CINXE.COM
Demokrasi ve Özgür Yazılım - FSFE
<!DOCTYPE html> <html lang="tr" class="tr no-js "> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8"> <meta name="robots" content="index, follow"> <meta name="viewport" content='width=device-width, initial-scale=1.0"'> <meta http-equiv="X-UA-Compatible" content="IE=edge"> <link rel="stylesheet" media="all" href="/look/fsfe.min.css?20230215" type="text/css"> <link rel="stylesheet" media="print" href="/look/print.css" type="text/css"> <link rel="icon" href="/graphics/fsfe.ico" type="image/x-icon"> <link rel="apple-touch-icon" href="/graphics/touch-icon.png" type="image/png"> <link rel="apple-touch-icon-precomposed" href="/graphics/touch-icon.png" type="image/png"> <link rel="alternate" title="FSFE " href="/news/news.tr.rss" type="application/rss+xml"> <link rel="alternate" title="FSFE " href="/events/events.tr.rss" type="application/rss+xml"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="ca" lang="ca" href="/freesoftware/democracy.ca.html" title="Català"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="da" lang="da" href="/freesoftware/democracy.da.html" title="Dansk"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="de" lang="de" href="/freesoftware/democracy.de.html" title="Deutsch"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="el" lang="el" href="/freesoftware/democracy.el.html" title="Ελληνικά"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="en" lang="en" href="/freesoftware/democracy.en.html" title="English"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="es" lang="es" href="/freesoftware/democracy.es.html" title="Español"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="fi" lang="fi" href="/freesoftware/democracy.fi.html" title="Suomi"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="fr" lang="fr" href="/freesoftware/democracy.fr.html" title="Français"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="hu" lang="hu" href="/freesoftware/democracy.hu.html" title="Magyar"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="it" lang="it" href="/freesoftware/democracy.it.html" title="Italiano"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="nl" lang="nl" href="/freesoftware/democracy.nl.html" title="Nederlands"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="ro" lang="ro" href="/freesoftware/democracy.ro.html" title="Română"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="ru" lang="ru" href="/freesoftware/democracy.ru.html" title="Русский"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="sk" lang="sk" href="/freesoftware/democracy.sk.html" title="Slovenčina"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="sq" lang="sq" href="/freesoftware/democracy.sq.html" title="Shqip"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="tr" lang="tr" href="/freesoftware/democracy.tr.html" title="Türkçe"> <link type="text/html" rel="alternate" hreflang="uk" lang="uk" href="/freesoftware/democracy.uk.html" title="Українська"> <meta name="author" content="Matthias Kirschner"> <meta name="description" content="Tarih boyunca teknoloji toplumu etkilemiştir. Ticaret, sanat ve bilim yoluyla etkileşim biçimimizi değiştiren gelişmelere örnek olarak okuma, yazma, aritme..."> <meta name="fediverse:creator" content="@fsfe@mastodon.social"> <meta name="twitter:card" content="summary"> <meta name="twitter:site" content="@fsfe"> <meta name="twitter:image" content="https://fsfe.org/graphics/logo-text_square.png"> <meta name="twitter:title" content="Demokrasi ve Özgür Yazılım - FSFE"> <meta name="twitter:description" content="Tarih boyunca teknoloji toplumu etkilemiştir. Ticaret, sanat ve bilim yoluyla etkileşim biçimimizi değiştiren gelişmelere örnek olarak okuma, yazma, aritme..."