CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Klaas Schilder - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"bb703965-f3cc-4771-9daf-6318c0587384","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Klaas_Schilder","wgTitle":"Klaas Schilder","wgCurRevisionId":65241754,"wgRevisionId":65241754,"wgArticleId":55270,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Hoogleraar aan de Theologische Universiteit Kampen","Nederlands theoloog","Nederlands verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog","Predikant van de Gereformeerde Kerken in Nederland","Predikant van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Klaas_Schilder","wgRelevantArticleId":55270,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true, "wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2794597","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser": false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin", "mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/da/Klaas_Schilder_rector_Kampen_1941.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="2148"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/da/Klaas_Schilder_rector_Kampen_1941.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1432"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="1145"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Klaas Schilder - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Klaas_Schilder"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Klaas_Schilder"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Klaas_Schilder rootpage-Klaas_Schilder skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/1_december"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Klaas+Schilder" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Klaas+Schilder" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Klaas+Schilder" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Klaas+Schilder" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Jeugd_en_opleiding" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Jeugd_en_opleiding"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Jeugd en opleiding</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Jeugd_en_opleiding-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Jeugd en opleiding-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Jeugd_en_opleiding-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Geloofscrisis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Geloofscrisis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Geloofscrisis</span> </div> </a> <ul id="toc-Geloofscrisis-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Heilshistorische_exegese" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Heilshistorische_exegese"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Heilshistorische exegese</span> </div> </a> <ul id="toc-Heilshistorische_exegese-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Promotie_en_controverse" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Promotie_en_controverse"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Promotie en controverse</span> </div> </a> <ul id="toc-Promotie_en_controverse-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tweede_Wereldoorlog" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tweede_Wereldoorlog"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Tweede Wereldoorlog</span> </div> </a> <ul id="toc-Tweede_Wereldoorlog-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vrijmaking" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vrijmaking"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Vrijmaking</span> </div> </a> <ul id="toc-Vrijmaking-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overlijden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Overlijden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Overlijden</span> </div> </a> <ul id="toc-Overlijden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Publicaties" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Publicaties"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Publicaties</span> </div> </a> <ul id="toc-Publicaties-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Klaas Schilder</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 3 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-3" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">3 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%B3%D9%83%D9%8A%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%B1" title="كلاس سكيلدير – Egyptisch Arabisch" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كلاس سكيلدير" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptisch Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Klaas_Schilder" title="Klaas Schilder – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Klaas