CINXE.COM

Ormianie – Wikipedia, wolna encyklopedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ormianie – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"7a2f0ce8-43ec-4c0f-8757-741babfc873c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ormianie","wgTitle":"Ormianie","wgCurRevisionId":75186453,"wgRevisionId":75186453,"wgArticleId":604542,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Narodowości","Ormianie","Historia Armenii","Historia chrześcijaństwa","Kultury ze standardowej próby etnograficznej","Ludy Bliskiego Wschodu","Etnografia Armenii","Etnografia Turcji","Etnografia Syrii","Etnografia Gruzji"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ormianie","wgRelevantArticleId": 604542,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75186453,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q79797","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model", "platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready", "ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions", "wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bb/Armenian_collage.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1071"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bb/Armenian_collage.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="714"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Armenian_collage.png/640px-Armenian_collage.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="571"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ormianie – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Ormianie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ormianie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ormianie rootpage-Ormianie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Ormianie" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Ormianie" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Ormianie" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Ormianie" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Ormianie_a_Armeńczycy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ormianie_a_Armeńczycy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Ormianie a Armeńczycy</span> </div> </a> <ul id="toc-Ormianie_a_Armeńczycy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Język_ormiański" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Język_ormiański"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Język ormiański</span> </div> </a> <ul id="toc-Język_ormiański-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Religia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Religia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Religia</span> </div> </a> <ul id="toc-Religia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatura_ormiańska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatura_ormiańska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Literatura ormiańska</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatura_ormiańska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sztuka_ormiańska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sztuka_ormiańska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Sztuka ormiańska</span> </div> </a> <ul id="toc-Sztuka_ormiańska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muzyka_ormiańska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Muzyka_ormiańska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Muzyka ormiańska</span> </div> </a> <ul id="toc-Muzyka_ormiańska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kuchnia_ormiańska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kuchnia_ormiańska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Kuchnia ormiańska</span> </div> </a> <ul id="toc-Kuchnia_ormiańska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Święta_ormiańskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Święta_ormiańskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Święta ormiańskie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Święta_ormiańskie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Święta ormiańskie</span> </button> <ul id="toc-Święta_ormiańskie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nor_Tari_(Nowy_Rok)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nor_Tari_(Nowy_Rok)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Nor Tari (Nowy Rok)</span> </div> </a> <ul id="toc-Nor_Tari_(Nowy_Rok)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Surb_Cnund_(Dzrorhneq)_6_stycznia_(Boże_Narodzenie)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Surb_Cnund_(Dzrorhneq)_6_stycznia_(Boże_Narodzenie)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Surb Cnund (Dzrorhneq) 6 stycznia (Boże Narodzenie)</span> </div> </a> <ul id="toc-Surb_Cnund_(Dzrorhneq)_6_stycznia_(Boże_Narodzenie)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trndez" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trndez"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Trndez</span> </div> </a> <ul id="toc-Trndez-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wardananc_Ton_(Święto_Wardananc)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wardananc_Ton_(Święto_Wardananc)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.4</span> <span>Wardananc Ton (Święto Wardananc)</span> </div> </a> <ul id="toc-Wardananc_Ton_(Święto_Wardananc)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cechaspanutjan_Zoheri_Hishataki_(Dzień_poświęcony_pamięci_Ofiar_Ludobójstwa)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cechaspanutjan_Zoheri_Hishataki_(Dzień_poświęcony_pamięci_Ofiar_Ludobójstwa)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.5</span> <span>Cechaspanutjan Zoheri Hishataki (Dzień poświęcony pamięci Ofiar Ludobójstwa)</span> </div> </a> <ul id="toc-Cechaspanutjan_Zoheri_Hishataki_(Dzień_poświęcony_pamięci_Ofiar_Ludobójstwa)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cachkazard" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cachkazard"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.6</span> <span>Cachkazard</span> </div> </a> <ul id="toc-Cachkazard-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Surb_Zatik_(Harutjun)_(Zmartwychwstanie)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Surb_Zatik_(Harutjun)_(Zmartwychwstanie)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.7</span> <span>Surb Zatik (Harutjun) (Zmartwychwstanie)</span> </div> </a> <ul id="toc-Surb_Zatik_(Harutjun)_(Zmartwychwstanie)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Surb_Hambardzman_(wiczaki)_Ton_(Święto_Wniebowstąpienia)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Surb_Hambardzman_(wiczaki)_Ton_(Święto_Wniebowstąpienia)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.8</span> <span>Surb Hambardzman (wiczaki) Ton (Święto Wniebowstąpienia)</span> </div> </a> <ul id="toc-Surb_Hambardzman_(wiczaki)_Ton_(Święto_Wniebowstąpienia)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ormianie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 101 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-101" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">101 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Armene" title="Armene – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Armene" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%86%D3%99%D0%B0" title="Аерманцәа – abchaski" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Аерманцәа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abchaski" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B1%D9%85%D9%86" title="أرمن – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أرمن" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Armenios" title="Armenios – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Armenios" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A5%DC%A1%DC%90_%DC%90%DC%AA%DC%A1%DC%A2%DC%9D%DC%90" title="ܥܡܐ ܐܪܡܢܝܐ – aramejski" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܥܡܐ ܐܪܡܢܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="aramejski" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80" title="Հայեր – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Հայեր" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Armenios" title="Armenios – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Armenios" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BB" title="Армениял – awarski" lang="av" hreflang="av" data-title="Армениял" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="awarski" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Erm%C9%99nil%C9%99r" title="Ermənilər – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Ermənilər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="ارمنیلر – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ارمنیلر" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="আর্মেনীয় জাতি – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আর্মেনীয় জাতি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Армянка – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Армянка" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D0%B5" title="Армяне – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Армяне" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D0%B5" title="Армяне – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Армяне" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8" title="Арменци – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Арменци" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Armeni" title="Armeni – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Armeni" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Armenis" title="Armenis – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Armenis" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Эрменсем – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Эрменсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Arm%C3%A9ni" title="Arméni – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Arméni" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Armeniere" title="Armeniere – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Armeniere" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Armenier" title="Armenier – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Armenier" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Armenijarje" title="Armenijarje – dolnołużycki" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Armenijarje" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="dolnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Armeenlased" title="Armeenlased – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Armeenlased" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CE%B9" title="Αρμένιοι – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Αρμένιοι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Armenians" title="Armenians – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Armenians" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%82" title="Армянт – erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Армянт" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Pueblo_armenio" title="Pueblo armenio – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Pueblo armenio" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Armenoj" title="Armenoj – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Armenoj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Armeniar" title="Armeniar – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Armeniar" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مردم ارمنی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Arm%C3%A9niens" title="Arméniens – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Arméniens" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Armenen" title="Armenen – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Armenen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Airm%C3%A9anaigh" title="Airméanaigh – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Airméanaigh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Pobo_armenio" title="Pobo armenio – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Pobo armenio" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Armenia-ng%C3%ACn" title="Armenia-ngìn – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Armenia-ngìn" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EB%A5%B4%EB%A9%94%EB%8B%88%EC%95%84%EC%9D%B8" title="아르메니아인 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아르메니아인" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80" title="Հայեր – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հայեր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Armenci" title="Armenci – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Armenci" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Orang_Armenia" title="Orang Armenia – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Orang Armenia" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B3_%D0%B0%D0%B4%C3%A6%D0%BC" title="Сомихаг адæм – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Сомихаг адæм" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Armeni" title="Armeni – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Armeni" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A8%D7%9E%D7%A0%D7%99%D7%9D" title="ארמנים – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="ארמנים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5" title="Эрменлиле – karaczajsko-bałkarski" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Эрменлиле" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaczajsko-bałkarski" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სომხები – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სომხები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Армяндар – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Армяндар" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ermen%C3%AE" title="Ermenî – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Ermenî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Армяндар – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Армяндар" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D1%8C" title="Армани халкь – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Армани халкь" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Armenii" title="Armenii – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Armenii" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Arm%C4%93%C5%86i" title="Armēņi – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Armēņi" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Armeenier" title="Armeenier – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Armeenier" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D1%80" title="Эрменияр – lezgijski" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Эрменияр" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgijski" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Arm%C4%97nai" title="Armėnai – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Armėnai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Armene" title="Armene – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Armene" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%96rm%C3%A9nyek" title="Örmények – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Örmények" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8" title="Ерменци – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ерменци" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Armeniana_(vahoaka)" title="Armeniana (vahoaka) – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Armeniana (vahoaka)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="სომეხეფი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="სომეხეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86" title="ارمن – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ارمن" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86" title="ارمنی مردمون – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ارمنی مردمون" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Orang_Armenia" title="Orang Armenia – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Orang Armenia" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Арменичууд – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Арменичууд" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%B0%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8" title="အာမေးနီးယန်းလူမျိုး – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="အာမေးနီးယန်းလူမျိုး" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Armeni%C3%ABrs" title="Armeniërs – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Armeniërs" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%A1%E3%83%8B%E3%82%A2%E4%BA%BA" title="アルメニア人 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アルメニア人" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B9" title="Эрмалой – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Эрмалой" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Armenere" title="Armenere – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Armenere" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Armenarar" title="Armenarar – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Armenarar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Armanlar" title="Armanlar – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Armanlar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ارمنیان – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ارمنیان" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Armeniers" title="Armeniers – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Armeniers" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Arm%C3%AAnios" title="Armênios – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Armênios" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Armeni" title="Armeni – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Armeni" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D0%B5" title="Армяне – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Армяне" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%BC%D1%8D%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D1%8D%D1%80" title="Эрмээннэр – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Эрмээннэр" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Armenies" title="Armenies – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Armenies" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Armen%C3%ABt" title="Armenët – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Armenët" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Armenians" title="Armenians – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Armenians" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Arm%C3%A9ni" title="Arméni – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Arméni" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Armenci" title="Armenci – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Armenci" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%D9%85%DB%95%D9%86%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ئەرمەنییەکان – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەرمەنییەکان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%88%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8" title="Јермени – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Јермени" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Armenci" title="Armenci – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Armenci" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Urang_Arm%C3%A9nia" title="Urang Arménia – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Urang Arménia" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Armenialaiset" title="Armenialaiset – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Armenialaiset" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Armenier" title="Armenier – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Armenier" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%86%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AF%80%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="ஆர்மீனியர்கள் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஆர்மீனியர்கள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D1%80%D0%BC%D3%99%D0%BD%D0%BD%D3%99%D1%80" title="Әрмәннәр – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Әрмәннәр" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ชาวอาร์มีเนีย – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ชาวอาร์มีเนีย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D2%B3%D0%BE" title="Арманиҳо – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Арманиҳо" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ermeniler" title="Ermeniler – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ermeniler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8" title="Вірмени – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Вірмени" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="آرمینیائی – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آرمینیائی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Armenijalai%C5%BEed" title="Armenijalaižed – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Armenijalaižed" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Armenia" title="Người Armenia – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Người Armenia" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E7%BE%8E%E5%B0%BC%E4%BA%9A%E4%BA%BA" title="亚美尼亚人 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="亚美尼亚人" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%80w%E1%BB%8Dn_%E1%BB%8Dm%E1%BB%8D_Arm%C3%A9n%C3%AD%C3%A0" title="Àwọn ọmọ Arméníà – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Àwọn ọmọ Arméníà" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E7%BE%8E%E5%B0%BC%E4%BA%9E%E4%BA%BA" title="亞美尼亞人 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="亞美尼亞人" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Ermeni" title="Ermeni – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Ermeni" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E7%BE%8E%E5%B0%BC%E4%BA%9A%E4%BA%BA" title="亚美尼亚人 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="亚美尼亚人" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Jolma_Armenia" title="Jolma Armenia – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Jolma Armenia" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q79797#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ormianie" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Ormianie" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ormianie"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ormianie"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Ormianie" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Ormianie" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;oldid=75186453" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&amp;page=Ormianie&amp;id=75186453&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOrmianie"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOrmianie"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Ormianie"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&amp;page=Ormianie&amp;action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Armenians" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q79797" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek" style="background-color:#E0E4C0; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Ormianie</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Armenian_collage.png" class="mw-file-description" title="Od lewej: Tigranes Wielki, św. Grzegorz Oświeciciel, Iwan Ajwazowski, William Saroyan, Wiktor Ambarcumian i Tigran Petrosjan"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Armenian_collage.png/240px-Armenian_collage.png" decoding="async" width="240" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Armenian_collage.png/360px-Armenian_collage.