CINXE.COM
Nhà Ngô – Wikipedia tiếng Việt
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Nhà Ngô – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"6b5bb5a8-7343-4c7b-be53-898aca7ce0c2","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Nhà_Ngô","wgTitle":"Nhà Ngô","wgCurRevisionId":71959061,"wgRevisionId":71959061,"wgArticleId":33206,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bài có liên kết hỏng","Bàn cãi về TĐTL","Trang sử dụng hộp thông tin quốc gia có các tham số không rõ","Trang sử dụng bản mẫu nhiều hình với các hình được chia tỷ lệ tự động","Nhà Ngô","Khởi đầu năm 939","Chấm dứt năm 965","Triều đại Việt Nam","Cựu quốc gia châu Á","Cựu quốc gia trong lịch sử Trung Quốc","Cựu quốc gia quân chủ ở Châu Á"], "wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Nhà_Ngô","wgRelevantArticleId":33206,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q703919","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands", "architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3b/Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1477"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3b/Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="985"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png/640px-Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="788"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Nhà Ngô – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_Ng%C3%B4"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_Ng%C3%B4"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Nhà_Ngô rootpage-Nhà_Ngô skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Nh%C3%A0+Ng%C3%B4" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Nh%C3%A0+Ng%C3%B4" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Nh%C3%A0+Ng%C3%B4" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Nh%C3%A0+Ng%C3%B4" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Bối_cảnh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bối_cảnh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Bối cảnh</span> </div> </a> <ul id="toc-Bối_cảnh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Triều_vua_Ngô_Quyền" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Triều_vua_Ngô_Quyền"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Triều vua Ngô Quyền</span> </div> </a> <ul id="toc-Triều_vua_Ngô_Quyền-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tranh_chấp_trong_cung_đình" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tranh_chấp_trong_cung_đình"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tranh chấp trong cung đình</span> </div> </a> <ul id="toc-Tranh_chấp_trong_cung_đình-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Loạn_lạc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Loạn_lạc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Loạn lạc</span> </div> </a> <ul id="toc-Loạn_lạc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hành_chính" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hành_chính"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Hành chính</span> </div> </a> <ul id="toc-Hành_chính-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ngoại_giao" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ngoại_giao"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ngoại giao</span> </div> </a> <ul id="toc-Ngoại_giao-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đọc_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Đọc_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Đọc thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Đọc_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Nhà Ngô</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 15 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-15" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">15 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Dinasti_Ng%C3%B4" title="Dinasti Ngô – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Dinasti Ngô" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%97%E0%A7%8B_%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%AC%E0%A6%82%E0%A6%B6" title="নগো রাজবংশ – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নগো রাজবংশ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%B4_Ti%C3%A2u" title="Ngô Tiâu – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ngô Tiâu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Dinastia_Ng%C3%B4" title="Dinastia Ngô – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Dinastia Ngô" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%B4-Dynastie" title="Ngô-Dynastie – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Ngô-Dynastie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%B4_dynasty" title="Ngô dynasty – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Ngô dynasty" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Dynastie_Ng%C3%B4" title="Dynastie Ngô – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Dynastie Ngô" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%91%EC%98%A4_%EC%99%95%EC%A1%B0" title="응오 왕조 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="응오 왕조" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Ngo-dynastie" title="Ngo-dynastie – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Ngo-dynastie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%91%89%E6%9C%9D" title="呉朝 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="呉朝" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%9C%E1%9E%84%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9E%84%E1%9F%89%E1%9E%BC" title="រាជវង្សង៉ូ – Tiếng Khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="រាជវង្សង៉ូ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="Tiếng Khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%8F_%D0%9D%D0%B3%D0%BE" title="Династия Нго – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Династия Нго" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%96%D1%8F_%D0%9D%D0%B3%D0%BE" title="Династія Нго – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Династія Нго" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%90%B4%E6%9C%9D" title="吴朝 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="吴朝" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%90%B3%E6%9C%9D" title="吳朝 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="吳朝" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q703919#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Nh%C3%A0_Ng%C3%B4" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Nh%C3%A0_Ng%C3%B4" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Nh%C3%A0_Ng%C3%B4"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Nh%C3%A0_Ng%C3%B4"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Nh%C3%A0_Ng%C3%B4" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Nh%C3%A0_Ng%C3%B4" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&oldid=71959061" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&id=71959061&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FNh%25C3%25A0_Ng%25C3%25B4"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FNh%25C3%25A0_Ng%25C3%25B4"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Nh%C3%A0+Ng%C3%B4"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ng%C3%B4_dynasty" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q703919" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="box-Thái_độ_trung_lập plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-POV" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Unbalanced_scales.svg/45px-Unbalanced_scales.svg.png" decoding="async" width="45" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Unbalanced_scales.svg/68px-Unbalanced_scales.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Unbalanced_scales.svg/90px-Unbalanced_scales.