CINXE.COM

Histoire des États-Unis — Wikipédia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Histoire des États-Unis — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"bdb2e188-6bee-4d4d-93f5-54444961cb80","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Histoire_des_États-Unis","wgTitle":"Histoire des États-Unis","wgCurRevisionId":221879165,"wgRevisionId":221879165,"wgArticleId":7229,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article contenant un lien mort","Article à référence nécessaire","Article contenant un appel à traduction en anglais","Portail:Histoire/Articles liés","Portail:États-Unis/Articles liés","Portail:Amérique/Articles liés","Portail:Amérique du Nord/Articles liés","Article de qualité en macédonien","Article de qualité en serbo-croate","Histoire des États-Unis"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext", "wgRelevantPageName":"Histoire_des_États-Unis","wgRelevantArticleId":7229,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q131110","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.gadget.Wdsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/USA_Territorial_Growth_small.gif"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="799"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/USA_Territorial_Growth_small.gif"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="426"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Histoire des États-Unis — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Histoire_des_États-Unis rootpage-Histoire_des_États-Unis skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact"><span>Contact</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l&#039;encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Histoire+des+%C3%89tats-Unis" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Histoire+des+%C3%89tats-Unis" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Histoire+des+%C3%89tats-Unis" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Histoire+des+%C3%89tats-Unis" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Des_origines_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sept_Ans" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Des_origines_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sept_Ans"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Des origines à la fin de la guerre de Sept Ans</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Des_origines_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sept_Ans-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Des origines à la fin de la guerre de Sept Ans</span> </button> <ul id="toc-Des_origines_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sept_Ans-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Période_précolombienne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Période_précolombienne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Période précolombienne</span> </div> </a> <ul id="toc-Période_précolombienne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Origine_des_Amérindiens" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Origine_des_Amérindiens"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Origine des Amérindiens</span> </div> </a> <ul id="toc-Origine_des_Amérindiens-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Découvertes_et_exploration" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Découvertes_et_exploration"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Découvertes et exploration</span> </div> </a> <ul id="toc-Découvertes_et_exploration-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Naissance_des_colonies_britanniques" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Naissance_des_colonies_britanniques"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Naissance des colonies britanniques</span> </div> </a> <ul id="toc-Naissance_des_colonies_britanniques-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-La_naissance_des_États-Unis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#La_naissance_des_États-Unis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>La naissance des États-Unis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-La_naissance_des_États-Unis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section La naissance des États-Unis</span> </button> <ul id="toc-La_naissance_des_États-Unis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-La_révolution_américaine" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_révolution_américaine"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>La révolution américaine</span> </div> </a> <ul id="toc-La_révolution_américaine-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-L&#039;organisation_du_nouvel_État_et_la_création_d’une_République" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#L&#039;organisation_du_nouvel_État_et_la_création_d’une_République"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>L'organisation du nouvel État et la création d’une République</span> </div> </a> <ul id="toc-L&#039;organisation_du_nouvel_État_et_la_création_d’une_République-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-De_l&#039;élection_du_premier_président_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sécession" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#De_l&#039;élection_du_premier_président_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sécession"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>De l'élection du premier président à la fin de la guerre de Sécession</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-De_l&#039;élection_du_premier_président_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sécession-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section De l'élection du premier président à la fin de la guerre de Sécession</span> </button> <ul id="toc-De_l&#039;élection_du_premier_président_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sécession-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Les_bases_de_la_politique_américaine" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_bases_de_la_politique_américaine"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Les bases de la politique américaine</span> </div> </a> <ul id="toc-Les_bases_de_la_politique_américaine-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-L&#039;expansion_vers_l&#039;Ouest" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#L&#039;expansion_vers_l&#039;Ouest"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>L'expansion vers l'Ouest</span> </div> </a> <ul id="toc-L&#039;expansion_vers_l&#039;Ouest-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-L&#039;opposition_entre_le_Sud_et_le_Nord" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#L&#039;opposition_entre_le_Sud_et_le_Nord"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>L'opposition entre le Sud et le Nord</span> </div> </a> <ul id="toc-L&#039;opposition_entre_le_Sud_et_le_Nord-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Les_oppositions_économiques" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_oppositions_économiques"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.1</span> <span>Les oppositions économiques</span> </div> </a> <ul id="toc-Les_oppositions_économiques-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_question_de_l&#039;esclavage" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#La_question_de_l&#039;esclavage"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.2</span> <span>La question de l'esclavage</span> </div> </a> <ul id="toc-La_question_de_l&#039;esclavage-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-La_guerre_de_Sécession_(1861–1865)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_guerre_de_Sécession_(1861–1865)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>La guerre de Sécession (1861–1865)</span> </div> </a> <ul id="toc-La_guerre_de_Sécession_(1861–1865)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Le_conflit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Le_conflit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.1</span> <span>Le conflit</span> </div> </a> <ul id="toc-Le_conflit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Conséquences_et_séquelles_du_conflit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Conséquences_et_séquelles_du_conflit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4.2</span> <span>Conséquences et séquelles du conflit</span> </div> </a> <ul id="toc-Conséquences_et_séquelles_du_conflit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-De_1865_à_1918" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#De_1865_à_1918"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>De 1865 à 1918</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-De_1865_à_1918-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section De 1865 à 1918</span> </button> <ul id="toc-De_1865_à_1918-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-L&#039;âge_d&#039;or_(1865–1901)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#L&#039;âge_d&#039;or_(1865–1901)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>L'âge d'or (1865–1901)</span> </div> </a> <ul id="toc-L&#039;âge_d&#039;or_(1865–1901)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-L&#039;expansion_territoriale" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#L&#039;expansion_territoriale"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.1</span> <span>L'expansion territoriale</span> </div> </a> <ul id="toc-L&#039;expansion_territoriale-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-L&#039;industrialisation_et_ses_conséquences" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#L&#039;industrialisation_et_ses_conséquences"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.2</span> <span>L'industrialisation et ses conséquences</span> </div> </a> <ul id="toc-L&#039;industrialisation_et_ses_conséquences-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Les_mutations_économiques" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_mutations_économiques"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.2.1</span> <span>Les mutations économiques</span> </div> </a> <ul id="toc-Les_mutations_économiques-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Les_bouleversements_économiques_et_sociaux" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_bouleversements_économiques_et_sociaux"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.2.2</span> <span>Les bouleversements économiques et sociaux</span> </div> </a> <ul id="toc-Les_bouleversements_économiques_et_sociaux-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-La_démocratie_«_confisquée_»" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#La_démocratie_«_confisquée_»"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.3</span> <span>La démocratie « confisquée »</span> </div> </a> <ul id="toc-La_démocratie_«_confisquée_»-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Un_pays_à_la_recherche_d&#039;une_place_dans_le_monde" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Un_pays_à_la_recherche_d&#039;une_place_dans_le_monde"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Un pays à la recherche d'une place dans le monde</span> </div> </a> <ul id="toc-Un_pays_à_la_recherche_d&#039;une_place_dans_le_monde-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Le_début_de_l&#039;interventionnisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Le_début_de_l&#039;interventionnisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>Le début de l'interventionnisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Le_début_de_l&#039;interventionnisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Le_renouveau_de_la_démocratie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Le_renouveau_de_la_démocratie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Le renouveau de la démocratie</span> </div> </a> <ul id="toc-Le_renouveau_de_la_démocratie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-De_1918_à_1945" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#De_1918_à_1945"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>De 1918 à 1945</span> </div> </a> <ul id="toc-De_1918_à_1945-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_1945_à_1964" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#De_1945_à_1964"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>De 1945 à 1964</span> </div> </a> <ul id="toc-De_1945_à_1964-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_1964_à_1980" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#De_1964_à_1980"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>De 1964 à 1980</span> </div> </a> <ul id="toc-De_1964_à_1980-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Depuis_1980" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Depuis_1980"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Depuis 1980</span> </div> </a> <ul id="toc-Depuis_1980-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Annexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Annexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Annexes</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Annexes-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Annexes</span> </button> <ul id="toc-Annexes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Histoire des États-Unis</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 87 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-87" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">87 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Geskiedenis_van_die_Verenigde_State_van_Amerika" title="Geskiedenis van die Verenigde State van Amerika – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Geskiedenis van die Verenigde State van Amerika" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="تاريخ الولايات المتحدة – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تاريخ الولايات المتحدة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Historia_d%27Estaos_Xun%C3%ADos_d%27Am%C3%A9rica" title="Historia d&#039;Estaos Xuníos d&#039;América – asturien" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Historia d&#039;Estaos Xuníos d&#039;América" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturien" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/AB%C5%9E_tarixi" title="ABŞ tarixi – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="ABŞ tarixi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%A0%D0%A8_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%85%D1%8B" title="АҠШ тарихы – bachkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="АҠШ тарихы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="bachkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%97%D0%A8%D0%90" title="Гісторыя ЗША – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Гісторыя ЗША" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%90%D0%A9" title="История на САЩ – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="История на САЩ" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%A8_%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%87%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B8" title="মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রের ইতিহাস – bengali" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রের ইতিহাস" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengali" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Historija_Sjedinjenih_Ameri%C4%8Dkih_Dr%C5%BEava" title="Historija Sjedinjenih Američkih Država – bosniaque" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Historija Sjedinjenih Američkih Država" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniaque" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Hist%C3%B2ria_dels_Estats_Units" title="Història dels Estats Units – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Història dels Estats Units" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8E%DA%98%D9%88%D9%88%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%95_%DB%8C%DB%95%DA%A9%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%DB%95%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="مێژووی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="مێژووی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/D%C4%9Bjiny_Spojen%C3%BDch_st%C3%A1t%C5%AF_americk%C3%BDch" title="Dějiny Spojených států amerických – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Dějiny Spojených států amerických" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Hanes_yr_Unol_Daleithiau" title="Hanes yr Unol Daleithiau – gallois" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Hanes yr Unol Daleithiau" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="gallois" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/USA%27s_historie" title="USA&#039;s historie – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="USA&#039;s historie" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Geschichte_der_Vereinigten_Staaten" title="Geschichte der Vereinigten Staaten – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Geschichte der Vereinigten Staaten" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CF%89%CE%BD_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%B9%CF%8E%CE%BD_%CE%91%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82" title="Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_United_States" title="History of the United States – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="History of the United States" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Historio_de_Usono" title="Historio de Usono – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Historio de Usono" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Historia_de_los_Estados_Unidos" title="Historia de los Estados Unidos – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Historia de los Estados Unidos" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ameriketako_Estatu_Batuetako_historia" title="Ameriketako Estatu Batuetako historia – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ameriketako Estatu Batuetako historia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="تاریخ ایالات متحده آمریکا – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تاریخ ایالات متحده آمریکا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Yhdysvaltain_historia" title="Yhdysvaltain historia – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Yhdysvaltain historia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Amerikonsk_s%C3%B8ga" title="Amerikonsk søga – féroïen" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Amerikonsk søga" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="féroïen" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Skiednis_fan_de_Feriene_Steaten" title="Skiednis fan de Feriene Steaten – frison occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Skiednis fan de Feriene Steaten" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frison occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Stair_na_St%C3%A1t_Aontaithe" title="Stair na Stát Aontaithe – irlandais" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Stair na Stát Aontaithe" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Istw%C3%A8_di_s%C3%A9_%C3%89tazini" title="Istwè di sé Étazini – créole guyanais" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Istwè di sé Étazini" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="créole guyanais" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Historia_dos_Estados_Unidos_de_Am%C3%A9rica" title="Historia dos Estados Unidos de América – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Historia dos Estados Unidos de América" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Tarihin_Amurka" title="Tarihin Amurka – haoussa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Tarihin Amurka" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haoussa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94_%D7%A9%D7%9C_%D7%90%D7%A8%D7%A6%D7%95%D7%AA_%D7%94%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA" title="היסטוריה של ארצות הברית – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="היסטוריה של ארצות הברית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%A4_%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE_%E0%A4%95%E0%A4%BE_%E0%A4%87%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8" title="संयुक्त राज्य अमेरिका का इतिहास – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="संयुक्त राज्य अमेरिका का इतिहास" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Povijest_Sjedinjenih_Ameri%C4%8Dkih_Dr%C5%BEava" title="Povijest Sjedinjenih Američkih Država – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Povijest Sjedinjenih Američkih Država" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Az_Amerikai_Egyes%C3%BClt_%C3%81llamok_t%C3%B6rt%C3%A9nelme" title="Az Amerikai Egyesült Államok történelme – hongrois" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Az Amerikai Egyesült Államok történelme" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hongrois" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների պատմություն – arménien" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների պատմություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménien" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Historia_del_Statos_Unite_de_America" title="Historia del Statos Unite de America – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Historia del Statos Unite de America" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sejarah_Amerika_Serikat" title="Sejarah Amerika Serikat – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Sejarah Amerika Serikat" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Historio_di_Usa" title="Historio di Usa – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Historio di Usa" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Storia_degli_Stati_Uniti_d%27America" title="Storia degli Stati Uniti d&#039;America – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Storia degli Stati Uniti d&#039;America" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E5%90%88%E8%A1%86%E5%9B%BD%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2" title="アメリカ合衆国の歴史 – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アメリカ合衆国の歴史" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Ischri_a_di_Yunaitid_Stiet" title="Ischri a di Yunaitid Stiet – créole jamaïcain" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Ischri a di Yunaitid Stiet" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="créole jamaïcain" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Sajarah_Am%C3%A9rika_Sar%C3%A9kat" title="Sajarah Amérika Sarékat – javanais" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Sajarah Amérika Sarékat" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="javanais" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="აშშ-ის ისტორია – géorgien" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აშშ-ის ისტორია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="géorgien" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%A6_%E0%B2%87%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B8" title="ಅಮೆರಿಕದ ಇತಿಹಾಸ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಮೆರಿಕದ ಇತಿಹಾಸ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AF%B8%EA%B5%AD%EC%9D%98_%EC%97%AD%EC%82%AC" title="미국의 역사 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="미국의 역사" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9A%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%BE_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%85%D1%8B" title="Америка Кошмо Штаттары тарыхы – kirghize" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Америка Кошмо Штаттары тарыхы" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirghize" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Historia_Civitatum_Foederatarum_Americae" title="Historia Civitatum Foederatarum Americae – latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Historia Civitatum Foederatarum Americae" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Jungtini%C5%B3_Amerikos_Valstij%C5%B3_istorija" title="Jungtinių Amerikos Valstijų istorija – lituanien" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Jungtinių Amerikos Valstijų istorija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanien" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/ASV_v%C4%93sture" title="ASV vēsture – letton" lang="lv" hreflang="lv" data-title="ASV vēsture" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letton" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Tantaran%27_i_Etazonia" title="Tantaran&#039; i Etazonia – malgache" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Tantaran&#039; i Etazonia" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgache" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="article de qualité"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%90%D0%94" title="Историја на САД – macédonien" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Историја на САД" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macédonien" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D2%AF%D2%AF%D1%85" title="Америкийн Нэгдсэн Улсын түүх – mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Америкийн Нэгдсэн Улсын түүх" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Sejarah_Amerika_Syarikat" title="Sejarah Amerika Syarikat – malais" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Sejarah Amerika Syarikat" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malais" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/St%C3%B3ria_de_ls_Stados_Ounidos_de_la_Am%C3%A9rica" title="Stória de ls Stados Ounidos de la América – mirandais" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Stória de ls Stados Ounidos de la América" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandais" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="အမေရိကန်နိုင်ငံသမိုင်း – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="အမေရိကန်နိုင်ငံသမိုင်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_de_Verenigde_Staten" title="Geschiedenis van de Verenigde Staten – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Geschiedenis van de Verenigde Staten" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/USAs_historie" title="USAs historie – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="USAs historie" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%AE%E0%A8%B0%E0%A9%80%E0%A8%95%E0%A8%BE_%E0%A8%A6%E0%A8%BE_%E0%A8%87%E0%A8%A4%E0%A8%BF%E0%A8%B9%E0%A8%BE%E0%A8%B8" title="ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ – pendjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Historia Stanów Zjednoczonych – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Historia Stanów Zjednoczonych" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%81%D8%A7%D8%A6%DB%92_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%DB%81_%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="ریاستہائے متحدہ دی تریخ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ریاستہائے متحدہ دی تریخ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%88_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87" title="د متحده ايالاتو تاريخچه – pachto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د متحده ايالاتو تاريخچه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pachto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Hist%C3%B3ria_dos_Estados_Unidos" title="História dos Estados Unidos – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="História dos Estados Unidos" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Istoria_Statelor_Unite_ale_Americii" title="Istoria Statelor Unite ale Americii – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Istoria Statelor Unite ale Americii" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%A1%D0%A8%D0%90" title="История США – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="История США" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="article de qualité"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Historija_Sjedinjenih_Ameri%C4%8Dkih_Dr%C5%BEava" title="Historija Sjedinjenih Američkih Država – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Historija Sjedinjenih Američkih Država" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%B8%E0%B7%99%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%8F_%E0%B6%91%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B6%AD%E0%B7%8A_%E0%B6%A2%E0%B6%B1%E0%B6%B4%E0%B6%AF%E0%B6%BA%E0%B7%9A_%E0%B6%89%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B7%84%E0%B7%8F%E0%B7%83%E0%B6%BA" title="අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ඉතිහාසය – cingalais" lang="si" hreflang="si" data-title="අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ඉතිහාසය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalais" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/History_of_the_United_States" title="History of the United States – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="History of the United States" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Dejiny_Spojen%C3%BDch_%C5%A1t%C3%A1tov" title="Dejiny Spojených štátov – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Dejiny Spojených štátov" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Zgodovina_Zdru%C5%BEenih_dr%C5%BEav_Amerike" title="Zgodovina Združenih držav Amerike – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Zgodovina Združenih držav Amerike" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Historia_e_Shteteve_t%C3%AB_Bashkuara_t%C3%AB_Amerik%C3%ABs" title="Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës – albanais" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanais" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%A1%D1%98%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%9A%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%85_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B8%D1%85_%D0%94%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Историја Сједињених Америчких Држава – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Историја Сједињених Америчких Држава" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/USA:s_historia" title="USA:s historia – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="USA:s historia" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Historia_ya_Marekani" title="Historia ya Marekani – swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Historia ya Marekani" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/a_laylay_nu_Amilika" title="a laylay nu Amilika – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="a laylay nu Amilika" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%90%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%AF_%E0%AE%85%E0%AE%AE%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95_%E0%AE%B5%E0%AE%B0%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%B1%E0%AF%81" title="ஐக்கிய அமெரிக்க வரலாறு – tamoul" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஐக்கிய அமெரிக்க வரலாறு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamoul" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90" title="ประวัติศาสตร์สหรัฐ – thaï" lang="th" hreflang="th" data-title="ประวัติศาสตร์สหรัฐ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thaï" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Amerikany%C5%88_Birle%C5%9Fen_%C5%9Etatlary_taryhy" title="Amerikanyň Birleşen Ştatlary taryhy – turkmène" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Amerikanyň Birleşen Ştatlary taryhy" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmène" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri_tarihi" title="Amerika Birleşik Devletleri tarihi – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Amerika Birleşik Devletleri tarihi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%96%D1%8F_%D0%A1%D0%A8%D0%90" title="Історія США – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Історія США" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%81%D8%A7%D8%A6%DB%92_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%DB%81" title="تاریخ ریاستہائے متحدہ – ourdou" lang="ur" hreflang="ur" data-title="تاریخ ریاستہائے متحدہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ourdou" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Amerika_Qo%CA%BBshma_Shtatlari_tarixi" title="Amerika Qoʻshma Shtatlari tarixi – ouzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Amerika Qoʻshma Shtatlari tarixi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ouzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Lịch sử Hoa Kỳ – vietnamien" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lịch sử Hoa Kỳ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamien" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kaagi_han_Estados_Unidos" title="Kaagi han Estados Unidos – waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Kaagi han Estados Unidos" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%BE%8E%E5%9B%BD%E5%8E%86%E5%8F%B2" title="美国历史 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="美国历史" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%A8-%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ააშ-იშ ისტორია – mingrélien" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ააშ-იშ ისტორია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="mingrélien" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%90%D7%A8%D7%99%D7%A2_%D7%A4%D7%95%D7%9F_%D7%93%D7%99_%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%90%D7%99%D7%99%D7%A0%D7%99%D7%92%D7%98%D7%A2_%D7%A9%D7%98%D7%90%D7%98%D7%9F" title="היסטאריע פון די פאראייניגטע שטאטן – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="היסטאריע פון די פאראייניגטע שטאטן" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%BE%8E%E5%9B%BD%E5%8E%86%E5%8F%B2" title="美国历史 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="美国历史" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/B%C3%AD-kok_%C3%AA_le%CC%8Dk-s%C3%BA" title="Bí-kok ê le̍k-sú – minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Bí-kok ê le̍k-sú" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%BE%8E%E5%9C%8B%E5%8F%B2" title="美國史 – cantonais" lang="yue" hreflang="yue" data-title="美國史" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonais" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q131110#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Histoire_des_%C3%89tats-Unis" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Histoire_des_%C3%89tats-Unis" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Histoire_des_%C3%89tats-Unis" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;oldid=221879165" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;id=221879165&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FHistoire_des_%25C3%2589tats-Unis"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FHistoire_des_%25C3%2589tats-Unis"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Histoire+des+%C3%89tats-Unis"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/History_of_the_United_States" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://fr.wikibooks.org/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_d%27Am%C3%A9rique" hreflang="fr"><span>Wikilivres</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q131110" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l&#039;encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Confusion_colour.svg/20px-Confusion_colour.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Confusion_colour.svg/30px-Confusion_colour.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Confusion_colour.svg/40px-Confusion_colour.svg.png 2x" data-file-width="260" data-file-height="200" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Ne doit pas être confondu avec <a href="/wiki/Histoire_de_l%27Am%C3%A9rique" title="Histoire de l&#39;Amérique">Histoire de l'Amérique</a>. </p> </div></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:USA_Territorial_Growth_small.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/USA_Territorial_Growth_small.gif/400px-USA_Territorial_Growth_small.gif" decoding="async" width="400" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/USA_Territorial_Growth_small.gif 1.5x" data-file-width="431" data-file-height="287" /></a><figcaption>Formation du territoire américain (1810-1920). En vert, les territoires américains&#160;; en orange les États fédérés de l'Union.</figcaption></figure> <p>Lorsque les premiers <a href="/wiki/Colonisation_britannique_des_Am%C3%A9riques" class="mw-redirect" title="Colonisation britannique des Amériques">colons anglais</a> sont arrivés à <a href="/wiki/Jamestown_(Virginie)" title="Jamestown (Virginie)">Jamestown</a> (<a href="/wiki/Virginie_(%C3%89tats-Unis)" title="Virginie (États-Unis)">Virginie</a>) en 1607, le <a href="/wiki/Am%C3%A9rique" title="Amérique">continent américain</a> connaissait une faible <a href="/wiki/Densit%C3%A9_de_population" title="Densité de population">densité de population</a> depuis plusieurs millénaires, n'étant peuplé que par les <a href="/wiki/Am%C3%A9rindiens_aux_%C3%89tats-Unis" title="Amérindiens aux États-Unis">Amérindiens</a>. Le territoire américain fut ensuite <a href="/wiki/Histoire_coloniale_de_l%27Am%C3%A9rique" class="mw-redirect" title="Histoire coloniale de l&#39;Amérique">colonisé</a> à partir du <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle par différentes puissances européennes (<a href="/wiki/Espagne" title="Espagne">Espagne</a>, <a href="/wiki/Royaume-Uni" title="Royaume-Uni">Royaume-Uni</a>, <a href="/wiki/France" title="France">France</a> (<a href="/wiki/Nouvelle-France" title="Nouvelle-France">Nouvelle-France</a>). Désireux de s'affranchir de la métropole britannique et de gouverner par eux-mêmes, les colons des <a href="/wiki/Treize_colonies" class="mw-redirect" title="Treize colonies">Treize colonies</a> proclamèrent leur indépendance en <a href="/wiki/1776_aux_%C3%89tats-Unis" title="1776 aux États-Unis">1776</a>. À la suite d'une <a href="/wiki/Guerre_d%27ind%C3%A9pendance_des_%C3%89tats-Unis" title="Guerre d&#39;indépendance des États-Unis">guerre d'indépendance victorieuse</a>, ils créèrent une nouvelle nation qu'ils baptisèrent les <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis d'Amérique</a>, regroupant alors le <a href="/wiki/New_Hampshire" title="New Hampshire">New Hampshire</a>, le <a href="/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts">Massachusetts</a>, le <a href="/wiki/Connecticut" title="Connecticut">Connecticut</a>, <a href="/wiki/Rhode_Island" title="Rhode Island">Rhode Island</a>, <a href="/wiki/%C3%89tat_de_New_York" title="État de New York">New York</a>, le <a href="/wiki/New_Jersey" title="New Jersey">New Jersey</a>, la <a href="/wiki/Pennsylvanie" title="Pennsylvanie">Pennsylvanie</a>, le <a href="/wiki/Delaware" title="Delaware">Delaware</a>, le <a href="/wiki/Maryland" title="Maryland">Maryland</a>, la <a href="/wiki/Virginie_(%C3%89tats-Unis)" title="Virginie (États-Unis)">Virginie</a>, la <a href="/wiki/Caroline_du_Nord" title="Caroline du Nord">Caroline du Nord</a>, la <a href="/wiki/Caroline_du_Sud" title="Caroline du Sud">Caroline du Sud</a> et la <a href="/wiki/G%C3%A9orgie_(%C3%89tats-Unis)" title="Géorgie (États-Unis)">Géorgie</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1776_%C3%A0_1865" title="Histoire des États-Unis de 1776 à 1865">Par la suite</a>, le territoire des États-Unis s'agrandit en incorporant de nouveaux États<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> (par exemple avec l'<a href="/wiki/Achat_de_la_Louisiane" class="mw-redirect" title="Achat de la Louisiane">achat de la Louisiane</a>, la <a href="/wiki/Guerre_am%C3%A9ricano-mexicaine" title="Guerre américano-mexicaine">guerre américano-mexicaine</a>, l'<a href="/wiki/Achat_de_l%27Alaska" title="Achat de l&#39;Alaska">achat de l'Alaska</a>,&#160;<abbr class="abbr" title="et cetera">etc.