CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Gazi (krijger) - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"114167b7-6330-41cc-91c1-c1859b75eead","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Gazi_(krijger)","wgTitle":"Gazi (krijger)","wgCurRevisionId":68213157,"wgRevisionId":68213157,"wgArticleId":3557212,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Militaire geschiedenis van de islam","Arabische uitdrukking"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Gazi_(krijger)","wgRelevantArticleId":3557212,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault": true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q6128777","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user": "ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming", "ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Tamerlan.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1951"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Tamerlan.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1301"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="1041"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Gazi (krijger) - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Gazi_(krijger)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Gazi_(krijger)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Gazi_krijger rootpage-Gazi_krijger skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Gazi+%28krijger%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Gazi+%28krijger%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Gazi+%28krijger%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Gazi+%28krijger%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Het_Turks-nomadische_gebruik_van_de_term_gaza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Het_Turks-nomadische_gebruik_van_de_term_gaza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Het Turks-nomadische gebruik van de term gaza</span> </div> </a> <ul id="toc-Het_Turks-nomadische_gebruik_van_de_term_gaza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Verschil_tussen_de_concepten_gaza,_jihad_en_heilige_oorlog" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verschil_tussen_de_concepten_gaza,_jihad_en_heilige_oorlog"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Verschil tussen de concepten gaza, jihad en heilige oorlog</span> </div> </a> <ul id="toc-Verschil_tussen_de_concepten_gaza,_jihad_en_heilige_oorlog-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Gazi (krijger)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 31 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-31" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">31 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B2%D9%8A_(%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%A8)" title="غازي (محارب) – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="غازي (محارب)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qazi_(islam)" title="Qazi (islam) – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Qazi (islam)" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%92%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Ғази – Basjkiers" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ғази" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Basjkiers" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Гази – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Гази" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%BF_(%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%BE)" title="গাজি (যোদ্ধা) – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="গাজি (যোদ্ধা)" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Ghazi_(guerrer)" title="Ghazi (guerrer) – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Ghazi (guerrer)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gh%C4%81z%C4%AB_(Titel)" title="Ghāzī (Titel) – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Ghāzī (Titel)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C4%9Eazi" title="Ğazi – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Ğazi" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%B6%CE%AE%CF%82" title="Γαζής – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Γαζής" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ghazi_(warrior)" title="Ghazi (warrior) – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Ghazi (warrior)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Gazi_(guerrero)" title="Gazi (guerrero) – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Gazi (guerrero)" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="غازی – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="غازی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ghazis" title="Ghazis – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ghazis" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A8%D7%90%D7%96%D7%99" title="ראזי – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="ראזי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Ghazi" title="Ghazi – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Ghazi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ghazi" title="Ghazi – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Ghazi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98" title="ღაზი – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ღაზი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Гази – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Гази" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Gazi" title="Gazi – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Gazi" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Гази – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Гази" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Gazi" title="Gazi – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Gazi" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Гази – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Гази" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Gazi" title="Gazi – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Gazi" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gaziu" title="Gaziu – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gaziu" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D0%B8" title="Гази – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Гази" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ghazi" title="Ghazi – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ghazi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%92%D0%BE%D0%B7%D3%A3_(%D0%BC%D1%83%D2%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B1)" title="Ғозӣ (муҳориб) – Tadzjieks" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ғозӣ (муҳориб)" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tadzjieks" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Gazi_(din)" title="Gazi (din) – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Gazi (din)" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF%D8%AC%D9%88)" title="غازی (جنگجو) – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="غازی (جنگجو)" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/G%CA%BBozi" title="Gʻozi – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Gʻozi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8A%A0%E9%BD%8A" title="加齊 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="加齊" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6128777#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gazi_(krijger)" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Gazi_(krijger)" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gazi_(krijger)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Gazi_(krijger)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Gazi_(krijger)" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Gazi_(krijger)" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&oldid=68213157" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Gazi_%28krijger%29&id=68213157&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGazi_%28krijger%29"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGazi_%28krijger%29"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Gazi+%28krijger%29"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Gazi_%28krijger%29&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6128777" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Tamerlan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Tamerlan.jpg/200px-Tamerlan.jpg" decoding="async" width="200" height="325" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Tamerlan.jpg/300px-Tamerlan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Tamerlan.jpg/400px-Tamerlan.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="813" /></a><figcaption>De Turkse vorst <a href="/wiki/Timoer_Lenk" title="Timoer Lenk">Timoer Lenk</a> versloeg de <a href="/wiki/Hospitaalridders" class="mw-redirect" title="Hospitaalridders">Hospitaalridders</a> in <a href="/wiki/Izmir" class="mw-redirect" title="Izmir">Izmir</a> in 1402. Sindsdien nam hij ook de titel van <i>Gazi</i> aan.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:I_Bayezit.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/I_Bayezit.jpg/140px-I_Bayezit.jpg" decoding="async" width="140" height="468" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/I_Bayezit.jpg/210px-I_Bayezit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/I_Bayezit.jpg/280px-I_Bayezit.jpg 2x" data-file-width="717" data-file-height="2398" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Ottomaanse_Rijk" title="Ottomaanse Rijk">Osmaanse</a> Sultan <a href="/wiki/Bayezid_I" title="Bayezid I">Bayezid I</a> gebruikte de titel van gazi, toen hij in 1396 een geallieerde West-Europese kruisvaarders-leger versloeg in de <a href="/wiki/Slag_bij_Nicopolis" title="Slag bij Nicopolis">Slag bij Nicopolis</a> - ook wel de laatste <a href="/wiki/Kruistocht" title="Kruistocht">Kruistocht</a> genoemd.