CINXE.COM

Koninklijke Marine - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Koninklijke Marine - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"7677fd18-668e-46a7-860c-69fa1a23cb5f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Koninklijke_Marine","wgTitle":"Koninklijke Marine","wgCurRevisionId":68343729,"wgRevisionId":68343729,"wgArticleId":27203,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Artikel mist referentie sinds maart 2011","Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds december 2012","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juli 2024","Nederlandse overheidsinstantie","Nederlandse marine"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Koninklijke_Marine","wgRelevantArticleId":27203,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q931281","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates", "ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Embleem_Koninklijke_Marine.svg/1200px-Embleem_Koninklijke_Marine.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="2524"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Embleem_Koninklijke_Marine.svg/800px-Embleem_Koninklijke_Marine.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1683"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Embleem_Koninklijke_Marine.svg/640px-Embleem_Koninklijke_Marine.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="1346"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Koninklijke Marine - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Koninklijke_Marine"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Koninklijke_Marine"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Koninklijke_Marine rootpage-Koninklijke_Marine skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/22_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Koninklijke+Marine" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Koninklijke+Marine" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&amp;uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&amp;returnto=Koninklijke+Marine" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&amp;returnto=Koninklijke+Marine" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina&#039;s voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Korte_geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Korte_geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Korte geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Korte_geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Korte geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Korte_geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Voorlopers" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Voorlopers"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Voorlopers</span> </div> </a> <ul id="toc-Voorlopers-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Franse_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Franse_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Franse tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Franse_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Koninkrijk_der_Nederlanden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Koninkrijk_der_Nederlanden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Koninkrijk der Nederlanden</span> </div> </a> <ul id="toc-Koninkrijk_der_Nederlanden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Opleiding" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Opleiding"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Opleiding</span> </div> </a> <ul id="toc-Opleiding-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nederlands-Indië" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nederlands-Indië"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Nederlands-Indië</span> </div> </a> <ul id="toc-Nederlands-Indië-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tweede_Wereldoorlog" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tweede_Wereldoorlog"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Tweede Wereldoorlog</span> </div> </a> <ul id="toc-Tweede_Wereldoorlog-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Indonesië" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Indonesië"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Indonesië</span> </div> </a> <ul id="toc-Indonesië-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Koude_Oorlog" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Koude_Oorlog"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8</span> <span>Koude Oorlog</span> </div> </a> <ul id="toc-Koude_Oorlog-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Belgische-Nederlandse_marinesamenwerking_(BeNeSam)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Belgische-Nederlandse_marinesamenwerking_(BeNeSam)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.9</span> <span>Belgische-Nederlandse marinesamenwerking (BeNeSam)</span> </div> </a> <ul id="toc-Belgische-Nederlandse_marinesamenwerking_(BeNeSam)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-De_hedendaagse_marine" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#De_hedendaagse_marine"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>De hedendaagse marine</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-De_hedendaagse_marine-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>De hedendaagse marine-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-De_hedendaagse_marine-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Organogram" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Organogram"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Organogram</span> </div> </a> <ul id="toc-Organogram-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Inzetbaarheidsdoelstellingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Inzetbaarheidsdoelstellingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Inzetbaarheidsdoelstellingen</span> </div> </a> <ul id="toc-Inzetbaarheidsdoelstellingen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Organisatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Organisatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Organisatie</span> </div> </a> <ul id="toc-Organisatie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Samenstelling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Samenstelling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Samenstelling</span> </div> </a> <ul id="toc-Samenstelling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vervanging" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vervanging"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Vervanging</span> </div> </a> <ul id="toc-Vervanging-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bases" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bases"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Bases</span> </div> </a> <ul id="toc-Bases-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Recente_operaties" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Recente_operaties"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Recente operaties</span> </div> </a> <ul id="toc-Recente_operaties-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ontwikkelingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontwikkelingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Ontwikkelingen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ontwikkelingen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Ontwikkelingen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Ontwikkelingen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Heroriëntatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Heroriëntatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Heroriëntatie</span> </div> </a> <ul id="toc-Heroriëntatie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Marinestudie_2005" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Marinestudie_2005"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Marinestudie 2005</span> </div> </a> <ul id="toc-Marinestudie_2005-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Defensie_in_zwaar_weer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Defensie_in_zwaar_weer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Defensie in zwaar weer</span> </div> </a> <ul id="toc-Defensie_in_zwaar_weer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Investeringen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Investeringen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Investeringen</span> </div> </a> <ul id="toc-Investeringen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tradities" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tradities"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Tradities</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tradities-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Tradities-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Tradities-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Naamgeving_van_schepen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Naamgeving_van_schepen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Naamgeving van schepen</span> </div> </a> <ul id="toc-Naamgeving_van_schepen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vlaggen_en_wimpels" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vlaggen_en_wimpels"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Vlaggen en wimpels</span> </div> </a> <ul id="toc-Vlaggen_en_wimpels-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dubbele_Geus" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Dubbele_Geus"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>Dubbele Geus</span> </div> </a> <ul id="toc-Dubbele_Geus-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Oorlogswimpel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Oorlogswimpel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.2</span> <span>Oorlogswimpel</span> </div> </a> <ul id="toc-Oorlogswimpel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Commandovlaggen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Commandovlaggen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.3</span> <span>Commandovlaggen</span> </div> </a> <ul id="toc-Commandovlaggen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Blauwe_hap" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Blauwe_hap"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Blauwe hap</span> </div> </a> <ul id="toc-Blauwe_hap-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rangen_en_standen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rangen_en_standen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Rangen en standen</span> </div> </a> <ul id="toc-Rangen_en_standen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Open_dagen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Open_dagen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Open dagen</span> </div> </a> <ul id="toc-Open_dagen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bekende_en_markante_oud-marinemensen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bekende_en_markante_oud-marinemensen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Bekende en markante oud-marinemensen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bekende_en_markante_oud-marinemensen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_link" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_link"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Externe link</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_link-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Koninklijke Marine</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 28 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-28" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">28 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Koninklike_Nederlandse_Vloot" title="Koninklike Nederlandse Vloot – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Koninklike Nederlandse Vloot" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Cynelica_Ni%C3%B0erlendisca_Sciphere" title="Cynelica Niðerlendisca Sciphere – Oudengels" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Cynelica Niðerlendisca Sciphere" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Oudengels" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="البحرية الملكية الهولندية – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="البحرية الملكية الهولندية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Nizozemsk%C3%A9_kr%C3%A1lovsk%C3%A9_n%C3%A1mo%C5%99nictvo" title="Nizozemské královské námořnictvo – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Nizozemské královské námořnictvo" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Koninklijke_Marine" title="Koninklijke Marine – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Koninklijke Marine" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Koninklijke_Marine" title="Koninklijke Marine – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Koninklijke Marine" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Royal_Netherlands_Navy" title="Royal Netherlands Navy – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Royal Netherlands Navy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Nederlanda_Mararmeo" title="Nederlanda Mararmeo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Nederlanda Mararmeo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Armada_Real_de_los_Pa%C3%ADses_Bajos" title="Armada Real de los Países Bajos – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Armada Real de los Países Bajos" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیروی دریایی سلطنتی هلند – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نیروی دریایی سلطنتی هلند" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Alankomaiden_kuninkaallinen_laivasto" title="Alankomaiden kuninkaallinen laivasto – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Alankomaiden kuninkaallinen laivasto" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Marine_royale_n%C3%A9erlandaise" title="Marine royale néerlandaise – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Marine royale néerlandaise" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Angkatan_Laut_Kerajaan_Belanda" title="Angkatan Laut Kerajaan Belanda – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Angkatan Laut Kerajaan Belanda" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Koninklijke_Marine" title="Koninklijke Marine – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Koninklijke Marine" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AA%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%80%E6%B5%B7%E8%BB%8D" title="オランダ海軍 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="オランダ海軍" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%84%A4%EB%8D%9C%EB%9E%80%EB%93%9C_%EC%99%95%EB%A6%BD_%ED%95%B4%EA%B5%B0" title="네덜란드 왕립 해군 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="네덜란드 왕립 해군" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Koninklijke_Marine" title="Koninklijke Marine – Lombardisch" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Koninklijke Marine" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombardisch" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Tentera_Laut_Diraja_Belanda" title="Tentera Laut Diraja Belanda – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Tentera Laut Diraja Belanda" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Koninklijke_Marine" title="Koninklijke Marine – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Koninklijke Marine" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Koninklijke_Marine" title="Koninklijke Marine – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Koninklijke Marine" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Marinha_Real_Neerlandesa" title="Marinha Real Neerlandesa – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Marinha Real Neerlandesa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Marina_Regal%C4%83_a_%C8%9A%C4%83rilor_de_Jos" title="Marina Regală a Țărilor de Jos – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Marina Regală a Țărilor de Jos" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D0%B2%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE-%D0%BC%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8B_%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%B2" title="Королевские военно-морские силы Нидерландов – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Королевские военно-морские силы Нидерландов" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Royal_Netherlands_Navy" title="Royal Netherlands Navy – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Royal Netherlands Navy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Nederl%C3%A4ndernas_kungliga_flotta" title="Nederländernas kungliga flotta – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Nederländernas kungliga flotta" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hollanda_Kraliyet_Donanmas%C4%B1" title="Hollanda Kraliyet Donanması – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hollanda Kraliyet Donanması" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%BE-%D0%BC%D0%BE%D1%80%D1%81%D1%8C%D0%BA%D1%96_%D1%81%D0%B8%D0%BB%D0%B8_%D0%9D%D1%96%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%96%D0%B2" title="Військово-морські сили Нідерландів – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Військово-морські сили Нідерландів" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%8D%B7%E8%98%AD%E7%9A%87%E5%AE%B6%E6%B5%B7%E8%BB%8D" title="荷蘭皇家海軍 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="荷蘭皇家海軍" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q931281#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Koninklijke_Marine" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Koninklijke_Marine" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Koninklijke_Marine"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Koninklijke_Marine"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Koninklijke_Marine" title="Lijst met alle pagina&#039;s die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Koninklijke_Marine" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina&#039;s waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina&#039;s [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;oldid=68343729" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&amp;page=Koninklijke_Marine&amp;id=68343729&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKoninklijke_Marine"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKoninklijke_Marine"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Koninklijke+Marine"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&amp;page=Koninklijke_Marine&amp;action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Royal_Netherlands_Navy" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q931281" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Koninklijke Marine </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Embleem_Koninklijke_Marine.svg" class="mw-file-description"><img alt="Embleem Koninklijke Marine" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Embleem_Koninklijke_Marine.svg/85px-Embleem_Koninklijke_Marine.svg.png" decoding="async" width="85" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Embleem_Koninklijke_Marine.svg/128px-Embleem_Koninklijke_Marine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Embleem_Koninklijke_Marine.svg/171px-Embleem_Koninklijke_Marine.svg.png 2x" data-file-width="290" data-file-height="610" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><div style="font-size:90%">Embleem Koninklijke Marine</div> </td></tr> <tr> <th>Oprichting </th> <td colspan="2">8 januari 1488 </td></tr> <tr> <th>Land </th> <td colspan="2"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Nederland"><img alt="Vlag van Nederland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/20px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/30px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/40px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederland (hoofdbetekenis)">Nederland</a> </td></tr> <tr> <th>Organisatie </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Ministerie_van_Defensie_(Nederland)" title="Ministerie van Defensie (Nederland)">Ministerie van Defensie</a> </td></tr> <tr> <th>Onderdeel van </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Nederlandse_krijgsmacht" title="Nederlandse krijgsmacht">Nederlandse krijgsmacht</a> </td></tr> <tr> <th>Type </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Marine_(strijdmacht)" title="Marine (strijdmacht)">Marine</a> </td></tr> <tr> <th>Specialisatie </th> <td colspan="2">Levering zeestrijdkrachten in de vorm van schepen en mariniers </td></tr> <tr> <th>Aantal </th> <td colspan="2">11.957 <small>(september 2024)</small>: <br />7.336 militairen <br />2.989 burgers <br />1.632 reservisten </td></tr> <tr> <th>Garnizoen </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Nieuwe_Haven_(Den_Helder)" title="Nieuwe Haven (Den Helder)">Nieuwe Haven</a> te <a href="/wiki/Den_Helder" title="Den Helder">Den Helder</a> </td></tr> <tr> <th>Motto </th> <td colspan="2"><i>Voor veiligheid op en vanuit zee</i> </td></tr> <tr> <th>Mars </th> <td colspan="2">Defileermars der Koninklijke Marine </td></tr> <tr> <th>Uitrusting </th> <td colspan="2">zie Samenstelling </td></tr> <tr> <th>Veldslagen </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a><br /><a href="/wiki/Nederlands-Portugese_Oorlog" title="Nederlands-Portugese Oorlog">Portugees-Nederlandse Oorlog</a><br /><a href="/wiki/Engels-Nederlandse_oorlogen" title="Engels-Nederlandse oorlogen">Engels-Nederlandse oorlogen</a><br /><a href="/wiki/Spaanse_Successieoorlog" title="Spaanse Successieoorlog">Spaanse Successieoorlog</a><br /><a href="/wiki/Oorlog_van_de_Quadruple_Alliantie" title="Oorlog van de Quadruple Alliantie">Oorlog van de Quadruple Alliantie</a><br /><a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> </td></tr> <tr> <th>Commandanten </th> <td colspan="2"><b>Huidige:</b> <br /><a href="/wiki/Viceadmiraal" title="Viceadmiraal">Viceadmiraal</a> <a href="/wiki/Ren%C3%A9_Tas" title="René Tas">René Tas</a><br /><b>Historisch:</b><br /><a href="/wiki/Michiel_de_Ruyter" title="Michiel de Ruyter">Michiel de Ruyter</a><br /><a href="/wiki/Maarten_Harpertszoon_Tromp" title="Maarten Harpertszoon Tromp">Maarten Tromp</a> </td></tr> </tbody></table> <table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#DDEEF8; color:inherit;" colspan="3"><a href="/wiki/Defensie_van_Nederland" title="Defensie van Nederland">Defensie van Nederland</a> </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/100px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/150px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/200px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#DDEEF8;" colspan="3">Instanties </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Ministerie_van_Defensie_(Nederland)" title="Ministerie van Defensie (Nederland)">Ministerie van Defensie</a><br /> <a href="/wiki/Nederlandse_Krijgsmacht" class="mw-redirect" title="Nederlandse Krijgsmacht">Nederlandse Krijgsmacht</a><br /> <a href="/wiki/Militaire_Inlichtingen-_en_Veiligheidsdienst" title="Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst">Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst</a> </p> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#DDEEF8;" colspan="3">Krijgsmachtdelen </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Koninklijke_Landmacht" title="Koninklijke Landmacht">Koninklijke