CINXE.COM

Synode van Dordrecht - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Synode van Dordrecht - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"d6a86be3-7b82-41d4-ad73-5fc04890700f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Synode_van_Dordrecht","wgTitle":"Synode van Dordrecht","wgCurRevisionId":67335530,"wgRevisionId":67335530,"wgArticleId":28601,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Dordtse Synode","1618","1619"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Synode_van_Dordrecht","wgRelevantArticleId":28601,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true, "wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q901769","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready", "user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth" ,"ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Synode_van_Dordrecht.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1382"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Synode_van_Dordrecht.jpg/800px-Synode_van_Dordrecht.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="922"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Synode_van_Dordrecht.jpg/640px-Synode_van_Dordrecht.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="737"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Synode van Dordrecht - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Synode_van_Dordrecht"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Synode_van_Dordrecht"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Synode_van_Dordrecht rootpage-Synode_van_Dordrecht skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Synode+van+Dordrecht" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Synode+van+Dordrecht" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Synode+van+Dordrecht" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Synode+van+Dordrecht" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina&#039;s voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Achtergrond" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Achtergrond"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Achtergrond</span> </div> </a> <ul id="toc-Achtergrond-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Doel_van_de_synode" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Doel_van_de_synode"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Doel van de synode</span> </div> </a> <ul id="toc-Doel_van_de_synode-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gang_van_zaken" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gang_van_zaken"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Gang van zaken</span> </div> </a> <ul id="toc-Gang_van_zaken-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dordtse_Leerregels" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dordtse_Leerregels"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Dordtse Leerregels</span> </div> </a> <ul id="toc-Dordtse_Leerregels-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nasleep_voor_de_remonstrantse_deelnemers_aan_de_synode" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nasleep_voor_de_remonstrantse_deelnemers_aan_de_synode"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Nasleep voor de remonstrantse deelnemers aan de synode</span> </div> </a> <ul id="toc-Nasleep_voor_de_remonstrantse_deelnemers_aan_de_synode-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dordtse_Kerkorde" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dordtse_Kerkorde"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Dordtse Kerkorde</span> </div> </a> <ul id="toc-Dordtse_Kerkorde-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Officiële_Nederlandse_Bijbelvertaling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Officiële_Nederlandse_Bijbelvertaling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Officiële Nederlandse Bijbelvertaling</span> </div> </a> <ul id="toc-Officiële_Nederlandse_Bijbelvertaling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alibi_voor_een_politieke_afrekening" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Alibi_voor_een_politieke_afrekening"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Alibi voor een politieke afrekening</span> </div> </a> <ul id="toc-Alibi_voor_een_politieke_afrekening-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kritische_editie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kritische_editie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Kritische editie</span> </div> </a> <ul id="toc-Kritische_editie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Buitenlandse_afgevaardigden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Buitenlandse_afgevaardigden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Buitenlandse afgevaardigden</span> </div> </a> <ul id="toc-Buitenlandse_afgevaardigden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voetnoten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voetnoten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Voetnoten</span> </div> </a> <ul id="toc-Voetnoten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Synode van Dordrecht</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 22 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-22" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">22 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sinode_van_Dordrecht" title="Sinode van Dordrecht – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Sinode van Dordrecht" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/S%C3%ADnode_de_Dort" title="Sínode de Dort – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sínode de Dort" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Dordrechtsynoden" title="Dordrechtsynoden – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Dordrechtsynoden" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Dordrechter_Synode" title="Dordrechter Synode – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Dordrechter Synode" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Synod_of_Dort" title="Synod of Dort – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Synod of Dort" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/S%C3%ADnodo_de_Dort" title="Sínodo de Dort – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Sínodo de Dort" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Synode_de_Dordrecht" title="Synode de Dordrecht – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Synode de Dordrecht" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Synoade_fan_Doardt" title="Synoade fan Doardt – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Synoade fan Doardt" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Dordrechti_zsinat" title="Dordrechti zsinat – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Dordrechti zsinat" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sinode_Dordrecht" title="Sinode Dordrecht – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Sinode Dordrecht" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sinodo_di_Dordrecht" title="Sinodo di Dordrecht – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Sinodo di Dordrecht" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%89%E3%83%AB%E3%83%88%E4%BC%9A%E8%AD%B0" title="ドルト会議 