CINXE.COM
Bies (gewas) - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Bies (gewas) - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"9cef95f7-5b7d-4aa1-b475-2e84be5cb684","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Bies_(gewas)","wgTitle":"Bies (gewas)","wgCurRevisionId":67531521,"wgRevisionId":67531521,"wgArticleId":2929635,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Artikel mist referentie sinds april 2020","Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen","Plant voor industriële verwerking"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Bies_(gewas)","wgRelevantArticleId":2929635,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2431024","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader", "ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3b/Scirpetum_lacustris.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1007"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Scirpetum_lacustris.jpg/800px-Scirpetum_lacustris.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="671"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Scirpetum_lacustris.jpg/640px-Scirpetum_lacustris.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="537"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Bies (gewas) - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Bies_(gewas)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Bies_(gewas)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Bies_gewas rootpage-Bies_gewas skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/29_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Bies+%28gewas%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Bies+%28gewas%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Bies+%28gewas%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Bies+%28gewas%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cultuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Cultuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Cultuur</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Cultuur-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Cultuur-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Cultuur-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Aanleg_en_onderhoud" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aanleg_en_onderhoud"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Aanleg en onderhoud</span> </div> </a> <ul id="toc-Aanleg_en_onderhoud-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Oogst_en_verwerking" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Oogst_en_verwerking"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Oogst en verwerking</span> </div> </a> <ul id="toc-Oogst_en_verwerking-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kwaliteit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kwaliteit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Kwaliteit</span> </div> </a> <ul id="toc-Kwaliteit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Soorten_biezen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Soorten_biezen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Soorten biezen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Soorten_biezen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Soorten biezen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Soorten_biezen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Echte_biezen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Echte_biezen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Echte biezen</span> </div> </a> <ul id="toc-Echte_biezen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Russen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Russen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Russen</span> </div> </a> <ul id="toc-Russen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Toepassingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Toepassingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Toepassingen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Toepassingen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toepassingen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Toepassingen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Vlechtwerk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vlechtwerk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Vlechtwerk</span> </div> </a> <ul id="toc-Vlechtwerk-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vaten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vaten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Vaten</span> </div> </a> <ul