Landmacht</a><br /> <a href="/wiki/Koninklijke_Luchtmacht" title="Koninklijke Luchtmacht">Koninklijke Luchtmacht</a> <br /> <a class="mw-selflink selflink">Koninklijke Marine</a><br /> <a href="/wiki/Koninklijke_Marechaussee" title="Koninklijke Marechaussee">Koninklijke Marechaussee</a> </p> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#DDEEF8;" colspan="3">Interservice-organisaties </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Defensie_Ondersteuningscommando" title="Defensie Ondersteuningscommando">Defensie Ondersteuningscommando</a><br /> <a href="/wiki/Commando_Materieel_en_IT" title="Commando Materieel en IT">Commando Materieel en IT</a> </p> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#DDEEF8;" colspan="3">Functies </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Lijst_van_Nederlandse_ministers_van_Defensie" title="Lijst van Nederlandse ministers van Defensie">Minister van Defensie</a><br /> <a href="/wiki/Commandant_der_Strijdkrachten" title="Commandant der Strijdkrachten">Commandant der Strijdkrachten</a><br /> <a href="/wiki/Inspecteur-generaal_der_Krijgsmacht" title="Inspecteur-generaal der Krijgsmacht">Inspecteur-generaal der Krijgsmacht</a> </p> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg/260px-Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg/390px-Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg/520px-Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a><figcaption>Dubbele geus van de Koninklijke Marine</figcaption></figure> <p>De <b>Koninklijke Marine</b> (<b>KM</b>) is de <a href="/wiki/Marine_(strijdmacht)" title="Marine (strijdmacht)">zeemacht</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> van het <a href="/wiki/Koninkrijk_der_Nederlanden" title="Koninkrijk der Nederlanden">Koninkrijk der Nederlanden</a> en een van de vier <a href="/wiki/Krijgsmachtdelen" title="Krijgsmachtdelen">krijgsmachtdelen</a> naast de <a href="/wiki/Koninklijke_Landmacht" title="Koninklijke Landmacht">Koninklijke Landmacht</a> (KL), de <a href="/wiki/Koninklijke_Luchtmacht" title="Koninklijke Luchtmacht">Koninklijke Luchtmacht</a> (KLu) en de <a href="/wiki/Koninklijke_Marechaussee" title="Koninklijke Marechaussee">Koninklijke Marechaussee</a> (KMar). Het is het oudste krijgsmachtdeel van Nederland en haar motto luidt: <i>wereldwijd veiligheid op en vanuit zee</i>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Het bestaan van een permanent georganiseerde zeemacht in Nederland dateert naar 8 januari 1488, toen de <a href="/wiki/Huis_Habsburg" title="Huis Habsburg">Habsburgse</a> <a href="/wiki/Keizer_Maximiliaan_I" title="Keizer Maximiliaan I">keizer Maximiliaan I</a> de <a href="/wiki/Admiraliteit#Admiraliteit_van_de_Habsburgse_Nederlanden" title="Admiraliteit">Ordonnantie op de Admiraliteit</a> uitgaf. Ruim 3 eeuwen later, in 1813, ontving de marine onder Koning Willem het <a href="/wiki/Predicaat_Koninklijk" title="Predicaat Koninklijk">predicaat Koninklijk</a>. </p><p>Gedurende de <a href="/wiki/17e_eeuw" title="17e eeuw">17e eeuw</a> behoorde de <a href="/wiki/Staatse_vloot" title="Staatse vloot">Staatse vloot</a> van de <a href="/wiki/Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" title="Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden">Republiek</a> tot de machtigste marines ter wereld en speelde de zeemacht een belangrijke rol in de <a href="/wiki/Engels-Nederlandse_oorlogen" title="Engels-Nederlandse oorlogen">Engels-Nederlandse oorlogen</a>, de <a href="/wiki/Hollandse_Oorlog" title="Hollandse Oorlog">Hollandse Oorlog</a> en de oorlogen tegen Spanje. Ook in de latere <a href="/wiki/Franse_revolutionaire_en_napoleontische_oorlogen" title="Franse revolutionaire en napoleontische oorlogen">napoleontische oorlogen</a>, respectievelijk onder de <a href="/wiki/Bataafse_Republiek" title="Bataafse Republiek">Bataafse Republiek</a> en het <a href="/wiki/Koninkrijk_Holland" title="Koninkrijk Holland">Koninkrijk Holland</a>, speelde de Nederlandse vloot een wezenlijke rol. Na het ontstaan van het moderne Koninkrijk der Nederland was de Koninklijke Marine voornamelijk actief ten dienste van de <a href="/wiki/Nederlandse_koloni%C3%ABn" title="Nederlandse koloniën">Nederlandse koloniën</a>, hoofdzakelijk rondom <a href="/wiki/Nederlands-Indi%C3%AB" title="Nederlands-Indië">Nederlands-Indië</a>, alwaar de zeemacht bijdroeg aan de handhaving van het koloniale gezag. Tijdens de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> zetten eenheden van de marine de strijd tegen Duitsland en Japan voort in geallieerd verband. Er werden zware verliezen geleden, maar ook opmerkelijke successen geboekt, beiden voornamelijk in Aziatische wateren. </p><p>Met de onafhankelijkheid van <a href="/wiki/Indonesi%C3%AB" title="Indonesië">Indonesië</a> en het Nederlandse vertrek uit <a href="/wiki/Nederlands_Nieuw-Guinea" class="mw-redirect" title="Nederlands Nieuw-Guinea">Nederlands Nieuw-Guinea</a> verlegde de marine haar aandacht naar maritieme samenwerking in <a href="/wiki/Noord-Atlantische_Verdragsorganisatie" title="Noord-Atlantische Verdragsorganisatie">NAVO</a>-verband. NAVO-eskaders beveiligden scheepvaartroutes op de Atlantische Oceaan en in de Middellandse Zee. Gezamenlijk ging de vloot de strijd aan tegen de onderzeebootdreiging vanuit de landen van het <a href="/wiki/Warschaupact" title="Warschaupact">Warschaupact</a>. Na de val van de Berlijnse Muur verlegde de Koninklijke Marine de focus naar expeditionair optreden en het leveren van humanitaire ondersteuning. Met de dreiging van de <a href="/wiki/Russische_Federatie" class="mw-redirect" title="Russische Federatie">Russische Federatie</a> en de toenemende assertiviteit van <a href="/wiki/China" title="China">China</a> onderkent de marine echter het blijvende belang van voorbereiding op een grootschalig conventioneel conflict. </p><p>De Koninklijke Marine wordt geleid door de <a href="/wiki/Commandant_Zeestrijdkrachten" title="Commandant Zeestrijdkrachten">Commandant Zeestrijdkrachten</a>, op dit moment <a href="/wiki/Viceadmiraal" title="Viceadmiraal">viceadmiraal</a> <a href="/wiki/Ren%C3%A9_Tas" title="René Tas">René Tas</a>. Naast de vloot maakt ook het <a href="/wiki/Korps_Mariniers" title="Korps Mariniers">Korps Mariniers</a> deel uit van de Koninklijke Marine. De <a href="/wiki/Marine_Luchtvaartdienst" title="Marine Luchtvaartdienst">Marine Luchtvaartdienst</a> (MLD) werd in 2008 geïntegreerd in het <a href="/wiki/Defensie_Helikopter_Commando" title="Defensie Helikopter Commando">Defensie Helikopter Commando</a> en ondergebracht bij het Commando Luchtstrijdkrachten. </p><p>De personele sterkte van de marine bedroeg op 1 september 2024: 7.336 militairen, 2.989 burgers en 1.632 reservisten.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Korte_geschiedenis">Korte geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Bewerk dit kopje: Korte geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Korte geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Voorlopers">Voorlopers</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Bewerk dit kopje: Voorlopers" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Voorlopers"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Admiraal_der_Nederlanden" title="Admiraal der Nederlanden">Admiraal der Nederlanden</a>,&#32;<a href="/wiki/Admiraliteit" title="Admiraliteit">Admiraliteit</a>&#32;en&#32;<a href="/wiki/Staatse_vloot" title="Staatse vloot">Staatse vloot</a> voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:The_Battle_of_the_Dogger_Bank_5_August_1781.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/The_Battle_of_the_Dogger_Bank_5_August_1781.jpg/260px-The_Battle_of_the_Dogger_Bank_5_August_1781.jpg" decoding="async" width="260" height="156" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/The_Battle_of_the_Dogger_Bank_5_August_1781.jpg/390px-The_Battle_of_the_Dogger_Bank_5_August_1781.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/The_Battle_of_the_Dogger_Bank_5_August_1781.jpg/520px-The_Battle_of_the_Dogger_Bank_5_August_1781.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1198" /></a><figcaption><a href="/wiki/Slag_bij_de_Doggersbank_(1781)" title="Slag bij de Doggersbank (1781)">Slag bij de Doggersbank</a></figcaption></figure> <p>Onder andere door de kaapvaart, maar ook in tijden van oorlog, ontstond de behoefte aan een vloothoofd. <a href="/wiki/Lodewijk_van_Male" title="Lodewijk van Male">Lodewijk van Male</a>, de graaf van Vlaanderen, het gebied dat in die tijd het meest ontwikkeld was in de Nederlanden, stelde in 1356 voor het eerst een <a href="/wiki/Admiraal" title="Admiraal">admiraal</a> aan. Aanvankelijk een tijdelijke functie maar na verloop van tijd werd de functie van admiraal van Vlaanderen vast. </p><p>In de overige gebieden was het echter nog steeds een tijdelijk vloothoofd. Onder de Bourgondiërs werd gepoogd dit te centraliseren. Onder de Habsburgers werd in 1485 <a href="/wiki/Filips_van_Kleef" title="Filips van Kleef">Filips van Kleef</a> de eerste admiraal die voor de gehele Nederlanden werd aangesteld. Op 8 januari 1488 werd de <a href="/w/index.php?title=Ordonnantie_op_de_Admiraliteit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ordonnantie op de Admiraliteit (de pagina bestaat niet)">Ordonnantie op de Admiraliteit</a> uitgegeven. De gewestelijke belangen kwamen echter vaak niet overeen met die van elkaar of de Habsburgers. Na het uitbreken van <a href="/wiki/De_Nederlandse_Opstand" class="mw-redirect" title="De Nederlandse Opstand">De Opstand</a> kwam het in de Republiek tot een decentralisatie in de verschillende <a href="/wiki/Admiraliteit" title="Admiraliteit">Admiraliteiten</a>. In de Spaanse Nederlanden werd de centralisatie wel doorgezet. </p><p>In de achttiende eeuw kon de Staatse vloot niet meer op tegen <a href="/wiki/Koninkrijk_Groot-Brittanni%C3%AB" title="Koninkrijk Groot-Brittannië">Groot-Brittannië</a> en <a href="/wiki/Frankrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Frankrijk (hoofdbetekenis)">Frankrijk</a>. Een ambitieus bouwprogramma in de jaren 1780 kon het rampzalige verloop van de <a href="/wiki/Vierde_Engels-Nederlandse_Oorlog" title="Vierde Engels-Nederlandse Oorlog">Vierde Engels-Nederlandse Oorlog</a> (1780-1784) tegen Engeland niet keren. Bij de <a href="/wiki/Vrede_van_Parijs_(1783)" title="Vrede van Parijs (1783)">Vrede van Parijs</a> kreeg Engeland het recht op de vrije vaart in de Oost-Indische wateren en had de totale heerschappij op zee. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Franse_tijd">Franse tijd</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Bewerk dit kopje: Franse tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Franse tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Franse_tijd_in_Nederland" class="mw-redirect" title="Franse tijd in Nederland">Franse tijd</a> (1795-1813) kenmerkte zich door een verdere achteruitgang van de marine ondanks toepassing van enkele hervormingsvoorstellen. De vijf admiraliteiten werden vervangen door een centrale organisatie, later ministerie in Den Haag. Ondanks de centralisatie liet men vele werven en werkplaatsen - omwille van werkgelegenheid - nog lang bestaan. Uiteindelijk resteerde een bescheiden en neutrale rol, voor de marine in de negentiende en het begin van de twintigste eeuw beperkt tot patrouilletaken in de Indische wateren. </p><p>De oorlogsschepen bleven noodgedwongen binnengaats. Een aantal schepen wist <a href="/wiki/Willem_V_van_Oranje-Nassau" title="Willem V van Oranje-Nassau">Willem V</a> naar Groot-Brittannië te volgen en andere werden op weg naar of in Indische wateren door de Britten buitgemaakt. Na overgave van een eskader Oost-Indiëvaarders in de <a href="/wiki/Saldanhabaai" title="Saldanhabaai">Saldanhabaai</a> in 1796 (zie <a href="/wiki/Capitulatie_in_de_Saldanhabaai" title="Capitulatie in de Saldanhabaai">Capitulatie in de Saldanhabaai</a>) en de verloren <a href="/wiki/Zeeslag_bij_Kamperduin" class="mw-redirect" title="Zeeslag bij Kamperduin">Zeeslag bij Kamperduin</a> in 1797, was het <a href="/wiki/Vlieter-incident" title="Vlieter-incident">Vlieter-incident</a> - waarbij schout-bij-nacht <a href="/wiki/Samuel_Story" title="Samuel Story">Samuel Story</a> zijn eskader overgaf aan de Britten bij <a href="/wiki/De_Vlieter" class="mw-redirect" title="De Vlieter">De Vlieter</a> in 1799 - de genadeslag voor de <a href="/w/index.php?title=Bataafse_vloot&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bataafse vloot (de pagina bestaat niet)">Bataafse vloot</a>. Na inlijving bij het <a href="/wiki/Eerste_Franse_Keizerrijk" title="Eerste Franse Keizerrijk">Franse Keizerrijk</a> in 1810 kon de marine niet meer zelfstandig opereren. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Koninkrijk_der_Nederlanden">Koninkrijk der Nederlanden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Bewerk dit kopje: Koninkrijk der Nederlanden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Koninkrijk der Nederlanden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv/260px--Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="213" data-durationhint="92" data-mwtitle="Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/59/Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv/Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-transcodekey="360p.webm" data-width="352" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/59/Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv" type="video/ogg; codecs=&quot;theora, vorbis&quot;" data-width="352" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/59/Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv/Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="176" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/59/Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv/Manoeuvres_van_de_Koninklijke_Nederlandse_Marine.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="294" data-height="240" /></video></span><figcaption>De Koninklijke Nederlandse Marine oefent op de Noordzee, 1936</figcaption></figure> <p>In 1813 eindigde de Franse tijd en ontstond het <a href="/wiki/Koninkrijk_der_Nederlanden" title="Koninkrijk der Nederlanden">Koninkrijk der Nederlanden</a> onder <a href="/wiki/Willem_I_der_Nederlanden" title="Willem I der Nederlanden">koning Willem I</a>. Op 7 december 1813 werd <a href="/wiki/Joan_Cornelis_van_der_Hoop" title="Joan Cornelis van der Hoop">Joan Cornelis van der Hoop</a> tot commissaris-generaal benoemd en later tot minister van Marine en was er weer sprake van een zelfstandige organisatie: eerst de Koninklijke Nederlandse Zeemacht en vanaf 1905 de Koninklijke Marine. </p><p>Na het verdwijnen van het <a href="/wiki/Linieschip" title="Linieschip">linieschip</a> in het midden van de negentiende eeuw wisselden vele scheepstypen elkaar af. De uitvinding van de <a href="/wiki/Scheepsschroef" title="Scheepsschroef">scheepsschroef</a> eind jaren 1830 bespoedigde de toepassing van stoomvoortstuwing. Vanaf 1875 bouwde men stoomschepen waarmee de zeilperiode werd afgesloten. Ook werd hout vervangen door ijzer; ontwikkelingen op artilleriegebied verbeterden het geschutsbereik, het kaliber en de trefzekerheid waardoor bepantsering noodzakelijk werd. </p><p>Na de Amerikaanse en <a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">Oostenrijkse</a> successen kwam het <a href="/wiki/Ramsteven" title="Ramsteven">rammen</a> in de tweede helft van de negentiende eeuw korte tijd in de belangstelling. Zodoende werd voor de Koninklijke Marine in 1868 de <a href="/wiki/Zr.Ms._Schorpioen_(1868)" title="Zr.Ms. Schorpioen (1868)">Schorpioen</a> in dienst gesteld. In datzelfde jaar werden drie zusterschepen door de marine in gebruik genomen: de Stier, de <a href="/wiki/Buffel_(schip,_1868)" class="mw-redirect" title="Buffel (schip, 1868)">Buffel</a> en de Guina. Dit waren ramtorenschepen en ze vormden een belangrijke modernisering van de vloot. Ze waren bedoeld ter vervanging van de houten schepen met stoom- en zeilkracht en gladloopkanonnen van de Nederlandse marine. De <a href="/wiki/Kanon_(geschut)" title="Kanon (geschut)">kanonnen</a> waren nog <a href="/wiki/Voorlader_(wapen)" title="Voorlader (wapen)">voorlaadkanonnen</a>. </p><p>Rond de eeuwwisseling werden torpedo’s en mijnen een geducht aanvals- en verdedigingswapen. Op technisch gebied liep de Koninklijke Marine steeds meer achter bij de Europese mogendheden. Ontwikkelingen als de <a href="/wiki/Stoommachine" title="Stoommachine">stoommachine</a>, bepantsering, <a href="/wiki/Torpedo_(wapen)" title="Torpedo (wapen)">torpedo's</a> en <a href="/wiki/Onderzeeboot" title="Onderzeeboot">onderzeeboten</a> werden veel later geïntroduceerd. Zo bouwde de Koninklijke Marine nog <a href="/wiki/Pantserschip" title="Pantserschip">pantserschepen</a> toen dat concept door de komst van de <a href="/wiki/Slagschip" title="Slagschip">slagschepen</a> van het type <a href="/wiki/Dreadnought_(scheepstype)" title="Dreadnought (scheepstype)">Dreadnought</a> elders al was achterhaald. Slagschepen, opgenomen in een vlootplan van 1912-1913, kwamen er niet. Nog in 1925 werden <a href="/wiki/Kruiser" title="Kruiser">kruisers</a> met kanonnen achter schilden in gebruik genomen, terwijl andere marines al gesloten geschutskoepels hanteerden. Bij de bouw van moderne <a href="/wiki/Oorlogsschip" title="Oorlogsschip">oorlogsschepen</a> gebruikte de marine buitenlandse ontwerpen. Zowel de <a href="/wiki/Torpedobootjager" title="Torpedobootjager">torpedobootjagers</a> van de <a href="/wiki/Wolfklasse" title="Wolfklasse">Wolf</a>- als van de <a href="/wiki/Admiralenklasse" title="Admiralenklasse">Admiralenklasse</a> waren op Britse ontwerpen gebaseerd. De <a href="/wiki/Hr._Ms._O_1" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. O 1">eerste onderzeeboot voor Nederland</a> was naar een Amerikaans ontwerp gebouwd. </p><p>De <a href="/wiki/Onderzeedienst" title="Onderzeedienst">onderzeedienst</a> werd opgericht op 21 december 1906. De marine was nu meer bij de tijd: in de jaren 1930 werd een belangrijke technische verbetering gedaan. Luitenant-ter-zee Wichers en schout-bij-nacht Van Pappelendam introduceerden de <a href="/wiki/Snuiver" title="Snuiver">snuiver</a>-installatie, waardoor onderzeeboten onder water varend op de <a href="/wiki/Dieselmotor" title="Dieselmotor">dieselmotor</a> hun <a href="/wiki/Oplaadbare_batterij" title="Oplaadbare batterij">accu</a>'s konden bijladen.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> In 1938 werd dit systeem voor het eerst toegepast. Merkwaardig genoeg liet de <a href="/wiki/Royal_Navy" title="Royal Navy">Royal Navy</a> dit apparaat in de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> verwijderen. De <a href="/wiki/Nazi-Duitsland" title="Nazi-Duitsland">Duitsers</a>, die met de snuiver kennismaakten na de inval in Nederland, ontwikkelden het echter verder en rustten er al hun onderzeeboten ermee uit. De <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">Amerikanen</a> ontdekten het systeem aan het eind van de oorlog, toen een Duitse onderzeeboot in hun handen viel en zij beschouwden het als een Duitse uitvinding. </p><p>Een andere innovatie was het op drie assen gestabiliseerde 40&#160;mm luchtdoelgeschut. Door de <a href="/wiki/Van_Kinsbergen_(schip_uit_1939)" class="mw-redirect" title="Van Kinsbergen (schip uit 1939)">Hr. Ms. Van Kinsbergen</a> werd dit op 20 augustus 1940 getoond aan de bemanning van de Amerikaanse kruiser Tuscaloosa. Het systeem viel bij de Amerikanen zo in de smaak, dat zij de technische gegevens overnamen en het in de Tweede Wereldoorlog op grote schaal produceerden en toepasten. </p><p>Voor de Nederlandse kustverdediging deden kleine scheepstypen als <a href="/wiki/Monitor_(schip)" title="Monitor (schip)">monitors</a> en <a href="/wiki/Kanonneerboot" title="Kanonneerboot">kanonneerboten</a> dienst. In Nederlands-Indië was lange tijd het schroefstoomschip de kern van de vloot, gevolgd door pantserschepen, torpedoboten, kruisers en onderzeeboten. Tijdens de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> was de marine hoofdzakelijk in Indische wateren aanwezig. Na de oorlog kreeg de marine een nieuw wapen, het vliegtuig en werd in 1917 de <a href="/wiki/Marine_Luchtvaartdienst" title="Marine Luchtvaartdienst">Marine Luchtvaartdienst</a> opgericht. Per 1 september 1928 werd het zelfstandige ministerie van Marine in een nieuw <a href="/wiki/Ministerie_van_Defensie_(Nederland)" title="Ministerie van Defensie (Nederland)">ministerie van Defensie</a> opgenomen. In de jaren 1920 en 1930 kwamen de bezuinigingen op gang wat in 1933 tot een staking en muiterij op <a href="/wiki/Hr.Ms._De_Zeven_Provinci%C3%ABn_(1910)" title="Hr.Ms. De Zeven Provinciën (1910)">Hr. Ms. <i>De Zeven Provinciën</i></a> leidde. De regering liet er een bom op gooien, dat kostte 23 doden en veertien gewonden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Opleiding">Opleiding</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Bewerk dit kopje: Opleiding" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Opleiding"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hoewel het merendeel van de aspirant-officieren hun opleiding in de praktijk aan boord kreeg, kwam er voor het eerst een <a href="/wiki/Adelborst" title="Adelborst">adelborstenopleiding</a> aan de wal. Op 10 januari 1816 werd het Marine-Instituut voor de opleiding tot officier opgericht. Op 28 augustus 1829 werd het <a href="/wiki/Koninklijk_Instituut_voor_de_Marine" title="Koninklijk Instituut voor de Marine">Koninklijk Instituut voor de Marine</a> opgericht. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nederlands-Indië"><span id="Nederlands-Indi.C3.AB"></span>Nederlands-Indië</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Bewerk dit kopje: Nederlands-Indië" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Nederlands-Indië"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Onderzeeboot_K_XIII_in_de_haven_van_Ambon_TMnr_10027909.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Onderzeeboot_K_XIII_in_de_haven_van_Ambon_TMnr_10027909.jpg/260px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Onderzeeboot_K_XIII_in_de_haven_van_Ambon_TMnr_10027909.jpg" decoding="async" width="260" height="216" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Onderzeeboot_K_XIII_in_de_haven_van_Ambon_TMnr_10027909.jpg/390px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Onderzeeboot_K_XIII_in_de_haven_van_Ambon_TMnr_10027909.