CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Երեսնամյա պատերազմ - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"c62e923d-5cb8-484f-a92a-7ce322432889","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Երեսնամյա_պատերազմ","wgTitle":"Երեսնամյա պատերազմ","wgCurRevisionId":10120098,"wgRevisionId":10120098,"wgArticleId":62898,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ","CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list","CS1 սխալներ: URL","CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու","Webarchive template wayback links","Pages using ISBN magic links", "Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտի պատկերում վիքիկոդով հոդվածներ","Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից","Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից","Օրվա հոդված","Պատերազմներ այբբենական կարգով","17-րդ դարը Եվրոպայում","17-րդ դարի հակամարտություններ","Անգլիայի պատերազմներ","Գերմանիայի պատերազմներ","Գլոբալ հակամարտություններ","Եվրոպայի պատմություն","Երեսնամյա պատերազմ","Սրբազան Հռոմեական կայսրության պատերազմներ","Ֆրանսիայի պատերազմներ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Երեսնամյա_պատերազմ","wgRelevantArticleId":62898,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2487","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/1200px-Europe_map_1648.PNG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="866"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/800px-Europe_map_1648.PNG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="577"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/640px-Europe_map_1648.PNG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="462"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Երեսնամյա պատերազմ - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Երեսնամյա_պատերազմ rootpage-Երեսնամյա_պատերազմ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Պատերազմի_ծագում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատերազմի_ծագում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Պատերազմի ծագում</span> </div> </a> <ul id="toc-Պատերազմի_ծագում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բոհեմյան_ապստամբություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Բոհեմյան_ապստամբություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Բոհեմյան ապստամբություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Բոհեմյան_ապստամբություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Բոհեմյան ապստամբություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Բոհեմյան_ապստամբություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-1618–1621" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1618–1621"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>1618–1621</span> </div> </a> <ul id="toc-1618–1621-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Օսմանյան_աջակցություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Օսմանյան_աջակցություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Օսմանյան աջակցություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Օսմանյան_աջակցություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1621–1625" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1621–1625"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>1621–1625</span> </div> </a> <ul id="toc-1621–1625-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հուգենոտների_ապստամբություններ_(1620–1628)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հուգենոտների_ապստամբություններ_(1620–1628)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Հուգենոտների ապստամբություններ (1620–1628)</span> </div> </a> <ul id="toc-Հուգենոտների_ապստամբություններ_(1620–1628)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Դանիական_միջամտություն_(1625–1629)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Դանիական_միջամտություն_(1625–1629)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Դանիական միջամտություն (1625–1629)</span> </div> </a> <ul id="toc-Դանիական_միջամտություն_(1625–1629)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Շվեդական_միջամտություն_(1630–1635)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Շվեդական_միջամտություն_(1630–1635)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Շվեդական միջամտություն (1630–1635)</span> </div> </a> <ul id="toc-Շվեդական_միջամտություն_(1630–1635)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ֆրանսիական_միջամտություն_(1635–1648)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ֆրանսիական_միջամտություն_(1635–1648)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Ֆրանսիական միջամտություն (1635–1648)</span> </div> </a> <ul id="toc-Ֆրանսիական_միջամտություն_(1635–1648)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Վեստֆալիայի_հաշտություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Վեստֆալիայի_հաշտություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Վեստֆալիայի հաշտություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Վեստֆալիայի_հաշտություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կորուստներ_և_հիվանդություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Կորուստներ_և_հիվանդություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Կորուստներ և հիվանդություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Կորուստներ_և_հիվանդություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Քաղաքական_արդյունք" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Քաղաքական_արդյունք"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Քաղաքական արդյունք</span> </div> </a> <ul id="toc-Քաղաքական_արդյունք-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ներքաշված_պետությունների_(գրաֆիկ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ներքաշված_պետությունների_(գրաֆիկ)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Ներքաշված պետությունների (գրաֆիկ)</span> </div> </a> <ul id="toc-Ներքաշված_պետությունների_(գրաֆիկ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գրական_ստեղծագործություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Գրական_ստեղծագործություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Գրական ստեղծագործություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Գրական_ստեղծագործություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պատկերասրահ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատկերասրահ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Պատկերասրահ</span> </div> </a> <ul id="toc-Պատկերասրահ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տես_նաև" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տես_նաև"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Տես նաև</span> </div> </a> <ul id="toc-Տես_նաև-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Երեսնամյա պատերազմ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 122 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-122" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">122 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Dertigjarige_Oorlog" title="Dertigjarige Oorlog – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Dertigjarige Oorlog" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Drei%C3%9Figj%C3%A4hriger_Krieg" title="Dreißigjähriger Krieg – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Dreißigjähriger Krieg" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Guerra_d%27as_Trenta_Anyadas" title="Guerra d'as Trenta Anyadas – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Guerra d'as Trenta Anyadas" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/%C3%9Erittigg%C4%93ara_Orlege" title="Þrittiggēara Orlege – հին անգլերեն" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Þrittiggēara Orlege" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="հին անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%84%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="حرب الثلاثين عاما – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حرب الثلاثين عاما" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%86_%D8%B3%D9%86%D9%87" title="حرب التلاتين سنه – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="حرب التلاتين سنه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Guerra_de_los_Trenta_A%C3%B1os" title="Guerra de los Trenta Años – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Guerra de los Trenta Años" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Otuzillik_m%C3%BCharib%C9%99" title="Otuzillik müharibə – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Otuzillik müharibə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4" title="اوتوز ایللیک ساواش – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اوتوز ایللیک ساواش" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%8B%D2%99_%D0%B9%D1%8B%D0%BB%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88" title="Утыҙ йыллыҡ һуғыш – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Утыҙ йыллыҡ һуғыш" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Drei%C3%9Fgjaariga_Kriag" title="Dreißgjaariga Kriag – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Dreißgjaariga Kriag" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Tr%C4%97sde%C5%A1immet%C4%97_vaina" title="Trėsdešimmetė vaina – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Trėsdešimmetė vaina" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%86%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Трыццацігадовая вайна – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Трыццацігадовая вайна" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%86%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Трыццацігадовая вайна – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Трыццацігадовая вайна" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%81%D0%B5%D1%82%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%88%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Тридесетгодишна война – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Тридесетгодишна война" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%B6_%E0%A6%AC%E0%A6%9B%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7" title="ত্রিশ বছরের যুদ্ধ – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ত্রিশ বছরের যুদ্ধ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Brezel_Tregont_Vloaz" title="Brezel Tregont Vloaz – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Brezel Tregont Vloaz" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Tridesetogodi%C5%A1nji_rat" title="Tridesetogodišnji rat – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Tridesetogodišnji rat" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%83%D1%88%D0%B0%D0%BD_%D0%B6%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%B9_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Гушан жэлэй дайн – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Гушан жэлэй дайн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Guerra_dels_Trenta_Anys" title="Guerra dels Trenta Anys – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Guerra dels Trenta Anys" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%95%DA%95%DB%8C_%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%DA%B5%DB%95" title="شەڕی سی ساڵە – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="شەڕی سی ساڵە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/T%C5%99icetilet%C3%A1_v%C3%A1lka" title="Třicetiletá válka – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Třicetiletá válka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Rhyfel_Deng_Mlynedd_ar_Hugain" title="Rhyfel Deng Mlynedd ar Hugain – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Rhyfel Deng Mlynedd ar Hugain" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tredive%C3%A5rskrigen" title="Trediveårskrigen – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Trediveårskrigen" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Drei%C3%9Figj%C3%A4hriger_Krieg" title="Dreißigjähriger Krieg – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Dreißigjähriger Krieg" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/T%C5%9Bi%C5%BAas%C4%87al%C4%9Btna_w%C3%B3jna" title="Tśiźasćalětna wójna – ստորին սորբերեն" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Tśiźasćalětna wójna" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ստորին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B5%CF%84%CE%AE%CF%82_%CE%A0%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%82" title="Τριακονταετής Πόλεμος – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Τριακονταετής Πόλεμος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Thirty_Years%27_War" title="Thirty Years' War – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Thirty Years' War" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Tridekjara_Milito" title="Tridekjara Milito – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Tridekjara Milito" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Guerra_de_los_Treinta_A%C3%B1os" title="Guerra de los Treinta Años – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Guerra de los Treinta Años" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kolmek%C3%BCmneaastane_s%C3%B5da" title="Kolmekümneaastane sõda – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Kolmekümneaastane sõda" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Hogeita_Hamar_Urteko_Gerra" title="Hogeita Hamar Urteko Gerra – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Hogeita Hamar Urteko Gerra" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="جنگ سی‌ساله – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جنگ سی‌ساله" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kolmikymmenvuotinen_sota" title="Kolmikymmenvuotinen sota – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kolmikymmenvuotinen sota" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Tretivu%C3%A1rakr%C3%ADggi%C3%B0" title="Tretivuárakríggið – ֆարյորերեն" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Tretivuárakríggið" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ֆարյորերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Guerre_de_Trente_Ans" title="Guerre de Trente Ans – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Guerre de Trente Ans" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/D%C3%B6rtigjuarig_Krich" title="Dörtigjuarig Krich – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Dörtigjuarig Krich" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Vuere_dai_trente_agns" title="Vuere dai trente agns – ֆրիուլիերեն" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Vuere dai trente agns" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ֆրիուլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Tritichjierrige_Oarloch" title="Tritichjierrige Oarloch – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Tritichjierrige Oarloch" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Cogadh_Tr%C3%ADocha_Bliain" title="Cogadh Tríocha Bliain – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cogadh Tríocha Bliain" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Guerra_dos_Trinta_Anos" title="Guerra dos Trinta Anos – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Guerra dos Trinta Anos" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%9C%D7%97%D7%9E%D7%AA_%D7%A9%D7%9C%D7%95%D7%A9%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%A9%D7%A0%D7%99%D7%9D" title="מלחמת שלושים השנים – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="מלחמת שלושים השנים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%B8%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="तीसवर्षीय युद्ध – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="तीसवर्षीय युद्ध" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Thirty_Years_War" title="Thirty Years War – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Thirty Years War" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Tridesetogodi%C5%A1nji_rat" title="Tridesetogodišnji rat – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Tridesetogodišnji rat" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/T%C5%99ice%C4%87il%C4%9Btna_w%C3%B3jna" title="Třicećilětna wójna – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Třicećilětna wójna" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Harminc%C3%A9ves_h%C3%A1bor%C3%BA" title="Harmincéves háború – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Harmincéves háború" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Guerra_de_Trenta_Annos" title="Guerra de Trenta Annos – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Guerra de Trenta Annos" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Perang_Tiga_Puluh_Tahun" title="Perang Tiga Puluh Tahun – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Perang Tiga Puluh Tahun" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Gubat_ti_Tallopulo_a_Tawen" title="Gubat ti Tallopulo a Tawen – իլոկերեն" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Gubat ti Tallopulo a Tawen" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="իլոկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Milito_di_Triadek_Yari" title="Milito di Triadek Yari – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Milito di Triadek Yari" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%9Erj%C3%A1t%C3%ADu_%C3%A1ra_str%C3%AD%C3%B0i%C3%B0" title="Þrjátíu ára stríðið – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Þrjátíu ára stríðið" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Guerra_dei_trent%27anni" title="Guerra dei trent'anni – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Guerra dei trent'anni" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%89%E5%8D%81%E5%B9%B4%E6%88%A6%E4%BA%89" title="三十年戦争 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="三十年戦争" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%AC%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ოცდაათწლიანი ომი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ოცდაათწლიანი ომი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/P%C9%A9nz%C9%A9_hi%C5%8B_niitozo_you" title="Pɩnzɩ hiŋ niitozo you – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Pɩnzɩ hiŋ niitozo you" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D1%8B%D0%B7_%D0%B6%D1%8B%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D2%9B_%D1%81%D0%BE%D2%93%D1%8B%D1%81" title="Отыз жылдық соғыс – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Отыз жылдық соғыс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/30%EB%85%84_%EC%A0%84%EC%9F%81" title="30년 전쟁 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="30년 전쟁" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eer%C3%AA_S%C3%AEh_Salan" title="Şerê Sîh Salan – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Şerê Sîh Salan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Bresel_Deg_Bledhen_warn_Ugens" title="Bresel Deg Bledhen warn Ugens – կոռներեն" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Bresel Deg Bledhen warn Ugens" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="կոռներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D1%83%D0%B7_%D0%B6%D1%8B%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D0%BA_%D1%81%D0%BE%D0%B3%D1%83%D1%88" title="Отуз жылдык согуш – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Отуз жылдык согуш" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Bellum_triginta_annorum" title="Bellum triginta annorum – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Bellum triginta annorum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Dr%C3%ABssegj%C3%A4rege_Krich" title="Drëssegjärege Krich – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Drëssegjärege Krich" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B8%D1%86%D3%80%D1%83%D0%B4_%D0%B9%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%B4%D1%8F%D0%B2%D0%B5" title="КъанницӀуд йисан дяве – լեզգիերեն" lang="lez" hreflang="lez" data-title="КъанницӀуд йисан дяве" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="լեզգիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Dertigj%C3%A4%C3%B6rige_Krieg" title="Dertigjäörige Krieg – լիմբուրգերեն" lang="li" hreflang="li" data-title="Dertigjäörige Krieg" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="լիմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Go%C3%A6ra_di_trent%27agni" title="Goæra di trent'agni – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Goæra di trent'agni" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Guerra_di_Trent%27Agn" title="Guerra di Trent'Agn – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Guerra di Trent'Agn" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Trisde%C5%A1imtmetis_karas" title="Trisdešimtmetis karas – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Trisdešimtmetis karas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Tr%C4%ABsdesmitgadu_kar%C5%A1" title="Trīsdesmitgadu karš – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Trīsdesmitgadu karš" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%B5%D1%81%D0%B5%D1%82%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%88%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Триесетгодишна војна – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Триесетгодишна војна" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%B7_%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%82" title="മുപ്പതുവർഷ യുദ്ധം – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മുപ്പതുവർഷ യുദ്ധം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BD_%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Гучин жилийн дайн – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Гучин жилийн дайн" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%B8_%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%9A%E0%A5%87_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="तीस वर्षांचे युद्ध – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="तीस वर्षांचे युद्ध" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Perang_Tiga_Puluh_Tahun" title="Perang Tiga Puluh Tahun – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Perang Tiga Puluh Tahun" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA" title="နှစ်သုံးဆယ်စစ် – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="နှစ်သုံးဆယ်စစ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Dartigj%C3%B6hrigen_Krieg" title="Dartigjöhrigen Krieg – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Dartigjöhrigen Krieg" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Dartigj%C3%B6%C3%A4rigen_Oorlog" title="Dartigjöärigen Oorlog – ստորին սաքսոներեն" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Dartigjöärigen Oorlog" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ստորին սաքսոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A5%A9%E0%A5%A6_%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A5%87_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="३० वर्षे युद्ध – նեպալերեն" lang="ne" hreflang="ne" data-title="३० वर्षे युद्ध" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="նեպալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Dertigjarige_Oorlog" title="Dertigjarige Oorlog – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Dertigjarige Oorlog" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Tretti%C3%A5rskrigen" title="Trettiårskrigen – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Trettiårskrigen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tredve%C3%A5rskrigen" title="Tredveårskrigen – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tredveårskrigen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Gu%C3%A8rra_de_Trenta_Ans" title="Guèrra de Trenta Ans – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Guèrra de Trenta Ans" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A4%E0%A9%80%E0%A8%B9-%E0%A8%B8%E0%A8%BE%E0%A8%B2%E0%A8%BE_%E0%A8%9C%E0%A9%B0%E0%A8%97" title="ਤੀਹ-ਸਾਲਾ ਜੰਗ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਤੀਹ-ਸਾਲਾ ਜੰਗ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Dg%C3%A8re_ed_Trinte_Ains" title="Dgère ed Trinte Ains – պիկարդերեն" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Dgère ed Trinte Ains" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="պիկարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojna_trzydziestoletnia" title="Wojna trzydziestoletnia – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wojna trzydziestoletnia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%8C%DB%81%DB%81_%D8%B3%D8%A7%D9%84%DB%81_%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="تیہہ سالہ جنگ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="تیہہ سالہ جنگ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%90%D9%80%D8%B1%D8%B4_%DA%A9%D9%84%D9%86%D9%87_%D8%AC%DA%AB%DA%93%D9%87" title="دېـرش کلنه جګړه – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="دېـرش کلنه جګړه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Guerra_dos_Trinta_Anos" title="Guerra dos Trinta Anos – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Guerra dos Trinta Anos" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Guerra_da_trent%27onns" title="Guerra da trent'onns – ռոմանշերեն" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Guerra da trent'onns" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="ռոմանշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/R%C4%83zboiul_de_Treizeci_de_Ani" title="Războiul de Treizeci de Ani – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Războiul de Treizeci de Ani" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%B4%D1%86%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Тридцатилетняя война – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Тридцатилетняя война" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%B4%D1%86%D1%8F%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Тридцятирочна война – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Тридцятирочна война" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D1%83%D1%82_%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B0%D1%85_%D1%81%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B8" title="Отут сыллаах сэрии – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Отут сыллаах сэрии" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Gherra_de_sos_Trinta_Annos" title="Gherra de sos Trinta Annos – սարդիներեն" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Gherra de sos Trinta Annos" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="սարդիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Tridesetogodi%C5%A1nji_rat" title="Tridesetogodišnji rat – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Tridesetogodišnji rat" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Thirty_Years%27_War" title="Thirty Years' War – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Thirty Years' War" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Tridsa%C5%A5ro%C4%8Dn%C3%A1_vojna" title="Tridsaťročná vojna – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Tridsaťročná vojna" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Tridesetletna_vojna" title="Tridesetletna vojna – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Tridesetletna vojna" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Lufta_Tridhjet%C3%ABvje%C3%A7are" title="Lufta Tridhjetëvjeçare – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Lufta Tridhjetëvjeçare" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%81%D0%B5%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%88%D1%9A%D0%B8_%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Тридесетогодишњи рат – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Тридесетогодишњи рат" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%BC%C3%BCtichjierigen_Kriech" title="Trüütichjierigen Kriech – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Trüütichjierigen Kriech" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Trettio%C3%A5riga_kriget" title="Trettioåriga kriget – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Trettioåriga kriget" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Vita_ya_miaka_30" title="Vita ya miaka 30 – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Vita ya miaka 30" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%A4%E0%AE%BE%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AF%8B%E0%AE%B0%E0%AF%8D" title="முப்பதாண்டுப் போர் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="முப்பதாண்டுப் போர்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%B5" title="สงครามสามสิบปี – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="สงครามสามสิบปี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Otuz%C3%BDyllyk_uru%C5%9F" title="Otuzýyllyk uruş – թուրքմեներեն" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Otuzýyllyk uruş" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="թուրքմեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Tatlumpung_Taong_Digmaan" title="Tatlumpung Taong Digmaan – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Tatlumpung Taong Digmaan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Otuz_Y%C4%B1l_Sava%C5%9F%C4%B1" title="Otuz Yıl Savaşı – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Otuz Yıl Savaşı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%8B%D0%B7_%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D1%8B%D0%BA_%D1%81%D1%83%D0%B3%D1%8B%D1%88" title="Утыз еллык сугыш – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Утыз еллык сугыш" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%B4%D1%86%D1%8F%D1%82%D0%B8%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%BD%D1%8F_%D0%B2%D1%96%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Тридцятилітня війна – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Тридцятилітня війна" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%DB%8C%D8%B3_%D8%B3%D8%A7%D9%84%DB%81" title="جنگ تیس سالہ – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جنگ تیس سالہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBttiz_yillik_urush" title="Oʻttiz yillik urush – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Oʻttiz yillik urush" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ba_M%C6%B0%C6%A1i_N%C4%83m" title="Chiến tranh Ba Mươi Năm – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chiến tranh Ba Mươi Năm" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Guere_di_trinte_ans" title="Guere di trinte ans – վալոներեն" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Guere di trinte ans" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="վալոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Katloan_ka_tuig_nga_gyera" title="Katloan ka tuig nga gyera – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Katloan ka tuig nga gyera" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%89%E5%8D%81%E5%B9%B4%E6%88%98%E4%BA%89" title="三十年战争 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="三十年战争" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%9A%E1%83%B7%E1%83%9B%E1%83%90" title="ეჩდოვითწანიანი ლჷმა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ეჩდოვითწანიანი ლჷმა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%A1%D7%99%D7%92_%D7%99%D7%A2%D7%A8%D7%99%D7%92%D7%A2%D7%A8_%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%92" title="דרייסיג יעריגער קריג – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="דרייסיג יעריגער קריג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%89%E5%8D%81%E5%B9%B4%E6%88%B0%E7%88%AD" title="三十年戰爭 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="三十年戰爭" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%89%E5%8D%81%E5%B9%B4%E6%88%B0%E7%88%AD" title="三十年戰爭 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="三十年戰爭" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Sa%E2%81%BF-cha%CC%8Dp-tang_Chi%C3%A0n-cheng" title="Saⁿ-cha̍p-tang Chiàn-cheng – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Saⁿ-cha̍p-tang Chiàn-cheng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%89%E5%8D%81%E5%B9%B4%E6%88%B0%E7%88%AD" title="三十年戰爭 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="三十年戰爭" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2487#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&oldid=10120098" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&id=10120098&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B5%25D6%2580%25D5%25A5%25D5%25BD%25D5%25B6%25D5%25A1%25D5%25B4%25D5%25B5%25D5%25A1_%25D5%25BA%25D5%25A1%25D5%25BF%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25A6%25D5%25B4"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B5%25D6%2580%25D5%25A5%25D5%25BD%25D5%25B6%25D5%25A1%25D5%25B4%25D5%25B5%25D5%25A1_%25D5%25BA%25D5%25A1%25D5%25BF%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25A6%25D5%25B4"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Thirty_Years_War" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2487" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox" style="width: 315px; border-spacing: 2px; font-size: 91%; text-align: left;"> <tbody><tr> <th colspan="4" style="background: #eaecf0; text-align: center;">Երեսնամյա պատերազմ </th></tr> <tr> <td colspan="4" style="text-align: center; background: #eaecf0;"><span data-wikidata-claim-id="Q2487$3FDD5D56-A9A7-433F-84F6-54B923798E13" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P361"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կրոնական պատերազմներ">Կրոնական պատերազմներ</a></span></span> </td></tr> <tr> <td colspan="4" style="text-align: center; font-size: 90%; border-bottom: 1px solid #aaa;"><span data-wikidata-property-id="P18" class="no-wikidata"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Europe_map_1648.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/320px-Europe_map_1648.PNG" decoding="async" width="320" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/480px-Europe_map_1648.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/640px-Europe_map_1648.PNG 2x" data-file-width="1894" data-file-height="1367" /></a></span></span><br />Եվրոպան երեսնամյա պատերազմի ավարտին </td></tr> <tr> <td colspan="4"> <table width="100%" style="margin: 0; cellpadding: 0; padding: 0; border: 0; background: transparent;"> <tbody><tr> <th style="text-align: right; valign: top; padding-right: 1em; background:#eee;">Թվական </th> <td><span data-wikidata-property-id="P585" class="no-wikidata"><a href="/wiki/1618" title="1618">1618</a><a href="/wiki/1648" title="1648">–1648</a></span> </td></tr> <tr> <th style="text-align: right; valign: top; padding-right: 1em; background:#eee;">Վայր </th> <td><span data-wikidata-property-id="P276" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">Եվրոպա</a> (գլխավորապես ներկայիս <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիա</a>)</span> </td></tr> <tr> <th style="text-align: right; valign: top; padding-right: 1em; background:#eee;">Արդյունք </th> <td><a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D6%86%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Վեստֆալյան հաշտություն">Վեստֆալյան հաշտություն</a> <ul><li>Հաբսբուրգյան դինաստիայի թուլացում</li> <li>Բուրբոնյան դինաստիայի հզորացում</li> <li><a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Շվեդական կայսրություն">Շվեդական կայսրության</a> վերելք</li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրբազան Հռոմեական կայսրություն">Սրբազան Հռոմեական կայսրության</a> ապակենտրոնացում</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD-%D5%AB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4_(1635)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրանս-իսպանական պատերազմ (1635) (դեռ գրված չէ)">Ֆրանս-իսպանական պատերազմ</a> մինչև 1659 թ.</li> <li>Կաթոլիկ եկեղեցու դիրքերի նշանակալից թուլացում</li></ul> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="4" style="background: #eaecf0; text-align: center;">Հակառակորդներ </th></tr> <tr> <td style="border-right: 1px dotted #aaa;"><b>Բողոքական երկրներ և դաշնակիցներ</b> <p><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Bohemia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/22px-Flag_of_Bohemia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/33px-Flag_of_Bohemia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/44px-Flag_of_Bohemia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%B0%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Բոհեմիա">Բոհեմիա</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Electoral_Saxony.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Flag_of_Electoral_Saxony.svg/22px-Flag_of_Electoral_Saxony.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Flag_of_Electoral_Saxony.svg/33px-Flag_of_Electoral_Saxony.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Flag_of_Electoral_Saxony.svg/44px-Flag_of_Electoral_Saxony.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Սաքսոնիա">Սաքսոնիա</a> <br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_The_Electoral_Palatinate_(1604).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg/22px-Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg/33px-Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg/44px-Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> Պֆալց <br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Brandenburg_(1340-1657).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Brandenburg_%281340-1657%29.svg/22px-Flag_of_Brandenburg_%281340-1657%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Brandenburg_%281340-1657%29.svg/33px-Flag_of_Brandenburg_%281340-1657%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Brandenburg_%281340-1657%29.svg/44px-Flag_of_Brandenburg_%281340-1657%29.svg.png 2x" data-file-width="697" data-file-height="557" /></a></span> Բրանդենբուրգ <br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Hesse.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Hesse.svg/22px-Flag_of_Hesse.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Hesse.svg/33px-Flag_of_Hesse.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Hesse.svg/44px-Flag_of_Hesse.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> Հեսսեն <br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Wuerttemberg_Banner.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Wuerttemberg_Banner.svg/22px-Wuerttemberg_Banner.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Wuerttemberg_Banner.svg/33px-Wuerttemberg_Banner.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Wuerttemberg_Banner.svg/44px-Wuerttemberg_Banner.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> Վյուրթեմբերգ <br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Sweden_(1562%E2%80%931650).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/22px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/33px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/44px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="350" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Շվեդական կայսրություն">Շվեդիա</a> <br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Denmark.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/22px-Flag_of_Denmark.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/33px-Flag_of_Denmark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/44px-Flag_of_Denmark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="387" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%A3%D5%A1-%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Նորվեգա-դանիական ունիա">Նորվեգա-դանիական ունիա</a> (1625–1629)<br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Statenvlag.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Statenvlag.svg/22px-Statenvlag.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Statenvlag.svg/33px-Statenvlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Statenvlag.svg/44px-Statenvlag.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Նիդերլանդներ">Նիդերլանդներ</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Transylvania_before_1918.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Transylvania_before_1918.svg/22px-Flag_of_Transylvania_before_1918.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Transylvania_before_1918.svg/33px-Flag_of_Transylvania_before_1918.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Transylvania_before_1918.svg/44px-Flag_of_Transylvania_before_1918.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%AC%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Տրանսիլվանիա">Տրանսիլվանիա</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/22px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/33px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/44px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="216" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա">Ֆրանսիա</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Scotland.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/22px-Flag_of_Scotland.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/33px-Flag_of_Scotland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/44px-Flag_of_Scotland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%87%D5%B8%D5%BF%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Շոտլանդիա">Շոտլանդիա</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_England.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/22px-Flag_of_England.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/33px-Flag_of_England.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/44px-Flag_of_England.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span> <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Անգլիա">Անգլիա</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Early_Swiss_cross.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Early_Swiss_cross.svg/22px-Early_Swiss_cross.svg.png" decoding="async" width="22" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Early_Swiss_cross.svg/33px-Early_Swiss_cross.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Early_Swiss_cross.svg/44px-Early_Swiss_cross.svg.png 2x" data-file-width="320" data-file-height="320" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%B5%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Շվեյցարիա">Շվեյցարիա</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Savoie.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Flag_of_Savoie.svg/22px-Flag_of_Savoie.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Flag_of_Savoie.svg/33px-Flag_of_Savoie.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Flag_of_Savoie.svg/44px-Flag_of_Savoie.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="307" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D6%84%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Սավոյայի դքսություն">Սավոյայի դքսություն</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Most_Serene_Republic_of_Venice.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Most_Serene_Republic_of_Venice.svg/22px-Flag_of_Most_Serene_Republic_of_Venice.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Most_Serene_Republic_of_Venice.svg/33px-Flag_of_Most_Serene_Republic_of_Venice.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Most_Serene_Republic_of_Venice.svg/44px-Flag_of_Most_Serene_Republic_of_Venice.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%AF" title="Վենետիկ">Վենետիկ</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ռուսական թագավորություն">Ռուսական թագավորություն</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Fictitious_Ottoman_flag_3.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Fictitious_Ottoman_flag_3.svg/22px-Fictitious_Ottoman_flag_3.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Fictitious_Ottoman_flag_3.svg/33px-Fictitious_Ottoman_flag_3.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Fictitious_Ottoman_flag_3.svg/44px-Fictitious_Ottoman_flag_3.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Օսմանյան կայսրություն">Օսմանյան կայսրություն</a> </p> </td> <td style="border-right: 1px dotted #aaa;"><b>Կաթոլիկ երկրներ և դաշնակիցներ</b> <p><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_(1400-1806).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/22px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/33px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/44px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրբազան Հռոմեական կայսրություն">Սրբազան Հռոմեական կայսրություն</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Catholic_League_(Germany).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Catholic_League_%28Germany%29.svg/22px-Catholic_League_%28Germany%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Catholic_League_%28Germany%29.svg/33px-Catholic_League_%28Germany%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Catholic_League_%28Germany%29.svg/44px-Catholic_League_%28Germany%29.svg.png 2x" data-file-width="954" data-file-height="858" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%AB%D5%A3%D5%A1_(%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կաթոլիկյան լիգա (Գերմանիա) (դեռ գրված չէ)">Գերմանիայի կաթոլիկ լիգա</a> <br /> </p> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Bavaria_(lozengy).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg/22px-Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg/33px-Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg/44px-Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Բավարիա">Բավարիա</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Black_St_George%27s_Cross.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Black_St_George%27s_Cross.svg/22px-Black_St_George%27s_Cross.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Black_St_George%27s_Cross.svg/33px-Black_St_George%27s_Cross.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Black_St_George%27s_Cross.svg/44px-Black_St_George%27s_Cross.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span> Քյոլն</li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Banner_of_the_Electorate_of_Mainz.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Banner_of_the_Electorate_of_Mainz.svg/22px-Banner_of_the_Electorate_of_Mainz.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Banner_of_the_Electorate_of_Mainz.svg/33px-Banner_of_the_Electorate_of_Mainz.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Banner_of_the_Electorate_of_Mainz.svg/44px-Banner_of_the_Electorate_of_Mainz.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> Մայնց</li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg/22px-Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg/33px-Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg/44px-Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Ավստրիա">Ավստրիա</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Hungary_(15th_century,_rectangular).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_Hungary_%2815th_century%2C_rectangular%29.svg/22px-Flag_of_Hungary_%2815th_century%2C_rectangular%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_Hungary_%2815th_century%2C_rectangular%29.svg/33px-Flag_of_Hungary_%2815th_century%2C_rectangular%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_Hungary_%2815th_century%2C_rectangular%29.svg/44px-Flag_of_Hungary_%2815th_century%2C_rectangular%29.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Հունգարիա">Հունգարիա</a></li></ul> <p><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/22px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/33px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/44px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Իսպանիա">Իսպանիա</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Portugal_(1640).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_Portugal_%281640%29.svg/22px-Flag_of_Portugal_%281640%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_Portugal_%281640%29.svg/33px-Flag_of_Portugal_%281640%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_Portugal_%281640%29.svg/44px-Flag_of_Portugal_%281640%29.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Պորտուգալիա">Պորտուգալիա</a> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Denmark.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/22px-Flag_of_Denmark.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/33px-Flag_of_Denmark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/44px-Flag_of_Denmark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="387" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%A3%D5%A1-%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Նորվեգա-դանիական ունիա">Նորվեգա-դանիական ունիա</a> (1643–1645)<br /> Լեհաստան–Լիտվա </p> </td></tr> <tr> <th colspan="4" style="background: #eaecf0; text-align: center;">Հրամանատարներ </th></tr> <tr> <td style="border-right: 1px dotted #aaa;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Bohemia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/22px-Flag_of_Bohemia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/33px-Flag_of_Bohemia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/44px-Flag_of_Bohemia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_The_Electoral_Palatinate_(1604).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg/22px-Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg/33px-Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg/44px-Flag_of_The_Electoral_Palatinate_%281604%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> Ֆրիդրիխ V<br /> <p><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Bohemia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/22px-Flag_of_Bohemia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/33px-Flag_of_Bohemia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/44px-Flag_of_Bohemia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B6_I_(%D4%B1%D5%B6%D5%B0%D5%A1%D5%AC%D5%BF-%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%B6%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%A6%D5%B6)" class="mw-redirect" title="Կրիստիան I (Անհալտ-Բերնբուգի արքայազն)">Կրիստիան I</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Sweden_(1562%E2%80%931650).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/22px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/33px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/44px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="350" /></a></span> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%BE_II" title="Գուստավ II">Գուստավ II</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Denmark.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/22px-Flag_of_Denmark.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/33px-Flag_of_Denmark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/44px-Flag_of_Denmark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="387" /></a></span> Կրիստիան IV<br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/22px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/33px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/44px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="216" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%AB_XIII&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լուի XIII (դեռ գրված չէ)">Լուի XIII</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/22px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/33px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg/44px-Proposed_flag_of_%C3%8Ele-de-France.svg.