CINXE.COM
Obwód tulski – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Obwód tulski – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"8fc7b196-afbe-4874-b45a-88001e436f66","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Obwód_tulski","wgTitle":"Obwód tulski","wgCurRevisionId":74194999,"wgRevisionId":74194999,"wgArticleId":414779,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Obwód tulski"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Obwód_tulski","wgRelevantArticleId":414779,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74194999, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgCoordinates":{"lat":53.916667,"lon":37.583333},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2792","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox": "ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4f/Tula_Oblast_collage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Tula_Oblast_collage.jpg/800px-Tula_Oblast_collage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Tula_Oblast_collage.jpg/640px-Tula_Oblast_collage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Obwód tulski – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Obw%C3%B3d_tulski"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Obw%C3%B3d_tulski"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Obwód_tulski rootpage-Obwód_tulski skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Obw%C3%B3d+tulski" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Obw%C3%B3d+tulski" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Obw%C3%B3d+tulski" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Obw%C3%B3d+tulski" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Geografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geografia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geografia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Geografia</span> </button> <ul id="toc-Geografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Położenie_i_powierzchnia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Położenie_i_powierzchnia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Położenie i powierzchnia</span> </div> </a> <ul id="toc-Położenie_i_powierzchnia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przynależność_administracyjna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Przynależność_administracyjna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1</span> <span>Przynależność administracyjna</span> </div> </a> <ul id="toc-Przynależność_administracyjna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Strefa_czasowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Strefa_czasowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Strefa czasowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Strefa_czasowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rzeźba_terenu_i_geologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rzeźba_terenu_i_geologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Rzeźba terenu i geologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Rzeźba_terenu_i_geologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gleby" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gleby"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Gleby</span> </div> </a> <ul id="toc-Gleby-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klimat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Klimat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Klimat</span> </div> </a> <ul id="toc-Klimat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hydrologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hydrologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Hydrologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Hydrologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Roślinność" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Roślinność"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Roślinność</span> </div> </a> <ul id="toc-Roślinność-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Świat_zwierzęcy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Świat_zwierzęcy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8</span> <span>Świat zwierzęcy</span> </div> </a> <ul id="toc-Świat_zwierzęcy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.9</span> <span>Ekologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ludność" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ludność"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ludność</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ludność-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Ludność</span> </button> <ul id="toc-Ludność-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Statystyki_demograficzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Statystyki_demograficzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Statystyki demograficzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Statystyki_demograficzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wyznania" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wyznania"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Wyznania</span> </div> </a> <ul id="toc-Wyznania-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Narodowości" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Narodowości"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Narodowości</span> </div> </a> <ul id="toc-Narodowości-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Miasta_i_osiedla_typu_miejskiego" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Miasta_i_osiedla_typu_miejskiego"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Miasta i osiedla typu miejskiego</span> </div> </a> <ul id="toc-Miasta_i_osiedla_typu_miejskiego-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Władza_i_administracja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Władza_i_administracja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Władza i administracja</span> </div> </a> <ul id="toc-Władza_i_administracja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Podział_administracyjny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_administracyjny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Podział administracyjny</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Podział_administracyjny-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Podział administracyjny</span> </button> <ul id="toc-Podział_administracyjny-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Okręgi_miejskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okręgi_miejskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Okręgi miejskie</span> </div> </a> <ul id="toc-Okręgi_miejskie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rejony_municypalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rejony_municypalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Rejony municypalne</span> </div> </a> <ul id="toc-Rejony_municypalne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Gospodarka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Gospodarka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Gospodarka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gospodarka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Gospodarka</span> </button> <ul id="toc-Gospodarka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przemysł" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Przemysł</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przemysł_chemiczny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł_chemiczny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.1</span> <span>Przemysł chemiczny</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł_chemiczny-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przemysł_maszynowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł_maszynowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.2</span> <span>Przemysł maszynowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł_maszynowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przemysł_spożywczy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł_spożywczy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.3</span> <span>Przemysł spożywczy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł_spożywczy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pozostałe_gałęzie_przemysłu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Pozostałe_gałęzie_przemysłu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.4</span> <span>Pozostałe gałęzie przemysłu</span> </div> </a> <ul id="toc-Pozostałe_gałęzie_przemysłu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Energetyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Energetyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.5</span> <span>Energetyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Energetyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Rolnictwo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rolnictwo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Rolnictwo</span> </div> </a> <ul id="toc-Rolnictwo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Transport</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Transport_drogowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_drogowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.1</span> <span>Transport drogowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_drogowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_kolejowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_kolejowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.2</span> <span>Transport kolejowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_kolejowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_wodny_i_lotniczy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_wodny_i_lotniczy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.3</span> <span>Transport wodny i lotniczy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_wodny_i_lotniczy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_rurociągowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_rurociągowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.4</span> <span>Transport rurociągowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_rurociągowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bogactwa_naturalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bogactwa_naturalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Bogactwa naturalne</span> </div> </a> <ul id="toc-Bogactwa_naturalne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Historia_ziemi_tulskiej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia_ziemi_tulskiej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Historia ziemi tulskiej</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia_ziemi_tulskiej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przynależność_administracyjna_i_utworzenie_obwodu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przynależność_administracyjna_i_utworzenie_obwodu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Przynależność administracyjna i utworzenie obwodu</span> </div> </a> <ul id="toc-Przynależność_administracyjna_i_utworzenie_obwodu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Symbole_regionu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Symbole_regionu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Symbole regionu</span> </div> </a> <ul id="toc-Symbole_regionu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tablice_rejestracyjne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tablice_rejestracyjne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Tablice rejestracyjne</span> </div> </a> <ul id="toc-Tablice_rejestracyjne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Obwód tulski</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 103 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-103" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">103 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Oblast_Tula" title="Oblast Tula – aceh" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Oblast Tula" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="aceh" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%8D_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Тулэ област – kabardyjski" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Тулэ област" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabardyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Toela-oblast" title="Toela-oblast – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Toela-oblast" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B7%D8%B9%D8%A9_%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7" title="مقاطعة تولا – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مقاطعة تولا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/%C3%93blast_de_Tula" title="Óblast de Tula – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Óblast de Tula" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Tula_vilay%C9%99ti" title="Tula vilayəti – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Tula vilayəti" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7_%D8%A7%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تولا اوبلاستی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تولا اوبلاستی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tula_Chiu" title="Tula Chiu – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tula Chiu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%D3%A9%D0%BB%D0%BA%D3%99%D2%BB%D0%B5" title="Тула өлкәһе – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Тула өлкәһе" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Тульская вобласць – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Тульская вобласць" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Тульская вобласьць – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Тульская вобласьць" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Тулска област – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Тулска област" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Tulska_oblast" title="Tulska oblast – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Tulska oblast" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Oblast_Toula" title="Oblast Toula – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Oblast Toula" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C3%93blast_de_Tula" title="Óblast de Tula – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Óblast de Tula" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%C3%A7%C4%95" title="Тула облаçĕ – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Тула облаçĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Tul%27skaya_Oblast%27" title="Tul'skaya Oblast' – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Tul'skaya Oblast'" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Tulsk%C3%A1_oblast" title="Tulská oblast – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Tulská oblast" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Oblast_Tula" title="Oblast Tula – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Oblast Tula" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tula_oblast" title="Tula oblast – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Tula