CINXE.COM
Биофизика — Уикипедия
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="kk" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Биофизика — Уикипедия</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kkwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"ymd","wgMonthNames":["","қаңтар","ақпан","наурыз","сәуір","мамыр","маусым","шілде","тамыз","қыркүйек","қазан","қараша","желтоқсан"],"wgRequestId":"743fd7e6-283f-49ff-99df-4a7394bcf8c4","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Биофизика","wgTitle":"Биофизика","wgCurRevisionId":3386417,"wgRevisionId":3386417,"wgArticleId":15648,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect": false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["ISBN сиқырлы сілтемелері қолданылған беттер","Уикилендіруі қажет мақалалар","Биология бөлімшелері","Биофизика"],"wgPageViewLanguage":"kk","wgPageContentLanguage":"kk","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Биофизика","wgRelevantArticleId":15648,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"kk","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"kk"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[], "wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7100","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.gadget.FreezeTopRow":"ready","ext.gadget.VectorClassic":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready", "wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.featured-articles-links","ext.gadget.edittop","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.QuestionForm","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=kk&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=ext.gadget.FreezeTopRow%2CVectorClassic&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kk&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/HIV-SIV-phylogenetic-tree.png/1200px-HIV-SIV-phylogenetic-tree.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1042"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/HIV-SIV-phylogenetic-tree.png/800px-HIV-SIV-phylogenetic-tree.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="695"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/HIV-SIV-phylogenetic-tree.png/640px-HIV-SIV-phylogenetic-tree.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="556"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Биофизика — Уикипедия"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//kk.m.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Өңдеу" href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Уикипедия (kk)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//kk.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.kk"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Уикипедия Atom желісі" href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D1%83%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Биофизика rootpage-Биофизика skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eжабу\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"kk\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"width: 100% ! important; border: solid 1px lightblue; border-radius: 10px; font-size: 120%; text-align: center;\"\u003E\n\u003Cp\u003EҚұрметті оқырман, қазақша Уикипедияның \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram\" title=\"Уикипедия:Telegram\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/25px-Telegram_logo.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"25\" height=\"25\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/38px-Telegram_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Telegram_logo.svg/50px-Telegram_logo.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"512\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Ca href=\"/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram\" title=\"Уикипедия:Telegram\"\u003ETelegram арнасына\u003C/a\u003E жазыла аласыз\n\u003C/p\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Биофизика</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Навигацияға өту</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Іздеуге өту</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="kk" dir="ltr"><figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:HIV-SIV-phylogenetic-tree.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/HIV-SIV-phylogenetic-tree.png/220px-HIV-SIV-phylogenetic-tree.png" decoding="async" width="220" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/HIV-SIV-phylogenetic-tree.png/330px-HIV-SIV-phylogenetic-tree.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/HIV-SIV-phylogenetic-tree.png/440px-HIV-SIV-phylogenetic-tree.png 2x" data-file-width="1681" data-file-height="1460" /></a><figcaption>Биофизика</figcaption></figure> <p><b>Биофизика</b> (<a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BD%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" class="mw-redirect" title="Көне грек тілі">көне гр</a>. βίος — өмір, φύσις — табиғат): <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология">биологиялық</a> физика — тірі организмдерде жүретін физикалық және физикалық-химиялық процестерді, сондай-ақ, биологиялық жүйелердің ультрақұрылымын зерттейтін ғылым. <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Физика">Физика</a>, <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Химия">химия</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Математика">математика</a> ғылымдарының <a href="/wiki/%D0%98%D0%B4%D0%B5%D1%8F" title="Идея">идеясы</a>, теориялық негіздері мен биологиялық әдістердің ұштасуы Биофизиканың дамуына зор мүмкіндік туғызды. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="kk" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Мазмұны</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Биофизиканың_даму_тарихы"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Биофизиканың даму тарихы</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Биофизика_мынадай_негізгі_тарауларға_бөлінеді"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Биофизика мынадай негізгі тарауларға бөлінеді</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#Зерттеу_тарихы"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Зерттеу тарихы</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#КСРО"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">КСРО</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#Зерттеудің_қазіргі_заманғы_бағыттары"><span class="tocnumber">3.2</span> <span class="toctext">Зерттеудің қазіргі заманғы бағыттары</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Биофизикадағы_ірі_зерттеушілер"><span class="tocnumber">3.3</span> <span class="toctext">Биофизикадағы ірі зерттеушілер</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#Қазақстанда_Биофизикалық_зерттеулер"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Қазақстанда Биофизикалық зерттеулер</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#Тағы_қараңыз"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Тағы қараңыз</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#Әдебиет"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Әдебиет</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#Сілтеме"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Сілтеме</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#Дереккөздер"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Дереккөздер</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Биофизиканың_даму_тарихы"><span id=".D0.91.D0.B8.D0.BE.D1.84.D0.B8.D0.B7.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D0.BD.D1.8B.D2.A3_.D0.B4.D0.B0.D0.BC.D1.83_.