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="216" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8C%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D5%A5" class="mw-redirect" title="Ռիշելիե">Ռիշելիե</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Bohemia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/22px-Flag_of_Bohemia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/33px-Flag_of_Bohemia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/44px-Flag_of_Bohemia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_V" title="Ֆրեդերիկ V">Ֆրեդերիկ V</a><br /> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_England.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/22px-Flag_of_England.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/33px-Flag_of_England.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/44px-Flag_of_England.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Scotland.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/22px-Flag_of_Scotland.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/33px-Flag_of_Scotland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Flag_of_Scotland.svg/44px-Flag_of_Scotland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%A2_%D4%B1" title="Հակոբ Ա">Հակոբ Ա</a> </p> </td> <td style="border-right: 1px dotted #aaa;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_(1400-1806).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/22px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/33px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/44px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%A4_III&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆերդինանդ III (դեռ գրված չէ)">Ֆերդինանդ III</a><br /> <p><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/22px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/33px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/44px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BA_IV" class="mw-redirect" title="Ֆիլիպ IV">Ֆիլիպ IV</a> </p> </td></tr> <tr> <th colspan="4" style="background: #eaecf0; text-align: center;">Կողմերի ուժեր </th></tr> <tr> <td style="border-right: 1px dotted #aaa;"><b>495, 000</b>. <ul><li>150, 000 շվեդ</li> <li>20, 000 դանիացի և նորվեգացի</li> <li>75, 000 հոլանդացի</li> <li>Մոտ. 100-150, 000 գերմանացի</li> <li>150, 000 ֆրանսիացի</li> <li>20-30, 000 հունգարացի</li> <li>6, 000 տրանսիլվանիացի</li></ul> </td> <td style="border-right: 1px dotted #aaa;"><b>450, 000</b>. <ul><li>300, 000 իսպանացի</li> <li>100-200, 000 գերմանացի</li> <li>Մոտ. 20, 000 հունգար և խորվաթ հեծյալ</li></ul> </td></tr> <tr> <th colspan="4" style="background: #eaecf0; text-align: center;">Ռազմական կորուստներ </th></tr> <tr> <td style="border-right:1px dotted #aaa;">Մոտ 300 000 զոհ և վիրավոր, Գերմանիայի քաղաքացիական բնակչության զոհերը կազմում են 6 000 000 </td> <td style="border-right:1px dotted #aaa;">Մոտ 400 000 զոհ </td></tr> <tr> <th colspan="4" style="background: #eaecf0; text-align: center;">Ընդհանուր կորուստներ </th></tr> <tr> <td colspan="4" style="text-align: center;">8, 000, 000, ներառյալ քաղաքացիական բնակչության զոհերը </td></tr> </tbody></table> <p><b>Երեսնամյա պատերազմ</b> (<a href="/wiki/1618" title="1618">1618</a> - <a href="/wiki/1648" title="1648">1648</a>), առաջին համաեվրոպական պատերազմներից մեկը, որն ընդգրկեց գրեթե ողջ <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">Եվրոպան</a>, բացառությամբ <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%B5%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Շվեյցարիա">Շվեյցարիայի</a>։ Պատերազմը սկսվեց <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիայի</a> <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բողոքականություն">բողոքականների</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կաթոլիկություն">կաթոլիկների</a> հակամարտության հետևանքով, սակայն հետագայում վերածվեց Հաբսբուրգների դեմ պայքարի։ Պատերազմի հետևանքով կտրուկ նվազեց <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">Գերմանիայի</a> որոշ շրջանների բնակչության թիվը։ Այն ամենաերկար և ամենաարյունալի պատերազմներից մեկն է <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Եվրոպայի պատմություն">Եվրոպայի պատմության</a> ընթացքում։ Պատերազմի ծագման պատճառները և մասնակիցների շահերը բազմազան էին, ոչ ոք չի կարողացել եզակի պատճառ տալ պատերազմի ծագման վերաբերյալ։ Սկզբնական շրջանում կոնֆլիկտը ուներ մեծապես կրոնական բնույթ, վեճերը ծագել էին <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բողոքականություն">բողոքականների</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կաթոլիկություն">կաթոլիկների</a> միջև <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրբազան Հռոմեական կայսրություն">Սրբազան Հռոմեական կայսրությունում</a>, չնայած կայսրության ներքաղաքական վիճակը և ուժերի հավասարակշռությունը խաղացել է որոշիչ դեր։ Աստիճանաբար հակամարտությանը ներքաշվեցին այլ երկրներ, այդ թվում այդ ժամանակվա մեծ տերությունները<sup id="cite_ref-TYW-WNEC_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-TYW-WNEC-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-TYW-1621-26-HLS_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-TYW-1621-26-HLS-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հետագայում պատերազմը կրեց ավելի քիչ կրոնական բնույթ, Ֆրանկո-Հաբսբուրգյան հակամարտությունը Եվրոպական քաղաքական իշխանության համար հետագայում վերածվեց պատերազմի <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա">Ֆրանսիայի</a> և <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%A2%D5%BD%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հաբսբուրգներ">Հաբսբուրգյան</a> ուժերի միջև<sup id="cite_ref-TYW-EB_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-TYW-EB-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Երեսնամյա պատերազմի հետևանքով շատ տարածքներ սնանկացան, բազմաթիվ զինվորներ վախճանվեցին։ Սովի և հիվանդությունների պատճառով զգալիորեն նվազեցին Գերմանական երկրների մեծ մասի, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%B0%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բոհեմիայի թագավորություն">Չեխիայի</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Նիդերլանդներ">Նիդերլանդների</a> և Իտալիայի բնակչությունները, շատ էին նաև կորուստները զինվորականների շրջանում։ Չնայած պատերազմող բանակների զինվորները ամբողջությամբ վարձկաններ չէին, նրանց ֆինանսավորումը այդ ժամանակ կենտրոնացված չէր, յուրաքանչյուր զորախմբի ֆինանսավորումը ինքնուրույն էր, որը հիմնականում ձեռք էին բերում գրավված տարածքների թալանի ճանապարհով, ինչը պատճառ հանդիսացավ խաղաղ բնակչության թալանի և ահաբեկման։ </p><p>Երեսնամյա պատերազմը ավարտվեց <a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%AF" title="Օսնաբրյուկ">Օսնաբրյուկի</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80" title="Մյունստեր">Մյունստերի</a> պայմանագրերով, որոնք <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D6%86%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Վեստֆալյան հաշտություն">Վեստֆալյան հաշտության</a> պայմանագրի մի մասն էին<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Շատ հակամարտություններ, որոնք հրահրել էին պատերազմը, մնացին չլուծված դեռևս երկար տարիներ։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատերազմի_ծագում"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.A6.D5.B4.D5.AB_.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Պատերազմի ծագում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Պատերազմի ծագում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Պատերազմի ծագում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BD%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Աուգսբուրգի հաշտություն">Աուգսբուրգի հաշտությամբ</a> (1555), որը ստորագրվեց <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BC%D5%AC%D5%B8%D5%BD_V_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)" class="mw-redirect" title="Կառլոս V (Սրբազան Հռոմի կայսր)">Կառլոս V</a>-ի կողմից, ինչը Շպեյերի առաջին սեյմի արդյունք էր, վերջ դրեց գերմանական Լյութերենների և Կաթոլիկների միջև մղվող պայքարին, հաստատվեց, որ.<sup id="cite_ref-DOS-BOE_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-DOS-BOE-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>225 գերմանական տարածքների կառավարողները իրենք պետք է ընտրեին իրենց կրոնը (Լյութերիզմ կամ Կաթոլիզմ), իսկ նրանց հպատակներին պետք է պարտադրվեր դավանել այդ կրոնը։</li> <li>Լյութերները, որոնք ապրում էին Եպիսկոպոսական կոմսություններում կարող էին շարունակել դավանել իրենց կրոնը։</li> <li>Լյութերներին էին մնում այն տարածքները, որոնք գրավել էին կաթոլիկներից։</li> <li>Այն Եպիսկոպոսները, որոնք դավանափոխվել էին լյութերիզմի հրաժարվում էին իրենց տարածքներց։</li></ul> <p>Չնայած Աուգսբուրգի հաշտությամբ մի փոքր ժամանակ խաղաղություն տիրեց, իրավիճակը ավելի բարդացավ, երբ ամբողջ Գերմանիայով տարածվեց նոր կրոն՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%BE%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կալվինիզմ (դեռ գրված չէ)">Կալվինիզմ</a>։ Այն դարձավ Գերմանիայի երեք խոշոր կրոններից մեկը, սակայն Աուգսբուրգի հաշտությամբ իրավունքեր էր տրված միայն կաթոլիկներին և լյութերականներին<sup id="cite_ref-POP-HLS_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-POP-HLS-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-POP-GN_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-POP-GN-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Սրբազան Հռոմեական կայսրության հարակից երկրները նույնպես նպաստեցին երեսնամյա պատերազմի բռնկմանը. </p> <ul><li>Իսպանիան հետաքրքրված էր գերմանական պետություններով, քանի որ նա այդ ժամանակ տիրում էր Իսպանական Նիդերլանդներին և Իտալիայի արևմտյան տարածքներին, որոնք կապվում էին իսպանական առևտրային ուղով։ Հոլանդացիները ապստամբեցին իսպանական տերության դեմ՝ սկսած <a href="/wiki/1560" title="1560">1560</a>-ականներից և համաձայնության եկան միայն <a href="/wiki/1609" title="1609">1609</a> թվականին։</li> <li>Ֆրանսիան շրջափակված էր երկու Հաբսբուրգյան տերություններով (Իսպանիա և Սրբազան Հռոմեական կայսրություն) և հետաքրքրված էր թույլ գերմանական պետությունների նվաճմամբ։</li> <li>Շվեդիան և Դանիան հետաքրքրված էին հյուսիսգերամանական պետություններով <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%AC%D5%A9%D5%AB%D5%AF_%D5%AE%D5%B8%D5%BE" title="Բալթիկ ծով">Բալթիկ ծովի</a> շրջակայքում։</li></ul> <p><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրբազան Հռոմեական կայսրություն">Սրբազան Հռոմեական կայսրության</a> կազմում գործում էին կիսանկախ պետություններ։ <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սրբազան Հռոմի կայսր (դեռ գրված չէ)">Սրբազան Հռոմի կայսր</a> կարգավիճակը հիմնականում որպես տիտղոս էր ընդունվում, բայց Հաբսբուրգների տոհմի կայսրերի ժամանակ նրանց տրվեց կայսերական տիրույթների լայն կայսրական իրավունքներ։ Ավստրիական թագավորությունը, որը մտնում էր Սրբազան Հռոմեական կայսրության մեջ ուներ մեծ իշխանություն և մոտ ութ միլիոն բնակիչ։ Կայսրությունը նաև վերահսկում էր մի շարք տարածաշրջանային ուժերի, ինչպիսիք են <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D6%84%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բավարիայի դքսություն (դեռ գրված չէ)">Բավարիայի դքսությունը</a>, Սաքսոնիան, Բրենդերբուրգը, Կուրպֆալցը, Հեսսենը, Տրիերյան արքեպիսկոպոսարանը և ազատ կայսերական քաղաք Նյուրնբերգը (որտեղ բնակվում էին 500.000-ից մեկ միլիոն բնակիչ)։ Կայսրության տիրապետության տակ էին նաև մեծ թվով քաղաք - պետություններ, դքսություններ և այլն։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Hans_Bocksberger_der_Aeltere_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Hans_Bocksberger_der_Aeltere_001.jpg/220px-Hans_Bocksberger_der_Aeltere_001.jpg" decoding="async" width="220" height="433" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Hans_Bocksberger_der_Aeltere_001.jpg/330px-Hans_Bocksberger_der_Aeltere_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Hans_Bocksberger_der_Aeltere_001.jpg/440px-Hans_Bocksberger_der_Aeltere_001.jpg 2x" data-file-width="1421" data-file-height="2800" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%A4_I_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)" title="Ֆերդինանդ I (Սրբազան Հռոմի կայսր)">Ֆերդինանդ I Սրբազան Հռոմի կայսր</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D5%B0%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բոհեմիայի թագավոր (դեռ գրված չէ)">Բոհեմիայի թագավոր</a>: Նա կոչ արեց <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%AB_%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տրենտի խորհուրդ (դեռ գրված չէ)">Տրենտի խորհրդին</a> հաստատել երկու տեսակի մասնակցության կանոնը գերմանացի և բոհեմացի կաթոլիկների համար:</figcaption></figure> <p>Կրոնական լարվածությունը պահպանվեց մինչև <a href="/wiki/16-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="16-րդ դար">16-րդ դարի</a> երկրորդ կեսը։ Աուգսբուրգի հաշտությունը սկսվեց խախտվել, քանի որ որոշ եպիսկոպոսներ սկսեցին վերականգնել իրենց կալվածքները, իսկ Հաբսբուրգները սկսեցին վերականգնել կաթոլիկ իշխանությունը Սրբազան Հռոմեական կայսրությունում և Իսպանիայում։ Այս ժամանակներում տեղի ունեցավ <a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%B5%D5%B8%D5%AC%D5%B6%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Քյոլնի պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Քյոլնի պատերազմը</a> (<a href="/wiki/1583" title="1583">1583</a><a href="/wiki/1588" title="1588">–88</a>), հակամարտությունը սկսվեց, երբ քաղաքի արքեպիսկոպոս <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A5%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%A4_%D5%8F%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B9%D5%A5%D5%BD_%D5%BE%D5%B8%D5%B6_%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գեբարդ Տրուչես վոն Վոլբուրգ (դեռ գրված չէ)">Գեբարդ Տրուչես վոն Վոլբուրգը</a> դավանափոխվեց կավանիզմի։ Քանի որ նա նշանակվել էր կայսրի կողմից, նա չէր իրավունք չուներ կաթոլիզմից բացի այլ կրոնի դավեր։ </p><p>Քյոլնի պատերազմում իսպանական զորքերը դուրս քշեցին նախկին արքեպիսկոպոսին և նշանակեցին նորին՝ ի դեմս Էռնստ Բավարիացու, ով կաթոլիկ էր։ Այս հաջողությունից հետո Կաթոլիկները առավել ամրապնդեցին դիրքերը և խստացրեցին <i>cuius regio, eius religio</i> (թարգմանաբար կրոնափոխվիր կամ հեռացիր) սկզբունքի կիրառումը Բավարիայում, <a href="/wiki/%D5%8E%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%81%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Վյուրցբուրգ">Վյուրցբուրգում</a> և այլ երկրներում։ Այն ստիպում էր լյութերներին կրոնափոխվել կամ լքել երկիրը։ Լյութերները նաև ականատես եղան Պալատինետի (1560), Նասուի (1578), Հեսե-Կասեի (1603) և Բրանդենբուրգի (1613) լորդերի կրոնափոխությանը։ Այսպիսով <a href="/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%BD" title="Հռենոս">Հռենոսի</a> ափերից մինչև <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A2" title="Դանուբ">Դանուբ</a> գետը հիմնականում գերիշխում էին Կաթոլիկները, իսկ Լյութերները արտաքսվեցին հյուսիս։ Մյուս տարածքներում իշխում էին կալվինիստները։ Այնուամենայնիվ, համարյա ամենուր գործում էին բոլոր կրոնների փոքրամասնություններ։ Որոշ դքսություններում կաթոլիկների, լյութերների և կալվինների թիվը գրեթե հավասար էր։ </p><p>Երկար ժամանակ իշխող իսպանացի զարմիկներին, այդ թվում Հաբսբուրգյան կայսրեր <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BC%D5%AC%D5%B8%D5%BD_V_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)" class="mw-redirect" title="Կառլոս V (Սրբազան Հռոմի կայսր)">Կառլոս V</a>-ին (հատկապես <a href="/wiki/%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%A4_I_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)" title="Ֆերդինանդ I (Սրբազան Հռոմի կայսր)">Ֆերդինանդ I</a>-ին և <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B6_II_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մաքսիմիլիան II (Սրբազան Հռոմի կայսր) (դեռ գրված չէ)">Մաքսիմիլիան II</a>-ին, նաև <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%AC%D6%86_II_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)" title="Ռուդոլֆ II (Սրբազան Հռոմի կայսր)">Ռուդոլֆ II</a>-ին և նրա հետևորդ <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%BD_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մատիաս (Սրբազան Հռոմի կայսր) (դեռ գրված չէ)">Մատիասին</a>) շատ էին քննադատում իրենց արքունիքի անդամներին կրոնական ազատություն տալու համար։ Այս իշխանավորները կայսրության ներսում հանդուրժում էին քրիստոնեության տարբեր ուղղությունները<sup id="cite_ref-TYW-Pipeline_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-TYW-Pipeline-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մինչ այդ Շվեդիան և Դանիան, որոնք երկուսն էլ լյութերական թագավորություններ էին փորձում էին կայսրության ներսում օգնել բողոքականներին և ձեռք բերել տնտեսական և քաղաքական իշխանություն։ </p><p>Կրոնական լարվածությունը ներխուժեց գերմանական ազատ քաղաք <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%BE%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դոնեվյուրթ (դեռ գրված չէ)">Դոնեվյուրթ</a> <a href="/wiki/1606" title="1606">1606</a> թվականին։ Այստեղ լյութերականները արգելեցին կաթոլիկներին երթ կազմակերպել, և տեղի ունեցավ բախում։ Սա Բավարիայի դուքս Մաքսիմիլիան I-ին ստիպեց կանգնել կաթոլիկների կողքին։ Արդյունքում, երբ բախումները դադարեցին, Կալվինիստները (որոնք մինչ այդ փոքրամասնություն էին) դարձան առավել սպառնալի։ Նրանք միավորվեցին և ստեղծեցին <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%AB%D5%A3%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ավետարանչական միության լիգա (դեռ գրված չէ)">Ավետարանչական միության լիգա</a> 1608-ին, որը գլխավորեց Պալատինի հերցոգ Ֆրեդերիկ V-ը<sup id="cite_ref-FWK-CE6_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-FWK-CE6-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Լիգայի ստեղծումից հետո կաթոլիկները նույնպես միավորվեցին և ստեղծեցին Կաթոլիկների լիգա 1609-ին, որը գլավորեց դուքս Մաքսիմիլիանը։ </p><p>Հաջորդ լարվածությունը ծագեց 1609 թվականին Յուլերի ժառանգության համար պատերազմում, որը սկսվեց, երբ Յուլի-Կլեվե-Բերգի դուքս Ջոն Վիլամը մահացավ առանց ժառանգ<sup id="cite_ref-V._Wedgwood,_1957,_p._48_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-V._Wedgwood,_1957,_p._48-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դքսությանը տիրանալու համար կար երկու հավակնորդ։ Առաջինը Պուսիայի դքսուհի Աննան էր, ով Ջոն Վիլիամի ավագ դստեր աղջիկն էր։ Աննան ամուսնացած էր Բռանդենբուրգի կյուֆուստ Ջոն Սիգիսմունդի հետ։ Երկրորդը Նեունբերգի պֆալցկոմս Վոլֆգանգ Վիլիամն էր, ով Յոն Վիլիամսի քրոջ որդին էր։ Դքսուհի Աննան հավակնում էր Յուլի-Կլեվե-Բերգին, որպես ուղիղ կապով առաջին ժառանգ, իսկ Վոլֆգանգ Վիլիամը համարվում էր ամենամոտ արու ժառանգորդը։ 1610-ին <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%AC%D6%86_II(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռուդոլֆ II(Սրբազան Հռոմի կայսր) (դեռ գրված չէ)">Ռուդոլֆ II</a>-ը զորքերը մտցրեց տարածաշրջան պատերազմը կանխելու համար և գումարեց խորհուրդ(<i>Reichshofrat</i>)։ Սակայն որոշ բողոքական իշխաններ վախեցան, որ միացյալ դքսությունը կանցնի կաթոլիկների ձեռք<sup id="cite_ref-V._Wedgwood,_1957,_p._48_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-V._Wedgwood,_1957,_p._48-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ֆրանսիայի թագավոր Հենրիխ IV-ի և Նիդերլանդների հանրապետության ներկայացուցիչները որոշել էին ներխուժել Յուլի-Կլեվե-Բերգ, սակայն նրանց պլանները ձախողվեցին Հենրիխ IV-ի մահվան պատճառով։ Հույս ունենալով ստանալ առավելություն վիճաբանության մեջ՝ Վոլֆգանգ Վիլիամը ընդունեց Կաթոլիզ, հակառակ նրան Ջոն Սիգիսմունդը ընդունեց Կալվինիզմ, իսկ Աննան մնաց Լյութերական<sup id="cite_ref-V._Wedgwood,_1957,_p._48_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-V._Wedgwood,_1957,_p._48-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Վիճաբանությունը ավարտվեց <a href="/wiki/1614" title="1614">1614</a> թվականին <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կսանտենի պայամանագիր (դեռ գրված չէ)">Կսանտենի պայամանագրով</a>, որի համաձայն միացյալ դքսությունը անջատվեց Յուլիայի և Բերգի, որոնք անցան Վոլֆգանգ Վիլիամին, իսկ Սիգիսմունդին բաժին ընկան Կլեվեսը, Մարկը և Ռևենսբերգը<sup id="cite_ref-V._Wedgwood,_1957,_p._48_10-3" class="reference"><a href="#cite_note-V._Wedgwood,_1957,_p._48-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Joseph_Heintz_d._%C3%84._003.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Joseph_Heintz_d._%C3%84._003.jpg/180px-Joseph_Heintz_d._%C3%84._003.jpg" decoding="async" width="180" height="314" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Joseph_Heintz_d._%C3%84._003.jpg/270px-Joseph_Heintz_d._%C3%84._003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Joseph_Heintz_d._%C3%84._003.jpg/360px-Joseph_Heintz_d._%C3%84._003.jpg 2x" data-file-width="916" data-file-height="1600" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%A4_II(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆերդինանդ II(Սրբազան Հռոմի կայսր) (դեռ գրված չէ)">Ֆերդինանդ II(Սրբազան Հռոմի կայսր)</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D5%B0%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բոհեմիայի թագավոր (դեռ գրված չէ)">Բոհեմիայի թագավոր</a>:</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/1617" title="1617">1617</a> թվականին պարզ դարձավ, որ Սրբազան Հռոմի կայսր և Բոհեմիայի թագավոր <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%BD_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մատիաս (Սրբազան Հռոմի կայսր) (դեռ գրված չէ)">Մատիասը</a> մահանալու է առանց ժառանգի, ում ամենամոտ արու բարեկամը նրա զարմիկ Ավստրիայի դուքս Ֆերդինանդ II-ն էր։ <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D5%B6%D5%A5%D5%A9%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օնեթի պայամանագիր (դեռ գրված չէ)">Օնեթի պայամանագրով</a> Իսպանիայի կայսր Ֆիլիպ III համաձայնվեց, որպեսզի գահը ժառանգի Ֆերդինանդ II-ը։ </p><p>Ֆերդինանդը, ով կրթվել էր <a href="/wiki/%D5%83%D5%AB%D5%A6%D5%BE%D5%AB%D5%BF" class="mw-redirect" title="Ճիզվիտ">ճիզվիտների</a> կողմից, ուժեղ Կաթոլիկ էր և ցանկանում էր պարտադրել կրոնական միասնականություն իր տարածքներում։ Դա նրան դարձրեց ոչ ժողովրդական բողոքական Բոհեմիայում։ Բնակչության դժգոհություններին միացավ նաև ազնվականությունը, որը չէր ընդունում Ֆերդինանդի՝ Բոհեմիայի թագաժառանգ ընտրվելը <a href="/wiki/1617" title="1617">1617</a> թվականին, արդյունքում բռնկվեց երեսնամյա պատերազմը <a href="/wiki/1618" title="1618">1618</a> թվականին, երբ նրա ներկայացուցիչներին <a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1" title="Պրահա">Պրահայում</a> դուրս շպրտեցին պատուհանից։ Պրահայի հուզումները աճեցին բաց խռովության Բոհեմիայում, որը համարվում էր ուժեղ արտաքին դաշնակից։ Ֆերդինանդը սա ընդունեց որպես անձնական վիրավորանք, սակայն նրա վարած քաղաքականությունը ավելի թուլացրեց իր դիրքերը։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Map_Thirty_Years_War-rus.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Map_Thirty_Years_War-rus.svg/220px-Map_Thirty_Years_War-rus.svg.png" decoding="async" width="220" height="280" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Map_Thirty_Years_War-rus.svg/330px-Map_Thirty_Years_War-rus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Map_Thirty_Years_War-rus.svg/440px-Map_Thirty_Years_War-rus.svg.png 2x" data-file-width="715" data-file-height="909" /></a><figcaption></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բոհեմյան_ապստամբություն"><span id=".D4.B2.D5.B8.D5.B0.D5.A5.D5.B4.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.BA.D5.BD.D5.BF.D5.A1.D5.B4.D5.A2.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Բոհեմյան ապստամբություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Բոհեմյան ապստամբություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Բոհեմյան ապստամբություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1618–1621"><span id="1618.E2.80.931621"></span>1618–1621</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. 1618–1621" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: 1618–1621"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Defenestration-prague-1618.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Defenestration-prague-1618.jpg/220px-Defenestration-prague-1618.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Defenestration-prague-1618.jpg/330px-Defenestration-prague-1618.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Defenestration-prague-1618.jpg/440px-Defenestration-prague-1618.jpg 2x" data-file-width="648" data-file-height="485" /></a><figcaption>Ժամանակակից փորագրություն, որտեղ պատկերված է Պրահայի երկրորդ Դեֆենեստրացիան (1618), որից հետո սկսվեց Բոհեմիական ապստամբությունը, որն էլ համարվում է երեսնամյա պատերազմի առաջին փուլը:</figcaption></figure> <p>Մնալով առանց ժառանգի Սրբազան Հռոմի կայսր Մատիասը փորձեց խաղաղ ճանապարհով իրեն ժառանգորդ կարգել իր զարմիկ վառ կաթոլիկ Ֆերդինանդին, ով նաև պետք է ժառանգեր Հունգարիայի և Բոհեմիայի թագը<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բոհեմիայի որոշ բողոքական առաջնորդներ վախեցան, որ իրենցից կխլեն <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%AC%D6%86_II_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)" title="Ռուդոլֆ II (Սրբազան Հռոմի կայսր)">Ռուդոլֆ II</a>-ի կողմից 1609-ին տրված իրավունքները։ Նրանք գերադասում էին <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_V_(%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D5%B5%D5%A9%D5%AB_%D5%AF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BD%D5%BF)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրեդերիկ V (Պալատինեյթի կյուրֆյուրստ) (դեռ գրված չէ)">Ֆրեդերիկ V</a>-ին, ով Պալատինեյթի կյուրֆյուրստն էր (Ֆրեդերիկ IV-ի իրավահաջորդը, <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բողոքականների միություն (դեռ գրված չէ)">բողոքականների միության</a> հիմնադիրը)<sup id="cite_ref-tripod_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-tripod-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սակայն բողոքականների մի մասը հարում էին կաթոլիկների տեսակետը<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, և 1617-ին Ֆերդինանդը պատշաճ կերպով ընտրվեց Բոհեմիայի թագաժառանգ և ինքնաբերաբար Մատիասի մահվանից հետո <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D5%B0%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բոհեմիայի թագավոր (դեռ գրված չէ)">Բոհեմիայի թագավոր</a>։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Bila_hora_rekonstrukce_4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Bila_hora_rekonstrukce_4.jpg/220px-Bila_hora_rekonstrukce_4.