oblast" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Tula_oblast" title="Tula oblast – północnolapoński" lang="se" hreflang="se" data-title="Tula oblast" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="północnolapoński" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Oblast_Tula" title="Oblast Tula – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Oblast Tula" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Tula_oblast" title="Tula oblast – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Tula oblast" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%8C%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%84_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A4%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B1" title="Όμπλαστ της Τούλα – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Όμπλαστ της Τούλα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Tula_Oblast" title="Tula Oblast – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Tula Oblast" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%8C_%D1%91%D0%BD%D0%BA%D1%81" title="Тулань ёнкс – erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Тулань ёнкс" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/%C3%93blast_de_Tula" title="Óblast de Tula – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Óblast de Tula" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Tula_provinco" title="Tula provinco – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Tula provinco" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Tula_oblasta" title="Tula oblasta – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Tula oblasta" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7" title="استان تولا – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="استان تولا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Oblast_de_Toula" title="Oblast de Toula – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Oblast de Toula" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/T%C3%BBla_(oblast)" title="Tûla (oblast) – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Tûla (oblast)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/C%C3%BAige_Thula" title="Cúige Thula – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cúige Thula" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Tula-ch%C3%BB" title="Tula-chû – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Tula-chû" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%88%B4%EB%9D%BC%EC%A3%BC" title="툴라주 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="툴라주" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Տուլայի մարզ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Տուլայի մարզ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B2%E0%A4%BE_%E0%A4%93%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%9F" title="तुला ओब्लास्ट – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="तुला ओब्लास्ट" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Oblas%C4%87_Tula" title="Oblasć Tula – górnołużycki" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Oblasć Tula" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="górnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Tulska_oblast" title="Tulska oblast – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Tulska oblast" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Provinco_Tula" title="Provinco Tula – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Provinco Tula" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Oblast_Tula" title="Oblast Tula – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Oblast Tula" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%C3%A6%D0%B9%D1%8B_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%C3%A6%D1%81%D1%82" title="Тулæйы облæст – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Тулæйы облæст" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/T%C3%BAlafylki" title="Túlafylki – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Túlafylki" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Oblast%27_di_Tula" title="Oblast' di Tula – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Oblast' di Tula" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%95%D7%9C%D7%94_(%D7%9E%D7%97%D7%95%D7%96)" title="טולה (מחוז) – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="טולה (מחוז)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98" title="ტულის ოლქი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ტულის ოლქი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Tula_Oblast" title="Tula Oblast – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Tula Oblast" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%82" title="Тула обласьт – komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Тула обласьт" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Oblast_de_Tula" title="Oblast de Tula – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Oblast de Tula" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Regio_Tulensis" title="Regio Tulensis – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Regio Tulensis" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Tulas_apgabals" title="Tulas apgabals – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Tulas apgabals" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Tulos_sritis" title="Tulos sritis – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Tulos sritis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Oblast_de_Tula" title="Oblast de Tula – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Oblast de Tula" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Tulai_ter%C3%BClet" title="Tulai terület – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tulai terület" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Тулска област – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Тулска област" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B2%E0%A4%BE_%E0%A4%93%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4" title="तुला ओब्लास्त – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="तुला ओब्लास्त" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98" title="ტულაშ ოლქი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ტულაშ ოლქი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7" title="تولا – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="تولا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7_%D8%A7%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="تولا اوبلاست – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="تولا اوبلاست" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Wilayah_Tula" title="Wilayah Tula – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Wilayah Tula" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Tula_Ci%C5%AD" title="Tula Ciŭ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Tula Ciŭ" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%8C_%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Тулань аймак – moksza" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Тулань аймак" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="moksza" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%D0%BC%D1%83%D0%B6" title="Тула муж – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Тула муж" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Oblast_Toela" title="Oblast Toela – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Oblast Toela" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%88%E3%82%A5%E3%83%BC%E3%83%A9%E5%B7%9E" title="トゥーラ州 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="トゥーラ州" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B8%D0%BD_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Тулин область – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Тулин область" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Tula_(Prowins)" title="Tula (Prowins) – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Tula (Prowins)" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tula_oblast" title="Tula oblast – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tula oblast" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Tula_oblast" title="Tula oblast – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Tula oblast" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%D0%B2%D0%B5%D0%BB" title="Тула вел – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Тула вел" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Tula_viloyati" title="Tula viloyati – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Tula viloyati" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7_%D8%A7%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="تولا اوبلاست – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="تولا اوبلاست" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7_%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA" title="تولا ولايت – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="تولا ولايت" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Oblast_de_Tula" title="Oblast de Tula – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Oblast de Tula" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/%D0%A2ul%D0%B0_w%C3%A1layat%C4%B1" title="Тulа wálayatı – karakałpacki" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Тulа wálayatı" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakałpacki" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Tula_vil%C3%A2yeti" title="Tula vilâyeti – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Tula vilâyeti" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Regiunea_Tula" title="Regiunea Tula – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Regiunea Tula" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Тульская область – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Тульская область" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B0_%D1%83%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D2%BB%D0%B0" title="Туула уобалаһа – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Туула уобалаһа" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Tula_Oblast" title="Tula Oblast – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Tula Oblast" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Tula_Oblast" title="Tula Oblast – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Tula Oblast" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Tulsk%C3%A1_oblas%C5%A5" title="Tulská oblasť – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Tulská oblasť" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Tulska_oblast" title="Tulska oblast – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Tulska oblast" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82" title="Тулска област – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Тулска област" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Tuljska_oblast" title="Tuljska oblast – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Tuljska oblast" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tulan_alue" title="Tulan alue – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tulan alue" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Tula_oblast" title="Tula oblast – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Tula oblast" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Tula_Oblast" title="Tula Oblast – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Tula Oblast" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%82%E0%AE%B2%E0%AE%BE_%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%A3%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="தூலா மாகாணம் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தூலா மாகாணம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%D3%A9%D0%BB%D0%BA%D3%99%D1%81%D0%B5" title="Тула өлкәсе – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Тула өлкәсе" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%B2" title="แคว้นตูลา – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="แคว้นตูลา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%8F%D1%82%D0%B8_%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0" title="Вилояти Тула – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Вилояти Тула" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Tula_Oblast%C4%B1" title="Tula Oblastı – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Tula Oblastı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%D1%83%D0%BB%D0%BE%D1%81" title="Тула улос – udmurcki" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Тула улос" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurcki" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Тульська область – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Тульська область" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7_%D8%A7%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="تولا اوبلاست – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="تولا اوبلاست" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Tulan_agj" title="Tulan agj – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Tulan agj" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Tula_(t%E1%BB%89nh)" title="Tula (tỉnh) – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tula (tỉnh)" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Oblast_Toula" title="Oblast Toula – zachodnioflamandzki" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Oblast Toula" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="zachodnioflamandzki" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Tula_Oblast" title="Tula Oblast – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Tula Oblast" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BE%E6%8B%89%E5%B7%9E" title="图拉州 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="图拉州" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%96%E6%8B%89%E5%B7%9E" title="圖拉州 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="圖拉州" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BE%E6%8B%89%E5%B7%9E" title="图拉州 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="图拉州" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2792#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_tulski" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_tulski"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_tulski"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Obw%C3%B3d_tulski" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Obw%C3%B3d_tulski" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&oldid=74194999" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Obw%C3%B3d_tulski&id=74194999&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FObw%25C3%25B3d_tulski"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FObw%25C3%25B3d_tulski"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Obw%C3%B3d+tulski"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Obw%C3%B3d_tulski&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tula_Oblast" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Obw%C3%B3d_tulski" hreflang="pl"><span>Wikipodróże</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2792" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Obw%C3%B3d_tulski&params=53.916666666667_N_37.583333333333_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 53°55′N 37°35′E"><span class="latitude">53°55′N</span> <span class="longitude">37°35′E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 53,916667 37,583333"><span class="latitude">53,916667</span> <span class="longitude">37,583333</span></span></span></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Obwód tulski</div><div class="iboxt-2"><span style="font-style: normal;" lang="ru">Тульская область</span></div> </caption> <tbody><tr style="background:#eee; color:black; text-align:center; font-style:italic; border-bottom:1px solid #aaa;"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Obwody_Federacji_Rosyjskiej" title="Obwody Federacji Rosyjskiej">obwód</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Tula_Oblast_collage.