</abbr>) et cela jusqu'au <abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle. </p><p>Bien qu'ayant traversé une <a href="/wiki/Guerre_de_S%C3%A9cession" title="Guerre de Sécession">guerre civile</a> au début des années 1860, la jeune république s'est développée rapidement grâce à l'afflux d'immigrés <a href="/wiki/Europ%C3%A9ens" title="Européens">européens</a> au <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle. À l'issue de la <a href="/wiki/Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale" title="Première Guerre mondiale">Première Guerre mondiale</a>, les États-Unis sont devenus <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1918_%C3%A0_1945" title="Histoire des États-Unis de 1918 à 1945">la plus grande puissance mondiale</a>, devançant les grands pays d'<a href="/wiki/Europe" title="Europe">Europe</a>. Ils n'ont plus quitté ce rang par la suite, prenant la tête du <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1945_%C3%A0_1964" title="Histoire des États-Unis de 1945 à 1964"><span class="citation">«&#160;monde libre&#160;»</span> après la Seconde Guerre mondiale</a>. Cependant, la défaite subie à la fin de la longue <a href="/wiki/Guerre_du_Vi%C3%AAt_Nam" title="Guerre du Viêt Nam">guerre du Viêt Nam</a> en 1975 a remis en cause les certitudes américaines même si la désagrégation du <a href="/wiki/Bloc_de_l%27Est" title="Bloc de l&#39;Est">bloc soviétique</a> au début des années 1990 a favorisé <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_depuis_1980" title="Histoire des États-Unis depuis 1980">le maintien de leur prédominance internationale</a> et leur statut de <a href="/wiki/Superpuissance" title="Superpuissance">superpuissance</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Des_origines_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sept_Ans"><span id="Des_origines_.C3.A0_la_fin_de_la_guerre_de_Sept_Ans"></span>Des origines à la fin de la guerre de Sept Ans</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Modifier la section : Des origines à la fin de la guerre de Sept Ans" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=1" title="Modifier le code source de la section : Des origines à la fin de la guerre de Sept Ans"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Période_précolombienne"><span id="P.C3.A9riode_pr.C3.A9colombienne"></span>Période précolombienne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Modifier la section : Période précolombienne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=2" title="Modifier le code source de la section : Période précolombienne"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Cliff_Palace_MVNP.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Cliff_Palace_MVNP.jpg/220px-Cliff_Palace_MVNP.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Cliff_Palace_MVNP.jpg/330px-Cliff_Palace_MVNP.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Cliff_Palace_MVNP.jpg/440px-Cliff_Palace_MVNP.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Les Anasazis construisent des cités bien avant l'arrivée de Christophe Colomb. <a href="/wiki/Parc_national_de_Mesa_Verde" title="Parc national de Mesa Verde">Mesa Verde</a> (<a href="/wiki/Colorado" title="Colorado">Colorado</a>).</figcaption></figure> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés&#160;: <a href="/wiki/Am%C3%A9rindiens_aux_%C3%89tats-Unis" title="Amérindiens aux États-Unis">Amérindiens aux États-Unis</a> et <a href="/wiki/Premier_peuplement_de_l%27Am%C3%A9rique" title="Premier peuplement de l&#39;Amérique">Premier peuplement de l'Amérique</a>.</div></div> <p>Le débat sur l'origine et la date de l'arrivée des <a href="/wiki/Am%C3%A9rindiens" class="mw-redirect" title="Amérindiens">Amérindiens</a> en <a href="/wiki/Am%C3%A9rique_du_Nord" title="Amérique du Nord">Amérique du Nord</a> n'est pas clos. La théorie la plus communément admise est celle de l'immigration depuis l'<a href="/wiki/Asie" title="Asie">Asie</a> de <a href="/wiki/Tribu_(ethnologie)" title="Tribu (ethnologie)">tribus</a> de chasseurs venus en Amérique du Nord il y a 13&#160;000&#160;ans-12&#160;000&#160;ans par le détroit de Béring<sup id="cite_ref-Raff202105_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Raff202105-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Pendant la dernière ère glaciaire, il y a près de 20&#160;000&#160;ans, le niveau de la mer était très bas, asséchant partiellement le détroit qui constituait alors une plaine d'environ 1&#160;000&#160;kilomètres de largeur, et créant un gigantesque <a href="/wiki/Pont_terrestre" title="Pont terrestre">pont de glace</a>, permettant ainsi le passage entre les continents asiatique et nord-américain. Les principaux sujets de débats portent surtout sur la date de l'arrivée des peuples asiatiques. Si les découvertes archéologiques estiment leur arrivée a -12&#160;000&#160;ans, certains scientifiques pensent qu'elle pourrait remonter à plus de 30&#160;000&#160;ans. </p><p>Après le recul des glaciers (8&#160;000&#160;ans avant notre ère) vers le pôle Nord, les ancêtres des Amérindiens seraient revenus dans le Nord repeupler une bonne partie du territoire nord-américain<sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Aide:Référence nécessaire"><span title="Ce passage nécessite une référence ; voir l&#39;aide.">&#91;réf.&#160;nécessaire&#93;</span></a></sup>. Ils auraient peuplé tout le continent en longeant la côte du Pacifique jusqu'à la pointe méridionale de l'Amérique du Sud, où les <a href="/wiki/Incas" class="mw-redirect" title="Incas">Incas</a> et les <a href="/wiki/Azt%C3%A8ques" title="Aztèques">Aztèques</a>, par exemple, ont créé de grands empires. D'autres groupes de chasseurs seraient remontés vers le nord jusqu'aux Grands Lacs et au-delà, se déployant jusqu'à l'<a href="/wiki/Oc%C3%A9an_Atlantique" title="Océan Atlantique">océan Atlantique</a><sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Aide:Référence nécessaire"><span title="Ce passage nécessite une référence ; voir l&#39;aide.">&#91;réf.&#160;nécessaire&#93;</span></a></sup>. </p><p>Certains scientifiques pensent que d'autres peuples auraient pu arriver sur les côtes nord, il y a 17&#160;000&#160;ans avant notre ère, lors de la déglaciation des régions du nord. D'autres spécialistes croient que les premiers habitants auraient traversé l'<a href="/wiki/Oc%C3%A9an_Pacifique" title="Océan Pacifique">océan Pacifique</a> par bateau pour arriver d'abord en <a href="/wiki/Am%C3%A9rique_du_Sud" title="Amérique du Sud">Amérique du Sud</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Avant l'arrivée des Européens, plusieurs civilisations se sont développées sur le territoire actuel des États-Unis&#160;: les <i><a href="/wiki/Mound_Builders" title="Mound Builders">Mound Builders</a></i> ont aménagé les premiers <a href="/wiki/Tumulus" title="Tumulus">tertres</a> vers 3400 <abbr class="abbr nowrap" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr><sup id="cite_ref-Hehir_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hehir-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La cité de <a href="/wiki/Cahokia" title="Cahokia">Cahokia</a>, près de <a href="/wiki/Saint-Louis_(Missouri)" title="Saint-Louis (Missouri)">Saint-Louis</a> comptait au <abbr class="abbr" title="12ᵉ siècle"><span class="romain">XII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle quelque 15&#160;000<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> à 30&#160;000&#160;habitants<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite_crochet">[</span>7<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et 120 <a href="/wiki/Tumulus" title="Tumulus">tumulus</a><sup id="cite_ref-autogenerated2_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-8"><span class="cite_crochet">[</span>8<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Malgré les difficultés à établir des statistiques, la plupart des historiens s'accordent pour estimer la population autochtone des actuels États-Unis entre 1,5 million<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et 8 millions de personnes en 1492<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite_crochet">[</span>10<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Au <abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, les terres situées à l'est des <a href="/wiki/Montagnes_Rocheuses" title="Montagnes Rocheuses">montagnes Rocheuses</a> sont peuplées par des tribus amérindiennes&#160;: <a href="/wiki/Cheyennes" title="Cheyennes">Cheyennes</a>, <a href="/wiki/Crows" title="Crows">Crows</a>, <a href="/wiki/Sioux" title="Sioux">Sioux</a>, <a href="/wiki/Hurons-Wendat" class="mw-redirect" title="Hurons-Wendat">Hurons</a>, <a href="/wiki/Iroquois" title="Iroquois">Iroquois</a>, <a href="/wiki/Cherokees" title="Cherokees">Cherokees</a> et <a href="/wiki/Creeks" title="Creeks">Creeks</a> qui chassent du <a href="/wiki/Bison" title="Bison">bison</a> mais aussi pratiquent la <a href="/wiki/Agriculture" title="Agriculture">culture</a>, la <a href="/wiki/Cueillette" title="Cueillette">cueillette</a>, l'<a href="/wiki/%C3%89levage" title="Élevage">élevage</a> et la <a href="/wiki/P%C3%AAche_(halieutique)" title="Pêche (halieutique)">pêche</a>. Les <a href="/wiki/Iroquois" title="Iroquois">Iroquois</a> vivent dans la vallée du <a href="/wiki/Fleuve_Saint-Laurent" title="Fleuve Saint-Laurent">Saint-Laurent</a>, dans le secteur des lacs <a href="/wiki/%C3%89ri%C3%A9" title="Érié">Érié</a> et <a href="/wiki/Ontario" title="Ontario">Ontario</a>, dans la vallée du fleuve <a href="/wiki/Hudson_(fleuve)" title="Hudson (fleuve)">Hudson</a> et dans la partie ouest des <a href="/wiki/Appalaches" title="Appalaches">Appalaches</a>. Ils comptent six grandes tribus. Des tribus d'éleveurs et d'agriculteurs, <a href="/wiki/Apaches" title="Apaches">Apaches</a>, <a href="/wiki/Comanches" title="Comanches">Comanches</a> ou <a href="/wiki/Pueblos" title="Pueblos">Pueblos</a>, habitent les Rocheuses<sup id="cite_ref-Memo_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Memo-11"><span class="cite_crochet">[</span>11<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Origine_des_Amérindiens"><span id="Origine_des_Am.C3.A9rindiens"></span>Origine des Amérindiens</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Modifier la section : Origine des Amérindiens" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=3" title="Modifier le code source de la section : Origine des Amérindiens"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Parmi les hypothèses expliquant l'arrivée des Amérindiens, la plus connue laisserait entendre que des tribus de <a href="/wiki/Mongolie" title="Mongolie">Mongolie</a> et de <a href="/wiki/Sib%C3%A9rie" title="Sibérie">Sibérie</a>, par petites bandes de chasseurs, auraient émigré depuis l'Asie par le <a href="/wiki/D%C3%A9troit_de_B%C3%A9ring" title="Détroit de Béring">détroit de Béring</a>, profitant d'une baisse du niveau de la mer. Selon cette théorie, ces chasseurs auraient alors peuplé l'Amérique tout entière et seraient les ancêtres de tous les peuples autochtones du continent<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite_crochet">[</span>12<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La découverte en 1996 dans l'<a href="/wiki/Washington_(%C3%89tat)" title="Washington (État)">État de Washington</a> d'un homme d'origine «&#160;caucasienne&#160;» (l'<a href="/wiki/Homme_de_Kennewick" title="Homme de Kennewick">Homme de Kennewick</a>) et daté de 9000 ans, a cependant rendu plus probable la théorie de colonisation de l'Amérique du Nord par plusieurs vagues migratoires successives au cours de plusieurs millénaires<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. À l'instar de l'Homme de Kennewick, les restes d'un homme - en partie momifié - également de type caucasien ont été retrouvés sur le site de la <a href="/wiki/Grotte_des_Esprits" class="mw-redirect" title="Grotte des Esprits">grotte des Esprits</a>, au <a href="/wiki/Nevada" title="Nevada">Nevada</a>, daté entre -11&#160;000 et -8&#160;000. </p><p>À la suite de cette découverte, la question de l'origine des Amérindiens a longtemps alimenté le débat entre les archéologues. En effet, la morphologie faciale des plus anciens squelettes trouvés sur le continent, datant de 12 000 ans, ne ressemble pas à celle des actuels Amérindiens. À la suite de la théorie de l'archéologue américain Dennis Stanford, qui pointait la possibilité qu'une migration humaine soit venue d'<a href="/wiki/Europe" title="Europe">Europe</a> bien avant le début de l'époque coloniale, certains scientifiques ont enquêté afin de savoir s'il était possible que les Amérindiens aient un lien de parenté avec les anciens Européens (Solutréens.) Ainsi, une équipe internationale, dirigée par le généticien Eske Willerslev, du Muséum d'histoire naturelle du Danemark, a révélé, après des recherches sur le squelette d'un enfant mort il y a 25 000 ans en Sibérie, une similitude génétique entre le fossile sibérien et certains Amérindiens. Eske Willerslev a estimé à l'époque que «&#160;14&#160;% à 38&#160;% des ancêtres des Amérindiens peuvent avoir pour origine génétique cette population sibérienne du paléolithique&#160;», qui avait elle-même des racines européennes<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite_crochet">[</span>14<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Cependant, une étude encore plus récente, entreprise sur le plus vieux squelette humain du continent américain, découvert en 2007, a mis fin au débat sur les origines des Amérindiens<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite_crochet">[</span>15<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les nombreuses études effectuées ont révélé que son origine génétique est bien asiatique, et non européenne<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite_crochet">[</span>16<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite_crochet">[</span>17<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;; résultat confirmé par une autre découverte, celle du squelette d'un enfant ayant vécu il y a 12&#160;600&#160;ans. Le séquençage génomique du fossile révèle également une parenté avec les Amérindiens dont les ancêtres s'avèrent effectivement être des Sibériens&#160;; mais des Sibériens originaires d'Asie et non d'Europe, comme il l'a été cru dans un premier temps<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite_crochet">[</span>18<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ces résultats relancent la théorie selon laquelle les Amérindiens ont une origine unique, et que les chasseurs venus d'Asie sur le continent Nord-Américain par le <a href="/wiki/D%C3%A9troit_de_B%C3%A9ring" title="Détroit de Béring">détroit de Béring</a> il y a près de 12&#160;000&#160;ans seraient bien les ancêtres de tous les Amérindiens. </p><p>L'histoire de la colonisation du <a href="/wiki/Nouveau_Monde" title="Nouveau Monde">Nouveau Monde</a> ne s'est pas effectuée d'un seul coup, comme on a longtemps cru, mais a probablement été le fruit de plusieurs migrations successives<sup id="cite_ref-Raff202105_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Raff202105-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Découvertes_et_exploration"><span id="D.C3.A9couvertes_et_exploration"></span>Découvertes et exploration</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Modifier la section : Découvertes et exploration" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=4" title="Modifier le code source de la section : Découvertes et exploration"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Coronado-Remington.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Coronado-Remington.jpg/250px-Coronado-Remington.jpg" decoding="async" width="250" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Coronado-Remington.jpg/375px-Coronado-Remington.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Coronado-Remington.jpg/500px-Coronado-Remington.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="500" /></a><figcaption>Au <abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, le <a href="/wiki/Conquistador" title="Conquistador">conquistador</a> <a href="/wiki/Francisco_V%C3%A1squez_de_Coronado" title="Francisco Vásquez de Coronado">Coronado</a> se lance à la recherche des légendaires <a href="/wiki/Cit%C3%A9s_d%27or" title="Cités d&#39;or">cités d'or</a>, dans le Sud-Ouest des États-Unis actuels.</figcaption></figure> <p>L'exploration du territoire des futurs États-Unis commence peu de temps après la <a href="/wiki/D%C3%A9couverte_et_exploration_de_l%27Am%C3%A9rique" title="Découverte et exploration de l&#39;Amérique">découverte et exploration de l'Amérique</a> par <a href="/wiki/Christophe_Colomb" title="Christophe Colomb">Christophe Colomb</a>. Elle est d'abord le fait des <a href="/wiki/Espagnols" title="Espagnols">Espagnols</a>&#160;: <a href="/wiki/Juan_Ponce_de_Le%C3%B3n" title="Juan Ponce de León">Ponce de León</a> qui découvre les côtes de <a href="/wiki/Floride" title="Floride">Floride</a> en 1513, <a href="/wiki/P%C3%A1nfilo_de_Narv%C3%A1ez" title="Pánfilo de Narváez">Pánfilo de Narváez</a> pour la partie septentrionale du <a href="/wiki/Golfe_du_Mexique" title="Golfe du Mexique">golfe du Mexique</a> (de la Floride jusqu'au <a href="/wiki/Texas" title="Texas">Texas</a>) en 1528<sup id="cite_ref-Foucrier_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Foucrier-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Cependant, le territoire exploré intéresse peu les Espagnols car on n'y trouve pas d'<a href="/wiki/Or" title="Or">or</a>. Le premier poste permanent est fondé en Floride en 1565. À l'Ouest, les missions de <a href="/wiki/Compagnie_de_J%C3%A9sus" title="Compagnie de Jésus">jésuites</a> qui tentent d'évangéliser les Indiens<sup id="cite_ref-Memo_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-Memo-11"><span class="cite_crochet">[</span>11<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et les <i><a href="/wiki/Encomienda" title="Encomienda">encomiendas</a></i> colonisent le <a href="/wiki/Nouveau-Mexique" title="Nouveau-Mexique">Nouveau-Mexique</a> (la région supérieure du <a href="/wiki/R%C3%ADo_Grande_(fleuve)" title="Río Grande (fleuve)">Rio Bravo</a> a été appelée <i><span class="lang-es" lang="es">Nuevo México</span></i> dès 1561)<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite_crochet">[</span>20<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, l'<a href="/wiki/Arizona" title="Arizona">Arizona</a> et la <a href="/wiki/Californie" title="Californie">Californie</a> à partir de la fin du <abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle. <a href="/wiki/Francisco_V%C3%A1squez_de_Coronado" title="Francisco Vásquez de Coronado">Francisco Vásquez de Coronado</a> est particulièrement connu pour l'expédition qu'il conduit de 1540 à 1542 vers les supposées cités d'or (Cibola et Quivira) de la région de la <a href="/wiki/Gila_(rivi%C3%A8re)" title="Gila (rivière)">rivière Gila</a>, affluent du <a href="/wiki/Colorado_(fleuve)" title="Colorado (fleuve)">Colorado</a>. </p><p>Au Nord-Est, <a href="/wiki/Jean_Cabot" title="Jean Cabot">Jean Cabot</a>, un <a href="/wiki/Italiens" title="Italiens">Italien</a>, atteint le <a href="/wiki/Labrador" title="Labrador">Labrador</a> en 1497 pour le compte du <a href="/wiki/Liste_des_monarques_d%27Angleterre" title="Liste des monarques d&#39;Angleterre">roi d'Angleterre</a> <a href="/wiki/Henri_VIII_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Henri VIII d&#39;Angleterre">Henri VIII</a>, mais cette expédition reste sans lendemain. <a href="/wiki/Verrazano" class="mw-redirect" title="Verrazano">Verrazano</a> explore pour <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Ier_de_France" class="mw-redirect" title="François Ier de France">François <abbr class="abbr" title="premier">I<sup>er</sup></abbr></a> les côtes du Nouveau Monde de la <a href="/wiki/Caroline_du_Nord" title="Caroline du Nord">Caroline du Nord</a> jusqu'à la <a href="/wiki/Nouvelle-%C3%89cosse" title="Nouvelle-Écosse">Nouvelle-Écosse</a> (1524). Au <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, la présence d'abondants bancs de poissons attire les Européens dans ces régions orientales&#160;: les <a href="/wiki/Fran%C3%A7ais_(peuple)" title="Français (peuple)">Français</a> au nord, les <a href="/wiki/N%C3%A9erlandais_(peuple)" title="Néerlandais (peuple)">Hollandais</a> et les <a href="/wiki/Su%C3%A9dois_(peuple)" title="Suédois (peuple)">Suédois</a> autour de l'embouchure de l'<a href="/wiki/Hudson_(fleuve)" title="Hudson (fleuve)">Hudson</a><sup id="cite_ref-Foucrier_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-Foucrier-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ils nouent des contacts avec les <a href="/wiki/Hurons-Wendat" class="mw-redirect" title="Hurons-Wendat">Hurons</a> et les <a href="/wiki/Pentagouets" title="Pentagouets">Penobscots</a> au nord, les <a href="/wiki/Peuples_algonquiens" title="Peuples algonquiens">Algonquins</a> au centre, <a href="/wiki/Lenapes" title="Lenapes">Delawares</a> au sud. En 1609, <a href="/wiki/Henry_Hudson" title="Henry Hudson">Henry Hudson</a> fonde à l'extrémité de la presqu'île de <a href="/wiki/Manhattan" title="Manhattan">Manhattan</a>, <a href="/wiki/La_Nouvelle-Amsterdam" title="La Nouvelle-Amsterdam">La Nouvelle-Amsterdam</a>, pour le compte des Hollandais. <a href="/wiki/Pierre_Minuit" title="Pierre Minuit">Peter Minuit</a> achète l'île pour 24&#160;dollars aux Algonquins en 1624<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Une colonie hollandaise s'y implante. Les premiers établissements suédois dans le <a href="/wiki/Delaware" title="Delaware">Delaware</a> datent de 1638. Dans tous ces établissements, le <a href="/wiki/Traite_de_la_fourrure" class="mw-redirect" title="Traite de la fourrure">commerce de la fourrure</a> avec les Indiens est très florissant. Au Nord du Saint-Laurent, les Français s'installent au <a href="/wiki/Qu%C3%A9bec" title="Québec">Québec</a>. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Lasalle_au_Mississippi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Lasalle_au_Mississippi.jpg/250px-Lasalle_au_Mississippi.jpg" decoding="async" width="250" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Lasalle_au_Mississippi.jpg/375px-Lasalle_au_Mississippi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Lasalle_au_Mississippi.jpg/500px-Lasalle_au_Mississippi.jpg 2x" data-file-width="643" data-file-height="683" /></a><figcaption>Prise de possession de la <a href="/wiki/Louisiane_(Nouvelle-France)" title="Louisiane (Nouvelle-France)">Louisiane</a> par La Salle au nom du roi de France.</figcaption></figure> <p>Au <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, des explorateurs étendent les possessions françaises vers la région des <a href="/wiki/Grands_Lacs_(Am%C3%A9rique_du_Nord)" title="Grands Lacs (Amérique du Nord)">Grands Lacs</a> et vers le <a href="/wiki/Mississippi_(fleuve)" title="Mississippi (fleuve)">Mississippi</a>. <a href="/wiki/Louis_Jolliet" title="Louis Jolliet">Louis Jolliet</a> et <a href="/wiki/Jacques_Marquette" title="Jacques Marquette">Jacques Marquette</a> explorent le fleuve jusqu'à son confluent avec l'<a href="/wiki/Arkansas_(rivi%C3%A8re)" title="Arkansas (rivière)">Arkansas</a> en 1673. <a href="/wiki/Ren%C3%A9-Robert_Cavelier_de_La_Salle" title="René-Robert Cavelier de La Salle">Cavelier de La Salle</a> atteint le <a href="/wiki/Golfe_du_Mexique" title="Golfe du Mexique">golfe du Mexique</a> en 1682. La domination française s'étend alors sur toute la région du Mississippi, baptisée «&#160;<a href="/wiki/Louisiane" title="Louisiane">Louisiane</a>&#160;» en l'honneur de <a href="/wiki/Louis_XIV_de_France" class="mw-redirect" title="Louis XIV de France">Louis XIV</a>. En 1717, la France accorde le monopole du commerce local à la <a href="/wiki/Compagnie_d%27Occident" title="Compagnie d&#39;Occident">Compagnie d'Occident</a> du financier écossais <a href="/wiki/John_Law_de_Lauriston" title="John Law de Lauriston">John Law</a><sup id="cite_ref-Memo_11-2" class="reference"><a href="#cite_note-Memo-11"><span class="cite_crochet">[</span>11<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Naissance_des_colonies_britanniques">Naissance des colonies britanniques</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Modifier la section : Naissance des colonies britanniques" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=5" title="Modifier le code source de la section : Naissance des colonies britanniques"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés&#160;: <a href="/wiki/Histoire_coloniale_des_%C3%89tats-Unis_d%27Am%C3%A9rique" class="mw-redirect" title="Histoire coloniale des États-Unis d&#39;Amérique">Histoire coloniale des États-Unis d'Amérique</a> et <a href="/wiki/Treize_colonies_britanniques_en_Am%C3%A9rique_du_Nord" class="mw-redirect" title="Treize colonies britanniques en Amérique du Nord">Treize colonies britanniques en Amérique du Nord</a>.</div></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Thirteencolonies_politics_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Thirteencolonies_politics_cropped.jpg/220px-Thirteencolonies_politics_cropped.jpg" decoding="async" width="220" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Thirteencolonies_politics_cropped.jpg/330px-Thirteencolonies_politics_cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Thirteencolonies_politics_cropped.jpg/440px-Thirteencolonies_politics_cropped.jpg 2x" data-file-width="3685" data-file-height="4500" /></a><figcaption>Treize colonies britanniques en Amérique du Nord</figcaption></figure> <p>Le littoral américain qui va de la <a href="/wiki/Baie_de_Fundy" title="Baie de Fundy">baie de Fundy</a> au Nord à l'embouchure de la <a href="/wiki/Savannah_(fleuve)" title="Savannah (fleuve)">Savannah</a> au Sud, littoral le long duquel se sont installés les <a href="/wiki/Treize_Colonies" title="Treize Colonies">Treize Colonies</a> britanniques d'Amérique, est plutôt inhospitalier et ne comporte que très peu de richesses naturelles. Ceci explique pourquoi les Espagnols et les Français, partis avant les Anglais dans la course à la colonisation du continent américain, ont négligé cette partie du Nouveau Monde<sup id="cite_ref-Rémond20034_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond20034-22"><span class="cite_crochet">[</span>22<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. C'est sous le règne d'<a href="/wiki/%C3%89lisabeth_Ire_d%27Angleterre" class="mw-redirect" title="Élisabeth Ire d&#39;Angleterre">Élisabeth <abbr class="abbr" title="première">I<sup>re</sup></abbr></a> que commence l'aventure coloniale anglaise en Amérique du Nord. Dans la lutte contre l'Espagne, l'Amérique du Nord, reconnue par <a href="/wiki/Humphrey_Gilbert" title="Humphrey Gilbert">Humphrey Gilbert</a>, représente une position stratégique. Les missions de colonisation sont confiées à <a href="/wiki/Walter_Raleigh" title="Walter Raleigh">Walter Raleigh</a> en 1585 et en 1587. Des colons anglais débarquent dans l'île de <a href="/wiki/Colonie_de_Roanoke" title="Colonie de Roanoke">Roanoke</a>. Ils disparaissent mystérieusement, sans doute sous les coups des Indiens<sup id="cite_ref-Foucrier_19-2" class="reference"><a href="#cite_note-Foucrier-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Jamestown_(Virginie)" title="Jamestown (Virginie)">Jamestown</a> est fondé en <a href="/wiki/Virginie_(%C3%89tats-Unis)" title="Virginie (États-Unis)">Virginie</a> en 1607 par un groupe de marchands, muni d'une charte au profit de la Virginia Company of London<sup id="cite_ref-Foucrier_19-3" class="reference"><a href="#cite_note-Foucrier-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En 1620, les 102 «&#160;<a href="/wiki/P%C3%A8res_p%C3%A8lerins" title="Pères pèlerins">pèlerins</a>&#160;», des <a href="/wiki/Protestantisme" title="Protestantisme">protestants</a> dissidents, arrivés à bord du <i><a href="/wiki/Mayflower" title="Mayflower">Mayflower</a></i>, s'installent près du <a href="/wiki/Cap_Cod" title="Cap Cod">cap Cod</a> dans le <a href="/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts">Massachusetts</a>. Entre ces deux sites d'implantation anglaise, des colonies hollandaises (dans la <a href="/wiki/Baie_d%27Hudson" title="Baie d&#39;Hudson">baie d'Hudson</a>) et suédoises (dans le <a href="/wiki/Delaware" title="Delaware">Delaware</a>) sont déjà en place. Les Anglais les éliminent progressivement et sont maîtres de toute la côte à la fin du <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle<sup id="cite_ref-Rémond20035_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond20035-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les remous de l'<a href="/wiki/Histoire_de_l%27Angleterre" title="Histoire de l&#39;Angleterre">histoire de l'Angleterre</a> au <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle ont une grande influence sur le peuplement des colonies. Dans un premier temps, les dissidents y trouvent refuge&#160;; après la proclamation de la République en 1648, ils sont suivis par des aristocrates et des catholiques&#160;; enfin, ce sont de nouveau les <a href="/wiki/Puritanisme" title="Puritanisme">puritains</a>, puis les <a href="/wiki/Jacobitisme" title="Jacobitisme">jacobites</a> qui débarquent<sup id="cite_ref-Rémond20036_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond20036-24"><span class="cite_crochet">[</span>24<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Des Suédois, des Allemands, des Hollandais et des <a href="/wiki/Huguenot" title="Huguenot">protestants français</a> chassés par la <a href="/wiki/%C3%89dit_de_Fontainebleau_(1685)" class="mw-redirect" title="Édit de Fontainebleau (1685)">révocation de l'édit de Nantes</a> viennent commencer une autre existence. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Old_State_House_Boston_Massachusetts2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Old_State_House_Boston_Massachusetts2.jpg/250px-Old_State_House_Boston_Massachusetts2.jpg" decoding="async" width="250" height="197" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Old_State_House_Boston_Massachusetts2.jpg/375px-Old_State_House_Boston_Massachusetts2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Old_State_House_Boston_Massachusetts2.jpg/500px-Old_State_House_Boston_Massachusetts2.jpg 2x" data-file-width="2403" data-file-height="1892" /></a><figcaption><a href="/wiki/Boston" title="Boston">Boston</a>, le centre économique et culturel de la <a href="/wiki/Nouvelle-Angleterre" title="Nouvelle-Angleterre">Nouvelle-Angleterre</a>, s'est développée au <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Independence_Hall.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Independence_Hall.jpg/250px-Independence_Hall.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Independence_Hall.jpg/375px-Independence_Hall.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Independence_Hall.jpg/500px-Independence_Hall.jpg 2x" data-file-width="2609" data-file-height="1963" /></a><figcaption><a href="/wiki/Philadelphie" title="Philadelphie">Philadelphie</a> est la ville la plus peuplée au <abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle&#160;: <a href="/wiki/Independence_Hall" title="Independence Hall">Independence Hall</a></figcaption></figure> <p>Au <abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, on peut distinguer trois types de colonies&#160;: </p> <ul><li>La <a href="/wiki/Nouvelle-Angleterre" title="Nouvelle-Angleterre">Nouvelle-Angleterre</a> regroupe quatre colonies&#160;: le <a href="/wiki/New_Hampshire" title="New Hampshire">New Hampshire</a>, le <a href="/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts">Massachusetts</a>, le <a href="/wiki/Connecticut" title="Connecticut">Connecticut</a> et le <a href="/wiki/Rhode_Island" title="Rhode Island">Rhode Island</a>. Elles sont peuplées de petits propriétaires et entrepreneurs. Les ports sont voués à la pêche à la <a href="/wiki/Morue" title="Morue">morue</a> vers <a href="/wiki/Terre-Neuve" title="Terre-Neuve">Terre-Neuve</a>, au commerce de produits coloniaux vers les <a href="/wiki/Antilles" title="Antilles">Antilles</a>, en violation du pacte colonial<sup id="cite_ref-Rémond20037_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond20037-25"><span class="cite_crochet">[</span>25<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La Nouvelle-Angleterre est peuplée de puritains. La religion y marque profondément la vie politique. En effet chaque communauté religieuse a l'habitude de s'administrer de manière autonome. Le même modèle est reproduit pour l'administration publique. Dans chaque bourgade, la communauté se réunit et délibère pour prendre les décisions concernant l'intérêt commun. La Nouvelle-Angleterre devient donc une <a href="/wiki/D%C3%A9mocratie" title="Démocratie">démocratie</a> de fait<sup id="cite_ref-Rémond20038_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond20038-26"><span class="cite_crochet">[</span>26<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Sur le plan social, celui qui s'écarte de la religion est aussitôt mis à l'écart de la vie du groupe. La vie communautaire, très développée, aboutit à un strict contrôle de mœurs de chacun. Les Puritains ont fondé les premiers collèges, futures universités comme <a href="/wiki/Universit%C3%A9_Harvard" title="Université Harvard">Harvard</a> dès 1636. La ville principale, <a href="/wiki/Boston" title="Boston">Boston</a>, compte environ 20&#160;000&#160;habitants au milieu du <abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle.</li> <li>Les colonies du Sud sont au nombre de cinq&#160;: le <a href="/wiki/Maryland" title="Maryland">Maryland</a>, la <a href="/wiki/Virginie_(%C3%89tats-Unis)" title="Virginie (États-Unis)">Virginie</a>, la <a href="/wiki/Caroline_du_Nord" title="Caroline du Nord">Caroline du Nord</a>, la <a href="/wiki/Caroline_du_Sud" title="Caroline du Sud">Caroline du Sud</a> et la <a href="/wiki/G%C3%A9orgie_(%C3%89tats-Unis)" title="Géorgie (États-Unis)">Géorgie</a>. Plus vastes que les colonies du Nord, elles sont essentiellement agricoles. La forme principale d'exploitation du sol est la <a href="/wiki/Plantation" title="Plantation">plantation</a> cultivée grâce à une main-d'œuvre d'<a href="/wiki/Esclavage" title="Esclavage">esclaves</a> importés d'<a href="/wiki/Afrique" title="Afrique">Afrique</a>. On y cultive l'<a href="/wiki/Indigo" title="Indigo">indigo</a>, le <a href="/wiki/Tabac" title="Tabac">tabac</a>, le <a href="/wiki/Riz" title="Riz">riz</a> et à partir de la fin du <abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, le <a href="/wiki/Coton" title="Coton">coton</a>. L'organisation n'est guère démocratique. On trouve d'un côté les esclaves noirs plus nombreux que les Blancs<sup id="cite_ref-Rémond20039_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond20039-27"><span class="cite_crochet">[</span>27<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et de l'autre l'aristocratie politique qui gouverne les colonies. Cette dernière a transporté en Amérique les usages des élites européennes.</li> <li>Le groupe intermédiaire de quatre colonies, <a href="/wiki/%C3%89tat_de_New_York" title="État de New York">New York</a>, le <a href="/wiki/New_Jersey" title="New Jersey">New Jersey</a>, le <a href="/wiki/Delaware" title="Delaware">Delaware</a>, la <a href="/wiki/Pennsylvanie" title="Pennsylvanie">Pennsylvanie</a>, est situé au centre et regroupe des colonies sans liens entre elles et sans identité commune. Le peuplement y est le plus diversifié. On note la présence de Hollandais et de Suédois aux côtés des Britanniques. La ville principale est à l'époque <a href="/wiki/Philadelphie" title="Philadelphie">Philadelphie</a>, capitale de la Pennsylvanie peuplée par des <a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_religieuse_des_Amis" class="mw-redirect" title="Société religieuse des Amis">quakers</a>. Son urbanisme en avance sur celui de l'Europe fait de cette cité de 30&#160;000&#160;habitants la ville la plus admirée d'Amérique du Nord<sup id="cite_ref-Rémond200310_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200310-28"><span class="cite_crochet">[</span>28<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</li></ul> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Franklin_lightning_engraving.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Franklin_lightning_engraving.jpg/250px-Franklin_lightning_engraving.jpg" decoding="async" width="250" height="404" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Franklin_lightning_engraving.jpg/375px-Franklin_lightning_engraving.