CINXE.COM

Nederlandse Hervormde Kerk - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Nederlandse Hervormde Kerk - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"a397954b-24e6-4198-bbff-5b67ee265507","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Nederlandse_Hervormde_Kerk","wgTitle":"Nederlandse Hervormde Kerk","wgCurRevisionId":68291555,"wgRevisionId":68291555,"wgArticleId":29621,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Artikel mist referentie sinds februari 2012","Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds februari 2019","Protestantse Kerk in Nederland","Geschiedenis van het protestantisme","Protestantse zuil"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Nederlandse_Hervormde_Kerk","wgRelevantArticleId":29621, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Nederlandse_Hervormde_Kerk_(hoofdbetekenis)","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q515880","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness", "fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp" ,"ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gereformeerd.svg/1200px-Gereformeerd.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="878"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gereformeerd.svg/800px-Gereformeerd.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="585"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gereformeerd.svg/640px-Gereformeerd.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="468"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Nederlandse Hervormde Kerk - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Nederlandse_Hervormde_Kerk rootpage-Nederlandse_Hervormde_Kerk skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Nederlandse+Hervormde+Kerk" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Nederlandse+Hervormde+Kerk" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Nederlandse+Hervormde+Kerk" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Nederlandse+Hervormde+Kerk" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina&#039;s voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Modaliteiten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Modaliteiten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Modaliteiten</span> </div> </a> <ul id="toc-Modaliteiten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verzuiling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verzuiling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Verzuiling</span> </div> </a> <ul id="toc-Verzuiling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Leden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Leden</span> </div> </a> <ul id="toc-Leden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Noten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Noten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Noten</span> </div> </a> <ul id="toc-Noten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Nederlandse Hervormde Kerk</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 27 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-27" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">27 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Nederduitse_Gereformeerde_Kerkfamilie" title="Nederduitse Gereformeerde Kerkfamilie – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Nederduitse Gereformeerde Kerkfamilie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D9%84%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الكنيسة المصلحة الهولندية – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الكنيسة المصلحة الهولندية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D9%8A%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%8A%D9%87" title="الكنيسه الاصلاحيه الهولنديه – Egyptisch Arabisch" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الكنيسه الاصلاحيه الهولنديه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptisch Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Niederl%C3%A4ndisch-reformierte_Kirche" title="Niederländisch-reformierte Kirche – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Niederländisch-reformierte Kirche" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dutch_Reformed_Church" title="Dutch Reformed Church – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Dutch Reformed Church" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Iglesia_reformada_neerlandesa" title="Iglesia reformada neerlandesa – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Iglesia reformada neerlandesa" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Herbehereetako_Eliza_Erreformatua" title="Herbehereetako Eliza Erreformatua – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Herbehereetako Eliza Erreformatua" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="کلیسای اصلاحی هلندی – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کلیسای اصلاحی هلندی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_r%C3%A9form%C3%A9e_n%C3%A9erlandaise" title="Église réformée néerlandaise – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Église réformée néerlandaise" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Nederl%C3%A2nske_Herfoarme_Tsjerke" title="Nederlânske Herfoarme Tsjerke – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Nederlânske Herfoarme Tsjerke" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gereja_Reformed_Belanda" title="Gereja Reformed Belanda – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Gereja Reformed Belanda" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Chiesa_Riformata_dei_Paesi_Bassi" title="Chiesa Riformata dei Paesi Bassi – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Chiesa Riformata dei Paesi Bassi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AA%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%80%E6%94%B9%E9%9D%A9%E6%B4%BE" title="オランダ改革派 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="オランダ改革派" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%99%94%EB%9E%80_%EA%B0%9C%ED%98%81%EA%B5%90%ED%9A%8C" title="화란 개혁교회 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="화란 개혁교회" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk" title="Nederlandse Hervormde Kerk – Nedersaksisch" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Nederlandse Hervormde