CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Xristianlıq — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"9f377da4-9635-4754-bf70-d3c0173f95a3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Xristianlıq","wgTitle":"Xristianlıq","wgCurRevisionId":7829663,"wgRevisionId":7829663,"wgArticleId":5358,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[ "ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr","Xristianlıq","Səmavi dinlər","Dinlər","Qərb mədəniyyəti"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Xristianlıq","wgRelevantArticleId":5358,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true, "wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q5043","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc", "skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1375"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/800px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="916"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/640px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="733"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Xristianlıq — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Xristianl%C4%B1q"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Xristianl%C4%B1q"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Xristianlıq rootpage-Xristianlıq skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Xristianlıq</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><table class="toccolours" id="WSerie_Xristianlıq" cellpadding="1" cellspacing="0" width="230px" style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; text-align:center; border: 1px solid #cdc8b8; font-size: 80%"> <tbody><tr> <td style="font-size: 110%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <p><span style="font-size: 190%"><b><a class="mw-selflink selflink">Xristianlıq</a></b></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/150px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg" decoding="async" width="150" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/225px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/300px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg 2x" data-file-width="873" data-file-height="1000" /></a></span> </p> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;"><a href="/wiki/%C4%B0sa" title="İsa">İsa</a> </span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <p><span style="font-size: 130%"><a href="/wiki/Bakir%C9%99_M%C9%99ry%C9%99min_do%C4%9Fmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bakirə Məryəmin doğması">Bakirə Məryəmin doğması</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">İsanın çarmıxa çəkilməsi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Pasxa" title="Pasxa">Pasxa</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0sa_Xristianl%C4%B1qda" class="mw-redirect" title="İsa Xristianlıqda">İsa Xristianlıqda</a></span><br /> </p> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;">Erkən Dövr</span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <p><span style="font-size: 130%"><a href="/wiki/H%C9%99varil%C9%99r" title="Həvarilər">Həvari</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Kils%C9%99" title="Kilsə">Kilsə</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0nanc" title="İnanc">İnanc</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0ncil" title="İncil">İncil</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Allah%C4%B1n_Pad%C5%9Fahl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Allahın Padşahlığı">Allahın Padşahlığı</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Septuaginta" title="Septuaginta">Septuaginta</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Yeni_%C6%8Fhd" title="Yeni Əhd">Yeni Əhd</a></span><br /> </p> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;"><a href="/wiki/Bibliya" title="Bibliya">Bibliya</a></span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"><a href="/wiki/%C6%8Fhdi-%C6%8Ftiq" class="mw-redirect" title="Əhdi-Ətiq">Əhdi-Ətiq</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-C%C9%99did" class="mw-redirect" title="Əhdi-Cədid">Əhdi-Cədid</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /><a href="/w/index.php?title=Xristian_kanonlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian kanonları (səhifə mövcud deyil)">Xristian kanonları</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Apokrif" title="Apokrif">Apokrif</a></span><br /> </td></tr></tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;"><a href="/wiki/Teologiya" class="mw-redirect" title="Teologiya">Teologiya</a></span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"><a href="/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1%C5%9Flanma" title="Bağışlanma">Bağışlanma</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/V%C9%99ftiz" title="Vəftiz">Vəftiz</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xristologiya" title="Xristologiya">Xristologiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_Ata" title="Xristianlıqda Ata">Ata</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_O%C4%9Ful" title="Xristianlıqda Oğul">Oğul</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_Ruh" title="Müqəddəs Ruh">Müqəddəs Ruh</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <br /> <a href="/wiki/Bibliya_antropologiyas%C4%B1" title="Bibliya antropologiyası">İnsan</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Soteriologiya" title="Soteriologiya">Xilas</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xristian_esxatologiyas%C4%B1" title="Xristian esxatologiyası">Esxatologiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C3%9C%C3%A7_%C3%BCqnum" title="Üç üqnum">Üç üqnum</a> </span> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;">Tarix və Ənənələr</span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"><a href="/w/index.php?title=Xristian_xronologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian xronologiyası (səhifə mövcud deyil)">Xronologiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/M%C9%99ry%C9%99m" title="Məryəm">Məryəm</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_Pyotr" title="Müqəddəs Pyotr">Pyotr</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/H%C9%99vari_Pavel" title="Həvari Pavel">Pavel</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /> <a href="/wiki/Erk%C9%99n_Xristianl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Erkən Xristianlıq">Erkən</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/I_Konstantin" title="I Konstantin">I Konstantin</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /> <a href="/wiki/Kils%C9%99_m%C9%99clisi" class="mw-redirect" title="Kilsə məclisi">Kilsə məclisi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /> <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99" class="mw-redirect" title="Xristianlıqda bölünmə">Xristianlıqda bölünmə</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xa%C3%A7_y%C3%BCr%C3%BC%C5%9Fl%C9%99ri" class="mw-redirect" title="Xaç yürüşləri">Xaç yürüşləri</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /> <a href="/wiki/Reformasiya" title="Reformasiya">Reformasiya</a></span> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 140%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;">Məzhəblər və Hərəkatlar</span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th><a href="/w/index.php?title=Q%C9%99rbi_Xristianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qərbi Xristianlıq (səhifə mövcud deyil)">Qərbi</a> </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Adventizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adventizm (səhifə mövcud deyil)">Adventist</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Anabaptist" class="mw-redirect" title="Anabaptist">Anabaptist</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Anglikanizm" class="mw-redirect" title="Anglikanizm">Anglikan</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Baptizm" title="Baptizm">Baptist</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Kalvinizm" title="Kalvinizm">Kalvinizm</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Evangelizm" title="Evangelizm">Evangelizm</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99slik_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəslik hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəslik</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/L%C3%BCteranl%C4%B1q" title="Lüteranlıq">Luteran</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Medotizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medotizm (səhifə mövcud deyil)">Medotist</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Q%C9%99dim_Katolik_Kils%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qədim Katolik Kilsəsi (səhifə mövcud deyil)">Qədim Kilsə</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Protestantl%C4%B1q" title="Protestantlıq">Protestant</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C6%8Fllincil%C9%99r" title="Əllincilər">Əllinci</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Roma-Katolik_kils%C9%99si" title="Roma-Katolik kilsəsi">Katolik kilsəsi</a> </td></tr></tbody></table> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C9%99rqi_Xristianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şərqi Xristianlıq (səhifə mövcud deyil)">Şərqi</a> </th></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Pravoslavl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Pravoslavlıq">Pravoslav</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Pravoslav_Katolik_kils%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pravoslav Katolik kilsəsi (səhifə mövcud deyil)">Katolik kilsəsi</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C9%99rqi_Pravoslavl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şərqi Pravoslavlıq (səhifə mövcud deyil)">Şərqi Pravoslav</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Konstantinopol_Pravoslav_Kils%C9%99si" title="Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi"> Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi</a> </p> </td></tr></tbody></table> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th>Hərəkatlar </th></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Yehova_%C5%9Fahidl%C9%99ri" title="Yehova şahidləri">Yehova şahidləri</a> · <a href="/w/index.php?title=Sonuncu_g%C3%BCn_m%C3%BCqq%C9%99d%C9%99s_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sonuncu gün müqqədəs hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">Sonuncu gün</a> · <a href="/w/index.php?title=Unitarianizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unitarianizm (səhifə mövcud deyil)">Unitarianizm</a> · <a href="/w/index.php?title=Kristafelianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kristafelianlıq (səhifə mövcud deyil)">Kristafel</a> · <a href="/w/index.php?title=Birlik_pentekostalizmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birlik pentekostalizmi (səhifə mövcud deyil)">Birlik pentekostalizmi</a> </p> </td></tr></tbody></table></span><br /> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 140%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;">Əsas mövzular</span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"><a href="/w/index.php?title=Xristian_m%C9%99d%C9%99niyy%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian mədəniyyəti (səhifə mövcud deyil)">Mədəniyyət</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_t%C9%99nqidi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlığın tənqidi (səhifə mövcud deyil)">Xristianlığın tənqidi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Ekumenizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekumenizm (səhifə mövcud deyil)">Ekumenizm</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Ayin_ili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayin ili (səhifə mövcud deyil)">Ayin ili</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Liturgiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liturgiya (səhifə mövcud deyil)">Liturgiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristian_musiqisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian musiqisi (səhifə mövcud deyil)">Musiqi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/V%C9%99ftiz" title="Vəftiz">Vəftiz</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q_v%C9%99_dig%C9%99r_dinl%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıq və digər dinlər (səhifə mövcud deyil)">Digər dinlər</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1qda_dua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıqda dua (səhifə mövcud deyil)">Dua</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1qda_v%C9%99z&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıqda vəz (səhifə mövcud deyil)">Vəz</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Bibliya_simvolikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bibliya simvolikası">Simvolizm</a></span> </td></tr> </tbody></table> </div></div></td></tr> <tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:P_christianity.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/25px-P_christianity.svg.png" decoding="async" width="25" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/38px-P_christianity.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/50px-P_christianity.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span><br /> <p><span style="font-size:x-small;"><a href="/wiki/Portal:Xristianl%C4%B1q" title="Portal:Xristianlıq">Xristianlıq</a></span> </p> </td></tr> <tr align="center"> <td style="font-size: 90%; background:#cdc8b8; text-align: center;"><div class="plainlinks hlist navbar"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Xristianl%C4%B1q" title="Şablon:Xristianlıq"><span title="Şablona bax">bax</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_m%C3%BCzakir%C9%99si:Xristianl%C4%B1q" title="Şablon müzakirəsi:Xristianlıq"><span title="Müzakirə et">müzakirə</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Xristianl%C4%B1q&action=edit"><span title="Bu şablonu redaktə et">redaktə</span></a></li></ul></div> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:CompositeJesus.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/CompositeJesus.JPG/200px-CompositeJesus.JPG" decoding="async" width="200" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/CompositeJesus.JPG 1.5x" data-file-width="272" data-file-height="398" /></a><figcaption>İsa müxtəlif təsvirləri</figcaption></figure> <p><b>Xristianlıq</b> (<a href="/wiki/Yunan_dili" title="Yunan dili"><i>yun.