CINXE.COM
Ալլահ - Վիքիպեդիա
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ալլահ - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"0204a47f-3249-4b12-a2ba-048f3a68b7ee","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ալլահ","wgTitle":"Ալլահ","wgCurRevisionId":9216719,"wgRevisionId":9216719,"wgArticleId":19776,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","Իսլամ","Իսլամական տերմիններ","Աստված","Արաբական բառեր և արտահայտություններ","Իսլամական աստվածաբանություն","Արաբական դիցաբանություն","Ղուրան"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext", "wgRelevantPageName":"Ալլահ","wgRelevantArticleId":19776,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q234801","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate", "ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/1200px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1177"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/800px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="785"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/640px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="628"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ալլահ - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ալլահ rootpage-Ալլահ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Ստուգաբանություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ստուգաբանություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Ստուգաբանություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Ստուգաբանություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ալլահի_անուններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալլահի_անուններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ալլահի անուններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալլահի_անուններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ալլահը_Ղուրանում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ալլահը_Ղուրանում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Ալլահը Ղուրանում</span> </div> </a> <ul id="toc-Ալլահը_Ղուրանում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Աստվածաբանական_խնդիրներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Աստվածաբանական_խնդիրներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Աստվածաբանական խնդիրներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աստվածաբանական_խնդիրներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Միաստվածություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Միաստվածություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Միաստվածություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Միաստվածություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Միաստվածություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Միաստվածություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Հասկացություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հասկացություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Հասկացություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Հասկացություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Թաուհիդի_հասկացությունը_տարբեր_ուղղություններում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Թաուհիդի_հասկացությունը_տարբեր_ուղղություններում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Թաուհիդի հասկացությունը տարբեր ուղղություններում</span> </div> </a> <ul id="toc-Թաուհիդի_հասկացությունը_տարբեր_ուղղություններում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ալլահ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 139 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-139" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">139 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – աչեհերեն" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Allah" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="աչեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Allah" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%8B%E1%88%85" title="አላህ – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="አላህ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_(%D9%83%D9%84%D9%85%D8%A9)" title="الله (كلمة) – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الله (كلمة)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_(%D9%83%D9%84%D9%85%D8%A9)" title="الله (كلمة) – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="الله (كلمة)" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%B9" title="আল্লাহ – ասամերեն" lang="as" hreflang="as" data-title="আল্লাহ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ասամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Al%C3%A1" title="Alá – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Alá" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%8C" title="Аллагь – ավարերեն" lang="av" hreflang="av" data-title="Аллагь" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="ավարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B9" title="अल्लाह – ավադհի" lang="awa" hreflang="awa" data-title="अल्लाह" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="ավադհի" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Allah" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="الله" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D2%BB" title="Аллаһ – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Аллаһ" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Allah" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bdr mw-list-item"><a href="https://bdr.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – West Coast Bajau" lang="bdr" hreflang="bdr" data-title="Allah" data-language-autonym="Bajau Sama" data-language-local-name="West Coast Bajau" class="interlanguage-link-target"><span>Bajau Sama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Алах – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Алах" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D0%B3" title="Алаг – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Алаг" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Аллах – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Аллах" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="अल्ला – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="अल्ला" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%B9" title="আল্লাহ – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আল্লাহ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Allah" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Allah" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Al%C2%B7l%C3%A0" title="Al·là – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Al·là" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85%D3%80" title="АллахӀ – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="АллахӀ" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ղրիմյան թուրքերեն" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Allah" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ղրիմյան թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/All%C3%A1h" title="Alláh – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Alláh" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Al-l%C3%A2h" title="Al-lâh – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Al-lâh" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Allah" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Allah" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Ellah" title="Ellah – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Ellah" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%EF%B7%B2" title="ﷲ – դիվեհի" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ﷲ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="դիվեհի" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CF%87" title="Αλλάχ – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Αλλάχ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Allah" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Alaho" title="Alaho – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Alaho" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Al%C3%A1" title="Alá – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Alá" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Allah" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ala" title="Ala – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ala" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="الله" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Allah" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Allah" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Al%C3%A1" title="Alá – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Alá" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%85%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%B9" title="અલ્લાહ – գուջարաթի" lang="gu" hreflang="gu" data-title="અલ્લાહ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="գուջարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%9C%D7%94" title="אללה – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="אללה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B9" title="अल्लाह – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अल्लाह" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Allah" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Alah" title="Alah – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Alah" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Allah" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Allah" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Allah" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85%D3%80" title="АллахӀ – ինգուշերեն" lang="inh" hreflang="inh" data-title="АллахӀ" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ինգուշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Allah" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Allah" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%83%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%95" title="アッラーフ – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アッラーフ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ճավայերեն" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Allah" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ճավայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%98" title="ალაჰი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ალაჰი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Allah" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D2%BB" title="Аллаһ – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Аллаһ" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%9B%E1%9F%8B%E1%9E%A1%E1%9F%84%E1%9F%87" title="អល់ឡោះ – քմերերեն" lang="km" hreflang="km" data-title="អល់ឡោះ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="քմերերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%B9" title="ಅಲ್ಲಾಹ – կաննադա" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಲ್ಲಾಹ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="կաննադա" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%8C%EB%9D%BC" title="알라 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="알라" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81" title="اللہ – քաշմիրերեն" lang="ks" hreflang="ks" data-title="اللہ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="քաշմիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ellah" title="Ellah – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Ellah" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Аллах – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Аллах" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/All%C4%81h" title="Allāh – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Allāh" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Allah" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%8C" title="Аллагь – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Аллагь" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%8C" title="Аллагь – լեզգիերեն" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Аллагь" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="լեզգիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Alah" title="Alah – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Alah" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Allah" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – լինգալա" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Allah" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="լինգալա" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Alachas" title="Alachas – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Alachas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/All%C4%81hs" title="Allāhs – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Allāhs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Allah" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Аллах – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Аллах" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – մինանգկաբաու" lang="min" hreflang="min" data-title="Allah" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="մինանգկաբաու" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Алах – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Алах" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B9%E0%B5%81" title="അല്ലാഹു – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അല്ലാഹു" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%91%EA%AF%9C%EA%AF%82%EA%AF%A5%EA%AF%8D" title="ꯑꯜꯂꯥꯍ – մանիպուրի" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯑꯜꯂꯥꯍ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="մանիպուրի" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="अल्ला – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अल्ला" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Аллах – արևմտամարիերեն" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Аллах" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="արևմտամարիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Allah" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – մալթայերեն" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Allah" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="մալթայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%B9%E1%80%9C%E1%80%AC%E1%80%9F%E1%80%BA" title="အလ္လာဟ် – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="အလ္လာဟ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Аллах – էրզյա" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Аллах" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="էրզյա" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ստորին սաքսոներեն" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Allah" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ստորին սաքսոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="अल्ला – նեպալերեն" lang="ne" hreflang="ne" data-title="अल्ला" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="նեպալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A5%8D" title="अल्लाह् – նեվարերեն" lang="new" hreflang="new" data-title="अल्लाह्" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="նեվարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Allah" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Allah" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Allah" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Аллах – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Аллах" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A9%B1%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%B9" title="ਅੱਲਾਹ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅੱਲਾਹ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Allah" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="الله" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Al%C3%A1" title="Alá – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alá" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Allah" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Аллах – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Аллах" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3" title="Аллаг – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Аллаг" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A5%8D" title="अल्लाह् – սանսկրիտ" lang="sa" hreflang="sa" data-title="अल्लाह्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="սանսկրիտ" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B0%D1%85" title="Аллаах – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Аллаах" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Allah" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Allah" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="الله" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Alah" title="Alah – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Alah" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – տաշելհիթ" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Allah" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="տաշելհիթ" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B6%BD%E0%B7%8F%E0%B7%84%E0%B7%8A" title="අල්ලාහ් – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="අල්ලාහ්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Allah" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Alah" title="Alah – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Alah" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81" title="اللہ – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="اللہ" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Alah" title="Alah – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Alah" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – շոնա" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Allah" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="շոնա" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Ilaahay" title="Ilaahay – սոմալիերեն" lang="so" hreflang="so" data-title="Ilaahay" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="սոմալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Allah" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Алах – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Алах" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – սվազերեն" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Allah" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="սվազերեն" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Alloh" title="Alloh – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Alloh" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Allah" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Allah" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Allah" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B2%E0%AF%8D%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%B9%E0%AF%8D" title="அல்லாஹ் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அல்லாஹ்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B1%8D" title="అల్లాహ్ – թելուգու" lang="te" hreflang="te" data-title="అల్లాహ్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="թելուգու" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D2%B3" title="Аллоҳ – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Аллоҳ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%AE%E0%B9%8C" title="อัลลอฮ์ – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="อัลลอฮ์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Alla" title="Alla – թուրքմեներեն" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Alla" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="թուրքմեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Allah" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Allah" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D2%BB" title="Аллаһ – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Аллаһ" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A7%DA%BE" title="ئاللاھ – ույղուրերեն" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئاللاھ" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ույղուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" title="Аллах – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Аллах" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81" title="اللہ – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اللہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Alloh" title="Alloh – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Alloh" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Allah" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Allah" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%AE%89%E6%8B%89" title="安拉 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="安拉" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%98" title="ალაჰი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ალაჰი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – յորուբա" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Allah" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="յորուբա" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%80" title="ⴰⵍⵍⴰⵀ – ընդհանուր մարոկյան թամազիղտ" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵍⵍⴰⵀ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="ընդհանուր մարոկյան թամազիղտ" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%AE%89%E6%8B%89" title="安拉 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="安拉" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Allah" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89" title="阿拉 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="阿拉" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q234801#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&oldid=9216719" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&id=9216719&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D5%25AC%25D5%25AC%25D5%25A1%25D5%25B0"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D5%25AC%25D5%25AC%25D5%25A1%25D5%25B0"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Allah_in_calligraphy" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q234801" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox" style="background:#669966; border:2px solid #31644d; color:white; float:right; font-size:85%; padding:3px; text-align:center; text-shadow: 0px 0px 3px #F9F9F9; width:165px" cellpadding="0" cellspacing="0"><tbody><tr><td><table style="background:#99CC99; color:#31644d; padding:1px"><tbody><tr><th style="background:white; colspan="><br /> <p><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Իսլամ"><span style="color:#31644d; font-size:300%"><b>Իսլամ</b></span></a><br /><br /> </p><p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Իսլամ"><img alt="Իսլամ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/185px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg" decoding="async" width="185" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/278px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/370px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg 2x" data-file-width="2118" data-file-height="2077" /></a></span><br /> </p> </th></tr><tr><td><b><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BF%D5%AB_%D5%B0%D5%AB%D5%B4%D6%84%D5%A5%D6%80" title="Հավատի հիմքեր"><span style="color:#31644d; font-size:125%">Հավատի հիմքեր</span></a></b> <p><a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Միաստվածություն">Միաստվածություն</a><br /> <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աստվածային Արդարություն (դեռ գրված չէ)">Աստվածային արդարություն</a><br /> <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մարգարեականություն (դեռ գրված չէ)">Մարգարե</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B0%D5%A5%D5%B2_%D5%A4%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ահեղ դատաստան">Ահեղ դատաստան</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D4%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A9_(%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B7%D5%AB%D5%A1_%D5%AB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4)" title="Իմամաթ (տասներկուական շիա իսլամ)">Իմամաթ</a> </p> </td></tr><tr><td><b><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%AB_%D5%B0%D5%AB%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Իսլամի հիմնասյուներ"><span style="color:#31644d; font-size:125%">Իսլամի հիմնասյուներ</span></a></b> <p><a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%A4%D5%A1" title="Շահադա">Վկայություն</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%A9_(%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D5%A9%D6%84)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սալաթ (աղոթք) (դեռ գրված չէ)">Աղոթք</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D4%B6%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%A9" title="Զաքաթ">Նվիրաբերություն</a><br /><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Սաում">Պահք</a> <span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BB" title="Հաջ">Ուխտագնացություն</a><br /><a href="/wiki/%D5%8B%D5%AB%D5%B0%D5%A1%D5%A4" title="Ջիհադ">Ջիհադ</a> <span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%A5" title="Թազիե">Թազիե</a> </p> </td></tr><tr><td> <p><b><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Իսլամի պատմություն"><span style="color:#31644d; font-size:125%">Պատմություն և ներկայացուցիչներ</span></a></b> </p><p><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%B4%D5%A1%D5%A4_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A5" class="mw-redirect" title="Մուհամմադ մարգարե">Մուհամմադ մարգարե</a><br /> <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8_%D5%82%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Մարգարեները Ղուրանում">Մարգարեներ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%86" class="mw-redirect" title="Խալիֆ">Խալիֆներ</a><br /> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Սուննիներ">Սուննիներ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D5%87%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Շիաներ">Շիաներ</a><br /> <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Մուսուլման">Մուսուլման</a> </p> </td></tr><tr><td> <p><b><a href="/wiki/%D5%82%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ղուրան"><span style="color:#31644d; font-size:125%">Գրքեր և</span></a> <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%A9" title="Շարիաթ"><span style="color:#31644d; font-size:125%">օրենքներ</span></a></b> </p><p><a href="/wiki/%D5%82%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ղուրան">Ղուրան</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Սուննա">Սուննա</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BD" title="Հադիս">Հադիսներ</a><br /> <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%A9" title="Շարիաթ">Շարիաթ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%AB%D5%AF%D5%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆիկհ (դեռ գրված չէ)">Ֆիկհ</a><br /> <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հանաֆիականություն">Հանաֆիականություն</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Մալիքիականություն">Մալիքիականություն</a><br /> <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Շաֆիականություն">Շաֆիականություն</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B6%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հանբալիականություն">Հանբալիականություն</a><br /><a href="/wiki/%D5%8B%D5%A1%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Ջաֆարիականություն">Ջաֆարիականություն</a><br /> </p> </td></tr><tr><td> <p><b><a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Քալամ"><span style="color:#31644d; font-size:125%">Արաբամուսուլմանական փիլիսոփայություն</span></a></b> </p><p><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%83%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%B8%D6%83%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Իսլամական