CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Bozon Higgsa – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"8ad9389f-658c-4122-b465-040b9c822914","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Bozon_Higgsa","wgTitle":"Bozon Higgsa","wgCurRevisionId":74985691,"wgRevisionId":74985691,"wgArticleId":108120,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony","Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Bozony","CERN"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Bozon_Higgsa","wgRelevantArticleId":108120,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive" :true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74985691,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q402","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "ext.tmh.player","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022", "ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.math.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Bozon Higgsa – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Bozon_Higgsa"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Bozon_Higgsa"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Bozon_Higgsa rootpage-Bozon_Higgsa skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Bozon+Higgsa" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Bozon+Higgsa" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Bozon+Higgsa" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Bozon+Higgsa" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Uzasadnienie_teoretyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uzasadnienie_teoretyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Uzasadnienie teoretyczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Uzasadnienie_teoretyczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Właściwości" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Właściwości"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Właściwości</span> </div> </a> <ul id="toc-Właściwości-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wyniki_eksperymentalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wyniki_eksperymentalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Wyniki eksperymentalne</span> </div> </a> <ul id="toc-Wyniki_eksperymentalne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Potwierdzenie_doświadczalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Potwierdzenie_doświadczalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Potwierdzenie doświadczalne</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Potwierdzenie_doświadczalne-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Potwierdzenie doświadczalne</span> </button> <ul id="toc-Potwierdzenie_doświadczalne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Wstępne_wyniki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wstępne_wyniki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Wstępne wyniki</span> </div> </a> <ul id="toc-Wstępne_wyniki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dalsze_analizy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dalsze_analizy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Dalsze analizy</span> </div> </a> <ul id="toc-Dalsze_analizy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Uwagi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uwagi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Uwagi</span> </div> </a> <ul id="toc-Uwagi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Bozon Higgsa</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 91 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-91" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">91 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Higgsboson" title="Higgsboson – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Higgsboson" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Higgs-Boson" title="Higgs-Boson – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Higgs-Boson" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%87%D9%8A%D8%BA%D8%B2" title="بوزون هيغز – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بوزون هيغز" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Bos%C3%B3n_de_Higgs" title="Bosón de Higgs – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Bosón de Higgs" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Hiqqs_bozonu" title="Hiqqs bozonu – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Hiqqs bozonu" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A6%B8_%E0%A6%AC%E0%A7%8B%E0%A6%B8%E0%A6%A8" title="হিগস বোসন – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="হিগস বোসন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%BD_%D0%A5%D1%96%D0%B3%D1%81%D0%B0" title="Базон Хігса – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Базон Хігса" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%BD_%D0%93%D1%96%D0%B3%D1%81%D0%B0" title="Базон Гігса – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Базон Гігса" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%B3%D1%81_%D0%B1%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%BD" title="Хигс бозон – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Хигс бозон" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Higgsov_bozon" title="Higgsov bozon – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Higgsov bozon" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Bozon_Higgs" title="Bozon Higgs – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Bozon Higgs" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Bos%C3%B3_de_Higgs" title="Bosó de Higgs – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Bosó de Higgs" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%B3%D0%B3%D1%81_%D0%B1%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%BD%C4%95" title="Хиггс бозонĕ – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Хиггс бозонĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Higgs%C5%AFv_boson" title="Higgsův boson – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Higgsův boson" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Higgs-partikel" title="Higgs-partikel – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Higgs-partikel" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Higgsa_boson" title="Higgsa boson – północnolapoński" lang="se" hreflang="se" data-title="Higgsa boson" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="północnolapoński" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Higgs-Boson" title="Higgs-Boson – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Higgs-Boson" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Higgsi_boson" title="Higgsi boson – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Higgsi boson" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CE%A7%CE%B9%CE%B3%CE%BA%CF%82" title="Σωματίδιο Χιγκς – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Σωματίδιο Χιγκς" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Higgs_boson" title="Higgs boson – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Higgs boson" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Bos%C3%B3n_de_Higgs" title="Bosón de Higgs – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Bosón de Higgs" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Bosono_de_Higgs" title="Bosono de Higgs – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Bosono de Higgs" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Higgs_bosoi" title="Higgs bosoi – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Higgs bosoi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2" title="بوزون هیگز – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بوزون هیگز" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Boson_de_Higgs" title="Boson de Higgs – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Boson de Higgs" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3s%C3%B3n_Higgs" title="Bósón Higgs – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bósón Higgs" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Bos%C3%B3n_de_Higgs" title="Bosón de Higgs – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Bosón de Higgs" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%9E%89%EC%8A%A4_%EB%B3%B4%EC%86%90" title="힉스 보손 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="힉스 보손" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%A3%D5%BD%D5%AB_%D5%A2%D5%B8%D5%A6%D5%B8%D5%B6" title="Հիգսի բոզոն – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հիգսի բոզոն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B8_%E0%A4%AC%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%89%E0%A4%A8" title="हिग्स बोसॉन – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="हिग्स बोसॉन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Higgsov_bozon" title="Higgsov bozon – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Higgsov bozon" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Higgs_bosono" title="Higgs bosono – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Higgs bosono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Boson_Higgs" title="Boson Higgs – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Boson Higgs" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Higgs-b%C3%B3seind" title="Higgs-bóseind – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Higgs-bóseind" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Bosone_di_Higgs" title="Bosone di Higgs – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Bosone di Higgs" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%95%D7%96%D7%95%D7%9F_%D7%94%D7%99%D7%92%D7%A1" title="בוזון היגס – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="בוזון היגס" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A6%E0%B3%87%E0%B2%B5%E0%B2%95%E0%B2%A3" title="ದೇವಕಣ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ದೇವಕಣ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჰიგსის ბოზონი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ჰიგსის ბოზონი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Boso_Higgsianus" title="Boso Higgsianus – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Boso Higgsianus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Higsa_bozons" title="Higsa bozons – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Higsa bozons" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Higso_bozonas" title="Higso bozonas – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Higso bozonas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Higgsdeilke" title="Higgsdeilke – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Higgsdeilke" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/xigzo" title="xigzo – lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="xigzo" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Higgs-bozon" title="Higgs-bozon – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Higgs-bozon" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%B3%D1%81%D0%BE%D0%B2_%D0%B1%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%BD" title="Хигсов бозон – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Хигсов бозон" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B5%BA" title="ഹിഗ്സ് ബോസോൺ – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഹിഗ്സ് ബോസോൺ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%9C_%E0%A4%AC%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%89%E0%A4%A8" title="हिग्ज बोसॉन – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="हिग्ज