</i></a> <span lang="el"><span style="font-family: palatino linotype, new athena unicode, athena, gentium, code2000, serif; font-size: 105%;"><i>Χριστός</i></span></span> — <i>məsh olunmuş</i>) <a href="/wiki/%C4%B0sa_M%C9%99sih" class="mw-redirect" title="İsa Məsih">İsa Məsihin</a> <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-C%C9%99did" class="mw-redirect" title="Əhdi-Cədid">Əhdi-Cədid</a> digər adı ilə <a href="/wiki/%C4%B0ncil" title="İncil">İncil</a> (anlamı xoş müjdə) dini kitabında əksini tapmış həyatının təsvirinə və baxışlarına əsaslanan <a href="/wiki/Monoteizm" title="Monoteizm">monoteist</a> <a href="/wiki/D%C3%BCnya_dini" class="mw-redirect" title="Dünya dini">dünya dini</a>. Digər adları: <b>məsihçilik</b>, <b>məsihilik</b>, <b>nəsranilik</b>, <b>nəsraniyyət</b>,<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <b>tərsa</b>. Üç əsas dünya dinlərindən (<a href="/wiki/Y%C9%99hudilik" class="mw-redirect" title="Yəhudilik">Yəhudilik</a> və <a href="/wiki/%C4%B0slam" title="İslam">İslamla</a> bərabər) biri, <a href="/wiki/%C4%B0brahimi_dinl%C9%99r" title="İbrahimi dinlər">İbrahimi dini</a> kimi də sayılır. </p><p>Xristianlar inanırlar ki, <a href="/wiki/Nazaret" title="Nazaret">Nazaretli</a> olan İsa "məsh olunmuş ilahi varlıqdır (Məsihdir)", <a href="/wiki/Tanr%C4%B1" title="Tanrı">Tanrının</a> <a href="/wiki/K%C9%99lam" title="Kəlam">Kəlamıdır</a>, bəşər olmuş Kəlamdır, Tanrıdır, Tanrının oğludur və bəşəriyyəti xilas edəcək <a href="/wiki/M%C9%99sih" title="Məsih">Məsihdir</a>. </p><p><a href="/wiki/Bibliya" title="Bibliya">Bibliya</a> və <a href="/wiki/%C4%B0sa" title="İsa">İsanın</a> əqidələri ətrafında mərkəzləşdirilmiş, dünyada tərəfdarlarına görə (2007-ci ildə təqribən 2.1 milyard nəfər) birinci dindir<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Avropa" title="Avropa">Avropada</a>, hər iki <a href="/wiki/Amerika" class="mw-redirect" title="Amerika">Amerikada</a>, cənubi <a href="/wiki/Afrika" title="Afrika">Afrikada</a> və <a href="/wiki/Okeaniya" title="Okeaniya">Okeaniyada</a> üstün inancdır. </p><p>Xristianlığın üç əsas cərəyanları <a href="/wiki/Roma_Katolik_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Roma Katolik Kilsəsi">Katoliklik</a> , <a href="/wiki/Pravoslavl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Pravoslavlıq">Pravoslavlıq</a> və <a href="/wiki/Protestantl%C4%B1q" title="Protestantlıq">Protestantlıqdır</a>. Demək olar ki, hər Xristian məzhəbi <a href="/wiki/Kils%C9%99" title="Kilsə">kilsə</a> formada təşkil olunur. Xristianlıq <a href="/w/index.php?title=%C3%9C%C3%A7l%C3%BC_Birlik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Üçlü Birlik (səhifə mövcud deyil)">Üçlü Birliyə</a> digər adı ilə <a href="/wiki/%C3%9C%C3%A7_%C3%BCqnum" title="Üç üqnum">Üç üqnuma</a>, yəni, tək Tanrının üç ilahi Şəxsiyyətdə var olmasına inanır. </p><p>Xristianlıq bizim eranın I əsrində Roma İmperiyasının tərkibində olan Fələstin torpağında, yəhudilərin arasında yaranıb. Sonradan o digər əyalətlərdə və xalqların arasında yayılmağa başladı. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Xristianlığın_məzhəbləri"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Xristianlığın məzhəbləri</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Doktrinası"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Doktrinası</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#Tarixi"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Tarixi</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#İlk_dövrlər"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">İlk dövrlər</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#Xristianlığın_parçalanması"><span class="tocnumber">3.2</span> <span class="toctext">Xristianlığın parçalanması</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-6"><a href="#Simvolları"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Simvolları</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#Azərbaycanda_xristianlıq"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Azərbaycanda xristianlıq</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#Həmçinin_bax"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Həmçinin bax</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#İstinadlar"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">İstinadlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#Ədəbiyyat_siyahısı"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Ədəbiyyat siyahısı</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#Xarici_keçidlər"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Xarici keçidlər</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xristianlığın_məzhəbləri"><span id="Xristianl.C4.B1.C4.9F.C4.B1n_m.C9.99zh.C9.99bl.C9.99ri"></span>Xristianlığın məzhəbləri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=1" title="Xristianlığın məzhəbləri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xristianlığın məzhəbləri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Xristian dinində 3 məzhəb var: </p> <ul><li><a href="/wiki/Katolisizm" title="Katolisizm">Katolisizm</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq_Ortodoks_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Şərq Ortodoks Kilsəsi">Ortodoks</a></li> <li><a href="/wiki/Protestantl%C4%B1q" title="Protestantlıq">Protestantlıq</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Doktrinası"><span id="Doktrinas.C4.B1"></span><a href="/wiki/Doktrina" title="Doktrina">Doktrinası</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=2" title="Doktrinası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Doktrinası"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Xristianlığın əsas ehkamı odur ki, İsanın <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">ölümü</a> və <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">dirilməsi</a> vasitəsilə günahkar insanlar <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_Ata" title="Xristianlıqda Ata">Ata</a> ilə barışmış, <a href="/wiki/%C3%96lm%C9%99zlik" class="mw-redirect" title="Ölməzlik">əbədi həyatı</a> əldə etmişlərdir. Xristianlar inanırlar ki, bəşəriyyətin nicatına görə məsh edilmiş İsa <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-%C9%99tiq" title="Əhdi-ətiq">Əhd-i ətiq</a> peyğəmbərliyini yerinə yetirmək üçün dünyaya gəlmişdir. Onlar həmçinin inanırlar ki, o şəxslənmiş Tanrıdır, həmçinin tamamilə ilahi və tamamilə insani. Bu o deməkdir ki, İsanın iki təbiəti vardır: ilahi və insani. Nicat ilahi iltifat vasitəsilə nail olunur. <a href="/wiki/Esxatologiya" title="Esxatologiya">Esxatologiyasında</a> adamın ölümündən sonra onun ruhu <a href="/wiki/C%C9%99nn%C9%99t" title="Cənnət">cənnətə</a> və ya <a href="/wiki/C%C9%99h%C9%99nn%C9%99m" title="Cəhənnəm">cəhənnəmə</a> gedir (katolisizmdə həmçinin <a href="/wiki/%C6%8Fraf" class="mw-redirect" title="Əraf">əraf</a> var). Məhşərdən sonra ölülər dirilmiş olacaqlar. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarixi">Tarixi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=3" title="Tarixi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tarixi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Christianity_percentage_by_country_(2008).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Christianity_percentage_by_country_%282008%29.png/350px-Christianity_percentage_by_country_%282008%29.png" decoding="async" width="350" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Christianity_percentage_by_country_%282008%29.png/525px-Christianity_percentage_by_country_%282008%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Christianity_percentage_by_country_%282008%29.png/700px-Christianity_percentage_by_country_%282008%29.png 2x" data-file-width="1365" data-file-height="638" /></a><figcaption>Dünya ölkələrində xristian əhalinin yerli əhaliyə faizlə nisbəti</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İlk_dövrlər"><span id=".C4.B0lk_d.C3.B6vrl.C9.99r"></span>İlk dövrlər</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=4" title="İlk dövrlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İlk dövrlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span> <i>Əsas məqalələr: <a href="/wiki/Erk%C9%99n_Xristianl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Erkən Xristianlıq">Erkən Xristianlıq</a>  və <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_yaranmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Xristianlığın yaranması">Xristianlığın yaranması</a></i></div></dd></dl> <p>Xristianlığın tarixi köklərinə və yaranmasına diqqət yetirdikdə, onun bir tərəfdən qədim <a href="/wiki/%C4%B0udaizm" title="İudaizm">Yəhudi Dininə</a>, başqa bir tərəfdən isə antik dövr dünyagörüşü və fəlsəfəsi ilə sıx surətdə əlaqədar olduğu məlum olur. Bununla yanaşı başqa dini ənənələrin (məs. <a href="/wiki/Mitraizm" title="Mitraizm">mitraizmin</a>) də xristian təliminin formalaşmasında təsiri olmuşdur. Tarixdən məlum olduğu kimi, <a href="/wiki/I_%C9%99sr" title="I əsr">I əsrdə</a> Yəhudi Dövləti <a href="/wiki/Roma_imperiyas%C4%B1" title="Roma imperiyası">Roma imperiyası</a> tərəfindən işğal edilmişdi. Bundan sonra yəhudi cəmiyyəti parçalanmışdı və dərin böhran içində idi. <a href="/wiki/Y%C9%99hudil%C9%99r" title="Yəhudilər">Yəhudilər</a> də Roma imperiyası tərəfindən işğala məruz qalmış bütün xalqlar kimi azadlığa can atırdılar. Çünki imperiyada hər addımbaşı ədalətsizlik və istibdad hökm sürməkdə idi. Nəticədə isə, imperiyadaxili çəkişmələrin sayı artır, cəmiyyətin təbəqələşməsi və parçalanması getdikcə daha da dərinləşirdi. Bütün bu proseslər yəhudi cəmiyyətində özünü daha da qabarıq şəkildə göstərirdi. Bu cür acınacaqlı vəziyyətdən çıxmaqdan ötrü imperiyada yaşayan xalq kütlələri öz ümidlərini daha çox dinlərə bağlayırdılar. Bu səbəbdən də yəhudi xalqı arasında İsraili xilas edən Məsihin gəlməsinin yaxın olduğu ideyası geniş yayılmışdı. Hətta o zamanlar bir neçə şəxs özlərini peyğəmbər elan edərək üsyan etməyə cəhd etsələr belə, sonda fəaliyyətləri məğlubiyyət ilə nəticələnmişdi. </p> <table class="toccolours" id="WSerie_Xristianlıq" cellpadding="1" cellspacing="0" width="230px" style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; text-align:center; border: 1px solid #cdc8b8; font-size: 80%"> <tbody><tr> <td style="font-size: 110%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <p><span style="font-size: 190%"><b><a class="mw-selflink selflink">Xristianlıq</a></b></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/150px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg" decoding="async" width="150" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/225px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/300px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg 2x" data-file-width="873" data-file-height="1000" /></a></span> </p> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;"><a href="/wiki/%C4%B0sa" title="İsa">İsa</a> </span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <p><span style="font-size: 130%"><a href="/wiki/Bakir%C9%99_M%C9%99ry%C9%99min_do%C4%9Fmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bakirə Məryəmin doğması">Bakirə Məryəmin doğması</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">İsanın çarmıxa çəkilməsi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Pasxa" title="Pasxa">Pasxa</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0sa_Xristianl%C4%B1qda" class="mw-redirect" title="İsa Xristianlıqda">İsa Xristianlıqda</a></span><br /> </p> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;">Erkən Dövr</span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <p><span style="font-size: 130%"><a href="/wiki/H%C9%99varil%C9%99r" title="Həvarilər">Həvari</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Kils%C9%99" title="Kilsə">Kilsə</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0nanc" title="İnanc">İnanc</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0ncil" title="İncil">İncil</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Allah%C4%B1n_Pad%C5%9Fahl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Allahın Padşahlığı">Allahın Padşahlığı</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Septuaginta" title="Septuaginta">Septuaginta</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Yeni_%C6%8Fhd" title="Yeni Əhd">Yeni Əhd</a></span><br /> </p> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;"><a href="/wiki/Bibliya" title="Bibliya">Bibliya</a></span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"><a href="/wiki/%C6%8Fhdi-%C6%8Ftiq" class="mw-redirect" title="Əhdi-Ətiq">Əhdi-Ətiq</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-C%C9%99did" class="mw-redirect" title="Əhdi-Cədid">Əhdi-Cədid</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /><a href="/w/index.php?title=Xristian_kanonlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian kanonları (səhifə mövcud deyil)">Xristian kanonları</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Apokrif" title="Apokrif">Apokrif</a></span><br /> </td></tr></tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;"><a href="/wiki/Teologiya" class="mw-redirect" title="Teologiya">Teologiya</a></span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"><a href="/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1%C5%9Flanma" title="Bağışlanma">Bağışlanma</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/V%C9%99ftiz" title="Vəftiz">Vəftiz</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xristologiya" title="Xristologiya">Xristologiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_Ata" title="Xristianlıqda Ata">Ata</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_O%C4%9Ful" title="Xristianlıqda Oğul">Oğul</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_Ruh" title="Müqəddəs Ruh">Müqəddəs Ruh</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <br /> <a href="/wiki/Bibliya_antropologiyas%C4%B1" title="Bibliya antropologiyası">İnsan</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Soteriologiya" title="Soteriologiya">Xilas</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xristian_esxatologiyas%C4%B1" title="Xristian esxatologiyası">Esxatologiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C3%9C%C3%A7_%C3%BCqnum" title="Üç üqnum">Üç üqnum</a> </span> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;">Tarix və Ənənələr</span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"><a href="/w/index.php?title=Xristian_xronologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian xronologiyası (səhifə mövcud deyil)">Xronologiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/M%C9%99ry%C9%99m" title="Məryəm">Məryəm</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_Pyotr" title="Müqəddəs Pyotr">Pyotr</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/H%C9%99vari_Pavel" title="Həvari Pavel">Pavel</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /> <a href="/wiki/Erk%C9%99n_Xristianl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Erkən Xristianlıq">Erkən</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/I_Konstantin" title="I Konstantin">I Konstantin</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /> <a href="/wiki/Kils%C9%99_m%C9%99clisi" class="mw-redirect" title="Kilsə məclisi">Kilsə məclisi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /> <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99" class="mw-redirect" title="Xristianlıqda bölünmə">Xristianlıqda bölünmə</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Xa%C3%A7_y%C3%BCr%C3%BC%C5%9Fl%C9%99ri" class="mw-redirect" title="Xaç yürüşləri">Xaç yürüşləri</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <br /> <a href="/wiki/Reformasiya" title="Reformasiya">Reformasiya</a></span> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 140%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;">Məzhəblər və Hərəkatlar</span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th><a href="/w/index.php?title=Q%C9%99rbi_Xristianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qərbi Xristianlıq (səhifə mövcud deyil)">Qərbi</a> </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Adventizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adventizm (səhifə mövcud deyil)">Adventist</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Anabaptist" class="mw-redirect" title="Anabaptist">Anabaptist</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Anglikanizm" class="mw-redirect" title="Anglikanizm">Anglikan</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Baptizm" title="Baptizm">Baptist</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Kalvinizm" title="Kalvinizm">Kalvinizm</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Evangelizm" title="Evangelizm">Evangelizm</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99slik_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəslik hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəslik</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/L%C3%BCteranl%C4%B1q" title="Lüteranlıq">Luteran</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Medotizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medotizm (səhifə mövcud deyil)">Medotist</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Q%C9%99dim_Katolik_Kils%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qədim Katolik Kilsəsi (səhifə mövcud deyil)">Qədim Kilsə</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Protestantl%C4%B1q" title="Protestantlıq">Protestant</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C6%8Fllincil%C9%99r" title="Əllincilər">Əllinci</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Roma-Katolik_kils%C9%99si" title="Roma-Katolik kilsəsi">Katolik kilsəsi</a> </td></tr></tbody></table> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C9%99rqi_Xristianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şərqi Xristianlıq (səhifə mövcud deyil)">Şərqi</a> </th></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Pravoslavl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Pravoslavlıq">Pravoslav</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Pravoslav_Katolik_kils%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pravoslav Katolik kilsəsi (səhifə mövcud deyil)">Katolik kilsəsi</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C9%99rqi_Pravoslavl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şərqi Pravoslavlıq (səhifə mövcud deyil)">Şərqi Pravoslav</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Konstantinopol_Pravoslav_Kils%C9%99si" title="Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi"> Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi</a> </p> </td></tr></tbody></table> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th>Hərəkatlar </th></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Yehova_%C5%9Fahidl%C9%99ri" title="Yehova şahidləri">Yehova şahidləri</a> · <a href="/w/index.php?title=Sonuncu_g%C3%BCn_m%C3%BCqq%C9%99d%C9%99s_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sonuncu gün müqqədəs hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">Sonuncu gün</a> · <a href="/w/index.php?title=Unitarianizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unitarianizm (səhifə mövcud deyil)">Unitarianizm</a> · <a href="/w/index.php?title=Kristafelianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kristafelianlıq (səhifə mövcud deyil)">Kristafel</a> · <a href="/w/index.php?title=Birlik_pentekostalizmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birlik pentekostalizmi (səhifə mövcud deyil)">Birlik pentekostalizmi</a> </p> </td></tr></tbody></table></span><br /> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 140%; background: #cdc8b8;"><span style="color: black; text-decoration: underline;">Əsas mövzular</span></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span style="font-size: 130%"><a href="/w/index.php?title=Xristian_m%C9%99d%C9%99niyy%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian mədəniyyəti (səhifə mövcud deyil)">Mədəniyyət</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_t%C9%99nqidi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlığın tənqidi (səhifə mövcud deyil)">Xristianlığın tənqidi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Ekumenizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekumenizm (səhifə mövcud deyil)">Ekumenizm</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Ayin_ili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayin ili (səhifə mövcud deyil)">Ayin ili</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Liturgiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liturgiya (səhifə mövcud deyil)">Liturgiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristian_musiqisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian musiqisi (səhifə mövcud deyil)">Musiqi</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/V%C9%99ftiz" title="Vəftiz">Vəftiz</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q_v%C9%99_dig%C9%99r_dinl%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıq və digər dinlər (səhifə mövcud deyil)">Digər dinlər</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1qda_dua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıqda dua (səhifə mövcud deyil)">Dua</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1qda_v%C9%99z&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıqda vəz (səhifə mövcud deyil)">Vəz</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Bibliya_simvolikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bibliya simvolikası">Simvolizm</a></span> </td></tr> </tbody></table> </div></div></td></tr> <tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:P_christianity.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/25px-P_christianity.svg.png" decoding="async" width="25" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/38px-P_christianity.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/50px-P_christianity.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span><br /> <p><span style="font-size:x-small;"><a href="/wiki/Portal:Xristianl%C4%B1q" title="Portal:Xristianlıq">Xristianlıq</a></span> </p> </td></tr> <tr align="center"> <td style="font-size: 90%; background:#cdc8b8; text-align: center;"><div class="plainlinks hlist navbar"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Xristianl%C4%B1q" title="Şablon:Xristianlıq"><span title="Şablona bax">bax</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_m%C3%BCzakir%C9%99si:Xristianl%C4%B1q" title="Şablon müzakirəsi:Xristianlıq"><span title="Müzakirə et">müzakirə</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Xristianl%C4%B1q&action=edit"><span title="Bu şablonu redaktə et">redaktə</span></a></li></ul></div> </td></tr> </tbody></table> <p>Bu cür gərgin ictimai-siyasi vəziyyətdə, yəhudilər arasında <a href="/wiki/%C4%B0sa_pey%C4%9F%C9%99mb%C9%99r" class="mw-redirect" title="İsa peyğəmbər">İsa</a> adlı bir adam peyğəmbərlik edərək, bir sıra yeni dini və etik prinsipləri ifadə etmişdir. O, qədim yəhudi dininin bəzi müddəalarına yeni baxışlarla çıxış etmişdir. Rəvayətlərə görə İsa özünü bir Məsih kimi təqdim etmişdi. Xristianlığın Müqəddəs Kitabı olan <a href="/wiki/%C4%B0ncil" title="İncil">İncil</a> adlı Kitab, İlahi olaraq qəbul edilmişdir. Bu gün mövcud olan müxtəlif İncil adlı kitablar var, bunların əsasən ilk 4-ü ivrit dilində, digər hissələri isə (məktubları) <a href="/wiki/Yunan_dili" title="Yunan dili">yunan dilində</a> yazılıması heç də sirr deyildir. İsanın yunan dilində danışdığı ilə bağlı məlumat yoxdur. İsanın fəaliyyətindən narazı olan yəhudi kahinləri çox çəkmədi ki, İsanı öldürmək fikrinə düşdülər və bu işi həyata keçirmək üçün Roma imperiyasının <a href="/wiki/F%C9%99l%C9%99stin" title="Fələstin">Fələstində</a> olan canişininə müraciət etdilər. Məqsəd isə İsanın <a href="/wiki/%C4%B0srail" title="İsrail">İsraili</a> xilas edən Məsih olmadığını sübut etmək idi. Onlar inanırdılar ki, məğlub olan adam Məsih ola bilməzdi. Məsih yalnız xalqı xilas edən adam olmalı idi. Onların inancına görə Məsih yenidən görkəmli İsrail Dövləti qurmalı idi amma İsa bunu etmədikdə onların İsanın Məsih olmasına inancıda qalmamışdı. Bu məqsədlərinə nail olmaqdan ötrü böyük qəzəblə <a href="/wiki/Ponti_Pilat" title="Ponti Pilat">Ponti Pilata</a> müraciət etdilər. Bunun ardından onlar, İsanın tutularaq edam olunmasına nail oldular. Belə bir hadisənin baş verdiyinin, hətta şahidlərinin belə olduqları barədə məlumatlar Xristian ənənəsində də öz təsdiqini tapdı. İsanın ardıcılları arasında onun ölümü, və ya qeybə çəkilməsi haqqında vahid fikir yox idi. Daha sonralar İsanı artıq peyğəmbər kimi qəbul etmiş bəzi yəhudilər, öz əqidələrini Roma imperiyasının müxtəlif yerlərində yaymağa başladılar. Belə ki, çoxlu sayda dini dəvətçilər bu işi həyata keçirməyə başladı. Nəticədə isə, dərin mənəvi böhran keçirən Roma imperiyasının müxtəlif sosial təbəqələri arasında yeniləşmiş yəhudi dininə meyillər günü-gündən artmağa başlamışdı. <a href="/wiki/%C6%8Fn%C9%99n%C9%99" class="mw-redirect" title="Ənənə">Ənənəyə</a> görə Xristianlığı yaymağa <a href="/w/index.php?title=H%C9%99vari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Həvari (səhifə mövcud deyil)">həvarilər</a> <a href="/wiki/H%C9%99vari_Pyotr" class="mw-redirect" title="Həvari Pyotr">Pyotr</a> və <a href="/wiki/H%C9%99vari_Pavel" title="Həvari Pavel">Pavel</a> başlamışdılar. Roma imperiyasının müxtəlif bölgələrində İsanın ilk ardıcılları yığıncaqlarını keçirirdilər və özləri bütpərəstliyə qarşı etiraz səslərini ucaldırdılar. İsanı onlar Xristos adlandırırdılar. Bu söz isə yəhudilərin "Maşiax" (Məsih) sözünün yunancaya tərcüməsidir. Roma imperiyasında Xristianlıq əvvəlcə qullar, miskinlər arasında yayılırdı. Dözülməz şəraitdə yaşayan bu adamlar Xristianlıqda nicat yolunu tapırdı, bu ideya onlara mənəvi qida verirdi. Lakin sonra Xristianlığı tədricən varlı zümrələrin nümayəndələri də qəbul etməyə başladılar. Məsələ bundadır ki, Roma imperiyasında ənənəvi yayılmış bütpərəst inanclar artıq cəmiyyətdə təsir gücünü itirmişdi. Onlar artıq Roma imperiyasında hökm sürən ədalətsizliyin və istibdadın rəmzinə çevrilmişdi. Buna görə də imperiyada müxtəlif qeyri-ənənəvi dinlər yayılmışdı. Onların arasında Misir tanrıları İzida və Osiris, İran tanrısı Mitranın kultlarını xüsusilə qeyd etmək lazımdır. Belə ki, bir vaxtlar onlar Xristianlıqla ciddi rəqabət aparır, hətta bəzi tədqiqatçılara görə, məsələn mitraizmin bəzi inancları sonralar Xristianlığa daxil olmuşdur. Belə ki, məsələn, ölən və dirilən tanrı ideyası mitraizmin əsaslarından biri idi. Lakin sonda Xristianlıq bu rəqabətdən qalib çıxa bildi. </p><p>Romada geniş xalq kütlələri tərəfindən Xristianlığın qəbul edilməsi prosesi kilsənin və keşiş zümrəsi olan klerosun (<a href="/wiki/Yepiskop" title="Yepiskop">yepiskoplar</a>, <a href="/wiki/Arxiyepiskop" title="Arxiyepiskop">arxiyepiskoplar</a> və s.) yaranması ilə nəticələndi. Getdikcə bu dində təşkilatlanma prosesi gücləndi və onun strukturları imperiyanın ictimai-siyasi həyatında aparıcı rol oynamağa başladı. İmperator <a href="/wiki/Konstantin" class="mw-disambig" title="Konstantin">Konstantinusun</a> (<a href="/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili"><i>lat.</i></a> <span lang="la" style="font-style: italic">Constantinus</span>) (306–337) hakimiyyəti zamanı isə, kilsələrin dövlət maraqlarına qulluq etməsi məqsədilə, Xristianlıq rəsmi dövlət dini elan edildi. Bundan sonra bütün bütpərəst məbədlərinin bağlaması prosesi başlandı. Nəhayət 451-ci ildə Kalkedon Ümumdünya Kilsə Yığıncağı son olaraq Romanın həm Qərbində, həm də Şərqində Xristianlığı rəsmi dövlət dini kimi təsdiq etdi. <a href="/wiki/C%C9%99nubi_Qafqaz" title="Cənubi Qafqaz">Cənubi Qafqazda</a> yeni din yaranandan yayılmağa başlamışdır. <a href="/wiki/Qafqaz_Albaniyas%C4%B1" title="Qafqaz Albaniyası">Albaniyalı</a> həvari <a href="/wiki/Yelisey" title="Yelisey">Yelisey</a>, <a href="/wiki/Yerus%C9%99lim" class="mw-redirect" title="Yerusəlim">Yerusəlimin</a> birinci <a href="/w/index.php?title=Patriarx&action=edit&redlink=1" class="new" title="Patriarx (səhifə mövcud deyil)">patriarxı</a> həvari <a href="/wiki/Yaqub" title="Yaqub">Yaqub</a> tərəfindən Qafqaz Albaniyası patriarxı təyin olunmuşdu. 313-cü ildə çar <a href="/wiki/Urnayr" title="Urnayr">Urnayr</a> Xristianlığı Qafqaz Albaniyasında dövlət dini elan etdi. Qeyd etmək lazımdır ki, Xristianlıqla bütpərəstliyin mübarizəsi təkcə ideoloji mübarizə müstəvisində aparılmırdı. Məsələn, imperatorlardan <a href="/wiki/Nero" class="mw-redirect" title="Nero">Nero</a> (54–68), <a href="/wiki/Domitianus" class="mw-redirect" title="Domitianus">Domitianus</a> (81–96), <a href="/wiki/Trayan" title="Trayan">Trayan</a> (98–117), <a href="/wiki/Markus_Aurelius" class="mw-redirect" title="Markus Aurelius">Markus Aurelius</a> (161–180), <a href="/wiki/Septimi_Sever" title="Septimi Sever">Septimi Sever</a> (193–211), <a href="/w/index.php?title=Maksimus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maksimus (səhifə mövcud deyil)">Maksimus</a> (235–238), <a href="/w/index.php?title=Valerian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Valerian (səhifə mövcud deyil)">Valerian</a> (253–260), <a href="/wiki/Dialektian" class="mw-redirect" title="Dialektian">Dialektian</a> (284–305) öz hakimiyyətləri zamanı Xristianlara qarşı təqiblər və zorakılıqlar həyata keçirməklə yadda qalmışdırlar. Bunun əsas səbəbi isə, Xristianların imperatorları Tanrı kimi tanınmamaları idi. Öz növbəsində Xristianlıq da qalib gələndən sonra bütpərəstliyə qarşı hücuma keçdi. Belə ki, bütpərəstlərin məbədləri məhv edilir, kahinləri öldürülür, ədəbiyyatları isə yandırılırdı. Məsələn, <a href="/w/index.php?title=II_Teodosius&action=edit&redlink=1" class="new" title="II Teodosius (səhifə mövcud deyil)">II Teodosiusun</a> və <a href="/w/index.php?title=III_Valentinus&action=edit&redlink=1" class="new" title="III Valentinus (səhifə mövcud deyil)">III Valentinusun</a> əmri ilə 448-ci ildə <a href="/wiki/Porfiri" title="Porfiri">Porfirinin</a> məşhur "Xristianların Əleyhinə" kitabı tonqallarda yandırılmışdı. 30 il ondan qabaq isə Misirin <a href="/wiki/%C4%B0sg%C9%99nd%C9%99riyy%C9%99" title="İsgəndəriyyə">İsgəndəriyyə</a> şəhərində <a href="/wiki/Hipatiya" title="Hipatiya">Hipatiya</a> adlı tanınmış riyaziyyatçı alim qadın Xristian yepiskopu Kirilin (Cyril) iştirakı ilə təəssübkeş kütlə tərəfindən vəhşicəsinə öldürülmüşdür. Bu hadisələrdən sonra <a href="/wiki/Avropa" title="Avropa">Avropada</a> azadfikirlilik qadağan olunmuş və hamı Xristianlığı qəbul etmək məcburiyyətində qalmışdı.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Xristianlığın_parçalanması"><span id="Xristianl.C4.B1.C4.9F.C4.B1n_par.C3.A7alanmas.C4.B1"></span>Xristianlığın parçalanması</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=5" title="Xristianlığın parçalanması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xristianlığın parçalanması"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Famous_Christians_around_the_world.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Famous_Christians_around_the_world.jpg/250px-Famous_Christians_around_the_world.jpg" decoding="async" width="250" height="409" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Famous_Christians_around_the_world.jpg/375px-Famous_Christians_around_the_world.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Famous_Christians_around_the_world.jpg/500px-Famous_Christians_around_the_world.jpg 2x" data-file-width="1935" data-file-height="3165" /></a><figcaption>Dünyanın məşhur xristianları</figcaption></figure> <p>858-ci ildə Konstantinopolis kilsəsinin patriarxı vəzifəsinə Fotius (<a href="/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili"><i>lat.</i></a> <span lang="la" style="font-style: italic">Photius</span>) adlı dünyəvi bir adam təyin olunmuşdu. Patriarx olması üçün onu, altı günün ərzində qiraətçidən yepiskopa qədər bütün kilsə rütbələrindən keçirmişdilər. Ondan öncəki patriarx İqnatius (<a href="/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili"><i>lat.</i></a> <span lang="la" style="font-style: italic">Ignatius</span>) isə, imperator III Mixaellə birlikdə imperiyanı idarə edən, dayısı Varda ilə olan ixtilafdan sonra vəzifəsindən getmişdi. Lakin onun tərəfdarları buna qarşı etiraz edərək, Fotiusu qəsbkar elan etmişdilər. Bundan sonra kilsədə parçalanma baş vermişdi. 