CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Công xã Paris – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"bd2dbe30-da61-49b5-a489-85e922338577","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Công_xã_Paris","wgTitle":"Công xã Paris","wgCurRevisionId":72606845,"wgRevisionId":72606845,"wgArticleId":69687,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Trang có lỗi chú thích","Nguồn CS1 tiếng Pháp (fr)","Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn","Trang thiếu chú thích trong bài","Bài viết có trích dẫn không khớp","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Công xã Paris","Lịch sử Paris","Lịch sử Pháp","Lịch sử chủ nghĩa xã hội","Cộng sản","Cựu quốc gia châu Âu","Chấm dứt năm 1871"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Công_xã_Paris","wgRelevantArticleId":69687,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q133132","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg/1200px-Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="815"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg/960px-Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="543"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="435"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Công xã Paris – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Công_xã_Paris rootpage-Công_xã_Paris skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Trình đơn chính" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t"><span>Trang đặc biệt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=C%C3%B4ng+x%C3%A3+Paris" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=C%C3%B4ng+x%C3%A3+Paris" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=C%C3%B4ng+x%C3%A3+Paris" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=C%C3%B4ng+x%C3%A3+Paris" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Hoàn_cảnh_ra_đời_của_Công_xã" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoàn_cảnh_ra_đời_của_Công_xã"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Hoàn cảnh ra đời của Công xã</span> </div> </a> <ul id="toc-Hoàn_cảnh_ra_đời_của_Công_xã-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thành_lập_Công_xã" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Thành_lập_Công_xã"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Thành lập Công xã</span> </div> </a> <ul id="toc-Thành_lập_Công_xã-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_chính_sách_kinh_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_chính_sách_kinh_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Các chính sách kinh tế</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_chính_sách_kinh_tế-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chiến_tranh_bảo_vệ_Công_xã" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chiến_tranh_bảo_vệ_Công_xã"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Chiến tranh bảo vệ Công xã</span> </div> </a> <ul id="toc-Chiến_tranh_bảo_vệ_Công_xã-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nguyên_nhân_thất_bại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nguyên_nhân_thất_bại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Nguyên nhân thất bại</span> </div> </a> <ul id="toc-Nguyên_nhân_thất_bại-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_khác"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Liên kết khác</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Mục lục" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Công xã Paris</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 79 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-79" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">79 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Paryse_Kommune" title="Paryse Kommune – Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" lang="af" hreflang="af" data-title="Paryse Kommune" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Pariser_Kommune" title="Pariser Kommune – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Pariser Kommune" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%B3" title="كومونة باريس – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كومونة باريس" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Comu%C3%B1a_de_Par%C3%ADs" title="Comuña de París – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Comuña de París" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Paris_kommunas%C4%B1" title="Paris kommunası – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Paris kommunası" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="پاریس کوموناسی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پاریس کوموناسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Komune_Paris" title="Komune Paris – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Komune Paris" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%A8_%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%81_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%BF" title="কমিউন দ্যু পারি – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কমিউন দ্যু পারি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%B6%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0" title="Парыжская камуна – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Парыжская камуна" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%BA%E0%BC%8D_(%E0%BC%A1%E0%BC%A8%E0%BC%A7%E0%BC%A1)" title="ཕ་རིའི་ཀོ་མུ་ནེ། (༡༨༧༡) – Tiếng Tây Tạng" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཕ་རིའི་ཀོ་མུ་ནེ། (༡༨༧༡)" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tiếng Tây Tạng" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Pariska_komuna" title="Pariska komuna – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Pariska komuna" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Kumun_Pariz" title="Kumun Pariz – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Kumun Pariz" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6%D0%BA%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0" title="Парижка комуна – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Парижка комуна" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Comuna_de_Par%C3%ADs" title="Comuna de París – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Comuna de París" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%99%C3%AD%C5%BEsk%C3%A1_komuna" title="Pařížská komuna – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Pařížská komuna" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Comiwn_Paris" title="Comiwn Paris – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Comiwn Paris" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Pariserkommunen" title="Pariserkommunen – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Pariserkommunen" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Pariser_Kommune" title="Pariser Kommune – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Pariser Kommune" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Pariisi_kommuun" title="Pariisi kommuun – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Pariisi kommuun" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%AE_%CE%9A%CE%BF%CE%BC%CE%BC%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CE%B1" title="Παρισινή Κομμούνα – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Παρισινή Κομμούνα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Paris_Commune" title="Paris Commune – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Paris Commune" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Comuna_de_Par%C3%ADs" title="Comuna de París – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Comuna de París" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Pariza_Komunumo_(1871)" title="Pariza Komunumo (1871) – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Pariza Komunumo (1871)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Parisko_Komuna" title="Parisko Komuna – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Parisko Komuna" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_(%DB%B1%DB%B8%DB%B7%DB%B1)" title="کمون پاریس (۱۸۷۱) – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کمون پاریس (۱۸۷۱)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Commune_de_Paris" title="Commune de Paris – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Commune de Paris" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Com%C3%BAn_Ph%C3%A1ras" title="Común Pháras – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Común