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Onderzeeboot_K_XIII_in_de_haven_van_Ambon_TMnr_10027909.jpg/520px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Onderzeeboot_K_XIII_in_de_haven_van_Ambon_TMnr_10027909.jpg 2x" data-file-width="700" data-file-height="582" /></a><figcaption>Onderzeeboot K XIII in de haven van Ambon</figcaption></figure> <p>Tussen 1783 en 1789 werden voor het eerst marine-eskaders naar <a href="/wiki/Nederlands-Indi%C3%AB" title="Nederlands-Indië">Nederlands-Indië</a> gezonden ter ondersteuning van de VOC. In de negentiende eeuw, na de opheffing van de VOC, verschoof de hoofdtaak van de Nederlandse zeemacht naar Nederlands-Indië. Dit was mogelijk door beperking van de taak in Europa tot kustverdediging. </p><p>Op <a href="/wiki/Bombardement_op_Algiers_(1816)" title="Bombardement op Algiers (1816)">bombardementen op Algiers</a> en de bombardementen op <a href="/wiki/Bombardement_van_Shimonoseki" title="Bombardement van Shimonoseki">Shimonoseki</a> na en enige schermutselingen tegen de Zuidelijke opstandelingen tussen 1830 en 1832, bleef Nederland tot de Tweede Wereldoorlog neutraal. In Indië legde de zeemacht zich, naast de verdediging van het gebied, toe op de bestrijding van piraterij en ondersteuning van troepen in het binnenland en buitengewesten. Er was een <a href="/w/index.php?title=Auxiliair_eskader&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Auxiliair eskader (de pagina bestaat niet)">Auxiliair eskader</a> van wisselende schepen actief in Azië ten behoeve van <a href="/w/index.php?title=Vlagvertoon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vlagvertoon (de pagina bestaat niet)">vlagvertoon</a> en ter assistentie van de <a href="/w/index.php?title=Indische_Militaire_Marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indische Militaire Marine (de pagina bestaat niet)">Indische Militaire Marine</a>. De werkzaamheden van het Nederlands eskader breidden zich echter zo uit dat in de tweede helft van de negentiende eeuw bijna 60% van schepen en personeel in Indië verbleef. </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Expeditie_naar_de_westkust_van_Guinea_(1869-1870)" class="mw-redirect" title="Expeditie naar de westkust van Guinea (1869-1870)">Expeditie naar de westkust van Guinea (1869-1870)</a> voor een actie van de Marine in de negentiende eeuw</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tweede_Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Bewerk dit kopje: Tweede Wereldoorlog" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Tweede Wereldoorlog"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Zowel voor de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste</a> als de Tweede Wereldoorlog bestonden er plannen voor de bouw van slagschepen. In 1940 werd het Slagkruiserplan aangenomen. Dit omvatte de bouw van drie <a href="/wiki/Slagkruiser" title="Slagkruiser">slagkruisers</a> of <i>cruiser-killers</i> voor verdediging van Nederlands Oost-Indië. Binnen de marine was dit plan omstreden, men voorzag problemen met het bemannen van dergelijke schepen. Het zou een grote aanslag zijn op het beschikbare personeel. Sommige officieren in de marinetop wilden de beschikbare fondsen ook liever besteden aan kleinere schepen en vliegtuigen, die sneller beschikbaar zouden zijn. De Duitse inval, enkele maanden later, boorde dit plan de grond in. </p><p>In het begin van de jaren 1930 was het vlootplan Deckers aangenomen – de toenmalige Minister van Marine. Een bouwprogramma voor een <a href="/wiki/Hr._Ms._De_Ruyter_(1936)" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. De Ruyter (1936)">lichte kruiser</a>, twee flottieljeleiders, vier <a href="/wiki/Gerard_Callenburghklasse" title="Gerard Callenburghklasse">torpedobootjagers</a> en enkele onderzeeboten. Niet alle schepen uit dit plan konden voor de oorlog gerealiseerd worden. De Koninklijke Marine ging de oorlog in met drie lichte kruisers,<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> twee flottieljeleiders,<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> acht torpedobootjagers,<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ook een klein aantal <a href="/wiki/Fast_Attack_Craft" class="mw-redirect" title="Fast Attack Craft">torpedoboten</a> en kanonneerboten en een twintigtal onderzeeboten. </p><p>Tijdens de oorlog zetten eenheden van de marine de strijd tegen Duitsland en Japan voort in geallieerd verband. Nederlandse eenheden werden gecoördineerd vanuit het opnieuw verzelfstandigde ministerie van Marine in <a href="/wiki/Londen_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Londen (hoofdbetekenis)">Londen</a> en de hoofdkwartieren op <a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Ceylon</a> en in Australië. Wereldwijd werden Nederlandse eenheden ingezet voor troepentransport, konvooien en acties op vijandelijke doelen. Er werden zware verliezen geleden, vooral bij de verdediging van Nederlands-Indië. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Torpedobootjager_Hr.Ms.Tjerk_Hiddes_(G16)_(ex._Non_Pareil)_onder_Nederlandse_vlag_met_Brits_kenteken_G16_(2158_012325).jpg" class="mw-file-description"><img alt="Torpedobootjager Hr.Ms.Tjerk Hiddes, gestationeerd in West-Australië (1942)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Torpedobootjager_Hr.Ms.Tjerk_Hiddes_%28G16%29_%28ex._Non_Pareil%29_onder_Nederlandse_vlag_met_Brits_kenteken_G16_%282158_012325%29.jpg/260px-Torpedobootjager_Hr.Ms.Tjerk_Hiddes_%28G16%29_%28ex._Non_Pareil%29_onder_Nederlandse_vlag_met_Brits_kenteken_G16_%282158_012325%29.jpg" decoding="async" width="260" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Torpedobootjager_Hr.Ms.Tjerk_Hiddes_%28G16%29_%28ex._Non_Pareil%29_onder_Nederlandse_vlag_met_Brits_kenteken_G16_%282158_012325%29.jpg/390px-Torpedobootjager_Hr.Ms.Tjerk_Hiddes_%28G16%29_%28ex._Non_Pareil%29_onder_Nederlandse_vlag_met_Brits_kenteken_G16_%282158_012325%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Torpedobootjager_Hr.Ms.Tjerk_Hiddes_%28G16%29_%28ex._Non_Pareil%29_onder_Nederlandse_vlag_met_Brits_kenteken_G16_%282158_012325%29.jpg/520px-Torpedobootjager_Hr.Ms.Tjerk_Hiddes_%28G16%29_%28ex._Non_Pareil%29_onder_Nederlandse_vlag_met_Brits_kenteken_G16_%282158_012325%29.jpg 2x" data-file-width="2500" data-file-height="1655" /></a><figcaption>Torpedobootjager Hr.Ms. <i>Tjerk Hiddes</i>, gestationeerd in West-Australië (1942)</figcaption></figure> <p>Na de <a href="/wiki/Eerste_Slag_in_de_Javazee" class="mw-redirect" title="Eerste Slag in de Javazee">Slag in de Javazee</a> op 27 en 28 februari 1942, toen de Combined Striking Force van de <a href="/wiki/American-British-Dutch-Australian_Command" title="American-British-Dutch-Australian Command">ABDACOM</a> onder bevel van <a href="/wiki/Schout-bij-nacht" title="Schout-bij-nacht">schout-bij-nacht</a> <a href="/wiki/Karel_Doorman" title="Karel Doorman">Karel Doorman</a> werd verslagen, was een grote rol van de marine niet meer mogelijk. Individueel bleven schepen, zoals de kruiser Tromp en meerdere onderzeeboten, in het Verre Oosten successen boeken. Zo bracht een klein aantal onderzeeboten, die in West-Australië waren gestationeerd, meer Japanse schepen tot zinken in de eerste paar weken van de oorlog, dan de Britse en Amerikaanse marine gezamenlijk. Hiermee verdiende admiraal <a href="/wiki/Conrad_Helfrich" title="Conrad Helfrich">Helfrich</a> zijn bijnaam <i>Ship-a-day Helfrich</i>. Zowel de Britten als de Amerikanen waren overigens van mening dat de aanpak van deze Nederlandse admiraal veel te agressief was. </p><p>Een van de Nederlandse torpedobootjagers, <i><a href="/wiki/Hr.Ms._Tjerk_Hiddes_(1942)" title="Hr.Ms. Tjerk Hiddes (1942)">Hr.Ms. Tjerk Hiddes</a></i>, die de Amerikaanse 7e vloot in West-Australië ondersteunden, evacueerde einde 1942 meer dan duizend <a href="/wiki/Koninklijk_Nederlandsch-Indisch_Leger" title="Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger">KNIL</a> troepen, Australische strijdkrachten (de zg. <a href="/w/index.php?title=Sparrow_Force&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sparrow Force (de pagina bestaat niet)">Sparrow Force</a>) en burgers van het door Japan bezette eiland <a href="/wiki/Timor" title="Timor">Timor</a> naar Darwin in Australië.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Later in de oorlog scoorden Nederlandse onderzeeboten nog enige opmerkelijke successen, waaronder het laten zinken van een <a href="/wiki/Kriegsmarine" title="Kriegsmarine">Kriegsmarine</a> <a href="/wiki/U-boot" title="U-boot">U-boot</a> in de <a href="/wiki/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse zee</a>. Relatief gezien werden echter de meeste van die successen geboekt in Aziatische wateren. Verder waren onderzeeboten ingezet in de Middellandse Zee en werden de kanonneerboten <i>Flores</i> en <i>Soemba</i> bij de landingen op Sicilië en later bij Normandië ingezet. Tijdens de oorlog kwamen naar Engels voorbeeld voor het eerst vrouwen (Marva's) in dienst. Pas in 1981 integreerde deze <a href="/wiki/Marine_Vrouwenafdeling" title="Marine Vrouwenafdeling">Marine Vrouwenafdeling</a> geheel in de Koninklijke Marine. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Indonesië"><span id="Indonesi.C3.AB"></span>Indonesië</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Bewerk dit kopje: Indonesië" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Indonesië"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na de oorlog waren de verhoudingen tussen het moederland en zijn kolonie drastisch veranderd. De uitroeping van de <a href="/wiki/Republik_Indonesia" class="mw-redirect" title="Republik Indonesia">Republik Indonesia</a>, twee dagen na de Japanse capitulatie, haalde een streep door de plannen het koloniale gezag te herstellen. Na vier jaar strijd werd Nederland eind 1949 gedwongen de soevereiniteit over te dragen aan de <a href="/wiki/Verenigde_Staten_van_Indonesi%C3%AB" title="Verenigde Staten van Indonesië">Republiek der Verenigde Staten van Indonesië</a>. De marine leverde een bescheiden bijdrage aan de <a href="/wiki/Politionele_acties" class="mw-redirect" title="Politionele acties">dekolonisatieoorlog</a>. Na de soevereiniteitsoverdracht verloor de marine haar voornaamste werkterrein in de Oost. Tot 1962 was de marine nog aanwezig in <a href="/wiki/Nederlands_Nieuw-Guinea" class="mw-redirect" title="Nederlands Nieuw-Guinea">Nederlands Nieuw-Guinea</a>, maar de bescherming van dit gebied was van ondergeschikt belang. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Koude_Oorlog">Koude Oorlog</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Bewerk dit kopje: Koude Oorlog" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Koude Oorlog"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Karel_Doorman_Launching_Sea_Fury_NAN10-56.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Karel_Doorman_Launching_Sea_Fury_NAN10-56.jpg/260px-Karel_Doorman_Launching_Sea_Fury_NAN10-56.jpg" decoding="async" width="260" height="92" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Karel_Doorman_Launching_Sea_Fury_NAN10-56.jpg/390px-Karel_Doorman_Launching_Sea_Fury_NAN10-56.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Karel_Doorman_Launching_Sea_Fury_NAN10-56.jpg/520px-Karel_Doorman_Launching_Sea_Fury_NAN10-56.jpg 2x" data-file-width="821" data-file-height="289" /></a><figcaption>Hr.Ms. <i>Karel Doorman</i></figcaption></figure> <p>De marineleiding in Den Haag had de taak in de Oost het liefst direct na de oorlog afgestoten.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 26 maart 2011 een bronvermelding gewenst.">&#91;bron?&#93;</span></a></sup> Het materieel dat in de Indische archipel werd ingezet was ongeschikt voor de beoogde wereldwijde taak. De naoorlogse opvattingen over de wereldwijde oriëntatie en omvang van de vloot waren ook onrealistisch. De periode na de Tweede Wereldoorlog stond vooral in het teken van de <a href="/wiki/Koude_Oorlog" title="Koude Oorlog">Koude Oorlog</a> en de lidmaatschappen van de <a href="/wiki/West-Europese_Unie" title="West-Europese Unie">West-Europese Unie</a> en de <a href="/wiki/Noord-Atlantische_Verdragsorganisatie" title="Noord-Atlantische Verdragsorganisatie">Noord-Atlantische Verdragsorganisatie</a> (NAVO) en in dit verband voerden land en luchtmacht de boventoon. Na de <a href="/wiki/Koreaanse_Oorlog" title="Koreaanse Oorlog">Koreaanse Oorlog</a> (1950-1953) kreeg de marine meer waardering. De politiek steunde de opbouw van een vloot met twee <a href="/wiki/Smaldeel" class="mw-redirect" title="Smaldeel">smaldelen</a>. Met de lessen van de oorlog in het geheugen werd een voor die jaren moderne vloot opgebouwd rond een licht <a href="/wiki/Vliegdekschip" title="Vliegdekschip">vliegdekschip</a> <a href="/wiki/Hr._Ms._Karel_Doorman_(1948)" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. Karel Doorman (1948)">Hr. Ms. <i>Karel Doorman</i></a>, twee lichte kruisers, twaalf onderzeebootjagers, acht onderzeeboten en diverse mijnenvegers. Ook had de toenmalige MLD enkele tientallen vliegtuigen en <a href="/wiki/Helikopter" title="Helikopter">helikopters</a> beschikbaar. </p><p>De jagers hadden rondzoekradars voor lucht- en zeedoelen, in die tijd nog niet gebruikelijk. Hoewel de schepen van Nederlands ontwerp waren, werd in de jaren 1960 gebruikgemaakt van een Brits ontwerp voor de bouw van nieuwe fregatten (<i><a href="/wiki/Van_Speijkklasse" title="Van Speijkklasse">Van Speijkklasse</a></i>). Ook kreeg de marine in die periode in het kader van het <a href="/wiki/Mutual_Defense_Aid_Program" title="Mutual Defense Aid Program">Mutual Defense Aid Program</a> (MDAP) voor niets grote aantallen overtollig Amerikaans materieel, zoals fregatten (<i><a href="/wiki/Van_Amstelklasse" title="Van Amstelklasse">Van Amstelklasse</a></i>), <a href="/wiki/Korvet" title="Korvet">korvetten</a> (<i><a href="/wiki/Roofdierklasse_(fregat)" title="Roofdierklasse (fregat)">Roofdierklasse</a></i>), <a href="/wiki/Mijnenveger_(vaartuig)" title="Mijnenveger (vaartuig)">mijnenvegers</a>, onderzeeboten en vliegtuigen voor de MLD. </p><p>In 1962 raakte de marine betrokken bij een conflict tussen Nederland en de <a href="/wiki/Indonesi%C3%AB" title="Indonesië">Republiek Indonesia</a> over <a href="/wiki/Nieuw-Guinea" title="Nieuw-Guinea">Nieuw-Guinea</a>. Hierbij werd tijdens de <a href="/wiki/Slag_bij_Vlakke_Hoek" title="Slag bij Vlakke Hoek">Slag bij Vlakke Hoek</a> de Indonesische torpedoboot <i><a href="/w/index.php?title=Matjan_Tutul&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Matjan Tutul (de pagina bestaat niet)">Matjan Tutul</a></i> door Nederlandse schepen beschadigd. </p><p>Direct had de overdracht van Nieuw-Guinea aan Indonesië gevolgen voor de samenstelling van de marine. Het operatiegebied van de marine werd beperkt tot Europa en de noordelijke <a href="/wiki/Atlantische_Oceaan" title="Atlantische Oceaan">Atlantische Oceaan</a>. Men richtte zich op beveiliging van de scheepvaartroutes op de Atlantische Oceaan en <a href="/w/index.php?title=Onderzeebootbestrijding&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Onderzeebootbestrijding (de pagina bestaat niet)">onderzeebootbestrijding</a>. Omdat een vliegdekschip hiervoor niet belangrijk en bovendien te duur was, werd het in 1968 verkocht en vervangen door <a href="/wiki/Breguet_Atlantic" title="Breguet Atlantic">Breguet Atlantic</a> patrouillevliegtuigen die vanaf land opereerden. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:US_Navy_060607-N-0318R-048_HNLMS_Zuiderkruis_(A_832)_performs_an_underway_replenishment_with_HNLMS_Van_Nes_(F_833)_while_in_formation_with_other_ship_participating_in_the_Dutch-led_exercise_Joint_Caribe_Lion_2006.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/US_Navy_060607-N-0318R-048_HNLMS_Zuiderkruis_%28A_832%29_performs_an_underway_replenishment_with_HNLMS_Van_Nes_%28F_833%29_while_in_formation_with_other_ship_participating_in_the_Dutch-led_exercise_Joint_Caribe_Lion_2006.jpg/260px-thumbnail.jpg" decoding="async" width="260" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/US_Navy_060607-N-0318R-048_HNLMS_Zuiderkruis_%28A_832%29_performs_an_underway_replenishment_with_HNLMS_Van_Nes_%28F_833%29_while_in_formation_with_other_ship_participating_in_the_Dutch-led_exercise_Joint_Caribe_Lion_2006.jpg/390px-thumbnail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/US_Navy_060607-N-0318R-048_HNLMS_Zuiderkruis_%28A_832%29_performs_an_underway_replenishment_with_HNLMS_Van_Nes_%28F_833%29_while_in_formation_with_other_ship_participating_in_the_Dutch-led_exercise_Joint_Caribe_Lion_2006.jpg/520px-thumbnail.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1379" /></a><figcaption><i>Zuiderkruis</i> (A832), <i>De Ruyter</i> (F804) en <i>Van Nes</i> (F833), Exercise Joint Caribbean Lion 2006</figcaption></figure> <p>Nederland ontwikkelde als lid van de NAVO zijn veiligheidsbeleid i.s.m. andere lidstaten. De oprichting van het <a href="/wiki/Warschaupact" title="Warschaupact">Warschaupact</a> in 1955 verscherpte de <a href="/wiki/Bewapeningswedloop" class="mw-redirect" title="Bewapeningswedloop">bewapeningswedloop</a> tussen Oost en West. Technische vernieuwingen namen een vlucht: op toepassing van <a href="/wiki/Sonar" title="Sonar">sonar</a> en <a href="/wiki/Radar" title="Radar">radar</a> volgde introductie van wapensystemen met tactische <a href="/wiki/Kernwapen" title="Kernwapen">kernwapens</a> en langeafstandsraketten. In de jaren 1960 maakte de marine voor het eerst kennis met <a href="/wiki/Terrier_(wapen)" title="Terrier (wapen)">geleide wapens</a> met de <a href="/wiki/Hr._Ms._De_Zeven_Provinci%C3%ABn_(1953)" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. De Zeven Provinciën (1953)"><i>De Zeven Provinciën</i></a>, waarmee het gevecht op steeds grotere afstand van het eigen scheepsverband gevoerd kon worden. Het duidelijke vijandsbeeld bepaalde de militaire strategie. Uitbreiding en inzet van materieel waren inpasbaar in de NAVO strategie. Zo nam de marine vanaf het midden van de jaren 1960 deel aan permanente NAVO-smaldelen als de <a href="/wiki/Standing_NATO_Maritime_Group_1" title="Standing NATO Maritime Group 1">Standing Naval Force Atlantic</a>. </p><p>Bij de bouw van onderzeeboten viel een eigen vinding op: een romp uit drie cilinders. Dit verbeterde de <a href="/wiki/Stabiliteit_(schip)" class="mw-redirect" title="Stabiliteit (schip)">stabiliteit</a> van de boot belangrijk en maakte het mogelijk de waterdruk beter te weerstaan waardoor een grotere duikdiepte mogelijk werd. Toch is het bij de bouw van vier onderzeeboten van dit drie<i>cilinder-type</i> gebleven, twee van <a href="/wiki/Dolfijnklasse" class="mw-redirect" title="Dolfijnklasse">Dolfijnklasse</a> en twee van <a href="/wiki/Potvisklasse" title="Potvisklasse">Potvisklasse</a>. Vanwege de kosten werd het type niet doorontwikkeld. </p><p>Door samenwerking tussen marine en scheepsbouwindustrie werden de schepen steeds beter en vanaf de jaren 1970 trokken ontwerpen ook in het buitenland aandacht. Soms werd zelfs een bescheiden exportsucces geboekt, zoals de <a href="/wiki/Kortenaerklasse" title="Kortenaerklasse">Kortenaerklasse</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Belgische-Nederlandse_marinesamenwerking_(BeNeSam)"><span id="Belgische-Nederlandse_marinesamenwerking_.28BeNeSam.29"></span>Belgische-Nederlandse marinesamenwerking (BeNeSam)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Bewerk dit kopje: Belgische-Nederlandse marinesamenwerking (BeNeSam)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Belgische-Nederlandse marinesamenwerking (BeNeSam)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De geschiedenis van de Belgische-Nederlandse marinesamenwerking gaat terug tot 1948, toen het idee van een overkoepelende staf voortkwam uit de eerste Belgisch-Nederlandse Samenwerking (<a href="/w/index.php?title=BeNeSam&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="BeNeSam (de pagina bestaat niet)">BeNeSam</a>). In het geheime Militaire Verdrag van 1948 kwamen België en Nederland overeen om in oorlogstijd de Koninklijke Marine en de <a href="/wiki/Marinecomponent_van_Defensie" title="Marinecomponent van Defensie">Belgische Marine</a> onder bevel van één officier te plaatsen, omdat zij in hetzelfde gebied zouden opereren. Op 29 maart 1962 werd een document ondertekend, waarin stond dat alleen indien de Belgische en Nederlandse regering in gezamenlijk overleg, als gevolg van het uitbreken van vijandelijkheden of dreigende oorlogsgevaar, het noodzakelijk achten, zou de admiraal Benelux worden benoemd. In 1975 werd de <a href="/wiki/Admiraal_Benelux" class="mw-redirect" title="Admiraal Benelux">Admiraal Benelux</a> (ABNL) in oorlogstijd opgericht. Pas na het einde van de <a href="/wiki/Koude_Oorlog" title="Koude Oorlog">Koude Oorlog</a> tekenden België en Nederland in 1995 een overeenkomst die de samenwerking regelt tussen de Belgische Marine en de Nederlandse Marine, zowel in vredes- als oorlogstijd. Als gevolg van deze overeenkomst werden beide nationale operationele staven met ingang van 1 januari 1996 samengevoegd tot één enkele geïntegreerde staf, met het hoofdkwartier in <a href="/wiki/Den_Helder" title="Den Helder">Den Helder</a>, onder bevel van de Admiraal Benelux. Dit leidde tot een unieke vorm van Belgisch-Nederlandse marinesamenwerking op het gebied van operatiën, opleidingen, trainingen, logistiek en onderhoud. Hierbij blijven echter beide landen soeverein wat betreft de politieke beslissing tot inzet van hun schepen. </p><p>Zo worden de Belgische en Nederlandse <a href="/wiki/M-fregat" class="mw-redirect" title="M-fregat">M-fregatten</a> en <a href="/wiki/Mijnenjager" title="Mijnenjager">mijnbestrijdingsvaartuigen</a> operationeel aangestuurd door het geïntegreerde binationale marinehoofdkwartier in Den Helder. België is belast met de opleiding en training van de bemanningen voor de mijnbestrijdingsvaartuigen en het is verantwoordelijk voor de logistiek en onderhoud van deze vaartuigen. Nederland heeft dezelfde verplichtingen voor de M-fregatten. In de BeNeSam-overeenkomsten staan overigens ook nog andere vormen van maritieme samenwerking beschreven. Op het gebied van mijnbestrijding is er sinds 1975 de binationale school <a href="/w/index.php?title=Eguermin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eguermin (de pagina bestaat niet)">Eguermin</a> in <a href="/wiki/Oostende_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Oostende (hoofdbetekenis)">Oostende</a>. Deze school is ook een NAVO <i>Centre of Excellence</i>. In <a href="/wiki/Zeebrugge" title="Zeebrugge">Zeebrugge</a> wordt de <i>Mine Counter Measures Operational Sea Training</i> gegeven. Hier wordt beoordeeld of een schip klaar is om zijn operationele periode in te gaan. Operators en verbindingspersoneel van beide marines worden sinds 1996 opgeleid bij de <a href="/w/index.php?title=Nederlands-Belgische_Operationele_School&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nederlands-Belgische Operationele School (de pagina bestaat niet)">Operationele School</a> in Den Helder. <a href="/wiki/Kok_(beroep)" title="Kok (beroep)">Koks</a> en <a href="/wiki/Hofmeester" title="Hofmeester">hofmeesters</a> krijgen sinds hetzelfde jaar hun gezamenlijke opleiding te <a href="/wiki/Brugge_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Brugge (hoofdbetekenis)">Brugge</a>. </p><p>In 2016 is de samenwerking uitgebreid naar meer samenwerking tussen de expeditionaire <a href="/wiki/Landcomponent" class="mw-redirect" title="Landcomponent">Belgische Lichte Brigade</a> en het Nederlandse Korps Mariniers en de gezamenlijke aanschaf van marineschepen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_hedendaagse_marine">De hedendaagse marine</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Bewerk dit kopje: De hedendaagse marine" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: De hedendaagse marine"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Organogram">Organogram</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Bewerk dit kopje: Organogram" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Organogram"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"> <tbody><tr> <th>Commando</th> <th>Commandant </th></tr> <tr> <td rowspan="2">Commandant</td> <td><a href="/wiki/Commandant_Zeestrijdkrachten" title="Commandant Zeestrijdkrachten">Commandant Zeestrijdkrachten</a> <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg/15px-Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg/23px-Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg/30px-Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Vice-admiraal" class="mw-redirect" title="Vice-admiraal">Vice-admiraal</a> <a href="/wiki/Ren%C3%A9_Tas" title="René Tas">René Tas</a> </small> </td></tr> <tr> <td>Plaatsvervangend commandant Zeestrijdkrachten <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-commandeur.