Heyvanlar aləmi - Azerbaijan.az

<!DOCTYPE html> <html lang="az"> <head> <meta name="robots" content="index, follow" /> <meta charset="UTF-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=0"> <link rel="icon" href="/media/images/favicon.ico" type="image/x-icon"> <meta http-equiv="refresh" content="1800" /> <meta name="csrf-param" content="_csrf-frontend"> <meta name="csrf-token" content="8J-vJ98ax2IfNEZ8ZF0aKcHjUn6yTU5IUDlAUFTdo4emregCCQZ_9eM3o_9f1bm-f6UV9xF1S0vDvaBaDH55JQ=="> <title>Heyvanlar aləmi - Azerbaijan.az</title> <link href="https://cdnjs.cloudflare.com/ajax/libs/tiny-slider/2.8.5/tiny-slider.css" rel="stylesheet"> <link href="/media/stylesheets/style.css?v=111023v5" rel="stylesheet">  <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=UA-152355269-1"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'UA-152355269-1'); </script> </head> <body class="site-related-information"> <a href="#" class="scrollToTop"> <img src="/media/images/totop.png" /> </a> <div class="main-container"> <header> <div class="preheader"> <ul class="list preheader-nav"> <li><a href="/" title="Əsas səhifə"><img src="/media/images/home.png" /></a></li> <li><a href="/about" title="Haqqımızda"><img src="/media/images/about.png" /></a></li> <li> <ul class="list language-nav"> <li><a href="/az/related-information/233">AZ</a></li> <li><a href="/ru/related-information/233">RU</a></li> <li><a href="/en/related-information/233">EN</a></li> </ul> </li> </ul> <div class="lang-temp" id="header-load"></div> </div> <div class="main-nav"> <a href="/"> <span class="azerbaijan">AZƏRBAYCAN</span> </a> <div class="items"> <ul class="list"> <li><a href="/map/index.html?lang=0" class="header-icons header-azmap" target="_blank" title="İnteraktiv xəritə"></a></li> <li><a href="/related-information/251" class="header-icons header-heart" title="Bakı"></a></li> <li><a href="/audios" class="header-icons header-musicnote" title="Musiqi"></a></li> <li><a href="/audio-books" class="header-icons header-audio" title="Audio kitablar"></a></li> <li><a href="/multifilms" class="header-icons header-mults" title="Cizgi filmləri"></a></li> <li><a href="/videos" class="header-icons header-movie" title="Bədii filmlər"></a></li> <li><a href="/physical" class="header-icons header-world" title="Xəritələr"></a></li> <li><a href="/related-information/214" class="header-icons header-airline" title="Turizm"></a></li> <li><a href="/related-information/216" class="header-icons header-guide" title="Mehmanxanalar"></a></li> <li><a href="/information/115" class="header-icons header-phone" title="Kodlar və indekslər"></a></li> <li><a href="/information/201" class="header-icons header-list" title="Təbiət"></a></li> <li><a href="/related-information/260" class="header-icons header-flame" title="Memarlıq"></a></li> <li><a href="/related-information/286" class="header-icons header-bag" title="Bayramlar"></a></li> </ul> </div> <div class="navbar"> <div class="toggler"> <img id="chngimg" onclick="navbarFunc()" onmouseover="this.style.cursor='pointer'" src="/media/images/navbar.png" title="Bütün bölmələr"> </div> </div> </div> <div id="expand"> <div class="menubar"> <div class="menus"> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/100">AZƏRBAYCAN</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/101">Odlar Yurdu - Azərbaycan</a></li> <li><a href="/information/102">Ərazi</a></li> <li><a href="/information/103">Əhali</a></li> <li><a href="/information/104">Siyasi sistem</a></li> <li><a href="/information/105">Konstitusiya</a></li> <li><a href="/information/106">Dövlət rəmzləri</a></li> <li><a href="/information/107">Azərbaycan dili</a></li> <li><a href="/information/108">Azərbaycanda din</a></li> <li><a href="/information/109">Milli valyuta</a></li> <li><a href="/information/110">Paytaxt</a></li> <li><a href="/information/115">Kodlar və indekslər</a></li> <li><a href="/information/111">Qan yaddaşı</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/200">TƏBİƏT</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/201">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/202">Relyef</a></li> <li><a href="/information/203">Geoloji quruluş</a></li> <li><a href="/information/204">İqlim</a></li> <li><a