CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Vận tải – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"5d6de24c-88a0-4935-85b7-b54f6150f20e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Vận_tải","wgTitle":"Vận tải","wgCurRevisionId":71316022,"wgRevisionId":71316022,"wgArticleId":407005,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Nguồn CS1 tiếng Anh (en)","Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Bài cơ bản","Bài viết có trích dẫn không khớp","Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại","Trang sử dụng bản mẫu sfn với tham số không rõ","Bài viết chứa liên kết DMOZ","Sơ khai giao thông","Giao thông","Phương tiện giao thông","Vận tải", "Hậu cần"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Vận_tải","wgRelevantArticleId":407005,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":["sysop"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7590","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList", "mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean", "ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.15"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Main_transport_domains.svg/1200px-Main_transport_domains.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1076"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Main_transport_domains.svg/800px-Main_transport_domains.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="717"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Main_transport_domains.svg/640px-Main_transport_domains.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="574"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Vận tải – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Vận_tải rootpage-Vận_tải skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Trình đơn chính" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=V%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=V%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=V%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=V%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Lịch sử</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lịch_sử-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Lịch sử</span> </button> <ul id="toc-Lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cơ_khí" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cơ_khí"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Cơ khí</span> </div> </a> <ul id="toc-Cơ_khí-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Phương_thức" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Phương_thức"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Phương thức</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Phương_thức-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Phương thức</span> </button> <ul id="toc-Phương_thức-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dùng_sức_người" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dùng_sức_người"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Dùng sức người</span> </div> </a> <ul id="toc-Dùng_sức_người-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dùng_sức_động_vật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dùng_sức_động_vật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Dùng sức động vật</span> </div> </a> <ul id="toc-Dùng_sức_động_vật-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Không_khí" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Không_khí"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Không khí</span> </div> </a> <ul id="toc-Không_khí-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đường_bộ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đường_bộ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Đường bộ</span> </div> </a> <ul id="toc-Đường_bộ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Đường_sắt" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Đường_sắt"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.1</span> <span>Đường sắt</span> </div> </a> <ul id="toc-Đường_sắt-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đường_bộ_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Đường_bộ_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.2</span> <span>Đường bộ</span> </div> </a> <ul id="toc-Đường_bộ_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Đường_thủy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đường_thủy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Đường thủy</span> </div> </a> <ul id="toc-Đường_thủy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_phương_thức_khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_phương_thức_khác"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Các phương thức khác</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_phương_thức_khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Thành_phần" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Thành_phần"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Thành phần</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Thành_phần-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Thành phần</span> </button> <ul id="toc-Thành_phần-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cơ_sở_hạ_tầng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cơ_sở_hạ_tầng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Cơ sở hạ tầng</span> </div> </a> <ul id="toc-Cơ_sở_hạ_tầng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_chức_năng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_chức_năng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Các chức năng</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Các_chức_năng-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Các chức năng</span> </button> <ul id="toc-Các_chức_năng-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Hành_khách" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hành_khách"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Hành khách</span> </div> </a> <ul id="toc-Hành_khách-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Y_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Y_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Y tế</span> </div> </a> <ul id="toc-Y_tế-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vận_chuyển_hàng_hóa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vận_chuyển_hàng_hóa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Vận chuyển hàng hóa</span> </div> </a> <ul id="toc-Vận_chuyển_hàng_hóa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tác_động" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tác_động"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Tác động</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tác_động-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tác động</span> </button> <ul id="toc-Tác_động-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tác_động_kinh_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tác_động_kinh_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Tác động kinh tế</span> </div> </a> <ul id="toc-Tác_động_kinh_tế-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kế_hoạch" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kế_hoạch"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Kế hoạch</span> </div> </a> <ul id="toc-Kế_hoạch-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Môi_trường" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Môi_trường"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Môi trường</span> </div> </a> <ul id="toc-Môi_trường-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phát_triển_bền_vững" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phát_triển_bền_vững"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Phát triển bền vững</span> </div> </a> <ul id="toc-Phát_triển_bền_vững-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sách_tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sách_tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Sách tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Sách_tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Mục lục" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Vận tải</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 162 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-162" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">162 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Vervoer" title="Vervoer – Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" lang="af" hreflang="af" data-title="Vervoer" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Verkehr" title="Verkehr – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Verkehr" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9B%E1%8C%93%E1%8C%93%E1%8B%9D" title="ማጓጓዝ – Tiếng Amharic" lang="am" hreflang="am" data-title="ማጓጓዝ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Tiếng Amharic" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Атранспорт – Tiếng Abkhazia" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Атранспорт" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="Tiếng Abkhazia" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%82%D9%84" title="نقل – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="نقل" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Transporte" title="Transporte – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Transporte" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%A3" title="পৰিবহণ – Tiếng Assam" lang="as" hreflang="as" data-title="পৰিবহণ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Tiếng Assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Tresporte" title="Tresporte – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Tresporte" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Jereraha" title="Jereraha – Tiếng Guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Jereraha" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Tiếng Guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/N%C9%99qliyyat" title="Nəqliyyat – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Nəqliyyat" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="نقلیات – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="نقلیات" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Transportasi" title="Transportasi – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Transportasi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Pengangkutan" title="Pengangkutan – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Pengangkutan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/D%C3%B2n%C3%ACni" title="Dònìni – Tiếng Bambara" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Dònìni" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="Tiếng Bambara" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%A8" title="পরিবহন – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পরিবহন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Paangkutan" title="Paangkutan – Tiếng Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Paangkutan" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Tiếng Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kau-thong" title="Kau-thong – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kau-thong" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Angkutan" title="Angkutan – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Angkutan" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Транспарт – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Транспарт" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Транспарт – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Транспарт" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B9%E0%A4%A8" title="परिवहन – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="परिवहन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Transportasyon" title="Transportasyon – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Transportasyon" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Transport" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Treuzdougen" title="Treuzdougen – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Treuzdougen" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Transport" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tiếng Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Doprava" title="Doprava – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Doprava" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Kututa" title="Kututa – Tiếng Shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Kututa" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Tiếng Shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cludiant" title="Cludiant – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cludiant" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Transport" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Verkehr" title="Verkehr – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Verkehr" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Transport" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AD%CF%82" title="Μεταφορές – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Μεταφορές" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Transport" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B0" title="Ардома – Tiếng Erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Ардома" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Tiếng Erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Transporte" title="Transporte – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Transporte" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Transporto" title="Transporto – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Transporto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Transporti" title="Transporti – Tiếng Extremadura" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Transporti" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Tiếng Extremadura" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Garraio" title="Garraio – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Garraio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="ترابری – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ترابری" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Transport" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Tiếng Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Transport" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Transport" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Traspuart" title="Traspuart – Tiếng Friulian" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Traspuart" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="Tiếng Friulian" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Iompar" title="Iompar – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Iompar" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Arraghey" title="Arraghey – Tiếng Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Arraghey" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Tiếng Manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/C%C3%B2mhdhail" title="Còmhdhail – Tiếng Gael Scotland" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Còmhdhail" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Tiếng Gael Scotland" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Transporte" title="Transporte – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Transporte" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%81%8B%E8%BC%B8" title="運輸 – Tiếng Cám" lang="gan" hreflang="gan" data-title="運輸" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Tiếng Cám" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%90%ED%86%B5" title="교통 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="교통" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Sufuri" title="Sufuri – Tiếng Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Sufuri" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Tiếng Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%BA%D5%B8%D6%80%D5%BF" title="Տրանսպորտ – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Տրանսպորտ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B9%E0%A4%A8" title="परिवहन – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="परिवहन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Transport" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Transporto" title="Transporto – Tiếng Khoa Học Quốc Tế" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Transporto" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Tiếng Khoa Học Quốc Tế" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%83%E1%96%8F%E1%95%90%E1%95%8B%E1%94%BE%E1%94%AA%E1%91%8E%E1%91%A6" title="ᐃᖏᕐᕋᔾᔪᑎᑦ – Tiếng Inuktitut" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐃᖏᕐᕋᔾᔪᑎᑦ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="Tiếng Inuktitut" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Ossetic" lang="os" hreflang="os" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Tiếng Ossetic" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Intutho" title="Intutho – Tiếng Zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Intutho" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Tiếng Zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Samg%C3%B6ngur" title="Samgöngur – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Samgöngur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Trasporto" title="Trasporto – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Trasporto" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%97%D7%91%D7%95%D7%A8%D7%94" title="תחבורה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="תחבורה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Angkudan" title="Angkudan – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Angkudan" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Angallassissutit" title="Angallassissutit – Tiếng Kalaallisut" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Angallassissutit" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="Tiếng Kalaallisut" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B3%86" title="ಸಾರಿಗೆ – Tiếng Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಸಾರಿಗೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Tiếng Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="ტრანსპორტი – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ტრანსპორტი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BB%D1%96%D0%BA" title="Көлік – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Көлік" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Treusporth" title="Treusporth – Tiếng Cornwall" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Treusporth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Tiếng Cornwall" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Usafiri" title="Usafiri – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Usafiri" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Transp%C3%B2" title="Transpò – Tiếng Haiti" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Transpò" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Tiếng