Kerk" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Nedersaksisch" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Nederlaanse_Hervormde_Karke" title="Nederlaanse Hervormde Karke – Nederduits" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Nederlaanse Hervormde Karke" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Nederduits" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_nederlandske_reformerte_kirke" title="Den nederlandske reformerte kirke – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den nederlandske reformerte kirke" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Holenderski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Reformowany" title="Holenderski Kościół Reformowany – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Holenderski Kościół Reformowany" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Igreja_Reformada_Neerlandesa" title="Igreja Reformada Neerlandesa – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Igreja Reformada Neerlandesa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C" title="Нидерландская реформатская церковь – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Нидерландская реформатская церковь" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nizozemska_reformirana_cerkev" title="Nizozemska reformirana cerkev – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nizozemska reformirana cerkev" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Nederl%C3%A4ndska_reformerta_kyrkan" title="Nederländska reformerta kyrkan – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Nederländska reformerta kyrkan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hollanda_Reform_Kilisesi" title="Hollanda Reform Kilisesi – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hollanda Reform Kilisesi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%96%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Нідерландська реформатська церква – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Нідерландська реформатська церква" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D8%B4%D8%AF%DB%81_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ولندیزی اصلاح شدہ کلیسیا – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ولندیزی اصلاح شدہ کلیسیا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerke" title="Nederlandse Hervormde Kerke – Zeeuws" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Nederlandse Hervormde Kerke" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeeuws" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%8D%B7%E5%85%B0%E5%BD%92%E6%AD%A3%E4%BC%9A" title="荷兰归正会 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="荷兰归正会" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q515880#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Nederlandse_Hervormde_Kerk" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Nederlandse_Hervormde_Kerk" title="Lijst met alle pagina&#039;s die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Nederlandse_Hervormde_Kerk" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina&#039;s waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina&#039;s [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;oldid=68291555" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&amp;page=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;id=68291555&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FNederlandse_Hervormde_Kerk"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FNederlandse_Hervormde_Kerk"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Nederlandse+Hervormde+Kerk"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&amp;page=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Dutch_Reformed_Church" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q515880" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk_(hoofdbetekenis)&amp;redirect=no" class="mw-redirect" title="Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)">Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="sjabloon_zie" class="hatnote" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note"><span style="padding-right:0.5em;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/25px-Disambig-dark.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/38px-Disambig-dark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/50px-Disambig-dark.svg.png 2x" data-file-width="444" data-file-height="340" /></span></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk_(doorverwijspagina)" class="mw-disambig" title="Nederlandse Hervormde Kerk (doorverwijspagina)">Nederlandse Hervormde Kerk (doorverwijspagina)</a> voor andere betekenissen van Nederlandse Hervormde Kerk.</i> </div> <table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#eeeeee; color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Nederlandse Hervormde Kerk </th></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#eeeeee; color:inherit; text-align:center;" colspan="3">Indeling </th></tr> <tr> <th>Hoofdstroming </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Protestantisme" title="Protestantisme">Protestantisme</a> </td></tr> <tr> <th>Richting </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Gereformeerd_protestantisme" title="Gereformeerd protestantisme">Gereformeerd</a> <a href="/wiki/Calvinisme" title="Calvinisme">calvinisme</a> </td></tr> <tr> <th>Voortgekomen uit </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Nederduitse_Gereformeerde_Kerk_(later_Nederlandse_Hervormde_Kerk)" title="Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)">Nederduitse Gereformeerde Kerk</a> 1816 </td></tr> <tr> <th>Afsplitsingen </th> <td colspan="2">1834: <a href="/wiki/Afscheiding_van_1834" title="Afscheiding van 1834">Afscheiding</a> en vrije gemeenten (later de <a href="/wiki/Vrije_Evangelische_Gemeenten" title="Vrije Evangelische Gemeenten">VEG</a>)<br />1840: <a href="/wiki/Ledeboeriaanse_Gemeenten" title="Ledeboeriaanse Gemeenten">Ledeboeriaanse Gemeenten</a><br />1886: <a href="/wiki/Nederduitse_Gereformeerde_Kerk_(Dolerende)" title="Nederduitse Gereformeerde Kerk (Dolerende)">Nederduitse Gereformeerde Kerk</a> (<a href="/wiki/Doleantie" title="Doleantie">dolerende</a>)<br />2004: <a href="/wiki/Hersteld_Hervormde_Kerk" title="Hersteld Hervormde Kerk">HHK</a><br />2004: Rest (=± 97%) opgegaan in <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">PKN</a> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#eeeeee; color:inherit;" colspan="3">Aard </th></tr> <tr> <th>Locatie </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederland (hoofdbetekenis)">Nederland</a>, <a href="/wiki/Zuid-Afrika" title="Zuid-Afrika">Zuid-Afrika</a>, <a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a> en de <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">V.S.