</figcaption></figure> <p><i><b>Gazi</b></i> (غازي, ġāzī) is een Arabische term die oorspronkelijk verwijst naar een krijger die deelneemt aan de <i><b>Gaza</b></i> (Arabisch: عزو, ġazw), wat een militaire expeditie of raid in vijandig grondgebied betekent. Na de invallen van de kruistochten in de elfde eeuw en van de Mongolen in de twaalfde eeuw, kreeg het concept <i>gaza</i> een religieuze connotatie in de zin van strijd om de moslimlanden te beschermen. Vanaf de veertiende eeuw profileerden vele moslimvorsten zich met de prestigieus en legitimerend titel van <i>gazi</i>. De term Gazi dateert al sinds de <a href="/wiki/Samaniden" title="Samaniden">Samanidische</a> periode, waar het gebruikt werd door Turkse krijgers in <a href="/wiki/Khorasan_(historische_regio)" title="Khorasan (historische regio)">Khorasan</a> en <a href="/wiki/Transoxani%C3%AB" title="Transoxanië">Transoxanië</a>. </p><p>De term <i>gaza</i> verwees in de originele betekenis naar een ‘inval in vĳandelĳk gebied’; in deze betekenis werd de term trouwens in Westerse talen overgenomen als <a href="/wiki/Razzia" title="Razzia">razzia</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het begrip had een offensieve connotatie in de zin van het uitbreiden van politieke macht. De islamitische vorsten begonnen <i>gazi</i> (een persoon die de gaza onderneemt) daarom als een eretitel te gebruiken. Gaza werd beschouwd als <i>farz-i kifaye</i>: een strĳd die gevoerd werd door een groep krĳgers ten behoeve van de hele samenleving. Maar in geval van groot gevaar kon gaza ook gelden als <i>farz-i ayn</i>: een algemene plicht voor elke man in de gemeenschap.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Het gaza-concept bestond in de moslimwereld al vóór de opkomst van het <a href="/wiki/Osmaanse_Rijk" class="mw-redirect" title="Osmaanse Rijk">Osmaanse Rijk</a>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De gazi’s leefden in de grensgebieden van Khorasan tĳdens de <a href="/wiki/Samaniden" title="Samaniden">Samaniden</a> in de negende en tiende eeuw en maakten deel uit van de legers van het <a href="/wiki/Seltsjoekenrijk" title="Seltsjoekenrijk">Seltsjoekenrijk</a>. Zo voerde Selçuk, de oprichter van de <a href="/wiki/Seltsjoeken" title="Seltsjoeken">Seltsjoeken</a>-dynastie, na zĳn bekering tot de <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islam</a> gaza-raids uit tegen de andere <a href="/wiki/Ogoezen" title="Ogoezen">Oghuz-Turken</a> in <a href="/wiki/Khorasan_(historische_regio)" title="Khorasan (historische regio)">Khorasan</a>.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In het westen, veroverden de Turkse gāzī's gebieden aan het grens van het <a href="/wiki/Byzantijnse_rijk" class="mw-redirect" title="Byzantijnse rijk">Byzantijnse rijk</a> in <a href="/wiki/Anatoli%C3%AB" title="Anatolië">Anatolië</a>. Na de <a href="/wiki/Slag_bij_Manzikert" title="Slag bij Manzikert">Slag bij Manzikert</a> in 1071 breidden ze hun controle verder uit over de regio. Onder druk van de Mongoolse invallen in de vroeg dertiende eeuw vertrokken vele Turkse nomaden vanuit <a href="/wiki/Perzische_Rijk" title="Perzische Rijk">Perzië</a> en <a href="/wiki/Turkestan" title="Turkestan">Turkistan</a> naar <a href="/wiki/Anatoli%C3%AB" title="Anatolië">Anatolië</a>. </p><p>De oorsprong van de gaza ligt in de vroeg-Islamitische <a href="/w/index.php?title=Futuwwa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Futuwwa (de pagina bestaat niet)">futuwwa</a>-beweging. De term gaza won daarin aan belang tĳdens de <a href="/wiki/Elfde_eeuw" class="mw-redirect" title="Elfde eeuw">elfde eeuw</a>, en dat vooral onder impuls van al-Nasir. Deze <a href="/wiki/Abbasidische" class="mw-redirect" title="Abbasidische">Abbasidische</a> <a href="/wiki/Kalief" title="Kalief">kalief</a> wendde het concept aan in de strĳd om de moslimwereld te verdedigen toen deze werd aangevallen door de <a href="/wiki/Kruisvaarders" class="mw-redirect" title="Kruisvaarders">kruisvaarders</a> in 1096 en tĳdens de dertiende eeuw door de <a href="/wiki/Mongoolse_Rijk" title="Mongoolse Rijk">Mongolen</a>. Gaza-idee werd toen een onderdeel van de <i>futuvva</i>-beweging, een canon aan ethische regels om spirituele perfectie en heldenmoed na te streven.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kalief al-Nasir wilde de verzwakte politieke macht van de Abbasiedische kalifaat in <a href="/wiki/Bagdad" title="Bagdad">Bagdad</a> herstellen en de moslimlanden organiseren tegen de aanvallen van de kruisvaarders. </p><p>Het futuvva-idee herleefde in dertiende eeuw in de Anatolisch-Turkse samenleving in de vorm van de ahi-organisaties. Ook de gazi’s opereerden als een onderdeel van de overkoepelende futuvva-beweging. Verschillende moslimcorporaties zoals de <a href="/w/index.php?title=Ahi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ahi (de pagina bestaat niet)">ahi</a>'s en de gazi's sloten zich aan onder deze overkoepelende <i>futuwwa</i>-beweging.