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="354" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>Bài viết này hiện đang gây <a href="/w/index.php?title=Wikipedia:B%C3%A0n_c%C3%A3i_v%E1%BB%81_th%C3%A1i_%C4%91%E1%BB%99_trung_l%E1%BA%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wikipedia:Bàn cãi về thái độ trung lập (trang không tồn tại)">tranh cãi</a> về <a href="/wiki/Wikipedia:Th%C3%A1i_%C4%91%E1%BB%99_trung_l%E1%BA%ADp" title="Wikipedia:Thái độ trung lập">tính trung lập</a>.</b><span class="hide-when-compact"> Có thể có thảo luận liên quan tại <a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Nh%C3%A0_Ng%C3%B4##" title="Thảo luận:Nhà Ngô">trang thảo luận</a>. Xin đừng xóa bảng thông báo này cho đến khi kết thúc hoặc đạt được đồng thuận trong vấn đề này.</span></div></td></tr></tbody></table> <table class="infobox" style="width:22em;font-size:88%;"><caption></caption> <tbody><tr> <th colspan="2" style="text-align:center;font-weight:bold;position: relative; padding: 12px; line-height: 1.1em; font-size: 135%; background-color:#E5E5E5; color:#000000;"> <div><span style="display:inline" class="fn org country-name">Tĩnh Hải quân</span></div> </th> </tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><div class="collapsible-list mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: left;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; text-align:center; font-weight:bold; background-color:#E5E5E5;"><div style="margin: 0 4em">Tên bản ngữ</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; list-style: none; margin-left: 0; padding-top:0.25em; font-weight:normal; word-break:break-all; text-align:center;"><li style="line-height: inherit; margin: 0">靜海軍</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center">939–965</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png" class="mw-file-description" title="Cương vực của Tĩnh Hải quân và có thể là của nhà Ngô trong một vài năm (Xem mục Hành chính)."><img alt="Cương vực của Tĩnh Hải quân và có thể là của nhà Ngô trong một vài năm (Xem mục Hành chính)." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png/250px-Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png" decoding="async" width="250" height="308" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png/375px-Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png/500px-Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png 2x" data-file-width="650" data-file-height="800" /></a></span><div style="position:relative;top:0.3em;">Cương vực của <a href="/wiki/T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n" title="Tĩnh Hải quân">Tĩnh Hải quân</a> và có thể là của nhà Ngô trong một vài năm (Xem mục <a href="#Hành_chính">Hành chính</a>).</div></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7_%C4%91%C3%B4" title="Thủ đô">Thủ đô</a></th><td><a href="/wiki/C%E1%BB%95_Loa" class="mw-redirect" title="Cổ Loa">Cổ Loa</a></td></tr><tr><th scope="row">Ngôn ngữ thông dụng</th><td><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t_v%C3%A0_ti%E1%BA%BFng_H%C3%A1n_trung_c%E1%BB%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiếng Việt và tiếng Hán trung cổ (trang không tồn tại)">Việt ngữ và Hán ngữ trung đại</a></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o" title="Tôn giáo">Tôn giáo chính</a><div style="font-weight:normal;display:inline;"></div></th><td><a href="/wiki/Ph%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o" title="Phật giáo">Phật giáo</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1o_gi%C3%A1o" title="Đạo giáo">Đạo giáo</a>, <a href="/wiki/C%E1%BA%A3nh_gi%C3%A1o" title="Cảnh giáo">Cảnh giáo</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;text-align:center;background-color:#E5E5E5;">Chính trị</th></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" title="Chính phủ">Chính phủ</a></th><td>Quân chủ</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><a href="/wiki/Vua_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Vua Việt Nam">Vua</a></th><td> </td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" style="text-align:center"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• 939-944 </div></th><td><a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a> (đầu tiên)</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• 944-950 </div></th><td><a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• 950-965 </div></th><td><a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Văn</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_Ng%E1%BA%ADp" title="Ngô Xương Ngập">Ngô Xương Ngập</a> (cuối cùng)</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th scope="row">Lịch sử</th><td> </td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" style="text-align:center"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/Tr%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A1ch_%C4%90%E1%BA%B1ng_(938)" title="Trận Bạch Đằng (938)">Chiến tranh chống Nam Hán</a> </div></th><td>938</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a> lên ngôi </div></th><td>939</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/Lo%E1%BA%A1n_12_s%E1%BB%A9_qu%C3%A2n" title="Loạn 12 sứ quân">Loạn 12 sứ quân</a> </div></th><td>965</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;text-align:center;background-color:#E5E5E5;">Kinh tế</th></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_ti%E1%BB%81n_t%E1%BB%87" class="mw-redirect" title="Đơn vị tiền tệ">Đơn vị tiền tệ</a></th><td>Tiền xu</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;background-color:#E5E5E5;"> <table style="width:95%; background: transparent; text-align:center; margin:0 auto; display:inline-table;"> <tbody><tr> <td style="text-align:center; border:0; padding-bottom:0"><div id="before-after"></div> <b>Tiền thân</b></td> <td style="text-align:center;border:0; padding-bottom:0;"><b>Kế tục</b> </td></tr> <tr> <td style="vertical-align:top; text-align:center; border:0;"> <table style="width:100%; background: transparent; text-align:center; margin:0 auto; border:0;"> <tbody><tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_thu%E1%BB%99c_l%E1%BA%A7n_3" class="mw-redirect" title="Bắc thuộc lần 3">Bắc thuộc lần 3</a> </td></tr> </tbody></table> </td> <td style="vertical-align:top; text-align:center;border:0;"> <table style="width:92%; background:transparent; text-align:center; margin:0 auto; border:0;"> <tbody><tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Nh%C3%A0_%C4%90inh" title="Nhà Đinh">Nhà Đinh</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> </td></tr> </tbody></table> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr></tbody></table> <p><br /> <b>Nhà Ngô</b> (<a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_N%C3%B4m" title="Chữ Nôm">chữ Nôm</a>: 茹吳, <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">chữ Hán</a>: 吳朝, <a href="/wiki/H%C3%A1n_Vi%E1%BB%87t" class="mw-redirect" title="Hán Việt">Hán Việt</a>: <i>Ngô triều</i>) là một <a href="/wiki/Tri%E1%BB%81u_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Triều đại">triều đại</a> <a href="/wiki/Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" class="mw-redirect" title="Quân chủ">quân chủ</a> trong <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Lịch sử Việt Nam">lịch sử Việt Nam</a>, truyền được hai đời nhưng có tới ba vị vua, kéo dài từ năm <a href="/wiki/939" title="939">939</a> đến năm <a href="/wiki/965" title="965">965</a>. Khoảng thời gian xen giữa từ <a href="/wiki/944" title="944">944</a> đến <a href="/wiki/950" title="950">950</a> còn có Dương Bình Vương tức <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a>. Khác với các triều đại quân chủ Việt Nam sau này, các <a href="/wiki/Vua" title="Vua">vua</a> nhà Ngô vẫn xưng tước <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_(t%C6%B0%E1%BB%9Bc_hi%E1%BB%87u)" class="mw-redirect" title="Vương (tước hiệu)">vương</a> mà chưa xưng <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF" title="Hoàng đế">đế hiệu</a> trên phạm vi toàn lãnh thổ do họ cai trị. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bối_cảnh"><span id="B.E1.BB.91i_c.E1.BA.A3nh"></span>Bối cảnh</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Bối cảnh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bối cảnh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sau khi tiêu diệt <a href="/wiki/Nh%C3%A0_T%C3%B9y" title="Nhà Tùy">nhà Tùy</a>, <a href="/wiki/Nh%C3%A0_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Nhà Đường">nhà Đường</a> tiếp tục sửa sang chế độ hành chính và sự phân chia châu quận, tiếp tục cai trị <a href="/wiki/An_Nam" title="An Nam">An Nam</a>. Cho đến giữa <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_9" title="Thế kỷ 9">thế kỷ IX</a>, nhà Đường có biến loạn, ngày càng suy yếu. Lợi dụng thời cơ đó, <a href="/wiki/Kh%C3%BAc_Th%E1%BB%ABa_D%E1%BB%A5" title="Khúc Thừa Dụ">Khúc Thừa Dụ</a> là một hào trưởng người Việt ở Hồng Châu đã tập hợp nhân dân nổi dậy vào năm <a href="/wiki/905" title="905">905</a>. Khúc Thừa Dụ đánh đuổi quan lại và binh lính nhà Đường, chiếm giữ phủ thành, xưng <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%99_s%E1%BB%A9" title="Tiết độ sứ">Tiết độ sứ</a>. Đầu năm <a href="/wiki/906" title="906">906</a>, nhà Đường buộc phải công nhận Khúc Thừa Dụ làm Tiết độ sứ An Nam. </p><p>Khúc Thừa Dụ làm Tiết độ sứ được hai năm thì mất, con trai là <a href="/wiki/Kh%C3%BAc_H%E1%BA%A1o" title="Khúc Hạo">Khúc Hạo</a> lên thay. Khúc Hạo quyết định xây dựng đất nước tự chủ theo đường lối "Chính sự cốt chuộng khoan dung, giản dị, nhân dân đều được yên vui". Khúc Hạo đã làm được nhiều việc lớn: đặt lại các khu vực hành chính, cử người trông coi mọi việc đến tận xã; xem xét và định lại mức thuế, bãi bỏ các thứ lao dịch của thời Bắc thuộc; lập lại sổ hộ khẩu;... Tất cả những việc làm của Khúc Hạo đều nhằm mục đích mang lại cuộc sống ấm no, yên bình, hạnh phúc cho nhân dân. </p><p>Trong lúc <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Kh%C3%BAc_(l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Vi%E1%BB%87t_Nam)" title="Họ Khúc (lịch sử Việt Nam)">họ Khúc</a> đang tìm cách xây dựng chính quyền tự chủ ở An Nam như thế, ở miền nam Trung Quốc, Tiết độ sứ <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_Ch%C3%A2u" title="Quảng Châu">Quảng Châu</a> là <a href="/wiki/Nam_H%C3%A1n_Cao_T%E1%BB%95" title="Nam Hán Cao Tổ">Lưu Nham</a> đã được sự ủng hộ của quan lại nhà Đường cũ ở đây, tự xưng <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF" title="Hoàng đế">Hoàng đế</a>, thành lập nước <a href="/wiki/Nam_H%C3%A1n" title="Nam Hán">Nam Hán</a>. </p><p>Năm <a href="/wiki/917" title="917">917</a>, Khúc Hạo mất, <a href="/wiki/Kh%C3%BAc_Th%E1%BB%ABa_M%E1%BB%B9" title="Khúc Thừa Mỹ">Khúc Thừa Mỹ</a> lên thay. Khúc Thừa Mỹ sai sứ sang thần phục nhà Hậu Lương, hành động này làm Nam Hán nổi giận. Mùa thu năm 930, vua Nam Hán là <a href="/wiki/L%C6%B0u_Cung" title="Lưu Cung">Lưu Cung</a> sai Lý Khắc Chính<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đem quân sang đánh nước ta. Khúc Thừa Mỹ chống cự không nổi, bị quân địch bắt, Nam Hán chiếm giữ An Nam. </p><p>Năm <a href="/wiki/931" title="931">931</a>, một tướng cũ của Khúc Hạo là <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_%C4%90%C3%ACnh_Ngh%E1%BB%87" title="Dương Đình Nghệ">Dương Đình Nghệ</a> hay tin, đã đem quân từ <a href="/wiki/%C3%81i_Ch%C3%A2u" title="Ái Châu">Ái Châu</a> ra Bắc đánh bại quân Nam Hán, xưng là Tiết độ sứ, tiếp tục xây dựng nền tự chủ. Bảy năm sau tức năm <a href="/wiki/937" title="937">937</a>, Dương Đình Nghệ bị nha tướng của mình là <a href="/wiki/Ki%E1%BB%81u_C%C3%B4ng_Ti%E1%BB%85n" title="Kiều Công Tiễn">Kiều Công Tiễn</a> giết chết để đoạt chức, cướp quyền rồi đi thần phục nhà Nam Hán. Được tin Kiều Công Tiễn phản nghịch và thấy việc quy phục nước Nam Hán là nguy hại cho cuộc tự chủ mà họ Khúc và họ Dương đã xây dựng nền móng, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a> là nha tướng và con rể của Dương Đình Nghệ, lúc ấy đang cai quản Ái Châu, phát binh tiêu diệt Kiều Công Tiễn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Triều_vua_Ngô_Quyền"><span id="Tri.E1.BB.81u_vua_Ng.C3.B4_Quy.E1.BB.81n"></span>Triều vua Ngô Quyền</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Triều vua Ngô Quyền”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Triều vua Ngô Quyền"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a> và <a href="/wiki/Tr%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A1ch_%C4%90%E1%BA%B1ng,_938" class="mw-redirect" title="Trận Bạch Đằng, 938">Trận Bạch Đằng, 938</a></div> <p>Năm <a href="/wiki/938" title="938">938</a>, Ngô Quyền tập hợp lực lượng từ Ái Châu ra đánh Kiều Công Tiễn. Công Tiễn biết mình không đủ sức chống lại Ngô Quyền nên đã sai sứ sang cầu cứu Nam Hán, hi vọng nhà Nam Hán sẽ bảo vệ tính mạng cho hắn lẫn bảo vệ quyền lực mà hắn ta mới cướp được. Hay tin cầu cứu của Công Tiễn, vua Nam Hán là <a href="/wiki/Nam_H%C3%A1n_Cao_T%E1%BB%95" title="Nam Hán Cao Tổ">Lưu Nghiễm</a> phong cho con là Vạn vương Lưu Hoằng Tháo (hoặc Hồng Tháo)<sup id="cite_ref-:0_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> làm Giao vương, rồi sai Hoằng Tháo đem quân sang, lấy cớ là cứu Công Tiễn nhưng thực chất là xâm lược nước ta. Bản thân vua <a href="/wiki/Nam_H%C3%A1n_Cao_T%E1%BB%95" title="Nam Hán Cao Tổ">Lưu Nghiễm</a> đóng quân ở Hát Môn, sẵn sàng tiếp ứng cho Hoằng Tháo. </p><p>Ngô Quyền hạ thành <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_La" title="Đại La">Đại La</a>, giết Công Tiễn. Ngô Quyền dự đoán là quân Nam Hán sẽ vào nước ta theo đường sông Bạch Đằng nên ông đã bày trận trên <a href="/wiki/S%C3%B4ng_B%E1%BA%A1ch_%C4%90%E1%BA%B1ng" title="Sông Bạch Đằng">sông Bạch Đằng</a> để đón đánh giặc. <a href="/wiki/Th%C3%A1ng_m%C6%B0%E1%BB%9Di_m%E1%BB%99t" title="Tháng mười một">Tháng 11</a> năm <a href="/wiki/938" title="938">938</a>, đoàn thuyền chiến Nam Hán do Hoằng Tháo chỉ huy hùng hổ kéo vào nước ta thì bị Ngô Quyền đánh tan trong <a href="/wiki/Tr%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A1ch_%C4%90%E1%BA%B1ng,_938" class="mw-redirect" title="Trận Bạch Đằng, 938">trận Bạch Đằng</a>. Hoằng Tháo bị giết chết, Lưu Nghiễm hốt hoảng vội thu thập tàn binh quay về. Trận Bạch Đằng của Ngô Quyền kết thúc hoàn toàn thắng lợi. </p><p>Sau chiến thắng Bạch Đằng năm 938, mưu đồ xâm lược của Nam Hán bị đè bẹp. Năm <a href="/wiki/939" title="939">939</a>, Ngô Quyền lên ngôi, tức là Tiền Ngô Vương, đóng đô ở <a href="/wiki/C%E1%BB%95_Loa" class="mw-redirect" title="Cổ Loa">Cổ Loa</a>, lập <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Nh%C6%B0_Ng%E1%BB%8Dc" title="Dương Như Ngọc">Dương Như Ngọc</a> làm <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_h%E1%BA%ADu" title="Vương hậu">Vương hậu</a>; đặt trăm quan, chế định triều nghi phẩm phục.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ngô Quyền quyết định bỏ chức Tiết độ sứ của phong kiến phương Bắc, thiết lập một triều đình mới ở trung ương. Vua đứng đầu triều đình, quyết định mọi công việc chính trị, ngoại giao, quân sự; đặt ra các chức quan văn, quan võ, quy định lễ nghi trong triều và màu sắc trang phục của quan lại các cấp. </p><p>Ở địa phương, Ngô Quyền cử các tướng có công coi giữ các châu quan trọng. <a href="/wiki/%C4%90inh_C%C3%B4ng_Tr%E1%BB%A9" title="Đinh Công Trứ">Đinh Công Trứ</a> làm Thứ sử Hoan Châu, <a href="/wiki/Ki%E1%BB%81u_C%C3%B4ng_H%C3%A3n" title="Kiều Công Hãn">Kiều Công Hãn</a> làm Thứ sử Phong Châu,... </p><p>Có thể thấy tổ chức bộ máy nhà nước lúc bấy giờ còn sơ khai, đơn giản nhưng được thống nhất từ trung ương đến địa phương. Việc xây dựng chính quyền mới của Ngô Quyền đã thể hiện được ý thức tự chủ giúp đất nước yên bình, nhân dân an vui, đặt nền móng cho một quốc gia độc lập, thống nhất. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tranh_chấp_trong_cung_đình"><span id="Tranh_ch.E1.BA.A5p_trong_cung_.C4.91.C3.ACnh"></span>Tranh chấp trong cung đình</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Tranh chấp trong cung đình”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tranh chấp trong cung đình"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_Ng%E1%BA%ADp" title="Ngô Xương Ngập">Ngô Xương Ngập</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Văn</a>, và <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_X%C3%AD" title="Ngô Xương Xí">Ngô Xương Xí</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E5%94%90%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E5%94%90%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png/360px-%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E5%94%90%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png" decoding="async" width="360" height="335" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E5%94%90%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png/540px-%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E5%94%90%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E5%94%90%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png/720px-%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E5%94%90%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png 2x" data-file-width="980" data-file-height="911" /></a><figcaption>Trung<sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ ngày 22 tháng 6 năm 2021">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup> Quốc và Việt Nam (923-936).<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144386">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#FDE087; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Hậu Đường">nhà Hậu Đường</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#A7CCB3; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Ng%C3%B4_(Th%E1%BA%ADp_qu%E1%BB%91c)" title="Ngô (Thập quốc)">Ngô (吳)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#B7D9B7; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Vi%E1%BB%87t" title="Ngô Việt">Ngô Việt (吳越)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#AEC1AF; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/M%C3%A2n_(Th%E1%BA%ADp_qu%E1%BB%91c)" title="Mân (Thập quốc)">Mân (閩)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#A595E8; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/S%E1%BB%9F_(Th%E1%BA%ADp_qu%E1%BB%91c)" title="Sở (Thập quốc)">Sở (楚)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#6AB6EB; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Nam_H%C3%A1n" title="Nam Hán">Nam Hán (南漢)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#E1BDCF; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n" title="Tĩnh Hải quân">Tĩnh Hải quân (靜海軍)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#9E5893; color:white; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Kinh_Nam" title="Kinh Nam">Kinh Nam (荆南)</a></div></figcaption></figure> <p>Năm <a href="/wiki/944" title="944">944</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Tiền Ngô Vương</a> mất, sai <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a> giúp lập <a href="/wiki/Th%C3%A1i_t%E1%BB%AD" title="Thái tử">thái tử</a>. <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a> là anh (có sách nói là em) <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Nh%C6%B0_Ng%E1%BB%8Dc" title="Dương Như Ngọc">Dương Thái hậu</a> cướp ngôi, tự xưng <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Bình Vương</a>. </p><p>Con trưởng Ngô Quyền là <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_Ng%E1%BA%ADp" title="Ngô Xương Ngập">Ngô Xương Ngập</a> chạy trốn về <a href="/wiki/Nam_S%C3%A1ch" title="Nam Sách">Nam Sách</a> (<a href="/wiki/H%E1%BA%A3i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Hải Dương">Hải Dương</a>). <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a> lấy <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Văn</a>, con thứ của <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a>, làm con nuôi. Dương Tam Kha 3 lần sai quân đi bắt <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_Ng%E1%BA%ADp" title="Ngô Xương Ngập">Ngô Xương Ngập</a> mà không bắt được vì hào trưởng Nam Sách là <a href="/wiki/Ph%E1%BA%A1m_L%E1%BB%87nh_C%C3%B4ng" title="Phạm Lệnh Công">Phạm Lệnh Công</a> che chở cho Xương Ngập. </p><p>Năm <a href="/wiki/950" title="950">950</a>, <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a> sai <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Văn</a> đi đánh <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh" title="Thái Bình">Thái Bình</a>. <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Văn</a> thuyết phục được 2 tướng <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%97_C%E1%BA%A3nh_Th%E1%BA%A1c" title="Đỗ Cảnh Thạc">Đỗ Cảnh Thạc</a> và <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_C%C3%A1t_L%E1%BB%A3i" title="Dương Cát Lợi">Dương Cát Lợi</a> dẫn quân quay lại lật đổ <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a> giành lại ngôi vua. Xương Văn không giết Dương Tam Kha mà giáng xuống làm Chương Dương công. </p><p>Năm <a href="/wiki/950" title="950">950</a>, Ngô Xương Văn tự xưng làm Nam Tấn Vương, đóng đô ở Cổ Loa. Ngô Xương Văn cho người đón anh trai Ngô Xương Ngập đang trốn ở Nam Sách trở về, cùng nhau trông coi việc nước. </p><p>Ngô Xương Ngập cũng làm vua, tự xưng là Thiên Sách Vương (<a href="/wiki/951" title="951">951</a> – <a href="/wiki/954" title="954">954</a>). Lúc đó cùng tồn tại hai vua là Nam Tấn Vương và Thiên Sách Vương. Lên ngôi vương, Ngô Xương Ngập lấn át quyền hành của Ngô Xương Văn khiến Xương Văn bất bình rút lui việc chính sự<sup id="cite_ref-CM5_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CM5-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Nhưng chỉ được 3 năm, đến năm <a href="/wiki/954" title="954">954</a>, Ngô Xương Ngập bị bệnh chết, chỉ còn một mình Nam Tấn vương Ngô Xương Văn làm vua. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Loạn_lạc"><span id="Lo.E1.BA.A1n_l.E1.BA.A1c"></span>Loạn lạc</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Loạn lạc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Loạn lạc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Lo%E1%BA%A1n_12_s%E1%BB%A9_qu%C3%A2n" title="Loạn 12 sứ quân">Loạn 12 sứ quân</a></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r63857330/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .trow>.thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tright"><div class="thumbinner" style="width:342px;max-width:342px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:197px;max-width:197px"><div class="thumbimage" style="border:none;;height:130px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:10th_century_figurine.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/10th_century_figurine.jpg/195px-10th_century_figurine.jpg" decoding="async" width="195" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/10th_century_figurine.jpg/293px-10th_century_figurine.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/10th_century_figurine.jpg/390px-10th_century_figurine.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="685" /></a></span></div><div class="thumbcaption">Tượng ngựa bằng gốm thế kỷ X</div></div><div class="tsingle" style="width:141px;max-width:141px"><div class="thumbimage" style="border:none;;height:130px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Vietnam_10th_C_-_kendi_in_bronze_IMG_9478_Museum_of_Asian_Civilisation.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Vietnam_10th_C_-_kendi_in_bronze_IMG_9478_Museum_of_Asian_Civilisation.jpg/139px-Vietnam_10th_C_-_kendi_in_bronze_IMG_9478_Museum_of_Asian_Civilisation.jpg" decoding="async" width="139" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Vietnam_10th_C_-_kendi_in_bronze_IMG_9478_Museum_of_Asian_Civilisation.jpg/209px-Vietnam_10th_C_-_kendi_in_bronze_IMG_9478_Museum_of_Asian_Civilisation.