CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Навука — Вікіпедыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","Май","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","снежань"],"wgRequestId":"68f2266e-29d0-4087-bc80-ae809d45f858","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Навука","wgTitle":"Навука","wgCurRevisionId":4697303,"wgRevisionId":4697303,"wgArticleId":2345,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN","Іншыя значэнні: старонка не існуе","Вікіпедыя:Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікіданых без беларускага подпісу","Артыкулы з універсальнай карткай", "Вікіпедыя:Карткі без параметраў","Артыкулы з універсальнай карткай, якая меркавана недарэчная","Вікіпедыя:Істотныя артыкулы","Навука"],"wgPageViewLanguage":"be","wgPageContentLanguage":"be","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Навука","wgRelevantArticleId":2345,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4697303,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength" :40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q336","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.edittop","ext.gadget.collapserefs","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.navboxNavigation","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.Statistics","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg/1200px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg/800px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg/640px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Навука — Вікіпедыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be.m.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Правіць" href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпедыя (be)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпедыя струмень Atom" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Навука rootpage-Навука skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсці да зместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Галоўнае меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Адкрыць Галоўную старонку [z]" accesskey="z"><span>Галоўная старонка</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%83%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Пра праект, чым можна заняцца, дзе што шукаць"><span>Супольнасць</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges" title="Пералік нядаўніх змяненняў у віксе. [r]" accesskey="r"><span>Апошнія змены</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:NewPages"><span>Новыя старонкі</span></a></li><li id="n-Village-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC"><span>Форум</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Random" title="Паказаць выпадковую старонку [x]" accesskey="x"><span>Выпадковая старонка</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" title="Дзе можна атрымаць тлумачэнні."><span>Даведка</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпедыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be.svg" style="width: 7.625em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be.svg" width="117" height="12" style="width: 7.3125em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пошук</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Шукаць у Вікіпедыі" aria-label="Шукаць у Вікіпедыі" autocapitalize="sentences" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Адмысловае:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя інструменты"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Выгляд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be" class=""><span>Ахвяраваць</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова" class=""><span>Стварыць уліковы запіс</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o" class=""><span>Увайсці</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Больш магчымасцей" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя інструменты" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Асабістыя інструменты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Меню ўдзельніка" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be"><span>Ахвяраваць</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Стварыць уліковы запіс</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Увайсці</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для ананімных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" aria-label="Даведацца больш пра праўку"><span>даведацца больш</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyContributions" title="Спіс правак, зробленых з гэтага IP-адраса [y]" accesskey="y"><span>Уклад</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyTalk" title="Размовы пра праўкі, зробленыя з гэтага IP-адраса [n]" accesskey="n"><span>Размовы</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Змест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Змест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Гісторыя" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Гісторыя"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Гісторыя</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Гісторыя-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Змяніць стан падраздзелу Гісторыя</span> </button> <ul id="toc-Гісторыя-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Перадгісторыя_сучаснай_навукі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Перадгісторыя_сучаснай_навукі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Перадгісторыя сучаснай навукі</span> </div> </a> <ul id="toc-Перадгісторыя_сучаснай_навукі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Зараджэнне_сучаснай_навукі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Зараджэнне_сучаснай_навукі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Зараджэнне сучаснай навукі</span> </div> </a> <ul id="toc-Зараджэнне_сучаснай_навукі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Эпоха_Асветы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Эпоха_Асветы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Эпоха Асветы</span> </div> </a> <ul id="toc-Эпоха_Асветы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Сучасны_стан" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Сучасны_стан"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Сучасны стан</span> </div> </a> <ul id="toc-Сучасны_стан-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Навуковая_дзейнасць" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Навуковая_дзейнасць"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Навуковая дзейнасць</span> </div> </a> <ul id="toc-Навуковая_дзейнасць-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Супольнасць" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Супольнасць"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Супольнасць</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Супольнасць-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Змяніць стан падраздзелу Супольнасць</span> </button> <ul id="toc-Супольнасць-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Навукоўцы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Навукоўцы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Навукоўцы</span> </div> </a> <ul id="toc-Навукоўцы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Філасофія_навукі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Філасофія_навукі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Філасофія навукі</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Філасофія_навукі-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Змяніць стан падраздзелу Філасофія навукі</span> </button> <ul id="toc-Філасофія_навукі-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Межы_веды" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Межы_веды"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Межы веды</span> </div> </a> <ul id="toc-Межы_веды-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дакладнасць_ведаў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Дакладнасць_ведаў"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Дакладнасць ведаў</span> </div> </a> <ul id="toc-Дакладнасць_ведаў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Папулярызацыя_навукі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Папулярызацыя_навукі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Папулярызацыя навукі</span> </div> </a> <ul id="toc-Папулярызацыя_навукі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Навука_і_псеўданавука" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Навука_і_псеўданавука"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Навука і псеўданавука</span> </div> </a> <ul id="toc-Навука_і_псеўданавука-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Гл._таксама" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Гл._таксама"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Гл. таксама</span> </div> </a> <ul id="toc-Гл._таксама-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Зноскі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Зноскі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Зноскі</span> </div> </a> <ul id="toc-Зноскі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Літаратура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Літаратура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Літаратура</span> </div> </a> <ul id="toc-Літаратура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Спасылкі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Спасылкі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Спасылкі</span> </div> </a> <ul id="toc-Спасылкі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Змест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Пераключыць змест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Пераключыць змест</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Навука</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсці да артыкула на іншай мове. Даступны на 239 мовах." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-239" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">239 моў</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Wetenskap" title="Wetenskap – афрыкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Wetenskap" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="афрыкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Wissenschaft" title="Wissenschaft – швейцарская нямецкая" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Wissenschaft" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="швейцарская нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B3%E1%8B%AD%E1%8A%95%E1%88%B5" title="ሳይንስ – амхарская" lang="am" hreflang="am" data-title="ሳይንስ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амхарская" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Ciencia" title="Ciencia – арагонская" lang="an" hreflang="an" data-title="Ciencia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагонская" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Witancr%C3%A6ft" title="Witancræft – стараанглійская" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Witancræft" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="стараанглійская" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="विज्ञान – ангіка" lang="anp" hreflang="anp" data-title="विज्ञान" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ангіка" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="выдатны артыкул"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم – арабская" lang="ar" hreflang="ar" data-title="علم" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабская" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%B5" title="صيونص – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="صيونص" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="علم" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="বিজ্ঞান – асамская" lang="as" hreflang="as" data-title="বিজ্ঞান" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="асамская" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ciencia" title="Ciencia – астурыйская" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Ciencia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D3%80%D0%B5%D0%BB%D0%BC%D1%83" title="ГӀелму – аварская" lang="av" hreflang="av" data-title="ГӀелму" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="аварская" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Opa" title="Opa – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Opa" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Yatxatawi" title="Yatxatawi – аймара" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Yatxatawi" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="аймара" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Elm" title="Elm – азербайджанская" lang="az" hreflang="az" data-title="Elm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербайджанская" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="выдатны артыкул"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="علم" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D3%99%D0%BD" title="Фән – башкірская" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Фән" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башкірская" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Wissnschoft" title="Wissnschoft – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Wissnschoft" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Muokslos" title="Muokslos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Muokslos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Siyensya" title="Siyensya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Siyensya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Навука – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Навука" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Наука – балгарская" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Наука" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="балгарская" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="बिज्ञान – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="बिज्ञान" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Saens" title="Saens – біслама" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Saens" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="біслама" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Sains" title="Sains – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Sains" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%95%E1%80%B9%E1%80%95%E1%80%B6" title="သိပ္ပံ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="သိပ္ပံ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/D%C9%94nniya" title="Dɔnniya – бамбара" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Dɔnniya" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="бамбара" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="বিজ্ঞান – бенгальская" lang="bn" hreflang="bn" data-title="বিজ্ঞান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгальская" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%9A%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%82" title="ཚན་རིག – тыбецкая" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཚན་རིག" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="тыбецкая" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Skiant" title="Skiant – брэтонская" lang="br" hreflang="br" data-title="Skiant" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="брэтонская" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Nauka" title="Nauka – баснійская" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Nauka" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="баснійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Elmu" title="Elmu – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Elmu" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%94%E1%A8%95%E1%A8%97%E1%A8%8A%E1%A8%94" title="ᨔᨕᨗᨊᨔ – бугіс" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨔᨕᨗᨊᨔ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="бугіс" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BC_%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD" title="Эрдэм ухаан – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Эрдэм ухаан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Ci%C3%A8ncia" title="Ciència – каталанская" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Ciència" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталанская" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Ku%C5%8F-h%C5%8Fk" title="Kuŏ-hŏk – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Kuŏ-hŏk" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%B8%D0%BB%D0%BC%D0%B0" title="Ӏилма – чачэнская" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ӏилма" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="чачэнская" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Alamdag" title="Alamdag – себуана" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Alamdag" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="себуана" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%82%E1%8E%A6%E1%8E%A5_%E1%8E%A0%E1%8E%A6%E1%8F%8E%E1%8F%8D%E1%8F%94%E1%8F%85" title="ᏂᎦᎥ ᎠᎦᏎᏍᏔᏅ – чэрокі" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏂᎦᎥ ᎠᎦᏎᏍᏔᏅ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="чэрокі" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA" title="زانست – цэнтральнакурдская" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زانست" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="цэнтральнакурдская" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C4%B0lim" title="İlim – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="İlim" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/V%C4%9Bda" title="Věda – чэшская" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Věda" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чэшская" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/%C3%99czba" title="Ùczba – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Ùczba" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%C4%82%D1%81%D0%BB%C4%83%D1%85" title="Ăслăх – чувашская" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ăслăх" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чувашская" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Gwyddoniaeth" title="Gwyddoniaeth – валійская" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Gwyddoniaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валійская" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Videnskab" title="Videnskab – дацкая" lang="da" hreflang="da" data-title="Videnskab" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Tabibi" title="Tabibi – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Tabibi" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Wissenschaft" title="Wissenschaft – нямецкая" lang="de" hreflang="de" data-title="Wissenschaft" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Zan%C4%B1%C5%9Fiye" title="Zanışiye – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Zanışiye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Sains" title="Sains – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Sains" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B7" title="Επιστήμη – грэчаская" lang="el" hreflang="el" data-title="Επιστήμη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грэчаская" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Science" title="Science – англійская" lang="en" hreflang="en" data-title="Science" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англійская" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Scienco" title="Scienco – эсперанта" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Scienco" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанта" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ciencia" title="Ciencia – іспанская" lang="es" hreflang="es" data-title="Ciencia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="іспанская" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Teadus" title="Teadus – эстонская" lang="et" hreflang="et" data-title="Teadus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонская" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Zientzia" title="Zientzia – баскская" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Zientzia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскская" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/C%C3%A9ncia" title="Céncia – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Céncia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم – фарсі" lang="fa" hreflang="fa" data-title="علم" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="фарсі" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tiede" title="Tiede – фінская" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tiede" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фінская" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Tiid%C3%BCs" title="Tiidüs – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Tiidüs" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Vakadidike" title="Vakadidike – фіджыйская" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Vakadidike" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="фіджыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Science" title="Science – французская" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Science" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="французская" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Science" title="Science – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Science" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Wedenskap" title="Wedenskap – паўночнафрызская" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Wedenskap" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="паўночнафрызская" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Sience" title="Sience – фрыульская" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Sience" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="фрыульская" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Wittenskip" title="Wittenskip – заходняя фрызская" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Wittenskip" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="заходняя фрызская" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Eola%C3%ADocht" title="Eolaíocht – ірландская" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Eolaíocht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ірландская" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%91%E5%AD%B8" title="科學 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="科學" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Syans" title="Syans – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Syans" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Saidheans" title="Saidheans – шатландская гэльская" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Saidheans" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="шатландская гэльская" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ciencia" title="Ciencia – галісійская" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Ciencia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галісійская" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tembikuaaty" title="Tembikuaaty – гуарані" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tembikuaaty" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="гуарані" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="विज्ञान – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="विज्ञान" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%9C%E0%AB%8D%E0%AA%9E%E0%AA%BE%E0%AA%A8" title="વિજ્ઞાન – гуджараці" lang="gu" hreflang="gu" data-title="વિજ્ઞાન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="гуджараці" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Siensiiaka" title="Siensiiaka – Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Siensiiaka" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Oaylleeaght" title="Oaylleeaght – мэнская" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Oaylleeaght" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="мэнская" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Kh%C3%B4-ho%CC%8Dk" title="Khô-ho̍k – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Khô-ho̍k" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Akeakamai" title="Akeakamai – гавайская" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Akeakamai" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="гавайская" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%93%D7%A2" title="מדע – іўрыт" lang="he" hreflang="he" data-title="מדע" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="іўрыт" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="विज्ञान – хіндзі" lang="hi" hreflang="hi" data-title="विज्ञान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хіндзі" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Vigyan" title="Vigyan – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Vigyan" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Znanost" title="Znanost – харвацкая" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Znanost" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="харвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Syans" title="Syans – гаіцянская крэольская" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Syans" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="гаіцянская крэольская" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Tudom%C3%A1ny" title="Tudomány – венгерская" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tudomány" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгерская" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գիտություն – армянская" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գիտություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянская" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Գիտութիւն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Գիտութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Scientia" title="Scientia – інтэрлінгва" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Scientia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="інтэрлінгва" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Sains" title="Sains – ібан" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Sains" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ібан" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Ilmu" title="Ilmu – інданезійская" lang="id" hreflang="id" data-title="Ilmu" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="інданезійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="выдатны артыкул"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Scientie" title="Scientie – інтэрлінгвэ" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Scientie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="інтэрлінгвэ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Amamihe" title="Amamihe – ігба" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Amamihe" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ігба" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Siensia" title="Siensia – ілакана" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Siensia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ілакана" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%B8%D0%BB%D0%BC%D0%B0" title="Ӏилма – інгушская" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Ӏилма" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="інгушская" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Cienco" title="Cienco – іда" lang="io" hreflang="io" data-title="Cienco" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="іда" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/V%C3%ADsindi" title="Vísindi – ісландская" lang="is" hreflang="is" data-title="Vísindi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ісландская" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Scienza" title="Scienza – італьянская" lang="it" hreflang="it" data-title="Scienza" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="італьянская" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%91%E5%AD%A6" title="科学 – японская" lang="ja" hreflang="ja" data-title="科学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японская" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Sayans" title="Sayans – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Sayans" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/saske" title="saske – ложбан" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="saske" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ложбан" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/%C3%88lmu" title="Èlmu – яванская" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Èlmu" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="яванская" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="მეცნიერება – грузінская" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მეცნიერება" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузінская" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Ilim" title="Ilim – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Ilim" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tussna" title="Tussna – кабільская" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tussna" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабільская" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/L%C9%9B%C9%A3t%CA%8B" title="Lɛɣtʋ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Lɛɣtʋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Sayen" title="Sayen – т’яп" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Sayen" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="т’яп" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Kizabu" title="Kizabu – Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Kizabu" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%92%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D0%BC" title="Ғылым – казахская" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ғылым" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казахская" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A" title="វិទ្យាសាស្ត្រ – кхмерская" lang="km" hreflang="km" data-title="វិទ្យាសាស្ត្រ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="кхмерская" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%9E%E0%B2%BE%E0%B2%A8" title="ವಿಜ್ಞಾನ – канада" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ವಿಜ್ಞಾನ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="канада" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B3%BC%ED%95%99" title="과학 – карэйская" lang="ko" hreflang="ko" data-title="과학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="карэйская" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BB%D0%BC%D1%83" title="Илму – карачай-балкарская" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Илму" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="карачай-балкарская" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%8E%D8%B3" title="ساینَس – кашмірская" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ساینَس" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="кашмірская" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Zanist" title="Zanist – курдская" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zanist" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдская" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Godhonieth" title="Godhonieth – корнская" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Godhonieth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корнская" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BB%D0%B8%D0%BC" title="Илим – кіргізская" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Илим" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="кіргізская" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Scientia_(ratio)" title="Scientia (ratio) – лацінская" lang="la" hreflang="la" data-title="Scientia (ratio)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="лацінская" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Sensia" title="Sensia – ладына" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Sensia" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ладына" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/W%C3%ABssenschaft" title="Wëssenschaft – люксембургская" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Wëssenschaft" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксембургская" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BB%D0%B8%D0%BC" title="Илим – лезгінская" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Илим" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="лезгінская" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Siensa" title="Siensa – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Siensa" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Weitesjap" title="Weitesjap – лімбургская" lang="li" hreflang="li" data-title="Weitesjap" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лімбургская" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Sciensa" title="Sciensa – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Sciensa" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Sci%C3%ABnza" title="Sciënza – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Sciënza" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Sienza" title="Sienza – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Sienza" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%A7%E0%BA%B4%E0%BA%97%E0%BA%B0%E0%BA%8D%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%94" title="ວິທະຍາສາດ – лаоская" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ວິທະຍາສາດ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаоская" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mokslas" title="Mokslas – літоўская" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Mokslas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="літоўская" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Zin%C4%81tne" title="Zinātne – латышская" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Zinātne" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латышская" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="विज्ञान – майтхілі" lang="mai" hreflang="mai" data-title="विज्ञान" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="майтхілі" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Ilmu" title="Ilmu – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Ilmu" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B0" title="Тонадома – макшанская" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Тонадома" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="макшанская" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Siansa" title="Siansa – малагасійская" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Siansa" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагасійская" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B5" title="Шанче – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Шанче" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/P%C5%ABtaiao" title="Pūtaiao – маары" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Pūtaiao" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="маары" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Ilimu" title="Ilimu – мінангкабау" lang="min" hreflang="min" data-title="Ilimu" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="мінангкабау" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Наука – македонская" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Наука" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонская" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="ശാസ്ത്രം – малаялам" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ശാസ്ത്രം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаялам" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D0%B6%D0%BB%D1%8D%D1%85_%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD" title="Шинжлэх ухаан – мангольская" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Шинжлэх ухаан" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="мангольская" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%82%EA%AF%A7%EA%AF%81%EA%AF%A4%EA%AF%A1-%EA%AF%80%EA%AF%A5%EA%AF%A1%EA%AF%82%EA%AF%A3%EA%AF%9F" title="ꯂꯧꯁꯤꯡ-ꯀꯥꯡꯂꯣꯟ – мейтэй" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯂꯧꯁꯤꯡ-ꯀꯥꯡꯂꯣꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="мейтэй" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%95%E1%80%B9%E1%80%95%E1%80%B6" title="သိပ္ပံ – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="သိပ္ပံ" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="विज्ञान – маратхі" lang="mr" hreflang="mr" data-title="विज्ञान" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратхі" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Sains" title="Sains – малайская" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Sains" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малайская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Xjenza" title="Xjenza – мальтыйская" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Xjenza" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="мальтыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Ci%C3%A9ncia" title="Ciéncia – мірандыйская" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Ciéncia" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="мірандыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%95%E1%80%B9%E1%80%95%E1%80%B6%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC" title="သိပ္ပံပညာ – бірманская" lang="my" hreflang="my" data-title="သိပ္ပံပညာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бірманская" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%B0" title="Тона – эрзянская" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Тона" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="эрзянская" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Tlamatiliztli" title="Tlamatiliztli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Tlamatiliztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Wetenschop" title="Wetenschop – ніжненямецкая" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Wetenschop" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ніжненямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Wetenschop" title="Wetenschop – ніжнесаксонская" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Wetenschop" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ніжнесаксонская" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="विज्ञान – непальская" lang="ne" hreflang="ne" data-title="विज्ञान" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непальская" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="दुसिका – неўары" lang="new" hreflang="new" data-title="दुसिका" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="неўары" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Wetenschap" title="Wetenschap – нідэрландская" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Wetenschap" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нідэрландская" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Vitskap" title="Vitskap – нарвежская (нюношк)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Vitskap" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нарвежская (нюношк)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Vitenskap" title="Vitenskap – нарвежская (букмол)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Vitenskap" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="нарвежская (букмол)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Sientie" title="Sientie – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Sientie" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%9F%DF%90%DF%B2%DF%9E%DF%8F" title="ߟߐ߲ߞߏ – нко" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߟߐ߲ߞߏ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="нко" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Scienche" title="Scienche – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Scienche" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Thutamahlale" title="Thutamahlale – паўночная сота" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Thutamahlale" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="паўночная сота" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Sci%C3%A9ncia" title="Sciéncia – аксітанская" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Sciéncia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="аксітанская" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Saayinsii" title="Saayinsii – арома" lang="om" hreflang="om" data-title="Saayinsii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="арома" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%9C%E0%AD%8D%E0%AC%9E%E0%AC%BE%E0%AC%A8" title="ବିଜ୍ଞାନ – орыя" lang="or" hreflang="or" data-title="ବିଜ୍ଞାନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="орыя" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B4" title="Зонад – асецінская" lang="os" hreflang="os" data-title="Зонад" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="асецінская" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%97%E0%A8%BF%E0%A8%86%E0%A8%A8" title="ਵਿਗਿਆਨ – панджабі" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਵਿਗਿਆਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="панджабі" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Siensia" title="Siensia – пап’яменту" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Siensia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="пап’яменту" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Scienches" title="Scienches – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Scienches" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Science" title="Science – нігерыйскі піджын" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Science" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="нігерыйскі піджын" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Saiens" title="Saiens – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Saiens" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nauka" title="Nauka – польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nauka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Siensa" title="Siensa – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Siensa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%86%D8%B3" title="سائنس – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سائنس" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%87%D9%86%D9%87" title="پوهنه – пушту" lang="ps" hreflang="ps" data-title="پوهنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пушту" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ci%C3%AAncia" title="Ciência – партугальская" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ciência" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="партугальская" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Hamut%27ay" title="Hamut'ay – кечуа" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Hamut'ay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуа" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Scienza" title="Scienza – рэтараманская" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Scienza" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="рэтараманская" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/%C8%98tiin%C8%9B%C4%83" title="Știință – румынская" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Știință" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынская" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/%C8%98tiin%C8%9B%C3%A2" title="Științâ – арумунская" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Științâ" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="арумунская" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Наука – руская" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Наука" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="руская" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Наука – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Наука" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="विज्ञानम् – санскрыт" lang="sa" hreflang="sa" data-title="विज्ञानम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="санскрыт" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D3%A9%D1%80%D1%8D%D1%85" title="Үөрэх – якуцкая" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Үөрэх" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="якуцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%AC%E1%B1%AE%E1%B1%A5" title="ᱥᱟᱬᱮᱥ – санталі" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱟᱬᱮᱥ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="санталі" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Isci%C3%A8ntzia" title="Iscièntzia – сардзінская" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Iscièntzia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="сардзінская" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Scienza" title="Scienza – сіцылійская" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Scienza" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сіцылійская" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Science" title="Science – шатландская" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Science" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шатландская" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%86%D8%B3" title="سائنس – сіндхі" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سائنس" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="сіндхі" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Nauka" title="Nauka – сербскахарвацкая" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Nauka" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сербскахарвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tamassant" title="Tamassant – ташэльхіт" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tamassant" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ташэльхіт" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%80%E0%B7%93%E0%B6%B1_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="නවීන විද්‍යාව – сінгальская" lang="si" hreflang="si" data-title="නවීන විද්‍යාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="сінгальская" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Science" title="Science – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Science" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Veda" title="Veda – славацкая" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Veda" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="славацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%86%D8%B3" title="سائنس – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="سائنس" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Znanost" title="Znanost – славенская" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Znanost" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="славенская" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Saienisi" title="Saienisi – самоа" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Saienisi" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="самоа" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Sainzi" title="Sainzi – шона" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Sainzi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="шона" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Saynis" title="Saynis – самалі" lang="so" hreflang="so" data-title="Saynis" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="самалі" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Shkenca" title="Shkenca – албанская" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Shkenca" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албанская" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Наука – сербская" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Наука" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сербская" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Skoro" title="Skoro – сранан-тонга" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Skoro" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="сранан-тонга" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Isayensi" title="Isayensi – суаці" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Isayensi" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="суаці" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Sayense" title="Sayense – сесута" lang="st" hreflang="st" data-title="Sayense" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="сесута" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/%C3%89lmu" title="Élmu – сунда" lang="su" hreflang="su" data-title="Élmu" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сунда" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Vetenskap" title="Vetenskap – шведская" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Vetenskap" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведская" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Sayansi" title="Sayansi – суахілі" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Sayansi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="அறிவியல் – тамільская" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அறிவியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамільская" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%9E%E0%B2%BE%E0%B2%A8" title="ವಿಜ್ಞಾನ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ವಿಜ್ಞಾನ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%9E%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="విజ్ఞానశాస్త్రం – тэлугу" lang="te" hreflang="te" data-title="విజ్ఞానశాస్త్రం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="тэлугу" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BB%D0%BC" title="Илм – таджыкская" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Илм" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="таджыкская" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="วิทยาศาสตร์ – тайская" lang="th" hreflang="th" data-title="วิทยาศาสตร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайская" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Ylym" title="Ylym – туркменская" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ylym" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="туркменская" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Agham" title="Agham – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Agham" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Elm" title="Elm – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Elm" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Saienisi" title="Saienisi – танганская" lang="to" hreflang="to" data-title="Saienisi" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="танганская" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="выдатны артыкул"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilim" title="Bilim – турэцкая" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Bilim" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Sayensi" title="Sayensi – тсонга" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Sayensi" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="тсонга" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D3%99%D0%BD" title="Фән – татарская" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Фән" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарская" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Kasanthulo" title="Kasanthulo – тумбука" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Kasanthulo" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="тумбука" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Наука – удмурцкая" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Наука" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="удмурцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Наука – украінская" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Наука" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украінская" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%86%D8%B3" title="سائنس – урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سائنس" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Fan" title="Fan – узбекская" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Fan" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбекская" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ve mw-list-item"><a href="https://ve.wikipedia.org/wiki/Saintsi" title="Saintsi – венда" lang="ve" hreflang="ve" data-title="Saintsi" data-language-autonym="Tshivenda" data-language-local-name="венда" class="interlanguage-link-target"><span>Tshivenda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Siensa" title="Siensa – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Siensa" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Tedo" title="Tedo – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Tedo" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc" title="Khoa học – в’етнамская" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Khoa học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="в’етнамская" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Weetnschap" title="Weetnschap – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Weetnschap" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Nolav" title="Nolav – валапюк" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Nolav" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="валапюк" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Syince" title="Syince – валонская" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Syince" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="валонская" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Syensya" title="Syensya – варай" lang="war" hreflang="war" data-title="Syensya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Xam-xam" title="Xam-xam – валоф" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Xam-xam" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="валоф" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%91%E5%AD%A6" title="科学 – ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="科学" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Inzululwazi" title="Inzululwazi – коса" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Inzululwazi" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="коса" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მენცარობა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მენცარობა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%95%D7%95%D7%99%D7%A1%D7%A0%D7%A9%D7%90%D7%A4%D7%98" title="וויסנשאפט – ідыш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="וויסנשאפט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ідыш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1y%E1%BA%B9%CC%81ns%C3%AC" title="Sáyẹ́nsì – ёруба" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Sáyẹ́nsì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ёруба" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Gohyoz" title="Gohyoz – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Gohyoz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%91%E5%AD%A6" title="科学 – кітайская" lang="zh" hreflang="zh" data-title="科学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кітайская" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%BC%E8%87%B4" title="格致 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="格致" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kho-ha%CC%8Dk" title="Kho-ha̍k – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kho-ha̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%91%E5%AD%B8" title="科學 – кантонскі дыялект кітайскай" lang="yue" hreflang="yue" data-title="科學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонскі дыялект кітайскай" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Inzululwazi" title="Inzululwazi – зулу" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Inzululwazi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="зулу" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q336#sitelinks-wikipedia" title="Правіць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Паказаць уласна змест старонкі [c]" accesskey="c"><span>Старонка</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B:%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" rel="discussion" title="Размовы пра змест гэтай старонкі [t]" accesskey="t"><span>Размовы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Змяніць моўны варыянт" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">беларуская</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Віды"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit" title="Правіць старонку [v]" accesskey="v"><span>Правіць</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit" title="Правіць зыходны код гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Правіць зыходнік</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=history" title="Ранейшыя версіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструменты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Інструменты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструменты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Больш магчымасцей" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеянні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit" title="Правіць старонку [v]" accesskey="v"><span>Правіць</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit" title="Правіць зыходны код гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Правіць зыходнік</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=history"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:WhatLinksHere/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Спіс вікістаронак, якія спасылаюцца сюды [j]" accesskey="j"><span>Сюды спасылаюцца</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChangesLinked/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" rel="nofollow" title="Нядаўнія змены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k"><span>Звязаныя праўкі</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:SpecialPages" title="Пералік усіх адмысловых старонак [q]" accesskey="q"><span>Адмысловыя старонкі</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&oldid=4697303" title="Нязменная спасылка на гэтую версію гэтай старонкі"><span>Нязменная спасылка</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=info" title="Больш звестак пра гэту старонку"><span>Звесткі пра старонку</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CiteThisPage&page=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&id=4697303&wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытаваць гэтую старонку"><span>Цытаваць гэту старонку</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259D%25D0%25B0%25D0%25B2%25D1%2583%25D0%25BA%25D0%25B0"><span>Атрымаць скарочаны URL-адрас</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259D%25D0%25B0%25D0%25B2%25D1%2583%25D0%25BA%25D0%25B0"><span>Спампаваць QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0"><span>Стварыць кнігу</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:DownloadAsPdf&page=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=show-download-screen"><span>Спампаваць як PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&printable=yes" title="Друкавальная версія гэтай старонкі [p]" accesskey="p"><span>Для друку</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Science" hreflang="en"><span>Вікісховішча</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q336" title="Спасылка на звязаны элемент рэпазітара даных [g]" accesskey="g"><span>Элемент Вікіданых</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be" dir="ltr"><div class="hatnote navigation-not-searchable noprint dabhide">У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0_(%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%87%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D1%96)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Навука (значэнні) (няма такой старонкі)">Навука (значэнні)</a>.</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4261388">.mw-parser-output .ts-Універсальная_картка-original{text-align:center}.mw-parser-output .ts-Універсальная_картка-label{width:9em}.mw-parser-output .ts-Універсальная_картка-split{vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .ts-Універсальная_картка-error{background:#fee7e6;border-color:#b32424}</style> <table class="infobox" data-name="Універсальная картка"> <tbody><tr><th scope="colgroup" colspan="2" class="infobox-above">Навука</th></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span data-wikidata-claim-id="Q336$771c0dde-4395-847d-28d4-535360cd559f" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_(encircled).svg" class="mw-file-description"><img alt="Выява" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg/274px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg.png" decoding="async" width="274" height="274" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg/411px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg/548px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></a></span></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Вывучаецца ў</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q336$402123e3-44c7-16f8-4790-80f6b83f6a9e" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2579"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=metascience&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">metascience</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q30599095" class="extiw" title="d:Q30599095">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q336$e31521ba-4bca-ce4e-7c3b-bced5ac9d7e8" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2579"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=scientonomy&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">scientonomy</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q107015976" class="extiw" title="d:Q107015976">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q336$c4764b54-48c6-c7c7-4f1b-674b3d69b628" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2579"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Навуказнаўства">навуказнаўства</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q336$6a15d8c5-4b59-3623-be99-9c9c84dd8eed" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2579"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=science+and+technology+studies&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">science and technology studies</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2445082" class="extiw" title="d:Q2445082">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q336$5b2368a5-421c-f8b8-bbf7-cb9b5194b0ee" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2579"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Эпістэмалогія">эпістэмалогія</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q336$1ab11fed-44b9-93a0-4f5e-8620bbab4c2a" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2579"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D1%84%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%96%D1%8F+%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">філасофія навукі</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q59115" class="extiw" title="d:Q59115">[d]</a></sup></span></span> і <span data-wikidata-claim-id="Q336$e4ffcf59-4c5a-a161-e5cc-571cce8a3a9c" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2579"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Сацыялогія навукі">сацыялогія