</a> </td></tr> <tr> <th>Aantal leden </th> <td colspan="2">3.075.565 <small>(1970)</small><sup id="cite_ref-SCP_2009_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-SCP_2009-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><br />2.930.928 <small>(1980)</small><sup id="cite_ref-SCP_2009_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-SCP_2009-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><br />2.677.244 <small>(1990)</small><sup id="cite_ref-SCP_2009_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-SCP_2009-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><br />1.579.627 <small>(2000)</small><sup id="cite_ref-SCP_2009_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-SCP_2009-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><br /> <p>1.823.085 <small>(in Nederland per 1 januari 2004)</small><sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 26 februari 2012 een bronvermelding gewenst.">&#91;bron?&#93;</span></a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Karakter </th> <td colspan="2">Variërend tussen twee uitersten: van <a href="/wiki/Bevindelijk_gereformeerden" title="Bevindelijk gereformeerden">bevindelijk</a> tot <a href="/wiki/Vrijzinnig_protestantisme" title="Vrijzinnig protestantisme">vrijzinnig</a> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" style="background-color:#eeeeee; color:inherit;" colspan="3"> <table cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>&#160; <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span> &#160; </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Christendom" title="Portaal:Christendom">Christendom</a> </b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <table class="toccolours" align="right" style="float:right; width:270px; font-size: 85%; clear:right; margin:0px 0px 1em 1em;"> <tbody><tr> <td style="text-align:center;"><b><a href="/wiki/Protestantisme" title="Protestantisme">Protestantisme</a></b> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Statenvertaling_title_page.jpg" class="mw-file-description" title="Titelpagina Statenvertaling"><img alt="Titelpagina Statenvertaling" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Statenvertaling_title_page.jpg/100px-Statenvertaling_title_page.jpg" decoding="async" width="100" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Statenvertaling_title_page.jpg/150px-Statenvertaling_title_page.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Statenvertaling_title_page.jpg/200px-Statenvertaling_title_page.jpg 2x" data-file-width="860" data-file-height="1403" /></a></span> <br /><br /> in <a href="/wiki/Protestantisme_in_Nederland" title="Protestantisme in Nederland">Nederland</a> </p> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:100%; text-align:center; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:center; font-size:105%; background:#F9F9F9;"><span style="color:#F9F9F9;">..</span><b>Geschiedenis</b></div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:#F9F9F9;"> <p><a href="/wiki/Reformatie" title="Reformatie">Reformatie (16e eeuw)</a><br /> <a href="/wiki/Protestantisme_in_Nederland" title="Protestantisme in Nederland">Protestantisme in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Doopsgezinden" title="Doopsgezinden">Doopsgezinden (16e eeuw)</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerd_protestantisme" title="Gereformeerd protestantisme">Gereformeerd protestantisme</a><br /> <a href="/wiki/Nederduitse_Gereformeerde_Kerk_(later_Nederlandse_Hervormde_Kerk)" title="Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)">Nederduitse Gereformeerde Kerk (16e eeuw)</a><br /> <a href="/wiki/Synode_van_Dordrecht" title="Synode van Dordrecht">Synode van Dordrecht (1618-1619)</a><br /> <a href="/wiki/Nadere_Reformatie" title="Nadere Reformatie">Nadere Reformatie (17e-18e eeuw)</a><br /> <a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)">Nederlands Hervormde Kerk (1816)</a><br /> <a href="/wiki/Afscheiding_van_1834" title="Afscheiding van 1834">Afscheiding (1834)</a><br /> <a href="/wiki/Ledeboeriaanse_Gemeenten" title="Ledeboeriaanse Gemeenten">Ledeboeriaanse Gemeenten (1840)</a><br /> <a href="/wiki/Doleantie" title="Doleantie">Doleantie (1886)</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Gereformeerde Kerken in Nederland (hoofdbetekenis)">Gereformeerde Kerken in Nederland (1892)</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Gemeenten" title="Gereformeerde Gemeenten">De Vereniging (1907)</a><br /> <a href="/wiki/Vrijmaking" title="Vrijmaking">Vrijmaking (1944)</a><br /> <a href="/wiki/Samen_op_Weg-proces" title="Samen op Weg-proces">Samen op Weg-proces (vanaf 1961)</a><br /> </p> <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland (2004)</a></div></div> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:100%; text-align:center; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:center; font-size:105%; background:#F9F9F9;"><span style="color:#F9F9F9;">..</span><b>Stromingen</b></div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:#F9F9F9;text-align:center;"> <p><i><b>Lutheranisme</b></i><br /> <a href="/wiki/Lutheranisme" title="Lutheranisme">Lutheranisme</a><br /> <i><b>Vrijzinnig protestantisme</b></i><br /> <a href="/wiki/Vrijzinnig_protestantisme" title="Vrijzinnig protestantisme">Vrijzinnig protestantisme</a><br /> <i><b>Midden-orthodoxie</b></i><br /> <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland</a><br /> <i><b>Modern-gereformeerd</b></i><br /> <a href="/wiki/Voortgezette_Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland">Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland</a><br /> <i><b>Orthodox-protestantisme</b></i><br /> <a href="/wiki/Calvinisme" title="Calvinisme">Calvinisme</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerd_protestantisme" title="Gereformeerd protestantisme">Gereformeerd protestantisme</a><br /> <a href="/wiki/Orthodox-protestantisme" title="Orthodox-protestantisme">Orthodox-protestantisme</a><br /> <i><b>Orthodox-gereformeerd</b></i><br /> <a href="/wiki/Orthodox-gereformeerden" title="Orthodox-gereformeerden">Orthodox-gereformeerden</a><br /> <i><b>Bevindelijk gereformeerden</b></i><br /> <a href="/wiki/Bevindelijk_gereformeerden" title="Bevindelijk gereformeerden">Bevindelijk gereformeerden</a><br /> <i><b>Evangelisch</b></i><br /> </p> <a href="/wiki/Evangelisch_christendom" title="Evangelisch christendom">Evangelisch christendom</a></div></div> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:100%; text-align:center; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:center; font-size:105%; background:#F9F9F9;"><span style="color:#F9F9F9;">..