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Bila_hora_rekonstrukce_4.jpg/330px-Bila_hora_rekonstrukce_4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Bila_hora_rekonstrukce_4.jpg/440px-Bila_hora_rekonstrukce_4.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="750" /></a><figcaption>Սպիտակ լեռան ճակատամարտի բեմադրումը:</figcaption></figure> <p>Նորընտիր թագավորը 1618 թվականի մայիսին ուղարկեց երկու իր կաթոլիկ խորհրդականներին (Վիլեմ Սլավատաին և Յարոսլավ Բորզիտաին), որպեսզի իրեն ներկայացնեն Պրահայի Հրադչանի ամրոցում։ Ֆերդինանդը ցնականում էր, որ նրանք կառավարեն երկիրը իր բացակայության ժամանակ։ 1618 թվականի մայիսի 23-ին բողոքականները ձերբակալեցին նրանց և նետեցին ամրոցի պատուհանից, որը գտնվում էր 21 մետր բարձրության վրա։ Հատկանշական է, որ նրանք կենդանի մնացին, քանի որ վայրէջք կատարեցին ձիու գոմաղբի մեջ։ Այս իրադարձությունից սկիզբ առավ Բոհեմյան ապստամբությունը։ Բոհեմյան հակամարտությունը արագ տարածվեց Բոհեմիայի թագավորության բոլոր տարածքներով, այդ թվում <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սիլիսիա (դեռ գրված չէ)">Սիլիսիայում</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վերին Լուսատիա (դեռ գրված չէ)">Վերին</a> և <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B6_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ստորին Լուսատիա (դեռ գրված չէ)">Ստորին Լուսատիայում</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%AB%D5%A1" title="Մորավիա">Մորավիայում</a>։ Մորավիա արդեն ներքաշվել էր բողոքականների և կաթոլիկների հակամարտության մեջ։ Կրոնական հակամարտությունը վերջիվերջո տարածվեց գրեթե ողջ Եվրոպայով, ներառյալ Ֆրանսիան, Շվեդիան և շատ այլ երկրներ<sup id="cite_ref-tripod_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-tripod-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Եթե Բոհեմյան ապստամբությունը մնար տեղական հակամարտություն, այն կավարտվեր երեսուն ամսվա ընթացքում։ Սակայն Մատիաս կայսրի մահը լրացուցիչ ուժ տվեց ապստամբներին, որոնք մոտ էին փոխզիջումների գնալուն։ Ֆերդինանդի սխալ որոշումների պատճառը եղան, որ Բոհեմիացիները կարողացան տարածել հակամարտությունը արևմտյան Գերմանիա։ Ֆերդինանդը ստիպված օգնություն խնդրեց իր զարմիկից՝ Իսպանիայի թագավոր <a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BA_IV_(%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80)" title="Ֆիլիպ IV (Իսպանիայի թագավոր)">Ֆիլիպ IV</a>-ից։ </p><p>Բոհեմիացիները փնտրում էին դաշնակիցներ կայսրի դեմ, նրանք փորձեցին իրանց կողմը քաշել <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բողոքական միություն (դեռ գրված չէ)">Բողոքական միությանը</a>, որի ղեկավար <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%BE%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%BD%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կալվինիստ (դեռ գրված չէ)">Կալվինիստ</a> <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_V_(%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D5%B5%D5%A9%D5%AB_%D5%AF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%86%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BD%D5%BF)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրեդերիկ V (Պալատինեյթի կյուրֆուրստ) (դեռ գրված չէ)">Ֆրեդերիկ V</a>-ին տեսնում էին Բոհեմիայի թագի հիմնական հավակնորդ։ Բոհեմիացիները խոստացան Ֆրեդերիկին դարձնել Բոհեմիայի թագավոր, եթե նրա միությունը միանա ապստամբներին։ Սակայն նման առաջարկներ եղան նաև Բոհեամիայի մարզերի մյուս անդամներին, այդ թվում <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BC%D5%AC%D5%B8%D5%BD_%D4%B7%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A5%D5%AC_I_(%D5%8D%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%BD)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կառլոս Էմանուել I (Սավոյի դուքս) (դեռ գրված չէ)">Սավոյի դքսին</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%8B%D5%B8%D5%B6_%D4%B3%D5%B8%D6%80%D5%BB_I_(%D5%8D%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%86%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BD%D5%BF)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ջոն Գորջ I (Սաքսոնիայի կյուրֆուրստ) (դեռ գրված չէ)">Սաքսոնիայի կյուրֆուրստին</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC_%D4%B2%D5%A5%D5%A9%D5%AC%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գաբրիել Բեթլեն (դեռ գրված չէ)">Տրանսիլվանիայի արքայազնին</a>։ Ավստրացիները, որոնք ուշի ուշով հետևում էին Պրահայի իրադարձությունների դարձրեցին ընդվզումները համաժողովրդական<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Սկզբում ապստամբեցին միայն Բոհեմիացիները։ Նրանց միացան <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Վերին Ավստրիա">Վերին Ավստրիայի</a> ժողովուրդը, որի ազնվականությունը հիմնականում կալվինիստ կամ լյութերական էր։ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Ստորին Ավստրիա">Ստորին Ավստրիան</a> ապստամբեց մի փոքր ուշ, 1619-ին երբ Ժինդրիչ Մատիաս Տուրնը իր բանակով պաշարեց <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Վիեննա">Վիեննան</a>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Օսմանյան_աջակցություն"><span id=".D5.95.D5.BD.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.BB.D5.A1.D5.AF.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Օսմանյան աջակցություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Օսմանյան աջակցություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Օսմանյան աջակցություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Gabriel_Bethlen.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Gabriel_Bethlen.png/220px-Gabriel_Bethlen.png" decoding="async" width="220" height="285" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Gabriel_Bethlen.png/330px-Gabriel_Bethlen.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Gabriel_Bethlen.png/440px-Gabriel_Bethlen.png 2x" data-file-width="1090" data-file-height="1411" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A5%D5%A9%D5%AC%D5%A5%D5%B6_%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բեթլեն Գաբոր (դեռ գրված չէ)">Բեթլեն Գաբորը</a> <a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%BF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Օսմանյան Կայսրություն">Օսմանյան Կայսրությունից</a> աջակցություն է խնդրում ընդդեմ Հաբսբուրգների</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Kurf%C3%BCrst_Friedrich_V._von_der_Pfalz_als_K%C3%B6nig_von_B%C3%B6hmen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kurf%C3%BCrst_Friedrich_V._von_der_Pfalz_als_K%C3%B6nig_von_B%C3%B6hmen.jpg/220px-Kurf%C3%BCrst_Friedrich_V._von_der_Pfalz_als_K%C3%B6nig_von_B%C3%B6hmen.jpg" decoding="async" width="220" height="319" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kurf%C3%BCrst_Friedrich_V._von_der_Pfalz_als_K%C3%B6nig_von_B%C3%B6hmen.jpg/330px-Kurf%C3%BCrst_Friedrich_V._von_der_Pfalz_als_K%C3%B6nig_von_B%C3%B6hmen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kurf%C3%BCrst_Friedrich_V._von_der_Pfalz_als_K%C3%B6nig_von_B%C3%B6hmen.jpg/440px-Kurf%C3%BCrst_Friedrich_V._von_der_Pfalz_als_K%C3%B6nig_von_B%C3%B6hmen.jpg 2x" data-file-width="689" data-file-height="1000" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_V_(%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D5%B5%D5%A9%D5%AB_%D5%AF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%86%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BD%D5%BF)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրեդերիկ V (Պալատինեյթի կյուրֆուրստ) (դեռ գրված չէ)">Ֆրեդերիկ V</a> որպես Բոհեմիայի թագավոր, կտավը նկարվել է Ջերթ վոն Հոնհորսթի կողմից 1634-ին:</figcaption></figure> <p>Արևելքում բողոքական հունգարացի արքայազն <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A5%D5%A9%D5%AC%D5%A5%D5%B6_%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բեթլեն Գաբոր (դեռ գրված չէ)">Բեթլեն Գաբորը</a> գլխավորեց արշավ դեպի Հունգարիա <a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Օսմանյան կայսրություն">Օսմանյան</a> Սուլթան <a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%B4%D5%A1%D5%B6_II" title="Օսման II">Օսման II</a>-ի աջակցությամբ։ Զգուշանալով Սրբազան Հռոմի կայսր Ֆերդինանդի կաթոլիկ քաղաքականությունից, Բեթլեն Գաբորը միակ աջակցությունը տեսնում էր օսմանյան կայսրությունից<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դեսպանները <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A5%D5%B5%D5%B6%D6%80%D5%AB%D5%AD_%D4%B2%D5%AB%D5%A9%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հեյնրիխ Բիթեր (դեռ գրված չէ)">Հեյնրիխ Բիթերի</a> գլխավորությամբ այցելեցին <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կոստանդինապոլիս (դեռ գրված չէ)">Կոստանդինապոլիս</a> 1620-ի հունվարին, օսմանցիները <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%B0%D5%B4%D5%A5%D5%A4_%D4%B1%D5%B2%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մեհմեդ Աղա (դեռ գրված չէ)">Մեհմեդ Աղայի</a> գլխավորությամբ այցելեցին Բրագա 1620-ի հուլիսին։ Օսմանցիները առաջարկեցին Ֆրեդերիկին 60, 000 հեծելազոր և պլանավորեցին տրամադրել ևս 400, 000 զորք լեհաստան ներխուժելու համար, փոխարենը նրանց պետք է վճարեին ռազմատուրք<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այս բանակցությունները բերեցին <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D5%B0-%D5%95%D5%BD%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4_(1620%E2%80%931621)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լեհ-Օսմանյան պատերազմ (1620–1621) (դեռ գրված չէ)">Լեհ-Օսմանյան պատերազմի</a> բռնկմանը 1620-21 թվականներին<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Օսմանցիները ջախջախեցին լեհերին, որոնք սատարում էին Հաբսբուրգներին Երեսնամյա պատերզամի ժամանակ, Սեսորայի ճակատամարտում 1620-ի սեպտեմբեր հոկտեմբեր ամիսներին<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, բայց ի վիճակի չէին այլևս շարունակել հաղթարշավը 1620-ի նոյեմբերի <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%B6_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF" title="Սպիտակ լեռան ճակատամարտ">Սպիտակ լեռան ճակատամարտում</a> բոհեմիացիների պարտությունից հետո<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ավելի ուշ լեհերը հաղթեցին օսմանցիներին Չոցիմի ճակատամարտում և վերականգնեցին ստատուս քվոն<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կասրը, ով տարված էր <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%AF%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ուսկոկի պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Ուսկոկի պատերազմով</a>, շտապեց վերակազմավորել բանակը, որպեսզի կանգնեցնի բոհեմիացիների և նրանց դաշնակիցների առաջ խաղացումը։ Չառլս Բոնավենտուրը, ով կայսերական զորքի հրամանատարն էր պարտության մատնեց Բողոքական միության զորքերին <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A1%D5%A2%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սաբլատի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Սաբլատի ճակատամարտում</a> 1619-ի հունիսի 10-ին։ Սա կտրեց Տուրնի հետ կապ հաստատելու ուղիները, ով ստիպված եղավ հրաժարվել Վիեննան գրավելու մտքից։ Սաբլատի ճակատամարտը արժեցավ բողոքականներին կարևոր դաշնացկցի, ի դեմս Սավոյի։ Սավոյը արդեն ուղարկել էր մեծ քանակությամբ գումար, նաև զորք բողոքականների զորածումբը Հռենոսի մարզում համալրելու համար։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1621–1625"><span id="1621.E2.80.931625"></span>1621–1625</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. 1621–1625" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: 1621–1625"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Schlacht_am_Wei%C3%9Fen_Berg_C-K_063.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Schlacht_am_Wei%C3%9Fen_Berg_C-K_063.jpg/220px-Schlacht_am_Wei%C3%9Fen_Berg_C-K_063.jpg" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Schlacht_am_Wei%C3%9Fen_Berg_C-K_063.jpg/330px-Schlacht_am_Wei%C3%9Fen_Berg_C-K_063.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Schlacht_am_Wei%C3%9Fen_Berg_C-K_063.jpg/440px-Schlacht_am_Wei%C3%9Fen_Berg_C-K_063.jpg 2x" data-file-width="897" data-file-height="569" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%B6_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF" title="Սպիտակ լեռան ճակատամարտ">Սպիտակ լեռան ճակատամարտի</a> (1620) ժամանակակից գեղանկար:</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Studio_of_Peter_Paul_Rubens_-_Marquis_Ambrogio_Spinola.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Studio_of_Peter_Paul_Rubens_-_Marquis_Ambrogio_Spinola.jpg/220px-Studio_of_Peter_Paul_Rubens_-_Marquis_Ambrogio_Spinola.jpg" decoding="async" width="220" height="303" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Studio_of_Peter_Paul_Rubens_-_Marquis_Ambrogio_Spinola.jpg/330px-Studio_of_Peter_Paul_Rubens_-_Marquis_Ambrogio_Spinola.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5a/Studio_of_Peter_Paul_Rubens_-_Marquis_Ambrogio_Spinola.jpg 2x" data-file-width="435" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%B8%D5%B6_(%D5%BF%D5%AB%D5%BF%D5%B2%D5%B8%D5%BD)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դոն (տիտղոս) (դեռ գրված չէ)">Դոն</a> <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%A2%D6%80%D5%B8%D5%A6%D5%AB%D5%B8_%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աբրոզիո Սպինոլա (դեռ գրված չէ)">Աբրոզիո Սպինոլա</a>, իսպանական զորքերի հրամանատար:</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Իսպանական կայսրություն">Իսպանական կայսրությունը</a> Բրուսելից բանակ ուղարկեց <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%A2%D6%80%D5%B8%D5%A6%D5%AB%D5%B8_%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աբրոզիո Սպինոլա (դեռ գրված չէ)">Աբրոզիո Սպինոլայի</a> գլխավորությամբ, կասրին սատարելու համար։ Բացի այդ Վիեննայում Իսպանիայի դեսպանը համուզեց բողոքական <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Սաքսոնիա">Սաքսոնիային</a> միանալ ընդդեմ Բոհեմիայի, Լուսատիայի վերահսկողությունը նրան հանձնելու դիմաց։ Սաքսոնացիները ներխուժեցին Բոհեմիա, իսկ իսպանական զորքերը արևմուտքում թույլ չտվեցին դաշնակից բողոքական լիգային օգնության հասնել։ </p><p>Կաթոլիկ լիգայի բանակը ճնշեց Վերին Ավստրիայի հուզումները, մինչ կայսերական բանակը ճնշեց Ստորին Ավստրիան։ Երկու բանակները միավորված պարտության մատնեցին Ֆրեդերիկ V-ին <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF_%D5%AC%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%B6_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF" title="Սպիտակ լեռան ճակատամարտ">Սպիտակ լեռան ճակատամարտում</a>, 1620-ի նոյեմբերի 8-ին։ Բացի այդ ստիպեցին Բոհեմիային դառնալ կաթոլիկ և մնալ Հաբսբուրգների տիրապետության տակ ևս 300 տարի։ </p><p>Այս պարտությունը պատճառ դարձավ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ավետարանչական միություն (դեռ գրված չէ)">Ավետարանչական միության</a> լուծարմանը և Ֆրեդերիկ V-ի տիտղոսի կորստին։ Ֆրեդերիկը հայտարարվեց օրենքից դուրս, իսկ նրա կալվածքները բաժին պետք է հասնեին կաթոլիկ ազնվականներին։ Նրա տիտղոսը տրվեց նրա հեռու բարեկամ Մաքսիմիլիանին։ Ֆրեդերիկը ստիպված եղավ օգնություն խնդրել Շվեդիայից, Նիդեռլանդերից և Դանիայից։ </p><p>Սա լուրջ հարված էր բողոքական հավակնություններին տարածաշրջանում։ Ապստամբության ճնշումից հետո Բոհեմիացի ազնվականների ունեցվածքի մեծ մասը անցավ կաթոլիկներին։ Իսպանացիները ձգտելով առաջ անցնել հոլանդացիներից <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%A9%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ութսունամյա պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Ութսունամյա պատերազմի</a> նախապատրաստման գործընթացում, ցանկանում էին նվաճել Ֆրեդերիկի հողերը։ Պատերազմի առաջին փուլը արևելյան Գերմանիայում ավարտվեց 1621-ի դեկտեմբերի 31-ին, երբ Տրանսիլվանիայի արքայազնը և կայսրը կնքեցին Նիկոլսբուրգի հաշտության պայմանագիրը, համաձայն որի Տրանսիլվանիային տրվեցին <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թագավորական Հունգարիա (դեռ գրված չէ)">Թագավորական Հունգարիայի</a> մեծ թվով տարածքներ։ </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Muszkieterzy.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Muszkieterzy.JPG/220px-Muszkieterzy.JPG" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Muszkieterzy.JPG/330px-Muszkieterzy.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Muszkieterzy.JPG 2x" data-file-width="355" data-file-height="284" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D5%80%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հրացանակիր (դեռ գրված չէ)">Հրացանակիրների</a> փորագրություն մոտ 1620 թվական:</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Johann_Tserclaes_Tilly.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Johann_Tserclaes_Tilly.jpg/220px-Johann_Tserclaes_Tilly.jpg" decoding="async" width="220" height="295" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Johann_Tserclaes_Tilly.jpg/330px-Johann_Tserclaes_Tilly.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Johann_Tserclaes_Tilly.jpg/440px-Johann_Tserclaes_Tilly.jpg 2x" data-file-width="1520" data-file-height="2040" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%91%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%AC%D5%A1%D5%BD_%D5%8F%D5%AB%D5%AC%D5%AC%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Յոհան Ցերկլաս Տիլլի (դեռ գրված չէ)">Յոհան Ցերկլաս Տիլլի</a> բավարական և կայսերական զորքերի հրամանատար:</figcaption></figure> <p>Որոշ պատմաբաններ 1621-1625 թվականները Երեսնամյա պատերազմում համարում են առանձին փուլ, և այն անվանում են Պալատինեյթի փուլ։ Սպիտակ լեռան ճակատամարտում կրած պարտությունից հետո Բոհեմիայի մեծ մասը խաղաղվեց։ Սակայն Պալատինեյթում պատերազմը շարունակվում էր։ Տեղի նշանավոր առաջնորդներից դուքս <a href="/w/index.php?title=%D4%B7%D5%BC%D5%B6%D5%BD%D5%BF_%D5%BE%D5%B8%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D6%86%D5%AB%D5%AC%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Էռնստ վոն Մանսֆիլդ (դեռ գրված չէ)">Էռնստ վոն Մանսֆիլդը</a><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> – օգնեց Ֆրեդերիկ V-ին պաշտպանել իր հողերը։ Այս փուլը անցավ փոքր ընդհարումներով։ <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մանհեյմ (դեռ գրված չէ)">Մանհեյմը</a> և <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A4%D5%A5%D5%AC%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A3" title="Հայդելբերգ">Հայդելբերգը</a> ընկան 1622-ին, <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D5%AC" title="Ֆրանկենթալ">Ֆրանկենթալը</a> նվաճեցին երկու տարի հետո Պալատինեյթը թողնելով իսպանական զորքերին։ </p><p>Բողոքականների բանակի մնացուկները անցան ծառայության նիդերլանդական բանակում։ Սակայն նրանց ժամանումը Նիդերլանդները չօգնեց ազատվել <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6-%D6%85%D5%BA-%D4%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բերգեն-օպ-Զում (դեռ գրված չէ)">Բերգեն-օպ-Զումի</a> պաշարումից (Հոկտեմբեր 1622), հոլանդացիները չկարողացան պաշտպանել նրաց վերջին կացարանը։ Նրանց ուղարկեցին արևելյան Ֆրիսիա։ Մոնսֆիլդը մնաց Նիդերլանդներում, բայց Կրիստիանը մնաց օգնելու իր հարազատներին։ Ստանալով նորությունը, որ Մոնսֆիլդը իրեն չի օգնելու, Կրիստիանի բանակը նահանջեց դեպի Նիդերլանդների սահման։ 1623-ի Օգոստոսի 6-ին 10 մղոն սահմանին չհասած Տիլլիի ավելի կազմավորված բանակը հասավ նրանց։ <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%A4%D5%AC%D5%B8%D5%B0%D5%B6%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ստադլոհնի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Ստադլոհնի ճակատամարտում</a> Կրիստիանի բանակը պարտություն կրեց կորցնելով բանակի ձորս հինգերորդ մասը, որը նախքան այդ հաշվվում էր մոտ 15.000 զինվոր։ Այս ողբերգությունից հետո բողոքականները կորցրեցին բոլոր հույսերը վերականգնվելու և այսպիսով բողոքական ապստամբությունը վերջնականապես ճնշվեց։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հուգենոտների_ապստամբություններ_(1620–1628)"><span id=".D5.80.D5.B8.D6.82.D5.A3.D5.A5.D5.B6.D5.B8.D5.BF.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A1.D5.BA.D5.BD.D5.BF.D5.A1.D5.B4.D5.A2.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80_.281620.E2.80.931628.29"></span>Հուգենոտների ապստամբություններ (1620–1628)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Հուգենոտների ապստամբություններ (1620–1628)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Հուգենոտների ապստամբություններ (1620–1628)"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A1%D5%BA%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հուգենոտների ապստամբություններ (դեռ գրված չէ)">Հուգենոտների ապստամբություններ</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Count-Duke_of_Olivares.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Count-Duke_of_Olivares.jpg/220px-Count-Duke_of_Olivares.jpg" decoding="async" width="220" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Count-Duke_of_Olivares.jpg/330px-Count-Duke_of_Olivares.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Count-Duke_of_Olivares.jpg/440px-Count-Duke_of_Olivares.jpg 2x" data-file-width="2311" data-file-height="3051" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D6%80_%D5%A4%D5%A8_%D4%B3%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%95%D5%AC%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գասպար դը Գուզման Օլիվարես (դեռ գրված չէ)">Գասպար դը Գուզման Օլիվարես</a>, Իսպանիայի թագավոր <a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BA_IV_(%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80)" title="Ֆիլիպ IV (Իսպանիայի թագավոր)">Ֆիլիպ IV</a>-ի հավատարիմ նախարաը, նկարը <a href="/wiki/%D4%B4%D5%AB%D5%A5%D5%A3%D5%B8_%D5%8E%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BD" title="Դիեգո Վելասկես">Դիեգո Վելասկես</a>:</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:RichelieuRochelle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/RichelieuRochelle.jpg/220px-RichelieuRochelle.jpg" decoding="async" width="220" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/RichelieuRochelle.jpg/330px-RichelieuRochelle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/RichelieuRochelle.jpg/440px-RichelieuRochelle.jpg 2x" data-file-width="1604" data-file-height="1483" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AC_%D5%8C%D5%B8%D5%B7%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կարդինալ Ռոշելյե (դեռ գրված չէ)">Կարդինալ Ռոշելյեն</a> <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1_%D5%8C%D5%B8%D5%B7%D5%A5%D5%AC%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լա Ռոշելի պաշարում">Լա Ռոշելի պաշարման</a> ժամանակ ընդդեմ <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հուգենոտներ">Հուգենոտների</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A5%D5%B6%D6%80%D5%AB_%D5%84%D5%B8%D5%BF%D5%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հենրի Մոտե (դեռ գրված չէ)">Հենրի Մոտե</a>, 1881:</figcaption></figure> <p>1562–1598 թվականների <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրանսիական կրոնական պատերազմներ (դեռ գրված չէ)">կրոնական պատերազմներից</a> հետո, Ֆրանսիայի բողոքական <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հուգենոտներ">Հուգենոտները</a> (հիմնականում հարավարևմտյան տարածքներից) վայելեցին 20 ամյա խաղաղությունը <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%B6%D6%80%D5%AB_IV_(%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80)" class="mw-redirect" title="Հենրի IV (Ֆրանսիայի թագավոր)">Հենրի IV</a>-ի օրոք, ով մինչև կաթոլիկ դառնալը հարում է հուգենոտներին։ Նրան հաջորդող <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD_XIII" class="mw-redirect" title="Լյուդովիկոս XIII">Լյուդովիկոս XIII</a>-ը, ով իր կաթոլիկ մոր ազդեցության տակ էր, ավելի քիչ համբերատար էր։ Հուգենոտները ի պատասխան սկսեցին զինվել, ստեղծեցին զինվորական խմբավորումներ և դիվանագիտական հարաբերություններ սկսեցին օտարերկրյա պետությունների հետ։ Ապստամբությունը սկսվեց մեծ բախումներով, բոլորն էլ ավարտվեցին հուգենոտների պարտությամբ. <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մոնտաուբանի պաշարում (դեռ գրված չէ)">Մոնտաուբանի պաշարում</a> 1621 թվականին, <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A5%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A8_%D5%8C%D5%A5%D5%AB_%D5%AE%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սեն Մարտին դը Ռեի ծովային ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Սեն Մարտին դը Ռեի ծովային ճակատամարտ</a> 1622 թվականի հոկտեմբերի 27-ին, <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5_%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%B8%D6%82_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռե կղզու գրավում (դեռ գրված չէ)">Ռե կղզու գրավում</a> 1625 թվականին, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1_%D5%8C%D5%B8%D5%B7%D5%A5%D5%AC%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լա Ռոշելի պաշարում">Լա Ռոշելի պաշարում</a> 1627–1628 թվականներին։ Ապստամբությունը վերաճեց միջազգային հակամարտության Անգլիայի ներգրավմամբ 1627-1629 թվականներին։ Ստյուարտների տունը ներգրավվեց Եվրոպայում խաղաղության ապահովման գործընթացում և ներքաշվեց Իսպանիայի և Ֆրանսիայի պատերազմներին։ Սակայն պարտություն կրելով Ֆրանսիայից (ինչը անուղղակիորեն բերեց անգլիացիների առաջնորդ Ջորջ Վիլիերսի մահվան), բացի այդ ֆինանսավորման դադարեցման և ներքին հակամարտությունների պատճառով Անգլիայի խորհրդարանը որոշեց դուրս գալ պատերազմից<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ֆրանսիան մնաց խոշորագույն կաթոլիկ թագավորությունը, որը դաշնակից չէր Հաբսբուրգներին և ապագայում պետք է պատերազմի մեջ մտներ Իսպանիայի հետ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Դանիական_միջամտություն_(1625–1629)"><span id=".D4.B4.D5.A1.D5.B6.D5.AB.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B4.D5.AB.D5.BB.D5.A1.D5.B4.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6_.281625.E2.80.931629.29"></span>Դանիական միջամտություն (1625–1629)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Դանիական միջամտություն (1625–1629)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Դանիական միջամտություն (1625–1629)"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Firing.cuirassier.