Schilder" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%81%B4%EB%9D%BC%EC%8A%A4_%EC%8A%A4%ED%9E%90%EB%8D%94%EB%A5%B4" title="클라스 스힐더르 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="클라스 스힐더르" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2794597#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Klaas_Schilder" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Klaas_Schilder" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Klaas_Schilder"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Klaas_Schilder"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Klaas_Schilder" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Klaas_Schilder" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&oldid=65241754" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Klaas_Schilder&id=65241754&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKlaas_Schilder"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKlaas_Schilder"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Klaas+Schilder"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Klaas_Schilder&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Klaas_Schilder" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2794597" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#e6e6fa; color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Klaas Schilder </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Klaas_Schilder_rector_Kampen_1941.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Schilder (1941)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Klaas_Schilder_rector_Kampen_1941.jpg/266px-Klaas_Schilder_rector_Kampen_1941.jpg" decoding="async" width="266" height="476" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/da/Klaas_Schilder_rector_Kampen_1941.jpg 1.5x" data-file-width="309" data-file-height="553" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><div style="font-size:90%">Schilder (1941)</div> </td></tr> <tr> <th>Geboortedatum </th> <td colspan="2">19 december 1890<sup id="cite_ref-Encyclopedie_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopedie-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>Geboorteplaats </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a> </td></tr> <tr> <th>Sterfdatum </th> <td colspan="2">23 maart 1952<sup id="cite_ref-Encyclopedie_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopedie-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>Sterfplaats </th> <td colspan="2">Kampen </td></tr> <tr> <th>Nationaliteit </th> <td colspan="2">Nederlands </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:#e6e6fa; color:inherit;" colspan="3">Kerkelijke functie </th></tr> <tr> <th>Kerkgenootschap </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_vrijgemaakt" title="Gereformeerde Kerken vrijgemaakt">Gereformeerd (vrijgemaakt)</a><br /><small>(voordien <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Gereformeerde Kerken in Nederland">Gereformeerd (synodaal)</a>) </small></td></tr> <tr> <th>Ambt </th> <td colspan="2">Predikant </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" style="background-color:#e6e6fa; color:inherit;" colspan="3"> <table cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Christendom" title="Portaal:Christendom">Christendom</a> </b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Klaas Schilder</b> (<a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a>, <a href="/wiki/19_december" title="19 december">19 december</a> <a href="/wiki/1890" title="1890">1890</a> – aldaar, <a href="/wiki/23_maart" title="23 maart">23 maart</a> <a href="/wiki/1952" title="1952">1952</a>)<sup id="cite_ref-Encyclopedie_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopedie-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> was een <a href="/wiki/Nederland" title="Nederland">Nederlandse</a> <a href="/wiki/Theoloog" title="Theoloog">theoloog</a> en <a href="/wiki/Hoogleraar" title="Hoogleraar">hoogleraar</a> in de <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Gereformeerde Kerken in Nederland">Gereformeerde Kerken in Nederland</a>. Zijn afzetting als hoogleraar in 1944 leidde tot het <a href="/wiki/Vrijmaking" title="Vrijmaking">ontstaan</a> van de <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_vrijgemaakt" title="Gereformeerde Kerken vrijgemaakt">Gereformeerde Kerken vrijgemaakt</a>, waar hij tot aan zijn overlijden de leidende theoloog was. </p><p>Schilder heeft in bredere zin veel invloed gehad door zijn <a href="/wiki/Eschatologie" title="Eschatologie">eschatologische</a> werken <i>Wat is de hemel</i> en <i>Wat is de hel</i> en vooral ook door zijn driedelige werk <i>Christus in zijn lijden</i>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Jeugd_en_opleiding">Jeugd en opleiding</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Jeugd en opleiding" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Jeugd en opleiding"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Klaas Schilder werd geboren in Kampen in een eenvoudig <a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk" title="Nederlandse Hervormde Kerk">Nederlands-hervormd</a> gezin. Zijn vader, Johannes Schilder (1860-1896), was sigarenmaker en overleed in 1896.