Pháras" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/1871_Comann_Pharis" title="1871 Comann Pharis – Tiếng Gael Scotland" lang="gd" hreflang="gd" data-title="1871 Comann Pharis" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Tiếng Gael Scotland" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Comuna_de_Par%C3%ADs" title="Comuna de París – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Comuna de París" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D9%9A_%DA%A9%D9%9A%D9%85%DB%8A%D9%86" title="پاريس ٚ کٚمۊن – Tiếng Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="پاريس ٚ کٚمۊن" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Tiếng Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8C%8C%EB%A6%AC_%EC%BD%94%EB%AE%8C" title="파리 코뮌 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="파리 코뮌" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%93%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A6%D5%AB_%D5%AF%D5%B8%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1_(1871)" title="Փարիզի կոմունա (1871) – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Փարիզի կոմունա (1871)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B8_%E0%A4%95%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%A8" title="पेरिस कम्यून – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पेरिस कम्यून" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Pari%C5%A1ka_komuna" title="Pariška komuna – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Pariška komuna" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Paris-komono" title="Paris-komono – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Paris-komono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Par%C3%ADsarkomm%C3%BAnan" title="Parísarkommúnan – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Parísarkommúnan" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Comune_di_Parigi" title="Comune di Parigi – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Comune di Parigi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A7%D7%95%D7%9E%D7%95%D7%A0%D7%94_%D7%94%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%96%D7%90%D7%99%D7%AA" title="הקומונה הפריזאית – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="הקומונה הפריזאית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Komune_Paris" title="Komune Paris – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Komune Paris" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="პარიზის კომუნა – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პარიზის კომუნა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Париж коммунасы – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Париж коммунасы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8B_(1871)" title="Париж коммунасы (1871) – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Париж коммунасы (1871)" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Commune_Parisiorum_anni_1871" title="Commune Parisiorum anni 1871 – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Commune Parisiorum anni 1871" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Par%C4%ABzes_Kom%C5%ABna" title="Parīzes Komūna – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Parīzes Komūna" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Pary%C5%BEiaus_komuna" title="Paryžiaus komuna – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Paryžiaus komuna" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1rizsi_Komm%C3%BCn" title="Párizsi Kommün – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Párizsi Kommün" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0" title="Париска комуна – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Париска комуна" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="პარიზიშ კომუნა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="პარიზიშ კომუნა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%B3" title="كومونة باريس – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كومونة باريس" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Quemuna_de_Paris" title="Quemuna de Paris – Tiếng Miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Quemuna de Paris" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Tiếng Miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD" title="Парисын коммун – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Парисын коммун" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Commune_van_Parijs_(1871)" title="Commune van Parijs (1871) – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Commune van Parijs (1871)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B8_%E0%A4%95%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A8" title="पेरिस कम्युन – Tiếng Nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="पेरिस कम्युन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Tiếng Nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%91%E3%83%AA%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%B3" title="パリ・コミューン – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="パリ・コミューン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Pariskommunen" title="Pariskommunen – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Pariskommunen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Pariskommunen" title="Pariskommunen – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Pariskommunen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Comuna_de_Par%C3%ADs_(1871)" title="Comuna de París (1871) – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Comuna de París (1871)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Parij_kommunasi" title="Parij kommunasi – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Parij kommunasi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A9%88%E0%A8%B0%E0%A8%BF%E0%A8%B8_%E0%A8%95%E0%A8%AE%E0%A8%BF%E0%A8%8A%E0%A8%A8" title="ਪੈਰਿਸ ਕਮਿਊਨ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪੈਰਿਸ ਕਮਿਊਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Komuna_Paryska" title="Komuna Paryska – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Komuna Paryska" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Comuna_de_Paris" title="Comuna de Paris – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Comuna de Paris" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Comuna_din_Paris" title="Comuna din Paris – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Comuna din Paris" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0_(1871)" title="Парижская коммуна (1871) – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Парижская коммуна (1871)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Komuna_e_Parisit_(ngjarje_historike)" title="Komuna e Parisit (ngjarje historike) – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Komuna e Parisit (ngjarje historike)" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Paris_Commune" title="Paris Commune – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Paris Commune" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Par%C3%AD%C5%BEska_kom%C3%BAna_(1871)" title="Parížska komúna (1871) – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Parížska komúna (1871)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Pari%C5%A1ka_komuna" title="Pariška komuna – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Pariška komuna" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Pariska_komuna" title="Pariska komuna – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Pariska komuna" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Pari%C5%A1ka_komuna" title="Pariška komuna – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pariška komuna" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Pariisin_kommuuni" title="Pariisin kommuuni – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Pariisin kommuuni" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Pariskommunen" title="Pariskommunen – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Pariskommunen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Komuna_ng_Paris" title="Komuna ng Paris – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Komuna ng Paris" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%AA" title="คอมมูนปารีส – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="คอมมูนปารีส" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Paris_Kom%C3%BCn%C3%BC" title="Paris Komünü – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Paris