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Firing.cuirassier.jpg/220px-Firing.cuirassier.jpg" decoding="async" width="220" height="277" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Firing.cuirassier.jpg 1.5x" data-file-width="291" data-file-height="367" /></a><figcaption>Հրետենեվոր <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%AE%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%A6%D5%B8%D6%80" title="Հեծելազոր">հեծելազորային</a></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Albrecht_Wallenstein.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Albrecht_Wallenstein.jpeg/180px-Albrecht_Wallenstein.jpeg" decoding="async" width="180" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Albrecht_Wallenstein.jpeg/270px-Albrecht_Wallenstein.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Albrecht_Wallenstein.jpeg/360px-Albrecht_Wallenstein.jpeg 2x" data-file-width="888" data-file-height="1133" /></a><figcaption>Կաթոլիկ գեներալ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D5%BE%D5%B8%D5%B6_%D5%88%D6%82%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%B7%D5%BF%D5%A5%D5%B5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալբերտ վոն Ուլենշտեյն (դեռ գրված չէ)">Ալբերտ վոն Ուլենշտեյն</a>:</figcaption></figure> <p>Կոպենհագենում կայսերական հաղթանակից հետո հաստատված խաղաղությունը կարճ կյանք ունեցավ Դանիայի կողմից պատերազմին ներքաշվելու պատճառով։ Դանիական միջամտությունը անվանվեց <b>Ստորին Սաքսոնյան պատերազմ</b> կամ դանիերեն <b>Kejserkrigen</b> ("Կայսրների պատերազմ")<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, սկսվեց, երբ Դանիայի թագավոր <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B6_IV_(%D4%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կրիստիան IV (Դանիայի թագավոր) (դեռ գրված չէ)">Կրիստիան IV</a>, ով լյութերական էր և նաև հանդիսանում էր Հելստեյնի դուքսը, օգնեց հարևան <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B6_%D5%BD%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ստորին սաքսոնիա (դեռ գրված չէ)">Ստորին սաքսոնիայի</a> լյութերեն իշխանավորներին բանակ կազմել ընդդեմ կայսերական ուժերի<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դանիան վախենում էր, որ իր <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect mw-disambig" title="Անկախություն">անկախությունը</a> վտանգի տակ կլինի, քանի որ բողոքականները պարտություն էին կրել կաթոլիկներից։ Կրիստիան IV նաև ցանկանում էր քաղաքական դիվիդենտներ ստանալ հյուսիսային Գերմանիայից։ Օրինակ 1621 թվականին Համբուրգը ճանաչեց Դանիայի անկախությունը և Կրիստիանի որդուն նշանակեց Բրեմենի արքեպիսկոպոս։ Կրիստիան IV նվաճեց իր թագավորության համար հարստության աղբյուր, ինչը չունեին հյուսիսային Եվրոպայի մյուս երկրները։ Այս հարստությունները ձեռք էին բերվում <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D6%80%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օրսանդ (դեռ գրված չէ)">Օրսանդի</a> հարկերից և Շվեդիայի տարածքների զինված թալանից<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դանիայի ուղին հավանության արժանացավ Ֆրանսիայի և Անգլիայի կողմից, Կրիստիանը, որպես գլխավոր հրամանատար կարողացավ հավաքագրել 20, 000 վարձկանի և 15, 000 ազգային բանակ։ </p><p>Նրա դեմ կռվելու համար Ֆերդինանդ II-ը զորք ուղարկեց <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A2%D6%80%D5%A5%D5%AD%D5%BF_%D5%8E%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Ալբրեխտ Վալենշտայն">Ալբրեխտ Վալենշտայնի</a> գլխավորությամբ, ով աչքի էր ընկել Բոհեմիայում և հարստացել որոշ տարածքներ նվաճելով<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ուոլշտեյնը համաձայնվեց հավաքագրել իր բանակը, որը հաշվվում էր 30, 000-ից 100, 000 զինվոր պայմանով, որ նրան կթույլատրվի թալանել գրավված տարածքները։ Կրինստիանը, ով ոչինիչ չգիտեր Վալենշտայնի զորքի մասին, իմանալով Վալենշտայնի և Տիլլիի միավորման մասին ստիպված հրաժարական տվեց։ Կրիստիանը անհաջողակ էր նաև այն հարցում, որ նրա բոլոր դաշնակիցները ստիպված եղան հետ քաշել իրենց զորքերը. Անգլիան թույլ էր և պառատկված, Ֆրանսիան քաղաքացիական պատերազմի շեմին էր, Շվեդիան պատերազմի մեջ էր Լեհ-Լիտվական միավորված ուժերի դեմ, և ոչ Բրանդենբուրգը ոչ էլ Սաքսոնիան հետաքրքրված չէին արևելյան Գերմանիայում պատերազմներ մղելուն։ Վալենշտայնը պարտության մատնեց Մանսֆիլդի բանակին <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%A5%D5%BD%D5%B8%D6%82_%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D6%80%D5%BB%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դեսու կամրջի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Դեսու կամրջի ճակատամարտում</a> (1626), իսկ Գեներալ Տիլլին հաղթեց դաներին <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լութերի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Լութերի ճակատամարտում</a> (1626)<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մանսֆիլդը մահացավ մի քանի ամսից հնարավոր տուբերկուլոզից <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%A1" title="Դալմաթիա">Դալմաթիայում</a>։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Scottish_soldiers_in_service_of_Gustavus_Adolphus,_1631-cropped-.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Scottish_soldiers_in_service_of_Gustavus_Adolphus%2C_1631-cropped-.jpg/220px-Scottish_soldiers_in_service_of_Gustavus_Adolphus%2C_1631-cropped-.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Scottish_soldiers_in_service_of_Gustavus_Adolphus%2C_1631-cropped-.jpg/330px-Scottish_soldiers_in_service_of_Gustavus_Adolphus%2C_1631-cropped-.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Scottish_soldiers_in_service_of_Gustavus_Adolphus%2C_1631-cropped-.jpg/440px-Scottish_soldiers_in_service_of_Gustavus_Adolphus%2C_1631-cropped-.jpg 2x" data-file-width="697" data-file-height="465" /></a><figcaption>Շոտլանդական զինվորները Գուստավ II-ի մոտ ծառայության ժամանակ, 1630–31:</figcaption></figure> <p>Վալենշտայնի զորքը շարժվեց հյուսիս՝ նվաճելով <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մակելենբուրգ (դեռ գրված չէ)">Մակելենբուրգը</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Պոմերանիա">Պոմերանիան</a> և <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Յուտլանդիա">Յուտլանդիան</a>, բայց չկարողացավ նվաճել Դանիայի մայրաքաղաքը։ Վալենշտայնը չուներ նավատորմ, իսկ ոչ <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B6%D5%A6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հանզայի միություն (դեռ գրված չէ)">Հանզայի միությունը</a> ոչ Լեհ-Լիտվական միավորված ուժերը թույլ չտվեցին կայսերական բանակին օգտվել իրենց նավահանգիսնտերից <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%AC%D5%A9%D5%AB%D5%AF_%D5%AE%D5%B8%D5%BE" title="Բալթիկ ծով">Բալթիկ ծովում</a>։ Նա պաշարեց <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ստրալսանդ (դեռ գրված չէ)">Ստրալսանդը</a>, որը գրավելով կունենար հարմար նավահանգիստ, որտեղ կկառուցեր հզոր նավատորմ, սակայն Դանիայի դեմ պատերազմը կասեցվեց՝ ֆինասապես ձեռնտու չլինելու պատճառով<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Վալենշտայնը վախենում էր կորցնել հյուսիսային Գերմանիայից եկող եկամուտները, նույն ժամանակ Կրինստիանը պարտության մատնեց նրան <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ուոլգաստի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Ուոլգաստի ճակատամարտում</a>. երկուսն էլ պատրաստ էին բանակցությունների<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Բանակցությունների արդյունքում կնքվեց <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%AF%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լյուբեկի պայմանագիր (դեռ գրված չէ)">Լյուբեկի պայմանագիրը</a> 1629 թվականին, համաձայն որի, Կրիստիանին էր մնում Դանիան, սակայն նա չէր կարող օգնել Գերմանիայի բողոքական տարածքներին։ Այսպիսով հետագա երկու տարիներին Կաթոլիկների ձեռքը անցան ավելի շատ տարածքներ։ Բացի այդ Կաթոլիկ լիգան համուզեց Ֆերդինանդ II-ին հետ վերցնել լյութերական տարածքները, որոնք նրանց էին անցել Աուգբուրգի հաշտության պայմանագրով։ Կայսրի հրամանով այդ տարածքները վերածվեցին երկու արքեպիսկոպոսարանների, տասնվեց թեմով և հարյուրավոր վանքերով։ Նույն տարում մահացավ Գաբրիալ Բատլենը, ով Տրանսիլվանիայի կալվինիստ արքայազնն էր։ Այսպիով միայն <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ստրալսանդ (դեռ գրված չէ)">Ստրալսանդ</a> նավահանգիսը չմտավ Վալենշտայնի և Կայսրի տիրապետության տակ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Շվեդական_միջամտություն_(1630–1635)"><span id=".D5.87.D5.BE.D5.A5.D5.A4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B4.D5.AB.D5.BB.D5.A1.D5.B4.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6_.281630.E2.80.931635.29"></span>Շվեդական միջամտություն (1630–1635)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Շվեդական միջամտություն (1630–1635)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Շվեդական միջամտություն (1630–1635)"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Batalla_Sebastian_Vranckx.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Batalla_Sebastian_Vranckx.jpg/220px-Batalla_Sebastian_Vranckx.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Batalla_Sebastian_Vranckx.jpg/330px-Batalla_Sebastian_Vranckx.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Batalla_Sebastian_Vranckx.jpg/440px-Batalla_Sebastian_Vranckx.jpg 2x" data-file-width="3139" data-file-height="2127" /></a><figcaption>Հեծելազորայինների կռիվ մոտավոր 1640 թվականին, նկարված <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A5%D5%A2%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B6_%D5%8E%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սեբաստիան Վրանկս (դեռ գրված չէ)">Սեբաստիան Վրանկս</a></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Gustav_II_of_Sweden.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gustav_II_of_Sweden.jpg/180px-Gustav_II_of_Sweden.jpg" decoding="async" width="180" height="247" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gustav_II_of_Sweden.jpg/270px-Gustav_II_of_Sweden.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gustav_II_of_Sweden.jpg/360px-Gustav_II_of_Sweden.jpg 2x" data-file-width="843" data-file-height="1157" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%BD_II_%D4%B1%D5%A4%D5%B8%D5%AC%D6%83%D5%B8%D6%82%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գուստավուս II Ադոլփուս (դեռ գրված չէ)">Գուստավուս II Ադոլփուս</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pike_and_shot_model.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Pike_and_shot_model.jpg/220px-Pike_and_shot_model.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Pike_and_shot_model.jpg/330px-Pike_and_shot_model.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Pike_and_shot_model.jpg/440px-Pike_and_shot_model.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Զինվորների մոդել, որը վերաբերվում է Երեսնամյա պատերազմին, այն ցուցադրվել է <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Շվեդիայի բանակի թանգարան">Շվեդիայի բանակի թանգարանում</a> Ստանդարտ համազգեստը Եվրոպայում հազվագյուտ երևույթ էր, ինչպես երևում է մոդելում:</figcaption></figure> <p>Ֆերդինանդի արքունիքից որոշ մարդիկ չէին վստահում Վալենշտայնին, կարծում էին որ նա կմիավորի իր զորքերը գերմանական մարզերի հետ և դեմ դուրս կգա կայսրությանը։ Այս ճնշման ներքո Ֆերդինանդը պաշտնանկ արեց Վալենշտայնին 1630 թվականին։ Նա ստիպված հետ կանչեց նրան, երբ Շվեդիայի թագավոր <a href="/wiki/%D4%B3%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%BE_II" title="Գուստավ II">Գուստավ II Ադոլֆը</a> իր զորքերով ներխուժեց կայսրության տարածներ<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p><p>Կրիստիան IV-ի նման Գուստավ Ադոլֆը եկավ օգնելու գերմանացի լյութերներին, ովքեր ճնշման էին ենթարկվում կաթոլիկների կողմից, բացի այդ նա տնտեսական օգուտներ էր ակնկալում մերձբալթյան գերմանական տարածքներից, նրան հովանավորում էին ֆրանսիամետ ուժերը և հոլանդացիները<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1630 թվականից 1634 թվականներին Շվեդական բանակը հետ մղեց կաթոլիկներին բողոքականների տարածքներից։ Իր արշավանքի ընթացքում Շվեդիան տիրացավ կայսերական թագավորությունների կեսին և դարձավ բողոքականների առաջնորդը։ </p><p>Շվեդական զորքերը Կայսրություն ներխուժեցին <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1_%D5%A4%D6%84%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պոմերանիա դքսություն (դեռ գրված չէ)">Պոմերանիա դքսության</a> տարածքով, ինչը ծառայել էր, որպես Շվեդիայի հենակետ 1630 թվականից։ Վալենշտայնի հրաժարականից հետո Ֆերդինանդ II-ը կախվածության մեջ ընկավ Կաթոլիկ լիգայից։ Ադոլֆը միության մեջ մտավ Ֆրանսիայի հետ <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AC%D5%A4%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բարվալդի պայմանագիր (դեռ գրված չէ)">Բարվալդի պայմանագրով</a> (Հունվար 1631)։ Ֆրանսիան նաև գաղտնի պայմանագիր կնքեց Բավարիայի հետ, սակայն այն անիմաստ դարձավ, երբ շվեդական զորքերը ներխուժեցին Բավարիա։ <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D6%80%D5%A5%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D6%86%D5%A5%D5%AC%D5%A4%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բրետենֆելդի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Բրետենֆելդի ճակատամարտում</a>, Ադոլֆի զորքերը պարտության մատնեցին Կաթոլիկ լիգայի զորքերին Գեներալ Տիլլիի գլխավորությամբ<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: Մեկ տարի անց նրանք նորից հաղթանակ տարան, այս անգամ Տիլլին զոհվեց։ Հյուսիսային մասը կաթոլիկ լիգայից անցավ Շվեդիային։ 1630 թվականիվ Շվեդիան վճարեց մոտ 2, 368, 022 դալեր իր 42, 000 բանակին։ 1632 թվականին վճարեց այս գումարի հինգերորդ մասը միայն (476, 439 դալեր) ունենալով մոտ երեք անգամ ավելի մեծ բանակ (149, 000)։ Սա հնարավոր դարձավ Ֆրանսիայի կողմից սուբսիդավորման և տարած հաղթանակների արդյունքում տարածքների թալանից։ Ադոլֆուսի բանակի վարձկանների մեծ մասը գերմանացիներ էին<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, սակայն շոտլանդացիները նույնպես քիչ չէին։ Տիլլիի մահից հետո Ֆերդինանդը դիմեց Վալենշտայնի օգնությանը, ով ուներ բազմահազարանոց բանակ։ Վալենշտայնը մոտեցավ հարավից, սպառնալով Ադոլֆի մատակարարման աղբյուրներին։ Ադոլֆուսը գիտեր, որ Վալենշտայնը նախապատրաստվում է հարձակման, բայց այլ ելք չգտավ։ Նրանք հանդիպեցին <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A6%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լյութզենի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Լյութզենի ճակատամարտում</a> 1632 թվականին, որտեղ շվեդները տիրեցին նախաձեռնությանը, բայց Ադոլֆը սպանվեց։ </p><p>Ֆերդինանդի կասկածները Վալենշտայնի նկատմամբ նորից արթնացան 1633 թվականին, որբ Վալենշտայնը առևտրի մեջ մտավ կաթոլիկների և բողոքականների հետ։ Ֆերդինանդը կասկածեց, որ Վալենշտայնը կանցնի հակառակորդի կողմը, հրամայեց նրան ձերբակալել։ Վալենշտայնի զինվորներից Կապիտան Դևերոն 1634 թվականի փետրվարի 25-ին սպանեց Վալենշտայնին, երբ իմացավ, որ նա կապ է հաստատել շվեդների հետ։ Նույն տարում բողոքական զորքերը մնալով առանց իրենց առաջնորդ Գուստավի, պարտություն կրեցին <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%AC%D5%AB%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նորդլիգենի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Նորդլիգենի ճակատամարտում</a> իսպանական կայսերական զորքերից Կարդինալ-Ինֆանտ Ֆերդինանդի գլխավորությամբ։ </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Thirtywar.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Thirtywar.gif/220px-Thirtywar.gif" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Thirtywar.gif/330px-Thirtywar.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Thirtywar.gif/440px-Thirtywar.gif 2x" data-file-width="473" data-file-height="301" /></a><figcaption>Գուստավ Ադոլֆի հաղթանակը Բրեյտֆիլդի ճակատամարտում (1631):</figcaption></figure> <p>1635 թվականի գարնան դրությամբ շվեդական ամբողջ դիմադրությունը Գերմանիայի հարավում դադարեց։ Սրանից հետո կայսերական և բողոքական կողմերը հանդիպեցին բանակցությունների սեղանին, արդյունքը եղավ <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6_(1635)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պրահայի հաշտություն (1635) (դեռ գրված չէ)">Պրահայի հաշտության պայմանագիրը</a>, ինչը թույլ տվեց բողոքական ղեկավարներին պահպանել իրենց տարածքները, որոնք ձեռք էին բերվել մինչև 1627 թվականը։ Այն պաշտպանեց նաև Գերմանիայի հյուսիս արևմտյան հատվածի Լյութերների իրավունքները, սակայն հարավ արևմտյան հատվածի Լյութերներից բռնագրավվեցին հողերը Կայսերական լիգայի օգտին։ </p><p>Պայմանագրով նաև սահմանվեց, որ Կայսրի և Գերմանական երկրների զորքերը պետք է միավորվեին մեկ՝ Սրբազան Հռոմեական կայսրության զորքերի անվանման տակ։ Վերջապես հաստավեց, որ ոչ մի ազնվական չի կարող դաշնության մեջ մտնել որևէ այլ ազնավականի կամ արտասահմանյան երկրի հետ, բացի այդ ներում շնորհվեց բոլոր այն ազնվականներին, ով դաշնության մեջ էր մտել շվեդների ներխուժումից հետո </p><p>Համաձայնագիրը չընդունվեց Ֆրանսիայի կողմից, ինչը իրենց կարծիքով ուժեղացնում էր Հաբսբուրգներին։ Արդյունքում Ֆրանսիան միջամտեց պատերզամին, ինչը սկիզբ դրեց երեսնամյա պատերազմի վերջին փուլին։ Շվեդիան չմասնակցեց հաշտության պայմանագրի կնքմանը և միանալով Ֆրանսիային շարունակեց պատերազմը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ֆրանսիական_միջամտություն_(1635–1648)"><span id=".D5.96.D6.80.D5.A1.D5.B6.D5.BD.D5.AB.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B4.D5.AB.D5.BB.D5.A1.D5.B4.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6_.281635.E2.80.931648.29"></span>Ֆրանսիական միջամտություն (1635–1648)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Ֆրանսիական միջամտություն (1635–1648)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Ֆրանսիական միջամտություն (1635–1648)"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cardinal_Richelieu_(Champaigne).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cardinal_Richelieu_%28Champaigne%29.jpg/220px-Cardinal_Richelieu_%28Champaigne%29.jpg" decoding="async" width="220" height="319" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cardinal_Richelieu_%28Champaigne%29.jpg/330px-Cardinal_Richelieu_%28Champaigne%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cardinal_Richelieu_%28Champaigne%29.jpg/440px-Cardinal_Richelieu_%28Champaigne%29.jpg 2x" data-file-width="766" data-file-height="1110" /></a><figcaption> Չնայած <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AC_%D5%8C%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A5" class="mw-redirect" title="Կարդինալ Ռիշելյե">Կարդինալ Ռիշելյեն</a> կաթոլիկ էր, նա Ֆրանսիայի հետ միասին միության մեջ էր բողոքականների հետ:</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Battle_of_Lens.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Battle_of_Lens.jpg/220px-Battle_of_Lens.jpg" decoding="async" width="220" height="237" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/87/Battle_of_Lens.jpg 1.5x" data-file-width="278" data-file-height="299" /></a><figcaption> <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լենսի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Լենսի ճակատամարտ</a>, 1648 թվական:</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Tortensson1642_marcossouza.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Tortensson1642_marcossouza.jpg/220px-Tortensson1642_marcossouza.jpg" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Tortensson1642_marcossouza.jpg/330px-Tortensson1642_marcossouza.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Tortensson1642_marcossouza.jpg/440px-Tortensson1642_marcossouza.jpg 2x" data-file-width="1187" data-file-height="811" /></a><figcaption>Տորտենսոն 1642</figcaption></figure> <p>Չնայած Ֆրանսիան կաթոլիկ տերություն էր, այն նաև Իսպանիայի և Սրբազան Հռոմեական կայսրության մրցակիցն էր։ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AC_%D5%8C%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A5" class="mw-redirect" title="Կարդինալ Ռիշելյե">Կարդինալ Ռիշելյեն</a>, ով <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD_XIII" class="mw-redirect" title="Լյուդովիկոս XIII">Լյուդովիկոս XIII</a>-ի գլխավոր նախարարն էր, զգում էր, որ Հաբսբուրգներերը գնալով ուժեղանում էին, քանի որ նրանք տիրացան Ֆրանսիայի արևելյան սահմանին հարող տարածքներին, ինչպես նաև Նիդերլանդների մի մասին։ Ռիշելյեն մասամբ պատերազմի մեջ էր սկսած 1631 թվականի հունվարից, երբ Գուստավ Ադոլֆի հետ կնքվեց <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AC%D5%A4%D5%A5%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բարդվալդեի պայմանագիր (դեռ գրված չէ)">Բարդվալդեի պայմանագիրը</a>, համաձայն, որի Ֆրանսիան շվեդներին էր վճարում տարեկան 1, 000, 000 լիվր, որպեսզի նրանք պայքարեին Հաբսբուրգների դեմ Գերմանիայում։ Պայամանագրով նաև ասվում էր, որ Շվեդիան չի կարող հաշտություն կնքել Սրբազան Հռոմեական կայսրության հետ առանց Ֆրանսիայի թույլտվության։ </p><p>Շվեդների Նորդլինգենում կրած պարտությունից և Պրահայի հաշտությունից հետո, պարզ դարձավ, որ նրանք միայնակ չեն կարող շարունակել պատերազմը, և Ռիշելյեն որոշեց ուղղակի պատերազմի մեջ մտնել Հաբսբուրգների դեմ։ Ֆրանսիան պատերազմ հայտարարեց Իսպանիային 1635 թվականի մայիսին և Սրբազան Հռոմեական կայսրությանը 1636 թվականի օգոստոսին։ Ֆրանսիան դաշնության մեջ մտավ Շվեդիայի հետ Վիսմարի և Համբուրգի պայմանագրերի համաձայն։ </p><p>Պրահայի հաշտությունից հետո շվեդական զորքերը <a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Յոհան Բաներ (դեռ գրված չէ)">Յոհան Բաների</a> գլխավորությամբ վերակազմավորված կայսերական զորքերի ճնշման ներքո նահանջեցին հյուսիսային Գերմանիա։ Երկար ժամանակ փոքրածավալ բախումներց հետո նրանք վերջապես հանդիպեցին <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%AB%D5%BF%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%AF%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վիտստոկի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Վիտստոկի ճակատամարտում</a> 1636 թվականին, որտեղ շվեդները փայլուն հաղթանակ տարան։ </p><p>Ֆերդինանդ II-ը մահացավ 1637 թվականին, նրան փոխարինեց իր որդին՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%A4_III_(%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆերդինանդ III (Սրբազան Հռոմի կայսր) (դեռ գրված չէ)">Ֆերդինանդ III</a>-ը, ով շատ մեծ ցանկություն ուներ ավարտել պատերազմը բանակցությունների ճանապարհով։ </p><p>Ֆրանսիական զորքերի առաջ խաղացումը աղետալի ընթացք ստացավ, երբ իսպանական զորքերը անցան հակահարձակման՝ ներխուժելով Ֆրանսիայի տարածք։ Կայսերական գեներալ <a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%B8%D5%B6_%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Յոհան վոն Վերթ (դեռ գրված չէ)">Յոհան վոն Վերթը</a> և իսպանական հրամանատար Ֆերդինանդը ավերեցին Շամպայն, Բուրգունդիա և Պիկարդիա նահանգները, անգամ մոտեցան Փարիզին 1636 թվականին, մինչև հանդիպեցին Բերնարդի զորքերին։ Բերնարդի հաղթանակը Շամպայն նահանգում ստիպեց Հաբսբուրգներին նահանջել մինչև Ֆրանսիայի սահմանները։ Լայնամաշտաբ բախումները շարունակվեցին, առանց որևէ կողմի առավելության։ 1642 թվականին Կարդինալ Ռիշելյեն մահացավ։ </p><p>Վիտստոքի ճակատամարտից հետո շվեդական բանակը նորից տիրեց նախաձեռնությանը գերմանական ճակատում։ 1642 թվականին Բրեյտֆիլդի երկրորդ ճակատամարտում շվեդ դաշտային մարշալ <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%BF_%D5%8F%D5%B8%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%B8%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լեննարտ Տորստենսոն (դեռ գրված չէ)">Լեննարտ Տորստենսոնը</a> պարտության մատնեց կայսերական բանակին Վիլհելմի գլխավորությամբ։ Կայսերական բանակը ունեցավ մոտ 20.000 զոհ։ Ի տարբերություն շվեդական բանակը կորցրեց ընդամենը 5.000 զինվոր և 46 հրանոթ։ Ճակատամարտից հետո շվեդները նվաճեցին Սաքսոնիան և Ստիպեցին Ֆերդինանդ III-ին մտածել խաղաղության պայմանագրի մասին ոչ միայն շվեդների, այլ ֆրանսիացիների հետ։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Slaget_vid_Prag_(1648),_ur_%22Theatri_Europ%C3%A6i...%22_1663_-_Skoklosters_slott_-_99875.tif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Slaget_vid_Prag_%281648%29%2C_ur_%22Theatri_Europ%C3%A6i...%22_1663_-_Skoklosters_slott_-_99875.tif/lossy-page1-220px-Slaget_vid_Prag_%281648%29%2C_ur_%22Theatri_Europ%C3%A6i...%22_1663_-_Skoklosters_slott_-_99875.tif.jpg" decoding="async" width="220" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Slaget_vid_Prag_%281648%29%2C_ur_%22Theatri_Europ%C3%A6i...%22_1663_-_Skoklosters_slott_-_99875.tif/lossy-page1-330px-Slaget_vid_Prag_%281648%29%2C_ur_%22Theatri_Europ%C3%A6i...%22_1663_-_Skoklosters_slott_-_99875.tif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Slaget_vid_Prag_%281648%29%2C_ur_%22Theatri_Europ%C3%A6i...%22_1663_-_Skoklosters_slott_-_99875.tif/lossy-page1-440px-Slaget_vid_Prag_%281648%29%2C_ur_%22Theatri_Europ%C3%A6i...%22_1663_-_Skoklosters_slott_-_99875.tif.jpg 2x" data-file-width="5324" data-file-height="2800" /></a><figcaption>Պրահայի պաշարումը Շվեդների կողմից 1648 թվականին:</figcaption></figure> <p>1643 թվականին Լյուդովիկոս XIII-ը մահացավ և թագը անցավ նրա 5 տարեկան որդուն` <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD_XIV_(%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80)" class="mw-redirect" title="Լյուդովիկոս XIV (Ֆրանսիայի թագավոր)">Լյուդովիկոս XIV</a>-ին։ Ֆրանսիացի գեներալ Լյուդովիկոս II-ը պարտության մատնեց իսպանական բանակին <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%B8%D5%AF%D5%BC%D5%B8%D5%B5%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռոկռոյի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Ռոկռոյի ճակատամարտում</a> 1643 թվականին։ Լյուդովիկոս XIII-ի գլխավոր նախարար <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AC_%D5%84%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կարդինալ Մազարին (դեռ գրված չէ)">Կարդինալ Մազարինը</a>, ով ճնշել էր <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A4%D5%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրոնդե (դեռ գրված չէ)">Ֆրոնդեի</a> խռովությունը 1645 թվականին, սկսեց աշխատել պատերազմը ավարտելու ուղղությամբ։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Europe_map_1648.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/220px-Europe_map_1648.PNG" decoding="async" width="220" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/330px-Europe_map_1648.