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Encyclopedie_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopedie-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Moeder Schilder, Grietje Leijdekker (1854-1926)<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ging kort daarna met haar gezin over naar de <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Gereformeerde Kerken in Nederland">Gereformeerde Kerk</a>. Kampen was destijds een bolwerk van gereformeerd belijden. Ds. Jan Bavinck, een man uit de lijn van de <a href="/wiki/Afscheiding_van_1834" title="Afscheiding van 1834">Afscheiding</a> en vader van de dogmaticus <a href="/wiki/Herman_Bavinck" title="Herman Bavinck">Herman Bavinck</a>, alsmede de bekende <a href="/wiki/Gerard_Wisse" title="Gerard Wisse">Gerard Wisse</a> waren aan <a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a> als predikant verbonden. </p><p>In Kampen was ook de Theologische School uit de afgescheiden traditie. Na het doorlopen van het Gereformeerd Gymnasium in <a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a> volgde Schilder hier in de periode 1909-1914 de studie theologie. Hij ontving colleges van de hoogleraren M. Noordtzij, L. Lindeboom, dr. H. Bouwman en dr. A.G. Honig. Noordtzij besteedde aandacht aan de Schriftkritiek (bronnentheorie en bronnensplitsing) van het Oude Testament. Hij stelde daartegenover de leer van de organische inspiratie en het belang van een gedegen exegese, die recht tracht te doen aan de bedoeling van de auteur. </p><p>Ook Lindeboom koos positie tegen de historisch-kritische methode op het terrein van het Nieuwe Testament. Lindeboom deelde veel opvattingen van <a href="/wiki/Abraham_Kuyper" title="Abraham Kuyper">Kuyper</a> niet en was een warm pleitbezorger van de beginselen van de <a href="/wiki/Afscheiding_van_1834" title="Afscheiding van 1834">Afscheiding van 1834</a>. A.G. Honig probeerde de dogmatische lijnen van Bavinck en Kuyper door te trekken en waar mogelijk te verzoenen. Bouwman doceerde kerkgeschiedenis en kerkrecht. Hij stond bekend als een gemoedelijk en <a href="/wiki/Bevindelijk_gereformeerden" title="Bevindelijk gereformeerden">bevindelijk</a> man. Ten slotte was daar nog T. Hoekstra, die ambtelijke vakken doceerde. Hij bracht Schilder onder meer de <a href="/wiki/Homiletiek" title="Homiletiek">predikkunde</a> bij. In 1914 studeerde Schilder <a href="/wiki/Cum_laude" title="Cum laude">cum laude</a> af. </p><p>In zijn laatste studiejaar trouwde hij met de tien jaar oudere Anna Johanna Walter (1881-1977), waarmee hij vier kinderen kreeg. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Geloofscrisis">Geloofscrisis</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Geloofscrisis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Geloofscrisis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tijdens zijn studie maakte Schilder een diepe geloofscrisis door. Hij verdiepte zich in de wijsbegeerte van <a href="/wiki/Johann_Gottlieb_Fichte" title="Johann Gottlieb Fichte">Fichte</a>, <a href="/wiki/Friedrich_von_Schelling" title="Friedrich von Schelling">Schelling</a> en <a href="/wiki/Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel" title="Georg Wilhelm Friedrich Hegel">Hegel</a>, <a href="/wiki/Friedrich_Nietzsche" title="Friedrich Nietzsche">Nietzsche</a> en <a href="/wiki/S%C3%B8ren_Kierkegaard" title="Søren Kierkegaard">Kierkegaard</a>. Ook de Nederlandse filosoof <a href="/wiki/Gerard_Bolland" title="Gerard Bolland">Gerard Bolland</a> was voor hem geen onbekende. Over zijn geestelijke worsteling schrijft zijn biograaf: </p> <blockquote style="margin:1em 0; padding:0 32px;"><p>"Terwijl de drang naar schoonheid, wijsheid en wetenschap bezit van hem nam, werden de raadselen van het bestaan al groter. De hoogten en diepten van de menselijke geest vol zonde en schuld, wanhoop en eenzaamheid tekenden zich voor hem af en grepen hem aan. Zijn eigen geloofszekerheid is tot op de fundamenten geschokt geweest"</p></blockquote><p> Schilder wist echter aan deze worsteling te ontkomen. Zijn biograaf schreef: </p><blockquote style="margin:1em 0; padding:0 32px;"><p>"Voor God heeft hij leren buigen en naar Diens openbaring heeft hij het leven weten te normeren. Dat is voor zijn verdere levensgang kenmerkend gebleven."