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/15px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/23px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/30px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Schout-bij-nacht" title="Schout-bij-nacht">Schout-bij-nacht</a> Huub Hulsker </small> </td></tr> <tr> <td rowspan="13">Directie Operaties</td> <td>Directeur Operaties CZSK <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-commandeur.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/15px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/23px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/30px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Brigadegeneraal" title="Brigadegeneraal">Brigadegeneraal der mariniers</a> <a href="/wiki/Jan_Hut" title="Jan Hut">Jan Hut</a> </small> </td></tr> <tr> <td>Bevelvoerend officier vaartuigen </td></tr> <tr> <td>Hoofd <a href="/wiki/Admiraliteit_Benelux" title="Admiraliteit Benelux">Maritiem Hoofdkwartier ABNL</a> <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg/15px-Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg/23px-Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg/30px-Nl-marine-vloot-vice-admiraal.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Vice-admiraal" class="mw-redirect" title="Vice-admiraal">Vice-admiraal</a> <a href="/wiki/Ren%C3%A9_Tas" title="René Tas">René Tas</a> </small> </td></tr> <tr> <td>Commandant Marine Combat Group <br /> <abbr title="1st Marine Combat Group">1st</abbr> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Luitenant-kolonel" title="Luitenant-kolonel">Luitenant-kolonel der mariniers</a> Eric Piwek </small><br /> <abbr title="2nd Marine Combat Group">2nd</abbr><small> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/Luitenant-kolonel" title="Luitenant-kolonel">Luitenant-kolonel der mariniers</a> Emanuel Thomeer </small> </td></tr> <tr> <td>Commandant Surface Assault and Training Group </td></tr> <tr> <td>Commandant Seabased Support Group </td></tr> <tr> <td>Commandant <a href="/wiki/Netherlands_Maritime_Special_Operations_Forces" title="Netherlands Maritime Special Operations Forces">Netherlands Maritime Special Operations Forces</a> <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Luitenant-kolonel" title="Luitenant-kolonel">Luitenant-kolonel der mariniers</a> Jan-Willem van Dijk</small> </td></tr> <tr> <td>Commandant Netherlands Maritime Force <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-commandeur.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/15px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/23px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/30px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Commandeur_(marine)" title="Commandeur (marine)">Commandeur</a> Ad van de Sande </small> </td></tr> <tr> <td>Commandant Sea Training Command <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small> <a href="/wiki/Kapitein-ter-zee" title="Kapitein-ter-zee">Kapitein-ter-zee</a> Ruud Schoonen</small> </td></tr> <tr> <td>Commandant Marine Training Command <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Luitenant-kolonel" title="Luitenant-kolonel">Luitenant-kolonel der mariniers</a> Harro de Vries</small> </td></tr> <tr> <td>Commandant Defensie Duikgroep <br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Kapitein-luitenant-ter-zee" title="Kapitein-luitenant-ter-zee">Kapitein-luitenant-ter-zee</a> <a href="/wiki/Sander_Kool" title="Sander Kool">Sander Kool</a></small> </td></tr> <tr> <td>Hoofd Maritime Warfare Centre <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-commandeur.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/15px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/23px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/30px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Commandeur_(marine)" title="Commandeur (marine)">Commandeur</a> Harrie Welmer </small> </td></tr> <tr> <td>Chef der Hydrografie <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small> <a href="/wiki/Kapitein-ter-zee" title="Kapitein-ter-zee">Kapitein-ter-zee</a> Marc van der Donck</small> </td></tr> <tr> <td rowspan="8">Directie Materiële Instandhouding</td> <td>Directeur Materiële Instandhouding CZSK <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-commandeur.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/15px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/23px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/30px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Commandeur_(marine)" title="Commandeur (marine)">Commandeur</a> Jan Willem Hartman </small> </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Maritieme Ondersteuning </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Programmering </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Maritieme Instandhouding </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Maritieme Techniek </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Maritieme Logistiek </td></tr> <tr> <td>Bevelvoerend officier van een marine-/marinierskazerne/-basis of-etablissement <br /> <abbr title="Van Ghent Kazerne">VGKAZ</abbr> <a href="/wiki/Luitenant-kolonel" title="Luitenant-kolonel">Luitenant-kolonel der mariniers</a> <small>Michiel Posthumus</small> <br /> <abbr title="Van Braam Houckgeestkazerne">VBHKAZ</abbr> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_luitenant_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Luitenant-kolonel" title="Luitenant-kolonel">Luitenant-kolonel der mariniers</a> René van de Burgt </small> </td></tr> <tr> <td>Commandant Korps Marinebrandweer <br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Hoofdcommandeur.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Hoofdcommandeur.svg/15px-Hoofdcommandeur.svg.png" decoding="async" width="15" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Hoofdcommandeur.svg/23px-Hoofdcommandeur.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Hoofdcommandeur.svg/30px-Hoofdcommandeur.svg.png 2x" data-file-width="250" data-file-height="100" /></a></span> <small>Hoofdcommandeur Twan Langenhuizen</small> </td></tr> <tr> <td rowspan="11">Directie Personeel &amp; Bedrijfsvoering</td> <td>Directeur Personeel &amp; Bedrijfsvoering CZSK </td></tr> <tr> <td>Chef Kabinet </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Financiën &amp; Control </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Opleidingen Koninklijke Marine<br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small> <a href="/wiki/Kolonel" title="Kolonel">Kolonel der mariniers</a> Stefan Nommensen </small> </td></tr> <tr> <td>Commandant, directeur cq. hoofd van een school </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Personeel &amp; Organisatie </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Integratie </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Geneeskundige &amp; Personele Zorg </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Bedrijfsvoering &amp; Informatievoorziening </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Juridische Zaken </td></tr> <tr> <td>Hoofd van de afdeling Communicatie </td></tr> <tr> <td rowspan="2">Commando Zeemacht in het Caribisch gebied</td> <td>Commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-commandeur.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/15px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/23px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Nl-marine-vloot-commandeur.svg/30px-Nl-marine-vloot-commandeur.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small><a href="/wiki/Brigadegeneraal" title="Brigadegeneraal">Brigadegeneraal der mariniers</a> Peter Jan de Vin </small> </td></tr> <tr> <td>Plaatsvervangend commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied <br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/15px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png" decoding="async" width="15" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/23px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg/30px-Nl-marine-vloot-kapitein_ter_zee.svg.png 2x" data-file-width="105" data-file-height="185" /></a></span> <small> <a href="/wiki/Kapitein-ter-zee" title="Kapitein-ter-zee">Kapitein-ter-zee</a> Jan Willem Boone</small> </td></tr> <tr> <td>Kustwachtcentrum Nederland</td> <td>Directeur Kustwacht Nederland <br /> <small> Jan van Zanten </small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Inzetbaarheidsdoelstellingen">Inzetbaarheidsdoelstellingen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Bewerk dit kopje: Inzetbaarheidsdoelstellingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Inzetbaarheidsdoelstellingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De inzetbaarheidsdoelstellingen omvatten de bescherming van het koninkrijk en bondgenootschappelijke grondgebied, de bescherming en bevordering van internationale rechtsorde en stabiliteit en de ondersteuning van civiele autoriteiten bij nationale en internationale <a href="/wiki/Rechtshandhaving" title="Rechtshandhaving">rechtshandhaving</a>, rampenbestrijding en humanitaire hulp. De inzetcapaciteit is afhankelijk van de personeelsvulling en alle beschikbare financiële mogelijkheden. Met het verschijnen van de defensienota 2018 zijn deze als volgt: </p><p>Te leveren: </p> <ul><li>Een maritieme taskforce van vijf schepen voor korte tijd voor NAVO-verdediging of crisisbeheersing inclusief geïntegreerde inzet van mariniers of</li> <li>Langdurige separate inzet van twee schepen inclusief inzet van mariniers. Een schip minimaal een LC-fregat met detectiecapaciteit voor ballistische raketten; het andere schip eventueel een onderzeeboot of een schip ter mijnenbestrijding</li> <li>Inzet van maritieme logistieke capaciteit voor korte tijd</li> <li>Inzet van een mariniersbataljon voor korte tijd</li></ul> <p>Voor nationale en koninkrijkstaken: </p> <ul><li>DSI-personeel bestaande uit MARSOF</li> <li>Twee samengestelde eenheden voor havenbeveiliging</li> <li>Eén mijnenbestrijdingsschip voor de Noordzee en twee schepen van de wacht</li> <li>Eén schip en één marinierscompagnie (Aruba)</li> <li>Eén mariniersdetachement (Sint Maarten)</li> <li>Eén ondersteuningsschip voor kustwacht Caribisch gebied</li> <li>Eén bootpeloton</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Organisatie">Organisatie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Bewerk dit kopje: Organisatie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Organisatie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kort voor het begin van de Tweede Wereldoorlog werd de functie van <a href="/wiki/Bevelhebber_der_Zeestrijdkrachten" title="Bevelhebber der Zeestrijdkrachten">Bevelhebber der Zeestrijdkrachten</a> (BDZ) ingevoerd. De BDZ gaf leiding aan de <a href="/wiki/Commandant_der_Zeemacht_in_Nederland" title="Commandant der Zeemacht in Nederland">Commandant der Zeemacht in Nederland</a>, de <a href="/w/index.php?title=Commandant_der_Zeemacht_in_het_Caribisch_Gebied&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied (de pagina bestaat niet)">Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied</a> en de <a href="/wiki/Commandant_van_het_Korps_Mariniers" title="Commandant van het Korps Mariniers">Commandant van het Korps Mariniers</a>. Deze was tevens <a href="/w/index.php?title=Chef_van_de_Marinestaf&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chef van de Marinestaf (de pagina bestaat niet)">Chef van de Marinestaf</a> en gaf daarmee leiding aan de stafafdelingen die in Den Haag waren gehuisvest. Deze functie is in 2005 opgeheven. </p><p>In 2005 werd een nieuwe organisatiestructuur ingevoerd bij de gehele krijgsmacht. De achterliggende bedoeling daarvan was overhead bezuiniging én een betere samenwerking tussen de afzonderlijke krijgsmachtdelen te bereiken. De rol van <a href="/wiki/Chef_van_de_Defensiestaf" class="mw-redirect" title="Chef van de Defensiestaf">Chef van de Defensiestaf</a> werd groter en als <a href="/wiki/Commandant_der_Strijdkrachten" title="Commandant der Strijdkrachten">Commandant der Strijdkrachten</a> ging deze rechtstreeks bevel geven aan de krijgsmachtdelen. De functies van bevelhebbers van luchtmacht, marine en landmacht werden opgeheven. </p><p>De operationele eenheden van de Koninklijke Marine zijn opgegaan in het Commando Zeestrijdkrachten. De hoogste marinefunctie is nu de <a href="/wiki/Commandant_Zeestrijdkrachten" title="Commandant Zeestrijdkrachten">Commandant Zeestrijdkrachten</a> (CZSK) in Den Helder. De voormalige directies voor Materieel, Personeel en Financieel Beheer zijn opgeheven: een deel van de taken is overgenomen door de Directoraten-generaal op het ministerie en een ander deel is opgegaan in de staf van de Commandant Zeestrijdkrachten. Andere onderdelen zijn opgegaan in het <a href="/wiki/Commando_DienstenCentra" class="mw-redirect" title="Commando DienstenCentra">Commando DienstenCentra</a> (CDC) en de Defensie Materieel Organisatie. </p><p>De Commandant Zeestrijdkrachten geeft nu leiding aan: </p> <ul><li>De <a href="/w/index.php?title=Commandant_der_Zeemacht_in_het_Caribisch_Gebied&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied (de pagina bestaat niet)">Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied</a> (CZMCARIB)</li></ul> <p>En de operationele directies: </p> <ul><li>Directie Operaties (DOPS) - verantwoordelijk voor opwerken/aansturen van operationele eenheden, ontwikkelen/behouden van kennis en voor de hydrografie</li> <li>Directie Materieel Instandhouding (DMI) – verantwoordelijk voor de maritieme instandhouding, techniek, logistiek en ondersteuning</li> <li>Directie Personeel Bedrijfsvoering (DPBV) – verantwoordelijk voor de bestuurlijke ondersteuning en personele gereedstelling</li></ul> <p>De Commandant Zeestrijdkrachten is ook Admiraal Benelux, tot 1995 een functie die binnen de NAVO alleen in oorlogstijd of bij internationale oefeningen bestond. Door de vorming van het Belgisch-Nederlands eskader is de functie permanent geworden. Een deel van de Belgische marinestaf bevindt zich in Den Helder en vanuit een gezamenlijk hoofdkwartier worden zowel Belgische als Nederlandse marineschepen geleid. </p> <table class="wikitable" style="font-size: 85%;"> <tbody><tr> <th>Organisatie-element</th> <th>Taak en onderverdeling </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Admiraliteitsraad_(marine)" title="Admiraliteitsraad (marine)">Admiraliteit</a></td> <td>De Admiraliteit in Den Helder stuurt de Koninklijke Marine aan. De <a href="/wiki/Commandant_Zeestrijdkrachten" title="Commandant Zeestrijdkrachten">Commandant Zeestrijdkrachten</a> heeft de leiding. Samen met de <a href="/w/index.php?title=Admiraliteitsraad_(admiraliteit)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Admiraliteitsraad (admiraliteit) (de pagina bestaat niet)">Admiraliteitsraad</a> vormt deze het directieteam. Als ondersteuning beschikken zij hiervoor over een staforganisatie <ul><li><a href="/w/index.php?title=Staf_Commando_Zeestrijdkrachten&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Staf Commando Zeestrijdkrachten (de pagina bestaat niet)">Staf Commando Zeestrijdkrachten</a></li> <li><a href="/wiki/Nederlandse_Kustwacht" title="Nederlandse Kustwacht">Nederlandse Kustwacht</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Admiraliteitsraad_(admiraliteit)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Admiraliteitsraad (admiraliteit) (de pagina bestaat niet)">Admiraliteitsraad</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Admiraal_Benelux" class="mw-redirect" title="Admiraal Benelux">Admiraal Benelux</a></td> <td>De Belgische maritieme component en de Nederlandse marine werken in vredes- en in oorlogstijd intensief samen. Beide nationale operationele marinestaven vormen een staf, de Admiraal Benelux met het hoofdkwartier in Den Helder. De Nederlandse Commandant der Zeestrijdkrachten is het hoofd van de Admiraliteit Benelux. De commandant van de Belgische maritieme component vervult de functie van plaatsvervanger </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Korps_Mariniers" title="Korps Mariniers">Korps Mariniers</a></td> <td>Het Korps Mariniers is gespecialiseerd in MARSOF, amfibische landingen en expeditionair optreden als lichte infanterie. Het in 1665 opgerichte korps is een onderdeel van de Koninklijke Marine </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Commandement_der_Zeemacht_Caribisch_Gebied" class="mw-redirect" title="Commandement der Zeemacht Caribisch Gebied">Commandement der Zeemacht Caribisch Gebied</a></td> <td>De marine draagt bij aan de veiligheid in alle delen van het Koninkrijk der Nederlanden, ook in het Caribisch gebied. Dit laatste gebeurt vanuit het Commandement der Zeemacht in het Caribisch Gebied. Er zijn twee marinelocaties op Curaçao en een op Aruba </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Netherlands_Maritime_Force&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Netherlands Maritime Force (de pagina bestaat niet)">Netherlands Maritime Force</a></td> <td>De Netherlands Maritime Force (NLMARFOR) heeft twee hoofdfuncties. Het is de uitzendbare, operationele staf van de Koninklijke Marine. Deze leidt operaties van vlooteenheden en mariniers. En het is een opwerkeenheid, een organisatiedeel dat schepen en marinierseenheden begeleidt naar operationele inzetbaarheid </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Directie_Materi%C3%ABle_Instandhouding&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Directie Materiële Instandhouding (de pagina bestaat niet)">Directie Materiële Instandhouding</a></td> <td>Het onderhoud van schepen, onderzeeboten en systemen bij de marine gebeurt bij de Directie Materiële Instandhouding (DMI) in Den Helder. Hier werken specialisten aan alle installaties aan boord </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Dienst_der_Hydrografie" title="Dienst der Hydrografie">Dienst der Hydrografie</a></td> <td>De Dienst der Hydrografie informeert zeevarenden over vaarwegen, de zeebodem en gevaren onder water, zoals scheepswrakken. De dienst maakt zeekaarten, legt de zeegrenzen van Nederland daarin vast en verricht dieptemetingen. Zo draagt deze marinedienst bij aan bescherming van de Nederlandse belangen op zee en aan veilige scheepvaart </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Defensie_Duikgroep&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Defensie Duikgroep (de pagina bestaat niet)">Defensie Duikgroep</a></td> <td>De Defensie Duikgroep voert duikoperaties uit en ruimt explosieven onder water. Ook repareren duikers van de marine vaartuigen onder water en controleren ze havens op mogelijke explosieven </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Duikmedisch_Centrum&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Duikmedisch Centrum (de pagina bestaat niet)">Duikmedisch Centrum</a></td> <td>Het Duikmedisch Centrum (DMC) van de Koninklijke Marine in Den Helder is sinds 1966 het medisch kenniscentrum voor de duikwereld in Nederland </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Lijst_van_overige_schepen_in_dienst_bij_de_Koninklijke_Marine" title="Lijst van overige schepen in dienst bij de Koninklijke Marine">Vlooteenheden</a></td> <td>Bestaat uit <a href="/w/index.php?title=Grote_Bovenwatereenheden&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Grote Bovenwatereenheden (de pagina bestaat niet)">Grote Bovenwatereenheden</a>, <a href="/w/index.php?title=Kleine_Bovenwatereenheden&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kleine Bovenwatereenheden (de pagina bestaat niet)">Kleine Bovenwatereenheden</a>, en <a href="/w/index.php?title=Onderwatereenheden&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Onderwatereenheden (de pagina bestaat niet)">Onderwatereenheden</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Koninklijke_Marine_Reserve" title="Koninklijke Marine Reserve">Koninklijke Marine Reserve</a> (KMR)</td> <td>Voormalig beroepspersoneel van de marine afkomstig uit ieder dienstvak, kan zich tot 40 jaar aanmelden als reservist. De Koninklijke Marine Reserve telt 850 functies voor reservisten </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Marine_Luchtvaartdienst" title="Marine Luchtvaartdienst">Marine Luchtvaartdienst</a></td> <td>In 2008 geïntegreerd in het <a href="/wiki/Defensie_Helikopter_Commando" title="Defensie Helikopter Commando">Defensie Helikopter Commando</a>(DHC) ondergebracht bij het <a href="/wiki/CLSK" class="mw-redirect" title="CLSK">CLSK</a>. Het personeel is deels nog afkomstig van de marine </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Samenstelling">Samenstelling</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Bewerk dit kopje: Samenstelling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Samenstelling"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th scope="col" style="width: 15%;">Scheepsklasse </th> <th scope="col" style="width: 10%;">Foto </th> <th scope="col" style="width: 10%;">Type </th> <th scope="col" style="width: 5%;">Aantal </th> <th scope="col" style="width: 5%;">In dienst vanaf </th> <th scope="col" style="width: 25%;">Schip <i>(boegnummer)</i> </th> <th scope="col" style="width: 40%;">Details </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Walrusklasse" title="Walrusklasse">Walrusklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Royal_Netherlands_Submarine_-_geograph.org.uk_-_913392.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Royal_Netherlands_Submarine_-_geograph.org.uk_-_913392.jpg/150px-Royal_Netherlands_Submarine_-_geograph.org.uk_-_913392.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Royal_Netherlands_Submarine_-_geograph.org.uk_-_913392.jpg/225px-Royal_Netherlands_Submarine_-_geograph.org.uk_-_913392.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Royal_Netherlands_Submarine_-_geograph.org.uk_-_913392.jpg/300px-Royal_Netherlands_Submarine_-_geograph.org.uk_-_913392.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Onderzeeboot" title="Onderzeeboot">Onderzeeboot</a></td> <td>3</td> <td>1994</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Zeeleeuw_(S803).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/KM_Zr_Ms_Zeeleeuw_%28S803%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Zeeleeuw_%28S803%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/KM_Zr_Ms_Zeeleeuw_%28S803%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Zeeleeuw_%28S803%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/KM_Zr_Ms_Zeeleeuw_%28S803%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Zeeleeuw_%28S803%29.svg.png 2x" data-file-width="503" data-file-height="636" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Zeeleeuw_(1990)" title="Zr.Ms. Zeeleeuw (1990)">Zr.Ms. Zeeleeuw</a> <i>(S803)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Km-zr-ms-dolfijn-s808.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Km-zr-ms-dolfijn-s808.svg/40px-Km-zr-ms-dolfijn-s808.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Km-zr-ms-dolfijn-s808.svg/60px-Km-zr-ms-dolfijn-s808.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Km-zr-ms-dolfijn-s808.svg/80px-Km-zr-ms-dolfijn-s808.svg.png 2x" data-file-width="503" data-file-height="636" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Dolfijn_(1993)" title="Zr.Ms. Dolfijn (1993)">Zr.Ms. Dolfijn</a> <i>(S808)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Km-zr-ms-bruinvis-s810.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Km-zr-ms-bruinvis-s810.svg/40px-Km-zr-ms-bruinvis-s810.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Km-zr-ms-bruinvis-s810.svg/60px-Km-zr-ms-bruinvis-s810.