href="/information/205">Bitki örtüyü</a></li> <li><a href="/information/206">Heyvanlar aləmi</a></li> <li><a href="/information/207">Xəzər dənizi</a></li> <li><a href="/information/208">Daxili sular</a></li> <li><a href="/information/209">Ekologiya və təbiətin mühafizəsi</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/300">TARİX</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/301">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/302">Ən qədim dövr</a></li> <li><a href="/information/303">Azərbaycanın dövlətçilik tarixi</a></li> <li><a href="/information/304">Tarixi xəritələr</a></li> <li><a href="/information/305">Tarixi sənədlər</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/400">İQTİSADİYYAT</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/401">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/402">Strateji yol xəritələri</a></li> <li><a href="/information/403">Azərbaycanın enerji siyasəti</a></li> <li><a href="/information/404">Sənaye</a></li> <li><a href="/information/405">Kənd təsərrüfatı</a></li> <li><a href="/information/407">Regional inkişaf</a></li> <li><a href="/information/408">Xarici ticarət</a></li> <li><a href="/information/409">Bank sistemi</a></li> <li><a href="/information/410">İnvestisiyalar</a></li> <li><a href="/information/411">Nəqliyyat</a></li> <li><a href="/information/412">Azərbaycan - 2030</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/500">MƏDƏNİYYƏT</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/510">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/501">Ədəbiyyat</a></li> <li><a href="/information/511">Kitab evləri</a></li> <li><a href="/information/502">Musiqi</a></li> <li><a href="/information/503">Teatr</a></li> <li><a href="/information/504">Kino</a></li> <li><a href="/information/505">Cizgi filmləri</a></li> <li><a href="/information/506">Təsviri incəsənət</a></li> <li><a href="/information/507">Memarlıq</a></li> <li><a href="/information/508">Xalq sənətkarlığı</a></li> <li><a href="/information/512">Muzeylər</a></li> <li><a href="/information/509">Kulinariya</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/600">CƏMİYYƏT</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/615">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/601">Azərbaycanın Ümummilli Lideri</a></li> <li><a href="/information/602">İctimai təşkilatlar</a></li> <li><a href="/information/603">Siyasi partiyalar</a></li> <li><a href="/information/604">KİV</a></li> <li><a href="/information/605">Azərbaycan elmi</a></li> <li><a href="/information/606">Təhsil</a></li> <li><a href="/information/607">Səhiyyə</a></li> <li><a href="/information/608">İdman</a></li> <li><a href="/information/609">Gənclər</a></li> <li><a href="/information/610">Turizm</a></li> <li><a href="/information/611">Azərbaycan diasporu</a></li> <li><a href="/information/612">Bayramlar</a></li> <li><a href="/information/613">Fəxri xiyaban</a></li> <li><a href="/information/614">Ordu quruculuğu</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/700">DÖVLƏT HAKİMİYYƏTİ</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/707">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/702">İcra hakimiyyəti</a></li> <li><a href="/information/701">Qanunvericilik hakimiyyəti</a></li> <li><a href="/information/706">Məhkəmə hakimiyyəti</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/800">BEYNƏLXALQ ƏMƏKDAŞLIQ</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/806">Ümumi məlumat</a></li> <li><a href="/information/801">Xarici siyasət strategiyası</a></li> <li><a href="/information/802">Azərbaycan beynəlxalq təşkilatlarda</a></li> <li><a href="/information/804">Azərbaycanın dünya ölkələrindəki səfirlikləri</a></li> <li><a href="/information/805">Dünya ölkələrinin Azərbaycandakı səfirlikləri</a></li> </ul> </div> </div> <div class="menu-item" style="margin-right: 0px; border: none;"> <div class="menu-item-first"> <a href="/information/900" style="margin-right: 0px;">QARABAĞ</a> </div> <div class="menu-item-others"> <ul> <li><a href="/information/901">Qarabağ tarixi</a></li> <li><a href="/information/902">Qarabağ problemi və erməni məsələsi</a></li> <li><a href="/information/903">Erməni təcavüzü</a></li> <li><a