बोसॉन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2" title="بوزون هیگز – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="بوزون هیگز" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Boson_Higgs" title="Boson Higgs – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Boson Higgs" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%B3%D0%B3%D1%81_%D0%B1%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%BD" title="Хиггс бозон – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Хиггс бозон" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Higgsboson" title="Higgsboson – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Higgsboson" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B8_%E0%A4%AC%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%A8" title="हिग्स बोसोन – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="हिग्स बोसोन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%92%E3%83%83%E3%82%B0%E3%82%B9%E7%B2%92%E5%AD%90" title="ヒッグス粒子 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ヒッグス粒子" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Higgs-boson" title="Higgs-boson – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Higgs-boson" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Higgs-boson" title="Higgs-boson – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Higgs-boson" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Boson_de_Higgs" title="Boson de Higgs – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Boson de Higgs" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B9%E0%AC%BF%E2%80%8C%E0%AC%97%E0%AD%8D%E2%80%8C%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E2%80%8C_%E0%AC%AC%E0%AD%8B%E0%AC%B7%E0%AC%A8" title="ହି‌ଗ୍‌ସ୍‌ ବୋଷନ – orija" lang="or" hreflang="or" data-title="ହି‌ଗ୍‌ସ୍‌ ବୋଷନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="orija" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Higgs_bozoni" title="Higgs bozoni – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Higgs bozoni" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B9%E0%A8%BF%E0%A8%97%E0%A8%9C%E0%A8%BC_%E0%A8%AC%E0%A9%8B%E0%A8%B8%E0%A9%8C%E0%A8%A8" title="ਹਿਗਜ਼ ਬੋਸੌਨ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਹਿਗਜ਼ ਬੋਸੌਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%81%DA%AF%D8%B2_%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86" title="ہگز بوسن – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ہگز بوسن" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%86" title="هیگزبوسون – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="هیگزبوسون" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Higgs-Boson" title="Higgs-Boson – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Higgs-Boson" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3son_de_Higgs" title="Bóson de Higgs – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Bóson de Higgs" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Bosonul_Higgs" title="Bosonul Higgs – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Bosonul Higgs" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%BD_%D0%A5%D0%B8%D0%B3%D0%B3%D1%81%D0%B0" title="Бозон Хиггса – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Бозон Хиггса" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A4%95%E0%A4%A3%E0%A4%83" title="देवकणः – sanskryt" lang="sa" hreflang="sa" data-title="देवकणः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskryt" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Bozoni_i_Higgsit" title="Bozoni i Higgsit – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Bozoni i Higgsit" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Bosoni_di_Higgs" title="Bosoni di Higgs – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Bosoni di Higgs" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%84%E0%B7%92%E0%B6%9C%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%8A_%E0%B6%B6%E0%B7%9C%E0%B7%83%E0%B7%9D%E0%B6%B1%E0%B6%BA" title="හිග්ස් බොසෝනය – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="හිග්ස් බොසෝනය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Higgs_boson" title="Higgs boson – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Higgs boson" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Higgsov_boz%C3%B3n" title="Higgsov bozón – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Higgsov bozón" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Higgsov_bozon" title="Higgsov bozon – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Higgsov bozon" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%86%D8%B2%DB%86%D9%86_%DA%BE%DB%8C%DA%AF%D8%B2" title="بۆزۆن ھیگز – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="بۆزۆن ھیگز" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%B3%D1%81%D0%BE%D0%B2_%D0%B1%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%BD" title="Хигсов бозон – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Хигсов бозон" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Higgsov_bozon" title="Higgsov bozon – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Higgsov bozon" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Higgsin_bosoni" title="Higgsin bosoni – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Higgsin bosoni" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Higgsboson" title="Higgsboson – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Higgsboson" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Higgs_boson" title="Higgs boson – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Higgs boson" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B9%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%B8%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AF%8B%E0%AE%9A%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="ஹிக்ஸ் போசான் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஹிக்ஸ் போசான்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D0%B8%D0%B3%D0%B3%D1%81_%D0%B1%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%BD%D1%8B" title="Һиггс бозоны – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Һиггс бозоны" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="హిగ్గ్స్ బోసన్ – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="హిగ్గ్స్ బోసన్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AE%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%99" title="ฮิกส์โบซอน – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ฮิกส์โบซอน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Higgs_bozonu" title="Higgs bozonu – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Higgs bozonu" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%BD_%D0%A5%D1%96%D0%B3%D0%B3%D1%81%D0%B0" title="Бозон Хіггса – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Бозон Хіггса" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%81%DA%AF%D8%B2_%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86" title="ہگز بوزون – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ہگز بوزون" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BA%A1t_Higgs" title="Hạt Higgs – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Hạt Higgs" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Higgs_boson" title="Higgs boson – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Higgs boson" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%8C%E6%A0%BC%E6%96%AF%E7%8E%BB%E8%89%B2%E5%AD%90" title="希格斯玻色子 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="希格斯玻色子" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3s%C3%B3n%C3%AC_Higgs" title="Bósónì Higgs – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Bósónì Higgs" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%8C%E6%A0%BC%E6%96%AF%E7%8E%BB%E8%89%B2%E5%AD%90" title="希格斯玻色子 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="希格斯玻色子" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%8C%E6%A0%BC%E6%96%AF%E7%8E%BB%E8%89%B2%E5%AD%90" title="希格斯玻色子 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="希格斯玻色子" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q402#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bozon_Higgsa" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Bozon_Higgsa" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bozon_Higgsa"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Bozon_Higgsa"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Bozon_Higgsa" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Bozon_Higgsa" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&oldid=74985691" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Bozon_Higgsa&id=74985691&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBozon_Higgsa"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBozon_Higgsa"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Bozon+Higgsa"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Bozon_Higgsa&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Higgs_boson" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Bozon_Higgsa" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q402" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">bozon Higgsa</div> </caption> <tbody><tr> <th>Symbol </th> <td> <p>H<sup>0</sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Postulowana </th> <td> <p><a href="/w/index.php?title=Robert_Brout&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Brout (strona nie istnieje)">R. Brout</a>, <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Englert" title="François Englert">F. Englert</a>, <a href="/wiki/Peter_Higgs" title="Peter Higgs">P. Higgs</a>, <a href="/wiki/Gerald_Guralnik" title="Gerald Guralnik">G. S. Guralnik</a>, <a href="/w/index.php?title=C._R._Hagen&action=edit&redlink=1" class="new" title="C. R. Hagen (strona nie istnieje)">C. R. Hagen</a> i <a href="/w/index.php?title=T._W._B._Kibble&action=edit&redlink=1" class="new" title="T. W. B. Kibble (strona nie istnieje)">T. W. B. Kibble</a> (1964) </p> </td></tr> <tr> <th>Odkryta </th> <td> <p>4 lipca 2012<sup id="cite_ref-birth_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-birth-1">[1]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Ładunek </th> <td> <p>0 </p> </td></tr> <tr> <th>Masa </th> <td> <p>125,3 ±0,4 (stat) ±0,5 (sys) GeV/<i>c</i>² (według CMS)<br />126,0 ±0,4 (stat) ±0,4 (sys) GeV/<i>c</i>² (według ATLAS) </p> </td></tr> <tr> <th>Średni czas życia </th> <td> <p>1,56 × 10<sup>−22</sup> s<sup id="cite_ref-wgMS_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-wgMS-2">[a]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Szerokość </th> <td> <p>4,21×10<sup>−3</sup> GeV<sup id="cite_ref-wgMS_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-wgMS-2">[a]</a></sup><sup id="cite_ref-LHCcrosssections_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-LHCcrosssections-3">[2]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Spin </th> <td> <p>0<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[3]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Najczęstsze rozpady </th> <td> <p><sup id="cite_ref-wgMS_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-wgMS-2">[a]</a></sup><sup id="cite_ref-LHCcrosssections_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-LHCcrosssections-3">[2]</a></sup> </p> <ul><li><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to b\,{\bar {b}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>b</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>b</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to b\,{\bar {b}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/40f3f76dd17751430c04aa5cb03bbdb18d6d2ad9" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:8.225ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle H\to b\,{\bar {b}}}"></span> (56,1%)</li> <li><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to 4f}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mn>4</mn> <mi>f</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to 4f}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/af67e7cefbbcf596b02151e5ad4e7ff6657d2f73" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:8.119ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle H\to 4f}"></span> (25,9%) <ul><li><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to W\,W^{(*)}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>W</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <msup> <mi>W</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">(</mo> <mo>∗</mo> <mo stretchy="false">)</mo> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to W\,W^{(*)}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/7addc4064c0645c7ebddf50f9b2799f944d926d0" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:13.341ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle H\to W\,W^{(*)}}"></span> (23,1%)</li> <li><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to Z\,Z^{(*)}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>Z</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <msup> <mi>Z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">(</mo> <mo>∗</mo> <mo stretchy="false">)</mo> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to Z\,Z^{(*)}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/49d6e6c573554dbbf52d8308ed9121aa46287dc8" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:11.787ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle H\to Z\,Z^{(*)}}"></span> (2,89%)</li></ul></li> <li><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to g\,g}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>g</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <mi>g</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to g\,g}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/b215e3617b46e3ef218e175cf58413729b91399f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:8.297ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle H\to g\,g}"></span> (8,48%)</li> <li><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to \tau ^{+}\,\tau ^{-}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <msup> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msup> <mspace width="thinmathspace" /> <msup> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to \tau ^{+}\,\tau ^{-}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/314baa71912136de81a4e94561099691a6471d43" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:11.602ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle H\to \tau ^{+}\,\tau ^{-}}"></span> (6,15%)</li> <li><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to c\,{\bar {c}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>c</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>c</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to c\,{\bar {c}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/492b63fdbb3d88de336d71c76ab52355a417bad1" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:8.363ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle H\to c\,{\bar {c}}}"></span> (2,83%)</li></ul> </td></tr> </tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70829359">.mw-parser-output .listen-box{clear:right;float:right;margin:4px 0 4px 1em;padding:2px 4px;box-sizing:border-box;width:250px;font-size:88%;line-height:1.25em;border:1px solid #aaa;background-color:#f9f9f9}.mw-parser-output .listen-header{display:flex;align-items:center;gap:8px}.mw-parser-output .listen-file{display:flex;flex-direction:column;gap:2px;margin-top:4px;padding-top:4px}.mw-parser-output .listen-file+.listen-file{border-top:1px solid #ddd}.mw-parser-output .listen-file>:not(.listen-player){padding:0 2px}.mw-parser-output .listen-footer{font-size:0.9em;margin-top:8px;text-align:right}@media(max-width:500px){.mw-parser-output .listen-box{width:300px;margin:4px auto;float:none;clear:both}.mw-parser-output .listen-player .mw-tmh-player{width:100%!important}}</style><div class="listen-box"><div class="listen-header"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Audio-input-microphone.svg/32px-Audio-input-microphone.svg.png" decoding="async" width="32" height="32" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Audio-input-microphone.svg/48px-Audio-input-microphone.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Audio-input-microphone.svg/64px-Audio-input-microphone.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span><span><a href="/wiki/Plik:Higgs.mp3" title="Plik:Higgs.mp3">Peter Ware Higgs</a></span></div><div class="listen-file"><span class="listen-player" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="240" style="width:240px;" data-durationhint="3399" data-mwtitle="Higgs.mp3" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a4/Higgs.mp3/Higgs.mp3.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-transcodekey="ogg" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a4/Higgs.mp3" type="audio/mpeg" data-width="0" data-height="0" /></audio></span></span><div> Rozmowa przed terminem odkrycia z prof. <a href="/wiki/Maria_Krawczyk_(fizyk)" title="Maria Krawczyk (fizyk)">Marią Krawczyk</a>. Podkast z serii Nauka XXI wieku</div></div><div class="listen-footer"><i>Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Pomoc_-_multimedia" class="extiw" title="commons:Commons:Pomoc - multimedia">strony pomocy</a>.</i></div></div> <p><b>Bozon Higgsa</b> (<b>higson</b>)<sup id="cite_ref-PTF_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-PTF-5">[4]</a></sup> – <a href="/wiki/Cz%C4%85stka_elementarna" title="Cząstka elementarna">cząstka elementarna</a>, nazwana nazwiskiem <a href="/wiki/Peter_Higgs" title="Peter Higgs">Petera Higgsa</a>, który przewidział jego istnienie i w związku z tym dostał <a href="/wiki/Laureaci_Nagrody_Nobla_w_dziedzinie_fizyki" title="Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki">Nagrodę Nobla</a> w 2013 roku. </p><p>4 lipca 2012 ogłoszone zostało odkrycie nowej cząstki elementarnej przez detektory <a href="/wiki/ATLAS_(detektor)" title="ATLAS (detektor)">ATLAS</a> i <a href="/wiki/CMS_(detektor)" title="CMS (detektor)">CMS</a>, w eksperymentach prowadzonych w <a href="/wiki/Wielki_Zderzacz_Hadron%C3%B3w" title="Wielki Zderzacz Hadronów">Wielkim Zderzaczu Hadronów</a> w <a href="/wiki/CERN" title="CERN">Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych</a> (CERN)<sup id="cite_ref-pewni_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-pewni-6">[5]</a></sup>. Wyniki ogłoszone 4 lipca<sup id="cite_ref-forsal_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-forsal-7">[6]</a></sup> zostały potwierdzone przez rezultaty kolejnych eksperymentów, publikowane w ciągu następnego roku. Masa odkrytej cząstki, wykrycie jej w oczekiwanych kanałach rozpadu oraz jej właściwości stanowiły mocne potwierdzenie, że jest to długo poszukiwany bozon Higgsa<sup id="cite_ref-CERN13_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-CERN13-8">[7]</a></sup>. W kwietniu 2013 roku zespoły pracujące przy detektorach CMS i ATLAS ostatecznie stwierdziły, że cząstka ta jest bozonem Higgsa<sup id="cite_ref-birth_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-birth-1">[1]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uzasadnienie_teoretyczne">Uzasadnienie teoretyczne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Uzasadnienie teoretyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uzasadnienie teoretyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Istnienie tej cząstki jest uzasadniane teoretycznie <a href="/wiki/Pole_Higgsa" title="Pole Higgsa">mechanizmem Higgsa</a>, polegającym na sprzężeniu <a href="/wiki/Pole_kwantowe" title="Pole kwantowe">pól kwantowych</a> materii (pola <a href="/wiki/Fermiony" title="Fermiony">fermionowe</a>, jak pole <a href="/wiki/Elektron" title="Elektron">elektronowe</a>, pola <a href="/wiki/Kwark" title="Kwark">kwarkowe</a>, pola <a href="/wiki/Bozony" title="Bozony">bozonowe</a> – jak pola <a href="/wiki/Bozon_W" title="Bozon W">W</a> i <a href="/wiki/Bozon_Z" title="Bozon Z">Z</a> itp.) z dodatkowym <a href="/wiki/Pole_skalarne" title="Pole skalarne">skalarnym</a> polem kwantowym, zwanym <a href="/wiki/Pole_Higgsa" title="Pole Higgsa">polem Higgsa</a>, w wyniku którego poprzez <a href="/wiki/Spontaniczne_z%C5%82amanie_symetrii" title="Spontaniczne złamanie symetrii">spontaniczne złamanie symetrii</a> bezmasowe cząstki <a href="/wiki/Model_standardowy" title="Model standardowy">modelu standardowego</a> nabierają masy<sup id="cite_ref-boska_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-boska-9">[8]</a></sup>. </p><p>Innymi słowy, zgodnie z modelem standardowym, cząstki występujące w przyrodzie – <a href="/wiki/Kwark" title="Kwark">kwarki</a> i <a href="/wiki/Lepton_(mechanika_kwantowa)" title="Lepton (mechanika kwantowa)">leptony</a> – posiadają <a href="/wiki/Masa_(fizyka)" title="Masa (fizyka)">masę</a> dzięki oddziaływaniu z polem Higgsa. Można by powiedzieć, że jest to rodzaj „oporów ruchu”, którego nośnikami są bozony Higgsa<sup id="cite_ref-pap_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-pap-10">[9]</a></sup>, ale ta analogia nie jest odpowiednia, gdyż na poziomie elementarnym wszystkie siły są <a href="/wiki/Si%C5%82a_zachowawcza" title="Siła zachowawcza">zachowawcze</a>. </p><p>Należy zaznaczyć, że źródłem większości masy <a href="/wiki/Nukleony" title="Nukleony">nukleonów</a>, takich jak <a href="/wiki/Proton" title="Proton">proton</a> czy <a href="/wiki/Neutron" title="Neutron">neutron</a>, nie jest mechanizm Higgsa, bo 99 procent ich masy pochodzi od energii pól <a href="/wiki/Gluon" title="Gluon">gluonowych</a> łączących składające się na nie kwarki<sup id="cite_ref-teoria_kwantowa_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-teoria_kwantowa-11">[10]</a></sup>. </p><p>Koncepcja mechanizmu Higgsa pochodzi od trzech prac teoretycznych opublikowanych w 1964 r. w czasopiśmie „<a href="/wiki/Physical_Review" title="Physical Review">Physical Review Letters</a>” (w krótkich odstępach czasowych). Ich autorami byli: </p> <ul><li><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Englert" title="François Englert">François Englert</a> i <a href="/w/index.php?title=Robert_Brout&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Brout (strona nie istnieje)">Robert Brout</a><sup id="cite_ref-Englert_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Englert-12">[11]</a></sup>,</li> <li><a href="/wiki/Peter_Higgs" title="Peter Higgs">Peter Higgs</a><sup id="cite_ref-Higgs_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Higgs-13">[12]</a></sup>,</li> <li><a href="/wiki/Gerald_Guralnik" title="Gerald Guralnik">Gerald Guralnik</a>, <a href="/wiki/Carl_R._Hagen" title="Carl R. Hagen">Carl R. Hagen</a> i <a href="/wiki/Tom_Kibble" title="Tom Kibble">Tom Kibble</a><sup id="cite_ref-Guralnik_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Guralnik-14">[13]</a></sup>.</li></ul> <p><br style="clear:riht;" /> </p> <table class="wikitable" style="float:right; margin:0 0 1em 1em; font-size:85%; width:354px;"> <tbody><tr> <td><span style="white-space:nowrap;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:AIP-Sakurai-best.