Komünü" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B7%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0_(1871)" title="Паризька комуна (1871) – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Паризька комуна (1871)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%B3_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86" title="پیرس کمیون – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پیرس کمیون" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E9%BB%8E%E5%85%AC%E7%A4%BE" title="巴黎公社 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="巴黎公社" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E9%BB%8E%E5%85%AC%E7%A4%BE" title="巴黎公社 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="巴黎公社" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E9%BB%8E%E5%85%AC%E7%A4%BE" title="巴黎公社 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="巴黎公社" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q133132#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&oldid=72606845" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&id=72606845&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FC%25C3%25B4ng_x%25C3%25A3_Paris"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FC%25C3%25B4ng_x%25C3%25A3_Paris"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=C%C3%B4ng+x%C3%A3+Paris"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Commune_de_Paris" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q133132" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72019635">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài này viết về Công xã Paris (1871). Đối với Công xã Paris thứ nhất (1789 đến 1795), xem <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Ph%C3%A1p" title="Cách mạng Pháp">Cách mạng Pháp</a>.</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144306">@media all and (min-width:720px){.mw-parser-output .desktop-float-right{box-sizing:border-box;float:right;clear:right}}.mw-parser-output .infobox.vevent .status>p:first-child{margin:0}</style><table class="infobox vevent" style="width:25.5em;border-spacing:2px;"><tbody><tr><th class="summary" colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;color:inherit;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">Công xã Paris</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;color:inherit;text-align:center;vertical-align:middle;">Một phần của hậu quả của <a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_v%C3%A2y_h%C3%A3m_Paris_(1870%E2%80%931871)" title="Cuộc vây hãm Paris (1870–1871)">Cuộc vây hãm Paris</a> trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ph%C3%A1p%E2%80%93Ph%E1%BB%95" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Pháp–Phổ">Chiến tranh Pháp–Phổ</a></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-bottom:1px solid #aaa;line-height:1.5em;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg/250px-Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg/330px-Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg/500px-Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg 2x" data-file-width="2256" data-file-height="1532" /></a></span><br />Công sự phòng thủ trên <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_l%E1%BB%99_Voltaire_et_Richard-Lenoir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đại lộ Voltaire et Richard-Lenoir (trang không tồn tại)">Đại lộ Voltaire et Richard-Lenoir</a> trong cuộc nổi dậy của Công xã Paris 1871.</td></tr><tr><td colspan="2"><table style="width:100%;margin:0;padding:0;border:0"><tbody><tr><th style="width:70px">Thời gian</th><td>18 tháng 3 – 28 tháng 5 năm 1871<br />(2 tháng, 1 tuần và 3 ngày)</td></tr><tr><th style="width:70px">Địa điểm</th><td><div class="location">Paris, Pháp</div></td></tr><tr><th style="width:70px">Kết quả</th><td class="status"> <p>Cuộc nổi dậy bị đàn áp </p> <ul><li>Chính phủ Pháp giải tán Vệ binh Quốc gia</li></ul></td></tr></tbody></table></td></tr><tr><th colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;color:inherit;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">Tham chiến</th></tr><tr><td style="width:50%;border-right:1px dotted #aaa;"> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ph%C3%A1p" title="Pháp"><img alt="Pháp" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%87_tam_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Ph%C3%A1p" class="mw-redirect" title="Đệ tam Cộng hòa Pháp">Cộng hòa Pháp</a> </p> <ul><li><span class="flagicon"><span typeof="mw:File"><span title="no"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Middle_coat_of_arms_of_the_French_Republic_%281905%E2%80%931953%29.svg/40px-Middle_coat_of_arms_of_the_French_Republic_%281905%E2%80%931953%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Middle_coat_of_arms_of_the_French_Republic_%281905%E2%80%931953%29.svg/60px-Middle_coat_of_arms_of_the_French_Republic_%281905%E2%80%931953%29.svg.png 2x" data-file-width="606" data-file-height="929" /></span></span></span> <a href="/wiki/L%E1%BB%B1c_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_V%C5%A9_trang_Ph%C3%A1p" title="Lực lượng Vũ trang Pháp">Lực lượng Vũ trang Pháp</a></li></ul></td><td style="width:50%;padding-left:0.25em"> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/23px-Socialist_red_flag.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/35px-Socialist_red_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/45px-Socialist_red_flag.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></span></span></span> <a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_s%C4%A9_c%C3%B4ng_x%C3%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến sĩ công xã (trang không tồn tại)">Chiến sĩ công xã</a><br /><a href="/wiki/V%E1%BB%87_binh_Qu%E1%BB%91c_gia_(Ph%C3%A1p)" class="mw-redirect" title="Vệ binh Quốc gia (Pháp)">Vệ binh Quốc gia</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;color:inherit;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">Chỉ huy và lãnh đạo</th></tr><tr><td style="width:50%;border-right:1px dotted #aaa;"> <p><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ph%C3%A1p" title="Pháp"><img alt="Pháp" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Patrice_de_MacMahon" class="mw-redirect" title="Patrice de MacMahon">Patrice de MacMahon</a></span> </p> <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ph%C3%A1p" title="Pháp"><img alt="Pháp" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Adolphe Thiers</a></span></td><td style="width:50%;padding-left:0.25em"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/23px-Socialist_red_flag.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/35px-Socialist_red_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/45px-Socialist_red_flag.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></span></span></span> <a href="/w/index.php?title=Louis_Charles_Delescluze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louis Charles Delescluze (trang không tồn tại)">Louis C. Delescluze</a> <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_tr%E1%BA%ADn" title="Tử trận"><span style="font-family:'Times New Roman', 'Old English Text MT', serif"><b>†</b></span></a></li> <li><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/23px-Socialist_red_flag.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/35px-Socialist_red_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/45px-Socialist_red_flag.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></span></span></span> <a href="/w/index.php?title=Jaros%C5%82aw_D%C4%85browski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jarosław Dąbrowski (trang không tồn tại)">Jarosław Dąbrowski</a> <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_tr%E1%BA%ADn" title="Tử trận"><span style="font-family:'Times New Roman', 'Old English Text MT', serif"><b>†</b></span></a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;color:inherit;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">Lực lượng</th></tr><tr><td style="width:50%;border-right:1px dotted #aaa;"> 170.000<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td style="width:50%;padding-left:0.25em"> 25.000–50.000<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMilza2009a319_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMilza2009a319-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;color:inherit;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">Thương vong và tổn thất</th></tr><tr><td style="width:50%;border-right:1px dotted #aaa;"> 877 thiệt mạng, 6.454 bị thương, và 183 mất tích<sup id="cite_ref-Versailles1875_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Versailles1875-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td><td style="width:50%;padding-left:0.25em"> 6.667 binh sĩ chết được xác nhận và chôn cất;<sup id="cite_ref-RTombs_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-RTombs-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> các ước tính chưa chứng thực dao động từ 10 đến 15.000,<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTERougerie2014118_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERougerie2014118-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> có khi cao tới 20.000.