Haiti" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Transp%C3%B2" title="Transpò – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Transpò" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Vectura" title="Vectura – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Vectura" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Transports" title="Transports – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Transports" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Transport" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Transportas" title="Transportas – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Transportas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Trasp%C3%B2rto" title="Traspòrto – Tiếng Liguria" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Traspòrto" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Tiếng Liguria" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Verveur" title="Verveur – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Verveur" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Transporta" title="Transporta – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Transporta" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Trasport" title="Trasport – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Trasport" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6zleked%C3%A9s" title="Közlekedés – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Közlekedés" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%B7" title="Превоз – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Превоз" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fitaterana" title="Fitaterana – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fitaterana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%97%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%97%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="ഗതാഗതം – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഗതാഗതം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A4%B3%E0%A4%A3%E0%A4%B5%E0%A4%B3%E0%A4%A3" title="दळणवळण – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दळणवळण" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="ტრანსპორტი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ტრანსპორტი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Transportasi" title="Transportasi – Tiếng Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Transportasi" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Tiếng Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Trasporte" title="Trasporte – Tiếng Miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Trasporte" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Tiếng Miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8D%D1%8D%D0%B2%D1%8D%D1%80" title="Тээвэр – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Тээвэр" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%95%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး – Tiếng Miến Điện" lang="my" hreflang="my" data-title="သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Tiếng Miến Điện" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Transportation" title="Transportation – Pidgin Nigeria" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Transportation" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="Pidgin Nigeria" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Kauti" title="Kauti – Tiếng Fiji" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Kauti" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="Tiếng Fiji" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Vervoer" title="Vervoer – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Vervoer" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Vervoor" title="Vervoor – Tiếng Hạ Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Vervoor" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Tiếng Hạ Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%A4%E9%80%9A" title="交通 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="交通" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Traspuorte" title="Traspuorte – Tiếng Napoli" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Traspuorte" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="Tiếng Napoli" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Chechen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tiếng Chechen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Ferkiar" title="Ferkiar – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Ferkiar" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Pitcairn-Norfolk" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Transport" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Pitcairn-Norfolk" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Transport" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Transport" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Transport" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Transp%C3%B2rt" title="Transpòrt – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Transpòrt" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Geejjiba" title="Geejjiba – Tiếng Oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Geejjiba" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Tiếng Oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Transport" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A2%E0%A9%8B%E0%A8%86-%E0%A8%A2%E0%A9%81%E0%A8%86%E0%A8%88" title="ਢੋਆ-ਢੁਆਈ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਢੋਆ-ਢੁਆਈ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%B9" title="ٹرانسپورٹ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ٹرانسپورٹ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AE%E1%80%91%E1%80%AC%EA%A9%BB" title="ပသာအီထာꩻ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ပသာအီထာꩻ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%84%DB%90%DA%96%D8%AF%DA%86%D8%A7%D8%B1%DB%90" title="لېږدچارې – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="لېږدچارې" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Chanspuot" title="Chanspuot – Tiếng Anh Jamaica Creole" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Chanspuot" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Tiếng Anh Jamaica Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Verkehr" title="Verkehr – Tiếng Hạ Đức" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Verkehr" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Transport" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Transporte" title="Transporte – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Transporte" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Transport" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Tiếng Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Transport" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Apaykachay" title="Apaykachay – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Apaykachay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Tiếng Sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B9%E0%A4%A8%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="परिवहनम् – Tiếng Phạn" lang="sa" hreflang="sa" data-title="परिवहनम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="Tiếng Phạn" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Trasportu" title="Trasportu – Tiếng Sardinia" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Trasportu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Tiếng Sardinia" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Transport" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Ferkier" title="Ferkier – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Ferkier" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Transporti" title="Transporti – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Transporti" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Trasporti" title="Trasporti – Tiếng Sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Trasporti" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Tiếng Sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B7%84%E0%B6%B1%E0%B6%BA" title="ප්‍රවාහනය – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ප්‍රවාහනය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Transport" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Doprava" title="Doprava – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Doprava" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Transport" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95" title="گواستنەوە – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="گواستنەوە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%B7" title="Превоз – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Превоз" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Transport" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Angkutan" title="Angkutan – Tiếng Sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Angkutan" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Tiếng Sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Liikenne" title="Liikenne – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Liikenne" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Transport" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Transportasyon" title="Transportasyon – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Transportasyon" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%8B%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%B5%E0%AE%B0%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81" title="போக்குவரத்து – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="போக்குவரத்து" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Amesni" title="Amesni – Tiếng Kabyle" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Amesni" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Tiếng Kabyle" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A3%E0%B0%BE" title="రవాణా – Tiếng Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="రవాణా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Tiếng Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%87" title="การขนส่ง – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="การขนส่ง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%88%98%E1%8C%93%E1%8B%93%E1%8B%9D%E1%8B%AB" title="መጓዓዝያ – Tiếng Tigrinya" lang="ti" hreflang="ti" data-title="መጓዓዝያ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="Tiếng Tigrinya" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D2%9B%D0%BB%D0%B8%D1%91%D1%82" title="Нақлиёт – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Нақлиёт" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A1%E1%8F%93%E1%8F%8D%E1%8F%99%E1%8F%97" title="ᎡᏓᏍᏙᏗ – Tiếng Cherokee" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎡᏓᏍᏙᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="Tiếng Cherokee" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ula%C5%9F%C4%B1m" title="Ulaşım – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ulaşım" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Транспорт – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Транспорт" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%82%D9%84_%D9%88_%D8%AD%D9%85%D9%84" title="نقل و حمل – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نقل و حمل" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Trasporto" title="Trasporto – Tiếng Veneto" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Trasporto" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Tiếng Veneto" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Transport" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Transport" title="Transport – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Transport" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Panakayan" title="Panakayan – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Panakayan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%BF%90%E8%BE%93" title="运输 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="运输" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Vutleketli" title="Vutleketli – Tiếng Tsonga" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Vutleketli" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="Tiếng Tsonga" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%A8%D7%90%D7%A0%D7%A1%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%98" title="טראנספארט – Tiếng Yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="טראנספארט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Tiếng Yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%81%8B%E8%BC%B8" title="運輸 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="運輸" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Naqliyeci" title="Naqliyeci – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Naqliyeci" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Transpuorts" title="Transpuorts – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Transpuorts" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%BF%90%E8%BE%93" title="运输 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="运输" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Isi-ije" title="Isi-ije – Tiếng Obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Isi-ije" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="Tiếng Obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nr mw-list-item"><a href="https://nr.wikipedia.org/wiki/Iinthuthi" title="Iinthuthi – Tiếng Ndebele Miền Nam" lang="nr" hreflang="nr" data-title="Iinthuthi" data-language-autonym="IsiNdebele seSewula" data-language-local-name="Tiếng Ndebele Miền Nam" class="interlanguage-link-target"><span>IsiNdebele seSewula</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7590#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&oldid=71316022" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&id=71316022&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FV%25E1%25BA%25ADn_t%25E1%25BA%25A3i"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FV%25E1%25BA%25ADn_t%25E1%25BA%25A3i"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=V%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Transport" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7590" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-1000BCB" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n_n%C3%AAn_c%C3%B3" title="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin."><img alt="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/20px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png" decoding="async" width="20" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/30px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/40px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><p class="mw-empty-elt"> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Main_transport_domains.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Main_transport_domains.svg/langvi-330px-Main_transport_domains.svg.png" decoding="async" width="330" height="296" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Main_transport_domains.svg/langvi-495px-Main_transport_domains.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Main_transport_domains.svg/langvi-660px-Main_transport_domains.svg.png 2x" data-file-width="580" data-file-height="520" /></a><figcaption>Các đường vận tải chính</figcaption></figure> <p><b>Vận tải</b> là sự di chuyển hay chuyển động của người, động vật và hàng hóa từ nơi này đến nơi khác, nhằm thực hiện một mục đích nhất định. Phương thức vận chuyển bao gồm <a href="/wiki/H%C3%A0ng_kh%C3%B4ng" title="Hàng không">hàng không</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt" class="mw-redirect" title="Đường sắt">đường sắt</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_b%E1%BB%99" class="mw-redirect" title="Đường bộ">đường bộ</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_th%E1%BB%A7y" title="Đường thủy">đường thủy</a>, <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cáp (trang không tồn tại)">bằng cáp</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%BB%90ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ống (trang không tồn tại)">đường ống</a> và trong vũ trụ. Các lĩnh vực có thể được chia thành cơ sở hạ tầng, phương tiện và hoạt động. Giao thông vận tải cho phép giao thương giữa người với người, vốn là điều cần thiết cho sự phát triển của các <a href="/wiki/V%C4%83n_minh" title="Văn minh">nền văn minh</a>. </p><p>Cơ sở hạ tầng giao thông bao gồm các cài đặt cố định, bao gồm <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_giao_th%C3%B4ng" title="Đường giao thông">đường bộ</a>, <a href="/wiki/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt" title="Vận tải đường sắt">đường sắt</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_h%C3%A0ng_kh%C3%B4ng" title="Đường hàng không">đường hàng không</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_th%E1%BB%A7y" title="Đường thủy">đường thủy</a>, <a href="/wiki/K%C3%AAnh_%C4%91%C3%A0o" title="Kênh đào">kênh</a> và <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận chuyển đường ống (trang không tồn tại)">đường ống</a> và nhà ga như <a href="/wiki/S%C3%A2n_bay" title="Sân bay">sân bay</a>, <a href="/wiki/Ga_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt" title="Ga đường sắt">nhà ga</a>, <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A1m_xe_bu%C3%BDt" title="Trạm xe buýt">trạm xe buýt</a>, <a href="/wiki/Nh%C3%A0_kho" title="Nhà kho">nhà kho</a>, bến xe tải, kho tiếp nhiên liệu (bao gồm bến cảng <a href="/w/index.php?title=C%C3%A2y_x%C4%83ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cây xăng (trang không tồn tại)">nhiên liệu</a> và <a href="/w/index.php?title=C%C3%A2y_x%C4%83ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cây xăng (trang không tồn tại)">trạm nhiên liệu</a>) và <a href="/wiki/C%E1%BA%A3ng_(m%E1%BB%9F_r%E1%BB%99ng)" title="Cảng (mở rộng)">cảng biển</a>. Thiết bị đầu cuối có thể được sử dụng cả để trao đổi hành khách và hàng hóa và bảo trì. </p><p>Các phương tiện đi lại trên các mạng này có thể bao gồm <a href="/wiki/%C3%94_t%C3%B4" title="Ô tô">ô tô</a>, <a href="/wiki/Xe_%C4%91%E1%BA%A1p" title="Xe đạp">xe đạp</a>, <a href="/wiki/Xe_bu%C3%BDt" title="Xe buýt">xe buýt</a>, <a href="/wiki/T%C3%A0u_h%E1%BB%8Fa" title="Tàu hỏa">xe lửa</a>, <a href="/wiki/Xe_t%E1%BA%A3i" title="Xe tải">xe tải</a>, <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay_tr%E1%BB%B1c_th%C4%83ng" title="Máy bay trực thăng">máy bay trực thăng</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_phi_c%C6%A1" title="Thủy phi cơ">thủy phi cơ</a>, <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFt_b%E1%BB%8B_v%C5%A9_tr%E1%BB%A5" class="mw-redirect" title="Thiết bị vũ trụ">tàu vũ trụ</a> và <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay_c%C3%A1nh_c%E1%BB%91_%C4%91%E1%BB%8Bnh" title="Máy bay cánh cố định">máy bay</a>. </p><p>Hoạt động xử lý cách các phương tiện được vận hành, và các thủ tục được đặt ra cho mục đích này, bao gồm tài chính, pháp lý và chính sách. Trong ngành vận tải, hoạt động và quyền sở hữu cơ sở hạ tầng có thể là công cộng hoặc tư nhân, tùy thuộc vào quốc gia và chế độ. </p><p>Vận tải hành khách có thể là <a href="/wiki/Giao_th%C3%B4ng_c%C3%B4ng_c%E1%BB%99ng" title="Giao thông công cộng">công cộng</a>, nơi các nhà khai thác cung cấp dịch vụ theo lịch trình, hoặc <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_t%C6%B0_nh%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải tư nhân (trang không tồn tại)">tư nhân</a>. Vận tải hàng hóa đã trở nên tập trung vào <a href="/wiki/Container_h%C3%B3a" class="mw-redirect" title="Container hóa">container</a>, mặc dù <a href="/w/index.php?title=X%E1%BB%AD_l%C3%BD_v%E1%BA%ADt_li%E1%BB%87u_r%E1%BB%9Di&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xử lý vật liệu rời (trang không tồn tại)">vận tải số lượng lớn</a> được sử dụng cho khối lượng lớn các mặt hàng bền. Giao thông vận tải đóng một phần quan trọng trong tăng trưởng kinh tế và <a href="/wiki/To%C3%A0n_c%E1%BA%A7u_h%C3%B3a" title="Toàn cầu hóa">toàn cầu hóa</a>, nhưng hầu hết các loại gây <a href="/wiki/%C3%94_nhi%E1%BB%85m_kh%C3%B4ng_kh%C3%AD" title="Ô nhiễm không khí">ô nhiễm không khí</a> và <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_%C4%91%E1%BA%A5t_%C4%91ai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sử dụng đất đai (trang không tồn tại)">sử dụng một lượng lớn đất đai</a>. Trong khi nó được chính phủ trợ cấp rất nhiều, việc lập kế hoạch giao thông tốt là điều cần thiết để điều khiển <a href="/w/index.php?title=L%C6%B0u_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_giao_th%C3%B4ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lưu lượng giao thông (trang không tồn tại)">lưu lượng giao thông</a> và hạn chế <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%AFc_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_trong_%C4%91%C3%B4_th%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tắc đường trong đô thị (trang không tồn tại)">tắc đường trong đô thị</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Lịch sử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Lịch sử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lịch sử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Bronocice_drawn.