Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy

<html lang="pl" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xmlns:fb="http://ogp.me/ns/fb#">  <head> <script> var sas_idmnet = sas_idmnet || {}; sas_idmnet.cmd = sas_idmnet.cmd || []; sas_idmnet.tcf2 = 1; /* eslint-disable prettier/prettier */ var isIE11= !!window.msCrypto; window.cmpConfig = { script: { baseUrl: "https://smart.idmnet.pl/consent", // script url async: !0, // script tag async or not uiScriptName: "cmp-widget-latest.js" // current script version & name }, worker: { cmpID: 225, iabVendorUrl: "https://smart.idmnet.pl/consent/", googleVendorUrl: "https://smart.idmnet.pl/consent/google-vendors.json", locale: "pl" }, ui: { logoUrl: 'https://smart.idmnet.pl/consent/pwn/pwn_logo_rgb.jpg', consentText: 'https://smart.idmnet.pl/consent/pwn/consent-encyklopedia_pwn.json', theme: { textColor: '#000', secondaryTextColor: '#999', primaryColor: '#20773a' } } } /*********************/ "use strict";!function(){var e=function(){var e,t="__tcfapiLocator",a=[],r=window;for(;r;){try{if(r.frames[t]){e=r;break}}catch(e){}if(r===window.top)break;r=r.parent}e||(!function e(){var a=r.document,n=!!r.frames[t];if(!n)if(a.body){var s=a.createElement("iframe");s.style.cssText="display:none",s.name=t,s.id="iframe",a.body.appendChild(s)}else setTimeout(e,5);return!n}(),r.__tcfapi=function(){for(var e,t=arguments.length,r=new Array(t),n=0;n<t;n++)r[n]=arguments[n];if(!r.length)return a;if("setGdprApplies"===r[0])r.length>3&&2===parseInt(r[1],10)&&"boolean"==typeof r[3]&&(e=r[3],"function"==typeof r[2]&&r[2]("set",!0));else if("ping"===r[0]){var s={gdprApplies:e,cmpLoaded:!1,cmpStatus:"stub"};"function"==typeof r[2]&&r[2](s)}else a.push(r)},r.addEventListener("message",function(e){var t="string"==typeof e.data,a={};try{a=t?JSON.parse(e.data):e.data}catch(e){}var r=a.__tcfapiCall;r&&window.__tcfapi(r.command,r.version,function(a,n){var s={__tcfapiReturn:{returnValue:a,success:n,callId:r.callId}};t&&(s=JSON.stringify(s)),e&&e.source&&e.source.postMessage&&e.source.postMessage(s,"*")},r.parameter)},!1))};"undefined"!=typeof module?module.exports=e:e()}(); /*********************/ if (!isIE11) { // load cmp-widget source !function() { o = document.createElement("script"), o.type = "text/javascript", o.async = window.cmpConfig.script.async, o.crossorigin = "anonymous", o.charset="UTF-8",o.src = window.cmpConfig.script.baseUrl + "/" + window.cmpConfig.script.uiScriptName; n = document.getElementsByTagName("script")[0], n.parentNode.insertBefore(o, n); }(); } else { console.log("IE11 not supported for UI"); !function() { o = document.createElement("script"), o.type = "text/javascript", o.async = 0, o.crossorigin = "anonymous", o.charset="UTF-8", o.src = "https://polyfill.io/v3/polyfill.min.js"; n = document.getElementsByTagName("script")[0], n.parentNode.insertBefore(o, n); }(); !function() { o = document.createElement("script"), o.type = "text/javascript", o.async = 0, o.crossorigin = "anonymous",o.charset="UTF-8", o.src = window.cmpConfig.script.baseUrl + "/legacy-boot.js"; n = document.getElementsByTagName("script")[0], n.parentNode.insertBefore(o, n); }(); !function() { o = document.createElement("script"), o.type = "text/javascript", o.async = 0, o.crossorigin = "anonymous", o.charset="UTF-8", o.src = window.cmpConfig.script.baseUrl + "/cmp-widget-legacy-latest.js"; n = document.getElementsByTagName("script")[0], n.parentNode.insertBefore(o, n); }(); } </script> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy</title>  <meta charset="utf-8"> <meta http-equiv="X-UA-Compatible" content="IE=edge"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0"> <meta name="description" content="Internetowa encyklopedia PWN - zawierająca ok. 200 tysięcy artykułów, haseł, ilustracji, kalendariów, tabel ze stale aktualizowanej bazy encyklopedycznej Wydawnictwa Naukowego PWN - to najlepsze źródło rzetelnej i wiarygodnej wiedzy."> <meta name="keywords" content="Encyklopedia, PWN, Biologia, Historia, Nauki społeczne, Humanistyka, Kultura, Medycyna, Nauki Społeczne, Nauki Ścisłe, Biogramy, Technika, Motoryzacja, Media, ciekawostki, cytaty"> <meta name="author" content=""> <meta property="og:image" content="https://encyklopedia.pwn.pl/pwn.jpg"/> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="https://sjp.pwn.pl/opensearch.xml" title="Słowniki PWN"/> <link rel="apple-touch-icon" sizes="57x57" href="https://sjp.pwn.pl/apple-touch-icon-57x57.png"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="114x114" href="https://sjp.pwn.pl/apple-touch-icon-114x114.png"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="72x72" href="https://sjp.pwn.pl/apple-touch-icon-72x72.png"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="144x144" href="https://sjp.pwn.pl/apple-touch-icon-144x144.png"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="60x60" href="https://sjp.pwn.pl/apple-touch-icon-60x60.png"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="120x120" href="https://sjp.pwn.pl/apple-touch-icon-120x120.png"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="76x76" href="https://sjp.pwn.pl/apple-touch-icon-76x76.png"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="152x152" href="https://sjp.pwn.pl/apple-touch-icon-152x152.png"> <meta name="apple-mobile-web-app-title" content="PWN"> <link rel="icon" type="image/png" href="https://sjp.pwn.pl/favicon-196x196.png" sizes="196x196"> <link rel="icon" type="image/png" href="https://sjp.pwn.pl/favicon-160x160.png" sizes="160x160"> <link rel="icon" type="image/png" href="https://sjp.pwn.pl/favicon-96x96.png" sizes="96x96"> <link rel="icon" type="image/png" href="https://sjp.pwn.pl/favicon-16x16.png" sizes="16x16"> <link rel="icon" type="image/png" href="https://sjp.pwn.pl/favicon-32x32.png" sizes="32x32"> <link rel="dns-prefetch" href="https://smart.idmnet.pl/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://ced.sascdn.com/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://traffic.idmnet.pl/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://securepubads.g.doubleclick.net/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://www.googletagservices.com/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://fonts.googleapis.com/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://tpc.googlesyndication.com/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://www.google.pl/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://www.google.com/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://www.google-analytics.com/" /> <link rel="dns-prefetch" href="https://pagead2.googlesyndication.com/" /> <meta name="msapplication-TileColor" content="#2b5797"> <meta name="msapplication-TileImage" content="/mstile-144x144.png"> <meta name="application-name" content="PWN">  <link rel="stylesheet" href="https://mm.pwn.pl/video-js/video-js.min.css" media="print" onload="this.media='all'"> <script type="text/javascript"> window.VirtualKeyboard=null; </script> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/assets/plugins/bootstrap/css/bootstrap.min.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/assets/plugins/font-awesome/css/font-awesome.min.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/assets/plugins/flexslider/flexslider.min.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/assets/plugins/pretty-photo/css/prettyPhoto.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/assets/css/styles.min.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/typeahead/typeaheadjs.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/css/encyclopedy.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/css/base.min.