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ドルト会議" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8F%84%EB%A5%B4%ED%8A%B8_%EC%B4%9D%ED%9A%8C" title="도르트 총회 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="도르트 총회" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Synood_vun_Dordrecht" title="Synood vun Dordrecht – Nedersaksisch" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Synood vun Dordrecht" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Nedersaksisch" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Synod_w_Dordrechcie" title="Synod w Dordrechcie – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Synod w Dordrechcie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%ADnodo_de_Dort" title="Sínodo de Dort – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sínodo de Dort" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Sinodul_din_Dort" title="Sinodul din Dort – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sinodul din Dort" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B4" title="Дордрехтский синод – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Дордрехтский синод" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Synod_of_Dort" title="Synod of Dort – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Synod of Dort" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Synoden_i_Dordrecht" title="Synoden i Dordrecht – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Synoden i Dordrecht" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%80%D0%B5%D1%85%D1%82%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B4" title="Дордрехтський синод – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Дордрехтський синод" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%9A%E7%89%B9%E6%9C%83%E8%AD%B0" title="多特會議 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="多特會議" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q901769#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Synode_van_Dordrecht" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Synode_van_Dordrecht"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Synode_van_Dordrecht"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Synode_van_Dordrecht" title="Lijst met alle pagina&#039;s die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Synode_van_Dordrecht" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina&#039;s waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina&#039;s [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;oldid=67335530" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&amp;page=Synode_van_Dordrecht&amp;id=67335530&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSynode_van_Dordrecht"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSynode_van_Dordrecht"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Synode+van+Dordrecht"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&amp;page=Synode_van_Dordrecht&amp;action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Synod_of_Dort" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q901769" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Synode_van_Dordrecht.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Synode_van_Dordrecht.jpg/260px-Synode_van_Dordrecht.jpg" decoding="async" width="260" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Synode_van_Dordrecht.jpg/390px-Synode_van_Dordrecht.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Synode_van_Dordrecht.jpg/520px-Synode_van_Dordrecht.jpg 2x" data-file-width="868" data-file-height="1000" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Pouwels_Weyts_de_Jonge&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pouwels Weyts de Jonge (de pagina bestaat niet)">Pouwels Weyts de Jonge</a> (1585-1629): <i>De vergadering van de Nationale Synode in de Sebastiaansdoelen in Dordrecht, 1618-1619, 1621</i>. De <a href="/wiki/Arminianen" class="mw-redirect" title="Arminianen">Arminianen</a> zitten als aangeklaagde partij aan de tafel in het midden. Afbeelding is van de bovenzaal van het voorhuis van de <a href="/wiki/Kloveniersdoelen_(Dordrecht)" title="Kloveniersdoelen (Dordrecht)">Kloveniersdoelen</a>, de plaats waar de zittingen werden gehouden, maar de titel van het doek vermeldt Sebastiaansdoelen.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:J.W._de_Jongh_en_M._Wagenvoort_-_Eene_vergadering_van_de_Nationale_Synode_te_Dordrecht_1619_-_Schoolplaat_J.B._Wolters.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/J.W._de_Jongh_en_M._Wagenvoort_-_Eene_vergadering_van_de_Nationale_Synode_te_Dordrecht_1619_-_Schoolplaat_J.B._Wolters.jpg/260px-J.W._de_Jongh_en_M._Wagenvoort_-_Eene_vergadering_van_de_Nationale_Synode_te_Dordrecht_1619_-_Schoolplaat_J.B._Wolters.jpg" decoding="async" width="260" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/J.W._de_Jongh_en_M._Wagenvoort_-_Eene_vergadering_van_de_Nationale_Synode_te_Dordrecht_1619_-_Schoolplaat_J.B._Wolters.jpg/390px-J.W._de_Jongh_en_M._Wagenvoort_-_Eene_vergadering_van_de_Nationale_Synode_te_Dordrecht_1619_-_Schoolplaat_J.B._Wolters.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/J.W._de_Jongh_en_M._Wagenvoort_-_Eene_vergadering_van_de_Nationale_Synode_te_Dordrecht_1619_-_Schoolplaat_J.B._Wolters.jpg/520px-J.W._de_Jongh_en_M._Wagenvoort_-_Eene_vergadering_van_de_Nationale_Synode_te_Dordrecht_1619_-_Schoolplaat_J.B._Wolters.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="743" /></a><figcaption>Schoolplaat naar Pouwels Weyts de Jonge: J.W. de Jongh en M. Wagenvoort: <i>Eene vergadering van de Nationale Synode te Dordrecht 1619</i>, J.B. Wolters, periode 1915-1931</figcaption></figure> <table class="toccolours" align="right" style="float:right; width:270px; font-size: 85%; clear:right; margin:0px 0px 1em 1em;"> <tbody><tr> <td style="text-align:center;"><b><a href="/wiki/Protestantisme" title="Protestantisme">Protestantisme</a></b> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Statenvertaling_title_page.jpg" class="mw-file-description" title="Titelpagina Statenvertaling"><img alt="Titelpagina Statenvertaling" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Statenvertaling_title_page.jpg/100px-Statenvertaling_title_page.jpg" decoding="async" width="100" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Statenvertaling_title_page.jpg/150px-Statenvertaling_title_page.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Statenvertaling_title_page.jpg/200px-Statenvertaling_title_page.jpg 2x" data-file-width="860" data-file-height="1403" /></a></span> <br /><br /> in <a href="/wiki/Protestantisme_in_Nederland" title="Protestantisme in Nederland">Nederland</a> </p> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:100%; text-align:center; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:center; font-size:105%; background:#F9F9F9;"><span style="color:#F9F9F9;">..