href="/information/904">Xocalı soyqırımı</a></li> <li><a href="/information/905">Humanitar fəlakət</a></li> <li><a href="/information/906">Erməni terrorizmi</a></li> <li><a href="/information/907">İşğalın ağır sosial-iqtisadi nəticələri</a></li> <li><a href="/information/908">Tarixi sənədlər</a></li> <li><a href="/information/910">Münaqişənin sona çatması</a></li> <li><a href="/information/911">Böyük Qayıdış</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </header> <section class="submenus" style="border-bottom: 0px;"> <h1 class="page-header"> <a href="/information/200">Təbiət</a> </h1> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" version="1.1" id="Capa_1" x="0px" y="0px" width="14px" height="22px" viewBox="0 0 22.062 22.062" style="enable-background:new 0 0 22.062 22.062; margin: 0 7px -4px 7px;" xml:space="preserve"><g> <path d="M17.294,9.443L8.459,0.608c-0.812-0.811-2.138-0.811-2.945,0L4.775,1.345c-0.81,0.81-0.81,2.136,0,2.944l6.742,6.743 l-6.742,6.741c-0.81,0.811-0.81,2.137,0,2.943l0.737,0.737c0.81,0.811,2.136,0.811,2.945,0l8.835-8.836 c0.435-0.435,0.628-1.018,0.597-1.589C17.922,10.46,17.729,9.877,17.294,9.443z" fill="#931933"/> </g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g> </svg> <h2 class="info-second-title"> <a href="/information/206">Heyvanlar aləmi</a> </h2> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" version="1.1" id="Capa_1" x="0px" y="0px" width="12px" height="12px" viewBox="0 0 22.062 22.062" style="enable-background:new 0 0 22.062 22.062; margin: 0 7px -1px 7px;" xml:space="preserve"><g> <path d="M17.294,9.443L8.459,0.608c-0.812-0.811-2.138-0.811-2.945,0L4.775,1.345c-0.81,0.81-0.81,2.136,0,2.944l6.742,6.743 l-6.742,6.741c-0.81,0.811-0.81,2.137,0,2.943l0.737,0.737c0.81,0.811,2.136,0.811,2.945,0l8.835-8.836 c0.435-0.435,0.628-1.018,0.597-1.589C17.922,10.46,17.729,9.877,17.294,9.443z" fill="#931933"/> </g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g><g></g> </svg> <h3 class='info-third-title'> Heyvanlar aləmi </h3> <ul class="list"> <li class=''><a href="/information/201">Ümumi məlumat</a></li> <li class=''><a href="/information/202">Relyef</a></li> <li class=''><a href="/information/203">Geoloji quruluş</a></li> <li class=''><a href="/information/204">İqlim</a></li> <li class=''><a href="/information/205">Bitki örtüyü</a></li> <li class='active'><a href="/information/206">Heyvanlar aləmi</a></li> <li class=''><a href="/information/207">Xəzər dənizi</a></li> <li class=''><a href="/information/208">Daxili sular</a></li> <li class=''><a href="/information/209">Ekologiya və təbiətin mühafizəsi</a></li> </ul> <ul class="list sublist"> <li class='active'><a href="/related-information/233">Heyvanlar aləmi</a></li> <li class=''><a href="/related-information/163">"Böyük Beşlik"</a></li> </ul> </section> <section class="section article"> <article> <div id="titlebox" style="margin: 0px; overflow: hidden; display: table; width: 550px; height: 14px; padding-top: 10px; color: rgb(70, 70, 70); font-family: Tahoma; font-size: 12px;"> <div id="titlename" style="margin: 0px; overflow: hidden; color: rgb(43, 43, 43); font-variant-numeric: normal; font-variant-east-asian: normal; line-height: normal; font-stretch: normal; height: 100%; width: 500px; padding-left: 3px; font-weight: bold; display: inline; text-align: justify;"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">HEYVANLAR ALƏMİ</span></span></div> </div> <p><img alt="" src="https://azerbaijan.az/uploads/news-files/melumatlar/Tebiet-heyvanlar%20alemi/_DSC6566.jpg" style="float:right; font-family:arial,helvetica,sans-serif; font-size:14px; height:333px; margin:10px; text-align:justify; width:500px" /></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Heyvanlar aləmi müəyyən ərazi və ya akvatoriyada bir neçə heyvan növünün uzun müddət ərzində yaranmış və formalaşmış toplusudur. Azərbaycanın heyvanlar aləminin zənginliyi barədə ilk məlumata şərq səyyahlarının yazılarında rast gəlmək olar.</span></span></p> <div> <div style="text-align: justify;"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Memarlıq abidələri, qədim qaya və daşlar üzərindəki müxtəlif heyvan təsvirləri dövrümüzə qədər gəlib çatmışdır. XVII əsrdən etibarən təbiətşünas səyahətçilərin Azərbaycan ərazisinə səfərləri ilə bağlı heyvanlar aləmi haqqında ilk bilgi əldə edilir.