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B8.D1.85.D1.8B"></span>Биофизиканың даму тарихы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=1" title="Бөлімді өңдеу: Биофизиканың даму тарихы" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Биофизиканың даму тарихы"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Физика мен химия заңдылықтарын биологиялық құбылыстарды талдауға қолдану жөніндегі биофизикалық жеке зерттеулер <i>XVII ғасырдан</i> белгілі. Француз ғалымы Р. Декарт адам денесін күрделі машина деп, ал <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a> ғалымы <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гальвани (мұндай бет жоқ)">Л.Гальвани</a> <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Жануарлар">жануарлардың</a> организміне <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80_%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%8B" title="Электр тогы">электр тогымен</a> әсер еткенде, олардың <a href="/wiki/%D0%91%D2%B1%D0%BB%D1%88%D1%8B%D2%9B_%D0%B5%D1%82" title="Бұлшық ет">бұлшық етінің</a> жиырылуын “жануарлардың электрлік қасиеті” деп қараған. XIX — XX ғасырларда <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия">энергияның</a> сақталу және айналу заңы (Ю.Р.Майер), қозудың <a href="/wiki/%D0%98%D0%BE%D0%BD" title="Ион">иондық</a> теориясы, жарықтың <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология">биология</a> құрылымдарға әсері (Г.Гельмгольц, П. П. Лазарев), тірі организмдердің мүшелері мен <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" class="mw-redirect" title="Клетка">клеткаларындағы</a> <a href="/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%BC%D0%BE%D1%81" title="Осмос">осмостық</a> және <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Биоэлектрлік химия">биоэлектрлік</a> қасиеттер (<a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%8E%D0%B1%D1%83%D0%B0-%D0%A0%D0%B5%D0%B9%D0%BC%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дюбуа-Реймон (мұндай бет жоқ)">Э. Дюбуа-Реймон</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бернштейн (мұндай бет жоқ)">Ю.Бернштейн</a>, Ж.Леб, В.Нернст) зерттелді. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Биофизика_мынадай_негізгі_тарауларға_бөлінеді"><span id=".D0.91.D0.B8.D0.BE.D1.84.D0.B8.D0.B7.D0.B8.D0.BA.D0.B0_.D0.BC.D1.8B.D0.BD.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D0.B9_.D0.BD.D0.B5.D0.B3.D1.96.D0.B7.D0.B3.D1.96_.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.83.D0.BB.D0.B0.D1.80.D2.93.D0.B0_.D0.B1.D3.A9.D0.BB.D1.96.D0.BD.D0.B5.D0.B4.D1.96"></span>Биофизика мынадай негізгі тарауларға бөлінеді</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=2" title="Бөлімді өңдеу: Биофизика мынадай негізгі тарауларға бөлінеді" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Биофизика мынадай негізгі тарауларға бөлінеді"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Молекулярлық Биофизика;</li> <li>Клеткалық процестер Биофизикасы;</li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D2%9B%D0%B0%D1%80%D1%83" title="Басқару">Басқару</a> және реттеу процесінің Биофизикасы.</li></ul> <p><i>Молекулярлық Биофизика</i> тірі организмдерді синтездейтін макромолекула мен молекулалық биобірлестіктердің физикалық-химиялық қасиеттерін, олардағы биохим. процестердің қарым-қатынастары мен <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Энергия">энергия</a> сипатын анықтайды. </p><p><i>Клеткалық процестердің Биофизикасы</i> жасушалардың физикалық-химиялық негіздерін, биологиялық <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Мембрана">мембраналар</a> мен жасуша органоидтарының молекулалық құрылысын, олардың атқаратын қызметіне сәйкес механикалық және электрлік қасиеттерін, жасушадағы биохимиялық процестердің энергиясын, биологиялық процестердің термодинамикасын зерттейді, Биофизикалық факторлардың тірі организмдерге (<a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Жануарлар">жануарлар</a> мен <a href="/wiki/%D3%A8%D1%81%D1%96%D0%BC%D0%B4%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Өсімдіктер">өсімдіктерге</a>, микроорганизмдерге және адамға) әсерлерін анықтайды. </p><p><i>Биологиялық жүйелердегі басқару және реттеу процестері Биофизикасы</i> организмдердегі басқару жүйесінің ішкі байланыстарын зерттейді, олардың Биофизикалық <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Модель">моделін</a> жасау арқылы физикалық табиғатын анықтайды. </p><p><a href="/wiki/%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%9E" title="ЮНЕСКО">ЮНЕСКО</a> номенклатурасы бойынша биофизиканың келесі тараулары ажыратылады: </p> <ul><li>2406.01 <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%B0%D0%BA%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биоакустика">Биоакустика</a> (ауа және су орталарындағы коммуникация және <a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Локация">локация</a>)</li> <li>2406.02 Биоэлектрлік (мембраналық потенциал, ақпараттық және интегралдық үрдістер)</li> <li>2406.03 <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биоэнергетика">Биоэнергетика</a> (энергоқамтамасыздандыру және жылуды өндіру)</li> <li>2406.04 <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биомеханика">Биомеханика</a></li> <li>2406.05 Биооптика (биолюминесценция, <a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D1%80%D1%83" title="Көру">көру</a> және ақпаратты өндеу)</li> <li>2406.06 Медициналық физика (<a href="/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%B0%D0%B3%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Диагностика">диагностика</a>, <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%8F" title="Физиотерапия">физиотерапия</a> әдістері және <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%B7" title="Патогенез">патогенез</a>)</li> <li>2406. Күрделі жүйелердің биофизикасы (<a href="/wiki/%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%B7" title="Системогенез">системогенез</a>, біріншілік синергогенез, <a href="/wiki/%D0%90%D2%93%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%8B%D2%A3_%D0%B6%D0%B5%D0%BA%D0%B5_%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D1%83%D1%8B" title="Ағзалардың жеке дамуы">жеке даму</a>, биожүйелердің ұйымдасу деңгейлері)</li> <li>2406. Сенсорлық жүйелер биофизикасы (<a href="/wiki/%D0%9F%D1%81%D0%B8%D1%85%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Психофизика">психофизика</a>)</li> <li>2406. Тіршілік ету ортасының биофизикасы (экологиялық биофизика, космофизика)</li> <li>2406. Қайталанбалы үрдістер биофизикасы (биоритмология)</li> <li>2406. <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%82_%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%83" title="Зат алмасу">Метаболизм</a> биофизикасы (массаның ауысуы, терморегуляция, гемодинамика)</li> <li>2406.99 Басқалары</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Зерттеу_тарихы"><span id=".D0.97.D0.B5.D1.80.D1.82.D1.82.D0.B5.D1.83_.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B8.D1.85.D1.8B"></span>Зерттеу тарихы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=3" title="Бөлімді өңдеу: Зерттеу тарихы" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Зерттеу тарихы"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%B2%D0%B8%D0%BD_%D0%A8%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D1%80" title="Эрвин Шредингер">Эрвин Шрёдингердің</a> «Физика тұрғысынан өмір деген не?» (<a href="/wiki/1945_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="1945 жыл">1945</a>) биофизиканың негізі ретінде өмірдің термодинамикалық негіздері, тірі ағзалардың жалпы құрылымдық ерекшеліктері, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Кванттық механика">кванттық механика</a> заңдарына биологиялық құбылыстардың сәйкес келуі сияқты ғылымның негізі және т.