</span><b>Geschiedenis</b></div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:#F9F9F9;"> <p><a href="/wiki/Reformatie" title="Reformatie">Reformatie (16e eeuw)</a><br /> <a href="/wiki/Protestantisme_in_Nederland" title="Protestantisme in Nederland">Protestantisme in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Doopsgezinden" title="Doopsgezinden">Doopsgezinden (16e eeuw)</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerd_protestantisme" title="Gereformeerd protestantisme">Gereformeerd protestantisme</a><br /> <a href="/wiki/Nederduitse_Gereformeerde_Kerk_(later_Nederlandse_Hervormde_Kerk)" title="Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)">Nederduitse Gereformeerde Kerk (16e eeuw)</a><br /> <a class="mw-selflink selflink">Synode van Dordrecht (1618-1619)</a><br /> <a href="/wiki/Nadere_Reformatie" title="Nadere Reformatie">Nadere Reformatie (17e-18e eeuw)</a><br /> <a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)">Nederlands Hervormde Kerk (1816)</a><br /> <a href="/wiki/Afscheiding_van_1834" title="Afscheiding van 1834">Afscheiding (1834)</a><br /> <a href="/wiki/Ledeboeriaanse_Gemeenten" title="Ledeboeriaanse Gemeenten">Ledeboeriaanse Gemeenten (1840)</a><br /> <a href="/wiki/Doleantie" title="Doleantie">Doleantie (1886)</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Gereformeerde Kerken in Nederland (hoofdbetekenis)">Gereformeerde Kerken in Nederland (1892)</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Gemeenten" title="Gereformeerde Gemeenten">De Vereniging (1907)</a><br /> <a href="/wiki/Vrijmaking" title="Vrijmaking">Vrijmaking (1944)</a><br /> <a href="/wiki/Samen_op_Weg-proces" title="Samen op Weg-proces">Samen op Weg-proces (vanaf 1961)</a><br /> </p> <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland (2004)</a></div></div> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:100%; text-align:center; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:center; font-size:105%; background:#F9F9F9;"><span style="color:#F9F9F9;">..</span><b>Stromingen</b></div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:#F9F9F9;text-align:center;"> <p><i><b>Lutheranisme</b></i><br /> <a href="/wiki/Lutheranisme" title="Lutheranisme">Lutheranisme</a><br /> <i><b>Vrijzinnig protestantisme</b></i><br /> <a href="/wiki/Vrijzinnig_protestantisme" title="Vrijzinnig protestantisme">Vrijzinnig protestantisme</a><br /> <i><b>Midden-orthodoxie</b></i><br /> <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland</a><br /> <i><b>Modern-gereformeerd</b></i><br /> <a href="/wiki/Voortgezette_Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland">Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland</a><br /> <i><b>Orthodox-protestantisme</b></i><br /> <a href="/wiki/Calvinisme" title="Calvinisme">Calvinisme</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerd_protestantisme" title="Gereformeerd protestantisme">Gereformeerd protestantisme</a><br /> <a href="/wiki/Orthodox-protestantisme" title="Orthodox-protestantisme">Orthodox-protestantisme</a><br /> <i><b>Orthodox-gereformeerd</b></i><br /> <a href="/wiki/Orthodox-gereformeerden" title="Orthodox-gereformeerden">Orthodox-gereformeerden</a><br /> <i><b>Bevindelijk gereformeerden</b></i><br /> <a href="/wiki/Bevindelijk_gereformeerden" title="Bevindelijk gereformeerden">Bevindelijk gereformeerden</a><br /> <i><b>Evangelisch</b></i><br /> </p> <a href="/wiki/Evangelisch_christendom" title="Evangelisch christendom">Evangelisch christendom</a></div></div> </td></tr> <tr> <td><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:100%; text-align:center; border:0"> <div style="padding-left:0em; text-align:center; font-size:105%; background:#F9F9F9;"><span style="color:#F9F9F9;">..</span><b>Denominaties en verenigingen</b></div> <div class="mw-collapsible-content" style="background:#F9F9F9;"> <p><i><b>Vrijzinnig-protestants</b></i><br /> <a href="/wiki/Doopsgezinden" title="Doopsgezinden">Algemene Doopsgezinde Sociëteit</a><br /> <a href="/wiki/Remonstranten" title="Remonstranten">Remonstrantse Broederschap</a><br /> <a href="/wiki/Vrijzinnige_Geloofsgemeenschap_NPB" title="Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB">Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB</a><br /> <a href="/wiki/Quakers" title="Quakers">Quakers</a><br /> <i><b>Protestantse Kerk in Nederland</b></i><br /> <a href="/wiki/Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Protestantse Kerk in Nederland">Protestantse Kerk in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Confessionele_Beweging" title="Confessionele Beweging">Confessionele Beweging</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Bond_in_de_Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland">Gereformeerde Bond</a><br /> <i><b>Orthodox-gereformeerden</b></i><br /> <a href="/wiki/Confessionele_Beweging" title="Confessionele Beweging">Confessionele Beweging (PKN)</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Bond_in_de_Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland">Gereformeerde Bond (PKN)</a><br /> <a href="/wiki/Nederlandse_Gereformeerde_Kerken" title="Nederlandse Gereformeerde Kerken">Nederlandse Gereformeerde Kerken</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken" title="Gereformeerde Kerken">Gereformeerde Kerken</a><br /> <a href="/wiki/Voortgezette_Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland">Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Christelijke_Gereformeerde_Kerken" title="Christelijke Gereformeerde Kerken">Christelijke Gereformeerde Kerken</a><br /> <i><b>Bevindelijk gereformeerden</b></i><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Bond_in_de_Protestantse_Kerk_in_Nederland" title="Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland">Gereformeerde Bond (PKN)</a><br /> <a href="/wiki/Hersteld_Hervormde_Kerk" title="Hersteld Hervormde Kerk">Hersteld Hervormde Kerk</a><br /> <a href="/wiki/Christelijke_Gereformeerde_Kerken" title="Christelijke Gereformeerde Kerken">Christelijke Gereformeerde Kerken</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Gemeenten" title="Gereformeerde Gemeenten">Gereformeerde Gemeenten</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Gemeenten_in_Nederland" title="Gereformeerde Gemeenten in Nederland">Gereformeerde Gemeenten in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Gereformeerde_Gemeenten_in_Nederland_(buiten_verband)" title="Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband)">Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband)</a><br /> <a href="/wiki/Oud_Gereformeerde_Gemeenten_in_Nederland" title="Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland">Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland</a><br /> <a href="/wiki/Oud_Gereformeerde_Gemeenten_in_Nederland_(buiten_verband)" title="Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband)">Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband)</a><br /> <a href="/wiki/Vrije_gemeente" title="Vrije gemeente">Vrije gemeente</a><br /> <a href="/wiki/Thuislezers" title="Thuislezers">Thuislezers</a><br /> <i><b>Evangelisch christendom</b></i><br /> <a href="/wiki/Baptisme" title="Baptisme">Baptisten</a><br /> <a href="/wiki/Evangelische_gemeenten" title="Evangelische gemeenten">Evangelische gemeenten</a><br /> </p> <a href="/wiki/Pinksterbeweging" title="Pinksterbeweging">Pinkstergemeenten</a></div></div> </td></tr></tbody></table> <p>De <b>Synode van Dordrecht</b> (ook wel de <b>Synode van Dordt</b> genoemd) was een door de <a href="/wiki/Nederduits_Gereformeerde_Kerk_(later_Nederlandse_Hervormde_Kerk)" class="mw-redirect" title="Nederduits Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)">Nederduits Gereformeerde Kerk</a> belegde kerkvergadering die van 13 november 1618 tot 29 mei 1619 duurde en uit 180 zittingen bestond. De <a