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Tula_Oblast_collage.jpg/240px-Tula_Oblast_collage.jpg" decoding="async" width="240" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Tula_Oblast_collage.jpg/360px-Tula_Oblast_collage.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Tula_Oblast_collage.jpg/480px-Tula_Oblast_collage.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1000" /></a></span> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Coat_of_Arms_of_Tula_oblast.png" class="mw-file-description"><img alt="Herb" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Coat_of_Arms_of_Tula_oblast.png/100px-Coat_of_Arms_of_Tula_oblast.png" decoding="async" width="100" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Coat_of_Arms_of_Tula_oblast.png/149px-Coat_of_Arms_of_Tula_oblast.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Coat_of_Arms_of_Tula_oblast.png/199px-Coat_of_Arms_of_Tula_oblast.png 2x" data-file-width="2680" data-file-height="3495" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Tula_Oblast.svg" class="mw-file-description"><img alt="Flaga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Flag_of_Tula_Oblast.svg/100px-Flag_of_Tula_Oblast.svg.png" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Flag_of_Tula_Oblast.svg/150px-Flag_of_Tula_Oblast.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Flag_of_Tula_Oblast.svg/200px-Flag_of_Tula_Oblast.svg.png 2x" data-file-width="1949" data-file-height="1298" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Herb_obwodu_tulskiego" title="Herb obwodu tulskiego">Herb</a> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Flaga_obwodu_tulskiego" title="Flaga obwodu tulskiego">Flaga</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Rosja" title="Rosja">Rosja</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Siedziba </th> <td> <p><a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tuła</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Kod <a href="/wiki/ISO_3166-2" title="ISO 3166-2">ISO 3166-2</a> </th> <td> <p>RU-TUL </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Gubernator" title="Gubernator">Gubernator</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Aleksiej_Diumin" title="Aleksiej Diumin">Aleksiej Diumin</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Powierzchnia </th> <td> <p>25 679 km² </p> </td></tr> <tr> <th style="padding-bottom:0px;">Populacja <small>(2021)</small><br />• liczba ludności </th> <td style="padding-bottom:0px;"> <p><br />1 449 115<sup id="cite_ref-stat_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-stat-1">[1]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th style="padding-top:0px;">• gęstość </th> <td style="padding-top:0px;"> <p>56,49 os./km²<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tablica_rejestracyjna" title="Tablica rejestracyjna">Tablice rejestracyjne</a> </th> <td> <p>71 </p> </td></tr> <tr> <th>Strefa czasowa </th> <td> <p><a href="/wiki/Czas_moskiewski" title="Czas moskiewski">czas moskiewski</a>, <a href="/wiki/Uniwersalny_czas_koordynowany" title="Uniwersalny czas koordynowany">UTC</a> +4:00 </p> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span style="font-weight:bold;">Położenie na mapie Rosji</span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Map_of_Russia_-_Tula_Oblast_(2008-03).svg" class="mw-file-description"><img alt="Położenie na mapie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Map_of_Russia_-_Tula_Oblast_%282008-03%29.svg/240px-Map_of_Russia_-_Tula_Oblast_%282008-03%29.svg.png" decoding="async" width="240" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Map_of_Russia_-_Tula_Oblast_%282008-03%29.svg/360px-Map_of_Russia_-_Tula_Oblast_%282008-03%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Map_of_Russia_-_Tula_Oblast_%282008-03%29.svg/480px-Map_of_Russia_-_Tula_Oblast_%282008-03%29.svg.png 2x" data-file-width="1092" data-file-height="630" /></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tula_Oblast" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tula_Oblast" class="extiw" title="commons:Category:Tula Oblast">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Obw%C3%B3d_tulski" title="Wikipodróże"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/28px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/42px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/56px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Obw%C3%B3d_tulski" class="extiw" title="voy:Obwód tulski">Informacje w Wikipodróżach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; border-top: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1)"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tularegion.ru/">Strona internetowa</a> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img11_LNTolstoy_House.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img11_LNTolstoy_House.jpg/220px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img11_LNTolstoy_House.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img11_LNTolstoy_House.jpg/330px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img11_LNTolstoy_House.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img11_LNTolstoy_House.jpg/440px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img11_LNTolstoy_House.jpg 2x" data-file-width="4400" data-file-height="2475" /></a><figcaption>Dom <a href="/wiki/Lew_To%C5%82stoj" title="Lew Tołstoj">Lwa Tołstoja</a> w <a href="/wiki/Jasna_Polana" title="Jasna Polana">Jasnej Polanie</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img06_Coachmans_hut.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img06_Coachmans_hut.jpg/220px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img06_Coachmans_hut.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img06_Coachmans_hut.jpg/330px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img06_Coachmans_hut.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img06_Coachmans_hut.jpg/440px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img06_Coachmans_hut.jpg 2x" data-file-width="6849" data-file-height="4281" /></a><figcaption>Wiejski dom w regionie (<a href="/wiki/Jasna_Polana" title="Jasna Polana">Jasna Polana</a>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_asv2019-09_img02_Uspensky_Convent.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Tula_asv2019-09_img02_Uspensky_Convent.jpg/220px-Tula_asv2019-09_img02_Uspensky_Convent.jpg" decoding="async" width="220" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Tula_asv2019-09_img02_Uspensky_Convent.jpg/330px-Tula_asv2019-09_img02_Uspensky_Convent.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Tula_asv2019-09_img02_Uspensky_Convent.jpg/440px-Tula_asv2019-09_img02_Uspensky_Convent.jpg 2x" data-file-width="3724" data-file-height="4655" /></a><figcaption><a href="/wiki/Cerkiew_(budynek)" title="Cerkiew (budynek)">Cerkiew</a> w Tule</figcaption></figure> <p><b>Obwód tulski</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_rosyjski" title="Język rosyjski">ros.</a> Тульская область) – jednostka administracyjna <a href="/wiki/Rosja" title="Rosja">Federacji Rosyjskiej</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geografia">Geografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Geografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Geografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Położenie_i_powierzchnia"><span id="Po.C5.82o.C5.BCenie_i_powierzchnia"></span>Położenie i powierzchnia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Położenie i powierzchnia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Położenie i powierzchnia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Obwód tulski leży na zachodzie <a href="/wiki/Europa" title="Europa">europejskiej</a> części Rosji i zajmuje obszar 25 679 km², co stanowi ok. 0,15% powierzchni całej Federacji Rosyjskiej. Z północy na południe region rozciąga się na długości 200 km, a ze wschodu na zachód jest to 190 km. </p><p>Obwód tulski graniczy z: </p> <ul><li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_moskiewski" title="Obwód moskiewski">obwodem moskiewskim</a> (na północnym wschodzie)</li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_riaza%C5%84ski" title="Obwód riazański">obwodem riazańskim</a> (na wschodzie)</li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_lipiecki" title="Obwód lipiecki">obwodem lipieckim</a> (na południowym wschodzie i południu)</li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_or%C5%82owski" title="Obwód orłowski">obwodem orłowskim</a> (na południowym zachodzie)</li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_ka%C5%82uski" title="Obwód kałuski">obwodem kałuskim</a> (na zachodzie i północnym zachodzie).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Przynależność_administracyjna"><span id="Przynale.C5.BCno.C5.9B.C4.87_administracyjna"></span>Przynależność administracyjna</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Przynależność administracyjna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przynależność administracyjna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pod względem administracyjnym obwód tulski wchodzi w skład utworzonego w 2000 roku <a href="/wiki/Centralny_Okr%C4%99g_Federalny" title="Centralny Okręg Federalny">Centralnego Okręgu Federalnego</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Strefa_czasowa">Strefa czasowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Strefa czasowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Strefa czasowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Obwód tulski należy do <a href="/wiki/Czas_moskiewski" title="Czas moskiewski">moskiewskiej strefy czasowej</a> (MSK). <a href="/wiki/Uniwersalny_czas_koordynowany" title="Uniwersalny czas koordynowany">UTC</a> +4:00 przez cały rok. Wcześniej, przed 27 marca 2011 roku, obowiązywał czas standardowy (zimowy) strefy UTC+3:00, a czas letni – UTC+4:00. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rzeźba_terenu_i_geologia"><span id="Rze.C5.BAba_terenu_i_geologia"></span>Rzeźba terenu i geologia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Rzeźba terenu i geologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rzeźba terenu i geologia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Region leży na terenie <a href="/wiki/Nizina_Wschodnioeuropejska" title="Nizina Wschodnioeuropejska">Niziny Wschodnioeuropejskiej</a> – a ściślej na obszarze wchodzącej w skład tej niziny niewysokiej <a href="/wiki/Wy%C5%BCyna_%C5%9Arodkoworosyjska" title="Wyżyna Środkoworosyjska">Wyżyny Środkoworosyjskiej</a>. Z tego powodu przeważająca część obwodu leży na terenie pagórkowatej <a href="/wiki/R%C3%B3wnina" title="Równina">równiny</a>, poprzecinanej <a href="/wiki/Dolina" title="Dolina">dolinami</a> rzecznymi i wąwozami oraz wałami. Najwyższy punkt regionu (we wsi <a href="/w/index.php?title=Rajewo_(Rosja)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rajewo (Rosja) (strona nie istnieje)">Rajewo</a>, w rejonie tiopło-ogariewskim) wznosi się na wysokość 293 m <a href="/wiki/N.p.m." title="N.p.m.">n.p.m.</a>; najniższym punktem jest brzeg rzeki <a href="/wiki/Oka_(dop%C5%82yw_Wo%C5%82gi)" title="Oka (dopływ Wołgi)">Oka</a> na granicy z <a href="/wiki/Obw%C3%B3d_moskiewski" title="Obwód moskiewski">obwodem moskiewskim</a> (108 m n.p.m.). </p><p>Na terenie regionu występują, między innymi, <a href="/wiki/Kras_(geologia)" title="Kras (geologia)">krasowe</a> formy terenu (jaskinie, podziemne komory). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gleby">Gleby</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Gleby" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gleby"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na zachodzie regionu występują głównie gleby darniowo-<a href="/wiki/Gleby_bielicowe" title="Gleby bielicowe">bielicowe</a> (w kilku podtypach), na północy i środkowym zachodzie głównie <a href="/wiki/Szaroziemy" title="Szaroziemy">szaroziemy</a> leśne. Centrum i wschód obwodu zajmują zdegradowane <a href="/wiki/Czarnoziemy" title="Czarnoziemy">czarnoziemy</a>, a jedynie na niewielkich obszarach na południowych skrajach regionu znajdują się niewielkie obszary żyznych czarnoziemów. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Klimat">Klimat</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Klimat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Klimat"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na terenie obwodu tulskiego panuje <a href="/wiki/Klimat_umiarkowany" title="Klimat umiarkowany">klimat umiarkowany</a> <a href="/wiki/Klimat_kontynentalny" title="Klimat kontynentalny">typu kontynentalnego</a>, charakteryzujący się umiarkowanie chłodną zimą i ciepłym latem. Średnioroczna <a href="/wiki/Temperatura_powietrza" title="Temperatura powietrza">temperatura powietrza</a> w regionie to +5 °C. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń, kiedy to przeciętna temperatura wynosi –10 °C, a najcieplejszym – lipiec, z temperaturą +20 °C. Długość okresu z dodatnimi temperaturami to ok. 220–225 dni. </p><p>W regionie rocznie spada od 575 do 470 mm <a href="/wiki/Opad_atmosferyczny" title="Opad atmosferyczny">opadów</a>. Najwięcej pada na północnym zachodzie obwodu, a najmniej – na południowym wschodzie. Około 70% wszystkich opadów przypada na półrocze ciepłe, zaś maksimum występuje w lipcu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hydrologia">Hydrologia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Hydrologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Hydrologia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Upa-river.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Upa-river.jpg/220px-Upa-river.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Upa-river.jpg/330px-Upa-river.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Upa-river.jpg/440px-Upa-river.