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De <i>gaza</i> werd gedurende deze periode de belangrijkste bron van legaliteit onder meer voor het <a href="/wiki/Seltsjoeken" title="Seltsjoeken">Seltsjoekse</a> <a href="/wiki/Sultanaat_van_R%C3%BBm" title="Sultanaat van Rûm">Sultanaat van Rûm</a>, de <a href="/wiki/Mammelukken" title="Mammelukken">mammelukken</a> in Egypte, de <a href="/wiki/Ottomaanse_Rijk" title="Ottomaanse Rijk">Osmanen</a> en de <a href="/wiki/Mogolrijk" title="Mogolrijk">Mogols</a> in India. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Mughal_Troops_Chase_the_Armies_of_Da%27ud.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Mughal_Troops_Chase_the_Armies_of_Da%27ud.jpg/260px-Mughal_Troops_Chase_the_Armies_of_Da%27ud.jpg" decoding="async" width="260" height="474" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Mughal_Troops_Chase_the_Armies_of_Da%27ud.jpg/390px-Mughal_Troops_Chase_the_Armies_of_Da%27ud.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Mughal_Troops_Chase_the_Armies_of_Da%27ud.jpg/520px-Mughal_Troops_Chase_the_Armies_of_Da%27ud.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="1094" /></a><figcaption><a href="/wiki/Akbar_de_Grote" title="Akbar de Grote">Akbar</a> nam de titel van "gazi" aan toen hij een Mogolleger aanvoerde in de <a href="/wiki/Slag_bij_Panipat_(1556)" title="Slag bij Panipat (1556)">tweede slag bij Panipat</a>, tegen de hindoeïstische vorst <a href="/wiki/Hemu" title="Hemu">Hemu</a>.</figcaption></figure> <p>Toen <a href="/wiki/Hulagu" title="Hulagu">Hulagu</a>, de kleinzoon van <a href="/wiki/Dzjengis_Khan" title="Dzjengis Khan">Genghis Khan</a>, Bagdad innam in 1258 beëindigde hij niet alleen het Abbasidische kalifaat maar ook de inspanningen van de kalief om de futuwwa te reorganiseren. Het futuwwa-idee zou een half eeuw later in de Anatolisch Turkse samenleving aan de marges van het Byzantijnse rijk opnieuw heropleven en zich ontwikkelen in de vorm van <a href="/w/index.php?title=Ahi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ahi (de pagina bestaat niet)">ahi</a>-organisaties. De gazi-eigenschappen van de Osmaanse staat waren geworteld in deze historische proces. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:1396-Battle_of_Nicopolis.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/1396-Battle_of_Nicopolis.jpg/200px-1396-Battle_of_Nicopolis.jpg" decoding="async" width="200" height="337" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/1396-Battle_of_Nicopolis.jpg 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="506" /></a><figcaption>Het Osmaanse leger onder leiding van sultan Bayezid I verslaat de kruisvaarders in de <a href="/wiki/Slag_bij_Nicopolis" title="Slag bij Nicopolis">Slag bij Nicopolis</a> in 1396<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>In <i>Risalet’ül Islam</i>, een Turks theoretisch handboek van de <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islam</a> uit de veertiende eeuw, is er een hoofdstuk over ‘de wegen van de gazi’s, waarin het concept <i>gaza</i> gebruikt werd in de betekenis van strijd met de vijand in naam van God. Deze didactische werken verschenen in deze periode in Anatolië om tegemoet te komen aan een publieke behoefte en om de Turkse nomaden en de gazi’s in de grensgebieden te onderrichten in de principes van de islam, het <a href="/wiki/Soefisme" title="Soefisme">soefisme</a> en de gaza-regels.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Volgens de islamitische principes werd gaza gezien als ‘<i>farz-i kifaye</i>’, i.e. een religieuze plicht die uitgevoerd kon worden door een kleine groep ten behoeve van de hele samenleving. Maar in geval van groot gevaar voor een moslimland kon de gaza ook gelden als ‘farz-i ayn’, i.e. een plicht voor elke man in de gemeenschap. De Osmaanse kroniekschrijvers vermelden dat Sultan <a href="/wiki/Murad_II" class="mw-redirect" title="Murad II">Murad II</a> de algemene mobilisatie had afgekondigd toen in 1444 een West-Europees kruisvaarders-leger het Osmaanse grondgebied was binnengevallen. Nadat hij de christelijke coalitie had verslagen in de <a href="/wiki/Slag_bij_Varna" title="Slag bij Varna">slag bij Varna</a>, nam Murad Khan de titel van <i>Sultan ul-Mujahiddin</i> aan. </p><p>De <i>Risalet’ül Islam</i> geeft verder een overzicht van de criteria waaraan de gazi’s moeten voldoen opdat de opbrengsten van hun raid als ‘<a href="/wiki/Halal_en_haram" title="Halal en haram">halal</a>’ toegestaan kan worden. Om een <i>gazi</i> te worden waren er negen religieuze regels: toestemming van de ouders; geen schulden hebben; iets van een levensonderhoud kunnen achterlaten