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Bronocice_drawn.png/220px-Bronocice_drawn.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Bronocice_drawn.png/330px-Bronocice_drawn.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Bronocice_drawn.png/440px-Bronocice_drawn.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="800" /></a><figcaption>Nồi bronocice với hình ảnh được biết đến sớm nhất của một chiếc xe có bánh xe trên thế giới, được tìm thấy ở <a href="/wiki/Ba_Lan" title="Ba Lan">Ba Lan</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Bullock_team.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Bullock_team.jpg/220px-Bullock_team.jpg" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Bullock_team.jpg/330px-Bullock_team.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Bullock_team.jpg/440px-Bullock_team.jpg 2x" data-file-width="1300" data-file-height="896" /></a><figcaption>Một đội xe <a href="/wiki/B%C3%B2_nh%C3%A0" title="Bò nhà">bò</a> kéo <a href="/wiki/Len" title="Len">len</a> ở <a href="/wiki/%C3%9Ac" title="Úc">Úc</a></figcaption></figure> <p>Phương tiện giao thông đầu tiên của con người liên quan đến đi bộ, chạy và bơi. Việc <a href="/wiki/Thu%E1%BA%A7n_h%C3%B3a" title="Thuần hóa">thuần hóa</a> động vật đã giới thiệu một cách mới để đặt gánh nặng vận chuyển lên những sinh vật mạnh hơn, cho phép vận chuyển những vật nặng hơn hoặc con người cưỡi động vật với tốc độ và thời gian lớn hơn. Các phát minh như bánh xe và xe trượt tuyết đã giúp vận chuyển động vật hiệu quả hơn thông qua việc giới thiệu các <a href="/wiki/Xe" title="Xe">phương tiện</a>. Vận tải đường thủy, bao gồm cả tàu thuyền và thuyền buồm, có từ <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%9Di_xa_x%C6%B0a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thời xa xưa (trang không tồn tại)">thời xa xưa</a>, và là cách hiệu quả duy nhất để vận chuyển số lượng lớn hoặc trên khoảng cách lớn trước <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" class="mw-redirect" title="Cách mạng công nghiệp">Cách mạng Công nghiệp</a>. </p><p>Các hình thức <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_b%E1%BB%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải đường bộ (trang không tồn tại)">vận tải đường bộ</a> đầu tiên liên quan đến động vật, chẳng hạn như <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a" title="Ngựa">ngựa</a> (được <a href="/wiki/Thu%E1%BA%A7n_h%C3%B3a_ng%E1%BB%B1a" title="Thuần hóa ngựa">thuần hóa</a> vào thiên niên kỷ thứ 4 hoặc thứ 3 TCN), <a href="/wiki/B%C3%B2_c%C3%A0y_k%C3%A9o" title="Bò cày kéo">bò</a> (từ khoảng 8000 TCN) <sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> hoặc con người chở hàng hóa qua <a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%A5i_b%E1%BA%A9n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bụi bẩn (trang không tồn tại)">đường đất</a> thường đi theo <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_m%C3%B2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường mòn (trang không tồn tại)">những con đường mòn</a> khi <a href="/wiki/Th%C3%BA_s%C4%83n" title="Thú săn">đi săn</a>. Nhiều nền văn minh sơ khai, bao gồm cả những người ở <a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%A1ng_H%C3%A0" title="Lưỡng Hà">Lưỡng Hà</a> và <a href="/wiki/V%C4%83n_minh_l%C6%B0u_v%E1%BB%B1c_s%C3%B4ng_%E1%BA%A4n" title="Văn minh lưu vực sông Ấn">lưu vực sông Ấn</a>, đã xây dựng những con đường trải nhựa. Trong <a href="/wiki/C%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i_Hy-La" title="Cổ đại Hy-La">thời cổ đại</a>, các đế chế <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ba_T%C6%B0" title="Đế quốc Ba Tư">Ba Tư</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_La_M%C3%A3" title="Đế quốc La Mã">La Mã đã</a> xây dựng những con đường lát đá để cho phép quân đội di chuyển nhanh chóng. Nền đường sâu của đá nghiền bên dưới giữ cho những con đường như vậy khô ráo. <a href="/wiki/Khalifah" title="Khalifah">Caliphate</a> thời trung cổ sau đó đã xây dựng những con đường trải nhựa. Thủy phi cơ đầu tiên là <a href="/wiki/Xu%E1%BB%93ng" title="Xuồng">những chiếc ca nô</a> được cắt ra từ <a href="/wiki/Th%C3%A2n_c%C3%A2y" title="Thân cây">thân cây</a>. Vận chuyển đường thủy sớm đã được thực hiện với các tàu được chèo hoặc sử dụng <a href="/wiki/Gi%C3%B3" title="Gió">gió</a> để đẩy hoặc kết hợp cả hai. Tầm quan trọng của nước đã dẫn đến hầu hết các thành phố lớn lên như các địa điểm buôn bán nằm trên sông hoặc trên bờ biển, thường là nơi giao nhau của hai vùng nước. Cho đến thời điểm cuộc cách mạng công nghiệp, giao thông vận tải vẫn chậm chạp và tốn kém, sản xuất và tiêu thụ càng gần nhau càng khả thi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cơ_khí"><span id="C.C6.A1_kh.C3.AD"></span>Cơ khí</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Cơ khí”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cơ khí"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:First_flight2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/220px-First_flight2.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/330px-First_flight2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/440px-First_flight2.jpg 2x" data-file-width="6603" data-file-height="4280" /></a><figcaption>Chuyến bay đầu tiên của <a href="/wiki/Anh_em_nh%C3%A0_Wright" title="Anh em nhà Wright">anh em nhà Wright</a> vào năm 1903</figcaption></figure> <p>Cuộc <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" class="mw-redirect" title="Cách mạng công nghiệp">cách mạng công nghiệp</a> trong thế kỷ 19 đã chứng kiến một số phát minh về cơ bản thay đổi vận tải. Với <a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_b%C3%A1o" title="Điện báo">điện báo</a>, giao tiếp trở nên tức thời và độc lập với việc vận chuyển các vật thể. Việc phát minh ra <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_h%C6%A1i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Động cơ hơi nước">động cơ hơi nước</a>, theo sát với ứng dụng của nó trong <a href="/wiki/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt" title="Vận tải đường sắt">vận tải đường sắt</a>, khiến cho việc vận chuyển trên đất liền không phụ thuộc vào cơ bắp của người hay động vật. Cả tốc độ và công suất đều tăng, cho phép chuyên môn hóa thông qua sản xuất được đặt độc lập với <a href="/wiki/T%C3%A0i_nguy%C3%AAn_thi%C3%AAn_nhi%C3%AAn" title="Tài nguyên thiên nhiên">tài nguyên thiên nhiên</a>. Thế kỷ 19 cũng chứng kiến sự phát triển của <a href="/w/index.php?title=T%C3%A0u_h%C6%A1i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tàu hơi nước (trang không tồn tại)">tàu hơi nước</a>, thúc đẩy vận tải toàn cầu. </p><p>Với sự phát triển của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_%C4%91%E1%BB%91t_trong" title="Động cơ đốt trong">động cơ đốt trong</a> và ô tô vào khoảng năm 1900, vận tải đường bộ trở nên cạnh tranh trở lại và vận tải tư nhân cơ học bắt nguồn. Đường cao tốc "hiện đại" đầu tiên được xây dựng trong thế kỷ 19 <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="Tuyên bố này cần tham khảo đến các nguồn đáng tin cậy. (February 2016)">cần dẫn nguồn</span></a></i>]</sup> với <a href="/w/index.php?title=Macadam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macadam (trang không tồn tại)">đá dăm</a>. Sau đó, <a href="/w/index.php?title=Tarmacadam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarmacadam (trang không tồn tại)">đường nhựa</a> và <a href="/wiki/B%C3%AA_t%C3%B4ng" title="Bê tông">bê tông</a> trở thành vật liệu lát chủ đạo. Năm 1903, <a href="/wiki/Anh_em_nh%C3%A0_Wright" title="Anh em nhà Wright">anh em nhà Wright</a> đã trình diễn <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay" title="Máy bay">chiếc máy bay</a> điều khiển thành công đầu tiên, và sau Thế chiến I (1914-1918), máy bay đã trở thành một cách nhanh chóng để vận chuyển người và chuyển hàng hóa với khoảng cách xa.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sau <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Thế chiến II</a> (1939-1945), ô tô và các hãng hàng không đã có cổ phần vận tải cao hơn, giảm đường sắt và nước để vận chuyển hàng hóa và các dịch vụ chở khách đường ngắn.<sup id="cite_ref-cooper277_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-cooper277-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Không gian khoa học bắt đầu vào những năm 1950, với sự phát triển nhanh chóng cho đến những năm 1970, khi sự quan tâm giảm dần. Trong những năm 1950, sự ra đời của <a href="/wiki/Container_h%C3%B3a" class="mw-redirect" title="Container hóa">container</a> đã mang lại hiệu quả lớn trong vận tải hàng hóa, thúc đẩy <a href="/wiki/To%C3%A0n_c%E1%BA%A7u_h%C3%B3a" title="Toàn cầu hóa">toàn cầu hóa</a>.<sup id="cite_ref-bcn21114_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-bcn21114-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Du lịch hàng không quốc tế trở nên dễ tiếp cận hơn nhiều vào những năm 1960 với việc thương mại hóa <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_ph%E1%BA%A3n_l%E1%BB%B1c_kh%C3%B4ng_kh%C3%AD" title="Động cơ phản lực không khí">động cơ phản lực</a>. Cùng với sự tăng trưởng trong ô tô và đường cao tốc, vận tải đường sắt và đường thủy giảm tầm quan trọng tương đối. Sau khi <a href="/wiki/Shinkansen" title="Shinkansen">Shinkansen được</a> giới thiệu ở <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> vào năm 1964, đường sắt cao tốc ở châu Á và châu Âu bắt đầu thu hút hành khách trên các tuyến đường dài của các hãng hàng không.<sup id="cite_ref-cooper277_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-cooper277-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phương_thức"><span id="Ph.C6.B0.C6.A1ng_th.E1.BB.A9c"></span>Phương thức</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Phương thức”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phương thức"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Một phương thức vận tải là một giải pháp sử dụng một loại phương tiện, cơ sở hạ tầng và hoạt động cụ thể. Việc vận chuyển một người hoặc hàng hóa có thể liên quan đến một chế độ hoặc một vài phương thức, với trường hợp sau được gọi là vận tải đa phương thức hoặc đa phương thức. Mỗi chế độ có ưu điểm và nhược điểm riêng, và sẽ được chọn trên cơ sở chi phí, khả năng và tuyến đường. </p><p>Xe có động cơ vận hành trên các hệ thống này bao gồm <a href="/wiki/%C3%94_t%C3%B4" title="Ô tô">ô tô</a>, <a href="/wiki/Xe_%C4%91%E1%BA%A1p" title="Xe đạp">xe đạp</a>, <a href="/wiki/Xe_bu%C3%BDt" title="Xe buýt">xe buýt</a>, <a href="/wiki/Xe_l%E1%BB%ADa" class="mw-redirect" title="Xe lửa">xe lửa</a>, <a href="/wiki/Xe_t%E1%BA%A3i" title="Xe tải">xe tải</a>, người, <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay_tr%E1%BB%B1c_th%C4%83ng" title="Máy bay trực thăng">trực thăng</a>, tàu thuyền, <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFt_b%E1%BB%8B_v%C5%A9_tr%E1%BB%A5" class="mw-redirect" title="Thiết bị vũ trụ">tàu vũ trụ</a> và <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay" title="Máy bay">máy bay</a>. Hoạt động xử lý cách các phương tiện hoạt động như thế nào, và các thủ tục thiết lập cho mục đích này bao gồm <a href="/wiki/T%C3%A0i_ch%C3%ADnh" title="Tài chính">tài chính</a>, <a href="/wiki/Lu%E1%BA%ADt_ph%C3%A1p" title="Luật pháp">luật pháp</a> và <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_s%C3%A1ch" title="Chính sách">chính sách</a>. Trong ngành công nghiệp vận tải, hoạt động và quyền sở hữu của cơ sở hạ tầng có thể là công cộng hay tư nhân, tùy thuộc vào từng quốc gia và chế độ. </p><p>Theo nhiệm vụ có <a href="/wiki/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_c%C3%B4ng_c%E1%BB%99ng" class="mw-redirect" title="Vận tải công cộng">vận tải công cộng</a> phục vụ chung cho lĩnh vực lưu thông và dân cư, vận tải chuyên dùng trong nội bộ ngành sản xuất và vận tải dùng riêng cho cá nhân. Vận tải liên hợp là chuyên chở hàng hóa bằng ít nhất hai phương tiện. </p><p>Trong kinh doanh vận chuyển hàng hóa cũng là một dịch vụ, chuyển hàng từ nơi gửi hàng đến nơi nhận hàng, trong đó người giao nhận ký hợp đồng vận chuyển với chủ hàng, đồng thời cũng ký hợp đồng đối ứng với người vận tải để thực hiện dịch vụ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dùng_sức_người"><span id="D.C3.B9ng_s.E1.BB.A9c_ng.C6.B0.E1.BB.9Di"></span>Dùng sức người</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Dùng sức người”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Dùng sức người"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Sherpa_carrying_woods.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Sherpa_carrying_woods.JPG/220px-Sherpa_carrying_woods.JPG" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Sherpa_carrying_woods.JPG/330px-Sherpa_carrying_woods.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Sherpa_carrying_woods.JPG/440px-Sherpa_carrying_woods.JPG 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_do_con_ng%C6%B0%E1%BB%9Di&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải do con người (trang không tồn tại)">Vận tải do con người</a> vẫn phổ biến ở các nước đang phát triển.</figcaption></figure> <p>Vận tải do con người thực hiện, một hình thức <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_b%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải bền vững (trang không tồn tại)">vận tải bền vững</a>, là vận chuyển người và/hoặc hàng hóa sử dụng sức mạnh cơ bắp <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Người">của con người</a>, dưới hình thức <a href="/wiki/%C4%90i_b%E1%BB%99" title="Đi bộ">đi bộ</a>, <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A1y" title="Chạy">chạy</a> và <a href="/wiki/B%C6%A1i" title="Bơi">bơi</a>. <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87" title="Công nghệ">Công nghệ</a> hiện đại đã cho phép <a href="/wiki/M%C3%A1y_m%C3%B3c" title="Máy móc">máy móc</a> tăng cường sức người. Giao thông vận tải do con người vẫn phổ biến vì lý do tiết kiệm chi phí, <a href="/wiki/Nh%C3%A0n_r%E1%BB%97i" title="Nhàn rỗi">giải trí</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_d%E1%BB%A5c" title="Thể dục">tập thể dục</a> và chủ nghĩa <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_m%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Chủ nghĩa môi trường">môi trường</a>; đôi khi nó là loại duy nhất có sẵn, đặc biệt là ở các khu vực kém phát triển hoặc không thể tiếp cận. </p><p>Mặc dù con người có thể đi bộ mà không cần cơ sở hạ tầng, vận tải dùng sức người có thể được tăng cường thông qua việc sử dụng các đường giao thông, đặc biệt là khi sử dụng nguồn nhân lực với các phương tiện chẳng hạn như xe đạp và giày trượt. Xe dùng sức người cũng được sử dụng trong môi trường khó khăn, chẳng hạn như di chuyển trên tuyết và nước bằng tàu thuyền và giày trượt tuyết; thậm chí có thể di chuyển trên không với các máy bay dùng sức người. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dùng_sức_động_vật"><span id="D.C3.B9ng_s.E1.BB.A9c_.C4.91.E1.BB.99ng_v.E1.BA.ADt"></span>Dùng sức động vật</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Dùng sức động vật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Dùng sức động vật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vận chuyển dùng sức động vật là việc sử dụng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Động vật">động vật</a> làm việc để vận chuyển người và hàng hóa. Con người có thể cưỡi trực tiếp các động vật: <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a" title="Ngựa">ngựa</a>, <a href="/wiki/Tr%C3%A2u" title="Trâu">trâu</a>, <a href="/wiki/B%C3%B2" title="Bò">bò</a>, <a href="/wiki/Voi" title="Voi">voi</a>, <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c_%C4%91%C3%A0" title="Lạc đà">lạc đà</a>... sử dụng chúng như xe chở hàng, hoặc khai thác chúng đơn lẻ hoặc theo nhóm, để kéo xe trượt và xe có bánh hơi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Không_khí"><span id="Kh.C3.B4ng_kh.C3.AD"></span>Không khí</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Không khí”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Không khí"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Airfrance.a318-100.f-guga.arp.jpg" class="mw-file-description"><img alt="White jet aircraft coming into land, undercarriage fully extended. Under each wing is a turbofan engine" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Airfrance.a318-100.f-guga.arp.jpg/220px-Airfrance.a318-100.f-guga.arp.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Airfrance.a318-100.f-guga.arp.jpg/330px-Airfrance.a318-100.f-guga.arp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Airfrance.a318-100.f-guga.arp.jpg/440px-Airfrance.a318-100.f-guga.arp.jpg 2x" data-file-width="2360" data-file-height="1535" /></a><figcaption>Một <a href="/wiki/Airbus" title="Airbus">chiếc Airbus</a> <a href="/wiki/Airbus_A320" title="Airbus A320">A318 của</a> <a href="/wiki/Air_France" title="Air France">Air France</a> hạ cánh tại <a href="/wiki/S%C3%A2n_bay_Heathrow" title="Sân bay Heathrow">sân bay London Heathrow</a>.