</p></blockquote> <p>Bij zijn zoektocht is de Kamper predikant <a href="/wiki/Gerard_Wisse" title="Gerard Wisse">Gerard Wisse</a> van doorslaggevende betekenis geweest. Van hem erfde Schilder zijn belangstelling voor <a href="/wiki/Apologetiek" title="Apologetiek">apologetiek</a> en <a href="/wiki/Filosofie" title="Filosofie">wijsbegeerte</a>. In 1920 sprak hij deze dankbaarheid publiekelijk uit, hoewel hij de stap die Wisse deed (verlaten van de Gereformeerde Kerk) scherp veroordeelde. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Heilshistorische_exegese">Heilshistorische exegese</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Heilshistorische exegese" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Heilshistorische exegese"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a> zorgde Klaas Schilder voor volle kerken, hoewel hij bekend stond om zijn lange diensten, van minstens twee uur. Hij werd in 1914 <a href="/wiki/Predikant" title="Predikant">predikant</a>, en diende achtereenvolgens te <a href="/wiki/Ambt_Vollenhove" title="Ambt Vollenhove">Ambt-Vollenhove</a>, <a href="/wiki/Vlaardingen" title="Vlaardingen">Vlaardingen</a>, <a href="/wiki/Gorinchem" title="Gorinchem">Gorinchem</a>, <a href="/wiki/Delft" title="Delft">Delft</a>, <a href="/wiki/Oegstgeest" title="Oegstgeest">Oegstgeest</a> (waar hij <a href="/wiki/Jan_Wolkers" title="Jan Wolkers">Jan Wolkers</a> doopte) en 1928 in <a href="/wiki/Delfshaven_(stadsdeel)" title="Delfshaven (stadsdeel)">Rotterdam-Delfshaven</a>. Aan het einde van de jaren dertig komt Schilder met kritiek op de exemplarische preekmethode over historische teksten uit de Bijbel. Mensen die in de Bijbelse geschiedenis een rol spelen, worden tot voorbeelden (exempels) voor de gelovigen van nu gemaakt. De Schrift wordt gepreekt alsof deze louter uit losse voorbeeldverhalen bestaat. Schilder bestrijdt deze benadering, en vraagt aandacht voor de heilshistorische exegese van de Schrift. Volgens Schilder werkt God in de geschiedenis van deze wereld verlossend in; dat is de heilsgeschiedenis. In de tweede plaats benadrukt hij dat deze geschiedenis een eenheid vormt. Gods Raad staat daarachter; deze is een eenheid en wordt in de geschiedenis uitgewerkt. In de derde plaats is voor Schilder bepalend, dat er sprake is van voortgang in de heilsgeschiedenis. Door de tijd heen komt God met zijn eeuwige plan. Op deze wijze is voor Schilder de Schrift geen verzameling losse geschiedenissen, maar een eenheid, de ene al maar voortschrijdende geschiedenis van God met zijn volk. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Promotie_en_controverse">Promotie en controverse</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Promotie en controverse" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Promotie en controverse"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na zijn Rotterdamse periode promoveerde hij in 1933 <i><a href="/wiki/Cum_laude" title="Cum laude">summa cum laude</a></i> aan de universiteit van <a href="/wiki/Friedrich-Alexander-Universit%C3%A4t_Erlangen-N%C3%BCrnberg" title="Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg">Erlangen</a> in <a href="/wiki/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a> op het proefschrift <i>Zur Begriffsgeschichte des Paradoxon</i>. In datzelfde jaar werd hij <a href="/wiki/Hoogleraar" title="Hoogleraar">hoogleraar</a> theologie in Kampen. </p><p>In deze jaren werd Schilder een van de leiders van een beweging binnen de Gereformeerde Kerken, aangeduid als de Reformatorische Beweging. De leidslieden van deze beweging - behalve Schilder waren dit <a href="/wiki/D.H.Th._Vollenhoven" title="D.H.Th. Vollenhoven">D.H.Th. Vollenhoven</a>, <a href="/wiki/Herman_Dooyeweerd" title="Herman Dooyeweerd">H. Dooyeweerd</a> en A. Janse - riepen op tot een terugkeer van de scholastieke theologie tot een meer Schriftuurlijke theologie, binnen het kader van de gereformeerde belijdenisgeschriften. Op grond daarvan meenden zij bepaalde leerstellingen van met name dr. Abraham Kuyper te moeten bestrijden. Schilder richtte zijn pijlen onder andere op diens kerkleer; hij bestreed de gedachte dat meerdere kerken in meer of mindere mate waar konden zijn. Zijn opvattingen hieromtrent leidden tot grote controverse binnen de Gereformeerde Kerken, ook door de scherpte van de Schilders <a href="/wiki/Polemiek" title="Polemiek">polemiek</a>. </p><p>Schilder was tevens fel gekant tegen de leer van de Zwitserse theoloog <a href="/wiki/Karl_Barth" title="Karl Barth">Karl Barth</a>. De positie van Schilder en de overige voormannen van de Reformatorische Beweging binnen de Gereformeerde Kerken werd steeds moeilijker. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tweede_Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Tweede Wereldoorlog" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Tweede Wereldoorlog"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1936 sprak Schilder zich in "Geen duimbreed"<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> in niet mis te verstane bewoordingen uit tegen de <a href="/wiki/Nationaal-Socialistische_Beweging" title="Nationaal-Socialistische Beweging">NSB</a> en het <a href="/wiki/Fascisme" title="Fascisme">fascisme</a>. Hij stelde dat een christen geen lid zou mogen zijn van een fascistische beweging zoals de NSB. </p><p>Met name aan het begin van de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> heeft Schilder zich verzet tegen de Duitse bezetter: hij bestreed het optreden van de bezetter op grond van het <a href="/wiki/Landoorlogreglement" title="Landoorlogreglement">Landoorlogreglement</a> en keerde zich bovendien tegen de NSB. In de eerste maanden van de oorlog trok Schilder in het blad <i>De Reformatie</i> fel van leer tegen het nazisme. In de tweede helft van 1940 werd hij vijftien weken gevangen gezet. Op 6 december 1940 werd hij vrijgelaten op basis van de belofte dat hij gedurende de rest van de oorlog de pen niet meer hanteerde. Schilder hield zich aan deze belofte. Gedurende een deel van de oorlog zat hij ondergedoken. </p><p>In de eerste jaren na de oorlog werd Schilder geprezen als verzetsheld. Volgens hoogleraar <a href="/wiki/George_Harinck" title="George Harinck">George Harinck</a> "was deze propagandaoorlog die na de bevrijding uitbrak niet los te zien van Schilders afzetting als hoogleraar en predikant van de Gereformeerde Kerken in augustus 1944".<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hij ontving in 1982 postuum het <a href="/wiki/Verzetsherdenkingskruis" title="Verzetsherdenkingskruis">Verzetsherdenkingskruis</a>. </p><p>In de latere jaren werd het scherpe beeld van Schilder als verzetsheld diffuser. Onder andere <a href="/wiki/Loe_de_Jong" title="Loe de Jong">Loe de Jong</a> vroeg zich af waarom Schilder zich aan het schrijfverbod van de Duitsers had gehouden. Harinck constateerde: "de voorlopige eindbalans van Schilder in het eerste oorlogsjaar luidde dat hij in 1940 het recht van de Nederlandse overheid en haar burgers op een onvergetelijke wijze had verdedigd. Maar toen de Duitsers het recht aan hun laars bleken te lappen en het nihilistisch karakter van het nationaalsocialisme in Nederland zich openbaarde, had Schilder niet een volgende stap gezet. Een oproep tot en steun aan het illegaal verzet is tijdens de Duitse bezetting van hem niet uitgegaan. En vooral dat feit heeft zich in de herinnering genesteld".<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vrijmaking">Vrijmaking</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Vrijmaking" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Vrijmaking"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1944 kwam Schilder door zijn theologische opvattingen en persoonlijke optreden buiten de Gereformeerde Kerken. Daarbij kwam dat hij zich niet goed ter <a href="/wiki/Synode" title="Synode">synode</a> kon verweren, omdat hij ondergedoken zat. Verzoeken van alle kanten om de beslechting van het geschil uit te stellen tot na de bevrijding mochten niet baten. Mede door zijn toedoen zijn de <a href="/wiki/Gereformeerde_Kerken_vrijgemaakt" title="Gereformeerde Kerken vrijgemaakt">Gereformeerde Kerken vrijgemaakt</a> ontstaan. Nadat hij, evenals zijn geestverwant, dr. S Greydanus, was afgezet als hoogleraar aan de TU Kampen, 'dook' hij even 'op' om op 11 augustus 1944 in de Lutherse Burgwalkerk in Den Haag de 'Acte van <a href="/wiki/Vrijmaking" title="Vrijmaking">Vrijmaking</a> of Wederkeer' voor te lezen, waarmee de kerkelijke breuk een feit was. </p><p>In de jaren na 1944 bleef hij strijden tegen de doop- en verbondsopvattingen van de Gereformeerde Kerken in Nederland. In deze tijd kwam zijn vierdelige verklaring op de <a href="/wiki/Heidelbergse_Catechismus" title="Heidelbergse Catechismus">Heidelbergse Catechismus</a> gereed. Ook publiceerde hij over de relatie tussen christendom en cultuur. Schilder probeerde sturend op te treden binnen de nieuw gevormde Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. Hij probeerde diegenen af te remmen die vanuit de gedachte aan deze kerkgemeenschap als de enige legitieme meenden dat vrijgemaakten op alle gebieden eigen organisaties moesten oprichten. Hij riep hen op tot bezinning en ruimte te geven aan kritische geesten. Schilders vaak herhaalde oproep mocht niet baten; de polarisatie binnen de vrijgemaakte kerkgemeenschap nam hand over hand toe. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Overlijden">Overlijden</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Overlijden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Overlijden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Schilder was zeer polemisch ingesteld en had een complexe karakterstructuur ("Wie niet polemiseert, is niet bekeerd", is een kenmerkende uitspraak van hem). Hij overleed op 61-jarige leeftijd aan een <a href="/wiki/Hartaanval" class="mw-redirect" title="Hartaanval">hartaanval</a>, op de dag af acht jaar nadat hij geschorst was als hoogleraar aan de <a href="/wiki/Protestantse_Theologische_Universiteit_vestiging_Kampen" title="Protestantse Theologische Universiteit vestiging Kampen">Theologische Hogeschool in Kampen</a>. Zijn weduwe overleefde hem 25 jaar en overleed in 1977 op 96-jarige leeftijd. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Publicaties">Publicaties</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Publicaties" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Publicaties"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Wat is de hemel?</i></li> <li><i>Wat is de hel?</i> - Kampen 1932</li> <li><i>Heidelbergsche Catechismus</i> (eerste deel) - Goes 1939</li> <li><i>Christus aan den ingang van zijn lijden</i> - Kampen</li> <li><i>Christus in de doorgang van zijn lijden</i> - Kampen</li> <li><i>Christus bij den uitgang van zijn lijden</i> - Kampen</li> <li><i>Licht in den Rook</i></li> <li><i>"Ons aller moeder" Anno Domini 1935</i></li> <li><i>Geen Duimbreed</i> - Kampen 1936</li> <li><i>De dogmatische betekenis der Afscheiding</i> - Kampen 1934</li> <li><i>Christelijke Religie</i> (over de Nederlandse geloofsbelijdenis) 1936-1949</li> <li><i>Christus en Cultuur - Franeker</i> 1948</li></ul> <p>Alle gedrukte monografieën van Schilder zijn gedigitaliseerd. Ze zijn gepubliceerd op de website van de <a href="/wiki/Digitale_Bibliotheek_voor_de_Nederlandse_Letteren" title="Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren">Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Externe links" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Klaas_Schilder&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe links"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="http://spindleworks.com/library/schilder/schildbio.html">Rudolf van Reest, 'Klaas Schilder (1890-1952)', in: <i>Gedenkt uw voorgangeren</i>. Goes, 1952</a>, <a href="/w/index.php?title=Spindle_Works&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spindle Works (de pagina bestaat niet)">Spindle Works</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dbnl.nl/auteurs/auteur.php?id=schi008">Werken van Klaas Schilder</a> bij de <a href="/wiki/Digitale_Bibliotheek_voor_de_Nederlandse_Letteren" title="Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren">DBNL</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-Encyclopedie-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Encyclopedie_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Encyclopedie_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Encyclopedie_1-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Encyclopedie_1-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180527120939/http://www.protestant.nu/Encyclopedie/tabid/359/Default.aspx?Page=Schilder%2c%20Klaas">Peter Bak, 'Schilder, Klaas'</a> in: <i>Christelijke Encyclopedie</i>, 2009.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/35139313">Overlijdensakte Johannes Schilder</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.digibron.nl/viewer/collectie/Digibron/id/tag:Reformatie,19520329:newsml_8c3613c53c1e3e740c1935fdd9181a3a">De Reformatie</a>, 29 maart 1952. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220807225346/https://www.digibron.nl/viewer/collectie/Digibron/id/tag:Reformatie,19520329:newsml_8c3613c53c1e3e740c1935fdd9181a3a">Gearchiveerd</a> op 7 augustus 2022.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/97125773">Geboorteakte Klaas Schilder</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.neocalvinisme.nl/ks/broch/ksduimb.html">http://www.neocalvinisme.nl/ks/broch/ksduimb.html</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220817044359/http://www.neocalvinisme.nl/ks/broch/ksduimb.html">Gearchiveerd</a> op 17 augustus 2022.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Madelon de Keizer & Marije Plomp (red.) (2010). <i>Een open zenuw: Hoe wij ons de Tweede Wereldoorlog herinneren</i>. Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker, p.343</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">De Keizer & Plomp, p.350</span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style><div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Bibliografische informatie" data-collapsetext="Inklappen" data-expandtext="Uitklappen"><div id="Bibliografische_informatie" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Wikipedia:Bibliografische_informatie" title="Wikipedia:Bibliografische informatie">Bibliografische informatie</a></div><div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content plainlist ta-left"><ul style="column-width:36em"><li><b><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" title="Bibliothèque nationale de France">Bibliothèque nationale de