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELissagaray2000383_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELissagaray2000383-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 4.300 bị bắt làm tù binh, và từ 6.500 đến 7.500 tự nguyện đi đày ở ngoại quốc.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMilza2009a431–432_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMilza2009a431–432-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr></tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:71com_affconscript.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/71com_affconscript.jpg/250px-71com_affconscript.jpg" decoding="async" width="250" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/71com_affconscript.jpg 1.5x" data-file-width="330" data-file-height="247" /></a><figcaption>Một thông báo của Công xã</figcaption></figure> <p><b>Công xã Paris</b> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ph%C3%A1p" title="Tiếng Pháp">tiếng Pháp</a>: <i>La Commune de Paris</i>) là một chính quyền điều hành <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Paris</a> trong một khoảng thời gian ngắn, từ ngày 18 tháng 3 đến ngày 28 tháng 5 năm 1871. Công xã được mô tả là một vụ <a href="/wiki/B%E1%BA%A1o_lo%E1%BA%A1n" title="Bạo loạn">bạo loạn</a> hoặc sự thiết lập chính quyền theo <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">chủ nghĩa xã hội</a> hiện đại, tùy theo tư tưởng của người bình luận. </p><p>Theo nghĩa đen, Công xã Paris chỉ là cơ quan hành chính địa phương (hội đồng của một <a href="/wiki/X%C3%A3_c%E1%BB%A7a_Ph%C3%A1p" title="Xã của Pháp">xã</a>) đã nắm quyền điều khiển Paris trong vòng hai tháng mùa xuân năm 1871. Tuy nhiên, với những điều kiện khi thành lập, những quy định gây tranh cãi và kết thúc đẫm máu đã làm cho nó trở thành sự kiện chính trị quan trọng vào thời đó. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hoàn_cảnh_ra_đời_của_Công_xã"><span id="Ho.C3.A0n_c.E1.BA.A3nh_ra_.C4.91.E1.BB.9Di_c.E1.BB.A7a_C.C3.B4ng_x.C3.A3"></span>Hoàn cảnh ra đời của Công xã</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Hoàn cảnh ra đời của Công xã”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hoàn cảnh ra đời của Công xã"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:ParisCafeDiscussion.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/ParisCafeDiscussion.png/198px-ParisCafeDiscussion.png" decoding="async" width="198" height="197" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/ParisCafeDiscussion.png/297px-ParisCafeDiscussion.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/ParisCafeDiscussion.png/396px-ParisCafeDiscussion.png 2x" data-file-width="2341" data-file-height="2325" /></a><figcaption><i>Bàn luận về <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ph%C3%A1p-Ph%E1%BB%95" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Pháp-Phổ">chiến tranh</a> trong 1 quán cà phê <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Paris</a></i>, <i><a href="/w/index.php?title=The_Illustrated_London_News&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Illustrated London News (trang không tồn tại)">The Illustrated London News</a></i> ngày <a href="/wiki/17_th%C3%A1ng_9" title="17 tháng 9">17/9</a>/<a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a></figcaption></figure> <p>Cuối tháng 6 năm 1870, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%87_Nh%E1%BB%8B_%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF_Ph%C3%A1p" title="Đệ Nhị Đế chế Pháp">Đệ Nhị Đế chế Pháp</a> lâm vào thời kỳ khủng hoảng. Cũng mùa hè năm 1870, nước Pháp <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ph%C3%A1p%E2%80%93Ph%E1%BB%95" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Pháp–Phổ">gây chiến với Phổ</a>. Do chỉ huy yếu, thua kém về vũ khí, chiến lược sai lầm... Pháp nhanh chóng bị <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ph%E1%BB%95" title="Vương quốc Phổ">Phổ</a> đánh bại. Tháng 9 năm 1870, hoàng đế <a href="/wiki/Napol%C3%A9on_III" title="Napoléon III">Napoléon III</a> thất trận ở <a href="/wiki/Tr%E1%BA%ADn_Sedan_(1870)" title="Trận Sedan (1870)">chiến trường Sedan</a> phải đầu hàng thủ tướng nước Phổ <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a>. Ngày 4 tháng 9, nhân dân Paris nhận được tin, tự phát nổi dậy, tràn vào <a href="/wiki/Palais_Bourbon" title="Palais Bourbon">Điện Bourbon</a>, hô lớn: "Phế truất hoàng đế", "Cộng hòa muôn năm". Chiều ngày hôm đó, <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_l%C3%A2m_th%E1%BB%9Di" title="Chính phủ lâm thời">chính phủ lâm thời</a> được thành lập mang tên Chính phủ vệ quốc. Tướng <a href="/wiki/Louis_Jules_Trochu" title="Louis Jules Trochu">Louis Jules Trochu</a>, một người có tư tưởng <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%E1%BA%A3o_ho%C3%A0ng" title="Chủ nghĩa bảo hoàng">bảo hoàng</a>, nguyên <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%91ng_%C4%91%E1%BB%91c_Paris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thống đốc Paris (trang không tồn tại)">thống đốc Paris</a>, được cử làm Bộ trưởng Bộ chiến tranh và đứng đầu chính phủ mới.<sup id="cite_ref-trang207_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-trang207-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BB%99i_Ph%E1%BB%95" title="Quân đội Phổ">Quân đội Phổ</a>, sau chiến thắng ở trận Sedan, tiếp tục tiến về <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Paris</a>. Khi thủ đô bị vây hãm vào gần cuối tháng 9, thành phố vẫn còn 246.000 vệ binh và thủy quân cùng 125.000 vệ quốc quân. Chính phủ tổ chức thêm 200 tiểu đoàn vệ quốc quân, cộng với 60 tiểu đoàn vốn có từ thời Đệ nhị đế chế. Lực lượng này bao gồm chủ yếu các thợ <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7_c%C3%B4ng" class="mw-redirect" title="Thủ công">thủ công</a> và <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ch%E1%BB%A9c" title="Công chức">công chức</a> nhỏ. Trong khi đó, <a href="/wiki/Qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BB%99i_Ph%C3%A1p" class="mw-redirect" title="Quân đội Pháp">quân đội Pháp</a> vẫn tiếp tục thua cuộc. Ngày 27 tháng 10, 15 vạn quân Pháp ở thành <a href="/wiki/Metz" title="Metz">Metz</a> do tướng <a href="/w/index.php?title=Fran%C3%A7ois_Achille_Bazaine&action=edit&redlink=1" class="new" title="François Achille Bazaine (trang không tồn tại)">François Achille Bazaine</a> chỉ huy đầu hàng. Nhân dân Paris với quyết tâm cố thủ, phản đối việc chính phủ mới đàm phán với phía Phổ, tập trung trước tòa thị chính hô lớn: "Đả đảo Trochu! Không đàm phán!".<sup id="cite_ref-trang207_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-trang207-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Jules_Favre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jules Favre (trang không tồn tại)">Jules Favre</a>, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao của Chính phủ Vệ quốc, đã bí mật ký thỏa thuận hòa ước với Otto von Bismarck. </p><p>Từ ngày 23 tháng 1 năm 1871, Chính phủ của Trochu bắt đầu đàm phán với Phổ tại <a href="/wiki/Cung_%C4%91i%E1%BB%87n_Versailles" title="Cung điện Versailles">cung điện Versailles</a>. Đến ngày 28 tháng 1, <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_Ph%C3%A1p" title="Chính phủ Pháp">Chính phủ Pháp</a> ký hiệp định đình chiến, chấp nhận các điều kiện của phía Phổ. Theo thảo thuận đình chiến, cuộc bầu cử <a href="/wiki/H%E1%BA%A1_vi%E1%BB%87n_Ph%C3%A1p" title="Hạ viện Pháp">Quốc hội Pháp</a> sẽ được tổ chức vào 8 tháng 2 năm 1871 và sau đó Quốc hội sẽ ký <a href="/wiki/H%C3%B2a_%C6%B0%E1%BB%9Bc" class="mw-redirect" title="Hòa ước">hòa ước</a>. Đúng như dự định, Quốc hội mới được thành lập vào đầu tháng 2 với 750 nghị viên. Phần lớn trong số này thuộc tầng lớp phú ông, địa chủ và có tới 450 người thuộc phái bảo hoàng.