href="/wiki/Synode" title="Synode">synode</a> kwam in opdracht van de <a href="/wiki/Noordelijke_Staten-Generaal" class="mw-redirect" title="Noordelijke Staten-Generaal">Staten-Generaal</a> in <a href="/wiki/Dordrecht_(Nederland)" class="mw-redirect" title="Dordrecht (Nederland)">Dordrecht</a>, de oudste stad van <a href="/wiki/Graafschap_Holland" title="Graafschap Holland">Holland</a>, bijeen om te proberen een eind te maken aan de <a href="/wiki/Twisten_tussen_remonstranten_en_contraremonstranten" title="Twisten tussen remonstranten en contraremonstranten">godsdienstige controverse</a> in de <a href="/wiki/Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" title="Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden">Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden</a> tussen <a href="/wiki/Remonstranten" title="Remonstranten">remonstranten</a> (arminianen) en <a href="/wiki/Contraremonstranten" title="Contraremonstranten">contraremonstranten</a> (gomaristen), een conflict dat zich in voorafgaande jaren tot een splijtzwam in de Nederlandse maatschappij en politiek had ontwikkeld. De remonstranten en contraremonstranten waren het vooral oneens over de <a href="/wiki/Predestinatie" title="Predestinatie">predestinatieleer</a>, maar ook over de betekenis van de belijdenis en de kerkorde. </p><p>De afgevaardigden aan de synode waren 37 predikanten, negentien <a href="/wiki/Ouderling" title="Ouderling">ouderlingen</a>, vijf professoren in de theologie van universiteiten uit de Republiek, achttien commissarissen-politiek van de <a href="/wiki/Staten" title="Staten">Staten</a> uit de diverse <a href="/wiki/Gewest_(Lage_Landen)" title="Gewest (Lage Landen)">gewesten</a> en 25 waarnemers van buiten de Republiek (uit Engeland, Duitsland en Zwitserland). Allen hadden <a href="/wiki/Stemrecht" class="mw-redirect" title="Stemrecht">stemrecht</a>. Veruit de meeste afgevaardigden hingen de leer van de contraremonstranten aan. De aanwezige remonstranten waren geen volwaardige deelnemers, maar gedaagden. De zittingen vonden plaats in een bovenzaal van de <a href="/wiki/Kloveniersdoelen_(Dordrecht)" title="Kloveniersdoelen (Dordrecht)">Kloveniersdoelen</a>. Er werd bijna iedere dag vergaderd. De voertaal was <a href="/wiki/Latijn" title="Latijn">Latijn</a>. </p><p>De remonstrantse standpunten werden door de synode verworpen. De volgens de synode juiste leer werd verwoord in de <a href="/wiki/Dordtse_Leerregels" title="Dordtse Leerregels">Dordtse Leerregels</a>. Na afloop van de synode werden enkele honderden remonstrantse predikanten uit de Republiek verbannen. <a href="/wiki/Johan_van_Oldenbarnevelt" title="Johan van Oldenbarnevelt">Johan van Oldenbarnevelt</a>, de tot dan machtigste politicus van de Republiek en sympathiserend met de remonstranten, werd twee maanden vooraf aan de synode gearresteerd en vlak voor het einde ervan onthoofd. De rechtsgeleerde <a href="/wiki/Hugo_de_Groot_(rechtsgeleerde)" title="Hugo de Groot (rechtsgeleerde)">Hugo de Groot</a> werd op dezelfde dag gearresteerd en kreeg een levenslange gevangenisstraf, maar wist uiteindelijk in een <a href="/wiki/Boekenkist" title="Boekenkist">boekenkist</a> te ontsnappen. </p><p>Als een van de belangrijkste besluiten van de synode wordt het verstrekken van een opdracht beschouwd om een zo getrouw mogelijke vertaling van de Bijbel uit te geven. Dit resulteerde in de uitgave van de <a href="/wiki/Statenbijbel" class="mw-redirect" title="Statenbijbel">Statenbijbel</a>. De uitkomst van de synode leidde direct tot de oprichting van de <a href="/wiki/Remonstrantse_Broederschap" class="mw-redirect" title="Remonstrantse Broederschap">Remonstrantse Broederschap</a>. De Synode van Dordrecht was de eerste internationale protestantse kerkvergadering en de enige gedurende het <a href="/wiki/Vroegmoderne_tijd" title="Vroegmoderne tijd">ancien régime</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Achtergrond">Achtergrond</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Bewerk dit kopje: Achtergrond" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Achtergrond"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1604 vond aan de 29 jaar jonge universiteit van Leiden een heftig debat plaats tussen de hoogleraren in theologie <a href="/wiki/Jacobus_Arminius" title="Jacobus Arminius">Jacobus Arminius</a> (1560-1609) en <a href="/wiki/Franciscus_Gomarus" title="Franciscus Gomarus">Franciscus Gomarus</a> (1563-1641). Volgens Arminius zou God alle ware gelovigen in genade aanvaarden. Gomarus daarentegen verkondigde dat die toelating door God was voorbeschikt. Hij stelde dat het geloof het gevolg was van Gods genade. Als dat andersom was, dan zou volgens Gomarus God afhankelijk worden van het menselijke handelen, iets dat hij voor onmogelijk hield. Arminius vond daarnaast dat Gods Woord (de Bijbel) van groter belang was dan de catechismus en de teksten over de belijdenis. Alle mensen die naar Gods Woord luisterden, zouden van Arminius toegelaten kunnen worden tot de protestantse kerk. Gomarus wilde geen ruimte geven aan alle gelovigen. Volgens Gomarus was dat een paapse opvatting. De volgelingen van Arminius werden arminianen genoemd en die van Gomarus gomaristen. Doordat de gomaristen voortdurend verkondigden dat de arminianen terug wilden naar een 'paapse traditie' koos veel protestants kerkvolk de kant van de contraremonstranten. </p><p>De besluiten van de synode waren nauw gerelateerd aan de politieke intriges die zich het <a href="/wiki/Twaalfjarig_bestand" class="mw-redirect" title="Twaalfjarig bestand">Twaalfjarig bestand</a>, een pauze in de <a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a> hadden voorgedaan. De remonstranten waren een groot voorstander van de wapenstilstand. Zij wilden de oorlog het liefst met diplomatiek overleg beëindigen. Maurits wilde de oorlog echter op het slagveld beslissen. De contraremonstranten waren eveneens die mening toegedaan en vooral om die reden steunde de <a href="/wiki/Stadhouder" title="Stadhouder">stadhouder</a> deze stroming. </p><p>Na de dood van Arminius hadden zijn volgelingen bezwaren tegen de <a href="/wiki/Nederlandse_Geloofsbelijdenis" title="Nederlandse Geloofsbelijdenis">Nederlandse Geloofsbelijdenis</a> en de leer van <a href="/wiki/Johannes_Calvijn" title="Johannes Calvijn">Johannes Calvijn</a>, <a href="/wiki/Theodorus_Beza" title="Theodorus Beza">Theodorus Beza</a>, en hun volgelingen ingebracht. Deze bezwaren werden uiteengezet in een document dat de <i><a href="/wiki/Vijf_artikelen_van_de_remonstranten" title="Vijf artikelen van de remonstranten">Remonstrantie van 1610</a></i> wordt genoemd. Daarin werd gepleit voor tolerantie voor de verschillende godsdienstige opvattingen. Vanwege deze remonstrantie zijn de <a href="/wiki/Arminianen" class="mw-redirect" title="Arminianen">Arminianen</a> bekend komen te staan als <i>remonstranten</i>. Zij onderwezen dat de <a href="/wiki/Uitverkorene" class="mw-redirect" title="Uitverkorene">uitverkiezing</a> plaatsvindt op basis van een voorzienbaar geloof, de mogelijkheid tot vergeven van de zonden van de gehele wereld (<i>universele verzoening</i>), een niet <i>onwederstandelijke</i> genade en de mogelijkheid deze genade te kunnen verliezen. Hun tegenstanders binnen de calvinistische kerk, de <a href="/wiki/Gomaristen" class="mw-redirect" title="Gomaristen">Gomaristen</a>, kwamen als contrast tegen de <i>remonstranten</i> later bekend te staan als <i>contraremonstranten</i>. </p><p>De remonstrantse Arminianen werden gezien als bereid om compromissen met <a href="/wiki/Spanje_(personele_unie)" title="Spanje (personele unie)">Spanje</a> te sluiten. De contraremonstrantse Gomaristen waren daar niet toe bereid. In hun ogen en ook in die van <a href="/wiki/Maurits_van_Oranje" title="Maurits van Oranje">Maurits van Oranje</a> en zijn aanhangers werd het Arminianisme als een vorm van politiek verraad beschouwd; in 1617-8 werd er in de Republiek een <a href="/wiki/Pamflet" title="Pamflet">pamflettenoorlog</a> over deze kwestie gevoerd; <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_van_Aerssen_(1572-1641)" title="François van Aerssen (1572-1641)">François van Aerssen</a> drukte hierin het standpunt uit dat de Arminianen voor koning <a href="/wiki/Filips_IV_van_Spanje" title="Filips IV van Spanje">Filips IV van Spanje</a> werkten.