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Vietnam_10th_C_-_kendi_in_bronze_IMG_9478_Museum_of_Asian_Civilisation.jpg/278px-Vietnam_10th_C_-_kendi_in_bronze_IMG_9478_Museum_of_Asian_Civilisation.jpg 2x" data-file-width="2404" data-file-height="2249" /></a></span></div><div class="thumbcaption">Ấm đồng thời Ngô</div></div></div></div></div> <p>Lúc nhà Ngô suy yếu, một số thủ lĩnh địa phương nổi dậy cát cứ không thần phục triều đình. </p><p>Năm <a href="/wiki/951" title="951">951</a>, <a href="/wiki/%C4%90inh_Ti%C3%AAn_Ho%C3%A0ng" title="Đinh Tiên Hoàng">Đinh Bộ Lĩnh</a> ở động Hoa Lư – con Thứ sử châu Hoan đã mất là <a href="/wiki/%C4%90inh_C%C3%B4ng_Tr%E1%BB%A9" title="Đinh Công Trứ">Đinh Công Trứ</a> – dựa vào vùng núi khe hiểm yếu, không chịu tuân lệnh triều đình. Hai vua Ngô muốn cất quân đi đánh; Bộ Lĩnh sợ, sai con là <a href="/wiki/%C4%90inh_Li%E1%BB%85n" title="Đinh Liễn">Đinh Liễn</a> vào triều làm con tin để ngăn chặn việc xuất quân. Hai vua Ngô vương trách Bộ Lĩnh không tự mình đến chầu, rồi bắt giữ Đinh Liễn đem theo quân đi đánh Hoa Lư. </p><p>Quân Ngô tấn công hơn một tháng, không đánh nổi. Hai vua Ngô bèn treo Đinh Liễn lên ngọn sào, sai người bảo Bộ Lĩnh, nếu không chịu hàng thì giết Liễn. Nhưng Bộ Lĩnh vẫn không thần phục, lại sai hơn 10 tay nỏ nhắm con mình mà bắn<sup id="cite_ref-DV5_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-DV5-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ngô Xương Ngập và Ngô Xương Văn kinh sợ nói rằng: </p> <dl><dd><i>"Ta treo con nó lên là muốn để nó đoái tiếc con mà ra hàng cho chóng. Nó tàn nhẫn như thế, còn treo con nó làm gì."</i></dd></dl> <p>Vì vậy hai anh em vua Ngô không giết Đinh Liễn mà đem quân về. </p><p>Sau khi Thiên Sách vương mất, thủ lĩnh ở quận Thao Giang là <a href="/wiki/Chu_Th%C3%A1i" title="Chu Thái">Chu Thái</a> quật cường không thần phục nhà Ngô. Nam Tấn vương thân chinh đi đánh, chém được Chu Thái. Từ trận thắng ấy, Nam Tấn vương sinh kiêu<sup id="cite_ref-CM5_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-CM5-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Năm <a href="/wiki/965" title="965">965</a>, ông đi đánh thôn Đường và thôn Nguyễn ở <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh" title="Thái Bình">Thái Bình</a>, bị phục binh bắn <a href="/wiki/N%E1%BB%8F" title="Nỏ">nỏ</a> chết. </p><p>Ngô Xương Văn chết, con của Ngô Xương Ngập là <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_X%C3%AD" title="Ngô Xương Xí">Ngô Xương Xí</a> nối nghiệp, nhưng thế lực ngày càng yếu kém. Theo <a href="/wiki/Kh%C3%A2m_%C4%91%E1%BB%8Bnh_Vi%E1%BB%87t_s%E1%BB%AD_Th%C3%B4ng_gi%C3%A1m_c%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BB%A5c" title="Khâm định Việt sử Thông giám cương mục">Khâm định Việt sử Thông giám cương mục</a>, trong triều đình <a href="/wiki/C%E1%BB%95_Loa" class="mw-redirect" title="Cổ Loa">Cổ Loa</a>, các đại thần họ Kiều, họ Dương làm loạn (có sách lại nói các đại thần làm loạn là Lã Xử Bình và Kiều Tri Hựu)<sup id="cite_ref-CM5_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-CM5-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Xương Xí phải lui về giữ đất Bình Kiều (có sách nói Bình Kiều ở <a href="/wiki/H%C6%B0ng_Y%C3%AAn" title="Hưng Yên">Hưng Yên</a>, lại có thuyết cho rằng ở <a href="/wiki/Thanh_H%C3%B3a" title="Thanh Hóa">Thanh Hóa</a><sup id="cite_ref-DDA112_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-DDA112-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). </p><p>Từ năm <a href="/wiki/966" title="966">966</a>, hình thành 12 sứ quân cát cứ, sử sách gọi là <a href="/wiki/Lo%E1%BA%A1n_12_s%E1%BB%A9_qu%C3%A2n" title="Loạn 12 sứ quân">loạn 12 sứ quân</a>, trong đó có người trong hoàng tộc nhà Ngô (<a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Xí</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Nh%E1%BA%ADt_Kh%C3%A1nh" title="Ngô Nhật Khánh">Ngô Nhật Khánh</a>), các tướng nhà Ngô (<a href="/wiki/Ph%E1%BA%A1m_B%E1%BA%A1ch_H%E1%BB%95" title="Phạm Bạch Hổ">Phạm Bạch Hổ</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%97_C%E1%BA%A3nh_Th%E1%BA%A1c" title="Đỗ Cảnh Thạc">Đỗ Cảnh Thạc</a>, <a href="/wiki/Ki%E1%BB%81u_C%C3%B4ng_H%C3%A3n" title="Kiều Công Hãn">Kiều Công Hãn</a>) và số lớn là các thủ lĩnh địa phương tự nổi dậy (<a href="/wiki/Ki%E1%BB%81u_Thu%E1%BA%ADn" title="Kiều Thuận">Kiều Thuận</a>, <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A7n_L%C3%A3m" title="Trần Lãm">Trần Lãm</a>, <a href="/wiki/Nguy%E1%BB%85n_Khoan" title="Nguyễn Khoan">Nguyễn Khoan</a>, <a href="/wiki/Nguy%E1%BB%85n_Th%E1%BB%A7_Ti%E1%BB%87p" title="Nguyễn Thủ Tiệp">Nguyễn Thủ Tiệp</a>, <a href="/wiki/Nguy%E1%BB%85n_Si%C3%AAu" title="Nguyễn Siêu">Nguyễn Siêu</a>, <a href="/wiki/L%C3%BD_Khu%C3%AA" title="Lý Khuê">Lý Khuê</a>, <a href="/wiki/L%C3%A3_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Lã Đường">Lã Đường</a>). Thời kỳ này kéo dài đến năm <a href="/wiki/968" title="968">968</a> thì bị <a href="/wiki/%C4%90inh_Ti%C3%AAn_Ho%C3%A0ng" title="Đinh Tiên Hoàng">Đinh Bộ Lĩnh</a> dẹp xong và lập ra <a href="/wiki/Nh%C3%A0_%C4%90inh" title="Nhà Đinh">nhà Đinh</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hành_chính"><span id="H.C3.A0nh_ch.C3.ADnh"></span>Hành chính</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Hành chính”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hành chính"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/H%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_Ng%C3%B4" title="Hành chính Việt Nam thời Ngô">Hành chính Việt Nam thời Ngô</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E6%99%8B%E3%80%81%E5%90%8E%E6%B1%89%E6%97%B6%E5%BD%A2%E5%8A%BF%E5%9B%BE%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E6%99%8B%E3%80%81%E5%90%8E%E6%B1%89%E6%97%B6%E5%BD%A2%E5%8A%BF%E5%9B%BE%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png/363px-%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E6%99%8B%E3%80%81%E5%90%8E%E6%B1%89%E6%97%B6%E5%BD%A2%E5%8A%BF%E5%9B%BE%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png" decoding="async" width="363" height="337" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E6%99%8B%E3%80%81%E5%90%8E%E6%B1%89%E6%97%B6%E5%BD%A2%E5%8A%BF%E5%9B%BE%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png/545px-%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E6%99%8B%E3%80%81%E5%90%8E%E6%B1%89%E6%97%B6%E5%BD%A2%E5%8A%BF%E5%9B%BE%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E6%99%8B%E3%80%81%E5%90%8E%E6%B1%89%E6%97%B6%E5%BD%A2%E5%8A%BF%E5%9B%BE%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png/726px-%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8E%E6%99%8B%E3%80%81%E5%90%8E%E6%B1%89%E6%97%B6%E5%BD%A2%E5%8A%BF%E5%9B%BE%EF%BC%88%E7%B9%81%EF%BC%89.png 2x" data-file-width="980" data-file-height="911" /></a><figcaption>Trung<sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ ngày 22 tháng 6 năm 2021">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup> Quốc thời <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_T%E1%BA%A5n" title="Hậu Tấn">nhà Hậu Tấn</a> (936-947) và <a href="/wiki/Nh%C3%A0_H%C3%A1n" title="Nhà Hán">nhà Hậu Hán</a> (947-950). Việt Nam bắt đầu tự chủ ở phía Nam.