CINXE.COM
Amidón - Wikipedia, a enciclopedia libre
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Amidón - Wikipedia, a enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )glwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xaneiro","febreiro","marzo","abril","maio","xuño","xullo","agosto","setembro","outubro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"20c068b4-34ba-4e54-8eb4-90734083171e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Amidón","wgTitle":"Amidón","wgCurRevisionId":6761990,"wgRevisionId":6761990,"wgArticleId":8986,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN","Carbohidratos","Polisacáridos"],"wgPageViewLanguage":"gl","wgPageContentLanguage":"gl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Amidón","wgRelevantArticleId":8986,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true, "wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q41534","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.gadget.PortalClass":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming", "ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.gadget.PortalClass%2Ccharinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cornstarch_mixed_with_water.jpg/1200px-Cornstarch_mixed_with_water.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cornstarch_mixed_with_water.jpg/800px-Cornstarch_mixed_with_water.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cornstarch_mixed_with_water.jpg/640px-Cornstarch_mixed_with_water.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Amidón - Wikipedia, a enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gl.m.wikipedia.org/wiki/Amid%C3%B3n"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (gl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Amid%C3%B3n"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fonte Atom de novas de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:Cambios_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Amidón rootpage-Amidón skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar ao contido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visitar a páxina principal [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_da_comunidade" title="Información acerca do proxecto, do que pode facer e dos lugares onde atopar as cousas"><span>Portal da comunidade</span></a></li><li id="n-A-Taberna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:A_Taberna"><span>A Taberna</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Actualidade" title="Información acerca de acontecementos de actualidade"><span>Actualidade</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_recentes" title="A lista de modificacións recentes no wiki [r]" accesskey="r"><span>Cambios recentes</span></a></li><li id="n-Artigos-de-calidade" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade"><span>Artigos de calidade</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Ao_chou" title="Cargar unha páxina ao chou [x]" accesskey="x"><span>Páxina ao chou</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Axuda" title="O lugar para informarse"><span>Axuda</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="a Wikipedia en galego" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gl.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Procurar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Procura</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Procurar en Wikipedia" aria-label="Procurar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Procurar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Procurar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas persoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia a aparencia do tamaño da fonte, o ancho e a cor da páxina" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aparencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl" class=""><span>Doazóns</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Amid%C3%B3n" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio" class=""><span>Crear unha conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Amid%C3%B3n" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Acceder ao sistema</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Máis opcións" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas persoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas persoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl"><span>Doazóns</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Amid%C3%B3n" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear unha conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Amid%C3%B3n" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Acceder ao sistema</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páxinas para os editores sen a sesión iniciada <a href="/wiki/Axuda:Introduci%C3%B3n" aria-label="Máis información sobre a edición"><span>máis información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:As_mi%C3%B1as_contribuci%C3%B3ns" title="Unha lista das modificacións feitas desde este enderezo IP [y]" accesskey="y"><span>Contribucións</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:A_mi%C3%B1a_conversa" title="Conversa acerca de edicións feitas desde este enderezo IP [n]" accesskey="n"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contidos" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contidos</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">agochar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inicio</div> </a> </li> <li id="toc-Biosíntese_e_almacenamento_do_amidón" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Biosíntese_e_almacenamento_do_amidón"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Biosíntese e almacenamento do amidón</span> </div> </a> <ul id="toc-Biosíntese_e_almacenamento_do_amidón-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Propiedades" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Propiedades"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Propiedades</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Propiedades-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Propiedades"</span> </button> <ul id="toc-Propiedades-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Estrutura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Estrutura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Estrutura</span> </div> </a> <ul id="toc-Estrutura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xelatinización" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Xelatinización"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Xelatinización</span> </div> </a> <ul id="toc-Xelatinización-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Retrogradación" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Retrogradación"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Retrogradación</span> </div> </a> <ul id="toc-Retrogradación-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hidrólise" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hidrólise"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Hidrólise</span> </div> </a> <ul id="toc-Hidrólise-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dextrinización" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dextrinización"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Dextrinización</span> </div> </a> <ul id="toc-Dextrinización-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Probas_químicas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Probas_químicas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Probas químicas</span> </div> </a> <ul id="toc-Probas_químicas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-O_amidón_en_alimentación" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#O_amidón_en_alimentación"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>O amidón en alimentación</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-O_amidón_en_alimentación-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "O amidón en alimentación"</span> </button> <ul id="toc-O_amidón_en_alimentación-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Industria_do_amidón_alimentario" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Industria_do_amidón_alimentario"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Industria do amidón alimentario</span> </div> </a> <ul id="toc-Industria_do_amidón_alimentario-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Azucres_derivados_do_amidón" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Azucres_derivados_do_amidón"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.1</span> <span>Azucres derivados do amidón</span> </div> </a> <ul id="toc-Azucres_derivados_do_amidón-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Amidóns_modificados" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Amidóns_modificados"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.2</span> <span>Amidóns modificados</span> </div> </a> <ul id="toc-Amidóns_modificados-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uso_como_aditivo_alimentario" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Uso_como_aditivo_alimentario"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.3</span> <span>Uso como aditivo alimentario</span> </div> </a> <ul id="toc-Uso_como_aditivo_alimentario-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Aplicacións_industriais" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Aplicacións_industriais"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Aplicacións industriais</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Aplicacións_industriais-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Aplicacións industriais"</span> </button> <ul id="toc-Aplicacións_industriais-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Industria_papeleira" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Industria_papeleira"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Industria papeleira</span> </div> </a> <ul id="toc-Industria_papeleira-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Adhesivos_para_a_produción_de_cartón" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Adhesivos_para_a_produción_de_cartón"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Adhesivos para a produción de cartón</span> </div> </a> <ul id="toc-Adhesivos_para_a_produción_de_cartón-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Amidonado_da_roupa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Amidonado_da_roupa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Amidonado da roupa</span> </div> </a> <ul id="toc-Amidonado_da_roupa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Outras_aplicacións" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outras_aplicacións"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Outras aplicacións</span> </div> </a> <ul id="toc-Outras_aplicacións-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Amidón_e_evolución_humana" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Amidón_e_evolución_humana"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Amidón e evolución humana</span> </div> </a> <ul id="toc-Amidón_e_evolución_humana-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Notas</span> </div> </a> <ul id="toc-Notas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Véxase_tamén" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Véxase_tamén"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Véxase tamén</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Véxase_tamén-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Véxase tamén"</span> </button> <ul id="toc-Véxase_tamén-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Outros_artigos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outros_artigos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Outros artigos</span> </div> </a> <ul id="toc-Outros_artigos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ligazóns_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligazóns_externas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Ligazóns externas</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligazóns_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mostrar ou agochar a táboa de contidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Mostrar ou agochar a táboa de contidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Amidón</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artigo noutra lingua. Dispoñible en 94 linguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-94" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">94 linguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/St%C3%A4rke" title="Stärke – alemán suízo" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Stärke" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemán suízo" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Amel%C3%B3n" title="Amelón – aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Amelón" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7" title="نشا – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="نشا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Almid%C3%B3n" title="Almidón – asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Almidón" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ni%C5%9Fasta" title="Nişasta – acerbaixano" lang="az" hreflang="az" data-title="Nişasta" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="acerbaixano" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="نشاسته – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="نشاسته" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BB" title="Крахмал – baxkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Крахмал" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baxkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%83%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BB" title="Крухмал – belaruso" lang="be" hreflang="be" data-title="Крухмал" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belaruso" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%83%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BB" title="Крухмал – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Крухмал" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D1%88%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B5" title="Нишесте – búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Нишесте" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="শ্বেতসার – bengalí" lang="bn" hreflang="bn" data-title="শ্বেতসার" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalí" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0krob" title="Škrob – bosníaco" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Škrob" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosníaco" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mid%C3%B3" title="Midó – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Midó" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%95" title="نیشاستە – kurdo central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="نیشاستە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdo central" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0krob" title="Škrob – checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Škrob" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Stivelse" title="Stivelse – dinamarqués" lang="da" hreflang="da" data-title="Stivelse" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarqués" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/St%C3%A4rke" title="Stärke – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Stärke" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BC%CF%85%CE%BB%CE%BF" title="Άμυλο – grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Άμυλο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Starch" title="Starch – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Starch" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Amelo" title="Amelo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Amelo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Almid%C3%B3n" title="Almidón – español" lang="es" hreflang="es" data-title="Almidón" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4rklis" title="Tärklis – estoniano" lang="et" hreflang="et" data-title="Tärklis" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniano" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Almidoi" title="Almidoi – éuscaro" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Almidoi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="éuscaro" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="نشاسته – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نشاسته" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4rkkelys" title="Tärkkelys – finés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tärkkelys" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Amidon" title="Amidon – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Amidon" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Stiselmoal" title="Stiselmoal – frisón occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Stiselmoal" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frisón occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/St%C3%A1irse" title="Stáirse – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Stáirse" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Aramir%C3%B5" title="Aramirõ – guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Aramirõ" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%9E%D7%99%D7%9C%D7%9F" title="עמילן – hebreo" lang="he" hreflang="he" data-title="עמילן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreo" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="मंड – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मंड" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C5%A0krob" title="Škrob – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Škrob" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kem%C3%A9ny%C3%ADt%C5%91" title="Keményítő – húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Keményítő" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%AC%D5%A1" title="Օսլա – armenio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Օսլա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Amilum" title="Amilum – indonesio" lang="id" hreflang="id" data-title="Amilum" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Amilo" title="Amilo – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Amilo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sterkja" title="Sterkja – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Sterkja" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Amido" title="Amido – italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Amido" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%87%E3%83%B3%E3%83%97%E3%83%B3" title="デンプン – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="デンプン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Pathi" title="Pathi – xavanés" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Pathi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="xavanés" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="სახამებელი – xeorxiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სახამებელი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="xeorxiano" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BB" title="Крахмал – kazako" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Крахмал" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazako" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%BF%E0%B2%B7%E0%B3%8D%E0%B2%9F" title="ಪಿಷ್ಟ – kannará" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪಿಷ್ಟ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannará" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%85%B9%EB%A7%90" title="녹말 – coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="녹말" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Amylum" title="Amylum – latín" lang="la" hreflang="la" data-title="Amylum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latín" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A8tmael" title="Zètmael – limburgués" lang="li" hreflang="li" data-title="Zètmael" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Ammido" title="Ammido – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Ammido" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Amed" title="Amed – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Amed" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Krakmolas" title="Krakmolas – lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Krakmolas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ciete" title="Ciete – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ciete" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Tavolo" title="Tavolo – malgaxe" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Tavolo" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaxe" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%B1" title="Скроб – macedonio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Скроб" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%9C%E0%B4%82" title="അന്നജം – malabar" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അന്നജം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malabar" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%83%D1%83%D0%BB" title="Цардуул – mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Цардуул" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kanji" title="Kanji – malaio" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kanji" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%85%E1%80%AE" title="ကစီ – birmano" lang="my" hreflang="my" data-title="ကစီ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmano" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Posema" title="Posema – napolitano" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Posema" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napolitano" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Zetmeel" title="Zetmeel – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Zetmeel" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Stive" title="Stive – noruegués nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Stive" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="noruegués nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Stivelse" title="Stivelse – noruegués bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Stivelse" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruegués bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Amidon" title="Amidon – occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Amidon" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Dhamsa" title="Dhamsa – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Dhamsa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%9F%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A8%9A" title="ਸਟਾਰਚ – panxabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਟਾਰਚ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panxabí" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Skrobia" title="Skrobia – polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Skrobia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7" title="نشاستا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نشاستا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Amido" title="Amido – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Amido" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Miqu" title="Miqu – quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Miqu" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Amidon" title="Amidon – romanés" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Amidon" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romanés" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BB" title="Крахмал – ruso" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Крахмал" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruso" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Stairch" title="Stairch – escocés" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Stairch" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="escocés" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Stearkalas" title="Stearkalas – saami setentrional" lang="se" hreflang="se" data-title="Stearkalas" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="saami setentrional" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C5%A0krob" title="Škrob – serbocroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Škrob" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbocroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Starch" title="Starch – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Starch" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C5%A0krob" title="Škrob – eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Škrob" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/%C5%A0krob" title="Škrob – esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Škrob" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Niseshte" title="Niseshte – albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Niseshte" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%B1" title="Скроб – serbio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Скроб" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Aci" title="Aci – sundanés" lang="su" hreflang="su" data-title="Aci" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundanés" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/St%C3%A4rkelse" title="Stärkelse – sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Stärkelse" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Wanga" title="Wanga – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Wanga" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%8A%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="மாப்பொருள் – támil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மாப்பொருள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="támil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%87_(%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3)" title="แป้ง (สารอาหาร) – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="แป้ง (สารอาหาร)" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Gawgaw" title="Gawgaw – tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Gawgaw" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ni%C5%9Fasta" title="Nişasta – turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Nişasta" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Kraxmal" title="Kraxmal – tártaro" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Kraxmal" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tártaro" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%BE%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C" title="Крохмаль – ucraíno" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Крохмаль" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraíno" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%81" title="نشاستہ – urdú" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نشاستہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdú" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kraxmal" title="Kraxmal – uzbeko" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kraxmal" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeko" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Tinh_b%E1%BB%99t" title="Tinh bột – vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tinh bột" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Almirol" title="Almirol – waray-waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Almirol" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray-waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B7%80%E7%B2%89" title="淀粉 – chinés wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="淀粉" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chinés wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A8%D7%90%D7%9B%D7%9E%D7%9C" title="קראכמל – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קראכמל" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B7%80%E7%B2%89" title="淀粉 – chinés" lang="zh" hreflang="zh" data-title="淀粉" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinés" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%BE%B1%E7%B2%89" title="澱粉 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="澱粉" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q41534#sitelinks-wikipedia" title="Editar as ligazóns interlingüísticas" class="wbc-editpage">Editar as ligazóns</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espazos de nomes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Amid%C3%B3n" title="Ver o contido da páxina [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Conversa:Amid%C3%B3n" rel="discussion" title="Conversa acerca do contido desta páxina [t]" accesskey="t"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a variante de lingua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">galego</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Amid%C3%B3n"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=history" title="Versións anteriores desta páxina [h]" accesskey="h"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Máis opcións" > <div class="vector-menu-heading"> Accións </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Amid%C3%B3n"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=history"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_que_ligan_con_esta/Amid%C3%B3n" title="Lista de todas as páxinas do wiki que ligan cara a aquí [j]" accesskey="j"><span>Páxinas que ligan con esta</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_relacionados/Amid%C3%B3n" rel="nofollow" title="Cambios recentes nas páxinas ligadas desde esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios relacionados</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_especiais" title="Lista de todas as páxinas especiais [q]" accesskey="q"><span>Páxinas especiais</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&oldid=6761990" title="Ligazón permanente a esta versión desta páxina"><span>Ligazón permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=info" title="Máis información sobre esta páxina"><span>Información da páxina</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Cita&page=Amid%C3%B3n&id=6761990&wpFormIdentifier=titleform" title="Información sobre como citar esta páxina"><span>Citar esta páxina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAmid%25C3%25B3n"><span>Xerar URL acurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAmid%25C3%25B3n"><span>Descargar o código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Amid%C3%B3n"><span>Crear un libro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Amid%C3%B3n&action=show-download-screen"><span>Descargar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&printable=yes" title="Versión para imprimir da páxina [p]" accesskey="p"><span>Versión para imprimir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros proxectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Starch" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q41534" title="Ligazón ao elemento conectado no repositorio de datos [g]" accesskey="g"><span>Elemento de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">agochar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Na Galipedia, a Wikipedia en galego.