859-cu ildə Konstantinopolisdə (İstanbulda) yığılan Kilsə Məclisi İqnatiusun tərəfdarlarını pisləmişdir. Lakin, onlar Roma papasına müraciət edərək, 861-ci ildə daha bir Kilsə Məclisinin yığılmasına nail oldular. Bu dəfə də onların mövqeyi pislənmişdi. Lakin Roma papası Nikolas 863-cü ildə hər iki Kilsə Məclislərinin qərarlarını etibarsız elan etdi. Bundan sonra Qərb və Şərq Kilsələri arasında ilk dəfə olaraq, və sonda kilsənin parçalanmasına gətirən, bir ixtilaf baş vermiş oldu. Papas Nikolas bu addımı Bolqarıstan Kilsəsinin üzərində hakimiyyəti əldə etmək və bu Kilsəni Bizans patriarxlarının hakimiyyətindən almaq üçün atmışdı. Əslində isə, Xristian Kilsəsinin bölünməsi artıq bir zərurətə çevrilmişdi. Məsələ bundadır ki, həm Roma papaları, həm də Konstantinopolis patriarxları bütün Xristian dünyası üzərində başçılıq etmək istəyirdilər və onların arasındakı rəqabət getdikcə dərinləşirdi. </p><p>Papa Nikolasın hərəkətinə cavab olaraq, patriarx Fotiusun tərəfdarları 867-ci ildə Konstantinopolisdə daha bir Kilsə Məclisi çağırdılar. Orada papaz Nikolasın vəzifəsindən azad olunması haqqında qərar qəbul edildi. Lakin bundan sonra, Bizansda saray çevrilişi baş verdi və bunun nəticəsində Fotiusun özü vəzifəsindən devrildi. Bundan sonra 869–870-ci illərdə Romanın təkidi ilə Konstantinopolisdə daha bir Kilsə Məclisi yığılmışdı. Bu məclisi Qərb (katolik) kilsəsi <a href="/w/index.php?title=VIII_%C3%9Cmumd%C3%BCnya_Kils%C9%99_M%C9%99clisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="VIII Ümumdünya Kilsə Məclisi (səhifə mövcud deyil)">VIII Ümumdünya Kilsə Məclisi</a> kimi tanıyır. Şərq (ortodoks, və ya pravoslav) kilsəsi isə, onu Ümumdünya Kilsə Məclisi kimi tanımır. Məclisin qərarı ilə, Fotius kəskin surətdə pislənib, vəzifəsindən azad edilmişdi. Onun yerinə Konstantinopolis patriarxı vəzifəsinə İqnatius bərpa edildi. Buna baxmayaraq, Fotius Konstantinopolisdə böyük nüfuza malik idi. 877-ci ildə, İqnatiusun ölümündən sonra, o yenidən patriarx oldu. Bundan sonra, 879–880-ci illərdə daha bir Kilsə Məclisi yığıldı. Bu məclisdə papa Nikolasın nümayəndələri, onun taxtdan salınmasına görə Fotiusdan üzr istəməsini tələb etdilər. Lakin Fotius üzr istəmədi. Bu Məclisdə Şərq kilsəsinin nümayəndələri Qərbdə yayılmış bəzi inancları və ayinləri də pisləmişdirlər. "Filioque" adlanan inanc xüsusilə pislənmişdi. Məsələ bundadır ki, Şərqdə və Qərbdə Kilsə ənənələri, bəzi ayinlər, bir-birindən fərqlənirdi. Bu amil də Kilsənin parçalanmasında müəyyən rol oynamışdı. Bu Kilsə Məclisi Qərbdə əvvəlcə Ümumdünya Kilsə Məclisi elan olunmuşdur. Lakin sonra, bu keyfiyyətdə, Fotiusun əvəzinə İqnatiusu patriarx kimi yenidən tanıyan, 869–870-ci illərdə keçirilən, Məclis tanınmışdı. </p><p>Eyni zamanda, yuxarıda qeyd olunduğu kimi, Xristianlığın ehkamları və inanclarının əsasları da Qərb və Şərq Kilsələrinin mübahisə obyektinə çevrilmişdir. Məlum olduğu kimi, Xristianlar Tanrının üç sifətdən ibarət olduğunu iddia edirlər. Bu sifətlərin üçüncüsü olan Müqəddəs Ruh, həyatverici keyfiyyətlərinə malik olan sifətdir. Onun Atadan və ya Oğuldan çıxması haqqında gərgin mübahisələr, Kilsənin əqidə nöqteyi-nəzərindən parçalanmasına gətirib çıxarmışdı. Qərbdə Ambrosius, Hiyeronimus, Avqustinus kimi kilsə ataları, Müqəddəs Ruhun təkcə Atadan deyil, həm də Oğuldan çıxmasını (<a href="/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili"><i>lat.</i></a> <span lang="la" style="font-style: italic">filioque</span>) iddia edirdilər. <a href="/wiki/VII_%C9%99sr" title="VII əsr">VII əsrdə</a> <a href="/wiki/%C4%B0spaniya" title="İspaniya">İspaniyanın</a> <a href="/wiki/Toledo" title="Toledo">Toledo</a> şəhərində keçirilən Kilsə Məclisində filioque Xristian əqidəsinin əsaslarına (simvoluna) daxil edilmişdir. Buna dəlil olaraq İsanın sözləri gətirilirdi: </p> <blockquote><p>"Bunu dediyi zaman, onlara üfürdü və: "Müqəddəs Ruhu qəbul edin", – dedi.</p></blockquote> <p>Lakin şərq Kilsəsi filioqueni qəbul etməmişdi. Onların fikrincə Müqəddəs Ruh yalnız Atadan çıxır, Oğuldan çıxmaz. Qərb atalarının filioque haqqında dediklərini isə, Kilsənin deyil, onların şəxsi fikirləri olduğunu deyirdilər. </p><p>Bolqarıstan üzərində Qərb və Şərq Kilsələri arasında gedən mübahisələr isə, sonda, Şərq Kilsəsinin xeyrinə həll olundu. Bolqarıstan kilsəsi Konstantinopolisin nəzarəti altına keçdi. <a href="/wiki/X_%C9%99sr" title="X əsr">X əsrdə</a> də Qərb və Şərq Kilsələri arasında sülh əldə edilməmişdi. Konstantinopolis keşişləri Roma papasına yalnız müstəsna hallarda müraciətlər edirdilər. Bu amil isə Kilsələri biri-birindən daha da uzaqlaşdırırdı. XI əsrdə Qərb və Şərq kilsələri arasında münasibətlər bir qədər fəallaşdırmışdır, lakin bu fəallaşma sonda onların parçalanması ilə nəticələnmişdir. O dövrdə Roma papası olan <a href="/w/index.php?title=IX_Leo&action=edit&redlink=1" class="new" title="IX Leo (səhifə mövcud deyil)">IX Leo</a> Cənubi İtaliyada Konstantinopolis patriarxının tabeliyində olan kilsələrdə Qərb (latın) ayinlərinin icra olunmasını tələb etmişdir (qeyd olunduğu kimi Qərb kilsələrin bəzi dini ayinləri Şərq ortodoks ayinlərindən fərqlənirdi). Öz növbəsində Konstantinopolis patriarxı Mixael Kelluarios (<a href="/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili"><i>lat.</i></a> <span lang="la" style="font-style: italic">Michael Cerullarios</span>) Konstantinopolisdə papanın tabeliyində olan kilsə və monastırların bağlanması haqqında sərancam vermişdir. Vəziyyətin gərginləşməsini görən Bizans imperatoru Konstantine Monomaxus (<a href="/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili"><i>lat.</i></a> <span lang="la" style="font-style: italic">Constantine Monomachus</span>) Qərblə münasibətlərini pozmaq istəmirdi. O, papa ilə danışıqlar apararaq, Konstantinopolisə papa tərəfindən göndərilmiş nümayəndələri qəbul etməyə hazır olduğunu bildirmişdi. Lakin nümayəndələrin gəlişindən sonra, onların Şərq (yunan) keşişləri ilə şiddətli ixtilafı baş vermişdir. Bu ixtilaf nəticəsində papanın nümayəndələri Konstantinopolis patriarxını və ona tabe olan bütün Şərq Kilsələrini heresdə (bidətçilik) və dinsizlikdə ittiham edərək, onların Xristian kilsəsindən xaric edilməsi haqqında məktub yazaraq onu rəsmi ibadət zamanı Konstantinopolisin Müqəddəs Sofiya (Aya Sofya) kilsəsində yunan keşişlərinə təqdim etdilər. Öz növbəsində patriarx Mixael Kelluarios 1054-cü ildə Kilsə Məclisi yığaraq papanın nümayəndələrini lənətləmiş, Roma kilsəsi ilə bütün əlaqələrin kəsilməsi haqqında sərəncam vermişdir. Bu hadisələrdən sonra Xristian kilsəsi parçalanmışdır. Şərq (yunan) kilsəsi ortodoks (pravoslav), Qərb (latın) kilsəsi isə katolik adlandırılmışdır.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Simvolları"><span id="Simvollar.C4.B1"></span>Simvolları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=6" title="Simvolları bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Simvolları"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span> <i>Əsas məqalə: <a href="/wiki/Xristian_simvolikas%C4%B1" title="Xristian simvolikası">Xristian simvolikası</a> </i></div><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Ichthus.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Ichthus.svg/250px-Ichthus.svg.png" decoding="async" width="250" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Ichthus.svg/375px-Ichthus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Ichthus.svg/500px-Ichthus.svg.png 2x" data-file-width="902" data-file-height="445" /></a><figcaption>İxtis (yunanca "balıq"), İsa Xristos yunan inisiallardan gələn erkən xristianlığın simvolu.</figcaption></figure></dd></dl> <p><b>1. Xaç</b>. Xaç Xristianlığın ən geniş yayılmış rəmzidir, İsanın edam edildiyi alətin təsviridir. Lakin bu rəmz Xristianlıqdan öncə qədim Misirdə həyat simvolu olmuşdur və Ankh adlanırdı. Xaçın yuxarısında olan dairə qadın, aşağı hissəsi isə kişi başlanqıcını simvolizə edir. Ümumiyyətlə xaçın təsvirini Xristianlar misir ənənəsindən almışdılar. Xristianlıqda xaçın rəmz kimi yaranma tarixi II–III əsrlərə təsadüf edilir. Xaçların bir neçə növləri vardır. Latın xaçı, yunan xaçı, Qolqofa (İsanı edam edilən təpəliyin adı) xaçı və ya pilləli xaç, Rus ortodoks (pravoslav) kilsəsinin xaçı, Roma papazlarının xaçı, xaç suyuna salınma mərasiminə aid olan xaç, Qələbənin rəmzi olan Yunan xaçı, Kürə üzərində qələbənin simvolu olan xaç, Müqəddəs Petrusun çevrilmiş xaçı, Yeruşalaim (Qüds) xaçı və sair. </p><p><b>2. Balıq</b>. Balıq ilk Xristian simvollarından biri olmuşdur. O İsanın rəmzi mənasını daşıyırdı. Buna səbəb şəkildə göstərilən yunan hərflərinin abreviatursıdır (İXTUS). Bu abreviatur yunan dilində "Xilaskar İsa Məsih Tanrının oğludur" sözlərinin birinci hərflərindən yaranmışdır. "İXTUS" sözü isə yunanca balıq deməkdir. Eyni zamanda İsanın ilk ardıcıllarının bir neçəsi balıqçı olmuşdur. Buna görə Xristianlar özlərini "insan ruhunu tutanlar" adlandırırdılar. </p><p><b>3. Gəmi</b>. Gəmi də Xristianlığın ən qədim rəmzlərindən (simvollarından) biridir. Məsələn məşhur roma ilahiyyatçısı Hippolitus (III əsrdə yaşamışdır) Xristian kilsəsini "dalğalar üzərində üzən və heç zaman batmayan" gəmiyə bənzədirdi. Başqaları onu "nicat gəmisi" adlandırırdılar </p><p><b>4. Labarum</b>. Labarum (latın sözüdür) imperator Konstantinusun bayrağı olmuşdu. Onun hakimiyyəti dövründən başlayaraq, Xristianlığın rəmzinə çevrilmişdir. Bayrağın üzərində "Xristos" sözünün yunanca ilk iki hərfi və "Hoc vince" (Bununla qələbə çalacağıq) sözləri yazılmışdır. Rəvayətlərə görə 312-ci ildə Milviya körpüsü yaxınlığında baş verən döyüşdən öncə imperator Konstaninus və onun 40 minlik ordusu göydə böyük bir xaçı gördülər. Bu xaç hətta günəşi də bağlamışdı. Başqa rəvayətə görə, bu döyüşdən öncə Konstantinus yuxuda labarumumu görərək <i>In hoc signo vinces</i> (Bu rəmzlə qələbə çalacaqsan) sözlərini eşitmişdi. Bu yuxunu görəndən sonra, Konstantinus öz əsgərlərinə gördüyü labarumu öz qalxanlarının üzərində təsvir etməyi əmr etmişdi. Bu döyüş onun qələbəsi ilə bitmişdi və bundan sonra Konstantinus roma imperatoru olmuşdu. Onun hakimiyyəti dövründə də Xristianlıq dövlət dini statusunu almışdı.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Azərbaycanda_xristianlıq"><span id="Az.C9.99rbaycanda_xristianl.C4.B1q"></span>Azərbaycanda xristianlıq</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=7" title="Azərbaycanda xristianlıq bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Azərbaycanda xristianlıq"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span> <i>Əsas məqalə: <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycanda_xristianl%C4%B1q" title="Azərbaycanda xristianlıq">Azərbaycanda xristianlıq</a> </i></div></dd></dl> <p>Xristianlıq Azərbaycan ərazisinə eranın ilk əsrlərindən, hələ İsa Məsihin həvariləri dövründə Qafqaz Albaniyası vasitəsilə nüfuz etmişdir. 70-ci ildə Yerusəlimin (Qüdsün) süqutundan sonra yəhudilərin Qafqaza köçürülməsi güclənir. Gələnlər İsanın göstərdiyi möcüzələrdən danışırlar. Bu cür təbliğin təsiri altında bölgədə ilk Xristian icmaları yaranır. </p><p>Albaniyada Xristianlığın yayılmasında bu dövr həvari (sirofil) dövrü adlanır və həvarilərdən Varfolomey və Faddeyin adları ilə bağlıdır. Həvari Faddeyin şagirdlərindən olan Yelisey Yerusəlimin birinci patriarxı Yəqubun xeyir-duası ilə yeni dini təbliğ edə-edə Aqvan diyarına gəlib çıxmış və Kiş adlı yerdə kilsə tikmişdir. Bu kilsə Ermənistandakı birinci Xristian kilsəsindən qabaq tikilmişdir. </p><p>Sonra Yelisey Çolaya (<a href="/wiki/D%C9%99rb%C9%99nd" title="Dərbənd">Dərbəndə</a>) yollanmış, daha sonra isə <a href="/wiki/Samur%C3%A7ay" title="Samurçay">Samurçayı</a> keçib dinin təbliğini davam etdirmiş, Helmes kəndində bütpərəstlər tərəfindən öldürülərək bir çalaya atılmışdır. Sonralar Alban məliki Vaçaqanın göstərişi ilə Yeliseyin cəsədinin qalıqları Xruq kəndində torpağa tapşırılmış, çalanın üzərində isə kiçik bir məbəd tikilmişdir. </p><p>313-cü ildə Roma imperatoru Konstantin Xristianlığa etiqad üzərindən qadağanı götürəndə Alban hökmdarı Urnayr xristianlığı dövlət dini elan edir. Bu vaxtdan etibarən Azərbaycanda Xristianlığın yayılmasının qrekofil dövrü adlanan yeni dövrü başlanır. Akademik Z. Bünyadov göstərir ki, Urnayr, II Vaçe və III Vaçaqan ölkədə Xristianlığı yaymaq üçün mübarizə aparmışlar. IV–V əsrlərdə ruhanilik və kilsə iyerarxiyası təşəkkül tapır. Katolikosun göstərişi ilə feodallar öz ərazilərində kilsə üçün xüsusi yerlər ayırırdılar. Bölgədə kilsələr tikilir, dini kitablar siryani, arami və yunan dillərindən Alban dilinə tərcümə edilirdi. Sinayda aşkar edilmiş "Alban yazısında və Alban dilində" leksionari dünyada Xristianlığın ən qədim kütləvi qiraət kitablarından sayılır. </p><p>451-ci ildə Xalkidon kilsə toplantısında Albaniya monofizitliyə üstünlük verir. V–VI əsrlərdə ölkə əpazisində monofizitlərlə diofizitlər arasında mübarizə güclənir. VI əsrin sonu – VII əsrin əvvəllərində Alban kilsəsi diofizitliyi qəbul edir. Alban katolikosunun iqamətgahı Çoqay şəhərində yerləşirdi. 552-ci ildə iqamətgah <a href="/wiki/B%C9%99rd%C9%99" title="Bərdə">Bərdəyə</a> köçürülmüşdür. İslam fütuhatlarından, xüsusilə Alban məlikliyinin süqutundan sonra ölkədə Xristianlığın rolu zəifləmiş, Alban dili sıxışdırılıb çıxarılmışdır. VIII–IX əsrlərdə Azərbaycan ərazisində müstəqil dövlətlər yarananda Alban kilsəsi yenidən avtokefal kilsə statusunu bərpa etmişdir. </p><p>X–XI əsrlərdə bölgədə şərq xristianlığı nüfuzunu müəyyən dərəcədə qoruyub saxlaya bilmişdi. Bu durum XVIII əsrə kimi beləcə davam etmişdir. 1836-cı ildə çar hökuməti Sinodun təqdimatı ilə Alban kilsəsini ləğv edir, kilsənin bütün əmlakı Eçmiədzin katolikosluğuna verilir. XX əsrin 80–90-cı illərində Alban kilsəsi bir daha bərpa olunur. 2003-cü ildə Alban-udi Xristian icması dövlət qeydiyyatından keçir. Bu, Şəkidəki Kiş kilsəsinin bərpasından sonra olmuşdur. Hazırda Qəbələ rayonunun Nic kəndindəki kilsənin də bərpası davam etdirilir. </p><p>Azərbaycanda Xristianlıq özünün Pravoslavlıq, Katoliklik və Protestantlıq qolları, habelə müxtəlif sektant icmaları ilə təmsil olunmuşdur. Dövlət qeydiyyatında 5 qriqorian icması vardır. Pravoslavlıq Azərbaycana XIX əsrin əvvəllərindən etibarən rus çarizminin bölgədə yeritdiyi "köçürmə siyasəti" çərçivəsində nüfuz etməyə başlamışdır. Bakıda ilk pravoslav kilsəsi 1815-ci ildə fəaliyyətə başlamışdır. Rus pravoslav kilsəsində baş verən parçalanmanın ağır nəticələrindən sığortalanmaq üçün sektant Xristianların Qafqaza sürgünü başlanır. Azərbaycanda ilk rus köçkünləri 1834-cü ildə Şamaxı qəzasında Altı-Ağac kəndini, 1838-ci ildə Lənkəran qəzasında Vel kəndini, 1842-ci ildə <a href="/wiki/Yelizavetpol_quberniyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Yelizavetpol quberniyası">Yelizavetpol quberniyasında</a> <a href="/wiki/Rus_Borisi" title="Rus Borisi">Rus Borisi</a>, 1844-cü ildə isə Slavyanka kəndlərini salırlar. 1868-ci ildə <a href="/wiki/Bak%C4%B1_quberniyas%C4%B1" title="Bakı quberniyası">Bakı quberniyasının</a> ərazisində 21 sektant kəndi var idi ki, burada 13 min sektant yaşayırdı. </p><p><b>Katolisizm</b>. Bakıda ilk Roma-katolik prixodu XIX əsrin 50-ci illərində rus ordusu tərəfindən hərbçi katoliklərin Qafqaza sürgün edilməsi ilə əlaqədar olaraq yaradılmışdır. Prixod Tetri-Skarodakı (Gürcüstan) Roma-katolik hərbi prixoduna tabe idi. 1882-ci ildə Bakı prixodu müstəqilləşir. 1895-ci ildə Müqəddəs Məryəmin Bakirə Hamiləliyi şərəfinə kilsə, 1903-cü ildə isə Bakı qəbiristanlığında Müqəddəs Xaç kilsəsi tikilir. 1909–1912-ci illərdə Bakının gözəl memarlıq abidələrindən sayılan yeni Müqəddəs Məryəmin Bakirə Hamiləliyi kilsəsi qotik üslubda inşa edilir. Sovet dövründə kilsə dağıdılmışdır. 1999-cu ildə Bakıda Roma-katolik icması yenidən bərpa olunur. 2001-ci ildə icma öz ibadət evini yaradır. Hazırda Bakıda Roma-katolik kilsəsinin inşası üçün torpaq sahəsi ayrılmışdır. 