</span><b>Denominaties en verenigingen</b></div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:#F9F9F9;"> <p><i><b>Vrijzinnig-protestants</b></i><br /> <a href="/wiki/Doopsgezinden" title="Doopsgezinden">Algemene Doopsgezinde Sociëteit</a><br /> <a href="/wiki/Remonstranten" title="Remonstranten">Remonstrantse Broederschap</a><br /> <a href="/wiki/Vrijzinnige_Geloofsgemeenschap_NPB" title="Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB">Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB</a><br /> <a href="/wiki/Quakers" title="Quakers">Quakers</a><br /> <i><b>Protestantse Kerk in Nederland</b></i><br /> <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Confessionele_Beweging" title="Confessionele Beweging">Confessionele Beweging</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Bond_in_de_Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland">Gereformeerde Bond</a><br /> <i><b>Orthodox-gereformeerden</b></i><br /> <a href="/wiki/Confessionele_Beweging" title="Confessionele Beweging">Confessionele Beweging (PKN)</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Bond_in_de_Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland">Gereformeerde Bond (PKN)</a><br /> <a href="/wiki/Nederlandse_Gereformeerde_Kerken" title="Nederlandse Gereformeerde Kerken">Nederlandse Gereformeerde Kerken</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken" title="Gereformeerde Kerken">Gereformeerde Kerken</a><br /> <a href="/wiki/Voortgezette_Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland">Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Christelijke_Gereformeerde_Kerken" title="Christelijke Gereformeerde Kerken">Christelijke Gereformeerde Kerken</a><br /> <i><b>Bevindelijk gereformeerden</b></i><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Bond_in_de_Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland">Gereformeerde Bond (PKN)</a><br /> <a href="/wiki/Hersteld_Hervormde_Kerk" title="Hersteld Hervormde Kerk">Hersteld Hervormde Kerk</a><br /> <a href="/wiki/Christelijke_Gereformeerde_Kerken" title="Christelijke Gereformeerde Kerken">Christelijke Gereformeerde Kerken</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Gemeenten" title="Gereformeerde Gemeenten">Gereformeerde Gemeenten</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Gemeenten_in_Nederland" title="Gereformeerde Gemeenten in Nederland">Gereformeerde Gemeenten in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Gemeenten_in_Nederland_(buiten_verband)" title="Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband)">Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband)</a><br /> <a href="/wiki/Oud_Gereformeerde_Gemeenten_in_Nederland" title="Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland">Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Oud_Gereformeerde_Gemeenten_in_Nederland_(buiten_verband)" title="Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband)">Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband)</a><br /> <a href="/wiki/Vrije_gemeente" title="Vrije gemeente">Vrije gemeente</a><br /> <a href="/wiki/Thuislezers" title="Thuislezers">Thuislezers</a><br /> <i><b>Evangelisch christendom</b></i><br /> <a href="/wiki/Baptisme" title="Baptisme">Baptisten</a><br /> <a href="/wiki/Evangelische_gemeenten" title="Evangelische gemeenten">Evangelische gemeenten</a><br /> </p> <a href="/wiki/Pinksterbeweging" title="Pinksterbeweging">Pinkstergemeenten</a></div></div> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gereformeerd.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gereformeerd.svg/260px-Gereformeerd.svg.png" decoding="async" width="260" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gereformeerd.svg/390px-Gereformeerd.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gereformeerd.svg/520px-Gereformeerd.svg.png 2x" data-file-width="820" data-file-height="600" /></a><figcaption>Ontstaan van de verschillende stromingen in Nederland</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Ontstaansgeschiedenis_van_kerken_in_Nederland.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Ontstaansgeschiedenis_van_kerken_in_Nederland.svg/260px-Ontstaansgeschiedenis_van_kerken_in_Nederland.svg.png" decoding="async" width="260" height="301" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Ontstaansgeschiedenis_van_kerken_in_Nederland.svg/390px-Ontstaansgeschiedenis_van_kerken_in_Nederland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Ontstaansgeschiedenis_van_kerken_in_Nederland.svg/520px-Ontstaansgeschiedenis_van_kerken_in_Nederland.svg.png 2x" data-file-width="1873" data-file-height="2165" /></a><figcaption>Ontstaansgeschiedenis van kerken in Nederland</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Nhkhoeksteenvdaal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Nhkhoeksteenvdaal.jpg/260px-Nhkhoeksteenvdaal.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Nhkhoeksteenvdaal.jpg/390px-Nhkhoeksteenvdaal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Nhkhoeksteenvdaal.jpg/520px-Nhkhoeksteenvdaal.jpg 2x" data-file-width="624" data-file-height="468" /></a><figcaption>Interieur van <a href="/wiki/De_Hoeksteen_(Veenendaal)" title="De Hoeksteen (Veenendaal)">Nederlandse Hervormde Kerk "De Hoeksteen"</a> in <a href="/wiki/Veenendaal" title="Veenendaal">Veenendaal</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Kerkgebouw_God_is_Liefde,_Hekendorp.