<sup id="cite_ref-trang208_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-trang208-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Adolphe Thiers</a> trở thành Thủ tướng và Jules Favre tiếp tục giữ chức Bộ trưởng Bộ Ngoại giao. Ngày 28 tháng 2, <a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Thiers</a> gặp <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Bismarck</a> và ký kết các điều khoản hòa ước: </p> <ul><li>Nước Pháp bồi thường chiến phí 5 tỷ <a href="/wiki/Franc" title="Franc">franc</a>.</li> <li>Các pháo đài Paris bị quân Đức chiếm đóng cho tới khi Pháp nộp 500 triệu franc đầu tiên.</li> <li>Lãnh thổ <a href="/wiki/H%C6%B0%E1%BB%9Bng_%C4%90%C3%B4ng" class="mw-redirect" title="Hướng Đông">phía Đông</a> bị chiếm đóng cho tới khi Pháp hoàn thành hết khoản bồi thường.</li> <li><a href="/wiki/Alsace" title="Alsace">Alsace</a> và một phần ba <a href="/wiki/Lorraine" title="Lorraine">Lorraine</a> thuộc về <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đức">Đức</a>.</li> <li>Quân Phổ vào chiếm đóng Paris.</li></ul> <p>Phản đối hòa ước, trước ngày quân đội Phổ tiến vào Paris, dân chúng và vệ quốc quân đã chiếm 227 khẩu <a href="/wiki/Ph%C3%A1o" title="Pháo">đại bác</a> và <a href="/wiki/S%C3%BAng_m%C3%A1y" title="Súng máy">súng liên thanh</a> chuyển về <a href="/wiki/Montmartre" title="Montmartre">Montmartre</a> và <a href="/wiki/Belleville,_Paris" title="Belleville, Paris">Belleville</a>. Trước sự chống cự này, quân đội Phổ chỉ chiếm một phần Paris và ở lại trong 62 giờ đồng hồ. Ngày 15 tháng 2, 215 trong tổng số 270 tiểu đoàn vệ quốc đã thành lập <a href="/w/index.php?title=Li%C3%AAn_minh_Qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BB%99i_V%E1%BB%87_qu%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liên minh Quân đội Vệ quốc (trang không tồn tại)">Liên minh Quân đội Vệ quốc</a>, đứng đầu là Ủy ban Trung ương Vệ quốc. Ủy ban này gồm đại biểu ở tất cả các đơn vị, có cả những người xã hội và những hội viên của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%87_Nh%E1%BA%A5t_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Đệ Nhất Quốc tế">Quốc tế thứ nhất</a>. Ngày 24 tháng 2, Ủy ban tổ chức cuộc tuần hành trước nhà tù <a href="/wiki/Bastille" title="Bastille">Bastille</a> để kỷ niệm Đệ nhị Cộng hòa.<sup id="cite_ref-trang208_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-trang208-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Giữa tháng 3 năm 1871, Quốc hội hạ lệnh tước vũ khí quân vệ quốc. Cuộc chiến ngày 18 tháng 3 giữa Chính phủ <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> và quân vệ quốc là ngòi nổ trực tiếp cho Công xã Paris.<sup id="cite_ref-trang208_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-trang208-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Thành_lập_Công_xã"><span id="Th.C3.A0nh_l.E1.BA.ADp_C.C3.B4ng_x.C3.A3"></span>Thành lập Công xã</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Thành lập Công xã”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thành lập Công xã"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Barricade18March1871.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Barricade18March1871.jpg/260px-Barricade18March1871.jpg" decoding="async" width="260" height="199" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Barricade18March1871.jpg/390px-Barricade18March1871.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Barricade18March1871.jpg/520px-Barricade18March1871.jpg 2x" data-file-width="1359" data-file-height="1040" /></a><figcaption>Một chướng ngại vật trên phố, ngày 18 tháng 3 năm 1871</figcaption></figure> <p>3 giờ ngày 17 rạng sáng ngày 18 tháng 3, quân đội chính phủ Thiers tới chiếm các vị trí chiến lược bên tả ngạn <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Seine" title="Sông Seine">sông Seine</a>. Một nhóm khác cũng được điều đến các kho đại bác của Paris. Mục tiêu chủ yếu của quân đội chính phủ là đồi <a href="/wiki/Montmartre" title="Montmartre">Montmartre</a> ở phía Bắc thành phố để chiếm các trọng pháo của quân vệ quốc. Đến 5h30, quân chính phủ chiếm được các trọng pháo nhưng chưa di chuyển đi được. Sau các tiếng kèn tập hợp và chuông báo động, quân vệ quốc tiến tới bao vây đồi. Trong cuộc chiến, nhiều binh lính quân chính phủ đã nghiêng về phía quân vệ quốc, viên tướng chỉ huy bị bắn chết tại chỗ. Tới 9 giờ, lực lượng chính phủ thất bại, vội vã lui quân. Buổi trưa, Ủy ban Trung ương Vệ quốc ra lệnh các tiểu đoàn tiến vào trung tâm thành phố. Chỉ sau vài tiếng đồng hồ, quân vệ quốc đã chiếm được các cơ quan đầu não của phủ, tòa thị chính và các trại lính. Đến buổi chiều, Thiers cùng chính phủ phải rút về <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a>.<sup id="cite_ref-ReferenceA_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ngày 26 tháng 3, bầu cử Hội đồng Công xã được tiến hành và ngày 28, kết quả được công bố. Trong số 85 đại biểu trúng cử, có 25 công nhân, 15 đại biểu thuộc tầng lớp tư sản trúng cử nhưng sớm từ chức sau đó. Phần còn lại gồm các <a href="/wiki/B%C3%A1c_s%C4%A9" title="Bác sĩ">bác sĩ</a>, <a href="/wiki/Nh%C3%A0_b%C3%A1o" title="Nhà báo">nhà báo</a>, <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_vi%C3%AAn" title="Giáo viên">giáo viên</a>, <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ch%E1%BB%A9c" title="Công chức">công chức</a>... Khoảng gần 30 đại biểu của Hội đồng Công xã là hội viên của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%87_Nh%E1%BA%A5t_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Đệ Nhất Quốc tế">Quốc tế thứ nhất</a> và cũng có cả những người ngoại kiều gốc <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a>, <a href="/wiki/Ba_Lan" title="Ba Lan">Ba Lan</a>, <a href="/wiki/Hungary" title="Hungary">Hungary</a>. Cuối tháng 3, do ảnh hưởng của Công xã Paris, nhiều cuộc khởi nghĩa khác cũng nổ ra ở <a href="/wiki/Marseille" title="Marseille">Marseilles</a>, <a href="/wiki/Lyon" title="Lyon">Lyon</a>, <a href="/wiki/Toulouse" title="Toulouse">Toulouse</a>,...<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sắc lệnh đầu tiên của Công xã là bãi bỏ <a href="/wiki/Qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BB%99i_th%C6%B0%E1%BB%9Dng_tr%E1%BB%B1c" title="Quân đội thường trực">quân đội thường trực</a> và bộ máy cảnh sát cũ. Việc giữ an ninh được thay bằng lực lượng công nhân có vũ trang. Chính quyền của <a href="/wiki/Giai_c%E1%BA%A5p_c%C3%B4ng_nh%C3%A2n" title="Giai cấp công nhân">giai cấp công nhân</a> cũng được thành lập. Cơ quan tối cao của nhà nước là <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội đồng Công xã Paris (trang không tồn tại)">Hội đồng Công xã</a> có vai trò <a href="/wiki/C%C6%A1_quan_l%E1%BA%ADp_ph%C3%A1p" title="Cơ quan lập pháp">lập pháp</a> và tổ chức 10 ủy ban chịu trách nhiệm về <a href="/wiki/Quy%E1%BB%81n_h%C3%A0nh_ph%C3%A1p" class="mw-redirect" title="Quyền hành pháp">hành pháp</a>. Mỗi ủy ban này do 1 ủy viên của Hội đồng Công xã làm chủ tịch. Công xã cũng ra sắc lệnh tách nhà thờ khỏi hoạt động của <a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nhà nước">nhà nước</a>, giới [tăng lữ] không can thiệp vào công việc của chính quyền và [ngân sách tôn giáo] bị hủy bỏ. Tất cả tài sản của các giáo hội trở thành tài sản quốc gia, giáo dục cũng tách khỏi nhà thờ. Để tuyên truyền trong hoàn cảnh bị bao vây, Công xã Paris còn sử dụng <a href="/wiki/Kh%C3%AD_c%E1%BA%A7u" title="Khí cầu">khinh khí cầu</a> rải truyền đơn tới các vùng nông thôn.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trong khi đó, quân đội Phổ và quân đội <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> vẫn tiếp tục bao vây Paris. Chính phủ <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> cùng một số báo chí đưa nhiều tin bất lợi cho Công xã Paris, như Công xã sẽ tiêu diệt tất cả các <a href="/wiki/Quy%E1%BB%81n_s%E1%BB%9F_h%E1%BB%AFu" class="mw-redirect" title="Quyền sở hữu">quyền sở hữu</a>. Nhiều nông dân lo ngại chính quyền của Công xã Paris. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_chính_sách_kinh_tế"><span id="C.C3.A1c_ch.C3.ADnh_s.C3.A1ch_kinh_t.E1.BA.BF"></span>Các chính sách kinh tế</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Các chính sách kinh tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các chính sách kinh tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Công xã Paris quyết định giao cho công nhân quản lý các xí nghiệp, công xưởng mà giới chủ đã bỏ khỏi Paris. Còn những xưởng mà người chủ vẫn ở lại, Công xã quản lý thông qua việc kiểm soát tiền lương. Các Ủy ban Lao động được thành lập chịu trách nhiệm về sản xuất và đời sống công nhân. Với những nhà máy vẫn còn giới chủ, Công xã đưa ra lệnh cấm hình thức cúp phạt, cấm làm đêm trong các xưởng <a href="/wiki/B%C3%A1nh_m%C3%AC" title="Bánh mì">bánh mì</a>.