</figcaption></figure> <p>Một <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay_c%C3%A1nh_c%E1%BB%91_%C4%91%E1%BB%8Bnh" title="Máy bay cánh cố định">máy bay cánh cố định</a>, thường được gọi là máy bay, là một máy bay nặng hơn không khí, nơi chuyển động của không khí liên quan đến cánh được sử dụng để tạo lực nâng. Thuật ngữ này được sử dụng để phân biệt điều này với <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1nh_qu%E1%BA%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cánh quạt (trang không tồn tại)">máy bay cánh quay</a>, trong đó sự chuyển động của các bề mặt thang máy so với không khí tạo ra lực nâng. Một <a href="/wiki/Con_quay_h%E1%BB%93i_chuy%E1%BB%83n" title="Con quay hồi chuyển">phi cơ trực thăng</a> là cả hai cánh cố định và cánh quay. Máy bay cánh cố định bao gồm từ máy bay huấn luyện nhỏ và máy bay giải trí đến <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay_d%C3%A2n_d%E1%BB%A5ng" title="Máy bay dân dụng">máy bay chở khách</a> lớn và máy bay chở hàng quân sự. </p><p>Hai thứ cần thiết cho máy bay là luồng không khí bay qua cánh để nâng và một khu vực để <a href="/wiki/H%E1%BA%A1_c%C3%A1nh" title="Hạ cánh">hạ cánh</a>. Phần lớn các máy bay cũng cần một <a href="/wiki/S%C3%A2n_bay" title="Sân bay">sân bay</a> với cơ sở hạ tầng để nhận bảo trì, kho lại, tiếp nhiên liệu và cho việc bốc dỡ phi hành đoàn, hàng hóa và hành khách. Trong khi đại đa số máy bay hạ cánh và cất cánh trên đất liền, một số có khả năng cất cánh và hạ cánh trên băng, tuyết và nước lặng. </p><p>Máy bay là phương thức vận chuyển nhanh thứ hai, sau <a href="/wiki/T%C3%AAn_l%E1%BB%ADa" title="Tên lửa">tên lửa</a>. Máy bay phản lực thương mại có thể đạt tới 955 kilômét trên giờ (593 mph), máy bay một động cơ 555 kilômét trên giờ (345 mph). Hàng không có thể nhanh chóng vận chuyển người và số lượng hàng hóa hạn chế trong khoảng cách xa hơn, nhưng phải chịu chi phí cao và sử dụng năng lượng; trong khoảng cách ngắn hoặc ở những nơi không thể tiếp cận, <a href="/wiki/M%C3%A1y_bay_tr%E1%BB%B1c_th%C4%83ng" title="Máy bay trực thăng">máy bay trực thăng</a> có thể được sử dụng.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kể từ ngày 28 tháng 4 năm 2009, bài báo của <i>The Guardian</i> lưu ý rằng "WHO ước tính có tới 500.000 người đang ở trên máy bay bất cứ lúc nào".<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đường_bộ"><span id=".C4.90.C6.B0.E1.BB.9Dng_b.E1.BB.99"></span>Đường bộ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Đường bộ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đường bộ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Giao thông đường bộ bao gồm tất cả các hệ thống giao thông trên đất liền cung cấp cho sự di chuyển của con người, hàng hóa và dịch vụ. Giao thông đường bộ đóng một vai trò quan trọng trong việc liên kết các cộng đồng với nhau. Giao thông đường bộ là một yếu tố quan trọng trong <a href="/wiki/Quy_ho%E1%BA%A1ch_%C4%91%C3%B4_th%E1%BB%8B" title="Quy hoạch đô thị">quy hoạch đô thị</a>. Nó bao gồm hai loại, đường sắt và đường trên đất. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Đường_sắt"><span id=".C4.90.C6.B0.E1.BB.9Dng_s.E1.BA.AFt"></span>Đường sắt</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Đường sắt”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đường sắt"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:ICE1_Schellenberg.jpg" class="mw-file-description"><img alt="White electric train with red cheatline emerging from tunnel in the countryside" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/ICE1_Schellenberg.jpg/220px-ICE1_Schellenberg.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/ICE1_Schellenberg.jpg/330px-ICE1_Schellenberg.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/ICE1_Schellenberg.jpg/440px-ICE1_Schellenberg.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="667" /></a><figcaption><a href="/wiki/Intercity-Express" title="Intercity-Express">Intercity Express</a>, tàu chở khách <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_cao_t%E1%BB%91c" title="Đường sắt cao tốc">tốc độ cao</a> của Đức</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Monday_morning_rush_at_Xi%27erqi_Station,_southbound_(20170904084423).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Monday_morning_rush_at_Xi%27erqi_Station%2C_southbound_%2820170904084423%29.jpg/220px-Monday_morning_rush_at_Xi%27erqi_Station%2C_southbound_%2820170904084423%29.jpg" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Monday_morning_rush_at_Xi%27erqi_Station%2C_southbound_%2820170904084423%29.jpg/330px-Monday_morning_rush_at_Xi%27erqi_Station%2C_southbound_%2820170904084423%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Monday_morning_rush_at_Xi%27erqi_Station%2C_southbound_%2820170904084423%29.jpg/440px-Monday_morning_rush_at_Xi%27erqi_Station%2C_southbound_%2820170904084423%29.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2278" /></a><figcaption><a href="/wiki/T%C3%A0u_%C4%91i%E1%BB%87n_ng%E1%BA%A7m_B%E1%BA%AFc_Kinh" title="Tàu điện ngầm Bắc Kinh">Tàu điện ngầm Bắc Kinh</a> là một trong những mạng lưới vận chuyển nhanh nhất và bận rộn nhất thế giới.</figcaption></figure> <p>Vận tải đường sắt là nơi một <a href="/wiki/T%C3%A0u_h%E1%BB%8Fa" title="Tàu hỏa">đoàn tàu</a> chạy dọc theo một bộ hai <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_ray" title="Đường ray">đường ray</a> <a href="/wiki/Th%C3%A9p" title="Thép">thép</a> song song. Các đường ray được neo <a href="/wiki/Vu%C3%B4ng_g%C3%B3c" title="Vuông góc">vuông góc</a> với các <a href="/wiki/T%C3%A0_v%E1%BA%B9t" class="mw-redirect" title="Tà vẹt">tà vẹt</a> bằng gỗ, bê tông hoặc thép, để duy trì một khoảng cách nhất quán. Các đường ray và dầm vuông góc được đặt trên một nền tảng làm bằng bê tông hoặc <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A5t" title="Đất">đất</a> nén và <a href="/wiki/S%E1%BB%8Fi" title="Sỏi">sỏi</a> trên một lớp đá dăm. Phương pháp thay thế bao gồm <a href="/wiki/Monorail" title="Monorail">monorail</a> và <a href="/wiki/T%C3%A0u_%C4%91%E1%BB%87m_t%E1%BB%AB" title="Tàu đệm từ">tàu đệm từ</a>. </p><p>Một đoàn tàu bao gồm một hoặc nhiều phương tiện được kết nối hoạt động trên đường ray. Lực đẩy thường được cung cấp bởi một <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_m%C3%A1y_xe_l%E1%BB%ADa" title="Đầu máy xe lửa">đầu máy</a>, chuyên chở một loạt những chiếc xe không có sức mạnh, có thể chở hành khách hoặc vận chuyển hàng hóa. Đầu máy có thể được cung cấp năng lượng bằng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_m%C3%A1y_xe_l%E1%BB%ADa_h%C6%A1i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Đầu máy xe lửa hơi nước">hơi nước</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_m%C3%A1y_diesel" title="Đầu máy diesel">dầu diesel</a> hoặc bằng <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A7u_m%C3%A1y_%C4%91i%E1%BB%87n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đầu máy điện (trang không tồn tại)">điện</a> được cung cấp bởi <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91i%E1%BB%87n_kh%C3%AD_h%C3%B3a_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt" title="Hệ thống điện khí hóa đường sắt">các hệ thống theo dõi</a>. Ngoài ra, một số hoặc tất cả các toa xe có thể được cung cấp năng lượng. Ngoài ra, một đoàn tàu có thể được cung cấp năng lượng bởi <a href="/wiki/Xe_ng%E1%BB%B1a" title="Xe ngựa">ngựa</a>, <a href="/wiki/D%C3%A2y_ch%E1%BA%B1ng" title="Dây chằng">dây cáp</a>, <a href="/wiki/T%C6%B0%C6%A1ng_t%C3%A1c_h%E1%BA%A5p_d%E1%BA%ABn" title="Tương tác hấp dẫn">trọng lực</a>, <a href="/wiki/Kh%C3%AD_n%C3%A9n_h%E1%BB%8Dc" title="Khí nén học">khí nén</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_tu%E1%BB%91c_bin_kh%C3%AD" title="Động cơ tuốc bin khí">tua-bin khí</a>. Các phương tiện đường ray di chuyển với ma sát ít hơn nhiều so với lốp cao su trên đường trải nhựa, làm cho tàu hỏa <a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_su%E1%BA%A5t_chuy%E1%BB%83n_%C4%91%E1%BB%95i_n%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiệu suất chuyển đổi năng lượng (trang không tồn tại)">tiết kiệm năng lượng hơn</a>, mặc dù không hiệu quả như tàu thủy. </p><p>Các chuyến tàu <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_li%C3%AAn_th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường sắt liên thành phố (trang không tồn tại)">liên tỉnh</a> là các dịch vụ đường dài kết nối các thành phố;<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_cao_t%E1%BB%91c" title="Đường sắt cao tốc">Đường sắt tốc độ cao</a> hiện đại có khả năng tăng tốc lên tới 350 km/h (220 mph), nhưng điều này đòi hỏi phải có đường ray đặc biệt. Các chuyến tàu trong tỉnh và phục vụ đi lại của người dân cung cấp thức ăn cho các thành phố từ vùng ngoại ô và các khu vực lân cận, trong khi giao thông nội đô được thực hiện bằng <a href="/wiki/Xe_%C4%91i%E1%BB%87n_m%E1%BA%B7t_%C4%91%E1%BA%A5t" title="Xe điện mặt đất">xe điện</a> công suất cao và <a href="/wiki/T%C3%A0u_%C4%91i%E1%BB%87n_ng%E1%BA%A7m" class="mw-redirect" title="Tàu điện ngầm">tàu điện ngầm</a>, và chúng thường tạo thành xương sống của giao thông công cộng của thành phố. <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_ch%E1%BB%9F_h%C3%A0ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải chở hàng (trang không tồn tại)">Các đoàn tàu chở hàng</a> thường được sử dụng toa chở hàng, yêu cầu bốc dỡ hàng hóa bằng tay. Kể từ những năm 1960, <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_ch%E1%BB%9F_h%C3%A0ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải chở hàng (trang không tồn tại)">tàu hỏa container</a> đã trở thành giải pháp chủ đạo cho vận tải hàng hóa nói chung, trong khi số lượng lớn hàng đóng gói được vận chuyển bằng tàu chuyên dụng. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Đường_bộ_2"><span id=".C4.90.C6.B0.E1.BB.9Dng_b.E1.BB.99_2"></span>Đường bộ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Đường bộ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đường bộ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Harborfreeway2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Harborfreeway2.jpg/220px-Harborfreeway2.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Harborfreeway2.jpg/330px-Harborfreeway2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Harborfreeway2.jpg/440px-Harborfreeway2.jpg 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=C%E1%BA%A3ng_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_cao_t%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cảng đường cao tốc (trang không tồn tại)">Đường cao tốc Harbor</a> thường bị tắc nghẽn nặng nề vào giờ cao điểm ở <a href="/w/index.php?title=Trung_t%C3%A2m_th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_Los_Angeles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung tâm thành phố Los Angeles (trang không tồn tại)">Khu thương mại Los Angeles</a>.</figcaption></figure> <p>Đường là một <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%91_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Số đường (trang không tồn tại)">tuyến đường</a>, đường đi hoặc <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_m%C3%B2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường mòn (trang không tồn tại)">đường dẫn</a> có thể xác định được giữa hai hoặc nhiều <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_%C4%91i%E1%BB%83m" title="Địa điểm">địa điểm</a>.<sup id="cite_ref-Major_Roads_of_the_United_States_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Major_Roads_of_the_United_States-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Đường thường được làm mịn, <a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%B7t_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mặt đường (trang không tồn tại)">trải nhựa</a> hoặc chuẩn bị khác để cho phép đi lại dễ dàng;<sup id="cite_ref-RoadInfrastructureStrategicFrameworkforSouthAfrica_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-RoadInfrastructureStrategicFrameworkforSouthAfrica-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> mặc dù chúng không cần, và trong lịch sử, nhiều con đường chỉ đơn giản là những tuyến đường dễ nhận biết mà không có bất kỳ <a href="/wiki/X%C3%A2y_d%E1%BB%B1ng" title="Xây dựng">công trình xây dựng</a> hay <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3o_tr%C3%AC,_s%E1%BB%ADa_ch%E1%BB%AFa_v%C3%A0_v%E1%BA%ADn_h%C3%A0nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bảo trì, sửa chữa và vận hành (trang không tồn tại)">bảo trì</a> chính thức nào.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4_th%E1%BB%8B" title="Đô thị">các khu vực đô thị</a>, các con đường có thể đi qua một <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91" title="Thành phố">thành phố</a> hoặc <a href="/wiki/L%C3%A0ng" title="Làng">làng</a> và được đặt tên là <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_ph%E1%BB%91" title="Đường phố">đường phố</a>, phục vụ một chức năng kép là giảm <a href="/w/index.php?title=D%E1%BB%85_d%C3%A0ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dễ dàng (trang không tồn tại)">bớt</a> không gian đô thị và tuyến đường.<sup id="cite_ref-difference_between_road_and_street_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-difference_between_road_and_street-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Phương tiện giao thông đường bộ phổ biến nhất là ô tô; một <a href="/wiki/B%C3%A1nh_xe" title="Bánh xe">chiếc xe</a> chở khách có <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_%C4%91%E1%BB%91t_trong" title="Động cơ đốt trong">động cơ</a> riêng. Những người sử dụng đường khác bao gồm <a href="/wiki/Xe_bu%C3%BDt" title="Xe buýt">xe buýt</a>, <a href="/wiki/Xe_t%E1%BA%A3i" title="Xe tải">xe tải</a>, <a href="/wiki/Xe_m%C3%A1y" title="Xe máy">xe máy</a>, <a href="/wiki/Xe_%C4%91%E1%BA%A1p" title="Xe đạp">xe đạp</a> và <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%C4%91i_b%E1%BB%99" title="Người đi bộ">người đi bộ</a>. Tính đến năm 2010, đã có 1,015 tỷ ô tô trên toàn thế giới. Vận tải đường bộ cung cấp một sự tự do hoàn toàn cho người sử dụng đường để chuyển phương tiện từ làn này sang làn khác và từ đường này sang đường khác theo nhu cầu và sự thuận tiện. Tính linh hoạt của các thay đổi về vị trí, hướng, tốc độ và thời gian di chuyển của giao thông đường bộ là đặc thù mà các phương thức vận chuyển khác không có. Có thể cung cấp dịch vụ từ nhà này đến nhà khác chỉ bằng vận tải đường bộ. </p><p>Ô tô cung cấp tính linh hoạt cao với công suất thấp, nhưng đòi hỏi sử dụng năng lượng và diện tích cao, và là nguồn chính gây ra <a href="/wiki/%C3%94_nhi%E1%BB%85m_ti%E1%BA%BFng_%E1%BB%93n" title="Ô nhiễm tiếng ồn">tiếng ồn</a> và <a href="/wiki/%C3%94_nhi%E1%BB%85m_kh%C3%B4ng_kh%C3%AD" title="Ô nhiễm không khí">ô nhiễm không khí</a> có hại trong các thành phố;<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> xe buýt cho phép đi lại hiệu quả hơn với chi phí giảm tính linh hoạt.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vận tải đường bộ bằng xe tải thường là giai đoạn đầu và cuối cùng của vận tải hàng hóa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đường_thủy"><span id=".C4.90.C6.B0.E1.BB.9Dng_th.E1.BB.A7y"></span>Đường thủy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Đường thủy”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đường thủy"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Jadrolinija_supetar_ferry.JPG" class="mw-file-description"><img alt="White ferry with ramps in the up-position, moored at jetty" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Jadrolinija_supetar_ferry.JPG/220px-Jadrolinija_supetar_ferry.JPG" decoding="async" width="220" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Jadrolinija_supetar_ferry.JPG/330px-Jadrolinija_supetar_ferry.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Jadrolinija_supetar_ferry.JPG/440px-Jadrolinija_supetar_ferry.JPG 2x" data-file-width="2134" data-file-height="1049" /></a><figcaption>Phà ô tô ở <a href="/wiki/Croatia" title="Croatia">Croatia</a></figcaption></figure> <p>Vận tải đường thủy là sự di chuyển bằng phương tiện nổi trên nước như một <a href="/wiki/S%C3%A0_lan" title="Sà lan">chiếc xà lan</a>, <a href="/wiki/Thuy%E1%BB%81n" title="Thuyền">thuyền</a>, <a href="/wiki/T%C3%A0u_th%E1%BB%A7y" title="Tàu thủy">tàu</a> hoặc <a href="/wiki/Thuy%E1%BB%81n_bu%E1%BB%93m" title="Thuyền buồm">thuyền buồm trên</a> một vùng nước, như <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n" title="Biển">biển</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại dương">đại dương</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%93" title="Hồ">hồ</a>, <a href="/wiki/K%C3%AAnh_%C4%91%C3%A0o" title="Kênh đào">kênh</a> hoặc <a href="/wiki/S%C3%B4ng" title="Sông">sông</a>. Nhu cầu về độ nổi là phổ biến đối với tàu thủy, làm cho <a href="/w/index.php?title=Th%C3%A2n_t%C3%A0u_(th%E1%BB%A7y_phi_c%C6%A1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thân tàu (thủy phi cơ) (trang không tồn tại)">thân tàu</a> trở thành một khía cạnh chủ đạo trong việc xây dựng, bảo trì và vẻ ngoài. </p><p>Vào thế kỷ 19, những <a href="/w/index.php?title=T%C3%A0u_h%C6%A1i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tàu hơi nước (trang không tồn tại)">con tàu hơi nước</a> đầu tiên đã được phát triển, sử dụng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_h%C6%A1i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Động cơ hơi nước">động cơ hơi nước</a> để lái một <a href="/w/index.php?title=B%C3%A1nh_xe_ch%C3%A8o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bánh xe chèo (trang không tồn tại)">bánh xe chèo</a> hoặc <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1nh_qu%E1%BA%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cánh quạt (trang không tồn tại)">cánh quạt</a> để di chuyển con tàu. <a href="/wiki/H%C6%A1i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Hơi nước">Hơi nước</a> được sản xuất trong <a href="/wiki/L%C3%B2_h%C6%A1i_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" title="Lò hơi công nghiệp">lò hơi</a> sử dụng gỗ hoặc <a href="/wiki/Than_%C4%91%C3%A1" title="Than đá">than</a> và được đưa qua <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_%C4%91%E1%BB%91t_ngo%C3%A0i" title="Động cơ đốt ngoài">động cơ đốt ngoài</a> hơi nước. Bây giờ hầu hết các tàu có một <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_%C4%91%E1%BB%91t_trong" title="Động cơ đốt trong">động cơ đốt trong</a> sử dụng một loại <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu</a> hơi tinh chế được gọi là nhiên liệu hầm. Một số tàu, như <a href="/wiki/T%C3%A0u_ng%E1%BA%A7m" title="Tàu ngầm">tàu ngầm</a>, sử dụng <a href="/wiki/N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Năng lượng hạt nhân">năng lượng hạt nhân</a> để sản xuất hơi nước. <a href="/wiki/Ti%C3%AAu_khi%E1%BB%83n" title="Tiêu khiển">Nghề giải trí</a> hoặc <a href="/wiki/Gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c" title="Giáo dục">giáo dục</a> vẫn sử dụng năng lượng gió, trong khi một số tàu nhỏ hơn sử dụng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_%C4%91%E1%BB%91t_trong" title="Động cơ đốt trong">động cơ đốt trong</a> để lái một hoặc nhiều <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1nh_qu%E1%BA%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cánh quạt (trang không tồn tại)">cánh quạt</a>, hoặc trong trường hợp thuyền phản lực, thuyền phản lực nước nông. Trong các khu vực dự thảo nông, <a href="/wiki/Ca_n%C3%B4_%C4%91%E1%BB%87m_kh%C3%AD" title="Ca nô đệm khí">thủy phi cơ</a> được đẩy bằng quạt đẩy lớn. (Xem <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%B1c_%C4%91%E1%BA%A9y_bi%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lực đẩy biển (trang không tồn tại)">động cơ đẩy hàng hải</a>.) </p><p>Mặc dù chậm so với các phương tiện giao thông khác, <a href="/w/index.php?title=Giao_th%C3%B4ng_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_th%E1%BB%A7y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giao thông đường thủy (trang không tồn tại)">vận tải biển</a> hiện đại là một phương thức vận chuyển số lượng lớn hàng hóa hiệu quả cao. <a href="/wiki/T%C3%A0u_th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i" class="mw-redirect" title="Tàu thương mại">Tàu thương mại</a>, số lượng gần 35.000, mang theo 7.4   tỷ tấn hàng hóa trong năm 2007 <sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vận chuyển bằng đường thủy có chi phí thấp hơn đáng kể so với vận chuyển hàng không cho <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n_h%C3%A0ng_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận chuyển hàng hóa (trang không tồn tại)">vận chuyển</a> xuyên lục địa;<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_bi%E1%BB%83n_ng%E1%BA%AFn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải biển ngắn (trang không tồn tại)">vận chuyển biển ngắn</a> và <a href="/wiki/Ph%C3%A0" title="Phà">phà</a> vẫn khả thi ở các khu vực ven biển.