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Kerkgebouw_God_is_Liefde%2C_Hekendorp.JPG/260px-Kerkgebouw_God_is_Liefde%2C_Hekendorp.JPG" decoding="async" width="260" height="390" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Kerkgebouw_God_is_Liefde%2C_Hekendorp.JPG/390px-Kerkgebouw_God_is_Liefde%2C_Hekendorp.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Kerkgebouw_God_is_Liefde%2C_Hekendorp.JPG/520px-Kerkgebouw_God_is_Liefde%2C_Hekendorp.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="3072" /></a><figcaption>Buitenkant van <a href="/wiki/Kerkgebouw_%22God_is_liefde%22_te_Hekendorp" title="Kerkgebouw &quot;God is liefde&quot; te Hekendorp">Nederlandse Hervormde Kerk "God is liefde"</a> in <a href="/wiki/Hekendorp" title="Hekendorp">Hekendorp</a></figcaption></figure> <p>De <b>Nederlandse Hervormde Kerk</b> was vanaf 1816 de naam voor de <i><a href="/wiki/Nederduitse_Gereformeerde_Kerk_(later_Nederlandse_Hervormde_Kerk)" title="Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)">Nederduits(ch)e Gereformeerde Kerk</a></i> die tijdens de <a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a> de officiële kerk van de <a href="/wiki/Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" title="Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden">Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden</a> was geworden. Voor 1816 luidde de naam van dit <a href="/wiki/Kerkgenootschap" title="Kerkgenootschap">kerkgenootschap</a> voluit de <i>Nederduitse Gereformeerde Kerk</i>. In 1816 werd de naam van deze organisatie officieel <i>Nederlandsche Hervormde Kerk</i> en naderhand (bij een nieuwe spelling) Nederlandse Hervormde Kerk. Op 1 mei 2004 is het <a href="/wiki/Kerkgenootschap" title="Kerkgenootschap">kerkgenootschap</a> met de <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Gereformeerde Kerken in Nederland">Gereformeerde Kerk</a> en de <a href="/wiki/Evangelisch-Lutherse_Kerk_in_het_Koninkrijk_der_Nederlanden" title="Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden">Evangelisch-Lutherse Kerk</a> samengegaan in de <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland</a> (PKN). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=edit&amp;section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook: <a href="/wiki/Protestantisme_in_Nederland" title="Protestantisme in Nederland">Protestantisme in Nederland</a></i></div> <p>Na de bevrijding van het <a href="/wiki/Frankrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Frankrijk (hoofdbetekenis)">Franse</a> bewind werd <a href="/wiki/Willem_I_der_Nederlanden" title="Willem I der Nederlanden">Willem I</a> koning van Nederland. Eerst alleen van Noordelijk Nederland, later met zuidelijk gebied vergroot tot het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_der_Nederlanden" title="Verenigd Koninkrijk der Nederlanden">Verenigd Koninkrijk der Nederlanden</a>. Koning Willem I hield zich ook met kerkelijke vraagstukken bezig. Hij liet voor de Nederlandse Hervormde Kerk een kerkorde ontwerpen. Op 7 januari 1816 werd het <i>Algemeen Reglement voor het bestuur der Nederlandsche Hervormde Kerk in het Koningrijk der Nederlanden</i> bij <a href="/wiki/Koninklijk_besluit" title="Koninklijk besluit">koninklijk besluit</a> goedgekeurd. Hierbij kreeg de kerk de officiële naam <i>Nederlandse Hervormde Kerk</i>. </p><p>Door vele kerkleden werd dit gezien als een ongewenste inmenging van de koning in kerkzaken. Vooral vanuit de <a href="/wiki/Universiteit_Leiden" title="Universiteit Leiden">Universiteit van Leiden</a> rees hiertegen (<a href="/wiki/Liberalisme" title="Liberalisme">liberaal</a>) verzet. </p><p>Verzet tegen deze ontwikkelingen leidde in behoudende hoek in 1834 tot de afzetting van <a href="/wiki/Hendrik_de_Cock" title="Hendrik de Cock">Hendrik de Cock</a>, die <a href="/wiki/Predikant" title="Predikant">predikant</a> was in <a href="/wiki/Ulrum" title="Ulrum">Ulrum</a>. De beweging die hieruit ontstond wordt de <a href="/wiki/Afscheiding_van_1834" title="Afscheiding van 1834">Afscheiding</a> genoemd. Op meerdere plaatsen in Nederland werden predikanten uit hun <a href="/wiki/Kerkelijk_ambt" title="Kerkelijk ambt">ambt</a> gezet of zelfs door de burgerlijke overheid in <a href="/wiki/Hechtenis" title="Hechtenis">detentie</a> genomen. </p><p>In 1867 werd een nieuw bestuursreglement ingevoerd, dat de gewone kerkleden stemrecht gaf voor de <a href="/wiki/Kerkenraad" title="Kerkenraad">kerkenraad</a>. Indirect kregen ze daarmee ook invloed op de <a href="/wiki/Synode" title="Synode">synode</a> en op de predikantsbenoeming, wat vaak leidde tot de beroeping van meer behoudende <a href="/wiki/Kerkelijk_ambt" title="Kerkelijk ambt">ambtsdragers</a>. Zo beriep <a href="/wiki/Amsterdam_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Amsterdam (hoofdbetekenis)">Amsterdam</a> in 1870 de predikant <a href="/wiki/Abraham_Kuyper" title="Abraham Kuyper">Abraham Kuyper</a>, een invloedrijk <a href="/wiki/Antirevolutionair" title="Antirevolutionair">antirevolutionair</a> <a href="/wiki/Politicus" title="Politicus">politicus</a> en <a href="/wiki/Journalist" title="Journalist">journalist</a>. Onder zijn leiding vond in 1886 tijdens de <a href="/wiki/Doleantie" title="Doleantie">Doleantie</a> een nieuwe afscheiding plaats. Uit de samenvoeging van de <a href="/wiki/Nederduitse_Gereformeerde_Kerk_(Dolerende)" title="Nederduitse Gereformeerde Kerk (Dolerende)">dolerende kerken</a> en de <a href="/wiki/Christelijke_Gereformeerde_Kerken" title="Christelijke Gereformeerde Kerken">kerken die ontstaan waren uit de Afscheiding van 1834</a> ontstonden in 1892 de <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Gereformeerde Kerken in Nederland">Gereformeerde Kerken in Nederland</a>. </p><p>In 2004 hield de Nederlandse Hervormde Kerk op te bestaan. Het overgrote deel van de lidmaten is overgegaan naar de nieuwe <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland</a> (PKN). Andere hervormden, ongeveer 55.000, hebben zich verenigd in de daarna gevormde <a href="/wiki/Hersteld_Hervormde_Kerk" title="Hersteld Hervormde Kerk">Hersteld Hervormde Kerk</a> (HHK). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Modaliteiten">Modaliteiten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Bewerk dit kopje: Modaliteiten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=edit&amp;section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Modaliteiten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De Nederlandse Hervormde Kerk kenmerkte zich vanouds door een grote onderlinge verdeeldheid. </p><p>In <a href="/wiki/1830-1839" title="1830-1839">de jaren 1830</a> waren de <a href="/wiki/Groninger_Godgeleerden" title="Groninger Godgeleerden">Groninger Godgeleerden</a> een invloedrijke vernieuwingsgezinde groep binnen de kerk. </p><p>Uit vrees voor een te grote invloed van deze groep kwamen op 12 oktober 1864 in Utrecht 69 predikanten, 50 <a href="/wiki/Ouderling" title="Ouderling">ouderlingen</a> en enkele leden bijeen om een vereniging op te richten "tot verschaffing van hulp en leiding aan gemeenten en personen in de Nederlandsche Hervormde Kerk, die om des geloofs wil in nood verkeren". De naam van deze stroming werd de <a href="/wiki/Confessionele_Beweging" title="Confessionele Beweging">Confessionele Vereniging</a>, die – in afgeslankte vorm – nog steeds bestaat binnen de PKN. In 1906 ontstond hieruit de zogenaamde <a href="/wiki/Gereformeerde_Bond_in_de_Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland">Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk</a>, een behoudende stroming die fel gekant was tegen iedere afsplitsing (de Bond veroordeelde de Doleantie fel) en <a href="/wiki/Vrijzinnig_protestantisme" title="Vrijzinnig protestantisme">vrijzinnig-hervormde</a> stromingen. Veel oprichters en leden waren eerst lid van de Confessionele Vereniging. </p><p>In 1913 besloten de vrijzinnig-hervormden zich aaneen te sluiten in een eigen <a href="/wiki/Modaliteit_(kerkelijk)" title="Modaliteit (kerkelijk)">modaliteit</a>, de <a href="/w/index.php?title=Vereniging_van_Vrijzinnige_Hervormden&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vereniging van Vrijzinnige Hervormden (de pagina bestaat niet)">Vereniging van Vrijzinnige Hervormden</a>. Onder de naam <a href="/wiki/Vereniging_van_Vrijzinnige_Protestanten" title="Vereniging van Vrijzinnige Protestanten">Vereniging van Vrijzinnige Protestanten</a> bestaat zij vandaag nog steeds in de PKN. Rond 1920 ontstond tussen de vrijzinnigen en de confessionelen de <a href="/wiki/Ethische_theologie" title="Ethische theologie">Ethische Vereniging</a>. Na haar opheffing in <a href="/wiki/1930-1939" title="1930-1939">de jaren 30</a> werd haar plaats na de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> ingenomen door de <a href="/wiki/Midden-orthodoxie" title="Midden-orthodoxie">middenorthodoxie</a>. </p><p>Sinds <a href="/wiki/1960-1969" title="1960-1969">de jaren 60 van de 20e eeuw</a> begon de Nederlandse Hervormde Kerk samen met de <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Gereformeerde Kerken in Nederland">Gereformeerde Kerk</a> en de <a href="/wiki/Evangelisch-Lutherse_Kerk_in_het_Koninkrijk_der_Nederlanden" title="Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden">Evangelisch-Lutherse Kerk</a> een proces tot meer samenwerking: <a href="/wiki/Samen_op_Weg-proces" title="Samen op Weg-proces">Samen op Weg</a> (SoW). Ondanks protesten van behoudende groeperingen (zoals de Gereformeerde Bond en het bevindelijk gereformeerde <a href="/wiki/Het_Gekrookte_Riet" title="Het Gekrookte Riet">Het Gekrookte Riet</a>) heeft dit proces geleid tot het besluit de Nederlandse Hervormde Kerk met ingang van 1 mei 2004 op te laten gaan in de <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland</a>. </p><p>Op 31 mei 1995 trad een groep hervormde en gereformeerde predikanten naar buiten met een ‘Evangelisch Manifest’, waarin ze uitdrukking gaf aan een vurig verlangen naar een geestelijke vernieuwing voor de Kerk in Nederland. Vanuit dit initiatief is een nieuwe beweging gegroeid binnen de SoW-kerken (de huidige PKN). De beweging, die zich <a href="/wiki/Evangelisch_Werkverband" title="Evangelisch Werkverband">Evangelisch Werkverband</a> noemt, groeide snel in omvang en impact. Vooral de landelijke opzet voor de Gemeente Groei Groepen en de uitgaven van de <a href="/w/index.php?title=Evangelische_Liedbundel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evangelische Liedbundel (de pagina bestaat niet)">Evangelische Liedbundel</a> waren hier een uitdrukking van. Tegenwoordig is de stichting uitgegroeid tot een vitale beweging binnen de Protestantse Kerk. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verzuiling">Verzuiling</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Bewerk dit kopje: Verzuiling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=edit&amp;section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Verzuiling"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Terwijl de <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Gereformeerde Kerken in Nederland">gereformeerden</a> tot in de jaren 1970 een zuil vormden met een eigen omroep (<a href="/wiki/Nederlandse_Christelijke_Radio_Vereniging" title="Nederlandse Christelijke Radio Vereniging">NCRV</a>), een eigen krant (eerst <i><a href="/wiki/De_Standaard_(Nederland)" title="De Standaard (Nederland)">De Standaard</a></i>, later <i><a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></i>), een eigen politieke partij (<a href="/wiki/Anti-Revolutionaire_Partij" title="Anti-Revolutionaire Partij">Anti-Revolutionaire Partij</a>), een eigen universiteit (<a href="/wiki/Vrije_Universiteit_Amsterdam" title="Vrije Universiteit Amsterdam">Vrije Universiteit</a>) en eigen scholen, kenden de hervormden op hun beurt geen eigen zuil. Sommige leden van de Gereformeerde Bond traden vaak samen op met de gereformeerden (en vanaf 1970 met de <a href="/wiki/Bevindelijk_gereformeerden" title="Bevindelijk gereformeerden">bevindelijk gereformeerden</a>), terwijl de <a href="/wiki/Christelijk-Historische_Unie" title="Christelijk-Historische Unie">Christelijk-Historische Unie</a> voor het grootste deel bevolkt werd door middenorthodoxe, confessionele en <a href="/wiki/Veluwe" title="Veluwe">Veluwse</a> hervormden.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 21 februari 2019 een bronvermelding gewenst. Motivering: Voor het gestelde in deze hele alinea is een gedegen bron gewenst">&#91;bron?