CINXE.COM

Ў — Вікіпэдыя

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be-tarask" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ў — Вікіпэдыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )be_x_oldwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","травень","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","сьнежань"],"wgRequestId":"e4f926b0-9e95-47ce-8d1e-ed4b6e4b438e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ў","wgTitle":"Ў","wgCurRevisionId":2525041,"wgRevisionId":2525041,"wgArticleId":1810,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Вікіпэдыя:Артыкулы, якія патрабуюць абнаўленьня","Вікіпэдыя:Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі ISBN","Кірылічныя літары","Беларускі альфабэт"],"wgPageViewLanguage":"be-tarask","wgPageContentLanguage":"be-tarask","wgPageContentModel":"wikitext", "wgRelevantPageName":"Ў","wgRelevantArticleId":1810,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be-tarask","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be-tarask"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q236983","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.blpEditNotice","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.wikibugs", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be-tarask&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be-tarask&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be-tarask&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Cyrillic_letter_short_u.svg/1200px-Cyrillic_letter_short_u.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Cyrillic_letter_short_u.svg/800px-Cyrillic_letter_short_u.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Cyrillic_letter_short_u.svg/640px-Cyrillic_letter_short_u.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ў — Вікіпэдыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be-tarask.m.wikipedia.org/wiki/%D0%8E"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Рэдагаваць" href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпэдыя (be-tarask)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be-tarask.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%8E"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be-x-old"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпэдыя — Atom-стужка" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8B&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ў rootpage-Ў skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсьці да зьместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Галоўнае меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Наведаць галоўную старонку [z]" accesskey="z"><span>Галоўная старонка</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Паказаць выпадковы артыкул [x]" accesskey="x"><span>Выпадковы артыкул</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BA_%D0%BF%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F%D1%85"><span>Рубрыкацыя</span></a></li><li id="n-featured" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B"><span>Абраныя артыкулы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Удзел </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li><li id="n-bad-image" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC"><span>Форум</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8B" title="Сьпіс апошніх зьменаў у Вікіпэдыі. [r]" accesskey="r"><span>Апошнія зьмены</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96"><span>Новыя старонкі</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0" title="Месца, каб пра ўсё даведацца"><span>Дапамога</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпэдыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be_x_old.svg" style="width: 7.5em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="вольная энцыкляпэдыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be_x_old.svg" width="120" height="12" style="width: 7.5em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BA" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Шукаць у Вікіпэдыі [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пошук</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Пошук у Вікіпэдыі" aria-label="Пошук у Вікіпэдыі" autocapitalize="sentences" title="Шукаць у Вікіпэдыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Спэцыяльныя:Пошук"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя прылады"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Выгляд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_be-x-old.wikipedia.org&amp;uselang=be-tarask" class=""><span>Ахвяраваньні</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8C_%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BA&amp;returnto=%D0%8E" title="Мы прапануем вам стварыць уліковы запіс і ўвайсьці, але гэта не абавязкова" class=""><span>Стварыць уліковы запіс</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D1%83_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D1%83&amp;returnto=%D0%8E" title="Вас запрашаюць увайсьці, хаця гэта і неабавязкова. [o]" accesskey="o" class=""><span>Увайсьці</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Болей парамэтраў" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя прылады" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Асабістыя прылады</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Карыстацкае мэню" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_be-x-old.wikipedia.org&amp;uselang=be-tarask"><span>Ахвяраваньні</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8C_%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BA&amp;returnto=%D0%8E" title="Мы прапануем вам стварыць уліковы запіс і ўвайсьці, але гэта не абавязкова"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Стварыць уліковы запіс</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D1%83_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D1%83&amp;returnto=%D0%8E" title="Вас запрашаюць увайсьці, хаця гэта і неабавязкова. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Увайсьці</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для неаўтарызаваных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0:%D0%A3%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BD%D1%8B" aria-label="Даведайцеся пра рэдагаваньне болей"><span>даведацца болей</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D0%BE%D0%B9_%D1%83%D0%BD%D1%91%D1%81%D0%B0%D0%BA" title="Сьпіс рэдагаваньняў, зробленых з гэтага IP-адрасу [y]" accesskey="y"><span>Унёсак</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D0%B0%D0%B5_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B" title="Старонка гутарак пра рэдагаваньні, зробленыя з гэтага IP-адрасу [n]" accesskey="n"><span>Гутаркі</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Зьмест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Зьмест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Гісторыя" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Гісторыя"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Гісторыя</span> </div> </a> <ul id="toc-Гісторыя-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ужываньне" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ужываньне"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ужываньне</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ужываньне-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Пераключыць падразьдзел Ужываньне</span> </button> <ul id="toc-Ужываньне-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Чаргаваньне_у_з_ў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Чаргаваньне_у_з_ў"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Чаргаваньне <i>у</i> з <i>ў</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Чаргаваньне_у_з_ў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Чаргаваньне_в_з_ў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Чаргаваньне_в_з_ў"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Чаргаваньне <i>в</i> з <i>ў</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Чаргаваньне_в_з_ў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Чаргаваньне_л_з_ў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Чаргаваньне_л_з_ў"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Чаргаваньне <i>л</i> з <i>ў</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Чаргаваньне_л_з_ў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Распаўсюджаньне_ў_іншых_кірылічных_азбуках" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Распаўсюджаньне_ў_іншых_кірылічных_азбуках"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Распаўсюджаньне ў іншых кірылічных азбуках</span> </div> </a> <ul id="toc-Распаўсюджаньне_ў_іншых_кірылічных_азбуках-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Помнік" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Помнік"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Помнік</span> </div> </a> <ul id="toc-Помнік-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Беларуская_раскладка_клявіятуры" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Беларуская_раскладка_клявіятуры"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Беларуская раскладка клявіятуры</span> </div> </a> <ul id="toc-Беларуская_раскладка_клявіятуры-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Спосаб_перадачы_ў_сеціве_ў_ЗША" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Спосаб_перадачы_ў_сеціве_ў_ЗША"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Спосаб перадачы ў сеціве ў ЗША</span> </div> </a> <ul