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/AIP-Sakurai-best.JPG/226px-AIP-Sakurai-best.JPG" decoding="async" width="226" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/AIP-Sakurai-best.JPG/338px-AIP-Sakurai-best.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/AIP-Sakurai-best.JPG/451px-AIP-Sakurai-best.JPG 2x" data-file-width="4256" data-file-height="2832" /></a></span>  <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Higgs,_Peter_(1929)_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Higgs%2C_Peter_%281929%29_cropped.jpg/128px-Higgs%2C_Peter_%281929%29_cropped.jpg" decoding="async" width="128" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Higgs%2C_Peter_%281929%29_cropped.jpg/192px-Higgs%2C_Peter_%281929%29_cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Higgs%2C_Peter_%281929%29_cropped.jpg 2x" data-file-width="234" data-file-height="274" /></a></span></span><br />Kolejno od lewej: Kibble, Guralnik, Hagen, Englert i Brout. Po prawej Peter Higgs </td></tr></tbody></table> <p>Poza tym te wszystkie prace były rozwinięciem idei, którą wcześniej zaproponował amerykański fizyk <a href="/wiki/Philip_Warren_Anderson" title="Philip Warren Anderson">Philip Warren Anderson</a><sup id="cite_ref-Anderson_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Anderson-15">[14]</a></sup>. </p><p>Za przewidzenie istnienia bozonu Higgsa oraz za eksperymentalne potwierdzenie jego istnienia <a href="/wiki/Nagroda_Nobla" title="Nagroda Nobla">Nagrodą Nobla</a> w 2013 wyróżnieni zostali <a href="/wiki/Peter_Higgs" title="Peter Higgs">Peter Higgs</a> oraz <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Englert" title="François Englert">François Englert</a><sup id="cite_ref-Nobel_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Nobel-16">[15]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Właściwości"><span id="W.C5.82a.C5.9Bciwo.C5.9Bci"></span>Właściwości</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Właściwości" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Właściwości"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Elementary_particle_interactions-pl.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Elementary_particle_interactions-pl.svg/290px-Elementary_particle_interactions-pl.svg.png" decoding="async" width="290" height="217" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Elementary_particle_interactions-pl.svg/435px-Elementary_particle_interactions-pl.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Elementary_particle_interactions-pl.svg/580px-Elementary_particle_interactions-pl.svg.png 2x" data-file-width="775" data-file-height="580" /></a><figcaption><a href="/wiki/Cz%C4%85stka_elementarna" title="Cząstka elementarna">Cząstki elementarne</a>, z których zbudowana jest znana materia: sześć <a href="/wiki/Lepton_(mechanika_kwantowa)" title="Lepton (mechanika kwantowa)">leptonów</a> i sześć <a href="/wiki/Kwark" title="Kwark">kwarków</a>, <a href="/wiki/Bozony_cechowania" title="Bozony cechowania">bozony cechowania</a> oraz bozon Higgsa</figcaption></figure> <p>Bozon Higgsa jest jedyną oprócz <a href="/wiki/Mezony" title="Mezony">mezonów</a> <a href="/wiki/Cz%C4%85stka_elementarna" title="Cząstka elementarna">cząstką elementarną</a> modelu standardowego pozbawioną <a href="/wiki/Spin_(fizyka)" title="Spin (fizyka)">spinu</a> (jego spin wynosi 0), w przeciwieństwie np. do <a href="/wiki/Elektron" title="Elektron">elektronu</a>, którego spin wynosi 1/2, czy bezmasowego <a href="/wiki/Foton" title="Foton">fotonu</a>, dla którego wynosi 1. Jest też pozbawiony <a href="/wiki/%C5%81adunek_elektryczny" title="Ładunek elektryczny">ładunku elektrycznego</a> i <a href="/wiki/%C5%81adunek_kolorowy" title="Ładunek kolorowy">koloru</a>. </p><p>Obecne pomiary masy bozonu Higgsa dały wyniki <span style="white-space:nowrap;">125,3 ±0,4 (stat) ±0,5 (sys) GeV/<i>c</i>²</span> (detektor CMS)<sup id="cite_ref-cms0731_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-cms0731-17">[16]</a></sup> i <span style="white-space:nowrap;">126 ±0,4 (stat) ±0,4 (sys) GeV/<i>c</i>²</span> (detektor Atlas)<sup id="cite_ref-atlas0731_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-atlas0731-18">[17]</a></sup>. Jest on więc najcięższym bozonem w modelu standardowym<sup id="cite_ref-top_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-top-19">[b]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Czas_po%C5%82owicznego_rozpadu" title="Czas połowicznego rozpadu">Średni czas życia</a> bozonu Higgsa, wynikający z modelu standardowego dla masy 126 GeV/<i>c</i>², wynosi <span style="white-space:nowrap;">1,6 × 10<sup>−22</sup> s</span> (dla tak krótko żyjących cząstek określa się <a href="/w/index.php?title=Szeroko%C5%9B%C4%87_rozpadu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Szerokość rozpadu (strona nie istnieje)">szerokość rozpadu</a> <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \Gamma }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi mathvariant="normal">Γ</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \Gamma }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/4cfde86a3f7ec967af9955d0988592f0693d2b19" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:1.453ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle \Gamma }"></span> związaną ze średnim czasem życia <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \tau }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>τ</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \tau }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/38a7dcde9730ef0853809fefc18d88771f95206c" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:1.202ex; height:1.676ex;" alt="{\displaystyle \tau }"></span> wzorem <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \tau =\hbar /\Gamma .}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>τ</mi> <mo>=</mo> <mi class="MJX-variant">ℏ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mi mathvariant="normal">Γ</mi> <mo>.</mo> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \tau =\hbar /\Gamma .}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/f2513eda795090a0c1022b25528bc673561f673a" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:8.869ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle \tau =\hbar /\Gamma .}"></span> Wynosi ona <span style="white-space:nowrap;">4,21 × 10<sup>−3</sup> GeV</span><sup id="cite_ref-LHCcrosssections_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-LHCcrosssections-3">[2]</a></sup>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wyniki_eksperymentalne">Wyniki eksperymentalne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Wyniki eksperymentalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wyniki eksperymentalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:CMS_Higgs-event.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/CMS_Higgs-event.jpg/290px-CMS_Higgs-event.jpg" decoding="async" width="290" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/CMS_Higgs-event.jpg/435px-CMS_Higgs-event.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/CMS_Higgs-event.jpg/580px-CMS_Higgs-event.jpg 2x" data-file-width="1104" data-file-height="1018" /></a><figcaption>Symulacja zobrazowania obecności powstałego w wyniku kolizji dwóch wysokoenergetycznych protonów bozonu Higgsa w detektorze CMS w LHC. Bozon Higgsa rozpada się niemal natychmiast, tworząc tzw. dżety hadronowe. Występujące na obrazie linie proste reprezentują nowo powstałe elektrony.</figcaption></figure> <p>Eksperymenty prowadzone w latach 1990–2000 przy użyciu <a href="/wiki/Akcelerator_LEP" title="Akcelerator LEP">akceleratora LEP</a> w <a href="/wiki/CERN" title="CERN">CERN</a> wykazały, że jeżeli cząstka Higgsa istnieje, to jej masa przekracza 114 <a href="/wiki/Elektronowolt" title="Elektronowolt">GeV</a><sup id="cite_ref-GeV_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-GeV-20">[c]</a></sup>. </p><p>Wyniki eksperymentów w <a href="/wiki/Wielki_Zderzacz_Hadron%C3%B3w" title="Wielki Zderzacz Hadronów">LHC</a>, a wcześniej w <a href="/wiki/Tevatron" title="Tevatron">Tevatronie</a>, znacząco zawęziły zakres możliwych mas bozonu, szczególnie w zakresie wysokich energii, niedostępnych przed budową tego akceleratora. Do listopada 2011 połączenie wyników uzyskanych w eksperymentach <a href="/wiki/CMS_(detektor)" title="CMS (detektor)">CMS</a> i <a href="/wiki/ATLAS_(detektor)" title="ATLAS (detektor)">ATLAS</a> wykluczyło na poziomie ufności 95% obecność bozonu Higgsa w zakresie energii od 141 do 476 GeV. Natomiast w zakresie od 146 do 443 GeV jego obecność wykluczono na poziomie ufności 99%, z wyjątkiem trzech małych obszarów od 220 do 320 GeV. Naukowcy szacowali też, że do końca 2012 roku wiadomym będzie, czy bozon Higgsa istnieje<sup id="cite_ref-limits11_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-limits11-21">[18]</a></sup>. </p><p>13 grudnia 2011 rzecznicy eksperymentów ATLAS i CMS przedstawili wyniki mówiące, że jeśli bozon Higgsa istnieje, to jego masa jest ograniczona do zakresu 116-130 GeV/c² przez eksperyment ATLAS i do zakresu 115-127 GeV/c² przez detektor CMS<sup id="cite_ref-pap_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-pap-10">[9]</a></sup><sup id="cite_ref-onet_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-onet-22">[19]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Potwierdzenie_doświadczalne"><span id="Potwierdzenie_do.C5.9Bwiadczalne"></span>Potwierdzenie doświadczalne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Potwierdzenie doświadczalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Potwierdzenie doświadczalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wstępne_wyniki"><span id="Wst.C4.99pne_wyniki"></span>Wstępne wyniki</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Wstępne wyniki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wstępne wyniki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>4 lipca 2012 roku CERN ogłosił wstępne wyniki analizy danych zebranych w latach 2011–2012 przez eksperymenty CMS i ATLAS, wskazujące na odkrycie nowej cząstki elementarnej, bozonu (wyniki CMS wskazują, że ma ona masę 125,3 ±0,6 GeV/c²). Zarejestrowana cząstka prawdopodobnie jest długo poszukiwanym bozonem Higgsa, jednak potwierdzenie tej informacji będzie możliwe dopiero po dokładniejszym zbadaniu jej właściwości<sup id="cite_ref-consistent_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-consistent-23">[20]</a></sup><sup id="cite_ref-cms1207_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-cms1207-24">[21]</a></sup><sup id="cite_ref-fuw_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-fuw-25">[22]</a></sup>. </p><p>31 lipca zespół kierujący pracą eksperymentu (tj. detektora) ATLAS przy Wielkim Zderzaczu Hadronów w CERNie przedstawił wyniki analiz uwzględniających najnowsze pomiary przeprowadzone między kwietniem i czerwcem 2012 przy energii 8 TeV o scałkowanej <a href="/wiki/%C5%9Awietlno%C5%9B%C4%87" title="Świetlność">świetlności</a> akceleratora 5,8 – 5,9 <a href="/wiki/Barn" title="Barn">fb</a><sup>−1</sup>. Wyniki te, opracowane w ostatnich dniach lipca 2012, dotyczyły trzech następujących kanałów rozpadu powstałego w wyniku zderzeń <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle pp}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>p</mi> <mi>p</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle pp}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/786cb8393588179f40d356921b2a997f08b1199b" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-left: -0.089ex; width:2.428ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle pp}"></span> hipotetycznego bozonu Higgsa: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to ZZ^{(*)}\to 4l,\quad \mathrm {gdzie} \quad l=e\;\;\mathrm {lub} \;\;l=\mu }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>Z</mi> <msup> <mi>Z</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">(</mo> <mo>∗</mo> <mo stretchy="false">)</mo> </mrow> </msup> <mo stretchy="false">→</mo> <mn>4</mn> <mi>l</mi> <mo>,</mo> <mspace width="1em" /> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">g</mi> <mi mathvariant="normal">d</mi> <mi mathvariant="normal">z</mi> <mi mathvariant="normal">i</mi> <mi mathvariant="normal">e</mi> </mrow> <mspace width="1em" /> <mi>l</mi> <mo>=</mo> <mi>e</mi> <mspace width="thickmathspace" /> <mspace width="thickmathspace" /> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mi mathvariant="normal">u</mi> <mi mathvariant="normal">b</mi> </mrow> <mspace width="thickmathspace" /> <mspace width="thickmathspace" /> <mi>l</mi> <mo>=</mo> <mi>μ</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to ZZ^{(*)}\to 4l,\quad \mathrm {gdzie} \quad l=e\;\;\mathrm {lub} \;\;l=\mu }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/912ed6a1c0cef15464749477d69dedd7e5ddc927" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:43.597ex; height:3.343ex;" alt="{\displaystyle H\to ZZ^{(*)}\to 4l,\quad \mathrm {gdzie} \quad l=e\;\;\mathrm {lub} \;\;l=\mu }"></span></dd> <dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to \gamma \,\gamma }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>γ</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <mi>γ</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to \gamma \,\gamma }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ee67ad304eaf964f25f3b3a67c27e21060524383" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:8.589ex; height:2.676ex;" alt="{\displaystyle H\to \gamma \,\gamma }"></span></dd> <dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle H\to WW^{(*)}\to e\,\nu \,\mu \,\nu }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>H</mi> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>W</mi> <msup> <mi>W</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">(</mo> <mo>∗</mo> <mo stretchy="false">)</mo> </mrow> </msup> <mo stretchy="false">→</mo> <mi>e</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <mi>ν</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <mi>μ</mi> <mspace width="thinmathspace" /> <mi>ν</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle H\to WW^{(*)}\to e\,\nu \,\mu \,\nu }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/299da61fa41a030d30d6c30b608d88dcb9af8197" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:22.679ex; height:3.343ex;" alt="{\displaystyle H\to WW^{(*)}\to e\,\nu \,\mu \,\nu }"></span></dd></dl> <p>Potwierdzono zaobserwowanie nowej cząstki o masie 126 GeV/c² ±0,4 GeV/c² (szacunku statystycznego błędu pomiaru) na <a href="/wiki/Poziom_istotno%C5%9Bci" title="Poziom istotności">poziomie istotności</a> 5,9 sigma (tj. 5,9 razy więcej od <a href="/wiki/Odchylenie_standardowe" title="Odchylenie standardowe">odchylenia standardowego</a>). Oznacza to, że prawdopodobieństwo efektu podobnego do występowania nowej cząstki, lecz spowodowanego innym zjawiskiem, np. fluktuacją tła, jest mniejsze niż 1,7×10<sup>−9</sup>. Wynik ten przekracza wyraźnie wartość 5 sigma wystarczającą do uznania odkrycia nowej cząstki. </p><p>Autorzy napisali: </p> <dl><dd>These results provide conclusive evidence for the discovery of a new particle with mass 126.0 ±0,4 (stat) ±0,4 (sys) GeV. (...) The observation in the diphoton channel disfavours the spin-1 hypothesis. Although these results are compatible with the hypothesis that the new particle is the Standard Model Higgs boson, more data are needed to assess its nature in detail.</dd></dl> <dl><dd>Wyniki te dostarczają ostatecznego potwierdzenia, że odkryto nową cząstkę o masie 126,0 ±0,4 (błąd statystyczny) ±0,4 (błąd systematyczny) GeV. (...) Obserwacje dwufotonowych kanałów rozpadu wykluczają w zasadzie hipotezę o spinie cząstki równym 1. Mimo iż wyniki te są zgodne z hipotezą, że nową cząstką jest bozon Higgsa modelu standardowego, potrzebnych jest więcej danych do określenia szczegółów dotyczących natury tej cząstki<sup id="cite_ref-atlas0731_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-atlas0731-18">[17]</a></sup>.</dd></dl> <p>Chociaż wyniki doświadczalne są ewidentnie zbieżne z przewidywanymi kanałami rozpadu cząstki Higgsa, kierownictwo eksperymentu zaznaczyło, że potrzebne są dalsze badania w celu jednoznacznej identyfikacji cząstki. Środowisko naukowe jednak już wtedy uznało, że podana informacja oznacza bardzo prawdopodobne odkrycie bozonu Higgsa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dalsze_analizy">Dalsze analizy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Dalsze analizy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dalsze analizy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 2013 roku badacze z CERN przedstawili dalsze wyniki oparte na analizie dwuipółkrotnie większej liczby danych niż w przypadku pierwszej informacji o odkryciu<sup id="cite_ref-CERN13_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-CERN13-8">[7]</a></sup>. Rezultaty z detektorów CMS i ATLAS wskazują, że cząstka ta ma zerowy spin – jest pierwszą odkrytą elementarną cząstką skalarną<sup id="cite_ref-skalar_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-skalar-26">[d]</a></sup> – oraz dodatnią parzystość. Teoria przewiduje, że cząstki Higgsa będą miały właśnie takie cechy<sup id="cite_ref-CERN13_8-2" class="reference"><a href="#cite_note-CERN13-8">[7]</a></sup>. </p><p>Dotychczasowe wyniki nie dają jednak pewności, czy jest to bozon Higgsa z modelu standardowego, czy też może najlżejsza cząstka Higgsa z kilku istniejących, opisywanych przez szerszy model (np. <a href="/wiki/Supersymetria" title="Supersymetria">supersymetryczny</a>)<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27">[23]</a></sup>. Aby to stwierdzić, potrzebne będzie znacznie więcej obserwacji rozpadu tego bozonu<sup id="cite_ref-CERN13_8-3" class="reference"><a href="#cite_note-CERN13-8">[7]</a></sup>. </p><p>Artykuł opisujący eksperymenty mające na celu sprecyzowanie masy bozonu Higgsa ma rekordową liczbę autorów 5154<sup id="cite_ref-Aad_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Aad-28">[24]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uwagi">Uwagi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Uwagi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uwagi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-uwagi ll-script ll-script-uwagi"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-wgMS-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-wgMS_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wgMS_2-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wgMS_2-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text">Według przewidywań <a href="/wiki/Model_standardowy" title="Model standardowy">Modelu standardowego</a> dla masy 126 GeV.</span> </li> <li id="cite_note-top-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-top_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Kwark_t" title="Kwark t">Kwark t</a> ma większą masę, ale jest fermionem.</span> </li> <li id="cite_note-GeV-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-GeV_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text">W fizyce cząstek elementarnych zwykle mierzy się masę cząstek w <a href="/wiki/Mega" title="Mega">mega</a>- lub <a href="/wiki/Giga" title="Giga">giga</a><a href="/wiki/Elektronowolt" title="Elektronowolt">elektronowoltach</a> (MeV, GeV). Formalnie elektronowolt jest jednostką energii (1 eV jest to energia potrzebna do przesunięcia 1 elektronu przez barierę potencjału w wysokości 1 wolta), ale w związku z <a href="/wiki/R%C3%B3wnowa%C5%BCno%C5%9B%C4%87_masy_i_energii" title="Równoważność masy i energii">równoważnością masy i energii</a> (E=mc²) odpowiada też ściśle określonej masie. Dla ścisłości można zapisywać masę w jednostkach GeV/c², ale zwykle przyjmuje się konwencję, według której <a href="/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_%C5%9Bwiat%C5%82a" title="Prędkość światła">prędkość światła</a> w próżni jest równa jeden (por. <a href="/wiki/Jednostki_Plancka" title="Jednostki Plancka">jednostki Plancka</a>). <span style="white-space:nowrap;">1 GeV/c² ≈ 1,8 × 10<sup>−27</sup> kg</span>.</span> </li> <li id="cite_note-skalar-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-skalar_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Znane są liczne cząstki złożone, które są bozonami skalarnymi, np. <a href="/wiki/Pion_(cz%C4%85stka)" title="Pion (cząstka)">mezon pi</a>.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-birth-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-birth_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-birth_1-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">The ATLAS and CMS collaborations. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130625060424/http://cerncourier.com/cws/article/cern/53086"><em>Birth of a Higgs boson</em></a>. „CERN Courier”, 2013-04-26.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Birth+of+a+Higgs+boson&rft.jtitle=CERN+Courier&rft.date=2013-04-26&rft.au=The+ATLAS+and+CMS+collaborations&rft_id=https%3A%2F%2Fweb.archive.org%2Fweb%2F20130625060424%2Fhttp%3A%2F%2Fcerncourier.com%2Fcws%2Farticle%2Fcern%2F53086"><span style="display: none;"> </span></span><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">brak numeru strony</span></span> </li> <li id="cite_note-LHCcrosssections-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-LHCcrosssections_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-LHCcrosssections_3-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-LHCcrosssections_3-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">LHC Higgs Cross Section Working Group. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cds.cern.ch/record/1416519/files/arXiv%3A1201.3084.pdf?version=1"><em>Handbook of LHC Higgs Cross Sections: 2. Differential Distributions</em></a>. „CERN Report 2”. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<a href="https://arxiv.org/abs/1201.3084" class="extiw" title="arxiv:1201.3084">1201.3084</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Handbook+of+LHC+Higgs+Cross+Sections%3A+2.