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gl" dir="ltr"><table class="infobox bordered" style="border-collapse: collapse; width: 22em; font-size: 88%"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="background-color: #f8eaba; text-align: center; font-size: 125%">Amidón </th></tr> <tr> <td align="center" colspan="2" bgcolor="#ffffff"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Cornstarch_mixed_with_water.jpg" class="mw-file-description" title="Amidón de millo mesturado con auga"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cornstarch_mixed_with_water.jpg/200px-Cornstarch_mixed_with_water.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cornstarch_mixed_with_water.jpg/300px-Cornstarch_mixed_with_water.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cornstarch_mixed_with_water.jpg/400px-Cornstarch_mixed_with_water.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Amidón de millo mesturado con auga</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <th style="background: #F8EABA; text-align: center;" colspan="2">Identificadores </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/N%C3%BAmero_CAS" title="Número CAS">Número CAS</a> </td> <td><span class="reflink plainlinks nourlexpansion"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.commonchemistry.org/ChemicalDetail.aspx?ref=9005-25-8">9005-25-8</a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/N%C3%BAmero_da_Comunidade_Europea" title="Número da Comunidade Europea">Número CE</a> </td> <td><span class="reflink plainlinks nourlexpansion"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ecb.jrc.ec.europa.eu/esis/index.php?GENRE=ECNO&ENTREE=232-679-6">232-679-6</a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/RTECS" title="RTECS">Número RTECS</a> </td> <td>GM5090000 </td></tr> <tr> <th style="background: #F8EABA; text-align: center;" colspan="2">Propiedades </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/F%C3%B3rmula_qu%C3%ADmica" title="Fórmula química">Fórmula molecular</a> </td> <td>variable </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Masa_molecular" title="Masa molecular">Masa molecular</a> </td> <td>variable </td></tr> <tr> <td>Aspecto </td> <td>po branco </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Densidade" title="Densidade">Densidade</a> </td> <td>1,5 g/cm<sup>3</sup> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Punto_de_fusi%C3%B3n" title="Punto de fusión">Punto de fusión</a> </td> <td>descomp. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Solubilidade" title="Solubilidade">Solubilidade</a> en <a href="/wiki/Auga" title="Auga">auga</a> </td> <td>insoluble (pode xelatinizarse) </td></tr> <tr> <th style="background: #F8EABA; text-align: center;" colspan="2">Perigosidade </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/MSDS" title="MSDS">MSDS</a> </td> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.inchem.org/documents/icsc/icsc/eics1553.htm">ICSC 1553</a> </td></tr> <tr> <td>EU Index </td> <td>non listado </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Temperatura_de_autoignici%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Temperatura de autoignición (a páxina aínda non existe)">Temperatura de autoignición</a> </td> <td>410 °C </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color: #f8eaba; text-align: center"><br />Se non se indica outra cousa, os datos están tomados en condicións estándar de 25 °C e 100 kPa. </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:St%C3%A4rkemehl_800_fach_Polfilter.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/St%C3%A4rkemehl_800_fach_Polfilter.jpg/200px-St%C3%A4rkemehl_800_fach_Polfilter.jpg" decoding="async" width="200" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/St%C3%A4rkemehl_800_fach_Polfilter.jpg/300px-St%C3%A4rkemehl_800_fach_Polfilter.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/St%C3%A4rkemehl_800_fach_Polfilter.jpg/400px-St%C3%A4rkemehl_800_fach_Polfilter.jpg 2x" data-file-width="2136" data-file-height="1529" /></a><figcaption>Gránulos de amidón a 800 aumentos vistos con luz polarizada.</figcaption></figure> <p>O <b>amidón</b> é un <a href="/wiki/Polisac%C3%A1rido" title="Polisacárido">polisacárido</a> formado por unidades de <a href="/wiki/Glicosa" title="Glicosa">glicosa</a> coa fórmula xeral (C<sub>6</sub> H<sub>10</sub> O<sub>5</sub>)<sub>n</sub> producido por todas as <a href="/wiki/Planta" title="Planta">plantas</a> e polas <a href="/wiki/Alga" title="Alga">algas</a>. Consta de dous <a href="/wiki/Pol%C3%ADmero" title="Polímero">polímeros</a> chamados <a href="/wiki/Amilosa" title="Amilosa">amilosa</a> e <a href="/wiki/Amilopectina" title="Amilopectina">amilopectina</a>, cuxa proporción nos gránulos de amidón varía coa especie, pero xeralmente predomina a amilopectina (75-80%)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span>[</span>1<span>]</span></a></sup>. Os animais non producen amidón, pero si <a href="/wiki/Glic%C3%B3xeno" title="Glicóxeno">glicóxeno</a>, que é parecido á amilopectina. O amidón é o carbohidrato máis abundante na dieta humana, xa que forma parte de <a href="/wiki/Cereal" title="Cereal">cereais</a>, <a href="/wiki/Tub%C3%A9rculo" title="Tubérculo">tubérculos</a>, <a href="/wiki/Fari%C3%B1a" title="Fariña">fariñas</a> etc. É un alimento de alto valor nutritivo e unha das principais fontes de enerxía. Convértese en <a href="/wiki/Azucre" title="Azucre">azucres</a> polo proceso dixestivo (rotura da cadea por <a href="/wiki/Hidr%C3%B3lise" title="Hidrólise">hidrólise</a>). </p><p>O amidón comercial obtense dos cerais (<a href="/wiki/Trigo" title="Trigo">trigo</a>, <a href="/wiki/Arroz" title="Arroz">arroz</a>, <a href="/wiki/Millo" title="Millo">millo</a>) e dos tubérculos (<a href="/wiki/Pataca" title="Pataca">pataca</a>, <a href="/wiki/Mandioca" title="Mandioca">mandioca</a>). O amidón utilízase na industria alimentaria e noutras industrias, especialmente na industria do papel. </p><p>O amidón puro é branco, non ten sabor nin olor, e non se disolve en auga fría, pero tratado con <a href="/wiki/Auga" title="Auga">auga</a> quente a máis de 70 °C os seus gránulos desintégranse, formando unha solución mesta, homoxénea e pegañenta chamada <a href="/w/index.php?title=Engrudo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Engrudo (a páxina aínda non existe)">engrudo</a>. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Amylose2.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Amylose2.svg/270px-Amylose2.svg.png" decoding="async" width="270" height="104" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Amylose2.svg/405px-Amylose2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Amylose2.svg/540px-Amylose2.svg.png 2x" data-file-width="486" data-file-height="188" /></a><figcaption>Estrutura da <a href="/wiki/Amilosa" title="Amilosa">amilosa</a>, un dos polímeros que compoñen o amidón, que non ten ramificacións.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Wheat_starch_granules.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wheat_starch_granules.JPG/220px-Wheat_starch_granules.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wheat_starch_granules.JPG/330px-Wheat_starch_granules.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wheat_starch_granules.JPG/440px-Wheat_starch_granules.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Gránulos de amidón de trigo, tinguidos con <a href="/wiki/Iodo" title="Iodo">iodo</a>, vistos con <a href="/wiki/Microscopio" title="Microscopio">microscopio</a> óptico.</figcaption></figure> <p>A palabra deriva do latín "amilum" (amidón), e esta do grego αμυλον, "amylon", que significa "non moído nun muíño". A raíz <i>amil</i> úsase en bioquímica aplicada a diversos compostos relacionados co amidón. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Biosíntese_e_almacenamento_do_amidón"><span id="Bios.C3.ADntese_e_almacenamento_do_amid.C3.B3n"></span>Biosíntese e almacenamento do amidón</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=1" title="Editar a sección: «Biosíntese e almacenamento do amidón»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=1" title="Editar o código fonte da sección: Biosíntese e almacenamento do amidón"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na <a href="/wiki/Fotos%C3%ADntese" title="Fotosíntese">fotosíntese</a> as plantas utilizan a enerxía da luz para producir <a href="/wiki/Glicosa" title="Glicosa">glicosa</a> utilizando o <a href="/wiki/Di%C3%B3xido_de_carbono" title="Dióxido de carbono">dióxido de carbono</a> como fonte de carbono. A glicosa almacénase principalmente en forma de gránulos de amidón, nos <a href="/wiki/Plasto" title="Plasto">plastos</a> das células, como os <a href="/wiki/Cloroplasto" title="Cloroplasto">cloroplastos</a> fotosintéticos e, máis especialmente, nos <a href="/wiki/Amiloplasto" title="Amiloplasto">amiloplastos</a>. Cara ao final da estación de crecemento, o amidón acumúlase nas poliñas das árbores preto dos gromos. Os <a href="/wiki/Froito" title="Froito">froitos</a>, <a href="/wiki/Semente" title="Semente">sementes</a>, <a href="/wiki/Rizoma" title="Rizoma">rizomas</a>, e tubérculos almacenan amidón para prepararse para a seguinte estación de crecemento. </p><p>O uso de amidón como almacén de glicosa ten varias vantaxes. A glicosa é hidrosoluble, hidrofílica, únese a unha gran cantidade de auga e ocupa moito volume; pero a glicosa almacenada como amidón non é soluble e pode almacenarse dun xeito moito máis compacto. As moléculas de glicosa están unidas entre si no amidón por <a href="/wiki/Enlace_glicos%C3%ADdico" title="Enlace glicosídico">enlaces O-glicosídicos</a> alfa doadamente <a href="/wiki/Hidr%C3%B3lise" title="Hidrólise">hidrolizables</a>, polo que esas reservas almacenadas de glicosa poden poñerse a disposición da planta facilmente. </p><p>As plantas comezan a biosíntese do amidón unindo a <a href="/wiki/Glicosa-1-fosfato" class="mw-redirect" title="Glicosa-1-fosfato">glicosa-1-fosfato</a> ao <a href="/wiki/ADP" class="mw-redirect" title="ADP">ADP</a>, formando ADP-glicosa nunha reacción <a href="/wiki/Catalizador" title="Catalizador">catalizada</a> polo <a href="/wiki/Encima" class="mw-redirect" title="Encima">encima</a> <a href="/w/index.php?title=Glicosa-1-fosfato_adenililtransferase&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glicosa-1-fosfato adenililtransferase (a páxina aínda non existe)">glicosa-1-fosfato adenililtransferase</a>. Esta reacción require enerxía en forma de <a href="/wiki/Adenos%C3%ADn_trifosfato" title="Adenosín trifosfato">ATP</a>. O encima <a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n_sintase&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amidón sintase (a páxina aínda non existe)">amidón sintase</a> engade despois a glicosa do ADP-glicosa a unha cadea en crecemento de residuos de glicosa (<a href="/wiki/Amilosa" title="Amilosa">amilosa</a> en formación) establecendo un <a href="/wiki/Enlace_glicos%C3%ADdico" title="Enlace glicosídico">enlace glicosídico</a> alfa 1,4, e liberando o ADP. O <a href="/w/index.php?title=Encima_ramificador_do_amid%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Encima ramificador do amidón (a páxina aínda non existe)">encima ramificador do amidón</a> crea os enlaces glicosídicos alfa 1,6 na cadea, formando ramificacións e orixinando a amilopectina. O encima desramificador <a href="/w/index.php?title=Isoamilase&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isoamilase (a páxina aínda non existe)">isoamilase</a> elimina algunhas das cadeas. Existen varias <a href="/wiki/Isoforma" title="Isoforma">isoformas</a> destes encimas.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span>[</span>2<span>]</span></a></sup> </p><p>A amilopectina é similar ao glicóxeno dos animais, pero ten menos ramificacións e máis longas (unha por cada 30 enlaces glicosídicos) mentres que o glicóxeno ten máis (unha cada 10 enlaces glicosídicos).<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup> Ademais, o glicóxeno sintetízase utilizando <a href="/wiki/UDP-glicosa" title="UDP-glicosa">UDP-glicosa</a> en vez de <a href="/w/index.php?title=ADP-glicosa&action=edit&redlink=1" class="new" title="ADP-glicosa (a páxina aínda non existe)">ADP-glicosa</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Propiedades">Propiedades</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=2" title="Editar a sección: «Propiedades»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=2" title="Editar o código fonte da sección: Propiedades"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Estrutura">Estrutura</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=3" title="Editar a sección: «Estrutura»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=3" title="Editar o código fonte da sección: Estrutura"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Potato_starch.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Potato_starch.jpg/200px-Potato_starch.jpg" decoding="async" width="200" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Potato_starch.jpg/300px-Potato_starch.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Potato_starch.jpg/400px-Potato_starch.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="483" /></a><figcaption>Gránulos de amidón en células de pataca vistos con <a href="/wiki/Microscopio_electr%C3%B3nico_de_varrido" title="Microscopio electrónico de varrido">microscopio electrónico de varrido</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:PSM_V56_D0732_Starch_granules_of_the_potato.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/PSM_V56_D0732_Starch_granules_of_the_potato.png/200px-PSM_V56_D0732_Starch_granules_of_the_potato.png" decoding="async" width="200" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/PSM_V56_D0732_Starch_granules_of_the_potato.png/300px-PSM_V56_D0732_Starch_granules_of_the_potato.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/PSM_V56_D0732_Starch_granules_of_the_potato.png/400px-PSM_V56_D0732_Starch_granules_of_the_potato.png 2x" data-file-width="1132" data-file-height="1080" /></a><figcaption>Gránulos de amidón de pataca.</figcaption></figure> <p>As moléculas de amidón atópanse na planta formando gránulos semicristalinos. Cada especie de planta ten unha morfoloxía característica dos seus gránulos de amidón en tamaño, forma e patrón de cristalización. Vistos ao <a href="/wiki/Microscopio" title="Microscopio">microscopio</a>, os gránulos de amidón tinguidos con solución de iodo e iluminados por detrás con <a href="/w/index.php?title=Luz_polarizada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luz polarizada (a páxina aínda non existe)">luz polarizada</a> mostran unha característica figura en cruz de Malta debida ao fenómeno da <a href="/w/index.php?title=Birrefrinxencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birrefrinxencia (a páxina aínda non existe)">birrefrinxencia</a>. O centro da cruz corresponde co <i>hilum</i> ou centro de crecemento do gránulo. As moléculas de amidón sitúanse no gránulo de forma radial e ordenada. Os gránulos conteñen rexións cristalinas e non cristalinas en capas alternadas concéntricas. A forma do gránulo pode ser esférica, lenticular ou ovoide, segundo a especie. Algunhas especies, como o trigo, centeo e cebada poden ter gránulos de dous tipos: lenticulares e pequenos esféricos. O tamaño do gránulo é variable segundo a especie: o gránulo de amidón do arroz é relativamente pequeno (uns 2 μm de diámetro) mais o de pataca é meirande (ata 100μm). No trigo os gránulos do endospermo prismático e central son maioritariamente grandes, de 30-40 μm, pero tamén os hai pequenos, de 1-5 μm, e os das células do endospermo subaleurona son intermedios, de 6-15 μm. </p><p>Aínda que en masa absoluta só unha cuarta parte dos gránulos de amidón son de <a href="/wiki/Amilosa" title="Amilosa">amilosa</a>, hai unhas 150 veces máis moléculas de amilosa que de amilopectina, xa que a amilosa é unha molécula moito menor que a amilopectina. </p> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigos principais</i><i>:</i> <a href="/wiki/Amilosa" title="Amilosa">Amilosa</a> e <a href="/wiki/Amilopectina" title="Amilopectina">Amilopectina</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>Algunhas variedades de plantas cultivadas teñen un amidón formado por amilopectina pura (sen amilosa), coñecido como <i>amidón céreo</i>. A máis utilizada é o millo céreo, e outros son o arroz glutinoso e o amidón céreo de pataca. Os amidóns céreos teñen menos retrogradación, e orixinan unha pasta máis estable. Tamén hai amidón rico en amilosa, como o amilomillo, que se cultiva pola forza que ten o seu xel. </p><p>Os gránulos de amidón son bastante densos, e en auga fría son insolubles e hidrátanse moi mal. Poden ser dispersados en auga e dan lugar a dispersións de baixa viscosidade en auga fría, que poden ser facilmente mesturadas e bombeadas mesmo a concentracións relativamente altas (35%). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Xelatinización"><span id="Xelatinizaci.C3.B3n"></span>Xelatinización</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=4" title="Editar a sección: «Xelatinización»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=4" title="Editar o código fonte da sección: Xelatinización"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Os gránulos de amidón son <a href="/w/index.php?title=Insoluble&action=edit&redlink=1" class="new" title="Insoluble (a páxina aínda non existe)">insolubles</a> en auga fría, pero poden conter auga ao aumentar a temperatura, é dicir os gránulos de amidón sofren o proceso denominado <a href="/w/index.php?title=Xelatinizaci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xelatinización (a páxina aínda non existe)">xelatinización</a> ou xelificación. Durante a xelatinización prodúcese a <a href="/w/index.php?title=Lixiviaci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lixiviación (a páxina aínda non existe)">lixiviación</a> da amilosa (parte das moléculas saen do gránulo); a xelatinización total prodúcese normalmente dentro dun intervalo máis ou menos amplo de temperatura, e son os gránulos máis grandes os que primeiro xelatinizan. As moléculas que escapan do gránulo, forman unha rede que retén auga e incrementa a viscosidade da mestura. </p><p>Poden determinarse os diversos estados de xelatinización. Estes estados son: a temperatura de iniciación (primeira observación da perda de birrefrinxencia), a temperatura media, a temperatura final da perda de birrefrinxencia (TFPB, é a temperatura á cal o último gránulo no campo de observación perde a súa birrefrinxencia), e o intervalo de temperatura de xelatinización. </p><p>Ao final deste fenómeno xérase unha pasta na que existen cadeas de amilosa de baixo peso molecular altamente hidratadas que rodean os agregados, tamén hidratados, dos restos dos gránulos. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Retrogradación"><span id="Retrogradaci.C3.B3n"></span>Retrogradación</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=5" title="Editar a sección: «Retrogradación»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=5" title="Editar o código fonte da sección: Retrogradación"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Defínese como a insolubilización e a precipitación espontánea, principalmente das moléculas de amilosa, debido a que as súas cadeas liñais se orientan paralelamente e reaccionan entre si establecendo <a href="/wiki/Ponte_de_hidr%C3%B3xeno" title="Ponte de hidróxeno">pontes de hidróxeno</a> entre os seus múltiples grupos <a href="/wiki/Hidroxilo" title="Hidroxilo">hidroxilo</a>; pódese realizar por diversas vías que dependen da concentración e da temperatura do sistema. Se se quenta unha solución concentrada de amilosa e arrefría rapidamente ata atinguir a temperatura ambiente fórmase un xel ríxido e reversible, pero se as solucións son diluídas, tórnanse opacas e precipitan cando se deixan repousar e arrefriar devagar. </p><p>A retrogradación está directamente relacionada co resesamento do <a href="/wiki/Pan" title="Pan">pan</a>, as fraccións de amilosa ou as seccións liñais de amilopectina que retrogradan, forman zonas cunha organización cristalina moi ríxida, que require dunha alta enerxía para que rompan e o amidón xelatinice. </p><p>Unha explicación máis detallada do proceso é a seguinte: As moléculas de amilosa e amilopectina están espalladas na solución acuosa (xelatinizada) de amidón. Despois de arrefriar, as porcións liñais de varias moléculas colócanse paralelamente debido á formación de pontes de hidróxeno. Isto obriga ás moléculas de auga a afastarse e deixar que as moléculas cristalicen xuntas. </p><p>Cando se disolve o amidón en auga, a estrutura cristalina das moléculas de amilosa e amilopectina pérdese e estas hidrátanse, formando un xel, é dicir, o amidón xelatinízase. Se arrefriamos este xel, e mesmo se o deixamos a temperatura ambiente tempo dabondo, as moléculas reordénanse, colocándose as cadenas liñais de forma paralela e formando pontes de hidróxeno. Cando ocorre este reordenamento, a auga retida é expulsada fóra da rede (proceso coñecido como <a href="/w/index.php?title=Sin%C3%A9rese_(qu%C3%ADmica)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinérese (química) (a páxina aínda non existe)">sinérese</a>), é dicir, sepáranse a fase sólida (cristais de amilosa e de amilopectina) e a fase acuosa (auga líquida). </p><p>O fenómeno da sinérese pode observarse na vida cotiá nas <a href="/wiki/Crema_pasteleira" title="Crema pasteleira">cremas</a> de <a href="/wiki/Pastelar%C3%ADa" class="mw-redirect" title="Pastelaría">pastelaría</a>, <a href="/wiki/Iogur" title="Iogur">iogures</a>, <a href="/wiki/Prebe" class="mw-redirect" title="Prebe">prebes</a> e <a href="/w/index.php?title=Pur%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Puré (a páxina aínda non existe)">purés</a>. Pode verse unha imaxe aquí: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080214175546/http://www.landfood.ubc.ca/courses/fnh/301/water/waterq5.htm">imaxe</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hidrólise"><span id="Hidr.C3.B3lise"></span>Hidrólise</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=6" title="Editar a sección: «Hidrólise»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=6" title="Editar o código fonte da sección: Hidrólise"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Os encimas que degradan por <a href="/wiki/Hidr%C3%B3lise" title="Hidrólise">hidrólise</a> o amidón nos azucres que o constitúen denomínanse <a href="/wiki/Amilase" title="Amilase">amilases</a>. </p><p>As <a href="/wiki/Alfa-amilase" title="Alfa-amilase">alfa-amilases</a> encóntranse en plantas e animais. A <a href="/wiki/Saliva" title="Saliva">saliva</a> humana é rica en amilase, e o <a href="/wiki/P%C3%A1ncreas" title="Páncreas">páncreas</a> tamén secreta o encima. Individuos de poboacións con dietas ricas en amidón tenden a ter máis xenes de amilase cás que consomen dietas baixas en amidón;<sup id="cite_ref-Variations_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Variations-4"><span>[</span>4<span>]</span></a></sup> os <a href="/wiki/Chimpanc%C3%A9" title="Chimpancé">chimpancés</a> teñen moi poucos xenes de amilases.<sup id="cite_ref-Variations_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Variations-4"><span>[</span>4<span>]</span></a></sup> É posible que o paso a unha dieta rica en amidón fose un feito importante na evolución humana.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup>. As alfa-amilases cortan os enlaces glicosídicos alfa 1,4 do amidón xerando <a href="/wiki/Glicosa" title="Glicosa">glicosa</a> principalmente, e dextrina límite. A dextrina límite é o núcleo que queda ao chegar aos puntos de ramificación da amilopectina, que non poden ser atacados polas alfa-amilases. O encima desramificador alfa 1,6 glicosidase rompe os puntos de ramificación para que as alfa-amilases poidan degradar tamén as dextrinas límite <sup id="cite_ref-Lehninger_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lehninger-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup>. </p><p>Outras amilases son as beta-amilases, que cortan os enlaces alfa do amidón de dous en dous xerando <a href="/wiki/Maltosa" title="Maltosa">maltosa</a>. Este proceso é importante na dixestión do amidón e utilízase na elaboración de <a href="/wiki/Cervexa" title="Cervexa">cervexa</a>, na cal as amilases da pel das sementes converten o amidón en maltosa (<a href="/wiki/Malte" title="Malte">malteado</a>, <a href="/w/index.php?title=Maceraci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maceración (a páxina aínda non existe)">maceración</a>). Debe terse en conta que a denominación "beta-amilase" non indica que hidrolice enlaces glicosídicos beta (ataca só aos alfa), senón que é unha denominación que se lle foi dando ás distintas amilases que se foron descubrindo <sup id="cite_ref-Lehninger_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Lehninger-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dextrinización"><span id="Dextrinizaci.C3.B3n"></span>Dextrinización</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=7" title="Editar a sección: «Dextrinización»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=7" title="Editar o código fonte da sección: Dextrinización"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Se o amidón se somete a condicións de calor seca, degrádase orixinando <a href="/wiki/Dextrina" title="Dextrina">dextrinas</a>, tamén chamadas "pirodextrinas" neste contexto. Este proceso de degradación chámase dextrinización. As (piro)dextrinas son de cor predominantemente amarela castaña, e a dextrinización é parcialmente responsable da cor parda do pan torrado. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Probas_químicas"><span id="Probas_qu.C3.ADmicas"></span>Probas químicas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=8" title="Editar a sección: «Probas químicas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=8" title="Editar o código fonte da sección: Probas químicas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Testing_seed_for_starch.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Testing_seed_for_starch.jpg/220px-Testing_seed_for_starch.jpg" decoding="async" width="220" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Testing_seed_for_starch.jpg/330px-Testing_seed_for_starch.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Testing_seed_for_starch.jpg/440px-Testing_seed_for_starch.jpg 2x" data-file-width="860" data-file-height="664" /></a><figcaption>Semente que contén amidón tinguida con solución de iodo.</figcaption></figure> <p>As solucións de <a href="/wiki/Iodo" title="Iodo">iodo</a> (lugol) utilízanse como test para a detección do amidón; unha cor azul escura neste test indica a presenza de amidón. Os detalles desta reacción non se comprenden totalmente, pero pensase que o iodo (os ións I<sub>3</sub><sup>−</sup> e I<sub>5</sub><sup>−</sup>) se introduce entre as espiras da amilosa, a carga transfírese entre os ións iodo e o amidón, e o espectro de absorción do complexo resultante corresponde á luz visible. A intensidade da cor azul orixinada depende da cantidade de amilosa presente. Os amidóns céreos con pouca ou ningunha amilosa coloréanse de vermello. </p><p>A solución indicadora de amidón consta de auga, amidón e iodo úsase a miúdo en titracións <a href="/wiki/Redox" class="mw-redirect" title="Redox">redox</a>: en presenza dun <a href="/w/index.php?title=Axente_oxidante&action=edit&redlink=1" class="new" title="Axente oxidante (a páxina aínda non existe)">axente oxidante</a> a solución ponse azul, en presenza dun <a href="/w/index.php?title=Axente_redutor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Axente redutor (a páxina aínda non existe)">axente redutor</a> a cor azul desaparece porque os ións <a href="/w/index.php?title=Triioduro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Triioduro (a páxina aínda non existe)">triioduro</a> (I<sub>3</sub><sup>−</sup>) orixinan ións ioduro, desensamblando o complexo amidón-iodo. </p><p>Unha solución ao 0,3% é a concentración estándar para un indicador de amidón. Faise engadindo 3 g de amidón soluble a 1 litro de auga quente; a solución déixase arrefriar antes do seu uso (o complexo amidón-iodo vólvese inestable a temperaturas por riba dos 35 °C). </p><p>Na observación microscópica dos gránulos de amidón, estes tínguense con solución de iodo. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="O_amidón_en_alimentación"><span id="O_amid.C3.B3n_en_alimentaci.C3.B3n"></span>O amidón en alimentación</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=9" title="Editar a sección: «O amidón en alimentación»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=9" title="Editar o código fonte da sección: O amidón en alimentación"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O amidón é o <a href="/wiki/Carbohidrato" title="Carbohidrato">carbohidrato</a> máis común na dieta humana e está presente en moitos alimentos. As principais fontes de amidón da dieta en todo o mundo son os <a href="/wiki/Cereal" title="Cereal">cereais</a> <a href="/wiki/Arroz" title="Arroz">arroz</a>, <a href="/wiki/Trigo" title="Trigo">trigo</a> e <a href="/wiki/Millo" title="Millo">millo</a>, e tubérculos e raíces como as <a href="/wiki/Pataca" title="Pataca">patacas</a> e a <a href="/wiki/Mandioca" title="Mandioca">mandioca</a>.