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Các_phương_thức_khác"><span id="C.C3.A1c_ph.C6.B0.C6.A1ng_th.E1.BB.A9c_kh.C3.A1c"></span>Các phương thức khác</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Các phương thức khác”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các phương thức khác"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Trans-Alaska_Pipeline_System_Luca_Galuzzi_2005.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Oil pipeline winding through cold Alaskan country-side. In the background are mountains, partly snow-capped" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Trans-Alaska_Pipeline_System_Luca_Galuzzi_2005.jpg/220px-Trans-Alaska_Pipeline_System_Luca_Galuzzi_2005.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Trans-Alaska_Pipeline_System_Luca_Galuzzi_2005.jpg/330px-Trans-Alaska_Pipeline_System_Luca_Galuzzi_2005.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Trans-Alaska_Pipeline_System_Luca_Galuzzi_2005.jpg/440px-Trans-Alaska_Pipeline_System_Luca_Galuzzi_2005.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1333" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_%E1%BB%91ng_xuy%C3%AAn_Alaska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường ống xuyên Alaska (trang không tồn tại)">Đường ống xuyên Alaska</a> dành cho <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu thô</a></figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải đường ống (trang không tồn tại)">Vận tải đường ống</a> gửi hàng hóa qua <a href="/wiki/%E1%BB%90ng_(truy%E1%BB%81n_d%E1%BA%ABn)" title="Ống (truyền dẫn)">đường ống</a>; thông thường nhất là vận chuyển chất lỏng và chất khí, nhưng <a href="/w/index.php?title=%E1%BB%90ng_kh%C3%AD_n%C3%A9n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ống khí nén (trang không tồn tại)">các ống khí nén</a> cũng có thể gửi các viên nang rắn bằng cách sử dụng khí nén. Đối với chất lỏng / khí, bất kỳ chất lỏng hoặc khí ổn định về mặt hóa học nào cũng có thể được gửi qua đường ống. Hệ thống khoảng cách ngắn tồn tại cho <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc_th%E1%BA%A3i" title="Nước thải">nước thải</a>, <a href="/wiki/B%C3%B9n" title="Bùn">bùn</a>, <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nước">nước</a> và <a href="/wiki/Bia_(th%E1%BB%A9c_u%E1%BB%91ng)" title="Bia (thức uống)">bia</a>, trong khi mạng lưới đường dài được sử dụng cho <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu mỏ</a> và <a href="/wiki/Kh%C3%AD_thi%C3%AAn_nhi%C3%AAn" title="Khí thiên nhiên">khí đốt tự nhiên</a>. </p><p><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n_c%C3%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận chuyển cáp (trang không tồn tại)">Vận chuyển bằng cáp</a> là một phương thức rộng rãi trong đó các phương tiện được kéo bằng <a href="/wiki/D%C3%A2y_th%E1%BB%ABng" title="Dây thừng">cáp</a> thay vì nguồn điện bên trong. Nó được sử dụng phổ biến nhất ở độ <a href="/wiki/Gradien" class="mw-redirect" title="Gradien">dốc lớn</a>. Các giải pháp tiêu biểu bao gồm <a href="/wiki/C%C3%A1p_treo" title="Cáp treo">đường tàu điện trên không</a>, <a href="/wiki/Thang_m%C3%A1y" title="Thang máy">thang máy</a>, <a href="/wiki/Thang_cu%E1%BB%91n" title="Thang cuốn">thang cuốn</a> và <a href="/w/index.php?title=Thang_m%C3%A1y_tr%C6%B0%E1%BB%A3t_tuy%E1%BA%BFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thang máy trượt tuyết (trang không tồn tại)">thang máy trượt tuyết</a>; một số trong số này cũng được phân loại là vận chuyển <a href="/wiki/B%C4%83ng_t%E1%BA%A3i" title="Băng tải">băng tải</a>. </p><p><a href="/wiki/Du_h%C3%A0nh_kh%C3%B4ng_gian" title="Du hành không gian">Du hành không gian</a> là vận tải từ bầu khí quyển của Trái đất vào <a href="/wiki/Kh%C3%B4ng_gian_ngo%C3%A0i_thi%C3%AAn_th%E1%BB%83" title="Không gian ngoài thiên thể">không gian bên ngoài</a> bằng <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFt_b%E1%BB%8B_v%C5%A9_tr%E1%BB%A5" class="mw-redirect" title="Thiết bị vũ trụ">tàu vũ trụ</a>. Mặc dù một lượng lớn nghiên cứu đã tập trung vào công nghệ này, nó hiếm khi được sử dụng ngoại trừ việc đưa vệ tinh vào quỹ đạo và tiến hành các thí nghiệm khoa học. Tuy nhiên, con người đã hạ cánh trên <a href="/wiki/M%E1%BA%B7t_Tr%C4%83ng" title="Mặt Trăng">Mặt Trăng</a>, và các tàu thăm dò đã được gửi đến tất cả các hành tinh của <a href="/wiki/H%E1%BB%87_M%E1%BA%B7t_Tr%E1%BB%9Di" title="Hệ Mặt Trời">Hệ Mặt Trời</a>. </p><p><a href="/wiki/Du_h%C3%A0nh_kh%C3%B4ng_gian_d%C6%B0%E1%BB%9Bi_qu%E1%BB%B9_%C4%91%E1%BA%A1o" class="mw-redirect" title="Du hành không gian dưới quỹ đạo">Du hành không gian dưới quỹ đạo</a> là hệ thống vận chuyển nhanh nhất trong số các hệ thống vận chuyển hiện có và được lên kế hoạch từ một nơi trên Trái đất đến một "nơi khác" xa xôi trên Trái đất. Việc vận chuyển nhanh hơn có thể đạt được thông qua một phần của <a href="/wiki/Qu%E1%BB%B9_%C4%91%E1%BA%A1o_Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t_t%E1%BA%A7m_th%E1%BA%A5p" title="Quỹ đạo Trái Đất tầm thấp">quỹ đạo Trái đất thấp</a>, hoặc theo quỹ đạo đó thậm chí còn nhanh hơn bằng cách sử dụng sức đẩy của tên lửa để điều khiển nó. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Thành_phần"><span id="Th.C3.A0nh_ph.E1.BA.A7n"></span>Thành phần</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Thành phần”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thành phần"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cơ_sở_hạ_tầng"><span id="C.C6.A1_s.E1.BB.9F_h.E1.BA.A1_t.E1.BA.A7ng"></span>Cơ sở hạ tầng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Cơ sở hạ tầng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cơ sở hạ tầng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:GoldenGateBridge_BakerBeach_MC.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/GoldenGateBridge_BakerBeach_MC.jpg/220px-GoldenGateBridge_BakerBeach_MC.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/GoldenGateBridge_BakerBeach_MC.jpg/330px-GoldenGateBridge_BakerBeach_MC.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/GoldenGateBridge_BakerBeach_MC.jpg/440px-GoldenGateBridge_BakerBeach_MC.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Những cây cầu, chẳng hạn như <a href="/wiki/C%E1%BA%A7u_C%E1%BB%95ng_V%C3%A0ng" title="Cầu Cổng Vàng">Cầu Cổng Vàng</a>, cho phép đường bộ và đường sắt băng qua các vùng chứa nước.</figcaption></figure> <p>Cơ sở hạ tầng là các công trình lắp đặt cố định cho phép xe hoạt động. Nó bao gồm một con đường, một nhà ga, và các cơ sở để đậu xe và bảo trì. Đối với vận tải đường sắt, đường ống, đường bộ và đường cáp phải thi công toàn bộ đoạn đường xe chạy. Máy bay và tàu thủy có thể tránh được điều này, vì <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_h%C3%A0ng_kh%C3%B4ng" title="Đường hàng không">đường hàng không</a> và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_bi%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường biển (trang không tồn tại)">đường biển</a> không cần phải xây dựng. Tuy nhiên, chúng yêu cầu cơ sở hạ tầng cố định tại các thiết bị đầu cuối. </p><p>Các trạm đầu cuối như sân bay, bến cảng và nhà ga, là những vị trí mà hành khách và hàng hóa có thể được chuyển từ phương tiện hoặc phương thức này sang phương tiện khác. Đối với vận tải hành khách, các nhà ga đang tích hợp các phương thức khác nhau để cho phép người đi thay đổi giữa các phương thức, tận dụng được lợi ích của từng phương thức. Ví dụ, <a href="/w/index.php?title=Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_s%C3%A2n_bay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liên kết đường sắt sân bay (trang không tồn tại)">các liên kết đường sắt sân bay kết</a> nối các sân bay với trung tâm thành phố và vùng ngoại ô. Bến dành cho ô tô là <a href="/wiki/B%C3%A3i_%C4%91%E1%BB%97_xe" title="Bãi đỗ xe">bãi đậu xe</a>, trong khi xe buýt và xe khách có thể hoạt động từ các điểm dừng đơn giản.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Đối với vận tải hàng hóa, các nhà ga đóng vai trò là điểm <a href="/w/index.php?title=Trung_chuy%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung chuyển (trang không tồn tại)">trung chuyển</a>, mặc dù một số hàng hóa được vận chuyển trực tiếp từ điểm sản xuất đến điểm sử dụng. </p><p>Nguồn <a href="/w/index.php?title=T%C3%A0i_ch%C3%ADnh_v%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tài chính vận tải (trang không tồn tại)">tài chính</a> cho cơ sở hạ tầng có thể là của <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" title="Chính phủ">nhà nước</a> hoặc <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ty_t%C6%B0_nh%C3%A2n" title="Công ty tư nhân">tư nhân</a>. Giao thông vận tải thường là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99c_quy%E1%BB%81n_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Độc quyền tự nhiên">độc quyền tự nhiên</a> và cần thiết cho công chúng; đường bộ, và ở một số quốc gia, đường sắt và sân bay được tài trợ thông qua <a href="/wiki/Thu%E1%BA%BF" title="Thuế">thuế</a>. Các dự án cơ sở hạ tầng mới có thể có chi phí cao và thường được tài trợ thông qua <a href="/wiki/N%E1%BB%A3" title="Nợ">nợ</a>. Do đó, nhiều chủ sở hữu cơ sở hạ tầng áp đặt phí sử dụng, chẳng hạn như <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%AD_h%E1%BA%A1_c%C3%A1nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phí hạ cánh (trang không tồn tại)">phí hạ cánh</a> tại các sân bay hoặc <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A3ng_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_thu_ph%C3%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quảng trường thu phí (trang không tồn tại)">trạm thu phí</a> trên đường. Độc lập với điều này, các cơ quan chức năng có thể <a href="/wiki/Thu%E1%BA%BF" title="Thuế">đánh thuế đối</a> với việc mua hoặc sử dụng xe. Do các nhà quy hoạch dự báo kém và đánh giá quá cao về lượng hành khách, nên các dự án hạ tầng giao thông thường có lãi ít hơn so với dự tính.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_chức_năng"><span id="C.C3.A1c_ch.E1.BB.A9c_n.C4.83ng"></span>Các chức năng</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Các chức năng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các chức năng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Di chuyển hành khách và hàng hóa là hai công dụng phổ biến nhất của phương tiện vận chuyển. Tuy nhiên, còn các công dụng khác như việc di chuyển chiến thuật và chiến lược của lực lượng vũ trang trong chiến tranh, hoặc di chuyển thiết bị xây dựng hoặc cấp cứu trong trường hợp khẩn cấp. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hành_khách"><span id="H.C3.A0nh_kh.C3.A1ch"></span>Hành khách</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Hành khách”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hành khách"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72019635">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Du_l%E1%BB%8Bch" title="Du lịch">Du lịch</a> và <a href="/wiki/Giao_th%C3%B4ng_c%C3%B4ng_c%E1%BB%99ng" title="Giao thông công cộng">Giao thông công cộng</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:ACTION_Bus-467.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Xe buýt màu xanh nhạt, cam và trắng dừng trước tòa nhà nhiều tầng." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/ACTION_Bus-467.jpg/220px-ACTION_Bus-467.jpg" decoding="async" width="220" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/ACTION_Bus-467.jpg/330px-ACTION_Bus-467.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/ACTION_Bus-467.jpg/440px-ACTION_Bus-467.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="659" /></a><figcaption>Xe buýt giao thông địa phương do <a href="/w/index.php?title=ACTION&action=edit&redlink=1" class="new" title="ACTION (trang không tồn tại)">ACTION</a> vận hành tại <a href="/wiki/Canberra" title="Canberra">Canberra</a>, <a href="/wiki/%C3%9Ac" title="Úc">Úc</a></figcaption></figure> <p>Vận chuyển hành khách, hay du lịch, được chia thành vận chuyển <a href="/wiki/Giao_th%C3%B4ng_c%C3%B4ng_c%E1%BB%99ng" title="Giao thông công cộng">giao thông công cộng</a> và <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n_ri%C3%AAng_t%C6%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận chuyển riêng tư (trang không tồn tại)">vận chuyển riêng tư</a>. Giao thông công cộng là dịch vụ được lên lịch trên các tuyến đường cố định, trong khi vận chuyển riêng tư là các phương tiện cung cấp dịch vụ linh hoạt theo yêu cầu của khách hàng. Hình thức sau mang lại tính linh hoạt tốt hơn, nhưng có khả năng chứa chấp ít hơn và có tác động môi trường cao hơn. Du lịch có thể là một phần của việc đi lại hàng ngày hoặc cho mục đích kinh doanh, nghỉ ngơi hoặc di cư của con người. </p><p>Vận chuyển cận ngắn được chiếm đạt bởi ô tô và giao thông công cộng. Giao thông công cộng bao gồm xe buýt ở các vùng nông thôn và thành phố nhỏ, kèm theo đường sắt đô thị, xe điện và giao thông nhanh ở các thành phố lớn. Vận chuyển xa là sự sử dụng ô tô, tàu hỏa, xe buýt và máy bay, trong đó máy bay đã trở thành phương tiện được sử dụng chủ yếu cho các hành trình xa nhất, bao gồm cả các hành trình xuyên lục địa. <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n_h%C3%A0nh_kh%C3%A1ch_%C4%91a_ph%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận chuyển hành khách đa phương thức (trang không tồn tại)">Vận chuyển hành khách đa phương thức</a> là khi một hành trình được thực hiện thông qua việc sử dụng nhiều phương tiện vận chuyển; vì tất cả các phương tiện vận chuyển của con người thường bắt đầu và kết thúc bằng việc đi bộ, nên tất cả vận chuyển hành khách có thể coi là đa phương thức. Giao thông công cộng cũng có thể liên quan đến việc chuyển đổi trung gian của phương tiện, trong hoặc giữa các chế độ, tại các <a href="/w/index.php?title=Trung_t%C3%A2m_giao_th%C3%B4ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung tâm giao thông (trang không tồn tại)">trung tâm giao thông</a>, như <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%BFn_xe_bu%C3%BDt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bến xe buýt (trang không tồn tại)">bến xe buýt</a> hoặc <a href="/w/index.php?title=Ga_t%C3%A0u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ga tàu (trang không tồn tại)">ga tàu</a>. </p><p>Xe taxi và xe buýt có thể được tìm thấy ở cả hai đầu của phổ vận chuyển công cộng. Xe buýt là hình thức vận chuyển rẻ nhất nhưng không nhất thiết linh hoạt, và taxi linh hoạt hơn nhưng đắt hơn. Ở giữa là <a href="/w/index.php?title=D%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5_v%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n_theo_y%C3%AAu_c%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dịch vụ vận chuyển theo yêu cầu (trang không tồn tại)">dịch vụ vận chuyển theo yêu cầu</a>, cung cấp tính linh hoạt trong khi vẫn đảm bảo giá cả phải chăng. </p><p>Việc <a href="/wiki/Du_l%E1%BB%8Bch_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Du lịch quốc tế">du lịch quốc tế</a> có thể bị hạn chế đối với một số cá nhân do quy định và yêu cầu <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_th%E1%BB%B1c" title="Thị thực">thị thực</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Y_tế"><span id="Y_t.E1.BA.BF"></span>Y tế</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Y tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Y tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:World_War_I_ambulance_Pittsburgh_20th_Century_Club.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/World_War_I_ambulance_Pittsburgh_20th_Century_Club.png/220px-World_War_I_ambulance_Pittsburgh_20th_Century_Club.png" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/World_War_I_ambulance_Pittsburgh_20th_Century_Club.png/330px-World_War_I_ambulance_Pittsburgh_20th_Century_Club.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/World_War_I_ambulance_Pittsburgh_20th_Century_Club.png/440px-World_War_I_ambulance_Pittsburgh_20th_Century_Club.png 2x" data-file-width="1190" data-file-height="838" /></a><figcaption>Xe cứu thương trong Thế chiến I</figcaption></figure><p>Xe cứu thương là phương tiện được sử dụng để vận chuyển người từ hoặc giữa nơi điều trị,<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và trong một số trường hợp cũng cung cấp chăm sóc y tế ngoại vi cho bệnh nhân. Thuật ngữ này thường được liên kết với "xe cứu thương khẩn cấp" đi trên đường, là một phần của các dịch vụ y tế khẩn cấp, cung cấp chăm sóc cấp cứu cho những người có vấn đề y tế nghiêm trọng. </p><p><i>Dịch vụ y tế hàng không</i> là thuật ngữ bao quát việc sử dụng phương tiện vận chuyển hàng không để di chuyển bệnh nhân đến và từ các cơ sở y tế và hiện trường tai nạn. Nhân viên cung cấp chăm sóc toàn diện trước bệnh viện và chăm sóc khẩn cấp và chăm sóc cấp cứu cho mọi loại bệnh nhân trong quá trình sơ tán y tế hoặc hoạt động cứu hộ, trên trực thăng, máy bay chở hélice hoặc máy bay phản lực.