voor de familie; gedurende de gaza voor zijn eigen levensonderhoud kunnen zorgen (om plundergedrag te voorkomen); de gaza moest aangevoerd worden door een moslimprins en moest de permissie genieten van de kalief als een rechtvaardige oorlog ten behoeve van de moslimgemeenschap; zijn kameraden helpen (om solidariteit en samenhang te stimuleren); verbood geweld tegen de lokale bevolking onderweg (soms werd het zelfs gestraft met executie om plunderen en verwonden van de bevolking te voorkomen), etc. De nadruk op de ‘helal’-aard van de gaza en de opbrengsten tonen aan dat het geenszins kan begrepen worden als ‘heilige oorlog’ waarin onbelemmerd doden en plunderen in naam van God gerechtvaardigd zijn. Oorlog wordt niet gezien als heilig, maar als een noodzakelijk politiek geweld dat best aan strikte regels onderworpen is zodat de sociale, culturele en economische bronnen geen grote schade oplopen. </p><p>De gaza was ook niet beschouwd als een bezigheid waarvoor men uitsluitend moslim moest zijn. Het stond ‘de ongelovigen die hun hoofdbelastingen hadden betaald’ toe ook hun deel van de opbrengst te nemen, indien ze samen met de moslims op gaza waren gegaan en geholpen hadden. Gaza had een wereldlijk aspect en een religieus ideaal die elkaar niet bepaald uitsloten. De Osmaanse staat was in de veertiende en vijftiende eeuw heel succesvol in de integratie van de autochtone christelijke elite in de Osmaanse heersende klasse. Een deel van de christelijke dynastieën en feodale heren waren geïntegreerd in het Osmaanse bestuur als vazalstaten die in tijden van oorlog optraden als hulptroepen.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bijvoorbeeld de aanwezigheid van Servische contingenten aan de zijde van sultan Bayezid I zowel in de Slag bij Nicopolis (1396) als bij Ankara (1402). </p><p>Het gaza-concept had ook wortels in de Turks nomadische tradities. De aantrekkelijke vooruitzicht op ganimet (buit) bracht een vitaliteit aan deze veroveringen. De alp-traditie van de Turkse nomaden vond een uiting in de gaza-beweging wanneer de Turken zich tot de islam hadden bekeerd. De gaza was een voortzetting van de alp-traditie en een resultaat van het islamitische concept van verovering, de <i>feth</i>. </p><p>Vanaf de veertiende eeuw werd de prestigieuze titel van gazi aangenomen door moslimvorsten die succesvol waren in het uitbreiden van het islamitisch grondgebied. De Osmanen zetten deze traditie verder en bouwden hun staat uit in belangrijke mate via dit gazi-instituut. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Het_Turks-nomadische_gebruik_van_de_term_gaza">Het Turks-nomadische gebruik van de term gaza</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Het Turks-nomadische gebruik van de term gaza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Het Turks-nomadische gebruik van de term gaza"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Seltsjoek" title="Seltsjoek">Seltsjoek</a> en <a href="/wiki/Osmaans_(taal)" title="Osmaans (taal)">Osmaanse</a> interpretatie van het begrip gaza is geworteld in de pre-islamitische, Turks-nomadische politieke tradities. Osman Bey en zĳn volgelingen werden in de bronnen gelĳktĳdig aangeduid met de termen alp en gazi. Voor de pre-islamitische nomadische Turken betekende alp ‘moedige krĳger’, een eretitel die door vorsten aangenomen werd. Na hun bekering tot de islam gebruikten de Turken de titel alp gelĳktĳdig met de eretitel gazi. </p><p>Volgens de vijftiende-eeuwse Osmaanse kroniekschrijver Asikpasazade vormde zich rond Osman een groep van krijgers bestaande uit alpen en ‘kameraden’ (nöker/yoldaş) die onder zijn leiding deel namen aan de gaza, in ruil voor land in ‘apanage’ (yurtluk). Hij wees naar grensheren zoals Turgut Alp, Konur Alp, Akça Koca en Samsa Çavuş. De sociale groep die later de gaziyan zou worden genoemd waren dezelfde mensen als deze alpen en nökers. De <i>alp</i>’s (krijger) waren afstammelingen van de nomadisch Turkse aristocratische families.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De titel van <i>nöker/yoldaş</i> (wapenbroeder/kameraad) werd verleend via een ceremoniële eedaflegging van trouw op het zwaard. De Byzantijnse gouverneur van Harmankaya, Köse Mihal (baardeloze Michael), werd gevangengenomen tijdens een raid, kreeg vergiffenis en werd een nöker, wapenbroeder van Osman Gazi. De rang van aanvoerder van de <a href="/w/index.php?title=Ak%C4%B1ndj%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akındjı (de pagina bestaat niet)">akındjı</a> werd hereditair in de familie van Köse Mihal. Zijn afstammelingen behoorden tot de <i>Mihal-oğlu</i> (letterlijk: de zoon van Mihal). Verder waren er nog andere aristocratische dynastieën zoals de <i>Malkoç-oğlu</i> (oorspronkelijk Malkovich), <i>Evrenos-oğlu</i> en <i>Turahan-oğlu</i> die verdienstelijk waren in de verovering van <a href="/w/index.php?title=De_Balkan&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Balkan (de pagina bestaat niet)">de Balkan</a>. In tijden van oorlog gingen zij het leger voor en ondernamen raids in het grondgebied van de vijand om inlichtingen in te winnen en de wegen en bruggen te beveiligen. Hun naam komt van het Turkse zelfstandig naamwoord <i>akın</i>, afgeleid van <i>akmak</i> = vloeien, instromen. In die zin betekende het ‘flow’ in het grondgebied van de vijand.