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Europe_map_1648.PNG/440px-Europe_map_1648.PNG 2x" data-file-width="1894" data-file-height="1367" /></a><figcaption>Եվրոպան Վեստֆալիայի խաղաղությունից հետո, 1648 թվական:</figcaption></figure> <p>1643 թվականին Դանիան նորից փորձեց ներքաշվել պատերազմում, սակայն այս անգամ կայսերական բանակի կողմից ընդդեմ Շվեդիայի։ Շվեդ մարշալ <a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%BF_%D5%8F%D5%B8%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%B8%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լենարտ Տորստենսոն (դեռ գրված չէ)">Լենարտ Տորստենսոնը</a> ստիպեց <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_III_(%D4%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրեդերիկ III (Դանիայի թագավոր) (դեռ գրված չէ)">դանիացի արքայազն Ֆրեդերիկին</a> նահանջել <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D6%80%D5%A5%D5%B4%D5%A5%D5%B6-%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բրեմեն-Վերդեն (դեռ գրված չէ)">Բրեմեն-Վերդենից</a>, հետապնդելով նրան մինչև Դանիայի հարավային շրջաններ, արդյունքում ստիպելով նրան հաշտություն խնդրել<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Տորստենսոնը նվաճեց <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Յուտլանդիա">Յուտլանդիան</a>, իսկ Շվեդական թագավորական նավատորմը ջախջախեց Դանիական նավատորմին <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BC%D5%AC_%D4%B3%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%BE_%D5%8E%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A5%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կառլ Գուստավ Վրանգել (դեռ գրված չէ)">Կառլ Գուստավ Վրանգելի</a> գլխավորությամբ Ֆեհմերնի ծոցում 1644 թվականի հոկտեմբերի 13-ին։ Դանիայի պատերազմից դուրս գալուց հետո Տորտենսոնը որոշեց հաղթել կայսերական բանակին <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%BD_%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%BD" title="Մատիաս Գալլաս">Մատիաս Գալլասի</a> գլխավորությամբ։ Նա Յուտլանդիայից շարժվեց դեպի Բոհեմիա։ Պրահայի մոտ <a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Յանկաուի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Յանկաուի ճակատամարտում</a> շվեդները պարտության մատնեցին կայսերական զորքերին և նվաճեցին Բոհեմիայի մի մասը, այդ թվում Պրահան։ 1645 թվականին Լյուդովիկոս II-ը պարտության մատնեց բավարական բանակին Նյորդլիգենում։ Վերջին հայտնի կաթոլիկ զորավար Բարոն <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%BE%D5%B8%D5%B6_%D5%84%D5%A5%D6%80%D6%81%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրանց վոն Մերցի (դեռ գրված չէ)">Ֆրանց վոն Մերցիին</a> զոհվեց ճակատամարտում<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>1647 թվականին <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Բավարիա">Բավարիան</a>, <a href="/wiki/%D5%94%D5%B5%D5%B8%D5%AC%D5%B6" title="Քյոլն">Քյոլնը</a>, Ֆրանսիան և Շվեդիան ստորագրեցին <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%AC%D5%B4%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ուլմի պայմանագիր (դեռ գրված չէ)">Ուլմի պայմանագիրը</a>։ 1648 թվականին շվեդական և ֆրանսիական զորքերը պարտության մատնեցին կայսերական բանակին Զուսմարշուսենիր Լենսի ճակատամարտերում։ 1648 թվականի Պրահայի ճակատամարտը դարձավ Երեսնամյա պատերազմի վերջին իրադարձությունը։ Շվեդ գեներալ Հանս Կրիստոֆ վոն Կյոնիգմարգը մտավ քաղաք և նվաճեց Պրահայի ամրոցը, որտեղից որ սկսվել էր Երեսնամյա պատերազմը։ Արդյունքում Հաբսբուրգների ձեռքում մնաց միայն Ավստրիան։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Վեստֆալիայի_հաշտություն"><span id=".D5.8E.D5.A5.D5.BD.D5.BF.D6.86.D5.A1.D5.AC.D5.AB.D5.A1.D5.B5.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.B7.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Վեստֆալիայի հաշտություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Վեստֆալիայի հաշտություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Վեստֆալիայի հաշտություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D6%86%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վեստֆալիայի հաշտության պայմանագիր (դեռ գրված չէ)">Վեստֆալիայի հաշտության պայմանագիր</a></div> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D6%85%D6%80%D5%A5%D5%AB%D5%B6.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D6%85%D6%80%D5%A5%D5%AB%D5%B6.png/800px-%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D6%85%D6%80%D5%A5%D5%AB%D5%B6.png" decoding="async" width="800" height="389" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D6%85%D6%80%D5%A5%D5%AB%D5%B6.png/1200px-%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D6%85%D6%80%D5%A5%D5%AB%D5%B6.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D6%85%D6%80%D5%A5%D5%AB%D5%B6.png/1600px-%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D6%85%D6%80%D5%A5%D5%AB%D5%B6.png 2x" data-file-width="2396" data-file-height="1164" /></a><figcaption>Երեսնամյա պատերազմը Եվրոպայում</figcaption></figure> <p>Չորս տարի հակամարտող կողմերը (Սրբազան Հռոմի կայսրությունը, Ֆրանսիան և Շվեդիան) ակտիվ քննարկեցին հաշտության պայմանագրի դրույթները Վեստֆալիայում<sup id="cite_ref-TheThirty_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-TheThirty-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Պատերազմի ավարտը արդյունք չէր մեկ պայմանագրի, բայց արդյունք էր պայմանագրերի խմբի ինչպիսիք էր Համբուրգի պայմանագիրը 1638 թվականին։ 1648 թվականի մայիսի 15-ին <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մյունստերի պայմանագիր (դեռ գրված չէ)">Մյունստերի պայմանագրով</a> ստորագրվեց <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%A9%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ութսունամյա պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Ութսունամյա պատերազմի</a> ավարտը։ Գրեթե հինգ տարի հետո Հոկտեմբերի 24-ին ստորագրվեց Օսնեբրյուկի պայմանագիրը<sup id="cite_ref-TheThirty_38-1" class="reference"><a href="#cite_note-TheThirty-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կորուստներ_և_հիվանդություններ"><span id=".D4.BF.D5.B8.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.BD.D5.BF.D5.B6.D5.A5.D6.80_.D6.87_.D5.B0.D5.AB.D5.BE.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Կորուստներ և հիվանդություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Կորուստներ և հիվանդություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Կորուստներ և հիվանդություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Bondi_brennandi_hus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Bondi_brennandi_hus.jpg/220px-Bondi_brennandi_hus.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Bondi_brennandi_hus.jpg/330px-Bondi_brennandi_hus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9a/Bondi_brennandi_hus.jpg 2x" data-file-width="405" data-file-height="304" /></a><figcaption>Գյուղացին ներում է աղերսում այրվող ֆերմայի առջև:</figcaption></figure> <p>Պատերազմի արդյունքում կորուստները ահռելի էին, գերմանական երկրներում բնակչությունը նվազեց 25%-ից 40%-ով<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Որոշ շրջաններ անհամեմատելի շատ կորուստներ ունեցան<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Օրինակ <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D5%B6%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վյութենբերգ (դեռ գրված չէ)">Վյութենբերգի</a> բնակչությունը նվազեց երեք քարրորդով<sup id="cite_ref-TYW-TPOW-About.com_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-TYW-TPOW-About.com-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D5%B6%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բրադենբուրգ (դեռ գրված չէ)">Բրադենբուրգում</a> մահացողների թիվը կազմում էր բնակչության կեսը, մինչդեռ որոշ շրջաններում կորուստները կազմեցին բնակչություն երկու երորդը<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Գերմանական երկրներում տղամարդկանց թիվը կրճատվեց երկու անգամ<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Չեխական տարածքների բնակչությունը կրճատվեց մեկ երրորդով, պատերազմի, հիվանդությունների և արտագաղթի արդյունքում<sup id="cite_ref-TYW-Czech_Republic_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-TYW-Czech_Republic-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Cultural_Timeline-1600s_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cultural_Timeline-1600s-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Խաղաղ բնակչությունը մեծ մասամբ տուժեց վարձկանների կողմից իրականացված թալանից, որոնք սպանում և թալանում էին պարտված կողմի ժողովրդին<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Գյուղերը ամենահեշտ թալանի օջախներն էին վարձկանների համար։ Պատերազմից թալանված Դրաիս գյուղին մոտ 100 տարի պահանջվեց վերականգնվելու համար։ <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Շվեդական կայսրություն">Շվեդական</a> բանակները ավերեցին 2.000 ամրոց, 18.000 գյուղ և 1.500 քաղաք Գերմանիայում, ինչը կազմում էր երկրի քաղաքների մեկ երրորդը<sup id="cite_ref-Population-HLS_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-Population-HLS-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Պատերազմը ահռելի հետք թողեց Կենտրոնական Եվրոպայի տնտեսության և բնակչության սոցիալական մակարդակի վրա, ինչը մինչ այդ էլ ծաղկում չէր ապրում<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Jacques_Callot_Beggar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Jacques_Callot_Beggar.jpg/220px-Jacques_Callot_Beggar.jpg" decoding="async" width="220" height="336" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Jacques_Callot_Beggar.jpg/330px-Jacques_Callot_Beggar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/95/Jacques_Callot_Beggar.jpg 2x" data-file-width="350" data-file-height="534" /></a><figcaption>Աղքատ մարդ, որն ամենայն հավանականությամբ պատերազմի վետերան է, նկարը <a href="/w/index.php?title=%D4%BA%D5%A1%D5%AF_%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ժակ Կալոտ (դեռ գրված չէ)">Ժակ Կալոտ</a></figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%B6%D6%86%D5%A5%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B8%D5%B6_%D5%B0%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ինֆեկցիոն հիվանդություններ (դեռ գրված չէ)">Մալավիայի</a> մի քանի տեսակներ վարակեցին Գերմանիայի քաղաքացիներին և զինվորականների 1618-ից 1648 թվականներին։ Պատերազմի ընթացքում նաև այլ սուր վարակիչ հիվանդությունների տարածվեցին։ Հիվանդությունների տարածողները հիմնականում զինվորներն էին, ովքեր անընդհատ շարժվում էին մի բնակավայրից մյուսը։ Բացի այդ բնակչության տեղաշարժը և փախստականների մեծ կուտակումները բերեցին համաճարակի խորացմանը։ Համաճարակների մասին տեղեկությունները մեզ հասել են տեղական արխիվներից, վկայություններից, հարկային գրքերից և այլն։ Համաճարակների մասին վկայությունները չեն վերաբերվում միայն պատերազմի տարիներին, սակայն դրանց մասին ավելի շատ է խոսվում 1648 թվականից հետո մի քանի տասնամյակ<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Քաղաքական_արդյունք"><span id=".D5.94.D5.A1.D5.B2.D5.A1.D6.84.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D6.80.D5.A4.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D6.84"></span>Քաղաքական արդյունք</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Քաղաքական արդյունք" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Քաղաքական արդյունք"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Straty_ludno%C5%9Bciowe_po_wojnie_30letniej.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Straty_ludno%C5%9Bciowe_po_wojnie_30letniej.PNG/220px-Straty_ludno%C5%9Bciowe_po_wojnie_30letniej.PNG" decoding="async" width="220" height="217" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Straty_ludno%C5%9Bciowe_po_wojnie_30letniej.PNG/330px-Straty_ludno%C5%9Bciowe_po_wojnie_30letniej.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Straty_ludno%C5%9Bciowe_po_wojnie_30letniej.PNG/440px-Straty_ludno%C5%9Bciowe_po_wojnie_30letniej.PNG 2x" data-file-width="690" data-file-height="681" /></a><figcaption>Գերմանիայի բնակչության կրճատումը տոկոսային հարաբերակցությամբ</figcaption></figure> <p>Պատերազմի արդյունքների մեկն էր, որ Գերմանիայի տարածքները բաժանվեցին բազմաթիվ իշխանությունների, որոնք չնայած մտնում էին կայսերության մեջ, սակայն դե ֆակտո անկախ էին։ Սա նվազեցրեց Սրբազան Հռոմեական կայսրության հզորությունը և ապակենտորանցրեց Գերմանիայի իշխանությունը։ </p><p>Երեսնամյա պատերազմը բերեց Եվրոպական ուժերի վերադասավորման։ Հակամարտության վերջին տասնամյակում նկատելի դարձավ Իսպանիայի թուլացումը։ Մինչ Իսպանիան պատերազմում էր Ֆրանսիայի հետ, Պորտուգալիայում, որը հանդիսանում էր Իսպանիայի դաշնակիցը, տեղի ուեցավ իշխանափոխություն և իշխանության գլուխ կանգնեցին <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%A6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BF%D5%B8%D5%B0%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բրագանզայի տոհմ (դեռ գրված չէ)">Բրագանզայի տոհմի</a> ներկայացուցիչները։ Բացի այդ Իսպանիան ստիպված ընդունեց <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%AB%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նիդերլանդերի հանրապետություն (դեռ գրված չէ)">Նիդերլանդերի հանրապետության</a> անկախությունը 1648 թվականին՝ ավարտելով <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%A9%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ութսունամյա պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Ութսունամյա պատերազմը</a>։ Բուրբոնական Ֆրանսիան վերջնականապեց խլեց Իսպանիայի վաղեմի իշխանությունը <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%B8-%D5%AB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4_(1635)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրանկո-իսպանական պատերազմ (1635) (դեռ գրված չէ)">Ֆրանկո-իսպանական պատերազմներում (1635–59)</a>, ամրապնդելով իր դիրքերը <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D6%87%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դևալյուցիայի պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Դևալյուցիայի պատերազմում</a> (1667–68) և <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%B8-%D5%B6%D5%AB%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրանկո-նիդերլանդական պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Ֆրանկո-նիդերլանդական պատերազմ</a> (1672–78), <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD_XIV" class="mw-redirect" title="Լյուդովիկոս XIV">Լյուդովիկոս XIV</a>-ի գլխավորությամբ։ </p><p>1643–45 թվականների ընթացքում Շվեդիան և Դանիան ընդարվեցին <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%B8%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տորստենսոնի պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Տորստենսոնի պատերազմում</a>։ Այս պատերազմի արդյունքը միացվեց Երեսնամյա պատերազմին և կնքվեց ընդհանուր հաշություն Վեստֆալիայում, որի արդյունքում վերականգնվեց Շվեդիայի մինչպատերազմյան կարգավիճակը։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Holy_Roman_Empire_1648_RU.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Holy_Roman_Empire_1648_RU.png/220px-Holy_Roman_Empire_1648_RU.png" decoding="async" width="220" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Holy_Roman_Empire_1648_RU.png/330px-Holy_Roman_Empire_1648_RU.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Holy_Roman_Empire_1648_RU.png/440px-Holy_Roman_Empire_1648_RU.png 2x" data-file-width="2993" data-file-height="2373" /></a><figcaption>Կենտրոնական Եվրոպան Երեսնամյա պատերազմից հետո, որտեղ երևում է նաև ապակենտրոնացումը:</figcaption></figure> <p>Վեստֆալիայի հաշտության շատ հոդվածներ մինչ օրս գործածվում են, որպես ընդունված նորմեր միջազգային իրավունքում։ Բացի այն, որ ընդգծվեցին երկրների սահմանները, Վեստֆալիայի հաշտությամբ նաև կարգավորվեցին շատ երկրների իշխանությունների սուբյեկտները։ Որոշվեց, որ համապատասխան երկրի քաղաքացին ենթարկվում է միայն տվյալ երկրի օրենքներին և իշխանության հրամաններին։ </p><p>Պատերազմը ունեցավ նաև մի քանի այլ հետևանք։ Երեսնամյա պատերազմը եղավ վերջին կրոնական պատերազմը Եվրոպայում, որով ավարտվեց բազմադարյա արյունահեղությունը կրոնական հողի վրա։ Եղան այլ կրոնական ընդհարումներ, բայց պատերազմներ չեղան<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բացի այդ վարձկան զինվորների մասով լուրջ մտածելու առիթ դարձավ։ Պատերազմը եղավ առիթ վարձկան զինվորներից հրաժարվելու և կանոնավոր ազգային բանակ ստեղծելուն։ </p><p>Պատերազմը իր ազդեցությունը ունեցավ նաև Եվրոպայից դուրս, քանի որ որոշ տերություններ օգտագործում էին իրենց անդրծովյան գաղութների ուժը։ 1630 թվականին հոլանդական նավատորմը 70 նավերով տիրացավ Բրազիլիայի շաքարեղեգով հարուստ ափերին, սակայն կորցրեց այն 1654 թվականին։ Կռիվներն անցան նաև Ասիայով և Աֆրիկայով։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ներքաշված_պետությունների_(գրաֆիկ)"><span id=".D5.86.D5.A5.D6.80.D6.84.D5.A1.D5.B7.D5.BE.D5.A1.D5.AE_.D5.BA.D5.A5.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.28.D5.A3.D6.80.D5.A1.D6.86.D5.AB.D5.AF.29"></span>Ներքաշված պետությունների (գրաֆիկ)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Ներքաշված պետությունների (գրաֆիկ)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Ներքաշված պետությունների (գրաֆիկ)"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Thirty_Years_War_involvement_graph.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Thirty_Years_War_involvement_graph.svg/500px-Thirty_Years_War_involvement_graph.svg.png" decoding="async" width="500" height="539" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Thirty_Years_War_involvement_graph.svg/750px-Thirty_Years_War_involvement_graph.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Thirty_Years_War_involvement_graph.svg/1000px-Thirty_Years_War_involvement_graph.svg.png 2x" data-file-width="402" data-file-height="433" /></a></span> </p> <table cellpadding="5" border="0"> <tbody><tr> <td style="background:#f00; width:20px;"> </td> <td>Ուղղակի ընդդեմ կայսրի </td></tr> <tr> <td style="background:#ff8080; width:20px"> </td> <td>Անուղղակի ընդդեմ կայսրի </td></tr> <tr> <td style="background:#000; width:20px;"> </td> <td>Ուղղակի կայսրի կողմից </td></tr> <tr> <td style="background:#999; width:20px;"> </td> <td>Անուղղակի կայսրի կողմից </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գրական_ստեղծագործություններ"><span id=".D4.B3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.BD.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.80.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Գրական ստեղծագործություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Գրական ստեղծագործություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Գրական ստեղծագործություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:GabrielBethlen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/GabrielBethlen.jpg/180px-GabrielBethlen.jpg" decoding="async" width="180" height="228" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/GabrielBethlen.jpg/270px-GabrielBethlen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/GabrielBethlen.jpg/360px-GabrielBethlen.jpg 2x" data-file-width="803" data-file-height="1017" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC_%D4%B2%D5%A5%D5%A9%D5%AC%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գաբրիել Բեթլեն (դեռ գրված չէ)">Գաբրիել Բեթլեն</a>, Տրանսիլվանիայի զորքերի հրամանատար և արքայազն:</figcaption></figure> <ul><li><i>Vida y hechos de Estebanillo González, hombre de buen humor, compuesta por él mismo</i> (Անդվերպեն, 1646)։ Իսպանիայի որսկե դարաշրջանի վերջին ստեղծագործությունը, որը քննադատում է Երեսնամյա պատերազմը։ Ստեղծագործության գլխավոր հերոսը ականատես է լինում 1634 թվականի Նորդլինգենի ճակատամարտին։</li> <li><i>Simplicius Simplicissimus</i> (1668) գրված <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD_%D5%85%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%A2_%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%86%D5%A5%D5%AC_%D5%BE%D5%B8%D5%B6_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%AC%D5%B7%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հանս Յակոբ Կրիստոֆել վոն Գրիմելշաուզեն (դեռ գրված չէ)">Հանս Յակոբ Կրիստոֆել վոն Գրիմելշաուզենի</a> կողմից, այն 17-րդ դարի հայտնի գերմանական վեպ է, որը պատմում է մի մտացածին գերմանացի գյուղացու մասին, ով դառնում է վարձկան և ծառայում է տարբեր զորքերում։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A5%D5%AC_%D4%B4%D5%A5%D6%86%D5%B8" title="Դանիել Դեֆո">Դանիել Դեֆո</a> (1720)։ <i><a href="/w/index.php?title=Memoirs_of_a_Cavalier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Memoirs of a Cavalier (դեռ գրված չէ)">Memoirs of a Cavalier</a></i>: "Զինվորական ամսագիր Գերմանիայում և Անգլիայում ընթացող պատերազմների մասին։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%AD_%D5%87%D5%AB%D5%AC%D5%AC%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրեդրիխ Շիլլեր (դեռ գրված չէ)">Ֆրեդրիխ Շիլլերի</a> <i><a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D5%B5%D5%B6%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%B6_(%D5%AD%D5%A1%D5%B2)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վալեյնշտայն (խաղ) (դեռ գրված չէ)">Վալեյնշտայն (խաղ)</a></i> տրիլոգիա (1799)։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%B8_%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%A6%D5%B8%D5%B6%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալեսանդրո Մոնզոնի (դեռ գրված չէ)">Ալեսանդրո Մոնզոնիի</a> <a href="/w/index.php?title=I_Promessi_Sposi&action=edit&redlink=1" class="new" title="I Promessi Sposi (դեռ գրված չէ)">I Promessi Sposi</a> (1842), պատմավեպ, որի գործողությունները ընթանում են Իտալիայում 1629 թվականին։ Պատմում է մի զույգի մասին, որոնց կապը խզվում է 30 ամյա պատերազմի արհավիքների հետևանքով։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B7%D5%A4%D5%B4%D5%B8%D5%B6%D5%A4_%D5%8C%D5%B8%D5%BD%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Էդմոնդ Ռոսթանդ (դեռ գրված չէ)">Էդմոնդ Ռոսթանդի</a> (1897) գործողությունը <i>Սինյորո դե Բերժերակից</i> (IV գործողությունը պատմում է 1640 թվականին <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%80%D5%A1%D5%BD" title="Արրաս">Արրասի</a> պաշարման մասին)։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D6%86%D6%80%D5%A5%D5%A4_%D4%B4%D5%B8%D5%A2%D5%AC%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալֆրեդ Դոբլին (դեռ գրված չէ)">Ալֆրեդ Դոբլինի</a> Վալենշտեյն պատմավեպը (1920) պատմում է Երեսնամյա պատերազմի և Ֆերդինանդ կայսրի պալատականների մասին։</li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%B8%D5%AC%D5%A4_%D4%B2%D6%80%D5%A5%D5%AD%D5%BF" title="Բերտոլդ Բրեխտ">Բերտոլդ Բրեխտի</a> <i><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%AB%D5%AF_%D4%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%AA%D5%A8_%D6%87_%D5%B6%D6%80%D5%A1_%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մայրիկ Կուրաժը և նրա երեխաները (դեռ գրված չէ)">Մայրիկ Կուրաժը և նրա երեխաները</a></i> հակապատերազմական թատերական ներկայացումը Երեսնամյա պատերազմի մասին։</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A1_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B0%D5%AB%D5%B6_(%D6%86%D5%AB%D5%AC%D5%B4)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կրիստինա թագուհին (ֆիլմ) (դեռ գրված չէ)">Կրիստինա թագուհին</a> կինոնկարը, որում նկարահանվել է Գրետա Գարբոն սկսվում է Կրիստինայի հոր` Գուստավուս Ադոլֆուսի մահով։</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A8_(%D5%BE%D5%A5%D5%BA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վերջին մարգագետինը (վեպ) (դեռ գրված չէ)">Վերջին մարգագետինը</a></i> (1959) գրված Ջ. Բ. Պիկ։ Վերոնշյալ ֆիլմի հիման վրա գրված գիրք։</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վերջին մարգագետինը (դեռ գրված չէ)">Վերջին մարգագետինը</a></i> (1971)։ Ֆիլմ, որում նկարահանվել են <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D5%AC_%D4%BF%D5%A5%D5%B5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միշել Կեյն (դեռ գրված չէ)">Միշել Կեյնը</a> և <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D5%B4%D5%A1%D6%80_%D5%87%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օմար Շերիֆ (դեռ գրված չէ)">Օմար Շերիֆը</a>, ով ժամանակավոր ապաստան է գտնում Երեսնամյա պատերազմից։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատկերասրահ"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.AF.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.BD.D6.80.D5.A1.D5.B0"></span>Պատկերասրահ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Պատկերասրահ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Պատկերասրահ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="center"> <ul class="gallery mw-gallery-traditional" style="max-width: 1141px;"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:War-Scene-xx-Sebastian-Vrancx.JPG" class="mw-file-description" title="Պատերազմի տեսարան։ Նկարը Սեբաստիան Վրանխ:"><img alt="Պատերազմի տեսարան։ Նկարը Սեբաստիան Վրանխ:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/War-Scene-xx-Sebastian-Vrancx.JPG/120px-War-Scene-xx-Sebastian-Vrancx.JPG" decoding="async" width="120" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/War-Scene-xx-Sebastian-Vrancx.JPG/180px-War-Scene-xx-Sebastian-Vrancx.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/War-Scene-xx-Sebastian-Vrancx.JPG/240px-War-Scene-xx-Sebastian-Vrancx.JPG 2x" data-file-width="800" data-file-height="556" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Պատերազմի տեսարան։ Նկարը <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A5%D5%A2%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B6_%D5%8E%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սեբաստիան Վրանխ (դեռ գրված չէ)">Սեբաստիան Վրանխ</a>:</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Schlacht_von_Zablat_Hogenbersche_Geschichtsbl%C3%A4tter.JPG" class="mw-file-description" title="Սաբլատի Ճակատամարտ, 10 Հունիս 1619"><img alt="Սաբլատի Ճակատամարտ, 10 Հունիս 1619" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Schlacht_von_Zablat_Hogenbersche_Geschichtsbl%C3%A4tter.JPG/120px-Schlacht_von_Zablat_Hogenbersche_Geschichtsbl%C3%A4tter.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Schlacht_von_Zablat_Hogenbersche_Geschichtsbl%C3%A4tter.JPG/180px-Schlacht_von_Zablat_Hogenbersche_Geschichtsbl%C3%A4tter.