б. ретінде жұмыс жасайды деп айтуға болады. </p><p>Биофизика өз дамуының бастапқы кезеңдерінде физика, химия, физикалық химия және математика идеялар және әдістерімен тығыз байланысты және биологиялық объектілерді зерттеуде нақты тәжірибелік әдістерді қолданды (спектрлік, изотоптық, дифракция, радио-спектроскопиялық). Биофизика дамуының осы кезеңінің басты нәтижесі - физиканың негізгі заңдарын биологиялық объектілерге қолданылуының эксперименталдық дәлелі болып табылады. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="КСРО"><span id=".D0.9A.D0.A1.D0.A0.D0.9E"></span>КСРО</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=4" title="Бөлімді өңдеу: КСРО" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: КСРО"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/1927_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="1927 жыл">1927 жылы</a> Мәскеуде алғашқы физика және биофизика институты құрылды. Бірақ ұзаққа созылмады: <a href="/wiki/1931_%D0%B6%D1%8B%D0%BB" title="1931 жыл">1931 жылы</a> оның жетекшісі, академик <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%9B%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётр Петрович Лазарев (мұндай бет жоқ)">Лазарев П.П.</a> қамауға алынып, институт жабылды. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Зерттеудің_қазіргі_заманғы_бағыттары"><span id=".D0.97.D0.B5.D1.80.D1.82.D1.82.D0.B5.D1.83.D0.B4.D1.96.D2.A3_.D2.9B.D0.B0.D0.B7.D1.96.D1.80.D0.B3.D1.96_.D0.B7.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D2.93.D1.8B_.D0.B1.D0.B0.D2.93.D1.8B.D1.82.D1.82.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Зерттеудің қазіргі заманғы бағыттары</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=5" title="Бөлімді өңдеу: Зерттеудің қазіргі заманғы бағыттары" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Зерттеудің қазіргі заманғы бағыттары"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Қазіргі уақытта күрделі жүйелердің биофизикасы және молекулалық биофизика қарқынды дамып келеді. </p><p>Биофизикалық зерттеулердің заманауи бағыттары: космогеофизикалық факторлардың физикалық және биохимиялық реакцияларға әсері, фотобиологиялық процестер, математикалық модельдеу, ақуыз және мембрана құрылымдарының физикасы, нанобиология және т.б. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Биофизикадағы_ірі_зерттеушілер"><span id=".D0.91.D0.B8.D0.BE.D1.84.D0.B8.D0.B7.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D2.93.D1.8B_.D1.96.D1.80.D1.96_.D0.B7.D0.B5.D1.80.D1.82.D1.82.D0.B5.D1.83.D1.88.D1.96.D0.BB.D0.B5.D1.80"></span>Биофизикадағы ірі зерттеушілер</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=6" title="Бөлімді өңдеу: Биофизикадағы ірі зерттеушілер" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Биофизикадағы ірі зерттеушілер"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%B8%D0%B4%D0%B6%D0%B8_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Луиджи Гальвани">Луиджи Гальвани</a>: биоэлектрлікті ашты.</li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D0%93%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%86" title="Герман Гельмгольц">Герман Гельмгольц</a>: бірінші болып жүйке импульстарының жылдамдығын өлшеді.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D0%B5%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A7%D0%B8%D0%B6%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Александр Леонидович Чижевский (мұндай бет жоқ)">Александр Леонидович Чижевский</a> — кеңестік биофизик, <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Гелиобиология">гелиобиологияның</a> негізін қалаушысы, аэроионификация, <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Гемодинамика">электрогемодинамик</a>, философ. Алғаш рет <a href="/w/index.php?title=%D2%92%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%88%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%B0%D1%83%D0%B0_%D1%80%D0%B0%D0%B9%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ғарыштық ауа райы (мұндай бет жоқ)">ғарыштық ауа райының</a> биосфераға әсерін ғылыми түрде дәлелдеді.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%9B%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётр Петрович Лазарев (мұндай бет жоқ)">Пётр Петрович Лазарев</a> — ресейлік және кеңестік биофизик. Ол қозғалыстың физикалық-химиялық теориясын (иондық қозғау теориясы) құрды, сезім органдарының физиологиялық бейімделу үдерісін (көбінесе көру, сондай-ақ есту, дәм және иіс) оларға әсер ететін ынталандыру әдістерін зерттеді, тітіркенудің бірыңғай заңын жасады, термодинамика заңдарының биологиялық процестерге қолданылу проблемасын жасады.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Қазақстанда_Биофизикалық_зерттеулер"><span id=".D2.9A.D0.B0.D0.B7.D0.B0.D2.9B.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.BD.D0.B4.D0.B0_.D0.91.D0.B8.D0.BE.D1.84.D0.B8.D0.B7.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D0.BB.D1.8B.D2.9B_.D0.B7.D0.B5.D1.80.D1.82.D1.82.D0.B5.D1.83.D0.BB.D0.B5.D1.80"></span>Қазақстанда Биофизикалық зерттеулер</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=7" title="Бөлімді өңдеу: Қазақстанда Биофизикалық зерттеулер" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Қазақстанда Биофизикалық зерттеулер"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Биофизика <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Молекулалық биология">молекулалық биология</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Биохимия">биохимия</a> ғылымдарымен тығыз байланысты. Биофизиканың негізгі салалары <i><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Радиобиология">радиобиология</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биомеханика">биомеханика</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биоэнергетика">биоэнергетика</a>, фотобиология, биолюминесценция, т.б.</i> Жалпы, Қазақстанда биофизикалық зерттеулер XX ғасырдың 60-жылдарында басталды. Қазір биофизикамен <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D2%93%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D0%BC%D0%B8-%D0%B7%D0%B5%D1%80%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%83%D0%BB%D0%B5%D1%80_%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%82%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Онкологиялық және радиологиялық ғылыми-зерттеулер институты (мұндай бет жоқ)">Онкологиялық және радиологиялық ғылыми-зерттеулер институты</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%B6%D3%99%D0%BD%D0%B5_%D1%84%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%B8%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%83%D0%BA%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%82%D1%8B" title="Ботаника және фитоинтродукция институты">Ботаника және фитоинтродукция институты</a>, “Биоген” жабық акциондық қоғамы, <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B_%D2%B1%D0%BB%D1%82%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%96" title="Қазақ ұлттық университеті">ҚазҰУ</a>, <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B_%D2%B1%D0%BB%D1%82%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%BC%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%96" title="Қазақ ұлттық медицина университеті">ҚазҰМУ</a> шұғылданады. Қазақстанда, әсіресе, радиологиялық зерттеулер жақсы дамыған (<a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D2%B1%D2%9B%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Балмұқанов (мұндай бет жоқ)">С. Балмұқанов</a>, С. Рысқұлова, А. Сейсебаев, Т. Байбекова). Қазақ мемлекеттік ұлттық университетінде лазер технологиясын ауыл шаруашылығында пайдаланып, ауыл шаруашылық дақылдардың тұқымын, егістіктерді, суды <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B9" title="Гелий">гелий</a>-<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BE%D0%BD" title="Неон">неон</a> лазерінің сәулесімен өңдеу арқылы астықтың өнімін, өсімдіктің әр түрлі кеселге төзімділігін арттыруға болатындығы дәлелденді (В.М. Инюшин, Қ.Өрісбаев, С. Төреханов, т.б.). Суды лазермен активтендіру арқылы өндірістік ластанған судағы ауыр металдардың (<a href="/wiki/%D2%9A%D0%BE%D1%80%D2%93%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BD" title="Қорғасын">қорғасын</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%BF" title="Сынап">сынап</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B4%D0%BC%D0%B8%D0%B9" title="Кадмий">кадмий</a>, никель, т.б.) мөлшерін және органикалық зиянды заттарды азайтуға болатындығы анықталды (Инюшин, Өрісбаев, т.б.) Ауыл шаруашылық дақылдарының биоэлектрлік активтілігі олардың физиологиялық қасиеттерімен (Ф. Полымбетова), ал жүйке жасушасының биоэлектрлік активтілігі жылу реттелу процестерімен (С. Тілеулин) байланыстылығы зерттелді. Клетка мембранасының өткізгіштік қасиеті және оның механизмі (О. В. Есырев), ауыл шаруашылық дақылдарының фотосинтезі зерттелді (В. П. Беденко). Жүн талшығының өсуін реттейтін биологиялық механизмдер ашылды (Э.Б. Всеволодов). Гендік <a href="/wiki/%D0%90%D2%9B%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Ақпарат">ақпаратты</a> ядродан <a href="/wiki/%D0%A6%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%B0" title="Цитоплазма">цитоплазмаға</a> тасымалдайтын молекулалардың бір жерден екінші жерге ауыстырылуын қамтамасыз ететін биополимерлерде байқалатын бірқатар физикалық-химиялық процестер молекулалық биология мәселелерімен байланыстыра зерттелді.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Елімізде алғашқы бифизикалық зерттеулер 19 ғасырдың аяғы 20 ғасырдың басында <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%80%D1%8F%D0%B7%D0%B5%D0%B2_%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82_%D0%90%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" class="mw-redirect" title="Тимирязев Климент Аркадьевич">К.А. Тимирязевтің</a> <a href="/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BB" title="Хлорофилл">хлорофилдің</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80" title="Спектр">спектрін</a> зерттеуден және проф. А.Г.Гурвичтің <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D1%81%D1%83%D1%88%D0%B0" title="Жасуша">клетканың</a> митогенетикалық сәулесін зерттеулерден басталады. Ал проф. <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D0%B5%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A7%D0%B8%D0%B6%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Александр Леонидович Чижевский (мұндай бет жоқ)">А.Л. Чижевский</a> космикалық биофизиканың негізін қалады. 1939 жылы Нью-Йоркте биофизиканың Бірінші халықаралық конгресі болды, оның президенті болып проф. А.Л.Чижевский сайланды. Венгерлік ғалымдар Э. Бауэр («Теоретикалық биология»,1935) және А. Сент-Дьерди («<a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биоэнергетика">Биоэнергетика»</a>, 1958, 1964; «Субмолекулалық биологияға кіріспе», 19660 және т.б.) биофизиканың дамуына көп үлес қосты. 1919 жылы Наркомздравтың Бірінші биологиялық физика Институты ұйымдастырылды, П.П. Лазарев оның директоры болды. Институт штатында 36 ғылыми қызметкерлер және 16 техникалық қызметкерлер болды. П.П. Лазарев (188-1942) - физик, биофизик, геофизик, қозудың физико-химиялық теориясының негізін қалаушы ғалым. 1956 жылдан бастап <a href="/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B_%D2%B1%D0%BB%D1%82%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%96" title="Қазақ ұлттық университеті">ҚазГУдың</a> топырақ биологиясы факультетінде А.А. Соколов биофизика курсын жүйелі түрде оқыта бастады. Осы факультеттің деканы Халиловтың бастамасымен проф. Б.А. Домбровский зоология кафедрасында, одан кейін гистология және цитология кафедрасында биофизикалық зерттеулер лабораториясы құрылды. Зерттеушілер тобының құрамына В.М. Инюшин, Н.А. Воробьев, Н.Н. Федорова және басқалар кірді. Олар электронды және <a href="/wiki/%D0%A4%D0%BB%D1%83%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Флуоресценция">флуоресцентті</a> микроскопия, Кирлиан эффектісін, митогенетикалық сәулелену, газ лазерлерінен поляризацияланған қызыл жарықтың биологиялық әсерін зерттеулермен айналысты. 1966 ж. В.И. Инюшин поляризацияланған монохромдық қызыл жарықтың <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Радиация">радиациялық</a> зиянын азайту проблемасы жөнінде кандидаттық диссертация қорғады. 1967 жылы заттың бесінші жағдайы (күйі) – биоплазма тұжырымы пайда болды. Шығыс Қазақстан облысында Серебрянск қаласының маңында 1967 жылы осы тақырып бойынша симпозиум өтті. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Тағы_қараңыз"><span id=".D0.A2.D0.B0.D2.93.D1.8B_.D2.9B.D0.B0.D1.80.D0.B0.D2.A3.D1.8B.D0.B7"></span>Тағы қараңыз</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=8" title="Бөлімді өңдеу: Тағы қараңыз" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Тағы қараңыз"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биогеофизика">Биогеофизика</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Әдебиет"><span id=".D3.98.D0.B4.D0.B5.D0.B1.D0.B8.D0.B5.D1.82"></span>Әдебиет</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=9" title="Бөлімді өңдеу: Әдебиет" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Әдебиет"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Аккерман Ю. Биофизика. — М.: Мир, 1964. — 684 с.</li> <li>Биофизика / Под общ. ред. акад. АН СССР П. Г. Костюка. — К.: Выща шк. Головное изд-во, 1988. — 504 с.</li> <li>Волькенштейн М. В. Биофизика: Учебное руководство, 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Наука. Гл. ред. физ.-мат. лит., 1988. — 592 с.</li> <li>Кудряшов Ю. Б., Перов Ю. Ф. Рубин А. Б. Радиационная биофизика: радиочастотные и микроволновые электромагнитные излучения. Учебник для ВУЗов. — М.: ФИЗМАТЛИТ, 2008. — 184 с.</li> <li>Владимиров Ю.А., Рощупкин Д.И., Потапенко А.Я., Деев А.И. Биофизика. — М.: Медицина, 1983. — 272 с.</li> <li>Rodney M. J. Cotterill (2002). Biophysics : An Introduction. Wiley.</li> <li>Sneppen K, Zocchi G (2005-10-17). Physics in Molecular Biology (1 ed.). Cambridge University Press.</li> <li>Glaser R (2004-11-23). Biophysics: An Introduction (Corrected ed.). Springer.</li> <li>Hobbie RK, Roth BJ (2006). Intermediate Physics for Medicine and Biology (4th ed.). Springer.</li> <li>Cooper WG (August 2009). "Evidence for transcriptase quantum processing implies entanglement and decoherence of superposition proton states". Bio Systems. 97 (2): 73–89. doi:10.1016/j.biosystems.2009.04.010.</li> <li>Cooper WG (December 2009). "Necessity of quantum coherence to account for the spectrum of time-dependent mutations exhibited by bacteriophage T4". Biochemical Genetics. 47 (11–12): 892–910. doi:10.1007/s10528-009-9293-8.</li> <li>Goldfarb D (2010). Biophysics Demystified. McGraw-Hill.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Сілтеме"><span id=".D0.A1.D1.96.D0.BB.D1.82.D0.B5.D0.BC.D0.B5"></span>Сілтеме</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=10" title="Бөлімді өңдеу: Сілтеме" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Сілтеме"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biophysics.org">Biophysical Society</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.iiste.org/Journals/index.php/JMPB/index">Journal of Medicine, Physiology and Biophysics</a>,(IISTE), USA. Chief Editor of the journal is Ignat Ignatov. Chief editor of all IISTE journals is Alexander Decker.