id="toc-Спосаб_перадачы_ў_сеціве_ў_ЗША-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Заўвагі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Заўвагі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Заўвагі</span> </div> </a> <ul id="toc-Заўвагі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Крыніцы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Крыніцы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Крыніцы</span> </div> </a> <ul id="toc-Крыніцы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Літаратура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Літаратура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Літаратура</span> </div> </a> <ul id="toc-Літаратура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Вонкавыя_спасылкі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Вонкавыя_спасылкі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Вонкавыя спасылкі</span> </div> </a> <ul id="toc-Вонкавыя_спасылкі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Зьмест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Схаваць/паказаць зьмест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Схаваць/паказаць зьмест</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ў</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсьці да артыкула на іншай мове. Выбраць з: 49 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-49" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">49 моваў</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — афрыкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Ў" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="афрыкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — абхаская" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Ў" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="абхаская" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ў" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — беларуская" lang="be" hreflang="be" data-title="Ў" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларуская" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — баўгарская" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ў" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="баўгарская" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — брэтонская" lang="br" hreflang="br" data-title="Ў" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="брэтонская" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — каталёнская" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Ў" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталёнская" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — чуваская" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ў" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чуваская" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — чэская" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Ў" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чэская" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — паўночнасаамская" lang="se" hreflang="se" data-title="Ў" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="паўночнасаамская" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — нямецкая" lang="de" hreflang="de" data-title="Ў" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — эстонская" lang="et" hreflang="et" data-title="Ў" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонская" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CF%81%CE%B1%CF%87%CF%8D_%CE%BF%CF%85" title="Βραχύ ου — грэцкая" lang="el" hreflang="el" data-title="Βραχύ ου" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Short_U_(Cyrillic)" title="Short U (Cyrillic) — ангельская" lang="en" hreflang="en" data-title="Short U (Cyrillic)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ангельская" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — гішпанская" lang="es" hreflang="es" data-title="Ў" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="гішпанская" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mallonga_U_(cirila_alfabeto)" title="Mallonga U (cirila alfabeto) — эспэранта" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mallonga U (cirila alfabeto)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эспэранта" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87" title="او کوتاه — пэрсыдзкая" lang="fa" hreflang="fa" data-title="او کوتاه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="пэрсыдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — француская" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ў" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француская" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%8E_%D2%AF%D0%B7%D0%B3" title="Ў үзг — калмыцкая" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Ў үзг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="калмыцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — карэйская" lang="ko" hreflang="ko" data-title="Ў" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="карэйская" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — армянская" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ў" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянская" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — харвацкая" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Ў" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="харвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/U_pendek_(Kiril)" title="U pendek (Kiril) — інданэзійская" lang="id" hreflang="id" data-title="U pendek (Kiril)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="інданэзійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — італьянская" lang="it" hreflang="it" data-title="Ў" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="італьянская" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — іўрыт" lang="he" hreflang="he" data-title="Ў" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="іўрыт" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — грузінская" lang="ka" hreflang="ka" data-title="Ў" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузінская" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — комі" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Ў" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="комі" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — македонская" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ў" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонская" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — нідэрляндзкая" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Ў" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нідэрляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — японская" lang="ja" hreflang="ja" data-title="Ў" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японская" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — нарвэская (букмал)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Ў" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="нарвэская (букмал)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — нарвэская (нюнашк)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Ў" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нарвэская (нюнашк)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Ў" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/%D0%8E_(kirill)" title="Ў (kirill) — узбэцкая" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ў (kirill)" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Ў" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — партугальская" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ў" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="партугальская" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — расейская" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ў" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="расейская" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Short_U_(Cyrillic)" title="Short U (Cyrillic) — спрошчаная ангельская" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Short U (Cyrillic)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="спрошчаная ангельская" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — славацкая" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ў" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="славацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%8E_(%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%BE_%D1%9B%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B5)" title="Ў (слово ћирилице) — сэрбская" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ў (слово ћирилице)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сэрбская" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — фінская" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ў" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фінская" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — швэдзкая" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ў" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швэдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — татарская" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ў" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарская" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — тайская" lang="th" hreflang="th" data-title="Ў" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайская" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — турэцкая" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ў" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — удмурцкая" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Ў" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="удмурцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — украінская" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ў" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украінская" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — кантонская" lang="yue" hreflang="yue" data-title="Ў" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонская" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%D0%8E" title="Ў — кітайская" lang="zh" hreflang="zh" data-title="Ў" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кітайская" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q236983#sitelinks-wikipedia" title="Рэдагаваць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%8E" title="Паказаць зьмест старонкі [c]" accesskey="c"><span>Артыкул</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5:%D0%8E" rel="discussion" title="Абмеркаваньне зьместу старонкі [t]" accesskey="t"><span>Абмеркаваньне</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Зьмяніць варыянт мовы" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">беларуская (тарашкевіца)</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Рэжымы"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%8E"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit" title="Рэдагаваць гэтую старонку [v]" accesskey="v"><span>Рэдагаваць</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit" title="Рэдагаваць крынічны тэкст гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Рэдагаваць крыніцу</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=history" title="Мінулыя вэрсіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструмэнты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Інструмэнты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструмэнты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Болей вопцыяў" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеяньні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%8E"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit" title="Рэдагаваць гэтую старонку [v]" accesskey="v"><span>Рэдагаваць</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit" title="Рэдагаваць крынічны тэкст гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Рэдагаваць крыніцу</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=history"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%83/%D0%8E" title="Сьпіс усіх старонак, якія спасылаюцца на гэтую [j]" accesskey="j"><span>Спасылкі на старонку</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:RecentChangesLinked/%D0%8E" rel="nofollow" title="Апошнія зьмены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k"><span>Зьвязаныя рэдагаваньні</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96" title="Сьпіс усіх спэцыяльных старонак [q]" accesskey="q"><span>Спэцыяльныя старонкі</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;oldid=2525041" title="Сталая спасылка на гэтую вэрсію старонкі"><span>Сталая спасылка</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=info" title="Болей інфармацыі пра гэтую старонку"><span>Зьвесткі пра старонку</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:CiteThisPage&amp;page=%D0%8E&amp;id=2525041&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытатаваць гэтую старонку"><span>Цытаваць старонку</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fbe-tarask.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%258E"><span>Атрымаць скарочаны URL-адрас</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fbe-tarask.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%258E"><span>Спампаваць QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%D0%8E"><span>Стварыць кнігу</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:DownloadAsPdf&amp;page=%D0%8E&amp;action=show-download-screen"><span>Загрузіць як PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;printable=yes" title="Вэрсія гэтай старонкі для друку [p]" accesskey="p"><span>Вэрсія для друку</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:%D0%8E" hreflang="en"><span>Вікісховішча</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q236983" title="Спасылка на аб’ект у рэпазыторыі зьвестак [g]" accesskey="g"><span>Аб’ект Вікізьвестак</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be-tarask" dir="ltr"><table class="infobox" cellspacing="3" style="width: 22em; text-align: left; font-size: 85%; line-height: 1.5em;"><tbody><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; font-size: 130%; font-weight: bold; line-height: 1.45em; background: lightsteelblue;">Літара кірыліцы У нескладовае</td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; font-style: oblique; padding-bottom: 3px; line-height: 1.15em; font-size: 850%; line-height: 1.3; font-weight: normal; font-family: &#39;times new roman&#39;,times,georgia,serif,code2000,code2001,code2002,code2003,symbola,UniversaliaPlus,Universalia; font-style: normal;">Ўў</td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="line-height: 1.45em; text-align:center; ; ;"> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="box-sizing:border-box;width:100%;font-size:95%;padding:4px;border:none;"><div style="font-size:100%;line-height:1.6;font-weight:bold;background:transparent;text-align:left;;">Выява</div><div class="mw-collapsible-content" style="background:transparent;text-align:left;;"><span class="skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Cyrillic_letter_short_u.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Cyrillic_letter_short_u.svg/200px-Cyrillic_letter_short_u.svg.png" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Cyrillic_letter_short_u.svg/300px-Cyrillic_letter_short_u.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Cyrillic_letter_short_u.svg/400px-Cyrillic_letter_short_u.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span></div></div> </td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="line-height: 1.45em; text-align:center; ; ;"><span style="font-size:110%;"><span style="color:grey;">◄</span>&#160;&#160;<span style="letter-spacing: 0.2em"><a href="/wiki/%D0%A0" title="Р">Р</a> <a href="/wiki/%D0%A1_(%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0)" title="С (кірыліца)">С</a> <a href="/wiki/%D0%A2" title="Т">Т</a> <a href="/wiki/%D0%A3" class="mw-disambig" title="У">У</a> <a class="mw-selflink selflink">Ў</a> <a href="/wiki/%D0%A4" title="Ф">Ф</a> <a href="/wiki/%D0%A5" title="Х">Х</a> <a href="/wiki/%D0%A6" title="Ц">Ц</a> <a href="/wiki/%D0%A7" title="Ч">Ч</a></span>&#160;&#160;<span style="color:grey;">►</span></span> </td></tr><tr><th colspan="2" style="line-height: 1.45em; text-align:center; background: lightsteelblue;"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Беларускі альфабэт">Беларускі альфабэт</a>: </th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="line-height: 1.45em; text-align:center; ; ;"> <span style="font-size:110%;"><span class="nowrap"><span style="letter-spacing: 0.2em;"><span style="color:grey;">◄</span>&#160;<a href="/wiki/%D0%A0" title="Р">Р</a> <a href="/wiki/%D0%A1_(%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0)" title="С (кірыліца)">С</a> <a href="/wiki/%D0%A2" title="Т">Т</a> <a href="/wiki/%D0%A3_(%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0)" title="У (кірыліца)">У</a> <b>Ў</b> <a href="/wiki/%D0%A4" title="Ф">Ф</a> <a href="/wiki/%D0%A5" title="Х">Х</a> <a href="/wiki/%D0%A6" title="Ц">Ц</a> <a href="/wiki/%D0%A7" title="Ч">Ч</a>&#160;<span style="color:grey;">►</span></span></span></span> </td></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> Іншая назва </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> У кароткая </td></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> У лацінцы </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> <b><a href="/wiki/%C5%AC" title="Ŭ">Ŭ · ŭ</a></b> </td></tr><tr><th colspan="2" style="line-height: 1.45em; text-align:center; background: lightsteelblue;"> Зьвесткі </th></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> Тып </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> асноўная <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Кірыліца">кірыліца</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Альфабэт">альфабэтны</a>; </td></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> Гук </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> [<span class="IPA"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D1%84%D0%B0%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Міжнародны фанэтычны альфабэт">w</a></span>]<span style="font-weight:bold">&#160;· </span>[<span class="IPA"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D1%84%D0%B0%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Міжнародны фанэтычны альфабэт">o</a></span>] </td></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> Назва ў Юнікодзе </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> <div style="line-height: 1.1em;"><span class="smallcaps" style="font-variant:small-caps;">cyrillic capital letter short u<br />cyrillic small letter short u</span></div> </td></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> Юнікод </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> Ў: U+040E<br />ў: U+045E </td></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> HTML </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> Ў: <code>&amp;#x040E&#x3b;</code><br />ў: <code>&amp;#x045E&#x3b;</code> </td></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> UTF-16 </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> Ў: 0x040E<br />ў: 0x045E </td></tr><tr><th style="padding-left: 