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verschil_tussen_de_concepten_gaza,_jihad_en_heilige_oorlog"><span id="Verschil_tussen_de_concepten_gaza.2C_jihad_en_heilige_oorlog"></span>Verschil tussen de concepten gaza, jihad en heilige oorlog</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Verschil tussen de concepten gaza, jihad en heilige oorlog" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Verschil tussen de concepten gaza, jihad en heilige oorlog"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er heeft lang een conceptuele misvatting bestaan over de termen <i>gaza</i>, <i>jihad</i> en heilige oorlog. In de westerse werken wordt de term gaza vertaald als synoniem van <a href="/wiki/Heilige_oorlog" title="Heilige oorlog">heilige oorlog</a> en <a href="/wiki/Jihad" title="Jihad">jihad</a>. Zo heeft ook <a href="/wiki/Paul_Wittek" title="Paul Wittek">Paul Wittek</a> de term gaza gelezen als het ‘spiegelbeeld’ van de westerse kruistochtideologie.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Maar de begrippen gaza, jihad en heilige oorlog hebben elk een specifieke semantische en historische context. </p><p>De term <a href="/wiki/Heilige_oorlog" title="Heilige oorlog">heilige oorlog</a> is in de eerste plaats een Europees concept en kende eigen connotaties binnen verschillende historische contexten. Binnen een christelijk referentiekader is religieus verschil de voornaamste reden om een heilige oorlog te starten. Heilige Oorlog ging gepaard met bekeringsdrang en werd gekarakteriseerd door religieuze onverdraagzaamheid die het samenleven van verschillende religies bemoeilijkte. De term impliceerde dus een categorische vijandigheid van het christendom tot andere religies. Tijdens de kruistochten, die de bevrijding van <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a> als ultiem doel hadden, werd het gebruik van geweld gerechtvaardigd door de haat tegenover de ‘ongelovige Turk’ en zijn ketterse religie. Al in 1095, tijdens het <a href="/w/index.php?title=Concilie_van_Clermont-Ferrand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Concilie van Clermont-Ferrand (de pagina bestaat niet)">Concilie van Clermont-Ferrand</a>, riep paus <a href="/wiki/Urbanus_II" class="mw-redirect" title="Urbanus II">Urbanus II</a> op tot de <a href="/wiki/Eerste_Kruistocht" title="Eerste Kruistocht">Eerste Kruistocht</a> en beschreef hij de Seltsjoek-Turken als een ‘vervloekt ras’. ‘Het uitroeien van dat verachtelijke ras’ noemde hij ‘een christelijke en heilige plicht.’ Zoals Norman Housley, een gezaghebbend historicus van de kruistochten, het omschreef: ‘Het voornaamste kenmerk [van het christendom dat de kruistochten ondernam] was een a priori vijandigheid jegens de Turken en het verlangen naar hun ondergang.’<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sinds de late veertiende eeuw waren de kruistochten steeds meer gericht op het verdrijven van de moslim Turken uit Europa. Een christelijke heilige oorlog tegen de moslim-Turken was dus ingebed in een lange culturele traditie van conflict met de islam. Wittek interpreteerde het concept gaza precies vanuit die culturele achtergrond toen hij het vertaalde als heilige oorlog. Hij heeft gaza gelezen en beschreven als een soort ‘spiegelbeeld’ van de westerse kruistochtideologie. De termen gaza, <a href="/wiki/Jihad" title="Jihad">jihad</a> en heilige oorlog werden later in veel wetenschappelijke studies als inwisselbare synoniemen gebruikt.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De termen gaza en jihad betekenden oorspronkelijk geenszins heilige oorlog. </p><p>Het concept jihad werd in de vroeg-Osmaanse bronnen niet gebruikt. Voorts hebben studies aangetoond dat het concept jihad, toen het eenmaal zijn intrede deed bij de Osmanen, niet werd gebruikt in de zin van aanhoudende oorlogsvoering om de territoria van de islam uit te breiden.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het Arabische woord jihad betekent letterlijk ‘streven in het pad van God’.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dat verschilt dus duidelijk van het concept heilige oorlog, waar vijandigheid op basis van religieus verschil en bekeringsdrang centraal staan. De term jihad had zowel de betekenis van morele en spirituele zelfverbetering als van strijd voor de moslimgemeenschap of umma indien deze van buitenaf bedreigd werd. De tweede betekenis won pas na 1857 aan belang tijdens het verzet tegen de Europese koloniale expansie, eerst onder de moslims in <a href="/wiki/India" title="India">India</a>, later in de Arabische wereld en tijdens de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> ook in het <a href="/wiki/Osmaanse_rijk" class="mw-redirect" title="Osmaanse rijk">Osmaanse rijk</a>.