</li> <li>Journal of Physiology: 2012 virtual issue <a rel="nofollow" class="external text" href="https://physoc.onlinelibrary.wiley.com/journal/14697793?url=%2Fsite%2Fmisc%2FvirtualissueBioPhysTOC.xhtml">Biophysics and Beyond</a><span style="font-size:85%; margin-left:0.2em; color:#888">(қолжетпейтін сілтеме)</span></li> <li>Link archive of learning resources for students: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biophysika.de">biophysika.de</a> (60% English, 40% German)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дереккөздер"><span id=".D0.94.D0.B5.D1.80.D0.B5.D0.BA.D0.BA.D3.A9.D0.B7.D0.B4.D0.B5.D1.80"></span>Дереккөздер</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=11" title="Бөлімді өңдеу: Дереккөздер" class="mw-editsection-visualeditor"><span>өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Дереккөздер"><span>қайнарын өңдеу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006 жыл. - 430 б. <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9A%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D2%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B/9965808783" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9965-808-78-3</a></span> </li> </ol> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/40px-Ambox_wikify.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/60px-Ambox_wikify.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/80px-Ambox_wikify.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><span class="mbox-text-span"><b>Бұл мақаланы Уикипедия <a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B4%D1%96%D2%A3_%D0%BD%D0%B5%D0%B3%D1%96%D0%B7%D0%B3%D1%96_%D1%81%D0%B8%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%96" title="Уикипедия:Уикидің негізгі синтаксисі">сапа талаптарына</a> лайықты болуы үшін <a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%80%D1%83" title="Уикипедия:Уикилендіру">уикилендіру</a> қажет.</b><span class="hide-when-compact"></span><span class="hide-when-compact"></span></span></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6b6c9bdc8b‐tssgv Cached time: 20241103143642 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.066 seconds Real time usage: 0.337 seconds Preprocessor visited node count: 163/1000000 Post‐expand include size: 2251/2097152 bytes Template argument size: 0/2097152 bytes Highest expansion depth: 5/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 765/5000000 bytes Lua time usage: 0.013/10.000 seconds Lua memory usage: 813182/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 45.952 1 -total 89.76% 41.246 1 Үлгі:Wikify 80.96% 37.201 1 Үлгі:Ambox 4.99% 2.293 1 Үлгі:Deadlink --> <!-- Saved in parser cache with key kkwiki:pcache:idhash:15648-0!canonical and timestamp 20241103143642 and revision id 3386417. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">«<a dir="ltr" href="https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Биофизика&oldid=3386417">https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Биофизика&oldid=3386417</a>» бетінен алынған</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Арнайы:Санаттар">Санаттар</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F_%D0%B1%D3%A9%D0%BB%D1%96%D0%BC%D1%88%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96" title="Санат:Биология бөлімшелері">Биология бөлімшелері</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Санат:Биофизика">Биофизика</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Жасырын санат: <ul><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:ISBN_%D1%81%D0%B8%D2%9B%D1%8B%D1%80%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%96_%D2%9B%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Санат:ISBN сиқырлы сілтемелері қолданылған беттер">ISBN сиқырлы сілтемелері қолданылған беттер</a></li><li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96_%D2%9B%D0%B0%D0%B6%D0%B5%D1%82_%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Санат:Уикилендіруі қажет мақалалар">Уикилендіруі қажет мақалалар</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Навигация мәзірі</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Жеке құралдар</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Бұл IP мекенжайдың жеке беті">Кірмегенсіз</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BC" title="Бұл IP мекенжай өңдемелерін талқылау [n]" accesskey="n"><span>Талқылау</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%AE%D0%BB%D0%B5%D1%81%D1%96%D0%BC" title="Бұл IP мекенжаймен жасаған өңдемелер тізімі [y]" accesskey="y"><span>Үлесім</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D1%82%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B3%D1%96&returnto=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Біз сізге есептік жазба бастауды және кіруді ұсынамыз,ол міндетті емес."><span>Тіркелу</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96&returnto=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Кіруіңізді ұсынамыз, ол міндетті емес. [o]" accesskey="o"><span>Кіру</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ат кеңістіктері</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мазмұн бетін көру [c]" accesskey="c"><span>Бет</span></a></li><li id="ca-talk" class="new mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83:%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Мағлұмат бетті талқылау (мұндай бет жоқ) [t]" accesskey="t"><span>Талқылау</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">kk</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Көріністер</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0"><span>Оқу</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&veaction=edit" title="Бұл бетті өңдеу [v]" accesskey="v"><span>Өңдеу</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit" title="Бұл беттің қайнар мәтінін өңдеу [e]" accesskey="e"><span>Қайнарын өңдеу</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=history" title="Бұл беттін соңғы нұсқалары. [h]" accesskey="h"><span>Өңделу тарихы</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="More options" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Тағы</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Іздеу</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Уикипедия жобасынан іздеу" aria-label="Уикипедия жобасынан іздеу" autocapitalize="sentences" title="Уикипедия жобасында іздеу [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Арнайы:Іздеу"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Осы мәтіні бар бетті іздеу" value="Іздеу"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Егер дәл осы атауымен болса бетке өтіп кету" value="Өту"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="Басты бетті көру"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Шарлау</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="Басты бетті көру [z]" accesskey="z"><span>Басты бет</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%9A%D0%B0%D1%83%D1%8B%D0%BC_%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Жоба туралы, мұнда немен айналысуға болатыны туралы, қай жерде не бары туралы"><span>Қауымдастық порталы</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D1%83%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Осы уикидегі жуықтағы өзгерістер тізімі. [r]" accesskey="r"><span>Жуықтағы өзгерістер</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Соңғы бір айдағы басталған беттер тізімі, есім кеңістігі бойынша сүзгілеп көре аласыз."><span>Жаңа беттер</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9A%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BE%D2%9B" title="Кездейсоқ бет жүктеу [x]" accesskey="x"><span>Кездейсоқ бет</span></a></li><li id="n-videolesson" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE_%D1%81%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Уикипедияны үйренуге қатысты YouTube-тағы видео сабақтар"><span>Видео сабақтар</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D0%BD%D1%8B%D2%9B%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Анықтама табу орны."