CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hyw" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Արաբական թերակղզի — Ուիքիփետիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Յունուար","Փետրուար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Յունիս","Յուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"a1d7265e-0a4c-4805-ba29-d401deea68ad","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Արաբական_թերակղզի","wgTitle":"Արաբական թերակղզի","wgCurRevisionId":234762,"wgRevisionId":234762,"wgArticleId":1962,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Աշխարհագրութիւն"],"wgPageViewLanguage":"hyw","wgPageContentLanguage":"hyw","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Արաբական_թերակղզի","wgRelevantArticleId":1962,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject" :"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hyw","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hyw"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q31945","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready", "site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns", "ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hyw&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hyw&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hyw&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png/1200px-Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png/800px-Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png/640px-Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Արաբական թերակղզի — Ուիքիփետիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hyw.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Ուիքիփետիա (hyw)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hyw.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hyw"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Ուիքիփետիա Atom սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Արաբական_թերակղզի rootpage-Արաբական_թերակղզի skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">պահել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նաւարկութիւն </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80_%D4%B7%D5%BB" title="Այցելել գլխաւոր էջը [z]" accesskey="z"><span>Գլխաւոր Էջ</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելել պատահական էջ մը [x]" accesskey="x"><span>Պատահական էջ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցութիւն </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%83%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A1%D5%BD" title="Նախագիծին մասին. ինչ կրնաս ընել, ուր կրնաս գտնել"><span>Զրուցարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Ուիքիին մէջ կատարուած վերջին փոփոխութիւններու ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխութիւնները</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Գտնելու տեղը"><span>Օգնութիւն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80_%D4%B7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Ուիքիփետիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hyw.svg" style="width: 7.5em; height: 1.0625em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hyw.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Ուիքիփետիա կայքին մէջ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Ուիքիփետիա կայքին մէջ" aria-label="Որոնել Ուիքիփետիա կայքին մէջ" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Ուիքիփետիա կայքին մէջ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=hyw.wikipedia.org&uselang=hyw" class=""><span>Նուիրել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6+%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Կը քաջալերենք հաշիւ ստեղծել եւ անով մուտք գործել համակարգ, թէեւ պարտադիր չէ" class=""><span>Հաշիւ ստեղծել</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6+%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Կը քաջալերենք մուտք գործել համակարգ, թէեւ պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մուտք գործել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=hyw.wikipedia.org&uselang=hyw"><span>Նուիրել</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribute</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6+%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Կը քաջալերենք հաշիւ ստեղծել եւ անով մուտք գործել համակարգ, թէեւ պարտադիր չէ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Հաշիւ ստեղծել</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6+%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Կը քաջալերենք մուտք գործել համակարգ, թէեւ պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մուտք գործել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկել</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակութիւն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակութիւն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">պահել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Սկսիլ</div> </a> </li> <li id="toc-Աշխարհագրական_պայմաններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Աշխարհագրական_պայմաններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Աշխարհագրական պայմաններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աշխարհագրական_պայմաններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բարձրաքանդակ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Բարձրաքանդակ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Բարձրաքանդակ</span> </div> </a> <ul id="toc-Բարձրաքանդակ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բուսական_եւ_անասնական_աշխարհ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Բուսական_եւ_անասնական_աշխարհ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Բուսական եւ անասնական աշխարհ</span> </div> </a> <ul id="toc-Բուսական_եւ_անասնական_աշխարհ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պատմութիւն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատմութիւն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Պատմութիւն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Պատմութիւն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Պատմութիւն subsection</span> </button> <ul id="toc-Պատմութիւն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Հին_պատմութիւն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հին_պատմութիւն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Հին պատմութիւն</span> </div> </a> <ul id="toc-Հին_պատմութիւն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Նախաիսլամական_նստակեաց_քաղաքակրթութիւններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Նախաիսլամական_նստակեաց_քաղաքակրթութիւններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Նախաիսլամական նստակեաց քաղաքակրթութիւններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Նախաիսլամական_նստակեաց_քաղաքակրթութիւններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Պատկերասրահ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատկերասրահ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Պատկերասրահ</span> </div> </a> <ul id="toc-Պատկերասրահ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանօթագրութիւններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանօթագրութիւններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ծանօթագրութիւններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանօթագրութիւններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակութիւն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Արաբական թերակղզի</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 128 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-128" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">128 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Arabiese_Skiereiland" title="Arabiese Skiereiland – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Arabiese Skiereiland" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Arabische_Halbinsel" title="Arabische Halbinsel – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Arabische Halbinsel" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%A8%E1%89%A2%E1%8B%AB" title="አረቢያ – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="አረቢያ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Arabea" title="Arabea – հին անգլերեն" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Arabea" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="հին անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="شبه الجزيرة العربية – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="شبه الجزيرة العربية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%AA%DC%92%DC%9D%DC%90" title="ܐܪܒܝܐ – արամեերեն" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܪܒܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="արամեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D9%87" title="شبه الجزيره العربيه – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="شبه الجزيره العربيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Arabia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D3%80%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="ГӀарабистан – ավարերեն" lang="av" hreflang="av" data-title="ГӀарабистан" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="ավարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8Fr%C9%99bistan_yar%C4%B1madas%C4%B1" title="Ərəbistan yarımadası – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Ərəbistan yarımadası" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="عربیستان یاریم‌آداسی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="عربیستان یاریم‌آداسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%92%D3%99%D1%80%D3%99%D0%B1%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%BC%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%83%D1%8B" title="Ғәрәбстан ярымутрауы – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ғәрәбстан ярымутрауы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Arabische_Hoibinsl" title="Arabische Hoibinsl – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Arabische Hoibinsl" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Arabong_Peninsula" title="Arabong Peninsula – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Arabong Peninsula" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D1%9E%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Аравійскі паўвостраў – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Аравійскі паўвостраў" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D1%9E%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Арабійскі паўвостраў – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Арабійскі паўвостраў" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Арабски полуостров – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Арабски полуостров" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B0%E0%A6%AC_%E0%A6%89%E0%A6%AA%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A7%80%E0%A6%AA" title="আরব উপদ্বীপ – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আরব উপদ্বীপ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Arabia" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Arapsko_poluostrvo" title="Arapsko poluostrvo – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Arapsko poluostrvo" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Ar%C3%A0bia" title="Aràbia – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Aràbia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%B0%D1%8C%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%85%D0%B3%D3%80%D0%B0%D0%B9%D1%80%D0%B5" title="Ӏаьрбийн ахгӀайре – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ӏаьрбийн ахгӀайре" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%85%DA%86%DB%95%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%B1%DA%AF%DB%95%DB%8C_%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%DB%8C" title="نیمچەدوورگەی عەرەبی – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="نیمچەدوورگەی عەرەبی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Arabsk%C3%BD_poloostrov" title="Arabský poloostrov – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Arabský poloostrov" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B8_%C3%A7%D1%83%D1%80%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B2%C4%95" title="Арави çурутравĕ – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Арави çурутравĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Arabiske_Halv%C3%B8" title="Arabiske Halvø – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Arabiske Halvø" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Arabische_Halbinsel" title="Arabische Halbinsel – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Arabische Halbinsel" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Arabiska_po%C5%82kupa" title="Arabiska połkupa – ստորին սորբերեն" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Arabiska połkupa" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ստորին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B1%CE%B2%CE%AF%CE%B1" title="Αραβία – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Αραβία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Arabian_Peninsula" title="Arabian Peninsula – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Arabian Peninsula" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Arabio" title="Arabio – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Arabio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Arabia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Araabia" title="Araabia – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Araabia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Arabia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="شبه‌جزیره عربستان – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="شبه‌جزیره عربستان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Arabian_niemimaa" title="Arabian niemimaa – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Arabian niemimaa" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Arabiska_h%C3%A1lvoyggin" title="Arabiska hálvoyggin – ֆարյորերեն" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Arabiska hálvoyggin" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ֆարյորերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Arabie" title="Arabie – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Arabie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Arabia" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Araabisk_Hualeweilun" title="Araabisk Hualeweilun – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Araabisk Hualeweilun" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Arabysk_Skiereil%C3%A2n" title="Arabysk Skiereilân – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Arabysk Skiereilân" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Araib" title="An Araib – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Araib" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Pen%C3%ADnsula_de_Arabia" title="Península de Arabia – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Península de Arabia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Ar%C3%A1via_Yvyapy" title="Arávia Yvyapy – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Arávia Yvyapy" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="अरबस्तान – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="अरबस्तान" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Yankin_Larabawa" title="Yankin Larabawa – հաուսա" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Yankin Larabawa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="հաուսա" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%97%D7%A6%D7%99_%D7%94%D7%90%D7%99_%D7%A2%D7%A8%D7%91" title="חצי האי ערב – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="חצי האי ערב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A5%80%E0%A4%AA" title="अरबी प्रायद्वीप – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अरबी प्रायद्वीप" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Arapski_poluotok" title="Arapski poluotok – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Arapski poluotok" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Arabska_po%C5%82kupa" title="Arabska połkupa – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Arabska połkupa" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Arab-f%C3%A9lsziget" title="Arab-félsziget – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Arab-félsziget" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Արաբական թերակղզի – հայերեն" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Արաբական թերակղզի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="հայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Peninsula_Arabic" title="Peninsula Arabic – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Peninsula Arabic" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Semenanjung_Arab" title="Semenanjung Arab – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Semenanjung Arab" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D1%85%D0%B3%D3%80%D0%B0%D0%B9%D1%80%D0%B5" title="Ӏарбий ахгӀайре – ինգուշերեն" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Ӏарбий ахгӀайре" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ինգուշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Arabia" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Arab%C3%ADuskagi" title="Arabíuskagi – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Arabíuskagi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Penisola_arabica" title="Penisola arabica – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Penisola arabica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2%E5%8D%8A%E5%B3%B6" title="アラビア半島 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アラビア半島" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Ujung_Arab" title="Ujung Arab – ճավայերեն" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Ujung Arab" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ճավայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="არაბეთის ნახევარკუნძული – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="არაბეთის ნახევარკუნძული" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tazunegzirt_ta%C9%9Brabt" title="Tazunegzirt taɛrabt – կաբիլերեն" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tazunegzirt taɛrabt" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="կաբիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D1%82%D2%AF%D0%B1%D0%B5%D0%B3%D1%96" title="Араб түбегі – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Араб түбегі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%B0%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%A8%E0%B3%8D_%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%AF_%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B3%80%E0%B2%AA" title="ಅರೇಬಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ – կաննադա" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅರೇಬಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="կաննադա" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EB%9D%BC%EB%B9%84%EC%95%84%EB%B0%98%EB%8F%84" title="아라비아반도 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아라비아반도" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/N%C3%AEvgirava_Erebistan%C3%AA" title="Nîvgirava Erebistanê – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Nîvgirava Erebistanê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D0%B6%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BC_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Араб жарым аралы – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Араб жарым аралы" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Arabia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Arabesch_Hallefinsel" title="Arabesch Hallefinsel – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Arabesch Hallefinsel" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8C%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%83%D1%81%D1%82%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Аьрабусттан – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Аьрабусттан" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Arabia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Arabijos_pusiasalis" title="Arabijos pusiasalis – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Arabijos pusiasalis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ar%C4%81bijas_pussala" title="Arābijas pussala – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Arābijas pussala" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Saikanosin%27_i_Arabia" title="Saikanosin' i Arabia – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Saikanosin' i Arabia" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Jazirah_Arab" title="Jazirah Arab – մինանգկաբաու" lang="min" hreflang="min" data-title="Jazirah Arab" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="մինանգկաբաու" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Арапски Полуостров – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Арапски Полуостров" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%89%E0%B4%AA%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B5%8D" title="അറേബ്യൻ ഉപദ്വീപ് – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അറേബ്യൻ ഉപദ്വീപ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D0%B9%D0%B3" title="Арабын хойг – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Арабын хойг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A5%80%E0%A4%AA%E0%A4%95%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA" title="अरबी द्वीपकल्प – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अरबी द्वीपकल्प" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B8_%D0%BF%D0%B5%D0%BB_%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%B0%D0%BE%D1%82%D1%8B" title="Арави пел ошмаоты – արևմտամարիերեն" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Арави пел ошмаоты" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="արևմտամարիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Semenanjung_Arab" title="Semenanjung Arab – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Semenanjung Arab" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%97%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%BD%E1%80%9A%E1%80%BA" title="အာရေဗျကျွန်းဆွယ် – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="အာရေဗျကျွန်းဆွယ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7" title="عربستون جزیره‌مونا – մազանդարաներեն" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="عربستون جزیره‌مونا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="մազանդարաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Arabisch_Schiereiland" title="Arabisch Schiereiland – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Arabisch Schiereiland" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Den_arabiske_halv%C3%B8ya" title="Den arabiske halvøya – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Den arabiske halvøya" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_arabiske_halv%C3%B8y" title="Den arabiske halvøy – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den arabiske halvøy" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Arabia" title="Arabia – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Arabia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B1%D1%8B_%C3%A6%D1%80%D0%B4%C3%A6%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%BA%D1%8A%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%85" title="Араббы æрдæгсакъадах – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Араббы æрдæгсакъадах" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%B0%E0%A8%AC%E0%A9%80_%E0%A8%AA%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%87%E0%A8%A6%E0%A9%80%E0%A8%AA" title="ਅਰਬੀ ਪਰਾਇਦੀਪ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਰਬੀ ਪਰਾਇਦੀਪ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C3%B3%C5%82wysep_Arabski" title="Półwysep Arabski – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Półwysep Arabski" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%81_%D9%86%D9%85%D8%A7_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="جزیرہ نما عرب – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جزیرہ نما عرب" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%BC%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%88%D8%B2%D9%85%D9%87" title="د عربستان ټاپووزمه – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د عربستان ټاپووزمه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ar%C3%A1bia" title="Arábia – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Arábia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Arapsuyu_Yaqa_wat%27a" title="Arapsuyu Yaqa wat'a – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Arapsuyu Yaqa wat'a" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Peninsula_Arabic%C4%83" title="Peninsula Arabică – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Peninsula Arabică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Аравийский полуостров – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Аравийский полуостров" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Pen%C3%ACsula_%C3%A0raba" title="Penìsula àraba – սարդիներեն" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Penìsula àraba" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="սարդիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Peninsula_o_Araibie" title="Peninsula o Araibie – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Peninsula o Araibie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%AC%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D9%8A_%D9%86%D9%85%D8%A7" title="عرب جزيري نما – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="عرب جزيري نما" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Arabija" title="Arabija – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Arabija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%B6%E0%B7%92_%E0%B6%85%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B0%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B7%93%E0%B6%B4%E0%B6%BA" title="අරාබි අර්ධද්වීපය – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="අරාබි අර්ධද්වීපය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Arabian_Peninsula" title="Arabian Peninsula – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Arabian Peninsula" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Arabsk%C3%BD_polostrov" title="Arabský polostrov – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Arabský polostrov" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Arabski_polotok" title="Arabski polotok – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Arabski polotok" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Aw-dhuleedka_Carabta" title="Aw-dhuleedka Carabta – սոմալիերեն" lang="so" hreflang="so" data-title="Aw-dhuleedka Carabta" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="սոմալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gadishulli_Arabik" title="Gadishulli Arabik – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gadishulli Arabik" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%98%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B2%D0%BE" title="Арабијско полуострво – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Арабијско полуострво" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Semenanjung_Arab" title="Semenanjung Arab – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Semenanjung Arab" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Arabiska_halv%C3%B6n" title="Arabiska halvön – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Arabiska halvön" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Rasi_ya_Uarabuni" title="Rasi ya Uarabuni – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Rasi ya Uarabuni" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B1%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D_%E0%AE%A4%E0%AF%80%E0%AE%AA%E0%AE%95%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="அறபுத் தீபகற்பம் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அறபுத் தீபகற்பம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE_%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%82" title="అరేబియా ద్వీపకల్పం – թելուգու" lang="te" hreflang="te" data-title="అరేబియా ద్వీపకల్పం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="թելուգու" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD_(%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D2%B7%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%B0)" title="Арабистон (нимҷазира) – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Арабистон (нимҷазира)" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="คาบสมุทรอาหรับ – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="คาบสมุทรอาหรับ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Tangway_ng_Arabia" title="Tangway ng Arabia – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Tangway ng Arabia" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Arap_Yar%C4%B1madas%C4%B1" title="Arap Yarımadası – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Arap Yarımadası" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%80%D3%99%D0%B1%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%BC%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%8B" title="Гарәбстан ярымутравы – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Гарәбстан ярымутравы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BF%D1%96%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D1%96%D0%B2" title="Аравійський півострів – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Аравійський півострів" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%81_%D9%86%D9%85%D8%A7_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="جزیرہ نما عرب – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جزیرہ نما عرب" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Arabiston_yarim_oroli" title="Arabiston yarim oroli – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Arabiston