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Armenian_collage.png/480px-Armenian_collage.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="664" /></a></span><br /><small>Od lewej:<br /><a href="/wiki/Tigranes_II" title="Tigranes II">Tigranes Wielki</a>, św. <a href="/wiki/Grzegorz_O%C5%9Bwieciciel" title="Grzegorz Oświeciciel">Grzegorz Oświeciciel</a>, <a href="/wiki/Iwan_Ajwazowski" title="Iwan Ajwazowski">Iwan Ajwazowski</a>, <a href="/wiki/William_Saroyan" title="William Saroyan">William Saroyan</a>, <a href="/wiki/Wiktor_Ambarcumian" title="Wiktor Ambarcumian">Wiktor Ambarcumian</a> i <a href="/wiki/Tigran_Petrosjan" title="Tigran Petrosjan">Tigran Petrosjan</a></small> </td></tr> <tr> <th>Populacja </th> <td> <p>2010: 10–11 mln (szac.) </p> </td></tr> <tr> <th>Miejsce zamieszkania </th> <td> <p><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a>: &#160;&#160;3 026 900 (2013 r.)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup><br /><a href="/wiki/Rosja" title="Rosja">Rosja</a>: &#160;&#160;1 500 000<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup><br /><a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stany Zjednoczone</a>: &#160;&#160;1 100 000<br /><a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francja</a>: &#160;&#160;700 000<br /><a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a>: &#160;&#160;500 000<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup><br /><a href="/wiki/Gruzja" title="Gruzja">Gruzja</a>: &#160;&#160;250 000<br /><a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syria</a>: &#160;&#160;190 000<br /><a href="/wiki/Liban" title="Liban">Liban</a>: &#160;&#160;140 000<br /><a href="/wiki/Azerbejd%C5%BCan" title="Azerbejdżan">Azerbejdżan</a>: &#160;&#160;120 000<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup><br /><a href="/wiki/Ameryka_Po%C5%82udniowa" title="Ameryka Południowa">Ameryka Południowa</a>: &#160;&#160;150 000<br /><a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukraina</a>: &#160;&#160;100 000<br /><a href="/wiki/Turcja" title="Turcja">Turcja</a>: &#160;&#160;60 000<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup><br /><a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polska</a>: &#160;&#160;30 000-70 000<br /><a href="/wiki/Jordania" title="Jordania">Jordania</a>: &#160;&#160;70 000<br /><a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanada</a>: &#160;&#160;40 505<br /><a href="/wiki/Grecja" title="Grecja">Grecja</a>: &#160;&#160;35 000<br /><a href="/wiki/Bu%C5%82garia" title="Bułgaria">Bułgaria</a>: &#160;&#160;10 832<br /><a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a>: &#160;&#160;10 000<br /><a href="/wiki/Izrael" title="Izrael">Izrael</a>: &#160;&#160;9800<br /><a href="/wiki/Hiszpania" title="Hiszpania">Hiszpania</a>: &#160;&#160;8333 (2006)<br /><a href="/wiki/Egipt" title="Egipt">Egipt</a>: &#160;&#160;8200<br />Reszta świata: &#160;&#160;100 000 </p> </td></tr> <tr> <th>Język </th> <td> <p><a href="/wiki/J%C4%99zyk_ormia%C5%84ski" title="Język ormiański">ormiański</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Religia </th> <td> <div class="hlist"> <dl><dt><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">Chrześcijaństwo</a></dt> <dd><a href="/wiki/Apostolski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ormia%C5%84ski" title="Apostolski Kościół Ormiański">Apostolski Kościół Ormiański</a></dd> <dd><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki_obrz%C4%85dku_ormia%C5%84skiego" title="Kościół katolicki obrządku ormiańskiego">Kościół katolicki obrządku ormiańskiego</a></dd> <dd><a href="/wiki/Ormia%C5%84ski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicki" title="Ormiański Kościół Ewangelicki">Ormiański Kościół Ewangelicki</a></dd> <dd><a href="/wiki/Prawos%C5%82awie" title="Prawosławie">Prawosławie</a></dd></dl> </div> </td></tr> <tr> <th>Pokrewne </th> <td> <p><a href="/wiki/Indoeuropejczycy" title="Indoeuropejczycy">Indoeuropejczycy</a> </p> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:AR(1893)_p277_YOUNG_ARMENIANS.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/AR%281893%29_p277_YOUNG_ARMENIANS.jpg/220px-AR%281893%29_p277_YOUNG_ARMENIANS.jpg" decoding="async" width="220" height="281" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/AR%281893%29_p277_YOUNG_ARMENIANS.jpg/330px-AR%281893%29_p277_YOUNG_ARMENIANS.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/AR%281893%29_p277_YOUNG_ARMENIANS.jpg/440px-AR%281893%29_p277_YOUNG_ARMENIANS.jpg 2x" data-file-width="1147" data-file-height="1463" /></a><figcaption>Dwoje ormiańskich dzieci, 1893</figcaption></figure> <p><b>Ormianie</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_ormia%C5%84ski" title="Język ormiański">orm.</a>&#160;<span style="font-style: normal;" lang="hy">Հայեր</span>, Hajér) – naród <a href="/wiki/Indoeuropejczycy" title="Indoeuropejczycy">indoeuropejski</a> zamieszkujący początkowo obszar <a href="/wiki/Kaukaz_Po%C5%82udniowy" title="Kaukaz Południowy">Zakaukazia</a> i <a href="/wiki/Wy%C5%BCyna_Arme%C5%84ska" title="Wyżyna Armeńska">Wyżyny Armeńskiej</a>, posługujący się <a href="/wiki/J%C4%99zyk_ormia%C5%84ski" title="Język ormiański">językiem ormiańskim</a>. W wyniku wielowiekowych emigracji z terenów rdzennych etnicznie oraz <a href="/wiki/Ludob%C3%B3jstwo" title="Ludobójstwo">ludobójstwa</a> dokonanego przez Turków u schyłku XIX (<a href="/wiki/Masakry_hamidia%C5%84skie" title="Masakry hamidiańskie">masakry hamidiańskie</a>) i na początku XX wieku (<a href="/wiki/Ludob%C3%B3jstwo_Ormian" title="Ludobójstwo Ormian">ludobójstwo Ormian</a>), częściowo rozproszeni, tworzą 10-milionową <a href="/wiki/Diaspora_ormia%C5%84ska" title="Diaspora ormiańska">diasporę</a>. Jednym z filarów tożsamości Ormian jest przynależność do jednego z trzech głównych <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo_ormia%C5%84skie" class="mw-redirect mw-disambig" title="Chrześcijaństwo ormiańskie">Kościołów ormiańskich</a>. Ormianie to <a href="/wiki/Staro%C5%BCytno%C5%9B%C4%87" title="Starożytność">starożytny</a> naród, mający prawie 2500-letnią historię<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. Jednocześnie to najstarszy <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">chrześcijański</a> naród na świecie – <a href="/wiki/Chrzest" title="Chrzest">chrzest</a> przyjęli w 301 r. n.e.