><span>Анықтама</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC" title="Уикипедия қатысушыларының форумы."><span>Форум</span></a></li><li id="n-general-discussion" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83_%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D1%96" title="Flow жұмыс легінде жұмыс істейтін Уикипедияның негізгі талқылау беті [4]" accesskey="4"><span>Талқылау легі</span></a></li><li id="n-telegram" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Telegram" title="Қазақша Уикипедияға қатысты ең маңызды жаңалықтар мен мақалалар"><span>Телеграм арна</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC/%D2%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%80_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B_%D1%85%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%83" title="Бұл беттегі қатені хабарлау"><span>Қателер туралы хабарлау</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_kk.wikipedia.org&uselang=kk" title="Демеу беріңіз"><span>Демеу беру</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Құралдар</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%9C%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мұнда сілтейтін барлық бет тізімі [j]" accesskey="j"><span>Мұнда сілтейтін беттер</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%A1%D1%96%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%96%D2%A3_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" rel="nofollow" title="Осы жерден сілтенген беттердің жуықтағы өзгерістері [k]" accesskey="k"><span>Қатысты өзгерістер</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Барлық арнайы беттер тізімі [q]" accesskey="q"><span>Арнайы беттер</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&oldid=3386417" title="Мына беттің осы нұсқасының тұрақты сілтемесі"><span>Тұрақты сілтеме</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=info" title="Бұл бет туралы көбірек мәлімет"><span>Бет ақпараты</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:CiteThisPage&page=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&id=3386417&wpFormIdentifier=titleform" title="Бұл беттен қалай дәйексөз алуға болатыны туралы мәлімет"><span>Беттен дәйексөз алу</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fkk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2591%25D0%25B8%25D0%25BE%25D1%2584%25D0%25B8%25D0%25B7%25D0%25B8%25D0%25BA%25D0%25B0"><span>URL мекенжайын қысқарту</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:QrCode&url=https%3A%2F%2Fkk.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2591%25D0%25B8%25D0%25BE%25D1%2584%25D0%25B8%25D0%25B7%25D0%25B8%25D0%25BA%25D0%25B0"><span>QR код жүктеу</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading" class="mw-portlet mw-portlet-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading-label" > <h3 id="p-electronpdfservice-sidebar-portlet-heading-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Баспа/экспорт</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="electron-print_pdf" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:DownloadAsPdf&page=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=show-download-screen"><span>PDF ретінде жүктеп алу</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Бұл беттің басып шығаруға арналған нұсқасы [p]" accesskey="p"><span>Басып шығару нұсқасы</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Басқа жобаларда</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biophysics" hreflang="en"><span>Ортаққор</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7100" title="Сілтеме дерек қойма данасымен байланысқан [g]" accesskey="g"><span>Уикидерек элементі</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Басқа тілдерде</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Biofisika" title="Biofisika – африкаанс тілі" lang="af" hreflang="af" data-title="Biofisika" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D9%8A%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="فيزياء حيوية – араб тілі" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فيزياء حيوية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="араб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%8A%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7" title="بيوفيزيا – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="بيوفيزيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Biof%C3%ADsica" title="Biofísica – астурия тілі" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Biofísica" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – әзірбайжан тілі" lang="az" hreflang="az" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="әзірбайжан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="بیوفیزیک – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="بیوفیزیک" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – башқұрт тілі" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башқұрт тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Biuop%C4%97z%C4%97ka" title="Biuopėzėka – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Biuopėzėka" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D1%8F%D1%84%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Біяфізіка – беларусь тілі" lang="be" hreflang="be" data-title="Біяфізіка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларусь тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D1%8F%D1%84%D1%96%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Біяфізыка – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Біяфізыка" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – болгар тілі" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A3-%E0%A6%AA%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="প্রাণ-পদার্থবিজ্ঞান – бенгал тілі" lang="bn" hreflang="bn" data-title="প্রাণ-পদার্থবিজ্ঞান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – босния тілі" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="босния тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Biof%C3%ADsica" title="Biofísica – каталан тілі" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Biofísica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Biofyzika" title="Biofyzika – чех тілі" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Biofyzika" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чех тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – чуваш тілі" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чуваш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Biofysik" title="Biofysik – дат тілі" lang="da" hreflang="da" data-title="Biofysik" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дат тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Biophysik" title="Biophysik – неміс тілі" lang="de" hreflang="de" data-title="Biophysik" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="неміс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="Βιοφυσική – грек тілі" lang="el" hreflang="el" data-title="Βιοφυσική" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грек тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Biophysics" title="Biophysics – ағылшын тілі" lang="en" hreflang="en" data-title="Biophysics" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ағылшын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Biofiziko" title="Biofiziko – эсперанто тілі" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Biofiziko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biof%C3%ADsica" title="Biofísica – испан