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Franklin_lightning_engraving.jpg/500px-Franklin_lightning_engraving.jpg 2x" data-file-width="962" data-file-height="1555" /></a><figcaption>Les expériences scientifiques de <a href="/wiki/Benjamin_Franklin" title="Benjamin Franklin">Benjamin Franklin</a></figcaption></figure> <p>Les protestants encouragent la scolarité et les études. Aussi, la vie intellectuelle est intense. On trouve dans les colonies bon nombre des sociétés philosophiques et des loges maçonniques. Dès le <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle les premières universités sont fondées&#160;: <a href="/wiki/Universit%C3%A9_Harvard" title="Université Harvard">Harvard</a> en 1636, <a href="/wiki/Universit%C3%A9_Yale" title="Université Yale">Yale</a> en 1716, <a href="/wiki/Princeton_(New_Jersey)" title="Princeton (New Jersey)">Princeton</a> en 1746<sup id="cite_ref-MEMO_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-MEMO-29"><span class="cite_crochet">[</span>29<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Avec <a href="/wiki/Benjamin_Franklin" title="Benjamin Franklin">Benjamin Franklin</a>, l'Amérique peut même s'honorer de fournir son premier grand savant au monde. </p><p> Les colonies sont toutes dotées de <a href="/wiki/Constitution" title="Constitution">constitutions</a>. Elles sont dirigées par un <a href="/wiki/Gouverneur" title="Gouverneur">gouverneur</a> qui représente la Couronne britannique et qui est issu des vieilles familles de la colonie. Une assemblée élue représente les colons. La répartition des pouvoirs est calquée sur la <a href="/wiki/Monarchie_constitutionnelle" title="Monarchie constitutionnelle">monarchie parlementaire</a> britannique. L'assemblée vote les <a href="/wiki/Imp%C3%B4t" title="Impôt">impôts</a>. Le gouverneur exerce le <a href="/wiki/Pouvoir_ex%C3%A9cutif" title="Pouvoir exécutif">pouvoir exécutif</a>. Mais ce qui fédère les colonies, c'est essentiellement la lutte contre un ennemi commun. Le premier ennemi est l'Indien. La cohabitation entre les premiers occupants, des semi-nomades ayant besoin de grands espaces, et les colons sédentaires cherchant des terres nouvelles à exploiter au fur et à mesure que leur nombre augmentait, est impossible. Les <a href="/wiki/Guerres_am%C3%A9rindiennes" class="mw-redirect" title="Guerres amérindiennes">guerres indiennes</a>, faites essentiellement d'embuscades et de petits coups de main<sup id="cite_ref-Rémond200312_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200312-30"><span class="cite_crochet">[</span>30<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, marquent non seulement cette période mais aussi toute l'histoire des États-Unis jusqu'à la fin du <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle. </p><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Nouvelle-France_map-en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Nouvelle-France_map-en.svg/220px-Nouvelle-France_map-en.svg.png" decoding="async" width="220" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Nouvelle-France_map-en.svg/330px-Nouvelle-France_map-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Nouvelle-France_map-en.svg/440px-Nouvelle-France_map-en.svg.png 2x" data-file-width="1530" data-file-height="1090" /></a><figcaption>Colonies d’Amérique du Nord en 1750</figcaption></figure><p>Les Français représentent une autre menace. Les colons britanniques aimeraient s'étendre vers l'Ouest mais les immenses territoires qui vont de l'embouchure du <a href="/wiki/Fleuve_Saint-Laurent" title="Fleuve Saint-Laurent">Saint-Laurent</a> à celle du <a href="/wiki/Mississippi_(fleuve)" title="Mississippi (fleuve)">Mississippi</a> appartiennent aux Français et encerclent entièrement les treize colonies. Cependant les colons britanniques ont l'avantage du nombre&#160;; ils sont environ 1,5 million sur un territoire relativement limité alors que les Français ne sont guère plus de 60&#160;000 sur un territoire immense<sup id="cite_ref-Rémond200314-15_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200314-15-31"><span class="cite_crochet">[</span>31<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. À l'issue de la <a href="/wiki/Guerre_de_Sept_Ans" title="Guerre de Sept Ans">guerre de Sept Ans</a>, les Français perdent la plupart de leurs possessions sur le continent nord-américain. Le <a href="/wiki/Trait%C3%A9s_d%27Utrecht_(1713)" class="mw-redirect" title="Traités d&#39;Utrecht (1713)">traité d'Utrecht</a> signé en <a href="/wiki/1713" title="1713">1713</a> avait rendu définitivement l'<a href="/wiki/Acadie_(Nouvelle-France)" title="Acadie (Nouvelle-France)">Acadie</a> au Royaume-Uni, de même que la <a href="/wiki/Terre_de_Rupert" title="Terre de Rupert">Terre de Rupert</a> et <a href="/wiki/Terre-Neuve" title="Terre-Neuve">Terre-Neuve</a><sup id="cite_ref-Daigle199325_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Daigle199325-32"><span class="cite_crochet">[</span>32<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Avec le <a href="/wiki/Trait%C3%A9_de_Fontainebleau_(1762)" title="Traité de Fontainebleau (1762)">Traité de Fontainebleau (1762)</a>, l'Espagne récupère l'ouest du Mississippi (comprenant l'ouest de la Louisiane), son delta et la Nouvelle-Orléans tandis qu'avec le <a href="/wiki/Trait%C3%A9_de_Paris_(1763)" title="Traité de Paris (1763)">Traité de Paris (1763)</a>, la France perd le Canada et l'est de la Louisiane au profit de l'Angleterre. </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_naissance_des_États-Unis"><span id="La_naissance_des_.C3.89tats-Unis"></span>La naissance des États-Unis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Modifier la section : La naissance des États-Unis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=6" title="Modifier le code source de la section : La naissance des États-Unis"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Guerre_d%27ind%C3%A9pendance_des_%C3%89tats-Unis" title="Guerre d&#39;indépendance des États-Unis">Guerre d'indépendance des États-Unis</a>.</div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_révolution_américaine"><span id="La_r.C3.A9volution_am.C3.A9ricaine"></span>La révolution américaine</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Modifier la section : La révolution américaine" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=7" title="Modifier le code source de la section : La révolution américaine"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Flag_of_the_United_States_of_America_(1777-1795).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_the_United_States_of_America_%281777-1795%29.svg/220px-Flag_of_the_United_States_of_America_%281777-1795%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_the_United_States_of_America_%281777-1795%29.svg/330px-Flag_of_the_United_States_of_America_%281777-1795%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Flag_of_the_United_States_of_America_%281777-1795%29.svg/440px-Flag_of_the_United_States_of_America_%281777-1795%29.svg.png 2x" data-file-width="1330" data-file-height="700" /></a><figcaption>Drapeau lors de l'Indépendance en 1777.</figcaption></figure><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Flag_of_the_United_States_(1861%E2%80%931863).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_the_United_States_%281861%E2%80%931863%29.svg/220px-Flag_of_the_United_States_%281861%E2%80%931863%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_the_United_States_%281861%E2%80%931863%29.svg/330px-Flag_of_the_United_States_%281861%E2%80%931863%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_the_United_States_%281861%E2%80%931863%29.svg/440px-Flag_of_the_United_States_%281861%E2%80%931863%29.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a><figcaption>Drapeau de l'Union (avec les étoiles des États sécessionnistes même pendant la guerre civile).</figcaption></figure> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/R%C3%A9volution_am%C3%A9ricaine" title="Révolution américaine">Révolution américaine</a>.</div></div> <p>L'élimination de la Nouvelle-France fait disparaître tout danger immédiat et rend quasi inutile et donc difficilement supportable la présence des troupes britanniques. Au même moment, le gouvernement britannique veut répartir entre tous ses sujets les charges financières nées de la guerre et cherche à faire payer aux colons des taxes nouvelles. Toutes ces mesures sont jugées illégales par les colons qui n'ont pas été consultés&#160;: «&#160;Pas de taxation sans représentation<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite_crochet">[</span>33<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;» martèlent-ils. Pour les Britanniques, le Parlement représente tous les sujets de Sa Majesté et peut donc les taxer. Le Parlement de Londres finit par supprimer la taxe la plus contestée, le <a href="/wiki/Stamp_Act_(1765)" class="mw-redirect" title="Stamp Act (1765)">Stamp Act</a>, le <time class="nowrap" datetime="1766-03-18" data-sort-value="1766-03-18">18 mars 1766</time>. Le conflit s'envenime quand le gouvernement britannique décide, pour sauver la <a href="/wiki/Compagnie_des_Indes" title="Compagnie des Indes">Compagnie des Indes orientales</a> en grandes difficultés financières, de détaxer le thé qu'elle vend<sup id="cite_ref-MEMO_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-MEMO-29"><span class="cite_crochet">[</span>29<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Cette décision provoque la <i><a href="/wiki/Boston_Tea_Party" title="Boston Tea Party">Boston Tea Party</a></i> du 16 décembre 1773 au cours de laquelle un groupe de colons déguisés en Indiens jette à la mer une cargaison de thé de la Compagnie des Indes. Le gouvernement britannique ferme le port de <a href="/wiki/Boston" title="Boston">Boston</a> et abolit les franchises du <a href="/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts">Massachusetts</a>. Les colons résistent et s'organisent. La <a href="/wiki/Bataille_de_Lexington_et_Concord" class="mw-redirect" title="Bataille de Lexington et Concord">bataille de Lexington</a> (19 avril 1775) est le signal de la rupture et du début de la <a href="/wiki/Guerre_d%27ind%C3%A9pendance_des_%C3%89tats-Unis" title="Guerre d&#39;indépendance des États-Unis">guerre d'indépendance américaine</a>. </p><p>En 1775, les révoltés, appelés aussi <i>insurgents</i>, choisissent comme commandant en chef <a href="/wiki/George_Washington" title="George Washington">George Washington</a>, originaire de <a href="/wiki/Virginie_(%C3%89tats-Unis)" title="Virginie (États-Unis)">Virginie</a>, qui a combattu contre les Français lors de la guerre de sept ans. Il cherche rapidement un allié et se tourne vers la France, désireuse de prendre sa revanche sur les Britanniques. Dans la même période, le <a href="/wiki/Congr%C3%A8s_continental" title="Congrès continental">congrès continental</a> composé de représentants des colonies révoltées tient une session permanente à <a href="/wiki/Philadelphie" title="Philadelphie">Philadelphie</a>. Elle décide de rompre définitivement les ponts avec la métropole. La <a href="/wiki/D%C3%A9claration_d%27ind%C3%A9pendance_des_%C3%89tats-Unis" title="Déclaration d&#39;indépendance des États-Unis">déclaration d'indépendance</a>, rédigée par <a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a> est adoptée par le Congrès le <time class="nowrap" datetime="1776-07-04" data-sort-value="1776-07-04">4 juillet 1776</time> énonce des principes issus de la <a href="/wiki/Lumi%C3%A8res_(philosophie)" title="Lumières (philosophie)">philosophie des Lumières</a> comme les droits naturels et politiques des hommes, rappelle les griefs des colons envers le Royaume-Uni. Il s'agit d'un véritable acte révolutionnaire qui a posé les principes qui guidèrent ultérieurement tous les mouvements d'émancipation<sup id="cite_ref-Foucrier_19-4" class="reference"><a href="#cite_note-Foucrier-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>La guerre mobilise peu d'effectifs. La Grande-Bretagne n'aligne pas plus de 40&#160;000&#160;hommes dans un territoire éloigné de la métropole. Les <a href="/wiki/Arm%C3%A9e_continentale" class="mw-redirect" title="Armée continentale">soldats de Washington</a> sont tout au plus 20&#160;000. De plus, cette armée composée de volontaires peu disciplinés se réduit lors de grands travaux agricoles à 3&#160;000&#160;hommes en état de combattre<sup id="cite_ref-MEMO_29-2" class="reference"><a href="#cite_note-MEMO-29"><span class="cite_crochet">[</span>29<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ils ont cependant pour eux l'enthousiasme et la connaissance du terrain. La victoire de <a href="/wiki/Bataille_de_Saratoga" class="mw-redirect" title="Bataille de Saratoga">Saratoga</a> en 1777, et le travail de <a href="/wiki/Benjamin_Franklin" title="Benjamin Franklin">Benjamin Franklin</a>, ambassadeur des insurgents à Paris, entraînent l'intervention française. La France apporte son appui militaire, avec une armée dirigée par <a href="/wiki/Jean-Baptiste_Donatien_de_Vimeur_de_Rochambeau" class="mw-redirect" title="Jean-Baptiste Donatien de Vimeur de Rochambeau">Rochambeau</a> ainsi qu'une flotte commandée par <a href="/wiki/Charles_Henri_d%27Estaing" title="Charles Henri d&#39;Estaing">d'Estaing</a> et <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Joseph_Paul_de_Grasse" title="François Joseph Paul de Grasse">De Grasse</a>, seule capable de briser le blocus des Britanniques. La <a href="/wiki/Victoire_de_Yorktown" class="mw-redirect" title="Victoire de Yorktown">victoire de Yorktown</a>, le <time class="nowrap" datetime="1781-10-19" data-sort-value="1781-10-19">19 octobre 1781</time>, met fin à la résistance de l'armée et de la flotte britanniques. L’indépendance américaine est reconnue par le Royaume-Uni en 1783. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="L'organisation_du_nouvel_État_et_la_création_d’une_République"><span id="L.27organisation_du_nouvel_.C3.89tat_et_la_cr.C3.A9ation_d.E2.80.99une_R.C3.A9publique"></span>L'organisation du nouvel État et la création d’une République</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Modifier la section : L&#039;organisation du nouvel État et la création d’une République" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=8" title="Modifier le code source de la section : L&#039;organisation du nouvel État et la création d’une République"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Gilbert_Stuart_Williamstown_Portrait_of_George_Washington.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Gilbert_Stuart_Williamstown_Portrait_of_George_Washington.jpg/200px-Gilbert_Stuart_Williamstown_Portrait_of_George_Washington.jpg" decoding="async" width="200" height="243" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Gilbert_Stuart_Williamstown_Portrait_of_George_Washington.jpg/300px-Gilbert_Stuart_Williamstown_Portrait_of_George_Washington.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Gilbert_Stuart_Williamstown_Portrait_of_George_Washington.jpg/400px-Gilbert_Stuart_Williamstown_Portrait_of_George_Washington.jpg 2x" data-file-width="4628" data-file-height="5619" /></a><figcaption>Portrait posthume de <a href="/wiki/George_Washington" title="George Washington">George Washington</a> (1846).</figcaption></figure> <p>En 1783, le <a href="/wiki/Trait%C3%A9_de_Paris_(1783)" title="Traité de Paris (1783)">traité de Paris</a> met un terme à la guerre et reconnaît l'indépendance des États-Unis d'Amérique. La <a href="/wiki/Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Constitution des États-Unis">Constitution</a> de 1787 instaure pour la première fois un gouvernement <a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ralisme" title="Fédéralisme">fédéral</a> fondé sur un partage des compétences entre État fédéral et États fédérés. L'État fédéral est souverain pour la politique extérieure, la défense, le commerce extérieur ou entre les États. Tout ce qui n'est pas expressément délégué à l'État fédéral, comme la justice, la protection des droits individuels, l'instruction, est du ressort des États fédérés. Les <a href="/wiki/Am%C3%A9ricains_(peuple)" class="mw-redirect" title="Américains (peuple)">Américains</a> sont à la fois citoyens de leur État et de l'État fédéral&#160;; ils participent donc à la vie politique des deux instances. Les <a href="/wiki/P%C3%A8res_fondateurs_des_%C3%89tats-Unis" title="Pères fondateurs des États-Unis">Pères fondateurs</a> ont délibérément laissé aux États une place de prédilection pour ménager les défenseurs de la souveraineté étatique<sup id="cite_ref-Chantal_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chantal-34"><span class="cite_crochet">[</span>34<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>La répartition des pouvoirs est conçue selon une séparation stricte. L'exécutif est confié à un <a href="/wiki/Pr%C3%A9sident_des_%C3%89tats-Unis" title="Président des États-Unis">président</a>, élu pour quatre ans, rééligible, et d'un <a href="/wiki/Vice-pr%C3%A9sident_am%C3%A9ricain" class="mw-redirect" title="Vice-président américain">vice-président</a>, élu sur le même ticket. Les secrétaires (ministres) doivent être choisis hors du législatif. Le président est à la fois <a href="/wiki/Chef_d%27%C3%89tat" title="Chef d&#39;État">chef de l'État</a> et du gouvernement, commandant en chef de l'armée et des milices des États&#160;; il nomme les <a href="/wiki/Ambassadeur" title="Ambassadeur">ambassadeurs</a>, conclut les traités et promulgue les lois. Le <a href="/wiki/Pouvoir_l%C3%A9gislatif" title="Pouvoir législatif">pouvoir législatif</a> appartient au <a href="/wiki/Congr%C3%A8s_des_%C3%89tats-Unis" title="Congrès des États-Unis">Congrès</a>, composé du <a href="/wiki/S%C3%A9nat_am%C3%A9ricain" class="mw-redirect" title="Sénat américain">Sénat</a> et de la <a href="/wiki/Chambre_des_repr%C3%A9sentants_des_%C3%89tats-Unis" title="Chambre des représentants des États-Unis">Chambre des représentants</a>. Le Sénat représente les États. Chaque État, quelle que soit sa taille ou sa population, élit deux sénateurs, élus pour six ans et rééligibles par tiers tous les deux ans. La Chambre des représentants représente les citoyens. On compte à l'origine un représentant, pour deux ans, pour 30&#160;000&#160;citoyens. Ce système est issu d'un compromis entre grands et petits États, ces derniers craignant d'être écrasés par les États les plus peuplés. Le Congrès vote les impôts, établit le budget, propose les lois au président qui les signe, approuve les traités, à condition qu'une majorité des deux tiers se soit prononcée au Sénat. Le pouvoir judiciaire est confié à une <a href="/wiki/Cour_supr%C3%AAme_des_%C3%89tats-Unis" title="Cour suprême des États-Unis">Cour suprême</a> qui doit garantir les droits des individus et interpréter la <a href="/wiki/Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Constitution des États-Unis">Constitution américaine</a>. Le <a href="/wiki/Pouvoir_judiciaire" title="Pouvoir judiciaire">pouvoir judiciaire</a> est supérieur aux deux autres dans la mesure où les actes de l'exécutif ou du législatif peuvent lui être soumis. </p><p>Pour entrer en application, le texte doit être ratifié par neuf États, ce qui est, une reconnaissance du rôle politique des États fédérés et même une acceptation de la pluralité de la nation américaine perçue comme une composition d’entités différentes<sup id="cite_ref-Chantal_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-Chantal-34"><span class="cite_crochet">[</span>34<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. À l’issue de la ratification, trois États (le Rhode Island, la Virginie et New York) ont introduit des clauses leur réservant le droit de reprendre, le cas échéant, les pouvoirs qu’ils venaient de déléguer<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite_crochet">[</span>35<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La stabilité constitutionnelle est due au fait que toute modification de la Constitution doit avoir l’approbation des 3/4 des États. </p><p>En accordant aux Américains leur indépendance, les Britanniques leur concèdent les territoires de l'Ouest, soit un vaste espace allant des Grands Lacs à la Floride et bordé à l'Ouest par le Mississippi. Les États choisissent de les abandonner à l'État fédéral. L'<a href="/wiki/Ordonnance_du_Nord-Ouest" title="Ordonnance du Nord-Ouest">ordonnance du Nord-Ouest</a> (1787) fixe un cadre pour l'évolution de ces terres et pour le territoire américain. Ces régions obtiennent le statut de Territoire dès qu'il s'y trouve 5&#160;000&#160;hommes libres et adultes<sup id="cite_ref-Mélandri197618_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197618-36"><span class="cite_crochet">[</span>36<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Dès qu'un <a href="/wiki/Quorum" title="Quorum">quorum</a> de 60&#160;000 citoyens est atteint, elles acquièrent le statut d'État<sup id="cite_ref-Rémond200344_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200344-37"><span class="cite_crochet">[</span>37<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, avec les mêmes droits que les treize États fondateurs. Cette charte de l'Ouest produira rapidement ses premiers effets. Le <a href="/wiki/Kentucky" title="Kentucky">Kentucky</a> entre dans l'Union en 1792, le <a href="/wiki/Tennessee" title="Tennessee">Tennessee</a> en 1796. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_l'élection_du_premier_président_à_la_fin_de_la_guerre_de_Sécession"><span id="De_l.27.C3.A9lection_du_premier_pr.C3.A9sident_.C3.A0_la_fin_de_la_guerre_de_S.C3.A9cession"></span>De l'élection du premier président à la fin de la guerre de Sécession</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Modifier la section : De l&#039;élection du premier président à la fin de la guerre de Sécession" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=9" title="Modifier le code source de la section : De l&#039;élection du premier président à la fin de la guerre de Sécession"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1776_%C3%A0_1865" title="Histoire des États-Unis de 1776 à 1865">Histoire des États-Unis de 1776 à 1865</a>.</div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Les_bases_de_la_politique_américaine"><span id="Les_bases_de_la_politique_am.C3.A9ricaine"></span>Les bases de la politique américaine</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Modifier la section : Les bases de la politique américaine" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=10" title="Modifier le code source de la section : Les bases de la politique américaine"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:ThomasJeffersonStateRoomPortrait.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/ThomasJeffersonStateRoomPortrait.jpg/200px-ThomasJeffersonStateRoomPortrait.jpg" decoding="async" width="200" height="248" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/ThomasJeffersonStateRoomPortrait.jpg/300px-ThomasJeffersonStateRoomPortrait.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/ThomasJeffersonStateRoomPortrait.jpg/400px-ThomasJeffersonStateRoomPortrait.jpg 2x" data-file-width="2270" data-file-height="2810" /></a><figcaption><a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a> par <a href="/wiki/Charles_Willson_Peale" title="Charles Willson Peale">Charles Willson Peale</a>.</figcaption></figure> <p>Le <time class="nowrap" datetime="1789-03-04" data-sort-value="1789-03-04">4 mars 1789</time>, <a href="/wiki/George_Washington" title="George Washington">George Washington</a> est élu président, inaugurant une nouvelle période dans l'histoire des États-Unis. L'interprétation de la constitution américaine donne naissance à deux écoles de pensée qui s'opposent sur le partage des compétences entre les États et l'État fédéral. Il en découle la formation des premiers <a href="/wiki/Liste_de_partis_politiques_des_%C3%89tats-Unis" class="mw-redirect" title="Liste de partis politiques des États-Unis">partis politiques</a>. La première école pense qu'il faut renforcer le pouvoir fédéral d'où son nom de «&#160;<a href="/wiki/Parti_f%C3%A9d%C3%A9raliste_(%C3%89tats-Unis)" title="Parti fédéraliste (États-Unis)">fédéraliste</a>&#160;». Elle suggère que l'État ne peut se passer d'un exécutif efficace<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite_crochet">[</span>38<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les fédéralistes, pour la plupart d'origine <a href="/wiki/Aristocratie" title="Aristocratie">aristocratique</a>, se méfient du peuple. Leur chef de file est <a href="/wiki/Alexander_Hamilton" title="Alexander Hamilton">Alexander Hamilton</a>, <a href="/wiki/Secr%C3%A9taire_au_Tr%C3%A9sor_des_%C3%89tats-Unis" title="Secrétaire au Trésor des États-Unis">secrétaire au Trésor</a> du cabinet formé par George Washington. Le second courant de pensée regroupe les républicains qui défendent l'idéal d'une république de petits propriétaires, libres et égaux, ne devant rien à personne. Attachés à la <a href="/wiki/Libert%C3%A9s_fondamentales" class="mw-redirect" title="Libertés fondamentales">liberté individuelle</a>, ils se méfient du pouvoir central. Ils sont les défenseurs farouches du droit des États fédérés. Ils ont comme porte-parole <a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a>, le premier <a href="/wiki/Secr%C3%A9taire_d%27%C3%89tat_des_%C3%89tats-Unis" title="Secrétaire d&#39;État des États-Unis">secrétaire d’État</a> de l'Union. Pendant la <a href="/wiki/R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise" title="Révolution française">Révolution française</a>, la sympathie des fédéralistes et de George Washington va au Royaume-Uni alors que celle des républicains va aux révolutionnaires français. La dernière recommandation du premier président des États-Unis est de tenir la jeune nation à l'écart des querelles européennes, conseil suivi pendant plus d'un siècle. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Lewis_and_clark-expedition.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Lewis_and_clark-expedition.jpg/250px-Lewis_and_clark-expedition.jpg" decoding="async" width="250" height="196" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Lewis_and_clark-expedition.jpg/375px-Lewis_and_clark-expedition.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Lewis_and_clark-expedition.jpg/500px-Lewis_and_clark-expedition.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2346" /></a><figcaption><i>Lewis et Clark sur la rivière <a href="/wiki/Columbia_(fleuve)" title="Columbia (fleuve)">Columbia</a></i>, peint par Charles Marion Russell</figcaption></figure> <p>Sous la présidence de <a href="/wiki/John_Adams_(homme_politique)" class="mw-redirect" title="John Adams (homme politique)">John Adams</a> (1797-1801), un fédéraliste, a lieu la <a href="/wiki/Quasi-guerre" title="Quasi-guerre">quasi-guerre</a> avec la France (1798-1800). Le <a href="/wiki/Parti_r%C3%A9publicain-d%C3%A9mocrate" title="Parti républicain-démocrate">républicain-démocrate</a> Thomas Jefferson devient ensuite président des États-Unis de 1801 à 1809. Sous ses deux mandats, le gouvernement est transféré dans la nouvelle capitale fédérale, <a href="/wiki/Washington_(district_de_Columbia)" title="Washington (district de Columbia)">Washington</a>, construite à cet effet. En 1803, la France <a href="/wiki/Vente_de_la_Louisiane" title="Vente de la Louisiane">vend la Louisiane</a> aux États-Unis pour 15 millions de dollars, ce qui permet le doublement du territoire de l'Union. <a href="/wiki/La_Nouvelle-Orl%C3%A9ans" title="La Nouvelle-Orléans">La Nouvelle-Orléans</a> permet aux nouveaux États situés le long du Mississippi d'avoir un débouché maritime. Les <a href="/wiki/Exp%C3%A9dition_Lewis_et_Clark" title="Expédition Lewis et Clark">explorateurs Lewis et Clark</a> découvrent les <a href="/wiki/Affluent" title="Affluent">affluents</a> de la rive droite du Mississippi avec l'aide de l'armée fédérale<sup id="cite_ref-Rémond200345_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200345-39"><span class="cite_crochet">[</span>39<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. L'<a href="/wiki/Ohio" title="Ohio">Ohio</a> entre dans l'Union. Les institutions sont acceptées par tous et les luttes de partis s'apaisent<sup id="cite_ref-Rémond200339_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200339-40"><span class="cite_crochet">[</span>40<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/James_Madison" title="James Madison">James Madison</a> (1809-1817) et <a href="/wiki/James_Monroe" title="James Monroe">James Monroe</a> (1817-1825) sont tour à tour élus à la présidence. Cependant, des conflits passionnés opposent les factions et les régions sur le plan du développement économique et de l'esclavage<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite_crochet">[</span>41<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>En 1812, éclate une <a href="/wiki/Guerre_anglo-am%C3%A9ricaine_de_1812" title="Guerre anglo-américaine de 1812">guerre</a> contre le Royaume-Uni qui dure jusqu'en 1815. Appelé aussi la seconde guerre d'indépendance<sup id="cite_ref-Rémond200339_40-1" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200339-40"><span class="cite_crochet">[</span>40<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, elle est causée par la volonté britannique d'interdire le commerce entre les États-Unis et la France, et par le <a href="/wiki/Blocus" title="Blocus">blocus</a> britannique le long des côtes américaines. Les États-Unis décident donc de déclarer la guerre en envahissant le Canada britannique, pensant profiter de l'importante mobilisation britannique sur le front européen (campagne de Russie de Napoleon). Madison veut faire respecter le droit de neutralité. Les Américains dirigés par le général <a href="/wiki/Andrew_Jackson" title="Andrew Jackson">Andrew Jackson</a>, battent un corps expéditionnaire britannique à <a href="/wiki/La_Nouvelle-Orl%C3%A9ans" title="La Nouvelle-Orléans">La Nouvelle-Orléans</a>, le <time class="nowrap" datetime="1815-01-08" data-sort-value="1815-01-08">8 janvier 1815</time>. En 1819, l'Espagne cède la <a href="/wiki/Floride" title="Floride">Floride</a> aux États-Unis. En 1823, Monroe édicte les principes de son administration dans un message au Congrès, auxquels on donnera plus tard le nom de «&#160;<a href="/wiki/Doctrine_Monroe" title="Doctrine Monroe">doctrine Monroe</a>&#160;». Les États-Unis s'interdisent de se mêler des affaires européennes mais, en retour, demandent aux puissances européennes de s'abstenir de toute intervention dans les affaires du <a href="/wiki/Am%C3%A9rique" title="Amérique">continent américain</a>. De plus, ils considéreraient comme inamicale toute action européenne contre un gouvernement américain ayant proclamé son indépendance. Cette déclaration porte en elle le <a href="/wiki/Panam%C3%A9ricanisme" title="Panaméricanisme">panaméricanisme</a> et la légitimation de l'hégémonie américaine sur le reste du continent<sup id="cite_ref-Rémond200341_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200341-42"><span class="cite_crochet">[</span>42<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Andrew_Jackson" title="Andrew Jackson">Andrew Jackson</a> devient président en 1828. Cet homme du peuple incarne la poussée des nouveaux États. Il met en place le <i><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_des_d%C3%A9pouilles" title="Système des dépouilles">spoils system</a></i>. Sous sa présidence les constitutions des États achèvent de se démocratiser, l'école et la presse connaissent un véritable développement. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="L'expansion_vers_l'Ouest"><span id="L.27expansion_vers_l.27Ouest"></span>L'expansion vers l'Ouest</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Modifier la section : L&#039;expansion vers l&#039;Ouest" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=11" title="Modifier le code source de la section : L&#039;expansion vers l&#039;Ouest"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Kane_Prairie.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Paul Kane, Camping on the prairie, huile sur papier, imprimée en 1846. La scène montre Paul Kane (1810-1871) accompagné de son guide dans les Grandes Plaines du Dakota." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Kane_Prairie.jpg/250px-Kane_Prairie.jpg" decoding="async" width="250" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Kane_Prairie.jpg/375px-Kane_Prairie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Kane_Prairie.jpg/500px-Kane_Prairie.jpg 2x" data-file-width="1750" data-file-height="1048" /></a><figcaption><a href="/wiki/Paul_Kane" title="Paul Kane">Paul Kane</a>, <i>Camping on the prairie</i>, huile sur papier, imprimée en 1846. La scène montre Paul Kane (1810-1871) accompagné de son guide dans les Grandes Plaines du <a href="/wiki/Territoire_du_Dakota" title="Territoire du Dakota">Dakota</a>.</figcaption></figure> <p>Le territoire américain s'est considérablement agrandi depuis la présidence de Washington. Le pays compte déjà 5 millions d'habitants en 1810<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite_crochet">[</span>43<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La colonisation vers l’ouest franchit le Missouri après 1840. C'est à ce moment que l'idée du «&#160;destin manifeste&#160;» voit le jour; les États-Unis sont destinés à s'étendre de l'Atlantique à l'océan Pacifique<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite_crochet">[</span>44<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En 1846, le <a href="/wiki/Royaume-Uni" title="Royaume-Uni">Royaume-Uni</a> cède l'<a href="/wiki/Oregon" title="Oregon">Oregon</a> aux États-Unis. C'est la première fenêtre américaine sur l'<a href="/wiki/Oc%C3%A9an_Pacifique" title="Océan Pacifique">océan Pacifique</a>. Depuis le Mississippi et le Missouri, les pionniers suivent la <a href="/wiki/Piste_de_l%27Oregon" title="Piste de l&#39;Oregon">piste de l'Oregon</a> dans leurs chariots, une route de plus de 3&#160;000 kilomètres. En 1846, les <a href="/wiki/%C3%89glise_de_J%C3%A9sus-Christ_des_saints_des_derniers_jours" title="Église de Jésus-Christ des saints des derniers jours">Mormons</a> s'installent près du <a href="/wiki/Grand_Lac_Sal%C3%A9" title="Grand Lac Salé">Grand Lac Salé</a> et bâtissent <a href="/wiki/Salt_Lake_City" title="Salt Lake City">Salt Lake City</a>, dans l'<a href="/wiki/Utah" title="Utah">Utah</a><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite_crochet">[</span>45<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La <a href="/wiki/Guerre_am%C3%A9ricano-mexicaine" title="Guerre américano-mexicaine">guerre américano-mexicaine</a> se termine en 1848 par l'annexion du <a href="/wiki/Texas" title="Texas">Texas</a>, de l'<a href="/wiki/Utah" title="Utah">Utah</a>, du <a href="/wiki/Colorado" title="Colorado">Colorado</a>, d'une partie de l'<a href="/wiki/Arizona" title="Arizona">Arizona</a> et de la <a href="/wiki/Californie" title="Californie">Californie</a> quelques semaines avant la découverte de fabuleux gisements d'or dans cette région. En quelques mois, près de 80&#160;000&#160;migrants y affluent attirés par la fièvre de l'or, vite déçus, car les principaux gisements sont déjà exploités. En 1853, l'annexion de nouveaux territoires permet d'améliorer les communications entre le Texas et la Californie. De 1803 à 1853, les États-Unis ont triplé leur superficie qui atteint désormais 7 millions de km² d'un océan à l'autre<sup id="cite_ref-Rémond200346_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200346-46"><span class="cite_crochet">[</span>46<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ces nouveaux territoires, au climat semi-aride, attirent principalement les chercheurs d'or, 100&#160;000 candidats pour le Colorado en 1859<sup id="cite_ref-Mélandri197619_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197619-47"><span class="cite_crochet">[</span>47<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Les pionniers évincent les Indiens à mesure de leur marche vers l'ouest. À partir de 1820, le secrétaire à la Guerre, <a href="/wiki/John_Caldwell_Calhoun" title="John Caldwell Calhoun">John Caldwell Calhoun</a>, applique une politique de déplacement des tribus. Jackson, devenu président, poursuit cette politique. Les Indiens, peu nombreux et peu organisés, sont incapables de contenir le flot des immigrants. Ils sont transférés dès 1826 à l'ouest du <a href="/wiki/Mississippi_(fleuve)" title="Mississippi (fleuve)">Mississippi</a><sup id="cite_ref-Rémond200348_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200348-48"><span class="cite_crochet">[</span>48<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En 1834, une <a href="/wiki/R%C3%A9serve_indienne_(%C3%89tats-Unis)" title="Réserve indienne (États-Unis)">réserve indienne</a> est créée dans la région aride de l’<a href="/wiki/Oklahoma" title="Oklahoma">Oklahoma</a>. Parmi les Indiens déportés en Oklahoma, on peut citer les <a href="/wiki/Cherokees" title="Cherokees">Cherokees</a> déplacés en 1835, dont nombre moururent de maladies et de privations sur la «&#160;<a href="/wiki/Piste_des_Larmes" class="mw-redirect" title="Piste des Larmes">Piste des Larmes</a><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite_crochet">[</span>49<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;». </p><p>Les terres vierges ainsi conquises deviennent la propriété du gouvernement fédéral. Elles sont mises en vente à un très bas prix, un <a href="/wiki/Dollar" title="Dollar">dollar</a> l'acre. L'administration autorise même ceux qui n'ont pas les moyens d'acheter des terres à occuper des parcelles à titre gracieux. Quand celles-ci sont mises en vente, ils peuvent se porter acquéreur s'ils le peuvent, ou bien demander des indemnités au nouveau propriétaire en échange des travaux de défrichement qu'ils ont effectués. Ceux qui s'installent dans les terres de l'Ouest sont majoritairement des Américains de souche venus des terres pauvres de <a href="/wiki/Nouvelle-Angleterre" title="Nouvelle-Angleterre">Nouvelle-Angleterre</a>, des <a href="/wiki/Les_Carolines" title="Les Carolines">Carolines</a> et de <a href="/wiki/Virginie_(%C3%89tats-Unis)" title="Virginie (États-Unis)">Virginie</a>. Ils sont, en quelque sorte, les rudes héritiers des pèlerins du <i><a href="/wiki/Mayflower" title="Mayflower">Mayflower</a></i>. Les nouveaux États n'ont pas à tenir compte d'une organisation sociale ou de privilèges anciens. Ils se dotent pour la plupart d'institutions démocratiques où le <a href="/wiki/Suffrage_universel" title="Suffrage universel">suffrage universel</a> est la règle. Pour relier entre eux les États, le gouvernement fédéral développe les moyens de communication par la construction de canaux, de lignes de chemin de fer. Dès 1860, le "<a href="/wiki/Pony_Express" title="Pony Express">Pony Express</a>" transporte en 10 jours le courrier du Missouri à la Californie. </p><p>En 1859, la <a href="/wiki/Histoire_des_bourses_de_valeurs#Hausses_météorites_et_premiers_ouvriers_millionnaires_à_San_Francisco" title="Histoire des bourses de valeurs">découverte des plus importants filons d'argent de l'histoire</a> rend ce métal surabondant, lui faisant perdre sa valeur monétaire, mais provoque l'afflux d'aventuriers dans le <a href="/wiki/Nevada" title="Nevada">Nevada</a>, sur le <a href="/wiki/Comstock_Lode" title="Comstock Lode">Comstock Lode</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="L'opposition_entre_le_Sud_et_le_Nord"><span id="L.27opposition_entre_le_Sud_et_le_Nord"></span>L'opposition entre le Sud et le Nord</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Modifier la section : L&#039;opposition entre le Sud et le Nord" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=12" title="Modifier le code source de la section : L&#039;opposition entre le Sud et le Nord"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Les_oppositions_économiques"><span id="Les_oppositions_.C3.A9conomiques"></span>Les oppositions économiques</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Modifier la section : Les oppositions économiques" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=13" title="Modifier le code source de la section : Les oppositions économiques"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>À partir de 1830, l'entente entre le Nord et le Sud est remise en cause. Plusieurs facteurs contribuent à l'éloignement des deux régions. Le Nord-Est de l'Union s'<a href="/wiki/Industrialisation" title="Industrialisation">industrialise</a> rapidement, protégé par des tarifs <a href="/wiki/Douane" title="Douane">douaniers</a> élevés. Les États du Sud sont pour leur part restés essentiellement agricoles. Ils ne disposent en 1860 que de 10&#160;% du potentiel industriel du pays<sup id="cite_ref-Mélandri19767_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri19767-50"><span class="cite_crochet">[</span>50<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Le coton est progressivement devenu une <a href="/wiki/Monoculture" title="Monoculture">monoculture</a> à partir du début du <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle. Il est pour l'essentiel vendu aux <a href="/wiki/Manufacture" title="Manufacture">manufactures</a> britanniques. Alors que 75&#160;% des habitants libres du Sud et du Sud-Ouest n'ont pas d'esclaves, les petits propriétaires s'identifient et soutiennent les riches planteurs. Les aristocrates du Sud préfèrent acheter les produits raffinés venus d'Europe plutôt que ceux produits sur le sol américain. Ils tiennent au <a href="/wiki/Libre-%C3%A9change" title="Libre-échange">libre-échange</a> et sont hostiles aux tarifs douaniers concédés par le Congrès aux manufacturiers du Nord<sup id="cite_ref-Rémond200358_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200358-51"><span class="cite_crochet">[</span>51<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. L'antagonisme sur les tarifs douaniers fait resurgir le débat entre les partisans du droit des États et ceux de l'État fédéral. <a href="/wiki/John_Caldwell_Calhoun" title="John Caldwell Calhoun">John Caldwell Calhoun</a>, alors vice-président, se fait le porte parole des Sudistes et théorise la <a href="/wiki/Nullification" title="Nullification">nullification</a>, soutenant qu’une minorité (un État par exemple) est en droit de se protéger contre la décision d’une majorité (le pays) en annulant <i>(nullify)</i> les lois qu’il juge contraire à sa propre législation<sup id="cite_ref-Cercles_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cercles-52"><span class="cite_crochet">[</span>52<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En 1832, la théorie de Calhoun est mise en pratique par l’État de <a href="/wiki/Caroline_du_Sud" title="Caroline du Sud">Caroline du Sud</a> qui déclare anticonstitutionnels les tarifs douaniers prohibitifs votés par le Congrès. En riposte, Jackson envoie des navires de guerre à <a href="/wiki/Charleston_(Caroline_du_Sud)" title="Charleston (Caroline du Sud)">Charleston</a>, en novembre 1832<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite_crochet">[</span>53<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Il met en place une nouvelle législation accordant à l’État fédéral des pouvoirs accrus en cas de refus de la part d'État de payer des impôts au Trésor. En février 1833, Calhoun dénonce alors la «&#160;tyrannie jacksonienne&#160;» mais réussit à convaincre l’assemblée de Caroline du Sud de renoncer à la <a href="/wiki/Nullification" title="Nullification">nullification</a> et de ne pas s’engager dans la voie de la sécession<sup id="cite_ref-Cercles_52-1" class="reference"><a href="#cite_note-Cercles-52"><span class="cite_crochet">[</span>52<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Le sénateur <a href="/wiki/Henry_Clay" title="Henry Clay">Henry Clay</a> propose sa médiation et fait voter un nouveau tarif douanier présenté en 1833 prévoyant de réduire progressivement tous les droits de douane afin qu’en 1842 les taxes sur toutes les marchandises soient ramenées au niveau de 1816<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite_crochet">[</span>54<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="La_question_de_l'esclavage"><span id="La_question_de_l.27esclavage"></span>La question de l'esclavage</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Modifier la section : La question de l&#039;esclavage" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=14" title="Modifier le code source de la section : La question de l&#039;esclavage"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Oil_on_Canvas_Portrait_of_Dred_Scott_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Oil_on_Canvas_Portrait_of_Dred_Scott_%28cropped%29.jpg/164px-Oil_on_Canvas_Portrait_of_Dred_Scott_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="164" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Oil_on_Canvas_Portrait_of_Dred_Scott_%28cropped%29.jpg/247px-Oil_on_Canvas_Portrait_of_Dred_Scott_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Oil_on_Canvas_Portrait_of_Dred_Scott_%28cropped%29.jpg/328px-Oil_on_Canvas_Portrait_of_Dred_Scott_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="3495" data-file-height="4321" /></a><figcaption><a href="/wiki/Dred_Scott" title="Dred Scott">Dred Scott</a> de <i><a href="/wiki/Scott_v._Sandford" title="Scott v. Sandford">Scott v. Sandford</a></i> (1857)</figcaption></figure> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés&#160;: <a href="/wiki/Esclavage_aux_%C3%89tats-Unis" title="Esclavage aux États-Unis">Esclavage aux États-Unis</a> et <a href="/wiki/Antiesclavagisme_aux_%C3%89tats-Unis" title="Antiesclavagisme aux États-Unis">Antiesclavagisme aux États-Unis</a>.