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span>[</span>7<span>]</span></a></sup> Outros alimentos cultivados ricos en amidón, algúns específicos de determinados climas, son: <a href="/wiki/Landra" title="Landra">landras</a>, <i><a href="/wiki/Maranta" title="Maranta">Maranta</a></i>, <i><a href="/w/index.php?title=Arracacia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arracacia (a páxina aínda non existe)">Arracacia</a></i>, <a href="/wiki/Banana" title="Banana">bananas</a>, <a href="/wiki/Cebada" title="Cebada">cebada</a>, <a href="/wiki/%C3%81rbore_do_pan" title="Árbore do pan">árbore do pan</a>, <i><a href="/w/index.php?title=Fagopyrum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fagopyrum (a páxina aínda non existe)">Fagopyrum</a></i>, rizomas de <i><a href="/w/index.php?title=Canna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Canna (a páxina aínda non existe)">Canna</a></i>, tubérculos de <i><a href="/w/index.php?title=Colacasia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Colacasia (a páxina aínda non existe)">Colacasia</a></i>, <a href="/w/index.php?title=Katakuri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Katakuri (a páxina aínda non existe)">katakuri</a>, <a href="/w/index.php?title=Kudzu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kudzu (a páxina aínda non existe)">kudzu</a>, <a href="/w/index.php?title=Malanga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malanga (a páxina aínda non existe)">malanga</a> (<i>Xanthosoma</i>), <a href="/wiki/Millo_mi%C3%BAdo" title="Millo miúdo">millo miúdo</a>, <a href="/wiki/Avea" title="Avea">avea</a>, <a href="/wiki/Oca" class="mw-disambig" title="Oca">oca</a> (<i>Oxalis tuberosa</i>), <i><a href="/w/index.php?title=Tacca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tacca (a páxina aínda non existe)">Tacca</a></i>, <a href="/w/index.php?title=Sag%C3%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sagú (a páxina aínda non existe)">sagú</a>, <a href="/wiki/Sorgo" title="Sorgo">sorgo</a>, <a href="/wiki/Batata" class="mw-redirect" title="Batata">batatas</a> (<i>Ipomoea</i>), <a href="/wiki/Centeo" title="Centeo">centeo</a>, <a href="/wiki/Taro_(planta)" title="Taro (planta)">taro</a>, <a href="/wiki/Casta%C3%B1a" title="Castaña">castañas</a>, <i><a href="/w/index.php?title=Trapa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trapa (a páxina aínda non existe)">Trapa</a></i> e <a href="/w/index.php?title=I%C3%B1ame&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iñame (a páxina aínda non existe)">iñame</a>, e moitos tipos de <a href="/wiki/Leguminosa" class="mw-redirect" title="Leguminosa">leguminosas</a>, como <a href="/wiki/Feix%C3%B3n" title="Feixón">feixóns</a>, <a href="/wiki/Lentella" title="Lentella">lentellas</a>, <i><a href="/w/index.php?title=Vigna_radiata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vigna radiata (a páxina aínda non existe)">Vigna radiata</a></i>, <a href="/wiki/Ch%C3%ADcharo" title="Chícharo">chícharos</a>, e <a href="/wiki/Garavanzo" title="Garavanzo">garavanzos</a>. </p><p>Alimentos preparados en todo o mundo que conteñen amidón son: <a href="/wiki/Pan" title="Pan">pan</a>, <a href="/wiki/Crepe" class="mw-redirect" title="Crepe">crepes</a>, <a href="/wiki/Cereal" title="Cereal">cereais</a>, <a href="/wiki/Fideo" title="Fideo">fideos</a>, <a href="/wiki/Pasta" title="Pasta">pasta</a>, <a href="/wiki/Papa" title="Papa">papas</a> e <a href="/wiki/Torta" class="mw-disambig" title="Torta">tortas</a>. </p><p>Os encimas dixestivos teñen bastantes problemas para dixerir estruturas cristlinas, polo que o amidón cru se dixire mal no <a href="/wiki/Duodeno" title="Duodeno">duodeno</a> e no resto do <a href="/wiki/Intestino_delgado" title="Intestino delgado">intestino delgado</a>, e a degradación realizada polas bacterias ten lugar principalmente no <a href="/wiki/Colon" title="Colon">colon</a>. O <a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n_resistente&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amidón resistente (a páxina aínda non existe)">amidón resistente</a> é un tipo de amidón que non se pode dixerir no intestino delgado. Para incrementar a dixestibilidade hai que cocer o amidón. Xa que logo, antes de que os seres humanos empezasen a utilizar o lume, o consumo de cereais non era un xeito útil de obter enerxía. </p><p>A xelatinización do amidón durante a cocción de masas de pasteis pode verse afectada polo azucre que compite pola auga, impedindo a xelatinización e mellorando a textura. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Industria_do_amidón_alimentario"><span id="Industria_do_amid.C3.B3n_alimentario"></span>Industria do amidón alimentario</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=10" title="Editar a sección: «Industria do amidón alimentario»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=10" title="Editar o código fonte da sección: Industria do amidón alimentario"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A industria do amidón extrae e refina amidón a partir de sementes, raíces e tubérculos, moéndoas en medio húmido, e realizando despois un lavado, filtrado e secado. Hoxe, os principais amidóns de uso comercial son os obtidos do millo, tapioca, trigo e pataca. En menores cantidades, prodúcese amidón procedente de batata e sagú. En total extráese de máis de 50 tipos de plantas. </p><p>O amidón sen tratar require calor para espesar e xelatinizar. Cando o amidón foi precociñado, pode espesar instantaneamente en auga fría, e denomínase <a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n_prexelatinizado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amidón prexelatinizado (a páxina aínda non existe)">amidón prexelatinizado</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Azucres_derivados_do_amidón"><span id="Azucres_derivados_do_amid.C3.B3n"></span>Azucres derivados do amidón</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=11" title="Editar a sección: «Azucres derivados do amidón»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=11" title="Editar o código fonte da sección: Azucres derivados do amidón"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O amidón pode <a href="/wiki/Hidr%C3%B3lise" title="Hidrólise">hidrolizarse</a> con ácidos, encimas ou ambos orixinando carbohidratos máis simples. Os fragmentos resultantes coñécense como <a href="/wiki/Dextrina" title="Dextrina">dextrinas</a>. O grao desta conversión cuantifícase normalmente mediante o chamado <i><b><a href="/w/index.php?title=Equivalente_de_dextrosa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Equivalente de dextrosa (a páxina aínda non existe)">equivalente de dextrosa</a></b></i> (DE), que mide <i>grosso modo</i> a proporción de <a href="/wiki/Enlace_glicos%C3%ADdico" title="Enlace glicosídico">enlaces glicosídicos</a> do amidón que foron hidrolizados. </p><p>Estes azucres orixinados do amidón son con diferenza os ingredientes dos alimentos baseados no amidón máis comúns e utilízanse como <a href="/wiki/Adozante" title="Adozante">adozantes</a> en moitas bebeidas e comidas. Entre eles están: </p> <ul><li><a href="/wiki/Maltodextrina" title="Maltodextrina">Maltodextrina</a>, un produto orixinado do amidón lixeiramente hidrolizado (DE 10–20) usado como un recheo de sabor suave e espesante.</li> <li>Varios <a href="/w/index.php?title=Xarope_de_glicosa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xarope de glicosa (a páxina aínda non existe)">xaropes de glicosa</a> (DE 30–70), solucións viscosas utilizadas como adozantes e espesantes en moitos tipos de comidas procesadas.</li> <li><a href="/wiki/Dextrosa" class="mw-redirect" title="Dextrosa">Dextrosa</a> (DE 100), <a href="/wiki/Glicosa" title="Glicosa">glicosa</a> comercial, preparada por hidrólise completa do amidón.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Xarope_de_millo_rico_en_frutosa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xarope de millo rico en frutosa (a páxina aínda non existe)">Xarope de millo rico en frutosa</a>, obtido ao tratar as solucións de dextrosa co encima <a href="/w/index.php?title=Glicosa_isomerase&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glicosa isomerase (a páxina aínda non existe)">glicosa isomerase</a> para que unha fracción substancial da glicosa se converta en <a href="/wiki/Frutosa" title="Frutosa">frutosa</a>. Nalgúns países, como EEUU, este produto é o principal <a href="/wiki/Edulcorante" class="mw-redirect" title="Edulcorante">edulcorante</a> utilizado en bebidas porque a frutosa ten características moi axeitadas para ese uso, como a estabilidade microbiolóxica, e un sabor/dozura máis consistente. Un tipo de xarope de millo rico en frutosa, o HFCS-55, é normalmente máis doce cá <a href="/wiki/Sacarosa" title="Sacarosa">sacarosa</a> porque contén máis frutosa, mentres que o tipo HFCS-42 ten unha dozura similar á sacarosa.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span>[</span>8<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span>[</span>9<span>]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Azucre_alcohol" class="mw-redirect" title="Azucre alcohol">Azucres alcohois</a>, como o <a href="/w/index.php?title=Maltitol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maltitol (a páxina aínda non existe)">maltitol</a>, <a href="/wiki/Eritritol" title="Eritritol">eritritol</a>, <a href="/wiki/Sorbitol" title="Sorbitol">sorbitol</a>, <a href="/wiki/Manitol" title="Manitol">manitol</a> e o <a href="/w/index.php?title=Hidrolisilato_de_amid%C3%B3n_hidroxenado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hidrolisilato de amidón hidroxenado (a páxina aínda non existe)">hidrolisilato de amidón hidroxenado</a>, son edulcorantes feitos por azucres redutores.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Amidóns_modificados"><span id="Amid.C3.B3ns_modificados"></span>Amidóns modificados</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=12" title="Editar a sección: «Amidóns modificados»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=12" title="Editar o código fonte da sección: Amidóns modificados"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Un <a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n_modificado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amidón modificado (a páxina aínda non existe)">amidón modificado</a> alimentario é un amidón que foi modificado quimicamente para permitir ao amidón funcionar adecuadamente nas condicións que normalmente se dan durante o seu procesado ou almacenamento, tales como moita calor, cizallamento, <a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a> baixos, conxelación/desconxelación e refrixeración. </p><p>Os amidóns modificados teñen un <a href="/wiki/N%C3%BAmeros_E" title="Números E">número E</a> segundo o <a href="/w/index.php?title=C%C3%B3digo_Alimentario&action=edit&redlink=1" class="new" title="Código Alimentario (a páxina aínda non existe)">Código Alimentario</a> internacional para os aditivos alimentarios:<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span>[</span>10<span>]</span></a></sup> </p> <ul><li>1400 <a href="/wiki/Dextrina" title="Dextrina">Dextrina</a></li> <li>1401 Amidón tratado con ácido</li> <li>1402 Amidón tratado con bases</li> <li>1403 Amidón blanqueado</li> <li>1404 Amidón oxidado</li> <li>1405 Amidóns tratados encimaticamente</li> <li>1410 Monoamidón fosfato</li> <li>1412 Diamidón fosfato</li> <li>1413 Diamidón fosfato fosfatado</li> <li>1414 Diamidón fosfato acetilado</li> <li>1420 Amidón acetato</li> <li>1422 Adipato de diamidón acetilado</li> <li>1440 Hidroxipropil amidón</li> <li>1442 Hidroxipropil diamidón fosfato</li> <li>1443 Hidroxipropil diamidón glicerol</li> <li>1450 Amidón sodio octenil succinato</li> <li>1451 Amidón oxidado acetilado</li></ul> <p>Na Unión Europea os produtos cos números 1401, 1402, 1403 e 1405 considéranse ingredientes alimentarios aos que non se asigna un <a href="/wiki/N%C3%BAmeros_E" title="Números E">número E</a>. Amidóns modificados utilizados para aplicacións técnicas son os amidóns catiónicos (industria do papel), hidroxietil amidón e amidóns carboximetilados. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Uso_como_aditivo_alimentario">Uso como aditivo alimentario</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=13" title="Editar a sección: «Uso como aditivo alimentario»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=13" title="Editar o código fonte da sección: Uso como aditivo alimentario"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Como <a href="/wiki/Aditivo" title="Aditivo">aditivos</a> usados no procesamentode alimentos, os amidóns alimentarios utilízanse tipicamente como espesantes e estabilizantes en pudins, flans, sopas, prebes, recheos de pasteis, e aderezos para ensaladas, e para facer fideos e pastas. </p><p>Doces de goma como os <a href="/w/index.php?title=Caramelo_de_goma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caramelo de goma (a páxina aínda non existe)">caramelos de goma</a> e as <a href="/w/index.php?title=Gominola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gominola (a páxina aínda non existe)">gominolas</a> non se manufacturan utilizando un molde no sentido convencional. O que se fai é encher unha prata con amidón nativo e nivelala. Despois prémese un molde positivo contra o amidón, que deixa unha impresión duns 1.000 caramelos de goma. A mestura do caramelo de goma vértese entón nas impresións formadas e ponse nun forno a quentar. Este método reduce moito o número de moldes que se deben manufacturar. </p><p>Na industria farmacéutica, o amidón utilízase como <a href="/w/index.php?title=Excipiente&action=edit&redlink=1" class="new" title="Excipiente (a páxina aínda non existe)">excipiente</a>, disgregante de <a href="/w/index.php?title=Comprimido&action=edit&redlink=1" class="new" title="Comprimido (a páxina aínda non existe)">comprimidos</a> ou como aglutinante. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Aplicacións_industriais"><span id="Aplicaci.C3.B3ns_industriais"></span>Aplicacións industriais</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=14" title="Editar a sección: «Aplicacións industriais»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=14" title="Editar o código fonte da sección: Aplicacións industriais"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:AdhesivesForHouseUse006.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/AdhesivesForHouseUse006.jpg/250px-AdhesivesForHouseUse006.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/AdhesivesForHouseUse006.jpg/375px-AdhesivesForHouseUse006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/AdhesivesForHouseUse006.jpg/500px-AdhesivesForHouseUse006.jpg 2x" data-file-width="1036" data-file-height="777" /></a><figcaption>Cola de amidón.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Industria_papeleira">Industria papeleira</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=15" title="Editar a sección: «Industria papeleira»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=15" title="Editar o código fonte da sección: Industria papeleira"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A produción de papel é o uso máis estendido do amidón non alimentario, cun consumo de millóns de toneladas de amidón ao ano.<sup id="cite_ref-nnfcc_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-nnfcc-11"><span>[</span>11<span>]</span></a></sup> Nunha folla de papel típica por exemplo, o contido de amidón pode chegar ao 8%. Utilízanse para este mester tanto amidóns quimicamente modificados coma naturais. Na fase húmida do proceso de produción de papel, os amidóns usados son catiónicos polo que teñen cargas positivas unidas ao polímero. Estes derivados do amidón asócianse coas fibras aniónicas (cargadas negativamente) do papel feitas de celulosa e recheos inorgánicos. Os amidóns catiónicos, xunto con outros axentes de retención e encolado ou apresto interno, axudan a darlle as propiedades requiridas de forza á folla de papel durante o proceso de fabricación (resistencia á rotura húmida), e proporcionar resistencia ao papel xa terminado (resistencia á rotura en seco). </p><p>Na fase seca do proceso de produción, a folla de papel volve a humedecerse cunha solución rica en amidón. O proceso denomínase encolado ou apresto de superficie. Os amidóns utilizados foron despolimerizados por medios químicos ou encimáticos na propia fábrica de papel ou pola industria do amidón (amidóns oxidados). As solucións de encolado aplícanse á folla de papel por medio de varias prensas mecánicas. Xunto co axente de encolado de superficie os amidóns superficiais danlle unha forza adicional á folla de papel e ademais proporcionan resistencia á auga necesaria para a impresión con tinta sobre o papel (non se corre a tinta). O amidón tamén se usa na fabricación de papel <i>couché</i> como un dos aglutinantes para a formulación de revestimento, que é unha mestura de pigmentos, aglutinantes e espesantes. Grazas a este tratamento o <a href="/w/index.php?title=Papel_couch%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Papel couché (a páxina aínda non existe)">papel couché</a> mellora a súa suavidade, dureza, brancura e brillo e deste modo mellora as súas propiedades para a impresión. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Adhesivos_para_a_produción_de_cartón"><span id="Adhesivos_para_a_produci.C3.B3n_de_cart.C3.B3n"></span>Adhesivos para a produción de cartón</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=16" title="Editar a sección: «Adhesivos para a produción de cartón»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=16" title="Editar o código fonte da sección: Adhesivos para a produción de cartón"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Corrugated_Cardboard.