փիլիսոփայություն">Իսլամական փիլիսոփայություն</a><br /><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Մութազիլիականություն">Մութազիլիականություն</a><br /> <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Աշարիականություն">Աշարիականություն</a><br /><a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Սուֆիզմ">Սուֆիզմ</a> </p> </td></tr><tr><td> <p><b><a href="/wiki/%D5%84%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A9" title="Մշակույթ"><span style="color:#31644d; font-size:125%">Մշակույթ և</span></a> <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%A9" title="Շարիաթ"><span style="color:#31644d; font-size:125%">հանրություն</span></a></b> </p><p><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Իսլամական արվեստ">Արվեստ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Իսլամական տոներ (դեռ գրված չէ)">Տոներ</a><br /> <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Իսլամական տոմար (դեռ գրված չէ)">Տոմար</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B4%D5%B4%D5%A1" title="Ումմա">համայնք</a><br /> <a href="/wiki/%D5%84%D5%A6%D5%AF%D5%AB%D5%A9" title="Մզկիթ">Մզկիթներ</a><br /> </p> </td></tr><tr><td> <p><b><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%AC:%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պորտալ:Իսլամ (դեռ գրված չէ)"><span style="color:#31644d">Պորտալ:Իսլամ</span></a></b> </p> </td></tr><tr><td> <p><small><b><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Կաղապար:Իսլամ"><span style="color:#31644d">п</span></a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Կաղապարի քննարկում:Իսլամ"><span style="color:#31644d">о</span></a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%26action%3Dedit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կաղապար:Իսլամ&action=edit (դեռ գրված չէ)"><span style="color:#31644d">р</span></a></b></small> </p> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <p><b>Ալլահ</b> (<a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Արաբերեն">արաբ․</a>՝ <span lang="ar">الله</span>‎‎ <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:Ar-Allah.oga" title="Ձայն"><img alt="Ձայն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Loudspeaker_light_blue.svg/11px-Loudspeaker_light_blue.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Loudspeaker_light_blue.svg/17px-Loudspeaker_light_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Loudspeaker_light_blue.svg/22px-Loudspeaker_light_blue.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> <span class="plainlinks"><a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/Ar-Allah.oga" class="internal" title="Ar-Allah.oga">[ʔalˤːɑːh]</a></span><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Gardet_L.—1986——_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gardet_L.—1986——-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>),<a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Արաբերեն"> արաբերեն</a> բառ, որը նշանակում է մեկ և միակ Արարիչ Աստված և <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D6%85%D6%80%D5%A8" title="Դատաստանի օրը">Դատաստանի օրվա</a> Տեր։ Աստված <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Իսլամ">իսլամում</a>, որը մարդկանց է ուղարկել իր վերջին սուրհանդակին՝ (ռասուլ) Մուհամմադին։ Նախաիսլամական Արաբիայում Ալլահը Գերագույն աստվածությունն էր և ամեն ինչի արարիչը<sup id="cite_ref-Али-заде—2007——_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Али-заде—2007——-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Իսլամի հավատքի խորհրդանիշի՝ շահադայի (վկայություն) կարճ ձևն ասում է. «Չկա աստվածություն Ալլահից բացի, և Մուհամմադն է նրա առաքյալը»։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Allah_1.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Allah_1.svg/220px-Allah_1.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Allah_1.svg/330px-Allah_1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Allah_1.svg/440px-Allah_1.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption>«Ալլահ» բառը արաբերեն</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Allah_logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Allah_logo.svg/220px-Allah_logo.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Allah_logo.svg/330px-Allah_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Allah_logo.svg/440px-Allah_logo.svg.png 2x" data-file-width="195" data-file-height="195" /></a><figcaption>«Ալլահ» բառը արաբերեն</figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ստուգաբանություն"><span id=".D5.8D.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A3.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Ստուգաբանություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Ստուգաբանություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Ստուգաբանություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Արաբագիտության մեջ համարվում է, որ <b>Ալլահ</b> բառը նշանակում է ալ-իլահ և ստեղծվել է՝ <b>ալ</b> (<i>الـ</i> <i>al</i>) և <b>իլահ</b> (إلٰهٌ <i>ilah</i>) բառերի միաձուլմամբ, որը նշանակում է Աստված, որը արմատավորված է <a href="/wiki/%D4%B5%D5%A2%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Եբրայերեն">եբրայերեն</a> «Էլոհիմ» Թորայում, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" class="mw-redirect" title="Արամերեն">արամերեն</a>՝ «Էլահ», սիրիական՝ «Ալոհո» և <a href="/wiki/%D4%B1%D6%84%D6%84%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Աքքադերեն">աքքադերեն</a>՝ «Իլու»<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Միևնույն ժամանակ, ըստ որոշ մուսուլման աստվածաբանների, «Ալլահը» պատշաճ <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Մուսուլմանական անուն">անուն</a> է, որը չի առաջացել որևէ իմաստաբանական արմատներից (գայր մուշթաքք)<sup id="cite_ref-Батыр_Р.—2007——_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Батыр_Р.—2007——-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>«Ալլահ» բառը միշտ հատուկ ձևով է օգտագործվում <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Իսլամ">իսլամի</a> բոլոր գրություններում՝ նշելով <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Աստված">Աստծո</a> միասնությունն ու եզակիությունը՝ որպես <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բազմաստվածություն">բազմաստվածության</a> մերժման հաստատում։ </p><p><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Արաբներ">Արաբներն</a> ու արաբախոսները, որոնք դավանում են աբրահամական այլ կրոններ (<a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հուդայականություն">հուդայականություն</a> և <a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Քրիստոնեություն">քրիստոնեություն</a>), օգտագործում են այս բառը արաբերեն աղոթքներում և երկրպագություններում՝ Աստծուն դիմելու համար<sup id="cite_ref-EncMMENA_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-EncMMENA-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Britannica_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B9" title="Աստվածաշունչ">Աստվածաշնչի</a> արաբական տարբերակում «Աստված» բառը թարգմանվում է որպես «Ալլահ»<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Гогиберидзе—2009——15_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Гогиберидзе—2009——15-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p> Միևնույն ժամանակ, սովորաբար, երբ խոսքը վերաբերում է իսլամին, «Ալլահ» բառը դեռ օգտագործվում է Աստծուն նշելու համար, նույնիսկ ոչ արաբախոս միջավայրում:</p><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Lahdenmoskeijan99Allahinnimitaulu_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Lahdenmoskeijan99Allahinnimitaulu_%28cropped%29.jpg/220px-Lahdenmoskeijan99Allahinnimitaulu_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="220" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Lahdenmoskeijan99Allahinnimitaulu_%28cropped%29.jpg/330px-Lahdenmoskeijan99Allahinnimitaulu_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Lahdenmoskeijan99Allahinnimitaulu_%28cropped%29.jpg/440px-Lahdenmoskeijan99Allahinnimitaulu_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="1841" data-file-height="931" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0%D5%AB_99_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Ալլահի 99 անունները">Ալլահի 99 անունները</a> </figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ալլահի_անուններ"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.AC.D5.A1.D5.B0.D5.AB_.