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Rzeka <a href="/wiki/Upa_(rzeka)" title="Upa (rzeka)">Upa</a> w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:MosOblast_Serpukhov_District_near_Oka_Station_asv2019-09_img3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/MosOblast_Serpukhov_District_near_Oka_Station_asv2019-09_img3.jpg/220px-MosOblast_Serpukhov_District_near_Oka_Station_asv2019-09_img3.jpg" decoding="async" width="220" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/MosOblast_Serpukhov_District_near_Oka_Station_asv2019-09_img3.jpg/330px-MosOblast_Serpukhov_District_near_Oka_Station_asv2019-09_img3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/MosOblast_Serpukhov_District_near_Oka_Station_asv2019-09_img3.jpg/440px-MosOblast_Serpukhov_District_near_Oka_Station_asv2019-09_img3.jpg 2x" data-file-width="5397" data-file-height="3373" /></a><figcaption><a href="/wiki/Oka_(dop%C5%82yw_Wo%C5%82gi)" title="Oka (dopływ Wołgi)">Oka</a> – główna rzeka regionu</figcaption></figure> <p>Największą <a href="/wiki/Rzeka" title="Rzeka">rzeką</a> regionu jest <a href="/wiki/Oka_(dop%C5%82yw_Wo%C5%82gi)" title="Oka (dopływ Wołgi)">Oka</a>; do jej <a href="/wiki/Dorzecze" title="Dorzecze">dorzecza</a> należy znaczna większość pozostałych cieków wodnych obwodu; pozostałe należą do zlewiska <a href="/wiki/Don" title="Don">Donu</a> (którego źródła oraz fragment górnego odcinka także przepływa przez obwód). </p><p>Oka płynie w zachodniej i północno-zachodniej części regionu. Jej głównymi dopływami są <a href="/wiki/Upa_(rzeka)" title="Upa (rzeka)">Upa</a>, <a href="/w/index.php?title=Osiort&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiort (strona nie istnieje)">Osiort</a> i <a href="/w/index.php?title=Zusza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zusza (strona nie istnieje)">Zusza</a>. We wschodniej części obwodu znajduje się niewielki odcinek górnego biegu <a href="/wiki/Don" title="Don">Donu</a>. Jego głównymi dopływami w regionie są <a href="/w/index.php?title=Niepriawda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Niepriawda (strona nie istnieje)">Niepriawda</a> i <a href="/w/index.php?title=Czerwona_Miecza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Czerwona Miecza (strona nie istnieje)">Czerwona Miecza</a>. Na terenie obwodu znajduje się także kilka sztucznych jezior, utworzonych na rzekach poprzez spiętrzenie ich wód za pomocą zapór i tam. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Roślinność"><span id="Ro.C5.9Blinno.C5.9B.C4.87"></span>Roślinność</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Roślinność" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Roślinność"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pod względem roślinnym region leży na granicy stepu i lasostepu. <a href="/wiki/Las" title="Las">Lasy</a> zajmują ok. 3,37 tys. km², co stanowi 13% całego obszaru obwodu. Największa <a href="/wiki/Lesisto%C5%9B%C4%87" title="Lesistość">lesistość</a> występuje w północno-zachodniej części regionu. Lasy porastające obwód to w większości <a href="/wiki/Las_li%C5%9Bciasty" title="Las liściasty">lasy liściaste</a>, złożone głównie z <a href="/wiki/D%C4%85b" title="Dąb">dębów</a>, <a href="/wiki/Brzoza" title="Brzoza">brzóz</a>, <a href="/wiki/Topola_osika" title="Topola osika">osik</a> itp. Bardziej na południe, w strefie <a href="/wiki/Lasostep" title="Lasostep">lasostepów</a>, tj. obszarów gdzie w zależności od warunków terenowo-glebowych tereny leśne występują na przemian ze <a href="/wiki/Step" title="Step">stepowymi</a>, wśród gatunków drzew dominują dęby z domieszką <a href="/wiki/Lipa" title="Lipa">lipy</a>, <a href="/wiki/Klon_(ro%C5%9Blina)" title="Klon (roślina)">klonu</a>, <a href="/wiki/Jesion" title="Jesion">jesionu</a> i <a href="/wiki/Wi%C4%85z" title="Wiąz">wiązu</a>. Rosnące w tym rejonie lasy do przełomu XVI i XVII w. określane były jako <i>tulskie zasieki</i>, gdyż stanowiły rodzaj zapory chroniącej południowe granice kraju i utrudniającej przedzieranie się <a href="/wiki/Kawaleria" title="Kawaleria">konnym</a> oddziałom wojowników stepowych (głównie <a href="/wiki/Tatarzy" title="Tatarzy">Tatarom</a>) w głąb terenów Rosji; z tego też powodu lasy te (których obszar był znacznie większy niż obecnie) były przedmiotem szczególnej ochrony. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Świat_zwierzęcy"><span id=".C5.9Awiat_zwierz.C4.99cy"></span>Świat zwierzęcy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Świat zwierzęcy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Świat zwierzęcy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na terenie obwodu żyją między innymi wilki, łosie, lisy, dziki, wydry, <a href="/wiki/Tch%C3%B3rz_zwyczajny" title="Tchórz zwyczajny">tchórze</a>, zające, wiewiórki, susły. </p><p>Z ptaków spotkać można na przykład gawrony, skowronki, jaskółki, jerzyki, wróble, dzikie kaczki i gęsi, a z ryb między innymi płocie, okonie, leszcze, szczupaki i <a href="/wiki/Mi%C4%99tus_pospolity" title="Miętus pospolity">miętusy</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ekologia">Ekologia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Ekologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ekologia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sytuacja ekologiczna regionu nie jest dobra. Region silnie ucierpiał w wyniku <a href="/wiki/Katastrofa_w_Czarnobylskiej_Elektrowni_J%C4%85drowej" title="Katastrofa w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej">awarii w Czarnobylu</a>. W jej wyniku na terenie regionu osiadł radioaktywny pył, a skażenie na części obszaru było tak duże, iż konieczna była rezygnacja z rolniczego wykorzystania części gruntów. Według niektórych danych do dziś w niektórych miejscach utrzymuje się podwyższona <a href="/wiki/Radioaktywno%C5%9B%C4%87" title="Radioaktywność">promieniotwórczość</a>. </p><p>Ponadto w dużych miastach, stanowiących zarazem centra przemysłowe, istnieje znaczne zanieczyszczenie powietrza, a w ich okolicy także skażenie wód gruntowych. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ludność"><span id="Ludno.C5.9B.C4.87"></span>Ludność</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Ludność" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ludność"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W obwodzie mieszka 1 449 115 ludzi, 1 082 882 żyje w miastach, 366 233 na terenach wiejskich (2021)<sup id="cite_ref-stat_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-stat-1">[1]</a></sup>. </p><p>Liczba ta systematycznie spada w wyniku niskiego <a href="/wiki/Przyrost_naturalny" title="Przyrost naturalny">przyrostu naturalnego</a> i ujemnego salda migracji; jeszcze 2005 żyło tutaj 1621,9 tys. osób, a w 2000 było to 1740,4 tys. </p><p>Średnia <a href="/wiki/G%C4%99sto%C5%9B%C4%87_zaludnienia" title="Gęstość zaludnienia">gęstość zaludnienia</a> w regionie to obecnie 56,49 os./km² (2021). Ludność miejska stanowi 80% populacji (2006; w 2005 stanowiła 81,9%). Około 30% wszystkich mieszkańców obwodu zamieszkuje w jego stolicy – <a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tule</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tarusskaya-station.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Tarusskaya-station.jpg/220px-Tarusskaya-station.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Tarusskaya-station.jpg/330px-Tarusskaya-station.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Tarusskaya-station.jpg/440px-Tarusskaya-station.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Stacja kolejowa <i><a href="/w/index.php?title=Tarusskaja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarusskaja (strona nie istnieje)">Tarusskaja</a></i></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Statystyki_demograficzne">Statystyki demograficzne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Statystyki demograficzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Statystyki demograficzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>dla populacji 1.675.758 (2002)</i> </p> <ul><li>Ludność według miejsca zamieszkania: <ul><li>Ludność miejska: 1.366.818 (81,6%)</li> <li>Ludność wiejska: 308.940 (18,4%)</li></ul></li> <li>Ludność według <a href="/wiki/P%C5%82e%C4%87" title="Płeć">płci</a>: <ul><li><a href="/wiki/M%C4%99%C5%BCczyzna" title="Mężczyzna">Mężczyźni</a>: 755.057 (45,1%)</li> <li><a href="/wiki/Kobieta" title="Kobieta">Kobiety</a>: 920.701 (54,9%)</li> <li>Liczba kobiet przypadająca na 1000 mężczyzn: 1219</li></ul></li> <li>Ludność według wieku:</li> <li>Średnia wieku dla całej populacji: 41,7 lat <ul><li>Średnia wieku w mieście: 41,5 lat</li> <li>Średnia wieku na wsi: 42,8 lat</li> <li>Średni wiek mężczyzny: 37,8 lat</li> <li>Średni wiek kobiety: 44.9 lat</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Przyrost_naturalny" title="Przyrost naturalny">Przyrost naturalny</a>: <ul><li>Współczynnik urodzeń: 7,88‰<sup><b>1)</b></sup></li> <li>Współczynnik zgonów: <i>b.d.</i></li></ul></li></ul> <p><small>1) – 2004 r.</small> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wyznania">Wyznania</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Wyznania" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wyznania"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Zdecydowana większość ludności wyznaje <a href="/wiki/Prawos%C5%82awie" title="Prawosławie">prawosławie</a>. Po okresie <a href="/wiki/Ateizm" title="Ateizm">ateizacji</a> w czasach <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a> pozostała duża liczba niewierzących. Z nielicznych mniejszości wyznaniowych żyje tutaj niespełna 1-procentowa mniejszość <a href="/wiki/Islam" title="Islam">muzułmańska</a>, a także małe grupki <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">protestantów</a> (m.in. <a href="/wiki/Adwentyzm_Dnia_Si%C3%B3dmego" title="Adwentyzm Dnia Siódmego">Adwentyści Dnia Siódmego</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Narodowości"><span id="Narodowo.C5.9Bci"></span>Narodowości</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Narodowości" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Narodowości"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Zdecydowaną większość populacji (ok. 95%) stanowią Rosjanie. Na terenie obwodu żyją ponadto niezbyt liczne grupy przedstawicieli 119 innych narodowości, spośród których najliczniejsi są<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>: </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_LeninSquare.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Tula_LeninSquare.JPG/220px-Tula_LeninSquare.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Tula_LeninSquare.JPG/330px-Tula_LeninSquare.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Tula_LeninSquare.JPG/440px-Tula_LeninSquare.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Plac im. <a href="/wiki/W%C5%82odzimierz_Lenin" title="Włodzimierz Lenin">Lenina</a> w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_asv2019-09_img12_Kremlin_Ivanovskaya_Tower.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tula_asv2019-09_img12_Kremlin_Ivanovskaya_Tower.jpg/220px-Tula_asv2019-09_img12_Kremlin_Ivanovskaya_Tower.jpg" decoding="async" width="220" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tula_asv2019-09_img12_Kremlin_Ivanovskaya_Tower.jpg/330px-Tula_asv2019-09_img12_Kremlin_Ivanovskaya_Tower.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tula_asv2019-09_img12_Kremlin_Ivanovskaya_Tower.jpg/440px-Tula_asv2019-09_img12_Kremlin_Ivanovskaya_Tower.jpg 2x" data-file-width="4027" data-file-height="5034" /></a><figcaption>Mury <a href="/wiki/Kreml" title="Kreml">kremla</a> w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Kremlingarden-tula.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Kremlingarden-tula.jpg/220px-Kremlingarden-tula.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Kremlingarden-tula.jpg/330px-Kremlingarden-tula.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Kremlingarden-tula.jpg/440px-Kremlingarden-tula.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Park w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:SPAR-tula.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/SPAR-tula.jpg/220px-SPAR-tula.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/SPAR-tula.jpg/330px-SPAR-tula.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/SPAR-tula.jpg/440px-SPAR-tula.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Supermarket <i>SPAR</i> w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_obl_Alexin.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Tula_obl_Alexin.png/220px-Tula_obl_Alexin.png" decoding="async" width="220" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Tula_obl_Alexin.png/330px-Tula_obl_Alexin.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Tula_obl_Alexin.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="419" /></a><figcaption><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny" title="Podział administracyjny">Podział administracyjny</a> obwodu tulskiego (zaznaczono <a href="/w/index.php?title=Rejon_aleksi%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon aleksiński (strona nie istnieje)">rejon aleksiński</a>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oldcity-tula.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Oldcity-tula.jpg/220px-Oldcity-tula.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Oldcity-tula.jpg/330px-Oldcity-tula.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Oldcity-tula.jpg/440px-Oldcity-tula.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption><a href="/wiki/Stare_miasto" title="Stare miasto">Stare miasto</a> w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_museum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Tula_museum.jpg/220px-Tula_museum.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Tula_museum.jpg/330px-Tula_museum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Tula_museum.jpg/440px-Tula_museum.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="449" /></a><figcaption>Muzeum uzbrojenia w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_asv2019-09_img30_StNicholas_Zaretsky_Church.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Tula_asv2019-09_img30_StNicholas_Zaretsky_Church.jpg/220px-Tula_asv2019-09_img30_StNicholas_Zaretsky_Church.jpg" decoding="async" width="220" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Tula_asv2019-09_img30_StNicholas_Zaretsky_Church.jpg/330px-Tula_asv2019-09_img30_StNicholas_Zaretsky_Church.