id="toc-Vaten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Oeverbescherming" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Oeverbescherming"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Oeverbescherming</span> </div> </a> <ul id="toc-Oeverbescherming-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Waterzuivering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Waterzuivering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Waterzuivering</span> </div> </a> <ul id="toc-Waterzuivering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Externe_link" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_link"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Externe link</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_link-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Bies (gewas)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 3 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-3" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">3 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Jon%C3%A7a_(desambiguaci%C3%B3)" title="Jonça (desambiguació) – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Jonça (desambiguació)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Junco" title="Junco – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Junco" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Junco_(bot%C3%A2nica)" title="Junco (botânica) – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Junco (botânica)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2431024#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bies_(gewas)" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Bies_(gewas)" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bies_(gewas)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Bies_(gewas)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Bies_(gewas)" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Bies_(gewas)" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&oldid=67531521" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Bies_%28gewas%29&id=67531521&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBies_%28gewas%29"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBies_%28gewas%29"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Bies+%28gewas%29"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Bies_%28gewas%29&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2431024" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Scirpetum_lacustris.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Scirpetum_lacustris.jpg/260px-Scirpetum_lacustris.jpg" decoding="async" width="260" height="218" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Scirpetum_lacustris.jpg/390px-Scirpetum_lacustris.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Scirpetum_lacustris.jpg/520px-Scirpetum_lacustris.jpg 2x" data-file-width="887" data-file-height="744" /></a><figcaption>Groeiende mattenbies eind juni</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Biezensnijder_-_Reed_cutter_(5097599062).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Biezensnijder_-_Reed_cutter_%285097599062%29.jpg/260px-Biezensnijder_-_Reed_cutter_%285097599062%29.jpg" decoding="async" width="260" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Biezensnijder_-_Reed_cutter_%285097599062%29.jpg/390px-Biezensnijder_-_Reed_cutter_%285097599062%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Biezensnijder_-_Reed_cutter_%285097599062%29.jpg/520px-Biezensnijder_-_Reed_cutter_%285097599062%29.jpg 2x" data-file-width="795" data-file-height="505" /></a><figcaption>Biezensnijder (±1940)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Biezen_mat_afgezet_met_een_rand_van_kralenwerk_TMnr_2672-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Biezen_mat_afgezet_met_een_rand_van_kralenwerk_TMnr_2672-1.jpg/260px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Biezen_mat_afgezet_met_een_rand_van_kralenwerk_TMnr_2672-1.jpg" decoding="async" width="260" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Biezen_mat_afgezet_met_een_rand_van_kralenwerk_TMnr_2672-1.jpg/390px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Biezen_mat_afgezet_met_een_rand_van_kralenwerk_TMnr_2672-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Biezen_mat_afgezet_met_een_rand_van_kralenwerk_TMnr_2672-1.jpg/520px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Biezen_mat_afgezet_met_een_rand_van_kralenwerk_TMnr_2672-1.jpg 2x" data-file-width="700" data-file-height="518" /></a><figcaption>Biezenmat afgezet met een rand van kralenwerk (Transvaal)</figcaption></figure> <p>De <b>bies</b> is een dun, tot drie meter hoog opgroeiend gewas dat zich in het bijzonder leent voor allerlei soorten <a href="/wiki/Vlecht_(bindtechniek)" title="Vlecht (bindtechniek)">vlechtwerk</a>. In Nederland zijn van oudsher voor de <a href="/wiki/Teelt_(kweekproces)" title="Teelt (kweekproces)">cultuur</a> twee soorten belangrijk, de <a href="/wiki/Mattenbies" title="Mattenbies">mattenbies</a> (<i>Schoenoplectus lacustris</i>) en de <a href="/wiki/Ruwe_bies" title="Ruwe bies">ruwe bies</a> (<i>Schoenoplectus tabernaemontani</i>). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bij <a href="/wiki/Genemuiden" title="Genemuiden">Genemuiden</a> werden in de zestiende eeuw al biezen geoogst om matten van te maken. Het stadje ontwikkelde zich in de achttiende eeuw tot een centrum van mattenvlechterij. Het biezenareaal besloeg toen ongeveer 150 <a href="/wiki/Hectare" title="Hectare">ha</a>. Vanaf 1846 werden veel biezen aangeplant door Genemuiden en vanaf 1884 deed <a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a> dat ook. Rond 1900 was het areaal in het Zuiderzeegebied toegenomen tot ca. 500 ha. De biezen die hier geteeld werden waren van hoge kwaliteit en werden op grote schaal geëxporteerd naar omliggende landen. Behalve de <a href="/wiki/IJsseldelta_(nationaal_landschap)" title="IJsseldelta (nationaal landschap)">IJsseldelta</a> aan de <a href="/wiki/Zuiderzee_(water)" class="mw-redirect" title="Zuiderzee (water)">Zuiderzee</a> was de <a href="/wiki/Hollandse_Delta" title="Hollandse Delta">Hollandse Delta</a> met de <a href="/wiki/Oude_Maas" title="Oude Maas">Oude Maas</a> en de <a href="/wiki/Nationaal_Park_De_Biesbosch" title="Nationaal Park De Biesbosch">Biesbosch</a> een belangrijk productiecentrum. </p><p>Anno 2012 is nog een klein aantal professionele biezentelers actief in Nederland, met circa 30 ha. aan biezenvelden bij Genemuiden en 20 ha. langs de Oude Maas. Nieuwe velden zijn aangelegd bij <a href="/wiki/Dronten" title="Dronten">Dronten</a> en <a href="/wiki/Makkum_(S%C3%BAdwest-Frysl%C3%A2n)" class="mw-redirect" title="Makkum (Súdwest-Fryslân)">Makkum</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cultuur">Cultuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Cultuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Cultuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aanleg_en_onderhoud">Aanleg en onderhoud</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Aanleg en onderhoud" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Aanleg en onderhoud"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Biezenvelden worden aangelegd op onbegroeide zandbodem in ondiep, stilstaand of <a href="/wiki/Getijde_(waterbeweging)" title="Getijde (waterbeweging)">getijdenwater</a>. Voor de mattenbies moet dit zoet water zijn, de ruwe bies prefereert brak water. Het planten vindt plaats in april en mei opdat de scheuten stevig geworteld zijn als het water in de winter ruwer wordt. De jonge <a href="/wiki/Scheut_(plant)" title="Scheut (plant)">scheuten</a> worden met de hand aangeplant. Wanneer de aanplant is dichtgegroeid begint een één- tot driejarige oogstcyclus. </p><p>Zonder beheer vangt biezenland zoveel <a href="/wiki/Sediment" title="Sediment">sediment</a> in dat de groeiplaats ophoogt. Na verloop van tijd degenereren de biezenbegroeiingen dan en krijgt <a href="/wiki/Riet" title="Riet">riet</a> de overhand. In stilstaand water neemt dan doorgaans het fijnstengelige, korte <a href="/w/index.php?title=Dekriet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dekriet (de pagina bestaat niet)">dek-</a> of <a href="/w/index.php?title=Veenriet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Veenriet (de pagina bestaat niet)">veenriet</a> de plaats van de biezen in. Langs de IJsselmeerkust is het vooral het grovere en hogere <a href="/w/index.php?title=Stucadoorsriet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stucadoorsriet (de pagina bestaat niet)">stucadoorsriet</a>, dat de biezenvegetaties binnendringt. In een brak milieu maakt ruwe bies uiteindelijk plaats voor het 'zoute' dekriet. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Oogst_en_verwerking">Oogst en verwerking</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Oogst en verwerking" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Oogst en verwerking"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:0093-Biezen_verzamelen-Nationale_Tentoonstelling_van_Vrouwenarbeid_1898.tif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/0093-Biezen_verzamelen-Nationale_Tentoonstelling_van_Vrouwenarbeid_1898.tif/lossless-page1-260px-0093-Biezen_verzamelen-Nationale_Tentoonstelling_van_Vrouwenarbeid_1898.tif.png" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/0093-Biezen_verzamelen-Nationale_Tentoonstelling_van_Vrouwenarbeid_1898.tif/lossless-page1-390px-0093-Biezen_verzamelen-Nationale_Tentoonstelling_van_Vrouwenarbeid_1898.tif.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/0093-Biezen_verzamelen-Nationale_Tentoonstelling_van_Vrouwenarbeid_1898.tif/lossless-page1-520px-0093-Biezen_verzamelen-Nationale_Tentoonstelling_van_Vrouwenarbeid_1898.tif.png 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2048" /></a><figcaption>Biezen verzamelen - <a href="/wiki/Nationale_Tentoonstelling_van_Vrouwenarbeid_1898" title="Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid 1898">Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid 1898</a></figcaption></figure> <p>In het voorjaar heeft de bies regen nodig, anders blijven de stengels kort. Geoogst wordt er vanaf juli, nadat de groei gestopt is. Voor eind augustus moeten alle biezen binnengehaald zijn. Buiten deze periode is de kwaliteit slechter. Velden die niet de afgelopen zomer gesneden zijn worden in de winter gebrand om de oude stoppels kwijt te raken. Biezensnijders verdienden vroeger relatief veel, maar het werk was lichamelijk erg zwaar. Het was niet ongebruikelijk dat de mannen in de oogstperiode tien kilo aan lichaamsgewicht verloren.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 27 april 2020 een bronvermelding gewenst.">[bron?]</span></a></sup> Omdat het snijden in de zomer gebeurde, hadden de snijders veel last van <a href="/wiki/Muggen" title="Muggen">muggen</a> en andere lastige insecten. Ze smeerden hun gezicht daarom vaak in met modder. </p><p>De biezen werden met een versleten <a href="/w/index.php?title=Riethaak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Riethaak (de pagina bestaat niet)">riethaak</a> gesneden en tot bossen met een omvang van ongeveer 80 centimeter samengebonden. Vóór het drogen werden de bossen weer losgesneden en waaiervormig op het gras uitgespreid, of in de wind gebracht op zogenaamde <a href="/wiki/Ruiter_(gereedschap)" class="mw-redirect" title="Ruiter (gereedschap)">klaverruiters</a>. Om het vocht goed te laten verdampen werden de bossen regelmatig gedraaid. Omvang en gewicht namen door het drogen drastisch af. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kwaliteit">Kwaliteit</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Kwaliteit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Kwaliteit"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Goede kwaliteit bies laat zich van de voet tot de aar splitsen. Biezen van schrale grond laten dat niet toe: ze zijn bros en breken af. Bodemgesteldheid, zoutgehalte en waterstand beïnvloeden de structuur van de biezen en daarmee hun geschiktheid voor de biezenverwerkende industrie. De mattenbies groeit in voedselrijk water. Biezen uit de <a href="/wiki/Slib" title="Slib">slibarme</a> plassen en meren van Friesland, N.W.-Overijssel en Utrecht hebben brosse stengels en zijn van slechte kwaliteit. De beste biezen voor de verwerkende industrie groeiden in het voedsel- en slibrijke en vrijwel zoete water van de getijdengebieden in de Hollandse Delta. De biezen van de IJsselmeerkust zijn na de afsluiting van de Zuiderzee in kwaliteit achteruitgegaan als gevolg van de verminderde slibaanvoer door het wegvallen van eb en vloed. Het water was in het mondingsgebied van de IJssel en het <a href="/wiki/Zwarte_Water_(rivier)" title="Zwarte Water (rivier)">Zwarte Water</a> wel al zoet vóór de <a href="/wiki/Afsluitdijk" title="Afsluitdijk">Afsluitdijk</a> opgeworpen werd. </p><p>De ruwe bies levert alleen in een brak milieu een product van goede kwaliteit, dat wil zeggen met een zachte en taaie stengel. Op zoete standplaatsen, met name in stilstaand water, blijft de stengel bros. </p><p>De uiteenlopende kwaliteiten van biezen worden door de vakmensen veelal aangeduid met de plaats van herkomst, zo zijn er bijvoorbeeld Kamper, Genemuider, Almelose en Klundertse biezen. Onder <i>zoete biezen</i> worden de mattenbies, onder <i>zoute biezen</i> de ruwe bies verstaan. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Soorten_biezen">Soorten biezen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Soorten biezen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Soorten biezen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Echte_biezen">Echte biezen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Echte biezen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Echte biezen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het meest gebruikt worden de mattenbies en de ruwe bies. Van de gedroogde stengels van de mattenbies worden vooral vloermatten gemaakt. De ruwe bies is wat taaier en geschikt voor gevlochten stoelzittingen. <a href="/wiki/Heen" title="Heen">Heen, ofwel zeebies</a>, is niet bruikbaar in de vlechterij. </p><p>De mattenbies (<i>Schoenoplectus lacustris)</i> is een <a href="/wiki/Zoet_water" class="mw-redirect" title="Zoet water">zoetwaterplant</a>. Ruwe bies groeit in <a href="/wiki/Brak_water" title="Brak water">brak water</a> met een zoutgehalte 10 promille, terwijl sterke verhogingen van korte duur goed worden verdragen. </p><p>Binnen deze twee soorten onderscheiden biezentelers een aantal variëteiten: </p> <ul><li><i>Hangzaad</i> of <i>hangers</i> is een vorm van mattenbies met een 2-2,50 m lange stengel, die aan de top zeer dun uitloopt. De bloeiwijze is groot, sterk vertakt en na de bloei overhangend. De lange, slanke stengels worden niet hard en bros en zijn daarom zeer geschikt om te worden verwerkt.</li></ul> <ul><li><i>Brummel</i> of <i>braambies</i> heeft een hoofdjesvormige <a href="/wiki/Bloeiwijze" title="Bloeiwijze">bloeiwijze</a>, dat wil zeggen met zittende <a href="/wiki/Aar_(bloeiwijze)" title="Aar (bloeiwijze)">aartjes</a>. De stengel van de brummelbies wordt tegen augustus vrij snel hard en daarom heeft deze vorm geen betekenis voor de teelt.</li></ul> <ul><li><i>Bastaardbies</i> of <i>brakke bies</i> groeit in het zwak brakke getijdengebied en heeft stengels van 2–2,50 m hoog. De bloeiwijzen zijn groot en sterk vertakt. Ook in ondiep, zoet water aan de kust van het IJsselmeer komen dergelijke forse planten voor. Het is vermoedelijk een standplaatsvorm van de ruwe bies, die optreedt wanneer de ruwe bies als <a href="/wiki/Pioniersoort" title="Pioniersoort">pioniersoort</a> voorkomt in bewegelijk water dat <a href="/wiki/Eutrofie" title="Eutrofie">voedselrijk</a> en zoet tot zwak brak is.</li></ul> <ul><li><i>Fransje</i> of <i>Franse bies</i> is een inmiddels zeldzame ondersoort (ssp. <i>flevensis</i>) van de mattenbies. Op drogere standplaatsen is hij fijner dan de mattenbies en heeft weinig dikteverloop in de stengel. Op natte groeiplaatsen is de kwaliteit minder. Het is tientallen jaren in cultuur geweest dankzij de geschiktheid voor de stoelenmatterij.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Russen">Russen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Russen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Russen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het begin van de twintigste eeuw werden ook <a href="/wiki/Rus_(geslacht)" title="Rus (geslacht)">russen</a> voor het maken van vloermatten gebruikt. Vooral de pitrus, maar in mindere mate ook <a href="/wiki/Biezenknoppen" title="Biezenknoppen">biezenknoppen</a> en <a href="/wiki/Zeegroene_rus" title="Zeegroene rus">zeegroene rus</a>. Ook de <a href="/wiki/Spaanse_mat_(vloerbedekking)" title="Spaanse mat (vloerbedekking)">matten uit Spanje</a> die tot begin twintigste eeuw populair waren, werden vermoedelijk van deze fijnere soort gevlochten. Eind negentiende eeuw werden ze ook in Nederland zeer rendabel gekweekt. Eerst op slecht ontwaterde zure gronden, maar later toen de prijs voor russen steeg, ook op betere gronden. Daarnaast werden ze uit het wild gesneden. Kweek vond vooral plaats rond <a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a>, <a href="/wiki/Mastenbroek" title="Mastenbroek">Mastenbroek</a> en <a href="/wiki/Zwolle" title="Zwolle">Zwolle</a>. Verbeterde <a href="/wiki/Cultuurtechniek" title="Cultuurtechniek">cultuurtechniek</a> maakte dat op den duur andere gewassen toch lucratiever werden. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Toepassingen">Toepassingen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Toepassingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Toepassingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Charles_Rennie_Mackintosh_-_Chair_-_1903.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Charles_Rennie_Mackintosh_-_Chair_-_1903.jpg/260px-Charles_Rennie_Mackintosh_-_Chair_-_1903.jpg" decoding="async" width="260" height="503" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Charles_Rennie_Mackintosh_-_Chair_-_1903.jpg/390px-Charles_Rennie_Mackintosh_-_Chair_-_1903.