France</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb13531425r">cb13531425r</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13531425r">(data)</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Biografisch_Portaal" title="Biografisch Portaal">Biografisch Portaal</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biografischportaal.nl/persoon/37166126">37166126</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Digitale_Bibliotheek_voor_de_Nederlandse_Letteren" title="Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren">Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=schi008">schi008</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">Gemeinsame Normdatei</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118949225">118949225</a></span></li><li><b><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">International Standard Name Identifier</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://isni.org/isni/0000000081489733">0000 0000 8148 9733</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">Library of Congress Control Number</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n91128145">n91128145</a></span></li><li><b><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1006" class="extiw" title="d:Property:P1006">Nederlandse Thesaurus van Auteursnamen</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p069527911">069527911</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">Système universitaire de documentation</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/067047718">067047718</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">Virtual International Authority File</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/69090928">69090928</a></span></li><li><b></b> <b><a href="/wiki/WorldCat" title="WorldCat">WorldCat</a></b> (via VIAF): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/69090928">69090928</a></li></ul></div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Klaas_Schilder&oldid=65241754">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Klaas_Schilder&oldid=65241754</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Hoogleraar_aan_de_Theologische_Universiteit_Kampen" title="Categorie:Hoogleraar aan de Theologische Universiteit Kampen">Hoogleraar aan de Theologische Universiteit Kampen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Nederlands_theoloog" title="Categorie:Nederlands theoloog">Nederlands theoloog</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Nederlands_verzetsstrijder_in_de_Tweede_Wereldoorlog" title="Categorie:Nederlands verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog">Nederlands verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Predikant_van_de_Gereformeerde_Kerken_in_Nederland" title="Categorie:Predikant van de Gereformeerde Kerken in Nederland">Predikant van de Gereformeerde Kerken in Nederland</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Predikant_van_de_Gereformeerde_Kerken_vrijgemaakt" title="Categorie:Predikant van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt">Predikant van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 17 aug 2023 om 18:02.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Klaas_Schilder&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-hc6gm","wgBackendResponseTime":150,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.141","walltime":"0.248","ppvisitednodes":{"value":1292,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":10519,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2151,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":6014,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 135.565 1 -total"," 42.59% 57.733 1 Sjabloon:Infobox_predikant"," 39.94% 54.140 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 21.85% 29.621 1 Sjabloon:Bibliografische_informatie"," 21.48% 29.120 1 Sjabloon:Appendix"," 20.37% 27.610 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding"," 19.56% 26.511 1 Sjabloon:References"," 8.40% 11.383 1 Sjabloon:En"," 5.56% 7.533 1 Sjabloon:Taalaanduiding"," 3.06% 4.153 1 Sjabloon:Infobox/afbeeldingbreedte"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.022","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":810139,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6d8d55d8cd-cnqnb","timestamp":"20241128213045","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Klaas Schilder","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Klaas_Schilder","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2794597","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2794597","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-04-20T13:21:46Z","dateModified":"2023-08-17T17:02:21Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/da\/Klaas_Schilder_rector_Kampen_1941.jpg","headline":"Nederlands theoloog (1890\u20131952)"}</script> </body> </html>