<sup id="cite_ref-pmid15928284_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid15928284-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-pmid7832345_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid7832345-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vận_chuyển_hàng_hóa"><span id="V.E1.BA.ADn_chuy.E1.BB.83n_h.C3.A0ng_h.C3.B3a"></span>Vận chuyển hàng hóa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Vận chuyển hàng hóa”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vận chuyển hàng hóa"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_chuy%E1%BB%83n_h%C3%A0ng_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận chuyển hàng hóa (trang không tồn tại)">Vận chuyển hàng hóa</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:BW_Fjord_an_Glameyer_Stack_2007-12-15.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/BW_Fjord_an_Glameyer_Stack_2007-12-15.JPG/220px-BW_Fjord_an_Glameyer_Stack_2007-12-15.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/BW_Fjord_an_Glameyer_Stack_2007-12-15.JPG/330px-BW_Fjord_an_Glameyer_Stack_2007-12-15.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/BW_Fjord_an_Glameyer_Stack_2007-12-15.JPG/440px-BW_Fjord_an_Glameyer_Stack_2007-12-15.JPG 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Tàu vận chuyển hàng rời, <i>BW Fjord</i> thuộc <i><a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%ADp_%C4%91o%C3%A0n_BW&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tập đoàn BW (trang không tồn tại)">BW</a></i></figcaption></figure> <p>Vận chuyển hàng hóa, hay shipping, là một yếu tố quan trọng trong chuỗi giá trị trong sản xuất.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEChopraMeindl2007_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEChopraMeindl2007-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Với sự chuyên môn hóa và toàn cầu hóa gia tăng, việc sản xuất được đặt ở xa nơi tiêu thụ, tạo nên sự tăng nhanh về nhu cầu vận chuyển.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEChopraMeindl2007_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEChopraMeindl2007-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vận chuyển tạo ra tiện ích về địa điểm bằng cách di chuyển hàng hóa từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mặc dù tất cả các phương tiện vận chuyển được sử dụng cho vận chuyển hàng hóa, nhưng có sự khác biệt lớn về bản chất của vận chuyển hàng hóa, trong đó chọn lựa phương tiện nào.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEChopraMeindl2007_23-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEChopraMeindl2007-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Logistics" class="mw-redirect" title="Logistics">Hậu cần</a> đề cập đến toàn bộ quá trình chuyển giao sản phẩm từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng, bao gồm lưu trữ, vận chuyển, quá cảnh, nhà kho, xử lý vật liệu và đóng gói, kèm theo việc trao đổi thông tin liên quan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Incoterm" title="Incoterm">Incoterm</a> đề cập đến việc xử lý thanh toán và trách nhiệm về rủi ro trong quá trình vận chuyển.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:WCML_freight_train.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/WCML_freight_train.jpg/220px-WCML_freight_train.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/WCML_freight_train.jpg/330px-WCML_freight_train.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/WCML_freight_train.jpg/440px-WCML_freight_train.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="774" /></a><figcaption>Tàu hàng với các thùng chứa hàng tại <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Vương quốc Anh">Vương quốc Anh</a></figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=Containerization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Containerization (trang không tồn tại)">Đóng container</a>, với việc chuẩn hóa kích thước <a href="/w/index.php?title=ISO_container&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO container (trang không tồn tại)">ISO container</a> trên tất cả các phương tiện và cảng, đã cách mạng hóa thương mại quốc tế và nội địa, mang lại sự giảm thiểu đáng kể về chi phí quá cảnh. Truyền thống, tất cả hàng hóa phải được tải và dỡ thủ công vào buồng tàu hoặc xe; containerization cho phép việc xử lý và chuyển giao tự động giữa các phương tiện, và kích thước chuẩn cho phép tận dụng lợi thế về quy mô kinh tế trong hoạt động phương tiện. Đây đã là một trong những yếu tố động lực chính trong thương mại quốc tế và toàn cầu hóa kể từ những năm 1950.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006_25-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Bulk_material_handling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bulk material handling (trang không tồn tại)">Vận chuyển hàng hóa đại trà</a> phổ biến với hàng hóa có thể xử lý một cách thô sơ mà không làm hỏng; ví dụ điển hình là quặng, than, ngũ cốc và dầu mỏ. Do tính đồng nhất của sản phẩm, việc xử lý cơ khí cho phép xử lý một lượng hàng hóa khổng lồ một cách nhanh chóng và hiệu quả. Giá trị thấp của hàng hóa kết hợp với khối lượng lớn cũng có nghĩa là quy mô kinh tế trở thành yếu tố cần thiết trong vận chuyển, và tàu lớn và toàn bộ đoàn tàu thường được sử dụng để vận chuyển hàng hóa đại trà. Các sản phẩm lỏng với khối lượng đủ lớn cũng có thể được vận chuyển qua đường ống. </p><p><a href="/w/index.php?title=Cargo_airline&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cargo airline (trang không tồn tại)">Vận chuyển hàng không</a> đã trở nên phổ biến hơn đối với các sản phẩm có giá trị cao; trong khi vận chuyển hàng không chiếm dưới một phần trăm của tổng lượng hàng hóa trên thế giới về khối lượng, nhưng chiếm tới bốn mươi phần trăm của giá trị. Thời gian đã trở nên đặc biệt quan trọng đối với các nguyên tắc như trì hoãn và cung cấp đúng thời điểm trong chuỗi giá trị, dẫn đến sự sẵn lòng trả giá cao để giao hàng nhanh chóng các thành phần chủ chốt hoặc các mặt hàng có tỷ lệ giá trị trọng lượng cao.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEChopraMeindl2007_23-3" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEChopraMeindl2007-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ngoài thư tín, các mặt hàng thông thường được gửi bằng đường hàng không bao gồm <a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_t%E1%BB%AD" class="mw-redirect" title="Điện tử">điện tử</a> và quần áo <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_trang" title="Thời trang">thời trang</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tác_động"><span id="T.C3.A1c_.C4.91.E1.BB.99ng"></span>Tác động</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Tác động”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tác động"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tác_động_kinh_tế"><span id="T.C3.A1c_.C4.91.E1.BB.99ng_kinh_t.E1.BA.BF"></span>Tác động kinh tế</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Tác động kinh tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tác động kinh tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_b%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải bền vững (trang không tồn tại)">Vận tải bền vững</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:SeattleI5Skyline.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Đường cao tốc lớn uốn cong vào khu trung tâm thành phố." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/SeattleI5Skyline.jpg/220px-SeattleI5Skyline.jpg" decoding="async" width="220" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/SeattleI5Skyline.jpg/330px-SeattleI5Skyline.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/SeattleI5Skyline.jpg/440px-SeattleI5Skyline.jpg 2x" data-file-width="4013" data-file-height="2405" /></a><figcaption>Vận tải là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển và toàn cầu hóa, như ở <a href="/wiki/Seattle,_Washington" class="mw-redirect" title="Seattle, Washington">Seattle, Washington</a>, Hoa Kỳ.</figcaption></figure> <p>Vận tải là một yêu cầu cần thiết cho <a href="/wiki/Chuy%C3%AAn_khoa" class="mw-redirect" title="Chuyên khoa">hệ thống chuyên môn</a> - cho phép sản xuất và tiêu thụ sản phẩm xảy ra tại các địa điểm khác nhau. Suốt lịch sử, vận tải đã thúc đẩy sự mở rộng; vận tải tốt hơn cho phép giao thương nhiều hơn và mở rộng phạm vi của con người. <a href="/wiki/T%C4%83ng_tr%C6%B0%E1%BB%9Fng_kinh_t%E1%BA%BF" title="Tăng trưởng kinh tế">Tăng trưởng kinh tế</a> luôn phụ thuộc vào việc tăng cường khả năng và sự hợp lý của vận tải.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEStopford1997_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEStopford1997-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng và hoạt động vận tải có tác động lớn đến đất đai, và vận tải là nguồn tiêu thụ năng lượng lớn, khiến cho <a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i_b%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vận tải bền vững (trang không tồn tại)">vận tải bền vững</a> trở thành một vấn đề lớn. </p><p>Do cách các thành phố và cộng đồng hiện đại được lập kế hoạch và hoạt động, thường tạo ra sự phân biệt vật lý giữa nhà và nơi làm việc, buộc con người phải tự di chuyển đến nơi làm việc, học tập hoặc vui chơi, cũng như tạm thời chuyển đổi địa điểm cho các hoạt động hàng ngày khác. Vận chuyển hành khách cũng là bản chất của <a href="/wiki/Du_l%E1%BB%8Bch" title="Du lịch">du lịch</a>, một phần quan trọng của vận chuyển <a href="/wiki/Gi%E1%BA%A3i_tr%C3%AD" title="Giải trí">giải trí</a>. Thương mại đòi hỏi vận chuyển con người để tiến hành kinh doanh, cho phép giao tiếp trực tiếp để đưa ra các quyết định quan trọng hoặc di chuyển các chuyên gia từ nơi làm việc thường xuyên của họ đến các công trường cần đến. </p><p>Trong <a href="/w/index.php?title=Quan_ni%E1%BB%87m_lean&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quan niệm lean (trang không tồn tại)">quan niệm lean</a>, việc vận chuyển vật liệu hoặc quá trình làm việc từ một vị trí này sang vị trí khác được coi là một trong bảy lãng phí (tiếng Nhật: <i><a href="/w/index.php?title=Muda_(Japanese_term)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muda (Japanese term) (trang không tồn tại)">muda</a></i>) không thêm giá trị cho sản phẩm.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kế_hoạch"><span id="K.E1.BA.BF_ho.E1.BA.A1ch"></span>Kế hoạch</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Kế hoạch”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kế hoạch"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=K%E1%BA%BF_ho%E1%BA%A1ch_v%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kế hoạch vận tải (trang không tồn tại)">Kế hoạch vận tải</a></div> <p>Kế hoạch vận tải cho phép tận dụng tối đa và giảm thiểu tác động đối với cơ sở hạ tầng mới. Sử dụng mô hình <a href="/w/index.php?title=D%E1%BB%B1_b%C3%A1o_v%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dự báo vận tải (trang không tồn tại)">dự báo vận tải</a>, các nhà quy hoạch có thể dự đoán các mô hình vận tải trong tương lai. Ở mức thực hiện, hệ thống vận chuyển cho phép chủ sở hữu hàng hóa lập kế hoạch vận chuyển như một phần của <a href="/wiki/Chu%E1%BB%97i_cung_%E1%BB%A9ng" title="Chuỗi cung ứng">chuỗi cung ứng</a>. Lĩnh vực vận chuyển cũng được nghiên cứu thông qua <a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_v%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh tế vận tải (trang không tồn tại)">kinh tế vận tải</a>, một thành phần quan trọng trong việc tạo ra chính sách quy định bởi các cơ quan có thẩm quyền. <a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_v%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kỹ thuật vận tải (trang không tồn tại)">Kỹ thuật vận tải</a>, một phân ngành của <a href="/wiki/K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_x%C3%A2y_d%E1%BB%B1ng" title="Kỹ thuật xây dựng">kỹ thuật xây dựng</a>, phải xem xét <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A1o_ra_chuy%E1%BA%BFn_%C4%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tạo ra chuyến đi (trang không tồn tại)">tạo ra chuyến đi</a>, <a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A2n_ph%E1%BB%91i_chuy%E1%BA%BFn_%C4%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phân phối chuyến đi (trang không tồn tại)">phân phối chuyến đi</a>, <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%B1a_ch%E1%BB%8Dn_ph%C6%B0%C6%A1ng_ti%E1%BB%87n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lựa chọn phương tiện (trang không tồn tại)">lựa chọn phương tiện</a> và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%8Bnh_tuy%E1%BA%BFn_chuy%E1%BA%BFn_%C4%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Định tuyến chuyến đi (trang không tồn tại)">định tuyến chuyến đi</a>, trong khi mức thực hiện được xử lý thông qua <a href="/w/index.php?title=K%E1%BB%B9_thu%E1%BA%ADt_giao_th%C3%B4ng_(v%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kỹ thuật giao thông (vận tải) (trang không tồn tại)">kỹ thuật giao thông</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Old_Market_Roundabout,_Bristol.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Chụp từ trên cao của ngã tư xoay, một điểm giao những con đường. Xe cộ di chuyển xung quanh ngã tư xoay, được bao quanh bởi các tòa nhà, chủ yếu là những tòa nhà đa tầng" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Old_Market_Roundabout%2C_Bristol.jpg/220px-Old_Market_Roundabout%2C_Bristol.jpg" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Old_Market_Roundabout%2C_Bristol.jpg/330px-Old_Market_Roundabout%2C_Bristol.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Old_Market_Roundabout%2C_Bristol.jpg/440px-Old_Market_Roundabout%2C_Bristol.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1246" /></a><figcaption>Sự kỹ thuật của <a href="/w/index.php?title=Ng%C3%A3_t%C6%B0_xoay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ngã tư xoay (trang không tồn tại)">ngã tư xoay</a> này tại <a href="/wiki/Bristol" title="Bristol">Bristol</a>, Vương quốc Anh, cố gắng để tạo luồng giao thông mượt mà.</figcaption></figure> <p>Do những tác động tiêu cực gây ra, vận tải thường trở thành đề tài gây tranh cãi liên quan đến sự lựa chọn phương tiện, cũng như tăng cường khả năng chứa đựng. Vận tải ô tô có thể được coi là một <a href="/w/index.php?title=Bi_k%E1%BB%8Bch_c%E1%BB%A7a_chung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bi kịch của chung (trang không tồn tại)">bi kịch của chung</a> nơi sự linh hoạt và thoải mái cho cá nhân làm suy giảm môi trường tự nhiên và đô thị cho tất cả mọi người. <a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BB%99_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mật độ phát triển (trang không tồn tại)">Mật độ phát triển</a> phụ thuộc vào phương tiện vận chuyển, với phương tiện giao thông công cộng cho phép tận dụng không gian tốt hơn. Sử dụng đất hiệu quả giữ các hoạt động chung gần nhà người dân và đặt các khu phát triển mật độ cao gần các tuyến vận chuyển và trung tâm, nhằm giảm thiểu nhu cầu về vận tải. Có <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A3i_th%E1%BA%BF_c%E1%BB%A7a_s%E1%BB%B1_k%E1%BA%BFt_t%E1%BA%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lợi thế của sự kết tập (trang không tồn tại)">lợi thế của sự kết tập</a>. Ngoài vận chuyển, một số việc sử dụng đất hiệu quả hơn khi tập trung. Cơ sở vận chuyển tiêu thụ đất, và ở các thành phố, mặt đường (dành cho đường phố và bãi đỗ xe) có thể chiếm hơn 20% tổng diện tích sử dụng đất. Hệ thống vận chuyển hiệu quả có thể giảm lãng phí đất. </p><p> Quá nhiều cơ sở hạ tầng và quá nhiều nỗ lực làm mịn để đạt được lưu lượng xe lớn nhất có nghĩa là ở nhiều thành phố có quá nhiều giao thông và nhiều - nếu không phải tất cả - các tác động tiêu cực đi kèm. Chỉ trong những năm gần đây, những thực hành truyền thống đã bắt đầu bị đặt câu hỏi ở nhiều nơi; kết quả của các loại phân tích mới mà mang đến một phạm vi kỹ năng rộng hơn rất nhiều so với những kỹ năng được dựa vào truyền thống - bao gồm các lĩnh vực như phân tích tác động môi trường, y học công cộng, xã hội học và kinh tế - sự khả thi của các giải pháp di chuyển cũ đang được đặt câu hỏi ngày càng nhiều. </p><div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Môi_trường"><span id="M.C3.B4i_tr.C6.B0.E1.BB.9Dng"></span>Môi trường</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Môi trường”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Môi trường"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="PieChartTemplate thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:202px"> <div style="background-color:white;margin:auto;position:relative;width:200px;height:200px;overflow:hidden;border-radius:100px;border:1px solid black"> <div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:0; top:0; border-width:0 200px 200px 0; border-color:silver"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 389.47428549299px; border-left-color:teal"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:teal"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:teal"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 72.654252800536px; border-left-color:navy"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:navy"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:navy"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;right:100px; top:100px; border-width:99.802672842827px 6.2790519529313px 0 0; border-top-color:orange"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:orange"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;right:100px; top:0; border-width:0 137.63819204712px 100px 0; border-right-color:red"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;right:0;top:0;border-width:0 100px 100px 0;border-color:red"></div> </div> <div class="thumbcaption"> <p><a href="/wiki/Kh%C3%AD_nh%C3%A0_k%C3%ADnh" title="Khí nhà kính">Khí thải nhà kính</a> toàn cầu từ vận tải: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144386">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:red; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/%C3%94_t%C3%B4#Ảnh_hưởng_đến_môi_trường" title="Ô tô">Ô tô</a> (40%)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:orange; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Xe_t%E1%BA%A3i#Ảnh_hưởng_đến_môi_trường" title="Xe tải">Xe tải</a> (34%)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:navy; color:white; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/w/index.php?title=%E1%BA%A2nh_h%C6%B0%E1%BB%9Fng_m%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_c%E1%BB%A7a_h%C3%A0ng_kh%C3%B4ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ảnh hưởng môi trường của hàng không (trang không tồn tại)">Máy bay</a> (11%)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:teal; color:white; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/w/index.php?title=%E1%BA%A2nh_h%C6%B0%E1%BB%9Fng_m%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_c%E1%BB%A7a_t%C3%A0u_th%E1%BB%A7y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ảnh hưởng môi trường của tàu thủy (trang không tồn tại)">Tàu thủy</a> (11%)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:silver; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/T%C3%A0u_h%E1%BB%8Fa" title="Tàu hỏa">Tàu hỏa</a> (4%)</div> </div> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=M%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_v%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Môi trường vận tải (trang không tồn tại)">Môi trường vận tải</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Traffic_jam_Sao_Paulo_09_2006_30.JPG" class="mw-file-description"><img alt="Hình ảnh từ trên cao của một con đường đông đúc, hai bên được bao quanh bởi các tòa nhà cao tầng, một số trong số đó được phủ bởi bảng quảng cáo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Traffic_jam_Sao_Paulo_09_2006_30.JPG/220px-Traffic_jam_Sao_Paulo_09_2006_30.