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#72ECF2; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_T%E1%BA%A5n" title="Hậu Tấn">Hậu Tấn (後晉)</a> và <a href="/wiki/Nh%C3%A0_H%C3%A1n" title="Nhà Hán">Hậu Hán (後漢)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#D0B894; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_Th%E1%BB%A5c" title="Hậu Thục">Hậu Thục (後蜀)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#9E5893; color:white; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Kinh_Nam" title="Kinh Nam">Kinh Nam (荆南)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#A595E8; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/S%E1%BB%9F_(Th%E1%BA%ADp_qu%E1%BB%91c)" title="Sở (Thập quốc)">Sở (楚)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#86E8C4; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Nam_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Nam Đường">Nam Đường (南唐)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#B7D9B7; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Vi%E1%BB%87t" title="Ngô Việt">Ngô Việt (吳越)</a></div>Sau năm 945, lãnh thổ nước Mân trước đây bị phân chia giữa <a href="/wiki/Nam_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Nam Đường">Nam Đường</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Vi%E1%BB%87t" title="Ngô Việt">Ngô Việt</a> và <a href="/wiki/Thanh_Nguy%C3%AAn_qu%C3%A2n" title="Thanh Nguyên quân">Thanh Nguyên quân</a><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#80A871; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Thanh_Nguy%C3%AAn_qu%C3%A2n_ti%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%99_s%E1%BB%A9" class="mw-redirect" title="Thanh Nguyên quân tiết độ sứ">Thanh Nguyên quân (清源軍)</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#6AB6EB; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Nam_H%C3%A1n" title="Nam Hán">Nam Hán (南漢)</a></div></figcaption></figure> <p>Thời Ngô, lãnh thổ chỉ còn 8 châu (so với 12 châu thời Tự chủ) là:<sup id="cite_ref-NKT41_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-NKT41-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table> <tbody><tr> <td valign="top"> <ul><li>Giao</li> <li>Lục</li></ul> </td> <td valign="top"> <ul><li>Phúc Lộc</li> <li>Phong</li></ul> </td> <td valign="top"> <ul><li>Trường</li> <li>Ái</li></ul> </td> <td valign="top"> <ul><li>Hoan</li> <li>Diễn</li></ul> </td></tr></tbody></table> <p>Bốn châu: Thang, Chi, Vũ Nga và Vũ An thuộc về <a href="/wiki/Nam_H%C3%A1n" title="Nam Hán">Nam Hán</a>. Việc thu hẹp lãnh thổ phía bắc này không được sử sách ghi chép rõ. Theo ý kiến của <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0o_Duy_Anh" title="Đào Duy Anh">Đào Duy Anh</a> trong <i>Đất nước Việt Nam qua các đời</i> thì 4 châu này bị Nam Hán chiếm<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, nhưng không rõ vào thời điểm nào: khi <a href="/wiki/Ki%E1%BB%81u_C%C3%B4ng_Ti%E1%BB%85n" title="Kiều Công Tiễn">Kiều Công Tiễn</a> cầu viện đã để quân Hán tiến vào (937) và <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a> chưa kịp tập hợp lực lượng tiến ra Đại La (938) hay sau thời điểm trận Đại La, trước trận Bạch Đằng... (cuối năm 938). Theo Nguyễn Khắc Thuần trong <i>Thế thứ các triều vua Việt Nam</i>, không rõ căn cứ theo tài liệu nào, cho rằng <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a> bàn giao 4 châu này cho Nam Hán "để tiện việc phòng thủ"<sup id="cite_ref-NKT41_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-NKT41-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, thì việc này có thể xảy ra sau trận <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_%C4%90%E1%BA%B1ng" class="mw-redirect" title="Bạch Đằng">Bạch Đằng</a> hoặc Nam Hán đã chiếm được trước đó mà <a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a> chỉ làm việc công nhận vùng bị mất này thuộc về Nam Hán. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ngoại_giao"><span id="Ngo.E1.BA.A1i_giao"></span>Ngoại giao</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Ngoại giao”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ngoại giao"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Ngo%E1%BA%A1i_giao_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_Ng%C3%B4" title="Ngoại giao Việt Nam thời Ngô">Ngoại giao Việt Nam thời Ngô</a></div> <p><a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a> tự xưng là Ngô vương, sử sách không xác nhận việc ông <a href="/wiki/Ngo%E1%BA%A1i_giao" title="Ngoại giao">quan hệ ngoại giao</a> với các vương triều nào trong số các nước ở phương Bắc thời kỳ <a href="/wiki/Ng%C5%A9_%C4%90%E1%BA%A1i_Th%E1%BA%ADp_Qu%E1%BB%91c" class="mw-redirect" title="Ngũ Đại Thập Quốc">Ngũ đại Thập quốc</a>. </p><p>Năm <a href="/wiki/954" title="954">954</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Văn</a> sai sứ sang giao hảo với Nam Hán và xin tiếp viện. Vua Nam Hán là <a href="/wiki/L%C6%B0u_Th%E1%BB%8Bnh" title="Lưu Thịnh">Lưu Thịnh</a> nhận giao hảo của Xương Văn. Sau đó Lưu Thịnh âm mưu cho Lý Dư làm sứ cầm cờ "tinh" sang chiêu dụ nhận <a href="/wiki/T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n" title="Tĩnh Hải quân">Tĩnh Hải quân</a> là phiên thần và phong chức Tiết độ sứ cho hắn để cai quản Đô hộ cho Ngô Xương Văn<sup id="cite_ref-CM5_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-CM5-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Được tin Lý Dư sắp vào, Ngô Xương Văn cho ngay người đi sang biên giới ngăn lại. Hai bên gặp nhau ở Bạch châu. Sứ của Xương Văn nói với Lý Dư rằng: </p> <dl><dd><i>Giặc biển đương làm loạn, đường sá đi lại rất khó.</i></dd></dl> <p>Lý Dư bèn quay về nước. Đó là lần ngoại giao duy nhất giữa nhà Ngô và Nam Hán trong 21 năm tồn tại. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ng%C3%B4_dynasty?uselang=vi">Nhà Ngô</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a></li> <li><a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a></li> <li class="mw-empty-elt"></li> <li><a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_Ng%E1%BA%ADp" title="Ngô Xương Ngập">Ngô Xương Ngập</a></li> <li><a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Nh%C6%B0_Ng%E1%BB%8Dc" title="Dương Như Ngọc">Dương Như Ngọc</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Văn</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_X%C3%AD" title="Ngô Xương Xí">Ngô Xương Xí</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%95_loa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cổ loa (trang không tồn tại)">Cổ loa</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t" title="Đại Việt">Đại Việt</a></li> <li><a href="/wiki/Tr%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A1ch_%C4%90%E1%BA%B1ng_(938)" title="Trận Bạch Đằng (938)">Trận Bạch đằng (938)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFPhu_Xuan_Ho1989" class="citation book cs1">Phu Xuan Ho (1989). <i>CHURCH–STATE RELATIONS IN VIETNAM</i>. Sage Publications, Ltd. tr. 21. <a href="/wiki/M%C3%A3_s%E1%BB%91_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_xu%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_nhi%E1%BB%81u_k%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Mã số tiêu chuẩn quốc tế cho xuất bản phẩm nhiều kỳ">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0265-3788">0265-3788</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=CHURCH%E2%80%93STATE+RELATIONS+IN+VIETNAM&rft.pages=21&rft.pub=Sage+Publications%2C+Ltd.&rft.date=1989&rft.issn=02653788&rft.au=Phu+Xuan+Ho&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANh%C3%A0+Ng%C3%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">Tân Ngũ Đại sử ghi là: Lý Thủ Dung và Lương Khắc Trinh.</span> </li> <li id="cite_note-:0-3"><b><a href="#cite_ref-:0_3-0">^</a></b> <span class="reference-text">Châu Hải Đường (2018), <i><b>An Nam Truyện – Ghi chép về Việt Nam trong chính sử Trung Quốc xưa</b></i>. Công ty Cổ phần sách Tao Đàn, Nhà Xuất Bản Hội Nhà Văn. Trang 236.</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">Đại Việt sử ký toàn thư, Nhà Xuất bản Khoa học xã hội Hà Nội, 1993, bản điện tử, tr. 54.