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Tula_asv2019-09_img30_StNicholas_Zaretsky_Church.jpg/440px-Tula_asv2019-09_img30_StNicholas_Zaretsky_Church.jpg 2x" data-file-width="3672" data-file-height="4590" /></a><figcaption>Jedna z cerkwi w Tule</figcaption></figure> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Narodowość </th> <th>Liczebność<br />(w tys.) </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Rosjanie" title="Rosjanie">Rosjanie</a> </td> <td align="right">1595,6 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Ukrai%C5%84cy" title="Ukraińcy">Ukraińcy</a> </td> <td align="right">22,3 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Tatarzy" title="Tatarzy">Tatarzy</a> </td> <td align="right">9,0 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Ormianie" title="Ormianie">Ormianie</a> </td> <td align="right">6,5 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Bia%C5%82orusini" title="Białorusini">Białorusini</a> </td> <td align="right">6,0 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a> </td> <td align="right">4,7 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Azerowie" title="Azerowie">Azerowie</a> </td> <td align="right">4,5 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Romowie" title="Romowie">Cyganie</a> </td> <td align="right">3,8 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Gruzini" title="Gruzini">Gruzini</a> </td> <td align="right">1,9 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Mo%C5%82dawianie" title="Mołdawianie">Mołdawianie</a> </td> <td align="right">1,7 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">Żydzi</a> </td> <td align="right">1,3 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Mordwini" title="Mordwini">Mordwini</a> </td> <td align="right">1,2 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Czuwasze" title="Czuwasze">Czuwasze</a> </td> <td align="right">1,1 </td></tr></tbody></table> <p><i>Wymieniono tylko grupy liczące powyżej tysiąca osób</i> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Miasta_i_osiedla_typu_miejskiego">Miasta i osiedla typu miejskiego</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Miasta i osiedla typu miejskiego" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Miasta i osiedla typu miejskiego"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Największe <a href="/wiki/Miasto" title="Miasto">miasta</a> i <a href="/wiki/Osiedle_typu_miejskiego" title="Osiedle typu miejskiego">osiedla typu miejskiego</a></b> (stan na 1 stycznia 2006)<br />(<i>wymieniono tylko miejscowości liczące powyżej 10 tys. mieszkańców</i>) </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Nazwa </th> <th>Nazwa<br />rosyjska </th> <th>Liczba<br />mieszkańców </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tuła</a> </td> <td align="right"><i>Тула</i> </td> <td align="right">509.010 </td></tr> <tr> <td><i><a href="/wiki/Nowomoskowsk_(Rosja)" title="Nowomoskowsk (Rosja)">Nowomoskowsk</a></i> </td> <td align="right"><i>Новомосковск</i> </td> <td align="right">127.770 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Donskoj" title="Donskoj">Donskoj</a> </td> <td align="right"><i>Донской</i> </td> <td align="right">66.733 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Aleksin" title="Aleksin">Aleksin</a> </td> <td align="right"><i>Алексин</i> </td> <td align="right">66.308 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Szczokino" title="Szczokino">Szczokino</a> </td> <td align="right"><i>Щёкино</i> </td> <td align="right">60.351 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Uz%C5%82owaja" title="Uzłowaja">Uzłowaja</a> </td> <td align="right"><i>Узловая</i> </td> <td align="right">57.448 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Jefriemow" title="Jefriemow">Jefriemow</a> </td> <td align="right"><i>Ефремов</i> </td> <td align="right">44.559 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Bogorodick" title="Bogorodick">Bogorodick</a> </td> <td align="right"><i>Богородицк</i> </td> <td align="right">32.827 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Kimowsk" title="Kimowsk">Kimowsk</a> </td> <td align="right"><i>Кимовск</i> </td> <td align="right">30.346 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Kiriejewsk" title="Kiriejewsk">Kiriejewsk</a> </td> <td align="right"><i>Киреевск</i> </td> <td align="right">25.349 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Suworow_(miasto)" title="Suworow (miasto)">Suworow</a> </td> <td align="right"><i>Суворов</i> </td> <td align="right">20.329 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Jasnogorsk" title="Jasnogorsk">Jasnogorsk</a> </td> <td align="right"><i>Ясногорск</i> </td> <td align="right">17.806 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/P%C5%82awsk" title="Pławsk">Pławsk</a> </td> <td align="right"><i>Плавск</i> </td> <td align="right">16.405 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Wieniow" title="Wieniow">Weniow</a> </td> <td align="right"><i>Венёв</i> </td> <td align="right">15.722 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Bielow" title="Bielow">Bielow</a> </td> <td align="right"><i>Белёв</i> </td> <td align="right">15.033 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Pierwomajskij_(obw%C3%B3d_tulski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pierwomajskij (obwód tulski) (strona nie istnieje)">Pierwomajskij</a><sup><b>1)</b></sup> </td> <td align="right"><i>Первомайский</i> </td> <td align="right">10.740 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Sokolniki_(obw%C3%B3d_tulski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sokolniki (obwód tulski) (strona nie istnieje)">Sokolniki</a> </td> <td align="right"><i>Сокольники</i> </td> <td align="right">10.563 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Bo%C5%82ochowo" title="Bołochowo">Bołochowo</a> </td> <td align="right"><i>Болохово</i> </td> <td align="right">10.296 </td></tr></tbody></table> <p><small>1) <a href="/wiki/Osiedle_typu_miejskiego" title="Osiedle typu miejskiego">Osiedle typu miejskiego</a></small> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Władza_i_administracja"><span id="W.C5.82adza_i_administracja"></span>Władza i administracja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Władza i administracja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Władza i administracja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Obwód tulski, podobnie jak inne podmioty Federacji Rosyjskiej, posiada dość szeroki zakres autonomii w sprawach lokalnych. </p><p>Władzę prawodawczą w regionie sprawuje lokalny <a href="/wiki/Parlament" title="Parlament">parlament</a>: Tulska Duma Obwodowa. </p><p>Naczelnym organem władzy wykonawczej oraz funkcję głowy obwodu sprawuje gubernator, powoływany przez parlament na wiosek prezydenta Federacji Rosyjskiej. Stoi on także na czele lokalnego rządu. Obecnie funkcję gubernatora sprawuje <a href="/w/index.php?title=W%C5%82adimir_Gruzdiew&action=edit&redlink=1" class="new" title="Władimir Gruzdiew (strona nie istnieje)">Władimir Gruzdiew</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Podział_administracyjny"><span id="Podzia.C5.82_administracyjny"></span>Podział administracyjny</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Podział administracyjny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział administracyjny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Od 2006 obwód tulski dzieli się na 23 <a href="/wiki/Rejon" title="Rejon">rejony</a>. 3 największe miasta regionu nie wchodzą w skład tego podziału i stanowią wydzielone okręgi miejskie. </p><p>Rejony municypalne dzielą się na mniejsze jednostki administracyjne – osiedla (ros. поселения – czyt. posielienia) wiejskie i miejskie. Osiedla miejskie obejmują miasto (niekiedy też niewielkie podmiejskie wioski), zaś osiedla wiejskie składają się z jednej lub kilku wsi. W ramach 23 rejonów istnieją w sumie 153 osiedla, w tym 41 osiedli miejskich i 112 wiejskich. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okręgi_miejskie"><span id="Okr.C4.99gi_miejskie"></span>Okręgi miejskie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Okręgi miejskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Okręgi miejskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tuła</a> (ros. Тула)</li> <li><a href="/wiki/Donskoj" title="Donskoj">Donskoj</a> (ros. Донской)</li> <li><a href="/wiki/Nowogurowskij" title="Nowogurowskij">Nowogurowskij</a> (ros. Новогуровский)</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rejony_municypalne">Rejony municypalne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Rejony municypalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rejony municypalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><a href="/w/index.php?title=Rejon_aleksi%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon aleksiński (strona nie istnieje)">Aleksiński</a> (ros. <i>Алексинский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_arsieniewski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon arsieniewski (strona nie istnieje)">Arsieniewski</a> (ros. <i>Арсеньевский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_bielowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon bielowski (strona nie istnieje)">Bielowski</a> (ros. <i>Белёвский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_bogorodicki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon bogorodicki (strona nie istnieje)">Bogorodicki</a> (ros. <i>Богородицкий район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_czernski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon czernski (strona nie istnieje)">Czernski</a> (ros. <i>Чернский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_dubie%C5%84ski_(obw%C3%B3d_tulski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon dubieński (obwód tulski) (strona nie istnieje)">Dubieński</a> (ros. <i>Дубенский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_jasnogorski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon jasnogorski (strona nie istnieje)">Jasnogorski</a> (ros. <i>Ясногорский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_jefriemowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon jefriemowski (strona nie istnieje)">Jefriemowski</a> (ros. <i>Ефремовский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_kamie%C5%84ski_(obw%C3%B3d_tulski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon kamieński (obwód tulski) (strona nie istnieje)">Kamieński</a> (ros. <i>Каменский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_kimowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon kimowski (strona nie istnieje)">Kimowski</a> (ros. <i>Кимовский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_kiriejewski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon kiriejewski (strona nie istnieje)">Kiriejewski</a> (ros. <i>Киреевский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_kurki%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon kurkiński (strona nie istnieje)">Kurkiński</a> (ros. <i>Куркинский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_leni%C5%84ski_(obw%C3%B3d_tulski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon leniński (obwód tulski) (strona nie istnieje)">Leniński</a> (ros. <i>Ленинский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_nowomoskowski_(obw%C3%B3d_tulski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon nowomoskowski (obwód tulski) (strona nie istnieje)">Nowomoskowski</a> (ros. <i>Новомосковский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_odnojewski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon odnojewski (strona nie istnieje)">Odnojewski</a> (ros. <i>Одоевский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_p%C5%82awski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon pławski (strona nie istnieje)">Pławski</a> (ros. <i>Плавский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_suworowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon suworowski (strona nie istnieje)">Suworowski</a> (ros. <i>Суворовский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_szczoki%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon szczokiński (strona nie istnieje)">Szczokiński</a> (ros. <i>Щёкинский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_tiop%C5%82o-ogariewski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon tiopło-ogariewski (strona nie istnieje)">Tiopło-Ogariewski</a> (ros. <i>Тёпло-Огаревский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_uz%C5%82owski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon uzłowski (strona nie istnieje)">Uzłowski</a> (ros. <i>Узловский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_wieniowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon wieniowski (strona nie istnieje)">Wieniowski</a> (ros. <i>Венёвский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_wo%C5%82owski_(obw%C3%B3d_tulski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon wołowski (obwód tulski) (strona nie istnieje)">Wołowski</a> (ros. <i>Воловский район</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rejon_zaocki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rejon zaocki (strona nie istnieje)">Zaocki</a> (ros. <i>Заокский район</i>)</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gospodarka">Gospodarka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Gospodarka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gospodarka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Produkt_krajowy_brutto" title="Produkt krajowy brutto">Produkt krajowy brutto</a> obwodu tulskiego w 2005 wyniósł 108,7 mld <a href="/wiki/Rubel" title="Rubel">rubli</a>, co daje statystycznie 67,5 tys. rub. na mieszkańca.<br />Struktura PKB: </p> <dl><dd><a href="/wiki/Przemys%C5%82" title="Przemysł">przemysł</a> – 32,0%</dd> <dd><a href="/wiki/Energetyka" title="Energetyka">energetyka</a> – 6,5%</dd> <dd><a href="/wiki/Handel" title="Handel">handel</a> – 17,3%</dd> <dd><a href="/wiki/Rolnictwo" title="Rolnictwo">rolnictwo</a> – 8,8%</dd> <dd>transport – 8,6%</dd> <dd>pozostałe, w tym usługi – 26,6%</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przemysł"><span id="Przemys.C5.82"></span>Przemysł</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Przemysł" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Spośród gałęzi przemysłu w regionie najważniejszym jest <a href="/wiki/Przemys%C5%82_chemiczny" title="Przemysł chemiczny">przemysł chemiczny</a> i <a href="/wiki/Przemys%C5%82_petrochemiczny" title="Przemysł petrochemiczny">petrochemiczny</a>, dostarczający 23% wartości całej produkcji przemysłowej obwodu. Kolejne miejsca zajmują: <a href="/wiki/Przemys%C5%82_maszynowy" title="Przemysł maszynowy">przemysł maszynowy</a> (22%), dalej spożywczy (21%), hutnictwo (15%) i <a href="/wiki/Energetyka" title="Energetyka">energetyka</a> (10%). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Przemysł_chemiczny"><span id="Przemys.C5.82_chemiczny"></span>Przemysł chemiczny</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Przemysł chemiczny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł chemiczny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W ramach przemysłu chemicznego w regionie powstają m.in. nawozy sztuczne (w <a href="/wiki/Szczokino" title="Szczokino">Szczokinie</a> i <a href="/wiki/Nowomoskowsk_(Rosja)" title="Nowomoskowsk (Rosja)">Nowomoskowsku</a>), chemia gospodarcza (m.in. zakład <i><a href="/w/index.php?title=Procter%26Gamble&action=edit&redlink=1" class="new" title="Procter&Gamble (strona nie istnieje)">Procter&Gamble</a></i> w Nowomoskowsku), <a href="/wiki/Kauczuk" title="Kauczuk">kauczuk</a> syntetyczny (w <a href="/w/index.php?title=Jerfiemow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jerfiemow (strona nie istnieje)">Jerfiemowie</a>), masy plastyczne, syntetyczne smoły, barwniki itp. (m.in. w <a href="/wiki/Uz%C5%82owaja" title="Uzłowaja">Uzłowej</a>, Szczokinie). </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_asv2019-09_img21_TOZ_from_Kazanskaya_Embankment.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Tula_asv2019-09_img21_TOZ_from_Kazanskaya_Embankment.jpg/220px-Tula_asv2019-09_img21_TOZ_from_Kazanskaya_Embankment.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Tula_asv2019-09_img21_TOZ_from_Kazanskaya_Embankment.jpg/330px-Tula_asv2019-09_img21_TOZ_from_Kazanskaya_Embankment.