2px; padding-right: 2px; line-height: 1.45em; text-align: center;"> URL-код </th><td class="" style="line-height: 1.45em; ;"> Ў: %D0%8E<br />ў: %D1%9E </td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="line-height: 1.45em; text-align:center; background: lightsteelblue; line-height:1.1;; ;"><span class="smallcaps" style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D1%80%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D1%96" title="Катэгорыя:Друкарскія знакі">усе сымбалі</a><span style="font-weight:bold">&#160;· </span><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D0%BB%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82%D1%83" title="Катэгорыя:Літары лацінскага альфабэту">лацінка</a><span style="font-weight:bold">&#160;· </span><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Сьпіс кірылічных літар">кірыліца</a><span style="font-weight:bold">&#160;· </span><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Катэгорыя:Грэцкія літары">грэцкія</a><span style="font-weight:bold">&#160;· </span><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D1%8B%D1%8F%D0%BA%D1%80%D1%8B%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D1%96" title="Катэгорыя:Дыякрытычныя знакі">дыякрытыкі</a><span style="font-weight:bold">&#160;· </span><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%8B%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%96_%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%82" title="Катэгорыя:Сымбалі валют">валюты</a><span style="font-weight:bold">&#160;· </span><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D1%84%D0%B0%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82#Разьдзяляльнікі_дужак_і_транскрыпцыі" title="Міжнародны фанэтычны альфабэт">дапамога</a></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>Ў</b>, <b>ў</b> (<b>у нескладо́вае</b> ці <b>у каро́ткая</b>; курсіў: <span style="font-family: times, &#39;Times New Roman&#39;, serif;"><i>Ў ў</i></span>)&#160;— 22-я <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Літара">літара</a> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Беларускі альфабэт">беларускага</a> <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Кірыліца">кірылічнага альфабэту</a>, якая адсутнічае ў іншых кірылічных <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B" title="Славянскія мовы">славянскіх</a> альфабэтах, хоць літара ёсьць і ва ўкраінскай мовазнаўчай літаратуры<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, а таксама ўжываецца ў некалькіх мовах народнасьцяў былога <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a>, для якіх савецкімі мовазнаўцамі былі распрацаваныя варыянты кірылічнай азбукі (<a href="/wiki/%D0%A3%D0%B7%D0%B1%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Узбэцкая мова">узбэцкая</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%83%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Дунганская мова (старонка не існуе)">дунганская</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%8D%D1%82%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Асэтынская мова">асэтынская</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%81%D0%BA%D1%96%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Эскімоская мова (старонка не існуе)">эскімоская</a> мовы). </p><p>Гук [<a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D1%84%D0%B0%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Міжнародны фанэтычны альфабэт">w</a>] уяўляе сабой звонкі паўгалосны гук (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Ангельская мова">анг</a>. <i><span lang="en">voiced labiovelar semivowel</span></i>)<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>a<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гісторыя"><span id=".D0.93.D1.96.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80.D1.8B.D1.8F"></span>Гісторыя</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Рэдагаваць сэкцыю «Гісторыя»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=1" title="Правіць зыходнік раздзела: Гісторыя"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Лічыцца, што падставай зьяўленьня гуку [ў] на месцы этымалягічнага [в] (кроў, праўда) была наяўнасьць у старабеларускіх дыялектах губна-губнога [ў] супраць губна-зубнога [в] у расейцаў і палякаў, а прычынаю&#160;— заняпад [ъ], [ь]<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Дакладна невядома, калі адбыўся дадзены пераход, але ўжо ў грамаце 1229 году пісалася: оутвєрдять; уздоумалъ; оу ризє; оу роусе; оустоко (усток); оу смольнєскь; оузяти; наоуспять і&#160;г.&#160;д.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Даўней [у] пісалася амаль так, як і прынята ў сучаснай беларускай мове&#160;— пасьля зычных&#160;— <i>у</i> складовае: будучи дей у мене (Акты, 1600&#160;г.), а пасьля галосных <i>в</i> замест <i>у</i> нескладовага: добре в парсуну познавши (Акты, 1569&#160;г.); злого вмыслу (Акты, 1569&#160;г.)<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:U_Short_Rusalka_Dnistrovaya.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/U_Short_Rusalka_Dnistrovaya.png/220px-U_Short_Rusalka_Dnistrovaya.png" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/U_Short_Rusalka_Dnistrovaya.png/330px-U_Short_Rusalka_Dnistrovaya.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/U_Short_Rusalka_Dnistrovaya.png/440px-U_Short_Rusalka_Dnistrovaya.png 2x" data-file-width="712" data-file-height="512" /></a><figcaption>Прыклад ужываньня літары <i>ў</i> у «<a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0_%D0%94%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Русалка Днестровая (старонка не існуе)">Русалцы Днестровай</a>»</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A4._%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87,_%C2%AB%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%86%C2%BB_(%D1%83%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/%D0%A4._%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87%2C_%C2%AB%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%86%C2%BB_%28%D1%83%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF%29.jpg/220px-%D0%A4._%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87%2C_%C2%AB%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%86%C2%BB_%28%D1%83%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF%29.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/%D0%A4._%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87%2C_%C2%AB%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%86%C2%BB_%28%D1%83%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF%29.jpg/330px-%D0%A4._%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87%2C_%C2%AB%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%86%C2%BB_%28%D1%83%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/db/%D0%A4._%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87%2C_%C2%AB%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%86%C2%BB_%28%D1%83%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF%29.jpg 2x" data-file-width="376" data-file-height="284" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%A4._%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Ф. Багушэвіч">Ф. Багушэвіч</a>, «Немец»&#160;— гук [ў] пазначаны літарай <i>ŭ</i></figcaption></figure> <p>Выгляд знаку <i>ў</i> паходзіць ад зьяднаньня <a href="/wiki/%D1%B4" title="Ѵ">іжыцы</a> з гакам (Іереѵ̆ская власть, пучина Егеѵ̆ская і&#160;да т.&#160;п.), што выкарыстоўвалася ў некаторых <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Старабеларуская мова">старабеларускіх</a> выданьнях XVI&#160;— пачатку XVII стагодзьдзя. Пазьней гэты знак ужываўся ў <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Румынская кірыліца (старонка не існуе)">румынскай кірыліцы</a>, адкуль яе ў 1837 годзе запазычылі складальнікі зборкі ўкраінскай паэзіі «<a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0_%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Русалка днестровая (старонка не існуе)">Русалка днѣстровая</a>». У прадмове аўтары, між іншым, пісалі<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>:"…мы прынялі <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8D%D1%80%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Сэрбская мова">сэрбскае</a> <i>џ</i>… і <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Румынская мова">валоскае</a> <i>ў</i>…". У гэтай кнізе <i>ў</i> выкарыстоўвалі, у асноўным, на месцы этымалягічнага [л], там, дзе гэты гук ужо ператварыўся ў гук [ў] ва <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Украінская мова">ўкраінскай мове</a><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>b<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Упершыню ў сучаснай <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Беларуская мова">беларускай мове</a> асобная літара для гука <i>[ў]</i> зьявілася ў сярэдзіне XIX стагодзьдзя ў беларускай лацінцы&#160;ў розных варынтах&#160;— <i>ú,</i> <i>курсіўнае</i> <i>u</i>, <i>u</i> з <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D1%87%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Гачык (старонка не існуе)">гачыкам</a> (<i>ǔ</i>), <i>w̆,</i> <i>ŭ</i>. У вершаванай брашуры Яна Чачота «Da milych mužyczkoú», якая была выдадзеная ў 1846 годзе, літара выглядала як <i>u</i> з рыскай&#160;— <i>ú</i>. У <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BD%D1%86%D1%8D%D0%BD%D1%82_%D0%94%D1%83%D0%BD%D1%96%D0%BD-%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%96%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч">Вінцэнта Дунін-Марцінкевіча</a> выкарыстоўваецца курсіўнае <i>u</i> (у адрозьненьне ад звыклага u для галоснага гука [u], напрыклад: jon umie<i>u</i>). Звычайная <i>u</i> на месцы нескладовай зьмешчаная ў выданьнях <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%83%D1%81%D1%8C_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Кастусь Каліноўскі">Кастуся Каліноўскага</a> 1862—1863 гадоў. Сустраканыя таксама варыянты <i>u</i> з <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D1%87%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Гачык (старонка не існуе)">гачыкам</a> (<i>ǔ</i>)<sup id="cite_ref-Bulyka_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bulyka-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. <i>W</i> з гакам (<i>w̆</i>) выкарыстоўваў <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%AD%D0%BF%D1%96%D0%BC%D0%B0%D1%85-%D0%A8%D1%8B%D0%BF%D1%96%D0%BB%D0%B0" title="Браніслаў Эпімах-Шыпіла">Браніслаў Эпімах-Шыпіла</a> (1889). У 1897 выдаецца першы том «Люду беларускага» этнографа <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхал Федароўскі">Міхала Федароўскага</a>; ва ўсім шматтомніку багата запісаў, запісаных Федароўскім беларускай лацінкай. У гэтых запісах у пазыцыі пасьля галосных гук <i>[ў] (у нескладовае)</i> перадаецца як <i>u̯</i> (напрыклад: <i>kazau̯; pierapau̯zła; jak u̯ziau̯ by u̯ ruku; uhledzieu̯</i>), у той час як <i>ŭ</i> выкарыстоўвалася для вельмі кароткага (і ў шпаркай мове выпадаючага) [у] (напрыклад, <i>pakazŭwaj; padwiazŭwaje; panakruczŭwała</i>, <i>dziakŭwać Bohu</i>). </p><p>Доўгі час лічылася, што свой сучасны выгляд&#160;— <i>ŭ —</i> літара набыла ў кракаўскім выданьні «<a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B4%D0%BA%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Дудка беларуская">Dudka Białaruskaja</a>» 1891 году <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D1%88%D0%B0%D0%BA_%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Францішак Багушэвіч">Францішка Багушэвіча</a><sup id="cite_ref-Bulyka_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bulyka-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Цяпер вядома, аднак, што этнограф і выдавец <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%A0%D1%8B%D0%BF%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Аляксандар Рыпінскі">Аляксандар Рыпінскі</a> ўпершыню ўжыў літару <i>ŭ</i> у беларускіх тэкстах кнігаў, выдадзеных у Лёндане ў 1853-54 гг.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>У <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Беларускі альфабэт">беларускую кірыліцу</a> літара <i>ў</i> трапляе таксама ў сярэдзіне 19 стагодзьдзя. У 1852 годзе <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D1%8C" title="Уладзімер Даль">Уладзімер Даль</a> у сваім артыкуле 'О наречиях русского языка' атаясамлівае смаленскую гаворку зь беларускай мовай і, заўважаючы пераход 'в' і 'л' пасьля галосных у 'ў', прапануе пісаць над 'у' дужку ('кратку'), як у літары 'й'. У 1870 годзе выкарыстоўваць камбінацыю <i>у</i> з гакам як адпаведнік лацінкавай <i>ŭ</i> для <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Беларуская мова">беларускай мовы</a> прапанаваў расейскі дасьледчык фальклёру <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%91%D1%8F%D1%81%D1%81%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%9E" title="Пётар Бяссонаў">Пётар Бяссонаў</a><sup id="cite_ref-Bulyka_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-Bulyka-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> (ён таксама выкарыстоўвае <i>ў</i> у кнізе «Белорусские песни», выданьня 1871, напрыклад: <i>я чуў, шоўкову хустку, скарбу жаловаў, а нашаму пану ўсё повялося</i>). У 1874 этнограф Павал Шэйн выдае кнігу «Белорусские народные песни», у якой аўтарскі тэкст на расейскай мове, але перадача аўтэнтычных тэкстаў беларускіх песень па-беларуску. Тут пасьлядоўна ўжываецца літара <i>ў</i>, напрыклад: <i>не даў, слаўны, жоўтымъ зярномъ, а ўзяў вутку, заўтра раненька, нясуць намъ бутэлькі поўненькі</i>. Ужываецца «ў» і ў «Смаленскім этнаграфічным зборніку» В.&#160;Н.&#160;Дабравольскага, выдадзеным у 1891 у Санкт-Пецярбургу: <i>мужикъ параіў, пра то ня вѣдаў, даўжок, узяў, яны ня ўси.</i> Сярод раньніх выпадкаў ужываньня кірылічнай літары <i>ў</i>&#160;— апублікаваная ў <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Санкт-Пецярбург">Санкт-Пецярбургу</a> ў 1895 годзе брашура зь вершам&#160;— A.J. (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%95%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Аляксандар Ельскі">Александр Ельский</a>) «Сынокъ! Расказъ зъ праўдзиваго здарэньня… 1895 року». Ёсьць літара <i>ў</i> і ў пасьмяротным выданьні <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BD%D0%BA%D0%B0_%D0%9B%D1%83%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Янка Лучына">Янкі Лучыны</a> «Вязанка» (1903). Да 1907 году <i>ў</i> пачало ўжывацца ў беларускай кірыліцы больш-менш пасьлядоўна. </p><p>У першай трэці XX стагодзьдзя, у сувязі з правядзеньнем палітыкі <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Беларусізацыя">беларусізацыі</a> ў <a href="/wiki/%D0%91%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="БССР">БССР</a>, вакол правапісу беларускай мовы вяліся працяглыя нарады, сярод іншых, ставілася пытаньне наконт мэтазгоднасьці пазначэньня ці не пазначэньня на пісьме літары <i>ў</i>. Супраць пазначэньня скарачэньня на пісьме літары выказваўся, у прыватнасьці, <a href="/wiki/%D0%AF%D0%B7%D1%8D%D0%BF_%D0%9B%D1%91%D1%81%D1%96%D0%BA" title="Язэп Лёсік">Язэп Лёсік</a>. У выніку <a href="/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%81%D1%96%D1%8F_%D0%BF%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%85_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%83_1926_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83" class="mw-redirect" title="Акадэмічная камісія па праблемах беларускага правапісу 1926 году">правапісная камісія 1926 году</a> пастанавіла: не пазначаць у пісаньні пазыцыйнага чаргаваньня <i>і/й</i> (даволі <b>й</b> гэтага&#160;→ даволі <b>і</b> гэтага), але пазначаць чаргаваньне <i>у/ў</i> (за выняткам пазычаных словаў ды ўласных найменьняў)<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Гэтыя пастановы ў 1933 годзе былі ўнесеныя ў новы правапіс, г.&#160;зв. «<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%9E%D0%BA%D0%B0" title="Наркамаўка">наркамаўку</a>». </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ужываньне"><span id=".D0.A3.D0.B6.D1.8B.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5"></span>Ужываньне</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Рэдагаваць сэкцыю «Ужываньне»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=2" title="Правіць зыходнік раздзела: Ужываньне"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Пасьля галосных літара <i>у</i> заўсёды пераходзіць у літару <i>ў</i>: <i>хлеб увесь</i>&#160;— <i>хлеб зьелі ўвесь</i>; <i>улез у хату</i>&#160;— <i>увайшлі ў хату</i>. Літара <i>ў</i> можа знаходзіцца ў пачатку, у сярэдзіне і ў канцы слова: <i>праўда</i>, <i>даў</i>, <i>воўк</i>, <i>поўны</i>, <i>доўга</i>, <i>ішоў</i>, <i>быў</i>, <i>на ўлоньні</i>. Гук [ў] пішацца і вымаўляецца замест гуку [в] пасьля галосных перад зычнымі: галава&#160;— галоўка. У адпаведных выпадках гук [ў] пераходзіць таксама ў гук [л]: казала&#160;— казаў; падобныя пераходы адзначаюцца і на ўзроўні праславянскай этымалёгіі (напрыклад, пр.-слав. <i>*вьлкъ</i> &gt; <i>воўк</i>). Літара <i>ў</i> не ўтварае самастойнага складу, таму і завецца&#160;— <i>у нескладовае</i> (або <i>у кароткае</i>). </p><p>Літара <i>ў</i> <a href="/wiki/%D0%AD%D1%82%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%91%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Этымалёгія">этымалягічна</a> зьяўляецца пасьля <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BD%D1%8B_%D0%B3%D1%83%D0%BA" class="mw-redirect" title="Галосны гук">галосных</a> пры чаргаваньні: </p> <ul><li><i>у</i> з <i>ў</i>;</li> <li><i>в</i> з <i>ў</i>;</li> <li><i>л</i> з <i>ў</i>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Чаргаваньне_у_з_ў"><span id=".D0.A7.D0.B0.D1.80.D0.B3.D0.B0.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5_.D1.83_.D0.B7_.D1.9E"></span>Чаргаваньне <i>у</i> з <i>ў</i></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Рэдагаваць сэкцыю «Чаргаваньне у з ў»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=3" title="Правіць зыходнік раздзела: Чаргаваньне у з ў"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Чаргаваньне <i>у</i> з <i>ў</i> адбываецца (за выключэньнем некаторых выпадкаў): </p> <ul><li>на пачатку слова, незалежна ад яго паходжаньня: ва <i>ў</i>нівэрсытэце, сонца <i>ў</i>зімку, ледзьве <i>ў</i>чуў;</li> <li>у сярэдзіне слова, незалежна ад яго паходжаньня: кло<i>ў</i>н, ка<i>ў</i>чук, а<i>ў</i>дыякасэта, па-<i>ў</i>дарнаму;</li> <li>пасьля злучка ці двукосься: паўночна-<i>ў</i>сходні, пачуў «будзь ласкавы» <i>ў</i>першыню, па-<i>ў</i>краінску.</li> <li>літараю <i>ў</i>, у <a href="/wiki/%D0%91%D0%9A%D0%9F" class="mw-redirect" title="БКП">клясычным правапісе</a> беларускай мовы, калі-некалі пазначаюць гук [ў] у іншамоўных запазычаньнях<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: т<i>ў</i>ітэр, Франс<i>ў</i>а.