</span> </li> <li id="cite_note-CM5-5">^ <a href="#cite_ref-CM5_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-CM5_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-CM5_5-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-CM5_5-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://gralib.hcmuns.edu.vn/greenstonelib/library?e=d-000-00---0sachlich--00-0-0--0prompt-10---4------0-1l--1-vi-50---20-about---00031-001-1-0utfZz-8-00&a=d&c=sachlich&cl=CL1&d=HASH0149d39c1237094672279282.6">Khâm định Việt sử thông giám cương mục, Tiền biên quyển 5</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ ngày 22 tháng 6 năm 2021">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-DV5-6"><b><a href="#cite_ref-DV5_6-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070918065548/http://gralib.hcmuns.edu.vn/greenstonelib/library?e=d-000-00---0sachlich--00-0-0--0prompt-10---4------0-1l--1-vi-50---20-about---00031-001-1-0utfZz-8-00&a=d&c=sachlich&cl=CL1&d=HASH01ee20abb493d48e1ec1536f.2.5">“Đại Việt sử ký toàn thư, Ngoại kỷ quyển 5”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gralib.hcmuns.edu.vn/greenstonelib/library?e=d-000-00---0sachlich--00-0-0--0prompt-10---4------0-1l--1-vi-50---20-about---00031-001-1-0utfZz-8-00&a=d&c=sachlich&cl=CL1&d=HASH01ee20abb493d48e1ec1536f.2.5">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 18 tháng 9 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 29 tháng 4 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C4%90%E1%BA%A1i+Vi%E1%BB%87t+s%E1%BB%AD+k%C3%BD+to%C3%A0n+th%C6%B0%2C+Ngo%E1%BA%A1i+k%E1%BB%B7+quy%E1%BB%83n+5&rft_id=http%3A%2F%2Fgralib.hcmuns.edu.vn%2Fgreenstonelib%2Flibrary%3Fe%3Dd-000-00---0sachlich--00-0-0--0prompt-10---4------0-1l--1-vi-50---20-about---00031-001-1-0utfZz-8-00%26a%3Dd%26c%3Dsachlich%26cl%3DCL1%26d%3DHASH01ee20abb493d48e1ec1536f.2.5&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ANh%C3%A0+Ng%C3%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-DDA112-7"><b><a href="#cite_ref-DDA112_7-0">^</a></b> <span class="reference-text">Đào Duy Anh, sách đã dẫn, tr. 112-113.</span> </li> <li id="cite_note-NKT41-8">^ <a href="#cite_ref-NKT41_8-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-NKT41_8-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Nguyễn Khắc Thuần, sách đã dẫn, tr. 41.</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">Đào Duy Anh, sách đã dẫn, tr. 111.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đọc_thêm"><span id=".C4.90.E1.BB.8Dc_th.C3.AAm"></span>Đọc thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Đọc thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đọc thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t_S%E1%BB%AD_k%C3%BD_To%C3%A0n_th%C6%B0" class="mw-redirect" title="Đại Việt Sử ký Toàn thư">Đại Việt Sử ký Toàn thư</a>.</li> <li><a href="/wiki/Kh%C3%A2m_%C4%91%E1%BB%8Bnh_Vi%E1%BB%87t_s%E1%BB%AD_Th%C3%B4ng_gi%C3%A1m_C%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BB%A5c" class="mw-redirect" title="Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục">Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục</a>.</li> <li>Đào Duy Anh (2005), <i>Đất nước Việt Nam qua các đời</i>, Nhà Xuất bản Văn hóa thông tin.</li> <li>Nguyễn Khắc Thuần (2008), <i>Thế thứ các triều vua Việt Nam</i>, Nhà Xuất bản Giáo dục.</li> <li><a href="/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Tr%E1%BB%8Dng_Kim" title="Trần Trọng Kim">Trần Trọng Kim</a> (1919), <a href="https://vi.wikisource.org/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam_s%E1%BB%AD_l%C6%B0%E1%BB%A3c" class="extiw" title="s:Việt Nam sử lược"><b>Việt Nam sử lược</b></a>.</li> <li>Châu Hải Đường (2018), <i><b>An Nam Truyện – Ghi chép về Việt Nam trong chính sử Trung Quốc xưa</b></i>. Công ty Cổ phần sách Tao Đàn, Nhà Xuất Bản Hội Nhà Văn.</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Vua_nhà_Ngô" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#F0E68C;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Ng%C3%B4" title="Bản mẫu:Vua nhà Ngô"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Vua nhà Ngô (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Ng%C3%B4&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Vua_nhà_Ngô" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink"><span style="color:#000000">Vua nhà Ngô</span></a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#F0E68C;">Thời kỳ Tiền Ngô vương</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;text-align:center;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="font-size:110%"><a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Tiền Ngô vương</a> <b>·</b> <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Bình vương</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#F0E68C;">Thời kỳ <a href="/wiki/H%E1%BA%ADu_Ng%C3%B4_V%C6%B0%C6%A1ng" title="Hậu Ngô Vương">Hậu Ngô Vương</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;text-align:center;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="font-size:110%"><a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_Ng%E1%BA%ADp" title="Ngô Xương Ngập">Thiên Sách vương</a> <b>·</b> <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Nam Tấn vương</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#F0E68C;">Thời kỳ <a href="/wiki/Lo%E1%BA%A1n_12_s%E1%BB%A9_qu%C3%A2n" title="Loạn 12 sứ quân">Loạn 12 sứ quân</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;text-align:center;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="font-size:110%"><a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_X%C3%AD" title="Ngô Xương Xí">Ngô Sứ quân</a></span></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;text-align:center;"><div style="padding:0 0.25em"><div> <hr /> </div> <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Danh_s%C3%A1ch_vua_v%C3%A0_ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Bản mẫu:Danh sách vua và hoàng đế Việt Nam">Vua Việt Nam</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:H%C3%B9ng_V%C6%B0%C6%A1ng" title="Bản mẫu:Hùng Vương">Hùng Vương</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Th%E1%BB%A5c" title="Bản mẫu:Vua nhà Thục">An Dương Vương</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Tri%E1%BB%87u" title="Bản mẫu:Vua nhà Triệu">Nhà Triệu</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Hai_B%C3%A0_Tr%C6%B0ng" title="Bản mẫu:Hai Bà Trưng">Trưng Vương</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_B%E1%BA%AFc_thu%E1%BB%99c" title="Bản mẫu:Vua Việt Nam thời Bắc thuộc">Bắc thuộc</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Ti%E1%BB%81n_L%C3%BD" title="Bản mẫu:Vua nhà Tiền Lý">Nhà Tiền Lý</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_T%E1%BB%B1_ch%E1%BB%A7" title="Bản mẫu:Vua Việt Nam thời Tự chủ">Tự chủ</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Ng%C3%B4" title="Bản mẫu:Vua nhà Ngô">Nhà Ngô</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_%C4%90inh" title="Bản mẫu:Vua nhà Đinh">Nhà Đinh</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Ti%E1%BB%81n_L%C3%AA" title="Bản mẫu:Vua nhà Tiền Lê">Nhà Tiền Lê</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_L%C3%BD" title="Bản mẫu:Vua nhà Lý">Nhà Lý</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Tr%E1%BA%A7n" title="Bản mẫu:Vua nhà Trần">Nhà Trần</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_H%E1%BB%93" title="Bản mẫu:Vua nhà Hồ">Nhà Hồ</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_H%E1%BA%ADu_L%C3%AA" title="Bản mẫu:Vua nhà Hậu Lê">Nhà Hậu Lê</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_M%E1%BA%A1c" title="Bản mẫu:Vua nhà Mạc">Nhà Mạc</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BAa_Tr%E1%BB%8Bnh" title="Bản mẫu:Chúa Trịnh">Chúa Trịnh</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BAa_Nguy%E1%BB%85n" title="Bản mẫu:Chúa Nguyễn">Chúa Nguyễn</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_T%C3%A2y_S%C6%A1n" title="Bản mẫu:Vua nhà Tây Sơn">Nhà Tây Sơn</a> • <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Vua_nh%C3%A0_Nguy%E1%BB%85n" title="Bản mẫu:Vua nhà Nguyễn">Nhà Nguyễn</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Nhà_Ngô_(939–967)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#B7EC90;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_Ng%C3%B4" title="Bản