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>De contraremonstanten wensten vervolgens hun eigen kerken, waar de remonstranten niet welkom waren. Dat leidde tot grote onrust in de Republiek, waardoor een burgeroorlog dreigde. Op 23 juli 1617 bezocht Maurits in 's-Gravenhage de Kloosterkerk die sinds kort in contraremonstrantse handen was. Daarmee was de toon gezet. Landsadvocaat Van Oldenbarnevelt gaf op 4 augustus 1617 via zijn 'Scherpe Resolutie' de lokale overheden de mogelijkheid om eigen legers te formeren om verdere onrust tegen te gaan. De Staten deden vervolgens een dringend beroep op de Staten-Generaal om een nationale synode bijeen te roepen om opnieuw een eenheid in de Republiek te bewerkstelligen. Ook Maurits kwam in actie. Hij beschouwde de stadslegers als een gevaar voor zijn eigen positie en installeerde contraremonstrantse bestuurders in steden waar de remonstranten de macht hadden. Op die manier kon hij de eigen legertjes (<a href="/wiki/Waardgelder" title="Waardgelder">waardgelders</a>) laten opheffen. </p><p>Met de planning voor een Nationale Synode werd in maart 1618 aangevangen door de Hollandse <a href="/wiki/Raadpensionaris" title="Raadpensionaris">raadpensionaris</a> <a href="/wiki/Adriaan_Pauw_(1585-1653)" title="Adriaan Pauw (1585-1653)">Adriaan Pauw</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Voor die tijd was er al een debat geweest over de vraag of er nu een nationale synode moest komen, zoals de contraremonstranten wensten, of dat een provinciale synode, alleen voor het <a href="/wiki/Graafschap_Holland" title="Graafschap Holland">graafschap Holland</a>, zou volstaan. Dit was het standpunt van de remonstranten. Deze beslissing werd in 1617 uitgewerkt, met externe input van de <a href="/wiki/Koninkrijk_Engeland" title="Koninkrijk Engeland">Engelse</a> ambassadeur <a href="/wiki/Dudley_Carleton" title="Dudley Carleton">Dudley Carleton</a>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Uiteindelijk werd ervoor gekozen om een nationale synode te houden. Als vergaderruimte werd gekozen voor de bovenzaal van de Kloveniersdoelen omdat die zaal makkelijker te verwarmen was dan een groot kerkgebouw. </p><p>Reeds eerder waren er in Dordrecht provinciale synodes bijeengekomen. Ook had men er in 1578 een <a href="/wiki/Synode" title="Synode">Nationale Synode</a> georganiseerd. Om die reden wordt de bijeenkomst van 1618-1619 soms de <i>tweede Synode van Dordrecht</i> genoemd. Alvorens met de eerste zitting van de synode te beginnen, vond er op 13 november 1618 een kerkdienst plaats in de <a href="/wiki/Grote_of_Onze-Lieve-Vrouwekerk_(Dordrecht)" title="Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk (Dordrecht)">Grote Kerk</a> te Dordrecht. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Doel_van_de_synode">Doel van de synode</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Bewerk dit kopje: Doel van de synode" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Doel van de synode"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het voornaamste doel van de Synode van Dordrecht was tot een uitspraak te komen in het voortslepende geschil tussen de remonstranten en contraremonstranten, een geschil dat zich toespitste op de <a href="/wiki/Predestinatie" title="Predestinatie">predestinatieleer</a>, en het vastleggen van geloofsbelijdenissen.<sup id="cite_ref-Rem1_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rem1-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Rem2_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rem2-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Zo werd de <a href="/wiki/Nederlandse_Geloofsbelijdenis" title="Nederlandse Geloofsbelijdenis">Nederlandse Geloofsbelijdenis</a> geautoriseerd en licht gewijzigd. </p><p>Er wordt wel beweerd dat de uitkomst van de synode al vaststond nog voor zij was begonnen. Volgens Frederick Calder "werd veroordeling [van de Remonstrantse doctrines] al bepaald nog voor de nationale synode was bijeengekomen."<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Aan de andere kant gaven de theologische formuleringen van de Dordtse Synode, afgezien van de veroordeling van de Arminianen, geen steun aan alle eisen van de Gomaristen. De meer extreme standpunten van Nederlandse calvinisten werden in gedetailleerde debatten gemodereerd.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gang_van_zaken">Gang van zaken</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Bewerk dit kopje: Gang van zaken" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Gang van zaken"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Voor de deelnemers uit de verschillende provincies zie de <a href="/wiki/Lijst_van_deelnemers_aan_de_Synode_van_Dordrecht" title="Lijst van deelnemers aan de Synode van Dordrecht">lijst van deelnemers aan de Synode van Dordrecht</a>. Voorzitter van de synode was dominee <a href="/wiki/Johannes_Bogerman" title="Johannes Bogerman">Johannes Bogerman</a> uit <a href="/wiki/Leeuwarden_(stad)" title="Leeuwarden (stad)">Leeuwarden</a>. Bogerman was een tegenstander van de remonstranten en een <a href="/wiki/Orangisme_(Republiek)" title="Orangisme (Republiek)">orangist</a>. De remonstranten werden niet als gelijkwaardige partij, maar als beklaagden opgeroepen. </p><p><a href="/wiki/Simon_Episcopius" title="Simon Episcopius">Simon Episcopius</a> (1583-1643) was de woordvoerder van de veertien remonstranten, die vóór de synode waren opgeroepen. Bij de opening van de synode vroeg Episcopius om te mogen spreken. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r58633982">.mw-parser-output .cquote{margin:1.5em 0;padding:0 50px;display:table;position:relative;border-left:none}.mw-parser-output .cquote>:nth-last-child(2){margin-bottom:0}.mw-parser-output .cquote-cite{position:relative;margin:20px -40px 0;text-align:right;font-size:90%}.mw-parser-output .cquote-cite-leeg{margin-top:0}.mw-parser-output .cquote>:first-child::before,.mw-parser-output .cquote-cite::after{color:#B2B7F2;font-size:42px;font-family:"Times New Roman",Times,serif;font-weight:bold;position:absolute}.mw-parser-output .cquote>:first-child::before{content:"“";left:10px;top:-19px}.mw-parser-output .cquote-cite::after{content:"”";right:0;top:-53px;height:0}.mw-parser-output .cquote-cite-leeg::after{top:-33px}</style> <blockquote class="cquote"> <p>"Episcopius [...] drong er op aan dat hem werd toegestaan te mogen beginnen met een weerlegging van de calvinistische leerstellingen, in het bijzonder die van de reprobatieleer (<a href="/wiki/Voorbeschikking" class="mw-redirect" title="Voorbeschikking">voorbeschikking</a> voor de <a href="/wiki/Hel_(mythologie)" class="mw-redirect" title="Hel (mythologie)">hel</a>), in de hoop dat door het uiteenzetten van zijn bezwaren tegen deze doctrine ten overstaan van de gehele synode, hij een zodanig vooroordeel tegen de andere artikelen van het systeem kon bewerkstelligen dat hij de populaire stem aan zijn kant kon krijgen. De synode herinnerde hem er echter zeer terecht aan [...] dat de remonstranten er van werden beschuldigd om afgevallen te zijn van het gereformeerde geloof, zij waren eerst gebonden om zichzelf te rechtvaardigen, door het geven van bewijs uit de Bijbel dat hun opinies ondersteunde. De Arminianen wilden zich echter niet aan deze procedurele beslissing onderwerpen, omdat dit hun hele betoogschema vernietigde [...] zij werden dus gedwongen om zich terug te trekken. Na hun vertrek ging de synode zonder hen door."<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="cquote-cite cquote-cite-leeg"></div> </blockquote> <p>Op 14 januari 1619 werden de remonstranten uitgesloten van de beraadslagingen van de synode, die vervolgens de contraremonstranten gelijk gaf. Tweehonderd remonstrantse predikanten werden uit het ambt gezet, waarop deze in Antwerpen de "Remonstrantse Broederschap" oprichtten.<sup id="cite_ref-Rem1_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Rem1-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Rem2_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Rem2-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dordtse_Leerregels">Dordtse Leerregels</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Bewerk dit kopje: Dordtse Leerregels" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Dordtse Leerregels"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Dordtse_Leerregels" title="Dordtse Leerregels">Dordtse Leerregels</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>De Gereformeerden verwierpen de vrije wil van de mens, en legden hun opvattingen over de predestinatie vast in de <a href="/wiki/Dordtse_Leerregels" title="Dordtse Leerregels">Dordtse Leerregels</a>, waarin de standpunten tegen de remonstranten worden weergegeven in vijf punten. Internationaal wordt er wel gesproken over de vijf punten van het calvinisme (<i>Five points of Calvinism</i>), waarbij men doelt op de vijf punten die behandeld worden in de Dordtse Leerregels. </p><p>De Dordtse Leerregels vormen een van de drie belijdenisgeschriften van de Nederlandse Hervormde en Gereformeerde kerken in Nederland, de <a href="/wiki/Drie_Formulieren_van_Enigheid" title="Drie Formulieren van Enigheid">Drie Formulieren van Enigheid</a>. De andere twee zijn de <a href="/wiki/Nederlandse_Geloofsbelijdenis" title="Nederlandse Geloofsbelijdenis">Nederlandse Geloofsbelijdenis</a> en de <a href="/wiki/Heidelbergse_Catechismus" title="Heidelbergse Catechismus">Heidelbergse Catechismus</a>. Tijdens diezelfde synode is de <a href="/wiki/Dordtse_Kerkorde" title="Dordtse Kerkorde">Dordtse Kerkorde</a> vastgesteld. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nasleep_voor_de_remonstrantse_deelnemers_aan_de_synode">Nasleep voor de remonstrantse deelnemers aan de synode</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Bewerk dit kopje: Nasleep voor de remonstrantse deelnemers aan de synode" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Nasleep voor de remonstrantse deelnemers aan de synode"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De dertien <a href="/wiki/Remonstranten" title="Remonstranten">remonstrantse</a> predikanten, onder wie Episcopius, werden in afwachting van nadere instructies opgedragen om in Dordrecht te blijven. Op 20 mei 1619 werden de remonstrantse predikanten, die eerder bij de synode aanwezig waren geweest, door de lekencommissarissen van de synode opgeroepen en kregen zij de opdracht zich te onthouden van domineesachtige activiteiten zoals preken, vermanen, het toedienen van de sacramenten en het bezoeken van de zieken. Bovendien kreeg Episcopius het bevel om geen brieven of boeken te schrijven waarin hij de leerstellingen van de remonstranten zou aanprijzen. De remonstrantse predikanten stemden ermee in zich te onthouden van domineefuncties in de staatskerken, maar zeiden dat het hun plicht was om hun doctrines uiteen te zetten, daar waar mensen zich maar zouden verzamelen om deze aan te horen.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Op 5 juli werden zij daarop naar de vergadering van de Staten-Generaal geroepen, waar hun werd verzocht om de <i>Acte van Cessatie</i> te ondertekenen, die de opdracht aan hen om af te zien van het domineeschap legaliseerde. Toen zij weigerden te ondertekenen, werden zij als "verstoorders van de openbare vrede" veroordeeld. Hen werd opgedragen de Republiek te verlaten.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dordtse_Kerkorde">Dordtse Kerkorde</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Bewerk dit kopje: Dordtse Kerkorde" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Dordtse Kerkorde"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Dordtse_Kerkorde" title="Dordtse Kerkorde">Dordtse Kerkorde</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Ook werd de <a href="/wiki/Dordtse_Kerkorde" title="Dordtse Kerkorde">Dordtse Kerkorde</a> aangenomen, die nog steeds de basis vormt van het kerkrecht in veel <a href="/wiki/Gereformeerd_protestantisme" title="Gereformeerd protestantisme">gereformeerde</a> kerken. In de Handelingen of Acta van de synode van Dordrecht staat welke besluiten er zijn genomen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Officiële_Nederlandse_Bijbelvertaling"><span id="Offici.C3.ABle_Nederlandse_Bijbelvertaling"></span>Officiële Nederlandse Bijbelvertaling</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Bewerk dit kopje: Officiële Nederlandse Bijbelvertaling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Officiële Nederlandse Bijbelvertaling"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Statenvertaling" title="Statenvertaling">Statenvertaling</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Van 19 november 1618 tot 27 november 1618 heeft de Synode van Dordrecht in zeven zittingen gesproken over de mogelijkheid van een officiële <a href="/wiki/Vertaling" class="mw-redirect" title="Vertaling">vertaling</a> (de <a href="/wiki/Statenvertaling" title="Statenvertaling">Statenvertaling</a>) van de <a href="/wiki/Bijbel_(christendom)" title="Bijbel (christendom)">Bijbel</a> uit de oorspronkelijke talen in het <a href="/wiki/Nederlands" title="Nederlands">Nederlands</a>. In deze vergaderingen kwamen drie belangrijke vragen aan de orde: </p> <ul><li>Bestaat er een noodzaak van een nieuwe vertaling van de Bijbel? Deze vraag werd positief beantwoord.</li> <li>Hoe een zo getrouw mogelijke vertaling in zo kort mogelijke tijd tot stand te laten komen? Maatregel: de synode heeft concrete richtlijnen voor het vertaalwerk opgesteld.</li> <li>Door wie op welke wijze moest het vertaalwerk worden uitgevoerd? Maatregel: de synode heeft vertalers aangesteld en ook aangegeven dat er systematisch <a href="/w/index.php?title=Correctiewerk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Correctiewerk (de pagina bestaat niet)">correctiewerk</a> moest worden ingepland.