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Tula_asv2019-09_img21_TOZ_from_Kazanskaya_Embankment.jpg/440px-Tula_asv2019-09_img21_TOZ_from_Kazanskaya_Embankment.jpg 2x" data-file-width="7810" data-file-height="4393" /></a><figcaption>Fabryka broni w Tule</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Przemysł_maszynowy"><span id="Przemys.C5.82_maszynowy"></span>Przemysł maszynowy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=24" title="Edytuj sekcję: Przemysł maszynowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=24" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł maszynowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Przemys%C5%82_maszynowy" title="Przemysł maszynowy">Przemysł maszynowy</a> obwodu obejmuje branżę obronną, produkcję <a href="/wiki/Maszyna_rolnicza" title="Maszyna rolnicza">maszyn rolniczych</a> (<a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tuła</a>, <a href="/wiki/P%C5%82awsk" title="Pławsk">Pławsk</a>), urządzeń energetycznych (<a href="/wiki/Donskoj" title="Donskoj">Donskoj</a>), maszyn i urządzeń <a href="/wiki/D%C5%BAwig" title="Dźwig">dźwigowo</a>-<a href="/wiki/Transport" title="Transport">transportowych</a> i górniczych (<a href="/wiki/Jasnogorsk" title="Jasnogorsk">Jasnogorsk</a>, Tuła) oraz – w licznych miastach – maszyn i urządzeń dla potrzeb przemysłu chemicznego, maszynowego, lekkiego i spożywczego. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Przemysł_spożywczy"><span id="Przemys.C5.82_spo.C5.BCywczy"></span>Przemysł spożywczy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=25" title="Edytuj sekcję: Przemysł spożywczy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=25" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł spożywczy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Przemys%C5%82_spo%C5%BCywczy" title="Przemysł spożywczy">Przemysł spożywczy</a> przetwarza produkty rolne regionu. Poza produkcją na potrzeby własnych mieszkańców w regionie produkowane są i przesyłane do innych części kraju m.in. <a href="/wiki/Cukier_spo%C5%BCywczy" title="Cukier spożywczy">cukier</a>, <a href="/wiki/M%C4%85ka" title="Mąka">mąka</a>, karmy dla zwierząt, <a href="/wiki/Konserwa" title="Konserwa">konserwy</a> itd. Przemysł spożywczy znajduje się praktycznie we wszystkich miastach regionu. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Pozostałe_gałęzie_przemysłu"><span id="Pozosta.C5.82e_ga.C5.82.C4.99zie_przemys.C5.82u"></span>Pozostałe gałęzie przemysłu</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=26" title="Edytuj sekcję: Pozostałe gałęzie przemysłu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=26" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pozostałe gałęzie przemysłu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W rejonie istnieje rozwinięte <a href="/wiki/Hutnictwo" title="Hutnictwo">hutnictwo</a>, w tym hutnictwo <a href="/wiki/Metale_nie%C5%BCelazne" title="Metale nieżelazne">metali nieżelaznych</a>. Istnieje też przemysł materiałów budowlanych oraz <a href="/wiki/Przemys%C5%82_lekki" title="Przemysł lekki">przemysł lekki</a> (tekstylny, szwalniczy) i inne. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Energetyka">Energetyka</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=27" title="Edytuj sekcję: Energetyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=27" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Energetyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Najważniejszym obiektem energetycznym w regionie jest <a href="/wiki/Elektrownia" title="Elektrownia">elektrownia</a> czeriepiecka w <a href="/wiki/Suworow_(miasto)" title="Suworow (miasto)">Suworowie</a>, o mocy 1500 MW, która w 2006 wyprodukowała 3,5 mld <a href="/wiki/Kilowatogodzina" title="Kilowatogodzina">kWh</a> energii. Prócz tego na terenie obwodu działają elektrownie w <a href="/wiki/Szczokino" title="Szczokino">Szczokinie</a> (400 MW) i <a href="/wiki/Nowomoskowsk_(Rosja)" title="Nowomoskowsk (Rosja)">Nowomoskowsku</a> (261 MW), <a href="/wiki/Aleksino" class="mw-disambig" title="Aleksino">Aleksinie</a> (102 MW), <a href="/w/index.php?title=Pierwomajskij_(obw%C3%B3d_tulski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pierwomajskij (obwód tulski) (strona nie istnieje)">Pierwomajskim</a> (105 MW) i <a href="/wiki/Jefriemow" title="Jefriemow">Jefriemowie</a> (160 MW). Łączna moc miejscowych elektrowni to 2.528 MW, jednak średnioroczna produkcja wynosi ok. 6,5 mld kWh, co stanowi jedynie około połowy ich możliwości. </p><p>Głównym surowcem energetycznym w regionie do niedawna był <a href="/wiki/W%C4%99giel_brunatny" title="Węgiel brunatny">węgiel brunatny</a>; obecnie na terenie obwodu działają tylko 3 <a href="/wiki/Kopalnia" title="Kopalnia">kopalnie</a>, spośród których 2 przewidziane są do likwidacji; wydobycie węgla spadło z 25 mln ton w latach 80. do ok. miliona ton obecnie, które pozwala na zaspokojenie zapotrzebowania na surowce energetyczne w ok. 10%. W sumie lokalna produkcja energii w 1/4 opiera się na węglu, a w 3/4 na dostarczanym z innych części kraju <a href="/wiki/Gaz_ziemny" title="Gaz ziemny">gazie ziemnym</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Ryazhskvokzal-tula.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Ryazhskvokzal-tula.jpg/220px-Ryazhskvokzal-tula.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Ryazhskvokzal-tula.jpg/330px-Ryazhskvokzal-tula.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Ryazhskvokzal-tula.jpg/440px-Ryazhskvokzal-tula.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Stacja kolejowa na terenie obwodu</figcaption></figure> <p>Zewnętrzne dostawy surowców energetycznych do regionu (1999): </p> <dl><dd><a href="/wiki/Gaz_ziemny" title="Gaz ziemny">gaz ziemny</a> – 7,2 mld m³</dd> <dd><a href="/wiki/W%C4%99giel_kamienny" title="Węgiel kamienny">węgiel kamienny</a> – 973 tys. ton</dd> <dd><a href="/wiki/Ropa_naftowa" title="Ropa naftowa">ropa</a> i produkty ropopochodne – 571 tys. ton</dd> <dd>import gotowej energii – ok. 3 mld kWh</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rolnictwo">Rolnictwo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=28" title="Edytuj sekcję: Rolnictwo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=28" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rolnictwo"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/U%C5%BCytki_rolne" title="Użytki rolne">Użytki rolne</a> w regionie zajmują powierzchnię 1740 tys. ha (2001), co stanowi 68% całej powierzchni obwodu. 84% tej liczby to <a href="/wiki/Grunty_orne" title="Grunty orne">grunty orne</a>. W strukturze zasiewów dominują <a href="/wiki/Zbo%C5%BCa" title="Zboża">zboża</a>, zajmujące 54% pól, ponadto uprawia się <a href="/wiki/Ziemniak" title="Ziemniak">ziemniaki</a>, <a href="/wiki/Burak_cukrowy" title="Burak cukrowy">buraki cukrowe</a>, rośliny pastewne, a w pobliżu miast też owoce i <a href="/wiki/Warzywa" title="Warzywa">warzywa</a>. Chów i hodowla zwierząt obejmuje <a href="/wiki/Byd%C5%82o_domowe" title="Bydło domowe">bydło domowe</a>, <a href="/wiki/%C5%9Awinia_domowa" title="Świnia domowa">świnie</a> i <a href="/wiki/Dr%C3%B3b" title="Drób">drób</a>. <a href="/wiki/Rolnictwo" title="Rolnictwo">Rolnictwo</a> najlepiej rozwinięte jest w południowej części obwodu. Na <a href="/wiki/Czarnoziemy" title="Czarnoziemy">czarnoziemach</a> uprawia się tam zboża (zwłaszcza <a href="/wiki/J%C4%99czmie%C5%84" title="Jęczmień">jęczmień</a> i <a href="/wiki/Pszenica" title="Pszenica">pszenicę</a>), rośliny pastewne i buraki cukrowe; region ten jest też centrum chowu bydła mleczno-mięsnego i świń. Na północy chowa się głównie bydło, a uprawia rośliny pastewne i ziemniaki. </p><p>W sumie wartość całej produkcji rolniczej regionu to 17.800 mln <a href="/wiki/Rubel" title="Rubel">rubli</a>. </p><p>Produkcja najważniejszych wytworów rolnictwa regionu (2006): </p> <ul><li>mleko – 145,9 tys. ton</li> <li>mięso – 57,8 tys. ton</li> <li>jaja – 523,7 mln szt.</li> <li>ziarno zbóż – 819,0 tys. ton</li> <li>buraki cukrowe – 316,1 tys. ton</li> <li>ziemniaki – 739,8 tys. ton</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mosvokzal-tula.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Mosvokzal-tula.jpg/220px-Mosvokzal-tula.jpg" decoding="async" width="220" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Mosvokzal-tula.jpg/330px-Mosvokzal-tula.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Mosvokzal-tula.jpg/440px-Mosvokzal-tula.jpg 2x" data-file-width="1847" data-file-height="1486" /></a><figcaption>Dworzec kolejowy w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img27_Kozlova_Zaseka_Station.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img27_Kozlova_Zaseka_Station.jpg/220px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img27_Kozlova_Zaseka_Station.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img27_Kozlova_Zaseka_Station.jpg/330px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img27_Kozlova_Zaseka_Station.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img27_Kozlova_Zaseka_Station.jpg/440px-Tula_YasnayaPolyana_asv2019-09_img27_Kozlova_Zaseka_Station.jpg 2x" data-file-width="7306" data-file-height="4110" /></a><figcaption>Stacja kolejowa w regionie</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Yasnogorsk-station.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Yasnogorsk-station.jpg/220px-Yasnogorsk-station.jpg" decoding="async" width="220" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Yasnogorsk-station.jpg/330px-Yasnogorsk-station.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Yasnogorsk-station.jpg/440px-Yasnogorsk-station.jpg 2x" data-file-width="1988" data-file-height="1458" /></a><figcaption>Stacja w <a href="/wiki/Jasnogorsk" title="Jasnogorsk">Jasnogorsku</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_Trolleybus_17_2007.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Tula_Trolleybus_17_2007.jpg/220px-Tula_Trolleybus_17_2007.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Tula_Trolleybus_17_2007.jpg/330px-Tula_Trolleybus_17_2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Tula_Trolleybus_17_2007.jpg/440px-Tula_Trolleybus_17_2007.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Trolejbus na ulicy Tuły</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport">Transport</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=29" title="Edytuj sekcję: Transport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=29" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sieć transportowa w regionie jest dość gęsta i spośród obwodów sąsiednich pod względem gęstości ustępuje tylko <a href="/wiki/Obw%C3%B3d_moskiewski" title="Obwód moskiewski">obwodowi moskiewskiemu</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Transport_drogowy">Transport drogowy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=30" title="Edytuj sekcję: Transport drogowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=30" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport drogowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na terenie obwodu znajduje się 5150 km dróg kołowych, spośród których 98,5% posiada twardą nawierzchnię. </p><p>Najważniejsze drogi w regionie: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Droga_M2_(Rosja)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Droga M2 (Rosja) (strona nie istnieje)">Autostrada M-2</a> <i>Krym</i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Droga_M4_(Rosja)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Droga M4 (Rosja) (strona nie istnieje)">Autostrada M-4</a> <i>Don</i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Droga_M6_(Rosja)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Droga M6 (Rosja) (strona nie istnieje)">Autostrada M-6</a> <i>Kaspij</i> (niewielki odcinek)</li> <li>droga <a href="/wiki/Ka%C5%82uga_(miasto)" title="Kaługa (miasto)">Kaługa</a> – <a href="/wiki/Moskwa" title="Moskwa">Moskwa</a> – <a href="/w/index.php?title=Michaj%C5%82ow_(miasto)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michajłow (miasto) (strona nie istnieje)">Michajłow</a> – <a href="/wiki/Riaza%C5%84" title="Riazań">Riazań</a></li> <li>droga <a href="/wiki/Ka%C5%82uga_(miasto)" title="Kaługa (miasto)">Kaługa</a> – <a href="/w/index.php?title=Pieriemyszl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pieriemyszl (strona nie istnieje)">Pieriemyszl</a> – <a href="/wiki/Bielow" title="Bielow">Bielow</a> – <a href="/wiki/Orze%C5%82_(miasto)" title="Orzeł (miasto)">Orzeł</a>.</li></ul> <p>Głównymi węzłami drogowymi są miasta: <a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tuła</a>, <a href="/wiki/Jefriemow" title="Jefriemow">Jefriemow</a>, <a href="/wiki/Bielow" title="Bielow">Bielow</a> i <a href="/wiki/Wieniow" title="Wieniow">Wieniow</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Transport_kolejowy">Transport kolejowy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=31" title="Edytuj sekcję: Transport kolejowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=31" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport kolejowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na terenie obwodu tulskiego znajduje się ok. tysiąca km linii kolejowych. Przez teren obwodu przebiegają następujące ważne szlaki <a href="/wiki/Transport_kolejowy" title="Transport kolejowy">kolejowe</a>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Moskwa" title="Moskwa">Moskwa</a> – <a href="/wiki/Chark%C3%B3w" title="Charków">Charków</a> – <a href="/wiki/Symferopol" title="Symferopol">Symferopol</a></li> <li><a href="/wiki/Moskwa" title="Moskwa">Moskwa</a> – <a href="/wiki/Donieckie_Zag%C5%82%C4%99bie_W%C4%99glowe" title="Donieckie Zagłębie Węglowe">Donbas</a></li> <li><a href="/wiki/Syzra%C5%84" title="Syzrań">Syzrań</a> – <a href="/wiki/Wia%C5%BAma" title="Wiaźma">Wiaźma</a></li></ul> <p>Linie te mają liczne lokalne odgałęzienia prowadzące do miejscowości obwodu i dzięki temu jedynie 3 spośród 23 <a href="/wiki/O%C5%9Brodek_administracyjny" title="Ośrodek administracyjny">ośrodków administracyjnych</a> <a href="/wiki/Rejon" title="Rejon">rejonów</a> obwodu nie posiada lokalnej <a href="/wiki/Stacja_kolejowa" title="Stacja kolejowa">stacji kolejowej</a>. </p><p>Prócz tego w okolicach miejscowości gdzie są lub były kopalnie istnieje gęsta sieć torów do transportu wydobywanego surowca. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Transport_wodny_i_lotniczy">Transport wodny i lotniczy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=32" title="Edytuj sekcję: Transport wodny i lotniczy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=32" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport wodny i lotniczy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jakkolwiek jedyną <a href="/wiki/%C5%BBegluga" title="Żegluga">żeglowną</a> rzeką regionu jest <a href="/wiki/Oka_(dop%C5%82yw_Wo%C5%82gi)" title="Oka (dopływ Wołgi)">Oka</a>, to za jej pośrednictwem obwód posiada łączność z ogólnorosyjską śródlądową siecią transportu wodnego, co sprawia, iż ten rodzaj transportu posiada duże znaczenie, zwłaszcza w transporcie surowców. Istotne jest także znaczenie żeglugi w ruchu turystycznym. </p><p>Transport lotniczy obecnie nie odgrywa praktycznie żadnej roli dla obwodu. Na terenie obwodu, pod Tułą, znajduje się <a href="/wiki/Lotnisko" title="Lotnisko">lotnisko</a> <i><a href="/wiki/K%C5%82okowo" title="Kłokowo">Kłokowo</a></i> oraz kilka mniejszych lotnisk w mniejszych osadach, to loty odbywają jedynie maszyny wojskowe, a także samoloty szkoleniowe. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Transport_rurociągowy"><span id="Transport_ruroci.C4.85gowy"></span>Transport rurociągowy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=33" title="Edytuj sekcję: Transport rurociągowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=33" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport rurociągowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Lukoil-azs.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Lukoil-azs.jpg/220px-Lukoil-azs.