22–23 may 2002-ci ildə Roma-katolik kilsəsinin sabiq başçısı Papa İoann II Pavel Bakıda rəsmi səfərdə olmuşdur. </p><p><b>Baptizm</b>. İncilçi-lüteran kilsəsinin ardıcılları Bakıya hələ XIX əsrin ikinci yarısında neft yataqlarının istismarında iştirak edən alman sənayeçiləri sırasında gəlmişlər. Onların gəlişinin bir səbəbi də XIX əsrin əvvəllərində Almaniyada baş vermiş siyasi və dini iğtişaşlar sayılmalıdır. O vaxt ölkədə belə bir mövhumi şayiə yayılmışdı ki, Qərbdə qiyamət günü yaxınlaşır, nicat ancaq Şərqdədir. Əhali, xüsusilə sektant dindarlar Rusiyaya və Qafqaza köçməklə qiyamət gününün sorğu-sualından yaxa qurtarmağa çalışırdılar. 1819-cu ilin əvvəlində Azərbaycanda 209 alman ailəsi vardı. Bakıda İncilçi-lüteran icması 1870-ci ildə yaradılmışdır. 1899-cu ildə icmanın üzvləri şəhərdə öz məbədlərini – kirxanı (indiki Kamera və orqan musiqisi zalı) tikmişlər. Yelenendorfda (indiki Xanlar) kirxa daha əvvəl tikilmişdir. 1937-ci ildə Lüteran kilsəsinin keşişləri başqa dini icmaların nümayəndələri ilə birlikdə sürgün edilmiş, güllələnmişlər. 1994-cü ildə lüteran icması Bakıda yenidən fəaliyyətə başlamışdır.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax"><span id="H.C9.99m.C3.A7inin_bax"></span>Həmçinin bax</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=8" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Xristianl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_yaranmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Xristianlığın yaranması">Xristianlığın yaranması</a></li> <li><a href="/wiki/Erk%C9%99n_Xristianl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Erkən Xristianlıq">Erkən Xristianlıq</a></li> <li><a href="/wiki/Tampliyerl%C9%99r" title="Tampliyerlər">Tampilyerlər</a></li> <li><a href="/wiki/San_Qril" title="San Qril">San Qril</a></li> <li><a href="/wiki/Sion_Priorat%C4%B1" title="Sion Prioratı">Sion Prioratı</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar"><span id=".C4.B0stinadlar"></span>İstinadlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=9" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://obastan.com/n%C9%99sraniyy%C9%99t/782982/?l=az">"Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti"</a>. <small>2024-05-24 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240524161011/https://obastan.com/n%C9%99sraniyy%C9%99t/782982/?l=az">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2024-05-24</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Klassik+Az%C9%99rbaycan+%C9%99d%C9%99biyyat%C4%B1nda+i%C5%9Fl%C9%99n%C9%99n+%C9%99r%C9%99b+v%C9%99+fars+s%C3%B6zl%C9%99ri+l%C3%BC%C4%9F%C9%99ti&rft_id=https%3A%2F%2Fobastan.com%2Fn%25C9%2599sraniyy%25C9%2599t%2F782982%2F%3Fl%3Daz&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AXristianl%C4%B1q" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080615140203/http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html">"http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html"</a>. <small>2008-06-15 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2011-02-09</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=http%3A%2F%2Fwww.adherents.com%2FReligions_By_Adherents.html&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.adherents.com%2FReligions_By_Adherents.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AXristianl%C4%B1q" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Aydın Əlizadə. Xristianlıq: Tarix və fəlfəsə <a rel="nofollow" class="external text" href="http://alizadeh.narod.ru/kitablar/Xristianliq/1.1.html">I Fəsil, İlk Xristianlığın qısa tarixi icmalı</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211018133940/http://alizadeh.narod.ru/kitablar/Xristianliq/1.1.html">Arxivləşdirilib</a> 2021-10-18 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Aydın Əlizadə. Xristianlıq: Tarix və fəlfəsə <a rel="nofollow" class="external text" href="http://alizadeh.narod.ru/kitablar/Xristianliq/1.1.html">VIII Fəsil, Qərb və Şərq arasında ixtilaflar və xristian kilsəsinin parçalanması</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211018133940/http://alizadeh.narod.ru/kitablar/Xristianliq/1.1.html">Arxivləşdirilib</a> 2021-10-18 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Aydın Əlizadə. Xristianlıq: Tarix və fəlfəsə <a rel="nofollow" class="external text" href="http://alizadeh.narod.ru/kitablar/Xristianliq/1.1.html">Xristianlığın simvolları</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211018133940/http://alizadeh.narod.ru/kitablar/Xristianliq/1.1.html">Arxivləşdirilib</a> 2021-10-18 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161105124840/http://www.azerbaijan.az/portal/General/Religion/traditionReligion_a.html">"AZƏRBAYCANDA DİNLƏRİN TARİXİ"</a>. <small>2016-11-05 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://azerbaijan.az/portal/General/Religion/traditionReligion_a.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2009-10-21</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=AZ%C6%8FRBAYCANDA+D%C4%B0NL%C6%8FR%C4%B0N+TAR%C4%B0X%C4%B0&rft_id=http%3A%2F%2Fazerbaijan.az%2Fportal%2FGeneral%2FReligion%2FtraditionReligion_a.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AXristianl%C4%B1q" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ədəbiyyat_siyahısı"><span id=".C6.8Fd.C9.99biyyat_siyah.C4.B1s.C4.B1"></span>Ədəbiyyat siyahısı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=10" title="Ədəbiyyat siyahısı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Ədəbiyyat siyahısı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Candida R. Moss. The Myth of Persecution: How Early-Christians Invented a Story of Martyrdom. San Francisco: HarperOne, 2013. 308 s. — <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780062104526" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-06-210452-6</a></li> <li>Av. Mahmut Yılmaz. Hukuk Tarihi Açısından Hristiyanlık. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi Journal of Social Research and Behavioral Sciences. — ISSN 2149–178X</li> <li>Dr. Thomas MICHEL. Hristiyan Tanrı Bilimine Giriş. Birinci Baskı Aralık 2012. — <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9786058644502" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-605-86445-0-2</a></li> <li>Eliade, Mircea, Dinsel İnançlar ve Dünceler Tarihi II, (çev. Ali Berktay), Kabalcı Yayınlar, İstanbul 2003.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər"><span id="Xarici_ke.C3.A7idl.C9.99r"></span>Xarici keçidlər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit&section=11" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yeniheyat.com/">Yeniheyat.com</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://azerincil.net">Azerincil.net</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120511015847/http://www.azerincil.net/">Arxivləşdirilib</a> 2012-05-11 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Xristianlıq&oldid=7829663">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Xristianlıq&oldid=7829663</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriyalar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Xristianl%C4%B1q" title="Kateqoriya:Xristianlıq">Xristianlıq</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:S%C9%99mavi_dinl%C9%99r" title="Kateqoriya:Səmavi dinlər">Səmavi dinlər</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Dinl%C9%99r" title="Kateqoriya:Dinlər">Dinlər</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Q%C9%99rb_m%C9%99d%C9%99niyy%C9%99ti" title="Kateqoriya:Qərb mədəniyyəti">Qərb mədəniyyəti</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kateqoriya: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:ISBN_sehrli_ke%C3%A7idl%C9%99rinin_istifad%C9%99_olundu%C4%9Fu_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr">ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Şəxsi alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Redaktə edərkən istifadə etdiyiniz IP ünvanı üçün istifadəçi səhifəsi">Daxil olmamısınız</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n"><span>Müzakirə</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y"><span>Töhfələr</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=Xristianl%C4%B1q" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil"><span>Hesab yarat</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=Xristianl%C4%B1q" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o"><span>Daxil ol</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ad fəzaları</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Xristianl%C4%B1q" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c"><span>Məqalə</span></a></li><li id="ca-talk" class="new mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCzakir%C9%99:Xristianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Məqalə haqqında müzakirə (səhifə mövcud deyil) [t]" accesskey="t"><span>Müzakirə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">azərbaycanca</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Görünüş</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Xristianl%C4%B1q"><span>Oxu</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v"><span>Redaktə</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e"><span>Mənbəni redaktə et</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h"><span>Tarixçəyə bax</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Daha çox</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Naviqasiya</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z"><span>Ana səhifə</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar"><span>Kənd meydanı</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar"><span>İcma portalı</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r"><span>Son dəyişikliklər</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x"><span>Təsadüfi məqalə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Layihələr</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Seçilmiş məqalələr</span></a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar"><span>Seçilmiş siyahılar</span></a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Yaxşı məqalələr</span></a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri"><span>Məqalə namizədləri</span></a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay"><span>Mövzulu ay</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Xüsusi</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99"><span>Bizimlə əlaqə</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin"><span>İanə et</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün."><span>Kömək</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Xristianl%C4%B1q" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j"><span>Səhifəyə keçidlər</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Xristianl%C4%B1q" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k"><span>Əlaqəli redaktələr</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u"><span>Fayl yüklə</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q"><span>Xüsusi səhifələr</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&oldid=7829663" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid"><span>Daimi keçid</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat"><span>Səhifə məlumatları</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=Xristianl%C4%B1q&id=7829663&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat"><span>Bu səhifəyə istinad et</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FXristianl%25C4%25B1q"><span>Qısaldılmış URL əldə et</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FXristianl%25C4%25B1q"><span>QR-kodu endir</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Çap et/ixrac</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Xristianl%C4%B1q"><span>Kitab yarat</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=Xristianl%C4%B1q&action=show-download-screen"><span>PDF kimi yüklə</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p"><span>Çap versiyası</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər layihələrdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Christianity" hreflang="en"><span>Vikianbar</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://az.wikiquote.org/wiki/Xristianl%C4%B1q" hreflang="az"><span>Vikisitat</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5043" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g"><span>Vikidata elementi</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər dillərdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%9B%D1%8C%D1%8B%D1%80%D1%81%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%80%D0%B0" title="Ақьырсианра – abxaz" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Ақьырсианра" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abxaz" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Kristen" title="Kristen – akin" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Kristen" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="akin" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Чыристан дин – adıgey" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Чыристан дин" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="adıgey" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Christendom" title="Christendom – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Christendom" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Christentum" title="Christentum – İsveçrə almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Christentum" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsveçrə almancası" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-alt mw-list-item"><a href="https://alt.