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Km-zr-ms-bruinvis-s810.svg/80px-Km-zr-ms-bruinvis-s810.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="643" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Bruinvis_(1994)" title="Zr.Ms. Bruinvis (1994)">Zr.Ms. Bruinvis</a> <i>(S810)</i></td> <td>Diesel-elektrische onderzeeboten. Worden vervangen door 4 nieuwe onderzeeërs. Geplande vervanging vanaf 2027<sup id="cite_ref-Defensienota_2018_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Defensienota_2018-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/De_Zeven_Provinci%C3%ABnklasse_(fregat)" title="De Zeven Provinciënklasse (fregat)">De Zeven Provinciënklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:HNLMS_De_Zeven_Provinci%C3%ABn_(F_802).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/HNLMS_De_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F_802%29.jpg/150px-HNLMS_De_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F_802%29.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/HNLMS_De_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F_802%29.jpg/225px-HNLMS_De_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F_802%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/HNLMS_De_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F_802%29.jpg/300px-HNLMS_De_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F_802%29.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Fregat" title="Fregat">Fregat</a></td> <td>4</td> <td>2002</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr._Ms_de_Zeven_Provinci%C3%ABn_(F802).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/KM_Zr._Ms_de_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F802%29.svg/40px-KM_Zr._Ms_de_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F802%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/KM_Zr._Ms_de_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F802%29.svg/60px-KM_Zr._Ms_de_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F802%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/KM_Zr._Ms_de_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F802%29.svg/80px-KM_Zr._Ms_de_Zeven_Provinci%C3%ABn_%28F802%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._De_Zeven_Provinci%C3%ABn_(2002)" title="Zr.Ms. De Zeven Provinciën (2002)">Zr.Ms. De Zeven Provinciën</a> <i>(F802)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Tromp_(F803).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/KM_Zr_Ms_Tromp_%28F803%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Tromp_%28F803%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/KM_Zr_Ms_Tromp_%28F803%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Tromp_%28F803%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/KM_Zr_Ms_Tromp_%28F803%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Tromp_%28F803%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Tromp_(2003)" title="Zr.Ms. Tromp (2003)">Zr.Ms. Tromp</a> <i>(F803)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_De_Ruyter_(F804).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/KM_Zr_Ms_De_Ruyter_%28F804%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_De_Ruyter_%28F804%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/KM_Zr_Ms_De_Ruyter_%28F804%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_De_Ruyter_%28F804%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/KM_Zr_Ms_De_Ruyter_%28F804%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_De_Ruyter_%28F804%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._De_Ruyter_(2004)" title="Zr.Ms. De Ruyter (2004)">Zr.Ms. De Ruyter</a> <i>(F804)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Evertsen_(F805).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/KM_Zr_Ms_Evertsen_%28F805%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Evertsen_%28F805%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/KM_Zr_Ms_Evertsen_%28F805%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Evertsen_%28F805%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/KM_Zr_Ms_Evertsen_%28F805%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Evertsen_%28F805%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Evertsen_(2005)" title="Zr.Ms. Evertsen (2005)">Zr.Ms. Evertsen</a> <i>(F805)</i></td> <td>Luchtverdedigings- en commandofregatten (LCF). Worden vervangen door 4 nieuwe LC fregatten. Geplande vervanging vanaf 2029<sup id="cite_ref-Defensienota_2018_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-Defensienota_2018-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Karel_Doormanklasse" title="Karel Doormanklasse">Karel Doormanklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Hr._Ms._Van_Amstel_(1993).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Hr._Ms._Van_Amstel_%281993%29.jpg/150px-Hr._Ms._Van_Amstel_%281993%29.jpg" decoding="async" width="150" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Hr._Ms._Van_Amstel_%281993%29.jpg/225px-Hr._Ms._Van_Amstel_%281993%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Hr._Ms._Van_Amstel_%281993%29.jpg/300px-Hr._Ms._Van_Amstel_%281993%29.jpg 2x" data-file-width="399" data-file-height="286" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Fregat" title="Fregat">Fregat</a></td> <td>2</td> <td>1994</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_van_Speyk_(F828).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/KM_Zr_Ms_van_Speyk_%28F828%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_van_Speyk_%28F828%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/KM_Zr_Ms_van_Speyk_%28F828%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_van_Speyk_%28F828%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/KM_Zr_Ms_van_Speyk_%28F828%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_van_Speyk_%28F828%29.svg.png 2x" data-file-width="510" data-file-height="645" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Van_Speijk_(1995)" title="Zr.Ms. Van Speijk (1995)">Zr.Ms. Van Speijk</a> <i>(F828)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Van_Amstel_(F831).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/KM_Zr_Ms_Van_Amstel_%28F831%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Van_Amstel_%28F831%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/KM_Zr_Ms_Van_Amstel_%28F831%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Van_Amstel_%28F831%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/KM_Zr_Ms_Van_Amstel_%28F831%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Van_Amstel_%28F831%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Van_Amstel_(1993)" title="Zr.Ms. Van Amstel (1993)">Zr.Ms. Van Amstel</a> <i>(F831)</i></td> <td>Multipurpose fregatten (MFF). Worden vervangen door 2 tot 4 ASWF fregatten. Geplande vervanging vanaf 2024<sup id="cite_ref-Defensienota_2018_9-2" class="reference"><a href="#cite_note-Defensienota_2018-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hollandklasse_(OPV)" title="Hollandklasse (OPV)">Hollandklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:HNLMS_Holland.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/HNLMS_Holland.jpg/150px-HNLMS_Holland.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/HNLMS_Holland.jpg/225px-HNLMS_Holland.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/HNLMS_Holland.jpg/300px-HNLMS_Holland.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="640" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Patrouillevaartuig" title="Patrouillevaartuig">Patrouillevaartuigen</a></td> <td>4</td> <td>2011</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Holland_(F840).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/KM_Zr_Ms_Holland_%28F840%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Holland_%28F840%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/KM_Zr_Ms_Holland_%28F840%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Holland_%28F840%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/KM_Zr_Ms_Holland_%28F840%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Holland_%28F840%29.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="643" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Holland_(2012)" title="Zr.Ms. Holland (2012)">Zr.Ms. Holland</a> <i>(P840)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Zeeland_(F841).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/KM_Zr_Ms_Zeeland_%28F841%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Zeeland_%28F841%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/KM_Zr_Ms_Zeeland_%28F841%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Zeeland_%28F841%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/KM_Zr_Ms_Zeeland_%28F841%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Zeeland_%28F841%29.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="643" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Zeeland_(2013)" title="Zr.Ms. Zeeland (2013)">Zr.Ms. Zeeland</a> <i>(P841)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Friesland_(F842).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/KM_Zr_Ms_Friesland_%28F842%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Friesland_%28F842%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/KM_Zr_Ms_Friesland_%28F842%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Friesland_%28F842%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/KM_Zr_Ms_Friesland_%28F842%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Friesland_%28F842%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Friesland_(2013)" title="Zr.Ms. Friesland (2013)">Zr.Ms. Friesland</a> <i>(P842)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Groningen_(F843).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/KM_Zr_Ms_Groningen_%28F843%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Groningen_%28F843%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/KM_Zr_Ms_Groningen_%28F843%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Groningen_%28F843%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/KM_Zr_Ms_Groningen_%28F843%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Groningen_%28F843%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Groningen_(2013)" title="Zr.Ms. Groningen (2013)">Zr.Ms. Groningen</a> <i>(P843)</i></td> <td><a href="/wiki/OPV" title="OPV">Oceangoing Patrol Vessel</a> (OPV).Worden vervangen door 6 amfibische transportschepen samen met de Rotterdamklasse. Geplande upgrading 2025<sup id="cite_ref-Defensienota_2018_9-3" class="reference"><a href="#cite_note-Defensienota_2018-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Alkmaarklasse" title="Alkmaarklasse">Alkmaarklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Hr._Ms._Maassluis.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Hr._Ms._Maassluis.jpg/150px-Hr._Ms._Maassluis.jpg" decoding="async" width="150" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Hr._Ms._Maassluis.jpg/225px-Hr._Ms._Maassluis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Hr._Ms._Maassluis.jpg/300px-Hr._Ms._Maassluis.jpg 2x" data-file-width="399" data-file-height="299" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Mijnenjager" title="Mijnenjager">Mijnenjager</a></td> <td>6</td> <td>1989</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Makkum_(M857).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/KM_Zr_Ms_Makkum_%28M857%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Makkum_%28M857%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/KM_Zr_Ms_Makkum_%28M857%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Makkum_%28M857%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/KM_Zr_Ms_Makkum_%28M857%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Makkum_%28M857%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Makkum_(1985)" title="Zr.Ms. Makkum (1985)">Zr.Ms. Makkum</a> <i>(M857)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Schiedam_(M860).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/KM_Zr_Ms_Schiedam_%28M860%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Schiedam_%28M860%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/KM_Zr_Ms_Schiedam_%28M860%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Schiedam_%28M860%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/KM_Zr_Ms_Schiedam_%28M860%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Schiedam_%28M860%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Schiedam_(1986)" title="Zr.Ms. Schiedam (1986)">Zr.Ms. Schiedam</a> <i>(M860)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Urk_(M861).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/KM_Zr_Ms_Urk_%28M861%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Urk_%28M861%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/KM_Zr_Ms_Urk_%28M861%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Urk_%28M861%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/KM_Zr_Ms_Urk_%28M861%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Urk_%28M861%29.svg.png 2x" data-file-width="476" data-file-height="528" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Urk_(1986)" title="Zr.Ms. Urk (1986)">Zr.Ms. Urk</a> <i>(M861)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Zierikzee_(M862).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/KM_Zr_Ms_Zierikzee_%28M862%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Zierikzee_%28M862%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/KM_Zr_Ms_Zierikzee_%28M862%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Zierikzee_%28M862%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/KM_Zr_Ms_Zierikzee_%28M862%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Zierikzee_%28M862%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Zierikzee_(1987)" title="Zr.Ms. Zierikzee (1987)">Zr.Ms. Zierikzee</a> <i>(M862)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Vlaardingen_(M863).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/KM_Zr_Ms_Vlaardingen_%28M863%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Vlaardingen_%28M863%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/KM_Zr_Ms_Vlaardingen_%28M863%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Vlaardingen_%28M863%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/KM_Zr_Ms_Vlaardingen_%28M863%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Vlaardingen_%28M863%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Vlaardingen_(1989)" title="Zr.Ms. Vlaardingen (1989)">Zr.Ms. Vlaardingen</a> <i>(M863)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Willemstad_(M864).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/KM_Zr_Ms_Willemstad_%28M864%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Willemstad_%28M864%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/KM_Zr_Ms_Willemstad_%28M864%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Willemstad_%28M864%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/KM_Zr_Ms_Willemstad_%28M864%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Willemstad_%28M864%29.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="643" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Willemstad_(1986)" title="Zr.Ms. Willemstad (1986)">Zr.Ms. Willemstad</a> <i>(M864)</i></td> <td>Mijnenbestrijdingsvaartuig (MBV). Worden vervangen door 6 schepen uit de nieuwe <a href="/wiki/Vlissingenklasse" title="Vlissingenklasse">Vlissingenklasse</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/JLOS_Karel_Doorman_(A833)" class="mw-redirect" title="JLOS Karel Doorman (A833)">JSS-klasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:JSS_Karel_Doorman_in_Den_Helder.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/JSS_Karel_Doorman_in_Den_Helder.jpg/150px-JSS_Karel_Doorman_in_Den_Helder.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/JSS_Karel_Doorman_in_Den_Helder.jpg/225px-JSS_Karel_Doorman_in_Den_Helder.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/JSS_Karel_Doorman_in_Den_Helder.jpg/300px-JSS_Karel_Doorman_in_Den_Helder.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Bevoorradingsschip" title="Bevoorradingsschip">Joint Logistic Support Ship</a></td> <td>1</td> <td>2015</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Karel_Doorman_(A833).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/KM_Zr_Ms_Karel_Doorman_%28A833%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Karel_Doorman_%28A833%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/KM_Zr_Ms_Karel_Doorman_%28A833%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Karel_Doorman_%28A833%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/KM_Zr_Ms_Karel_Doorman_%28A833%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Karel_Doorman_%28A833%29.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="643" /></a></span> <a href="/wiki/JLOS_Karel_Doorman_(A833)" class="mw-redirect" title="JLOS Karel Doorman (A833)">Zr.Ms. Karel Doorman</a> <i>(A833)</i></td> <td>Maritieme bevoorrading en leveren van ondersteuning bij amfibische operaties </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Zr._Ms._Rotterdam_(1998)" class="mw-redirect" title="Zr. Ms. Rotterdam (1998)">Rotterdamklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:HNLMS_Johan_de_Witt_(L801).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/HNLMS_Johan_de_Witt_%28L801%29.jpg/150px-HNLMS_Johan_de_Witt_%28L801%29.jpg" decoding="async" width="150" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/HNLMS_Johan_de_Witt_%28L801%29.jpg/225px-HNLMS_Johan_de_Witt_%28L801%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/HNLMS_Johan_de_Witt_%28L801%29.jpg/300px-HNLMS_Johan_de_Witt_%28L801%29.jpg 2x" data-file-width="3316" data-file-height="2572" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Amfibisch_transportschip" title="Amfibisch transportschip">Landing Platform Dock</a></td> <td>2</td> <td>1998/2007</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Rotterdam_(L800).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/KM_Zr_Ms_Rotterdam_%28L800%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Rotterdam_%28L800%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/KM_Zr_Ms_Rotterdam_%28L800%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Rotterdam_%28L800%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/KM_Zr_Ms_Rotterdam_%28L800%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Rotterdam_%28L800%29.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="643" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Rotterdam_(1998)" title="Zr.Ms. Rotterdam (1998)">Zr.Ms. Rotterdam</a> <i>(L800)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Johan_de_Witt_(L801).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/KM_Zr_Ms_Johan_de_Witt_%28L801%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Johan_de_Witt_%28L801%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/KM_Zr_Ms_Johan_de_Witt_%28L801%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Johan_de_Witt_%28L801%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/KM_Zr_Ms_Johan_de_Witt_%28L801%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Johan_de_Witt_%28L801%29.svg.png 2x" data-file-width="508" data-file-height="644" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Johan_de_Witt_(2007)" title="Zr.Ms. Johan de Witt (2007)">Zr.Ms. Johan de Witt</a> <i>(L801)</i></td> <td>Troepentransport, <a href="/wiki/Helipad" title="Helipad">helikopterplatform</a>, commando-, communicatie- en hospitaalfaciliteiten. Geplande verwerving vervangend schip 2031, zie ook Hollandklasse<sup id="cite_ref-Defensienota_2018_9-4" class="reference"><a href="#cite_note-Defensienota_2018-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Pelikaan_(schip_uit_2006)" class="mw-redirect" title="Pelikaan (schip uit 2006)">Pelikaanklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Pelikaan_A804.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Pelikaan_A804.jpg/150px-Pelikaan_A804.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Pelikaan_A804.jpg/225px-Pelikaan_A804.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Pelikaan_A804.jpg/300px-Pelikaan_A804.jpg 2x" data-file-width="4429" data-file-height="2948" /></a></span></td> <td>Logistic Support Vessel</td> <td>1</td> <td>2006</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Pelikaan_(A804).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/KM_Zr_Ms_Pelikaan_%28A804%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Pelikaan_%28A804%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/KM_Zr_Ms_Pelikaan_%28A804%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Pelikaan_%28A804%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/KM_Zr_Ms_Pelikaan_%28A804%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Pelikaan_%28A804%29.svg.png 2x" data-file-width="476" data-file-height="529" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Pelikaan_(2006)" title="Zr.Ms. Pelikaan (2006)">Zr.Ms. Pelikaan</a> <i>(A804)</i></td> <td>Ondersteuningsschip in het Caribisch gebied. Geplande vervanging 2031<sup id="cite_ref-Defensienota_2018_9-5" class="reference"><a href="#cite_note-Defensienota_2018-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Snellius_(schip_uit_2003)" class="mw-redirect" title="Snellius (schip uit 2003)">Snelliusklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:HNLMS_Snellius_A802_2863.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/HNLMS_Snellius_A802_2863.jpg/150px-HNLMS_Snellius_A802_2863.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/HNLMS_Snellius_A802_2863.jpg/225px-HNLMS_Snellius_A802_2863.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/HNLMS_Snellius_A802_2863.jpg/300px-HNLMS_Snellius_A802_2863.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1539" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Dienst_der_Hydrografie" title="Dienst der Hydrografie">Hydrografisch opnemingsvaartuig</a></td> <td>2</td> <td>2004</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Snellius_(A802).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/KM_Zr_Ms_Snellius_%28A802%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Snellius_%28A802%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/KM_Zr_Ms_Snellius_%28A802%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Snellius_%28A802%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/KM_Zr_Ms_Snellius_%28A802%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Snellius_%28A802%29.svg.png 2x" data-file-width="476" data-file-height="528" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Snellius_(2003)" title="Zr.Ms. Snellius (2003)">Zr.Ms. Snellius</a> <i>(A802)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Luymes_(A803).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/KM_Zr_Ms_Luymes_%28A803%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Luymes_%28A803%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/KM_Zr_Ms_Luymes_%28A803%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Luymes_%28A803%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/KM_Zr_Ms_Luymes_%28A803%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Luymes_%28A803%29.svg.png 2x" data-file-width="476" data-file-height="528" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Luymes_(2004)" title="Zr.Ms. Luymes (2004)">Zr.Ms. Luymes</a> <i>(A803)</i></td> <td>Hydrografisch opnemingsvaartuig </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Mercuur_(1987)" class="mw-redirect" title="Mercuur (1987)">Mercuurklasse</a></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:HNLMS_Mercuur.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/HNLMS_Mercuur.jpg/150px-HNLMS_Mercuur.jpg" decoding="async" width="150" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/HNLMS_Mercuur.jpg/225px-HNLMS_Mercuur.