsessionid%3D635ms3i1ubui8.x-ic-live-01&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFย็อฟฟี,_นอร์มัน1988" class="citation book cs1">ย็อฟฟี, นอร์มัน (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=mgDBG5zu1xYC&pg=PA95">"Context and Authority in Early Mesopotamian Law"</a>. ใน โคเฮน, รอนัลด์; ทอลันด์, จูดิธ ดี. (บ.ก.). <i>การก่อตั้งรัฐและความชอบธรรมทางการเมือง</i>. Transaction Publishers. p. 95. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-88738-161-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-88738-161-4"><bdi>978-0-88738-161-4</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160501185152/https://books.google.com/books?id=mgDBG5zu1xYC&pg=PA95">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 1 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Context+and+Authority+in+Early+Mesopotamian+Law&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&rft.pages=95&rft.pub=Transaction+Publishers&rft.date=1988&rft.isbn=978-0-88738-161-4&rft.au=%E0%B8%A2%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B8%B5%2C+%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DmgDBG5zu1xYC%26pg%3DPA95&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFย็อฟฟี,_นอร์มัน2005" class="citation book cs1">ย็อฟฟี, นอร์มัน (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=azE1vmdmZSIC&pg=PA102"><i>Myths of the archaic state: evolution of the earliest cities, states and civilizations</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. p. 102. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-81837-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-81837-7"><bdi>978-0-521-81837-7</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110511124320/http://books.google.com/books?id=azE1vmdmZSIC&pg=PA102">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 11 พฤษภาคม 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Myths+of+the+archaic+state%3A+evolution+of+the+earliest+cities%2C+states+and+civilizations&rft.pages=102&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-521-81837-7&rft.au=%E0%B8%A2%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B8%B5%2C+%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DazE1vmdmZSIC%26pg%3DPA102&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเทอร์ชินไวต์เฮาส์กัฟริเล็ตส์โฮเยอร์2022" class="citation journal cs1">เทอร์ชิน, ปีเตอร์; ไวต์เฮาส์, ฮาร์วีย์; กัฟริเล็ตส์, เซอร์เกย์; โฮเยอร์, แดเนียล; ฟร็องซัว, ปีเยเตอร์; เบ็นเน็ตต์, เจมส์ เอส.; ฟีนีย์, เควิน ซี.; เพเรกริน, ปีเตอร์; ไฟน์แมน, แกรี; โคโรทาเยฟ, อันเดรย์; คราดิน, นิโคไล (2022). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9232109">"Disentangling the evolutionary drivers of social complexity: A comprehensive test of hypotheses"</a>. <i>Science Advances</i>. <b>8</b> (25): eabn3517. <a href="/wiki/Bibcode_(identifier)" class="mw-redirect" title="Bibcode (identifier)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2022SciA....8N3517T">2022SciA....8N3517T</a>. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fsciadv.abn3517">10.1126/sciadv.abn3517</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="เข้าถึงได้ฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9232109">9232109</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35749491">35749491</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:250022526">250022526</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science+Advances&rft.atitle=Disentangling+the+evolutionary+drivers+of+social+complexity%3A+A+comprehensive+test+of+hypotheses&rft.volume=8&rft.issue=25&rft.pages=eabn3517&rft.date=2022&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC9232109%23id-name%3DPMC&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A250022526%23id-name%3DS2CID&rft_id=info%3Abibcode%2F2022SciA....8N3517T&rft_id=info%3Apmid%2F35749491&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fsciadv.abn3517&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%99&rft.aufirst=%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A2%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%AE%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A5&rft.au=%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%A7%2C+%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B9%87%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%8C+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AA.&rft.au=%E0%B8%9F%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99+%E0%B8%8B%E0%B8%B5.&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%2C+%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%99%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%2C+%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%9F%2C+%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B9%8C&rft.au=%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%2C+%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%84%E0%B8%A5&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC9232109&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text">เนลสัน, 2006: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=cvtYZmiOjT8C&pg=PA17">p. 17</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160516091613/https://books.google.com/books?id=cvtYZmiOjT8C&pg=PA17">เก็บถาวร</a> 16 พฤษภาคม 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFโจนส์,_รีส2007" class="citation book cs1">โจนส์, รีส (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=7OgODkcZgIIC&pg=PA52"><i>People/states/territories: the political geographies of British state transformation</i></a>. ไวลีย์-แบล็กเวลล์. pp. 52–53. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-4051-4033-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-4051-4033-1"><bdi>978-1-4051-4033-1</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160502081027/https://books.google.com/books?id=7OgODkcZgIIC&pg=PA52">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 2 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=People%2Fstates%2Fterritories%3A+the+political+geographies+of+British+state+transformation&rft.pages=52-53&rft.pub=%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C-%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=2007&rft.isbn=978-1-4051-4033-1&rft.au=%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%AA&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D7OgODkcZgIIC%26pg%3DPA52&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span> ... see also <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=7OgODkcZgIIC&pg=PA54">pp. 54-</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160516192300/https://books.google.com/books?id=7OgODkcZgIIC&pg=PA54">เก็บถาวร</a> 16 พฤษภาคม 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a> โดยที่โจนส์ได้กล่าวถึงปัญหาเกี่ยวกับแนวความคิดทั่วไปเกี่ยวกับระบบฟิวดัล</span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFทิลลี1992" class="citation book cs1">ทิลลี, ชาลส์ (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/coercioncapitale0000till"><i>Coercion, Capital, and European States, AD 990-1992</i></a>. แบล็กเวลล์. p. 44. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-55786-067-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-55786-067-5"><bdi>978-1-55786-067-5</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC_(identifier)" class="mw-redirect" title="OCLC (identifier)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/1148616089">1148616089</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Coercion%2C+Capital%2C+and+European+States%2C+AD+990-1992&rft.pages=44&rft.pub=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=1992&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1148616089&rft.isbn=978-1-55786-067-5&rft.aulast=%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5&rft.aufirst=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcoercioncapitale0000till&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแอบรัมสัน2017" class="citation journal cs1">แอบรัมสัน, สก็อตต์ เอฟ. (2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2FS0020818316000308">"The Economic Origins of the Territorial State"</a>. <i>International Organization</i>. <b>71</b> (1): 97–130. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="เข้าถึงได้ฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2FS0020818316000308">10.1017/S0020818316000308</a></span>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:22432480">22432480</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=International+Organization&rft.atitle=The+Economic+Origins+of+the+Territorial+State&rft.volume=71&rft.issue=1&rft.pages=97-130&rft.date=2017&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS0020818316000308&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A22432480%23id-name%3DS2CID&rft.aulast=%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.aufirst=%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B9%8C+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%9F.&rft_id=%2F%2Fdoi.org%2F10.1017%252FS0020818316000308&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFลารุส" class="citation web cs1">ลารุส, เอดีซียง. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/%C3%89tat/31318">"Définitions : État - Dictionnaire de français Larousse"</a>. <i>www.larousse.fr</i><span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ 17 มีนาคม 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.larousse.fr&rft.atitle=D%C3%A9finitions+%3A+%C3%89tat+-+Dictionnaire+de+fran%C3%A7ais+Larousse&rft.aulast=%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%AA&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.larousse.fr%2Fdictionnaires%2Ffrancais%2F%25C3%2589tat%2F31318&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:Cite_web" title="แม่แบบ:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: url-status (<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_maint:_url-status" title="หมวดหมู่:CS1 maint: url-status">ลิงก์</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFทอมัสเมเยอร์1984" class="citation journal cs1">ทอมัส, จอร์จ เอ็ม.; เมเยอร์, จอห์น ดับบลิว. (สิงหาคม 1984). "การขยายตัวของรัฐ". <i>Annual Review of Sociology</i>. <b>10</b> (1): 461–482. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1146%2Fannurev.so.10.080184.002333">10.1146/annurev.so.10.080184.002333</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Annual+Review+of+Sociology&rft.atitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.volume=10&rft.issue=1&rft.pages=461-482&rft.date=1984-08&rft_id=info%3Adoi%2F10.1146%2Fannurev.so.10.080184.002333&rft.aulast=%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA&rft.aufirst=%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%88+%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%A1.&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99+%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A7.&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเกอตาชิว2019" class="citation book cs1">เกอตาชิว, อดัม (2019). <i>การสร้างโลกหลังจักรวรรดิ: ความรุ่งเรืองและการล่มสลายของการตัดสินใจด้วยตนเอง</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน. pp. 73–74. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2Fj.ctv3znwvg">10.2307/j.ctv3znwvg</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-691-17915-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-691-17915-5"><bdi>978-0-691-17915-5</bdi></a>. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/j.ctv3znwvg">j.ctv3znwvg</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%3A+%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%88%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%87&rft.pages=73-74&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B9%8C%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.date=2019&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2Fj.ctv3znwvg%23id-name%3DJSTOR&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2Fj.ctv3znwvg&rft.isbn=978-0-691-17915-5&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%A7&rft.aufirst=%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A1&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเบอร์แบงก์คูเปอร์2010" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">เบอร์แบงก์, เจน; คูเปอร์, เฟรเดอริก (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=y7B9euuLEkUC"><i>จักรวรรดิในประวัติศาสตร์โลก: อำนาจและการเมืองแห่งความแตกต่าง</i></a> (ภาษาอังกฤษ). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน. p. 182. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-691-12708-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-691-12708-8"><bdi>978-0-691-12708-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%3A+%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87&rft.pages=182&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B9%8C%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-691-12708-8&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%99&rft.au=%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dy7B9euuLEkUC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFนิวแมน,_ซอล2010" class="citation book cs1">นิวแมน, ซอล (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=SiqBiViUsOkC&pg=PA109"><i>การเมืองยุคหลังแนวคิดอนาธิปไตย</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเอดินบะระ. p. 109. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7486-3495-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7486-3495-8"><bdi>978-0-7486-3495-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160729012355/https://books.google.com/books?id=SiqBiViUsOkC&pg=PA109">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 29 กรกฎาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&rft.pages=109&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B0&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-7486-3495-8&rft.au=%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%2C+%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DSiqBiViUsOkC%26pg%3DPA109&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFรุสโซปูลอส,_ดิมิตรีออส_อี.1973" class="citation book cs1">รุสโซปูลอส, ดิมิตรีออส อี. (1973). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=jzX7mCJLl9AC&pg=PA8"><i>The political economy of the state: Québec, Canada, U.S.A.</i></a> Black Rose Books. p. 8. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-919618-01-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-919618-01-5"><bdi>978-0-919618-01-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160513043033/https://books.google.com/books?id=jzX7mCJLl9AC&pg=PA8">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 13 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+political+economy+of+the+state%3A+Qu%C3%A9bec%2C+Canada%2C+U.S.A.&rft.pages=8&rft.pub=Black+Rose+Books&rft.date=1973&rft.isbn=978-0-919618-01-5&rft.au=%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%AA%2C+%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%AA+%E0%B8%AD%E0%B8%B5.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DjzX7mCJLl9AC%26pg%3DPA8&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFคริสโตยานโนปูลอส2010" class="citation book cs1"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alexandre_Christoyannopoulos" class="extiw" title="en:Alexandre Christoyannopoulos">คริสโตยานโนปูลอส, อเล็กซานเดร</a> (2010). <i>Christian Anarchism: A Political Commentary on the Gospel</i>. Exeter: Imprint Academic. pp. 123–126. <q>Revelation</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Christian+Anarchism%3A+A+Political+Commentary+on+the+Gospel&rft.place=Exeter&rft.pages=123-126&rft.pub=Imprint+Academic&rft.date=2010&rft.aulast=%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%AA&rft.aufirst=%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A3&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแอลูล1988" class="citation book cs1"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Jacques_Ellul" class="extiw" title="en:Jacques Ellul">แอลูล, ฌัก</a> (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=55_Oa12YTt0C&pg=PA72"><i>อนาธิปไตยกับคริสต์ศาสนา</i></a>. มิชิแกน: Wm. B. Eerdmans. pp. 71–74. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/9780802804952" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/9780802804952"><bdi>9780802804952</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151102122037/https://books.google.com/books?id=55_Oa12YTt0C&pg=PA72&dq=">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 2 พฤศจิกายน 2015. <q>สัตว์ร้ายตัวแรกที่ถือกำเนิดขึ้นมาจากท้องทะเล... โดยได้รับมอบ 'สิทธิอำนาจและอำนาจทั้งหมดเหนือทุกชนเผ่า ทุกชนชาติ ทุกภาษา และทุกประชาชาติ' (13:7) ทุกคนที่อาศัยอยู่บนโลกก็ต้องเคารพบูชามัน ข้าพเจ้าเชื่อว่าอำนาจทางการเมืองแทบจะอธิบายให้ชัดเจนไปกว่านี้ไม่ได้ เพราะอำนาจนี้เองที่มีอำนาจ ซึ่งควบคุมกองกำลังทหาร และบังคับให้เกิดความเคารพนับถือขึ้น (นั่นคือ การเชื่อฟังอย่างสุจริตใจ).</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2&rft.place=%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B8%99&rft.pages=71-74&rft.pub=Wm.+B.+Eerdmans&rft.date=1988&rft.isbn=9780802804952&rft.aulast=%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%A5&rft.aufirst=%E0%B8%8C%E0%B8%B1%E0%B8%81&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D55_Oa12YTt0C%26pg%3DPA72&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Rothbard-1970-104"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Rothbard-1970_104-0">104.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Rothbard-1970_104-1">104.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Rothbard-1970_104-2">104.2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFรอธบาร์ด1970" class="citation book cs1">รอธบาร์ด, เมอร์เรย์ (1970). <i>อำนาจและการตลาด</i>. Institute for Humane Studies. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/1-933550-05-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/1-933550-05-8"><bdi>1-933550-05-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%94&rft.pub=Institute+for+Humane+Studies&rft.date=1970&rft.isbn=1-933550-05-8&rft.aulast=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (มีนาคม 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-Long-2013-105"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Long-2013_105-0">105.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Long-2013_105-1">105.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFลอง2013" class="citation journal cs1">ลอง, รอเดอริก ที. (1 ธันวาคม 2013). "Reply to Stephen Cox". <i>The Journal of Ayn Rand Studies</i>. <b>13</b> (2): 210–223. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.5325%2Fjaynrandstud.13.2.0210">10.5325/jaynrandstud.13.2.0210</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Journal+of+Ayn+Rand+Studies&rft.atitle=Reply+to+Stephen+Cox&rft.volume=13&rft.issue=2&rft.pages=210-223&rft.date=2013-12-01&rft_id=info%3Adoi%2F10.5325%2Fjaynrandstud.13.2.0210&rft.aulast=%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%87&rft.aufirst=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81+%E0%B8%97%E0%B8%B5.&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFบล็อก2005" class="citation journal cs1">บล็อก, วอลเตอร์ (2005). "Ayn Rand and Austrian Economics: Two Peas in a Pod". <i>The Journal of Ayn Rand Studies</i>. <b>6</b> (2): 259–269. <a href="/wiki/JSTOR_(identifier)" class="mw-redirect" title="JSTOR (identifier)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/41560283">41560283</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Journal+of+Ayn+Rand+Studies&rft.atitle=Ayn+Rand+and+Austrian+Economics%3A+Two+Peas+in+a+Pod&rft.volume=6&rft.issue=2&rft.pages=259-269&rft.date=2005&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F41560283%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81&rft.aufirst=%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1880/soc-utop/index.htm"><i>Frederick Engels</i> – Socialism: Utopian and Scientific. 1880</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070206061617/http://www.marxists.org/archive/marx/works/1880/soc-utop/index.htm">เก็บถาวร</a> 2007-02-06 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a> Full Text. From <i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Historical_Materialism" class="extiw" title="en:Historical Materialism">Historical Materialism</a></i>: "การแทรกแซงของรัฐในความสัมพันธ์ทางสังคมกลายเป็นเรื่องที่ดูฟุ่มเฟือย และจากนั้นก็ถูกหักล้างด้วยตัวของมันเอง การปกครองโดยบุคคลถูกแทนที่ด้วยการบริหารสรรพสิ่ง และโดยการดำเนินกระบวนการผลิต รัฐมิได้ "ยกเลิก" มันลงไปเองตามเจตนา... การสร้างผลิตผลทางสังคมตามแผนที่กำหนดไว้ล่วงหน้าจะเป็นไปได้ต่อจากนี้ ก็ด้วยการพัฒนาทางด้านการผลิตทำให้การดำรงอยู่ของชนชั้นต่าง ๆ ในสังคมนับแต่นั้นเป็นต้นมากลายเป็นความล้าสมัย สัดส่วนของความเป็นอนาธิปไตยในการผลิตทางสังคมจะหายไป อำนาจทางการเมืองของรัฐก็สูญสิ้นไป ท้ายที่สุดมนุษย์ก็จะเป็นนายของการจัดระเบียบทางสังคมในรูปแบบของเขาเอง ในเวลาเดียวกันก็จะกลายเป็นเจ้าเหนือธรรมชาติที่มีอิสระด้วยตัวของเขาเองอีกเช่นกัน"</span> </li> <li id="cite_note-flint-taylor-139-108"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-flint-taylor-139_108-0">108.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-flint-taylor-139_108-1">108.1</a></sup></span> <span class="reference-text">ฟลินต์ & เทย์เลอร์, 2007: p. 139</span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text">โจเซฟ, 2004: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ic5UOphbKHsC&pg=PA15">p. 15</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160506134017/https://books.google.com/books?id=ic5UOphbKHsC&pg=PA15">เก็บถาวร</a> 6 พฤษภาคม 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text">แบร์โรว์, 1993: p. 4</span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสมิธ,_มาร์ก_เจ.2000" class="citation book cs1">สมิธ, มาร์ก เจ. (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=hFCpqJwuv1QC&pg=PA176"><i>Rethinking state theory</i></a>. Psychology Press. p. 176. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-20892-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-20892-5"><bdi>978-0-415-20892-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160503213154/https://books.google.com/books?id=hFCpqJwuv1QC&pg=PA176">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Rethinking+state+theory&rft.pages=176&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-415-20892-5&rft.au=%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%98%2C+%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81+%E0%B9%80%E0%B8%88.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DhFCpqJwuv1QC%26pg%3DPA176&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text">โจเซฟ, 2004: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ic5UOphbKHsC&pg=PA44:">p. 44</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160729054430/https://books.google.com/books?id=ic5UOphbKHsC&pg=PA44:">เก็บถาวร</a> 29 กรกฎาคม 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text">วินเซนต์, 1992: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_MdR_fvPxZoC&pg=PA47">pp. 47–48</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160430132703/https://books.google.com/books?id=_MdR_fvPxZoC&pg=PA47">เก็บถาวร</a> 30 เมษายน 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFดาห์ล,_รอเบิร์ต1973" class="citation book cs1">ดาห์ล, รอเบิร์ต (1973). <i>Modern Political Analysis</i>. Prentice Hall. p. <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (มกราคม 2011)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/0-13-596981-6" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/0-13-596981-6"><bdi>0-13-596981-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Modern+Political+Analysis&rft.pages=%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88%3A%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1+2011%3Csup+class%3D%22noprint+Inline-Template+%22+style%3D%22white-space%3Anowrap%3B%22%3E%26%2391%3B%3Ci%3E%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%3A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2%7C%3Cspan+title%3D%22%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%9B%E0%B8%A2%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%26%2332%3B%28%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1+2011%29%22%3E%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%3C%2Fspan%3E%3C%2Fi%3E%26%2393%3B%3C%2Fsup%3E&rft.pub=Prentice+Hall&rft.date=1973&rft.isbn=0-13-596981-6&rft.au=%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%A5%2C+%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFคันนิงแฮม,_แฟรงก์2002" class="citation book cs1">คันนิงแฮม, แฟรงก์ (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=cOBubkTG9JMC&pg=PA86"><i>Theories of democracy: a critical introduction</i></a>. Psychology Press. pp. 86–87. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-22879-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-22879-4"><bdi>978-0-415-22879-4</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160512120545/https://books.google.com/books?id=cOBubkTG9JMC&pg=PA86">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 12 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Theories+of+democracy%3A+a+critical+introduction&rft.pages=86-87&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-415-22879-4&rft.au=%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%A1%2C+%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DcOBubkTG9JMC%26pg%3DPA86&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFซไวเกินฮาฟต์,_ริชาร์ด_แอล.ดอมฮ็อฟฟ์,_จี._วิลเลียม2006" class="citation book cs1">ซไวเกินฮาฟต์, ริชาร์ด แอล. & ดอมฮ็อฟฟ์, จี. วิลเลียม (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=0V0gO8tArK8C&pg=PA4"><i>Diversity in the power elite: how it happened, why it matters</i></a> (พิมพ์ครั้งที่ 2 ed.). โรว์มัน & ลิทเทิลฟีลด์. p. 4. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7425-3699-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7425-3699-9"><bdi>978-0-7425-3699-9</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160430085807/https://books.google.com/books?id=0V0gO8tArK8C&pg=PA4">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 April 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Diversity+in+the+power+elite%3A+how+it+happened%2C+why+it+matters&rft.pages=4&rft.edition=%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88+2&rft.pub=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99+%26+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%9F%E0%B8%B5%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-7425-3699-9&rft.au=%E0%B8%8B%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B8%9F%E0%B8%95%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94+%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A5.&rft.au=%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%AE%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%88%E0%B8%B5.+%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D0V0gO8tArK8C%26pg%3DPA4&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFดันแคน,_แกรม_แคมป์เบลล์1989" class="citation book cs1">ดันแคน, แกรม แคมป์เบลล์ (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=tMk8AAAAIAAJ&pg=PA137"><i>ประชาธิปไตยและรัฐทุนนิยม</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. p. 137. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-28062-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-28062-4"><bdi>978-0-521-28062-4</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160425091052/https://books.google.com/books?id=tMk8AAAAIAAJ&pg=PA137">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 25 เมษายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&rft.pages=137&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=1989&rft.isbn=978-0-521-28062-4&rft.au=%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%99%2C+%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1+%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DtMk8AAAAIAAJ%26pg%3DPA137&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเอ็ดการ์,_แอนดรูว์2005" class="citation book cs1">เอ็ดการ์, แอนดรูว์ (2005). <i>ปรัชญาของฮาแบร์มาส</i>. McGill-Queen's Press. pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=VxfeGh-RrWwC&pg=PA5">5–6</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=VxfeGh-RrWwC&pg=PA44">44</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7735-2783-6" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7735-2783-6"><bdi>978-0-7735-2783-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%AA&rft.pages=5-6%2C+44&rft.pub=McGill-Queen%27s+Press&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-7735-2783-6&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%A7%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFคุก,_เดโบราห์2004" class="citation book cs1">คุก, เดโบราห์ (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=lmK-RGZi5McC&pg=PA20"><i>Adorno, Habermas, and the search for a rational society</i></a>. Psychology Press. p. 20. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-33479-2" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-33479-2"><bdi>978-0-415-33479-2</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160425040547/https://books.google.com/books?id=lmK-RGZi5McC&pg=PA20">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 25 เมษายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Adorno%2C+Habermas%2C+and+the+search+for+a+rational+society&rft.pages=20&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-415-33479-2&rft.au=%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%81%2C+%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DlmK-RGZi5McC%26pg%3DPA20&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเมโลซี,_ดาริโอ2006" class="citation book cs1">เมโลซี, ดาริโอ (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=nE_UBAh_cyEC&pg=PA6">"Michel Foucault and the Obsolescent State"</a>. ใน โบลีเยอ, อาแล็ง; แก็บบาร์ด, เดวิด (บ.ก.). <i>Michel Foucault and power today: international multidisciplinary studies in the history of the present</i>. Lexington Books. p. 6. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7391-1324-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7391-1324-0"><bdi>978-0-7391-1324-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160516144400/https://books.google.com/books?id=nE_UBAh_cyEC&pg=PA6">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 16 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Michel+Foucault+and+the+Obsolescent+State&rft.btitle=Michel+Foucault+and+power+today%3A+international+multidisciplinary+studies+in+the+history+of+the+present&rft.pages=6&rft.pub=Lexington+Books&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-7391-1324-0&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%8B%E0%B8%B5%2C+%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%AD&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DnE_UBAh_cyEC%26pg%3DPA6&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFกอร์ดอน,_โคลิน1991" class="citation book cs1">กอร์ดอน, โคลิน (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=TzSt_zYZfUsC&pg=PA4">"Government rationality: an introduction"</a>. ใน Foucault, Michel; และคณะ (บ.ก.). <i>The Foucault effect: studies in governmentality</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยชิคาโก. p. 4. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-226-08045-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-226-08045-1"><bdi>978-0-226-08045-1</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160503035737/https://books.googlecom/books?id=TzSt_zYZfUsC&pg=PA4">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Government+rationality%3A+an+introduction&rft.btitle=The+Foucault+effect%3A+studies+in+governmentality&rft.pages=4&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%81&rft.date=1991&rft.isbn=978-0-226-08045-1&rft.au=%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%99%2C+%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DTzSt_zYZfUsC%26pg%3DPA4&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFมิตเชลล์,_ทิโมธี2006" class="citation book cs1">มิตเชลล์, ทิโมธี (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ImnEMK_hKCgC&pg=PA179">"สังคม เศรษฐกิจ และผลกระทบต่อรัฐ"</a>. ใน ศรรมะ, อาราธนา; คุปตะ, อาคลี (บ.ก.). <i>The anthropology of the state: a reader</i>. ไวลีย์-แบล็กเวลล์. p. 179. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-4051-1467-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-4051-1467-7"><bdi>978-1-4051-1467-7</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160518173206/https://books.google.com/books?id=ImnEMK_hKCgC&pg=PA179">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 18 May 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1+%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.btitle=The+anthropology+of+the+state%3A+a+reader&rft.pages=179&rft.pub=%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C-%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=2006&rft.isbn=978-1-4051-1467-7&rft.au=%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B8%98%E0%B8%B5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DImnEMK_hKCgC%26pg%3DPA179&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเลมเกอ2011" class="citation book cs1">เลมเกอ, ทอมัส (2011). <i>ฟูโกต์ การเมืองการปกครอง และบทวิพากษ์</i>. Paradigm Publishers. p. 15. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-59451-637-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-59451-637-5"><bdi>978-1-59451-637-5</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC_(identifier)" class="mw-redirect" title="OCLC (identifier)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/653123044">653123044</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B9%8C+%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C&rft.pages=15&rft.pub=Paradigm+Publishers&rft.date=2011&rft_id=info%3Aoclcnum%2F653123044&rft.isbn=978-1-59451-637-5&rft.aulast=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD&rft.aufirst=%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Michel-2007-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Michel-2007_124-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFมีแชล2007" class="citation book cs1">มีแชล, ฟูโก (2007). <i>ความมั่นคง,ดินแดน,ประชากร</i>. pp. 311–332.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%87%2C%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99%2C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3&rft.pages=311-332&rft.date=2007&rft.aulast=%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%8A%E0%B8%A5&rft.aufirst=%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%81&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFมีแชล2007" class="citation book cs1">มีแชล, ฟูโก (2007). <i>ความมั่นคง,เขตแดน,ประชากร</i>. pp. 1–27.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%87%2C%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99%2C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3&rft.pages=1-27&rft.date=2007&rft.aulast=%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%8A%E0%B8%A5&rft.aufirst=%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%81&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFมีแชล2007" class="citation book cs1">มีแชล, ฟูโก (2007). <i>ความมั่นคง,เขตแดน,ประชากร</i>. pp. 87–115 115–135.