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ալլահի անուններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Ալլահի անուններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Ալլահի անուններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0%D5%AB_99_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Ալլահի 99 անունները">Ալլահի 99 անունները</a></div> <p>Իսլամական ավանդույթում գոյություն ունի Ալլահին վերագրվող անունների հայեցակարգ։ Այս բոլոր անուններն բնորոշում են Ալլահի հատկությունները, որոնցով նա արտահայտում է իր ներկայությունը ստեղծված աշխարհում։ Այսինքն, չնայած Ալլահի անունների բազմակարծությանը, դրանք բոլորը պատկանում են միայն նրան։ Դրանք չեն կարող նմանվել ստեղծագործությունների հատկություններին։ Հայտնի է <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%B4%D5%A1%D5%A4" title="Մուհամմադ">Մուհամմադ</a> մարգարեի հետևյալ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BD" title="Հադիս">հադիսը</a>. «Ալլահն ունի իննսունինը անուն, հարյուրը՝ առանց մեկի։ Ալլահի Մարգարեն ասաց՝ նա, ով թվարկում է դրանք, կմտնի <a href="/wiki/%D4%B4%D6%80%D5%A1%D5%AD%D5%BF" title="Դրախտ">դրախտ»</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Օրինակ՝ <a href="/wiki/%D5%82%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ղուրան">Ղուրանում</a> հիշատակված Ալլահի անուններն են՝ Ար-Ռաբ (Տեր), Առ-Ռահման (Ողորմած), Առ-Ռահիմ (Գթասիրտ), Ալ-Հեյյ (Ապրող, Կենդանի), Ալ-Ահադ (Միակ) և այլն։ Այնուամենայնիվ, Ալլահի անունների քանակը չի սահմանափակվում իննսունինով, քանի որ Ալլահը անուններ ունի, որոնք չեն նշվել Ղուրանում և <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Սուննա">Սուննայում</a>։ </p><p>Ալլահի 99 անունները, որոնք միավորվել են մեկ ցանկում, հաստատվում են Աբու Հուրայրայից (Մուհամմադ մարգարեի ամենահայտնի ուղեկիցներից մեկը) փոխանցված հուսալի հադիսով։ </p> <div class="poem"> <p>الرَّحْمَان – Առ-Ռահման՝ ողորմած, մեծահոգի<br /> <br /> الرَّحِيم – Առ-Ռահիմ՝ ողորմած, մեծահոգի<br /> <br /> المَلِك – Ալ-Մալիք՝ արքա<br /> <br /> المؤمن – Ալ-Մումին՝ հավատ պարգևող, պահապան<br /> <br /> القُدُّوس – Ալ-Կուդդուս՝ սուրբ<br /> <br /> السَّلام – Աս-Սալամ՝ խաղաղություն, բարեկեցություն պարգևող<br /> <br /> المُهَيْمِن – Ալ-Մուհայմին՝ պահապան, հսկիչ<br /> <br /> العَزِيز – Ալ-Ազիզ՝ ուժեղ, հզոր, սիրելի<br /> <br /> الجَبَّار – Ալ-Ջաբբար՝ ուժեղ, հզոր<br /> <br /> المُتَكَبِّر – Ալ-Մութաքաբբիր՝ հպարտ, կարևոր<br /> <br /> الخَالِق – Ալ-Խալիկ՝ արարիչ, ստեղծող<br /> <br /> البَارِئ – Ալ-Բարի՝ արարիչ, ստեղծող<br /> <br /> المُصَوِّر – Ալ-Մուսավվիր՝ նկարիչ, արարիչ, ստեղծող<br /> <br /> الأوَّل – Ալ-Աուալ՝ առաջին, սկզբնադիր<br /> <br /> الآخِرُ – Ալ-Ախիր՝ վերջին<br /> <br /> الظَاهِر – Ազ-Զահիր՝ տեսանելի, պարզ, ակնհայտ<br /> <br /> البَاطِن – Ալ-Բատին՝ թաքնված, գաղտնի<br /> <br /> السَّمِيع – Աս-Սամի՝ ամեն բան լսող<br /> <br /> البَصِير – Ալ-Բասիր՝ ամենատես<br /> <br /> المَوْلَى – Ալ-Մաուլա՝ տեր, տիրակալ<br /> <br /> النَّصير – Ան-Նասիր՝ պաշտպան, օգնական, աջակից<br /> <br /> العّفوّ - Ալ-Աֆու՝ ներողամիտ, մեծահոգի<br /> <br /> القَدير – Ալ-Կադիր՝ հզոր, ուժեղ, ամենակարող<br /> <br /> اللَّطيف- Ալ-Լատիֆ՝ սիրալիր, բարի<br /> <br /> الخَبِير – Ալ-Խաբիր՝ ամենագետ<br /> <br /> الجَمِيل - Ալ-Ջամիլ՝ գեղեցիկ<br /> <br /> المُحييّ – Ալ-Մուհի՝ կենդանացնող, կյանք պարգևող<br /> <br /> السَّتير – Աս-Սաթիր՝ պահապան<br /> <br /> الكَبِير – Ալ-Քաբիր՝ մեծ, մեծագույն<br /> <br /> المُتَعَال - Ալ-Մութաալ՝ բարձր, վեհ<br /> <br /> الوَاحِد - Ալ-Ուահիդ՝ միակ<br /> <br /> القهَّار - Ալ-Կահհար՝ ամենակարող<br /> <br /> الحَقّ - Ալ-Հակկ՝ ճշմարիտ, արդարացի<br /> <br /> المُبِين - Ալ-Մուբին՝ պարզ, ակնհայտ<br /> <br /> القَويّ - Ալ-Կաուի՝ ուժեղ, հզոր<br /> <br /> المَتِين - Ալ-Մաթին՝ ամուր<br /> <br /> الحيّ - Ալ-Հեյյ՝ կենդանի<br /> <br /> القَيُّوم - Ալ-Կայյում՝ հավերժ, հավերժ գոյություն ունեցող<br /> <br /> العَليّ - Ալ-Ալի՝ բարձր, վեհ<br /> <br /> العَظِيم – Ալ-Ազիմ՝ խոշոր, վեհագույն, մեծագույն<br /> <br /> الشَّكُور – Աշ-Շաքուր՝ շնորհակալ, երախտապարտ<br /> <br /> الحَلِيم – Ալ-Հալիմ՝ համբերատար<br /> <br /> الوَاسِع – Ալ-Ուասի՝ ամենահաս<br /> <br /> العَلِيم – Ալ-Ալիմ՝ իմաստուն, ամենատես<br /> <br /> التُواب – Աթ-Թուաբ՝ ներող, ներողամիտ<br /> <br /> الحَكِيم – Ալ-Հաքիմ՝ իմաստուն<br /> <br /> الغَنِيّ – Ալ-Ղանի՝ հարուստ<br /> <br /> الكَرِيم – Ալ-Քարիմ՝ բարի, մեծահոգի<br /> <br /> الأَحَد - Ալ-Ահադ՝ միակ<br /> <br /> الصَّمَد – Աս-Սամադ՝ հավերժ, անփոփոխ<br /> <br /> القَرِيب – Ալ-Կարիբ՝ մերձավոր, հարազատ<br /> <br /> المُجيب – Ալ-Մուհիբ՝ սիրելի, սիրված<br /> <br /> الغَفُور – Ալ-Ղաֆուր՝ ներող, ներողամիտ<br /> <br /> الوَدود – Ալ-Ուադուդ՝ սիրող<br /> <br /> الوَلِيّ – Ալ-Վալի՝ մոտ, հարազատ<br /> <br /> الحَميد – Ալ-Համիդ՝ գովելի, գովեստին արժանի<br /> <br /> الحَفِيظ - Ալ-Հաֆիզ՝ պահապան<br /> <br /> المَجيد – Ալ-Մաջիդ՝ փառավոր<br /> <br /> الفَتَّاح – Ալ-Ֆաթթահ՝ շնորհներ տվող<br /> <br /> الشَهِيد - Աշ-Շահիդ՝ վկա, վկայող<br /> <br /> المُقَدّم – Ալ-Մուկադդիմ ՝ հատկացնող, շնորհող<br /> <br /> المُؤخّر – Ալ-Մուախխար ՝ հեռու տանող, հեռու քշող<br /> <br /> المَلِيك – Ալ-Մալիք՝ արքա<br /> <br /> المُقْتَدِر – Ալ-Մուկթադիր ՝ ամենակարող<br /> <br /> الجَليل – Ալ-Ջալիլ՝ հզոր, ուժեղ<br /> <br /> القَابِض – Ալ-Կաբիդ՝ պահող, պահապան<br /> <br /> البَاسِط – Ալ-Բասիտ՝ առատաձեռն<br /> <br /> الرَّازِق – Առ-Ռազիկ՝ սնող, սնուցող<br /> <br /> القَاهِر – Ալ-Կահիր՝ հաղթող, անհաղթ<br /> <br /> الديَّان – Ադ-Դայյան՝ դատավոր<br /> <br /> الشَّاكر – Աշ-Շաքիր՝ երախտապարտ<br /> <br /> المنّان – Ալ-Մաննան՝ ողորմած, մեծահոգի, առատաձեռն<br /> <br /> القَادِر - Ալ-Կադիր՝ ուժեղ, հզոր<br /> <br /> الخَلَّاق – Ալ-Խալլակ՝ արարիչ, ստեղծող<br /> <br /> مالك المُلك – Մալիք ալ-Մուլք՝ արքայությունների արքա<br /> <br /> الرَّزَّاق – Առ-Ռազզակ՝ սնուցող, սնող<br /> <br /> الوَكِيل - Ալ-Ուաքիլ՝ պահապան, պաշտպան<br /> <br /> الرَّقِيب – Առ-Ռակիբ՝ հսկող, հետևող<br /> <br /> المُحْسِن - Ալ-Մուհսին՝ բարեգործ<br /> <br /> الحَسيب – Ալ-Հասիբ՝ երևելի<br /> <br /> الشَّافي – Աշ-Շաֆի՝ դարմանող<br /> <br /> الرَّفِيق – Առ-Ռաֆիկ՝ ուղեկից, ընկեր<br /> <br /> المُعْطي – Ալ-Մու’տի` պարգևող, շնորհող<br /> <br /> المُقيت – Ալ-Մուկիթ՝ սնող, սնուցող<br /> <br /> السَّيِّد – Աս-Սայյիդ՝ տեր, տիրակալ<br /> <br /> الطَّيِّب – Ատ-Տայյիբ՝ բարի, մեծահոգի<br /> <br /> الحَكَم – Ալ-Հաքամ՝ դատավոր<br /> <br /> الأَكْرَم – Ալ-Աքրամ՝ ազնվագույն, վեհանձնագույն<br /> <br /> البَرّ – Ալ-Բարր՝ ազնիվ, արդար, բարի<br /> <br /> الغَفَّار – Ալ-Ղաֆֆար՝ ներող, ներողամիտ<br /> <br /> الرَّءوف – Առ-Ռաուֆ՝ կարեկցող, գթասիրտ, ողորմած<br /> <br /> الوَهَّاب – Ալ-Ուահհաբ՝ ամենը պարգևող<br /> <br /> الجَوَاد – Ալ-Ջաուադ՝ առատաձեռն, մեծահոգի<br /> <br /> الرَّشيد – Առ-Ռաշիդ՝ ճշմարիտ<br /> <br /> الوَارِث – Ալ- Ուարիս՝ ժառանգող<br /> <br /> الرَّبّ – Առ-Ռաբբ՝ տեր, տիրակալ<br /> <br /> الأعْلَى – Ալ-Ա’լա՝ վեհագույն<br /> <br /> الصَّبور – Աս-Սաբուր՝ համբերատար </p> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ալլահը_Ղուրանում"><span id=".D4.B1.D5.AC.D5.AC.D5.A1.D5.B0.D5.A8_.D5.82.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Ալլահը Ղուրանում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Ալլահը Ղուրանում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Ալլահը Ղուրանում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ըստ իսլամական դավանանքի՝ Ղուրանը Ալլահի ուղիղ խոսքն է, որը ուղղակիորեն ուղարկվել է Մուհամմադ մարգարեին կամ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC_%D5%B0%D6%80%D5%A5%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF" class="mw-redirect" title="Գաբրիել հրեշտակապետ">Ջիբրիլ</a> հրեշտակի միջոցով (Աստվածաշնչյան՝ Գաբրիել)։ Մուսուլմանների Ալլահը սկզբունքորեն նույնական է <a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Քրիստոնյաներ">քրիստոնյաների</a> և <a href="/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հրեաներ">հրեաների</a> Աստծու հետ։ Ալլահի կերպարը Ղուրանի ողջ քարոզի առանցքն է. ինչպես <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%84%D6%84%D5%A1" title="Մեքքա">Մեքքայի</a>, այնպես էլ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Մադինա">Մադինայի</a> ժամանակաշրջաններում Ղուրանի սուրաների (գլուխների) գրման ժամանակ Ալլահի հիմնական առանձնահատկությունները անփոփոխ են, չնայած տարբեր ժամանակահատվածներում տարբեր հատկությունների վրա շեշտադրումները տարբեր են։ Ղուրանի հիմնական թեմաներից մեկը Ալլահի եզակիությունն ու ներքին միասնությունն է։ Նրա հանդեպ հավատը հակադրվում է բազմաստվածությանը<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ըստ Ղուրանի՝ «Նա մեկն է՝ միակը, չունի և չի կարող ունենալ որևէ «գործընկեր», չի ծնվել և չի ծնել, և ոչ մեկը նրան հավասար չի եղել»։ </p><p>Ղուրանը անընդհատ ասում է, որ Ալլահը կատարյալ է, հզոր (Ալ-Ազիզ) և հոյակապ (Ալ-Ջալիլ)։ Աշխարհում ամեն ինչ ենթակա է նրան, ոչինչ չի կատարվում առանց նրա կամքի և առանց նրա իմացության։ Նա հոգ է տանում իր ստեղծածների մասին, ողորմած է (Առ-Ռահման) մարդկանց նկատմամբ,  ներողամիտ է (Ալ-Աֆուվ)։ Մարդիկ պետք է գիտակցեն Ալլահի զորությունն ու մեծությունը, ենթարկվեն նրան, հնազանդ լինեն (իսլամ նշանակում է հնազանդություն), նրանք պետք է հավատան Ալլահին և միշտ ապավինեն Նրա կամքին և ողորմությանը<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Component_letters_in_Allah.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Component_letters_in_Allah.svg/220px-Component_letters_in_Allah.svg.png" decoding="async" width="220" height="239" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Component_letters_in_Allah.svg/330px-Component_letters_in_Allah.