</span></span></div> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Fauna anlayışından fərqli olaraq heyvanlar aləmi dedikdə onların növ tərkibi ilə yanaşı, fərdlərin sayı da nəzərə alınır. Azərbaycan Respublikası ərazisində təbii şəraitin müxtəlifliyi ilə əlaqədar onun heyvanlar aləmi də çox rəngarəngdir. Respublika ərazisində 97 növ məməli, 357 növ quş, 67 növ amfibi və reptili, 1 növ dəyirmiağız, 97 növ balıq, 15 mindən çox onurğasız heyvan növü məlumdur.</span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Heyvan növlərinin respublika ərazisində yayılma arealı müxtəlifdir. Bəzi heyvanlar yalnız çox məhdud (göl, dağın bir hissəsi), digərləri isə respublikanın bütün ərazisində yayılmışdır. Məs., sərçəkimilər dəstəsinə daxil olan quşlara respublikanın bütün ərazisində rast gəlmək olar.</span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Azərbaycan Respublikasının "Qırmızı Kitab"ına 108 növ heyvanın adı daxil edilmişdir. Onlardan 14 növü məməli, 36 növü quş, 13 növü sürünən və suda-quruda yaşayan, 5 növü balıq, 40 növü həşəratdır.</span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Azərbaycan Respublikasında nadir və nəsli kəsilməkdə olan fauna və flora növlərinin qorunub saxlanılması məqsədi ilə qoruq və yasaqlıqlar yaradılır.</span></span></p> <img alt="" src="https://azerbaijan.az/uploads/news-files/melumatlar/Tebiet-heyvanlar%20alemi/_DSC5467.jpg" style="float:left; font-family:arial,helvetica,sans-serif; font-size:14px; height:457px; margin:10px; text-align:justify; width:500px" /> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Berkut məhdud sahədə, əsasən, yüksək dağlarda yaşayan quşlardandır. Qafqaz tetrası Kiçik və Böyük Qafqazın subalp zonasında, yaşılbaş ördək Xəzərin sahilində, respublikanın su tutarlarında qeyd edilir. Qaya keçisi və Cənubi Qafqaz muflonu hazırda Naxçıvan MR-da, ceyran ancaq Şirvan qoruğunda, Bəndovan və Korçayda rast gəlir. Dağıstan turu Böyük Qafqazın cənub ətəyində, Balakən, Qəbələ, Zaqatala və İsmayıllı rayonları ərazisində qalmışdır.</span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Respublikanın şirin sularında və Xəzərdə 30 növ balıq ovlanır. Bu balıqların çoxu Kür çayında, Kürün ətrafındakı göl və axmazlarda, həmçinin Mingəçevir su anbarında tutulur. Ovlanan balıqların əksəri keçici və yarımkeçicidir (dənizdə böyüyür, kürüləmək üçün çaylara keçir). Keçici balıqların ən qiymətlisi qızılbalıq, nərə, uzunburun və bölgədir. Xəşəm, şamıyı, poru ilanbalığı da belə balıqlardandır. Nərəkimilərin əti və qara kürüsü çox qiymətli hesab olunur.</span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Bunlardan başqa, Azərbaycan Respublikasının sularında böyük sənaye əhəmiyyəti olan çapaq, çəki, sıf, naxa, külmə, ziyad (kütüm) və s. yarımkeçici balıqlar var. Xəzərdə çoxlu siyənək, kilkə və kefal ovlanır. 1959-cu ildən sonra Kür çayında müxtəlif hidrotexniki qurğular tikilməsi, Kür çayı axarının nizama salınması, Xəzər dənizi suyunun çirklənməsi və s. səbəblərdən sənaye əhəmiyyətli balıqların sayı xeyli azalmışdır. Balıq ehtiyatını bərpa etmək və artırmaq məqsədi ilə respublikada geniş miqyasda meliorasiya və balıq yetişdirmək üçün 3 zavod (Kürağzı, Əlibayramlı və Kür təcrübə nərəyetişdirmə zavodları) istifadəyə verilmişdir. Respublikanın balıqyetişdirmə təsərrüfatlarında və zavodlarında hazırda ildə 20 mln.-dək nərə balığı, 600 min qızılbalıq və 800 mln-dan çox çapaq, çəki külmə və sıf körpəsi yetişdirilir. Bunlardan əlavə, 1980-ci ildən Kiçik Qızılağac təsərrüfatında fəaliyyət göstərən inkubatorda ildə 50 min ziyad balığı yetişdirilib dənizə buraxılır. 2000-ci ildə Xıllıda yeni, müasir 20 mln. nərəkimi körpəsi yetişdirməyə qadir olan zavod istifadəyə verilmişdir.</span></span></p> </div> </article> </section> <footer> <div class="menubar footer-container" id="footer-load"></div> </footer> </div> <script src="/assets/110dab23/jquery.js"></script> <script src="https://cdnjs.cloudflare.com/ajax/libs/tiny-slider/2.8.5/min/tiny-slider.js"></script> <script src="/media/javascripts/script.js?v=280823"></script> </body> </html>

CINXE.COM

Heyvanlar aləmi - Azerbaijan.az