yarim oroli" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Bán đảo Ả Rập – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Bán đảo Ả Rập" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Rawis_han_Arabya" title="Rawis han Arabya – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Rawis han Arabya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E5%8D%8A%E5%B3%B6" title="阿拉伯半島 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="阿拉伯半島" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%A9%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="არაბეთიშ ჩქონი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="არაბეთიშ ჩქონი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A8%D7%90%D7%91%D7%99%D7%A9%D7%A2%D7%A8_%D7%94%D7%90%D7%9C%D7%91%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%93%D7%96%D7%9C" title="אראבישער האלבאינדזל – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אראבישער האלבאינדזל" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E5%8D%8A%E5%B2%9B" title="阿拉伯半岛 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="阿拉伯半岛" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/A-la-pek" title="A-la-pek – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="A-la-pek" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E5%8D%8A%E5%B3%B6" title="阿拉伯半島 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="阿拉伯半島" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q31945#sitelinks-wikipedia" title="‎Խմբագրել միջլեզուական յղումները" class="wbc-editpage">Խմբագրել յղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անուանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Տեսնել բովանդակութեան էջը [c]" accesskey="c"><span>Էջ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Բովանդակութեան էջի քննարկում (էջը գոյութիւն չունի) [t]" accesskey="t"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Արեւմտահայերէն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Տեսնուած"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=history" title="Այս էջի նախորդ խմբագրումները [h]" accesskey="h"><span>Տեսնել պատմութիւնը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">պահել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=history"><span>Տեսնել պատմութիւնը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընհդանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Այս էջին յղուող բոլոր ուիքի էջերու ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ յղող էջեր</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" rel="nofollow" title="Այս էջին կապուած էջերուն վերջին փոփոխութիւնները [k]" accesskey="k"><span>Առնչուող փոփոխութիւններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր յատուկ էջերու ցանկ [q]" accesskey="q"><span>Յատուկ էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&oldid=234762" title="Էջի այս տարբերակին մնայուն յղումը"><span>Մնայուն յղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>‎Էջի մասին տեղեկութիւն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&id=234762&wpFormIdentifier=titleform" title="Այս էջը մէջբերելու մասին տեղեկութիւն"><span>Մէջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhyw.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25A2%25D5%25A1%25D5%25AF%25D5%25A1%25D5%25B6_%25D5%25A9%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25AF%25D5%25B2%25D5%25A6%25D5%25AB"><span>Ստանալ կարճացած URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhyw.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25A2%25D5%25A1%25D5%25AF%25D5%25A1%25D5%25B6_%25D5%25A9%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25AF%25D5%25B2%25D5%25A6%25D5%25AB"><span>QR քոտը ներբեռնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտածել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6+%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB"><span>Գիրք ստեղծել</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպէս PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&printable=yes" title="Այս էջին տպագրելի տարբերակը [p]" accesskey="p"><span>Տպագրելի տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագիծերու մէջ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Arabian_peninsula" hreflang="en"><span>Ուիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q31945" title="Յղում տուեալներու աղբիւրի համապատասխան գրառման [g]" accesskey="g"><span>Ուիքիտուեալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">պահել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint"></div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hyw" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Arabian_Peninsula_(orthographic_projection).png" class="mw-file-description" title="Արաբական թերակղզին"><img alt="Արաբական թերակղզին" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png/250px-Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png/375px-Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png/500px-Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png 2x" data-file-width="2000" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Արաբական թերակղզին</figcaption></figure> <p><b>Արաբական թերակղզի</b> (<a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Արաբերէն">արաբերէն</a>՝ <span lang="ar">شبه الجزيرة العربية</span>‎, <i>Շըպըհ ալ Ալժազիրա ալ-Արապիյյա</i>) կամ <b>Արաբիա</b>, կը գտնուի Ասիոյ Հարաւ արեւմուտքը: Անիկա <a href="/wiki/%D4%B5%D6%82%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եւրոպա">Եւրոպայի</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ասիա">Ասիոյ</a> եւ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%83%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A7" title="Ափրիկէ">Ափրիկէի</a> հատման կէտը կը համարուի։ Ունի 3,237,500 մ տարածութիւն: Բնակչութեան թիւը կը հասնի 77 միլիոնի<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Արեւմուտքէն զինք կը շրջապատէ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D4%BE%D5%B8%D5%BE" title="Կարմիր Ծով">Կարմիր ծովը</a>, հիւսիս-արեւելքէն՝ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AB%D6%81_%D4%BE%D5%B8%D6%81" title="Պարսից Ծոց">Պարսից ծոցը</a>, իսկ հարաւ-արեւելքէն՝ <a href="/wiki/%D5%80%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%88%D5%BE%D5%AF%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD" title="Հնդկական Ովկիանոս">Հնդկական ովկիանոսը</a>: </p><p>Արաբական թերակղզին կարեւոր տեղ կը գրաւէ համաշխարհային պատմութեան մէջ։ Թերակղզիին դերը աւելի ազդեցիկ կը դառնայ յատկապէս ԺԹ. դարուն ընթացքին, երբ կը յայտնաբերուին «սեւ ոսկիի»՝ <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D6%82%D5%A9" class="mw-redirect" title="Նաւթ">նաւթի</a> եւ «կապոյտ վառելանիւթի»՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բնական կազ (էջը գոյութիւն չունի)">բնական կազի</a> հսկայական պաշարներ։ Արաբական թերակղզիին եւ Պարսից ծոցի աւազանին մէջ տեղադրուած է նաւթի համաշխարհային պաշարին 2/3-ը, իսկ բնական կազի պաշարին գրեթէ կէսը։ Հոն կան նաեւ մետաղներու օգտակար հանածոներու հանքավայրեր<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Թերակղզիին վրայ կը գտնուին <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A7%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%AB%D5%A1" title="Սէուտական Արաբիա">Սէուտական Արաբիան</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D5%B4%D5%A7%D5%B6" title="Եմէն">Եմէնը</a>, <a href="/wiki/%D5%95%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Օման">Օմանը</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%A5%D5%A1%D5%AC_%D4%B7%D5%B4%D5%AB%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններ">Արաբական Միացեալ Էմիրութիւնները</a>, <a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80" title="Քաթար">Քաթարը</a>, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%B0%D6%80%D5%A7%D5%B5%D5%B6" title="Պահրէյն">Պահրէյնը</a> եւ <a href="/wiki/%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%A7%D5%B5%D5%A9" title="Քուէյթ">Քուէյթը</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1981-ին, բացի Եմէնէն, թերակղզիին պետութիւնները կը հիմնեն <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AB%D6%81_%D5%AE%D5%B8%D6%81%D5%AB_%D5%BF%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պարսից ծոցի տնտեսական համագործակցության խորհուրդ (էջը գոյութիւն չունի)">Պարսից ծոցի տնտեսական համագործակցութեան խորհուրդը</a> (արաբերէն՝ مجلس التعاون لدول الخليج العربي)։ Թերակղզիին հիւսիսը կը գտնուին <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B6" title="Յորդանան">Յորդանանն</a> ու <a href="/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%A1%D6%84" title="Իրաք">Իրաքը</a>։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Աշխարհագրական_պայմաններ"><span id=".D4.B1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.BA.D5.A1.D5.B5.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Աշխարհագրական պայմաններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit&section=1" title=" Խմբագրել <Աշխարհագրական պայմաններ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Աշխարհագրական պայմաններ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Two-point-equidistant-asia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Two-point-equidistant-asia.jpg/220px-Two-point-equidistant-asia.jpg" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Two-point-equidistant-asia.jpg/330px-Two-point-equidistant-asia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Two-point-equidistant-asia.jpg/440px-Two-point-equidistant-asia.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1529" /></a><figcaption>Արբանեակային նկար, Արաբական թերակղզին՝ հարաւ արեւմուտքէն դիտուած</figcaption></figure> <p>Արաբական թերակղզին վաղուց անջատուած է <a href="/wiki/%D4%B1%D6%83%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A7" title="Ափրիկէ">Ափրիկէի</a> ցամաքամասէն եւ միացած՝ Եւրասիոյ։ Ափրիկէի եւ թերակղզիին միջեւ յառաջացած ճեղքը լեցուած է Հնդկաց ովկիանոսին ջուրերով, որմէ յառաջացած է <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D4%BE%D5%B8%D5%BE" title="Կարմիր Ծով">Կարմիր ծովը</a>։ Հիւսիսը՝ Ասիական ցամաքամասին միացման տեղը, <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0" title="Հայկական Լեռնաշխարհ">Հայկական լեռնաշխարհէն</a> հոսող <a href="/wiki/%D4%B5%D6%83%D6%80%D5%A1%D5%BF_%D5%A3%D5%A5%D5%BF" title="Եփրատ գետ">Եփրատ</a> եւ <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%A3%D6%80%D5%AB%D5%BD_(%D5%A3%D5%A5%D5%BF)" title="Տիգրիս (գետ)">Տիգրիս</a> գետերը գետաբերուկներով ձեւաւորած են <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D6%84" title="Միջագետք">Միջագետքի դաշտավայրը</a>։ Արաբական թերակղզին մեծագոյնն է աշխարհի վրայ իր տարածքով եւ գրեթէ աւելի քան կրկնակին՝ դրացի Հնդկաց թերակղզիին (շուրջ 1,8 միլիոն քառ.