+Differential+Distributions&rft.jtitle=CERN+Report+2&rft.au=LHC+Higgs+Cross+Section+Working+Group&rft_id=http%3A%2F%2Fcds.cern.ch%2Frecord%2F1416519%2Ffiles%2FarXiv%253A1201.3084.pdf%3Fversion%3D1"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3911635"><i>Higgsa cząstka</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-07-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=Higgsa+cz%C4%85stka&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3911635" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-PTF-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PTF_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Polska nazwa według PTF: <cite class="citation web">Bernard Jancewicz: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20160313093451/http://www.ptf.net.pl/pl/fizyka-fizycy/informacje-o-fizyce-i-fizykach/angielsko-polski-slownik-nowych-terminow-fizycznych/">Angielsko-polski słownik nowych terminów fizycznych</a>. <a href="/wiki/Polskie_Towarzystwo_Fizyczne" title="Polskie Towarzystwo Fizyczne">Polskie Towarzystwo Fizyczne</a>, 2011-02-15. [dostęp 2013-06-26]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-pewni-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pewni_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140714220526/http://www.polskatimes.pl/artykul/612387,bozon-higgsa-czyli-teraz-jestesmy-juz-pewni-naszej-wiedzy,id,t.html"><i>Bozon Higgsa, czyli teraz jesteśmy już pewni naszej wiedzy</i></a> [online], Polska The Times, 6 lipca 2012<span class="accessdate"> [dostęp 2012-07-08]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.polskatimes.pl/artykul/612387,bozon-higgsa-czyli-teraz-jestesmy-juz-pewni-naszej-wiedzy,id,t.html">adresu</a> 2014-07-14]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2012-07-06&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Bozon+Higgsa%2C+czyli+teraz+jeste%C5%9Bmy+ju%C5%BC+pewni+naszej+wiedzy&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.polskatimes.pl%2Fartykul%2F612387%2Cbozon-higgsa-czyli-teraz-jestesmy-juz-pewni-naszej-wiedzy%2Cid%2Ct.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-forsal-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-forsal_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://forsal.pl/artykuly/630410,bozon_higgsa_jak_doszlo_do_odkrycia_boskiej_czastki.html">Bozon Higgsa: jak doszło do odkrycia „boskiej cząstki”?</a> Forsal.pl [dostęp 2012-07-08].</span> </li> <li id="cite_note-CERN13-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CERN13_8-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CERN13_8-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CERN13_8-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CERN13_8-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Cian O’Luanaigh: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://home.web.cern.ch/about/updates/2013/03/new-results-indicate-new-particle-higgs-boson">New results indicate that new particle is a Higgs boson</a>. <a href="/wiki/CERN" title="CERN">CERN</a>, 2013-03-14. [dostęp 2013-06-26]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-boska-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-boska_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Leon_Max_Lederman" class="mw-redirect" title="Leon Max Lederman">Leon Lederman</a>, Dick Teresi: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wiw.pl/fizyka/boskaczastka">Boska cząstka: jeśli Wszechświat jest odpowiedzią, jak brzmi pytanie?</a></i>. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8386868104" title="Specjalna:Książki/8386868104">ISBN <span class="isbn">83-86868-10-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Boska+cz%C4%85stka%3A+je%C5%9Bli+Wszech%C5%9Bwiat+jest+odpowiedzi%C4%85%2C+jak+brzmi+pytanie%3F&rft.aulast=Lederman&rft.aufirst=Leon&rft.isbn=83-86868-10-4&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wiw.pl%2Ffizyka%2Fboskaczastka"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-pap-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-pap_10-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pap_10-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120709071900/http://www.naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,386821,cern-sa-sygnaly-ze-czastka-higgsa-istnieje.html"><i>CERN: są sygnały, że cząstka Higgsa istnieje</i></a> [online], PAP, 14 grudnia 2011 [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,386821,cern-sa-sygnaly-ze-czastka-higgsa-istnieje.html">adresu</a> 2012-07-09]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2011-12-14&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=CERN%3A+s%C4%85+sygna%C5%82y%2C+%C5%BCe+cz%C4%85stka+Higgsa+istnieje&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.naukawpolsce.pap.pl%2Faktualnosci%2Fnews%2C386821%2Ccern-sa-sygnaly-ze-czastka-higgsa-istnieje.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-teoria_kwantowa-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-teoria_kwantowa_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Jim Baggott: <i>Teoria Kwantowa – Odkrycia które zmieniły świat</i>. 2013, s. 351. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788378394839" title="Specjalna:Książki/9788378394839">ISBN <span class="isbn">978-83-7839-483-9</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Teoria+Kwantowa+%E2%80%93+Odkrycia+kt%C3%B3re+zmieni%C5%82y+%C5%9Bwiat&rft.aulast=Baggott&rft.aufirst=Jim&rft.pages=351&rft.isbn=978-83-7839-483-9"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Englert-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Englert_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">François Englert, Robert Brout. <em>Broken Symmetry and the Mass of Gauge Vector Mesons</em>. „Phys. Rev. Lett.”. 13, s. 321, 1964. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1103/PhysRevLett.13.321">10.1103/PhysRevLett.13.321</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Broken+Symmetry+and+the+Mass+of+Gauge+Vector+Mesons&rft.jtitle=Phys.+Rev.+Lett.&rft.date=1964&rft.volume=13&rft.aulast=Englert&rft.aufirst=Fran%C3%A7ois&rft.pages=321&rft_id=info:doi/10.1103%2FPhysRevLett.13.321"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Higgs-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Higgs_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Peter W. Higgs. <em>Broken Symmetries and the Masses of Gauge Bosons</em>. „Phys. Rev. Lett.”. 13, s. 508, 1964. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1103/PhysRevLett.13.508">10.1103/PhysRevLett.13.508</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Broken+Symmetries+and+the+Masses+of+Gauge+Bosons&rft.jtitle=Phys.+Rev.+Lett.&rft.date=1964&rft.volume=13&rft.aulast=Higgs&rft.aufirst=Peter+W.&rft.pages=508&rft_id=info:doi/10.1103%2FPhysRevLett.13.508"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Guralnik-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Guralnik_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">G.S. Guralnik, C.R. Hagen, T.W.B. Kibble. <em>Global Conservation Laws and Massless Particles</em>. „Phys. Rev. Lett.”. 13, s. 585, 1964. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1103/PhysRevLett.13.585">10.1103/PhysRevLett.13.585</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Global+Conservation+Laws+and+Massless+Particles&rft.jtitle=Phys.+Rev.+Lett.&rft.date=1964&rft.volume=13&rft.aulast=Guralnik&rft.aufirst=G.S.&rft.pages=585&rft_id=info:doi/10.1103%2FPhysRevLett.13.585"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Anderson-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Anderson_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">P.W. Anderson. <em>Plasmons, Gauge Invariance, and Mass</em>. „<a href="/wiki/Physical_Review" title="Physical Review">Physical Review</a>”. 130, s. 439, 1963. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1103/PhysRev.130.439">10.1103/PhysRev.130.439</a>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1963PhRv..130..439A">1963PhRv..130..439A</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Plasmons%2C+Gauge+Invariance%2C+and+Mass&rft.jtitle=%5B%5BPhysical+Review%5D%5D&rft.date=1963&rft.volume=130&rft.aulast=Anderson&rft.aufirst=P.W.&rft.pages=439&rft_id=info:doi/10.1103%2FPhysRev.130.439"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Nobel-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Nobel_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2013/">The Nobel Prize in Physics 2013</a>. Nobelprize.org., 8 października 2013. [dostęp 2013-10-08]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-cms0731-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-cms0731_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal doi"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ac.els-cdn.com/S0370269312008581/1-s2.0-S0370269312008581-main.pdf?_tid=391dfe7a-d5a9-11e6-ad52-00000aacb362&acdnat=1483883526_95146bef7c35bb9897038def292d168f"><i>Observation of a new boson at a mass of 125 GeV with the CMS experiment at the LHC</i></a>, „Physics Letters B”, 716 (1 ), CMS collaboration, 2012, s. 30-61, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.physletb.2012.08.021">10.1016/j.physletb.2012.08.021</a>, <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/1207.7235">1207.7235</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=preprint&rft.pub=CMS+collaboration&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2012&rft.atitle=Observation+of+a+new+boson+at+a+mass+of+125+GeV+with+the+CMS+experiment+at+the+LHC&rft.jtitle=Physics+Letters+B&rft.volume=716&rft.edition=1%26nbsp%3B&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.physletb.2012.08.021&rft_id=http%3A%2F%2Fac.els-cdn.com%2FS0370269312008581%2F1-s2.0-S0370269312008581-main.pdf%3F_tid%3D391dfe7a-d5a9-11e6-ad52-00000aacb362%26acdnat%3D1483883526_95146bef7c35bb9897038def292d168f" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-atlas0731-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-atlas0731_18-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-atlas0731_18-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">The ATLAS</span><span class="cite-name-initials" title="The ATLAS" style="display:none">T.A.</span> </span><span class="cite-lastname">Collaboration</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">The ATLAS</span><span class="cite-name-initials" title="The ATLAS">T.A.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171011093713/https://atlas.web.cern.ch/Atlas/GROUPS/PHYSOFFICE/higgs-preview.pdf"><i>Observation of a New Particle in the Search for the Standard Model Higgs Boson with the ATLAS Detector at the LHC</i></a> [online], CERN, 31 lipca 2012 [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://atlas.web.cern.ch/Atlas/GROUPS/PHYSOFFICE/higgs-preview.pdf">adresu</a> 2017-10-11]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=The+ATLAS&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Observation+of+a+New+Particle+in+the+Search+for+the+Standard+Model+Higgs+Boson+with+the+ATLAS+Detector+at+the+LHC&rft.date=2012-07-31&rft.aulast=Collaboration&rft_id=https%3A%2F%2Fatlas.web.cern.ch%2FAtlas%2FGROUPS%2FPHYSOFFICE%2Fhiggs-preview.pdf" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-limits11-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-limits11_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cms.web.cern.ch/news/atlas-and-cms-combine-summer-11-search-limits-standard-model-higgs">ATLAS and CMS combine summer '11 search limits on the Standard Model Higgs</a>. 2011-11-18. [dostęp 2011-11-21]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-onet-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-onet_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120113145027/http://wiadomosci.onet.pl/nauka/naukowcy-coraz-blizej-boskiej-czastki,1,4966167,wiadomosc.html"><i>Naukowcy coraz bliżej „boskiej cząstki”</i></a> [online], Onet.pl, 14 grudnia 2011 [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wiadomosci.onet.pl/nauka/naukowcy-coraz-blizej-boskiej-czastki,1,4966167,wiadomosc.html">adresu</a> 2012-01-13]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2011-12-14&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Naukowcy+coraz+bli%C5%BCej+%E2%80%9Eboskiej+cz%C4%85stki%E2%80%9D&rft_id=http%3A%2F%2Fwiadomosci.onet.pl%2Fnauka%2Fnaukowcy-coraz-blizej-boskiej-czastki%2C1%2C4966167%2Cwiadomosc.