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Schlacht_von_Zablat_Hogenbersche_Geschichtsbl%C3%A4tter.JPG/240px-Schlacht_von_Zablat_Hogenbersche_Geschichtsbl%C3%A4tter.JPG 2x" data-file-width="3441" data-file-height="2581" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A1%D5%A2%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB_%D5%83%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սաբլատի Ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Սաբլատի Ճակատամարտ</a>, 10 Հունիս 1619</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Bautzen-nach1620-Merian.jpg" class="mw-file-description" title="Բաուտցենը 1620 թվականին, Մատիուս Մերիան"><img alt="Բաուտցենը 1620 թվականին, Մատիուս Մերիան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Bautzen-nach1620-Merian.jpg/120px-Bautzen-nach1620-Merian.jpg" decoding="async" width="120" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Bautzen-nach1620-Merian.jpg/180px-Bautzen-nach1620-Merian.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Bautzen-nach1620-Merian.jpg/240px-Bautzen-nach1620-Merian.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1761" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%81%D5%A5%D5%B6" title="Բաուտցեն">Բաուտցենը</a> 1620 թվականին, <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%BD_%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մատիուս Մերիան (դեռ գրված չէ)">Մատիուս Մերիան</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Hinrichtung_auf_dem_Altst%C3%A4dter_Ring.JPG" class="mw-file-description" title="27 բոհեմական իշխանավորների ելույթը, Պրահա, 21 Հունիս 1621"><img alt="27 բոհեմական իշխանավորների ելույթը, Պրահա, 21 Հունիս 1621" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Hinrichtung_auf_dem_Altst%C3%A4dter_Ring.JPG/120px-Hinrichtung_auf_dem_Altst%C3%A4dter_Ring.JPG" decoding="async" width="120" height="86" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Hinrichtung_auf_dem_Altst%C3%A4dter_Ring.JPG/180px-Hinrichtung_auf_dem_Altst%C3%A4dter_Ring.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Hinrichtung_auf_dem_Altst%C3%A4dter_Ring.JPG/240px-Hinrichtung_auf_dem_Altst%C3%A4dter_Ring.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1140" /></a></span></div> <div class="gallerytext">27 բոհեմական իշխանավորների ելույթը, <a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1" title="Պրահա">Պրահա</a>, 21 Հունիս 1621</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Een_veldslag_Rijksmuseum_SK-A-1555.jpeg" class="mw-file-description" title="Ուիմֆենի ճակատամարտ, 6 Մայիս 1622"><img alt="Ուիմֆենի ճակատամարտ, 6 Մայիս 1622" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Een_veldslag_Rijksmuseum_SK-A-1555.jpeg/120px-Een_veldslag_Rijksmuseum_SK-A-1555.jpeg" decoding="async" width="120" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Een_veldslag_Rijksmuseum_SK-A-1555.jpeg/180px-Een_veldslag_Rijksmuseum_SK-A-1555.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Een_veldslag_Rijksmuseum_SK-A-1555.jpeg/240px-Een_veldslag_Rijksmuseum_SK-A-1555.jpeg 2x" data-file-width="3652" data-file-height="2176" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%AB%D5%B4%D6%86%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ուիմֆենի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Ուիմֆենի ճակատամարտ</a>, 6 Մայիս 1622</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Batalla_Fleurus_(1622).jpg" class="mw-file-description" title="Ֆլեուրուսի ճակատամարտ, 29 Օգոստոս 1622"><img alt="Ֆլեուրուսի ճակատամարտ, 29 Օգոստոս 1622" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Batalla_Fleurus_%281622%29.jpg/120px-Batalla_Fleurus_%281622%29.jpg" decoding="async" width="120" height="97" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Batalla_Fleurus_%281622%29.jpg/180px-Batalla_Fleurus_%281622%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Batalla_Fleurus_%281622%29.jpg/240px-Batalla_Fleurus_%281622%29.jpg 2x" data-file-width="3051" data-file-height="2468" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ֆլեուրուսի ճակատամարտ, 29 Օգոստոս 1622</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:The_Battle_of_Stadtlohn_by_Sebastiaen_Vrancx.jpg" class="mw-file-description" title="Շտադլոհնի ճակատամարտ, 6 Օգոստոս 1623"><img alt="Շտադլոհնի ճակատամարտ, 6 Օգոստոս 1623" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/The_Battle_of_Stadtlohn_by_Sebastiaen_Vrancx.jpg/120px-The_Battle_of_Stadtlohn_by_Sebastiaen_Vrancx.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/The_Battle_of_Stadtlohn_by_Sebastiaen_Vrancx.jpg/180px-The_Battle_of_Stadtlohn_by_Sebastiaen_Vrancx.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/The_Battle_of_Stadtlohn_by_Sebastiaen_Vrancx.jpg/240px-The_Battle_of_Stadtlohn_by_Sebastiaen_Vrancx.jpg 2x" data-file-width="2250" data-file-height="1500" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%87%D5%BF%D5%A1%D5%A4%D5%AC%D5%B8%D5%B0%D5%B6%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Շտադլոհնի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Շտադլոհնի ճակատամարտ</a>, 6 Օգոստոս 1623</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Belagerung_Stralsunds_durch_Wallenstein_3.jpg" class="mw-file-description" title="Ստրալսանդի պաշարումը, 1628 թվականի մայիսից մինչև օգոստոսի 4-ը"><img alt="Ստրալսանդի պաշարումը, 1628 թվականի մայիսից մինչև օգոստոսի 4-ը" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Belagerung_Stralsunds_durch_Wallenstein_3.jpg/92px-Belagerung_Stralsunds_durch_Wallenstein_3.jpg" decoding="async" width="92" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Belagerung_Stralsunds_durch_Wallenstein_3.jpg/139px-Belagerung_Stralsunds_durch_Wallenstein_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Belagerung_Stralsunds_durch_Wallenstein_3.jpg/185px-Belagerung_Stralsunds_durch_Wallenstein_3.jpg 2x" data-file-width="1986" data-file-height="2578" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ստրալսանդի պաշարում (դեռ գրված չէ)">Ստրալսանդի պաշարումը</a>, 1628 թվականի մայիսից մինչև օգոստոսի 4-ը</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Sack_of_Magdeburg_1631.jpg" class="mw-file-description" title="Մագդեբուրգի ջարդը, 1631: 30, 000 բնակիչներից միայն 5, 000-ը ողջ մնացին։"><img alt="Մագդեբուրգի ջարդը, 1631: 30, 000 բնակիչներից միայն 5, 000-ը ողջ մնացին։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sack_of_Magdeburg_1631.jpg/120px-Sack_of_Magdeburg_1631.jpg" decoding="async" width="120" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sack_of_Magdeburg_1631.jpg/180px-Sack_of_Magdeburg_1631.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Sack_of_Magdeburg_1631.jpg/240px-Sack_of_Magdeburg_1631.jpg 2x" data-file-width="2604" data-file-height="1527" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Մագդեբուրգի ջարդը, 1631: 30, 000 բնակիչներից միայն 5, 000-ը ողջ մնացին։</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Frankfurt-aOder1631.jpg" class="mw-file-description" title="Ֆրանկֆուրտի ճակատամարտ, Ապրիլ 1631"><img alt="Ֆրանկֆուրտի ճակատամարտ, Ապրիլ 1631" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Frankfurt-aOder1631.jpg/120px-Frankfurt-aOder1631.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Frankfurt-aOder1631.jpg/180px-Frankfurt-aOder1631.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Frankfurt-aOder1631.jpg/240px-Frankfurt-aOder1631.jpg 2x" data-file-width="2178" data-file-height="1453" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ֆրանկֆուրտի ճակատամարտ, Ապրիլ 1631</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Gustave_Adolphe_at_Breitenfeld-Johann_Walter-f3706497.jpg" class="mw-file-description" title="Գուստավուս Ադոլֆուս, Սեպտեմբեր 1631"><img alt="Գուստավուս Ադոլֆուս, Սեպտեմբեր 1631" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Gustave_Adolphe_at_Breitenfeld-Johann_Walter-f3706497.jpg/120px-Gustave_Adolphe_at_Breitenfeld-Johann_Walter-f3706497.jpg" decoding="async" width="120" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Gustave_Adolphe_at_Breitenfeld-Johann_Walter-f3706497.jpg/180px-Gustave_Adolphe_at_Breitenfeld-Johann_Walter-f3706497.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Gustave_Adolphe_at_Breitenfeld-Johann_Walter-f3706497.jpg/240px-Gustave_Adolphe_at_Breitenfeld-Johann_Walter-f3706497.jpg 2x" data-file-width="3378" data-file-height="2272" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%BD_%D4%B1%D5%A4%D5%B8%D5%AC%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գուստավուս Ադոլֆուս (դեռ գրված չէ)">Գուստավուս Ադոլֆուս</a>, Սեպտեմբեր 1631</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:La_Bataille_de_Rocroi.jpg" class="mw-file-description" title="Ռոկրոյի ճակատամարտ, 1643"><img alt="Ռոկրոյի ճակատամարտ, 1643" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/La_Bataille_de_Rocroi.jpg/120px-La_Bataille_de_Rocroi.jpg" decoding="async" width="120" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/La_Bataille_de_Rocroi.jpg/180px-La_Bataille_de_Rocroi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/La_Bataille_de_Rocroi.jpg/240px-La_Bataille_de_Rocroi.jpg 2x" data-file-width="593" data-file-height="400" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%B8%D5%AF%D6%80%D5%B8%D5%B5%D5%AB_%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռոկրոյի ճակատամարտ (դեռ գրված չէ)">Ռոկրոյի ճակատամարտ</a>, 1643</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Veduta_z_obl%C3%A9h%C3%A1n%C3%AD_Brna_%C5%A0v%C3%A9dy_v_roce_1645.jpg" class="mw-file-description" title="Բռնոյի անհաջող պաշարումը շվեդների կողմից, 1645"><img alt="Բռնոյի անհաջող պաշարումը շվեդների կողմից, 1645" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Veduta_z_obl%C3%A9h%C3%A1n%C3%AD_Brna_%C5%A0v%C3%A9dy_v_roce_1645.jpg/120px-Veduta_z_obl%C3%A9h%C3%A1n%C3%AD_Brna_%C5%A0v%C3%A9dy_v_roce_1645.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Veduta_z_obl%C3%A9h%C3%A1n%C3%AD_Brna_%C5%A0v%C3%A9dy_v_roce_1645.jpg/180px-Veduta_z_obl%C3%A9h%C3%A1n%C3%AD_Brna_%C5%A0v%C3%A9dy_v_roce_1645.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Veduta_z_obl%C3%A9h%C3%A1n%C3%AD_Brna_%C5%A0v%C3%A9dy_v_roce_1645.jpg/240px-Veduta_z_obl%C3%A9h%C3%A1n%C3%AD_Brna_%C5%A0v%C3%A9dy_v_roce_1645.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Բռնոյի անհաջող պաշարումը շվեդների կողմից, 1645</div> </li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.czech.cz/en/czech-republic/history/all-about-czech-history/the-thirty-years-war/">Երեսնամյա պատերազմ – Չեխիայի հանրապետություն</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080611170018/http://www.czech.cz/en/czech-republic/history/all-about-czech-history/the-thirty-years-war/">Արխիվացված</a> 2008-06-11 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.1911encyclopedia.org/Thirty_Years'_War">Երեսնամյա պատերազմ – LoveToKnow 1911</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/14648b.htm">Երեսնամյա պատերազմ – Կաթոլիկ հանրագիտարան</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historylearningsite.co.uk/thirty_years_war.htm">Երեսնամյա պատերազմ </a> LearningSite</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.timelines.info/history/conflict_and_war/15th_-_17th_century_conflicts/thirty_years_war/">Երեսնամյա պատերազմի ժամանակագրություն </a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.westfaelischer-frieden.de">Վեստֆալիայի հաշտություն</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200530113024/https://www.lwl.org/westfaelische-geschichte/portal/Internet/finde/langDatensatz.php?urlID=459&url_tabelle=tab_websegmente">Արխիվացված</a> 2020-05-30 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gutenberg.org/ebooks/6775">Երեսնամյա պատերազմի պատմություն</a></i> <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_%D5%BE%D5%B8%D5%B6_%D5%87%D5%AB%D5%AC%D5%AC%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆրեդերիկ վոն Շիլլեր (դեռ գրված չէ)">Ֆրեդերիկ վոն Շիլլերի</a> հեղինակությամբ</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pipeline.com/~cwa/TYWHome.htm">Երեսնամյա պատերազմ </a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080509124540/http://www.pipeline.com/~cwa/TYWHome.htm">Արխիվացված</a> 2008-05-09 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/programmes/b015c342#synopsis">BBC Radio4 documentary – The Երեսնամյա պատերազմը և Մագեբուրգը</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տես_նաև"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD_.D5.B6.D5.A1.D6.87"></span>Տես նաև</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=17" title="Խմբագրել բաժինը. Տես նաև" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Տես նաև"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%80%D5%A4_%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Երկրորդ երեսնամյա պատերազմ (դեռ գրված չէ)">Երկրորդ երեսնամյա պատերազմ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%BF%D6%87%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պատերազմների ցանկ ըստ տևողության (դեռ գրված չէ)">Պատերազմների ցանկ ըստ տևողության</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&veaction=edit&section=18" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width" style="column-width: 30em;"> </div><div class="references" style="height: 250px; overflow: auto; padding: 3px"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9141943"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-TYW-WNEC-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-TYW-WNEC_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/19991009072232/http://mars.wnec.edu/~grempel/courses/wc2/lectures/30yearswar.html">«The Երեսնամյա պատերազմ»</a>. Արևմտյան Նոր Անգլիա քոլեջ. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mars.wnec.edu/~grempel/courses/wc2/lectures/30yearswar.html">օրիգինալից</a> 1999 թ․ հոկտեմբերի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&rft.pub=%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6+%D5%86%D5%B8%D6%80+%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%AB%D5%A1+%D6%84%D5%B8%D5%AC%D5%A5%D5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fmars.wnec.edu%2F~grempel%2Fcourses%2Fwc2%2Flectures%2F30yearswar.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-TYW-1621-26-HLS-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-TYW-1621-26-HLS_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historylearningsite.co.uk/30YW_1621-1626.htm">«::Երեսնամյա պատերազմը 1621-ից 1626 թվականներին։»</a>. historylearningsite.co.uk<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 22-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%3A%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A8+1621-%D5%AB%D6%81+1626+%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6%D6%89&rft.pub=historylearningsite.co.uk&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historylearningsite.co.uk%2F30YW_1621-1626.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-TYW-EB-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-TYW-EB_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/eb/article-9072150/Thirty-Years-War">«Երեսնամյա պատերազմ»</a>. <a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%AF%D5%AC%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D4%B2%D6%80%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ենցիկլոպեդիա Բրիտանիկա (դեռ գրված չէ)">Ենցիկլոպեդիա Բրիտանիկա</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&rft.pub=%D4%B5%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%AF%D5%AC%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1+%D4%B2%D6%80%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Feb%2Farticle-9072150%2FThirty-Years-War&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Պիտեր Ուիլսոն։ "Եվրոպայի ողբերգություն": Penguin, 2009, p.735-755</span> </li> <li id="cite_note-DOS-BOE-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-DOS-BOE_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/eb/topic-559499/Diets-of-Speyer">«Diets of Speyer (German history) – Britannica Online Encyclopedia»</a>. britannica.com<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Diets+of+Speyer+%28German+history%29+%E2%80%93+Britannica+Online+Encyclopedia&rft.pub=britannica.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Feb%2Ftopic-559499%2FDiets-of-Speyer&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-POP-HLS-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-POP-HLS_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historylearningsite.co.uk/peace_of_prague.htm">«::Պրահայի խաղաղություն:։»</a>. historylearningsite.co.uk<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%3A%3A%D5%8A%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB+%D5%AD%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%3A%D6%89&rft.pub=historylearningsite.co.uk&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historylearningsite.co.uk%2Fpeace_of_prague.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-POP-GN-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-POP-GN_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_%D5%B9%D6%85%D5%A3%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%BE%D5%A1%D5%AE_web&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կաղապար:Cite չօգտագործված web (դեռ գրված չէ)">Կաղապար:Cite չօգտագործված web</a> <span style="font-size:85%; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d)">(չաշխատող հղում)</span></span> </li> <li id="cite_note-TYW-Pipeline-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-TYW-Pipeline_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080509124540/http://www.pipeline.com/~cwa/TYWHome.htm#Background">«Երեսնամյա պատերազմը»</a>. Pipeline. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pipeline.com/~cwa/TYWHome.htm#Background">օրիգինալից</a> 2008 թ․ մայիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A8&rft.pub=Pipeline&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pipeline.com%2F~cwa%2FTYWHome.htm%23Background&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FWK-CE6-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FWK-CE6_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080516090421/http://bartleby.com/65/fr/FredWK.html">«Ձմեռայն թագավոր Ֆրեդերիկը։ Կոլումբիա հանրագիտարան, վեցերորդ հրատարակչություն։ 2001–07»</a>. bartleby.com. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bartleby.com/65/fr/FredWK.html">օրիգինալից</a> 2008 թ․ մայիսի 16-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D5%81%D5%B4%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%B5%D5%B6+%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80+%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A8%D6%89+%D4%BF%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2%D5%AB%D5%A1+%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%2C+%D5%BE%D5%A5%D6%81%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%80%D5%A4+%D5%B0%D6%80%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%89+2001%E2%80%9307&rft.pub=bartleby.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bartleby.com%2F65%2Ffr%2FFredWK.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-V._Wedgwood,_1957,_p._48-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-V._Wedgwood,_1957,_p._48_10-0">10,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-V._Wedgwood,_1957,_p._48_10-1">10,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-V._Wedgwood,_1957,_p._48_10-2">10,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-V._Wedgwood,_1957,_p._48_10-3">10,3</a></sup></span> <span class="reference-text">C. V. Wedgwood, <i>Երեսնամյա պատերազմ</i> (Penguin, 1957, 1961), p. 48.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://steveedney.wordpress.com/2006/05/23/the-defenestration-of-prague/">«Պրահայի Դեֆենեստրացիա « Criticality»</a>. steveedney.wordpress.com<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 25-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D5%8A%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB+%D4%B4%D5%A5%D6%86%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1+%C2%AB+Criticality&rft.pub=steveedney.wordpress.com&rft_id=http%3A%2F%2Fsteveedney.wordpress.com%2F2006%2F05%2F23%2Fthe-defenestration-of-prague%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-tripod-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-tripod_12-0">12,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-tripod_12-1">12,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160506193816/http://thirtyyearswar.tripod.com/revolt.html">«Բոհեմական ապստամբություն-30 ամյա պատերազմ»</a>. Երեսնամյա պատրերազմ. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://thirtyyearswar.tripod.com/revolt.html">օրիգինալից</a> 2016 թ․ մայիսի 6-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 25-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D4%B2%D5%B8%D5%B0%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6+%D5%A1%D5%BA%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6-30+%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&rft.pub=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&rft_id=http%3A%2F%2Fthirtyyearswar.tripod.com%2Frevolt.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081204145814/http://www.visualstatistics.net/East-West/War%20West/War%20West.htm#Thirty">«Արևմտյան քաղաքակրթության պատերազմներ»</a>. visualstatistics.net. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.visualstatistics.net/east-west/War%20West/War%20West.htm#Thirty">օրիգինալից</a> 2008 թ․ դեկտեմբերի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6+%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D6%80%D5%A9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80&rft.pub=visualstatistics.net&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.visualstatistics.net%2Feast-west%2FWar%2520West%2FWar%2520West.htm%23Thirty&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFT._Walter_Wallbank,_Alastair_M._Taylor,_Nels_M._Bailkey,_George_F._Jewsbury,_Clyde_J._Lewis,_Neil_J._Hackett,_Bruce_Borland_(Ed.)1992" class="citation book cs1">T. Walter Wallbank, Alastair M. Taylor, Nels M. Bailkey, George F. Jewsbury, Clyde J. Lewis, Neil J. Hackett, Bruce Borland (Ed.) (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160614022544/http://history-world.org/The%20Thirty%20Years%27%20War.htm"><i>Civilization Past & Present Volume II</i></a>. New York, N.Y: Harper Collins Publishers. էջեր <i>15. The Development of the European State System: 1300–1650</i>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-673-38869-7" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-673-38869-7"><bdi>0-673-38869-7</bdi></a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://history-world.org/The%20Thirty%20Years'%20War.htm">օրիգինալից</a> 2016 թ․ հունիսի 14-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Civilization+Past+%26+Present+Volume+II&rft.place=New+York%2C+N.Y&rft.pages=%27%2715.+The+Development+of+the+European+State+System%3A+1300-1650.%27%27&rft.pub=Harper+Collins+Publishers&rft.date=1992&rft.isbn=0-673-38869-7&rft.au=T.+Walter+Wallbank%2C+Alastair+M.+Taylor%2C+Nels+M.+Bailkey%2C+George+F.+Jewsbury%2C+Clyde+J.+Lewis%2C+Neil+J.+Hackett%2C+Bruce+Borland+%28Ed.%29&rft_id=http%3A%2F%2Fhistory-world.org%2FThe%2520Thirty%2520Years%27%2520War.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>An economic and social history of the Ottoman Empire</i> Halil İnalcık, Suraiya Faroqhi, Donald Quataert, Bruce McGowan, Sevket Pamuk, Cambridge University Press, 1997 <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0521574552" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-57455-2</a> p.424-425 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://books.google.am/books?id=6fYCLCZLETgC&pg=PA424">[1]</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=6I28d7vAabgC&pg=PA112"><i><span></span>''The winter king'' Brennan C. Pursell p.112-113</i></a>. Google Books<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%27%26%2339%3BThe+winter+king%27%26%2339%3B+Brennan+C.+Pursell+p.112-113&rft.pub=Google+Books&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3D6I28d7vAabgC%26pg%3DPA112&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=b912JnKpYTkC&pg=PA347"><i><span></span>''God's Playground: The origins to 1795'' by Norman Davies p</i></a>. Google Books<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%27%26%2339%3BGod%27s+Playground%3A+The+origins+to+1795%27%26%2339%3B+by+Norman+Davies+p&rft.pub=Google+Books&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3Db912JnKpYTkC%26pg%3DPA347&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">History of the Ottoman Empire and modern Turkey by Ezel Kural Shaw p.191 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://books.google.am/books?id=Xd422lS6ezgC&pg=PA191">[2]</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=6fYCLCZLETgC&pg=PA424"><i>Halil İnalcık, p.424-425</i></a>. Google Books. 1997 թ․ ապրիլի 28<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Halil+%C4%B0nalc%C4%B1k%2C+p.424-425&rft.pub=Google+Books&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3D6fYCLCZLETgC%26pg%3DPA424&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Leszek Podhorodecki: Chocim 1621, seria: Historyczne bitwy", MON, 1988.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Concerning Mansfeld, one of the greatest military enterprisers in the early years of the war (1618–1626) see Krüssmann, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.walter-kruessmann.de/">Ernst von Mansfeld</a></i>, (doctoral thesis, Cologne 2007) Berlin 2010.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=TtXHfVQ4tkwC&pg=PA271"><i>Peltonen, p.271</i></a>. Google Books. 