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ormianie_a_Armeńczycy"><span id="Ormianie_a_Arme.C5.84czycy"></span>Ormianie a Armeńczycy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Edytuj sekcję: Ormianie a Armeńczycy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ormianie a Armeńczycy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Chociaż w języku polskim funkcjonuje określenie „Armeńczycy”, to jednak na określenie narodu właściwa jest forma tradycyjna – „Ormianie” – ukształtowana w czasie wielowiekowej obecności Ormian na terenach Polski. Formę „Armeńczycy” należy stosować wyłącznie na określenie obywateli <a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Republiki Armenii</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Język_ormiański"><span id="J.C4.99zyk_ormia.C5.84ski"></span>Język ormiański</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Edytuj sekcję: Język ormiański" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Język ormiański"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/J%C4%99zyk_ormia%C5%84ski" title="Język ormiański">Język ormiański</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Religia">Religia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Edytuj sekcję: Religia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Religia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo_ormia%C5%84skie" class="mw-redirect mw-disambig" title="Chrześcijaństwo ormiańskie">Chrześcijaństwo ormiańskie</a>.</i></div><p>Wyróżnia się trzy nurty Kościołów ormiańskich: </p><ol><li><a href="/wiki/Apostolski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ormia%C5%84ski" title="Apostolski Kościół Ormiański">Apostolski Kościół Ormiański</a> (Narodowy), na który składają się cztery patriarchaty: <ul><li><a href="/wiki/Wagharszapat" title="Wagharszapat">Eczmiadzyn</a> – <a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a></li> <li>Antilias – <a href="/wiki/Liban" title="Liban">Liban</a></li> <li>Konstantynopol – <a href="/wiki/Turcja" title="Turcja">Turcja</a></li> <li>Św. Jakuba – <a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolima</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki_obrz%C4%85dku_ormia%C5%84skiego" title="Kościół katolicki obrządku ormiańskiego">Kościół katolicki obrządku ormiańskiego</a> – siedziba patriarchatu w Bzommar – Liban.</li> <li><a href="/wiki/Ormia%C5%84ski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicki" title="Ormiański Kościół Ewangelicki">Ormiański Kościół Ewangelicki</a> – zbiorcza nazwa licznych ormiańskich denominacji <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">protestanckich</a>.</li></ol> <p>Mała grupa Ormian żyjąca głównie w Turcji znana jako <a href="/w/index.php?title=Hemshin_people&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hemshin people (strona nie istnieje)">Hemshin</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;">&#65279;<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1133458#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1133458">(inne języki)</a></span> wyznaje Islam w jego sunnickiej wersji.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatura_ormiańska"><span id="Literatura_ormia.C5.84ska"></span>Literatura ormiańska</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Edytuj sekcję: Literatura ormiańska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Literatura ormiańska"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:ArmenianDiaspora.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/ArmenianDiaspora.png/220px-ArmenianDiaspora.png" decoding="async" width="220" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/ArmenianDiaspora.png/330px-ArmenianDiaspora.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/ArmenianDiaspora.png/440px-ArmenianDiaspora.png 2x" data-file-width="1425" data-file-height="625" /></a><figcaption>Diaspora ormiańska</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Literatura_ormia%C5%84ska" title="Literatura ormiańska">Literatura ormiańska</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sztuka_ormiańska"><span id="Sztuka_ormia.C5.84ska"></span>Sztuka ormiańska</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Edytuj sekcję: Sztuka ormiańska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sztuka ormiańska"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sztuka ormiańska rozwijała się już od IV&#160;w. i nawiązywała do bizantyjskiego kręgu kulturowego. W starożytności powstały też ważne dzieła historyczne i poetyckie (Agathangełos, Buzandaran Patmutiunk, Łazarz z Parpi, Ełisze — <a href="/wiki/Elizeusz_(imi%C4%99)" title="Elizeusz (imię)">Elizeusz</a>, itd). Wcześniej uważano, że najstarsze ormiańskie tradycje historyczne spisane zostały w Historii Armenii Mojżesza z Chorenu, jednak późniejsze odkrycia wskazują, że datuje się ona na koniec VIII lub początek IX&#160;w.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Muzyka_ormiańska"><span id="Muzyka_ormia.C5.84ska"></span>Muzyka ormiańska</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Edytuj sekcję: Muzyka ormiańska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Muzyka ormiańska"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Staro%C5%BCytno%C5%9B%C4%87" title="Starożytność">Starożytna</a> i <a href="/wiki/%C5%9Aredniowiecze" title="Średniowiecze">średniowieczna</a> muzyka ormiańska była jednogłosowa. Jej głównymi nurtami były śpiewy ludowe, pieśni gusanów<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup> i pieśni sakralne. W liturgii kościelnej ważną rolę odgrywają tzw. szarakany (czyli <a href="/wiki/Hymn" title="Hymn">hymny</a>), z których najstarsze pochodzą jeszcze z V w. Popularna stała się grupa <i><a href="/wiki/System_of_a_Down" title="System of a Down">System of a Down</a></i>. Artyści tego zespołu są pochodzenia ormiańskiego, łączą elementy metalu, rocka i muzyki ludowej Armenii, w swoich tekstach niejednokrotnie podejmują kwestie ludobójstwa Ormian w 1915&#160;r. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kuchnia_ormiańska"><span id="Kuchnia_ormia.C5.84ska"></span>Kuchnia ormiańska</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Edytuj sekcję: Kuchnia ormiańska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kuchnia ormiańska"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Główny artykuł: <a href="/wiki/Kuchnia_ormia%C5%84ska" title="Kuchnia ormiańska">Kuchnia ormiańska</a>.</i></div> <p>Kuchnia ormiańska wpisuje się w tradycję kuchni starożytnej <a href="/wiki/Azja" title="Azja">Azji</a>. Istnieje od ponad trzech tysięcy lat. Pomimo klęsk, wraz z kulturą i religią zachowały się tradycje kuchni narodowej Ormian. Jest ona bardzo różnorodna i aromatyczna. Nazwy niektórych potraw wywodzą się z połączenia nazwy samej potrawy i naczynia, w którym ją przyrządzano. </p><p>Przygotowanie potraw wymaga dużo wysiłku i jest czasochłonne. Inną cechą kuchni ormiańskiej jest ogromna waga przywiązywana do kolejności przygotowania, która najbardziej objawia się w <a href="/wiki/Cukiernictwo" title="Cukiernictwo">wyrobach cukierniczych</a> (np. wielowarstwowa <i>pachlawa</i><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup> lub <i>gatha</i>), tzn. całą pracę dzieli się na kilka części, w których przygotowuje się mniejsze składniki, a dopiero później łączy się je w jedną całość. W bardzo szczególny sposób przyrządza się również potrawy mleczne (np. <i>spas</i>, <i>kathnow</i>) oraz zupy z dodatkiem mięsa mielonego. Sekret tkwi w kolejności przyprawiania potraw. </p><p>W kuchni ormiańskiej bardzo ważną rolę odgrywają szaszłyki, chleb ormiański (<i><a href="/wiki/Lawasz" title="Lawasz">lawasz</a></i><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup>), a także <a href="/wiki/Warzywa" title="Warzywa">warzywa</a> i <a href="/wiki/Owoc" title="Owoc">owoce</a>, bowiem wykorzystuje się je do wyrobów konserwowanych lub suszy. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Święta_ormiańskie"><span id=".C5.9Awi.C4.99ta_ormia.C5.84skie"></span>Święta ormiańskie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Edytuj sekcję: Święta ormiańskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Święta ormiańskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kalendarz Kościoła ormiańskiego oparty jest na <a href="/wiki/Kalendarz_gregoria%C5%84ski" title="Kalendarz gregoriański">kalendarzu gregoriańskim</a>. Jedynie <a href="/wiki/Ormia%C5%84ski_patriarchat_Jerozolimy" title="Ormiański patriarchat Jerozolimy">Ormiański patriarchat Jerozolimy</a> używa <a href="/wiki/Kalendarz_julia%C5%84ski" title="Kalendarz juliański">kalendarza juliańskiego</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>. </p><p>Rachuba lat w Kościele ormiańskim zaczyna się od 7 grudnia 552&#160;r., czyli od II synodu w Dvin i nosi nazwę: <i>Wielkiej Ery Armenii</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nor_Tari_(Nowy_Rok)"><span id="Nor_Tari_.28Nowy_Rok.29"></span>Nor Tari (Nowy Rok)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Edytuj sekcję: Nor Tari (Nowy Rok)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nor Tari (Nowy Rok)"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W XVII wieku, za pontyfikatu Katolikosa Simeona Jerewanckiego 1 stycznia został przyjęty za pierwszy dzień Nowego Roku. Jednak już dużo wcześniej w różnych częściach <a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenii</a> dzień ten był obchodzony jako początek Nowego Roku. <a href="/wiki/31_grudnia" title="31 grudnia">31 grudnia</a> spożywana jest w Armenii tradycyjna, noworoczna kolacja. Przy stole zbiera się cała rodzina, zaś wraz z przywitaniem <a href="/wiki/Nowy_Rok" title="Nowy Rok">Nowego Roku</a> głowa rodziny podnosi toast życząc całej rodzinie pomyślności w nadchodzącym roku. Po złożeniu życzeń następuje rozdanie prezentów spod choinki. W tym dniu goście są szczególnie mile widziani. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Surb_Cnund_(Dzrorhneq)_6_stycznia_(Boże_Narodzenie)"><span id="Surb_Cnund_.28Dzrorhneq.29_6_stycznia_.28Bo.C5.BCe_Narodzenie.29"></span>Surb Cnund (Dzrorhneq) 6 stycznia (Boże Narodzenie)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Edytuj sekcję: Surb Cnund (Dzrorhneq) 6 stycznia (Boże Narodzenie)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Surb Cnund (Dzrorhneq) 6 stycznia (Boże Narodzenie)"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Bo%C5%BCe_Narodzenie" title="Boże Narodzenie">Boże Narodzenie</a> jest jednym z najważniejszych świąt Kościoła Ormiańskiego. Obchodzi się je <a href="/wiki/6_stycznia" title="6 stycznia">6 stycznia</a> jako Narodziny i <a href="/wiki/Chrzest_Pa%C5%84ski" title="Chrzest Pański">Chrzciny Jezusa</a>. Między 1 a 6 stycznia w domach zostawia się płomyk na znak jedności między Nowym Rokiem a Bożym Narodzeniem. W Kościele Apostolskim już <a href="/wiki/5_stycznia" title="5 stycznia">5 stycznia</a> podczas mszy podaje się promyk światła. Natomiast 6 stycznia po mszy w wodach <a href="/wiki/Jordan_(rzeka)" title="Jordan (rzeka)">Jordanu</a> obchodzi się symboliczne Chrzciny Syna Bożego, pod nazwą „dzrorhneq” (święcenie wody). Podczas tej ceremonii kapłan umieszcza w wodzie krzyż i dodaje krople „meronu” (mikstura przygotowana z oleju wielokwiatowego). Następnie święconą wodę rozdaje wśród wszystkich wiernych. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trndez">Trndez</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Edytuj sekcję: Trndez" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Trndez"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/13_lutego" title="13 lutego">13 lutego</a> obchodzi się w Armenii Trndez (Tiarn Aradż – Tirodżn endaradż: Witanie Pana). Tego dnia wieczorem ludzie palą ogniska i skaczą nad ogniem, w taki sposób jakby wyrzucają problemy, choroby itp. do ognia w ten sposób oczyszczają się zarówno duchowo jak i fizycznie. Owa tradycja przetrwała jeszcze z czasów przedchrześcijańskich. Po chrzcie Armenii (301) r. owa tradycja przetrwała, przekształciła się jednak w uroczystość Witania Pana. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wardananc_Ton_(Święto_Wardananc)"><span id="Wardananc_Ton_.28.C5.9Awi.C4.99to_Wardananc.29"></span>Wardananc Ton (Święto Wardananc)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Edytuj sekcję: Wardananc Ton (Święto Wardananc)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wardananc Ton (Święto Wardananc)"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W roku 451 u brzegów rzeki Txmut w wiosce Awarajr, miała miejsce <a href="/wiki/Bitwa_pod_Awarajr" title="Bitwa pod Awarajr">bitwa pod Awarajr</a>. W obronie ojczyzny i świętej wiary oddali życie niemal wszyscy ormiańscy żołnierze wraz z dowódcą armii, Wardanem Mamikonianem. W ten sposób dołączyli do grona świętych, a rocznicę bitwy włączono do kalendarza Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego. </p><p>Święto Wardananc obchodzi się pierwszego tygodnia Barekiendana (początek <a href="/wiki/Wielki_post" title="Wielki post">wielkiego postu</a>) pierwszego tygodnia w czwartek (tzw. <a href="/wiki/T%C5%82usty_czwartek" title="Tłusty czwartek">tłusty czwartek</a>). „Wardananc Ton” jest nie tylko obchodzony jako święto kościelne, lecz jest również świętem państwowym. W tym dniu organizowane są uroczystości patriotyczne. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cechaspanutjan_Zoheri_Hishataki_(Dzień_poświęcony_pamięci_Ofiar_Ludobójstwa)"><span id="Cechaspanutjan_Zoheri_Hishataki_.28Dzie.C5.84_po.C5.9Bwi.C4.99cony_pami.C4.99ci_Ofiar_Ludob.C3.B3jstwa.29"></span>Cechaspanutjan Zoheri Hishataki (Dzień poświęcony pamięci Ofiar Ludobójstwa)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Edytuj sekcję: Cechaspanutjan Zoheri Hishataki (Dzień poświęcony pamięci Ofiar Ludobójstwa)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Cechaspanutjan Zoheri Hishataki (Dzień poświęcony pamięci Ofiar Ludobójstwa)"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Co roku <a href="/wiki/24_kwietnia" title="24 kwietnia">24 kwietnia</a> tysiące Ormian udają się na <a href="/wiki/Erywa%C5%84" title="Erywań">poderewańskie</a> wzgórze Cicernakaberd, by oddać hołd ofiarom <a href="/wiki/Ludob%C3%B3jstwo_Ormian" title="Ludobójstwo Ormian">ludobójstwa Ormian</a>. </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Ludob%C3%B3jstwo_Ormian" title="Ludobójstwo Ormian">Ludobójstwo Ormian</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cachkazard">Cachkazard</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Edytuj sekcję: Cachkazard" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Cachkazard"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Siódma niedziela <a href="/wiki/Wielki_post" title="Wielki post">wielkiego postu</a> nazywana jest Cachkazardem. Kościół ormiański uznaje ten dzień za pamiątkę przywitania w Jezusa w <a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolimie</a> gałązkami drzewa oliwnego. Dawniej przystrajano tego dnia kościoły gałązkami drzew, natomiast współcześnie gałązki są błogosławione i rozdawane wśród wiernych. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Surb_Zatik_(Harutjun)_(Zmartwychwstanie)"><span id="Surb_Zatik_.28Harutjun.29_.28Zmartwychwstanie.29"></span>Surb Zatik (Harutjun) (Zmartwychwstanie)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Edytuj sekcję: Surb Zatik (Harutjun) (Zmartwychwstanie)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Surb Zatik (Harutjun) (Zmartwychwstanie)"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jedno z najważniejszych świąt kościelnych. W dniu Surb Zatik świętuje się <a href="/wiki/Zmartwychwstanie" title="Zmartwychwstanie">zmartwychwstanie</a> Jezusa Chrystusa. </p><p>Tradycją towarzyszącą temu świętu jest malowanie jajek. Jajko maluje się czerwonym barwnikiem. Według świętego Grzegorza z Tatev jajko jest symbolem świata. Skorupa zewnętrzna jest metaforą nieba, białko – wody, żółtko – ziemi. Zaś czerwony barwnik przypomina, że cały świat został ocalony krwią Chrystusa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Surb_Hambardzman_(wiczaki)_Ton_(Święto_Wniebowstąpienia)"><span id="Surb_Hambardzman_.28wiczaki.29_Ton_.28.C5.9Awi.C4.99to_Wniebowst.C4.85pienia.29"></span>Surb Hambardzman (wiczaki) Ton (Święto Wniebowstąpienia)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Edytuj sekcję: Surb Hambardzman (wiczaki) Ton (Święto Wniebowstąpienia)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Surb Hambardzman (wiczaki) Ton (Święto Wniebowstąpienia)"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Po czterdziestu dniach Zmartwychwstania świętuje się <a href="/wiki/Wniebowst%C4%85pienie_Pa%C5%84skie" title="Wniebowstąpienie Pańskie">wniebowstąpienie</a> Chrystusa. Ten dzień również jest znany pod nazwą „losowania dobrej przyszłości”. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Apostolski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ormia%C5%84ski" title="Apostolski Kościół Ormiański">Apostolski Kościół Ormiański</a></li> <li><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a></li> <li><a href="/wiki/Ludob%C3%B3jstwo_Ormian" title="Ludobójstwo Ormian">Ludobójstwo Ormian</a></li> <li><a href="/wiki/Masakry_hamidia%C5%84skie" title="Masakry hamidiańskie">Masakry hamidiańskie</a></li> <li><a href="/wiki/Diaspora_ormia%C5%84ska" title="Diaspora ormiańska">Diaspora ormiańska</a></li> <li><a href="/wiki/J%C4%99zyk_ormia%C5%84ski" title="Język ormiański">język ormiański</a></li> <li><a href="/wiki/Karekin_I_(katolikos_Ormian)" title="Karekin I (katolikos Ormian)">Karekin I Sarkisjan</a></li> <li><a href="/wiki/Karekin_II_(katolikos_Ormian)" title="Karekin II (katolikos Ormian)">Karekin II Nersisjan</a></li> <li><a href="/wiki/Kaukaz_(region)" title="Kaukaz (region)">Kaukaz (region)</a></li> <li><a href="/wiki/Muszkowie" title="Muszkowie">Muszkowie</a></li> <li><a href="/wiki/Ormia%C5%84ski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicki" title="Ormiański Kościół Ewangelicki">Ormiański Kościół Ewangelicki</a></li> <li><a href="/wiki/Kodeks_kanon%C3%B3w_Ko%C5%9Bcio%C5%82%C3%B3w_wschodnich" title="Kodeks kanonów Kościołów wschodnich">Kodeks kanonów Kościołów wschodnich</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki_obrz%C4%85dku_ormia%C5%84skiego" title="Kościół katolicki obrządku ormiańskiego">Kościół katolicki obrządku ormiańskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Ormianie_w_Polsce" title="Ormianie w Polsce">Ormianie w Polsce</a></li> <li><a href="/wiki/Mniejszo%C5%9Bci_narodowe_i_etniczne_w_Polsce" title="Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce">mniejszości narodowe w Polsce</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">National Statistical Service of the Republic of Armenia&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.armstat.am/file/article/demos_13_3.pdf">The Demographic Handbook of Armenia, 2013 – Part 2. Population</a>.&#32;[dostęp 2014-04-11].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perepis2002.ru/content.html?id=11&amp;docid=10715289081463">2002 Rosyjski spis powszechny</a> zarejestrował 1 130 491 Ormian (0,78% populacji).</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://i-cias.com/e.o/iran_4.htm">Encyclopedia Orientu</a> podaje, że 500 000 mieszkańców Iranu należy do <a href="/wiki/Apostolski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ormia%C5%84ski" title="Apostolski Kościół Ormiański">Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego</a>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Rejon dawnego <i><a href="/wiki/G%C3%B3rski_Karabach" title="Górski Karabach">Górskiego Karabachu</a></i>. Stan sprzed spacyfikowania regionu przez Azerbejdżan.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">name="<a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20100501063653/http://www.todayszaman.com/tz-web/detaylar.do?load=detay&amp;link=161291">https://web.archive.org/web/20100501063653/http://www.todayszaman.com/tz-web/detaylar.do?load=detay&amp;link=161291</a> www.todayszaman.com: Turkish "Foreign Ministry: 89,000 minorities live in Turkey" "Containing detailed statistics about the minority groups in Turkey, the report reveals that 45,000 of approximately 60,000 Armenians reside in İstanbul"&gt;<cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100501063653/http://www.todayszaman.com/tz-web/detaylar.do?load=detay&amp;link=161291">www.todayszaman.com: Turkish "Foreign Ministry: 89,000 minorities live in Turkey" "Containing detailed statistics about the minority groups in Turkey, the report reveals that 45,000 of approximately 60,000 Armenians reside in İstanbul."</a>.&#32;todayszaman.com.&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.todayszaman.com/tz-web/detaylar.do?load=detay&amp;link=161291">tego adresu</a>&#32;(2010-05-01)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://multikulturalny.pl/poezja-armenska-recenzja/"><i>Poezja armeńska antologia od starożytności do lat 70.</i></a> [online], multikulturalny, 1 sierpnia 2018<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-19]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.date=2018-08-01&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Poezja+arme%C5%84ska+antologia+od+staro%C5%BCytno%C5%9Bci+do+lat+70.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fmultikulturalny.pl%2Fpoezja-armenska-recenzja%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Data tradycyjna: nowsze badania wskazują, że mogło to być w 313 lub 314 r. (K. Stopka, <i>Armenia Christiana. Unionistyczna polityka Konstantynopola i Rzymu a tożsamość chrześcijaństwa ormiańskiego (IV – XV w.)</i>, Kraków 2002, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8388857347" title="Specjalna:Książki/8388857347">ISBN&#160;<span class="isbn">83-88857-34-7</span></a>.)</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://fil.ug.edu.pl/strona/15214/przymiotnikiem_od_nazwy_armenia_jest_armenski_ormiański"><i>Czy przymiotnikiem od nazwy „Armenia” jest „armeński”, czy „ormiański”?</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2021-02-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Czy+przymiotnikiem+od+nazwy+%E2%80%9EArmenia%E2%80%9D+jest+%E2%80%9Earme%C5%84ski%E2%80%9D%2C+czy+%E2%80%9Eormia%C5%84ski%E2%80%9D%3F&amp;rft_id=https%3A%2F%2Ffil.ug.edu.pl%2Fstrona%2F15214%2Fprzymiotnikiem_od_nazwy_armenia_jest_armenski_ormia%C5%84ski" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://asbarez.com/the-hemshin-a-community-of-armenians-who-became-muslims/"><i>The Hemshin: A Community of Armenians Who Became Muslims – Asbarez.com</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2024-01-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=The+Hemshin%3A+A+Community+of+Armenians+Who+Became+Muslims+%E2%80%93+Asbarez.com&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fasbarez.com%2Fthe-hemshin-a-community-of-armenians-who-became-muslims%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Krzysztof</span><span class="cite-name-initials" title="Krzysztof" style="display:none">K.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Stopka</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Krzysztof</span><span class="cite-name-initials" title="Krzysztof">K.</span></span>, <i>Armenia Christiana. Unionistyczna polityka Konstantynopola i Rzymu a tożsamość chrześcijaństwa ormiańskiego (IV-XV w.)