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Lukoil-azs.jpg/330px-Lukoil-azs.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Lukoil-azs.jpg/440px-Lukoil-azs.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Stacja koncernu <i><a href="/wiki/%C5%81ukoil" title="Łukoil">Lukoil</a></i></figcaption></figure> <p>Stolica regionu – <a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tuła</a> – jest jednym z ważniejszych rosyjskich węzłów <a href="/wiki/Transport_ruroci%C4%85gowy" title="Transport rurociągowy">transportu rurociągowego</a>. Przechodzą tędy następujące <a href="/wiki/Gazoci%C4%85g" title="Gazociąg">gazociągi</a> </p> <dl><dd><i><a href="/wiki/Kingisiepp" title="Kingisiepp">Jamburg</a> – Tuła-2</i></dd> <dd><i><a href="/wiki/Kaukaz_P%C3%B3%C5%82nocny" title="Kaukaz Północny">Kaukaz Północny</a> – Centrum</i></dd> <dd><i>Tuła – <a href="/wiki/Tor%C5%BCok" title="Torżok">Torżok</a></i>,</dd> <dd><i><a href="/wiki/Jelec_(miasto)" title="Jelec (miasto)">Jelec</a> – <a href="/wiki/Sierpuchow" title="Sierpuchow">Sierpuchow</a></i></dd> <dd><i>Tuła – <a href="/wiki/Szostka_(Ukraina)" title="Szostka (Ukraina)">Szostka</a> – <a href="/wiki/Kij%C3%B3w" title="Kijów">Kijów</a></i></dd> <dd><i><a href="/wiki/Ni%C5%BCny_Nowogr%C3%B3d" title="Niżny Nowogród">Niżny Nowogród</a> – Centrum</i> (jedna z nitek)</dd></dl> <p>W sumie regionalny transport <a href="/wiki/Gaz_ziemny" title="Gaz ziemny">gazu ziemnego</a> to ok. 13 mld m³ rocznie. </p><p>Ponadto w regionie biegnie rurociąg, którym transportowane są produkty naftowe; średniorocznie przesyła się nim ok. 4 mln ton surowca. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bogactwa_naturalne">Bogactwa naturalne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=34" title="Edytuj sekcję: Bogactwa naturalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=34" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bogactwa naturalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Głównym bogactwem naturalnym regionu jest <a href="/wiki/W%C4%99giel_brunatny" title="Węgiel brunatny">węgiel brunatny</a>. W granicach obwodu zalega około połowy wszystkich zasobów Zagłębia Podmoskiewskiego, tj. około 1,5 mld ton. Obecnie w regionie działają jedynie 3 kopalnie, a wydobycie wynosi ok. 1 mln ton; w ostatnich latach spadło ono znacząco – jeszcze w latach 80. sięgało ono 25 mln ton rocznie. </p><p>Odkryto także ponad 20 złóż rudy <a href="/wiki/Stront" title="Stront">strontu</a>, o łącznej wielkości ok. 200 mln ton. W południowej części obwodu zalegają obfita złoża torfu. </p><p>Już od średniowiecza w regionie wydobywa się wapień, a ostatnio także inne materiały budowlane, zwłaszcza rozmaite gliny i piaski oraz gips. Na terenie obwodu istnieją też obfite złoża rud żelaza, a także kilka źródeł wód mineralnych. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=35" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=35" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Historia_ziemi_tulskiej">Historia ziemi tulskiej</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=36" title="Edytuj sekcję: Historia ziemi tulskiej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=36" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia ziemi tulskiej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula-old01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Tula-old01.jpg/220px-Tula-old01.jpg" decoding="async" width="220" height="122" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Tula-old01.jpg/330px-Tula-old01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Tula-old01.jpg/440px-Tula-old01.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="443" /></a><figcaption>Tuła w XVII wieku</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula-old02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Tula-old02.jpg/220px-Tula-old02.jpg" decoding="async" width="220" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Tula-old02.jpg/330px-Tula-old02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Tula-old02.jpg/440px-Tula-old02.jpg 2x" data-file-width="770" data-file-height="475" /></a><figcaption>Archiwalne zdjęcie Tuły (koniec XIX wieku)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tula_asv2019-09_img06_Kremlin_aerial_view.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Tula_asv2019-09_img06_Kremlin_aerial_view.jpg/220px-Tula_asv2019-09_img06_Kremlin_aerial_view.jpg" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Tula_asv2019-09_img06_Kremlin_aerial_view.jpg/330px-Tula_asv2019-09_img06_Kremlin_aerial_view.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Tula_asv2019-09_img06_Kremlin_aerial_view.jpg/440px-Tula_asv2019-09_img06_Kremlin_aerial_view.jpg 2x" data-file-width="3495" data-file-height="2796" /></a><figcaption><a href="/wiki/Katedra" title="Katedra">Katedra</a> w Tule</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Katjuscha_memorial,_Tula.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Katjuscha_memorial%2C_Tula.JPG/220px-Katjuscha_memorial%2C_Tula.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Katjuscha_memorial%2C_Tula.JPG/330px-Katjuscha_memorial%2C_Tula.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Katjuscha_memorial%2C_Tula.JPG/440px-Katjuscha_memorial%2C_Tula.JPG 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption>Pomnik <a href="/wiki/Katiusza" title="Katiusza">katiuszy</a> w Tule</figcaption></figure> <p>W VII wieku n.e. na terytorium dzisiejszego obwodu pojawiły się <a href="/wiki/S%C5%82owianie" title="Słowianie">wschodniosłowiańskie</a> <a href="/wiki/Plemi%C4%99" title="Plemię">plemiona</a> <a href="/wiki/Wiatycze" title="Wiatycze">Wiatyczów</a>. Następnie naród ten został pokonany przez <a href="/wiki/Chazarowie" title="Chazarowie">Chazarów</a> i zmuszony do płacenia im <a href="/wiki/Danina" title="Danina">daniny</a>. Od 986 Wiatycze podlegali <a href="/wiki/Ru%C5%9B_Kijowska" title="Ruś Kijowska">Rusi Kijowskiej</a>. Następnie w wyniku podziału dzielnicowego tego państwa ziemia dzisiejszego obwodu weszła w skład najpierw <a href="/w/index.php?title=Ksi%C4%99stwo_Czernichowskie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Księstwo Czernichowskie (strona nie istnieje)">Księstwa Czernichowskiego</a>, następnie <a href="/w/index.php?title=Ksi%C4%99stwo_Riaza%C5%84skie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Księstwo Riazańskie (strona nie istnieje)">Księstwa Riazańskiego</a>; część obszaru była także przyłączona do <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Litewskie" title="Wielkie Księstwo Litewskie">Wielkiego Księstwa Litewskiego</a>. Stolica regionu – <a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tuła</a> po raz pierwszy pojawiła się w źródłach <a href="/wiki/Historia" title="Historia">historycznych</a> w 1146. W 1380 w południowo-wschodniej części dzisiejszego obwodu rozegrał się ważna bitwa, w której <a href="/wiki/W%C5%82adcy_Rosji" title="Władcy Rosji">wielki książę moskiewski</a> i <a href="/wiki/Ru%C5%9B_W%C5%82odzimiersko-Suzdalska" title="Ruś Włodzimiersko-Suzdalska">włodzimierski</a> <a href="/wiki/Dymitr_Do%C5%84ski" title="Dymitr Doński">Dymitr Doński</a> zwyciężył wojska tatarskie pod wodzą <a href="/wiki/Chan_(w%C5%82adca)" title="Chan (władca)">chana</a> <a href="/wiki/Mamaj" title="Mamaj">Mamaja</a> w <a href="/wiki/Bitwa_na_Kulikowym_Polu" title="Bitwa na Kulikowym Polu">bitwie na Kulikowym Polu</a>; zwycięstwo to uważane jest za początek wyzwalania się <a href="/wiki/Ru%C5%9B_Kijowska" title="Ruś Kijowska">Rusi</a> z jarzma mongolsko-tatarskiego. W 1503 całość ziem dzisiejszego obwodu znalazła się w granicach <a href="/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Moskiewskie" title="Wielkie Księstwo Moskiewskie">Państwa Moskiewskiego</a>. W XVI i XVII w. region był ważnym punktem ze <a href="/wiki/Strategia_wojskowa" title="Strategia wojskowa">strategicznego</a> punktu widzenia: znajdowała się tutaj tzw. <i>zasieczna czerta</i> (ros. <i>Засечная черта</i>), tj. system przeszkód i umocnień (którego elementem były porastające region lasy) oraz twierdz, mających chronić południe Rosji przed najazdami <a href="/wiki/Chanat_Krymski" title="Chanat Krymski">Tatarów Krymskich</a>. </p><p>Na początku XVII w. region został zajęty przez polskie wojska pomagające <a href="/wiki/Dymitr_Samozwaniec_I" title="Dymitr Samozwaniec I">Dmitrowi Samozwańcowi</a>. W końcu XVII w. rozpoczął się rozwój gospodarczy regionu – od 1696 datuje się rozwój miejscowej <a href="/wiki/Metalurgia" title="Metalurgia">metalurgii</a>, którą rozpoczął miejscowy kowal. Szybki rozwój tej gałęzi przemysłu spowodował, iż już w 1712 <a href="/wiki/Ukaz" title="Ukaz">ukazem</a> <a href="/wiki/Piotr_I_Wielki" title="Piotr I Wielki">Piotra Wielkiego</a> w Tule powstał pierwszy w Rosji Państwowy Zakład Zbrojeniowy, produkujący wysokiej jakości uzbrojenie. Pod koniec XVIII w. w <a href="/wiki/Tu%C5%82a" title="Tuła">Tule</a> rozwinęła się produkcja słynnych do dziś <a href="/wiki/Samowar" title="Samowar">samowarów</a>. </p><p>W 1812 na ziemie dzisiejszego obwodu wkroczyła armia <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleona Bonaparte</a>, zmierzające na Moskwę. W połowie XIX w. w regionie rozpoczęło się przemysłowe wydobycie <a href="/wiki/W%C4%99giel_kamienny" title="Węgiel kamienny">węgla kamiennego</a>, którego złoża znano od 1722; region jest najstarszym zagłębiem węglowym Rosji. Spowodowało to dalszy szybki rozwój regionu. </p><p>W czasie <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> na terenie regionu toczyły się ciężkie walki pomiędzy <a href="/wiki/Wehrmacht" title="Wehrmacht">Wehrmachtem</a> a <a href="/wiki/Armia_Czerwona" title="Armia Czerwona">Armią Czerwoną</a>, w wyniku których region poniósł duże straty ludnościowe i gospodarcze. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przynależność_administracyjna_i_utworzenie_obwodu"><span id="Przynale.C5.BCno.C5.9B.C4.87_administracyjna_i_utworzenie_obwodu"></span>Przynależność administracyjna i utworzenie obwodu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=37" title="Edytuj sekcję: Przynależność administracyjna i utworzenie obwodu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=37" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przynależność administracyjna i utworzenie obwodu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>9 marca 1777 powstała <a href="/wiki/Gubernia_tulska" title="Gubernia tulska">gubernia tulska</a>. Gubernia została zlikwidowana w trakcie reform administracyjnych, jakie w latach 20. miały miejsce w <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a>. Obwód tulski utworzono 26 września 1937. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Symbole_regionu">Symbole regionu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=38" title="Edytuj sekcję: Symbole regionu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=38" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Symbole regionu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Herb" title="Herb">Herb</a> obwodu tulskiego nawiązuje do herbu dawnej guberni tulskiej, który z kolei został opracowany na podstawie herbu stolicy regionu (Tuły). </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Herb_obwodu_tulskiego" title="Herb obwodu tulskiego">herb obwodu tulskiego</a>.</i></div> <p>Flaga obwodu na postać herbu regionu, umieszczonego nie na tarczy, a na sztandarze. </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Flaga_obwodu_tulskiego" title="Flaga obwodu tulskiego">flaga obwodu tulskiego</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_(040).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%28040%29.JPG/220px-%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%28040%29.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%28040%29.JPG/330px-%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%28040%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%28040%29.JPG/440px-%D0%A2%D1%83%D0%BB%D0%B0_%28040%29.JPG 2x" data-file-width="448" data-file-height="336" /></a><figcaption>Teatr im. <a href="/wiki/Maksim_Gorki" title="Maksim Gorki">Gorkiego</a> w Tule</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tablice_rejestracyjne">Tablice rejestracyjne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=39" title="Edytuj sekcję: Tablice rejestracyjne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=39" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Tablice rejestracyjne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Tablica_rejestracyjna" title="Tablica rejestracyjna">Tablice pojazdów</a> zarejestrowanych w obwodzie tulskim mają oznaczenie 71 w prawym górnym rogu nad <a href="/wiki/Flaga_Rosji" title="Flaga Rosji">flagą Rosji</a> i literami RUS. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=40" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=40" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Rosji" title="Podział administracyjny Rosji">podział administracyjny Rosji</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=41" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=41" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-stat-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-stat_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-stat_1-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.statdata.ru/largest_regions_russia">Nasielenije riegionow Rossii 2021: czislennostʹ, krupnyje riegiony Rossii i fied. okruga spisok23.03.2021</a>. [w:] <i>Sajt o stranach, gorodach, statistikie nasielenija i pr.</i> [on-line]. www.statdata.ru, 2021-03-23. [dostęp 2021-05-09]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku rosyjskim (русский)">ros.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210204121301/https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/of43wDjn/PrPopul2021_Site.xls"><i>Предварительная оценка численности постоянного населения на 1 января 2021 года и в среднем за 2020 год</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2021-03-17]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/of43wDjn/PrPopul2021_Site.xls">adresu</a> 2021-02-04]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%B0+%D1%87%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%8F%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F+%D0%BD%D0%B0+1+%D1%8F%D0%BD%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8F+2021+%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0+%D0%B8+%D0%B2+%D1%81%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%BC+%D0%B7%D0%B0+2020+%D0%B3%D0%BE%D0%B4&rft_id=https%3A%2F%2Frosstat.gov.ru%2Fstorage%2Fmediabank%2Fof43wDjn%2FPrPopul2021_Site.xls" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perepis2002.ru/index.html?id=17"><i>Wsierossijskaja pieriepiś nasielenija 2002 goda</i></a>. [dostęp 2013-02-18]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku rosyjskim (русский)">ros.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://state.kremlin.ru/state_council/structure"><i>Gosudarstwiennyj sowiet</i></a>. [dostęp 2013-02-18]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku rosyjskim (русский)">ros.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&veaction=edit&section=42" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&action=edit&section=42" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130106164200/http://terrus.ru/cgi-bin/allrussia/v3_index.pl?act=reg&id=71">Informacje o obwodzie</a>. terrus.ru. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://terrus.ru/cgi-bin/allrussia/v3_index.pl?act=reg&id=71">tego adresu</a> (2013-01-06)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku rosyjskim (русский)">ros.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mojgorod.ru/tuljsk_obl/index.html">Informacje o obwodzie</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku rosyjskim (русский)">ros.</abbr>)</span></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Federacja_Rosyjska" title="Szablon:Federacja Rosyjska"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Federacja_Rosyjska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Federacja Rosyjska (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Federacja_Rosyjska&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Rosji" title="Podział administracyjny Rosji">Podział administracyjny Rosji</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Podmioty_Federacji_Rosyjskiej" title="Kategoria:Podmioty Federacji Rosyjskiej">Podmioty Federacji Rosyjskiej</a></li></ul> </div><div class="flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Republiki_Federacji_Rosyjskiej" title="Republiki Federacji Rosyjskiej">Republiki</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Adygeja" title="Adygeja">Adygeja</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_A%C5%82taju" title="Republika Ałtaju">Ałtaj</a></li> <li><a href="/wiki/Baszkortostan" title="Baszkortostan">Baszkortostan</a></li> <li><a href="/wiki/Buriacja" title="Buriacja">Buriacja</a></li> <li><a href="/wiki/Chakasja" title="Chakasja">Chakasja</a></li> <li><a href="/wiki/Czeczenia" title="Czeczenia">Czeczenia</a></li> <li><a href="/wiki/Czuwaszja" title="Czuwaszja">Czuwaszja</a></li> <li><a href="/wiki/Dagestan" title="Dagestan">Dagestan</a></li> <li><a href="/wiki/Inguszetia" title="Inguszetia">Inguszetia</a></li> <li><a href="/wiki/Jakucja" title="Jakucja">Jakucja</a></li> <li><a href="/wiki/Kabardo-Ba%C5%82karia" title="Kabardo-Bałkaria">Kabardo-Bałkaria</a></li> <li><a href="/wiki/Ka%C5%82mucja" title="Kałmucja">Kałmucja</a></li> <li><a href="/wiki/Karaczajo-Czerkiesja" title="Karaczajo-Czerkiesja">Karaczajo-Czerkiesja</a></li> <li><a href="/wiki/Karelia" title="Karelia">Karelia</a></li> <li><a href="/wiki/Republika_Komi" title="Republika Komi">Komi</a></li> <li><i><a href="/wiki/Republika_Krymu_(jednostka_administracyjna_Rosji)" title="Republika Krymu (jednostka administracyjna Rosji)">Krym</a></i><sup id="cite_ref-:1_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5">[A]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/Mari_El" title="Mari El">Mari El</a></li> <li><a href="/wiki/Mordowia" title="Mordowia">Mordowia</a></li> <li><a href="/wiki/Osetia_P%C3%B3%C5%82nocna" title="Osetia Północna">Osetia Północna</a></li> <li><a href="/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan">Tatarstan</a></li> <li><a href="/wiki/Tuwa" title="Tuwa">Tuwa</a></li> <li><a href="/wiki/Udmurcja" title="Udmurcja">Udmurcja</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kraje_Federacji_Rosyjskiej" title="Kraje Federacji Rosyjskiej">Kraje</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Kraj_A%C5%82tajski" title="Kraj Ałtajski">Ałtajski</a></li> <li><a href="/wiki/Kraj_Chabarowski" title="Kraj Chabarowski">Chabarowski</a></li> <li><a href="/wiki/Kraj_Kamczacki" title="Kraj Kamczacki">Kamczacki</a></li> <li><a href="/wiki/Kraj_Krasnodarski" title="Kraj Krasnodarski">Krasnodarski</a></li> <li><a href="/wiki/Kraj_Krasnojarski" title="Kraj Krasnojarski">Krasnojarski</a></li> <li><a href="/wiki/Kraj_Nadmorski" title="Kraj Nadmorski">Nadmorski</a></li> <li><a href="/wiki/Kraj_Permski" title="Kraj Permski">Permski</a></li> <li><a href="/wiki/Kraj_Stawropolski" title="Kraj Stawropolski">Stawropolski</a></li> <li><a href="/wiki/Kraj_Zabajkalski" title="Kraj Zabajkalski">Zabajkalski</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Obwody_Federacji_Rosyjskiej" title="Obwody Federacji Rosyjskiej">Obwody</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_amurski" title="Obwód amurski">amurski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_archangielski" title="Obwód archangielski">archangielski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_astracha%C5%84ski" title="Obwód astrachański">astrachański</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_bie%C5%82gorodzki" title="Obwód biełgorodzki">biełgorodzki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_bria%C5%84ski" title="Obwód briański">briański</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_czelabi%C5%84ski" title="Obwód czelabiński">czelabiński</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_irkucki" title="Obwód irkucki">irkucki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_iwanowski" title="Obwód iwanowski">iwanowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_jaros%C5%82awski" title="Obwód jarosławski">jarosławski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_ka%C5%82uski" title="Obwód kałuski">kałuski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_kemerowski" title="Obwód kemerowski">kemerowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_kirowski" title="Obwód kirowski">kirowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_kostromski" title="Obwód kostromski">kostromski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_kr%C3%B3lewiecki" title="Obwód królewiecki">królewiecki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_kurga%C5%84ski" title="Obwód kurgański">kurgański</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_kurski" title="Obwód kurski">kurski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_leningradzki" title="Obwód leningradzki">leningradzki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_lipiecki" title="Obwód lipiecki">lipiecki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_magada%C5%84ski" title="Obwód magadański">magadański</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_moskiewski" title="Obwód moskiewski">moskiewski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_murma%C5%84ski" title="Obwód murmański">murmański</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_ni%C5%BCnonowogrodzki" title="Obwód niżnonowogrodzki">niżnonowogrodzki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_nowogrodzki" title="Obwód nowogrodzki">nowogrodzki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_nowosybirski" title="Obwód nowosybirski">nowosybirski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_omski" title="Obwód omski">omski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_orenburski" title="Obwód orenburski">orenburski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_or%C5%82owski" title="Obwód orłowski">orłowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_penze%C5%84ski" title="Obwód penzeński">penzeński</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_pskowski" title="Obwód pskowski">pskowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_riaza%C5%84ski" title="Obwód riazański">riazański</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_rostowski" title="Obwód rostowski">rostowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_sachali%C5%84ski" title="Obwód sachaliński">sachaliński</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_samarski" title="Obwód samarski">samarski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_saratowski" title="Obwód saratowski">saratowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_smole%C5%84ski" title="Obwód smoleński">smoleński</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_swierd%C5%82owski" title="Obwód swierdłowski">swierdłowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_tambowski" title="Obwód tambowski">tambowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_tiume%C5%84ski" title="Obwód tiumeński">tiumeński</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_tomski" title="Obwód tomski">tomski</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">tulski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_twerski" title="Obwód twerski">twerski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_uljanowski" title="Obwód uljanowski">uljanowski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_w%C5%82odzimierski" title="Obwód włodzimierski">włodzimierski</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_wo%C5%82gogradzki" title="Obwód wołgogradzki">wołgogradzki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_wo%C5%82ogodzki" title="Obwód wołogodzki">wołogodzki</a></li> <li><a href="/wiki/Obw%C3%B3d_woroneski" title="Obwód woroneski">woroneski</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Miasta_wydzielone_Federacji_Rosyjskiej" title="Miasta wydzielone Federacji Rosyjskiej">Miasta wydzielone</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Moskwa" title="Moskwa">Moskwa</a></li> <li><a href="/wiki/Petersburg" title="Petersburg">Petersburg</a></li> <li><i><a href="/wiki/Sewastopol" title="Sewastopol">Sewastopol</a></i><sup id="cite_ref-:1_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5">[A]</a></sup></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Obwody_autonomiczne_Federacji_Rosyjskiej" title="Obwody autonomiczne Federacji Rosyjskiej">Obwody autonomiczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/%C5%BBydowski_Obw%C3%B3d_Autonomiczny" title="Żydowski Obwód Autonomiczny">Żydowski</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Okr%C4%99gi_autonomiczne_Federacji_Rosyjskiej" title="Okręgi autonomiczne Federacji Rosyjskiej">Okręgi autonomiczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Chanty-Mansyjski_Okr%C4%99g_Autonomiczny_%E2%80%93_Jugra" title="Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra">Chanty-Mansyjski</a></li> <li><a href="/wiki/Czukocki_Okr%C4%99g_Autonomiczny" title="Czukocki Okręg Autonomiczny">Czukocki</a></li> <li><a href="/wiki/Jamalsko-Nieniecki_Okr%C4%99g_Autonomiczny" title="Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny">Jamalsko-Nieniecki</a></li> <li><a href="/wiki/Nieniecki_Okr%C4%99g_Autonomiczny" title="Nieniecki Okręg Autonomiczny">Nieniecki</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Okr%C4%99gi_federalne_Federacji_Rosyjskiej" title="Okręgi federalne Federacji Rosyjskiej">Okręgi federalne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Centralny_Okr%C4%99g_Federalny" title="Centralny Okręg Federalny">Centralny</a></li> <li><a href="/wiki/Dalekowschodni_Okr%C4%99g_Federalny" title="Dalekowschodni Okręg Federalny">Dalekowschodni</a></li> <li><a href="/wiki/Nadwo%C5%82%C5%BCa%C5%84ski_Okr%C4%99g_Federalny" title="Nadwołżański Okręg Federalny">Nadwołżański</a></li> <li><a href="/wiki/Po%C5%82udniowy_Okr%C4%99g_Federalny" title="Południowy Okręg Federalny">Południowy</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82nocnokaukaski_Okr%C4%99g_Federalny" title="Północnokaukaski Okręg Federalny">Północnokaukaski</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82nocno-Zachodni_Okr%C4%99g_Federalny" title="Północno-Zachodni Okręg Federalny">Północno-Zachodni</a></li> <li><a href="/wiki/Syberyjski_Okr%C4%99g_Federalny" title="Syberyjski Okręg Federalny">Syberyjski</a></li> <li><a href="/wiki/Uralski_Okr%C4%99g_Federalny" title="Uralski Okręg Federalny">Uralski</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg" class="mw-file-description" title="Godło Federacji Rosyjskiej"><img alt="Godło Federacji Rosyjskiej" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg/70px-Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg.png" decoding="async" width="70" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg/105px-Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg/140px-Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg.png 2x" data-file-width="437" data-file-height="517" /></a></span> </p> </div></div><div class="hlist navbox-below below"> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-nav"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-:1-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_5-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Obszar jednostronnie inkorporowany do Rosji, na arenie międzynarodowej uznawany za część <a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukrainy</a>.</span> </li> </ol></div></div> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-g"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Obwody_Federacji_Rosyjskiej" title="Obwody Federacji Rosyjskiej">obwód Federacji Rosyjskiej</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge1131480">ge1131480</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3989909.html">3989909</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/4219203">4219203</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Tula_-_fylke">Tula_-_fylke</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0067879.xml">0067879</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Obwód_tulski&oldid=74194999">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Obwód_tulski&oldid=74194999</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Obw%C3%B3d_tulski" title="Kategoria:Obwód tulski">Obwód tulski</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 5 lip 2024, 18:56.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Obw%C3%B3d_tulski&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-plnrc","wgBackendResponseTime":191,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.618","walltime":"1.034","ppvisitednodes":{"value":4358,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":50048,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":9164,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":14693,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":6,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 648.375 1 -total"," 43.27% 280.520 1 Szablon:Jednostka_administracyjna_infobox"," 23.20% 150.394 1 Szablon:Federacja_Rosyjska"," 22.69% 147.137 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 20.11% 130.384 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 9.00% 58.362 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 8.16% 52.916 1 Szablon:Infobox_dwie_grafiki"," 7.69% 49.842 1 Szablon:Infobox_2x2_dodaj"," 6.64% 43.048 6 Szablon:Infobox_nagłówek_dodaj"," 6.57% 42.605 1 Szablon:Infobox_www"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.311","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5974659,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\ninfobox może wyszukać współrzędne w wikidanych\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Jednostka administracyjna infobox\",\n [\"precision\"] = \"min\",\n}\nbrak punktów na mapę i współrzędnych, nadszedł czas na Wikidane\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.canary-556c5f94cd-hxb8z","timestamp":"20241129194953","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Obw\u00f3d tulski","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Obw%C3%B3d_tulski","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2792","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2792","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-01-30T16:35:02Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/4f\/Tula_Oblast_collage.jpg","headline":"jednostka administracyjna w Rosji"}</script> </body> </html>