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De jihad in de betekenis van verzet tegen de Europese expansie is dus een vrij moderne interpretatie. </p><p>De term gaza verwees in de originele betekenis naar een ‘inval in vijandelijk gebied’; in deze betekenis werd de term trouwens in Westerse talen overgenomen als <a href="/wiki/Razzia" title="Razzia">razzia</a>.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het begrip had een offensieve connotatie in de zin van het uitbreiden van politieke macht. De islamitische vorsten begonnen gazi (een persoon die de gaza onderneemt) daarom als een eretitel te gebruiken. Gaza werd beschouwd als <i>farz-i kifaye</i>: een strijd die gevoerd werd door een groep krijgers ten behoeve van de hele samenleving. Maar in geval van groot gevaar kon gaza ook gelden als <i>farz-i ayn</i>: een algemene plicht voor elke man in de gemeenschap.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het gaza-concept bestond in de moslimwereld al vóór de opkomst van de Osmanen. De gazi’s leefden in de grensgebieden van <a href="/wiki/Khorasan_(historische_regio)" title="Khorasan (historische regio)">Khorasan</a> tijdens de <a href="/w/index.php?title=Samanieden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samanieden (de pagina bestaat niet)">Samanieden</a> in de negende en tiende eeuw en maakten deel uit van de legers van het Seltsjoekenrijk. Zo voerde Selçuk, de oprichter van de <a href="/wiki/Seltsjoeken" title="Seltsjoeken">Seltsjoekdynastie</a>, na zijn bekering tot de islam gaza-raids uit tegen de andere <a href="/wiki/Oghuz" class="mw-redirect" title="Oghuz">Oghuz</a>-Turken in Khorasan.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De term gaza won vervolgens aan belang tijdens de elfde eeuw, en dat vooral onder impuls van <a href="/w/index.php?title=Al-Nasir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Nasir (de pagina bestaat niet)">al-Nasir</a>. Deze <a href="/wiki/Abbasidische" class="mw-redirect" title="Abbasidische">Abbasidische</a> <a href="/wiki/Kalief" title="Kalief">kalief</a> wendde het concept aan om de strijd ter verdediging van de moslimwereld te legitimeren toen deze werd aangevallen door de <a href="/wiki/Kruisvaarders" class="mw-redirect" title="Kruisvaarders">kruisvaarders</a> en tijdens de dertiende eeuw ook door de Mongolen. Gaza werd toen een onderdeel van de futuvva-beweging, een canon van ethische regels om spirituele perfectie en heldenmoed na te streven. Het futuvva-idee herleefde in de Anatolisch-Turkse samenleving in de vorm van de ahi-organisaties. Ook de gazi’s opereerden als een onderdeel van de overkoepelende futuvva-beweging.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kort samengevat, de betekenis van gaza verschilt sterk van heilige oorlog. </p><p><br /> </p> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFMarozzi2004_91"><span style="font-variant:small-caps;">Marozzi, Justin</span> (2004). <cite><i>Tamerlane: sword of Islam, conqueror of the world</i></cite>. HarperCollinsPublisher, Great Britain, pp. 91.</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">‘Ghazw’, Encyclopaedia Islamica , Second Edition (EI²), Brill Online.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Şinasi Tekin, ‘XIV. yüzyılda yazılmış Gâzilik tarikası. “Gâziliğin yolları” adlı bir eski Anadolu Türkçesi metni ve Gazâ/Cihâd kavramları hakkında’,International Journal of Turkish Studies 13 (1989) 139- 204.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Feridun Emecen, ‘Gazaya dair. XIV. yüzyıl kaynakları arasında bir gezinti’, Hakkı Dursun Yılmaz’a armağan (Istanbul 1995) 191-97; Linda Darling, ‘Contested territory. Ottoman holy war in comparative perspective’, Studia Islamica 91 (2000) 133-63.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Mehmet Köymen, <i>Büyük Selçuklu imparatorluğu tarihi, vol. I</i> (Ankara 2011) 22-28.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Mehmed Fuad Köprülü, Early Mystics in Turkish Literature (London, 2012).</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">“Futuwwa”, Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Brill Online, 2013</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFLokman1588"><span style="font-variant:small-caps;">Lokman</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://warfare.atwebpages.com/Ottoman/Ottoman.htm">Battle of Nicopolis (1396)</a>. <i>Hünernâme</i> (1588). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131012042140/http://warfare.atwebpages.com/Ottoman/Ottoman.htm">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2013-10-12">12 oktober 2013</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Zie voor een bespreking van de termen jihad en gaza in een veertiende-eeuws Turks theoretisch handboek van de islam: Şinasi Tekin, “XIV. Yüzyılda Yazılmış Gazilik Tarikası ‘Gâziliğin Yolları’ Adlı Bir Eski Anadolu Türkçesi Metni Ve Gazâ/Cihâd Kavramları Hakkında,” International Journal of Turkish Studies 13 (1989): 139–204.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Heath W. Lowry, Fifteenth Century Ottoman Realities: Christian Peasant Life on the Aegean Island of Limnos (Istanbul, 2002), 173</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Halil Inalcik, “An overview of the Ottoman History”, The Great Ottoman-Turkish Civilization, vol. 1 (Ankara, 2000), 20</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Decei, A. “Aḳındjı” <i>Encyclopaedia of Islam</i>, Second Edition. Brill Online, 2013</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Paul Wittek, The rise of the Ottoman Empire (Londen 1938). Recent verscheen de heruitgave van Witteks oeuvre, met inleidende teksten door Colin Heywood en Ilker Evrim Binbaş: Paul Wittek, The rise of the Ottoman Empire. Studies in the history of Turkey, thirteenth-fifteenth centuries, ed.Colin Heywood (Londen 2012).</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Hilmi Kaçar, ‘Moedige krijgers’ of het zwaard van God? Een conceptuele herevaluatie van Paul Wittek’s gaza-thesis over de Osmaanse staatsvorming, Tijdschrift voor Geschiedenis (2014), 127 (2): 245–267.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Finkel, Osman’s dream, 10; Jefferson, The holy wars, 70-72; Turnbull, The Ottoman empire.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Rudolph Peters, Jihad in classical and modern Islam (Princeton 1996); Asma Afsaruddin, Striving in the path of God. Jihad and martyrdom in Islamic thought (New York 2013).</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Michael Bonner, Jihad in Islamic history. Doctrines and practice (Princeton 2006) 2.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Ali Maulavi Cheragh, A critical exposition of the popular ‘jihad’ (Delhi 1984, oorspronkelijk 1885); Peters, Islam and colonialism. The doctrine of jihad in modern history (Den Haag 1979) 118.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">‘Ghazw’, Encyclopaedia Islamica, Second Edition (EI²), Brill Online.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Şinasi Tekin, 'XIV. yüzyılda yazılmış Gâzilik tarikası. ‘Gâziliğin yolları’ adlı bir eski Anadolu Türkçesi metni ve Gazâ/Cihâd kavramları hakkında', International Journal of Turkish Studies 13 (1989) 139-204</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Mehmet Köymen, Büyük Selçuklu imparatorluğu tarihi I (Ankara 2011) 22-28.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Fuad Köprülü, The Origins of the Ottoman Empire, ed. Gary Leiser (New York 1992; oorspronkelijk: Parijs 1935) 90-92, 94-98</span> </li> </ol></div></div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&oldid=68213157">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&oldid=68213157</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Militaire_geschiedenis_van_de_islam" title="Categorie:Militaire geschiedenis van de islam">Militaire geschiedenis van de islam</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Arabische_uitdrukking" title="Categorie:Arabische uitdrukking">Arabische uitdrukking</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 6 okt 2024 om 14:26.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Gazi_(krijger)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-ttbpv","wgBackendResponseTime":135,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.079","walltime":"0.103","ppvisitednodes":{"value":1097,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":2401,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1014,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":10230,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 49.414 1 -total","100.00% 49.414 1 Sjabloon:Appendix"," 93.59% 46.249 1 Sjabloon:References"," 27.36% 13.521 1 Sjabloon:Citeer_boek"," 21.37% 10.562 1 Sjabloon:Citeer_web"," 5.79% 2.859 2 Sjabloon:Sfnref"," 5.25% 2.594 2 Sjabloon:Aut"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.004","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":636486,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-57b7bf8ff9-fb67x","timestamp":"20241113163215","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Gazi (krijger)","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Gazi_(krijger)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6128777","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6128777","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-05-02T15:14:38Z","dateModified":"2024-10-06T13:26:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/43\/Tamerlan.jpg"}</script> </body> </html>