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-consistent-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-consistent_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120705074516/http://press.web.cern.ch/press/PressReleases/Releases2012/PR17.12E.html"><i>CERN experiments observe particle consistent with long-sought Higgs boson</i></a> [online], 4 lipca 2012<span class="accessdate"> [dostęp 2012-07-05]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://press.web.cern.ch/press/PressReleases/Releases2012/PR17.12E.html">adresu</a> 2012-07-05]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2012-07-04&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=CERN+experiments+observe+particle+consistent+with+long-sought+Higgs+boson&rft_id=http%3A%2F%2Fpress.web.cern.ch%2Fpress%2FPressReleases%2FReleases2012%2FPR17.12E.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-cms1207-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-cms1207_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cms.web.cern.ch/news/observation-new-particle-mass-125-gev">Observation of a New Particle with a Mass of 125 GeV</a>. 4 lipca 2012. [dostęp 2012-07-05]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-fuw-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-fuw_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fuw.edu.pl/tl_files/press/docs/2012/CMS-Higgs-Statement-2012-PL-v08.pdf">Obserwacja Nowej Cząstki o Masie 125 GeV</a>. Wydział Fizyki UW, 4 lipca 2012. [dostęp 2012-07-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cds.cern.ch/record/2273874/files/ATLAS-CONF-2017-058.pdf">ATLAS-CONF-2017-058</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Aad-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Aad_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">G. Aad. <em>Combined Measurement of the Higgs Boson Mass in pp Collisions at <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\sqrt {s}}=7}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mi>s</mi> </msqrt> </mrow> <mo>=</mo> <mn>7</mn> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\sqrt {s}}=7}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/4cd7f30a6f95b610cd65888fa9ea4790a9b6182b" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:7.287ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle {\sqrt {s}}=7}"></span> and 8 TeV with the ATLAS and CMS Experiments</em>. „Physical Review Letters”. 114, 2015. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1103/PhysRevLett.114.191803">10.1103/PhysRevLett.114.191803</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Combined+Measurement+of+the+Higgs+Boson+Mass+in+pp+Collisions+at++and+8+TeV+with+the+ATLAS+and+CMS+Experiments&rft.jtitle=Physical+Review+Letters&rft.date=2015&rft.volume=114&rft.aulast=Aad&rft.aufirst=G.&rft_id=info:doi/10.1103%2FPhysRevLett.114.191803"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a href="/wiki/Krzysztof_Turzy%C5%84ski" title="Krzysztof Turzyński">Krzysztof Turzyński</a>, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deltami.edu.pl/2023a/07/2023-07-delta-art-06-turzynski.pdf">Nowe odpowiedzi, nowe pytania</a></i>, miesięcznik „<a href="/wiki/Delta_(miesi%C4%99cznik)" title="Delta (miesięcznik)">Delta</a>”, lipiec 2023 [dostęp 2023-07-03].</li> <li><cite class="citation web">Cian O’Luanaigh: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://home.web.cern.ch/about/updates/2013/05/basics-higgs-boson">The basics of the Higgs boson</a>. CERN, 2013-04-16. [dostęp 2013-06-26]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li></ul> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> Nagrania na <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a> [dostęp 2024-08-22]: </p> <ul><li>Don Lincoln, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=RIg1Vh7uPyw">What is a Higgs Boson?</a></i>, kanał <a href="/wiki/Fermilab" title="Fermilab">Fermilabu</a>, 8 lipca 2011.</li> <li>Dave Barney i Steve Goldfarb, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=IElHgJG5Fe4">The basics of the Higgs boson</a></i>, kanał <a href="/wiki/TED_(konferencja)" title="TED (konferencja)">TED</a>-Ed, 3 maja 2013.</li> <li><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=1XpCnCVfuYk">How the Higgs boson was discovered – Witness History</a></i>, kanał <a href="/wiki/BBC_World_Service" title="BBC World Service">BBC World Service</a>, 4 lipca 2022.</li> <li>Don Lincoln, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=_YmwQ_6Gbjk">The race to find the Higgs boson</a></i>, kanał kanał <a href="/wiki/Fermilab" title="Fermilab">Fermilabu</a>, 30 maja 2024.</li> <li>Don Lincoln, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=T4mljg6xpYo">How the Higgs boson was discovered</a></i>, kanał <a href="/wiki/Fermilab" title="Fermilab">Fermilabu</a>, 7 sierpnia 2024.</li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Cz%C4%85stki_elementarne" title="Szablon:Cząstki elementarne"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Cz%C4%85stki_elementarne" title="Dyskusja szablonu:Cząstki elementarne"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Cz%C4%85stki_elementarne&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Cz%C4%85stka" title="Cząstka">Cząstki w fizyce</a></div><div class="mw-collapsible-content navbox-main-content inner-group"><div class="tr a1 mw-collapsible" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><span class="fakebar"></span><div class="navbox-group opis"><a href="/wiki/Cz%C4%85stka_elementarna" title="Cząstka elementarna">Elementarne</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="a1 inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Fermiony" title="Fermiony">Fermiony</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kwark" title="Kwark">Kwarki</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Kwark_g%C3%B3rny" title="Kwark górny">u</a></li> <li><a href="/wiki/Kwark_dolny" title="Kwark dolny">d</a></li> <li><a href="/wiki/Kwark_powabny" title="Kwark powabny">c</a></li> <li><a href="/wiki/Kwark_dziwny" title="Kwark dziwny">s</a></li> <li><a href="/wiki/Kwark_t" title="Kwark t">t</a></li> <li><a href="/wiki/Kwark_b" title="Kwark b">b</a></li> <li><a href="/wiki/Antykwark" title="Antykwark">antykwarki</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Lepton_(mechanika_kwantowa)" title="Lepton (mechanika kwantowa)">Leptony</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Elektron" title="Elektron">e<sup>-</sup></a></li> <li><a href="/wiki/Pozyton" title="Pozyton">e<sup>+</sup></a></li> <li><a href="/wiki/Mion" title="Mion">µ<sup>-</sup></a></li> <li><a href="/wiki/Antymion" class="mw-redirect" title="Antymion">µ<sup>+</sup></a></li> <li><a href="/wiki/Taon" title="Taon">τ<sup>-</sup></a></li> <li><a href="/wiki/Antytaon" title="Antytaon">τ<sup>+</sup></a></li> <li><a href="/wiki/Neutrino" title="Neutrino">ν<sub>e</sub></a></li> <li><a href="/wiki/Neutrino" title="Neutrino"><span style="text-decoration:overline;">ν</span><sub>e</sub></a></li> <li><a href="/wiki/Neutrino" title="Neutrino">ν<sub>µ</sub></a></li> <li><a href="/wiki/Neutrino" title="Neutrino"><span style="text-decoration:overline;">ν</span><sub>µ</sub></a></li> <li><a href="/wiki/Neutrino" title="Neutrino">ν<sub>τ</sub></a></li> <li><a href="/wiki/Neutrino" title="Neutrino"><span style="text-decoration:overline;">ν</span><sub>τ</sub></a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Bozony" title="Bozony">Bozony</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Bozony_cechowania" title="Bozony cechowania">Cechowania</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Foton" title="Foton">γ</a></li> <li><a href="/wiki/Gluon" title="Gluon">gluon</a></li> <li><a href="/wiki/Bozon_W" title="Bozon W">W</a></li> <li><a href="/wiki/Bozon_Z" title="Bozon Z">Z</a></li> <li><a href="/wiki/B_(bozon_cechowania)" title="B (bozon cechowania)">B</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Cz%C4%85stka_skalarna" title="Cząstka skalarna">Skalar</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">H</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a1_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Duchy_Fadiejewa-Popowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duchy Fadiejewa-Popowa (strona nie istnieje)">duchy Fadiejewa-Popowa</a></li> <li><a href="/wiki/Biegun_Landaua" title="Biegun Landaua">duch Landaua</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Hipotetyczne</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_4_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Supersymetria" title="Supersymetria">Superpartnerzy</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_4_1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gaugino" title="Gaugino">Gaugina</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gluino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gluino (strona nie istnieje)">gluino</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Grawitino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grawitino (strona nie istnieje)">grawitino</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_4_1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chargino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chargino (strona nie istnieje)">chargino</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Higsino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Higsino (strona nie istnieje)">higsino</a></li> <li><a href="/wiki/Neutralino" title="Neutralino">neutralino</a></li> <li><a href="/wiki/Skwark" title="Skwark">skwarki</a></li> <li><a href="/wiki/Slepton" title="Slepton">sleptony</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a1_4_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Aksjon" title="Aksjon">aksjon</a></li> <li><a href="/wiki/Cz%C4%85stka_Plancka" title="Cząstka Plancka">cząstka Plancka</a></li> <li><a href="/wiki/Dylaton" title="Dylaton">dylaton</a></li> <li><a href="/wiki/Grawiton" title="Grawiton">grawiton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Majoron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Majoron (strona nie istnieje)">majoron</a></li> <li><a href="/wiki/Preon" title="Preon">preon</a></li> <li><a href="/wiki/Fermion_Majorany" title="Fermion Majorany">fermion Majorany</a></li> <li><a href="/wiki/Monopol_magnetyczny" title="Monopol magnetyczny">monopol magnetyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Tachion" title="Tachion">tachion</a></li> <li><a href="/wiki/Bozony_X_i_Y" title="Bozony X i Y">X</a></li> <li><a href="/wiki/Bozony_X_i_Y" title="Bozony X i Y">Y</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bozony_W%E2%80%B2_i_Z%E2%80%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bozony W′ i Z′ (strona nie istnieje)">W′</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bozony_W%E2%80%B2_i_Z%E2%80%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bozony W′ i Z′ (strona nie istnieje)">Z′</a></li> <li><a href="/wiki/Neutrino_sterylne" title="Neutrino sterylne">neutrino sterylne</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div></div><div class="tr a2 mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><span class="fakebar"></span><div class="navbox-group opis">Złożone</div><div class="mw-collapsible-content"><table class="a2 inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Hadrony" title="Hadrony">Hadrony</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Bariony" title="Bariony">Bariony</a> / <a