</div></div> <p>Dès 1787, les <a href="/wiki/P%C3%A8res_fondateurs_des_%C3%89tats-Unis" title="Pères fondateurs des États-Unis">Pères fondateurs</a> s'étaient posés la question de l'<a href="/wiki/Abolition_de_l%27esclavage" title="Abolition de l&#39;esclavage">abolition de l'esclavage</a>, mais jugeant l'esclavage comme une forme de propriété, ils n'avaient rien statué. En 1807, l'abolition de la <a href="/wiki/Traite_n%C3%A9gri%C3%A8re_occidentale" title="Traite négrière occidentale">Traite</a>, décidée dès 1787, entre en vigueur. Mais l'esclavage ne disparait pas. Au contraire, il se développe. «&#160;L'élevage d'esclaves&#160;» remplace alors la traite car la culture de coton exige une main d'œuvre nombreuse. L'esclavage devient la clé de voûte de l'économie sudiste et du maintien de son art de vivre<sup id="cite_ref-Rémond200360_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200360-55"><span class="cite_crochet">[</span>55<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Dans le Nord, le public commence à s'émouvoir d'un état de fait qui contredisait les grands principes de la constitution. Les abolitionnistes, qui passaient au départ pour des exaltés, gagnent peu à peu des pans entiers de l'opinion, notamment dans les Églises. Les esclavagistes sont sur la défensive, le Royaume-Uni en 1833, la France en 1848, abolissent l'esclavage. Après l'immense succès de <i><a href="/wiki/La_Case_de_l%27oncle_Tom" title="La Case de l&#39;oncle Tom">la Case de l'oncle Tom</a></i> d'<a href="/wiki/Harriet_Beecher_Stowe" title="Harriet Beecher Stowe">Harriet Beecher Stowe</a>, publiée en 1852, le débat entre abolitionnistes et esclavagistes fait rage. Les esclavagistes défendent le droit des États à se prononcer sur un problème qui les concernent et qui touchent leurs intérêts supérieurs<sup id="cite_ref-Rémond200362_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200362-56"><span class="cite_crochet">[</span>56<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>La question de l'esclavage donne naissance à une compétition entre le Sud et le Nord au sujet des territoires de l'Ouest. Les planteurs du Sud ont faim de terres pour cultiver le «&#160;roi coton&#160;» (<i>king cotton</i>) toujours plus demandé mais qui épuise les terres. Ils s'installent dans l'<a href="/wiki/Arkansas" title="Arkansas">Arkansas</a> et dans le <a href="/wiki/Missouri_(%C3%89tat)" title="Missouri (État)">Missouri</a>. Ils cherchent à faire adopter par ces nouveaux États des constitutions légalisant l'esclavage. Mais pour les habitants du Nord, l'esclavage aurait comme conséquence la disparition des fermiers libres. Le problème devient important au niveau fédéral, car chaque nouvel État envoie deux sénateurs à <a href="/wiki/Washington_D.C." class="mw-redirect" title="Washington D.C.">Washington D.C.</a>. Des compromis successifs sont trouvés. En 1820, l'admission du Missouri comme État esclavagiste est compensée par celle du <a href="/wiki/Maine_(%C3%89tats-Unis)" title="Maine (États-Unis)">Maine</a>, État libre. La limite entre les États libres et les États esclavagistes est ensuite fixée à 36°30' de latitude nord<sup id="cite_ref-Rémond200363_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200363-57"><span class="cite_crochet">[</span>57<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les États entrent par couple dans l'Union, maintenant ainsi le statu quo. Mais la <a href="/wiki/Californie" title="Californie">Californie</a>, pourtant située au Sud du <a href="/wiki/Parall%C3%A8le_(g%C3%A9ographie)" title="Parallèle (géographie)">parallèle</a> fatidique, entre dans l'Union en tant qu'État libre. L'équilibre est remis en cause. En 1854, à l'instigation du Sénateur Douglas, il est décidé que chaque État choisirait lui-même son statut. Chacun des deux camps envoie des flots d'immigrants dans les deux prochains territoires devant entrer dans l'Union, le <a href="/wiki/Kansas" title="Kansas">Kansas</a> et le <a href="/wiki/Nebraska" title="Nebraska">Nebraska</a>. Les partis politiques se recomposent en fonction du problème. En 1854, un nouveau parti, le <a href="/wiki/Parti_r%C3%A9publicain_(%C3%89tats-Unis)" title="Parti républicain (États-Unis)">Parti républicain</a> voit le jour. Son programme est de contenir l'esclavage à défaut de l'abolir et maintenir l'Union. Mais les passions sont telles que la Sécession du Sud s'annonce. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Abraham_Lincoln_head_on_shoulders_photo_portrait.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Abraham_Lincoln_head_on_shoulders_photo_portrait.jpg/200px-Abraham_Lincoln_head_on_shoulders_photo_portrait.jpg" decoding="async" width="200" height="263" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Abraham_Lincoln_head_on_shoulders_photo_portrait.jpg/300px-Abraham_Lincoln_head_on_shoulders_photo_portrait.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Abraham_Lincoln_head_on_shoulders_photo_portrait.jpg/400px-Abraham_Lincoln_head_on_shoulders_photo_portrait.jpg 2x" data-file-width="2850" data-file-height="3742" /></a><figcaption>Abraham Lincoln</figcaption></figure> <p>Alors que les esprits sont échauffés de part et d'autre, la campagne pour élire le successeur de <a href="/wiki/James_Buchanan" title="James Buchanan">James Buchanan</a> revêt une importance capitale. Quatre candidats s'affrontent au lieu des deux habituels. Le parti démocrate présente deux candidats. Ceci fait le jeu du jeune parti républicain qui parvient à placer en tête son candidat, l'avocat de l'<a href="/wiki/Illinois" title="Illinois">Illinois</a>, <a href="/wiki/Abraham_Lincoln" title="Abraham Lincoln">Abraham Lincoln</a>. Il devient président des États-Unis avec 40&#160;% des voix. Sans même attendre son entrée en fonction, la Caroline du Sud sort de l'Union le 20 décembre 1860, suivie de plusieurs États. Ces derniers constituent en février 1861, un nouvel État indépendant, les <a href="/wiki/%C3%89tats_conf%C3%A9d%C3%A9r%C3%A9s" class="mw-redirect" title="États confédérés">États confédérés</a> avec <a href="/wiki/Jefferson_Davis" title="Jefferson Davis">Jefferson Davis</a> comme président et Alex Stephens de Georgie comme vice-président. Le <time class="nowrap" datetime="1861-04-12" data-sort-value="1861-04-12">12 avril 1861</time>, l'artillerie sudiste tire sur <a href="/wiki/Fort_Sumter" title="Fort Sumter">Fort Sumter</a>, une forteresse fédérale située près de Charleston. La <a href="/wiki/Guerre_de_S%C3%A9cession" title="Guerre de Sécession">guerre de Sécession</a> commence. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_guerre_de_Sécession_(1861–1865)"><span id="La_guerre_de_S.C3.A9cession_.281861.E2.80.931865.29"></span>La guerre de Sécession (1861–1865)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Modifier la section : La guerre de Sécession (1861–1865)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=15" title="Modifier le code source de la section : La guerre de Sécession (1861–1865)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Guerre_de_S%C3%A9cession" title="Guerre de Sécession">Guerre de Sécession</a>.</div></div> <p>La <a href="/wiki/Guerre_de_S%C3%A9cession" title="Guerre de Sécession">guerre de Sécession</a> tient une place fondamentale dans l'histoire des États-Unis<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite_crochet">[</span>58<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Elle divise encore les esprits. Jusqu'aux environs de 1910-1920, les historiens pensent que l'esclavage est la raison principale du départ de l'Union du Sud. Celui-ci pensait ne pouvoir survivre sans cette institution. L'historien Allan Nevins a montré que plusieurs facteurs ont joué simultanément&#160;: les progrès de l'abolitionnisme, le fanatisme et l'incompréhension. La guerre est ainsi le résultat d'un long divorce résultant à la fois de différences économiques, d'oppositions sociales, d'une incompréhension intellectuelle et de faux calculs sur les intentions de l'adversaire<sup id="cite_ref-Folhen_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-Folhen-59"><span class="cite_crochet">[</span>59<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Le_conflit">Le conflit</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Modifier la section : Le conflit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=16" title="Modifier le code source de la section : Le conflit"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dès le début, la lutte semble inégale. Face aux onze États du Sud peuplés par 9 millions d'habitants, se dressent 23 États (bientôt 25<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite_crochet">[</span>60<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>) peuplés de 25 millions d'hommes. Le Nord possède tous les grands centres industriels et les principaux ports. Ses ressources financières sont considérables. Le Sud a une économie surtout agricole. La présence de trois millions d'esclaves laisse surgir le spectre de la révolte servile pendant tout le conflit. Mais les Sudistes, excellents militaires ont l'impression de lutter pour leur survie et jettent toutes leurs forces dans la bataille. Ceci leur permet de résister et de retarder de plusieurs années l'échéance inéluctable, à savoir la victoire du Nord<sup id="cite_ref-Rémond200367_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200367-61"><span class="cite_crochet">[</span>61<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La guerre de Sécession est aussi considérée comme la première guerre moderne&#160;: recours massif aux transports ferroviaires, au <a href="/wiki/T%C3%A9l%C3%A9graphe" title="Télégraphe">télégraphe</a>, adoption du fusil rayé qui décuple la puissance et la précision du tir, chargement des canons par la <a href="/wiki/Culasse_(arme)" title="Culasse (arme)">culasse</a>, emploi d'armes à répétition, nouvelles formes de défense, <a href="/wiki/Tranch%C3%A9e" title="Tranchée">tranchées</a>, remblais de sacs de terre<sup id="cite_ref-Folhen_59-1" class="reference"><a href="#cite_note-Folhen-59"><span class="cite_crochet">[</span>59<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Battle_of_Gettysburg,_by_Currier_and_Ives.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Battle_of_Gettysburg%2C_by_Currier_and_Ives.png/250px-Battle_of_Gettysburg%2C_by_Currier_and_Ives.png" decoding="async" width="250" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Battle_of_Gettysburg%2C_by_Currier_and_Ives.png/375px-Battle_of_Gettysburg%2C_by_Currier_and_Ives.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Battle_of_Gettysburg%2C_by_Currier_and_Ives.png/500px-Battle_of_Gettysburg%2C_by_Currier_and_Ives.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="569" /></a><figcaption>Bataille de Gettysburg</figcaption></figure><p><br /> </p><p>Les opérations militaires se déroulent sur trois fronts&#160;: en premier lieu sur le front de l'est, en Virginie, dans le Maryland et en Pennsylvanie. Chacun des belligérants tente de s'emparer de la capitale adverse. Les batailles sont longues et sanglantes comme celles de <a href="/wiki/Bataille_de_Fredericksburg" title="Bataille de Fredericksburg">Fredericksburg</a> et surtout de <a href="/wiki/Bataille_de_Gettysburg" title="Bataille de Gettysburg">Gettysburg</a> en juillet 1863 sans qu'aucun des camps ne l'emporte définitivement. Sur le front du sud, La Nouvelle-Orléans tombe le <abbr class="abbr" title="Premier">1<sup>er</sup></abbr> mai 1862. Le Sud est privé du Mississippi, voie essentielle pour son ravitaillement, alors que le réseau ferré est peu développé dans la Confédération. Dans la seconde partie du conflit le front de l'ouest devient le théâtre principal des opérations. Le <a href="/wiki/William_Tecumseh_Sherman" title="William Tecumseh Sherman">général Sherman</a> entreprend un mouvement pour prendre à revers les confédérés. Après la chute de <a href="/wiki/Vicksburg_(Mississippi)" title="Vicksburg (Mississippi)">Vicksburg</a> sur le Mississippi, le <abbr class="abbr" title="Premier">1<sup>er</sup></abbr> juillet 1863, et du nœud ferroviaire de <a href="/wiki/Chattanooga" title="Chattanooga">Chattanooga</a> au <a href="/wiki/Tennessee" title="Tennessee">Tennessee</a>, <a href="/wiki/Atlanta" title="Atlanta">Atlanta</a> tombe le <time class="nowrap" datetime="1864-09-02" data-sort-value="1864-09-02">2 septembre 1864</time>. De <a href="/wiki/Savannah_(G%C3%A9orgie)" title="Savannah (Géorgie)">Savannah</a>, prise le 21 décembre 1864, Sherman se dirige vers le nord. Le général <a href="/wiki/Ulysses_Simpson_Grant" class="mw-redirect" title="Ulysses Simpson Grant">Grant</a> reçoit la reddition de <a href="/wiki/Robert_Lee" title="Robert Lee">Lee</a> à <a href="/wiki/Appomattox" title="Appomattox">Appomattox</a> le <time class="nowrap" datetime="1865-04-09" data-sort-value="1865-04-09">9 avril 1865</time>. En tout, 175&#160;000&#160;hommes déposent les armes, mais aucunes représailles ne sont exercées<sup id="cite_ref-Folhen_59-2" class="reference"><a href="#cite_note-Folhen-59"><span class="cite_crochet">[</span>59<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La guerre a causé 500&#160;000&#160;morts dans les deux camps, dont plus de la moitié est décédée des suites de maladies contractées à l'armée. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Conséquences_et_séquelles_du_conflit"><span id="Cons.C3.A9quences_et_s.C3.A9quelles_du_conflit"></span>Conséquences et séquelles du conflit</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Modifier la section : Conséquences et séquelles du conflit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=17" title="Modifier le code source de la section : Conséquences et séquelles du conflit"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La première conséquence de la guerre de Sécession est l'abolition de l'esclavage. Ce dernier n'est pas aboli dès le début du conflit. En effet, trois États esclavagistes sont restés dans l'Union, le Maryland, le Missouri et le Kentucky&#160;; Lincoln, soucieux en premier lieu de préserver l'Union, veut les ménager. Les mesures d'émancipation sont donc progressives. Après avoir interdit l'esclavage dans le <a href="/wiki/Washington_(district_de_Columbia)" title="Washington (district de Columbia)">district de Columbia</a> et dans les Territoires, le président annonce en septembre 1862, l'émancipation des esclaves dans les États rebelles à dater du <abbr class="abbr" title="Premier">1<sup>er</sup></abbr> janvier 1863. Puis, le treizième amendement, en décembre 1865, qui supprime l'esclavage sur tout le territoire américain<sup id="cite_ref-Folhen_59-3" class="reference"><a href="#cite_note-Folhen-59"><span class="cite_crochet">[</span>59<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Mais rien n'est prévu pour intégrer les <a href="/wiki/Afro-Am%C3%A9ricains" title="Afro-Américains">Noirs</a> à la <a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_am%C3%A9ricaine" title="Société américaine">société américaine</a>. En effet, seule une minorité d'Américains, les radicaux, pensent que les Noirs sont les égaux des Blancs et doivent avoir des droits politiques. Certes, les quatorzième et quinzième amendements, adoptés en 1868 et 1870, garantissent à tous les citoyens américains des droits égaux et la protection de la loi. Mais ils ne profitent pas aux Noirs. Un Bureau des réfugiés, affranchis et terres abandonnées est bien créé en 1865 pour reclasser les Noirs chassés des plantations ou sans travail, mais la corruption et le favoritisme rendent l'action du Bureau inefficace. Un travail efficace est cependant mené pour la scolarisation des enfants noirs. Mais les Noirs arrivés en masse dans les villes se retrouvent sans emploi et ceux restés à la campagne deviennent des <a href="/wiki/M%C3%A9tayage" title="Métayage">métayers</a> au sort misérable<sup id="cite_ref-Mélandri197615-16_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197615-16-62"><span class="cite_crochet">[</span>62<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Sur le plan politique, il s'agit de réintégrer les États rebelles dans l'Union. Lincoln partisan de la clémence, avait demandé que les États retrouvent leur place dès que 10&#160;% des citoyens auraient prêté un serment d'allégeance à l'Union. Les républicains radicaux, dirigés par <a href="/wiki/Thaddeus_Stevens" title="Thaddeus Stevens">Thaddeus Stevens</a> et <a href="/wiki/Charles_Sumner" title="Charles Sumner">Charles Sumner</a>, obtiennent le vote d'une loi plus sévère fixant le seuil à 50&#160;%. Mais à la fin de la guerre, les attentats politiques se multiplient. Lincoln est assassiné par <a href="/wiki/John_Wilkes_Booth" title="John Wilkes Booth">John Wilkes Booth</a>, au théâtre Ford, le <time class="nowrap" datetime="1865-04-14" data-sort-value="1865-04-14">14 avril 1865</time>. Le général Grant et le secrétaire d'État Seward échappent de peu à un attentat<sup id="cite_ref-Folhen_59-4" class="reference"><a href="#cite_note-Folhen-59"><span class="cite_crochet">[</span>59<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Le successeur de Lincoln, <a href="/wiki/Andrew_Johnson" title="Andrew Johnson">Andrew Johnson</a>, partisan d'une politique de réconciliation accorde son «&#160;pardon&#160;» à tous les États rebelles et entérine toutes les constitutions des États, même celles où règnent des «&#160;codes noirs<sup id="cite_ref-Mélandri197611_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197611-63"><span class="cite_crochet">[</span>63<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;». La lutte entre le président et le congrès, dominé par les radicaux est alors sans merci. Le congrès impose la rédaction de nouvelles constitutions qui doivent recevoir son approbation <i>a posteriori</i>. Il cherche à imposer le <a href="/wiki/Droit_de_vote" title="Droit de vote">droit de vote</a> des Noirs à un sud hostile. </p><p>La reconstruction alors est l'occasion de prendre une revanche sur les États du Sud, occupés militairement par les nordistes. Le pouvoir est confisqué par les <i>carpet-baggers</i>, des nordistes sans scrupule venus s'enrichir dans le Sud et les <i>scalawags</i>, des renégats sudistes. Pendant une courte période, des Noirs se retrouvent à des postes politiques et administratifs. Les anciennes élites sont écartées de la vie publique. Elle comporte aussi des aspects positifs puisque les <i>carpet-baggers</i> et les <i>scalawags</i> entreprennent aussi de combler le fort retard économique du Sud en construisant entre autres des voies de chemin de fer. La résistance à la reconstruction prend plusieurs aspects&#160;; une forme violente avec la naissance de sociétés secrètes racistes comme le <a href="/wiki/Ku_Klux_Klan" title="Ku Klux Klan">Ku Klux Klan</a> ou les Chevaliers au camélia blanc; le refus de payer des impôts empêchant les gouvernements locaux de mener à bien leur politique en faveur de l'égalité des droits<sup id="cite_ref-Mélandri197616_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197616-64"><span class="cite_crochet">[</span>64<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La reconstruction a laissé une certaine amertume chez des Blancs sudistes<sup id="cite_ref-Folhen_59-5" class="reference"><a href="#cite_note-Folhen-59"><span class="cite_crochet">[</span>59<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Dès 1868, le Nord commence à se désintéresser du Sud. Il laisse peu à peu le pouvoir aux «&#160;<a href="/wiki/D%C3%A9mocrates_bourbons" class="mw-redirect" title="Démocrates bourbons">démocrates bourbons</a>&#160;», des hommes d'affaires du Sud bien décidés à industrialiser la région. Républicains et démocrates bourbons entretiennent de bonnes relations et trouvent des accords politiques<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite_crochet">[</span>65<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_1865_à_1918"><span id="De_1865_.C3.A0_1918"></span>De 1865 à 1918</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Modifier la section : De 1865 à 1918" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=18" title="Modifier le code source de la section : De 1865 à 1918"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1865_%C3%A0_1918" title="Histoire des États-Unis de 1865 à 1918">Histoire des États-Unis de 1865 à 1918</a>.</div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="L'âge_d'or_(1865–1901)"><span id="L.27.C3.A2ge_d.27or_.281865.E2.80.931901.29"></span>L'âge d'or (1865–1901)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Modifier la section : L&#039;âge d&#039;or (1865–1901)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=19" title="Modifier le code source de la section : L&#039;âge d&#039;or (1865–1901)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Gilded_Age" title="Gilded Age">Gilded Age</a>.</div></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="L'expansion_territoriale"><span id="L.27expansion_territoriale"></span>L'expansion territoriale</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Modifier la section : L&#039;expansion territoriale" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=20" title="Modifier le code source de la section : L&#039;expansion territoriale"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:GoldenSpikev3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/GoldenSpikev3.jpg/250px-GoldenSpikev3.jpg" decoding="async" width="250" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/GoldenSpikev3.jpg/375px-GoldenSpikev3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/GoldenSpikev3.jpg/500px-GoldenSpikev3.jpg 2x" data-file-width="862" data-file-height="587" /></a><figcaption>Célébration de la jonction du premier chemin de fer transcontinental à <a href="/wiki/Promontory_Summit" title="Promontory Summit">Promontory Summit</a>.</figcaption></figure> <p>En 30 ans, les Américains réalisent leur «&#160;<a href="/wiki/Destin%C3%A9e_manifeste" title="Destinée manifeste">destinée manifeste</a>&#160;» et prennent possession de l'immense territoire situé à l'Ouest du <a href="/wiki/Mississippi_(fleuve)" title="Mississippi (fleuve)">Mississippi</a> au détriment des Indiens. Grâce au développement des lignes de chemin de fer, <i>ranchers</i> et <i>farmers</i> nourrissent le continent. </p><p>La <a href="/wiki/Conqu%C3%AAte_de_l%27Ouest" title="Conquête de l&#39;Ouest">conquête de l'Ouest</a> s'accompagne comme dans la première moitié du <a href="/wiki/XIXe_si%C3%A8cle" title="XIXe siècle"><abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</a> de la spoliation des Indiens. Le gouvernement fédéral retire aux Indiens des terres précédemment concédées par un traité, ce qui provoque de nombreuses <a href="/wiki/Guerres_am%C3%A9rindiennes" class="mw-redirect" title="Guerres amérindiennes">révoltes</a>. En 1867, le congrès décide de concentrer les indiens dans deux réserves, les «&#160;collines noires&#160;» dans le Dakota et l'Oklahoma. En 1871, il renonce à la politique des traités qui de toute façon sont toujours violés. La volonté de pacification du Congrès n'empêche pas les guerres indiennes de continuer. En 1874 et 1875, les indiens de la Red River engagent 14 batailles contre l'armée<sup id="cite_ref-Mélandri197623_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197623-66"><span class="cite_crochet">[</span>66<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Malgré quelques victoires éclatantes comme celle de <a href="/wiki/Bataille_de_Little_Big_Horn" class="mw-redirect" title="Bataille de Little Big Horn">Little Big Horn</a> en 1876, les Indiens ne peuvent résister. L'extermination des <a href="/wiki/Bison" title="Bison">bisons</a>, la poussée des colons, les massacres de l'armée ont raison d'eux. Les autorités tentent de pratiquer alors une politique d'<a href="/wiki/Assimilation_culturelle" title="Assimilation culturelle">assimilation</a>. Elles s'en prennent à la propriété collective traditionnelle et obligent à partir de 1887 les Indiens à recevoir une part de terres tribales, le reste revenant à l'État fédéral. </p><p>La construction de voies ferrées transcontinentales permet de surmonter l'obstacle des distances géographiques. La réalisation du <a href="/wiki/Premier_chemin_de_fer_transcontinental" title="Premier chemin de fer transcontinental">premier chemin de fer transcontinental</a>, l'Union Pacific-<a href="/wiki/Central_Pacific" title="Central Pacific">Central Pacific</a>, en 1869, entre <a href="/wiki/Omaha_(Nebraska)" title="Omaha (Nebraska)">Omaha</a> et <a href="/wiki/San_Francisco" title="San Francisco">San Francisco</a>, marque une date importante dans la conquête de l'Ouest. D'autres lignes transcontinentales sont achevées avant la fin du <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle&#160;: le Great Northern entre <a href="/wiki/Saint_Paul_(Minnesota)" title="Saint Paul (Minnesota)">Saint-Paul</a> et <a href="/wiki/Seattle" title="Seattle">Seattle</a> en 1893, le Northern Pacific de <a href="/wiki/Chicago" title="Chicago">Chicago</a> vers le Nord-Ouest en 1881, l'Atchison, Topeka and <a href="/wiki/Santa_Fe_(Nouveau-Mexique)" title="Santa Fe (Nouveau-Mexique)">Santa Fe</a> entre <a href="/wiki/Kansas_City_(Kansas)" title="Kansas City (Kansas)">Kansas City</a> et <a href="/wiki/Los_Angeles" title="Los Angeles">Los Angeles</a> et San Francisco la même année, le <a href="/wiki/Southern_Pacific_Transportation_Company" title="Southern Pacific Transportation Company">Southern Pacific</a> de <a href="/wiki/La_Nouvelle-Orl%C3%A9ans" title="La Nouvelle-Orléans">La Nouvelle-Orléans</a> à Los Angeles en 1883<sup id="cite_ref-Foucrier_19-5" class="reference"><a href="#cite_note-Foucrier-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les compagnies de chemin de fer sont les grandes bénéficiaires de la ruée vers l'Ouest. En effet, dès 1862, le congrès leur concède dix sections alternées<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite_crochet">[</span>67<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, soit 640 acres de part et d'autre de la ligne à construire. Entre 1850 à 1871, les compagnies de chemin de fer reçoivent 181 millions d'acres en tout<sup id="cite_ref-Mélandri197628_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197628-68"><span class="cite_crochet">[</span>68<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Elles les revendent avec un important bénéfice aux agriculteurs. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:The_Cow_Boy_1888.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/The_Cow_Boy_1888.jpg/220px-The_Cow_Boy_1888.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/The_Cow_Boy_1888.jpg/330px-The_Cow_Boy_1888.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/The_Cow_Boy_1888.jpg/440px-The_Cow_Boy_1888.jpg 2x" data-file-width="4435" data-file-height="3288" /></a><figcaption>Un <a href="/wiki/Cow-boy" title="Cow-boy">cowboy</a>, symbole de la conquête de l'ouest (1887).</figcaption></figure> <p>En pleine <a href="/wiki/Guerre_de_S%C3%A9cession" title="Guerre de Sécession">guerre de Sécession</a>, en 1862, <a href="/wiki/Abraham_Lincoln" title="Abraham Lincoln">Lincoln</a> signe le <a href="/wiki/Homestead_Act" title="Homestead Act">Homestead Act</a>. Il permet à chaque famille pouvant justifier qu'elle occupe un terrain depuis 5 ans d'en revendiquer la propriété privée, et ce dans la limite de 160 acres, soit 65 hectares. Si la famille y vit depuis au moins 6 mois, elle peut aussi sans attendre acheter le terrain à un prix relativement faible de 1,25&#160;dollar par acre. Cette loi ne sera pas étendue aux Noirs après leur émancipation. Pourtant de 1867 à 1885, les terres de l'Ouest ne sont pas occupées par les <i>farmers</i> mais par des éleveurs de bovins. C'est au Sud du Texas qu'apparaissent les premiers grands troupeaux<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite_crochet">[</span>69<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les éleveurs peuvent réaliser des bénéfices importants en vendant leurs bêtes sur les marchés du Nord. Ceci explique les grandes transhumances des lieux d'élevage aux gares situées plus au Nord, à <a href="/wiki/Abilene_(Kansas)" title="Abilene (Kansas)">Abilene</a> ou à <a href="/wiki/Wichita" title="Wichita">Wichita</a>. Mais les bêtes perdent du poids pendant le voyage. Les éleveurs prennent l'habitude d'acheter le bétail au Texas et de l'engraisser dans les <a href="/wiki/Grandes_Plaines" title="Grandes Plaines">grandes plaines</a>, plus au Nord, au plus près des gares. Le <a href="/wiki/Wyoming" title="Wyoming">Wyoming</a>, les deux <a href="/wiki/Territoire_du_Dakota" title="Territoire du Dakota">Dakota</a> et le <a href="/wiki/Montana" title="Montana">Montana</a> deviennent ainsi des vastes zones de pâture<sup id="cite_ref-Mélandri197625_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197625-70"><span class="cite_crochet">[</span>70<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les rigueurs de l'hiver 1886-1887, en tuant un grand nombre de bovins, mettent fin à l'empire du bétail et à la période des pionniers du <a href="/wiki/Ouest_am%C3%A9ricain" title="Ouest américain">Far West</a>. Les fermiers s'installent progressivement, entourant leurs parcelles de barbelés et repoussant les troupeaux plus à l'Ouest. Le <i><a href="/wiki/Dry_farming" title="Dry farming">dry farming</a></i> et l'utilisation de blés durs permettent à ces régions semi-arides d'obtenir une forte <a href="/wiki/Productivit%C3%A9" title="Productivité">productivité</a><sup id="cite_ref-Mélandri197627_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197627-71"><span class="cite_crochet">[</span>71<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>En 1890, la fin de la frontière, c'est-à-dire du front de colonisation, est proclamée. Cette nouvelle provoque un choc dans l'opinion publique américaine<sup id="cite_ref-Mélandri197628_68-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197628-68"><span class="cite_crochet">[</span>68<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La conquête de l'Ouest a eu comme conséquence l'augmentation considérable du nombre des agriculteurs, alors que leur nombre diminue ailleurs<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite_crochet">[</span>72<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, celui de la surface cultivée<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite_crochet">[</span>73<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, le triplement de la production agricole. Les États-Unis deviennent le premier producteur mondial de coton, de céréales et de bovins<sup id="cite_ref-Mélandri197638_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197638-74"><span class="cite_crochet">[</span>74<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="L'industrialisation_et_ses_conséquences"><span id="L.27industrialisation_et_ses_cons.C3.A9quences"></span>L'industrialisation et ses conséquences</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Modifier la section : L&#039;industrialisation et ses conséquences" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=21" title="Modifier le code source de la section : L&#039;industrialisation et ses conséquences"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Alexander_Graham_Bell.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Alexander_Graham_Bell.jpg/220px-Alexander_Graham_Bell.jpg" decoding="async" width="220" height="286" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Alexander_Graham_Bell.jpg/330px-Alexander_Graham_Bell.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Alexander_Graham_Bell.jpg/440px-Alexander_Graham_Bell.jpg 2x" data-file-width="480" data-file-height="624" /></a><figcaption><a href="/wiki/Alexander_Graham_Bell" title="Alexander Graham Bell">Alexander Graham Bell</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:John-D-Rockefeller-sen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/John-D-Rockefeller-sen.jpg/220px-John-D-Rockefeller-sen.jpg" decoding="async" width="220" height="278" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/John-D-Rockefeller-sen.jpg 1.5x" data-file-width="250" data-file-height="316" /></a><figcaption><a href="/wiki/John_D._Rockefeller" class="mw-redirect" title="John D. Rockefeller">John D. Rockefeller</a>.</figcaption></figure> <p>Certains traits propres aux États-Unis expliquent la vigueur de l'<a href="/wiki/R%C3%A9volution_industrielle" title="Révolution industrielle">industrialisation</a>. La rareté de main d'œuvre a comme conséquence une mécanisation et une <a href="/wiki/Normes_et_standards_techniques" class="mw-redirect" title="Normes et standards techniques">standardisation</a> précoce. Les <a href="/wiki/Innovation" title="Innovation">innovations</a> techniques et l'emploi de machines-outils y sont donc plus importants qu'ailleurs. Entre 1860 et 1890, le nombre de <a href="/wiki/Brevet" class="mw-redirect" title="Brevet">brevets</a> déposés passe de 5&#160;000 à 25&#160;000. Plus vite qu'en Europe, les produits sont destinés au grand public et non à l'élite. Le <a href="/wiki/T%C3%A9l%C3%A9phone" title="Téléphone">téléphone</a>, dont l'invention est alors attribué à <a href="/wiki/Alexander_Graham_Bell" title="Alexander Graham Bell">Alexander Bell</a>, est diffusé à un million d'exemplaires en 1900<sup id="cite_ref-Mélandri197632_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197632-75"><span class="cite_crochet">[</span>75<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les industriels du Nord ont fait adopter par le congrès des droits de douane exorbitants&#160;: 47&#160;% en moyenne sur les importations<sup id="cite_ref-Mélandri197635_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197635-76"><span class="cite_crochet">[</span>76<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Enfin, la forte augmentation de la population permet de fournir la main d'œuvre nécessaire au développement industriel. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Les_mutations_économiques"><span id="Les_mutations_.C3.A9conomiques"></span>Les mutations économiques</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Modifier la section : Les mutations économiques" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=22" title="Modifier le code source de la section : Les mutations économiques"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Ludlow,_VT_1906.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Ludlow%2C_VT_1906.jpg/220px-Ludlow%2C_VT_1906.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Ludlow%2C_VT_1906.jpg/330px-Ludlow%2C_VT_1906.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Ludlow%2C_VT_1906.jpg/440px-Ludlow%2C_VT_1906.jpg 2x" data-file-width="584" data-file-height="330" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ludlow_(Vermont)" title="Ludlow (Vermont)">Ludlow (Vermont)</a>, en 1906.</figcaption></figure> <p>Les années qui suivent la fin de la guerre de Sécession sont celles où le chemin de fer est roi. Des milliers de kilomètres de voies ferrées sont construites jusqu'à la fin du <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle. En 1900, 200&#160;000&#160;milles de lignes de chemin de fer couvrent le territoire américain dont cinq transcontinentaux<sup id="cite_ref-Mélandri197634_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197634-77"><span class="cite_crochet">[</span>77<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La <a href="/wiki/Sid%C3%A9rurgie" title="Sidérurgie">production sidérurgique</a> et le commerce se trouvent ainsi stimulés. Il existe une concurrence sauvage entre les entreprises. Dans les chemins de fer la guerre des tarifs fragilisent les compagnies. En effet dans les lignes soumises à la concurrence, les compagnies baissent leurs tarifs et vont jusqu'à vendre à perte pour capter la clientèle, quitte à se rattraper sur les lignes où elles n'ont pas de concurrence. Lors de la <a href="/wiki/Grande_D%C3%A9pression_(1873-1896)" title="Grande Dépression (1873-1896)">crise économique de 1873</a>, beaucoup sont acculées à la <a href="/wiki/Faillite" title="Faillite">faillite</a> et sont rachetées à bas prix. Les autres préfèrent signer des accords secrets pour se partager le marché<sup id="cite_ref-Mélandri197636_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197636-78"><span class="cite_crochet">[</span>78<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, mais ces accords ne fonctionnent vraiment qu'en période de prospérité. La période se caractérise en outre par une tendance à la concentration des entreprises qu'il est possible d'attribuer au désir de contrôler le marché, de faire des <a href="/wiki/%C3%89conomie_d%27%C3%A9chelle" title="Économie d&#39;échelle">économies d'échelle</a> et aux capitaux des plus en plus importants que nécessitent le développement industriel. Ce <i><a href="/wiki/Gilded_Age" title="Gilded Age">Gilded Age</a></i> (littéralement «&#160;âge doré&#160;») est marqué par les «&#160;titans&#160;» de l'industrie que sont <a href="/wiki/Famille_Rockefeller" title="Famille Rockefeller">Rockefeller</a>, <a href="/wiki/Famille_Astor" title="Famille Astor">Astor</a>, <a href="/wiki/Famille_Vanderbilt" title="Famille Vanderbilt">Vanderbilt</a>, <a href="/wiki/Andrew_Carnegie" title="Andrew Carnegie">Carnegie</a> ou encore <a href="/wiki/John_Pierpont_Morgan" title="John Pierpont Morgan">Morgan</a><sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite_crochet">[</span>79<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Le cas le plus connu est celui de <a href="/wiki/John_Davison_Rockefeller" title="John Davison Rockefeller">Rockefeller</a> qui rachète les droits de vote des actionnaires d'une quarantaine de compagnies pétrolières pour les contrôler. Ces dernières forment un <a href="/wiki/Trust_(%C3%A9conomie)" title="Trust (économie)">trust</a> sous sa direction. Il ferme 33 des 55 <a href="/wiki/Raffinage_du_p%C3%A9trole" title="Raffinage du pétrole">raffineries</a> qu'il détient et, grâce aux économies d'échelle réalisées, engrange d'immenses profits<sup id="cite_ref-Mélandri197637_80-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197637-80"><span class="cite_crochet">[</span>80<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. À la fin des <a href="/wiki/Ann%C3%A9es_1880" title="Années 1880">années 1880</a>, une quinzaine de trusts se sont ainsi constitués. En 1890, la <a href="/wiki/Sherman_Antitrust_Act" title="Sherman Antitrust Act">loi Sherman</a> interdit les trusts. Les capitaines d'industrie choisissent alors la <a href="/wiki/Holding" title="Holding">holding</a> comme forme de concentration. Rockefeller préfère développer la <a href="/wiki/Standard_Oil" title="Standard Oil">Standard Oil</a> du <a href="/wiki/New_Jersey" title="New Jersey">New Jersey</a> parmi toutes ses compagnies. En 1897, cette dernière contrôle 83,7&#160;% du raffinage du pétrole<sup id="cite_ref-Mélandri197640_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197640-81"><span class="cite_crochet">[</span>81<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La compagnie <a href="/wiki/Andrew_Carnegie" title="Andrew Carnegie">Carnegie</a> fournit 25 à 30&#160;% de l'acier américain. Elle possède aussi ses mines de charbon et de fer, ses bateaux et ses trains. La compagnie Carnegie est ainsi un remarquable exemple des mouvements de concentration horizontale et verticale du capitalisme américain. </p><p>Entre 1860 et 1890, la production industrielle est multipliée par 11. Les États-Unis sont devenus le premier producteur mondial de charbon. L'industrialisation profite surtout au Nord-Est des États-Unis qui concentre 75&#160;% de la production. Le Sud a développé des industries de transformation mais reste sous la dépendance économique du Nord. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Les_bouleversements_économiques_et_sociaux"><span id="Les_bouleversements_.C3.A9conomiques_et_sociaux"></span>Les bouleversements économiques et sociaux</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Modifier la section : Les bouleversements économiques et sociaux" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=23" title="Modifier le code source de la section : Les bouleversements économiques et sociaux"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Entre 1860 et 1900, 14 millions d'immigrants arrivent aux <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis</a>, fuyant l'<a href="/wiki/Europe" title="Europe">Europe</a> en raison des mauvaises conditions économiques et sociales, des troubles politiques et/ou des persécutions religieuses. Grâce à cette immigration, la population des <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis</a> passe de 31 millions en 1860 à 50 en 1880 et 76 en 1900. </p><p>À partir des années 1840, les <a href="/wiki/Britanniques" title="Britanniques">Britanniques</a> laissent peu à peu la place à d'autres immigrants&#160;: </p><p>• les <a href="/wiki/Allemands" title="Allemands">Allemands</a> qui sont chassés par la misère résultant de la désorganisation politique de leur région ou persécutés religieusement, </p><p>• les <a href="/wiki/Irlandais" title="Irlandais">Irlandais</a>, victimes de l'une des plus terribles famines du <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle en raison de l'apparition d'une bactérie détruisant la pomme de terre, leur production et aliment de base, et </p><p>• dans une moindre mesure, les <a href="/wiki/Langues_scandinaves" title="Langues scandinaves">Scandinaves</a>. </p><p>Puis, à partir des années 1880, ces immigrants sont eux-mêmes remplacés par d'autres immigrants&#160;: </p><p>• les <a href="/wiki/Italiens" title="Italiens">Italiens</a>, issus majoritairement des régions du sud du pays, les plus pauvres de la Péninsule, et </p><p>• les populations venues d'Europe centrale et orientale (en particulier, de nombreux <a href="/wiki/Juifs" title="Juifs">Juifs</a> soumis, dans la <a href="/wiki/Russie" title="Russie">Russie</a> tsariste, à un statut politique, économique et religieux discriminatoire et à l'hostilité de la population qui aboutit périodiquement à des <a href="/wiki/Pogrom" title="Pogrom">pogroms</a>). </p><p>Les immigrants sont issus du monde rural mais sont contraints de s'installer dans les villes sauf les <a href="/wiki/Allemands" title="Allemands">Allemands</a> qui s'établissent en nombre comme fermiers dans les terres du <a href="/wiki/Midwest" title="Midwest">Midwest</a>. </p><p>Les autorités des <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis</a> les accueillent avec bienveillance car son appareil productif a besoin d'eux pour assurer son développement. Ils constituent une main-d'œuvre bon marché pour une industrie en plein essor et les nombreux travaux publics que nécessite l'aménagement d'un territoire immense. </p><p>L'intégration de ces nouvelles populations et leur coexistence pacifique (bien qu'à nuancer, en particulier dans les grandes villes comme <a href="/wiki/New_York" title="New York">New York</a>, la «&#160;porte d'entrée&#160;» des immigrants aux <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis</a>) est facilitée par plusieurs facteurs&#160;: </p><p>• le dynamisme économique de cette période, créateur de nombreux emplois peu qualifiés, </p><p>• une organisation sociale fondée sur le communautarisme qui permet à l'immigrant de s'intégrer progressivement à un environnement nouveau en étant, par ailleurs, soutenu par sa communauté, et </p><p>• un modèle politique mature protégeant les libertés individuelles politiques et religieuses. </p><p>Ces conditions favorables offrent à ces immigrants, avides d'échapper au sort qu'ils ont connu en <a href="/wiki/Europe" title="Europe">Europe</a>, la possibilité d'améliorer peu à peu leurs conditions de vie (en réalité, ce sont surtout leurs descendants, parfois après plusieurs générations, qui verront ces conditions de vie s'améliorer réellement), au prix d'importants sacrifices (la vie dans les quartiers d'immigrants des grandes villes est extrêmement difficile) et d'une vie de dur labeur. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Singer_Building_New_York_City_1908.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Singer_Building_New_York_City_1908.jpg/200px-Singer_Building_New_York_City_1908.jpg" decoding="async" width="200" height="282" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Singer_Building_New_York_City_1908.jpg/300px-Singer_Building_New_York_City_1908.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Singer_Building_New_York_City_1908.jpg/400px-Singer_Building_New_York_City_1908.jpg 2x" data-file-width="1088" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Le Singer Building en 1908, à New York</figcaption></figure> <p>À la fin de la <a href="/wiki/Guerre_de_S%C3%A9cession" title="Guerre de Sécession">guerre de Sécession</a>, l'<a href="/wiki/Am%C3%A9rique" title="Amérique">Amérique</a> est encore largement un pays de fermiers, selon l'idéal de <a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a>. À la fin du <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle, l'agriculture n'y est plus la première activité économique. L'<a href="/wiki/Am%C3%A9rique" title="Amérique">Amérique</a> industrielle et urbaine triomphe. </p><p>Entre 1860 et 1890, le nombre de villes dépassant les 100&#160;000&#160;habitants a triplé. <a href="/wiki/New_York" title="New York">New York</a> compte 1,5 million d'habitants, <a href="/wiki/Philadelphie" title="Philadelphie">Philadelphie</a> un million<sup id="cite_ref-Mélandri197642_82-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197642-82"><span class="cite_crochet">[</span>82<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les <a href="/wiki/Gratte-ciel" title="Gratte-ciel">gratte-ciel</a>, les <a href="/wiki/Tramway" title="Tramway">tramways</a>, le <a href="/wiki/M%C3%A9tro" title="Métro">métro</a>, l'éclairage urbain électrique et d'autres innovations techniques caractérisent les grandes villes américaines. </p><p>Les villes sont des lieux d'accueil pour les immigrants et les agriculteurs ruinés qui y trouvent du travail dans l'industrie. C'est à la ville que naît le nouveau mythe américain, celui du self-made man<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite_crochet">[</span>83<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> incarné par <a href="/wiki/Andrew_Carnegie" title="Andrew Carnegie">Andrew Carnegie</a>, un immigrant écossais. </p><p>Dans un contexte de liberté économique presque totale, qui n'est pas sans générer des abus (le droit du travail est pratiquement inexistant, les pratiques commerciales souvent douteuses), émergent de grandes puissances bancaires et financières ainsi que de grands groupes industriels (dans les domaines de l'acier, de la construction et des transports ferroviaire et maritime...). </p><p>L'activité économique en général, et la croissance de ces grands groupes en particulier, est soutenue par plusieurs facteurs&#160;: </p><p>• la recherche de la réussite individuelle et son corollaire, l'esprit entrepreneurial, issus de l'éthique protestante, </p><p>• l'immensité du territoire dont l'aménagement procure d'énormes ressources agricoles et en matières premières (parfois nouvelles, comme le pétrole découvert à cette époque) et crée, par ailleurs, des débouchés importants pour l'industrie, </p><p>• une main d'œuvre nombreuse et peu organisée (donc peu chère), </p><p>• des capitaux en abondance rendus plus facilement mobilisables grâce à la structuration du secteur bancaire et financer, </p><p>• la rationalisation des processus industriels, </p><p>• le progrès technique, </p><p>• un marché de consommateurs important et en rapide expansion qui offre de nouveaux débouchés, et </p><p>• le soutien des pouvoirs publics et l'absence d'une véritable régulation économique (qui ne permet pas de freiner le processus de concentration et aboutit à des situations de quasi-monopoles). </p><p>Cette période est caractérisée par l'émergence de grands capitaines d'industrie comme <a href="/wiki/Cornelius_Vanderbilt" title="Cornelius Vanderbilt">Cornelius Vanderbilt</a> (transport maritime et ferroviaire), <a href="/wiki/John_Pierpont_Morgan" title="John Pierpont Morgan">John Pierpont Morgan</a> (banque), <a href="/wiki/Jay_Gould" title="Jay Gould">Jay Gould</a> (transport ferroviaire et finance), <a href="/wiki/Andrew_Carnegie" title="Andrew Carnegie">Andrew Carnegie</a> (acier) ou <a href="/wiki/John_Davison_Rockefeller" title="John Davison Rockefeller">John Davison Rockefeller</a> (raffinage du pétrole et distribution de produits à base de pétrole). </p><p>Comme dans tous pays engagés dans un processus d'industrialisation rapide, la condition ouvrière est particulièrement difficile, avec des journées de travail de 12 à 14 heures, des salaires faibles, des logements indécents. Cependant, dans l'Amérique de «&#160;l'âge du toc&#160;», aucun mouvement <a href="/wiki/Syndicat" title="Syndicat">syndical</a> puissant ne parvient à se développer. Sans organisation efficace (contrairement aux entrepreneurs), délaissés par les partis politiques (qui représentent les intérêts desdits entrepreneurs ou cultivent le clientélisme), les ouvriers multiplient les <a href="/wiki/Gr%C3%A8ve" title="Grève">grèves</a>. </p><p>En 1877, une grève de cheminots paralyse le trafic depuis la côte atlantique jusqu'à l'ouest du <a href="/wiki/Mississippi_(fleuve)" title="Mississippi (fleuve)">Mississippi</a>. Le président <a href="/wiki/Rutherford_Birchard_Hayes" class="mw-redirect" title="Rutherford Birchard Hayes">Hayes</a> envoie des troupes fédérales en <a href="/wiki/Virginie-Occidentale" title="Virginie-Occidentale">Virginie-Occidentale</a> pour briser la grève<sup id="cite_ref-Mélandri197653_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197653-84"><span class="cite_crochet">[</span>84<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Plusieurs autres mouvements sont ainsi brisés par les forces de l'ordre. Ce n'est qu'en 1886 que naît la première grande organisation syndicale, l'<a href="/wiki/F%C3%A9d%C3%A9ration_am%C3%A9ricaine_du_travail" title="Fédération américaine du travail">American Federation of Labor</a> (AFL), une fédération des métiers hautement spécialisés<sup id="cite_ref-Mélandri197647_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197647-85"><span class="cite_crochet">[</span>85<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Elle renonce à toute référence révolutionnaire ou passéiste. </p><p>L'échec des mouvements ouvriers s'explique par plusieurs facteurs&#160;: </p><p>• l'acceptation par les travailleurs immigrants de dures conditions de travail car nombre d'entre eux ont immigré aux <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis</a> en raison de l'absence totale de travail dans leurs régions européennes d'origine, </p><p>• l'importance de l'<a href="/wiki/Arm%C3%A9e_de_r%C3%A9serve_de_travailleurs" title="Armée de réserve de travailleurs">armée de réserve de travailleurs</a> constituée par ces millions d'immigrants, </p><p>• les valeurs américaines qui glorifient le travail comme vecteur essentiel de la réussite individuelle, et </p><p>• la protection des intérêts économiques par les pouvoirs publics qui répriment durement toutes velléités syndicales. </p><p>Pendant cette période le monde agricole connaît une grave crise. En effet, à partir de 1873, les prix agricoles baissent. L'augmentation de la <a href="/wiki/Productivit%C3%A9" title="Productivité">productivité</a> ne compense pas la chute des prix. Les fermiers tentent de s'organiser&#160;: mouvement des <i>Grangers</i> vers 1870, des <i>Greenbackers</i> vers 1880, alliance des fermiers et des <a href="/wiki/Populisme_(politique)" title="Populisme (politique)">populistes</a> vers 1890. Les <i>farmers</i> réclament l'inflation monétaire pour compenser la baisse mondiale des cours de produits agricoles et réduire leur endettement<sup id="cite_ref-Foucrier_19-6" class="reference"><a href="#cite_note-Foucrier-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="La_démocratie_«_confisquée_»"><span id="La_d.C3.A9mocratie_.C2.AB_confisqu.C3.A9e_.C2.BB"></span>La démocratie «&#160;confisquée&#160;»</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Modifier la section : La démocratie « confisquée »" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=24" title="Modifier le code source de la section : La démocratie « confisquée »"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>«&#160;L'âge du toc&#160;» est marqué par la main mise des milieux d'affaires sur la vie politique. Des municipalités à l'élection des sénateurs, ils contrôlent une classe politique vénale qui soutient sans réserve leurs intérêts<sup id="cite_ref-Mélandri197650-51_86-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197650-51-86"><span class="cite_crochet">[</span>86<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les hommes d'affaires parviennent à faire croire aux électeurs, principalement aux <a href="/wiki/Classes_moyennes" class="mw-redirect" title="Classes moyennes">classes moyennes</a>, que leurs intérêts sont ceux de la nation entière<sup id="cite_ref-Mélandri197652_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197652-87"><span class="cite_crochet">[</span>87<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. C'est «&#160;l'évangile de la richesse&#160;». Les partis politiques ne permettent pas le débat d'idées. En effet, le parti républicain et le parti démocrate sont des coalitions d'intérêts parfois antagonistes et ne sont plus guère, à partir de 1876, que des machines à remporter les élections et à pourvoir les maintenir en place dans l'administration selon le <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_des_d%C3%A9pouilles" title="Système des dépouilles">système des dépouilles</a>. Ce n'est qu'en 1883, que, pour limiter les abus et les scandales liés au système des dépouilles que le président <a href="/wiki/Chester_Alan_Arthur" class="mw-redirect" title="Chester Alan Arthur">Chester Arthur</a> fait voter la loi Pendleton. Elle fixe une liste d'emplois dont les titulaires sont désignés par une commission indépendante en fonction de leurs capacités. À la fin du siècle, la nomination d'un fonctionnaire fédéral sur deux dépend de la commission<sup id="cite_ref-Mélandri197657-58_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197657-58-88"><span class="cite_crochet">[</span>88<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Mais la collusion entre monde politique et milieu des affaires perdure à cause du coût grandissant des campagnes électorales. Pour remercier les associations industrielles <a href="/wiki/Protectionnisme" title="Protectionnisme">protectionnistes</a> qui ont aidé à l'élection de <a href="/wiki/Benjamin_Harrison" title="Benjamin Harrison">Benjamin Harrison</a>, les Républicains votent en 1890 le tarif McKinley. Les tarifs douaniers sont tellement prohibitifs que certaines entreprises européennes choisissent de s'installer aux États-Unis. Mais ils entrainent une hausse des produits industriels. <a href="/wiki/Grover_Cleveland" title="Grover Cleveland">Grover Cleveland</a><sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite_crochet">[</span>89<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> est réélu président au moment où le pays connait une crise économique sévère. Il répond aux nombreuses grèves et aux marches de chômeurs en faisant intervenir les troupes fédérales. Sa politique monétaire, fin du bi-métallisme, mécontente les États du Sud et ceux producteurs d'argent. Les protestataires, parviennent à imposer leur candidat au parti démocrate, <a href="/wiki/William_J._Bryan" class="mw-redirect" title="William J. Bryan">William J. Bryan</a> pour les élections présidentielles de 1896. Ce candidat qui défend avec passion l'Amérique agraire chère à Jefferson et le bi-métallisme effraie les milieux industriels qui soutiennent tous le candidat républicain <a href="/wiki/William_McKinley" title="William McKinley">William McKinley</a>. La victoire de ce dernier marque la victoire définitive du <a href="/wiki/Capitalisme" title="Capitalisme">capitalisme</a> et une domination de 16 ans pour le parti républicain<sup id="cite_ref-Mélandri197661-63_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197661-63-90"><span class="cite_crochet">[</span>90<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Un_pays_à_la_recherche_d'une_place_dans_le_monde"><span id="Un_pays_.C3.A0_la_recherche_d.27une_place_dans_le_monde"></span>Un pays à la recherche d'une place dans le monde</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Modifier la section : Un pays à la recherche d&#039;une place dans le monde" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=25" title="Modifier le code source de la section : Un pays à la recherche d&#039;une place dans le monde"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Le_début_de_l'interventionnisme"><span id="Le_d.C3.A9but_de_l.27interventionnisme"></span>Le début de l'interventionnisme</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Modifier la section : Le début de l&#039;interventionnisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=26" title="Modifier le code source de la section : Le début de l&#039;interventionnisme"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:10kMiles.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/10kMiles.JPG/220px-10kMiles.JPG" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/10kMiles.JPG/330px-10kMiles.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/10kMiles.JPG/440px-10kMiles.JPG 2x" data-file-width="1123" data-file-height="807" /></a><figcaption><i>Ten Thousand Miles From Tip to Tip</i> («&#160;10&#160;000&#160;<abbr class="abbr" title="miles"><a href="/wiki/Mille_international" class="mw-redirect" title="Mille international">miles</a></abbr> d'une extrémité à l'autre&#160;») - des Philippines à Porto Rico.</figcaption></figure> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Expansion_outremer_des_%C3%89tats-Unis" class="mw-redirect" title="Expansion outremer des États-Unis">Expansion outremer des États-Unis</a>.</div></div> <p>La politique étrangère des États-Unis est restée fidèle au testament de <a href="/wiki/George_Washington" title="George Washington">George Washington</a> et à la <a href="/wiki/Doctrine_Monroe" title="Doctrine Monroe">doctrine Monroe</a>. Les Américains tout absorbés par la conquête de l'Ouest et leur développement industriel ne se sont pas dotés des atouts des grandes puissances. <a href="/wiki/Pierre_M%C3%A9landri" title="Pierre Mélandri">Pierre Mélandri</a><sup id="cite_ref-Mélandri1976_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri1976-91"><span class="cite_crochet">[</span>91<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> établit un lien entre le début des ambitions internationales des États-Unis, la prise de conscience de leur suprématie industrielle ainsi que la fin de la frontière<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite_crochet">[</span>92<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> en 1890. En 1880, il n'y a presque pas de flotte militaire et commerciale, les effectifs de l'armée sont très réduits<sup id="cite_ref-Mélandri197669_93-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197669-93"><span class="cite_crochet">[</span>93<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Dans les années 1880, le gouvernement fédéral commence à développer la marine militaire, elle passe du <abbr class="abbr" title="Douzième">12<sup>e</sup></abbr>&#160;rang mondial en 1883 au <abbr class="abbr" title="Troisième">3<sup>e</sup></abbr> en 1906. Il s'assure aussi de bases à <a href="/wiki/Pearl_Harbor" title="Pearl Harbor">Pearl Harbor</a> et dans les <a href="/wiki/Samoa" title="Samoa">Samoa</a>. L'acceptation facile de l'<a href="/wiki/Hawa%C3%AF#Annexion_d&#39;Hawaï_(1898–1959)" title="Hawaï">annexion de Hawaii</a> par le Sénat en 1898 montre que les esprits sont mûrs pour l'aventure expansionniste. Désireux de détourner la colère populaire due à la crise économique, les responsables politiques entretiennent auprès de l'opinion publique une grande susceptibilité nationaliste avec l'aide de deux journaux à grand tirage, <i><a href="/wiki/New_York_World" title="New York World">The World</a></i> et <i><a href="/wiki/New_York_Journal-American" title="New York Journal-American">The Journal</a></i>. </p> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Guerre_hispano-am%C3%A9ricaine" title="Guerre hispano-américaine">Guerre hispano-américaine</a>.</div></div> <p>Le <time class="nowrap" datetime="1898-02-15" data-sort-value="1898-02-15">15 février 1898</time>, une explosion a lieu à bord du <a href="/wiki/USS_Maine_(ACR-1)" title="USS Maine (ACR-1)"><i>Maine</i></a>, ancré dans le port de <a href="/wiki/La_Havane" title="La Havane">La Havane</a> à <a href="/wiki/Cuba" title="Cuba">Cuba</a>, alors colonie espagnole, entraînant la mort de 266 hommes. McKinley cède à l'opinion publique et envoie un ultimatum à l'Espagne le 29 mars et part en guerre contre elle le 25 avril. La «&#160;splendide petite guerre&#160;» est une véritable promenade militaire. Cuba est occupée le 16 juillet. Entre mai et août 1898, l'amiral <a href="/wiki/George_Dewey" title="George Dewey">George Dewey</a> fait la conquête des <a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a>. </p><p>En 1898, après avoir vaincu les troupes espagnoles, les forces armées américaines s'emparent de Porto Rico. Par le Traité de Paris du 10 décembre 1898, l'Espagne doit également renoncer à <a href="/wiki/Cuba" title="Cuba">Cuba</a> et aux <a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a>. Sous la pression de l'occupation militaire, Cuba doit incorporer à sa Constitution l'<a href="/wiki/Amendement_Platt" title="Amendement Platt">amendement Platt</a>, approuvé par le Sénat américain en 1901. En vertu de celui-ci, La Havane reconnait le droit d'intervention des États-Unis pour «&#160;préserver l'indépendance cubaine&#160;», et maintenir un gouvernement protégeant «&#160;la vie, la propriété et les libertés individuelles&#160;». En outre, le document précise que le gouvernement cubain vendra ou louera aux États-Unis le terrain nécessaire à l'établissement de dépôts de charbon ou de stations navales, donnant ainsi naissance à la <a href="/wiki/Base_de_Guant%C3%A1namo" class="mw-redirect" title="Base de Guantánamo">base de Guantánamo</a>. Interférant dans sa politique intérieure, ses institutions, son système électoral et son régime fiscal, les États-Unis interviennent militairement à Cuba en 1906, 1912 et 1917. Jusqu'en 1934, l'ile ne dispose pas de gouvernement souverain et constitue de facto un protectorat américain<sup id="cite_ref-:destino_manifiesto_94-0" class="reference"><a href="#cite_note-:destino_manifiesto-94"><span class="cite_crochet">[</span>94<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Au début du XXe siècle, les troupes américaines débarquent au <a href="/wiki/Mexique" title="Mexique">Mexique</a>, au <a href="/wiki/Guatemala" title="Guatemala">Guatemala</a>, au <a href="/wiki/Nicaragua" title="Nicaragua">Nicaragua</a>, en <a href="/wiki/Colombie" title="Colombie">Colombie</a> et en <a href="/wiki/%C3%89quateur_(pays)" title="Équateur (pays)">Équateur</a>. En 1903, le <a href="/wiki/Trait%C3%A9_Hay-Bunau-Varilla" title="Traité Hay-Bunau-Varilla">Traité Hay-Bunau-Varilla</a> accorde aux États-Unis, en échange de 10 millions de dollars, l'usage perpétuel du <a href="/wiki/Canal_de_Panama" title="Canal de Panama">canal de Panama</a> et une pleine souveraine sur une zone profonde de huit kilomètres sur chacune de ses rives. Le traité confère par ailleurs des droits spéciaux à Washington en temps de guerre, faisant pratiquement du Panama, sur le plan militaire, un nouvel État de l'Union. Au <a href="/wiki/Nicaragua" title="Nicaragua">Nicaragua</a>, les États-Unis interviennent militairement en 1912 pour vaincre la résistance des libéraux, qui refusaient de reconnaitre un accord permettant aux États-Unis de disposer d'un contrôle sur les finances du pays. Placé au pouvoir par l'armée américaine, le conservateur <a href="/wiki/Adolfo_D%C3%ADaz" title="Adolfo Díaz">Adolfo Diaz</a> signe cet accord. L'armée américaine reste présente treize ans au Nicaragua, entre 1912 et 1925<sup id="cite_ref-:destino_manifiesto_94-1" class="reference"><a href="#cite_note-:destino_manifiesto-94"><span class="cite_crochet">[</span>94<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Au <a href="/wiki/Honduras" title="Honduras">Honduras</a>, les États-Unis interviennent en 1903, 1905, 1919 et 1924, généralement pour restaurer l'autorité de gouvernements menacés par des rébellions. En 1915, un corps expéditionnaire est déployé à <a href="/wiki/Ha%C3%AFti" title="Haïti">Haïti</a>. l'administration civile et militaire, les finances, les douanes et la banque d'État aux mains des Américains. Pour vaincre les rébellions nationalistes, la loi martiale est proclamé sur l'ensemble du territoire. La même loi martiale imposée en République dominicaine, où la Convention du 8 février 1907 permet aux États-Unis d'administrer les douanes et de distribuer leurs revenus aux créanciers étrangers. Les États-Unis s'engagent également en <a href="/wiki/Chine" title="Chine">Chine</a> où ils favorisent leurs intérêts commerciaux et participent à la répression de la <a href="/wiki/R%C3%A9volte_des_Boxers" title="Révolte des Boxers">révolte des Boxers</a>. Ils penchent, au début de la <a href="/wiki/Guerre_russo-japonaise_de_1904" class="mw-redirect" title="Guerre russo-japonaise de 1904">guerre russo–japonaise de 1904</a>, en faveur du <a href="/wiki/Japon" title="Japon">Japon</a>, que soutenait également la Grande-Bretagne, désireuse de voir la Russie éliminée de l’Orient<sup id="cite_ref-:destino_manifiesto_94-2" class="reference"><a href="#cite_note-:destino_manifiesto-94"><span class="cite_crochet">[</span>94<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés&#160;: <a href="/wiki/Entr%C3%A9e_des_%C3%89tats-Unis_dans_la_Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale" title="Entrée des États-Unis dans la Première Guerre mondiale">Entrée des États-Unis dans la Première Guerre mondiale</a> et <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis_dans_la_Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale" title="États-Unis dans la Première Guerre mondiale">États-Unis dans la Première Guerre mondiale</a>.</div></div> <p>En 1917, les <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis</a> entrent en guerre auprès des <a href="/wiki/Alli%C3%A9s_de_la_Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale" title="Alliés de la Première Guerre mondiale">Alliés</a> dans la <a href="/wiki/Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale" title="Première Guerre mondiale">Première Guerre mondiale</a>. Le <a href="/wiki/Corps_exp%C3%A9ditionnaire_am%C3%A9ricain" class="mw-redirect" title="Corps expéditionnaire américain">corps expéditionnaire américain</a>, constitué en mai 1917 est commandé par le <a href="/wiki/John_Pershing" title="John Pershing">général Pershing</a>. De 150&#160;000 soldats américains présents en janvier 1918 en Europe, ce chiffre monte à près de 2 millions en novembre, participant grandement à la victoire alliée sur le <a href="/wiki/Front_de_l%27Ouest_(Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale)" title="Front de l&#39;Ouest (Première Guerre mondiale)">front de l'Ouest</a>. </p><p>Au cours de cette période, les États-Unis vont aussi <a href="/wiki/Histoire_de_la_culture_des_c%C3%A9r%C3%A9ales#Les_années_1910" title="Histoire de la culture des céréales">être une source importante de céréales pour approvisionner l'Europe en pénurie à cause de la guerre, ce qui modifie profondément l'agriculture du pays</a>. Les prix des céréales montent, les agriculteurs américains prennent des hypothèques pour acheter des terres<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite_crochet">[</span>95<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La superficie cultivée en blé américain progresse de 13 millions d'acres entre 1910 et 1915<sup id="cite_ref-wayne_96-0" class="reference"><a href="#cite_note-wayne-96"><span class="cite_crochet">[</span>96<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Après de nombreuses émeutes de la faim, plusieurs États lancent des <a href="/wiki/Histoire_de_la_culture_des_c%C3%A9r%C3%A9ales#La_Guerre_de_14-18:_les_États_américains_et_canadiens_collectivisent_le_marché" title="Histoire de la culture des céréales">investigations sur la commercialisation des céréales</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Le_renouveau_de_la_démocratie"><span id="Le_renouveau_de_la_d.C3.A9mocratie"></span>Le renouveau de la démocratie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Modifier la section : Le renouveau de la démocratie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=27" title="Modifier le code source de la section : Le renouveau de la démocratie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:NYC_Mulberry_Street_3g04637u.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/NYC_Mulberry_Street_3g04637u.jpg/220px-NYC_Mulberry_Street_3g04637u.jpg" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/NYC_Mulberry_Street_3g04637u.jpg/330px-NYC_Mulberry_Street_3g04637u.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/NYC_Mulberry_Street_3g04637u.jpg/440px-NYC_Mulberry_Street_3g04637u.jpg 2x" data-file-width="4222" data-file-height="3073" /></a><figcaption>Une rue de <a href="/wiki/New_York" title="New York">New York</a> en 1900.</figcaption></figure> <p>Au début du <a href="/wiki/XXe_si%C3%A8cle" title="XXe siècle"><abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</a>, l'idéal américain semble menacé. Le <a href="/wiki/Pouvoir_d%27achat" title="Pouvoir d&#39;achat">pouvoir d'achat</a> des ouvriers tend à se dégrader. Le flot d'émigrants qui arrive chaque année aux États-Unis est accusé de créer une pression à la baisse sur les salaires. En effet, cette période marque l'apogée de l'immigration aux États-Unis. De 1902 à 1910, 9 millions de personnes débarquent aux États-Unis, dont 1,3 million pour la seule année 1907. Elles sont 4,5 millions de 1911 à 1915<sup id="cite_ref-Mélandri197675_97-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mélandri197675-97"><span class="cite_crochet">[</span>97<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ces nouveaux venus, italiens catholiques et juifs inquiètent les dirigeants protestants. Ils représentent près de 40&#160;% de la population des grandes agglomérations où ils vivent regroupés selon leurs origines. La concentration monopolistique des industries constitue une autre menace au modèle américain de réussite. En 1909, 1&#160;% des firmes assurent 44&#160;% de la production industrielle. Ainsi en 1901, l’<i><a href="/wiki/U.S._Steel" title="U.S. Steel">U.S. Steel Company</a></i> a pu prendre le contrôle de la plupart des <a href="/wiki/Aci%C3%A9rie" title="Aciérie">aciéries</a><sup id="cite_ref-Rémond200384_98-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200384-98"><span class="cite_crochet">[</span>98<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Le mouvement progressiste apparait dans les premières années du <abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle. Face au triomphe de «&#160;l'Évangile de l'argent&#160;», il a comme objectif de réformer le gouvernement pour qu'il œuvre pour le bien commun et non pour les intérêts industriels dont les abus sont dénoncés. Les progressistes appartiennent à tous les groupes sociaux. Ils trouvent des relais actifs parmi les journalistes, les <i>muckrakers</i> comme <a href="/wiki/Lincoln_Steffens" title="Lincoln Steffens">Lincoln Steffens</a> qui décrit les problèmes urbains dans son célèbre livre <i>The shames of the cities</i><sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite_crochet">[</span>99<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ils dénoncent les pratiques frauduleuses ou abusives des industriels, la mise en danger de la démocratie par les «&#160;<a href="/wiki/Barons_voleurs" title="Barons voleurs">barons voleurs</a><sup id="cite_ref-Rémond200383_100-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rémond200383-100"><span class="cite_crochet">[</span>100<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;». Sur le plan local, les progressistes généralisent le scrutin secret et les <a href="/wiki/%C3%89lection_primaire" title="Élection primaire">primaires</a> directes pour le choix des candidats. Plusieurs États et municipalités instaurent le <a href="/wiki/R%C3%A9f%C3%A9rendum" title="Référendum">référendum</a> pour les grandes décisions. En 1901, <a href="/wiki/Th%C3%A9odore_Roosevelt" class="mw-redirect" title="Théodore Roosevelt">Théodore Roosevelt</a>, qui soutient les réformistes, devient président après l'assassinat de McKinley. En 1906, il fait voter par le congrès une loi visant à garantir aux consommateurs une véritable sécurité sanitaire (<i>Pure Food and Drug Law</i>). Il utilise la loi Sherman anti-trust pour mettre fin aux agissements nuisibles de certains trusts comme la <i>Northern Security Company</i> qui avait le monopole des chemins de fer dans le Nord-Ouest des États-Unis. Son action est continuée par Taft qui parvient à briser le monopole de la <i><a href="/wiki/Standard_Oil" title="Standard Oil">Standard Oil</a></i> et de l&#39;<i>American Tobacco Company</i>. Roosevelt est resté dans la mémoire des Américains comme étant le premier président à se soucier de la préservation de la nature et à avoir créé un parc national<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite_crochet">[</span>101<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En 1912, la division du camp républicain permet au démocrate <a href="/wiki/Woodrow_Wilson" title="Woodrow Wilson">Woodrow Wilson</a> de l'emporter avec 42&#160;% des suffrages. Parmi les réformes qu'il initie, on peut citer la création de la <a href="/wiki/R%C3%A9serve_f%C3%A9d%C3%A9rale_des_%C3%89tats-Unis" title="Réserve fédérale des États-Unis">réserve fédérale</a> en 1913, les <i>Federal Trade Commission Act</i> et le <i>Claytin Anti-Trust Act</i> de 1914 qui permettent le renforcement des contrôles sur les <a href="/wiki/Monopole" title="Monopole">monopoles</a> et l'instauration de commissions pour enquêter sur les pratiques des entreprises faussant la libre <a href="/wiki/Concurrence" title="Concurrence">concurrence</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_1918_à_1945"><span id="De_1918_.C3.A0_1945"></span>De 1918 à 1945</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="Modifier la section : De 1918 à 1945" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=28" title="Modifier le code source de la section : De 1918 à 1945"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés&#160;: <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1918_%C3%A0_1945" title="Histoire des États-Unis de 1918 à 1945">Histoire des États-Unis de 1918 à 1945</a> et <a href="/wiki/Lois_des_ann%C3%A9es_1930_sur_la_neutralit%C3%A9" title="Lois des années 1930 sur la neutralité">Lois des années 1930 sur la neutralité</a>.