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/css/pwn.min.css"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="/theme/Dictionary/css/images.css"/> <script type="text/javascript" src="/VirtualKeyboard.compact.3.7.2/vk_loader.js?vk_skin=pwn&vk_layout=Polish (214)"></script>   <script data-cfasync="false" type="text/javascript"> (function (w, d) { var s = d.createElement('script'); s.src = '//delivery.adrecover.com/28259/adRecover.js?ts=1499352594390'; s.type = 'text/javascript'; s.async = true; (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s); })(window, document); </script> <script> //https://lp.pzwl.pl/fm/js/zgody.js var zgodyPwn = { zgoda_o_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych tej Spółki drogą elektroniczną.', zgoda_o_s_en: ' I agree to receive commercial information by e-mail.', zgoda_o: 'Tak, chciałbym otrzymywać od Wydawnictwa Naukowe PWN SA , z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 informacje handlowe drogą elektroniczną, w tym za pośrednictwem telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, tj. w formie newslettera, SMS lub MMS, dotyczące produktów, usług, aktualnych ofert tej Spółki.', zgoda_o_en: 'I agree to receive from Wydawnictwo Naukowe PWN SA with its registered office in Gottlieba Daimlera 2 street, 02-460 Warsaw in an electronic form, including with the use of telecommunication devices, commercial information, especially related to the products, services, actual offers.', zgoda_t: 'Zgadzam się na inicjowanie przez Wydawnictwo Naukowe PWN SA, z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 połączeń telefonicznych w celu marketingu bezpośredniego produktów lub usług tej Spółki.', zgoda_t_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych tej Spółki przez telefon.', zgoda_t_en: 'I agree to receive from Wydawnictwo Naukowe PWN SA with its registered office in Gottlieba Daimlera 2 street, 02-460 Warsaw, phone calls for the purpose of direct marketing.', zgoda_p_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych drogą elektroniczną o podmiotach współpracujących ze Spółką.', zgoda_p_s_en: 'I want to receive information about products or services offered by entities connected.', zgoda_p: 'Tak, chciałbym otrzymywać od Wydawnictwa Naukowe PWN SA, z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 informacje handlowe drogą elektroniczną, w tym za pośrednictwem telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, tj. w formie newslettera, SMS lub MMS, dotyczące podmiotów współpracujących ze Spółką, tj. należących do Grupy PWN lub partnerów z branży medycznej, akademickiej, wydawniczej i pokrewnych.', zgoda_p_en: 'I give my consent to the processing of my personal data by Wydawnictwo Naukowe PWN SA with its registered office in in Gottlieba Daimlera 2 street, 02-460 Warsaw, for the purpose of marketing of products and services offered by entities connected or cooperating with the Company.', zgoda_t_p_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych o podmiotach współpracujących ze Spółką przez telefon.', zgoda_t_p: 'Zgadzam się na inicjowanie przez Wydawnictwo Naukowe PWN SA, z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 połączeń telefonicznych w celu marketingu bezpośredniego produktów lub usług podmiotów współpracujących ze Spółką, tj. należących do Grupy PWN lub partnerów z branży medycznej, akademickiej, wydawniczej i pokrewnych.', zgoda_w_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych w formie papierowej o podmiotach współpracujących ze Spółką.', zgoda_w: 'Tak, chciałbym otrzymywać od Wydawnictwa Naukowe PWN SA, z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 informacje marketingowe w formie papierowej, dotyczące podmiotów współpracujących ze Spółką, tj. należących do Grupy PWN lub partnerów z branży medycznej, akademickiej, wydawniczej i pokrewnych.', zgoda_m_a: 'Zgadzam się na przetwarzanie przez Wydawnictwo Naukowe PWN SA, z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 moich danych osobowych w celu niezbędnym do profilowania, tj. do zautomatyzowanego przetwarzania moich danych osobowych, które polega na wykorzystaniu danych dla stworzenia i dostarczenia spersonalizowanej oferty marketingowej opartej na moich preferencjach.', zgoda_n_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie newslettera tego serwisu.', zgoda_n: 'Tak, chciałbym otrzymywać od Wydawnictwa Naukowe PWN SA, z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 na podany adres e-mail dedykowany newsletter tego serwisu, zawierający informacje promocyjne dotyczące tej Spółki.', admin_info: '<div style="height:50px;overflow-y:scroll;">Administratorem danych osobowych jest Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. G. Daimlera 2. Więcej informacji dotyczących przetwarzania danych, w tym przysługujących praw, znajduje się w Polityce Prywatności, która znajduje się w stopce serwisu.</div>', admin_info_en: 'The personal data administrator is the PWN S.A. Scientific Publisher. with headquarters in Warsaw (02-460), ul. G. Daimler 2. For more information regarding data processing, including rights, see the Privacy Policy, which is in the footer of the website.', admin_info_kontakt: '<div style="height:50px;overflow-y:scroll;">Administratorem danych osobowych jest Wydawnictwo Naukowe PWN SA z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 („Spółka”). Z Inspektorem Ochrony Danych powołanym w Spółce można się skontaktować pod adresem: iod@pwn.pl lub korespondencyjnie: ul. Gottlieba Daimlera 2, 02-460 Warszawa.<br>Dane osobowe będą przetwarzane w celu kontaktu - na podstawie art. 6 ust. 1 lit. e) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO). Po wyrażeniu odrębnej zgody, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) RODO dane mogą być przetwarzane również w celu przesyłania informacji handlowych drogą elektroniczną (mailowo) lub wykonywania telefonicznych połączeń w celu marketingu bezpośredniego Spółki, o ile użytkownik wyraził stosowną zgodę. W przypadku wyrażenia dodatkowej zgody, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) RODO dane mogą być przetwarzane również w celu przesyłania informacji marketingowych dotyczących usług lub produktów innych podmiotów – w formie elektronicznej lub telefonicznej, w zależności od wyrażonej zgody. Dane osobowe mogą być ujawnione pracownikom lub współpracownikom Spółki, jak też podmiotom udzielającym wsparcia Spółce na zasadzie zleconych usług i zgodnie z zawartymi umowami powierzenia.<br>Dane osobowe przetwarzane w celach związanych z kontaktem będą przetwarzane przez czas jego trwania. Dane osobowe przetwarzane w celach marketingowych objętych oświadczeniem zgody będą przetwarzane do czasu odwołania zgody. Osoba, której dane dotyczą ma prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem. W przypadku stwierdzenia, że przetwarzanie danych osobowych narusza przepisy RODO, osoba której dane dotyczą ma prawo wnieść skargę do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (po 25 maja 2018 r. – Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych).</div>', osw_regulamin: 'Oświadczam, że zapoznałem się z Regulaminem serwisu i akceptuję jego treść', osw_regulamin_en: 'I declare that I have read and accepted the Terms and Conditions.' }; var zgodyPzwl = { zgoda_o_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych tej Spółki drogą elektroniczną.', zgoda_o_s_en: ' I agree to receive commercial information by e-mail.', zgoda_o: 'Tak, chciałbym otrzymywać od Wydawnictwa Naukowego PWN S.A. , z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 informacje handlowe drogą elektroniczną, w tym za pośrednictwem telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, tj. w formie newslettera, SMS lub MMS, dotyczące produktów, usług, aktualnych ofert tej Spółki.', zgoda_o_en: 'Yes, I would like to receive from Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., with its registered office in Warsaw (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2, commercial information by electronic means, including telecommunications terminal equipment, i.e., in the form of a newsletter, SMS or MMS, regarding products, services, current offers of the Company.', zgoda_t: 'Zgadzam się na inicjowanie przez Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. , z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 połączeń telefonicznych w celu marketingu