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Charles_Rennie_Mackintosh_-_Chair_-_1903.jpg/520px-Charles_Rennie_Mackintosh_-_Chair_-_1903.jpg 2x" data-file-width="1141" data-file-height="2209" /></a><figcaption>Stoel met biezen zitting</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vlechtwerk">Vlechtwerk</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Vlechtwerk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Vlechtwerk"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Woonwagenbewoner" title="Woonwagenbewoner">Woonwagenbewoners</a> waren van oudsher bekwaam in het vlechtwerk met biezen. In 1910 kwam de machinaal-vervaardigde biezenmat in productie. Gedroogde biezen werden aan elkaar genaaid tot <a href="/wiki/Karpet" class="mw-redirect" title="Karpet">karpetten</a>, <a href="/wiki/Loper_(vloerbedekking)" title="Loper (vloerbedekking)">lopers</a> en andere <a href="/w/index.php?title=Mat_(vloerkleed)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mat (vloerkleed) (de pagina bestaat niet)">matten</a>. De bekendste was de <a href="/w/index.php?title=Blokmat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Blokmat (de pagina bestaat niet)">blokmat</a> of <a href="/w/index.php?title=Genemuider_mat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genemuider mat (de pagina bestaat niet)">Genemuider mat</a>. Daarnaast begon deze periode de vervaardiging van <a href="/wiki/Kokosmat" class="mw-redirect" title="Kokosmat">kokosmatten</a>. Na de Tweede Wereldoorlog verdween de biezenmat ten gunste van de kokosmat. De biezen vloermat is vrijwel verdwenen. Biezen worden nog altijd gebruikt voor stoelzittingen. De vraag is in Nederland anno 2012 groter dan het aanbod en aanvullend materiaal wordt geïmporteerd uit Duitsland, Ierland, Portugal of Turkije. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vaten">Vaten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Vaten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Vaten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bij het aanbreken van een nieuwe bos zocht men eerst de dikste stengels uit, die waren bestemd voor het dichten van <a href="/wiki/Vat_(verpakking)" title="Vat (verpakking)">vaten</a>. Deze werden zelfs geëxporteerd naar whisky- en cognacfabrieken in Schotland en Frankrijk. Tot omstreeks 1950 werden de Scheveninger haringvaten met biezen gedicht. In tegenstelling tot hennep is de bies reuk- en smaakloos. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Oeverbescherming">Oeverbescherming</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Oeverbescherming" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Oeverbescherming"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Biezen zijn uit oogpunt van landaanwinning belangwekkend, omdat ze grote invloed uitoefenen op het verloop van de verlanding van open water en de aanslibbing van zandplaten. Ze worden dan ook al eeuwen gebruikt om platen in het getijdengebied op te hogen ten behoeve van <a href="/wiki/Kwelder" title="Kwelder">landaanwinning</a> en <a href="/wiki/Oeverbescherming" title="Oeverbescherming">oeverbescherming</a>. <a href="/wiki/Rijkswaterstaat" title="Rijkswaterstaat">Rijkswaterstaat</a> is in 1985 het project <a href="/wiki/Oever" title="Oever">natuurvriendelijke oevers</a> gestart, waarbij ook biezenvelden worden ingezet. Zo zullen aan de <a href="/wiki/Nieuwe_Waterweg" title="Nieuwe Waterweg">Nieuwe Waterweg</a> bij <a href="/wiki/Rozenburg_(eiland)" title="Rozenburg (eiland)">Rozenburg</a> op enkele plaatsen vooroevers worden aangelegd om het leefgebied van flora en fauna te verbeteren. Hier zullen ook biezen worden aangeplant.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Waterzuivering">Waterzuivering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Waterzuivering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Waterzuivering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Een nieuwere toepassing is die ten behoeve van de <a href="/wiki/Waterzuivering" title="Waterzuivering">waterzuivering</a>. In een biezenvegetatie worden stroming en golfslag gedempt, waardoor slib bezinkt. Door de massa periodiek te verwijderen worden <a href="/wiki/Nutri%C3%ABnten" class="mw-redirect" title="Nutriënten">nutriënten</a> uit het water verwijderd. Daarbij bieden de stengels en wortels van de biezen een substraat voor allerlei <a href="/wiki/Micro-organismen" class="mw-redirect" title="Micro-organismen">micro-organismen</a> die ter plaatse met name <a href="/wiki/Organische_verbindingen" class="mw-redirect" title="Organische verbindingen">organische verbindingen</a> afbreken. Ook in een <a href="/wiki/Helofytenfilter" title="Helofytenfilter">helofytenfilter</a> kan de bies daarom worden gebruikt. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_link">Externe link</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Externe link" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bies_(gewas)&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe link"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tapijtmuseum.nl/page/view/Tapijt">Tapijtmuseum Genemuiden</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen</span></div> <ul><li>Bakker, D. & Boer, A.C. (1954). "Mattenbiezen". <i>De Levende Natuur</i> <b>57</b>: 30-35.</li> <li>Boer, A.C. (1942). "Biezencultuur". <i>Nederlands Kruidkundig archief</i> <b>52</b>: 311-314.</li> <li>Clevering, O.A. & Gulik, W.J.M. van (1990). <i>De aanleg van biezenbegroeiingen : mogelijkheden voor herintroduktie van biezen in het Haringvliet - Hollandsch Diepgebied</i>, Instituut voor Oecologisch Onderzoek, Oostvoorne</li> <li>Putten, W. van der & Smit, H. [eds.] (1990). <i>Biezen: over eigenschappen van biezen en toepassingen in het water- en oeverbeheer</i>, DBW/RIZA nota (90.026)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refdag.nl/achtergrond/consument/de_laatste_biezentelers_1_282599">De Vries H., <i>De laatste biezentelers</i>, Reformatorisch Dagblad, 10 oktober 2008</a></li></ul> <p><b>Noten</b> </p> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rijkswaterstaat.nl/water/plannen_en_projecten/vaarwegen/nieuwe_waterweg/landtong_rozenburg/">Rijkswaterstaat: vooroevers Landtong Rozenburg 2015</a></span> </li> </ol></div></div> </div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐59856bd7d8‐2thdf Cached time: 20241119204608 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.058 seconds Real time usage: 0.326 seconds Preprocessor visited node count: 227/1000000 Post‐expand include size: 1846/2097152 bytes Template argument size: 868/2097152 bytes Highest expansion depth: 7/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 556/5000000 bytes Lua time usage: 0.002/10.000 seconds Lua memory usage: 586334/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 24.477 1 -total 79.10% 19.362 1 Sjabloon:Appendix 68.10% 16.668 1 Sjabloon:References 11.42% 2.796 1 Sjabloon:Bron? --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:2929635:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241119204608 and revision id 67531521. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bies_(gewas)&oldid=67531521">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bies_(gewas)&oldid=67531521</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Plant_voor_industri%C3%ABle_verwerking" title="Categorie:Plant voor industriële verwerking">Plant voor industriële verwerking</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_april_2020" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds april 2020">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds april 2020</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Alle_artikelen_die_een_referentie_missen" title="Categorie:Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen">Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 15 mei 2024 om 08:47.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Bies_(gewas)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-rq4l2","wgBackendResponseTime":146,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.058","walltime":"0.326","ppvisitednodes":{"value":227,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":1846,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":868,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":7,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":556,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 24.477 1 -total"," 79.10% 19.362 1 Sjabloon:Appendix"," 68.10% 16.668 1 Sjabloon:References"," 11.42% 2.796 1 Sjabloon:Bron?"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.002","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":586334,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-59856bd7d8-2thdf","timestamp":"20241119204608","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Bies (gewas)","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Bies_(gewas)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2431024","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2431024","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-09-13T20:20:59Z","dateModified":"2024-05-15T07:47:01Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3b\/Scirpetum_lacustris.jpg","headline":"gewas"}</script> </body> </html>