CINXE.COM
ॐ - विकिपीडिया
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="mr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ॐ - विकिपीडिया</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mrwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9","०\t१\t२\t३\t४\t५\t६\t७\t८\t९"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","जानेवारी","फेब्रुवारी","मार्च","एप्रिल","मे","जून","जुलै","ऑगस्ट","सप्टेंबर","ऑक्टोबर","नोव्हेंबर","डिसेंबर"],"wgRequestId":"cad39c3c-1db1-41f1-8d73-ed2d340c42e2","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ॐ","wgTitle":"ॐ","wgCurRevisionId":2544526,"wgRevisionId":2544526,"wgArticleId":63637,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["हिंदू धर्मातील प्रतीके"],"wgPageViewLanguage":"mr","wgPageContentLanguage":"mr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ॐ","wgRelevantArticleId":63637,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"mr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"mr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q184128","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.17"}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.ProtectionIndicators","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mr&modules=ext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=mr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.21"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/1200px-Om_symbol.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1237"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/800px-Om_symbol.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="825"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/640px-Om_symbol.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="660"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ॐ - विकिपीडिया"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//mr.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A5%90"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="लिहा" href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="विकिपीडिया (mr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//mr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A5%90"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.mr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="विकिपीडिया अॅटम रसद (Atom Feed)" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%80%E0%A4%95%E0%A4%A1%E0%A5%80%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ॐ rootpage-ॐ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Main menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Main menu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Main menu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Main menu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">hide</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> सुचालन </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0" title="मुखपृष्ठाला भेट द्या [z]" accesskey="z"><span>मुखपृष्ठ</span></a></li><li id="n-धूळपाटी" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%A7%E0%A5%82%E0%A4%B3%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%9F%E0%A5%80/%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A4%B3_%E0%A4%AE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80"><span>धूळपाटी</span></a></li><li id="n-कार्यशाळा" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%A6%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF:%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B3%E0%A4%BE"><span>कार्यशाळा</span></a></li><li id="n-साहाय्य/मदतकेंद्र" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%8D%E0%A4%AF:%E0%A4%86%E0%A4%B6%E0%A4%AF"><span>साहाय्य/मदतकेंद्र</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%80%E0%A4%95%E0%A4%A1%E0%A5%80%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2" title="विकिवरील अलीकडील बदलांची यादी [r]" accesskey="r"><span>अलीकडील बदल</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%A3%E0%A4%A4%E0%A5%87%E0%A4%B9%E0%A5%80" title="कोणतेही पान पाहा [x]" accesskey="x"><span>अविशिष्ट लेख</span></a></li><li id="n-चावडी" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%9A%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%A1%E0%A5%80"><span>चावडी</span></a></li><li id="n-दूतावास-(Embassy)" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%86%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF_%E0%A4%A6%E0%A5%82%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B8"><span>दूतावास (Embassy)</span></a></li><li id="n-ऑनलाइन-शब्दकोश" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A4%B0_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AA/%E0%A4%91%E0%A4%A8%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A8_%E0%A4%B6%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%B6_%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A6%E0%A5%80"><span>ऑनलाइन शब्दकोश</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7_%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87"><span>विशेष पृष्ठे</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="मराठी विकिपीडिया" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hi.svg" style="width: 7.5em; height: 1.75em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="एक मुक्त ज्ञानकोश" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-mr.svg" width="79" height="18" style="width: 4.9375em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%A7%E0%A4%BE" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="विकिपीडिया शोधा [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>शोध</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="शोधा विकिपीडिया" aria-label="शोधा विकिपीडिया" autocapitalize="sentences" title="विकिपीडिया शोधा [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="विशेष:शोधा"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">शोधा</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="वैयक्तिक साधने"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=mr.wikipedia.org&uselang=mr" class=""><span>दान</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B8%E0%A4%A6%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%A8%E0%A5%8B%E0%A4%82%E0%A4%A6&returnto=%E0%A5%90" title="आम्ही आपणास खाते उघडून आल्याची नोंद करण्यास प्रोत्साहीत करत आहोत;अर्थातच, ते नेहमीच आवश्यक नाही." class=""><span>नवीन खाते तयार करा</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B8%E0%A4%A6%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%B6&returnto=%E0%A5%90" title="आपणांस सनोंद प्रवेशासाठी प्रोत्साहीत करण्यात येत आहे;अर्थातच, ते अनिवार्य नाही. [o]" accesskey="o" class=""><span>प्रवेश करा(लॉग इन करा)</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="वैयक्तिक साधने" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">वैयक्तिक साधने</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=mr.wikipedia.org&uselang=mr"><span>दान</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>योगदान करा</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B8%E0%A4%A6%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%A8%E0%A5%8B%E0%A4%82%E0%A4%A6&returnto=%E0%A5%90" title="आम्ही आपणास खाते उघडून आल्याची नोंद करण्यास प्रोत्साहीत करत आहोत;अर्थातच, ते नेहमीच आवश्यक नाही."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>नवीन खाते तयार करा</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B8%E0%A4%A6%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%B6&returnto=%E0%A5%90" title="आपणांस सनोंद प्रवेशासाठी प्रोत्साहीत करण्यात येत आहे;अर्थातच, ते अनिवार्य नाही. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>प्रवेश करा(लॉग इन करा)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%8D%E0%A4%AF:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9D%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE_%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9A%E0%A4%BE" title="या अंकपत्त्यापासून झालेल्या संपादनांबद्दल चर्चा [n]" accesskey="n"><span>चर्चा पान</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eपुसा\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"mr\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"border: 2px dotted #800000; border-radius: 6px;\"\u003E\n\u003Ctable width=\"100%\"\u003E\n\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr align=\"center\"\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6_%E0%A4%86%E0%A4%A3%E0%A4%BF_%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A5%A8%E0%A5%A6%E0%A5%A8%E0%A5%AB\" title=\"विकिपीडिया:स्त्रीवाद आणि लोकसाहित्य २०२५\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/FNF_2025_Mr_logo.png/330px-FNF_2025_Mr_logo.png\" decoding=\"async\" width=\"300\" height=\"71\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/FNF_2025_Mr_logo.png/500px-FNF_2025_Mr_logo.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/FNF_2025_Mr_logo.png/960px-FNF_2025_Mr_logo.png 2x\" data-file-width=\"2400\" data-file-height=\"566\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\n\u003C/td\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Cbig\u003E\u003Cb\u003Eस्त्रीवाद आणि लोकसाहित्य २०२५\u003C/b\u003E सुरू झाला आहे!\u003Cbr /\u003Eचला विकिपीडियावर महिला व लोकसाहित्य विषयी लेख वाढवू या..\u003C/big\u003E\u003Cbr /\u003E\u003Ci\u003E\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6_%E0%A4%86%E0%A4%A3%E0%A4%BF_%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A5%A8%E0%A5%A6%E0%A5%A8%E0%A5%AB\" title=\"विकिपीडिया:स्त्रीवाद आणि लोकसाहित्य २०२५\"\u003E\u003Csmall\u003Eकृपया सामील होण्यापूर्वी अटी वाचा.\u003C/small\u003E\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E\u003C/i\u003E\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contents" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contents</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">hide</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Beginning</div> </a> </li> <li id="toc-उत्पत्ती" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#उत्पत्ती"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">१</span> <span>उत्पत्ती</span> </div> </a> <ul id="toc-उत्पत्ती-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-उच्चार_आणि_धार्मिक_समज" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#उच्चार_आणि_धार्मिक_समज"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">२</span> <span>उच्चार आणि धार्मिक समज</span> </div> </a> <ul id="toc-उच्चार_आणि_धार्मिक_समज-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-मंत्रस्वरूप" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#मंत्रस्वरूप"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">३</span> <span>मंत्रस्वरूप</span> </div> </a> <ul id="toc-मंत्रस्वरूप-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-इतर_अर्थ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#इतर_अर्थ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">४</span> <span>इतर अर्थ</span> </div> </a> <ul id="toc-इतर_अर्थ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-संदर्भ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#संदर्भ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">५</span> <span>संदर्भ</span> </div> </a> <ul id="toc-संदर्भ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contents" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table of Contents" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ॐ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in ७९ languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-79" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">७९ languages</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – अफ्रिकान्स" lang="af" hreflang="af" data-title="Om" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="अफ्रिकान्स" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – स्विस जर्मन" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Om" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="स्विस जर्मन" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%88%D9%85_(%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A9)" title="أوم (هندوسية) – अरबी" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أوم (هندوسية)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="अरबी" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%93%E0%A6%81" title="ওঁ – आसामी" lang="as" hreflang="as" data-title="ওঁ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="आसामी" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – अस्तुरियन" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Om" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="अस्तुरियन" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – अझरबैजानी" lang="az" hreflang="az" data-title="Om" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="अझरबैजानी" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Om" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BC_(%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0)" title="Ом (мантра) – बेलारुशियन" lang="be" hreflang="be" data-title="Ом (мантра)" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="बेलारुशियन" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BC_(%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0)" title="Ом (мантра) – बल्गेरियन" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ом (мантра)" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="बल्गेरियन" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A5%90" title="ॐ – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="ॐ" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%93%E0%A6%81" title="ওঁ – बंगाली" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ওঁ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="बंगाली" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BC%80" title="ༀ – तिबेटी" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ༀ" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="तिबेटी" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Om_(mantra)" title="Om (mantra) – कातालान" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Om (mantra)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="कातालान" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C3%93m" title="Óm – झेक" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Óm" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="झेक" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – डॅनिश" lang="da" hreflang="da" data-title="Aum" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="डॅनिश" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – जर्मन" lang="de" hreflang="de" data-title="Om" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="जर्मन" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A9%CE%BC_(%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%AE_%CF%83%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B2%CE%AE)" title="Ωμ (ιερή συλλαβή) – ग्रीक" lang="el" hreflang="el" data-title="Ωμ (ιερή συλλαβή)" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ग्रीक" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – इंग्रजी" lang="en" hreflang="en" data-title="Om" data-language-autonym="English" data-language-local-name="इंग्रजी" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Om_(mantro)" title="Om (mantro) – एस्परान्टो" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Om (mantro)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="एस्परान्टो" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – स्पॅनिश" lang="es" hreflang="es" data-title="Om" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="स्पॅनिश" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Om_(silp)" title="Om (silp) – इस्टोनियन" lang="et" hreflang="et" data-title="Om (silp)" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="इस्टोनियन" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Om_(mantra)" title="Om (mantra) – बास्क" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Om (mantra)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="बास्क" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85_(%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85)" title="ام (هندوئیسم) – फारसी" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ام (هندوئیسم)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="फारसी" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Om-tavu" title="Om-tavu – फिनिश" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Om-tavu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="फिनिश" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Om%CC%90" title="Om̐ – फ्रेंच" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Om̐" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="फ्रेंच" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – गॅलिशियन" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Om" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="गॅलिशियन" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AB%90" title="ૐ – गुजराती" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ૐ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="गुजराती" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%95%D7%9D_(%D7%9E%D7%A0%D7%98%D7%A8%D7%94)" title="אום (מנטרה) – हिब्रू" lang="he" hreflang="he" data-title="אום (מנטרה)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="हिब्रू" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A5%90" title="ॐ – हिंदी" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ॐ" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="हिंदी" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Om" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – हंगेरियन" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Aum" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="हंगेरियन" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%B4_(%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%A1)" title="Օմ (մանտրա) – अर्मेनियन" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Օմ (մանտրա)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="अर्मेनियन" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – इंडोनेशियन" lang="id" hreflang="id" data-title="Om" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="इंडोनेशियन" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/A%C3%BAm" title="Aúm – आईसलँडिक" lang="is" hreflang="is" data-title="Aúm" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="आईसलँडिक" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Om_(induismo)" title="Om (induismo) – इटालियन" lang="it" hreflang="it" data-title="Om (induismo)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="इटालियन" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%A0_(%E8%81%96%E9%9F%B3)" title="オーム (聖音) – जपानी" lang="ja" hreflang="ja" data-title="オーム (聖音)" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="जपानी" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="აუმი – जॉर्जियन" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აუმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="जॉर्जियन" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%93%E0%B2%82" title="ಓಂ – कन्नड" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಓಂ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="कन्नड" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%98%B4_(%EB%A7%8C%ED%8A%B8%EB%9D%BC)" title="옴 (만트라) – कोरियन" lang="ko" hreflang="ko" data-title="옴 (만트라)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="कोरियन" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%85" title="اوم – काश्मीरी" lang="ks" hreflang="ks" data-title="اوم" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="काश्मीरी" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – लॅटिन" lang="la" hreflang="la" data-title="Om" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="लॅटिन" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – लिथुआनियन" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Om" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="लिथुआनियन" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – लात्व्हियन" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Om" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="लात्व्हियन" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%93%E0%A4%89%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="ओउ्म् – मैथिली" lang="mai" hreflang="mai" data-title="ओउ्म्" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="मैथिली" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%93%E0%B4%82" title="ഓം – मल्याळम" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഓം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="मल्याळम" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – मलय" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Om" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="मलय" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%AB%90" title="ૐ – नेपाळी" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ૐ" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="नेपाळी" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A5%90" title="ॐ – नेवारी" lang="new" hreflang="new" data-title="ॐ" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="नेवारी" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Om_(mantra)" title="Om (mantra) – डच" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Om (mantra)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="डच" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – नॉर्वेजियन न्योर्स्क" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Aum" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="नॉर्वेजियन न्योर्स्क" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – नॉर्वेजियन बोकमाल" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Om" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="नॉर्वेजियन बोकमाल" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%93%E0%AC%AE%E0%AD%8D" title="ଓମ୍ – उडिया" lang="or" hreflang="or" data-title="ଓମ୍" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="उडिया" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%93%E0%A8%AE" title="ਓਮ – पंजाबी" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਓਮ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="पंजाबी" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mantra_Om" title="Mantra Om – पोलिश" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Mantra Om" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="पोलिश" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – पोर्तुगीज" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Om" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="पोर्तुगीज" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – रोमानियन" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Aum" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="रोमानियन" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BC_(%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0)" title="Ом (мантра) – रशियन" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ом (мантра)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="रशियन" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A5%90" title="ॐ – संस्कृत" lang="sa" hreflang="sa" data-title="ॐ" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="संस्कृत" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9A%E1%B1%A2" title="ᱚᱢ – संताली" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱚᱢ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="संताली" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%85" title="اوم – सिंधी" lang="sd" hreflang="sd" data-title="اوم" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="सिंधी" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – सर्बो-क्रोएशियन" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Aum" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="सर्बो-क्रोएशियन" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Aum" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C3%93m" title="Óm – स्लोव्हाक" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Óm" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="स्लोव्हाक" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – स्लोव्हेनियन" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Aum" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="स्लोव्हेनियन" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – अल्बानियन" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Om" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="अल्बानियन" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – सर्बियन" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Aum" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="सर्बियन" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Aum" title="Aum – स्वीडिश" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Aum" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="स्वीडिश" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%93%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="ஓம் – तामिळ" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஓம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="तामिळ" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%93%E0%B0%82" title="ఓం – तेलगू" lang="te" hreflang="te" data-title="ఓం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="तेलगू" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%A1" title="โอม – थाई" lang="th" hreflang="th" data-title="โอม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="थाई" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – तुर्की" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Om" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="तुर्की" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BC_(%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%8B)" title="Ом (мантрасы) – तातर" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ом (мантрасы)" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="तातर" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BC_(%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0)" title="Ом (мантра) – युक्रेनियन" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ом (мантра)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="युक्रेनियन" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%85" title="اوم – उर्दू" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اوم" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="उर्दू" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Om" title="Om – व्हिएतनामी" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Om" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="व्हिएतनामी" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%94%B5" title="唵 – व्हू चिनी" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="唵" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="व्हू चिनी" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="აუმი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="აუმი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%94%B5" title="唵 – चीनी" lang="zh" hreflang="zh" data-title="唵" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="चीनी" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%94%B5" title="唵 – कँटोनीज" lang="yue" hreflang="yue" data-title="唵" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="कँटोनीज" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q184128#sitelinks-wikipedia" title="आंतरभाषिक दुवे संपादा" class="wbc-editpage">दुवे संपादा</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="नामविश्वे"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A5%90" title="आशयाचे पान पहा [c]" accesskey="c"><span>लेख</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9A%E0%A4%BE:%E0%A5%90&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="आशय पानाबद्दलची चर्चा (पान अस्तित्वात नाही) [t]" accesskey="t"><span>चर्चा</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">मराठी</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="दृष्ये"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A5%90"><span>वाचा</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=edit" title="लेखपान मूळस्वरूपात संपादीत करा,तेथे मराठी टायपींगसाठी युएलएस कार्यान्वित करू शकता. [e]" accesskey="e"><span>संपादन</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=history" title="या पानाच्या जुन्या आवृत्या. [h]" accesskey="h"><span>इतिहास पहा</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="साधनपेटी" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">साधनपेटी</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Tools</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">hide</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A5%90"><span>वाचा</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=edit" title="लेखपान मूळस्वरूपात संपादीत करा,तेथे मराठी टायपींगसाठी युएलएस कार्यान्वित करू शकता. [e]" accesskey="e"><span>संपादन</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=history"><span>इतिहास