քմ)։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բարձրաքանդակ"><span id=".D4.B2.D5.A1.D6.80.D5.B1.D6.80.D5.A1.D6.84.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D5.A1.D5.AF"></span>Բարձրաքանդակ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit&section=2" title=" Խմբագրել <Բարձրաքանդակ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Բարձրաքանդակ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Արաբական թերակղզին հիւսիսէն <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Առաջաւոր Ասիա (էջը գոյութիւն չունի)">Առաջաւոր Ասիոյ</a> երեք բարձրաւանդակներուն (<a href="/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իրան">Իրանական բարձրաւանդակ</a>, Հայկական լեռնաշխարհ, Փոքր Ասիոյ կամ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Անատոլիա (էջը գոյութիւն չունի)">Անատոլիոյ սարաւանդ</a>) միացած է <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D6%84" title="Միջագետք">Միջագետքի</a> դաշտավայրին (արաբերէն՝ ما بين النهرين) եւ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" title="Սուրիական անապատ">Սուրիական անապատին</a> (արաբերէն՝ بادية الشام) միջոցով։ Հիւսիսը աւազոտ անապատներն են։ Մնացեալ մասերը կ'ողողեն Հնդկաց ովկիանոսին ջուրերը։ Արեւելքը <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AB%D6%81_%D4%BE%D5%B8%D6%81" title="Պարսից Ծոց">Պարսից ծոցն</a> է (արաբերէն՝ الخليج العربي), որ Օմանի ծոցին կը միանայ <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%80%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%AB_%D5%86%D5%A5%D5%B2%D5%B8%D6%82%D6%81" title="Հորմուզի Նեղուց">Հորմուզի նեղուցով</a> (արաբերէն՝ مضيق هرمز)։ Հարաւը կը գտնուին <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BF%D5%A8%D5%B6%D5%AB_%D5%AE%D5%B8%D6%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ատընի ծոց (էջը գոյութիւն չունի)">Ատընի ծոցն</a> (արաբերէն՝ خليج عدن) ու <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%BE%D5%B8%D5%BE" title="Արաբական Ծով">Արաբական ծովը</a> (արաբերէն՝ بحر العرب)։ Արեւմուտքը Ափրիկէի ցամաքամասէն անջատուած է Կարմիր ծովով (արաբերէն՝ بحر الأحمر)։ Վերջինս Ատընի ծոցին միացած է <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A1%D5%BA_%D5%A7%D5%AC-%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A8%D5%BA%D5%AB_%D5%B6%D5%A5%D5%B2%D5%B8%D6%82%D6%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պապ էլ-Մանտըպի նեղուց (էջը գոյութիւն չունի)">Պապ էլ-Մանտըպի նեղուցով</a> (արաբերէն՝ باب المندب), որ թերակղզիին հարաւ արեւմտեան բեւեռն է։ Արտաքին աշխարհէն մեկուսացած ըլլալով՝ արաբները զայն կոչած են «Արաբներու կղզի»։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Rub_al_khali_sunset_Nov_2007.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rub_al_khali_sunset_Nov_2007.jpg/220px-Rub_al_khali_sunset_Nov_2007.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rub_al_khali_sunset_Nov_2007.jpg/330px-Rub_al_khali_sunset_Nov_2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rub_al_khali_sunset_Nov_2007.jpg/440px-Rub_al_khali_sunset_Nov_2007.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Մայրամուտ <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BA_%D5%A1%D5%AC-%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռուպ ալ-Խալի (էջը գոյութիւն չունի)">Ռուպ ալ-Խալի</a> անապատին մէջ</figcaption></figure> <p>Արաբական թերակղզին, որ կը կոչուի նաեւ Արաբական ենթացամաք, ծովու մակերեւոյթէն 760 մ միջին բարձրութիւն ունի։ Անոր հարաւ-արեւմուտքը կը գտնուին հնագոյն լեռները, որոնք կ'իջնեն դէպի առափնեայ դաշտավայրային շերտը։ Թերակղզիին արեւմտեան ափին զուգահեռ <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%AA%D5%A1%D5%A6" title="Հիժազ">Հիժազի</a> լեռնաշղթան է (արաբերէն՝ الحجاز)։ Անոր եւ Կարմիր ծովուն միջեւ ինկած նեղ տարածքը ծանօթ է <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%AB%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%A9%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թիհամայի հարթավայր (էջը գոյութիւն չունի)">Թիհամայի հարթավայր</a> (արաբերէն՝ التهامة) անունով։ Արեւելեան հատուածին <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%B8%D6%82%D5%A7%D5%B5%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թուէյք (էջը գոյութիւն չունի)">Թուէյք</a> լեռնաշղթան 1200 մ. (արաբերէն՝ الطويق), Պարսից եւ Օմանի ծոցերու ափին կը կիսէ թերակղզին։ Հիժազը հիւսիսային լայնութեան 20-րդ զուգահեռականէն հարաւ կը վերածուի լեռնային Ասիր շրջանին, իսկ հարաւը՝ Եմէնն է։ Հոս կը գտնուի ամէնէն բարձր գագաթը՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC-%D5%86%D5%A1%D5%BA%D5%AB_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%A7%D5%B5%D5%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալ-Նապի Շուէյպ (էջը գոյութիւն չունի)">ալ-Նապի Շուէյպ</a> (3666 մ)։ Այդ լեռնաշղթաներուն միջեւ ինկած է <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A1%D5%B3%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նաճտ (էջը գոյութիւն չունի)">Նաժտի</a> ընդարձակ սարահարթը։ Հոս կը գտնուին երեք անապատներ՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A1%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նաֆուտ (էջը գոյութիւն չունի)">Նաֆուտը</a> (արաբերէն՝ نفود), <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC_%D5%8F%D5%A1%D5%B0%D5%B6%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալ Տահնա (էջը գոյութիւն չունի)">Ալ Տահնան</a> (արաբերէն՝ الدحنة) եւ մեծագոյնը՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A8%D5%BA%D5%A8_%D5%A1%D5%AC-%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռըպը ալ-Խալի (էջը գոյութիւն չունի)">Ռըպը ալ-Խալին</a> (արաբերէն ربع الخالي)<sup id="cite_ref-Հովհաննիսյան_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Հովհաննիսյան-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Tuwaiq_Escarpment-14h38m25s-k.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Tuwaiq_Escarpment-14h38m25s-k.jpg/220px-Tuwaiq_Escarpment-14h38m25s-k.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Tuwaiq_Escarpment-14h38m25s-k.jpg/330px-Tuwaiq_Escarpment-14h38m25s-k.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Tuwaiq_Escarpment-14h38m25s-k.jpg/440px-Tuwaiq_Escarpment-14h38m25s-k.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Թաուիք Լեռնաշղթան</figcaption></figure> <p>1256-ին Հիժազի լեռներէն քանի մը գործող հրաբուխներէն մէկը ժայթքած է <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Մատինա">Մատինա</a> քաղաքին մօտ։ Տարածաշրջանը հարուստ է չորցած գետահուներով՝ «ուատիներով», որոնք կը փաստեն, որ ժամանակին հոն ջուրեր կը հոսէին։ Նաժտիի կեդրոնը կ'երկարի մեծագոյն ուատին՝ ալ-Ռուման (500 քմ)։ Այդ ուատիները անձրեւներու ատեն կը լեցուէին ջուրերով։ Անոնց ակունքներուն մէջ դիւրութեամբ կարելի է ջրհորներ գտնել։ Թերակղզիին հարաւ-արեւմուտքը գտնուող լեռներուն մէջ բաւականաչափ տեղումներ կ'ըլլան (տարեկան մինչեւ 1000 մ.մ.)։ Սակայն թերակղզիին հսկայական մէկ հատուածը տեղումներ գրեթէ չկան (10-100 մ.մ.), որովհետեւ պարբերական տեղումները գետնին չեն հասնիր։ Ամէնէն առատ տեղումներով շրջանը <a href="/wiki/%D4%B5%D5%B4%D5%A7%D5%B6" title="Եմէն">Եմէնն</a> է, որ կը զբաղեցնէ շուրջ 200.000 քմ տարածութիւն։ Հոս աւելի քան 4000 տարի առաջ սկսած է ձեւաւորուիլ հնագոյն քաղաքակրթութիւնը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բուսական_եւ_անասնական_աշխարհ"><span id=".D4.B2.D5.B8.D6.82.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A5.D6.82_.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.BD.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0"></span>Բուսական եւ անասնական աշխարհ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit&section=3" title=" Խմբագրել <Բուսական եւ անասնական աշխարհ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Բուսական եւ անասնական աշխարհ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Salalah_Oman.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Salalah_Oman.jpg/220px-Salalah_Oman.jpg" decoding="async" width="220" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Salalah_Oman.jpg/330px-Salalah_Oman.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Salalah_Oman.jpg/440px-Salalah_Oman.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="627" /></a><figcaption>Ովասիս՝ <a href="/wiki/%D5%95%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Օման">Օմանի</a> մէջ</figcaption></figure> <p>Հազարամեակներ շարունակ՝ շուրջ 10.000 տարի առաջ, Արաբական թերակղզին պատուած էր <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արեւադարձային անտառներ (էջը գոյութիւն չունի)">արեւադարձային մշտադալար անտառներով</a>, իսկ Հիժազի լեռներէն հոսած են բազմաթիւ գետեր։ Այդ մէկը կը վկայեն այսօրուան չորցած գետահուները, ստորգետնեայ ջուրերուն մեծ քանակը եւ <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D6%82%D5%A9" class="mw-redirect" title="Նաւթ">նաւթի</a> ու բնական կազի հսկայական պաշարները։ Այսօր այդ անտառներէն մնացած են <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D5%BE%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ովասիս (էջը գոյութիւն չունի)">ովասիսներ</a>, որոնք կը գտնուին թերակղզիին ստորգետնեայ ջուրեր ունեցող վայրերուն մէջ։ Արեւադարձային անտառները մնացած են յատկապէս <a href="/wiki/%D4%B5%D5%B4%D5%A7%D5%B6" title="Եմէն">Եմէնի</a> եւ <a href="/wiki/%D5%95%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Օման">Օմանի</a> մէջ։ Տարածքը գլխաւորաբար պատուած է <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D5%A1%D6%83%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տափաստան (էջը գոյութիւն չունի)">տափաստաններով</a>, կիսանապատներով եւ աւազոտ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Անապատներ">անապատներով</a>։ Ովասիսներուն մէջ հանդիպող հիմնական ծառատեսակը փիւնիկեան