</div></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Mount_Rushmore.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mount_Rushmore.jpg/220px-Mount_Rushmore.jpg" decoding="async" width="220" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mount_Rushmore.jpg/330px-Mount_Rushmore.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Mount_Rushmore.jpg/440px-Mount_Rushmore.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="713" /></a><figcaption>Le mémorial national du <a href="/wiki/Mont_Rushmore" title="Mont Rushmore">mont Rushmore</a>, construit entre 1927 et 1941.</figcaption></figure> <p>Les États-Unis sortent très largement renforcés de la <a href="/wiki/Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale" title="Première Guerre mondiale">Première Guerre mondiale</a>. L'Europe détruite et ruinée, ils renforcent leur domination économique, et deviennent même un centre de la culture mondiale dans les <a href="/wiki/Ann%C3%A9es_1920" title="Années 1920">années 1920</a>. Cependant, la <a href="/wiki/Grande_D%C3%A9pression" title="Grande Dépression">crise de 1929</a> remet en cause le modèle américain, et les réponses du <i><a href="/wiki/New_Deal" title="New Deal">New Deal</a></i> restent insuffisantes, les États-Unis ne retrouvant la prospérité que, et ce paradoxalement, grâce au déclenchement de la <a href="/wiki/Seconde_Guerre_mondiale" title="Seconde Guerre mondiale">Seconde Guerre mondiale</a>, au cours de laquelle ils triomphent de l'Axe. Leur victoire fait d'eux en 1945 l'un des deux Supergrands, avec l'<a href="/wiki/Union_des_r%C3%A9publiques_socialistes_sovi%C3%A9tiques" title="Union des républiques socialistes soviétiques">Union soviétique</a>. </p> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1937_%C3%A0_1943" title="Histoire des États-Unis de 1937 à 1943">Histoire des États-Unis de 1937 à 1943</a></li> <li>La <a href="/wiki/Grande_D%C3%A9pression" title="Grande Dépression">Grande Dépression</a> économique de 1929</li> <li><a href="/wiki/Histoire_militaire_des_%C3%89tats-Unis_pendant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Histoire militaire des États-Unis pendant la Seconde Guerre mondiale">Histoire militaire des États-Unis pendant la Seconde Guerre mondiale</a> <ul><li><a href="/wiki/Attaque_de_Pearl_Harbor" title="Attaque de Pearl Harbor">Attaque de Pearl Harbor</a> par le <a href="/wiki/Japon" title="Japon">Japon</a></li> <li><a href="/wiki/Seconde_Guerre_mondiale" title="Seconde Guerre mondiale">Seconde Guerre mondiale</a></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_1945_à_1964"><span id="De_1945_.C3.A0_1964"></span>De 1945 à 1964</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="Modifier la section : De 1945 à 1964" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=29" title="Modifier le code source de la section : De 1945 à 1964"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1945_%C3%A0_1964" title="Histoire des États-Unis de 1945 à 1964">Histoire des États-Unis de 1945 à 1964</a>.</div></div> <p>Les États-Unis sont un des grands pays victorieux de la <a href="/wiki/Seconde_Guerre_mondiale" title="Seconde Guerre mondiale">Seconde Guerre mondiale</a>, avec l'<a href="/wiki/URSS" class="mw-redirect" title="URSS">URSS</a>. Très vite, les relations entre les deux grands vont se dégrader, les deux pays n'ayant rien à voir au niveau idéologique. </p><p>En 1947, dans le cadre de la <a href="/wiki/Doctrine_Truman" title="Doctrine Truman">doctrine Truman</a>, les États-Unis lancent le <a href="/wiki/Plan_Marshall" title="Plan Marshall">plan Marshall</a>, pour contrer l'expansion du <a href="/wiki/Communisme" title="Communisme">communisme</a> en Europe. C'est le début de la <a href="/wiki/Guerre_froide" title="Guerre froide">guerre froide</a>, qui durera plus de 40 ans, jusqu'à la chute de l'URSS. Le monde frôlera à ce moment plusieurs fois la <a href="/wiki/Troisi%C3%A8me_Guerre_mondiale" title="Troisième Guerre mondiale">Troisième Guerre mondiale</a>. </p><p>Le <time class="nowrap" datetime="1949-01-20" data-sort-value="1949-01-20">20 janvier 1949</time>, le président <a href="/wiki/Harry_S._Truman" title="Harry S. Truman">Harry Truman</a> prononce son <a href="/wiki/Discours_sur_l%27%C3%A9tat_de_l%27Union_(%C3%89tats-Unis)" title="Discours sur l&#39;état de l&#39;Union (États-Unis)">discours sur l'état de l'Union</a>. Il renouvelle son opposition au communisme, et évoque la situation des <a href="/wiki/Sous-d%C3%A9veloppement" title="Sous-développement">pays «&#160;sous-développés&#160;»</a> auxquels les pays les plus avancés doivent apporter leur <a href="/wiki/Connaissance_technique" title="Connaissance technique">connaissance technique</a> et de l'assistance pour élever leur niveau de vie par l'industrialisation. </p><p>En 1964, les États-Unis font la <a href="/wiki/Guerre_du_Vi%C3%AAt_Nam" title="Guerre du Viêt Nam">guerre du Viêt Nam</a>. </p> <ul><li><a href="/wiki/Guerre_de_Cor%C3%A9e" title="Guerre de Corée">Guerre de Corée</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9barquement_de_la_baie_des_Cochons" title="Débarquement de la baie des Cochons">Débarquement de la baie des Cochons</a></li> <li><a href="/wiki/Crise_des_missiles_de_Cuba" title="Crise des missiles de Cuba">Crise des fusées</a> à <a href="/wiki/Cuba" title="Cuba">Cuba</a></li> <li><a href="/wiki/Assassinat_de_John_F._Kennedy" title="Assassinat de John F. Kennedy">Assassinat de Kennedy</a></li> <li><a href="/wiki/Mouvement_des_droits_civiques_aux_%C3%89tats-Unis_depuis_1954" class="mw-redirect" title="Mouvement des droits civiques aux États-Unis depuis 1954">Mouvement des droits civiques aux États-Unis depuis 1954</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1964_%C3%A0_1980" title="Histoire des États-Unis de 1964 à 1980">Histoire des États-Unis de 1964 à 1980</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_1964_à_1980"><span id="De_1964_.C3.A0_1980"></span>De 1964 à 1980</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="Modifier la section : De 1964 à 1980" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=30" title="Modifier le code source de la section : De 1964 à 1980"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:UH-1D_helicopters_in_Vietnam_1966.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/UH-1D_helicopters_in_Vietnam_1966.jpg/220px-UH-1D_helicopters_in_Vietnam_1966.jpg" decoding="async" width="220" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/UH-1D_helicopters_in_Vietnam_1966.jpg/330px-UH-1D_helicopters_in_Vietnam_1966.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/UH-1D_helicopters_in_Vietnam_1966.jpg/440px-UH-1D_helicopters_in_Vietnam_1966.jpg 2x" data-file-width="2914" data-file-height="1883" /></a><figcaption>Soldats américains pendant la <a href="/wiki/Guerre_du_Vi%C3%AAt_Nam" title="Guerre du Viêt Nam">guerre du Viêt Nam</a>, en 1966.</figcaption></figure> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1964_%C3%A0_1980" title="Histoire des États-Unis de 1964 à 1980">Histoire des États-Unis de 1964 à 1980</a>.</div></div> <p>Cette période de guerre froide est également marquée par l'abolition de la ségrégation raciale, l'assassinat de plusieurs grandes personnes s'étant battues pour les droits civiques (<a href="/wiki/Robert_Francis_Kennedy" title="Robert Francis Kennedy">Robert Kennedy</a>, <a href="/wiki/Martin_Luther_King" title="Martin Luther King">Martin Luther King</a>…). En 1969, avec le <a href="/wiki/Programme_Apollo" title="Programme Apollo">programme Apollo</a>, le premier homme marche sur la Lune, et il s'agit d'un Américain, <a href="/wiki/Neil_Armstrong" title="Neil Armstrong">Neil Armstrong</a>. Dans les années 1970, le scandale du Watergate éclate, remettant en cause le gouvernement américain. En 1975, le pays perd la <a href="/wiki/Guerre_du_Vi%C3%AAt_Nam" title="Guerre du Viêt Nam">guerre du Viêt Nam</a>, qui leur aura été couteuse. La puissance du pays est remise en cause. </p> <ul><li><a href="/wiki/Henry_Kissinger" title="Henry Kissinger">Henry Kissinger</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_du_Vi%C3%AAt_Nam" title="Guerre du Viêt Nam">Guerre du Viêt Nam</a></li> <li>Montée du <a href="/wiki/F%C3%A9minisme" title="Féminisme">féminisme</a></li> <li><a href="/wiki/Civil_Rights_Act_de_1964" title="Civil Rights Act de 1964"><i>Civil Rights Act</i> de 1964</a> posant les bases de l'intégration raciale</li> <li>Montée de la <a href="/wiki/Contre-culture" title="Contre-culture">contreculture</a> <a href="/wiki/Hippie" title="Hippie">hippie</a></li> <li><a href="/wiki/Apollo_11" title="Apollo 11">Apollo 11</a> se pose sur la <a href="/wiki/Lune" title="Lune">Lune</a></li> <li><a href="/wiki/Scandale_du_Watergate" title="Scandale du Watergate">Scandale du Watergate</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Depuis_1980">Depuis 1980</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="Modifier la section : Depuis 1980" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=31" title="Modifier le code source de la section : Depuis 1980"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Flag_of_the_United_States_(Pantone).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg/220px-Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg/330px-Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg/440px-Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a><figcaption>Drapeau actuel des États-Unis (50 États).</figcaption></figure> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé&#160;: <a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_depuis_1980" title="Histoire des États-Unis depuis 1980">Histoire des États-Unis depuis 1980</a>.</div></div> <p>Cette période est marquée par la chute de l'URSS en 1991. Les États-Unis se retrouvent comme seule <a href="/wiki/Hyperpuissance_(politique)" title="Hyperpuissance (politique)">hyperpuissance</a>, dominant le monde, la <a href="/wiki/Culture_des_%C3%89tats-Unis" title="Culture des États-Unis">culture américaine</a> s'élargit à travers le monde, y compris dans les ex-pays communistes. En 1990, les États-Unis se lancent dans la guerre du Golfe, pour libérer le Koweït. Les années 1990 seront marquées par d'autres scandales comme l'affaire <a href="/wiki/Monica_Lewinsky" title="Monica Lewinsky">Monica Lewinsky</a> conduisant à l'<i><a href="/wiki/Impeachment_(%C3%89tats-Unis)" title="Impeachment (États-Unis)">impeachment</a></i> (procédure de destitution) de <a href="/wiki/Bill_Clinton" title="Bill Clinton">Bill Clinton</a>. Le <a href="/wiki/Attentats_du_11_septembre_2001" title="Attentats du 11 septembre 2001">11 septembre 2001</a>, les États-Unis sont attaqués pour la première fois depuis la <a href="/wiki/Seconde_Guerre_mondiale" title="Seconde Guerre mondiale">Seconde Guerre mondiale</a> sur leur territoire<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite_crochet">[</span>102<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ils se lancent dans une «&#160;<a href="/wiki/Guerre_contre_le_terrorisme" title="Guerre contre le terrorisme">guerre contre le terrorisme</a>&#160;», attaquent l'<a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a> en octobre 2001 pour poursuivre Ben Laden, et attaquent l'Irak dès mars 2003 pour «&#160;libérer le pays du danger qu'est <a href="/wiki/Saddam_Hussein" title="Saddam Hussein">Saddam Hussein</a>&#160;», selon le gouvernement américain. En 2007, une crise financière touche le pays puis l'Europe. L'arrivée au pouvoir d'un <a href="/wiki/Afro-Am%C3%A9ricains" title="Afro-Américains">afro-américain</a> (<a href="/wiki/Barack_Obama" title="Barack Obama">Barack Obama</a>) en <a href="/wiki/2009" title="2009">2009</a> est également une première. </p> <ul><li><a href="/wiki/Guerre_du_Golfe_(1990-1991)" class="mw-redirect" title="Guerre du Golfe (1990-1991)">Guerre du Golfe (1990-1991)</a></li> <li><a href="/wiki/Attentats_du_11_septembre_2001" title="Attentats du 11 septembre 2001">Attentats du 11 septembre 2001</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_d%27Afghanistan_(2001-2014)" class="mw-redirect" title="Guerre d&#39;Afghanistan (2001-2014)">Guerre d'Afghanistan (2001-2014)</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_d%27Irak" title="Guerre d&#39;Irak">Guerre d'Irak (2003-2011)</a></li> <li><a href="/wiki/Crise_des_subprimes" title="Crise des subprimes">Crise des subprimes</a></li> <li><a href="/wiki/Deepwater_Horizon" title="Deepwater Horizon">Deepwater Horizon</a></li> <li><a href="/wiki/Mort_d%27Oussama_ben_Laden" title="Mort d&#39;Oussama ben Laden">Mort d'Oussama ben Laden</a></li></ul> <p><b>Présidents&#160;:</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a> (1981-1989)</li> <li><a href="/wiki/George_H._W._Bush" title="George H. W. Bush">George Bush</a> (1989-1993)</li> <li><a href="/wiki/Bill_Clinton" title="Bill Clinton">Bill Clinton</a> (1993-2001)</li> <li><a href="/wiki/George_W._Bush" title="George W. Bush">George W. Bush</a> (2001-2009)</li> <li><a href="/wiki/Barack_Obama" title="Barack Obama">Barack Obama</a> (2009-2017)</li> <li><a href="/wiki/Donald_Trump" title="Donald Trump">Donald Trump</a> (2017-2021)</li> <li><a href="/wiki/Joe_Biden" title="Joe Biden">Joe Biden</a> (depuis 2021)</li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Pr%C3%A9sident_des_%C3%89tats-Unis" title="Modèle:Palette Président des États-Unis"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Pr%C3%A9sident_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Liste_des_pr%C3%A9sidents_des_%C3%89tats-Unis" title="Liste des présidents des États-Unis">Présidents des États-Unis</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/XVIIIe_si%C3%A8cle" title="XVIIIe siècle"><abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li>1789-1797&#160;: <span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/10px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/15px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/George_Washington" title="George Washington">George Washington</a></li> <li>1797-1801&#160;: <a href="/wiki/John_Adams_(homme_d%27%C3%89tat)" title="John Adams (homme d&#39;État)">John Adams</a></li></ul> </div></td> <td class="navbox-image" rowspan="4" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Seal_of_the_President_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Seal_of_the_President_of_the_United_States.svg/75px-Seal_of_the_President_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Seal_of_the_President_of_the_United_States.svg/113px-Seal_of_the_President_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Seal_of_the_President_of_the_United_States.svg/150px-Seal_of_the_President_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="2424" data-file-height="2425" /></a></span></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/XIXe_si%C3%A8cle" title="XIXe siècle"><abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li>1801-1809&#160;: <a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a></li> <li>1809-1817&#160;: <a href="/wiki/James_Madison" title="James Madison">James Madison</a></li> <li>1817-1825&#160;: <a href="/wiki/James_Monroe" title="James Monroe">James Monroe</a></li> <li>1825-1829&#160;: <a href="/wiki/John_Quincy_Adams" title="John Quincy Adams">John Quincy Adams</a></li> <li>1829-1837&#160;: <a href="/wiki/Andrew_Jackson" title="Andrew Jackson">Andrew Jackson</a></li> <li>1837-1841&#160;: <a href="/wiki/Martin_Van_Buren" title="Martin Van Buren">Martin Van Buren</a></li> <li>1841&#160;: <a href="/wiki/William_Henry_Harrison" title="William Henry Harrison">William Henry Harrison</a></li> <li>1841-1845&#160;: <a href="/wiki/John_Tyler" title="John Tyler">John Tyler</a></li> <li>1845-1849&#160;: <a href="/wiki/James_K._Polk" title="James K. Polk">James K. Polk</a></li> <li>1849-1850&#160;: <a href="/wiki/Zachary_Taylor" title="Zachary Taylor">Zachary Taylor</a></li> <li>1850-1853&#160;: <a href="/wiki/Millard_Fillmore" title="Millard Fillmore">Millard Fillmore</a></li> <li>1853-1857&#160;: <a href="/wiki/Franklin_Pierce" title="Franklin Pierce">Franklin Pierce</a></li> <li>1857-1861&#160;: <a href="/wiki/James_Buchanan" title="James Buchanan">James Buchanan</a></li> <li>1861-1865&#160;: <a href="/wiki/Abraham_Lincoln" title="Abraham Lincoln">Abraham Lincoln</a></li> <li>1865-1869&#160;: <a href="/wiki/Andrew_Johnson" title="Andrew Johnson">Andrew Johnson</a></li> <li>1869-1877&#160;: <a href="/wiki/Ulysses_S._Grant" title="Ulysses S. Grant">Ulysses S. Grant</a></li> <li>1877-1881&#160;: <a href="/wiki/Rutherford_B._Hayes" title="Rutherford B. Hayes">Rutherford B. Hayes</a></li> <li>1881&#160;: <a href="/wiki/James_A._Garfield" title="James A. Garfield">James A. Garfield</a></li> <li>1881-1885&#160;: <a href="/wiki/Chester_A._Arthur" title="Chester A. Arthur">Chester A. Arthur</a></li> <li>1885-1889&#160;: <a href="/wiki/Grover_Cleveland" title="Grover Cleveland">Grover Cleveland</a></li> <li>1889-1893&#160;: <a href="/wiki/Benjamin_Harrison" title="Benjamin Harrison">Benjamin Harrison</a></li> <li>1893-1897&#160;: <a href="/wiki/Grover_Cleveland" title="Grover Cleveland">Grover Cleveland</a></li> <li>1897-1901&#160;: <a href="/wiki/William_McKinley" title="William McKinley">William McKinley</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/XXe_si%C3%A8cle" title="XXe siècle"><abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li>1901-1909&#160;: <a href="/wiki/Theodore_Roosevelt" title="Theodore Roosevelt">Theodore Roosevelt</a></li> <li>1909-1913&#160;: <a href="/wiki/William_Howard_Taft" title="William Howard Taft">William Howard Taft</a></li> <li>1913-1921&#160;: <a href="/wiki/Woodrow_Wilson" title="Woodrow Wilson">Woodrow Wilson</a></li> <li>1921-1923&#160;: <a href="/wiki/Warren_G._Harding" title="Warren G. Harding">Warren G. Harding</a></li> <li>1923-1929&#160;: <a href="/wiki/Calvin_Coolidge" title="Calvin Coolidge">Calvin Coolidge</a></li> <li>1929-1933&#160;: <a href="/wiki/Herbert_Hoover" title="Herbert Hoover">Herbert Hoover</a></li> <li>1933-1945&#160;: <span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/10px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/15px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Franklin_Delano_Roosevelt" title="Franklin Delano Roosevelt">Franklin Delano Roosevelt</a></li> <li>1945-1953&#160;: <a href="/wiki/Harry_S._Truman" title="Harry S. Truman">Harry S. Truman</a></li> <li>1953-1961&#160;: <a href="/wiki/Dwight_D._Eisenhower" title="Dwight D. Eisenhower">Dwight D. Eisenhower</a></li> <li>1961-1963&#160;: <a href="/wiki/John_Fitzgerald_Kennedy" title="John Fitzgerald Kennedy">John Fitzgerald Kennedy</a></li> <li>1963-1969&#160;: <a href="/wiki/Lyndon_B._Johnson" title="Lyndon B. Johnson">Lyndon B. Johnson</a></li> <li>1969-1974&#160;: <span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/10px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/15px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Richard_Nixon" title="Richard Nixon">Richard Nixon</a></li> <li>1974-1977&#160;: <span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/10px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/15px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Gerald_Ford" title="Gerald Ford">Gerald Ford</a></li> <li>1977-1981&#160;: <a href="/wiki/Jimmy_Carter" title="Jimmy Carter">Jimmy Carter</a></li> <li>1981-1989&#160;: <a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a></li> <li>1989-1993&#160;: <a href="/wiki/George_H._W._Bush" title="George H. W. Bush">George H. W. Bush</a></li> <li>1993-2001&#160;: <a href="/wiki/Bill_Clinton" title="Bill Clinton">Bill Clinton</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/XXIe_si%C3%A8cle" title="XXIe siècle"><abbr class="abbr" title="21ᵉ siècle"><span class="romain">XXI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li>2001-2009&#160;: <a href="/wiki/George_W._Bush" title="George W. Bush">George W. Bush</a></li> <li>2009-2017&#160;: <a href="/wiki/Barack_Obama" title="Barack Obama">Barack Obama</a></li> <li>2017-2021&#160;: <a href="/wiki/Donald_Trump" title="Donald Trump">Donald Trump</a></li> <li>2021-2025&#160;: <a href="/wiki/Joe_Biden" title="Joe Biden">Joe Biden</a></li> <li>depuis 2025&#160;: <a href="/wiki/Donald_Trump" title="Donald Trump">Donald Trump</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <td class="navbox-banner" style="" colspan="3"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%89lection_pr%C3%A9sidentielle_am%C3%A9ricaine" title="Élection présidentielle américaine">Élections</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=32" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style="column-width:36em; column-count:2;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Editors"><span class="ouvrage" id="History_com_Editors"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> History com <span class="nom_auteur">Editors</span>, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.history.com/topics/colonial-america/thirteen-colonies"><cite style="font-style:normal;" lang="en">The 13 Colonies</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">HISTORY</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-09-03" data-sort-value="2021-09-03">3 septembre 2021</time>)</small></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.histoirealacarte.com/frise-chronologique/Etats-Unis/#"><cite style="font-style:normal;">Formation territoriale des États-Unis</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">histoirealacarte.com</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2023-04-15" data-sort-value="2023-04-15">15 avril 2023</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Raff202105-3"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Raff202105_3-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Raff202105_3-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Jennifer Raff, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.scientificamerican.com/article/genomes-reveal-humanitys-journey-into-the-americas/">Genomes Reveal Humanity’s Journey into the Americas</a>, <i>Scientific American</i>, <abbr class="abbr" title="Premier">1<sup>er</sup></abbr> mai 2021</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text">Histoire sociolinguistique des États-Unis, Les premiers habitants&#160;: les autochtones, <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.tlfq.ulaval.ca/axl/amnord/usa_6-1histoire.htm">http://www.tlfq.ulaval.ca/axl/amnord/usa_6-1histoire.htm</a></span> </li> <li id="cite_note-Hehir-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hehir_5-0">↑</a> </span><span class="reference-text">Andrew O’Hehir, «&#160;La huitième merveille du monde&#160;: les grandes pyramides du Mississippi&#160;» dans <i><a href="/wiki/Courrier_international" title="Courrier international">Courrier international</a></i>, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr>&#160;983, 3-09-2009, <small>&#91;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.courrierinternational.com/article/2009/09/03/la-huitieme-merveille-du-monde-les-grandes-pyramides-du-mississippi">lire en ligne</a>&#93;</small></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text">Estimation de Charles C. Mann, Marina Boraso (trad.), <i>1491. Nouvelles révélations sur les Amériques avant Christophe Colomb</i>, Albin Michel, 2007, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-226-17592-2" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-226-17592-2"><span class="nowrap">978-2-226-17592-2</span></a>)</small>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;290</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a> </span><span class="reference-text">Havard Gilles, Vidal Cécile, <i>Histoire de l'Amérique française</i>, Flammarion, 2003, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;201.</span> </li> <li id="cite_note-autogenerated2-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-autogenerated2_8-0">↑</a> </span><span class="reference-text">Charles C. Mann, Marina Boraso (trad.), <i>1491. Nouvelles révélations sur les Amériques avant Christophe Colomb</i>, Albin Michel, 2007, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-226-17592-2" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-226-17592-2"><span class="nowrap">978-2-226-17592-2</span></a>)</small>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;290</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="KaspiDurpaireHarterLherm2004"><span class="ouvrage" id="André_KaspiFrançois_DurpaireHélène_HarterAdrien_Lherm2004"><a href="/wiki/Andr%C3%A9_Kaspi" title="André Kaspi">André <span class="nom_auteur">Kaspi</span></a>, <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Durpaire" title="François Durpaire">François <span class="nom_auteur">Durpaire</span></a>, <a href="/wiki/H%C3%A9l%C3%A8ne_Harter" title="Hélène Harter">Hélène <span class="nom_auteur">Harter</span></a> et Adrien <span class="nom_auteur">Lherm</span>, <cite class="italique">La civilisation américaine</cite>, Paris, <a href="/wiki/Presses_universitaires_de_France" title="Presses universitaires de France">Presses universitaires de France</a>, <time>2004</time>, 621&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-13-054350-2" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-13-054350-2"><span class="nowrap">2-13-054350-2</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=La+civilisation+am%C3%A9ricaine&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Presses+universitaires+de+France&amp;rft.aulast=Kaspi&amp;rft.aufirst=Andr%C3%A9&amp;rft.au=Durpaire%2C+Fran%C3%A7ois&amp;rft.au=Harter%2C+H%C3%A9l%C3%A8ne&amp;rft.au=Lherm%2C+Adrien&amp;rft.date=2004&amp;rft.tpages=621&amp;rft.isbn=2-13-054350-2&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;7</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.arizona-dream.com/Usa/amerindiens/autres/chiffres.php">Quelques chiffres sur les Amérindiens</a></span> </li> <li id="cite_note-Memo-11"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Memo_11-0">a</a> <a href="#cite_ref-Memo_11-1">b</a> et <a href="#cite_ref-Memo_11-2">c</a></sup> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.memo.fr/article.asp?ID=PAY_USA_001">La période coloniale aux États-Unis, MEMO</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.republiquelibre.org/cousture/PREMIERS.HTM"><cite style="font-style:normal;">Qui étaient les premiers habitants de l'Amérique&#160;?</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">republiquelibre.org</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://skipp.perso.sfr.fr/etym/ie/momiebla/kennewick.htm"><cite style="font-style:normal;">L'Homme de Kennewick</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">perso.sfr.fr</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2013">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.leparisien.fr/espace-premium/culture-loisirs/les-amerindiens-ont-aussi-des-ancetres-europeens-28-11-2013-3356507.php"><cite style="font-style:normal;">Les Amérindiens ont aussi des ancêtres européens</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">LeParisien</span>, <time class="nowrap" datetime="2013-11-28" data-sort-value="2013-11-28">28 novembre 2013</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2014-09-06" data-sort-value="2014-09-06">6 septembre 2014</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2014">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lemonde.fr/sciences/article/2014/05/16/un-squelette-vieux-de-13-000-ans-leve-le-voile-sur-l-origine-des-peuples-des-ameriques_4419689_1650684.html"><cite style="font-style:normal;">Un squelette vieux de 13 000 ans lève le voile sur l’origine des Amérindiens</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">LeMonde</span>, <time class="nowrap" datetime="2014-05-16" data-sort-value="2014-05-16">16 mai 2014</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2014-09-06" data-sort-value="2014-09-06">6 septembre 2014</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2014">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.leparisien.fr/sciences/les-ancetres-des-amerindiens-venaient-bien-d-asie-selon-des-geneticiens-12-02-2014-3584629.php"><cite style="font-style:normal;">Les ancêtres des Amérindiens venaient bien d'Asie, selon des généticiens</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">LeFigaro</span>, <time class="nowrap" datetime="2014-02-12" data-sort-value="2014-02-12">12 février 2014</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2014-09-06" data-sort-value="2014-09-06">6 septembre 2014</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2014">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://french.ruvr.ru/news/2014_02_12/Les-ancetres-des-Amerindiens-venaient-bien-dAsie-selon-des-geneticiens-8894/"><cite style="font-style:normal;">Les ancêtres des Amérindiens venaient bien d'Asie, selon des généticiens</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">ruvr.ru</span>, <time class="nowrap" datetime="2014-02-12" data-sort-value="2014-02-12">12 février 2014</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2014-09-06" data-sort-value="2014-09-06">6 septembre 2014</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Rasmussen2014"><span class="ouvrage" id="Morten_Rasmussen2014"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Morten Rasmussen <i><abbr class="abbr" title="et alii (et d’autres)">et al.</abbr></i>, «&#160;<cite style="font-style:normal" lang="en">The genome of a Late Pleistocene human from a Clovis burial site in western Montana</cite>&#160;», <i><span class="lang-en" lang="en"><a href="/wiki/Nature_(revue)" title="Nature (revue)">Nature</a></span></i>, <abbr class="abbr" title="volume">vol.</abbr>&#160;506, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr>&#160;225,&#8206; <time class="nowrap" datetime="2014-02-13" data-sort-value="2014-02-13">13 février 2014</time> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nature.com/articles/nature13025.epdf">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=The+genome+of+a+Late+Pleistocene+human+from+a+Clovis+burial+site+in+western+Montana&amp;rft.jtitle=Nature&amp;rft.issue=225&amp;rft.aulast=Rasmussen&amp;rft.aufirst=Morten&amp;rft.date=2014-02-13&amp;rft.volume=506&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Foucrier-19"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Foucrier_19-0">a</a> <a href="#cite_ref-Foucrier_19-1">b</a> <a href="#cite_ref-Foucrier_19-2">c</a> <a href="#cite_ref-Foucrier_19-3">d</a> <a href="#cite_ref-Foucrier_19-4">e</a> <a href="#cite_ref-Foucrier_19-5">f</a> et <a href="#cite_ref-Foucrier_19-6">g</a></sup> </span><span class="reference-text">Annick Foucrier, États-Unis-Histoire, <i>Encyclopædia Universalis</i>, DVD, 2007</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Weber1992"><span class="ouvrage" id="David_J._Weber1992">David J. <span class="nom_auteur">Weber</span>, <cite class="italique">The Spanish Frontier in North America</cite>, <a href="/w/index.php?title=New_Haven,_Connecticut&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="New Haven, Connecticut (page inexistante)">New Haven</a> and <a href="/wiki/Londres" title="Londres">London</a>, Yale University Press, <time>1992</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;79<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Spanish+Frontier+in+North+America&amp;rft.place=New+Haven&amp;rft.pub=Yale+University+Press&amp;rft.aulast=Weber&amp;rft.aufirst=David+J.&amp;rft.date=1992&amp;rft.pages=79&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.huguenots.fr/2010/09/pierre-minuit-fondateur-de-new-york-un-huguenot-dont-les-actions-ont-depasse-la-legende/"><cite style="font-style:normal;">Pierre Minuit, fondateur de New-York Un huguenot dont les actions ont dépassé…</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">huguenots.fr</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2024-12-14" data-sort-value="2024-12-14">14 décembre 2024</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Rémond20034-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond20034_22-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;4. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond20035-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond20035_23-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;5. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond20036-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond20036_24-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;6. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond20037-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond20037_25-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;7. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond20038-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond20038_26-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;8. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond20039-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond20039_27-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;9. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200310-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200310_28-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;10. </span> </li> <li id="cite_note-MEMO-29"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-MEMO_29-0">a</a> <a href="#cite_ref-MEMO_29-1">b</a> et <a href="#cite_ref-MEMO_29-2">c</a></sup> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.memo.fr/article.asp?ID=PAY_USA_002#Som0">L'indépendance américaine, MEMO</a></span> </li> <li id="cite_note-Rémond200312-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200312_30-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;12. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200314-15-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200314-15_31-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;14-15. </span> </li> <li id="cite_note-Daigle199325-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Daigle199325_32-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Daigle1993">Daigle 1993</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;25. </span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a> </span><span class="reference-text"><i>«&#160;<span class="lang-en" lang="en">No taxation without representation</span>&#160;»</i></span> </li> <li id="cite_note-Chantal-34"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Chantal_34-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Chantal_34-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text">François Vergniolle de Chantal, «&#160;Le parti de Lincoln est-il devenu celui de Calhoun? Héritage sudiste, Parti républicain et fédéralisme&#160;», <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr>&#160;93 de la <i>revue française d'études américaines</i>, 2002, <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.cairn.info/revue-francaise-d-etudes-americaines-2002-3-page-78.htm#Cairn_no11">http://www.cairn.info/revue-francaise-d-etudes-americaines-2002-3-page-78.htm#Cairn_no11</a></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a> </span><span class="reference-text">Sur le document de ratification adopté par la Virginie le <time class="nowrap" datetime="1787-06-27" data-sort-value="1787-06-27">27 juin 1787</time>, on peut lire&#160;: «&#160;The powers granted under the Constitution being derived from the people of the United States may be resumed by them whensoever the same shall be perverted to their injury or oppression.&#160;» Dans le cas de New York, le 26 juillet, il est précisé que «&#160;We the Delegates declare and make known that the Powers of Government may be resumed by the People, whensoever it shall become necessary to their haines&#160;»</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197618-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197618_36-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;18. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200344-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200344_37-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;44. </span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;33-34. <a href="/wiki/Ren%C3%A9_R%C3%A9mond" title="René Rémond">René Rémond</a> pense que les fédéralistes, convaincus que la monarchie est la meilleure forme de gouvernement rêvent d'instaurer «&#160;une monarchie sans monarque&#160;».