</li></ul> <p>Чаргаваньне не адбываецца ў клясычным і <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%9E%D0%BA%D0%B0" title="Наркамаўка">акадэмічным</a> правапісах беларускай мовы<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-libelli_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-libelli-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>c<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: </p> <ul><li>пасьля <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%BD%D0%B0%D0%BA_%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%BF%D1%8B%D0%BD%D0%BA%D1%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Знак прыпынку (старонка не існуе)">знакаў прыпынку</a>;</li> <li>на пачатку слова, пачынаючага <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BA%D0%B0%D0%B7" title="Сказ">сказ</a>;</li></ul> <dl><dd><dl><dd>у акадэмічным правапісе сьпіс выключэньняў дапаўняецца наступнымі выпадкамі<sup id="cite_ref-libelli_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-libelli-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>:</dd></dl> <ul><li>на пачатку <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%81%D0%B0%D0%B1%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B5_%D1%96%D0%BC%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Асабістае імя (старонка не існуе)">ўласных імёнаў</a> і назваў: кніга <i>У</i>ладзімера, ва <i>У</i>збекістане;</li> <li>на канцы нязьменных запазычаных слоў: но<i>у</i>-ха<i>у</i>, шо<i>у</i>, фра<i>у</i>;</li> <li>у запазычаных словах, якія канчаюцца на <i><b>-ум</b></i>, <i><b>-ус</b></i>, і вытворных ад іх: прэзіды<i>у</i>м, кансілі<i>у</i>м, со<i>у</i>с, стра<i>у</i>сіны.</li></ul></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Чаргаваньне_в_з_ў"><span id=".D0.A7.D0.B0.D1.80.D0.B3.D0.B0.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5_.D0.B2_.D0.B7_.D1.9E"></span>Чаргаваньне <i>в</i> з <i>ў</i></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Рэдагаваць сэкцыю «Чаргаваньне в з ў»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=4" title="Правіць зыходнік раздзела: Чаргаваньне в з ў"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Чаргаваньне адбываецца ў большасьці славянскіх і неславянскіх словаў: ла<i>ў</i>ка, кро<i>ў</i>, ма<i>ў</i>р, А<i>ў</i>рора. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Чаргаваньне_л_з_ў"><span id=".D0.A7.D0.B0.D1.80.D0.B3.D0.B0.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5_.D0.BB_.D0.B7_.D1.9E"></span>Чаргаваньне <i>л</i> з <i>ў</i></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Рэдагаваць сэкцыю «Чаргаваньне л з ў»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=5" title="Правіць зыходнік раздзела: Чаргаваньне л з ў"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Чаргаваньне адбываецца ў большасьці славянскіх словаў і некаторых неславянскіх словах: во<i>ў</i>к, мо<i>ў</i>чкі, па<i>ў</i>мэтры. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Распаўсюджаньне_ў_іншых_кірылічных_азбуках"><span id=".D0.A0.D0.B0.D1.81.D0.BF.D0.B0.D1.9E.D1.81.D1.8E.D0.B4.D0.B6.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D0.B5_.D1.9E_.D1.96.D0.BD.D1.88.D1.8B.D1.85_.D0.BA.D1.96.D1.80.D1.8B.D0.BB.D1.96.D1.87.D0.BD.D1.8B.D1.85_.D0.B0.D0.B7.D0.B1.D1.83.D0.BA.D0.B0.D1.85"></span>Распаўсюджаньне ў іншых кірылічных азбуках</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Рэдагаваць сэкцыю «Распаўсюджаньне ў іншых кірылічных азбуках»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=6" title="Правіць зыходнік раздзела: Распаўсюджаньне ў іншых кірылічных азбуках"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Ў</i> прысутнічае таксама ў некаторых неславенскіх <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Кірыліца">кірылічных альфабэтах</a>. </p> <ul><li>Выкарыстоўваецца ў <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%83%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Дунганская мова (старонка не існуе)">дунганскай</a> азбуцы, уведзенай у 1953 годзе.</li> <li>Выкарыстоўваецца ў азбуцы <a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D0%BA%D1%96%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%8B" title="Эскімосы">эскімосаў</a>.</li> <li>Выкарыстоўваецца ў <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D1%96%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ніўская мова (старонка не існуе)">ніўскай</a> азбуцы, уведзенай у канцы 1970-х гадоў.</li> <li>Раней ужывалася ва <a href="/wiki/%D0%A3%D0%B7%D0%B1%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Узбэцкая мова">ўзбэцкай</a> азбуцы, дзе пазначала гук [o]<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>; у сучаснай узбэцкай лацінцы ёй адпавядае знак <i>o‘</i>.</li> <li>Да лацінізацыі 1923 году ўжывалася для запісу <a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%8D%D1%82%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Асэтынская мова">асэтынскіх</a> пісьмаў (так званая «шэгрэнаўская азбука»)&#160;— у прыватнасьці, у першай асэтынскай газэце «Ірон газэт» (1906).</li> <li>У 1961—1964 гадах (у <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%87%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D0%B0-%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B5%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Карачаева-Чаркесія">Карачаева-Чаркесіі</a> да 1970-х) выкарыстоўвалася ў карачаева-балкарскай азбуцы.</li> <li>У 1989 годзе спрабавалі ўвесьці знак <i>ў</i> у <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Татарская азбука (старонка не існуе)">татарская азбука</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Помнік"><span id=".D0.9F.D0.BE.D0.BC.D0.BD.D1.96.D0.BA"></span>Помнік</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Рэдагаваць сэкцыю «Помнік»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=7" title="Правіць зыходнік раздзела: Помнік"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Monument_to_22nd_Letter_of_Belarusian_Alphabet_-_Polotsk_-_Vitebsk_Oblast_-_Belarus_(27016638043).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Monument_to_22nd_Letter_of_Belarusian_Alphabet_-_Polotsk_-_Vitebsk_Oblast_-_Belarus_%2827016638043%29.jpg/220px-Monument_to_22nd_Letter_of_Belarusian_Alphabet_-_Polotsk_-_Vitebsk_Oblast_-_Belarus_%2827016638043%29.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Monument_to_22nd_Letter_of_Belarusian_Alphabet_-_Polotsk_-_Vitebsk_Oblast_-_Belarus_%2827016638043%29.jpg/330px-Monument_to_22nd_Letter_of_Belarusian_Alphabet_-_Polotsk_-_Vitebsk_Oblast_-_Belarus_%2827016638043%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Monument_to_22nd_Letter_of_Belarusian_Alphabet_-_Polotsk_-_Vitebsk_Oblast_-_Belarus_%2827016638043%29.jpg/440px-Monument_to_22nd_Letter_of_Belarusian_Alphabet_-_Polotsk_-_Vitebsk_Oblast_-_Belarus_%2827016638043%29.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a><figcaption>Помнік літары&#160;«Ў»</figcaption></figure> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BC%D0%BD%D1%96%D0%BA_%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B_%C2%AB%D1%9E%C2%BB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Помнік літары «ў» (старонка не існуе)">Помнік літары «ў»</a></div> <p>У верасьні 2003 году падчас дзясятых сьвяткаваньняў «<a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Дзень беларускага пісьменства">Дня беларускага пісьменства</a>» <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%B0%D0%BA" title="Полацак">полацкія</a> гарадзкія ўлады ўстанавілі ў найстарэйшым месьце <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусі</a> помнік у гонар гэтай літары<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Першапачатковая ідэя помніка належыць беларускаму каліґрафу прафэсару Паўлу Семчанку, які шмат гадоў вывучае мастацкія шрыфты. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Беларуская_раскладка_клявіятуры"><span id=".D0.91.D0.B5.D0.BB.D0.B0.D1.80.D1.83.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D1.80.D0.B0.D1.81.D0.BA.D0.BB.D0.B0.D0.B4.D0.BA.D0.B0_.D0.BA.D0.BB.D1.8F.D0.B2.D1.96.D1.8F.D1.82.D1.83.D1.80.D1.8B"></span>Беларуская раскладка клявіятуры</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Рэдагаваць сэкцыю «Беларуская раскладка клявіятуры»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=8" title="Правіць зыходнік раздзела: Беларуская раскладка клявіятуры"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Стандартная раскладка беларускай клявіятуры мае выгляд<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: </p> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:KB_Belarusan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/KB_Belarusan.svg/300px-KB_Belarusan.svg.png" decoding="async" width="300" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/KB_Belarusan.svg/450px-KB_Belarusan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/KB_Belarusan.svg/600px-KB_Belarusan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="300" /></a><figcaption>Літара <i>Ў</i> на <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%BF%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Кампутар">кампутарнай</a> <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D1%8F%D0%B2%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Клявіятура">клявіятуры</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Спосаб_перадачы_ў_сеціве_ў_ЗША"><span id=".D0.A1.D0.BF.D0.BE.D1.81.D0.B0.D0.B1_.D0.BF.D0.B5.D1.80.