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Traffic_jam_Sao_Paulo_09_2006_30.JPG/330px-Traffic_jam_Sao_Paulo_09_2006_30.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Traffic_jam_Sao_Paulo_09_2006_30.JPG/440px-Traffic_jam_Sao_Paulo_09_2006_30.JPG 2x" data-file-width="720" data-file-height="480" /></a><figcaption><a href="/wiki/T%E1%BA%AFc_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Tắc đường">Tắc đường</a> vẫn còn ở <a href="/wiki/S%C3%A3o_Paulo" title="São Paulo">São Paulo</a>, Brazil, mặc dù có các ngày không lái xe dựa trên số biển số.</figcaption></figure> <p>Vận tải là một nguồn sử dụng năng lượng lớn và đốt cháy hầu hết dầu mỏ trên thế giới. Điều này gây ra ô nhiễm không khí, bao gồm các oxit nitơ và hạt siêu mịn, và là nguyên nhân góp phần đáng kể vào hiện tượng <a href="/wiki/Thi%C3%AAn_tai" title="Thiên tai">thiên tai</a> toàn cầu thông qua việc phát thải khí carbon dioxide,<sup id="cite_ref-pnas_pdf_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-pnas_pdf-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-thanhhung_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-thanhhung-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đối với vận tải, đây là ngành phát thải nhanh nhất đang tăng.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Theo phân loại con đường, giao thông đường bộ là nguồn phát thải khí nhà kính lớn nhất trên toàn cầu.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các vấn đề về môi trường của vận tải bao gồm: </p> <ul><li><b>Ô nhiễm không khí</b>: Xe cộ, tàu thủy, máy bay và các phương tiện khác phát thải các chất gây ô nhiễm như khí nhà kính, các oxit nitơ và các hợp chất hữu cơ bay hơi. Ô nhiễm không khí có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho con người và gây tổn hại cho môi trường.</li> <li><b>Ô nhiễm tiếng ồn</b>: Vận tải gây ra tiếng ồn đáng kể từ xe cộ, máy bay, tàu thủy và các công cụ khác. Tiếng ồn gây phiền hà và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của con người. Nó cũng có thể gây ra tác động tiêu cực đến động vật, đặc biệt là các loài sống trong môi trường nước.</li> <li><b>Tiêu thụ năng lượng và tài nguyên</b>: Vận tải tiêu thụ một lượng lớn năng lượng và tài nguyên, đặc biệt là trong trường hợp vận tải đường bộ. Việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch gây ra sự cạn kiệt tài nguyên và tác động đến môi trường.</li> <li><b>Biến đổi khí hậu</b>: Vận tải là một nguồn lớn phát thải khí nhà kính, đóng góp vào biến đổi khí hậu toàn cầu. Sự gia tăng về lượng xe cộ và sự tăng trưởng của ngành hàng không làm tăng lượng khí thải nhà kính từ vận tải.</li></ul> <p>Để giảm tác động môi trường của vận tải, các biện pháp như khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng, khuyến khích sử dụng phương tiện không gây ô nhiễm như xe điện, và thúc đẩy phát triển và sử dụng các công nghệ sạch và tiết kiệm năng lượng đã được đưa ra. Các chính phủ và tổ chức quốc tế cũng đã áp dụng các quy định và chuẩn môi trường để giảm tác động của vận tải đến môi trường. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phát_triển_bền_vững"><span id="Ph.C3.A1t_tri.E1.BB.83n_b.E1.BB.81n_v.E1.BB.AFng"></span>Phát triển bền vững</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Phát triển bền vững”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phát triển bền vững"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Liên Hiệp Quốc lần đầu tiên chính thức công nhận vai trò của vận tải trong việc thực hiện <a href="/wiki/Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_b%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng" title="Phát triển bền vững">phát triển bền vững</a> tại <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Tr%C3%A1i_%C4%91%E1%BA%A5t_Li%C3%AAn_Hi%E1%BB%87p_Qu%E1%BB%91c_1992&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị Trái đất Liên Hiệp Quốc 1992 (trang không tồn tại)">Hội nghị Trái đất Liên Hiệp Quốc 1992</a>. Tại Hội nghị Thế giới Liên Hiệp Quốc năm 2012, các nhà lãnh đạo toàn cầu đã một lòng công nhận rằng vận tải và di chuyển đóng vai trò trung tâm trong việc đạt được các mục tiêu bền vững. Trong những năm gần đây, dữ liệu đã được thu thập để chứng minh rằng ngành vận tải đóng góp một phần tư của tổng lượng <a href="/w/index.php?title=Kh%C3%AD_th%E1%BA%A3i_nh%C3%A0_k%C3%ADnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khí thải nhà kính (trang không tồn tại)">khí thải nhà kính</a> toàn cầu, và do đó, vận tải bền vững đã được đưa vào tầm nhìn chung của một số <a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_B%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng_n%C4%83m_2030&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mục tiêu Phát triển Bền vững năm 2030 (trang không tồn tại)">Mục tiêu Phát triển Bền vững năm 2030</a>, đặc biệt là các mục tiêu liên quan đến an ninh lương thực, sức khỏe, năng lượng, tăng trưởng kinh tế, cơ sở hạ tầng, và thành phố và định cư nhân loại. Đáp ứng các mục tiêu vận tải bền vững được cho là đặc biệt quan trọng để đạt được <a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_%C4%91%E1%BB%8Bnh_Paris" class="mw-redirect" title="Hiệp định Paris">Hiệp định Paris</a>.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Có nhiều <a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_B%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mục tiêu Phát triển Bền vững (trang không tồn tại)">Mục tiêu Phát triển Bền vững</a> (SDGs) đang thúc đẩy vận tải bền vững để đáp ứng các mục tiêu đã được định nghĩa. Các mục tiêu này bao gồm <a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_B%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mục tiêu Phát triển Bền vững 3 (trang không tồn tại)">SDG 3</a> về sức khỏe (tăng cường an toàn giao thông đường bộ), <a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_B%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng_7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mục tiêu Phát triển Bền vững 7 (trang không tồn tại)">SDG 7</a> về năng lượng, <a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_B%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng_8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mục tiêu Phát triển Bền vững 8 (trang không tồn tại)">SDG 8</a> về công việc tốt và tăng trưởng kinh tế, <a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_B%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng_9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mục tiêu Phát triển Bền vững 9 (trang không tồn tại)">SDG 9</a> về cơ sở hạ tầng chống chịu, <a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_B%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng_11&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mục tiêu Phát triển Bền vững 11 (trang không tồn tại)">SDG 11</a> về thành phố bền vững (tiếp cận vận tải và mở rộng giao thông công cộng), <a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_B%E1%BB%81n_v%E1%BB%AFng_12&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mục tiêu Phát triển Bền vững 12 (trang không tồn tại)">SDG 12</a> về tiêu dùng và sản xuất bền vững (chấm dứt trợ cấp nhiên liệu hóa thạch), và SDG 14 về đại dương, biển và tài nguyên biển.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=23" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Xe" title="Xe">Xe</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_giao_th%C3%B4ng" title="Đường giao thông">Đường giao thông</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=24" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72042645">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFWatts1999" class="citation book cs1">Watts, Martin (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=u86yjr-J-hAC"><i>Working Oxen</i></a>. Shire Album. <b>342</b>. Princes Risborough, Buckinghamshire: Osprey Publishing. tr. 4. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780747804154" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780747804154"><bdi>9780747804154</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2016</span>. <q>[...] tamed aurochs became the first domestic oxen. The earliest evidence for domestication is found in the Middle East around ten thousand years ago.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Working+Oxen&rft.place=Princes+Risborough%2C+Buckinghamshire&rft.series=Shire+Album&rft.pages=4&rft.pub=Osprey+Publishing&rft.date=1999&rft.isbn=9780747804154&rft.aulast=Watts&rft.aufirst=Martin&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Du86yjr-J-hAC&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">Bardi, Coyle and Novack, 2006: 158</span> </li> <li id="cite_note-cooper277-3">^ <a href="#cite_ref-cooper277_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-cooper277_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Cooper <i>et al.</i>, 1998: 277</span> </li> <li id="cite_note-bcn21114-4"><b><a href="#cite_ref-bcn21114_4-0">^</a></b> <span class="reference-text">Bardi, Coyle and Novack, 2006: 211–14</span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Cooper <i>et al.</i>, 1998: 281</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/world/feedarticle/8477508">Swine flu prompts EU warning on travel to US</a>. <i>The Guardian.</i> ngày 28 tháng 4 năm 2009.</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">Cooper <i>et al.</i>, 1998: 279</span> </li> <li id="cite_note-Major_Roads_of_the_United_States-8"><b><a href="#cite_ref-Major_Roads_of_the_United_States_8-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070413153426/http://www.nationalatlas.gov/mld/roadtrl.html">“Major Roads of the United States”</a>. United States Department of the Interior. 13 tháng 3 năm 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nationalatlas.gov/mld/roadtrl.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 13 tháng 4 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 24 tháng 3 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Major+Roads+of+the+United+States&rft.pub=United+States+Department+of+the+Interior&rft.date=2006-03-13&rft_id=http%3A%2F%2Fnationalatlas.gov%2Fmld%2Froadtrl.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-RoadInfrastructureStrategicFrameworkforSouthAfrica-9"><b><a href="#cite_ref-RoadInfrastructureStrategicFrameworkforSouthAfrica_9-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927063243/http://www.transport.gov.za/library/docs/rifsa/infor.html">“Road Infrastructure Strategic Framework for South Africa”</a>. National Department of Transport (South Africa). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.transport.gov.za/library/docs/rifsa/infor.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 27 tháng 9 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 24 tháng 3 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Road+Infrastructure+Strategic+Framework+for+South+Africa&rft.pub=National+Department+of+Transport+%28South+Africa%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.transport.gov.za%2Flibrary%2Fdocs%2Frifsa%2Finfor.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">Lay, 1992: 6–7</span> </li> <li id="cite_note-difference_between_road_and_street-11"><b><a href="#cite_ref-difference_between_road_and_street_11-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dictionary.reference.com/help/faq/language/d01.html">“What is the difference between a road and a street?”</a>. <i>Word FAQ</i>. Lexico Publishing Group. 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 24 tháng 3 năm 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Word+FAQ&rft.atitle=What+is+the+difference+between+a+road+and+a+street%3F&rft.date=2007&rft_id=http%3A%2F%2Fdictionary.reference.com%2Fhelp%2Ffaq%2Flanguage%2Fd01.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFHarvey2020" class="citation news cs1">Harvey, Fiona (ngày 5 tháng 3 năm 2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/society/2020/mar/05/one-in-five-europeans-exposed-to-harmful-noise-pollution-study">“One in five Europeans exposed to harmful noise pollution – study”</a>. <i>The Guardian</i> (bằng tiếng Anh). <a href="/wiki/M%C3%A3_s%E1%BB%91_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_xu%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_nhi%E1%BB%81u_k%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Mã số tiêu chuẩn quốc tế cho xuất bản phẩm nhiều kỳ">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0261-3077">0261-3077</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Guardian&rft.atitle=One+in+five+Europeans+exposed+to+harmful+noise+pollution+%E2%80%93+study&rft.date=2020-03-05&rft.issn=0261-3077&rft.aulast=Harvey&rft.aufirst=Fiona&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fsociety%2F2020%2Fmar%2F05%2Fone-in-five-europeans-exposed-to-harmful-noise-pollution-study&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">Cooper <i>et al.</i>, 1998: 278</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text">The <a href="/w/index.php?title=United_Nations_Conference_on_Trade_and_Development&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Nations Conference on Trade and Development (trang không tồn tại)">United Nations Conference on Trade and Development</a> (UNCTAD) 2007, p. <i>x</i> and p. 32.</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">Stopford, 1997: 4–6</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">Stopford, 1997: 8–9</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text">Cooper <i>et al.</i>, 1998: 280</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">Cooper <i>et al.</i>, 1998: 275–76</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text">Bent Flyvbjerg, Mette K. Skamris Holm, and Søren L. Buhl, "How (In)Accurate Are Demand Forecasts in Public Works Projects", <i>Journal of the American Planning Association</i> <b>71</b>:2, pp. 131–46.</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Henry_Alan_Skinner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henry Alan Skinner (trang không tồn tại)">Skinner, Henry Alan</a>. 1949, "The Origin of Medical Terms". Baltimore: Williams & Wilkins</span> </li> <li id="cite_note-pmid15928284-21"><b><a href="#cite_ref-pmid15928284_21-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBranasMacKenzieWilliamsSchwab2005" class="citation journal cs1">Branas CC, <a href="/w/index.php?title=Ellen_J._MacKenzie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ellen J. MacKenzie (trang không tồn tại)">MacKenzie EJ</a>, Williams JC, Schwab CW, Teter HM, Flanigan MC, và đồng nghiệp (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1001%2Fjama.293.21.2626">“Access to trauma centers in the United States”</a>. <i>JAMA</i>. <b>293</b> (21): 2626–2633. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Truy cập mở"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1001%2Fjama.293.21.2626">10.1001/jama.293.21.2626</a></span>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15928284">15928284</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=JAMA&rft.atitle=Access+to+trauma+centers+in+the+United+States.&rft.volume=293&rft.issue=21&rft.pages=2626-2633&rft.date=2005&rft_id=info%3Adoi%2F10.1001%2Fjama.293.21.2626&rft_id=info%3Apmid%2F15928284&rft.aulast=Branas&rft.aufirst=CC&rft.au=MacKenzie%2C+EJ&rft.au=Williams%2C+JC&rft.au=Schwab%2C+CW&rft.au=Teter%2C+HM&rft.au=Flanigan%2C+MC&rft_id=%2F%2Fdoi.org%2F10.1001%252Fjama.293.21.2626&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pmid7832345-22"><b><a href="#cite_ref-pmid7832345_22-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBurneyHubertPassiniMaio1995" class="citation journal cs1">Burney RE, Hubert D, Passini L, Maio R (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_annals-of-emergency-medicine_1995-02_25_2/page/187">“Variation in air medical outcomes by crew composition: a two-year follow-up”</a>. <i>Ann Emerg Med</i>. <b>25</b> (2): 187–192. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Truy cập mở"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fs0196-0644%2895%2970322-5">10.1016/s0196-0644(95)70322-5</a></span>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7832345">7832345</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Ann+Emerg+Med&rft.atitle=Variation+in+air+medical+outcomes+by+crew+composition%3A+a+two-year+follow-up.&rft.volume=25&rft.issue=2&rft.pages=187-192&rft.date=1995&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fs0196-0644%2895%2970322-5&rft_id=info%3Apmid%2F7832345&rft.aulast=Burney&rft.aufirst=RE&rft.au=Hubert%2C+D&rft.au=Passini%2C+L&rft.au=Maio%2C+R&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_annals-of-emergency-medicine_1995-02_25_2%2Fpage%2F187&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEChopraMeindl2007-23">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTEChopraMeindl2007_23-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEChopraMeindl2007_23-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEChopraMeindl2007_23-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEChopraMeindl2007_23-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFChopraMeindl2007">Chopra & Meindl 2007</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFChopraMeindl2007 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFMcLeodCurtis2020" class="citation journal cs1">McLeod, Sam; Curtis, Carey (ngày 14 tháng 3 năm 2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080/02697459.2020.1732660">“Understanding and Planning for Freight Movement in Cities: Practices and Challenges”</a>. <i>Planning Practice & Research</i>. <b>35</b> (2): 201–219. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F02697459.2020.1732660">10.1080/02697459.2020.1732660</a>. <a href="/wiki/M%C3%A3_s%E1%BB%91_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_xu%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_nhi%E1%BB%81u_k%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Mã số tiêu chuẩn quốc tế cho xuất bản phẩm nhiều kỳ">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0269-7459">0269-7459</a>. <a href="/wiki/S2CID_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="S2CID (định danh)">S2CID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:214463529">214463529</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220730093942/https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02697459.2020.1732660?cookieSet=1">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 30 tháng 7 năm 2022<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Planning+Practice+%26+Research&rft.atitle=Understanding+and+Planning+for+Freight+Movement+in+Cities%3A+Practices+and+Challenges&rft.volume=35&rft.issue=2&rft.pages=201-219&rft.date=2020-03-14&rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A214463529%23id-name%3DS2CID&rft.issn=0269-7459&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F02697459.2020.1732660&rft.aulast=McLeod&rft.aufirst=Sam&rft.au=Curtis%2C+Carey&rft_id=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.1080%2F02697459.2020.1732660&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006-25">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006_25-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006_25-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEBardiCoyleNovack2006_25-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBardiCoyleNovack2006">Bardi, Coyle & Novack 2006</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBardiCoyleNovack2006 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEStopford1997-26"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEStopford1997_26-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFStopford1997">Stopford 1997</a>.