2004 թ․ դեկտեմբերի 16<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Peltonen%2C+p.271&rft.pub=Google+Books&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DTtXHfVQ4tkwC%26pg%3DPA271&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLockhart2007" class="citation book cs1">Lockhart, Paul Douglas (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=TkteH2TrSSsC&pg=PA166"><i>Denmark, 1513–1660: the rise and decline of a Renaissance monarchy</i></a>. <a href="/w/index.php?title=Oxford_University&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oxford University (դեռ գրված չէ)">Oxford University</a> Press. էջ 166. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-19-927121-6" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-19-927121-6"><bdi>0-19-927121-6</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 7-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Denmark%2C+1513%E2%80%931660%3A+the+rise+and+decline+of+a+Renaissance+monarchy&rft.pages=166&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2007&rft.isbn=0-19-927121-6&rft.aulast=Lockhart&rft.aufirst=Paul+Douglas&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DTkteH2TrSSsC%26pg%3DPA166&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080404025250/http://www.danskekonger.dk/eng/biografi/ChrIV.html">«Danish Kings · Christian 4»</a>. danskekonger.dk. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.danskekonger.dk/eng/biografi/ChrIV.html">օրիգինալից</a> 2008 թ․ ապրիլի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Danish+Kings+%C2%B7+Christian+4.&rft.pub=danskekonger.dk&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.danskekonger.dk%2Feng%2Fbiografi%2FChrIV.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Wilson, Peter. "Europe's Tragedy". Penguin, 2009, p.400-433</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080405122000/http://www.prague-guide.co.uk/categories/Attractions,">«Wallenstein Palace Gardens»</a>. prague-guide.co.uk. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.prague-guide.co.uk/categories/Attractions,">-What-to-See/Wallenstein-Palace-Gardens/ օրիգինալից</a> 2008 թ․ ապրիլի 5-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Wallenstein+Palace+Gardens&rft.pub=prague-guide.co.uk&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.prague-guide.co.uk%2Fcategories%2FAttractions%2C+-What-to-See%2FWallenstein-Palace-Gardens%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check <code class="cs1-code">|url=</code> value (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#bad_url" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120101031114/http://history.wisc.edu/sommerville/351/351-043.htm">«The Danish interval»</a>. History.wisc.edu. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://history.wisc.edu/sommerville/351/351-043.htm">օրիգինալից</a> 2012 թ․ հունվարի 1-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Danish+interval&rft.pub=History.wisc.edu&rft_id=http%3A%2F%2Fhistory.wisc.edu%2Fsommerville%2F351%2F351-043.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/15538b.htm">«CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Albrecht von Wallenstein»</a>. newadvent.org<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CATHOLIC+ENCYCLOPEDIA%3A+Albrecht+von+Wallenstein&rft.pub=newadvent.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.newadvent.org%2Fcathen%2F15538b.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">*<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLockhart2007" class="citation book cs1">Lockhart, Paul Douglas (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=TkteH2TrSSsC&pg=PA170"><i>Denmark, 1513–1660: the rise and decline of a Renaissance monarchy</i></a>. <a href="/w/index.php?title=Oxford_University&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oxford University (դեռ գրված չէ)">Oxford University</a> Press. էջ 170. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-19-927121-6" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-19-927121-6"><bdi>0-19-927121-6</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 5-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Denmark%2C+1513%E2%80%931660%3A+the+rise+and+decline+of+a+Renaissance+monarchy&rft.pages=170&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2007&rft.isbn=0-19-927121-6&rft.aulast=Lockhart&rft.aufirst=Paul+Douglas&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DTkteH2TrSSsC%26pg%3DPA170&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/19991009072232/http://mars.wnec.edu/~grempel/courses/wc2/lectures/30yearswar.html">«The Thirty-Years-War»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mars.wnec.edu/~grempel/courses/wc2/lectures/30yearswar.html">օրիգինալից</a> 1999 թ․ հոկտեմբերի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 8-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Thirty-Years-War&rft_id=http%3A%2F%2Fmars.wnec.edu%2F~grempel%2Fcourses%2Fwc2%2Flectures%2F30yearswar.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hyperhistory.com/online_n2/civil_n2/histscript6_n2/thirty1.html">«Thirty Years War»</a>. hyperhistory.com<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 25-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Thirty+Years+War&rft.pub=hyperhistory.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hyperhistory.com%2Fonline_n2%2Fcivil_n2%2Fhistscript6_n2%2Fthirty1.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historyguide.org/earlymod/lecture6c.html">«Lecture 6: Europe in the Age of Religious Wars, 1560–1715»</a>. historyguide.org<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 25-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Lecture+6%3A+Europe+in+the+Age+of+Religious+Wars%2C+1560%E2%80%931715&rft.pub=historyguide.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historyguide.org%2Fearlymod%2Flecture6c.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120106015031/http://www.historynet.com/thirty-years-war-battle-of-breitenfeld.htm/6">«HistoryNet  - From the World's Largest History Magazine Publisher » Thirty Years' War: Battle of Breitenfeld»</a>. historynet.com. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historynet.com/thirty-years-war-battle-of-breitenfeld.htm/6">օրիգինալից</a> 2012 թ․ հունվարի 6-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=HistoryNet+-+From+the+World%E2%80%99s+Largest+History+Magazine+Publisher+%C2%BB+Thirty+Years%E2%80%99+War%3A+Battle+of+Breitenfeld&rft.pub=historynet.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historynet.com%2Fthirty-years-war-battle-of-breitenfeld.htm%2F6&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?historyid=ac18#Breitenfeld">and Lützen: AD 1631–1632 «History of THE THIRTY YEARS' WAR»</a>. historyworld.net<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 25-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=History+of+THE+THIRTY+YEARS%27+WAR&rft.pub=historyworld.net&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historyworld.net%2Fwrldhis%2FPlainTextHistories.asp%3Fhistoryid%3Dac18%23Breitenfeld+and+L%C3%BCtzen%3A+AD+1631%E2%80%931632&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check <code class="cs1-code">|url=</code> value (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#bad_url" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120324025244/http://www.sfhm.se/templates/pages/ArmeStandardPage____1241.aspx?epslanguage=EN">«Soldater i trettioåriga kriget»</a>. Sfhm.se. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfhm.se/templates/pages/ArmeStandardPage____1241.aspx?epslanguage=EN">օրիգինալից</a> 2012 թ․ մարտի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Soldater+i+trettio%C3%A5riga+kriget&rft.pub=Sfhm.se&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sfhm.se%2Ftemplates%2Fpages%2FArmeStandardPage____1241.aspx%3Fepslanguage%3DEN&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBöhme2001" class="citation book cs1">Böhme, Klaus-R (2001). «Die sicherheitspolitische Lage Schwedens nach dem Westfälischen Frieden». In Hacker, Hans-Joachim (ed.). <i>Der Westfälische Frieden von 1648: Wende in der Geschichte des Ostseeraums</i> (German). Kovač. էջ 35. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/3-8300-0500-8" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/3-8300-0500-8"><bdi>3-8300-0500-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Die+sicherheitspolitische+Lage+Schwedens+nach+dem+Westf%C3%A4lischen+Frieden&rft.btitle=Der+Westf%C3%A4lische+Frieden+von+1648%3A+Wende+in+der+Geschichte+des+Ostseeraums&rft.pages=35&rft.pub=Kova%C4%8D&rft.date=2001&rft.isbn=3-8300-0500-8&rft.aulast=B%C3%B6hme&rft.aufirst=Klaus-R&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B9%D5%B3%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B9%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%AC%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D6%82" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/eb/article-9052107/Franz-baron-von-Mercy">«Franz, baron von Mercy – Britannica Online Encyclopedia»</a>. britannica.com<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 22-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Franz%2C+baron+von+Mercy+%E2%80%93+Britannica+Online+Encyclopedia&rft.pub=britannica.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Feb%2Farticle-9052107%2FFranz-baron-von-Mercy&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-TheThirty-38"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-TheThirty_38-0">38,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-TheThirty_38-1">38,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080509124540/http://www.pipeline.com/~cwa/TYWHome.htm">«::The Thirty Years War::»</a>. Chris Atkinson. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pipeline.com/~cwa/TYWHome.htm">օրիգինալից</a> 2008 թ․ մայիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%3A%3AThe+Thirty+Years+War%3A%3A&rft.pub=Chris+Atkinson&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pipeline.com%2F~cwa%2FTYWHome.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181006163100/http://www.pipeline.com/~cwa/Westphalia_Phase.htm#The">«The Thirty Years War: The Peace of Westphalia»</a>. pipeline.com. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pipeline.com/~cwa/Westphalia_Phase.htm#The">End of the Eighty Years War օրիգինալից</a> 2018 թ․ հոկտեմբերի 6-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Thirty+Years+War%3A+The+Peace+of+Westphalia&rft.pub=pipeline.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pipeline.com%2F~cwa%2FWestphalia_Phase.htm%23The+End+of+the+Eighty+Years+War&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check <code class="cs1-code">|url=</code> value (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#bad_url" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.countryreports.org/history/timeline.aspx?countryId=91">«Germany History Timeline»</a>. countryreports.org<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Germany+History+Timeline&rft.pub=countryreports.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.countryreports.org%2Fhistory%2Ftimeline.aspx%3FcountryId%3D91&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/195896/history-of-Europe/58335/Demographics#ref=ref310375">History of Europe – Demographics</a>". Encyclopædia Britannica.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historynet.com/thirty-years-war-battle-of-breitenfeld.htm">Thirty Years’ War: Battle of Breitenfeld</a>, HistoryNet</span> </li> <li id="cite_note-TYW-TPOW-About.com-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-TYW-TPOW-About.com_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090711020540/http://historymedren.about.com/library/text/bltxtgermany16.htm">«Germany  - The Thirty Years' War  - The Peace of Westphalia»</a>. About.com. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://historymedren.about.com/library/text/bltxtgermany16.htm">օրիգինալից</a> 2009 թ․ հուլիսի 11-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Germany+-+The+Thirty+Years%27+War+-+The+Peace+of+Westphalia&rft.pub=About.com&rft_id=http%3A%2F%2Fhistorymedren.about.com%2Flibrary%2Ftext%2Fbltxtgermany16.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://history.wisc.edu/sommerville/351/351-151.htm">Prussia in the later 17th century</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090202115321/http://history.wisc.edu/sommerville/351/351-151.htm">Արխիվացված</a> 2009-02-02 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, University of Wisconsin-Madison</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.journalofantiques.com/Jan04/coinsjan04.htm">Coins of the Thirty Years War, The Wonderful World of Coins</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20040227004234/http://www.journalofantiques.com/Jan04/coinsjan04.htm">Արխիվացված</a> 2004-02-27 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Journal of Antiques & Collectibles January Issue 2004</span> </li> <li id="cite_note-TYW-Czech_Republic-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-TYW-Czech_Republic_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080504165414/http://www.czech.cz/en/czech-republic/history/all-about-czech-history/the-thirty-years-war/">«The Thirty Years' War  - Czech republic»</a>. czech.cz. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.czech.cz/en/czech-republic/history/all-about-czech-history/the-thirty-years-war/">օրիգինալից</a> 2008 թ․ մայիսի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Thirty+Years%27+War+-+Czech+republic&rft.pub=czech.cz&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.czech.cz%2Fen%2Fczech-republic%2Fhistory%2Fall-about-czech-history%2Fthe-thirty-years-war%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Cultural_Timeline-1600s-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Cultural_Timeline-1600s_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fm.coe.uh.edu/timeline/1600s.html">«Historical/Cultural Timeline – 1600s»</a>. College of Education, University of Houston<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Historical%2FCultural+Timeline+%E2%80%93+1600s&rft.pub=College+of+Education%2C+University+of+Houston&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fm.coe.uh.edu%2Ftimeline%2F1600s.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080327115328/http://www.tuebingen.de/en/1560_6209.html">«The Thirty Year War and its Consequences  - Universitätsstadt Tübingen»</a>. tuebingen.de. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tuebingen.de/en/1560_6209.html">օրիգինալից</a> 2008 թ․ մարտի 27-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Thirty+Year+War+and+its+Consequences+-+Universit%C3%A4tsstadt+T%C3%BCbingen&rft.pub=tuebingen.de&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tuebingen.de%2Fen%2F1560_6209.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Population-HLS-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Population-HLS_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historylearningsite.co.uk/population_thirty_years_war.htm">«Population»</a>. History Learningsite<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Population&rft.pub=History+Learningsite&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historylearningsite.co.uk%2Fpopulation_thirty_years_war.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boisestate.edu/courses/reformation/germany/after30yw.shtml">Germany after the Thirty Years War</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090217075504/http://boisestate.edu/courses/reformation/germany/after30yw.shtml">Արխիվացված</a> 2009-02-17 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Boise State University</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160614022544/http://history-world.org/The%20Thirty%20Years%27%20War.htm">«The Thirty Years' War»</a>. history-world.org. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://history-world.org/The%20Thirty%20Years'%20War.htm">օրիգինալից</a> 2016 թ․ հունիսի 14-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Thirty+Years%27+War&rft.pub=history-world.org&rft_id=http%3A%2F%2Fhistory-world.org%2FThe%2520Thirty%2520Years%27%2520War.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,">9171, 794989, 00.html War and Pestilence</a><span style="font-size:85%; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d)">(չաշխատող հղում)</span>, Time</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historyguide.org/earlymod/lecture6c.html">«Lecture 6: Europe in the Age of Religious Wars, 1560–1715»</a>. historyguide.org<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 27-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Lecture+6%3A+Europe+in+the+Age+of+Religious+Wars%2C+1560%E2%80%931715&rft.pub=historyguide.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historyguide.org%2Fearlymod%2Flecture6c.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Thirty_Years_War" class="extiw" title="commons:Category:Thirty Years War">«Երեսնամյա պատերազմ»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Բառարաններ և հանրագիտարաններ</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Thirty_Years%27_War" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Thirty Years' War">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/event/Thirty-Years-War">Բրիտանիկա</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/dreissigjähriger-krieg">Բրոքհաուս</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%B4%D1%86%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0_1618%E2%80%941648_%D0%B3%D0%B3." class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Тридцатилетняя война 1618—1648 гг.">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%B4%D1%86%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Тридцатилетняя война">Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/guerre_de_Trente_Ans/147377">Լարուսի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/images/La_guerre_de_Trente_Ans/1011225">Լարուսի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/istoriya/TRIDTSATILETNYAYA_VONA.html">Կրուգոսվետ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0067335.xml">Մեծ կատալոնական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/trettiårskrigen">Մեծ նորվեգական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F008907.php">Շվեյցարական կենսագրական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/14648b.htm">Catholic (1997—…)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/guerra-dei-trent-anni">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/guerre-de-trente-ans/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6688061">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;width:6em"> </span><div class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իսպանիայի ազգային գրադարան">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX529044">XX529044</a> · <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119385761">119385761</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4012985-8">4012985-8</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85134910">sh85134910</a> · <span title="Ազգային խորհրդարանական գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00570202">00570202</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph126846">ph126846</a> · <a href="/wiki/VIAF" title="VIAF">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/3712154387210930970006">3712154387210930970006</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/307810184">307810184</a> · <span title="WorldCat" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">WorldCat VIAF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/3712154387210930970006">3712154387210930970006</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/307810184">307810184</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:0.1em; margin-bottom:0.1em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both;" width="100%"> <tbody><tr> <td><i>Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հայկական սովետական հանրագիտարան">Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a>  (<a href="https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_3.djvu/547" class="extiw" title="s:Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 3.djvu/547">հ․ 3, էջ 547</a>)։</i> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:CC_BY-SA_icon_80x15.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/CC_BY-SA_icon_80x15.png" decoding="async" width="80" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="80" data-file-height="15" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-style" style="margin: 0;"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><div style="width: 52px;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/50px-HSutvald2.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/75px-HSutvald2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/100px-HSutvald2.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></a></span></div></td> <td class="mbox-text" style="font-weight: italic;"> Այս հոդվածն ընտրվել է <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Հայերեն Վիքիպեդիա">Հայերեն Վիքիպեդիայի</a> <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված">օրվա հոդված</a>: </td> </tr> </tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Երեսնամյա_պատերազմ&oldid=10120098">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Երեսնամյա_պատերազմ&oldid=10120098</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Պատերազմներ այբբենական կարգով">Պատերազմներ այբբենական կարգով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:17-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A8_%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կատեգորիա:17-րդ դարը Եվրոպայում">17-րդ դարը Եվրոպայում</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:17-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:17-րդ դարի հակամարտություններ">17-րդ դարի հակամարտություններ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Անգլիայի պատերազմներ">Անգլիայի պատերազմներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Գերմանիայի պատերազմներ">Գերմանիայի պատերազմներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B3%D5%AC%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%AC_%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Գլոբալ հակամարտություններ">Գլոբալ հակամարտություններ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:Եվրոպայի պատմություն">Եվրոպայի պատմություն</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Կատեգորիա:Երեսնամյա պատերազմ">Երեսնամյա պատերազմ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Սրբազան Հռոմեական կայսրության պատերազմներ">Սրբազան Հռոմեական կայսրության պատերազմներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Ֆրանսիայի պատերազմներ">Ֆրանսիայի պատերազմներ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%B2_%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%B2_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ">Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80:_URL" title="Կատեգորիա:CS1 սխալներ: URL">CS1 սխալներ: URL</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B9%D5%B3%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B9%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%AC%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D6%82" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու">CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Կատեգորիա:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BE%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D5%BE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտի պատկերում վիքիկոդով հոդվածներ">Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտի պատկերում վիքիկոդով հոդվածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից">Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից">Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Կատեգորիա:Օրվա հոդված">Օրվա հոդված</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 29 Սեպտեմբերի 2024-ի ժամը 20:48-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-4s4kw","wgBackendResponseTime":161,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.714","walltime":"1.315","ppvisitednodes":{"value":2911,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":112171,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":17204,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":143793,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":3,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 627.477 1 -total"," 46.48% 291.674 2 Կաղապար:Ծանցանկ"," 27.80% 174.454 31 Կաղապար:Cite_web"," 19.67% 123.396 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Ռազմական_հակամարտություն"," 17.65% 110.728 6 Կաղապար:Wikidata"," 15.82% 99.285 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 5.24% 32.882 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 5.10% 32.027 8 Կաղապար:Cite_book"," 2.63% 16.514 2 Կաղապար:Main_other"," 2.56% 16.054 2 Կաղապար:Հիմնական"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.282","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6489510,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype time of P585 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-m58fp","timestamp":"20241125055152","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0535\u0580\u0565\u057d\u0576\u0561\u0574\u0575\u0561 \u057a\u0561\u057f\u0565\u0580\u0561\u0566\u0574","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2487","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2487","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2011-12-23T17:07:06Z","dateModified":"2024-09-29T20:48:26Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d0\/Europe_map_1648.PNG"}</script> </body> </html>