पहा</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> General </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%AF%E0%A5%87%E0%A4%A5%E0%A5%87_%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%AF_%E0%A4%9C%E0%A5%8B%E0%A4%A1%E0%A4%B2%E0%A5%87_%E0%A4%86%E0%A4%B9%E0%A5%87/%E0%A5%90" title="येथे जोडलेल्या सर्व विकिपानांची यादी [j]" accesskey="j"><span>येथे काय जोडले आहे</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A7%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%A1%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2/%E0%A5%90" rel="nofollow" title="येथुन जोडलेल्या सर्व पानांवरील अलीकडील बदल [k]" accesskey="k"><span>या पृष्ठासंबंधीचे बदल</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=mr" title="चित्रे किंवा माध्यम संचिका चढवा [u]" accesskey="u"><span>संचिका चढवा</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&oldid=2544526" title="पानाच्या या आवर्तनाचा शाश्वत दुवा"><span>शाश्वत दुवा</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=info" title="या पानाबाबत अधिक माहिती"><span>पानाबद्दलची माहिती</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AD%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE&page=%E0%A5%90&id=2544526&wpFormIdentifier=titleform" title="हे पृष्ठ उद्धृत कसे करावे याची माहिती"><span>लेखाचा संदर्भ द्या</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fmr.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A5%2590"><span>Get shortened URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:QrCode&url=https%3A%2F%2Fmr.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A5%2590"><span>Download QR code</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//mr.wikipedia.org/s/2ifl" title="Copy this short link for sharing"><span>लघु यूआरएल(Short URL)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> छापा/ निर्यात करा </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%95&bookcmd=book_creator&referer=%E0%A5%90"><span>ग्रंथ तयार करा</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:DownloadAsPdf&page=%E0%A5%90&action=show-download-screen"><span>PDF म्हणून उतरवा</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&printable=yes" title="या पानाची छापण्यायोग्य आवृत्ती [p]" accesskey="p"><span>छापण्यायोग्य आवृत्ती</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> इतर प्रकल्पात </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Om_(symbol)" hreflang="en"><span>विकिमिडिया कॉमन्स</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q184128" title="माहिती भांडारात जोडलेल्या कलमाचा दुवा [g]" accesskey="g"><span>विकिडाटा कलम</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">hide</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">विकिपीडिया, मुक्त ज्ञानकोशातून</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="mr" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Om_symbol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/200px-Om_symbol.svg.png" decoding="async" width="200" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/300px-Om_symbol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/400px-Om_symbol.svg.png 2x" data-file-width="356" data-file-height="367" /></a><figcaption></figcaption></figure> <div class="boilerplate metadata" style="text-align:left;white-space:nowrap"> <table style="padding: 0 0 0 0; background: transparent;"> <tbody><tr> <td width="60px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Om_symbol.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/40px-Om_symbol.svg.png" decoding="async" width="40" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/60px-Om_symbol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Om_symbol.svg/80px-Om_symbol.svg.png 2x" data-file-width="356" data-file-height="367" /></a></span> </td> <td><b><a href="/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A5%82_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="हिंदू धर्म">हिंदू धर्मावरील</a> हा लेख अद्याप प्राथमिक अवस्थेत आहे.</b> <br /><i>तुम्ही <a class="external text" href="https://mr.wikipedia.org/w/index.php?stub&title=%E0%A5%90&action=edit">ह्या लेखाचा विस्तार करुन</a> विकिपीडियाला मदत करु शकता</i>. </td></tr></tbody></table> </div> <p><b>ओम (ॐ)</b> हे <a href="/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A5%82_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="हिंदू धर्म">हिन्दु धर्मातील</a> एक प्रमुख चिन्ह आहे. ओंकार हा 'अ'कार,'उ'कार व 'म'कार अशा तीन वर्णांनी बनलेला आहे. हे तिन्ही वर्ण जो चांगल्या प्रकारे आकलन करतो तो <a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%AA%E0%A4%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ब्रह्मपद (पान अस्तित्वात नाही)">ब्रह्मपदास</a> पोचतो असा समज आहे. </p><p>ॐ ह्या आकारात पहिला अर्धा 'अ' आकार हे श्रीशंकराच्या ओठांचा आकार आहे. श्रीशंकराने फुंकर मारली, त्याने जे धुराचे वलय निर्माण झाले, त्याचा आकार पहिल्या अर्ध्या 'अ'च्या पुढे वक्राकार आहे. ही आकाशगंगा होय. त्याच्या वर जो चंद्राकार आणि बिंदू आहेत, त्याचा अर्थ असा आहे कि, आकाशगंगेत सूर्य (तारे) आणि चंद्र (ताऱ्यांच्या भोवती असणारे त्यांचे ग्रह ) आहेत. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="उत्पत्ती"><span id=".E0.A4.89.E0.A4.A4.E0.A5.8D.E0.A4.AA.E0.A4.A4.E0.A5.8D.E0.A4.A4.E0.A5.80"></span>उत्पत्ती</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=edit&section=1" title="विभाग: उत्पत्ती संपादा"><span>संपादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="याज्ञवल्क्य (पान अस्तित्वात नाही)">याज्ञवल्क्य</a> ऋषींच्या वक्तव्यावरून,<a href="/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5" title="ब्रह्मदेव">ब्रह्मदेवाने</a> पूूर्ण ब्रम्हाण्डचे दोहन केल्यावर ऋग्,यजु व साम हे तीन वेद उत्पन्न झाले. या वेदांमध्ये संपूर्ण ब्रम्हांडाचा अंश आहे. या वेदांमधील प्रत्येक ऋचा ही अनेक ऋषींनी उच्चारली आणि त्यातून अनुक्रमे 'अ' ,'उ' आणि 'म्' हे वर्ण उगम पावले . हे वर्ण सम्पूर्ण ब्रम्हाण्डात विहार करून त्यांचा संयोग झाला. हा संयोग म्हणजेच ओम् कार होय. या सृष्टीचे पालक <a href="/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B9%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%BE" class="mw-redirect" title="ब्रह्मा">ब्रह्मा</a>,<a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A5%82" class="mw-redirect" title="विष्णू">विष्णू</a> व <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%B6" class="mw-redirect mw-disambig" title="महेश">महेश</a> हे अनुक्रमे अ ,उ आणि म् यांचे प्रतिनिधित्व करतात. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="उच्चार_आणि_धार्मिक_समज"><span id=".E0.A4.89.E0.A4.9A.E0.A5.8D.E0.A4.9A.E0.A4.BE.E0.A4.B0_.E0.A4.86.E0.A4.A3.E0.A4.BF_.E0.A4.A7.E0.A4.BE.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.AE.E0.A4.BF.E0.A4.95_.E0.A4.B8.E0.A4.AE.E0.A4.9C"></span>उच्चार आणि धार्मिक समज</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=edit&section=2" title="विभाग: उच्चार आणि धार्मिक समज संपादा"><span>संपादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Ganesha-aum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Ganesha-aum.jpg/220px-Ganesha-aum.jpg" decoding="async" width="220" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Ganesha-aum.jpg/330px-Ganesha-aum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Ganesha-aum.jpg/440px-Ganesha-aum.jpg 2x" data-file-width="1684" data-file-height="1808" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E0%A4%97%E0%A4%A3%E0%A5%87%E0%A4%B6" class="mw-redirect" title="गणेश">गणेशाची</a> ओंकार स्वरूपातील एक मूर्ती</figcaption></figure> <p>ओंकारातील अ या अक्षराच्या उच्चाराने ओठ उघडले जातात. त्याने सृष्टीचा निर्माता ब्रह्मा याचे स्मरण होते. उ या वर्णाच्या उच्चाराने ओठाचा चम्बू होतो. त्या चम्बूच्या गोलाकार स्वरूपाने सृष्टीचा पालनहार अशा विष्णूचे स्मरण होते व सृष्टीच्या चक्राचा प्रारम्भ होतो. म् उच्चारतांना ओठ बन्द होतात. हे सृष्टीच्या लयाचे प्रतीक आहे.त्याने सृष्टिसंहारक शिवाचे स्मरण होते. अ हा स्वर सर्वांत कोमल स्वर आहे, तसेच तो ओम्-कारातील आद्य स्वर आहे. त्यामुळे, 'अ' हा स्वर उच्चारल्यास आपणास मूलध्वनीचा आभास होतो. उ हा मुखोत्पन्न (केवळ मुखातून निघालेला) सर्वाधिक तीव्र स्वर आहे. अर्थात, ती तीव्र शक्ती आहे. अशी शक्ती आपणास संकटाच्या वेळी योग्य तो निर्णय घेऊन देवी-देवतांची शक्ती जागृत करणाऱ्या विष्णूचे स्मरण करवून शरीराला ऊर्जा प्रदान करते. म् हे प्राथमिक अनुनासिक असून ते उच्चारले असता त्याआधील ध्वनीचा लोप होतो व वातावरण पुनः शान्त होते. हा उच्चार आपणास परमतत्त्व शिवाचा आभास घडवतो. अशाप्रकारे, ओम्-कार हे परमतत्त्व प्रदर्शक चिन्ह आहे असे हिन्दूधर्मात सांगितले आहे. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="मंत्रस्वरूप"><span id=".E0.A4.AE.E0.A4.82.E0.A4.A4.E0.A5.8D.E0.A4.B0.E0.A4.B8.E0.A5.8D.E0.A4.B5.E0.A4.B0.E0.A5.82.E0.A4.AA"></span>मंत्रस्वरूप</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=edit&section=3" title="विभाग: मंत्रस्वरूप संपादा"><span>संपादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A4%E0%A4%82%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A5%80" class="mw-redirect" title="पतंजली">भगवान पतंजलीनी</a> ओंकारासाठी प्रणव हा शब्द योजिला आहे. प्रणव म्हणजे भगवन्तासाठी उच्चारलेला स्तुतिपर शब्द. ओम हा तीन अक्षरांचा लघु <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="मंत्र">मंत्रच</a> आहे. याचा जप केल्याने जगाच्या सर्व दिव्य शक्तींचे स्मरण होते. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="इतर_अर्थ"><span id=".E0.A4.87.E0.A4.A4.E0.A4.B0_.E0.A4.85.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.A5"></span>इतर अर्थ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=edit&section=4" title="विभाग: इतर अर्थ संपादा"><span>संपादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%A4%9B%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%B7%E0%A4%A6" title="छांदोग्योपनिषद">छांदोग्य उपनिषदात</a> ओंकाराचा अर्थ 'अनुज्ञा' म्हणजेच स्वीकृती असा केला गेला आहे. जो ओंकाराचा स्वीकार करणे समजतो तो समृद्ध होतो. </p><p><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="पाणिनी">पाणिनी मुनींनी</a> ओंकाराचे अठरा अर्थ विदित केले आहेत. रक्षक, संचालक, द्युतिमान, प्रिय ......इत्यादी. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Ekonkar.normal.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Ekonkar.normal.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" data-file-width="80" data-file-height="80" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%81%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" class="mw-redirect" title="गुरुमुखी">गुरुमुखी</a> लिपीतला ओंकार</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%82_%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%95_%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5" class="mw-redirect" title="गुरू नानक देव">गुरू नानक</a> यांनी 'इक ओंकार सतनाम' (ओंकार हेच खरे सत्य असे नाव आहे)अशी त्याची व्याख्या केली आहे. </p><p>सर्व <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%A6" title="वेद">वेद</a> या पदाची घोषणा करतात, सर्व तपे ज्याच्याविषयी बोलतात , ज्याची इच्छा करणारे ब्रह्मचर्याचे आचरण करतात ते पद ओम आहे असे म्हणले आहे.* </p><p><br /> ॐ ह्या मंत्राचा रोज जप करण्याचे 11 फायदे – </p><p>1) रोज ऊँ ह्या मंत्राचा जप केल्याने आपला शारीरिक आणि मानसिक तणाव कमी होत असतो. </p><p><br /> 2) रोज ऊँ मंत्राचा जप केल्याने आपल्याला घशाच्या गळयाच्या समस्येपासुन (थायराँईडच्या) त्रासापासुन देखील आराम मिळत असतो. </p><p>3) रोज ऊँ ह्या मंत्राचा जप केल्याने आपल्या शरीरातील रक्तभिसरणाची क्रिया देखील सुरळीत पार पडते. </p><p><br /> 4) ऊँ ह्या मंत्राचा जप केल्याने आपल्या शरीरात,मनात आणि अवतीभोवती देखील सकारात्मक उर्जेचा संचार होऊ लागतो. </p><p><br /> 5) ऊँ ह्या मंत्राचा जप केल्याने आपल्याला मनाची शांतता लाभते. </p><p><br /> 6) ऊँ ह्या मंत्राचे नामस्मरण केल्याने आपल्या मनाची एकाग्रता वाढते.