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD_%D1%98%D0%B0%D2%A5" title="Христиан јаҥ – cənubi altay" lang="alt" hreflang="alt" data-title="Христиан јаҥ" data-language-autonym="Алтай тил" data-language-local-name="cənubi altay" class="interlanguage-link-target"><span>Алтай тил</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AD%E1%88%AD%E1%88%B5%E1%89%B5%E1%8A%93" title="ክርስትና – amhar" lang="am" hreflang="am" data-title="ክርስትና" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhar" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo – araqon" lang="an" hreflang="an" data-title="Cristianismo" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="araqon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Cr%C4%ABstend%C5%8Dm" title="Crīstendōm – qədim ingilis" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Crīstendōm" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="qədim ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Kiristien" title="Kiristien – obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Kiristien" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%88_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="ईसाई धर्म – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="ईसाई धर्म" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="المسيحية – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="المسيحية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A1%DC%AB%DC%9D%DC%9A%DC%9D%DC%98%DC%AC%DC%90" title="ܡܫܝܚܝܘܬܐ – aramik" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܡܫܝܚܝܘܬܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="aramik" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="مسيحية – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="مسيحية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%87" title="مسيحيه – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مسيحيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A7%80%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%A7%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE" title="খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম – assam" lang="as" hreflang="as" data-title="খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Cristianismu" title="Cristianismu – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Cristianismu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%B1_%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Насранияб дин – avar" lang="av" hreflang="av" data-title="Насранияб дин" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avar" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Kristeva" title="Kristeva – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Kristeva" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%88_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="ईसाई धर्म – avadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="ईसाई धर्म" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="avadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="مسیحیت" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D1%8B%D2%A1" title="Христианлыҡ – başqırd" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Христианлыҡ" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="başqırd" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Agama_Kristen" title="Agama Kristen – bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Agama Kristen" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="bali" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Kristndum" title="Kristndum – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Kristndum" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Kr%C4%97k%C5%A1tiuon%C4%ABb%C4%97" title="Krėkštiuonībė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Krėkštiuonībė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Kristen" title="Kristen – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Kristen" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Kristianismo" title="Kristianismo – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Kristianismo" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%86%D1%96%D1%8F%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Хрысціянства – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Хрысціянства" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96%D1%8F%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Хрысьціянства – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Хрысьціянства" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Християнство – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Християнство" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%88_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="ईसाई धर्म – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="ईसाई धर्म" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Kristaniti" title="Kristaniti – bislama" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Kristaniti" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislama" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Karistin" title="Karistin – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Karistin" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%82%8F%E1%80%98%E1%80%AC%E1%82%8F%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%82%8F" title="ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%A7%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE" title="খ্রিস্টধর্ম – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="খ্রিস্টধর্ম" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%B4%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས། – tibet" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibet" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Kristeniezh" title="Kristeniezh – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Kristeniezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kr%C5%A1%C4%87anstvo" title="Kršćanstvo – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kršćanstvo" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Karisten" title="Karisten – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Karisten" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B9_%D1%88%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Христосой шажан – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Христосой шажан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cristianisme" title="Cristianisme – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Cristianisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/G%C4%AD-d%C3%B3k-g%C3%A1u" title="Gĭ-dók-gáu – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Gĭ-dók-gáu" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%B0" title="Насаралла – çeçen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Насаралла" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Kristiyanismo" title="Kristiyanismo – sebuan" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Kristiyanismo" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuan" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%95%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C%DB%95%D8%AA" title="مەسیحییەت – Mərkəzi kürdcə" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="مەسیحییەت" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Mərkəzi kürdcə" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Cristianisimu" title="Cristianisimu – korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Cristianisimu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Hristianl%C4%B1q" title="Hristianlıq – krım türkcəsi" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Hristianlıq" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krım türkcəsi" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/K%C5%99es%C5%A5anstv%C3%AD" title="Křesťanství – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Křesťanství" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D1%97%D1%81%D1%82%D1%97%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Хрїстїаньство – slavyan" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Хрїстїаньство" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="slavyan" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%BB%C4%83%D1%85" title="Христианлăх – çuvaş" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Христианлăх" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvaş" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cristnogaeth" title="Cristnogaeth – uels" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cristnogaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uels" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kristendom" title="Kristendom – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Kristendom" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Kristatali" title="Kristatali – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Kristatali" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Christentum" title="Christentum – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Christentum" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/K%C3%ABr%C3%ABth%C3%A4nu%C9%94%C9%94i" title="Kërëthänuɔɔi – dinka" lang="din" hreflang="din" data-title="Kërëthänuɔɔi" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="dinka" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/X%C4%B1ristiyaniye" title="Xıristiyaniye – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Xıristiyaniye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/K%C5%9Bes%C4%87ija%C5%84stwo" title="Kśesćijaństwo – aşağı sorb" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Kśesćijaństwo" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="aşağı sorb" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Agama_Kristian" title="Agama Kristian – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Agama Kristian" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%89%DE%A6%DE%90%DE%A9%DE%80%DE%A9%DE%8B%DE%A9%DE%82%DE%B0" title="މަސީހީދީން – maldiv" lang="dv" hreflang="dv" data-title="މަސީހީދީން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="maldiv" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Χριστιανισμός – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Χριστιανισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Christianity" title="Christianity – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Christianity" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kristanismo" title="Kristanismo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kristanismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Cristianismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kristlus" title="Kristlus – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Kristlus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kristautasun" title="Kristautasun – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kristautasun" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Cristianismu" title="Cristianismu – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Cristianismu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مسیحیت" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Kiristanci" title="Kiristanci – fula" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Kiristanci" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="fula" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kristinusko" title="Kristinusko – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kristinusko" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Ristiusk" title="Ristiusk – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Ristiusk" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Kristind%C3%B3mur" title="Kristindómur – farer" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Kristindómur" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farer" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Christianisme" title="Christianisme – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Christianisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Cristianismo" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Krastendoom" title="Krastendoom – şimali fris" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Krastendoom" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="şimali fris" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Cristianesim" title="Cristianesim – friul" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Cristianesim" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friul" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Kristendom" title="Kristendom – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Kristendom" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Chr%C3%ADosta%C3%ADocht" title="An Chríostaíocht – irland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Chríostaíocht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Hristianl%C4%B1k" title="Hristianlık – qaqauz" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Hristianlık" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="qaqauz" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%9F%BA%E7%9D%A3%E6%95%99" title="基督教 – qan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="基督教" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="qan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Kristyanism" title="Kristyanism – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Kristyanism" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Cr%C3%ACosdaidheachd" title="Crìosdaidheachd – Şotlandiya keltcəsi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Crìosdaidheachd" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Şotlandiya keltcəsi" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo – qalisiya" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Cristianismo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="qalisiya" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Hesu_rape" title="Hesu rape – quarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Hesu rape" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="quarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Kristanvponn" title="Kristanvponn – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Kristanvponn" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%96%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%80_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE" title="ખ્રિસ્તી ધર્મ – qucarat" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ખ્રિસ્તી ધર્મ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="qucarat" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Chreestiaght" title="Yn Chreestiaght – manks" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Chreestiaght" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manks" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Kiristanci" title="Kiristanci – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Kiristanci" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/K%C3%AE-tuk-kau" title="Kî-tuk-kau – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kî-tuk-kau" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%A6%D7%A8%D7%95%D7%AA" title="נצרות – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="נצרות" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%88_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="ईसाई धर्म – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ईसाई धर्म" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Isai_Dharam" title="Isai Dharam – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Isai Dharam" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kr%C5%A1%C4%87anstvo" title="Kršćanstvo – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kršćanstvo" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/K%C5%99es%C4%87anstwo" title="Křesćanstwo – yuxarı sorb" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Křesćanstwo" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="yuxarı sorb" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Krisyanis" title="Krisyanis – haiti kreol" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Krisyanis" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haiti kreol" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kereszt%C3%A9nys%C3%A9g" title="Kereszténység – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kereszténység" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Քրիստոնեություն – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Քրիստոնեություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Քրիստոնէութիւն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Քրիստոնէութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Christianismo" title="Christianismo – interlinqua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Christianismo" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="interlinqua" class="interlanguage-link-target"><span>İnterlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Kristian" title="Kristian – iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Kristian" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kekristenan" title="Kekristenan – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Kekristenan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Cristianisme" title="Cristianisme – interlinqve" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Cristianisme" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlinqve" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Efefe_Kra%E1%BB%8Bst" title="Efefe Kraịst – iqbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Efefe Kraịst" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="iqbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Ukpiqtuaq" title="Ukpiqtuaq – inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Ukpiqtuaq" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Kristianidad" title="Kristianidad – iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Kristianidad" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D3%80%D0%B0%D1%80%D0%B3%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B9_%D0%B4%D0%B8" title="ЖӀаргахой