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Component_letters_in_Allah.svg/440px-Component_letters_in_Allah.svg.png 2x" data-file-width="196" data-file-height="213" /></a><figcaption>Ալլահ բառի ուղղագրությունը արաբերեն․ 1. ալեֆ 2․ համզա 3. լյամա 4. լյամա 5. շադա 6. ալիֆ 7. հա</figcaption></figure><p>Ալլահը Ղուրանում հանդես է գալիս որպես միակ Արարիչ, որը ստեղծել է բոլոր բաները, ներառյալ մարդուն և այն, ինչով նա ապրում է (ռիսք)։ Նա իր հրամանով բաներ է անում (եղիր հրամայական բառով)։ Ալլահը մարդկանց համար միակ իսկական թագավորն է (մալիք) և դատավորը (հակամ), որը պարգևատրում է մարդկանց իրենց բարի և մեղավոր արարքների համար։ Ղուրանի հաճախ հանդիպող նկարագրություններից (սյուժեներից) մեկը ժողովուրդների և գյուղերի պատիժն է, որոնց բնակիչները չեն ցանկացել լսել Նրա սուրհանդակներին և կատարել են բազմաթիվ մեղքեր։ Ժամանակ առ ժամանակ Ալլահը մարդկանց մոտ է ուղարկել իր մարգարեներին (նաբի) և առաքյալներին (ռասուլ), որոնք կոչված են մարդկանց հասցնելուԱլլահի մասին լուրը։ Վերջին առաքյալը Մուհամմադն է, որը համարվում է «մարգարեների կնիք», այսինքն նրանից հետո Ալլահը այլևս մարգարեներ չի ուղարկելու<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ալլահը հնարավորություն ունի ցանկացած պահի ոչնչացնել երկիրը, հարություն տալ մահացածներին (բաս բադ ալ-մաութ) և հարություն առածներին (հաշր) հավաքել դատաստանի (կիյամաթ)։ Յուրաքանչյուր մարդ իր արարքների համար կպարգևատրվի կամ <a href="/wiki/%D4%B4%D6%80%D5%A1%D5%AD%D5%BF" title="Դրախտ">դրախտում</a> երանությամբ (ջաննաթ), կամ <a href="/wiki/%D4%B4%D5%AA%D5%B8%D5%AD%D6%84" title="Դժոխք">դժոխք</a> գնալով (ջահաննամ)։ Աղբյուրներից մեկի տվյալներով՝ անհավատների դատաստանի և պատժի պատկերը (կաֆիր) կազմում է Մուհամմադ մարգարեի առաջին քարոզների զգալի մասը<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-3" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ալլահն մարդկանց մոտ իրեն դրսևորում է հայտնություններով։ Ամենը ինչ նա հայտնել է, նշաններ են մարդկության համար։ Հայտնություններից մեկը Ղուրանն է<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-4" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Աստվածաբանական_խնդիրներ"><span id=".D4.B1.D5.BD.D5.BF.D5.BE.D5.A1.D5.AE.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.AD.D5.B6.D5.A4.D5.AB.D6.80.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Աստվածաբանական խնդիրներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Աստվածաբանական խնդիրներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Աստվածաբանական խնդիրներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ղուրանի մի շարք այաթներում Ալլահը նկարագրվում է չափազանց կոնկրետ կամ հակասական։ Այն հակասություններ է առաջացրել մուսուլմանական տարբեր հոսանքների միջև և օգտագործվել է նաև ոչ մուսուլմանների կողմից հակաիսլամական հակասություններում։ Այնուամենայնիվ, մուսուլման աստվածաբանները միակարծիք են, որ այս այաթները պարունակում են միայն թվացյալ հակասություններ, որոնք իրականում լրացնում են միմյանց<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-5" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ղուրանը բազմիցս նշվում է, որ մարդու բոլոր գործերը ստեղծվել են Ալլահի կողմից, որ աշխարհում ամեն ինչ տեղի է ունենում միայն նրա գիտությամբ (քադար)։ Միևնույն ժամանակ, ամեն կերպ ընդգծվում է, որ մարդը պատասխանատու է իր գործողությունների համար, որոնց համար նա կստանա հատուցում։ Աստծո և մարդու հարաբերությունների վերաբերյալ այս դատողությունների հակադրությունը վեճերի պատճառ է դարձել իսլամական աստվածաբանների շրջանում։ Նմանատիպ իրավիճակ է տեղի ունեցել մութաշաբիհաթ այաթների հետ, որոնցում Ալլահը փոխաբերականորեն խոսվում է որպես էակ, որն ունի մարմնի մասեր, ինչպես մարդը (ձեռք, դեմք, աչքեր) և կատարում է մարդկային գործողություններ (նստում է գահին, գալիս է և այլն)<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-6" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ալլահի ուսմունքը իսլամական կրոնի և աստվածաբանության հիմքն է, իսկ Ալլահի եզակիության և միասնության դոգման (թաուհիդ) իսլամի հիմնական սկզբունքն է։ </p><p>Ալլահի բնույթի տարբեր ասպեկտներ քննարկվել և բացատրվել են հադիսներում, Ղուրանի մեկնաբանություններում (թաֆսիր), հատուկ աստվածաբանական գրություններում (ակիդա)։ Երկու հիմնական խնդիրներն են․ </p> <ul><li>Ալլահի բնության էություն <i>(վուջուդ Ալլահ, աթ-թաուհիդ)։</i></li> <li>Ալլահի արարքների բնույթը <i>(աֆ՛ալ տա՛ալա, ալ-՛ադըլ)</i><sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-7" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li></ul><p> 8-12-րդ դարերի ընթացքում հիմնական քննարկումներն առաջացրել են Ալլահի հատկությունների (հատկանիշների) խնդիրը և դրանց փոխհարաբերությունները նրա էության հետ։ Ավանդապաշտները պահանջում էին ընդունել Ղուրանում պարունակվող հիշատակումները Ալլահի հատկությունների մասին՝ առանց պատճառաբանության (խաշավիթներ, տաշբիհ)։ Որոշ հոսանքներ հերքում էին Ալլահի մեջ որակների առկայությունը կամ դրանք խորհրդանշականորեն մեկնաբանում (ջահմիթներ, մութազիլիտներ)։ 9-10-րդ դարերից սկսած, գաղափարներ են տարածվել Ալլահի մեջ հատկությունների իրական գոյության մասին, որոնք անքակտելիորեն կապված են նրա աստվածային էության հետ (կալամ, աշարիտներ, մատուրիդիտներ)։ Աստվածաբանների տարաձայնությունների առարկան Ալլահի այնպիսի հատկությունների իրական բովանդակությունն էր, ինչպիսիք են «հանդիպումը մարդկանց հետ» (դատաստանի օրը և դրախտում արդարների կողմից Աստծուն տեսնելը) և «ելույթը»<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-8" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 8-10-րդ դարերի կարևոր աստվածաբանական վեճերից մեկը «Ալլահի խոսքի» (Ղուրան) ստեղծման կամ չստեղծման հարցն էր։ Աստվածաբանական միջավայրում քննարկվել է նաև Ղուրանում «մարդաբանական» արտահայտությունների մեկնաբանման (կամ մեկնաբանությունից հրաժարվելու) հնարավորությունը<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——20_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——20-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</p><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Allah_in_Stone_in_Rohtas.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Allah_in_Stone_in_Rohtas.jpg/200px-Allah_in_Stone_in_Rohtas.jpg" decoding="async" width="200" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Allah_in_Stone_in_Rohtas.jpg/300px-Allah_in_Stone_in_Rohtas.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Allah_in_Stone_in_Rohtas.jpg/400px-Allah_in_Stone_in_Rohtas.jpg 2x" data-file-width="1126" data-file-height="866" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%B0%D5%BF%D5%A1%D5%BD" title="Ռոհտաս">Ռոհտաս</a> ամրոց, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Պակիստան">Պակիստան</a></figcaption></figure> <p>Իսլամական աստվածաբանությունը, ըստ էության, ծագել է 7-8-րդ դարերի վերջին՝ քննարկելով մարդկանց արդար հատուցման սկզբունքի համադրությունը Ալլահի ամենազորության և նրա կողմից բոլոր մարդկային արարքների ստեղծման հետ (կադարիտներ, ջաբրիտներ, մուրջիիտներ)։ Ելնելով Ղուրանի և հադիսի տեքստերից՝ ավանդապաշտները հրաժարվել են խնդրի վերջնական լուծումից։ Մութազիլիտները և աստվածաբանական այլ դպրոցներ ընդունում էին մարդու՝ իր արարքները կատարելու ունակությունը։ 10-12-րդ դարերում մշակվել են մի քանի հասկացություններ, որոնք հաշտեցնում են մարդու գործողությունների վերջնական կախվածությունը աստվածային կամքից մարդու գործողությունների հետ՝ այդ գործողությունը իրականացնելու «ընտրության», «ձեռքբերման», դա կատարելու «ունակության» և այլնի միջոցով (իխտիար, կասբ, իստիտաա)<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——20_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——20-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մարդկանց և Ալլահի միջև կապի խնդիրները զարգացել են իմամաթի վերաբերյալ <a href="/wiki/%D5%87%D5%AB%D5%A1_%D5%AB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Շիա իսլամ">շիական</a> հայացքներում։ </p><p><a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Սուֆիզմ">Սուֆիները</a> Ալլահի բնույթի խնդիրը համարում էին որպես նրա ճանաչման ուղու խնդիր, նրա էությունը հասկանալու ոչ թե բանականությամբ, այլ սիրո միջոցով (մահաբբա), ամեն ինչում Ալլահին ապավինելը (թավաքքուլ) և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Ասկետիզմ">ասկետիզմ</a> (զուհդ)։ Վահդաթ ալ-Շուհուդի սուֆիական հայեցակարգը ենթադրում է Ալլահի իջնելը միստիկի սրտում, իսկ Վահդաթ ալ-Վուջուդը՝ մարդու լուծարումը աստվածային էության մեջ<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——20_15-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——20-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մուսուլման փիլիսոփաները մեծ ուշադրություն են դարձրել Ալլահի ճանաչմանը բանականության օգնությամբ և նրա գոյության անհրաժեշտության ռացիոնալ ապացույցներին։ Փիլիսոփաների համար Ալլահը բարձրագույն և անհրաժեշտ կատարելություն է, բարձրագույն բանականություն և բարձրագույն սեր, որը ստեղծել է աշխարհը՝ մարմնավորվելով դրանում էմանացիայի հիերարխիայի միջոցով (ֆալսաֆա)<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——20_15-3" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991——20-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Միաստվածություն"><span id=".D5.84.D5.AB.D5.A1.D5.BD.D5.BF.D5.BE.D5.A1.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Միաստվածություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Միաստվածություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Միաստվածություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ալլահի եզակիության և միասնության դոգման նշելու համար մուսուլմաններն օգտագործում են թաուհիդ տերմինը<sup id="cite_ref-Гогиберидзе—2009——15_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-Гогиберидзе—2009——15-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Ньюби—2007——257_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ньюби—2007——257-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (միաստվածություն)։ Թաուհիդ հասկացությունը իսլամի հիմնական, հիմնարար սկզբունքներից մեկն է, որը հիմնականում նշանակում է բազմաստվածության ժխտում (շիրկ), որն արտահայտվում է «չկա աստվածություն, բացի Ալլահից» բանաձևով։ Թաուհիդ բառը գալիս է «վահադա» բայից, որը նշանակում է «ինչ-որ բան մեկ դարձնել», «ինչ-որ բան համարել որպես միակ»։ Սպեկուլյատիվ աստվածաբանության մակարդակում թաուհիդի խնդիրը լուծվել է Ալլահի էության (զաթ) և նրա հատկանիշների (սիֆաթ), Արարչի և նրա ստեղծագործությունների հարաբերակցությունը բացատրելու առումով<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հասկացություն"><span id=".D5.80.D5.A1.D5.BD.D5.AF.D5.A1.