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D1.87.D1.8B_.D1.9E_.D1.81.D0.B5.D1.86.D1.96.D0.B2.D0.B5_.D1.9E_.D0.97.D0.A8.D0.90"></span>Спосаб перадачы ў сеціве ў ЗША</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Рэдагаваць сэкцыю «Спосаб перадачы ў сеціве ў ЗША»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=9" title="Правіць зыходнік раздзела: Спосаб перадачы ў сеціве ў ЗША"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Спосаб перадачы </th> <th>Памер </th> <th>Дзесятковы спосаб </th> <th>Шаснаццатковы спосаб </th> <th>Васьмярковы спосаб </th> <th>Двайковы спосаб </th></tr> <tr> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%D0%AE%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BE%D0%B4" title="Юнікод">Юнікод</a><br />(маналітны) </td> <td>Вялікая </td> <td style="text-align:right;">1038 </td> <td style="text-align:right;">040E </td> <td style="text-align:right;">002016 </td> <td style="text-align:right;"><a rel="nofollow" class="external text" href="tel:00000100+00001110">00000100 00001110</a> </td></tr> <tr> <td>Маленькая </td> <td style="text-align:right;">1118 </td> <td style="text-align:right;">045E </td> <td style="text-align:right;">002136 </td> <td style="text-align:right;"><a rel="nofollow" class="external text" href="tel:00000100+01011110">00000100 01011110</a> </td></tr> <tr> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%D0%AE%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BE%D0%B4" title="Юнікод">Юнікод</a><br />(раскладаньне) </td> <td>Вялікая </td> <td style="text-align:right;">69403398 </td> <td style="text-align:right;"><a rel="nofollow" class="external text" href="tel:0423+0306">0423 0306</a> </td> <td style="text-align:right;"><a rel="nofollow" class="external text" href="tel:00410601406">00410601406</a> </td> <td style="text-align:right;"><a rel="nofollow" class="external text" href="tel:00000100+00100011">00000100 00100011</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="tel:00000011+00000110">00000011 00000110</a> </td></tr> <tr> <td>Маленькая </td> <td style="text-align:right;">71500550 </td> <td style="text-align:right;"><a rel="nofollow" class="external text" href="tel:0443+0306">0443 0306</a> </td> <td style="text-align:right;"><a rel="nofollow" class="external text" href="tel:00420601406">00420601406</a> </td> <td style="text-align:right;"><a rel="nofollow" class="external text" href="tel:00000100+01000011">00000100 01000011</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="tel:00000011+00000110">00000011 00000110</a> </td></tr> <tr> <td rowspan="2"><a href="/w/index.php?title=ISO_8859-5&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ISO 8859-5 (старонка не існуе)">ISO 8859-5</a> </td> <td>Вялікая </td> <td style="text-align:right;">174 </td> <td style="text-align:right;">AE </td> <td style="text-align:right;">256 </td> <td style="text-align:right;">10101110 </td></tr> <tr> <td>Маленькая </td> <td style="text-align:right;">254 </td> <td style="text-align:right;">FE </td> <td style="text-align:right;">375 </td> <td style="text-align:right;">11111110 </td></tr> <tr> <td rowspan="2"><a href="/w/index.php?title=KOI_8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="KOI 8 (старонка не існуе)">KOI 8</a><br />(нек. вар.) </td> <td>Вялікая </td> <td style="text-align:right;">190 </td> <td style="text-align:right;">BE </td> <td style="text-align:right;">276 </td> <td style="text-align:right;">10111110 </td></tr> <tr> <td>Маленькая </td> <td style="text-align:right;">174 </td> <td style="text-align:right;">AE </td> <td style="text-align:right;">256 </td> <td style="text-align:right;">10101110 </td></tr> <tr> <td rowspan="2"><a href="/w/index.php?title=Windows_1251&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Windows 1251 (старонка не існуе)">Windows 1251</a> </td> <td>Вялікая </td> <td style="text-align:right;">161 </td> <td style="text-align:right;">A1 </td> <td style="text-align:right;">241 </td> <td style="text-align:right;">10100001 </td></tr> <tr> <td>Маленькая </td> <td style="text-align:right;">162 </td> <td style="text-align:right;">A2 </td> <td style="text-align:right;">242 </td> <td style="text-align:right;">10100010 </td></tr></tbody></table> <p>У <a href="/wiki/HTML" title="HTML">HTML</a> вялікая літара <b>Ў</b> запісваецца &amp;#1038;(&amp;#x40E;), маленькая <b>ў</b>&#160;— &amp;#1118;(&amp;#x45E;). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Заўвагі"><span id=".D0.97.D0.B0.D1.9E.D0.B2.D0.B0.D0.B3.D1.96"></span>Заўвагі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Рэдагаваць сэкцыю «Заўвагі»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=10" title="Правіць зыходнік раздзела: Заўвагі"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style="font-size:85%; list-style-type: lower-alpha;"><ol class="references"> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">Прыкладам у <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Ангельская мова">ангельскай мове</a> для пазначэньня гуку [ў] служыць літара <i>w</i>, у <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Польская мова">польскай мове</a> — <i>ł</i>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">На сёньня, ва <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Украінская мова">ўкраінскай мове</a> выражаецца знакам <a href="/wiki/%D0%92_(%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0)" class="mw-redirect" title="В (літара)"><i>в</i></a> у словах бачи<i>в</i>[ў], во<i>в</i>[ў]к і г.д.</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text">Чаргаваньне можа наўмысна парушацца, напрыклад, у вершах для захаваньня <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8B%D1%84%D0%BC%D0%B0" title="Рыфма">рыфмы</a>, пры інтанацыйным адасабленьні.</span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Крыніцы"><span id=".D0.9A.D1.80.D1.8B.D0.BD.D1.96.D1.86.D1.8B"></span>Крыніцы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Рэдагаваць сэкцыю «Крыніцы»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=11" title="Правіць зыходнік раздзела: Крыніцы"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style="font-size:85%; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text">Гуцульські говірки. Короткий словник, Львів, 1999, с. 9.&#160;<small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ўкраінскай мовай">(укр.)</small></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><i>Янкоўскі Ф. М.</i> Гістарычная граматыка беларускай мовы. Мінск, 1989. С.101.</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><i>Rott-Żebrowski T</i>. Gramatyka historyczna języka białoruskiego. Lublin, 1992. S.63.&#160;<small class="ref-info" style="cursor:help;" title="польскай мовай">(пол.)</small></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Хрестоматия по истории русского языка. Москва, 1990. С.61—66.&#160;<small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><i><a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B_%D0%9F%D0%B0%D1%86%D1%8E%D0%BF%D0%B0" class="mw-redirect" title="Юры Пацюпа">Юры Пацюпа</a></i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151020150826/http://arche.bymedia.net/2003-6/paciu603.html">Занядбаная старонка правапісу: прапановы пісаньня прыназоўніка у/ў перад словамі, што пачынаюцца з галоснай</a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">Социально-политическая борьба народных масс Белоруссии: Конец XIV в.&#160;— 1648&#160;г.: Сб. документов и материалов. В 3 т. Т.1. Минск, 1988.&#160;<small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text">«…приймилисмо сербскоє <i>џ</i> (виџу <i>wydzu</i>) и волоскоє <i>ў</i> (аў, <i>αυ Erazm. Rotterd.,</i> au, еў, <i>ευ</i>: спѣваў, <i>spiwαυ;</i> душеў, <i>dušευ</i>)…». <i><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%96%D1%8F%D0%BD_%D0%A8%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Маркіян Шашкевіч (старонка не існуе)">Маркіян Шашкевіч</a></i> (1837) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140419222427/http://www.rastko.org.rs/rastko-ukr/umetnost/knjizevnost/rusalka/rusalka.html">«Русалка днѣстровая»</a>, с. 5.&#160;<small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ўкраінскай мовай">(укр.)</small></span> </li> <li id="cite_note-Bulyka-10">^ <a href="#cite_ref-Bulyka_10-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bulyka_10-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bulyka_10-2"><sup><i><b>в</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><i>Булыка А</i>. У нескладовае // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. Т.4. Мінск: БСЭ.&#160;— 1987.</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;">Packajeu, Mikalaj&#32;(2017-01-19)&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/41820719569/permalink/10154978300399570">Belarusian 19th century publishing efforts in London shaped the appearance of modern Belarusian writing [A Lecture by Mikalaj Packajeu Held at Anglo-Belarusian Society Meeting On 2 March 2003</a>]&#160;<small><span title="Дата апошняй праверкі URL">Праверана &#32;2021-08-11&#160;г.</span></small></cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style: normal;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/rodnajeslova/posts/4252423594810861/">[1853 год, Лёндан</a>]&#32;//&#32;Facebook. Роднае Слова</cite></span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">Працы Акадэмічнай канфэрэнцыі па рэформе беларускага правапісу і азбукі. Менск, 1927. С.309—310.</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D0%91%D0%9A%D0%9F" class="mw-redirect" title="БКП">БКП</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://knihi.com/storage/pravapis2005.html#texth3_30d2">Разьдзел 29. Перадаваньне нехарактэрных для беларускай мовы гукаў // Перадаваньне <b>w</b></a>.</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D0%91%D0%9A%D0%9F" class="mw-redirect" title="БКП">БКП</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://knihi.com/storage/pravapis2005.html#texth2_5">Разьдзел 5. Правапіс у&#160;— ў</a>.