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%87%2C%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99%2C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3&rft.pages=87-115+115-135&rft.date=2007&rft.aulast=%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%8A%E0%B8%A5&rft.aufirst=%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%81&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text">จาโน ร็อกกา "The Faces of Belial – The Scientific Method Applied to Human Condition – Book V" (2020) <a rel="nofollow" class="external free" href="https://independent.academia.edu/GianoRocca">https://independent.academia.edu/GianoRocca</a></span> </li> <li id="cite_note-sklair-2004-139-140-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-sklair-2004-139-140_128-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสแคลร์,_เลสลีย์2004" class="citation book cs1">สแคลร์, เลสลีย์ (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=1xs_MGAo3zgC&pg=PA139">"Globalizing class theory"</a>. ใน ซินแคลร์, ทิโมธี (บ.ก.). <i>Global governance: critical concepts in political science</i>. เทย์เลอร์ & แฟรนซิส. pp. 139–140. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-27665-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-27665-8"><bdi>978-0-415-27665-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160519041724/https://books.google.com/books?id=1xs_MGAo3zgC&pg=PA139">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 19 May 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Globalizing+class+theory&rft.btitle=Global+governance%3A+critical+concepts+in+political+science&rft.pages=139-140&rft.pub=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%26+%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-415-27665-8&rft.au=%E0%B8%AA%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D1xs_MGAo3zgC%26pg%3DPA139&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-vincent-1992-43-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-vincent-1992-43_129-0">↑</a></span> <span class="reference-text">วินเซนต์, 1992: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_MdR_fvPxZoC&pg=PA43">p. 43</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160624102338/https://books.google.com/books?id=_MdR_fvPxZoC&pg=PA43">เก็บถาวร</a> 24 มิถุนายน 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text">มาเลเชวิช, 2002: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Lc_nMFoGcYkC&pg=PA85">p. 85</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160520023400/https://books.google.com/books?id=Lc_nMFoGcYkC&pg=PA85">เก็บถาวร</a> 20 พฤษภาคม 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text">โดแกน, 1992: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_MdR_fvPxZoC&pg=PA119">pp. 119–120</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160617061135/https://books.google.com/books?id=_MdR_fvPxZoC&pg=PA119">เก็บถาวร</a> 17 มิถุนายน 2016 ที่ <a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%99" title="เวย์แบ็กแมชชีน">เวย์แบ็กแมชชีน</a></span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gutenberg.org/files/3207/3207-h/3207-h.htm">"เลอไวอะธัน, โดย ทอมัส ฮอบส์"</a>. <i>www.gutenberg.org</i><span class="reference-accessdate">. สืบค้นเมื่อ <span class="nowrap">2020-11-19</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.gutenberg.org&rft.atitle=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B8%98%E0%B8%B1%E0%B8%99%2C+%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2+%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA+%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gutenberg.org%2Ffiles%2F3207%2F3207-h%2F3207-h.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:Cite_web" title="แม่แบบ:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: url-status (<a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_maint:_url-status" title="หมวดหมู่:CS1 maint: url-status">ลิงก์</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFล็อก1690" class="citation book cs1">ล็อก, จอห์น (1690). <i>ความเรียงที่สองว่าด้วยการปกครอง</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&rft.date=1690&rft.aulast=%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81&rft.aufirst=%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา"><span title="ต้องการอ้างอิงไปยังเลขหน้าโดยเฉพาะหรือพิสัยเลขหน้าจากแหล่งอ้างอิง (มีนาคม 2023)">ต้องการเลขหน้า</span></a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสตีเฟน_ค็อกซ์2013" class="citation journal cs1">สตีเฟน ค็อกซ์ (2013). "Rand, Paterson, and the Problem of Anarchism". <i>The Journal of Ayn Rand Studies</i>. <b>13</b> (1): 3. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.5325%2Fjaynrandstud.13.1.0003">10.5325/jaynrandstud.13.1.0003</a>. <a href="/wiki/S2CID_(identifier)" class="mw-redirect" title="S2CID (identifier)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:169439235">169439235</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Journal+of+Ayn+Rand+Studies&rft.atitle=Rand%2C+Paterson%2C+and+the+Problem+of+Anarchism&rft.volume=13&rft.issue=1&rft.pages=3&rft.date=2013&rft_id=info%3Adoi%2F10.5325%2Fjaynrandstud.13.1.0003&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A169439235%23id-name%3DS2CID&rft.au=%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%99+%E0%B8%84%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFวอลเลอร์สตีน,_อิมมานูเอล1999" class="citation book cs1">วอลเลอร์สตีน, อิมมานูเอล (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=PEmVAQ_HMc8C&pg=PA228"><i>The end of the world as we know it: social science for the twenty-first century</i></a>. <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/University_of_Minnesota_Press" class="extiw" title="en:University of Minnesota Press">สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมินนิโซตา</a>. p. 228. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8166-3398-2" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8166-3398-2"><bdi>978-0-8166-3398-2</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160528230745/https://books.google.com/books?id=PEmVAQ_HMc8C&pg=PA228">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 28 พฤษภาคม 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+end+of+the+world+as+we+know+it%3A+social+science+for+the+twenty-first+century&rft.pages=228&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%95%E0%B8%B2&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-8166-3398-2&rft.au=%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%99%2C+%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPEmVAQ_HMc8C%26pg%3DPA228&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-136">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFคอลลินส์,_แรนดัลล์1986" class="citation book cs1">คอลลินส์, แรนดัลล์ (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=v39x_fKR-ykC&pg=PA158"><i>Weberian Sociological Theory</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. p. 158. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-31426-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-31426-8"><bdi>978-0-521-31426-8</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160603181228/https://books.google.com/books?id=v39x_fKR-ykC&pg=PA158">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 มิถุนายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Weberian+Sociological+Theory&rft.pages=158&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=1986&rft.isbn=978-0-521-31426-8&rft.au=%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dv39x_fKR-ykC%26pg%3DPA158&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-137"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-137">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสเวดเบิร์ก,_ริชาร์ดเอจเวล,_โอลา2005" class="citation book cs1">สเวดเบิร์ก, ริชาร์ด & เอจเวล, โอลา (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_c3Mcnh8hCgC&pg=PA148"><i>The Max Weber dictionary: key words and central concepts</i></a>. Stanford University Press. p. 148. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8047-5095-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8047-5095-0"><bdi>978-0-8047-5095-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160428101520/https://books.google.com/books?id=_c3Mcnh8hCgC&pg=PA148">เก็บ</a>จากแหล่งเดิมเมื่อ 28 เมษายน 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Max+Weber+dictionary%3A+key+words+and+central+concepts&rft.pages=148&rft.pub=Stanford+University+Press&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-8047-5095-0&rft.au=%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%2C+%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%2C+%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B2&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_c3Mcnh8hCgC%26pg%3DPA148&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFซามูเอลส์2012" class="citation book cs1">ซามูเอลส์, เดวิด (2012). <i>การเมืองเปรียบเทียบ</i>. Pearson Higher Education. p. 29.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A&rft.pages=29&rft.pub=Pearson+Higher+Education&rft.date=2012&rft.aulast=%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Samuels-139"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Samuels_139-0">139.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Samuels_139-1">139.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFซามูเอลส์" class="citation book cs1">ซามูเอลส์, เดวิด. <i>การเมืองเปรียบเทียบ</i>. Pearson Higher Education.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A&rft.pub=Pearson+Higher+Education&rft.aulast=%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFมิกแดล1988" class="citation book cs1">มิกแดล, โจเอล (1988). <i>Strong societies and weak states: state-society relations and state capabilities in the Third World</i>. pp. บทที่ 2.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Strong+societies+and+weak+states%3A+state-society+relations+and+state+capabilities+in+the+Third+World&rft.pages=%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88+2&rft.date=1988&rft.aulast=%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%A5&rft.aufirst=%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-141">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFมิกแดล1988" class="citation book cs1">มิกแดล, โจเอล (1988). <i>Strong societies and weak states: state-society relations and state capabilities in the Third World</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน. pp. บทที่ 8.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Strong+societies+and+weak+states%3A+state-society+relations+and+state+capabilities+in+the+Third+World&rft.pages=%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88+8&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B9%8C%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft.date=1988&rft.aulast=%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%A5&rft.aufirst=%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="บรรณานุกรม"><span id=".E0.B8.9A.E0.B8.A3.E0.B8.A3.E0.B8.93.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B8.B8.E0.B8.81.E0.B8.A3.E0.B8.A1"></span>บรรณานุกรม</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=39" title="แก้ไขส่วน: บรรณานุกรม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8938631">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{list-style-type:none;margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>dl>dd{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em;list-style:none}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}</style><div class="refbegin refbegin-columns references-column-width" style="column-width: 30em"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFBarrow,_Clyde_W.1993" class="citation book cs1">Barrow, Clyde W. (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=t3zo8mCl580C"><i>Critical Theories of State: Marxist, Neo-Marxist, Post-Marxist</i></a>. University of Wisconsin Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/0-299-13714-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/0-299-13714-7"><bdi>0-299-13714-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Critical+Theories+of+State%3A+Marxist%2C+Neo-Marxist%2C+Post-Marxist&rft.pub=University+of+Wisconsin+Press&rft.date=1993&rft.isbn=0-299-13714-7&rft.au=Barrow%2C+Clyde+W.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dt3zo8mCl580C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFBobbio,_Norberto1989" class="citation book cs1">Bobbio, Norberto (1989). <span class="cs1-lock-registration" title="ต้องสมัครสมาชิกแบบฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/democracydictato00bobb"><i>Democracy and Dictatorship: The Nature and Limits of State Power</i></a></span>. University of Minnesota Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/0-8166-1813-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/0-8166-1813-5"><bdi>0-8166-1813-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Democracy+and+Dictatorship%3A+The+Nature+and+Limits+of+State+Power&rft.pub=University+of+Minnesota+Press&rft.date=1989&rft.isbn=0-8166-1813-5&rft.au=Bobbio%2C+Norberto&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdemocracydictato00bobb&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFCudworth,_Erika2007" class="citation book cs1">Cudworth, Erika (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Pr8tAAAAYAAJ"><i>The Modern State: Theories and Ideologies</i></a>. Edinburgh University Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7486-2176-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7486-2176-7"><bdi>978-0-7486-2176-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Modern+State%3A+Theories+and+Ideologies&rft.pub=Edinburgh+University+Press&rft.date=2007&rft.isbn=978-0-7486-2176-7&rft.au=Cudworth%2C+Erika&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPr8tAAAAYAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFDogan,_Mattei1992" class="citation book cs1">Dogan, Mattei (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_MdR_fvPxZoC&pg=PA116">"Conceptions of Legitimacy"</a>. ใน Paynter, John; และคณะ (บ.ก.). <i>Encyclopedia of government and politics</i>. Psychology Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-07224-3" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-07224-3"><bdi>978-0-415-07224-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Conceptions+of+Legitimacy&rft.btitle=Encyclopedia+of+government+and+politics&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=1992&rft.isbn=978-0-415-07224-3&rft.au=Dogan%2C+Mattei&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_MdR_fvPxZoC%26pg%3DPA116&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFFlint,_ColinTaylor,_Peter2007" class="citation book cs1">Flint, Colin & Taylor, Peter (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=GXz9xHdHeZcC"><i>Political Geography: World Economy, Nation-State, and Locality</i></a> (5th ed.). Pearson/Prentice Hall. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-13-196012-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-13-196012-1"><bdi>978-0-13-196012-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Political+Geography%3A+World+Economy%2C+Nation-State%2C+and+Locality&rft.edition=5th&rft.pub=Pearson%2FPrentice+Hall&rft.date=2007&rft.isbn=978-0-13-196012-1&rft.au=Flint%2C+Colin&rft.au=Taylor%2C+Peter&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DGXz9xHdHeZcC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFGarrard,_Graeme2022" class="citation book cs1">Garrard, Graeme (2022). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://yalebooks.co.uk/page/detail/the-return-of-the-state/?k=9780300256758"><i>The Return of the State: And Why It Is Essential For Our Health, Wealth and Happiness</i></a>. Yale University Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/9780300256758" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/9780300256758"><bdi>9780300256758</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Return+of+the+State%3A+And+Why+It+Is+Essential+For+Our+Health%2C+Wealth+and+Happiness&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=2022&rft.isbn=9780300256758&rft.au=Garrard%2C+Graeme&rft_id=https%3A%2F%2Fyalebooks.co.uk%2Fpage%2Fdetail%2Fthe-return-of-the-state%2F%3Fk%3D9780300256758&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFHay,_Colin2001" class="citation book cs1">Hay, Colin (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=lSmU3aXWIAYC&pg=PA1469">"State theory"</a>. ใน Jones, R.J. Barry (บ.ก.). <i>Routledge Encyclopedia of International Political Economy: Entries P-Z</i>. Taylor & Francis. pp. 1469–1475. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-24352-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-24352-0"><bdi>978-0-415-24352-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=State+theory&rft.btitle=Routledge+Encyclopedia+of+International+Political+Economy%3A+Entries+P-Z&rft.pages=1469-1475&rft.pub=Taylor+%26+Francis&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-415-24352-0&rft.au=Hay%2C+Colin&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DlSmU3aXWIAYC%26pg%3DPA1469&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFJoseph,_Jonathan2004" class="citation book cs1">Joseph, Jonathan (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ic5UOphbKHsC"><i>Social theory: an introduction</i></a>. NYU Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8147-4277-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8147-4277-8"><bdi>978-0-8147-4277-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Social+theory%3A+an+introduction&rft.pub=NYU+Press&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-8147-4277-8&rft.au=Joseph%2C+Jonathan&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dic5UOphbKHsC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFMalešević,_Siniša2002" class="citation book cs1">Malešević, Siniša (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Lc_nMFoGcYkC"><i>Ideology, legitimacy and the new state: Yugoslavia, Serbia and Croatia</i></a>. Routledge. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7146-5215-3" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7146-5215-3"><bdi>978-0-7146-5215-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ideology%2C+legitimacy+and+the+new+state%3A+Yugoslavia%2C+Serbia+and+Croatia&rft.pub=Routledge&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-7146-5215-3&rft.au=Male%C5%A1evi%C4%87%2C+Sini%C5%A1a&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DLc_nMFoGcYkC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFNelson,_Brian_T.2006" class="citation book cs1">Nelson, Brian T. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=cvtYZmiOjT8C"><i>The making of the modern state: a theoretical evolution</i></a>. Palgrave Macmillan. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-4039-7189-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-4039-7189-0"><bdi>978-1-4039-7189-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+making+of+the+modern+state%3A+a+theoretical+evolution&rft.pub=Palgrave+Macmillan&rft.date=2006&rft.isbn=978-1-4039-7189-0&rft.au=Nelson%2C+Brian+T.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DcvtYZmiOjT8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFRueschemeyer,_DietrichSkocpol,_ThedaEvans,_Peter_B.1985" class="citation book cs1">Rueschemeyer, Dietrich; Skocpol, Theda; Evans, Peter B. (1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=sYgTwHQbNAAC"><i>Bringing the State Back In</i></a>. Cambridge University Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/0-521-31313-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/0-521-31313-9"><bdi>0-521-31313-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bringing+the+State+Back+In&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1985&rft.isbn=0-521-31313-9&rft.au=Rueschemeyer%2C+Dietrich&rft.au=Skocpol%2C+Theda&rft.au=Evans%2C+Peter+B.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DsYgTwHQbNAAC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFSalmon,_Trevor_C.2008" class="citation book cs1">Salmon, Trevor C. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ayz0kWKhKacC"><i>Issues in international relations</i></a>. Taylor & Francis US. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-43126-2" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-43126-2"><bdi>978-0-415-43126-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Issues+in+international+relations&rft.pub=Taylor+%26+Francis+US&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-415-43126-2&rft.au=Salmon%2C+Trevor+C.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dayz0kWKhKacC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFSartwell,_Crispin2008" class="citation book cs1">Sartwell, Crispin (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=bk-aaMVGKO0C"><i>Against the state: an introduction to anarchist political theory</i></a>. SUNY Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7914-7447-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7914-7447-1"><bdi>978-0-7914-7447-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Against+the+state%3A+an+introduction+to+anarchist+political+theory&rft.pub=SUNY+Press&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-7914-7447-1&rft.au=Sartwell%2C+Crispin&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dbk-aaMVGKO0C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFScott,_James_C.2009" class="citation book cs1">Scott, James C. (2009). <span class="cs1-lock-registration" title="ต้องสมัครสมาชิกแบบฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/artofnotbeinggov0000scot"><i>The art of not being governed: an anarchist history of upland Southeast Asia</i></a></span>. Yale University Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-300-15228-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-300-15228-9"><bdi>978-0-300-15228-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+art+of+not+being+governed%3A+an+anarchist+history+of+upland+Southeast+Asia&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-300-15228-9&rft.au=Scott%2C+James+C.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fartofnotbeinggov0000scot&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFSkinner,_Quentin1989" class="citation book cs1">Skinner, Quentin (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=1QrSKH_Q5M8C&pg=PA90">"The state"</a>. ใน Ball, T; Farr, J.; Hanson, R.L. (บ.ก.). <i>Political Innovation and Conceptual Change</i>. Cambridge University Press. pp. 90–131. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/0-521-35978-3" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/0-521-35978-3"><bdi>0-521-35978-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+state&rft.btitle=Political+Innovation+and+Conceptual+Change&rft.pages=90-131&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1989&rft.isbn=0-521-35978-3&rft.au=Skinner%2C+Quentin&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D1QrSKH_Q5M8C%26pg%3DPA90&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFVincent,_Andrew1992" class="citation book cs1">Vincent, Andrew (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_MdR_fvPxZoC&pg=PA48">"Conceptions of the State"</a>. ใน Paynter, John; และคณะ (บ.ก.). <i>Encyclopedia of government and politics</i>. Psychology Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-07224-3" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-07224-3"><bdi>978-0-415-07224-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Conceptions+of+the+State&rft.btitle=Encyclopedia+of+government+and+politics&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=1992&rft.isbn=978-0-415-07224-3&rft.au=Vincent%2C+Andrew&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_MdR_fvPxZoC%26pg%3DPA48&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="อ่านเพิ่ม"><span id=".E0.B8.AD.E0.B9.88.E0.B8.B2.E0.B8.99.E0.B9.80.E0.B8.9E.E0.B8.B4.E0.B9.88.E0.B8.A1"></span>อ่านเพิ่ม</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=40" title="แก้ไขส่วน: อ่านเพิ่ม"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8938631"><div class="refbegin refbegin-columns references-column-width" style="column-width: 30em"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแบร์โรว์,_ไคลด์_ดับบลิว.2002" class="citation book cs1">แบร์โรว์, ไคลด์ ดับบลิว. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=occGXv3T0ycC&pg=PA3">"The Miliband-Poulantzas Debate: An Intellectual History"</a>. ใน อาโรโนวิตซ์, สแตนลีย์; แบร็ตซิส, ปีเตอร์ (บ.ก.). <i>กระบวนทัศน์ที่หายไป: ทฤษฎีโดยรัฐที่ถูกนำมาพิจารณาใหม่</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมินนิโซตา. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8166-3293-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8166-3293-0"><bdi>978-0-8166-3293-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+Miliband-Poulantzas+Debate%3A+An+Intellectual+History&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%84%E0%B8%9B%3A+%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%96%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%95%E0%B8%B2&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-8166-3293-0&rft.au=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%84%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C+%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A7.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DoccGXv3T0ycC%26pg%3DPA3&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFบ็อตเทอมอร์,_ที.บี.1991" class="citation book cs1">บ็อตเทอมอร์, ที.บี., บ.ก. (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=q4QwNP_K1pYC&pg=PA520">"รัฐ"</a>. <i>พจนานุกรมความคิดแบบลัทธิมากส์</i> (2nd ed.). ไวลีย์-แบล็กเวลล์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-631-18082-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-631-18082-1"><bdi>978-0-631-18082-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.btitle=%E0%B8%9E%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B9%8C&rft.edition=2nd&rft.pub=%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C-%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&rft.date=1991&rft.isbn=978-0-631-18082-1&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dq4QwNP_K1pYC%26pg%3DPA520&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแบร็ตซิส,_ปีเตอร์2006" class="citation book cs1">แบร็ตซิส, ปีเตอร์ (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=mh_zAAAAMAAJ"><i>ชีวิตประจำวันกับรัฐ</i></a>. Paradigm. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-59451-219-3" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-59451-219-3"><bdi>978-1-59451-219-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.pub=Paradigm&rft.date=2006&rft.isbn=978-1-59451-219-3&rft.au=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%95%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA%2C+%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dmh_zAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฟอกส์,_คีธ2000" class="citation book cs1">ฟอกส์, คีธ (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_fjCczhvWj0C&pg=PA32">"ทฤษฎีว่าด้วยรัฐแบบคลาสสิกกับภาคประชาสังคม"<span class="cs1-kern-right"></span>"</a>. <i>สังคมวิทยาการเมือง: บทนำเชิงวิพากษ์</i>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยนิวยอร์ก. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8147-2709-6" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8147-2709-6"><bdi>978-0-8147-2709-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E2%80%9D&rft.btitle=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%3A+%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-8147-2709-6&rft.au=%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%84%E0%B8%B5%E0%B8%98&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_fjCczhvWj0C%26pg%3DPA32&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเฟลด์บรูจ,_เฟอร์ดินานด์_เจ.เอ็ม.2003" class="citation book cs1">เฟลด์บรูจ, เฟอร์ดินานด์ เจ.เอ็ม., บ.ก. (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=DG_HMgPYMlMC"><i>จุดเริ่มต้นของกฎหมาย</i></a>. Martinus Nijhoff Publishers. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-90-04-13705-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-90-04-13705-9"><bdi>978-90-04-13705-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2&rft.pub=Martinus+Nijhoff+Publishers&rft.date=2003&rft.isbn=978-90-04-13705-9&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DDG_HMgPYMlMC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฟิสก์,_มิลตัน1989" class="citation book cs1">ฟิสก์, มิลตัน (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=UVv1oS3afmIC"><i>รัฐกับความยุติธรรม: บทความเกี่ยวกับทฤษฎีทางการเมือง</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-38966-2" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-38966-2"><bdi>978-0-521-38966-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%3A+%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=1989&rft.isbn=978-0-521-38966-2&rft.au=%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DUVv1oS3afmIC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฟรีเดอบวร์ค,_โรแบร์ท_ฟ็อน2011" class="citation book cs1">ฟรีเดอบวร์ค, โรแบร์ท ฟ็อน (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0159-2010102576"><i><span></span></i>รูปแบบของรัฐและระบบของรัฐในยุโรปสมัยใหม่<i><span></span></i></a>. <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Institute_of_European_History" class="extiw" title="en:Institute of European History">สถาบันประวัติศาสตร์ยุโรป</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%9B&rft.date=2011&rft.au=%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%84%2C+%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%97+%E0%B8%9F%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%99&rft_id=http%3A%2F%2Fnbn-resolving.de%2Furn%3Anbn%3Ade%3A0159-2010102576&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFกรีน,_เพนนีวาร์ด,_โทนี2009" class="citation book cs1">กรีน, เพนนี & วาร์ด, โทนี (2009). "ความรุนแรงและรัฐ". ใน โคลแมน, รอย; และคณะ (บ.ก.). <span class="cs1-lock-registration" title="ต้องสมัครสมาชิกแบบฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/statepo_xxx_2009_00_4224"><i>รัฐ, อำนาจ, อาชญากรรม</i></a></span>. Sage. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/statepo_xxx_2009_00_4224/page/116">116</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-4129-4805-0" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-4129-4805-0"><bdi>978-1-4129-4805-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%2C+%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%2C+%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&rft.pages=116&rft.pub=Sage&rft.date=2009&rft.isbn=978-1-4129-4805-0&rft.au=%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%2C+%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B5&rft.au=%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94%2C+%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B5&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fstatepo_xxx_2009_00_4224&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฮอลล์,_จอห์น_เอ.1994" class="citation book cs1">ฮอลล์, จอห์น เอ., บ.ก. (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EFmfJlNFEKgC"><i>รัฐ: แนวคิดเชิงวิพากษ์ (เลมที่ 1 และ 2)</i></a>. เทย์เลอร์ & แฟรนซิส. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-08683-7" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-08683-7"><bdi>978-0-415-08683-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%3A+%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C+%28%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88+1+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0+2%29&rft.pub=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%26+%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft.date=1994&rft.isbn=978-0-415-08683-7&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEFmfJlNFEKgC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแฮนเซน,_ทอมัส_บลอมสเต็ปพูแทต,_ฟินน์2001" class="citation book cs1">แฮนเซน, ทอมัส บลอม; สเต็ปพูแทต, ฟินน์, บ.ก. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=pk9W2W6LCpIC"><i>รัฐในจินตนาการ: การสำรวจทางชาติพันธุ์วิทยาของรัฐหลังสมัยอาณานิคม</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยดุ๊ก. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8223-2798-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8223-2798-1"><bdi>978-0-8223-2798-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%3A+%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A1&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%94%E0%B8%B8%E0%B9%8A%E0%B8%81&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-8223-2798-1&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dpk9W2W6LCpIC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฮอฟฟ์แมน,_จอห์น1995" class="citation book cs1">ฮอฟฟ์แมน, จอห์น (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=TG6OQgAACAAJ"><i>นอกเหนือจากรัฐ: ข้อวิจารณ์เบื้องต้น</i></a>. Polity Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7456-1181-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7456-1181-5"><bdi>978-0-7456-1181-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%3A+%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99&rft.pub=Polity+Press&rft.date=1995&rft.isbn=978-0-7456-1181-5&rft.au=%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%2C+%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DTG6OQgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFฮอฟฟ์แมน,_จอห์น2004" class="citation book cs1">ฮอฟฟ์แมน, จอห์น (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=nHu8uwrBO6gC"><i>การเป็นพลเมืองเหนือรัฐ</i></a>. Sage. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7619-4942-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7619-4942-8"><bdi>978-0-7619-4942-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.pub=Sage&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-7619-4942-8&rft.au=%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%2C+%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DnHu8uwrBO6gC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเจสซอฟ,_บ็อบ1990" class="citation book cs1">เจสซอฟ, บ็อบ (1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=HcxBBhXjAUcC"><i>ทฤษฎีว่าด้วยรัฐ: การนำรัฐทุนนิยมเข้าแทนที่</i></a>. Penn State Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-271-00735-9" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-271-00735-9"><bdi>978-0-271-00735-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%3A+%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88&rft.pub=Penn+State+Press&rft.date=1990&rft.isbn=978-0-271-00735-9&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%AA%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%9F%2C+%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%9A&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DHcxBBhXjAUcC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเจสซอฟ,_บ็อบ2009" class="citation book cs1">เจสซอฟ, บ็อบ (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=U5_HatyUydwC&pg=PA41">"การออกแบบรัฐใหม่ การปรับทิศทางอำนาจรัฐ และการคิดใหม่โดยรัฐ"</a>. ใน ลีชท์, เควิน ที.; เจนกินส์, เจย์. เคร็ก (บ.ก.). <i>คู่มือการเมือง: รัฐและสังคมในมุมมองโลก</i>. Springer. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-387-68929-6" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-387-68929-6"><bdi>978-0-387-68929-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88+%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.btitle=%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%3A+%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81&rft.pub=Springer&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-387-68929-6&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%AA%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%9F%2C+%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%9A&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DU5_HatyUydwC%26pg%3DPA41&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเลอแฟฟวร์,_อ็องรี2009" class="citation book cs1">เลอแฟฟวร์, อ็องรี (2009). เบร็นเนอร์, นีล; เอลเด็น, สจวร์ต (บ.