արմաւենին է եւ այլ լայնատերեւ բոյսեր։ Անապատային շրջաններուն մէջ խոնաւութեան խիստ սակաւ պայմաններու մէջ բոյսերուն տերեւները վերածուած են փուշերու, ինչպէս՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%B2%D5%BF%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%82%D5%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ուղտափուշ (էջը գոյութիւն չունի)">ուղտափուշ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D5%B7%D5%AB%D5%B6%D5%BF%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օշինտր (էջը գոյութիւն չունի)">օշինտր</a> եւ այլն։ </p><p>Ովասիսներուն մէջ հանդիպող միասապատ եւ երկսապատ ուղտերը ընտելացած են մարդու կողմէ։ Ի դէպ, միասապատ ուղտերուն գերշահագործման եւ զանգուածային ոչնչացման արդիւնքով անիկա յայտնուած է <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D5%A3%D5%AB%D6%80%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կարմիր գիրք (էջը գոյութիւն չունի)">Կարմիր գիրքին</a> մէջ։ Կան նաեւ անապատային տարբեր գիշատիչ անասուններ, յատկապէս <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պորենի (էջը գոյութիւն չունի)">բորենիներ</a> եւ <a href="/w/index.php?title=%D5%87%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Շնագայլ (էջը գոյութիւն չունի)">շնագայլեր</a>. նախապէս հոն եղած են նաեւ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%AB%D6%82%D5%AE" title="Առիւծ">առիւծներ</a>։ Անապատներուն մէջ շատ են <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%A4" title="Սարդ">սարդերը</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D5%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օձ (էջը գոյութիւն չունի)">օձերը</a> եւ <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մողէս (էջը գոյութիւն չունի)">մողէսները</a>։ Հարաւի խոնաւ շրջաններուն մէջ մնացած են արեւադարձային անտառները: Եմէնի մէջ կարելի է հանդիպիլ նաեւ՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%AB%D5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կապիկ (էջը գոյութիւն չունի)">կապիկներու</a>։ Արաբական թերակղզին շրջապատող Հնդկաց ովկիանոսի ջրային տարածքներուն մէջ կան զանազան տեսակի <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D5%B5%D5%BD%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բոյսեր (էջը գոյութիւն չունի)">բոյսեր</a> եւ անասուններ։ Նշանաւոր են յատկապէս՝ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D4%BE%D5%B8%D5%BE" title="Կարմիր Ծով">Կարմիր ծովուն</a> <a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Քորալ (էջը գոյութիւն չունի)">քորալները</a> եւ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AB%D6%81_%D4%BE%D5%B8%D6%81" title="Պարսից Ծոց">Պարսից ծոցին</a> <a href="/w/index.php?title=%D5%93%D5%A1%D6%83%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Փափկամարմիններ (էջը գոյութիւն չունի)">փափկամարմինները</a>։ Այդ շրջանին մէջ ապրող արաբները մասնագիտացած էին <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%BF" title="Մարգարիտ">մարգարիտի</a> որսի, <a href="/w/index.php?title=%D5%81%D5%AF%D5%B6%D5%B8%D6%80%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ձկնորսութիւն (էջը գոյութիւն չունի)">ձկնորսութեան</a> եւ այլ ոլորտներուն մէջ։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:A_journey.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/A_journey.jpg/220px-A_journey.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/A_journey.jpg/330px-A_journey.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/A_journey.jpg/440px-A_journey.jpg 2x" data-file-width="750" data-file-height="499" /></a><figcaption>Տահնա կամ <a href="/w/index.php?title=%D5%93%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%86%D5%A5%D6%86%D5%B8%D6%82%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Փոքր Նեֆուտ (էջը գոյութիւն չունի)">Փոքր Նեֆուտ</a> անապատը</figcaption></figure> <p>Հարաւային լեռնային շրջանները, ինչպէս նաեւ՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC-%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D6%80_(%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալ-Ասիր (շրջան) (էջը գոյութիւն չունի)">ալ-Ասիրը</a>, հին ժամանակներէ ի վեր ծանօթ է իբրեւ <a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Երկրագործություն (էջը գոյութիւն չունի)">երկրագործական</a> եւ անասնապահական կեդրոններ։ Այս քաղաքները յարատեւ տնտեսական կապի մէջ էին <a href="/wiki/%D4%B5%D5%A3%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D5%BD" title="Եգիպտոս">եգիպտական</a> եւ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Սուրիա">սուրիական</a> քաղաքներու հետ։ Հնդկաց ովկիանոսէն եկող ծովային առեւտրականները խարիսխ կը դնէին Եմէնի <a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%A1%D5%B6%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Քանա (էջը գոյութիւն չունի)">Քանա</a> նաւահանգիստին մէջ։ Դէպի <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B2%D5%A7%D5%B4" title="Երուսաղէմ">Երուսաղէմ</a> գլխաւոր ճամբան կ'անցնէր Հիժազով, որուն կեդրոնը ձեւաւորուած էին մեծ քաղաքներ <a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D5%A1%D5%BD%D6%80%D5%AB%D5%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Եասրիպ (էջը գոյութիւն չունի)">Եասրիպը</a> (արաբերէն՝ يثريب), <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%84%D6%84%D5%A1" title="Մեքքա">Մաքքան</a> (արաբերէն՝ مكة) եւ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC-%D4%B9%D5%A1%D5%AB%D6%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալ-Թաիֆ (էջը գոյութիւն չունի)">ալ-Թաիֆը</a> (արաբերէն՝ الطائف)։ Հին Եմէնի քաղաքներուն մէջ մարդիկ կը զբաղէին <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%B4%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մետաղամշակութիւն (էջը գոյութիւն չունի)">մետաղամշակութեամբ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կաշեգործութիւն (էջը գոյութիւն չունի)">կաշեգործութեամբ</a>, կաւագործութեամբ եւ այլ արհեստներով։ Անապատային պայմաններուն լաւ կը յարմարէին <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B2%D5%BF%D5%A5%D6%80" title="Ուղտեր">ուղտերը</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B5%D5%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Այծ (էջը գոյութիւն չունի)">այծերը</a> եւ <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D5%B9%D5%AD%D5%A1%D6%80_(%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%B4%D5%BF%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ոչխար (արեւմտհայերէն) (էջը գոյութիւն չունի)">ոչխարները</a>։ Տարածուած էին <a href="/wiki/%D5%91%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ցորեն">ցորենի</a> եւ <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A1%D6%80%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գարի (էջը գոյութիւն չունի)">գարիի</a> մշակումը։ Եմէն նշանաւոր էր այգեգործութեամբ: Տարածուած էր նաեւ <a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%82%D5%BC" title="Նուռ">Նռան</a>, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D5%A6" title="Թուզ">թուզի</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B4%D5%A1%D6%82" title="Արմաւ">արմաւի</a> քանի մը տեսակներու, <a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D5%B2" title="Խաղող">խաղողի</a> եւ այլ այգիներու մշակումը։ Եմէնը եւ <a href="/wiki/%D4%B5%D5%A9%D5%B8%D5%BE%D5%BA%D5%AB%D5%A1" title="Եթովպիա">Եթովպիան</a> կը համարուին սուրճի հայրենիքը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատմութիւն"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.AB.D6.82.D5.B6"></span>Պատմութիւն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit&section=4" title=" Խմբագրել <Պատմութիւն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Պատմութիւն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հին_պատմութիւն"><span id=".D5.80.D5.AB.D5.B6_.D5.BA.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.AB.D6.82.D5.B6"></span>Հին պատմութիւն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit&section=5" title=" Խմբագրել <Հին պատմութիւն> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Հին պատմութիւն"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:20141006_143132_resized.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/20141006_143132_resized.jpg/220px-20141006_143132_resized.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/20141006_143132_resized.jpg/330px-20141006_143132_resized.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/20141006_143132_resized.jpg/440px-20141006_143132_resized.jpg 2x" data-file-width="2448" data-file-height="1836" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%8D%D5%A1%D5%AC%D5%A8%D5%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մատային Սալըհ (էջը գոյութիւն չունի)">Մատային Սալըհ</a>. լքուած բնակավայր Արաբական թերակղզիին մէջ</figcaption></figure> <p>Արաբական թերակղզին <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AA%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D5%BE%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սեմական ժողովուրդ (էջը գոյութիւն չունի)">սեմական ժողովուրդներու</a> հայրենիքն է։ Ք.ա. 4-3-րդ հազարամեակներէն ի վեր ժողովուրդներուն մեծ մասը տեղափոխուած է «Բարեբեր Մահիկի»ն տարածաշրջանը՝ <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D6%84" title="Միջագետք">Միջագետքի</a> եւ <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%BE%D5%B8%D5%BE" title="Միջերկրական Ծով">Միջերկրական ծովուն</a> արեւելեան ափերը։ Անոնց մէկ մասը հաստատուած է Հապէշական բարձրաւանդակին մէջ՝ Եթովպիա։ Սեմական ժողովուրդները հիմնած են տարբեր պետութիւններ, ինչպէս՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սումար (էջը գոյութիւն չունի)">Սումարը</a> (արաբերէն՝ سومر, <i>Սումար</i>), <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%84%D6%84%D5%A1%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աքքատ (էջը գոյութիւն չունի)">Աքքատը</a>, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D5%AC%D5%B8%D5%B6" title="Բաբելոն">Բաբելոնեան</a> (<i>Պիլատ Պապըլ</i>), <a href="/wiki/%D5%93%D5%AB%D6%82%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A7" title="Փիւնիկէ">Փիւնիկէն</a>(արաբերէն՝ فينيقيا, <i>Ֆինիքիա</i>), <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ասորեստան (էջը գոյութիւն չունի)">Ասորեստանը</a> (արաբերէն՝ آشور, <i>Աշշուր</i>), <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%B8%D6%80%D5%AB%D6%84" title="Ասորիք">Ասորիքը</a> (արաբերէն՝ سوريا, <i>Սուրիա</i>) եւ <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D6%84" title="Միջագետք">Միջագետքի</a> (արաբերէն՝ بلاد الرافدين‎, <i>Պիլատ ալ-Ռաֆիտէյն</i>) հռչակաւոր քաղաք-պետութիւնները<sup id="cite_ref-Hoyland_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hoyland-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։Սեմական քաղաքակրթութիւնը ստեղծած էր հարուստ մշակոյթ մը եւ հսկայական ներդրում կատարած մարդկութեան պատմութեան զարգացման համար։ </p> <ul><li>Աքքատը մարդկութեան առաջին կայսրութիւնն էր, որուն իշխանութեան կ'ենթարկուէին Բարեբեր Մահիկին եւ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0" title="Հայկական Լեռնաշխարհ">Հայկական լեռնաշխարհին</a> հարաւային շրջաններու երկիրները։</li> <li>Բաբելոնը մարդկութեան պատմութեան մեծագոյն քաղաքն էր, որ կարգ մը աղբիւրներու համաձայն ունեցած է 200.000 բնակիչ:</li> <li>Փիւնիկէի Օկարիթ քաղաքին մէջ Ք.ա. 2-րդ հազարամեակին կերտուած է աշխարհի առաջին այբուբենը։ Արամէացիներու լեզուն եւ այբուբենը դարեր շարունակ՝ մինչեւ հելլենիզմի դարաշրջանը, տիրապետող եղած են տարածաշրջանին մէջ։ <a href="/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Չինաստան">Չինաստանն</a> ու <a href="/wiki/%D5%80%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հնդկաստան">Հնդկաստանը</a> Միջերկրական ծովուն կապող առեւտրական ճամբաներու կեդրոնը գտնուելով՝ զբաղած են առեւտուրով եւ մշակութային փոխառութեամբ։</li> <li>Ժամանակակից Սուրիոյ եւ <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B6" title="Յորդանան">Յորդանանի</a> տարածքներուն մէջ գտնուած են Անպաթի (արաբերէն՝ مملكة الأنباط, <i>Մամլաքաթ ալ-Անպաթ</i>) եւ <a href="/wiki/%D5%93%D5%A1%D5%AC%D5%B4%D5%AB%D6%80%D5%A1" title="Փալմիրա">Փալմիրայի</a> (արաբերէն՝ تدمر, <i>Թատմոր</i>)՝ հելլենիստական ոճով կառուցուած քաղաքները: Այսօր չնչին բեկորներ մնացած են այդ պետութիւններէն, ժողովուրդներուն մեծ մասը ձուլուած է։ Սակայն արաբ ժողովուրդը մնացած է պատմական նախահայրենիքին մէջ եւ դարձած՝ աշխարհի ամէնէն նշանաւոր ժողովուրդներէն մէկը<sup id="cite_ref-Hitty_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hitty-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Նախաիսլամական_նստակեաց_քաղաքակրթութիւններ"><span id=".D5.86.D5.A1.D5.AD.D5.A1.D5.AB.D5.BD.D5.AC.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B6.D5.BD.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A5.D5.A1.D6.81_.D6.84.D5.A1.D5.B2.D5.A1.D6.84.D5.A1.D5.AF.D6.80.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.AB.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Նախաիսլամական նստակեաց քաղաքակրթութիւններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit&section=6" title=" Խմբագրել <Նախաիսլամական նստակեաց քաղաքակրթութիւններ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Նախաիսլամական նստակեաց քաղաքակրթութիւններ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Արաբական թերակղզին դարեր շարունակ բնակուած է տասնեակ ազգերով, ցեղերով եւ ցեղային միութիւններով։ Սակայն գերիշխողները եղած եւ մնացած են արաբները, որոնք իրենց մէջ ձուլած են մեծ թիւով ցեղային խումբեր։ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0" title="Արաբական Աշխարհ">Արաբական ցեղերը</a> ծանօթ էին երկու մեծ խումբերով՝ հիւսիսային, որուն հիմնադիրը <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BF%D5%B6%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ատնան (էջը գոյութիւն չունի)">Ատնանն</a> էր, եւ հարաւային, որուն հիմնադիրն էր <a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%A1%D5%B0%D5%A9%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Քահթան (էջը գոյութիւն չունի)">Քահթանը</a>։ Նշանաւոր էին (արաբերէն՝ بنو أسد, <i>պանու ասատ</i>)՝ առիւծի որդիները, (արաբերէն՝ بنو نسر, <i>պանու նասր</i>)՝ արծիւի որդիները, (արաբերէն՝ تغليب, <i>Թաղլիպ</i>), (արաբերէն՝ القريش, <i>ալ-Քուրէյշ</i>) եւ այլ ցեղեր: Արաբները կը բնակէին հիմնականօրէն ծովափնեայ շրջաններու մէջ, ինչպէս նաեւ անապատներով եւ տափաստաններով կղզեակներուն՝ ովասիսներուն մէջ։ Յատկապէս մեծ էր բնակչութեան թիւը հարաւային Արաբիոյ մէջ՝ Եմէն։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Jibla_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Jibla_01.jpg/220px-Jibla_01.jpg" decoding="async" width="220" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Jibla_01.jpg/330px-Jibla_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Jibla_01.jpg/440px-Jibla_01.jpg 2x" data-file-width="3159" data-file-height="1922" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D4%BA%D5%AB%D5%BA%D5%AC%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ժիպլա (էջը գոյութիւն չունի)">Ժիպլա</a>, Եմէնի քաղաքներէն</figcaption></figure> <p>Հիւսիսային եւ Կեդրոնական Արաբիոյ բնակչութիւնը եւս կը զբաղէր նստակեաց հողագործութեամբ։ Նպաստաւոր էին ոչ միայն <a href="/w/index.php?title=%D4%B5%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B4%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Եամամա (էջը գոյութիւն չունի)">Եամամայի</a> եւ Եմէնի ոռոգուած տարածքները, այլեւ <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A1%D5%B3%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նաճտ (էջը գոյութիւն չունի)">Նաժտի</a> սարահարթի, <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%B0%D6%80%D5%A7%D5%B5%D5%B6" title="Պահրէյն">Պահրէյնի</a> դաշտավայրին եւ <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%AA%D5%A1%D5%A6" title="Հիժազ">Հիժազի</a> լեռնային ովասիսները։ Նստակեաց ցեղերը ստեղծած էին քաղաք-պետութիւններ՝ շաապաներ (արաբերէն՝ الشعبة, <i>ալ-շա'նա</i>)։ Անոնք իրենց ազդեցութիւնը կը տարածէին նաեւ շրջակայ գիւղերուն վրայ՝ նպաստելով անոնց զարգացման<sup id="cite_ref-Hitty_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hitty-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Հովհաննիսյան_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Հովհաննիսյան-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Զ. դարուն շաապաներու, ինչպէս նաեւ Եմէնի մէջ ձեւաւորուած թագաւորութիւններուն թուլացումը եւ անկումը բացասական անդրադարձ կ'ունենայ ընկերական, տնտեսական եւ քաղաքական կեանքին վրայ։ Պատճառը <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80_%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%A5%D5%AC%D6%84" title="Մերձաւոր Արեւելք">Մերձաւոր Արեւելքին</a> մէջ եւ <a href="/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%A7%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%BF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Հռոմէական Կայսրութիւն">Հռոմէական կայսրութեան մէջ</a> տիրող փոփոխութիւններն էին, որոնք կը յանգին հին՝ նախնադարեան եւ ռազմագիտական կարգերուն վերջնական վերացման եւ նոր հասարակարգի ստեղծման։ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80_%D4%B1%D6%80%D5%A5%D6%82%D5%A5%D5%AC%D6%84" title="Մերձաւոր Արեւելք">Արեւելքի</a> ժողովուրդները կը թեւակոխեն աւատատիրութեան դարաշրջանը, որ կը տեւէ 1,2-1,5 հազարամեակ։ Նախաիսլամական շրջանին՝ 6-7-րդ դարերուն թերակղզիին բնակչութեան 4-4,5 միլիոնը նստակեացներ էին, իսկ 2,5-3 միլիոնը կը զբաղէր քոչուոր կամ կիսաքոչուոր անասնապահութեամբ, հողագործութիւնը պատուազրկութիւն նկատելով։ </p><p>Նախաիսլամական շրջանի ցեղային համակարգը ունէր շուրջ երկու հազարամեայ պատմութիւն։ Արաբական ցեղերը ունէին հիմնական անդամներ, որոնք իրարու հետ կապուած էին արիւնակցական կապերով, եւ երկրորդական անդամներ, որոնք պատերազմի ընթացքին յաղթած ցեղերուն ստրկացուած անդամներն էին կամ թոյլ տոհմերու հնազանդ անդամները։ <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A5%D5%BF%D5%A5%D6%82%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պետեւի (էջը գոյութիւն չունի)">Պետեւիները</a> կը զբաղէին քոչուոր անասնապահութեամբ եւ մասամբ յարձակումներով։ </p><p>Արաբական թերակղզիին հիմնական փոխադրամիջոցը, անասնական սնունդը, հագուստ ապահովողը եւ հարստութեան չափանիշը, հարիւրաւոր տարիներու ընթացքին եղած է եւ կը մնայ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B2%D5%BF%D5%A5%D6%80" title="Ուղտեր">ուղտը</a>։ Ան կրնայ առանց ջուրի եւ կերակուրի ճամբորդել 4-5 օր, օրական 120-130 քմ<sup id="cite_ref-Հովհաննիսյան_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-Հովհաննիսյան-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ուղտի միսն ու կաթը դարեր շարունակ քոչուոր պետեւիներուն հիմնական սնունդն էր։ Ուղտի կաշիէն եւ բուրդէն մարդիկ պատրաստած են հագուստներ։ Պետեւիին առօրեայ սնունդը կը լրանար <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B4%D5%A1%D6%82" title="Արմաւ">արմաւենիի</a> պտուղով։ Վերջինիս կորիզէն հաց կը պատրաստէին։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատկերասրահ"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.AF.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.BD.D6.80.D5.A1.D5.B0"></span>Պատկերասրահ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit&section=7" title=" Խմբագրել <Պատկերասրահ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Պատկերասրահ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 176px"> <div class="thumb" style="width: 174px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Saudi-desert.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Saudi-desert.gif/261px-Saudi-desert.gif" decoding="async" width="174" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Saudi-desert.gif/392px-Saudi-desert.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Saudi-desert.gif/523px-Saudi-desert.gif 2x" data-file-width="563" data-file-height="388" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 162px"> <div class="thumb" style="width: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:IbbGovernorate.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/IbbGovernorate.jpg/240px-IbbGovernorate.jpg" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/IbbGovernorate.jpg/360px-IbbGovernorate.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/IbbGovernorate.jpg/480px-IbbGovernorate.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 194.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 192.