тілі" lang="es" hreflang="es" data-title="Biofísica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Biof%C3%BC%C3%BCsika" title="Biofüüsika – эстон тілі" lang="et" hreflang="et" data-title="Biofüüsika" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Biofisika" title="Biofisika – баск тілі" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Biofisika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баск тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="بیوفیزیک – парсы тілі" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بیوفیزیک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="парсы тілі" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Biofysiikka" title="Biofysiikka – фин тілі" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Biofysiikka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Biophysique" title="Biophysique – француз тілі" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Biophysique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Bithfhisic" title="Bithfhisic – ирланд тілі" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bithfhisic" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ирланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Biof%C3%ADsica" title="Biofísica – галисия тілі" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Biofísica" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галисия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%99%D7%95%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7%D7%94" title="ביופיזיקה – иврит тілі" lang="he" hreflang="he" data-title="ביופיזיקה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="иврит тілі" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%88%E0%A4%B5%E0%A4%AD%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80" title="जैवभौतिकी – хинди тілі" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जैवभौतिकी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди тілі" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – хорват тілі" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хорват тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – венгр тілі" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгр тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Կենսաֆիզիկա – армян тілі" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կենսաֆիզիկա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Biophysica" title="Biophysica – интерлингва тілі" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Biophysica" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="интерлингва тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Biofisika" title="Biofisika – индонезия тілі" lang="id" hreflang="id" data-title="Biofisika" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезия тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Biofiziko" title="Biofiziko – идо тілі" lang="io" hreflang="io" data-title="Biofiziko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Biofisica" title="Biofisica – итальян тілі" lang="it" hreflang="it" data-title="Biofisica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="итальян тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="生物物理学 – жапон тілі" lang="ja" hreflang="ja" data-title="生物物理学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="жапон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Biofisika" title="Biofisika – ява тілі" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Biofisika" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ява тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ბიოფიზიკა – грузин тілі" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბიოფიზიკა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%80%E0%B2%B5%E0%B2%AD%E0%B3%8C%E0%B2%A4%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಜೀವಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ – каннада тілі" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜೀವಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="каннада тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%83%9D%EB%AC%BC%EB%A6%AC%ED%95%99" title="생물리학 – корей тілі" lang="ko" hreflang="ko" data-title="생물리학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корей тілі" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Biyofiz%C3%AEk" title="Biyofizîk – күрд тілі" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Biyofizîk" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="күрд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – қырғыз тілі" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="қырғыз тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Biufisiga" title="Biufisiga – Ломбард" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Biufisiga" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Ломбард" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%8A%E0%BA%B5%E0%BA%A7%E0%BA%B0%E0%BA%9F%E0%BA%B5%E0%BA%8A%E0%BA%B4%E0%BA%81" title="ຊີວະຟີຊິກ – лаос тілі" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ຊີວະຟີຊິກ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаос тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – литва тілі" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литва тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – латыш тілі" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латыш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – македон тілі" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%88%E0%B4%B5%E0%B4%AD%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="ജൈവഭൗതികശാസ്ത്രം – малаялам тілі" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജൈവഭൗതികശാസ്ത്രം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаялам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Biofizik" title="Biofizik – малай тілі" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Biofizik" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Biofysica" title="Biofysica – нидерланд тілі" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Biofysica" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нидерланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Biofysikk" title="Biofysikk – норвегиялық нюнорск тілі" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Biofysikk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="норвегиялық нюнорск тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Biofysikk" title="Biofysikk – норвегиялық букмол тілі" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Biofysikk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвегиялық букмол тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Biofisica" title="Biofisica – окситан тілі" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Biofisica" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AC%E0%A8%BE%E0%A8%87%E0%A8%93%E0%A8%AB%E0%A8%BF%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A8%B8" title="ਬਾਇਓਫਿਜ਼ਿਕਸ – пенджаб тілі" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਬਾਇਓਫਿਜ਼ਿਕਸ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="пенджаб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Biofizyka" title="Biofizyka – поляк тілі" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Biofizyka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="поляк тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%98%D9%88%D9%86%D9%BE%D9%86%DA%81%D9%BE%D9%88%D9%87%D9%86%D9%87" title="ژونپنځپوهنه – пушту тілі" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ژونپنځپوهنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пушту тілі" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Biof%C3%ADsica" title="Biofísica – португал тілі" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Biofísica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португал тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Biofizic%C4%83" title="Biofizică – румын тілі" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Biofizică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румын тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – орыс тілі" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="орыс тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Biopheesics" title="Biopheesics – шотланд тілі" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Biopheesics" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шотланд тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – серб-хорват тілі" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="серб-хорват тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Biophysics" title="Biophysics – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Biophysics" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Biofyzika" title="Biofyzika – словак тілі" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Biofyzika" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словак тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – словен тілі" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словен тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – албан тілі" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албан тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – серб тілі" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="серб тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Biofysik" title="Biofysik – швед тілі" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Biofysik" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швед тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%89%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BF_%E0%AE%87%E0%AE%AF%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="உயிரி இயற்பியல் – тамил тілі" lang="ta" hreflang="ta" data-title="உயிரி இயற்பியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамил тілі" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – тәжік тілі" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="тәжік тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Biyopisika" title="Biyopisika – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Biyopisika" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Biyofizik" title="Biyofizik – түрік тілі" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Biyofizik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="түрік тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биофизика – татар тілі" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Биофизика" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татар тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D0%BE%D1%84%D1%96%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Біофізика – украин тілі" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Біофізика" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украин тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="حیاتی طبیعیات – урду тілі" lang="ur" hreflang="ur" data-title="حیاتی طبیعیات" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду тілі" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Biofizika" title="Biofizika – өзбек тілі" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Biofizika" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="өзбек тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Lý sinh học – вьетнам тілі" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lý sinh học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнам тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Biyopisika" title="Biyopisika – варай тілі" lang="war" hreflang="war" data-title="Biyopisika" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="生物物理学 – қытай тілі (У)" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="生物物理学" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="қытай тілі (У)" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ბიოფიზიკა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ბიოფიზიკა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%99%D7%90%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7" title="ביאפיזיק – идиш тілі" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ביאפיזיק" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="идиш тілі" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="生物物理学 – қытай тілі" lang="zh" hreflang="zh" data-title="生物物理学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="қытай тілі" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Seng-bu%CC%8Dt_bu%CC%8Dt-l%C3%AD-ha%CC%8Dk" title="Seng-bu̍t bu̍t-lí-ha̍k – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Seng-bu̍t bu̍t-lí-ha̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%B8" title="生物物理學 – кантон тілі" lang="yue" hreflang="yue" data-title="生物物理學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантон тілі" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7100#sitelinks-wikipedia" title="Тіларалық сілтемелерді өңдеу" class="wbc-editpage">Сілтемелерді өңдеу</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Бұл беттің соңғы рет өзгертілген кезі: 2024 ж. қазанның 1, 22:02.</li> <li id="footer-info-copyright">Мәтін <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike лицензиясы</a> аясында қолжетімді; қосымша шарттар қолданылуы мүмкін. Бұл сайтты қолдану арқылы <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Қолдану шарты</a> және <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Құпиялық саясатымен</a> келісесіз. Wikipedia® <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> коммерциялық емес ұйымының тіркелген сауда маркасы.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Құпиялық саясаты</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B">Уикипедия туралы</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%96%D0%B0%D1%83%D0%B0%D0%BF%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%81_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83">Жауапкершіліктен бас тарту</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Тәртіп кодексі</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Әзірлеушілер</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/kk.wikipedia.org">Статистикалар</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie мәлімдемесі</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//kk.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобильді көрініс</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-b49cm","wgBackendResponseTime":161,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.066","walltime":"0.337","ppvisitednodes":{"value":163,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":2251,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":5,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":765,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 45.952 1 -total"," 89.76% 41.246 1 Үлгі:Wikify"," 80.96% 37.201 1 Үлгі:Ambox"," 4.99% 2.293 1 Үлгі:Deadlink"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.013","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":813182,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6b6c9bdc8b-tssgv","timestamp":"20241103143642","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0411\u0438\u043e\u0444\u0438\u0437\u0438\u043a\u0430","url":"https:\/\/kk.wikipedia.org\/wiki\/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7100","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7100","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-04-26T11:31:35Z","dateModified":"2024-10-01T17:02:40Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/2f\/HIV-SIV-phylogenetic-tree.png"}</script> </body> </html>