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Հասկացություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Հասկացություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Հասկացություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Թաուհիդ նշանակում է ընդունել, որ Ալլահը միակ Արարիչն է՝ ամեն ինչի Տերը։ Նա «ունի գեղեցիկ անուններ և կատարյալ հատկություններ»<sup id="cite_ref-Али-заде—2007——_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Али-заде—2007——-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Միաստվածության վարդապետության էությունը առավել ամբողջական և հստակ բացահայտում են Ղուրանի մեքքայական սուրաները, մասնավորապես՝ «Ալ-Իհլաս» սուրան<sup id="cite_ref-Ньюби—2007——258_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ньюби—2007——258-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Թաուհիդի հիմնական սկզբունքն այն պնդումն է, որ գոյություն ունի միայն մեկ Աստված՝ արարիչ, ով ստեղծել է ամեն ինչ։ Նա հավերժ է և ղեկավարում է տիեզերքի բոլոր գործընթացները։ Բոլորը նրա կարիքն ունեն, իսկ նա ոչ մի բանի և ոչ մեկի կարիք չունի։ Թաուհիդի վարդապետությունը մերժում է քրիստոնեական Երրորդությունը և այն պնդումները, թե իբր Աստված կարող է որդիներ կամ դուստրեր ունենալ։ Թաուհիդը մերժում է նաև հրեաների այն պնդումները, որ Արարիչը միայն մեկ ընտրված ժողովրդին է ամենաշատը օգնում<sup id="cite_ref-Таухид_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Таухид-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Istanbul,_Hagia_Sophia,_Allah.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/230px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg" decoding="async" width="230" height="226" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/345px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg/460px-Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg 2x" data-file-width="2118" data-file-height="2077" /></a><figcaption>«Ալլահ» անունով մեդալիոն <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%B8%D6%86%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BF%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D6%80_(%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AC)" title="Սուրբ Սոֆիայի տաճար (Ստամբուլ)">Այա Սոֆիայում</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AC" title="Ստամբուլ">Ստամբուլ</a></figcaption></figure> <p>Թաուհիդի վարդապետության կարևոր մասը միայն Ալլահին երկրպագելու անհրաժեշտությունն է։ Ծառայության գործողությունները ոչ միայն հատուկ կրոնական ծեսերն են, այլև ամբողջ կյանքը, մարդու բոլոր գործողությունները։ Մարդիկ պետք է ճշգրիտ կատարեն Ալլահի բոլոր պատվիրանները և կատարեն միայն այն, ինչ թույլատրվում է և ձեռնպահ մնան այն ամենից, ինչ արգելված է Նրա կողմից<sup id="cite_ref-Таухид_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-Таухид-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մուսուլմանի պարտականությունները ներառում են հավատք Ալլահի բոլոր անուններին և հատկություններին, որոնք նշված են Ղուրանում և վստահելի հադիսներում։ Այս անուններն ու որակները պետք է հասկանալ այնպես, ինչպես նկարագրված են Սուրբ գրքերում<sup id="cite_ref-Таухид_19-2" class="reference"><a href="#cite_note-Таухид-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ալլահը, որն ունի բացարձակ ուժ, իշխանություն և զորություն, կարող է ստեղծել կենդանի և անկենդան բնության տարբեր ձևեր և ոչնչացնել դրանք։ Այն ամենը, ինչ տեղի է ունենում այս աշխարհում, խորը իմաստ ունի, և ամեն ինչ կառուցված է Արարչի սկզբնական ծրագրի համաձայն։ Նրան են պատկանում նաև օրենսդրական գործառույթները։ Ալլահը ներկա է իր ստեղծած աշխարհում և ղեկավարում է բոլոր գործընթացները, որոնց շնորհիվ նրա ստեղծածներն ունեն կենսագործունեության ունակություն և ապահովված են դրա համար անհրաժեշտ միջոցներով (ռիզկ)<sup id="cite_ref-Таухид_19-3" class="reference"><a href="#cite_note-Таухид-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ալլահը ողորմած է և արդար իր ստեղծածի նկատմամբ։ Նա մարդկան չարիք չի ցանկանում. նրանք, ովքեր անարդար են վարվում, պատասխան են տալու Ալլահի առջև կիամատայի ժամանակ (Աստծո դատաստանի օրը) և արդար պատիժ են կրելու<sup id="cite_ref-Таухид_19-4" class="reference"><a href="#cite_note-Таухид-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Թաուհիդի_հասկացությունը_տարբեր_ուղղություններում"><span id=".D4.B9.D5.A1.D5.B8.D6.82.D5.B0.D5.AB.D5.A4.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.BD.D5.AF.D5.A1.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8_.D5.BF.D5.A1.D6.80.D5.A2.D5.A5.D6.80_.D5.B8.D6.82.D5.B2.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Թաուհիդի հասկացությունը տարբեր ուղղություններում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Թաուհիդի հասկացությունը տարբեր ուղղություններում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Թաուհիդի հասկացությունը տարբեր ուղղություններում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Միաստվածության վարդապետության սկզբունքները մանրամասն ուսումնասիրվել և համակարգվել են մուսուլման աստվածաբանների կողմից<sup id="cite_ref-Таухид_19-5" class="reference"><a href="#cite_note-Таухид-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մութազիլական աստվածաբանությունը թաուհիդ հասկացության մեջ ներառել է Ալլահի էությունից տարբերվող և նրա հավերժական հատկանիշների ժխտումը<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Աշարիտներն ու սիֆաթիտները թաուհիդը մեկնաբանում էին որպես Ալլահի եզակիության ճանաչում՝ կապված նրա էության հետ (վահիդ ֆի սիֆաթիհի լա շարիկա լահու), նրա հավերժական հատկանիշների (վահիդ ֆի սիֆաթիհի ալ-ազալիա լա Նազիրա լահու) և նրա գործողությունների (վահիդ ֆի աֆ՛ալիխի լա շարիկա լահու)<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հանբալիականները, մասնավորապես Իբն Թայմիան, թաուհիդ հասկացության մեջ ներառում էին միայն Ալլահի համար աստվածային բնույթի ճանաչում (թաուհիդ ալ-ուլուհիա), նրա ճանաչումը որպես միակ արարիչ (թաուհիդ ար-ռուբուբիա), և մարդու լիակատար նվիրվածությունը Ալլահին (թաուհիդ ալ-ուբուդիա)<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-3" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Սուֆիզմ">Սուֆիզմի</a> մեջ թաուհիդի ըմբռնումը հանգեցրել է բազմաստվածության ժխտմանը և համարվում էր սովորական հավատացյալների սեփականությունը (Թաուհիդ ալ-'ամմա)։ Սուֆիները առանձնացրել են թաուհիդի երեք հիմնական ձևերը․ </p> <ul><li>մարդկային կամքի լուծարումը աստվածայինի մեջ (թաուհիդ և ռադի)։</li> <li>մարդու ինքնաոչնցացումը (ֆանա') իր էության մեջ (թաուհիդ շուհուդի)։</li> <li>ընդունում, որ Ալլահից բացի ոչինչ գոյություն չունի (թաուհիդ վուջուդի)։</li></ul> <p>Թաուհիդի վերջին ձևը բնորոշ էր <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%A2%D5%B6_%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Իբն Արաբի (դեռ գրված չէ)">Իբն Արաբիի</a> ուսմունքին, որը հետագայում սկսել է որակվել որպես «գոյության միասնության» վարդապետություն (վահդաթ ալ-վուջուդ)<sup id="cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-4" class="reference"><a href="#cite_note-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140327034958/http://www.pbs.org/empires/islam/faithgod.html">«God»</a>. <i>Islam: Empire of Faith</i>. PBS. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/empires/islam/faithgod.html">օրիգինալից</a> 2014 թ․ մարտի 27-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Islam%3A+Empire+of+Faith&rft.atitle=God&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pbs.org%2Fempires%2Fislam%2Ffaithgod.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">«Islam and Christianity», <i>Encyclopedia of Christianity</i> (2001): Arabic-speaking Christians and Jews also refer to God as <i>Allāh</i>.</span> </li> <li id="cite_note-Gardet_L.—1986——-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gardet_L.—1986——_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGardet_L.1986">Gardet L., 1986</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFZeki_Saritoprak2006" class="citation encyclopaedia cs1">Zeki Saritoprak (2006). «Allah». In Oliver Leaman (ed.). <i>The Qur'an: An Encyclopedia</i>. Routledge. էջ 34.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Allah&rft.btitle=The+Qur%27an%3A+An+Encyclopedia&rft.pages=34&rft.pub=Routledge&rft.date=2006&rft.au=Zeki+Saritoprak&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFVincent_J._Cornell2005" class="citation encyclopaedia cs1">Vincent J. Cornell (2005). «God: God in Islam». In Lindsay Jones (ed.). <i>Encyclopedia of Religion</i>. Vol. 5 (2nd ed.). MacMillan Reference USA. էջ 724.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=God%3A+God+in+Islam&rft.btitle=Encyclopedia+of+Religion&rft.pages=724&rft.edition=2nd&rft.pub=MacMillan+Reference+USA&rft.date=2005&rft.au=Vincent+J.+Cornell&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Али-заде—2007——-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Али-заде—2007——_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Али-заде—2007——_6-1">6,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFАли-заде2007">Али-заде, 2007</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.answers.com/topic/allah">Allah</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130509081727/http://www.answers.com/topic/allah">Արխիվացված</a> 2013-05-09 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> // <a href="/w/index.php?title=Columbia_Encyclopedia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Columbia Encyclopedia (դեռ գրված չէ)">Columbia Encyclopedia</a></span> </li> <li id="cite_note-Батыр_Р.