> <meta property="og:type" content="article"> <meta property="og:site_name" content="FSFE - Free Software Foundation Europe"> <meta property="og:image" content="https://fsfe.org/graphics/logo-text_square.png"> <meta property="og:locale" content="tr"> <meta property="og:url" content="https://fsfe.org/freesoftware/democracy.html"> <meta property="og:title" content="Demokrasi ve Özgür Yazılım - FSFE"> <meta property="og:description" content="Tarih boyunca teknoloji toplumu etkilemiştir. Ticaret, sanat ve bilim yoluyla etkileşim biçimimizi değiştiren gelişmelere örnek olarak okuma, yazma, aritme..."> <script src="/scripts/jquery-3.5.1.min.js"></script><script src="/scripts/modernizr.custom.65251.js"></script> <title>Demokrasi ve Özgür Yazılım - FSFE</title> </head> <body class="article"> <!--This file was generated by an XSLT script. Please do not edit.--><nav id="translations" class="alert"><a class="close" data-toggle="collapse" data-target="#translations" href="#"> × </a><a class="contribute-translation" href="/contribute/translators/index.tr.html">Bu sayfayı çevir?</a><ul> <li><a href="/freesoftware/democracy.ca.html">Català</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.da.html">Dansk</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.de.html">Deutsch</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.el.html">Ελληνικά</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.en.html">English</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.es.html">Español</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.fi.html">Suomi</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.fr.html">Français</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.hu.html">Magyar</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.it.html">Italiano</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.nl.html">Nederlands</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.ro.html">Română</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.ru.html">Русский</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.sk.html">Slovenčina</a></li> <li><a href="/freesoftware/democracy.sq.html">Shqip</a></li> <li>Türkçe</li> <li><a href="/freesoftware/democracy.uk.html">Українська</a></li> </ul></nav><header id="top"><div id="masthead"><a id="logo" href="/index.tr.html"><span>Avrupa Özgür Yazılım Vakfı</span></a></div> <nav id="menu"><p>Git:</p> <ul id="direct-links"> <li id="direct-to-menu-list"><a href="#menu-list">Menü</a></li> <li id="direct-to-content"><a href="#content">İçerik</a></li> <li id="direct-to-page-info"><a href="#page-info">Sayfa bilgisi</a></li> </ul> <input type="checkbox" id="burger"><label for="burger"><i class="fa fa-bars fa-lg"></i></label><div id="menu-list"> <ul><li id="menu-donate"><a href="https://my.fsfe.org/donate?referrer=https://fsfe.org/freesoftware/democracy.html"><i class="fa fa-heart-o fa-lg"></i> Bağış yap</a></li></ul> <ul id="menu-sections"> <li><a href="/about/about.tr.html">Hakkında</a></li> <li><a href="/activities/activities.tr.html">Faaliyetler</a></li> <li><a href="/contribute/contribute.tr.html">Katkıda Bulunun</a></li> <li class="visible-xs"><a href="/news/news.tr.html">Son Haberler</a></li> <li class="visible-xs"><a href="/events/events.tr.html">Yaklaşan Etkinlikler</a></li> <li class="visible-xs"><a href="/news/podcast.tr.html">Podcast</a></li> <li><a href="/press/press.tr.html">Basın</a></li> </ul> <ul> <li><a href="https://my.fsfe.org/"><i class="fa fa-sign-in fa-lg"></i> Oturum Aç</a></li> <li id="menu-translations"><a href="#translations" data-toggle="collapse" data-target="#translations"><i class="fa fa-globe fa-lg"></i> Dili değiştir</a></li> <li id="menu-search-box"><form method="GET" action="/search/search.tr.html"><div class="input-group"> <div class="input-group-btn"><button class="btn btn-primary" type="submit"><i class="fa fa-search"></i></button></div> <input placeholder="Arama terimleri..." type="text" name="q" size="10" class="form-control"> </div></form></li> </ul> </div></nav></header><div class="topbanner"><div id="topbanner-border"><div id="topbanner-inner"> <div class="text-button-box"> <div class="row"> <div class="col-xs-12 col-sm-12 col-md-12"> <p> We are intervening in the Apple vs.EC litigation. Become a proud supporter of the FSFE and <a href="/donate/donate.html>">join us in defending software freedom from monopoly control!