навукі</a></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Вырабляе</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q336$13885733-418c-9bda-f79d-7ffdbd8ade10" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1056"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%B4%D1%8B" title="Веды">веды</a></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1325" class="extiw" title="d:Property:P1325">External data available at URL</a></th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q336$ae5ea6b0-48c3-b167-aa0b-d94ac979ff4f" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1325"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.europa.eu/euodp/en/data/group/eurovoc_domain_100151">data.europa.eu/euodp/en/…</a></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Код WordLift</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q336$0CF1E165-1795-4AF8-9317-B1FE248F7D33" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P6363"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.thenextweb.com/tnw/entity/science">data.thenextweb.com/tnw/…</a></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P11810" class="extiw" title="d:Property:P11810">Mastodon instance URL</a></th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q336$0f146ac2-4135-08eb-9a24-ac0bfcfb3db7" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P11810"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://fediscience.org">fediscience.org</a></span></span><br /><span data-wikidata-claim-id="Q336$C8023747-4641-4C7F-9B2B-EDB70B1B1308" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P11810"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mstdn.science">mstdn.science</a></span></span><br /><span data-wikidata-claim-id="Q336$F0C71E99-08EB-45B8-A264-CD257FCDEA2C" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P11810"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://scicomm.xyz">scicomm.xyz</a></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Код NCI Thesaurus</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q336$78c9c72a-44af-730b-fc45-dd9df2864529" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1748"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">C61397</span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Аб’яднанне</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q336$19c675b2-4522-78c9-c804-ec1d617f2d85" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2737"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D1%81%D0%BF%D1%96%D1%81+%D1%83+%D0%BA%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">спіс у кваліфікатарах</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q23766486" class="extiw" title="d:Q23766486">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q336$e01cd03f-4309-c58b-49b8-c6548c4ca44e" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2737"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D1%81%D0%BF%D1%96%D1%81+%D1%83+%D0%BA%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">спіс у кваліфікатарах</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q23766486" class="extiw" title="d:Q23766486">[d]</a></sup></span></span> і <span data-wikidata-claim-id="Q336$c1722db5-44c7-13b5-5a94-a66a28692bfb" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2737"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D1%81%D0%BF%D1%96%D1%81+%D1%83+%D0%BA%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%85&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">спіс у кваліфікатарах</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q23766486" class="extiw" title="d:Q23766486">[d]</a></sup></span></span></td></tr> <tr><th scope="row" class="infobox-label ts-Універсальная_картка-label">Процілегла</th><td class="infobox-text"> <span data-wikidata-claim-id="Q336$3871acea-44fd-9fd2-e44d-d04fe84185da" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P461"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%BD%D0%B5-%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">не-навука</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q28954762" class="extiw" title="d:Q28954762">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q336$910ff5c5-46c1-d30d-ef61-755c325f0b59" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P461"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%81%D0%B5%D1%9E%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Псеўданавука">псеўданавука</a></span></span> і <span data-wikidata-claim-id="Q336$d9317c0b-4f8c-eb1f-9b70-29866c492a6d" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P461"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=antiscience&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">antiscience</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2508977" class="extiw" title="d:Q2508977">[d]</a></sup></span></span></td></tr> <tr><td colspan="2" class="infobox-below"><span data-wikidata-claim-id="q336$B5699BEA-9BDF-45A1-9239-7C62796D4A76" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Science" title="commons:Category:Science"><img alt="Лагатып Вікісховішча" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Science" class="extiw" title="commons:Category:Science">Медыяфайлы на Вікісховішчы</a></span></span></td></tr> </tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg/200px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg.png" decoding="async" width="200" height="226" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg/300px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg/400px-Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus.svg.png 2x" data-file-width="530" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><b>Навука</b> — <a href="/wiki/%D0%A1%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0" title="Сістэма">сістэма</a> аб'ектыўных, абгрунтаваных <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%B4%D1%8B" title="Веды">ведаў</a> аб рэчаіснасці; сфера чалавечай дзейнасці, накіраваная на выпрацоўку і тэарэтычную сістэматызацыю аб'ектыўных <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%B4%D1%8B" title="Веды">ведаў</a> аб <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%87%D0%B0%D1%96%D1%81%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Рэчаіснасць">рэчаіснасці</a>. Класічная навука старажытнасці была цесна звязана з <a href="/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Філасофія">філасофіяй</a>. Пачынаючы з <a href="/wiki/17_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" class="mw-redirect" title="17 стагоддзе">XVII стагоддзя</a> натурфіласофія, якую сёння называюць натуральнай навукай, разглядаецца як асобная ад філасофіі галіна. Тым не менш, слова «навука» працягвае выкарыстоўвацца ў шырокім сэнсе, які абазначае пэўнае веданне аб тэме, гэтак жа яна дагэтуль выкарыстоўваецца ў сучасных умовах. </p><p>У вузкім сэнсе слова «навука» ўжывалася такімі вучонымі, як <a href="/wiki/%D0%86%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BD_%D0%9A%D0%B5%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Іаган Кеплер">Іаган Кеплер</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B0_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галілеа Галілей">Галілеа Галілей</a> і <a href="/wiki/%D0%86%D1%81%D0%B0%D0%BA_%D0%9D%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B0%D0%BD" class="mw-redirect" title="Ісак Ньютан">Ісак Ньютан</a>, калі яны пачалі вывучаць законы <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Прырода">прыроды</a>. У гэты перыяд паняцце з большага адносілася да натуральнай філасофіі, т. зв. натуральных навук. На працягу <a href="/wiki/19_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" class="mw-redirect" title="19 стагоддзе">XIX стагоддзя</a>, слова «навука» стала ўсё больш звязвацца з <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8B_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%B4" title="Навуковы метад">навуковым метадам</a>, дысцыплінаваным падыходам да вывучэння прыроднага свету, у тым ліку <a href="/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Фізіка">фізікі</a>, <a href="/wiki/%D0%A5%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Хімія">хіміі</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Геалогія">геалогіі</a> і <a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D1%8F%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Біялогія">біялогіі</a>. </p><p>Навуковыя дысцыпліны, якія ў сукупнасці ўтвараюць <b>сістэму навукі</b> цалкам, <i>умоўна</i> падзяляюцца на 4 вялікія групы (падсістэмы): </p> <ul><li>Навукі аб <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Прырода">прыродзе</a> або <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%87%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Прыродазнаўчыя навукі">прыродазнаўчыя навукі</a></li> <li>Навукі аб <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Грамадства">грамадстве</a> або <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Грамадскія навукі">грамадскія (гуманітарныя) навукі</a></li> <li>Навукі аб <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Мысленне">мысленні</a> і пазнанні</li> <li>Прыкладныя навукі, накіраваныя на распрацоўку і стварэнне тэхнічных сродкаў, або <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8D%D1%85%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Тэхнічныя навукі">тэхнічныя навукі</a></li></ul> <p>Унутры раздзелаў няспынна ідуць працэсы далейшай дыферэнцыяцыі (падзялення, удакладнення і здрабнення) і інтэграцыі (аб’яднання або спалучэння) навуковых дысцыплін. Такім чынам, існуючыя навуковыя дысцыпліны знікаюць або змяняюцца, з’яўляюцца новыя навуковыя дысцыпліны. </p><p>У залежнасці ад мэтавай скіраванасці, адносін да практыкі адрозніваюць <b>фундаментальныя</b> і <b>прыкладныя</b> навукі. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гісторыя"><span id=".D0.93.D1.96.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80.D1.8B.D1.8F"></span>Гісторыя</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=1" title="Правіць раздзел: Гісторыя" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=1" title="Правіць зыходнік раздзела: Гісторыя"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Навука ў шырокім сэнсе існавала і да <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%88%D1%8B_%D1%87%D0%B0%D1%81" title="Найноўшы час">сучаснай эпохі</a>, у тым ліку ў многіх старажытных цывілізацыях, але сучасная навука настолькі розніцца па свайму падыходу і дасягненнях, што цяпер вызначаецца ў строгім сэнсе гэтага тэрміна. Нашмат раней, чым у сучасную эпоху, яшчэ адным важным паваротным пунктам стала развіццё класічнай <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%84%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%96%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Натуральная філасофія (няма такой старонкі)">натуральнай філасофіі</a> ў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Старажытная Грэцыя">Старажытнай Грэцыі</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Перадгісторыя_сучаснай_навукі"><span id=".D0.9F.D0.B5.D1.80.D0.B0.D0.B4.D0.B3.D1.96.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80.D1.8B.D1.8F_.D1.81.D1.83.D1.87.D0.B0.D1.81.D0.BD.D0.B0.D0.B9_.D0.BD.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D1.96"></span>Перадгісторыя сучаснай навукі</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=2" title="Правіць раздзел: Перадгісторыя сучаснай навукі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=2" title="Правіць зыходнік раздзела: Перадгісторыя сучаснай навукі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%22The_School_of_Athens%22_by_Raffaello_Sanzio_da_Urbino.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/%22The_School_of_Athens%22_by_Raffaello_Sanzio_da_Urbino.jpg/220px-%22The_School_of_Athens%22_by_Raffaello_Sanzio_da_Urbino.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/%22The_School_of_Athens%22_by_Raffaello_Sanzio_da_Urbino.jpg/330px-%22The_School_of_Athens%22_by_Raffaello_Sanzio_da_Urbino.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/%22The_School_of_Athens%22_by_Raffaello_Sanzio_da_Urbino.jpg/440px-%22The_School_of_Athens%22_by_Raffaello_Sanzio_da_Urbino.jpg 2x" data-file-width="3820" data-file-height="2964" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0" title="Афінская школа">Афінская школа</a> працы <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%84%D0%B0%D1%8D%D0%BB%D1%8C" class="mw-redirect" title="Рафаэль">Рафаэля</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:P._Oxy._I_29.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/P._Oxy._I_29.jpg/220px-P._Oxy._I_29.jpg" decoding="async" width="220" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/P._Oxy._I_29.jpg/330px-P._Oxy._I_29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/P._Oxy._I_29.jpg/440px-P._Oxy._I_29.jpg 2x" data-file-width="1694" data-file-height="1032" /></a><figcaption>Адзін з фрагментаў <a href="/wiki/%D0%AD%D1%9E%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%B4" title="Эўклід">Эўклідавай</a> працы «Элементы»</figcaption></figure> <p>Назапашванне навуковых ведаў пачынаецца са з’яўленнем <a href="/wiki/%D0%A6%D1%8B%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Цывілізацыя">цывілізацый</a> і <a href="/wiki/%D0%9F%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" class="mw-redirect" title="Пісьменнасць">пісьменнасці</a>, гэта значыць вядомыя дасягненні старажытных цывілізацый (<a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D0%95%D0%B3%D1%96%D0%BF%D0%B5%D1%82" title="Старажытны Егіпет">старажытнаегіпецкай</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Месапатамія">месапатамскай</a> і іншых), у розных галінах, аднак ва ўмовах панавання міфалагічнай і дарацыянальнай свядомасці гэтыя поспехі не выходзілі за эмпірычныя і практычныя рамкі. Так, напрыклад, <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D0%95%D0%B3%D1%96%D0%BF%D0%B5%D1%82" title="Старажытны Егіпет">Старажытны Егіпет</a> славіўся сваімі ведамі ў галіне <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Геаметрыя">геаметрыі</a>, але калі ўзяць старажытнаегіпецкі падручнік геаметрыі, то там можна ўбачыць толькі набор практычных рэкамендацый, выкладзеных дагматычным чынам. Паняцці, <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BC%D0%B0" title="Тэарэма">тэарэмы</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BA%D1%81%D1%96%D1%91%D0%BC%D0%B0" title="Аксіёма">аксіёмы</a> і асабліва доказы ў ім зусім адсутнічаюць. </p><p>Можна лічыць, што падмурак класічнай навукі быў закладзены ў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Старажытная Грэцыя">Старажытнай Грэцыі</a>, пачынаючы прыкладна з <a href="/wiki/6_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5_%D0%B4%D0%B0_%D0%BD.%D1%8D." class="mw-redirect" title="6 стагоддзе да н.э.">VI стагоддзя да н.э.