href="/wiki/Hiperony" title="Hiperony">Hiperony</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Nukleony" title="Nukleony">N</a> <ul><li><a href="/wiki/Proton" title="Proton">p</a></li> <li><a href="/wiki/Antyproton" title="Antyproton"><span style="text-decoration:overline;">p</span></a></li> <li><a href="/wiki/Neutron" title="Neutron">n</a></li> <li><a href="/wiki/Neutron" title="Neutron"><span style="text-decoration:overline;">n</span></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Delta_(cz%C4%85stka)" title="Delta (cząstka)">Δ</a></li> <li><a href="/wiki/Lambda_(cz%C4%85stka)" title="Lambda (cząstka)">Λ</a></li> <li><a href="/wiki/Sigma_(cz%C4%85stka)" title="Sigma (cząstka)">Σ</a></li> <li><a href="/wiki/Ksi_(cz%C4%85stka)" title="Ksi (cząstka)">Ξ</a></li> <li><a href="/wiki/Omega_(cz%C4%85stka)" title="Omega (cząstka)">Ω</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Mezony" title="Mezony">Mezony</a> / <a href="/wiki/Kwarkonium" title="Kwarkonium">Kwarkonia</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Pion_(cz%C4%85stka)" title="Pion (cząstka)">π</a></li> <li><a href="/wiki/Mezon_eta" title="Mezon eta">η</a></li> <li><a href="/wiki/Mezon_rho" title="Mezon rho">ρ</a></li> <li><a href="/wiki/Kaon" title="Kaon">K</a></li> <li><a href="/wiki/Mezon_fi" title="Mezon fi">φ</a></li> <li><a href="/wiki/Mezon_D" title="Mezon D">D</a></li> <li><a href="/wiki/Mezon_B" title="Mezon B">B</a></li> <li><a href="/wiki/Czarmonium" title="Czarmonium">czarmonium</a> (J/ψ)</li> <li><a href="/wiki/Bottomonium" title="Bottomonium">bottomonium</a> (Υ)</li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/J%C4%85dro_atomowe" title="Jądro atomowe">jądra atomowe</a></li> <li><a href="/wiki/Hiperj%C4%85dro" title="Hiperjądro">hiperjądra</a></li> <li><a href="/wiki/Atom" title="Atom">atomy</a></li> <li><a href="/wiki/Atom_egzotyczny" title="Atom egzotyczny">atomy egzotyczne</a> <ul><li><a href="/wiki/Pozytonium" title="Pozytonium">pozytonium</a></li> <li><a href="/wiki/Mionium" title="Mionium">mionium</a></li> <li><a href="/wiki/Pionium" title="Pionium">pionium</a></li> <li><a href="/wiki/Protonium" title="Protonium">protonium</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Superatom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Superatom (strona nie istnieje)">superatomy</a></li> <li><a href="/wiki/Cz%C4%85steczka" title="Cząsteczka">cząsteczki</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Hipotetyczne</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_4_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Hadrony_egzotyczne" title="Hadrony egzotyczne">Hadrony egzotyczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bariony_egzotyczne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bariony egzotyczne (strona nie istnieje)">bariony egzotyczne</a> <ul><li><a href="/wiki/Pentakwark" title="Pentakwark">pentakwarki</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dibarion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dibarion (strona nie istnieje)">dibariony</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mezony_egzotyczne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mezony egzotyczne (strona nie istnieje)">mezony egzotyczne</a> <ul><li><a href="/wiki/Kula_gluonowa" title="Kula gluonowa">kule gluonowe</a></li> <li><a href="/wiki/Tetrakwark" title="Tetrakwark">tetrakwarki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Moleku%C5%82a_mezonowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Molekuła mezonowa (strona nie istnieje)">molekuły mezonowe</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a2_4_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Interpretacja</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Dikwark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dikwark (strona nie istnieje)">dikwarki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Skyrmion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Skyrmion (strona nie istnieje)">skyrmiony</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pomeron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pomeron (strona nie istnieje)">pomerony</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div></div><div class="tr a3 mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><span class="fakebar"></span><div class="navbox-group opis"><a href="/wiki/Kwazicz%C4%85stka" title="Kwazicząstka">Kwazicząstki</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="a3 inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Elektrony i dziury</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Elektron" title="Elektron">elektron</a></li> <li><a href="/wiki/Dziura_elektronowa" title="Dziura elektronowa">dziura</a></li> <li><a href="/wiki/Ekscyton" title="Ekscyton">ekscyton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trion_(fizyka)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trion (fizyka) (strona nie istnieje)">trion</a></li> <li><a href="/wiki/Biekscyton" title="Biekscyton">biekscyton</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Fonony i pokrewne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Fonon" title="Fonon">fonon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bipolaron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bipolaron (strona nie istnieje)">bipolaron</a></li> <li><a href="/wiki/Polaron" title="Polaron">polaron</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polaryton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polaryton (strona nie istnieje)">polaryton</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Separacja_spinowo-%C5%82adunkowa" title="Separacja spinowo-ładunkowa">Separacja spinowo-ładunkowa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Holon_(cz%C4%85stka)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Holon (cząstka) (strona nie istnieje)">holon</a></li> <li><a href="/wiki/Orbiton" title="Orbiton">orbiton</a></li> <li><a href="/wiki/Separacja_spinowo-%C5%82adunkowa" title="Separacja spinowo-ładunkowa">spinon</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Odpowiedniki cz. elementarnych</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Anyon" title="Anyon">anyon</a></li> <li><a href="/wiki/Fermion_Majorany" title="Fermion Majorany">fermion Majorany</a></li> <li><a href="/wiki/Monopol_magnetyczny" title="Monopol magnetyczny">monopol magnetyczny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Skyrmion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Skyrmion (strona nie istnieje)">skyrmion</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fazon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fazon (strona nie istnieje)">fazon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frakton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frakton (strona nie istnieje)">frakton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Konfiguron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konfiguron (strona nie istnieje)">konfiguron</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lewiton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lewiton (strona nie istnieje)">lewiton</a></li> <li><a href="/wiki/Magnon" title="Magnon">magnon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plazmaron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plazmaron (strona nie istnieje)">plazmaron</a></li> <li><a href="/wiki/Plazmon_(fizyka)" title="Plazmon (fizyka)">plazmon</a></li> <li><a href="/wiki/Roton" title="Roton">roton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Soliton_Dawydowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soliton Dawydowa (strona nie istnieje)">soliton Dawydowa</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">typ cząstki</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh89005038">sh89005038</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4209328-4">4209328-4</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb123974191">123974191</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=55655">55655</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph705689">ph705689</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007532146505171">987007532146505171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3911635.html">3911635</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/Higgs-boson">science/Higgs-boson</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/oltre-la-particella-di-dio_%28Il-Libro-dell%27Anno%29">oltre-la-particella-di-dio_(Il-Libro-dell'Anno)</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/boson-de-higgs/">boson-de-higgs</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/4664997">4664997</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Higgs-boson">Higgs-boson</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0262636.xml">0262636</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&oldid=74985691">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&oldid=74985691</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Bozony" title="Kategoria:Bozony">Bozony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:CERN" title="Kategoria:CERN">CERN</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_czasopisma_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony">Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 17 paź 2024, 18:18.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Bozon_Higgsa&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-76c6b8f495-w6pvp","wgBackendResponseTime":180,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.605","walltime":"0.881","ppvisitednodes":{"value":9575,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":101667,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":17941,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":40784,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":8,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 693.664 1 -total"," 32.69% 226.778 1 Szablon:Przypisy"," 21.74% 150.819 1 Szablon:Cząstki_elementarne"," 21.21% 147.104 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny_ze_zwijanymi_grupami"," 19.41% 134.617 1 Szablon:Cząstka_infobox"," 15.45% 107.163 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 8.31% 57.647 7 Szablon:Cytuj_pismo"," 7.92% 54.907 1 Szablon:Infobox_grafika"," 7.66% 53.154 7 Szablon:Cytuj_stronę"," 6.10% 42.339 6 Szablon:Cytuj"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.375","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4547222,"limit":52428800},"limitreport-logs":"secondary = nil\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\nGrafika: obrazek, który jest oferowany w Wikidanych, już jest umieszczony w kodzie strony = \"CMS Higgs-event.jpg\"\nbigImage = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Physics Letters B\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ze zwijanymi grupami ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\ntitlePattern = \"%[%[%s*[Bb]ozon Higgsa%s*[|%]]\"\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-75c465f4c6-b8vc4","timestamp":"20241125092143","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Bozon Higgsa","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Bozon_Higgsa","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q402","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q402","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-12-15T09:55:15Z","headline":"cz\u0105stka elementarna zwi\u0105zana z polem Higgsa"}</script> </body> </html>