</span> </li> <li id="cite_note-libelli-16">^ <a href="#cite_ref-libelli_16-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-libelli_16-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Правілы беларускай арфаграфіі і пунктуацыі, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://libelli.narod.ru/misc/rules.htm#_Toc204867437">§ 15. Нескладовае ў і у складовае</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">Ходжиев А.&#160;П.&#160;Узбекский язык // Языки мира: Тюркские языки.&#160;— М.: Институт языкознания РАН, 1996.&#160;— С. 427.&#160;<small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://by.holiday.by/skarb/821">Памятник букве «Ў» в Полоцке</a>, Holiday.by.&#160;<small class="ref-info" style="cursor:help;" title="расейскай мовай">(рас.)</small></span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mova.org/bellinux/kbd.html">The most widely used belarusian keyboard layout STB955-94</a>.&#160;<small class="ref-info" style="cursor:help;" title="ангельскай мовай">(анг.)</small></span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Літаратура"><span id=".D0.9B.D1.96.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Літаратура</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Рэдагаваць сэкцыю «Літаратура»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=12" title="Правіць зыходнік раздзела: Літаратура"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Беларуская мова: Вучэб. дапам. / Э.&#160;Д.&#160;Блінава, Н.&#160;В.&#160;Гаўрош, М.&#160;Ц.&#160;Кавалёва і інш.; Пад рэд. М.&#160;С.&#160;Яўневіча.&#160;— Мн.&#160;: Выш. школа, 1991. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/5339005399" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-339-00539-9</a>.</li> <li>Беларуская мова: Правілы арфаграфіі. Беларуска-рускі слоўнік; У.&#160;І.&#160;Куліковіч, Э.&#160;А.&#160;Ялоўская&#160;— Мінск: Беларус. асац. «Конкурс», 2010. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9789856821663" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-6821-66-3</a>.</li> <li>Гістарычная граматыка беларускай мовы: Вучэб. дапам. / Янкоўскі Ф. М.&#160;— Мн.&#160;: Выш. школа, 1989. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/5339001784" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-339-00178-4</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Вонкавыя_спасылкі"><span id=".D0.92.D0.BE.D0.BD.D0.BA.D0.B0.D0.B2.D1.8B.D1.8F_.D1.81.D0.BF.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BB.D0.BA.D1.96"></span>Вонкавыя спасылкі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Рэдагаваць сэкцыю «Вонкавыя спасылкі»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%8E&amp;action=edit&amp;section=13" title="Правіць зыходнік раздзела: Вонкавыя спасылкі"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>«Беларускі клясычны правапіс. Збор правілаў. Сучасная нармалізацыя». <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090925112038/http://pravapis.info/books/pravapis2005.html">Электронны варыянт</a>; <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110517140612/http://www.pravapis.org/pravapis2005.asp">Варыянты для загрузкі на кампутар</a></li> <li>Закон Рэспублікі Беларусь. «<a rel="nofollow" class="external text" href="http://libelli.narod.ru/misc/rules.htm">Правілы беларускай арфаграфіі і пунктуацыі. 2008</a>.»</li> <li><i><a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B_%D0%9F%D0%B0%D1%86%D1%8E%D0%BF%D0%B0" class="mw-redirect" title="Юры Пацюпа">Юры Пацюпа</a></i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151020150826/http://arche.bymedia.net/2003-6/paciu603.html">Занядбаная старонка правапісу: прапановы пісаньня прыназоўніка у/ў перад словамі, што пачынаюцца з галоснай</a>.</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2580762">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%AF%D0%BA_%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8C_%D1%96%D1%81%D0%BD%D1%83%D1%8E%D1%87%D1%8B_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB" title="Вікіпэдыя:Як рэдагаваць існуючы артыкул"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/40px-Wiki_letter_w.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/60px-Wiki_letter_w.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/80px-Wiki_letter_w.svg.png 2x" data-file-width="44" data-file-height="44" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><div><b>Дзеля паляпшэньня артыкулу неабходна:</b> <ul><li>абнавіць састарэлыя зьвесткі.</li> <li>праверыць дакладнасьць зьвестак.</li></ul></div></div></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7c479b968‐vfdjx Cached time: 20241117162610 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.403 seconds Real time usage: 0.829 seconds Preprocessor visited node count: 11925/1000000 Post‐expand include size: 62987/2097152 bytes Template argument size: 32652/2097152 bytes Highest expansion depth: 25/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 12703/5000000 bytes Lua time usage: 0.055/10.000 seconds Lua memory usage: 1389271/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 462.441 1 -total 72.16% 333.682 1 Шаблён:Друкарскі_знак 70.52% 326.110 1 Шаблён:Картка2 69.87% 323.112 1 Шаблён:Картка2/зьмест 16.88% 78.057 8 Шаблён:Код_сымбаля 13.24% 61.221 1 Шаблён:Друкарскі_знак/Сымбалі 11.48% 53.079 2 Шаблён:Hex2url 11.13% 51.464 1 Шаблён:Вікізьвесткі 10.69% 49.423 2 Шаблён:Hex2url/Ядро 9.04% 41.816 1 Шаблён:Парады_артыкулу --> <!-- Saved in parser cache with key be_x_oldwiki:pcache:idhash:1810-0!canonical and timestamp 20241117162610 and revision id 2525041. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Атрымана з «<a dir="ltr" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Ў&amp;oldid=2525041">https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Ў&amp;oldid=2525041</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96" title="Спэцыяльныя:Катэгорыі">Катэгорыі</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Катэгорыя:Кірылічныя літары">Кірылічныя літары</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Катэгорыя:Беларускі альфабэт">Беларускі альфабэт</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваныя катэгорыі: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B,_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%83%D1%8E%D1%86%D1%8C_%D0%B0%D0%B1%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Артыкулы, якія патрабуюць абнаўленьня">Вікіпэдыя:Артыкулы, якія патрабуюць абнаўленьня</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D0%BD%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%83%D0%B6%D1%8B%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_ISBN" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі ISBN">Вікіпэдыя:Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Гэтая старонка апошні раз рэдагавалася 12 ліпеня 2024 году ў 20:49.</li> <li id="footer-info-copyright">Гэты тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution/Share-Alike 4.0</a>; у асобных выпадках могуць ужывацца дадатковыя ўмовы. <span class="noprint">Глядзіце падрабязнасьці ва <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/be-tarask">Ўмовах выкарыстаньня</a>.</span><br />Wikipedia&#174; — зарэгістраваны гандлёвы знак <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, некамэрцыйнай арганізацыі.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасьці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D1%80%D0%B0_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8E">Пра Вікіпэдыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасьці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Кодэкс паводзінаў</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/be-tarask">Распрацоўнікі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be-tarask.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра маркёр</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be-tarask.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%8E&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная вэрсія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-t7vv5","wgBackendResponseTime":187,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.403","walltime":"0.829","ppvisitednodes":{"value":11925,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":62987,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":32652,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":25,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":12703,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 462.441 1 -total"," 72.16% 333.682 1 Шаблён:Друкарскі_знак"," 70.52% 326.110 1 Шаблён:Картка2"," 69.87% 323.112 1 Шаблён:Картка2/зьмест"," 16.88% 78.057 8 Шаблён:Код_сымбаля"," 13.24% 61.221 1 Шаблён:Друкарскі_знак/Сымбалі"," 11.48% 53.079 2 Шаблён:Hex2url"," 11.13% 51.464 1 Шаблён:Вікізьвесткі"," 10.69% 49.423 2 Шаблён:Hex2url/Ядро"," 9.04% 41.816 1 Шаблён:Парады_артыкулу"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.055","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1389271,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-vfdjx","timestamp":"20241117162610","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u040e","url":"https:\/\/be-tarask.wikipedia.org\/wiki\/%D0%8E","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q236983","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q236983","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-11-26T00:59:42Z","dateModified":"2024-07-12T17:49:49Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/1c\/Cyrillic_letter_short_u.svg","headline":"\u043a\u0456\u0440\u044b\u043b\u0456\u0447\u043d\u0430\u044f \u043b\u0456\u0442\u0430\u0440\u0430"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10