</a>, калі на змену міфалагічнаму <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Мысленне">мысленню</a> ўпершыню прыйшло мысленне рацыяналістычнае. Эмпірычныя веды, шмат у чым запазычаныя грэкамі ў егіпцян і <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Вавілон">вавіланян</a>, дапаўняецца <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Метадалогія навукі (няма такой старонкі)">навуковай метадалогіяй</a>, а іменна, устанаўліваюцца правілы <a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%B3%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Логіка">лагічных</a> вывадаў, уводзіцца паняцце <a href="/wiki/%D0%93%D1%96%D0%BF%D0%BE%D1%82%D1%8D%D0%B7%D0%B0" title="Гіпотэза">гіпотэзы</a>, з’яўляецца цэлы шэраг геніяльных здагадак, напрыклад, тэорыя <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Атамізм">атамізму</a>. Асабліва важную ролю ў распрацоўцы і сістэматызацыі як метадаў, так і саміх ведаў адыграў <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Арыстоцель">Арыстоцель</a>. Адрозненне антычнай навукі ад сучаснай заключалася ў яе абстрактным характары, гэта значыць паняцце <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82" title="Эксперымент">эксперыменту</a> ў іх адсутнічала, а навукоўцы не імкнуліся злучаць навуку з практыкай, за рэдкімі выключэннямі. Збольшага, гэта тлумачыцца тым, што грэчаская <a href="/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Філасофія">філасофія</a> меркавала, што гісторыя цыклічна паўтараецца, і развіццё навукі бессэнсоўна, бо яно непазбежна скончыцца крызісам гэтай навукі. </p><p>Распаўсюджанне ў <a href="/wiki/%D0%95%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Еўропа">Еўропе</a> <a href="/wiki/%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%86%D1%96%D1%8F%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Хрысціянства">хрысціянства</a> скасавала погляд на гісторыю, як на чараду паўтораў падобных перыядаў, і стварыла высокаразвітую багаслоўскую навуку, пабудаваную на правілах логікі. Аднак, пасля <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%85%D1%96%D0%B7%D0%BC%D0%B0" class="mw-redirect" title="Вялікая схізма">царкоўнага расколу</a> ў <a href="/wiki/1054" title="1054">1054</a> годзе, у заходняй частцы абвастрыўся крызіс <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%B5" title="Багаслоўе">багаслоўя</a>. Тады цікавасць да эмпірычнага боку навукі была цалкам адкінута, а навука стала зводзіцца да тлумачэння аўтарытэтных тэкстаў і развіцця фармальна-лагічных метадаў у <a href="/wiki/%D0%A1%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Схаластыка">схаластыцы</a>. Аднак працы антычных вучоных, якія атрымалі статус аўтарытэтных, данеслі асновы антычнай навукі да <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B_%D0%A7%D0%B0%D1%81" class="mw-redirect" title="Новы Час">Новага Часу</a>, паслужыўшы рэальным падмуркам, на якім быў закладзены будынак сучаснай навукі<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Зараджэнне_сучаснай_навукі"><span id=".D0.97.D0.B0.D1.80.D0.B0.D0.B4.D0.B6.D1.8D.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D1.81.D1.83.D1.87.D0.B0.D1.81.D0.BD.D0.B0.D0.B9_.D0.BD.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D1.96"></span>Зараджэнне сучаснай навукі</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=3" title="Правіць раздзел: Зараджэнне сучаснай навукі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=3" title="Правіць зыходнік раздзела: Зараджэнне сучаснай навукі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:1543,_Andreas_Vesalius%27_Fabrica,_Base_Of_The_Brain.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/1543%2C_Andreas_Vesalius%27_Fabrica%2C_Base_Of_The_Brain.jpg/220px-1543%2C_Andreas_Vesalius%27_Fabrica%2C_Base_Of_The_Brain.jpg" decoding="async" width="220" height="246" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/1543%2C_Andreas_Vesalius%27_Fabrica%2C_Base_Of_The_Brain.jpg/330px-1543%2C_Andreas_Vesalius%27_Fabrica%2C_Base_Of_The_Brain.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/1543%2C_Andreas_Vesalius%27_Fabrica%2C_Base_Of_The_Brain.jpg/440px-1543%2C_Andreas_Vesalius%27_Fabrica%2C_Base_Of_The_Brain.jpg 2x" data-file-width="1202" data-file-height="1346" /></a><figcaption>Анатамічныя даследаванні <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D0%B0%D1%81_%D0%92%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B9" title="Андрэас Везалій">Везалія</a> аднавілі цікавасць да будовы чалавечага цела.</figcaption></figure> <p>Сучаснае эксперыментальнае <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%87%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Прыродазнаўчыя навукі">прыродазнаўства</a> зарадзілся толькі ў канцы <a href="/wiki/16_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" class="mw-redirect" title="16 стагоддзе">XVI стагоддзя</a>. Яго з’яўленне было падрыхтавана пратэстанцкай <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Рэфармацыя">Рэфармацыяй</a> і каталіцкай <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D1%80%D1%8D%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Контррэфармацыя">Контррэфармацыяй</a>, калі пад пытанне былі пастаўлены самі асновы сярэдневяковага светапогляду. Гэтак жа, як <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%9B%D1%8E%D1%82%D1%8D%D1%80" title="Марцін Лютэр">Марцін Лютэр</a> і <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D1%96%D0%BD" title="Жан Кальвін">Жан Кальвін</a> перапрацавалі рэлігійныя дактрыны, працы <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Мікалай Капернік">Мікалая Каперніка</a> і <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B0_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галілеа Галілей">Галілеа Галілея</a> прывялі да адмаўлення ад <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%B0%D1%86%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%83" title="Геацэнтрычная сістэма свету">астраноміі</a> <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B9_%D0%9F%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B9" class="mw-redirect" title="Клаўдзій Пталамей">Пталамея</a>, а працы <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D0%B0%D1%81_%D0%92%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B9" title="Андрэас Везалій">Андрэаса Везалія</a> і яго паслядоўнікаў унеслі істотныя папраўкі ў <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%86%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Медыцына">медыцыну</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Гэтыя падзеі далі пачатак працэсу, які цяпер мае назву навуковай рэвалюцыі. </p><p>Тэарэтычнае абгрунтаванне новай навуковай методыкі належыць <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D1%8D%D0%BD%D1%81%D1%96%D1%81_%D0%91%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Фрэнсіс Бэкан">Фрэнсісу Бэкану</a>, які абгрунтаваў у сваім «Новым арганоне» пераход ад традыцыйнага дэдукцыйнага падыходу, гэта значыць ад агульнай абстрактнай здагадкі ці аўтарытэтнага меркавання да асобнага факта, да падыходу індукцыйнасці. З’яўленне сістэм <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%BD%D1%8D_%D0%94%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Рэнэ Дэкарт">Дэкарта</a> і асабліва працы <a href="/wiki/%D0%86%D1%81%D0%B0%D0%BA_%D0%9D%D1%8C%D1%8E%D1%82%D0%B0%D0%BD" class="mw-redirect" title="Ісак Ньютан">Ньютана</a>, якія былі цалкам пабудаваны на эксперыментальным веданні, засведчылі канчатковы разрыў метадаў і падыходаў да навукі. Апублікаванне ў <a href="/wiki/1687" title="1687">1687</a> годзе «<a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D1%84%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%BE%D1%84%D1%96%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Матэматычныя пачаткі натуральнай філасофіі (няма такой старонкі)">Матэматычных пачаткаў натуральнай філасофіі</a>» працы Ісака Ньютана стала кульмінацыяй навуковай рэвалюцыі і спарадзіла ў <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%95%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Заходняя Еўропа">Заходняй Еўропе</a> небывалы ўсплёск цікавасці да навуковых публікацый. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Эпоха_Асветы"><span id=".D0.AD.D0.BF.D0.BE.D1.85.D0.B0_.D0.90.D1.81.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.8B"></span>Эпоха Асветы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=4" title="Правіць раздзел: Эпоха Асветы" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=4" title="Правіць зыходнік раздзела: Эпоха Асветы"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Разам з <a href="/wiki/18_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" class="mw-redirect" title="18 стагоддзе">XVIII стагоддзем</a> прыйшла «<a href="/wiki/%D0%AD%D0%BF%D0%BE%D1%85%D0%B0_%D0%90%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0" class="mw-redirect" title="Эпоха Асветніцтва">эпоха Асветніцтва</a>». На базе навукі, створанай Ньютанам, Дэкартам, <a href="/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B5%D0%B7_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8C" title="Блез Паскаль">Паскалем</a> і <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%82%D1%84%D1%80%D1%8B%D0%B4_%D0%9B%D0%B5%D0%B9%D0%B1%D0%BD%D1%96%D1%86" title="Готфрыд Лейбніц">Лейбніцам</a>, адбывалася развіццё сучаснай <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Матэматыка">матэматыкі</a> і прыродазнаўства новымі пакаленнямі вучоных. </p><p>Навуковая рэвалюцыя ў <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%87%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Прыродазнаўчыя навукі">прыродазнаўстве</a> прывяла да перамен у філасофіі і <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Грамадскія навукі">грамадскіх навуках</a>, развіццё якіх у гэты перыяд перастала залежаць ад багаслоўскіх спрэчак. <a href="/wiki/%D0%86%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%83%D1%96%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%82" title="Імануіл Кант">Імануіл Кант</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%8D%D0%B2%D1%96%D0%B4_%D0%A5%27%D1%8E%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дэвід Х'юм (няма такой старонкі)">Дэвід Х'юм</a> далі пачатак свецкай філасофіі, а <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%8D%D1%80" title="Вальтэр">Вальтэр</a> і распаўсюджванне <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D1%8D%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Атэізм">атэізму</a> цалкам адхілілі царкву ад вырашэння філасофскіх пытанняў для ўсё больш шматлікіх пластоў насельніцтва Еўропы. Працы <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%A1%D0%BC%D1%96%D1%82" title="Адам Сміт">Адама Сміта</a> заклалі асновы сучаснай <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Эканоміка">эканомікі</a>, а <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F" class="mw-redirect" title="Амерыканская рэвалюцыя">амерыканская</a> і <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F" class="mw-redirect" title="Французская рэвалюцыя">французская рэвалюцыі</a> стварылі сучаснае палітычнае ўладкаванне свету. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Сучасны_стан"><span id=".D0.A1.D1.83.D1.87.D0.B0.D1.81.D0.BD.D1.8B_.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.BD"></span>Сучасны стан</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=5" title="Правіць раздзел: Сучасны стан" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=5" title="Правіць зыходнік раздзела: Сучасны стан"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Trinity_Test_Fireball_25ms.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Trinity_Test_Fireball_25ms.jpg/220px-Trinity_Test_Fireball_25ms.jpg" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Trinity_Test_Fireball_25ms.jpg/330px-Trinity_Test_Fireball_25ms.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Trinity_Test_Fireball_25ms.jpg/440px-Trinity_Test_Fireball_25ms.jpg 2x" data-file-width="540" data-file-height="410" /></a><figcaption>Першы выбух <a href="/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F" title="Ядзерная зброя">атамнай бомбы</a></figcaption></figure> <p>Новыя навуковыя веды вельмі рэдка прыводзяць да вялізных змен у нашым разуменні. Безумоўна, ёсць такія вядомыя выпадкі, як, напрыклад, <a href="/wiki/%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D1%8D%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96" title="Агульная тэорыя адноснасці">тэорыя адноснасці</a>, якая патрабуе поўнага пераасэнсавання будовы свету, але ў асноўным гэта рэдкія выключэнні. Веды ў галінах навукі дасягаюцца шляхам паступовага сінтэзу інфармацыі з розных эксперыментаў, рознымі даследчыкамі, у розных галінах навукі, гэта больш падобна на ўзыходжанне, чым скачок<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Тэорыі адрозніваюцца па ступені, у якой яны былі правераны, а таксама іх прызнання ў навуковых колах і супольнасцях<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Напрыклад, <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%86%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D1%8D%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Геліяцэнтрычная тэорыя (няма такой старонкі)">геліяцэнтрычная тэорыя</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%96" class="mw-redirect" title="Тэорыя эвалюцыі">тэорыя эвалюцыі</a>, і <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%B1%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D1%8D%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікробная тэорыя (няма такой старонкі)">мікробная тэорыя</a> дагэтуль носяць назву «тэорыя», хоць на практыцы лічыцца, што яны дастаткова добра апісваюць рэчаіснасць<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Навуковая_дзейнасць"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D0.BE.D0.B2.D0.B0.D1.8F_.D0.B4.D0.B7.D0.B5.D0.B9.D0.BD.D0.B0.D1.81.D1.86.D1.8C"></span>Навуковая дзейнасць</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=6" title="Правіць раздзел: Навуковая дзейнасць" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=6" title="Правіць зыходнік раздзела: Навуковая дзейнасць"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Для ажыццяўлення навуковай дзейнасці звычайна патрабуецца спецыяльная адукацыя. У Беларусі такую адукацыю даюць <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82" title="Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт">Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт</a> і аддзелы аспірантуры вышэйшых навуковых устаноў. Навуковая праца вядзецца калектывамі, якія аб’ядноўваюцца ў інстытуты і акадэміі (напрыклад, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D1%96%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Нацыянальная акадэмія навук Беларусі">Нацыянальная акадэмія навук Беларусі</a>). Дасягненне поспехаў у навуцы спалучаецца з прысуджэннем акадэмічных ступеней. У еўрапейскай сістэме адукацыі іерархія навуковых ступеней наступная: бакалаўр, магістр, доктар філасофіі. У СССР і, адпаведна, Беларусі, спачатку прысуджаецца ступень кандыдата навук, потым доктара навук. Фармальным працягам гэтай іерархіі з’яўляецца абранне спачатку членам-карэспандэнтам, потым правадзейным акадэмікам Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Неабходным этапам развіцця навукі з’яўляецца абмен навуковымі ведамі. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Супольнасць"><span id=".D0.A1.D1.83.D0.BF.D0.BE.D0.BB.D1.8C.D0.BD.D0.B0.D1.81.D1.86.D1.8C"></span>Супольнасць</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=7" title="Правіць раздзел: Супольнасць" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=7" title="Правіць зыходнік раздзела: Супольнасць"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Сукупнасць людзей, якія займаюцца навукай, складае навуковую супольнасць. Навуковая супольнасць уяўляе сабой складаную сістэму, у якой дзейнічаюць і дзяржаўныя інстытуты, і грамадскія арганізацыі, і нефармальныя групы. Адметнай рысай гэтай супольнасці з’яўляецца падвышаная ступень прызнання аўтарытэту, дасягнутага навуковымі поспехамі, і паніжаны ўзровень прызнання аўтарытэту ўладнага, што часам прыводзіць да канфлікту <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Дзяржава">дзяржавы</a> і навуковай супольнасці. Таксама варта адзначыць больш высокую, чым у іншых сацыяльных сферах, эфектыўнасць нефармальных груп і асабліва асобных асоб. Найважнейшымі функцыямі навуковай супольнасці з’яўляюцца прызнанне або адмаўленне новых ідэй і тэорый, якая забяспечвае развіццё навуковых ведаў, а таксама падтрымка сістэмы адукацыі і падрыхтоўкі новых навуковых кадраў. </p><p>Лад жыцця і светапогляд людзей навуковай супольнасці могуць істотна адрознівацца ад распаўсюджаных у грамадстве. Лічыцца, што цяпер у навуковай супольнасці пераважаюць <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D1%8D%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Атэізм">атэістычныя</a> і <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BA%D0%B5%D0%BF%D1%82%D1%8B%D1%86%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Скептыцызм">скептычныя</a> гледжанні. Праведзеныя ў 1990-х гадах даследаванні паказалі, што толькі 7% членаў амерыканскай Нацыянальнай акадэміі навук і 3,3 % членаў акадэміі навук Вялікабрытаніі апынуліся вернікамі. У той жа час, згодна з агульнанацыянальнымі апытаннямі, вернікамі лічаць сябе 68,5 % насельніцтва краіны<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Калі браць амерыканскіх <a href="/wiki/%D0%92%D1%83%D1%87%D0%BE%D0%BD%D1%8B" class="mw-redirect" title="Вучоны">вучоных</a> у цэлым, то колькасць вернікаў складае каля 40% і амаль не змяняецца з часам<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Сярод выкладчыкаў амерыканскіх універсітэтаў доля вернікаў складае ўжо да 73 %. Па дадзеных, апублікаваных у чэрвені 2005 года даследчыкамі з універсітэта Чыкага, 76 % амерыканскіх дактароў лічаць сябе вернікамі<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Гісторыя навукі сведчыць аб зменлівасці пануючых уяўленняў і дактрын у навуцы, а таксама аб іх залежнасці ад палітычнай кан'юнктуры адпаведнай дзяржавы і гістарычнага перыяду. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Навукоўцы"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D0.BE.D1.9E.D1.86.D1.8B"></span>Навукоўцы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=8" title="Правіць раздзел: Навукоўцы" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=8" title="Правіць зыходнік раздзела: Навукоўцы"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%92%D1%83%D1%87%D0%BE%D0%BD%D1%8B" class="mw-redirect" title="Вучоны">Вучоны</a></b></div> <p>Вучоны — прадстаўнік навукі, які ажыццяўляе асэнсаваную дзейнасць па фарміраванні навуковай карціны свету, чыя навуковая дзейнасць і кваліфікацыя ў той ці іншай форме атрымалі прызнанне з боку навуковай супольнасці. Асноўная фармальная прыкмета прызнання кваліфікацыі — публікацыя матэрыялаў даследаванняў у аўтарытэтных навуковых выданнях і даклады на аўтарытэтных навуковых канферэнцыях. Аднак нават сярод аўтарытэтных выданняў і канферэнцый існуе не зусім адназначная сістэма прыярытэтаў. Як правіла, найбольшым прыярытэтам карыстаюцца міжнародныя выданні і канферэнцыі, і прызнанне на міжнародным узроўні вышэй за нацыянальнв. Аўтарытэт і прызнанне кваліфікацыі вучонага звязаны з яго вядомасцю ў вузкіх колах спецыялістаў. Існуюць спробы выбудаваць рэйтынгі па ліку спасылак на працы дадзенага вучонага з работ іншых навукоўцаў. Напрыклад, сярод прафесараў у адной і той жа вобласці веды лепшым экспертам па асобным навуковаму напрамку лічыцца той, хто з’яўляецца аўтарам публікацый іменна па гэтым кірунку. А калі абодва аўтара (у адным вучоным званні) працуюць па адным і тым жа кірунку навукі, то лепшым экспертам будзе той, на чые працы спасылаюцца больш, такім чынам, прызнаюць кваліфікацыю іншыя аўтары. Так фармуецца прэстыж спецыяліста ў навуковай супольнасці. </p><p>Сярод навукоўцаў прынята любую досыць працяглую працу па даследаванні нейкай пэўнай тэмы завяршаць публікацыяй адпаведнай манаграфіі, якая звычайна змяшчае дэталёвае апісанне методыкі даследавання, выклад вынікаў праведзенай працы, а таксама іх інтэрпрэтацыю. </p><p>У вучоным супольнасці высока цэніцца <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B3%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Педагогіка">педагагічная</a> праца. Права чытаць лекцыі ў прэстыжнай навучальнай установе з’яўляецца прызнаннем узроўню і кваліфікацыі навукоўца. Высока таксама цэніцца стварэнне навуковай школы, г. зн. падрыхтоўка некалькіх навукоўцаў, якія развіваюць ідэі настаўніка. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Філасофія_навукі"><span id=".D0.A4.D1.96.D0.BB.D0.B0.D1.81.D0.BE.D1.84.D1.96.D1.8F_.D0.BD.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D1.96"></span>Філасофія навукі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=9" title="Правіць раздзел: Філасофія навукі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=9" title="Правіць зыходнік раздзела: Філасофія навукі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Філасофія навукі прадстаўлена мноствам арыгінальных канцэпцый, якія прапануюць тыя ці іншыя мадэлі пазнавальнай дзейнасці і развіцця навукі. Яна сканцэнтравана на выяўленні ролі і значнасці навукі, характарыстык навукі, якія дазваляюць адрозніць яе ад іншых відаў пазнавальнай дзейнасці. </p><p>Філасофія навукі мае статус гістарычнага сацыякультурнай веды незалежна ад таго, арыентавана яна на вывучэнне прыродазнаўства або сацыяльна-гуманітарных навук. Філасофія навукі цікавіць навуковы пошук, «алгарытм адкрыцця», дынаміка развіцця навуковых ведаў, метады даследчай дзейнасці. (Філасофія навукі, хоць і цікавіцца разумным развіццём навук, але ўсё ж не закліканая непасрэдна забяспечваць іх разумнае развіццё, як гэта закліканая забяспечваць шматгаліновая <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Метанавука (няма такой старонкі)">метанавука</a>). </p><p>Калі асноўная мэта навукі — атрыманне <a href="/wiki/%D0%86%D1%81%D1%86%D1%96%D0%BD%D0%B0" title="Ісціна">ісціны</a>, то філасофія навукі з’яўляецца адной з найважнейшых для чалавецтва абласцей прымянення яго інтэлекту, у рамках якой вядзецца абмеркаванне пытання «як магчыма дасягненне ісціны?» </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Межы_веды"><span id=".D0.9C.D0.B5.D0.B6.D1.8B_.D0.B2.D0.B5.D0.B4.D1.8B"></span>Межы веды</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=10" title="Правіць раздзел: Межы веды" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=10" title="Правіць зыходнік раздзела: Межы веды"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Перакананасць ва ўсемагутнасці навукі і ўпэўненасць у тым, што ў сілу бесперапыннасці працэсу назапашвання навуковых ведаў, непазнанае застаецца такім толькі часова, з’яўляецца бесперапынным стымулам для плённай дзейнасці пастаянна абнаўляцца навуковага таварыства<sup id="cite_ref-ФК_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-ФК-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Між тым гэты пастулат не можа ў рамках навуковага метаду ні быць эксперыментальна абвергнутым, ні даказаным, і таму ў сілу крытэрыя Попера да навукі адносін не мае. </p><p>Аднак маецца магчымасць аддзяліць вобласць, у якой навука кампетэнтная ў дачыненні да пазнання аб'ектыўна існуючай рэальнасці, ад ведаў аб той частцы гэтай рэальнасці, якая прынцыпова не можа быць даследавана пры выкарыстанні навуковага метаду. Гэты падзел праходзіць па лініі размежавання пытанняў, задаваных прыродзе, на такія, якія маюць на ўвазе прынцыповую магчымасць атрымаць на іх дакладныя адказы дасведчаным шляхам, і такія, якія такімі толькі здаюцца<sup id="cite_ref-ААА_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-ААА-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Так напрыклад, шырока вядомая другая тэарэма Гёдэля, згодна з якой у рамках любой фармальнай сістэмы, якая ўключае арыфметыку натуральных лікаў, калі гэтая сістэма несупярэчлівая, нельга даказаць яе несупярэчлівасць. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Дакладнасць_ведаў"><span id=".D0.94.D0.B0.D0.BA.D0.BB.D0.B0.D0.B4.D0.BD.D0.B0.D1.81.D1.86.D1.8C_.D0.B2.D0.B5.D0.B4.D0.B0.D1.9E"></span>Дакладнасць ведаў</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=11" title="Правіць раздзел: Дакладнасць ведаў" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=11" title="Правіць зыходнік раздзела: Дакладнасць ведаў"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Навука аперыруе мадэлямі рэальных аб'ектаў, якія ў той ці іншай ступені адрозніваюцца ад рэальнага свету. Праблема, якая ўзнікае пры гэтым, носіць назву «суадносіны карты і тэрыторыі». </p><p>Адной з праблем філасофіі навукі, гнасеалогія, з’яўляецца праблема дакладнасці навуковых ведаў. У агульным выпадку гэтая праблема зводзіцца да пытання: «Ці аб'ектыўнае навуковае веданне?». Найбольш распаўсюджаным адказам з’яўляецца «умерана рэлятывісцкі»: дасягнутае навуковае веданне з’яўляецца вызначаным (аб'ектыўным), калі на дадзены момант яно пацверджана мноствам незалежных крыніц і назіранняў<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Папулярызацыя_навукі"><span id=".D0.9F.D0.B0.D0.BF.D1.83.D0.BB.D1.8F.D1.80.D1.8B.D0.B7.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.8F_.D0.BD.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D1.96"></span>Папулярызацыя навукі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=12" title="Правіць раздзел: Папулярызацыя навукі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=12" title="Правіць зыходнік раздзела: Папулярызацыя навукі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Папулярызацыя навукі">Папулярызацыя навукі</a></b></div> <p>Папулярызацыя навукі — працэс распаўсюджвання навуковых ведаў у сучаснай і даступнай форме для шырокага кола людзей. </p><p>Папулярызацыя навукі, «пераклад» спецыялізаванай інфармацыі на мову малападрыхтаванага слухача, чытача — адна з самых важных задач, якія стаяць перад навукоўцамі-папулярызатарамі. </p><p>Задача папулярызатара навукі — ператварыць так званую «нудную, сухую» навуковую інфармацыю ў цікавую, зразумелую і даступную ўсім інфармацыю<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Накіравана гэтая інфармацыя можа быць як на ўсё грамадства, так і на яго частку, маладое пакаленне, — таленавітых школьнікаў. </p><p>Важную ролю ў папулярызацыі навукі гуляе навуковая фантастыка. Менавіта яна прадказала мноства навуковых адкрыццяў. Істотны ўклад у гэта ўнёс фантаст Жуль Верн. </p><p>Прыход моладзі ў навуку і высокатэхналагічныя галіны вытворчасці, увага недасведчанай часткі грамадства ў навуковыя праблемы залежаць ад узроўню папулярызацыі<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Навукоўцы, як носьбіты навуковай інфармацыі, зацікаўлены ў яе захаванні і прымнажэнні, чаму спрыяе прыток у яе моладзі<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Бо папулярызацыя навукі павялічвае колькасць людзей, якія цікавяцца навукай, і стымулюе ўступленне іх у яе. </p><p>Часта бывае, што пры папулярызацыі навуковай інфармацыі яна спрашчаецца і паступова ператвараецца ў навуковы міф. </p><p>Таксама бывае, што пры папулярызацыі навукі ўзнікаюць такія навукова-папулярныя клішэ як: таямніцы светабудовы, «навукоўцы адкрылі», і т. Д. </p><p>Ціха Брагэ лічыў, што навуковыя веды павінны быць даступныя толькі кіраўнікам, якія ўмеюць імі карыстацца. Акадэмік РАН Людвіг Тадэем так выказаўся пра папулярызацыі навукі<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <blockquote style="float:none; padding: 3px 15px 3px 15px; border:thin solid #e0e0e0;"> <div>Мы аддаем сабе справаздачу, што павінны ўсё-такі тлумачыць людзям, падаткаплацельшчыкам, што мы робім. Але трэба папулярызаваць тыя галіны навукі, якія ўжо цалкам зразумелыя. Сучасную навуку цяжэй папулярызаваць. Апавядаць пра ўсякія кваркі, струны, палі Янга-Мілса… атрымліваецца нядобра — з падманамі.</div></blockquote> <p>Па сцвярджэнні Івана Яфрэмава, у СССР на пасяджэннях камісій і рэдакцый некаторыя навукоўцы казалі, што навукова-папулярная літаратура — дробязі. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Навука_і_псеўданавука"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D0.B0_.D1.96_.D0.BF.D1.81.D0.B5.D1.9E.D0.B4.D0.B0.D0.BD.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D0.B0"></span>Навука і псеўданавука</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=13" title="Правіць раздзел: Навука і псеўданавука" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=13" title="Правіць зыходнік раздзела: Навука і псеўданавука"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%9F%D1%81%D0%B5%D1%9E%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Псеўданавука">Псеўданавука</a></b></div> <p>Псеўданавука — дзейнасць, якая імітуе навуковую дзейнасць, але па сутнасці такой не з’яўляецца. Характэрнымі рысамі псеўданавуковай тэорыі з’яўляюцца ігнараванне або скажэнне фактаў, нефальсіфікаванасць (неадпаведнасць крытэру Попера), адмова ад зверкі тэарэтычных выкладак з вынікамі назіранняў на карысць апеляцый да «здаровага сэнсу» або «аўтарытэтных меркаванняў», выкарыстанне ў аснове тэорыі не пацверджаных незалежнымі эксперыментамі дадзеных, немагчымасць незалежнай праверкі або паўтарэння вынікаў даследаванняў, выкарыстанне ў навуковай працы палітычных і рэлігійных установак, догмаў. </p><p>Распрацоўшчыкі непрызнаных навуковай супольнасцю тэорый нярэдка дзейнічаюць як «барацьбіты з закасцянелай афіцыйнай навукай». Пры гэтым яны лічаць, што прадстаўнікі «афіцыйнай навукі», напрыклад, члены камісіі па барацьбе з ілжэнавукай, адстойваюць групавыя інтарэсы (кругавая парука), палітычна заангажаваныя, не жадаюць прызнаваць свае памылкі і, як следства, адстойваюць «састарэлыя» прадстаўлення ў шкоду новай праўдзе, якую нясе менавіта іх тэорыя. </p><p>Частка ненавуковыя канцэпцый атрымалі назву паранавука. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гл._таксама"><span id=".D0.93.D0.BB._.D1.82.D0.B0.D0.BA.D1.81.D0.B0.D0.BC.D0.B0"></span>Гл. таксама</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=14" title="Правіць раздзел: Гл. таксама" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=14" title="Правіць зыходнік раздзела: Гл. таксама"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Партал:Навука">Партал:Навука</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Класіфікацыя навук">Класіфікацыя навук</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D1%8F%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Мадэляванне">Мадэляванне</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Зноскі"><span id=".D0.97.D0.BD.D0.BE.D1.81.D0.BA.D1.96"></span>Зноскі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=15" title="Правіць раздзел: Зноскі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=15" title="Правіць зыходнік раздзела: Зноскі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Edward Grant, «When Did Modern Science Begin?», American Scholar, 1997, v. 66, issue 1, Page 105.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Leonard C. Bruno (1989), «The Landmarks of Science». <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/0816021376" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8160-2137-6</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Stanovich, Keith E. (2007). How to Think Straight About Psychology. Boston: Pearson Education. p 123. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9780205685905" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-205-68590-5</a>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Fleck, Ludwik (1979). Trenn, Thaddeus J.; Merton, Robert K. eds. «Genesis and Development of a Scientific Fact». Chicago: University of Chicago Press. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/0226253252" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-226-25325-2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Dawkins, Richard; Coyne, Jerry (2005-09-02). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/science/2005/sep/01/schools.research">«One side can be wrong»</a>. The Guardian</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atheism.ru/library/Other_105.phtml">Высокий уровень интеллекта превращает академиков в атеистов</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atheism.ru/library/Ginzburg_2.phtml">Вера в Бога несовместима с научным мышлением</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.membrana.ru/lenta/?4993">Социолог сосчитала верящих в Бога учёных</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051103062342/http://www.membrana.ru/lenta/?4993">Архівавана</a> 3 лістапада 2005.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-ФК-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ФК_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B8%D1%82%D1%8C%D0%BE%D1%84_%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D1%80%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фритьоф Капра (няма такой старонкі)">Фритьоф Капра</a>. Дао физики. ОРИС. СПб. 1994. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/5884360215" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-88436-021-5</a></span> </li> <li id="cite_note-ААА-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ААА_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Ансельм А. А. Теоретическая физика XX века — новая философия Природы. «Звезда» № 1 2000 г.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://antropology.academic.ru/534/Достоверность_научного_знания">Достоверность научного знания</a> Физическая Антропология. Иллюстрированный толковый словарь. EdwART. 2011</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gpntb.ru/libcom7/disk/8.pdf">Экология чтения и роль научной популяризации</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://razumru.ru/humanism/journal/44/sergeyev.htm">Стратегии научной популяризации в России</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://orange.strf.ru/client/news.aspx?ob_no=5308">Игорь ЛАГОВСКИЙ: «Государству должна быть выгодна популяризация науки»</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120119190847/http://orange.strf.ru/client/news.aspx?ob_no=5308">Архівавана</a> 19 студзеня 2012.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://offline.computerra.ru/2007/714/343917/">Показуха по науке</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121130115433/http://offline.computerra.ru/2007/714/343917/">Архівавана</a> 30 лістапада 2012.</span></small> Компьютерра</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Літаратура"><span id=".D0.9B.D1.96.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Літаратура</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=16" title="Правіць раздзел: Літаратура" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=16" title="Правіць зыходнік раздзела: Літаратура"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Яцкевіч С. А. Навука // Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 11. — Мн: БелЭн, 2000. — С. 107.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ice.tsu.ru/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=64&Itemid=113">Н. Подорванюк, А. Борисова. "НАУКА ЛЮДЯМ ВООБЩЕ ПО БАРАБАНУ..." - Климат, лёд, вода, ландшафты.</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110809034815/http://ice.tsu.ru/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=64&Itemid=113">Архівавана</a> 9 жніўня 2011.</span></small></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Спасылкі"><span id=".D0.A1.D0.BF.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BB.D0.BA.D1.96"></span>Спасылкі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&veaction=edit&section=17" title="Правіць раздзел: Спасылкі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&action=edit&section=17" title="Правіць зыходнік раздзела: Спасылкі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Лагатып Вікісховішча"><img alt="Лагатып Вікісховішча" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> На <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Вікісховішча">Вікісховішчы</a> ёсць медыяфайлы па тэме <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Science" class="extiw" title="commons:Category:Science">Навука</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nature.com/news/">Навуковы часопіс «Nature»</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="англійскай мовай">(англ.)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newscientist.com/">Навуковы часопіс «New Scientist»</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="англійскай мовай">(англ.)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sciencedaily.com/">Навуковы часопіс «Science Daily»</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="англійскай мовай">(англ.)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://undsci.berkeley.edu/index.php">«Як працуе навука»</a>. Універсітэт Каліфарнійскага музея палеанталогіі</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4785216">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Навука" data-name="Навука" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Навука" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a class="mw-selflink selflink">Навука</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="border-bottom: 1px dotted #ccc;"><div></div><table class="nowraplinks collapsible expanded navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Навуковыя_кірункі" style="font-size:114%;margin:0 5em"><b><a class="mw-selflink selflink">Навуковыя кірункі</a></b></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%93%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Гуманітарныя навукі">Гуманітарныя</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%87%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Прыродазнаўчыя навукі">Натуральныя</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Грамадскія навукі">Грамадскія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B4%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%96" title="Прыкладныя даследаванні">Прыкладныя</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8D%D1%85%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Тэхнічныя навукі">Тэхнічныя</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D1%96" title="Дакладныя навукі">Дакладныя</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px;text-align:center;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Астраномія">Астраномія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D1%8F%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Біялогія">Біялогія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Геаграфія">Геаграфія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Геалогія">Геалогія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Інфарматыка">Інфарматыка</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%93%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Гісторыя">Гісторыя</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Мовазнаўства">Мовазнаўства</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Матэматыка">Матэматыка</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%86%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Медыцына">Медыцына</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%9F%D1%81%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Псіхалогія">Псіхалогія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Паліталогія">Паліталогія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Сацыялогія">Сацыялогія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Фізіка">Фізіка</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Філалогія">Філалогія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%A5%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Хімія">Хімія</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Эканоміка">Эканоміка</a><span style="font-weight:bold"> · </span> <a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B%D1%81%D0%BF%D1%80%D1%83%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Юрыспрудэнцыя">Юрыспрудэнцыя</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="font-size:xx-small; border-top: 1px dotted #ccc;"><div><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B4%D1%8B%D1%81%D1%86%D1%8B%D0%BF%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Спіс акадэмічных дысцыплін (няма такой старонкі)">Спіс акадэмічных дысцыплін</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4785216"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-label="Навігацыйны шаблон" data-name="External links" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist toCollapsibleCount navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%92%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Слоўнікі і энцыклапедыі</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/vitenskap">Вялікая нарвежская</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2251677">Вялікая расійская (старая версія)</a> · <a href="https://be.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Наука">Бракгаўза і Эфрона</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/science/">Канадская</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/science/90594">Ларуса</a> · <a href="https://be.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Наука">Малы Бракгаўза і Эфрона</a> · <a href="https://be.wikisource.org/wiki/ru:%D0%A2%D0%A1%D0%942/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="s:ru:ТСД2/Наука">У. Даля</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/science">Britannica (онлайн)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.treccani.it/enciclopedia/scienza">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/sciences-vue-d-ensemble/">Universalis</a> · <a href="https://be.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%93/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B0" class="extiw" title="s:ru:ЭСГ/Наука">Гранат</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3748793">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0;text-align: left;"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Нарматыўны_кантроль" class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C" title="Нарматыўны кантроль">Нарматыўны кантроль</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%86%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%96" title="Нацыянальная бібліятэка Іспаніі">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX526275">XX526275</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX527870">XX527870</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%96" title="Нацыянальная бібліятэка Францыі">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11933232c">11933232c</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4066562-8">4066562-8</a> · <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BD%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%91%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%96_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D1%80%D1%8D%D1%81%D0%B0" title="Кантрольны нумар Бібліятэкі Кангрэса">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh85118553">sh85118553</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh00007934">sh00007934</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D1%96%D1%96" title="Нацыянальная бібліятэка Латвіі">LNB</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/processed/LNB%7CLNC10-000052291">000052291</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%96" title="Нацыянальная парламенцкая бібліятэка Японіі">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00571322">00571322</a> · <span title="Нацыянальная бібліятэка Чэхіі" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NKC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph116676">ph116676</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Узята з "<a dir="ltr" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Навука&oldid=4697303">https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Навука&oldid=4697303</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Categories" title="Адмысловае:Categories">Катэгорыя</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Катэгорыя:Навука">Навука</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваныя катэгорыі: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D0%BD%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%83%D0%B6%D1%8B%D1%82%D1%8B_%D1%87%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_ISBN" title="Катэгорыя:Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN">Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%86%D0%BD%D1%88%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%87%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D1%96:_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0_%D0%BD%D0%B5_%D1%96%D1%81%D0%BD%D1%83%D0%B5" title="Катэгорыя:Іншыя значэнні: старонка не існуе">Іншыя значэнні: старонка не існуе</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D0%B0_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%83" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікіданых без беларускага подпісу">Вікіпедыя:Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікіданых без беларускага подпісу</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7_%D1%83%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BA%D0%B0%D0%B9" title="Катэгорыя:Артыкулы з універсальнай карткай">Артыкулы з універсальнай карткай</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BA%D1%96_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Карткі без параметраў">Вікіпедыя:Карткі без параметраў</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7_%D1%83%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BA%D0%B0%D0%B9,_%D1%8F%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8D%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F" title="Катэгорыя:Артыкулы з універсальнай карткай, якая меркавана недарэчная">Артыкулы з універсальнай карткай, якая меркавана недарэчная</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%86%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы">Вікіпедыя:Істотныя артыкулы</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Апошняе змяненне старонкі адбылося 10:20, 20 сакавіка 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">Тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution-ShareAlike</a>, у асобных выпадках могуць дзейнічаць дадатковыя ўмовы. Падрабязней гл. <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Умовы_выкарыстання">Умовы выкарыстання</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A8%D1%82%D0%BE_%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D1%81%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F">Пра Вікіпедыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Распрацоўшчыкі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная версія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-n7l2w","wgBackendResponseTime":190,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.497","walltime":"0.749","ppvisitednodes":{"value":1548,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":61829,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2398,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":19,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":13045,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":21,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 667.331 1 -total"," 66.23% 441.970 1 Шаблон:Універсальная_картка"," 13.22% 88.195 1 Шаблон:Бібліяінфармацыя"," 10.64% 71.010 17 Шаблон:Wikidata"," 8.17% 54.532 13 Шаблон:If-wikidata"," 7.32% 48.867 2 Шаблон:Навігацыйная_табліца"," 7.28% 48.551 1 Шаблон:Навука"," 4.92% 32.842 1 Шаблон:Іншыя_значэнні"," 4.23% 28.248 1 Шаблон:Іншае_значэнне"," 2.12% 14.119 1 Шаблон:Reflist"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.353","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9281023,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype wikibase-item of P2579 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1056 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype url of P1325 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype url of P6363 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype url of P11810 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P1748 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P2737 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P461 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7769799cfb-pzfkj","timestamp":"20241113135251","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u041d\u0430\u0432\u0443\u043a\u0430","url":"https:\/\/be.wikipedia.org\/wiki\/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q336","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q336","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-09-07T12:40:44Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/c7\/Stylised_atom_with_three_Bohr_model_orbits_and_stylised_nucleus_%28encircled%29.svg"}</script> </body> </html>