</span> </li> <li id="cite_note-Rémond200345-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200345_39-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;45. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200339-40"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Rémond200339_40-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Rémond200339_40-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;39. </span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a> </span><span class="reference-text">Collectif, <i>Esquisse d'une histoire des États-Unis d'Amérique</i>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;129, Services Américains d'Information, 1953</span> </li> <li id="cite_note-Rémond200341-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200341_42-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;41. </span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.memo.fr/article.asp?ID=PAY_USA_003">«&#160;À la recherche d'un équilibre&#160;», MEMO</a></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a> </span><span class="reference-text">En 1845, le journaliste John L. O'Sullivan écrit dans the démocratic review au sujet du Texas que celui-ci doit rejoindre l'Union non seulement parce que ses habitants le souhaitent mais aussi parce que c'est <i>«&#160;our manifest destiny to overspread the continent allotted by Providence for the free development of our yearly multiplying millions&#160;»</i>, cité par Howard Zinn, <i>A people's history of the United States. 1492 - present</i>, HarperCollins Publishers, New York, 2005, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;151</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a> </span><span class="reference-text"><i>Histoire des États-Unis, La conquête de l'Ouest</i>, Université de Lyon II, <a rel="nofollow" class="external free" href="http://infographie.univ-lyon2.fr/~mliandra/explor/eu/ouest.htm">http://infographie.univ-lyon2.fr/~mliandra/explor/eu/ouest.htm</a></span> </li> <li id="cite_note-Rémond200346-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200346_46-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;46. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197619-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197619_47-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;19. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200348-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200348_48-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;48. </span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a> </span><span class="reference-text"><i>Une esquisse de l'histoire des États-Unis</i>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;143</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri19767-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri19767_50-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;7. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200358-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200358_51-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;58. </span> </li> <li id="cite_note-Cercles-52"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Cercles_52-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Cercles_52-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cercles.com/review/r24/hugues.htm"><cite style="font-style:normal;">books review</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">cercles.com</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2008-01-27" data-sort-value="2008-01-27">27 janvier 2008</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a> </span><span class="reference-text"><i>Esquisse d'une histoire des États-Unis</i>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;132</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a> </span><span class="reference-text"><i>Esquisse d'une histoire des États-Unis d'Amérique</i>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;133</span> </li> <li id="cite_note-Rémond200360-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200360_55-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;60. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200362-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200362_56-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;62. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200363-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200363_57-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;63. </span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a> </span><span class="reference-text">René Rémond soutient qu'elle occupe dans l'histoire des États-Unis la même place que la <a href="/wiki/R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise" title="Révolution française">Révolution</a> en France</span> </li> <li id="cite_note-Folhen-59"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Folhen_59-0">a</a> <a href="#cite_ref-Folhen_59-1">b</a> <a href="#cite_ref-Folhen_59-2">c</a> <a href="#cite_ref-Folhen_59-3">d</a> <a href="#cite_ref-Folhen_59-4">e</a> et <a href="#cite_ref-Folhen_59-5">f</a></sup> </span><span class="reference-text">Claude Folhen, La guerre de Sécession, Encyclopaedia Universalis, DVD, 2007</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a> </span><span class="reference-text">La Virginie occidentale et le Kansas sont admis dans l'Union pendant la guerre</span> </li> <li id="cite_note-Rémond200367-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200367_61-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;67. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197615-16-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197615-16_62-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;15-16. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197611-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197611_63-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;11. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197616-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197616_64-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;16. </span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a> </span><span class="reference-text">Lors des élections présidentielles de 1876, le démocrate Tilden et le républicain Hayes se disputent la victoire. Après une réunion secrète entre les deux camps, les dirigeants démocrates renoncent à disputer la victoire en échange de l'évacuation des dernières troupes fédérales dans les deux derniers États encore occupés et de promesses de mesures économiques. C'est le «&#160;compromis de 1877&#160;»</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197623-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197623_66-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;23. </span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a> </span><span class="reference-text">Une section de terre est un carré d'un mille de côté</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197628-68"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Mélandri197628_68-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Mélandri197628_68-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;28. </span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a> </span><span class="reference-text">En 1865, on dénombre entre 3,5 et 5 millions de bovins au Sud de San Antonio (<a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;223)</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197625-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197625_70-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;25. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197627-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197627_71-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;27. </span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a> </span><span class="reference-text">Le nombre d'agriculteurs passe de 1,5 million à 5,7 millions</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a> </span><span class="reference-text">La surface cultivée passe de 300&#160;000&#160;acres à 840 000.</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197638-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197638_74-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;38. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197632-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197632_75-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;32. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197635-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197635_76-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;35. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197634-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197634_77-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;34. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197636-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197636_78-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;36. </span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Dennis_Cashman1993"><span class="ouvrage" id="Sean_Dennis_Cashman1993"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Sean Dennis Cashman, <cite class="italique" lang="en">America in the Gilded Age&#160;: From the Death of Lincoln to the Rise of Theodore Roosevelt</cite>, NYU Press, <time>1993</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;36<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=America+in+the+Gilded+Age+%3A+From+the+Death+of+Lincoln+to+the+Rise+of+Theodore+Roosevelt&amp;rft.pub=NYU+Press&amp;rft.au=Sean+Dennis+Cashman&amp;rft.date=1993&amp;rft.pages=36&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197637-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197637_80-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;37. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197640-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197640_81-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;40. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197642-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197642_82-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;42. </span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a> </span><span class="reference-text">Homme ayant acquis sa fortune ou son statut social, par son mérite personnel, en partant de rien ou avec peu de chose.</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197653-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197653_84-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;53. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197647-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197647_85-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;47. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197650-51-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197650-51_86-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;50-51. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197652-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197652_87-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;52. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197657-58-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197657-58_88-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;57-58. </span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a> </span><span class="reference-text">Cleveland a été président une première fois de 1883 à 1888. Il a été battu par Harrison à cette date. Pendant son premier mandat, il s'est illustré en militant contre la corruption et pour un abaissement des tarifs douaniers.</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197661-63-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197661-63_90-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;61-63. </span> </li> <li id="cite_note-Mélandri1976-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri1976_91-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>. </span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a> </span><span class="reference-text">Rappel&#160;: la frontière est un front de colonisation et non une limite entre les États</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197669-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197669_93-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;69. </span> </li> <li id="cite_note-:destino_manifiesto-94"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-:destino_manifiesto_94-0">a</a> <a href="#cite_ref-:destino_manifiesto_94-1">b</a> et <a href="#cite_ref-:destino_manifiesto_94-2">c</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2003"><span class="noarchive">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.insumisos.com/diplo/NODE/3690.HTM"><cite style="font-style:normal; color:var(--color-link-red, #d73333);">En nombre del “destino manifiesto”</cite></a>&#160;»<sup class="plainlinks">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.insumisos.com/diplo/NODE/3690.HTM">Archive.org</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.wikiwix.com/cache/?url=https://www.insumisos.com/diplo/NODE/3690.HTM">Wikiwix</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/https://www.insumisos.com/diplo/NODE/3690.HTM">Archive.is</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://webcache.googleusercontent.com/search?hl=fr&amp;q=cache:https://www.insumisos.com/diplo/NODE/3690.HTM">Google</a> • <a href="/wiki/Projet:Correction_des_liens_externes#J&#39;ai_trouvé_un_lien_mort,_que_faire_?" title="Projet:Correction des liens externes">Que faire&#160;?</a>)</sup></span>, sur <span class="italique">Edición Cono Sur</span>, <time class="nowrap" datetime="2003-05" data-sort-value="2003-05">mai 2003</time></span>.</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a> </span><span class="reference-text">Bureau of the Census, <i>Historical Statistics of the United States, Colonial Times to 1970</i> (1976) series U:279-280</span> </li> <li id="cite_note-wayne-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wayne_96-0">↑</a> </span><span class="reference-text">"Cargill: Trading the World's Grain", par Wayne G. Broehl</span> </li> <li id="cite_note-Mélandri197675-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mélandri197675_97-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Mélandri1976">Mélandri 1976</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;75. </span> </li> <li id="cite_note-Rémond200384-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200384_98-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;84. </span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a> </span><span class="reference-text">William O. Kellog, <i>American History, The easy way</i>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;204, Barron's, 2003</span> </li> <li id="cite_note-Rémond200383-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rémond200383_100-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Rémond2003">Rémond 2003</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;83. </span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a> </span><span class="reference-text">William O. Kellog, <i>op. cit.</i>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;205.</span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a> </span><span class="reference-text">La principale des attaques contre le territoire américain, conduites par le Japon, entre 1941 et 1945, fut la première, <a href="/wiki/Attaque_de_Pearl_Harbor" title="Attaque de Pearl Harbor">celle de Pearl Harbor</a>. Mais il y eut aussi, sur la partie continentale du pays des opérations aux conséquences matérielles et humaines certes bien moindres&#160;: le <a href="/wiki/Bombardement_d%27Ellwood" title="Bombardement d&#39;Ellwood">bombardement d'Ellwood</a>, <a href="/wiki/Bombardement_de_Fort_Stevens" title="Bombardement de Fort Stevens">celui de Fort Stevens</a>, l'<a href="/wiki/Attaque_a%C3%A9rienne_de_Lookout" title="Attaque aérienne de Lookout">attaque aérienne de Lookout</a> et celles du <a href="/wiki/Projet_Fugo" title="Projet Fugo">projet Fugo</a>. La <a href="/wiki/Campagne_des_%C3%AEles_Al%C3%A9outiennes" title="Campagne des îles Aléoutiennes">campagne des îles Aléoutiennes</a> concerne aussi le territoire des États-Unis. (Voir l'article&#160;: <a href="/wiki/Th%C3%A9%C3%A2tre_am%C3%A9ricain_de_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Théâtre américain de la Seconde Guerre mondiale">Théâtre américain de la Seconde Guerre mondiale</a>).</span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Annexes">Annexes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="Modifier la section : Annexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=33" title="Modifier le code source de la section : Annexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia&#160;:</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="wikiversity"><a href="https://fr.wikiversity.org/wiki/%C3%89tats-Unis_et_le_monde_depuis_les_%C2%AB_14_points_%C2%BB_de_Wilson" class="extiw" title="v:États-Unis et le monde depuis les « 14 points » de Wilson">Histoire des États-Unis</a>, <span class="nowrap">sur <span class="project">Wikiversity</span></span></li><li class="wikibooks"><a href="https://fr.wikibooks.org/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_d%27Am%C3%A9rique" class="extiw" title="b:Histoire des États-Unis d&#39;Amérique">Histoire des États-Unis</a>, <span class="nowrap">sur <span class="project">Wikibooks</span></span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=34" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="ouvrage" id="Ayache2009"><span class="ouvrage" id="Georges_Ayache2009">Georges <span class="nom_auteur">Ayache</span>, <cite class="italique">Une histoire américaine&#160;: Frank Sinatra, Dean Martin, Sammy Davis Jr., Joey Bishop, Peter Lawford</cite>, Paris, Éditions Choiseul, <time>2009</time>, 249&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-916722-93-1" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-916722-93-1"><span class="nowrap">978-2-916722-93-1</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Une+histoire+am%C3%A9ricaine&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=%C3%89ditions+Choiseul&amp;rft.stitle=Frank+Sinatra%2C+Dean+Martin%2C+Sammy+Davis+Jr.%2C+Joey+Bishop%2C+Peter+Lawford&amp;rft.aulast=Ayache&amp;rft.aufirst=Georges&amp;rft.date=2009&amp;rft.tpages=249&amp;rft.isbn=978-2-916722-93-1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Binoche2003"><span class="ouvrage" id="Jacques_Binoche2003">Jacques <span class="nom_auteur">Binoche</span>, <cite class="italique">Histoire des États-Unis</cite>, Paris, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Ellipses" title="Éditions Ellipses">Ellipses</a>, <time>2003</time>, 253&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-7298-1451-9" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-7298-1451-9"><span class="nowrap">978-2-7298-1451-9</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Histoire+des+%C3%89tats-Unis&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Ellipses&amp;rft.aulast=Binoche&amp;rft.aufirst=Jacques&amp;rft.date=2003&amp;rft.tpages=253&amp;rft.isbn=978-2-7298-1451-9&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Boorstin1991"><span class="ouvrage" id="Daniel_Boorstin1991"><a href="/wiki/Daniel_Boorstin" class="mw-redirect" title="Daniel Boorstin">Daniel <span class="nom_auteur">Boorstin</span></a>, <cite class="italique">Histoire des américains&#160;: l'aventure coloniale, naissance d'une nation, l'expérience démocratique</cite>, Paris, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Robert_Laffont" title="Éditions Robert Laffont">R. Laffont</a>, <time>1991</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-221-06798-7" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-221-06798-7"><span class="nowrap">978-2-221-06798-7</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Histoire+des+am%C3%A9ricains+%3A+l%27aventure+coloniale%2C+naissance+d%27une+nation%2C+l%27exp%C3%A9rience+d%C3%A9mocratique&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=R.+Laffont&amp;rft.aulast=Boorstin&amp;rft.aufirst=Daniel&amp;rft.date=1991&amp;rft.isbn=978-2-221-06798-7&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Calvet2004"><span class="ouvrage" id="Robert_Calvet2004">Robert <span class="nom_auteur">Calvet</span>, <cite class="italique">Les Américains&#160;: histoire d'un peuple</cite>, Paris, <a href="/wiki/Armand_Colin" title="Armand Colin">Armand Colin</a>, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;Civilisations&#160;», <time>2004</time>, 280&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-200-26721-6" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-200-26721-6"><span class="nowrap">978-2-200-26721-6</span></a> et <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2200267215" title="Spécial:Ouvrages de référence/2200267215"><span class="nowrap">2200267215</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Les+Am%C3%A9ricains&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Armand+Colin&amp;rft.stitle=histoire+d%27un+peuple&amp;rft.aulast=Calvet&amp;rft.aufirst=Robert&amp;rft.date=2004&amp;rft.tpages=280&amp;rft.isbn=978-2-200-26721-6&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Cornut2006"><span class="ouvrage" id="David_Cornut2006">David <span class="nom_auteur">Cornut</span>, <cite class="italique">Little big horn&#160;: autopsie d'une bataille légendaire</cite>, Parcay-sur-Vienne, Anovi, <time>2006</time>, 381&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-914818-10-0" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-914818-10-0"><span class="nowrap">978-2-914818-10-0</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Little+big+horn&amp;rft.place=Parcay-sur-Vienne&amp;rft.pub=Anovi&amp;rft.stitle=autopsie+d%27une+bataille+l%C3%A9gendaire&amp;rft.aulast=Cornut&amp;rft.aufirst=David&amp;rft.date=2006&amp;rft.tpages=381&amp;rft.isbn=978-2-914818-10-0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Cottret2004"><span class="ouvrage" id="Bernard_Cottret2004"><a href="/wiki/Bernard_Cottret" class="mw-redirect" title="Bernard Cottret">Bernard <span class="nom_auteur">Cottret</span></a>, <cite class="italique">La Révolution américaine&#160;: la quête du bonheur, 1763-1787</cite>, Paris, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Perrin" title="Éditions Perrin">Perrin</a>, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;Tempus&#160;», <time>2004</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-262-02242-6" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-262-02242-6"><span class="nowrap">978-2-262-02242-6</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=La+R%C3%A9volution+am%C3%A9ricaine&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Perrin&amp;rft.stitle=la+qu%C3%AAte+du+bonheur%2C+1763-1787&amp;rft.aulast=Cottret&amp;rft.aufirst=Bernard&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-2-262-02242-6&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Desbiens2012"><span class="ouvrage" id="Albert_Desbiens2012">Albert Desbiens, <cite class="italique">Histoire des États-Unis&#160;: Des origines à nos jours</cite>, <abbr class="abbr" title="volume">vol.</abbr>&#160;nm, Paris <abbr class="abbr" title="Douzième">12<sup>e</sup></abbr>, nouveau monde / Septentrion, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;poche&#160;», 2012 ( deuxième édition ), 367&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-36583-313-4" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-36583-313-4"><span class="nowrap">978-2-36583-313-4</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Histoire+des+%C3%89tats-Unis&amp;rft.place=Paris+%3Cabbr+class%3D%22abbr%22+title%3D%22Douzi%C3%A8me%22%3E12%3Csup%3Ee%3C%2Fsup%3E%3C%2Fabbr%3E&amp;rft.pub=nouveau+monde+%2F+Septentrion&amp;rft.stitle=Des+origines+%C3%A0+nos+jours&amp;rft.aulast=Desbiens&amp;rft.aufirst=Albert&amp;rft.date=2012-06&amp;rft.volume=nm&amp;rft.tpages=367&amp;rft.isbn=978-2-36583-313-4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Kaspi1986"><span class="ouvrage" id="André_Kaspi1986"><a href="/wiki/Andr%C3%A9_Kaspi" title="André Kaspi">André <span class="nom_auteur">Kaspi</span></a>, <cite class="italique">Les Américains</cite>, Paris, Éditions du Seuil, <time>1986</time>, 339&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-02-009360-6" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-02-009360-6"><span class="nowrap">978-2-02-009360-6</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Les+Am%C3%A9ricains&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=%C3%89ditions+du+Seuil&amp;rft.aulast=Kaspi&amp;rft.aufirst=Andr%C3%A9&amp;rft.date=1986&amp;rft.tpages=339&amp;rft.isbn=978-2-02-009360-6&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Lagayette2001"><span class="ouvrage" id="Pierre_Lagayette2001">Pierre <span class="nom_auteur">Lagayette</span>, <cite class="italique">Les grandes dates de l'histoire aḿéricaine</cite>, Paris, Hachette supérieur, <time>2001</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-01-145489-8" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-01-145489-8"><span class="nowrap">978-2-01-145489-8</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Les+grandes+dates+de+l%27histoire+a%E1%B8%BF%C3%A9ricaine&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Hachette+sup%C3%A9rieur&amp;rft.aulast=Lagayette&amp;rft.aufirst=Pierre&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-2-01-145489-8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="MartinRoyot2003"><span class="ouvrage" id="Jean-Pierre_MartinDaniel_Royot2003">Jean-Pierre <span class="nom_auteur">Martin</span> et Daniel <span class="nom_auteur">Royot</span>, <cite class="italique">Histoire et civilisation des États-Unis textes et documents commentés du <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle à nos jours</cite>, Paris, <a href="/wiki/Nathan_(%C3%A9ditions)" class="mw-redirect" title="Nathan (éditions)">Nathan</a>, <time>2003</time>, <abbr class="abbr" title="sixième">6<sup>e</sup></abbr>&#160;<abbr class="abbr" title="édition">éd.</abbr> (<abbr class="abbr" title="première">1<sup>re</sup></abbr>&#160;<abbr class="abbr" title="édition">éd.</abbr> 1974), 319&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-09-191303-2" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-09-191303-2"><span class="nowrap">978-2-09-191303-2</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Histoire+et+civilisation+des+%C3%89tats-Unis+textes+et+documents+comment%C3%A9s+du+XVIIe%26nbsp%3Bsi%C3%A8cle+%C3%A0+nos+jours&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Nathan&amp;rft.edition=6&amp;rft.aulast=Martin&amp;rft.aufirst=Jean-Pierre&amp;rft.au=Royot%2C+Daniel&amp;rft.date=2003&amp;rft.tpages=319&amp;rft.isbn=978-2-09-191303-2&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Mélandri1976"><span class="ouvrage" id="Pierre_Mélandri1976">Pierre <span class="nom_auteur">Mélandri</span>, <cite class="italique">Histoire des États-Unis depuis 1865</cite>, Paris, Nathan, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;Nathan université, information, formation. Histoire&#160;», <time>1976</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" title="Bibliothèque nationale de France">BNF</a>&#160;<span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb346986817.public">34698681</a></span>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Histoire+des+%C3%89tats-Unis+depuis+1865&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Nathan&amp;rft.aulast=M%C3%A9landri&amp;rft.aufirst=Pierre&amp;rft.date=1976&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Nouailhat2001"><span class="ouvrage" id="Yves-Henri_Nouailhat2001">Yves-Henri <span class="nom_auteur">Nouailhat</span>, <cite class="italique">Les États-Unis et le monde au <abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">20</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</cite>, Paris, <a href="/wiki/Armand_Colin" title="Armand Colin">Armand Colin</a>, <time>2001</time>, 365&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-200-26087-3" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-200-26087-3"><span class="nowrap">978-2-200-26087-3</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Les+%C3%89tats-Unis+et+le+monde+au+20e%26nbsp%3Bsi%C3%A8cle&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Armand+Colin&amp;rft.aulast=Nouailhat&amp;rft.aufirst=Yves-Henri&amp;rft.date=2001&amp;rft.tpages=365&amp;rft.isbn=978-2-200-26087-3&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Rémond2003"><span class="ouvrage" id="René_Rémond2003"><a href="/wiki/Ren%C3%A9_R%C3%A9mond" title="René Rémond">René <span class="nom_auteur">Rémond</span></a>, <cite class="italique">Histoire des États-Unis</cite>, Paris, <a href="/wiki/Presses_universitaires_de_France" title="Presses universitaires de France">Presses universitaires de France</a>, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr>&#160;«&#160;Que sais-je&#160;?&#160;», <time>2003</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-13-053358-0" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-13-053358-0"><span class="nowrap">978-2-13-053358-0</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Histoire+des+%C3%89tats-Unis&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Presses+universitaires+de+France&amp;rft.aulast=R%C3%A9mond&amp;rft.aufirst=Ren%C3%A9&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-2-13-053358-0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="TrocméRovet1997"><span class="ouvrage" id="Hélène_TrocméJeanine_Rovet1997">Hélène <span class="nom_auteur">Trocmé</span> et Jeanine <span class="nom_auteur">Rovet</span>, <cite class="italique">Naissance de l'Amérique moderne <abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>-<abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle</cite>, Paris, <a href="/wiki/Hachette_Livre" title="Hachette Livre">Hachette</a>, <time>1997</time>, 255&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-01-145012-8" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-01-145012-8"><span class="nowrap">2-01-145012-8</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Naissance+de+l%27Am%C3%A9rique+moderne+XVIe-XIXe%26nbsp%3Bsi%C3%A8cle&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Hachette&amp;rft.aulast=Trocm%C3%A9&amp;rft.aufirst=H%C3%A9l%C3%A8ne&amp;rft.au=Rovet%2C+Jeanine&amp;rft.date=1997&amp;rft.tpages=255&amp;rft.isbn=2-01-145012-8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><a href="/wiki/Bertrand_Van_Ruymbeke" title="Bertrand Van Ruymbeke">Bertrand Van Ruymbeke</a>, <i>L'Amérique avant les États-Unis: une histoire de l'Amérique anglaise, 1497-1776</i>, Flammarion, Champs Histoire, 2016, 824 pages.</li> <li><span class="ouvrage" id="Vincent1997"><span class="ouvrage" id="Bernard_Vincent1997">Bernard <span class="nom_auteur">Vincent</span>, <cite class="italique">Histoire des États-Unis</cite>, Paris, <a href="/wiki/Groupe_Flammarion" title="Groupe Flammarion">Flammarion</a>, <time>1997</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-08-081376-3" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-08-081376-3"><span class="nowrap">978-2-08-081376-3</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Histoire+des+%C3%89tats-Unis&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Flammarion&amp;rft.aulast=Vincent&amp;rft.aufirst=Bernard&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-2-08-081376-3&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Zinn2002"><span class="ouvrage" id="Howard_Zinn2002"><a href="/wiki/Howard_Zinn" title="Howard Zinn">Howard <span class="nom_auteur">Zinn</span></a>, <cite class="italique">Une histoire populaire des États-Unis d'Amérique&#160;: de 1492 à nos jours</cite>, Marseille, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Agone" title="Éditions Agone">Éditions Agone</a>, <time>2002</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-910846-79-4" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-910846-79-4"><span class="nowrap">978-2-910846-79-4</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Une+histoire+populaire+des+%C3%89tats-Unis+d%27Am%C3%A9rique&amp;rft.place=Marseille&amp;rft.pub=%C3%89ditions+Agone&amp;rft.stitle=de+1492+%C3%A0+nos+jours&amp;rft.aulast=Zinn&amp;rft.aufirst=Howard&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-2-910846-79-4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AHistoire+des+%C3%89tats-Unis"></span></span></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=35" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Chronologie_des_%C3%89tats-Unis" title="Chronologie des États-Unis">Chronologie des États-Unis</a> | <a href="/wiki/Historiographie_des_%C3%89tats-Unis" title="Historiographie des États-Unis">Historiographie des États-Unis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bibliographie_de_l%27histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bibliographie de l&#39;histoire des États-Unis (page inexistante)">Bibliographie de l'histoire des États-Unis</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bibliography_of_American_history" class="extiw" title="en:Bibliography of American history"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;Bibliography of American history&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liste_de_bibliographies_de_l%27histoire_am%C3%A9ricaine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Liste de bibliographies de l&#39;histoire américaine (page inexistante)">Liste de bibliographies de l'histoire américaine</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_bibliographies_on_American_history" class="extiw" title="en:List of bibliographies on American history"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;List of bibliographies on American history&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/National_Historic_Landmark" title="National Historic Landmark">National Historic Landmark</a>, liste des sites historiques aux États-Unis</li> <li><a href="/wiki/Interventions_militaires_des_%C3%89tats-Unis_dans_le_monde" title="Interventions militaires des États-Unis dans le monde">Interventions militaires des États-Unis dans le monde</a> (Chronologie)</li> <li><a href="/wiki/Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Constitution des États-Unis">Constitution des États-Unis</a></li> <li>Américains au XIXe siècle</li> <li><a href="/wiki/Chronologie_de_l%27esclavage" title="Chronologie de l&#39;esclavage">Chronologie de l'esclavage</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9clin_des_%C3%89tats-Unis" title="Déclin des États-Unis">Déclin des États-Unis</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;veaction=edit&amp;section=36" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;section=36" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://digital.lib.lehigh.edu/trial/reels/resources/films/">Reel American History - Resources - Historical Films List</a> - Lehigh University Digital Library, vaste filmographie ayant trait à l'histoire des États-Unis</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://vlib.iue.it/history/USA">WWW-VL: Histoire&#160;: États-Unis d'Amérique</a></li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.haldimand-collection.ca">Collection Haldimand - index des 232 séries</a></li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://oll.libertyfund.org/index.php?option=com_staticxt&amp;staticfile=show.php%3Ftitle=669&amp;Itemid=27">Sources primaires de l'histoire américaine</a> - The Online Library of Liberty</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langues : anglais et français">(en&#160;+&#160;fr)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.p12.nysed.gov/biling/docs/hs_ushistory_gov_french.pdf">High School Level United States History &amp; Government Glossary</a> - New York State Department of Education</li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_des_%C3%89tats-Unis" title="Modèle:Palette Histoire des États-Unis"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a class="mw-selflink selflink">Histoire des États-Unis</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Civilisations amérindiennes</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Culture_Clovis" title="Culture Clovis">Culture Clovis</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Anasazis" title="Anasazis">Anasazis</a></li> <li><a href="/wiki/Civilisation_du_Mississippi" title="Civilisation du Mississippi">Civilisation du Mississippi</a></li> <li><a href="/wiki/Hohokams" title="Hohokams">Hohokams</a></li> <li><a href="/wiki/Mogollon" title="Mogollon">Mogollon</a></li> <li><a href="/wiki/Mound_Builders" title="Mound Builders">Mound Builders</a></li> <li><a href="/wiki/Apaches" title="Apaches">Apaches</a></li> <li><a href="/wiki/Cherokees" title="Cherokees">Cherokees</a></li> <li><a href="/wiki/Cheyennes" title="Cheyennes">Cheyennes</a></li> <li><a href="/wiki/Comanches" title="Comanches">Comanches</a></li> <li><a href="/wiki/Creeks" title="Creeks">Creeks</a></li> <li><a href="/wiki/Lenapes" title="Lenapes">Lenapes</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C3%AFutes" title="Païutes">Païutes</a></li> <li><a href="/wiki/Pueblos" title="Pueblos">Pueblos</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A9minoles" title="Séminoles">Séminoles</a></li> <li><a href="/wiki/Chaouanons" title="Chaouanons">Chaouanons</a></li> <li><a href="/wiki/Sioux" title="Sioux">Sioux</a></li></ul> </div></td> <td class="navbox-image" rowspan="9" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg/175px-Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="175" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg/263px-Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg/350px-Greater_coat_of_arms_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="451" data-file-height="476" /></a></span></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Histoire coloniale</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/D%C3%A9couverte_et_exploration_de_l%27Am%C3%A9rique" title="Découverte et exploration de l&#39;Amérique">Exploration</a></li> <li><a href="/wiki/Colonisation_europ%C3%A9enne_des_Am%C3%A9riques" title="Colonisation européenne des Amériques">Colonisation</a></li> <li><a href="/wiki/Jamestown_(Virginie)" title="Jamestown (Virginie)">Jamestown</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%A8res_p%C3%A8lerins" title="Pères pèlerins">Pilgrim fathers</a></li> <li><a href="/wiki/Nouvelle-N%C3%A9erlande" title="Nouvelle-Néerlande">Nouvelle-Néerlande</a></li> <li><a href="/wiki/Nouvelle-Su%C3%A8de" title="Nouvelle-Suède">Nouvelle-Suède</a></li> <li><a