</a> </p> </div> </div> </div> </div></div></div> <div id="notifications"><div id="infobox"></div></div> <main><div id="content"> <p id="category"> <a href="/freesoftware/freesoftware.tr.html">Özgür Yazılım</a> </p> <h1 id="id-demokrasi-icin-ozgur-yazılım-gerekir">Demokrasi için Özgür Yazılım Gerekir</h1> <div id="article-metadata"> <span class="written-by">Yazan </span><a class="author p-author h-card" rel="author" href="/about/people/kirschner/kirschner.tr.html"><img alt="" src="/about/people/avatars/kirschner.jpg">Matthias Kirschner</a> <span class="published-on">Tarih: </span><time class="dt-published">2010-04-23</time> </div> <p> Tarih boyunca teknoloji toplumu etkilemiştir. Ticaret, sanat ve bilim yoluyla etkileşim biçimimizi değiştiren gelişmelere örnek olarak okuma, yazma, aritmetik, tarım, matbaa ve radyo verilebilir. 21. yüzyılın en önemli kültürel teknolojisi yazılımdır. Avrupa Özgür Yazılım Vakfı (FSFE) insanların bu teknolojiyi uygun gördükleri şekilde şekillendirme hakkını korumak için elinden geleni yapmaktadır. </p> <p> Günümüzde yazılım olmadan günlük hayatı hayal etmek imkansızdır. Çoğumuz yazılım kullanmadan tek bir gün dahi geçiremeyiz. İnsanlar işyerlerinde, dizüstü bilgisayarlarında ve cep telefonlarında yazılım kullanırlar. Yazılım ayrıca daha az belirgin olarak trenlerde, arabalarda, televizyonlarda, çamaşır makinelerinde, buzdolaplarında ve diğer birçok aygıtta da bulunur. Bu aygıtların hiçbiri yazılım olmadan çalışamaz. Yazılım olmadan e-posta yazamaz, telefon konuşmaları yapamaz, alışverişe gidemez veya şu an alıştığımız şekilde seyahat edemeyiz. Yazılım, toplumumuzun temel aracıdır. </p> <h2 id="id-zincirsiz">Zincirsiz</h2> <p> Yazılım kadar önemli bir aracı denetleyenler, eylemlerimiz üzerinde büyük bir etki yaratabilirler. Kullandığımız arama motorunu kim denetliyorsa, ne bulacağımızı da o belirler. E-postalarımızı denetleyen kişi bizi sansürleme imkanına sahiptir. Basitçe söylemek gerekirse, bir iletişim hizmetinin denetimi, kimin kiminle neyi değiş tokuş edebileceğine karar verebilmektir. Benzer şekilde bir yazılımın nasıl yönetileceğine karar veren kimsenin nasıl yaşadığımız ve çalıştığımız üzerinde büyük etkisi vardır. </p> <p> Modern demokrasilerde güçler ayrılığı vardır. Yasama, yürütme ve yargılama yetkileri farklı kurumlara aittir. Buna ek olarak sorumlulukları yetki kademelerine göre merkezi hükümet, bölgesel hükümet ve yerel hükümet olarak düzenleriz. Basın özgürlüğünün temel işlevi, gücün çoğunluğunun küçük bir grubun elinde toplanacağı bir bilgi tekelinin oluşumuna karşı koruma sağlamaktır. Etkili demokrasinin temel bir yararı, demokratik sistem içindeki herhangi bir görevi en kötü rakibinize verebilmenizdir. </p> <p> Yazılımın oluşturduğu kritik toplumsal aygıtın, yalnızca küçük bir grup tarafından denetlenmesi, demokrasi için büyük bir tehlike teşkil ederdi. Sadece iletişimimiz değil aynı zamanda toplumun altyapısının büyük bir kısmı da yazılıma bağlıdır. FSFE, bilgisayar kullanıcılarının çıkarlarını dile getirmek ve yazılımın geleceğinin denetiminin herkesin elinde olmasını istiyor. Toplum yazılım kadar önemli bir araç söz konusu olduğunda özel çıkarlara bağlı olmayı göze alamaz. </p> <h2 id="id-ozgurluk">Özgürlük</h2> <p> Toplum, herkesin yazılımı kendileri için şekillendirme fırsatına sahip olmasını sağlamalıdır. Bu, yazılımı herhangi bir amaçla kullanma, nasıl çalıştığını inceleme, başkalarıyla paylaşma ve iyileştirmeler yapma özgürlüğüne sahip olmamızı gerektirir. </p> <ul> <li> <strong>Kullanma:</strong> Yazılımı herhangi bir amaç için kullanma özgürlüğü, ayrımcılıkla mücadele eder ve herkesin topluma katılımı için eşit fırsat sağlar. </li> <li> <strong>İnceleme:</strong> Yazılımın nasıl çalıştığını inceleme özgürlüğü, bu kritik aracın nasıl çalıştığını anlamak için çok önemlidir. </li> <li> <strong>Paylaşma:</strong> Yazılımı dağıtma