bezpośredniego produktów lub usług tej Spółki.', zgoda_t_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych tej Spółki przez telefon.', zgoda_t_en: 'I agree to initiate telephone calls by Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., with its registered office in Warsaw (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2, for direct marketing of the company\'s products or services.', zgoda_p_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych drogą elektroniczną o podmiotach współpracujących ze Spółką.', zgoda_p_s_en: 'I want to receive information about products or services offered by entities connected.', zgoda_t_p_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych o podmiotach współpracujących ze Spółką przez telefon.', zgoda_t_p: 'Zgadzam się na inicjowanie przez Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. , z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 połączeń telefonicznych w celu marketingu bezpośredniego produktów lub usług podmiotów współpracujących ze Spółką, tj. należących do Grupy PWN lub partnerów z branży medycznej, akademickiej, wydawniczej i pokrewnych.', zgoda_t_p_en: 'I agree to initiate telephone calls by Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., with its registered office in Warsaw (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2, for direct marketing of products or services of entities cooperating with the Company, i.e. those belonging to the PWN Group or its partners in the medical, academic, publishing and related industries.', zgoda_w_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie od Spółki informacji marketingowych w formie papierowej o podmiotach współpracujących ze Spółką.', zgoda_w: 'Tak, chciałbym otrzymywać od Wydawnictwa Naukowego PWN S.A. , z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 informacje marketingowe w formie papierowej, dotyczące podmiotów współpracujących ze Spółką, tj. należących do Grupy PWN lub partnerów z branży medycznej, akademickiej, wydawniczej i pokrewnych.', zgoda_m_a: 'Zgadzam się na przetwarzanie przez Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 moich danych osobowych w celu niezbędnym do profilowania, tj. do zautomatyzowanego przetwarzania moich danych osobowych, które polega na wykorzystaniu danych dla stworzenia i dostarczenia spersonalizowanej oferty marketingowej opartej na moich preferencjach.', zgoda_n_s: 'Wyrażam zgodę na otrzymywanie newslettera tego serwisu.', zgoda_n: 'Tak, chciałbym otrzymywać od Wydawnictwa Naukowego PWN S.A., z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 na podany adres e-mail dedykowany newsletter tego serwisu, zawierający informacje promocyjne dotyczące tej Spółki.', zgoda_n_en: 'Yes, I would like to receive from Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., with its registered office in Warsaw (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2, to provided e-mail address a dedicated newsletter of this site, containing promotional information about the Company.', zgoda_p: 'Tak, chciałbym otrzymywać od Wydawnictwa Naukowgo PWN S.A. , z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 informacje handlowe drogą elektroniczną, w tym za pośrednictwem telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, tj. w formie newslettera, SMS lub MMS, dotyczące podmiotów współpracujących ze Spółką, tj. należących do Grupy PWN lub partnerów z branży medycznej, akademickiej, wydawniczej i pokrewnych.', zgoda_p_en: 'Yes, I would like to receive from Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., with its registered office in Warsaw (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2, commercial information by electronic means, including telecommunications terminal equipment, i.e., in the form of a newsletter, SMS or MMS, regarding entities cooperating with the Company, i.e., those belonging to the PWN Group or its partners in the medical, academic, publishing and related industries.', admin_info: '<div style="height:50px;overflow-y:scroll;">Administratorem danych osobowych jest Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 ("Spółka"). Więcej informacji dotyczących przetwarzania danych, w tym przysługujących praw, znajduje się w Polityce Prywatności, która znajduje się w stopce serwisu.</div>', admin_info_en: '<div style="height:50px;overflow-y:scroll;">The administrator of personal data is Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. o. with headquarters in Warsaw (02-460), ul. Gottlieba Daimler 2 (the "Company"). More information regarding data processing, including rights, can be found in the Privacy Policy, which is located in the footer of the website.</div>', admin_info_kontakt:'<div style="height:50px;overflow-y:scroll;">Administratorem danych osobowych jest Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. z siedzibą w Warszawie (02-460), ul. Gottlieba Daimlera 2 ("Spółka"). Z Inspektorem Ochrony Danych powołanym w Spółce można się skontaktować pod adresem: iod@pwn.pl lub korespondencyjnie: ul. Gottlieba Daimlera 2, 02-460 Warszawa.<br>Dane osobowe będą przetwarzane w celu kontaktu - na podstawie art. 6 ust. 1 lit. e) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO). Po wyrażeniu odrębnej zgody, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) RODO dane mogą być przetwarzane również w celu przesyłania informacji handlowych drogą elektroniczną (mailowo) lub wykonywania telefonicznych połączeń w celu marketingu bezpośredniego Spółki, o ile użytkownik wyraził stosowną zgodę. W przypadku wyrażenia dodatkowej zgody, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) RODO dane mogą być przetwarzane również w celu przesyłania informacji marketingowych dotyczących usług lub produktów innych podmiotów – w formie elektronicznej lub telefonicznej, w zależności od wyrażonej zgody. Dane osobowe mogą być ujawnione pracownikom lub współpracownikom Spółki, jak też podmiotom udzielającym wsparcia Spółce na zasadzie zleconych usług i zgodnie z zawartymi umowami powierzenia.<br>Dane osobowe przetwarzane w celach związanych z kontaktem będą przetwarzane przez czas jego trwania. Dane osobowe przetwarzane w celach marketingowych objętych oświadczeniem zgody będą przetwarzane do czasu odwołania zgody. Osoba, której dane dotyczą ma prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem. W przypadku stwierdzenia, że przetwarzanie danych osobowych narusza przepisy RODO, osoba której dane dotyczą ma prawo wnieść skargę do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (po 25 maja 2018 r. – Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych).</div>', osw_regulamin: 'Oświadczam, że zapoznałem się z Regulaminem serwisu i akceptuję jego treść', osw_regulamin_en: 'I declare that I have read and accepted the Terms and Conditions .' }; </script>  <script>(function(w,d,s,l,i){w[l]=w[l]||[];w[l].push({'gtm.start': new Date().getTime(),event:'gtm.js'});var f=d.getElementsByTagName(s)[0], j=d.createElement(s),dl=l!='dataLayer'?'