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Chế độ ngày làm 8 tiếng cũng được đề ra nhưng chưa kịp thực hiện. Mức lương của các viên chức bị hạ xuống, trong khi của công nhân được tăng lên. Đến tháng 5, Công xã ban hành đạo luật quy định giá bánh mỳ, thịt bò, cừu. Nhiều công dân nghèo rời nhà mình tới sống tại các dinh thự của những quý tộc, tư sản bỏ trốn.<sup id="cite_ref-trang213_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-trang213-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Về giáo dục, Công xã Paris thành lập hệ thống giáo dục thống nhất, tách khỏi nhà thờ, thay thế các tăng lữ bằng tầng lớp giáo viên mới. Một sắc lệnh quy định <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c_b%E1%BA%AFt_bu%E1%BB%99c" title="Giáo dục bắt buộc">giáo dục bắt buộc</a> và miễn phí. Ngày 12 tháng 5, hai trường chuyên nghiệp được thành lập. Chịu trách nhiệm các nhiệm vụ này là Ủy ban Giáo dục. Tương tự, Hội Nghệ sĩ đứng ra quản lý các rạp hát, kinh doanh nghệ thuật bị cấm.<sup id="cite_ref-trang213_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-trang213-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Về quân sự, Công xã Paris giải tán quân đội và bộ máy cảnh sát của chế độ cũ; thành lập lực lượng vũ trang và lực lượng an ninh của nhân dân <sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chiến_tranh_bảo_vệ_Công_xã"><span id="Chi.E1.BA.BFn_tranh_b.E1.BA.A3o_v.E1.BB.87_C.C3.B4ng_x.C3.A3"></span>Chiến tranh bảo vệ Công xã</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Chiến tranh bảo vệ Công xã”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chiến tranh bảo vệ Công xã"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72019947">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style><table class="box-Chú_thích_trong_bài plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Refimprove" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bài viết này <b>cần thêm <a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">chú thích nguồn gốc</a> để <a href="/wiki/Wikipedia:Th%C3%B4ng_tin_ki%E1%BB%83m_ch%E1%BB%A9ng_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Wikipedia:Thông tin kiểm chứng được">kiểm chứng thông tin</a></b>.<span class="hide-when-compact"> Mời bạn giúp <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit">hoàn thiện bài viết này</a> bằng cách bổ sung chú thích tới <a href="/wiki/Wikipedia:Ngu%E1%BB%93n_%C4%91%C3%A1ng_tin_c%E1%BA%ADy" title="Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy">các nguồn đáng tin cậy</a>. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.</span><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Help:Maintenance_template_removal" class="extiw" title="en:Help:Maintenance template removal">Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này</a></small>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Paris_1871_-_communards.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Paris_1871_-_communards.jpg/200px-Paris_1871_-_communards.jpg" decoding="async" width="200" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Paris_1871_-_communards.jpg/300px-Paris_1871_-_communards.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Paris_1871_-_communards.jpg/400px-Paris_1871_-_communards.jpg 2x" data-file-width="2925" data-file-height="2162" /></a><figcaption>Thành viên Công xã Paris bị xử tử</figcaption></figure> <p>Sau ngày 18 tháng 3, quân đội chính phủ <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> hầu như tan rã. Về <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a>, <a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Adolphe Thiers</a> dần tập hợp lại được 12 ngàn quân. Cuối tháng 3, khi những cuộc nổi dậy ở các tỉnh thất bại, quân đội tập trung lại Paris và lên tới con số 65 ngàn. Trong khi đó, lực lượng của Công xã ban đầu khoảng 100 ngàn người, về sau tăng lên tới 200 ngàn. Nhưng trong số này chỉ có khoảng 20 đến 30 ngàn đã được luyện tập. Về vũ khí, tuy Công xã có được 1740 khẩu <a href="/wiki/Ph%C3%A1o" title="Pháo">đại bác</a>, nhưng do không có pháo thủ, một số bị phá hủy nên chỉ sử dụng được 320 khẩu. Quân đội Công xã cũng được trang bị hơn 400 ngàn <a href="/wiki/S%C3%BAng_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Súng trường">súng trường</a>.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ngày 2 tháng 4, quân <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> bắt đầu tấn công thành phố Paris. Quân Công xã nhanh chóng thua cuộc do tổ chức yếu, kỷ luật kém, sử dụng pháo không hiệu quả... Trong tháng 4 và 5, quân <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> đã chiếm được phần lớn các pháo đài phía tây và nam thành phố. Từ giữa tháng 4, Paris liên tiếp bị bắn phá. Nhiều người của chính phủ <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> thâm nhập vào hàng ngũ Công xã, tham gia cả Bộ Tổng tham mưu. Lực lượng tình báo này đã cho phá hủy một xưởng đúc đạn, lấy các bản đồ quân sự và tổ chức mở cửa thành Paris cho quân đội <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> tiến vào.<sup id="cite_ref-trang215_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-trang215-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào khoảng thời gian đang diễn ra cuộc chiến, ngày 10 tháng 5 năm 1871, <a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Adolphe Thiers</a> chính thức ký với Bismarck hòa ước nhượng <a href="/wiki/Alsace" title="Alsace">Alsace</a> và một phần <a href="/wiki/Lorraine" title="Lorraine">Lorraine</a> cho Phổ cùng khoản chiến phí 5 tỷ <a href="/wiki/Franc_Ph%C3%A1p" title="Franc Pháp">franc</a><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy. (tháng 12 năm 2010)">cần dẫn nguồn</span></a></i>]</sup>}. Chính phủ của Thiers và phía Phổ cùng tham gia đàn áp Công xã <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy. (tháng 12 năm 2010)">cần dẫn nguồn</span></a></i>]</sup>. Theo yêu cầu của <a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Thiers</a>, <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Bismarck</a> trao trả Pháp 10 vạn tù binh và lực lượng này cùng tham gia đàn áp Công xã. Sau hòa ước, Bộ Chỉ huy quân Phổ cho quân đội <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> qua phía bắc thành phố, nơi Công xã ít đề phòng <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy. (tháng 12 năm 2010)">cần dẫn nguồn</span></a></i>]</sup>. </p><p>Ngày 20 tháng 5, quân đội <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> bắt đầu tổng tiến công. Ngày 21, quân đội tràn vào Paris qua <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%ADa_%C3%B4_Saint-Cloud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cửa ô Saint-Cloud (trang không tồn tại)">cửa ô Saint-Cloud</a>. Tiếp đó là khoảng thời gian "<a href="/w/index.php?title=Tu%E1%BA%A7n_l%E1%BB%85_%C4%91%E1%BA%ABm_m%C3%A1u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuần lễ đẫm máu (trang không tồn tại)">Tuần lễ đẫm máu</a>" kéo dài từ 21 tới 28 tháng 5.<sup id="cite_ref-trang215_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-trang215-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ngày 27, quân Versailles chiếm được <a href="/wiki/Belleville,_Paris" title="Belleville, Paris">Belleville</a>. Khoảng 200 binh lính Công xã rút vào cố thủ trong <a href="/wiki/Ngh%C4%A9a_trang_P%C3%A8re-Lachaise" title="Nghĩa trang Père-Lachaise">nghĩa địa Père-Lachaise</a>. Tới ngày 28, cuộc kháng cự của Paris hoàn toàn thất bại.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nguyên_nhân_thất_bại"><span id="Nguy.C3.AAn_nh.C3.A2n_th.E1.BA.A5t_b.E1.BA.A1i"></span>Nguyên nhân thất bại</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Nguyên nhân thất bại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nguyên nhân thất bại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Công xã Paris thất bại có nhiều nguyên nhân, cả khách quan và chủ quan. Sau ngày 18 tháng 3, lực lượng của Công xã đã chiếm được nhiều cơ quan quan trọng, nhưng lại bỏ qua <a href="/w/index.php?title=B%C6%B0u_%C4%91i%E1%BB%87n_Ph%C3%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bưu điện Pháp (trang không tồn tại)">Bưu điện</a> và <a href="/w/index.php?title=Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_Ph%C3%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ngân hàng Pháp (trang không tồn tại)">Ngân hàng Pháp</a>.