&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Leden">Leden</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Bewerk dit kopje: Leden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;action=edit&amp;section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Leden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De Nederlandse Hervormde Kerk kende drie soorten leden: </p> <ul><li>geboorteleden - als lid aangemerkt omdat een of beide ouders lid waren.</li> <li>doopleden - <a href="/wiki/Doop_(sacrament)" title="Doop (sacrament)">gedoopte</a> leden.</li> <li>belijdende leden - behalve gedoopt ook <a href="/wiki/Openbare_belijdenis_van_het_geloof" title="Openbare belijdenis van het geloof">belijdenis</a> afgelegd.</li></ul> <p>Per eind 2003 telde de Nederlandse Hervormde Kerk 1.823.085 leden. Er waren toen ruim 1750 hervormde gemeenten in Nederland, waaronder veertien <a href="/wiki/Waalse_kerk" title="Waalse kerk">Waalse Hervormde gemeenten</a> en twee <a href="/wiki/Schotland" title="Schotland">Schotse</a> gemeenten: de <a href="/wiki/Engelse_Hervormde_Kerk_(Amsterdam)" title="Engelse Hervormde Kerk (Amsterdam)"> English Reformed Church</a> te Amsterdam en de <a href="/wiki/Schotse_kerk_(Rotterdam)" title="Schotse kerk (Rotterdam)">Scots International Church</a> te <a href="/wiki/Rotterdam_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Rotterdam (hoofdbetekenis)">Rotterdam</a>.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 26 februari 2012 een bronvermelding gewenst.">&#91;bron?&#93;</span></a></sup> </p> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><div style="margin-top:-16px"></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Noten">Noten</h2></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-SCP_2009-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-SCP_2009_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-SCP_2009_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-SCP_2009_1-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-SCP_2009_1-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Sociaal_en_Cultureel_Planbureau" title="Sociaal en Cultureel Planbureau">Sociaal en Cultureel Planbureau</a>, <i>Godsdienstige veranderingen in Nederland</i> (2009) 30-31.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatuur">Literatuur</h2></div> <ul><li><span style="font-variant:small-caps;">Karel Blei</span>, <i>De Nederlandse Hervormde Kerk: haar geschiedenis en identiteit</i>, <a href="/wiki/Kok_(uitgeverij)" class="mw-redirect" title="Kok (uitgeverij)">Kok</a>, <a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a>, 2000. <span class="&#73;SBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/90-435-0280-4" title="Speciaal:Boekbronnen/90-435-0280-4">ISBN 90-435-0280-4</a></span></li></ul> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Protestantisme"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_protestantisme" title="Sjabloon:Navigatie protestantisme"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_protestantisme" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_protestantisme&amp;action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Protestantisme" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Protestantisme" title="Protestantisme">Protestantisme</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Geloofsrichtingen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Anabaptisme" title="Anabaptisme">anabaptisme</a> · <a href="/wiki/Anglicanisme" title="Anglicanisme">anglicanisme</a> · <a href="/wiki/Baptisme" title="Baptisme">baptisme</a> · <a href="/wiki/Calvinisme" title="Calvinisme">calvinisme</a> · <a href="/wiki/Doopsgezinden" title="Doopsgezinden">doopsgezinden</a> · <a href="/wiki/Evangelisch_christendom" title="Evangelisch christendom">evangelischen</a> · <a href="/wiki/Gereformeerd_protestantisme" title="Gereformeerd protestantisme">gereformeerden</a> · <a href="/wiki/Quakers" title="Quakers">Genootschap der Vrienden</a> (quakers) · <a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)">Nederlandse Hervormde Kerk</a> · <a href="/wiki/Lutheranisme" title="Lutheranisme">lutheranisme</a> · <a href="/wiki/Methodisme" title="Methodisme">methodisme</a> · <a href="/wiki/Pinksterbeweging" title="Pinksterbeweging">pinksterbeweging</a> · <a href="/wiki/Presbyterianisme" title="Presbyterianisme">presbyterianisme</a> · <a href="/wiki/Vergadering_van_gelovigen" title="Vergadering van gelovigen">Vergadering van gelovigen</a> · <a href="/wiki/Vrijzinnig_protestantisme" title="Vrijzinnig protestantisme">vrijzinnig protestantisme</a> · <a href="/wiki/Zevendedagsadventisten" title="Zevendedagsadventisten">zevendedagsadventisten</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Achtergrond:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Openbare_belijdenis_van_het_geloof" title="Openbare belijdenis van het geloof">belijdenis</a> · <a href="/wiki/Doop_(sacrament)" title="Doop (sacrament)">doop</a> · <a href="/wiki/Geschiedenis_van_het_christendom" title="Geschiedenis van het christendom">geschiedenis van het christendom</a> · <a href="/wiki/Heilig_Avondmaal" title="Heilig Avondmaal">Heilig Avondmaal</a> · <a href="/wiki/Isra%C3%ABlzondag" title="Israëlzondag">Israëlzondag</a> · <a href="/wiki/Liturgie" title="Liturgie">liturgie</a> · <a href="/wiki/Vergeving_(christendom)" title="Vergeving (christendom)">vergeving</a> · <a href="/wiki/Zonde_(christendom)" title="Zonde (christendom)">zonde</a> · <a href="/wiki/Christendom_van_A_tot_Z" title="Christendom van A tot Z">christendom van A tot Z</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Protestantse_zuil"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Nederland"><img alt="Vlag van Nederland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/30px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/45px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/60px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_protestantse_zuil" title="Sjabloon:Navigatie protestantse zuil"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_protestantse_zuil&amp;action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Protestantse_zuil" class="navigatie-titel">Protestantse zuil</div> <div class="navigatie-inhoud"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Kerken:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Gereformeerde Kerken in Nederland">Gereformeerde Kerken in Nederland</a> · <a class="mw-selflink selflink">Nederlandse Hervormde