ก.). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=5cYnB3KsqdkC"><i>รัฐ, อวกาศ, โลก: บทความคัดสรร</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมินนิโซตา. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8166-5317-1" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8166-5317-1"><bdi>978-0-8166-5317-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%2C+%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8%2C+%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%3A+%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%A3&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%95%E0%B8%B2&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-8166-5317-1&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D5cYnB3KsqdkC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFลอง,_รอเดอริก_ที.มาแคน,_ทีบอร์_อาร์.2008" class="citation book cs1">ลอง, รอเดอริก ที. & มาแคน, ทีบอร์ อาร์. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=PUev30VZ04kC"><i>อนาธิปไตย/ลัทธิแบ่งแยกอำนาจ: รัฐบาลเป็นส่วนหนึ่งของประเทศเสรีหรือไม่?</i></a>. Ashgate Publishing. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-7546-6066-8" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-7546-6066-8"><bdi>978-0-7546-6066-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%2F%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%3A+%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%3F&rft.pub=Ashgate+Publishing&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-7546-6066-8&rft.au=%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%87%2C+%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81+%E0%B8%97%E0%B8%B5.&rft.au=%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%99%2C+%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPUev30VZ04kC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแมนน์,_ไมเคิล1994" class="citation book cs1">แมนน์, ไมเคิล (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EFmfJlNFEKgC&pg=PA331">"อำนาจปกครองตนเองของรัฐ: ต้นกำเนิด กลไก และผลลัพธ์"</a>. ใน ฮอลล์, จอห์น เอ. (บ.ก.). <i>รัฐ: แนวคิดเชิงวิพากษ์ เล่มที่ 1</i>. เทย์เลอร์ & แฟรนซิส. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-415-08680-6" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-415-08680-6"><bdi>978-0-415-08680-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%3A+%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94+%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%84%E0%B8%81+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B9%8C&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%3A+%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C+%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88+1&rft.pub=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C+%26+%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&rft.date=1994&rft.isbn=978-0-415-08680-6&rft.au=%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEFmfJlNFEKgC%26pg%3DPA331&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFอ็อพเพินไฮเมอร์,_ฟรันทซ์1975" class="citation book cs1">อ็อพเพินไฮเมอร์, ฟรันทซ์ (1975). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_dJXaqobz4AC"><i>รัฐ</i></a>. Black Rose Books. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-919618-59-6" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-919618-59-6"><bdi>978-0-919618-59-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.pub=Black+Rose+Books&rft.date=1975&rft.isbn=978-0-919618-59-6&rft.au=%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%AE%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%8B%E0%B9%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_dJXaqobz4AC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFปูลัสจัส,_นิโกสคามิลเลอร์,_แพทริก2000" class="citation book cs1">ปูลัสจัส, นิโกส & คามิลเลอร์, แพทริก (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ejTYwLoZtY4C"><i>รัฐ, อำนาจ, สังคมนิยม</i></a>. Verso. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-1-85984-274-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-1-85984-274-4"><bdi>978-1-85984-274-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%2C+%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%2C+%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&rft.pub=Verso&rft.date=2000&rft.isbn=978-1-85984-274-4&rft.au=%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%AA%2C+%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%AA&rft.au=%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DejTYwLoZtY4C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFแซนเดอร์ส,_จอห์น_ที.นาร์วิสัน,_แจน1996" class="citation book cs1">แซนเดอร์ส, จอห์น ที. & นาร์วิสัน, แจน (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=7k_gBlYQwOcC"><i>เพื่อและต่อต้านรัฐ: การอ่านปรัชญารูปแบบใหม่</i></a>. โรว์แมน & ลิทเทิลฟีลด์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-8476-8165-5" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-8476-8165-5"><bdi>978-0-8476-8165-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%3A+%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88&rft.pub=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99+%26+%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%9F%E0%B8%B5%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C&rft.date=1996&rft.isbn=978-0-8476-8165-5&rft.au=%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AA%2C+%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99+%E0%B8%97%E0%B8%B5.&rft.au=%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%2C+%E0%B9%81%E0%B8%88%E0%B8%99&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D7k_gBlYQwOcC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFสก็อตต์,_เจมส์_ซี.1998" class="citation book cs1">สก็อตต์, เจมส์ ซี. (1998). <span class="cs1-lock-registration" title="ต้องสมัครสมาชิกแบบฟรี"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/seeinglikestateh00scot_0"><i>มองเหมือนรัฐ: วิธีรับมือในการปรับปรุงสภาพความล้มเหลวของมนุษย์ด้วยอย่างไร</i></a></span>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเยล. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-300-07815-2" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-300-07815-2"><bdi>978-0-300-07815-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%3A+%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A3&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%A5&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-300-07815-2&rft.au=%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%8C+%E0%B8%8B%E0%B8%B5.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fseeinglikestateh00scot_0&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFเทย์เลอร์,_ไมเคิล1982" class="citation book cs1">เทย์เลอร์, ไมเคิล (1982). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=eI9xYg7CwiwC"><i>ชุมชน อนาธิปไตย และเสรีภาพ</i></a>. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-0-521-27014-4" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-0-521-27014-4"><bdi>978-0-521-27014-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%99+%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2+%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E&rft.pub=%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B9%8C&rft.date=1982&rft.isbn=978-0-521-27014-4&rft.au=%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%2C+%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DeI9xYg7CwiwC&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFซิพเพอลิอุส,_ไรน์ฮ็อลท์2010" class="citation book cs1">ซิพเพอลิอุส, ไรน์ฮ็อลท์ (2010). <i>ว่าด้วยการเมืองเบื้องต้น, รัฐศาสตร์</i> (16th ed.). เซ.ฮา. เบ็ค, มิวนิก. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD/978-3406603426" title="พิเศษ:แหล่งหนังสือ/978-3406603426"><bdi>978-3406603426</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%2C+%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C&rft.edition=16th&rft.pub=%E0%B9%80%E0%B8%8B.%E0%B8%AE%E0%B8%B2.+%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%84%2C+%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81&rft.date=2010&rft.isbn=978-3406603426&rft.au=%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%AA%2C+%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B9%8C&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFอุซกาลิส,_วิลเลียม2007" class="citation encyclopaedia cs1">อุซกาลิส, วิลเลียม (5 พฤษภาคม 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://plato.stanford.edu/entries/locke/index.html">"จอห์น ล็อก"</a>. <i>สารานุกรมปรัชญาสแตนฟอร์ด</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99+%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81&rft.btitle=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&rft.date=2007-05-05&rft.au=%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%8B%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%AA%2C+%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1&rft_id=http%3A%2F%2Fplato.stanford.edu%2Fentries%2Flocke%2Findex.html&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="แหล่งข้อมูลอื่น"><span id=".E0.B9.81.E0.B8.AB.E0.B8.A5.E0.B9.88.E0.B8.87.E0.B8.82.E0.B9.89.E0.B8.AD.E0.B8.A1.E0.B8.B9.E0.B8.A5.E0.B8.AD.E0.B8.B7.E0.B9.88.E0.B8.99"></span>แหล่งข้อมูลอื่น</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&section=41" title="แก้ไขส่วน: แหล่งข้อมูลอื่น"><span>แก้</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10827797">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9259874">.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none none;margin:0}.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}body.skin-minerva .mw-parser-output .plainlist ul{list-style:none;padding-left:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/40px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="40" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/60px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/80px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">วิกิพจนานุกรม มีความหมายของคำว่า <i><b><a href="https://th.wiktionary.org/wiki/state" class="extiw" title="wikt:state">state</a></b></i>, <i><b><a href="https://th.wiktionary.org/wiki/estate" class="extiw" title="wikt:estate">estate</a></b></i>, หรือ <i><b><a href="https://th.wiktionary.org/wiki/status" class="extiw" title="wikt:status">status</a></b></i></div></div> </div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/30px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> <a href="https://th.wikiquote.org/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81" class="extiw" title="q:หน้าหลัก">วิกิคำคม</a> มีคำคมที่กล่าวโดย หรือเกี่ยวกับ <b><a href="https://th.wikiquote.org/wiki/State" class="extiw" title="q:State">State</a></b> </p> <ul><li><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/18px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/24px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10205087"><cite id="CITEREFบาร์เคลย์1911" class="citation encyclopaedia cs1">บาร์เคลย์, ทอมัส (1911). <span class="cs1-ws-icon" title="Wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/รัฐ"><a class="external text" href="https://th.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90">"รัฐ" </a></span>. <i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica_Eleventh_Edition" class="extiw" title="en:Encyclopædia Britannica Eleventh Edition">สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911</a></i>. Vol. 25 (11 ed.). pp. 799–801.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&rft.btitle=%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2+%E0%B8%84.%E0%B8%A8.+1911&rft.pages=799-801&rft.edition=11&rft.date=1911&rft.aulast=%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%A2%E0%B9%8C&rft.aufirst=%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA&rfr_id=info%3Asid%2Fth.wikipedia.org%3A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" class="Z3988"></span></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10791470">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="รูปแบบของรัฐ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible uncollapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552732"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ดู"><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="แม่แบบ:รูปแบบของรัฐ"><abbr title="ดูแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ด</abbr></a></li><li class="nv-คุย"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="คุยเรื่องแม่แบบ:รูปแบบของรัฐ (ไม่มีหน้านี้)"><abbr title="อภิปรายแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ค</abbr></a></li><li class="nv-แก้"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:EditPage/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="พิเศษ:EditPage/แม่แบบ:รูปแบบของรัฐ"><abbr title="แก้ไขแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ก</abbr></a></li></ul></div><div id="รูปแบบของรัฐ" style="font-size:114%;margin:0 4em">รูปแบบของ<a class="mw-selflink selflink">รัฐ</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4" title="จักรวรรดิ">จักรวรรดิ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="จักรวรรดิข่าน (ไม่มีหน้านี้)">จักรวรรดิข่าน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5" title="ดัชชี">ดัชชี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="นครรัฐ">นครรัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%AA" title="มาร์ควิส">มาร์ควิส</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="รัฐบริวาร">รัฐบริวาร</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B5" title="พรินซิพาลิตี">ราชรัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ราชอาณาจักร">ราชอาณาจักร</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B9%89%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="แว่นแคว้น (ไม่มีหน้านี้)">แว่นแคว้น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ไวเคานต์">ไวเคานต์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สาธารณรัฐ">สาธารณรัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สมาพันธรัฐ">สมาพันธรัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="สหพันธรัฐ">สหพันธรัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5" title="เอิร์ล">เอิร์ล</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10791470"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ปรัชญาการเมือง" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552732"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ดู"><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="แม่แบบ:ปรัชญาการเมือง"><abbr title="ดูแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ด</abbr></a></li><li class="nv-คุย"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="คุยเรื่องแม่แบบ:ปรัชญาการเมือง (ไม่มีหน้านี้)"><abbr title="อภิปรายแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ค</abbr></a></li><li class="nv-แก้"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:EditPage/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="พิเศษ:EditPage/แม่แบบ:ปรัชญาการเมือง"><abbr title="แก้ไขแม่แบบนี้" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ก</abbr></a></li></ul></div><div id="ปรัชญาการเมือง" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ปรัชญาการเมือง">ปรัชญาการเมือง</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">เงื่อนไข</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="กฎหมาย">กฎหมาย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%86%E0%B8%A9%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="การโฆษณาชวนเชื่อ">การโฆษณาชวนเชื่อ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%B1%E0%B8%87" title="การเชื่อฟัง">การเชื่อฟัง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%87%E0%B8%B3" title="การใช้อำนาจครอบงำ">การใช้อำนาจครอบงำ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="การปลดแอก (ไม่มีหน้านี้)">การปลดแอก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94" title="การผูกขาด">การผูกขาด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ความก้าวหน้า (ไม่มีหน้านี้)">ความก้าวหน้า</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1_(%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C)" title="ความชอบธรรม (รัฐศาสตร์)">ความชอบธรรม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ความเป็นพลเมือง">ความเป็นพลเมือง‎</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="ความยุติธรรม">ความยุติธรรม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ชาติ">ชาติ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชนชั้นปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">ชนชั้นปกครอง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ทรัพย์สิน">ทรัพย์สิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="ปฏิวัติ">ปฏิวัติ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="พหุนิยมทางการเมือง">พหุนิยมทางการเมือง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ยูโทเปีย (ไม่มีหน้านี้)">ยูโทเปีย</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">รัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5" title="รัฐบาล">รัฐบาล</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B3%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลำดับชั้น (ไม่มีหน้านี้)">ลำดับชั้น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="สังคม">สังคม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E" title="สันติภาพ">สันติภาพ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4" title="สิทธิ">สิทธิ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E" title="เสรีภาพ">เสรีภาพ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1" title="สงคราม">สงคราม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="หน้าที่">หน้าที่</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E" class="mw-redirect" title="อิสรภาพ">อิสรภาพ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%99" class="mw-redirect" title="อติชน">อติชน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="อำนาจ (ไม่มีหน้านี้)">อำนาจ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="อำนาจหน้าที่">อำนาจหน้าที่</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำนาจอธิปไตย">อำนาจอธิปไตย‎</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ระบอบการปกครอง</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="คณาธิปไตย">คณาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="คตินิยมนักวิชาการ">คตินิยมนักวิชาการ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="คุณธรรมนิยม">คุณธรรมนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="เทวาธิปไตย">เทวาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ประชาธิปไตย">ประชาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ระบอบเผด็จการ">เผด็จการ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ราชาธิปไตย">ราชาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="เศรษฐยาธิปไตย">เศรษฐยาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อัตตาธิปไตย">อัตตาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อภิชนาธิปไตย">อภิชนาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="อำมาตยาธิปไตย">อำมาตยาธิปไตย</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">อุดมการณ์</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="คตินิยมการกระจาย (ไม่มีหน้านี้)">คตินิยมการกระจาย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%96%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="คตินิยมท้องถิ่น (ไม่มีหน้านี้)">คตินิยมท้องถิ่น</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%AB%E0%B8%B8%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="คตินิยมพหุวัฒนธรรม (ไม่มีหน้านี้)">คตินิยมพหุวัฒนธรรม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="คตินิยมราชาธิปไตย (ไม่มีหน้านี้)">คตินิยมราชาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A1" title="คตินิยมสิ่งแวดล้อม">คตินิยมสิ่งแวดล้อม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="คตินิยมอิสลาม (ไม่มีหน้านี้)">คตินิยมอิสลาม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ลัทธิคอมมิวนิสต์">คอมมิวนิสต์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="จักรวรรดินิยม">จักรวรรดินิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ชาตินิยม">ชาตินิยม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชุมชนนิยม (ไม่มีหน้านี้)">ชุมชนนิยม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทางเลือกที่สาม (ไม่มีหน้านี้)">ทางเลือกที่สาม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ทุนนิยม">ทุนนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ทฤษฎีดาร์วินทางสังคม">ทฤษฎีดาร์วินทางสังคม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="บรรษัทนิยม (ไม่มีหน้านี้)">บรรษัทนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ประชานิยม">ประชานิยม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประชาธิปไตยคริสเตียน (ไม่มีหน้านี้)">ประชาธิปไตยคริสเตียน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ประชาธิปไตยสังคมนิยม">ประชาธิปไตยสังคมนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9F%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ลัทธิฟาสซิสต์">ฟาสซิสต์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A5" title="ระบบฟิวดัล">ฟิวดัล</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัทธิเกษตรกรรม (ไม่มีหน้านี้)">ลัทธิเกษตรกรรม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%82%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B9%8A%E0%B8%AD" title="ลัทธิขงจื๊อ">ลัทธิขงจื๊อ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%8B%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัทธินิยมนาซี (ไม่มีหน้านี้)">ลัทธินิยมนาซี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B9%8C" title="ลัทธิมากซ์">ลัทธิมากซ์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="ลัทธิอาณานิคม">ลัทธิอาณานิคม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="สังคมนิยม">สังคมนิยม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทฤษฎีการเมืองสตรีนิยม (ไม่มีหน้านี้)">สตรีนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="สาธารณรัฐนิยม">สาธารณรัฐนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="เสรีนิยม">เสรีนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ลัทธิอนาธิปไตย">อนาธิปไตย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="อิสรนิยม">อิสรนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="อนุรักษนิยม">อนุรักษนิยม</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">แนวคิด</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="กฎธรรมชาติ">กฎธรรมชาติ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การโกหกอันสูงส่ง (ไม่มีหน้านี้)">การโกหกอันสูงส่ง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B8%B0%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="การปะทะของอารยธรรม (ไม่มีหน้านี้)">การปะทะของอารยธรรม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การผูกขาดความรุนแรง (ไม่มีหน้านี้)">การผูกขาดความรุนแรง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="การเมืองร่างกาย (ไม่มีหน้านี้)">การเมืองร่างกาย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88" title="การแยกใช้อำนาจ">การแยกใช้อำนาจ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ครอบครัวอันเป็นรูปแบบของรัฐ (ไม่มีหน้านี้)">ครอบครัวอันเป็นรูปแบบของรัฐ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%96%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="ความยินยอมของผู้ถูกปกครอง">ความยินยอมของผู้ถูกปกครอง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%94%E0%B8%B8%E0%B8%A5%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88_(%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ดุลแห่งอำนาจ (ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ) (ไม่มีหน้านี้)">ดุลแห่งอำนาจ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%95%E0%B9%8D%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ตําแหน่งดั้งเดิม (ไม่มีหน้านี้)">ตําแหน่งดั้งเดิม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%8C" title="เทวสิทธิราชย์">เทวสิทธิราชย์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ผลประโยชน์ส่วนรวม (ไม่มีหน้านี้)">ผลประโยชน์ส่วนรวม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%9D%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัฐเฝ้ายาม (ไม่มีหน้านี้)">รัฐเฝ้ายาม</a></li> <li><i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Noblesse_oblige" class="extiw" title="en:Noblesse oblige">ลิขิตอันทรงเกียรติ</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมเปิด (ไม่มีหน้านี้)">สังคมเปิด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1" title="สัญญาประชาคม">สัญญาประชาคม</a></li> <li><i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bellum_omnium_contra_omnes" class="extiw" title="en:Bellum omnium contra omnes">สงครามของทุกคนกับทุกคน</a></i></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สภาพธรรมชาติ">สภาพธรรมชาติ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="สิทธิเชิงลบและเชิงบวก (ไม่มีหน้านี้)">สิทธิเชิงลบและเชิงบวก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B9%8D%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="เสรีภาพตามคําสั่ง (ไม่มีหน้านี้)">เสรีภาพตามคําสั่ง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="สแตโตลาทรี (ไม่มีหน้านี้)">สแตโตลาทรี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="หน้าต่างของโอเวอร์ตัน (ไม่มีหน้านี้)">หน้าต่างของโอเวอร์ตัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81" title="ระบบเผด็จการโดยเสียงข้างมาก">เผด็จการโดยเสียงข้างมาก</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="รายชื่อนักปรัชญาการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">นักปรัชญา</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">สมัยโบราณ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%A3" title="กิแกโร">กิแกโร</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%82%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B9%8A%E0%B8%AD" title="ขงจื๊อ">ขงจื๊อ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A2%E0%B8%B0" title="จาณักยะ">จาณักยะ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%87_%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="ชาง ยาง">ชาง ยาง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B9" title="ซุนวู">ซุนวู</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เซโนฟอน (ไม่มีหน้านี้)">เซโนฟอน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%AA" title="ทิวซิดิดีส">ทิวซิดิดีส</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%AA" title="พอลิเบียส">พอลิเบียส</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%95" title="เพลโต">เพลโต</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="ปรัชญาการเมืองของเพลโต (ไม่มีหน้านี้)">ปรัชญาการเมือง</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B9%8A%E0%B8%AD" title="เม่งจื๊อ">เม่งจื๊อ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B9%8A%E0%B8%AD" title="ม่อจื๊อ">ม่อจื๊อ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลักตันติอุส (ไม่มีหน้านี้)">ลักตันติอุส</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%99_%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%A2%E0%B9%8C_%E0%B8%88%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="หาน เฟย์ จื่อ">หาน เฟย์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A5" title="อาริสโตเติล">อาริสโตเติล</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">สมัยกลาง</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="สมเด็จพระสันตะปาปาเกลาซิอุสที่ 1 (ไม่มีหน้านี้)">เกลาซิอุส</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%95_%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B5" title="ดันเต อาลีกีเอรี">ดันเต</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%8B%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%A1_%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%A5%E0%B8%84%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="นิซ็อม อัลมุลค์ (ไม่มีหน้านี้)">นิซ็อม อัลมุลค์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%94_%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%99%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="เลโอนาร์โด บรูนี (ไม่มีหน้านี้)">บรูนี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%AA_%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เจมิสโตส เพลทอน (ไม่มีหน้านี้)">เพลทอน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="มาร์ซิลิโอแห่งปาโดวา (ไม่มีหน้านี้)">มาร์ซิลิโอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%94" title="มุฮัมมัด">มุฮัมมัด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%89%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="หวังอันฉือ">หวังอันฉือ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%86%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B5" title="อัลเฆาะซาลี">อัลเฆาะซาลี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%9F%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="อัลฟาราบี (ไม่มีหน้านี้)">อัลฟาราบี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิลเลียมแห่งอ็อกคัม (ไม่มีหน้านี้)">อ็อกคัม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B9%8C_%E0%B8%84%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%99" title="อิบน์ ค็อลดูน">อิบน์ ค็อลดูน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B9%8C_%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%8A%E0%B8%94%E0%B9%8C" title="อิบน์ รุชด์">อิบน์ รุชด์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%AA" title="ทอมัส อไควนัส">อไควนัส</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">สมัยใหม่ช่วงต้น</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%8B_%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ตอมมาโซ กัมปาแนลลา (ไม่มีหน้านี้)">กัมปาแนลลา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%81_%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฟรันเชสโก กวิจจาร์ดินี (ไม่มีหน้านี้)">กวิจจาร์ดินี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B9%82%E0%B8%81_%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฮิวโก โกรเชียส (ไม่มีหน้านี้)">โกรเชียส</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99_%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="จอห์น มิลตัน">จอห์น มิลตัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99_%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81" title="จอห์น ล็อก">จอห์น ล็อก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8C%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87_%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%81%E0%B8%A7%E0%B9%87%E0%B8%87" title="ฌ็อง กาลแว็ง">ฌ็อง กาลแว็ง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8C%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87_%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฌ็อง โบแดง (ไม่มีหน้านี้)">ฌ็อง โบแดง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ทอมัส มอร์">ทอมัส มอร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C" class="mw-redirect" title="ทอมัส ฮอบส์">ทอมัส ฮอบส์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B8%A1%E0%B8%B6%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="โทมัส มึนท์เซอร์ (ไม่มีหน้านี้)">โทมัส มึนท์เซอร์</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B5%E0%B8%A5%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ปรัชญาศีลธรรมและการเมืองของฮอบส์ (ไม่มีหน้านี้)">ปรัชญาการเมือง</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8C%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%8D_%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%8B%E0%B8%B9%E0%B9%81%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฌากส์ เบนีญ บอซูแว (ไม่มีหน้านี้)">บอซูแว</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B8%A5%E0%B8%B2_%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%8B%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="เอเตียง เดอ ลา บอเอซี (ไม่มีหน้านี้)">บอเอซี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_1_%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="พระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ">พระเจ้าเจมส์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5_%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%99_%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ซามูเอล ฟอน พูเฟนดอร์ฟ (ไม่มีหน้านี้)">พูเฟนดอร์ฟ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%81_%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฟรันซิสโก ซัวเรซ (ไม่มีหน้านี้)">ฟรันซิสโก ซัวเรซ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="รอเบิร์ต ฟิล์มเมอร์ (ไม่มีหน้านี้)">รอเบิร์ต ฟิล์มเมอร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%B0_%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B5" title="นิกโกเลาะ มาเกียเวลลี">มาเกียเวลลี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="มาร์ติน ลูเทอร์">มาร์ติน ลูเทอร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%97%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%97_%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B9%87%E0%B8%A5%E0%B9%8C%E0%B8%A1_%E0%B9%84%E0%B8%A5%E0%B8%9A%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%8B%E0%B9%8C" title="ก็อทฟรีท วิลเฮ็ล์ม ไลบ์นิทซ์">ไลบ์นิทซ์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%84_%E0%B8%AA%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B2" title="บารุค สปิโนซา">สปิโนซา</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ศตวรรษที่ 18 และ 19</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AE%E0%B8%A7%E0%B8%99_%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%8B_%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฮวน โดโนโซ กอร์เตส (ไม่มีหน้านี้)">กอร์เตส</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B5_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="มาร์กี เดอ ก็องดอร์แซ (ไม่มีหน้านี้)">ก็องดอร์แซ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B8%8C%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%87%E0%B8%87_%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="แบ็งฌาแม็ง ก็องสต็อง (ไม่มีหน้านี้)">ก็องสต็อง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5_%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="อิมมานูเอล คานต์">คานต์</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5_%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ปรัชญาการเมืองของอิมมานูเอล คานต์ (ไม่มีหน้านี้)">ปรัชญาการเมือง</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="คาร์ล มาคส์">คาร์ล มากซ์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%9B%E0%B9%80%E0%B8%9B_%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%8B%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="จูเซปเป มัซซีนี (ไม่มีหน้านี้)">มัซซีนี</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="เจมส์ แมดิสัน">เจมส์ แมดิสัน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B5_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B1%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="เจเรมี เบนธัม (ไม่มีหน้านี้)">เจเรมี เบนธัม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99_%E0%B8%AA%E0%B8%88%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="จอห์น สจวร์ต มิลล์ (ไม่มีหน้านี้)">จอห์น สจวร์ต มิลล์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชาร์ล ฟูริเย (ไม่มีหน้านี้)">ชาร์ล ฟูริเย</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B5_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B9%8C-%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A1%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="อ็องรี เดอ แซงต์-ซีมง (ไม่มีหน้านี้)">แซงต์-ซีมง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%AE%E0%B8%B9%E0%B8%A1" title="เดวิด ฮูม">เดวิด ฮูม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="หลุยส์ เดอ โบนัลด์ (ไม่มีหน้านี้)">เดอ โบนัลด์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%8C%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B9%87%E0%B8%9F_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="โฌแซ็ฟ เดอ แมสตร์ (ไม่มีหน้านี้)">เดอ แมสตร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%8C%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%87%E0%B8%87_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="แฌร์แม็ง เดอ สตาล (ไม่มีหน้านี้)">เดอ สตาล</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B8%B5_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A5" title="อาแล็กซี เดอ ต็อกวีล">ต็อกวีล</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%84%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C" title="ทอมัส คาร์ไลล์">ทอมัส คาร์ไลล์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%9F%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="ทอมัส เจฟเฟอร์สัน">ทอมัส เจฟเฟอร์สัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%AA_%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%99" title="ทอมัส เพน">ทอมัส เพน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%AD" title="ฟรีดริช นีทเชอ">นีทเชอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%A5_%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="มีฮาอิล บาคูนิน">บาคูนิน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81_%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="เฟรเดริก บาสติยา (ไม่มีหน้านี้)">บาสติยา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="เชซาเร เบ็กการียา (ไม่มีหน้านี้)">เบ็กการียา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เบนจามิน ทักเกอร์ (ไม่มีหน้านี้)">เบนจามิน ทักเกอร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%84_%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B9%87%E0%B8%A5%E0%B9%8C%E0%B8%A1_%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%A5" title="เกออร์ค วิลเฮ็ล์ม ฟรีดริช เฮเกิล">ฟรีดริช เฮเกิล</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="เบนจามิน แฟรงคลิน">เบนจามิน แฟรงคลิน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B5_%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99_%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_1_%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="เฮนรี เซนต์จอห์น วิสเคานต์ที่ 1 แห่งโบลิงโบรก (ไม่มีหน้านี้)">โบลิงโบรก</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="ฟรีดริช เอ็งเงิลส์">ฟรีดริช เอ็งเงิลส์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD" title="มงแต็สกีเยอ">มงแต็สกีเยอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B5_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%94" title="มาร์กี เดอ ซาด">มาร์กี เดอ ซาด</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%94_%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5" title="มูฮัมมัด อิกบาล">มูฮัมมัด อิกบาล</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%94_%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ปรัชญาการเมืองของมูฮัมมัด อิกบาล (ไม่มีหน้านี้)">ปรัชญาการเมือง</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99_%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%97%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%9E_%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%AD" title="โยฮัน ก็อทลีพ ฟิชเทอ">โยฮัน ฟิชเทอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8C%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87-%E0%B8%8C%E0%B8%B1%E0%B8%81_%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%8B" title="ฌ็อง-ฌัก รูโซ">รูโซ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%99" title="โรเบิร์ต โอเวน">โรเบิร์ต โอเวน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B8%9F%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%99_%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="คาร์ล ลูทวิช ฟ็อน ฮัลเลอร์ (ไม่มีหน้านี้)">ลูทวิช ฟ็อน ฮัลเลอร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD_%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="กุสตาฟว์ เลอ บ็อง (ไม่มีหน้านี้)">เลอ บ็อง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%A1_%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81_%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD_%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%A5" title="ปีแยร์ กีโยม เฟรเดริก เลอ แปล">เลอ แปล</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="วอลแตร์">วอลแตร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1_%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิลเลียม ก็อดวิน (ไม่มีหน้านี้)">วิลเลียม ก็อดวิน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="มัคส์ สเตียร์เนอร์ (ไม่มีหน้านี้)">สเตียร์เนอร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A1_%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%98" title="อดัม สมิธ">อดัม สมิธ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95_%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%87%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="อิปอลิต แต็ง (ไม่มีหน้านี้)">อิปอลิต แต็ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81" title="เอ็ดมันด์ เบิร์ก">เอ็ดมันด์ เบิร์ก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="แอร์แนสต์ เรอน็อง (ไม่มีหน้านี้)">แอร์แนสต์ เรอน็อง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C_%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="โอกุสต์ ก็องต์ (ไม่มีหน้านี้)">โอกุสต์ ก็องต์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B8%B5_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B9%82%E0%B8%A3" title="เฮนรี เดวิด ทอโร">เฮนรี เดวิด ทอโร</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เฮอร์เบิร์ต สเปนเซอร์ (ไม่มีหน้านี้)">เฮอร์เบิร์ต สเปนเซอร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99_%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%97%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%97_%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="โยฮัน ก็อทฟรีท แฮร์เดอร์">แฮร์เดอร์</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ศตวรรษที่ 20 และ 21</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%AD_%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B5" title="อันโตนีโอ กรัมชี">กรัมชี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%99_%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="กาเอตาโน มอสกา (ไม่มีหน้านี้)">กาเอตาโน มอสกา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%A1%E0%B8%B2_%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B5" title="มหาตมา คานธี">คานธี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="คาร์ล เคาท์สกี (ไม่มีหน้านี้)">คาร์ล เคาท์สกี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B8%8A%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%97%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="คาร์ล ชมิทท์ (ไม่มีหน้านี้)">คาร์ล ชมิทท์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B8%9E%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="คาร์ล พ็อพเพอร์ (ไม่มีหน้านี้)">คาร์ล พ็อพเพอร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%88_%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="จอร์โจ อากัมเบน (ไม่มีหน้านี้)">จอร์โจ อากัมเบน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99_%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%8B%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="จอห์น รอลซ์ (ไม่มีหน้านี้)">จอห์น รอลซ์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%AA_%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B9%82%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="จูเลียส แอโวลา (ไม่มีหน้านี้)">จูเลียส แอโวลา</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="เจมส์ เบิร์นแฮม (ไม่มีหน้านี้)">เจมส์ เบิร์นแฮม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%88%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B5_%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="โจวันนี เจนตีเล (ไม่มีหน้านี้)">โจวันนี เจนตีเล</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A5_%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ช็องตาล มุฟ (ไม่มีหน้านี้)">ช็องตาล มุฟ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชาร์ล โมราส (ไม่มีหน้านี้)">ชาร์ล โมราส</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C_(%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ชาลส์ เทย์เลอร์ (นักปรัชญา) (ไม่มีหน้านี้)">ชาลส์ เทย์เลอร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A2%E0%B8%B4%E0%B8%94_%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%8F%E0%B8%9A%E0%B9%8C" title="ซัยยิด กุฏบ์">ซัยยิด กุฏบ์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5_%E0%B8%9E%E0%B8%B5._%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ซามูเอล พี. ฮันติงตัน (ไม่มีหน้านี้)">ซามูเอล พี. ฮันติงตัน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8B%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ซึกมุนต์ เบามัน (ไม่มีหน้านี้)">ซึกมุนต์ เบามัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%99_%E0%B8%A2%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%87%E0%B8%99" title="ซุน ยัตเซ็น">ซุน ยัตเซ็น</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%8C%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87-%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B8%A5_%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ฌ็อง-ปอล ซาทร์">ฌ็อง-ปอล ซาทร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%8C%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%8C_%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฌอร์ฌ ซอแรล (ไม่มีหน้านี้)">ฌอร์ฌ ซอแรล</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99_%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%9F%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="รอมัน ดมอฟสกี (ไม่มีหน้านี้)">ดมอฟสกี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1_%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%8C_%E0%B8%94%E0%B8%B9_%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิลเลียม เอ็ดเวิร์ด เบอร์ฮาดต์ ดู บัวส์ (ไม่มีหน้านี้)">ดู บัวส์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%A1_%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B5" title="โนม ชอมสกี">โนม ชอมสกี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%87_%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="อาแล็ง เดอ เบอนัว (ไม่มีหน้านี้)">เบอนัว</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C_%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C" title="เบอร์ทรันด์ รัสเซลล์">เบอร์ทรันด์ รัสเซลล์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%97_%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%8C" title="เอดูอาร์ท แบร์นชไตน์">แบร์นชไตน์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ปีออตร์ กรอโปตกิน (ไม่มีหน้านี้)">ปีออตร์ กรอโปตกิน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA_%E0%B8%9F%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฟรานซิส ฟุกุยามะ (ไม่มีหน้านี้)">ฟรานซิส ฟุกุยามะ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B9%87%E0%B8%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฟรีดริช ฮาแย็ค (ไม่มีหน้านี้)">ฟรีดริช ฮาแย็ค</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="มัคส์ เวเบอร์">มัคส์ เวเบอร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%98%E0%B8%B2_%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="มาร์ธา นุสบอม (ไม่มีหน้านี้)">มาร์ธา นุสบอม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%8A%E0%B8%A5_%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%81" title="มีแชล ฟูโก">มีแชล ฟูโก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B9%8C_%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%98%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="เมอร์เรย์ รอธบาร์ด (ไม่มีหน้านี้)">เมอร์เรย์ รอธบาร์ด</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5_%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ไมเคิล วอลเซอร์ (ไม่มีหน้านี้)">ไมเคิล วอลเซอร์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A5_%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%84%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ไมเคิล โอคชอตต์ (ไม่มีหน้านี้)">ไมเคิล โอคชอตต์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A5_%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="รัสเซล เคิร์ก (ไม่มีหน้านี้)">รัสเซล เคิร์ก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%99_%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%99%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="เรอเน เกน็อง (ไม่มีหน้านี้)">เรอเน เกน็อง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%87_%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="แรมง อาร็อง (ไม่มีหน้านี้)">แรมง อาร็อง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="โรเจอร์ สกรูตัน (ไม่มีหน้านี้)">โรเจอร์ สกรูตัน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%8B%E0%B8%B2_%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%84" title="โรซา ลุคเซิมบวร์ค">โรซา ลุคเซิมบวร์ค</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C_%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="โรนัลด์ ดวอร์กิน (ไม่มีหน้านี้)">โรนัลด์ ดวอร์กิน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="โรเบิร์ต โนซิก (ไม่มีหน้านี้)">โรเบิร์ต โนซิก</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B8%9F%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%99_%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลูทวิช ฟ็อน มีเซิส (ไม่มีหน้านี้)">ลูทวิช ฟ็อน มีเซิส</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%AD_%E0%B8%8A%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เลโอ ชเตราส์ (ไม่มีหน้านี้)">เลโอ ชเตราส์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="วลาดีมีร์ เลนิน">เลนิน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%94_%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%82%E0%B8%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิลเฟรโด ปาเรโต (ไม่มีหน้านี้)">วิลเฟรโด ปาเรโต</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%A5%E0%B9%8C%E0%B8%A1_%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="วิลเฮล์ม เริพเคอ (ไม่มีหน้านี้)">วิลเฮล์ม เริพเคอ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2_%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%8B%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%87" title="เหมา เจ๋อตง">เหมา เจ๋อตง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%B8%AD_%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="อันโตนีโอ เนกรี (ไม่มีหน้านี้)">อันโตนีโอ เนกรี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%97_%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="อัลแบร์ท มิเชิลส์ (ไม่มีหน้านี้)">อัลแบร์ท มิเชิลส์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%97%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%AA%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="อ็อทมาร์ สพันน์ (ไม่มีหน้านี้)">อ็อทมาร์ สพันน์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B9%8C_%E0%B8%AA%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="อ็อสวัลท์ สแป็งเลอร์ (ไม่มีหน้านี้)">อ็อสวัลท์ สแป็งเลอร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B5%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A7_%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B5_%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%91%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ภีมราว รามชี อามเพฑกร">อามเพฑกร</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B5_%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="อาลี ชาริอาตี (ไม่มีหน้านี้)">อาลี ชาริอาตี</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="อาแล็กซองดร์ ดูกิน (ไม่มีหน้านี้)">อาแล็กซองดร์ ดูกิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%87_%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%B9" title="อาแล็ง บาดียู">อาแล็ง บาดียู</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%84_%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เอริค เฟอเกอลีน (ไม่มีหน้านี้)">เอริค เฟอเกอลีน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%8A_%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="เอริช ฟร็อมม์ (ไม่มีหน้านี้)">เอริช ฟร็อมม์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95_%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="เอร์เนสโต ลาเกลา (ไม่มีหน้านี้)">เอร์เนสโต ลาเกลา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B9%8C_%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ไอเซยาห์ เบอร์ลิน">ไอเซยาห์ เบอร์ลิน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%8C_%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C" title="ไอน์ แรนด์">ไอน์ แรนด์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B9%8C_%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฮันนาห์ อาเรินท์ (ไม่มีหน้านี้)">ฮันนาห์ อาเรินท์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C_%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99_%E0%B8%AE%E0%B9%87%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B8%9E%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฮันส์ แฮร์มัน ฮ็อพพ์ (ไม่มีหน้านี้)">ฮันส์ แฮร์มัน ฮ็อพพ์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%99_%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="เยือร์เกิน ฮาแบร์มาส (ไม่มีหน้านี้)">ฮาแบร์มาส</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AE%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B9%8C_%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9F%E0%B8%B5%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B9%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ฮาร์วีย์ แมนส์ฟีลด์ (ไม่มีหน้านี้)">ฮาร์วีย์ แมนส์ฟีลด์</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95_%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="แฮร์เบิร์ต มาร์คูเซอ (ไม่มีหน้านี้)">แฮร์เบิร์ต มาร์คูเซอ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%AE%E0%B9%80%E0%B8%8B_%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2_%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B9%87%E0%B8%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="โฮเซ โอร์เตกาย กาเซ็ต (ไม่มีหน้านี้)">โฮเซ โอร์เตกาย กาเซ็ต</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ผลงาน</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="อุตมรัฐ">อุตมรัฐ</a></i> <span style="font-size:85%;">(ป. 375 ปีก่อนคริสตกาล)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B9%8C_(%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A5)&action=edit&redlink=1" class="new" title="โพลิติกส์ (อริสโตเติล) (ไม่มีหน้านี้)">โพลิติกส์</a></i> <span style="font-size:85%;">(ป. 350 