&l='+l:'';j.async=true;j.src= 'https://www.googletagmanager.com/gtm.js?id='+i+dl;f.parentNode.insertBefore(j,f); })(window,document,'script','dataLayer','GTM-WRGJD3D');</script>   <script> !function(f,b,e,v,n,t,s) {if(f.fbq)return;n=f.fbq=function(){n.callMethod? n.callMethod.apply(n,arguments):n.queue.push(arguments)}; if(!f._fbq)f._fbq=n;n.push=n;n.loaded=!0;n.version='2.0'; n.queue=[];t=b.createElement(e);t.async=!0; t.src=v;s=b.getElementsByTagName(e)[0]; s.parentNode.insertBefore(t,s)}(window, document,'script', 'https://connect.facebook.net/en_US/fbevents.js'); fbq('init', '1299621560048692'); fbq('track', 'PageView'); </script> <noscript><img height="1" width="1" style="display:none" src="https://www.facebook.com/tr?id=1299621560048692&ev=PageView&noscript=1" /></noscript>   <script> var sas_idmnet = sas_idmnet || {}; sas_idmnet.cmd = sas_idmnet.cmd || []; var sas = sas || {}; sas.cmd = sas.cmd || []; var NzpPyBmOTGuZ = NzpPyBmOTGuZ || false; sas_idmnet.cmd.push(function() {sas_idmnet.placementsList(["inside_1_wide","top_1","inside_1","inside_2","inside_3","inside_4","bottom_1","sky_left","side_1","side_2","inside_2_article","inside_3_article","inside_4_article","m_top_1","m_inside_top","m_bottom_1","m_inside_2_article","m_inside_3_article","m_inside_4_article"]);}); </script> <script id="gptScript" async src="https://securepubads.g.doubleclick.net/tag/js/gpt.js"></script> <script type='text/javascript' src='//smart.idmnet.pl/383936/smartConfig_1327199.js?cache=123' async></script> <script type="text/javascript" src=""//cdn2.pollster.pl/nw.js" async></script> <script type="text/javascript" src="//smart.idmnet.pl/prebidBoilerplate.js" async></script>  <script type="text/javascript"> (function(m, o, n, t, e, r, _){ m['__GetResponseAnalyticsObject'] = e;m[e] = m[e] || function() {(m[e].q = m[e].q || []).push(arguments)}; r = o.createElement(n);_ = o.getElementsByTagName(n)[0];r.async = 1;r.src = t;r.setAttribute('crossorigin', 'use-credentials');_.parentNode .insertBefore(r, _); })(window, document, 'script', 'https://m.pwn.pl/script/939ed95a-f2f0-4874-bad9-fdf0da6dce28/ga.js', 'GrTracking'); </script>  </head> <body class="home-page">  <noscript><iframe src="https://www.googletagmanager.com/ns.html?id=GTM-WRGJD3D" height="0" width="0" style="display:none;visibility:hidden"></iframe></noscript>  <noscript><img height="1" width="1" style="display:none" src="https://www.facebook.com/tr?id=1299621560048692&ev=PageView&noscript=1" /></noscript> <style> .slideout-widget { position: fixed; top: 180px; left: 0; width: 32px; z-index: 1000; } #social-slideout.collapsing { width: 32px; } .slideout-widget .navbar-toggle { margin-right: 10px; } .slideout-widget .navbar-toggle .icon-bar { background-color: #000000; } .slideout-widget .navbar-toggle .icon-bar.first { transform: translateY(12px) rotate(45deg); transition: transform 0.5s; } .slideout-widget .navbar-toggle .icon-bar.mid { visibility: hidden; } .slideout-widget .navbar-toggle .icon-bar.last { transform: rotate(-45deg); transition: transform 0.5s; } .slideout-widget .navbar-toggle.collapsed .icon-bar.first { transform: inherit; transition: transform 0.5s; } .slideout-widget .navbar-toggle.collapsed .icon-bar.mid { visibility: visible; } .slideout-widget .navbar-toggle.collapsed .icon-bar.last { transform: inherit; transition: transform 0.5s; } @media (min-width: 768px) { .slideout-widget { top: 120px; bottom: auto; } .slideout-widget #social-slideout.collapse { display: block; } } </style> <div class="slideout-widget"> <button type="button" class="navbar-toggle" data-toggle="collapse" data-target="#social-slideout" aria-expanded="false"> <span class="sr-only">Toggle navigation</span> <span class="icon-bar first"></span> <span class="icon-bar mid"></span> <span class="icon-bar last"></span> </button> <div class="collapse in" id="social-slideout"> <div class="slideout-widget-item"> <a href="https://www.facebook.com/WydawnictwoPWN/" target="_blank"><img src="/img/facebook-48x48.jpg" width="32" height="32"/></a> </div> <div class="slideout-widget-item"> <a href="https://www.instagram.com/pwnwydawnictwo/" target="_blank"><img src="/img/instagram-48x48.jpg" width="32" height="32"/></a> </div> <div class="slideout-widget-item"> <a href="https://twitter.com/PWNwydawnictwo" target="_blank"><img src="/img/twitter-48x48.jpg" width="32" height="32"/></a> </div> <div class="slideout-widget-item"> <a href="https://www.linkedin.com/company/wydawnictwo-naukowe-pwn" target="_blank"><img src="/img/linkedin-48x48.jpg" width="32" height="32"/></a> </div> </div> </div> <div id="top-banners" class="content no-padding-xs visible-md visible-lg"> <div class="banner "> </div></div> <div class="wrapper"> <nav id="main-nav" class="main-nav" role="navigation"> <div class="container no-padding-lg"> <div class="navbar-header"> <button class="navbar-toggle" type="button" data-toggle="collapse" data-target="#navbar-collapse"> <span class="sr-only">Toggle navigation</span> <span class="icon-bar"></span> <span class="icon-bar"></span> <span class="icon-bar"></span> </button> <a class="visible-xs navbar-brand pwn" href="https://encyklopedia.pwn.pl"> <img src="/img/logo-encyklopedia.png" height="22" onerror="this.onerror=null; this.src='https://encyklopedia.pwn.pl/img/logo-encyklopedia.png'" class="svg-image" alt=""/> </a> </div> <div class="navbar-collapse collapse" id="navbar-collapse"> <ul class="nav navbar-nav"> <li class="nav-item text-center"><a href="https://sjp.pwn.pl">Słownik języka polskiego</a></li> <li class="nav-item text-center active"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl"><h1>Encyklopedia</h1></a></li> <li class="visible-xs nav-item text-center submenu-item"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe">Materiały dodatkowe</a></li> <li class="nav-item text-center"><a href="https://translatica.pl">Translatica</a></li> <li class="ofr-item nav-item text-center"><a href="https://sjp.pwn.pl/oferta">Produkty i usługi</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <div id="nav-banners" class="container no-padding-lg"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 no-padding-xs"> </div> </div> </div> <div id="search-bar" class="search-bar" style="z-index:3000;width:100%; left: 0"> <div class="container search-container no-padding-lg"> <div class="shadow"> <div class="row"> <div class="col-xs-12"> <div class="search-wrapper"> <div class="row"> <div class="hidden-xs col-lg-3 col-md-3 col-sm-4 text-right"> <div class="search-frame"> <div class="pwn"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl"><img src="/img/logo-encyklopedia.png" style="height:32px;" onerror="this.onerror=null; this.src='https://encyklopedia.pwn.pl/img/logo-encyklopedia.png'" class="svg-image" alt=""/></a></div> </div> </div> <div class="col-xs-12 col-lg-9 col-md-9 col-sm-8"> <div class="search-frame"> <div id="search" class="row search"> <form action="/" class="search-form" role="search" id="indexForm" onsubmit="event.returnValue = false; return false;" method="get" accept-charset="utf-8"> <div class="col-xs-10 col-sm-10 col-md-9 col-lg-9 no-padding-right-sm"> <input autofocus id="search-input" type="text" class="form-control search-input" placeholder="Wyszukaj hasło..." value=""> <img src="/img/keyboard.png" id="search-keyboard-toggler" class="keyboard-button" alt=""/> <div id="search-keyboard"></div> </div> <div class="col-xs-2 col-sm-2 col-md-3 col-lg-3 text-left no-padding-left"> <button type="submit" class="btn btn-theme search-button"><span class="glyphicon glyphicon-search"></span></button> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj" class="search-link"></a> </div> </form></div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="content container no-padding-lg"> <div class="shadow"> <div class="row hidden-xs"> <div class="hidden-xs col-sm-12"> </div> <div class="col-sm-12"> <ol class="breadcrumb"> </ol> </div> </div> </div> </div> <div class="container"> <div id='banner-2' class="bg-transparent row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 no-padding-xs visible-md visible-lg"> <div class="banner "> <div style="width:100%;min-height:250px;position:relative;"> <div id="inside_1_wide" style="margin:0;position:absolute;top:50%;left:50%;transform:translate(-50%,-50%);"><script type="text/javascript"> sas_idmnet.cmd.push(function(){ sas_idmnet.release("inside_1_wide"); }); </script></div> </div> </div> <div class="space"></div> <div class="space"></div> </div> <div class="col-xs-12 no-padding-xs visible-xs visible-sm"> <div class="banner "> </div> <div class="space"></div> <div class="space"></div> </div> </div> </div>  <div id="content" class="content container no-padding-lg"> <div class="shadow"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> <div class="base-content"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 tight-xs sjp-slider"> <div class="slider flexslider" id="promo-slider"> <ul class="slides"> <li> <img alt="" src="https://mm.pwn.pl/start/SLID_ENC_1.jpg" class="img-responsive" width="1008" height="270" onerror="this.onerror=null; this.src='/theme/Dictionary/img/slide.jpg'"> <div class="flex-caption"> <span class="main">... u źródła</span> <br> <div class="secondary clearfix"> <div class="flex-content enc-ciekawostki-anchor"> <div class="e-glowka"><span class="tytul"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/haslo/Wierzynski-Kazimierz-Wisla-i-wyspa;4658903.html" title="Wierzyński Kazimierz, Wisła i wyspa" pwn-id="4658903" class="anchor-title">Wierzyński <span class="imie">Kazimierz</span>, <span class="tytuldziela">Wisła i wyspa</span></a></span></div> <span class="def"></span> <div class="wers"></div> <div class="wers"> </div> <div class="wers">Polska leży nad Wisłą.