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/HNLMS_Mercuur.jpg/300px-HNLMS_Mercuur.jpg 2x" data-file-width="1022" data-file-height="1024" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Torpedowerkschip" title="Torpedowerkschip">Torpedowerkschip</a></td> <td>1</td> <td>1987</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Zr_Ms_Mercuur_(A900).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/KM_Zr_Ms_Mercuur_%28A900%29.svg/40px-KM_Zr_Ms_Mercuur_%28A900%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/KM_Zr_Ms_Mercuur_%28A900%29.svg/60px-KM_Zr_Ms_Mercuur_%28A900%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/KM_Zr_Ms_Mercuur_%28A900%29.svg/80px-KM_Zr_Ms_Mercuur_%28A900%29.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="643" /></a></span> <a href="/wiki/Zr.Ms._Mercuur_(1987)" title="Zr.Ms. Mercuur (1987)">Zr.Ms. Mercuur</a> <i>(A900)</i></td> <td>Ondersteuningsschip onderzeedienst. Geplande vervanging 2027<sup id="cite_ref-Defensienota_2018_9-6" class="reference"><a href="#cite_note-Defensienota_2018-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td>Cerberusklasse</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Duikvaartuigen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Duikvaartuigen.jpg/150px-Duikvaartuigen.jpg" decoding="async" width="150" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Duikvaartuigen.jpg/225px-Duikvaartuigen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Duikvaartuigen.jpg/300px-Duikvaartuigen.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="768" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Duikvaartuig" title="Duikvaartuig">Duikvaartuig</a></td> <td>4</td> <td>1992</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Cerberus_(A851).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/KM_Cerberus_%28A851%29.svg/40px-KM_Cerberus_%28A851%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/KM_Cerberus_%28A851%29.svg/60px-KM_Cerberus_%28A851%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/KM_Cerberus_%28A851%29.svg/80px-KM_Cerberus_%28A851%29.svg.png 2x" data-file-width="507" data-file-height="648" /></a></span> Cerberus <i>(A851)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Argus_(A852).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/KM_Argus_%28A852%29.svg/40px-KM_Argus_%28A852%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/KM_Argus_%28A852%29.svg/60px-KM_Argus_%28A852%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/KM_Argus_%28A852%29.svg/80px-KM_Argus_%28A852%29.svg.png 2x" data-file-width="476" data-file-height="529" /></a></span> Argus <i>(A852)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Nautilus_(A853).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/KM_Nautilus_%28A853%29.svg/40px-KM_Nautilus_%28A853%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/KM_Nautilus_%28A853%29.svg/60px-KM_Nautilus_%28A853%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/KM_Nautilus_%28A853%29.svg/80px-KM_Nautilus_%28A853%29.svg.png 2x" data-file-width="476" data-file-height="529" /></a></span> <a href="/wiki/Nautilus_(schip,_1992)" title="Nautilus (schip, 1992)">Nautilus</a> <i>(A853)</i><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Hydra_(A854).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/KM_Hydra_%28A854%29.svg/40px-KM_Hydra_%28A854%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/KM_Hydra_%28A854%29.svg/60px-KM_Hydra_%28A854%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/KM_Hydra_%28A854%29.svg/80px-KM_Hydra_%28A854%29.svg.png 2x" data-file-width="474" data-file-height="526" /></a></span> Hydra <i>(A854)</i></td> <td>Duikondersteuningsvaartuigen en havenbeveiliging </td></tr> <tr> <td>Soembaklasse</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:A850_Soemba_Padmos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/A850_Soemba_Padmos.jpg/150px-A850_Soemba_Padmos.jpg" decoding="async" width="150" height="84" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/A850_Soemba_Padmos.jpg/225px-A850_Soemba_Padmos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/A850_Soemba_Padmos.jpg/300px-A850_Soemba_Padmos.jpg 2x" data-file-width="1250" data-file-height="703" /></a></span></td> <td><a href="/wiki/Duikvaartuig" title="Duikvaartuig">Duikvaartuig</a></td> <td>1</td> <td>1989</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:KM_Soemba_(A850).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/KM_Soemba_%28A850%29.svg/40px-KM_Soemba_%28A850%29.svg.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/KM_Soemba_%28A850%29.svg/60px-KM_Soemba_%28A850%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/KM_Soemba_%28A850%29.svg/80px-KM_Soemba_%28A850%29.svg.png 2x" data-file-width="476" data-file-height="529" /></a></span> Soemba <i>(A850)</i></td> <td>Duikondersteuningsvaartuigen en havenbeveiliging </td></tr></tbody></table> <p>Verder heeft de marine de beschikking over 3 kustwachtcutters,<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> 1 <a href="/wiki/MOV_van_Kinsbergen" class="mw-redirect" title="MOV van Kinsbergen">opleidingsvaartuig</a>, 1 <a href="/w/index.php?title=Zr._Ms._Urania_(2004)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zr. Ms. Urania (2004) (de pagina bestaat niet)">zeilend schoolschip</a>, 4 kustsleepboten, 2 havensleepboten, 1 brandstoflichter en 17 <a href="/wiki/Landingsvaartuig" title="Landingsvaartuig">landingsvaartuigen</a>. </p><p>Het <a href="/wiki/Korps_Mariniers" title="Korps Mariniers">Korps Mariniers</a> bestaat uit twee Marine Combat Groups (MCG), 1 Seabased Support Group (SSG), <a href="/wiki/Netherlands_Maritime_Special_Operations_Forces" title="Netherlands Maritime Special Operations Forces">Netherlands Maritime Special Operations Forces</a> (NLMARSOF). </p><p>De <a href="/wiki/Kustwacht" title="Kustwacht">kustwacht</a> is in Nederland niet zelfstandig, maar een samenwerkingsverband van een aantal ministeries. De leiding is in handen van de Koninklijke Marine. </p><p>De Kustwacht voor het Koninkrijk der Nederlanden in het Caribisch Gebied (Kustwacht Caribisch Gebied) is een zelfstandige civiele Koninkrijk organisatie en wordt geleid door de Directeur Kustwacht Caribisch Gebied (nevenfunctie van Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied). Het stafgebouw, met daarin het Redding en Coördinatie Centrum (RCC), staat op <a href="/wiki/Marinebasis_Parera" title="Marinebasis Parera">marinebasis Parera</a>. Verder zijn er drie nautische steunpunten op Curaçao (Marinebasis Parera), Aruba (Marinierskazerne Savaneta) en Sint Maarten. Ook is er een Aeronautisch steunpunt op Curaçao (Hato). De kustwacht heeft drie <a href="/w/index.php?title=Cutter&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cutter (de pagina bestaat niet)">cutters</a>, twaalf Super Rigid Hull Inflatable Boats (Super RHIB), vijf Boston Whalers, twee civiele vliegtuigen (<a href="/wiki/Bombardier_Q_Series" title="Bombardier Q Series">Bombardier Dash 8</a>) en twee civiele helikopters (<a href="/wiki/AgustaWestland_AW139" title="AgustaWestland AW139">AgustaWestland AW139</a>) ter beschikking. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vervanging">Vervanging</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Bewerk dit kopje: Vervanging" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Vervanging"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De komende jaren staat de Koninklijke Marine een grote vervangingsoperatie en moderniseringslag te wachten. Zo wordt de <a href="/wiki/De_Zeven_Provinci%C3%ABnklasse_(fregat)" title="De Zeven Provinciënklasse (fregat)">Zeven Provinciënklasse</a> 1-op-1 vervangen door een 4-tal nieuwe <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2024/03/01/a-brief-projecten-vervanging-lc-fregatten-en-bewapening-maritieme-lucht-en-raketverdediging">LC-fregatten</a> en worden in samenwerking met <a href="/wiki/Belgi%C3%AB" title="België">België</a> de <a href="/wiki/Karel_Doormanklasse" title="Karel Doormanklasse">Karel Doormanklasse</a> en de <a href="/wiki/Alkmaarklasse" title="Alkmaarklasse">Alkmaarklasse</a> vervangen door ten minste 2 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2023/04/03/kamerbrief-d-brief-project-vervanging-m-fregatten-aswf">M-fregatten (ASWF)</a> (In de Defensienota 2024 staat opgenomen dat deze order met 2 extra schepen wordt uitgebreid) waarbij <a href="/wiki/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> het voortouw heeft genomen en 6 schepen uit de nieuwe <a href="/wiki/Vlissingenklasse" title="Vlissingenklasse">Vlissingenklasse</a>. Bij deze laatste heeft België het voortouw. </p><p>Daarnaast wordt de Walrusklasse vervangen door <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2024/03/15/kamerbrief-uitkomst-verwervingsvoorbereidingsfase-vervanging-onderzeebootcapaciteit">4 nieuwe onderzeeërs</a>, worden de <a href="/wiki/Hollandklasse_(OPV)" title="Hollandklasse (OPV)">Hollandklasse</a> en de Rotterdamklasse vervangen door <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2024/03/07/kamerbrief-a-brief-project-verwerving-amfibische-transportschepen">6 Amfibische Transportschepen</a>, komt er een nieuw Combat Support Schip, zijnde de <a href="/wiki/Zr.Ms._Den_Helder" title="Zr.Ms. Den Helder">Zr.Ms. Den Helder</a> en worden de Pelikaanklasse, de Snelliusklasse, de Mercuurklasse, de Soembaklasse, de Cerberusklasse en het Marineopleidingsvaartuig Van Kinsbergen vervangen door <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2022/06/16/kamerbrief-b-brief-project-vervanging-hulpvaartuigen#:~:text=Staatssecretaris%20Van%20der%20Maat%20(Defensie,voor%20de%20voortstuwing%20en%20energieopwekking.">8 hulpvaartuigen.</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bases">Bases</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Bewerk dit kopje: Bases" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Bases"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Luchtfoto_van_de_marinebasis_Parera_op_Cura%C3%A7ao.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Luchtfoto_van_de_marinebasis_Parera_op_Cura%C3%A7ao.jpg/260px-Luchtfoto_van_de_marinebasis_Parera_op_Cura%C3%A7ao.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Luchtfoto_van_de_marinebasis_Parera_op_Cura%C3%A7ao.jpg/390px-Luchtfoto_van_de_marinebasis_Parera_op_Cura%C3%A7ao.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Luchtfoto_van_de_marinebasis_Parera_op_Cura%C3%A7ao.jpg/520px-Luchtfoto_van_de_marinebasis_Parera_op_Cura%C3%A7ao.jpg 2x" data-file-width="2784" data-file-height="1848" /></a><figcaption>Luchtfoto van de <a href="/wiki/Marinebasis_Parera" title="Marinebasis Parera">marinebasis Parera</a> op Curaçao</figcaption></figure> <p>Vrijwel alle varende eenheden hebben als thuishaven de <a href="/wiki/Nieuwe_Haven_(Den_Helder)" title="Nieuwe Haven (Den Helder)">Nieuwe Haven</a> in Den Helder. Buiten de Nieuwe Haven liggen in Den Helder onder andere het <a href="/wiki/Koninklijk_Instituut_voor_de_Marine" title="Koninklijk Instituut voor de Marine">Koninklijk Instituut voor de Marine</a>, <a href="/wiki/Fort_Erfprins" title="Fort Erfprins">Marinekazerne Erfprins</a> en het <a href="/wiki/Marinemuseum_(Den_Helder)" title="Marinemuseum (Den Helder)">Marinemuseum</a>. Het <a href="/wiki/Marine_Etablissement_Amsterdam" title="Marine Etablissement Amsterdam">Marine Etablissement Amsterdam</a> en de <a href="/w/index.php?title=Marinekazerne_Vlissingen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marinekazerne Vlissingen (de pagina bestaat niet)">Marinekazerne Vlissingen</a> zijn steunpunten zonder varende eenheden. </p><p>De marine heeft ten behoeve van marinierseenheden ook kazernes in <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a>, <a href="/wiki/Doorn_(Utrecht)" title="Doorn (Utrecht)">Doorn</a> (deze zullen worden verplaatst naar <a href="/wiki/Nieuw-Milligen" title="Nieuw-Milligen">Nieuw-Milligen</a>) en op <a href="/wiki/Texel" title="Texel">Texel</a>. </p><p>In het <a href="/wiki/Caribisch_gebied" class="mw-redirect" title="Caribisch gebied">Caribisch gebied</a> heeft de marine nog steunpunten op <a href="/wiki/Cura%C3%A7ao" title="Curaçao">Curaçao</a> (<a href="/wiki/Marinebasis_Parera" title="Marinebasis Parera">Marinebasis Parera</a> en de <a href="/wiki/Marinekazerne_Suffisant" title="Marinekazerne Suffisant">Marinekazerne Suffisant</a>) op <a href="/wiki/Aruba" title="Aruba">Aruba</a> (de <a href="/wiki/Marinierskazerne_Savaneta" title="Marinierskazerne Savaneta">Marinierskazerne Savaneta</a>) en op <a href="/wiki/Sint_Maarten_(land)" title="Sint Maarten (land)">Sint Maarten</a> (Mariniersdetachement Sint Maarten op <a href="/wiki/Marinesteunpunt_Pointe_Blanche" title="Marinesteunpunt Pointe Blanche">Marinesteunpunt Pointe Blanche</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Recente_operaties">Recente operaties</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Bewerk dit kopje: Recente operaties" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Recente operaties"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na de val van de Muur richtte de Koninklijke Marine zich, net als de rest van de Nederlandse krijgsmacht, steeds meer op vredesmissies. Zo hielpen Nederlandse marineschepen mee aan het handhaven van de wapenembargo's tegen voormalig Joegoslavië (<a href="/w/index.php?title=Operatie_Sharp_Guard&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Operatie Sharp Guard (de pagina bestaat niet)">operatie Sharp Guard</a>) en de oorlog in Kosovo (<a href="/wiki/Operatie_Allied_Force" title="Operatie Allied Force">operatie Allied Force</a>). Na de <a href="/wiki/Aanslagen_op_11_september_2001" title="Aanslagen op 11 september 2001">aanslagen van 11 september 2001</a> leverden fregatten een bijdrage aan <a href="/wiki/Oorlog_in_Afghanistan_(2001-2021)" title="Oorlog in Afghanistan (2001-2021)">operatie Enduring Freedom</a>, een directe reactie op de aanslagen, en <a href="/w/index.php?title=Operatie_Active_Endeavour&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Operatie Active Endeavour (de pagina bestaat niet)">operatie Active Endeavour</a>, waarmee wordt geprobeerd terroristische bewegingen in de <a href="/wiki/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse Zee</a> te beperken. Daarnaast werden onder andere eenheden ingezet tijdens de <a href="/wiki/Irakoorlog" title="Irakoorlog">Irakoorlog</a>, <a href="/wiki/UNMIL" title="UNMIL">UNMIL</a> (2006) en <a href="/wiki/UNIFIL" title="UNIFIL">UNIFIL</a> (2006-2008). </p><p>Tijdens de <a href="/wiki/Eerste_Libische_Burgeroorlog" title="Eerste Libische Burgeroorlog">opstand in Libië</a> hielpen mijnenjagers bij operatie <i><a href="/wiki/Operatie_Unified_Protector" title="Operatie Unified Protector">Unified Protector</a></i>. Sinds 2009 levert de marine een bijdrage aan de <a href="/wiki/Somalische_piraterij" title="Somalische piraterij">anti-piraterijmissies bij Somalië</a>: vanaf 2009 in de EU-missie <i><a href="/wiki/Operatie_Atalanta" title="Operatie Atalanta">Atalanta</a></i> en van 2010 tot 2014 ook in de NAVO-missie <a href="/wiki/Operation_Ocean_Shield" title="Operation Ocean Shield">Ocean Shield</a>. Het bekendste wapenfeit daarin is de <a href="/wiki/Bevrijding_van_de_Taipan" title="Bevrijding van de Taipan">bevrijding van MS Taipan</a> in 2011. Eveneens in 2011 vond een <a href="/wiki/Incident_met_Nederlandse_marinehelikopter_in_Sirte" title="Incident met Nederlandse marinehelikopter in Sirte">incident met Nederlandse marinehelikopter in Sirte</a> plaats. In 2014 leverde <a href="/wiki/Zr.Ms._Karel_Doorman_(2015)" title="Zr.Ms. Karel Doorman (2015)">Zr.Ms. <i>Karel Doorman</i></a> een bijdrage tijdens de humanitaire missie tegen de <a href="/wiki/Ebola-uitbraak_in_West-Afrika_in_2014" title="Ebola-uitbraak in West-Afrika in 2014">ebola-uitbraak in West-Afrika in 2014</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ontwikkelingen">Ontwikkelingen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Bewerk dit kopje: Ontwikkelingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontwikkelingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Heroriëntatie"><span id="Herori.C3.ABntatie"></span>Heroriëntatie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Bewerk dit kopje: Heroriëntatie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Heroriëntatie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het einde van de Koude Oorlog in 1989 maakte een heroverweging de rol van de <a href="/wiki/Nederlandse_krijgsmacht" title="Nederlandse krijgsmacht">krijgsmacht</a> noodzakelijk. Grote aantallen (mobilisabele) strijdkrachten waren niet meer nodig; wel parate, flexibele eenheden voor deelname aan internationale vredesmissies in <a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">VN</a> verband. Na 2001 zijn er vanwege de dreiging van internationaal terrorisme taken bijgekomen die onder Amerikaans bevel worden uitgevoerd. Concreet betekenden deze veranderingen forse bezuiniging en een inkrimping van de Nederlandse krijgsmacht. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Marinestudie_2005">Marinestudie 2005</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Bewerk dit kopje: Marinestudie 2005" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Marinestudie 2005"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na <a href="/wiki/Prinsjesdag" title="Prinsjesdag">prinsjesdag</a> 2005 werd na aandringen van de <a href="/wiki/Tweede_Kamer_der_Staten-Generaal" title="Tweede Kamer der Staten-Generaal">Tweede Kamer</a>, de marinestudie 2005 gepresenteerd. Deze omvatte de verkoop van een aantal schepen en de vervanging hiervan door nieuwe schepen, kruisvluchtwapens en specialistische apparatuur. Het hierin voorgestelde werd in 2005 aangenomen en met België werd overeenstemming bereikt over verkoop van de fregatten <a href="/wiki/Hr._Ms._Karel_Doorman_(1991)" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. Karel Doorman (1991)"><i>Karel Doorman</i></a> en de <a href="/wiki/Hr._Ms._Willem_van_der_Zaan_(1991)" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. Willem van der Zaan (1991)"><i>Willem van der Zaan</i></a>. Deze vervingen de twee resterende fregatten van de <a href="/wiki/Wielingenklasse" title="Wielingenklasse">Wielingenklasse</a>. Ook met <a href="/wiki/Portugal" title="Portugal">Portugal</a> werd overeenstemming bereikt over de verkoop van nog eens twee M-fregatten. Hierdoor zou de marine in 2012 de volgende schepen bezitten:<br /> vier LC-fregatten, twee M-fregatten, vier patrouilleschepen, twee amfibische transportschepen, een JSS, een bevoorradingsschip, vier onderzeeboten, tien mijnenjagers, een torpedowerkschip, een logistiek vaartuig voor het Caribisch Gebied, twee hydrografische- en diverse kleine vaartuigen. </p><p>Maar in 2007 zag het kabinet in verband met bezuiniging af van de aanschaf van kruisvluchtwapens en de personeels- en de bezuinigingsrondes in 2010 en 2011 voor de gehele krijgsmacht maakten de marinestudie hierna overbodig. </p> <table class="wikitable" style="font-size: 85%;"> <caption>Plansterkte in afgelopen 30 jaar<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>Type schip</th> <th><a href="/wiki/Defensienota_1974" title="Defensienota 1974">Defensienota 1974</a></th> <th>Defensienota 1984</th> <th>Prioriteitennota 1993</th> <th>Marinestudie 2005</th> <th>Bezuinigingen 2011</th> <th>Periode 2015-2019 </th> <th>Defensienota 2018 </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/De_Zeven_Provinci%C3%ABnklasse_(fregat)" title="De Zeven Provinciënklasse (fregat)">LC-fregat</a></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td>4</td> <td>4</td> <td>4 </td> <td>4 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Karel_Doormanklasse" title="Karel Doormanklasse">M-fregat</a></td> <td>4<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td>8<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td>8</td> <td>2</td> <td>2</td> <td>2 </td> <td>2 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Trompklasse_(fregat)" title="Trompklasse (fregat)">GW-fregat</a></td> <td>2</td> <td>2</td> <td>2</td> <td></td> <td></td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Jacob_van_Heemskerckklasse" title="Jacob van Heemskerckklasse">L-fregat</a></td> <td>1<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td>2</td> <td>2</td> <td></td> <td></td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Kortenaerklasse" title="Kortenaerklasse">S-fregat</a></td> <td>12</td> <td>10</td> <td>6</td> <td></td> <td></td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Van_Speijkklasse" title="Van Speijkklasse">MLM-fregat</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td>6</td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr> <th>Fregatten</th> <th>25</th> <th>22</th> <th>18</th> <th>6</th> <th>6</th> <th>6 </th> <th> </th></tr> <tr> <td>Patrouilleschepen</td> <td></td> <td></td> <td></td> <td>4</td> <td>4</td> <td>4 </td> <td>4 </td></tr> <tr> <td>Onderzeeboten</td> <td>6</td> <td>6</td> <td>4</td> <td>4</td> <td>4</td> <td>4/3 </td> <td>4/3 </td></tr> <tr> <td>Bevoorradingsschepen</td> <td>2</td> <td>2</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>0</td> <td>0 </td> <td>1 </td></tr> <tr> <td>Landing Platform Dock</td> <td></td> <td></td> <td>1</td> <td>2</td> <td>2</td> <td>2 </td> <td>2 </td></tr> <tr> <td>Joint Support Ship</td> <td></td> <td></td> <td></td> <td>1</td> <td>1</td> <td>1 </td> <td>1 </td></tr> <tr> <td>Mijnenjagers</td> <td>15</td> <td>15</td> <td>15</td> <td>10</td> <td>6</td> <td>10/6 </td> <td>6 </td></tr> <tr> <td>Mijnenvegers</td> <td>11</td> <td>11<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0 </td> <td>0 </td></tr> <tr> <th>Totaal schepen</th> <th>59</th> <th>56</th> <th>40</th> <th>28</th> <th>23</th> <th>27/23 </th> <th>23/24 </th></tr> <tr> <td>LRMP vliegtuigen</td> <td>21</td> <td>13<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td>13</td> <td>0</td> <td>0</td> <td>0 </td> <td>0 </td></tr> <tr> <td>Helikopters</td> <td>36<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td>30<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> <td>20</td> <td>20</td> <td>0</td> <td>12 </td> <td>20 </td></tr> <tr> <th>Totaal vliegtuigen</th> <th>57</th> <th>43</th> <th>33</th> <th>20</th> <th>0</th> <th>12 </th> <th>20 </th></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Defensie_in_zwaar_weer">Defensie in zwaar weer</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Bewerk dit kopje: Defensie in zwaar weer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Defensie in zwaar weer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In november 2010 gaf minister van defensie Hillen invulling aan de in het akkoord tussen VVD, PVV en CDA afgesproken bezuiniging op defensie van € 800 miljoen.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Dit omvatte ook een verlies van 10.000 arbeidsplaatsen in de gehele krijgsmacht. Ook gedwongen ontslagen waren niet uit te sluiten. De directe effecten op het CZSK werden door hem op 8 april 2011 bekendgemaakt en omvatten: reductie van de mijnenjagers van tien naar zes stuks, waarbij vier werden verkocht. Afstoting van twee supportschepen, Hr. Ms <i>Zuiderkruis</i> en Zr. Ms. <i>Amsterdam</i>, in 2012 en 2014 en latere indienstneming van het <i>joint support ship</i> in 2016. Integratie van alle luchtverdedigingsmiddelen en de 120mm-mortieren van het Korps Mariniers met eenheden van andere krijgsmachtdelen in het <i>Defensie Grondgebonden Luchtverdedigings Commando</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Investeringen">Investeringen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Bewerk dit kopje: Investeringen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Investeringen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vanwege wereldwijde onrust besloot het ministerie van Defensie echter het materieel dat te koop stond (<a href="/wiki/Zr.Ms._Karel_Doorman_(2015)" title="Zr.Ms. Karel Doorman (2015)">Zr.Ms. <i>Karel Doorman</i></a>) te reactiveren. Ook werd bekend dat Nederland en België de <a href="/wiki/Karel_Doormanklasse" title="Karel Doormanklasse">M-fregatten</a> en de mijnenvegers samen zouden vervangen,<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> de onderzeeboten van de <a href="/wiki/Walrusklasse" title="Walrusklasse">Walrusklasse</a> zouden worden vervangen<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> en het militaire deel van vliegveld De Kooy zou als Maritiem Vliegkamp De Kooy open blijven.