Kerk</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Onderwijs:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/School_met_de_Bijbel" title="School met de Bijbel">School met de Bijbel</a> · <a href="/wiki/Vrije_Universiteit_Amsterdam" title="Vrije Universiteit Amsterdam">Vrije Universiteit</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Media:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Nederlandse_Christelijke_Radio_Vereniging" title="Nederlandse Christelijke Radio Vereniging">NCRV</a> · <a href="/wiki/De_Nederlander_(dagblad)" title="De Nederlander (dagblad)">De Nederlander</a> · <a href="/wiki/De_Standaard_(Nederland)" title="De Standaard (Nederland)">De Standaard</a> · <a href="/wiki/Trouw_(krant)" title="Trouw (krant)">Trouw</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Politieke partijen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Anti-Revolutionaire_Partij" title="Anti-Revolutionaire Partij">Anti-Revolutionaire Partij</a> · <a href="/wiki/Christelijk-Historische_Unie" title="Christelijk-Historische Unie">Christelijk-Historische Unie</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Werkgeversorganisaties:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Christelijke_Boeren-_en_Tuindersbond" title="Christelijke Boeren- en Tuindersbond">Christelijke Boeren- en Tuindersbond</a> · <a href="/wiki/Christelijke_Middenstandsbond" title="Christelijke Middenstandsbond">Christelijke Middenstandsbond</a> · <a href="/wiki/Nederlands_Christelijk_Werkgeversverbond" title="Nederlands Christelijk Werkgeversverbond">NCW</a> · <a href="/wiki/Verbond_van_Protestants-Christelijke_Werkgevers" title="Verbond van Protestants-Christelijke Werkgevers">Verbond van Protestants-Christelijke Werkgevers</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Vakbonden:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Christelijk_Nationaal_Vakverbond" title="Christelijk Nationaal Vakverbond">CNV</a> · <a href="/wiki/Nederlandsch_Werkliedenverbond_Patrimonium" title="Nederlandsch Werkliedenverbond Patrimonium">NWV Patrimonium</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Overig:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Oranje-Groene_Kruis" title="Oranje-Groene Kruis">Oranje-Groene Kruis</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐7858d788f6‐ngrhp Cached time: 20241102120609 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.166 seconds Real time usage: 0.320 seconds Preprocessor visited node count: 2200/1000000 Post‐expand include size: 40102/2097152 bytes Template argument size: 16989/2097152 bytes Highest expansion depth: 17/100 Expensive parser function count: 2/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 5210/5000000 bytes Lua time usage: 0.007/10.000 seconds Lua memory usage: 950416/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 165.663 1 -total 49.26% 81.609 1 Sjabloon:Infobox_kerkgenootschap 47.90% 79.347 1 Sjabloon:Infobox_generiek 27.80% 46.055 2 Sjabloon:Navigatie 26.35% 43.647 1 Sjabloon:Navigatie_protestantisme 19.00% 31.475 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding 13.22% 21.897 1 Sjabloon:Appendix 11.92% 19.748 2 Sjabloon:Bevat 11.30% 18.715 1 Sjabloon:PAGENAMEBASE 9.25% 15.318 2 Sjabloon:Navigatie/Tabel --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:29621-0!canonical and timestamp 20241102120609 and revision id 68291555. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;oldid=68291555">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;oldid=68291555</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Categorie:Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_het_protestantisme" title="Categorie:Geschiedenis van het protestantisme">Geschiedenis van het protestantisme</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Protestantse_zuil" title="Categorie:Protestantse zuil">Protestantse zuil</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_februari_2012" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds februari 2012">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds februari 2012</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Alle_artikelen_die_een_referentie_missen" title="Categorie:Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen">Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_februari_2019" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds februari 2019">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds februari 2019</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 24 okt 2024 om 19:35.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia&#174; is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Nederlandse_Hervormde_Kerk&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-prwmm","wgBackendResponseTime":136,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.166","walltime":"0.320","ppvisitednodes":{"value":2200,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":40102,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":16989,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":5210,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 165.663 1 -total"," 49.26% 81.609 1 Sjabloon:Infobox_kerkgenootschap"," 47.90% 79.347 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 27.80% 46.055 2 Sjabloon:Navigatie"," 26.35% 43.647 1 Sjabloon:Navigatie_protestantisme"," 19.00% 31.475 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding"," 13.22% 21.897 1 Sjabloon:Appendix"," 11.92% 19.748 2 Sjabloon:Bevat"," 11.30% 18.715 1 Sjabloon:PAGENAMEBASE"," 9.25% 15.318 2 Sjabloon:Navigatie/Tabel"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.007","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":950416,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-7858d788f6-ngrhp","timestamp":"20241102120609","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Nederlandse Hervormde Kerk","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Nederlandse_Hervormde_Kerk","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q515880","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q515880","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-11-23T21:01:40Z","dateModified":"2024-10-24T18:35:08Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/38\/Gereformeerd.svg","headline":"kerkgenootschap"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10