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Tihama_on_the_Red_Sea_near_Khaukha,_Yemen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Tihama_on_the_Red_Sea_near_Khaukha%2C_Yemen.jpg/289px-Tihama_on_the_Red_Sea_near_Khaukha%2C_Yemen.jpg" decoding="async" width="193" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Tihama_on_the_Red_Sea_near_Khaukha%2C_Yemen.jpg/433px-Tihama_on_the_Red_Sea_near_Khaukha%2C_Yemen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Tihama_on_the_Red_Sea_near_Khaukha%2C_Yemen.jpg/577px-Tihama_on_the_Red_Sea_near_Khaukha%2C_Yemen.jpg 2x" data-file-width="3319" data-file-height="2072" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Shoreline_Dibba.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Shoreline_Dibba.jpg/270px-Shoreline_Dibba.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Shoreline_Dibba.jpg/405px-Shoreline_Dibba.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Shoreline_Dibba.jpg/540px-Shoreline_Dibba.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1365" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 92px"> <div class="thumb" style="width: 90px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Mesaieeddesert.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Mesaieeddesert.jpg/135px-Mesaieeddesert.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Mesaieeddesert.jpg/202px-Mesaieeddesert.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Mesaieeddesert.jpg/270px-Mesaieeddesert.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 82.666666666667px"> <div class="thumb" style="width: 80.666666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Hadramaut.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Hadramaut.JPG/121px-Hadramaut.JPG" decoding="async" width="81" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Hadramaut.JPG/182px-Hadramaut.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Hadramaut.JPG/243px-Hadramaut.JPG 2x" data-file-width="1228" data-file-height="1818" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 240.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 238.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Alsooda0002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Alsooda0002.jpg/358px-Alsooda0002.jpg" decoding="async" width="239" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Alsooda0002.jpg 1.5x" data-file-width="500" data-file-height="252" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանօթագրութիւններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D6.85.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.AB.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանօթագրութիւններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&veaction=edit&section=8" title=" Խմբագրել <Ծանօթագրութիւններ> բաժինը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Ծանօթագրութիւններ"><span>Խմբագրել աղբիւրը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.citypopulation.de/Asia.html">Ասիական քաղաքներու բնակչութիւն</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldatlas.com/articles/15-largest-peninsulas-in-the-world.html">Արաբական թերակղզին</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.liberation.fr/planete/2015/01/26/les-sept-familles-de-la-peninsule-arabique_1187047/">Թերակղզիին պետութիւնները</a></span> </li> <li id="cite_note-Հովհաննիսյան-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Հովհաննիսյան_4-0">4,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Հովհաննիսյան_4-1">4,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Հովհաննիսյան_4-2">4,2</a></sup></span> <span class="reference-text">Նիկոլայ Յովհաննիսեան, Արաբական երկիրներու պատմութիւն, Երեւան 2003</span> </li> <li id="cite_note-Hoyland-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hoyland_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Robert G.Hoyland, Arabia and the Arabs, New York, 2001</span> </li> <li id="cite_note-Hitty-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Hitty_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Hitty_6-1">6,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Hitti Ph., History of the Arabs, 10th editionPalgrave McMillan 2002</span> </li> </ol></div> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left; padding-left: 4px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B5%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="Դիտել այս կաղապարը" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/14px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/21px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/28px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div>  Թեմատիկ կայքեր</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sws.geonames.org/6957697/">GeoNames</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;">Բառարաններ եւ հանրագիտարաններ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciclopedia.cat/enciclopèdies/gran-enciclopèdia-catalana/EC-GEC-0004655.xml">Կատալոներէն մեծ հանրագիտարան</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://global.britannica.com/EBchecked/topic/place/Arabia-peninsula-Asia/">Բրիտանիկա</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eleven.co.il/article/10261">Հրեական հանրագիտարան</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;"><a href="/w/index.php?title=%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%AB%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Չափորոշիչային վերահսկողութիւն (էջը գոյութիւն չունի)">Չափորոշիչային վերահսկողութիւն</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span title="Իսպանիայի ազգային գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">BNE</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX451121">XX451121</a> · <span title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">BNF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11941820r">11941820r</a> · <span title="Gemeinsame Normdatei" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">GND</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4002529-9">4002529-9</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/sh85006293">sh85006293</a> · <span title="Չեխիայի ազգային գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NKC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge128674">ge128674</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge897338">ge897338</a> · <span title="SUDOC" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">SUDOC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027358976">027358976</a> · <span title="Միջազգային նույնականացման վիրտուալ նիշք" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">VIAF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/258470059">258470059</a> · <span title="Faceted Application of Subject Terminology" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">FAST</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1240131">1240131</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Վերցուած է «<a dir="ltr" href="https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Արաբական_թերակղզի&oldid=234762">https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Արաբական_թերակղզի&oldid=234762</a>» էջէն</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Ստորոգութիւն</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6:%D4%B1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Ստորոգութիւն:Աշխարհագրութիւն">Աշխարհագրութիւն</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ խմբագրուած է 25 Սեպտեմբեր 2024 թուականի ժամը 20:29ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Գրութիւնը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> թույլատրագրի մէջ, առանձին դեպքերով հնարաւոր է յաւելեալ պայմաններ ունենալ։ Մանրամասնութիւններու համար այցելեցէք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Սեփական տուեալներու պահպանման քաղաքականութիւն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%83%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%82%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%83%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%B6">Ուիքիփետիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%83%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A1:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D5%A1%D5%B6_%D5%A8%D5%B6%D5%A4%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D6%80_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B4">Պատասխանատուութենէ Հրաժարում</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրաւորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hyw.wikipedia.org">Վիճակագրութիւն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Քուքիներու հաստատում</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hyw.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Բջիջային տեսք</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-jtj4v","wgBackendResponseTime":201,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.188","walltime":"0.361","ppvisitednodes":{"value":368,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":7696,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":186,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":8721,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 288.896 1 -total"," 84.02% 242.724 1 Կաղապար:Արտաքին_յղումներ"," 8.09% 23.363 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 1.96% 5.670 1 Կաղապար:Lang-ar"," 0.82% 2.375 1 Կաղապար:Lang-ar2"," 0.82% 2.371 1 Կաղապար:Column-width"," 0.71% 2.059 1 Կաղապար:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.100","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2865143,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-565f7699fc-6lbjt","timestamp":"20241125145646","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0531\u0580\u0561\u0562\u0561\u056f\u0561\u0576 \u0569\u0565\u0580\u0561\u056f\u0572\u0566\u056b","url":"https:\/\/hyw.wikipedia.org\/wiki\/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q31945","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q31945","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2016-02-21T20:57:21Z","dateModified":"2024-09-25T20:29:28Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b0\/Arabian_Peninsula_%28orthographic_projection%29.png"}</script> </body> </html>