</div> <div class="wers">Nikt nie jest samotną wyspą.</div> <div class="wers">Wszyscy to wiemy. I na nic.</div> <div class="wers"> </div> <div class="wers">Atak przeminął. W nocy szukamy </div> <div class="wers">Niepewną ręką na sercu szramy </div> <div class="wers">Nieprzekraczalnych granic.</div> <div class="wers"> </div> <div class="wers">Czujemy palcami wilgoć. To Wisła.</div> <div class="wers">Czujemy palcami szorstkość. To wyspa.</div> <div class="wers">I potem świat się kończy urwiskiem.</div> <div class="wers"> </div> <div class="wers">Atak przeminął. Ale cóż kiedy chora </div> <div class="wers">Pękła w nas przeciążona komora </div> <div class="wers">I krew się rozlała po wszystkiem.</div> <div class="wers"> </div> <div class="wers">Zabliźni się, nie zabliźni, </div> <div class="wers">Doczeka się, nie doczeka </div> <div class="wers">Za tym urwiskiem, spoza otchłani.</div> <div class="wers"> </div> <div class="wers">Atak przeminął. Drżąca powieka </div> <div class="wers">Widzi jak płynie rzeka daleka.</div> <div class="wers">Zielony topielec na niej.</div> <div class="wers"> </div> <div class="biblio"><div class="pozycja"> <span class="autor">K. Wierzyński </span><span class="tytuldziela">Poezja i proza</span><span class="inf-wyd">, t.1 <span class="tytuldziela">Poezja</span>, Kraków 1981</span> </div></div> </div> <a href="#" class="flex-link"><i class="fa fa-chevron-right"></i><i class="fa fa-chevron-right"></i></a> </div> <div class="flex-button"> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/u-zrodla;202677.html" class="btn btn-theme pull-right more">Więcej</a> </div> </div> </li> <li> <img alt="" src="https://mm.pwn.pl/start/SLID_ENC_2.jpg" class="img-responsive" width="1008" height="270" onerror="this.onerror=null; this.src='/theme/Dictionary/img/slide.jpg'"> <div class="flex-caption"> <span class="main">Warto wiedzieć</span> <br> <div class="secondary clearfix"> <div class="flex-content enc-ciekawostki-anchor"> <div class="e-glowka"><span class="tytul"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/haslo/Rousseau-Jean-Jacques-Umowa-spoleczna;500104.html" title="Rousseau Jean-Jacques, Umowa społeczna" pwn-id="500104" class="anchor-title">Rousseau <span class="imie">Jean-Jacques</span>, <span class="tytuldziela">Umowa społeczna </span>(1761) </a></span></div> <span class="def"></span> <div class="tekst-para">Dzieło Jeana-Jacquesa Rousseau (1712–1778), francuskiego filozofa i myśliciela, z pochodzenia Szwajcara, wielkiego umysłu oświecenia, krytyka cywilizacji, autora prac z dziedziny filozofii społecznej (poza <i>Umową</i> m.in. <i>Rozprawa o nierówności między ludźmi</i>), pedagogiki (<i>Emil, czyli o wychowaniu</i>) i innych. </div> <div class="tekst-para">Celem, jaki postawił sobie autor książki było zbadanie, czy da się wyznaczyć ogólne prawo, na którym powinny być oparte zasady rządzenia i stosunki społeczne. Rousseau wyklucza naturalne pochodzenie władzy — człowiek rodzi się wolny. Wolność jest jego immanentną naturą. Poddaństwo wobec jakiejkolwiek władzy czy praw jest stanem wtórnym. Co może usprawiedliwić ten sprzeczny z naturą stan? Nie może być to siła, zmuszająca do respektowania władzy, gdyż, jak pisze autor „siła nie tworzy nigdy prawa”. Definicja prawa zawsze zakłada układ dwóch stron. Działanie pod grożbą przemocy nie jest żadnym układem. Tu Rousseau wyraźnie polemizuje z teorią Hobbesa. Jedynym moralnym wytłumaczeniem zależności staje się koncepcja umowy społecznej. Dochodzi do niej w sytuacji gdy jednostki nie są już dłużej w stanie funkcjonować indywidualnie. Konieczne staje się połączenie wspólnych sił. Każdy człowiek wtedy „oddaje swoją osobę i całą swoją moc pod naczelne kierownictwo woli powszechnej”. Wolę powszechną tworzy układ zawierany przez każdego z każdym, na równych prawach. Umowa zastępuje będącą dziełem natury nierówność fizyczną ludzi, ich równością moralną i prawną. Wszyscy razem stają się wtedy ciałem politycznym, a każdy z osobna niepodzielną częścią całości. Wola powszechna jest jedynym zwierzchnikiem, jedynym podmiotem uprawnionym do sprawowania władzy. Król, rząd czy parlament to jedynie funkcjonariusze służący woli powszechnej, których jest ona uprawniona odwołać z ich stanowisk.</div> <div class="autor-tekst">Maksymilian Wohl</div> </div> <a href="#" class="flex-link"><i class="fa fa-chevron-right"></i><i class="fa fa-chevron-right"></i></a> </div> <div class="flex-button"> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/poczytaj-wiecej;202673.html" class="btn btn-theme pull-right more">Więcej</a> </div> </div> </li> <li> <img alt="" src="https://mm.pwn.pl/start/SLID_ENC_3.jpg" class="img-responsive" width="1008" height="270" onerror="this.onerror=null; this.src='/theme/Dictionary/img/slide.jpg'"> <div class="flex-caption"> <span class="main">To ciekawe</span> <br> <div class="secondary clearfix"> <div class="flex-content enc-ciekawostki-anchor"> <div class="e-glowka"><span class="tytul"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/haslo/Co-to-jest-fatamorgana;495217.html" title="Co to jest fatamorgana?" pwn-id="495217" class="anchor-title">Co to jest fatamorgana?</a></span></div> <span class="def"></span> <div class="tekst-para">Wędrowiec na pustyni dostrzega nagle przed sobą mury zamczyska, kolumny, strzeliste wieże. Ale to tylko <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/szukaj/z%C5%82udzenie.html" pwn-search="złudzenie" class="anchor-search">złudzenie</a> — zjawisko zwane fatamorganą będące skutkiem zakrzywienia promieni światła podczas przechodzenia między warstwami powietrza o różnej gęstości. W tym przypadku zakrzywienie jest dwukrotne. Fatamorgana występuje zarówno w suchym, gorącym klimacie, jak na obszarach polarnych.</div> </div> <a href="#" class="flex-link"><i class="fa fa-chevron-right"></i><i class="fa fa-chevron-right"></i></a> </div> <div class="flex-button"> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/ziemia;187496.html" class="btn btn-theme pull-right more">Więcej</a> </div> </div> </li> </ul> <ol class="flex-control-nav flex-control-paging"> </ol> <ul class="flex-direction-nav"> <li><a href="#" class="flex-prev">Previous</a></li> <li><a href="#" class="flex-next">Next</a></li> </ul> </div> </div> </div> <div class="enc-haslo-dnia"> Hasło dnia: <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Serengeti-Park-Narodowy;3974109.html">Serengeti, Park Narodowy</a></div> <div class="service-index-menu visible-sm visible-md visible-lg"> <ul> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe">Materiały dodatkowe</a></li> </ul> </div><div class="row col-wrapper"> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 col-sm-12 col-md-8"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 col-sm-6 col-md-6"> <div class="banner "> </div> </div> <div class="col-xs-12 col-sm-6 col-md-6"> <div class="banner "> </div> </div> <div class="clearfix"></div> <div class="col-xs-12 col-sm-6 col-md-6"> <section class="section enc-rekordzisci enc-anchor"> <h3 class="section-heading text-highlight"><span class="line">Rekordziści</span></h3> <div class="section-content"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-5 col-sm-4 col-md-3 text-center box-image"> <div class="space"></div> <img src="/theme/Dictionary/img/encyclopedy/enc-rekordzisci.svg" onerror="this.onerror=null; this.src='https://encyklopedia.pwn.pl/theme/Dictionary/img/encyclopedy/enc-rekordzisci.png'" class="svg-image" alt=""/> </div> <div class="col-xs-7 col-sm-8 col-md-9 box-hint"> <div class="ciekawostka"><div class="poz-kalend"> <span class="tytul">Największe dorzecze na Ziemi</span> <div class="tekst-kalend">dorzecze <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Amazonka;3868508.html" title="Amazonka" pwn-id="3868508" class="anchor">Amazonki</a> — 7,2 mln km<sup>2</sup>.