ก่อนคริสตกาล)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%B9%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="เดเรปูบลิกา (ไม่มีหน้านี้)">เดเรปูบลิกา</a></i> <span style="font-size:85%;">(51 ปีก่อนคริสตกาล)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ความเรียงว่าด้วยกฎหมาย (ไม่มีหน้านี้)">ความเรียงว่าด้วยกฎหมาย</a></i> <span style="font-size:85%;">(ป. 1274)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B5%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="โมนาร์เคีย (ไม่มีหน้านี้)">โมนาร์เคีย</a></i> <span style="font-size:85%;">(1313)</span></li> <li><i><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="เจ้าผู้ปกครอง">เจ้าผู้ปกครอง</a></i> <span style="font-size:85%;">(1532)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B8%98%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="เลอไวอะธัน (ไม่มีหน้านี้)">เลอไวอะธัน</a></i> <span style="font-size:85%;">(1651)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ความเรียงที่สองว่าด้วยการปกครอง (ไม่มีหน้านี้)">ความเรียงที่สองว่าด้วยการปกครอง</a></i> <span style="font-size:85%;">(1689)</span></li> <li><i><a href="/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A7" title="เดอแลสพรีเดลัว">ว่าด้วยเจตนารมณ์ของกฎหมาย</a></i> <span style="font-size:85%;">(1748)</span></li> <li><i><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1_(%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%8B)" title="สัญญาประชาคม (รูโซ)">สัญญาประชาคม</a></i> <span style="font-size:85%;">(1762)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%AA%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ภาพสะท้อนเกี่ยวกับการปฏิวัติในประเทศฝรั่งเศส (ไม่มีหน้านี้)">ภาพสะท้อนเกี่ยวกับการปฏิวัติในประเทศฝรั่งเศส</a></i> <span style="font-size:85%;">(1790)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99_(%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD)&action=edit&redlink=1" class="new" title="สิทธิมนุษยชน (หนังสือ) (ไม่มีหน้านี้)">สิทธิมนุษยชน</a></i> <span style="font-size:85%;">(1791)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="องค์ประกอบของปรัชญาแห่งสิทธิ (ไม่มีหน้านี้)">องค์ประกอบของปรัชญาแห่งสิทธิ</a></i> <span style="font-size:85%;">(1820)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ประชาธิปไตยในอเมริกา (ไม่มีหน้านี้)">ประชาธิปไตยในอเมริกา</a></i> <span style="font-size:85%;">(1835–1840)</span></li> <li><i><a href="/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์">แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์</a></i> <span style="font-size:85%;">(1848)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="ว่าด้วยเสรีภาพ (ไม่มีหน้านี้)">ว่าด้วยเสรีภาพ</a></i> <span style="font-size:85%;">(1859)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%AE%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%8A%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การลุกฮือของมวลชน (ไม่มีหน้านี้)">การลุกฮือของมวลชน</a></i> <span style="font-size:85%;">(1929)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="เส้นทางแห่งการเป็นทาส (ไม่มีหน้านี้)">เส้นทางแห่งการเป็นทาส</a></i> <span style="font-size:85%;">(1944)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="สังคมเปิดและศัตรูของมัน (ไม่มีหน้านี้)">สังคมเปิดและศัตรูของมัน</a></i> <span style="font-size:85%;">(1945)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="จุดกำเนิดของลัทธิเผด็จการ (ไม่มีหน้านี้)">จุดกำเนิดของลัทธิเผด็จการ</a></i> <span style="font-size:85%;">(1951)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทฤษฎีความยุติธรรม (ไม่มีหน้านี้)">ทฤษฎีความยุติธรรม</a></i> <span style="font-size:85%;">(1971)</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="จุดจบของประวัติศาสตร์และมนุษย์คนสุดท้าย (ไม่มีหน้านี้)">จุดจบของประวัติศาสตร์และมนุษย์คนสุดท้าย</a></i> <span style="font-size:85%;">(1992)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">เกี่ยวข้องกับ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การแบ่งแยกดินแดน (ไม่มีหน้านี้)">การแบ่งแยกดินแดน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="การแยกศาสนจักรกับอาณาจักร">การแยกศาสนจักรกับอาณาจักร</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="การเลือกปฏิบัติต่อสถาบัน (ไม่มีหน้านี้)">การเลือกปฏิบัติต่อสถาบัน</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="การวิพากษ์เศรษฐศาสตร์การเมือง (ไม่มีหน้านี้)">การวิพากษ์เศรษฐศาสตร์การเมือง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="การให้เหตุผลแก่รัฐ (ไม่มีหน้านี้)">การให้เหตุผลแก่รัฐ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ความยุติธรรมทางสังคม (ไม่มีหน้านี้)">ความยุติธรรมทางสังคม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="คตินิยมความเท่าเทียม (ไม่มีหน้านี้)">คตินิยมความเท่าเทียม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="การจัดระเบียบทางสังคม (ไม่มีหน้านี้)">คติรวมหมู่กับความเป็นปัจเจกนิยม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%88%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="จริยธรรมทางการเมือง (ไม่มีหน้านี้)">จริยธรรมทางการเมือง</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%82%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B9%89%E0%B8%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ทฤษฎีความขัดแย้ง (ไม่มีหน้านี้)">ทฤษฎีความขัดแย้ง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%99" title="ทฤษฎีอติชน">ทฤษฎีอติชน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2" title="นิติปรัชญา">นิติปรัชญา</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="นิติศาสตร์">นิติศาสตร์</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="รัฐนิยม">รัฐนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%88" title="ระบบรวบอำนาจเบ็ดเสร็จ">ระบบรวบอำนาจเบ็ดเสร็จ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัทธิสัญญานิยม (ไม่มีหน้านี้)">ลัทธิสัญญานิยม</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0%B8%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ลัทธิอติชน (ไม่มีหน้านี้)">ลัทธิอติชน</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ลัทธิอำนาจนิยม">ลัทธิอำนาจนิยม</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="สเปกตรัมการเมือง">สเปกตรัมการเมือง</a> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9D%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8B%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="การเมืองฝ่ายซ้าย">ฝ่ายซ้าย</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="การเมืองสายกลาง">สายกลาง</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9D%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%A7%E0%B8%B2" title="การเมืองฝ่ายขวา">ฝ่ายขวา</a></li></ul></li> <li><b><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Index_of_social_and_political_philosophy_articles" class="extiw" title="en:Index of social and political philosophy articles">ดัชนี</a></b></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10552737"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10791470"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r11619334">.mw-parser-output .tooltip-dotted{border-bottom:1px dotted;cursor:help}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r11619334"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r11619334"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r11619334"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="ฐานข้อมูลการควบคุมรายการหลักฐาน_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q7275#identifiers&#124;class=noprint&#124;แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="ฐานข้อมูลการควบคุมรายการหลักฐาน_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q7275#identifiers&#124;class=noprint&#124;แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="วิธีใช้:การควบคุมรายการหลักฐาน">ฐานข้อมูลการควบคุมรายการหลักฐาน</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7275#identifiers" title="แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ"><img alt="แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ประจำชาติ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><span class="rt-commentedText tooltip tooltip-dotted" title="État"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11937050q">ฝรั่งเศส</a></span></span></li> <li><span class="uid"><span class="rt-commentedText tooltip tooltip-dotted" title="État"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11937050q">BnF data</a></span></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4056618-3">เยอรมนี</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007531739005171">อิสราเอล</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85127474">สหรัฐ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00566274">ญี่ปุ่น</a></span></li> <li><span class="uid"><span class="rt-commentedText tooltip tooltip-dotted" title="země světa"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ge131523&CON_LNG=ENG">เช็กเกีย</a></span></span> <ul><li><span class="uid"><span class="rt-commentedText tooltip tooltip-dotted" title="stát"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph126176&CON_LNG=ENG">2</a></span></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">อื่น ๆ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=26112">สารานุกรมของยูเครนสมัยใหม่</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">เข้าถึงจาก "<a dir="ltr" href="https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=รัฐ&oldid=11915544">https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=รัฐ&oldid=11915544</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9:%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88" title="พิเศษ:หมวดหมู่">หมวดหมู่</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%88March_2023" class="mw-redirect" title="หมวดหมู่:บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่March 2023">บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่March 2023</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมวดหมู่:ปรัชญาการเมือง">ปรัชญาการเมือง</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="หมวดหมู่:รัฐ">รัฐ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมวดหมู่:การเมือง">การเมือง</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="หมวดหมู่:การเมืองการปกครองโดยรัฐ">การเมืองการปกครองโดยรัฐ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="หมวดหมู่:คำศัพท์ทางรัฐศาสตร์">คำศัพท์ทางรัฐศาสตร์</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมวดหมู่:ชนิดของหน่วยการปกครอง">ชนิดของหน่วยการปกครอง</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="หมวดหมู่:ภูมิศาสตร์การเมือง">ภูมิศาสตร์การเมือง</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">หมวดหมู่ที่ซ่อนอยู่: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Webarchive_template_wayback_links" title="หมวดหมู่:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9_(en)" title="หมวดหมู่:CS1 แหล่งที่มาภาษาอังกฤษ (en)">CS1 แหล่งที่มาภาษาอังกฤษ (en)</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="หมวดหมู่:CS1 maint: bot: original URL status unknown">CS1 maint: bot: original URL status unknown</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:CS1_maint:_url-status" title="หมวดหมู่:CS1 maint: url-status">CS1 maint: url-status</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1_2011" title="หมวดหมู่:บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่มกราคม 2011">บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่มกราคม 2011</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1_2023" title="หมวดหมู่:บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่มีนาคม 2023">บทความวิกิพีเดียที่ต้องการอ้างอิงหมายเลขหน้าตั้งแต่มีนาคม 2023</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B9%8C%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9_ISBN" title="หมวดหมู่:หน้าที่ใช้ลิงก์พิเศษ ISBN">หน้าที่ใช้ลิงก์พิเศษ ISBN</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C_child" title="หมวดหมู่:หน้าที่ใช้แถบข้างที่มีพารามิเตอร์ child">หน้าที่ใช้แถบข้างที่มีพารามิเตอร์ child</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%A9" title="หมวดหมู่:บทความที่มีข้อความภาษาอังกฤษ">บทความที่มีข้อความภาษาอังกฤษ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%AE%E0%B8%95%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%95%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%84%E0%B8%9B%E0%B8%A2%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%88" title="หมวดหมู่:บทความที่มีแม่แบบแฮตโน้ตที่กำหนดเป้าหมายไปยังหน้าที่ไม่มีอยู่">บทความที่มีแม่แบบแฮตโน้ตที่กำหนดเป้าหมายไปยังหน้าที่ไม่มีอยู่</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:Pages_using_multiple_image_with_auto_scaled_images" title="หมวดหมู่:Pages using multiple image with auto scaled images">Pages using multiple image with auto scaled images</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2_%E0%B8%84.%E0%B8%A8._1911_%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%8B" title="หมวดหมู่:บทความวิกิพีเดียรวมการอ้างอิงจากสารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911 โดยมีการอ้างอิงวิกิซอร์ซ">บทความวิกิพีเดียรวมการอ้างอิงจากสารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911 โดยมีการอ้างอิงวิกิซอร์ซ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B8_BNF" title="หมวดหมู่:บทความที่มีตัวระบุ BNF">บทความที่มีตัวระบุ BNF</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B8_BNFdata" title="หมวดหมู่:บทความที่มีตัวระบุ BNFdata">บทความที่มีตัวระบุ BNFdata</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B8_GND" title="หมวดหมู่:บทความที่มีตัวระบุ GND">บทความที่มีตัวระบุ GND</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B8_J9U" title="หมวดหมู่:บทความที่มีตัวระบุ J9U">บทความที่มีตัวระบุ J9U</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B8_LCCN" title="หมวดหมู่:บทความที่มีตัวระบุ LCCN">บทความที่มีตัวระบุ LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B8_NDL" title="หมวดหมู่:บทความที่มีตัวระบุ NDL">บทความที่มีตัวระบุ NDL</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B8_NKC" title="หมวดหมู่:บทความที่มีตัวระบุ NKC">บทความที่มีตัวระบุ NKC</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88:%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B8_EMU" title="หมวดหมู่:บทความที่มีตัวระบุ EMU">บทความที่มีตัวระบุ EMU</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> หน้านี้แก้ไขล่าสุดเมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน 2567 เวลา 03:17 น.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>อนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้<a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ แบบแสดงที่มา-อนุญาตแบบเดียวกัน</a> และอาจมีเงื่อนไขเพิ่มเติม ดูรายละเอียดที่ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/th">ข้อกำหนดการใช้งาน</a><br /> Wikipedia® เป็นเครื่องหมายการค้าจดทะเบียนของ<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">มูลนิธิวิกิมีเดีย</a> องค์กรไม่แสวงผลกำไร</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="วิกิพีเดีย:ติดต่อ">ติดต่อเรา</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">นโยบายความเป็นส่วนตัว</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A">เกี่ยวกับวิกิพีเดีย</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2:%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%98%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9A">ข้อปฏิเสธความรับผิดชอบ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">จรรยาบรรณ</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ผู้พัฒนา</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/th.wikipedia.org">สถิติ</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">นโยบายการใช้คุกกี้</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//th.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">มุมมองสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-85fc59d95f-6c2gk","wgBackendResponseTime":226,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.138","walltime":"2.324","ppvisitednodes":{"value":12349,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":724412,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":34000,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":46,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":569551,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1946.075 1 -total"," 53.48% 1040.828 1 แม่แบบ:รายการอ้างอิง"," 31.22% 607.646 114 แม่แบบ:Cite_book"," 13.51% 263.008 24 แม่แบบ:Cite_journal"," 8.25% 160.575 12 แม่แบบ:Fix"," 7.91% 153.995 10 แม่แบบ:Pn"," 6.37% 124.014 2 แม่แบบ:แถบด้านข้างชุดการเมือง"," 6.23% 121.284 2 แม่แบบ:Sidebar_with_collapsible_lists"," 6.02% 117.147 1 แม่แบบ:ระบอบการปกครอง"," 5.94% 115.675 24 แม่แบบ:Delink"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.314","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":18118458,"limit":52428800},"limitreport-logs":"table#1 {\n [\"size\"] = \"tiny\",\n}\ntable#1 {\n [\"size\"] = \"tiny\",\n}\n","limitreport-profile":[["?","300","21.7"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","260","18.8"],["dataWrapper \u003Cmw.lua:672\u003E","180","13.0"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","120","8.7"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","60","4.3"],["type","40","2.9"],["\u003Cmw.language.lua:62\u003E","40","2.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","40","2.9"],["chunk \u003Cมอดูล:Citation/CS1:4082\u003E","40","2.9"],["\u003Cmw.lua:694\u003E","40","2.9"],["[others]","260","18.8"]]},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-6c94b8d879-js275","timestamp":"20241114003843","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0e23\u0e31\u0e10","url":"https:\/\/th.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7275","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7275","author":{"@type":"Organization","name":"\u0e1c\u0e39\u0e49\u0e21\u0e35\u0e2a\u0e48\u0e27\u0e19\u0e23\u0e48\u0e27\u0e21\u0e01\u0e31\u0e1a\u0e42\u0e04\u0e23\u0e07\u0e01\u0e32\u0e23\u0e27\u0e34\u0e01\u0e34\u0e21\u0e35\u0e40\u0e14\u0e35\u0e22"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-15T16:52:50Z","dateModified":"2024-11-09T20:17:00Z"}</script> </body> </html>