आणि आपल्या स्मरणशक्तीत देखील वाढ होऊ लागते. </p><p>7) ऊँ ह्या मंत्राचा नियमित जप केल्याने आपल्याला असलेली निद्रानाशाची समस्या देखील दुर होते. </p><p><br /> 8) ऊँ ह्या मंत्राचा जप केल्याने आपल्या मनात कुठलीही नकारात्मक भावना तसेच विचार येत नाही. </p><p>9)जर आपल्याला काही पोटाची तसेच रक्तदाबाची समस्या असेल तर त्यावर ऊँ ह्या मंत्राचा जप केल्याने आपण सहज मात करू शकतो. </p><p>10) आपली पचनशक्ती देखील मजबूत होत असते. </p><p>11) ऊँ ह्या मंत्राचा केल्याने आपल्या मनातील भीती,क्रोध,अहंकार ह्या नकारात्मक भावना लोप पावतात. </p><p>ऊँ ह्या मंत्राचे महत्व – </p><p>● ऊँ ह्या एकाच ब्रम्हा,विष्णु महेश हे तिघे सामावलेले आहेत. </p><p>● ऊँ हा एक शब्द आपल्याला जगायची शक्ती प्रदान करतो.आपल्यात मोठमोठया आव्हाणांना पेलण्याचे त्यांना सामोरे जाण्याचे धाडस निर्माण करतो. </p><p>● ऊँ ह्या मंत्राचा जप केल्याने आपल्यावर येणारे कुठलेही संकट पिडा दुर होत असते. </p><p>● आपल्या जीवणातील अडीअडचणी अडथळे दुर होतात. </p><p>● ह्या एका शब्दाच्या उच्चारणाने आपला आत्मा थेट परमात्मयाशी लीन होत असतो. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="संदर्भ"><span id=".E0.A4.B8.E0.A4.82.E0.A4.A6.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.AD"></span>संदर्भ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A5%90&action=edit&section=5" title="विभाग: संदर्भ संपादा"><span>संपादन</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>कठोपनिषद १.२</li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.codfw.next‐9bcd54d9c‐rsml6 Cached time: 20250310173549 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.024 seconds Real time usage: 0.043 seconds Preprocessor visited node count: 39/1000000 Post‐expand include size: 626/2097152 bytes Template argument size: 0/2097152 bytes Highest expansion depth: 3/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 0/5000000 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 13.659 1 साचा:हिंदू_धर्म-लेख 100.00% 13.659 1 -total --> <!-- Saved in parser cache with key mrwiki:pcache:63637:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250310173554 and revision id 2544526. Rendering was triggered because: page-edit --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://mr.wikipedia.org/w/index.php?title=ॐ&oldid=2544526">https://mr.wikipedia.org/w/index.php?title=ॐ&oldid=2544526</a>" पासून हुडकले</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%97" title="विशेष:वर्ग">वर्ग</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%97:%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A5%82_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%B2_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%95%E0%A5%87" title="वर्ग:हिंदू धर्मातील प्रतीके">हिंदू धर्मातील प्रतीके</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> या पानातील शेवटचा बदल १० मार्च २०२५ रोजी २३:०५ वाजता केला गेला.</li> <li id="footer-info-copyright">येथील मजकूर हा <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">क्रियेटीव्ह कॉमन्स अट्रीब्युशन-शेअरअलाईक लायसन्स</a> अंतर्गत उपलब्ध आहे; अतिरिक्त अटी लागू असू शकतात. हे संकेतस्थळ वापरुन आपण याच्या <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">वापरण्याच्या अटी</a> आणि <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">गोपनीयता धोरणांचे</a> पालन करण्यास आपली सहमती देत आहात. Wikipedia® हे <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> एक ना-नफा ना-तोटा संस्थेचे नोंदणीकृत ट्रेडमार्क आहे.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">गुप्तता नीती</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0">विकिपीडिया बद्दल</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A3_%E0%A4%89%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B8_%E0%A4%A8%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0">उत्तरदायित्वास नकार</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">विकसक</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/mr.wikipedia.org">Statistics</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">कुकिंचा तक्ता</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//mr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A5%90&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">भ्रमणध्वनी-दृश्य</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>शोध</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="शोधा विकिपीडिया"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="विशेष:शोधा"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">शोधा</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Contents" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">ॐ</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>७९ languages</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>विषय जोडा</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-585dc88b6-44lk8","wgBackendResponseTime":103,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.024","walltime":"0.043","ppvisitednodes":{"value":39,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":626,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":3,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 13.659 1 साचा:हिंदू_धर्म-लेख","100.00% 13.659 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.next-9bcd54d9c-rsml6","timestamp":"20250310173549","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0950","url":"https:\/\/mr.wikipedia.org\/wiki\/%E0%A5%90","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q184128","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q184128","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-06-24T14:53:42Z","dateModified":"2025-03-10T17:35:49Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b7\/Om_symbol.svg","headline":"\u0939\u093f\u0902\u0926\u0942 \u0927\u0930\u094d\u092e\u093e\u0924\u0940\u0932 \u090f\u0915 \u092a\u094d\u0930\u092e\u0941\u0916 \u091a\u093f\u0928\u094d\u0939"}</script> </body> </html>