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Met de defensie en beleidsnota 2018 werd voor de komende jaren het voor het CZSK beschikbare budget vastgesteld op 6374 miljoen euro.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Middels het in de defensie en beleidsnota 2018 gestelde, houdt dit voor het <a href="/wiki/Commandant_Zeestrijdkrachten" title="Commandant Zeestrijdkrachten">CZSK</a> het volgende in: </p> <ul><li>uitbreiding cybercapaciteit, IT-infrastructuur en inlichtingen-analysecapaciteit (joint)</li> <li>uitbreiding munitie en tactische voorraden (joint)</li> <li>uitbreiding EODD-capaciteit (joint)</li> <li>uitbreiding CBRN-verdediging (joint)</li> <li>openhouden van diverse defensiecomplexen die bestemd waren voor sluiting (joint)</li> <li>vervanging M-fregatten door <a href="/wiki/Anti-Submarine_Warfare_Frigate" title="Anti-Submarine Warfare Frigate">Anti-Submarine Warfare Frigates</a> (CZSK)</li> <li>vervanging onderzeeboten (CZSK)</li> <li>vervanging mijnbestrijdingsvaartuigen (CZSK)</li> <li>modernisering LC-fregatten (CZSK)</li> <li>modernisering surface-surface en surface-air raketbewapening en kanonnen LC-fregatten (CZSK)</li> <li>vervanging <a href="/wiki/Goalkeeper" title="Goalkeeper">Goalkeeper</a>-afweersysteem op de grote bovenwaterschepen (CZSK)</li> <li>modernisering amfibisch transportschip en hydrogafische vaartuigen (CZSK)</li></ul> <p>In maart 2019 werd bekend dat de nieuwe mijnenbestrijdingsvaartuigen worden gebouwd door een consortium onder leiding van de Franse <a href="/wiki/Naval_Group" title="Naval Group">Naval Group</a>.<sup id="cite_ref-ADMBV_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-ADMBV-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> De Nederlandse <a href="/wiki/Damen_Shipyards_Group" title="Damen Shipyards Group">Damen Shipyards Group</a> was ook kandidaat, maar de voorkeur van de Belgen – die de aanbestedingsprocedure hebben geleid – ging uit naar Naval. Voor de nieuwe multipurposefregatten had Nederland de leiding, en hier viel de keuze op Damen en Thales. De huidige mijnenbestrijdingsvaartuigen waren meer dan dertig jaar oud en naderden het eind van hun levensduur. De nieuwe vaartuigen komen naar verwachting tussen 2025 en 2030 in de vaart. De boten zullen in het Nederlands <a href="/wiki/Vlissingenklasse" title="Vlissingenklasse">Vlissingenklasse</a> genoemd worden, de Belgen noemen de nieuwe vaartuigen de Cityklasse. De Nederlandse en Belgische marine werken al vele jaren samen en houden identieke mijnenbestrijdingsvaartuigen en de oefeningen zijn op elkaar afgestemd. De kosten voor de zes Nederlandse schepen is 883,3 miljoen euro.<sup id="cite_ref-ADMBV_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-ADMBV-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>In de nota van 2018 werd voor het eerst gesproken over de Verwerving van een Combat Support Ship (CSS). Het CSS zal de naam <a href="/wiki/Zr.Ms._Den_Helder" title="Zr.Ms. Den Helder">Zr.Ms. Den Helder</a> dragen met het boegnummer A834. Damen Shipyards gaat het schip bouwen, voor het ontwerp wordt gebruik gemaakt van onderdelen uit het JSS ontwerp. Het schip zal op zijn vroegst in 2025 in dienst worden gesteld. </p><p>In juni 2020 werd bekend dat de M-fregatten worden vervangen.<sup id="cite_ref-DEFNL_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-DEFNL-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> De hoofdtaak van de nieuwe fregatten, die de naam <a href="/wiki/Anti-Submarine_Warfare_Frigate" title="Anti-Submarine Warfare Frigate">Anti-Submarine Warfare Frigate</a> voeren,wordt het bestrijden van onderzeeboten op afstand. Dat gebeurt met een nieuwe torpedo, in te zetten vanaf het schip of door de <a href="/wiki/NH90" title="NH90">NH90 NFH</a> boordhelikopter.<sup id="cite_ref-DEFNL_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-DEFNL-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Het krijgt een 110 koppige bemanning, maar voor speciale missies zijn er 40 extra bedden en verschillende ruimten beschikbaar. De fregatten krijgen een waterverplaatsing van 5500 ton.<sup id="cite_ref-DEFNL_26-2" class="reference"><a href="#cite_note-DEFNL-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Damen_Schelde_Naval_Shipbuilding" title="Damen Schelde Naval Shipbuilding">Damen Schelde Naval Shipbuilding</a> gaat ze bouwen in samenwerking met <a href="/wiki/Thales_Group" class="mw-redirect" title="Thales Group">Thales Group</a>. De Nederlandse marine krijgt het eerste fregat naar verwachting in 2028 en het tweede in 2029. De twee vergelijkbare Belgische fregatten worden uiterlijk 2030 geleverd.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tradities">Tradities</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Bewerk dit kopje: Tradities" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Tradities"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Naamgeving_van_schepen">Naamgeving van schepen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Bewerk dit kopje: Naamgeving van schepen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Naamgeving van schepen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De namen van de schepen van de marine werden tot aan de troonswisseling van 30 april 2013 voorafgegaan door Hr.Ms. (<i>Harer Majesteits</i>), als tot dan behorende aan de <i>koningin</i>. Nu is dit Zr.Ms. (<i>Zijner Majesteits</i>). Niet alle schepen worden aangeduid met <i>Zr.Ms.</i>. Dit predicaat is voorbehouden aan indienstgestelde oorlogsschepen, met een officier (soms onderofficier) als commandant en een militaire bemanning.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Sleepboten en sommige kleine hulpvaartuigen (zoals het opleidingsschip <i>Van Kinsbergen</i>) ontberen het predicaat. </p><p>In de periode van de Republiek werden oorlogsschepen soms aangeduid met: <i>'s Lands Schip</i> of <i>'s Lands Schip van Oorlog</i>, hoewel daar waarschijnlijk geen officiële regels voor bestonden. </p><p>Moderne schepen zijn herkenbaar aan een letter en volgnummer op de romp. Hierbij staat de </p> <ul><li><i>A</i> (<i>auxilliary ship</i>) voor hulp-vaartuig</li> <li><i>C</i> (<i>cruiser</i>) voor <a href="/wiki/Kruiser" title="Kruiser">kruiser</a></li> <li><i>D</i> (<i>destroyer</i>) voor jager</li> <li><i>F</i> (<i>frigate</i>) voor <a href="/wiki/Fregat" title="Fregat">fregat</a></li> <li><i>L</i> (<i>landingschip</i> of <i>landingcraft</i>) voor landingsschip of landingsvaartuig</li> <li><i>M</i> (<i>minehunter/minesweeper</i>) voor <a href="/wiki/Mijnenjager" title="Mijnenjager">mijnenjager</a> of <a href="/wiki/Mijnenveger_(vaartuig)" title="Mijnenveger (vaartuig)">mijnenveger</a></li> <li><i>P</i> (<i>patrol vessel</i>) voor patrouillevaartuigen</li> <li><i>R</i> (<i>aircraftcarrier</i>) voor <a href="/wiki/Vliegdekschip" title="Vliegdekschip">vliegdekschip</a></li> <li><i>S</i> (<i>submarine</i>) voor <a href="/wiki/Onderzeeboot" title="Onderzeeboot">onderzeeboot</a></li> <li><i>Y</i> (<i>yard</i>) voor kleine hulpvaartuigen die beperkt zijn tot havens en binnenwateren</li></ul> <p>De grootste schepen worden meestal vernoemd naar historische zeelieden als <a href="/wiki/Michiel_de_Ruyter" title="Michiel de Ruyter">Michiel de Ruyter</a>, <a href="/wiki/Maarten_Harpertszoon_Tromp" title="Maarten Harpertszoon Tromp">Maarten Harpertszoon Tromp</a> en <a href="/wiki/Jan_van_Speijk" title="Jan van Speijk">Jan van Speijk</a>. Ook de naam van het oude vlaggenschip van De Ruyter, <i>De Zeven Provinciën</i>, wordt vaak gebruikt. Daarnaast worden geografische namen zoals namen van provincies, steden en vroeger koloniale gebiedsdelen gebruikt. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vlaggen_en_wimpels">Vlaggen en wimpels</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Bewerk dit kopje: Vlaggen en wimpels" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=26" title="De broncode bewerken van de sectie: Vlaggen en wimpels"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Dubbele_Geus">Dubbele Geus</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Bewerk dit kopje: Dubbele Geus" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=27" title="De broncode bewerken van de sectie: Dubbele Geus"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg/260px-Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg/390px-Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg/520px-Naval_Jack_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a><figcaption>De Dubbele Geus van de Koninklijke Marine</figcaption></figure> <p>In Nederland voert de Koninklijke Marine krachtens een <a href="/wiki/Koninklijk_Besluit" class="mw-redirect" title="Koninklijk Besluit">Koninklijk Besluit</a> van 20 april 1931 een zogeheten Dubbele- of Prinsengeus met twaalf segmenten in de kleuren van de <a href="/wiki/Vlag_van_Nederland" title="Vlag van Nederland">nationale vlag</a>. Pleziervaartuigen voeren een vereenvoudigde, zogeheten enkele geus of geusje in de kleuren rood, wit en blauw, die in acht segmenten zijn aangebracht. Bij traditionele <a href="/wiki/Roeien_(sport)" title="Roeien (sport)">roeiverenigingen</a> is het gebruikelijk dat de oudste roeiboot van de vloot een geus in de kleuren van de vereniging voert. </p><p>De vlag die tijdens de <a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a> aan de boegspriet van de Nederlandse oorlogsschepen hing werd de geus (ook wel Prinsengeus) genoemd. De Prinsengeus zou voor het eerst gezien zijn bij de inname van <a href="/wiki/Brielle" title="Brielle">Den Briel</a> in 1572. De overlevering dat de geus geïnspireerd zou zijn door de bedelaarsdracht wordt in de literatuur niet bevestigd.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 31 december 2012 een bronvermelding gewenst.">&#91;bron?&#93;</span></a></sup> </p><p>Rond 1590 bestond de geus uit een horizontale <a href="/wiki/Driekleur" title="Driekleur">driekleur</a> in de kleurencombinatie <a href="/wiki/Prinsenvlag" title="Prinsenvlag">oranje-wit-blauw</a>, die later de nationale vlag van Nederland zou gaan worden. In de loop der jaren werd het oranje-wit-blauw vervangen door het huidige rood-wit-blauw. </p><p>De geus van een marineschip van de Koninklijke Marine wordt gevoerd als het schip op zon- en feestdagen voor anker of aan de kade ligt en zijn vlag voert, als er een buitenlands marineschip in de haven ligt of als een Nederlands marineschip in een buitenlandse haven ligt. De geus wordt dus niet gevoerd als het schip onderweg is. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Oorlogswimpel">Oorlogswimpel</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="Bewerk dit kopje: Oorlogswimpel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=28" title="De broncode bewerken van de sectie: Oorlogswimpel"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De oorlogswimpel is een <a href="/wiki/Wimpel" title="Wimpel">wimpel</a> die uitsluitend door marineschepen wordt gevoerd en waarmee deze zich onderscheiden van andere (<a href="/wiki/Koopvaardij" title="Koopvaardij">koopvaardij</a>-)schepen. De Nederlandse oorlogswimpel is een lange, rood-wit-blauwe wimpel waarvan het uiteinde in twee punten uitloopt. Bij commando-overdracht of het uit dienst nemen van een marineschip wordt de oorlogswimpel(-kist) ceremonieel overhandigd aan de commandant door de jongste matroos. </p><p>De oorlogswimpel kan worden vervangen door een <a href="/wiki/Commandovlag" title="Commandovlag">commandovlag</a>.<br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Oorlogswimpel.png" class="mw-file-description" title="Nederlandse oorlogswimpel"><img alt="Nederlandse oorlogswimpel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Oorlogswimpel.png/265px-Oorlogswimpel.png" decoding="async" width="265" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Oorlogswimpel.png/398px-Oorlogswimpel.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Oorlogswimpel.png/530px-Oorlogswimpel.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="100" /></a></span> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Commandovlaggen">Commandovlaggen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="Bewerk dit kopje: Commandovlaggen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=29" title="De broncode bewerken van de sectie: Commandovlaggen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De commandovlag vervangt aan boord van marineschepen bij het hijsen ervan de <a href="/wiki/Oorlogswimpel" title="Oorlogswimpel">oorlogswimpel</a>. In de tijd dat communicatie tussen de schepen onderling werd gevoerd met behulp van vlaggen was de commandovlag nuttig om aan te geven waar de bevelvoerder zich bevond; vanaf dat schip werden de commando's gegeven. Hier komt ook de term <a href="/wiki/Vlaggenschip" title="Vlaggenschip">vlaggenschip</a> vandaan. </p><p>Naast commandovlaggen kent de KM ook <a href="/wiki/Onderscheidingsvlag" title="Onderscheidingsvlag">onderscheidingsvlaggen</a>, die qua uiterlijk en functie veel op de commandovlaggen lijken. Het verschil tussen een commandovlag en een onderscheidingsvlag is dat een commandovlag wordt gehesen wanneer de vlagofficier daadwerkelijk de rol van bevelhebber uitoefent. Commandovlaggen bij de Nederlandse Koninklijke Marine zijn vierkant van vorm, terwijl de onderscheidingsvlaggen een hoogte-breedteverhouding hebben van 2:3. </p><p>De Nederlandse krijgsmacht kent verschillende commando- en onderscheidingsvlaggen: leden van het <a href="/wiki/Koninklijk_Huis_(Koninkrijk_der_Nederlanden)" title="Koninklijk Huis (Koninkrijk der Nederlanden)">Koninklijk Huis</a> hebben een eigen onderscheidingsvlag; voor vlagofficieren is er een vlag per <a href="/wiki/Militaire_rang" title="Militaire rang">rang</a>. Bij de Koninklijke Marine zijn deze rangen: <a href="/wiki/Luitenant-admiraal" title="Luitenant-admiraal">luitenant-admiraal</a>, <a href="/wiki/Viceadmiraal" title="Viceadmiraal">viceadmiraal</a>, <a href="/wiki/Schout-bij-nacht" title="Schout-bij-nacht">schout-bij-nacht</a> en <a href="/wiki/Commandeur_(marine)" title="Commandeur (marine)">commandeur</a>. Door een <a href="/wiki/Kapitein-ter-zee" title="Kapitein-ter-zee">kapitein-ter-zee</a> die de functie van eskadercommandant of van regionale bevelhebber bekleedt wordt een <a href="/w/index.php?title=Standaard_(vlag)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Standaard (vlag) (de pagina bestaat niet)">standaard</a> gevoerd. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:NL_KM_commandovlag_luitenant-admiraal_outline.png" class="mw-file-description" title="Luitenant-admiraal"><img alt="Luitenant-admiraal" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/NL_KM_commandovlag_luitenant-admiraal_outline.png/120px-NL_KM_commandovlag_luitenant-admiraal_outline.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/NL_KM_commandovlag_luitenant-admiraal_outline.png/180px-NL_KM_commandovlag_luitenant-admiraal_outline.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/NL_KM_commandovlag_luitenant-admiraal_outline.png/240px-NL_KM_commandovlag_luitenant-admiraal_outline.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Luitenant-admiraal</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:NL_KM_commandovlag_vice-admiraal_outline.png" class="mw-file-description" title="Viceadmiraal"><img alt="Viceadmiraal" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/NL_KM_commandovlag_vice-admiraal_outline.png/120px-NL_KM_commandovlag_vice-admiraal_outline.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/NL_KM_commandovlag_vice-admiraal_outline.png/180px-NL_KM_commandovlag_vice-admiraal_outline.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/NL_KM_commandovlag_vice-admiraal_outline.png/240px-NL_KM_commandovlag_vice-admiraal_outline.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Viceadmiraal</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:NL_KM_commandovlag_schout-bij-nacht_outline.png" class="mw-file-description" title="Schout-bij-nacht"><img alt="Schout-bij-nacht" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/NL_KM_commandovlag_schout-bij-nacht_outline.png/120px-NL_KM_commandovlag_schout-bij-nacht_outline.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/NL_KM_commandovlag_schout-bij-nacht_outline.png/180px-NL_KM_commandovlag_schout-bij-nacht_outline.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/NL_KM_commandovlag_schout-bij-nacht_outline.png/240px-NL_KM_commandovlag_schout-bij-nacht_outline.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Schout-bij-nacht</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:NL_KM_commandovlag_commandeur.png" class="mw-file-description" title="Commandeur"><img alt="Commandeur" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/NL_KM_commandovlag_commandeur.png/120px-NL_KM_commandovlag_commandeur.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/NL_KM_commandovlag_commandeur.png/180px-NL_KM_commandovlag_commandeur.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/NL_KM_commandovlag_commandeur.png/240px-NL_KM_commandovlag_commandeur.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Commandeur</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:NL_KM_standaard.png" class="mw-file-description" title="de standaard, voor een bevelvoerend kapitein-ter-zee"><img alt="de standaard, voor een bevelvoerend kapitein-ter-zee" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/NL_KM_standaard.png/120px-NL_KM_standaard.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/NL_KM_standaard.png/180px-NL_KM_standaard.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/NL_KM_standaard.png/240px-NL_KM_standaard.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></div> <div class="gallerytext">de standaard, voor een bevelvoerend kapitein-ter-zee</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Blauwe_hap">Blauwe hap</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="Bewerk dit kopje: Blauwe hap" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=30" title="De broncode bewerken van de sectie: Blauwe hap"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Iedere woensdag wordt op de schepen en bij walinrichtingen van de Koninklijke Marine een Indische rijsttafel geserveerd, in marinejargon de <a href="/wiki/Blauwe_hap" title="Blauwe hap">blauwe hap</a> genoemd. Een blauwe was de bijnaam voor een persoon van Nederlands-Indische afkomst. De traditie om op een vaste dag in de week de Indische rijsttafel op het menu te plaatsen, vindt haar oorsprong in de negentiende eeuw. Tussen 1816 en 1949 waren schepen van de Koninklijke Marine in het toenmalige <a href="/wiki/Nederlands-Indi%C3%AB" title="Nederlands-Indië">Nederlands-Indië</a> gestationeerd ter verdediging van de overzeese kolonie. Na de soevereiniteitsoverdracht was de Nederlandse militaire rol in het Verre Oosten uitgespeeld, met uitzondering van <a href="/wiki/Nederlands-Nieuw-Guinea" title="Nederlands-Nieuw-Guinea">Nederlands-Nieuw-Guinea</a>. Veel Indische gebruiken en woorden bij de Koninklijke Marine herinneren aan deze tijd. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rangen_en_standen">Rangen en standen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="Bewerk dit kopje: Rangen en standen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=31" title="De broncode bewerken van de sectie: Rangen en standen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De marine kent een rangensysteem, dat in naamgeving en versiering iets afwijkt van het bij de overige krijgsmachtdelen gebruikte systeem, maar daarmee hiërarchisch wel vergelijkbaar is. Bij het <a href="/wiki/Korps_Mariniers" title="Korps Mariniers">Korps Mariniers</a> gebruikt men <a href="/w/index.php?title=Rangonderscheidingstekens&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rangonderscheidingstekens (de pagina bestaat niet)">rangonderscheidingstekens</a> van de marine maar omdat het een lichte infanterie eenheid is wordt wel de benaming van de landmacht gevolgd. </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook: <a href="/wiki/Lijst_van_militaire_rangen_van_de_Nederlandse_krijgsmacht" title="Lijst van militaire rangen van de Nederlandse krijgsmacht">Lijst van militaire rangen van de Nederlandse krijgsmacht</a></i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Open_dagen">Open dagen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="Bewerk dit kopje: Open dagen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=32" title="De broncode bewerken van de sectie: Open dagen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Oorspronkelijk hield elk krijgsmachtdeel jaarlijks zijn eigen open dag. Voor de marine waren dit vanaf 1956 de <a href="/wiki/Marinedagen" title="Marinedagen">Vlootdagen</a>. Bezuinigingen hebben dit vanaf 2013 veranderd en sinds dat jaar houden twee Nederlandse krijgsmachtdelen per jaar open dagen<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 10 juli 2024 een bronvermelding gewenst.">&#91;bron?&#93;</span></a></sup>, waarbij ook andere onderdelen van defensie vertegenwoordigd zijn, de Landmacht-, Luchtmacht- en Marinedagen. Deze staan in het kader van de brede publieksinformatie en voorlichting bij personeelswerving en trekken vanwege de bezichtigingen en demonstraties honderdduizenden bezoekers per editie. De <a href="/wiki/Marinedagen" title="Marinedagen">Marinedagen</a> vinden onregelmatig, ongeveer tweemaal per vijf jaar, plaats in de marinehaven van Den Helder. De eerstvolgende editie is op zijn vroegst in 2026.