href="/wiki/Nouvelle-France" title="Nouvelle-France">Nouvelle-France</a></li> <li><a href="/wiki/Treize_Colonies" title="Treize Colonies">Treize Colonies</a></li> <li><a href="/wiki/Proc%C3%A8s_des_sorci%C3%A8res_de_Salem" title="Procès des sorcières de Salem">Sorcières de Salem</a></li> <li><a href="/wiki/Traite_de_fourrures" title="Traite de fourrures">Traite des fourrures</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_de_la_Conqu%C3%AAte" title="Guerre de la Conquête">Guerre de la Conquête</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9portation_des_Acadiens" title="Déportation des Acadiens">Déportation des Acadiens</a></li> <li><a href="/wiki/Boston_Tea_Party" title="Boston Tea Party">Boston Tea Party</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9claration_d%27ind%C3%A9pendance_des_%C3%89tats-Unis" title="Déclaration d&#39;indépendance des États-Unis">Déclaration d'indépendance</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/R%C3%A9volution_am%C3%A9ricaine" title="Révolution américaine">Révolution</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_d%27ind%C3%A9pendance_des_%C3%89tats-Unis" title="Guerre d&#39;indépendance des États-Unis">Guerre d'indépendance</a></li> <li><a href="/wiki/Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Constitution des États-Unis">Constitution</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Dix-neuvième siècle</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Vente_de_la_Louisiane" title="Vente de la Louisiane">Vente de la Louisiane</a></li> <li><a href="/wiki/Act_Prohibiting_Importation_of_Slaves" title="Act Prohibiting Importation of Slaves">Act Prohibiting Importation of Slaves</a></li> <li><a href="/wiki/Exp%C3%A9dition_Lewis_et_Clark" title="Expédition Lewis et Clark">Expédition Lewis et Clark</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Guerre_anglo-am%C3%A9ricaine_de_1812" title="Guerre anglo-américaine de 1812">Guerre de 1812</a></li> <li><a href="/wiki/Guerres_indiennes" title="Guerres indiennes">Guerres indiennes</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Conqu%C3%AAte_de_l%27Ouest" title="Conquête de l&#39;Ouest">Conquête de l'Ouest</a></li> <li><a href="/wiki/Doctrine_Monroe" title="Doctrine Monroe">Doctrine Monroe</a></li> <li><a href="/wiki/Piste_des_larmes" title="Piste des larmes">Piste des larmes</a></li> <li><a href="/wiki/Guerres_s%C3%A9minoles" title="Guerres séminoles">Guerres séminoles</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A9volution_texane" title="Révolution texane">Révolution texane</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_am%C3%A9ricano-mexicaine" title="Guerre américano-mexicaine">Guerre américano-mexicaine</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Ru%C3%A9e_vers_l%27or_en_Californie" title="Ruée vers l&#39;or en Californie">Ruée vers l'or en Californie</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_de_S%C3%A9cession" title="Guerre de Sécession">Guerre de Sécession</a></li> <li><a href="/wiki/Treizi%C3%A8me_amendement_de_la_Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Treizième amendement de la Constitution des États-Unis">Treizième amendement de la Constitution</a></li> <li><a href="/wiki/Quatorzi%C3%A8me_amendement_de_la_Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Quatorzième amendement de la Constitution des États-Unis">Quatorzième amendement de la Constitution</a></li> <li><a href="/wiki/Quinzi%C3%A8me_amendement_de_la_Constitution_des_%C3%89tats-Unis" title="Quinzième amendement de la Constitution des États-Unis">Quinzième amendement de la Constitution</a></li> <li><a href="/wiki/Reconstruction_(%C3%89tats-Unis)" title="Reconstruction (États-Unis)">Reconstruction</a></li> <li><a href="/wiki/Lois_Jim_Crow" title="Lois Jim Crow">Lois Jim Crow</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_hispano-am%C3%A9ricaine" title="Guerre hispano-américaine">Guerre hispano-américaine</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Vingtième siècle</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%88re_progressiste" title="Ère progressiste">Ère progressiste</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_am%C3%A9ricano-philippine" title="Guerre américano-philippine">Insurrection des Philippines</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89tats-Unis_dans_la_Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale" title="États-Unis dans la Première Guerre mondiale">Première Guerre mondiale</a></li> <li><a href="/wiki/Ku_Klux_Klan" title="Ku Klux Klan">Ku Klux Klan</a></li> <li><a href="/wiki/Prohibition" title="Prohibition">Prohibition</a></li> <li><a href="/wiki/Proc%C3%A8s_du_singe" title="Procès du singe">Procès du singe</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_D%C3%A9pression" title="Grande Dépression">Grande Dépression</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/New_Deal" title="New Deal">New Deal</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_militaire_des_%C3%89tats-Unis_pendant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Histoire militaire des États-Unis pendant la Seconde Guerre mondiale">Seconde Guerre mondiale</a> <ul><li><a href="/wiki/Attaque_de_Pearl_Harbor" title="Attaque de Pearl Harbor">attaque de Pearl Harbor</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_du_Pacifique" title="Guerre du Pacifique">guerre du Pacifique</a></li> <li><a href="/wiki/Bataille_de_Normandie" title="Bataille de Normandie">bataille de Normandie</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Projet_Manhattan" title="Projet Manhattan">projet Manhattan</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Plan_Marshall" title="Plan Marshall">Plan Marshall</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Guerre_froide" title="Guerre froide">Guerre froide</a></li> <li><a href="/wiki/Maccarthysme" title="Maccarthysme">Maccarthysme</a></li> <li><a href="/wiki/Ethel_et_Julius_Rosenberg" title="Ethel et Julius Rosenberg">Procès Rosenberg</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_de_Cor%C3%A9e" title="Guerre de Corée">Guerre de Corée</a></li> <li><a href="/wiki/Mouvement_am%C3%A9ricain_des_droits_civiques" title="Mouvement américain des droits civiques">Mouvement des droits civiques</a></li> <li><a href="/wiki/Crise_des_missiles_de_Cuba" title="Crise des missiles de Cuba">Crise de Cuba</a></li> <li><a href="/wiki/Assassinat_de_John_F._Kennedy" title="Assassinat de John F. Kennedy">Assassinat de John Kennedy</a></li> <li><a href="/wiki/Civil_Rights_Act_de_1964" title="Civil Rights Act de 1964">Civil Rights Act de 1964</a></li> <li><a href="/wiki/Voting_Rights_Act_de_1965" title="Voting Rights Act de 1965">Voting Rights Act de 1965</a></li> <li><a href="/wiki/Civil_Rights_Act_de_1968" title="Civil Rights Act de 1968">Civil Rights Act de 1968</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_du_Vi%C3%AAt_Nam" title="Guerre du Viêt Nam">Guerre du Viêt Nam</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Programme_Apollo" title="Programme Apollo">Programme Apollo</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Hippie" title="Hippie">Mouvement hippie</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Scandale_du_Watergate" title="Scandale du Watergate">Scandale du Watergate</a></li> <li><a href="/wiki/Crise_des_otages_am%C3%A9ricains_en_Iran" title="Crise des otages américains en Iran">Crise des otages en Iran</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Affaire_Iran-Contra" title="Affaire Iran-Contra">Irangate</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_du_Golfe" title="Guerre du Golfe">Guerre du Golfe</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89meutes_de_1992_%C3%A0_Los_Angeles" title="Émeutes de 1992 à Los Angeles">Émeutes de Los Angeles</a></li> <li><a href="/wiki/Boom_%C3%A9conomique_am%C3%A9ricain_des_ann%C3%A9es_1990" title="Boom économique américain des années 1990">Boom économique des années 1990</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Vingt-et-unième siècle</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Attentats_du_11_septembre_2001" title="Attentats du 11 septembre 2001">Attentats du 11 septembre</a></li> <li>«&#160;<a href="/wiki/Guerre_contre_le_terrorisme" title="Guerre contre le terrorisme">Guerre contre le terrorisme</a>&#160;» <ul><li><a href="/wiki/Guerre_d%27Afghanistan_(2001-2021)" title="Guerre d&#39;Afghanistan (2001-2021)">guerre d'Afghanistan</a></li> <li><a href="/wiki/Guerre_d%27Irak" title="Guerre d&#39;Irak">guerre d'Irak</a></li> <li><a href="/wiki/Mort_d%27Oussama_ben_Laden" title="Mort d&#39;Oussama ben Laden">mort de ben Laden</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Grande_R%C3%A9cession_de_2008" title="Grande Récession de 2008">Crise économique de 2008</a></li> <li><i><a href="/wiki/Occupy_Wall_Street" title="Occupy Wall Street">Occupy Wall Street</a></i></li> <li>«&#160;<a href="/wiki/Alt-right" title="Alt-right">Alt-right</a>&#160;» <ul><li><a href="/wiki/Manifestation_%C2%AB_Unite_the_Right_%C2%BB_%C3%A0_Charlottesville" title="Manifestation « Unite the Right » à Charlottesville">événements de Charlottesville</a></li> <li><a href="/wiki/Assaut_du_Capitole_par_des_partisans_de_Donald_Trump" title="Assaut du Capitole par des partisans de Donald Trump">assaut du Capitole</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Pand%C3%A9mie_de_Covid-19_aux_%C3%89tats-Unis" title="Pandémie de Covid-19 aux États-Unis">Pandémie de Covid-19</a></li> <li><i><a href="/wiki/Black_Lives_Matter" title="Black Lives Matter">Black Lives Matter</a></i> <ul><li><a href="/wiki/Manifestations_et_%C3%A9meutes_cons%C3%A9cutives_%C3%A0_la_mort_de_George_Floyd" title="Manifestations et émeutes consécutives à la mort de George Floyd">manifestations de 2020</a></li></ul></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Chronologie_des_%C3%89tats-Unis" title="Chronologie des États-Unis">Chronologie</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_coloniale_de_l%27Am%C3%A9rique_du_Nord" title="Histoire coloniale de l&#39;Amérique du Nord">Avant l’indépendance</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1776_%C3%A0_1865" title="Histoire des États-Unis de 1776 à 1865">1776-1865</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1865_%C3%A0_1918" title="Histoire des États-Unis de 1865 à 1918">1865-1918</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1918_%C3%A0_1945" title="Histoire des États-Unis de 1918 à 1945">1918-1945</a> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1937_%C3%A0_1943" title="Histoire des États-Unis de 1937 à 1943">1937-1943</a></li> <li><a href="/wiki/Chronologie_des_%C3%89tats-Unis_pendant_la_Seconde_Guerre_mondiale" title="Chronologie des États-Unis pendant la Seconde Guerre mondiale">1940-1945</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1945_%C3%A0_1964" title="Histoire des États-Unis de 1945 à 1964">1945-1964</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_de_1964_%C3%A0_1980" title="Histoire des États-Unis de 1964 à 1980">1964-1980</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%89tats-Unis_depuis_1980" title="Histoire des États-Unis depuis 1980">Depuis 1980</a></li> <li><a href="/wiki/Liste_des_pr%C3%A9sidents_des_%C3%89tats-Unis" title="Liste des présidents des États-Unis">Liste des présidents</a></li> <li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:%C3%89lection_pr%C3%A9sidentielle_am%C3%A9ricaine_par_ann%C3%A9e" title="Catégorie:Élection présidentielle américaine par année">Élections présidentielles</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Histoire des <a href="/wiki/Race_(recensement_des_%C3%89tats-Unis)" title="Race (recensement des États-Unis)">groupes raciaux</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_des_Afro-Am%C3%A9ricains" title="Histoire des Afro-Américains">Afro-Américains</a></li> <li><a href="/wiki/Am%C3%A9rindiens_aux_%C3%89tats-Unis" title="Amérindiens aux États-Unis">Amérindiens</a></li> <li><a href="/wiki/Asio-Am%C3%A9ricains" title="Asio-Américains">Asio-Américains</a></li> <li><a href="/wiki/Blancs_am%C3%A9ricains" title="Blancs américains">Blancs américains</a></li> <li><a href="/wiki/Euro-Am%C3%A9ricains" title="Euro-Américains">Euro-Américains</a></li> <li><a href="/wiki/Hispaniques_et_Latino-Am%C3%A9ricains_(%C3%89tats-Unis)" class="mw-redirect" title="Hispaniques et Latino-Américains (États-Unis)">Latino-Américains</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_Juifs_aux_%C3%89tats-Unis" title="Histoire des Juifs aux États-Unis">Juifs</a></li> <li><a href="/wiki/Oc%C3%A9ano-Am%C3%A9ricains" title="Océano-Américains">Océano-Américains</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Histoire thématique</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Cin%C3%A9ma_am%C3%A9ricain" title="Cinéma américain">Cinéma</a></li> <li><a href="/wiki/Culture_des_%C3%89tats-Unis" title="Culture des États-Unis">Culture</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9mographie_des_%C3%89tats-Unis" title="Démographie des États-Unis">Démographie</a></li> <li><a href="/wiki/Esclavage_aux_%C3%89tats-Unis" title="Esclavage aux États-Unis">Esclavage</a> <ul><li><a href="/wiki/Esclavage_parmi_les_Am%C3%A9rindiens_aux_%C3%89tats-Unis" title="Esclavage parmi les Amérindiens aux États-Unis">parmi les Amérindiens</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C3%89volution_territoriale_des_%C3%89tats-Unis" title="Évolution territoriale des États-Unis">Évolution territoriale</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_%C3%A9conomique_des_%C3%89tats-Unis" title="Histoire économique des États-Unis">Économie</a></li> <li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_%C3%A9ducatif_aux_%C3%89tats-Unis" title="Système éducatif aux États-Unis">Éducation</a></li> <li><a href="/wiki/Immigration_aux_%C3%89tats-Unis" title="Immigration aux États-Unis">Immigration</a></li> <li><a href="/wiki/Liste_d%27inventions_am%C3%A9ricaines" title="Liste d&#39;inventions américaines">Inventions</a></li> <li><a href="/wiki/Mafia_am%C3%A9ricaine" title="Mafia américaine">Mafia</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_militaire_des_%C3%89tats-Unis" title="Histoire militaire des États-Unis">Histoire militaire</a></li> <li><a href="/wiki/Complexe_militaro-industriel_des_%C3%89tats-Unis" title="Complexe militaro-industriel des États-Unis">Complexe militaro-industriel</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_politique_%C3%A9trang%C3%A8re_des_%C3%89tats-Unis" class="mw-redirect" title="Histoire de la politique étrangère des États-Unis">Politique étrangère</a></li> <li><a href="/wiki/Religion_aux_%C3%89tats-Unis" title="Religion aux États-Unis">Religion</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A9gr%C3%A9gation_raciale_aux_%C3%89tats-Unis" title="Ségrégation raciale aux États-Unis">Ségrégation raciale</a></li> <li><a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_am%C3%A9ricaine" title="Société américaine">Société</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Histoire_des_syndicats_aux_%C3%89tats-Unis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Histoire des syndicats aux États-Unis (page inexistante)">Syndicats</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Histoires des villes</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_de_Boston" title="Histoire de Boston">Boston</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Chicago" title="Histoire de Chicago">Chicago</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_D%C3%A9troit" title="Histoire de Détroit">Détroit</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Houston" title="Histoire de Houston">Houston</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_La_Nouvelle-Orl%C3%A9ans" title="Histoire de La Nouvelle-Orléans">La Nouvelle-Orléans</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Las_Vegas" title="Histoire de Las Vegas">Las Vegas</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Los_Angeles" title="Histoire de Los Angeles">Los Angeles</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Louisville_(Kentucky)" title="Histoire de Louisville (Kentucky)">Louisville</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Miami" title="Histoire de Miami">Miami</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/14px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Histoire_de_New_York" title="Histoire de New York">New York</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_San_Diego" title="Histoire de San Diego">San Diego</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_San_Francisco" title="Histoire de San Francisco">San Francisco</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Washington_(district_de_Columbia)" title="Histoire de Washington (district de Columbia)">Washington, D.C.</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_des_%C3%89tats-Unis_par_%C3%89tat" title="Modèle:Palette Histoire des États-Unis par État"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_des_%C3%89tats-Unis_par_%C3%89tat&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%">Histoire des <a href="/wiki/%C3%89tats_des_%C3%89tats-Unis" title="États des États-Unis">États</a> et <a href="/wiki/Territoires_des_%C3%89tats-Unis" title="Territoires des États-Unis">territoires</a> des <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/%C3%89tats_des_%C3%89tats-Unis" title="États des États-Unis">États</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Alabama" title="Histoire de l&#39;Alabama">Alabama</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Alaska" title="Histoire de l&#39;Alaska">Alaska</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Arizona" title="Histoire de l&#39;Arizona">Arizona</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Arkansas" title="Histoire de l&#39;Arkansas">Arkansas</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Californie" title="Histoire de la Californie">Californie</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Caroline_du_Nord" title="Histoire de la Caroline du Nord">Caroline du Nord</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Caroline_du_Sud" title="Histoire de la Caroline du Sud">Caroline du Sud</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Colorado" title="Histoire du Colorado">Colorado</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Connecticut" title="Histoire du Connecticut">Connecticut</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Dakota_du_Nord" title="Histoire du Dakota du Nord">Dakota du Nord</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Dakota_du_Sud" title="Histoire du Dakota du Sud">Dakota du Sud</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Delaware" title="Histoire du Delaware">Delaware</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Floride" title="Histoire de la Floride">Floride</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_G%C3%A9orgie_(%C3%89tats-Unis)" title="Histoire de la Géorgie (États-Unis)">Géorgie</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_d%27Hawa%C3%AF" title="Histoire d&#39;Hawaï">Hawaï</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Idaho" title="Histoire de l&#39;Idaho">Idaho</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Illinois" title="Histoire de l&#39;Illinois">Illinois</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Indiana" title="Histoire de l&#39;Indiana">Indiana</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Iowa" title="Histoire de l&#39;Iowa">Iowa</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Kansas" title="Histoire du Kansas">Kansas</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Kentucky" title="Histoire du Kentucky">Kentucky</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Louisiane" title="Histoire de la Louisiane">Louisiane</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Maine" title="Histoire du Maine">Maine</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Maryland" title="Histoire du Maryland">Maryland</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Massachusetts" title="Histoire du Massachusetts">Massachusetts</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Michigan" title="Histoire du Michigan">Michigan</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Minnesota" title="Histoire du Minnesota">Minnesota</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Mississippi" title="Histoire du Mississippi">Mississippi</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Missouri_(%C3%89tat)" title="Histoire du Missouri (État)">Missouri</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Montana" title="Histoire du Montana">Montana</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Nebraska" title="Histoire du Nebraska">Nebraska</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Nevada" title="Histoire du Nevada">Nevada</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_New_Hampshire" title="Histoire du New Hampshire">New Hampshire</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_New_Jersey" title="Histoire du New Jersey">New Jersey</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27%C3%89tat_de_New_York" title="Histoire de l&#39;État de New York">New York</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Nouveau-Mexique" title="Histoire du Nouveau-Mexique">Nouveau-Mexique</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Ohio" title="Histoire de l&#39;Ohio">Ohio</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Oklahoma" title="Histoire de l&#39;Oklahoma">Oklahoma</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Oregon" title="Histoire de l&#39;Oregon">Oregon</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Pennsylvanie" title="Histoire de la Pennsylvanie">Pennsylvanie</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Rhode_Island" title="Histoire de Rhode Island">Rhode Island</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Tennessee" title="Histoire du Tennessee">Tennessee</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Texas" title="Histoire du Texas">Texas</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Utah" title="Histoire de l&#39;Utah">Utah</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Vermont" title="Histoire du Vermont">Vermont</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Virginie" title="Histoire de la Virginie">Virginie</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Virginie-Occidentale" title="Histoire de la Virginie-Occidentale">Virginie-Occidentale</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27%C3%89tat_de_Washington" title="Histoire de l&#39;État de Washington">Washington</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Wisconsin" title="Histoire du Wisconsin">Wisconsin</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Wyoming" title="Histoire du Wyoming">Wyoming</a></li></ul> </div></td> <td class="navbox-image" rowspan="4" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Flag_of_the_United_States_(Pantone).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg/100px-Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="53" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg/150px-Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg/200px-Flag_of_the_United_States_%28Pantone%29.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">District fédéral</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><a href="/wiki/Histoire_de_Washington_(district_de_Columbia)" title="Histoire de Washington (district de Columbia)">Washington D.C.</a></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Territoires <a href="/wiki/Territoire_organis%C3%A9_des_%C3%89tats-Unis" title="Territoire organisé des États-Unis">organisés</a><br /><span class="nowrap"><a href="/wiki/Territoires_des_%C3%89tats-Unis" title="Territoires des États-Unis">non incorporés</a></span></th> <td class="navbox-list" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Commonwealth_(territoire_insulaire_des_%C3%89tats-Unis)" title="Commonwealth (territoire insulaire des États-Unis)">Commonwealth</a></th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%AEles_Mariannes_du_Nord" title="Histoire des îles Mariannes du Nord">Mariannes du Nord</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Porto_Rico" title="Histoire de Porto Rico">Porto Rico</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Autres</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_de_Guam" title="Histoire de Guam">Guam</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%AEles_Vierges_des_%C3%89tats-Unis" title="Histoire des îles Vierges des États-Unis">Îles Vierges des États-Unis</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Territoires <span class="nowrap">non organisés</span></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><a href="/wiki/Histoire_des_Samoa_am%C3%A9ricaines" title="Histoire des Samoa américaines">Samoa américaines</a></td> </tr> </tbody></table> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_des_pays_des_Am%C3%A9riques" title="Modèle:Palette Histoire des pays des Amériques"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_des_pays_des_Am%C3%A9riques&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Am%C3%A9rique" title="Histoire de l&#39;Amérique">Histoire de l'Amérique</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Groupes raciaux</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_des_Autochtones_d%27Am%C3%A9rique" title="Histoire des Autochtones d&#39;Amérique">Autochtones d'Amérique</a></li></ul> </div></td> <td class="navbox-image" rowspan="3" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:LocationAmericas.png" class="mw-file-description" title="Localisation de l&#39;Amérique sur Terre"><img alt="Localisation de l&#39;Amérique sur Terre" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/150px-LocationAmericas.png" decoding="async" width="150" height="76" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/225px-LocationAmericas.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/LocationAmericas.png/300px-LocationAmericas.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">États indépendants</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Histoire_d%27Antigua-et-Barbuda" title="Histoire d&#39;Antigua-et-Barbuda">Antigua-et-Barbuda</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Argentine" title="Histoire de l&#39;Argentine">Argentine</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_Bahamas" title="Histoire des Bahamas">Bahamas</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Barbade" title="Histoire de la Barbade">Barbade</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Belize" title="Histoire du Belize">Belize</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Bolivie" title="Histoire de la Bolivie">Bolivie</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Br%C3%A9sil" title="Histoire du Brésil">Brésil</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Canada" title="Histoire du Canada">Canada</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Histoire_du_Chili" title="Histoire du Chili">Chili</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/14px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Histoire_de_la_Colombie" title="Histoire de la Colombie">Colombie</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Costa_Rica" title="Histoire du Costa Rica">Costa Rica</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Cuba" title="Histoire de Cuba">Cuba</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_R%C3%A9publique_dominicaine" title="Histoire de la République dominicaine">République dominicaine</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Dominique" title="Histoire de la Dominique">Dominique</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27%C3%89quateur" title="Histoire de l&#39;Équateur">Équateur</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">États-Unis</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Grenade" title="Histoire de la Grenade">Grenade</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Guatemala" title="Histoire du Guatemala">Guatemala</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Guyana" title="Histoire du Guyana">Guyana</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_d%27Ha%C3%AFti" title="Histoire d&#39;Haïti">Haïti</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Honduras" title="Histoire du Honduras">Honduras</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Jama%C3%AFque" title="Histoire de la Jamaïque">Jamaïque</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Mexique" title="Histoire du Mexique">Mexique</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Nicaragua" title="Histoire du Nicaragua">Nicaragua</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Panama" title="Histoire du Panama">Panama</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Paraguay" title="Histoire du Paraguay">Paraguay</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_P%C3%A9rou" title="Histoire du Pérou">Pérou</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Saint-Christophe-et-Ni%C3%A9v%C3%A8s" title="Histoire de Saint-Christophe-et-Niévès">Saint-Christophe-et-Niévès</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Saint-Vincent-et-les-Grenadines" title="Histoire de Saint-Vincent-et-les-Grenadines">Saint-Vincent-et-les-Grenadines</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Sainte-Lucie" title="Histoire de Sainte-Lucie">Sainte-Lucie</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Salvador" title="Histoire du Salvador">Salvador</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Suriname" title="Histoire du Suriname">Suriname</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Trinit%C3%A9-et-Tobago" title="Histoire de Trinité-et-Tobago">Trinité-et-Tobago</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_l%27Uruguay" title="Histoire de l&#39;Uruguay">Uruguay</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Venezuela" title="Histoire du Venezuela">Venezuela</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Dépendances et territoires à souveraineté spéciale</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Anguilla#Histoire" title="Anguilla">Anguilla</a></li> <li><a href="/wiki/Aruba#Histoire" title="Aruba">Aruba</a></li> <li><a href="/wiki/Bermudes#Histoire" title="Bermudes">Bermudes</a></li> <li><a href="/wiki/Bonaire#Histoire" title="Bonaire">Bonaire</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%AEles_Ca%C3%AFmans" title="Histoire des îles Caïmans">Îles Caïmans</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%8Ele_Clipperton#Histoire" title="Île Clipperton">Clipperton</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Cura%C3%A7ao" title="Histoire de Curaçao">Curaçao</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%A9orgie_du_Sud-et-les_%C3%AEles_Sandwich_du_Sud#Histoire" title="Géorgie du Sud-et-les îles Sandwich du Sud">Géorgie du Sud-et-les Îles Sandwich du Sud</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Guadeloupe" title="Histoire de la Guadeloupe">Guadeloupe</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Guyane" title="Histoire de la Guyane">Guyane</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_du_Groenland" title="Histoire du Groenland">Groenland</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%AEles_Malouines" title="Histoire des îles Malouines">Îles Malouines</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_Martinique" title="Histoire de la Martinique">Martinique</a></li> <li><a href="/wiki/Montserrat_(Antilles)#Histoire" title="Montserrat (Antilles)">Montserrat</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%8Ele_de_la_Navasse#Histoire" title="Île de la Navasse">Île de la Navasse</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Porto_Rico" title="Histoire de Porto Rico">Porto Rico</a></li> <li><a href="/wiki/Saba#Histoire" title="Saba">Saba</a></li> <li><a href="/wiki/Saint-Barth%C3%A9lemy_(Antilles_fran%C3%A7aises)#Histoire" title="Saint-Barthélemy (Antilles françaises)">Saint-Barthélemy</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Saint-Eustache" title="Histoire de Saint-Eustache">Saint-Eustache</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_Saint-Martin" title="Histoire de Saint-Martin">Saint-Martin</a></li> <li><a href="/wiki/Saint-Pierre-et-Miquelon#Histoire" title="Saint-Pierre-et-Miquelon">Saint-Pierre-et-Miquelon</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%AEles_Turques-et-Ca%C3%AFques" title="Histoire des îles Turques-et-Caïques">Îles Turques-et-Caïques</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%AEles_Vierges_britanniques" title="Histoire des îles Vierges britanniques">Îles Vierges britanniques</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_des_%C3%AEles_Vierges_des_%C3%89tats-Unis" title="Histoire des îles Vierges des États-Unis">Îles Vierges des États-Unis</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Histoire" title="Portail de l’histoire"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/27px-P_history.svg.png" decoding="async" width="27" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/40px-P_history.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/53px-P_history.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Histoire" title="Portail:Histoire">Portail de l’histoire</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:%C3%89tats-Unis" title="Portail des États-Unis"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/42px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="42" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/63px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/84px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:%C3%89tats-Unis" title="Portail:États-Unis">Portail des États-Unis</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐868759585b‐qrnbr Cached time: 20250215185742 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.762 seconds Real time usage: 0.992 seconds Preprocessor visited node count: 19384/1000000 Post‐expand include size: 284556/2097152 bytes Template argument size: 74698/2097152 bytes Highest expansion depth: 20/100 Expensive parser function count: 2/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 68729/5000000 bytes Lua time usage: 0.156/10.000 seconds Lua memory usage: 6807066/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 669.377 1 -total 24.51% 164.091 1 Modèle:Références 11.06% 74.066 2 Modèle:Palette 10.65% 71.302 52 Modèle:Sfn 8.95% 59.884 4 Modèle:Méta_palette_de_navigation 8.44% 56.521 19 Modèle:Ouvrage 6.71% 44.948 1 Modèle:Palette_Président_des_États-Unis 5.79% 38.733 51 Modèle:Référence_Harvard_sans_parenthèses 5.40% 36.175 1 Modèle:Portail 5.38% 35.992 1 Modèle:Autres_projets --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:7229:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250215185742 and revision id 221879165. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Histoire_des_États-Unis&amp;oldid=221879165">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Histoire_des_États-Unis&amp;oldid=221879165</a>&#160;».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Histoire_des_%C3%89tats-Unis" title="Catégorie:Histoire des États-Unis">Histoire des États-Unis</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_lien_mort" title="Catégorie:Article contenant un lien mort">Article contenant un lien mort</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_%C3%A0_r%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Catégorie:Article à référence nécessaire">Article à référence nécessaire</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_appel_%C3%A0_traduction_en_anglais" title="Catégorie:Article contenant un appel à traduction en anglais">Article contenant un appel à traduction en anglais</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire/Articles liés">Portail:Histoire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:%C3%89tats-Unis/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:États-Unis/Articles liés">Portail:États-Unis/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Am%C3%A9rique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Amérique/Articles liés">Portail:Amérique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Am%C3%A9rique_du_Nord/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Amérique du Nord/Articles liés">Portail:Amérique du Nord/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_qualit%C3%A9_en_mac%C3%A9donien" title="Catégorie:Article de qualité en macédonien">Article de qualité en macédonien</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_qualit%C3%A9_en_serbo-croate" title="Catégorie:Article de qualité en serbo-croate">Article de qualité en serbo-croate</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 7 janvier 2025 à 16:25.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a>&#160;: les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a>&#160;; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Histoire_des_%C3%89tats-Unis" title="Spécial:Citer/Histoire des États-Unis">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Histoire_des_%C3%89tats-Unis&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Histoire des États-Unis</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>87 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-scsbh","wgBackendResponseTime":164,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.762","walltime":"0.992","ppvisitednodes":{"value":19384,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":284556,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":74698,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":20,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":68729,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 669.377 1 -total"," 24.51% 164.091 1 Modèle:Références"," 11.06% 74.066 2 Modèle:Palette"," 10.65% 71.302 52 Modèle:Sfn"," 8.95% 59.884 4 Modèle:Méta_palette_de_navigation"," 8.44% 56.521 19 Modèle:Ouvrage"," 6.71% 44.948 1 Modèle:Palette_Président_des_États-Unis"," 5.79% 38.733 51 Modèle:Référence_Harvard_sans_parenthèses"," 5.40% 36.175 1 Modèle:Portail"," 5.38% 35.992 1 Modèle:Autres_projets"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.156","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6807066,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-868759585b-qrnbr","timestamp":"20250215185742","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Histoire des \u00c9tats-Unis","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Histoire_des_%C3%89tats-Unis","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q131110","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q131110","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-01-08T10:05:57Z","dateModified":"2025-01-07T15:25:24Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/ba\/USA_Territorial_Growth_small.gif","headline":"\u00e9tude et narration du pass\u00e9 des \u00c9tats-Unis"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10