</div> </div> <div><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/Rekordzisci;187228.html" class="more pull-right">Więcej rekordzistów <i class="fa fa-chevron-right"></i></a></div></div> </div> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> </div> </div> </div> </div> </div> </section> </div> <div class="col-xs-12 col-sm-6 col-md-6"> <section class="section enc-cytat-dnia enc-anchor"> <h3 class="section-heading text-highlight"><span class="line">Cytat dnia</span></h3> <div class="section-content"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-5 col-sm-4 col-md-3 text-center box-image"> <div class="space"></div> <img src="/theme/Dictionary/img/encyclopedy/enc-cytat-dnia.svg" onerror="this.onerror=null; this.src='https://encyklopedia.pwn.pl/theme/Dictionary/img/encyclopedy/enc-cytat-dnia.png'" class="svg-image" alt=""/> </div> <div class="col-xs-7 col-sm-8 col-md-9 box-hint"> <div class="ciekawostka"> <span class="def"></span> <div class="tekst-para">„Muszę niestety wyznać, że moim zdaniem byłoby dla tego ludu o wiele lepiej, gdyby nigdy nie poznał naszych osiągnięć i umiejętności uprzyjemniających życie. Ludzie ci nie mogą już wrócić do stanu, w którym żyli, zanim zostali przez nas odkryci”</div> <div class="biblio"><div class="pozycja"> <span class="autor">Cook </span><span class="tytuldziela"></span><span class="inf-wyd">o Tahitańczykach</span> </div></div> <div class="autor-dziela"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Cook-James;3887661.html" title="Cook James" pwn-id="3887661" class="anchor">Cook <span class="imie">James</span></a></div> <div><div class="space"></div><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/Cytaty;187227.html" class="more pull-right">Więcej cytatów <i class="fa fa-chevron-right"></i></a></div></div> </div> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> </div> </div> </div> </div> </div> </section> </div> <div class="clearfix"></div> <div class="col-xs-12 col-sm-6 col-md-6"> <div class="banner "> </div> </div> <div id="index-imieniny" class="col-xs-12 col-sm-6 col-md-6"> <section class="section enc-imieniny enc-anchor"> <h3 class="section-heading text-highlight"><span class="line">Imieniny</span></h3> <div class="section-content"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-5 col-sm-4 col-md-3 text-center box-image"> <div class="space"></div> <p class="date-label"> <span class="month">Lut</span> <span class="date-number">22</span> </p> </div> <div class="col-xs-7 col-sm-8 col-md-9 box-hint"> <article> <div class="ribbon"> <div class="ribbon-section"> <div class="ribbon-element type-187153"> <div class="poz-kalend"> <span class="tytul">Honoraty, Izabeli, Małgorzaty, Marty, Piotra, Wrocisława</span> <div class="tekst-kalend"></div> </div> </div> </div> </div> </article> </div> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> </div> </div> </div> </div> </div> </section> </div> </div> </div> <div class="col-xs-12 col-sm-12 col-md-4"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 col-sm-12 col-md-12"> <section class="section enc-dzien-w-historii enc-anchor"> <h3 class="section-heading text-highlight"><span class="line">Dzień w historii</span></h3> <div class="section-content"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-5 col-sm-4 col-md-3 text-center box-image"> <div class="space"></div> <p class="date-label"> <span class="month">Lut</span> <span class="date-number">22</span> </p> </div> <div class="col-xs-7 col-sm-8 col-md-9 box-hint"> <div class="enc-dzien-w-historii-ramka"><div class="entry-head"> <span class="entry-head-title"> zdarzyło się </span> </div> <div class="ribbon-section"> </div> <div class="ribbon-section"> <div class="ribbon-element type-187246"> <div class="poz-kalend"> <span class="tytul">2000</span> <div class="tekst-kalend">zamach dokonany przez organizację baskijskich separatystów ETA w Vitorii w Hiszpanii, w wyniku którego zginął polityk baskijskich socjalistów Fernando Buesta.</div> </div> </div> <div class="ribbon-element type-187246"> <div class="poz-kalend"> <span class="tytul">1846</span> <div class="tekst-kalend">wycofanie się wojsk austriackich z Krakowa (<a href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/rewolucja-krakowska;3967486.html" title="rewolucja krakowska" pwn-id="3967486" class="anchor">rewolucja krakowska 1846</a>).</div> </div> </div> </div> <div class="entry-head"> <span class="entry-head-title"> urodzili się </span> </div> <div class="ribbon-section"> <div class="ribbon-element type-187246"> <div class="poz-kalend"> <span class="tytul">1732</span> <div class="tekst-kalend"> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Washington-George;3994207.html" title="Washington George" pwn-id="3994207" class="anchor">Washington George</a>, Jerzy Waszyngton, polityk amer., pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych.</div> </div> </div> <div class="ribbon-element type-187246"> <div class="poz-kalend"> <span class="tytul">1796</span> <div class="tekst-kalend"> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Quetelet-Lambert-Adolphe-Jacques;3964987.html" title="Quételet Lambert Adolphe Jacques" pwn-id="3964987" class="anchor">Quételet Lambert Adolphe Jacques</a>, belgijski matematyk, astronom i statystyk.</div> </div> </div> </div> <div class="entry-head"> <span class="entry-head-title"> odeszli </span> </div> <div class="ribbon-section"> <div class="ribbon-element type-187246"> <div class="poz-kalend"> <span class="tytul">1730</span> <div class="tekst-kalend"> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Sapieha-Jan-Kazimierz;3972291.html" title="Sapieha Jan Kazimierz" pwn-id="3972291" class="anchor">Sapieha Jan Kazimierz</a>, hetman wielki litewski.</div> </div> </div> <div class="ribbon-element type-187246"> <div class="poz-kalend"> <span class="tytul">1913</span> <div class="tekst-kalend"> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Saussure-Ferdinand;3972652.html" title="Saussure Ferdinand" pwn-id="3972652" class="anchor">Saussure Ferdinand</a>, językoznawca szwajcarski; autor przełomowej koncepcji systemu językowego.</div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> </div> </div> </div> </div> </div> </section> </div> <div class="col-xs-12 col-sm-12 col-md-12"> <div class="banner "> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> <section class="section "> <h3 class="section-heading text-highlight"><span class="line">Popularne słowa</span></h3> <div class="section-content"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> <div class="popularne"><ul class="list-inline"><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/film.html">film</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/Kopernik Mikołaj.html">Kopernik Mikołaj</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/allegro.html">allegro</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/nowa.html">nowa</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/amerykański.html">amerykański</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/europy.html">europy</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/Grecja.html">Grecja</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/Czasu.html">Czasu</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/Wielki.html">Wielki</a></li><li><i class="fa fa-star"></i> <a href="https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/grupa.html">grupa</a></li></ul></div> </div> </div> </div> </section> </div> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 no-padding-xs"> </div> </div> </div> <div