—2007——-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Батыр_Р.—2007——_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFБатыр_Р.2007">Батыр Р., 2007</a></span> </li> <li id="cite_note-EncMMENA-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-EncMMENA_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Encyclopedia of the Modern Middle East and North Africa, <i>Allah</i></span> </li> <li id="cite_note-Britannica-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Britannica_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text">«<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/15965/Allah">Allah</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121020100800/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/15965/Allah">Արխիվացված</a> 2012-10-20 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>» // <a href="/w/index.php?title=Encyclopedia_Britannica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Encyclopedia Britannica (դեռ գրված չէ)">Encyclopedia Britannica</a>, 2007</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Arabic Life Application Bible</span> </li> <li id="cite_note-Гогиберидзе—2009——15-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Гогиберидзе—2009——15_12-0">12,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Гогиберидзе—2009——15_12-1">12,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFГогиберидзе2009">Гогиберидзе, 2009</a>, էջ 15</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Сборники хадисов аль-Бухари и Муслима</span> </li> <li id="cite_note-Ислам:_ЭС—1991——19-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-0">14,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-1">14,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-2">14,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-3">14,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-4">14,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-5">14,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-6">14,6</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-7">14,7</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——19_14-8">14,8</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFИслам:_ЭС1991">Ислам: ЭС, 1991</a>, էջ 19</span> </li> <li id="cite_note-Ислам:_ЭС—1991——20-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——20_15-0">15,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——20_15-1">15,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——20_15-2">15,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991——20_15-3">15,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFИслам:_ЭС1991">Ислам: ЭС, 1991</a>, էջ 20</span> </li> <li id="cite_note-Ньюби—2007——257-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ньюби—2007——257_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFНьюби2007">Ньюби, 2007</a>, էջ 257</span> </li> <li id="cite_note-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-0">17,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-1">17,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-2">17,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-3">17,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ислам:_ЭС—1991—Таухид—_17-4">17,4</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFИслам:_ЭС1991">Ислам: ЭС, 1991</a>, Таухид</span> </li> <li id="cite_note-Ньюби—2007——258-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ньюби—2007——258_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFНьюби2007">Ньюби, 2007</a>, էջ 258</span> </li> <li id="cite_note-Таухид-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Таухид_19-0">19,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Таухид_19-1">19,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Таухид_19-2">19,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Таухид_19-3">19,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Таухид_19-4">19,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Таухид_19-5">19,5</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFАли-заде2007">Али-заде, 2007</a>, <a class="external text" href="https://ru.wikisource.org/wiki/ИЭС/Таухид">Таухид</a></span> </li> </ol></div></div> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Allah_in_calligraphy" class="extiw" title="commons:Category:Allah in calligraphy">«Ալլահ»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Բառարաններ և հանրագիտարաններ</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Allah">Բրիտանիկա</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Аллах">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0,_%D0%90%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%85" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Алла, Аллах">Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/Allah/104859">Լարուսի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/kultura_i_obrazovanie/religiya/ALLAH.html">Կրուգոսվետ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0002693.xml">Մեծ կատալոնական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Allah">Մեծ նորվեգական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pravenc.ru/text/114632.html">Ուղղափառ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/01316a.htm">Catholic (1997—…)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/allah/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4219322-9">4219322-9</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐67876799fc‐bph4w Cached time: 20241127201204 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.307 seconds Real time usage: 0.414 seconds Preprocessor visited node count: 2473/1000000 Post‐expand include size: 21115/2097152 bytes Template argument size: 2792/2097152 bytes Highest expansion depth: 8/100 Expensive parser function count: 4/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 36160/5000000 bytes Lua time usage: 0.131/10.000 seconds Lua memory usage: 5195266/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 312.294 1 -total 37.69% 117.691 1 Կաղապար:Ծանցանկ 33.92% 105.929 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ 22.80% 71.216 1 Կաղապար:Cite_web 17.81% 55.618 1 Կաղապար:Քույրհղումներ 11.31% 35.306 27 Կաղապար:Sfn 6.85% 21.399 1 Կաղապար:Main 3.69% 11.531 2 Կաղապար:Cite_encyclopedia 3.09% 9.664 1 Կաղապար:Audio-nohelp 2.83% 8.847 2 Կաղապար:Webarchive --> <!-- Saved in parser cache with key hywiki:pcache:idhash:19776-0!canonical and timestamp 20241127201204 and revision id 9216719. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալլահ&oldid=9216719">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալլահ&oldid=9216719</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Կատեգորիա:Իսլամ">Իսլամ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Իսլամական տերմիններ">Իսլամական տերմիններ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Կատեգորիա:Աստված">Աստված</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%BC%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Արաբական բառեր և արտահայտություններ">Արաբական բառեր և արտահայտություններ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:Իսլամական աստվածաբանություն">Իսլամական աստվածաբանություն</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%AB%D6%81%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:Արաբական դիցաբանություն">Արաբական դիցաբանություն</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%82%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Կատեգորիա:Ղուրան">Ղուրան</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիա: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 27 փետրվարի 2024-ի ժամը 17:19-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-74cc59cb9d-h8m4x","wgBackendResponseTime":137,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.307","walltime":"0.414","ppvisitednodes":{"value":2473,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":21115,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2792,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":36160,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 312.294 1 -total"," 37.69% 117.691 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 33.92% 105.929 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 22.80% 71.216 1 Կաղապար:Cite_web"," 17.81% 55.618 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 11.31% 35.306 27 Կաղապար:Sfn"," 6.85% 21.399 1 Կաղապար:Main"," 3.69% 11.531 2 Կաղապար:Cite_encyclopedia"," 3.09% 9.664 1 Կաղապար:Audio-nohelp"," 2.83% 8.847 2 Կաղապար:Webarchive"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.131","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5195266,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-67876799fc-bph4w","timestamp":"20241127201204","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0531\u056c\u056c\u0561\u0570","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D4%B1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q234801","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q234801","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-10-28T10:09:45Z","dateModified":"2024-02-27T17:19:59Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/60\/Istanbul%2C_Hagia_Sophia%2C_Allah.jpg"}</script> </body> </html>