</span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">EKU Online, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://safetymanagement.eku.edu/blog/the-seven-wastes-of-lean-manufacturing/">The Seven Wastes of Lean Manufacturing</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230307053738/https://safetymanagement.eku.edu/blog/the-seven-wastes-of-lean-manufacturing/">Lưu trữ</a> 2023-03-07 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <i>Eastern Kentucky University</i>, truy cập ngày 6 tháng 3 năm 2023</span> </li> <li id="cite_note-pnas_pdf-28"><b><a href="#cite_ref-pnas_pdf_28-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFFuglestvet2007" class="citation journal cs1">Fuglestvet; và đồng nghiệp (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pnas.org/cgi/reprint/0702958104v1.pdf">“Climate forcing from the transport sectors”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Proceedings of the National Academy of Sciences</i>. <a href="/w/index.php?title=Center_for_International_Climate_and_Environmental_Research&action=edit&redlink=1" class="new" title="Center for International Climate and Environmental Research (trang không tồn tại)">Center for International Climate and Environmental Research</a>. <b>105</b> (2): 454–458. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2008PNAS..105..454F">2008PNAS..105..454F</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Truy cập mở"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.0702958104">10.1073/pnas.0702958104</a></span>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Truy cập mở"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2206557">2206557</a></span>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18180450">18180450</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080625061523/http://www.pnas.org/cgi/reprint/0702958104v1.pdf">Lưu trữ</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> bản gốc ngày 25 tháng 6 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences&rft.atitle=Climate+forcing+from+the+transport+sectors&rft.volume=105&rft.issue=2&rft.pages=454-458&rft.date=2007&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2206557%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F18180450&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.0702958104&rft_id=info%3Abibcode%2F2008PNAS..105..454F&rft.au=Fuglestvet&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pnas.org%2Fcgi%2Freprint%2F0702958104v1.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-thanhhung-29"><b><a href="#cite_ref-thanhhung_29-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://chuyennhathanhhunghanoi.com/">“chuyển nhà thành hưng”</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 5 năm 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=chuy%E1%BB%83n+nh%C3%A0+th%C3%A0nh+h%C6%B0ng&rft_id=https%3A%2F%2Fchuyennhathanhhunghanoi.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFWorldwatch_Institute2008" class="citation web cs1"><a href="/w/index.php?title=Worldwatch_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Worldwatch Institute (trang không tồn tại)">Worldwatch Institute</a> (ngày 16 tháng 1 năm 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131013141752/http://www.worldwatch.org/node/5579">“Analysis: Nano Hypocrisy?”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldwatch.org/node/5579">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 13 tháng 10 năm 2013<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Analysis%3A+Nano+Hypocrisy%3F&rft.date=2008-01-16&rft.au=Worldwatch+Institute&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.worldwatch.org%2Fnode%2F5579&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFJan_Fuglestvedt2008" class="citation journal cs1">Jan Fuglestvedt; và đồng nghiệp (15 tháng 1 năm 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pnas.org/content/pnas/105/2/454.full.pdf">“Climate forcing from the transport sectors”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i><a href="/w/index.php?title=PNAS&action=edit&redlink=1" class="new" title="PNAS (trang không tồn tại)">PNAS</a></i>. <b>105</b> (2): 454–458. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2008PNAS..105..454F">2008PNAS..105..454F</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.0702958104">10.1073/pnas.0702958104</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Truy cập mở"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2206557">2206557</a></span>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18180450">18180450</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080625061523/http://www.pnas.org/cgi/reprint/0702958104v1.pdf">Lưu trữ</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> bản gốc ngày 25 tháng 6 năm 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=PNAS&rft.atitle=Climate+forcing+from+the+transport+sectors&rft.volume=105&rft.issue=2&rft.pages=454-458&rft.date=2008-01-15&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2206557%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F18180450&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.0702958104&rft_id=info%3Abibcode%2F2008PNAS..105..454F&rft.au=Jan+Fuglestvedt&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pnas.org%2Fcontent%2Fpnas%2F105%2F2%2F454.full.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sustainabledevelopment.un.org/topics/sustainabletransport">“Sustainable transport.:. Sustainable Development Knowledge Platform”</a>. <i>sustainabledevelopment.un.org</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201009215804/https://sustainabledevelopment.un.org/topics/sustainabletransport">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 9 tháng 10 năm 2020<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=sustainabledevelopment.un.org&rft.atitle=Sustainable+transport.%3A.+Sustainable+Development+Knowledge+Platform&rft_id=https%3A%2F%2Fsustainabledevelopment.un.org%2Ftopics%2Fsustainabletransport&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?page=view&type=20000&nr=802&menu=2993">“Sustainable transport at the heart of the Sustainable Development Goals (SDGs) .:. Sustainable Development Knowledge Platform”</a>. <i>sustainabledevelopment.un.org</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201015052731/https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?page=view&type=20000&nr=802&menu=2993">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 15 tháng 10 năm 2020<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=sustainabledevelopment.un.org&rft.atitle=Sustainable+transport+at+the+heart+of+the+Sustainable+Development+Goals+%28SDGs%29+.%3A.+Sustainable+Development+Knowledge+Platform&rft_id=https%3A%2F%2Fsustainabledevelopment.un.org%2Findex.php%3Fpage%3Dview%26type%3D20000%26nr%3D802%26menu%3D2993&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sách_tham_khảo"><span id="S.C3.A1ch_tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Sách tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=25" title="Sửa đổi phần “Sách tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sách tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFBardi,_EdwardJohn_CoyleRobert_Novack2006" class="citation book cs1">Bardi, Edward; John Coyle & Robert Novack (2006). <i>Management of Transportation</i>. Thomson South-Western. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-324-31443-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-324-31443-4"><bdi>0-324-31443-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Management+of+Transportation&rft.pub=Thomson+South-Western&rft.date=2006&rft.isbn=0-324-31443-4&rft.au=Bardi%2C+Edward&rft.au=John+Coyle&rft.au=Robert+Novack&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFChopra,_SunilPeter_Meindl2007" class="citation book cs1">Chopra, Sunil & Peter Meindl (2007). <i>Supply Chain Management</i>. Pearson. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-13-208608-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-13-208608-5"><bdi>0-13-208608-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Supply+Chain+Management&rft.pub=Pearson&rft.date=2007&rft.isbn=0-13-208608-5&rft.au=Chopra%2C+Sunil&rft.au=Peter+Meindl&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFChristopher_P._CooperRebecca_Shepherd1998" class="citation book cs1">Christopher P. Cooper; Rebecca Shepherd (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=jzpnQgAACAAJ"><i>Tourism: Principles and Practice</i></a>. Financial Times Prent.Int. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-582-31273-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-582-31273-9"><bdi>978-0-582-31273-9</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Tourism%3A+Principles+and+Practice&rft.pub=Financial+Times+Prent.Int&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-582-31273-9&rft.au=Christopher+P.+Cooper&rft.au=Rebecca+Shepherd&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DjzpnQgAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLay1992" class="citation book cs1">Lay, Maxwell G (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=flvS-nJga8QC&pg=PR3&lpg=PR3&dq=%22Ways+of+the+world%22+Rutgers+University+Press,+New+Brunswick#PPA6,M1"><i>Ways of the World: A History of the World's Roads and of the Vehicles that Used Them</i></a>. Rutgers University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8135-2691-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8135-2691-4"><bdi>0-8135-2691-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ways+of+the+World%3A+A+History+of+the+World%27s+Roads+and+of+the+Vehicles+that+Used+Them&rft.pub=Rutgers+University+Press&rft.date=1992&rft.isbn=0-8135-2691-4&rft.aulast=Lay&rft.aufirst=Maxwell+G&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DflvS-nJga8QC%26pg%3DPR3%26lpg%3DPR3%26dq%3D%2522Ways%2Bof%2Bthe%2Bworld%2522%2BRutgers%2BUniversity%2BPress%2C%2BNew%2BBrunswick%23PPA6%2CM1&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFStopford1997" class="citation book cs1">Stopford, Martin (1997). <i>Maritime Economics</i>. London: Routledge. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-415-15310-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-415-15310-7"><bdi>0-415-15310-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Maritime+Economics&rft.place=London&rft.pub=Routledge&rft.date=1997&rft.isbn=0-415-15310-7&rft.aulast=Stopford&rft.aufirst=Martin&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AV%E1%BA%ADn+t%E1%BA%A3i" class="Z3988"></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&veaction=edit&section=26" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&action=edit&section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Transport?uselang=vi">Vận tải</a></b></i>.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/40px-Wiktionary_small.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/60px-Wiktionary_small.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/80px-Wiktionary_small.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="350" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Tra <i><b><a href="https://vi.wiktionary.org/wiki/vi:transport" class="extiw" title="wikt:vi:transport">transport</a></b></i> hoặc <i><b><a href="https://en.wiktionary.org/wiki/vi:transportation" class="extiw" title="wiktionary:vi:transportation">transportation</a></b></i> trong từ điển mở tiếng Việt <a href="/wiki/Wiktionary" title="Wiktionary">Wiktionary</a></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Wikiquote" title="Wikiquote">Wikiquote</a> có sưu tập danh ngôn về: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://vi.wikiquote.org/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Search/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i" class="extiw" title="q:Đặc biệt:Search/Vận tải">Vận tải</a></b></i> </div></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/40px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/60px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/80px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Wikivoyage" title="Wikivoyage">Wikivoyage</a> có travel related information về <i><b><a href="https://en.wikivoyage.org/wiki/vi:Transportation" class="extiw" title="wikivoyage:vi:Transportation">Transportation</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/us/trnsprt.htm">Transportation</a> from <i>UCB Libraries GovPubs</i></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dmoztools.net/Science/Technology/Transportation">Transportation</a> trên <a href="/wiki/DMOZ" title="DMOZ">DMOZ</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://americanhistory.si.edu/onthemove/">America On the Move</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110805005405/http://americanhistory.si.edu/onthemove/">Lưu trữ</a> 2011-08-05 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> An online transportation exhibition from the National Museum of American History, Smithsonian Institution</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://transport.org">World Transportation Organization</a> The world transportation organization (The Non-Profit Advisory Organization)</li></ul> <p class="mw-empty-elt"> </p>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Vận_tải&oldid=71316022">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Vận_tải&oldid=71316022</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:S%C6%A1_khai_giao_th%C3%B4ng" title="Thể loại:Sơ khai giao thông">Sơ khai giao thông</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Giao_th%C3%B4ng" title="Thể loại:Giao thông">Giao thông</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ph%C6%B0%C6%A1ng_ti%E1%BB%87n_giao_th%C3%B4ng" title="Thể loại:Phương tiện giao thông">Phương tiện giao thông</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i" title="Thể loại:Vận tải">Vận tải</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:H%E1%BA%ADu_c%E1%BA%A7n" title="Thể loại:Hậu cần">Hậu cần</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Anh_(en)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Anh (en)">Nguồn CS1 tiếng Anh (en)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_kh%C3%B4ng_c%C3%B3_m%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Harv_v%C3%A0_Sfn" title="Thể loại:Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn">Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Bài cơ bản">Bài cơ bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn_kh%C3%B4ng_kh%E1%BB%9Bp" title="Thể loại:Bài viết có trích dẫn không khớp">Bài viết có trích dẫn không khớp</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Hatnote_tr%E1%BB%8F_%C4%91%E1%BA%BFn_m%E1%BB%99t_trang_kh%C3%B4ng_t%E1%BB%93n_t%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại">Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_sfn_v%E1%BB%9Bi_tham_s%E1%BB%91_kh%C3%B4ng_r%C3%B5" title="Thể loại:Trang sử dụng bản mẫu sfn với tham số không rõ">Trang sử dụng bản mẫu sfn với tham số không rõ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_DMOZ" title="Thể loại:Bài viết chứa liên kết DMOZ">Bài viết chứa liên kết DMOZ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 22 tháng 4 năm 2024, 10:56.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Vận tải</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>162 ngôn ngữ</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Thêm đề tài</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-84749c7844-4hxrl","wgBackendResponseTime":150,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.439","walltime":"0.686","ppvisitednodes":{"value":3122,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":68424,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3477,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":79801,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 533.749 1 -total"," 32.17% 171.713 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 15.85% 84.624 6 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 15.77% 84.185 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 15.10% 80.573 4 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan"," 14.69% 78.404 4 Bản_mẫu:Hộp_bên"," 14.28% 76.238 1 Bản_mẫu:Commons"," 11.25% 60.020 2 Bản_mẫu:If_then_show"," 9.11% 48.620 1 Bản_mẫu:Pie_chart"," 8.75% 46.707 2 Bản_mẫu:1000_bài_cơ_bản"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.224","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8480344,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFBardi,_EdwardJohn_CoyleRobert_Novack2006\"] = 1,\n [\"CITEREFBranasMacKenzieWilliamsSchwab2005\"] = 1,\n [\"CITEREFBurneyHubertPassiniMaio1995\"] = 1,\n [\"CITEREFChopra,_SunilPeter_Meindl2007\"] = 1,\n [\"CITEREFChristopher_P._CooperRebecca_Shepherd1998\"] = 1,\n [\"CITEREFFuglestvet2007\"] = 1,\n [\"CITEREFJan_Fuglestvedt2008\"] = 1,\n [\"CITEREFLay1992\"] = 1,\n [\"CITEREFMcLeodCurtis2020\"] = 1,\n [\"CITEREFStopford1997\"] = 1,\n [\"CITEREFWatts1999\"] = 1,\n [\"CITEREFWorldwatch_Institute2008\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"1000 bài cơ bản\"] = 2,\n [\"Chú thích báo\"] = 1,\n [\"Chú thích sách\"] = 6,\n [\"Chú thích tạp chí\"] = 5,\n [\"Chú thích web\"] = 7,\n [\"Clear\"] = 1,\n [\"Convert\"] = 3,\n [\"Cần chú thích\"] = 1,\n [\"Dmoz\"] = 1,\n [\"Main\"] = 5,\n [\"Pie chart\"] = 1,\n [\"Sfn\"] = 8,\n [\"Tham khảo\"] = 1,\n [\"Thể loại Commons\"] = 1,\n [\"Webarchive\"] = 2,\n [\"Wikiquote\"] = 1,\n [\"Wikivoyage\"] = 1,\n [\"Wiktionary\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-68877f68c-cdpfp","timestamp":"20250204032919","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"V\u1eadn t\u1ea3i","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/V%E1%BA%ADn_t%E1%BA%A3i","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7590","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7590","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-08-26T23:06:02Z","dateModified":"2024-04-22T10:56:31Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/2e\/Main_transport_domains.svg"}</script> </body> </html>