<sup id="cite_ref-ReferenceA_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Công xã cũng không hoàn thành thắng lợi bằng cách tấn công tiếp tục tới <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> và điều này khiến chính phủ của <a href="/wiki/Adolphe_Thiers" title="Adolphe Thiers">Adolphe Thiers</a> có thời giờ củng cố, xây dựng lại quân đội. Công xã cũng không mạnh tay với các nhân vật gián điệp, cho tới thời kỳ <a href="/w/index.php?title=Tu%E1%BA%A7n_l%E1%BB%85_%C4%91%E1%BA%ABm_m%C3%A1u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuần lễ đẫm máu (trang không tồn tại)">Tuần lễ đẫm máu</a> mới thực hiện biện pháp mạnh nhưng không còn tác dụng. </p><p>Về kinh tế, do không tịch thu ngân hàng, những thành phần chống lại công xã đã vẫn có thể tiếp tục sử dụng tiền. Ngoài ra, về quân sự, Công xã Paris tỏ ra yếu kém. Quân đội của Công xã chưa được huấn luyện, tổ chức tốt. Việc lãnh đạo thiếu tập trung, được chia làm hai cơ quan là Ủy ban Quân sự và Ủy ban Trung ương quân vệ quốc. Lực lượng công nhân không xây dựng được mối quan hệ chặt chẽ với lực lượng nông dân. Các yếu kém về quân sự khiến Công xã nhanh chóng tan rã khi bị quân đội Versailles tấn công.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72849786">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain;padding:0 1em 0 0}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#085;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304030335/http://www.commune1871.org/bulletins/base/bulletin%2018/Textes/commune02.html">"Les aspects militaires de la Commune par le colonel Rol-Tanguy"</a> [The military aspects of the Commune by Colonel Rol-Tanguy] (bằng tiếng Pháp). Association des Amies et Amis de la Commune de Paris 1871. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.commune1871.org/bulletins/base/bulletin%2018/Textes/commune02.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Les+aspects+militaires+de+la+Commune+par+le+colonel+Rol-Tanguy&rft.pub=Association+des+Amies+et+Amis+de+la+Commune+de+Paris+1871&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.commune1871.org%2Fbulletins%2Fbase%2Fbulletin%252018%2FTextes%2Fcommune02.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AC%C3%B4ng+x%C3%A3+Paris" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMilza2009a319-2"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMilza2009a319_2-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMilza2009a">Milza 2009a</a>, tr. 319.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFMilza2009a (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Versailles1875-3"><b><a href="#cite_ref-Versailles1875_3-0">^</a></b> <span class="reference-text"> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="vi" dir="ltr">Lỗi chú thích: Thẻ <code><ref></code> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên <code>Versailles1875</code></span></span> </li> <li id="cite_note-RTombs-4"><b><a href="#cite_ref-RTombs_4-0">^</a></b> <span class="reference-text">Tombs, Robert, "How Bloody was la Semaine sanglante of 1871? A Revision". <i><a href="/w/index.php?title=The_Historical_Journal&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Historical Journal (trang không tồn tại)">The Historical Journal</a></i>, September 2012, vol. 55, issue 03, pp. 619–704.</span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Audin, Michele, "La Semaine Sanglante" (2021)</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERougerie2014118-6"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTERougerie2014118_6-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRougerie2014">Rougerie 2014</a>, tr. 118.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFRougerie2014 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELissagaray2000383-7"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTELissagaray2000383_7-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLissagaray2000">Lissagaray 2000</a>, tr. 383.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFLissagaray2000 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMilza2009a431–432-8"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMilza2009a431–432_8-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMilza2009a">Milza 2009a</a>, tr. 431–432.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFMilza2009a (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-trang207-9">^ <a href="#cite_ref-trang207_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-trang207_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 207.</span> </li> <li id="cite_note-trang208-10">^ <a href="#cite_ref-trang208_10-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-trang208_10-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-trang208_10-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 208.</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-11">^ <a href="#cite_ref-ReferenceA_11-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ReferenceA_11-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 209.</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 210.</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 211.</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 212.</span> </li> <li id="cite_note-trang213-15">^ <a href="#cite_ref-trang213_15-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-trang213_15-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 213.</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">SGK Lịch sử 8 trang 37</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 214.</span> </li> <li id="cite_note-trang215-18">^ <a href="#cite_ref-trang215_18-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-trang215_18-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 215.</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 216.</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text">Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, tr. 217.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Vũ Dương Ninh, Nguyên Văn Hồng, <i>Lịch sử thế giới cận đại</i>. Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội 2007</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_khác"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_kh.C3.A1c"></span>Liên kết khác</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Liên kết khác”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết khác"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351" /> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Paris_Commune?uselang=vi">Công xã Paris</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/history/france/paris-commune/index.htm">Paris Commune Archive at marxists.org</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dwardmac.pitzer.edu/ANARCHIST_ARCHIVES/pariscommune/Pariscommunearchive.html">Paris Commune Archive at Anarchist Archive</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.paris.org/Kiosque/may01/commune.html">Norman Barth writing on the Commune in <i>Paris Kiosque</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110514094646/http://www.paris.org/Kiosque/may01/commune.html">Lưu trữ</a> ngày 14 tháng 5 năm 2011 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.infoshop.org/faq/secA5.html#seca51">Discussion of the Commune in "An Anarchist FAQ"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060616114420/http://www.infoshop.org/faq/secA5.html#seca51">Lưu trữ</a> ngày 16 tháng 6 năm 2006 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://libcom.org/history/articles/paris-commune-1871/">Short history of the Paris Commune on libcom.org</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://libcom.org/library/the-civil-war-in-france-karl-marx">Karl Marx's contemporary account of the Commune 'The Civil War in France'</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://libcom.org/library/marx-paris-commune-james-clr">Karl Marx and the Paris Commune</a> by <a href="/w/index.php?title=C.L.R._James&action=edit&redlink=1" class="new" title="C.L.R. James (trang không tồn tại)">C.L.R. James</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.runmuki.com/paul/writing/marx.html">The Paris Commune and Marx' Theory of Revolution</a> by Paul Dorn</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://perso.club-internet.fr/lacomune/pages/parent.html">Association Les Amis de la Commune de Paris (1871)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041012232825/http://perso.club-internet.fr/lacomune/pages/parent.html">Lưu trữ</a> ngày 12 tháng 10 năm 2004 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (bằng tiếng Pháp)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.library.northwestern.edu/spec/siege/index.html">The Siege of The Paris Commune</a> at the <a href="/w/index.php?title=Northwestern_University&action=edit&redlink=1" class="new" title="Northwestern University (trang không tồn tại)">Northwestern University</a> Library Mccormick Library of Special Collections</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.encyclopedia.com/doc/1E1-CommuneP.html">Paris Commune on Encyclopedia.com</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.com/dp/B000GYI3JA">La Commune (Paris, 1871) on DVD</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20020216141709/http://www.geocities.com/youth4sa/commune.html">Page describing the history and the workings of the Paris Commune's government</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71915089">.