</i>, Kraków: PAU, 2002, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8388857347" title="Specjalna:Książki/8388857347">ISBN&#160;<span class="isbn">83-88857-34-7</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/68667720">68667720</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Krak%C3%B3w&amp;rft.aufirst=Krzysztof&amp;rft.aulast=Stopka&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=83-88857-34-7&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Armenia+Christiana.+Unionistyczna+polityka+Konstantynopola+i+Rzymu+a+to%C5%BCsamo%C5%9B%C4%87+chrze%C5%9Bcija%C5%84stwa+ormia%C5%84skiego+%28IV-XV+w.%29&amp;rft.pub=PAU&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F68667720" style="display:none">&#160;</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">gusan – ludowy poeta i kompozytor</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Odpowiednik polskich faworków</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Duszone warzywa (papryka, bakłażan, pomidory) – 250&#160;g, oraz ryż – 200&#160;g, delikatnie przyprawione, zawinięte w cienki chleb</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://hygradaran.weebly.com/church-calendar.html">Armenian Church Calendar</a>.&#32;[dostęp 2024-01-10].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ormianie&amp;action=edit&amp;section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Arakel z Tebryzu, <i>Księga dziejów</i>, Warszawa 1981.</li> <li>Balzer O., <i>Sądownictwo ormiańskie w średniowiecznym Lwowie</i>, Lwów 1909.</li> <li>Barącz S., <i>Żywoty sławnych Ormian w Polsce</i>, Lwów 1856.</li> <li>Barącz. S., <i>Rys dziejów ormiańskich</i>, Tarnopol 1869.</li> <li>Drabina J., <i>Religie na ziemiach Polski i Litwy w średniowieczu</i>, Kraków 1989.</li> <li>Gromnicki T., <i>Ormianie w Polsce, ich historia, prawa i przywileje</i>, Warszawa 1889.</li> <li>Kaczmarczyk Z., <i>Grzegorz Wielki (2. poł. XIV w.), biskup ormiański lwowski</i>,[w:] Polski słownik biograficzny, t. 9, Wrocław-Warszawa-Kraków 1960-1961, s. 81-82.</li> <li>Lechicki C., <i>Kościół ormiański w Polsce. (Zarys historyczny)</i>, Lwów 1928.</li> <li>Modzelewska B., <i>Grzegorz zw. Wielki arcybiskup</i>,[w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, Lublin 1993, s. 343.</li> <li>Obertyński Z., <i>Ormianie</i>,[w:] Historia Kościoła w Polsce, t. 1, cz. 1, Poznań-Warszawa 1974, s. 256-258.</li> <li>Roszko K., Braun J., <i>Katalog rękopisów ormiańskich i gruzińskich</i>, Warszawa 1958.</li> <li>Stopka K., <i>Odpust bocheński z 1354 roku i jego ormiański kontekst</i>,[w:] <i>Polska i jej sąsiedzi w późnym średniowieczu</i>, pod red. K. Ożoga i S. Szczura, Kraków 2002, s. 50-80.</li> <li>Stopka K., <i>Ormianie w Polsce dawnej i dzisiejszej</i>, Kraków 2000.</li> <li>Stefanowicz K., <i>Życie i twórczość Antoniego Stefanowicza</i>, Biul. Orm. Tow. Kult. 48/49, 2007, Kraków, s. 36-46.</li> <li>Stefanowicz K., <i>Życie i twórczość Kajetana Stefanowicza</i>, Biul. Orm. Tow. Kult. 50/51, 2007. Kraków, s. 42-60.</li> <li>Stefanowicz Krzysztof, <i>Rotmistrz Kajetan Stefanowicz</i>, Sowiniec-Półrocznik Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 34/35, czerwiec-grudzień 2009, s. 81-86.</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a>&#160;(<span class="description"><a href="/wiki/Grupa_etniczna" title="Grupa etniczna">grupa etniczna</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85007306">sh85007306</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4085933-2">4085933-2</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00575411">00575411</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11936986z">11936986z</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph117340">ph117340</a></span>,&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph1134483">ph1134483</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&amp;authority_id=XX529700">XX529700</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Armenian-people">topic/Armenian-people</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/1830889">1830889</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyk%C5%82opedija_suczasnoji_Ukrajiny" title="Encykłopedija suczasnoji Ukrajiny">ЕСУ</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=34713">34713</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>:&#8201;<span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&amp;url_prefix=https://snl.no/&amp;id=armenere">armenere</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=3903">3903</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ormianie&amp;oldid=75186453">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ormianie&amp;oldid=75186453</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Narodowo%C5%9Bci" title="Kategoria:Narodowości">Narodowości</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ormianie" title="Kategoria:Ormianie">Ormianie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Historia_Armenii" title="Kategoria:Historia Armenii">Historia Armenii</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Historia_chrze%C5%9Bcija%C5%84stwa" title="Kategoria:Historia chrześcijaństwa">Historia chrześcijaństwa</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Kultury_ze_standardowej_pr%C3%B3by_etnograficznej" title="Kategoria:Kultury ze standardowej próby etnograficznej">Kultury ze standardowej próby etnograficznej</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludy_Bliskiego_Wschodu" title="Kategoria:Ludy Bliskiego Wschodu">Ludy Bliskiego Wschodu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Etnografia_Armenii" title="Kategoria:Etnografia Armenii">Etnografia Armenii</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Etnografia_Turcji" title="Kategoria:Etnografia Turcji">Etnografia Turcji</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Etnografia_Syrii" title="Kategoria:Etnografia Syrii">Etnografia Syrii</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Etnografia_Gruzji" title="Kategoria:Etnografia Gruzji">Etnografia Gruzji</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 9 lis 2024, 00:14.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ormianie&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-qvkwc","wgBackendResponseTime":231,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.283","walltime":"0.468","ppvisitednodes":{"value":2921,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":35733,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11903,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11838,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":9,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 404.973 1 -total"," 43.43% 175.887 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 20.74% 83.984 1 Szablon:Przypisy"," 17.93% 72.597 1 Szablon:Grupa_etniczna_infobox"," 9.25% 37.470 4 Szablon:Cytuj"," 9.04% 36.615 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 6.91% 27.990 3 Szablon:Cytuj_stronę"," 6.03% 24.418 1 Szablon:Link-interwiki"," 5.26% 21.306 5 Szablon:Dmbox"," 5.26% 21.294 4 Szablon:Osobny_artykuł"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.125","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3617122,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-745f94f9f8-ccvjv","timestamp":"20241119220815","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ormianie","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Ormianie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q79797","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q79797","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-08-18T16:00:15Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bb\/Armenian_collage.png","headline":"grupa etniczna"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10