ди – inquş" lang="inh" hreflang="inh" data-title="ЖӀаргахой ди" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inquş" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kristanismo" title="Kristanismo – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Kristanismo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Kristni" title="Kristni – island" lang="is" hreflang="is" data-title="Kristni" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="island" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Cristianesimo" title="Cristianesimo – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Cristianesimo" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E6%95%99" title="キリスト教 – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="キリスト教" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Kristianiti" title="Kristianiti – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Kristianiti" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/xi%27ojda" title="xi'ojda – loğban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="xi'ojda" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="loğban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Kristen" title="Kristen – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Kristen" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტიანობა – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ქრისტიანობა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tamasi%E1%B8%A5it" title="Tamasiḥit – kabile" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tamasiḥit" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabile" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BD%D1%8B%D0%B3%D1%8A%D1%8D" title="Чыристэныгъэ – kabarda-çərkəz" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Чыристэныгъэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabarda-çərkəz" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Kr%C9%A9stiyaniism" title="Krɩstiyaniism – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Krɩstiyaniism" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Khwikristi" title="Khwikristi – tiyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Khwikristi" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tiyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Kiyesu" title="Kiyesu – konqo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Kiyesu" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="konqo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/%C5%A8kristiano" title="Ũkristiano – kikuyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Ũkristiano" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikuyu" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%9B" title="Христиандық – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Христиандық" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%82%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9E%93%E1%9E%B6" title="គ្រិស្តសាសនា – kxmer" lang="km" hreflang="km" data-title="គ្រិស្តសាសនា" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kxmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%88%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4_%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" title="ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%B0%EB%8F%85%EA%B5%90" title="기독교 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="기독교" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%8A" title="Христианлыкъ – qaraçay-balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Христианлыкъ" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="qaraçay-balkar" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%96%D8%B3%D9%B2%DB%8C%D9%90%DB%8C%D9%8E%D8%AA%DA%BE" title="عیٖسٲیِیَتھ – kəşmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="عیٖسٲیِیَتھ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kəşmir" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Xiristiyan%C3%AE" title="Xiristiyanî – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Xiristiyanî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Kristoneth" title="Kristoneth – korn" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Kristoneth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="korn" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%88%D0%B0%D1%8F%D0%BA%D1%87%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D0%BA" title="Машаякчылык – qırğız" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Машаякчылык" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="qırğız" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Religio_Christiana" title="Religio Christiana – latın" lang="la" hreflang="la" data-title="Religio Christiana" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latın" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Kristianizmo" title="Kristianizmo – sefard" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Kristianizmo" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="sefard" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Chr%C3%ABschtentum" title="Chrëschtentum – lüksemburq" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Chrëschtentum" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="lüksemburq" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%85%D0%B0%D1%87%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%81_%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Ххачпарас дин – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Ххачпарас дин" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%88%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Хашпара дин – ləzgi" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Хашпара дин" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ləzgi" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Cristianisme" title="Cristianisme – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Cristianisme" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Christend%C3%B3m" title="Christendóm – limburq" lang="li" hreflang="li" data-title="Christendóm" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburq" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Crestian%C3%AAximo" title="Crestianêximo – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Crestianêximo" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Cristianejim" title="Cristianejim – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Cristianejim" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Cristianesim" title="Cristianesim – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Cristianesim" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Bokl%C3%ADsto" title="Boklísto – linqala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Boklísto" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="linqala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%84%E0%BA%B4%E0%BA%94%E0%BA%95%E0%BA%B0%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BB%9C%E0%BA%B2" title="ຄິດຕະສາສະໜາ – laos" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ຄິດຕະສາສະໜາ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laos" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Krik%C5%A1%C4%8Dionyb%C4%97" title="Krikščionybė – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Krikščionybė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kristiet%C4%ABba" title="Kristietība – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kristietība" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%88_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="ईसाई धर्म – maitili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="ईसाई धर्म" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maitili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Kristen" title="Kristen – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Kristen" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B7%D1%88%D0%B8" title="Кристозши – mokşa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Кристозши" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokşa" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Kristianisma" title="Kristianisma – malaqas" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Kristianisma" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malaqas" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D1%8B%D0%BA" title="Христианлык – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Христианлык" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Whakapono_Karaitiana" title="Whakapono Karaitiana – māori" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Whakapono Karaitiana" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="māori" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Kristen" title="Kristen – minanqkaban" lang="min" hreflang="min" data-title="Kristen" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minanqkaban" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Христијанство – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Христијанство" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="ക്രിസ്തുമതം – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ക്രിസ്തുമതം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82_%D0%B8%D1%82%D0%B3%D1%8D%D0%BB" title="Христ итгэл – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Христ итгэл" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%BA" title="ခရေတ်ယာန် – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="ခရေတ်ယာန်" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%9A%E0%A4%A8_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="ख्रिश्चन धर्म – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="ख्रिश्चन धर्म" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kristian" title="Kristian – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kristian" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Kristjane%C5%BCmu" title="Kristjaneżmu – malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Kristjaneżmu" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Cristandade" title="Cristandade – mirand" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Cristandade" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirand" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC" title="ခရစ်ယာန်ဘာသာ – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="ခရစ်ယာန်ဘာသာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D1%87%D0%B8" title="Кристаньчи – erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Кристаньчи" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="مسیحی دین – mazandaran" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="مسیحی دین" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaran" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Cristianoyotl" title="Cristianoyotl – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Cristianoyotl" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Crestianesemo" title="Crestianesemo – neapolitan" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Crestianesemo" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="neapolitan" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Christendom" title="Christendom – aşağı alman" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Christendom" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="aşağı alman" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Christendom" title="Christendom – aşağı sakson" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Christendom" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="aşağı sakson" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%88_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="इसाई धर्म – nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="इसाई धर्म" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Banua_Niha_Keriso" title="Banua Niha Keriso – nias" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Banua Niha Keriso" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="nias" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Christendom" title="Christendom – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Christendom" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kristendommen" title="Kristendommen – nünorsk norveç" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kristendommen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nünorsk norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kristendom" title="Kristendom – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kristendom" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Kristanisme" title="Kristanisme – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Kristanisme" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%8C%DF%9B%DF%9F%DF%8A%DF%9E%DF%A6%DF%8A" title="ߌߛߟߊߞߦߊ – nko" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߌߛߟߊߞߦߊ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="nko" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Chr%C3%AAtchiennet%C3%A9" title="Chrêtchienneté – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Chrêtchienneté" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Sekriste" title="Sekriste – şimal soto" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Sekriste" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="şimal soto" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Cristianisme" title="Cristianisme – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Cristianisme" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Hristianskoi_usko" title="Hristianskoi usko – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Hristianskoi usko" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Kiristaanummaa" title="Kiristaanummaa – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Kiristaanummaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%96%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AD%80%E0%AC%B7%E0%AD%8D%E0%AC%9F_%E0%AC%A7%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%AE" title="ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ଧର୍ମ – odiya" lang="or" hreflang="or" data-title="ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ଧର୍ମ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiya" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D1%8B%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD_%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Чырыстон дин – osetin" lang="os" hreflang="os" data-title="Чырыстон дин" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetin" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%87%E0%A8%B8%E0%A8%BE%E0%A8%88_%E0%A8%A7%E0%A8%B0%E0%A8%AE" title="ਇਸਾਈ ਧਰਮ – pəncab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਇਸਾਈ ਧਰਮ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pəncab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Kristianismu" title="Kristianismu – pampanqa" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Kristianismu" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanqa" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Kristianismo" title="Kristianismo – papyamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Kristianismo" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papyamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Cristiannime" title="Cristiannime – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Cristiannime" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Kreschenitii" title="Kreschenitii – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Kreschenitii" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Chrześcijaństwo" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Cristian%C3%A9sim" title="Cristianésim – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Cristianésim" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="مسیحیت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%AA" title="مسيحيت – puştu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="مسيحيت" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="puştu" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Cristianismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Kiristuyuyay_i%C3%B1iy" title="Kiristuyuyay iñiy – keçua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Kiristuyuyay iñiy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Cristianissem" title="Cristianissem – romanş" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Cristianissem" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanş" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Kristiyanismo" title="Kristiyanismo – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Kristiyanismo" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Cre%C8%99tinism" title="Creștinism – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Creștinism" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Cri%C8%99tinismu" title="Criștinismu – aroman" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Criștinismu" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aroman" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Христианство – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Христианство" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D1%96%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Хрістіанство – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Хрістіанство" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ubukirisitu" title="Ubukirisitu – kinyarvanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ubukirisitu" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="kinyarvanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="क्रैस्तमतम् – sanskrit" lang="sa" hreflang="sa" data-title="क्रैस्तमतम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrit" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Христианство – saxa" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Христианство" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="saxa" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A4%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%AD_%E1%B1%AB%E1%B1%B7%E1%B1%9A%E1%B1%A8%E1%B1%9A%E1%B1%A2" title="ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ – santal" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santal" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Cristian%C3%A8simu" title="Cristianèsimu – sardin" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Cristianèsimu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardin" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Cristian%C3%A8simu" title="Cristianèsimu – siciliya" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Cristianèsimu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliya" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Christianity" title="Christianity – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Christianity" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%AA" title="عيسائيت – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="عيسائيت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Risttala%C5%A1vuohta" title="Risttalašvuohta – şimali sami" lang="se" hreflang="se" data-title="Risttalašvuohta" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="şimali sami" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Hri%C5%A1%C4%87anstvo" title="Hrišćanstvo – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Hrišćanstvo" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%82%83%E1%82%87%E1%80%9E%E1%81%BC%E1%82%83%E1%82%87%E1%81%B6%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%82%89" title="သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ – şan" lang="shn" hreflang="shn" data-title="သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="şan" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%92_%E0%B6%86%E0%B6%9C%E0%B6%B8" title="ක්‍රිස්තියානි ආගම – sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ක්‍රිස්තියානි ආගම" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Christianity" title="Christianity – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Christianity" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kres%C5%A5anstvo" title="Kresťanstvo – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kresťanstvo" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="مسیحیت" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kr%C5%A1%C4%8Danstvo" title="Krščanstvo – sloven" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Krščanstvo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloven" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Kerisiano" title="Kerisiano – samoa" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Kerisiano" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="samoa" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Chitendero_chechiKristu" title="Chitendero chechiKristu – şona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Chitendero chechiKristu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="şona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Masiixiyad" title="Masiixiyad – somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Masiixiyad" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Krisht%C3%ABrimi" title="Krishtërimi – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Krishtërimi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%88%D1%9B%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Хришћанство – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Хришћанство" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Bukhristu" title="Bukhristu – svati" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Bukhristu" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="svati" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Kristendum" title="Kristendum – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Kristendum" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Kar%C3%A9sten" title="Karésten – sundan" lang="su" hreflang="su" data-title="Karésten" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundan" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kristendom" title="Kristendom – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kristendom" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ukristo" title="Ukristo – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ukristo" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Krze%C5%9Bcij%C5%8D%C5%84stwo" title="Krześcijōństwo – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Krześcijōństwo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%B8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%B5%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="கிறிஸ்தவம் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கிறிஸ்தவம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%A8%E0%B3%8D_%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" title="ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/%E1%A5%9A%E1%A5%A3%E1%A5%B1_%E1%A5%94%E1%A5%A3%E1%A5%B1_%E1%A5%91%E1%A5%A3_%E1%A5%98%E1%A5%A4%E1%A5%96%E1%A5%B3_%E1%A5%95%E1%A5%A3%E1%A5%A2%E1%A5%B1" title="ᥚᥣᥱ ᥔᥣᥱ ᥑᥣ ᥘᥤᥖᥳ ᥕᥣᥢᥱ – Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="ᥚᥣᥱ ᥔᥣᥱ ᥑᥣ ᥘᥤᥖᥳ ᥕᥣᥢᥱ" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target"><span>ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%88%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B5_%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="క్రైస్తవ మతం – teluqu" lang="te" hreflang="te" data-title="క్రైస్తవ మతం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluqu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B5%D2%B3%D0%B8%D1%8F%D1%82" title="Масеҳият – tacik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Масеҳият" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tacik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B9%8C" title="ศาสนาคริสต์ – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="ศาสนาคริสต์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AD%E1%88%AD%E1%88%B5%E1%89%B5%E1%8A%93" title="ክርስትና – tiqrin" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ክርስትና" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="tiqrin" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Kristiyanismo" title="Kristiyanismo – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Kristiyanismo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Xacp%C9%99r%C9%99st%C9%99ti" title="Xacpərəstəti – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Xacpərəstəti" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tn mw-list-item"><a href="https://tn.wikipedia.org/wiki/Sekeresete" title="Sekeresete – svana" lang="tn" hreflang="tn" data-title="Sekeresete" data-language-autonym="Setswana" data-language-local-name="svana" class="interlanguage-link-target"><span>Setswana</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Lotu_Kristen" title="Lotu Kristen – tok pisin" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Lotu Kristen" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="tok pisin" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hristiyanl%C4%B1k" title="Hristiyanlık – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hristiyanlık" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Vukreste" title="Vukreste – sonqa" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Vukreste" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="sonqa" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D1%8B%D0%BA" title="Христианлык – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Христианлык" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Kristosom" title="Kristosom – tvi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Kristosom" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="tvi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%89%D8%B3%D8%AA%D9%89%D8%A6%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%89%D9%86%D9%89" title="خرىستىئان دىنى – uyğur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="خرىستىئان دىنى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uyğur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Християнство – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Християнство" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="مسیحیت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Xristianlik" title="Xristianlik – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Xristianlik" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec badge-Q17437796 badge-featuredarticle badge-Q17437798 badge-goodarticle badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə, yaxşı məqalə, recommended article"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Cristian%C3%A8zemo" title="Cristianèzemo – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Cristianèzemo" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Hristanuskond" title="Hristanuskond – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Hristanuskond" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Kitô giáo – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Kitô giáo" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Christndom" title="Christndom – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Christndom" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Krit" title="Krit – volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Krit" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Crustinnisse" title="Crustinnisse – valun" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Crustinnisse" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valun" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kristohanon" title="Kristohanon – varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Kristohanon" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varay" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9F%BA%E7%9D%A3%E5%AE%97%E6%95%99" title="基督宗教 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="基督宗教" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქირსიანობა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ქირსიანობა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%A0%D7%98%D7%95%D7%9D" title="קריסטנטום – idiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קריסטנטום" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="idiş" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%B8%CC%80s%C3%ACn_Kr%C3%ADst%C3%AC" title="Ẹ̀sìn Krístì – yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ẹ̀sìn Krístì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Geidoekgauq" title="Geidoekgauq – çjuan" lang="za" hreflang="za" data-title="Geidoekgauq" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="çjuan" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Chrissendom" title="Chrissendom – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Chrissendom" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%99%E2%B5%89%E2%B5%83%E2%B5%89%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⵎⴰⵙⵉⵃⵉⵜ – tamazi" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⵎⴰⵙⵉⵃⵉⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazi" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9F%BA%E7%9D%A3%E6%95%99" title="基督教 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="基督教" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%9F%BA%E7%9D%A3%E6%95%99" title="基督教 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="基督教" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ki-tok-k%C3%A0u" title="Ki-tok-kàu – Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ki-tok-kàu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%9F%BA%E7%9D%A3%E6%95%99" title="基督教 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="基督教" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5043#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 01:44, 31 oktyabr 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-zrkgv","wgBackendResponseTime":175,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.183","walltime":"0.250","ppvisitednodes":{"value":935,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":32346,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":598,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":7,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":12429,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 147.242 1 -total"," 64.89% 95.543 1 Şablon:İstinad_siyahısı"," 42.58% 62.691 3 Şablon:Cite_web"," 19.25% 28.347 2 Şablon:Xristianlıq"," 12.19% 17.955 1 Şablon:Tnavbar"," 11.12% 16.372 4 Şablon:Vebarxiv"," 3.88% 5.706 1 Şablon:Lang-gr"," 3.32% 4.890 6 Şablon:Lang-la"," 3.19% 4.696 3 Şablon:Əsas"," 2.12% 3.123 1 Şablon:Xristianlığın_bölmələri"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.051","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2490822,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-849f99967d-nwn7m","timestamp":"20241123220528","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Xristianl\u0131q","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Xristianl%C4%B1q","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5043","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5043","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-02-03T22:05:17Z","dateModified":"2024-10-31T01:44:00Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/52\/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg","headline":"d\u00fcny\u0259vi dinl\u0259rd\u0259n biri"}</script> </body> </html>