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Corrugated_Cardboard.JPG/220px-Corrugated_Cardboard.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Corrugated_Cardboard.JPG/330px-Corrugated_Cardboard.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Corrugated_Cardboard.JPG/440px-Corrugated_Cardboard.JPG 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>Cartón corrugado.</figcaption></figure> <p>Unha das maiores aplicacións dos amidóns non alimentarios en todo o mundo é o seu uso como adhesivo para fabricar <a href="/w/index.php?title=Cart%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cartón (a páxina aínda non existe)">cartón</a>. As colas fanse con amidóns nativos aos que se engaden algúns aditivos como <a href="/wiki/B%C3%B3rax" title="Bórax">bórax</a> e <a href="/wiki/Sosa_c%C3%A1ustica" class="mw-redirect" title="Sosa cáustica">sosa cáustica</a>. Parte do amidón xelatinízase para que transporte a mestura de amidóns sen cocer e impida a sedimentación. A cola opaca que se forma denomínase adhesivo SteinHall. A cola aplícase aos extremos das estrías ou acanaladuras do cartón. A cada lado da lámina ondulada colócase unha capa lisa. Este cartón é despois secado a temperatura elevada, o que causa que os restos de amidón sen cocer da cola inchen e xelatinicen. Esta xelatinización fai que a cola sexa un adhesivo rápido e forte ideal para a produción de cartón corrugado (con ondulacións na capa interna). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Amidonado_da_roupa">Amidonado da roupa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=17" title="Editar a sección: «Amidonado da roupa»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=17" title="Editar o código fonte da sección: Amidonado da roupa"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O amidón para o amidonado da roupa é un líquido que se prepara mesturando amidón en auga (as primeiras preparacións tiñan tamén que ferverse). O amidón foi amplamente usado en Europa nos séculos XVI e XVII para darlle rixidez aos amplos colares da roupa e golas de <a href="/wiki/Li%C3%B1o" title="Liño">liño</a> fino que usaba a xente rica. Durante o século XIX e principios do XX, estaba de moda amidonar os colos e mangas das camisas masculinas e os volantes das enaguas femininas aplicándolles amidón cando se lles pasaba o ferro. Ademais de darlle á roupa suavidade e beiras nítidas, o amidonado tiña tamén propósitos prácticos. O po e a <a href="/wiki/Suor" title="Suor">suor</a> do pescozo e os pulsos pegábase ao amidón antes que ás fibras do tecido da roupa, e podía lavarse máis facilmente. Despois de cada lavado había que volver a aplicar o amidón. Hoxe, o produto véndese en latas de aerosol. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outras_aplicacións"><span id="Outras_aplicaci.C3.B3ns"></span>Outras aplicacións</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=18" title="Editar a sección: «Outras aplicacións»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=18" title="Editar o código fonte da sección: Outras aplicacións"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Outra importante aplicación industrial do amidón é a súa utilización na industria da construción para fabricar paneis de <a href="/wiki/Xeso" title="Xeso">xeso</a>. Engádense amidóns tanto quimicamente modificados coma non ao estuco que contén inicialmente o xeso. Aplícanse por encima e por debaixo pesadas láminas de papel, que envolven a mestura de xeso, e déixase quentar e endurecer para que se forme a placa ríxida final de xeso. Os amidóns actúan como unha cola que pega o xeso coas láminas de papel e proporcionan rixidez ao panel de xeso. </p><p>O amidón utilízase na produción de varios <b>adhesivos</b> ou colas<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span>[</span>12<span>]</span></a></sup> usadas na fabricación de libros, adhesivos para <a href="/w/index.php?title=Papel_pintado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Papel pintado (a páxina aínda non existe)">papel pintado</a> de parede, bolsas de papel, tubos de bobinado, papel engomado, sobres adhesivos, colas escolares e etiquetas de botellas. Os derivados do amidón, como as <a href="/wiki/Dextrina" title="Dextrina">dextrinas</a> amarelas, poden ser modificados engadíndolles algunhas substancias químicas para formar unha cola dura para traballos con papel; como <a href="/wiki/B%C3%B3rax" title="Bórax">bórax</a> ou <a href="/w/index.php?title=Carbonato_s%C3%B3dico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carbonato sódico (a páxina aínda non existe)">carbonato sódico</a>, que se mesturan coa solución de amidón a 50-70 °C para crear así unha cola moi boa. Pode engadirse tamén silicato de sodio para reforzar esta fórmula. </p> <ul><li>O amidón tamén se usa para facer paquetes para cacahuetes ou placas de falsos teitos.</li> <li>Produtos químicos téxtiles derivados do amidón utilízanse para reducir a rotura dos fíos durante o proceso de tecido; aos fíos do urdido dáselle un apresto. Úsase principalmente cos fíos de <a href="/wiki/Algod%C3%B3n" title="Algodón">algodón</a>. O amidón modificado tamén se usa como un espesante para a <a href="/w/index.php?title=Impresi%C3%B3n_t%C3%A9xtil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Impresión téxtil (a páxina aínda non existe)">impresión téxtil</a> (estampado).</li> <li>Na industria da <a href="/wiki/Impresi%C3%B3n" title="Impresión">impresión</a> <i>offset</i>, o amidón alimentario<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span>[</span>13<span>]</span></a></sup> emprégase na fabricación de pos de aerosol anti-transferencia (<i>anti-set-off</i>) utilizados para separar as follas de papel impresas e evitar que a tinta húmida sexa transferida a outras follas ou aos rolos de impresión.</li> <li>O amidón utilízase para producir varios <a href="/wiki/Biopl%C3%A1stico" title="Bioplástico">bioplásticos</a>, polímeros sintéticos que son biodegradables. Un exemplo é o <a href="/w/index.php?title=%C3%81cido_polil%C3%A1ctico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ácido poliláctico (a páxina aínda non existe)">ácido poliláctico</a>.</li> <li>Para fabricar pos para o coidado corporal, utilízanse pos de amidón de millo como substitutos dos pos de <a href="/wiki/Talco" title="Talco">talco</a>, e de xeito similar noutros produtos de beleza.</li> <li>Na prospección de <a href="/wiki/Petr%C3%B3leo" title="Petróleo">petróleo</a>, o amidón emprégase para axustar a viscosidade do fluído de perforación, que se usa para lubricar a cabeza perforadora e deixar en suspensión os residuos triturados da perforación durante a extracción do petróleo.</li> <li>A glicosa procedente do amidón pode ser fermentada para orixinar biocombustibles como o <a href="/wiki/Bioetanol" class="mw-redirect" title="Bioetanol">bioetanol</a> de millo usando un proceso chamado moenda húmida (<i>wet milling</i>). Hoxe a maioría das plantas de produción de bioetanol usan este proceso para fermentar millo ou outras materias primas directamente a <a href="/wiki/Etanol" title="Etanol">etanol</a>.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span>[</span>14<span>]</span></a></sup></li> <li>A <a href="/w/index.php?title=Produci%C3%B3n_de_hidr%C3%B3xeno&action=edit&redlink=1" class="new" title="Produción de hidróxeno (a páxina aínda non existe)">produción de hidróxeno</a> pode utilizar amidón como materia prima, seguindo un proceso encimático.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span>[</span>15<span>]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Amidón_e_evolución_humana"><span id="Amid.C3.B3n_e_evoluci.C3.B3n_humana"></span>Amidón e evolución humana</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=19" title="Editar a sección: «Amidón e evolución humana»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=19" title="Editar o código fonte da sección: Amidón e evolución humana"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Investigacións concluídas en setembro de <a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a> realizadas polo equipo dirixido por Nathaniel Domihy demostraron que o <i><a href="/wiki/Homo_sapiens" class="mw-redirect" title="Homo sapiens">Homo sapiens</a></i> posúe copias adicionais dun <a href="/wiki/Xene" title="Xene">xene</a> denominado <a href="/w/index.php?title=AMY1&action=edit&redlink=1" class="new" title="AMY1 (a páxina aínda non existe)">AMY1</a>, o cal é básico para sintetizar o <a href="/wiki/Encima" class="mw-redirect" title="Encima">encima</a> <a href="/wiki/Amilase" title="Amilase">amilase</a> nas <a href="/wiki/Gl%C3%A1ndula_salivar" title="Glándula salivar">glándulas salivares</a> e, no <a href="/wiki/P%C3%A1ncreas" title="Páncreas">páncreas</a>. Concretamente, o ser humano posúe máis AMY1 cós demais <a href="/wiki/Primate" class="mw-redirect" title="Primate">primates</a> (triplica a cantidade dos seus parentes vivos máis próximos: os <a href="/wiki/Chimpanc%C3%A9" title="Chimpancé">chimpancés</a> e os <a href="/wiki/Bonobo" title="Bonobo">bonobos</a>).<br />Esta abundacia de copias de AMY1 no ser humano facilitoulle a supervivencia en épocas de escaseza de carnes ou froitas grazas a poder recorrer a dietas ricas en amidón consumindo <a href="/wiki/Cereal" title="Cereal">cereais</a>, <a href="/wiki/Tub%C3%A9rculo" title="Tubérculo">tubérculos</a> e <a href="/wiki/Bulbo" title="Bulbo">bulbos</a>. Considérase que a capacidade de asimilar o amidón por parte dos antepasados do ser humano apareceu hai uns dous millóns de anos e está asociada ao rápido desenvolvemento do <a href="/wiki/Cerebro" title="Cerebro">cerebro</a> debido á rápido subministración de carbohidratos, os cales son unha excelente fonte de enerxía para a actividade cerebral. Os animais que se alimentan de bulbos e de tubérculos producen masa corporal a partir do amidón con patróns coincidentes cos dos devanceiros humanos. </p><p>Nas poboacións humanas actuais existen pequenas diferenzas na cantidade de xenes AMY1 segundo predomine ou non nesa poboación unha dieta rica en amidón: a maioría dos xaponeses actuais, cunha dieta na cal abunda o amidón procedente do <a href="/wiki/Arroz" title="Arroz">arroz</a> posúen máis xenes AMY1 ca poboacións con dietas máis carnívoras como os turcos <a href="/w/index.php?title=Iakuta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iakuta (a páxina aínda non existe)">iakutas</a> de <a href="/wiki/Siberia" title="Siberia">Siberia</a> ou os <a href="/w/index.php?title=Biaka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biaka (a páxina aínda non existe)">biaka</a> de África. </p><p>Pero, non todas parecen ser vantaxes na capacidade humana de consumir e metabolizar o amidón, porque os seus carbohidratos de combustión rápida parecen provocar a afección chamada <a href="/w/index.php?title=S%C3%ADndrome_do_f%C3%ADgado_graxo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Síndrome do fígado graxo (a páxina aínda non existe)">síndrome do fígado graxo</a>, tal doenza veríase particularmente potenciada cando a unha dieta moi abundante en amidón (con elevado <a href="/w/index.php?title=%C3%8Dndice_glic%C3%A9mico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Índice glicémico (a páxina aínda non existe)">índice glicémico</a>) se lle engade un modo de vida sedentario como o que é frecuente nas sociedades urbanas contemporáneas. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=20" title="Editar a sección: «Historia»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=20" title="Editar o código fonte da sección: Historia"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En Europa foron identificados gránulos de amidón procedentes de fariña de <a href="/wiki/Rizoma" title="Rizoma">rizomas</a> de <i><a href="/wiki/Typha" title="Typha">Typha</a></i> en pedras de moer que datan de hai 30.000 anos.<sup id="cite_ref-Revedin_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Revedin-16"><span>[</span>16<span>]</span></a></sup> En arqueoloxía utilízase bastante a identificación das especies consumidas polos pobos antigos a partir dos gránulos de amidón. Os gránulos de amidón, ao seren estruturas perdurables nas ferramentas arqueolóxicas relacionadas coa produción de alimentos, poden ser recuperados e identificados. O proceso de extracción de amidóns destas ferramentas comenza coa recollida de mostras de sedimentos nos poros, gretas e fendas de ditas ferramentas para logo sometelas a un proceso de separación química por medio de <a href="/wiki/Centrifugaci%C3%B3n" title="Centrifugación">centrifugación</a> con <a href="/wiki/Cloruro_de_cesio" title="Cloruro de cesio">cloruro de cesio</a>. Isto foi moi útil en estudos das civilizacións pasadas do Neotrópico americano. </p><p>A pasta de amidón de trigo puro usábase xa no <a href="/wiki/Antigo_Exipto" title="Antigo Exipto">antigo Exipto</a> posiblemente para colar os <a href="/wiki/Papiro" title="Papiro">papiros</a>.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span>[</span>17<span>]</span></a></sup> A extracción do amidón foi descrita por primeira vez na <a href="/w/index.php?title=Historia_Natural_(Plinio)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historia Natural (Plinio) (a páxina aínda non existe)">Historia Natural</a> de <a href="/wiki/Plinio_o_Vello" title="Plinio o Vello">Plinio o Vello</a> arredor dos anos 77-79 d.C.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span>[</span>18<span>]</span></a></sup> Os romanos usábano tamén en cremas cosméticas, para fortalecer os cabelos e espesar os prebes. En Persia e a India usábase para preparar pratos culinarios. O uso de amidón de arroz para tratar a superficie do papel na China data do 700 d.C.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> </p><p>Ademais das plantas con amidón que se consomen directamente, prodúcense no mundo (ano 2008) 66 millóns de toneladas de amidón anuais para diversos usos <sup id="cite_ref-nnfcc_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-nnfcc-11"><span>[</span>11<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span>[</span>20<span>]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notas">Notas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=21" title="Editar a sección: «Notas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=21" title="Editar o código fonte da sección: Notas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Brown W. H., Poon T. (2005). Wiley, ed. <i>Introduction to organic chemistry</i> (3rd ed.). <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-471-44451-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-471-44451-0">0-471-44451-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.au=Brown+W.+H.%2C+Poon+T.&rft.btitle=Introduction+to+organic+chemistry&rft.date=2005&rft.edition=3rd&rft.genre=book&rft.isbn=0-471-44451-0&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">A M Smith (2001). "The biosynthesis of starch granules". <i>Biomacromolecules</i> (2 ed.) <b>2</b>: 335–41. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11749190">11749190</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1021%2Fbm000133c">10.1021/bm000133c</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.atitle=The+biosynthesis+of+starch+granules&rft.au=A+M+Smith&rft.date=2001&rft.genre=article&rft.jtitle=Biomacromolecules&rft.pages=335-41&rft.volume=2&rft_id=info%3Adoi%2F10.1021%2Fbm000133c&rft_id=info%3Apmid%2F11749190&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Stryer, Lubert; Berg, Jeremy Mark; Tymoczko, John L. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=stryer.section.1517#1522">"Section 11.2.2"</a>. En W.H. Freeman - San Francisco. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=stryer"><i>Biochemistry</i></a> (5th ed.). <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-7167-3051-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-7167-3051-0">0-7167-3051-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.atitle=Section+11.2.2&rft.au=Stryer%2C+Lubert%3B+Berg%2C+Jeremy+Mark%3B+Tymoczko%2C+John+L.&rft.btitle=Biochemistry&rft.date=2002&rft.edition=5th&rft.genre=bookitem&rft.isbn=0-7167-3051-0&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2Fbv.fcgi%3Frid%3Dstryer.section.1517%231522&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=stryer.section.1517#1522">[1]</a></span> </li> <li id="cite_note-Variations-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Variations_4-0">4,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Variations_4-1">4,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Perry, George H.; et al. (2007). Nature Publishing Group, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nature.com/ng/journal/v39/n10/full/ng2123.html">"Diet and the evolution of human amylase gene copy number variation"</a>. <i>Nature Genetics</i> <b>39</b>: 1256–1260. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fng2123">10.1038/ng2123</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.atitle=Diet+and+the+evolution+of+human+amylase+gene+copy+number+variation&rft.au=Perry%2C+George+H.&rft.date=2007&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Genetics&rft.pages=1256-1260&rft.volume=39&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nature.com%2Fng%2Fjournal%2Fv39%2Fn10%2Ffull%2Fng2123.html&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fng2123&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">P.Z. Myers (December 11, 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120201185125/http://scienceblogs.com/pharyngula/2008/12/amylase_and_human_evolution.php">"Amylase and human evolution"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://scienceblogs.com/pharyngula/2008/12/amylase_and_human_evolution.php">o orixinal</a> o 01 de febreiro de 2012<span class="reference-accessdate">. Consultado o 14 de outubro de 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.atitle=Amylase+and+human+evolution&rft.au=P.Z.+Myers&rft.date=2008-12-11&rft.genre=article&rft_id=http%3A%2F%2Fscienceblogs.com%2Fpharyngula%2F2008%2F12%2Famylase_and_human_evolution.php&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Lehninger-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Lehninger_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Lehninger_6-1">6,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Lehninger A. principios de Bioquímica. Omega. Páxina 288-289. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/8428207380" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 84-282-0738-0</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Anne-Charlotte Eliasson (2004). <i>Starch in food: Structure, function and applications</i>. Woodhead Publishing. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780849325557" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8493-2555-7</a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Ophardt, Charles. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100923050238/http://elmhurst.edu/~chm/vchembook/549sweet.html">"Sweetners - Introduction"</a>. Elmhurst College. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elmhurst.edu/~chm/vchembook/549sweet.html">o orixinal</a> o 23 de setembro de 2010<span class="reference-accessdate">. Consultado o 14 de outubro de 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.au=Ophardt%2C+Charles&rft.btitle=Sweetners+-+Introduction&rft.genre=unknown&rft.pub=Elmhurst+College&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elmhurst.edu%2F~chm%2Fvchembook%2F549sweet.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">White, John S. (December 2, 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.foodproductdesign.com/articles/2008/12/hfcs-how-sweet-it-is.aspx">"HFCS: How Sweet It Is"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.aufirst=John+S.&rft.aulast=White&rft.btitle=HFCS%3A+How+Sweet+It+Is&rft.date=2008-12-02&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.foodproductdesign.com%2Farticles%2F2008%2F12%2Fhfcs-how-sweet-it-is.aspx&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/ag/agn/jecfa-additives/specs/Monograph1/Additive-287.pdf">Modified Starches</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180329080648/http://www.fao.org/ag/agn/jecfa-additives/specs/Monograph1/Additive-287.pdf">Arquivado</a> 29 de marzo de 2018 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.. CODEX ALIMENTARIUS published in FNP 52 Add 9 (2001)</span> </li> <li id="cite_note-nnfcc-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-nnfcc_11-0">11,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nnfcc_11-1">11,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nnfcc.co.uk/publications/nnfcc-renewable-chemicals-factsheet-starch">NNFCC Renewable Chemicals Factsheet: Starch</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ars.usda.gov/is/ar/archive/apr00/wood0400.htm">"Stuck on Starch: A new wood adhesive"</a>. US Department of Agriculture. 2000.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.btitle=Stuck+on+Starch%3A+A+new+wood+adhesive&rft.date=2000&rft.genre=unknown&rft.pub=US+Department+of+Agriculture&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ars.usda.gov%2Fis%2Far%2Farchive%2Fapr00%2Fwood0400.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070809214841/http://www.russell-webb.com/anti_set_off_powder/soluble_anti-set-off-powder.html">"Spray Powder"</a>. Russell-Webb. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.russell-webb.com/anti_set_off_powder/soluble_anti-set-off-powder.html">o orixinal</a> o 09 de agosto de 2007<span class="reference-accessdate">. Consultado o <span class="nowrap">2007-07-05</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.btitle=Spray+Powder&rft.genre=unknown&rft.pub=Russell-Webb&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.russell-webb.com%2Fanti_set_off_powder%2Fsoluble_anti-set-off-powder.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110625100931/http://ethanol.org/index.php?id=37&parentid=8">"American coalition for ethanol, Ethanol facilities"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethanol.org/index.php?id=37&parentid=8">o orixinal</a> o 25 de xuño de 2011<span class="reference-accessdate">. Consultado o 14 de outubro de 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.btitle=American+coalition+for+ethanol%2C+Ethanol+facilities&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ethanol.org%2Findex.php%3Fid%3D37%26parentid%3D8&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Zhang YH, Evans BR, Mielenz JR, Hopkins RC, Adams MW (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.plosone.org/article/fetchArticle.action?articleURI=info:doi/10.1371/journal.pone.0000456">"High-yield hydrogen production from starch and water by a synthetic enzymatic pathway"</a>. <i>PLoS ONE</i> <b>2</b> (5): e456. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1866174">1866174</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17520015">17520015</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1371%2Fjournal.pone.0000456">10.1371/journal.pone.0000456</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.atitle=High-yield+hydrogen+production+from+starch+and+water+by+a+synthetic+enzymatic+pathway&rft.au=Zhang+YH%2C+Evans+BR%2C+Mielenz+JR%2C+Hopkins+RC%2C+Adams+MW&rft.date=2007&rft.genre=article&rft.issue=5&rft.jtitle=PLoS+ONE&rft.pages=e456&rft.volume=2&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1866174&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.plosone.org%2Farticle%2FfetchArticle.action%3FarticleURI%3Dinfo%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0000456&rft_id=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0000456&rft_id=info%3Apmid%2F17520015&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Revedin-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Revedin_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Revedin A, Aranguren B, Becattini R, Longo L, Marconi E, Lippi MM, Skakun N, Sinitsyn A, Spiridonova E, Svoboda J. (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2973873">"Thirty thousand-year-old evidence of plant food processing"</a>. <i>Proc Natl Acad Sci U S A.</i> <b>107</b>: 18815–18819. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2010PNAS..10718815R">2010PNAS..10718815R</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2973873">2973873</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20956317">20956317</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1073%2Fpnas.1006993107">10.1073/pnas.1006993107</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAmid%C3%B3n&rft.atitle=Thirty+thousand-year-old+evidence+of+plant+food+processing&rft.au=Revedin+A%2C+Aranguren+B%2C+Becattini+R%2C+Longo+L%2C+Marconi+E%2C+Lippi+MM%2C+Skakun+N%2C+Sinitsyn+A%2C+Spiridonova+E%2C+Svoboda+J.&rft.date=2010&rft.genre=article&rft.jtitle=Proc+Natl+Acad+Sci+U+S+A.&rft.pages=18815-18819&rft.volume=107&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2973873&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2973873&rft_id=info%3Abibcode%2F2010PNAS..10718815R&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.1006993107&rft_id=info%3Apmid%2F20956317&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Pliny the Elder, The Natural History, Book XIII, Chapter 26, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137&query=head%3D%23817">The paste used in preparation of paper</a></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137%3Abook%3D18%3Achapter%3D17">Pliny the Elder, The Natural History, Book XIII, Chapter 17</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Dard Hunter (1947). <i>Papermaking</i>. DoverPublications. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780486236193" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-486-23619-3</a>, page 194.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">International Starch Institute Denmark, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.starch.dk/isi/market/index.asp">Starch production volume</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210313181205/http://www.starch.dk/isi/market/index.asp">Arquivado</a> 13 de marzo de 2021 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Véxase_tamén"><span id="V.C3.A9xase_tam.C3.A9n"></span>Véxase tamén</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=22" title="Editar a sección: «Véxase tamén»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=22" title="Editar o código fonte da sección: Véxase tamén"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outros_artigos">Outros artigos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=23" title="Editar a sección: «Outros artigos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=23" title="Editar o código fonte da sección: Outros artigos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Pan" title="Pan">Pan</a></li> <li><a href="/wiki/Fari%C3%B1a" title="Fariña">Fariña</a></li> <li><a href="/wiki/Amilosa" title="Amilosa">Amilosa</a></li> <li><a href="/wiki/Amilopectina" title="Amilopectina">Amilopectina</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ligazóns_externas"><span id="Ligaz.C3.B3ns_externas"></span>Ligazóns externas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&veaction=edit&section=24" title="Editar a sección: «Ligazóns externas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&action=edit&section=24" title="Editar o código fonte da sección: Ligazóns externas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100619150912/http://www.aac-eu.org/">Asociación europea de manufacturas de amidón, AAF</a> <i>(en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>)</i></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120114225823/http://www.lsbu.ac.uk/water/hysta.html">Starch</a>, por Martin Chaplin <i>(en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>)</i></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://onlinelibrary.wiley.com/journal/1521379x">Starch</a>, Revista científica sobre o amidón. ISSN: 0038-9056 (papel), 1521-379X (versión electrónica)<i>(en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>)</i></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Tipos_de_carbohidratos" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Modelo:Carbohidratos" title="Modelo:Carbohidratos"><abbr title="Ver o modelo">v</abbr></a></li><li class="nv-conversa"><a href="/w/index.php?title=Conversa_modelo:Carbohidratos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conversa modelo:Carbohidratos (a páxina aínda non existe)"><abbr title="Conversa do modelo">c</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Modelo:Carbohidratos&action=edit"><abbr title="Editar o modelo">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Tipos_de_carbohidratos" style="font-size:114%;margin:0 4em">Tipos de <a href="/wiki/Carbohidrato" title="Carbohidrato">carbohidratos</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Xeral</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Aldosa" title="Aldosa">Aldosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Cetosa" title="Cetosa">Cetosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Furanosa" title="Furanosa">Furanosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Piranosa" title="Piranosa">Piranosa</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Xeometr%C3%ADa" title="Xeometría">Xeometría</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Triosa" title="Triosa">Triosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Tetrosa" title="Tetrosa">Tetrosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Pentosa" title="Pentosa">Pentosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Hexosa" title="Hexosa">Hexosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Heptosa" title="Heptosa">Heptosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/An%C3%B3mero" title="Anómero">Anómero</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Conformaci%C3%B3n_do_ciclohexano" title="Conformación do ciclohexano">Conformación do ciclohexano</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Mutarrotaci%C3%B3n" title="Mutarrotación">Mutarrotación</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Pequenos/Grandes</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em">Triosas: <a href="/wiki/Dihidroxiacetona" title="Dihidroxiacetona">Dihidroxiacetona</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Gliceraldehido" title="Gliceraldehido">Gliceraldehido</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  Tetrosas: <a href="/wiki/Eritrosa" title="Eritrosa">Eritrosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Eritrulosa" title="Eritrulosa">Eritrulosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Treosa" title="Treosa">Treosa</a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  Heptosas: <a