</li></ul> <p>Deze <a href="/wiki/Statenvertaling" title="Statenvertaling">Statenvertaling</a> zou in 1637, na bijna twintig jaar gereedkomen. De synode benoemde de eerste vertalers en verzocht de <a href="/wiki/Noordelijke_Staten-Generaal" class="mw-redirect" title="Noordelijke Staten-Generaal">Staten-Generaal</a> om dit omvangrijke project te financieren. De Statenbijbel zou een blijvende invloed hebben op het standaard <a href="/wiki/Nederlands" title="Nederlands">Nederlands</a>, dat in die tijd net een bredere acceptatie verkreeg en een literaire traditie ontwikkelde. De Statenbijbel zou in de protestantse kerken tot diep in de twintigste eeuw de standaardvertaling van de Bijbel blijven. In sommige zusterkerken van de <a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk" title="Nederlandse Hervormde Kerk">Nederlandse Hervormde Kerk</a>, de rechtsopvolger van de oorspronkelijke <a href="/wiki/Nederduitse_Gereformeerde_Kerk_(later_Nederlandse_Hervormde_Kerk)" title="Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)">Nederduitse Gereformeerde Kerk</a>, en sommige, kleinere afgesplitste kerkgenootschappen is de Statenbijbel nog steeds in gebruik. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Alibi_voor_een_politieke_afrekening">Alibi voor een politieke afrekening</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Bewerk dit kopje: Alibi voor een politieke afrekening" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Alibi voor een politieke afrekening"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De synode veroordeelde de religieuze doctrine van het Arminianisme als <a href="/wiki/Ketterij" title="Ketterij">ketterij</a>. Hierop volgde de politieke veroordeling van de staatsman <a href="/wiki/Johan_van_Oldenbarnevelt" title="Johan van Oldenbarnevelt">Johan van Oldenbarnevelt</a>, die de beschermer van de remonstranten was geweest. Voor de misdaad van <i>algemene verstoring van de staat van de natie, zowel van Kerk als Staat</i> (verraad), werd hij op 13 mei 1619 onthoofd. Als gevolg van de nederlaag van de remonstranten werd onder andere aan de jurist <a href="/wiki/Hugo_de_Groot_(rechtsgeleerde)" title="Hugo de Groot (rechtsgeleerde)">Hugo de Groot</a> een levenslange gevangenisstraf opgelegd; hij wist echter met de hulp van zijn vrouw en zijn dienstmeid in een boekenkist uit <a href="/wiki/Slot_Loevestein" title="Slot Loevestein">Slot Loevestein</a> te ontsnappen. Zowel Van Oldenbarnevelt als De Groot hadden sinds 29 augustus 1618 in hechtenis gezeten. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kritische_editie">Kritische editie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Bewerk dit kopje: Kritische editie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Kritische editie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 2014 werd begonnen met de publicatie van de eerste, kritische editie van de acten en documenten van de Synode van Dordrecht.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Buitenlandse_afgevaardigden">Buitenlandse afgevaardigden</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Bewerk dit kopje: Buitenlandse afgevaardigden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Buitenlandse afgevaardigden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i><a href="/wiki/Lijst_van_deelnemers_aan_de_Synode_van_Dordrecht#Buitenlandse_theologen" title="Lijst van deelnemers aan de Synode van Dordrecht">Lijst van deelnemers aan de Synode van Dordrecht#Buitenlandse theologen</a></i></div> <ul><li>Engeland: <a href="/w/index.php?title=George_Carleton&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="George Carleton (de pagina bestaat niet)">George Carleton</a> (1559-1628), Joseph Hall (1574-1657), Thomas Goad (1576-1638), John Davenant (1576-1641), <a href="/wiki/Lancelot_Andrewes" title="Lancelot Andrewes">Lancelot Andrewes</a> (1555-1626)</li> <li>Schotland: Walter Balcanqual (1586-1645), Samuël Ward (overleden 1643), <a href="/wiki/William_Ames" title="William Ames">Guiliemus Amesius</a> (1576-1633)</li> <li>Heidelberg: Abraham Scultetus (1566-1624), Paul Tossanus (1572-1634), Hendrik Alting (1583-1644)</li> <li>Hessen: Georg Cruciger (1575-1637), Paul Stein (1585-1643), <a href="/wiki/Rudolphus_Goclenius" title="Rudolphus Goclenius">Rudolphus Goclenius</a> (1547-1628), Daniel Anglocrator (1569-1635)</li> <li>Zwitserland: Johann Jakob Breitinger (1575-1645), Wolfgang Mayer (1577-1653), Sebastian Beck (1583-1654), Mark Rütimeyer (1580-1647), Hans Conrad Koch (1564-1643)</li> <li>Genève: Jean Diodati (1576-1649), bekend van de <a href="/wiki/Diodati-vertaling" title="Diodati-vertaling">Diodati-vertaling</a>, Theodore Trochin (1582-1657)</li> <li>Bremen: Ludwig Crocius (1586-1653), Matthiuas Martinius (1572-1630), Heinrich Isselburg (1577-1628)</li> <li>Nassau-<a href="/wiki/Wetterau" title="Wetterau">Wetteravië</a>: <a href="/wiki/Johann_Heinrich_Alsted" title="Johann Heinrich Alsted">Johann Heinrich Alsted</a> (1588-1638), John Bisterfeld (overleden 1619), Georg Fabricius</li> <li>Emden: Ritzius Lucas Grimersheim (1568-1631), Daniël Bernard Eilshemius (1555-1622)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voetnoten">Voetnoten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Bewerk dit kopje: Voetnoten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Voetnoten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Jonathan_Israel" title="Jonathan Israel">Jonathan Israel</a></span> (1998) <i>De Republiek 1477-1806</i>, blz. 62-3.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Jonathan_Israel" title="Jonathan Israel">Jonathan Israel</a></span> (1998) <i>De Republiek 1477-1806</i>, blz. 456.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Milton, Anthony (redactie)</span> (2005) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.uk/books?id=oVIH4A8YpA0C&amp;pg=PA2"><i>The British Delegation and the Synod of Dort (1618-1619)</i></a><i>, blz. 2, (Google Books)</i></span> </li> <li id="cite_note-Rem1-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Rem1_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Rem1_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.remonstranten.org/site/?page=geschiedenis">De Remonstranten: geschiedenis</a></span> </li> <li id="cite_note-Rem2-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Rem2_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Rem2_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.remonstranten.org/land/landgeschiedenis.htm">Remonstrantse Broederschap: Remonstranten: ontstaan en geschiedenis</a>, remonstranten.org (dode link)</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Calder</span>, blz. 270-271.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">W.B. Patterson</span>, <i>King James VI and I and the Reunion of Christendom</i> (1997), hfdstk. 8, voor een volledig overzicht.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/w/index.php?title=Thomas_Scott_(commentator)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thomas Scott (commentator) (de pagina bestaat niet)">Thomas Scott</a></span>, <i>The Articles of the Synod of Dort</i>, Sprinkle Publ., 1993 herdruk, blz. 5</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Calder</span>, blz. 388-389.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Calder</span>, blz. 389.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2283723-pkn-erkent-leed-van-remonstranten-400-jaar-na-dato.html">PKN erkent leed van remonstranten, 400 jaar na dato </a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Acta et Documenta Synodi Nationalis Dordrechtanae (1618–1619) <span style="font-variant:small-caps;">Donald Sinnema</span>, <span style="font-variant:small-caps;">Christian Moser</span>, <span style="font-variant:small-caps;">Herman Selderhuis</span> (eds.) vol. I, CVII, 539 bladzijden. <span class="&#73;SBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-3-525-55078-6" title="Speciaal:Boekbronnen/978-3-525-55078-6">ISBN 978-3-525-55078-6</a></span> <a href="/w/index.php?title=Vandenhoeck_%26_Ruprecht&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vandenhoeck &amp; Ruprecht (de pagina bestaat niet)">Vandenhoeck &amp; Ruprecht</a>, <a href="/wiki/G%C3%B6ttingen_(stad)" title="Göttingen (stad)">Göttingen</a>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Bewerk dit kopje: Externe links" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;action=edit&amp;section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe links"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dewoesteweg.nl/wp-content/uploads/2008/11/wat-er-aan-de-dordtse-synode-vooraf-ging.pdf">J. Bogerman - de Dordtse Synode</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kerkrecht.nl/node/1857">Acta of Handelingen der Nationale Synode Dordrecht 1618-1619</a></li> <li><span style="font-variant:small-caps;">Jo Spaans</span>, <i>De Synode van Dordrecht, 13 november 1618 - 29 mei 1619, Kloveniersdoelen Dordrecht</i>. In: <span style="font-variant:small-caps;">Maarten Prak</span> (red.), Plaatsen van herinnering. Nederland in de zeventiende en achttiende eeuw, Amsterdam, Bert Bakker 2006, blz. 130-141, (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/26668/spaans_06_synodevandordrecht.pdf?sequence=2">zie hier</a>)</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style><div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Bibliografische informatie" data-collapsetext="Inklappen" data-expandtext="Uitklappen"><div id="Bibliografische_informatie" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Wikipedia:Bibliografische_informatie" title="Wikipedia:Bibliografische informatie">Bibliografische informatie</a></div><div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content plainlist ta-left"><ul style="column-width:36em"><li><b><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" title="Bibliothèque nationale de France">Bibliothèque nationale de France</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12093978f">cb12093978f</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12093978f">(data)</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">Gemeinsame Normdatei</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/671561-8">671561-8</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Historisch_woordenboek_van_Zwitserland" title="Historisch woordenboek van Zwitserland">Historisch woordenboek van Zwitserland</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/017196">017196</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Nationale_Bibliotheek_van_Isra%C3%ABl" title="Nationale Bibliotheek van Israël">Nationale Bibliotheek van Israël</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007268777405171">987007268777405171</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">Système universitaire de documentation</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/029279194">029279194</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">Virtual International Authority File</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/150760946">150760946</a></span></li><li><b></b> <b><a href="/wiki/WorldCat" title="WorldCat">WorldCat</a></b> (via VIAF): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/150760946">150760946</a></li></ul></div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐6b8d5cfdd4‐m769f Cached time: 20241029154035 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.144 seconds Real time usage: 0.217 seconds Preprocessor visited node count: 786/1000000 Post‐expand include size: 12320/2097152 bytes Template argument size: 1648/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 8211/5000000 bytes Lua time usage: 0.032/10.000 seconds Lua memory usage: 790139/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 121.625 1 -total 37.45% 45.543 1 Sjabloon:Bibliografische_informatie 26.76% 32.550 1 Sjabloon:References 11.77% 14.312 1 Sjabloon:Cquote 9.35% 11.369 1 Sjabloon:Zijbalk_protestantisme_Nederland 4.95% 6.017 4 Sjabloon:Zie_hoofdartikel 4.03% 4.905 13 Sjabloon:Aut 2.75% 3.339 3 Sjabloon:Multiparameters 1.90% 2.310 1 Sjabloon:ISBN 1.89% 2.295 1 Sjabloon:Zie_ook --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:28601-0!canonical and timestamp 20241029154035 and revision id 67335530. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;oldid=67335530">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;oldid=67335530</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Dordtse_Synode" title="Categorie:Dordtse Synode">Dordtse Synode</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:1618" title="Categorie:1618">1618</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:1619" title="Categorie:1619">1619</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 7 apr 2024 om 14:15.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia&#174; is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Synode_van_Dordrecht&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-78s75","wgBackendResponseTime":179,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.144","walltime":"0.217","ppvisitednodes":{"value":786,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":12320,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1648,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":8211,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 121.625 1 -total"," 37.45% 45.543 1 Sjabloon:Bibliografische_informatie"," 26.76% 32.550 1 Sjabloon:References"," 11.77% 14.312 1 Sjabloon:Cquote"," 9.35% 11.369 1 Sjabloon:Zijbalk_protestantisme_Nederland"," 4.95% 6.017 4 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"," 4.03% 4.905 13 Sjabloon:Aut"," 2.75% 3.339 3 Sjabloon:Multiparameters"," 1.90% 2.310 1 Sjabloon:ISBN"," 1.89% 2.295 1 Sjabloon:Zie_ook"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.032","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":790139,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b8d5cfdd4-m769f","timestamp":"20241029154035","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Synode van Dordrecht","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Synode_van_Dordrecht","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q901769","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q901769","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-11-16T17:56:54Z","dateModified":"2024-04-07T13:15:29Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d2\/Synode_van_Dordrecht.jpg","headline":"Kerkvergadering in 1618-1619"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10