özgürlüğü, başkalarıyla paylaşarak onlara yardımcı olabilmemizi sağlar. </li> <li> <strong>Geliştirme:</strong> Son olarak, bir toplum, araçlarını geliştirmek için değiştirme ve kişisel ihtiyaçlara uyarlama özgürlüğüne sahip olmalıdır. </li> </ul> <p> Bu dört özgürlüğü sağlayan yazılımlar özgür yazılımdır. </p> <p> Demokratik bir toplumun sağlam temellere ihtiyacı vardır. Bu temellerden biri de <a href="/freesoftware/freesoftware.tr.html">Özgür Yazılım</a>. </p> </div> <aside id="sidebar"><h3 class="promo">FSFE Hakkında</h3> <p> Avrupa Özgür Yazılım Vakfı, kullanıcıları teknolojiyi denetlemeleri yönünde güçlendiren bir vakıftır. </p> <p> Yazılım, yaşamımızın bütün boyutlarını derinliğine kuşatmış durumda. Bu teknolojinin bizi kısıtlamaktan ziyade güçlendirmesi önemlidir. Özgür Yazılım herkese yazılımı kullanma, anlama, uyarlama ve paylaşma hakkını verir. Bu haklar ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü ve mahremiyet gibi diğer özgürlükleri desteklemekte yardımcı olur. </p> <a href="/about/about.tr.html" class="learn-more">Daha Fazlasını Öğrenin</a></aside></main><aside id="followup" class="subscribe-nl"><h2>E-posta güncellemelerimize abone olun</h2> <p>Uzmanlarımız mevcut haberler, etkinlikler, faaliyetler ve nasıl katkıda bulunabileceğiniz konusunda sizi bilgilendirir.<span style="font-size:0.8em"> (<a href="/about/legal/imprint.tr.html#id-privacy-policy"><span style="color:white; text-decoration: underline;">Gizlilik Politikası</span></a>) </span></p> <form class="form-inline" id="formnl" name="formnl" method="POST" action="https://my.fsfe.org/subscribe"> <input type="hidden" name="language" value="tr"><input type="input" style="display: none !important" name="password" tabindex="-1" autocomplete="off"><input id="yourname" name="name" type="text" required="required" placeholder="Adınız"><input id="email" name="email1" type="email" required="required" placeholder="E-Posta Adresi"><fsfe-cd-referrer-input></fsfe-cd-referrer-input><input type="hidden" name="wants_info" value="yes"><input type="hidden" name="wants_newsletter_info" value="yes"><input type="hidden" name="category" value="i"><input id="submit" type="submit" value="Abone Ol"> </form></aside><nav id="direct-to-top"><a href="#top">En üste git</a></nav><footer><div id="page-info"> <div> <p class="share-buttons footer"><a href="https://mastodon.social/@fsfe"><img src="/graphics/services/mastodon.png" alt="Mastodon" title="Mastodon"></a><a href="https://media.fsfe.org/a/fsfe/videos"><img src="/graphics/services/peertube.png" alt="Peertube" title="Peertube"></a></p> <p>Copyright © 2001-2024 <a href="/index.tr.html">Avrupa Özgür Yazılım Vakfı</a>.</p> <p> Bu makalenin tamamının herhangi bir ortamda bire bir kopyalanmasına ve dağıtılmasına bu notun korunması şartıyla izin verilmiştir. </p> </div> <div> <p><a href="/about/contact.tr.html">Bize ulaşın</a></p> <p><a href="/about/jobs/index.tr.html">İşler</a></p> <p><a href="/about/legal/imprint.tr.html">Yayıncı</a> / <a href="/about/legal/imprint.tr.html#id-privacy-policy">Gizlilik Politikası</a> / <a href="/about/transparency-commitment.tr.html">Şeffaflık Taahhüdü</a></p> <p> FSFE <a href="//www.fsf.org/">Kuzey Amerika</a>, <a href="http://fsf.org.in/">Hindistan</a> ve <a href="http://www.fsfla.org/">Latin Amerika</a>'da <a href="/about/fsfnetwork.tr.html">kardeş örgütlere</a> sahiptir. </p> </div> <div> <p><a rel="nofollow" href="https://git.fsfe.org/FSFE/fsfe-website/src/branch/master/fsfe.org/freesoftware/democracy.tr.xhtml">Kaynak kod</a></p> <p><a href="/contribute/web/web.tr.html">Web takımına katkıda bulunun</a></p> <p><a href="/contribute/translators/translators.tr.html">Bu sayfayı çevir?</a></p> <p>Bu resmi olmayan bir çeviridir. Bu sayfanın <a href="/freesoftware/democracy.en.html">özgün metnine </a>ulaşabilirsiniz.</p> <p><a href="/about/js-licences.tr.html" data-jslicense="1">JavaScript Lisansları</a></p> </div> </div></footer><script src="/scripts/bootstrap-3.0.3.custom.js"></script> </body> </html>