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;justify-content:center;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-bordered{padding:0 2em;background-color:#fdfdfd;border:1px solid #a2a9b1;clear:both;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;justify-content:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-unbordered{padding:0 1.7em;margin-left:0}.mw-parser-output .portal-bar-header{margin:0 1em 0 0.5em;flex:0 0 auto;min-height:24px}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;flex:0 1 auto;padding:0.15em 0;column-gap:1em;align-items:baseline;margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-item{display:inline-block;margin:0.15em 0.2em;min-height:24px;line-height:24px}@media screen and (max-width:768px){.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;flex-flow:column wrap;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-header{text-align:center;flex:0;padding-left:0.5em;margin:0 auto}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;align-items:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;align-items:center;flex:0;column-gap:1em;border-top:1px solid #a2a9b1;margin:0 auto;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{border-top:none;margin:0;list-style:none}}.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .sister-bar+link+.portal-bar,.mw-parser-output .sister-bar+style+.portal-bar,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.navbox,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.sister-bar{margin-top:-1px}</style><div class="portal-bar noprint metadata noviewer portal-bar-bordered" role="navigation" aria-label="Cổng thông tin"><span class="portal-bar-header"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin" title="Wikipedia:Danh sách cổng thông tin">Cổng thông tin</a>:</span><ul class="portal-bar-content"><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Simple_Eiffel_Tower.svg" class="mw-file-description"><img alt="icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Simple_Eiffel_Tower.svg/14px-Simple_Eiffel_Tower.svg.png" decoding="async" width="14" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Simple_Eiffel_Tower.svg/21px-Simple_Eiffel_Tower.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Simple_Eiffel_Tower.svg/28px-Simple_Eiffel_Tower.svg.png 2x" data-file-width="909" data-file-height="1232" /></a></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Paris" title="Cổng thông tin:Paris">Paris</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="flag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="21" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ph%C3%A1p" title="Cổng thông tin:Pháp">Pháp</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/19px-Icon_History.svg.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/29px-Icon_History.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Icon_History.svg/38px-Icon_History.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD" title="Cổng thông tin:Lịch sử">Lịch sử</a></li></ul></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Công_xã_Paris&oldid=72606845">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Công_xã_Paris&oldid=72606845</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris" title="Thể loại:Công xã Paris">Công xã Paris</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Paris" title="Thể loại:Lịch sử Paris">Lịch sử Paris</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Ph%C3%A1p" title="Thể loại:Lịch sử Pháp">Lịch sử Pháp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Thể loại:Lịch sử chủ nghĩa xã hội">Lịch sử chủ nghĩa xã hội</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Cộng sản">Cộng sản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BB%B1u_qu%E1%BB%91c_gia_ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Thể loại:Cựu quốc gia châu Âu">Cựu quốc gia châu Âu</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BA%A5m_d%E1%BB%A9t_n%C4%83m_1871" title="Thể loại:Chấm dứt năm 1871">Chấm dứt năm 1871</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_l%E1%BB%97i_ch%C3%BA_th%C3%ADch" title="Thể loại:Trang có lỗi chú thích">Trang có lỗi chú thích</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Ph%C3%A1p_(fr)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Pháp (fr)">Nguồn CS1 tiếng Pháp (fr)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_kh%C3%B4ng_c%C3%B3_m%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Harv_v%C3%A0_Sfn" title="Thể loại:Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn">Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_thi%E1%BA%BFu_ch%C3%BA_th%C3%ADch_trong_b%C3%A0i" title="Thể loại:Trang thiếu chú thích trong bài">Trang thiếu chú thích trong bài</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn_kh%C3%B4ng_kh%E1%BB%9Bp" title="Thể loại:Bài viết có trích dẫn không khớp">Bài viết có trích dẫn không khớp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 20 tháng 3 năm 2025, 11:21.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Công xã Paris</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>79 ngôn ngữ</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Thêm đề tài</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c6f46dcf-djvq8","wgBackendResponseTime":130,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.324","walltime":"0.499","ppvisitednodes":{"value":1596,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":35794,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2815,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":19248,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 420.153 1 -total"," 24.86% 104.436 1 Bản_mẫu:Infobox_military_conflict"," 23.80% 100.003 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 20.56% 86.404 1 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 13.62% 57.208 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 11.25% 47.268 1 Bản_mẫu:Chú_thích_trong_bài"," 10.16% 42.675 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_báo"," 9.57% 40.222 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 9.02% 37.904 1 Bản_mẫu:Otheruses4"," 9.00% 37.807 1 Bản_mẫu:Các_chủ_đề"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.178","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5362100,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Age in months, weeks and days\"] = 1,\n [\"Chú thích trong bài\"] = 1,\n [\"Chú thích web\"] = 1,\n [\"Citation needed\"] = 3,\n [\"Các chủ đề\"] = 1,\n [\"Endplainlist\"] = 1,\n [\"Flagicon\"] = 3,\n [\"Flagicon image\"] = 4,\n [\"Infobox military conflict\"] = 1,\n [\"KIA\"] = 2,\n [\"Nowrap\"] = 3,\n [\"Otheruses4\"] = 1,\n [\"Plainlist\"] = 1,\n [\"Sfn\"] = 4,\n [\"Tham khảo\"] = 1,\n [\"Thể loại Commons\"] = 1,\n [\"Webarchive\"] = 3,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5c6f46dcf-tqwqt","timestamp":"20250329050420","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"C\u00f4ng x\u00e3 Paris","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/C%C3%B4ng_x%C3%A3_Paris","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q133132","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q133132","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-12-24T04:12:46Z","dateModified":"2025-03-20T11:21:05Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/2e\/Barricade_Voltaire_Lenoir_Commune_Paris_1871.jpg"}</script> </body> </html>