href="/wiki/Sedoheptulosa" title="Sedoheptulosa">Sedoheptulosa</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Pentosa" title="Pentosa">Pentosas</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Arabinosa" title="Arabinosa">Arabinosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Desoxirribosa" title="Desoxirribosa">Desoxirribosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Lixosa" title="Lixosa">Lixosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Ribosa" title="Ribosa">Ribosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Ribulosa" title="Ribulosa">Ribulosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Xilosa" title="Xilosa">Xilosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Xilulosa" title="Xilulosa">Xilulosa</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Hexosa" title="Hexosa">Hexosas</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Alosa" title="Alosa">Alosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Altrosa" title="Altrosa">Altrosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Frutosa" title="Frutosa">Frutosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Fucosa" title="Fucosa">Fucosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Glicosa" title="Glicosa">Glicosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Galactosa" title="Galactosa">Galactosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Gulosa" title="Gulosa">Gulosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Idosa" title="Idosa">Idosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Manosa" title="Manosa">Manosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Psicosa" title="Psicosa">Psicosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Ramnosa" title="Ramnosa">Ramnosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Sorbosa" title="Sorbosa">Sorbosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Tagatosa" title="Tagatosa">Tagatosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Talosa" title="Talosa">Talosa</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Disac%C3%A1rido" title="Disacárido">Disacáridos</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Lactosa" title="Lactosa">Lactosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Maltosa" title="Maltosa">Maltosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Sacarosa" title="Sacarosa">Sacarosa</a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Isomaltosa" title="Isomaltosa">Isomaltosa</a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Trehalosa" title="Trehalosa">Trehalosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Celobiosa" title="Celobiosa">Celobiosa</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Outros <a href="/wiki/Oligosac%C3%A1rido" title="Oligosacárido">Oligosacáridos</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Dextrina" title="Dextrina">Dextrina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Estaquiosa" title="Estaquiosa">Estaquiosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Melecitosa" title="Melecitosa">Melecitosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Maltodextrina" title="Maltodextrina">Maltodextrina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Rafinosa" title="Rafinosa">Rafinosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Polisac%C3%A1rido" title="Polisacárido">Polisacáridos</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Celulosa" title="Celulosa">Celulosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Dextrano" title="Dextrano">Dextrano</a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Glic%C3%B3xeno" title="Glicóxeno">Glicóxeno</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Inulina" title="Inulina">Inulina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a class="mw-selflink selflink">Amidón</a> <small>(<a href="/wiki/Amilosa" title="Amilosa">Amilosa</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Amilopectina" title="Amilopectina">Amilopectina</a>)</small> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Quitina" title="Quitina">Quitina</a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Goma_ar%C3%A1biga" title="Goma arábiga">Goma arábiga</a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Hemicelulosa" title="Hemicelulosa">Hemicelulosa</a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Pectina" title="Pectina">Pectina</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Glicosaminoglicano" title="Glicosaminoglicano">Glicosaminoglicanos</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Sulfato_de_condroitina" class="mw-redirect" title="Sulfato de condroitina">Sulfato de condroitina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Sulfato_de_dermat%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Sulfato de dermatán">Sulfato de dermatán</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Heparina" title="Heparina">Heparina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Sulfato_de_hepar%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Sulfato de heparán">Sulfato de heparán</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Hialurona" class="mw-redirect" title="Hialurona">Hialurona</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Sulfato_de_querat%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Sulfato de queratán">Sulfato de queratán</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Aminoglic%C3%B3sido" title="Aminoglicósido">Aminoglicósidos</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Amicacina" title="Amicacina">Amicacina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Apramicina" title="Apramicina">Apramicina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Estreptomicina" title="Estreptomicina">Estreptomicina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Xentamicina" title="Xentamicina">Xentamicina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Canamicina" class="mw-redirect" title="Canamicina">Canamicina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Neomicina" title="Neomicina">Neomicina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Netilmicina" title="Netilmicina">Netilmicina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Paromomicina" title="Paromomicina">Paromomicina</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Tobramicina" title="Tobramicina">Tobramicina</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><b>Principais familias <a href="/wiki/Bioqu%C3%ADmica" title="Bioquímica">bioquímicas</a></b><br /><a href="/wiki/Alcaloide" title="Alcaloide">Alcaloides</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Amino%C3%A1cido" title="Aminoácido">Aminoácidos</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Carbohidrato" title="Carbohidrato">Carbohidratos</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Carotenoide" title="Carotenoide">Carotenoides</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Cofactor_enzim%C3%A1tico" class="mw-redirect" title="Cofactor enzimático">Cofactores enzimáticos</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Esteroide" title="Esteroide">Esteroides</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Flavonoide" title="Flavonoide">Flavonoides</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Glic%C3%B3sido" title="Glicósido">Glicósidos</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/L%C3%ADpido" title="Lípido">Lípidos</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/P%C3%A9ptido" title="Péptido">Péptidos</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Polic%C3%A9tido" title="Policétido">Policétidos</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Tetrapirrol" title="Tetrapirrol">Tatrapirrois</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/Terpeno" title="Terpeno">Terpenos</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_de_autoridades" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_de_autoridades" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Axuda:Control_de_autoridades" title="Axuda:Control de autoridades">Control de autoridades</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span>: <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q41534" class="extiw" title="wikidata:Q41534">Q41534</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Art_%26_Architecture_Thesaurus" title="Art & Architecture Thesaurus">AAT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/AATFullDisplay?find=&logic=AND&note=&subjectid=300012959">300012959</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_Central_de_Florencia" title="Biblioteca Nacional Central de Florencia">BNCF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=20744">20744</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Francia" title="Biblioteca Nacional de Francia">BNF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12048827f">12048827f</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Grande_Enciclopedia_Rusa" title="Grande Enciclopedia Rusa">BRE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2108269">2108269</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">EBID</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/starch">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4182793-4">4182793-4</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.jstor.org/topic/starches">starches</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85127386">sh85127386</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">MAG: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://academic.microsoft.com/v2/detail/529335014">529335014</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Rep%C3%BAblica_Checa" title="Biblioteca Nacional da República Checa">NKC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph335377">ph335377</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_t%C3%A9cnica_nacional_de_Praga" title="Biblioteca técnica nacional de Praga">PSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://psh.techlib.cz/skos/PSH8681">8681</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/amido">amido</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Identificadores" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Identificadores" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;">Identificadores</th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/N%C3%BAmero_CAS" title="Número CAS">CAS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=9005-25-8">9005-25-8</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/ChEBI" title="ChEBI">ChEBI</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ebi.ac.uk/chebi/searchId.do?chebiId=CHEBI:28017">28017</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">DTXSID: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://comptox.epa.gov/dashboard/chemical/details/DTXSID0049789">DTXSID0049789</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">ECHA: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://echa.europa.eu/substance-information/-/substanceinfo/100.029.696">100.029.696</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/KEGG" title="KEGG">KEGG</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kegg.jp/entry/C00369">C00369</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D013213">D013213</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.nlm.nih.gov/mesh/D05.750.078.562.855">D05.750.078.562.855</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=National_Institute_for_Occupational_Safety_and_Health&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Institute for Occupational Safety and Health (a páxina aínda non existe)">NIOSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0567.html">0567</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/UNII" title="UNII">UNII</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gsrs.ncats.nih.gov/ginas/app/beta/substances/24SC3U704I">24SC3U704I</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐64476968cd‐tg46q Cached time: 20241102093201 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.556 seconds Real time usage: 0.763 seconds Preprocessor visited node count: 3561/1000000 Post‐expand include size: 73525/2097152 bytes Template argument size: 3033/2097152 bytes Highest expansion depth: 15/100 Expensive parser function count: 22/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 20944/5000000 bytes Lua time usage: 0.302/10.000 seconds Lua memory usage: 8171881/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 22/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 624.865 1 -total 55.61% 347.490 1 Modelo:Control_de_autoridades 19.15% 119.678 1 Modelo:Chembox 17.29% 108.069 1 Modelo:Listaref 7.37% 46.054 2 Modelo:Cita_libro 5.90% 36.841 57 Modelo:Chembox_entry 5.67% 35.457 1 Modelo:Chembox_Properties 4.59% 28.675 1 Modelo:Carbohidratos 3.99% 24.958 1 Modelo:Navbox 3.99% 24.936 1 Modelo:Chembox_Identifiers --> <!-- Saved in parser cache with key glwiki:pcache:idhash:8986-0!canonical and timestamp 20241102093201 and revision id 6761990. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Traído desde «<a dir="ltr" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Amidón&oldid=6761990">https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Amidón&oldid=6761990</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categorías</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Carbohidratos" title="Categoría:Carbohidratos">Carbohidratos</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Polisac%C3%A1ridos" title="Categoría:Polisacáridos">Polisacáridos</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categoría agochada: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xinas_que_usan_ligaz%C3%B3ns_m%C3%A1xicas_ISBN" title="Categoría:Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN">Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> A última edición desta páxina foi o 12 de xuño de 2024 ás 20:38.</li> <li id="footer-info-copyright">Todo o texto está dispoñible baixo a <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">licenza Creative Commons recoñecemento compartir igual 4.0</a>; pódense aplicar termos adicionais. Consulte os <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/gl">termos de uso</a> para obter máis información.<br />Wikipedia® é unha marca rexistrada da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, unha organización sen fins lucrativos.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Normas de protección de datos</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Advertencia_xeral">Advertencias</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desenvolvedores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gl.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Amid%C3%B3n&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista móbil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-669b4ddb54-r6gsr","wgBackendResponseTime":154,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.556","walltime":"0.763","ppvisitednodes":{"value":3561,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":73525,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3033,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":22,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":20944,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":22,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 624.865 1 -total"," 55.61% 347.490 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 19.15% 119.678 1 Modelo:Chembox"," 17.29% 108.069 1 Modelo:Listaref"," 7.37% 46.054 2 Modelo:Cita_libro"," 5.90% 36.841 57 Modelo:Chembox_entry"," 5.67% 35.457 1 Modelo:Chembox_Properties"," 4.59% 28.675 1 Modelo:Carbohidratos"," 3.99% 24.958 1 Modelo:Navbox"," 3.99% 24.936 1 Modelo:Chembox_Identifiers"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.302","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8171881,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-64476968cd-tg46q","timestamp":"20241102093201","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Amid\u00f3n","url":"https:\/\/gl.wikipedia.org\/wiki\/Amid%C3%B3n","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q41534","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q41534","author":{"@type":"Organization","name":"Colaboradores dos proxectos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-03-26T12:09:27Z","dateModified":"2024-06-12T20:38:40Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d5\/Cornstarch_mixed_with_water.jpg","headline":"polisac\u00e1rido formado por unidades de glicosa producido por todas as plantas e polas algas"}</script> </body> </html>