id="float-banner-bottom" class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 col-sm-6"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12"> <div class="base-alfa"> <h5>Przeglądaj encyklopedię</h5> <ul class="list-inline"> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/A.html">A</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/B.html">B</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/C.html">C</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Ć.html">Ć</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/D.html">D</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/E.html">E</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/F.html">F</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/G.html">G</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/H.html">H</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/I.html">I</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/J.html">J</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/K.html">K</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/L.html">L</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Ł.html">Ł</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/M.html">M</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/N.html">N</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/O.html">O</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Ó.html">Ó</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/P.html">P</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Q.html">Q</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/R.html">R</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/S.html">S</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Ś.html">Ś</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/T.html">T</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/U.html">U</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/V.html">V</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/W.html">W</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/X.html">X</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Y.html">Y</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Z.html">Z</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Ź.html">Ź</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/lista/Ż.html">Ż</a></li> </ul> </div> <div class="base-alfa"> <h5>Przeglądaj tabele i zestawienia</h5> <ul class="list-inline"> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/A.html">A</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/B.html">B</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/C.html">C</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/D.html">D</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/E.html">E</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/F.html">F</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/G.html">G</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/H.html">H</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/I.html">I</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/J.html">J</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/K.html">K</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/L.html">L</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/Ł.html">Ł</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/M.html">M</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/N.html">N</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/O.html">O</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/P.html">P</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/Q.html">Q</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/R.html">R</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/S.html">S</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/Ś.html">Ś</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/T.html">T</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/U.html">U</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/V.html">V</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/W.html">W</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/X.html">X</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/Y.html">Y</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/Z.html">Z</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/tabele/lista/Ż.html">Ż</a></li> </ul> </div> <div class="base-alfa"> <h5>Przeglądaj ilustracje i multimedia</h5> <ul class="list-inline"> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/A.html">A</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/B.html">B</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/C.html">C</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/D.html">D</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/E.html">E</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/F.html">F</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/G.html">G</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/H.html">H</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/I.html">I</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/J.html">J</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/K.html">K</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/L.html">L</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/Ł.html">Ł</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/M.html">M</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/N.html">N</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/O.html">O</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/P.html">P</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/Q.html">Q</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/R.html">R</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/S.html">S</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/Ś.html">Ś</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/T.html">T</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/U.html">U</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/V.html">V</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/W.html">W</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/X.html">X</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/Y.html">Y</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/Z.html">Z</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/Ź.html">Ź</a></li> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/ilustracje/lista/Ż.html">Ż</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> <div class="col-xs-12 col-sm-6"> <div class="base-link"> <h5> </h5> <ul class="list-inline"> <li><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe">Materiały dodatkowe</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-xs-12 no-padding-xs"> </div> </div> </div> </div> </div>  <footer id="footer" class="footer" style="max-width: 1108px; margin: 0 auto"> <div class="footer-content"> <div class="container"> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-sm-12 col-md-2 col-lg-2 text-center"><a href="https://www.pwn.pl"><img src="/img/logo-grupa.png" height="28px" onerror="this.onerror=null; this.src='https://encyklopedia.pwn.pl/img/logo-grupa.png'" class="svg-image" alt=""/></a></div> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/o-nas">O nas</a></div>  <div class="col-sm-12 col-md-2 col-lg-2 text-center"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/prywatnosc">Polityka prywatności</a></div> <div class="col-sm-12 col-md-2 col-lg-2 text-center"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/regulamin">Regulamin</a></div> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://encyklopedia.pwn.pl/kontakt">Kontakt</a></div> </div> <div class="row col-wrapper"> <div class="col-sm-12 col-md-2 col-lg-2 text-center"> <div style="line-height:32px;text-decoration:underline;">Serwisy Grupy PWN:</div> </div> <div class="cols-sm-12 col-md-10 col-lg-10"> <div class="row"> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://oxford.pwn.pl" target="_blank">PWN Oxford</a></div> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://usjp.pwn.pl" target="_blank">Uniwersalny