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bekende_en_markante_oud-marinemensen">Bekende en markante oud-marinemensen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="Bewerk dit kopje: Bekende en markante oud-marinemensen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=33" title="De broncode bewerken van de sectie: Bekende en markante oud-marinemensen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Doorman,_Karel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Doorman%2C_Karel.jpg/260px-Doorman%2C_Karel.jpg" decoding="async" width="260" height="344" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5b/Doorman%2C_Karel.jpg 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="397" /></a><figcaption><a href="/wiki/Karel_Doorman" title="Karel Doorman">Karel Doorman</a>, schout-bij-nacht, hier in het uniform van een kapitein-luitenant-ter-zee</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Michiel_de_Ruyter" title="Michiel de Ruyter">Michiel de Ruyter</a> (1607-1676), admiraal</li> <li><a href="/wiki/Piet_Hein_(zeevaarder)" title="Piet Hein (zeevaarder)">Piet Hein</a> (1577-1629), admiraal</li> <li><a href="/wiki/Witte_de_With" title="Witte de With">Witte de With</a> (1599-1658), viceadmiraal</li> <li><a href="/wiki/Reinier_Claeszen" title="Reinier Claeszen">Reinier Claeszen</a> (†1606), viceadmiraal</li> <li><a href="/wiki/Maarten_Harpertszoon_Tromp" title="Maarten Harpertszoon Tromp">Maarten Harpertszoon Tromp</a> (1598-1653), luitenant-admiraal</li> <li><a href="/wiki/Willem_Joseph_van_Ghent" title="Willem Joseph van Ghent">Willem Joseph van Ghent</a> (1626-1672), admiraal, eerste commandant Korps Mariniers</li> <li><a href="/wiki/Johan_Evertsen_(1600-1666)" title="Johan Evertsen (1600-1666)">Johan Evertsen</a> (1600-1666), luitenant-admiraal</li> <li><a href="/wiki/Cornelis_Evertsen_de_Oude" title="Cornelis Evertsen de Oude">Cornelis Evertsen</a> (1610-1666), luitenant-admiraal</li> <li><a href="/wiki/Jan_van_Speijk" title="Jan van Speijk">Jan van Speijk</a> (1802-1831), <a href="/wiki/Militaire_Willems-Orde" title="Militaire Willems-Orde">ridder MWO</a>, kannoneerbootcommandant</li> <li><a href="/wiki/Conrad_Helfrich" title="Conrad Helfrich">Conrad Helfrich</a> (1886-1962), commandant der Zeemacht in Nederlands-Indië en bevelhebber der Zeestrijdkrachten</li> <li><a href="/wiki/Karel_Doorman" title="Karel Doorman">Karel Doorman</a> (1889-1942), officier MWO, schout-bij-nacht</li> <li><a href="/w/index.php?title=Eug%C3%A8ne_Lacombl%C3%A9_(officier)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eugène Lacomblé (officier) (de pagina bestaat niet)">Eugène Lacomblé</a> (1896-1942) ridder MWO, kapitein-luitenant-ter-zee</li> <li><a href="/wiki/Piet_de_Jong_(politicus)" title="Piet de Jong (politicus)">Piet de Jong</a> (1915-2016), oud-onderzeebootcommandant, oud-premier van Nederland</li> <li><a href="/wiki/Heije_Schaper" title="Heije Schaper">Heije Schaper</a> (1906-1996), ridder MWO, <a href="/wiki/Militair_Huis_van_Z.M._de_Koning" title="Militair Huis van Z.M. de Koning">Chef Militair Huis van de Koningin</a></li> <li><a href="/wiki/Hans_Larive" title="Hans Larive">Hans Larive</a> (1915-1984), ridder MWO, ontsnapt uit <a href="/wiki/Slot_Colditz" title="Slot Colditz">Colditz</a></li> <li><a href="/wiki/Damiaen_Joan_van_Doorninck" title="Damiaen Joan van Doorninck">Damiaen Joan van Doorninck</a> (1902-1987), ontsnapt uit Colditz</li> <li><a href="/wiki/Charles_Douw_van_der_Krap" title="Charles Douw van der Krap">Charles Douw van der Krap</a> (1908-1995), ridder MWO, veteraan Tweede Wereldoorlog</li> <li><a href="/w/index.php?title=Johan_Willem_Binkes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Johan Willem Binkes (de pagina bestaat niet)">Johan Willem Binkes</a> (1828-1891), viceadmiraal, officier MWO, commandant van de zeemacht in <a href="/wiki/Oost-Indi%C3%AB" class="mw-redirect" title="Oost-Indië">Oost-Indië</a></li> <li><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_de_Casembroot" title="François de Casembroot">François de Casembroot</a> (1817-1895), viceadmiraal, officier MWO</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rob_Zuiderwijk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rob Zuiderwijk (de pagina bestaat niet)">Rob Zuiderwijk</a> (1951), luitenant-generaal, eerste marinier met de functie van commandant der zeestrijdkrachten</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=34" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67645038">.mw-parser-output .link-portaal{float:right;clear:right;padding:0.5em;margin:0.5em 0 0.5em 1em;font-size:85%;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}@media screen and (max-width:600px){.mw-parser-output .link-portaal{float:none;margin:0.5em 0 0.5em 0}}</style><div class="link-portaal noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>&#8194;<a href="/wiki/Portaal:Marine" title="Portaal:Marine">Portaal Marine</a></div> <ul><li><a href="/wiki/Admiraliteit_Benelux" title="Admiraliteit Benelux">Admiraliteit Benelux</a></li> <li><a href="/wiki/Marinecomponent_van_Defensie" title="Marinecomponent van Defensie">Marinecomponent van Defensie</a>, België</li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_scheepsklassen_van_de_Nederlandse_marine" title="Lijst van scheepsklassen van de Nederlandse marine">Lijst van scheepsklassen van de Nederlandse marine</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_onderzeeboten_bij_de_Koninklijke_Marine" title="Lijst van onderzeeboten bij de Koninklijke Marine">Lijst van onderzeeboten bij de Koninklijke Marine</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_fregatten_bij_de_Koninklijke_Marine" title="Lijst van fregatten bij de Koninklijke Marine">Lijst van fregatten bij de Koninklijke Marine</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_jagers_bij_de_Koninklijke_Marine" title="Lijst van jagers bij de Koninklijke Marine">Lijst van jagers bij de Koninklijke Marine</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_mijnenjagers_bij_de_Koninklijke_Marine" title="Lijst van mijnenjagers bij de Koninklijke Marine">Lijst van mijnenjagers bij de Koninklijke Marine</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_overige_schepen_in_dienst_bij_de_Koninklijke_Marine" title="Lijst van overige schepen in dienst bij de Koninklijke Marine">Lijst van overige schepen in dienst bij de Koninklijke Marine</a></li> <li><a href="/wiki/Marine_Luchtvaartdienst" title="Marine Luchtvaartdienst">Marine Luchtvaartdienst</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_patrouillevliegtuigen_bij_de_Koninklijke_Marine" title="Lijst van patrouillevliegtuigen bij de Koninklijke Marine">Lijst van patrouillevliegtuigen bij de Koninklijke Marine</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_helikopters_bij_de_Koninklijke_Marine" title="Lijst van helikopters bij de Koninklijke Marine">Lijst van helikopters bij de Koninklijke Marine</a></li> <li><a href="/wiki/Korps_Mariniers" title="Korps Mariniers">Korps Mariniers</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_link">Externe link</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="Bewerk dit kopje: Externe link" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;action=edit&amp;section=35" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe link"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.defensie.nl/organisatie/marine">Koninklijke Marine</a>, website van Defensie</li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <ul><li>C. Mark, <i>Schepen van de Koninklijke Marine in W.O. II</i> (Alkmaar 1997)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://geschiedenis.vpro.nl/programmas/2899536/afleveringen/24602305/"><i>Dispuut in Nieuw Guinea</i></a>, <a href="/wiki/VPRO" title="VPRO">VPRO</a></li></ul> <hr /> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Zowel de begrippen marine als zeemacht duiden gewoonlijk op zeestrijdkrachten. Onder bredere betekenis van zowel vloot, marine als zeemacht wordt ook de koopvaardij verstaan</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.defensie.nl/organisatie/marine/inhoud/taken">https://www.defensie.nl/organisatie/marine/inhoud/taken</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170416155304/https://www.defensie.nl/organisatie/marine/inhoud/taken">Gearchiveerd</a> op 16 april 2017.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.defensie.nl/onderwerpen/overdefensie/het-verhaal-van-defensie/aantallen-personeel">Aantallen personeel</a>, ministerie van Defensie</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span style="font-variant:small-caps;">Bert van Elk</span>,&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://magazines.defensie.nl/materieelgezien/2021/01/04_snuiverd">Terug naar de toekomst: Snuiver zette vijand op achterstand</a>.&#32;<i>Materieelgezien</i>.&#32;Ministerie van Defensie.&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210216192202/https://magazines.defensie.nl/materieelgezien/2021/01/04_snuiverd">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-02-16">16 februari 2021</span>.&#32;Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-02-21">21 februari 2022</span>.&#160;“Luitenant-ter-zee der eerste klasse Jan Jacob Wichers en schout-bij-nacht Johannes Cornelis van Pappelendam bedachten in de tweede helft van de jaren 30 een oplossing voor het probleem: een uitschuifbare pijp waardoor lucht in de duikboot kon komen en afvalgassen konden verdwijnen.” </span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">De <i><a href="/wiki/Hr._Ms._Java" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. Java">Java</a></i>, <i><a href="/wiki/Hr._Ms._Sumatra_(1926)" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. Sumatra (1926)">Sumatra</a></i> en <i><a href="/wiki/Hr._Ms._De_Ruyter_(1936)" class="mw-redirect" title="Hr. Ms. De Ruyter (1936)">De Ruyter</a></i> die alle drie in de oorlog werden vernietigd</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">De beide flottieljeleiders, <i>Tromp</i> en <i>Jacob van Heemskerck</i> werden in het begin van de oorlog geherclassificeerd als lichte kruisers. Beide hebben de oorlog overleefd</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Van de acht torpedobootjagers van de <a href="/wiki/Admiralenklasse" title="Admiralenklasse">Admiralenklasse</a> ging er een verloren tijdens de meidagen in 1940. Vier torpedobootjagers van de <a href="/w/index.php?title=Callenburghklasse&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Callenburghklasse (de pagina bestaat niet)">Callenburghklasse</a> waren in aanbouw waarvan een – de <i>Isaac Sweers</i> – naar Engeland werd versleept en werd afgebouwd. Alle torpedobootjagers zijn in de oorlog tot zinken gebracht</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.usni.org/magazines/proceedings/1960/february/hnms-tjerk-hiddes-timor-ferry">HNMS Tjerk Hiddes—Timor Ferry</a>. Rear Admiral C. V. Gordon, United States Naval Institute Proceedings, February 1960.</span> </li> <li id="cite_note-Defensienota_2018-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Defensienota_2018_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Defensienota_2018_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Defensienota_2018_9-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Defensienota_2018_9-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Defensienota_2018_9-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Defensienota_2018_9-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Defensienota_2018_9-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Defensienota 2018</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Deze zijn ingedeeld bij de Kustwacht Caribisch Gebied</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Het betreft hier de in de defensienota's voorziene schepen. Meestal werd geacht deze samenstelling aan het eind van de looptijd van de nota te bereiken. Defensienota's hadden in het verleden een looptijd van circa 10 jaar. Tussentijdse bijstellingen kwamen en komen voor. De werkelijke samenstelling in de gegeven jaren kan sterk afwijken van deze aantallen</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">De <a href="/wiki/Karel_Doormanklasse" title="Karel Doormanklasse">M-fregatten</a> werden voor het eerst genoemd bij de Memorie van Toelichting bij de defensiebegroting van 1977</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">In de defensienota 1984 ging het om een groter type M-fregat dan in de MVT 1977 nog sprake was</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Het <a href="/wiki/Jacob_van_Heemskerckklasse" title="Jacob van Heemskerckklasse">Aangepast Standaardfregat</a>, zoals genoemd in de <a href="/w/index.php?title=Defensienota&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Defensienota (de pagina bestaat niet)">Defensienota</a> van 1974 was een iets groter schip dan de uiteindelijk gebouwde L-fregatten</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Gemoderniseerde Van Speijkklasse</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Gepland was ook de aanschaf van 2 oceaanmijnenvegers, maar een jaar later was dit plan al geschrapt. Gepland was ook de vervanging van de Dokkumklasse mijnenvegers vanaf 1988, met een nader te bepalen aantal van minimaal 6 en maximaal 15 mijnenvegers</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Aanvankelijk werd de aanschaf van 2 extra Orion P-3 vliegtuigen overwogen, maar een jaar later waren deze plannen al geschrapt</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Er is later zelfs nog aan 40 helikopters gedacht</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Gepland was de aanschaf van 8 grote helikopters, als aanvulling op de 22 (2 waren al verloren gegaan) Lynx-helikopters van de MLD</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Brief Min. v. Defensie dd 18 november 2010 Toelichting op de nota van wijziging 2011</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://marineschepen.nl/nieuws/model-vervanger-m-fregatten.html">Marine toont model vervanger M-fregatten</a>, marineschepen.nl, 7 november 2013. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221002043053/https://marineschepen.nl/nieuws/model-vervanger-m-fregatten.html">Gearchiveerd</a> op 2 oktober 2022.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://marineschepen.nl/schepen/nieuwe-onderzeeboten-2025.html">Vervanger Walrusklasse onderzeeboten</a>, marineschepen.nl, 7 april 2022. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230606022256/https://marineschepen.nl/schepen/nieuwe-onderzeeboten-2025.html">Gearchiveerd</a> op 6 juni 2023.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170107005339/https://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2011/10/12/maritiem-vliegkamp-de-kooy-blijft-open">Maritiem Vliegkamp De Kooy blijft open</a>, defensie.nl, 12 oktober 2011</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180330210532/https://www.defensie.nl/downloads/beleidsnota-s/2018/03/26/defensienota-2018">Defensienota 2018</a>, defensie.nl</span> </li> <li id="cite_note-ADMBV-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-ADMBV_25-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ADMBV_25-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ad.nl/politiek/frans-consortium-bouwt-nederlandse-mijnenvegers~ae9a196d/">Frans consortium bouwt Nederlandse mijnenvegers</a>, <i>Algemeen Dagblad</i>, 15 maart 2019. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190404143042/https://www.ad.nl/politiek/frans-consortium-bouwt-nederlandse-mijnenvegers~ae9a196d/">Gearchiveerd</a> op 4 april 2019.</span> </li> <li id="cite_note-DEFNL-26"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-DEFNL_26-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-DEFNL_26-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-DEFNL_26-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2020/06/24/nieuw-fregat-wordt-schrik-onderzeeboten">Nieuw fregat wordt schrik onderzeeboten, 24 juni 2020</a>, defensie.nl, geraadpleegd op 19 juli 2020. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200713005438/https://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2020/06/24/nieuw-fregat-wordt-schrik-onderzeeboten">Gearchiveerd</a> op 13 juli 2020.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.maritiemnederland.com/nieuws/vervanging-m-fregatten-weer-een-stap-dichterbij">Vervanging M-fregatten weer een stap dichterbij</a>, Maritiem Nederland, 25 juni 2020. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230407052111/https://www.maritiemnederland.com/nieuws/vervanging-m-fregatten-weer-een-stap-dichterbij">Gearchiveerd</a> op 7 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">Circulaire voor de zeemacht 1569cc, 30</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.schuttevaer.nl/nieuws/actueel/2024/06/12/marinedagen-in-den-helder-gaan-ook-in-2025-niet-door/">Marinedagen in Den Helder gaan ook in 2025 niet door</a> Schuttevaer, 12 juni 2024.</span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Koninklijke_Marine#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Koninklijke Marine">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Royal_Netherlands_Navy#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Royal Netherlands Navy">Royal Netherlands Navy</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Europese_marines"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_marines_Europa" title="Sjabloon:Navigatie marines Europa"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_marines_Europa&amp;action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Europese_marines" class="navigatie-titel">Europese marines</div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/w/index.php?title=Albanees_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Albanees marine (de pagina bestaat niet)">Albanië</a> · <a href="/wiki/Marinecomponent_van_Defensie" title="Marinecomponent van Defensie">België</a> · <a href="/w/index.php?title=Bulgaarse_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bulgaarse marine (de pagina bestaat niet)">Bulgarije</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_Deense_marine" title="Koninklijke Deense marine">Denemarken</a> · <a href="/wiki/Deutsche_Marine" title="Deutsche Marine">Duitsland</a> · <a href="/w/index.php?title=Estse_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Estse marine (de pagina bestaat niet)">Estland</a> · <a href="/w/index.php?title=Finse_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Finse marine (de pagina bestaat niet)">Finland</a> · <a href="/wiki/Franse_marine" title="Franse marine">Frankrijk</a> · <a href="/wiki/Griekse_marine" title="Griekse marine">Griekenland</a> · <a href="/w/index.php?title=Ierse_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ierse marine (de pagina bestaat niet)">Ierland</a> · <a href="/wiki/Italiaanse_marine" title="Italiaanse marine">Italië</a> · <a href="/w/index.php?title=Kroatische_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kroatische marine (de pagina bestaat niet)">Kroatië</a> · <a href="/w/index.php?title=Letse_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Letse marine (de pagina bestaat niet)">Letland</a> · <a href="/w/index.php?title=Litouwse_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Litouwse marine (de pagina bestaat niet)">Litouwen</a> · <a class="mw-selflink selflink">Nederland</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_Noorse_marine" title="Koninklijke Noorse marine">Noorwegen</a> · <a href="/wiki/Oekra%C3%AFense_marine" title="Oekraïense marine">Oekraïne</a> · <a href="/wiki/Poolse_marine" title="Poolse marine">Polen</a> · <a href="/wiki/Portugese_marine" title="Portugese marine">Portugal</a> · <a href="/wiki/Russische_marine" title="Russische marine">Rusland</a> · <a href="/w/index.php?title=Roemeense_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Roemeense marine (de pagina bestaat niet)">Roemenië</a> · <a href="/wiki/Spaanse_marine" title="Spaanse marine">Spanje</a> · <a href="/w/index.php?title=Sloveense_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sloveense marine (de pagina bestaat niet)">Slovenië</a> · <a href="/wiki/Turkse_marine" title="Turkse marine">Turkije</a> · <a href="/wiki/Royal_Navy" title="Royal Navy">Verenigd Koninkrijk</a> · <a href="/wiki/Zweedse_marine" title="Zweedse marine">Zweden</a> </p><p><b>Voormalig:</b> <a href="/w/index.php?title=Joegoslavische_marine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Joegoslavische marine (de pagina bestaat niet)">Joegoslavië</a> · <a href="/wiki/Kaiserliche_und_K%C3%B6nigliche_Kriegsmarine" title="Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine">Oostenrijk-Hongarije</a> · <a href="/wiki/Marine_van_de_Sovjet-Unie" title="Marine van de Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a> </p> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6597446f9d‐fb2pf Cached time: 20241114202005 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.359 seconds Real time usage: 0.592 seconds Preprocessor visited node count: 3136/1000000 Post‐expand include size: 25960/2097152 bytes Template argument size: 9359/2097152 bytes Highest expansion depth: 13/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 24269/5000000 bytes Lua time usage: 0.011/10.000 seconds Lua memory usage: 855715/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 249.190 1 -total 33.72% 84.031 1 Sjabloon:Infobox_militaire_eenheid 31.93% 79.576 1 Sjabloon:Infobox_generiek 16.50% 41.122 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding 14.68% 36.582 1 Sjabloon:Appendix 13.95% 34.759 1 Sjabloon:Commonscat 13.36% 33.284 1 Sjabloon:References 11.84% 29.500 1 Sjabloon:Zusterproject_box 10.06% 25.062 2 Sjabloon:First_non_empty 8.69% 21.658 1 Sjabloon:Navigatie_marines_Europa --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:27203-0!dateformat=default and timestamp 20241114202005 and revision id 68343729. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;oldid=68343729">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;oldid=68343729</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Nederlandse_overheidsinstantie" title="Categorie:Nederlandse overheidsinstantie">Nederlandse overheidsinstantie</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Nederlandse_marine" title="Categorie:Nederlandse marine">Nederlandse marine</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_maart_2011" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds maart 2011">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds maart 2011</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Alle_artikelen_die_een_referentie_missen" title="Categorie:Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen">Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_december_2012" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds december 2012">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds december 2012</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_juli_2024" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juli 2024">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juli 2024</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 5 nov 2024 om 20:40.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia&#174; is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Koninklijke_Marine&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-49vgg","wgBackendResponseTime":160,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.359","walltime":"0.592","ppvisitednodes":{"value":3136,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":25960,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":9359,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":24269,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 249.190 1 -total"," 33.72% 84.031 1 Sjabloon:Infobox_militaire_eenheid"," 31.93% 79.576 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 16.50% 41.122 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding"," 14.68% 36.582 1 Sjabloon:Appendix"," 13.95% 34.759 1 Sjabloon:Commonscat"," 13.36% 33.284 1 Sjabloon:References"," 11.84% 29.500 1 Sjabloon:Zusterproject_box"," 10.06% 25.062 2 Sjabloon:First_non_empty"," 8.69% 21.658 1 Sjabloon:Navigatie_marines_Europa"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.011","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":855715,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6597446f9d-fb2pf","timestamp":"20241114202005","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Koninklijke Marine","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Koninklijke_Marine","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q931281","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q931281","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-11-06T07:35:05Z","dateModified":"2024-11-05T19:40:40Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/78\/Embleem_Koninklijke_Marine.svg","headline":"Nederlands krijgsmachtonderdeel"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10