mẫu:Lịch sử Việt Nam thời Ngô"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_Ng%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Lịch sử Việt Nam thời Ngô (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_Ng%C3%B4&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Nhà_Ngô_(939–967)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">Nhà Ngô</a> (939–967)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#B7EC90;">Các vua</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="font-size:100%"><a href="/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a>  •  <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Dương Tam Kha</a>  •  <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_Ng%E1%BA%ADp" title="Ngô Xương Ngập">Ngô Xương Ngập</a>  •  <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">Ngô Xương Văn</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#B7EC90;">Các sự kiện, cuộc chiến</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="font-size:100%"> <a href="/wiki/Tr%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A1ch_%C4%90%E1%BA%B1ng,_938" class="mw-redirect" title="Trận Bạch Đằng, 938">Trận Bạch Đằng, 938</a>  •  <a href="/wiki/D%C6%B0%C6%A1ng_Tam_Kha" title="Dương Tam Kha">Tranh</a> <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_Ng%E1%BA%ADp" title="Ngô Xương Ngập">chấp</a> <a href="/wiki/Ng%C3%B4_X%C6%B0%C6%A1ng_V%C4%83n" title="Ngô Xương Văn">ngôi vua</a>  •  <a href="/wiki/Lo%E1%BA%A1n_12_s%E1%BB%A9_qu%C3%A2n" title="Loạn 12 sứ quân">Loạn 12 sứ quân</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#B7EC90;">Các lĩnh vực</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a class="mw-selflink selflink">Chính trị</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_10" title="Tôn giáo Việt Nam thế kỷ 10">Tôn giáo</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/H%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_Ng%C3%B4" title="Hành chính Việt Nam thời Ngô">Hành chính</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ngo%E1%BA%A1i_giao_Vi%E1%BB%87t_Nam_th%E1%BB%9Di_Ng%C3%B4" title="Ngoại giao Việt Nam thời Ngô">Ngoại giao</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#B7EC90;">Nước ngoài có liên quan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Chi%C3%AAm_Th%C3%A0nh" title="Chiêm Thành">Chiêm Thành</a> </span></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.codfw.main‐7556f8b5dd‐7dw55 Cached time: 20241123091310 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.556 seconds Real time usage: 0.703 seconds Preprocessor visited node count: 4565/1000000 Post‐expand include size: 74657/2097152 bytes Template argument size: 4486/2097152 bytes Highest expansion depth: 13/100 Expensive parser function count: 6/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 29458/5000000 bytes Lua time usage: 0.313/10.000 seconds Lua memory usage: 4537426/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 613.846 1 -total 36.92% 226.650 1 Bản_mẫu:Infobox_former_country 35.87% 220.172 4 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin 15.96% 97.998 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 14.70% 90.209 1 Bản_mẫu:ISO_3166_code 11.66% 71.575 1 Bản_mẫu:POV 11.35% 69.655 1 Bản_mẫu:Chú_thích_sách 11.05% 67.810 1 Bản_mẫu:Vua_nhà_Ngô 10.72% 65.818 1 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng 8.70% 53.432 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:idhash:33206-0!canonical and timestamp 20241123091311 and revision id 71959061. Rendering was triggered because: edit-page --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nhà_Ngô&oldid=71959061">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nhà_Ngô&oldid=71959061</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nh%C3%A0_Ng%C3%B4" title="Thể loại:Nhà Ngô">Nhà Ngô</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Kh%E1%BB%9Fi_%C4%91%E1%BA%A7u_n%C4%83m_939&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Khởi đầu năm 939 (trang không tồn tại)">Khởi đầu năm 939</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BA%A5m_d%E1%BB%A9t_n%C4%83m_965" title="Thể loại:Chấm dứt năm 965">Chấm dứt năm 965</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Tri%E1%BB%81u_%C4%91%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Thể loại:Triều đại Việt Nam">Triều đại Việt Nam</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BB%B1u_qu%E1%BB%91c_gia_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Thể loại:Cựu quốc gia châu Á">Cựu quốc gia châu Á</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BB%B1u_qu%E1%BB%91c_gia_trong_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Thể loại:Cựu quốc gia trong lịch sử Trung Quốc">Cựu quốc gia trong lịch sử Trung Quốc</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BB%B1u_qu%E1%BB%91c_gia_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_%E1%BB%9F_Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Thể loại:Cựu quốc gia quân chủ ở Châu Á">Cựu quốc gia quân chủ ở Châu Á</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C3%B3_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Thể loại:Bài có liên kết hỏng">Bài có liên kết hỏng</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0n_c%C3%A3i_v%E1%BB%81_T%C4%90TL" title="Thể loại:Bàn cãi về TĐTL">Bàn cãi về TĐTL</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_h%E1%BB%99p_th%C3%B4ng_tin_qu%E1%BB%91c_gia_c%C3%B3_c%C3%A1c_tham_s%E1%BB%91_kh%C3%B4ng_r%C3%B5" title="Thể loại:Trang sử dụng hộp thông tin quốc gia có các tham số không rõ">Trang sử dụng hộp thông tin quốc gia có các tham số không rõ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_nhi%E1%BB%81u_h%C3%ACnh_v%E1%BB%9Bi_c%C3%A1c_h%C3%ACnh_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_chia_t%E1%BB%B7_l%E1%BB%87_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Thể loại:Trang sử dụng bản mẫu nhiều hình với các hình được chia tỷ lệ tự động">Trang sử dụng bản mẫu nhiều hình với các hình được chia tỷ lệ tự động</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 23 tháng 11 năm 2024, 09:13.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%A0_Ng%C3%B4&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-dmn8l","wgBackendResponseTime":113,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.556","walltime":"0.703","ppvisitednodes":{"value":4565,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":74657,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4486,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":29458,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 613.846 1 -total"," 36.92% 226.650 1 Bản_mẫu:Infobox_former_country"," 35.87% 220.172 4 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin"," 15.96% 97.998 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 14.70% 90.209 1 Bản_mẫu:ISO_3166_code"," 11.66% 71.575 1 Bản_mẫu:POV"," 11.35% 69.655 1 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 11.05% 67.810 1 Bản_mẫu:Vua_nhà_Ngô"," 10.72% 65.818 1 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng"," 8.70% 53.432 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.313","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4537426,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-7556f8b5dd-7dw55","timestamp":"20241123091310","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Nh\u00e0 Ng\u00f4","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Nh%C3%A0_Ng%C3%B4","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q703919","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q703919","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-03-27T03:13:56Z","dateModified":"2024-11-23T09:13:10Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3b\/Map_of_T%C4%A9nh_H%E1%BA%A3i_qu%C3%A2n_and_early_years_of_Ng%C3%B4_dynasty.png","headline":"tri\u1ec1u \u0111\u1ea1i Vi\u1ec7t Nam (939-965)"}</script> </body> </html>