SJP</a></div> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://sjp.pwn.pl" target="_blank">Słowniki języka polskiego PWN </a></div> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://translatica.pl" target="_blank">Słowniki obcojęzyczne</a></div> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://ksiegarnia.pwn.pl" target="_blank">Księgarnia PWN</a></div> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://www.forumzdrowia.pl" target="_blank">Forum Zdrowia</a></div> <div class="col-sm-12 col-md-3 col-lg-3 text-center"><a href="https://ksiegarnia.pwn.pl/slowniki-PWN?utm_source=sjp&utm_medium=footer&utm_campaign=ref_202306" target="_blank">Słowniki PWN - Księgarnia PWN</a></div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="bottom-bar"> <div class="container"> <div class="row"> <small class="copyright col-md-6 col-sm-12 col-xs-12">Copyright 1997-2025 WN PWN SA </small> <ul class="social pull-right col-md-6 col-sm-12 col-xs-12">  </ul> </div> </div> </div> </footer> <div id="fragment-image-modal" class="modal fade fragment-modal"> <div class="modal-dialog modal-lg"> <div class="modal-content"> <div class="modal-body" style="overflow-x:auto;overflow-y:auto;padding:5px;"> <p class="text-center"><img id="fragment-image" style="display:inline;width:934px;" class="img-responsive1" src="" alt=""/></p> </div> </div> </div> </div> <div id="xs" class="visible-xs"></div> <div id="sm" class="visible-sm"></div> <div id="md" class="visible-md"></div> <div id="lg" class="visible-lg"></div> <div id="spinner" style="z-index:4000;display:none;position:fixed;left:50%;top:50%;background-color:white;opacity:0.75;padding:10px;border-radius:10px;"> <img src="/theme/Dictionary/img/spinner.gif" alt=""/></div>  <script type="text/javascript" src="/js/modernizr.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/jquery-1.10.2.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/jquery-migrate-1.2.1.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/bootstrap/js/bootstrap.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/bootstrap-hover-dropdown.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/back-to-top.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/jquery-placeholder/jquery.placeholder.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/pretty-photo/js/jquery.prettyPhoto.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/flexslider/jquery.flexslider-min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/plugins/jflickrfeed/jflickrfeed.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/typeahead/bloodhound.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/typeahead/typeahead.jquery.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/Service.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/js/jquery.complete.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/jquery.autoellipsis-1.0.10.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/js/jquery.pwn.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="https://mm.pwn.pl/video-js/video.js"></script> <script type="text/javascript" src="https://mm.pwn.pl/video-js/init-vjs.js"></script> <script type="text/javascript" src="/js/jquery.sticky-kit.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/fragments.js"></script> <script type="text/javascript"> var service; var floater; service = new Service({ protocol: 'https:', DIC: 'dictionary', ENC: 'encyclopedy', TRA: 'translator', OFR: 'offer', name: 'encyclopedy', base: 'https://encyklopedia.pwn.pl/', dictionary: 'https://sjp.pwn.pl/', encyclopedy: 'https://encyklopedia.pwn.pl/', translator: 'https://translatica.pl/', page: '/' }); service.init(); $(document).ready(function () { document.bootstrapSize = getBootstrapSize(); floater = function (src) { var a = function () { $.get(src, function (e) { $result = $(e), $result.each(function () { $(this).appendTo("body") } ) }, "html") }; if ("undefined" == typeof jQuery) { var headTag = document.getElementsByTagName("head")[0], jqTag = document.createElement("script"); jqTag.type = "text/javascript", jqTag.src = "https://code.jquery.com/jquery-1.12.4.min.js", jqTag.onload = a, headTag.appendChild(jqTag) } else a(); }; setTimeout(function() { var close = '<div style="cursor:pointer;position:absolute;top:10px;right:10px;" onclick="window.__cmpui("setAndSaveAllConsent",!0)"><span class="glyphicon glyphicon-remove"></span></div>'; $('#qcCmpUi').append(close); },2000); }); </script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/jquery.base.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/jquery.images.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/jquery.slider.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/js/jquery.banner.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/assets/js/main.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/process-show.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/elements/lista.js"></script> <script type="text/javascript" src="/theme/Dictionary/js/encyclopedy.js"></script> <script type="text/javascript"> $(document).ready(function(){ $('.enc-slider a').pwn('https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia','https://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/haslo'); }); </script> <script type="text/javascript"> $(document).ready(function(){ /* if($('#index-banner img').size()==0){ $('#index-banner').html($('#index-imieniny').html()); $('#index-banner').removeClass('no-padding-xs'); $('#index-imieniny').html(''); } */ }); </script> <script type="text/javascript"> $(document).ready(function () { $('#search-keyboard-toggler').click(function (e) { e.preventDefault(); VirtualKeyboard.pokaz = VirtualKeyboard.isOpen(); VirtualKeyboard.toggle('search-input', 'search-keyboard'); }); $(document).click(function (e) { if (($(e.target).closest("#search-keyboard").length === 0) && ($(e.target).closest(".search-wrapper").length === 0)) { if (VirtualKeyboard.isOpen()) { VirtualKeyboard.hide(); } } }); $('.svg-image').each(function () { var src = $(this).attr('src'); src = src.replace('.png', '.svg'); $(this).attr('src', src); }); var sense = function () { var count = 0; $('.banner').each(function () { if (!($(this).height() === 0 || $(this).filter(':visible') === 0)) { count = 1; return (false); } }); if (count == 0) { $.get('/sense.php', {'is': 1}); return (true); } $.get('/sense.php', {'is': 0}); return (false); }; var senseInterval = setTimeout(function () { /*sense();*/ }, 3000); }); </script> <div id="adblockoff" class="modal fade"> <div class="modal-dialog"> <div class="modal-content"> <div class="modal-header"> <button type="button" class="close" data-dismiss="modal" aria-label="Close"><span aria-hidden="true">×</span></button> <h4><img src="/img/pwn.png" alt=""/></h4> </div> <div class="modal-body"> <p class="adp">Drogi Użytkowniku AdBlocka,</p> <p class="adp">wiemy, jak cenny jest Twój czas – zajmiemy Ci tylko chwilę.</p> <p class="adp"> Czy dasz nam szansę, abyśmy mogli dalej tworzyć źródło Twojej sprawdzonej, darmowej wiedzy, z której właśnie chcesz skorzystać? Bez wpływu z reklam będzie to po prostu niemożliwe. Dlatego prosimy – <a href="abp:subscribe?location=http%3A%2F%2Fsjp.pwn.pl%2Fabplist.txt&title=sjp.pwn.pl">dodaj naszą domenę</a>, jako wyjątek lub skorzystaj z <a target="_blank" href="http://encyklopedia.pwn.pl/materialy-dodatkowe/haslo/Jak-dodac-nasze-serwisy-do-wyjatkow-w-rozszerzeniu-Adblock;5923752.html">instrukcji</a> i odblokuj wyświetlanie reklam na naszych serwisach. </p> <p class="adp">Dziękujemy!</p> <p class="adp">Redakcja serwisów PWN<br/> Wydawnictwa Naukowego PWN</p> </div> </div> </div> </div> <script type="text/javascript"> var adblock = true; </script> <script type="text/javascript" src="/adblock.js"></script><script type="text/javascript"> if (adblock) { /*$('#adblockoff').modal('show');*/ } </script> <script type="text/javascript"> sas_idmnet.cmd.push(function(){sas_idmnet.layerRelease();}); </script> </body> </html>

CINXE.COM

Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy